HEPATİT B AŞILAMASI, HEPATİT B AŞILAMASI, DÜNYADAKİ VE ÜLKEMİZDEKİ DÜNYADAKİ VE ÜLKEMİZDEKİ DÜNYADAKİ VE ÜLKEMİZDEKİ DÜNYADAKİ VE ÜLKEMİZDEKİ

DURUMDURUMDURUMDURUMVİRAL HEPATİTLE SAVAŞIM DERNEĞİVİRAL HEPATİTLE SAVAŞIM DERNEĞİ

www.www.vhsdvhsd.org.org

Doç. Dr Selma TosunDoç. Dr Selma TosunViralViral Hepatitle Savaşım DerneğiHepatitle Savaşım DerneğiViralViral Hepatitle Savaşım DerneğiHepatitle Savaşım Derneği

Yönetim Kurulu üyesiYönetim Kurulu üyesi33--4 Ekim 2009 4 Ekim 2009

Erişkin dönemdeErişkin dönemde geçirilen akut HBVgeçirilen akut HBVErişkin dönemde Erişkin dönemde geçirilen akut HBV geçirilen akut HBV enfeksiyonu sonrası enfeksiyonu sonrası kronikleşme %5kronikleşme %5--10; 10;

HB AHB A ö lliklö llikl HB AHB A itifitifamaama HBsAgHBsAg ve özellikle ve özellikle HBeAgHBeAg pozitif pozitif anneden doğan çocuklaranneden doğan çocukların %70ın %70--90’ı 90’ı enfekteenfekteolur, bunlarda da enfeksiyon olur, bunlarda da enfeksiyon %90 kronikleşir. %90 kronikleşir. HBeAgHBeAg negatif anneden doğan bebeklerin ise negatif anneden doğan bebeklerin ise gg g ğg ğ%10%10--40’ı 40’ı enfekteenfekte olur, bu bebeklerin de %40olur, bu bebeklerin de %40--70’inde enfeksiyon kronikleşir70’inde enfeksiyon kronikleşir (eğer doğumda(eğer doğumda70 inde enfeksiyon kronikleşir 70 inde enfeksiyon kronikleşir (eğer doğumda (eğer doğumda gerekli gerekli immünizasyonimmünizasyon uygulanmazsa !!)uygulanmazsa !!)

Bu nedenle 1984 yılından beri ACIPBu nedenle 1984 yılından beri ACIP ((AdvisoryAdvisoryCDCCDCCommitteeCommittee on on ImmunizationImmunization PracticesPractices)), CDC , CDC ((CenterCenter forfor

DiseaseDisease ControlControl ) ) ve Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) ve Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) tarafından tarafından tüm gebelerin tüm gebelerin HBsAgHBsAg yönünden yönünden taranması ve taşıyıcı gebelerin bebeklerinetaranması ve taşıyıcı gebelerin bebeklerinetaranması ve taşıyıcı gebelerin bebeklerine taranması ve taşıyıcı gebelerin bebeklerine doğumda aşı+Hepatit B doğumda aşı+Hepatit B hiperhiper immunglobulinimmunglobulin(HBIG) yapılması öneriliyor(HBIG) yapılması öneriliyor(HBIG) yapılması öneriliyor.(HBIG) yapılması öneriliyor.

AMA ??? AMA ???

1987’de HBV aşısı EPI (1987’de HBV aşısı EPI (ExpandedExpanded ProgrammeProgramme on on ş (ş ( pp ggImmunizationImmunization) içine entegre edildi) içine entegre edildi1991’de1991’de HBsAgHBsAg pozitifliği %8’den yüksekpozitifliği %8’den yüksek olanolan1991 de 1991 de HBsAgHBsAg pozitifliği %8 den yüksekpozitifliği %8 den yüksek olan,olan,1997 yılından itibaren ise 1997 yılından itibaren ise tüm ülkelerde tüm ülkelerde doğumdan doğumdan itibaren HBV aşısı uygulanması önerildiitibaren HBV aşısı uygulanması önerildiitibaren HBV aşısı uygulanması önerildiitibaren HBV aşısı uygulanması önerildi1996’da 111996’da 11--12 yaş çocuklar da dahil edildi 12 yaş çocuklar da dahil edildi 1999’da 19 yaş altı tüm 1999’da 19 yaş altı tüm adolesanlaradolesanlar ve ergenler için ve ergenler için genişletildigenişletildiGünümüzde yüksek riskli erişkinler başta olmak Günümüzde yüksek riskli erişkinler başta olmak üzere üzere HBV’denHBV’den korunmak isteyen herkesin korunmak isteyen herkesin yyaşılanması gerektiği görüşü !!!!aşılanması gerektiği görüşü !!!!

Hepatit B AşılarıHepatit B AşılarıHepatit B Aşıları Hepatit B Aşıları

İlk üretilen HBV aşıları İlk üretilen HBV aşıları plasmaplasma kökenli aşılar kökenli aşılar 1981 l d FDA l1981 l d FDA l1981 yılında FDA onaylı1981 yılında FDA onaylıAncak aşının elde edilişi pahalı,Ancak aşının elde edilişi pahalı,ş ş p ,ş ş p ,üretim işlemi güç, üretim işlemi güç, HIV/AIDS nedeniyle oluşan güvensizlikHIV/AIDS nedeniyle oluşan güvensizlik

rekombinanrekombinan aşılar aşılar

Günümüzde kullanılan aşılar, hepatit B virüsünün Günümüzde kullanılan aşılar, hepatit B virüsünün rekombinantrekombinant DNA teknolojisi ile üretilmiş majörDNA teknolojisi ile üretilmiş majörrekombinantrekombinant DNA teknolojisi ile üretilmiş majör DNA teknolojisi ile üretilmiş majör yüzey antijenini içerir. yüzey antijenini içerir. M kök li l hü l i dM kök li l hü l i dMaya kökenli aşılar maya hücrelerinden Maya kökenli aşılar maya hücrelerinden (genellikle (genellikle SaccharomycesSaccharomyces cerevisiacerevisia denen ekmek denen ekmek

l d k ll l bi il d k ll l bi imayalamada kullanılan bir çeşit maya mantarı veya mayalamada kullanılan bir çeşit maya mantarı veya HansenulaHansenula polymorphapolymorpha),),Memeli hücresinden yararlanılarak üretilen aşılar Memeli hücresinden yararlanılarak üretilen aşılar ise fare ise fare overover hücresinden (hücresinden (chinesechinese hamsterhamster ovarianovariancellcell) yararlanmak suretiyle elde edilir) yararlanmak suretiyle elde edilir

Hepatit B Aşı ŞemasıHepatit B Aşı Şemasıp ş Şp ş Ş

Çok sayıda çalışmanın sonuçlarına göre en iyi Çok sayıda çalışmanın sonuçlarına göre en iyi antikor yanıtının elde edildiği şemaantikor yanıtının elde edildiği şemaantikor yanıtının elde edildiği şemaantikor yanıtının elde edildiği şema

0,1,6. aylarda birer doz aşı0,1,6. aylarda birer doz aşı uygulaması uygulaması Hızlı yanıt elde edilmesi istendiğinde şema Hızlı yanıt elde edilmesi istendiğinde şema 0,1,2,12.aylar şeklinde de uygulanabilir0,1,2,12.aylar şeklinde de uygulanabilir

Hızlandırılmış aşı şeması Hızlandırılmış aşı şeması

Ayrıca 0,10,21. günde ve 0,7,28. günlerde birer Ayrıca 0,10,21. günde ve 0,7,28. günlerde birer ld ğ 12 d bi d d hld ğ 12 d bi d d haşının yapıldığı ve 12. ayda bir doz daha aşının aşının yapıldığı ve 12. ayda bir doz daha aşının

uygulandığı hızlandırılmış aşı şemaları da uygulandığı hızlandırılmış aşı şemaları da özellikle bazı özel gruplarda özellikle bazı özel gruplarda (seyahat, ailede akut (seyahat, ailede akut HBV, mahkumlar, AMATEM, genel kadın ) HBV, mahkumlar, AMATEM, genel kadın ) kullanılabilmektedir. kullanılabilmektedir. Hepatit A+Hepatit B kombine aşısının 0Hepatit A+Hepatit B kombine aşısının 0--77--2121Hepatit A+Hepatit B kombine aşısının 0Hepatit A+Hepatit B kombine aşısının 0--77--21. 21. günlerde günlerde özellikle seyahate çıkacak kişiler için özellikle seyahate çıkacak kişiler için

ll 20092009 l d itib ACIPl d itib ACIPuygulanması uygulanması 2009 2009 yılından itibaren ACIP yılından itibaren ACIP önerilerinde de yer almaya başladıönerilerinde de yer almaya başladı

FDA, FDA, 1999 yılında 1999 yılında 1111--15 yaş arası 15 yaş arası adolesanlaradolesanlari i l if bi l di i l if bi l diçin alternatif bir aşı programını onayladıiçin alternatif bir aşı programını onayladıBuna göre Buna göre RecombivaxRecombivax (ülkemizde HB (ülkemizde HB vaxvaxgg ((propro) isimli aşıdan 1 ml (toplam 10 ) isimli aşıdan 1 ml (toplam 10 mcgmcg) 4) 4--6 ay 6 ay arayla olmak üzere iki doz uygulanmaktadırarayla olmak üzere iki doz uygulanmaktadırarayla olmak üzere iki doz uygulanmaktadır. arayla olmak üzere iki doz uygulanmaktadır. Bu alternatif şema sadece Bu alternatif şema sadece adolesanadolesan gruba ve gruba ve b i i l l 16b i i l l 16bu aşı için onaylanmış olup aşı şeması 16 bu aşı için onaylanmış olup aşı şeması 16 yaşına kadar tamamlanmalıdır. yaşına kadar tamamlanmalıdır.

Aşı dozuAşı dozu

İmmünİmmün sisteminde sorun olmayanlar için sisteminde sorun olmayanlar için erişkin dozu 20 erişkin dozu 20 mcgmcg, çocuk dozu 10 , çocuk dozu 10 mcgmcg

Aşı preparatına göre doz farklı olabilirAşı preparatına göre doz farklı olabilir((HBvaxHBvax propro , , GenHevacBGenHevacB))

Aşıya yanıt Aşıya yanıt

0,1,6 aylarda yapılan üç doz aşılama ile 40 yaş altı 0,1,6 aylarda yapılan üç doz aşılama ile 40 yaş altı ğl kl i ki l dğl kl i ki l dsağlıklı erişkinlerde ;sağlıklı erişkinlerde ;

birinci dozdan sonra %30birinci dozdan sonra %30--55, 55, ikinci dozdan sonra %75, ikinci dozdan sonra %75, üçüncü dozdan sonra %90’dan fazla orandaüçüncü dozdan sonra %90’dan fazla orandaüçüncü dozdan sonra %90 dan fazla oranda üçüncü dozdan sonra %90 dan fazla oranda

koruyucu koruyucu antiHBsantiHBs yanıtı oluşuryanıtı oluşur60 yaşından sonra aşılanan kişilerde60 yaşından sonra aşılanan kişilerde antiHBsantiHBs yanıtıyanıtı60 yaşından sonra aşılanan kişilerde 60 yaşından sonra aşılanan kişilerde antiHBsantiHBs yanıtı yanıtı %75 civarında kalmaktadır. %75 civarında kalmaktadır.

Yaşın yanı sıra sigara içme, şişmanlık, genetik Yaşın yanı sıra sigara içme, şişmanlık, genetik f k ö lf k ö l i üi ü b k l ibi k ğ ib k l ibi k ğ ifaktörler ve faktörler ve immünimmün baskılanma gibi konağa ait baskılanma gibi konağa ait diğer faktörler de aşı yanıtını azaltmaktadır.diğer faktörler de aşı yanıtını azaltmaktadır.

Ç kl d t %95Ç kl d t %95 99 ‘d99 ‘dÇocuklarda aşı yanıtı %95Çocuklarda aşı yanıtı %95--99 ‘dur99 ‘dur..

Aşı aralıkları Aşı aralıkları

İlk iki aşı arasında dört hafta aralık olmalı, İlk iki aşı arasında dört hafta aralık olmalı, ü ü ü d iki i d d 4ü ü ü d iki i d d 4 66üçüncü doz ikinci dozdan 4üçüncü doz ikinci dozdan 4--6 ay sonra 6 ay sonra yapılmalıdır.yapılmalıdır.İlk dozla üçüncü doz arasındaki aralık 16 İlk dozla üçüncü doz arasındaki aralık 16 haftadan kısa olmamalıdırhaftadan kısa olmamalıdır Dozlar atlanırsaDozlar atlanırsahaftadan kısa olmamalıdır. haftadan kısa olmamalıdır. Dozlar atlanırsa Dozlar atlanırsa tekrar başlamak gerekmez, kalınan yerden tekrar başlamak gerekmez, kalınan yerden d dilid dilidevam edilir. devam edilir.

Aşı aralıkları Aşı aralıkları

Üçüncü doz aşı özellikle Üçüncü doz aşı özellikle rapelrapel doz gibi etki doz gibi etki ö i k i dü d ü liö i k i dü d ü ligösterir ve maksimum düzeyde uzun süreli gösterir ve maksimum düzeyde uzun süreli

korunmayı sağlar.korunmayı sağlar.İkinci ve üçüncü doz arasındaki sürenin İkinci ve üçüncü doz arasındaki sürenin uzaması son antikor düzeyinin daha yüksekuzaması son antikor düzeyinin daha yüksekuzaması son antikor düzeyinin daha yüksek uzaması son antikor düzeyinin daha yüksek olmasına yol açmaktadırolmasına yol açmaktadırAşılamaya farklı firmalara ait aşılarla başlanıp Aşılamaya farklı firmalara ait aşılarla başlanıp devam edilmesinin devam edilmesinin immunojeniteimmunojenite üzerine üzerine jjherhangi bir olumsuz etkisi bulunmamaktadır.herhangi bir olumsuz etkisi bulunmamaktadır.

Aşının yapılma yeri ve yapılma şekli Aşının yapılma yeri ve yapılma şekli

Aşı yapılırken kullanılan iğnenin uzunluğu Aşı yapılırken kullanılan iğnenin uzunluğu

YenidoğanlardaYenidoğanlarda 16 mm ve üzeri16 mm ve üzeriYenidoğanlardaYenidoğanlarda 16 mm ve üzeri16 mm ve üzeri11--12 ay arası bebeklerde 25 mm12 ay arası bebeklerde 25 mm12 ay12 ay--2 yaş arası çocuklarda 162 yaş arası çocuklarda 16--25 mm /2525 mm /25--32 mm32 mm33--18 yaş arası çocuk ve 18 yaş arası çocuk ve adolesanlardaadolesanlarda ise 25ise 25--32 mm 32 mm yyErişkinlerde; Erişkinlerde; 60 kg60 kg ının altındaki erkek ve kadınlarda 25 mmaltındaki erkek ve kadınlarda 25 mm60 kg 60 kg ının altındaki erkek ve kadınlarda 25 mmaltındaki erkek ve kadınlarda 25 mm6060--90 kg arası kadınlarla 6090 kg arası kadınlarla 60--118 kg arasındaki 118 kg arasındaki erkeklerde 25erkeklerde 25--38 mm38 mmerkeklerde 25erkeklerde 25--38 mm38 mm90 kg 90 kg ının üzerindeki kadınlar ve 118 kg üzerindeki kadınlar ve 118 kg ının üzerindeki üzerindeki

k kl d i 38 l l dk kl d i 38 l l derkeklerde ise 38 mm olmalıdır. erkeklerde ise 38 mm olmalıdır.

Aşı sonrası koruyucu antikor düzeyiAşı sonrası koruyucu antikor düzeyi10 10 mIUmIU/ml /ml ninnin üzerinde olmalıdırüzerinde olmalıdır

Antikor Antikor titresititresi bir kez 10 bir kez 10 mIUmIU//ml’ninml’nin üzerine üzerine çıktıktan sonra bu değerin altına düşse veçıktıktan sonra bu değerin altına düşse veçıktıktan sonra bu değerin altına düşse ve çıktıktan sonra bu değerin altına düşse ve saptanamayacak duruma gelse bile, hepatit B saptanamayacak duruma gelse bile, hepatit B enfeksiyonuna karşı koruyuculuğun ömür boyuenfeksiyonuna karşı koruyuculuğun ömür boyuenfeksiyonuna karşı koruyuculuğun ömür boyu enfeksiyonuna karşı koruyuculuğun ömür boyu devam ettiği bildirilmektedirdevam ettiği bildirilmektedir

DSÖ uygun şekilde yapılmış hepatit B aşılamasından sonra DSÖ uygun şekilde yapılmış hepatit B aşılamasından sonra rapelrapel doza gerek olmadığını bildirmektedoza gerek olmadığını bildirmekterapelrapel doza gerek olmadığını bildirmektedoza gerek olmadığını bildirmekte

Avrupa Hepatit B Uzlaşı Grubu’nun (Avrupa Hepatit B Uzlaşı Grubu’nun (EuropeanEuropean ConsensusConsensusGroupGroup onon HepatitisHepatitis BB ImmunityImmunity) önerileri de aşıları tam olan) önerileri de aşıları tam olanGroupGroup on on HepatitisHepatitis B B ImmunityImmunity) önerileri de aşıları tam olan ) önerileri de aşıları tam olan ve ve immünimmün sistemde sorunu olmayan kişilere sistemde sorunu olmayan kişilere rapelrapel doza gerek doza gerek olmadığı yönündedir. olmadığı yönündedir. Sonuç olarak Sonuç olarak immünimmün sisteminde sorun olmayan kişilere sisteminde sorun olmayan kişilere rapelrapel doz gerekmemekte, zamanla doz gerekmemekte, zamanla antiHBsantiHBs düzeyleri düzeyleri saptanabilir düzeyin altına inse bile saptanabilir düzeyin altına inse bile immünimmün hafızaya bağlı hafızaya bağlı olarak klinik hastalık tablosu oluşmamaktadır. olarak klinik hastalık tablosu oluşmamaktadır.

YenidoğanYenidoğan döneminde aşılanan bebeklerin döneminde aşılanan bebeklerin izlemleri izlemleri yapılıp daha büyük yaşlardayapılıp daha büyük yaşlarda antiHBsantiHBs yanıtları kontrolyanıtları kontrolyapılıp daha büyük yaşlarda yapılıp daha büyük yaşlarda antiHBsantiHBs yanıtları kontrol yanıtları kontrol edildiğinde ilk 5 yılda koruyuculuğun yüksek oranda edildiğinde ilk 5 yılda koruyuculuğun yüksek oranda devam ettiği bu nedenledevam ettiği bu nedenle yaşamın 5yaşamın 5 7 yılında7 yılında rapelrapeldevam ettiği, bu nedenle devam ettiği, bu nedenle yaşamın 5yaşamın 5--7 yılında 7 yılında rapelrapeldoza gerek olmadığı ancak daha sonraki tarihlerde doza gerek olmadığı ancak daha sonraki tarihlerde bazı olgularda antikorbazı olgularda antikor titrelerinintitrelerinin azaldığı ya daazaldığı ya dabazı olgularda antikor bazı olgularda antikor titrelerinintitrelerinin azaldığı ya da azaldığı ya da saptanamayacak düzeye inebildiği saptanamayacak düzeye inebildiği ve bu nedenle ve bu nedenle izlenmelerinin uygun olduğu fakat bu olguların daizlenmelerinin uygun olduğu fakat bu olguların daizlenmelerinin uygun olduğu, fakat bu olguların da izlenmelerinin uygun olduğu, fakat bu olguların da büyük çoğunluğunun büyük çoğunluğunun rapelrapel doza yanıt verdikleri doza yanıt verdikleri bildirilmektedirbildirilmektedirbildirilmektedir.bildirilmektedir.

Anti Anti HBsHBs düzeyinin 10düzeyinin 10--50 50 mIUmIU/mL olması zayıf /mL olması zayıf antikor yanıtı olarak değerlendirilmektedir Buantikor yanıtı olarak değerlendirilmektedir Buantikor yanıtı olarak değerlendirilmektedir. Bu antikor yanıtı olarak değerlendirilmektedir. Bu nedenle sağlık çalışanlarında ve aile içinde taşıyıcı nedenle sağlık çalışanlarında ve aile içinde taşıyıcı olan kişilerde <50olan kişilerde <50 mIUmIU/mL antikor yanıtı varsa bir/mL antikor yanıtı varsa birolan kişilerde <50 olan kişilerde <50 mIUmIU/mL antikor yanıtı varsa bir /mL antikor yanıtı varsa bir doz aşı yapılarak doz aşı yapılarak antiHBsantiHBs yanıtının yanıtının arttrılmasıarttrılmasıönerilmektedirönerilmektedirönerilmektedir. önerilmektedir. AntiHBsAntiHBs titresinintitresinin 100 ünitenin üzerinde olması 100 ünitenin üzerinde olması k ld k i i ld ğ ö i ik ld k i i ld ğ ö i ikorunmanın oldukça iyi olduğunu gösterir ve anti korunmanın oldukça iyi olduğunu gösterir ve anti HBsHBs yanıtı ne kadar yüksekse koruyuculuk o yanıtı ne kadar yüksekse koruyuculuk o k d ü li l k dk d ü li l k dkadar uzun süreli olmaktadır.kadar uzun süreli olmaktadır.

Aşıya yanıt vermeyenlerAşıya yanıt vermeyenler

Aşıya yanıt vermeyenlere bir doz aşı yapıldığında %15Aşıya yanıt vermeyenlere bir doz aşı yapıldığında %15--25, üç 25, üç doz aşı yapıldığında ise %30doz aşı yapıldığında ise %30--50 oranında yanıt alınmaktadır50 oranında yanıt alınmaktadırdoz aşı yapıldığında ise %30doz aşı yapıldığında ise %30 50 oranında yanıt alınmaktadır. 50 oranında yanıt alınmaktadır. İlk seri aşılamaya yanıt vermeyenlere 0,1,6 ay veya 0, 1, 4 ay İlk seri aşılamaya yanıt vermeyenlere 0,1,6 ay veya 0, 1, 4 ay şemasıyla ikinci seri aşılama yapılır. şemasıyla ikinci seri aşılama yapılır. Uygun yere uygun şemayla yapılan iki seri aşılamaya (toplam Uygun yere uygun şemayla yapılan iki seri aşılamaya (toplam altı doz aşı) rağmen %5 oranında saptanabilir altı doz aşı) rağmen %5 oranında saptanabilir antiHBsantiHBs yanıtı yanıtı oluşmayan kişiler bulunmaktadır. oluşmayan kişiler bulunmaktadır. Bazı kişilerde Bazı kişilerde antiHBsantiHBs yanıtı oluşmakta ama düşük düzeyde yanıtı oluşmakta ama düşük düzeyde l til ti l jikl jik t tkikl l t kt d i bt tkikl l t kt d i bolup rutin olup rutin serolojikserolojik tetkiklerle saptanamamaktadır; yine bazı tetkiklerle saptanamamaktadır; yine bazı

kişilerde oluşan kişilerde oluşan antiHBsantiHBs çabuk yıkılmakta ve serumdan erken çabuk yıkılmakta ve serumdan erken kaybolmaktadır Bu kişiler düşük yanıtlı kabul edilmekte vekaybolmaktadır Bu kişiler düşük yanıtlı kabul edilmekte vekaybolmaktadır. Bu kişiler düşük yanıtlı kabul edilmekte ve kaybolmaktadır. Bu kişiler düşük yanıtlı kabul edilmekte ve yapılan iki seri=altı doz aşıya rağmen rutin testlerle yapılan iki seri=altı doz aşıya rağmen rutin testlerle saptanamayacak düzeyde saptanamayacak düzeyde antiHBsantiHBs oluşmaktadır. oluşmaktadır.

Bazen de kişi hepatit B taşıyıcısı olmakta (Bazen de kişi hepatit B taşıyıcısı olmakta (occultoccultHBV enfeksiyonu) amaHBV enfeksiyonu) ama HBsAgHBsAg düzeyi rutindüzeyi rutinHBV enfeksiyonu) ama HBV enfeksiyonu) ama HBsAgHBsAg düzeyi rutin düzeyi rutin tetkiklerde saptanamayacak kadar düşük olmaktadır. tetkiklerde saptanamayacak kadar düşük olmaktadır. B d l b ki ilB d l b ki il HB AHB ABu nedenle aşıya yanıt vermeyen bu kişilere Bu nedenle aşıya yanıt vermeyen bu kişilere HBsAgHBsAg(gerekirse ALT ve HBV DNA) bakılması (gerekirse ALT ve HBV DNA) bakılması ö il k diö il k di S l iki i ğS l iki i ğönerilmektedir. önerilmektedir. Sonuçta yapılan iki seri aşıya rağmen Sonuçta yapılan iki seri aşıya rağmen koruyucu (saptanabilir) koruyucu (saptanabilir) antiHBsantiHBs oluşmayan, ancak oluşmayan, ancak HB AHB A if l ki il HBV f k iif l ki il HBV f k iHBsAgHBsAg negatif olan kişiler HBV enfeksiyonuna negatif olan kişiler HBV enfeksiyonuna duyarlı olarak kabul edilir ve herhangi bir şekilde duyarlı olarak kabul edilir ve herhangi bir şekilde HBV ü h li k l l ld ğ dHBV ü h li k l l ld ğ dHBV şüpheli kanla temas veya yaralanma olduğunda HBV şüpheli kanla temas veya yaralanma olduğunda aşı ile birlikte HBIG uygulanması gerekir. aşı ile birlikte HBIG uygulanması gerekir.

Tek başına Tek başına antiHBcIgGantiHBcIgG pozitifliğipozitifliğişş gg p ğp ğ

HBsAgHBsAgAntiHBcIgGAntiHBcIgG ((antiHBcantiHBc total)total)AntiHBsAntiHBsAntiHBsAntiHBs

Tek başınaTek başına antiHBcIgGantiHBcIgG pozitifliğipozitifliğiTek başına Tek başına antiHBcIgGantiHBcIgG pozitifliği pozitifliği farklı bir EIA ile testi tekrarlafarklı bir EIA ile testi tekrarla

yine pozitifse tek doz aşı yap yine pozitifse tek doz aşı yap 15 gün /bir ay sonra 15 gün /bir ay sonra antiHBsantiHBs

titresititresi bak eğer kişi öncedenbak eğer kişi öncedentitresititresi bak eğer kişi önceden bak eğer kişi önceden doğal yolla HBV enfeksiyonu geçirmişse doğal yolla HBV enfeksiyonu geçirmişse antiHBsantiHBs titresititresi pozitif saptanır, bir şey pozitif saptanır, bir şey yapmaya gerek yokturyapmaya gerek yokturyapmaya gerek yoktur yapmaya gerek yoktur

eğer aşı yapıldıktan bir ay sonra eğer aşı yapıldıktan bir ay sonra iHBiHB h l if 0 1 6h l if 0 1 6antiHBsantiHBs hala negatifse aşı şeması 0.1.6. ay hala negatifse aşı şeması 0.1.6. ay

şemasına uygun şekilde tamamlanıp son aşıdan şemasına uygun şekilde tamamlanıp son aşıdan bir ay sonra bir ay sonra antiHBsantiHBs bakılmalıdır. bakılmalıdır. Eğer bu uygulamaya rağmenEğer bu uygulamaya rağmen antiHBsantiHBs halahalaEğer bu uygulamaya rağmen Eğer bu uygulamaya rağmen antiHBsantiHBs hala hala negatifse kişide negatifse kişide HBsAgHBsAg, ALT ve gerekirse , ALT ve gerekirse HBV DNA b k l k i li(HBV DNA b k l k i li( ltlt) HBV) HBVHBV DNA bakılarak gizli(HBV DNA bakılarak gizli(occultoccult) HBV ) HBV enfeksiyonu araştırılmalıdır.enfeksiyonu araştırılmalıdır.

UniversalUniversal HBV aşılamasının esas amacı, HBV aşılamasının esas amacı, l il i HB AHB A d l bili diğid l bili diğiannelerin annelerin HBsAgHBsAg durumlarının bilinmediği durumlarının bilinmediği

koşullarda bebeklerin erken dönemde koşullarda bebeklerin erken dönemde aşılanması ve virüsle temasın önlenmesiaşılanması ve virüsle temasın önlenmesiGerek dünyada gerekse ülkemizde yapılanGerek dünyada gerekse ülkemizde yapılanGerek dünyada gerekse ülkemizde yapılan Gerek dünyada gerekse ülkemizde yapılan çok sayıda değişik çalışmada çok sayıda değişik çalışmada universaluniversalh tit B l l il ili ld k b lh tit B l l il ili ld k b lhepatit B aşılamasıyla ilgili oldukça başarılı hepatit B aşılamasıyla ilgili oldukça başarılı sonuçlar bildirilmiştir sonuçlar bildirilmiştir

ÜÜÜlkemizde Ülkemizde universaluniversal HBV aşılaması (1) HBV aşılaması (1)

Ülkemizde ilk kez Ağustos 1998 tarihinden Ülkemizde ilk kez Ağustos 1998 tarihinden i ib ii ib i id ğid ğ l kli dl kli ditibaren rutin itibaren rutin yenidoğanyenidoğan aşılaması şeklinde aşılaması şeklinde başlandı.başlandı.Maya türevi bir aşı olan ve Güney Kore’de Maya türevi bir aşı olan ve Güney Kore’de üretilen aşı (üretilen aşı (EuvaxEuvax--BB--LGLG ChemicalChemical Ltd )Ltd )üretilen aşı (üretilen aşı (EuvaxEuvax--BB--LG LG ChemicalChemical Ltd.) Ltd.) 0,1,6 ay şemasıyla 10 0,1,6 ay şemasıyla 10 mcgmcg dozda kullanılmaya dozda kullanılmaya b l db l dbaşlandı başlandı Risk grupları da tanımlandıRisk grupları da tanımlandıg pg p

ÜÜÜlkemizde Ülkemizde universaluniversal HBV aşılaması (1) HBV aşılaması (1)

Daha sonra 2000 yılında hepatit aşılamasında Daha sonra 2000 yılında hepatit aşılamasında öncelikle 0öncelikle 0 11 aylık bebeklerin aşılanacağı11 aylık bebeklerin aşılanacağı aşıaşıöncelikle 0öncelikle 0--11 aylık bebeklerin aşılanacağı, 11 aylık bebeklerin aşılanacağı, aşı aşı şemasının 3,4,9. ayşemasının 3,4,9. ay şeklinde uygulanacağı belirtildi; şeklinde uygulanacağı belirtildi; ayrıca hepatit B aşılarının reçete ile alınması artıkayrıca hepatit B aşılarının reçete ile alınması artıkayrıca hepatit B aşılarının reçete ile alınması artık ayrıca hepatit B aşılarının reçete ile alınması artık mümkün olmadığından bundan böyle risk grubundaki mümkün olmadığından bundan böyle risk grubundaki kişilerin Bakanlığın aşıları ile ücretsiz olarakkişilerin Bakanlığın aşıları ile ücretsiz olarakkişilerin Bakanlığın aşıları ile ücretsiz olarak kişilerin Bakanlığın aşıları ile ücretsiz olarak aşılanacağı vurgulandıaşılanacağı vurgulandı

ÜÜÜlkemizde Ülkemizde universaluniversal HBV aşılaması (2) HBV aşılaması (2)

2003’de “Aşı Takvimi Değişikliği” ile ilgili 2003’de “Aşı Takvimi Değişikliği” ile ilgili genelgede ülkemizde gebeleregenelgede ülkemizde gebelere HBsAgHBsAg taramasıtaramasıgenelgede ülkemizde gebelere genelgede ülkemizde gebelere HBsAgHBsAg taraması taraması yeterince yapılamadığı için aşılamada bebeğe ne yeterince yapılamadığı için aşılamada bebeğe ne kadar erken dönemde ulaşılırsa hastalıktan korunmakadar erken dönemde ulaşılırsa hastalıktan korunmakadar erken dönemde ulaşılırsa hastalıktan korunma kadar erken dönemde ulaşılırsa hastalıktan korunma şansının o kadar yüksek olacağı vurgulandı ve 3,4,9. şansının o kadar yüksek olacağı vurgulandı ve 3,4,9. aylar olarak uygulanan aşılamanın artıkaylar olarak uygulanan aşılamanın artık 0 2 9 ay0 2 9 ayaylar olarak uygulanan aşılamanın artık aylar olarak uygulanan aşılamanın artık 0,2,9 ay 0,2,9 ay olarak uygulanacağı belirtildi.olarak uygulanacağı belirtildi.

ÜÜÜlkemizde Ülkemizde universaluniversal HBV aşılaması (3) HBV aşılaması (3)

2005’ten itibaren 2005’ten itibaren adolesanadolesan aşılamasına geçiş aşılamasına geçiş niteliğinde ilköğretim okullarına HBV aşısıniteliğinde ilköğretim okullarına HBV aşısıniteliğinde ilköğretim okullarına HBV aşısı niteliğinde ilköğretim okullarına HBV aşısı uygulanmaya başlandı. uygulanmaya başlandı. 2006 l d2006 l d G i l il iG i l il i B ğ klB ğ kl PP2006 yılında 2006 yılında Genişletilmiş Genişletilmiş BağışıklamaBağışıklama Programı Programı (GBP) (GBP) yürürlüğe girdi, 2008 ve 2009 yıllarında yürürlüğe girdi, 2008 ve 2009 yıllarında

ü ll diü ll digüncellendigüncellendi“Hepatit Kontrol Programı”“Hepatit Kontrol Programı”

2008’de lise 3. ve 4. sınıflar aşı kapsamına alındı2008’de lise 3. ve 4. sınıflar aşı kapsamına alındı

Ülkemizde Bulunan Ruhsatlı Hepatit B aşıları ve Ülkemizde Bulunan Ruhsatlı Hepatit B aşıları ve kullanım dozları (1)kullanım dozları (1)kullanım dozları (1)kullanım dozları (1)

Maya hücrelerinden yararlanılarak elde edilen aşılar (Alfabetik ) Maya hücrelerinden yararlanılarak elde edilen aşılar (Alfabetik )

EngerixEngerix B B ((GlaxoSmithGlaxoSmith KlineKline) ) 10 10 mcgmcg -- 20 20 mcgmcg

HB HB vaxvax propro ((MerckMerck SharpSharp & & DohmeDohme) ) 5 5 mcgmcg--10 10 mcgmcg--40 40 mcgmcgHepavaxHepavax gene gene ((OnkoOnko--KoçselKoçsel) ) 10 10 mcgmcg-- 20 20 mcgmcgEuvaxEuvax B B (LG (LG ChemicalChemical Ltd.Ltd.-- Berk İlaç)Berk İlaç) 10 10 mcgmcg--20 20 mcgmcgHeberbiovacHeberbiovac ** 10 10 mcgmcg--20 20 mcgmcgHepatitisHepatitis -- B B VaccineVaccine ((rDNArDNA) ) SiiSii**** 10 10 mcgmcg--20 20 mcgmcg

* Artık piyasada mevcut değildir* Artık piyasada mevcut değildir** Sağlık Bakanlığı ihalesiyle alınmakta olup piyasada mevcut değildir.** Sağlık Bakanlığı ihalesiyle alınmakta olup piyasada mevcut değildir.ğ ğ y p p y ğğ ğ y p p y ğ

Ülkemizde Bulunan Ruhsatlı Hepatit B aşıları veÜlkemizde Bulunan Ruhsatlı Hepatit B aşıları veÜlkemizde Bulunan Ruhsatlı Hepatit B aşıları ve Ülkemizde Bulunan Ruhsatlı Hepatit B aşıları ve kullanım dozları (2)kullanım dozları (2)

Memeli hücresinden yararlanarak elde edilen aşılar Memeli hücresinden yararlanarak elde edilen aşılar

GG HH BB 2020Gen Gen HevacHevac B B ((SanofiSanofi PasteurPasteur )) 20 20 mcgmcgKombine aşılar (A+B aşısı)Kombine aşılar (A+B aşısı)TwinrixTwinrix (pediatrik)(pediatrik) ((GlaxoSmithGlaxoSmith KlineKline) ) 360 EIA 360 EIA unitunit HAVHAV

antijeni+10 antijeni+10 mcgmcg HBsAgHBsAg antijeniantijenijeje cgcg s gs g jeje

T inriT inri (erişkin)(erişkin) 720 EIA720 EIA nitnit HAVHAVTwinrixTwinrix (erişkin)(erişkin) 720 EIA 720 EIA unitunit HAVHAVantijeni+20 antijeni+20 mcgmcg HBsAgHBsAg antijeniantijeni

Sağlık Bakanlığı tarafından değişik Sağlık Bakanlığı tarafından değişik zamanlarda zamanlarda

kullanılan HBV aşıları kullanılan HBV aşıları

EuvaxEuvax BBHepavaxHepavax genegeneHeberbiovacHeberbiovacHeberbiovacHeberbiovacHepatitisHepatitis -- B B VaccineVaccine ((rDNArDNA) ) SiiSiiEuvaxEuvax B B

Ülkemizde Ulusal HBV Aşılaması Uygulaması Ülkemizde Ulusal HBV Aşılaması Uygulaması İle İlgili Olarak Gözlenen /Yaşanan İle İlgili Olarak Gözlenen /Yaşanan g şg ş

Sorunlar Sorunlar

HBV-3 AŞI ORANLARI

2002

Ş0 yaş grubu, 2002-2007

20072007

%72

% Oran<50%50-79%80-89%>90%

%96

Ülkemizde Risk Grubu HBV aşılamaları Ülkemizde Risk Grubu HBV aşılamaları Yeterlimi ?Yeterlimi ?Yeterlimi ?Yeterlimi ?

•• Manisa , 2000, 147 sağlık ocağıManisa , 2000, 147 sağlık ocağı-- sağlık evini sağlık evini kapsayan anket çalışması risk gruplarıkapsayan anket çalışması risk gruplarıkapsayan anket çalışması risk grupları kapsayan anket çalışması risk grupları yeterince bilinmiyoryeterince bilinmiyor

•• 2005 , toplam 81 ili kapsayan anket 2005 , toplam 81 ili kapsayan anket 22 il anket formlarını doldurarak geri gönderdi22 il anket formlarını doldurarak geri gönderdi

2005 yılında ülke genelinde yaş gruplarına göre HBV2005 yılında ülke genelinde yaş gruplarına göre HBV2005 yılında ülke genelinde yaş gruplarına göre HBV 2005 yılında ülke genelinde yaş gruplarına göre HBV aşılama oranlarıaşılama oranları

10-14 yaş

15 yaş ve üzeri5%

5-9 yaş

10 14 yaş24%

0-11 ay70%

y ş0%

1-4 yaş1%

2007’de okul aşılamaları için harcanan toplam üç doz2007’de okul aşılamaları için harcanan toplam üç doz2007 de okul aşılamaları için harcanan toplam üç doz 2007 de okul aşılamaları için harcanan toplam üç doz HBV aşısı yaklaşık 18 milyon dozdur. HBV aşısı yaklaşık 18 milyon dozdur.

Yine 2007’de ülke çapında 15 yaş üstü erişkinlere Yine 2007’de ülke çapında 15 yaş üstü erişkinlere uygulanan toplam üç doz HBV aşısı miktarı sadece uygulanan toplam üç doz HBV aşısı miktarı sadece 631.298 dozdur. 631.298 dozdur. Buna göre 2007 yılında tüm ülke Buna göre 2007 yılında tüm ülke genelinde risk grubu kapsamında aşılanmış kişi sayısı genelinde risk grubu kapsamında aşılanmış kişi sayısı sadece 210 bin civarındadırsadece 210 bin civarındadır((TorunoğluTorunoğlu MA. Türkiye’de Hepatit B Hastalığının Kontrolü. MA. Türkiye’de Hepatit B Hastalığının Kontrolü. Hepatit Aşılarında Son Durum. IX. Ulusal Hepatit Aşılarında Son Durum. IX. Ulusal ViralViral Hepatit Hepatit Kongresi, 2008). Kongresi, 2008).

HBV aşısının saklanması HBV aşısının saklanması

22--8 C ‘de saklanmalı8 C ‘de saklanmalıHBV AŞISI ASLA DONDURULMAMALI !!!HBV AŞISI ASLA DONDURULMAMALI !!!

HBV aşısı yapılmadan önce test yapılmalımıdır ?HBV aşısı yapılmadan önce test yapılmalımıdır ?HBV aşısı yapılmadan önce test yapılmalımıdır ?HBV aşısı yapılmadan önce test yapılmalımıdır ?CDC tarafından HBV aşılaması öncesi tetkik yapılması önerilen kişiler CDC tarafından HBV aşılaması öncesi tetkik yapılması önerilen kişiler

H di li h t lH di li h t lHemodiyaliz hastaları Hemodiyaliz hastaları Gebeler Gebeler HBV il bili d ü h li t ö k l ki ilHBV il bili d ü h li t ö k l ki ilHBV ile bilinen ya da şüpheli temas söz konusu olan kişiler:HBV ile bilinen ya da şüpheli temas söz konusu olan kişiler:

HBV ile enfekte anneden doğan bebeklerHBV ile enfekte anneden doğan bebeklerHBV il f k ki i il d ki ilHBV il f k ki i il d ki ilHBV ile enfekte kişi ile aynı evde yaşayan kişilerHBV ile enfekte kişi ile aynı evde yaşayan kişilerMesleki olarak veya diğer nedenlerle enfekte kan ve vücutMesleki olarak veya diğer nedenlerle enfekte kan ve vücut

l il d l/ l ll il d l/ l lsıvıları ile temas eden personel/çalışanlarsıvıları ile temas eden personel/çalışanlarHBV’nin endemik olduğu ülkelerden gelen yabancı ülke HBV’nin endemik olduğu ülkelerden gelen yabancı ülke

doğumlu kişilerdoğumlu kişilerHIV pozitif kişiler HIV pozitif kişiler

CDC 2008 yılı aşı önerileri içine CDC 2008 yılı aşı önerileri içine HBsAgHBsAgprevalansınınprevalansının >>2% olduğu coğrafi bölgelerde doğan2% olduğu coğrafi bölgelerde doğanprevalansınınprevalansının >>2% olduğu coğrafi bölgelerde doğan 2% olduğu coğrafi bölgelerde doğan kişilerin de HBV açısından test edilmesi önerisini kişilerin de HBV açısından test edilmesi önerisini ekledieklediekledieklediAyrıca HBV ile temas riski olan davranışta bulunan Ayrıca HBV ile temas riski olan davranışta bulunan ki il ( k kl lki il ( k kl l k kl IV ilk kl IV ilkişiler (erkeklerle kişiler (erkeklerle sexsex yapan erkekler, IV ilaç yapan erkekler, IV ilaç kullanıcıları); kullanıcıları); sitotoksiksitotoksik veya veya immunosüpresifimmunosüpresif tedavi tedavi

ö ki il i l ji i bili k iğö ki il i l ji i bili k iğgören kişiler ve etiyolojisi bilinmeyen karaciğer gören kişiler ve etiyolojisi bilinmeyen karaciğer hastalığı olanlar (ALT, AST enzim yüksekliği) hastalığı olanlar (ALT, AST enzim yüksekliği) ki il d HBV d l ö iliki il d HBV d l ö ilikişilere de HBV açısından test yapılması öneriliyor kişilere de HBV açısından test yapılması öneriliyor

ViralViral Hepatit Tanı ve Tedavi rehberine göre HBV Hepatit Tanı ve Tedavi rehberine göre HBV açısından test edilmesi önerilen kişileraçısından test edilmesi önerilen kişileraçısından test edilmesi önerilen kişiler açısından test edilmesi önerilen kişiler

www.www.vhsdvhsd.org.org

ACIP tarafından HBV aşılaması önerilen kişilere ek olarak 2008 yılında ACIP tarafından HBV aşılaması önerilen kişilere ek olarak 2008 yılında belli bazı sağlık kurumlarının ve izlem merkezlerinin de HBV belli bazı sağlık kurumlarının ve izlem merkezlerinin de HBV açısından tetkik ve aşı yapılması konusunda yönlendirme açısından tetkik ve aşı yapılması konusunda yönlendirme yapmalarının gerektiği bildirilmiştir.yapmalarının gerektiği bildirilmiştir.

BuBu merkezlermerkezler;;BuBu merkezlermerkezler;;CinselCinsel yollayolla geçengeçen hastalıklarlahastalıklarla ilgiliilgili merkezler,merkezler,HIVHIV testtest veve tedavitedavi merkezleri,merkezleri,İlaçİlaç bağımlılığıbağımlılığı korumakoruma veve tedavitedavi servisleri/merkezleri,servisleri/merkezleri,HomoseksüelleriHomoseksüelleri hedefleyenhedefleyen sağlıksağlık kuruluşları,kuruluşları,K ikK ik h di lih di li dödö böb kböb k h l ğh l ğ llKronikKronik hemodiyalizhemodiyaliz veve sonson dönemdönem böbrekböbrek hastalığıhastalığı programıprogramı uygulayanuygulayanmerkezler,merkezler,BedenselBedensel veve zihinselzihinsel engelliengelli kişilerlekişilerle ilgiliilgili günlükgünlük bakımbakım evlerievleri vevegg şş gg ggenstitülerdirenstitülerdir..

“HBV enfeksiyonu açısından korunmak “HBV enfeksiyonu açısından korunmak i t h k l l d ”i t h k l l d ”isteyen herkes aşılanmalıdır” isteyen herkes aşılanmalıdır”

ACIP 2008 yılı aşı önerisiACIP 2008 yılı aşı önerisi

T.C. SAĞLIK BAKANLIĞIT.C. SAĞLIK BAKANLIĞITemel Sağlık Hizmetleri Genel MüdürlüğüTemel Sağlık Hizmetleri Genel Müdürlüğü

İ İİ İDAİMİ GENELGEDAİMİ GENELGESayı : Sayı : B100TSH0110005B100TSH0110005

Konu : Konu : Genişletilmiş Genişletilmiş BağışıklamaBağışıklama Programı GenelgesiProgramı Genelgesi25.02.2008 6111 /14, 2009 güncelleme25.02.2008 6111 /14, 2009 güncelleme

HEPATİT B KONTROL PROGRAMIHEPATİT B KONTROL PROGRAMIHEPATİT B KONTROL PROGRAMIHEPATİT B KONTROL PROGRAMI

BuBu genelgeyegenelgeye ekleneneklenen sonson maddedemaddede ”” BuBu riskrisk gruplarınıngruplarınındışındadışında hekiminhekimin yüksekyüksek riskrisk nedeniylenedeniyle aşıaşı yapılmasınıyapılmasını uygunuygundışında,dışında, hekiminhekimin yüksekyüksek riskrisk nedeniylenedeniyle aşıaşı yapılmasınıyapılmasını uygunuygunbulduğubulduğu kişilerekişilere sağlıksağlık kuruluşlarındakuruluşlarında ücretsizücretsiz aşıaşıuygulamasıuygulaması yapılmalıdır”yapılmalıdır” denmektedenmekte

Çoklu doz aşı içeren aşıÇoklu doz aşı içeren aşı flakonuflakonu kullanımıkullanımıÇoklu doz aşı içeren aşı Çoklu doz aşı içeren aşı flakonuflakonu kullanımıkullanımı

ACIP ve ACIP ve AmericanAmerican AcademyAcademy of of FamilyFamily PhysiciansPhysicians(AAFP) çoklu doz içeren(AAFP) çoklu doz içeren flakonflakon şeklindeki aşılarınşeklindeki aşıların(AAFP) çoklu doz içeren (AAFP) çoklu doz içeren flakonflakon şeklindeki aşıların şeklindeki aşıların soğuk zincir ve koruma kurallarına uyma koşuluyla soğuk zincir ve koruma kurallarına uyma koşuluyla flakonunflakonun üzerinde yazan son kullanma tarihine kadarüzerinde yazan son kullanma tarihine kadarflakonunflakonun üzerinde yazan son kullanma tarihine kadar üzerinde yazan son kullanma tarihine kadar kullanılabileceği ve gözle görülür bir kullanılabileceği ve gözle görülür bir kontaminasyonkontaminasyonolduğu takdirde deolduğu takdirde de flakonunflakonun kalanının atılmasıkalanının atılmasıolduğu takdirde de olduğu takdirde de flakonunflakonun kalanının atılması kalanının atılması gerektiğini belirtiyor.gerektiğini belirtiyor.Ç kl d iÇ kl d i fl k l dfl k l d ll hi lhi lÇoklu doz aşı içeren Çoklu doz aşı içeren flakonlardaflakonlarda yer alan yer alan thiomersolthiomersolbenzeri koruyucu maddeler benzeri koruyucu maddeler kontaminasyonukontaminasyonu önler, önler,

fl kfl k ğ d ki l ik d k ikğ d ki l ik d k ikayrıca ayrıca flakonunflakonun ağzındaki lastik tıpa da mekanik ağzındaki lastik tıpa da mekanik bariyer görevi görürbariyer görevi görür..

fl kfl k d k lld k llAşı Aşı flakonununflakonunun doğru kullanımı doğru kullanımı

Her uygulamada yeni ve steril bir enjektör Her uygulamada yeni ve steril bir enjektör kullanılmalı,kullanılmalı,Enjektöre çekilen aşı fazla bekletilmeden ve iğnenin Enjektöre çekilen aşı fazla bekletilmeden ve iğnenin ucu herhangi bir yere değdirilmeden uygulanmalı, ucu herhangi bir yere değdirilmeden uygulanmalı, g y ğ yg ,g y ğ yg ,FlakonunFlakonun üzerinde iğne ucunun saplı halde üzerinde iğne ucunun saplı halde bırakılmamalıbırakılmamalı,,,,Buzdolabı ısısı yakından ve düzenli olarak izlenmeli Buzdolabı ısısı yakından ve düzenli olarak izlenmeli Aşı dolabı temiz olmalı (yiyecek vb bulunmamalı)Aşı dolabı temiz olmalı (yiyecek vb bulunmamalı)Aşı dolabı temiz olmalı (yiyecek vb bulunmamalı)Aşı dolabı temiz olmalı (yiyecek vb bulunmamalı)

Kimlere aşı sonrası test yapılmalıdır ?Kimlere aşı sonrası test yapılmalıdır ?

HBsAgHBsAg pozitif anneden doğan bebeklerpozitif anneden doğan bebeklerKan ve vücut sıvılarıyla deriKan ve vücut sıvılarıyla deri--mukoza teması riski olanmukoza teması riski olansağlık çalışanları ve bu tür işlerde çalışan diğer sağlık çalışanları ve bu tür işlerde çalışan diğer ğ ç ş ş ç ş ğğ ç ş ş ç ş ğçalışanlarçalışanlarKronik hemodiyaliz hastaları HIV pozitifler diğerKronik hemodiyaliz hastaları HIV pozitifler diğerKronik hemodiyaliz hastaları, HIV pozitifler, diğer Kronik hemodiyaliz hastaları, HIV pozitifler, diğer immunimmun süpresifsüpresif kişiler (kişiler (hemopoetikhemopoetik stemstem cellcell nakli nakli yapılanlar, kemoterapi alanlar)yapılanlar, kemoterapi alanlar)Kronik Kronik HBV’liHBV’li kişilerin seks partnerlerikişilerin seks partnerleriş pş pAşı sonrası tetkik ne zaman yapılmalıdırAşı sonrası tetkik ne zaman yapılmalıdır

HBV ile temas sonrası yapılması gerekenlerHBV ile temas sonrası yapılması gerekenlerHBV ile temas sonrası yapılması gerekenlerHBV ile temas sonrası yapılması gerekenler

Temas sırasında saptanabilir Temas sırasında saptanabilir antiHBsantiHBs saptanamayan saptanamayan önceden aşılı kişilerde en azından 20 yıl boyuncaönceden aşılı kişilerde en azından 20 yıl boyuncaönceden aşılı kişilerde en azından 20 yıl boyunca önceden aşılı kişilerde en azından 20 yıl boyunca kronik HBV enfeksiyonu gelişmediğini gösteren kronik HBV enfeksiyonu gelişmediğini gösteren sağlam kanıtlar varsağlam kanıtlar varsağlam kanıtlar varsağlam kanıtlar varBu nedenle Bu nedenle bağışıklık sistemi normal olan ve aşı bağışıklık sistemi normal olan ve aşı

HBV diğiHBV diğisonrası testte HBV aşısına yanıt verdiği saptanan sonrası testte HBV aşısına yanıt verdiği saptanan ((>>10 10 mIUmIU/mL) kişilerde HBV ile temastan sonra /mL) kişilerde HBV ile temastan sonra

if k ifif k if fl k ifl k i iHBiHB b k lb k lpasif veya aktif pasif veya aktif proflaksiyeproflaksiye ve ve antiHBsantiHBs bakılmasına bakılmasına gerek yok gerek yok

HBIGHBIG

Temas sonrası uygulamalarda HBIG dozu 0.06 Temas sonrası uygulamalarda HBIG dozu 0.06 L/k dL/k dmL/kg dır. mL/kg dır.

Büyük çocuk ve erişkinlerde uygulama yeri Büyük çocuk ve erişkinlerde uygulama yeri deltoiddeltoidkas veya kas veya glutealgluteal kas olabilir. Bu kişilerde de kişinin kas olabilir. Bu kişilerde de kişinin yaş grubuna ve kilosuna göre uygun iğne ucu yaş grubuna ve kilosuna göre uygun iğne ucu kullanılmalıdır. kullanılmalıdır. HBIG 2HBIG 2--88°° C’deC’de saklanmalı ve dondurulmamalıdır. saklanmalı ve dondurulmamalıdır.

HBsAgHBsAg pozitif gebenin bebeğinin doğumdapozitif gebenin bebeğinin doğumdaHBsAgHBsAg pozitif gebenin bebeğinin doğumda pozitif gebenin bebeğinin doğumda immünizasyonuimmünizasyonu (1)(1)

Annede Annede HBsAgHBsAg pozitifse doğumda pozitifse doğumda ilk ilk 66 12 i i d b k k12 i i d b k k66--12 saat içinde bacak kasına ön yan yüze 12 saat içinde bacak kasına ön yan yüze 10 10 mcgmcg HBV aşısı+ 0.5 mL hepatit B HBV aşısı+ 0.5 mL hepatit B immuneimmuneglobulinglobulin (HBIG) IM uygulanır. (HBIG) IM uygulanır. Kullanılacak iğne uzunluğu 25 mm olmalıdır.Kullanılacak iğne uzunluğu 25 mm olmalıdır.ğ ğğ ğ

Annenin HBV durumu bilinmiyorsa 12 saat içinde Annenin HBV durumu bilinmiyorsa 12 saat içinde HBV aşısı yapılır bu arada anneninHBV aşısı yapılır bu arada annenin HBsAgHBsAgHBV aşısı yapılır, bu arada annenin HBV aşısı yapılır, bu arada annenin HBsAgHBsAgdurumuna bakılır ve eğer durumuna bakılır ve eğer HBsAgHBsAg pozitif çıkarsa en pozitif çıkarsa en geç 1 hafta içinde HBIG yapılırgeç 1 hafta içinde HBIG yapılırgeç 1 hafta içinde HBIG yapılır.geç 1 hafta içinde HBIG yapılır.

HBsAgHBsAg pozitif gebenin bebeğinin doğumdapozitif gebenin bebeğinin doğumdaHBsAgHBsAg pozitif gebenin bebeğinin doğumda pozitif gebenin bebeğinin doğumda immünizasyonuimmünizasyonu (2)(2)

Doğum ağırlığı 2000 gramdan düşük Doğum ağırlığı 2000 gramdan düşük olan olan prematürprematür bebeklerin annesinin bebeklerin annesinin HBsAgHBsAgdurumu bilinmiyorsa HBV aşısı ilk 12 saatdurumu bilinmiyorsa HBV aşısı ilk 12 saatdurumu bilinmiyorsa HBV aşısı ilk 12 saat durumu bilinmiyorsa HBV aşısı ilk 12 saat içinde yapılmalıdır. Eğer annenin içinde yapılmalıdır. Eğer annenin HBsAgHBsAgdurumu 12 saat içinde belirlenememişse HBIGdurumu 12 saat içinde belirlenememişse HBIGdurumu 12 saat içinde belirlenememişse HBIG durumu 12 saat içinde belirlenememişse HBIG de yapılır. Ancak uygulamada de yapılır. Ancak uygulamada bu bebeklere bu bebeklere

l HBV ilk d k ll HBV ilk d k lyapılan HBV aşısının ilk dozu yok sayılır ve yapılan HBV aşısının ilk dozu yok sayılır ve bebeklere 1.ayda başlanarak üç aşı daha yapılır bebeklere 1.ayda başlanarak üç aşı daha yapılır ve aşılama 6. aya kadar tamamlanırve aşılama 6. aya kadar tamamlanır

Aşı güvenilirliği, Aşı reaksiyonları, Yan etkilerAşı güvenilirliği, Aşı reaksiyonları, Yan etkiler

HBV aşısı oldukça güvenilir bir aşıdır.HBV aşısı oldukça güvenilir bir aşıdır.ABD’de 1982’den beri yaklaşıkABD’de 1982’den beri yaklaşık 70 milyon70 milyon adolesanadolesanABD de 1982 den beri yaklaşık ABD de 1982 den beri yaklaşık 70 milyon 70 milyon adolesanadolesanve erişkinle 50 milyon bebek ve çocuğa bir veya ve erişkinle 50 milyon bebek ve çocuğa bir veya daha fazla HBV aşısı uygulanmıştırdaha fazla HBV aşısı uygulanmıştırdaha fazla HBV aşısı uygulanmıştır.daha fazla HBV aşısı uygulanmıştır.HBV aşısına bağlı olarak HBV aşısına bağlı olarak en sık gözlenen yan etkiler en sık gözlenen yan etkiler çocuklarda %3çocuklarda %3 9 erişkinlerde %139 erişkinlerde %13 29 oranında29 oranındaçocuklarda %3çocuklarda %3--9, erişkinlerde %139, erişkinlerde %13--29 oranında 29 oranında görülen görülen aşı yerinde ağrıdıraşı yerinde ağrıdır. . Halsizlik, Halsizlik, başağrısıbaşağrısı, , huzursuzluk gibi ılımlı sistemik yan etkilerhuzursuzluk gibi ılımlı sistemik yan etkilerhuzursuzluk gibi ılımlı sistemik yan etkiler huzursuzluk gibi ılımlı sistemik yan etkiler çocuklarda %0çocuklarda %0--20, erişkinlerde ise %1120, erişkinlerde ise %11--17 17 oranındadır Nadiren bulantı kusmaoranındadır Nadiren bulantı kusma diyarediyare karınkarınoranındadır. Nadiren bulantı, kusma, oranındadır. Nadiren bulantı, kusma, diyarediyare, karın , karın ağrısı, karaciğer enzim anormalliği, ağrısı, karaciğer enzim anormalliği, artraljiartralji, , myaljimyalji, , döküntü kaşıntı ürtiker olabilirdöküntü kaşıntı ürtiker olabilirdöküntü, kaşıntı, ürtiker olabilir. döküntü, kaşıntı, ürtiker olabilir.

CDC ve FDA HBV aşısının ve diğer aşıların yan CDC ve FDA HBV aşısının ve diğer aşıların yan etkilerini kayıt sistemi ile (VAERS:etkilerini kayıt sistemi ile (VAERS: VaccineVaccine AdverseAdverseetkilerini kayıt sistemi ile (VAERS: etkilerini kayıt sistemi ile (VAERS: VaccineVaccine AdverseAdverseEventEvent ReportingReporting SystemSystem) izlemekte) izlemekteHBV ilHBV il fl k ifl k i d ki ili kid ki ili kiHBV aşısı ile HBV aşısı ile anaflaksianaflaksi arasındaki ilişki arasındaki ilişki incelendiğinde 1.1 milyon aşılıda bir vaka olarak incelendiğinde 1.1 milyon aşılıda bir vaka olarak b li l i ib li l i ibelirlenmiştir. belirlenmiştir. AnaflaksiAnaflaksi: aşı yapıldıktan sonra ilk dört saat içinde : aşı yapıldıktan sonra ilk dört saat içinde veya 4 saatten sonra (4veya 4 saatten sonra (4--12 saat içinde) dermatolojik 12 saat içinde) dermatolojik bulgular veya solunum sistemi ile ilgili semptomlar bulgular veya solunum sistemi ile ilgili semptomlar ortaya çıkar. ortaya çıkar.

HBV aşısı MS ilişkisi (1)HBV aşısı MS ilişkisi (1)

Bazı yayınlardaBazı yayınlarda multiplmultipl skleroz (MS) hastalığına yolskleroz (MS) hastalığına yolBazı yayınlarda Bazı yayınlarda multiplmultipl skleroz (MS) hastalığına yol skleroz (MS) hastalığına yol açabildiği veya alevlenme nedeni olabileceği iddiaları açabildiği veya alevlenme nedeni olabileceği iddiaları ileri sürülmüştür Bu iddianın temel nedeni HBVileri sürülmüştür Bu iddianın temel nedeni HBVileri sürülmüştür. Bu iddianın temel nedeni HBV ileri sürülmüştür. Bu iddianın temel nedeni HBV polimeraz’ınpolimeraz’ın insan insan myelinmyelin temel proteini ile temel proteini ile moleküler benzerlik göstermesi nedeniylemoleküler benzerlik göstermesi nedeniyle otoimmunotoimmunmoleküler benzerlik göstermesi nedeniyle moleküler benzerlik göstermesi nedeniyle otoimmunotoimmunhasar (özellikle hasar (özellikle myelinlemyelinle ilgili) oluşabileceği ilgili) oluşabileceği şeklindedirşeklindedirşeklindedir. şeklindedir.

HBV MS ili ki i (2)HBV MS ili ki i (2)HBV aşısı MS ilişkisi (2)HBV aşısı MS ilişkisi (2)

Ancak HBV aşısının santral sinir sistemi Ancak HBV aşısının santral sinir sistemi demyelinizasyonunademyelinizasyonuna yol açtığı veyol açtığı ve multiplmultipl sklerozsklerozdemyelinizasyonunademyelinizasyonuna yol açtığı ve yol açtığı ve multiplmultipl skleroz skleroz oluşturduğu yada alevlendirdiğini bildiren bazı oluşturduğu yada alevlendirdiğini bildiren bazı çalışmalar olmakla birlikte yapılançalışmalar olmakla birlikte yapılan çok sayıda genişçok sayıda genişçalışmalar olmakla birlikte yapılan çalışmalar olmakla birlikte yapılan çok sayıda geniş çok sayıda geniş kapsamlı toplum tabanlı epidemiyolojik kapsamlı toplum tabanlı epidemiyolojik çalışmalar HBV aşısınınçalışmalar HBV aşısının multiplmultipl skleroz gelişmeskleroz gelişmeçalışmalar HBV aşısının çalışmalar HBV aşısının multiplmultipl skleroz gelişme skleroz gelişme riskini ya da alevlenmesini arttırmadığını ve riskini ya da alevlenmesini arttırmadığını ve arada bir nedensellik ilişkisi bulunmadığıarada bir nedensellik ilişkisi bulunmadığıarada bir nedensellik ilişkisi bulunmadığı arada bir nedensellik ilişkisi bulunmadığı düşündürmektedirdüşündürmektedir. Bu nedenle de bu konuda daha . Bu nedenle de bu konuda daha geniş kapsamlı çalışmalar yapılması gerektiğigeniş kapsamlı çalışmalar yapılması gerektiğigeniş kapsamlı çalışmalar yapılması gerektiği geniş kapsamlı çalışmalar yapılması gerektiği belirtilmektedir.belirtilmektedir.

ThiomersolThiomersol ((ThimerosalThimerosal))ThiomersolThiomersol ((ThimerosalThimerosal))

ThiomersolThiomersol, , aşılarda 1930 yılından beri koruyucu aşılarda 1930 yılından beri koruyucu olarak kullanılmaktadırolarak kullanılmaktadır CivaCiva doğada metalikdoğada metalikolarak kullanılmaktadır. olarak kullanılmaktadır. CivaCiva doğada metalik doğada metalik element, inorganik tuz ve organik bileşik (metil element, inorganik tuz ve organik bileşik (metil merkürimerküri etiletil merkürimerküri veve fenilfenil merkürimerküri )olarak)olarakmerkürimerküri, etil , etil merkürimerküri ve ve fenilfenil merkürimerküri )olarak )olarak bulunur. bulunur. ThiomersolThiomersol de %49.6 de %49.6 civaciva içerir ve içerir ve metabolizemetabolize olunca etilolunca etil merkürimerküri ileile thiosalisilatthiosalisilat açığaaçığametabolizemetabolize olunca etil olunca etil merkürimerküri ile ile thiosalisilatthiosalisilat açığa açığa çıkar. Gerek etil çıkar. Gerek etil merkürimerküri gerekse metil gerekse metil merkürimerküriyüksek dozdayüksek dozda toksiktoksik olup özellikleolup özellikle nörotoksisiteyenörotoksisiteyeyüksek dozda yüksek dozda toksiktoksik olup özellikle olup özellikle nörotoksisiteyenörotoksisiteyeyol açmaktadır. yol açmaktadır.

EPAEPA thth E i t lE i t l P t tiP t ti AAEPA: EPA: thethe EnvironmentalEnvironmental ProtectionProtection AgencyAgencygünde kg başına 0.1 günde kg başına 0.1 mcgmcg civaciva alımına izin alımına izin vermektedir.vermektedir.Bu sınırlar FDA için 0 4Bu sınırlar FDA için 0 4 mcgmcg/kg/gün/kg/günBu sınırlar FDA için 0.4 Bu sınırlar FDA için 0.4 mcgmcg/kg/gün, /kg/gün, ATSDR(ATSDR(AgencyAgency forfor ToxicToxic SubstancesSubstances andandDiDi R i tR i t ) i i i 0 3) i i i 0 3 /k / ü/k / üDiseaseDisease RegistryRegistry) için ise 0.3 ) için ise 0.3 mcgmcg/kg/gün /kg/gün şeklindedirşeklindedirAşı ile alınan Aşı ile alınan civaciva miktarı çok düşük olmakla miktarı çok düşük olmakla birlikte FDA önerisiyle son zamanlardabirlikte FDA önerisiyle son zamanlardabirlikte FDA önerisiyle son zamanlarda birlikte FDA önerisiyle son zamanlarda aşılardaki aşılardaki thiomersalthiomersal kaldırılmıştırkaldırılmıştır

HBV Aşı HBV Aşı KontrendikasyonlarıKontrendikasyonlarıMayaya veya aşıMayaya veya aşı komponentlerindenkomponentlerinden herhangi birineherhangi birineMayaya veya aşı Mayaya veya aşı komponentlerindenkomponentlerinden herhangi birine herhangi birine

hipersensitivitehipersensitivite durumlarında durumlarında kontrendikedirkontrendikedir. . Teorik olarak bu durum söz konusudur ama mayaTeorik olarak bu durum söz konusudur ama mayaTeorik olarak bu durum söz konusudur ama maya Teorik olarak bu durum söz konusudur ama maya alerjisi olduğu halde aşılanan kişilerde aşı sonrası alerjisi olduğu halde aşılanan kişilerde aşı sonrası alerjiye bağlı yan etki oluştuğunu gösteren bir kanıtalerjiye bağlı yan etki oluştuğunu gösteren bir kanıtalerjiye bağlı yan etki oluştuğunu gösteren bir kanıt alerjiye bağlı yan etki oluştuğunu gösteren bir kanıt yoktur.yoktur.G b lik d i i iG b lik d i i i k t dikk t dikGebelik ya da emzirme aşı için Gebelik ya da emzirme aşı için kontrendikasyonkontrendikasyondeğildir. Gebeye HBV aşısı yapıldığında fetüste ek değildir. Gebeye HBV aşısı yapıldığında fetüste ek bi i k l d ğ ö t l d lbi i k l d ğ ö t l d lbir risk oluşmadığını gösteren sınırlı sayıda çalışma bir risk oluşmadığını gösteren sınırlı sayıda çalışma bulunmaktadır. Şu anda mevcut olan HBV aşıları bulunmaktadır. Şu anda mevcut olan HBV aşıları

l i ü i diği d f tü i i i kl i ü i diği d f tü i i i kcanlı virüs içermediğinden fetüs için risk canlı virüs içermediğinden fetüs için risk oluşturmamaktadır.oluşturmamaktadır.

Aşılamaya bir firmanın aşısı ile başlanıp başka Aşılamaya bir firmanın aşısı ile başlanıp başka firmanın aşısıyla devamfirmanın aşısıyla devam edilebilirmiedilebilirmi ??firmanın aşısıyla devam firmanın aşısıyla devam edilebilirmiedilebilirmi ??Evet. Farklı firmaların aşılarının kullanımıyla Evet. Farklı firmaların aşılarının kullanımıyla immünimmün

h h i bi f kl l k l k dh h i bi f kl l k l k dyanıtta herhangi bir farklılık oluşmamaktadıryanıtta herhangi bir farklılık oluşmamaktadır

Eğer aşı kayıtları yazılı olarak mevcut değilse Eğer aşı kayıtları yazılı olarak mevcut değilse ekstra HBV aşısı yapılması zararlımıdır.ekstra HBV aşısı yapılması zararlımıdır.ş y pş y pHayır. Eğer gerekliyse ekstra HBV aşısı yapılması Hayır. Eğer gerekliyse ekstra HBV aşısı yapılması zararlı değildirzararlı değildirzararlı değildirzararlı değildir

HBV aşısı diğer aşılarla aynı zamanda HBV aşısı diğer aşılarla aynı zamanda uygulanabilirmiuygulanabilirmi ??uygulanabilirmiuygulanabilirmi ??

Evet. HBV aşısı diğer aşılarla aynı zamanda yapılırsa Evet. HBV aşısı diğer aşılarla aynı zamanda yapılırsa antikor yanıtı açısından etkileşim olmaz. Ancak aynı antikor yanıtı açısından etkileşim olmaz. Ancak aynı anda yapılan aşı uygulamalarında ayrı vücut anda yapılan aşı uygulamalarında ayrı vücut bölgelerinden ve ayrı enjektörle uygulanmalıdır. bölgelerinden ve ayrı enjektörle uygulanmalıdır.

HBsAgHBsAg pozitif annenin doğumunu pozitif annenin doğumunu vaginalvaginal yolla veyayolla veyasezaryenle yapması HBV geçişine etkilimidir ?sezaryenle yapması HBV geçişine etkilimidir ?sezaryenle yapması HBV geçişine etkilimidir ? sezaryenle yapması HBV geçişine etkilimidir ?

İntrauterinİntrauterin geçiş oldukça az olup esas geçiş doğum geçiş oldukça az olup esas geçiş doğum d kl kt di D ğd kl kt di D ğ i li l ddsırasında gerçekleşmektedir. Doğumun sırasında gerçekleşmektedir. Doğumun vaginalvaginal ya da ya da

sezeryansezeryan şeklinde gerçekleşmesinin bebeğe geçişe şeklinde gerçekleşmesinin bebeğe geçişe tki i ili ki l k f l l k bitki i ili ki l k f l l k bietkisine ilişkin olarak fazla çalışma yok, bir etkisine ilişkin olarak fazla çalışma yok, bir

çalışmada çalışmada vaginalvaginal doğumun HBV geçişi riskini doğumun HBV geçişi riskini tt d ğ bildi il i A k b l d l ktt d ğ bildi il i A k b l d l karttırdığı bildirilmiş. Ancak bulaşmada esas olarak arttırdığı bildirilmiş. Ancak bulaşmada esas olarak

HBeAg’ninHBeAg’nin pozitif olması ve HBV DNA’nın yüksek pozitif olması ve HBV DNA’nın yüksek tit dtit d itifliği i ( ük k dü ditifliği i ( ük k dü d liklik ) l) ltitredetitrede pozitifliğinin (yüksek düzeyde pozitifliğinin (yüksek düzeyde replikasyonreplikasyon) rol ) rol oynamaktaoynamakta

Hepatit B taşıyıcısına aşı yapmanın yararı Hepatit B taşıyıcısına aşı yapmanın yararı varmıdırvarmıdır ??

Gerek çocuklarda gerekse erişkinlerde yapılan pek çok Gerek çocuklarda gerekse erişkinlerde yapılan pek çok çalışmada aşının yararı gösterilememiştirçalışmada aşının yararı gösterilememiştir

55--10 yılda bir 10 yılda bir rapelrapel gerekirmigerekirmi ??B lli l d d kikB lli l d d kik ll kkBelli gruplar dışında tetkik ve Belli gruplar dışında tetkik ve rapelrapel gerekmezgerekmez

Sağlık çalışanına aşı öncesi /sonrası testSağlık çalışanına aşı öncesi /sonrası test yapalımmıyapalımmı ??Sağlık çalışanına aşı öncesi /sonrası test Sağlık çalışanına aşı öncesi /sonrası test yapalımmıyapalımmı ??Kişilerin (özellikle ülkemizde ve sağlık çalışanı ise) Kişilerin (özellikle ülkemizde ve sağlık çalışanı ise) HBV ile karşılaşma durumunun önceden bilinmesi, HBV ile karşılaşma durumunun önceden bilinmesi, aşılar bittikten 1aşılar bittikten 1--2 ay sonrada 2 ay sonrada antiHBsantiHBs bakılması bakılması yyönerilirönerilirEğer bu testteEğer bu testte antiHBsantiHBs <10mIU/l çıkarsa 1 doz aşı<10mIU/l çıkarsa 1 doz aşıEğer bu testte Eğer bu testte antiHBsantiHBs <10mIU/l çıkarsa 1 doz aşı <10mIU/l çıkarsa 1 doz aşı yapılır, 1 ay sonra tekrar yapılır, 1 ay sonra tekrar antiHBsantiHBs bakılır; yine negatif bakılır; yine negatif çıkarsa ikinci aşı serisi tamamlanır, yine negatifse çıkarsa ikinci aşı serisi tamamlanır, yine negatifse ALT,ALT,HBsAgHBsAg bakılır.bakılır.

Aşılamaya başladıktan sonra aksama olursa aşı Aşılamaya başladıktan sonra aksama olursa aşı i b b l k ki i ?i b b l k ki i ?şemasına yeni baştan başlamak gerekir mi ?şemasına yeni baştan başlamak gerekir mi ?

Hayır, aşılamaya yeni baştan başlamak gerekmez.Hayır, aşılamaya yeni baştan başlamak gerekmez.--Eğer ilk dozdan sonra aksama olmuşsa ikinci doz Eğer ilk dozdan sonra aksama olmuşsa ikinci doz mümkün olduğu kadar çabuk yapılmalıdırmümkün olduğu kadar çabuk yapılmalıdırğ ç y pğ ç y p--İkinci dozla üçüncü doz arasında en azından 6 hafta İkinci dozla üçüncü doz arasında en azından 6 hafta olmalıdırolmalıdırolmalıdırolmalıdır--Şayet üçüncü doz aksatılmışsa doz mümkün olduğu Şayet üçüncü doz aksatılmışsa doz mümkün olduğu kadar çabuk yapılmalıdırkadar çabuk yapılmalıdırkadar çabuk yapılmalıdırkadar çabuk yapılmalıdır

Gebeye aşı Gebeye aşı yapılabilirmiyapılabilirmi ??Aşıda virüs bulunmadığı içinAşıda virüs bulunmadığı içingerekli durumlarda yapılabilirgerekli durumlarda yapılabilirgerekli durumlarda yapılabilir gerekli durumlarda yapılabilir (eşin (eşin HBsAgHBsAg pozitif olması, pozitif olması, aynı evde akut HBV olgusu)aynı evde akut HBV olgusu)

Ülke genelinde 1996Ülke genelinde 1996--2007 yılları arasında 2007 yılları arasında bildi il k t HBV k lbildi il k t HBV k lbildirilen akut HBV vakalarının yaş bildirilen akut HBV vakalarının yaş gruplarına göre dağılımıgruplarına göre dağılımı

Ülke genelinde 1996Ülke genelinde 1996--2000 yılları arasında bildirilen akut 2000 yılları arasında bildirilen akut HBV vakalarıHBV vakaları

1800

HBV vakalarıHBV vakaları

120014001600

1996

80010001200 1997

1998

400600 1999

2000

0200

0 1 4 5 9 10 14 15 24 25 44 45 64 650 yaş 1- 4yaş

5-9yaş

10-14yaş

15-24yaş

25-44yaş

45-64yaş

65 +

Ülke genelinde 2005Ülke genelinde 2005--2008 yılları arasında bildirilen akut HBV2008 yılları arasında bildirilen akut HBVÜlke genelinde 2005Ülke genelinde 2005--2008 yılları arasında bildirilen akut HBV 2008 yılları arasında bildirilen akut HBV vakalarıvakaları

2500

3000

2000

2500

2005

1000

1500 2006

2007

0

500 2008

0

0 yaş 1‐4yaş

5‐9yaş

10‐14yaş

15‐19yaş

20‐29yaş

30‐44yaş

45‐64yaş

65+

BUNDAN SONRA NE YAPALIM ?BUNDAN SONRA NE YAPALIM ?BUNDAN SONRA NE YAPALIM ?BUNDAN SONRA NE YAPALIM ?

Bebek aşılamalarına aşı oranları hiçBebek aşılamalarına aşı oranları hiçBebek aşılamalarına aşı oranları hiç Bebek aşılamalarına aşı oranları hiç düşürmeden devam edilmelidüşürmeden devam edilmeli

Ad l lAd l l / l l l/ l l lAdolesanlarAdolesanlar /gençler aşılanmalı/gençler aşılanmalı

E l k ü lEvlenmek üzere olan genç erişkinlere HBsAg bakılıpnegatif saptananlar aşılanmalı

73

negatif saptananlar aşılanmalı

Toplu olarak kolayca ulaşılabilecek genç bir Toplu olarak kolayca ulaşılabilecek genç bir k i l k l l lk i l k l l lkesim olarak erler aşılanmalıkesim olarak erler aşılanmalı

(hızlı aşılama ?)(hızlı aşılama ?)( ş )( ş )

DİKKATİNİZ İÇİN DİKKATİNİZ İÇİN D KK N Z Ç N D KK N Z Ç N TEŞEKKÜR EDERİMTEŞEKKÜR EDERİM