April 21, 2023 1

HỘI NHẬP KINH TẾ QUỐC TẾ

VÀ DOANH NGHIỆP VIỆT NAM

April 21, 2023 2

PHẦN 1

HỘI NHẬP KINH TẾ QUỐC TẾ

CÁC VẤN ĐỀ CƠ BẢN

April 21, 2023Nguyễn Văn Xuân

April 21, 2023 3

Hội nhập kinh tế quốc tế (HNKTQT)

Là sự gắn kết nền kinh tế của một nước vào các tổ chức hợp tác kinh tế khu vực hoặc toàn cầu

Khi tham gia phải tuân thủ các quy định của tổ chức đó

April 21, 2023Nguyễn Văn Xuân

April 21, 2023 4

HNKTQT giải quyết 4 vấn đề cơ bản

1. Cắt giảm hoặc loại bỏ các rào cản thuế quan và phi thuế quan

2. Việc ngăn cản hoặc hạn chế phát triển dịch vụ và đầu tư quốc tế sẽ được giảm

Dịch vụ và Đầu tư quốc tế sẽ gia tăng

April 21, 2023 5

HNKTQT giải quyết 4 vấn đề cơ bản

3. Điều chỉnh các quy định công cụ chính sách làm cản trở thương mại

4. Phát triển các hoạt động văn hoá, giáo dục, y tế... trên toàn cầu

April 21, 2023 6

HNKTQT là tất yếu khách quan

Nhu cầu con người ngày càng gia tăng, mỗi quốc gia không thể tự đáp ứng được hết nhu cầu đó

Mỗi quốc gia có những lợi thế riêng và những bất lợi riêng, Hội nhập để phát huy lợi thế và hạn chế những bất lợi

Hệ quả của việc hình thành chuỗi giá trị toàn cầu.

April 21, 2023 7

HNKTQT là tất yếu khách quan

Các lĩnh vực có xu hướng chuyên môn hoá ngày càng cao

Chậm hội nhập sẽ có nguy cơ tụt hậu kinh tế và đời sống

Hội nhập quá vội vã sẽ tốn chi phí cao để điều chỉnh và thích ứng

April 21, 2023 8

Liên kết kinh tế giữa các nước

Tham gia các liên kết kinh tế là một hình thức HNKTQT

Trong mỗi khối, mỗi tổ chức liên kết có những quy định riêng

Chấp nhận tham gia là phải tuân thủ các quy định này

April 21, 2023 9

Khu vực mậu dịch tự do (FTA)

FTA: Free Trade Area

April 21, 2023 10

Khu vực mậu dịch tự do (FTA)

FTA: Free Trade AreaCác nước thành viên phải: Cam kết hạ thấp hoặc loại bỏ các hàng rào Thuế

quan và phi thuế quan Thuế nhập khẩu hạ xuống 0 – 5% Các nước thành viên có thể duy trì chính sách thương

mại một cách độc lập với các nước không phải là thành viên

April 21, 2023 11

Liên minh thuế quan (CU)

CU: Custom Union Nội dung các thoả thuận giống như FTA Các nước thành viên sẽ thực hiện chính sách

thuế quan thống nhất với tất cả các nước

April 21, 2023 12

Thị trường chung (CM)

CM: Common Market Nội dung thoả thuận giống FTA và CU Hàng hoá, sức lao động, vốn đầu tư được di

chuyển tự do giữa các nước thành viên

April 21, 2023 13

Liên minh tiền tệ (MU)

MU: Monetary UnionCác nước thành viên thống nhất: Chính sách tiền tệ Giao dịch tiền tệ quốc tế Dự trữ tiền tệ Tỷ giá hối đoái Phát hành đồng tiền chung

April 21, 2023 14

Liên minh tiền tệ (MU)

MU: Monetary Union Ví dụ: Đồng tiền chung Châu Âu

(EUR) ra đời ngày 1/1/2000 và áp dụng thống nhất ngày 1/7/2002

Đồng tiền chung góp phần làm giảm chi phí giao dịch, thúc đẩy tự do hoá tài chính và thương mại

April 21, 2023 15

Liên minh kinh tế (EU)

EU: Economic Union Hai nước (hay nhiều hơn)

thành lập một thị trường chung Hàng hoá, dịch vụ, sức lao động

được di chuyển tự do trong khối Các nước thống nhất và phối hợp hài hoà các chính

sách kinh tế, tiền tệ Các nước thành viên có biểu thế quan chung đối với

các nước không phải thành viên Liên minh này có thể làm thay đổi cơ cấu kinh tế của

cả khu vực

Hàng hoá và dịch vụ di chuyển tự do

Thống nhất chính sách thuế quan với các nước không phải thành viên

Sức lao động và vốn đầu tư di chuyển tự do

Thống nhất dự trữ tiền tệ, phát hành đồng tiền chung, thống nhất giao dịch tiền tệ và chính sách tỷ giá hối đoái

Thống nhất và kết hợp hài hoà các chính sách kinh tế, tiền tệ, hình thành cơ cấu kinh tế khu vực

FTA +

CU + +

CM + + +

MU + + + +

EU + + + + +

Tóm tắt đặc trưng của các hình thức liên kết và HNKT khu vực

April 21, 2023 17

PHẦN 2

TỔ CHỨC THƯƠNG MẠI THẾ GiỚI

April 21, 2023Nguyễn Văn Xuân

April 21, 2023 18

Tổ chức thương mại thế giới (WTO)

WTO: World Trade Organization Thành lập ngày 01/01/1995 Đến ngày 19/4/2009 đã có 154 thành viên (Việt Nam

là thành viên thứ 150) Khối lượng giao dịch chiếm trên 98% giao dịch

thương mại thế giới Các quyết định của WTO thông qua trên cơ sở đồng

thuận của các nước thành viên

April 21, 2023 19

Mục tiêu của WTO

Nâng cao mức sống Tạo việc làm, tăng thu nhập Phát triển việc sử dụng các

nguồn lực của thế giới Mở rộng sản xuất và trao đổi

hàng hoá

April 21, 2023 20

Chức năng của WTO

Tạo thuận lợi cho việc thực thi, quản lý, vận hành và thúc đẩy mục tiêu của các hiệp định của WTO

Tạo diễn đàn đàm phán và khuôn khổ thực hiện kết quả đàm phán

Giải quyết tranh chấp thương mại Rà soát chính sách thương mại Tạo sự nhất quán trong hoạch định chính sách

thương mại toàn cầu

April 21, 2023 21

Nguyên tắc của WTO

1. Không phân biệt đối xử

MFN: Most Favoured Nation

Tất cả hàng hoá dịch vụ và doanh nghiệp của các thành viên WTO đều hưởng một chính sách chung bình đẳng

Thương mạiKhông

phân biệt đối xử

MFNĐối xử tối huệ quốc

NTĐối xử quốc gia

April 21, 2023 22

Nguyên tắc của WTO

1. Không phân biệt đối xử

NT: Nation Treatment

Không dành ưu đãi cho sản phẩm, dịch vụ của mình hơn sản phẩm dịch vụ của người nước ngoài trong thị trường nội địa

Thương mạiKhông

phân biệt đối xử

MFNĐối xử tối huệ quốc

NTĐối xử quốc gia

April 21, 2023 23

Nguyên tắc của WTO

2. Thương mại ngày càng tự do hơn thông qua đàm phán Đây là nguyên tắc “Tiếp cận thị trường” (market

access) các rào cản thương mại dần dần được loại bỏ Các thành viên mở cửa thị trường cho nhau

April 21, 2023 24

Nguyên tắc của WTO

3. Cạnh tranh công bằng Không cho phép sử dụng các biện pháp phi thuế quan

để cạnh tranh như: bán phá giá, bảo hộ sản xuất, hạn ngạch, hạn chế nhập khẩu...

April 21, 2023 25

Nguyên tắc của WTO

4. Có thể dự đoán Các thành viên phải minh bạch hoá các chính sách

kinh tế của mình Không có những thay đổi bất lợi cho thương mại

April 21, 2023 26

PHẦN 3

VIỆT NAM

và

TỔ CHỨC THƯƠNG MẠI THẾ GiỚI

April 21, 2023Nguyễn Văn Xuân

April 21, 2023 27

Quá trình gia nhập WTOcủa Việt Nam

Tháng 1/1995 nộp đơn Tháng 8/1996 Nộp “Bị vong lục” giới thiệu tổng

quan về nền kinh tế, chính sách vĩ mô, thương mại, quyền sở hữu trí tuệ của VN

Từ 1996-10/2006 các phiên họp và đàm phán 11/1/2007 VN chính thức là thành viên thứ 150 của

WTO

April 21, 2023 28

Cam kết của VN khi là thành viên của WTO

phải cam kết chấp nhận các nguyên tắc đa biên

Giảm mức độ bảo hộ thông qua việc loại bỏ các hàng rào thuế quan và phi thuế quan

Mở cửa cho các nhà đầu tư nước ngoài tham gia kinh doanh trong nhiều lĩnh vực dịch vụ

April 21, 2023 29

Cơ hội cho Việt Nam

Tăng vị thế trên trường quốc tế Có thị trường toàn cầu để phát triển thương

mại, thu hút đầu tư Được gở bỏ các rào cản thương mại, phân biệt

đối xử trong các nước thành viên Tiết kiệm chi phí quản lý, giao dịch, hải quan...

April 21, 2023 30

Cơ hội cho Việt Nam

Tạo thêm việc làm, tăng thu nhập cho người dân

Tăng trưởng kinh tế từ đó tăng phúc lợi xã hội Tạo động lực cạnh tranh, kích thích việc ứng

dụng các thành tựu khoa học, công nghệ mới

April 21, 2023 31

Thách thức đối với Việt Nam

Sự cạnh tranh gay gắt ngay cả giữa các nước thành viên

Một số DN không cạnh tranh nổi sẽ bị phá sản, tình trạng mất việc làm xảy ra

Sản phẩm nông nghiệp phải đối đầu cạnh tranh với các sản phẩm cùng loại của các nước phát triển

April 21, 2023 32

Thách thức đối với Việt Nam

Sản phẩm biến đổi gen hoặc chứa mầm bệnh có thể xâm nhập

Một số nước phát triển duy trì trợ cấp nông nghiệp ở mức cao làm nông sản xuất khẩu của VN giảm lợi thế

Một số giải pháp để thích ứng với HNKTQT và WTO

Về nông nghiệp Tăng cường đầu tư vào nghiên cứu nông nghiệp xây dựng thương hiệu cho nông sản đa dạng hoá các loại cây trồng, vật nuôi có khả

năng xuất khẩu sang các nước thành viên có ít ưu thế hơn

tăng cường hoạt động khuyến nông, khuyến lâm, khuyến ngư

April 21, 2023 33

Một số giải pháp để thích ứng với HNKTQT và WTO

Về Nông dân Nâng cao tay nghề của người lao động Nâng cao trình độ quản lý cho các chủ cơ sở

nông nghiệp

April 21, 2023 34

Một số giải pháp để thích ứng với HNKTQT và WTO

Về nông thôn Tích tụ ruộng đất có điều kiện Tạo ra việc làm phi nông nghiệp ở vùng nông

thôn (tiểu công nghiệp, du lịch và các dịch vụ khác)

phát triển hệ thống an sinh xã hội để bảo hiểm cho dân nông thôn khi mất mùa hoặc kém thu nhập

Xây dựng hệ thống các tổ chức tín dụng ở vùng nông thôn

April 21, 2023 35

Một số giải pháp để thích ứng với HNKTQT và WTO

Về thông tin Cung cấp nhiều thông tin hơn cho nông dân về

Phát triển thị trường Điều kiện tiếp cận thị trường xuất khẩu Các thông tin về tiêu chuẩn sản phẩm Quảng bá kết quả đối với các nhà sản xuất

nông nghiệp

April 21, 2023 36

Một số giải pháp để thích ứng với HNKTQT và WTO

Về cơ chế chính sách Hoàn thiện khung pháp lý Khuyến khích phát triển ngành nghề phi nông

nghiệp Xây dựng hệ thống các tổ chức tín dụng ở vùng

nông thôn

April 21, 2023 37

Một số giải pháp để thích ứng với HNKTQT và WTO

Về kỹ thuật Trang bị các phương tiện kỹ thuật trong việc

kiểm định chất lượng sản phẩm, giống vật nuôi và cây

April 21, 2023 38

Một số giải pháp để thích ứng với HNKTQT và WTO

Về thị trường Phát triển liên kết dọc giữa các tác nhân trong

chuỗi giá trị Quảng bá, xúc tiến thương mại

April 21, 2023 39

Một số giải pháp để thích ứng với HNKTQT và WTO

Quy hoạch vùng xây dựng các "khu công nghiệp làng" gồm các

xí nghiệp nhỏ và vừa, mô hình sản xuất hộ gia đình, các làng nghề truyền thống

thực hiện các qui hoạch vùng nguyên liệu nông sản theo hướng hàng hoá dựa trên cơ sở liên kết vùng

April 21, 2023 40

BÀI TẬP NHÓMNhận định tác động của hội nhập

đến ngành hàng KINH DOANH điển hình tại địa phương như thế nào?

Chiến lược ứng phó của nhà sản xuất, cơ quan quản lý trước những tác động của hội nhập là gì?