Höfundur:Guðmundur Freyr Gylfason

Hekla Hekla er eitt þekktasta fjall

landsins

Fyrr á öldum töldu menn um gjörvalla Evrópu fjalllið vera einn af inngöngum helvítis og jafnvel helvíti sjálft

Stundum varð hinn eilífi vítiseldur það magnaður að eldurinn náði til yfirborðs og stóð þá eldstókurinn upp úrHeklugjá

Fyrstir á tindinn Fyrstir manna til að

ganga á Heklutind voru

þeir

Eggert Ólafsson og

Bjarni Pálsson,

aðfaranótt 20 júní 1750.

Ógurlegast! Hekla er ógurlegasta

eldfjall á landinu en einnig eitt hið

óvenjulegasta

Hún er næstvirkasta eldfjall landsins á sögulegum tíma

○ hefur að meðaltali gosið á 55 ára fresti

○ síðan land byggðist

Að minnsta kosti 17 gos eru þekkt úr Heklu sjálfri frá þessum tíma

Fjallið stendur á hinni 5,5 kílómetra löngu Heklugjá úr henni hafa flest eldgosin

komið

Hekla Mörg gosanna úr

Heklu hafa valdið

miklu tjóni

Árið 1104 þeytti

gosið t.d. gríðarlega

miklu magni af

gjósku yfir landið

Gosið lagði stór

landsvæði í auðn

sérstaklega í

þjórsárdal

Hekla Iðulega hefur orðið

mikið öskufall í

upphafi gosa

oftar en ekki valdið

tilfinnalegu tjóni

víða um sveitir

landsins

ekki er vitað hve

margar jarðir Hekla

hefur lagt í auðn

Hekla Samkvæmt eldritum

Markúsar Loftsonar

hefur hún eytt fimm

hreppum að mestu

Alls 90-100 býlum

að minnsta kosti

○ að öllum líkindum eru

þó fleiri

Hekla Flest öll Heklugos

hafa verið blandgos

Gosefni eru hraun og

gjóska

en einnig fylgja

gosgufur og

vatnsgufur

Gosin hefjast yfirleitt

á gjóskugos

en fljótlega byrjar

hraun að renna

Hekla Gjóskumyndun er

langmest fyrstu klukkustund gossins eftir það fer að draga úr

henni

efir fyrsta sólarhringinn eða svo berst lítið af gosefnum frá fjallinu sem gjóska

eftir það ræður hraunrennsli ríkjum

sumum Heklugosum líkur með hreinum flæðigosum

○ eins og gosinu 1947-48

Hekla Ekki hefur tekist að finna

með vissu nema um 15 Hekluhrauna sem runnið hafa á síðustu

1000 árum

Skýringin á því er sú að hraunin hafa margsinns runnið hvort yfir annað

Slíkt gerðist til dæmis í gosinu 1980 en hraun úr því gosi rann

yfir hraun frá 1947

○ og huldi hluta þess