hastaliklar -...
TRANSCRIPT
KARDİYOVASKÜLER
HASTALIKLAR
HEMŞİRELİK BAKIMI
1 Öğr.Grv. Dr. Funda AKDURAN
KORONER ARTER HASTALIĞI
• Koroner arterlerin genellikle
aterom plağı ile obstrüksiyonu
sonucu meydana gelen bir
durumdur.
2 Öğr.Grv. Dr. Funda AKDURAN
• Koroner arter hastalığı (KAH), son
yıllarda tüm dünyada olduğu gibi,
ülkemizde de mortalitenin ve
morbiditenin başlıca nedeni olarak
dikkati çekmektedir ve prevalansı
giderek artmaktadır.
3 Öğr.Grv. Dr. Funda AKDURAN
• Koroner arter hastalığı (KAH),
Dünyada ölüm nedenleri
içinde ilk sırada yer almakta ve
prevalansı giderek artmaktadır.
4 Öğr.Grv. Dr. Funda AKDURAN
• Türk Erişkinlerinde Kalp Hastalığı ve Risk
Faktörleri (TEKHARF) çalışması 2013 Özet
raporuna göre;
Türkiye'de her 100 bin kişiden
erkeklerde 760, kadınlarda ise 380 kişi
kalp krizi nedeniyle hayatını kaybetti
5 Öğr.Grv. Dr. Funda AKDURAN
• Türk toplumunda 3,5 milyon
kalp hastası olduğunun tahmin
ediliyor
• Bu sayıya her yıl 120 bin yeni
hasta ekleniyor.
6
Türk Erişkinlerinde Kalp Hastalığı ve Risk Faktörleri (TEKHARF) çalışması 2013 Özet raporu
Öğr.Grv. Dr. Funda AKDURAN
DSÖ’nün internet sitesinde 2009 yılında
yer alan ifade
“İnsanoğlunun en büyük salgını: KKH genç bireyleri
giderek daha fazla etkileyerek devasa boyutlara
ulaşmıştır.
Nedenleri ve önlenmesi konusunda yoğun
araştırmalarla eğilimi tersine çevirmek mümkün
olmazsa, önümüzdeki yıllar insanlığın
karşılaştığı en büyük salgın ile sonuçlanacaktır”
10 Öğr.Grv. Dr. Funda AKDURAN
• Dünya Sağlık Örgütü tüm KVH
ölümlerinin dörtte üçünden
fazlasının uygun yaşam tarzı değişiklikleri ile
önlenebileceğini belirtmektedir.
11 Öğr.Grv. Dr. Funda AKDURAN
Beden Kitle İndeksi (VKİ) = Vücut Ağırlığı (kg.) / Boy uzunluğunun karesi (m.)
Öğr.Grv. Dr. Funda AKDURAN 13
Koroner Arter Hastalığı ve Ateroskleroz
(Damar Sertliği)
Ateroskleroz atardamarların en yaygın hastalığıdır.
Yağ, kolesterol damar duvarı içinde plaklar adı verilen
kümelenmeler şeklinde birikir. Bu birikintiler damarlarda
yaygın olarak olur ve sonunda damarın normal işlevini
bozar.
14 Öğr.Grv. Dr. Funda AKDURAN
Damarın önemli bir bölümü tıkanıncaya
kadar ateroskleroz bir belirti vermez.
Aterosklerozu engellemek tedavi
etmekten çok daha kolaydır.
Öğr.Grv. Dr. Funda AKDURAN 15
• Aterosklerozu başlatan veya ilerlemesine
neden olan birçok risk faktörü
tanımlanmıştır.
• Ancak bu geleneksel risk faktörleri iskemik
semptomların ortaya çıkmasına neden
olan durumları açıklamada yetersiz
kalmaktadır. 16 Öğr.Grv. Dr. Funda AKDURAN
• Birçok hasta benzer oranda geleneksel
risk faktörlerine sahip olmasına karşın
hastalığın ciddiyeti ve seyri her
hastada aynı olmamaktadır.
17 Öğr.Grv. Dr. Funda AKDURAN
• Bu durum geleneksel risk faktörleri dışında
diğer yeni risk faktörlerinin veya genetik
mutasyonların önemini ön plana çıkarmıştır.
Yeni risk fakt.
*homosistein,
*lipoprotein a (Lp a),
*hemostatik veya trombojenik risk faktörleri,
*dolaşımdaki antioksidan düşüklüğü 18 Öğr.Grv. Dr. Funda AKDURAN
Ateroskleroz için Risk Faktörleri
• Yaşam tarzı değişiklikleri ile modifiye
edilebilen sigara, obezite, fiziksel inaktivite,
• yaşam tarzı değişiklikleri ve/veya ilaçlarla
modifiye edilebilen lipid bozuklukları, HT,
diyabetes mellitus ve insülin rezistansının
yanı sıra,
19 Öğr.Grv. Dr. Funda AKDURAN
• Yaş, cinsiyet ve aile hikayesi gibi modifiye
edilemeyen faktörler ve Lp a, homosistein,
trombotik ve inflamatuar faktörler gibi yeni
risk faktörleri aterosklerozun başlangıcında
ve progresyonunda önemli roller
oynamaktadır
20 Öğr.Grv. Dr. Funda AKDURAN
Lipoprotein (a)
• Karaciğerde sentezlenen zararlı kolesterollerden
birisi…..
Homosistein
• Homosistein vücutta üretilen bir aminoasit, damar
sertliği yaparak meydana getirdiği daralmanın
yanında pıhtılaşmayı da artırarak enfarktüs
gelişmesini de hızlandırabilir.
21 Öğr.Grv. Dr. Funda AKDURAN
Koroner Arter Hastalıkları Dört
Başlık Altında İncelenir:
1.Anjina pektoris
2.Miyokard infarktüsü
3.Konjestif kalp yetmezliği
4.Ani ölüm
22 Öğr.Grv. Dr. Funda AKDURAN
• Sigara
• Metabolik sendrom
• Diyabet ve insülin direnci
• Hipertansiyon
• Aile Hikayesi
• Yeni risk faktörleri….
Öğr.Grv. Dr. Funda AKDURAN 23
KAH Risk Faktörlerinin Etki
Mekanizmasına Örnekler;
Sigaranın Etkisi
• Sigara karbonmonoksit düzeyini arttırarak
kanda oksijenin taşınmasını azaltır.
• Kullanılabilir oksijenin azalması kalbin
pompa gücünü olumsuz etkiler.
• Nikotinin vazokonstrüktör etkisi koroner
kan akımını azaltır.
24 Öğr.Grv. Dr. Funda AKDURAN
• Nikotin katekolaminlerin* salınımına neden
olarak kan basıncını yükseltir.
* Epinefrin (adrenalin), Norepinefrin (noradrenalin) ve Dopamin topluca
katekolaminler olarak adlandırılırlar. Bu bileşikler, vücudun akut ve kronik
strese adaptasyonunda önemli rol oynarlar.
25 Öğr.Grv. Dr. Funda AKDURAN
• Sigara trombositlerin kümelenmesini ve
damar duvarına yapışmasını kolaylaştırır,
böylece trombüs gelişme olasılığı artar.
Trombüs; kanın aterosklerozlu bir atardamar ya da
toplardamar içinde ya da bir organda pıhtılaşmasıyla oluşan
pıhtıya trombüs adı verilir.
26 Öğr.Grv. Dr. Funda AKDURAN
• Sigara içiciliği KAH riskini 2-3 kat artırır ve
diğer risk faktörleri ile etkileşerek riskin daha
fazla artışına neden olur.
• Sigara içenlerde miyokard infarktüsü (MI) ve
kardiyak ölüm riski içmeyenlere göre
erkeklerde 2,7 ve kadınlarda 4,7 kat daha
fazla bulunmuştur.
27 Öğr.Grv. Dr. Funda AKDURAN
Metabolik Sendrom
• Metabolik sendrom, diabet ve kardiyovasküler
hastalık riskini artıran bir grup faktörün
kombinasyonu olarak tanımlanır.
28 Öğr.Grv. Dr. Funda AKDURAN
• Yapılan
çalışmalarda
metabolik
sendrom
varlığında MI
riskinin en az
2 kat arttığı
gösterilmiştir.
Öğr.Grv. Dr. Funda AKDURAN 29
• Metabolik sendromun tüm faktörleri
üzerine en güçlü etki, hayat tarzı
değişikliği ile sağlanabilir.
• Bu nedenle kiloyu azaltıp, fiziksel
aktiviteyi artırmak tedavinin temelini
oluşturmalıdır
31 Öğr.Grv. Dr. Funda AKDURAN
Diyabet ve İnsülin Direnci
• Birçok klinik çalışma, ateroskleroz oluşumu ve
gelişiminde bir risk faktörü olarak diyabetin
önemli bir yer aldığını göstermiştir.
32 Öğr.Grv. Dr. Funda AKDURAN
• Diyabette sürekli hiperglisemi, ileri
glikolize son ürünlerin üretiminde
artışa yol açarak, arteriyel
inflamasyonu tetiklemektedir.
Öğr.Grv. Dr. Funda AKDURAN 33
• İnsülin direnci, belirgin diyabet
oluşmadan önce bile başlı başına
ateroskleroza belirgin katkı
sağlamaktadır.
34 Öğr.Grv. Dr. Funda AKDURAN
İnsülin direnci ne anlama geliyor?
İnsülin; Kas, yağ ve karaciğer gibi kan
şekerini kullanan dokulara şekerin alınması
ve kullanılmasını sağlayan, pankreastan
salınan bir hormondur.
Öğr.Grv. Dr. Funda AKDURAN 35
• Dokularda insülin direnci varsa şekerin dokulara
alınıp, kullanılması, yakılması zor olur.
• Bu durum daha çok insülin salınmasına yol açar.
Pankreas daha çok insülin salarak şekerin dokular
tarafından kullanılması için adeta "çift mesai" yapar.
Öğr.Grv. Dr. Funda AKDURAN 36
• Aşırı salınan insülin açlık hissine, daha çok
yeme ve atıştırmaya neden olarak bir kısır döngü
oluşturur.
• Bu durum hem insülin rezervini azaltır hem de
kanda dolaşan aşırı insülin miktarı obezite,
hipertansiyon, ateroskleroz gibi kronik
hastalıkların oluşması için uygun bir ortam
hazırlar.
Öğr.Grv. Dr. Funda AKDURAN 37
• Diyabetli hastalar diyabeti olmayan
hastalar ile karşılaştırıldığında,
kardiyovasküler olaylara bağlı ölüm
riski 2-6 kat artmış bulunmuştur.
Öğr.Grv. Dr. Funda AKDURAN 38
Hipertansiyon
• HT sadece KAH için değil aynı zamanda kalp
yetersizliği, periferik arter hastalığı, inme ve
böbrek yetersizliği için de çok önemli bir risk
faktörüdür.
• Bütün aterosklerotik kardiyovasküler olayların
%35’ inden HT sorumludur.
39 Öğr.Grv. Dr. Funda AKDURAN
• Kan basıncında yükselme endotel
fonksiyonlarında bozulmaya yol açarak
ateroskleroz patogenezinde rol almaktadır.
• Yapılmış çalışmalarda kan basıncındaki
azalmanın kardiyovasküler olaylarda
azalmaya yol açtığı görülmüştür.
40 Öğr.Grv. Dr. Funda AKDURAN
Aile Hikayesi ve Koroner Arter
Hastalığı için Genetik Değerlendirme
• Bilinen tüm risk faktörleri değerlendirildiğinde,
aile hikayesi KAH gelişimi için aterosklerozun
her basamağında önemli bir bağımsız risk
faktörüdür.
• Genetik faktörlerin KAH’ a yol açtığına dair
önemli kanıtlar vardır.
41 Öğr.Grv. Dr. Funda AKDURAN
• Aile hikayesinin irdelenmesi KAH için genetik
şüpheyi ortaya koymada en önemli yöntemdir.
• Koroner hastalık için en güçlü aile hikayesi
birinci derece akrabada erken yaşta koroner
kalp hastalığı öyküsü olmasıdır
42 Öğr.Grv. Dr. Funda AKDURAN
• Birinci derece erkek akrabalarda 55
yaşından önce, birinci derece kadın
akrabalarda 65 yaşından önce KAH
gelişiminin olması, o kişide ateroskleroz
gelişim riskini yaklaşık 2 kat arttırmaktadır.
• İki veya daha fazla birinci derece
akrabalarında KAH olan bireylerde ise bu
risk 3-6 kat artmaktadır . 43 Öğr.Grv. Dr. Funda AKDURAN
Yeni Risk Faktörleri
• Koroner Arter Hastalığının oluşumunda son
yıllarda yapılan birçok çalışma ve
metaanalizlerin ortaya koyduğu
• homosistein,
• Lp(a),
• trombotik ve inflamatuar faktörler
gibi yeni risk faktörleri aterosklerozun
başlangıcında ve progresyonunda önemli
roller oynamaktadır. 44 Öğr.Grv. Dr. Funda AKDURAN
Başlıca Kardiyak Semptomlar :
• Göğüs ağrısı
• Nefes darlığı
• Palpitasyon (çarpıntı)
• Senkop
• Öksürük
• Hemoptizi
• Ödem
• Yorgunluk
46 Öğr.Grv. Dr. Funda AKDURAN
Akut koroner sendromların % 70-80 hastada
saptanan belirti GÖĞÜS AĞRISI dır.
48 Öğr.Grv. Dr. Funda AKDURAN
Ağrının nedeni;
İskemik miyokarddan salgılanan adenozin
ve laktat gibi mediyatörlerin sinir uçlarını
uyarmasıdır. Hücrenin hasar görmesi
sonucu açığa çıkarlar.
İskemi, doku perfüzyonunun azalması
sonucunda gelişen oksijen yoksunluğu olarak
tanımlanabilir. Kalp normal fonksiyonunu
sürdürebilmek için devamlı olarak oksijen
teminine ihtiyaç duyar.
49 Öğr.Grv. Dr. Funda AKDURAN
Ağrı;
• Genellikle sternumun arkasından başlar, boyna,
çeneye, her iki omuza ve kola yayılabilir.
• Ezici, sıkıştırıcı, yanıcı, baskılayıcı, göğüste ağırlık
hissi ya da hazımsızlık duygusu şeklinde olabilir.
• Ağrının süresi ve şiddeti önceki göğüs ağrısı
episodlarına göre artmıştır.
• Akut koroner sendromlara göre göğüs ağrısının
özelliklerinde farklılıklar olabilir.
50 Öğr.Grv. Dr. Funda AKDURAN
51 Öğr.Grv. Dr. Funda AKDURAN
• Ağrının özellikleri sorgulanır,
• Göğüs ağrısı olan hasta sözel ifadenin yanı
sıra vücut dillerini de kullanır.
• Ağrı tanımlamada en sık; baskılayıcı, acı
verici, yanıcı, kesici, delici, ezici, parçalayıcı,
korkunç, katlanılmaz v.s.ifadeler kullanılır.
52 Öğr.Grv. Dr. Funda AKDURAN
Öykü alırken doğru verileri
toplayabilmek için?
• Ağrının yeri, yayılımı, niteliği, süresi, şiddeti,
arttıran azaltan faktörler,
• Ağrıya eşlik eden belirti ve bulgular
sorulmalıdır.
53 Öğr.Grv. Dr. Funda AKDURAN
• Solunum güçlüğü ilk ne zaman fark edildi?
• Ne kadar sıklıkta oldu?
• Aniden mi yoksa hareket ve egzersizle mi ortaya çıkıyor?
• Pozisyona bağlı olarak artıp azalma oluyor mu?
• Geceleri uykudan uyandırıyor mu?
• Solunum güçlüğü ile öksürük oluyor mu?
• Hasta kaç yastıkla yatıyor?
55 Öğr.Grv. Dr. Funda AKDURAN
• Kronik Kalp Yetersizliklerinde,hastayı gece uykudan
uyandıran solunum sıkıntısı yada sırt üstü solunum
sıkıntısının oturunca geçmesi akut akciğer ödeminin
habercisi olabilir,
• Sternumun arkasından başlayan bir ağrı ile birlikte
solunum güçlüğünün olması akut koroner sendrom
habercisi olabilir,
• Aritmisi olan hastada kalp debisinin düşmesine bağlı
solunum güçlüğü ortaya çıkabilir. 56 Öğr.Grv. Dr. Funda AKDURAN
• Kalp hastalığı olan bireylerde çarpıntı,
apekste, sternumun altında ya da boyun
bölgesinde hissedilir.
• Yorgunluk, kalp yetersizliklerinde kasların
yeterince oksijenlenememesi nedeni ile ya da
gece sık uyanan hastada ve duygusal sıkıntı
nedeni ile olabilir.
58 Öğr.Grv. Dr. Funda AKDURAN
ANGİNA PEKTORİS
• KAH arasında en sık görülen Anjina Pektoris’dir.
• Miyokardın oksijen gereksinimi artar ve bu gereksinim karşılanmazsa Anjina Pektoris belirtileri gelişir.
60 Öğr.Grv. Dr. Funda AKDURAN
• En sık rastlanan nedeni aterosklerozdur.
• Egzersiz,yüksek emosyonel stres ya da yüksek adrenerjik aktivite miyokardın oksijen gereksinimini arttırır.
• Retrosternaldir (sternumun arkasında)
• Sol ön kola, boyna, çeneye, epigastriyuma ve sol omuza, sırta yayılabilir.
61 Öğr.Grv. Dr. Funda AKDURAN
• Nadiren sağ tarafa da lokalize olup sağ tarafa
da yayılabilir.
• Ağrıdan çok baskı, sıkışma, basınç hissi
şeklinde hissedilir.
• Egzersiz ya da emosyonel stres sonucu
oluşur, dinlenmekle ve dil altı nitratlarla geçer.
• Süresi 3-10 dk arasındadır. 20 dk’dan uzun
sürmez.
62 Öğr.Grv. Dr. Funda AKDURAN
Klinik Seyir
1. Stabil Anjina: En belirgin özelliği; son zamanlarda şiddetinde, ciddiyetinde ve başlatıcı etkenlerde bir değişiklik yoktur. Yakınmalar belirli bir düzeyde devam eder.
2. Unstable Angina Pektoris (USAP): Hastada son iki ayda başlayan ya da giderek şiddetlenen ve istirahat durumunda ya da hafif egzersizle gelmeye başlayan ağrıdır.
Anstabil Anjina’nın en önemli özelliği miyokard enfarktüsünün habercisi
olmasıdır.
63 Öğr.Grv. Dr. Funda AKDURAN
Tedavi ve Bakım
Tedavinin temel amacı miyokardın oksijen
gereksinimini azaltmak ve oksijenlenmesini
arttırmaktır. Bu amaca yönelik olarak:
1. İlaç tedavisi uygulanır.
2. Risk faktörleri kontrol altına alınır.
64 Öğr.Grv. Dr. Funda AKDURAN
İlaç Tedavisi
Nitrogliserin:
• Koroner arterlerde dilatasyon yapar,
• Koroner spazmı önleyerek,
• Kollateral kan akımını arttırarak perfüzyon sağlar.
• Alkolle kullanılırsa kardiyovasküler kollaps ve senkoba neden olur.
65 Öğr.Grv. Dr. Funda AKDURAN
Beta-adrenerjik blokaj yapan ilaçlar:
• Miyokardın oksijen gereksinimini azaltarak
anjinayı hafifletir.
• Kalp hızı, kan basıncı ve miyokard
kontraktilitesini azaltır.
66 Öğr.Grv. Dr. Funda AKDURAN
Kalsiyum kanal bloke edici ilaçlar:
• Miyokardın oksijen gereksinimini azaltır ve kan akımını arttırır
• Koroner arterlerde dilatasyon yapar
• Koroner spazmı önleyerek
• Miyokardın oksijenlenmesini arttırır.
67 Öğr.Grv. Dr. Funda AKDURAN
Antiplatelet ve antikoagülanlar
• Koroner arter perfüzyonunu sağlar
• Miyokardial iskemi alanının genişlemesini
önler
• Sol ventrikül fonksiyonlarını düzeltir
• Disritmleri azaltır/önler
68 Öğr.Grv. Dr. Funda AKDURAN
ANTİTROMBOTİK İLAÇLAR
1.PIHTILAŞMA MEKANİZMASINI İNHİBE EDEN
……………..ANTİKOAGÜLAN…………………..
2.TROMBOSİT AGREGASYONUNU ENGELLEYEN
……………..ANTİTROMBOSİT………………….
3.TROMBÜSÜ ERİTEN İLAÇLAR
…………….FİBRİNOLİTİK—TROMBOLİTİK……..
69 Öğr.Grv. Dr. Funda AKDURAN
AKUT MİYOKARD İNFARKTÜSÜ
(AMİ)
70 Öğr.Grv. Dr. Funda AKDURAN
AKUT MİYOKARD İNFARKTÜSÜ (AMİ)
• Aterosklerotik zeminde trombüs gelişimi sonucu koroner arterin tam tıkanması ve beslediği zeminde nekroz gelişmesi demektir.
• Miyokardın iskemik nekrozudur.
• Olguların %90'ında altta yatan ana neden aterosklerozdur.
• AMİ, gerçek bir tıbbi acildir, tanı ve tedavi ne kadar erken gerçekleştirilirse yararı o kadar fazla olur.
71 Öğr.Grv. Dr. Funda AKDURAN
Türkiye Akut Miyokard İnfarktüsü Araştırma çalışması verilerine göre, ülkemizde miyokard infarktüsü geçiren hastaların %50’si sigara içicisi, %50’si hiperlipidemik, %35’i hipertansif, %20’si diyabetik olup, %25’inde ailede KKH öyküsü bulunmaktadır.
73 Öğr.Grv. Dr. Funda AKDURAN
74 Öğr.Grv. Dr. Funda AKDURAN
• Hastaneye ulaşabilen olgularda
mortalite %15'e, trombolitik tedavi veya
acil revaskülarizasyon (yeniden damarlanma)
yapılabilen olgularda ise %5'e kadar
düşmektedir.
75 Öğr.Grv. Dr. Funda AKDURAN
İnfarktüsü Tetikleyen Faktörler
• Ani emosyonel gerilimler, ani ağır fiziksel iş yüküyle karşılaşmalar, ani kan basıncı değişiklikleri gibi faktörler,
• 24 saatlik bir gün içinde, sabaha karşı 02-03'ten 12'ye (öğleye) kadar olan saatlerde infarktüs geçirme riski daha yüksektir.
• Kış aylarında da yaz aylarına göre akut koroner olaylarda ve infarktüslerde artış meydana geldiği gözlenmiştir.
76 Öğr.Grv. Dr. Funda AKDURAN
• Özellikle gençlerde postmortem normal
koroner anatomiyle birlikte görülen
infarktüslerde, uykusuz ve geç saatlerde aşırı
ve ağır bir yemekle veya ziyafet+alkolle
beraber fazla sigara içimini takiben infarktüs
geçirme olasılığının artabileceği bildirilmiştir.
77 Öğr.Grv. Dr. Funda AKDURAN
AMİ Klinik Bulgular
• Major semptom göğüs ağrısıdır.
• Substernal ve/veya sol prekardiyumdadır (Göğüs duvarının ön sol bölümünde kalbin bulunduğu bölge)
• ,sıkıştırıcı, ezici karakterde ve çok şiddetlidir.
• Ağrı ile birlikte terleme, çarpıntı, ölüm korkusu ve nefes açlığı bulguları olur, genellikle 30 dakikadan daha fazla sürer.
78 Öğr.Grv. Dr. Funda AKDURAN
• Soluk görünümde, terli, taşikardik, bazen
bradikardik olabilirler.
• KB, normal, düşük veya yüksek olabilir
80 Öğr.Grv. Dr. Funda AKDURAN
Klinik
• Şiddetli,
• Uzun süreli (20 dakikayı geçmiş),
• Dinlenmekle veya dilaltı nitratla geçmeyen anginal yakınmalarda,
• Miyokart infarktüsü akla gelmelidir.
81 Öğr.Grv. Dr. Funda AKDURAN
• Ayrıca sebepsiz şiddetli alt çene ağrılarında,
• Omuz ve kol veya karın üst kadran
ağrılarında,
• Şiddetli sırta vuran ağrılarda,
• Dispnesi olanlarda ya da şokla acil servise
başvuran hastalarda sebeplerin ayırıcı tanısında ilk akla
gelmesi gereken tanıların başında miyokart infarktüsü gelmelidir.
82 Öğr.Grv. Dr. Funda AKDURAN
• Hastalarda halsizlik, anksiyete, diğer semptomlar (Soğuk terleme, bulantı, kusma, ateş gibi semptom ve bulguların bazıları veya biri) olabilir.
• Hasta şok tablosunda gelebilir. Ritm bozuklukları da sıklıkla izlenebilmektedir.
• Hastaların yaklaşık 1/3'ünde sol kalp yetmezliği semptom ve bulguları saptanır (Örn;dispne, ortopne, akciğer ödemine ait diğer bulgu ve belirtiler)
83 Öğr.Grv. Dr. Funda AKDURAN
Klinik Sessiz Mİ
• İnfarktüs geçiren hastaların %15'i kadarında
angina olmayabilir.
• Özellikle diabetik hastalarda bu durum daha
sık görülür. Bu olguya sessiz miyokart
infarktüsü adı verilir.
• Hastalar çoğu kez infarktüsün
komplikasyonlarıyla gelirler veya tesadüfen
rutin sağlık kontrolleri sırasında yakalanırlar.
84 Öğr.Grv. Dr. Funda AKDURAN
AMİ TANI
• Seri olarak çekilen EKG’ler tanıda önemlidir.
Serum enzimleri bakılmalıdır:
• Troponin T ve I,
• CK-MB, CK(Kreatin Kinaz) ,
• SGOT(Glutamat oxalasetat transaminaz),
• LDH(Laktik dehidrogenaz)
günlük takip edilen tetkiklerdir.
85 Öğr.Grv. Dr. Funda AKDURAN
• AKŞ, Hemogram, CRP, sedimantasyon
Eşlik eden durumların tespiti için
• lipid profili,
• BUN,
• kreatinin
yapılması gereken testlerdendir.
86 Öğr.Grv. Dr. Funda AKDURAN
Laboratuar
A- EKG:
• Akut miyokart infarktüsünde tanının en
çabuk konmasını sağlayan yöntem EKG'dir.
Bu nedenle tipik ağrı yakınmasıyla gelen
hastalarda anamnezin alınması bile
tamamlanmadan hemen rutin muayenenin
bir parçası gibi EKG kaydı yapılmalı, sonra
diğer işlemlere devam edilmelidir
87 Öğr.Grv. Dr. Funda AKDURAN
EKG'si alınan hastalarda unutulmaması
gereken bazı önemli noktalar vardır.
1-İlk EKG'nin tanı koyduruculuk değeri %50'dir. Olguların yaklaşık %50'si ilk EKG ile atlanabilir.
2-Olguların peşpeşe EKG'lerle takibi EKG'nin tanısal değerini %95'lere kadar yükseltebilmektedir.
3-Eski bir EKG'nin varlığı tanıda her zaman yardımcı ve sensitiviteyi arttırıcıdır.
4-Son olarak EKG'nin normal olması (tek başına) hiç bir zaman infarktüs tanısını ekarte ettiremez.
88 Öğr.Grv. Dr. Funda AKDURAN
89
Normal Elektrokardiyogram
• P dalgası; atriyum depolarizasyonu
• QRS kompleksi; ventrikül depolarizasyonu
• T dalgası; ventrikül repolarizasyonu
Öğr.Grv. Dr. Funda AKDURAN
90 Öğr.Grv. Dr. Funda AKDURAN
91
Hyperacute T Wave
ST Elevation Öğr.Grv. Dr. Funda AKDURAN
92 Öğr.Grv. Dr. Funda AKDURAN
Laboratuar
B- Hemogram ve acil rutin biyokimyasal tetkikler
• Lökositoz, eritrosit sedimentasyon hızında artış ve kan şekeri yüksekliği görülebilir
C- Troponin T ve I:
• Kalp kasına özgül ve miyokart hasarı olmadan kanda yükselmeyen bir infarktüs endikatörüdür. 2.saatin dolmasını takiben kanda belirir ve 10.-15. güne kadar saptanabilir düzeylerde kalır.
• Erken tanıda sensitivitesi %15-65, 6. saatten sonra %90-95, spesifitesi ise %99-100 arasındadır. 93 Öğr.Grv. Dr. Funda AKDURAN
D- Diğer biyokimyasal infarktüs indikatörleri:
Miyokart infarktüsüne bağlı olarak serumda düzeyleri artan enzimler tanıda, infarktüsün oluşma zamanının belirlenmesinde, tedavinin takip ve değerlendirilmesinde, infarktüsün ağırlığının belirlenmesinde ve prognoz tayininde son derece önemli bilgiler sağlarlar.
İnfarktüs alanı ne kadar genişse ve reperfüzyon tedavisi ne kadar geç yapılmışsa enzimlerin serum düzeyi o derecede yükselir ve uzun süre yüksek kalır.
Ölen kalp kası miktarı az ise enzim düzeyindeki artış da az olur ve kısa sürede normalleşir.
94 Öğr.Grv. Dr. Funda AKDURAN
Total CK;
Kalp kası, iskelet kası ve beyin hasarlarında kanda artar. Başlıca 4 izoenzimden oluşur.
1. CK-MM (İskelet kası kökenli CK),
2. CK-BB (Beyin kökenli CK),
3. CK-MB (Miyokard kökenli CK),
4. CK-MiMi (Mitokondri kökenli CK) dır.
95 Öğr.Grv. Dr. Funda AKDURAN
Total CK'nın yükselme gösterdiği başlıca
durumlar;
• Mİ, miyokarditler, i.m. enjeksiyonlar,
ameliyatlar, travmalar, epileptik ataklar,
arteryel emboli v.s gibi durumlardır.
96 Öğr.Grv. Dr. Funda AKDURAN
CK-MB;
• Total CK'nın %5-20 sini oluşturur.
• Eğer total CK'nın %5'inden azını oluşturuyorsa yüksek olsa bile bu durumun kalpten değil diğer organlardan ve genellikle de iskelet kasından kaynaklanan bir durum olduğu sonucu çıkarılır.
• CK-MB düzeyi toplam CK'nın %20'sinden yüksekse Troponin T veya I bakılması endikedir
97 Öğr.Grv. Dr. Funda AKDURAN
SGOT;
• Başta karaciğer, kalp ve iskelet kası hastalıklarında yükselebilir.
• Karaciğer hastalıkları veya stazına bağlı SGOT yükselmelerinde ise diğer karaciğer enzimlerinde de yükselme olması beklenir (Örneğin SGPT'de).
LDH:
• Nonspesifik ama infarktüsün geçirildiği zamanın belirlenmesinde yardımcı olabilen bir parametredir.
98 Öğr.Grv. Dr. Funda AKDURAN
AMİ’nde Enzimler
Enzim Yükselme
süresi(saat)
Max.’a
ulaşma (saat)
Normale
dönme (gün)
Total CK 4-8 16-36 2-3
CK-MB 4-8 12-18 3-6
SGOT 4-8 16-48 3-6
LDH 5-8 24-60 7-15
99 Öğr.Grv. Dr. Funda AKDURAN
Laboratuar
• MR görüntüleme (MRI): İnfarkt alanının tesbiti, duvar hareketlerinin ve anevrizmaların v.s tesbitinde yararlı olabilir.
• Koroner anjiyografi ve sol kalp kateterizasyonu: Hemodinamik bilgiler (basınç çalışmaları, sistolik ve diastolik fonksiyonlar), kapak fonksiyonları hakkında bilgiler, duvar hareketlerinin belirlenmesi, koroner arter yapısı hakkında her türlü bilgi ve yapılabilecek invazif revaskülarizasyonun planlanabilmesi için gerekli bilgiler elde edilir.
100 Öğr.Grv. Dr. Funda AKDURAN
Başarılı bir trombolitik tedavi sonrası klinik ve laboratuar olarak iskemi bulgusu
saptanmıyorsa veya infarktüs alanı küçük ise rutin anjiyografi yapılmaması tavsiye
edilmiştir.
Öğr.Grv. Dr. Funda AKDURAN 101
AMİ Tedavi
• Yatak istirahati
• Monitörizasyon
• Analjezi ve sedasyon (2-5 mg i.v. Morfin sulfat)
• Nasal oksijen (2-4 litre/dakika, ilk 2-4 saat)
102 Öğr.Grv. Dr. Funda AKDURAN
• Aspirin 300 mg çiğnetilmesi ve en kısa süre içinde trombolitik tedavinin başlaması
• Ağır hipertansiyonu olan veya sol kalp yetmezliği olan veya anginası devam eden olgularda i.v. Nitrogliserin tedavisi
• Gereken olgularda Heparin
• Betabloker tedavi uygun şekilde başlatılmalıdır.
103 Öğr.Grv. Dr. Funda AKDURAN
TROMBOLİTİK TEDAVİ
• Tıkanıklığa neden olan damar açıklığının sağlanması damar tıkanıklığı tedavisinin en önemli köşe taşlarından birini oluşturmaktadır.
• Damar açıklığının yeniden sağlanmasında trombolitik ajanlar sıklıkla kullanılmaktadır ve bu ajanların kliniklerde kullanımı da artık rutin hale gelmiştir.
104 Öğr.Grv. Dr. Funda AKDURAN
• Trombolitik tedaviden en büyük yarar
semptomların başlamasından sonra ilk
dört saat, özelliklede ilk 70 dakika
içersinde uygulanması sonucu elde
edilmektedir.
105 Öğr.Grv. Dr. Funda AKDURAN
TROMBOLİTİK TEDAVİ Streptokinaz Tedavisi
• 1.5 milyon Ü SK, 100 ml serum fizyolojik veya %5 dekstroz içinde eritilmeli ve bu miktar infüzyon pompası ile 30-60 dakikada verilmelidir.
• Hızlı verilmesi, reperfüzyon şansını arttırırken, hipotansiyon riskini de arttırır.
• Aynı venöz yoldan başka hiçbir ilaç verilmemelidir.
106 Öğr.Grv. Dr. Funda AKDURAN
• SK verilmesi sırasında kan basıncı özellikle izlenmeli, hipotansiyon olduğu
taktirde infüzyon hızı %25-50 azaltılmalı, sistolik kan basıncı 90 mmHg altına
inerse, ilaç kesilerek gerekiyorsa sadece serum fizyolojik verilmelidir.
107 Öğr.Grv. Dr. Funda AKDURAN
• Akut Mİ tedavisinde SK ile birlikte,
nitrogliserin, İV betabloker ve ACE (Anjiotensin
Converting Enzyme İnhibitör) inhibitörleri de verilebilir
fakat, bu ilaçlar hipotansiyon riskini
arttırabilecekleri için hipertansiyon ve KKY
bulunmayan vakalarda, SK infüzyonu
bittikten sonra veya kan basıncı stabil
olunca verilmelidir
108 Öğr.Grv. Dr. Funda AKDURAN
• Hasta hakları açısından kalp krizi geçiren hastanın hemen tanısı konmalı, ağrısı giderilmeli, resüsite edilmeli ve gerekiyorsa reperfüzyon tedavisine alınmalı,
• İyi eğitilmiş ve deneyimli personelden bakım almalı,
• Taburcu olduktan sonra izleme, rehabilitasyon ve ikincil korunma için gerekli olan tüm olanakları isteme ve kullanma,
• Hasta ve yakınlarını bilgilendirme
110 Öğr.Grv. Dr. Funda AKDURAN
HEMŞİRELİK TANILARI
1. Koroner tromboz ve atheroskleroza bağlı miyokard perfüzyonunun azalması nedeniyle “Ağrı”
2. Sıvı yüklenmesi, sol ventrikül disfonksiyonu nedeniyle “Gaz Değişim Yetersizliği Olasılığı”
3. Sol ventrikül yetersizliği ve kardiyak outputun azalması nedeniyle “Periferal Doku Perfüzyonunun Değişme Olasılığı”
111 Öğr.Grv. Dr. Funda AKDURAN
4. MI sonrası öz bakıma ilişkin “Bilgi
Eksikliği”
5. Anksiyete, inkar ve depresyon ile ilgili
“Etkisiz Baş Etme”
6. Kardiyak iskemi, ilaçlar ve fiziksel
kısıtlılıklar nedeniyle “Seksüel Değişiklik”
112 Öğr.Grv. Dr. Funda AKDURAN
BAKIMDA TEMEL AMAÇ
• İskemi belirti ve bulgularını azaltmak
• Solunum güçlüğünü önlemek
• Kalp yükünü ve anksiyeteyi azaltarak yeterli bakım
perfüzyonu sağlamak
• Komplikasyonları erken dönemde saptamak
• Hastanın öz bakım gücünü kazanmasını sağlamak
113 Öğr.Grv. Dr. Funda AKDURAN
Ağrı:
• Ağrı değerlendirmesi, izlenmesi ve
önerilen ilaçların uygulanması.
• Morfin 5-15 dak aralıklarla uygulanır,
hipotansiyon, bulantı, kusma ve solunum
depresyonu gibi toksikasyon belirtileri
izlenir.
115 Öğr.Grv. Dr. Funda AKDURAN
Solunum:
• Göğüs ağrısı, dispne, pulmoner ödem ve şoku
önlemek için hastanın normal solunumu sağlanır
gerekirse oksijen tedavisi uygulanır.
• Yatak istirahati ve morfin gibi narkotik
analjeziklerin alınması hastada atelektazi ve
pnömoni oluşturabilir. Bunu önlemek için hasta
sınırları dahilinde öksürme ve solunum
egzersizleri yaptırılmalıdır.
116 Öğr.Grv. Dr. Funda AKDURAN
Beslenme:
• İlk 4-6 saat oral katı besinler verilmemeli,
24 saat içinde sulu yada yumuşak tuzsuz
besinler,
• İlk günden sonra da tuzsuz 1200-1800
kaloriye ulaşan yumuşak, düşük
kolesterollü, satüre yağlardan fakir bir
diyet düzenlenmelidir.
117 Öğr.Grv. Dr. Funda AKDURAN
Defekasyon:
• Sürgü yerine yatak kenarında komoda
oturtulması daha az efor sarf etmesi için
önemlidir
• İlk 2 gün ıkınmayı önlemek için laksatifler
kullanılabilir (pulmoner emboli, taşikardi ve
reinfarktüs neden olabilir)
118 Öğr.Grv. Dr. Funda AKDURAN
Sıvı Alımı:
• Günlük ortalama 2000 ml kadar sıvı
verilmeli.
• Sıvı alımı fazlalığı konjestif kalp
yetmezliğine, azlığı ise dehidratasyona
neden olabileceği için hastanın AÇT
dikkatlice yapılmalıdır.
119 Öğr.Grv. Dr. Funda AKDURAN
Uyku:
• AMI hastanın tam bir istirahatı sağlanarak
kalbin, iş yükünü azaltılıp dinlenmesi
sağlanır. Uyku düzeni önemlidir.
• Gerekirse isteme uygun hafif bir sedasyon
sağlanabilir.
120 Öğr.Grv. Dr. Funda AKDURAN
Hijyen:
• Hastanın tüm hijyenik gereksinimleri
karşılanmalı
• Vücudun basınç bölgeleri gözlenmeli ve
gerekli önlemler alınmalı
121 Öğr.Grv. Dr. Funda AKDURAN
Fiziksel aktivite:
• Hastanın oksijen gereksinimini azaltmak
için durumuna göre tam yatak ist.1 gün
uygulanmalı ve fiziksel aktivite 2-3 gün
süresince kısıtlanmalıdır.
• Sakıncası yoksa semi fawler pz.verilir
böylece etkili ventilasyon sağlanmış olur.
122 Öğr.Grv. Dr. Funda AKDURAN
İlaç tedavisine yönelik:
• Antikoagülan tedavinin yan etki belirtileri izlenir
• Derin ven trombozu riski MI hastalarında
yüksektir bunun için hasta sınırları dahilinde
aktif-pasif egz.uygulanır.
• Kanama belirtileri izlenir, koruyucu önlemler
alınır.
123 Öğr.Grv. Dr. Funda AKDURAN
124
ANİ KARDİYAK ÖLÜM
Kardiyak hastalığı bilinen
veya bilinmeyen
olgularda, kalple ilgili
semptomların başlamasını
izleyen bir saat içinde
hastaların kalple ilişkili
bir nedenle yaşamını
yitirdiği ani ve
beklenmeyen ölümdür. Öğr.Grv. Dr. Funda AKDURAN
125
• Ani kardiyak ölüme neden olan faktörler
arasında koroner arter hastalığı en yaygın
olan nedenlerdendir.
Öğr.Grv. Dr. Funda AKDURAN
DOKU PERFÜZYONUNDA DEĞİŞİKLİK
• Nabzın 60-80/dk fazla olması
• Aritmiler
• Kardiyak out-put
• Kapiller doluş zamanı 2 sn
• Saatlik idrar miktarı 30 ml
Öğr.Grv. Dr. Funda AKDURAN 129
NEDEN
• Miyokard perfüzyonun azalması, koroner
arterlerin tıkanması
• Ventrikül disfonksiyonu
• Derin ven trombozuna bağlı tromboemboli
AMAÇ
• Hastanın hemodinamik dengesini sağlamak
• Tromboembolilerin oluşmasını önlemek
Öğr.Grv. Dr. Funda AKDURAN 130
HEMŞİRELİK GİRİŞİMLERİ
• Hastanın vital bulguları en az saatte bir değerlendirilecek
• Miyokardın O2 ihtiyacının artmasına neden olan hipotansiyon,
hipertansiyon, ağrı ve ateş gibi faktörler erken saptanıp hekime
bildirilecek
• Hekim istemi ile O2 tedavisine başlanacak
• Hemodinamik stabilite sağlanıncaya kadar yatak istirahatine alınıp
sessiz bir ortam sağlanacak
• Hekim istemine göre Miyokarda O2 desteğini arttırmak için nitratlar, beta
blokerler Ca kanal blokerleri zamanında verilecek
• Eğer MI komplikasyonsuz ise yatak istirahatinin yan etkilerini önleyecek
aktiviteler planlanacak
Öğr.Grv. Dr. Funda AKDURAN 131
• Eğer hasta yeterli ise ve istiyorsa kendini
beslemesi sağlanacak
• Gerekirse ilk gün ve daha sonra hijyenine
yardım edilecek
• Derin ven trombüsünü gösteren belirtiler
izlenecek
• Pulmoner embolinin belirtileri izlenecek
Öğr.Grv. Dr. Funda AKDURAN 132
DEĞERLENDİRME
• Hastanın hemodinamik açıdan stabilliği
• Nb 60-80/dk
• EKG’de sinüs ritmi
• Kardiyak out-putu 4-8 lt/dk
• Kapiller dolum 2 sn
• Saatlik idrar > 30h/ml
• Ağrı ve dispne kontrolü
Öğr.Grv. Dr. Funda AKDURAN 133
DÜŞÜK KARDİYAK OUT-PUT
• Taşikardi,
• Nb >110/dk
• Aritmi
• Soğuk ve soluk deri
• Periferal nabızlar zayıf
• Kapiller dolum zamanı 2 sn↑
• Miyokard fonksiyonunun azalması
Öğr.Grv. Dr. Funda AKDURAN 135
NEDEN
• Aritmi,
• Sol ventrikül disfonksiyonu
• Hipovolemi
AMAÇ
Hastanın hemodinamik dengesini
sağlamak
Öğr.Grv. Dr. Funda AKDURAN 136
HEMŞİRELİK GİRİŞİMLERİ
• Stabil oluncaya kadar her 15 dak da bir daha sonra
saatte bir TA, Nb ve 2 saatte CVP izlenecek
• TA ↓, nabız ↑, azalmış idrar, yorgunluk, halsizlik,
soğuk, nemli cilt gibi düşük kalp debisini gösteren
belirti ve bulguları gözlenip rapor edilecek,
• Hasta aritmi yönünden gözlenecek, gerekirse
hekime hemen haber verilecek
Öğr.Grv. Dr. Funda AKDURAN 137
• Her 1-4 saatte bir hastanın akciğer ve kalp sesleri
dinlenecek,
• Sol ventrikül yetmezliğini gösteren belirtiler izlenecek
• Hipovoleminin belirti ve bulguları izlenecek
• Hastanın durumundaki herhangi bir değişiklik hekime
hemen haber verilecek
• Eğer hasta istiyorsa ağızdan küçük miktarda ılık veya
sıcak yiyecek ve içecekler alması sağlanacak
Öğr.Grv. Dr. Funda AKDURAN 138
• Hastanın vital bulguları
• Nb 60-80/dk
• CVP –10 mmHg
• Kapiller dolum 2 sn
• Periferik nabızlar
DEĞERLENDİRME
Öğr.Grv. Dr. Funda AKDURAN 139
PREKARDİYAL AĞRI
• Gaz alışverişinin bozulması
NEDEN
• Miyokard iskemi
AMAÇ
• Ağrıyı gidermek veya en aza indirgemek
• Hastayı rahatlatmak
Öğr.Grv. Dr. Funda AKDURAN 141
• Ağrının yeri, süresi, şiddeti ve yayılması yönünden hasta en
az 2 saatte bir değerlendirilecek
• Dispne, çarpıntı, yorgunluk gibi ağrı ile birlikte ortaya
çıkabilecek belirtiler araştırılacak
• Yemek yeme, soğuk hava, egzersiz, emosyonel durum
değişikliği gibi ağrıyı ortaya çıkaran faktörler belirlenecek
• Diyeti düzenlenecek, hastanın sık sık ve az miktarda, sindirimi
kolay, kafein içermeyen, kolesterolü düşük, az sodyumlu
yiyecekler alması sağlanacak
HEMŞİRELİK GİRİŞİMLERİ
Öğr.Grv. Dr. Funda AKDURAN 142
• Göğüs ağrısı sırasında,
– Hasta yatak istirahatine alınacak
– Hekim istemine göre Oksijen verilecek
– Vital bulgular alınacak
– Hasta monitörize edilecek
– Hekim istemine göre antianginal ilaçlar
verilecek
– 12 derivasyonlu EKG çekilecek
Öğr.Grv. Dr. Funda AKDURAN 143
GAZ ALIŞVERİŞİNİN BOZULMASI
• Hipoksemi
• PaO2 düşüklüğü ve Saturasyonun
azalması
• Dispne
• Akciğerde raller
Öğr.Grv. Dr. Funda AKDURAN 145
NEDEN • Miyokardın hasarı
• Sol kalp yetmezliği
• Ağrı
• Anksiyete
AMAÇ
• Yeterli gaz alışverişini sağlamak
• Gaz alışverişinin bozulduğunu gösteren
belirti ve bulguları erken belirlemek
Öğr.Grv. Dr. Funda AKDURAN 146
HEMŞİRELİK GİRİŞİMLERİ • Hastanın kan gazları 2-4 saatte bir değerlendirilecek
• Huzursuzluk, konfüzyon, somnolans, siyanoz, azalmış solunum
sesleri, taşipne ve dispne gibi bozulmuş gaz alışverişini gösteren
belirti ve bulgular gözlenecek
• Hastanın durumunda meydana gelen değişiklikler hemen hekime
bildirilip, tedaviler hekim istemine göre yapılacak
• Hekim istemine göre O2 tedavisi uygulanacak
• Olası entübasyon için gerekli malzemeler hazırlanacak
DEĞERLENDİRME:Kan gazları ve solunum
sesleri kontrolü
Öğr.Grv. Dr. Funda AKDURAN 147
AKTİVİTE İNTOLERANSI • Ağrı
• Aritmi
NEDEN
Miyokard iskemi
AMAÇ
• Hastanın istirahatini sağlamak
• Aktivite programını hastanın durumuna göre
planlamak
Öğr.Grv. Dr. Funda AKDURAN 149
HEMŞİRELİK GİRİŞİMLERİ • Hastanın vital bulguları 2 saatte bir değerlendirilecek
• Hasta yatak istirahatine alınacak
• Aktivite düzeyi hastanın toleransına göre planlanacak
• Hastanın yatak içindeki hareketlere cevabı değerlendirilecek
• Egzersiz sırasında EKG değişiklikleri, kalp hızı ve kan basıncı
değerlendirilecek
• Yemeklerden önce ve sonra hastanın dinlenmesi sağlanacak
DEĞERLENDİRME:Göğüs ağrısı kontrolü
Nb 60-80/ dk
Öğr.Grv. Dr. Funda AKDURAN 150
BESLENME DEĞİŞİKLİĞİ
Diyette tuz ve yağ kontrolü
NEDEN
Diyette tuz ve yağ kontrolü
AMAÇ
Belirlenen rejime uygun beslenmesini
sağlamak
Öğr.Grv. Dr. Funda AKDURAN 152
HEMŞİRELİK GİRİŞİMLERİ • Hastanın aldığı-çıkardığı ve kilo takibi yapılacak
• Hastanın sıvı ve yumuşak bir diyet alması sağlanacak
• Çay ve kola gibi kafein içeren içecekler yasaklanacak
• Diyetinde tuz 4 gr kadar sınırlandırılacak
• Bulantı ve kusmadan dolayı hasta beslenemiyorsa IV sıvılar isteme
göre verilecek
• Dehidratasyon belirti ve bulguları yönünden gözlenecek
Öğr.Grv. Dr. Funda AKDURAN 153
ANKSİYETE • Ağrı
• Taşikardi
• Solunum hızında artış
• Uykusuzluk
NEDEN
• Ağrı
• Ölüm korkusu
• Beden imajı değişiklikleri
AMAÇ
Hastayı rahatlatmak
Öğr.Grv. Dr. Funda AKDURAN 156
HEMŞİRELİK GİRİŞİMLERİ • Aşırı konuşma, huzursuzluk, depresyon gibi korkuyu gösteren belirti
ve bulgular değerlendirilecek
• Hastaya ağrının nedeni ve hastalığı hakkında kısa bilgi verilecek
• Ünite hakkında ve uygulamalar konusunda bilgilendirilecek
• Sessiz ve rahat bir ortam sağlanacak
• Hekim istemi ile sedasyonu sağlanacak
• Duygularını açıklaması için cesaretlendirilecek
• Hasta ailesinin bakıma katılımı sağlanacak Öğr.Grv. Dr. Funda AKDURAN 157
KANAMAYA EĞİLİM • PT ve aPTT yüksekliği
NEDEN
• Trombolitik tedavi
AMAÇ
Kanama belirti ve bulgularını gözlemek
Konstipasyonu önlemek
Öğr.Grv. Dr. Funda AKDURAN 159
• Kanamaya bağlı belirti ve bulgular takip
edilecek
• Trombosit sayısı Hct, Hb, PT ve aPTT
günlük gözlenecek
• Hastanın çarpması ve düşmesi önlenecek
DEĞERLENDİRME: Kanama belirti ve
bulguları kontrolü
HEMŞİRELİK GİRİŞİMLERİ
Öğr.Grv. Dr. Funda AKDURAN 160
MİYOKARD İNFARKTÜSÜ HASTA EĞİTİM
KONTROL LİSTESİ
1. Miyokard infarktüsü ile ilgili genel bilgiler
2. Tanı testleri
3. Tedavi ( ilaç tedavisi ve invazif girişimler)
4. Kardiyak diyet
5. Yaşam biçimi alışkanlıkları ve risk faktörleri kontrolü
6. Fiziksel aktivite, istirahat ve uyku kalitesinin geliştirilmesi
7. Boşaltım alışkanlıklarının düzenlenmesi, konstipasyonun önlenmesi
8. İlaçlar ve yan etkileri kontrolü
9. Bireysel hijyen ve giyinme
10. Hekim ile iletişime geçilmesi gereken durumlar
11. Düzenli sağlık kontrolleri
Öğr.Grv. Dr. Funda AKDURAN 161