het gedrag van de mens van binnenuit divera twisk

Divera Twisk2 november 2005 www.doormetduurzaamveilig.nl Het gedrag van de mens

Het gedrag van de mens

van binnenuit

Divera Twisk


Duurzaam Veilig-principe

Functionaliteit van wegen

Homogeniteit van massa’s en/of snelheid en richting

Herkenbaarheid van de vormgeving van de weg en voorspelbaarheid van wegverloop en van gedrag van weggebruikers

Statusonderkenning door de verkeersdeelnemer

Vergevingsgezindheid van de omgeving en van weggebruikers onderling


Taakeisen (T)

Kalibratie

Kalibratie

Competenties (C)

Taakbekwaamheid (B)

Competenties (C)

Opleiding/training

Ervaring

Persoonskenmerken

Attitudes Inzicht

KennisVaardigheden

Taakbekwaamheid (B)

Fysieke condities

Ziekte

Vermoeidheid Psychoactieve

stoffen

AfleidingStress

Psychische condities

Taakeisen (T)Weg

Overige verkeersdeelnemers

Voertuig

(Weers-)omstandigheden


Vind de balans: statusonderkenning


Vergevingsgezindheid

• Niet alleen eigen taakbekwaamheid: rekening houden met anderen

– Ruimte laten voor elkaar

– Rekening houden met:

- beperkingen (kinderen, ouderen)

- beginners


Voorwaarden in Duurzaam Veilig

• Omgaan met verschillen tussen mensen in:

– Competenties (ouderen en beginners)

– Situationele toestand (alcohol, vermoeidheid)

• Eigen taakbekwaamheid goed inschatten (statusonderkenning)

• Naast kunnen ook willen


Levenslang leren

• Continu leren door:

– de dagelijkse ervaringen

– voorbeelden van anderen

• Leren kost veel tijd

• Terechte aandacht voor ‘levenslang leren’

• ‘Formele’ educatie klein deel


Implicaties

• Bescherm beginners:– mobiliseer beïnvloeders

– zorg voor veilige leeromgeving

– geef getrapt toegang tot het verkeer

• Zorg voor ‘veilig’ voorbeeldgedrag:– geef voorlichting, educatie en training

– houd toezicht

• Geef formele educatie:– informeer en train beïnvloeders

– ontwikkel methoden voor statusonderkenning

– concentreer op ‘niet direct zichtbare’ verbanden en achtergronden


Relatie statusonderkenning en regels

• Statusonderkenning (Wat kan ik?):

onderkennen eigen beperkingen/taakbekwaamheid en daarnaar handelen

• Verkeersregels (Wat mag ik?):

formele grens tussen aanvaardbaar en onaanvaardbaar gedrag


Waarom mensen moedwillig overtreden

• Gewoonte

• Nut regels niet overtuigend

• Persoonlijk voordeel groter dan collectief nadeel

• Relatie met veiligheid niet duidelijk


Snelheid

Probleem

• Massale snelheidsovertredingen (wel 50%)

• Grote acceptatie (geen spijt of schaamte)

Maatregelen

• Afstemming vormgeving weg en limiet

• Educatie/voorlichting: snelheid-ongevallenkans

• Handhaving (zero tolerance): het werkt

• Op termijn ITC voor:

– snelheidsbegrenzing

– dynamische limieten


Alcohol en drugs

Kenmerk• Hoge risico’s (alcohol + drug)

• Geringe maatschappelijke acceptatie

• Probleem bij de ‘zware overtreder’

Maatregelen• Toezicht op zware gebruiker en combinatiegebruiker

• Alcoholslot voor herhalende overtreder


Snelheid minder erg dan alcohol?

• Wist u dat binnen de bebouwde kom de kans op een letselongeval ……

– bij 5 km/uur te hard rijden vergelijkbaar is met een BAG van 0,5‰?

– en bij 20 km/uur te hard vergelijkbaar is met een BAG van 2,0‰?


Risico letselongeval: snelheid en alcohol

0

5

10

15

20

25

30

35

60/km/uur 65 km/uur 70 km/uur 75 km/uur 80 km/uur

0,0 promille 0,5 promille 0,8 promille 1,2 promille 2,1 promille

Rel

atie

f R

isic

o

Snelheid Alcohol


Blik op de toekomst met ITS

ITS

• houdt toezicht op beschermende maatregelen: smart key

• controleert op moedwillige overtredingen: de black box (eerst probleemgroepen)

• maakt rijden onder invloed onmogelijk: het alcoholslot (eerst recidivist)

• ondersteunt verkeerstaak voor verkeersdeelnemers met beperkingen


Samenvattend

• Veilig door eigen inschatting taakbekwaamheid

• Leren door dagelijkse ervaringen

• Educatie opzichzelfstaand onvoldoende

• Bescherming door veilige leeromgeving

• Niet alleen opleiders: belangrijke rol anderen

• Handhaving consequent en effectief

• In de toekomst: mogelijkheden ITS

het gedrag van de mens van binnenuit divera twisk

Documents