hhs lesson 3: beneath the internet - · pdf fileေဆာင့္ မိကာ"ow! my...

LESSON 3

အငတာနက ေအာက၌BENEATH THE INTERNET

သတေပးခကဤ Hacker Highschool စမကနး သည၊ ေလလာသငယေရ း ကရယ ာ တစချဖစျပ း ေလလာေရးအခကမားပါ၀ငသညအေလာက အန တရာယရပါသည။ အကယ၍ အခေသာသငခနးစာမားအား၊ဿတလြအသး ချခငး၊ အဖကအေမာငရညရြယခကျဖငသးျခငးသည၊ ကယတငနစနာမမားျဖစေစနငပါသည။နညးပညာအခကအလကမားမ ျဖစနငေခရေသာရလာဒမားက ေသခာစြာေလလာမထားပါက၊ ေဘးထြကဆးကးမား ျဖစေပါလာနငပါသည။ ဤသငခနးစာမားကအသးျပေသာ ေကာငးသား၊ သမားသည၊ ေလလာျခငး ၊ျကးစားအားထတျခငးနင လကေတြအသးချခငးမား ျပလပရာတြင ေကာငးစြာသငျကားျခငးမားက သငယျခငးအျပင၊ စနစတက ျကးျကပျခငးက ခယသငပါသည။ မညသျဖစေစ ISECOM အဖြအစညးမ ဤသငခနးစာမားတြငပါ၀ငေသာ မညသညသတငးအခကအလကမားကမဆ လြမားစြာအသးျပျခငးအတြကတာ၀နယနငမညမဟတပါ။

ေအာကပါသငခနးစာမား၊ ေလကငခနး စာအပမားက မညသမဆ ISECOM ၏စညးကမးခကမား အားလကနာ၍ ဖတရေလလာနငပါသည။ ပဂ ဂလကနညးပညာေကာငး၊ နငငေတာ နညးပညာေကာငးမား၊ဿအေျခခအလယတနး၊အထကတနးမားတြင Hacker Highschool စမကနးမ ေဆာငရြကမမား အားလးကစးပြားျဖစအသးျပျခငးမားအား တားျမစပါသည။ ဤစာအပပါ အခကအလကမားအား ကးယ၍၊ မညသညပစျဖငျဖစေစ ျပနလညထတလပေရာငးချခငးမားအား တားျမစပါသည။

ဤစာအပပါအခကအလကမားမမညသညအမးအစားျဖစေစ၊သငခနးစာျဖစေစ (သ)ေလကငခနး မားျဖစေစပါ၀ငမမားအား ခြငျပခကလငစင မရပ တနဖးတစခချဖငေရာငးချခငးက ျပငးထနစြာတားျမစထားပါ သည။

လငစင၀ယယရန http://www.hackerhighschool.org/licensing.html HHS website တြင၀ယယနငပါသည။ ဤ HHS စမကနးတြင အဖးတနမ၊အကးရမမား ရမညဆလင၊ HHS အား License ၀ယယျခငး၊လဒါနးျခငး၊အေထာကအပေပးျခငးမား ျဖင ကညေပးပါရန ေတာငးဆပါသည။

2

Lesson 3: အငတာနက ေအာက၌

http://www.hackerhighschool.orglicensing.html/

Table of Contentsသတေပးခက..............................................................................................................................................2Contributors................................................................................................................................................4Translators....................................................................................................................................................4 မ တဆကျခငးနငရညရြယခကမား........................................................................................................5

အေျခခNetworking အယအဆမား..........................................................................................................6Devices...................................................................................................................................................6Topologies..............................................................................................................................................6

ကစားပြစတငျခငး - ေနာကေဖးေပါက(Back Door) က ဖြငထားျခငး.................................................7The TCP/IP (DoD) Model.........................................................................................................................10

Layers - အလြာမား...............................................................................................................................10Application.....................................................................................................................................10Transport.........................................................................................................................................11Internetwork...................................................................................................................................11Network Access.............................................................................................................................11

Feed Your Head: “OSI ” အမးအစား ကသျမငျခငး..........................................................................12Protocols...............................................................................................................................................12

Application layer protocols.........................................................................................................12Transport layer protocols..............................................................................................................12Internet layer protocols................................................................................................................13Internet Control and Management Protocol (ICMP)..............................................................13

IPv4 Addresses.....................................................................................................................................14Classes - အတနးမား...........................................................................................................................15Loopback Addresses..........................................................................................................................16

ကြနယကလပစာမား - Network Addresses......................................................................................16 ထ တလြငမလပစာမား- Broadcast Addresses................................................................................17

Ports.......................................................................................................................................................17 ဖြစညးထပပးျခငး - Encapsulation...................................................................................................19

Feed Your Head: The OSI Model...........................................................................................................24

3


Contributors

Pete Herzog, ISECOM

Glenn Norman, ISECOM

Marta Barceló, ISECOM

Chuck Truett, ISECOM

Bob Monroe, ISECOM

Kim Truett, ISECOM

Gary Axten, ISECOM

Marco Ivaldi, ISECOM

Simone Onofri, ISECOM

Greg Playle, ISECOM

Tom Thomas, ISECOM

Mario Platt

Ryan Oberto, Johannesburg South Africa

Vadim Chakryan, Ukraine

Peter Houppermans

Translators

Htet Aung @ Starry Sky, Myanmar

4


မတဆကျခငး နင ရညရြယခကမား

ေရးယခငအခနမားက အငတာနကေပါမလာခင အလကထရြနနစဆကသြယေရးဆတာေမာပညာဆနဆနျဖစခပါတယ။ ကြနျပတာထတလပသမားအားလးသညစကေတြက၀ါယာေတြအေပါမာမညသဆကသြယသငတယဆတ ျကဆမကယစ ရေနချကပါတယ။ ကြနျပတာWang က Burroughs စကနဆကသြယရနျဖစနငေခကေတာ မညသမထညမစဥးစားခ ျကပါ ဘး။

သပ ပပညာရငေတြန ေကာငးသားေတြက ဿ mainframe ကြနျပတာတစလးက သးခြငရရန terminalေတြကအသးျပတတ လာတအခ ါ ကမ ဘာျကးေျပာငးလလာခပါတယ။ ဿ IBMmainframe တစလးေရာကလာတာန ပငရငေတြက သတ PC ေတြမ တဆင အဒIBM ကအသးျပခငချကပါတယ။ မျကာခငမာပ modems ေတြက dail-up ခတဆကမေတြျပလပချပ း userေတြက terminal emulator ေတြထမာ အလပလပချကတယ။ Networking ကေမာပညာတစချဖစလာချပးအတြငးလေတြ ကေတာ guru မားလေခါျကပါတယ။

လထထလမးဖြငေပးလက တ စစတပစမကနးတစခအျဖစစတငခတ အငတာနကေပါလာတအခါကမ ဘာျကးကညငသာစ ြ ာ ထပမေျပာငးလခပါတယ။ ဿ Networking က ရးတစ ခ (သ) အမားဆးနယပယတစခကကနသတထားျခငးေျကာင အျမတမး အတြငးနယပယျဖစခပါတယ။ ဒါဆ အဒမတညတကြနယကေတြ ဘယလဆကသြယျကမလ?

အေျဖကေတ ာ တညရေနတကြနယကေတြက ေယဘယအားျဖင internet protocol(IP) လေခါတ၊ကမ ဘာအေျခခလပ စာ ေပးတစနစ ဿ "wedge” ပျဖစပါတယ။ Packet ေတြက အလကထရြနေတြ၊အလငးေရာငတနး ေတ ြ (သ) ေရဒယလငးေတ ြ ကသ ခရးနငျကေပမယ၊ အဒစနစေတြကခငဗားအတြကအဓကမကပါဘး၊ ခငဗားရ IP န ခငဗားဆကသြယမယ စကရ IP ကသာအဓကကတာပါ။

အဒအယအဆက ရပေထြးေစတ အရာတစခက IP တစခမ ာ လတစဥးထကပရေနနငျခငးပျဖစပါတယ။ဥပမာအားျဖင၊ Networking ေလာကမာ ဆာဗာတစလးက HTTP နင HTTPS နစခစလးနင FTP ပါ၀နေဆာငမေပးတအခါ ထရပေထြးေစမ ျဖစတတပါတယ။ အဒအတေကာကေတြရ ေနာကဆးက P ေတြကသတထားျကညပါ၊၊ အဒါက "ဆကသြယမပစတစခ" ျဖစတ protocol အတြကရညညြနးခကပျဖစပါတယ။

ယ ခသငခနးစာက ဿ Windows, Linux န OSX ေတြမ ာ protocol ေတြန ၎တရ portေတြအလပလပပကနားလညေစရန ကညပါလမမယ။ ထအျပင (ျပးခတ သငခနးစာေတြမာေဖါျပခတ)ခငဗားစက ရ ကြနယကဆငရာလပေဆာငနငစြမးက ေဖာထတေပးတ အသး၀ငမေတြကရငးနးမရေစပါလမမယ။

ဒသငခနးစာျပးဆးတအခါ ေအာကပါ အေျခခဗဟသတမားရရပါလမမယ။

• the concepts of networks and how communication takes place

• IP addresses

• ports and protocols

5


အေျခခ Networking အယအဆမား

Networking အစကေတ ာ local area network (LAN) ပျဖစပါတယ။ LAN ေတြမာရပပငးဆငရာေနရာတစခထမ ာ တညရေနတ ကြနျပတာေတြအခငးခငး administrators မားကအသးျပခြငကထနးခပျပ း printer န drive ေနရာေတြ ကသရငးျမစမား မေ၀ရန ေဆာငရြကနငပါတယ။ေအာကပါအခနးမာ ေယဘယ network သးပစ စညးမားနင ဿ topology မား ေဖါျပထားပါတယ။

Devices

Hacker တစေယာကအေနန ခငဗား အသကေမြးမယဆရငေတာ၊ ေရဆကျပ း network diagram မား၊မားစြာေတြရမ ာ ျဖစပါတယ။ ၎က ေယဘယ အသး၀ငေသာသေက ငတမားကနားလညရနဿဿဿအသး၀ငပါတယ။

Figure 3.1: Common Network Symbols

Hub တစလးက တယလဖနးလငးအဖြအစညး အေဟာငးတစခန တပါတယ။ ။ လတငးက၀ါယာျကးတစခတညးေပါမာ ရေနျပး အဒေပါမာေျပာေနသမေတြက လတငးျကားေနရပါတယ။ အဒါက LAN ကလငျမနစြာ ဆညလာေစပါတယ။

Switch ကေတ ာ ပေကာငးလာပါတယ။ ။ လမးေျကာငးေတြက စစထတထားတအတြကကြနျပတာနစလးထအခငးခငး သးသနဆကသြယနငပါတယ။ ဒါေပမယ hub လပ ၎က LANေပါမာပအသးျပပါတယ။

router ကေတ ာ LAN ေတြျကားမ ာ သးပါတယ။ ။ ၎က အငတာနကန အျခ ာ း networkေတြ၀ငေရာကရနအသးျပျပ း ၎က IP address ကအသးျပပါတယ။ ၎က ပခလကရတ packet ေတြကျကညျပး ထ packet ေတြကဘယကသြားရမယ ဆတာ ဆးျဖတေပးပါတယ။ အကယ၍ packet တစခက"အျခား" network တစခနသကဆငတယဆရင၊ ၎က ယာဥထနးရတစေယာကကသ အဒ packet ကသကဆငရာေနရာသ ပလကပါတယ။

Topologies

Topology ဆတ ာ "ကြနေတာတ ခတဆကတနညးလမး" ဆတာကေနာကနညးလမးတစမးျဖငေခါဆျခငးျဖစပါတယ။ ကြနေတာတ topology ေတြနစပလဥး၍ခမတတဆးျဖတခကေတြက အသးျပတနညးပညာေတြ၊ နညးပညာ နင ရပပငး ဆငရာ အကနအသတေတြ၊

6


စြမးေဆာငရည နင လျခေရ း လအပခကေတြ၊ အဖြအစညး၏ အရြယအစား နင သဘာ၀ စသညတအေပါမတည၍ ေကာငးကးေတြသာမက ဆတရတမမားလညးျဖစေစနငပါတယ။

LAN တစခရ ရပပငးဆငရာတညေဆာကမက၊ ေအာကပါ ရပပငးဆငရာ topology မားကသ ျဖစပါတယ။

Bus Ring Star Extended Star Hierarchic

Figure 3.2: Toplogies

bus topology တစခမာ၊ ကြနျပတာအားလးက ျကးတစေခာငးထေပါမ ာ ခတဆကထားျပး၊ကြနျပတာတစလးခငးစက အျခားမညသညအလးနငမဆ တကရကဆကသြယနငပါတယ။ ဒါေပမယ bus ရမညသညအစတအပငးမဆ ျပတေတာက သြားတအခ ါ network တစခလးခတဆကမျပတေတာကသြားပါတယ။

ring ခတဆကမမာ၊ ကြနျပတာတစလးခငးစက တစလးျပး၊တစလးဆက၍ခတဆကထားျပးေနာကဆးတစလးက ပထမဆးတစလးနင ခတဆကထားသျဖင ကြနျပတာတငးကေဘးခငးကပလကကြနျပတာေတြကပ တကရက ဆကသြယ နငပါတယ။

Bus topology မားကေတာ ဒေနေခတမာ မသးသေလာကရေနပါျပ။ Ring နညးပညာမားကေတာ ပမနအားျဖငမားယြငးတ tolerance ေတြမျဖစရနနင ခငမာမရေစရနအတြက traffic မားအ ာ း ဆနကငဘကေတြကပေပးျခငးကသ ဆနကငလက လညပတေနေသာ ring နစချဖင အျပနအလနခတဆကမအဆငေတြမာသးေလရပါတယ။

star topology မာေတာ၊ ကြနျပတာမားက အခငးခငးတကရကခတဆကျခငးမျပလပပ၊ ၎တအားကြနျပတာတစလးမ တစလးသ အခကအလကမားက လကဆငကမးပေပးတ hub (သ) switchမားျဖငခတဆကထားပါတယ။

အကယ၍ hub (သ) switch မား အခက အခငးခငးခတဆကထားရင၊ extended star topologyကရရမာျဖစပါတယ။

star (သ) extended star topology တစခမာ၊ ဗဟအမတအားလးက အေျခခအားျဖငတညျကတ peersေတြျဖစျကပါ တယ။ star (သ) extended star topology ကေတာ ဒေနေခတ အသးမားတ LAN topologyျဖစပါတယ။

မညသျဖစေစ၊ အကယ၍ခငဗားက star (သ) extended star နစခက ကြနယကနစချကားမာလမးေျကာငးထနးခပ ကနသတတ ဗဟအမတကသးျပး အတတကြခတဆကတအခါ hierarchical ကြနယကtopology တစခရရပါလမမယ။ hierarchical က ျကးမားတ လပငနးေတြမာသးျကပါတယ။

ကစားပြစတငျခငး - ေနာကေဖးေပါက(Back Door)က ဖြငထားျခငး

7


ေနြရာသရေလာငကြမးေနတေနေရာငျခညေအာကမာ၊ ေလေအးေပးစကတပဆငထားတျမနယရစခနး၏အငယစား ကြနယက တပဆငျခငးတြင ကညေပးရန Jace က ဆန ဒရခပါတယ။ သတကဿကြတကးေတြ၊ အပဒဏမကငးလြတ နငျခငး၊ စကားစျမညေျပာျခငးနင backdoors မား ထညသြငးနငရနအခြငအေရးမားျဖင သမကကမးလမးခပါတယ။ Jace က ဆယစနစမားစြာကအသးျပခတစတးအလပစားပြေတြေအာကမာတြားသြားျခငးျဖင wifi access point ၀က၍ ထားနငရန၊ဖးကြယေနတေခာငေလးတစခက ရာေတြခပါတယ။ သမက access point ကပလပတပလကျပ း အမကအနညးငယက ထအေပါမာတငချပး၊ သမ ျကတငတပဆငထားတ နရကပအေပါကမားဆသ Ethernetျကးသြားရန ျကးေလာကလမးတစခ တးေနခပါတယ။

ျကးမားတလကတစခက သမအေပါက စားပြခေပါရကခလကပါတယ။ Jace ကလနျပးထလကသျဖငခနငေဆာင မကာ"Ow! My head!”လ ေအာလကျပ း "ရငဆာဗာေတြကတပဆငဖ ငါကမလပေစခငဘးလား?”လေမးလက ပါတယ။

ရသားက သရလညေခာငးကရငးလကျပ း ပါေမာက ခရးတစေယာကေလသျဖင ဿ "ေကာငးျပ ငါေျပာမယ၊ဒါေပမယ လပစစေရာငျခည လပခပစ စညး ဿ (flux ray resistor)တစခက micro-channelျဖတသနးစး၀ငမက ဘယလ ခခ နငတယဆတာေတာသပမေသခာဘး။ အထးသျဖင ျပးခတ လေရာငျဖာတအဂ ငါေနတနးကေပါ။ဿ " လေျပာလကပါ တယ။

Jace က ဆယေကာသကေတြေလာငရယတပစျဖင သမေျခဖ၀ါးေတြကတဖတဖတရကလကပါတယ။"ျကညရတာ ခငဗားကေပါကကရေလးဆယေတြေျပာဖ လြယကတယထငတယ။ ျပးေတာ ကြနမကြတကးေတြဘယေတာရမာလ၊ အရာရ Kickam?” လေျပာလကပါတယ။

“ေကးဇးျပျပး ငါက Hank လေခါပါ၊ Jace။ မငးငါက အရာရ Kickam လေခါတအခါ ငါအဖးျကးတစေယာကလခစားရတယ။" လ သက မနစသကစြာေျပာေပမယ သမကေတ ာ ဒါက social engineeringဆတာသသြားပါတယ - အမနတကယ သမက cookies ေတြအေျကာငးေမသြားေအာငအာရေျပာငးလကတာျဖစပါတယ။

“သတငးဆးေတြမေျပာခငပါဘး၊ Hank ေရ၊ ဒါေပမယရငက အဖးအတစေယာကပါပ။"

“ဟာ၊ ဒါငါက စတထခကေစတယ။ ငါက မအေသးပါဘး၊ အသသာျကးပါ။" လ Jace ရ စတဖြာေနတဖနပေတြစားပြျကးေအာကမာေပာကကြယသြားတအခ ါ ေပါလစနငနငတကထားတနကေျပာငေနတ သရshoes ကဆက၍ ေငး ျကညရငး ဆနကငတနျပနလကပါတယ။

ထေနာက သစေခါကညေရာငမကလးေတြနပငကမငေတြဖးေနတမကနာတစခေပါလာပါတယ။Jaceရလကတစဖက ေအာကမာေတ ာ ျကးဘးတစလးရေနေသးပါတယ။ Hank က သမမကနာနငပခးေပါကပငကမငေတြက ကျပး ဖယရားေပးလကပါတယ။

“ကညပါဥး၊ ရကစကတ ရျကးေရ" လ jace က ရယစရာေျပာပါတယ။

“က ရနလတလဆးေရ၊ မငးရ ပညာသားပါျပးယတမာတ အျကအစညေတြက သငေပးပါဥး" လ အေမြးထထနေတာငတငးတ ဥပေဒဘကေတာသား Hank က အသနားခသည ေလသျဖင ျပနေျပာပါတယ။

ဒလဆေတာ ခစားခကေကာငးတာေပါ၊ ထေျကာင သမက "ဒ ကြနယကခတဆကတ ပညာရပကရငသခင တာ ေသခာလား?” လ ေမးလကပါတယ။ သကေတာ လလခငခငျဖင ေခါငးတညတညတလပေနခပါတယ။ Jace က ခနဆြဆြျဖစေနတဥးေခါငးပလ ထငခပါတယ။

8


“ေကာငးျပ၊ ကြနမလပခတာက ပစ စညးကရယာမား၊ ကြနျပတာမား၊ ဿ hub မား၊ ပလပမား၊ switch မား၊router နင firewall မ ာ း ဘယမာရတယ၊ ဘယကသြားမယဆတာျပတ ေျမပအညြနးကသကြနယကသြငျပငတစခ စစဥပစခတာ ပါပ။ အခလ စမကနးမးက ေျမပအညြနးမပါပ စလမရဘးေလ။" လသမက ဖတခနျကညျပး ေျပာလကပါတယ။ "အခလပေနတာေတြ အားလးက node အားလးက အျခားnodeေတြက ျပတေတာကျခငးတစခမမရပ ဆကသြယနင သလားဆတာ ေသခာေစရနလပေဆာငျခငးပါပ။အဒါေျကာင၊ bus တညေဆာကပမာ node တစခကသြားခရင အျခား node မားလညးကသြားတအတြက busတညေဆာကမပစက ျပသ သနာျဖစေနသလေပါ။ဿ " Hank က ေခါငး တညတညတလပေနျပ း Jace ကစကားဆကခပါတယ။

“networking က ဒရဆင၊ အ၊ ရစခနးျဖစျပး တစစတစေယာကက မသက င စရာ လတစေယာကကဿ ဿ�ေခါလာခတယလ စဥးစားျကညလကပါ။ အဒမသက င ဖြယျဖစသကရကနကရနဿဿ ဿ�တစဥးတစေယာကရအခနကမလယပ မတတအလည ကယ စ ရတငး ရထကပါတယ။ အကယ၍ဒဒက ခသည၊ အ မသက င စရာလလ ဆလတာပါ၊ သက ေနာက အကဥးတစ ခဆကဿ ဿ ဿ�ေျပာငးေရြလကရင၊ သဘယေရာကသြားတယဆတာက၊ သကရကနကရဥးမညရတငး သဖလပါတယ။

“ေဟ း Jace, ျကညရတ ာ ငါတလေအးခမးတရေတြအေျကာငး အခလဆကေျပာေနမယဆရငမငးလညးရကနက မ ေကာငးေကာငးတစ ခ လလာေတာမယထငတယ။" လ Hank ကသေသနတခါးပတကဆြလကျပး မျဖစစေလာက ၀မးဗကျကြကသားက ခပလက ေျပာလကပါတယ။

Jace က "ဟြနး" ဟ ရယစစနင ေငါလကပါတယ။ "ဒါဆ၊ အဒမသက င ဖြယျဖစသကဿ ဿ�အခကအလက packet တစခ ျဖစျပး ရငတလရမးကားရေတြက ကြနယကသးပစ စညးေတြပေပါ။ ျပးေတာဿပစ စညးတငး၊ ဿ switch၊ router၊ firewall၊ အျခား ဆာဗာ (သ) ဘယအရာမဆတငးက အဒအခကအလကpacket ဆကသြယတအရာကသဖ လအပပါတယ။ ရငသပါတယ၊ ရေတြရ နပါတတတေတြနရကသလေပါ။အဒါက ရငတကေတာ သစသားေခါငးေလာရညေပးျခငးလ ေခါတယလ ကြနမထငတယ။"

Hank က သဆမာမရတနပါတတတက စမးလကပါတယ။

Jace က တခစခစ ရယလက၊ ျကးရစဘးက ဒငးကာကသမလကျပ း "ေဟး၊ ကြနမမာ၀ါယာျကးတစဘးရတယေနာ ျပးေတ ာ သးလကရမာ၀နမေလးဘးေနာ။ ေကာဖခြကကခထားျပးဘယသကမမနာကငေစန။" လေျပာရငး ရယေမ ာ လက တဆပမခတထားတ Hank အေပါသပစလခလကပါတယ။ ၀း၊ ဒလက တကယကသနမာတာပ၊ သမ နားလညလကပါတယ။သမပခးေပါေရာကေနတသလကက သမအားသတ၀ငေစခပါတယ။

သမက ရကေသြးျဖာလက၊ သြကသြကေလ း ျပနထလကပါတယ။ "က ဒမ ာ device နစမးရတယ။ေကာငးမြနတ device န ညဖငးတအရာေတြေပါ၊ ရေတြလပေပါ။" နးကပလာတ ယနေဖါငး၀တေလးေယာကကမသငေလာေသာ အခနမာ တကတကဆငဆငေပါထြကလာချပ း "ညဖငးတအရာေတြေပါ၊ ရေတြလပေပါ။"ဆတာကပ နားျကားမားခပ ါ တယ။ "ေကာငးမြန တ devices မားကသတလပသမအားလးမတမသလ၊သတလပဆာငမေတြအတြက မတတမးမား ထားပါတယ။" လ ထစထစအအျဖင Jace က ဆကေျပာခပါတယ။

"ျပးေတာ ညဖငးတတစခကေရာ? ရေတြလပေပါ လား?" လ ရမးခပက ေမးလကပါတယ။

ကစားပြ ျပးဆး

9


The TCP/IP (DoD) Model

TCP/IP က United States ရ DOD (Department of Defense) နင DARPA (Defense Advanced ResearchProject Agency) တက ၁၉၇၀ ခနစမာ ေဖါထတချကပါတယ။ TCP/IP က မညသမဆ computerေတြကခတဆကနင ေအာင၊ အခကအလကေတ ြ လလယဆကသြယနငေအာငရညရြယ၍အကနအသတမရေသာစနနးျဖစရန ပေဖါခပါတယ။ ေနာကဆးမာေတ ာ ၎ကအငတာနကရအေျခချဖစလာခပါတယ။

ေယဘယအားျဖင၊ အရးရငးဆး TCP/IP ပစက DOD Model လေခါျပး ကြနေတာတအဒကေနစမာပါ။

Layers - အလြာမား

ရးရငးေသ ာ DoD model က device နစချကားက ဆကသြယမျဖစစဥက ပငးျခားထားတ သးျခားစရေသာစစေပါငးအလြာ ေလးခက ျပဌာနးထားပါတယ။ အဒ အခကအလကေတြဆကသြယတ အလြာေတြကေတာ -

Figure 3.3: The DoD Model

Application

Application အလြာက တကယက ခငဗားထငထားတအရာပ ျဖစပါတယ - အဒအလြာက Firefox, Opera,email clients, social networking sites, instant messaging နင chat application ေတြလ applicationေတြန အငတာနကက ခတဆကတ application အခ - ရးသး application ေတြ၊ ဥပမာ၊ အြနလငးမာ clip artေတြေရြးခယမကသ application အလပလပတအလြာျဖစပါတယ။ application အလြာက အျခားအလြာေတြတာ၀နယထားတ လပငနးေတြကဖနတးပါတယ။ အေကာငးဆးနငးယဥျပနင တ ဥပမာတစခကေတာစာပစနစပျဖစပါတယ။ အဒ စာပစနစ application က မညသအသးျပ ရမယဆတအညြနးမားျဖင

10


ရစပတထပပးထားတ package တစခကဖနတးျပ း အဒ package က စာပခနး (Transport အလြာ)ထပလကပါတယ။

Transport

Transport အလြာက sessions လေခါတ ကြနယကခတဆကမေတြက ဖြစညးပါတယ။အငတာနကေလာကမာေတာ၊ Transport အလြာရ အဓက protocol က TCP, the Transmission ControlProtocol ျဖစပါတယ။ TCP က အဒ Package ရအေပါမ ေနာကထပ "ရစပတထပပးမ" ျဖစတ (package ၃ခအနက ၁ခဿဿ ) မညသည package ျဖစတယ၊ အဒ package က လကခသထ ေရာက၊မေရာကမညသစစမလ၊ အဒ package က ပကတအတငး ရတယ၊မရဘ း ဆတ ညြနးခကမားျဖငအေပါမထပ၍ထတပးလကပါတယ။

ခငဗား အေမဆစာတစေစာင email ပမယဆပါဆ။ အဒစာက ေသးေသး၊ျကးျက း အငတာနကေပါမအစတအပငးတစခလး ပဖေတာ အလြနျကးေနတာေျကာင TCP က segments ေတြအျဖစစတပငးလကျပးအပငးေသးေလးေတြက ၎တရ အဆးပငးမ ာ error-checking code ေလးတစခနငအတအစဥလကနပါတေတြတပလကပါတယ။ အကယ၍ packet တစခက ေရြေျပာငးေနခနအတြငးပကစးမျဖစတယဆရင၊ TCP ကျပနပေပးဖ ေတာငးဆမာပါ။ လကခရရျခငးအဆးမ ာ TCP က အဒအစတပငးေလးေတြက မလအတငးမနကနစြာျပနစျပးေနာက ခငဗားအေမက သမရ email ထမာအဒစာကလကခရရမာပါ။

ဒါေပမယ TCP တစခတညး ျမထက ကစားပြမဟတဘးဆတာ မေမပါန၊ UDP ကလညး ဒအလြာရ လပငနးျဖစျပးအထးသျဖင ၎က session မားမဖြစညးပါဘး။ ၎က datagrams မားစးဆငးမတစခကထတလြတလကပါတယ။ ထအခက က segments မားနငဆငတေပမယ UDP က မညသညအခါမခငဗားလကခရရရလားလ ျပနမစစပါဘး။

TCP ျဖစျဖစ၊ UDP ျဖစျဖစ traffic အားလးက transport အလြာမ ာ တကေသ ာ Port နပါတ မားျဖငသတမတပါတယ။

Internetwork

ဤအလြာကေတာ ေပးပသ နင လကခရရသတရ လပစာေတ ြ နင packet ေတြက ဘယမာစျပး၊ဘယမာဆးတယ ဆတ အခကအလကေတြက ေပါငးထညေပးပါတယ။ ၎က package ေတြကမနကနတလပစာထပေပးရတ ပစ စညးပကမ ပဏန တပါတယ။ ၎က ဿ ဿ Transportအလြာရလပငနးျဖစ တ packet အားလးေရာကသြားလား၊ မပကမစးပရရလာ း စတအခက ေတြကေတာမလပေဆာငပါဘး။ ဤအဆငရ အဓက protocol ကေတာ၊ IP (Internet Protocol) ပျဖစပါတယ။ ျပးေတာဒအလြာက packet ေတြအေကာငးဆးလမးေျကာငးကေန မနကနတေနရာကေရာကရဖ IP addresses မားကအဓကအသးျပတအလြာျဖစပါတယ။

Network Access

ဤအလြာကေတာ၊ အငတာနကကခတဆကတအခါအသးျပတ အေျခခရပပငးဆငရာကြနယကျဖစပါတယ။အကယ၍ ခငဗားက dial up အသးျပေနတယဆရင၊ ၀မးနညးပါတယ၊ ခငဗားသးေနတ ာ ရးရငးတPPP ခတဆကမပျဖစပါတယ။ အကယ၍ ခငဗားမာ DSL ရရင၊ ခငဗားသးေနတာ ATM (သ) Metro Ethernetျဖစနငပါတယ။ ျပးေတ ာ ခငဗားမ ာ cable internet ရရင၊ ခငဗားသးေနတ ာ DOCSISရပပငးဆငရာကြနယကတစခပါ။ TCP/IP က အားလးကအတတက ြ ခတဆကေပးနငတာေျကာင၊ ခငဗားဘာအမးအစားသးေနတယဆတာ အေရးမျကးပါဘး။ ဤ network access အလြာမ ာ Ethernet ျကးေတြန

11


network interface card (NIC) မား၊ ျကးမကြနယကကဒမား နင access point မားပါ၀ငပါ တယ။ ၎းကအမတတစခကေန ေနာကတစခသ ခတဆကသြားလာေနသညအေလာက အနမဆးအရာေတြနင သည(bits)ေတြက ကငတြယထနးခပထားပါတယ။

Feed Your Head: “OSI အမးအစား” ကသျမငျခငး

ကြနယကအမးအစားမားအေပါမာ ေရြးခယျခငးတစခအတြက ဤသငခနးစာအဆးမာ “OSI အမးအစား" မားက ေတြနငပါတယ။

Protocols

ကအခေတာ၊ ခငဗားအငတာနကကခတဆကျပးပါျပ။ ျကညရတာေတာရးရငးပါတယ၊ ဒါေပမယခငဗားေရာကေနတပမန အေျခအေနက ထညစဥးစားျကညရင - ခင ဗ ား ညအက၊ေမာငနမေတြကအငတာနကေပါက ရပရငေတြျကညျပးအခနျဖနး ေနျကတအခန မ ာ ခငဗားက အငတာနကေပါကအန တရာယမရေသာ၊အေရးျကးေသ ာ ေလလာစးစမးမေတြက ဥးေဆာငေနပ ါ တယ။ ဘာေျကာငဿအဒအငတာနကစးဆငးမနစခက မေရာေနာသြားတာလ? ကြနယကက ၎တကြျပားတယဆတ ာ မညသေျပာသလ?

အေျဖကေတ ာ မတညတလမးေျကာငးေတြဆကသြယဖ အသးျပတဘာသာစကားတစချဖစ တ protocolsမားျဖစပါတယ။ web traffic ေတြက file ေတြ email ေတြ အျခားေနရာေတြဆေျပာငးေရြေပးနငတ protocolတစခကသးပါတယ။ အားလးက digital ျဖစေနသကသပ protocols ေတြက ကြနယကအဆငမာနာမညေတြအသးမျပပ၊ IP address နင port နပါတမားတမားသာ အသးျပပါတယ။

Application layer protocols

FTP (သ) File Transfer Protocol က device နစချကားမာ ဖငမားေရြေျပာငးပေဆာငရနအသးျပပါတယ။၎က port တစခက အခကအလကေတြပေဆာငရနသးျပး၊ အျခ ာ း port တစခကထတလြငခကထနးခပမေတြပရန အသးျပပ ါ တယ။ (“ေကးဇးပါ၊ကြနေတာ ဒfile ကရပါတယ")။အေျခခအသးမားတ port ေတြကေတာ 20 နင 21 (TCP) port ေတြပျဖစပါတယ။

HTTP (သ) Hyper-Text Protocol က web page မားအတြက အသးျပပါတယ။ ဤလမးေျကာငးကပမနအားျဖင TCP port 80 ကသးပါတယ။ HTTPS ကေတာ လျခေရးပစျဖစျပး ၎ကကြနယကလမးေျကာငးကကြယ၀ကထားေပးပါ တယ။ ပမန TCP port 443 ကသးပါတယ။

SMTP (သ) Simple Mail Transfer Protocol က email ပရနသးပါတယ။ port နပါတကေတာ 25 ျဖစပါတယ။

DNS (သ) Domain Name Service ကေတာ ISECOM.org ကသ domain တစခက 216.92.116.13 ကသ IPaddress တစခသ ေျပာငးလေပးပါတယ။ ၎က port နပါတ 53 (UDP) ကအသးျပပါတယ။

Transport layer protocols

TCP နင UDP ကေတာ transport အလြာက အခကအလကေတြ ပေဆာငဖ အဓကအသးျပပါတယ။

TCP (သ) Transmission Control Protocol ကေတာ ကြနယကတစခေပါက host နစခအျကား စတပငးဆငရာခတဆကမ (session တစခ) ျဖစပါတယ။ ၎က ထခတဆကမက handshake သးမးျဖင ဖြစညးထားပါတယ။

12


1. ကြနေတာကြနျပတာက ခငဗားကြနျပတာက ဆကသြယခငတအခါ ၎က SYN synchronize packet

တစခပလကပါတယ။ ထ packet က "စခနမတတမးေတြခနကကရေအာင၊ဒါမငါတအခနမတတမးေတြနအတ လမးေျကာငးေတြဆကသြယနငမယ" လ သာမနအားျဖငေျပာပါတယ။

2. ခငဗားရကြနျပတာက (အကယ၍ ၎ကဆကသြယမကလကခလကတအခါ) SYN/ACKacknowledgment packet ျဖငအေျကာငးျပနပါတယ။

3. ကြနေတာကြနျပတာက ACK packet ျဖင သေဘာတညမကတဆပကပလကပါတယ။

ဒါေပမယ ဒဆကသြယမပစက TCP မာသာရတာပါ။ UDP (သ) User Datagram Protocol ကေတာ ခငဗားဆကသြယမ ရတယ၊မရဘးဆတ ာ ဂရမစကတ transport protocol တစချဖစပါတယ။ ၎ကမးသတပကလပါပ၊ ေရစးေျကာငးက ရတယ၊ မရဘ း ဆတာပရပါတယ။ ထအခက က UDPကအလြနလငျမနေစပါတယ၊ ဒါေျကာင UDP က အဓကမကတ frame တစခလေနတ ရပရင နင အသဖငေတြသမဟတ online ဂမးကစားျခငး၊ သပအေရးမျကးတ frame တစခလအပေနတ(ခငဗားရပတညမအေပါမတညပါတယ) အခကအလကေတြရယဖ လြနစြာအသး၀ငပါတယ။

Internet layer protocols

IP (သ) Internet Protocol က အေျခခ protocol တစချဖစျပ း မညသညကြနျပတာနစလးကျဖစေစကြနယကတငးက ျဖတသနး၍ အခနမေရြး၊ေနရာမေရြး ခတဆကေပးနင တ protocol ျဖစပါတယ။ ၎ကစာပေပးတ စာပလလငကသ packets မားက ၎တသြားရမညေနရာဆ အေရာကပေဆာငေပးျခငးကလပေဆာငပါတယ။

Internet Control and Management Protocol (ICMP)

ICMP ကေတာ ကြနယကကထနးသမးေစာငေရာကရနနင ျပသ သနာေျဖရငးေပးရန ဿကြနယကသးပစ စညးမားနင ကြနယက အပခပေရးမးမားသးတ ဿ protocol ျဖစပါတယ။ ၎မာ ping

(Packet InterNet Groper) ကသ command မားနင ကြနယကကစမးသပရနနင အမားမားအစရငခရန အလားတ command မား ပါ၀ငပါတယ။ ping ကသ command ေတြက host နင network မားကသရနငရန သးနငတအတြက စနစအမားစမာ ICMP က တစစက ကနလင တစျကမသာအေျကာငး ဿျပနရနကနသတထားပါတယ။

Port နင protocol မားက ေပါငးခပရန ေအာကပါပအတငးယဥတြျကညပါ။ ။

13


Figure 3.4: The TCP/IP Stack

IPv4 Addresses

ကြနေတာတက ISECOM.org ကသ နာမညကသာေကာငးမြနစြာမတမနငျကတာေျကာင Domain nameမားကလသားမ ာ း အတြက အသး၀ငပါတယ။ ဒါေပမယ ကြနယကမားကေတ ာ အဒနာမညေတြကနားမလညပါဘး၊ ၎တက IP address နပါတမားကသာနားလညနငျကပါတယ။ ဒါေျကာင၊ ISECOM.orgလေခါလကတအခါ၊ ခငဗားကြနျပတာက သကဆငရာ IP address ကရာေဖြေတြရနအတြက DNS (DomainName Service) က အသးျပျပး လငျမနစြာရာေဖြပါတယ။

IP လပစာ မားကေတာ လမးလပစာမားနတပါတယ။ အကယ၍ ခငဗားက ေပးပစာ လကခလခငတအခါ၊ခငဗားမာ လကခ ရယရန လပစာတစခရဖလပါတယ။ Ipv4 address မ ာ 32 bits ပါ၀ငျပး၊ ၎က dotမားျဖငျခားထားတ 8-bit octets ေလးခအျဖစ ခြျခမးထားပါတယ။ ထအခကက အငတာနကေပါမာ Ipv4 အရအထးလပစာေပါငး 232 (သ) (၄,၂၉၄,၉၆၇,၂၉၆) ခရတယလ ဆလတာျဖစပါတယ။ အဒ IP လပစာရတစပငးက ကြနယကအတြက လပစာေပးျပ း ကနတစပငးက အဒကြနယကေပါကကြနျပတာတစခခငးစကလပစာေပးပါတယ။ အဒအစတအပငးေတြက နငင၊ျမ (ကြနယက) အပငး လပစာ နငလမး (host) အပငး လပစာ မားအျဖစ ျမငျကညပါ။

Figure 3.5: ကြနယကနပါတမားနင host ID မား

စာပ၀နေဆာငမ နငးယဥခကက ျပနျကညပါ၊ IP က packet ေတြက မနကနတစာပရးဆပေဆာငေပးတသယယပေဆာင ေရးယာဥတစစးျဖစပါတယ။ TCP ကေတ ာ အျပငမရစပတထားတကနပစ စညးပေဆာငမတစခမာပါ၀ငတ အထပစာရငး ျဖစျပး ဿ (အထပေပါငး ၆၅ထပ မ နပါတ ၃အထပ လ၊ေျပာတ) ဘယတစချဖစတယဆတာလေဖါျပေပးပါတယ။ host-level လပစာမားကေတာ အဒ packet ကတတကက ဥးတညေနတ အမ (ကြနျပတာ) ျဖစပါတယ။

Public နင private (routable မလပနငတ) IP address ဟ၍နစခရပါတယ။ Private IP address ေတြကprivate ကြနယကမားမာ အသးျပျပ း router မားက အဒ address မားက အငတာနကသတကရနခြငမျပပါဘး။

Private ကြနယကမားအတြငးမ IP address မားက အဒကြနယကအတြငးမာ ပတမျဖစသငပါဘး။ ဒါေပမယကြျပားျခားနားတ၊ မခတဆကထားတ private ကြနယကမားမာေတာ တညတ Ip address မားထားနငပါတယ။IANA (Internet Assigned Numbers Authority) မ private ကြနယကမား (RFC 1918 လသနငပါတယ)အတြကသးနငရန သတမတေပးထားတ IP address မားကေတာ -

14


10.0.0.0 through 10.255.255.255 (Class A)

172.16.0.0 through 172.31.255.255 (Class B)

192.168.0.0. through 192.168.255.255(Class C) တျဖစပါတယ။

Classes - အတနးမား

IP address မားရ ဘယအပငးက ကြနယကေတြက လပစာေပးဖသးမာလ၊ ဘယအပငးကကြနျပတာတစလးခငးစက လပစာေပးမာလ ဆတာေပါအေျခခ၍ class မားခြျခားထားပါတယ။

အပငးတစခခငးစက ခမတေပးထားေသာအရြယအစားေပါမတည၍၊ အဒကြနယကအတြငးမာကြနယကသးစကပစ စညးပမ သးနငျခငး ဿ (သ) ကြနယကေတြပမခမတနငျခငးမား ရမာပါ။

Figure 3.5: IP Class Divisions

Class A: ပထမဆး bit ကအျမ သညျဖစေသာေျကာင၊ ဒ class မ ာ 0.0.0.0 (အစဥအလာအားျဖင၊မညသညအခါမ အသးမျပပါဘး) နင 126.255.255.255 အတြငးရလပစာမား ပါ၀ငပါတယ။ မတခက။ ။127.x.x.x လပစာေတြကေတ ာ loopbak (သ) localhost ၀နေဆာငမသးရန သးသနဖယထားျပးသား(reserve)လပစာေတြျဖစပါတယ။

Class B: ပထမဆး octet ရ ပထမဆး bit နစခက တစ၊သည "10” ျဖစေသာေျကာင ဒ class မာ 128.0.0.0 နင191.255.255.255 အတြငးရလပစာမား ပါ၀ငပါတယ။

Class C: ပထမဆး octet ရ ပထမဆး bit သးခက တစ၊တစ၊သည "110” ျဖစေသာေျကာင ဒ class မာ192.0.0.0 နင 223.255.255.255 အတြငးရလပစာမား ပါ၀ငပါတယ။

15


Class D: ပထမဆး octet ရ ပထမဆး bit ေလးခက တစ၊တစ၊တစ၊သည "1110” ျဖစေသာေျကာင 224.0.0.0နင 239.255.255.255 အတြငးရလပစာမား ပါ၀ငျပ း group multicast သးရနအတြက သးသနထားေသာလပစာမားျဖစသည။

ကနတလပစာမားအားလးက စမးသပျခငးမား (သ) အလားအလာရေသာျကတငခြေ၀ေပးျခငးမားအတြကအသးျပပါ တယ။

Mask (သ netmask) က ဤ class ေတြက အပစခြရန အသးျပပါတယ။ binary ေတြမာ၊ "1" bit တစခကကြနယကပါ၀င မ ပါ၀ငတအပငးက ေဖါျပျပ း "0" bit တစခက host တစချခငးစပါ၀ငတအပငးကကယစားျပေဖါျပပါတယ။ ပထမဆး class သးခအတြက အေျခခ netmasks မားကေတာ -

255.0.0.0 (Class A)

255.255.0.0 (Class B)

255.255.255.0(Class C)

အေျခခ classes မားကအသးျပထားတ ကြနယကမားမာ Class A ျဖစရင octet တစခ၊ Class B ျဖစရင octetနစခ၊ Class C ျဖစရင octet သးခ စသညျဖင အသးသ း mask လပထားေသာေျကာင၊ တကယကမတမလြယပါတယ။ အေျခခ classes မားကအသးျပျခငးက အသး၀ငပါတယ ဒါေပမယ လတငးမသးျကပါဘး။

Host တစခက တတကကသဖ ခြျခားျကညရန၊ ၎၏IP address နင networkmask နစခစလးသရနလအပပါတယ။

IP: 172.16.1.20

Mask: 255.255.255.0

Loopback Addresses

127.0.0.1 မ 127.255.255.254 အထ IP address မားက၊ မမကြနျပတာက တကရကျပနညြနးတ၊ loopback(သ) localhost address မားအတြက သးသနယထားျပးျဖစပါတယ။ ကြနျပတာတငးမ ာ localhost address127.0.0.1 ရျပးျဖစ ပါတယ၊ ထေျကာင ၎ address ကအျခားစကပစ စညးေတြမာ အသးျပလမရနငပါဘး။ဿ

အျခားအသးျပလမရနငတ address မားလညးရပါတယ။ ၎တက network address နင broadcast addressမားျဖစပါတယ။

ကြနယကလပစာမား - Network Addresses

Network address ဆတာ အေျခခအားျဖင IP address တစခရ ကြနယကအပငးပျဖစျပး host အပငးက သညမား ျဖစပါတယ။ ၎ သညက host တစလးသာမက၊ကြနယကတစခလးက သတမတေပးတအတြက ၎address က host တစလးလး အတြကေပးလမရပါဘး။

IP: 172.16.1.0

Mask: 255.255.255.0

16


ထတလြငမ လပစာမား - Broadcast Addresses

Broadcast address ဆတာ အေျခခအားျဖင IP address တစခ၏ကြနယကအပငးျဖစျပး၊ host အပငးက တစမား ျဖစပါတယ။ ၎ address က host ေတြအားလးက နားေထာင (listen) ျကသျဖင – (ဒါက broadcastရဆလရငးပါပ - လတငး နားေထာငျကပါတယ) ၊ ၎က host တစလးတညးအတြကသတမတ၍အသးျပလမရပါဘး။

IP: 172.16.1.255

Mask: 255.255.255.0

Ports

TCP နင UDP နစခစလးက application မားျဖင အခကအလကေတြဖလယရန ports မားက သးျကပါတယ။port တစခဆတာ လမးလပစာတစခမာ အခနး(သ)၊ အခနးတြ တစခရလပစာေပါငးထညသကသ၊ addressတစခ၏ တးချခငး တစချဖစပါတယ။ လမးတစခ၏လပစာပါတ စာတစေစာငကမနကနတအေဆာကအဥးဆေရာကနငေပမယ၊ အခနးနပါတ မပါပ ထစာကမနကနတလကခသထေရာကနငမာမဟတပါဘး။

Ports မားက ထနညးတစြာ လပေဆာငပါတယ။ အထပငယ (packet) တစခက မနကနတ IP addressတစခထပေဆာင နငေပမယ၊ သကဆင ရ ာ port မပါပ၊ ၎ packet က မညသည application ကလကခမညက သတမတနငရန နညးလမး မရပါဘး။ Port နပါတတစခကလညး 16 bit နပါတတစခ ျဖစပါတယ၊၎မာ ဆယလစတကနးတနဖး ၀ မ ၆၅၅၃၅ (၂ထပညြနး ၁၆) ပါရပါတယ။

ေနာကတစနညးေတြးျကညရင - ကြနျပတာတငးက စာပရးျဖစပါတယ။ application တငးမာ၎တကယပင စာတကပး ကယစရျကျပး၊ application နစခက တညတစာတကပးတစခတညးကမ၍မသးသငပါဘး။ port နပါတ ကေတာ စာတကပး နပါတပျဖစပါတယ။

Port နပါတေတြက မားစြာေသာအခကအလကေတြက သကဆငေသ ာ application ထဆကသြယတအခါ၎ဆကသြယမ ေတြက IP address တစခတညးဆ ခတဆကနငရန ေဆာငရြကေပးပါတယ။ အဒ portနပါတက၊ အမးမးေသ ာ client မားျဖင တျပငနက ဆကသြယခတဆကမေတြလပေဆာငေနခနမာ၊ localclient က ေတာငးဆေနတာ မညသည အခက အလက အမးအစားျဖစတယ ဆတာက remote computerတစခေပါမာအလပလပေနတ ၀နေဆာငမအား သတငးပ ပါတယ။

ဥပမာ - local computer တစလးက web server port 80 နင IP address 62.80.122.203 ျဖစတ www.osstmm.org website က ခတဆကရန ျကးစားတအခါ၊ ၎ local computer က remote computer ကခတဆကရနအသးျပတ socket address က ။ ။

62.80.122.203:80

အေျခခအသးမားေသာ port မားအျကားတြင စခနကကျခငးအဆငက ထနးသမးရနရညရြယ၍၊ IANA က ၀ မ၁၀၂၄ အထ port နပါတမားအာ း အေျခခ၊ အထးျပေသာ (သ) ထငရားေသ ာ ၀နေဆာငမမားအတြကအသးျပရန သတမတခပါ တယ။ ကနရတ ၆၅၅၃၅အထ port မားကေတာ အထး၀နေဆာငမမား (သ)dynamic allocations မားအတြကအသးျပ ပါတယ။

17


http://www.osstmm.org/

IANA မ ခမတထားေသာ - အေျခခအသးမားေသာ port မား (လသမားေသာ) port မားက ေအာကပါအတငးစာရငးျပထားပါတယ -

Port Assignments

Number Keywords Description

၅ rje Remote Job Entry

၀ Reserved

1-4 Unassigned

၇ echo Echo

၉ discard Discard

၁၁ systat Active Users

၁၃ daytime Daytime

15 netstat Who is Up or NETSTAT

၁၇ qotd Quote of the Day

၁၉ chargen Character Generator

၂၀ ftp-data File Transfer [Default Data]

၂၁ ftp File Transfer [Control]

၂၂ ssh SSH Remote Login Protocol

၂၃ telnet Telnet

၂၅ smtp Simple Mail Transfer

၃၇ time Time

၃၉ rlp Resource Location Protocol

၄၂ nameserver Host Name Server

၄၃ nicname Who Is

၅၃ domain Domain Name Server

၆၇ bootps Bootstrap Protocol Server / DHCP Server

၆၈ bootpc Bootstrap Protocol Client / DHCP Client

၆၉ tftp Trivial File Transfer

၇၀ gopher Gopher

၇၅ any private dial out service

၇၇ any private RJE service

၇၉ finger Finger

၈၀ www-http World Wide Web HTTP

၉၅ supdup SUPDUP

18


Port Assignments

၁၀၁ hostname NIC Host Name Server

၁၀၂ iso-tsap ISO-TSAP Class 0

၁၁၀ pop3 Post Office Protocol - Version 3

၁၁၃ auth Authentication Service

၁၁၇ uucp-path UUCP Path Service

၁၁၉ nntp Network News Transfer Protocol

၁၂၃ ntp Network Time Protocol

၁၃၇ netbios-ns NETBIOS Name Service

၁၃၈ netbios-dgm NETBIOS Datagram Service

၁၃၉ netbios-ssn NETBIOS Session Service

140-159 Unassigned

160-223 Reserved

ဖြစညးထပပးျခငး - Encapsulation

အခကအလကအစတအပငးတစ ခ - ဥပမ ာ - e-mail သတငးတစခက ကြနျပတာတစခကေန၊အျခားတစခဆသ ပေဆာင တအခါ ၎က ေျပာငးလမျဖစစဥ တစချဖစသြားပါတယ။ Transport အလြာကပမည အခကအလကက Application အလြာက ထတလပပါတယ။

Transport အလြာက ထအခကအလကက ရယျပ း အစတအပငးမားပငး၍ port မား၊ အစတအပငးမား၏အမတစဥ နပါတမားနင အျခားကဏ ဍမားပါ၀ငေသာ ေခါငးစညး ဿ (header) တစခေပါငးထညလကပါတယ။

19


Figure 3.6: Encapsulation

ထေနာက ၎အစတအပငးမားက ေပးပသ နင လကခသ IP address နင ပ၍မားျပားေသာအခကအလကအပငးမား ပါ၀ငတ ေခါငးစညးတစခ ထပျဖညေပးမည Network အလြာဆေပးပလကပါတယ။

local network မားစြာက Ethernet ျဖငေထာကပေပးေသာ ေနာကအလြာတစခက ေနာကထပေခါငးစညးထပ၍ေပါငးထည ျခငး စသညျဖငျပလပပါတယ။ ထကသ လပငနးစဥက ဖြစညးထပပးျခငး - encapsulationလေခါပါတယ။

ပထမဆးထပပးမျပးေနာက၊ အလြာတစခခငးစက ျပးခတအလြာရအခကအလက ဖြစညးထပပးမအားေနာကဆးအလြာ ေရာကတအထ အဆငဆငဆကလကလပေဆာငပါတယ၊ ထသ လပေဆာငျခငးအတြငးမာပအမနတကယအခကအလက ေပးပမ ျဖစေပါပါတယ။ ထေျကာင ဖြစညးထပပးမ - encapsulation ကေအာကပါအတငးေတြျမငနငပါတယ။ ။

ဖြစညးထပပးထားေသာအခကအလကေတြ ဥးတညရာသေရာကသြားတအခါ၊ ၎တက (de-encapsulation)ျပနလည ျဖညခပါတယ။ အလြာတစခခငးစက အခကအလကေတြက အလြာေနာကတစခဆပေဆာငျပးဆငစထားတအတငး၊ ေအာကဆးအလြာမာထညထားတခါငးစညးမာပါ၀ငတအခကအလကေတြကဖယရားလကပါတယ။ဤနကနတ addressing စနစမာပါ၀ငတ အခကအလကရ ေနာကဆး bit ကေတာကြနျပတာ NIC ရ unique address ပျဖစပါတယ။ ၎က The Media Access Controller (MAC) addressလေခါပါတယ။ ဤ address က ပမန အားျဖင ေျခာက၊ နစ အက ခရာ၊ ဆယေျခာကလစတနပါတမားအားဿေကာလ (သ) ဟငဖင မားျဖင ခြျခားေဖါျပထားပါတယ။ ၎က network card ရ physical address ျဖစျပးမေျပာငးလနငပါဘ း (အမနတကယေတာ၊ ၎ကေျပာငးနငတနညးလမး မားရပါတယ ဒါေပမယတတကကကေတာ ခငဗားကယတငရာျကညပါ)။ MAC address တစခက ဤကသ ျဖစပါတယ -

00-15-00-06-E6-BF

20


Exercises

3.1. သငခနးစာ ၁ နင ၂ မာေလလာခတ command မားကသးျပး IP address၊ netmask၊ DNS၊ hostname နငMAC address မားရာျကညပါ။ ၎တက ခငဗားတြဖက ရ ရလဒေတြန နငးယဥျကညပါ။မညသညအရာေတြက တညျပး၊ မညသညအရာေတြကြျပားေနပါသလ? အဒNetwork အသးျပေနတ IPaddress စနစက ျကညပါ၊ ၎က private (သ) public network လား?

3.2. netstat

netstat command က – မညသနခတဆကေနတယ၊ ခတဆကေနတာမညမျကာေနျပလ၊ စသညျဖငခငဗား network စာရငးကေဖါျပပါလမမယ။ Linux၊ Windows (သ) OSX ရ command line interface မာ

netstat လ ရကလကပါ

CLI window မာ၊ အေျခခငေနေသ ာ ခတဆက မ (established connections) စာရငးမားကေတြပါလမမယ။ အကယ၍ နပါတပစျဖင ရခငတယ ဆရငေတာ

netstat -n လ ရကလကပါ။

ခတဆကမေတြနင active ျဖစေနတ (listening, ပြငေနေသာ) port မားက ျမငနငရန

netstat -an လရကပါ။

အျခား ေရြးခယမမားျကညရန

netstat -h လရကပါ။

netstat ရလဒမာ ၊ local နင remote IP address မားနင ၎တ အသးျပေနတ port မား စာရငးပါတေကာလမားက ရာပါ။

Proto Recv-Q Send-Q Local Address Foreign Address (state)

tcp4 0 0 192.168.2.136.1043 66.220.149.94.443 ESTABLISHED

port မားက ပမန IP address မားေနာကမာေဖါျပျပး၊ ၎တက dot (သ)ေကာလျဖငခြျခားေဖါျပထားပါတယ။ remote address သးတ port ေတြက ဘာေျကာင၊ local addressသးတ port ေတြန မတညပါသလ?

Browser windows၊ tabs နစခသးခေလာကဖြငထား၍ website အမးမးေခါထားျပ း netstatကထပရကျကညပါ။

အကယ၍ tab အခဖြငထားတအခ ါ browser က မညသသနငသလ၊ မညသည အခကအလကေတြကမညသည tab သ သြားပါသလ ?

Browser က အသးျပထားတအခါ၊ ဘာေျကာင listening port က မသတမတထားတာလ?

မညသည protocols ေတြက သးတာလ?

တစခထက ပတ ကစ စေတြအတြက ဿ protocol တစခထကသးတအခါ ဘာျဖစသလ?

21


3.3. ကြနေတာရ ပထမဆး ဆာဗာ

ဤေလကငခနးကျပလပရန၊ ခငဗားမာ netcat (nc) program ရဖလအပပါတယ။ ၎ program က BackTrack နင OSX မာ အေျခခအားျဖင ပါ၀ငပါတယ။ ဒါေပမယလညး OS အားလးအတြက nc installer က ေဒါငးလတ လပနငပါတယ။

1. CLI မာ

nc -h လရကပါ။

netcat မာပါတ ေရြးခယနငမေတြက ေဖါျပပါလမမယ။

ရးရငးတ server တစခ ဖနတးရန ၊ Linux ျဖစျဖစ၊ Windows ျဖစျဖစ

nc -l -p 1234 လရကပါ။

OSX မာေတာ

nc -l 1234 လရကပါ။

ခငဗားက port 1234 က listening လပရန server တစခ စတငလကပါျပ။

2. ဒတယ CLI တစခထပဖြငျပး

netstat –a လရကပါ။

port 1234 က listening လပေနတ ၀နေဆာငမအသစတစခက ေဖါျပပါလမမယ။

အဒ server နင အဆကအသြယရရန ၊ ခငဗားမာ Client တစလးရရနလပါတယ ! ခငဗားရ ဒတယ CLI မာ

nc localhost 1234 လရကလကပါ။

ဤ command က port 1234 က listening လပေနတ server နငခတဆကေပးပါလမမယ။ ယ ခ၊ဿဖြငထားတ CLI နစ ခ စလးေပါမာ၊ CLI Window တစခမ ာ ေရးသမအားလးက ေနာက CLIWindow တစခေပါမာလညး ျမငနငပါတယ။

ထကသ လပေဆာငနငျခငးက သြယ၀ကစြာဆကစပမတစ ခ ရသကသ သးသပျကညပါ။တစေယာကေယာကက ခငဗားစကက exploit လပရန ဤစြမးအားက မညသ အလြသးစားျပနငပါသလ?

Netcat က၎ရ traffic အားလးက ရငးလငးစ ြ ာ ပေဆာငပါတယ။ လျခစတခနငတအျခားနညးလမးရပါသလား?

3. အဒ server ကရပဆငးပစရန ပထမဆး CLI ကျပနသြားျပး Control-C ကနပပါ။

4. ယ ခ ဿ test ဆတ နာမညန "Welcome to my server” ဆတ စာသားပါတ ရးရ း text file တစခေဆာကလကပါ။

ေဆာကျပးတအခါ၊ ေအာက ပ ါ command ကျကညျပ း အပငးတစခခငးစက ဘာလပသလ? ဆတာinstructor က ဘာသာျပနျပပါ။ ထေနာက CLI window မာ

nc -l -p 1234 < test လရကပါ။

အျခား CLI တစခကေန အဒ server က

22


nc localhost 1234 လရကျပး ခတဆကပါ။

client မားက အဒ server က ခတဆကလကတအခါ၊ test file ရ ရလဒက ျမငနငမာပါ။

အဒ server ကဆကသြယရန မညသည protocol က အသးျပပါသလ?

Netcat က ထ protocol ကေျပာငးလခြငျပပါသလ ာ း ? အကယ၍ ၊ ေျပာငးလနငတယဆရင၊မညသေျပာငးလပါသလ?

23


Feed Your Head: The OSI Model

Figure 3.7: The ISO/OSI Model

OSI Model က ၁၉၈၀ ခနစတြင (TCP/IP Model စတငချပး ၁၀ နစခနအျကာ) ISO the InternationalStandards Organization အဖြအစညးမစတငခပါတယ။ OSI က Open System Interconnection၏အတေကာကျဖစျပ း ကြနယကဖြျဖးေရးအဖြအစညးမဟတ တ အဖြအစညးတစခမစတငခတကြနယက၏သေဘာသဘာ၀ နင တညေဆာက မပစက စခနကကညေပးရန ေဆာငရြကေပးပါတယ။

OSI Model က ရးရငးေသာစညးမဥးအနညးငယျဖင အဆငဆငထပစထားေသ ာ model ျဖစပါတယ။တညတ အေျခခ လပငနးမားက အလြာတစခတညးမာ အပစဖြထားျပး၊ အလြာတစခစက ၎အလြာ၏ေအာက၌ ရေသာအလြာမ ေထာကပမေပးျခငးကရယျပး၊ ၎အလြာ၏ အေပါ၌ ရေသာအလြာကေထာကပေပးပါတယ(ဤအခကကမေမပါ နင)။

ဤ layer model က (သအရ မာ) အလြာတငးမာ၎တကယပငသကဆငရာဆကသြယမေတြျပလပေနျခငး၊ အလြာတစခတငးမဖြျဖးမအသစေတြကအျခားအလြာေတြက မျဖတေတာကျခငးမားေျကာငေကာငးမြနတရညရြယခက တစခ ပ ျဖစပါတယ။ ဤအဂ ငါရပကသ ာ သက ကရာဇ ၂၀၀၀ဿ ဿကတညးကျကေတြေနရတ၊ ေနစဥနးပ ါ း application အသစမ ာ း နင ၀နေဆာငမအသစမားေပါထြကလာျခငးမားနငအတ (internet boom) အငတာနကလငျမနစြာ- ကယျပနလာမကေျဖရငးနငပါလမမယ။

24


ဤ OSI စနနးမာ ကြနေတာတေရမာ ေဆြးေနြးချကတ (တညတအေျခခလပငနးမားက အပစဖြထားျခငး နငအလြာတစခစက၎အလြာ၏ေအာက၌ရေသာအလြာမေထာကပမေပးျခငးကရယျပး၊၎အလြာ၏အေပါ၌ရေသာအလ ြ ာ ကေထာကပေပးျခငး) OSI model ၏စညးမဥးနစခအျပငပမတငးကပတစညးမဥးမားပါရပါတယ။ ကြနျပတာတစလး မအျခားကြနျပတာတစလးေပါကတညတအလြာတစခနင တကရကခတဆကမျပတအခါအလြာတငးပါ၀ငပါတယ။ ဆလတာက၊ ခင ဗ ာ း browser မ ာ www.google.com လ ေခါလကတအခါ၊ခငဗားကြနျပတာရ layer 7 interface အလြာ (ခငဗားရ web browser ပါ) နင Google.com ၏ webserver (Layer 7 interface အလြ ာ တစခပါပ) ျကားမ ာ တကရကတျပန မ တစချဖစေပါျပး၊အျခားအလြာမားမာလ ဤကသလပေဆာငပါလမမယ။

ထေျကာင ပထမဥးစြာ၊ မညသညအရာေတြက OSI model အလြာေတြျဖစသလဆတာနင ၎တရတာ၀နအသးသးက ဘာေတြျဖစသလဆတာ အနကဖြငျကညရေအာင။

Application Layer Application တစခက ထ application နင user interface ျကားတြငတကရကတျပနမ ျပရန တာ၀နယထားပါသည။ ဥပမာ၊ IE (သ) Firefox ကသweb browser မား အသးျပ ျခငးမား ျဖစပါသည။

Presentation Layer နစဥးနစဖကလးျကားမ ာ နားလညနငတနညးလမးတစချဖငအခကအလကမားဖလယနင ရန အာမခေပးျခငးအတြက တာ၀နယပါတယ။encryption ပစအသးျပသည ၀နေဆာငမ ေတြမာေတာ၊ ထ encryption ေတြကpresentation layer မာျဖစေပါပါတယ။

Session Layer ကြနျပတာနစလးျကားက ေဆြးေနြးခနးထနးခပမအတြက တာ၀နယပါတယ။အေျခခအ ာ း ျဖင ကြနျပနစလးျကားမာျဖစေပါေနတ ဆကသြယမအားလးကတညေထာငျခငး၊ စမျခငး နင ရပဆငးျခငး မားကျပလပပါတယ။

Transport Layer ကြနျပတာမားျက ာ း ရးရငးေသာအခကအလက မ ာ း လြေျပာငးျခငး၊အေပါအလြာမားသ ယျကည စတခရေသာအခကအလကလြေျပာငးျခငးမားလပေဆာငပါတယ။ ထေျကာင ၎အလ ြ ာ သညကြနယကတစခေပါမာယျကညစြာသယေဆာငထားနငေသ ာ အပငးကဏ ဍဿငယအတြငးမ အခကအလကအားလးကစစညးရန တာ၀နယပါတယ။ အကယ၍packet တစခက ေပာကဆးသြားျခငး (သ) မေရာကရျခငးမားျဖစလင၊ထ packetက ျပနလညပ ေဆာငျပး၊ မနကနတအစအစဥအတငးျပနလညစစညးထားရနသည Transport Layer၏ လပငနး ျဖစပါတယ။

Network Layer ဤအလြာက ဆကသြယမ၏လပစာတပေပးျခငးကဏ ဍကတာ၀နယထားျပးဿကြနယကေပါက IP လပစာတစခခငးစအား တညမမရရန စစေဆးျခငးသာမကဘယအပငးက အဆငသင ျဖစေနလ (ေကာငးလား၊ဆးလား)ဆတာပါစစေဆးေပးရပါတယ။ ၎က အခကအလက ေတြကေနာကဆးဥးတညရာေနရာေရာကတအထ hop တစခမ၊ တစခအဆငဆငသယယ ၍ ပေဆာငေပးပါတယ။

25


http://www.google.com/

Data Link layer Data link အလြာကေတာ ရပပငးဆငရာအလြာအား ျဖစေပါနင တ errors မားမျပနလည ျပငဆငနငရန စစဥထားျပ း ခတဆကမျကားခမားျဖငဆကသြယလပေဆာငပါတယ။အေျခခအားျဖင ၎အလြာက မရမျဖစလအပေသာမညသညရပပငးဆငရာ နညးစနစမား (ေရဒယလငးမား၊ fiber-optic ျကးမား၊ေျကးနနးျကးမား)ေပါမမဆ အခကအလကမားက သယယပေဆာငနငရန(ဖြစညးထပပးျခငး - encapsulates) ျပလပပါတယ။

Physical layer ဤအလြာက ကရယာမား၏ ရပပငးဆငရာအေသးစတေဖါျပခကမားကအနကဖြငေပးျပး၊ ေရြးျခယထားေသာျကားခမားမတဆငအခကအလကမားကသယယပေဆာငရန ရညရြယ လပေဆာငပါသည။ WiFiခတဆကမတစခအတြက ၎က ေရဒယ signal တစခ၊ fiber ခတဆကမအတြက၎က အလငးတစချဖစျပး၊ ေျကးနခတဆကမ အတြက၎က ၀ါယာျကးေပါမလပစစ signal တစချဖစပါတယ။

ဤ အလြာခနစခတက ကြနျပတာမားအျက ာ း ယျကညစတခရေသာဆကသြယေရးရရရနလအပေသာအရာမနသမနင ညနငးေဆာငရြကမျပပါတယ။

ကြနေတာတေဆြးေနြးခသမ model အမးမးတက ေဘးခငးယဥတြျကညလငေအာကပါအတငးေတြနငပါတယ -

Figure 3.8: Networking Models Compared

26


hhs lesson 3: beneath the internet - · pdf fileေဆာင့္ မိကာ"ow! my...

Documents