แผนภาพแสดงกรอบการทบทวนและปร ับปรุงหลักเกณฑ์การประเม ินผลกระทบด้านสุขภาพ (เอชไอเอ)

พิจารณาโดยยึดหลักสิทธิชุมชน ตามมาตรา 67 วรรค 2 รัฐธรรมนูญแหงราชอาณาจักรไทย พ.ศ.2550 ซึ่งปจจุบันมีการกำหนดประเภทกิจกรรมหรือโครงการที่เขาขายอาจรุนแรงฯ ไวทั้งสิ้น ๑๑ ประเภทโครงการ

พิจารณากลั่นกรองโดยอาศัยอาศัยอำนาจ

ศาลรัฐธรรมนูญ

การกลั ่นกรองโครงการแผนงาน นโยบาย กิจกรรมการวางแผนพัฒนาที่สมควรทำเอชไอเอ(Screening)

บุคคลหรือคณะบุคคลมีสิทธิรองขอและรวมทำเอชไอเอ ตามมาตรา 11 ของ พ.ร.บ.สุขภาพแหงชาติ โดยคณะกรรมการพัฒนาระบบและกลไกเอชไอเอ เปนผูกลั่นกรองฯ หากสมควรทำเอชไอเอสช. จะเปนผูดำเนินการประสานทีมและสนับสนุนการดำเนินงาน

กำหนดขอบเขตและประเด็นสำคัญ

ที่ควรศึกษาและประเมินโดยภาคีสาธารณะ

(Public Scoping)

ทำเอชไอเอในมิติทั ้ง 4โดยเปดให

ภาคีสาธารณะมีสวนรวม

(Appraisal)

ทบทวนผลลัพธที ่ไดจากการทำเอชไอเอ

โดยภาคีสาธารณะ(Public Reviewing)

นำเสนอผลการทำเอชไอเอ

เขาสู กระบวนการตัดสินใจเพื ่อกำหนดขอบเขตการดำเนินการ(Decision Making)

จัดการติดตามและประเมินผลการดำเนินการตามขอบเขต

และประเด็นที ่เปนขอหวงกังวลที ่อาจเกิดขึ ้นจากการดำเนินโครงการ(Monitoring)

มีผูรับผิดชอบการประมวลความเห็น(?)

สามารถประเมินผลกระทบไดครอบคลุม

ตามหัวขอ

ไดหัวขอหรือประเด็นที ่ควรทำการประเมิน

หาผูที่มีคุณสมบัติเหมาะสมชวยทำการประเมิน(?)

มีผูรับผิดชอบการประมวลความเห็น(?)

สามารถรวบรวมความเห็นและขอเสนอ รวมทั้งกรอบการติดตามผลกระทบและประเมินผลการดำเนินงาน

ใครควรเปนผูมีอำนาจใน

การตัดสินใจ(?)

พิจารณาอนุมัติหรือไมอนุมัติ

พรอมทั ้งใหเหตุผลประกอบหากอนุมัติจัดทรัพยากร

ติดตามผล

มีผูมีบทบาทในการดูแล

กลไกรวมระหวางผูลงทุนและ

กลุมประชาคม (?)

เพื ่อเปนกลไกสนับสนุนทรัพยากรการติดตาม

ประเมินผล

ปรับปรุงกลไกโดยใชองคกรหรือ

ประชาคมใดอยางไร(?)

พิจารณากิจกรรมหรือโครงการที ่ควรเขารับ

การประเมิน

ไมเขาขายมาตรา67วรรค 2

เขาขายมาตรา67วรรค 2

ไมเขาขายที ่ตองทำเอชไอเอ

ใหประสานงานและทำความเขาใจกับผูรองขอใชสิทธิ

ศาลพิจารณาวาไมเขาขาย

ศาลพิจารณาวาเขาขาย

ภาครัฐสวนกลางสวนภูมิภาคสวนทองถิ่น

ภาคธุรกิจเอกชน

ชุมชนองคกรสาธารณะ

ประโยชน2

2

2

พิจารณาเห็นสมควรทำเอชไอเอ

3

3

4

4

5

5

6

6

2

1

1

เพิ่มกลไกหรือชองทางการกลั่นกรองสำหรับการพิจารณาโครงการอาจรุนแรงฯ

เสนอใหมีการสรรหาบุคคล หนวยงานองคกร คณะกรรมการอิสระ ฯลฯ เพื่อกำหนดทิศทาง ติดตามตรวจสอบ หรือชี้แนะแนวทางที่จะเปนไปเพื่อใหเกิดประสิทธิผลตอการดำเนินการของผูศึกษาและประเมินผลกระทบ

เสนอใหทบทวนและปรับปรุงรายละเอียดในแตละขั้นตอนของกระบวนการศึกษาและประเมินผลกระทบทางสุขภาพ โดยใหความสำคัญตอการนำเสนอความมุงหมายหลักและผลลัพธที ่ไดจากการดำเนินการแตละขั ้นตอน เพื ่อใหผู ดำเนินการศึกษาและประเมินผล สามารถเขาใจและเขาถึงความมุ งหมายนั ้น และดำเนินการใหเกิดประสิทธิผลตามวัตถุประสงค

เอกสารประกอบการรับฟงความคิดเห็นกรอบการทบทวนหลักเกณฑและวิธีการประเมินผลกระทบดานสุขภาพที่เกิดจากนโยบายสาธารณะวันจันทรที่ 30 เมษายน 2555 เวลา 08.30-17.00 น. ณ ศูนยประชุมสถาบันวิจัยจุฬาภรณ (หลักสี่) กรุงเทพฯจัดทำโดย ศูนยประสานงานการพัฒนาระบบและกลไกการประเมินผลกระทบดานสุขภาพ สำนักงานคณะกรรมการสุขภาพแหงชาติ (สช.)

1ประเด็นที่

: : : ประเด ็นป ัญหาและข ้อเสนอ : : :

ประเด็นที่

2กระบวนการศึกษาและประเมินผลกระทบสุขภาพยังขาดรายละเอียดและกลไกที่สนับสนุนใหการดำเนินการศึกษาและประเมินผลกระทบแตละขั้นตอนเกิดประสิทธิผลตามวัตถุประสงคที่แทจริง กลาวคือ ปจจุบันผูดำเนินการศึกษาและประเมินผลกระทบ มุงดำเนินการเพื่อใหเปนไปตามระเบียบปฏิบัติที่วางไว แตไมสามารถดำเนินการใหบรรลุผลตามวัตถุประสงคที่มุงหมายใหเกิดในขั้นตอนตางๆ ไดอยางมีประสิทธิภาพ

เสนอใหการเขียนหลักเกณฑการศึกษาและการประเมินผลกระทบมุงเนนวัตถุประสงคหรือความมุงหมายหลักรวมถึงคำนึงถึงผลลัพธที่จะไดจากการดำเนินงานในแตละขั้นตอน นอกจากนี้ ใหระบุผูรับผิดชอบดำเนินงานและกลไกกำกับในการทำเอชไอเอของแตละขั้นตอนอยางชัดเจน

กลไกการกลั่นกรองยังมีจุดออนที่ทำใหชุมชนหรือประชาคมไมสามารถเขาถึงสิทธิการรองขอใหพิจารณาเพื่อใหกิจกรรมหรือโครงการที่ไมเขาขายโครงการอาจรุนแรงฯ ตามมาตรา 67 วรรค 2 ซึ่งชุมชนและสังคมเห็นวาเปนกิจกรรมหรือโครงการที่อาจสงผลกระทบรุนแรงตอชุมชนทั้งดานคุณภาพสิ่งแวดลอม ทรัพยากรธรรมชาติ และสุขภาพ ตองดำเนินการศึกษาและประเมินผลกระทบทางสุขภาพ

เสนอใหเพิ่มกลไกการกลั่นกรองอีกหนึ่งชองทาง โดยให “ศาลรัฐธรรมนูญ” มีอำนาจในการพิจารณาโครงการฯ ที่ไมเขาขายโครงการอาจรุนแรงฯ ตามมาตรา 67 วรรค 2 และสั่งใหมีการศึกษาและประเมินผลกระทบทางสุขภาพ หากพิจารณาแลววา กิจกรรมหรือโครงการดังกลาวอาจสงผลกระทบรุนแรงตอชุมชน ทั้งดานคุณภาพสิ่งแวดลอม ทรัพยากรธรรมชาติ และสุขภาพ ในกรณีที่มีผูรองขอใชสิทธิดังกลาว

หนวยงานที่รับผิดชอบการทำเอชไอเอ

ใหสิทธิชุมชนในการรองขอตอศาลพิจารณากลั ่นกรองโครงการอีกครั ้ง