HOẠT ĐỘNG LOGISTIC CỦA TỔNG CÔNG TY TÂN CẢNG SÀI GÒN -

CƠ HỘI, THÁCH THỨC VÀ GIẢI PHÁP TRONG BỐI CẢNH COVID_19

TS. Nguyễn Thị Thúy Hồng

Đại học Kinh tế quốc dân

Hà Nội, ngày 12 tháng 11 năm 2020

LỜI DẪN• Cuộc “Đại phong tỏa” do COVID_19 khiến thế giới đối mặt với những

bất ổn và thách thức nghiêm trọng, hệ lụy có thể dẫn đến một cuộc đạisuy thoái kinh tế toàn cầu.

• Đại dịch COVID_19 làm đứt gãy một số chuỗi cung ứng toàn cầu, do đó,khi các nước đóng cửa, hạn chế lưu thông, các ngành sản xuất bị đìnhđốn, nhu cầu tiêu dùng giảm sút,… ngành dịch vụ logistics cũng ảnhhưởng

• Tổng Công ty Tân cảng Sài Gòn - một trong những đơn vị kinh doanhdịch vụ logistics lớn nhất của Việt Nam cũng chịu nhiều tác động làmảnh hưởng đến hoạt động kinh doanh.

• Việc nghiên cứu cơ hội, thách thức của Tổng Công ty Tân cảng Sài Gònnhằm đề xuất một số giải pháp tháo gỡ trong bối cảnh COVID_19 cònđang diễn biến phức tạp là cần thiết.

NỘI DUNG

CƠ HỘI VỚI TỔNG CÔNG TY TCSG TRONG BỐI CẢNH COVID_19

TỔNG QUAN VỀ TỔNG CÔNG TY TÂN CẢNG SÀI GÒN

THÁCH THỨC VỚI TỔNG CÔNG TY TCSG TRONG BỐI CẢNH

COVID_19

KIẾN NGHỊ - ĐỀ XUẤT

PHẦN 1:

GIỚI THIỆU TỔNG CÔNG TY TÂN CẢNG

• Là một doanh nghiệp quân đội

lớn trực thuộc Quân chủng Hải

Quân.

• Là nhà khai thác cảng container

hàng đầu Việt Nam với thị phần

container xuất nhập khẩu chiếm

trên 90% khu vực phía Nam và

gần 50% thị phần cả nước.

• Có hệ thống cảng biển dọc theo

chiều dài của đất nước.

• Có cảng Cát Lái thuộc Top 20

cảng container hàng đầu quốc tế.

TỔNG CÔNG TY TÂN CẢNG SÀI GÒN

LĨNH VỰC HOẠT ĐỘNG

KHAI THÁC CẢNG

VẬN TẢI VÀ DỊCH VỤ BIỂN

DỊCH VỤ LOGISTIC

CÁC DỊCH VỤ KHÁC

LỊCH SỬ PHÁT TRIỂN1989

Tân Cảng Sài Gòn

Thành lập ngày

15/3/1989 theo QĐ

số 41/QĐ-BQP

2006Công ty mẹ - con

2010Tổng CT Tân Cảng Sài Gòn

Chuyển đổi thành mô hình

công ty mẹ - công ty con

Chuyển thành Tổng công ty

Tân Cảng Sài Gòn theo Quyết

định số 418/QĐ-BQP

- 22 Công ty con

- 09 Công ty liên kết

- 13 Phòng/Ban

- 05 đơn vị trực thuộc SNP

2020Tổng CT Tân Cảng Sài Gòn

CƠ CẤU TỔ CHỨC

1. Chú trọng kiện toàn tổ chức, biên chế tinh, gọn, hiệu quả; xây dựng nguồn

nhân lực chất lượng cao.

2. Thực hiện chiến lược hiện đại hóa về công tác huấn luyện, đào tạo theo

phương châm “Chuyên sâu, thực chất, chuyên nghiệp cao”.

3. Chuẩn hóa hệ thống “Tiêu chuẩn chức vụ cán bộ”, “Tiêu chuẩn cấp bậc ngành

NGUỒN NHÂN LỰC

1. Là doanh nghiệp Quân đội có đội ngũ nguồn nhân lực chất lượng cao, tính chiến đấu và kỷ luật cao.

2. Công ty tích cực đổi mới công tác tiền lương, thưởng theo hướng chuyên sâu; đề cao trách nhiệm của

cán bộ trong đánh giá chất lượng, hiệu quả công việc ở từng cấp; bổ sung, hoàn thiện quy chế giám sát

tiền lương các công ty thành viên.

3. Thuê chuyên gia nước ngoài tư vấn trong công tác đào tạo và nhân rộng mô hình hoạt động nhóm ở các

đơn vị.

4. Thành lập trung tâm STC (liên kết với Hà Lan): tổ chức các khóa thực tiễn, đào tạo,…cho cán bộ nhân

viên và mở rộng ra dịch vụ giáo dục về lĩnh vực logictis

CƠ SỞ HẠ TẦNG

1. Sở hữu và Quản lý hệ thống Cảng từ Bắc đến Nam, đặc biệt Cảng Tân Cảng – Cát Lái có tổng diện tích

160ha, chiều dài cầu tàu 2.040m (lớn nhất VN) với 10 bến được trang bị 30 cẩu bờ hiện đại Panamax.

2. 18 cơ sở cảng đồng bộ với hệ thống kho bãi, có hơn 1.000 đầu kéo và Romooc; hơn 110 xà làn và gần

1.000.000 m2 kho vận hiện đại; tiếp nhận tàu container trọng tải đến 16 vạn tấn.

3. Sử dụng các chương trình quản lý, điều hành sản xuất tiên tiến như TOPX, TOPO-VN, OTM… giúp giảm

55% thời gian tàu nằm bến cho các hãng tàu; giảm 3/4 thời gian giao nhận hàng hóa cho khách hàng;

giảm 60% các vụ việc mất ATLĐ, ATGT…;

4. Triển khai “Cảng điện tử ePort”; “lệnh giao hàng điện tử (eDO) với các hãng tàu” giảm thời gian xe đứng

chờ ở cổng vào là 13.7 phút xuống còn 7 phút.

THỊ TRƯỜNG

1. Doanh nghiệp hàng đầu Việt Nam trong lĩnh vực dịch vụ cảng, logistics…, khai thác cảng container

2. Chiếm trên 90% thị phần khu vực phía Nam và chiếm gần 50% thị phần cả nước.

3. Chiếm 65% thị phần vận tải container bằng sà lan tuyến TP. Hồ Chí Minh - Cái Mép; 70% thị phần tuyến

đồng bằng sông Cửu Long; 43% thị phần tuyến sà lan Việt Nam - Campuchia…

VỊ THẾ CỦA TCT TCSG

• Hoạt động kinh doanh logistic của TCTTCSG phục vụ 25% tổng KNXNK cảnước

• Đóng góp khoảng 38% tổng số thu thuế xuất nhập khẩu

• Chiếm 8% tổng thu ngân sách quốc gia

• Các cảng của TCSG chiếm trên 50% thị phần container thông qua hệthống cảng toàn quốc

• Thuộc Top 20 cụm cảng container lớn nhất thế giới

• Top 10 doanh nghiệp dịch vụ logistic Việt Nam

• Giữ vai trò quan trọng trong kết nối lưu thông hàng hóa trong nước vàđẩy mạnh các dịch vụ logistics xuyên biên giới, phát triển bền vững kinhtế biển.

1. Tăng trưởng bình quân trên 20%/năm

2. Giá trị vốn hóa trên thị trường trên 40.000 tỷ đồng

3. Thu thuế XNK qua các cảng, ICD của TCSG đạt trên 50.000 tỷ đồng/năm. Đạt 16-18% nguồn thu thuế ngân

sách của TP.HCM

NGUỒN VỐN

• Tính đến hết ngày 27.10.2020, COVID-19 đã lây lan khắp toàncầu với hơn 48.875.030 triệu ca nhiễm và vượt 1.116.123 ca tửvong.

• Cuộc “Đại phong tỏa” do COVID-19 gây ra có thể khiến tăngtrưởng kinh tế toàn cầu trong năm 2020 lao dốc ở mức -5,2% và có khả năng sẽ là cuộc suy thoái nghiêm trọng thứ tư tronghơn 150 năm qua.

• Thế giới đang đối mặt với những bất ổn rất lớn, số liệu thốngkê về chỉ số bất ổn trong chính sách kinh tế toàn cầu GEPU tínhđến tháng 09/2020 đã ở mức đỉnh điểm là 412,05 so với thờiđiểm khủng hoảng tài chính 2008 - 2009 là 197,64 và tỷ lệ cácnền kinh tế phải đối mặt với suy thoái kinh tế là 92,9%, đây đềulà những mức cao nhất từ trước đến nay.

• 8 tháng đầu năm 2020, mặc dù bị ảnh hưởng khá mạnh do dịchCOVID-19 nhưng tổng sản lượng container thông qua các cảng củaTổng công ty vẫn tăng 8,8% so cùng kỳ, đạt 6.118.663 TEU và đạt66,1% kế hoạch năm 2020; tổng sản lượng dịch vụ logistics đạt164.593 tăng 2,7% so với cùng kỳ.

KHÁI NIỆM LOGISTICS

Theo Hội đồng quản trị logistics của Mỹ (Council of Logistics Management -

CLM) thì “Logistics là quy trình chuỗi cung ứng có nhiệm vụ lập kế hoạch, tổ

chức thực hiện và kiểm soát quá trình lưu chuyển, dự trữ hàng hoá, dịch vụ và

những thông tin liên quan từ điểm xuất phát đầu tiên đến nơi tiêu thụ cuối cùng

sao cho hiệu quả và phù hợp với yêu cầu của khách hàng”.

Theo quan niệm của Liên hợp quốc: “Logistics là hoạt động quản lý quá

trình lưu chuyển nguyên vật liệu qua các khâu lưu kho, sản xuất ra sản phẩm

cho tới tay người tiêu dùng theo yêu cầu của khách hàng”.

CHUỖI LOGISTICS

LÝ THUYẾT LOGISTICS

PHƯƠNG THỨC

LÝ THUYẾT LOGISTICS

Logistics bên thứ nhất (1PL): Chủ sở hữu tự mình tổ chức hoạt động Logistics

04 PHƯƠNG

THỨC

Logistics bên thứ hai (2PL): người cung cấp dịch vụ cho một hoạt động đơn lẻ trong

chuỗi các hoạt động logistics (vận tải, kho bãi, thủ tục hải quan, thanh toán,…)

Logistics bên thứ ba (3PL): thay mặt cho chủ hàng quản lý và thực hiện các dịch vụ

logistics cho từng bộ phận chức năng

Logistics bên thứ tư (4PL): là người quản trị cả quá trình logistics như nhận hàng từ

nơi sản xuất, làm thủ tục xuất, nhập khẩu đưa hàng đến nơi tiêu thụ cuối cùng

Logistics bên thứ năm (5PL): là người thiết kế và tái cấu trúc lại chuỗi cung ứng

QUY TRÌNH HOẠT ĐỘNG

LÝ THUYẾT LOGISTICS

03 CÔNG ĐOẠN

Phối hợp và gắn kết với hãng tàu

Nhà cung cấp container, hãng container

Các cơ quan quản lý nhà nước, cơ quan hữu quan

HIỆN TRẠNG TẠI VIỆT NAM

LÝ THUYẾT LOGISTICS

Chi phí logistic Việt Nam thuộc nhóm cao do cơ sở hạ tầng yếu kém.

Cao hơn nhiều các Quốc gia phát triển (Mỹ, Nhật bản)

Không khác biệt so với các nước đang phát triển (Thái Lan, Malaysia, ...)

Thị phần phần lớn thuộc về doanh nghiệp FDI: 70 – 80%

PHÂN TÍCH VỀ LOGISTICS TÂN CẢNG

ĐIỂM MẠNH ĐIỂM YẾU

Hệ thống kho cảng nằm ở các vị trí đắc địa trên cả nước

Mạng lưới Chi nhánh phân bổ khắp cả nước

Nguồn lực tài chính lớn mạnh

Data Khách hàng lớn

Tích cực ứng dụng công nghệ và các thiết bị hiện đại hóa

Việc ra quyết định thiếu linh hoạt với sự thay đổi của thị trường

Dịch vụ logistics vẫn còn tập trung vào các hoạt động giao nhận truyền

thống, đơn lẻ

Thiếu lực lượng lao động lành nghề

Dịch vụ, sản phẩm đang có sự chênh lệch lớn giữa miền Nam và miền

Bắc

CƠ HỘI THÁCH THỨC

Xu hướng chuyển dịch vận chuyển từ đường bộ sang đường thủy (nội

địa; quốc tế)

Dịch chuyển chuỗi cung ứng từ Trung quốc sang các nước Đông Nam Á

trong đó có Việt Nam

Hiệp định thương mại có hiệu lực ( EVFTA) cũng như thay đổi chính

sách của Chính phủ tăng thu hút hoạt động xuất/nhập khẩu kéo theo

Logistics được đẩy mạnh

Thương hiệu Tân Cảng Sài gòn giúp mảng Logistics dễ dàng tiếp cận

và gây ấn tượng với Khách hàng hơn

Áp lực cạnh tranh khốc liệt từ các nhà cung cấp dịch vụ quốc tế như EU

Thị trường EU đòi hỏi rất cao về chất lượng dịch vụ và khắt khe về pháp

lý.

Chi phí vận tải tại Việt Nam hiện đang ở mức cao và có sự điều tiết của

Chính phủ.

Các tranh chấp liên quan đến thương mại quốc tế ngày càng gay gắt.

Logistics tại Việt Nam là nghành trẻ nên Quy trình, công nghệ, nguồn

nhân lực có chuyên môn logictics toàn ngành còn yếu và thiếu.

LOGISTICS TÂN CẢNG

ĐIỂM MẠNH

LOGISTICS TÂN CẢNG

Hệ thống kho cảng nằm ở các vị trí đắc địa trên cả nước

Mạng lưới Chi nhánh phân bổ khắp cả nước

Nguồn lực tài chính lớn mạnh

Data Khách hàng lớn

Tích cực ứng dụng công nghệ và các thiết bị hiện đại hóa

ĐIỂM MẠNH

LOGISTICS TÂN CẢNG

CƠ HỘI

SWOT

LOGISTICS TÂN CẢNG

Xu hướng chuyển dịch vận chuyển từ đường bộ sang đường thủy (nội địa; quốc tế)

Dịch chuyển chuỗi cung ứng từ Trung quốc sang các nước Đông Nam Á trong đó có

Việt Nam

Hiệp định thương mại có hiệu lực ( EVFTA) cũng như thay đổi chính sách của Chính

phủ tăng thu hút hoạt động xuất/nhập khẩu kéo theo Logistics được đẩy mạnh

Thương hiệu Tân Cảng Sài gòn giúp mảng Logistics dễ dàng tiếp cận và gây ấn tượng

với Khách hàng hơn

SNP Logistics cũng chủ động làm tốt công tác chăm sóc khách hàng

truyền thống đồng thời tăng cường phối hợp hiệu quả với

Phòng Marketing của TCSG

Phát triển công tác thị trường, PR; triển khai tích cực chính sách khách

hàng thân thiết Loyalty; hoàn thiện quy trình điều hành bãi tập trung

cho ICD Long Bình; tích cực phối hợp với Cục Hải quan TP. Hồ Chí Minh

và các chi cục hải quan liên quan trong việc triển khai thực hiện Đề án

“Thủ tục hải quan trong logistics và chống ùn tắc hàng hóa xuất nhập

khẩu tại cảng Cát Lái”

SNP Logistics đã phát huy mạnh mẽ vai trò của đơn vị chủ trì quản trị, kết nối các công ty thành viên trong toàn hệ thống logistics; triển khai

hiệu quả công tác quản trị hệ thống, điều hành sản xuất bảo, đảm hoạt động của hệ thống cơ sở của cảng thông suốt, an toàn

SNP Logistics đẩy mạnh công tác phát triển thị trường, SNP Logistics vừa ký và triển khai dịch vụ với nhiều khách hàng mới: Trúng thầu

Panasonic Life Solution và ký 9 hợp đồng, cung cấp giải pháp dịch vụ 4PL cho khách hàng mới Master Sofa tại khu vực Bình Dương; triển

khai thêm gói dịch vụ C/O cho 2 khách hàng Danu Sài Gòn, Gain Lucky

Ngày 27-4, cảng Container Quốc tế Tân cảng Hải Phòng (TC-HICT) đón thành công tàu mẹ CSCL BOHAI SEA của hãng tàu COSCO khai thác

trên tuyến dịch vụ mới ACCI, kết nối trực tiếp Hải Phòng với bang California, Hoa Kỳ. Tàu mẹ CSCL BOHAI SEA có trọng tải 121,824 DWT với

sức chở 10,036 TEU là một trong 12 tàu khai thác trên tuyến dịch vụ hàng tuần xuyên Thái Bình Dương.

Tàu CSCL BOHAI SEA tại cảng Container Quốc tế Tân cảng Hải Phòng: Tuyến dịch vụ ACCI mới này có hải trình kết nối TC-HICT - Shanghai -

Ningbo - Long Beach - Oakland – Lianyungang - Shanghai - Ningbo - Shekou - Nansha – Singapore - Port Kelang - Nhava Sheva - Karachi -

Colombo - Laem Chabang - TC-HICT. Với tuyến dịch vụ này, hàng hoá từ miền Bắc Việt Nam được vận chuyển trực tiếp đến bờ Tây Hoa Kỳ

không cần phải trung chuyển tại cảng nước ngoài như trước đây. Điều này không chỉ giúp khách hàng giảm đáng kể chi phí logistics, chủ

động hơn trong công tác vận chuyển giao hàng mà còn giảm thiểu tối đa rủi ro tại các đầu mối kết nối trung chuyển.

Sáng 26/10/2020, siêu tàu Margrethe Maersk bắt đầu bốc dỡ container tại cảng Quốc tế Cái Mép – Thị Vải (CMIT Bà Rịa – Vũng Tàu). Đây là

một trong những con tàu container lớn nhất thế giới hiện nay, có chiều dài gần bằng bốn sân bóng. Chiều 25-10, tàu Margrethe Maersk

(quốc tịch Đan Mạch) đã cập cảng CMIT. Tàu này dài gần 400m, rộng 59m, có trọng tải 214.121 tấn, với sức chở lên đến 18.340 TEU (một TEU

tương đương thể tích của một container 20 feet).

CƠ HỘI

SWOT

LOGISTICS TÂN CẢNG

THÁCH THỨC

SWOT

LOGISTICS TÂN CẢNG

Áp lực cạnh tranh khốc liệt từ các nhà cung cấp dịch vụ quốc tế

Thị trường EU đòi hỏi rất cao về chất lượng dịch vụ và khắt khe về pháp lý

Chi phí vận tải tại Việt Nam hiện đang ở mức cao và có sự điều tiết của

Chính phủ

Các tranh chấp liên quan đến thương mại quốc tế ngày càng gay gắt

Logistics tại Việt Nam là ngành trẻ nên Quy trình, công nghệ, nguồn nhân

lực có chuyên môn logictics toàn ngành còn thiếu

ĐỊNH HƯỚNG VÀ CHIẾN LƯỢC PHÁT TRIỂN

PHÁT TRIỂN SẢN XUẤT KINH DOANH BỀN VỮNG

KHAI THÁC CẢNG

DỊCH VỤ LOGISTIC

VẬN TẢI BIỀN VÀ DỊCH VỤ

HÀNG HẢI

Trở thành Tập đoàn Kinh tế - Quốc phòng hàng đầu Việt

Nam trong lĩnh vực kinh tế biển và dịch vụ logistics gắn với

xây dựng và phát triển khu kinh tế - quốc phòng Trường Sa

ĐỊNH

HƯỚNG

CHIẾN

LƯỢC CHẤT LƯỢNG DỊCH VỤ HÀNG ĐẦU HƯỚNG TỚI KHÁCH HÀNG

QUẢN TRỊ TIÊN TIẾN, NHÂN LỰC CHUYÊN NGHIỆP, CÔNG NGHỆ HIỆN ĐẠI

KỶ LUẬT QUÂN ĐỘI, VĂN HÓA DOANH NGHIỆP, TRÁCH NHIỆM VỚI CỘNG ĐỒNG

31

Giải pháp phát triển dịch vụ logistics đối với Tổng Công ty Tân cảng trong bối cảnh đại dịch COVID_19

Chủ động và tích cực tuyên truyền các quy định, chính sách về phòng chốngdịch Covid-19

Chủ động ứng dụng công nghệ vào hoạt động sản xuất kinh doanh

SNP Logistics đẩy mạnh ứng dụng khách hàng đăng ký thủ tục dịch vụ vàthanh toán trực tuyến trên hệ thống cảng điện tử ePort và Lệnh giao hàngđiện tử (eDO)

Tổng công ty cần chủ động sẵn sàng “đón sóng” EVFTA

SNPL cũng sẽ đẩy mạnh liên kết với các doanh nghiệp logistics trong vàngoài nước; mở rộng kết nối thị trường quốc tế thông qua các diễn đàn, hệthống đại lý quốc tế nhằm quảng bá hình ảnh và thương hiệu SNPL

33

Xin trân trọng cảm ơn!