เจาะลกทกซอกทกมม

เหลาเรอทำงานอยางไร

เปดโลกการเรยนรเรองระบบการทำงานของเรอสบหาชนด

ไปพรอมกน ตงแตเรอแขงคาตามารนไปจนถงเรอดำนำใตทะเลลก

ทกหนามภาพอธบายกลไกการทำงานของชนสวนสำคญ รวมถงภาพ

แสดงการทำงานของระบบตางๆ เรมตงแตเรอนนลอยไดอยางไร ทกหวขอ

เจาะลกเรองราวความเปนมาและแนวโนมในอนาคตของเรอทกรปแบบ

อกทงยงมลงคเวบไซตเขาสโลกการเรยนรทนาตนตาตนใจ หาขอมล

เพมเตมในเรองทสนใจไดไรขดจำกด

หนงสอในชดนประกอบดวยอากาศยาน

รถยนต รถกระบะ และจกรยานพลงงานและกำลงงาน

เรอและเรอดำนำทองโลกอวกาศ

• ภาพประกอบชดเจนเขาใจงาย• ชำแหละกลไกการทำงานภายใน• ภาพแสดงกลไกสำคญครบถวน• อธบายกระจางทกเรองยนตรกรรม

Alex Pang วาดภาพประกอบหนงสอใหกบ

สำนกพมพหลายแหงมาแลวกวา 300 เลม เชยวชาญ

การวาดภาพประกอบโดยใชโปรแกรมภาพสามมต

ขนสงมาชวยเพมรายละเอยด สรางความสมจรงให

กบภาพและเขาใจงายมากยงขน

Steve Parker เปนนกเขยนและทปรกษาใหกบ

หนงสอวทยาศาสตรและธรรมชาตวทยามาแลวกวา

สองรอยเลม สำเรจการศกษาสาขาวทยาศาสตร

บณฑต (เกยรตนยมอนดบหนง) สาขาสตววทยา

อกทงยงเปนสมาชกอาวโสประจำสตวทยาสมาคม

แหงลอนดอนอกดวย

ISBN 978-616-527-173-8

ราคา 90 บาท9 7 8 6 1 6 5 2 7 1 7 3 8

เรอและเรอดำนำ

เรอและเรอดำนำ

เรอและเรอด�ำน�ำ

หากหนงสอเลมนผลตไมไดมาตรฐาน อาท หนากระดาษสลบกน หนาซ�า หนาขาดหาย ส�านกพมพยนดรบผดชอบเปลยนใหใหม

โดยสงมาเปลยนตามทอยดานบน หรอตดตอส�านกพมพเอมไอเอส โทรศพท 0-2294-8777 (สายอตโนมต)

บรรณาธการส�านกพมพ : ชดพงษ กววรวฒ ประสานงานฝายผลต : อสรย แจมข�าศลปกรรม : ภรณย สนองผน, อจฉรา ทบทมงาม, นรศรา ชอสลด พสจนอกษร : ศลษา ลอพงศไพจตร, ชนาภทร พรายม

ประสานงานสอสงพมพ : บษกร กหล ฝายการตลาด : ชลพชา ครนจต, มยร ศรมงคละพมพท : บรษท พมพด จ�ากด ผพมพ/ผโฆษณา : เสรม พนพนช

จดพมพโดย : ส�านกพมพเอมไอเอส55, 57 ซอยพระรามท 3 ซอย 53 ถนนพระราม 3แขวงบางโพงพาง เขตยานนาวา กรงเทพฯ 10120โทรศพท 0-2294-8777 (สายอตโนมต)โทรสาร 0-2294-8787 www.MISbook.com

จดจ�าหนายโดย : บรษท ซเอดยเคชน จ�ากด (มหาชน)1858/87-90 ชน 19 อาคารเนชนทาวเวอรถนนบางนา-ตราด แขวงบางนา เขตบางนา กรงเทพฯ 10260โทรศพท 0-2739-8222, 0-2739-8000โทรสาร 0-2739-8356-9 www.se-ed.com

เรอง : สตฟ พารคเกอรภาพประกอบ : อเลกซ แพงแปล : จารยศ สวรรณบตร

ISBN : 978-616-527-173-8ราคา : 79 บาทพมพครงท 1 : มถนายน 2554

ภายใตลขสทธของ MILES KELLY PUBLISHING LTD of The Bardfield Centre, Great Bardfield, Essex CM7 4SL, England

ลขสทธภาษาไทย : ส�านกพมพเอมไอเอสc

c

เรอและเรอด�ำน�ำ

สงวนลขสทธตามพระราชบญญตลขสทธ พ.ศ. 2537 โดยส�านกพมพเอมไอเอส หามน�าสวนหนงสวนใดของหนงสอเลมนไปลอกเลยนแบบ ท�าส�าเนา ถายเอกสาร หรอน�าไปเผยแพรบนอนเตอรเนตและเครอขายตางๆ ไมวาในรปแบบใดๆ นอกจากจะไดรบอนญาตเปนลายลกษณอกษรจากทางส�านกพมพเทานน

ชอผลตภณฑและเครองหมายการคาตางๆ ทอางถงเปนของบรษทนนๆ

หากหนงสอเลมนผลตไมไดมาตรฐาน อาท หนากระดาษสลบกน หนาซ�า หนาขาดหาย ส�านกพมพยนดรบผดชอบเปลยนใหใหม

โดยสงมาเปลยนตามทอยดานบน หรอตดตอส�านกพมพเอมไอเอส โทรศพท 0-2294-8777 (สายอตโนมต)

บรรณาธการส�านกพมพ : ชดพงษ กววรวฒ ประสานงานฝายผลต : อสรย แจมข�าศลปกรรม : ภรณย สนองผน, อจฉรา ทบทมงาม, นรศรา ชอสลด พสจนอกษร : ศลษา ลอพงศไพจตร, ชนาภทร พรายม

ประสานงานสอสงพมพ : บษกร กหล ฝายการตลาด : ชลพชา ครนจต, มยร ศรมงคละพมพท : บรษท พมพด จ�ากด ผพมพ/ผโฆษณา : เสรม พนพนช

จดพมพโดย : ส�านกพมพเอมไอเอส55, 57 ซอยพระรามท 3 ซอย 53 ถนนพระราม 3แขวงบางโพงพาง เขตยานนาวา กรงเทพฯ 10120โทรศพท 0-2294-8777 (สายอตโนมต)โทรสาร 0-2294-8787 www.MISbook.com

จดจ�าหนายโดย : บรษท ซเอดยเคชน จ�ากด (มหาชน)1858/87-90 ชน 19 อาคารเนชนทาวเวอรถนนบางนา-ตราด แขวงบางนา เขตบางนา กรงเทพฯ 10260โทรศพท 0-2739-8222, 0-2739-8000โทรสาร 0-2739-8356-9 www.se-ed.com

เรอง : สตฟ พารคเกอรภาพประกอบ : อเลกซ แพงแปล : จารยศ สวรรณบตร

ISBN : 978-616-527-173-8ราคา : 79 บาทพมพครงท 1 : มถนายน 2554

ภายใตลขสทธของ MILES KELLY PUBLISHING LTD of The Bardfield Centre, Great Bardfield, Essex CM7 4SL, England

ลขสทธภาษาไทย : ส�านกพมพเอมไอเอสc

c

เรอและเรอด�ำน�ำ

สงวนลขสทธตามพระราชบญญตลขสทธ พ.ศ. 2537 โดยส�านกพมพเอมไอเอส หามน�าสวนหนงสวนใดของหนงสอเลมนไปลอกเลยนแบบ ท�าส�าเนา ถายเอกสาร หรอน�าไปเผยแพรบนอนเตอรเนตและเครอขายตางๆ ไมวาในรปแบบใดๆ นอกจากจะไดรบอนญาตเปนลายลกษณอกษรจากทางส�านกพมพเทานน

ชอผลตภณฑและเครองหมายการคาตางๆ ทอางถงเปนของบรษทนนๆ

www.FactsforprojectS.COM

www.mileskelly.net

info@mileskelly.net

First published in 2009 by Miles Kelly Publishing LtdBardfield Centre, Great Bardfield, Essex, CM7 4SL

Copyright © Miles Kelly Publishing Ltd 2009

This edition printed in 2009

Editorial Director: Belinda GallagherArt Director: Jo BrewerDesign Concept: Simon LeeVolume Design: Rocket DesignCover Designer: Simon LeeIndexer: Gill LeeProduction Manager: Elizabeth BrunwinReprographics: Stephan Davis, Ian PaulynConsultants: John and Sue Becklake

All rights reserved. No part of this publication may be reproduced, stored in a retrieval system, or transmitted by any means, electronic, mechanical, photocopying, recording or otherwise, without the prior permission of the copyright holder.

ACKNOWLEDGEMENTS

All panel artworks by Rocket Design

The publishers would like to thank the following

sources for the use of their photographs:

Corbis: 16 Andy Newman/epa; 18 Atlantide Phototravel;

27 Paul A. Souders; 29 Lester Lefkowitz

Fotolia: 6 (b) Alexander Rochau; 7 (b) Snowshill;

9 Forgiss; 11 linous; 33 Aaron Kohr

Rex Features: 13 Neale Haynes; 15 Stuart Clarke;

21 Sipa Press; 23; 31 Sipa Press; 37 c.W. Disney/Everett

Photo Library: 7 (c) Bernard van Dierendonck

Science Photo Library: 34 Alexis Rosenfeld

All other photographs are from Miles Kelly Archives

บรเวณขวาดานบนของทกหนาจะมลงกเขาอนเตอรเนตเพอสงเสรมการเรยนร ทานเขาไปชมไดท www.factsforpro jects.com ชมภาพ ศกษาขอมลเพมเตม วดโอ รวมกจกรรมแสนสนก และลงกไปยงเวบเพมเตมมากมายโดยไมเสยคาใชจาย ทงหมดนเปนสทธของทาน และไมควรคดลอกหรอน�าไปเผยแพรเพอจดประสงคทางการคาเอาก�าไร

หากทานตดสนใจใชอนเตอรเนตผานคอมพวเตอรของทาน มขอมลททานจ�าเปนตองรดงน

• คอมพวเตอร ไมโครซอฟท วนโดว XP หรอเวอรชนลาสด หรอแมคอนทอช ปฏบตการ OS X หรอเวอรชนลาสด

และแรม 512 เมกะไบต

• บราวเซอร เชน Microsoft®Internet Explorer 7, Firefox 2.X หรอ Safari 3.X

• ตออนเตอรเนตผานโมเดม (แนะน�า 56 Kbps) หรอบรอดแบนดทเรวกวา

• บญชเขาใชอนเตอรเนตของผให บรการ (ISP)

• การดเสยงเพอใชฟงเสยง

เมอลงกเขาไมไดwww.factsforprojects.com จะไดรบการตรวจสอบเปนประจ�าเพอใหมนใจวาใหบรการขอมลแกทานได บางครงเวบไซตอาจแสดงขอความวาไมท�างาน หากเปนกรณน ใหทานลองเขาอกครง

ปลอดภยไวกอน เมอทานใชอนเตอรเนต โปรดตรวจสอบใหแนใจวาทานปฏบตตามค�าแนะน�าดงตอไปน

• ขออนญาตผปกครองกอนเขาใช

• อยาใหขอมลสวนบคคล เชน ชอ ทอยอเมลของทาน

• หากเวบไซตใหทานเขาใชหรอกรอก ขอมลโดยใชชอหรออเมล ใหปรกษาผปกครองกอน

• หากทานไดรบอเมลจากคนแปลกหนา ใหบอกผใหญและอยาตอบขอความ นนกลบ

• อยานดพบคนทคยผานทางอนเตอรเนตเปนอนขาด

ส�านกพมพ Miles Kelly ไมรบผดชอบวา ขอมลในเวบไซตทนอกเหนอจากของ ทางส�านกพมพจะเหมาะสมหรอถกตอง เดกควรอยในความดแลของผปกครองขณะใชอนเตอรเนต และไมควรพดคยผานทางอนเตอรเนต

เรอและเรอด�ำน�ำ

สารบญเมอเรอรางทา 6

เรอยอชต 8

เรอแขงคาตามารน 10

เจตสก 12

เรอเรวเครองยนตพวงทาย 14

เรอยนตนอกชายฝง 16

เรอไฮโดรฟอยล 18

เรอโฮเวอรคราฟตทางทหาร 20

เรอโฮเวอรคราฟตขนสงผโดยสาร 22

เรอส�าราญ 24

เรอขนสงสนคา 26

เรอบรรทกตคอนเทนเนอร 28

เรอบรรทกน�ามน 30

เรอบรรทกเครองบน 32

เรอด�าน�า 34

เรอใตน�าลก 36

อภธานศพท 38

ดชน 40

เรอและเรอด�ำน�ำ

เรอง : สตฟ พารคเกอรภาพประกอบ : อเลกซ แพง

6

2. น�าทถกแทนทจะสรางแรงพยงหรอแรงลอยตว

เรอ

น�า

1. เรอดนน�าไปดานขางหรอแทนทน�าจ�านวนหนง

3. เมอน�าหนกของน�าทถกแทนทเทากบน�าหนกของเรอเรอจะลอย

มนษยคนแรกนงบนตนไมทโคนลงลอยไป

ตำมแมน�ำ ตอมำจงไดน�ำขอนไมมำมดตอกน

เปนแพ หลงจำกนนจงเรมควำนทอนไม ให

เปนรตรงกลำงท�ำเปนเรอแคน นบเปนจดเรมตน

ปรำกฏกำรณของมนษยชำต นบพนปกอนท

จะมรถหรอเครองบน พอคำทงหลำยขนสนคำ

ล�ำคำลองไปตำมแมน�ำหรอแนวชำยฝง ในขณะท

นกส�ำรวจหลำยตอหลำยคนเดนทำงเบกโลก

ขำมมหำสมทร ลงหลกปกฐำนยงดนแดนใหม

เมองตำงๆ ผดขนตำมแนวชำยฝง สำยน�ำจง

เปนเสนทำงคมนำคมเสนส�ำคญนบแตนน

เมอเรอรางทา

คนพายเรอคายกใชไมพายสองดานคมเรอไ

ดครบทกรปแบบ

ไมวาจะเปนพาย บงคบเลยว และหยดเรอ

จะจมหรอจะลอยอารคมดสแหงยคกรกโบราณคอผคนพบ

ความจรงทางวทยาศาสตรวาเหตใดเรอจงลอย

วตถทถกปลอยลงน�าจะดนน�าไปดานขางหรอ

แทนทน�านนเอง น�าจะดนกลบดวยแรงพยง

เทากบน�าหนกของน�าทถกแทนทไป หาก

วตถลอยต�าไดท แรงดนของน�าทถกแทนท

กจะพอดกบน�าหนกของวตถนน วตถก

จะลอย ซงกอนหนหนกๆ จมกเพราะวา

น�าหนกของกอนหนนมากกวาน�าหนกของ

น�าทถกแทนทไปนนเอง

ล�าเรอสงตระหงานมกมสายระโยงระยางตาม

แบบฉบบ ทกวนนยงคงเปนทนยมอยางแพรหลาย

ไมพายกบ ใบเรอหากตองการลองเรอไปทไหนสกแหง เราตองใชแรงขบเคลอนสองมอมนษยจงเปนเสมอนไมพายเลมแรกทจมลงน�า แขนครงหนงวดทวนกระแสน�า ตอมากมไมพายและไมกรรเชยง ซงมผวหนาตดทใหญขน แตกยงตองออกแรงมากอยด ใบเรอ จงเรมใชมากวา 5,000 ปแลวเพอดกแรงลม ถงอยางนน ไมกรรเชยงยงคงจ�าเปนอย เพราะใบเรอทออกแบบมาใหใชเดนทางยามมลม หรอไมกตองใชวธพลกใบเรอทวนลม ซงยงไมมในสมยนน จนกระทงอก 4,000 ปตอมา

6

2. น�าทถกแทนทจะสรางแรงพยงหรอแรงลอยตว

เรอ

น�า

1. เรอดนน�าไปดานขางหรอแทนทน�าจ�านวนหนง

3. เมอน�าหนกของน�าทถกแทนทเทากบน�าหนกของเรอเรอจะลอย

มนษยคนแรกนงบนตนไมทโคนลงลอยไป

ตำมแมน�ำ ตอมำจงไดน�ำขอนไมมำมดตอกน

เปนแพ หลงจำกนนจงเรมควำนทอนไม ให

เปนรตรงกลำงท�ำเปนเรอแคน นบเปนจดเรมตน

ปรำกฏกำรณของมนษยชำต นบพนปกอนท

จะมรถหรอเครองบน พอคำทงหลำยขนสนคำ

ล�ำคำลองไปตำมแมน�ำหรอแนวชำยฝง ในขณะท

นกส�ำรวจหลำยตอหลำยคนเดนทำงเบกโลก

ขำมมหำสมทร ลงหลกปกฐำนยงดนแดนใหม

เมองตำงๆ ผดขนตำมแนวชำยฝง สำยน�ำจง

เปนเสนทำงคมนำคมเสนส�ำคญนบแตนน

เมอเรอรางทา

คนพายเรอคายกใชไมพายสองดานคมเรอไ

ดครบทกรปแบบ

ไมวาจะเปนพาย บงคบเลยว และหยดเรอ

จะจมหรอจะลอยอารคมดสแหงยคกรกโบราณคอผคนพบ

ความจรงทางวทยาศาสตรวาเหตใดเรอจงลอย

วตถทถกปลอยลงน�าจะดนน�าไปดานขางหรอ

แทนทน�านนเอง น�าจะดนกลบดวยแรงพยง

เทากบน�าหนกของน�าทถกแทนทไป หาก

วตถลอยต�าไดท แรงดนของน�าทถกแทนท

กจะพอดกบน�าหนกของวตถนน วตถก

จะลอย ซงกอนหนหนกๆ จมกเพราะวา

น�าหนกของกอนหนนมากกวาน�าหนกของ

น�าทถกแทนทไปนนเอง

ล�าเรอสงตระหงานมกมสายระโยงระยางตาม

แบบฉบบ ทกวนนยงคงเปนทนยมอยางแพรหลาย

ไมพายกบ ใบเรอหากตองการลองเรอไปทไหนสกแหง เราตองใชแรงขบเคลอนสองมอมนษยจงเปนเสมอนไมพายเลมแรกทจมลงน�า แขนครงหนงวดทวนกระแสน�า ตอมากมไมพายและไมกรรเชยง ซงมผวหนาตดทใหญขน แตกยงตองออกแรงมากอยด ใบเรอ จงเรมใชมากวา 5,000 ปแลวเพอดกแรงลม ถงอยางนน ไมกรรเชยงยงคงจ�าเปนอย เพราะใบเรอทออกแบบมาใหใชเดนทางยามมลม หรอไมกตองใชวธพลกใบเรอทวนลม ซงยงไมมในสมยนน จนกระทงอก 4,000 ปตอมา

7

ตลบลกปนกนน�า

ใบจกร เพลาใบพดเชอมไปยงเครองยนต

แรงขบ

เรอยนตทองเทยวเปน

เสมอนโรงแรมสวนบคคล

เพยบพรอมดวยสงอ�านวย

ความสะดวกครบครน

>>> เรอและเรอด�ำน�ำ <<<

ตลบลกปนกนรนเพลาใบจกรหมนใบจกร

ใบจกรมมดานขางใบจกรหมนเกลยวผานน�าไปขางหนาดนน�ากลบมาดวยแรงมหาศาล

ใบจกรชนะเลศ!เครองยนตไอน�าเปนปจจยผลกดนการปฏวตอตสาหกรรมในชวงปลายศตวรรษท 18 และตนศตวรรษท 19 กน�ามาใชกบเรอในเวลาตอมาไมนานนก เรอกลไฟในชวงบกเบกนนน�าระหดวดน�าทนยมใชกนในสมยนนมาปรบใชเปนใบจกรเรอ นกประดษฐจ�านวนหนงไดทดลองออกแบบใบจกรหรอเกลยวน�า ซงน�าหลกเกลยวของอารคมดสทใชวดน�ามาดดแปลงใชในวธกลบกน ป ค.ศ. 1845 ราชนาวแหงองกฤษน�าเรออะเลกโตทใชระหดวดน�ามาแขงกบเรอแรตเลอรทใชใบจกร ผเขาชงอยางใบจกรชนะสบายๆ และนบตงแตนนใบจกรกชนะเลศ!

ใหญกวาและเรวกวาเรอประเภทใหมๆ หลายล�าพฒนามา

ตอเนอง เชน เรอบรรทกน�ามนเชงพาณชย

ทพฒนามาตงแตชวง ค.ศ. 1860-1869

และเรอบรรทกเครองบนทางการทหาร

ตงแตชวง ค.ศ. 1920-1929 เปนตน

หากจะพดถงเรอในเชงสนทนาการ เรา

กมเรอยนตสดหรส�าหรบคนทมเงนถง

เงนถง หรอคนทเบยนอยหอยนอยก

อาจจะเปนเจตสกและเรอใบ การเดนเรอ

จะสะดวกขนหากเรอนนมหองบงคบการ

พรอมดวยอปกรณรนใหมครบครน เชน

เรดาร คลนโซนาร แผนทอากาศดาวเทยม

และจพเอส

นายทายเรออาจเปนคนคอยคดทายเรอกจรง แตกปตนเปนผมอ�านาจสงสดในการออกค�าสง

เนองจากน�ามนแพงขนเรอยๆ

เราจงควรน�าใบเรอกลบมาใชอยางจรงจง

มหาสมทรทเชยวกราก กระแสน�าซดสง

และพายแปรปรวนจะยงคงทาทาย

เหลาชาวเรอผช�านาญการณใหพฒนา

ยงๆ ขนไปในอนาคตไดเปนอยางด

เรยนรและคนพบเรองราวของเรอทกล�าทอวดโฉมในหนงสอเลมนใหมากขนไปอกท www.factsforprojects.com

8

เสากระโดงเรอ เสาทตงตระหงานนเรยกวา เสากระโดงเรอ มไวส�าหรบยดยอดใบเรอและขงใบเรอใหตรงดง

หนงในเรอยอชตทล�าใหญทสดในโลกคอ

มลทสฟาลคอน มเสากระโดงเรอ

สงถง 58 เมตร มใบเรอ 15 ใบ ยาว

88 เมตร ยาวเทากบสนามฟตบอล

เลยทเดยว

ดาดฟาเรอ

แรงดนลมท�าใหเรอเอยงไปดานขาง

ลม

กระดกงชวยตานไมใหลมผลกเรอไปดานขาง จงท�าใหเรอแลนไปดานหนาได

ล�าเรอ

ใบเรอ

เรอถกดนไปดานหนา

กระดกง

เรอยอชต มำกกวำ 5,000 ปมำแลว เรองรำว

ทงหมดเรมตนขนทแมน�ำไนลแหงอยปต

โบรำณ ผคนอำศยลมใหพดเรอไป

ขำงหนำ หำกใหยอนไปไกลกวำนนเรำใช

ไมพำย กำรลองเรอยอมสบำยกวำกำร

พำยเรอ แตกไดแคเวลำมลมเทำนน เรอ

ยอชตเปนเรอเพรยวเลก น�ำหนกเบำ เรำ

ใชเพอควำมบนเทงเรงรมย หรอแขงขน

มำกกวำทจะใชขนสมภำระจ�ำนวนมำก

รไวใชวา จนกระทงเมอ 1,100 ปทแลว เรอใบจะ

มใบเรอใหญเปนรปสเหลยมจตรสท ใช

แรงลมดนเทำนน ตอมำเรำจงประดษฐ

ใบเรอสำมเหลยมตะแคงทเหวยงไปมำ

เพอดกแรงลมไดจำกทกทศทกทำง

อนาคตจะเปนอยางไร ตนทนพลงงำนในปจจบนรำคำแพง แต

แรงลมนนฟร นกออกแบบเรอก�ำลง

พยำยำมสรำงเรอบรรทกสมภำระล�ำใหญ

โดยใชทงเครองยนตและใบเรอ

ใบเรอ

ผนหนา

ป ค.ศ. 1989 ทอวน พพอต อาย 77 ปลองเรอขามมหาสมทรแอตแลนตกเพยงล�าพง ใชเวลารวม 72 วน

ใบเรอท�างานอยางไรแขนใบจะเปนตวขงใบเรอเพอรบลม เมอลมปะทะจะดนเรอไปทงขางหนาและดานขางเพยงเลกนอย เรอจะไมเคลอนทไปดานขางเพราะรปทรงของล�าเรอและกระดกงใหญชวยตานเอาไว ใบเรอจะมรปทรงเปนมมโคงเหมอนปกเครองบน ลมจะพดผานมมโคงนไดเรวกวาพดผานชวงลางของใบ (ดหนา 19) เพอลากเรอไปตามทาง

8

เสากระโดงเรอ เสาทตงตระหงานนเรยกวา เสากระโดงเรอ มไวส�าหรบยดยอดใบเรอและขงใบเรอใหตรงดง

หนงในเรอยอชตทล�าใหญทสดในโลกคอ

มลทสฟาลคอน มเสากระโดงเรอ

สงถง 58 เมตร มใบเรอ 15 ใบ ยาว

88 เมตร ยาวเทากบสนามฟตบอล

เลยทเดยว

ดาดฟาเรอ

แรงดนลมท�าใหเรอเอยงไปดานขาง

ลม

กระดกงชวยตานไมใหลมผลกเรอไปดานขาง จงท�าใหเรอแลนไปดานหนาได

ล�าเรอ

ใบเรอ

เรอถกดนไปดานหนา

กระดกง

เรอยอชต มำกกวำ 5,000 ปมำแลว เรองรำว

ทงหมดเรมตนขนทแมน�ำไนลแหงอยปต

โบรำณ ผคนอำศยลมใหพดเรอไป

ขำงหนำ หำกใหยอนไปไกลกวำนนเรำใช

ไมพำย กำรลองเรอยอมสบำยกวำกำร

พำยเรอ แตกไดแคเวลำมลมเทำนน เรอ

ยอชตเปนเรอเพรยวเลก น�ำหนกเบำ เรำ

ใชเพอควำมบนเทงเรงรมย หรอแขงขน

มำกกวำทจะใชขนสมภำระจ�ำนวนมำก

รไวใชวา จนกระทงเมอ 1,100 ปทแลว เรอใบจะ

มใบเรอใหญเปนรปสเหลยมจตรสท ใช

แรงลมดนเทำนน ตอมำเรำจงประดษฐ

ใบเรอสำมเหลยมตะแคงทเหวยงไปมำ

เพอดกแรงลมไดจำกทกทศทกทำง

อนาคตจะเปนอยางไร ตนทนพลงงำนในปจจบนรำคำแพง แต

แรงลมนนฟร นกออกแบบเรอก�ำลง

พยำยำมสรำงเรอบรรทกสมภำระล�ำใหญ

โดยใชทงเครองยนตและใบเรอ

ใบเรอ

ผนหนา

ป ค.ศ. 1989 ทอวน พพอต อาย 77 ปลองเรอขามมหาสมทรแอตแลนตกเพยงล�าพง ใชเวลารวม 72 วน

ใบเรอท�างานอยางไรแขนใบจะเปนตวขงใบเรอเพอรบลม เมอลมปะทะจะดนเรอไปทงขางหนาและดานขางเพยงเลกนอย เรอจะไมเคลอนทไปดานขางเพราะรปทรงของล�าเรอและกระดกงใหญชวยตานเอาไว ใบเรอจะมรปทรงเปนมมโคงเหมอนปกเครองบน ลมจะพดผานมมโคงนไดเรวกวาพดผานชวงลางของใบ (ดหนา 19) เพอลากเรอไปตามทาง

9

เรอทมใบเรอใหญทสด

ตองยกให คลปเปอร”

ทขนใบชาและเครองเทศ

จากเอเชยตะวนออกไปยง

ยโรปและอเมรกาเหนอ

เรอคตตซารกออกจากทา

ครงแรกป ค.ศ. 1869 ม

ใบเรอถง 30 ใบ ขนาด

พนทรวมทงสน 3,000

ตารางเมตร ใหญกวา

สนามเทนนส 10 สนาม

รวมกนเสยอก

ใบเรอหลก

>>> เรอและเรอด�ำน�ำ <<<

นกเลนวนดเซรฟเรงความเรวไดถง 90 กม./ชม.

เยยมชมหนงในเรอยอชตล�าใหญและหรหราตระการตาทสดไดท www.factsforprojects.com

แขนใบ ไมหรอทอแขนใบนจะเชอมตดกบบรเวณปลายใบเรอดานลาง แขนใบสามารถหมนไปรอบๆ ตามทศทลมพดได

โครงเรอและผนงผนกน�า โครงรปตวยชวยใหล�าเรอ (ตวถงหลกของเรอ) แกรงและคงรปเอาไว ได โดยมรเพอรกษาน�าหนกเรอ ผนงผนกน�าจะเปนเหมอนฝาก�าแพงแบงล�าเรอใหเปนหองๆ

ใบเรอ เรอยอชตบางล�าม ใบเรอใบเดยว บางล�ากมถง 20 ใบหรอมากกวานน ใบเรอนท�ามาจากผาใบททนทานมาก ไมฉกขาด หรออาจจะเปนเสนใยธรรมชาต เชน ฝายหรอปาน (ลนน) หรอเสนใยสงเคราะห เชน ไนลอน และโพลเอสเตอร เปนตน

สายระยาง เชอกชนดตางๆ จะชวยขงเสากระโดงเรอ (สายตรง) และขยบใบเรอ (สายเคลอน) สายระยางนจะท�ามาจากเสนใยทแขงแรง เรยบลน และเปนเชอกพวน

การแลนเรอใบป ค.ศ. 1948 นวแมน ดารบ ประดษฐกระดาน โตคลนขนมา โดยการตรงใบเรอและเสากระโดงไวดวยขอตอหมนไดทเชอมกบเรอทองแบนขนาดเลก ผขบจะยดแขนใบทงสองไวและบดใบเรอใหเอยงรบลม ผแลนเรอจะโนมตวไปตามกระดาน และคอยเอนหลงกลบมา เพอไมใหกระดานหงายทอง

คำตำมำรน คอเรอใบทมล�ำเรอ 2 ล�ำ

ขนำดเทำๆ กน มกไดเปรยบเรอทองเดยว

ปกตทวไป เชน ตวเรอกวำงกวำมำกจน

ท�ำใหคว�ำยำก สวนของล�ำเรอจะเรยกวำ

“วำกำส (vakas)” ซงวำกำสนจะมดำดฟำ

เรอหนงแหงหรอมำกกวำหนงเรยกวำ

“อำกำส (akas)” เปนตวเชอมล�ำเรอและ

เปนทตงของเสำกระโดง คำตำมำรนใชงำน

กนในแถบเอเชยใตมำรวมศตวรรษแลว

แตเรมเปนทยอมรบใหเปนกำรแขงขน

อยำงเปนทำงกำรในชวง ค.ศ. 1970-

1979 นเอง

รไวใชวา ชวง ค.ศ. 1690-1699 โจรสลดมอสมครเลน

อยำง วลเลยม แดมเปยร ไดแถลงวธกำรท�ำเรอ

แคนสองชนทอำวเบงกอล มหำสมทรอนเดย

แตชำงสรำงเรอกไมไดน�ำแบบทเขำกลำวมำใช

จนกระทง นำธำเนยล เฮอรเรสชอฟฟ สรำง

เจำคำตำมำรนขนในป ค.ศ. 1876-1877

10

เรอทองคคาตามารน

เรอทองเดยวทมกระดกงยาว

เรอสามทองไตรมารน

เรอทองเดยว

พวงมาลย

หางเสอ

แขนใบ

ราวจบ

ตงแตชวง ค.ศ. 1970-1979 คาตามารนขนาดใหญ

ทตดตงเครองยนตกลายเปนทนยมในฐานะเรอเรว

ขามฟากส�าหรบพาผคนและยานพาหนะแมแตรถบรรทก

ขนาดใหญๆ แลนเรอในยามทะเลคกคะนองไดนมนวล

และปลอดภยกวาเรอไฮโดรฟอยล

เรอแขงคาตามารน

ทองเรอเดยวและทองเรอคท�างานอยางไรเรอทองเดยวอาจจะคว�าไดหากเราบรรทกสมภาระมากและมเสากระโดงเรอสงเกนไป เรอทองเดยวทมกระดกงเรอยาวจะทรงตวไดดกวา เพราะกระดกงนจะชวยถายน�าหนกลงไปดานลาง ดานบนจงคว�ายากขน คาตามารนและไตรมารน (เรอทมสามทอง) จะมฐานทกวางกวา ดาดฟาเรอใหญกวาเพอบรรทก ลกเรอ ผโดยสาร และอปกรณตางๆ

กระดกง จะชวยตานแรงดนทผลกเรอไปดานขาง ชวยท�าใหเรอเคลอนทไปขางหนาได

ทายเรอ บรเวณนเป นส วนหลงหรอทายสดของเรอมกจะมหางเสอตดไว เพอใชคดทาย

ใบเรอ คาตามารนจะมใบเรอทใหญกวาเรอทองเดยว เพราะวาทรงตวบนน�าไดเสถยรกวา

คำตำมำรน คอเรอใบทมล�ำเรอ 2 ล�ำ

ขนำดเทำๆ กน มกไดเปรยบเรอทองเดยว

ปกตทวไป เชน ตวเรอกวำงกวำมำกจน

ท�ำใหคว�ำยำก สวนของล�ำเรอจะเรยกวำ

“วำกำส (vakas)” ซงวำกำสนจะมดำดฟำ

เรอหนงแหงหรอมำกกวำหนงเรยกวำ

“อำกำส (akas)” เปนตวเชอมล�ำเรอและ

เปนทตงของเสำกระโดง คำตำมำรนใชงำน

กนในแถบเอเชยใตมำรวมศตวรรษแลว

แตเรมเปนทยอมรบใหเปนกำรแขงขน

อยำงเปนทำงกำรในชวง ค.ศ. 1970-

1979 นเอง

รไวใชวา ชวง ค.ศ. 1690-1699 โจรสลดมอสมครเลน

อยำง วลเลยม แดมเปยร ไดแถลงวธกำรท�ำเรอ

แคนสองชนทอำวเบงกอล มหำสมทรอนเดย

แตชำงสรำงเรอกไมไดน�ำแบบทเขำกลำวมำใช

จนกระทง นำธำเนยล เฮอรเรสชอฟฟ สรำง

เจำคำตำมำรนขนในป ค.ศ. 1876-1877

10

เรอทองคคาตามารน

เรอทองเดยวทมกระดกงยาว

เรอสามทองไตรมารน

เรอทองเดยว

พวงมาลย

หางเสอ

แขนใบ

ราวจบ

ตงแตชวง ค.ศ. 1970-1979 คาตามารนขนาดใหญ

ทตดตงเครองยนตกลายเปนทนยมในฐานะเรอเรว

ขามฟากส�าหรบพาผคนและยานพาหนะแมแตรถบรรทก

ขนาดใหญๆ แลนเรอในยามทะเลคกคะนองไดนมนวล

และปลอดภยกวาเรอไฮโดรฟอยล

เรอแขงคาตามารน

ทองเรอเดยวและทองเรอคท�างานอยางไรเรอทองเดยวอาจจะคว�าไดหากเราบรรทกสมภาระมากและมเสากระโดงเรอสงเกนไป เรอทองเดยวทมกระดกงเรอยาวจะทรงตวไดดกวา เพราะกระดกงนจะชวยถายน�าหนกลงไปดานลาง ดานบนจงคว�ายากขน คาตามารนและไตรมารน (เรอทมสามทอง) จะมฐานทกวางกวา ดาดฟาเรอใหญกวาเพอบรรทก ลกเรอ ผโดยสาร และอปกรณตางๆ

กระดกง จะชวยตานแรงดนทผลกเรอไปดานขาง ชวยท�าใหเรอเคลอนทไปขางหนาได

ทายเรอ บรเวณนเป นส วนหลงหรอทายสดของเรอมกจะมหางเสอตดไว เพอใชคดทาย

ใบเรอ คาตามารนจะมใบเรอทใหญกวาเรอทองเดยว เพราะวาทรงตวบนน�าไดเสถยรกวา

การแขงเรอคาตามารนโดย

ใชใบเรอแบบสปนเนกเกอร

11

หนงในเรอคาตามารนรนใหมและใหญทสดคอ เฮมสเฟยร ยาว 44 เมตร หนก 500 ตน เสากระโดงสง 52 เมตร บรรทกผโดยสารได 12 คน ดวยความหรหรามระดบแลนไปรอบทะเลแครบเบยน พรอมดวยลกเรอ 8 คนคอยบรการ

การลองเรอรวดเดยวจบทเรวทสดในโลกเกดขนป ค.ศ. 2

004

โดยนกผจญภยระดบต�านานอยางสตฟ ฟอสเสต พรอม

ลกเรอ 12 คน ในเรอคาตามารนนาม เชเยน ใชเวลา 58

วน

กบอก 9 ชวโมง แตปตอมาสถตกถกท�าลายลงโดยบรโน

เพยรอน ดวยเรอออเรนจ 2 ใชเวลา 50 วน 16 ชวโมง

>>> เรอและเรอด�ำน�ำ <<<

ภาพบนทกการแขงขนคาตามารนอนเราใจรอใหคณเขาไปชมทwww.factsforprojects.com

เรอสปนเนกเกอรคออะไรเรอสปนเนกเกอรเปนเรอใบขนาดใหญทใบเรอโปงออกมาจนดเหมอนบอลลน ท�างานเชนเดยวกบเรอใบปกตเมอเคลอนท ไปตามทศทางลม แตกมจดทตางกบเรอใบทวไปตรงทเรอสปนเนกเกอรแลนตานลมไมได นกแขงจะตองกางใบเรอตามทศทางลม จากนนจงจะพบใบเกบ และใชใบเรอปกตเพอเดนทางตานลมตอไปทองเรอน�าหนกเบา คาตามารนรนใหมจะมล�าเรอ

ทท�าจากวสดน�าหนกเบาแตแขงแรง เชน ไฟเบอรกลาสหรอคารบอนไฟเบอรคอมโพสต เปนตน

เสากระโดงเรออลลอย เสากระโดงท�ามาจากอลลอย หรอสวนผสมของโลหะและสสารอนๆ มกเปนอะลมเนยม เปนทอกลวงเบาและแขงแรงกวาแทงโลหะ

หวเรอ จดนเปนสวนหนา โดยปลายหวเรอจะแหลมและเพรยวลมเพอให แหวกวายไปตามสายน�าไดงาย

12

ทองเรอ

น�าถกดดเขาไปทางชอง

เพลาขบ

ระหด

เครองยนต

น�าจะถกดนออกมาจากหวฉดอยางเรว ดนใหเจตสก

ไปขางหนาไมกน

ขด

เปลอกแฟรงหนา

คนบงคบ

ทอระบาย

เจตสกเรอสวนบคคล (PWC-Personal

watercraft) มกเรยกกนวำ “เจตสก”

หรอ “จกรยำนน�ำ” เปนลกผสมระหวำง

จกรยำนยนตและเรอเรว โดยใชน�ำท

“พง” ออกมำเปนตวขบเคลอน ท�ำให

ทองเรอไสไปบนผวน�ำ เจตสกมไวเพอ

ควำมบนเทง แขงขน และขบขผำดโผน

แตถงกระนนกเปนประโยชนมำกเวลำ

ฉกเฉน เชน ชวยคนทถกคลนซดออก

ไปนอกชำยฝง เปนตน

รไวใชวา เจตสกล�ำแรกประดษฐขนโดยพนกงำน

ธนำคำรและนกขบขจกรยำนยนตวบำก

ไฟแรงนำม เคลยตน จำคอบสน ในชวง

ค.ศ. 1970-1979 โดยไดบรษทคำวำซำก

บรษทผผลตจกรยำนยนตเจำควำมเรว

และทรงพลงมำรบหนำทผลตอกดวย

อนาคตจะเปนอยางไร เจตสกบำงล�ำจะมรมชชพขนำดเลกตด

อย เพอใหผขบขซงทะยำนสยอดคลน

และกระตกรมชชพใหเรอลอยกลบลง

มำ จำกนนมวนรมเกบ แลวเรมสคลน

อกสกตง!

เครองพนน�าท�างานอยางไรระหดจะดดน�าจากใตทองเรอเขามาและใชแรงดนสงอดน�าใหออกไปทางหวฉดดานหลง แรงน�าทถกอดจะพวยพงออกมาทางดานหลง ดนใหเรอไปขางหนา หวฉดจะมสายเคเบลเชอมกบคนบงคบ เมอหกคนบงคบไปทางซายหวฉดกจะหนไปทางซาย ผขบขยงคมเจตสกดวยการ “โนมตว” เหมอนอยางจกรยานยนตไดอกดวย

เครองยนต เจตสกบางล�าจะใช เครองยนตเบนซนสจงหวะ บางใชแบบสองจงหวะ (ดหนา 14) เครองยนตจะตดตงต�าเพอ ใหตวเรอทรงตวดขน ไมท�าใหเรอคว�า

ป ค.ศ. 2002 เคาทอลบาโร เดอ มารกชาลา (Count

Alvaro de Marichalar) หลานชายของกษตรยแหงสเปน

ใชเวลา 4 เดอน โดยขบขเจตสก 12 ชม./วน เดนทางจ

าก

เมองโรม ประเทศอตาล ขามทะเลเมดเตอเรเนยนไปยง

ชองแคบยบรอลตา แลวจงขามมหาสมทรแอตแลนตก มง

ส

ไมอาม ประเทศสหรฐอเมรกา ทกลาวมาทงหมดนใช

เจตสกเพยงล�าเดยวเทานน

12

ทองเรอ

น�าถกดดเขาไปทางชอง

เพลาขบ

ระหด

เครองยนต

น�าจะถกดนออกมาจากหวฉดอยางเรว ดนใหเจตสก

ไปขางหนาไมกน

ขด

เปลอกแฟรงหนา

คนบงคบ

ทอระบาย

เจตสกเรอสวนบคคล (PWC-Personal

watercraft) มกเรยกกนวำ “เจตสก”

หรอ “จกรยำนน�ำ” เปนลกผสมระหวำง

จกรยำนยนตและเรอเรว โดยใชน�ำท

“พง” ออกมำเปนตวขบเคลอน ท�ำให

ทองเรอไสไปบนผวน�ำ เจตสกมไวเพอ

ควำมบนเทง แขงขน และขบขผำดโผน

แตถงกระนนกเปนประโยชนมำกเวลำ

ฉกเฉน เชน ชวยคนทถกคลนซดออก

ไปนอกชำยฝง เปนตน

รไวใชวา เจตสกล�ำแรกประดษฐขนโดยพนกงำน

ธนำคำรและนกขบขจกรยำนยนตวบำก

ไฟแรงนำม เคลยตน จำคอบสน ในชวง

ค.ศ. 1970-1979 โดยไดบรษทคำวำซำก

บรษทผผลตจกรยำนยนตเจำควำมเรว

และทรงพลงมำรบหนำทผลตอกดวย

อนาคตจะเปนอยางไร เจตสกบำงล�ำจะมรมชชพขนำดเลกตด

อย เพอใหผขบขซงทะยำนสยอดคลน

และกระตกรมชชพใหเรอลอยกลบลง

มำ จำกนนมวนรมเกบ แลวเรมสคลน

อกสกตง!

เครองพนน�าท�างานอยางไรระหดจะดดน�าจากใตทองเรอเขามาและใชแรงดนสงอดน�าใหออกไปทางหวฉดดานหลง แรงน�าทถกอดจะพวยพงออกมาทางดานหลง ดนใหเรอไปขางหนา หวฉดจะมสายเคเบลเชอมกบคนบงคบ เมอหกคนบงคบไปทางซายหวฉดกจะหนไปทางซาย ผขบขยงคมเจตสกดวยการ “โนมตว” เหมอนอยางจกรยานยนตไดอกดวย

เครองยนต เจตสกบางล�าจะใช เครองยนตเบนซนสจงหวะ บางใชแบบสองจงหวะ (ดหนา 14) เครองยนตจะตดตงต�าเพอ ใหตวเรอทรงตวดขน ไมท�าใหเรอคว�า

ป ค.ศ. 2002 เคาทอลบาโร เดอ มารกชาลา (Count

Alvaro de Marichalar) หลานชายของกษตรยแหงสเปน

ใชเวลา 4 เดอน โดยขบขเจตสก 12 ชม./วน เดนทางจ

าก

เมองโรม ประเทศอตาล ขามทะเลเมดเตอเรเนยนไปยง

ชองแคบยบรอลตา แลวจงขามมหาสมทรแอตแลนตก มง

ส

ไมอาม ประเทศสหรฐอเมรกา ทกลาวมาทงหมดนใช

เจตสกเพยงล�าเดยวเทานน

เจาะลกทกซอกทกมม

เหลาเรอทำงานอยางไร

เปดโลกการเรยนรเรองระบบการทำงานของเรอสบหาชนด

ไปพรอมกน ตงแตเรอแขงคาตามารนไปจนถงเรอดำนำใตทะเลลก

ทกหนามภาพอธบายกลไกการทำงานของชนสวนสำคญ รวมถงภาพ

แสดงการทำงานของระบบตางๆ เรมตงแตเรอนนลอยไดอยางไร ทกหวขอ

เจาะลกเรองราวความเปนมาและแนวโนมในอนาคตของเรอทกรปแบบ

อกทงยงมลงคเวบไซตเขาสโลกการเรยนรทนาตนตาตนใจ หาขอมล

เพมเตมในเรองทสนใจไดไรขดจำกด

หนงสอในชดนประกอบดวยอากาศยาน

รถยนต รถกระบะ และจกรยานพลงงานและกำลงงาน

เรอและเรอดำนำทองโลกอวกาศ

• ภาพประกอบชดเจนเขาใจงาย• ชำแหละกลไกการทำงานภายใน• ภาพแสดงกลไกสำคญครบถวน• อธบายกระจางทกเรองยนตรกรรม

Alex Pang วาดภาพประกอบหนงสอใหกบ

สำนกพมพหลายแหงมาแลวกวา 300 เลม เชยวชาญ

การวาดภาพประกอบโดยใชโปรแกรมภาพสามมต

ขนสงมาชวยเพมรายละเอยด สรางความสมจรงให

กบภาพและเขาใจงายมากยงขน

Steve Parker เปนนกเขยนและทปรกษาใหกบ

หนงสอวทยาศาสตรและธรรมชาตวทยามาแลวกวา

สองรอยเลม สำเรจการศกษาสาขาวทยาศาสตร

บณฑต (เกยรตนยมอนดบหนง) สาขาสตววทยา

อกทงยงเปนสมาชกอาวโสประจำสตวทยาสมาคม

แหงลอนดอนอกดวย

ISBN 978-616-527-173-8

ราคา 90 บาท9 7 8 6 1 6 5 2 7 1 7 3 8

เรอและเรอดำนำ

เรอและเรอดำนำ