hobbes - Είναι ο Άνθρωπος Εγωιστής;
TRANSCRIPT
-
8/17/2019 Hobbes - Είναι ο Άνθρωπος Εγωιστής;
1/5
Συσχέτιση της φύσης του ανθρώπου με το 1984
Ο Thomas Hobbes είναι φιλόσοφος του 17ου αιώνα και οι απόψεις του διαπνονται από !ία
"α#ι$ απαισιοδο%ία &ια τ'ν αν#(ώπιν' φ)σ' ' οποία #ε*(εί ότι οδ'&εί τους αν#(ώπους στ'ν
αλλ'λοε%όντ*σ'+ Οι $ν#(*ποι κατ$ το Hobbes ο!οι$,ουν *ς π(ος τα νστικτ$ τους και
διαφ(ουν !όνο αναφο(ικ$ !ε τα π(οσ*πικ$ τους π$#'+
Ουσιαστικ$ #ε*(εί ότι οι $ν#(*ποι στο σ)νολό τους είναι *φελι!ιστς- ευδαι!ονιστς-
αντα&*νί,ονται να αυτοσυντ'('#ο)ν και να κυ(ια(./σει ο κα#νας επί όλ*ν+ 0το σεν$(ιο ότι
το αν#(ώπινο είδος αφ/νεται ανε%λε&κτο- #α /ταν ανα&κασ!νοι σε α!οι"αίο !ακελειό ες αεί+ αν#(*πότ'τα είναι να να(κοπδιο+ 2ίναι να πεδίο αλλ'λοκαταστ(οφ/ς+
Ο αν#(ώπινος "ίος &ια το Hobbes είναι 3!ονα.ικός- ενδε/ς- "(*!ε(ός- κτ'νώδ'ς και "(α.)ς3
ενώ ο $ν#(*πος ,ει και κινείται !ε κ(υ!!νο !σα του το κίνδυνο του "ίαιου #αν$του+ 4κό!α
και ' ει(/ν' αν$!εσα στις .ώ(ες π'&$,ει από το φό"ο αυτό+
$ποψ' του Hobbes &ια τ'ν αν#(ώπιν' φ)σ' είναι α(ν'τικ/+ Ο $ν#(*πος στ'ν π(οκοιν*νικ/
του 5φυσικ/6 κατ$στασ' δια#τει απε(ιό(ιστ' ελευ#ε(ία αλλ$ "(ίσκεται σε κα#εστώς φό"ου
και ανασφ$λειας+ ίν'τ(ο συ!πε(ιφο($ς είναι το π(οσ*πικό του συ!φ(ον και π(*τίστ*ς
νστικτο τ'ς αυτοσυντ/('σ'ς+ 8ο π(οσ*πικό του ό!*ς συ!φ(ον !πο(εί να συ&κ(ο)εται !ετα συ!φ(οντα τ*ν $λλ*ν+ 2φόσον είναι όλοι ίσοι- σε πε(ίπτ*σ' που το αντικεί!ενο τ'ς
επι#υ!ίας 9ας είναι κοινό- τότε επ(.εται ' ε.#(ότ'τα και ' σ)&κ(ουσ'+ α#ώς π(οσπα#ο)!ε
http://3.bp.blogspot.com/-Y3tso3ls_Pg/VpUngZBU30I/AAAAAAABNfA/xj2jBUAfaro/s1600/x5.jpg
-
8/17/2019 Hobbes - Είναι ο Άνθρωπος Εγωιστής;
2/5
να π(α&!ατώσου!ε τις επι#υ!ίες 9ας και να ε%ασφαλίσου!ε τ'ν αυτοσυντ/('σ' 9ας- οι
υπόλοιποι $ν#(*ποι- κα#ότι φο(είς ίσ'ς ισ.)ος 9ε τ' δικ/ 9ας- !ετατ(πονται σε εν δυν$9ει
ε.#(ο)ς 9ας+ 2ν π(οκει!ν*- ο Hobbes διακ(ίνει στ' φ)σ' του αν#(ώπου τ(εις π(*τα(.ικς
αιτίες δια!$.'ς: τον αντα&*νισ9ό- τ'ν δυσπιστία και τ' δό%α+
Ο $ν#(*πος είναι εν &νει "ίαιος+ 4κό!α και όταν ,ει υπό κα#εστώς ει(/ν'ς και συνυπ$(.ει !ε
τους $λλους- το κ$νει !όνο και !όνο &ια να ε%υπ'(ετ/σει τον εαυτό του+ 2πο!ν*ς στ' (ί,α
τ'ς ' αν#(ώπιν' φ)σ' διπεται από ε&*ιστικ$ κίν'τ(α+ ;$λιστα- δεν υπ$(.ει $λλος &νώ!ονας
&ια τ'ν εκτί!'σ' τ*ν π(α&!$τ*ν πα($ !όνον ' *φλεια / ' ,'!ι$ που π(οκ)πτει στον εαυτό
του+
8α π$#' που *#ο)ν τους αν#(ώπους π(ος τ'ν ει(/ν' είναι ο φό"ος του #αν$του- ' επι#υ!ίατ*ν π(α&!$τ*ν που απαιτο)νται &ια !ιαν $νετ' δια"ί*σ' και ' ελπίδα ότι αυτ$ #< αποκτ'#ο)ν
!ε τ'ν ε(&ατικότ'τα+ Ο ο(#ός λό&ος π(ο"$λλει τους κατ$λλ'λους ό(ους &ια ει(/ν'- τσι ώστε
οι $ν#(*ποι να οδ'&'#ο)ν σε συ!φ*νία+ 4υτοί οι ό(οι αποκαλο)νται- αλλιώτικα- =ό!οι τ'ς
>)σ'ς+
8ο 1?@A είναι το τελευταίο !υ#ιστό('!α του 8,ο(τ, B(&ουελ και !πο(ο)!ε να εφα(!όσου!ε
τις απόψεις του Hobbes+ Cε(ι&($φει τ'ν ιστο(ία ενός αν#(ώπου- του Dουίνστον 0!ι#- σε ναν
εφιαλτικό κόσ!ο- σε !ια .ώ(α που "(ίσκεται κ$τ* από να δυστοπικό απολυτα(.ικό
κα#εστώς- στο οποίο όλοι οι κ$τοικοι "(ίσκονται υπό συνε./ πα(ακολο)#'σ'+ Ο '&τ'ς αυτ/ς
τ'ς .ώ(ας είναι αν)πα(κτος- ουδείς τον "λπει- αλλ$ ο ίδιος πα(ακολου#εί συνε.ώς τουςπ$ντες και τα π$ντα !σα από α!τ('τες διαδ(αστικς τ'λεο#όνες 5EFG EoIhe J Fs KaILhFMG
NoO6- ενώ πα($λλ'λα .ει απόλυτ' ε%ουσία στις π($%εις και τις συνειδ/σεις+
http://4.bp.blogspot.com/-FgHCJQSjCdg/VpUnriElKFI/AAAAAAABNfI/5qlI_-6vJRM/s1600/x11.jpg
-
8/17/2019 Hobbes - Είναι ο Άνθρωπος Εγωιστής;
3/5
Ο αντιφ(ονών Dουίνστον- κ(ινε τ'ν ε%ουσία όταν αυτό /ταν αδιανό'το+ 2(*τε)#'κε όταν ο
(*τας εί.ε &ίνει κολ$σι!' π($%'+ 0κεφτόταν καίτοι ' σκψ' τεινε να κατα(&'#εί+ P(α
π(πει να τι!*('#εί+ 4λλ$ πώς ό!*ςQ
8ο .ει(ότε(ο π($&!α στον κόσ!ο- &($φει ο B(&ουελ ποικίλλει αν$λο&α !ε τον $ν#(*πο+ DιR
$λλον !πο(εί να είναι να τον #$ψουν ,*ντανό- &ιR $λλον να καεί ,*ντανός- &ιR $λλον να πνι&εί-
και πεν/ντα $λλοι τ(όποι #αν$του+ Sπ$(.ουν ό!*ς και πε(ιπτώσεις όπου είναι κ$τι εντελώς
ασ/!αντο- που δεν .ει καν !οι(αίες συνπειες+ Ο πόνος από !όνος τουU- &($φει ο B(&ουελ-
δεν είναι π$ντα α(κετός+ Sπ$(.ουν πε(ιπτώσεις όπου οι $ν#(*ποι αντ.ουν στον πόνο !.(ι
#αν$του+ 4λλ$ &ια κ$#ε $ν#(*πο υπ$(.ει αυτό το κ$τι που δεν !πο(εί να υποφ(ει- αυτό που
δεν !πο(εί ο)τε να σκεφτεί+ B!*ς αυτό το κ$τι δεν π(πει να το σκεφτο)!ε !ε ό(ους #$((ους
και δειλίας+ Bταν πφτεις από να )ψος- δεν είναι δειλία να πιαστείς από να σκοινί+ Bταν
ανε"αίνεις από τα "$#' του νε(ο)- δεν είναι δειλία να &ε!ίσεις τα πνευ!όνια σου !ε α(αU+ 8ο
νστικτο τ'ς επι"ί*σ'ς κατ$ το Hobbes είναι ε&&ενς !σα !ας εκ π(οοι!ίου+ 8ο νστικτό σου
σε κα#οδ'&εί να επι"ιώσεις- και δεν !πο(είς να !'ν το υπακο)σεις+ 2ίναι !ια !ο(φ/ πίεσ'ς
που δεν !πο(είς νR αντ%εις- ακό!α και αν /#ελες+
8ο κοινό στους αν#(ώπους είναι ο φό"ος και !$λιστα ο κα#νας .ει ενδό!υ.α να φό"ο του
οποίου τ' !ο(φ/ δε !πο(εί *ς επί το πλείστον να π(οσδιο(ίσει αλλ$ όταν (#ει αντι!τ*πος
!ε αυτ/- τ'ν ανα&ν*(ί,ει και πανικο"$λλεται και διακατ.εται από φό"ο+ Ο Dουίνστον δ.εται
κ$#ε !ο(φ/ ε%ευτελισ!ο) και κακοποί'σ'ς σ*!ατικ/ς και ψυ.ικ/ς αλλ$ αντ.ει !.(ι να
σ'!είο- αυτό το κο!"ικό σ'!είο όπου αλλ$,ει ' ψυ.οσ)ν#εσ/ του τελεί*ς+ αι ο
π(*τα&*νιστ/ς 3&ια !ια στι&!/- &ινε νας τ(ελός- να ,ώο που ο)(λια,ε+ 8ότε- κα#ώς
"&αινε από το σκοτ$δι- &αντ,ώ#'κε από !ια ιδα που του /(#ε+ Vεν υπ/(.ε πα($ νας και
!όνο νας τ(όπος να σ*#εί+3 W.ει (#ει αντι!τ*πος !ε τον α(.&ονο φό"ο- το φό"ο του#αν$του και !$λιστα !ε !σο το .ει(ότε(ό του φό"ο+
Ο $ν#(*πος ανα&ν*(ί,ει ότι #α π(πει να "(εί κ$ποια δι%οδο από τ'ν οικτ(/ αυτ/
κατ$στασ'+ Ο π(*τα&*νιστ/ς #ε*(εί ότι π(πει να πα(ε!"$λει κ$ποιο $λλο αν#(ώπινο
πλ$σ!α αν$!εσα σR αυτόν και στο φό"ο- !ια ασπίδα δ'λαδ/- το σώ!α κ$ποιου $λλου+ Vεν
αντ.ει $λλο+ αι τότε ο)(λια%εU σαν !ανιακός- επαναλα!"$νοντας %αν$ και %αν$: $ντε το
στ'ν 8,ο)λιαX $ντε το στ'ν 8,ο)λιαX B.ι σR ε!ναX 0τ'ν 8,ο)λιαX Vεν !ε νοι$,ει ότι και να τ'ς
κ$νετε3+ 4υτό το σ'!είο είναι καταλ)τ'ς &ια τ'ν π(οσ*πικότ'τα του Dουίνσον+ 4νε%α(τ/τ*ς
τ*ν ε!ποδί*ν και τ*ν δυσκολιών που του εί.αν επι"$λλει- αυτό το οποίο δεν εί.ε απα(ν'#εί
ακό!α /ταν τ'ν α&$π' &ια τ' 8,ο)λια+ Ουσιαστικ$ ' στι&!/ τ'ς π(οδοσίας είναι απόδει%' τ*νόσ*ν πιστε)ει ο Hobbes &ια τον $ν#(*πο- ότι #α !πο(ο)σε να απα(ν'#εί τα π$ντα
π(οκει!νου να σώσει τον εαυτό του από το #$νατο+ Ο $ν#(*πος δ'λαδ/ είναι ικανός &ια τ'ν
.ει(ότε(' π($%' π(οκει!νου να σώσει εαυτόν+
Ο Dουίνστον !ετ$ τ'ν π($%' αυτ/ πα(αδ.εται ότι .ει αλλ$%ει κ$τι !σα του εί.ε σκοτ*#εί-
εί.ε καυτ'(ιαστεί+ Sπ$(.ουν π($%εις στις οποίες π(ο"αίνει ο $ν#(*πος- ' "α()τ'τα τ*ν
οποί*ν είναι τόσ' που δε #α !πο(σει ποτ να &ιατ(ευ#εί+ ;ε(ικς φο(ςU- είπε- σε
απειλο)ν !ε κ$τι Y κ$τι που δεν !πο(είς να υποφ(ειςJ ο)τε να το σκεφτείς δεν !πο(είς+ αι
τότε λες 3;'ν το κ$νετε σR ε!να αυτό- κ$ντε το σε κ$ποιον $λλον- κ$ντε το στον τ$δε3+ αι
ίσ*ς !ετ$ π(οσποι'#είς π*ς /ταν !όνο !ια πον'(ι$- να κόλπο- ότι δεν το είπες πα($ !όνο&ια να στα!ατ/σει το !α(τ)(ιό σου και ότι δεν το εννοο)σες π(α&!ατικ$+ B!*ς δεν είναι
αλ/#εια+ 8' στι&!/ που συ!"αίνει- το εννοείς π(α&!ατικ$+ Zες !σα σου π*ς δεν υπ$(.ει
-
8/17/2019 Hobbes - Είναι ο Άνθρωπος Εγωιστής;
4/5
$λλος τ(όπος να σ*#είς και είσαι απόλυτα τοι!ος να σ*#είς !ε αυτό τον τ(όπο+ [λεις να
συ!"εί αυτό στο $λλο π(όσ*πο+ Vεν δίνεις δεκ$(α αν #α υποφ(ει+ To !όνο που σR ενδιαφ(ει
είναι ο εαυτός σουU+
http://2.bp.blogspot.com/-fEp5FVnQ2Tk/VpUn0IOOmhI/AAAAAAABNfQ/nXTIPyvlEuo/s1600/xx.jpg
-
8/17/2019 Hobbes - Είναι ο Άνθρωπος Εγωιστής;
5/5
Sπό ο(ισ!νες συν#/κες λοιπόν ο $ν#(*πος είναι ικανός να π(οδώσει αυτο)ς που α&απ$- να
#υσι$σει τ'ν α%ιοπ(πεια και σε όσα εί.ε !.(ι π(ότινος πιστψει- να φ#$σει στ' .εί(ιστ'
!ο(φ/ του δι$ να σώσει τον εαυτό του+ 0τ'ν π(οκει!ν' ' επι#υ!ία του Dουίνστον &ια
αυτοσυντ/('σ' #εσε σε δε)τε(' !οί(α τ'ν α&$π' και &ενικότε(α τον τ(όπο να ,/σει !ία
πλ/(' και αυ#εντικ/ ,*/+ \"αια το να !ε(ι!ν$ κανείς &ια τ' δικ/ του αυτοσυντ/('σ' δεν
είναι το κ$κιστον κατ$ το Hobbes+ 0τ'ν ουσία ο $ν#(*πος αντιλα!"$νεται ότι &ια να σώσει τον
εαυτό του π(πει να #υσι$σει κ$ποιον $λλο και δε το κ(ίνει '#ικ$- αν και είναι ,*ώδ'ς '
φ)σ' του αν#(ώπου εν το)τοις είναι ανα!ενό!ενο διότι δεν #τει ο(#ολο&ικ$ κ(ιτ/(ια αλλ$
κινείται ' π($%' από το νστικτο+ Ο π(*το&εν/ς !ας φό"ος &ια το #$νατο #ολώνει
οποιαδ/ποτε α%ία και π(οτ$σσει τον εαυτό !ας *ς το πιο σ'!αντικό+ ]#είται το υποκεί!ενο
δ'λαδ/ να ,/σει ανε%α(τ/τ*ς του !σου που .('σι!οποί'σε+
4να!φί"ολα το ολοκλ'(*τικό κα#εστώς του !ε&$λου αδελφο) τ(οφοδοτεί υλικό &ια εφι$λτες+
Bταν &($φει ο B(&ουελ το 1?@A ό!*ς /ταν το !λλον+ 0/!ε(α είναι πα(ελ#όν+ Ο Hobbes
επίσ'ς &(αψε στο !ακ(ινό !ας πα(ελ#όν και καίτοι !πο(ο)!ε να εκφ(ου!ε τις όποιες
αντι((/σεις &ια τ' φυσικ/ κατ$στασ' του Hobbes- οφείλου!ε να σκεφτο)!ε και κ$τι $λλο- ότι
ίσ*ς *.(ι$ σα !ία π(οειδοποί'σ'+ 2$ν κ$ποιος !ας ε%*#/σει στα ό(ι$ !ας- !ας φ(ει
αντι!τ*πους !ε το .ει(ότε(ό !ας φό"ο- #α π(οτι!/σου!ε να πε#$νου!ε &ια τα ιδανικ$ !ας
είτε #α επι"ε"αιώσου!ε το Hobbes και #α #υσι$,α!ε τα π$ντα &ια να σώσου!ε τον εαυτό !αςQ
ατ$(τ' ;α(ία- φοιτ/τ(ια φιλοσοφίας στο Cανεπιστ/!ιο Cατ(ών
\ι"λιο&(αφία: JThomas Hobbes- Zε"ι$#αν- D('&ό('ς Cασ.αλίδ'ς 5!τφ+6- 4ι!ίλιος
;ετα%όπουλος 5επι!+ ^ εισ+6- 4#/να: Dνώσ'- _``
JThomas Hobbes- Cε(ί τ'ς φ)σ'ς του αν#(ώπου- V/!'τ(α 0ταυ(ίδου5!τφ+6- 4λ%ανδ(ος
\λιος5επι!+Jεισ+6-4#/να:FMIa-_`1c
JdeoGe Keff-1?@A:Ο !ε&$λος αδελφός- =ίνα ;π$(τ'5!τφ+6-4#/να:$κτος -1???+++