het belang van duurzaam vastgoed
DESCRIPTION
Presentatie van Albert Hulshoff bij Triodos bankTRANSCRIPT
Het belang van duurzaam bouwen
Triodos Bank, 11 juni 2009
Albert Hulshoff, programma-adviseur utiliteitsbouw
SenterNovem
– innovatie, energie, klimaat, milieu
– brug tussen rijksoverheid en bedrijfsleven
– adviseren, netwerken, informeren, monitoren, subsidiëren
– 1700 medewerkers, € 4,5 miljard
overheidsgelden
– programma-adviseur utiliteitsbouw
– kantoren: duurzaam bouwen en beheren
– lid expertpanel duurzaamgebouwd.nl
Albert Hulshoff
Presentatie
1. Werkprogramma ‘Schoon & Zuinig’
2. Toenemende vraag naar duurzaam vastgoed
3. Wet- en regelgeving kantoren
4. Conclusie
1. Werkprogramma ‘Schoon en Zuinig’
Doelstellingen:
• In 2020 uitstoot broeikasgassen 30% verminderd t.o.v. 1990
• Tempo energiebesparing van 1% naar 2% per jaar
• Aandeel duurzame energie van ca. 3% nu naar 20% in 2020
Energiebesparing in gebouwen
• Tot 80% energiebesparing mogelijk in bestaande gebouwen
• Relatief eenvoudig tegen relatief lage prijs
1. ‘Schoon en Zuinig’ in de gebouwde omgeving
13 acties waaronder:• Uitbreiding Subsidieregeling Duurzame Energieproductie
(SDE) • Uitbreiding Groenregeling• EPC-aanscherpingen voor gebouwen (Lente-Akkoord):
– einddoel: energieneutrale nieuwbouw in 2020
2. Toenemende vraag naar duurzaam vastgoed
2. Toenemende vraag naar duurzaam vastgoed
• 2004: start Triodos Duurzaam Vastgoedfonds
2. Toenemende vraag naar duurzaam vastgoed
• 2004: start Triodos Duurzaam Vastgoedfonds
• 2006: Film ‘An Inconvenient Truth’
2. Toenemende vraag naar duurzaam vastgoed
• 2004: start Triodos Duurzaam Vastgoedfonds
• 2006: Film ‘An Inconvenient Truth’
• 2007: Koplopers komen in beweging:Projectontwikkelaars (OVG, Delta Development)Eindgebruikers (TNT Real Estate, AT Osborne)
2. Toenemende vraag naar duurzaam vastgoed
• 2004: start Triodos Duurzaam Vastgoedfonds
• 2006: Film ‘An Inconvenient Truth’
• 2007: Koplopers komen in beweging:Projectontwikkelaars (OVG, Delta Development)
Eindgebruikers (TNT Real Estate, AT Osborne)
• 2008: oprichting Dutch Green Building Council
2. Toenemende vraag naar duurzaam vastgoed
• 2008: 50% kantoorgebruikers wil binnen 5 jaar duurzame gebouwen aanhuren (onderzoek Jones Lang LaSalle)
2. Toenemende vraag naar duurzaam vastgoed
• 2008: 50% kantoorgebruikers wil binnen 5 jaar duurzame gebouwen aanhuren (onderzoek Jones Lang LaSalle)
• 2008: aantal Groencertificaten U-bouw verviervoudigd tov 2007
2. Toenemende vraag naar duurzaam vastgoed
• 2008: 50% kantoorgebruikers wil binnen 5 jaar duurzame gebouwen aanhuren (onderzoek Jones Lang LaSalle)
• 2008: aantal Groencertificaten U-bouw verviervoudigd tov 2007
• 2009: PROVADA Green Forum
2. Toenemende vraag naar duurzaam vastgoed
• 2008: 50% kantoorgebruikers wil binnen 5 jaar duurzame gebouwen aanhuren (onderzoek Jones Lang LaSalle)
• 2008: aantal Groencertificaten U-bouw verviervoudigd tov 2007
• 2009: PROVADA Green Forum
• 2010: start duurzaam inkopen door overheden
Duurzaam Inkopen door overheden
• 3 P’s vertaald in inkoopcriteria
• Vanaf 2010 rijksoverheid 100%, gemeenten 75%
• Geschatte waarde EUR 40 miljard per jaar
• Overheid als marktpartij, niet als wetgever
Duurzaam Inkopen door overheden
Duurzaam Inkopen van kantoren:• 5 productgroepen:
– nieuwbouw – huur en aanschaf (minimaal energielabel C)– beheer– renovatie – sloop
• Overheden huren ca. 20% kantoren
3. Wet- en regelgeving kantoren
Lente-akkoordBouwbesluit (EPC)Groenregeling
- - - Duurzaam Inkopen
EPC1,51,41,31,21,1
10,90,80,70,60,50,40,30,20,1
0
2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018 2019 2020
nieuwbouw
3. Wet- en regelgeving kantoren
Bestaande bouw
• Energielabelverplichting bij transactie (koop en huur)
• Verkenning haalbaarheid normstelling energieprestatie bestaande gebouwen (actie ‘Schoon en Zuinig’)
EPC per BVO
0,80
0,90
1,00
1,10
1,20
1,30
1,40
1,50
1,60
1,70
10 100 1.000 10.000 100.000BVO
EPC
Minimum eis Bouwbesluit:
2000
3. Wet- en regelgeving kantoren
EPC per BVO
0,80
0,90
1,00
1,10
1,20
1,30
1,40
1,50
1,60
1,70
10 100 1.000 10.000 100.000BVO
EPC
Duurzame gebouwen:
2% beter huur
7% hogere bezettingsgraad
16% hogere verkoopwaarde
3. Wet- en regelgeving kantoren
EPC per BVO
0,80
0,90
1,00
1,10
1,20
1,30
1,40
1,50
1,60
1,70
10 100 1.000 10.000 100.000BVO
EPC
Minimum eis Bouwbesluit:
2000
2009
2003
Snel verouderd =
minder aantrekkelijk
3. Wet- en regelgeving kantoren
4. Conclusie
Op basis van marktontwikkelingen (o.a. eindgebruikers, overheid):
Toenemende vraag naar duurzaam vastgoed
Dit biedt kansen voor:
• zeer energiezuinige nieuwbouw• bestaande bouw:
– ingrijpend verbeteren (Kennedylaan, Baarn)– sommige panden onderhouden en slopen
Drie Duurzame Dagen:interviews, debatten en Kenniscafé
• 16 t/m 18 juni 2009• Amsterdam RAI• www.senternovem.nl/provada