heildarframboð og heildareftirspurn
DESCRIPTION
34. Heildarframboð og heildareftirspurn. Hagsveiflur til skamms tíma. Landsframleiðslan sveiflast til frá ári til árs Flest ár eykst landsframleiðslan Landsframleiðsla Bandaríkjanna hefur aukizt um 3% á ári að jafnaði síðan 1945 - PowerPoint PPT PresentationTRANSCRIPT
![Page 1: Heildarframboð og heildareftirspurn](https://reader035.vdocuments.pub/reader035/viewer/2022062301/568134e5550346895d9c172a/html5/thumbnails/1.jpg)
34Heildarframboð og heildareftirspurn
![Page 2: Heildarframboð og heildareftirspurn](https://reader035.vdocuments.pub/reader035/viewer/2022062301/568134e5550346895d9c172a/html5/thumbnails/2.jpg)
Hagsveiflur til skamms tíma
• Landsframleiðslan sveiflast til frá ári til árs• Flest ár eykst landsframleiðslan• Landsframleiðsla Bandaríkjanna hefur aukizt um
3% á ári að jafnaði síðan 1945• Landsframleiðsla Íslands jókst um 4% á ári að
jafnaði 1960-2008• Sum ár vex landsframleiðslan ekki eins og vant er • Niðursveifla eða lægð er það kallað, þegar
landsframleiðsla minnkar og atvinnuleysi eykst• Kreppa er djúp niðursveifla
![Page 3: Heildarframboð og heildareftirspurn](https://reader035.vdocuments.pub/reader035/viewer/2022062301/568134e5550346895d9c172a/html5/thumbnails/3.jpg)
Fjórar staðreyndir um hagsveiflur
1. Hagsveiflur eru óreglulegar og ófyrirsjáanlegar
2. Flestar þjóðhagsstærðir sveiflast í takt
3. Þegar landsframleiðsla eykst, minnkar atvinnuleysi og öfugt
4. Hagsveiflur ólíkra landa líkjast hver annarri meira með auknum viðskiptum milli landanna
![Page 4: Heildarframboð og heildareftirspurn](https://reader035.vdocuments.pub/reader035/viewer/2022062301/568134e5550346895d9c172a/html5/thumbnails/4.jpg)
Mynd 1A. Bandaríkin: Skammtímasveiflur
Milljarðar dollaraá verðlagi 1996
Real GDP
(a) VLF á föstu verðlagi
$10,000
9,000
8,000
7,000
6,000
5,000
4,000
3,000
2,0001965 1970 1975 1980 1985 1990 1995 2000
Lægðir
Landsframleiðsla
Hækkun olíuverðs
Hækkun vaxta
Lækkun hlutabréfaverðs
![Page 5: Heildarframboð og heildareftirspurn](https://reader035.vdocuments.pub/reader035/viewer/2022062301/568134e5550346895d9c172a/html5/thumbnails/5.jpg)
Fjórar staðreyndir um hagsveiflur
• Flestar þjóðhagsstærðir sveiflast í takt• Flestar þjóðhagsstærðir, sem mæla tekjur og
framleiðslu, sveiflast í takt hver við aðra• Þótt margar þjóðhagsstærðir sveiflist í takt,
sveiflast þær eigi að síður mismikið til• Fjárfesting er sérstaklega sveiflugjörn• Atvinnuleysi er einnig sveiflugjarnt
![Page 6: Heildarframboð og heildareftirspurn](https://reader035.vdocuments.pub/reader035/viewer/2022062301/568134e5550346895d9c172a/html5/thumbnails/6.jpg)
Mynd 1B. Bandaríkin: Fjárfesting
Milljarðar dollaraá verðlagi 1996
(b) Fjárfesting
$1,800
1,600
1,400
1,200
1,000
800
600
400
2001965 1970 1975 1980 1985 1990 1995 2000
Investment spendingFjárfesting
![Page 7: Heildarframboð og heildareftirspurn](https://reader035.vdocuments.pub/reader035/viewer/2022062301/568134e5550346895d9c172a/html5/thumbnails/7.jpg)
Fjórar staðreyndir um hagsveiflur
• Þegar landsframleiðsla eykst, minnkar atvinnuleysi• Breytingar á landsframleiðslu standa í öfugu
hlutfalli við breytingar á atvinnuleysi• Þegar hagkerfið lendir í lægð, eykst
atvinnuleysi verulega• Lögmál Okuns:
![Page 8: Heildarframboð og heildareftirspurn](https://reader035.vdocuments.pub/reader035/viewer/2022062301/568134e5550346895d9c172a/html5/thumbnails/8.jpg)
Fjórar staðreyndir um hagsveiflur
• Þegar landsframleiðsla eykst, minnkar atvinnuleysi• Breytingar á landsframleiðslu standa í öfugu
hlutfalli við breytingar á atvinnuleysi• Þegar hagkerfið lendir í lægð, eykst
atvinnuleysi verulega• Lögmál Okuns:
uF = eðlilegt atvinnuleysi, við fulla atvinnu
YF = landsframleiðsla við fulla atvinnu
100*33,0
F
FF
Y
YYuu
![Page 9: Heildarframboð og heildareftirspurn](https://reader035.vdocuments.pub/reader035/viewer/2022062301/568134e5550346895d9c172a/html5/thumbnails/9.jpg)
Fjórar staðreyndir um hagsveiflur
Lögmál Okuns• u = uF ef Y = YF
• u > uF ef Y < YF
• u < uF ef Y > YF
• Ef Y stendur í stað og YF heldur áfram að vaxa, þá eykst u upp fyrir uF
• Y þarf að vaxa jafnhratt og YF til að halda atvinnuleysi í skefjum
• Ef Y fellur 3% niður fyrir YF, eykst u um 1%
100*33,0
F
FF
Y
YYuu
![Page 10: Heildarframboð og heildareftirspurn](https://reader035.vdocuments.pub/reader035/viewer/2022062301/568134e5550346895d9c172a/html5/thumbnails/10.jpg)
Mynd 1C. Bandaríkin: Atvinnuleysi
Hlutfall afmannafla
(c) Atvinnuleysi
0
2
4
6
8
10
12
1965 1970 1975 1980 1985 1990 1995 2000
Unemployment rateAtvinnuleysi
![Page 11: Heildarframboð og heildareftirspurn](https://reader035.vdocuments.pub/reader035/viewer/2022062301/568134e5550346895d9c172a/html5/thumbnails/11.jpg)
Lögmál Okuns á Íslandi
VLF og framleiðslugeta 1945-2012 (fast verðlag, 2005 = 100)
Framleiðslugap og atvinnuleysi 1960-2012
Framleiðslugap (%)
Atv
innu
leys
i (%
)
-25 -20 -15 -10 -5 0 5 10 150
1
2
3
4
5
6
7
82009
2010
2011
2012f(x) = − 0.216307748934921 x + 2.16419531591586R² = 0.631385879742762
0
20
40
60
80
100
120
140
FramleiðslaFramleiðslugeta
Y
YF
Framleiðslugap = (YF-Y)/YF
![Page 12: Heildarframboð og heildareftirspurn](https://reader035.vdocuments.pub/reader035/viewer/2022062301/568134e5550346895d9c172a/html5/thumbnails/12.jpg)
Hagvöxtur í bráð og lengd
Tími
Þjó
ðarf
ram
leið
sla
Framleiðsla
Framleiðslugeta
Hagsveiflurí bráð
Hagvöxturtil lengdar
Lægð
Hæð
Upprifjun
![Page 13: Heildarframboð og heildareftirspurn](https://reader035.vdocuments.pub/reader035/viewer/2022062301/568134e5550346895d9c172a/html5/thumbnails/13.jpg)
Einfalt líkan af þjóðarbúskapnum í bráð
• Notum tvær lykilstærðir til að búa til líkan af hegðan hagkerfisins frá ári til árs• Landsframleiðsla• Verðlag
• Búum til líkan af heildarframboði og heildareftirspurn til skýrir skammtímasveiflur landsframleiðslunnar í kringum langtímaleitni framleiðslunnar
![Page 14: Heildarframboð og heildareftirspurn](https://reader035.vdocuments.pub/reader035/viewer/2022062301/568134e5550346895d9c172a/html5/thumbnails/14.jpg)
Einfalt líkan af þjóðarbúskapnum í bráð
• Heildarframboð og heildareftirspurn• Heildareftirspurnarkúrfan sýnir það magn af
vörum og þjónustu, sem heimili, fyrirtæki og ríkið hafa hug á að kaupa við gefnu verðlagi• Heildareftirspurn fer eftir verðlagi
• Heildarframboðskúrfan sýnir það magn af vörum og þjónustu, sem fyrirtæki eru fús til að framleiða og selja við gefnu verðlagi• Heildarframboð fer einnig eftir verðlagi
![Page 15: Heildarframboð og heildareftirspurn](https://reader035.vdocuments.pub/reader035/viewer/2022062301/568134e5550346895d9c172a/html5/thumbnails/15.jpg)
Mynd 2. Heildareftirspurn og heildarframboð
Landsframleiðsla
Verðlag
0
Heildarframboð
Heildareftirspurn
Jafnvægis-framleiðsla
Jafnvægis-verðlag
Séð þetta áður?
![Page 16: Heildarframboð og heildareftirspurn](https://reader035.vdocuments.pub/reader035/viewer/2022062301/568134e5550346895d9c172a/html5/thumbnails/16.jpg)
Heildareftirspurn
• Fjórir útgjaldaþættir landsframleiðslunnar mynda heildareftirspurn
Y = C + I + G + NX• C = neyzla• I = fjárfesting• G = ríkisútgjöld• NX = hreinn útflutningur
![Page 17: Heildarframboð og heildareftirspurn](https://reader035.vdocuments.pub/reader035/viewer/2022062301/568134e5550346895d9c172a/html5/thumbnails/17.jpg)
Mynd 3. Heildareftirspurnarkúrfan
Landsframleiðsla
Verðlag
0
Heildareftirspurn
P
Y Y2
P2
1. Lækkunverðlags …
2. ... eykur heildareftirspurn
![Page 18: Heildarframboð og heildareftirspurn](https://reader035.vdocuments.pub/reader035/viewer/2022062301/568134e5550346895d9c172a/html5/thumbnails/18.jpg)
Hvers vegna heildareftirspurnarkúrfan hallar niður: Þrjár skýringar
1. Verðlag og neyzla:
Auðsáhrif
2. Verðlag og fjárfesting:
Vaxtaáhrif
3. Verðlag og hreinn útflutningur:
Gengisáhrif
![Page 19: Heildarframboð og heildareftirspurn](https://reader035.vdocuments.pub/reader035/viewer/2022062301/568134e5550346895d9c172a/html5/thumbnails/19.jpg)
Hvers vegna heildareftirspurnarkúrfan hallar niður
• Verðlag og neyzla: Auðsáhrif• Lækkun verðlags eykur raunvirði eigna (A
fyrir auð) og einnig kaupmátt launa, svo að neytendum finnst þeir hafa meira svigrúm til eyðslu og neyzla eykst
• Aukin neyzla þýðir aukna heildareftirspurn, þar eð neyzla er partur af heildareftirspurn
• P A/P C AD Y
![Page 20: Heildarframboð og heildareftirspurn](https://reader035.vdocuments.pub/reader035/viewer/2022062301/568134e5550346895d9c172a/html5/thumbnails/20.jpg)
Hvers vegna heildareftirspurnarkúrfan hallar niður
• Verðlag og fjárfesting: Vaxtaáhrif• Lækkun verðlags dregur úr peningaeftirspurn
og eykur því framboð lánsfjár, og þá lækka raunvextir, svo að fjárfesting eykst
• Aukin fjárfesting kallar á aukna heildareftirspurn, þar eð fjárfesting er partur af heildareftirspurn
• P M/P r I AD Y• Rifjum upp mynd úr 32. kafla
![Page 21: Heildarframboð og heildareftirspurn](https://reader035.vdocuments.pub/reader035/viewer/2022062301/568134e5550346895d9c172a/html5/thumbnails/21.jpg)
Upprifjun: Lánsfjármarkaður
Lánsfé
Raunvextir
Framboð lánsfjár(Innlendur sparnaður)
Eftirspurn eftir lánsfé(Innlend og erlend fjárfesting)
Jafnvægi
Jafnvægismagn
Raunvextirí jafnvægi
Lækkun verðlags minnkar peningaeftirspurn, svo að framboðskúrfan hliðrast til hægri og raunvextir lækka
![Page 22: Heildarframboð og heildareftirspurn](https://reader035.vdocuments.pub/reader035/viewer/2022062301/568134e5550346895d9c172a/html5/thumbnails/22.jpg)
Hvers vegna heildareftirspurnarkúrfan hallar niður
• Verðlag og hreinn útflutningur: Gengisáhrif• Þegar verðlag lækkar heima fyrir, lækka
raunvextir og raungengið lækkar einnig, svo að hreinn útflutningur eykst• E = eP/P* => raungengi fer eftir verðlagi
• Aukinn hreinn útflutningur þýðir aukna heildareftirspurn, þar eð hreinn útflutningur er partur af heildareftirspurn
![Page 23: Heildarframboð og heildareftirspurn](https://reader035.vdocuments.pub/reader035/viewer/2022062301/568134e5550346895d9c172a/html5/thumbnails/23.jpg)
Hvers vegna heildareftirspurnarkúrfan kann að hliðrast til
• Heildareftirspurnarkúrfan• Neikvæður halli hennar sýnir, að lækkun
verðlags örvar heildareftirspurn eftir vörum og þjónustu
• Margir aðrir þættir hafa áhrif á heildareftirspurn við gefnu verðlagi
• Þegar einhver þessara þátta breytist, hliðrast heildareftirspurnarkúrfan úr stað
![Page 24: Heildarframboð og heildareftirspurn](https://reader035.vdocuments.pub/reader035/viewer/2022062301/568134e5550346895d9c172a/html5/thumbnails/24.jpg)
Hvers vegna heildareftirspurnarkúrfan kann að hliðrast til
• Hvaða þættir hliðra heildareftirspurnarkúrfunni?
• Svarið felst í Y = C + I + G + NX• Neyzla• Fjárfesting• Ríkisútgjöld• Hreinn útflutningur
![Page 25: Heildarframboð og heildareftirspurn](https://reader035.vdocuments.pub/reader035/viewer/2022062301/568134e5550346895d9c172a/html5/thumbnails/25.jpg)
Hliðrun heildareftirspurnarkúrfunnar
Framleiðsla
Verð-lag
0
Heildareftirspurn, D1
P1
Y1
D2
Y2
Heildareftirspurn eykst við gefnu verðlagi
![Page 26: Heildarframboð og heildareftirspurn](https://reader035.vdocuments.pub/reader035/viewer/2022062301/568134e5550346895d9c172a/html5/thumbnails/26.jpg)
Heildarframboðskúrfan
• Heildarframboðskúrfan hallar upp í bráð• Heildarframboðskúrfan er lóðrétt til
lengdar• Heildarframboð vöru og þjónustu til langs
tíma litið fer eftir vinnuafli, fjármagni, náttúruauðlindum og tækni, sem notuð er til að umbreyta aðföngum í afurðir
• Verðlag hefur ekki áhrif á þessa þætti til langs tíma litið
![Page 27: Heildarframboð og heildareftirspurn](https://reader035.vdocuments.pub/reader035/viewer/2022062301/568134e5550346895d9c172a/html5/thumbnails/27.jpg)
Mynd 4. Heildarframboðskúrfan til lengdar
FramleiðslaEðlilegframleiðsla
við fulla atvinnu
Verðlag
0
Langtímaframboð
P2
1. Lækkun verðlags ...
2. … hefur engin áhrifá heildarframboð til langs tíma litið.
P
![Page 28: Heildarframboð og heildareftirspurn](https://reader035.vdocuments.pub/reader035/viewer/2022062301/568134e5550346895d9c172a/html5/thumbnails/28.jpg)
Heildarframboðskúrfan
• Heildarframboðskúrfan til langs tíma litið• Heildarframboðskúrfan er lóðrétt til langs
tíma litið og sýnir landsframleiðslu við fulla atvinnu, þ.e. við eðlilegt atvinnuleysi
![Page 29: Heildarframboð og heildareftirspurn](https://reader035.vdocuments.pub/reader035/viewer/2022062301/568134e5550346895d9c172a/html5/thumbnails/29.jpg)
Hvers vegna heildarframboðskúrfan kann að hliðrast til
• Ef eitthvað verður til þess að breyta eðlilegri framleiðslu, hliðrast langtímaframboðskúrfan úr stað
• Hliðrunina má rekja til einhvers þeirra framleiðsluþátta, sem ráða landsframleiðslunni á framboðshlið hagkerfisins
![Page 30: Heildarframboð og heildareftirspurn](https://reader035.vdocuments.pub/reader035/viewer/2022062301/568134e5550346895d9c172a/html5/thumbnails/30.jpg)
Hvers vegna heildarframboðskúrfan kann að hliðrast til
• Hvaða þættir – hvaða öfl? – hliðra heildarframboðskúrfunni? • Vinnuafl• Fjármagn• Náttúruauðlindir• Tækniþekking
• Sáum þetta í hagvaxtarfræðinni
![Page 31: Heildarframboð og heildareftirspurn](https://reader035.vdocuments.pub/reader035/viewer/2022062301/568134e5550346895d9c172a/html5/thumbnails/31.jpg)
Mynd 5. Hagvöxtur til langs tíma og verðbólga
FramleiðslaY1980
AD1980
AD1990
Heildareftirspurn AD2000
Verðlag
0
Langtíma- framboðs-
kúrfa,LRAS1980
Y1990
LRAS1990
Y2000
LRAS2000
P1980
1. Tækniframfarirhliðra heildar-framboðskúrfunnitil langs tíma litið til hægri …
4. … og verðlaghækkar.
3. … svo að framleiðslavex smám saman …
P1990
P2000
2…. og vöxtur peningamagns hliðrar heildareftirspurn …
![Page 32: Heildarframboð og heildareftirspurn](https://reader035.vdocuments.pub/reader035/viewer/2022062301/568134e5550346895d9c172a/html5/thumbnails/32.jpg)
Ný leið til að lýsa hagvexti yfir löng tímabil og verðbólgu
• Skammtímasveiflur framleiðslu og verðlags má skoða sem frávik frá langtímaleitni
![Page 33: Heildarframboð og heildareftirspurn](https://reader035.vdocuments.pub/reader035/viewer/2022062301/568134e5550346895d9c172a/html5/thumbnails/33.jpg)
Hvers vegna heildarframboðskúrfan hallar upp til skamms tíma
• Hækkun verðlags hneigist til að örva framleiðslu á vörum og þjónustu í bráð
• Lækkun verðlags hneigist til að slæva framleiðslu á vörum og þjónustu í bráð
![Page 34: Heildarframboð og heildareftirspurn](https://reader035.vdocuments.pub/reader035/viewer/2022062301/568134e5550346895d9c172a/html5/thumbnails/34.jpg)
Mynd 6. Heildarframboðskúrfan í bráð
Framleiðsla
Verðlag
0
Heildarframboðskúrfatil skamms tíma litið
1. Lækkunverðlags …
2. ... dregur úr framboði ávörum og þjónustutil skamms tíma litið.
Y
P
Y2
P2
1
![Page 35: Heildarframboð og heildareftirspurn](https://reader035.vdocuments.pub/reader035/viewer/2022062301/568134e5550346895d9c172a/html5/thumbnails/35.jpg)
Hvers vegna heildarframboðskúrfan hallar upp til skamms tíma: Þrjár kenningar
1. Kauptregðukenningin
2. Verðtregðukenningin
3. Misskilningskenningin
![Page 36: Heildarframboð og heildareftirspurn](https://reader035.vdocuments.pub/reader035/viewer/2022062301/568134e5550346895d9c172a/html5/thumbnails/36.jpg)
Hvers vegna heildarframboðskúrfan hallar upp til skamms tíma: Kauptregðukenningin
• Nafnlaun breytast hægt: þau eru ,,klístruð” í bráð
• Nafnlaun lagast ekki strax að lækkun verðlags• Lækkun verðlags dregur úr hagnaði
fyrirtækja að óbreyttu kaupi• Fyrirtækin bregðast við með því að draga
úr atvinnu og framleiðslu
![Page 37: Heildarframboð og heildareftirspurn](https://reader035.vdocuments.pub/reader035/viewer/2022062301/568134e5550346895d9c172a/html5/thumbnails/37.jpg)
Hvers vegna heildarframboðskúrfan hallar upp til skamms tíma: Verðtregðukenningin
• Verð á sumri vöru og þjónustu lagast hægt að breyttum markaðsaðstæðum • Óvænt lækkun verðlags veldur því, að sum
fyrirtæki bjóða framleiðslu sína til sölu við of háu verði
• Þetta heldur aftur af sölu, svo að fyrirtækin reyna þá að draga úr framleiðslu sinni á vörum og þjónustu
![Page 38: Heildarframboð og heildareftirspurn](https://reader035.vdocuments.pub/reader035/viewer/2022062301/568134e5550346895d9c172a/html5/thumbnails/38.jpg)
Hvers vegna heildarframboðskúrfan hallar upp til skamms tíma: Misskilningskenningin
• Breytingar á verðlagi valda misskilningi um markaðinn, þar sem framleiðendur selja afurðir sínar
• Þegar verðlag lækkar, kunna einstakir framleiðendur að skoða lækkunina sem skilaboð markaðsins um, að þeir þurfi að draga úr framleiðslu, enda þótt allir aðrir framleiðendur standi frammi fyrir sömu verðlækkun
• Almenn verðlækkun virðist þá vera sértæk
![Page 39: Heildarframboð og heildareftirspurn](https://reader035.vdocuments.pub/reader035/viewer/2022062301/568134e5550346895d9c172a/html5/thumbnails/39.jpg)
Hvers vegna heildarframboðskúrfan kann að hliðrast til
• Hvaða þættir hliðra heildarframboðskúrfunni? • Höfum séð þetta áður, í hagvaxtarkaflanum:
• Vinnuafl• Fjármagn• Náttúruauðlindir• Tækniþekking
![Page 40: Heildarframboð og heildareftirspurn](https://reader035.vdocuments.pub/reader035/viewer/2022062301/568134e5550346895d9c172a/html5/thumbnails/40.jpg)
Mynd 7. Langtímajafnvægi
Eðlilegframleiðsla við fulla atvinnu
Framleiðsla
Verðlag
0
Heildar-framboð
í bráð
Heildar-framboð
í lengd
Heildareftirspurn
AJafnvægis-verð
![Page 41: Heildarframboð og heildareftirspurn](https://reader035.vdocuments.pub/reader035/viewer/2022062301/568134e5550346895d9c172a/html5/thumbnails/41.jpg)
Mynd 8. Samdráttur heildareftirspurnar
Framleiðsla
Verðlag
0
Heildarframboðí bráð, AS
Heildar-framboð
í lengd
HeildareftirspurnAD
AP
Y
AD2
AS2
1. Samdrátturí heildareftirspurn … .
2. … dregur úr framleiðslu í bráð.
3. Skammtíma- framboðskúrfanhliðrast til hægri ...
4. . ... og framleiðslan leitaraftur í eðlilegt horf.
CP3
BP2
Y2
![Page 42: Heildarframboð og heildareftirspurn](https://reader035.vdocuments.pub/reader035/viewer/2022062301/568134e5550346895d9c172a/html5/thumbnails/42.jpg)
Tvær orsakir hagsveiflna
• Eftirspurnarhnykkir• Hliðrun heildareftirspurnarkúrfunnar ...
• ... veldur sveiflum í framleiðslu til skamms tíma litið
• ... hefur áhrif á verðlag í bráð og lengd• ... hefur áhrif á framleiðslu í bráð• ... hefur engin áhrif á framleiðslu til langs
tíma litið
![Page 43: Heildarframboð og heildareftirspurn](https://reader035.vdocuments.pub/reader035/viewer/2022062301/568134e5550346895d9c172a/html5/thumbnails/43.jpg)
Tvær orsakir hagsveiflna
• Framboðsskellir• Ef einhver þeirra þátta, sem ráða legu
heildarframboðskúrfunnar, skreppur saman, þá ... • ... minnkar framleiðsla niður fyrir eðlilega
framleiðslu, þ.e. niður fyrir fulla atvinnu• Atvinnuleysi eykst• Verðlag hækkar
![Page 44: Heildarframboð og heildareftirspurn](https://reader035.vdocuments.pub/reader035/viewer/2022062301/568134e5550346895d9c172a/html5/thumbnails/44.jpg)
Mynd 9. Framboðsskellur
Framleiðsla
Verðlag
0
Heildareftirspurn
3. … svo að verðlaghækkar.
2. …. dregur úr framleiðslu …
1. Samdráttur heildarframboðsí bráð …
Heildar-framboð
í bráð, AS
Heildar-framboð
í lengd
Y
AP
AS2
B
Y2
P2
![Page 45: Heildarframboð og heildareftirspurn](https://reader035.vdocuments.pub/reader035/viewer/2022062301/568134e5550346895d9c172a/html5/thumbnails/45.jpg)
Áhrif framboðsskella
• Verðbólga samfara stöðnun (e. stagflation)• Samdráttur heildarframboðs veldur
verðbólgu samfara stöðnun • Framleiðsla minnkar og verðbólga eykst• Stjórnvöld hafa tök á að stýra
heildareftirspurn, en þau geta samt ekki komið í veg fyrir hvort tveggja í senn: þau þurfa að velja milli verðbólgu og atvinnuleysis, sbr. 2. kafla (og 35. kafla)
![Page 46: Heildarframboð og heildareftirspurn](https://reader035.vdocuments.pub/reader035/viewer/2022062301/568134e5550346895d9c172a/html5/thumbnails/46.jpg)
Áhrif framboðsskella
• Viðbrögð hagstjórnar við niðursveiflum• Stjórnvöld geta brugðizt við niðursveiflu í
efnahagslífinu með því að• Halda að sér höndum og bíða þess, að
verðlag og kauplag lagist að nýjum aðstæðum
• Beita hagstjórnartækjum sínum til að örva heildareftirspurn og landsframleiðslu og draga með því móti úr atvinnuleysi
![Page 47: Heildarframboð og heildareftirspurn](https://reader035.vdocuments.pub/reader035/viewer/2022062301/568134e5550346895d9c172a/html5/thumbnails/47.jpg)
Mynd 10. Aðlögun hagstjórnar að framboðsskellum
FramleiðslaEðlilegframleiðsla
Verðlag
0
Heildar-framboð
í bráð, AS
Heildar-framboðí lengd
Heildareftirspurn, AD
P2
AP
AS2
3. … og þáhækkar verðlag enn frekar …
4. … en framleiðslahelzt föst við fulla atvinnu.
2. . … geta stjórnvöldkomið til móts viðsamdráttinn með því aðþenja eftirspurn …
1. Þegar heildarframboðdregst saman …
AD2
CP3
1