hi awaiipuklaholomua › bitstream › 10524 › 6366 › 18… · jh hi 31 awaiipuklaholomua f v...
TRANSCRIPT
JHHi
31
f VAWAIIpuklahOLOMUA I
- .
BUKE I. HONOLULU, ItfARAKI 7, 1S94. HELU 24. i Mr
KA XUPEPA PUKA-L- a
' HWII JlQWjmji
.Haopuka man ia mai ka Poak.ihia ka Poalima, o kela me koiaMabina o ka Hui Hoolaba 2u-pep- a
Hawaii Holomua.
33 TJkn Pepa, be Kanalimakeneta o ka Mabina. Ko ke kopethjokabi be 5 keneta.
E loaa no ka pepa mai keona akua ma ka lima o,na Luna.
Aole bo pepa o boounaia mai keKeena aku no na kunaina, aiawale no a uku mua mai.
E boouna mai i na Mea Hon,na Kumumanao, Olelo Hoolabana Kamkau a mo na Mele Inoaia
THOMAS P. -- SPENCER,
ka Lunabooponopono o ka Pepn.
'Aolo loa o pai ia kekabi OleloHoolaba, Kauiknu a Mele Inoa
t paba ko ole e bookaa mua ia kauku. Aole no boi e hoouna iakokahi nnpopa ma ka owili paka-b- i,
aia wale no a bookaa e ia kauku miunuii.
K2T" O na Kauoha Nnpepa ame na Hookaa Dala aim, o loaaaku no na Bila Hookaa mai keKeona pololei aku a i na Luna, ai ole e boouna pololei ia aku
i na poe lawe pepa, ma kaoouna mua ana mai 1 ke ola o ka
Knpepa ia
ABRAHAM FERNANDEZ,ka Luna? Nui o ka Pepa.
Olelo JGZahea!
Owau o ka mea uona ka inoamalalo ibo noi, ko kabea nei an ika poe a pau e makemnko ana e
-- bookomo mai-- i ka lakou mauwnb i bunabuna iloko o
-- ka "Hui Hookuonoono
Lahui Hawaii,"
Ua makaukau an e lawe mai i kabuiua mai ka HOOKAHI DALAaku A PIT AKU 1LUNA, no kapono a me ka pomaikai o nakanaka Hawaii walo no. E loaano au ma ke Keena o ka nupepa
-- HAWAII HOLOMUA
Alauni Moi, mai ka bora 9 A. M.ra biki i ka bora 4 P. M.
$2T E oluolu o boomanao maia ka uku o ka Jitike Boomanao
--Jloaliu, be 25 KENETA no kaBUKEhookahi.
ABRAHAM FERNANDEZ, Kahu
INo ka Huij Hookuonoono Lahui--Hawaii. jau 13-- tf -
-
' t i '.- - " --" .g'-r- " i'"
HE MOOLELO
XO KE
.Alaliele JPohihihiI KA
WELAU HEMA
A 0 KA MEA HONA
- ILOKO O -
Ka Owili 4 PepaKamahao:
mokuna xxvir.
KA HOPU IA AXA O ALAMA MA
No'u ibo i kela mauawa, uahoopiha ia au me na noonooehaeba a pau o ka poino, niailoko o ko'u boomanao ana namanao ano nui no Alama, inapaha e boea koke mai ana kabopeua o ko mana hookaawalcia o l'ke me na olelo a Loila i
bai mai ai.Ua maopopo ae la ko'u ho-o-
pai, a pehea ko Alama, vhi a'uia Laila.
No Alama; e.loaa.ananoiaia- -
ka boopai kaunifba e like mekou, aka, ke manao nei nae auua ui aku koua inakemake e
bookau koke ia aku ka hoopai0 ka make iaia mainua o kekabimea e ae.
Ma keia wahi i ike ibo ai au1 ka ebaeba loa o kuu puuwaioiai ke aluha iloko o'u e hanamao ole ana no Aiama iloko o
ka wehweli a me ka raakau, ao ko raaua bui hope loa aua niakeia ao ma kia ama malibini,ua kokoke !oa mai, ua pau kainanaoluua no maua o ka ma-k- e
wale no ka mea i koe.0 ko'u bopena a me ko Ala-
ma hopena, ua oi aku ka weli-we- h
mamua o na mea a paue laa ka boopaahao ia iloko o
na aua pouli me ka ike ole i kauiaiainulatua, ka make a ka po-lo- h,
a me na hopena ebaebakela abaaiua eleele e mohai iaai ko inaou mau ola maluna o
na kuabu ekaeka0 ua olelo e like me ia a La-
ila i hai mai ai, beaha ka panekupono e loaa ma ko'u aoao?Aole loa!
He mau boopai ku i ka weli-we- li
kela i kapa bewa ia malaloo kekabi mau inoa kupouo ole,oia boi, he booluolu, be lei ha-noha- no
no ka poe ilihune, beinakana kiekie loa, a pela aku,o ka manao hupo o keia lahui-kana- ka
i manao ai e bookaumai no maua.
Ma ke kakahiaka o kekabi laae, ike iho la au me kuu Alamaaloha, a ua hoike ma? kona anoua lobe mua oia i na mea a paue pili ana i kela nubou weliwelino maua, alalia, puili mai lakona mau lima me ka apo anamai ma kuu a- -i, a ku ibo lamaua .me ka naka ana o na pau-k- u
kiuo.Me na belebelena kaumaha
oia i halawai mai ai me a'u, noka mea, ua maopopo ko mauahopena. a o ka mauawa keia e
haawi ai i na aloha hope loa, napuili aua i kabi a me kahi, a o
ko'u manawa ia i puili mai ai
ia Alama ma kuu poli a hootna-k- a
iho la'e uwe me ka naauehaeba loa.
Aole i
jNXoolelo fioonaueueIuuwai no
A I OLE IA, KA
(DpiQ Kamaa.--3Hl.,i
Ka Moolelo Kaili Puuwai o
Heleue raaloko o lie AnainaHulahula.
Ka Ianu Nunu hooko kauohamai (ka He-Kupap- au mai o
kona makuahiue.
Oiai ke kaikamahine opio ehooko ana i kana hana no kamakaukau e hele aku i ke ana-
ina hulahula a ke keikialii i
keia ahiahi, aia kona mau hoa-loh- a
o na maim a pau o kalewa ke poaipuni la ma konamau aoao, a haawi i na kokuama ka ohi ana i kela mau huaanpano liilii me ke kiko halaole a ko lakou mau nuku, amamua o ka napoo ana o ka la,aia na hua liilii a pau iloko okela mau kopala nui elua a kekaikamahine e makaukau neino ka hoihoi aku imua o konamakuahine kolea.
Ua hiki aku la oia imua okona makuahiue me ka iele-helen- a
hauoli, me ka manaoioo ke kanalua ole, e hoohauoliiff ana kona makuahine ma ko-
na hooko pololei i na kauoha apau o ka hana, a e hooko pihamai ana oia i kana olelo hoo.
paa mua no ko lakou heleiikei ka hulahula i keia ahiahi Po-aon- o.
Ua hoopuiwa ia ka makua-hine no keia ku ana aku o Si-nidar-
ela
me na kopala hua iohiia, me kona moeuhane muaole, e hiki ana i ke kaikama-hine opio a me ka mana o nauhane lapu o ka po ke ohi i
kela mau miliona o na hua lii-
lii i kiola ia iluna o ka honua,no ka manawa i koho ia hemau makahiki lehulehu e ohipakahi ai. Aka, eia oia ke kuaku nei malalo o ka hooko kau-
oha, a malalo hoi o ka olelohoopaa mua e hele like analakou i ka hulahula, oia ka uawahine la i huli ae ai i kanamau kaikamahine a kamailiomai la ia Sinidarela me na hua-ole-lo
e hilinai hou ole ia ai oia.ma keia mua aku no ke'kumu-han- a
hoohui aina pala ka maiaa na Pe-Ga-na
"No, no, no! Sinidarela &
Aole oe e hiki ke hele i ka hu-
lahula i keia ahiahi malalo o nakumu lehulehu, no ka mea,aohe ou lole, aohe kamaa, aaole uo oe i a'o ia i ka hulahulaa me ka hui launa ana ilpko. oha"anaina nui me ka hanohano.Ke ae nei oe e uhao ia kakou apau iloko o na hoohenehene ia-ma-
i,
a me na hoohilabila pu iamai hoi ma kou ano hupo a mekalako ole i na pono kinoo.ia.mau anaina hanohano pili au-pu- ni.
HOOLAHA HOOKO MOKAKI
M'AJIULI O KEKHI MANA KOAI Ihoike ia maloko o kekabi PaLiDala
Mornki l haua i nmwicnti o KAGHAKEXAKU1NA, o ka aoao inna, a me WM.
o ka nono f Ina, ma ka la 5 o Xove-ruat- o,
1S91, a i hoolilo ia ia Laa Cbong, &bufedu koje in ma ka Hnke 131, aoiio 373, emamnli o ka uhai ia ami o na kama aelikeo kela moraki, oia hoi ka nka oleia o keknmnpaa a me ka nkn p.trite; nobula, kehoolaha ia aka nei e ka mea noon ka aoaoelaa o na moraki net, c hooko ami oia iamana kuai. A ke hoolaha boa ia aku nei,ma mahoe aku o na pule ekola mai keia laakn, alafla, e hoolaha l- - aka na aina L hoikeia ma ia moraki no ke kndnla ana, ma kekeena kudala o J. t . Motxan, ma Honolaln,ma k la 14 o Jlaraki, 1SD4, hora 12 ofa lit
kn Poakola.Hana ia i keia la 13 o FelxJmari. 1SW.
LAU CUOXG.Hope o ka ilea iloraki Mai.
Penei na Aina i Moraki ia:He4kama Hamoa, Hana, jrani. athoolilo ia i ka mea moraki afcn, e Kalaw
ma ka Knai i hana ia roa ka la 29"o Ati$te, 13, a kopeia ma ka BakeBVooao 102 me 103.
3tsc-jnar-
HOOLAHA.
I ko'u wa e kaavHle aku ai maikeia Aupuni, o ko'u kaikuaaoaLee Poi o ka Hai o "Sux Yee'Hop Luxg Kee," o Waianae,'Oabu, ua bookobu aku uu iaia mo.ka mana nui no ka booko anainahana a pau ma ko'u iuleana.' '"
Kwai Xdex,o "Waianae, dahh.
mar5-lm- cl. .
;-- h-- i ! i
f
r
5 4' x
J
A V
: .4a? f
' .j"13&T
". "SA "Jf9 9
V-
tHHilSaSPfSS
'"War
"SBS '
.?: .
!aes
B
?f
:V
ijtt
k&K. '
'fvM
r-&- iftj!&'
?,
"$
SSKS--- . " r W)Sfcr
JJfO MAKOU POE HELUHELU1
Matuuli o ka loaa pmepine max !
o na olelo hoahewa mai ko mukoamau poe lawe nupepa mat, e Dili
ana i ka lawe pololei ole o kekahi
:Poe Iuna i na nupepa kekaul ;
.aku net makou 1 ko lakon lokomai- -kai e hoike koke com la Iono iainakou, u e hooponopono koke ia
-- no ia beinaheraa.0 ka uku nupepa. ehookaakoke !
--ia "ai ia, o:ai, he oO keneta waleno ka uku caahina. a he aahan
-- olimlu loa ia no kekahi mea e uku.ai i keia manawa.
0 ka pee e hnoka-- i ole mai ana ika nku pepa i keia pule, e paa anamakou i ka lakou pepa.
JVb liida o ka Nupepa Puia La.
Hct ka hookaa mua ana oia keiainaialo iho:Xope hookahi o KenetaHookuhi Mahina 50 "
Hlookau i ki pau ana o kanut bin a 75
A'wccpa Piika Pule.
Ko ka hookaa mua ana oia keiamalalo iho:Kope hookahi 10 KenetaEkolu Uflhina .50 "lEono Mahi na $ 1 .00Hpokahi Makuhiki....2.00
No ka uku ana mahope o ka raa-lli- ina
oia keia:Ekolu Mahina 75 KenetaEono Mahina $1.25Hookahi Makahiki... 2.50.
ABEAHAM FERNANDEZ,Luna Nui. .
K;j Nupepa
ABRAHAM FERNANDEZLuna JS'ui.
' THOS. P. SPENCER,Liinahoojpwivpono.
MonoMu, Marahi 7, lS9d.
Haioielo Kalai AupuniA KA
Hon, J. B, Makariale
JjUnaJioomalw o ke KomiteJLiia E, vialuna o ka
Ninau "Lahui o Hawaii1LOKO O KA
Ahaolelo Laliui o Amerikavia Wasinetona.
Mauiuli o ka loaa ana mai
ia makou o ke kope kukulu
manao o ka haioielo pookela
loa a ka loea kalaiaina o kajtfokuaina o Kenetuke, Hon.James B. Makariale, Luna-hooma- lu
o ke Komite Aina Eo ka Hale Ahaolelo Lahui o
na poe i koho ia o Ainerika, uakamailio aku oia no na lion 3
i ke kakahiaka Poalima, Pebe-rua-ri
2, a haawi ia ke kchojba-lot- a
i loaa ai he lanakila hiwa-hiw- a
o na huahelu kiekie ku-ka-pa-ila
haua-ka-haa- o 102
balota ui e kukoo i ke aupunikumu o Hawaii malalo o kanohoalii, kue ia 75 balota o uahoa hoopilimeaai e kakoo i ke
kumrJrana hanohano .ole o ka '
onou uoo a na Misionari aihue I
aina. i boao e powa i ka nohomaluhia ana o& Iceia lahuika--nakjlj a kailikuhoi i ko lakounono lanakila ana malalo o kalima ikaika o ka powa, me ka
hh kuhihewa ia o kamana kaua o kekahi aupunihoa'loha i kumu e loaa ai ia
lakou keia lanakila me ka koo-ka-he
koko ole.
Ua lawe ia mai iloko o kaHale ka olelo hooholo i waiho
mua ia aku ma ka lima o keKomite Aina E no ka ninau o
Hawaii, a o Hon. James B.Makariale ka Lunahoomalu o
ua Komite la, oia kana i paneaku ai imua o ka Hale makana haioielo pale lahui no kapomaikai o Hawaii, me keiamiu olelo :
"E Mr. Peresidena o kaHale Ahaolelo Lahui: Kenoi aku nei au e hapai ia kanoonoo ana i ka hana i hookaa-wal- e
ia no keia la, a e heluheluia ka olelo hooholo i waiho muaia mai e a'u e pili ana i ka ni-
nau o Hawaii, no ka manao o
keia Hale e haawi ai i ka lakouolelo hooholo maluna o ka wai-w- ai
io e ka ninau.- -
Peresidena o ka Hah : Kenoi la aku nei oe e Mr. Kakau-olel- o
o ka Hale, e heluhelu houaku i ka olelo hooholo i waihoia mai e Senetoa Makariale o
ka Mokuaina o Kenetuke.
I keia manawa i ku mai ai
ke Kakauolelo o ka Ahaolelo,a heluhelu i ka olelo hooholo i
waiho mua ia aku na ka Halee haawi mai i nix kakoo ana ma
ke koho balota, a eia iho uaolelo hooholo la a ke pukona-ko- na
Hon. Makariale i waihomua aku ai:
"Hooholoia, Ekahi : Maka manao o keia Hale, o kahoohana ana o ke KuhinaNoho Amerika i ka mana kauamoana o ke Aupuni Amerika,ma ka hookahuli ana i ke au-
puni kumu o ko Hawaii Pae-ain- a
iloko o Ianuari, 1893, ame ke kukulu ana, hoi i ke Aupuni Kuikawa, aole ma ke ano I
he Repubahka, a' me ke kuepu lioi i ka aoao hapa nui o kalehulehu, he kue loa ia hana i
ke kahua i kukulu ia ai ka Re-
pubahka nei a me kona Kutnu-kanawa- i,
a ke hoahewa ia nei."Elua. Ke apono nei makou
i na kumuhana a pau i hoopu-k- a
ia mai e ka Peresidena o
Amerika Huipuia, o na hoo-huik- au
ana iloko o na kalai au-
puni o na lahui kuokoa, he kueloa ia i ke ano o na ahaliuiAmerika e ku uei, a nolaila, o
ka hoohui ana mai o ka Pae- -
aina o Hawaii me ka Repuba-hka nei ma ka manao o keiaHale, aele ia mea i makemakeia i keia manawa e keia lahui,a he mea pono e waiho malieia aku lakou me ka hookikina0!c ia ma ke ano kalai aupuui 1
a lakou e makemake ai.:' t
Mai Hoolohe i ka Apnhi.
O keia Xupepa Kaleponi"Examiner" ma ka Osianikamai nei, e olelo ana ua ahevraia ka Moiwahine, a o Sivini kaaihue, powa, kipi, ua apono ia.
Nolaila, ke kukala nei makou i
na makaainana aloha aiua a paumai Hawaii a Niihau, mai punioukou i na kamailio a na kaulawahahee o ka auaana. O kamea oiaio loa, ua apono ia kaMoiwahine a me kona lahui, aua pololei ka Peresidena Ka-livila- na
oia ka mea i hooholo ia
e ka Aha Senate. Nolaila", e
kupaa oukou a pau no ka pono,a mai puni i na halawai e ku-
kulu ia mai nei a me ka lakoukumuhana o ka hoopunipuni.Oia ka nuhou hauoli, a ke hoo-koko- ke
mai nei keia olelo ka-hi- ko
o ke kaulana "0 ka meahookiekie, e hoohasihaa ia nooia ilalo o ka honua," pela namikanele hoopunipuni o Hono-
lulu nei i keia mau la.
Aloha Aina.
Ka Haioielo a Senetoa
White.
Balauim a me ka HaeAmerika. "
O ka haioielo a SenetoaWhite iloko o ka Aha Senatemaluna o ka ninau o Hawaii,no ka hooko kauoha a Komi-sin- a
Palaunu i huki ai i ka haeAmerika ilalo mai ka hale au-
puni aku o Hawaii, oiai kahooponopono lahui imua o naHale Ahaolelo o ka Repubali-k- a
Nui, ua kamailio aku oia nona hora ekolu e kokua ana iakumuhana a Komisina Rala-un- u.
i hana ai a hooko ai hoi, apenei kekahi o kana mau ma-ma-la
olelo i hoopuka ai iinha o
ka Hale:
"Ua hookahaha loa ia ko'u
mauao i ka lohe i kekahi hoa o
ka Alia Senate e olelo ana, hehana hewa kiekie o ke kuaainaka huki hou ana ilalo o ka ho-
nua i ka hae Amerika, ma ke-
kahi wahi i hookau kuleana ole
ia a me ke apono ole ia no ia
huki ana e ka mana lahui o kalehulehu o Amerika. He ha-
na hewa loa a me ka oiaio ole
ka na enemi i hana ai a e hoo-
ko ia maluna o kekahi aupunihoaloha e like me Hawaii, no
ka mea, aole i kahakaha ia ko
kakou hae e loaa ka hanohauoo kona kuokoa, e welo ia raa--
luna o na aina mamao o kapoepoe honua a me na lahuimalihini? Aole! Aole loa 11
Ua manao ia kona. hopena ewelo haaheo ai, maluna no ia o
na kahua kaua lanakila i loaa
ia Amerika no kona inoa hanohano e makee i kona kulana t
aupuni o ke kanahamakua, a'u-h-oi
e kanalua ole nei o ko'u.manao, aole oukou e ae ana ina hana poholalo e hoohana iakeia hae lahui ma kekahi hanaaloha aina ole o ke kipi, a hekulana Amerika ole hoi ma.
kona mau ano a pau, ke ole ou-
kou e hapai i ko oukou maulima iluna a ki aku i ka enemie huki ana ia hae ilalo ina i
kono ia mai kakou e haawi akui na kokua ma ka inoa hanoha-
no o ka Repubalika, no na poe
e hoomaa nei i na hana poholalo
o ka powa a meka pakaha.aina.
"Ua huki ia ka hae Ameri-
ka iluna e na puuwai aloha ainaAmerika, i hoailona no ke kaulike, a e huki ia ilalo, iha aolehe kaulike e loaa ilpko o iainoa. Nohila. he kuleana ole --
ka huki aria i ka hae Amerika.no kekahi ninau nui o ka la
ia ai ka aina iloko o naanaina haunaele a me ke kipikuloko, ina he kumuhana ia e
kue ana i.ka mana hapanui o
ku lehulehu."
jYA OLELO H00LJ1HA.
IA KEIA,.'
KOWA NO KA .
M. S. LEVY,.
OLELO HOOLAHA HOU
e puka aku ana no konaHalekuai'.
ma AlanuiHotele,EobikanaHalei.
ma kekahi aoao mai o ko Kaa
Poniniu.
CHE. GEETZ,
Men kuai i na ano Kamaa a pauo na.Kano. "Walrine a me
na Keiki.
Emi. ke Kumukuai o na Kumau
Helu 103 Alanni Papa.
ELexrcy .May & 0pMea Kuai Ti,
Hoomoa Kope,
Mea Ai, $c.
HELTJ 33 ALAMJI PAPU, HONOLTJLU,.
Mea Ai Hon Maikai
o na ano a pan e loaaman mai ana ma na.
Hckaahi mai Kalc-pon- i mai
-
4
.
j?tt
fc." f'
- .-...,
: " - .,,t rr - :j . ,..-.,- ... - ac o . jkk. --, i. wr- i- t- rz i rjjr.1;.; i - j 'je i. : i ts : - i. "ai nw vvnaiiiaiBam niiijjfirii riiMMwyjwiwwiwrp
iw.&r 'iMumaMmmwmR&za&aMw
IS?J
msl
fapa gctu ptluaa.MABAEX 1S94.
sum V'T Mahina tonMax 7
H 2 3 Hap&haxsua4 51 6 7 S 10 " u
Sfahina pihaii;i2i3;i4:i5 16 17 " 211819,202122123 24 Hapaha hope25;26-27i282930!3- "29
N-ahoi- a KixLolszo.
E Jawe nni i ka Holomua.
Haba loa o Kuapakaa.He na hoeha ill keia kakahiaka.Pupohi puahjobio ka makani a
Laarnuoraao.
lie halawai ko ka Papa Ola popopo ma keia auioa la.
E hoomaha ana na Kula Aupuni j ka la 6 o Apenla, a e hooma-k- a
hon ana ma ka la 23.
He ai poi me na kueKoe ilio kakekahi hale Laole i ke ahiahi onehinei.
t
E nobo ana ka AhahookolokoloApana, e hoolohe i ka hilua o kePaniolo hou pabi i ka la 13 aenei.
Mai punihei oukou e na Ha-waii Aloha Aina i na hoopuni-pu- ni
a lakou nei iho.
He niiu lono nnpepa wle nokai loaa mai uei, na lakou nei aeno i uukciioko aku aku nei l kekakau : o.
ICe ake nui nei na poe P.G. neie hoin&l hou ia rnu keia kiuo iwi
--oia Si viiii uo ke'kauu ana ma Ka- -
waiuluo.
Ua bapet zoia mai nei keia keiki moiiioiia uepunepa a pauhukaki a iVnsden.i Calivalana, ma kala 20 Ft'benari.
Ua hookun pan ia mai na kmia- ka o ka mokukaua Periruuia Ka, mepiom't iu kit nei i keia me keia- la. Hoobnua uo ka hoi.
Da lohe ia mat e hopu honia'nakeia poe Aibue Dala o Kamoiliil;, a he kanaka aibue kiaha kekahi hoike u ua pue aibue uei.
Ua hoontinea" ao kekahi mankeiki o ka hauoki o Kaleponi ame koouei pe, l ke ahiahi neime na lesleu huja kui a auea l kekulu uuuioe.
. Ua noi mai o C. C Moreno i
koua mau mukamaka niaanei. o
ao aku Ukwu i na kauaka ililiutienaau kpekepeke, e houmatiawaqui, e alu hou ana ke aupuui inoi.
Uu bauloika mokuabi Malu-la- ni
koua manawa holo l mua maua hula hi muu lu-r- u mahope o ko-r- a
kakali ana l na leta a me na
.nupepa mai na aina e mai.
TJa ni.iba'u k.i na poe P.G., iaMr. Birues o Cultimebia 1W ta-
enia, 0 hoike nui mui nei he ala-
lia! k" o:a no ua poo Canadians e
nob nei mnanai, a i kona hoi anaaku uei, akuhi no lakou a mahsi.
He kidM pooleti ko keia la
ma kahi o L'lUdkudala Aloha Ai-
na, Lvxsj. uo ka'hele ole o na
Puke e kuai i kahi o ka Oopuhue j
hooha; aica, oia ke kumu i kaa j
ai ut r.I?. ixvcy e k'jdi.
He $765 na Dala iioko o ka"
Hookuonoono Lahui a hiki i
keia la. E wild mai e ka poealoha aina, mai hoolohilohi, ihaulepahu na hooiloilo.
Ke ku kaliki nei hoi ke Kuokoa a me koua poe o ka Boehole,e olelo ana "ua make sauu ke anpuui Moi. eia ka mea nani loa,ke hoike mat net na nupepa kneo na aiua e, o hoala hou ia ana keAupom Moi. Heaha la ka like o
ka lakou nei alapabi me ka koAmerika kakoo i ke Aopani Alii?
Iioko o ua uha pakalaki o nadiabolo a pau ka po, ua haki iaiho la ka iuua o keia keiki puipuio ka baleainu P 'Sttanu, mamuli o
kona owala la ana mailuua aku o
ke kaa i ka Poaouo i hala. Hemau pule l h.la, ua olepe ia aeoia mtvilnua aKU o kaupoku o kaho a bai mua ka nma, a o ka luaiho ia koiu o ka poino ana ma lalima hookahi.
He Leta ka C. C. Moreno i
kona inakamaka maanei, e hoi-
ke ana ia leta i ka manaolanapiha iioko o na Hawaii no kolakou Aina Makuahiue, a uamanaopaa oia ma ka nui o naHoa o ke Senate i kakoo i kekutnuhana a ka Peresidena, ekoho ia ana me he waikahe la,me ke apuepue ole keia ninauo Hawaii.
Ua ike iho makou i ka leia aLauumakaaiuani S. K. 1'ua, maloko o kekahi nupepa o Was ntoua,ua hoike aku oia me ku hookamuin ole i na mea a puu, a oi loa 'kukoua butke ana aku i ke konioo ke Kuhiua Amerika Wil's iiokoo ua liana k;pi, mamuli o Ko
Wills book'kina i ka Moiwahiuee pane mai l kuiia muu uiuau lioko o bookbi bora, a i na P.G.hoi, ua hawi ia aku ka niauawao ekolu pule uo ka pane mai.
HE WANANAI HOOKGIA.HE OLELO VTaNANA Ni KAHEKlLI.
I ka wa kabiko o kana maukeiki elua, o Kiwalao, me
a ma ka hoao ana ekuKulu i na boailona no laua,owai la o laua ka mea nona kaboailona, aka, i ka mauawa iboailona ai, ui lilo aku la ia
ka hoailona o ku mana-wa.
Aka, be mau makabisi loibimabope mui ka waibo ana o keiaolelo Wanana. ua pukamai la noka oiaio e like me kana i ike ai.
Oia keia. Alia oo e kii mai iko Aina, aia a uhi mai Kapadele, a kau ka jniaa i ka nuhu,alaila, kii mai i ko Aina.
O keia mau olelo anei kau e keKuokoa g loaa ia oe ma ka hope-u- a
o kau kakaolelo ana?Pebea la e like ai ke Kailiku
aihue me ka powa i ko makouAina? i
He hoailona anei kau i bunaai uo na makubiki loibi, a puka,mai ai kona liaiua, Hoohui aina.
E ko Jxuokoa, Ke bai aliu neika leo o fca pololei ia oc, o koJhoailona i loaa ia oo, oia ka ho-
ailona o Kiwalao i make ai iMokuobai; a o ka Kamobamehahoi, "E na'i VtjAe no oukou i kuupono, aole e pau."
"Wain fe !eli.Mai ia pni nsai a Gabenela o ia Poali
liaeperiela o FaranL
Heneri UL o Enelani, oia kekanaka mua loa nana i hoao muaka ai ana ma ke o maluna o kapapaainn, a ua palapalaia keia mauhuaolelo maluna o ka papa kuh-i-kuhi progarama-- ai o kona aloalii, f
penei :
"Aole e hoopa i na mea ai ma-
luna o ka papaaina me ka lima,aka, me ke o. Me kou lima akaue paa ai i ke o. e lawe mai i,kamea-- ai iioko o kou waha, me kekulou iki ana o ke kino imua, o kawaha hoi e kupono maluna o ke pamea ai."
0 kekahi wahine ma ka inoa o
Mrs. Surai Baramana e noho neima ka Mokuaina o Masekuseta,Amerika, i keia la i pihi ai konamau makahiki i ka 102 o ke oiaana, a eia no oia ke oia nei me keoia kino maikai, ka ui o kona mauhalehefena. a me ka ikaika o konaman lala, na ami a me na laka-k-i.Ua m inaoia e hala hou ana no iaiahe 102 makahiki o kona oia ana keole oia e pule-ur-ai a anaana kobeole ia mai e kekahi Doe wahineokoa e ae.
0 ke ana-kaupa- ona kaulike akekahi aupuni e hooko ai i kamanao ke kanawai maluna o konalahuikanakn, e loaa no keia mauolelo kaulaua ana loe. piha i kanopau i hala e aku, penei:
"O ka laau lapaau kupono nanae hoola ka ma'ihehe mawaena okekahi lahuikanaka a me kona au-
puni e hana ia ka pono oia kekaulike; be bele kekahi o lauamawaho o keia kaha, he kanaluaole kona halawai me ka pakalaki o
ke kanaka makapaa, a e ike kokeaku no hoi oia i na helehelena o
kediabolo e like me kona wa i hoo-ku- ke
ia mai ai e ke Akua mai kaParedaisq mai o Edena, i keia aukahiko."
0 ka la boomanao makahikibou, oia ka la hauoli nui ia maParlsa, a o Farani no a puni, a ehoomaka ana mui ka Peresidena ahiki i ke kanaka haahaa loa kahoomanao ana aku i kona mauhoa'Iuba me na makana. a ua olelopinepine ia ae, aole e emi malalo o
100,000 000 hapaha Farani e lilono na hoohiwabiwa o ka makahikihou.
O ka pohaku kihi o ke Kularia-kauh- ale
Kumu o Amerika maWasinetonat ua hoomoe ia i Sepa-tema- b-i
17, 1793, a e boomanao iaana i keia makahiki ka piha ana oke keneturia makahiki o ke ku anao ke Aupuni Amerika, ma ke ku-la- na
hooponopono lahui maloko oke Kulanakauhale o Wasinetona,me na haiolelo. hookahakaha a meka hoomalamalama l ke kulana-kauhale holookoa me na kukuiuwila.
S. DECKER & GO.
Alanui.Moi, Honolulu, ma kaHa!e-ba-- ha o Ashworth.
He hiki ke hoomaemae i na Lole,hoolun, hana bou a pela aku, me ;
ka uku oluolu s me ka haahaaloa mamua o na hale e ae malokoo keia kulanakauhale. E kipamai a hoao ia'u no hookahi ma--nawa:
JS'ov. 11, '93. 8--tf
IwakaniShoten5(EJSVPAXl)
Alausi Ho tele, na ida as&o sui o itKaa Poaianhi, na loaa mai
HE MAU WAIWAI HOU
Mai I apana mai, xaahxna mai o kailotaahi Occanica, oia na
X-io-le Iaparia ECoii
A ME NA
JEEainaka Silikao na ano a pau, a e knai ia
aku ana hoi
MA KE EUMUKUAI HAA-
HAA LOA:febl7 3m
E. B. THOMAS
(KAMAKI)
aMea Kuai Puna,
lOXE EALEPONI.POHAKU UIX1HEPA
POHAKU ALA-AOA- O, .Paitu Wai Pohaku, &o.
Keena Hana: Kihi o na A'acuiMoi me Kamika.
MAKEMAKE IA.
Ua raakenak ia ma ka hooli-mahm- a
i HALE me ka pa-ha- lo
e kekahi mea nobo halo in.-fikn-
Ekm 'eta ae ia HALE. Pahuleta Helu 411.
ELIAS KAULULAAU WRIGHT
Kauka Huki Niho.
Kihi o na Alauui Mot me Betela,Pumi Maluna ae o ka
Hale Hana Pu.
NA HOEA MA KE KEENA
Mai ka bora 9 a.m. a hiki i iahora 12 m.; mai ka hora 1 p.m. ahiki i ka" hora 4 p.m., koe nala Sabati.
HOOLAHA A KA LUNAHOO-PONOPO- NO
WAIWAI.
O ka mea nona ka inoa mnlaloiho, na bookohnia oia i Lunahooponopon no ka waiwai bunokarupi o IVir. H. Aldkich o MonoInlu, Oahn, o ka Hon. H. E.Cooper, Lunakanawai Elua o kaAha Euapuni Apana Ekahi. Makeia, ke hoolaba ia aku uei uapoe a pau ho u.au koi ka lakou Ikeia waiwui, e waiho mai i kalakou mau koi iioko o eonomahina mai keia la uko, a i vie,e hoolo mau loa ia aku mi ia. Ao na poe a pau he mau aio kolakou i ka wiiwai o leloia nei,ke kauoha in aku bo, lakou ohookaakoke mai ia Henry Davis-- ,
ma ka hale oih na o HenryDans & Co.. Helu 505, 'auuiPapu. HbKRX DA7IS,
Lunahaoponopono no ka Waiwai Banekarui-- a o Vf H. Aldxich.
Houoiulu.Peb 20,1894.feb 2l-it- u.
W
:
mm&
'
r
KS,
:"4fcftw '
V I
f' P?v --'
mm.
-- i
jl
Z? j?:!:
I
mm
- vif
af
si
a
S'-- j
.'--
! IB -- ,'" t..
KfjyjilMjIgpMauiltn
C. T. ATCATsTA.. Go.Hoikeike Nui!TELA LOLE HOEAD.
0 NAHeln 324 Alanni Nnnanu HELU 51 & 53, ALAmFI MOI, HONOLTjIiU.
Makana Nani
Aiwaiwa!.ila ka Haleknai Nui o
T;H.Davie3&Co.Kihi o ua alanui Kaahuraana
ane Moi wahine.
Aia raa keia Haleknai nui heluekahi, ua Makaua Aiwaiwa likeolo o na anu u pau. cia na
Kii, Pnhn Hookani,Kap-Liil- Kaa Huila Bulala,
Bake Kii Makana Karisiroaka u
na keiki, na Lako Buke.a pela aku.
Na Kakini Silika, Lei Ai,Huinaka Silika,
Haiuaka Silika Kuweln,Puluie Silika, a pela aku
Na Pahu Kolo-k- e, a me na meaa puu e pill ana ia anu pimni.
oct28
MALALO 0 KA HAE HAWAII
Hale LulaHbinan Gnla.
E Ha makamaka o, g nana maioukou i keia
M'kini HumiilmniuWili Lima,. ho 8.50 kona
kuinuknui.
Na - Pila - GikaMai ka.S4.00 a pii aku.
Na Katila a me na Lako a pan noke Gika n me ka Waiolina.
Na KU1 no naa pan loa; lml pu ia aie na
Lako Kakau o. keia mo keia ano,a I pfiuai ia me na LAKO ILLME-- 'NI o n:i ano a pan.
--AiiAm Papu, Honolulu.
OLELO HOUL-ATTA- .
Owau o EETT MOKIXA a me S.. V. K.KaSu, ko'u Kftknaolelo liooponopono aina,ke papa a ke hooka pa nei nana itilahina-ili-a
nie Kaa aha, aole 9 laua kuleana i. kaaina o .Hcea StlupErEHC mai keia la akn,aa hbokwole ia rat dala aahaa aina, a ekakrilu hoi i haleio laaa o ka aina. a mena mea a pvt. Irta hogkaa, .ia kJa" maakutati, o ubi pu i na lilo o leia hoolaha.
HJEX KKLlieEPEHO.;.LanaKula.S. W. K-- KA5.C.KakanoJdo.
feb S-l-tao wkly
Honolulu,", Jkhi, 18, 1893.
Wki" i v .
mmBmMmMmmmm3
SINGLOY&
UA H1KI ke Hanaia na Lole o naano Kulana Maikai Loa a me
ka Nani i oi aku i ko naauvvahi e ae. ,
HE POOKELA NA PAIKINI.
E kipa mai a e ike pono i kaiini a loko o kinikobu ai ka manaomauina o ka hele ana aku i na halee ae. nov.25tf
Laau Hoohapai KeikiA
Kauka Apana !
INAklAKAMAKA i hooneleia i ke KEIKI o!e, ka waiwaimakamae hoi o keia ola ana, heeha makahiki o ko'u noho aname ka'u kane, aole nae i loaa kamaua keiki. A ma o ko'n ikeana i ka boolitha a KAUKAAPANA, no kana LAAU HOO-
HAPAI KfcJKI, na hele au anoike akn in i ko'u makemake iaKan k A.ar.a no kana LnaHoohapai Keiki, nu haawi mai la
iiiu ia'u i tuau la. Ua hookoinko'u makemake mamnli o kuuhapai ana u lumau, a eia oia keola iioi i ke:a nianaWH. lie nuiu lohulehn Ina ka pne i ai i keialaau, a ua loaa ka lakou maukeiki.
flag Ke knno aku nei au iaoukou e ou mn hoa -- o ka ainaknliiiwi, p ii le ia Kuuka Apanama AIhiiui Mannakea. no kanaLAAU HOOUAPAI KEIKI kaulaua loa.
MRS. KAU HAN E,Alanui Puowaina. Dec. 12, 1S93.
jail 13-l- m.
HOOLAHA I KE AKiSA.
E na Hoa'loha a me na Maka-ma- ka
maikai, e noho ana ma na.mokupuni o ko Hawaii Paeainn,mai na kane, wahine a me ua keikii loaaia i na hoopilihua a ka maia me ka. ehaeha i ko oukou kinoKe kono ia aku oei oukou e helemai ma ko'u keena ma ke alanuiKamika a me Hotele, helu 317. Ika poe i loaa ia i na ano mai a nauka eha o ke poo, hui ke kino, ehaika umaiima. a mai wahine, a mena ano mai e ae ia, pela no hni meka mai hookj.awaleohana. L'ahitciloa ia'u ke iapaau inaano mai a"
uau, a me ka hoomaemae pu ana'i-k-
kino. Nolaila, e na hoa'loha ehele mai imua o'u i hiki ai ia'u keIapaau aku i ko oukou piiikia. Heoiuolu ka auhan ma ka'u lawelaweana, e ui a e ninau iho i ka poe i
ka poe i kamaaiin ia'u, na lakou ihai mai i ka oiaio, a e hele no hoema ko'u keeaa i pau ai ke kuhihe-w-a,
o ka ole ka lahe oepelao, alailaf hele uai a pau loa. i pau i kakuhihawa oo ia'u, L. Akina. Kau-ka Leung Keng Tong. E au, a ewiki e ua hoa, mai kalr a mai n!o-lo-hi
aku, o ka leo keia o ke ola, ekahea aku ana ia oukou e na makamofca . maikai, o ka 1. h- - ke ola, ao ke kuli ka make, e nana porio i
na maka ma ke kihi mauka. , .
Oivau no ka oukou "kauva me kahaahaa DR. L. AKINA.
Helu 40 me 317 kihi o.na; buina;o Blanui, Kamika. me Hotele. "
iebl9 lv
tHOOLAHAKAILAWAIA
ma Kapalama-Kv- . (Ja papA loa ia na meaa pan e hekrana atalafe o'tela Kiu Lavaka me k& Lel.na mlooa.o ka aina. .
AH KWONG. .lm-febl- i'
"- -.
K "v i .i.'. , '"' - x' ' ". v-- v
-
.
.ui urns - r-- 'sji. v twjjri'j'j r lit '
KIIAI - HOOPAKIEA - NUl!PAPALE KALU IAPANA
KAHE KA VTXl, KE HELE XEI K A-L- aI
Na Lole Hon mai Enelani mai.Alapia; Papale Kapu Kane nine Wahine, Kamaa Wahine a me
Kane, Kakini Eleele Silika Wahine, Kalakoa, etc.Makalena ame Kinamu.
N Lole Paa kane ame waliine;Na Kihei Lau Silika mai Kina mai. Na Lei A- -i Silika Lau,
Na Silika kua lole wahine, Na Sihka o na anopau. Na noho ie a me na moena Pake mai
Kina mai, a pela aku.
Na Hae Hawaii o na Ano a panBe hiki no Ice Loaa mn keia Unlekuai mc ke KumukuaiHaahna loa.
dee. 2-- tf
KUA1 HOOPAKIKA NO
Kumukuai Hoi;
KUAI rUIKuai Awiwi me
KEIA MAHINA WALE NO I
o na Papahana
HOOPOHO !
Ota ko makou M0T01
N. S. S A C H S.,;Helu 520 Alanui' Papu, Honolulu.
NA LOLE MAIKAI I OKI IA KE KUMUKUAI !
ILOKO o ke;a noho'na, ua hnenii nui ia ke Kumukuai o na.nno lole;.
' a pan, a ke kno ia aku nei ku lehulehu a pau e kipa mai aeikemaka no lakou iho.
Na Kalakoa maikai paa, 20 i-- a no ke $1.00.Ka Keokeo laula, 12.i-- a no ke $1.00.v-- ' Lole Makalena a laula, 12 i- -a no ke $1.00Ki amu, 10 a no ke $1 00. '
Kumukuai Emi Loa'o na LoleKeokeo.
Lole keokeo kakau, a pela aku, 02 i-- a no $1." 10 a no $1.
" ' " u - 9 a no $1Na Lole V1TORIA LOXA me INI A SIM ON A, he haahaa ke kumukuai..
Na Uhimaka o na ano o pau, he 25 keneti: pakahi. ,
na Loaa Uxiku !
us
Knai-Ero- i o na KASIA1IA. lCleeleKakimia eleele, a palua, 50 keneta no ka a.
0 ka makou KAKIMIA. 75 keneta no ka a, aole ia e loaa aku ka raai- -
kai, he a palua, he huluhulu ke ano, a he a&o helu ekaLL .
Na KAKINI eleele o na Lede. he 25 keneta o ka paa.u Kamalii o na ano a pan., he 25 keneta noka paa. '
Paleili o naLecLe. -
Na lole JIunroiiB, he 35 keneta pakahi, a. he 3 no $1.NaPale-kki- . he 50 keneta pakahi.
Palemai puhaka, he 10 keut. 20 a me 25; keneta. fi pale a p3le ole ia, o ke ano hou loa, a he haahaa loa- - ke kumukuai "
K'uka kamaii Emi loa, . . ,
Na Papale Kamaif me Lede,
Na' Papale poepoe o na Lf de, $1 a pii aku.Na.Papalei.paIe naniia me ka,riblnej hulu,'arme najala pua he$2.50l
- a piijaku. .--
Papale Kamalii hele kula, 20 keneta wale no.
m S. Sachs,No .520, ALAKUI.PAPU, Ho'nolaln. 5,.
rfcit
&?? .'"".' Tmsk'oLTJ.- '3sISmv
.'Ar .hi'.VW .jvi:. r,ip. -:.
lp - .t .,fffi -JiiSiit - ' '''-- . " -- .!.-,
. "V" tV&Uy '" .:.. a,wyiffffiiWMtiaT L'iim'" "i jm. ilBlifciinHninh iTEiimTiHir "' '"" ,",''""Tff'-fTtTH-mMammmmmmm-Mi- : Kr,fc;