het kind naar school. gevolgen voor het eetgedrag?! · communiceren met pubers leestips: 1. luister...
TRANSCRIPT
![Page 1: Het kind naar school. Gevolgen voor het eetgedrag?! · Communiceren met pubers Leestips: 1. Luister je wel naar mij? Gespreksvoering met kinderen tussen 4 en 12 jaar 2. Ik heb ook](https://reader033.vdocuments.pub/reader033/viewer/2022050212/5f5e7f7739e2246a6d5f7bb2/html5/thumbnails/1.jpg)
Het kind naar school. Gevolgen voor het eetgedrag?! Verdieping op de JGZ richtlijn Voeding en Eetgedrag 4-19 jaar
Ingrid Mimpen kinderdietist Voeding & Zo Rotterdam
Voedingskundige ondersteuning CJG Rijnmond
i.s.m. Brenda Glas, kinderdietist
Kenniscarrousel CJG Rijnmond 30-6-2015
![Page 2: Het kind naar school. Gevolgen voor het eetgedrag?! · Communiceren met pubers Leestips: 1. Luister je wel naar mij? Gespreksvoering met kinderen tussen 4 en 12 jaar 2. Ik heb ook](https://reader033.vdocuments.pub/reader033/viewer/2022050212/5f5e7f7739e2246a6d5f7bb2/html5/thumbnails/2.jpg)
In deze workshop verdieping op:
• Gezonde Voeding 4 – 19 jaar: tussendoortjes (eten/drinken)
• Aandachtspunten bij over- en onder-gewicht
• Valkuilen en aandachtspunten bij deze leeftijd
• Hoe kunnen jongeren omgaan met voedselverleidingen (interactief)
• Communiceren met pubers
• Signaleren & verwijzen bij voedingsproblemen/eetstoornissen
![Page 3: Het kind naar school. Gevolgen voor het eetgedrag?! · Communiceren met pubers Leestips: 1. Luister je wel naar mij? Gespreksvoering met kinderen tussen 4 en 12 jaar 2. Ik heb ook](https://reader033.vdocuments.pub/reader033/viewer/2022050212/5f5e7f7739e2246a6d5f7bb2/html5/thumbnails/3.jpg)
1e levensjaren van belang voor gezondheid kind
op volwassen leeftijd
![Page 4: Het kind naar school. Gevolgen voor het eetgedrag?! · Communiceren met pubers Leestips: 1. Luister je wel naar mij? Gespreksvoering met kinderen tussen 4 en 12 jaar 2. Ik heb ook](https://reader033.vdocuments.pub/reader033/viewer/2022050212/5f5e7f7739e2246a6d5f7bb2/html5/thumbnails/4.jpg)
Alleen een gezonde basis is niet genoeg
Leren omgaan met verleidingen is belangrijk
![Page 5: Het kind naar school. Gevolgen voor het eetgedrag?! · Communiceren met pubers Leestips: 1. Luister je wel naar mij? Gespreksvoering met kinderen tussen 4 en 12 jaar 2. Ik heb ook](https://reader033.vdocuments.pub/reader033/viewer/2022050212/5f5e7f7739e2246a6d5f7bb2/html5/thumbnails/5.jpg)
Wat is gezonde voeding voor 4-19 jaar?
?????????????????
• Vaste eet/drinkmomenten • ABH basisvoedingsmiddelen • Ruimte voor extra (eten/drinken) maar hoeveel? • Eventueel vitamine D (donkere huidskleur)
+
Update 2016
![Page 6: Het kind naar school. Gevolgen voor het eetgedrag?! · Communiceren met pubers Leestips: 1. Luister je wel naar mij? Gespreksvoering met kinderen tussen 4 en 12 jaar 2. Ik heb ook](https://reader033.vdocuments.pub/reader033/viewer/2022050212/5f5e7f7739e2246a6d5f7bb2/html5/thumbnails/6.jpg)
Ruimte voor extra’s?
• 4 – 8 jaar: 200 kcal
• 9 – 13 jaar: 200 kcal meisjes/ 300 kcal jongens
• 14 – 18 jaar: 300 kcal meisjes/ 400 kcal jongens
Praktische kennis/vaardigheden vaak niet optimaal bij ouders
(bron Voedingscentrum)
![Page 7: Het kind naar school. Gevolgen voor het eetgedrag?! · Communiceren met pubers Leestips: 1. Luister je wel naar mij? Gespreksvoering met kinderen tussen 4 en 12 jaar 2. Ik heb ook](https://reader033.vdocuments.pub/reader033/viewer/2022050212/5f5e7f7739e2246a6d5f7bb2/html5/thumbnails/7.jpg)
Hoe groot is die ruimte?(testje)
Eten
Drop (5 stuks)
Softijsje
Gevulde koek
Klein zakje chips
Mini marsje
Ham-kaascroissant
Evergreen
Kapitein koek
Patatje mayo
Drinken
Cola (blikje)
Red Bull (blikje)
Arizona icetea (flesje)
Breezer (flesje)
Pilsje (glas)
IJsthee (glas)
Diksap (glas)
Sportdrank AA High Energy
(flesje)
![Page 8: Het kind naar school. Gevolgen voor het eetgedrag?! · Communiceren met pubers Leestips: 1. Luister je wel naar mij? Gespreksvoering met kinderen tussen 4 en 12 jaar 2. Ik heb ook](https://reader033.vdocuments.pub/reader033/viewer/2022050212/5f5e7f7739e2246a6d5f7bb2/html5/thumbnails/8.jpg)
Inter-generatie cirkel van overgewicht
Overgewicht kindertijd
Overgewicht volwassene
Overgewicht
Pre -zwangerschap
Zwangerschaps-
diabetes
Zwaar kind
![Page 9: Het kind naar school. Gevolgen voor het eetgedrag?! · Communiceren met pubers Leestips: 1. Luister je wel naar mij? Gespreksvoering met kinderen tussen 4 en 12 jaar 2. Ik heb ook](https://reader033.vdocuments.pub/reader033/viewer/2022050212/5f5e7f7739e2246a6d5f7bb2/html5/thumbnails/9.jpg)
Aandacht voor gewicht
Overgewicht -> JGZ richtlijn Overgewicht
1. Voeding:
• Let op extra’s (incl. dranken)
• Niet lijnen/ wel ontbijt
• Kleinere porties
• Minder suikerrijke dranken
• Minder producten met hoge
energie-dichtheid
2. Beweging / beeldschermtijd
3. Eetgedrag: structuur/ omgaan
met verleidingen
Ondergewicht (of neiging tot)
1 . Wat is oorzaak?
- Negatief zelfbeeld?
- Piekeren over uiterlijk?
- (extreem) lijngedrag?
- Problemen?
2. Beginnend lijngedrag of
eetprobleem?
Vertrouwensrelatie van belang
gewichtsproblemen
![Page 10: Het kind naar school. Gevolgen voor het eetgedrag?! · Communiceren met pubers Leestips: 1. Luister je wel naar mij? Gespreksvoering met kinderen tussen 4 en 12 jaar 2. Ik heb ook](https://reader033.vdocuments.pub/reader033/viewer/2022050212/5f5e7f7739e2246a6d5f7bb2/html5/thumbnails/10.jpg)
Valkuilen schoolgaande jeugd
Basisschool (ouders advies)
• Invloed > leeftijdsgenoten
• Wijze van kinderopvang
(officiele opvang/alleen
thuis/familie)
• Tractaties / kinderfeestjes
• Beeldschermtijd
• Zakgeld
• Vanaf bovenbouw kans op
beginnend lijngedrag/negatief
zelfbeeld bij (vooral) meisjes
• Voorbeeld gedrag ouders in
eetopvoeding blijft van belang
Middelbare school (kind)
• Beginnen met Alcohol?
• Meer snacken
• Sociale druk leeftijdsgenoten
• Verleidingen
kantine/supermarkt/
sportlocaties
• Rol sociale
media/slankheidsideaal
Ouders nog wel invloed (bv
inkoopbeleid, samen eten)
``
![Page 11: Het kind naar school. Gevolgen voor het eetgedrag?! · Communiceren met pubers Leestips: 1. Luister je wel naar mij? Gespreksvoering met kinderen tussen 4 en 12 jaar 2. Ik heb ook](https://reader033.vdocuments.pub/reader033/viewer/2022050212/5f5e7f7739e2246a6d5f7bb2/html5/thumbnails/11.jpg)
Rol JGZ 4+ van Kennis naar Vaardigheden
Kennis gezonde voeding is niet voldoende om te komen tot gezond(er)
eetgedrag. Vaardigheden zijn een must.
Nu zelf aan de slag:
• Groepjes formeren
• Schrijf steekwoorden /korte zinnen op wat jongeren kunnen doen
om de vele voedselverleidingen te weerstaan (bv kantine,
supermarkt, thuis)
• 5 voorbeelden per groepje
• 1 rapporteert terug
• Tijdspad 10 minuten
• Nabespreking centraal
![Page 12: Het kind naar school. Gevolgen voor het eetgedrag?! · Communiceren met pubers Leestips: 1. Luister je wel naar mij? Gespreksvoering met kinderen tussen 4 en 12 jaar 2. Ik heb ook](https://reader033.vdocuments.pub/reader033/viewer/2022050212/5f5e7f7739e2246a6d5f7bb2/html5/thumbnails/12.jpg)
Rol JGZ 4+ van Kennis naar Vaardigheden
Van kennis naar vaardigheden om voedselverleidingen te weerstaan:
Mogelijke rol voor JGZ 4+ (naast ouders en evt andere hulpverleners)
Hoe? 3 categorieën te benoemen
1. Verminderen aantal dagelijkse verleidingen
2. Verminderen aantrekkingskracht van verleidingen
3. Versterken van het doel gezond eten
Bron: project Tempest, grootschalig Europees onderzoek 2009-2013 in 9 landen onder 15.000
jongeren 10-17 jaar
![Page 13: Het kind naar school. Gevolgen voor het eetgedrag?! · Communiceren met pubers Leestips: 1. Luister je wel naar mij? Gespreksvoering met kinderen tussen 4 en 12 jaar 2. Ik heb ook](https://reader033.vdocuments.pub/reader033/viewer/2022050212/5f5e7f7739e2246a6d5f7bb2/html5/thumbnails/13.jpg)
Gezond eten vergt zelfregulatie
Zelfregulatie strategieën dragen bij aan leren weerstaan van dagelijkse verleidingen
![Page 14: Het kind naar school. Gevolgen voor het eetgedrag?! · Communiceren met pubers Leestips: 1. Luister je wel naar mij? Gespreksvoering met kinderen tussen 4 en 12 jaar 2. Ik heb ook](https://reader033.vdocuments.pub/reader033/viewer/2022050212/5f5e7f7739e2246a6d5f7bb2/html5/thumbnails/14.jpg)
6 zelfregulatie- strategieën van eetgedrag
• Categorie
• Vermijden hoeveelheid verleidingen in directe omgeving
• Verminderen aantrekkingskracht verleiding
• Versterk het doel om gezond te eten
• Strategie
• “Zuinig met wilskracht”
• “Niet sterk maar slim”
• “Eten vergeten”
• “Nee zeggen”
• “ Van voornemen naar actie”
• ‘Geheugensteuntjes”
• Voorbeeld
• uit buurt snackbar
• snack/snoep uit het zicht
• Iets anders doen, afleiding zoeken
(‘als-dan’-plan)
• Nee tegen ongezonde dingen zeggen
• Fruit mee naar school
• Als ik niet veel snack word ik niet dik
![Page 15: Het kind naar school. Gevolgen voor het eetgedrag?! · Communiceren met pubers Leestips: 1. Luister je wel naar mij? Gespreksvoering met kinderen tussen 4 en 12 jaar 2. Ik heb ook](https://reader033.vdocuments.pub/reader033/viewer/2022050212/5f5e7f7739e2246a6d5f7bb2/html5/thumbnails/15.jpg)
VB snackdagboek jongeren
Zelfobservatie of self-monitoring
voorbeeld
WAAR WAS JE?
0 thuis 0 snackbar 0 anders, namelijk
0 school 0 winkelcentrum
0 bijbaantje 0 park
0 station 0 bioscoop
0 onderweg 0 op visite
0 cafe/terras 0 op een feestje
![Page 16: Het kind naar school. Gevolgen voor het eetgedrag?! · Communiceren met pubers Leestips: 1. Luister je wel naar mij? Gespreksvoering met kinderen tussen 4 en 12 jaar 2. Ik heb ook](https://reader033.vdocuments.pub/reader033/viewer/2022050212/5f5e7f7739e2246a6d5f7bb2/html5/thumbnails/16.jpg)
Met wie was je? Wat voor gevoel had je?
0 alleen 0 familie 0 verveeld 0 gezellig
0 vriend(in) 0 klasgenoten 0 gespannen 0 bang
0 vrienden 0 onbekenden 0 verdrietig 0 prikkelb
0 kennissen 0 anders, namelijk 0 opgewonden 0 anders
Had je echt trek?
0 ja 0 nee
Zelfobservatie of self-monitoring
voorbeeld, Bron Fluitend door de
chocoladefabriek, Voedingscentrum
![Page 17: Het kind naar school. Gevolgen voor het eetgedrag?! · Communiceren met pubers Leestips: 1. Luister je wel naar mij? Gespreksvoering met kinderen tussen 4 en 12 jaar 2. Ik heb ook](https://reader033.vdocuments.pub/reader033/viewer/2022050212/5f5e7f7739e2246a6d5f7bb2/html5/thumbnails/17.jpg)
Met wie was je? Wat voor gevoel had je?
0 alleen 0 familie 0 verveeld 0 gezellig
0 vriend(in) 0 klasgenoten 0 gespannen 0 bang
0 vrienden 0 onbekenden 0 verdrietig 0 prikkelb
0 kennissen 0 anders, namelijk 0 opgewonden 0 anders
Had je echt trek?
0 ja 0 nee
Zelfobservatie of self-monitoring
voorbeeld, Bron Fluitend door de
chocoladefabriek, Voedingscentrum
![Page 18: Het kind naar school. Gevolgen voor het eetgedrag?! · Communiceren met pubers Leestips: 1. Luister je wel naar mij? Gespreksvoering met kinderen tussen 4 en 12 jaar 2. Ik heb ook](https://reader033.vdocuments.pub/reader033/viewer/2022050212/5f5e7f7739e2246a6d5f7bb2/html5/thumbnails/18.jpg)
Samengevat: omgaan met verleidingen
1. Ga verleidingen uit de weg
2. Maak verleidingen kleiner
3. Zoek afleiding
4. Zeg nee
5. Stel regels op
6. Stilstaan bij doelen
Allen op wilskracht gaat het niet lukken!
JGZ kan jongeren helpen om een ‘strategisch’ plan te maken
http://www.voedingscentrum.nl/nl/mijn-kind-en-ik/pubers/help-je-puber-om-te-gaan-met-
verleidingen.aspx
-> mijn doel tool op site Voedingscentrum
![Page 19: Het kind naar school. Gevolgen voor het eetgedrag?! · Communiceren met pubers Leestips: 1. Luister je wel naar mij? Gespreksvoering met kinderen tussen 4 en 12 jaar 2. Ik heb ook](https://reader033.vdocuments.pub/reader033/viewer/2022050212/5f5e7f7739e2246a6d5f7bb2/html5/thumbnails/19.jpg)
Communiceren met pubers
Leestips:
1. Luister je wel naar mij? Gespreksvoering met kinderen tussen 4 en 12 jaar
2. Ik heb ook wat te vertellen! Communiceren met pubers en adolescenten
Door Martine F. Delfos
![Page 20: Het kind naar school. Gevolgen voor het eetgedrag?! · Communiceren met pubers Leestips: 1. Luister je wel naar mij? Gespreksvoering met kinderen tussen 4 en 12 jaar 2. Ik heb ook](https://reader033.vdocuments.pub/reader033/viewer/2022050212/5f5e7f7739e2246a6d5f7bb2/html5/thumbnails/20.jpg)
Signaleren van mild eetprobleem
Bij lichte vorm van verstoord eetgedrag:
• Voorlichting/advies door JGZ
-> doorverwijzen of samenwerken (bv pedagoog/psycholoog,
maatschappelijk werk, kinderdietist)
• Naar huisarts/kinderarts
- bij vermoeden somatische oorzaak
- of aanwijzingen voor complexe psychosociale oorzaak
- en /of (beginnende) eetstoornis
Symptomen die kunnen wijzen op een eetstoornis (bij oudere kinderen)
- Langdurige voedselweigering of langdurig slechte voedselinname (>
1 maand)
BRON: Stroomdiagram 0 – 19 jaar
(overzichtskaart bij richtlijn)
![Page 21: Het kind naar school. Gevolgen voor het eetgedrag?! · Communiceren met pubers Leestips: 1. Luister je wel naar mij? Gespreksvoering met kinderen tussen 4 en 12 jaar 2. Ik heb ook](https://reader033.vdocuments.pub/reader033/viewer/2022050212/5f5e7f7739e2246a6d5f7bb2/html5/thumbnails/21.jpg)
Signaleren van eetstoornissen
• Sexe: 90% is vrouw.
• Erfelijke aanleg: rol is aanwezig maar niet duidelijk
• Leeftijd: vooral jonge meisjes, begin puberteit
• Persoonlijkheidskenmerken: perfectonisme, prestatiegerichtheid, overmatige behoefte aan controle (niet specifiek voor eetstoornissen)
• Specifieke risicofactoren zoals eerdere eetproblemen, negatief lichaamsbeeld, obesitas en eerdere lijnpogingen
A.N. en B.N: kan al op leeftijd 8 tot 10 jaar beginnen.
Met name bij klassieke eetstoornis
![Page 22: Het kind naar school. Gevolgen voor het eetgedrag?! · Communiceren met pubers Leestips: 1. Luister je wel naar mij? Gespreksvoering met kinderen tussen 4 en 12 jaar 2. Ik heb ook](https://reader033.vdocuments.pub/reader033/viewer/2022050212/5f5e7f7739e2246a6d5f7bb2/html5/thumbnails/22.jpg)
Signaleringsinstrumenten
Bij verdenking klassieke eetstoornis
![Page 23: Het kind naar school. Gevolgen voor het eetgedrag?! · Communiceren met pubers Leestips: 1. Luister je wel naar mij? Gespreksvoering met kinderen tussen 4 en 12 jaar 2. Ik heb ook](https://reader033.vdocuments.pub/reader033/viewer/2022050212/5f5e7f7739e2246a6d5f7bb2/html5/thumbnails/23.jpg)
Signaleringsinstrumenten
Bij verdenking klassieke eetstoornis
![Page 24: Het kind naar school. Gevolgen voor het eetgedrag?! · Communiceren met pubers Leestips: 1. Luister je wel naar mij? Gespreksvoering met kinderen tussen 4 en 12 jaar 2. Ik heb ook](https://reader033.vdocuments.pub/reader033/viewer/2022050212/5f5e7f7739e2246a6d5f7bb2/html5/thumbnails/24.jpg)
Praktische pedagogische adviezen
ouders
Voor jonge kinderen-> zie JGZ richtlijn Voeding & Eetgedrag
• Structuur bieden blijft belangrijk
• Rol ouders nog steeds aanwezig -> inkoopbeleid, samen eten waar mogelijk
• Specifiek voor schoolgaande jeugd:
* Vermijd conflicten aan tafel
* Aandacht voeding & bewegen, verband eten – emoties, slankheidsideaal, rol reclame en media
* Stimuleer zelfvertrouwen en positieve lichaamsbeleving
Met name bij klassieke eetstoornis
![Page 25: Het kind naar school. Gevolgen voor het eetgedrag?! · Communiceren met pubers Leestips: 1. Luister je wel naar mij? Gespreksvoering met kinderen tussen 4 en 12 jaar 2. Ik heb ook](https://reader033.vdocuments.pub/reader033/viewer/2022050212/5f5e7f7739e2246a6d5f7bb2/html5/thumbnails/25.jpg)
Naar wie doorverwijzen? Of samenwerken!
(Kinder)diëtist*
* www.kinderdietisten.nl
![Page 26: Het kind naar school. Gevolgen voor het eetgedrag?! · Communiceren met pubers Leestips: 1. Luister je wel naar mij? Gespreksvoering met kinderen tussen 4 en 12 jaar 2. Ik heb ook](https://reader033.vdocuments.pub/reader033/viewer/2022050212/5f5e7f7739e2246a6d5f7bb2/html5/thumbnails/26.jpg)
Vragen?
Specifieke scholingsbehoefte? Meld het de staf.
Dank voor jullie aandacht!
Ingrid Mimpen
Kinderdietist Voeding & Zo Rotterdam
www.voeding-enzo.nl