heelkunde kop 2a tandheelkunde zw
DESCRIPTION
HeelkundeTRANSCRIPT
Prof. Dr. L. Vlaminck Tandheelkunde bij de huisdieren
Tandheelkunde bij de huisdieren
Lesgevers: Dr. Leen Verhaert (KHD)
Prof. Lieven Vlaminck (GHD)
European Veterinary Dental Societyhttp://www.evds.org/index.php
European Veterinary Dental Collegehttp://www.evdc.info/
2.1. Ontwikkelingsstoornissen van het gebit
2.2. Cariës of tandbederf
2.3. Parodontitis
2.4. Tandfracturen
2.5. Infectieuze pulpitis en periapicale infecties
2.6. Slijtagestoornissen van het paardengebit
2.7. Tandextractie
2.8. Endodontische behandeling
2.9. Het tandvlees
Prof. Dr. L. Vlaminck Tandheelkunde bij de huisdieren
Malocclusie van het gebit
Occlusie:
elk statisch contact tussen één of meerdere tanden van de
bovenkaak met één of meerdere tanden van de onderkaak.
2.1. Ontwikkelingsstoornissen van het gebit
Malocclusie:
Elke afwijking op een normale occlusie
Prof. Dr. L. Vlaminck Tandheelkunde bij de huisdieren
Oorzaken van malocclusie:
Prof. Dr. L. Vlaminck Tandheelkunde bij de huisdieren
Systemische invloeden• Nutritioneel
• Infectieus
• Endocrien
Lokale invloeden• Verlies tanden
• Problemen wisselen tanden
• Parodontitis
• Cysten, tumoren
• Gedrag
Erfelijke factoren• Genetische basis
Classificatie van occlusie / malocclusie:
Klasse 0 Normale occlusie
Klasse I malocclusie Onder- en bovenkaak even lang
Abnormale positie individuele tanden
Abnormale lengte individuele tanden
Klasse II malocclusie Te korte onderkaak
Te lange bovenkaak
Klasse III malocclusie Te lange onderkaak
Te korte bovenkaak
Brachygnathie – prognathie !
Prof. Dr. L. Vlaminck Tandheelkunde bij de huisdieren
Behandeling van een malocclusie ?
• Ethische bezwaren !!
• Veroorzaakt het problemen ?
Orthodontie
Prof. Dr. L. Vlaminck Tandheelkunde bij de huisdieren
KHD
Overbeet Onderbeet
Klasse II Klasse III
Prof. Dr. L. Vlaminck Tandheelkunde bij de huisdieren
KHD
Melkgebit
Volwassen gebit
• extractie melksnijtanden in de te korte kaak
• extractie melkhaaktanden in de te korte kaak
• beperkte correctie mogelijk
• tussen 4-8 weken leeftijd
• uiterst moeilijk correctie te bekomen
• orthodontie ?
Prof. Dr. L. Vlaminck Tandheelkunde bij de huisdieren
Voorbeeld van een orthodontische
beugel bij de hond
Prof. Dr. L. Vlaminck Tandheelkunde bij de huisdieren
Voorbeeld van orthodontische beugel
Prof. Dr. L. Vlaminck Tandheelkunde bij de huisdieren
voor
na
Prof. Dr. L. Vlaminck Tandheelkunde bij de huisdieren
Ander voorbeeld: retroversie maxillaire haaktand
Prof. Dr. L. Vlaminck Tandheelkunde bij de huisdieren
Behandeling erge
malocclusie ?
Prof. Dr. L. Vlaminck Tandheelkunde bij de huisdieren
Paard
overbeet onderbeet
Prof. Dr. L. Vlaminck Tandheelkunde bij de huisdieren
Klasse II Klasse III
Paard
Overjet Overbite
Prof. Dr. L. Vlaminck Tandheelkunde bij de huisdieren
Paard
Overjet - underjet
Overbite - underbite
• bijraspen voorrand te lange snijtanden
• regelmatig bijraspen snijtanden
• < 9 maand: orthodontische beugel
• > 9 maand: osteotomie onderkaak
Prof. Dr. L. Vlaminck Tandheelkunde bij de huisdieren
Vb. correctie overbite:
• Orthodontische beugel
• vanaf 2-3 maand
Paard
Prof. Dr. L. Vlaminck Tandheelkunde bij de huisdieren
• chirurgie: osteotomie en distractie osteogenesis onderkaak
Paard
Prof. Dr. L. Vlaminck Tandheelkunde bij de huisdieren
Paard
• opgelet malocclusie maaltanden + slijtagestoornissen
Prof. Dr. L. Vlaminck Tandheelkunde bij de huisdieren
Afwijkingen in het aantal tanden in een gebit
1. Hypodontie
2. Polydontie
3. Persisterende melktanden
Prof. Dr. L. Vlaminck Tandheelkunde bij de huisdieren
Etiologie:
Hypodontie = te weinig tanden
• congenitale afwezigheid kiem
• fysiologisch: haaktanden paarden
• traumatische resorptie tandkiem
Gevolgen:
• probleem voedselverwerking ?
• paard: doorgroeien antagonist
Prof. Dr. L. Vlaminck Tandheelkunde bij de huisdieren
Missende 2e premolaar hond
Missende haaktand paard
Prof. Dr. L. Vlaminck Tandheelkunde bij de huisdieren
Etiologie:
Polydontie = teveel tanden
• congenitale extra kiem
• traumatische klieving tandkiem
Eigenschappen:
• wortel gescheiden – gemeenschappelijk
• binnen/buiten tandenrij - mondholte
Prof. Dr. L. Vlaminck Tandheelkunde bij de huisdieren
Prof. Dr. L. Vlaminck Tandheelkunde bij de huisdieren
Extra 7e maaltand
bij een paard
Extra palatale premolaar
bij een hond
Behandelingsopties bij polydontie:
• Indien geen interferentie met kauwproces
Geen behandeling vereist
• Indien wel interferentie (verwacht) met kauwproces
- abnormale occlusie
- tandsteen + parodontitis (KHD)
- diastema + parodontitis (paard)
Extractie of regelmatig bijraspen (Pa)
Prof. Dr. L. Vlaminck Tandheelkunde bij de huisdieren
Persisterende melktanden:
Hond en kat: haaktanden, (snijtanden)
Prof. Dr. L. Vlaminck Tandheelkunde bij de huisdieren
Normale wisseling snijtanden
Paard: snijtanden en premolaren
Prof. Dr. L. Vlaminck Tandheelkunde bij de huisdieren
Paard: snijtanden en premolaren
vertraagde wisseling bovensnijtanden
Prof. Dr. L. Vlaminck Tandheelkunde bij de huisdieren
Paard: snijtanden en premolaren
uitgestelde wisseling 102
Prof. Dr. L. Vlaminck Tandheelkunde bij de huisdieren
Paard: snijtanden en premolaren
bijna-wisseling 107
Prof. Dr. L. Vlaminck Tandheelkunde bij de huisdieren
Paard: snijtanden en premolaren
verwijderde melkpremolaar ‘doppen’
Prof. Dr. L. Vlaminck Tandheelkunde bij de huisdieren
Glazuur of emailhypoplasie
• Gelokaliseerd (trauma, infectie)
• Gegeneraliseerd (systemische infectie)
= glazuurdefect of ↓ kwaliteit
Prof. Dr. L. Vlaminck Tandheelkunde bij de huisdieren
2.1. Ontwikkelingsstoornissen van het gebit
2.2. Cariës of tandbederf
2.3. Parodontitis
2.4. Tandfracturen
2.5. Infectieuze pulpitis en periapicale infecties
2.6. Slijtagestoornissen van het paardengebit
2.7. Tandextractie
2.8. Endodontische behandeling
2.9. Het tandvlees
2. Tandheelkunde bij de huisdieren
Prof. Dr. L. Vlaminck Tandheelkunde bij de huisdieren
Cariës of tandbederf
Definitie:
‘Passief demineralisatieproces van de
bouwstenen van de tand’
Hond: occasioneel
(Kat: uiterst zelden)
Paard: infundibulumnecrose + perifere cementcariës
Rund: meststieren
Prof. Dr. L. Vlaminck Tandheelkunde bij de huisdieren
Etiologie KHD: predisponerende factoren
• genetisch bepaalde samenstelling speeksel en tandstructuur
• beschadiging tandoppervlak
• tandplak
• gebrek aan ‘tandvriendelijk’ geschikt voedsel
• Ca++ tekort in de voeding
• immunosuppressie
determinerende factoren
• zuurvormende bacteriën in mondflora (zuurvormende streptococcen)
• suikers in de voeding
Prof. Dr. L. Vlaminck Tandheelkunde bij de huisdieren
Pathogenese KHD:
suiker + speeksel biofilm
tandplak
suikerspolysachariden
suikers zuren (melkzuur)streptococcen
pH ↓ (< 5,5 !!)
+ bacteriën
Demineralisatie van tandsubstantie = cariës
Parodontitis
Prof. Dr. L. Vlaminck Tandheelkunde bij de huisdieren
Diagnose:
• symptomen cfr. pulpitis
• grondig mondonderzoek
• ‘aftasten tandoppervlak’
• radiografie
Prof. Dr. L. Vlaminck Tandheelkunde bij de huisdieren
Differentiaal Diagnose :
• glazuurhypoplasie
• tandverkleuring
Prof. Dr. L. Vlaminck Tandheelkunde bij de huisdieren
Behandeling:• met behoud van de tand
= uitboren cariës + restauratie defect
cariës molaar hond voor cariës molaar hond na
= endodontische behandeling indien ontzenuwing
• met verlies van de tand → extractie
Preventie
Prof. Dr. L. Vlaminck Tandheelkunde bij de huisdieren
Prof. Dr. L. Vlaminck Tandheelkunde bij de huisdieren
Kat: tandresorptie
FORL: feline odontoclastic resorptive lesions
• frequent (>50% volwassen dieren)
• heel pijnlijk
• vaak moeilijk zichtbaar (probe, RX)
• lijkt alsof ‘tandvlees over tand groeit’
Prof. Dr. L. Vlaminck Tandheelkunde bij de huisdieren
Infundibulumnecrose bij het paard:
Prof. Dr. L. Vlaminck Tandheelkunde bij de huisdieren
Progressieve aantasting → pulpitis
→ pathologische fractuur
Prof. Dr. L. Vlaminck Tandheelkunde bij de huisdieren
Perifere cementcaries bij het paard:
Prof. Dr. L. Vlaminck Tandheelkunde bij de huisdieren