1

วิธีใช้หนี้พ่อแม่และหน้าที่ของเด็ก

2

สารบัญ

วิธีใช้หนี้พ่อแม่ ๓หน้าที่ของเด็ก ๒๕หน้าที่ของลูก ๒๗แผนที่ชีวิตของพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว ๔๗วิธีทำสมาธิแบบง่ายๆ ๕๓บทสวดมนต์ ๕๙วิธีสวด ๖๐บูชาพระรัตนตรัย,บทกราบพระรัตนตรัย ๖๑นมัสการพระพุทธเจ้า,ขอขมาพระรัตนตรัย ๖๒ไตรสรณคมน์ ๖๓ถวายพรพระ(อิติปิโสฯ) ๖๔ชัยมงคลคาถา(พาหุง) ๖๕ชัยปริตร(มหากาฯ) ๖๘อิติปิโสเท่าอายุ ๖๙บทแผ่เมตตาแก่ตนเอง,คำอธิษฐานอโหสิกรรม ๗๐บทแผ่เมตาให้สรรพสัตว์ ๗๑บทแผ่ส่วนกุศล ๗๒กรวดน้ำให้เจ้ากรรมนายเวร ๗๔

3

วิธีใช้หนี้พ่อแม่ไม่ยากเลย จงสร้างความดีให้กับตัวเองและนี่ก็เป็นการใช้หนี้ตัวเอง ตัวเราพ่อให้หัวใจ แม่ให้น้ำเลือดน้ำเหลืองอยู่ในตัวแล้วจะไปแสวงหาพ่อที่ไหนจะไปแสวงหาแม่ที่ไหน บางคนรังเกียจแม่ ว่าแก่เฒ่า ไม่สวยไม่งามพอตัวเองแก่ก็เลยถูกลูกหลานรังเกียจจึงเป็นกงกรรมกงเกวียนยืดเยื้อกันต่อไปอีก

พ่อแม่เป็นพระอรหันต์ของลูก ไม่ต้องไปตามพระอรหันต์ที่ไหนหรอก เหลียวดูพ่อแม่ในบ้านบ้าง แล้วท่านจะรู้สึกว่าได้ทำดีตั้งแต่วันนี้แล้ว

อย่ายืนพูดกับพ่อแม่ อย่าบังอาจกับพ่อแม่ พ่อแม่เป็นพระอรหันต์ของลูก พ่อแม่เป็นครูคนแรกของลูก ก่อนออกจากบ้านจึงต้องกราบพ่อแม่๓หนที่เท้า

ท่านโปรดจำไว้วันเกิดของลูกคือวันตายของแม่เพราะวันที่ลูกเกิดนั้นแม่อาจต้องเสียชีวิตการออกศึกสงครามเป็นการเสี่ยงชีวิตสำหรับคนเป็นพ่อฉันใด การคลอดลูก ก็เป็นการเสี่ยงตายสำหรับคนเป็นแม่ฉันนั้น

4

ถ้าวันเกิดเลี้ยงเหล้าจดไว้ได้เลยจะอายุสั้นจะบั่นทอนอายุให้สั้นลง น่าจะสวดมนต์ไหว้พระปฏิบัติธรรมให้พ่อแม่วันเกิดของเรา คือวันตายของแม่เรา ไปกราบพ่อกราบแม่ขอพรพ่อแม่ รับรองพ่อแม่ให้พรลูกรวยทุกคน ไปเลี้ยงพ่อเลี้ยงแม่ให้อิ่มค่อยไปเลี้ยงเพื่อน

สอนเด็กว่าวันเกิดของเราอย่าพาเพื่อนมาให้พ่อแม่ทำครัวเลี้ยงนะเธอจะบาปทำมาหากินไม่ขึ้นเธอต้องเลี้ยงพ่อเลี้ยงแม่ให้อิ่มก่อนแล้วจึงไปเลี้ยงเพื่อนทีหลัง

ใครที่คุณแม่ล่วงลับไปแล้ว ก็ให้หมั่นทำบุญอุทิศส่วนกุศลไปให้ท่านและถ้าจะทำบุญด้วยการเจริญกรรมฐานแล้วอุทิศส่วนกุศลไป การทำเช่นนี้ถือว่าได้บุญมากที่สุดทั้งฝ่ายผู้ให้และผู้รับ...

ผู้ใดก็ตามที่คุณแม่ยังมีชีวิตอยู่ ก็ให้กลับไปหาแม่ ไปกราบเท้าขอพรจากท่าน จะได้มั่งมีศรีสุข ส่วนคนที่เคยทำไม่ดีไว้กับท่านก็นำเทียนแพไปกราบขออโหสิกรรมล้างเท้าให้ท่านด้วยเป็นการขอขมาลาโทษ

5

ขอฝากท่านไว้ไปสอนลูกหลาน อย่าคิดไม่ดีกับพ่อแม่เลยไม่ต้องถึงกับฆ่าหรอกแค่คิดว่าพ่อแม่เราไม่ดีจะทำมาหากินไม่ขึ้น เจ๊งท่านต้องแก้ปัญหาก่อนคือถอนคำพูดไปขอสมาลาโทษเสียแล้วมาเจริญกรรมฐานรับรองสำเร็จแน่มรรคผลเกิดแน่

บางคนลืมพ่อลืมแม่ อย่าลืมนะ การเถียงพ่อเถียงแม่ไม่ดี ขอบิณฑบาตสอนลูกหลานอย่าเถียงพ่อเถียงแม่ อย่าคิดไม่ดีกับพ่อกับแม่ ไม่อย่างนั้นจะก้าวหน้าได้อย่างไร ก้าวถอยหลังดำน้ำไม่โผล่ฯ

บ้านหนึ่งพ่อมีเมีย ๔ คน เมียหลวงบอกลูกว่า พ่อเจ้าไม่ดีลูกก็ไปด่าพ่อว่าพ่อแล้วมาบวชวัดนี้บวชแล้วเดี๋ยวเป็นโน่นเป็นนี่ จนจะกลายเป็นโรคประสาท นี่แหละ บวชก็ไม่ได้ผล หลวงพ่อก็ให้ไปถอนคำพูดและขอสมาลาโทษกับพ่อเขาก่อนแล้วกลับมานั่งกรรมฐานจึงได้ผล(caseนี้หลวงพ่อจะเตือนผู้เป็นลูกบ่อยๆไม่ให้ว่าพ่อแต่ให้เป็นเรื่องของแม่ที่จะแก้ปัญหานี้ซึ่งหลวงพ่อสอนไว้แล้ว:ผู้รวบรวม)ฯ

6

เมื่อเร็วๆ นี้ฆ่าพ่อตายแม่สงสารพามาเจริญกรรมฐานพอเข้าวัดมันร้อนไปหมด ปวดหัวเข้าไม่ได้ นี่เวรกรรมตามสนอง ปิตุฆาต มาตุฆาต ห้ามสวรรค์ ห้ามนิพพาน ทำกรรมฐานไม่ได้แน่นอนต้องหันรถกลับนี่เรื่องจริงในวัดนี้

คนที่มีบุญวาสนาจะกตัญญูกับพ่อแม่คนเถียงพ่อเถียงแม่เอาดีไม่ได้...คนไม่พูดกับพ่อแม่นั่งกรรมฐานร้อยปีก็ไม่ได้อะไร?ถ้าไม่ขออโหสิกรรมฯ

ขออโหสิกรรมที่คิดไม่ดีกับพ่อแม่ คิดไม่ดีกับครูบาอาจารย์คิดไม่ดีกับพี่ๆน้องๆจะไม่เอาอีกแล้วเอาน้ำไปขันหนึ่ง เอาดอกมะลิโรย กายกัมมัง วจีกัมมัง มโนกัมมังโยโทโส อันว่า โทษทัณฑ์ใด ความผิดอันใด ที่ข้าพเจ้าพลั้งเผลอสติไป ด้วยกายก็ดี ด้วยวาจาก็ดี ด้วยใจก็ดีทั้งต่อหน้าและลับหลังขอให้คุณพ่อคุณแม่คุณปูคุณย่าคุณตาคุณยายคุณพี่คุณน้องอโหสิกรรมให้ด้วยแล้วเอาน้ำรดมือรดเท้าฯ

7

นี่แหละท่านทั้งหลายเอ๋ยเป็นหนี้บุญคุณพ่อแม่มากมายยังจะไปทวงนา ทวงไร่ ทวงตึก มาเป็นของเราอีกหรือตัวเองก็พึ่งตัวเองไม่ได้สอนตัวเองไม่ได้เป็นคนอัปรีย์จัญไรในโลกมนุษย์ไปทวงหนี้พ่อแม่พ่อแม่ให้แล้ว(ให้ชีวิตให้...ให้...ให้...ฯลฯ) เรียนสำเร็จแล้ว ยังช่วยตัวเองไม่ได้ มีหนี้ติดค้างรับรองทำมาหากินไม่ขึ้นฯ

หนี้บุญคุณอันยิ่งใหญ่ เหลือจะนับประมาณนั้น คือหนี้บุญคุณของบิดามารดาฯ

“หนามแหลมใครเสี้ยมมะนาวกลมเกลี้ยงใครไปกลึง”เด็กประถม๔พ่อเมาเหล้าเมากัญชาเล่นการพนันแม่เล่นหวย ปัจจุบันเป็นดอกเตอร์อยู่อเมริกา หลวงพ่อสอนครั้งเดียวจำได้ บอกวันเกิด หนูซื้อขนม ๒ ห่อ เรียกพ่อแม่มานั่งคู่กันแล้วกราบนะลูกนะแล้วก็บอกพ่อแม่ว่าความผิดอันใดที่ลูกพลั้งเผลอด้วย กาย วาจา ใจ ที่คิดไม่ดีต่อคุณพ่อคุณแม่ ขอให้คุณพ่อคุณแม่อโหสิกรรมให้ แล้วล้างเท้าให้พ่อแม่ ลูกไม่มีสตางค์ ลูกซื้อขนมมา ๒ ห่อ ลูกขอปฏิญาณตนว่า ลูกขอเป็นลูกที่ดีของพ่อแม่ แล้วจะเป็นศิษย์ที่ดีของครูบาอาจารย์ลูกจะไม่ทำให้พ่อแม่ผิดหวังพ่อฟังแล้วน้ำตาร่วงสร่างเมาส่วนแม่ก็ร้องไห้เลยพ่อแม่ก็ให้สัญญากับลูกเลิกอบายมุขทั้งหมดฯ

8

ลูกหลานโปรดจำไว้ เมื่อแยกครอบครัวไปมีสามีภรรยาแล้วอย่าลืมไปหาพ่อแม่ถึงวันว่างเมื่อไรต้องไปหาพ่อแม่ถึงวันเกิดของลูกหลาน อย่าลืมเอาของไปให้พ่อแม่รับประทานอย่ากินเหล้าเข้าโฮเต็ลฯ

ของดีของปู่ย่าตายายอย่าไปทำลายเลยของพ่อแม่อย่าไปทำลายนะ หนีได้แน่นอน โยมมีกรรมฐาน มีทรัพย์มีชื่อเสียง ความรัก บูชาทรัพย์ บูชาชื่อเสียง ความรักของพ่อแม่ได้ เงินจะไหลนองทองจะไหลมา... พ่อแม่ให้อะไรเอาไว้ก่อน อย่าไปทำลายเสีย ถึงจะเป็นถ้วย พ่อแม่ให้มาก็ไว้เป็นที่ระลึกก็ยังดีอย่าเอาไปทิ้งขว้างฯ

ถ้าต้องการเจริญก้าวหน้าขอฝากไว้ด้วยคนเรามี๒ก้าวจะก้าวขึ้นหรือก้าวลงดำน้ำไม่โผล่ก้าวลงมันง่ายดีก้าวขึ้นมันต้องยากของชั่วมันง่ายหลั่งไหลไปตามที่ต่ำนี่บอกสอนลูกหลานต้องการจะบรรจุงานไม่ต้องไปวิ่งเต้นดูลูกเสียก่อนกุศลเพียงพอหรือเปล่า ต้องเพิ่มกุศล ตัวอย่าง เรียนจบครูสวดมนต์เข้าเท่านั้น ไม่จำเป็นต้องเป็นครู ทำงานธนาคารก็ได้ บริษัทก็ได้ เดี๋ยวมีคนรับ บางรายทั้งสอบ ทั้งสมัครหลายแห่งไม่เคยเรียกเลยอาตมาให้นั่งกรรมฐานพอ๗วันผ่านไปพวกมาตามให้เข้าไปทำงานแล้วฯ

9

การสอนลูกตั้งแต่อยู่ในท้องคือผู้เป็นแม่ต้องหมั่นสวดมนต์เป็นประจำฯ

พ่อแม่ไม่ต้องบังคับลูกสวดมนต์แต่พ่อแม่ต้องสวดมนต์ให้เป็นตัวอย่างแล้วเขาจะสวดเองฯ

พ่อแม่เลี้ยงลูก เปรียบเสมือนปลูกต้นไม้ ปลูกอย่างมีระเบียบแบบแผนต้นไม้ก็จะขึ้นอย่างมีระเบียบสวยงามตามแบบตามแผนที่วางไว้ถ้าปลูกอย่างไม่มีระเบียบนึกจะปลูกตรงไหนก็ปลูกเกะกะหาความสวยงามไม่ได้จะไปโทษต้นไม้หรือคนปลูกฯ

โบราณท่านว่าไว้ รักลูกคิดปลูกฝังให้ลูกตั้งตนฝึกรักศึกษาให้ลูกได้ดีมีปัญญามีวิชาให้ลูกตั้งตนเป็นคนดีต้นไม้ต้องปลูกตั้งแต่เล็กๆโตแล้วแย่มากปลูกไม่ขึ้นปลูกถี่มันขึ้นถี่ปลูกห่างมันขึ้นห่างฯ

พ่อแม่สมัยใหม่ ไม่มีเวลาใกล้ชิดลูก เวลาส่วนใหญ่ในแต่ละวัน หมดไปกับการทำธุรกิจ หาทรัพย์สินเงินทองมาปรนเปรอความสุข ให้ลูกหลาน หาวัตถุสิ่งของที่จะสนองความต้องการของลูก เพื่อความสุขสบาย บ้างก็หาหนังให้ลูกดูทั้งที่ลูกยังอยู่ในวัยเรียนวัยศึกษาแล้วลูกไม่ดีขึ้นมาใน

10

ภายหลังอย่าไปด่าลูกนะเพราะพ่อแม่เป็นคนก่อสร้างปลูกนสิยัลกูและพอ่แมไ่ม่ใหค้วามอบอุน่แกล่กูไม่ใหก้ารแนะแนวแก่ลูกฯ

โบราณว่าไว้ มีลูกมีหลานจะต้องแต่งใจลูก แต่งตัวลูกและแต่งงานลูกแต่งใจลูกก็คือพาลูกหลานไปวัดให้มีความสัมพันธ์กับวัดเห็นพระสงฆ์สอนลูกยกมือไหว้พระอยู่บ้านก็สอนลูกสวดมนต์ไหว้พระให้มีค่านิยมพื้นฐานฯ

ตอนลูกยังเล็กอย่าห่างลูกอย่าทิ้งลูกต้องดูแลลูกให้ดี...ลูกเราอยากได้ดีมีปัญญาทุกคนแต่เขาไม่ทราบเขาไม่เข้าใจทำไมไม่บอกเขา...อาตมาไม่โทษเด็กเด็กเขาเกิดมาอยากเป็นพระเอกนางเอกทั้งนั้น อยากรวย อยากสวย อยากดีอยากมีปัญญาแต่เขาไม่รู้เขาไม่ทราบเขาไม่มีวันเข้าใจฯ

ห่วงผูกคอ คือ จะกินอะไรก็ห่วงลูก พ่อแม่ถึงจะหิวอย่างไร หากว่าลูกอยากรับประทาน ก็ต้องให้ลูกก่อนไม่เช่นนั้นแล้วมันจะติดอยู่ที่คอห่วงผูกแขนคือสามีภรรยาห่วงผูกขาคือทรัพย์สมบัติฯ

11

ถ้าท่านเป็นสามีภรรยาทะเลาะกัน ลูกจะหาความสุขไม่ได้นะขอฝากไว้พ่อแม่รักกันดีปรึกษาหารือกันดีลูกจะดีใจมากมีความสุขฯ

พ่อแม่ต้องสร้างความดีไว้ให้กับลูกทำถูกไว้ให้กับหลานรักให้ถูกวิธีทำความดีให้ลูกดูเดี๋ยวนี้ทำความชั่วให้ลูกดูกินเหล้าให้ลูกเห็น เล่นการพนันให้ลูกเห็น ทะเลาะกันให้ลูกได้ยินขอฝากพ่อบ้านแม่บ้านไว้ด้วยถ้าเกิดจำเป็นจะทะเลาะกัน อย่าให้ลูกได้ยิน เกิดจะร้องไห้น้ำตาไหลขึ้นมา โปรดกรุณาไปร้องในห้องสุขาอย่าไปร้องให้ลูกเห็นฯ

หน้าที่ของคนคือรับผิดชอบหน้าที่การงานคนเราจะอยู่ได้ด้วยหน้าที่และการงาน พ่อแม่รับผิดชอบ คือรักลูก คิดปลูกฝัง ให้ลูกตั้งตนฝึกรักศึกษา ให้ลูกได้ดีมีปัญญา มีวิชาตั้งตนให้ลูกเป็นคนดี

บตุรธดิากต็อ้งรบัผดิชอบดว้ยการศกึษาเลา่เรยีนหาเหตุหาผลว่านอนสอนง่ายฯ

พ่อแม่ช่วยลูกได้ลูกช่วยพ่อแม่ได้ด้วยกรรมฐานฯ

12

แม่นั้นสำคัญมาก แม่ต้องรักษาลูกไว้ แม่ที่ดีต้องเป็นแม่แบบแม่แผน แม่แปลน แม่บันได แม่บ้านแม่เรือนอยู่ตรงนี้ลูกจะดีหรือไม่ดีขึ้นอยู่กับแม่เป็นหลักให้ลูกไม่ใช่พ่อ ถึงพ่อจะดีแสนดี แต่แม่ฉุยแฉกแตกราน สุรุ่ยสุร่ายไม่รู้จักเก็บงำให้ดีไม่เป็นแบบที่ดีของลูกรับรองเจ๊งแน่ฯ

แม่บ้านดี ลูกดีหมด แม่บ้านดี ผัวเป็นอะไรก็ได้ เป็นนายพลได้เป็นเจ้าเมืองได้เป็นอาเสี่ยได้ฯ

ผัวขี้เหล้าเมายาไม่เป็นไร ถ้าภรรยาดีซักคน ลูกดีแน่...ผัวกินเหล้าเจ้าชู้อย่าไปสนใจเราจะไปตามผัวคนชั่วมาทำไมดูแลลูกให้ดี สวดมนต์ ทำกรรมฐานแผ่เมตตาให้เขามีความสุขเดี๋ยวผัวดีคนเดิมก็กลับมา

ผู้หญิงคนหนึ่ง มีลูก ๕ คน ดูแลลูกอยู่คนเดียว สามีไม่เคยมาเหลียวแลเลย ตลอด ๑๖ ปี ดิ้นรนหาเลี้ยงลูกจากลูกจ้างไต่เต้าจนขึ้นมาเป็นผู้จัดการอยู่อังกฤษ ลูกดีหมด...อีกรายหนึ่ง แม่ความรู้ ป.๔ สวดมนต์แผ่เมตตาทุกวันทำกรรมฐานเป็นประจำตัวเองค้าขายร่ำรวยดีทำอะไรก็ได้มรรคได้ผลลูกสาว๔คนประสบความสำเร็จทั้งการศึกษาและหน้าที่การงาน

13

ขอทานสองคนสามีภรรยา ได้เงินมาจะทำบุญส่วนหนึ่งอีกส่วนหนึ่งซื้ออาหารเลี้ยงลูก ประพฤติปฏิบัติเช่นนี้เป็นประจำ หลวงพ่อติดตามผลมานานปี จนขอทานสองคนผัวเมียตายไปแล้ว ต่อมาลูกหลานก็ร่ำรวย เป็นเศรษฐีมั่งมีศรีสุขอยู่กรุงเทพก็มีมีเงินเป็นร้อยล้านอยู่ที่สหรัฐอเมริกาก็มี ท่านเลี้ยงลูกขอให้มีอัธยาศัยตั้งแต่เด็ก ๆ โตขึ้นว่านอนสอนง่ายหมดทุกคนเลยนะฯ

อย่าให้ลูกอยู่ว่างอย่าให้ห่างผู้ใหญ่นกอยู่ในกรงให้รีบสอนออกไปแล้วจะตามไปสอนอย่างไรฯ

จะมีเขยมีสะใภ้ขอให้เลือกคนดีอย่าไปเอาลูกเศรษฐีคนดีมีปัญญาอยู่ที่ไหนก็เจริญฯ

เอาละหนูหนูไปฝึกจิตสูงเมื่อใดหนูจะได้สามีจิตสูงถ้าหนูจิตต่ำเมื่อใดหนูจะได้สามีเป็นคนใจต่ำฯ

ท่านทั้งหลาย พ่อเปรียบเป็นรั้วบ้าน ให้ความแน่นหนาไม่ให้ใครมารังแกลูกได้แม่เปรียบเป็นอาคารมั่นคงในจิตใจลูกทุกคนเป็นเฟอร์นิเจอร์ประดับบ้านฯ

14

พาลูกเข้าวัดตอนเป็นหนุ่มเป็นสาว จะมองเห็นพระเป็นตุ๊กตาต้องพามาตั้งแต่เด็กๆจะได้เรียบร้อยฯ

ลูกนำพ่อแม่มาเข้าวัด เป็นอภิชาตบุตรพ่อแม่ไม่มีทานให้พ่อแม่บำเพ็ญทาน พ่อแม่ไม่มีศีล ให้พ่อแม่บำเพ็ญศีลพ่อแม่ไม่มีภาวนาให้พ่อแม่มาสวดมนต์ไหว้พระปฏิบัติธรรมฯ

พี่น้องต้องรักใคร่ปรองดองกันไว้ พี่รักน้อง น้องรักพี่สร้างความดีให้พ่อแม่ พี่ชายคนโตเปรียบเหมือนพ่อ พี่สาวคนโตเปรียบเหมือนแม่อย่าทะเลาะกันบ้านไหนทะเลาะกันบ้านนั้นอัปมงคลฯ

กัน อยู่ที่ แม่ แก้ อยู่ที่ พ่อ ก่อ อยู่ที่ ลูก ปลูก อยู่ที่ ครู ความรู้ อยู่ที่ ศิษย์ เป็นมิตรกันฯ

15

รัก วัว ต้อง ผูก รัก ลูก ต้อง ตี รัก มี ต้อง ค้า รัก หน้า ต้อง คิด รัก มิตร ต้อง เตือนกันฯ

ลูกปฏิบัติกรรมฐานอุทิศให้พ่อแม่พ่อแม่จะมีอายุยืน...อารมณ์ดีอย่าโมโหอย่าด่าอย่าฆ่าสัตว์อย่าโกรธอย่าอิจฉาอย่าริษยา จะทำให้อายุยืน ผิวพรรณผ่องใส สุขภาพดี...คนบาปคนโมโหอายุ๖๐จะขาดสติจะขี้หลงขี้ลืมฯ

ถ้าจะขึ้นบ้านใหม่ให้ขึ้นวันพฤหัสบดีซื้อผ้าใหม่ให้พ่อแม่สวมใส่ไม่มีพ่อไม่มีแม่ก็ไปเชิญปู่ย่าตายายก็ได้แล้วเชิญท่านมานั่งบนผ้าขาวที่เราปูเตรียมไว้ให้นั่ง ตัวเราก็ไหว้พระสวดมนต์เสร็จแล้วเราก็กราบท่านขอพรจากท่านจำไว้พ่อแม่ให้พรลูกรับรองรวยทุกคนแล้วให้ท่านเจิมบ้านให้ไม่จำเป็นต้องไปนิมนต์พระมาทำพิธีเสมอไปฯ

16

ลูกต้องการอะไร?เด็กต้องการอะไร?.....พ่อแม่ที่เคารพโปรดทราบ ๑. ลูกต้องการความรัก โปรดให้ความรักความอบอุ่นกับลูกอย่าทิ้งลูกพ่อแม่รักลูกเท่ากันแแต่ห่วงใยลูกไม่เท่ากัน ๒.ลูกต้องการความรู้ทำไมลูกต้องซนค้นโน่นค้นนี่จับโน่นแตกน่าจะเข้าใจลูกว่าลูกต้องการความรู้อยากจะรู้โปรดเมตตากับลูกสอนลูกดีๆ พูดไพเราะอย่าตีลูกถ้าถ้วยแตกซื้อใหม่ได้ แต่อยากเจริญพรถามว่า ลูกแตกไปซื้อได้ที่ไหน ๓. ลูกต้องการอิสระเสรีไม่ชอบบังคับ เด็กมันต้องดุกดิกเด็กนั่งเฉยๆไม่ได้อย่าบังคับลูกเกินไปฯ

รักลูกให้เหมือนปลูกต้นโพธิ์เมื่อใหญ่เมื่อโตจะได้อาศัยถึงคราวเจ็บจะได้ฝากไข้ถึงคราวตายจะได้ฝากผีเวลาดีเอาไว้ใช้สอยบ้างประไรมี รักลูกเหมือนปลูกต้นตาล โตไปจะไม่มีหลักฐานฯ

เลี้ยงลูกให้โต ปลูกต้นโพธิ์ให้ได้ร่ม ให้โตด้วยวิชาการให้มีหลักฐานมีงานทำมีคู่ครองขอให้เป็นทองแผ่นเดียวกันอย่าให้โตด้วยข้าวสุกหาความสนุกในสังคมฯ

17

ถ้าเป็นเด็กขี้เกียจขี้โกหกขี้ขโมยต้องตีถ้าเป็นผู้ใหญ่ขี้เหล้าเล่นการพนันต้องห่างไกลฯ

มาถึงตอนนี้ขอฝากญาติโยมเลยนะ ถ้ามีลูกสาวกับลูกชายนี่ โยมจะเอาใจใส่ใครมาก โยมจงเอาใจใส่ลูกสาวให้เชี่ยวชาญชำนาญกว่าลูกชาย เพราะถ้าไม่มีวิชาความรู้นี่ไม่เชี่ยวชาญเคหะศาสตร์ ไม่เข้าใจแม่บ้านการเรือน ไปได้สามีเขาก็จะแผลงฤทธิ์เอาฯ

อย่าสอนลูกขณะกำลังทานข้าว อย่าสอนลูกขณะกำลังอ่านหนังสือทำการบ้าน อย่าสอนลูกขณะที่ลูกกำลังจะนอน จงสอนลูกหลังจากลูกสวดมนต์ไหว้พระเสร็จแล้วฯ

คนโบราณสอนไว้ว่า พ่อแม่ตักเตือนต้องนิ่ง ต้องดุษณีภาพ ต้องรับฟัง ต้องยอมรับด้วยความจำนนและเหตุผลในตนคนโบราณได้สร้างความดีให้กับลูกสร้างความถูกให้กับหลาน ลงทุนสร้างความดี อดทนต่อความลำบากได้ทุกประการผิดกับคนในสมัยนี้สร้างความชั่วไว้ในใจกินสบายนอนสบายนอนตื่นสายหน่ายหากินหมิ่นเงินน้อยนั่งคอยวาสนาให้มาหาเอง ไม่เหมือนคนโบราณ ที่เขาต้องวิ่งไปหาวาสนาคือทำมือสองเท้าสองสมองหนึ่งเป็นที่พึ่งฯ

18

อย่าเถียงพ่อแม่ ไม่เถียงครูบาอาจารย์ ไม่เถียงผู้ใหญ่ต้องดุษณีภาพ นิ่งไว้ด้วยความเคารพ ถึงท่านจะผิดถูกประการใดท่านเป็นรัตตัญญูรู้กาลเวลากว่าเราบอกว่าเราเป็นเด็กเกิดมาภายหลัง เราว่าท่านพูดไม่ถูกสำหรับเรา แต่ถูกสำหรับท่านนะพ่อแม่เกิดมาก่อนอย่าเถียงนะเป็นบาปฯ

คุณหนู หมั่นจดหมั่นจำ หมั่นจำหมั่นจด สิ่งใดงามอย่าได้งด คุณหนู หมั่นจดหมั่นจำ เรียนให้รู้ ดูให้จำทำให้จริงเรียนให้รู้ดูให้จำทำให้จริงฯ

สามรู้สามดีห้ามีปัญญาเอาไปสอนลูกหลาน รู้ไว้ใช่ว่าใส่บ่าแบกหาม รู้อะไรไม่สู้รู้วิชา รู้รักษาตัวรอดเป็นยอดดี

ดีที่เป็นที่ปรารถนาของทุกคน ดีที่เป็นที่สนใจของทุกคน ดีที่ละชั่วได้ (ท่านมาสร้างบุญต้องละบาปมาสร้างความดีต้องละความชั่ว จึงจะเป็นที่ปรารถนาของทุกคน เป็นที่สนใจของทุกคนเรียกว่าความดี)

19

ภูมิรู้ ภูมิธรรม ภูมิฐาน ภูมิปัญญา ภูมิปัจจุบัน (อดีตอย่ารื้อฟื้นเรื่องของคนอื่นอย่าคิดกิจที่ชอบทำให้เสร็จอย่าเดี๋ยวนี่ภูมิปัจจุบัน)ฯ

บอกลูกหลานไว้ด้วยว่า อยากมีปัญญาดีมั้ย ขัดส้วมรับรองปัญญาดีทุกคน ไม่ใช่เรื่องโกหก อาตมาไปซื้อบานประตูหน้าต่างจากกำแพงเพชร ไปเจอเด็กคนหนึ่ง เจ้าของร้านบอกหลวงพ่อว่า หลานคนนี้หัวไม่เอาไหนเลย สอบตกอยู่เรื่อย อยากจะเรียนหนังสือเก่ง ทำอย่างไรจะมีปัญญาหลวงพ่อก็บอกให้มาบวชเณรที่นี่ (ปัจจุบันที่วัดไม่รับบวชเณร) พอบวชแล้วบอกเณรขัดส้วม ขัดไปขัดมาก็รักความสะอาด อยู่มาได้หน่อย สึกแล้วไปเรียนหนังสือต่อ เรียนไปเรียนมากลายเป็นผู้พิพากษาไปสอบได้ที่หนึ่งเลยนี่ขัดส้วมฯ

20

นานมาแล้ว คนเป็นขี้ทูด แต่ไม่รู้มาก่อน มาบวชที่วัดอัมพวันอยู่ต่อมาก็มีอาการกำเริบจึงขอให้หลวงพ่อช่วยและปรารภสึกออกไปแล้วอยากได้เมียสวยหลวงพ่อแนะนำดังนี้ ๑. สวดพาหุงมหากาฯ ๒. ทำกรรมฐาน ๓. ขัดส้วมวัด สองสามเดือนผ่านไปขี้ทูดหายเล็บงอกเป็นปกติหน้าตาเกลี้ยงเกลา ลาสึกไปเรียนจนจบรามคำแหง ต่อปริญญาโทจุฬาและพบภรรยาลูกสาวเจ้าของเหมือง(สวยรวยตามที่ขอกับหลวงพ่อไว้) ปัจจุบันเป็นรองศาสตราจารย์ ไปอยู่อเมริกาฯ

พระพุทธเจ้าสอนว่า “คนเราจะรักกัน ต้องกินข้าวหม้อเดียวกันอยู่บ้านเดียวกันจึงจะรักกัน”พ่อไปทางแม่ไปทางพ่อแม่สร้างปมด้อยไว้กับลูกฯ

ขอฝากข้อคิดไว้สอนลูกหลานบ้านใดอยากจนจะมีขี้ ๓กองคือ ๑.ขี้เมา ๒.ขี้เล่น ๓.ขี้เกียจ ถ้าอยากรวยเป็นเศรษฐี เอาขี้สามกองทิ้งให้หมด ข้อสำคัญ รวยเงินรวยทองเป็นเศรษฐีแล้ว ให้เป็นคนรวยน้ำใจด้วยจะเป็นที่ชี่นชมรักใคร่ของทุกคนฯ

21

ถ้าไปเรียนต่อต่างประเทศหลวงพ่อขอฝากไว้ ๑. ให้พักอยู่คนเดียว ไม่เช่นนั้นจะชวนกันเที่ยว ดูหนังสือก็ดูคนเดียวจะได้ไม่คุยกัน ๒. สวดมนต์เพื่อให้มีสมาธิ ๓. ปฏิบัติกรรมฐานเพื่อให้มีสติคิดถึงพ่อคิดถึงแม่ไว้จะได้มีกำลังใจ แล้วหลวงพ่อจะแผ่เมตตาช่วย ขอให้ปฏิบัติตามรับรองจบทุกคนฯ

เสียงแม่กับเสียงพ่อ เหมือนระฆังที่สอนเรามา เสียงอะไร จะไพเราะเท่าเสียงพ่อแม่ไม่มีแล้ว เสียงอะไรเล่าจะเสียงดังเท่าระฆังเสียงแม่ที่สอนลูก รักให้ดี ให้มีปัญญาให้ลูกมีวิชาความรู้ฯ

สนองพระเดชพระคุณบิดามารดาไม่ยาก สร้างความดีให้มากได้ไหมอย่าให้พ่อแม่ผิดหวังฯ

22

ไม่ได้เตรียมตัวไว้ ต้องพึ่งตนเอง หลวงพ่อไปธุระแถวบางระจันก็เลยแวะเยี่ยมโยมหญิงคนหนึ่งเป็นอัมพาตช่วยตัวเองไม่ได้เหม็นอุจจาระมากตั้งแต่เช้ายังไม่ทานอะไรเลยสักพักหนึ่งมีรถBMWวิ่งเข้ามาจอดที่บ้านในรถมีคนห้าคนทั้งหมดขึ้นมาบนบ้านหลวงพ่อถามว่าหนูเป็นใครเขาบอกว่าเป็นลูกเรียนปริญญาโทจุฬา จะไปเผาศพญาติของเพื่อนที่อยุธยา เลยแวะมาหาแม่เพื่อจะบอกว่า เดือนหน้าขอเงินสี่หมื่นไปพิมพ์วิทยานิพนธ์หลวงพ่อบอกว่าไหนๆมาแล้วช่วยซักผ้าให้แม่หน่อย อุจจาระเต็มไปหมด แม่ยังไม่ได้ทานข้าวเลย นี่แม่ของเธอนะ ถ้าเป็นแม่ของหลวงพ่อจะซักให้เดี๋ยวนี้เลยมีวินัยอนุญาตให้ทำได้นี่แม่เธอนะ เธอทำ เธอก็ได้บุญแต่ลูกสาวบอกว่าไม่ได้ค่ะต้องรีบไปแม่ร้องไห้โฮ

23

เลยและบอกหลวงพ่อว่าลูกคนนี้หมดนาไป๔-๕แปลงแล้วจะมาเอาอีกแปลงหนึ่ง รถBMWก็ยังส่งไม่หมด เมื่อย้อนดูตัวแม่ปรากฏว่า ตนเองก็ไม่เคยซักผ้าให้แม่ และแม่ก็เป็นอัมพาตตาย ไม่เคยอยู่ปฏิบัติแม่ เพียงไปเยี่ยมแล้วก็กลับพอมาถึงตัวเองก็เป็นอย่างนี้แหละหนอ ไม่ได้เตรียมตัวเลยไม่เคยเจริญกุศลภาวนา ไม่เคยสวดมนต์ไหว้พระ ไม่เคยปฏิบัติกรรมฐานแต่ประการใดจึงเป็นดังที่กล่าวมา

การเตรียมตัวนี้ต้องเจริญกุศลภาวนา ถึงจะรู้กฎแห่งกรรมจากการกระทำ ถึงจะแก้ปัญหาชีวิตได้อย่างแน่นอนในที่สุดนาก็หมดบ้านก็หมดพ่อแม่ต้องขายเอาเงินแจกลูกไปนี่เป็นกฎแห่งกรรมฯ

24

“ไม่ดื้ออย่างเดียว ดีหมดทุกอย่าง”อมตวาจาพระพรหมมังคลาจารย์

พระเดชพระคุณหลวงพ่อปัญญานันทภิกขุ

25

หน้าที่ของเด็ก

หน้าที่ของเด็กที่อยู่กับคุณพ่อคุณแม่ควรประพฤติตนอย่างไร?

อันนี้สำคัญหนูจำไว้ให้ดีเขียนไว้ให้ชัดว่าเด็กมีหน้าที่ทำทุกสิ่งทุกอย่างให้พ่อแม่สบายใจ

พูดแต่เรื่องที่พ่อแม่สบายใจทำแต่เรื่องที่พ่อแม่สบายใจคบเพื่อนก็ให้คุณพ่อคุณแม่สบายใจ

จะไปไหนก็ไปในที่คุณพ่อคุณแม่สบายใจถ้าเราไปในเรื่องที่คุณพ่อคุณแม่ไม่สบายใจก็เรียกว่าลูกคนนั้นทำหน้าที่ไม่สมบูรณ์

...ไม่รักคุณพ่อคุณแม่...

26

คนที่รักคุณพ่อคุณแม่ ต้องทำให้คุณพ่อคุณแม่สบายใจจะทำอะไร จะพูดอะไร จะไปที่ไหน จะเกี่ยวข้องกับใคร ก็ต้องนึกไว้เสมอว่าเรื่องนี้จะทำให้คุณพ่อคุณแม่เราเดือดเนื้อร้อนใจหรือไม่ ถ้าเรื่องอันใดที่เราทำลงไปแล้ว ทำให้คุณพ่อคุณแม่เดือดเนื้อร้อนใจเรื่องนั้นไม่ควรแก่เราเราไม่ควรทำเรื่องนั้นถ้าเราขืนทำเรื่องนั้นไปเราก็ไม่เป็นลูกที่สมบูรณ์ไม่เป็นลูกที่รักคุณพ่อคุณแม่ อันนี้เป็นเรื่องสำคัญ ให้จำหลักนี้ไว้ให้ดีถ้าเด็ก ๆ ที่อยู่กับคุณพ่อคุณแม่ได้ประพฤติตามหลักการนี้คือประพฤติแต่สิ่งที่ทำให้คุณพ่อคุณแม่สบายใจ ก็นับว่าเรียบร้อยจะไม่เกิดปัญหาอะไร ในตอนสุดท้ายหลวงพ่ออยากจะบอกว่าประเทศไทยเราเวลานี้มีคนมาก ถ้ามีความรู้เพียงแค่นิดหน่อย มันไม่พอกินพอใช้ เราต้องเรียนให้เก่ง เรียนให้ดี ฉะนั้น ทำอะไร...ให้ดีที่สุด หนูจำคำนี้ไว้ว่า “ทำอะไร ทำให้ดีที่สุด ทำให้สุดความสามารถของหนูทุกคน”

27

หน้าที่ของลูกพระสุธรรมเมธี(เขมกะ):เรียบเรียง

พ่อ แม่ ผู้ให้กำเนิดชีวิตลูก เนื่องด้วยพ่อแม่เป็นผู้มีพระคุณต่อลูกอย่างมากมายเหลือที่จะพรรณนาให้ครบถ้วนได้ ตั้งต้นแต่ท่านทั้งสองเป็นผู้ให้กำเนิดชีวิตเราเป็นตัวตนขึ้นมาเป็นปฐม แล้วได้อุตส่าห์ถนอมกล่อมเกลี้ยงเลี้ยงดูประคับประคองมาตั้งแต่อยู่ในครรภ์ ซึ่งทั้งพ่อแม่ยังไม่มีโอกาสรู้เลยว่าลูกนั้นเป็นหญิงหรือชายรูปร่างจะเป็นอย่างไรจะมีอาการครบ ๓๒ หรือตาบอด ขาด้วน ท่านทั้งสองก็ไม่คำนึง มีความดีใจแต่ว่าเราจะได้ลูกแล้ว ต้องทรมานคุณแม่อยู่ในครรภ์ให้เกิดความลำบากอึดอัดถึง๙-๑๐เดือนครั้นเวลาจะคลอดเล่า... ก็ทำทุกขเวทนาความเจ็บปวดให้เกิดแก่คุณแม่อย่างแสนสาหัสที่สุด จนท่านทนต่อความเจ็บปวดไม่ไหว ต้องร้องครวญครางออกมาก็มี บางทีท่านต้องพิกลพิการหรือตายไปเพราะการคลอดลูกก็มี โบราณจึงกล่าวไว้ว่าศัตรูที่ยิ่งใหญ่ของสตรีคือการคลอดลูก พอลูกออกมาแล้ว แลเห็นลูกอุดมสมบูรณ์ปลอดภัยก็รู้สึกปลื้มใจ ถึงกับยิ้มทั้งน้ำตา นี่แสดงถึงน้ำใจของคุณแม่ที่มีความรักต่อลูกมากถึงขนาดไหน จะเอาอะไรมาเปรียบเทียบกับพระคุณของแม่ได้เล่า

28

ความรักและน้ำใจของพ่อแม่ ต่อจากนั้นทั้งพ่อทั้งแม่ก็กุลีกุจอช่วยกันประคับประคองอาบน้ำป้อนข้าวเลี้ยงดูฟูมฟักทะนุถนอมชนิดที่เรียกว่าเรือดไม่ให้ไต่ไรไม่ให้ตอมทีเดียว เวลาร้อน... แม่ทนได้ และยังอุตส่าห์เอาพัดมาโบกวีพัดให้ลูกได้รับความเย็นสบาย แล้วนอนดูดนมของแม่อย่างเปรมปรีดิ์ หากลูกยังไม่หลับแล้วแม่จะไม่ยอมหลับเลย ต้องเห่กล่อมขวัญจนกว่าลูกจะหลับ ตนเองต้องจัดแจงอย่างอื่น ๆให้เรียบร้อยก่อนจึงเริ่มนอนได้บางทีพอลงมือนอนลูกตื่นร้องขึ้นมาอีก แม่ก็ต้องรีบกล่อมขวัญให้ลูกกินนมจนหลับเสียใหม่ก่อน แม่จึงจะนอนได้ แม้นอนหลับแล้ว พอได้ยินเสียงอะไรดังกร็อกแกร็ก หรือเสียงลูกร้องแม่ก็ต้องผวาตื่นดูลูกต่อไปด้วยใจจดจ่ออยู่แต่ลูกลูกลูกเท่านั้น

ยอดดวงใจของพ่อแม่ ลูกเป็นเสมือนยอดดวงใจของแม่ยามที่ลูกพอจะกินข้าวได้บ้างแล้วแม่ก็พยายามบดแล้วป้อนให้ลูกกินด้วยคำยอบ้างคำหลอกบ้างหวังจะให้ลูกกินได้มากๆ

29

แม้ลูกจะกินคำหนึ่งแล้ววิ่งไปเล่น แล้วกลับมากินอีกคำหนึ่งดังนี้แม่ก็พยายามรอป้อนให้ลูกกินจนอิ่มและกล่อมให้นอนหลับก่อนแล้วแม่จึงจะได้ลงมือกินข้าว

น้ำใจเสียสละอันยิ่งใหญ่ของพ่อแม่ เวลาแม่กำลังกินข้าวหรือทำอะไรอยู่ก่อน เมื่อได้ยินเสียงลูกร้องก็ต้องหยุด...รีบมาดูก่อนบางทีลูกถ่ายอุจจาระออกมา แม่ก็ต้องเอามือกวาดชำระล้างให้สะอาดเรียบร้อยก่อนแล้วจึงมากินข้าวต่อไปได้ลองนึกดูซิว่าจะมีใครเล่าจะยินดีเสียสละทำให้ลูกอย่างเต็มใจถึงเพียงนี้ ถึงคราวที่ลูกเดินได้เตาะแตะหรือพูดอ้อๆ แอ้ๆ พ่อแม่ก็แสนจะดีใจ เหนื่อยยากเท่าไรก็ไม่ว่า พ่อก็อุตส่าห์ทำงานหาเงินมาให้แม่เฝ้าเลี้ยงลูก บางคราวพ่อแม่นอนลงก็ให้ลูกเหยียบเต้นเล่นบนอกเอามือทุบหัวบ้างดึงผมเล่นบ้างหยิกลูกตาเล่นบ้าง แทนที่พ่อแม่จะรู้สึกโกรธ กลับดีใจหัวร่อร่าแสนจะปลื้มใจว่าลูกของตนแข็งแรงสมบูรณ์แล้ว ยามใดที่ลูกป่วยไข้ พ่อแม่ก็ไม่เป็นอันกินอันนอนพยายามเฝ้าปฏิบัติคอยดูแลทั้งกลางวันกลางคืน หมอจะมีดีที่ไหน พ่อก็อุตส่าห์ไปขอร้องให้มาดูแลรักษาลูก จะเสียเงินทองสักเท่าไร พ่อแม่ไม่เคยเสียดาย ขอแต่ให้ลูกหายจาก

30

ป่วยไข้เท่านั้น ถึงเงินทองของตัวไม่มี ก็ต้องเอาข้าวของไปจำนำ หรือขอยืมเงินเขามารักษาลูกก่อนจนได้ จะมีใครอีกเล่าที่จะเสียสละเอาใจใส่ช่วยเหลือเราเช่นนี้โดยไม่หวังผลตอบแทนเลยนอกจากคุณพ่อคุณแม่ของเราเท่านั้น ครั้นลูกเจริญวัยพอสมควรศึกษาเล่าเรียนได้แล้ว ก็พยายามเอาลูกไปฝากยังสำนักครูอาจารย์ที่ เห็นว่าจะสามารถสั่งสอนอบรมลูกให้เป็นคนดีได้ เมื่อได้เข้าเรียนหนังสือแล้ว ถ้าต้องเดินไปมาและยังเล็กอยู่ ก็อุตส่าห์ไปส่งและไปรับทุกวัน จัดข้าวปลาอาหารและขนมไว้ให้ลูกกินเมื่อเวลาลูกกลับจากโรงเรียนเพราะกลัวลูกจะหิว เสื้อผ้า... ก็พยายามซักรีดให้จนสะอาด ตัวไหนสกปรกก็ไม่ให้ใส่กลัวลูกของแม่จะไม่สวย เวลาว่างตอนเย็นหรือกลางคืน ก็พยายามแนะนำพร่ำสอนว่าสิ่งนั้นไม่ดีลูกอย่าทำนะสิ่งนี้ลูกจะทำต้องขออนุญาตคุณพ่อคุณแม่หรือครูเสียก่อน คนนั้นเป็นคนไม่ดีไม่ควรเอาอย่าง คนนี้มีความขยันมีความประพฤติเรียบร้อยลูกควรเอาเป็นตัวอย่าง เรียกว่ามีความเป็นห่วงอยู่ทุกลมหายใจเข้าออก จนกระทั่งลูกโตสมควรจะมีสามีภรรยาได้แล้วก็จัดแจงตบแต่งให้สมหน้าสมตาและแบ่งทรัพย์สมบัติให้ทำมาหากินจนตั้งตัวเป็นหลักฐานพ่อแม่ก็จะพลอยยินดีเป็นที่สุด

31

พระพรหมของลูก ฉะนั้น พ่อแม่จึงได้นามที่ประเสริฐอีกอย่างหนึ่ง ว่าเป็นพระพรหมของลูกคือเป็นผู้มีเมตตากรุณามุทิตาในลูกทุกโอกาสแม้ลูกจะดื้อด้านไม่เชื่อฟังพ่อแม่จะประพฤติตัวเสียหายจนต้องถูกเขาฆ่าตายพ่อแม่ก็ยังไม่เกลียดได้แต่วางอุเบกขาคิดว่าเป็นกรรมของลูกทำมาเพียงเท่านั้น

หน้าที่ของลูกในการตอบแทนคุณพ่อแม่ นักปราชญ์ในสมัยโบราณจึงพรรณนาคุณของพ่อแม่ไว้ว่า“หากจะเอาท้องฟ้ามาเป็นกระดาษ เอาเขาพระสุเมรุมาศ มาเป็นปากกา เอาน้ำในมหาสมุทรมาเป็นน้ำหมึก จดจารึก พรรณนาคุณพ่อแม่ไปจนกว่าจักสิ้นกระดาษและน้ำหมึก ก็ไม่สามารถจะพรรณนาคุณพ่อแม่ไว้ได้ครบถ้วน” อาศัยเหตุผลดังกล่าวมานี้ ลูกทุกคนจึงมีหน้าที่ปฏิบัติต่อพ่อแม่ดังนี้

ท่านเลี้ยงเรามาเราต้องเลี้ยงท่านตอบ ท่านเลี้ยงเรามาแล้วต้องเลี้ยงท่านตอบข้อนี้หมายความว่าพ่อแม่ได้เลี้ยงเรามาแล้วเป็นอย่างดี ครั้นเมื่อท่านแก่เฒ่า

32

ลงลูกจึงต้องพยายามเลี้ยงดูท่านเป็นอย่างดีให้เหมือนกับที่ท่านได้อุตส่าห์เลี้ยงเรามาด้วยความลำบากยากเข็ญดังกล่าวแล้ว วิธีเลี้ยงพ่อแม่นั้นมี ๒ อย่าง คือ เลี้ยงร่างกายหนึ่งเลี้ยงน้ำใจหนึ่ง เลี้ยงร่างกายนั้นได้แก่พยายามจัดข้าวปลาอาหารขนมและลูกไม้อย่างดี ๆแปลกๆ ใหม่ ๆมาบำรุงท่าน ไม่ให้บกพร่องตลอดทุกๆมื้อเมื่อถึงเวลารับประทานอาหาร หาเครื่องนุ่งห่มที่ดี เหมาะสมแก่ท่านมาให้ตกแต่งตามสมควร

จัดทำที่อยู่อาศัยให้ท่านได้พักผ่อนอย่างผาสุก ยามท่านป่วยไข้ ก็รีบจัดหาหมอมารักษาพยาบาลและตนเองก็พยายามเฝ้าคอยดูแลท่าน ไม่ทอดทิ้งให้ท่านว้าเหว่ต้องร้องเรียกท่านด้วยเสียงอันดัง เพราะท่านกำลังป่วยไข้เวลาท่านอาเจียน หรือขี้รดเยี่ยวราดก็ต้องพยายามจัดล้างจัดซักหรือเปลี่ยนผ้าใหม่ให้ท่าน ด้วยมือของตนเองโดยความเต็มใจให้เหมือนกับที่ท่านได้ทำให้เราเมื่อเล็กๆ ฉะนั้นในการบำรุงเลี้ยงร่างกายนี้บางคนพ่อแม่มีฐานะดีสมบูรณ์ไม่เดือดร้อนอะไร เราจะคิดว่าไม่จำเป็นก็ไม่ถูกเมื่อถึงฤดูมีผลไม้อะไรใหม่ ๆและแปลกๆ เช่น เงาะหรือทุเรียนเป็นต้น ก็ควรจัดหาไปให้ท่านบ้าง แม้สักเล็กน้อย

33

ก็ยังดี ถึงว่าของนั้นท่านจะซื้อหาได้เอง แต่ท่านย่อมจะมีความรู้สึกว่าของที่ท่านได้รับจากลูกนั้น ท่านได้กินทั้งผลไม้และน้ำใจที่ได้รับจากลูก บางคราวด้วยความรักลูก ยังอุตส่าห์แบ่งเอาทำบุญกับพระที่วัดใกล้ๆ และยังคุยให้ท่านฟังด้วยว่าของนี้ลูกเขาฝากมาให้รู้สึกว่ามันทำให้ท่านเกิดความอิ่มอกอิ่มใจมิใช่น้อย ส่วนการเลี้ยงน้ำใจนั้น จงได้พยามทำทุกอย่างไม่ให้ขัดเคืองใจพ่อแม่ เมื่อท่านมีความประสงค์จะเอาอะไร หรือจะให้เราทำอะไรแล้ว จงพยามทำตามที่ท่านต้องการด้วยความเต็มใจแม้สิ่งนั้นจะไม่ถูกกับความประสงค์ก็ดีหรือเป็นของไม่ควรทำแต่ไม่ถึงกับเสียหายก็ดีก็ขอให้พยามทำตามเถิด อย่าขัดขืนให้ท่านไม่สบายใจเลย จงคอยสังเกตุดูว่าสิ่งใดท่านชอบทำสิ่งใดท่านชอบรับประทาน แม้ท่านไม่ได้บอกขอร้องเราก็จงยามจัดทำหรือจัดหามาสนองท่าน หากทำได้ดังนี้ท่านจะปลื้มใจมากเพราะดีใจว่าลูกรู้จักน้ำใจท่าน ถ้าบางครั้งไม่สามารถจะทำตามความประสงค์ของท่านได้แล้วก็อย่างเพิ่งออกปากเถียงหรือตัดค้านจงเฉยๆ ไว้ก่อนแล้วหาอุบายพูดให้ท่านเองว่า สิ่งนั้นเป็นของผิดหรือเหลือวิสัยที่จะทำได้อย่างนี้จัดว่าพยายามเลี้ยงน้ำใจของพ่อแม่

34

ทำบุญอุทิศให้ท่านเมื่อท่านล่วงลับไปแล้ว ทำบุญอุทิศให้ท่าน คือ เมื่อท่านต้องตายทำลายขันธ์ไปตามธรรมดาของสังขารแล้ว ลูกก็ไม่ควรแต่จะเศร้าโศกเสียใจร้องไห้รำพัน จนไม่มีจิตใจจะทำฌาปนกิจศพของท่านอย่างไรควรจะระงับความทุกข์ใจเพราะเหตุนี้เสียแล้วกลับมาพิจารณาให้เห็นความเป็นจริงว่า พ่อแม่เราต้องตายไปตามธรรมดาของคน ทุกคนที่เกิดมาแล้วก็ต้องตายทั้งสิ้นปู่ย่าของเราทวดของเราท่านก็ตายไปแล้วเช่นเดียวกันและท่านเหล่านั้นก็หาเอาอะไรไปได้สักนิดหนึ่งไม่แม้สิ่งใดที่ท่านรกัดงัดวงใจทา่นกเ็อาไปไมไ่ดเ้ลยแมถ้งึตวัเราเองกเ็ชน่เดยีวกันในไม่ช้าก็ต้องตายไปอีกเช่นเดียวกับท่านหน้าที่ของเราก็คือต้องทำบุญกุศลอุทิศผลบุญนั้นๆ ไปให้แก่ท่านเท่านั้นเพราะจะทำอย่างอื่นนั้นก็ไม่ถูกไม่ควร ด้วยว่าท่านไม่มีชีวิตเสียแล้ว จะบำรุงกายบำรุงใจอะไรไม่ได้ทั้งสิ้น เพราะนักปราชญ์กล่าวไว้ว่า... บุญกุศลที่เราอุทิศไปให้เท่านั้นหากท่านได้มีโอกาสรับอนุโมทนา ก็จะสำเร็จประโยชน์เป็นความสุขความเจริญแก่ท่านได้ และเราก็ควรทำแต่สิ่งที่เป็นบุญเป็นกุศลจริง ๆ ไม่ควรทำบาปเลยในการทำฌาปนกิจหรือทำบุญอุทิศให้พ่อแม่นี้เช่นจะฆ่าเองหรือสั่งให้คนอื่นฆ่าเอาเนื้อสัตว์มาทำบุญก็ไม่ควรหรือจะมีมหรสพให้สนุกสนานก็ไม่เหมาะเพราะไม่ใช่เรื่องบุญกุศลควรทำแต่เรื่องบำเพ็ญทาน รักษาศีล เจริญภาวนา ฟังธรรมเทศนา ตามสมควร

35

แก่กาลเวลาเท่านั้น บุญกุศลที่จะอุทิศไปให้แก่พ่อแม่จะได้เป็นบุญที่บริสุทธิ์ผุดผ่อง ไม่ให้มีบาปอันใดมาเจือปน ซึ่งจะเป็นเวรกรรมต่อไปอีกเพราะมาปรารภการทำบุญให้พ่อแม่เป็นเหตุ การอุทิศก็ต้องตั้งใจอุทิศด้วยน้ำใจอันสงบและใสสะอาดจริงๆไม่ใช่ทำด้วยความรีบร้อนหรือสักแต่ว่ารินน้ำตรวจจนจบพระยถา...พอเป็นพิธีเท่านั้น

มั่นอยู่ในกตัญญูกตเวทีต่อพ่อแม่ มั่นอยู่ในกตัญญูกตเวทีต่อพ่อแม่คือกตัญญูหมายถึงรู้อุปการคุณที่พ่อแม่ทำไว้แก่เราและกตเวทีตอบแทนอุปการคุณของท่านรวมความว่ากตัญญูกตเวทีหมายถึงรู้อุปการคุณที่พ่อแม่ทำแล้วและตอบแทนเพราะพ่อแม่ชื่อว่าเป็นบุพการีบุคคลของเราเป็นคนแรกติดกันก่อนผู้ใดทั้งหมดถ้าเป็นคนอื่นนอกจากพ่อแม่เขาได้ทำอุปการะแก่เราก่อนเขาก็ได้ชื่อว่าเป็นบุพการีบุคคลของเราเหมือนกันเราก็ควรแสดงกตัญญูกตเวทีต่อผู้นั้นด้วย สำหรับพ่อแม่นี้ เราต้องมั่นอยู่ในกตัญญูกตเวทีอย่างแท้จริง เพราะในโลกนี้ไม่มีผู้ใดจะเป็นบุพการีของเราก่อนยิ่งกว่าพ่อแม่ และเราเกิดมาตลอดชาตินี้ก็จะมีพ่อได้เพียงคนเดียวและแม่ได้เพียงคนเดียวเท่านั้นถ้าท่านตายแล้วก็หาใหม่อีกไม่ได้เราจึงต้องมั่นในกตัญญูกตเวทีต่อท่านให้มากที่สุดทั้งในเวลาที่ท่านยังมีชีวิตอยู่หรือตายจากเราไปแล้ว

36

วธิตีอบแทนทา่นกค็อืเวลาทา่นยงัมชีวีติอยูต่อ้งพยายามบำรุงเลี้ยงกายและน้ำใจของท่านให้ดีที่สุดดังกล่าวแล้ว การตอบแทนคณุพอ่แมน่ัน้พระพทุธเจา้กท็รงสรรเสรญิและอนญุาตวา่แมล้กูบวชเปน็พระภกิษสุงฆแ์ลว้จะบณิฑบาตมาเลี้ยงพ่อแม่ไม่ปรับอาบัติโดยเฉพาะข้อนี้ถ้าเป็นพ่อ...ลูกเปน็พระภกิษุจะบบีนวดอาบนำ้ปอ้นขา้วปฎบิตัทิา่นใหเ้หมอืนกับสามเณรปฏิบัติต่อพระภิกษุก็ได้ ถ้าเป็นแม่... พระองค์ทรงอนุญาตให้เลี้ยงดูได้คล้ายบิดาแต่จะถูกต้องตัวแม่ไม่ได้เท่านั้นอนึ่งพระพุทธองค์ทรงตรัสไว้ว่าแม้ลูกจะเลี้ยงดูให้วิเศษอย่างไรก็ไม่ชื่อว่าแทนคุณพ่อแม่ได้ ส่วนวิธีที่จะตอบแทนคุณพ่อแม่ได้นั้นก็คือเมื่อท่านยังไม่มีศรัทธาไม่มีศีลไม่มีสมาธิไม่มีปัญญาลูกได้พยายามแนะนำช่วยเหลือให้ท่านกลับเป็นผู้มีศรัทธามีศีลมีสมาธิมีปัญญาจึงจะชื่อว่าตอบแทนคุณพ่อแม่ได้ ครั้นเมื่อท่านตายไปแล้วนอกจากทำบุญอุทิศไปให้ตามประเพณีเช่นนี้ยังมีวิธีตอบแทนที่ดีที่สุดอีกวิธีหนึ่งคือการทำตัวของเรานี้เองให้เป็นคนดีที่สุด จนกระทั่งตัวเรานี้เป็นผู้บริสุทธิ์สะอาดหมดจดจากกิเลสเป็นสมุจเฉทปหานสำเร็จเป็นพระอริยบุคคล ก็ชื่อว่าตอบแทนบุญคุณของพ่อแม่ได้เพราะเนือ้ตวัของเรานีล้ว้นเปน็ของทา่นทัง้สิน้เราไดก้ำเนดิมาจากท่านและเติบโตมาด้วยน้ำนมข้าวป้อนของท่านเรียกว่าตัวท่านกลายมาเป็นตัวเราในบัดนี้

37

ถ้าเราทำตัวของเราไม่ดีมีความประพฤติทุจริตเหลวไหลจนตัวเราเองได้รับความลำบาก และความอัปยศอดสู เสียชื่อเสียงก็เหมือนทำลายพ่อแม่ทำความเสื่อมเสียให้แก่วงศ์ตระกูลจัดว่าเป็นผู้อกตัญญูต่อท่านโดยตรงเมื่อท่านทราบด้วยญาณวิถีใดๆก็จักโทมนัสใจหาน้อยไม่ ฉะนั้นหากสิ้นบุญพ่อแม่แล้วเราต้องพยายามระมัดระวังตัวและบำเพ็ญแต่คุณงามความดีหลีกเลี่ยงจากการกระทำชั่วเป็นเด็ดขาดอุตส่าห์ปฏิบัติธรรมสร้างฐานะและชื่อเสียงให้ดีที่สุดเท่าที่จะทำได้

หน้าที่ของลูกโดยย่อหน้าที่ของลูกนี้เมื่อกล่าวโดยย่อ มีอยู่ ๗ ข้อ คือ๑. พ่อแม่ได้เลี้ยงเรามาแล้ว ก็เลี้ยงท่านตอบ๒. ช่วยทำกิจการงานของพ่อแม่๓. ดำรงวงศ์ตระกูลของพ่อแม่๔. ประพฤติตนให้เป็นคนสมควรรับทรัพย์มรดกของพ่อแม่๕. เมื่อพ่อแม่ล่วงลับไปแล้วก็ทำบุญอุทิศให้ท่าน๖. มั่นอยู่ในกตัญญูกตเวทีต่อพ่อแม่๗. เชื่อฟังและปฏิบัติตามคำสั่งสอนของพ่อแม่ในทางที่ ถูกต้องโดยเคร่งครัด

ปุพฺพาจริยาติ วุจฺจเรบิดามารดา... เป็นบุรพาจารย์ของบุตร (๒๐/๔๗๐)

38

จดหมายถึงลูก

พ่อแม่ไม่มี เงินทอง จะกองให้ จงตั้งใจ พากเพียร เรียนหนังสือ หาวิชา ความรู้ เป็นคู่มือ เพื่อยึดถือ เอาไว้ ใช้เลี้ยงกาย

พ่อกับแม่ มีแต่ จะแก่ดฒ่า จะเลี้ยงเจ้า เรื่อยไป นั้นอย่าหมาย ใช้วิชา ช่วยตน ไปจนตาย เจ้าสบาย แม่กับพ่อ ก็ชื่นใจ

ถึงแม้จน ทนได้ ไม่ทุกข์หนัก เท่าลูกรัก ประพฤติตน เป็นคนชั่ว ลูกกี่คน ทนเลี้ยงได้ ไม่หมองมัว ไม่โศกเศร้า เท่าลูกตัว ชั่วระยำ

พ่อแม่ส่ง ให้ลูกเรียน เพียรอุตส่าห์ พ่อแม่ฟันฝ่า อุปสรรค แสนหนักเหลือ พ่อแม่ตั้งหน้าหาทุน มาจุนเจือ พ่อแม่ทำเพื่อลูกเจริญ เดินก้าวไกล

39

พ่อแก่ แม่เฒ่า

พ่อแม่ก็แก่เฒ่า จำจากเจ้าไม่อยู่นาน จะพบจะพ้องพาน เพียงเสี้ยววารของคืนวัน

ใจจริงไม่อยากจากเพราะยังอยากเห็นลูกหลาน แต่ชีพมิทนทาน ต้องร้าวรานสลายไป

ขอเถิดถ้าสงสารอย่ากล่าวขานให้ช้ำใจ คนแก่ชะแรวัย คิดเผลอไผลเป็นแน่นอน

ไม่รักก็ไม่ว่า เพียงเมตตาช่วยอาทร ให้กินและให้นอน คลายทุกข์ผ่อนพอสุขใจ

เมื่อยามเจ้าโกรธขึ้ง ให้นึกถึงเมื่อเยาว์วัย ร้องไห้ยามป่วยไข้ ได้ใครเล่าเฝ้าปลอบโยน

เฝ้าเลี้ยงจนโตใหญ่ แม้เหนื่อยกายก็ยอมทน หวังเพียงจะได้ผล เติบโตจนสง่างาม

ขอโทษถ้าทำผิด ขอให้คิดทุกทุกยาม ใจแท้มีแต่ความ หวังติดตามช่วยอวยชัย

ต้นไม้ที่ใกล้ฝั่ง มีหรือหวังอยู่นานได้ วันหนึ่งคงล้มไป ทิ้งฝั่งไว้ให้วังเวง

40

“พฺรหฺมาติ มาตาปิตโร”“พ่อแม่เป็นพรหมของลูก”

พระคุณของแม่

พระ อรหันต์ ชั้นอุดม หรือพรหมเมศร์ คุณ วิเศษ มิได้ใหญ่ ไปกว่าแม่ ของ แม่ใหญ่ ใกล้ชิด ติดลูกแจ แม่ จ๋าแม่ ลูกนี้คิด เป็นนิตย์เอย

41

รักของแม่

รักใดเล่า รักแน่ เท่าแม่รัก ผูกสมัคร รักมั่น ไม่หวั่นไหว ห่วงใดเล่า เท่าห่วง ดังดวงใจ ที่แม่ให้ กับลูก อยู่ทุกครา

ยามลูกขี่น แม่ขม ตรมหลายเท่า ยามลูกเศร้า แม่โศก วิโยคกว่า ยามลูกหาย แม่ห่วง ดังดวงตา ยามลูกมา แม่หมด ลดห่วงใย

ยามมีกิจ หวังให้เจ้า เฝ้ารับใช้ ยามป่วยไข้ หวังให้เจ้า เฝ้ารักษา ยามถึงคราว ล่วงลับ ดับชีวา หวังให้เจ้า เฝ้าปิดตา เวลาตาย

42

ไม่มีใครรักเราเท่ากับแม่

รักของใคร หรือจะแท้ เท่าแม่รัก ผูกสมัคร สายเลือด ไม่เหือดหาย คนอื่นรัก ยังประจักษ์ ว่ารักคลาย จืดจางง่าย ไม่จีรัง ดั่งมารดา

รักใด ชูไว้ เหนือรักอื่น เป็นรักรื่น ไร้ราคี โลกียวิสัย รักมิใช่ เพื่อตน หรือสนใจ คำนึงถึง กำไร และขาดทุน

รักใด หยัดยืน เมื่ออื่นล้ม รักน่าชม สุกใส ไม่ข้นขุ่น รักนั้นคือ รักแท้ แม่การุณ มอบแก่กุล- บุตรธิดา ผู้ยาใจ

43

แม่...ผู้ให้กำเนิด

แม่มิเพียง แต่ให้ กำเนิดลูก จิตท่านผูก เฝ้าถนอม เป็นจอมขวัญ แม่มิเพียง เลี้ยงลูกให้ ใหญ่เท่านั้น แม่เพียรสรรค์ สร้างนิสัย ให้ลูกดี

แม่มิเพียง ให้สมบัติ พัสถาน ให้ลูกมี วิชาการ โอฬารศรี เพื่อลูกได้ ใช้ดำรง ทรงชีวี บนวิถี ของมนุษย์ อันสุดไกล

แม่มิเพียง สุดอาทร ใจร้อนร้าว เมื่อลูกคราว โรคเบียน เวียนเจ็บไข้ ครั้นลูกหาย คลายโศก สร่างโรคภัย แม่จึงใจ หายห่วง บ่วงกังวล

44

รักแท้...เพื่อลูกรัก

แม่จ๋าแม่ ความรักแม่ นี่แน่นัก คุณแม่รัก ลูกของแม่ มาแต่ต้น รักของแม่ มิได้มี ราคีปน มีหรือจน แม่รักอยู่ ไม่รู้จาง

รักของใคร ไม่เท่าศักดิ์ รักของแม่ รักแม่แท้ แม่รักอยู่ ไม่รู้สร่าง ศัตรูร้าย ก็ไม่กราย มากั้นกาง ถึงรักนาง รักนาย ก็ไม่เกิน

แม้รักยศ รักศักดิ์ อัครฐาน หรือรักงาน สารพัน รักสรรเสริญ รักสนุก ทุกสถาน สำราญเทอญ รักไม่เกิน รักแม่ รักแท้เอย

45

ผู้เสียสละอย่างยิ่งใหญ่

เมื่อลูกใหญ่ วัยถ้วน ควรศึกษา แม่ก็พา ลูกรัก ไปฝากให้ จะเสียทุน หนุนค่า วิชาไป ถ้ามีให้ แล้วไม่ขัด เป็นสัตย์จริง

ถึงไม่มี บางที ก็กู้เขา จะหนักเบา ยอมลูก ไปทุกสิ่ง สู้ตรากตรำ ทำการ งานจริงจริง เพื่อแลกสิ่ง ทรัพย์ได้ มาให้เรา

เมื่อลูกเสร็จ การศึกษา วิชาเชี่ยว แม่คนเดียว ดีใจ ใครจะเท่า พอลูกหา ทรัพย์ได้ ใจท่านเบา เพราะท่านเฝ้า ปลูกฝัง หวังให้ดี

46

จารึกพระคุณแม่

พระคุณแม่ นั้นประมาณ ไม่สิ้นสุด แม้สมมติ เอาแผ่นดิน สิ้นแห่งหน เป็นหมึกก้อน ผ่อนละลาย ในสายชล ให้ทั่วหน แห่งสมุทร สุดนที

แล้วเอาเขา พระสุเมรุ ที่เด่นหล้า เอาปากกา จุ่มหมึก บันทึกที่ เอาท้องฟ้า เป็นกระดาษ วาดคดี แล้วเขียนชี้ ชมบุญ คุณมารดา

เขียนจนสิ้น ดินฟ้า มหาสมุทร เขียนจนสุด พระสุเมรุ ที่เด่นหล้า แต่ไม่สุด สิ้นบุญ คุณมารดา จึงนับว่า ใหญ่ยิ่ง สิ่งทั้งปวง

47

แผนที่ชีวิตของพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวพระบรมราโชวาทพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว

48

ขอบคุณข้าวทุกเม็ดน้ำทุกหยดอาหารทุกจานอย่างจริงใจ•

อย่าสวดมนต์เพื่อขอสิ่งใดนอกจาก“ปัญญา”และ“ความกล้าหาญ”

•“เพื่อนใหม่”คือของขวัญที่ให้กับตัวเองส่วน

“เพื่อนเก่าหรือมิตร”คืออัญมณีที่นับวันจะเพิ่มคุณค่า•

อ่านหนังสือธรรมะปีละเล่ม•

ปฏิบัติต่อคนอื่นเช่นเดียวกับที่ต้องการให้ผู้อื่นปฏิบัติต่อเรา•

พูดคำว่า“ขอบคุณ”ให้มากๆ•

รักษา“ความลับ”ให้เป็น•

ประเมินคุณค่าของการให้“อภัย”ให้สูง•

ฟังให้มากแล้วจะได้คู่สนทนาที่ดี

49

ยอมรับความผิดพลาดของตัวเองหากมีใครตำหนิและรู้แก่ใจว่าเป็นจริงหากล้มลงจงอย่ากลัวกับการลุกขึ้นใหม่

•เมื่อเผชิญหน้ากับงานหนักคิดเสมอว่า

เป็นไปไม่ได้ที่จะล้มเหลว•

อย่าถกเถียงธุรกิจภายในลิฟต์•

ใช้บัตรเครดิตเพื่อความสะดวกอย่าใช้เพื่อการก่อหนี้สิน•

อย่าหยิ่งหากจะกล่าวว่า“ขอโทษ”•

อย่าอายหากจะบอกใครว่า“ไม่รู้”•

ระยะทางนับพันกิโลเมตรแน่นอนมันไม่ราบรื่นตลอดทาง•

เมื่อไม่มีใครเกิดมาแล้ววิ่งได้จึงควรทำสิ่งต่างๆอย่างค่อยเป็นค่อยไป

50

การประหยัดเป็นบ่อเกิดแห่งความร่ำรวยเป็นต้นทางแห่งความไม่ประมาท

คนไม่รักเงินคือคนไม่รักชีวิตไม่รักอนาคต•

ยามทะเลาะกันผู้ที่เงียบก่อนคือผู้ที่ได้รับการอบรมสั่งสอนที่ดี

•ชีวิตนี้ฉันไม่เคยได้ทำงานเลยสักวันทุกวันเป็นวันสนุกหมด

•จงใช้จุดแข็งอย่าเอาชนะจุดอ่อน

•เป็นหน้าที่ของเราที่จะพูดให้คนอื่นเข้าใจ

ไม่ใช่หน้าที่ของคนอื่นที่จะทำความเข้าใจในสิ่งที่เราพูด•

เหรียญเดียวมี2หน้าคือความสำเร็จกับความล้มเหลว•

อย่าตามใจตัวเองเรื่องยุ่งๆเกิดขึ้นล้วนตามใจตัวเองทั้งสิ้น•

ฟันร่วงเพราะมันแข็งส่วนลิ้นยังอยู่เพราะมันอ่อน

51

อย่าดึงต้นกล้าให้โตไวๆ(อย่าใจร้อน)•

ระลึกถึงความตายวันละ3ครั้งชีวิตจะมีสุขมีอภัยมีให้•

ถ้าติดกระดุมเม็ดแรกผิดกระดุมเม็ดต่อๆไปก็ผิดหมด•

ทุกชิ้นงานจะต้องกำหนดวันแล้วเสร็จ•

จงเป็นน้ำครึ่งแก้วตลอดชีวิตเพื่อเรียนรู้เพิ่มเติมได้ตลอด•

ดาวและเดือนที่อยู่สูงอยากได้ต้องปีน“บันไดสูง”•

มนุษย์ทุกคนมีชิ้นงานมากมายในชีวิตจงทำชิ้นงานที่สำคัญที่สุดก่อนเสมอ

•หนังสือเป็นศูนย์รวมปัญญาของโลก

จงอ่านหนังสือเดือนละเล่ม•

ระเบียบวินัยคือคุณสมบัติที่สำคัญในการดำเนินชีวิต

52

มาสร้างบุญบารมีกันเถอะ

นั่งสมาธิอย่างน้อยวันละ15นาที(หรือเดินจงกรมก็ได้) • อานิสงส์ เพื่อสติปัญญาที่เฉลียวฉลาดขึ้นทั้งภพนี้และภพหน้า • เพื่อจิตใจที่สว่างผ่องปรนจากกิเลสปล่อยวางได้ง่าย • จิตจะรู้วิธีแก้ปัญหาชีวิตโดยอัตโนมัติ • ชีวิตจะเจริญรุ่งเรืองไม่มีวันอับจน • ผิวพรรณผ่องใสสุขภาพและจิตแข็งแรง • เจ้ากรรมนายเวรและญาติมิตรที่ล่วงลับจะได้บุญกุศล

53

วิธีทำสมาธิแบบง่าย ๆ

ทำสมาธิเพื่อให้จิตสงบมีพลังมีประโยชน์ในปัจจุบันคือทำให้ใจสบายคลายทุกข์หนักแน่นมั่นคงอารมณ์แจ่มใสความจำดีทำงานมีประสิทธิภาพสุขภาพดีนอนหลับสบายเรียนหนังสือเก่งที่สำคัญคือได้บุญ วิธีนั่งให้นั่งขัดสมาธิคือขาขวาทับขาซ้ายนั่งตัวตรงหลับตาเอาสติมาจับอยู่ที่สะดือที่ท้องพอง-ยุบเวลาหายใจเข้าท้องพองกำหนดว่าพองหนอใจนึกกับท้องที่พองต้องให้ทันกันอย่าให้ก่อนหรือหลังกันหายใจออกท้องยุบกำหนดว่ายุบหนอใจนึกกับท้องที่ยุบต้องทันกันอย่าให้ก่อนหรือหลังกันข้อสำคัญให้สติจับอยู่ที่พอง-ยุบเท่านั้นอย่าดูลมที่จมูกอย่าตะเบ็งท้องให้มีความรู้สึกตามความเป็นจริงว่าท้องพองไปข้างหน้าท้องยุบมาข้างหลังอย่าให้เห็นเป็นไปว่าท้องพองขึ้นข้างบนท้องยุบลงข้างล่างให้กำหนดเช่นนี้ตลอดไปจนกว่าจะถึงเวลาที่กำหนด เมื่อมีเวทนา เวทนาเป็นเรื่องสำคัญที่สุดจะต้องบังเกิดขึ้นกับปฏิบัติแน่นอนจะต้องมีความอดทนเพื่อเป็นการสร้างขันติบารมีไปด้วยถ้าผู้ปฏิบัติขาดความอดทนเสียแล้วการปฏิบัติวิปัสสนากรรมฐานนั้นก็ล้มเหลว

54

ในขณะที่นั่งหรือเดินจงกรมอยู่นั้นถ้ามีเวทนาความเจ็บปวดเมื่อยคันเกิดขึ้นให้หยุดเดินหรือหยุดกำหนดพองยุบให้เอาสติไปตั้งไว้ที่เวทนาเกิด และกำหนดไปตามความเป็นจริงว่าปวดหนอๆๆ คันหนอๆๆ เป็นต้นให้กำหนดไปเรื่อยๆ จนกว่าเวทนาจะหายไปเมื่อเวทนาหายไปแล้ว ก็กำหนดนั่งหรือเดินต่อไป จิต เวลานั่งอยู่หรือเดินอยู่ ถ้าจิตคิดถึงบ้านคิดถึงทรัพย์สินหรือคิดฟุ้งซ่านต่างๆ นานาก็ให้เอาสติปักลงที่ลิ้นปี่พร้อมกับกำหนดว่า คิดหนอๆๆๆๆ ไปเรื่อยๆ จนกว่าจิตจะหยุดคิดแม้ดีใจ เสียใจ หรือโกรธ ก็กำหนดเช่นเดียวกันว่าดีใจหนอๆๆๆเสียใจหนอๆๆๆโกรธหนอๆๆๆเป็นต้น เวลานอนเวลานอนค่อยๆ เอนตัวนอนพร้อมกับกำหนดตามไปว่า นอนหนอๆๆๆ จนกว่าจะนอนเรียบร้อย ขณะนั้นให้เอาสติจับอยู่ กับอาการเคลื่อนไหวของร่างกาย เมื่อนอนเรียบร้อยแล้วให้เอาสติมาจับที่ท้องแล้วกำหนดว่า พองหนอยุบหนอต่อไปเรื่อยๆให้คอยสังเกตให้ดีว่าจะหลับไปตอนนอนหรือตอนยุบ อิริยาบถต่างๆการเดินไปในที่ต่างๆการเข้าห้องน้ำการเข้าห้องส้วมการรับประทานอาหารและการทำกิจการงานทั้งปวง ผู้ปฏิบัติต้องมีสติกำหนดอยู่ทุกขณะในอาการเหล่านี้ตามความเป็นจริง คือ มีสติสัมปชัญญะเป็นปัจจุบันอยู่ตลอดเวลา

55

อานิสงส์การจัดสร้างพระพุทธรูปหรือสิ่งพิมพ์อันเกี่ยวกับพระธรรมคำสอนเป็นกุศลดังนี้

อกุศลกรรมในอดีตชาติแต่ปางก่อนจะเปลี่ยนจากหนักเป็นเบา

•สิ่งศักดิ์สิทธิ์คุ้มครองสรรพภยันตรายสลายปวงภัย

ไม่มีคนคิดร้ายไม่สำเร็จ•

เจ้ากรรมนายเวรในอดีตชาติปางก่อนเมื่อได้รับส่วนบุญไปแล้วก็จะเลิกจองเวรจองกรรม

พระศรีศากยะทศพลญาณประธานพุทธมณฑลสุทรรศน์ออกแบบโดยศาสตราจารย์ศิลป์พีระศรี

พระศรีศากยะทศพลญาณประธานพุทธมณฑลสุทรรศน์

56

เหล่ายักษ์ผีรากษสงูพิษเสือร้ายไม่อาจเป็นภัยอยู่ในที่ใดก็แคล้วคลาดจากภัย

•จิตใจสงบราศีผ่องใสสุขภาพแข็งแรง

กิจการงานเป็นมงคลรุ่งเรืองก้าวหน้าผู้คนนับถือ•

มั่นคงในคุณธรรมความอุดมสมบูรณ์ปรากฎ(เกินการคาดฝัน)ครอบครัวสุขสันต์วาสนายั่นยืน

•คำกล่าวเป็นสัจจ์ฟ้าดินปรานีทวยเทพยินดี

มิตรสหายปรีดาหนี้สินจะหมดไป•

คนโง่สิ้นเขลาคนเจ็บหายได้คนป่วยหายดีความทุกข์หายเข็ญสตรีจะได้เกิดเป็นชายเพื่อบวช

•พ้นจากมวลอกุศลเกิดใหม่บุญเกื้อหนุน

มีปัญญาเลิศล้ำบุญกุศลเรืองรอง•

สิ่งที่สร้างจะบังเกิดเป็นกุศลจิตแก่ทุกคนที่ได้พบเห็นเป็นเนื้อนาบุญอย่างอเนกทุกชาติของผู้สร้างที่เกิดจะได้ฟังธรรมจากพระอริยเจ้าปัญญาในธรรมแก่กล้าสามารถได้อภิญญาหกสำเร็จโพธิญาณ

57

คำขอขมาและอธิษฐานจิต

อธิษฐานหน้าพระพุทธรูปหรือสวดมนต์ก่อนนอนก็ได้นะโมตัสสะภะคะวะโตอะระหะโตสัมมาสัมพุทธัสสะ

(๓ จบ)สัพพังอะปะราธังขะมะถะเมภันเต

อุกาสะทะวารัตตะเยนะกะตังสัพพังอะปะราธังขะมะถะเมภันเต

อุกาสะขะมามิภันเต

หากข้าพเจ้าจงใจหรือประมาทพลาดพลั้งล่วงเกินบิดามารดาครูบาอาจารย์พระพุทธพระธรรมพระอรหันต์ทุกพระองค์ พระอริยสงฆ์เจ้า ตลอดจนสิ่งศักดิ์สิทธิ์ทั้งหลายรวมถึงผู้มีพระคุณ และท่านเจ้ากรรมนายเวร จะด้วยกายวาจา ใจ ก็ดี ขอได้โปรดอโหสิกรรมแก่ข้าพเจ้าด้วย หากข้าพเจ้ามีเจ้าของในตัวติดมาขออนุญาตมีคู่มีครอบครัวได้เหมือนคนปรกติทั่วไป ขอถอนคำอธิษฐาน คำสาบานที่จะติดตามคู่ในอดีตขอให้ต่างฝ่ายต่างเป็นอิสระต่อกัน ข้าพเจ้าจะประพฤติตนในทางที่ถูกที่ชอบที่ควรของบุญบารมีในอดีตกาลที่ผ่านมาจนถึงปัจจุบันจงส่งผลให้ข้าพเจ้าและครอบครัวตลอดจนบริวารที่เกี่ยวข้อง

58

จงเจริญด้วยอายุวรรณะสุขะพละลาภยศสุขสรรเสริญสติปัญญาปฏิภาณธนสารสมบัติอุปสรรคใดๆ โรคภัยใดๆ ขอให้มลายสิ้นไป ขอให้ข้าพเจ้ามีความสว่างทั้งทางโลกทางธรรมตั้งแต่บัดนี้ตราบเข้าสู่พระนิพพานเทอญ หากมีผู้ใดเคยสร้างเวรสร้างกรรมกับข้าพเจ้า ไม่ว่าจะเป็นชาติใดภพใดก็ตามข้าพเจ้ายินดีอโหสิกรรมให้ขอถอนความพยาบาทความอาฆาตและคำสาปแช่งในทุกชาติทุกภพ ขอให้ข้าพเจ้าพ้นคำสาปแช่งจากปวงชน ของเจ้ากรรมนายเวรขอให้พ้นนรกภูมิพบแสงสว่างทั้งทางโลกทางธรรมเทอญ “คนเราเกิดมาหลายภพหลายชาติ แต่ละคนมีเจ้ากรรม นายเวรที่แตกต่างกัน การสวดขอขมาเพื่อลดและปลดหนี้ กรรมให้น้อยลง” “ขอให้ผู้ได้รับใบคำขอขมาและอธิษฐานจิตนี้ กรุณาส่ง ให้ผู้อื่นต่อ เพื่อสร้างผลบุญบารมีต่อไป”

59

บทสวดมนต์

60

สวดมนต์ด้วยพระคาถาต่างๆอย่างน้อยวันละครั้งก่อนนอน

อานิสงส์ • เพื่อให้สิ่งศักดิ์สิทธิ์คุ้มครอง • ชีวิตหน้าที่การงานเจริญก้าวหน้า • เงินทองไหลมาเทมา แคล้วคลาดจากอุปสรรคทั้งปวงจิตจะมีสมาธิได้เร็ว • แนะนำพระคสถสพาหุงมหากาพระคาถาชินบัญชรพระคาถายอดพระกัณท์ไตรปิฏกเป็นต้น • เมื่อสวดเสร็จต้องแผ่เมตตาทุกครั้ง

วิธีสวด ให้เริ่มสวดตั้งแต่บทบูชาพระรัตนตรัย(หน้า ๖๑, ๖๔,๖๕, ๖๖, ๖๗, ๖๘) เพียง ๑ จบ จากนั้นให้สวดบทอิติปิโส(หน้า๖๙)เท่าอายุบวกด้วย๑เสร็จแล้วให้แผ่เมตตา(หน้า๗๐,๗๑) จบแล้วให้แผ่ส่วนกุศล(หน้า๗๒,๗๓,๗๔)เสร็จแล้วจึงอธิษฐานตามที่ปรารถนา

61

บูชาพระรัตนตรัย

อิมานิ สักกาเรนะ พุทธัง อะภิปูชะยามิอิมานิ สักกาเรนะ ธัมมัง อะภิปูชะยามิอิมานิ สักกาเรนะ สังฆัง อะภิปูชะยามิ

บทกราบพระรัตนตรัย

อะระหัง สัมมาสัมพุทโธ ภะคะวาพุทธัง ภะคะวันตัง อะภิวาเทมิ

(กราบ)สะวากขาโต ภะคะวะตา ธัมโม

ธัมมัง นะมัสสามิ (กราบ)

สุปะฏิปันโน ภะคะวะโต สาวะกะสังโฆสังฆัง นะมามิ

(กราบ)

62

นมัสการพระพุทธเจ้า

นะโม ตัสสะ ภะคะวะโตอะระหะโต สัมมาสัมพุทธัสสะ

(สวด๓จบ)

ขอขมาพระรัตนตรัย

วันทามิ พุทธัง, สัพพะ เมโทสัง, ขะมะถะเม ภันเตวันทามิ ธัมมัง, สัพพะ เมโทสัง, ขะมะถะเม ภันเตวันทามิ สังฆัง, สัพพะ เมโทสัง, ขะมะถะเม ภันเต

63

ไตรสรณคมน์

พุทธัง สะระณัง คัจฉามิธัมมัง สะระณัง คัจฉามิสังฆัง สะระณัง คิจฉามิ

ทุติยัมปิ พุทธัง สะระณัง คัจฉามิทุติยัมปิ ธัมมัง สะระณัง คัจฉามิทุติยัมปิ สังฆัง สะระณัง คัจฉามิ

ตะติยัมปิ พุทธัง สะระณัง คัจฉามิตะติยัมปิ ธัมมัง สะระณัง คัจฉามิตะติยัมปิ สังฆัง สะระณัง คัจฉามิ

64

ถวายพรพระ (อิติปิโสฯ)

อิติปิ โส ภะคะวา อะระหัง สัมมาสัมพุทโธ วิชชาจะระณะสัมปันโน สุคะโต โลกะวิทู

อะนุตตะโร ปุริสะทัมมะสาระถิ สัตถา เทวะ มะนุสสานัง พุทโธ ภะคะวาติ (พุทธคุณ)

สะวากขาโต ภะคะวะตา ธัมโม สันทิฏฐิโก อะกาลิโก เอหิปัสสิโก โอปะนะยิโก

ปัจจัตตัง เวทิตัพโพ วิญญูหีติ (ธรรมคุณ)

สุปะฏิปันโน ภะคะวะโต สาวะกะสังโฆอุชุปะฏิปันโน ภะคะวะโต สาวะกะสังโฆ

ญายะปะฏิปันโน ภะคะวะโต สาวะกะสังโฆ สามีจิปะฏิปันโน ภะคะวะโต สาวะกะสังโฆ

ยะทิทัง จัตตาริ ปุริสะยุคานิ อัฏฐะ ปุริสะปุคคะลาเอสะ ภะคะวะโต สาวะกะสังโฆ

อาหุเนยโย ปาหุเนยโย ทักขิเนยโย อัญชะลีกะระณีโย อะนุตตะรัง ปุญญักเขตตัง

โลกัสสาติ (สังฆคุณ)

65

ชัยมงคลคาถา (พาหุงฯ)

พาหุงสะหัสสะมะพินิมมิตะสาวุธันตังครีเมขะลัง อุทิตะ โฆระสะ เสนะมารัง

ทานาทิธัมมังวิธินา ชิตะวามุนินโท ตันเตชะสาภะวะตุ เม* ชะยะมังคะลานิ

มาราติเรกะมะภินุชฌิตะสัพพะรัตติง โฆรัมปะนาฬะ วะกะมัก ขะมะถัทธะยักขัง

ขันตีสุทันตะวิธินา ชิตะวา มุนินโท ตันเตชะสา ภะวะตุ เม* ชะยะมังคะลานิ

นาฬาคิริง คะชะวะรัง อะติอัตตะภูตัง ทาวักคิจักกะมะสะนีวะ สุทารุณันตัง

เมตตัมพุเสกะวิธินา ชิตะวา มุนินโท ตันเตชะสา ภะวะตุ เม* ชะยะมังคะลานิ

66

อุกขิตตะขัคคะมะติหัตถะสุทารุณันตังธาวันติโยชะนะปะถังคุลิมาละวันตัง

อิทธิภิสังขะตะมะโน ชิตะวา มุนินโท ตันเตชะสาภะวะตุ เม* ชะยะมังคะลานิ

กัตตวานะ กัฏฐะมุทะรัง อิวะ คัพภีนียาจิญจายะ ทุฏฐะวะจะนัง ชะยะกายะมัชเฌสันเตนะ

โสมะวิธินา ชิตะวา มุนินโท ตันเตชะสาภะวะตุ เม* ชะยะมังคะลานิ

สัจจัง วิหายะ มะติสัจจะกะวาทะเกตุงวาทาภิโร ปิตะมะนัง อะติอันธะภูตัง

ปัญญาปะทีปะชะลิโต ชิตะวา มุนินโท ตันเตชะสาภะวะตุ เม* ชะยะมังคะลานิ

67

นันโทปะนันทะภุชะคัง วุพุธัง มะหิทธิงปุตเตนะ เถระภุชะเคนะ ทะมาปะยันโต

อิทธูปะเทสะวิธินา ชิตะวา มุนินโท ตันเตชะสาภะวะตุ เม* ชะยะมังคะลานิ

ทุคคาหะทิฏฐิภุชะเคนะ สุทัฏฐะหัตถัง พรัหมัง** วิสุทธิชุติมิทธิ พะกาภิธานัง ญาณาคะเทนะ

วิธินา ชิตะวา มุนินโท ตันเตชะสาภะวะตุ เม* ชะยะมังคะลานิ

เอตาปิ พุทธะชะยะมังคะละอัฏฐะคาถา โยวา จะโน ทินะทิเน สะระเต มะตันที หิตวานะ

เนกะวิวิธานิ จุปัทะวานิ โมกขัง สุขังอะธิคะเมยยะ นะโร สะปัญโญ

68

ชัยปริตร (มหากาฯ)

มะหาการุณิโก นาโถ หิตายะ สัพพะปาณินัง ปูเรตวา ปาระมี สัพพา ปัตโต สัมโพธิมุตตะมัง เอตานะ สัจจะวัชเชนะ โหตุ เม* ชะยะมังคะลังฯ

ชะยันโตโพธิยา มูเล สักยานัง นันทิ วัฑฒะโน เอวัง อะหัง วิชะโย โหมิ*** ชะยัสสุ ชะยะมังคะเล อะปะราชิตะ ปัลลังเกสีเส ปะฐะวิโปกขะเร อะภิเสเก สัพพะพุทธานัง อัคคัปปัตโต ปะโมทะติฯ สุนักขัตตัง สุมังคะลัง สุปะภาตัง สุหุฏฐิตัง สุขะโณ สุมุหุตโต จะ สุยิฏฐัง พรัหมะ**** จาริสุปะทักขิณัง กายะกัมมัง

ปะทักขิณัง มะโนกัมมัง ปะณีธีเตปะทักขิณา ปะทักขิณานิ กัตวานะ ละภันตัตเถ ปะทักขิเณ ฯ

ภะวะตุ สัพพะมังคะลัง รักขันตุ สัพะเทวะตา สัพพะพุทธา นุภาเวนะ สะทาโสตถี ภะวันตุ เม* ฯ

ภะวะตุ สัพพะมังคะลัง รักขันตุ สัพพะเทวะตา สัพพะธัมมา นุภาเวนะ สะทาโสตถี ภะวันตุ เม* ฯภะวะตุ สัพพะมังคะลัง รักขันตุ สัพพะเทวะตา

สัพพะสังฆา นุภาเวนะ สะทาโสตถี ภะวันตุ เม* ฯ

69

* ถ้าสวดให้คนอื่นให้เปลี่ยนจากคำว่าเมเป็นเต ** อ่านว่าพรัมมัง ***ถ้าสวดให้คนอื่นให้เปลี่ยนจากคำว่า อะหัง วิชะโยโหมิเป็นตะวังวิชะโยโหหิ ****อ่านว่าพรัมมะ

อิติปิโส เท่าอายุ

อิติปิ โส ภะคะวา อะระหัง สัมมา สัมพุทโธ วิชชาจะระณะ สัมปันโน สุคะโต โลกะวิทู

อะนุตตะโร ปุริสะ ทัมมะสาระถิ สัตถา เทวะมะนุสสานัง พุทโธ ภะคะวาติ

ให้สวดเกิด๑จบเช่นอายุ๔๒ปีต้องสวด๔๓จบ

70

บทแผ่เมตตาแก่ตนเอง

อะหัง สุขิโต โหมิ ขอให้ข้าพเจ้ามีความสุข นิททุกโข โหมิ ปราศจากความทุกข์ อะเวโร โหมิ ปราศจากเวร อัพยาปัชโฌ โหมิ ปราศจากอุปสรรคอันตรายทั้งปวง อะนีโฆ โหมิ ปราศจากความทุกข์กายทุกข์ใจ สุขี อัตตานัง ปะริหะรามิ มีความสุขกายสุขใจรักษาตนให้พ้นจากทุกข์ภัยทั้งสิ้นเถิด

คำอธิษฐานอโหสิกรรม

ข้าพเจ้าขออโหสิกรรม กรรมใดที่ทำแก่ผู้ใด ใน ชาติใด ๆ ก็ตาม ขอให้เจ้ากรรมนายเวรจงอโหสิกรรม ให้แก่ข้าพเจ้า อย่าได้จองเวรจองกรรมต่อไปเลย แม้แต่กรรมที่ใคร ๆ ทำแก่ข้าพเจ้าก็ตาม ข้าพเจ้า ขออโหสิกรรมให้ทั้งสิ้น ยกถวายพระพุทธเจ้าเป็น อภัยทาน เพื่อจะได้ไม่มีเวรกรรมต่อกัน

71

ด้วยอานิสงส์แห่งอภัยทานนี้ ขอให้ข้าพเจ้า ครอบครัว บุตรหลาน ตลอดจนวงศาคณาญาติ และผู้ อุปการคุณของข้าพเจ้า มีความสุข ความเจริญ ปฏิบัติ แต่สิ่งที่ดี และสิ่งที่ชอบด้วยเทอญ ฯ

บทแผ่เมตตาให้สรรพสัตว์

สัพเพ สัตตา สัตว์ทั้งหลายที่เป็นเพื่อนทุกข์ เกิดแก่เจ็บตายด้วยกันทั้งหมดทั้งสิ้น อะเวรา โหนตุ จงเป็นสุขเป็นสุขเถิดอย่าได้มีเวรแก่กันและกันเลย อัพยาปัชฌา โหนตุ จงเป็นสุขเป็นสุขเถิดอย่าเบียดเบียนซึ่งกันและกันเลย อะนีฆา โหนตุ จงเป็นสุขเป็นสุขเถิดอย่าได้มีวามทุกข์กายทุกข์ใจเลย สุขี อัตตานัง ปะริหะรันตุ จงมีความสุขกายสุขใจรักษาตนให้พ้นจากทุกข์ภัยทั้งสิ้นเถิดฯ

72

บทแผ่ส่วนกุศล

อิทัง เม มาตาปิตูนัง โหตุ สุขิตา โหนตุ มาตาปิตะโร

ขอส่วนบุญนี้จงสำเร็จแก่มารดาบิดาของข้าพเจ้าขอให้มารดาบิดาของข้าพเจ้ามีความสุข

อิทัง เม ญาตีนัง โหตุ สุขิตา โหนตุ ญาตะโย

ขอส่วนบุญนี้จงสำเร็จแก่ญาติทั้งหลายของข้าพเจ้าขอให้ญาติทั้งหลายของข้าพเจ้ามีความสุข

อิทัง เม คุรูปัชฌายาจริยานัง โหตุ สุขิตา โหนตุ คุรูปัชฌายาจริยา

ขอส่วนบุญนี้จงสำเร็จแก่ครูอุปัชฌาย์อาจารย์ของข้าพเจ้าขอให้ครูอุปัชฌาย์อาจารย์ของข้าพเจ้า

มีความสุข

73

อิทัง สัพพะเทวะตะนัง โหตุ สุขิตา โหนตุ สัพเพ เทวา

ขอส่วนบุญนี้จงสำเร็จแก่เทวดาทั้งหลายทั้งปวงขอให้เทวดาทั้งหลายทั้งปวงมีความสุข

อิทัง เม สัพพะเปตานัง โหตุ สุขิตา โหนตุ สัพเพ เวรี

ขอส่วนบุญนี้จงสำเร็จแก่เจ้ากรรมนายเวรทั้งหลายทั้งปวง

ขอให้เจ้ากรรมนายเวรทั้งหลายทั้งปวงมีความสุข

อิทัง สัพะสัตตานัง โหตุ สุขิตา โหนตุ สัพเพ สัตตา

ขอส่วนบุญนี้จงสำเร็จแก่สัตว์ทั้งหลายทั้งปวงขอให้สัตว์ทั้งหลายทั้งปวงมีความสุขทั่วหน้ากันเทอญ

74

กรวดน้ำให้เจ้ากรรมนายเวร

ข้าพเจ้าขออุทิศบุญกุศลจากการเจริญภาวนานี้ ให้แก่ เจ้ากรรมนายเวรทั้งหลายของข้าพเจ้า ที่ข้าพเจ้าได้เคย ล่วงเกินท่านไว้ ตั้งแต่อดีตชาติ จนถึงปัจจุบันชาติ ท่านจะ อยู่ภพใดหรือภูมิใดก็ตาม ขอให้ท่านได้รับผลบุญนี้แล้ว โปรด อโหสิกรรม และอนุโมทนาบุญแก่ ข้าพเจ้าด้วยอำนาจบุญนี้ ด้วยเทอญ.

ทำหนังสือหรือสื่อต่างๆ เกี่ยวกับธรรมมะแจกฟรีแก่ผู้คนเป็นธรรมทาน

อานิสงส์เพราะธรรมทานชนะการให้ทั้งปวง

ผู้ให้ทานจึงสว่างไปด้วยลาภยศสรรเสริญปัญญาและบุญบารมีอย่างท่วมท้นเจ้ากรรมนายเวรอโหสิกรรมให้

ชีวิตจะเจริญรุ่งเรืองอย่างไม่คาดฝัน

75

รายนามผู้จัดพิมพ์หนังสือเพื่อแจกเป็นธรรมทาน

คุณหยิ่วแซ่เอ้าคุณอาสุ่นแซ่เอ้าคุณถาวรหาญพานิชกิจคุณนันทพรหาญพานิชกิจ

ด.ญ.ณิชากรหาญพานิชกิจคุณทนุธรรมประสานเกียรติราชน.ส.สมรมาศประสานเกียรติราชน.ส.ธัญลักษณ์ประสานเกียรติราช

คุณธัชพลประสานเกียรติราชน.ส.กชพรประสานเกียรติราช

คุณคณรรถเนธิ์อังสโวทัยคุณทัศนีย์อังสโวทัยคุณอุชุคราญอังสโวทัยคุณอุราภาอังสโวทัย

คุณคุณานันท์อังสโวทัยคุณนิรมลกุลชัยสิทธิ์คุณวิบูลย์กุลชัยสิทธิ์และครอบครัว

คุณสหพนธ์กุลชัยสิทธิ์น.ส.ฐิติวรรณกุลชัยสิทธิ์

และคณะมัณฑนศิลป์มหาวิทยาลัยศิลปากร

บริษัทเทคนิคอิมเมจการพิมพ์

76

ข้าพเจ้าทั้งหลายขออุทิศบุญกุศลจากการแจกหนังสือธรรมะนี้เป็นทานให้แก่

น.ส.ธัญวรัตน์ หาญพานิชกิจ (ฝน)นักศึกษาคณะมัณฑนศิลป รุ่น ๕๓

และเจ้ากรรมนายเวรทั้งหลาย