hawlati - london edition

32
ﺭﺅﺫﻧﺎﻣﺔﻳﺔﻛﻲ ﺳﻴﺎﺳﻴﻲ ﻃﺸﺘﻴﻲ ﺋﺔﻫﻠﻴﻴﺔ ﺿﺎﺛﺨﺎﻧﺔﻱ ﺭﺓﻧﺞ ﺩﺓﺭﻳﺪﺓﻛﺎﺕ٢٠٠٩/٥/١٤ ﻨﺠﺸﺔﻣﻤﺔ ﺛﻴ(٣) ﺫﻣﺎﺭﺓ ﺩﺍﻧﺔ(٤٠٠٠) ﺍﺫ ﺛﺎﻭﻧﺪ(١) ﻧﺮﺥ ﻫﺎﻭﻵﺗﻲwww.hawlati.info ﻛﺮﺩﻧﺔ ﺑﺔﺷﺪﺍﺭﻯ ﻫﺎﻭﻵﺗﻰ ﺑﺔﺷﺪﺍﺭﻳﻜﺮﺩﻧﺘﺎﻥ ﻟﺔ ﻭﺷﺔ ﻭ ﺧﺰﻣﺔﺗﻜﺮﺩﻧﺔ ﺑﺔ ﻟﺔ ﺋﺎﺯﺍﺩﻯ ﺭﺍﺩﺓﺭﺑﺮﻳﻦ ﻫﺎﻭﻵﺗﻰ ﺗﺎ ﻛﻮﺭﺩﻯ. ﺑﺔﺷﺪﺍﺭﺑﻦ ﺭﺅﺫﻧﺎﻣﺔﻃﺔﺭﻯﺖ.َ ﺮﺍﻧﺔﻭ ﺳﺔﺭﺑﺔﺧﺆﻳﺎﻧﺔ ﺑﺔﺭﺩﺓﻭﺍﻡ ﺑﻴَ ﺑﻮﻳ ﻓﺆﺭﻣﻰ ﺑﺔﺷﺪﺍﺭﻯ ﻛﺮﺩﻥ ﺩﺍﻳﺔ٣١ ﻟﺔ ﻻﺛﺔﺭﺓ ﻨﺔﺭﻯ ﺧﺆﺷﺔﻭﻳﺴﺖ ﺧﻮﻳ ﻫﺎﻭﻵﺗﻰ ﺙ. ﺴﺘﺎ ﺗﺎﺋﻴ ﺑﺎﺭﺯﺍﻧﻰ، ﻟﺔﻣﺔﺳﻌﻮﺩ ﺟﻄﺔ ﺧﺆ ﺑـﺈﻳـﺎﺭﻯ ﺳﺔﺭﺑﺔﺧﺆ ﻛﺔﺳﺎﻳﺔﺗﻰ ﺩﻭﻭ ﻣﺴﺘﺔﻓﺎﺵﻭﺍﻥ ﻧﺔﻭﺷ ﻛﺎﻧﺪﻳﺪﻛﺮﺩﻧﻴﺎﻧﺪﺍﻭﺓﻭ ﻟﺔ ﻳﺔﻛﻴ ﺭﺓﺗﺪﺓﻛﺎﺗﺔﻭﺓ، ﺧﺆﻛﺎﻧﺪﻳﺪﻛﺮﺩﻥ ﺰﺓ ﺋﺆﺛﺆﺯﻳﺴﻴﺆﻧﺔﻛﺎﻧﻴﺶ ﺋﺔﻃﺔﺭﺓﻛﺎﻧﻰ ﺑﺔﺭﺩﺓﻡ ﻫﻴ ﻤﺔ. ﺒﺬﺍﺭﺩﻧﻰ ﺳﺔﺭﺅﻛﻰ ﻫﺔﺭﻳ ﺑﺎﻳﻜﺆﺗﻜﺮﺩﻧﻰ ﻫﺔﻟ ﺯﺍﻧﻜﺆ ﺩ.ﻛﺔﻣﺎﻝ ﻣﺎﻣﺆﺳﺘﺎﻯ ﻟﺔﻧﻮﺳﺔﺭﻭ ﻟﺔ ﻟﺔﻛﺎﻧﺪﻳﺪﺓﻛﺎﻥ، ﻜﺔ ﻳﺔﻛﻴ ﻗـﺎﺩﺭ ﺳﺔﻳﺪ ﻧــﺎﺭﺩﻭﻭﺓ، ﻫـﺎﻭﻵﺗـﻰ ﻧﺎﻣﺔﻳﺔﻛﻴﺪﺍ ﻛﺔ ﺑﺆ ﻟﺔﻡ ﺳﺔﺭﺓﻛﻴﻢﻣﺔﺑﺔﺳﺘﻰ» ﺭﺍﻳﻄﺔﻳﺎﻧﺪﻭﻭﺓ ﺛﺈﺅﺳﺔﻯﺩﻧﻰ ﺑﺔﺭﺓﻭﺛﻴ ﺧﺆﻛﺎﻧﺪﻳﺪﻛﺮﺩﻧﺔ ﻜﺮﺩﻧﻰ ﺩﻳﻤﻮﻛﺮﺍﺳﻲﺀ ﺷﻜﺎﻧﺪﻧﻰ ﺑﺔ ﻣﺆﻧﺆﺛﺆﻟ ﻤﻰ ﻛﻮﺭﺩﺳﺘﺎﻧﺪﺍ ﺩﺓﺳﺔﻵﺗﻰ ﺳﻴﺎﺳﻴﻴﺔ ﻟﺔﻫﺔﺭﻳ.» ﺔﻳﺔﻛﺔﻭﺓ ﻟﺔﻻﻳﺔﻥ ﺿﺔﻧﺪ ﺑﻨﺔﻣﺎﻟﺍﻭﺩﺓﻟﻲ ﺩ.ﻛﺔﻣﺎﻝ ﻣ ﻧﻮﺳﺔﺭﻭ ﺭﻭﻧﺎﻛﺒ ﻜﺪﺍ ﺪﻭﺍﻧﻴ ﻜﻰ ﺗﺮﺓ ﻟﺔﻛﺎﻧﺪﻳﺪﺓﻛﺎﻥ، ﻟﺔﻟﻴ ﻳﺔﻛﻴﻣﻦ ﺑﺎﻭﺓﺇﻱ ﺗﺔﻭﺍﻭﻡ ﺑﺔ» ﻭﺗﻰ ﻫﺎﻭﻵﺗﻰ ﺑﺆ ﺧﺆﻡ ﻫﺔﻳﺔ، ﻛﺔ ﺩﺓﺗﻮﺍﻧﻢ ﻟﺔﻻﻳﺔﻛﺔﻭﺓ ﻧﻤﻮﻭﻧﺔﻱ ﻲ ﺳﺔﺭﻛﺮﺩﺍﻳﺔﺗﻲ ﻜﻲ ﻧﻮﻳ ﺀ ﺳﺘﺎﻳﻠﻴ ﺟﺆﺭﻭ ﺭﺅﻝ ﺸﻜﺔﺷﻲ ﻃﺔﻟﺔﻛﺔﻡ ﺑﻜﺔﻡ، ﻟﺔﻻﻳﺔﻛﻲ ﺗﺮﻳﺸﺔﻭﺓ ﺛﻴ ﺰﻱ ﻣﺎﻑﺀ ﺧﻮﺍﺳﺘﻲ ﻜﻲ ﺑﺔﻫﻴ ﻨﺔﺭﻳ ﺑﺒﻤﺔ ﻧﻮﻳ.» ﻧﺔﺗﺔﻭﺓﻛﺔﻡ ﻟﺔ ﺋﺎﺳﺘﻲ ﺟﻴﻬﺎﻧﻴﺪﺍ ﻰ ﺋﺔﻭ ﺯﺍﻧﻴﺎﺭﻳﻴﺎﻧﺔﻯ ﻟﺔﻻﻳﺔﻛﻰ ﺗﺮﺓﻭﺓ ﺑﺔﺛﻴ ﻚ ﻟﺔﺋﺔﻧﺪﺍﻣﺎﻧﻰ ﻛﺔﻭﺗﻮﻥ، ﺑﺔﺷﻴ ﻫﺎﻭﻵﺗﻰ ﺩﺓﺳﺖ ﻮﺓﺑﺮﺩﻧﻰ ﻛﺆﻣﺜﺎﻧﻴﺎﻯ ﻭﺷﺔ، ﺋﺔﻧﺠﻮﻣﺔﻧﻰ ﺑﺔﺇﻳﻭﺍﻥ ﻣﺴﺘﺔﻓﺎ ﻛﺮﺩﻭﻭﺓ ﺧﺆﻯ ﺩﺍﻭﺍﻳﺎﻥ ﻟﺔﻧﺔﻭﺷ ﻛﺎﻧﺪﻳﺪ ﺑﻜﺎﺕ، ﺑﺔﻵﻡ ﺋﺔﻭ ﺭﺓﺗﻴﻜﺮﺩﻭﻭﺓﺗﺔﻭﺓ. ﻭﺷﺔ ﻟﺔﻛﺆﻣﺜﺎﻧﻴﺎﻯ ﺳـﺔﺭﺿـﺎﻭﺓﻳـﺔﻙ ﻴﺎﻥ ﻭﺍﻳﺔ، ﺭﺍﻃﺔﻳﺎﻧﺪ ﻛﺔ ﺋﺔﻭﺍﻥ ﺛﻴﻫﺎﻭﻵﺗﻰ ﺑﺔ ﺖ ﺭﻛﺔﺑﺔﺭﻯ ﻣﺔﺳﻌﻮﺩ ﻚ ﻛﺔ ﺑﺘﻮﺍﻧﻴ ﺗﺔﻧﻬﺎ ﻛﺔﺳﻴﻭﺍﻥ ﻣﺴﺘﺔﻓﺎﻳﺔ. ﺑﺎﺭﺯﺍﻧﻰ ﺑﻜﺎﺕ، ﻧﺔﻭﺷﻭﺍﻥ ﻛﺎﻙ ﻧﺔﻭﺷﺑﺔﻵﻡ» ﺳﺔﺭﺿﺎﻭﺓﻛﺔ ﻭﺗﻰ ﻰ ﺑﺎﺵ ﻧﻴﻴﺔ ﺧﺆﻯ ﻛﺎﻧﺪﻳﺪ ﺭﺓﺗﻴﻜﺮﺩﻭﺓﺗﺔﻭﺓ، ﺛﻴ.» ﺑﻜﺎﺕ ﺑﺆ ﺋﺔﻭ ﺛﺆﺳﺘﺔ ﻜﻴﺎﻥ ﺴﺘﺎ ﻫﻴﺾ ﻛﺎﻧﺪﻳ ﺿﻮﺍﺭ ﺣﻴﺰﺑﺔﻛﺶ ﺗﺎﺋﻴ ﺑﺆ ﺋﺔﻭ ﺛﺆﺳﺘﺔ ﻧﻴﻴﺔ. ﺑﺔﻵﻡ ﺳﺔﺭﺿﺎﻭﺓﻳﺔﻛﻰ ﺋﺎﻃﺎﺩﺍﺭ ﻚ ﺑﺆ ﺸﻨﻴﺎﺭﻳ ﺴﺘﺎ ﺛﻴ ﺭﺍﻃﺔﻳﺎﻧﺪ، ﺋﻴﻫﺎﻭﻵﺗﻰ ﺑﺔﻭﺍﻥ ﻣﺴﺘﺔﻓﺎﺀ ﺿﻮﺍﺭ ﺣﻴﺰﺑﺔﻛﺔ ﻛﺮﺍﻭﺓ، ﻧﺔﻭﺷ ﻼﻳﺔﻧﻰ ﻛﻮﺭﺩ ﻛﺔﺳﺎﻳﺔﺗﻴﺔﻛﻰ ﺳﻴﺎﺳﻰ ﺑﻴ ﻛﺔ ﻢﺀ ﻫﺔﻣﻮﻭ ﻟﻴﺴﺘﺔ ﻮﻥ ﺑﺆ ﺳﺔﺭﺅﻛﺎﻳﺔﺗﻰ ﻫﺔﺭﻳ ﺑﺜﺎﻟﻯ ﺑﻜﺔﻥ. ﺋﺆﺛﺆﺯﻳﺴﻴﺆﻧﺔﻛﺎﻧﻴﺶ ﺛﺸﺘﻄ ﻼﻳﺔﻥ ﺑﻴﻛﺎﻧﺪﻳﺪﻯ» ﻭﺗﻰ ﺳﺔﺭﺿﺎﻭﺓﻛﺔ ﻟﻴﺴﺘﺔ ﺋـﺔﻭ ﻟﺔﺩﺓﻧﻄﻰ ﺟﻄﺔ ﺩﺓﺗﻮﺍﻧﻴ ﻚ ﻟﺔﻻﻳﺔﻧﻄﺮﺍﻧﻰ ﻣﻮﻋﺎﺭﺓﺯﺍﻧﺔ، ﺩﺓﻧﻄﻰ ﺑﺔﺷﻴ ﺖ، ﺿﻮﻧﻜﺔ ﻫﺔﻣﻮﻭ ﻨﻴ ﺘﻴﺶ ﺑﺔﺩﺓﺳﺘﺪﺓﻫﻴ ﻳﺔﻛﻴ ﻣﺔﺳﻌﻮﺩ ﺛﺸﺘﻄ ﺘﻰ ﻳﺔﻛﻴ ﺟﺔﻣﺎﻭﺓﺭﻯ.» ﺑﺎﺭﺯﺍﻧﻰ ﻧﺎﻛﺔﻥ ﺸﻨﻴﺎﺭﻯ ﺳﺔﺭﺿﺎﻭﺓﻛﺔ ﺭﺍﺷﻴﻄﺔﻳﺎﻧﺪ ﺛﻴ ﻼﻳﺔﻥ ﻜﻰ ﺑﻴ ﺋﺔﻭﺓﺷﻜﺮﺍﻭﺓ، ﻃﺔﺭ ﻧﺔﺗﻮﺍﻧﺮﺍ ﻛﺎﻧﺪﻳﺪﻳﻳﺔﻛﺔﻡ» ﺸﻨﻴﺎﺭ ﻫﺔﻳﺔ، ﻭﺗﻰ ﻮﻥ، ﺋﺔﻭﺍ ﺩﻭﻭ ﺛﻴ ﺑﺜﺎﻟ ﺸﻨﻴﺎﺭ ﺋﺔﻭﺓﻳﺔ ﻛﺔ ﻣﺔﺭﺝ ﺑﺆ ﺳﺔﺭﺅﻛﻰ ﻫﺔﺭﻳ ﺛﻴ ﻦ ﻛﺔ ﺩﺓﺳﺘﺒﺔﺭﺩﺍﺭﻯ ﺛﺆﺳﺘﻰ ﺣﻴﺰﺑﻴﺔﻛﺔﻯ ﺩﺍﺑﻨﻴ ﻜﻰ ﺰﻳ ﻫﻴ ﺖﺀ ﻠﻴ ﻧﺔﻫﻴ ﻣﻴﻠﻴﺸﻴﺎﺵ ﺖﺀ ﺑﺒﻴ.» ﻼﻳﺔﻥ ﺩﺭﻭﺳﺖ ﺑﻜﺎﺕ ﺳﺔﺭﺑﺎﺯﻱ ﻧﻴﺸﺘﻤﺎﻧﻰ ﺑﻴ ﺸﻨﻴﺎﺭﻯ ﺩﻭﻭﺓﻡ، ﺛﻴ» ﺳﺔﺭﺿﺎﻭﺓﻛﺔ ﻭﺗﻴﺸﻰ ﺋﺔﻭﺓﻳﺔ ﻛﺔ ﻃﺔﺭ ﺑﺎﺭﺯﺍﻧﻰ ﺋﺔﻭ ﺩﻭﻭ ﻣﺔﺭﺟﺔﻯ ﺸﻜﺔﺵ ﺛﺔﺳﺔﻧﺪ ﻧﺔﻛﺮﺩ، ﺋﺔﻭﺍ ﻛﺎﻧﺪﻳﺪﻯ ﻻﻭﺍﺯ ﺛﻴ ﻛﻲ ﻫﺔﺭﻳ ﺒﺬﺍﺭﺩﻧﻲ ﺳﺔﺭﻭ ﺗﻲ ﻫﺔﻟ ﻧﺔﻛﺔﻥﺀ ﺑﺎﻳﻜﻮ.» ﺑﻜﺮﻳ ﺳﺔﺭﺿﺎﻭﺓﻛﺔ ﺋﺎﻣﺎﺫﺓﻯ ﺑﺆ ﺋﺔﻭﺓﻛﺮﺩ ﻳﺔﻛﻴ ﺰﺓ ﺋﺆﺛﺆﺯﻳﺴﻴﺆﻧﺔﻛﺎﻧﺪﺍ، ﻟﺔﺋﺔﻃﺔﺭﺓﻛﺎﻧﻰ ﺑﺔﺭﺩﺓﻡ ﻫﻴ ﻤﺔ. ﺒﺬﺍﺭﺩﻧﻰ ﺳﺔﺭﺅﻛﻰ ﻫﺔﺭﻳ ﺑﺎﻳﻜﺆﺗﻜﺮﺩﻧﻰ ﻫﺔﻟﺩﺍ(٢) ﻟﺔﻻﺛﺔﺇﺓ ﻨﻴﺘﺔﻭﺓ ﻚ ﺩﺓﺧﻮﻳ ﺭﺍﺛﺆﺭﺗﻴ ﻰ ﻣﺔﺳﻌﻮﺩ ﺑﺎﺭﺯﺍﻧﻰ ﺩﺓﻛﺔﻥ ﺴﺘﺎ ﺩﻭﻭ ﻛﺔﺱ ﻣﻠﻤﻼﻧﻴ ﺗﺎﺋﻴ ﻜﺔ ﻟﺔﺳﻴﻨﺎﺭﻳﺆﻛﺎﻧﻰ ﺋﺆﺛﺆﺯﻳﺴﻴﺆﻥ ﺒﺬﺍﺭﺩﻧﺔﻛﺔ ﻳﺔﻛﻴ ﺑﺎﻳﻜﺆﺗﻜﺮﺩﻧﻰ ﻫﺔﻟﺍﻫﻴﻢ ﺋﺎﺭﺍ ﺋﻴ ﺖ ﻳﺎﺳﺎﻯ ﺳﺔﺭﺅﻛﺎﻳﺔﺗﻰ ﺩﺍﻭﺍ ﺩﺓﻛﺮﻳ ﺘﺔﻭﺓﻭ ﻛﺎﺭﻯ ﺣﻴﺰﺑﻰ ﻢ ﻫﺔﻣﻮﺍﺭﺑﻜﺮﻳ ﻫﺔﺭﻳ ﻢ ﻗﺔﺩﺓﻏﺔ ﻟﺔﺳﺔﺭﺅﻛﻰ ﺩﺍﻫﺎﺗﻮﻭﻯ ﻫﺔﺭﻳ ﻜﻴﺶ ﺛﺔﺭﻟﺔﻣﺎﻧﺘﺎﺭﻳ ﺿﺔﻧﺪ ﺖ، ﺑﻜﺮﻳ ﻴﺎﻥ ﻭﺍﻳﺔ ﻣﺔﺳﻌﻮﺩ ﺑﺎﺭﺯﺍﻧﻰ ﻧﺔﻳﺘﻮﺍﻧﻴﻮﺓ ﺛﻴ ﻮﺍﻥ ﻟﺔﻧﻴ ﺰﻳ ﺑﺜﺎﺭﻳ ﺧﺆﻯ ﻼﻳﺔﻧﻰ ﺑﻴ ﺣﻴﺰﺑﺔﻛﺔﻯﺀ ﺣﻴﺰﺑﺔﻛﺎﻧﻰ ﺗﺮﺩﺍ. ﺯﺍﻧﺎ ﺭﺅﺳﺘﺎﻳﻰ ﺋﺔﻧﺪﺍﻣﻰ ﻟﻴﺬﻧﺔﻯ ﻛﻮﺭﺩﺳﺘﺎﻥ، ﻟﺔﺛﺔﺭﻟﺔﻣﺎﻧﻰ ﻳﺎﺳﺎﻳﻰ ﻭﺗﻰ ﻫـﺎﻭﻵﺗـﻰ ﺑﺆ ﻜﻴﺪﺍ ﺪﻭﺍﻧﻴ ﻟﺔﻟﻴ ﻨﺎﻥ ﻟﺔﻛﺎﺭﻯ ﺣﻴﺰﺑﻰ ﻟﺔﻛﺎﺗﻰ ﻃﺮﺗﻨﺔ ﻭﺍﺯﻫﻴ« ﻜﻰ ﺓﺀ ﺷﺘﻴ ﺩﺓﺳﺘﻰ ﺋﺔﻭ ﺛﺆﺳﺘﺔﺩﺍ ﺑﺎﺷ ﻮﺓﻳﺔﻛﻰ ﺑﻲ ﺖ ﺑﺔﺷﻴ ﻮﻳﺴﺘﺔ، ﺩﺓﺗﻮﺍﻧﻴ ﺛﻴ.« ﻻﻳﺔﻧﺎﻧﺔ ﺭﺓﻓﺘﺎﺭ ﺑﻜﺎﺕ ﻟﺔﺿﻮﺍﺭ ﺳﺎﻟ« ﺭﺅﺳﺘﺎﻳﻰ ﻭﺗﻴﺸﻰ ﺭﺍﺑـﺮﺩﻭﻭﺩﺍ ﺩﺓﺭﻛﺔﻭﺕ ﻛﺔﺋﺔﻡ ﺣﻴﺰﺑﻴﻰ ﺑﻮﻭﻧﺔ ﺯﻳﺎﻧﻰ ﺯﺅﺭﺓﺀ ﻛﺎﺭﻳﻄﺔﺭﻯ ﻟﺔﺳﺔﺭ ﺩﺍﻧﺎﺑﻮﻭ، ﻫﺔﺭﻳ ﺳﺔﺭﺅﻛﻰ ﻼﻳﺔﻧﻰ ﺑﻴ ﻼﻳﺔﻧﺎﻧﺔ ﻣﺎﻣﺔﻟ ﺿﻮﻧﻜﺔ ﻧﺔﻳﺘﻮﺍﻧﻰ ﺑﻴ ﻻﻳﺔﻧﺔ ﻫﺎﻭﻵﺗﻴﺎﻥﺀ ﻟﺔﻃﺔﻝ ﺑﻜﺎﺕ.« ﺳﻴﺎﺳﻴﺔﻛﺎﻥ ﺭﺅﺳﺘﺎﻳﻰ ﺟﺔﺧﺘﻰ ﻟﺔﻭﺓﺷﻜﺮﺩﺓﻭﺓ ﻳﺎﺳﺎﻳﻰ ﺩﺓﻛــﺔﻥ ﺋــﺔﻭﺓ ﺑﺆ ﻛﺔ ﻛـﺎﺭ ﺘﺔﻭﺓ. ﻢ ﻫﺔﻣﻮﺍﺭﺑﻜﺮﻳ ﺳﺔﺭﺅﻛﺎﻳﺔﺗﻰ ﻫﺔﺭﻳ ﺋﺔﻧﺪﺍﻣﻰ ﺑﺎﻧﻴﻤﺎﺭﺍﻧﻰ ﻋﻮﺳﻤﺎﻥ ﺛﺔﺭﻟﺔﻣﺎﻧﻰ ﻛﻮﺭﺩﺳﺘﺎﻥ ﻟﺔﺳﺔﺭ ﻟﻴﺴﺘﻰ ﻮﻳﺴﺘﺔ ﻳﺎﺳﺎﻯ ﺯﺅﺭ ﺛﻴ« ﻭﺗﻰ ﺳﺔﻭﺯ ﺘﺔﻭﺓ، ﻢ ﻫﺔﻣﻮﺍﺭ ﺑﻜﺮﻳ ﺳﺔﺭﺅﻛﺎﻳﺔﺗﻰ ﻫﺔﺭﻳ ﻚ ﺧﺆﻯ ﺑﺆ ﺋﺔﻭﺓﺷﻢ ﻛﺔﻛﺔﺳﻴ ﻣﻦ ﻟﺔﻃﺔﻝ ﺩﻭﻭﺧﻮﻝ ﻛﺎﻧﺪﻳﺪ ﻧﺔﻛﺎﺕﺀ ﺗﺔﻧﻬﺎ ﺿﻮﺍﺭ ﻢ ﺑﺎﺷﺔ ﻫﺔﺭ ﻛﺔﺳﻴ ﺖ، ﺛﻴ ﺑﻴ ﺳﺎﻝ ﻢ ﻟﺔﻭ ﻣﺎﻭﺓﻳﺔﺩﺍ ﺘﺔ ﺳﺔﺭﺅﻛﻰ ﻫﺔﺭﻳ ﺩﺓﺑﻴ.« ﺘﺔﻭﺓ ﺸﻴ ﺩﺓﺳﺖ ﻟﺔﻛﺎﺭﻯ ﺣﻴﺰﺑﻰ ﺑﻜﻴﻣﺔﺳﻌﻮﺩ« ﻭﺗـﻰ ﺑﺎﻧﻴﻤﺎﺭﺍﻧﻰ ﺑﺎﺭﺯﺍﻧﻰ ﺿﺔﻧﺪﻳﻨﺠﺎﺭ ﻛﺆﺑﻮﻧﺔﻭﺓﻯ ﺑﺔﻟﻖﺀ ﻧﺎﻭﺿﺔﻛﺎﻧﻰ ﺛﺎﺭﺗﻰ ﻛﺮﺩﻭﻭﺓ، ﺋﺔﻣﺔﺵ ﺳﺔﺭﺅﻛﻰ ﺔﻱ ﻣﺎﻣﺔﻟ ﻭﺓﻙ ﻧﺎﺑﻴ.« ﻫﺔﺭﻳﺓ ﻣﺎﻣﺆﺳﺘﺎﻯ ﺩﻛﺘﺆﺭ ﺳﺎﻻﺭ ﺑﺎﺳ ﻤﺎﻧﻰ، ﺯﺍﻧﺴﺘﺔ ﺳﻴﺎﺳﻴﺔﻛﺎﻧﻰ ﺯﺍﻧﻜﺆﻯ ﺳﻠﻴ ﻭﺗﻰ ﻫـﺎﻭﻵﺗـﻰ ﺑﺆ ﻜﻴﺪﺍ ﺪﻭﺍﻧﻴ ﻟﺔﻟﻴ ﻮﻳﺴﺘﺔ ﺑﺆ ﺋﺔﻭ ﻣﺎﻭﺓﻳﺔﻯ ﻛﺔﻛﺔﺳﻴ ﺛﻴ« ﻢ، ﻭﺍﺯ ﻟﺔﻛﺎﺭﺓ ﺖ ﺑﺔﺳﺔﺭﺅﻛﻰ ﻫﺔﺭﻳ ﺩﺓﺑﻴ.« ﻨﻴ ﺣﻴﺰﺑﻴﺔﻛﺔﻯ ﺑﻬﻴﻣﺔﺳﻌﻮﺩ« ﺓ ﻭﺗﻴﺸﻰ ﺳﺎﻻﺭ ﺑﺎﺳ ﻢ ﻧﺔﻳﺘﻮﺍﻧﻰ ﺑﺎﺭﺯﺍﻧﻰ ﻭﺓﻙ ﺳﺔﺭﺅﻛﻰ ﻫﺔﺭﻳ ﻮﺓﻳﺔﻛﻰ ﺑﺔﺷﻴ ﻛﺎﺭﻛﺮﺩﻧﻴﺪﺍ ﻟﺔﻣﺎﻭﺓﻯ ﻟﺔﻃﺔﻝ ﺑﻜﺎﺕ ﻣﺎﻣﺔﻟ ﻼﻳﺔﻥ ﺑﻴ ﻮﺓﻳﺔﻙ ﻫﺎﻭﻵﺗﻴﺎﻧﻰ ﻛﻮﺭﺩﺳﺘﺎﻧﺪﺍ، ﺑﺔﺷﻴ ﺮ ﻧﻔﻮﺯﻯ ﻧﺎﻭﺿﺔﻛﺎﻧﻰ ﺫﻳ ﺔﻯ ﻟﺔﻃﺔﻝ ﻣﺎﻣﺔﻟ ﻮﺓﻳﺔﻛﻰ ﺛﺎﺭﺗﻰ ﺩﺍ ﻛــﺮﺩﻭﻭﺓﺀ، ﺑﺔﺷﻴ ﻧﺎﻭﺿﺎﻧﺔﻛﺮﺩﻭﻭﺓ ﻟﺔﻭ ﺔﻯ ﻣﺎﻣﺔﻟ ﺗﺮ ﺪﺍﻳﺔ، ﺿﻮﻧﻜﺔ ﺘﻰ ﺗﻴ ﻛﺔﺩﺓﺳﺔﻵﺗﻰ ﻳﺔﻛﻴ ﻟﺔﺭﻭﻓﺎﺗﻰ ﺑﺔﺷﺪﺍﺭﻯ ﺑﻴﻨﻴﻤﺎﻥ ﻭﺓﻙ ﺑﺎﺭﺯﺍﻧﻴﺔﻛﺎﻧﺪﺍ ﻛﺮﺩ، ﺑﺔﻵﻡ ﺑﺆ ﺋﺔﻭﺍﻧﺔﻯ.« ﻃﺔﺭﻣﻴﺎﻥ ﻧﺔﺿﻮﻭ ﺖ ﻛﺎﺭﻯ ﺣﻴﺰﺑﻰ ﺩﺍﻭﺍﺩﺓﻛﺮﻳ ﻟﺔ ﺳﺔﺭﺅﻛﻰ ﺩﺍﻫﺎﺗﻮﻭﻯ ﻢ ﻗﺔﺩﺓﻏﺔﺑﻜﺮﻳ ﻫﺔﺭﻳ ﺳﻌﻮﺩ ﻫﺎﺷﻢ ﺮﻳﻜﺮﺩﻧﻰ ﺿﺎﻭﺩﻳ ﺑﺔﻣﺔﺑﺔﺳﺘﻰ ﺑﻨﻜﺔﻯ ﻛﺎﺩﺭﺓﻛﺎﻧﻴﺎﻥﺀ ﺟﻤﻮﺟﺆﻟ ﺟﺔﻣﺎﻭﺓﺭﻱ ﻟﻴﺴﺘﻰ ﻃﺆﺇﺍﻥ ﻟﺔ ﻫﺔﻭﻟﻴ، ﺛﺎﺭﺗﻰ٧/٢٥ ﺒﺬﺍﺭﺩﻥ ﺗﺎ ﺭﺅﺫﻯ ﻫﺔﻟ ﺖﺀ ﻨﻴ ﻜﺪﺓﻫﻴ ﺫﻭﻭﺭﻯ ﻋﺔﻣﺔﻟﻴﺎﺕ ﺛﻴ ﺒﺬﺍﺭﺩﻧﻰ ﺛﺎﺭﺗﻰ ﻣﺔﻛﺘﺔﺑﻲ ﻧﺎﻭﺓﻧﺪﻯ ﻫﺔﻟ ﺳﺔﺭﺛﺔﺭﺷﺘﻰ ﺫﻭﻭﺭﺓﻛﺔ ﺩﺓﻛﺎﺕ. ﺯﺍﻧﻴﺎﺭﻳﻴﺎﻧﺔﻯ ﺋــﺔﻭ ﺑﺔﺛﻴ ﻛﺔﻭﺗﻮﻭﻥ، ﻫـﺎﻭﻵﺗـﻰ ﻛﺔ ﺩﺓﺳـﺖ ﻛﻮﺭﺩﺳﺘﺎﻥ ﺩﻳﻤﻮﻛﺮﺍﺗﻰ ﺛﺎﺭﺗﻰ ﻨﺎﻭﺓ ﻜﻬﻴ ﺛﻴ ﻋﺔﻣﺔﻟﻴﺎﺗﻰ ﺫﻭﻭﺭﻯ ﺒﺬﺍﺭﺩﻧﺔﻛﺎﻧﻰ ﻫﺔﻟ ﺳﺔﺭﺛﺔﺭﺓﺷﺘﻰ ﺑﺆ ﺮﻳﻜﺮﺩﻧﻰ ﻟﻴﺴﺘﺔ ﻛﻮﺭﺩﺳﺘﺎﻥﺀ ﺿﺎﻭﺩﻳ ﻟﻴﺴﺘﻰ ﺑﺔﺗﺎﻳﺒﺔﺕ ﺭﻛﺔﺑﺔﺭﺓﻛﺎﻧﻴﺎﻥ ﻃﺆﺇﺍﻥﺀ ﺿﻮﺍﺭ ﺣﻴﺰﺑﺔﻛﺔ.٢ ﺳــﺔﺭﺿــﺎﻭﺓﻳــﺔﻙ ﻟـﺔ ﻟﻘﻰ ﻛﺔﻧﺔﻭﻳﺴﺖ ﺮ، ﻟﺔﻫﺔﻭﻟﻴ ﺛﺎﺭﺗﻰﻫﺎﻭﻵﺗﻰ ﺑﺔ ﺘﺔﻭﺓ، ﺑﻶﻭﺑﻜﺮﻳ ﻧﺎﻭﻯ ﺭﺍﻃﺔﻳﺎﻧﺪ ﻛﺔ ﺫﻭﻭﺭﻯ ﻋﺔﻣﺔﻟﻴﺎﺗﺔﻛﺔ ﻟﻴﺬﻧﺔﻯ ﺛﺎﺭﺗﻰ ﻟﻘﺔﻛﺎﻧﻰ ﻟﺔﻫﺔﻣﻮﻭ ﻟﺔ ﺳﻨﻮﻭﺭﻱﺑﺔﻵﻡ» ﻫﺔﻳﺔ. ﻭﺗﻴﺸﻰ ﺮﻳﻴﺔﻛﺎﻥ ﺿﺎﻭﺩﻳ ﻫﺔﻭﻟﻴ ﺰﻃﺎﻯ ﺛﺎﺭﻳ ﺘﺔﻭﺓ ﺳﺔﺭ ﺑﻨﻜﺔﻯ ﺑﺔﺗﺔﻭﺍﻭﻯ ﺿﺈﺩﺓﻛﺮﻳ ﺟﺔﻣﺎﻭﺓﺭﻯ ﻟﻴﺴﺘﻰ ﻃﺆﺇﺍﻥﺀ ﺟﻤﻮﺟﻮﻟ.» ﻛﺎﺩﺭﺓﻛﺎﻧﻴﺎﻥ ﺛﺎﺭﺗﻰ ﺫﻭﻭﺭﻯ ﻋﺔﻣﺔﻟﻴﺎﺕ ﻨﻴ ﻜﺪﺓﻫﻴ ﺮﻳﻜﺮﺩﻧﻰ ﻟﻴﺴﺘﻰ ﻃﺆﺇﺍﻥ ﺛﻴ ﺑﺆ ﺿﺎﻭﺩﻳ ﻤﻲ ﻛﻮﺭﺩﺳﺘﺎﻥ ﺴﺘﺎﻱ ﻫﺔﺭﻳ ﺳﺔﺭﺅﻛﻲ ﺋﻴ ﻫﺎﻭﻵﺗﻲ ﺩﻳﻤﻮﻛﺮﺍﺗﻲ ﺪﺍﻧﻰ ﻃﺔﺷﺔﺛﻴ ﺛﺎﺭﺗﻰ ﻲ ﺩﻳﻤﻮﻛﺮﺍﺗﻲ، ﻜﻲ ﻧﻮﻳ ﻭﺓﻙ ﺛﺎﺭﺗﻴ(ﻃﺔﺷﺔ) ﻜﺪﺍﺩﺍﻣﺔﺭﺍﻧﺪﻧﻲﺧﺆﻱﺭﺍﻃﺔﻳﺎﻧﺪﺀ ﻟﺔﺛﻠﻨﻴﺆﻣﻴ ﺜﺮﺳﺮﺍﻭﺀ ﺋﺔﻧﺪﺍﻣﺎﻧﻰ ﺑﺆﺭﺩﻯ ﻧﻴﺸﺘﻴﻤﺎﻧﻰﺀ ﻟﻴ ﺜﺮﺳﺮﺍﻭﻱ ﺑﺆﺭﺩﻯ ﻧﻴﺸﺘﻴﻤﺎﻧﻲ ﻄﺮﻱ ﻟﻴ ﺟﻴ ﺩﺓﺳﺘﻨﻴﺸﺎﻧﻜﺮﺍﻥ. ﺋﺔﻧﺪﺍﻣﺎﻧﻰ ﻃﺸﺖ ﺑﺔﺑﺔﺷﺪﺍﺭﻱ ﻜﺨﺮﺍﻭﻱ ﻃﺔﺷﺔ ِ ﺩﺍﻣﺔﺯﺭﺍﻧﺪﻥ، ﺭ ﺩﺓﺳﺘﺔﻯ ﻳﺔﻛﺔﻡ،٢٠٠٩/٥/١٠٩ ﻟﺔﺭﺅﺫﺍﻧﻰ ﺮﺑﺔﺳﺖﺀﻟﺔﻭ ﺛﻠﻨﻴﺆﻣﻰﺧﺆﻯﻟﺔﺷﺎﺭﻯ ﻫﺔﻭﻟﻴ ﻜﺨﺮﺍﻭﺓ ﺩﺍﻣﺔﺯﺭﺍﻧﺪﻧﻲ ﻮﻣﺔﺩﺍ ﺋﺔﻭ ﺭﻳ ﺛﻠﻴﻨﻴ ﻚ ﺭﺍﻃﺔﻳﺎﻧﺪ. ﺧﺆﻱ ﻭﺓﻛﻮ ﺛﺎﺭﺗﻴ ﻜﺪﺍ ﻛﺔﻛﺆﺛﻴﻴﺔﻛﻲ ﺑﺆ ﻟﺔﺭﺍﻃﺔﻳﺔﻧﺮﺍﻭﻳﺑﺆ ﻛﺮﺩﻧﺔ» ﺮﺩﺭﺍﻭﺓ، ﻫﺎﺗﻮﻭﺓ ﻫﺎﻭﻵﺗﻲ ﻧﻴ ﻛﺔ ﺩﻳﻤﻮﻛﺮﺍﺗﻰ ﺪﺍﻧﻰ ﻃﺔﺷﺔﺛﻴ ﺛﺎﺭﺗﻰ ﻜﺨﺮﺍﻭﻯ ﻃﺔﺷﺔ ﻧﺎﺳﺮﺍﺑﻮﻭ، ﺴﺘﺎ ﺑﺔﺭﻳ ﺗﺎﺋﻴ ﻜﺔ ﺩﺍﻣـــﺔﺯﺭﺍﻭﺓﺀ ﻭﺓﻙ ﻣــﺎﻭﺓﻯ ﺳﺎﻟ ﻛﻮﺭﺩﺳﺘﺎﻧﻰ ﺳﻴﺎﺳﻰ ﻜﻰ ﻜﺨﺮﺍﻭﻳ ﺭﻳ ﻟــﺔﻧــﺎﻭﺓﻭﺓﺀ ﺩﺓﺭﺓﻭﺓﻯ ﻭﻵﺕ ﺩﺓﺳﺘﻰ ﺑﺔﺧﺔﺑﺎﺗﻰ ﺳﻴﺎﺳﻲﺀ ﺩﻳﻤﻮﻛﺮﺍﺳﻰﺀ ﻣﺔﺩﺓﻧﻰ ﻛﺔﺳﻰ ﺳـﺔﺩﺍﻥ ﻛــﺮﺩﻭﻭﺓﺀ ﺗﻮﺍﻧﻴﻮﻳﺔﺗﻰ ﺴﺆﺯﺀ ﺿﺎﻻﻙ ﻟﺔﺩﺓﻭﺭﻯ ﺑﺔﺭﻧﺎﻣﺔﻳﺔﻛﻰ ﺩﻟ ﺸﻜﺔﻭﺗﻮﻭﺧﻮﺍﺯﺩﺍ ﺳﻴﺎﺳﻰﺀ ﻛﺆﻣﺔﻵﻳﺔﺗﻰ ﺛﻴ ﺪﺍﻧﻰ ﻃﺔﺷﺔﺛﻴ ﺑﺆ ﻛـﺎﺭ ﻛﺆﺑﻜﺎﺗﺔﻭﺓﺀ ﻤﻰ ﺑﻜﺎﺕ ﻟﺔﻫﺔﺭﻳ ﺩﻳﻤﻮﻛﺮﺍﺳﻰﺀ ﻣﺔﺩﺓﻧﻰ ﻛﻮﺭﺩﺳﺘﺎﻧﺪﺍ ﻫﺔﺭﻭﺓﻫﺎ ﻟﺔﺭﺍﻃﺔﻳﺔﻧﺮﺍﻭﺓﻛﺔﺩﺍ ﻫﺎﺗﻮﻭﺓ ﺑﺔﺳﺔﺭ ﺑﻮﻭﻧﻰ ﺳﺎﻟِ ﺜﺔﺭ ﺗﻴ ﻛـﺔﺩﻭﺍﻯ ﺩﺓﺳﺘﺔﻯ ﻜﺨﺮﺍﻭﺓﺩﺍ، ﺭﻳ ﺋﺔﻭ ﺗﺔﻣﺔﻧﻰ ﺩﺍﻣﺔﺯﺭﺍﻧﺪﻥ ﺑﺔ ﻟﺔﺑﺔﺭﺿﺎﻭﻃﺮﺗﻨﻰ ﺑﺎﺭﻭﺩﺅﺧﻰ ﻤﻰ ﻛﻮﺭﺩﺳﺘﺎﻥﺀ ﺯﺓﺭﻭﺭﺓﺗﻰ ﺗﺎﺯﺓﻯ ﻫﺔﺭﻳ ﺩﻳﻤﻮﻛﺮﺍﺳﻰﺩﻧﻰ ﺑﺔﺭﺓﻭﺛﻴ ﺍﻥﺀِ ﻃـﺆﺭ ﻜﻰ ﺩﻳﻜﺔ ﻳﺎﺭﻳﺪﺍ ﻗﺆﻧﺎﻏﻴِ ﻤﺔﻛﺔﺩﺍ، ﺑﺮ ﻟﺔﻫﺔﺭﻳ ﻟﺔﺧﺔﺑﺎﺗﻰ ﺳﻴﺎﺳﻰﺀ ﻣﺔﺩﺓﻧﻴﻴﺎﻧﺔﻯ ﺧﺆﻯ ﻜﻰ ﺳﻴﺎﺳﻰ ﺒﻜﺎﺕﺀ ﻭﺓﻙ ﺛﺎﺭﺗﻴ ﺩﺓﺳﺖ ﺛﻴ ﺖ. ﺳﺆﺳﻴﺎﻝ ﺩﻳﻤﻮﻛﺮﺍﺕ ﺧﺆﻯ ﺭﺍﺑﻄﺔﻳﺔﻧﻴ ﻟﺔﺑﺔﻳﺎﻧﻰ ﻛﺆﺗﺎﻳﻰ ﺛﻠﻨﻴﺆﻣﺪﺍ، ﺛﺎﺭﺗﻰ ﺩﺍﻭﺍ(ﻃﺔﺷﺔ) ﺪﺍﻧﻰ ﺩﻳﻤﻮﻛﺮﺍﺗﻲ ﻃﺔﺷﺔﺛﻴ ﺛﺎﺭﺕﺀ ﻻﻳﺔﻧﺔ ﻟﺔﺩﺓﺳﺔﻵﺕﺀ ﺳﺔﺭﺟﺔﻡ ﺩﺓﻛـﺎﺕ ﻛﻮﺭﺩﺳﺘﺎﻥ ﺳﻴﺎﺳﻴﻴﺔﻛﺎﻧﻰﺍﺩﺓﻯ ﺋـﺎﺯﺍﺩﻯ ﺟﺔﻣﺎﻭﺓﺭﻯ ﺰ ﻟﺔﺋ ِ ﻛﺔﺭ ﺒﺬﺍﺭﺩﻧﻰ ﻫﺔﻟ ﺑـﻄـﺮﻥﺀ ﻛـﻮﺭﺩﺳـﺘـﺎﻥ ﺩﺍﻫﺎﺗﻮﻭﻯ ﺛﺔﺭﻟﺔﻣﺎﻧﻰ ﻛﻮﺭﺩﺳﺘﺎﻥ ﺑﻜﺔﻥ ﻰ ﺳﻴﺎﺳﻰ ﺑﺔﺳﺔﻧﻄﻰ ﻣﺔﺣﺔﻙ ﺑﺆ ﻣﻠﻤﻼﻧﻴ ﺷﺔﺭﻳﻔﺎﻧﺔﺀ ﺩﻭﻭﺭﻛﺔﻭﺗﻨﺔﻭﺓ ﻟﺔﻫﺔﻣﻮﻭ ﺟﺆﺭﺓ ﻜﻰ ﻧﺎﺩﻳﻤﻮﻛﺮﺍﺳﻰﺀ ﺗﻮﻧﺪﻭﺗﻴﺬﻯﺀ ﺭﺓﻓﺘﺎﺭﻳ ﻧﺎﻣﺔﺩﺓﻧﻴﺎﻳﻨﺔ. ﻟﺔﺟﺔﻣﺎﻭﺓﺭﻯ ﺩﺍﻭﺍﺵ ﻫــﺔﺭﻭﺓﻙِ ﻛـﻮﺭﺩﺳـﺘـﺎﻥ ﺩﺓﻛــﺎﺕ ﻛـﺔﺑـﺔﻭ ﺛــﺔﺭ ﺒﺬﺍﺭﺩﻥ ﻟﺔﻫﺔﻟ ﺸﻮﺍﺯﻯ ﺛﻴ ﺴﺆﺯﻳﻴﺔﻭﺓ، ﺩﻟ ـﺰ ﻟﺔﺩﺓﻧﻄﻰ ﺧﺆﻳﺎﻥ ﺑﻄﺮﻥﺀ ِ ﺑﻜﺔﻥﺀ ﺭ ﺍﺯﻯِ ﺳﻨﺪﻭﻗﺔﻛﺎﻧﻰ ﺩﺓﻧﻄﺪﺍﻥ ﻭﺓﻙ ﺋﺎﻣﺮ ﺪﺍﻧﻰ ﻃﺔﺷﺔﺛﻴ ﺿﺎﻛﺴﺎﺯﻯﺀ ﺍﻥﺀِ ﻃــﺆﺭ ﺳﻴﺎﺳﻰﺀ ﻛﺆﻣﺔﻵﻳﺔﺗﻰﺀ ﺋـﺎﺑـﻮﻭﺭﻯﺀﻛﺮﺩﻧﻰ ﺭﺓﻭﺷﻰ ﺫﻳﺎﻥﺀ ﺧﺰﻣﺔﺗﻄﻮﺯﺭﺍﻯ ﺑﺎﺷ ﺗﺔﻣﺎﺷﺎ ﺑﻜﺔﻥ. ﺪﺍﻧﻰ ﺩﻳﻤﻮﻛﺮﺍﺗﻲ ﺩﺍﻣﺔﺭﺍﻧﺪﻧﻲ ﺧﺆﻱ ﺭﺍﻃﺔﻳﺎﻧﺪ ﺛﺎﺭﺗﻰ ﻃﺔﺷﺔﺛﻴ

Upload: hawlati-newspaper

Post on 19-Feb-2016

288 views

Category:

Documents


0 download

DESCRIPTION

Issue No. 3

TRANSCRIPT

Page 1: Hawlati - London Edition

دةريدةكات رةنج ضاثخانةي ئةهليية طشتيي سياسيي رؤذنامةيةكي ٢٠٠٩/٥/١٤ ثينجشةممة (٣) دانةذمارة ترياذ (٤٠٠٠) ثاوند (١) نرخ

هاوآلتيwww.hawlati.info

كردنة بةشدارى هاوآلتى لة بةشداريكردنتان و وشة بة خزمةتكردنة و رادةربرين ئازادى لة هاوآلتى تا بةشداربن كوردى. رؤذنامةطةرى

بيت. بةردةوام سةربةخؤيانة بويرانةو

كردن بةشدارى فؤرمى٣١ داية الثةرة لة

خوينةرى خؤشةويست

ث. هاوآلتى

تائيستا بارزانى، لةمةسعود جطةخؤ بــإيــارى سةربةخؤ كةسايةتى دوو مستةفاش نةوشريوان كانديدكردنيانداوةولة يةكيك رةتدةكاتةوة، خؤكانديدكردنبةردةم هيزة ئؤثؤزيسيؤنةكانيش ئةطةرةكانىهةريمة. سةرؤكى هةلبذاردنى بايكؤتكردنى

د.كةمال زانكؤ مامؤستاى لةنوسةرو لة لةكانديدةكان، يةكيكة قــادر سةيد

ــاردووة، ن هــاوآلتــى بؤ كة نامةيةكيدالةم سةرةكيم «مةبةستى رايطةياندووةثإؤسةى بةرةوثيشربدنى خؤكانديدكردنةمؤنؤثؤلكردنى بة شكاندنى ديموكراسيءكوردستاندا لةهةريمى سياسيية دةسةآلتى

بنةمالةيةكةوة«. ضةند لةاليةنمرياودةلي د.كةمال روناكبري نوسةرولةليدوانيكدا لةكانديدةكان، ترة يةكيكىبة تةواوم باوةإي «من وتى هاوآلتى بؤنموونةي لةاليةكةوة دةتوانم كة هةية، خؤمسةركردايةتي نويي ستايليكي رؤلء جؤروطةلةكةم بكةم، لةاليةكي تريشةوة ثيشكةشي

خواستي مافء بةهيزي نوينةريكي ببمةجيهانيدا«. ئاستي لة نةتةوةكةم

زانيارييانةى ئةو بةثيى ترةوة لةاليةكىلةئةندامانى بةشيك هاوآلتى كةوتون، دةستوشة، كؤمثانياى بةإيوةبردنى ئةنجومةنىخؤى كردووة مستةفا لةنةوشريوان داوايان

رةتيكردووةتةوة. ئةو بةآلم بكات، كانديدوشة لةكؤمثانياى ســةرضــاوةيــةكواية، ثييان ئةوان كة راطةياند بةهاوآلتى مةسعود كة بتوانيت ركةبةرى كةسيك تةنها

مستةفاية. نةوشريوان بكات، بارزانىنةوشريوان كاك «بةآلم وتى سةرضاوةكةكانديد خؤى نيية باش ثيى رةتيكردوةتةوة،

ثؤستة«. ئةو بؤ بكاتكانديكيان هيض تائيستا حيزبةكش ضوارئاطادار سةرضاوةيةكى بةآلم نيية. ثؤستة ئةو بؤبؤ ثيشنياريك ئيستا راطةياند، بةهاوآلتىكراوة، حيزبةكة ضوار مستةفاء نةوشريوانكورد بياليةنى سياسى كةسايةتيةكى كةليستة هةريمء هةموو بؤ سةرؤكايةتى بثاليون

بكةن. ثشتطريى ئؤثؤزيسيؤنةكانيشبياليةن «كانديدى وتى سةرضاوةكة

ليستة ئــةو لةدةنطى جطة دةتوانيتلةاليةنطرانى بةشيك دةنطى موعارةزانة،هةموو ضونكة بةدةستدةهينيت، يةكيتيشمةسعود ثشتطريى يةكيتى جةماوةرى

ناكةن«. بارزانىثيشنيارى راشيطةياند سةرضاوةكة بياليةن كانديديكى نةتوانرا طةر ئةوةشكراوة،«يةكةم وتى دوو ثيشنيار هةية، بثاليون، ئةواهةريم سةرؤكى بؤ مةرج كة ئةوةية ثيشنيارثؤستى حيزبيةكةى كة دةستبةردارى دابنينهيزيكى نةهيليتء ميليشياش ببيتءبكات«. دروست بياليةن نيشتمانى سةربازيدووةم، «ثيشنيارى وتيشى سةرضاوةكةمةرجةى دوو ئةو بارزانى طةر كة ئةوةيةثيشكةش كانديدى الواز نةكرد، ئةوا ثةسةندهةريم بايكوتي هةلبذاردني سةروكي نةكةنء

بكريت«.يةكيك ئةوةكرد بؤ ئاماذةى سةرضاوةكةئؤثؤزيسيؤنةكاندا، هيزة بةردةم لةئةطةرةكانىهةريمة. سةرؤكى هةلبذاردنى بايكؤتكردنى

(٢)دا لةالثةإةدةخوينيتةوة راثؤرتيك

دةكةن بارزانى مةسعود ملمالنيى دوو كةس تائيستائؤثؤزيسيؤن لةسيناريؤكانى يةكيكة هةلبذاردنةكة بايكؤتكردنى

ئيرباهيم ئارا

سةرؤكايةتى ياساى دةكريت داواكارى حيزبى هةريم هةمواربكريتةوةوقةدةغة هةريم داهاتووى لةسةرؤكىثةرلةمانتاريكيش ضةند بكريت،بارزانى نةيتوانيوة واية مةسعود ثييانلةنيوان بثاريزيت خؤى بياليةنى

تردا. حيزبةكانى حيزبةكةىءليذنةى ئةندامى رؤستايى زاناكوردستان، لةثةرلةمانى ياسايىوتى هــاوآلتــى بؤ لةليدوانيكيدالةكاتىطرتنة حيزبى لةكارى »وازهينانشتيكى باشرتةء ثؤستةدا ئةو دةستىبي بةشيوةيةكى دةتوانيت ثيويستة،

بكات». رةفتار اليةنانةسالى »لةضوار وتيشى رؤستايىحيزبيى كةئةم دةركةوت ــردوودا رابلةسةر كاريطةرى زؤرةء زيانى بوونةدانابوو، هةريم سةرؤكى بياليةنى مامةلة بياليةنانة نةيتوانى ضونكةاليةنة هاوآلتيانء لةطةل بكات

سياسيةكان».لةوةشكردةوة جةختى رؤستايىياسايى ــةن دةك ــةوة ئ بؤ كــار كة هةمواربكريتةوة. هةريم سةرؤكايةتىئةندامى بانيمارانى عوسمانليستى لةسةر كوردستان ثةرلةمانىياساى ثيويستة »زؤر وتى سةوز

بكريتةوة، هةموار هةريم سةرؤكايةتىبؤ خؤى ئةوةشم كةكةسيك لةطةل منضوار تةنها نةكاتء كانديد دووخولكةسيك هةر باشة ثيم بيت، سالماوةيةدا لةو هةريم سةرؤكى دةبيتة

لةكارى حيزبى بكيشيتةوة». دةست»مةسعود ــى وت بانيمارانىبةلقء كؤبونةوةى ضةندينجار بارزانىئةمةش كردووة، ثارتى ناوضةكانىسةرؤكى مامةلةي وةك نابيت

هةريم».مامؤستاى باسرية ساالر دكتؤرسليمانى، سياسيةكانى زانكؤى زانستةوتى هــاوآلتــى بؤ لةليدوانيكيداكةكةسيك ماوةيةى ئةو بؤ »ثيويستةلةكارة واز هةريم، بةسةرؤكى دةبيت

بهينيت». حيزبيةكةى»مةسعود وتيشى باسرية ساالر نةيتوانى هةريم سةرؤكى وةك بارزانىبةشيوةيةكى كاركردنيدا لةماوةىلةطةل بكات مامةلة بياليةنبةشيوةيةك كوردستاندا، هاوآلتيانىنفوزى ذير ناوضةكانى لةطةل مامةلةىبةشيوةيةكى ــردووةء، ك دا ثارتىناوضانةكردووة لةو مامةلةى ترضونكة تيداية، يةكيتى كةدةسةآلتىلةروفاتى بةشدارى بينيمان وةكئةوانةى بؤ بةآلم كرد، بارزانيةكاندا

نةضوو». طةرميان

حيزبى كارى ت داوادةكريسةرؤكى داهاتووى لةقةدةغةبكريت هةريم سعود هاشم

ضاوديريكردنى بةمةبةستىبنكةى كادرةكانيانء جموجؤليلة هةولير طؤإان جةماوةري ليستىثارتى ،٧/٢٥ هةلبذاردن رؤذى تاثيكدةهينيتء عةمةليات ذوورىثارتى هةلبذاردنى ناوةندى مةكتةبي

دةكات. ذوورةكة سةرثةرشتى

زانيارييانةى ــةو ئ بةثيىكةوتوون، هــاوآلتــى دةســت كة كوردستان ديموكراتى ثارتىثيكهيناوة عةمةلياتى ذوورىهةلبذاردنةكانى سةرثةرةشتى بؤليستة ضاوديريكردنى كوردستانءليستى بةتايبةت ركةبةرةكانيان

حيزبةكة. ضوار طؤإانء ٢ لقى ــة ل ــةك ــاوةي ــةرض س

كةنةويست لةهةولير، ثارتىبةهاوآلتى بآلوبكريتةوة، ناوىعةمةلياتةكة ذوورى كة راطةياندليذنةى ثارتى لقةكانى لةهةموو سنووري لة «بةآلم وتيشى هةية.ضاوديرييةكان هةولير ثاريزطاىبنكةى سةر ضإدةكريتةوة بةتةواوىجموجولى طؤإانء ليستى جةماوةرى

كادرةكانيان«.

عةمةليات ذوورى ثارتىثيكدةهينيت طؤإان ليستى ضاوديريكردنى بؤ

كوردستان هةريمي ئيستاي سةرؤكي

هاوآلتي

ديموكراتي طةشةثيدانى ثارتىديموكراتي، نويي ثارتيكي وةك (طةشة)لةثلنيؤميكدادامةراندنيخؤيراطةياندءليثرسراوء نيشتيمانىء بؤردى ئةندامانىنيشتيماني بؤردى ليثرسراوي جيطري

دةستنيشانكران.ئةندامانى طشت بةبةشداري طةشة ريكخراوي دامةزراندن، دةستةىيةكةم ٩ء٢٠٠٩/٥/١٠، لةرؤذانىلةو بةستء ثلنيؤمىخؤىلةشارى هةوليردامةزراندني ريكخراوة ئةو ثلينيومةدا

راطةياند. ثارتيك وةكو خؤيبؤ كةكؤثييةكي لةراطةيةنراويكداكردنة «بؤ هاتووة نيردراوة، هاوآلتيكة ديموكراتى طةشةثيدانى ثارتى

ناسرابوو، طةشة بةريكخراوى تائيستاوةك دامـــةزراوةء ساليكة ــاوةى مكوردستانى سياسى ريكخراويكىدةستى وآلت دةرةوةى ــاوةوةء ــةن لمةدةنى ديموكراسىء سياسيء بةخةباتىكةسى ســةدان توانيويةتى ــردووةء كبةرنامةيةكى لةدةورى ضاالك دلسؤزءكؤمةآليةتى ثيشكةوتووخوازدا سياسىءطةشةثيدانى بؤ كــار كؤبكاتةوةءلةهةريمى بكات ديموكراسىء مةدةنى

كوردستاندا».هاتووة لةراطةيةنراوةكةدا هةروةهابةسةر ساليك تيثةربوونى كــةدواى دةستةى ريكخراوةدا، ئةو تةمةنىبارودؤخى لةبةرضاوطرتنى بة دامةزراندنزةرورةتى كوردستانء هةريمى تازةىديموكراسى بةرةوثيشربدنى طــؤرانء

ديكة قؤناغيكى برياريدا لةهةريمةكةدا،خؤى مةدةنييانةى سياسىء لةخةباتىسياسى ثارتيكى وةك ثيبكاتء دةست

رابطةيةنيت. خؤى ديموكرات سؤسيالثارتى ثلنيؤمدا، كؤتايى لةبةيانىداوا (طةشة) ديموكراتي طةشةثيدانىاليةنة ثارتء سةرجةم لةدةسةآلتءدةكــات كوردستان سياسييةكانىجةماوةرى ئــازادى لةئريادةى كةريزهةلبذاردنى بــطــرنء كــوردســتــانبكةن كوردستان ثةرلةمانى داهاتووىسياسى ملمالنيى بؤ مةحةك بةسةنطىجؤرة لةهةموو دووركةوتنةوة شةريفانةءناديموكراسىء رةفتاريكى توندوتيذىء

نامةدةنياينة.لةجةماوةرى داواش هــةروةكــةرى كــةبــةو ث كــوردســتــان دةكـــات

لةهةلبذاردن ثيشوازى دلسؤزييةوة،بطرنء خؤيان لةدةنطى ريــز بكةنءئامرازى وةك دةنطدان سندوقةكانىطةشةثيدانى ضاكسازىء طـــؤرانءسياسىء كؤمةآليةتىء ئــابــوورىءخزمةتطوزراى ذيانء رةوشى باشرتكردنى

تةماشا بكةن.

راطةياند خؤي دامةراندني ديموكراتي طةشةثيدانى ثارتى

Page 2: Hawlati - London Edition

3هاوآلتي سياسةت هةواألء [email protected]

٢٠٠٩/٥/١٤ ثينجشةممة (٣) ذمارة

دوكانى طؤران

لةضةند زانيارييانةى ئةو بةثيىــادارةوة ــاط ئ ســةرضــاوةيــةكــى

ــى كــةوتــوون، ــاوآلت ه ــت دةسلةطةل تالةبانى لةكؤبوونةوةكانىكؤميتةكانى مةلبةندء كاديرانىهةموو ــراو ــاوب ن حيزبةكةى،تايبةتييةكانيانى داواكارييةبةمليارةها جيبةجيكردووةء

ثيبةخشيوون. دينارىلةناو ئاطادار سةرضاوةيةكى

بــةهــاوآلتــى كــؤبــونــةوةكــان،ــردوو راب »هةفتةى راطةياندتالةبانى، لةطةل لةكؤبوونةوةيةكداتايبةتييةكانى داواكاريية تةواوىيةكيتى كاديرانى بــةرثــرسءجيبةجيكردوةلةدابةشكردنىثارة،دابينكردنى ئؤتؤمبيل، ثيدانىبؤ ثــارة خةرجكردنى خانوو،

تر». شتى ضةندين ذنهينانءوت ــى ــةوةش ئ ــة ــاوةك ــةرض سكؤبوونةوةكان ســةرجــةم كــة كاديرانى بةريوةضووةء لةدوكان

شارى دةرةوةى مةلبةندةكانى مةلبةندةكانى سليمانىءتييدا شيخانيش دةظةرى بادينانء

بةشداربوون.سةرضاوةيةكى لةوبارةيةوة، هةرـــان، دوك ــبــةنــدى ــر لــةمــةل ت

وتى هاوآلتى بؤ لةليدوانيكدابةرثرسء داواكـــارى ــةواوى »تريكخستنى مةلبةندى كاديرانىشةخسى داواى لةتالةبانى دوكان

بوون».»لةكؤبوونةوةكةدا وتيشى

دوكــانء مةلبةندى بةرثرسىثارةيان داواى كارطيإيك ضةندبؤ تةواوكردنى لةتالةبانى كردووةمةلبةند، دارايى بةرثرسى خانووى

تايبةتى». ئؤتؤمبيلى لةطةلثةيوةندى هةوليدا هــاوآلتــى سابوراوايى بيستون بة بكاتدوكانةوة، مةلبةندى بةرثرسى

بةآلم هةولةكان بيئةنجام بوون.حاجى عوسمان لةوبارةيةوة، راطةياندنء كارطيإى مةحمودريكخستنى مةلبةندى روناكبيرى

لةليدوانيكدا دوكــان، ٢٧ى »راستة ــى وت هــاوآلتــى ــؤ ببوون، شةخسى داواكارييةكانوتى جــةالل مام هةظال ــةآلم بضيية خؤتان داواكارييةكانىتــةواوى ثاشان بكةن، باسياندوكانم قةزاى داواكارييةكانى

ثيبطةيةنن». بةنوسراوكة ئةوةدةكات بؤ ئاماذة ناوبراوتةواوى داهاتوودا، رؤذى لةضةندسنورةكة دوكانء داواكارييةكانى

تالةبانى. دةست دةطةيةننة

كاديرانىحيزبةكةى دةبةخشيتة دينار بةمليارةها ةبانىتال

بوون» شةخسى لةتالةبانى داواى دوكان ريكخستنى مةلبةندى كاديرانى داواكارى بةرثرسء تةواوى -ضيية شةخسييةكانمان داواكاريية داوايكرد خؤي جةالل مام دوكان: مةلبةندي رووناكبريي و راطةياندن كارطيإي -

حةمة عةلي بةرزان

لةطةل سليمانيدا لةبازاإةكانيدةستثيكردني وادةى نزيكبوونةوةىوينةى هةلبذاردنةكان، ثإوثاطةندةيكوردستان بازاإةكاني سةركردةكانئةمجارةيان ــةوة، دةكــةن طةرمترسييةم وينةي ثيشوو جياواز لةساآلنيبطاتة ئــةوةى ثيش دةردةكــةويــتءماآلندا خؤي بةديواري فةرمانطةكان،

هةلدةواسيت.نةوشيروان وينةكانى فرؤشتنىسليمانى لـــةبـــازاإى مستةفا دةبيت زياد نيطةرانيش ثةرةيسةندووة،وينةكانى جيطةى وينةية ئةو كةضونكة بطريتةوة. بارزانى تالةبانىءسةركردةكة دوو وينةى هةلواسينى بؤ بةعس فاشيانةى رةفتاريكى وةك

ماوةتةوة. كوردجةالل وينةى هةلواسيني ئةطةر عيراقء كؤماري سةرؤكي تالةبانيمةسعود يةكيتيء طشتي سكرتيريسةرؤكي هةريمء سةرؤكي بارزاني فةرمانطةكان، مالء بةديواري ثارتي،لةسةردةمي دةلين رؤشنبيران وةكثرسياري مابيتةوة، ئةوان بؤ بةعسةوةسيةميش وينةي ئايا دةكريت ئةوةبؤ بةعسي سةردةمي ميراتي هةمانفةرمانطةكان ديواري دةمينيتةوةء

داطيردةكات؟بةعس ــي ــةردةم س حوكميهةموو حسين سةدام خودي لةعيراقءئيجباركرد دوكانيكي فةرمانطةو مالءهةلبواسن، حسين سةدام كةوينةيلةكوردستاندا ئةويش حكومي دواىبةئيجباري ــورد ك سةركردةكانيحيزبةكةيان هةردوو سةرؤكي وينةيوينةي هةلواسي، لةفةرمانطةكانداثةيدابوونييةوة لةسةرةتاي سييةميشفةرمانطةكان بطاتة ــةوةى ل بــةر

هةلدةواسسيت. مالةكاندا بةديواريجيطري مستةفا نةوشيروانطشتي سكرتيري دةستلةكاركيشاوةىئةنجومةني سةرؤكي يةكيتيءبةإيوةبةردنيئيستايكؤمثانيايوشة،سييةم وينةى وينةكاني وةك كةئيستالةبازاإةكاندا بارزاني تالةبانيء دوايخؤي تايبةتي جةماوةري بآلوبووةتةوة،فرؤشةكان وينة وةك بووةء ثةيدا بؤ

دةيكإن ئةوانةي ثيدةدةن ئاماذةى هةلدةواسن. لةمالةكانياندا

نةوشيروان وينةيةكي نرخي لةبازاإةكاندا، ئيستا مستةفاهةزار بيست بةضوارضيوةكةيةوة،وينةى ذمارةيةك ــة رؤذان دينارةونةوشيروانةوة هةواداراني لةاليةن

ليدةكإدريت.كةوتنةبازاإيوينةكانينةوشيروانوةك وينةى سييةم دوابةدواى مستةفابوو، سةربةخؤ ليستيكي راطةياندنيواي ئةمةش طؤإان، ليستي بةناويلةبري ليستةكرد، ئةو لةاليةنطرانيسييةم وينةي ثيشوو، وينةكةى دوو

هةلبواسن. مالةكانياندا بةديواريفرؤشياراني ــدارةكــانء دوكــانئاماذة كوردييةكان، سةركردة وينةيفرؤشي لةئيستادا كة دةكةن بةوةتةنها بارزاني تالةبانيء وينةكانيحكومةتة، دامــودةزطــاكــانــي بؤ نةوشيروان وينةكاني كإياري بةآلملةمالةوة كة كةسانةن ئةو مستةفا

هةليدةواسن.فرؤشياريكي نةجات، ــاوان كمستةفاية، نةوشيروان وينةكانيلةشةقاميمةولةوي دووكانةكةيكاوان

ضةند دةليت»ئةم ئةو سليمانيية، شاريلةئةنتةرنيتةوة دوكانةكةم وينةيةي(نزيكةكاني خؤيان بةآلم وةرطرتووة، كةضةند داومةتي وةعديان نةوشيروان)

بهينن». وينةيةكم بؤدةدات ــةوة ب ئــامــاذة كــاوان نةوشيروان وينةكاني فرؤشي كةئيستاجةاللء مام «وينةكاني مستةفا باشة،فةرمانطةكان بؤ زياتر مةسعود كاكديتء خةلك ئيستا بةآلم دةيبةن،من دةكإيت، نةوشيروان كاك وينةكانيدانةشي فرؤشتووةو وينةم سي ئةمإؤ

بةبيست هةزار دينارة«.وادةي نزيكبوونةوةى لةطةل كوردستان، ثةرلةماني هةلبذاردنةكاني

بدريت، ئةنجام ٧/٢٥ دا لة بإيارة كةفرؤشياراني دوكاندارةكانء بةوتةىفرؤشي كإينء ــازاإي ب وينةكان،رؤشنبيرانء بووة، باشتر وينةكانكةئةوةش ثييانواية ضاوديرانيش

كردن. لةثإوثاطةندة جؤريكةكاتةشدا وتى«لةم دوكاندار كاوانيبةإيوةية،خةلكزياتر كةهةلبذاردنةكاندةكإيت، نةوشيروان كاك وينةكاني كةسي هةيةو وينانةم ئةم منيش بةسخؤيان بةتايبةتيش من نيةتي، تر

بهينن«. بؤم داوة وةعدياندةكةن رؤشنبيرانيش ئاماذة بةوةكةدةسةآلتيكوردينةريتيهةلواسينيباس ئةوان وةرطرتووة، بةميراتي وينةىوينةكان كةهةلواسيني دةكةن لةوةسةركردة بؤ بةعسةوة لةسةردةمي

كوردةكانء خةلكي ماوةتةوة.بةإيوةبةرى طشتي ئاسؤس هةرديدةليت لةوبارةيةوة ئاوينة كؤمثانيايسةركردةكان وينةي «بآلوكردنةوةيلةسةردةميبةعسةوة نةريتيكيكؤنةءسةردةمانيك ئةطةر ماوةتةوة، بؤمانحةزي لةخؤشةويستييةوة كةسيكســةركــردةيــةك ــةي ــن وي كردبيت كرد ئةمةي هات بةعس هةلبواسيت،هةموو دةبوو ئيجباريء بةإيسايةكيهةموو تةنانةت إةسميء شوينيكيرةسميكي ماليكيش دوكانداريكء

هةلبواسيت«. سةدامبةداخةوة وتى«بةآلم هةروةهادةسةآلتيكورديئةونةريتةيبةميراتيئيستا هيض دامودةزطايةكي وةرطرت،دوو وينةيةكي نابينيت حكومي

تيانةبيت«. سةركردةكةيلةوةشكرد باسي هةردي ئاسؤسئةوةي وينةي لةسةر بوو كةجاران شةإ

هةلبواسريت، وآلت سةركردةى كامهةردووكيان وينةي «ئيستا بةآلم

هةلدةواسريت«.نةوشيروان بةوينةكاني سةبارةتلةبازاإةكاندا كةئيستا مستةفاوتي«شةإي ئاسؤس دةفرؤشريت،لةكؤمةلطاي باوة نةريتيكي وينةكانئةمةش نازانم ــةدووري ب كورديدا، هةلبذاردن، لةثإوثاطةندةي بيت بةشيكلةهةموو يةكيتي ثارتيء ضؤن وةكوسةرؤكةكانيان وينةي موناسةبةكاندا ليستي دابةشدةكةن، خةلكدا بةسةرزؤربةيان وآلتةنء ئةم خةلكي طؤإانيشهاتوونء نيشتمانييةوة لةيةكيتيعةقليةتء هةمان مةزانة بةدووري

هةبيت«. تيطةشتنيان هةمانــرس ــةرث ــي ب ــةك ــاوةي ــةرض س

بةهاوآلتي وشــة، لةكؤمثانيايشتيكي زؤر منةوة راطةياند«بةالييان بيت خؤإسك شتةكة جا خراثة،

بيت«. تايبةتكؤمثانياي بةرثرسةي ــةو ئئاطاداربم من وتى«ئةوةندةي وشة نةوشيروان كاك وينةي بآلوكردنةوةيخةلك بةآلم نيية، كؤمثانياوة لةاليةنلةخؤشةويستي خؤيةتي ــارةزووي ئ

وينةكةي سةركردةيةك بؤ خؤيةوةئةطةر بةآلم هةليدةواسيت، دةكإيتءئةوة بيت لةثشتةوة دةزطايةكي

خراثة«. شتيكيلةوة طومان خةلك ئةطةرضيئةطةر مستةفاش كةنةوشيروان دةكاتهةمان بةدةستبهينيت، سةركةوتنبآلودةكاتةوة، وينة هةلواسيني نةريتيوشة كؤمثانياي بةرثرسةكةي بةآلمتيانية «مةنتقي ــةوةدا ب ئاماذةيلةدواي مستةفا نةوشيروان وينةكانيبةدةستهينا كةسةركةوتني ئةوةيطومانةكةش ئةوةي هةلبواسريت«،ثيداني بةلين خةلك الي دةكات زياتروينةى ناردني بؤ وشةية كؤمثانياي

خستنة بازاإةكانةوة. بؤ نويلةهاوآلتيان بةشيك ــةالي ببآلوكردنةوةي سةركردةكانء وينةيئاماذةيةكن فرؤشتن، بؤ لةبازاإةكاندادةستي طرتنة جلةوي ــةوى ئ بؤ خؤيانن، ســـةرووي ميراتةكانيوينةي لةهةولير لةئيستا بةتايبةتكؤسرةت بارزانيء مةسعود كوإةكاني

هةلدةواسريت. رةسولكاغةزييةكاني لةوينة جطةهةنديك وينةي بارزاني، تالةبانيءئةوانيش ــوار خ لةسةركردةكانيلةوانةش هةنديك هةيةو لةبازاإةكاندابؤ تةنها ضندراونء قالي فةرشء لةسةرجطة راخستن، نةك دةشين، هةلواسينهةولير لةشاري بارزانيش لةتالةبانيءوينةي وينة، فرؤشتني دوكاندارةكانيبارزاني مةسعود كوإةكاني زؤربةيئةوانيشةوة لةسةرو دةفرؤشريتء

بارزاني. مةسرور٢٨سال تةمةن حةسةن، كاروان ريكخستني كؤميتةي ضووةتة زؤرجاروينةيةكي لةطةل خؤيدا ضةند يةكيتيءكاروان هيناوةتةوة، تالةباني جةاللهي طةورةية سةركردة دةليت«ئةو شايةني هةلبواسيتء وينةكاني ئةوةية

ئةوةية«.نييةء فةرقيان وتيشي«بؤمنئاسايية زؤريش سةرؤكن، هةموويان كاميكيان هةر وينةي بةالمةوةجةاللم وينةي مام هةلبواسم، ئيستاشبةآلم هةلمنةواسيوةء لةمالةوة، زؤرةكوردستانم ئاآليةكي وينةكة، لةبري

هةلواسيوة«.

واسنيهةل وينة شةإى

دادةثؤشن ماآلن ديوارى دوكانء خةريكة مستةفا وينةكاني نةوشريوان سليماني:

حةمةعةلي فؤتؤ: ياسني بذاردن هةل ثإوثاطةندةي لة وينةى سةركردةكان جؤريكة فرؤشتني

Page 3: Hawlati - London Edition

هاوآلتي سياسةت2 [email protected]هةواألء

٢٠٠٩/٥/١٤ ثينجشةممة (٣) ذمارة

هاوآلتى

لةطةل ــة واي بإيار هةرضةندةكوردستاندا ثةرلةمانى هةلبذاردنى ئةنجام هةريميش سةرؤكى هةلبذاردنىلة مةسعود جطة تائيستا بةآلم بدريت،هةريمى ئيستاى سةرؤكى بارزانىد. سةيد قادرء كةمال كوردستانء د.ئةو بؤ خؤيان كة رايانطةياندووة كةمال

دةثاليون. ثؤستة

بؤ خؤثاآلوتن هةفتةى كؤمسيؤندياريدةكات هةريم سةرؤكى ثؤستىبــاآلى كؤمسيؤنى ــا ــةروةه هماوةى كوردستان هةلبذاردنةكانى ئةو ناوى تؤماركردنى بؤ هةفتةيةكى ثؤستى خؤيان كة دياريكرد كةسانة

دةثاليون. هةريم سةرؤكىبةإيوةبةرى محةمةد هةندرينباآلى كؤمسيؤنى هةوليرى نوسينطةىرايطةياند كوردستان، هةلبذاردنةكانىدانراوة مانطة ئةم ١٧-٢٣ ى رؤذانىكةسانةى ئةو ناوى تؤماركردنى بؤهةريم سةرؤكى هةلبذاردنى بؤ خؤيان

دةثاليون.«ئةو وتيشى محةمةد هةندريندةثاليويت ثؤستة ئةو بؤ خؤى كةسةى

كةمتربيتء ٤٠ سال لة تةمةنى نابيتبذىء كوردستان هةريمى لة دةبيتهيض بة بيتء ثاك سياسي إابردووىشةرةف لةكةداركةرى تؤمةتيكى

نةدرابيت«. حوكم

بارزانى بؤ هةريم سةرؤكى ثؤستىيةكالبؤتةوة

هةريمى سةرؤكى بارزانى مةسعودثةرلةماندا دانيشتنى لة كوردستانداهاتوو حوزةيرانى ٢٥ى رايطةياندكوردستان ثةرلةمانى هةلبذاردنىياساى بةثيى ـــت، دةدري ئةنجامكؤمسيؤنى هةريميش سةرؤكايةتىكة رايطةياند هةلبذاردنةكان باآلىلةهةمان هةريم سةرؤكى هةلبذاردنى

دةدريت. ئةنجام رؤذدازانستة مامؤستاى باسيرة، ساالربة سليمانى، زانكؤى سياسييةكانى«ئةنجامدانى راطةياند هــاوآلتــى

بةيةكةوة هةلبذاردنةكة هةردووبةناوى فيلكردن لة جؤريكة

ياساوة«.لة ــى، ــارزان ب ثيشتريشرؤذنامةوانيدا كؤنطرةيةكىضةند لة تالةبانى جةالل لةطةل«ئيمة وتى رابردوودا، هةفتةىكورسييةكانى بةيةكسانىيةكيتيدا لةطةل ثةرلةمان

دواى وتةية دابةشدةكةين« ئةممستةفا نةوشيروان كة ئةوةديتراطةياندء طؤإانى ليستىدةنطةكانى كة وادةخوينريتةوةدةبن دةنطانة ئةو ليستةكةىيةكيتى بة ثيشتر دةنطيان كة

داوة.ئةو ــران ــاودي ض بـــةإاىبارزانى مةسعود وتــةيــةى

ثؤستى كة ئةوةى بؤ ئاماذةيةكةريكةوتنى بةثيي هةريم سةرؤكىبؤ يةكيتى ثارتىء نيوان ستراتيذىثارتى يةكالبؤتةوة، بارزانى مةسعودكورسيانةى رازى بووة ئةو مةرجة بةوبةدةستى هاوبةشةكةيان ليستة لة كةيةكيتيدا لةطةل يةكسانى بة دةهينيت

بكةن. بةش«ثارتى ــى وت باسيرة ــاالر س

رازى نةبوبيت ثيشوةخت بةمةرجىليست بةيةك يةكيتى لةطةل كة نةبووةزؤرى مةرجةكان ئةطةرى دابةزيت، كةهةريمء سةرؤكى ثؤستى ئةوةية

بيت«. خؤى بؤ حكومةت سةرؤكىزانكؤى مامؤستايةى ــةو ئلة تةنها «نةك راشيطةياند سليمانى،ليستةكانى تريش بةلكو ليستى طؤإان،ثارتى بؤية دةبةن، يةكيتى دةنطىبةيةك ليست نةبووة رازى بةبي مةرجكورسييةكانى دابةزيتء ثارتى لةطةليةكيتى وةكو يةك لةطةل ثةرلةمانيش

دابةشبكات«

كين بارزانى ركةبةرةكانىكةمال سةيد قادر

ــؤى خ ــا ــســت ــي ــائ ـــــةوةى ت ئئةو بؤ خؤثاآلوتن بؤ يةكالكردبيتةوةزانكؤ مامؤستاى نوسةرء ثؤستة،

قادرة. كةمال سةيد دكتؤرلة قــادر، سةيد كةمال دكتؤر

ناردووة، هاوآلتى بؤ كة نامةيةكيداسةرةكيم «مةبةستى رايطةياندووةبةرةوثيشبردنى خؤكانديدكردنة لةمشكاندنى ديموكراسيء ثإؤسةىسياسيية دةسةآلتى بةمؤنؤثؤلكردنىضةند لةاليةن كوردستاندا لةهةريمى

بنةمالةيةكةوة«نوسيويةتى قادر سةيد كةماللةطةل راستةوخؤ هةية ئةوةم «ثالنىكانديد وةكــو ــاوم ن ثةسةندكردنى لةوادةى يةكسةر كوردستان بطةإيمةوةهةلبذاردن هةلمةتى بة دةست ياساييدا

خةرجيية دةكةمء

لة ثإؤسةيةشم ئةم سةرةتايييةكانىئامادةكردووة«. خؤم تايبةتى بودجةى

ميراودةولى كةمالناسراوي نووسةري رووناكبيروــي ــراودةل مــي ــال ــةم ك د. ـــورد كرايطةياند هاوآلتى بؤ لةليدوانيكداريطةي لة هةروةها راستةوخؤ خؤي كةبةكؤمسيؤني ثةيوةندي نوينةرانيةوة،لةسليماني هةلبذاردنةكان بــاآليخؤي كة راطةياندوون، ثيي كردووةو كانديد هةريم سةرؤكي ثؤستي بؤ

دةكات.تةواوم باوةإي «من وتي كةمال د.لةاليةكةوة دةتوانم كة هةية، خؤم بةنويي ستايليكي رؤألء جؤرو نموونةيطةلةكةم ثيشكةشي سةركردايةتيببمة تريشةوة لةاليةكي بكةم،خواستي مافء بةهيزي نوينةريكي

جيهانيدا». ئاستي لة نةتةوةكةم

مستةفا نةوشيرواندةست زانيارييانةى ئةو بةثيىلةئةندامانى بةشيك كةوتون، هاوآلتىكؤمثانياى بةإيوةبردنى ئةنجومةنىمستةفا لةنةوشيروان داوايان وشة،ئةو بةآلم بكات، كانديد خؤى كردووة

رةتيكردووةتةوة.وشة لةكؤمثانياى سةرضاوةيةك

ثييان ئةوان كة راطةياند بةهاوآلتى بتوانيت كة كةسيك تةنها ــة، وايبكات، بارزانى مةسعود ركةبةرى

نةوشيروان مستةفاية.كاك ــةآلم «ب وتى سةرضاوةكةثيى رةتيكردوةتةوة، نةوشيروانئةو بؤ بكات كانديد خؤى نيية باش

ثؤستة«.حيزبةكة ضوار

كوردستانييةكة حيزبة ضــوارسؤسياليست، كؤمةل، «يةكطرتوو،

ليستى ــان« ــش ــي ــك ــةت ــم زةحضاكسازييان« «خزمةتطوزارييءثــةرلــةمــانــى ــى ــذاردن ــب ــةل ــؤ ه بخؤيان تائيستا راطةياند، كوردستان

يةكالينةكردووةتةوة.محةمةد ســةالحــةديــنقةوارةى سةرؤكى بةهائةدينخزمةتطوزارييءضاكسازى،روونكردنةوةيةكدا لةياسا بةثيي رايطةياندووة بؤى هاوآلتييةك هةمووبكات كانديد خؤى هةيةئيدارى ثؤستيكى هةر بؤ

هةريمة. ئةمـــن ســـةالحـــةديبةهائةدين: محةمةدهيض ــا ــســت ــي ــائ «تــةو ل ــان ــم ــك ــي ــاس بنةكردووةء بارةيةوةثإؤذةيةكيشمان هيضخؤيدا لةكاتى نييةءهةلويست لةو بارةيةوة

وةردةطرين«.ى ذ ؤ ريةكشةممةىرابردووش،ضوار حيزبة سةرؤكى هةرلةبارةطاى كوردستانييةكة،كؤية زةحمةتكيشان لةشارىئةنجامدا. كؤبوونةوةيةكيانحيزبى ســكــرتــيــريديموكراتى سؤسياليستى محةمةدى كوردستان،كةبةشدارى مةحمود حاجىــةى ــةوةي ــوون ــؤب ـــةو ك للة كــرد، حيزبةكةدا ضــوار

راطةياند هاوآلتى بة ليدوانيكيداثرسي لة باسمان كؤبوونةوةيةدا «لةوهةريمى سةرؤكايةتى هةلبذاردنى

كردووة«. كوردستانمةحمود حاجى محةمةدى وادةى هيشتا لةبةرئةوةى وتيشىدةستى ثؤستة ئةو بؤ ناو تؤماركردنىكؤبوونةوةكانى لة ئيمةش ثينةكردووة،ئايا كة دةكةين لةبارةوة طفتوطؤى تردا

نا؟ كانديدمان هةبيت ياخودمةكتةبي سةرؤكى عةلى، هادى

هاوآلتى بة يةكطرتوو، سياسيهيض تائيستا يةكطرتوو «وةكو وتدياريكردنى بؤ نيية ثإؤذةيةكمان

ثؤستة«. بؤ ئةو كةسيك

كانديدى بياليةنبةهاوآلتى ئاطادار سةرضاوةيةكىبؤ ثيشنياريك ئيستا راطةياند،حيزبةكة ضوار مستةفاء نةوشيروانسياسى كةسايةتييةكى كة كــراوة، سةرؤكايةتى كورد بثاليون بؤ بياليةنىئؤثؤزيسيؤنةكان ليستة هةموو هةريمء

بكةن. ثشتطيرى«كانديدى وتــى ســةرضــاوةكــةلةدةنطى جطة دةتونيت بياليةن دةنطى موعارةزانة، ليستة ئةويةكيتيش لةاليةنطرانى بةشيكهةموو ضونكة بةدةستدةهينيت،مةسعود ثشتطيرى يةكيتى جةماوةرى

ناكةن«. بارزانىراشيطةياند ــة ــاوةك ــةرض سنةتوانرا طةر ئةوةشكراوة، ثيشنيارى بثاليون، بياليةن كانديديكى لةسةر«يةكةم هةية، وتى ثيشنيار ئةوا دووسةرؤكى بؤ ئةوةية كة مةرج ثيشنياردةستبةردارى كة دابنين هةريمميليشياش ببيتء حيزبيةكةى ثؤستىبياليةن نيشتمانى هيزيكى نةهيليتء

بكات«. دروست«ثيشنيارى وتيشى سةرضاوةكةئةو بارزانى طةر كة ئةوةية دووةم،ئةوا ثةسةندنةكرد، مةرجةى دووبؤ نةكةن ثيشكةش الواز كانديدىسياسى ثرؤسةى دةربكةويت كة ئةوةى

لةكوردستان«. نيية تةندروست

هةريم سةرؤكى ثؤستىسوورة هيلى بارزانييةكان ثارتىء بؤديموكراتى ثارتى ســةرؤكــىيةكةمين مةسعود بارزانى كوردستان،

دا ٢٠٠٥ ناوةإاستى لة بوو كةسوةربطريت، هةريم سةرؤكى ثؤستى

١٩٩٢ سالى هةلبذاردنى لة ثيشتريشهةريم سةرؤكى بؤ خؤثاآلوتن داشةإى دةرنةضوو، كةس بةآلم هةبوو،بة دةرطاى (١٩٩٤-١٩٩٨) ناوخؤشهةريمدا سةرؤكى هةلبذاردنى رووى

داخست.هةريم سةرؤكى ثؤستى ثيدةضيتهيلى سووربيت ثارتىء بارزانييةكان بؤبارزانييةكان تائيستا لةبةرئةوةى

كردووة. ثؤستةيان ئةو «مؤنؤثؤلى««ثؤستى وتــى باسيرة ــاالر سثارتييةوة بــةالى هةريم سةرؤكىوةكو بارزانييةكان ســوورة، هيلىخاوةنى خؤيان كة داناوة وايان بنةمالةئيستاش هةريمةن، ئةم حكومةتءحكومةت طرنطةكانى ثؤستة هةموو

بارزانييةكانةوةية«. بةدةست

سامان ستار، عومةركردووة بةشدارييان حةمةكةريم

راثؤرتةدا لةئامادةكردنى ئةم

دةكات؟ بةركةنار بارزانى مةسعود كيبارزانييةكانةوة هيلى سوورة ثارتىء بةالى هةريم سةرؤكى ثؤستى

فةتاح ريبوار دكتؤر

كوردستان ديموكراتي ثارتيكوردستان نيشتماني يةكيتيي وخؤيان دةري ليستي بةشداريكردنيبة داهاتوودا هةلبذاردنةكاني لةخؤيان. بؤ دةدانين سوكايةتيكردنميدياكانيان و سةركردةكانيان زاريرة نطة ئةمة خؤ حالة ية. طةواهي ئةمو ثيشينة طةر نةبي، سةرسورمان جيي

دوو بة زؤرتر حزبةكة دوو بطرين؛ لةبة رضاو حزب هةردوو ثيكهاتة يخؤيةتي زالبووني خودي بؤ كاري خيليش دةكةن. و رةوتار دة ضن خيل

ترة. خيلةكاني الوازكردني ويةكيتي و ثارتي نة بوو، كاريطةر لة دةريان تر هيض اليةنيكي هةتائاوارة سة دانيان دا، بة كوشت طةلة ئة و رؤلةي لة كةسيان هةزارانهةنديكيان كرد؛ سة رةونطون زيدانةكانيدا لة تريشيان سةداني و كردطة ل و دامةزرا دةوريان لة تر هيزي كة بيسة روشوينن. ئة مرؤش تاطةلي بةهيزكردني بؤ نةك طرد، يةكيان ليوةرطرتن، هةلويستيعيراقي لة ض جا دةرةكياكاندا، هةرةشة بة رانبةر لة و كوردستان ئامانج بة لكو نةخير، ناوضةكة؛ رذيمةكاني لة يان بن عةرةبةوةلة بةرانبةريدا، بوو خؤيان بةهيزكردني هاوكات بوو، طةل الوازكردنيو خؤيان مولكي كوردستان نةمرة ، حوكميان كة بيسةلمينن تا هةر و رؤشنبير كرين فةريكة كة وتنة تةنانةت طةلةكةشي كؤيلةيانة.زورنا تا ضيكرد بؤخؤي رؤشنبيري دةزطؤلكةية كي حزبي ليثرسراويكيبةرزرادةطيرين، قانوونانة ش ئة و تةنيا نةريت و تةنيا ليبدات. باآليدا بةيةكيتي. و ثارتي ناو سةركردةكاني بنةمالة بة دةدات سةروة ري كةكؤمةلدا لة كاريك هيض طةيشتووة تة ئاكاريك كة كوردستان ئةمرؤخراوة. كةنار حزبيش نةبي، بنةمالةوة بة ثةيوةندي طةر بةريوة ناضيبطرة كةس، بنةمالة، هةمان هةر دامةزراون ئةوةتةي هةردوو حزببة ضكةكانيان بالةفرة بووةوة، كورت تة مةنيان خؤشيان سةركردةن كةبة هةلتؤقيون تازة بةضكةي كؤمةليك ئيستا تةنانةت ثيدةكةن.بكةين قبوول كؤيلةيي ثيويستة كة دةلين ثيمان هاوضةرخ لؤجيكيسال سةدان ئةمةريكاش، و ئةوروثا لة ئةوان، لؤجيكي بة ضونكة ،كة دةلين كوردستان طةلي بة خؤيان بةزاري بووة. بةردةوام كؤيلةييسةركردة و سةرؤك ئيمةي نين، ديمكراتي و شارستاني ئامادةي ئيوة

دةبةين. هاوضةرخةكانتان كؤمةلطة بةرةو سةبرسةبركوردستاندا ذياني اليةنيكي هةموو لة طوفتارة و رةوتار ئةموةك يةكيتي و ثارتي خؤسةثينةرةكاني سة ركردة داوةتة وة. رةنطيو دة كةن حوكم خؤيانةوة خانوبةرةكاني ديوةخاني لة خيل سة رةكشكؤي هيماي كة نية، سةرؤكي كوشكي ئةمرؤش تا كوردستانكة طرتووة، سةرضاوةي باوةرة لةو ئةمة شارستانية. و دةسةالتهةر سةرداني بطؤرين. ناكري هةميشيين، سةركردةي خؤيانزوآللي بة يان بكةيت، هةريم»يش «حكومةتي بة حساب دةزطايةكيفالن ئةركي لةسةر دةزطاية «ئةم نوسراوة زواللي بة يان ثيدةلين دةطات بةغدادوة لة بودجةية ي هةموو ئةو وةك دةمةزراوة»، سةركردةثةرلةماني يةكيتي بي. و ثارتي ناو بنةمالة سةركردة كاني مولكيكة بكات، حوسين سةدام رذيمةكةي سوثاسي دةبي كوردستانيش بازاري لة طوتةني، كابرا دةبواية، دةنا بؤجيةيشتن. ثةرلةماني بينايبيناية كي نةتوانرا ١٩٩٢وة لة بكرداية. كؤبوونةوةكانيان شيخولالبنري، بنيات كوردستان ديمكراتي هيماي بؤ شارستان و هاوضةرخبة ضوون بنةمالة كةساني بؤ بينا ضةند كة بثريسين، هةقة بةالمزؤر ئة مة وةالمي دةري. لة يان بي كوردستان لة ض جا حةوادا،بؤ حسابيشي و نية ثةرلةمان بؤ ريزي هةريم حكومةتي ئاسانة؛ئةوا دة سةالت، لة بوو ياخي ثة رلة مانتاريكيش طةر خؤ ناكات.مامةلةي كةسيكي ساالر. بة دةطيريتةوة جييةكة ي دةخري يان ثةراويزخواستيان كة ي واية، فرمانطةيةك وةك حزبةكان، لةالي ثةرلةمان،ثةرلةمانةوة، بيناي دةضيتة هةركة خؤ دةطيريتةوة. السارةكان جييهةرضي كة دةتةقيتةوة، بنة مالةدا باواني طةورة ي وينةيةكي بة لوتتكيشراوة، ديوار بؤيةي بة و نةكةوتووة توخني هةية هونةر بنةمايهونةري ثةرةثيداني تابلؤكةدا، كيشاني لة مةبةست، ديارة بةالمئةو هةموو بؤ طرنطة ثة ياميكي طةياندني بة لكو نية، كوردي دةكات. حوكم كي بزانن بةحساب نوينةري طةلن: كة ثةرلةمانتارانةيلة و بنةمالة دة وري لة كوردستان دةزطاكاني و هيما هةموو بةمجؤرةكراون. بنةمالة بة تةنانةت ريزنامةكانيش دةسورينة وة. خزمةتياندايةكيك دلسؤزي و بي ساالر زؤر رؤذنامة وانيك رؤشنبيريك يان طةرديارة وة ردةطري. بنةمالةية ئةو خةالتي ئةوا بووبي، بنةمالةكان لةوةرناطري. بنة مالةي ئةوال خةالتي هةرطيز ئةمال، بنةمالة ي دلسؤزي

بةحسابن. شتةكاندةبات. بةرةو هةلدير طةلي كوردستان و ئةقليةتة كوردستان ئةمسةقةتة. بيركردنةوة تيكشكاندني ئةم باشة بؤ دةرفةتيكي هةلبذاردندةنط ناتةوة ي هةر يان دةدةيت ليستيك ض بة دةنط نية طرنطنية. دةسة التدا كة لة بةو ليستة بدةيت ئةوة ية دةنط طرنط بدةيت.بخة ثوضةلي بة دة نطةكةت بدةيت، دةنط هةر ناتةويت طة ر خؤ

نارازيبوونت بطةيةنة. ثة يامي سندوقةكاني هةلبذاردنة وة.

بخة نارةزايت ثةياميهةلبذاردنةوة سندوقي

Page 4: Hawlati - London Edition

5هاوآلتي سياسةت هةواألء [email protected]

٢٠٠٩/٥/٧ ثينجشةممة (٢) ذمارة

سعود هاشم

ثيشمةرطة ئةيلولء ثيشمةرطةكانيطلةيي ثارتي، يةكيتيء ديرينةكانيخةباتةى ئةو كةسةرةإايي دةكةن ئةوةحيزبةكانةوة لةاليةن كردوويانة، لةشاخثشتطويخراون، لينادريتةوةء ئاوةإيانبازاإةكان لةنيو لةوان زؤريك هيشتاذياني بذيوي ثةيداكردني سةرقالي

خيزانةكانيانن.تائيستاش شارةكان، بازاإي لةنيوثيشمةرطةكاني ديرينء ثيشمةرطةيكةسةرقالي دةبينريت، ئةيلولخيزانةكانيانء بذيوي ثةيداكردنيخانووةكانيانن، كريي ثةيداكردني

دةستطيإييةوة. كاري لةإيطةىدةكةن بةوة ئاماذة ثيشمةرطانة ئةوبةشيك لةنيوان جياوازي كةحيزبةكانيانلةموضةء لةثيشمةرطةكاني تردا دةكةن،طلةيي تر، ئيمتيازاتي زةوييء ثيدانيئةوانيان ئةوكاتة تا كة ئةوةشدةكةن

كردوون. بؤ كةخةباتيان بووة، لةيادبةوتةى خورشيد، حةمةئةمين

ثيشمةرطةى لةسالى١٩٦٣ بووةتة خؤيطرنطى ئيستاشبةهؤي ئةيلولء شؤإشيديموكراتى (ثارتى حيزبةكةى ثينةدانىديرينةكانى، بةثيشمةرطة كوردستان)دةكاتء جطةرة دةستطيإي رؤذانة كاري

دةفرؤشيت.جطةرة وتى»ئةم حةمةئةمين

١٠٠ هةر داهاتةكةى مانطانة فرؤشتنةملةكاتيكدا دةبيت». ديناريك هةزار

دةذي. كريدا لةخانوويديرينةكاني لةثيشمةرطة زؤريكبإة تةنها مانطانة ثارتي، يةكيتيءبةثيشمةرطة دياريكراو دةدةن ثارةيةكيثيشمةرطةكانيش بةوتةي ديرينةكانيان،

بؤ هيضييان جيي ثارةية بإة ئةو ناطريتةوة.

كة هاوكارييةكةى ئةو حةمةئةميندةدريت، دةزطاى ئةيلولةوة ثيي لةاليةن

ئةويش دينارة، هةزار ٤٠ بإي تةنهابةضوار جاريش هةنديك مانطء بةدوو

وةريدةطرن. جاريك مانطذيــانــم وتـــى»هـــةمـــوو ـــةو ئئيستاش ــاوة، دان لةثيشمةرطايةتىكةوتوومء ذووريكةوة لةكوضي بةتةنيامزؤر وةزعم ثينادةنء بايةخيكمان هيض

خراثة».بةوة ئاماذة ديرينةكان ثيشمةرطةهةلبذاردنةكانء لةكاتي كة دةكةنبةدةنطي ثيويستيان لةوكاتةى ثارتيء دةبيت، ديرينةكان ثيشمةرطةدةكةنةوةء ديسانةوة روو لةوان يةكيتيلةثيشمةرطةكانيان بير لةوكاتةدا تةنها

ليدةدةنةوة، ئاوةإيان دةكــةنــةوةءتةواوبووني ثيش تةنها ئةويش

هةلبذاردنةكانة.سةركردةكان زؤركات ئةطةرضيثيشمةرطةكانيان، خةباتى ثيشمةرطةءشانازيان لةبؤنةكاندا داناوةء بةدروشمريذةيةكي تائيستا بةآلم دةكةن، ثيوةزؤرريثيشمةرطةديريينةكان،هةذارترينكريدانء لةخانووي كؤمةلطانء ضينىدةستطيإي دةكةن لةبازاإةكاندا. كاري

يةكيتىء تةنها لةكاتيكدادؤالر مليؤن ٣٠ بإي مانطانة ثارتىكوردستان هةريمى ١٧٪ى لةبودجةىثيشمةرطة زؤرينةى كاديرء وةردةطرنءهيلي لةذير كريضينء ديرينةكانيشيان

هةذاريدان.عةبدوآل، حةمةدةمين عةبدوآليةكيتى ديرينى كةثيشمةرطةيةكى

لةسوضيكى كوردستانة، نيشتيمانىسةرقالي رؤذانة هةولير شارى بازاإىذيانيخيزانةكةيةتيء بذيوي ثةيداكردنيخؤي وةك دةفرؤشيت، ميوذ طويزء

سةر ٨ كةخاوةني ثيدةكات ئاماذةىدةذين. كريشدا لةخانووي خيزاننء

ثيشمةرطايةتى وتى»زؤرم عةبدوآلكردمان ئيمة بةداخةوة ئةوةى بةآلم كرد،بةرهةمةكةى ديكة يةكيكى ئيستا

. دةخوات»بةدلة ئةحمةد شيوة بةهةمانئةيلولةء شؤإشي كةثيشمةرطةيةكي دياريكراو ثيشةيةكى نةبووني بةهؤيذياني بذيوى بؤ موضةيةك نةبوونىسةخت وتى»ذيانيكى دةكات، حةمبالى

بةسةر دةبةم».ثيشمةرطانةش، ــةو ل بـــةدةرسةنطةر، كةمئةندامةكاني ثيشمةرطة

دةبةن، ذيان بةسةر لةبارودؤخيكي خراثداكة موضةيةك نةبووني خانوو ء بةهؤي

نةبووني كار. لةطةل ثيي بذين،ريكخراوى سةرؤكى يابة عومةرسةبارةت سةنطةر، كةمئةندامانىكةمئةندامةكان، ديرينة ثيشمةرطةكةم ثيشمةرطة وت»ئةو بةهاوآلتىهةية، ئيمة الى فايليان ئةندامانةىخراثدا زؤر مــاددى لةبارودؤخيكى ئةيلولء ثيشمةرطةى ٪٩٠ دةذيــن،فيليان ئيمة الي كة تر، شؤإشةكانىــةدةرةوةى ل ماليان كريضينء هةية

هةوليرة».ثيشمةرطة لةبارةىئةوةيكةهيشتاذيان خراثدا لةبارودؤخيكي ديرينةكانكة دةكةن ئةوة طلةيي دةبةنء بةسةرلينةدراوةتةوة، ئاوةإيان ثيويست بةثييدةزطاي بةرثرسي برايم سةيد رابةر

بةوةدا ئاماذةى ديرينةكاني، ثيشمةرطةكةخزمةتكردني ثيشمةرطة ديرينةكان،ئةو ثةرلةمانةو ياسايةكي ضةند بةثييجيبةجيدةكريت هةمووي ياسايانةش

ثيشمةرطةدا. خزمةتي لةثيناوثيشمةرطةيةكى وتى»هةر ئةو دينار هــةزار ١٥٠ مانطانة ديرينئةوانيش دابإاويشن ئةوانةى ، وةردةطري

دةيانطريتةوة».جةالل مام وتى»جةنابي هةروةها

دؤالري ١٠٠ ئايارةوة يةكى بةبؤنةىديرينةكان». بةثيشمةرطة بةخشي

قادر بةرثرسي قادر لةاليةكي ترةوةوتى»ئةطةر تازة ئةيلول دةزطاى طشتىثيرؤزى ريبازى بؤ نةبووبين وةفادار ئةيلولةكان، ثيشمةرطة برا بارزانىء

ئةو هــاوآلتــى لةرؤذنامةى ــازةش تنابينين». وةفاداريية

مبةال كرد، ثيشمةرطايةتى «زؤرم لةبريدةكرين ديرينةكان ثيشمةرطة

دةخوات» بةرهةمةكةى ديكة يةكيكى ئيستا كردمان ئيمة ئةوةى بةداخةوةدةستطيإى دةكةن كارى شؤستةكان لةسةر ديرينةكان بةشيك لةثيشمةرطة

حةمةدةئةمني آلعةبدول بةدال ئةحمةد

ث.هاوآلتى

ياساناسى روناكبيرو كؤمةليك كؤميتةيةكى كورد غةيرة كــوردودةزطايةكى ضةند لةطةل هاوبةشيانبؤ ثيكهيناوة، نيودةولةتى راطةياندنىثةرلةمانى هةلبذاردنى ضاوديريكردنىهةر بــآلوكــردنــةوةى كوردستانء

رووبدات. طةر ثيشلكارييةك

كؤميتةي ناوي بة وتةبيذيكهةلبذاردني ثالثشتي جيهانييلةليدوانيكدا كوردستان لة ديموكراتي

ضةندين دواي هاوآلتي رايطةياند: بؤكؤمةلي لةنيوان راويذكاري كؤبوونةوةوضاالكةواني ئةكاديميء روناكبيرووآلت، لـــةدةرةوةي كــورد سياسييثالثشتي بؤ جيهاني كؤميتةيةكيكوردستان ديموكراتي هةلبذاردني

وتى وتةبيذةكة ثيكهات. لةلةندةنروناكبيرو كةساني لة كؤميتة «ئةوغةيرة كــوردو ــارةزاي ش ياساناسءسةرةكيء دةوري ثيكدي، كــوردزؤرترين ئةوةية ليذنةية ئةو طرنطيياساييء سياسيء روناكبيرو كةسيمرؤظء مافي دةزطاكاني ريكخراووريكخراوة دةربإينء ئازادي بةرطريبؤ كؤبكاتةوة، نةتةوةييةكان نيو

لةضاوديريكردنيثرؤسةي هاوكاريكردنلةكوردستان«. ديموكراتي هةلبذاردنيكؤميتةيةكراوةية ئةو راشيطةياندسياسةتمةدارو روناكبيرو هةموو بؤلة ديموكراتيخواز رؤذنامةنووسانيكوردو كوردستان، دةرةوةي ناوةوةو

غةيرة كورد.وتيشى«كؤميتةكة وتةبيذةكةضاوديرييء ميدياو ليذنةيةكي

كردن سةرضاوةثةيدا ليذنةيةكيميدياو ليذنةي دةوري دامةزراندووة.هةر خيراي كؤكردنةوةي ضاوديريدةستدريذيء الدانء ياساشكاندنء راستةوخؤو هةإةشةي فيلكردنء دةنطكإينء هةولداني ناإاستةوخؤوناياساييء كاريكي ــؤرة ج هــةربكاتة كار خراثي بة كة تر، ناشةرعيديموكراتي ياساييء ثرؤسةي سةر

وردو ليكؤلينةوةي دواي دةنطدان. هةوالةكانء ثشتإاستكردنةوةيتةرجةمة يةكسةر ئةوسا راثؤرتةكانخيرايي بة طةياندنيان بؤ دةكرينجيهانييةكانء اليةنة هةموو بةميدياو هةلبذاردنء باالي كؤميسيؤنيلةماوةي بإياريشة طشتي«.وا رايبو مالثةريك داهاتودا، روذي ضةند

كةين. دروست كوميتةكة

ثيكدةهينريت بذاردنةكان

هةل ضاوديريكردنى بؤ ةتى

نيودةول كؤميتةيةكى

خاليد شؤإش

٥ مــاوةي بؤ ئــةوةى دواى ٥٠ ديثؤرتكردنةوةى سةعات،بةريتانيا ــوردي ك لةثةنابةراني ٦ بةريتانيا ثؤليسي ــةن، دوادةخسةراسةري فيدراسيؤني ئةنداميدةستطيردةكاتء عيراقي ثةنابةراني

ثةنابةرةش ٥٠ ئةو سبةى بإيارةبنيردرينةوة.

سكرتيري جــةمــال دةشــتــي

ثةنابةراني سةراسةري فيدراسيؤنيسايتى بؤ لةليدوانيكيدا عيراقيبةمةبةستي »ئةمإؤ وتى هاوآلتي ثةنابةراني لةناردنةوةى ريطريكردنكوردي بةريتانيا بؤ كوردستان، دواىشةقامي ئاطاداركراينةوة، ئةوةىبةريتانيامان طرتووخانةي دوو نيوانئؤتؤمبيلةكانء نةدا ريطةمان طرتءبضن». طرتووخانةكان بةرةو ثؤليس

ضاالكوانانى كة بةوةشدا ئاماذةىداكؤكيكار مرؤظء مافي بوارةكاني

بةريتانيا، كــوردي لةثةنابةرانيدةستمان شةقامةكة ــةســةر لطةورةدا قوتوي لةنيو بةضيمةنتؤبةبردني ريطة بؤئةوةى بةستةوة، لةطرتووخانةكانةوة نةدةين ثةنابةرانبةوهؤيةشةوة فإؤكةخانةكان، بؤ

ناردنةوةى ٥ سةعات توانيمان ئيمة٦ كةسمان دواتر دوابخةينء ثةنابةرانكةسيشمان سي ليدةستطيركراو،

لةمةترسي ناردنةوة رزطاركرد».وتى»بةثيي جةمال دةشتي

تا هةية، ئيمة الي ئامارةى ئةونيردراونةتةوةء ثةنابةر ٩٠٠ ئيستالةبةريتانيا ماليان ذنء زؤربةيانلةكوردستان بةشيكشيان هةيةو

لةمةترسيداية». ذيانيانكة بةوةدا ئاماذةى هةروةهاطةورة ثاسي سي ئةمإؤ(١٢_٥)تيداية ثةنابةريان ٥٠ كةنزيكةىبإيارة بةإيكةوتوون فإؤكةخانة بةرةوكوردستان. بؤ بنيردرينةوة ئةمشةو

سكرتيري ناردنةوةيان، لةبارةى

ثةنابةراني سةراسةري فيدراسيؤنيدوودلييةك هيض »ئةمة وتى عيراقيحكومةتي لةيارمةتيداني ناهيليتةوةبةريتانيا حكومةتي بؤ هةريمبؤ عيراقي ثةنابةراني لةناردنةوةى

عيراق». كوردستانءدةربإي لةوة خؤشي نيطةرانيلةحكومةتي داواي جار كةضةندينئةو بكةنء ريطري كردووة، هةريموتى قبولنةكةنء ناردنةوةية بةزؤرداوامانكرد لةمةوبةر سالة »دوو

خزمةتى ذير نةخةنة فإؤكةخانةكان ــةزؤري ب ــةوةى ــاردن ن بةريتانياوهةر ئةمةيان ــةآلم ب ثةنابةران،

لينةطرتين». طوييان نةكردووةءهةريمء لةحكومةتي رةخنةىكة طرت كوردستانيش ثةرلةمانيثةنابةراني هاوآلتيانء بةدةنط

نايةن. خؤيانةوةئةندامةى ٦ ــةو ئ ئيستا بؤ ــةرنء ــةس ــب دةس فيدراسيؤن طواستراونةتةوة. ثؤليس بنكةكاني

دةستطريدةكرين ثةنابةران فيدراسيؤي ئةندامي ٦نيرداونةتةوة ثةنابةر ٩٠٠ رابردوودا دووسالي لةماوةى

Page 5: Hawlati - London Edition

هاوآلتي سياسةت4 [email protected]هةواألء

٢٠٠٩/٥/٧ ثينجشةممة (٢) ذمارة

ضاوديريك

االوسط) (الشرق كةإؤذنامةى لةضاوثيكةوتنيكدامةالبةختيار لةطةأل ١١١٠٧ ذمارة لــة٢٠٠٩/٤/٢٦ نيشتمانى يةكيتى سياسى مةكتةبى وتةبيذى كارطيرورؤذنامةكةدا ثرسياريكى لةوةآلمى سازيدابوو، كوردستاندةكريت حيزبةكةتان ئاراستةى ئةوة «تؤمةتى كةدةليتهةريمى ئابوورى ثايةكانى بــازاإو كةمؤنؤنؤثؤلىلة بةختيار مةال ضية؟« وةآلمتان كردووة كوردستانىيةك تةنها كوردستان نيشتمانى «يةكيتى وةآلمدا دةليتكةلةسةرةتاى نؤكانة كؤمثانياى ئةويش هةية كؤمثانياىزيــادكــردنء هيض نةضؤتة تائيستا دامــةزرانــدنــىكةثإؤذةى ثييةى بةو ثإؤذةكان لةسةر كةمكردنةوةيةكتر، كؤمثانياكانى لةطةأل ملمالنآ ناضيتة هةيةو تايبةتىنؤكان لةطةأل هاوبةشى كؤمثانيايةك يان كةسيك هةر

نةهاتؤتةدةرةوة«. بةزيانةوة كردبيتكةكؤمثانياى مةالبةختيار ليدوانةى ئةم ئةطةرطرووثى ئيستا نييةو كؤميانثا يةك (هةرضةند نؤكانبةيةكيتى سةر لةخؤدةطريت) كؤمثانيا كةدةيان نؤكانةواية) (كةبيطومانم راستة كوردستانةء نيشتمانىراستية لةم نكولى نؤكان كؤمثانياى بؤضى ئيترسليمانىء دادطاى طةياندة خؤى بةهةلةداوان دةكاتءبةو تؤماركرد هاوآلتى رؤذنامةى لةسةر سكاآليةكى رؤبن كةمايكل راثؤرتةدا لةو زراندووة ناوى بيانووةىتيايدا نوسيبووىء كوردستان هةريمى ئةزموونى لةسةرنيشتمانى يةكيتى سكرتيرى واتة كة«تالةبانى( هاتبوولةثيناوى نؤكانةو كؤمثانياى خاوةنى كوردستان)كردووة«. ثيشيأل خةلكى مافى ثارتةكةيدا قازانجىهيض هةر نةك ناوبراو كؤمثانياى دةربإينة ئةم لةسةر

ئةو نةناردء هاوآلتى رؤذنامةى بؤ روونكردنةوةيةكىخؤى راستةوخؤ بةلكو بةدرؤنةخستةوة دةربإينةىكةكؤمثانيايةكى رايطةياند لةوآ دادطــاو طةياندة

هاوآلتى ئةوةى بؤ هةوليدا زؤرترين سةربةخؤيةودامةزراندنى طريبةستى مةبةستةش ئةو بؤ سزابدريتءخستةإوو سليمانى كةتنى داداطاى بؤ كؤمثانياكةيانلةليستى تالةبانى كةناوى بدةن نيشان ئةوة ئةوةى بؤلةسةر نييةو ناوبراودا كؤمثانياى دامةزرينةرانى ناوى١٥-٤-٢٠٠٩دا لةبةروارى دادطاش بنةمايانةوة ئةم

بةبإ١٠ هاوآلتى سةرنوسةرى كة بإياريدا سةرةنجام! بكريت غةرامة دينار مليؤن

ليدوانةى ئةو ناوبراو كؤمثانياى بؤضى باشةوايةو بآدةنطة ئةطةر ناكاتةوة، راست كارطيرى يةكيتىدةبوو ئيستا ئةطةر وانيية هاوآلتى؟ ضى سزادانى لةثاىمةالبةختيارء لةسةر سكاآل لةدادطا ناوبراو كؤمثانياىبةناوزإاندن ليدوانة ئةو تؤماربكاتء نيشتمانى يةكيتىمةكتةبي كارطيرةي ئةو ثيضةوانةوة بة يان ناوبةريت.بة سةبارةت نادات دادطا بة رونكردنةوةيةك بؤ سياسي. حيزبةكةيةوة لةاليةن نؤكان خاوةنداريتي كؤمثانياي

هةوا. دوو بانيكةو

خاوةنى كآنؤكانة؟ كؤمثانياى

قادر بورهان

تةكنيكى لةثةيمانطةىكؤبوونةوة رؤذانـــة هةوليرــتء ــري بــةخــويــنــدكــاران دةكدةنط كة ليدةكريت ــان داواييةكيتى ثــارتــىء بةليستىبـــدةن، لــةبــةرامــبــةريــشــدااليةنة سةر دةكريتة هيرشنةوشيروان ئيسالميةكانءثةيمانطةكةش راطرى مستةفا،

ــان ــةوةك ــوون ــؤب ســازدانــى كثشتإاستدةكاتةوة.

خويندكارانة لةو يةكيككؤبوونةوةية لةو بةشدارى كةنــاوى نةيويست كــــردوووةء»ئيستا وتى بكريتةوة بالوراطرى محةمةد د.مةدحةتـــة رؤذان ثةيمانطةكةماندةكات، بةخويندكاران كؤبوونةوةتيايدا من كة كؤبوونةوةيةى لةوبة دةنط دةيوت: بةشداربووم

دةنط بدةنء يةكيـتى ثارتىءضونكة ئيسالميةكان، مةدةنةلةسةر هةلويستيان ــةوان ئهةبوو، غةزة تؤثبارانكردنىتؤثبارانكردنى لةسةر ــةالم بنةيانبوو، كوردستان هةريمىبوو ئيسالميانةش ئةو هةر كورد بةشدارى كؤنفرانسى لةدذى

كرد». قاهيرةيانخــويــنــدكــارة ــــةو ئ ــوت دةي ــان ــةم ــرةك ــى»راط وت

سال شةست لةماوةى كة كةسيكهيضى لةناوحيزبيكدا تةمةنىهينابيتء فةشةلى نةكردبيتءسوور خةلك بةخوينى دةستى ضؤن نةكردبيت طؤإانطارى ببيت،طؤإانكارى دةتوانيضت ئيستا

بكات».ئةو خويندكارة ئةو بةبإواىنةوشيروان ليى مةبةست قسانة

بووة. مستةفاقسةء بـــةو ســـةبـــارةت

د.مــةدحــةت كــؤبــوونــةوانــةثةيمانطةى راطــرى محةمةدمن وتى»راستة هةولير تةكنيكىكردووة، بةقوتابيان كؤبوونةوةمدوان كة بضن بؤ دةنطدان، هانمطــؤإاوة، من قسةكانى بــةالمحيزبيكى هةر وتومة من ضونكةقةوميةتى دةبيت ئيسالمىنةكاتء دينةكةى بةقوربانىديكة نةتةوةكانى وةكو ثيويستةخزمةتى بؤ بةكاربينيت دين

هةر من ــؤى، خ نةتةوةكةى لةحةماس بةرطرى كاتيكيش باس بةتؤثبارنكردنى دةبى دةكةم

بكةم». هةريميشوتيشى ـــــرة راط ئـــةو لةهةلبذاردن خةلك »نابيتئاستى ئةطةر ساردبكةينةوة،من بيركردنةوةى قوتابى وابيتءكردووةء يةكيتيم ثارتىء مةدحىئةو عةمرى دةليم، بةخةلك قسة

نةمينيت». قوتابية

زانيار داقوقى

عةرةبى ليستى ئةنداميكىهاوآلتى بؤ لةليدوانيكدا لةكةركوك،هةريمى بةهةلة ئةوان كة رايطةياندتؤمةتباركردووة، كوردستانيانبيتاوان عةرةبانةى لةو زؤريك ضونكة

نيينء لةكوردستان دةستطيركراونعيراقة. حكومةتى الى

ئةندامى خةليل محةمةدكةركوك، لةثاريزطاى عةرةبى ليستىكةركوك، عةرةبى »ئيمةى وتىبةهةلة كوردستانمان هةريمى

تؤمةتباركردبوو».

ئةوةدةكرد بؤ ئاماذةى ناوبراولةداواكارييةكةى ليكؤلينةوة بؤهاوآلتيية ئةو بةئازادكردنى ئةواندةسةآلتى لةاليةن بيتاوان عةرةبانةىوةزيرى دةستطيركراون، هةريمةوةسةردانى هةريم دةرةوةى كاروبارى ئةو دةركةوتووة كردووة، كةركوكى

لةكوردستان دةستطيركراوة ريــذةنيين.

»بؤية وتيشى خةليل محةمةد بةلطة تؤمةتةكانمان خستة ئيمة بةبىكوردستان، هةريمى حكومةتى ثاللةطيراوةكانمان زؤريك دةزانين ئيستا

عيراقة». حكومةتى الى

لةكةركوك: عةرةبى ليستىتؤمةتباركرد هةريمى كوردستانمان حكومةتى ة

بةهةل

مستةفا نةوشريوان ئيسالمييةكانء سةر دةكريتة هيرش خويندن لةناوةندةكانى

دلشاد ئةنوةر

بةدواداضوونيكى بةثيىدةركةوتووة هاوالتى، رؤذنامةىيانزة لةماوةى كة زةويانةى ئةوشارةوانى لةسنورى رابردوودا سالى٤٥٪دراوةتة دابةشكراون، كةالردالةكاتيكدا كةالر، دةرةوةى خةلكى(٢٣٦٦)ى ذمارة بإيارى كةبةثيىثيدانى مةرجى ، وةزيران ئةنجومةنىدانيشتوى ئةو كةسةكة زةوى دةبيتزةويةكةى تييدا كة بيت شوينة

ثيدةدريت.دةست زانياريانةى ئةو بةثيىكةوتوون، هــاوالتــى رؤذنــامــةىــردوودا، راب سالى يانزة لةماوةىشةش سةدوسىء هــةزارء ــزة دوانشارةوانى لةسنورى زةوى ثارضةهةزارء ثينج كة دابةشكراون، كةالر

ثارضةيان ثينج هةفتاو ضوارسةدءكةالر، دةرةوةى خةلكى دراونةتةتاكو ئامارةكان بةثيى كة لةكاتيكدالةناو كريضى هةزار سى ئيستاش

دةذين. كةالردا شارىسةرؤكى ، سالح حةمة عةتالةشارةوانى مولكايةتى ياساو بةشىهاوالتى بؤ لةليدوانيكدا كةالرئيدارى سيستميكى وتى»نةبوونى بوونى لةطةل بكات، ياسا كةثةيرةوىهؤكارى خزمينة، خزم دةستةطةرىءدةرةوةى بووة بةخةلكى زةوى ثيدانى

شار».لةو زؤر وتيشى»بةشيكىكةالر شارةوانى سنورى زةويانةىشار، دةرةوةى خةلكى كةدراونةتةعةبدوال فاتيح بةريز لةسةردةمىــرى كــات وةزي ــةو ئ وةيــســدا كة

بووة». شارةوانى

كةالر ٤٥ ٪ى شارةوانى

زةوييةكانى دةبةخشيتة

دى شارةكانى كى

خةل

زانيار داقوقى

ثاريزطاى ئةنجومةنى سةرؤكىسوثاى ١٢ى فرقةى ئاطادارى كةركوك ناتوانن كة دةكات، لةكةركوك عيراقبيئاطادارى ئيدارةىثاريزطاكة هةلسوكةوتكةركوكيش عةرةبةكانى توركمانء بكةن،دةزانن. بةناياسايى ئاطاداركردنةوةية ئةوناإةزايى دةنطى بةرزبوونةوةى دواىلةضاالكييةكانى كةركوك كوردةكانىلةناوضة عيراق سوثاى ١٢ى فرقةىسةرؤكى عةلى رزطار كوردنشينةكان،

كةركوك، ثــاريــزطــاى ئةنجومةنىدةكاتء لةبةياننامةيةكدا داوا لةفرقةكةبةبيئاطادارى كة دةكاتةوة ئاطاداريانبةهيض جؤريك نابيت ئيدارةى كةركوك،

بكةن. هةلسوكةوتبةياننامةكةدا، ترى لةبةشيكىئةوةدةكات بؤ ئاماذة عةلى رزطــاركيشةكانى فرقةية ئةو كةجموجؤلةكانىهؤى دةبيتة ــاتء دةك زياد كةركوك

ئالؤزى.ثاريزطاى ئةنجومةنى سةرؤكىكة لةوةشكردوةتةوة جةختى كةركوك،

ئةو ثشكنينى هةلمةتةكانى دةبيتكة ئةنجامنةدريت ناوضانةدا لةو فرقةية

ئةمنى سةقامطيرة. بارىموفتى بــورهــان ــةوة، ــارةي ــةوب لتوركمانى ــةرةى ب ليستى ئةندامىهاوآلتى بؤ لةليدوانيكدا لةكةركوك،بةهيض كةركوك ثاريزطاى «ئيدارةى وتىياساش دةستورو نييةء بؤى جؤريك ئةو لةكاروبارى دةست نادات ريطةى

وةربدات«. سوثايةكة دةكردةوة لةوة جةختى ناوبراوئةوان ياساييةء سوثاية ئةو كارةكانى

بمينيتةوة. لةكةركوكدا باشة ثييانثاريزطاى ئيدارةى روونيكردةوة ناوبراوهاوبةشى تةنهابؤهةمةهةنطىء كةركوكفرقةى لةطةل دةتوانيت ئةمنى بارى

١٢كؤروكؤبونةوةبكات.سةعيد راكان لةوةبارةيةوة، هةركةركوك ثاريزطارى جيطرى جبورىلةليدوانيكدا عةرةبى، ليستى لةسةرفرقةية، ئةو «بوونى وتى هاوالتى بؤناتوانيت اليةنيك هيض دةستورييةء

بكات«. جموجؤلةكانى لة ريطرى

دةكريتةوة ١٢ئاطادار فريقةى كةركوك:

هاشم سعود

لة وينةيةك بالوكردنةوةى بةهؤيبةناوى ئاماذةنةكردن طؤظاريكء بةرطىلةسةر ياسايي دواى فؤتؤطرافةرةكة، داواى تؤماردةكريتء سةرنوسةرةكة

ليدةكريت. دينارى مليؤن ٥٠كوردى رؤذنامةوانى طؤظارى مستةفا بلند كــة ــةتــى نــيــودةولسةرنوسةريةتى، وينةيةك لةبةرطةكةيدافؤتؤطرافةرةكة بآلودةكاتةوة، بةآلم ناوىفؤتؤطرافةرةكةش بآلوناكاتةوة،سةرنوسةرى لةسةر ياسايى داوايةكى

بآلودةكاتةوة. طؤظارةكةلةليدوانيكدا مستةفا بلندهيض وتى«ثيشتر ــى ــاوآلت ه بــؤناوى نوسينى بؤ نةبوو ريكةوتنيكمانبآلوكردنةوةى ضونيةتى فؤترطرافةرةكةووت ثيم بآلوبونةوةشى دواى وينةكة،

دةهينينةوة ثؤزش داهاتوو ذمارةى يانبةناوى دةكةين دروست مؤريك يانكة دةدةيــن ــؤوةو لــةو ذمــارانــةى ت

بآلوبووةتةوة«.كةسانى بةهاندانى واية ثيى بلند«كاروان وتى ليكراوة، شكاتى تروينةكة، كةكاديريكى خاوةن محةمةدبةهاندانى ثارتيية ناوةندى راطةياندنى

ليكردوم«. شكاتى تر كةسانىسةنديكا طؤظارةكة سةرنوسةرىاليةنطيري بةوةى دةكات تؤمةتبارثاريزةرةكةيان مةسةلةكةو لة دةكةن

كاروان. وةكيلى بووةتةليذنةى سةرؤكى كةمال زيــرةكرؤذنامةنووسان لةمافي داكؤكيكردنهاوآلتى وتى«سةنديكا بؤ لةليدوانيكدانةكردووة، تةرةفطيري شيوةيةك هيض بةاليةنى سةيري سةنديكا وةكو ئيمةناكةين«. رؤذنامةنوسيك هيض حيزبي

داواى وينةيةك لةبريلة دينار ٥٠ مليؤن

دةكريت سةرنووسةريك

Page 6: Hawlati - London Edition

7هاوآلتي [email protected]

٢٠٠٩/٥/١٤ ثينجشةممة (٣) ذمارةسياسةت هةواألء

عةبدولرةحمان، فةرمان نووسيني:زاطرؤس، مةحمود، رؤمان ريباز

سليماني لة

لة شيوةيةك بةهيض بةنديخانةمحةمةددا عةباس ملكؤ بةرنامةي

نةبوو.دةبيتة كة «كةسيك دةليت ملكؤدةكات ئةوة ثيشبيني تيرؤرست،ــي دةزان ضونكة دةستطيربكريت،لي وةهــاي ئةنجاميكي كارةكانيببم دةمويست من بةالم دةكةويتةوة،

مامؤستا.» يان ثاريزةر بةثيش تةمةني٢٢ سالة، كة ملكؤ،قوتابخانةيةكي لة بطيريت، ئةوةيئامادةييدا لةقؤناغي ــواران ــي ئئةمسالدا لةشوباتي دةيخويند،.تؤمةتيكي هيض ئةوةي دواي ئازادكرابة سةبارةت نةبوةوة ساغ لةسةرئؤتؤمبيليكي تةقينةوةي لة تيوةطالنيهوتيلة لة يةكيك لةبةردةم بؤمبإيذكراو

شارةكةدا. طةورةكانيلةكاتي ـــت، ـــي دةل ملكؤ ليي بةكيبل دةستبةسةركردنيداكراوةو بةند ئينفراديدا لةذووي دراوةودةستةكاني بة داوةو ليي كارةبايان

واسيوة. هةليانثةيمانطاي بؤ قسةكردنيدا لةكاتيدوو دواي ئاشتي جةنطء رؤذنامةوانييخةيالي ملكؤ ئازادكردني، لة مانطضاوةكاني ناوةناوة بوو، تر شوينيكي لةبؤ ئاماذةي بةداماوييةوة زةقدةكردووشةكان بليي وةك دةكرد، دةموضاويثةيامةكانى نةياندةتواني بةتةنها

بطوازنةوة.دةذيم وآلتيكدا «لة وتي ملكؤ بي لةطةل ليثرسينةوة تةنها ياسا كةخؤشي بة هةست دةكات. دةسةآلتانداكراوم. ئازاديش ئةوةي لةطةل ناكةمبكريمةوة،». دةستطير دووبارة دةترسمضةندةها لةو يةكيكة ملكؤبةم راثؤرتيكي لة كة نموونانةيليبوردني ريكخراوي دواييانةيئةو كة هاتوة، ناوي نيودةلةتيداهيزةكاني لةراثؤرتيكدا ريكخراوة بةوة كوردستاندا هةريمي لة ئاسايشيمرؤظ مافةكاني كة تؤمةتباركردووة

ثيشيل دةكةن.نيودةولةتي ليبوردني ريكخراويضةند ستايشي ــةوةي ئ ـــةرةإاي سدواييانة بةم ضوونيكي بةرةوثيش مرؤظ مافةكاني لةبواري دةكــات هيشتا خةلك دةليت لةهةريمةكةدا،ضةند ئازاردةدرينء لةبةنديخانةكانداتؤمةتيك هيض بةبي ساليكيش

دةستطيردةكرين.هةريمي حكومةتي سةرؤكايةتيراثؤرتةكة بؤ لةوةآلميكدا كوردستانياسايةكي بةداإشتني كة داوة بةلينيبكات ئاسايش هيزةكاني لة وا نوي، بكةن. بةليثرسراوي هةست زياترثيشوازييةكي نيودةولةتي ليبوردنيـــردووةو ك بةلينة ــةو ل طــةرمــي وشة ئةو هيواخوازة رايطةياندووة

بيت. لةطةلدا «ئةرينيانة» كرداريانهيرشيان كورد بةرثرسي هةنديكراثؤرتةكةيان ، راثؤرتةكةء سةر كردةقينةي رقء كة تؤمةتباركرد بةوةلة دةشيوينيت. راستييةكان تيدايةوبةإيوةبةرايةتي كة بةياننامةيةكداهةولير لةشاري هةريم ئاسايشي

ناإاستةو بةياننامةكة رايطةياند، ليبوردني راثورتي ناو تؤمةتةكاني ضونكة دةكاتةوة، رةت نيودةولةتيمرؤظ مافةكاني ثيشيلكارييةكي هيض

نةداوة. روويثاريزةرو عةبدولرةحمان، عومةرمرؤظة مافةكاني كؤميتةي ئةنداميوتي كوردستاندا، ثةرلةماني لةداوة هةولي نيودةولةتي «ليبوردنيراثؤرتة ئةم بزإينيت، هةريمةكة ناويتةنانةت نادادثةروةرانةيةو بي بنةماية.هةبيت، كةموكوإييةكيش ضةند ئةطةرهةروةك مةترسيدارنين شيوةية بةو ئةوا

دةكريت». باسهةريم «حكومةتي وتي ناوبراوبالةخانةي دروستكردني خةريكيبةنديخانةدا ثيوةرةكاني لةطةل تا نوييةئيستا بةندكراوةكان زؤربةي بطونجين.بالةخانة طؤإاوةكانء لةقوتابخانة

دةستبةسةركراون». سةربازييةكانبؤ ئــامــاذةى عةبدولرةحمانليكؤلينةوة ليذنةى كة كرد ئةوةشئةشكةنجةدانء دةنطؤي لةسةردروستكردووة، ثيشيلكارييةكانبةلطةيةكي هيض خؤى بةوتةى بةآلموتيشى هــةروةهــا ــةدؤزيــوةتــةوة، نرازين رةوشي خؤيان «بةندكراوةكان لةبةنكراوةكان بةنديخانةكاندا، زؤريك لة

هةية.» كؤمثيتةريان كتيبخانةوثةيمانطاي ليكؤلينةوةيلة ئاشتي، جةنطء رؤذنامةوانييكة دةخاتةإوو ئةوة ملكؤدا رةوشيهؤكارى بةهيزي لةبةردةستداية ناوبراولةاليةن خراثةي مامةلة ئةو تاكوكراوة لةطةليدا ئاسايشةوة هيزةكاني

بكاتةوة. راستملكؤودايكةتةمةن٦٠ سالةكةي، بةردةم تةقينةوةكةي دواي رؤذ نؤدةستطيركران، ثاآلس سليماني هؤتيليتر دةياني كوذرانء كةس دوو تيايدا كةهاوكات دةستطيكردنيان برينداربوون.ساآلنة كة نةورؤز جةذني لةطةل بوو

دةكريتةوة. يادي بةئاطركردنةوةدايكم ــنء م » ــي وت ملكؤ

بةالي هيزةكاني بووين باش هةواليكيبةسووتةمةني بووين ئيمة - ئاسايشةوةدواي كاتذميريك ضةند ئاطرةكةيان».ئاسايش هيزةكاني دةستطيكردنيان،لةكؤنفإانسيكي دايكيان ملكؤو وينةي

تةقينةوةكة لةسةر تةلةفزيؤنيداثةخشكرد.

كة براي محةمةد، نةهرؤ عةباسذياني لةسويسرا كاتةدا لةو ملكؤيةوتةلةفزيؤنيكي لةريطاي بةسةردةبرد،زاني. بةدةستطيركردنياني كوردييةوةبةتيرؤرست خيزانةكةي بيستي كاتيكطةإايةوة نةهرؤ دةكــريــن، وةســف بؤ خستةطةإ هةولةكاني سليمانيء

ئازادكردنيان.بةشيوةيةكي ملكؤش هةروةهاكة زاني تؤمةتانةي ئةو ناإاستةوخؤ

هةفتةيةك ضةند ئاإاستةيكرابوون.ملكؤ كاتيك دةستطيركردني، دواييةكيك لةسةر بووة نانخواردن خةركيبةنديخانةداو لة رؤذنامةكان لةثةإةيكة ديووة وتاريكدا لة خؤي وينةي

بووة. هؤتيلةكة تةقينةوةي دةربارةيليبوردني راثؤرتةكةي ثيي بةجاريك ضةند ملكؤ نيودةولةتي،جاريك ضةند دراوة، ئةشكةنجةميزكردني تواناي ئةدريت، لي كارةبايضارةسةري بة ثيويستي نامينيتء

دةبيت. ثزيشكيملكؤ ٢٠٠٨دا، نؤظيمبةري لةطومانليكراودا شةش لةطةل دايكي ودادطا رووبةإووي هيرشةكةوة بةهؤيدةكرينةوة. ملكؤء دايكي هةردووكيانسزاي كةسي تر ضوار بةري دةكرين. بييةكيكيان دةبإدريتةوة، بؤ مةرطيانئةندامي دةلين كة ملكؤية ئامؤزايثةيوةندي كة بووة طروثيكي ئيسالمي

هةية. قاعيدةوة بةملكؤء بةريبوونيان، بي سةرةإايبةنديخانة لة تريان مانطي سي دايكيئةمسالدا لةشوباتي بةسةربردو

ئازادكران.نويي بةرثرسي جان، حةمة قادرIWPRي بة سليمانيية، ئاسايشيناوخؤ ئاسايشي «دةزطاكاني وت،بةدةستبةسةركراوي كةسيك ناتواننبةري بي دادطاوة لةاليةن كة بهيلنةوةشيوةية بةم خةلكي هيشتنةوةي كراوة،

ياساية.» ثيشيلكردنيدةستطيكردني كاتي لة جان حةمةجان حةمة نةبووة. بةرثرس ملكؤداملكؤ ئاخؤ ثرسياريكدا لةوةآلميتؤماربكات ياسايي داواي دةتوانيتــاوةي م ــةوةي ــردن ــذك لــةســةر دري«با وتــي، دةستبةسةركردنةكةي،خؤي مافي داواي ــاوة دادط ريي لة ضييةك هةر لةسةر بإيار دادطا بكات.دةكةين... هيض جيبةجيي بدات ئيمةلةسةرووي دةزطايةك هيض كةسيكء

نيية.» ياساوةسةروةت «هةر وتيشي جان حةمة

كة محةمةد بنةمالةيي سامانيكيدةستي ليكؤلينةوةكاندا لةكاتي خانوويةك لةوانةش بةسةرداطيرابيت،دةطةإينريتةوة ملكؤية، براي هي كة

بؤيان.»كة ــا، ــدؤح ــن ــي ــوم ب ــد ــةي سليبوردني ــةرةوةيــةكــي ــكــؤل ــي لراثؤرتةكي لةسةر كاري نيودةولةتييةو«وةآلمي وتي ــردووة، ك كوردستان

ئةرينيية». زؤر جان حةمةبؤميندؤحا ئــةوةشــدا لةطةلئةم ئاخؤ ببينين «دةبيت وتيشي،بةدوادا عةمةليان هةنطاوي وشانة

ديت.» ــة، واي ـــاوةإي ب بوميندؤحا ئاسايش هيزةكاني ليكؤلةرةوانيبة ثيويستيان بةثةلة بةشيوةيةكيمافةكاني لةسةر هةية راهينان مةشقءشيوازةكانيان ضاككردني مــرؤظ،مةحالة، شتيكي شةويكدا لةماوةييةكالييكةرةوةكان تاقيكرنةوة ضونكةهيزةكاني دةردةكــةويــت، كاتة ئةو لةناكاوةوة هيرشيكي بةهؤي ئاسايش

ببيت». دروست لةسةر ثالةثةستؤيانعيراق كوردستاني هةريمي بةدوورة ئاسايشةوة دةزطاكاني بةهؤيرؤذانة تيرؤرستيانةي هيرشة لةووآلتةيان ئةو روودةدةنء لةعيراقداضاالكوانان ئةوةشدا، لةطةل شيواندووة.جؤرة لةم ئارامي دةلين شيكارزانان ومرؤظ مافةكاني حسابي لةسةر نابيت

بيت.نوريتالةباني،كةثةرلةمانتاريكيياسايي ليذنةي ئةندامي سةربةخؤو«هيض وتي كوردستانة، ثةرلةمانيثيشيلكردني بؤ نيية بيانووييةكهةبووني سةرةإاي مرؤظ مافةكاني دراوسيوة وآلتاني لةاليةن هةوليك ضةند

نائؤقرةيي». خستنةوةي بؤدةلين لةشارةزايان هةنديكئاسايش هيزةكاني سةرنةكةوتنيكةموكوإييةكان لةضارةسةركردني بةبةرذةوةنديي زيان كؤتاييدا لة لةوانةية

بطةينيت. كورد

ثإؤفيسؤري باسيرة، ساالر دكتؤرلةزانكؤي سياسييةكان زانستة«راثؤرتي وتي لةم بارةيةوة سليماني،ليبوردني ريكخراوي ئةوةي هاوشيوةيمايةي ببيتة لةوانةية نيودةولةتينيودةولةتي ثالثشتيي كةمبوونةوةي

كورد». بؤبةرثرسي مــةحــوي، ئةلةندكة مرؤظ مافةكاني زانياريي بانكي«ئةو دةليت ناحكوميية، ريكخراويكيئاسايشي هيزةكاني ثيشيلكارييانةيبةرادةيةكي داوة، ئةنجاميان كورديلةدةرةوة وينةكةي كوردو دؤزي زؤر

كردووة». خراثملكؤ، براي دةكاتة كة نةهرؤ، ريطايةكي عيراق «كوردستاني وتيئةم بتوانيت تا لةثيشة دووريئةطةر بطؤإيت، هةلسوكةوتة جؤرةئةوا بيت، قوتابخانةيةك ديموكراسي

داين،» يةكةمي قؤناغي لة ئيمة هيض نايةويت « وتيشي هةروةهائةوةي لةسةر سزابدريت كةسيك لة كراوة براكةي دايكء بة بةرامبةر

بةنديخانةدا.» خةريكي ئيستا نةهرؤ ئةوة بري لةدةكات دةسةآلتداران هةلمةتيكةو داوابراكةي دايكء تاوانيي بي بةئاشكراريزييان هةنطاوة –بةم رابطةيةنن دةليت نةهرؤ دةطةإينيـتةوة. بوبةدةست ثةلةي «ئيستاش خيزانةكةيان

دةنالينن». تيرؤرةوةبةشيوةيةكي ملكؤ طرتني هةواليكوردستاني لةسةرتاسةري ــراوان فخيزانةكةي بةآلم ثةخشكرابوو. عيراقدوو ئازادكراوة ملكؤ لةوةتي دةلينثةيمانطاي ئيستا، لة بةر مانطيةكةم ئاشتي جةنطء رؤذنامةوانيي ضاوثيكةوتنيان كة راطةياندنة دةزطاي

بكات. ساز لةطةلدا

ريباز عةبدولرةحمانء فرمانراهينراوي ثةيامنيري دوو مةحمود

زاطرؤس رؤمان IWPRن.لةعيراق. ثةيمانطاكةية سةرنووسةري

بكةن رةضاو مافةكاني مرؤظ دةدةن ين

عيراق بةل كوردةكانيديت» بةدوادا هةنطاوي عةمةليان وشانة ئةم ئاخؤ بوميندؤحا:«دةبيت ببينين سةيد

ةكةى)رؤل (دايكيكء ئاسايش دةستى قوربانى دوو

دةذيم وآلتيكدا «لةتةنها ياسا كةلةطةل ليثرسينةوةدةسةآلتاندا بيبة هةست دةكات.لةطةل ناكةم خؤشيئازاديش ئةوةيدةترسم كراوم.دةستطير دووبارةبكريمةوة»

Page 7: Hawlati - London Edition

هاوآلتي سياسةت6 [email protected]هةواألء

٢٠٠٩/٥/١٤ ثينجشةممة (٣) ذمارة

لةندةن ـ هاوآلتي

كؤتايى دووةمء بةشي

هةنديك بةثيى ــى: ــاوالت هلة ـــةروةردة ث وةزيـــرى ــيــارى زانلة طــؤإانــكــارى بةرنامةيدايةبكات، خويندندا بةرنامةكانىطؤإانكاريانة ئةو دةبيت واية ثيتنانالتان يان ثيبكات، دةست لةكويوةبةرهةميكى طؤإانكاريانة ئةو واية

هةبيت؟ باشىكاتيك ــــةر: راث فريشتة

دانرا ثةروةردة وةزيرى سالى٢٠٠٧ هةبوو، ــان زؤرم ثةيوةندييةكىتا حةوت من هةبوو، زؤر هيواميةكى كتيبى مةلزمةو هةزار هةشتلة ئامادةيم شةشى تا سةرةتايىمامؤستا الى ثــةروةردة وةزارةتــىتازةترين كة دانا عةبدول جةمالئاستى لةسةر ئةوروثى بوو ثرؤطرامىفيربوونء شيوازى تةنانةت ئةوروثا،مامؤستاو بؤ وتنةوةكانى وانــةطلةيم ليرةوة تيدابوو، خويندكاريضونكة كرد، عةبدإلةحمان دلشاد لةسيستةمةكان تا داون زؤرم يارمةتىشيوةيةك هةموو بة ليبكرى، ضؤنيانبووم ئامادةش هاوكاريمكردن، هةرسى ضاوديرةكانى هةموو ئةطةرخوليكيان كؤبكرينةوة بؤ ثاريزطاكةمطؤإانى ضؤنيتى لةسةر بكةمةوة بؤثيش هةفتةيةك شتانة، ــةو ئجةمال لةطةل ثةروةردةش كؤنفرانسىضاوديرةكانم كة كةوتين ريك عةبدولخول كردنةوةى بؤ كؤبكاتةوة بؤئيوارة، ٥ى تا بةيانى ٩ى لة بؤيانهاتوضؤكةم كريى داواى تةنها من١٥٠٠ يؤرؤ، بوو لة كةمتر كرد كةبؤ تةنها من وتبوون ثيم ضونكةدةطةإيمةوة، ئةوة بؤ ديمء ئةوةليبوردن داواى كة كرد ئيمةيليكياننية ثارةيةمان ئةو طواية ئةكةنبةآلم ئةطةر شارةزايةكى زؤرة، ضونكةوانةى ماوةيةدا لةو بهيناية بيانيان

٢٠ تا ٢٥ كةمةوة بةالى بوتايةتةوةليوةرئةطرتن، بةريتانى ثاوةنى هةزاركريى تةنها نةيانتوانى ئةوان بةالم ئةم دةليم بؤية بدةن، بؤ تةيارةكةمتةنها باسدةكريت كة طؤإانكاريانةىخةلةتاندنةو ســةرزارةكــىء شتى ئةم ثشت لة ئةنجاميك هيضنايانةويت نيةء طؤإانكاريانةوةبيذيك طؤإانى بكةن، طؤإانكارىدةدةن بؤ هاتوضؤى كريى دةبةنةوةئوتيلةكانى باشترين لة رؤذ ٤٥مةتر سةد ثينج دايدةنينء خانزاددوو ئةوةى بةرامبةر لة دةبى زةويشىئاهةنطة تايبةتيةكانياندا لة طؤرانىماوة ئيمةيلةكانم ال بليت، ئيستاشكريى سةرفكردنى ئامادةى كةئةو من ئيتر نةبوون، تةيارةكةمئةو ميلةتة بةردةم ثرسيارة دةخةمةدةيانةويت بةإاستى ئةمانة ئايابة طالتة يان بطؤإن سيستةمة ئةم مامؤستا دةكةن؟ مللةتة ئةو عةقلىنازانيت، ليى خؤى نةك دلشادمةجالى لة نية هةوليكيشى هيضتوشى لةراستيدا من ثــةروةردةدا،ثةروةردةى بةهةوالةكانى دةبم شؤككاتيك ضاوثيكةوتنيكى كوردستان،رؤذنامةى لة بينى دإةيم كةمالثسثؤإيكى وةك هـــاوآلتـــىء

كرابوو لةطةل مامةلة ثــةروةردةىدةكات باسى ئةوة سوإما، ئةو سةرمثةيمانطاية ئةو دةيةويت ضؤن كةكورد منالى ضؤن بباتء بةإيوةثرسيارم يةك من بكات، ثةروةردة ئةطةر ــةم، دةك دإةيــى كةمال لة كةناليكى سةر بيتة توانى ئةوميللةتةى ئــةو بؤ راطــةيــانــدنءكة خيزانةكةى ضؤن ئاشكرابكاتخؤشيان لةندةن دانيشتوانى هةموو ٧٥ بة تةكسيةكدا لة دةويست،ئةو كة كوذرا تةكسيةكدا لة فيشةكئةو ئةطةر تيابوو؟ خوشكةكةشى ءالروداوةمان ئةو راستى ئامادةيةكي بلييت ثيمان بكاتء باس بؤدةتوانين ئةوة كوشت؟ ذنةى ئةوئةطةر دلنيابين، ترى قسةكانى لةنهينى راستطؤى بة بوو ئامادة ئةوذنةمان ئةو كوشتنى سالى ثانزة ئةمدةليين ئيمةش بكات، ئاشكرا بؤثسثؤإيكى ئةمة بةإاستى ئافةرينبةئامانةتةوة ثةروةردةيية، باشىمناآلنى كوردستان ثةروةردة دةكات،بة دةتوانى ضؤن وانةكات ئةطةرراستطؤبن؟ بليت كــورد منالىدرؤ بنةماى لةسةر ئاشكراية

بنيادنانريت. ثةروةردة سيستةمىكاتى ــإؤ ــةم ئ ـــى: ـــاوالت هثيش نزيكبووتةوة، هةلبذاردنةكانهةلبذاردن بانطةشةى هةلمةتى ئةوةىطةورة هيرشيكى رابطةيةنريتليستى سةر بؤ ثيكردوو دةستىضاوةإوانى ئةهلى، ميدياى تازةو

لةم بارودؤخة دةكةت؟ ضىملمالنيء راثـــةر: فريشتةلة هةلبذاردندا لة ثروثاطةندةكردنتةندروستة، زؤر جيهاندا هةموودةكةيت كارة ئةم تؤ كاتيك بةآلملةماوةى كة بكةيت لةوة باس دةبيتبكرىء ضى توانراوة سالةدا ضةند ئةمدةستهينراوة، بة سةركةوتنيكت ضتةندروستة. زؤر ثرؤثاطةندةية ئةمحيزبة ئةطةر راستدةكةن با ئةم دووبلين ميللةتة ئةو ضاوى لةبةر بينئاووكارةبامان لةماوةرابردودا ئيمةثةروةردةمان سيستةمى كرد، دابينبؤ بانةكانمان جادةو ضاككردن، بؤيان هةموو ثاشماوةكانى ضاككردن،تازةيان خانووى هةلةبجة ئةنفالءضةكى نةخؤشةكانى ــراوةء ك بؤ كراوة، بؤ ضارةسةريان كيمياوى ئاوارانةى كةركوك ئةو دةتوانن بلينئةوةتا بون، دنيا هةموو رسواى كةخانوو هينانء دةرمان ياريطاكة لةشوينى تاثؤكردونء سةر لة زةويانئةوةيان ئةطةر دابينكراوة، ذيانياندةخةمة قؤنةرةكانيان من كراوة بؤئةوةشيان نيوةى ئةطةر سةرم، سةرخؤيان بؤ ثروثاطةندة هةقيانة كردوةسالى تريش ضوار بؤ بكةنء بيانةويت

بكةن. حوكمرانىئيمة دةلين ئةوان هاوالتى: ئاوادان شارةكانمان بانء ريطةوئاسايشى توانيومانة كردووةتةوةء

باريزين؟ كوردستانيشريطةوبانة؟ كام راثةر: فريشتةريذةى طةورةترين كة بانة ريطةو ئةوبة ناوةإاستدا رؤذهةآلتى لة كوشتنكوردستانداية، لة يةكةم دةرةجةىلة ــةس ك ٥ بــؤ ٣ ـــة إؤذان كــة ريطةيةدا لةو بةغدا بؤ دهؤكةوةعةربةتيان ريــطــةى ــت؟ ــري دةم

سال بيست خةلكى كة ضاككردووةهاواريةتىء رؤذانة روداوى دلتةزينىتةالرانةيان كام روودةدات؟ ليتةالرانةى لةو جطة دروستكردووة؟بؤ دروستكراوة، بةرثرسةكان بؤ كةهةموويان كة ثةرلةمان ئةندامانى هةيةو زةويان دووخانوو مليؤنيرويةكيك كام دةداتى، تريان شوقةيىئةو شةهيدء ذنة بة دراوة شوقانة لةوتيثةإيوةو تةمةنيان كة طةنجانةىبيذنء ئيستا تا جيطةى بي لةبةرتةمةنى طةنج كة وآلتانة مالن؟،لةمدةتوانيت سال بيست هةذدةو طةشتةدةطريت وةرى موضةيةى ئةو ثيى بةذيانيك بطريتء خؤى بؤ شوقةيةكطةنجى بكات، دابين خــؤى بؤ موضة ساليش ثانزة كوردستاندايكء ذورةكةى لة ناتوانن وةربطرنئةناسم كةس من دةربضن، باوكيان

لة هيشتا ٥٠ سالة ٤٥ء تةمةنياندةخةون، باوكياندا دايكء ذورةكةىسى هةلبجةيى طةنجيكى بةنمونةثينج ذيان لة بيزاربوو ئةوةندة سالدةستى طةإا كاريكدا دواى بة سال

ضوار مندال باوكء نةكةوت، دايكءئةوةندة دةخةوتن، ذوريكدا لةباخى ناوةإاستى لة ذيان لة بيزاربوو

سوتاند. خؤى طشتىبةرثرسانى بــةآلم هــاوالتــى: تةمةل بة ميللةت كوردستانخؤيان خةلك كة واية اليان ئةزاننء

بكةن؟ ئيشيك نايانةويتبؤضى ميللةت راثةر: فريشتةضى تةمةليشة ئةطةر تةمةلة؟تةمةلبيت؟ ميللةت وايــكــرددةسةآلتيش وايةء مةإ وةك ميللةتضؤن بيهينيتء ضؤن شوانة، وةكطةورة شيوةية بةو ثةروةردةيبكابووم لةوى ئةو ماوةية كة من دةبيت،ئيشكردن تينووى ئةوةندة خةلكىبكات، ئامادةبوو هةموو كاريك بوونةهيآلوةتةوة، كةس بؤ ئيشيان ئةوانكردوو داطيريان باآلية ئةوةى ئيشىذير ئةوةى خؤيان، خيزانةكةى بؤمةسينة ماستاوضىء بؤ باآليةكة ئةوةى خؤيانة، هةلطرةكانىكة تواناى بينرخة ئيشيكى سةخيفءنةمينيتةو بؤ تةكسيةكةى كريى

ئةو ميللةتة، ماوةتةوة بؤواية ثييان ئةوان هــاوالتــى: مةترسيية ئازاد ئةهليء ميدياىضةند تا ئيوة كوردستان، لةسةر

بؤضوونةدان؟ ئةو لةطةلميدياى بةلى راثةر: فريشتةمةترسين بةآلم مةترسين، ئةهلىبؤطةنىء ــىء ــدةل ــةن ط ــةســةر لدةنا ئــةوان، شتةناشرينةكانى كوردستانء لةسةر نين مةترسى

ثيشكةوتن. كوردستانء ئةزمونىلة ــة واي ثيتان هــاوالتــى: كوردستاندا ئةمجارةى هةلبذاردنى

بهيننةوة؟ دةنط ثارتى يةكيتىءيةك مــن راثـــةر: فريشتةخةلكة ئةو هيوادارم ئةليم، شتبؤ ئةخوازم نةبيت، طاوار غافلطيروئةم بزانيت بيتةو خةبةرى جاريكئةنفاليكيان ضى سةركردةية دووهينا، ئةطةر ميللةتةدا سةر ئةم بةلة برديانةوة تالةبانى بارزانىءكوإنوشيان من هةلبذاردنةكانداتةنها مللةتة ئةو ديارة دةبةم، بؤدةتوانين كاتة ئةو ئةوةيانة، قابيلى

ئةو خةتاى مللةتةكةية خةتاى بليننية. بةختة بةد سةركردة دوو

هةية بةديليك ئايا هاوالتى: متمانةى خةلكى كة كاتةدا لةم

ثيببةخسيت؟ خؤىبةديل باشترين راثةر: فريشتة مستةفاية، نةوشيروان رؤذةدا لةمرةوشتة، بة ثاكء كةسيكى ضونكةئةو ئةمة، بؤ بةلطةش باشتريندوايدا ساآلنةى لةم دةيتوانى كةسةبة بكات منالى ــالء م ــؤىء خئةم تيكةلى خؤى بةآلم مليؤنير،ئةوة نةكرد، طةندةلكارانة دزىءهةبيت، ثيى هيوامان كة بةديليكةطؤإان، بة بدات ضانسيك هيوادارمدةست بة سةركةوتنيان ئةطةر كاديرى هةزارةها بة ئيمة هيناسةركةوتوو بةتوانا باشء زؤر زؤرسالى بيست كارى بإوانامةء بةهةموو بة ئامادةين ئــةوروثــىبكةين، هاوكارى ئةوليستة شيوةيةكتريش دلسؤزى خةلكيكى زؤر دلنيام

كارةية. ئةم ئامادةيثارتىء واية ثيت هاوالتى: ئةمرى تةسليمى ئاسانى بة يةكيتىدةست دةستاو دةسةآلت ببن واقيع

ثيبكةن؟كاتيك ــــةر: راث فريشتةلة هاوإيمان بة بةرزانيم وتةكةىكة ثشاندا بةريتانيا راطةياندنةكانىبة هاتوينء خوين بة «ئيمة ئةليتطةورةترين لة يةكيك ئةإؤين« خوينناوةإاستى رؤذهةآلتى ليكؤلةرىبوو وتةكة لة طويى كة سى بى بىليدا قاقايةكى ثيكةنى، زؤر زؤرسةدام دوو رؤشت «سةداميك وتىكوردستان«، لة طرتوةتةوة جيطةىئةوان بؤ نةما رؤذة ئةو وابيت ثيمدنيا ضونكة تر، سةدامى بة ببنةوةتيدةطات، شت لة خةلك طــؤإاوةبن دةولةمةند هةرضةندة ئــةوانســةدامــوو ضارةكيكى ناطةنةكوا ثارةكانيان؟ كوا كوإةكانيان،زؤر ناوبانطيان؟ كوا قةبرةكانيان؟ئةطةر بةسةريةت خراثتريشيان لةوانميللةت طؤإانى بة بةر بيانةويت

بطرن.ئةوروثى راطةياندنى هاوالتى:دةإوانيتة ضؤن بةريتانى تايبةتى بةثييان كوردستان، ئيستاى رةوشىاليان يان هةية، ئازادييةك وايةكةسةرؤكايةتى يةكيتى ثارتىء كة واية

دةكةن؟ ديموكراسى دةسةآلتيكىئةقل بي ئةوان راثةر: فريشتة دةركةوتووة بؤيان دةميكة زؤر نينضةند بةتايةبتى لةم ئةمانة ضين، كةبآلوبونةوةى دواى دوايدا، سالةىرؤبنء ئمينستةتى بابةتةكانى مايكلهيومان لةطةل ئينتةرناشنالتيإوانينيكى خؤى بؤ ئةوة رايتس،ميدياى رؤشنبيرانء بة دا طةورةىدوو وةك كة جيهانى، عةرةبىءناسياسى خيلةكىء ســةركــردةى لة نةطبةتيةكة دةدرين، قةلةم لةكورد ميللةتى زؤربةيان كة وةدايةدةزانن، هوشيار نا ميللةتيكى بةلة هوشياربيت ئةطةر ضونطةهةلنابذيرن، ئةوان هةلبذاردنةكانداسةركردةى سةركةوتوو مللةتىهةلدةبذيريت، ليهاتوو سةركةوتوو

ثيضةوانةشةوة. بة هةروةها ٣١ بؤ ل

ثةروةردة بنيادنانريت« سيستةمى بنةماى درؤ، «لةسةرهاوآلتي بؤ ثةروةردةيى لةبوارى ثسثؤإ راثةر فريشتة

راثةر فريشتة

Page 8: Hawlati - London Edition

9هاوآلتي [email protected]

٢٠٠٩/٥/١٤ ثينجشةممة (٣) ذمارةهةواألء سياسةت

ئةحمةد سؤران

بارزرطانى كؤليذى راطرايةتىكارطيإى، بةبإياريكى دهؤك زانكؤىخويندكارانى كؤمةلةى كادريكىرؤذ، ــوار ض ــاوةى م بؤ فةسلكردكؤمةلةى كةثؤستةرى ئةوةى لةبةر

هةلواسيوة. خويندكارانىضةندخويندكاريكىزانكؤىدهؤكخويندكارانن، كؤمةلةى كةئةندامىبؤردومانكردنى ــادى ي بةبؤنةىحةفتاكان لةسالى سليمانى زانكؤى

بةئامانجى دةنووسن بةياننامةيةكثينادريتء ريطةيان بةآلم هةلواسين،ناوى لةبرى ليدةكريت داوايـــانناوى يةكيتى كؤمةلةى خويندكاران،بةثارتيية. كةسةر بنوسريت قوتابيان

عةبدولحةميد بةبإيارى دواتربازرطانى كؤليذى عةميدى سليمانئينزيباتى ليذنةى دهؤك، لةزانكؤىبازرطانىء كؤليذى لة(معاونىسةرؤكى ياساء مامؤستايةكىئةو بؤ قوتابيان) يةكيتى ريكخراوى

ثيكدةهينريت. خويندكارانة

ليذنة ـــارى ـــإي ب ــى ــي ــةث بكؤثييةكى كة ئينزيباتييةكةشتييدا كةوتووة، هاوآلتى دةستليذنةى لةبإيارةكانى الدان بةبيانووىكارطيإى، بةبإيارى ئينزيباتىء ياساى (٧)ى (٤)بإطةى بةماددةىيةكيك ،١٩٨٩ سالى باآلى خويندنىدهؤك كة زانكؤى لةو خويندكارانةىبؤ خويندكارانة كؤمةلةى ئةندامى

فةسلدةكريت. رؤذ ضوار ماوةىئةنداميكى لةمبارةيةوة،كةخويندكارى خويندكاران، كؤمةلةى

بؤ لةليدوانيكيدا دهؤكة، زانكؤىهةلواسينى «ثيش وتى هاوآلتى كؤليذى عةميدى بةياننامةكة،ئةويش ئاطاداركردةوة، بازرطانيمانكؤمةلةى ناوى لةبرى داوايكردبووقوتابيان يةكيتى ناوى خويندكاران،

بنوسريت«.ناوى نةيويست كة خويندكارة ئةوئةوةدةكرد ئاشكرابكريت، ئاماذةى بؤنوسراوةكة، هةلواسينى دواى كةلةديوارةكانى عةميدة، ئةو بةبإيارى

ليكراوةتةوة. زانكؤ

لةوةشدةكات باس خويندكارة ئةوثينةدراوة ريطةيان لةسةرةتاشدا بكةنةوة. يادةكة زانكؤدا لةهؤلىبــةوهــؤيــةوة ــكــمــان وتــى«كــادري

فةسلكرا«.عةبدولحةميد لةوبارةيةوة، سليمانزاهرعةميدىكؤليذىبازرطانىبؤ لةليدوانيكدا دهؤك، لةزانكؤىخويندكارةى «ئةو وتى هاوآلتى نائوسولىء بةشيوةيةكى فةسلكراوةنوسينةى ئةو ئيمة بيإةزامةندى فةسلكردنةكةى بةآلم بآلوكردوةتةوة،

لةسيستمى ــووة ب ــى الدان بةهؤىعةمادة«.

ئةوةدةكات بؤ ئاماذة ناوبراوكوردستان قوتابيانى يةكيتى كةقوتابيانى بةنوينةرى بووة بةهةلبذاردنضاالكييةك بؤ هةموو دهؤكء زانكؤى

وةربطيريت. رةزامةندييان ثيويستةـــى ثــةيــوةنــديــكــرد ـــاوآلت هضةند فةسلكراوةكةء بةخويندكارةليثرسراويكىكؤمةلةىخويندكارانةوة،بهينريت ناويان نة ئامادةنةبوون بةآلم

بدةن. نةليدوان

دةكريت

خويندكاران فةسل ةى

كؤمةل دهؤك: كادريكى زانكؤي

رةحمانزادة فازل - لةندةن

ريكةوتي ــة ــةم دووش رؤذيترةفة لطا طؤرةثاني ٢٠٠٩/٠٥/٠٤ لةريكخراوي لةندةن، ناوةراستي لةبةرةو هاوآلتيبوون (غةريبةكان(Strangers to Citizensبؤ سازكرد طةورةيان ريثيوانيكيكةسانةي و ثانابةر لةو ثالثشتيكردن ذيان بةناياسايي نييةو وةآلميان كةريثيوانةكة لةبةريتانيا. بةسةردةبةنثةنابةر و ئةو كيشةي دةرخستني بؤثيشضاوي تابخريتة كةسانةبووبةريتانياو حكومةتي سياسةتمةداروكةليبوردنيكي بدريت ئةوة هةوليمافي دةربضيتء كةسانة ئةم بؤ طشتي

ثيبدريت. ياساييانلةسالي مةدةنية ريكخراوة ئةمثاشئةوةي ـــةزراوة دام دا ٢٠٠٦لةلةندةن كاتؤليكةكان قةشةي كةطةورةداواي ؤكانة ر مؤرفي كؤرمة ك كاردينالثةنابة رانةي ئةو يارمةتي كؤمةكءبآلوبوونةوةي دواي ئةويش كــردئةو مةترسي لة ثر ذياني كة راثؤرتيكلة بةريتانيا بةناياسايى كة كةسانةيكةمثةينة ئةم خستة بةرضاو. دةذيانلةثشتةوةيةو ئاينى رؤحيةتيكىدةكةن بؤ ئيشي كة ئةوانةي زؤربةيئامانجيان كاردةكةنء خؤبةخشانةحكومةتي دةسةآلتداراني كة ئةوةية كة ثيبكةن قة ناعةت بةريتانياكةسانةي ئةو بؤ دةربكات ليبوردنيكدةذينء بة ريتانيا لة ناياسايي بة كةكاربكةنء ياسايي بة ثيبدريت ريطةيانو ثيبدريت ياساييان مانةوةي مؤلةتيهةم ئينساني و لةإووي هةم ئةمة شوآلتةكة باشة. بؤ لةإووي ئابوورييةوة

طةنجيكي كة بؤلتن ماسيولةئةندازياراني يةكيك بةريتانييةووةكو «ئيمة دةليت: كة مثةينةية ئةمئةدةين كة ئةوة هةولي ئةم ريكخراوة هةية يان رةفزيان كة ئةو ثةنابةرانةيبووة تيثةر ظيزاكةيان كة كاتى ئةوانةيبذينء بة ياسايي وآلتةدا لةم بتواننمرؤظ وةكو بتوانن تاكو بكةن ئيش

ليرة ٢٠٠٠٠ كةسمان ئة مإؤش بذين.ثةيامة ئةم ئةوةي بؤ كؤكردوةتةوة ماسيو ـــة ت.» دةول بة بطة يةنينحيزبي ئةليت: قسة كانيدا لةدريذةيسياسة تيكي وة كو ديموكرات ليبرالكةمثةينةي لــةم ثشتطيري خــؤي

لة١٠٠ لةئةنداماني زياتر و ئيمةدةكاتليدةكةن. ثشتطيريمان ثارلةمانثشتطيري لةندةن ثاريزطاري تةنانةت حيزبة دوو هيشتا بة آلم دة ربريوة خؤي

ثارتي و كريكاران (ثارتي سةرةكييةكةلينةكردووين ثشتطيريان ثاريزطاران)ثييان كة كؤبووينةتةوة ليرة ئةمإؤ بؤيةئةم داواكاريية هاتووة كاتي ئةوة بليين

قبولبكةن.»كة ــك ــي ــؤرت إاث ــرةي ــوي ــة ط ببةناو جيهاني زانــكــؤي لــة اليــةن

London School) بانطيبآلوكراوةتةوة ( ofEconomicsنزيكةي ٧٥٠٠٠٠ دا ٢٠٠٩ لةساليبةناياسايي لةبةريتانيا ــةس كئة وةيان مة ترسي هة ميشة دةذينءدةسبةسةربكرينء بطيرينء لةسةرةكةبكةنةوة. خؤيانيان وآلتي ــةي رةوانبؤ بةريتانيادا لةزيندانةكاني يان لةبةر بكرين دةسبةسةر زؤر ماوةيةكيناتواني بةريتانيا حكوومةتي ئةوةييةكيك خؤيان. وآلتاني بيانيريتةوة بؤلة كؤنطؤ وآلتي لة كة كةسانة لة وزؤر دلي كة ئةنجيالية هاتووة ئافريقاوةلةرؤذنامةكانيبةريتانيانيطةانءتورةيةهةوالي بةبةردة وامي كة ئةوي لةبةربآلودةكةنةوة. ثةنابةران لةسةر درؤ

هاوالتي بؤ قسة نةبوو ئامادة ئةنجيالكة منيش روونكردة وة بؤم بة آلم بكات،ثةيامنيري ئيستا ثةنابةرم و ئةو وةكو«من كيشةم وتي: و بوو رازي هاوآلتيم هاتوومء هةل خؤم لةوآلتي هةبووة كةئيرة كةرؤذنامةكاني هةواآلنةي ئةوئيمةهاتووين كة طوايا دةكةنة وة بآلويراست بدزين بةريتاني خةلكي ئيشيزؤر جوانة و زؤر من وآلتــي نيية.هةية، ئةلماسمان ئيمة دؤلةمة نديشة:لةمؤبايل، كة مادانةي ئة و هةروةهاكاميرادا و كؤمثيوتةر تةلةفون، ئيمةوة الي هةمووي بةكاردةهينرينهةآلتوومء شة إ لة بةر خؤم من ديت.كردني بؤ إزطار وآلتة ئة م بؤ كةهاتوومضةند بووةو بةس.» شاياني باسة ذيانمرؤذنامةي وة كو بة ريتاني رؤذنامةية كيئيكسثريس دةيلي مةيل و دةيلي سةن،تة نانةت و دةنووسن ثة نابةران دذي زؤرناشيرين وشةي لةنووسينةكانيانداواية ثييان بةكارديننء ثةنابةر دذيدة ذى بةناياسايي وآلتة لةم ئةوةي كةبؤ بنيردريتة وة دةربكريتء ئةبيت

كة بةريتانيا واية و ثييان خؤي وآلتيهةموو ثةنابةرة ناطريت. ئةو بةرطةي

زؤر لــةاليــةن كة مثةينة ئــة مثشتطيري بة ريتانيشةوة خةلكيئيش بةخؤبةخش زؤريشيان دةكريتءديكسن سارا دةكة ن. كةمثةينكة بؤبة ريتانييةو ثيستي سثي كضيكيلةشاري ريكخراوانة ي لةو يةكيك بؤلةطةل كة دةكات ئيش بيرمينطهام وةآلميكيان هيض كة ثةنابة رانة ي ئةوزؤر، ماوةياكي ــةوة بؤ ــة دراوةت نوةرطرتووة كةرةفزيان ئةوانة ي يانئةوةي بؤ ليرة م ئةمإؤ من ئةليت: «بواري كة بكةم لةحكوومةت داوامانةوة مؤلةتي ريطةو بداتء كاركردنكة ثة نابةرانة ي ئة و بةهةموو بدريتنيية بؤيان و وآلتةن لةم ماوة يةكي زؤرةحكومةتيشةوة لة اليةن ئيشبكةنءئةوةي بةهؤي ثينادريت يارمةتيانيان رتكراوةتةوة كة داواكاريةكةيانهةر نةدراوةتةوةو وةآلميان هيشتاثيبدريت ضاوةريدةكةن. ثيويستة رييانهةم تاكو بكةن ئيش كةليرةبميننة وة و

خزمةتي وآلتة كةش هةم بذين و خؤيانئابووريدا.» لةبواري بكةن

خةلكي كورديكي كةك ئةرطوون سيستمي «بةهؤي ثييواية مارةشة بةريتانياو ناوخؤي وةزارةتي هةلةيلةم ثاريزةرةكانةوة خراثي ئيشيداواكاري كة هةية كةس زؤر وآلتةئةرطوون قبولنةكراوة.» ثةنابةرييةكةيكة ئةوهاتووة كة«كاتي واية ثيي بكاتء ئؤباما با راك لة ضاو حكوومةتذياني بدات هــةول وآلتة ئةو وةكومؤلةتيان و بكات قانووني ثةنابةران

بميننةوة.» لةبة ريتانيا ثيبداتإيكخراوة كةئةم ضارةسةريكئةو كة ئةوةية ــردووة ك ثيشنياري زؤرتر يان ٤ سال ماوةي بؤ كةسانة يإيطةيان ثيبدريت وآلتة ماوةنةتةوة لةمتا بميننةوة ســال دوو ــاوة ي م بؤ بيسةلمينن كة هةبيت ئةوةيان دةرفةتيبكةنء ئيش ئةتوانن كة بةكردةوةشارةزاي فيرببنء ئينطليزي زمانىئةم هاتوو ئةطةر بةريتانيابن. ذياني سالةكة دوو دواي ضةسثاند مةرجانةيان

هة ميشةييان مانةوةي مؤلةتي نيشتةجي لةبةريتانيا بتوانن ثيبدةنء

ببن.(ضاوديري ريكخراويمايطرنتواضلةبةريتانيا طروثيكة كة كؤضبةرةكان)لةبواري ثةنابةريدا ليكولينةوة دةكاتثةنابةرانء ئةوانةي كة ليبوردنة بؤ دذيئةليت بةسةرضووةء ظيزاكةيان ماوةيبةو واتا كارةبكريت ئةم بيتو ئةطةرمؤلةتيان دةذين بةناياسايي كة كاسانةبؤ ببن نيشتةجي لةبةريتانيا ثيبدريتئةبيت دةولةت كةسانة لةو يةك هةربةدريذايي دؤالر مليؤن ١ لة زؤرترريذةية واية ئةو ثيى و خةرجكات ذيانيبؤ كةسانة ئة م مانةوةي دةوتريت كة

ثاوةند مليار ٤,٧ وآلتة ئةم ئابووريهةلةية. سوودي هةية

كة كــوردانــة ي ــةو ئ ـــذة ي إيــن دةذي بةناياسايي لة بةريتانيالة زؤر ذمارةيةكي بةآلم نازانيت،وةزارةتي زيندانةكاني لة كوردةكانزؤريش ريذةيةكي دةسبةسةرنء ناوخؤ

دةذين. لةبةريتانيا بةناياسايي

ثةنابةران باري ضاككردني بؤ لةندةن لة ريثيوانيكدةكةن ثشتطريييان بةريتاني ثةرلةمانتاري ١٠٠

بةزؤرناردنةوةي ثةنابةرانن بةرةطةز بةريتانيش دذي هاوآلتياني لة هةنديك

Page 9: Hawlati - London Edition

هاوآلتي [email protected]هةواألء سياسةت8

٢٠٠٩/٥/١٤ ثينجشةممة (٣) ذمارة

عةبدولعةزيز دالوةر ثإؤفيسؤر* عةالئةددين

كةمثةيني دةرطــاي هيشتافةرمي بة هةريم هةلبذاردنةكانيتةوذمةوة بة كة نــةكــرابــووةوة،هةليان ثةنجةرةوة لة هةلمةتةكانمينبةرةكاني جادةء سةر كوتايةبةركولية دةسثيكة ئةو راطةياندن. هةلبذاردنةكانء جيدديةتي نيشانةيدةرةنجامةكان لة سةركردةكان ترسيلةخؤيدا كة ئةوةش خؤي دةردةخات،بةرذوةندي لة ضاكةء دياردةيةكيكةمثةيني طةرموطوإي خةلكداية. بةشارستانيانة بةشيوازي ياساييءديموكراسي ئةزمووني كةلتورءمةترسي بةآلم دةبي. دةولةمةندهةريم خةلكاني ضاوديرانء لة زؤرسةركردةكان ئةطةر كةوا لةوةدايةكةمثةيندا طؤتةء بةسةر كؤنتإؤليانهةلمةتي بؤ ريطة وة نةميني، ئةوا بكةن، خؤش تيكدةر نيطةتيظءتوندوتيذي تةقينةوةي بؤ ريطا رةنطةدةستكةوتةكاني هةلوةشانةوةي وليرةدا ثرسيار بكةن. خؤش هةريمكةمثةيني دةبــي ئايا ئــةوةيــةبنةمايةك ضي لةسةر هةلبذاردنمةسئوليةتةكاني ئةركء ئايا بي؟ضؤن ضييةء سةركردةكان سةرشانيتا دةكري؟ ئايا مةترسيةكان دياريضؤن ريطةيان رادةيةك واقيعين،ء ض

دةطيردريت؟ ليياسايي كةمثةيني

سياسي ثيشبإكيي كةمثةينيئؤثؤزيسيؤن دةسةالتدارانء نيوانلةدواي هةتا بةردةوامةء ثإؤسةيةكي

نية. بؤ ثضإانةوةي دةنطدانيش كةمثةيني دةسثيكردني زوو بؤية،طرفتيكي خؤيدا لة خؤي هةلبذاردنجةوهةريةكة مةسةلة نية. مةزنكةمثةينء شــيــوازي لة بريتية

ثةيامةكان. ناوةرؤكيثيويستة شــيــوازدا، ــةإووي للةضوارضيوةي ياسادا كةمثةين كردنلة لةبةغداء ياساية ئةو ــي. بمةسئوليةتي ثيناسةكراوة،ء هةريمداثةيوةنديدارةكان فةرمية اليةنةدةستةي لة بيجطة وة دياريكراوة.حكومةتء سةرثةرشتيكردن، ئةركيضاوديرء ببنة كة ثةرلةمانة دادطاءبة ريطة تا ياسا، ميزاني هةلطري

نةدةن. ثيشيلكردنيطوتةية جــؤرة ئةو هةلبةتةكة ديــارة بةآلم بةلطةنةويستة،وةك هةر ثيشتردا لة هةريم ياسايهةندي بووةء كاغةز سةر مةرةكةبيسةركردةكان ثيشي دارودةستةكان لة

هيض هيشتا ثشتطوييانخستووة.دلنياكردنةوة بةلطةيةكي جؤرةنيشانةكان بةلكو نيية، ئارادا لةكةمثةيني شيوازي كة وايدةطةيةننثيشتر لةواني هةلبذاردن خولةي ئةورةنطة دةبيء تيكدةرتر و نيطةتيظتركاريطةر رؤلي سةركردةكانيش خودي

ببينن. لةوةداهيواي ئةوانةشدا، لةطةل بةآلمثاراستني ضونكة هةرماوة، طةشبينيكةمثةيني ئةنجامداني ياساءدةسةالتدارانء بةرذةوةندي لة ياساييدةسةالتة، دةرةوةي تري خةلكانيسةركردة زؤرينةي لةوانةية بؤيةشياساء ثةيإةوي حيكمةتةكان خاوةنديارة بكةن. هةلبذاردن عورفيكاتوساتي لة ثيشبينيكردن كةئاسان شيتةكان فيشةكة دةرثةإينيناتوانن سةركردةكانيش و نية،البةاليي كاريكي هةموو لة ريطةكة دةكري بؤيان بةآلم بطرن، تيكدةرتوندوتيذي لة ريطرتن ميكانيزمينموونة، بؤ بكةن. ثيادةي دابإيذنءاليةنةكان ليستء ــردةي ــةرك سبةإيوةبردني ليذنةي دةتــوانــنطوتةبيذء بينن،ء ثيك كةمثةينيان دياريبكةنء فةرميةكانيان نوينةرةليستةكةيانء سياسةتي لة ئةوانيشئاطادار طؤتةكانيان ئازادي سنووري

بكرينةوة.كةمثةين بنةماي

زؤر دةنطدةرةوة خةلكي بةاليئاساني بة و ووردي لة كة طرنطةثيشبإكيكةرةكان اليةنة ثةيامي لةلةسةر بإيار بةرلةوةي بطةن، تيئيمإؤ بــدةن. دةنطيان ئاإاستةي

بيزاري هةريم لةخةلكي زؤرانحيزبةكان كةمثةيني لةشيوازي ئامادةي لةوانةيش زؤر دةردةبإنءبوونة هيوا بي ضونكة نين، دةنطداننية ئةوتؤ جياوازيةكي بةاليانةوة وسةركردةكان ليستةكانء لةنيوانسةرشاني ئةركي بؤيةش، نةماوة. ئةوجؤرة خاوةن ليستةكانة كة حيزبء

راستبكةنةوةء خةلك هةستكردنةيبة شارستانيانةء بة خؤيان ثةياميدةنطدةران. بطةيةننة ساكار زماني

اليةنيكدا هيض بةرذةوةندي لةبايي هةلبذاردن كةمثةيني كة نيةبي ذةهراوي نيطةتيظء تالء ئةوةندةثإؤسةي لة قيز دةنطدةر خةلكي كةلةبةرذةوةندي بكات. هةلبذاردنكة نية سةركردةيةكيشدا هيض ئاستي دابةزيننة كةمثةينةكة ئاستيكةساندني كةسايةتي. ناوزإاندني كردني» ثيرسنةآليز «شةخسةنة،طآلوكردنء لة جؤريكة كةمثةينئاستي دابةزاندني مايةي دةبيتة

كةمثةينةكة. شارستانيتيتةنيا كةمثةينةكان ثيويستةبةليني مانيفيستء بنةماي لةسةربن. طرنطةكان ثرسيارة وةآلمدانةوةيضاكسازيء وآلتسازيء بةليني لةسةربن. ديموكراسي سيستةمي داهينانيبةرذةوةندي ثاراستني بنةماي لةسةربن. هةريم خةلكي هةريمء طشتي كةلتوري داهيناني مةبةستي بةوآلت ئيدارةكردني سةردةميانةيخزمةتطوزاريء ثيشكةشكردني وكؤنتإؤلكردني ياساء سةرفرازكردني

بن. طةندةلييكةمثةيني ــي دةب كة ــارة ديــةي ــدارةك ــةآلت دةس حيزبة دوو بنةماي لــةســةر ناوحكومةتدةستكةوتء لــة بةرطريكردنرابوردووي سالي سي داهينانةكانيضاوةإوان لييان بي. ثينجةم كابينةيبة بنء رةخنةلةخؤطر كة دةكــريسةركةوتن باسي ضاكردن مةبةستيبإيارةكانيان ثإؤذةء فةشةلةكاني و

بكةن.ليستةكاني ــي رؤل هةلبةتةرةخنةي كة دةبي ئةوة ئؤثؤزيسيؤنيشحكومةت ئةدائي لة دروستكةرانةئةلتةرناتيظ بةرنامةي و بطرنبة و دةنــطــدةران، ــةردةم ب بخةنة لةإووي كة بدةن نيشاني بةلطةوةبؤ ئامادةن ثيشإةويةوة سياسيءوة دةست، بطرنة دةسةالت ئةوةيئةوا دةست طرتة دةسةآلتيان ئةطةردةكةويتة هةريم خةلكي ضارةنووسيثيويستة ئةمين. دةستيكيئةوةبي لةسةر كةمثةينيان تةركيزيزؤرينةي دةنطدةران قةناعةت بة كةوآلتدا بةإيوةبردني لة خؤيان كة بيننباشتريان سةرةكيةكة حيزبة دوو لة

دةكري. ثيرؤلي ميديا

لةهةمووهةلبذاردنيكدا،ميدياءمينبةري مةزنترين دةبنة رؤذنامةكانميديا خودي هةلسوإاني كةمثةين.خاوةن وآلتاني لة رؤذنامةكان وهةموو وةك ديموكراسيدا سيستةميبةإيوة ثيشةسازي تري جؤرةكاني دةكةونة شيوة بةهةمان دةضن،ءثةيوةنديةكاني بازاإء حوكمي ذيرواتة، سةرمايةداري. بةرهةمهينانيخوينةري كة رؤذنامانةي ئةو تةنياريكالميان داهاتي زؤرةء كإياريانبة هةية مانةوةيان تواناي زؤرةلة سياسيةكانيش حيزبة زيندوويي.لة ثارة هةلبذاردندا كةمثةيني كاتيلةجياتي تةنيا دةكةنء ريكالم سةرفزؤر خوينةريان «كة خؤيان رؤذنامةي

ريكالمةكانيان بةكاربهينن، كةمة»تيجاريةكان كةنالة رؤذنامانةء لةوخوينةريان ضونكة بآلودةكةنةوة،

زؤرة.كوردستاندا نائاسايي كةشي لةرؤذنامة خاوةني طؤإةثان حيزبةكانيكؤمثانياي راطةياندنء كةنالي ودةسةالتدارةكان حيزبة اليةنطيرن.زةبةالحي تؤإي ضةندين خاوةنيضةقةكاني زؤربةي تةنانةت ميديان،حيزبةكانيش ــاوةوةي ن دةسةالتيخؤيانن. تاييةتي مينبةري خاوةنيبةناو ميدياي ئةوانةشدا، دةرةوةي لةبةآلم سةربةخؤهةن، وةيان بياليةنناهةمواري كةشي لةطةل ئةوانيشــوةردانء دةســتــي تووشي هــةريــم سياسةتمةداران نفوزي كاريطةري

بوونة.٣٠ بؤ ل

دالوةر ثإؤفيسؤر *عةبدولعةزيز عةالئةددين،لة مامؤستاية ثزيشكءنؤتينطهامي زانكؤيضاوديريكي بةريتاني.لةسةر ئةكاديمييةءسرتاتيذيانة بابةتة ئةوبة ثةيوةنديان كة دةنووسيهةية. كوردةوة ضارةنووسيدانةري كيتبي «لؤبينةتةوةيةكي بي كردن بؤلؤبي كاري و دةولةت»ةماـ لة بةرطريكردن بؤدةكات. كورد مرؤظي

سةركردةكان ي

رؤلئازاد دةنطداني بيطةردء بذاردني

هةل ياساييء كةمثةيني لة

كوردي سةرشاني ئةركيتوانا ثيي بة كة هةندةرانةضاوديراني هةولبدةنكة بكةن رازي بيا نيبةشداري هةريمدا لةبكةن. لةضاوديريديموكراسيدا، لةوآلتانيبة تايبةتمةند ريكخراويبآلوكردنةوةء ثةرةثيدانءضاوديريكردنيكة هةن ديموكراسيةتهةريمء بينة ئامادةنهاتوضؤي مةسرةفيخؤيشيان بطرنة ئةستؤ

ديموكراسييانةدا هةلبذاردنيكي لةئةنجامداني هةبيت رؤليان سةركردةكان دةكريت

Page 10: Hawlati - London Edition

11هاوآلتي [email protected]

٢٠٠٩/٥/١٤ ثينجشةممة (٣) ذمارةكوردستاني

عةلي ئامادةكردني: محةمةد

ــة وآلت ئاشتي ثةيمانطاينويدا راثؤرتيكي لة يةكطرتووةكانسوريا، كوردةكاني بارودؤخي سةر لةدواهة مين ســة ر دةخــاتــة تيشك دةربارةي سوريا طؤرانكاريةكاني والتيثةيمانطاي كورد. نةتةوةيي مافييةكطرتووة كاني ــة وآلت ئاشتينادةولةتيية ريكخراويكي ئةمريكا،ريطرتنة ثةيمانطاية ئةم ئامانجي وملمالنيكان كيشةو لةثةرةسةندنيضارةسةري دؤزينةوةي بؤ هةولدان وهةلثةرسيردراوةكاني بؤكيشة ئاشتيانة

جياوازةكان. اليةنة نيواننيساني مانطي لة راثؤرتة ئةمبؤ راثؤرتةكة بالوبوةتةوة. ئة مسالدابريتين بةشيك دابةشكراوة؛ كة ضةندمرؤظ، مافي سورياو كوردةكاني لة:لةسوريا، كورد ريكخراوة كاني ثارتءناوضةكة سورياو كوردةكان-دةولة تيتايبةتة كة بةش دوايين لةطةل

راسثاردةكان. و بةدةرئةنجامةكانيةكي رةخــنــة ــة ــؤرت راث ــة م ئدةستوري و لةدةزطاكان توندوتيذة رةوشي ــارةي دةرب سوريا دة ولةتي

لة وةك والتةدا. لةو كورد مافةكانيلة كيشةكانيكورد راثؤرتةكةداهاتووة ،نةبووني لةكيشةكاني بةشيكن سوريامرؤظي مةينةتييةكاني ديموكراسيءلةمةينةتييةكاني نمونةيةكن كوردضةوساندنةوةي سورياو هاووالتيانيلة هاوالتيية زةقترة زؤر كورد مرؤظي

ديكة. سوريايةكانىكيشةي سةراتاكاني بة سةبارةتئاماذة راثؤرتةكة والتة، لة و كوردكوردةكاني كيشة كاني كة دةدات بةوةسةريهةلداوة لة سالي١٩٥٨ سورياعة رةبي كة ناسيؤناليزمي هاوكاتطرتةدةستء دةسةالتي بةهيزبووياسا وزؤربة ي طؤري ياساكاني زؤربة يئةو والتة بةكةمايةتيةكاني نويكان دذثشكي زؤرترين كورد بيطومان كة بوونبةركةوت جياكارييةى كلتورة ئةولةسوريا عة رةبي كةناسيؤناليزمي

دةكرد. ثةيرة ويسوريا دةسةالتي سالي١٩٦٢حة سةكة بؤناوضة كاني دة ركرد برياريهاتبيت، لةتوركياوة كةهةركة سيكليدةسةنريتةوة. هاووالتيبووني مافيطرتة وةكة بريارة١٢٠٠٠٠ كوردي ئةم٢٠ دانيشتواني ئةوكاتةي ٪ دة يكردة

كوردةكاني لة ريذةية ئةم سوريا. والتيمافيكي هةموو لة بيبةشبوون سورياكار، خويندن، وةك: هاوالتيبوونبة هاوسةرطيري ثاسثؤرتء ناسنامة،

ياسايي. شيوةيةكيسةختةكاني دة رئــة نــجــامــةبةردةوامن ئة مرؤش هةتا ئةوبريارة لة كورد كةمايةتي بيبة شكردني لةهاوالتييبوونيان. مافي ناسنامةوهـــةرةزؤري بةشيكي لة وكاتةوةبياني وة كو ئةووالتة كوردةكاني

بةثيي دةكــريء لةطةل مامةلةيانمندالي ٢٥٠٠٠ ئيستا ئامارةكانيهيض خاوةني بيناسنامةنء كورد كوردةكاني نين. خؤيان رةواي مافيكيناسنامةييء بي بةهؤيكيشةي سوريا،دةيةها هاووالتييبوون، نةبووني مافيدةبيتةوة رووبةروو ياساييان كيشةيكار داواكردني لةكاتي بةتايبةتي ١٩٩٠ لةسالي هاوسةرطيريداء يانبة ــادات ن ريطة سوريا دة ولــةتــيكــوردي ــاوي ن ــورد ك هاوالتياني

بنين. لةدايك بوو لةمندالي تازةراثؤرتةو كةئةم طرنط بابةتيكيئاماذةي تر لةراثؤرتةكاني زؤريككورد كيشةي كة ئة وةية، ثينادةنسوريا، ناوخؤيي كيشةية كي تةنهابةلكو توركيا نيية ئيران يان عيراق،كيشةيميللةتيكة كةداوايةكيسياسيخؤي سةربةخؤي كيانيكي داواي هةيةولةم خؤالدان يان دةركنةكردن دةكات.راسثاردةكاني ثرسةلةدةرئةنجامةكانو

دةردةكةون. راثؤرتةدا ئةمسورياء حكومةتي راثؤرتة ئةمكة دةكاتةوة ئاطادار ناوضةكة وآلتانيكوردةكاني كيشةي زةحمة تة ضيديئةوة بخريتء ثشتطوي سورياسوريا دةسةالتي بؤ ثيشنياردةكاتنةهيليت جياكارييةكان ياسا كةــةتــداو دةول ياسايي سيستمي لة مافة لة كوردة كان بيبةرييكردنيكؤمةاليةتيء كةلتوري، سياسي،ضيتر نيية سياسةتيك ئابورييةكان

بيت. بةردةوام بتوانيتئةوروثيء اليةني راثؤرتةكةكاركردني بؤ هاندةدات ئةمريكيش ضاككردني لةثيناو بةثةلة جديءلة سوريا. كوردةكان رةوشي نالةباري

لةراثؤرتةكة دا كة راسثاردانةش لةوكراون ئةوروثا والتاني ئاراستةىلةطةل لةطفتوطؤكانياندا كة ئةوةية مافي ضةسثاندني داواي سوريا،بيطومان كة بكةن كة مينةكان هةموودواي دانيشتوانة ريذةي زؤرترين كوردثيشنياري راثؤرتةكة عة رةب. زؤرينةيمامةلة كردن كاتي لة دةكات، ئةوةسوريا، كوردةكاني كيشةي لةطةل خؤنووسين ضارةي مافي مةسةلةيبيطومان وةالنــري. كوردةكان بؤمشتومرةو جيطاي ثيشنيارة ئةمبة هاي لةطرنطترين كرنة ســازشرؤذئاوا والتاني و نةتةوة يةكطرتووة كانذياني هةلبذاردني مافي ئة ويش كة

نةتةوة كان. بؤتاكةكان و ئازادة

سةرضاوة:The Kurds in SyriaFuelling Separatist Movements in the Region? 20 April 2009 Special Report, United States Institute of Peace, www.usip.org

ئةمريكي: ئاشتي ثةيمانطاي راثؤرتيبةهيزدةكةن بزووتنةوةي جوداخوازي لةناوضةكةدا سوريا كوردةكاني

كةريمي هاوري

حيزبة ــــارى داواك ــــةرةراى سئيران كــوردةكــانــى ئؤثؤزيسيؤنةكــوردةكــان بةشدارينةكردنى بــة ئةو سةرؤكايةتى لةهةلبذاردنةكانىئامادةن بةشيك لةكوردةكان بةآلم وآلتة،هةلبذاردنى بةشدارى بةمةرجةوة

بكةن. ئيران داهاتووى سةرؤكىطازندةى طلةيىء ئيران، كوردةكانىزياتر تيثةربوونى دواى كة هةية ئةوةيان

كؤماري دامةزراندني بةسةر 30 سال لةوةكو هاوآلتي تائيستا ئيسالمي ئيراندا،نةيانتوانيووة دةكرينء سةير دوو ثلة

بكةن. وآلتة ئةو دةسةالتى بةشدارىدةستثيكردنى ـــةدواى ب دوا بؤ ثــالــيــوراوان ــاوى ن تؤماركردنىلةئيران، كوردةكانى سةرؤكايةتي كؤماركة لةبةياننامةيةكدا ئيران، كوردستانىسياسيء بواري ثينج ضاالكواني واذؤىبةنوينةرايةتي لةسةرة، كؤمةآليةتي

كورد، رؤشنبيري 100 نوسةرء لة زياترخواستةكاني جيبةجيكردني داوايكؤماري سةرؤك لةاليةن دةكةن كورد

ئيرانةوة. داهاتووىهةفتةى مةبةستة، ئةو بؤ هةر

ريكخراوة لةنوينةراني 22 كةس رابردووكوردستانى سياسييةكاني مةدةنيءكةروبي يةكيك مةهدي ئيران، سةردانيئيرانيان ريفؤرمخوازةكاني لةثاليوراوي

وآلتة. بؤ سةرؤكايةتى ئةو كردووةمافناس، ثاريزةرء نيكبةخت سالحبةياننامةكة، لةواذؤكةرانى يةكيكة

100 لة نوينةري زياتر وتى»ئيمة وةكئةو كردووة داوامان روناكبير نوسةرءدةبيت كؤمار، سةرؤك دةبيتة كة كةسةي

جيبةجيبكات». داخوازييانةمان ئةوكوردةكان، لةداخوازى بةشيك

زماني بةكارهيناني لةمافي بريتييةخويندن، نوسينء بؤ بةفةرمى كورديئايينة نةتةوةء نيوان يةكساني مافيجياوازةكانيئيران، زياتركردنيدةسةآلتيقةرةبووكردنةوةي شارةكانء ئةنجومةنيشةرء كاتي زيانليكةوتووةكاني ناوضةكة ناوضانةي ئةو ئاوةدانكردنةوةي

ثشتطويخراون. تائيستاثيشووي ئةندامي قةوامي ئيجاللريكخراوي وتةبيذي ئيرانء ثةرلةمانيلةليدوانيكدا كوردستان، مرؤظي مافيكة بةوةدةكات ئاماذة هاوآلتي، بؤ هيض اليةنطيري ريكخراوةكةيان

ناكات. لةهةلبذاردنةكاندا ثاليوراويكداخــوازى وتي»لةطةل قةوامىهيض ثيمانواية بةآلم كوردةكانداين،خواستانة ئــةو نيية طةرةنتييةك

30 لةماوةي ضونكة جيبةجيبكريت،ثراكتيكي هةنطاويكي رابردوودا سالي

نةنراوة». كورد داخوازييةكانى بؤماوةى دةستثيكردنى لةطةل ثاليوراوةكان ــاوى ن تؤماركردنىئيران، داهاتووى سةرؤكايةتى بؤ

ناويان كةس 445 لة زياتر تائيستاتؤماركردووة.

بؤئةو كة ثاليوراوةكان نــاوىدواى ــؤمــاركــراوة، ت هةلبذاردنةتؤماركردنى ــاوةى م تــةواوبــوونــىتواناييةكان ليذنةي لةاليةن ناوةكان،ئيسالمي كؤماري ثيوةرةكاني بةثييكةيةكيك هةلدةسةنطيندريت،بوونة، بوونء شيعة لةثيوةرةكان فارسخؤيان ناتوانن كوردةكان تائيستا بؤيةبةطومانةوة بةشيكيان كانديدبكةنء بةمةرجةوة بةشيكيشيان لييدةرواننء

بةشداريدةكةن.كة ئيران ديارةكانى لةكةسةداهاتووى هةلبذاردنى بؤ ناويان

تؤماركردووة، ئيران سةرؤكايةتىكةروبي مةهدي موسةويء ميرحسينلةبالي ريفؤرمخوازةكان، لةباليئةحمةدي مةحمود موحافزكارةكانئيستاء محسن كؤماري نةذاد سةرؤك

ثاسدارانة. سوثاي سةرؤكي رةزاييلةكيشةكاني باس ريفؤرمخوازةكانلةئيران سياسي ضاوديراني دةكةن، كوردكؤمةآليةتييةكانء ضاالكيية ثييانوايةكةمةنةتةوةكان قةوميء جوآلنةوةىحيزبةكان، هةولي لةجوآلنةوةي طرنطترةكةمة راكيشاني دةنطي بةربذارةكان بؤئةو راستي بؤ بةلطةيةكة نةتةوةكان

قسةية.حيزبة خؤشيانةوة ــةن الي لةكوردستان رؤذهةآلتي ئؤثؤزسيؤنةكانيهةية لةئيراندا ــةوةي ئ ثييانوايةدياريكردنةء بةلكو نيية هةلبذاردنهيض ــردوودا راب سالي 30 ماوةي لةئاراوة. نةهاتوةتة رةوتةدا لةو طؤرانيكداواي ئؤثؤزيسيؤنةكان حيزبةدةكةن خةلكيش بةشدارينةكردني

لةهةلبذاردنةكاندا.ئةندامي ثةنا رةحمان حةسةنكؤميتةيناوةندي كؤمةلة، لةليدوانيكداهةية ئةوةي وتي»ثيمانواية هاوآلتي بؤكة كةسانةش ئةو نييةء هةلبذاردنراستة ثؤستة، ئةو بؤ دياريدةكريندةسةآلت بةآلم وآلت دوهةمن لة كةسي

نيية». ئةوان اليئاماذةي بةوة ثةنا حةسةن رةحماننيية بووني حيزب لةئيران كة دةكات بكريت، هةلبذاردن لةنيوانياندا تاوةكوضةندكةسيكدةناسينرينكة تةنيا بةلكولةضوارضيوةي خؤياننء بالةكاني بة سةر

دةكةن. بةرذةوةندي ئةواندا كارئــيــران، ريــفــؤرمــخــوازةكــانــيسةرؤك كؤمارييدا لةخولةكاني ثيشوي

بووني خاتةمي محةمةد بةهاتنيهةر كةروبيش مةهدي راطةياندء خؤيان

ناسراوة. لةريفؤرميستةكان يةكيك بةلةرؤذهةآلتي سياسي هةلسوراوانيحسين دةكةن، لةوة باس كوردستانطرتةوة خاتةمي شويني كة موسةويباسي كوردستانء تائيستا خولةدا لةم

كوردةكاني نةكردووة.مةهدي ئةوةوة، بةثيضةوانةوةى ناوي بة لةبةياننامةيةكدا كةروبيلةمةر شةفاف راشكاوانةء (وتةيةكيئايينيةكان)، كةمةنةتةوييء مافيهةموو دةبيت كة دةدات بةوة ئاماذة سامانء لةدةسةآلتء نةتةوةء ئايينةكانكؤمةآليةتيء ئابوري، سياسي، مافة

وابن. يةك وةك ئايينيةكاندابةلينيشى لةبةياننامةكةدا كةروبىجيبةجييبكات. وتوويةتى ئةوانةى داوةــوودا، ــش ــي ث ــي ــةكــان ــةخــول لكة ثشتطيرييان ريفؤرمخوازة كوردةكانطؤرةثاني هاتنة دةكــرد، لةخاتةميكة تائيستا بةآلم هةلبذاردنةكانةوة،كانديدكراوةكان نافةرمي ثروثاطةندةيطرنطى ثـــيـــكـــردووة، ــي ــت دةس

نةدراوة. كورد بةريفؤرمخوازانيرؤذنامةنوسء زارعــي موختاركورد، يةكطرتووي بةرةي ئةنداميباس زةمانة، راديؤ بؤ لةليدوانيكداكوردةكان ريفؤرمخوازة كة دةكات لةوةثشتيواني بؤ يةك دةنط بن نةياتوانيوةلةطةليدا زؤرينة كة لةكانديدكراويكثاليوراويك ضةند ئةطةرضي بــوو،

كردبوو. داخوازييةكاني ئةواني قبول«ئيمة دةليت زارعــي موختاركة كوردستاني شةثؤليكي دةدةين هةولكوردةكاني داخوازييةكاني نوينةرايةتيبةرةي دورستبكةينء بكات رؤذهةآلتديموكراتي يةكيتي كوردء يةكطرتوي

ريكخراوي ــوردء ك خويندكاراني ئةو بؤ هةوليكن كورد، مرؤظي مافي

مةبةستة».طرنط ثييواية ثةنا رةحمان حةسندةليت داخوازييةكانةء جيبةجيكردنيلةوةآلمي طةرمكردنيان، بازار بؤ «ئةواندواي بةآلم باش، دةلين داخوازييةكانداداخوازيةكييان هيض وةآلمي هةلبذاردن

نادةنةوة».لةخةلك داوا «ئيمة وتيشىكةسانيك دةستي ئامرازي نةبنة دةكةينهةلبذاردن جامخانةكاني دةيانةويت كة

برازيننةوة».ئةوةشدةكات بؤ هيما ناوبراوكاريطةرييةكي هيض خــةلــك كــة بؤية نيية، هةلبذاردنةكان لةسةر

باشترة. بةشدارينةكردنيانقةوامي ئيجالل بةثيضةوانةوة،ئيرانء ثةرلةماني ثيشووي ئةنداميمرؤظي مافي ريكخراوي وتةبيذيبةشداريكردني لةطةل كوردستان،جةختى ــةء ــداي ــةكــان ــذاردن ــب هــةل

ليدةكاتةوة.اليةنانةي «ئةو دةليت قةوامىهيض دةكــةن، بةشداربنةكردن داواىبةرنامةيان نيية، شوينطرةوةيةكيانهةلبذاردن لة بةشداري ئةطةر كة نيية

ضيبكةن». دةبيت ئةوا نةكةن،مرؤظي مافي ريكخراوي وتةبيذىكة نــةشــاردةوة ــةوةى ئ كوردستان،

جيبةجيناكريت. داواكانيان ثييانوايةــت لــةوةشــدةكــاتــةوة ــةخ جــي ــاوةرؤك ن كةجيبةجيكردنييةكيك كةروبي مةهدي بةياننامةكةى

باشة. شتيكي لةثاليوراوةكان،لةوتةكاني كة رونيشيكردةوةرةزايي موحسين نــةذادء ئةحمةديهةلبذاردنةكانن، ثاليوراوى دوو كة

بةرضاو كةمينةكان بةناوي شتيك هيضنيية. ثيى باوةريان ناكةويتء

سياسي لةهةلسوراواني بةشيك ثييانواية كوردستان، لةرؤذهةآلتي بةآلم ياسايين، خواستةكانيان ئةطةرضيكورد، داخوازييةكاني جيبةجيكردنىئةطةر كؤمارةوةيةء سةرؤك لةسةرو جيبةجيي دةكرد. بواية ئيران مةبةستيئابوريناسء مةردؤخي د.بايةزيدبؤ لةليدوانيكدا زانكؤ، مامؤستاي«ئيمة دةليت ئةلمانيا دويضولةي راديؤبنةرةتي ياساي بةثيي خواستةكانمانلةريطةي دةتوانين ثيمانواية ئيرانةءبطةيةنينة دةنطمان هةلبذاردنةوةبدؤزينةوة ريطةضارةيةك ثاليوراوةكانء

خواستةكانمان». ضارةسةركردني بؤ19 لةياساى ئيران، ماددةى بةثييلةهةر ئيراني هاوآلتييةكي هةموو يةكسانيان مافي بيت قةوميك تيرةءرةطةزيان، زمانء ثيستء رةنطي هةيةءئةو بةآلم ئةذمار ناكريت، وةك ئيمتيازوةك ديكةي ياساي ضةندين ياسايةءبةفةرمى دايك زماني بةكارهينانيتائيستا نــةتــةوةكــان، هةموو بؤ

جيبةجينةكراوة.مرؤظي مافي ريكخراوي وتةبيذيهيواي كة نيشاندا خؤى برواى كوردستانخواستةكانيان جيبةجيكردني بؤ ئةوانبؤ دةطةريتةوة ــةوةش ئ نييةء زؤر

سيستةمي ياسايي ئيران.خةتي كؤمار «ســةرؤك وتيشيسورة هيلة ئةو ناتوانيت هةية، سوري

بكات». ثيشيل«طةورةترين دةليت بايةزيد د.اليةني ضارةسةركردني ئةوان ثيداويستيكؤمةآليةتي، لةبواري طةشةثيدانة لةوانةش يةكيك كةلتوري، ئابوري،

كوردة». ناسنامةي كيشةي

دةروانن سةرؤكايةتى بذاردنةكانى

لةهةل بةطومانةوة ئيران كوردةكانىبةشداريدةكةن بةمةرجةوة لةكوردةكانيش بةشيك دةكةنء بةشدارينةكردن داواى ئؤثؤزيسيؤنةكان

Page 11: Hawlati - London Edition

هاوآلتي سياسةت10 [email protected]هةواألء

٢٠٠٩/٥/١٤ ثينجشةممة (٣) ذمارة

هاوآلتى سازدانى:

كؤتايي دووةمء بةشى

ـــةك ـــاوةي ـــــى: م ـــــاوآلت هكة طــةرمــبــوو دةنطوباسيكىلةسةر ــةوةى ــةت ن طؤنطرةيةكى ناوةإاست لةرؤذهةآلتى كورد كيشةىدةنطؤى هةنديك ببةستريت، لةهةولير(PKK)ش ثةكةكة كة هةبوو ئةوةهةنديك بكاتء تيدا بةشداريى لةمةرجةكان يةكيك دانرابوو، مةرج(PKK) بوو بؤئةوةى ثةكةكة ئةوةدابيت، بكات دةبيت ضةك بةشدارىخاو تؤزيك كؤنطرةكة ئيستا بةآلمتوركيش دةولةتى وتارى بووةتةوة،رؤذنامةنووسء هةنديك لةريى كةبآلوبووةتةوة، خؤيان قسةكةرىنين ئامادة خؤيان نةك كة ئةوةيةسةيرة ثييان بةلكو دابنيشن، بينئامادةن ضؤن عيراقيش كوردةكانىدابنيشيت؟ تيرؤريست هيزيكى لةطةل

دةلين؟ ضى بارةيةوة لةو ئيوةبإوايةداين لةو ئيمة قةرةيآلن:طةلةكةمان ميذوودا قؤناغةى لةميان بةكؤنطرة، ثيويستى زؤرضونكة كؤنفرانسيكى نةتةوةى هةية،ثارضةيةء ضوار كوردستان بةإاستىجودا ء جياواز ثارضةيةك هــةرحيزب دةبات، بةإيوة سياسةتيكثيويستى طةلةكةمان ئيدى واتة زؤرن،هةية. هــاوبــةش بةدةزطايةكىستراتيذيةكى هيليكء بة ثيويستىدةتوانيت كؤنطرةكة هةية. هاوبةشكــورد كيشةى ضــارةســةريــى بــؤ وةك هةر ثيشبخات، بةرنامةيةككة لةم لةو بإوايةداين ئيمة باسم كرددةتوانيت كورد ميذوودا قؤناغةىهةلمةتيك بهاويذيتء هةنطاويكدةرفةت ضونكة ثيبكةين، دةستشيوةيةء لةو كاريكى بؤ باشةجؤرةش لةو كؤنفرانسيكى دةكريتدةتوانريت نمونة بؤ بيت. ئامإازيككوردستان لةباكورى ضارةسةرى بؤضوارضيوة بيت شيوةيةك بةض كةئيمة بةبإيار. بكريت دابنريتءشيوةية لةو كؤنطرةيةكى دةليناليةك لةهةموو بانطةوازى دةتوانيتكيشةى ضارةسةريى بؤ كة بكاتدةكريت بةكارنةهينن، ضةك كوردئيمة هةبيتء جؤرةى لةو داوايةكىجؤرة لةو بانطةوازييةكى بــةدذى

رابطةيةنيت كة كورد نيين. بؤ ئةوةكورد جةنطخوازة، نةك ئاشتيخوازةناوةإاستدا رؤذهةآلتى لةهةريمىكورد دةخوازيت كةس نييةء دوذمنىتوركيشء فارسء عةرةبء لةطةلبرا وةك ديكة اليةنةكانى هةمووثيكةوة بذين. دةمةويت ئةوةش بليمشيوةية لةو كؤنطرةيةكى دةكريت كةنةبيت، دةولةتيكيش هيض بةدذىسنوورانةدا ئةو لةناو دةمانةويت ئيمةكورد كيشةى هةية ئيستا كةبةمافةكانى كورديش ضارةسةربيتءكورد لةويستى ريزى بطاتء خؤىقبول ناسنامةكةيان بطيريتءكة ئةوةى ئيمة لةبنةإةتدا بكريت.ئةمإؤ دةكةين، داواى كورد وةكولةهةموو ئيمةداء لةسةردةمىدى، هاتووةتة بةتةواوتى جيهاندةكةين داواى ئيمة كة ئةوةى واتةنييةء زةحمةت قورسء زؤر بابةتى نمونة بؤ نيية. زؤريش داواكاريةكىضؤنة، ضارةسةرى باكور لةكوردستانىكؤماريكى لةتوركيا كة ئةوةيةئؤتؤنؤميةكى ديموكراتيكءبيتةبوون، ثيشبكةوىء ديموكراتيكخؤى كــورد لةهةريمةكةدا واتــةضاندى زمــانء بباتء ــوة ــةإي ب

بيت. سةربةست كورد (كولتورى)كورد كيشةى دةكريت لةتوركياضارةسةربكريت، ضوراضيويةدا لةولةئيران كوردستان لةرؤذهةآلتىواتة ضارةسةربيت، دةتوانيت ئةوةبكةين كورد كيشةى ئيمة ثيويستةئةوة بؤ لةجيهاندا رؤذ بةبابةتى لةو ئيمة ضارةسةريةك. بطةينةجؤرةدا لةو ثرؤذةيةكى لة بإوايةداينسةرةكى رؤليكى كؤنفرانس دةبيتئيستاش ئةطةر ئةوةش بؤ بطيإيت.كؤنفرانس لةداهاتوودا ئةوة نةبيت

ريكبخريت.

بؤ داوا دةتوانيت كؤنفرانس بكاتء شيوةية لةو هةنطاويكىئةوةى وةك بةآلم بدات. بإياريشدةكردء اليةن باسيان ثيشتر هةنديكتةنها كؤبينةوةء ثيويستة وت دةيانبا بكةين حيزب فآلن بانطهيشتىئيمة ئةوة بكات، دةبيت ئةوةء بيتءثيويستة نابيت. شيوةية بةو ئةليينكورد ويستى نوينةرايةتى كؤنفرانسبا خواست ضيى ويستة ئةو بكاتءوةربطريت، بةبنةما ئةوة مرؤظكؤنفرانس ئيمة ضوارضيوةيةدا لةودةشتوانين دةزانينء بةثيويست

بين. بةشدارسةر بطةإينةوة با هاوآلتى: ئاشكراية هةولير، كؤنطرةكةى دةبةستريت كة كؤنطرةيةك هةربإيارى هةنديك لةكؤتاييةكةيدائامادةن ئيوة وةردةطيريت، تيدالةو كة بإيارانة بةو بن ثةيوةست وةربطيريت؟ طريمانةكراوةدا كؤنطرةبإياريكةوة هةر بة ثابةنددةبن واتة

دةربضيت؟ كةقبولى ــى. ــةل ب ــآلن: ــةرةي ق

دةكةين.دانانى ئةطةر هاوآلتى: تةنانةت

ضةكيش بيت؟بيطومان، بةلى قــةرةيــآلن:ديالؤطء بوونء ديموكراتيك واتةئيمةش هةبيتء لةسةركردن قسةهةموو ئــةوة بةشداربين تيايدائةطةر دةكةين. جيبةجى بإيارةكانىبنء ديموكراسيانة باسةكان قسةء ديموكراتيانة بةشيوةيةكى بابةتةكانكؤنطرة بةبابةتى رؤذء لةويدا بكرينبكات، دةستنيشان ويستيكبةبنةما ويستة ئةو ئيمة هةلبةت

وةردةطرين.كرد ئؤتؤنؤميت هاوآلتى: باسىدةتوانين واتة باكور، كوردستانى بؤئيوة خةباتى ئامانجى ئيستا بليينخؤى ئؤتؤنؤميدا لةدابينكردنى

دةبينيتةوة؟ئيمة ئيستا قـــةرةيـــآلن:دةبينين، لةئؤتؤنؤميدا ضارةسةرىريطايةكى دةتوانيت ئؤتؤنؤمى واتةهةنطاويكى بيت، ــةرى ــارةس ضبؤ توركيادا لةناو بيت. ضارةسةرىبيت ضارةسةر كورد كيشةى ئةوةهةرة ريطايةكى ئؤتؤنؤمى فرمولىديموكراتيك، ئؤتؤنؤميةكى طونجاوة.دةتوانيت شيوازيك ض بة كورد واتةبكات. خؤى ويستى نوينةرايةتىبة خؤى، ويستى بنةماى لةسةرخؤى رؤشنبيرى ــؤىء خ زمانىسنوور مرؤظ ناكات ثيويست بذى.شارة بؤ خؤى خؤى دةستنيشان بكات،كرمانجى زمانى ديارنء كوردييةكانفةرمى، بةزمانى ببيت لةكوردستانتوركى كوردىء زمانى لةكوردستانرؤشنبيريةوة لةرووى بن، فةرمىدةبيت ضين، تورك طةلى مافةكانىوةك كورديش طةلى مافةكانىواتة بيت. تورك طةلى مافةكانىمرؤيى مافدارىء ياسايىء كاريكىضاند كولتورء لةبةردةم تؤ كة نييةدةبيت بكةيت. دروست ئاستةنط دروستكراوةكان ئاستةنطيية هةمووهةلبطيرينةوةء كوردى ضاندى بؤتورك رؤشنبيرييةكانى مافة لةطةل

بن. وةكيةكلةضةند ئاطادارن هاوآلتى: وةكو

هةلبذاردنى بإيارة داهاتوو مانطىباشور كوردستانى لة ثةرلةمانىئةو دةكريت ضاوةإوانيش بكريت،خؤيدا بــةدواى طؤإان هةلبذاردنةهةلبذاردنةكانى وةكو بهينيت،ملمالنييةكى نابيتء ثيشترلةنيوان بةهيز كيبإكييةى بةهيز،ئةم ثيدةضيت بؤية هةية. ليستةكاندابةدواى ئالوطؤإ هةنديك هةلبذاردنةئةو رةوشةء بهينيت، ئيوة ئةو خؤيداضؤن باشور لةكوردستانى هةلبذاردنة

هةلدةسةنطينن؟ثيش ــت ــةوي دةم ــآلن: ــةرةي قبةثيى لةروانطةء شتيك هةمووئةو بإوانمة نةتةوةى هةلويستيكى هةموو بةطشتى ئيستا ــة. رةوةشهةستيارء لةقؤناغيكى كورد طةلى

بؤية دةبات، بةسةر ذيان ناسكدالةباشووى هةم هيوادارم منيشديكةى لةثارضةكانى هةم كوردستانءض سياسيةكان اليةنة ض كوردستانديموكراتيكخوازةكانء كةسايةتيةشيوةيةك وآلتثاريزةكان، بةهةموو ضبةبةرثرسياريتيدا لةئاستىهةستكردنطةلةكةمان تاكو بجولينةوة،سوود بإواتء ثيشةوة بةرةو زؤرتر بةرةوثيشضوون لةدةرفةتةكانى

هيوامانة. ئةوة وةربطريت.قؤناغةكانى بؤ لةهةمانكاتدا كوردستاندا لةباشورى هةلبذاردنديموكراسى ئةوةية كة زياتر ئؤميدمانراست نوينةرايةتى زؤرتر ثيشبخاتءتيايدا طةلةكةمان ثيشبكةويتءئيمة ثيويستة بةإاستى بةهيزبيت.

ناوةإاستدا لةرؤذهةآلتى كورد وةكوبكةينةوة، بةرز ديموكراسى ئاآلىلةديموكراسيداية. بةرذةوةندى ضونكةفليقاوةتةوة، زؤرة رادة بةو كوردئةنفالةكانى ــراوةء ــارك ــوشــت كئيستا ثيويستة بؤية تيثةإاندووة،ديموكراسى سةمبولى وةك كوردو ثاشةإؤذمان ضونكة داهاتوو بيت،ثي بةرزدةبيتةوةء كوردى لةوةدايةءشياوء كاريكى دةبيتة كورد بؤئةو هيوادارين ئــةوةش بؤ هيذا، بةهيزكردنى خزمةتى هةلبذاردنةهةلبذاردنيكى بكاتء ديموكراسىهةموو بةإيوةبضيتء ديموكراتيكانةبن. بةشدار تيايدا بتوانن اليةنةكان

٣٠ بؤ ل

لةئؤتؤنؤميدا دةبينني» ضارةسةر «ئيستا ئيمةهاوآلتى بؤ كوردستان جظاكين كؤما سةرؤكى قةرةيآلن موراد

دةولةتى راستةدةيةويت توركيابليت من كوردىدةكةم، قبول باشورهيشتا بةآلمحكومةتى ناوىهةريمى حكومةتىكوردستانى(تةلةفوز) طؤبة دان نةكردووةءنانيت ناوةكةيدا

دووةمى لةبةشىموراد ضاوثيكةوتنةكةداكؤما سةرؤكى قةرةيآلن

كوردستان، ضظاكينبؤ نةتةوةيى كؤنطرةيةكىدةزانيت، بةثيويست كوردثةيوةست راشيدةطةيةنيت

بةبإيارةكانى دةبننةتةوةييةوة. كؤنطرةيةكى

ئؤتؤنؤمي لةئيستاشداكيشةى ضارةسةرى بؤ

ثيشنيار لةتوركيا كورددةولةتى هاوكات دةكات.

كوردى دامةزراندنىنازانيت. بةخةون

هاوآلتى فؤتؤ: موراد قةرةيآلن

Page 12: Hawlati - London Edition

13هاوآلتي ٢٠٠٩/٥/١٤ ثينجشةممة (٣) ذمارةكوردستاني

توركياوة ئاهةنطةكةي خويناوييةكةي كارةساتة لةبارةيتةشةنةيسةندووة توركيادا تؤلةكردنةوة لةناو كوردةكاني خويناوييء دةمةقالةي

رؤيتةرز توركيا/ بيلج، طوندي

سال، ٧٥ ضةلةبي، سولتانة لةدةروونيدا تؤلةكردنةوة طيانيتؤلة دةكات ئةوة ئارةزووي ماوةءهيرشيان كة بكاتةوة كةسانة لةوويستي ئةو مالةكةي، سةر كردةوتي نةشاردةوةء لةتؤلةكردنةوة خؤيئةو لةمالي بةردةم ئاطر «دةمةويتسةر كردة هيرشيان كة كةسانةيسزا قورسترين دةمةويت مالةكةم،

بدرين«.شةممة، رؤذي ضــةلــةبــي، دةكرد قسانةي ئةم ٩\٥\٢٠٠٩كة ضةكدارييةي هيرشة ئةو ثاش زةماوةند ئاهةنطيكي سةر كرايةسي كــوإيء ضــوار لةطونديكداءتيدا كوإةزاكةي كوإةكانيء خيزاني

كوذران.ئاشكراكةري وشــانــة، ــةم ئئــةو قـــوولـــيء تــونــدءتــيــذيــيناكؤكيية خويناوييء دةمةقالة كة تؤلةسةندنانةية عةشايةرييءتوركيا خؤرهةآلتي لةباشوريكة ناوضةيةي ئةو تةشةنةيانسةندووة،نيشتةجين. تييدا كورد زؤرينةيةكي

٤٤ رابردوو، دووشةممةي رؤذيلةخراثترين لةيةكيك كوذران كةسلةميذووي كة خويناوييدا ملمالنييهاوآلتيياني لةنيوان توركيادا نويي

روويدابيت. مةدةنييداضةند كة قةسابخانةيةي ئةوداثؤشراو دةموضاو هيرشبةريكيبةبؤمبـي هيرشبةرء بةضةكيفشاريكي ئةنجامياندا، دةستيتا ئةنكةرة، سةر خستووةتة زؤريبنةإةتييةكاني هؤكارة ضارةسةريكة بكات سةقامطيريي نةبوونيماوةيةكي هةية،ء لةناوضةكةداريطري ناسةقامطيريية ئةم زؤريشة

ناو ضوونة بؤ توركياية ــةردةم بئةوروثاوة. يةكيتي

دةلين ناوضةكة دانيشتووانيناكؤكيي ترؤثكي بةكؤمةل، كوشتنيماوةيةكي خانةوادةكانةء نيوانناكؤكييانة ــةم ئ ـــــذة دوورودري

بةردةوامن.رؤذي ــة ك ــةدا ــرش ــي ه لــةو روويدا، بيلج لةطوندي دووشةممة بووكةكةء لةناوياندا ئافرةت، ١٦

كوذران. مندال، شةشدةكــةويــتــة بيلج، طــونــدي ثاريزكارةكةي ناوضة ناوةإاستيتةنيا كوردييةكان« «ناوضة توركيا

دةذي. تيدا كةسيكي سةد ضةندطــةورةي ــارةي ــةب ق كاتيك موسولمانة دةولةتة كوذراوةكان، كةسييةكةي مليؤن ٧٠ ــاوةن خــان شــارةزاي ــرد، ك شــؤك تووشي

كةس دةيــان ساآلنة رايانطةياند بةهؤي توركيادا، لةطوندةكانيخويناوييةوة تؤلةسةندنةوةي كاريدريذبووةتةوة، نةوةيةك ضةند بؤ كةدةكوذرين.ئةوةشلةسةرخاوةنداريتيياخود لــةوةإانــدن، مافي زةويءثةيوةنديي كة كارانةوة ئةو بةهؤي

هةية. بنةمالةوة بةشةرةفيكة دةلين ئةوةش شارةزايانكيشةية توندترين كة كيشةكة، خاوةن توركياي خؤرهةالتي لةباشوريدابةشكردني بةهؤي كورددا، زؤرينةملمالني زةويء نايةكسانيلةسيستةميكي دةســةآلت لةسةردةرةبةطايةتييدا عةشايةرييلةبإياري جطة ئةمة طةورةتربووة،ميليشياي بةثيكهيناني حكومةتيشبةباشيي كة طوندنشين ضةكداريي رووبةإووبوونةوةي بؤ ضةكداركراون

كوردةكان. ياخيبووةئةكاديميء ئةرجيل، دؤجــؤكوردةكاندا لةكاروباري ــارةزا شتوركيا، نويي كؤماري «دةبوو دةليتنةتةوةيةكلةهاوآلتيياندروستبكات،توركيادا خؤرهةآلتي لةباشوري بةآلم

كرد«. لةبنةماكاني خيانةتيثيكهاتةيةكة ئةمة وتي ئةوخؤشةويستيي لــةهــؤزايــةتــيءهةلة بةشيوةيةكي نةريت، ضةكء

تيثةإبووة.دةلين طوندةكة دانيشتووانيضةلةبيدا، بنةمالةي لةناو ناكؤكييخاوةنداريتي لةسةر لةبيلجدا كةبؤ دةطةإيتةوة روويــدا، ــي زةوي

نةوةدةكان. ناوةإاستيشايةتحالةكان كة هيرشةكة،ثييهةستان، ضةكدار ذمارةيةك وتيانبووكةكة، روويدا كة باوكي ئةوة ثاش

لةبنةمالةيةكي بةثياويك دا كضةكةيئةوةي دواي لةدياربةكر، ديكةلةلقةكاني يةكيك خوازبينيي بؤ رةتكردةوة خؤي بنةمالةكةيلةطةل هاوسةريي ذياني ثيكهيناني

كضةكةيدا.خؤرهةآلتي باشوري لةهةمووهةزار لةشةست زياتر توركيا،هاوشاني كة طوند« هةن «ثاريزةرانيشةإي توركيا ئاسايشييةكاني هيزة كريكاراني ثارتي ياخيبووانيرةخنةطران دةلين كوردستان دةكةن،

خنكاندووة. ناوضةكةي ضةكجةنطيز، شيكةرةوةيةكة جاريسدةليت لةئةستةنبول دادةنيشيت، ئةوزؤرجار ضةكةكانيان ثاريزةراني طوند،دةمةقالة لــةيــةكــالكــردنــةوةي

بةكارهيناوة. خويناوييةكاندامرؤظ، مافي كؤمةلةكاني لةحكومةت ــان داواي ضةندينجارــورد ك ــــردووة ثـــاريـــزةرانـــي كبةهيزيك كة هةلبوةشينيتةوةليثرسينةوةيان كة داياندةنينهةلوةشانةوةي بةآلم ناكريت، لةطةلدا

نيية. بةوئاسانيية ئةمانة،«ضةندين ــت ــي دةل جةنطيزخؤرهةآلتي لةباشووري هةية طوندلةريزي تيايدا كاركردن كة وآلت،تاكة طونددا، ثاريزةري هيزةكانيكة رؤزيية، ثةيداكردني هؤكاريئةم لةسةر طوند هةموو ئابوورييخؤي بؤ ئةمةش لةبةرئةوة هيزانةية،كؤمةآليةتيي ئابووريي كيشةيةكي

مةترسيدارة«.ــةت دةول دةلين رةخنةطرانهؤزايةتييةكان اليةنطيريية هانيبةدامةزراندني ئةوةيش دةدات،بؤ بةدةولةت سةر سيستةميكيشةإكةرة لةهةذمووني ريطريكردنكريكاراني ثارتي جياخوازةكاني

لةهةشتاكانةوة كة كوردستان،زياددةكات. هةذموونيان

حكومةت دةليت ئةرجيل، بةداناني كرد كوشندةي هةلةيةكي دامةزراندني لةإيي سيستةم، ئاشتيءلةثياوماقوالني سيستةميك

ضةكثيدانيان. ناوضةييءقةسابخانةيةي ئةو دةطونجيتكةلتورةي ئةو روويداء لةبيلج كةقةسابخانةوةية، ــةو ئ لةثشتلةئةوروثا ئةمانة بؤ بن هؤكاريكهةذارء ئةوةندة توركيا ثييانواية كةئةوةنايةت بةكةلكي دواكةوتووة،

ئةوروثاوة. يةكيتي ناو بضيتةدةليت توركيا حكومةتيباشكردووة، ذناني مافةكاني ئةوخؤرهةالتي لةباشوري بةتايبةتيثاريزكارة، ناوضةيةكي كة توركيا،زياتري كاري داواي برؤكسل بةآلم

ليدةكات.ســةرؤكــي ــول ط ــال ــدول ــةب عهةست نةتةوة، «وةك وتي توركيائةمة دةكةين، زؤر بةداخيكيسةرةتايية وةحشيطةراييةكيلةدةروونماندا قوولي بريني كةساريذبووني بةجؤريك دروستكردووة

نيية«. ئاساندريذةيثيدا توركيا سةرؤكيبير بةجديي هةموواليةك «ثيويستةخويناويء دةمةقالة نةريتء لةوخةلكي كة بكاتةوة، دوذمنايةتييةكة ضةرخةدا لةم خؤيان لةذيانيدةبيت دةكات، بيبةش دةذين، تيايدادامةزراوةيي تاكةكةسيء هةوليئةم ريطةنةدةين تا بخةينةطةإديكة جاريكي ـــة رووداوان جــؤرة

دووبارةببيتةوة«.

وةرطيإاني:ئةحمةد فةرةيدون

ثذاك بكات ضاوديرى لة عيراق دةكات بةغدا، ئيران داوا دواى هؤشدارييةكةىهاوآلتي

وةزارةتي وتةبيذي زاري لةسةر تارانطرنطييةكي كرد لةعيراق داواي دةرةوةكة ضةكدارييانةي طروثة بةو بدات تايبةتوآلت هةردوو نيوان سنوورييةكاني لةناوضةثذاك. بؤ ئاماذةيةك وةك ضاالكيين، خةريكيلةمةوثيش مــاوةيــةك ــةوةي ئ ثــاش ناوضة بــؤردومــانــي ــران، ــي ئ هيزةكاني كرد، كوردستانيان هةريمي سنوورييةكانيبانطهيشتي عيراق دةرةوةي وةزارةتـــيياداشتيكي لةبةغداء كرد ئيراني باليؤزيوتةبيذي لةسةر زاري داية، ئيرانيش ناإةزاييوآلتةكةى، حكومةتى دةرةوةى ــي وةزارةتعيراق با رايطةياند دايةوةء عيراقي وةآلميبدات بةو طروثة ضةكدارييانة تايبةت طرنطييكوردستانء هةريمي نيوان سنوري لةسةر كة

تيرؤريستن. ضاالكيينء خةريكي ئيرانحةسةن رؤيتةرز، هةواليكي بةثيي ئيران دةرةوةى وةزارةتي وتةبيذي قةشقةوييئازادي ذياني ثارتي بؤ لةئاماذةيةكيداطروثة ئةو رايطةياند «ثذاك«، كوردستانخؤرئاواشةوة وآلتاني لةاليةن بضووكانة،

دانراون. بةتيرؤريست

داية هؤشياري رابردوو هةفتةي عيراقبن، بةردةوام بؤردومانانة ئةو ئةطةر ئيران

ليدةكةويتةوة. خراثي« «ئةنجاميبةوةدا نةناوة داني تائيستا ئيران، خاكي ــاو ن بــؤردومــانــي هيزةكاني كة نكوليشي لةهةمانكاتدا كردبيت، هةريميان

لينةكردووة.ثارتي ئيراني بةبالي كة ثذاك، هيزةكانيبةناو ناو دادةنرين، كوردستان كريكاراني لةناو ئيرانييةكان ئامانجة سةر دةكةنة هيرشبنكةء بؤ دةطةإينةوة ثاشان ئيرانء خاكينيوان سنوورييةكاني لةناوضة بارةطاكانيان

ئيراندا. كوردستانء هةريميئيرانء ــي وآلت هـــةردوو باسة جيي تيرؤريستي بةريكخراويكي ثذاك ئةمةريكا،

دادةنين.يةكةمجار بؤ ئيراندا، بؤردومانةي لةوبؤردوماني بةكارهينراء سةربازيي كؤثتةريثينجوينيان شارؤضكةى نزيك ناوضةكاني

كرد.«لةكاتي وتــي قةشقةويي حةسةنهيمن سنوورانة ئةم سةدامدا دةسةآلتيهيمني دةكةين ثيشبيني ئيستا نةبوون،

لةهةردووالوة«. ببينن بةخؤيانةوة

Page 13: Hawlati - London Edition

هاوآلتي كوردستاني12٢٠٠٩/٥/١٤ ثينجشةممة (٣) ذمارة

ئةحمةد فةرةيدون ئا:

لــةتــوركــيــادا ــذاردن ــب ــة ل هضي ئةطةر هةية، زؤري طرنطييةطيياخود بيت ثةرلةماني هةلبذاردنيحةزيان توركةكان، شارةوانييةكان.روودةكةنة بة ضإيي لةهةلبذاردنةو

دةنطدان. سندوقةكانيدواييدا هةلبذاردنةي لــةمحيزبو لةنيوان تةواو ملمالنييدروستبوو، سياسييةكاندا اليةنةبةهؤي ثيشينةي ئايدؤلؤجيو ئةويشئةم ثــارتــانــةوة. ئــةو نة تة وة ييدةضوو لةراثرسيي زياتر هةلبذاردنةحكومةتي سياسةتي لــة بــارةي تةييب رةجةب طةشةثيداني دادولةناوضة طةرميش شةإي ئةردؤطانودادوطةشةثيدان لةنيوان كوردييةكانداكؤمة لطةي ثارتي «ئةكةثة«و

بوو. «دةتةثة«دا كورد ديموكراتي

ضي هةلبذاردن ئةنجامةكانيدةرخست؟

كؤتاييةكاني ئةنجامةئةوةي شارةوانيية كان هةلبذاردنيئةردؤطانو جةماوةري كة دةرخستركابةرة لةدابةزينة. روو حيزبةكةي،ثارتةكةي نة تةوةييةكاني كؤماريوهةإةشة ببنة توانييان ئةردؤطان، دادوطة شةثيدان ثارتي ثيطةي بؤشــارو لــةهــةريــمو ــةك ــة ذمــارة ي لملمالنيكة ئةمجارة ثاريزطاكاندا.بةشوينو كة طةرمبوو ناوضانة لةودادةنرا، ئةردؤطان ثارتةكةي ثيطةيئة نكةرة لة ئةستةنبولو هــةروةككوردييةكانيشدا، لةناوضة بينرا.دةركةوت. روونتر ئةردؤطان شكستيكورد ديموكراتي كؤمةلطة ي ثارتي لةدةستخؤيان دياربةكريان شارةوانيباتمانو ــي شــارةوان هيشتةوةودادوطةشةثيدان لةدةست سيرتيشانباشيشيان ئامانجي ســة نــدةوة و

بةدة ستهينا. كوردييةكان لةشارةبةبةراورد ئةردؤطان جةماوةرييسالي شارةوانيي بةهةلبذاردنةكاني

ريذةي كة دةيسة لمينيت ،٢٠٠٤٪٣ بةريذةي حيزبةكةي، دةنطيبةهة لبذاردنة بةبة راورديش دابةزيوة.بةإيذةي ،٢٠٠٧ ثةرلةمانييةكةي

جةماوةري دابةزيوة. ٪٨كــة ـــان ـــةردؤط ــــروري ئ غ٢٠٠٤و ٢٠٠٢و لةهةلبذاردنةكاني

٤٢ بؤ لة٣٤ دةنطةكاني ٢٠٠٧داتوركيا دةنطدةراني ٤٧ لةسةدي بؤئةو ثابةندي وايكرد بةرزدةبوويةوة،ئةوةبوو كةدةيدا، نةبيت بةلينانةدؤإاني تامي هة لبذاردنةدا لةمبة تاقة بةرانبةر بة تايبةتي ضةشت،

توركيا. كوردييةكةي ثارتةلةتوركيا حيزبةكة ئاإاستةيشكستي دةضيت، دابةزين بةرةوبةرانبةر لةسياسةتةكانيدا حكومةتلةطةل هاوئاوازبووني كوردو بةدؤزيئاسايشي، سةربازييو ضارةسةريكرد كــورد ــدةري ــط ــة دةن ل واي لةئةردؤطان تؤلةكردنةوة هةستيهةستةيشي ئةم اليدروستببيت،دةنطدان سندوقةكاني لةسةر

كرد. بةرجةستة

ديموكرات كؤمةلطةي ثارتيدةكاتةوة تؤلة

ئةو كة لةوةدانةبوو طومان دادوطة شةثيدان ثارتي دةنطانةيلةدةستيدان، كوردييةكاندا لةناوضةثارتي بؤ رؤيشتن هةموويان كة ئة وةبوو ديموكرات. كؤمة لطةيبكاتة شارةوانييةكاني ذمارةي تواني

٥٦ شارةوانيي ثيشتر ئةوةندة، دوو ٩٨ بيطةيةنيتة تواني بوو، بةدةست ١٣ لةوةي جطة ئة مة شارةواني.كورد توانييان سةرؤكايةتي ئافرةتي

دةست. بطرنة شارةوانيي

ثارتي كوردنشينةكاندا لةناوضةبوو، لةثيشةوة ديموكرات كؤمةلطةيثاليوراوي لةدياربةكر، بةتايبةتيبايدةمير عوسمان ثــارتــةكــة: دةنط مليؤنيك ضارةكة توانيثاليوراوي لةبةرانبةر بةدةستبهينيت

ئــةرزؤدا. قوتبةددين داد: ثارتيدةنطشاردنةوةو ساختةكاري و ئةطةرنة بواية، كورد هاوالتيياني ترساندنيكوردييةكان ناوضة هةموو بيطومانديموكرات كؤمةلطةي ثارتي بةر

دةكةوتن.حكومةت، ديكةشةوة لةاليةكيبؤ هاوالتييان دةدايــة هاوكارييلةوانةش دةنطةكانيان. كإينيشارةوانيي وة زارةتو هةنديكبةدابةشكردني هةستان شارةكانفإني «ســةالجــة»«و بــة فــرطــرة

بةسةر «غةسالة« جلشؤر غازوئةوةش سة رباري بةآلم هاوالتيياندا،بةرضاو ئةنجاميكي نةيتواني

بةدةستبهينيت.ئةمجارة ئةردؤطان، ثارتةكةي نةبيني بةخؤوة ثيشكةوتني نةكبةلكو كوردنشينةكاندا، لةناوضة

دؤإانــدنــي ــال خ ١٨ بةنزيكةيتةنانةت دواكة وت. بةسةرداهاتوكة لةدةستدا شارةوانيي هةنديكلةوانةش بوون، بةدةستييةوة ثيشترلةدايكبووني كةشويني سةعرةت،خؤيةتي، ئة ردؤطان خيزاني ئامينةي

وان. هةروةها شارةواني شاريلةناوضة هةلبذاردن شــةإيدادوطةشةو لةنيوان كوردييةكانداطةرمبوو، ديموكراتدا كؤمةلطةينة بوو. بووني لةوي سيهةم حيزبي٦٥٪ي تواني بايدةمير عوسمان بةريت بؤخؤي دياربةكر دةنطةكانيثاليوراوي بةقوتبةدديني بةرانبةردةنطةكان ٪٣٠ تواني كة دادديموكرات كؤمةلطة ي ببات. بؤخؤيشارةوانيية ثينج ئةو لةوةي جطةبةدةستييةوة ثيشتر كة طرنطةيبضيت، لة دةستي نة يهيشت بوو،ديكةيشي شارة وانيي ضةندين بةلكو

سةندةوة. ئةردؤطان لةثارتةكة يثوخت، كورتو بةشيوةيةكيديموكراتي كؤمة لطةي ثارتيناوضة كاني هةموو تواني كــورد،هةريميك بكاتة توركيا كوردستانيــةإووي ب دةرطــاكــانــي ــؤيء خ بؤ ئةردؤطاندا دادوطةشةثيداني ثارتيهةريمي هاوشيوةي دابــخــات،هةريميك عيراق، كوردستانيهةموو كة دروستبكات بؤخؤي

كوردةوة بة دةست شارةوانييةكانيماردين شــارةوانــي تةنيا بيت.

نةبيت.زياتر رووبةإةكةي هةريمة، ئةمهة ريمي رووبةري ئة وةندةي لةدوو

دةبيت. عيراق كوردستاني

دةرضوو بيبةلين ئةردؤطانئةردؤطاني تةييب ــةب رة جثاش توركيا، وةزيراني ســةرؤكزؤريدا بةليني هاتنةسةركاريي،كورد، كيشةي بةضارةسةركردنيثيشوودا لةهةلبذاردني بوو ئةمةشبؤخؤي كوردي دةنطي نيوة ي نزيكةيتوشي كة غرورةي ئةو بةآلم برد. هة لبذاردنةكاني لةئةنجامي بووئةو بكاتة ثشت وايكرد ثيشووتردا،باوةشي هاويشتة خؤي بةلينانةو٢٠٠٨دا لةزستاني ــاوةو ــوث سسةر كردة سةربازيي هيرشيكيبنةبإيان ئةوةي بةئوميدي ثةكةكة،

طةإايةوة. بيسوود بةآلم بكات.كةناليكي ـــان، ـــة ردؤط ئبةزماني كة كردةوة تةلةفزيؤنيي بة لينيشيدا دة كات، ثةخش كورديلةوالوة بةآلم راديؤيةك، بةكردنة وةيبة كوردي تــورك ئةحمةد كاتيكبة«كاريكي قسةيكرد، لةثةرلةمان

ناويبرد. ئيستيفزازيي«دةكات لةثة كةكة داوا ئةردؤطانئامادةنيية هيض بةآلم دابنيت، ضةكئةندامانةي ئةو بداتة طرةنتييةكتووشي دواتر كة دة طةإينةوة كةليبوردنيكيان هيض نةبنو ليثيضينةوة

بؤدةرناكات.كورد راكيشاني بؤ ئةردؤطانريطاي ضة ندين خــؤيــدا ــة الي ب

هانداني تةريقةتة بةكارهينا، لةوانة بؤ نةقشبةنديي دةرويشييةكاني خؤياندا، بةالي كورد راكيشانيسووتةمةنيو خؤراكو دابةشكردنيــةســةر ب ــشــؤر جــل بــة فــرطــرة وسوينددانيان ثاشان هاووالتييانداودةنط دةبيت كة ثيرؤز بةقورئانيدادوطةشةثيدان بةثاليوراوةكاني

نةبوو. سوودي هيضي كة بدةن.بثرسين، لةكؤتاييدا دةكريت دادوطةشةثيدان ثارتي تةمةني ئايادةضيت، كؤتايي بةرةو لةتوركياداكة دةنطةي ١٦مليؤن لةو ئايا

توركيا دةنطدةري ٣٦ مليؤن لةكؤيبةدةستي ثيشوو لةهةلبذاردني١٥ مليؤن بووةتة ئيستا كة هينا،ماناي دةنطدةر، مليؤن ٤٠ لةكؤيسولتانة ئةو ئةردؤطان كة ئةوةنيية كورد ضاوةإيي كة عوسمانيية نةبوو

ليدةكرد؟! فريادإةسيسةلماندي لةتوركيا ــورد كبةقسةكاني ـــاوةإي ب ئيتر كــة سةر طةإاية وة نةماوة و ئةردؤطانثيش كة كيشة كة، يةكةمي خالي بوو. لةسةري بةرلةئيستا نؤسالهيندةي لةمةودوا كورد كيشةيثيدةنييتة دةبيتو قورس ديكةلةبة رئةوةي هةستيارةوة. قؤناغيكيئاينيو بوارة بةهةردوو ئةردؤطانيشضارةسةريكي ميانإةوييةكة يةوة،هيضي نةدؤزيية وةو بؤ ئاشتييانةي

نةكرد لةوبارةوة. بةهيض

مالثةإة *لةئاذانسءجيهانييةكانةوة

[email protected]

دةكشينيت

هةل كورد كيشةي بذاردن

هةلثيكدةهينيت توركيا ثارتة كورديية كةي تاقة بؤ كورديي توركيا، هةريميكي هةلبذاردنة كاني ئةنجامي

نيية ئةردؤغان متمانةيان بة كة توركيا سةلمانديان كوردةكاني

تورك ئةحمةد

Page 14: Hawlati - London Edition

15هاوآلتي ٢٠٠٩/٥/١٤ ثينجشةممة (٣) رؤشنبرييذمارةزاراوةيةك هةرجارةو

هاوآلتي

كةبةهيندى هيندؤسى ئاينىبةكؤنترين (ديظانيجارى)ثيدةطوتريتــتء دةدري لةقةلةم هاوضةرخ ئاينىهيندؤسى لةجيهاندا يةك مليار نزيكةىلةهيندستان مليؤنيان ٨٩٠ كة هةية،جار بؤيةكةمين ضونكة ـــن، دةذيثيش ١٥ لةسةدةى هيندؤسى ئاينىهيندستان لةنيمضةكيشوةرى زايــةن

سةرهةلداوة.فارسييةء لةبنةإةتتدا هيندؤ وشةىهيندؤسى ئاينى بؤ وشةية ئةو جار يةكةمئةو بؤ بةكارنةهينراوة، بةلكو فارسةكانبةر لةو كة هيناوة بةكاريان ميللةتانة

(سةند)ذياون. رووبارىبريتية هيندؤسي ئاينى جةوهةرى لةكتيبى كة فةلسةفانةى بةو لةبإوابوونكتيبى كةكؤنترين هاتوون، (ظيدا)دا

زةوى. رووى لةسةر نوسراوةبوونةوةران ظيدا فةلسةفةى بةطويرةىخوداييان ئيالهىء ثيكهاتةى سروشتءخودا هيندؤسيةكان بةبؤضونى هةيةء هيندؤسيةكان(براهما) بةزمانى يانزيندودا بونةوةريكى هةموو لةناخىماناى هيندؤسى ئاينى بةثيى هةية،طةإان واتة لةخؤناسين، بريتيية ئاينكة لةناخى ئيالهييةى بوونة ئةو بةشوينهيندؤسيةكان هةروةها هةية، مرؤظداثيويستى سةليمةء رؤح كة واية بإوايان

مرؤظ ئةوةى نيية، بةلكو رزطاركردن بةلةخؤرزطاركردن بريتية ثييةتى ثيويستىئةوةى كة ريطرة لةبةردةم نةزاييةى لةو

بناسين. خؤمان خودى خؤمانء ناخىلة بريتيية هيندؤسيةكان خوداىسةرجةم لةاليةن غانيش)كة (شــرىدةثةرستريتء هيندؤسيةكانةوةسةرجةم لــةنــاوبــةرى ــة واي ــان ــإواي ب

ناإةحةتييةكانة.كــتــيــبــى بـــةشـــى كــؤتــايــىباس تيايدا (ظيدانتا)ء (ظيدا)ثيدةوتريتطةيشتن خودء بةدواى طةإان لةثإؤسةىمرؤظ دةشيت كة دةكات ثةروةردطار بةتةقسيكى ضةند بةئةنجامدانى بتوانيتثييبطات، جؤراوجؤر ثةرستشى ئاينىءطرنط واية بإوايان هيندؤسييةكان بؤيةئيدى بناسيت خؤى ناخى مرؤظ ئةوةيةثةرستشة تقوسء لةإيطاى نيية مةرجدةتوانيت بةلكو بيت، هيندؤسيةكانةوةمةسيحىء ئاينى تةقسةكانى لةإيطاى

بناسيت. خؤى بوزيشةوة ئاينىريــزى هيندؤسى ئاينى لــيــرةوةهةر دةطريتء ديكة ئاينةكانى سةرجةمنةرمونيانييةشة ليبوردةيىء ئةو لةبةرخؤيان ئاينةكةى هيندؤسيةكان كة

ثيباشترة. ديكة لةئاينةكانىزؤرى ـــــةى زؤرب ــدة ــةن ــةرض هلةهيندستان جيهان هيندؤسيةكانىديكةى وآلتيكى لةضةند بةآلم دةذين،لةباشورى لةوانةش هةية جيهانيشدا

هــةزار ٢٠٠ مليؤنيكء ئةفريقالةبةريتانياء ذمارةش هةمان هيندؤسىء ٤ لةهؤلةندا هةزارء سةد ٧ لةكةنةداالتينى٦ هةزار لةئةمريكاى هةزارء سةد

هةية. هيندؤسىكة هةية ٤ ضين هيندؤسيدا لةئاينى

لة: بريتينضينى يان سثييةكان ضينى .١ثياوة لةضينى بريتين كة (براهمييةكان)

ضينة. طرنطترين ئاينييةكانءبةضينى كة كاشترى: ضينى .٢ء ــدارو دةســةآلت نــاســراونء سورةكان

دةطريتةوة. سةربازةكان(فيزيية)كة يان زةرد ضينى .٣

. دةطريتةوة بازرطانةكان جوتيارء(سودرا) يان رةشةكان ضينى .٤

دةطريتةوة. ثيشةوةر كةسانى كةدونادونى بة بإوايان هيندؤسييةكان ئةوا بمريت كةسيك ئةطةر واتة هةية، رؤحمرؤظيكى جةستةى دةضيتة رؤحةكةى

طيانداريكى دى. هةر ديكة يانبةوة ئاماذة لةكؤتاييدا دةشيتلةئاينى طؤشت خواردنى كة بكةين

حةرامة. هيندؤسيدا

ئـايـنـىهـيـنـدؤسـى

هاوآلتى

كةدواى دةوترا نوييانة ثةيوةندية بةودووةم، جيهانى جةنطى هاتنى كؤتايىهاتة جةنطةدا ئةو سةركةوتوانى لةنيواندياريكراويش بةشيوةيةكى كــايــةوة،ئةمريكاء وآلتـةيةكطرتووةكانى لةنيوان بة هةربؤية جاراندا، سؤظيةتى يةكيتىئةو سؤظيةت يةكيتى هةلوةشاندنةوةىبليين دةتوانين واتة هات، كؤتايى جةنطة١٩٤٥ دةستيثيكردوةو سالى سارد جةنطى

كؤتايى هاتووة. ١٩٩٠ سالىخؤى بواردا لةضوار زياتر سارد جةنطى

دةكرد: بةرجةستةيةكيتى لةئةمريكاء هةريةك يةكةم:دةسةآلتى دةدا هةوليان جاران سؤظيةتىزؤرترين بةسةر خؤيان سةربازى سياسىءهةرئةمةش بسةثينن. جيهاندا ناوضةىدوو بةسةر دابةشببيت كةجيهان وايكردجياوازدا سةربازطةى دوو يان جةمسةركةئةمريكا خؤرئاوا جةمسةرى كةيةكيكيانخؤرهةآلت جةمسةرى دةكردء سةرؤكايةتى

دةكرد. سةرؤكايةتى كةسؤظيةتهيض سارددا جةنطى لةماوةى هةرضةندراستةوخؤ سةربازى رووبةإووبونةوةيةكىسؤظيةتدا يةكيتى ئةمريكاء لةنيواننيوانيان ملمالنيكانى بةآلم روينةدا، ظيتنامء جةنطى دروستبوونى هؤى بوويةسؤظيةتء لةاليةن ئةفغانستان داطيركردنى

ديكة. سنوردارى جةنطيكى ضةندلةبةدةستهينانء ثيشبإيكردن دووةم:ثيشكةوتوترين باشترينء دروستكردنىثيشبإكيية ئةو تةقةمةنيداء ضةكء جؤرىجةنطى دةكرا ضاوةإوان كة بو بةجؤريكئةتؤمى جةنطى يان سيهةم جيهانى

هةلبطيرسيت.نةهاتةدى، ثيشبينيية ئةو هةرضةندةمتمانةيان بــةردةوام بلؤك دوو ئةو بةآلمخراثيان طومانى ــوةو ــةب ن بةيةكدىـــةردةوام ب هــةبــوةء يةكدى بةرامبةر بةوة خؤرهةآلتى بلؤكى خؤرئاوا بلؤكىئايدؤلؤذياى كةهةولدةدا دةكرد تؤمةتباربآلوبكاتةوةء لةجيهاندا شيوعيةتخؤرهةآلت، بةثيضةوانةشةوةجةمسةرىبةبآلوكردنةوةى خؤرئاواى جةمسةرىبزوتنةوة دذايةتيكردنى ئيمثرياليزمء بيرىــرد دةك تؤمةتبار شؤإشطيإييةكانبؤ سيهةم: بــوارى. دةكريت هةربؤيةشجةنطى بوارى كة زيادبكةين جةنطة ئةوكة ئةوةشة لةبةر هةر بووةء راطةياندن

وةسفكراوة. سارد بةجةنطىكارى لةبوارى ملمالنيكردن ضوارةم:ضةندين ضوارضيوةيشدا لةو سيخوإيداء

كوشتوة. يةكديان سيخوإىسارد: جةنطى كؤتايى

بة جــةنــطــة ــةو ــىئ ــام ــج ــةن دةرئ كؤتايى سؤظيةت يةكيتى هةلوةشانةوةىجةمسةر تاكة بووية ئةمريكا هــاتءباوك بوشى جؤرج هةربؤية لةجيهاندا، سيستمى جةنطة ئةو هاتنى كؤتايى دواىفرة سيستمى راطةياندء نويى جيهانىلةسةرجةم ــازادى ئ بازرطانى حيزبىء

راطةياند. جيهانداثيكرد ئاماذةمان وةك هةرضةندةسؤظيةتى يةكيتى بةهةلوةشانةوةىبةآلم ثيهات كؤتايى سارد جةنطى جاران ثييان نيودةولةتى سياسةتى ضاوديرانىلةنيوان حازر حالى ملمالنييةى ئةو وايةبةتايبةت هةية فيدرالدا روسياى ئةمريكاءسةرؤكى ثوتنى ظالديمير لةسةردةمىسةرلةنويى بوذانةوةى بة ئاماذة روسيادا

دةكةنةوة. سارد جانطى

سارد جةنطى

كةريمي هاوإي

هونةرمةندي ٢٠ لةنيوانلةإيطةي كــة طؤرانيبيذدانامةوة بةكورتة طويطرانيانةوةء هونةرمةندي ثيدرابوو، دةنطيانقةرةداغي« «عةتا طؤرانيبيذ

وةرطرت. يةكةمي خةآلتيدوشـــةمـــة رؤذي لةهوتيل لةمةراسيميكدا،وةرزي ــي ــةآلت خ ــن مــةمــوزيسثؤنسةري بة ئاوينةكان طؤظاريكؤمثانياي هاوكاري ئاسياسيلء هونةرمةندي بةخشراية خاككة قةرةداغي«، «عةتا طؤرانيبيذناردني بة طويطرانيةوة لةإيطةي٢٠ طؤرانيبيذي لةناو نامة كورتةيةكةم كيبةركيكةدا بةشداربووي

بوو.ــةم ل ـــدان ـــةن ـــةرم ـــون هرةخنةي سةرةإاي هةلبذاردنةدا،بــةريــوةضــوونــي ــوازي ــي لــة شبةخشينء خــةآلت مةراسيميبة خؤشحاليشن كيبةإكيكة،مةعنةوي خةآلتي وةرطرتنيهةردوو ثيشتريش طؤظارةكةءيةحياء بةهجةت هونةرمةندكردبووة داوايان كةريم عةدنانلةكيبةإكيكةدا نــاويــان كة

نةنوسريت.ـــي« ـــةرةداغ «عـــةتـــا قهاوآلتي بؤ لةليدوانيكيداـــإي دةرب خـــؤي ــي خــؤشــحــالــوان ــي ــةن ل ــي ــن ــةوت ــةرك ــةس ل

رةخنةي هــونــةرمــةنــداء ٢٠طرت كؤإةكة لةبةإيوةضوني

الي ريورةسمانة «ئةم وتي ولةوة دةكرا بؤتةوةء بضوك ئيمة بة بةتايبةت بيت باشتر طةورةترءوةك كؤمثانيايةكي سثؤنسةري

ئاسياسيل«.رةخنةي هونةرمةندة ئةو خؤي ثرسي كةبةبي طرت لةوةشلةليستي ئةو كيبةركييةدا ناويانبليين ثرسنةكردن «با وتي داناوءدةبيت خةآلتيكي بةآلم ئاساييية،شايستةي ــة ك ــت ــدري ب وا هونةرةكةم من بيت، هونةرمةندلةناو هونةر بةآلم بةثارة، نافرؤشمئةوةش بةثيشةء نةبووة كوردادةكرا و دورستدةكات كيشةباشتر لةمة زؤر مةراسيمة ئةم

بيت«.لةاليةن ئاوينةكان خةآلتيطؤظاريكي كة ئاوينةكان طؤظاريئاوينة كؤمثانياي هونةرييةءدةدريت وةرزةء هةر دةريدةكاتسةركةوتووي بةهونةرمةنديكيلةإيطةي كة كيبةركيكةيان

هةلدةبذيردريت. كورتةنامةوةيــةكــيــك ــــوف ــا رئ ــان همةراسيمةكة لةئامادةكاراني«طؤظارةكةمان وت هاوآلتي بةخةآلتةش ئةم هونةريةء طؤظاريكيهونةرمةنداني طويطراني لةاليةنديــاريــدةكــريــت، طؤرانيبيذبةسةر مةعنةوييةء خةآلتيكي

هونةرمةندانة«. كردنةوةيهيواي قةرةداغي« «عةتا سةرةتايةك بيت ئةمة خواست كةلةوة لةداهاتودا كاري داهاتوو و بؤ

بكريت بؤ هونةرمةندان. باشتر

يء

بةخؤشحال قةرةداغي عةتاوةرطرت يةكةمي تي

خةال رةخنةوة بة

Page 15: Hawlati - London Edition

هاوآلتي ٢٠٠٩/٥/١٤ئابووري14 ثينجشةممة (٣) ذمارة

موهةنديس ثؤآلى

ــي وةزارةت ــردوو راب رؤذى ضةند لةطةل رايطةياند، عيراق نةوتيبةهيلي تاوكي كيلطةي بةستنةوةي نةوتي كةركوك—جةيهان، نةوتيدةكريت، دةرةوة هةناردةي كيلطةكة دابةزينى ثاش رةزامةنديشييةش ئةملةكيلطةكانى عيراق نةوتى بةرهةمى

ديت. باشورداــذة، دري دوورو ماوةيةكى بؤ لةهةناردنة دةكــات ريطرى عيراقنةوتييانةى كيلطة ئةو نةوتى دةروةىلةطةل بةطريبةست هةريم كةحكومةتى

دةريهينابوو. بيانييةكان كؤمثانياثيشبينى ـــةردةوام ب ثسثؤإانريطريية ئةو بةهؤى دةكرد، ئةوةيانبةشيك بــةغــداوة، بــةردةوامــانــةىنةفرؤشتنى بةهؤى لةوكؤمثانيايانةزيانيكى توشى دةرهينراوةوة نةوتىثاشةكشة بكةن. سةرةنجام طةورة ببنءنةوتى بةهةناردةكردنى ريطةدانوا عيراقةوة حكومةتى لةاليةن هةريمباشورى كةكيلطةكانى ليكدةدريتةوةبةرهةمهينانى ثيويستى تواناى عيراقوايكردووة ــةوةش ئ نييةء نةوتيانبةرضاو بةريذةيةكى عيراق كةداهاتى

كةمببيتةوة.جيهاد عاسم رابردوو، رؤذى ضةندعيراق نةوتي وةزارةتـــي وتةبيذيهةنطاوة «ئةو وت رؤيتةرزي بةئاذانسينةوت داهاتي زيادبوني مايةي دةبيتةعيراق حكومةتي لةئيستادا كةبإي بةزيادكردني زؤري ثيويستيدابةزيني بةهؤي نةوتة هةناردةكردني

نرخةكةيةوة«.نةوتى دةرةوةى ناردنة ئيستا بةغدا دواجار يةكالييبوةتةوةء هةريملةهةمان ئةمة ئايا بةآلم كرد، ئؤكةىطريبةستة ناساندنى بةرةسمى كاتتداكؤمثانيا لةطةل نةوتييةكانىهةريميشةبةئاشكرا هيشتا ئةمة بيانيةكاندا،ضؤننء طريبةستانة ئةو ئايا نيية، بةآلماليةنةكاندا لةنيوان ضؤن ريذةكانى

دابةشكراوة؟

بؤ نةوتييةكان طريبةستة داهاتى ٪٢٠دةبيت هةريم حكومةتى

كةنةدى تاليسمانى كؤمثانياىحكومةتى لةطةل طريبةستيكىزاطرؤسدا ويسترؤن كؤمثانياى هةريمءقازانجى ٪٤٠ كــة ــردووة، ــؤك م

لةطريبةستى بةهيواية بةردةكةوتءببات. قازانجى ٪٦٠ دووةمدا

نةوتيانةى طريبةستة ئةو زؤربةىكــردوون، مــؤرى هةريم حكومةتىهةريم حكومةتى بؤ ٪٢٠ نزيكةىزاطرؤسيس ويسترؤن كؤمثانياى دةبيت،نةوت دةرهينانى بةطةإانء تايبةت كةدروستكراوة، كوردستان لةهةريمىطريبةستة لةقازانجى بةرضاو ثشكيكىطومان بؤية بةردةكةويت. نةوتيةكانى

دةكريت. كؤنيانياية ئةو لةناسنامةىبةسيهةمين تاليسمان كؤمثانيايلــةكــةنــةدا ئةهلي كؤمثانيايطازدا، نةوتء لةبواري دةذميردريتلةسودانء خؤي ثشكـةكاني هةرضةندةئةو نائارامي باري بةهؤي ئةندةنوسيابةآلم كردؤتةوة، خؤي لةكؤل وآلتةدا دووتةنفيزي كةبةإيوبةري مةنزؤني جؤنكةئةوان دةكات لةوة باس كومثانياكةيةلةكوردستان كة بةوةي طةشبينن زؤرئةنجام بةسةركةوتوويي كارةكانيان

ئةدةن.خؤيدا ــةي ســاآلن لــةإاثــؤرتــي تاليسماني كؤمثانياي ،(٢٠٠٨)

TalismanEnergy) كةنةديكة ــةوة ــكــردؤت روون ــةوةي ئ (Inc

٢٠٠٨ طريبةستيكيلةطةل لةمانطي٦⁄ئيمزا كوردستان هةريمي حكومةتيبةرهةمهيناني دؤزينةوةء بؤ كردووةــ كةالر باوةنور لةناوضةي نةوتء طاز

Block - ٤٤ ذمارة بةبلؤكي كةناوزةدكراوة. K٤٤

سةبارةت تر لةطريبةستيكي جطة Block - ٣٩ ــارة ذم بةبلؤكيوةكو تاليسمان كةكؤمثانياي K٣٩سايزةميكةكان كارة جيبةجيكةريكار ( seismic services)

دوو سالة. دةكات، ماوةكةيكيلطانةى ئــةو ــــةري رووبطازدا نةوتء بةدواى تيايدا كؤمثانياكةثـلةي كم٢، ٢٢١٠ نزيكةى دةطةإيت،دةكريت كةمةزةندة هةإةشانةي ئةوكة (Exploration Risk)طريبةستةكة، ثةكخستني هؤي ببيتةهةرضةندة تــابــةرزة. مامناوةنديكة روونكردؤتةوة ئةوةي كؤمثانياكةشيكردنةوةيان كردووة تيرو تةسةلي بةياساييةوة، سياسيء ــةإووي ل هةم

ئةمنييةوة. باري لةإووي هةميشتاليسمان كؤمثانياي ثشكي ٤٠٪ء دةوري ٤٤ ذمــارة لةبلؤكيزاطرؤس ويسترن كؤمثانياي ثشكي

WesternZagros) إيسؤرسـز٤٠٪ة، (Resources Ltdهةريمي حكومةتي بةشي باقييةكةشي

كوردستانة.لةبلؤكي بـير ٣ كة واية بإيار يةكةم بيري ليبدريت. ٤٤ ذمــارةتةواوي هةلكةندراوةء ١ سةرقةآل-٤٨٠٠م، بطاتة رةنطة قوالييةكةيلةنيوةي رةنطة ئةنجامةكةي بةآلم٢٠٠٩ بةدياربكةويت. دووةمي سالي ٢٠٠٩ سالي لةسةرةتاي دوةميش بيري

هةلدةكةندريت.ــارة-٣٩، ذم بلؤكي دةربــارةي تةنفيزي كةبةإيوةبةري مةنزؤني جـؤنجطة ئةوةية بةئوميدي كؤمثانياكةيةسال دوو كةماوةي طريبةستة لةوسيرظزة طريبةستي جؤري دةخاينيت

.( service contract)كةبةإيوبةري مةنزؤني جـؤنبةئوميدي ئةوةية تةنفيزي كؤمثانياكةلةطةل هاوبةش كةطريبةستيكي

Share)حكومةتيهةريميكوردستانئيمزا (Exploration Contractبيتء ٪٦٠ تاليسمان كةثشكي بكات،ويسترن بؤكؤمثانياي باقييةكةشيكوردستان هةريمي حكومةتي زاطرؤسء

بيت.ــةوةش ئ باسي كؤمثانياكةئةو ئةنجامداني لةطةل كة دةكاتبؤ دةربإيوة خؤيان ئامادةيي كارانةمليؤن دؤالري ٢٢٠ مةبلةغي ثيدانيهةريمي بةحكومةتي ئةمةريكي ناوضةكة.- طةشةثيداني بؤ كوردستان-٦ – ٢٣ ــارة ذم رؤيتةرز بإوانة

.٢٠٠٨

طرذييةكان ريطربووننةوت دةرةوةى لةهةناردنة

هةريم عيراق دةستورى بةثيىطاز ــةوتء ن راستةوخؤ ناتوانيتتاضةند دةرةوة، بينيريتة بفرؤشيتءطرذييةكانى ئيستاش ثيش رؤذيــكجؤرة لةهةر ريطربوون بةغدا هةوليروطازى ــةوتء ن دةرةوةيــةكــى ناردنة

هةريم.كةشارةزاية ضيسكؤ سـامؤئيلرؤذهةآلتي طــازي ــةوتء ن لةبواريكةهةم دةكات ئةوة باسي ناوةإاست،حكومةتيهةريميكوردستانءهةميشلةئايندةيةكي بييانييةكان كؤمثانياناردنةدةرةوةي كيشـةي تووشى نزيكدا٢٠٠ هةزار كةإةنطة دةبن، نةوتة ئةوضونكة بيت، لةإؤذيكدا بةرميل ئةو لةسةر بةغدا هةوليرء هيشتاياساي ريكنةكةوتوونء طريبةستانةوةبةرهةمهينانينةوتءطازيعيراقيش

نةكراوة. واذؤطواستنةوة هيلي لــةوةي جطةئةو تةنها نةكراوة، جيبةجي هيشتانةبيت جةيهان – كةركوك هيلةيتوركياي عيراقء رةزامةندي كةئةوةشبةستنةوةي ــةوةي ل جطة دةويــت،هيلة بةو كوردستان نةوتةكاني بيرة

نيية. لةئارادا هيشتا سةرةكييةوةثيشبينى بةردةوام ثسثؤإان بؤيةريطريية ئةو بةهؤى كردووة، ئةوةيانبةشيك بــةغــداوة، بــةردةوامــانــةىنةفرؤشتنى بةهؤى لةوكؤمثانيايانةزيانيكى توشى دةرهينراوةوة نةوتىثاشةكشة بكةن. سةرةنجام طةورة ببنء

لةسةر رةزامةندى بةغدا بؤضى ضؤنءنواند؟ ناردنةدةرةوةى نةوتى هةريم

ثيشبينيةكانةوة بةثيضةوانةىعيراق نةوتي وةزارةتــي لةئةنجامدا

جيهادةوة عاسم زارى لةسةر رايطةياند،بةستنةوةي كيلطةي رايطةياند، لةطةلكةركوك— نةوتي بةهيلي تاوكيهةناردةي كيلطةكة نةوتي جةيهان،

دةكريت. دةرةوةئةوة ثاش جيهاد ليدوانةى ئةمرايطةياند، هةريم كةحكومةتي هاتــوةوة داهــات مانطي لــةســةرةتــايبةرميل ٦٠ هةزار رؤذانة لةتوانايدايةتاوكي لةكيلطةي لةإؤذيكدا نةوت

بكات. دةرةوة هةناردةيوةزيري هةورامي ئاشتي ثيشترهةريمي سروشتييةكاني سةرضاوةوت: ئاذانسةكةي بة كوردستانــي وةزارةت ئيمةيليكةوة «لةإييلةسةر دةربإيوة رةزامةندي نةوتلةإيي تاوكي نةوتي هةناردةكردني

كةركوك-جةيهانةوة«. نةوتي هيليهةناردنة بؤ عيراق رةزامةندى كة ديت ئةوة ثاش نةوت دةرةوةىعيراق نةوتى وةزراةت كةثيشتربةرهةمهيناني ئاستي ئاشكرايكرد،٪١٠ ــذةي ــةإي ب ــراق نــةوتــى عــي

كةمدةبيتةوة.رةزامــةنــديــةى هــؤكــارى ئــةمنةوت، دةرةوةى هةناردنة بؤ عيراق عيراق لةئيستادا دةبينريت وا

داهاتء كيشةى دووضارى لةاليةك لةاليةكى بؤتةوة، بودجة كورتهينانىباشوور نةوتييةكانى كيلطة تريشةوة

دابةزيووة. بةرهةمهينانيان ئاستىلةكاتيكداية، رةزامةنديية ئةمسةرمايةطوزاريي نةبوني بةهؤيلةطةورةترين ئابوري يةكيك لةذيرخانيلةباشور، عيراق نةوتييةكاني كيلطةعيراق نةوتى بةرهةمهيناني ئاستي

دادةبةزيت. بةردةوامى بةميدل بةإؤذنامةي سةرضاوةكةوت: دايجستي ئيكؤنؤميك ئيست يةكةمي كانوني هاتني «لةطةلنةوتي كؤمثانياي بةرهةمي ،٢٠١٠٢٢٠هةزار بةرميل نةوت رؤذانة باشورخراثي بةهؤي كةمدةكات لةإؤذيكداكؤمثانياكة بيرانةي ئةو بةرهةميباشوري لةكيلطةكاني دةبات بةإيوةي خؤرئاواي رميلةو باكوري رميلةو

ميسان«. قورنةووةزارةتي ثسثؤري لعيبي جةباركؤمثانيا ثيشوي بةإيوةبةري نةوتو

كارناكاتو ٣٠٠ بير «نزيكةي دةليتكيلطةكان بةرهةمي ٢٠٠٨ لةسالي١٠٠هةزار نزيكةي بةتيكإاي رؤذانة٢٠٠٩و ساالني كةميكردوةو بةرميلكةمتر بــةرهــةم ئاستي ٢٠١٠

دةبيتةوة«.بةرثرسانى ليدوانى بةثييدابةزينى داراييء قةيرانى عيراقىعيراق جيهاندا، لةبازاإةكانى نةوتدةكاتةوة، طةورة طرفتيطى رووبةإووىبة ثشت عيراق لةكاتيكداية ئةمة

دةبةستيت. نةوت داهاتىعيراق وةبةرهيناني لةكؤنفرانسيجيطري سالح بةرهةم لةندةن، لةوةزيراني عيراق سةرؤكي ئةنجومةني جيهاني دارايي قةيراني رايطةياند،عيراق ئابووري بة طــةورةي زيانيحكومةتي ثيويستة طةياندوةء داهاتي سةرضاوةي هةولبدات عيراقثشت بةتةنيا بكاتء ثةيدا جؤراوجؤردةبيت نةبةستيت، نةوت بةداهاتي

كةمبكاتةوة«. خةرجيةكانيشعيراق وةزيراني سةرةك جيطري عيراق ئةمسال ئةوةشكرد بؤ ئاماذةي بةريذةي طشتي بودجةي ناضاربوة

مليار ٦٠ بؤ كةمبكاتةوة ٪٢٥دؤالر.

ــةم دةك ثيشبيني وتيشي:مليار بيست ٢٠٠٩ سالي بودجةي ٢٠١٠ش سالي كورتبهينيتء دؤالرئابووري بؤ دةبيت قورس ساليكى

عيراق.

ثيشاندا هةريم نةوتى درةوةى ناردنة لةسةر رةزامةندى بةغدا

دةكريت زاطرؤس» كؤمثانياى»ويسترن لةناسنامةى طومان

Page 16: Hawlati - London Edition

17هاوآلتي ٢٠٠٩/٥/١٤ ثينجشةممة (٣) ريكالم ذمارة

Page 17: Hawlati - London Edition

هاوآلتي ٢٠٠٩/٥/١٤ريكالم 16 ثينجشةممة (٣) ذمارة

Page 18: Hawlati - London Edition

19هاوآلتي ٢٠٠٩/٥/١٤ ثينجشةممة (٣) الوان ذمارة كؤمةآليةتيء

نازانن» كارى ذن بة سياسةت ئيستا سةركردةكانمان «تاذنان دذى تونـدوتيذى بةدواداضوونى لةدادطاى طشتي داواكارى دادوةرى حةسةن ئةمرية

سازدانى:غةريب حةمة ئةنوةر

ــد ــةن ــاض ــــــى: ت ــــــاوآلت هكاروبارى وةزارةتى لةئيشوكارةكانىرازيت؟ هةريم لةحكومةتى ذنانتاضةندة بةئاطاية ئةو وةزارةتة ياخود

؟ ذنان لةوةزعيةتىــةوة ئ ــرة حـــةســـةن: ــي ــةم ئئةطةر ئالؤزة، زؤر مةسةلةيةكىحكومةت دووفاقييةى ئةو سةيرىلةدانانى هيناوة كةبةكارى بكةينقسةى ثيويستة ـــدا، وةزارةت دوو ذنان، وةزارةتى يةكةم لةسةربكةين،مةدةنى، كؤمةلطاى وةزارةتى دووةموةزارةتـــى شتيك هةموو ثيشدةولةتن، وةزارةتى بةلكو ثسثؤإنين،شةخسى بةسء وةزيرو خودى واتة

وةزيرة.ماندووةء ذنيكى جينان دكتؤرةياريدةدةرى ثؤستةوة ئةو كةخراوةتةنيةو نةسريةى نيةء ثالثشتى نيةوطيراوة كورسيةك نية، فةرمانبةرىهةر ئةطةر بةتةنها، بــؤخــؤىءثيشبخات خؤيشى توانيبيتيشى

بووة. خؤى بةجوهدوماندووبوونىئةطةر تؤ بةبإواى هاوآلتى: بؤ نية فةرمانبةرى نيةو نةسريةى ناكيشيتةوة؟ دةستلةكار وةزير خودىلةراستيدا ئةوة حةسةن: ئةميرةوادةليم، نةك منيش جيى ثرسيارةءلةو ئيستا كة بةإيزةى ئةو وةكو بخريتة هةركةسيك ثؤستةداية،كةدةسةآلتى نةدريتي، ثؤستيك هةربةآلم بيني، شوينة لةو واز ثيويستةئيمة نةبووةتة كلتور، لةوآلتى ئةمةكورسى بةس خةلكى بــةداخــةوةكؤمةلطاى ــى وةزارةت ئةثةرستي،دةستوور بةثيى بةوشيوةية، مةدةنيشطةشةثيدانى دةولةتثشتطيرىء دةبيلةهةموو مــةدةنــى كؤمةلطاىبطريتة مةعنةوى مادىء روويةكةوةلةكاتيكدا بــةآلم خــؤى، ئةستؤىيارمةتية ماديانةى ئةو سةيردةكةى مةدةنى بةكؤمةلطاى دةدريت كةبةلكو وةزيرى مةدةنى نيية، بةدةستنازاني كةسيش وةزيران لةئةنجومةنىبةعيالقاتة، كراوةتةوةو كي لةإيىخؤى مةدةنى كؤمةلطاى يانى كةدةستى دانراوة بةشيوةيةك لةخؤيدائةوةى بطريت، بؤ كؤمةلطاى مةدةنى

بةسةريةوة. بةضاودير ببيت

ذنان ضية هؤكار هــاوآلتــى: هةميشة كورديدا لةكؤمةلطاىبوارةكاندا لةهةموو كةميينةنلةكاية بةتايبةتيش بةطشتىء

سياسيةكاندا؟واية لةإاستيدا حةسةن: ئةميرةبوارةكاندا، لةهةموو كةمينةن ذنانبةثراكتيكى نا، ئةطةر بةذمارة بةآلمذنان بكةين، ذنان ذمارةى سةيرى لةهةموو لةقوتابخانةكاندا زياترذنان زانكؤ تادةطاتة قؤناغةكاندا ذنان ئةطةر دةبينريت، بةبةرضاوىريذةيان دةولةتدا لةفةرمانطةكانىكةمتر بةدلنيياييةوة، نةبيت زياتر

لةثياوان نييةلةبوارى ئيستا ذنان هةرضةندة سنوورةشيان ئــةو سةربازيشداهةستيارةكاندا لةشوينة بةزاندووةدةكةن، ئيش سةربازيشدا لةبةوارىريذةى نةبيت سةربازيدا لةبوارى بوارةكانى لةهةموو كةمترة ذنانبةآلم لةثياو، نةبووة كةمتر ذن تردابةآلم كةمنين، بةذمارة كةدةليينبؤ ئةويش لةثياو كةمترة رؤليانسياسةتة دةطةإيتةوة كةتائيستا ئةوبةناوةندةكانى بطةن نةيانتوانيوة ذنان

بإياردان.وةردةطريت ثؤست ذن راستةوةزيريكمان ضةند ئيمةء لةوآلتىوةزيريكمان بريكار ضةند هةيةوطشتيمان بةإيوبةرى يان هةيةذن دادوةرى دادطادا لةبوارى هةية،دةبينريت، ذن بةرضاو بةإيذةيةكى شياونةبووبن ئةوانة لةوانةية بةآلمنةهاتبيتنة عاديالنة بةثيوةريكىرؤليان دةبينين بؤية ثؤستانةوة، ئةورؤليان بةآلم هةن، ناو وةكو نييةباآلنسى كورديدا لةكؤمةلطاى نيةرةطةزةكة جيندةرى بةآلنسى هةردووذن بوونى يانى نيية، تــةوازنــىبةطشتى، تياية خةلةليكى باآلنسةكةوةرطرين ثارتيك بةنموونة ئةطةربووبيت، ضةند شؤإشطيإ ذنيك ضةندبةهةمان لةثارتيكدا بووبيت ضاالكبةآلم ئيشيكردبيت، ثياو ثيوةرةكانى

هةستياردا ثؤستيكى لةهةلبذاردنىدةدريتي دةورى زياتر ثياوةكة دةبينين

لةذن. وةكلةنيو ذن نةبوونى هاوآلتى: كورديةكاندا حيزبة سةركردايةتى

دةطةإينيتةوة؟ بؤضىبةجدى ــةن: ــةس ح ئــةمــيــرةئيستا تا نةنراوةء بؤ هةنطاوى بةجدى كوردستان سياسى دةسةآلتىريكنةخستووةء ذنيان ئةجينداىبؤ نةناوة، ثيويستيان هةنطاوىبتوانيت ثياو بةشانى شان ذن ئةوةىلةناوةندى سةركردايةتيدا لةمةجالىبؤ دةطةإيتةوة ئةوةش بيت، بإياردائيستا هةتا كة سيستمى ثياوساالرى،بةو ئيمانيان خؤيان سةركردةكانمان سياسةت دةلين هةية، مةسةلةيةكة ئةوةى بةدةليلى نيية، ذن كارىهةنديكيشيان ثياوةكانمان بةرثرسةلةشاخيشةوة ذنةكانيشيان زةحمةتكيشيش بوون لةطةلياندابةآلم بــوون، شؤإشطيإيش بــوون،كةكاتي ئةوةى لةدواى سةيردةكةىشوينةكانيان دةست طرتة دةسةآلتيانذنةكانى بؤ تةنانةت نةكردووة ضؤل

خؤشيان.دةسةآلتى ثيتوانيية هاوآلتى:ذنى تائيستا لةكوردستان، سياسىريطربووبيتن ضةواشةكردبيتء سياسيةكاندا؟ لةكاية لةبةردةمياندا

دةليم سةرةتا حةسةن: ئةميرةدةسةندريت، بةلكو نابةخشري، مافلةكوردستانيشدا كة كةمةى مافة ئةوثياو قةد بةدةستيهينابي، ذن كةرةشى لةبةرضاوى نةبةخشيوة ثييخةباتء لةئةنجامى بةلكو ذن،

ذنان ئةو فشارةى قوربانيةكانى ذنانءبكةن. دروستى كةتوانيويانة بووة

زؤر زؤر مافانة ئةو ئيستاذندا ثيطةى لةئاست يان كةمترة،هؤشيارى لةئاست لةئةمإؤدا، نيةكؤمةلطاى لة نية، ذن ئةمإؤدا ذنى٥٥٪)ية، ــ ٪٥٢) لة زياتر ئيمةدائةطةر بةآلم زياترة. لةثياو ريذةىسياسى دةسةآلتى ئةجينداى سةيرى لةكاتيكدا لةكؤنةوة هةر بكةينذنييان دةست طرتؤتة دةسةآلتيانرووكةش وةكو رووخسار يان هةميشةهةموو بةكارهيناوة، لةكاتى جةنطدابةرثرسياريةتيةكان، نةهامةتيةكانءلةكاتى دةكةنةوة ذن ــةإووى رووبنهينيدا، خةباتى لةكاتى شؤإشداطرتة كةدةسةآلتيان كاتيك بةآلمكةبيريان بوو شت ئاخر دةست ئةسلةن

بوو. مةسةلةى ذنياساى لةطؤإانكارى باس تةنهاداواى كة ــةم، دةك كةسيتى بارىبؤ دةكات، دةستةبةركردن يةكسانىياسايةدا، لةو ثياوان ذنء مافةكانىئيشيان ذنان سال (١٩) ماوةى بؤمادة (١٣٩) توانييان لة كرد، تةنهادةستكارى مادة (٢٥) ياساية لةوبةشيوةيةكى ئةويش بكريت،لةئةندامانى يةكيكم من كــةم،ياساية، ئةو هةمواركردنى ليذنةىنيية، ثيويست وةك سةيردةكةمهةنديكى هةمواركردنةكان ئيستاشمةتاتية هةنديكى طةمةكردنة،ئةو نازانى ئةسلةن كة بةشيوةيةكروون ئاليةتيةكى يان ضؤن مافةمافةكان دةستةبةركردنى بؤ نيية،بؤ دةطةإيتةوة كةواتة هؤكارةكةى

ياسايانة. ئةوسيستةمءبونى لةطةل تاضةندة هاوآلتى: لةإيطةى كة عةشايةرييت، سولحىدةكريت مةكتةبى كؤمةآليةتيةكانةوة

؟طةورةترين حةسةن: ئةميرةكؤمةلطا ذنء بةمةسةلةى زيانياسا هاتوو ئةطةر دةطةيةنيت، ياسابيت ــى وآلت ــت، ــي ــةروةرب سسةربةخؤمان دادوةرى دةزطايةكىبةسولحى ثيويست ض هةبيتهةية اليةنى ئةمة دةكات، عةشايةرىدؤزينةوةى ثؤستة اليةنيكيان من الىلةشؤإدا كةإةنطة كةس هةنديك بؤكةسانةى ئةو يان ئةمإؤ، بةشداربووبنسةرؤك دةلين ثييان لةكؤمةلطادا كةدةسةآلت ئةمإؤ عةشيرةت خيلءبةمووضةيةكى دةداتيء ثؤستيكيان

داياندةني. لةشوينيكدا باشهةية دةستى خؤى دةســةآلتبةوةى ياسادا، لةجيبةجينةكردنىبةعةسكةرء كردووة كؤمةلطاى كةدةثاريزيت بكوذان تاوانبارانءخيل لةاليةن هةريةكةيان كة بةوةى ليدةكريت، بةرطرى ثارتيكةوة يانذن بووةتة سولحانةدا هةميشةش لةوثيشيلدةكريت، ذن مافى قوريبانىءخوينء لةجياتى دةدريت ذن ضونكةدةرئةضيت، لةسزاكة بكوذةكةبن، خؤش ليى دةبيت كةسوكارى ثيشيلكردنى ئينجائةمةخؤىلةخؤيداسةروةرى ثيشيلكردنى مرؤظةو مافىدادطاو رؤلى ياساية، كةمكردنةوةىبةداخةوة لةكؤمةلطادا، دادثةروةريةدوإوويــىء ناطونجيتء قةد ئةمةثيادة دةسةآلتة لةاليةن دووفاقية

شيعارانةشدا ئةو لةطةل دةكريت،دةسةآلتةكةدا كة يةكناطريتةوة

هةليطرتووة.لةاليةكةوة ضيية حيكمةتديموكراتء سؤشيال شيعارىمرؤظ مافى دادثةروةرىء يةكسانىءتريشةوة لةاليةكى هةلطريت،ثيشيلبكةيت ــان ذن مافةكانى

ديكة. بةشيوةيةكىثاشكؤبوونى ـــى: ـــاوآلت هبةحيزبةكانيانةوة ريكخراوةكانىذنان،ذنان بةمةسةلةكانى زيانى تاضةندة

طةياندووة؟طةورةترين حةسةن: ئةميرةداوة، ذنانى لةبزوتنةوةى كة زيانذنانةء ريكخراوةكانى ثاشكؤبوونىهةر حيزبةكانة، بةسةر دابةشبوونيانةدةكات، ئيش ئةجندةيةك بة حيزبةويةك ئةم لةماوةى توانيان ذنان بةآلمكؤتء دووسالةى دواييدا هةنديك لةومادةو لةهةندي بشكينن، بةندانةهةلويستيكى بتوانن طرنطدا بإطةى

هةبيت. بةهيزيانكؤسثانة ئةولةمثةرو هاوآلتى: بؤ ذناندا لةبةردةم ريطربوون كة ضين،

سياسيةكان؟ نيوكاية ضوونةهؤكارى ئةوة حةسةن: ئةميرةذن ــودى خ بؤ هةنديكى زؤرة، خودى بؤ هةنديكيشى دةطةإيتةوة،دةطةإيتةوة، كؤمةلطا دةسةآلتءبكةين خؤى ذن خودى سةيرى ئةطةربةثاشكؤيانة لةبةرئةوةى خؤى ذنثياو لةسيستةمى ثةروةردةكراوة،كارى واتيطةيةنراوة كة ساالريدا ذنبةرثرسياريةتى مندالء مالء ئةو

مالة.تيثةإيت ـــةوةش ل ــةطــةر ئثسثؤإيش يان بيت، خويندةواريش واتة سةور هةبيت بيت كاريكيشىسنورةكةى ئةو مافةكةى دةكــاتكارةكةىء بؤ بضيت هةية هيليكى خزمةتى مالةكةىء بؤ بطةإيتةوةخؤى ئةمة ديارة بكات، مندال مالءئةمة نية، ذن خودى ئةمة لةئةساسدابةلكو سةثينراوة ذن نية، كةسايةتى

بةسةريدا.ســـاالرى ــاو ــي ث سيستمى كةرت كؤمةلطا لة فةرمانةكانىكارى جةنطء سياسةتء كردووة،كارى مندالء مالء ثياو، بؤ دةرةوةليكردووة واى ئةمة ذن، بؤ ئاسانئةو لةسةر ــردووة ــةروةردةك ث ذنى لة طــةورة ضينيكى كةسايةتيةىخةلكى بةتايبةتى كؤمةلطاداءكؤمةلطاى شارةكان دةرةوةىكشتوكالى،هةروةهانةخويندةوارةكانذنة. ئةركى كةئةمة واتيطةيشتوون

ئيمة، كؤمةآليةتى دابءنةريتىبيت ضاالك بةئازادى ذن ريناداتبطاتة ثةيوةنديةكانى لةكؤمةلطا،ئةطةر بكات، سياسى كارى كة ئةوةىبةساكارى زؤر بكات سياسيش كارىبطاتة ناتوانيت دةيكات سادةيى يانهؤى بووةتة ئةمةش بإيار، ناوةندىخيزانةكان زؤرتريني كة ــةوةى ئكؤمةلطا لةوانةية ــةدةنء ــن ريئةو سةيرى ديكة بةشيوةيةكىيان سياسى كارى كة دةكات ذنانةئةمة لةبةر دةكــةن، ريكخراوةيىبطةإيتةوة ذن ئةوةى دةبيتةهؤى

دواوة.٣١ بؤ ل

دادوةر حةسةن، ئةميرةبةدواداضونى لةدادطاىذنان، دذى توندوتيذىرؤذنامةى لةديداريكى

ئاإاستةى رةخنة هاوآلتيدادةكات سياسى دةسةآلتى

ريطريان ضةندين كة بةوةىدروستكردوة، لةبةرانبةركيشةو ثيشبردنى بةرةو

هةروةها ذناندا، ثرسىهةردوو لة رةخنةش

كؤمةلطاى ذنانء وةزارةتىواية ثيى دةطريتء مةدةنىدةست لةكار هةردوو وةزير

لةوةى باشترة بكيشنةوة،نةبيت. دةسةآلتيان

بةكورتى:

عةبدولآل حةسةن ئةميرةسليمانيية ١٩٥٦ سالى لةدايكبووى

لةسليمانى ذنان دذى توندوتيذى بةدواداضوونى لةدادطاى طشتيية داواكارى دادوةرىكاردةكات ذنان بةتايبةتى بةطشتىء مرؤظدا لةبوارى بوارى ذنانةو ضاالكوانيكى

ئابورى طةشةثيدانى «كيدؤ، لةوانة ريكخراويكة ضةند دامةزرينةرى دةستةىذنان» تواناسازى كوردستان،

هةية. مندالى ٣ ثيكهيناوةو هاوسةريى ذيانى

بخريتة هةركةسيكثؤستيك هةركةدةسةآلتىثيويستة نةدريتي،لةو شوينة وازئةمة بةآلم بيني،كلتور، نةبووةتةئيمة لةوآلتىخةلكى بةداخةوةكورسى بةسئةثةرستي

Page 19: Hawlati - London Edition

هاوآلتي 18٢٠٠٩/٥/١٤ ثينجشةممة (٣) ذمارة

سيروان رةسول

ورديلةى طوليكى (violet) وةنةوشةمانطةكةى رووةكةكةى هةر دوازدة مؤرة،زستاندا ثتر سةوزة، بةالم لة وةرزى سال

دةردةكات. طول دةكاتء طةشةبوونةتة لةكؤنةوة طوالنةشى ئةووةنةوشة دلدارى، خؤشةويستىء رةمزىجيهاندا لةناودارانى طةليك لةذيانىبؤية هةر طيإاوة، ــةواوى ت دةوريكىكة ميذوويةكان لةسةركردة يةكيك دةبينينماوةتةوة نةمرى بة ناوى ئيستاش تاوةكووةنةوشةبووة، سةرسةختى عاشقيكيكىطولى كة ثؤناثةرتة»، «ناثليؤن ئةويشتر طوليكى هةموو لة لةالى وةنةوشةوتويةتى ضونكة بووة، ثةسندتر جوانتروسةردةمى رابردووى رؤذانى «وةنةوشةدوورطةى دارستانةكانى لة منداليم بيردةخاتةوة»، زاينطةم كؤريسكاىطواستةوة ذنى «جؤزفين»ى كاتيكيش

بارانيكرد. وةنةوشة نوقل، لةجياتىشكستى ناثليؤن كة كاتيكيش

ئةلبا دورطةى بؤ 1814 لةسالى هيناءبةالوانى فةرةنسادا، دورخراوةية، وادةىوةنةوشة طولى ثشكوتنى وةرزى لةطةل كة

فةرةنسا! بطةإيتةوةثشكووت، وةنةشة كة خةلكةكةشطولة ــةو ل لــة تةليكى هــةركــةســةيةكتريان بة ضثة بة دةطرتء بةدةستةوة ناثليؤنى واتا: «دةطةإيتةوة!»، دةووتدةطةإيتةوةء «ئةلبا» لة خؤشةويستيانبةرز دووبـــارة فةرةنسا شانوشكؤى

دةكاتةوة.الوانى خؤشةويستى ناثليؤني وابوووةنةوشةدا طولى ــةوةرزى ل فةرةنساناردبووى فةرةنسا هةموو طةإايةوةء مةرسيلياوة لة ئاالكةىء ذير ضونة بيطرن،رايكردوة مةليك ضوونء ثاريس بةرةوئيمثراتؤرةكةى جارانء بة ناثليؤن بووةوةبةدةستيييةوة وةنةوشةيةيى ضةثكة ئةوكؤشكى لة خؤى لةبةردةمى طرتبوو

دانا. طولدانيكى لةناو شاهانةلة 1815دا سالى لة ناثليؤن كة طيراو شكاو دواجار بؤ واتةرلؤ، جةنطىسينت دورطةى بؤ بنيردرى لةوةى بةرضةثكيك بدةن ريى كرد، داواى هيالنة«جؤزفين»ى طؤرى لةسةر وةنةوشة

دابنيت. كؤضكردوى هاوسةرىناو دورطةيةى ئةو بؤ كةنيردراشلةوةرزى سالى هةموو ئةتلةسى دةرياىضةثكيكى وةنةوشةدا، طولى ثشكوتنىميزةكةى لةسةر طولة لةو ــةورةى طدوايى 1821 كؤضى لةسالى كة دادةنا،لةطولى هؤنراوةى رشتةيةكى بينيان كردطؤإةكةى لةسةر دروستكراو وةنةوشة

دابنين.لة وةنةوشة ناثليؤن نةمانى لةدواىوادة ــادارىء وةف رةمزى بووة فةرةنسا ميللةتى ئيستاش تاكو بةجيطةياندنءطولة بةو زؤر بايةخيكى فةرةنسا

دةدةن.

وةنةوشةبووة لةفةرةنساوةفادارى رةمزى

الوان كؤمةآليةتيء

لةندةنةوة: لة ضريؤكيكريكخستنى ضؤنيةتى وآلتةء ئةم كلتوريكى جياوازى طرفتم هةبوو، ثةنابةريك وةك لةهةر شتيك «بةر

بوو« ميرةدةكةم طرفت طةورةترين بةآلم طرفت بوون، خويندنةكةمء بةخيوكردنى مندالةكانم نيوان ثةيوةندى

رةحيمى ضيمةنى لةندةن:

هةنديك غوربةت «هةرضةندة بةآلم هينامةدى، لةخواستةكانىعةقليةتى وآلتةء ئةم جياوازى كةلتورىرؤذهةآلتيةكةم، ميردة دةسةآلتخوازىبؤخؤمء طرفتى كؤمةليك ئةوةى دواىدةرئةنجام هينايةدى منالةكانمانميردةكةمى ــنء م جــيــابــونــةوةى

خاتونيكى قسةى ئةمة ليكةوتةوة« ناوى رؤذهةآلتةء كوردستانى شارى سنةىلةشارى سالة ٩ ماوةى ــارةزوو«ةء «ئوةك دةذى، بةريتانيا ثايتةختى لةندةنىنةهاتى هاتء ئةوة ريطاى بؤ دةليت خؤىهةلبذارد، غةريبى ذيانى بةرء طرتةبخوينيتء بــذىء باشتر تاذيانيكىلةوةآلمى دى، بهينيتة ئاواتةكانىئايا هاوآلتيدا رؤذنامةى ثرسياريكىدةليت: ئارةزوو دى؟ هاتوةتة ئاواتةكانىئةو بةسةختى زؤر بةآلم بخوينم «توانيمــةإووى رووب كةوتء لةسةرم خويندنةزؤرم بةربةستى كردمةوةو زؤرى طرفتى

ضى طرفتانة ئةو ئايا بةآلم هاتةإى«لةهةر «بةر دةليت: ــارةزوو ئ بــوون؟هةبوو، طرفتم ثةنابةريك وةك من شتيككةلتوريكى مامةلكردن لةطةل لةوانةشريكخستنى ضؤنيةتى ثاشان جياوازداءخويندنةكةمء ثإؤسةى نيوان ثةيوةندىبوون، طرفت مندالةكانم بةخيوكردنى

بوو« ميرةدةكةم طرفت طةورةترين بةآلمميردةكةت ضؤن بليت ثيمان دةشيتضى بوون ئةوريطريانة بؤتء بووية طرفت

دروستدةكرديت؟ بؤىدةليت: ئارةزوو خاتوو وةآلمدا لةهةيةء ئازادى وآلتةدا «ئيوة دةزانن لةمديكة ثياوى تؤ خويندنةوة بةهؤى هةلسوكةوت لةطةلياندا دةناسيتءكةمن وابوو ثيى ميردةكةم دةكةيت،ئةو لةطةل خؤشةويستم ثةيوةندىليثيسكردبووم، دلى هةيةء ثياوانةدامن كيشةكانى جةوهةرى ليرةشةوةسوكايةتى ــةردةوام ب ثيكردء دةستىلةنيوانماندا زؤر ئاذاوةيةكى ثيدةكردمءريطرى دةدا ئةوةشى هةولى دروستبوو،

بكات«. لةخويندنةكةمذنء لةنيوان كيشة كاتيك بيطوماننين ئةوان بةتةنها دروستدةبيت ميردالةوان بةلكو دةبيت، ليتال ذيانيان كةقوربانى كةدةبنة مندالةكانن زياترخيزانةلة ئةو ئةطةر بةتايبةت يةكةم،بثرسين دةشيت بؤية بذين، هةندةرانميردةكةت تؤء نيوان كيشانةى ئةو ئايالةسةر سةلبى كاريطةرى ضةنديكئارةزوو دروستكردوة؟ مندالةكانتان«كاريطةريةكى زؤر وةحشةتناكى دةليت:لةسةرةتاوة هةر دروستدةكات، لةسةريانهةست بةئاسودةيى ناكةن لةكاتيكدا زؤرلةوةى جطة ئةمة ثييةتى، ثيويبستيانكةسايةتيان خراث لةسةر زؤر كاريطةرىكةسايةتيكى دةيانكاتة بةجيدةهيليتءلةدةست بةخؤبوون متمانة ترسنؤكء تؤإةشيان كةسايةتييةكى دةدةنءئةو لةهةموو ــةآلم ب ليدةردةضيت، هةميشة كة ئةوةية خراثتر كاريطةرييانةتةماشاى باآل نمونةيةكى وةك مندالذيانى وادةزانن بؤية دةكات دايك باوكءباوكيان كةدايكء جؤرةبيت بةو ميرد ذنءطةورةبوون كة بؤية دةكةن، ممارةسةىدةكةنةوة«. دوبارة ئةوان ضيرؤكى هةمانطةرضى هةيةء حةقيقةتيك بةآلم

ثيدابنيين، دةبيت دانى بيت تاليشذيانى كاتيك ئةوةية ئةويشئاذاوةو هةمووى ميرديك ذنءجيابوونةوة دةبيت بوو، ناإةحةتىئةوة بلين دةشيت يان رووبداتئةوةى بةآلم ضارةسةرة، تاكةهاوبةشى خالى طرنطة ليرةداكة ميردةية ذنء ئةو نيوانلةمنالةكانيان، بريتييةهــةردووال دةبيت واتــةبــةرذةوةنــدى لةثيناوئةطةر مندالةكانيانداــةوة ــن ــب جــيــاش بثــةيــوةنــديــيــةكــىـــة ـــان ـــي ـــاوإي هبةردةوامى ثيبدةنءجيابونةوةش دواىريزطرتنى لةثيناونى كا يية ر طا د ياء ـــــــرددوء رابا ند نيا كا لة ا مندبذين هاوإييانةـــةوةى ئ وةك لةئةوروثاهةية،ثــرســيــارةكــةئايا ئةمةية ـــــــارةزوو ئــردةكــةى مــي

دةذين؟ هاوإييانة كةجيابونةتةوة ئيستاديتة قولدا هةناسةيةكى لةطةل ئارةزووبؤضوونةى ئةو لةطةل تةواو «من وةآلم:مندالء خاترى لةبةر ئيمة دةبوو تؤدامءنةبيت هيض هةر خؤشمان ــردووى راببمايةتةوة، لةنيوانمدا دؤستانة رايةليكىبةثيضةوانةوة روينةداء ئةمة بةآلمدوذمنايةتى بةلكو هاوإييةتى نةك

ئةو خةتاى ش ٨٠ لةسةدا هةلبذاردءثياوةكانى كؤى وةك ئةو ضونكة بوو،رؤذهةآلت،، كوردىء كؤمةلطاى ديكةىهةموو عةقليةتيكى ثاوانخوازى هةيةء

لةوانةش دةزانن خؤيان بةمولكى شتيكخؤى دةردةضيت لةمولكى كاتيك ذن ذنءبكاتة ذنةكة ذيانى هةولدةدات ئيدىبةكاردةهينيت مندال لةمةشدا دؤزةخءوةك ذنةكة، ذيانى تالتركردنى بؤلةكؤتايى هات«، مندا بةسةر ئةوةىبابةتيانة ــارةزوو ئ خاتوو ديمانةكةداثياوةكانيش كة روندةكاتةوة ئةوةشنين، يةك ثلة تاوانبارى بارةيةوة لةولةو بريتيية يةك ثلة تاوانبارى بةلكولةسةرةتاى كةهةر هةلةيةى ثةروةردةكؤى قوتابخانةء لةمالء ذينمانةوةهةستى دامودةزطاكانى كؤمةلطا بةزةقىلةوةى طرنطييةكى ثيدةكةين، كةبريتييةزؤرى نازيكى دةدريــتء بةنيرينة زؤربةسةر دةدةن فةزلى ثيدةبةخشريتءدةكةن، بؤ حسابيكى تايبةتى ميينةداءمندالى نادةن بةوة ريطاش تةنانةتضؤن ثياويت تؤ ثييدةلين بطرىء نيرينةئةو بيطومان ئةمةش بطريت؟! دةبيتكةثيى دروستدةكات نيرينة بؤ عةقليةتةشتةكان هةموو ساالرىء ثياو دةوتريتكةذيانى دةزانــيــت، خؤى بةمولكىوةك ذن دروستدةكات هاوسةريشدةكاتء سةير شمةكةكان لة شمةكيك تةحةكومى خؤى بةئارةزووى دةيةويتسةرضاوةيةكى ئةمةشة هةر بكات، ثيوةميردةكان ذنء نيوان كيشةى سةرةكىدانيشتووى ميردةكانى ذنء بةطشتىء

بةتايبةتى. هةندةران

Page 20: Hawlati - London Edition

21هاوآلتي ٢٠٠٩/٥/١٤ ثينجشةممة (٣) الوانذمارة كؤمةآليةتيء

محةمةد* الئيق

ساتانةى ضركة ئةم هيندةى كاتيك هيضجةماوةرى نيوان ثةيوةندى دةيطوزةرينينقةيراناوى ئالؤزو سةركردةكانى كوردستانءنيوان ثةيوةندى تر بةتايبةتى نةبووة،

طةنجانء دةسةآلت.بةردةوامبيت شيوةية بةم ئةطةرنةجةماوةرو دةبيت ئةنجاميكى دواجاراليةك هةموو ناكات، دلخؤش نةدةسةآلتباروودؤخةكة ضونكة ليدةكةين، زيانىنيوان ثةيوةندى دةبيت ناسروشتيةو زؤردةسةآلتءجةماوةراليةنى كةمىتةواوكارىلةكوردستاندا ئةوةى وةك نةك تيدابيتبارداية، لةخراثترين بيمتمانةيى كة هةيةئةم خولقينةرى لةبةرثرسء ثرسيار ئةطةرثرسياريكى (كة بكةين نةخوازراوة دؤخةدةسةآلتء دةليين دودلى مةشروعة)بىبةرثرسن. ثارتى يةكيتىء بةدةستانى بإيارثارتى يةكيتىء دةليين كاتيكيشضونكة نيية، زيادةإؤى دؤخة لةم مةسئولنتر بةشيوازيكى يةكيتى ثارتىء دةكراثيشكةش تريان ئةزمونيكى كاركةنءكةمى اليةنى بةشيوةيةك بكرداية،

لةنيوان هةبواية دوواليةنة متمانةىسالى (18) لة جةماوةردا، دةسةآلتءحيزبء ــوردىء ك شةقامى ـــردوودا رابثارتى يةكيتىء دةرةوةى كةسايةتيةكانىبإياردةرى كؤتايى نةبوةو رؤليكى ئةوتؤيان

بوون. يةكيتى ثارتىء ياحيزبيةكانىخؤيانيان دةرةوةى شيوة ــةزؤر ب بةخؤياندا ئةوةيان حةقى بيدةنطكردوةوبيركةنةوةو كوردى شةقامى كةلةجياتىبكةن، ئاشتى شــةإكــةنء بإياربةنءناو بؤ بطرن دةرةوة وآلتانى دةستىبويت ضؤنيان ميللةتة ئةم داهاتى هةريمءثرسياركردن مافى ئةوةى بي سةرفبكةن،ثارتى يةكيتىء راستة رةواببينن، بةكةسهةلبذاردنيكى شةرعيةتى شاخء خةباتىئةوة ئةمة بةآلم هةية، لةساختةيان ثإبةدةسةآلتيان دريذة شيوةية بةم ناطةيةنيتبةهيض بةرامبةر نةبن بةرثرسيار بدةنء

نيشتمانى. دةزطايةكى ياساوسياسى عةقليةتيكى لةغيابىبةرنامةيةكى ــؤزو ــس دل هةمةكىءئةمإؤ، دةبينين طةشتوةتة نيشتمانى كاربيإيزكردنى طةندةلى لةنادادثةروةرىءئينتيماو رؤحى كوشتنى كوردو مرؤظى

قةيراناوية واقيعة ئةم بؤية بةهاكان،لةكؤدةنطى جؤري بةطؤإانةء ثيويستىلةسةر دروستبووة، سياسيش جةماوةرىءلةكوردستاندا ضاكسازى طؤإان ئةوةىليثرسراون ئةوانةشى تةنانةت ثيويستة،ئابوءرى سياسىء نةخوازراوة واقيعة لةولةهةوو بةريوةبردنةكةى كوردستان دةنطيانضاكسازى بةرزترةء هاوارى طؤإانء كةسيككي ئةوةية طرنط ثرسيارى بةآلم دةكةن،كي ضؤنء هةلسيتء طؤرانة ئةركى بةم

بطؤإيت؟.بؤ لةإيمانداية هةلبذاردنةى ئةم هةلى باشترين كوردستان ثةرلةمانىدةنطيكى هةموو لةبةردةمى سياسيةبةهةردوو خــؤى تاثةيامى ــدا ــاإازي نبةحوكمى بليت، حيزبةكة حكومةتءبونيان مةحروم ئاطايىء سياسىء وشيارىتويذيكن كاراترين شياوترينء طةنجان

بكةن. طؤإان كةبتواننرةنطى بةرنامةو ناوةوةى هاتنة هةلىلةكوردستاندا، بإةخسينن سياسى نويىطةنجاندةبيتلةهةلبذاردنىضاوةإوانكراودابةشيك ببنة بةوةى ببينن خؤيان رؤلىكة ضاكسازى هةولةكانى لةثرؤسةء

ضاكسازىء بؤ ــت، دةدري لةكوردستانداهةولةكانى لةثرؤسةو دابإاوبن نابيتدةبيت ئةمةش بؤ ضاكسازى، طــؤإانءبكةنء هةلبذاردن بةشدارى بةجدى زؤركةدةنطدانة خؤيان سياسى مافى وشيارانةنادادثةروةرىء ئةو دةبيت بينن، بةكارى

لةكوردستاندا. هةية طةندةلييةىكة طةنجان مةحرومكردنةى ئةو ضاكسازىء طيانى هةريمةدا لةم هةيةضونكة زيادبكات، سياسيان بةشدارىنةكردنيك بةشداري كةمتةرخةمىء هةربةو دةنــطــدان ــة وات لةهةلبذاردندا،بةردةوام نادادثةروةرىءطةندةليةىكةهةية،(18) بةشيوةى يةكيتى ثارتىء بونىبايكؤتكردنيكى هةر ضونكة رابردوو، سالىهةلبذاردنىدةنطةناإازيةكان،لةبةرذةوةندىزياتر طزيكارى هةلى يةكيتيةء ثارتىء بةكؤتا نمونة دةكريت ليرةدا دةكــات،بدةين كؤمارى ميسر هةلبذاردنى سةرؤكهةلويست نةبونى يةك كةمى بةشدارىء كةئيخوان هةمويانةوة لةثيش ئؤثؤزسيؤنلةثؤستةكةى وايكرد(مبارةك) كاريكى

بةردةوامبيت.بةشدارى ــذةى ري لةكاتيكدا ئةمةبةزؤرينة (مبارةك) لةنيوةو و كةمتربووميسرى دةنطدةرى طةر هةلبذيردرايةوة،ثةياميكى دةيانتوانى بوناية بةشدارطرنطة زؤر بؤية هةر بنيرن، تر سياسىطةنجان تر بةتايبةتى ناإازيةكان دةنطةدةنطةكانيان بكةنء هةلبذاردن بةشدارى

طؤران. هؤكارى بكةنةطومان هيض نابيت ئةمةش بؤراطةياندنى دةزطاكانى دروستكردنيكىوةك الوازكةن طؤإانكارى طيانى فةرمىدةرةكــىء هةإةشةى بةناوى هةميشةهيزى نةبونى كوردء دةنطى يةك عيراقءهةشبيت ئةطةر ئــةوان، ــةدةرةوةى ل تر بيتة هيزيك هةر مةترسينء...هتد،ضونكة دةبيت، باشتر لةوان ثةرلةمانضاكسازى هةلى سالة ضةندين ــةوان ئدةيانتوانى لةبةردةستايةء وخزمةتكردنيانثيشكةشبكةن تر ئةزمونيكى بكةنء باشىهةلبذاردنة بكةينة ئةم با هيض نةبيت هةرتر، اليةنى هيزو تاقيكردنةوةى ويستطةىليستى هةلبذاردنةدا لةم خؤشبةختانةثارتىء ليستى لةدةرةوةى هةية جياواز

دةكةن. ضاكسازى طؤإانء داواى يةكيتىئةوةبن ئاطادارى طرنطة طةنجان بؤيةبةكاري مافةءدةكريت دةنطدان راستةجؤرةى لةم لةباريكى بةآلم نةهينيت، بةرثرسياريةتيةكى دةبيتة كوردستاندانيشتمانى، مةعريفىء ئاينىء ئةخالقىءجياوازة كوردستان سياسى ذينطةىهيزو كةتيايدا تر ساسى لةذينطةيةكىميساقيكى بةدةستورو كاراكتةرةكاننيشتمانييةكان دامودةزطا نيشتمانىءميزاجء لةكوردستاندا بةآلم ثابةندن،ئاراستةكةرةء كارى طؤترة بةرذةوةندىءمامةلةوةو دةخريتة بةهاش ثيرؤزترينلةإابردوودا ئــةوةى وةك دةفرؤشريت،اليةك هةموو بةشداريكردنى بؤية رويدا،ئةوةى بؤ طرنطة طةنجان، بةتايبةتى دروستبكرينء نيشتامانيةكان دامودةزطاكةمبيتةوة طةندةلى و هةبيت رؤليانبؤ هةريمةدا لةم بكريت، ضاكسازىثارتى يةكيتىء لةدةرةوةى دةكريت ئةمةشطؤإان لةإيطةى ئةطةرةكان تاقيبكرينةوةوكةلتورو ببيتة دةنطدانةوةو سندوقةكانىثارتىء يةكيتيش ناضارى ضاكسازىء طؤران

بكرين.*ثاريزةر

ثةرلةمانء بذاردنى

هةلطؤإاندا طةنج لةثرؤسةى ى

رؤل ئةركء

مةدحةت* كةمال تةالر

خؤياندا مــالــةكــانــي لــةنــاو كــة ســانــة ي «ئة و بةدواي شةقام لةسةر نــادؤزنــةوة، خؤشة ويستي

تؤف حةمزة رة سولي دةطةإين» خؤشةويستيدا

خؤشةويستيء بة سؤزو مرؤظيك هةموء ثيداويستيثيداويستيانة ئةو ئة وانة هةموو بةئارامي هةستكردنلة ذينطةي ثيويستة تاكيك هةموو لةدايكبووني لةطةلئةم بينيت، بةدةستي دابينبكريتء بؤي دةوروبةريديكةي ثيداويستييةكاني سةرجة م وةك ثيداويستييةدةستةبةربكريت، نةتوانراوة زؤر تا كةم كورد تاكي ذيانيئةطة ر خؤشةويستيية سؤزء بة ثيداويستي ئةم جاميرد ذنء لةنيوان ياخود بيت، مندالةكةي بؤ دايك

...هتد. بةيةكتري بةرامبةر خؤشةويستةكانتيربكريت، ثيداويستيية ئةم نةتوانراوة رادةيةك تابؤ هةولدةدات بيت تينووي زؤر تاك كاتيك ضؤن هةروةكدةستكةوتني بةدواي دةطةإيت تينويتيةكةي شكاندنيهةولي شيوة بةهةمان برسيتيدا لةكاتي ياخود ئاو،طةإان تيربكات، ئةطةر برسيتية ئةو دةدات خؤيزؤر ئاسايي شتيكي ثيويستييانةدا ئةو بةدواي سةرجةمهةموو ثيويستي تيركردني كاتيشدا لةهةمان ئةوا بيت،سروشتيء زؤر شتيكي خؤشة ويستي سؤزء بؤ تاكيكرؤذانة لةذياني ثيداويستية ئةم ئةطةر بةآلم ثيويستة،بةر ثةنابةريتة تاك هةية ئةوة ئةطةري ئةوا تيرنةكراسؤزداريء خؤشبةختانة. اليةني تيركردني بؤ ئةنديشة

سةتةاليتء بووني تةكنؤلؤذياء بةهؤي ئيستاهةريمي دامودةزطاكاني مالء لةسةرجةم ئينتةرنيتتري وةرطرتووة. ئاإاستةيةكي ئةم ثيويستيية كوردستانتاك تةكنؤلؤذياوة بةهؤي ضؤن بلين ثثرسن لةوانةيةبةدةستدهةينيت؟ رؤمانسييةكاني سؤزداريء ثيويستييةذمارةية ك سة ردانيكي شةوانة طة ر دةليم ليرةدا منبةتايبةتي بكةين كوردستان شارةكاني مالةكانيئةنداماني سةرجةم شةو 11ي تاكو شةو 10ي لةكاتذميردؤبالذكراوة كة توركي زنجيرةي سة يري كوردي خيزاني

االيام» «وتمضي بةناونيشاني عةرةبي زماني سةر بؤتاكو منداليكةوة لة خيزانة ئةو تاكةكاني هةمووبؤ هةريةك دة كةن زنجيرةية ئة و سةيري طةورةكان

مةبةستيك.زنجيرةكة ثالةواني ديمةني مندالةكان نموونة بؤشيوةي كوشتارء بةديمةني رادةكيشيت سةرنجيانطةورةكانيش هةروةها دةمانضة، بةكارةيناني تةقةكردنءزؤرترين هةية ئةطةر كة بكةين لةئافرةت باس ئةطةربةديمةني دة بن سةرسام ئةوانيش كة بن ئافرةت بينةرنديم»، «ئةسمةرء نيوان رومانسييانةي ضيرؤكة ئةوياخود ميردةكانيان لةطةل راستيدا لةذياني كةئةوانيشبةدةستيان خؤشةويستةكانيان باوكء دايكء لةطةل كضانديكة ثيؤيستيةكي هةموو هةروةك لةبةرئةوة ناكةويت،زؤر شتيكي بةديدةكةن، تةلةفزيؤنيانةدا زنجيرة لةو

بكةن. طةر سةيري ئاساييةبنووسم، دياردة ية ئةم لةسةر دةمةويت زؤردةميكةبةرطي ديمةني بنووسم ئيستا وايليكردم ئةوةي بةآلمبوو، سةرةتايي ضوارة مي ثؤلي قوتابي دةفتةريكي«ئةسمر ئة كتةر هةردوو طةورةي بة وينةيةكي ئةويشئايا بوو، ثرسيار جيي كةئة مة رازاندبوويةوة نديم» ثرسياريكي قوتابيية ئةم تةمةني لةطة ل طونجاوة ئةمةوينةية، ئةو لةبووني بةرثرسة كي بوو لةالدروست ترمضواري سةرةتايي هةرضةندة لةدةفتةري قوتابيةكي ثؤليكة دلنيام بةآلم قوتابي بوو، تةنها يةك بينيم من ئةوةي

ئةو. وةك هةبن زؤر ذمارة يةكيهةبيتء مالةكاندا ضاوديري لةناو ئةطةر دةليم منكاتة كانيء بةسةربردني ضؤنيتي لةسةر رابهينين مندالمنداآلن لة بكةنء سةيري ثيؤيستة كة ضين بةرنامانة ئةوطةورةكان، جيهاني نةك بذين خؤياندا منداليتي جيهانيبؤ خؤشةويستي سؤزء خيزانةكان سةرجةم بيتء ئةطةرئيستا بةوجؤرةي كاتة ئةو بيطومان، دابينبكةن يةكترثيداويستي تيركردني بؤ زنجيرانة ئةم بةر ثةنانابريتة

خؤشةويستي. بةسؤزء

سةنتةري سةرؤكي *جيطريخيزان راويذكاريي

سؤزء بةدواي ويلبوون

خؤشةويستيدا

Page 21: Hawlati - London Edition

هاوآلتي 20٢٠٠٩/٥/١٤ ثينجشةممة (٣) ذمارةالوان كؤمةآليةتيء

جةالل ئازاد سازدانى:

نةخؤشيية ــةو ئ هــاوالتــى: ذنانى تووشى كة ضيين دةروونييانةتووشى بؤضى ذنان بوون؟ كوردستان

دةبن؟ دةروونى نةخؤشىكوردستان ذنانى د.نةشميل:تر، نةتةوةيةكى هةر ذنانى وةكتووشى نيرينةش رةطةزى هةروةك دةبن. جياواز دةروونيى نةخؤشى نةخؤشانة ئةو تةنها ئيمة هةرضةندةروودةكةنة خؤيان كة دةبينين،كةسوكاريان يان نةخؤشخانةكان

دةيانهينن بؤ نةخؤشخانة.كة نيية ئاماريكمان ئيستا تانةخؤشية دةروونيانة جؤرى ئةو ريذةءكورد ميينةى ذنء كة دياريبكاتطشتى بةشيوةيةكى دةبن، تووشى وةك دةروونيةكانى نةخؤشيية«خةمؤكىء مةزاجيةكان نةخؤشييةــىء ــةراوك دل شــادى»و نةخؤشى ديوانةييةكان نةخؤشيية واسواسىءبةراورد بة دةبينرينء «سايكؤسز»

زانستيةكاندا. ستانداردة لةطةللةإيذةء بةرضاو جياوازيةكىبة كورد ذنانى تووشبوونى شيوازىنابينريت. دةروونييةكان نةخؤشييةستانداردانةش ــةو ئ كةبةثيىخةمؤكىء وةكــو: نةخؤشيةكانىتر نةخؤشى هةنديك دلةإاوكىء

زؤرترن. لةميينةدانةخؤشى طشتى شيوةيةكى بةنةخؤشيةكى هةموو وةك دةروونيشبؤ هةية هؤكار ضةندين جةستةيى،

وةكو: تووشبوونبؤماوةيى. *هؤكارى

كةسيتىء بايؤلؤجىء *هؤكارىتيكضوونى هؤرمؤنات.

ثيش *كايطةرييةكانىكاتى طرفتى ــوونء ــب ــك ــةداي ل

لةدايكبوون.كؤمةاليةتىء *كاريطةريىطةشةكردنء لةكاتى ـــى دةروون

طةورةبووندا.كة هــةن تر هــؤكــارى ضةند دةركــةوتــنــى لــة دةبينن دةور

نةخؤشيةكةدا:جةستةيى. نةخؤشيى

بؤ دةرمـــان كارهينانى بة هؤشبةر. يان مادةى تر نةخؤشى

ئةو لةطةل ــى دةروون فشارىكةسيكدا لةذيانى كة رووداوانــةداكار ئيشء طرفتى وةكو: روودةدةنخيزاندارىء ئابوورى، بارى طرفتىذينطةء طــؤإانــى مندالبوون، ـــةر، دةوروب لــةطــةل خؤإاهينان

مرؤيى. ذينطةيىء كارةساتىكؤمةاليةتى. طرفتى

تووش ئةو نةخؤشيةى كة جؤرىكاريطةريان دةوروبةر لةطةل دةبيتبــةردةوامــبــوونــى لــةســةر هةية ضاكنةبوونةوة نةخؤشيةكةءدةروونيةكان نةخؤشيية نيشانةكانىبةكورتى طشتىء بةشيوةيةكى

نةخؤش وتويذى لة لةطؤإان بريتين خيرا، لةوانةية كة شيوةيةك بةريتم بةيةك بكات، قسة خاو يانبكات، تةتةلة زمانى بكات، قسة

ثيبكريت. قسةى بةقورسىئاسايى قسةكردنى لةوانةشةلةوانةية كة مةزاجدا: لة طؤإان بيت.توإةبيت، زوو خةمبار، دلتةنط،بةتاوان هةست هةبيت، دلةراوكيىهيوابيت بى نائوميدبيت بكات،دةترسيت، نةيات، بةهيض طــوى

دلخؤشة...هتد.طـــؤإان لــة بــيــركــردنــةوةدا:بيركردنةوةيةكى نةخؤش لةوانةيةلةوانةية يان هةبيت، خيراى زؤرءهةبيت. بيركردنةوةى هةذاريينةخؤش هةلضوون: كؤنترؤلنةكردنىتووندوتيذى، كؤنترؤلى ناتوانيت

تربكات، هةلضوونةكانى سيكسءسايكؤسز حالةتى كةسةى ئةوكةسيتيى يان طرفتى هزرى، طرفتىكةسيتيةكاندا، لةتةنطذة وةك هةية،كؤنترؤلى نةتوانيت لةوانةية

بكات. هةلضوونسكثإى كاتى ـــى: هـــاوالتبةنةخؤشى توشبوون ئةطةرى ذنان

هةية؟ دةروونىلةماوةى لةوانةية د.نةشميل:مانطى سى يةكةمء مانطى سىطرفتى هةنديك دووطيانيدا كؤتايى ئةو نمونة بؤ ــدةن. رووب ــى دةروونخؤيان ويستى بةبي كة خانمانةىمانطى سى لة ــوون، ب دووطيانتووشى زياتر سكةكةياندا يةكةمى لةماوةى دةبن خةمؤكى دلةراوكىءدووطيانيشدا كؤتايى مانطى سى

يان لةمنالبوون بترسيت لةوانةيةنةبيت. ئاسايى منالةكةى كة لةوةىثيشتر كــة خانمانةى ــةو ئئةطةرى هةبووة دةروونيان طرفتىدةروونى طرفتى بة دووضاربوونيانزياترة. دووطيانيدا ــةمــاوةى للةكاتى حالةت هةنديك لةوانةشة

ببن. دووطيانيدا باشتركاتيكى دووطيانى ــاوةى مكةنةخؤشيى ذنيك بؤ هةستةوةرةدةرمانانةى هةبيت. زؤر لةو دةروونىـــى دةروون ــؤ ضـــارةســـةرى ــة ب ككاريطةريى لةوانةية بةكاردين، هةبيت، كؤرثةلة لةسةر خراثيانخراث يان بةكارنةهينان، هةروةهاكاريطةريى دةرمانيش بةكارهينانى

بؤ دايكةكة دةبيت. خراثىخانمة ئةو واية باشتر بؤية هةردةروونيان نةخؤشى كة دووطيانانةىريكوثيك بةشيوةيةكى هةية،ثسثؤريان ثزيشكى ــى ــةردان سبكرينء ضاوديريى ثيبكريتءكة ضارةسةرةى جؤرة بةو ثابةندبن

دادةنريت. بؤيانئةوةية طرنط ترى خاليكىنةخؤشى هةنديك لةوانةية كةمندالبوونء لـــةدواى ـــى دةروونوةك دةربكةون. زةيستانيدا لةكاتىخةمؤكى خةمباريىء نةخؤشيةكانىيان سايكؤسز مندالبوون، دواى ئةو مندالبوون. دواى ديوانةيىنةخؤشيانة ئةم كةتووشى خانمةىطرفتى ثيشتر لةوانةية دةبيت لةاليةنى يان هةبووبيت دةروونــىئامادة نةبووبيت باشى دةروونيةوة بةكردنء دايكايةتى مندالبوونء بؤدةروونى فشارى بةخيوكردن، مندالمندالبوونء ماوةى دةوروبةرى لةدلةراوكي، هيالكىء خةوىء كةمبؤ هةية كاريطةريان لةودايكانةدا

نةخؤشيانة. ئةم دةركةوتنىثزيشكى ثيويستة لةبةرئةوةتةندروستيةكان كارمةندة ذنانءــدة ــةن ــب ــةل م ــكء ــي ــن ــي ــل ــةك لكةضاوديريى تةندروستيةكانداكاتيك دةكةن، دووطيان خانمانى نةخؤشيى نيشانةى كةتيبينىيان ــان ــي دووط لةذنى ـــى دةروونبؤ نيرن بييان دةكةن، زةيستاندا دةروونــى. ثسثؤإى ثزيشكى الىبناسرينةوةء زوو نةخؤشيانة ئةم تابكريتء بؤ ثيويستيان ضارةسةرى دةبيتةوةء ضاك زووتــر دايكةكةمندالةكةى خزمةتى خؤىء دةتوانيت

بكات.دواى خةمؤكى نيشانةكانى

لةدلتةنطى، بريتية منالبوونكة لةوةى ترسان طريان دلثإبوونءبةخيو بةباشى مندالةكةى ناتوانيتنةخؤشيةكى مندالةكةى يان بكات،و خةو تيكضوونى هةبيت زطماكى

خواردن.دواى ديوانةيى نيشانةكانىدووهةفتة لةماوةى زياتر منالبوون ــتء ــةوي دةردةك منالبوون دواى دةبيت: نيشانانةى ئةم نةخؤشناتوانيت كةوت هةلسء تيكضوونىئينكاريى بكات بةخيو مندالةكةىخؤى بةهى دةكاتء لةمندالةكةىكوشتنى يان ئازاردان لة بير نازانيت،بة زؤر بةآلم دةكاتةوة، مندالةكةىدةيات، مندالةكةى ئازارى كةمىبةدبإوايى. هةلوةسةء بوونى لةطةل

لةذنان بةشيك هــاوالتــى:وةك ترى شيوازى ثةنادةبةنةبةرــةإووى ل ئةمة شةخس شيخء

ضؤنة؟ زانسييةوةلةدياردة يةكيك د.نةشميل:كةتاكى ئةوةية، هةلةكان بــاوءدةروونيدا نةخؤشيى لةكاتى كوردبة كة كةسانةية ئةو دةباتةبةر ثةنامةاليةتيةوة ضارةسةرى و شيخ ناوى

نةخؤشى دةكةن.بةشيوةيةكى دياردةيةش ئةمنةخؤشى كارء كةسء لةناو بةربآلو كةثزيشكى دةبينريت، دةروونيدا كة دواكةسة دةروونــى ثسثؤرىئيمة كة ئةوةى دةبينيت. نةخؤشةكةنةخؤشة تيبينيمان كردووة ئةوةية كةبةرضاو جياوازيةكى بةبى دةروونيةكانكؤمةاليةتى، ئاستى لةإةطةز،خةلكى كة نيشتةجيبوونيان شوينىزياد شارن دةرةوةى يان شار ناومةالو بةناو ئةم سةردانى لةجاريكيان ــردووة ك شةخسانةيان شيخء

بردوويانن. زؤر بة كةسوكارياننةشياو بةإيطةى كات زؤربةشيوازى مامةلةكراون هةلة وجةستةيى ـــىء دةروون جــيــاوازىكةمترين ئازاردراونءنةخؤشةكان

ثيطةيةنراوة. سووديانكةخةلكى باوةى بــاوةإة ئةوجنؤكة كة ئةوةية ثيهةلخةلةتينراوةنةخؤشةكانيانةوةء جةستةى ضؤتةئةم كردوون. حالةتةى ئةم تووشىهيض لةإاستيةوةء دوورة ــاوةإة بزانستى يان ئاينى، بنةمايةكىكةثةرة كةسانةش ــةو ئ نيية.جةستةى ضوونة جنؤكة بةباوةإىمةبةستى بؤ تةنها ئةيةن، نةخؤشبة كردنة بازرطانى تاكةكةسيىء

نةخؤشةكانةوة.

لةديمانةيةكدا رةسول د.نةشميلنةخؤشيية لة هاوالتى، باس بؤ

ذنانء دةروونييةكانىئةو لةطةل مامةلة شيوازى

ئةوةش دةكات، نةخؤشييانةداكةكةسيك رةتدةكاتةوة،

هةبيت، دةروونى نةخؤشىالشةيةوة. ضووبيتة جنؤكة

خراثيان ضارةسةرى دةروونى بةكاردين، كاريطةريى دةرمانانةى بؤ لةو «زؤر

هاوآلتى بؤ دةروونى رةسول، خويندكارى بؤردى د.نـةشميل دةبيت« كؤرثةلة لةسةر

رةسوأل نةشميل د.

بةريتانيا، سةربازةكاني كضةدةطةإينةوة بؤ عيراقء بةسكثإيي دةضن جةنطاوةر وةك

هاوآلتي

زياتر ـــردوودا راب سالي شــةش لــةمــاوةيلةعيراقء بةريتاني سةربازيي كضة لــة130 بةهؤي بةريتانيا، بؤ طةإينراونةتةوة ئةفغانستانةوة

سكثإبوونيانةوة.بةريتاني ئيكسثريسي سةندةي رؤذنامةي

بةريتاني سةربازيي كضة 102 كة بآلويكردةوةبةخزمةتي دةستكردن ــةزووي زووب لةكاتيكيبةريتانيا، بؤ طةإينراونةتةوة لةعيراق، سةربازييدا

سكثإبوونيانةوة. بةهؤي ئةوةشوةزارةتي كة نووسيوة ئةوةشي رؤذنامةكة كيشةي بةبووني ناوة داني بةريتانيا بةرطريي ئاماذةيشي سةربازةكانيدا، كضة سكثإبووني

لةبةريتانيا هةر كةهةنديكيان ئةوةكردووة بؤلةعيراقء زؤرينةيان بةآلم بنياتناوة، سكةكةيان

ثإبووة. سكيان ئةفغانستاننيوان سيكسيي ثةيوةنديي بةريتانيا سوثايقةدةغةكردووة، ئةوانةش كوإة سةربازةكاني كضءرووبةإووي دةطونجيت كردووة، سةرثيضييان كة

ببنةوة. خراثرةفتاركردن تؤمةتي

Page 22: Hawlati - London Edition

23هاوآلتي ٢٠٠٩/٥/١٤ ثينجشةممة (٣) بريوإاذمارة

سةركردة دةبيتبيت ميللةت باوكى

ميقداد شاكةلى

ناسراوة، طيتيةدا ئةم شوينى لةزؤر باوة وتة ئةمثيويستة خؤى سثى بةدةم دةيكات ميللةت كةسةى ئةولةكاتى بيت، رؤلةكانى ئاطادارى ئانوساتيكدا لةهةموو بةسةركردة شيوةيةك بةهيض ناخؤشى. ياخود خؤشيدابيت ضونكة بيت، لةطةل ضاوى لةدورةوة كاتيك ئةذمار نايةتة روودةدات، ضى دةطوزةريتء ضي والتــةدا لةو نازانيتداوة، سةركردةكانيان دةورى شانتةكين كاسةليسء هةنديكدةكةن، بؤنمايش خؤشطوزةرانيان ئارامء دؤخيكى سيناريؤى

كةإة! طوييان تيناطةنء ميللةت هايتوهوتةى لةو ئيدىنييةو زؤر طران زل، قسةى كردنء ثالدانةوةو ثيشوازىماندوبوونء لى بدات، ئةنجامى دةتوانيت كةسيك هةمووسةركردة ثالنةرانةى لةو يةكيكة دلسؤزى سةليقةيىءخةلك طوزةرانى لةحالء تا واقيعء ئةرزى ناو دةهينيتةناكةم، بةدى والتةدا لةم سةركردةيةك وةها بؤية تيبطات..هةنديكة، خةمخؤرى ناوضةيةكةو سةركردةى كةسيك هةردةخوولينةوةو دةسةالت كورسى لةسةر خؤيان ئارةزووى بةثةخشان تةخشانء خؤياندا كةسوكارى بةسةر ثارةيان

هيناوة» لةكوى بليت»ئةمةتان ثييان نيية هيزيش كردوةو ديموكراسىء جاإى كردوةو شين سورو خؤيشيان كةضى

داوة. شةفافيةتيشيان ئازادىءبيانويان بإو دةيان ضارةنوسسازةكاندا لةمةسةلةدادةنين، كةضى بةكةمتةرخةم مةركةزى هةيةء حكومةتىكإوكثنء بودجةدا ثارةو دةسةالتء سيستةمى لةمةسةلةى١٤٠ء ماددةى باكيانة ض ئيدى نايةت، ليوة ورتةيان نةبوونى يان نا! يان ئةبى جيبةجى طاز نةوتء قانونىخةونى هةروةكء طوندةكان ضؤلبوونى كشتوكالىء كةرتى

واية. شاعيرةكة١٨٧ ئةنفالكراوى ثيرؤزى رووفاتى هينانةوةى مةراسيمىبينى، بةخؤوة جةماوةرى زؤرى قةرةبالغييةكى طةرمياننةبوو، ثيويست وةكو سةركردايةتيدا لةئاستى ئةسةفطةورةكانيشيان دةبواية هاتبوون، بةالم هةنديكيان هةرضةندةهيندةى سةد ميللةت بيئؤقرةيى بوناية..دلسؤزىء ئامادةسةرؤكى جةنابى دةبواية لةكاتيكدا بوو، زياتر دةسةالتتابووتى لة يةكيك بدابايةو لةطةرميان سةريكى هةريمبةنيسبةت كاتيك هيض ضونكة هةلطرتاية، قوربانيةكانىبارزانيدا قوربانيةكى لةطةل طةرميانى قوربانيةكى كوردةوةئاسمانء جةنابتان حةقيقةتة الى ئةو بةالم نيية، جياوازىهةريمى سةرؤكى شةرةفى سالة ضوار نزيكةى ريسمانة!!تا زاخؤوة لة هةر ثيدراوة طةلةوة لةاليةن كوردستانت جاريكيش بواية تةنيا بؤ نةتتوانى كةضى دةطاتة خانةقين،حالء واقيع ئةرزى لةسةر طةرميانء بهينايةتة تةشريفتانئةو بديباية، مةينةتيةتةتان بةش خةلكة ئةو طوزةرانىتائةبةد طةرميانيةكان دةروونى دلء لة خؤشةويستيت كاتة

نةدةهات. كؤتايىن بةكإؤكى «ى طةرميان خؤ تالةبانى، جةنابى ياخود ناردنى دةدات، حةقيقةتة شاهيدى ئةو ميذوو دةنريتء ك»دابةتايبةتى هةية، ئةرينى طاريطةرى حيزبةكةت جيطيرىزؤر خؤشةويستة، طةرميانيةكاندا دةروونى لة دلء زاتة ئةوتةثوتؤزة لةسةر ئةو بةشيكى بهاتنايةء خؤتان بةالم دةبوايةلةطةل خؤت هاوخةمى نةبواية هيض هةر بنيشتاية، شانتانلةبةغدا رؤذيكت ديدارى كؤبونةوةو دةربإياية، خةلكة ئةوئاثؤرةيةت ئةو خةلكةو ئةو خةمى بةشدارى دواخستاية، سةرشان، تابوتيك بخةيتة ئةركى رةنطة نةتوانى بكرداية..دابنيت، ثيرؤزيان روفاتى لةسةر طوليك تاجة دةتتوانى بةالمنيشتيمان. طةلء سومبولى دةبويتة تر هيندةى دة ئةوكاتةدةكةمةوة دلنياتان بةرزانى: تالةبانىء بةإيزانليبكات طةرميانيةكانة، طلةييتان كة ئيدى كةس دوايةمينلةهةموو ناوضةية ئةم بةوةفايى دريــذىء ثشوو ضونكةيادى ئةمسالى لةمةراسيمى ديارترة، تر شوينةكانىبدةن سةرنجيان بةضاوى خؤتان هات، وةرن كؤتايى ئةنفالداخةباتدا لةإؤذانى ليئةضؤإى! خوينى برينةكانيان ئيستاشنالةبارى خزمةتطوزارى لةنةبوونى قوربانياندا، طةورةترين خةوخؤشانى قوربانى بونةتة ئةمإؤش هةتا دةرونيداضاوةإيبن زويرينء ليتان طةرميانيةكان كةواتة والت،بؤ دةبواية ضونكة ليبسينريتةوة، سةركردايةتيتان شةرةفىطةرميانء لة سةريكتان بواية هةلبذاردنيش ثإوثاطةندةىبمانبينيباية نزيكةوة لة نةبى بداية..هيض ئةنفال مةزارطةى

ضؤنة! هةستتان

عارف ستارة

حكومةتء بي لةهةريميكي زياتر زامةكان كردنة لةخوي ثةرتةوازةداكةسنوري لةهةريميكدا نيية تر هيضيدابإينراو بةشي زؤرترين نييةء دياريكراوكةخاوةني لةهةريميكدا دةستةن ذيرطشتيةكاني نييةء هيلة خؤي دةستوريستراتيذييةتي نييةء ديار بةإيوةبردني خؤنييةءسةركردةكانيئيرادةيةكيسياسيان

هةبيت. هةلويستيان بتوانن تا نيية،لةبةناوهةريميكداكةسيثاريزطايانسةرةتاييترين بةإيوةنةبراوةء ثيخةلكةكةي بؤ خزمةتطوزارييانضؤن دةتوانن ئيدي دةستةبةر نةكردووة،دةربضن كارةساتيكدا بــاري لةذيربيركردنةوةء زؤرترين ئةنفالةء كةناويتيكؤشانء طةورةترين بةرنامةء وردترينئةوةي بتوانريت ماندووبوني ثيويستة بؤيادكردنةوةي بؤية بدريتي، خؤيي مافيتر سالةكاني وةك ئةنفال ئةمساليديار مةبةستةكةي دةسةآلتةوة لةاليةنبةرةو كة ثيواذؤييةدا لةم بةتايبةتي بوء

دةنيين. هةنطاو هةلبذاردنلةاليةني ضؤن وةك هةر دةسةآلتبةإيوةبردنء ثةيإةوي بةرنامةء هزريءشيوة بةهةمان الوازة فيكرييةوةفيكريء عةقليةتيكي نةبووني بةهؤيتواناي داإشتني رامياريء بةإيوةبردنةوةبوارةكاندا لةهةموو كاركردني ثالنيكةتووشي ليكردوة واي ئةمةش نةبوةفةرهةنطي ثةروةردةييء هزريء بؤشاييبة بيكاري بؤشاييةكانيء بؤية ببيتءثإكردؤتةوة ناشايستة كاري بةر ثةنابردنةليكةوتنةوةي بةئاستي كةطةيشتنةبةإيوةبردنء رامــيــاريء طةندةلي

ئةخالقي. ريكخستنيءوينةي لةبةرئةوةي ئةنفال كارةساتيطةورةترين دةطمةنةء لةجيهانيشداكوردء خةلكي نةهامةتي قوربانيءلةئاستي ثيويستة بؤية طةرميانيةكانة،لةريطةي بكريت، بؤ كاري نيودةولةتيدابةلطةنامةء حالء شاهيد بةكارهيناني لةهاوآلتيانء زؤر كؤمةليكيرووداوةكةدا لةناو كةساني رؤشنبيرانءهةنطاوانة ئةم طةياندني بؤ بةآلم ذياون،بةهيزء داكؤكيكار ئيرادةيةكي سياسيئةم بكاتء كةجةسارةت ثيويستةنمونة دةرةوة، بةرةو بنيت هةنطاوةزيانليكةوتواني قةرةبوكردنةوةي ليذنةيوةزارةتي ئةنفالء لةاليةن هةر جينؤسايدهةرضةندة ثيكهاتوة، شةهيدانةوةبةإيوةدةبةن، ليذنةكة شارةزا كةسايةتيخؤي داكؤكيكاري دةسةآلت ضونكة بةآلمنيية، طةل نةهامةتيةكاني دؤزةكــةءثيشةوة ناضيتة ليذنةكةش كاري بؤيةلةثةرلةماني دةســةآلت لةبةرئةوةيهةر ناكات، لةحكومةت فشار عيراق

نادات. ليذنةكةش بة طوي بؤيةساتيكيش بؤ كة دةسةآلتيك كةواتةناإةنجينيتء دراوســي وآلتاني دليطةلةي ئةم سةروةريةكاني هةمووضؤن ــردوة، ك بةغداد بة ثيشكةشهةنطاو نيودةولةتيدا لةئاستي دةتوانيتلةناراستيةكانيان ثإ يادكردنةوة بنيتطةرميانء كيشاني هوتاظ بة زوو هةربوو، ئاشكرا باليسان سانسؤريروفاتي١٨٧شةهيدي كةهينانةوةيمانطيك ضةند دواي ئةنفالكراوبةقةد دياريكردني٤/١٤ دواخستنءهيندة نيو بةهةلبذاردنة، نزيك ئةوةي

بة رؤذة ئةم نةبون كةيادي ئةوةدا لةبيريثارضة هينانةوةي بكةنةوة، حورمةتةوةبؤ جاريك هةر روفاتانةء ئةم ثارضةيثةإي ئةو لةناو دةسةآلتء مةراميكيفةرامؤشكردنياندا خزمةتطوزاريء بيويذدانيةوة دةرونيء لةإووي تر هيندةيزياتري كةسء كاري ئةنفالكراوان ئازاريســةروةري هةر نةك ئةمة ــتء دةدريكرنة خوي تر جاريكي بةلكو نيية،

زامةكانيانة.وةك خزمةتطوزاري ثيشكةشكردنيهةرضةندة خةلك، سةرةتايي مافيكيناسؤري ـــدارء زام ناخي قــةرةبــويناكاتةوة، ئةنفالكراوان كةسوكاريدةظةرةكانيانء ئاوةدانكردنةوةي وةليئازارء كةمكردنةوةي بؤيان، ئاسانكارينويترء بيركردنةوةيةكي بؤ زةمينةية هيض هةر ئةوةي بؤ خةميك دةربازكردنيكال نةبيتةوة ئينتيماية اليان ئةو نةبيتقوربانين طةورةترين خاوةني ئةوان كة

رةوادا. دؤزيكي لةثيناويكارةساتةكاني لةبةرامبةر دةسةآلتقوربانيء سةرجةم هةلةبجةء ئةنفالءبيريزي زؤرترين طةلدا نةهامةتيةكاني١٠ي مانطي لةكؤنفرانسيكي نواندوة،كةريكخراوي ئةنفال لةسةر ٢٠٠٨داســــةرةإاي ــســازي كــردبــوو، ــاك ضئةمة كة ئامادةنةبون، بانطهيشتكردنيانبةطةورةترين نةدانة طرنطي نيشانةيكةسوكاري لةكاتيكدا طةليك كارةساتي

قةآلدزيء لةطةرميانء ئةنفالكراوانهاتبوون. ترةوة شويني جافايةتيء دؤليثيويستة خاآلنةي ئةو لةطرنطترينبكريت، ثةسندكردنء كارةساتي ئةنفال بؤتةواوكردنيدةستوريهةريمءدياريكردنيبودجةي داناني كوردستانء سنوريثيشخستنء بةطةرميانء تايبةتناوضةء ديهاتةكانيانء ئاوةدانكردنةوةي بؤيانء كار شويني كارطةء دروستكردنيمةدةنيء ريكخراوة كردني هاوكاريئةنفالة، بواري شارةزاياني كةسايةتيء كارةساتةكةء كاركردن بردنة ثيشةوةي بؤ

لةسةري.لةيادةكةدا حكومي بةرثرسانيئةم دةكرد عيراق لةحكومةتي داوايانواتة بناسينيت، بةجينؤسايد كةيسة بةغدا فشاريك هيض بي خؤرسكانةءلةكاتيكدا بزانيت، خؤي بةكاري بيتءهةريمة حكومةتي ثةرلةمانء كاريكؤلنةدةن بةغداء سةر بخاتة فشاربةرثرسيكي لةوتةي ثةسندكردني، تائامادةنةبوني ئةنفاليشدا ــي وةزارةتنوينةري ــرء وةزي هةريمء سةرؤكيئةوةي بؤ ــدةوة ــةإان دةط حكومةتيوةك ئامادةبون، هةمويان تر كةساآلنيضونكة نةكات، ثيويست ئيستا ئةوةي

ئامادةبون. لةإابردودابةزةقي زؤر ئةمسالدا لة٤/١٤يثيش كةوتبوة حيزبي ــدي ــةرذةوةن بلةدةستداني شيني بةئاشكرا دةسةآلت

دةكرد بةخؤنةبوني متمانة جةماوةرءدةإوات يةكالبونةوةيةك ــةرةو ب كة١٨سال حكومةتيك بؤ شةرمةزارييةلةضةمضةمال كةضي بيتء تةمةنيئةركء لةسةر ئةنفالكراوان كةسوكاريدروست بؤ ئةنفال خؤيان هيما طيرفانيمةرطةساتتر لةهةموشي بكةن،جةلالدةكاني كؤمار سةرؤك بةفةرمانيثاريزراونء ئيستا تا ئةنفال بكةري

نادرين. لةسيدارةبةدواي راكردن خزمةتطوزاريء بيكةسء زامي خةمء هيندةيتر بذيويداكردؤتةوةء قولتر ئةنفالكراواني كاريخاوةن بي ثالثشتء بي خؤيان هيندة هةميشة غةدر دةكةن، كةهةست دةزاننضارةنوسيانة، كةهةتا كؤتايي هةلبذاردنيبواريك لةهيض طؤإانيك هيض ئةمسالجاي ض هةريمة ئةم تاكيكي هيض بؤبةشيوةيةكي ئةنفالكراوان كةسوكاريبؤية روونادات، بةناوةإؤك طةوهةريءهيز دةبيتباكطراوندةكةي هةنطاوانة ئةمبةفيكرء عةقليةتيكي دلسؤزء طةليكيبيت، دؤزة طةلء ئةم ثةرؤشي بةثالنءنةيتوانيوة ١٨سالة كة دةسةآلتي ضونكةثةلةثروزكيية بةم تازة بكات ئةمةئازاري قورسترين بةتةنط ناتوانيتئةم هيشتا لةكاتيكدا بيت طةليكةوة

نةإواوة. لةئةودا رةطة

[email protected]

تءدةسةال فاقيةتي دوو لةنيوان ئةنفال

كدا!

خةل ساريذنةبووي زامي

Page 23: Hawlati - London Edition

هاوآلتي ٢٠٠٩/٥/١٤بريوإا22 ثينجشةممة (٣) ذمارة

سةباحى غاليب

يةكةم بةشى

زياترى نيوة لة سالة حةظدة ماوةىو كوردستان خــوارووى دانيشتوانىئةو زةمينى جوطرافياى نيوةى نزيكةىذير دةسةآلتى لة راستةوخؤ ناوضةية، ماوةيةدا لةو كوردداية. كارطيريىئةنجامدراوة، هةلبذاردن جار دووزؤر تاقيكردنةوةيةكى يةكةم جارى ئةوتؤى شارةزاييةكى خةلك بوو، تازةبة دةنطداندا، و بةريوةبردن لة نةبووثةرؤشى بة جةماوةر هةموو طشتيشكوردى فةرمانرةوايةتيى بوون ئةوةو ستراتيذى هةنطاويكى بة و ببيننهاوبةشيبكةن. كة زانى ثيويستييانضاوديريكى سةربةخؤ بؤخؤم وةك منهاوبةشبووم، سةرثةرشتيكردندا لةدةنطدانى بنكةكانى زوربةى سةردانىهةمووياندا هةر كرد، لة هةوليرم شارىبةآلم بينى، ساختةكارييم و فيل ئاراستةيةكى بة كارةكة ئةوةى لةبةرو يةكيتى نيوان لة نةروا مةترسييدائةنجامى زانرا ضاكتر بة وا ثارتيدا، سةدانى ئةوانةى ساختةكارييةكانرةسمى بة تؤماريانكردبوو من وةكدوو لةبةر ئةمةش بآلونةكرينةوة،

سةرةكى: هؤكارىدوذمنان، و دؤستان لةبةر يةكةم:و نةبن بيئوميد يةكةم دةستةى تا

. خؤشنةبن ثيمان دوذمنانيشسةرةكييةكةى هيزة دوو دووةم:شةر كوردستان ــوارووى خ هةريمى ريسةكةمان و هةلنةطيرسيننكة خــــورى، ــة ب ــةوة ــةكــةن ــن ــي لو ــر طــةورةت دةبـــووة دةالقــةيــةكــىدةبووة تاقيكردنةوةكةمان لة سةرةتاوة

. تراويلكةشةرى خؤثاراستن لة ناضارى بؤ بةهةلبذاردنةكة ئاكامى كوذى، كوردتةسكى بير لةبةر ثةنجا. بة ثةنجا كرايةو نةتةوةيى بنةمايةكى هيض نةبوونى وبةسةر حيزبايةتى بةرذةوةندى زالبوونىنةخاياند، نةتةوةدا، ئةمة زؤرى ويستى١ ى لة ضوار سال لة ماوةى زياتر بؤئةيلوولى تا ١٧ ى ١٩٩٤ ةوة ئايارىبةو يةكدييان برانةوةى شةرى ،١٩٩٨بةريوةبرد، نابةرثرسياريةتييةوة ثةرىكوردستان جةماوةرى تةواوى داخوازىبؤ وآلت دةرةوةى لة كورد دؤستانى وبةالوةنا، شةرةكةيان بة هاتن كؤتايىالوة هةموو لة كوردييان ناوبانطىئامريكا ثةستؤى ثالة ذير لة تا زراند،بةدلى نا بة ديكةدا، اليةنى هةندى ولة بةر شةرى خؤبةخؤيان ناضارى بة وتايبةتيي بةرذةوةندى بؤ شتيك هةموو

و ثــارة ديسانةوة ــرت، راط خؤياندابةشكردةوة. ثيكةوة دةسةآلتيانتيطةيشتنى ذيان طةرديك ئةوةى تاكةدةزانى ضاك ئةوة هةية، سياسةتى وطةورةتر زاميكى ثارتى و يةكيتى كةو سياسى نةخشةى كردة سويتريان بة وكورد و نةتةوةكةمانةوة. تاكى رؤحىئيستا تا اليان هــةردوو داخــةوة بة نةتةوةكة تةماشاى نةبوون، ئازا هيندةكاريان و كةس و نيوانيان كوذراوانى و

هةذاران حالى و مال خاثووركردنى و بؤ تاوانةكانيان حةقيقةتى و بكةنلة نةتةوة ليبووردن داواى باسبكةن ودةسةآلتيك لةسةر و حكومةت بكةن. نيية سةير بى، رؤنرا ثيشهاتانة ئةوسةدان و كةوتبنةوة كةالوة هةزار بى بن و هةدةر رذا دلؤثة فرميسك بةبن، لةبرةودا قانوونى بى و دةستوورىنةبى بوونى كؤمةآليةتى دادى ثيوانةىدةسةآلت بازنةى دةرةوةى خةلكانى وكورتى بة بكرين. تةماشا سووكى بةدةستىخستبيتة رذيمىحيزبىكةلةطا،

نةتةوةوة. و سةرى مال و شةرةفلة ــش ــي دووةم هــةلــبــذاردنــىقانوونى ضوارضيوةى لة و دا ٢٠٠٥نةبوونى لةبةر ئةنجامدارا، عيراقيداكاريطةر، ديكةى اليةنيكى هيضناضارى بة كورد ئــارةزووى و ويستهاوثةيمانى ــةر ب دةنطةكانيان

ضوار مــاوةى لة كــةوت! كوردستانسةركردايةتى كورد رابووردودا، سالى بارى سةقامطيركردنى بة هيندةنيو بوون، خةريك داطيركةرةوة عيراقىكوردةوة مةسةلةى ثةرؤشى بة ئةوةندة

نةبوون!؟

«طؤران» و نةتةوة ويستىحيزبى سةرانى دووركةوتنةوةى كؤمةآلنى لة كــورد ــدارى دةســةآلتتوركومان و كورد بة كوردستان خةلكىلة و ئاشوريى و كلد و عــةرةب و كورد جياوازةكانى ئايينة ثيكهاتةىمةزهةبةكانى و ديان و يةزيدى وةكهتد، و شةبةك و كاكةيي و شيعة وةكدةوى زؤرى وا طةورة، كةلينيكى بؤتةميللةتيكى هةموو لة ثريكريتةوة.وةك طواستنةوةدا قؤناغى هؤشيارىكة بووة وا هةميشة ئيمة، ئيستاىليزانين و بير رووى لة سةركردايةتى ليثرسينةوةوة هةست بة و دةستثاكى ونةتةوةكة طشتى خةلكانى لــةلة بةآلم ئاطاترن، بة و شكةوتووترن ثيكوردستاندا خوارووى لة و كورددا ناوكوردستان هةريمى بة شوينانةى لةوبارة دواخستنى نيية. وا رؤشتووة ناوىحيزبى دةست بة ذيان جياوازةكانى طةيشتؤتة ــوردةوة ك دةســةآلتــدارى و دلسؤزى لة طومان خةلك ئاستيك

دةكا. ليزانينيانحيزبى دوو ســةركــردايــةتــىليكردووة وا خةلكةكةيان دةسةآلت،طؤران لة بير زؤرى هةرة ــةى زورببؤ ثيشةوة طؤرانيك بكةنةوة، هةلبةتو دةسةآلت لة ترس نةهيشتنى بؤ و ئايندة. لة ترس داطيركةران و لة ترسمةرجة ثيشةوةدا بةرةو طؤرانى لةكورد جةماوةرى بةرنامةى و ويستناو لة دةبى طؤران بطيرى. لةبةرضاوئةواندا ثيناوى لة و بى خةلكةوة

ئةنجامبدرى.ــةروو ــةس ل ــةوة ــةت ن ويستى قانوونيكةوةية، و دةستوور طشتنةبةستى نةتةوة بة ثشت سياسةتمةدارئةودا بةرذةوةندى رؤشنايى لةبةر وئةوا ثيادةينةكا، و دانةريذى بةرنامةئةطةر كاردةكا، خةلك ميذووى دذىبةكارهينانى لةبةر خؤيدا كاتى لةليثرسينةوة نةتوانرى زةنط، و زةبربكرى، حيزبدا و سياسةتمةدار لةطةلبةرةى ميذووى دادطاى دوارؤذدا لةو لةطةلدا دةكا ميللةت، ليثرسينةوةيانبةريوةدةضى. دادثةروةرانةى فةرمانى

ثيش لة هةية، كورد لةوةتةىئيستادا، لة كاتيكدا، هةمووبؤ نةيتوانيوة كورد سياسةتمةدارىويستى لة كةلك نةتةوةكة بةرذةوةندىبؤ هةردةم بةلكو وةربطرى، نةتةوة

سياسةتمةدار و كةس تاكة كةلكىماوةى لة بةكارهاتووة. حيزب وبةر تايبةت و رابــوردوودا سالى ١٧شؤظينى دةولةتى رووخاندنى لةدةولةت نةبوونى كاتى لة و عيراقبايةخى كورد ويستى دواتردا، لة وبؤية لينةكرايةوة، بيرى و ثينةدرادةسةآلتدارى حيزبيى ساسةتمةدارى لةطةل و زةبر بة لةناوخؤدا خؤثةرست،هةلى بيدةسةآلت، و شةرمن دوذمندالة و نةتةوةكةماندا دةست لة زيرينيانبة كردةوة كورديان داطيركةراندا طةلدروستكراوى تازة دةولةتى داطيركراوىــةرةب. ع شؤظينييةتى عيراقىسةرةكيية ــةرة ه خاليكى ئةمةبانطاشةى دةبيتةوة ئةوانة رووبةرووىاليةنة طةل لة دةبى دةكةن، طؤران نيودةولةتيدا بةرةكانى ناوخؤييةكانداوو لة ليبكةنةوة بيرى بايةخةوة زؤر بة

بكةن. بؤ كارى هةلبذاردن دواىاليةنةكانى و سياسةت بوارى لةهةموو لة «طــؤران» ذياندا ديكةىبةكاردى، زياتر ديكة، دةستةواذةيةكىميذووى مةبةستيك. بة يةكةش هةركورددا لةناو «طؤران» بةكارهينانىاليةنيكى لة هةر ئةمةش بةر تازةية،هةريمى لة سياسةتدا مةيدانى لة ذيانسةثاندووة. خؤى كوردستاندا خوارووىنةبؤتة ئيستا تا «طؤران» ئاشكراية

هؤشياريى رووناكبيريى ثرؤذةيةكى كؤمةآليةتى،هؤكارةكةشىدةطةريتةوةدةسةتةيةكى خاوةنى كورد ئةوةى بؤو رووناكبيريى يةكطرتووى فراوانىيةكةوة بة بتوانن كة نيية سياسةتمةدارو رووناكبيريى هيلى دوو بكةن. كاريةكةميان ئةندازةيةك تا دةبى ساسةتثيكةوة ئةوجا دووةمةوة بى و ثيش لةثيناوى لة تيكةآلو و هاوتةريبنةخشةبكيشن و بيربكةنةوة نةتةوةدا

بةريوةبةرن. كار و و ريبكةنــؤران» «ط يةكةمى هةنطاوىخؤى ديموكراسيدا بنياتنانى لة دةبىبآلوبوونةوةى لة بريتيية كة بنوينىجةختبكةنة كة دةزطــا كؤمةليكمافى ثاراستنى قانوون، دةورى سةرخةلك. كؤمةآلنى سياسى و مةدةنى ماناكردنى و ضؤنيتى و قولبوونةوةهاتؤتة ثيناويدا لة كة شيوةيةك بةلة هاوبةشى هاوآلتان ضؤن و كايةوةضؤن ئةو دةكةن، كةشى ديموكراسيداطةشةكردن ثيناوى لة هاوبةشيكردنةكؤمةآليةتيدا ثيويستييةكانى اليةنة وزوربةى دةبى بارةوة، لةم بةريوةدةضى.و رازيبن ئاسوودةبن كؤمةآلنى خةلكبارى و كار بةريوةبردنى ضؤنيتى لةطؤران بايةخى كاتة ئةو حكومةت. ئةوة فيرى هاوآلت كة ــةوى دةردةكو هةية مافى كة فيرببى يا بكرىخؤى. بارى ذيانى كار و بةرثرسيارة لةدةبىحكومةت وازلة «ثاوانكردنىبؤ نةيكاتة بيانوو و ديموكراسى» بينىضاالكى و وقةلةم زمان طؤكردنى لةسةركةوتوو، اليةنى كورد. خةلكىبؤ خؤى و بينى طةورةيى لة واز تةرخانبكا. نةتةوة خزمةتكردنىو نةتةوة بريارى طةورة، بريارى دةبىدابةشكردنى زةوى دةبى بى. هاوآلتاننانى هي ئةودا، ئةم و بةسةر كوردستانكةركووك و فةلةستين ئاوارةكانى دةرةوةى داطيركراوةكانى ناوضة وذير دةستى لة نابى ديكة هةريم ضى

بى. نابةرثرسياردا سياسةتمةدارىمافمان دةبى كورد، تاكى ئيمةىداهينانى «مافى تايبةتى بة هةبىثيشكةوتنى كة مافانةشةوة بةو ماف»دةيانهينيتة خؤيدا لةطةل ذيــانهةر هاوشانى كورد مرؤظى مةيدانةوة.مرؤظيكى هيض لة و ديكةية مرؤظيكىئةوةى كةمتر. نة زياترة نة ديكةئينطليزى، ئامريكايى، مرؤظيكى... يا ئةلمانى ذاثؤنى، فةرةنسايى،لة دةستماندى. دةستيدى، ئيمةش لةكةس هةموو لة بةر تيطةيشتنة ئةمثيشةنط سياسةتمةدارى ثيويستة و نيمانة بةداخةوة كة بكا. ثيادةى

دروست ببى. دةبى هةولبدةين

ك

خةل ويستى و بذاردن

هةل

عوسمان هةمزة

خؤمان ثيش طةالنى ئةزموونىئةوة كة سةلماندووة ئيمة بؤ ئةوةيانبةرضاوو بةشداريةكى خؤيانن طةالنةلةئالوطؤرثيكردنى دةكةن كاريطةردةستةالتء شفتثيكردنى دةستةالتىهينانةكايةى نةويستراو طةندةألءــوازراو خ ــةرثــرسء ب دةستالتى

مةدةنى.هةر بلين دةتوانين ليرةوةقوذبنيكى كونء لةهةر دةسةالتيك

رةنطدانةوةى هةية دونياية ئةمهؤشيارىء ئاستى كــةلــتــوروكؤمةلطةيةية ئةو بةرثرسيارتىلةدايك تيدا كةدةستةالتةكةىضةندة هةر تر بةواتايةكى دةبيت، بةرثرسيتى هؤشيارىو ئاستىكؤمةلطةيةكدا تاكةكانى لةناوكايةكانى هةموو بيتء لةسةرةوةكؤمةلطةكةى تاكى تاك ذيانىدةبيت كاريطةرى ئةوةندة طرتبيتةوةدةسةالتيكى لةفةراهةمهينانىئةركى ــافء م كةتييدا ــا وةه

دياربيتء بــةإوونــى هاوالتيانداكؤكى دلسؤزانة بةرثرسانةوبةرذةوةنديية داواو لةمافء بكاتبيباكانة كؤمةلطةكةو طشتييةكانى ثرسة لةطةل مامةلة بةخةمساردى

نةكات. ستراتيجيةكانى طرنطءيــةكــةم مـــن ــى ــؤضــون ــةب بدةسةالتيكى بةديهينانى هةنطاوىلةم بــةرثــرس ئــيــدارى سياسىء لة لةمةإخؤماندا هــةريــمــةىكةدلسؤزانء دةستثيدةكات ويوةهةولبدةن والت خةمخؤرانى

راطةياندن دةزطاكانى لةإيطةىــوســراوةوة، ن بيسراوو بةبينراوريكخراوةكانى لةإيطةى هةروةهاكةنالةكانى مةدةنىء كؤمةلطةىلةمةترسى كؤمةلطة ثةيوةندى، ترىدةستةالتى ضةقبةستووةى بارة ئةوهؤشيارو هةريمةدا لةم سياسىثيبدةن رؤشنبيريان ئاطاداربكةنةوةهةلبذاردنء ثرسةكانى ــارةى دةربياساو سةروةريتى مرؤظء مافىدةسةالت. ئاشتيانةى ئالوطؤركردنىئةنجامدانى هةنطاوى دووةم

كــوردى لةدةسةالتى ضاكسازى بريتيية كوردستاندا، لةهةريمى راطةياندنى كةدةزطاكانى لةوةىثةرة لةجاران بويرانةتر ئةهلى بدةنء ثرتةقاليكةيان بةشؤرشةبنينء ثيتةكاندا لةسةر خالةكان دةسةالت ئاراستةى جدى رةخنةىماددىو قوربانى ئامادةبن بكةنء

بدةن. لةثيناودا مةعنةوىلةسةرى نابيت كة تر خاليكى ثيويستة كة ئةوةية نةوةستينلةهةريمدا سياسى دةســةالتــى

رةخنة كةئةوانةى تيبطات لةوةتــابــورى ـــرن دةط ـــةدةســـةالت للةئةستيرةيةكى نينء ثينجةمئةم ناحةزى نةهاتوونء ــرةوة تئةوان جياوازى بةلكو ئةزمونةنين،كةئةوان ئةوةية تر خةلكانى لةطةلضاوكراوةى هؤشيارو تويذيكىئةو نايانةويت طؤمةلطىيةنء ئةوثيبكةنن كةبةحكومةت دؤستةبن(دؤست طوتويانة لةميذة ثيشينانيشبةلكو ثيدةكةنى، كةثيت نيية ئةوة

كةدةتطريةنى). ئةوةية دؤست

ةقينني

طؤمة بشل ئةو با

Page 24: Hawlati - London Edition

25هاوآلتي ٢٠٠٩/٥/١٤ ثينجشةممة (٣) ذمارةبريوإا

ناديموكراسيبوون سيماى بذاردنء

هةلعوسمان طؤران

ثيش باقةكانى بريقء ريكالمةهةلبذاردن

ماوة بيرم منال بووم كةم ئةوكاتةىكوإى دةوتم باوكم ثييان يان دايكم كةثاسكيل جوانترين دةربضيت ئةطةر خؤمهةر دةكــإم، بؤ جوانت قاتيكى يانئةو ئةوةى بؤ ئةدا زؤرم هةولى ئةوكاتةدةستبهينم، بة ثاسكيلة ئةو يان خةآلتةباشترين ئةوكات ريكالمةى ئةو ضونكةبةرامبةرم باوكم دايكء بوو كاريزمابةقسةيان ئةوةى بؤ دةهينا بةكارياندةبينم بووم، طةورة ئيستا بةآلم بكةن،ئةدرى بةطويمدا، لةوة طةورةتر خةآلتىكة ثاسكيليك بوونةتة خةآلتةكانناوةستن فإينةشةوة بةو بةلكو ئةفإن،لةدورئةكةنة بةهةشتيك خةريكةجارةيان دايكء باوكم بةآلم ئةم خةآلت،لةاليةن خةآلتانة ديــاريء ئةم نين،ئةو هةنديك بؤ طةورةمانةوةية، باوكةبةآلم بةهةشت واية، وةكو ضونة خةآلتةدووبارةبوونةوةوى تريش هةنديكى بؤ

بةرطويمان ثيشتر كة درؤيانةية ئةوكةوتوون.

لةبةر باوكم و دايك ئةطةر ئةوكاتةئةو من بةختةوةرى و خؤشطوزةرانىئيستا خؤ ــردم دةك بؤ ريكالمةياندةدرى كة ثاداشتةكان و خةآلتةكانهةر من زياترن، لةوة زؤر بةطؤيما لة دةرضووم هةركة زانى ئةم ئةوكاتةوةرناطرم، خةآلتة ئةو قؤناغيكى خويندنئةو بليي تؤ طةورةبووم ئيستا خؤطةورةمانء باوكة باقووبريقانةى قسةبتوانى طةورةمان باوكة كوإةكانى شاخدارةكانتان درؤ هةبى؟! كاريطةرىسال ضوار ريكالمةكانى لةسةر شايةتندلى هيض كة هةلبذاردن لةمةوثيشىدان خؤشتان نةكردووة، خؤش خةلىليتان، بيبزارن خةلك كة دةنين بةوةدائةو لةئةنجامى ئةوة بزانن ضاك كةواتةهةلبذاردن ثيش كة درؤيانةتانةوةيةبةآلم ــوو، داب خةلكى بة وةعدتان

بؤيان. جيبةجينةكرد هيضيتانهةلبذاردندا: لة ديموكراسيى نةبوونىئةوة ديموكراسيبوون، وتمان هةركات

نيية ئاليةتيك بةبيرمانداديتةوةكة هيضدلى خؤمانى ثي خؤش بكةينء بلين كةبةإيوةدةضيت، بةديموكراسيانة وآلتمانلةهةموو خاوينة وآلتمان ئازادة، وآلتماندذى رؤذنامةنووسان كة دؤريانةى ئةووانيية، نةخير دةكةن، بةدةسةآلتىرووى كة رؤذنامةنووسانن ئةوة بةلكوهةلدةمالن ئيوة درؤيانةى ئةو راستىدةلين، بةخةلكى هةلبذاردن ثيش كةراستيية كة رؤذنامةنووسانن ئةوةكة روو دةخةنة ئيوة شاراوةكانىكام مــةإ، بة ئةكةن ثيى خؤتانى دةكةن باسى ئيوة ديموكراسيةتةىشةهيديك دايكى دلى توانيوةيةتىديموكراسيةتة ئازادانة بكات، كام خؤشدةدات خؤتان بة دذ ريطة بةاليةنيكىثارةو خولقاوى ئيوة بيت، نةيارتانمال خواردن ثارةء فيرى سامانن، ئيوةبةخؤى ريطة دةتوانى كةسيك بوون،كة ثيادةبكات ديموكراسييةت كة بداتلةهةلبذاردن بكات، نةك بةر قبول رةخنةدابنى! اليةنيك خؤى نةيارى بؤ ثيالنكة ديموكراتخوازم من بلى ئةتوانى

سةر بةرامبةرى! هيرش نةكاتة بةضةكنابينين ديموكراسيى مانايةكى هيضثيكةوة دةسةآلت دوواليةنى ئةطةرهةر ثيشتريش كة بن نةياريان دذىضوار بؤ دةسةآلتبوون، بة ــةوان ئنةطرنء يةكن كة ئةدريت هةول حيزببةيةك خؤتان بؤ بةآلم ئةخةن، ثةكيانبةإةواى ئةوان بؤ بؤ دادةبةزن؟! ليستمتمانةيتان بي ثةإى ئةو ئةوة نابينن،ئةوة دةدات، ثيشان بةخةلك بةرامبةرناتوانن كة روو ئةخاتة راستةي ئةوثارة بةخشينةوة بكةن، ثارة هيض بةبىبةآلم ــة، رةواي ــةت دةول لةخةزينةىرؤذنامةنووسانةوة لةاليةن قسةكردنبة ئيوة ديموكراسيتة ئاكارى كام بظةية!

دةبينن. رةوا خؤتانىلة دةخات؟ دوا هةلبذاردنةكان كى ماوة ترتان ثالنيكى ض بؤ؟ بةرضىءدةسةآلتى مانةوةى بؤ بكةن ثيادةىئةتوانى لةئيوةكى جطة خؤتان،دةوامى لةكاتى زانكؤ خويندكارنىزانكؤ؟ دةوةى بةريتة رةسميدا لة ئاهةنط ئةتوانى لةئيوةكى جطة

سازبكات؟ ثةيمانطاكاندا زانكؤءبةئاشكرا ئةويريت فةرمانبةريك ضنادةم؟ كةس بةهيض دةنط من بليتزؤرترة، لةوة زؤر ئيوة توندإةويانةىئةو ئيستا لةخؤتانن ثيشتر كةسانيكسياسيةتةى ئيوة ثةيإةوى دةكةن قبوليانشةإةنطيزى بةكةسيكى ئيوة نييةهةلبذاردنةكان ثيش بؤ باشة ناودةبةن،بوو، بةسةليقة شؤإشطيرى كةسيكىدةثرسم من شةإةنطيزة! ئيستا بةآلمتاوانبارتان فإؤكةوانيكى نةبوون ئيوةشيوة بةباشترين ثاداشتان دةربازكردوولةكوردستاندا كورديك بةآلم دايةوة،لةدةسةآلتى دوور ئامادةية ــاوة ذيسياسيىء بةإةوتى ثةرة خيانةتتانقبوولناكرى، ــدات ب ديموكراسىلةكورديك بيطانةيةكتان فيرن ئيوةبكةن، بؤ ثةيكةرى خؤشتربوىءبةسةر وآلت سامانى سةروةتء فيرن شةهيدو كوإة بكةنء دابةش بيطانةدابمرى، لةبرسان ئةنفالكراويك كضةمانةوى لةثيناوى بيطانةيةك ئامادةن بةسةرتاندا و راخةن بؤ ثشتى خؤتانا

ثيويستى كــورديــك ــةآلم ب ــإوات، بنةبى لةخؤتان ئةطةر ئاوبيت بةقوميكهةر ئةوةش خنكينن، ئةي تونياندا لةطؤرانيبذيكى غةيرة بؤ ثارة ئيوةن كةهةلدةدةن، ثيايدا دةكةونء سةرف كورددةبى كوردةكانيش هونةرمةندة بةآلمهؤليك تا ماضبكةن ئةو ئةمو قاضىكةنايان هونةرةوةية هؤلى بةناوى كة

بى. زةقةى ضاويان دريتىديموكراسييةت ناديموكراسيبوونىدةوةشيتةوة، لةئيوة هةر لةكوردستاندالةمةوثيشمان ــال س (٤) ضونكةئةوال لةدةظةرى ضؤن كة بيرنةضؤتةوةسةر هيرشكراية شيوةيةك بةض ضؤنء قسانة طريى ئةم دذ بةخؤتان، بارةطاىشيوةيةك بةض ئةمسال بؤ دةبى داخؤبداتةوة، ناديموكراسيبوونتان وةآلمىكة ئةيسةلمينن ئةمجارةش ضؤن ئةوةية طرنط ناديموكراتيخوازن،لة خةلكى بيت، هؤشيار خةلكىئةمسال بؤ بزانن بطاتء تى راستييةكانخؤيانء كى دةكةنة خاوةنى و دةكةن ضى

بةإيوةبةرى. بؤ وآلتيان

رةفعةت عيماد

سةرؤكي كةبةئامادةبووني كوردستان ثةرلةماني دوايية بةمكؤببوونةوة، هةلبذاردن رؤذي لةسةردياريكردني كوردستان هةريميبةناوي داواكاري يةكيتي لةسةر خؤي كةلةكاتي ثةرلةمانتاريكي توركمانلةقسةنةكردنء ضوارسال لةثةرلةمان تةعيينكرابوو دواي توركمان نوينةريدةستي وةرطرتووةو مؤلةتي كاري تايبةت بؤ (كةتةنها هةلنةبإين دةست(سكت دةليت كة عةرةبي ثةندةكةي هةروةك !.. كرد قسةي هةلبإيوة)دةكرد ئةوةيان ضاوةإيي توركمان طةلي لةكاتيكدا . كفرا) وناطق دهراداخوازي كيشةو لةكؤمةليك باس كوردستان هةريمي سةرؤكي لةثيش كةئةوثةرلةمانتارة دةنطي لةبي ضوارسال دواي بكرداباية، توركمانيسةرؤكي خاتري بةهةولء بةالم نةبوو، قسةكةران لةنيو كةناويشيكردوو قسةي كوردستان هةريمي سةرؤكي لةثيش ثةرلةمانيةكيتيةوة ثارتيء لةاليةن كة ئةوان بةوةكرد شانازي لةقسةكانيشيداكة طوت ئةوةشي ئةوثةرلةمانتارة لةوةداية كيشةكةش تةعيينكراون..ئةوانةشي كردووةء توركمانيان طةلي خزمةتي ئةوضوارسالةدا لةماوةينةكردني خزمةت كةإاستيةكانيان سةبارةت بةكارنةكردنء دانا بةسيخوإخؤي كةلةكاتي لةبيركردووة خؤيان ليرةدا باسكردووة.. ثةرلةمانتارانة ئةوبوون توركماني بةرةي بةرثرساني طةورة سال ضةندين بؤماوةي زؤربةيانض كورد ض خةلكي هةولير كة ئةوةية جيطاي قسةكردن بيت ئةوةي !..بةقسةي دوبارة نيية كة نزم رؤشنبيريان ئةوةندة توركمان خةلكيكن ئاستينوينةرانةي ئةو كة دةزاني ئةوة كةسيش هةموو بكةن بإوا بنةما بي كراووخؤيان بةطيرفاني خزمةتيان تةنها ضوارسالةدا ئةو لةماوةي توركمانئيستاش نةبوو هيضيان ثةرلةمانتار ببنة ئةوةي ثيش ضونكة كردووة،خةلكين باسكردني نموونةي جيطاي ئؤتؤمبيلةكانيان تةالرو كؤشكءتوركمان نةك يةكيتية نوينةري جطةلةوةي ئةوثةرلةمانتارة هةربؤيةضونكة باشتربوو، مابوايةوة دةنطي هةربةبي كوردستان لةثةرلةمانيكردووة ثةرلةمانتارة نةقسةيان ئةو ضوار لةماوةي ئةوضوارسالةدا تائيستاليرةدا !.. توركمان كردووة لةمافي هةلبإيوة نةداكؤكيشيان دةستيان نةثةرلةمانتارة ئةوضوار بزانم دةمةوي كة ئةوةية بطوتريت ثيويستة ئةوةيباإؤذيك كردووة توركمان بؤ ضيان ئةوضوارسالةدا لةماوةي تةعيينكراوانةدةثرسم ..؟ ليوةبكةن باسي بيانخةنةإوو كةنالةكان لة ض لةإؤذنامةكان ضتوركمانيةكانيان قوتابخانة سةردانيكي تائيستا ثةرلةمانتارة ئةوضوار ئاياليقةوماويكي كةمدةرامةتء هاوكاري لةإؤذان رؤذيك ئايا كردووة؟بؤئةوةي توركمان جةماوةري ناو ضوونةتة رؤذيك ئايا كردووة؟ توركمانيانتوركمان بةناوي شةقاميكيان ئايا ضين؟ داواكارييةكانيان كيشةو بزاننئيوة ئايا داوة؟ بةئيوة دةنطي توركمانيك ئايا لةكوردستان؟ كردووة بةكوردستان خزمةتكردن نيشتمانيء ئينتيماي لةسةر خؤي لةكاتيسةيرتر لةهةمووي شةخسي؟ يان هؤكاري جيهيشت توركمانيتان بةرةيبؤ كوردةوة سةركردايةتي لةاليةن كة هةندي دةستكةوت تائيستا ئةوةيةدةليم ئةوةش بؤية دةزانن.. خؤيان بةكرداري ئةوان كراوة توركمانةكانلةكار تازة كار دةيكةن..؟ كة ناكات موجامةالنة بةو قسةو ثيويست كةسةرؤكي كؤمارو سةرؤك كة ئةوةية نموونةشم طةورةترين بؤئيوة ترازانةكرد هيضتان تائيستا كة دةزانن راستية ئةو هةموومان ثيش هةريم خؤيان توركمان بإيارياندا كوردستانيش ثةرلةماني هةلبذاردني بؤ هةربؤيةطةل لةشويني شياوبيتء شياو بؤئةوةي كةسي خؤيان هةلبذينء نوينةريسال ضوار تةعييننةكريتء توركمان نوينةري بةناوي كةس ئيتر هةليبذيريت

.. قسةنةكات جاريكيش

دواي ئةوثةرلةمانتارةيقسةيكرد ...! يةك ضوار سال جاسم قاسم

بؤثإوثاطةندةى وادةيــةك بةفةرمى هيشتاهــةروةك كةضى نــةكــراوة، ــاري دي هةلبذاردنرؤذنامةكانى يةكيتى راطةياندنء جارةكانى ثيشووتالةبانىء كةسيتى بة ثياهةلطوتن كةوتونةتةوة سياسيةكى دةرخستنيوةكسةركردةيةكىكاريزماولةو ضةندان دةكةيتةوة دةميش هةركة وينة. بيقةلةمةكانيان هةميشة كة رؤذنامةنووسانة بوختان ثةالماردانء بكةونة تا ئامادةية تةيارو دوذمنانى دةرةكىء بةدنةدانى طواية دروستكردن،سوكايةتى كوردستان هةريمى ئةزمونةى ئةواليانواية ئةوان دةكريت، كورد بةسةركردةكانيبطرة هاوسةنطى تالةباني نةكهةرهاوسةنطىهةريم

راطرتووة. عيراقيشىسياسيبوون لة ديرة نامةوي قسة ضةند لةم منئةوةى بةقةد بكةم، تالةبانى نةبوونى سياسي ياخستنةإووى ثرسياريكء بةوروذاندنىضةند طةرةكمةخؤدي بيري بة تالةبانى، رةوتاريكى طوتارو ضةندئاخؤ كة بهينةمة رؤذنامةنووسانة ئةء ئةوقازانجدا و زيان لة نيوان سةركردةكةيان سياسةتىئةو راستية هةموومان جاري بووة. كورد ضي بؤبةديوةكةى سياسةتكردن هونةرى كة دةزانينلةسياسةت بةرذةوةنديش بةرذةوةندى، واتا ديكةىتى«. «تايبة «طشتى«ء لة بةرذةوةندى ية بريتىبؤئةوةى ثيشكةوتوو لةوالتى سياسي سةركردةىهةميشة رشي ميذوةوة، نيو خانةي نةضيتة ناوىبؤبةرذةوةندى سياسةتةكةى ئةوةداية لةخةمىدواكةوتوو لةوالتى بةآلم بةكاربينيت، طشتىئةوسةرى تا سةر لةم ثيضةوانةية. ئةوةإيك نادؤزيتةوة دووسةركردة بطةإييت رؤذهــةالتبةكاربينى، طشتى بؤبةرذةوةندى سياسةتةكةىراثرسيك طةربيتء بليين ئةوةش نية زيدةإؤيىكةسياسةتةكةيان رؤذهةالت بؤئةوسةركردانةىبةكاردةبةن بنةمالةيى شةخسىء بؤبةرذةوةندى

ناوةكان. لة دةبيت يةكيك تالةبانى سازبدرى،لةبةرخاترى لةجاريك زياد سةركردةيةك ئةطةربةقوربانىء سوكايةتى توركةكانى هاوإى ضاوىبكاتء دةولةتى كوردى مليؤن كورد خةباتى ضلثيوةريك ض بة ناوببات ناوشيعرةكان بةخةونىخةلكى سةركةوتونيشانى سياسى بةكاريزماولةوةداية طشتى بــةرذةوةنــدى ئاخؤ دةدةن!؟بةرضاوت بة كاتى بكةيت ئازاد جةلالديك بييترؤلةى هــةزاران بةفرؤكةكةى لةضاوتروكانيكدا بةرذةوةندى طةلةكةى تؤبليى طةلةكةتى خنكاند؟ضاوى بؤخاترى عيراقضيتى ئةوةبيت تالةبانىلةبيربباتةوة؟ كام كوردايةتى رةشى براعةرةبةكانثةكةكة بكةيت رينموويى كاتى هونةرى سياسةتة

هينانى وةدى بؤ كة بدةن فرى ضةكةكانيانكردويانةتة سةرةتاييترينمافىذيانيان

دةولةتى زيندانةكانى ــانء شثإكةيتةوة؟.ئةوةى ثى توركيايانبزانى سياسةت وبيى ئةلفتوركيا راستية تيدةطا كة ئةوتاهةنوكةش بإواى بةسياسةتلةرييةوة ئةوى تاكوردانى نيةشادبن، رةواكانيان بةمافةبةهؤى ئــةوةنــيــة ئــاخــر لةهةلبذاردنى بردنةوةىئةم ــيــةكــانــى شــارةوانــازر ح ــى ــال ــة ح ــي دوايهةوادارى ئةندامء سةداننى كا نة ا يند ز لة ثة تة ة دــــــا ــــــي ــــــورك ت، ن ا د نجة شكة ئة ير ذ لةوةك تالةبانييةك خيرةسالة سياسةت دةلين ضلبةوراستيانة ثةى دةكانى با لة تا يا ئا ؟ ت با ناعيراقى هاوسةنطى

ياناتوانى ــووة ــرت راطحيزبةكةى ــةت ــان ــةن ت

بكاتةوة هاوسةنط خؤيشىقؤرخكردنى بةهؤى كاتى

وتيكراى ثؤستةباالكان سامانءحيزب بإيارةهةستيارةكانىــىء بــنــةمــالــةكــةى ــؤي ــؤخ بلةحيزبةكةى لةتيك هةررؤذةىلةراستى ئةويش دةبيتةوةوبةراست ــةرى ــاوة؟ئ دام دؤش كاريزمابونى تالةبانى لةوشيوازىكاتى ــت دي سياسةتكردنةى

كةركوك ــت ــب رازي ــــةدةرةوة لسةربةخؤو هةريميكى بكريتةمــاددةى باسى لةكوردستانيشسةركةوتنى يان ئةوة بكات سةدوضلرؤذنامةضى هيندى وةك لةبةغدا بوةشةش كاتى دةلين سةربةحيزبةكةىبستةخاكيكى نةيتوانيوة سالةسةرهةريمةكةىء زةوتكراوبطيإيتةوةبةعروبةى رازيية وتةنى موساش عةمروسادةن ئةوانةضةندثرسياريكى عيراق،!بةقةلةم وةلى بدرينةوة وةالم دةخوازم

بةفيشةك! نةك

[email protected]

سياسةت ةبانىء

تال

Page 25: Hawlati - London Edition

هاوآلتي ٢٠٠٩/٥/١٤بريوإا24 ثينجشةممة (٣) ذمارة

سةالح الوك نووسيني

ضــةواشــةكــردن كوشندة ترينهةلبذاردن بلييت بة خةلك ئةوةيةبراوةية، و دؤراو نيوان ملمالنييحةرامة، حـــةاللء نيوان ديــواريلةدة ستداني ميللةتة، فةوتاني طةمييئاييندةية. دؤراندني ضــارةنــووسءخؤإسكترين ماناء ئةمةسادة ترينشيواندني بةهةلةبردنء بؤ ضةمكةديموكراسي. بنةماكاني سةرةكيترينكؤنة، كرضوكالء حيكايةتيكي ئةمةدةيطيريتةوة برادةريك حيكايةتيكهةلة ثإ تةماوي رؤذطاريكي شةكةتي

ديارة. بةنيوضةوانييةوةــي ــال ــة ف ــةرن ك هـــةلـــبـــذاردنزيندووبوونةوةو خؤنويكردنةوةوسةلماندني خــؤنــاســيــنــةوةيــة،كةسانيكي هةلبذاردني شوناسنامةية.بيسةرووبةر، لةميذوويةكي جياواز،نةئينقيالبء نةئينشيقاقء نةخيانةتةءهةلبذاردنة ئةم نةمةرطدؤستيية .لةطةل رووبةرووبوونةوةية يةكةمين هةولداني ية كةمين ميللةتيكدا، خودينووسينةوةي سةرةتاي بؤ ميذووييةئةمةتروسكايي جياواز. الثةرةيةكي

حكومةتء بةدةزطاكردني توولةإييبةسيستمكردنيدةزطاكانة .حكومةتيكبكات بي هةمووان بؤ كار وةك رةشمالشيوازي حيزبيء ئينتمايي طويدانة تيمانبطةيةنيت كة س، ذياني تايبةتيبةهةمان ــةر س هــةمــوو كــةهــة ر بتوانيت حكومة تيك بستةزةويين.و ناوةو ئةزموونةكاني لةهةموو كةلككةسانةي ئةو هةموو وةرطريتء دةرةوةبةوةي هانبدات كةوتوونة تةوة كةدوورتةنها بؤ نيشتمان تة نياء كةئينتمايانتةسك حيزبيية مةرجة نةوةك ثيوةرة،بةكؤنترؤلكردني كةدواتر كورتبينةكاننيشتمان ونةتةوةء حكومةت حيزبءتةواو دةبيت. كةسيكةوة لةاليةن ضةند

كةدة توانين بيسةلمينين دةبيتلةجؤري ثرؤذةيةك بؤ تيإوانينيكثيشكةشبكةين. نةتةوة بيناكردنينيية، بــردنــةوة ـــدنء دؤإان مة رجة ذيانيكي هينانةكاية ي مةرج ئةوةندة يكةهاوالتيان تةندروستة سياسيبإيارداني لةثرؤسةي بة شداربن هانبداتيان هةلةبيت جائةطةر ضارة نووسيان

دروست.جياواز ليستي ئة وةنيية طرنططرنطة بطريت، دة سةالتدا دةستبة سةرلةبنةمالةكردني ري بيتةئاراوةءئــةوة رةنطة بطريت، دة ســتــةالتجياواز كةليستي مة ترسيةبيت ئةواليةك هةموو دةنا دروستيدةكات، بةيةك حيزبةكة دوو كةدابةزيني دةزاننبؤ بةيعةية دووبارةبوونةوةي ليستدةستةالتن، ئةوان ئيمةدةزانين يةكتري.بين، ئؤثؤزيسؤن ئيمة باليطةإين بةالمهةإةشةكردنء لةتيرؤكردنء دوور

نانبإين. دةستخةإؤكردنء لةناوبردنءئةمةكارةساتة كةية؛ لةإاستيداثيشبركي دةسةالتدارةكة هيزة دوو هةربنةما بةهةلةي لةثيادةكردني دةكةن شتةكان بؤئةوةي كؤنسيرتيةكاندائاوابوون مةرطء تاساتي خؤيان وةك

ضارةنووسي دةبيت بؤ بميننةوة.تاكة بةمة رطي بيت ثابةند ميللةتيكتاقانةبيت، مةرطمان بؤ كةسيكةوة، ميذوو لةعنةتي هةرهةمان بؤئيمة بةداخةوة دووبارةبكةينةوة.لةكارةساتء ثإة بةنيشتمانيكين سةرناو ناثةإنة بةالم راديكال، رووداويسياسييةكانمانةوة. جيهانبينيني ديدءئةلحة د بةبةردي سةريان دةبيت هةر بؤ

بضن. لةهؤش بكةويتءئةم دةكــريــت ـــاوة إوان ض وة ك هيزةكان سياسي نةخشةي هةلبذاردنةمانايةي بةو بطؤإيت، لةكوردستاندايةكيتي ثارتيء تةنانةت كةئةطةرشوولي جاران وةك ناتوانن بيبةنة وةثوولةكان ثارةء برا وةك ليهةلكيشنءدةكريت نقوومبكةن. خؤياندا لةنيوان نةخشةي تؤكمةء ئازادا لةطةل ميديايليشاوي بةو بؤ ئةوةي بة ر دابنريت كراوةثيشيلكارييانة خراثكاريء طةندةليءتاوانباران روودةدةنء كةرؤذانة بطيريتبةلكو ناكرين دةستنيشان ــةوةك نهةلبين، ئةوةي بؤ دةدرين يارمةتيبؤ ثةرلةمان نةبيت هةرهيض هةروةهابيتء جار لةميذوويدا ضاالك يةكةمينراستةقينةببةخشيتء مانايةكي بةهاء

يةكةمين بؤ بطةإيتةوة. بؤ شكؤمةنديوةك سياسي ذياني ديناميكيةتي جارلةويوة تةندروست، ثةرلةمانيكي هةرتواناي ثة رلةمانيك ليوةبيت. نوزةيكيشةهةستيارةكانء بةهةموو هةبيتضارةسةرنةكراوةكاندا هةلثسراوةكانءكيشةكاني بؤ ثرؤذةياسا بضيتةوةوياساكاني ــجء ــة ن ط ئــافــرةتءجيناكؤكةكانء ناوضة هاوالتيبوونءمةردانة ثيشة ييانةو ضارةنوسسازةكانداثةر لةماني دةبيت بكات. ثيشكةشياساكاندا بةهةموو بة ووردي داهاتووكيشةكان سةرلةنوي بضيتةوة،خةلكي بةبةشداري ثيناسةبكاتةوةونوي نةخشةي كورد بيانيء شارةزايهاوالتيء نيوان ثةيوةندي داإبيذيتءثةيوةنديةكان ريكبخاتةوة، دةستةالتبؤ بطويزريتةوة كةسايةية وة لةئاستييان حيزب كاريك هة ر دةزطاء ئاستيدةيكات دة زطايةك هةر يان حكومةتتةماشا وا بةلكو ثياوةتي، نةبيتة وةك هةر سةرشانة، كةئةركي بكريتئةركةكاني مــافء ثيويستة ضؤنمانا ثإ ياسادا لةبةردةم هاوالتي

بضةسثيت.ئةم ديكة ئاستةكاني لةسةر

جؤرة جياوازانة ليستة هةلبذاردنءسةرباري فيربين ئةوةي بؤ راهينانيكةبذين. نةضوونء جياوازي ثيكةوة لةيةكبتوانيين جياوازييةوة كةبةهؤي فيربينلةيةك دةبيت هةر نةوة ك بذين، ثيكةوة هةلومةرجيكي هةلبذاردنة ئةم بضين.بةرجةستةكردنءسةلماندني بؤ رةخساوةجياوازي، لةضة مكي تيطةيشتنمانلةناودروشمء طةمةي لةخوالنةوة بةدوورسياسيية ساويلكانةي كالسيكيء ئةم هةلبذاردنء ئةم باوة كانةوة.ثانتايية فراوانكردني جياوازانة ليستةسياسييمانة، ذياني تةسكةكانيسياسي نةوةيةكي هاتنة ثيشةوةيبةذياني ديكة كةليكدانةوةيةكي نوييةسة رةتايي دة بةخشيتء سياسيماندةستةالتء ثاوانكردني نةهيشتنيهةلبذاردنء ئةم ميللة تة. سةروسامانيلةساتة زيندووةكاني ليستانة ئةمبةشانازيييةوة كةدةبيت ميذوومانةئةركي بكةين. لةطةلدا مامةلة يــوردة ك سةركردايةتي سة رشاني يةكةمةوة ئةم ثرؤسةية لةهةردوو كةسيبةإيوةبةرنء حةكيمانة بةهيمنيءكةهةليان بثاريزن ئةو هاوالتيانة مافي

نابذيرنةوة.

براوة و دؤإاو لؤذيكي بذاردنء

هةل

!!! ك

خةل نان بإينى هةإةشةكردنء... وةسانى شوان

ناوى ليستء تؤماركردنى لةطةلكوردستان هةريمى قةوارةسياسيةكانىهةريم داهــاتــووى هةلبذاردنى بؤ جياواز سةربةخؤء ليستيكى ضةندراطةياند خؤيان بةرةسمى دةركةوتنء سةربةخؤ جياوازء ليستى بة ئامادةن كةملمالنيى هةلبذاردنةوة، طؤإةثانى بينةحةساسيةتء لة جؤريك بةدوا، لةوة ئيترحيزبى هــةردوو بةرؤكى لةرز و تاوبة ئيستاوة لة طرتةوةء دةسةآلتىويزةى كةوتونةتة جؤراوجؤر بيانووى فةسلكردنء نانبإينء هةإةشةى خةلكءدةنطة ئةم ئةكةنةوة، شتيان جؤرةها سةخلةت ثييةوة ئةمانة كة ناإازيانةىهةلداوة سةرى زياتر لــةوةوة بوونة،رابردوو لةهةلبذاردنةكانى ئةمان كةبنةماى لةسةر خةلكى بوونء سيمبوليكثيدانء بةلين ئةزموونء و ميذووخؤيانيان ثيشإةوى بة خزمةتكردن بةثيى بةآلم بؤ ئةدان، دةنطيان ئةزانينءخؤيان كة جةماوةر ئيستاى طإوتينىناكريت باوةإ ئامادةئةكةن، طؤإان بؤهــةردوو داهاتوو هةلبذاردنةى لةمليكدانةوةى ثيى بة دةسةآلت حيزبىداهاتوو هةلبذاردنى دةرةنجامةكانىسةر مةترسيانةى دةرةنجامة بةو بةرخؤيان بتوانن بطرنء دةسةآلتيانشلؤقى طــؤإانــكــارىء شؤإشى لة ئةمان ضونكة رزطاربكةن، كةشةكة بةرثرسانى زؤربةى ئيستاشيةوة بةهةإةمى ناو دةسةآلتى حيزبى هةردوو إابردوويان ذيانى زؤربةى حوكمإانىثاراستنى بة بووة خؤخةريكردنيان زياترهةربؤيةشة تايبةتةكانيان، بةرذةوةنديةضاكسازيء ذيربارى بضنة ناتوانن ئيستاقؤضىقؤربانى، خؤيان ببن بة طؤإانيككةبة لة جياتي ئةوةى خؤيان بكةن بؤيةشخؤيانى ليئةدزنةوة، طؤإان ئةوا ساحيبىتاكيكيش هةموو بةالى هةرضةندة

ئةمإؤ ئةوانةى كة نية كراوة روونءهةنطاو ئةيانةوى ئؤثؤزيسيؤن بةرةوحوكمإانيان ئةمانيش ضةندة تا بنين،بةآلم ئةبيت، خةلك بةدلى جياوازءنة كتوثإةو طؤإانة ئةم لةاليةكى تريشزؤريكمان كة ئةطؤإيت، خيراش وا نةهةلبذاردن دواى ئةبى واية ثيمانضؤن وةك بوو، بينة شتةكان هةمووثييان خةلكى عيراق ئازادى لةثرؤسةىهةموو ئيتر دابنيشنء مالةوة لة وابووهاتنةدى، خةونةكان و تةواو شتةكانئيستاش كة بــوو ثيضةوانة ــةآلم ببؤ ليكدانةوةى خةلكى تايمةى ئةو ــإةوى ري ــازادى ئ لةثرؤسةى ئةكردطؤإانةى ئةم بؤية وةرنةطرتووة، خؤىئةنيين بؤ هةنطاوى ئيستا كة خؤشمانبة كاركردنة، سال بةضةندين ثيويستىئيستا كةواتة سةردةميانة. شيوةيةكىنةيانةوى هةريم دةسةآلتدارانى ئةطةربؤ ريطاى بكةنء طؤإانة ئةم ثيشإةوىناشيانةوى بيطومان ئةوا نةكةن، خؤشتريش بؤ ئةوانى دةسةآلت طرتنة ريطةىبةوة خةلكى ئوميدى بةآلم بكةن، خؤشريطةى لة كوردى دةسةآلتى كة ماوةلة هاتنةخوارةوة مةجبورى دةنطدانةوةبةويستى خةلكى بكريتء دةسةآلتسيستةمةكة خؤيان بةدةنطى خؤيانءلةئةنجامى ئةوكاتة و دابمةزريننةوةئامادةية خةلكى وةهــا طؤإانيكىبكات ئةزموونةكة لة بةرطريشبةآلم ئةم جؤرة بوةستنةوة، دذى نةوةكنامؤن قبولنةكراو طشتيان بيركردنةوةبؤيةش يةكيتى« «ثارتىء الى بة ئةو خؤيان لة كردنيان بةرطرى لةئةهيننةوةء بيبنةمايانةية كزو هؤيةئاسايشى دةرةكــيء مةترسى باسىلةسةر ستراتيجى وخةتةرى نةتةوةيىعةإةب، هةإةشةى شةإى كوردو كوردوبؤضوونة ئةم بةآلم مةيدانةكة، دةهينةوةكة ئةوانةية ــةى ووت تةنها تةنهاوشيوةيةك هيض بة نايانةوى ناخوازنء

هةنطاوبنيتء طؤإان بةرةو كوردستانتايبةتةكانيان بةرذةوةندية دةسةآلتءبة تؤكمةء سيستةميكى بةر بكةونةجاريكى ئةيانةوى بؤيةش بوون، ياسابةالى خةلك عاتيفةى ــؤزو س ترببةنةوةو وةهميةكاندا مةترسيةكيشة كة شتيك بة بكةن مةشغوليانطةندةلى سةرةكيةكةيان بيربضيتةوة كةبةهةرحال وآلتة، بةإيوةبردنى خراثلة كةن، دةى بكريت ثييان ئــةوةىخةلكيش نانبإينى هةإةشةكردنءسلناكةنةوة،ئةمهةنطاوةهةلهينانةشياندةستيان بةناوبانطةكانةوة ثياوة لةهؤشيار زوو ــوارةوة خ تاكو ثيكردعبدالمسور نمونةشمان، بكةنةوة،زةرد هةريمى لة زوو كة بوو بارزانىسةرؤكى دواتر ثيضايةوة، ثي بارطةيانالدانء بةرهةإةشةى كةوتنة زانكؤكانئةم بةآلم كارةكانيان، دورخستنةوة لة

وثيطةيشتوون تيطةيشتوون كةسانةهةإةشانة جؤرة ئةم زةحمةتة زؤر بؤيةئةشمينيتةوة، ئةوةى تيبكات، كاريانخةلكىهةذاروماندوبيدةسآلتة ديسانةوةكث ضةندين سالة بةو شيوة دةنطى كةلة سةيرودوور زؤر هةإةشةى بة ئةكريت،بةهامرؤظايةتيةكانئةترسينرين، هةمووو خؤت نانى سةيرة ئةوةى وآلتة لةمحةرام خؤت لةدةمى خؤت حةآللىبايةعيةكةت ئةلين بةخةلكى ئةكةن،بة ثةيوةندى هيض ئةمة كة ئةبإين،بة نية، كةسةوة و يةكييتى ثارتىءفةسلت ئةلين حكومةت فةرمانبةرىدةسةآلتى لة ئةمةشيان كة ئةكةين،فةسل حكومى فةرمانبةرى نية حيزبوانية، شتى دنياش كويي لةهيض بكاتهؤشيارببنةوةء لةوة هةقة خةلكى بؤيةوآلت، سامانى ثارةو و داهات تيبطةن،لةوآلتى ميللةتةو هةموو مافيكة هى

ناتوانيت ذيانت هةيةو كةس هةقى خؤتئةمينيتةوة ئةوةى زةوتبكات، ليتبؤيان بةآلم ئةويان بةلى كادرى حيزبة،ببإن، نانيان بكةنء فةسل ئةمانة هةيةنين، بةآلم دةولةت ضونكة دامةزراوةىبيت هةطبةيا لة طؤإان بيرى كةسيكدةستى كةسيش ئةتوانيتء بيطومانئاخؤ دةنطدان سندوقى لةسةر نةطرتووةضةند ليرةدا من ئةدات، كي بة دةنطبيستووةو سةيرم جياوازو نمونةيةكى كةسء هةموو فكرةى نةبيتة ئةمةوىنةكةنةوةو نةخةلتين بير شيوةية بةونانيان ئاسانى بة وا قسةيكء بة كةلةطةل رؤذانة لةم .. ئيتر .. ئةبإيت باسى اليةنةكانى مامؤستايةكى ئايينى، بةإيوةية كة ئةكرد طؤإانةم ئةم«خؤمنيش ووتى وةآلمدا ، لة مامؤستابكة بإوا بةآلم تيطةيشتووم، باش لقةكانى هةلبذاردنى دةنطدانى لةوةتةى

طويدا بة ئةوةمان ئةنجامدراوة، ئايينىبدةن تر بؤ اليةنى كة دةنط ضةسثينراوةذيانى خؤتان بذيوى خؤتان بةرثرسيارى

لةسةر تؤ مامؤستا ووتم ئةبن« منيشضؤن هةية مووضةت ئةوقاف وةزارةتىناويرم بةو «كاكة بةخوا ووتى ئةتوانن،

كةن« هةر فةسلم نةوةك بكةم قسة ناوةلة يةكيك مامؤستايةكى رؤذانة لةم تةلةفؤن بة شارم دوورة قةتابخانةكانىباردؤخى هةمان باسى بةسةركردةوةء«قوربان ووتى كرد، بؤى طؤإانم ئيستاءئيمة« الى باسةية ئةم بظةية، ئةوةىلة بكة «بإوا ووتى ؟ بؤ ووتم منيشبةس وتوة ثيميان جار ضةند مةلبةندئيتر مةكةن طؤإان ليستةى ئةم باسىئةكةن باسيشى كة بيكةن، ئةكةن ضى

» ئةبن كاردانةوةكان بةرثرسى خؤتان لة كة ثيشمةرطةية هيزى ماوة ئةوةىكة لة هةنديكيان كرد نزيكةوة ثرسيارمتايبةتيان فؤرمى ليكراوةو وينةيان داواىثيشمةرطةكان لة يةكيك ثإئةكةنةوة، بؤراطةياندنى فةوجةكانى لة يةكيك لة كةووتى ئــةكــات، دةوام ى.ن.ك) )ثيشمةرطةو ووتوة ئةبى هةر «ثيمانيانبداتو دةنط خؤى بارةطاكةى بنكةو لةلة ئةطينا بدات دةنط بةئاشكراش

فةسلة«. !!!!!!!!! ئيستاوةسةيروسةمةرةكانى ئةمانةكة ديموكراسة بةناو كوردستانىئةم حالى ئةمةية هةلبذاردن ثيش منةوة بةالى ئةوةى بةآلم ميللةتة،لةم خةلكة هؤشياركردنةوةى طرنطةنةترسين مةترسية وةهميانة، كة جؤرةهيضمان تواناى لة كة بةهةإةشةيةكلةخؤمان دنيا بدةينء ئةنجامى نةبيتبابةتةشم ضةرمى ضؤلةكة، ئةم نةكةينةضيتر كة خةلكيية زياترى زانيارى بؤنةخةلةتينء هةإةشانة جؤرة بةوهيض لةبارا كة نةكةونة ثإوثاطةندةيةك

. نةبووة[email protected]

Page 26: Hawlati - London Edition

27هاوآلتي ٢٠٠٩/٥/١٤ ثينجشةممة (٣) ذمارةبةدواداضوون

هاشم سعود سازدانى:

لـــةإووى ئةنفال ـــى: هـــاوآلترووفاتانةى ئةو كراوة بؤ ضي زانستيةوة

كوردستان؟ هينراونةتةوة كةبة ئةنفال ثرؤسةى لة ياسين: د.(٣٢٠ -٣٠٠) لة قؤناغةكانى هةمووناوةندء عيراقء لةباشورى هةية شوينىشوينةكانى لةكوردستانيش، بطرةلة شوينة، (٢٧٦-٢٨٠) عيراق باشورىنوييةء ئاميريكى كة (GPS) ريطاىئاشكرا ئاسمانى كةنالى ريطاى لةناو بةآلم هةندى شوينى ناوةندء كراوة،نةمانى روخاندنى دواى لة كوردستانيش

بوو. ئاشكرا سةدامةوة رذيمةكةىكة شةهيدةى كؤمةلة ــةو ئوةكو ئيمة كوردستان هينراونةتةوةسةريان لة كارمان كــورد ثسثؤإيشةهيدةى كؤمةلة ئةو وةكو كردووة،شةهيدةى كؤمةلة ئةو بارزانيبوونء كةكؤمةلة ئةو دهؤك، شارى لةشاخيكىكة كارةى ئةو يان ضوارقورنة، شةهيدةىبةشارى سةر «حةزةإ»ى لة (RCLO)دوكان ــةرى دةظ خةلكى كة موسللةم كة شةهيدةى كؤمةلة ئةو بوون،كوردستانء هينرانةوة نةجةف دواييةلةئةنسرؤثؤلؤذي» «فورينسيك كارىفؤإمى بةثإكردنةوةى كراوة، بؤ يان

كةسةكانةوة ثروسكى بةئيسكء تايبةتدروستكردنةوةى لةطةل دروستدةكريتثةيكةرى ئيسكيانء دةستنيشان كردنى

كوشتنيان. هؤكارىبؤتة كة طوللةيةى ئــةو ــا واتكةوتووة شوينيك ض بة مردنء هؤكارىهةمووى ئةمانة جةستةياندا، لةزؤرطرنطة جينؤسايد»ن، «ئيليمينتىتابتوانين بكري بؤ كاري بةزانستىجينؤسايدى بؤناساندنى زانستى كارىطةالنةى ئةو هةموو وةك بكةين، كوردىئةم ئيمةش كــراوةء لي زولميان كة بةإيطايةكى بناسينين بةجيهان كارة

زانستى.وةرطرتن كرد، هاوآلتى: باسى سودبةرذةوةندى بؤ جينؤسايد كةيسى لةلةنيوان هةية جياوازيةك ض نةتةوةيى، سود رووى لة كوردستان كؤسؤظؤء

هةردووال؟ ئةزموونى لة وةرطرتنبينيوة، زؤرم سودى من ياسين: د.جينؤسايدى بةتةواوى شارةزاى لةبةرئةوةضي «ميلؤسؤظيج» كة بــووم ئــةوان كورد ذمارةوة رووى لة بةآلم كردووة،جينؤسايد جؤري بةآلم بووة، زؤرترال هةردوو بؤ ثرؤسةية بووة كة ئةو هةر

كرابوو. ئامادةليدوانى لةطةل تاضةند هاوآلتى: ئةنفال ثي باشة كةلةسةر كةسانةت ئةومةنديان تايبةت ئةوةى بةبي دةدوين،

لةبوارةكة؟ هةبيلة ــة راســت زؤر يــاســيــن: د. هاتووة بةريزتان ثرسيارةكةى بةشيكى خؤيدا لة خؤي ئةمة (تايبةتمةندى)نية،كارةكة بةهاى دؤزء لة طةورةية زيانيكىقسة كة نية ئةوةندة هةر دةكاتةوة، كةمزانستي كاريكى ئةمة تةواو، بكةيتءبابةتة ئةم لةسةر ئةوةى ثيثويستةهةبي، دؤكيومينتى دةبيت دةدويت بلةقينيء سةر هةر نةبي طويطر وةكولة بيت بةشدار دةبيت بةلي، بلى

طفتوطؤكردن.دةكات ئةنفال لةسةر قسة ئةوةىهةبيت تةواوى شارةزاييةكى ثيويستةئةوةشدا لةطةل قسةبكات، ثاشانهةية ريكخراويش هةيةء خةلكانيك«كؤمةلةى «ضاك»ء ريكخراوى وةكو

ئةمانة هةلةبجة» كيمياي قوربانيانىهةموو ئاطاداري كاردةكةنء باش زؤر

جينؤسايد. دةربارةى شتيكنئةو هةية ئةوة طلةيي هاوآلتى: هينراونةتةوة، نةجةفةوة لة رووفاتانةىهينراونةتةوة جياكردنةوة بةبى بةتيكةلءكارة ئةم بكةيتةوة روونى كوردستان،

بووة؟ ضؤنئةو روفاتانة ياسين: هينانةوةى د.لةدواى بةآلم نةبوو، بةجي ناإيكء زؤردةركةوت ئةنجامماندا كة زانستى كارىثيي زيادبوو، بة شةهيدى ديكة (٣٧)لةسةر هاتء بةغدا لة كة ليذنةى ئةولةطةل بوارةكة لة ثسثؤإ وةكو من داواىبة سةر شةهيدانى وةزارةتــى ليذنةىواذؤيان كوردستان، هةريمى حكومةتى(٣٧) راستة كاريكى ئةمة كة كردئافرةتى دوانيان لةوانة كة هةية شةهيد

بوون. (دووطيان)مرؤظى مافي ــى وةزارةت لةطةلزؤريــش ــردو ك طفتوطؤيان عــيــراقرووى لة ئيمة بةكارةكانى سةرسامبوونئةوان الي هةلطرتن، شوينى زانستيءزؤر بةغدا لة ئةوان كة دةزانى وايانخؤيان قسةى بة بةآلم باشترن، لةئيمةبةو طرنطى زؤر كوردستانة كة ئيرةئيمة كة كرد داواشيان دةدريتء باسةحكومةتى وةكو بكةين يان هاوكارىخولى كردنةوةى كوردستان، بؤ هةريمىلةبةغداو وانةوتنةوة لةو بوارةدا تايبةت

لةهةولير.بةغدا حكومةتى ــى: ــاوآلت هبؤ كارةكانتان لةبةردةم كؤسث نةبؤتة

بةكؤمةلةكان؟ طؤإة لة ليكؤلينةوةحكومةت بليم نامةويت د.ياسين:بإيارةى ئةو بةآلم كؤسث، لةبةغدا نةبؤتةهيض نابيت عيراق دةليت ثةرلةمانى كةهةلبدريتةوة، ئةوان ثرسي بةبي طؤإيكزؤر هةلةيةكى ئةمة بةكورد بةرامبةرحكومةتى بة بةزةقي ديارة زؤر طةورةء

عيراقةوة.كةسانةى لةو زؤر لةبةرئةوةىئةوان هةر بإيارةن ئةم ــاوةن خ كة لة ئةنفاليان ثرؤسةى جيبةجيكردنى بة نييةء بؤيان لةبةرئةوة خؤطرتبوو، قبول ئةوة ئيمة نيشتيمانى ئةركى ثيي

لة حكومةتى عيراق، بةتايبةت ناكةينهيض ناتوانن ئةوان وةهادا لةكاتيكىئيمة ضونكة ئيمة، بةبي بكةن كاريك

ليكراوين. زولمــذة دري ــةوان ئ ئــةوةشــدا لةطةل

بةعسن، حكومةتى بإيارى ثيدةرى هةموو لة ديارة بةئاشكرايي زؤر كةئيمةية كارى ئةمةش تردا، كاريكىثةرلةمانى سةرةكى زؤر كارى ئةوان نةكدةربكات، بإياريك كة كوردستانة

وةكو حكومةتى ئيمة بةرامبةر بةئازادىخؤمان بتوانين كارة ئةم كوردستان كةئةستؤي لةسةر نيشتيمانى ئةركى وةكوهةريمى حكومةتى وةك بيتء خؤمان

حكومةتى فيدرال. كوردستان نةك

بدريتةوة»

هةل ثرس بةبي طؤإيك عيراق، نابيت هيض ثةرلةمانى بإياريكى «بةثيىهاوآلتى بؤ جينؤسايد طؤإي بةكؤمةلء لةبوارى ثسثؤإ د. ياسني

هاوآلتيدا لةديداريكىبوارى ثسثؤإى ياسين د.

جينؤسايد، بةكؤمةلء طؤإىلةضؤنيةتى رةخنة

هةلدانةوةى هينانةوةوئةنفالكراوةكان روفاتى

واية ثيى دةطريتءئةنجام زانستى بةشيوةيةكىرةخنةش هةروةها نةدراوة،

دةطريت كة لةو كةسانةلةكةنالةكانى زانيارى بةبى

لةسةر قسة راطةياندنةوةبةكؤمةلةكان طؤإة ئةنفالء

دةكةن.

بةكورتى:

كةريم ياسين ئد.روفاتةكان كردووة. بؤ تةواوى زانستى كة ليكؤلينةوةى ثسثؤإانةى يةكيكة لةو

كؤمةلء جينؤسايد. طؤإي بة لة بوارى ثسثؤإةثزيشكى هةوليري زانكؤي ــ ثزيشكى كؤليذي لة مامؤستاية

كوردستانة دادوةرى ثزيشكى ثةيمانطاى بةإيوةبةرى

فةرمان خيآلنى

شارةكةوة، فراوانبوونى بةهؤىناتوانيت خانةقين نةخؤشخانةى ثيشكةش ثيويست خزمةتطوزارىدانيشتوانى بكات. بةنةخؤشةكان لةوةدةكةنةوة جةخت شارةكةشــن ــرت وةرط ــىء بــةرتــيــل ــدةل ــةن طسةندووة. تةشةنةى لةنةخؤشخانةكةدادانيشتوانةكةى خةنةقين شارى

كةس ـــةزار ه ١٥٠ بةنزيكةىرزطاركردنييةوة دواى دةخةملينريت، ثزيشكيةكانى ثيداويستية زؤربةىدةكريت، دابين بؤ بةطةرميانةوةبودجةى لةسةر هةريم حكومةتى خزمةتطوزارى ضةندين طةرميان

ثيشكةشكردووة. ثزيشكىهاوآلتيةكى محةمةد ــواد فباس خانةقينةو قةزاى دانيشتوىدةرمانخانةى كــة ــات ــةوةدةك لئةوتؤى دةرمانيكى نةخؤشخانةكة

طرانبةها دةرمانى هةرضى تيدانييةوفةرمانبةرانةوة لــةاليــةن هةيةدةرمانخانةكانى بةخاوةنى دةفرؤشرين

بازاإ. ناودةرمانخانةى «بؤية وتى فواد جؤريك ضةند تةنها نةخؤشخانةكة، تيدادةمينيتةوةو هةرزانى دةرمانىبةدةرمانى ثيويستى نةخؤشيك هةرلةدةرةوة ثيويستة هةبيت طرانبةها

بكإيت«. لةدةرمانخانةكانىقسةكانى بــؤ بةلطة فــواددةكات ئةوة بؤ ئاماذة دينيتةوةو يــاريــدةدةرى نزيكى كةكةسيكىداوا هةية، دةرمانخانةى ثزيشكةولةكارمةندانى ثسولةبإى نةخؤشخانةكة

دةكات كة دةرمانى بؤ ببات.طةنجيكى عوسمان كةنعانباس خانةقينة، شارى دانيشتوىبتليك ويستويةتى رؤذيك لةوةدةكاتوتوة ثييان بةآلم ببةخشيت، خوينبازاإ بؤ بضؤ نييةء بةتالمان بتلى

«بةناضارى لةبازاإ وتى كةنعان بيكإة،كإى«. بةتالم بتليكى

بةقسةكانيداو دريذةى طةنجة ئةوبؤم ـــك رؤذي ضةند «دواى ــى وتبتلة خوينة كارمةندانة دةركةوت ئةودةدةنــة بةرتيل بة بةخشراوةكانبةخوينةو كةثيويستيان ئةوانةىبيت كةمدةست ــةذارو ه ئةوةشىبكات لةخزميكى تةكليف دةبيتبوتليك ئةوةى بؤ بكات واسيتة يان

دةستبكةويت«. خوينىهاوآلتيةكى ئةحمةد دليرخؤى نيطةرانى شارةكةيةو ترىخراثى لةبةرامبةر نيشاندةداتنةخؤشخانةى تةندروستىء رةوشىنةخؤشخانةكة دلير بةوتةى خانةقين،وةك نةخؤشيش هةيةو نةدةرمانىناكريت، ضارةسةر تيييدا ثيويستدكتؤريك الى «كةدةضيتة وتى دليرئةوةندة نةشتةرطةرى بةمةبةستىناضار بيزاردةبيتء تا دةخات دوات

لةدةرةوةو عيادةكةى بضيتة دةبيتيان ليدةسينيت، ــارةت ث كؤليكوةرة ثيتدةليت بةئاشكرا جار هةنديكتا ئةهليةكة لةنةخؤشخانة بؤعيادةكةمبدةم«. ئةنجام نةشتةرطةريةكةت بؤ

ئةحمةد عــةبــاس د.خــالــيــدطشتى نةخؤشخانةى بةإيوةبةرى

هاوآلتى، بؤ لةليدوانيكيدا خانةقينئةو ـــات دةك ئـــةوة ــؤ ــاذة ب ــام ئكة درووستكراوة كاتيك نةخؤشخانةيةدةذياو تيدا كةسى ٢٠ هةزار خانةقينئةمنيش خراثى بارودؤخيكى هيضئيستا خانةقين بةآلم نةبووة، لةئارادا

تيدا كةسى هــةزار ٢٠٠ نزيكةىنائارامى تارادةيةكيش باريكى دةذىء

ئةمني هةية.بةإيوةبةرىنةخؤشخانةىخانةقينئيستا ثيش مانطيك ضةند «هةتا وتىلةاليةن ليطيرابوو ديالةمان ريطةىدةرمانيكى بؤية تيرؤريستانةوة،كةم ثيداويستيمان نةبوو ئةوتؤمان

تةندروستى بةهاوكاريةكانى تةنها بووئيستا بةإيوةدةضوين، طةرميان دةرمانمان جؤريكى ضةند جار هةنديكيان لةسنورى ئةوةى نايةت بةهؤى بؤنيية، دةرمان جؤرانةى ئةو ديالةداتايبةتين دةرمانى جؤرانة ئةو يان

بةنةخؤشخانةكان«. كةنادريتدةرمانى بةفرؤشتنى سةبارةتنةخؤشخانةى دةرمانخانةكانى هةردوولةبةرامبةر وةرطرتن بةرتيل خانةقينءبةخشراوةكانى خوينة كيسةــةرى ــوةب ــةإي ب نةخؤشخانةكة«نةبوونى وتى خانةقين، نةخؤشخانةىثيش ئيمة راستة، ئةوة خوين كيسىخوينةكانمان كيسة مانطيك ضةندبؤية كتوثإ، حالةتى بؤ هةلطرتبوولةهاوآلتيةكى خوينبةخش داوا ئةطةرخوين بةتالى كيسيكى كة كرابيتئةوةى لةسةر بةآلم ئاسايية، بكإيتفرؤشرابيت نةخؤشخانة كةدةرمانىلةبةرامبةر وةرطيرابيت بةرتيل يان

كيسة خويندا بةنةخؤشةكان بةخشينىنيية«. لةوجؤرة شتى

جطة خانةقيندا ــارى ــةش لخانةقين، طشتى لةنةخؤشخانةىهةية ئةهليش نةخؤشخانةيةكىزياتر زؤر ريذةيةكى ــة رؤذان كة نةخؤش حكوميةكة لةنةخؤشخانةتيدا نةشتةرطةرى ليدةكاتء رووى

دةطةيةنيت. بةئةنجاملةهةمان عةباس د.خاليد نةخؤشخانة ئةو بةإيوةبةرى كاتيشدائةوة بؤ ئاماذة ئةو ئةهليةشة،بؤ ئةو بةإيوةبةريةكةى ــات دةكنةك كارةكانة ئيشء ريكوثيككردنى

بينين. نةخؤش نةشتةرطةرىءببمة ئةوةى «ثيش وتى ناوبراوخانةقين، نةخؤشخانةى بةإيوةبةرىشارى بؤ ئةهليةم نةخؤشخانة ئةوشانبةشانى درووستكردووةو خانةقينخزمةت خانةقين طشتى نةخؤشخانةى

دةكات«. بةهاوآلتيانى شارةكة

يت

ناهيل لةخانةقني دةرمان ى

طةندةل

Page 27: Hawlati - London Edition

هاوآلتي ٢٠٠٩/٥/١٤بةدواداضوون26 ثينجشةممة (٣) ذمارة

هاوارى سليمان هاوار

ئاوارةى مالى ٤٠٠٠ نزيكةىكوردستان، ديموكراتى ثارتىـــدا ـــةري دةوروب ــرو ــي ــةهــةول كــةلخؤيان بةوتةى نيشتةجيبوون، كردنةوةيةكيان قةرةبوو هيض تائيستاضةند ئــةوةى لةطةل وةرنةطرتووةبةآلم ثيدراوة، بةلينيان جاريك

جيبةجينةكراوة.شةإى بةهؤى هاوآلتيانةى ئةودةوروبةرى هةوليرو ئاوارةى ناوخؤوةبة ئاوارة موتةفةريقةكان ئيستا بوون،هيض ئةوةدةكةن ئاماذة بؤ دةناسرين،وةرنةطرتووة، ثارةيةكيان بإة زةوىءليذنةى ليثرسراوى بةرامبةريشدا لةهةموو لةوةدةكات كة ئاوارةكان باسدةكريتةوة، قةرةبوو ثارتى ئاوارةيةكىبةقؤناغ قؤناغ قةرةبووكردنةوةكة بةآلم

دةدريت. ئةنجاملةسةرةتاى زانياريةكان بةثيىثاريزطاى لة سنورى ناوخؤدا، شةإي(١٥٧٠٠) نزيكةي هــةولــيــردا

ناوخؤى شــةإى ئــــاوارةى مــال (٦٤٠٠) نزيكةى هةبووةو ثارتىوةرطرتوةو شوقةيان لةناو ماليان(٩٣٠٠) قــةرةبــووكــراونــةتــةوة،ئيستا متةفةريقةبوون، ماليشيانئاوارة لةو مال (٤٠٠٠) نزيكةيقةزاو هةوليرو لة متةفةريقانةماونةتةوةو دةوروبةريدا ناحيةكانىقــةرةبــوكــردنــةوةيــةكــيــان هيض

وةرنةطرتوة.لةو يةكيكة مةجيد ــاوارة ئئةوة بؤ ئاماذة ئاوارةية هاوآلتيانةىكةئاوارةنةبوونء كة كةسانيك دةكاتزةويان دهؤكن، هةوليرء خةلكىئةوةى لةطةل ئةوان بةآلم وةرطرتووة،وةرنةطرتوة زةوييةكيان هيض ئاوارةشن

نةكراونةتةوة. قةرةبوو يانجياوازيمان «نابي وتيشى ناوبراوشوقةكان، ناو ئاوارةكانى لةطةل بكةنثارضةيةك ثارةو ئةوان بة وةك ثيويستة

بكرينةوة». قةرةبوو زةوىترة يةكيكى عةزيز عةلي سةآلحطلةييةوة، ثإلة بةدليكى ئاوارانةو لةو

تائيستا كة ئةوةى لةوةدةكات باسنةكرابيتةوة قةرةبوو مابيتةوةءمتةفةريقةكانن، سةآلح ئاوارة تةنها ليثرسراوان لة «ذمارةيةك وتىثارضة دووسى هةريةكةيان كة هةيةسةيارةيان ياخود وةرطرتوة، زةوى

وةرطرتووة».بإى ئةطةر واية ثيى ئةو هاوآلتييةقةرةبووكردنةوةى بؤ كة ثارةيةى ئةوثارةى ناطاتة سةرفبكريت، ئاوارةكانئةو يان ليثرسراوان بيناى دوو يةكهونةرىء فيستيظاليكى بؤ ثارةيةى

دةكريت. سةرف طؤرانىخؤى «كاتى وتى عةلي سةآلحهاتوون بوون، ئاوارة خةلكانة ئةونةهاتوون، زةوى ثارةء بؤ ئيرة بؤكةبةرطرى ــوة ــةوةب ئ بؤ بةلكوئاوارةبوو كاتيك بكةن، لةثارتىمالء خانوى هاوآلتيانة لةو هةريةك

بةجيهيشتوة».سةآلح لةدريذةى قسةكانيدا باسىلةاليةن جاريك كةضةند لةوةشكردمةبةستى بة حوكمةتةوة حيزبء

بةآلم قةرةبووكردنةوة ناويان نوسراوة،نةكراوةو وةآلميان بؤ تائيستا هيضيان

نةدراوةتةوة.محيدين ســوارة مامؤستاهةوليرو ئاوارةكانى ليذنةى سةرؤكىهاوالتى بؤ لةليدوانيكيدا دةوروبةرىروندةكاتةوة كة ئاوارةكانىشةإى ئةوةقةرةبووكراونةتةوة، زؤرينةيان ناوخؤبؤ نةكراوة هيضى كة تائيستا ئةوةى

متةفةريقةكانن. ئاوارةسةرؤكى محيدين ســـوارة«ئيستا وتى ئــاوارةكــان ليذنةىداواى لةسةر هاوكارىء بة حوكمةتقةرةبووكردنةوةى لةهةولى حيزبقةرةبووكردنةوةكةش ئةمانيشداية،كةهيضيان ئةوانةية بؤ يةكةم بةثلةى

نةكراوة». بؤبؤ ئاماذةى محيدين ســوارةئاوارانة لةو هةنديك كة ئةوةشكردخزمةتى وةكو وةرطرتوة، زةويــانقةرةبوو ثيشمةرطايةتى يان حيزبىزةوييةى ئةو «ضونكة وتى دةكرينةوة.خؤي وةريطرتووة نةك وةك خزمةتى

ئاوارةيي».سةرؤكى ليذنةىئاوارةكان وتيشىلةثيناوى سالة ١٣ ئاوارانة «ئةومنداليان مــالء خؤيانء حيزبداخؤيانة هةقى ئــاوارةن، ــةدةرء دةربقةرةبووبكرينةوة، ريزلينانيك وةكثارضةيةك قةرةبووكردنةوةكة جابةآلم بيت، ثارة بة يان بيت، زةوىزياترى يان دووئةرزةي كةسيك هةرقةرةبووكردنةوةية ئةم وةرطرتووة

نايطريتةوة».ئةوةشى ســـوارة مامؤستاــــاردةوة، لــةثــيــشــتــردا ــــةش نزةوى كةموكوإييةوة بةنادادثةروةرىءكؤمةليك هؤكارةكةشى دابةشكراوةو«لة وتى نزمبووة، نةفس خةلكىبةدواداضوونء نةبوونى ئةنجامىبــارودؤخــةكــةيــان ليكؤلنةوة،بةناعةدالةتى قؤستبوويةوةءحةمة نوري ليثرسراوى هةروةهاثارتى ١٩ى لقى ليثرسراوى عةلى ئةوة بؤ ئاماذة كوردستان، ديموكراتىئةو ليثرسراوى وةك ئةوان دةكات

ئاوارةكانن، سنوورى لة كة لقانةىداوايان هةوليانداوةء كات هةمووناوخؤ شةإى ئاوارةكانى كــردووة

بكرينةوة. قةرةبووثارتى ١٩ى لقى ليثرسراوىليدوانيكةيدا دريذةى لة ديموكراتهؤ دوو «لةبةر وتى هاوالتى، بؤخةلكة ئةو يةكةم داوامانكردوة،حيزبىء خةلكيكى كة ئاوارةيةىثارتى ثيناو لة بوون، ثيشمةرطةثيويستة بوون، ئاوارة ديموكراتدالةبةرئةوةى دووةم بكرينةوة، قةرةبووئيتر ناوى داخريتء ئاوارةيي فايلى

نةمينيت». ئاوارةييليثرسراوى على حمة نــوريبــةوةدا ئاماذةى ثارتى ١٩ لقىقةرةبوو مال (٢٤٠٠) نزيكةي كةدةمينيتةوة كة ئةوةشى دةكرينةوة،دةكريتةوة. قةرةبوو دواتر وةجبة بؤئاوارانةى مالة «ئةو وتيشى هةروةهاخؤيان، سنوورى بؤ رؤشتونةتةوةبةالم دةكرينةوة، قةرةبوو ئةوانيش

دةويت». كاتى قةرةبووكردنةوة ئةم

شوينةوارةكانى شةرى ناوخؤ ساريذنةكراوندةكةن قةرةبووكردنةوة داواى هةولير سنورى ناوخؤى شةرى ئاوارةكانى

رؤذنامة فؤتؤ: جيبةجينةكراوة بةالم دراوة، بةليني قةرةبووكردنةوة بةئاوارةكان ضةندينجار

نةبوون! ئامادة ةكانيان

رؤل لةناشتنى باوكانةى ئةوسالح* مةال عادل

طةرميانيةكان طــةرمــيــانء٤/١٤دا شومي ــةإؤذي ل ساآلنة، دةثؤشيت، رةش باآلثؤشء سةرتاثاونبوي بيضارةنوسء ئازيزاني يادي

٢١ كةثيش ئازيزانيك دةكاتةوة،شؤفينزمانةي هيرشي لةئاكامي ساللةهةر دوور فاشيدا بةعس رذيمي لةهةر بةهايةكي ئاكاريكي مرؤييانةنيودةولةتييةكان ثيوةرة جيظاكيءقؤناغ بةهةشت ئةنفالء ناوي لةذير جينؤسايدي قــركــردنء بةقؤناغ

ثيادةدةكريت. بيطياني طةلةكيكي١٩٨٨ةوة لةشوباتي ئيديناحيةيةي جافايةتيء ــي ــةدؤل ل

بةردةوام دةستيثيكرد، طاثيلؤنةوةسالدا تالةمانطي ئةيلولي هةمان بوولةميانةي بادينانء طةياندة خؤينزيكةي دإندانةيةدا، ثرؤسة ئةم

كردة سيظيلي مرؤظي ١٨٢٠٠٠جاإنامةي بةندو بيطويدانة ئامانجءدادطاي مرؤظء مافةكاني طةردوني لةوساتةوة ئيدي نيودةولةتي، داديطةرميانء هةنوكة هةتا وةختةوةوةرزو لةو ساآلنة طةرميانيةكانجطةر بؤ دةثؤشيت، رةش بةروارةداخزمءكةسءكارة وارسء طؤشةو

شوينةكانيان. بيسةروهةروةكو ٤/١٤دا لة ئةمساليشيادة،ئةوةي ئةم تراديسيؤنيكيساآلنة،لةساآلني رابردوو ئةمسالي يادةوةري

رووفاتي طةإانةوةي جيادةكردةوةكةسوكارةكانمانكةثيشضةندمانطيكنةجةفةوة بةكؤمةلةكاني لةطؤإةلةويش هةولير، هينرانةوة دؤزرانةوةءلةسةر سياسيانة مإيكي مشتء دوايهينرانةوة ثرؤسكةكانيان ئيسكءلةطةرميان، باووباثيرانيان زيــديجةرطي سةرلةنوي بةهاتنةوةيان كةهةلقرضايةوةو بنةمالةكانيان بير ١٩٨٨ي ــازاري ئ ئازارةكانيداخء جيطاي ئةوةي بةآلم هينايةوة،بوو، طةرميانيةكان نيطةراني ثةذارةووةزيري جةنابي ئامادةنةبووني ويإايبةسةردانيك كة ئةنفال، شةهيدء

لةبةريتانيابوو.ئامادةنةبووني نةكردنء بةشداري

كؤمارو ســةرؤك ســةرؤك، ــةردوو هرووفاتي بوو لةناشتني هةريم سةرؤكيئةو طةرمياندا رؤلةكاني ثيرؤزيساتةكانيشةإي لةئانء كة طةرميانةيئةو طروكلثةبوو، طةرمياني براكوذيدالةئةنفالء كةثشكي شيري طةرييانةيطةرميانةي ويرانيدا بةركةوت، ئةو سالدانيشتوانةكةشي خةلكء كةمنءكةشارؤضكة تيناطةين هةنوكة تادةسةآلتيكي ثاريزطاية، ياخود ياخودــراوي ــاش دات وشةيةكي سياسيلةياساكانيدا (ئــيــداة)وة بةناويثارساليش تا طةرميانيك بكاتةوة،بؤ بوو، سليماني لةدةستي ضاويخزمةتطوزاري ثرؤذةيةكي ئــةوةيكة طةرميانيك بؤئةنجامبدريت

بةسوتةمةنيء بوو بةشؤإشةكةمان لةإؤلةكاني هةزار دةيان سوتماكءداو لةدةست ئةنفالدا لةكارةساتيبةباوكي كةخؤيان سةركردةكانيشماننةكرد بةشداريان دةزانــن ميللةت

رؤلةكانياندا. لةناشتنينــةكــردنــةي ئــةم بــةشــداريناشتني ــة ل ســـةرؤك ــــةردوو ه

ئةنفالدا شةهيدي ١٨٧ روفاتيدلشكاوتر قوربانيةكان كةسوكاريالوازو ئينتمايان هةستي دةكاتء رقء بيزاريء تؤوي الوازتردةكات، كاتيك تيدادةضينيت، خؤبةكةمزانيانطــةورة لةئاوا ميللةتيك باوكيخةمء بةشداري نةتةوةكةيدا ثرسةيةكيميللةتةكةي ناكاتء ثةذارةو دلتةنطي

رؤذنامةنوسي كةسايةتيء ضةنديندةطةيةننة خؤيان لةوآلتانةوة بيانيشرؤلةكانمان، ثيرؤزي سةرمةزاريطةرميانةكان طةرميانء دةبيتتةفسيرو شرؤظةو خويندنةوةو ضئةم هةلويستةي ئةم بؤ شيكاريان

هةبيت!. باوكانة بةناوئامادةي بةناو كة باوكانيكدةبــن، هونةرمةنديك ثيشوازي خوانيكي سفرةو ئامادةن ياخودبياني بالويزيكي بؤ سةعاتي ضةندرؤحي لةناشتني كةضي ريكبخةنميللةتةكةياندا جطةرطؤشةي دةيانيان باوكن ئةمانة ئاخ ئامادةنابن،

زرباوك!.*مافناس

Page 28: Hawlati - London Edition

29هاوآلتي ٢٠٠٩/٥/٧ ثينجشةممة (٢) تةكنؤلؤذيا ذمارةكورتة هةواأل

كة ئينتةرينتي نويي ثرؤطراميكي Wolfram Alpha بةناوي بإيارةبكات، دةستبةكار مانطةوة ئةم لةكؤتايينازناوي كارةكةي دةسثيكردني ثيش

تؤماركرد. بؤ طوطل«يان «بكورذيلةكؤمثانياي نويية سيستةمة ئةمStephen Wolframدا بةريتانيبواري كؤمثانياي باشتري كةخةآلتيكاملكراوة. هيناوة، بةدةست فيزيايــي، ــوي ن ئينتةنيتي سيستةميجيهاني سةرانسةري زانيارييةكانيدةتوانيت كــؤكــردووةتــةوةء لةخؤيداتةواوي وةآلمدانةوةي لةطةأل هاوكاتبةشيوةزارء بةكارهينةران، ثرسيارةكانيثشكنينةكانيدا لةناو خةلك ئاسايي زماني

بةزانيت.ئيستا ثشكنيني ماتؤإةكانيوةك زانيارييةكاني تةنيا طووطأل وةك ظيديؤييةكان، وينةكان، فايلة سايتةكان،بةالم دةدؤزنةوة، هةوالةكان ويبلؤط يان Wolfram Alpha ثشكينةريثرسياريارانةش ئةو وةآلمي دةتوانيتزؤر قورسنء حالدا لةهةنديك بداتةوة كة

هةية. نوي بةليكدانةوةي ثيويستىبؤ كة ظيديؤييةكاندا لةفايلةثشكنيني ماتؤإي تواناي نيشانداني

Wolfram Alpha ئينتةرنيتيليدةكريت: ثرسياريكي نمايشكراوة،بةرزة؟«. ضةندة ئةوريست «لوتكةي ــدا ــةوةآلم ل سيرضة ــؤإي ــات م ــةو ئسةبارةت كةزانياري دةهينيت الثةإةيةكلةشويني كةبريتين تيداية بةئةوريستكيوةكاني نزيكةكان، شارة جوطرافي،سةبارةت ديكة زانياري هةنديك ديكةء

لوتكةية. بةوماتؤإي لةو دةتوانن ئيوة لةوةش جطةئيف. «لةإؤذيكدا كة جؤن بثرسن: سيرضةتيرؤز (John F. Kennedy) كنيدي

بو؟« ضؤن هةوا كةشء باردؤخي كرا،وآلمتان كةمدا لةماوةيةكي سايتة ئةو

دةداتةوة.لةو Wolfram كؤمثانياي

تواناي سايتة «ئةم شيكردةوة: بارةيةوةثيي سةبارةت ئيوة ئةطةر هةية ئةوةي قؤناغة لة ئيمة ليتانتيبطات. بكةن قسةماتؤإي ئةم وةريخستني سةرةتاييةكانيسةرةتايةكي ثيمانواية ثشكنينةداينءلةكؤكردنةوةي ــووةء ــةب ه باشمانسةرضاوة ٩٠٪ي لة زياتر زانيارييةكان

بةكارهيناوة«. كتيبخانةييةكانمان

ـــارى شــارةزايــةكــي دةمبؤ مؤبايل بةكارهيناني رايطةيانجطةرة لةكيشاني بةكارهينةران

مةترسيدارترة.دكتؤر اليةن لة بابةتة ئةوخةآلتي براوة خورانا« «وينيشارةزاي دةمارء نةشتةرطةريراطةيةنرا. شيرثةنجةي نةخؤشيكةليكؤلينةوةي دكتؤرة ئةو

ــطــةريء ــاري ــةك ســـةبـــارةت ببةكارهيناني مةترسييةكانيــرؤظ ــةر م ــةس ل ــلــي ــاي مــؤببةكارهيناني دةليت: ئةنجامداوة.لةثلةي جطةرة كيشاني مؤبايلء هوكارةكاني دووةمــي يةكةمءبةشيرثةنجةدا تــووشــبــوون

راوةستاون.ليكؤلنةوةانة ئةطةر بةثيي ئةو

١٠سال ماوةي بؤ بةكارهينةرمةترسي بةكاربهينيت، مؤبايلميشك بةشيرثةنجةي تووشبوون

دةبيت. بةرامبةر دوو تيداوتي: لةدريذةدا خورانا ويني لةميشكدا شيرثةنجة روودانينةخؤشةكة مردني هؤى كةبووةتةداهاتوودا دةيةي يةك لةماوةي

زيادتر دةبيت. لةئاستي جيهان

جطةرة مةترسيدارترة كيشانى لة بةكارهيناني مؤبايل

دةست بةكار دةكات «بكوذي طووطأل«لةنانخواردن ئينتةرنيت

طرنطترة!

كةلةاليةن راثرسييةك ثيي بةةوة O٢ تةلةفوني كؤمثانياي بووني بةريتانييةكان ئةنجامدراوة

طرنطترة. ثي لةنانخواردن ئينتةرنيتيانئةو لةوةآلمي بةريتانييةكان ٦٧٪يحةز ئابووريدا كزي لةماوةي كة ثرسيارةداشتطةليك ض لةسةر تيووةكانتان ناكةنلةبةرامبةر ئينتةرنيت كةمبكةنةوة، ثشوودان ،(٪٥٩) قوتابخانة جليناو خواردني كةلوثةلي كريني (٣٠٪)ء

هةليان بذاردووة. (٪٢٤) ماألدةدات نيشان راثــرســيــيــةكــةحةزيان زؤر يةكجار بةريتانيا خةلكيئةطةر تةكنؤلؤذيايةو لةئاميرةكانيباشترين دةكةن حةز هةبيت ثارةكةيان

بكإن. ديجيتالي ئاميري جؤريئاسايي ماليكي راثؤرتة ئةو بةثيي

٢,٤ تةلةفيزيؤن، ١,٦ ئيستا لةبةريتانيا ٢,٢ ياري، كؤنسولي ٢,٤ كؤمثيوتةر،مؤبايلي سي ثليةرو MP٣ ئاميري

تيداية.

سي دي» «ئيأل نرخيدةبيت زياد

TFT- شاشة بةرهةمهينةرانيلةماوةي دةكةن بيني ثيش LCDيةكانئةم نرخي داهــاتــوودا هةفتةي ضةند

زيادبكات. ئاميرانةزاري لةسةر تايمز تايثة رؤذنامةيطواستوويةتةوة: سةرضاوةيةكةوة ضةندلةرادةبةدةري بةردةستي خستنة سةردةمنرخةكانيان هاتووةء كؤتايي ئاميرانة ئةو

زياد دةكات. ٢ تا ٣٪ مانطةدا لةمتايوانيية ئةو رؤذنامة راثؤرتي بةثييدي سي ئيأل كةشوشةي كارطةكانيدابينكردني سةرقالي دةكةن، دروستكؤي لةسةر ئةوةش باريكنء زؤر شاشةي

دةبيت. كاريطةري ثيشةسازييةكةكة ــة ــداي ــك ــي ــات ــةك ل ــة ــةم ئــازاإي ب ليكؤلينةوةي كؤمثايناي كؤمثانيا ،Displaysearchئةمريكييةكانسةردانيناوةندةطةورةكانيذاثؤنء لةكورياء سيدي ئيأل دابينكةريئةو كةمبووني تاهؤكاري دةكةن تايوان

بيتةوة. بؤ روون ئاميرةيانئةو كةمبووني شارةزايان وتةي بةمانطي شةش ئابووري لةباردؤخي ئاميرة

سةرسووإمانة. جيطةي رابردوودا

General Electric كؤمثانياينويي ديسكيكي دروستكردني هةواليطيطابايت ٥٠٠ دةتوانيت كة بآلوكردةوة بةرامبةرة كة تؤماربكات خؤيدا لة داتاكةو ١٠٠ ديسكي DVD لةوانةي لةطةأل

لة بازاإدان. ئيستاهؤلؤطرافة ميكرؤ- ديسكة ئــةوية، DVD ديسكيكي وةك قةبارة بةئةرشيف ثيشةسازي يارمةتيداني بؤ

دروستكراوة.ديسكة ئةو هيوادارة كؤمثانياية ئةوبةكارهينةراني دةست بطاتة داهاتوودا لةديسكةكان يبهينن. بةكار ئةوانيش ئاساييءفيلمةكان بة خةزنكردني Blu-ray كة بؤكؤمثيوتةري ياري هةروةها بةرزء كواليتينيوان لة دةتوانيت ئيستادا لة دروستكراوة،

لةخؤبطريت. داتا طيطابايت ٢٥ تا ٥٠ديسكةكاني كة ــةوةي ئ هــؤكــاريلة زياتر دةتوانيت هؤلؤطراف ميكرؤ-DVD يان Blu-ray دااتا ديسكةكانيئةوةي بؤ دةطةإيتةوة خةزنبكات، لةخؤيداتويذي سي داتاكان لة تةكنؤلؤذيا نويية ئةو

تؤماردةكات. جيادا جيا Brian) ـــــس الورن ـــان ـــراي بناوةندي بةإيوةبةريتي كة (Lawrenceلة ية Holographic Storageلة ئةستؤداية، لة دا GE كؤمثانيايئةو ليكؤلينةوةي طروثي رةسمي ويبلؤطي

«بةمدواييانة نوسيويةتي: كؤمثانيايةداشيوةيةكي GE بة لة كؤمثانياي طروثيكديسكةكاني بةكارهاتووةكاني مادة بةرضاوتا بتوانيت طةشةثيداوة خةزنكردني داتايانخةزنيدةكات، كة ــاي دات ئــةو ريــذةي

زياتربيت.»

دابني ديسكيكدا لة داتا طيطابايت ٥٠٠

Page 29: Hawlati - London Edition

هاوآلتي ٢٠٠٩/٥/٧هةمةإةنط28 ثينجشةممة (٢) ذمارة

قرذاأل٦/٢٢ - ٧/٢٢

شير٧/٢٣ - ٨/٢٢

فةريك٨/٢٣ - ٩/٢٢

تةرازوو٩/٢٣ - ١٠/٢٣

دووثشك١٠/٢٤ - ١١/٢١

كةوان١١/٢٢ - ١٢/٢٠

طيسك١٢/٢١ - ١/١٩

سةتأل١/٢٠ - ٢/١٨

نةهةنط٢/١٩ - ٣/٢٠

ئةمريكى ئةكتةرى رؤبرتس جولياناوى«بوكة بة سينةماييدا لةفيلميكى

رؤلدةبينيت، هةلهاتووةكة« ثرؤسةى كؤتايي لة كة

ا يد طير ر سة و هاثابةند هةلديتءبةهؤى نابيت،

كة هاوسةرةكيةوةكى ية ئة جة فا موضاوةرواننةكراوىدروستكرد، بؤسيناريؤية ئةمبــةواقــيــعــىهــاوري لةذيانىئــةكــتــةرةكــةىديازدا كاميرؤن

رويداوة.

دياز كة دةكةن بةو ئاماذة راثؤرتةكانلةلؤس سكولفرى ثؤل داخوازيكةرةكةى نمايشكارى كة دةركـــردووة ئةنجليوسلةهةمانكاتدا بةريتانيية، جلوبةرطىبةوة ئاماذة هةواليةكان راثؤررتةدابوو زؤرى هةوليكى كةدياز دةكةن

بةداخوازيكارةكةى. طةيشتن بؤمالثةرى«فيميل فيرست«ىئةلكيترؤنى كةطرنطى بةهةوالةدةدات سةرةنجراكيشةكانديازء كة دةكات بةوة ئاماذة سكولفرنةيانتوانويوةسةركةوتنكاتانةى لةو بهينن بةدةستــةران ــةس ــة ب كبؤية بـــردوة

خؤشةويستيةكةيانثيهاتووة. كؤتايي

جرازياى طؤظارىبةريتانى لةزارى كةسيكىرايطةياندووة نزيكلةثؤلةوبةمانةوة حةزى «ثؤل كةنةماوة ئةجيلؤس لؤس لةلةوةية ــةزى ح بةلكوهاوريكانى، بؤناو بطريتةوواية باوةإى كاميرؤن بةالمبةريتانيا ذيان لة كةدةبيتذيانى بــةريــتء بةسةركة لةبيربكات رابردوشيهؤى شكستى ساليك بؤتة

لةثةيوةندى«.

ئاوايي

مال دياز كاميرؤن

دةكات لةداخوازيكارةكةى

مةهيلة جيم بةتةنياذنء خةواندبوويانم، نةخؤشخانةدا لةذوورةكاني كةلةيةكيك كاتةوة لةو

دريذة ثيدةدا. كؤتاييةكةيان بي موناقةشة بوون رووبةإووم ميرديك كةلةوي دةبي دةيوت ميردةكةي دةريكةنء لةنةخؤشخانة دةيويست ذنةكةشيرثةنجةي نةخؤشةكة ذنة تيطةيشتم ثةرةستارةكان لةقسةي بمينيتةوة.

زؤر خراثة. حالي ميشكي هةيةوئاشنابووم. ذيانيان بةباردؤخي وردة وردة موناقةشةكةياندا لةنيوانزانكؤ بؤ ثار سالي كضةكةيان مندالةوة. بةدوو الديي سادةي خيزانيكيباخيكى داراييةكةيان هةموو دةيخويند. لةدواناوةندي كوإةكةيان دةرضووبووو

بوو. مانطا يةك مةإو سةر شةش بضوك،شةوي هةموو هةبوو، طشتي تةلةفونيكي نةخؤشخانة لةمةمةإيبوو، بةرز زؤر دةنطي دةكرد. قسةي ماآل لةطةأل تةلةفونةوة لةو ثياوةكةبة قسةكاني بةآلم ذوورةكاني نةخؤشةكانيان دادةخست، دةرطاي هةرضةندة

دةبيسترا. ئاسانيبووو هيضكات شيوة هةميشة يةك لةطةأل كوإةكةي ثياوةكة قسةكانيلةبيرتان دةري دةضنة كاتيك لةوةإين؟ بؤ برد مةإةكانت «طاو نةدةطؤإا:مةبن. نيطةران ضؤنة؟ دةرسةكانتان دابخةن. مال دةرطاكاني نةضيتةوةدواي رؤذ ضةند دةطةإيينةوة...«. بةمزووانة دةبيت. باشتر خةريكة دايكتانذووري ناو بضيتة ئةوةي ثيش ئامادةكرد. ذنةكة بؤ نةشتةرطةريان ذووري«ئةطةر وتي: دةطريا كة لةكاتيكدا طرتء ميردةكةي دةستي نةشتةرطةرييةوة

بيت...«. لةمندالةكان ئاطات نةطةإامةوةبإيء ثي قسةكةي دلداريدانةوة لةدلنياييء ثإ ئةدائيكي بة ثياوةكةخوا بة هيوات دةطةإييةوة، سةالمةتييةوة بةتةندروستيء «ئينشائةلآل وتي:

بيت«.بؤ ذووةركة. طةإاندةوة دواي٦ كاتذمير بةبيهؤشيذنةكةيان ثةرةستارةكانلةخؤشيان نةيدةزاني ميردةكةي ئةنجامدرابووو سةركةوتووي نةشتةرطةري بةبوو دةريء درةنطوةخت ضووة بوو تةواو شتةكان كاتيك هةموو بكات. ضينةكرد، مال بؤ تةلةفوني ديكة شةوةكاني وةك شةوة ئةو ثياوةكة هاتةوة. كة

دةكرد. دانيشتء سةيري هاوسةرةكةي تةنيا لةثاأل سيسةميهيشتا هةرضةندة خؤي. هؤش هاتةوة ذنةكة رؤذة ئةو بةيانيكةماسكي رؤذةوة لةيةكةمين بوو. باش حالي بةآلم قسة بكات، نةيدةتوانيذنةكة ثيكردةوة. دةستي موناقةشةكانيان ديسان بؤ البرد ئوكسيجنةكةيانبمينيتةوة. لةوي دةبي دةربكرييء ثياوةكة دةيوت لةنةخؤشخانة دةيويست

ثياوةكة شةوي هةبوو. هةموو دريذةي بةو شيوةية هةر شتةكان هةموودةوتةوة. ديسان وتة دووبارانةي ئةو بةرز دةنطي دةكرد، بة مالةوة بؤ تةلةفونيدةيوت: ثياوة ليبوو ئةو طويم ديسان دةكرد، لةمةمةرةكة هاتوضؤم شةويكنةضيتةوة لةبيرتان دةري دةضنة كاتيك لةوةإين؟ بؤ برد مةإةكانت «طاو

ضؤنة؟...« دةرسةكانتان دابخةن. مال دةرطاكانيتةلةفونة طشتييةكة هيض ناو سةيرمكرد بةرةوالي وةرسووإاند، سةرمبم، دةنط بي وتم ثيي بة دةست كة لة حاليكدا ثياوةكة تيدانيية. كارتيوتم: ثيي ئارامي بة تةلةفونةكةي. تةواوبووني تا لةقسةكاني بوو بةردةوامتيضووي بؤ مةإةكانم طاو دةميكة مةلي. هاوسةرةكةم بة هيض تكايةداهاتووي نيطةراني ئةوةي بؤ بةآلم فرؤشتووة، هاوسةرةكةم نةشتةرطةري

دةكةم«. قسة تةلةفون خةريكم بة كة دةدةم نةبيت، واثيشان خيزانةكةمانهاوسةرةكةي بؤ نةبووة، بةلكو مالي بؤ ئةو تةلةفونة تيطةيشتم لةويدابةشةإ دةرد و ئيش لةطةأل كةوتووةو نةخؤشخانة لة نةخؤش بة كة بووة

هيوا هةبوو. بة دةهاتء ثيويستيدروستكردم. تيدا طةورةي طؤإانيكي ميردة ذنء ئةو خؤشةويستيطولي رؤمانتيكةكانء ياريية بة ثيويستي كة راستةقينة خؤشةويستييةكيرووناك هةردووالي دلي كة بوو تيشكيك بةآلم نةبوو، سوورو سويندخواردن

كردبووةوة.

يدا

سال ٧٩ لةتةمةنيضاوةإوانى باوكء بة بوو

ديكةشن يكى

مندالروسي نشيني خانة ثياويكي

هاوسةرة لة ساليدا ٧٩ لةتةمةنيبوو! كوإيكي سالةكةي ٢٧

موسكوكيف« خةلكي «بوريسروسيا ناوةندي لة نيسكي» «يليميدياي لةطةأل لةضاوثيكةوتنيكداكة لةوةي وتي: وآلتة ئةو حكوميخاوةني بوومة ٧٩ ساليدا لةتةمةنيباشة، تةندروستي كة كوإ منداليكي

خؤشحالم. زؤر«ئيلطا« كة كاتيكداية لة ئةمة

ثياوة ئةو سالةكةي ٢٧ هاوسةرةلةو قسةكانيدا لةدريذةي بةتةمةنةكة «كوإةكةمان دةليت: بارةيةوةلةتةندروستيء ئيوان، ناوة ناوماندةذيء ــــةواودا ت ســةالمــةتــيسةيرة، ثي ــان زؤري ثزيشكةكان بيت، ثإ سكم ئةوةي بؤ من ضونكة

نةخواردووة«. دةرمانيكم هيضبةهيوان روسيية خيزانة ئةودووةم جاري بؤ داهاتووش سالي

ديكة. منداليكي خاوةني ببنة

ي

ئاذةل ٧ لةطةأل ذنيكدةذي دإندة

نيؤئؤنيؤزن« ويــن «ريانائاذةلة ثــةروةردةكــاريــكــي كة باكوور ئةفريقاي لة دإندةكانة،دوو شيرو يةك ثلنط، ضوار لةطةأل

دةبات. بةسةر ذيان طورط٢٠٠٦ةوة لةسالي ريانادإندة ئاذةلة حةوت ئةو لةطةأل ثــةروةردةكــردنء كاري دةذيءدةداتء ئةنجام كردنيان ئاطاداري

رازيية. خؤشحالء كارةي لةولةضاوثيكةوتنيكدا ذنة ئةوباكور ئةفريقاي ميدياكاني لةطةأل لةزؤربةي ثلينط نــةوةي وتي:بةتايبةت جيهان ناوضةكاني منيش لةناوضوونن، روو ئةفريقا

لةناوضوونيان لة ريطة ئةوةي بؤئــةوان بؤ ذيانم ــةواوي ت بطرم

تةرخانكردووة.سالةية ٤٠ تةمةن ذنة ئةوئاذةآلنة ئةو لةطةأل ذيان وتيشيبونةوةري هةموويان خؤشة، زؤر

خوينطةرمء بةسؤزن.

سةبرت دةكةن ثيشنياز ئةستيرةكانبكةي. باشتر هةليكي ضاوةإيي هةبيتءبةطؤإاني سةبارةت باسكردن قسةءضونكة دةبيت، دريذةي دارايي باردؤخيئــاراوةء نايةتة طؤإانة ئةو بةمزوانة

هةية. بة كاتيكي زياتر ثيويستي

بكةي، بة ريسك دةتواني ئةم ماوةيةبكةيةوة. لي بيري بةباشي ثيشتر مةرجيكهةر سةرنجإاكيشي، جوانء كةسيكي تؤبةردةست دةخاتة باشت هةلي ئةوةشهةلبذاردني ســـؤزداريء ذياني بؤ

خؤشةويستةكةت.

بدةي بةلينيك هةر ئةوةي ثيشئيمزا كاغةزيك يان ريككةوتن هةر ياندواتر تا ليبكةرةوة بيري باشي بة بكةيئةطةر ئاطاداربة ثةشيمانيت، هؤي نةبيتةدةبي لة داهاتوويةكي نزيكدا بكةي هةلة

بدةيةوة. تاوانةكةي

خؤشةويستةكةت لةطةل ماوةيةكةنةماوة، طوإ وةكجاران طةرمء نيوانتانبيت، ثةيوةندي شتيك هؤكارةكةي هةرهيضكامتان هةردووكتانةوة هةيةء بةبةتاوانبار كارةدا لةو خؤتان ناتوانن

نةزانن.

سةبارةت بيروراكانت دةتةويت ئةطةرئيستا بلي كةسيك بة دياريكراو شتيكي بةو هةية تؤدا لة هيزيك ضونكة كاتة، باشتركاريطةري ئةوةت ثيدةبةخشيت تا توانايلة هيزة ئةو ئيستا دابيني، خةلك لةسةر

بووة. بةرامبةر ضةند تؤدا

كارةكانتةوة بة زؤر ئيستادا لةباشتركردني لة بير زياتر سةرقاليءبؤيةش هةر دةكةيةوة، داراييت باردؤخيكاري خةريكي يان كاتةكانت زؤري بةشيحالةتة ئةو دادةريذي، نوي بيرؤكةي يانذياني لةسةر كاريطةري مةطةر نيية خراث

هةبيت. كؤمةآليةتيت

زيرينت هةليكي رؤذة ضةند ئةودروستكردني بؤ بةردةست دةكةويتةكؤمةآليةتي رةنطة كة نويي ثةيوةنديدةتواني نيية خؤشةويستت ئةطةر بيت.بة كةسيك و سوودوةربطري هةلة لةو

هةلبذيري. خؤت خؤشةويستي

لة ــايء ــوان ت بــة كةسيكي تــؤ لة وينة بي ئارامييةكةي هةمانكاتداطرنط ناإةحةتي، كةسيك لة ناختداية.رؤليكي لةذياني ض كييةء ئةو كةسة نييةكاتدا نزيكترين لة باشترواية هةية، تؤدا

بليي. ثيي و بكةي لةطةأل قسةي

كة بةهيزة ئةوةندة تؤ كةسايةتيقورسة، خةلك بؤ كة كارةكاني دةتواني ئةنجامي سةركةوتووي بة و ئاساني بةكة هاتبيت ئةوة كاتي ثيدةضيت بدةي.بكةي تاوتوي كارةكةت طةشةي ريطةكاني

نةدةي. لةدةست ئاساني بة هةلةكان تا

بة تؤ دةكةن كة بي ويذداني خةلكراستييةكةي دةزانــن، رةزيل كةسيكيضةندايةتي لة ضؤنايةتيت تؤ كة ئةوةيةثيويستي بةنويطةريء طرنطترة. ذيان ثيلةبةر هةلةيكت ئيستاش نويبوونةوةية،

ليوةربطرة. سوودي بةباشي دةستة،

ئةو ئاطاداري زياتر ئةمإؤ ثيويستةزياتر هةروةها دةيانكةي، كة بي قسانةئةنجاميان كة بي كارانة ئةو ئاطاداريلةتةمةنت ماوةية ئةم ضونكة دةدةي،هةموو لةسةر كاريطةري هةستيارةء زؤر

داهاتوودا. لة دةبيت ذيانت

واثيدةضيت تؤلةيةكنيطادا بةخيراييكة تةمةنيكداي لة تؤ بةآلم دةبي، عاشقبةردةوام خؤشةويستييةكي بة ثيويستتهةوأل بؤيةش هةر هةية، هةميشةيي وهةلبذاردني بؤ بيركردنةوةت و هةست بدة

بكةي. تيكةآلو خؤشةويستةكةت

Page 30: Hawlati - London Edition

31هاوآلتي ٢٠٠٩/٥/١٤ ثينجشةممة (٣) ذمارةجؤراوجؤر

هاوآلتيئيمتياز خاوةني

تاريق فاتيحtariqNfatih@yahooNcom

سةرنووسةركةمال رةئوف

[email protected]

سةرنووسةر جيطريكاذاو جةمال

kajawjalal@yahooNcom

نووسني بةإيوةبةريحةمةتاهري وريا

wryiahama@yahooNcom

هةولير نووسينطةيقادر بورهان

PWUPTVUQPWYburhanqadir977@yahooNcom

لةندةن ضاثي سةرثةريشتيكارينامؤ ثيشإةو

0207 258 7777

london@hawlatiNinfo

طشتي نزيك باخي سالم شةقامي ـ ناونيشان: سليماني٣١٣٧٦٠٧ - ٣١٢٩٦٤٧ تةلةفؤن:

سةالم كؤتري ضؤلي خوار شةقامي شيخ هةولير:٢٢٣٢٣٥٥ تةلةفؤن:

Hawlati - London Edition 438 Edgware Road London W2 1EG Tel: 0207 258 7777

Hawlati - Subscription Form �� ���� ����������-�� �������������

Hawlati - London Cybotex Ltd, 438 Edgware Road, London W2 1EG,

Tel: 0044(0)207 258 7777, Mob: 0759 230 001 , Fax: 0044(0)207 258 7573, www.hawlati.info

����������� ������ ��� ������������������ ������������ �������� � ������ � ������������ ����� ���� ����� ����������� ������������������ ��� ���������.

�� ������� ��������������� ����������:

��� : ______________________________________________________Name:

�������� :__________________________________________________ ___Address:

_____________________________________________________

_____________________________________________________

�������:____________________________________________________ __Tel:

������ :_____________________________________________________ _Email:

�� ������������:

������� ������������������� ��������������X���� ����� ����� ���������� ���:

���� ��������������������� ���������������

���� ��������52����������� £80.00

���� ���6����26�����������£50.00

���� ��������52�����������100.00����

���� ���6����26�����������60.00����

������ ��� �������������� ����� �� ����� ������� ���� ����������� ������ ������ �������������:

������ ����� ������ ������� ���������.

�����������:1.�����:�������������������� )Cybotex Ltd (

2.�����:������ ��������� ���� �������� ������� ������ �������� ���� ����������

3.������ ������:�������� ������ ���� ���������� ���� �������� ���� ����������

4.������ �������� ���� ���������� ������ ���������� ������������������ � ��� �

5.�������� ���������:������ �������� ��� ����������� ������ �� ������� ������ �:

HSBC Bank plc Account name: Cybotex Limited Account No: 62099721 Sort code: 40-01-06 Reference: Hawlati-(yourname)

�� �������� ����������������� ������ � �������� � ������������� ����� ������ ������ ����� �� ������� ���� ��� ������ ���������������� ������� ������ ������ ��� ����� �� ���������������� �������� ������.

Hawlati Newspaper (London Edition) Printed in London and distributed in the UK and Europe by Cybotex Ltd. For Subscription enquires please contact: 0207 258 7777 - Mob: 0759 230 [email protected]

رؤشنبير ئةو تيروانينى ثيتوانية هاوالتى: طؤرينى لة دةبيت كاريطةريان رؤذنامةنوسانة ودةسةآلتدارانى حكومةتةكان لة بةرامبةر تيروانينى

كورددا؟هةبوو كاريطةرى طةورةترين راثةر: فريشتة كرديان، دوايةدا لةم حكومرانيةى مامةلةو ئةم لةسةردةسآلتدارانى سةر لة سلبى تيرانينى طةرةترينخيزانى لة حوكمرانى سستةمى كة كورددانا سةردانى بةرزانى مةسعود كاتيك نزيكرايةوة،بة تةنانةت بةريتانى ئاستيكى هيض كرد بةريتانياىمالكى نورى بةآلم نةكرد، ئيستيقباليان ميدياشةوةطرنطيةكى سال يةكةم دةكةن، ئيسقبالى هةمووياندواى ئةوةى بةآلم تالةبانى، و بارزانى بة دا زؤريانبؤ مةسعود بةرزانى سةردانى دواين طؤرا، لة رايانبةثرسيكى ئةوةى بؤ هةولياندا سةدان بة بةريتانيانةبوون ئامادة دانةيان يةك تةنها ببينن بةريتانىوآلتانى تيروانينى ئةمة بكةويت، ثييان ضاويان

كوردةكان. سةركردة سةر لة ئةوروثايةطواية كة دةكــريــت باسلةوة : هــاوالتــىبةريتانيادا هةريم حكومةتى نيوان لة ريككةوتنيكوآلتةدا، لةم كورد ثةنابةرانى ناردنةوةى سةر لة هةية

ئاطةدارن؟ تاضةندنةديوة، بةالم هيضم نوسراو وةكو فريشتة راثةر:هةية ياسا لة حكومةتى بةريتانيا دةليم شت يةك منكؤضبةران مافى لة داكؤكى هةية ريكخراو ضةندينزؤر ليرة نيودةولتى ليبوردنى ريكخراوى دةكات،ناكات جورئةت بةريتانى حكومةتى باآلدةستة،بى ريككةوتنى بة بنيريتةوة وآلتيك هيض كؤضبةرىهةريم حكومةتى ئةطةر وآلتة، ئة لةطةل كاملىنةكردبيت دانيشتنةيان ئةم زيبارى وشيار يان خؤىبنيريتةوة. بة زؤر هةريم بتوان خةلكى نية ئيمكانىبةرطريان ئيرة ثةرلةمانةكانى ئةندام لة هةنديك

طةل لة شةخسى ثةيوةندى ئةوةى بةر لة ليدةكةن،هةستاون وةكو خيزانيك جةالل تالةبانى و مال شانازدوو سال ثيضش ئيضستا ئيمةيليكم دانيشتون، من وزؤر ضونكة باتةوة وةآلمم نةيتوانى نار ئانكلود بؤسةرؤك بدريت بة ئيمةيلة ئةو بيتاقةتى كرد،ضونكةهات ئانكلود كاتيك دةبيت، كيشة توشى زؤر وةزيرانكة ليكردن ٢٠٠٧/٣/١٨داواى لة كوردستان، بؤ

٣/١٢ ضاوثيكةوتنى لة من بكريت ئازاد فرؤكةوانةكةثيم ناردم ئيمةيليكى بؤ هةبوو، ئانكلود هارتؤكمبةر لة بكةيتةوة بير شيوةية بةو نية هةقم كة دةلىبوو ئةمة لةو هةفتةيةدا باشة، كوردستان واو وا ئةوةىتالةبانى لة ئةو فرؤكةوانة جةالل لة كرد داوى ضو كةدةكات، لةوة نكؤلى ئيستا هةرضةندة بكريت، ئازاديان من متومة كيية ثياوة ئةو من نةمزانيوة دةليتماوةيةدا لةو هةر بكةن، ئازادى يان بدةن حوكمىضونكة ترسا زؤر لةوةدا نارد، بؤى ديكةم ئيمةيليكىضةنكةسةى ئةو دةبيت، كيشة توشى زؤر لةوةدادةسةآلتدارانى لة بةرطرى بةريتانيا ثةرلةمانى لةتايةبتيان بةرذةوةنديةكى دلنيايةوة بة دةكةن كوردضاك كاتيكيش ناكةن، كارة ئةو ئةطينا هةية،داواكردنى بؤ دةكات ئانكلود لة رونكردنةوة داواىوةآلمةكةى فرؤكةوانةكة ئازادكردنى بؤ تالبانى لةدادطاى كردووة ئةوةى داواى تةنها كة ئةوةية تةنهالةمةش جكة واية، كةسيكى نةيزانيوة بكريتوئازادكردنى داواى بةريتانياش رذنامةنوسانى يةكيتىبةآلم شــاراوةن، شتةكان كردوة، فرؤكةوةنةكةيانيةكيتى رؤذنامةنوسانى ئانكلود و تالةبانى و جةاللفرؤكةوانةكةدا، ئازادكردنى لة بةشدارن بةريتانياشوة شتةكةش كيبووة، كةسة ئةو دةزانن هةمويان باشكردنى رازى بؤ و هات تالةبانيةوة جةالل هةموى لةكة وايكرد ئةمةش عةرةبةسونيةكانة،هةر دلى

ليبكةويتةوة. كورد بؤ ترى رسوايةكى

«لةسةر بنةماى درؤ... ... ثاشماوةي

لةسةردةمى ثياوان وةك ذنانيش هاوآلتى: قةرةبووى ثياوان وةك بةآلم هةبووة، رؤليان شاخدالةم جةنابتان نةكراوةتةوةو بؤ ماندوويةتييةيان ئةو

دةلين؟ ضى بارةوةلةو كةم زؤر ذمارةيةكى حةسةن: ئةميرةتوانيويانة بطةنة بةشداربوون لةشؤإشدا ذنانةى كةذنانةى لةو زؤر دةيانةويت، كةخؤيان ئاستةى ئةوكة ئةوةى دواى بةداخةوة بوون، لةشاخيشدا كةبةجيهيشتء وآلتةيان ئةم هاتنةوة لةشاخةوةهاتبيتنةوة كوردستان ساليكيش ثاش ضةند ئةطةرحكوميان ثؤستيكى بيدةنط لةكونجيكداخؤيان كةواتة دانيشتوون، بيدةنط وةرطرتووةءفشارنةبوون هيزى نةداوةو خؤيان بةخةباتى ثةرةيان

دةسةآلت. بؤسةرهةموو ــةو ئ بوونى لــةطــةل ــى: ــاوآلت هذنانء كيشةى رؤذبةإؤذ بةآلم ريكخراوانةى ذناندا،

بؤضى؟ لةزيادبوونداية، مافيان ثيشيلكردنىئةميرةحةسةن:ئةمثرسيارةلةجيطةىخؤيداية،سةرةكى ذنانى ريكخراوى هةنديك ئةوةى بةدةليلىلةكوردستاندا، سةرةكيةكانن ثارتة سةربة هةيةولةسةر توندوتيذى كاريان ثيويست ئيستا وةك تاهؤشيارنةكردووةتةوة ذنيان ئيستا تا نةكردووة،مةبةستيان زياتر سةيردةكةى بةآلم بوارانةدا، لةوكار بةجدى ئةوانةى حيزبةكانيانة، سةرخستنىبؤ يان تازةكردنةوة ياساكانء طؤإينى بؤ بكةنتوندوتيذى نةهيشتنى بؤ ذنان هؤشياركردنةوةىسةربةخؤنء كةمى ريكخراويكى ضةند ئةمانةجاريش زؤر تيادةكاتء كةمئيشيان نوخبةيةكىئةوةى بةدةليلى بةتةجةسوس دةكرين، ئيتيهام وةكو لةناوةوة دةكرين، هاوكارى لــةدةرةوة

دةكريت. دذايةتيان زؤر زؤر مةدةنى كؤمةلطاىخؤى مةدةنى كؤمةلطاى وةزارةتى دانانىسةركوتكردنى بؤ بوو، لةوهةنطاوانة يةكيك

جةنطيان ديكةش بةشيوةيةكى ريكخراوانة، ئةودةست توانيويةتى حكومةت دةكريت، لةطةلدالةإيى بطري جيهانيةكانيشدا فؤندة بةسةرليبيبةش ئةمانى ديكةش جاريكى وةزارةتةكانةوةبةجدىء ريكخراوانةى ئةو دةبينين بؤية دةبنةوة،مةدةنيدا لةكؤمةلطاى ئيشدةكةن سةربةخؤزؤر كؤتايى دووسالةى يةكء ئةم بةتايبةتىلةكار هةنديكيان بوون بيدةرامةت زؤر الوازبوونكاريطةريان كة ئةوةى هؤى بووةتة ئةوة وةستاونزؤر ذنان خةبات بؤ مةسةلةكانى طؤإةثانى لةسةر

الواز بووة.خيلء ــةوةى ــردن ــدووك ــن زي هـــاوآلتـــى: كورديةوة، دةسةآلتى لةاليةن عةشترةتطةرايى

طةياندووة؟ ياسا بةسةروةرى زيانى تاضةندةسيستةمى ئيمة لةبةرئةوةى حةسةن: ئةميرةكردوة واى خيلةكى سيستةمى ساالرىء ثياومافيكى هةموو بإينء كوشتنء توندوتيذىء كةدةسةآلتى كاتيك لةبةرئةوة ثيشيلكريت، ذنتاكإةوانة، زيندوودةكاتةوة ئةمانة ديت كوردىبةرذةوةندية بؤ دةكاتةوة دةرطا خؤثةرستانة زؤر

خؤى. سياسيةكانىبينيت، بةدةست زؤر دةنطى لةبةرئةوةىبايةخدةدات ديت هةبيت، ضةكدارى شةإدا لةكاتىخودى كةواتة خيلةكان، سةرؤك بةعةشرةتةكانءلةم تاوانبارة طةورةترين سياسى دةسةآلتىعةشرةتطةرايى خيلء مةسةلةى مةسةلةدا،مةسةلة مرؤظايةتيةكان زيان بةهةموو طةورةترينسادةى زؤر بةرذةوةنديةكى ئةطةر دةطةيةنيت زيان طةورةترين بةآلم بةجيبهينيت، حيزبةكانذن ــرؤظء م مافى مةسةلةى بةكؤمةلطاو ثيويستى شةإ بؤ كوردى دةسةآلتى دةطةيةنيت،دةنطى لةهةلبذاردنةكاندا ئةوةى بؤ هةيةو بةخيل

بدات. بؤ

... سةركردةكانمان ئيستا «تا ... ثاشماوةي

Page 31: Hawlati - London Edition

هاوآلتي جؤراوجؤر30٢٠٠٩/٥/١٤ ثينجشةممة (٣) ذمارة

رؤذنامة ئةطةر ئاسايية هةلبةتة،سةرنووسةرةكانيان سةربةخؤكانءسياسةتي بؤ خؤيان اليةنطيريتي راوئةركي بــةآلم دةربــبــإن، حيزبيككة رؤذنامةكانة خاوةن سةرشانيثةيامنيرةكانيانء نوسراوي بابةتيةتينــةدةنء لةدةست نوسةرةكانيانرةخنةطريتي ــرء ــاودي ض رؤلـــيــةدةن. ن لةدةست دروستكةرانة كوردستان رؤذنامةكاني ــةي زؤربزؤرلةوانةيش ديوة، رؤآلنةيان ئةورؤلة ئةو بؤ قوربانييشيان باجءرؤذنامة داوة. هاوكات، ثيشةييانةنامةسئوليش رؤذنامةنووسي ونيطةتيظيان رؤلي هةنء لةونيوةداداوةتة ثاساويان بةهانةء ديــوةءرؤلي تاوةكو دةسةآلتداران دةستبةطشتي رؤذنامةكان دروستكةرانةيسةرشاني ئةركي بؤية، بشيوينن.ئةو ريطةي كة سةرنووسةرةكانة ريطةش وة نةدةن، شيواندنة جؤرةمينبةرةكان سياسةتكاران كة نةدةنتيكدةر نيطةتيظء كةمثةيني بؤ

بةكاربهينن.

دةنطدانء ضاوديريجيهاني لةطةل ــةراووردي ب بة دةنطدان كةلتوري شارستاني،شةرمةزارية. مايةي هةريمدا لةتةنانةت هةلبذاردنةكاندا، لةحيزبةكاندا، ناوةكي هةلبذاردنيدةنطفرؤشتنء و دةنطكإين كةلتوريــنء ــطــدزي دةن ــدنء ــطــتــؤقــان دةنبةزيندووي هةردةم دةنطبةفيإؤدانةوةبةلطةكانيش و ــراوة، ك ثةيإةويهةلبذاردني لة كة وايدةطةيةننثةيإةوي ديسانةوة جارةيشيان ئةوبة تايبةت نية كةلتورة ئةو دةكري. رادةي بة بةلكو ئيمإؤ، دةسةآلتدارانيخةلكاني ئؤثؤزيسيؤنء كةم يان زؤر

سةركردةي كؤمةلطاشء نفوزي خاوةنئاينيش عةشايةريء كؤمةآليةتيءو كردوة، دياردانة لةو بةشدارياندةرويشةكانيان دةورو خؤيانء دةنطيئةو بةآلم وةك بيزنيس بةكارهينراوة. بةئاساني وا جاري ناشرينانة دياردةبةلكو نابن، وون لةكةلتوورداو ديموكراسيةت طةشةكردني لةطةلسايةي لةذير مةدةنيء كؤمةلطايبةرةو ووردة ووردة سةروةريدا ياسانابي بيطومان دةضن. كةمبوونةوةئةو ئةوةي بؤ ثاساو بكريتة ئةوة طةر بةآلم بكرين، بةردةوام دياردانةواهةية جاري سةيركري، واقيعيانة

وون نابن. لةناكاويلةسةركردةي هةندي رةنطةدةنطداني كة وايدابنين حيزبةكانئةواندا بةرذةوةندي لة نهيني و ئازادبيركردنةوة جؤرة ئةو بةآلم نية.ضونكة كورتبينة، زؤر تةسكةهةر ديموكراسيةت بةطةشةكردنيئيمإؤ جةماوةريةكاني حيزبة خوديبةرهةمي لة ــنء دةب سوودمةندئةركي دةدروونةوة. ديموكراسيةتسةرثةرشتيارة اليةنة سةرشانيهةولدةن كةبة ثيي توانا فةرميةكانةبؤ ريطة كة بإةخسينن وا كةشيكيبكةن. خؤش نهيني ئازادء دةنطدانيكة دةنطدةرانة سةرشاني ئةركيدةنطداندا لةكاتي كةس نةدةن ريطةدةبي وةربدات،ء دةنطيان لة دةستدةنطي ضاوديري ببنة خؤيشيان هةر

خؤيان. نهيني ئازادءحكومةتة سةرشاني ئةركيضاوديراني بةشداريتي بؤ ريطة كةبكاتء خؤش بياني و خؤماليهةريم ضاوديراني بؤ راهينان خوليلةبن ذمارةيةكي دابينبكاتءبخاتة بياليةن ضاوديراني نةهاتوويدةنط ثإؤسةي سندوقةكانء سةر

سةرشاني ئةركي ذماردنةكانةوة. شارستانيانة بة كة حيزبةكانةبكةنء يةكتر دةنطداني ضاوديريلة كار كة نةدةن خؤيان بة ريطةبكةن. ئالؤز دةنطدةر خةلكي خؤيانءمايةي دةبيتة ئالؤزكردنة جؤرة ئةوهةلبذاردنء بة خةلك متمانةيي بيلة مايةي رقهةلساني ميللةت بطرة

سةركردةكان.ــوردي ك ئــةركــي ســةرشــانــيهةولبدةن توانا ثيي بة كة هةندةرانةكة بكةن رازي بياني ضاوديرانيضاوديري لة بةشداري هةريمدا لةديموكراسيدا، وآلتاني لة بكةن.ثةرةثيدانء بة تايبةتمةند ريكخراويكردني ــري ضــاودي بــآلوكــردنــةوةءئامادةن كة هةن ديموكراسيةت هاتوضؤي مةسرةفي هةريمء بينةهةلبةتة، ئةستؤ. بطرنة خؤيشيانبانطةوازي ضاوةإيي لةوانة زؤرهةريم يان بةغدا حكومةتي فةرميبكةن، بةشداري لةوةي بةر دةكةنحكومةتة سةرشاني ئةركي بؤيةئةو بؤ دةعوةتنامة فةرمي بة كةثيويستة وة بنيريت. ريكخراوانةبداتة سةرؤكوةزيراني هةريم فةرمانوآلتانة لةو حكومةت نوينةرةكانيلؤبيستةكان ضاالكء كوردة هاوكاريخؤبةخشيني لة ثيشوازي بكةنءبكةنء ثسثؤإةكان بيانية ريكخراوةكارئاسانيشيان نةخةن و ثشتطوييان

بؤ بكةن. توندوتيذي مةترسي

وآلتيكي هةموو لة هةلبذاردنخةلك واية، جةذن وةك ديموكراسيلة لةزةت ضاوديرةء تةوسةوة بةثيشبإكيي ملمالنيء ضاوديريكردنيدةكات. بةآلم سياسي سةركردةكانثيشبإكيي كةلتوري هةريمدا، لةتاريكء تالء ئةوةندة بايي سياسي

لةشويني دوورنية كة بووة نيطةتيظثةيدابيت. لي طشتي تازيةي جةذندالة هةريم خةلكي لة زؤران ترسيتوندوتيذي تةقينةوةي كارةساتينةك زيندووة، واقيعيء ترسيكيبة ثشتئةسوورة ضونكة تةنيا،دويني، ئةزمووني براكوذي و ميذووهاندةري هؤكارء لةبةرئةوةي بةلكوخراث هةرلة زؤرن، توندوتيذيهةتا بطرة تاكةكةسانةوة رةفتاريهةندي نيطةتيظي هيرشي دةطاتةطؤتةبيذة و زةقةكان سةركردة لة

فةرميةكان.بةرامبةركيء كاتي لة جاتةقاندنةوةي كــرذيــدا، حالةتياليةنيكي دةكري ئاسانةء بارودؤخبة وةيان بي »بةإيكةوت سيهةمبي ناوةكي دةستي بة ئةنقةست،دراوسيكان» دةستيورداني وةيانبةبي بارودةوة، ناو بخاتة فتيلةكةئؤثؤزيسيؤن دةســـةآلتء ــةوةي ئناضي لةوةش هةبي. تيدا رؤليانهةموو تةقينةوةدا حالةتي لة كةئاطر لة ريطرتن نيةتي سةركردةكانكوذاندنةوةيان ئاطر تواناي وةيانناكؤكيء ئاستي بي. ديار ثيوةغيابي سايةي لة ملمالنييةكانرةنطة ياساسةروةريدا دةستوورءكةكؤنتإؤلكردنيان رادةيةك بطةنة

بي. زةحمةت زؤركة كاتي كــؤنــةوة، لة هــةر كوردستان ضةكداري سياسةتمةدارانينفوزء هةإةشةي ذير كةوتوونةتةدةسةآلتء سامان، هةردةم ثةنايانبةرطري ئامرازيكي جؤرة هةموو بؤلة بردووة. هيرشبردن لةخؤكردنءبرا براء كوردةواريشدا، كلتوريئامادةي يةكتريدا لةبةرامبةرزةبري بة كيشةيان نينء سازشئةطةرضي ــةن، دةك ضارة خةنجةر

لة «بطرة بيطانةدا لةبةرامبةر سةرسةختدا» دوذمني بةرامبةرحيكمةت عةقالنيةتء ثإاطماتينء

بةكاردةهينن.

ئةستؤي لة ئارامي ئةركيكيية؟

بارودؤخ تةقاندنةوةي بيطومان اليةنيكي هيض ــدي ــةرذةوةن ب لة دوا تةنيا و نية، نيشتيمانيدادةرةكيةكانن، دوذمنة سوودمةندوةك ئيستاوة هةرلة ئةوانة كةسةيري اليةنطير ضاوديريكيدراوسي بةالي دةكةن. رووداوةكانتةقليديةكاني نةيارة دوذمــنءبةثيتترين هةلبذاردن كةشي هةريم،ئاذاوةنانةوة دةستيوةردانء بؤ بوارةئةسيركردني بؤ وة هةريمدا، لةوة ضةنطيانةوة. هةريم دؤزي اليةنة لةسةر هةلبذاردنيش فشاريثيشبإكيكةرةكاني و ملمالنيكةرنيشتيمانيء سازشي بؤ زةمينة هةريمدةرةكي دةستيوةرداني قةبولكردنيئةركي بؤية، دةكـــات. خؤشتركة سةركردةكانة هةموو سةرشانيكاتي لة هةولدةن توانا بةوثةإيتوندوتيذي فاكتةري هةلمةتةكاندالة ميللةتيان خؤيانء بكةنء زةليلسةركردة ئةطةر بثاريزن. ئافةتهونةرمةند و هوشيار بإياردةرةكان كؤنتإؤلكردني نيازي لةناخدا نةبنءيةكةم فتيلي ئةوا نةبيت، بارودؤخيانبةإةآل هةراليةنيك دةستي لة «جاو تةقاندنةوة بؤ ثاساو ببي» دةبيتة

براكوذي. ئاطري جؤشدانيئاسايش سةقامطيري ئيمإؤدةستي لة هةريمدا لة ئارامي ودةزطاكانيحكومةتء لةذيركؤنتإؤليدةسةالتدارةكةداية. حيزبة دووهةر توانا، بة وةيان بي ذمارة بة

رووداوةكاندا بةسةر دةستيان ئةوانضاوةإواني حيكمةت زالة. بؤيةش،لة ريطرتن ئةركي دةكــريء لةوان ئاطرةكان كؤنتإلكردني و توندوتيذي لة ــةر ه تةقينةوةش كاتي لــة تةنانةت ئةطةر ئةوانداية. ئةستؤي بةدةستي توندوتيذي تةقينةوةيدةرةوةي ــدإةوي ــون ت اليةنيكيبيطانةي اليةنيكي وةيان دةسةالت لة هيشتاش كايةوة، هاتة دةرةكيدةسةالتدارةكة دووحيزبة حكومةتءئاطرةكان كة ــري ــدةك ــاوةإوان ضتةشةنةكردني لة ريطة بكوذينيتةوةء

بطرن. رووداوةكانحيزبة سةركردةكاني ثيويستةتةلةفؤنيء هيلي ثيشبإكيكةرةكان بي لةنيواندا طةرماوطةرميان ئيمةيليهةرجؤرة يةكةمي ضركةي لة تاوةكوهةولي بةهةموويانةوة تةقينةوةيةكداهةولي بدةنء شةخسي ثةيوةندي

بدةن. دؤخةكة دامركاندنةوةيبةجؤريك ئةوجارة هةلبذاردنيبارودؤخء تاولةرزي كة طرذي جيدديةطةيشتؤتة ئيستاوة هةرلة كةمثةينخةلكي هةستثيكراو. ئاستيسةركردةكان لة ئةوة ضاوةإيي هةريمئةنجامداني مةسئوليةتي كة دةكاتكةشيكي بيطةردء هةلبذاردنيكيبإةخسينن. دةنطدةران بؤ سةالمةتكة سياسةتمةدارانة سةرشاني ئةركيكوردستاندا لة سياسةتكاري رروويئةوجارة ئةزمووني بكةنةوة،ء سثيبؤ وةدةستهينانةوةي فرسةتيك بكةنةبكةنة هةلبذاردنةكة خةلكء متمانة ي

هاوآلتيةك. هةموو شانازي مايةي

ئيمةيلي نووسةر:[email protected]مالثةإي نووسةر:www.dlawer.net

... ياساييء كةمثةيني لة سةركردةكان ي

رؤل ... ثاشماوةي

حكومةتى سياسيى هاوآلتى: يةكيتى ثارتىء بليين با هةريم،ئاكةثة كة بوو ئاإاستةيةدا بةوكيشةى ثشتطيرى (AKP)دةنط ــورد ك با دةكــات، ــورد كبةآلم ،(AKP) بةئاكةثة بداتبةهيض نيية ئامادة توركيا تةنانةتبةحكومةتى هةريمى شيوةيةك دانضى ئةمة لةسةر بنيت، كوردستاندا

ئةلين؟لةباكور طةلةكةمان قةرةيآلن:هةموو شتيكء هةموو قةرةيآلنىهةموو لةو بإوايةدام دايةوة، كةسىئةنجامةكاندا لةسايةى كةسيشهةلبةت وةرطرتووة. ثةيامةكانيانريكخستنةكانى هةموو ثيويستةبةرذةوةنديى لةتةنيشت ــورد كبؤ جــيــطــايــةك طــةلــى كـــوردالةو ئيستا دروستبكةن. خؤياندةولةتى هةولةكانى ضوارضيوةيةدا

كوردان نيوانى كة ئةوةية توركيالةنيوانى بةتايبةت تيكبدات،دوذمنايةتى دروست باشور باكورء (توركةكان) رووةوة لةو بكات.ثيناوةشدا لةو هةيةء هيوايةكيانهةلطرتةوة، ــان ســووري هيلىحكومةتى لةطةل توركيا بؤيةنةك ثةيوةنديى كوردستان هةريمىثةيوةنديى بــةآلم بنةإةتى، زؤرلةطةل ثةيوةنديى دروستكردءثيشخست. ث.د.ك» «ى.ن.كءئامانجى لــيــرةشــدا بيطومانئةو كة ئةوةية توركيا دةولةتىبةرذةوةنديى بةطويرةى ثةيوةندييةئيمة بةآلم بةكاربهينيت، خؤىئةو ناو نةكةويتة كةس هيوادارينثيشتريش ئةوةش بؤ هةر طةمةية.ئيستاش كردبوو-ء بانطةوازيمانبكةمةوة، دووبارةى زؤر نامةويتكة ناكةم ئةوة مةزةندةى بةآلم

دى، بيتة توركيا دةولةتى ئامانجىدةيةويت توركيا دةولةتى راستةقبول باشور ــوردى ك من بليتحكومةتى ناوى هيشتا بةآلم دةكةم،كوردستانى هةريمى حكومةتىبة دان نةكردووةء (تةلةفوز) طؤطةوهةرى لة واتة نانيت، ناوةكةيدانة كة هةية ئةوة توركيادا دةولةتىقبول هةريمى كوردستان حكومةتىبكات، قبول كورديش نة بكاتءبنةإةتيية. دذايةتيةكةيان واتةبرادةرةكانمان هيوادارين ئيمةبة بــإوا زؤر بؤية ببينن. ئــةوةضونكو نةكةن، داواكاريةكانياندةيةويت هةيةء لةئارادا فريودانيكالواز بكات، هةم باشور ثى ئيمةىالواز باكور هــةم بكاتء الوازسةرةتا كة لةبةرنامةيانداية بكات.ئةوةشدا بةدواى بكةنء الواز باكوردلنيام زؤر من بكةن. الواز باشور

ثيدةليم. بةدلنيايةوة ئةوةتان لةوةءبتوانيت توركيا دةولةتى ئةطةرلةباكورى طةلةكةمان تيكؤشانى ئةوة بكات ثاكتاو كوردستانئامانجيان يةكةم ئةوةدا بةدواىحكومةتى كوردستانء باشورى

هةريمى كوردستان دةبيت.ــةدى دةولــةتــى ئ ــى: ــاوآلت هيان شاعيرانةية، خةونى كوردىنةتةوةيية؟ ثيرؤزى داخوازييةكى

جةاللة؟ قسةى مام ئةوة،باشة ئةزانم، بةلى قةرةيآلن:ضيى كوردستان نةتةوةى ئيستانةبيت كة كةمترة، تورك لةعةرةبءسال هةزار تورك دةولةت. بةخاوةنىناوضةكةء هاتوونةتة ئيستا ثيشــدووة. ــةزران دام دةولةتيان دوو كؤمارى عوسمانىء ــةتــى دةولهةزار ثانزة كورد بةآلم توركيا.دةكات، ذيان خاكة ئةم لةسةر سالة

ئةوةيان مافى كوردان بوضي ئيتربةدةولةت. ببن سةربةخؤبنء نةبيتئيمة بةآلم نازانم، بةخةونى منـــةت «دةول بــزوتــنــةوةيــةك وةك بةثيويستيش زؤر نةتةوة» –دةولةت دةلين ئيمة واتة نازانين. تيثةإيوةء جيهاندا لةهةموو نةتةوةدةولةت-نةتةوة لةئةوروثا ئةمإؤنةماوة. نيوانيان سنوورى نامينيتءلةرؤذهةآلتى ثيويستة دةلين ئيمةنةميننء سنوورةكان ناوةإاستداكوردستانيش نيوان سنوورةكانىبيت، بةيةكةوة كوردستان نةميننءهةموو بيتء بةيةكةوة عةرةبستانبةيةكةوة ناوةإاستيش رؤذهةآلتى بةجؤرةية، بؤية ئيمة بيت. ئامانجىناكةين نةتةوة دةولةت تةنها ئيمةتيدا شتيكى هةموو كة بةئامانجكورد دةليين ئيمة بكةين، قةتيس سةربةخؤ عةرةب سةربةخؤبيت،

بنء برا سةربةخؤبيتء فارس بيت،ئةوةش نمونةى هةبيت، ديموكراسىدةليين ئيمة ئةوروثاية. يةكيتيىوةك ناوةإاست رؤذهةآلتى ثيويستةبةآلم ليبيت. ئةوروثاى يةكيتيىمافى كورد طةلى بلييت تؤ ئةطةر طةلى ئى خؤى هةبيت، دةولةتى نييةتوركيك، ئةو عةرةبيكء كورد وةكخاوةن دةولةتى ببيتة هةية كة مافىكاتيك بةخؤى. تايبةت سةربةخؤىكورد دةولةتى ثيويستة دةوتريتدةولةتى ثيويستة ئةوة نةبيت،عةرةبى دةولةتى نةمينيت، توركدةولةتى فارسيش نةمينيتءسيستمى دةليين بةوةش نةبيت. ئةو ديموكراتيكء كؤنفدراليزمىثيشنياز ضارةسةرى بؤ سيستمةئةطةر دةليين ئيمة بؤية دةكةين.ئةوة هةية، مافيان دراوسيكانمان

هةية. مافمان ئيمةش

ضارةسةر... ئيمة «ئيستا ... ثاشماوةي

ئاطادارييةكرؤذنامةنووساني هةموو بؤ

نيشتةجيي هةندةران

ثةيامنيريي كاري خؤبةخش بةشيوةي خوازيارة رؤذنامةنووسيك هةرخوارةوة: ئةدرةسانةي بةم بكات ثةيوةندي تكاية بكات، هاوآلتي رؤذنامةي لةندةني ضاثي بؤ

[email protected] - +964 (0)770 154 4095 - +41 (0)207 258 7777

Page 32: Hawlati - London Edition

Issue (3) Thursday 14/ 5/ 2009دةردةضيت لةندةن لة كوردستانء كاتدا لة هةمان كة كوردي رؤذنامةي يةكةمني

ئةديب موحسين

ثةرلةمانى هةلبذاردنى رؤذى هةريم سةرؤكى رؤذةى ئةو دواجاررؤذى خودى رؤذدا لةهةمان هةر راطةياند، تيادا كوردستانى داهاتووىدةسنيشانكرد، هةريميش سةرؤكى هةلبذاردنى بؤ ثةرلةمانى هةلبذاردنىبارزانى مةسعود خةلكةوة، لةاليةن راستةوخؤ هةلبذاردنيك، ضؤن بةآلمبةزةقى ئةوةى كوردستان، ديموكراتى ثارتى سةرؤكى هةريمء سةرؤكى»لةياساى هةلبذيردريتةوة ثةرلةمانةوة لةاليةن نيية قةبولى كة طؤكردئاماذة نامةويت من ليرةدا هاتووة». ئةوة هةريميشدا سةرؤكايةتىعيرقدا دةطونجيتء، دةستورى لةطةل ضةنديك ئةمة كة ئايا بكةم بةوةئةمةى كة سةرؤكايةتى، بة ناطؤإيت لةثةرلةمانييةوة حوكم سيستمى وتارة لةم دةمةويت ئةوةى تاكإةوانةترة. دةسةآلتخوازانةترء دواييانتةحةدداكةى سايكؤ_سياسي خويندنةوةيةكى بوةستم لةسةرى كورتةدادةاللةتيكى ضةند تةحةدداية ئةو ثييواية بةندة كة هةريمة، سةرؤكى

لةوانة: هةيةهةلبذاردندا رؤذى راطةياندنى لةطةل هةريم سةرؤكى من بةإاى -يةكيتىء ليستة هاوبةشةكةى خؤىء بؤ ثإوثاطةندةى هةلبذاردنى هةلمةتىبةخؤبوونء متمانة كةبةنةبرةيةكى تةحةددايةى بةو دةسثيكردء ثارتىخةلكةوة لةاليةن راستةوخؤ دةبيت كة كردةوة جةختى بيمنةتانةوةواية ثييان كة بداتةوة ئةوانة وآلمى ويستى بةمةش هةلبذيردريت،بةو تةحةددا بؤية دابةزييوة، جةماوةرييان ريذةى ثيربوونء يةكيتىء ثارتىبكات دروست مةترسى بؤ ثؤستةكةى نيية ثيكرد كة دوور دةستى طةورةية

زؤرة» موفاجةئاتى هةلبذاردن نةضيت بيرمان »ضونكةبارزانى كة ئةوةية تةحةدداية ئةو ديكةى دةاللةتيكى -ئؤثؤزسيؤنةكان اليةنة كة ئايندة، ثةرلةمانى بةرامبةر نواند بيمنةتىضارةنوسسازى ويسطةيةكى بة هةلواسيوةو ثيدا زؤريان ئوميديكىئةو دةيليمةوة ديسانةوة دةدةن، لةقةلةم كوردستانى سياسى نويى قؤناغىنيية »قةبولى كة قسةكةى خودى ثيإاطةياندو تةحةددايةى ئةو نةبرةيةى

ئةو كة هةريم» ئةوةمان ثيدةلين سةرؤكى بكريتة ثةرلةمانةوة لةاليةنبيمنةتم بةرامبةرى. من ثيى هةية ئوميديكى زؤرتان ثةرلةمانةى ئيوة

هةر نةك بلى ويستى تةحةددايةى بةو هةريم سةرؤكى -ثةرلةمان كة طةلةش ئةو بةلكو ئةوانة، هى داهاتوو ثةرلةمانى

خؤيداية. كؤنترؤلى لةذير هةلدةبذيريتثةرلةمانى كة تيدابوو لةدانثيدانانيشى جؤريك هاوكات -لةوتةكانى سةرؤكى واتة ناضيت، ئيستا لةوةى دةبيتء جياواز داهاتوو بةوةدا دانى نةيويستبيت يان ويستبيتى ناإاستةوخؤ، راستةوخؤء هةريمدا

رةها نابن. زؤرينةى داهاتوودا ثةرلةمانى لة كة ئةوان ناخؤيدا دووتويى ئةوةشى لة تةحةدداية هةموويةوة ئةو لةسةرء -بنء هةرضةنديك داهاتوودا لةثةرلةمانى ئؤثؤزسيؤن ئيوةى كة حةشاردابووزؤر دةبن، بؤية مندا دةسةآلتى رةحمةتى ذير لة هيشتا هةر بن هةرضؤنيكنيية ئيوة بةو جؤرة دنياكة رابكيشنء خؤتان بةقةد بةإةكةى مةإؤنء ثى

تييطةيشتوون.سةركةوتوو سةرؤك تةحةددايةى ئةو ئايا ئةوةية جدى ثرسيارى بةآلمئةم وةآلمى دةردةضيتةوة؟ سةرؤك ئايا سةر؟ دةضيتة بؤى دةبيتءئةوية لةبةرضاوة ئةوةى بةآلم بيت، قورس لةئيستادا لةوانةية ثرسةطؤإانء ليستى »بةتايبةت بةطشتى ئؤثؤزسيؤن ئةطةر لةهةلومةرجيكدائةوا هةريم، سةرؤكى بؤ بكةن بةهيز كانديديكى حيزبةكة» تةبةنى ضواربةسةرؤكى بيطومان بةإةهايى ئةوا سةركةوتنيشى نةبيت ضانسى ئةطةرنةضيت بيرمان ضونكة دةكات، طران بارزانى مةسعود هةريمبوونةوةى ٤٠ لةسةدا ثيودانطيك بةهةموو حيزبةكة ضوار ليستى طؤإانء ليستىناهينن، كةمتر ئةوا نةهينن بةدةست داهاتوو ثةرلةمانى كورسييةكانىبةلةسةدا ثيويستى هةريم سةرؤكايةتى بؤ كانديدةكةيان حالةتةشدا لةممن بةإاى دابنيشيت، هةريم سةرؤكى كورسى لةسةر ئةوةى بؤ ١١ دةبيتيةكيتى زؤرى جةماوةريكى لةوانةية بةتايبةت نيية ١١ زؤر لةسةدا ئةوهةريمء سةرؤكى سيهةمة دووةمء دةورةى بؤ ئةمة بن نيطةران لةوةقينء بةكؤنة ئةطةر نيية دوور بؤية ثارتية، هةربؤ حكومةت سةرؤكىئةلتةرناتيظةكة بدةن هةية دةنط بةكانديدة كة ناإةزاييانةى هةموو ئةوميديايى ماس ئيستا كة وايكردبيت بيت مةترسييةش ئةم هةر »ثيدةضيتئةو بؤ هةية هةر كةسيك بؤ راستة دةكةنةوة ئةوة دووبارة بةردةوام ثارتىسةرؤك ركابةريتى تواناى كةسيك هيض بةآلم كانديد بكات، ثؤستة خؤى

نيية». بارزانىسياسى لةنزوجيكى ئؤثؤزسيؤنى ئايا ئةوةية ثرسة قورسةكة ئيستانةقلة لةم هةلبطريتء جؤرة لةو هةنطاويكى بتوانيت كة واداية سياسي

تيبطات؟ سياسية

هةلبذاردن... موفاجةئاتى

بةسةرؤك؟ دةبيتةوة بارزانى ئايا

هـةنـاسـةدةينووسيت كةسيك هةرجارةو

Proprietor:Tariq FatihHawlati is a weekly independent

newspaper published in Kurdistan and London and distributed throughout Europe

Editor in Chief:Kamal Rauf

هاوآلتي

Printed in London and distributed in the UK and Europe by Cybotex Ltd. Hawlati is a subsidiary of Cybotex Ltd. Company Registration No: 04220305For enquires contact: 0207 258 7777 or email: [email protected]

London Edition Manager:

Peshraw Namo