hukuk sözlugu
TRANSCRIPT
-
8/3/2019 hukuk szlugu
1/88
abes Akla ve geree aykr; gereksiz; yersiz; bo ey; sama; anlamsz
Abesle itigal etmek Bo eylerle uramak
abideler ve asar- atika ant ve abideler
abluka bir devletin dar ile olan ilikilerini zor kullanarak kesmek
Acar Atlgan; gz pek; yiit; kabaday; ylmaz; kabna smaz; gl;becerikli
acele itiraz verilen kararn tefhim yada tebliinden itibaren belirli bir sreierisinde ( genellikle bir hafta ) yaplmas gereken, kanunda aka saylanitiraz trdr. itiraz zerine karar veren makam deil itiraz mercii bir kararverir.
acenta ticari mmessil ticari vekil, sat memuru veya mstahdem gibi
bir sfat olmakszn bir szlemeye dayanarak belirli bir blge iinde daimi birsuretle ticari bir iletmeyi ilgilendiren akidlerde araclk etmeyi veya bunlar oiletme adna yapmay mesle
ak artrma bir maln, teklif veren kiiler arasnda en yksek bedelineren kimseye satlmasn salayan sat biimi
ak ek zerine para miktar yazlmam ek, mecazi: sonsuz gven
acir kiraya veren kimse
Aciz Birinin borcunu vaktinde deyememesi durumu
ciz Gc bir ie yetmez olan; gsz; beceriksiz; kabiliyetsiz; zayf
aciz vesikas alacakl alacann tamamn alamamsa kalan miktariin kendisine verilen vesika (K 143)
ada evresi yollarla snrlandrlm bulunan, eitli parselleri kapsayanarsa paras
Adab dab; Tre; edepler; terbiyeler; utanmalar; yol yordam; yolyntem
Adad Add; Adetler; saylar; adem yokluk; hilik; lm
adalet hakllk; hakka uygunluk
adalet divan Devletler arasndaki birtakm hukuk anlamazlklarnabakan ve merkezi La Haye'de bulunan uluslararas mahkeme
adalet rgt Adliye tekilat.
-
8/3/2019 hukuk szlugu
2/88
adalet saray Mahkemelerin bulunduu byk yap
Adem Yokluk; hilik; lm
Adem-i ifa Adem-i if - Yapmamak; bir grevi yerine getirmemek; bir borcuzamannda dememek
adem-i itirak katlmamak
adem-i selahiyet yetkisizlik
adem-i vsuk gercek olmamak
ademimerkeziyet Yerinden ynetim
adi kira kiraya verenin, belli bir cret karlnda bir eyin kullanlmasnkiracya brakt szleme
adi irket iki veya daha ok kimsenin, ortak bir amaca ulamak iinemeklerini ve mallarn birletirmeyi kabul ettikleri szleme ile kurulanortaklk
adi sulu Basit sular ileyen kimse
adli adaletle ilgili
Adli kaza Adl kaza - Cezai, hukuki, ticari, nizal, nizasz yarg
Adli mzaharet Adli yardm
adli sicil Bir kimsenin mahkumiyetinin olup olmadnn anlalmas iinkonulmu olan kayt yntemi.
adli tatil Her yl 1 Austos ile 5 Eyll tarihleri arasnda, kanunda yazldurumlarn dnda, hibir adli ilemin yaplmad sre
adli tp Tbbn adalete yardm eden kolu
adli zabta Bir su sonras san ve su delillerini adli yetkililere sunankolluk kuvveti
Afaki Afak - Belli bir konu zerinde olmayan (konuma); dereden
tepeden sz; objektif; nesnel; yabanc
Afet Doann sebep olduu ykm; kran; ok kt; byk felaket; bel; okgzel insan
ar ceza Be yldan yukar olan hapis cezalar
ar hapis cezas Yirmi yl ve st veya mr boyu hapis cezas
-
8/3/2019 hukuk szlugu
3/88
-
8/3/2019 hukuk szlugu
4/88
-
8/3/2019 hukuk szlugu
5/88
amir mir - emreden; buyuran; bir memurun vazife bakmndan by; birfiili yapmaya veya yapmamaya zorlayan, buna gc yeten
amm mm - genel; umumi; herkese ait
amma amm - ama; fakat; lakin; ancak; u kadar; yle ki
amme kamu
amme hkmi ahsiyeti mme hkm ahsiyeti - kamu tzel kiilii
amme intizam kamu dzeni
anagayrimenkul Kat mlkiyetine konu olan tanmazn btn
anayap Kat mlkiyetine konu olan tanmazn esas yap ksm
anayasa Bir devletin ynetim biimini belirten, yasama, yrtme,
yarglama glerinin nasl kullanlacan gsteren, yurttalarn kamuhaklarn bildiren temel yasa, kanunuesasi
angaje szle veya yazl olarak balanan; baml
ani edim Bir anda yaplan belli davran ya da davranlarla yerinegetirilen edim
anif'l-beyan nif'l-beyan - az nce beyan olunan, bildirilen
anmuhakemetin muhakeme yaparak; yarglama yoluyla
antrepo gmrklere gelen ticari eyann konulduu, korunduu yer;ardiye; ambar
ara ra - reyler; oylar
Ara karar Bir davann baklmasn kolaylatrmak iin yargdan nce nlemniteliinde verilen karar, duruma karar
Arama Saklanan sann ve su belgelerinin elde edilmesi iin birkimsenin evinde, i yerinde, zerinde veya eyasnda yaplan aratrma ilemi
Arama izni Yasa d ilikilerle ilgili olarak delil toplamak, zanl veya sulu
kiileri yakalamak iin mahkemece gvenlik glerine verilen resmi izin
Arama karar Arama yaplabilmesi iin hakim tarafndan verilmi karar
arazi mahlule mutasarrfn miras brakmadan lm ile mahll olanarazi-i emiriyye
arazi-i emiriyye rakabesi beytlmle ait olarak devlet tarafndan kiilere
-
8/3/2019 hukuk szlugu
6/88
datlan yerler, topraklar; beylik arazi
arazi-i haraciyye haraca bal arazi
arzi-i memlke mlk; timar topra; mlkiyet yolu ile tasarruf olunanyerler
arazi-i metruke halkn gereksinimi ve kullanm iin terk edilen arazi
arazi-i mevat hi kimsenin tasarrufu altnda olmayan ve halka terk vetahsis edilmemi bulunan,yksek sesli bir kimsenin sesi iitilmeyecekderecede ky ve kasabalar gibi yerlerden uzak bulunan kra, talk gibi yerler
arazi-i mevkufe geliri belirli bir konuya tahsis olunan yer; vakf olunmuarazi
arazi-i miriye devlete ait arazi
arzi-i riye rnnden onda bir Devlet pay alnan ve zerinde hertrl mlkiyet tasarruflar bulunan arazi
ri ...sz; bo; plak; soyut; arnm; yksz
ariyet dn; ereti; dn szlemesi
arz ve amk genilik ve derinliine; enine boyuna; uzun uzadya
arsa Belediye snrlar iinde, belediye tarafndan parsellenerek zerineinaat yapmak iin ayrlan arazi paras
arsa pay Kat mlkiyetinde arsann, kanunda belirtilen esasa grebamsz blmlere ayrlan ortak mlkiyet pay
rz sunma; gsterme; bildirme; nne koyma; anlatma (bir bye)
arzuhal dileke , istidal
Asaleten atanma Srekli grev yapmak zere bir greve atanma
asgari asgar - en az; en aa; en azndan; en dk; en kk
ashab- intikal verasetin geiinde hak sahipleri
aikar aikr - belli; ak; apak; meydanda olan
asri asr - zamana uygun; ada; modern
ateh bunama; bunaklk
ati t - gelecek; gelen (kii veya ey); gelecek zaman; istikbal
-
8/3/2019 hukuk szlugu
7/88
atf yollama; yneltme; ykleme; balama; eme; meylettirme; ilikilibulma
avans alacana saylmak zere nceden yaplan deme; ndelik
avarz avrz - kazalar; belalar; borlanma ve hak kazanma yeterliliini
ksan veya yok eden haller
avdet dn; geri gelme; dnme
Avukat Hak ve yasa ilerinde isteyenlere yol gstermeyi,mahkemelerde, devlet dairelerinde bakalarnn hakkn aramay, korumaymeslek edinen ve bunun iin yasann gerektirdii artlar tayan kimse
ayn para dnda, kazanlabilen btn servet eleri
ayni ayn - mala ilikin; eyaya bal; maln mlkiyeti ile ilgili; herkese kar
ileri srlebilenayni haklar zerinde dorudan doruya mutlak egemenlik yetkisi veren ve
herkese kar ileri srlebilen haklar
aza z - uzuvlar; yeler; organlar
azade zde - serbest; hr; zgr
azami en ok; en byk; en yksek
azil Verilen temsil yetkisinin ortadan kaldrlmas
azimet gidi; yola kma
B tapu tapulu; tapu ile tasarruf olunan
bab bb - kap
ba'deh daha sonra
ba'de'l-isticar kira szlemesinden sonra
ba'de'l-istirdad geri aldktan sonra
ba'de'l-mevt lmden sonra; ldkten sonra
b'de'l-vefat insan lmnden sonra
bd olmak sebep olmak
bamsz blm Kat Mlkiyeti Kanunu'na gre, ana gayrimenkulun ayrayr ve bal bana kullanlmaya msait bamsz mlkiyete konu olabilen
-
8/3/2019 hukuk szlugu
8/88
-
8/3/2019 hukuk szlugu
9/88
beden canl varlklarn maddi blm; gvde; vcut; cisim; ten
bedialar gze gzel grnen eyler; estetik
bedih bedihi - ak olan; besbelli; apak; akla; kendiliinden gelen
bedi gzellik llerine uyan; gzel; gzellik
beher her biri
Bekleme sresi Evlilii sona ermi kadnn yeniden evlenebilmesi iinaradan gemesi gereken sre - iddet mddeti (270 gn)
belagat iyi konuma; szle inandrma yetenei; sz sanatlarn inceleyenbilim dal
beraat aklanma
bert berat - rtbe, nian ve imtiyaz verildiini bildiren ferman
beray ... amacyla ; ... iin
beray tetkik bery tetkik - inceleyerek
berhava havaya gitmi; kaybolmu; uurulmu; yararsz; bo
ber-z-zimme zimmetten kurtulmu; aklanm
ber-mucib-i talep talep mucibince; istem gibi
ber-vech olduu gibi; olarakber-vech-i bl yukarda olduu gibi
beeri beer - insanolu ile ilgili; insani; insana mensup
betekrar tekraren; tekrarla
bey ira almak ve satmak
beyanname Bir makama veya kamuoyuna yaplan aklama belgesi
bey'i satm; satma; sat; satlma
bey'i bt kesin sat
bey'i bi-l vefa bey'i bi-l vef - kararlatrlan sre iinde satlan gerialmak koulu ile yaplan sat szlemesi
bey'i mukayaza mal mal ile deitirmek; trampa
-
8/3/2019 hukuk szlugu
10/88
bey-i sarf paray paraya satmak; para bozmak
beyn ara
eyn'en-nas beyn'en-ns - halk arasnda
beytlmal maliye hazinesi
beyyine bir olayn veya ilemin doruluunu ortaya koyabilmek iinhakimi iknaya ynelik yntem veya her trl vasta ; delil, ahit
beyyine klfeti mahkemede bir beyan ve iddiay kantlama ykmll,ispat klfeti
bidayet bidyet - balama; balang; yerel
bidayet mahkemesi ilk mahkeme; davalar birinci derecede gren vezmleyen mercii
bi-eyyi-hl herhalde; mutlaka; elbette
bigna herhangi bir
bi-hakkn hakkyle; hakk olarak, gerekten; tamamiyle
bi-haseb-il verase veraset nedeniyle; verasetten doma
bi-hkm'l-kanun kanun hkm gereince; yasa kural ile
bila ... sz (olumsuzluk eki)
bila kayd art kaytsz ve artsz
bila tebli tebligat yaplamadan
bil-ahire sonra; sonradan; belahere
bilakis tersine olarak; tam tersine; aksine; sonunda
bila-mddet sresiz
bilano Bir kuruluun, belli bir tarihte, alacakl ve borlu bulunduu
deerleri gsteren zet muhasebe cetveli; iletmenin finansal durumu vefaaliyet sonularn gsteren tablo
bila-sebeb sebepsiz
biltefrik tefrik etmeksizin; ayrmakszn
bilbeyyine delil ile; tank ile; ispat ile
-
8/3/2019 hukuk szlugu
11/88
bil-cmle btn; hepsi; tamam
bil-farz tutalm ki; diyelim ki; sayalm ki; sz gelii
bilfiil gerekten; fiilen; hakiki olarak; i olarak; i edinerek
bililtizam bile bile
Bilirkii zmlenmesi zel veya bilimsel bilgiye dayanan konulardadncesine bavurulan kimse, uzman, ehlihibre, ehlivukuf, eksper
bilistirdad geri alarak; geri alnarak
bilmuvafakat raz olarak
bilmzakere mzakere ederek; zerinde grp tartarak
bilmzayede artrma ile; artrarak
bi-l-r'ye grerek; grlerek
bilumum btn; hep; kamu; -in hepsi
b-ma'n manasz; anlamsz
binberin bundan dolay; bunun zerine; bu nedenle
binen (binaen) ...den dolay; ...den tr; ...iin;
binen-al-zlik bundan dolay; bunun zerine
binen-aleyh bunun zerine; dolaysyla; bundan dolay (binaenaleyh)
bi-n-netce netice olarak; sonu olarak
binniyabe naip eliyle; vekillik ile; vekaleten
brakt Miras , kalt
bitap btp - bitkin; gsz; takatsz; yorgun
b-taraf bi-taraf - tarafsz; yansz
bi-t-tabi tabiatiyle; doal olarak
bloke ek Keideci tarafndan anlamazln zmne kadar demenindurdurulduu ek tr
blnebilir edim Niteliinde veya deerinde esasl bir deime olmakszn,birden ziyade paralara ayrlarak ifa edilebilen edim
-
8/3/2019 hukuk szlugu
12/88
blnemez edim Niteliinde veya deerinde esasl bir deime olmakszn,birden ziyade paralara ayrlarak ifa edilemeyen edim
bono Bir kimsenin dier bir kimseye veya onun emir ve havalesine,belirlenen vadede, belirli bir tutar deme taahhdn ieren, zel biim ve
hkmlere tabi ticari senet; emre yazl senetbor ilikisi ki taraf arasnda mevcut olup bir eyin verilmesi,yaplmas veya
yaplmamasn ngren hukuki ba
boanma davas Elerden birinin evlilik birliine son verecek karar eldeetmek iin at dava.
boanma ilam Mahkemenin boanmay kesin hkme baladnbelirterek verdii resmi belge.
bnye vcut yaps; yap, beden; vcut; yapl; kurulu
brz belirme; ortaya kma (bruz)
butlan geersizlik
cmi cem eden; iine alan; iinde bulunduran; tayan; toplayan
cmia topluluk; zmre (camia)
cn cani - cinayet ilemi olan kimse
canb-i beytlmal hazine taraf
canb-i vakf vakf taraf
canp canip, cenap -- yn; taraf; cihet; yan
cari uygulanan; yrrlkte olan
atma Deniz hukukunda gemilerin arpmas
cy-i teemml etraflca dnlmeye deer; dnlmesi yerinde olur
cebr cebri, cebir -- zorla yaplan; zor kullanarak yaptrlan; zoraltnda; g kullanarak
cebri icra kendi istekleriyle borlarn demeyen borlularn, borlarnDevlet kuvveti ile demelerinin salanmas; ilgili icra dairelerinin, (gereinde)zor kullanarak, borluyu borcunu demeye zorlamalar
cebri satm Cebri sat - Malikinin isteine baklmakszn, resmi makamlartarafndan yaplan satm
-
8/3/2019 hukuk szlugu
13/88
ek kanun ile belirlenen ekilde dzenlenen, keidecinin emrinde parabulunan banka zerinden ekilebilen havalesi
ekince Herhangi bir konuda ileriyi dnerek ekinmeyi gerektirensebep veya durum, rezerv, ihtiraz
celesat- ti gelecekteki celseler, oturumlar, atiye terkedilendurumalar
celile byk; ulu
celp ar belgesi , Getirtme, kendi zerine ekme
celpname yarglamada,davac,daval,tank,bilirkii gibi kimselerimahkemeye getirtmek iin yaplan ar
cemaat bir dinden veya rktan bulunanlarn topluluu; toplum; topluluk;
insan kalabalcem'an ceman - toplam
cemetmek toplamak; bir araya getirmek
cemi ezmn btn zamanlar; zamanlarn toplam
cemiyet toplum; topluluk; dernek
cereme bakas tarafndan yaplan veya kaza sonucu ortaya kan zarardeme; para cezas
cerh Bir dnce, inan veya iddiay rtme, yaralama
cerh iptal rtme ve yok sayma; geersiz hale getirme
cevmi' camiler; mescitler; toplanlan yerler
cevaz izin; msaade; caiz olma
cevz bah izin veren; msaade eden
cevher maya; z; deerli ta; elmas
ceza kanunun su ileyen kimseye uygulanmasn ngrd yaptrm
ceza hukuku Su kapsam iine giren eylemler ile bunlara uygulanacakcezalar inceleyen hukuk dal
cezai art ceza art; ceza koulu; alacaklnn zararn karlama art
cezri cezr - asl ile ilgili; kkle ilgili; kkten; temelden
-
8/3/2019 hukuk szlugu
14/88
cibayet cibyet - alma; toplama; vergilerin ve bakaca devlet gelirlerinintahsili
cihaz eyiz; takm; alet; aygt
cihet yn; taraf; ama
cins tashihi Tapu ktnde kaytl bir tanmazn niteliinin deitirilerekkte, baka bir nitelikte tescil edilmesi
plak mlkiyet Kuru mlkiyet - Yararlanma hakk bakasnn olan bir malzerindeki sahiplik durumu
ciro ifte yetki veren havale; ticari senedin, arkasna yazlan yaz veyaimza ile bakasna devri
cismani cisimle, bedenle ilgili; bedensel
cism-i cmid cansz cisim
crmiyet su hali; sululuk
crm mehut sust hali ; gz nnde ilenen su
crm su
crm tasnii bir kimse hakknda crm (su) uydurmak
cz bir btn oluturan blmlerden her biri; ksm; para; blk
czzi dk bir miktar
dfi dafi - defi'de, savuda bulunan kimse
Dahiliye Vekaleti ileri Bakanl
damga harc Kamuya ait mal ve hizmetlere vatandan katk payolarak dedii vergi
dava Korunmann bir hkm ile salanmas iin yarg organlarnabavurma
dava vekili Avukat says beten az olan yerlerde avukat yetkisini tayanmeslek adam
davay nakzen grmek Yargtay tarafndan bozulan bir karar zerinebozma sebeplerini de gz nnde tutarak davaya yeniden bakmak
davay nakzen iade etmek Bir yarg kararn, yarglama yntemineilikin hkmler bakmndan yerinde grmeyip bozarak hkm veren
-
8/3/2019 hukuk szlugu
15/88
mahkemeye geri gndermek
dyin bor veren; alacakl
dev davalar
efaat kereler; kezler; yollar
def'aten bir defada; birden
deftir defatir - defterler; birlikte dikilmi katlar
defi Taraflardan birinin kendisine alan davada bortan kurtulmak iinbavurduu her trl yol
def'i def def'e kar def'; savuya kar savu
defter-hne tanmaz mallara ilikin tasarruflarn kayt
defter-i hakani idaresi eskiden tanmaz mala ilikin tasarruf ilemlerininkayt ve tescil edildii daire
deer baha bir maln iktisadi duruma gre kymetini ifade eden fiyat
delalet dellet - gsterme; yol gsterme; klavuzluk; iz; iaret; araclk
dellet-i bil'iare iaret ederek, hatrlatarak gsterme
delil kant; tant; ipucu
demirba Bir tanmazn kiraya verilmesinde kiraya dahil olan,kiralamann sonunda ayn cins ve deerde iade edilen veya deer eksilmesikirac tarafndan tazmin edilen eya
demokratik devlet halkn devlet ynetimine katlmas esasnadayanan devlet
deniz hukuku Devletler hukukunda denizin trl blmlerinin durumunudzenleyen ve devletlerin bu blmler zerindeki yetkilerini belirtenantlama, gelenek vb. niteliindeki kurallarn btn
depozito Bir szlemeden dolay doabilecek zararlara kar verilen
teminat; bir taahht srasnda yatrlan gvence paras
der-akap hemen; arkasndan
der sokma; arasna sktrma; gazeteye yazma; toplama; biriktirme
derc etmek araya sokmak; arasna sktrmak, eklemek
-
8/3/2019 hukuk szlugu
16/88
derceb etmek cebe atmak; kendine alkoymak
derdest Grlmekte olan dava
er-dest-i r'yet dava grlmek zere ele alnan, eldeki dava
der-kr malum; aikar; bilinen; belli
dermeyan etmek ileri srmek; ne srmek; ortaya koymak; anlatmak
derogasyon Ayrklk
der-pi derpi - en nde; gz nnde bulunan; ngr
der-p etmek ngrme; gz nnde bulundurma
der-uhte deruhte - stne alma; yklenme; stlenme; salama
desise hile; oyun; entrikadevair daireler
Devlet uras Dantay
Devlet-i liyye Osmanl mparatorluu
Devletler zel Hukuku Kiilerle devlet arasndaki ba bir lkedeyabanclarn sahip olduu haklar ve eitli lkelerde geerli olan kanunlarnatmas nedeniyle ortaya kan uyumazlklar zmeyi ve bunun iin eitlibalama kurallar getirmeyi konu alan hukuk dal
devletletirmek Kamu yarar iin devlete mal etmek, devlet eliyleiletmek, kamulatrmak.
devredilebilirlik Bir hakkn karlkl veya karlksz olarak bakasnageirilebilme durumu.
devremlk hakk Mesken olarak kullanlmaya elverili bir yap veyabamsz blmn ortak maliklerinden her biri lehine, bu yap veya bamszblmden yln belli dnemlerinde istifade etmek zere, mterek mlkiyetpayna bal olarak kurulan irtifak hakk
devretmek Bir maln mlkiyetini, bir mal zerindeki hakk bakasnageirmek
deyn bor
direngen direnen , mtemmerrid
direnim temerrt , direngen, inat, taannt
-
8/3/2019 hukuk szlugu
17/88
disiplin cezalar Belli bir stat iinde bulunan kimselere hizmet ve idzenle ilgili kurallara aykr davranta bulunduklar zaman uygulanancezalar
disiplin suu eitim ve i hayatnda bir kimsenin disiplin ynetmeliine
aykr davranDvn- Muhasebat Saytay
donatan gemisini gemi ticaretinde kullanan gemi sahibidir
dr dar - tutulmu; uram; yakalanm
dn aa; aalk; altta; aada
dr uzak
duruma Davac ile davalnn yarg karsnda hazr bulunduklar
yarglama evresi, mahkeme, murafaa
dstur dstr - kanun; kaide; yasa; devlet yasalarn iine alan kitap;genel kural; bayasa; yasalar dergisi
dzenleme Bir szlemeyi veya ilemi yapan kimsenin iradesini dinlediktensonra, iki tank nnde ve yntemine uygun olarak noter tarafndan batansona kadar yazlarak, ilgililer ve hazr bulunanlar tarafndan imzalanp notertarafndan da onanan senet
ebniye binalar; yaplar
ecnebi yabanc; bir devlete gre,kendi uyruunda bulunmayan gerekveya tzel kiiler
ecr-i msemma taraflar arasnda belirlenen cret
ecrimisil bir maln kullanlmasndan doan yararlarn para lleriyletakdiri
eda edim; borlanlan ey; borcun konusu
eda davas davalnn bir i yapmaya,bir ifada bulunmaya veya bir i
yapmamaya,bir ifada bulunmamaya mahkum edilmesinin istenildii dava
edeb iyi terbiye; naziklik; usluluk
edim Aralarndaki bor ilikisi dolaysyla alacaklnn isteyebilecei,borlunun da yerine getirmekle ykml bulunduu bir davran biimi
ef'l eylemler; fiiller, iler; ameller
-
8/3/2019 hukuk szlugu
18/88
efrd fertler; bireyler
ehemmiyet nem; bir eye verilen deer
ehil ehliyetli; hak sahibi; bir hukuki ilem yapabilme yeteneine sahip
ehl-i hibre (ehlihibre) - bilirkii
ehl-i vukuf ehl-i vukf - bilirkii
ekalliyet ( akalliyet ) - aznlk
eklenti Bir konutun veya bir binann kullanl amalarndan herhangibirini tamamlayan ya da kolaylatran yap
ekser daha ziyade; enok; ou; ounca
ekseriyet ounluk
elfaz kelimeler; szler
elm elemli; kederli acl
elmen eldeci , zilyet , elinde bulunduran
el-yevm bugn; imdi; halen
emlak vergisi Konusu bina ve arazi olup, bu bina veya arazi malikinin,intifa hakk sahibinin, her ikisi de yoksa malik gibi tasarruf eden kimsenin,bina ve arazinin deeri esas alnarak kanunda belirtilen oranlara gre dedii
vergi
emlk-i sirfe yeri ve zerinde binalar ve aalar mlk olan tanmazmallar
emr-i makz hkme balanm i
emtea ticaret konusu her trl mal
emval mallar; mlkler
emvali menkule (emvli menkule ) - tanr mallar;tanabilir mallar
enfsi znel; subjektif
enkaz bina ykntlar; yknt; moloz; eski hayvanlarn bakiyeleri
erbaa drt
erbab (erbb) - ehil; becerikli; muktedir; yetenekler; sahipler; malikler
-
8/3/2019 hukuk szlugu
19/88
erbb- vukuf bilirkiiler
ergin Haklarn kendi kullanmak iin yasann gsterdii yaa gelmiolan (kimse), reit
esbab- mucibe gereke; gerektirici sebepler
ecar aalar
eshab (eshb) - sahipler; bir eyin malikleri
esham pay senedi; hisse senedi
ehas ahslar; kiiler; kimseler
ekl biimler; suretler; tarzlar , egal
eslem en selmetli; en emin; en doru; en salam
esnaf ister gezici, ister bir dkkan veya bir sokan belli bir yerindesabit olsun, iktisadi faaliyeti nakdi sermayeden ziyade bedeni almasnadayanan ve kazanc ancak geimini salamaya yetecek derecede az olansanat ve ticaret sahipleri
evkaf vakflar
evlatlk Birinin yasayla evlat hakk tand kimse
evleviyet tercihli; haydihaydi; ncelikle (evleviyetle)
evlilik birlii Kar ve kocadan oluan topluluk
evrak (evrk) - yapraklar; katlar; ariv
evrk msbite ispat edici belgeler; tesbit edici yazlar; tapu ktntamamlayan belgeler
evsaf vasflar; sfatlar; kaliteler; nitelikler
evvela birinci olarak; hereyden nce; ilk nce
evvel-be-evvel hereyden nce
evvelemirde hereyden evvel; iin balangcnda; ilk i olarak
ezcmle zellikle; zet olarak; szn ksas; toplucas
ezmn zamanlar, vakitler; anlar; alar
fahi (fhi) - ar; ar; ok fazla
-
8/3/2019 hukuk szlugu
20/88
fail su ileyen kimse , eden, yapan
faili mehul Kimin yapt belli olmayan veya bilinmeyen
failimuhtar Yaptklarndan sorumlu olacak durumda ve yata olan (kimse),bana buyruk
fari bir eyi veya hakk bakasna devreden; ferada bulunan; feragateden; tanmaz maldaki tasarruf hakkn bakasna brakan kii
fariza eriata uygun bir biimde miraslara den pay. dev, grev.
farz zorunlu; ba koul; boyun borcu; ok gerekli; varsayma
fasl ayran; blen
fsla aralk; ara
fasl etme halletme; neticelendirme
fehime anlay
fek kaldrma; bir hukuki snrlamann kaldrlmas; sona erdirme; bitirme
fer' baml; ekli; eklentili; ikinci derecede olan
fera devir; devretme; bir hakk birine geirme; mir veya vakfarazinin yararlanma hakknn sat
feragat (fergat) - vazgeme; elekme; dinlenme
ferd tek; yalnz olan ey; ei olmayan; tek olan say
ferdi fertle ilgili , bireysel
ferman bir kararn yerine getirilmesi iin padiahtan kan tural emir
fesd (fesad) - kartrc; arabozucu; karklk; bozukluk; dolan
fesh bozma; bozulma; dalma; datma; kapatma; kaldrma
fesih fesih: Devam etmekte olan bir hukuki ilikiyi, tek tarafl olarak
ve ileriye dnk olmak zere sonlandran bozucu yenilik dourucu iradebeyan
fevkani st
fevkinde stnde; aan
feyz feyiz; bolluk; bereket; ilham; ak
-
8/3/2019 hukuk szlugu
21/88
fi-i cr geer deer
fiil eylem; hareket; edim; i
fiil ehliyeti Bir kimsenin, kendi eylemleriyle haklar ve ykmllkleryaratmas yetenei
filhakika hakikatte; gerekte; dorusu
fi-l-vki geri; gerekten; vaka
firar Bir sank, tutuklu veya hkmlnn gzlem altndan kurtulmas
frka Kanun maddelerinin kendi ilerinde satr balaryla ayrldklar ufakblmlerden her biri, insan kalabal grubu; parti
ftr tabii; yaradlndaki; doasndaki
formalite Yntem veya yasalarn gerektirdii ilem
fuh (fuhu) - haddini ama; ktlk; namusa aykr hareket
frht satma; satm; sat
fuzali igal bir tanmaz mal sahibinin izin ve rzas olmadan ele geirmek,kullanmak
fuzuli (fuzl) - bouna; yersiz; lzumsuz; haksz; boboaz
gabin ar yararlanma, Edimler arasnda ak oranszlk, Alverite
satn alnan mala denen karln, maln deerinden ok fazla olmas,alverite hile yapma.
Ga (gaiye) gaye, maksat ve netice ile ilgili; amaca ilikin
gaip grnmeyen; hazr olmayan; yitik; yok olan kii; kaybolan vekendisinden uzun zaman haber alnamayan kii
gaiplik karar Bir kimsenin lm tehlikesi iinde kaybolmas veyakendisinden uzun sre haber alnmamas sonucu yarg karar ile kiiliineson verilmesi
galle gelir; haslat; yarar
garaz (garez) gizli dmanlk; asl maksat; erek; ama; hn
gars aa dikme
gasb bakasnn bireyini elinden veya tasarrufundan zorla hakszyere alan kimse. gasp eden
-
8/3/2019 hukuk szlugu
22/88
gasp bakasnn bireyini elinden veya tasarrufundan zorla ve hakszalnmas
gaybubet kaybolma; yokluk; gz nnde olmay; yitiklik
gayr (gayir) ayr; baka; zge; artk; dier; yabanc
gayr-i melhz beklenmedik; imkansz; olanaksz
gayri mmkn olanaksz; imkansz
gayr vazh kapal , ak olmayan
gayrikanuni yasa d, gayriyasal
gayrimenkul Bir yerden bir yere tanmas olanaksz (tanmaz) mal.
gayrimenkul mkellefiyeti Bir tanmaz malikinin, sahip olduu mlk
nedeniyle ve zellikle o tanmaz (gayrimenkul) teminat olmak zere, dierbir kimse lehine bir ey yapmaya veya vermeye zorunlu tutulmas
gayrimenkul tellall Taraflar arasnda (hibirine srekli olarak balolmakszn), tanmaza ilikin szlemelerin (kira, satm vb.) yaplmashususunda cret karlnda araclk etme meslei; emlaklk
gayrisahih nesep evlilik d doan ocuk
geici madde Yasa, tzk ve ynetmeliklerde belirli bir sre iin geerliolan madde
geici tescil Halen varolup da uyumazla neden olan ayni haklarnkorunmas amacyla tapu ktne yaplan tescil
geit hakk Bir tanmaz zerinden baka bir tanmaz malikiningeebilmesi iin kurulan bir ayni hak
gemi adam Bir i szlemesine dayanarak gemide alan kaptan,subay, tayfa vb. kimseler
genel idare Btn lkeyi kapsayan idare olup "merkez tekilat" ve"tara tekilat"ndan oluur
genel vekaletname Bir kimsenin, kendi adna her trl ii yapmas iinbaka bir kiiye vermi olduu vekillik belgesi
gerek kii nsanlar
geri gerekten; vaka
gerekeli karar Mahkeme kararlarnda, kararn dayand yasal ve
-
8/3/2019 hukuk szlugu
23/88
hukuksal sebeplerin gsterilmesi
geriye yrmek ncesini kapsamak, makable amil
girift dolak; kark; bir birinin iine girgin; tutma; yakalama
gyb (gyab) hazr ve mevcut olmama; gz nnde bulunmama;uzaklama; kaybolma; arka
gyabi hkm Kendi yokken arkasndan verilen hkm
gyabi tutuklama Kiinin yokluunda alnan tutuklama karar
gizli duruma Adliyede, sadece izinli veya grevli olanlarn katlabildii,kamuya kapal duruma, gizli celse.
grevsizlik karar Yargcn bir davada mahkemeyi grev alanndabulmamas
gsterme hakk Sinema, tiyatro, konser vb. grsel sanatlarda telif hakk
gz hapsi Bir kimseye bulunduu yerden ayrlmamas biiminde verilenceza
gzalt Birinin, gvenlik kuvvetleri tarafndan belli bir yerde belli birsre alkonulmas, gzetim, nezaret.
grev iilerin aralarnda anlaarak veya bir kurululun kararna uyaraktopluca i brakmalar
gmrk kolcusu Gmrklerce gzaltnda bulundurulmas gerekli grleneya ve yolcularla beraber bulunmak, tart, saym ve muayene memurlarnayardm etmek vb. ilerle grevli kii, dideban
gna (gne) trl; gidi; tarz; yol; sfat
gzeran geici; geen
hacet gerek; gereklilik
hacir kst , kstl , hicret eden
haciz Borlunun, borcunu kendi arzusu ile dememesi durumunda,alacaklnn talebiyle, borlunun (borca yetecek miktardaki) mal ve haklarnadevlet araclyla (icra dairesi tarafndan) el konulmas
haczetmek Bir alacan denmesi iin borlunun geim ve mesleindegerekli olan eyler dnda kalan para, aylk veya malna icra dairesi elkoymak
-
8/3/2019 hukuk szlugu
24/88
-
8/3/2019 hukuk szlugu
25/88
haleldar olmak bozulmak; inenmek
hali sabka irca eski hale getirme
halita karm
harc- mukaseme arz-i hriciyye mahsullerinden onda birdenyarsna kadar alnan vergi
harc- muvazzaf arz-i hriciyye zerine yerin tahammlnegre,maktiyet vehile tayin olunan vergi
Hariciye Vekaleti Dileri Bakanl
hrm akasnn giremeyecei,girilmesine izin verilmeyen ev blm;harem
harnup keiboynuzu
hartama pedavra; kknar ve ldin aalarndan elde edilen, at rtsolarak kullanlan ince tahta
has sktrmadan bir yerin iine alma; hareketten menetme; etrafnevirme; vakfetme
hasrt zararlar; ziyanlar; hasarlar
hasb-el-kanun kanun gerei
hasebiyle yznden; dolaysyla; bu nedenle
haslat Kiras Kiraya verenin, bir bedel karlnda, haslat veren birmaln veya hakkn kullanmn kiracya brakt szleme; rn kiras
hsim hasmeden; kat'eden, kesip atan
hasm (hasm) iki dmandan herbiri
hasren muhasara ederek; etrafn evirerek
hss zg
hatia hata ; gnah; kabahat; su; yanl; yanllk
hava hukuku Havada ulam dzenlemek iin konulmu hukukkurallarnn btn
hava sahas Bir devletin yalnz kendisinin kullanma hakk olduu,baka devletlerin ancak ilgili devletten izin alarak yararlanabilecei gkyzparas
-
8/3/2019 hukuk szlugu
26/88
havale Yollama deyicisinin, para, deerli katlar veya benzerinesneleri, yollayc hesabna yollama alcsna demek ve yollama alcsnn dabunlar kendi adna teslim almak zere yetkili klnd szleme
hvi (havi) kapsar; kapsayan; ieren; ierir
havza-i fahmiyye kmr havzas; kmr bulunan blge
hayllet engel olma; araya girme; yolu kapama
haymatlos Vatansz
hayr (hayr) iyilik; iyi; faydal i; yarar
hayrt sevap kazanmak iin yaplan hayrl iler; sevap iin kurulanmessese
hazine Devletten ayr bir kiilik oluturmamakla beraber, bir taraftan
btenin uygulanmasna ilikin ilemleri, dier taraftan da kamu gelir vegiderlerinin zaman olarak uygunluunu salayan merkezi rgt; MaliyeBakanl ve maliye dairelerinden oluan rgt
heder olma ziyan olma
hedm ykma; harap etme
herc merc altst; karmakark; allak bullak; darmadank
heyelan toprak kaymas
hibe balama
hidemat amme kamu hizmeti
hfz saklama; koruma. Hfzetmek, korumak
hilaf tersi; aksi; zdd
hilkat yaratlma; yaratl; tabiat
himaye koruma; korunma; birine arka kma
hini dava dava srasnda
hini hacet gerektiinde
hisse-i ayia yaygn hisse; ortak pay
hitam son; bitim; tkenme; nihayet
hyar Bir eyi semekte veya yapp yapmamakta zgrlk
-
8/3/2019 hukuk szlugu
27/88
hizmet szlemesi inin, belirli veya belirsiz bir zaman sresi iindei grmeyi ve iverenin de ona bir cret vermeyi stlendii szleme
hod-be-hod kendi bana;kimseye danmadan;kendiliinden
hccet senet; delil; belge
huda aktarma
huds sonradan peyda olma
hkkm hakimler; yarglar
hkmi Hkmle ilgili, tzel
hkmi ahsiyet tzel kiilik, hkm ahsiyet
hukuki ilem Bir veya birden ok kiinin, hukuksal bir sonuca ynelttii
irade aklamas
hukuki tayir Bir kimsenin, kendisine ait olmayan menkul eyalarzerinde baz ilemlerde bulunarak, bu eyann niteliini deitirmesi
hukukun ekli kaynaklar Hukuk Kurallarnn hangi ekillere brnmolarak bize verildiini ve nerelerde bulunduklarn gsteren kaynak
hkmszlk bir hukuki ilemin, kanunun ngrd ekildeyaplamamas veya kanuna aykr olarak yaplmas halinde hukuki sonudourmamas
hulsa (hulasa) - zet
hull (hulul) - gelip atma; girme; borcun vadesinin gelmesi (hululuvade)
hsnniyet iyiniyet
husul olma; olu; oluma; doma; kma
husule gelmek domak; ortaya kmak; meydana gelmek; olumak
husumet hasm olma durumu; hasmlk; dmanlk; (davada) kar taraf
olma
hususat bakmlar; iler; ekiller; yollar; konular; meseleler; maddeler
hususi zel; kiiye ait
iade geri verme; geri evirme; eski duruma getirme
-
8/3/2019 hukuk szlugu
28/88
iade-i muhakeme yarglamann yenilenmesi
iae yaatma; besleme; geinme
ibare deyi; cmle; paragraf; bir blm sz
ibhm kapal brakma; aklamama; belli etmeme; gizli kapakl tutma
ibka devaml, srekli klma; yerinde brakma
ibra aklanma; temize kma; aklama; temize karma
ibraname Aklama belgesi, ibra belgesi
ibraz gsterme; meydana karma; sunma
ibtida balama; balang; ilkin; en nce; bata
i tzk Bir kurulu, meclis, kurum vb.nin i ilerini dzenleyen tzk,dahili nizamname
icab gerekme; gerek; bir szleme iin ilk sylenen sz
icab hal durumun gerei
icar kiraya verme; kiraya verilme
icre-i meccele sonradan alnacak kira
icareteynli vakf ivedili ve sreye bal kira szlemesi olan vakf mallar
icazet izin; onay; ruhsat, diploma
iczet-i lhika bir kimsenin izni olmad halde,yapldktan sonra bir eyikabul etmesi ve onaylamas
icbar etme zorlama
icmal ksaltma; zetleme; z; zet genel toplam
icra Borlunun alacaklya kar yapmak veya demekle ykmlbulunduu bir eyi adli bir kurulu araclyla yerine getirme. Yapma, yerine
getirme, bir ii yrtme.icra kuvveti Yrtme gc
icra tetkik mercii cra-flas dairesinin zerinde olan, icra-iflas ilemlerinindoru ve kanuna uygun olup olmadn denetleyen ve ayrca kanununkendisine verdii dava ve ileri gren zel mahkeme
icra vekili Bakan.
-
8/3/2019 hukuk szlugu
29/88
icra Vekilleri Heyeti Bakanlar Kurulu
icraya vermek Alacan borludan alnabilmesi iin icraya bavurmak
itihad (itihat) Yasada veya rf ve det hukukunda uygulanacak kuralnaka ve tereddtsz olarak bulunmad konularda, yargcn veya
hukukunun dncelerinden doan sonu. Gr, zel gr, anlay,kavray
itima toplanma; toplant; bir araya gelme
itimai sosyal; toplumsal
itinap kanma; ekinme
idam cezas lm cezas
idame devam ettirme; srdrme
idare hukuku Kamu ynetimi iinde yer alan kurulular ve bunlarnileyilerini, kiilerle ilikilerini ve sorumluluklarn inceleyen, dzenleyenhukuk dal
idre-i hussiyye il zel idaresi
idari ynetimle ilgili; ynetsel
iddianame Savcln soruturma sonunda elde ettii kantlar ve iddialarniinde toplad, mahkemede okunan yaz
ifa deme; yerine getirme; bir ii yapma; edim
ifadat szler
ifade anlatma; anlat; anlatm
ifade vermek Bir olayla ilgili olarak grdn, bildiini yetkili veyailgili kimseye sylemek.
ifham anlatma; anlatlma; bildirme; bildirilme
iflas Borcunu demeyen veya demelerini tatil eden tacir borlu hakknda
yaplan takip sonucunda, mahkeme karar ile tespit ve ilan edilen durum
iflas anlamas Batk durumunda alacakllarn, borlu ile alacaklarn bellibir plana gre almalar iin aralarnda yaptklar szleme, konkordato
iflas davas flas ilerine bakan mahkemelerde alan iflasa dair dava
iflas masas flas eden kii veya kuruluun alacak ve borlarn
-
8/3/2019 hukuk szlugu
30/88
belirlemeye ve bunlar dzenlemeye yetkili birim
ifra bir durumdan baka bir duruma sokma
ifraz arazinin paralanmas; blnmesi; parsellere ayrma; araziyi imarasndan uygun paralara blme
ifa aklamak, aka vurmak
ifaat aklama
ifasna meddi aklanma gerei
ihale Artrma veya eksiltme biimiyle yaplan ve en uygun fiyat teklifedene (en ok artran veya eksiltene) iin/maln verildii szleme yntemi
ihata bir eyin etrafn evirme; sarma; kuatma; etraf evrilme;anlay; geni bilgi
ihbar haber verme; bildirme; bildirim
ihbar tazminat Bildirim dencesi
ihdas ortaya karma; kurma; bir eyi ilk kez ortaya koyma
ihfa saklama
ihkak- hak kendiliinden hak alma
ihlal etmek zarar vermek; zedelemek; dokunmak; hakkn zedelemek;
inemek; bozmak
ihmal dikkatsizlikten ve zensizlikten kaynaklanan kusur; savsaklama;gerekli zeni gstermeme
ihra karma; darya mal satma; d satm
ihraz benimseme; sahipsiz bir mal sahiplenme
ihtar hatrlatma; dikkati ekme; uyarma; uyarm
ihtarname Bir kimseye, bir hususu yerine getirmesi veya getirmemesi iin
yaplan yazl uyar; hatrlatma belgesi
ihticc delil veya tank gsterme
ihtilaf anlamazlk; uyumazlk; ekime; niza; gr farkll
ihtilas Arma ; Bir mal aka sahibinden veya evinden hzla kapp,alma
-
8/3/2019 hukuk szlugu
31/88
ihtilat karma; katlma; bir araya gelme
ihtimam zen; bir ey, i ya da kiiye zel dikkat gsterme
ihtira Bilimsel bulular zerindeki haklar
ihtira berat Bilinen ara, gerelerle ve yaratc gle yeni bir eybulana, bulduu eyden bir sre yalnz kendisinin yararlanmas iin devleteverilen belge
ihtirzi kayt (ihtirazi kayt) - ekince; nkoul; belli haklar kullanmahakknn sakl tutulmas
ihtiva etmek iermek; kapsamak; iine almak; iinde bulundurmak
ihtiyar etmek semek; seme hakkn kullanmak; tercih etmek;yelemek
ihtiyari istee bal; semeli; istemli
ihtiyarlk sigortas Yallk sigortas
ihtiyat saknma; tedbir
ihtiyati tedbir Davacnn, davasn kazanmas durumunda, dava konusueye kavuabilmesi iin, davadan nce veya dava srasnda o eyi garantialtna almasna yarayan nlem
ihzar hazrlama; huzura getirme; san veya tan, kendi arzusu
nedeniyle gelmedii iin mahkeme nne zorla getirtmeihzar mzekkeresi Mahkemece yaplan arya uymayanlarn kolluk gcylemahkemeye gelmesini salamak iin verilen yazl emir
ihzaren celb san veya tan, kendi arzusu nedeniyle gelmedii iinmahkeme nne hakim karar ile zorla getirtme
ihzar hazrlayc; yetitirici; hazrlk niteliinde olan
ika etmek yapmak; etmek; oluturmak
ikame yerine koyma; yerine kullanma; dikme;yerine geme; kaim olmaikame mal Birbirlerinin yerine geen, konulabilen mal
ikamet etme Bir yerde yerleme iradesi ve niyetiyle oturma
ikametgah bir kimsenin yerleme kast ve niyetiyle oturduu yer
ikmal tamamlama; bitirme; devaml olarak yiyecek iecek ve dier
-
8/3/2019 hukuk szlugu
32/88
gerekli malzemenin salanmas
ikrh (ikrah) - korkutma; bir kimseyi yapmak istedii eyiyapmamaya, yapmamak istedii eyi yapmaya korkutarak zorlamak
ikrar saklamayp syleme; bildirme; aka syleme; kabul
ikraz bor verme; dn verme
iktifa yeter bulma; yetinme
iktirn yakn varma; yanna gelme; yaklama; ulama; erime
iktisabi kazanma ile ilgili; edinme ile ilgili
iktisadi ekonomik
iktisap kazanma; kazanm; edinme; bir eyin mlkiyetini elde etme
iktisat Vekaleti Ekonomi Bakanl
iktiza gerekme; gerektirme; gereklilik; ie yarama ilm yarg belgesi;mahkemenin verdii nihai (son ) kararn, iki taraftan her birine ynteminegre verilen onaml rnekleri; mahkeme karar rnei (sureti)
ilam Hukuk Bir davann mahkemece nasl bir hkme balandn gsterenresmi belge
ilam Hukuk Bir davann mahkemece nasl bir hkme balandn gsterenresmi belge
ilamat (i'lmt) bir davann mahkemece nasl bir hkme balandngsteren resmi vesikalar; karar bildiren belge
ilaml icra takibi Para veya paradan baka bir ey ieren konularda, ncebir mahkeme ilam alnp, ilamlara zg icra takibi yaplmas
ilamsz icra takibi Elinde bir mahkeme ilam bulunmayan veya bulunmasnaramen ilaml icra yoluna bavurmayan kiilerin, alacaklarn elde etmek iinbavurduklar icra yolu
ila-nihaye sonuna kadarilga ortadan kaldrma; yrrlkten kalkma; hkmden drme;
geersizletirme
illegal Yasa d
illet hastalk; sakatlk; bozukluk; neden; sebep
-
8/3/2019 hukuk szlugu
33/88
illiyet ba nedensellik ba; bir neden ile ortaya kan sonu arasndakiiliki
ilm bilimsel
ilmhaber belge; birinin herhangi bir durumunu (rnein ikametgahn)
gsteren durum belgesi
iltibs (iltibas) - kartrlma; benzeim; karklk
iltica hakk Snma hakk
iltihk (iltihak) - katlma; karma
iltisk (iltisak) - yapma; bitime; kavuma
iltizam kendi iin gerekli sayma; gerektirme
iltizami muamele bir kimsenin malvarlnn aktifinde yer alan kalemleredokunmakszn, yalnzca pasifini artran bir ilem yapmas; taahht ilemi;borlandrc ilem
ilzm (ilzam) - susturma; balama
iml (imal) - yapma; yaplma; meydana getirme
imr (imar) - bayndrlk; bayndr duruma getirme; gelitirme
imdi buna gre; u halde; o halde
imha yok etme; ortadan kaldrma; mahvetme
imhl mhlet verilmesi; sre verilmesi; erteleme; yeni bir nel tanma
iml doldurma; doldurulma; yazdrma; yazdrlma; bir dilin cmlelerini,kelimelerini doru yazma bilgisi
imtina kanma; ekinme
imtisl gerekeni yapma; bir rnee gre hareket etme; alnan emreboyun eme
imtiyaz ayrcalk; farkllk
imza sirkleri Bir resmi daire veya ticari kurulularda imza atmayayetkili kimselerin imza rneklerini ncelik srasna gre ieren imza belgesi
inbis (inbias) - gnderilme; meydana kma; ileri gelme
ind-el-hce lazm olduu; gerektii zaman
-
8/3/2019 hukuk szlugu
34/88
ind-ettemyiz temyiz sonunda; temyiz olunduunda
indinde yannda
infak Nafaka verip bir kimsenin geimini salama
infk beslemek; geindirmek; nafakalandrmak
infaz Yrtm
infaz masas Yargca suu sabit olan kiilerin yakalanarak haklarndaverilmi olan kararn yerine getirilmesini salayan gvenlik birimi
infaz memuru Yargca suu sabit olan kiilerin yakalanarak haklarndaverilmi olan kararn yerine getirilmesini salayan gvenlik memuru
infisah fesh olunma; bozulma; hkmsz kalma; dalma; kendiliindenortadan kalkma
inhisar tekel; monopol; almn veya satmn tek bir elde toplanmas
in'ikad balama; kurulma; toplanma
inklap deime; bir halden baka bir hale dnme; devrim
inkiaf alma; gelime; geliim; anm
inkism taksim olma; paralanma; blnme; ayrlma
inkta kesilme; kesinti; ara verme
inkyd boyun eme; kendini teslim etme
inkiza bitim; sona erme
in inaya, yapya ait
inai hak yenilik douran hak; bir hukuki durumun ortadan kaldrlmas,deitirilmesi veya yeni bir hukuki durumun yaratlmas iin kiinin kullandhak
insicm bir dzeye gitme; dzgn sz; dzgnlk; tutarlk
intac sonu verme; nitelendirilme; sonulandrlma; bitirme
intifa yararlanma; bir eyden istifade etme
intifa hakk yararlanma hakk; bakasna ait bir malda, kullanma vernlerinden yararlanma yetkilerine sahip olmay ieren irtifak hakk eidi
intihb seme; seilme; seim
-
8/3/2019 hukuk szlugu
35/88
intihap Seme , Seim
intikal geme; geirim; nakil; birinden dierine geme; yer deitirme;el deitirme bir mal zerindeki tasarruf hakknn kanun ile belli kimseleregemesi
intizam dzgnlk; eki dzen; dzenlilik
intizar bekleme; beklenilme; gzleme; gzlenilme
inzibat yolunda olma; genel emniyetin yolunda olmas; sk dzen
inzimam eklenme; katlma; ilave
ipham belirsizlik
ipka kalma; yerinde brakma; grevinde brakma; yenileme
ipotek gayrimenkul rehni ; Hak sahibine, alacan, bir tanmaz malndeerinden elde etme yetkisini veren snrl bir ayni hak
ipotek akit tablosu potein kurulmas srasnda tapu memurutarafndan dzenlenen ve ipotein durumunu gsteren resmi senet
ipotek belgesi Tapu sicil mdrl tarafndan verilen ve ipotek akittablosunun zetini ieren belge
ipotekli bor Senedi Tanmaz rehni ile gvence altna alnm kiisel birhak nedeniyle, yetkili tapu grevlilerince ilgili tanmaza deer biilerek,
tanmaz deerinin baland (srmnn kolaylatrld) kymetli evrakiptal hukuk kurallarna aykr biimde yaplmbir idari ilemin yarg
organnn kararyla ortadan kaldrlmasdr
iptidai itiraz ilk itiraz
irad (rd) - gelir; gelir getiren yap; syleme, getirme
irae tayin etme; gsterme
irae edilmek gsterilmek
iras yapma; etme; birine (zarar) verme
irat Senedi Bir alacak nedeniyle zerinde gayrimenkul mkellefiyeti kurulanbir tanmazn deerinin, tanmazdan denmesi gerekli bir para borcubiiminde bamszlatrlarak, srmn artrmak iin baland kymetlievrak
irca eski duruma evirme; geri dndrme; indirgeme
-
8/3/2019 hukuk szlugu
36/88
-
8/3/2019 hukuk szlugu
37/88
Iskat drme; hkmden drme; yok etme; iptal
Islah dzeltme; davada tarafa dzeltme; iyiletirme; iyi bir halegetirme, slah etme
Islaht dzeltme veya iyiletirme ileri
Islahevi Su ileyen ocuklar slah etmek, eitmek ve toplumakazandrmak amacyla alm kurum, slahhane
isnad bir eyi veya bir ii, birisi iin yapt diyebilme; bir eyedayandrma; ykleme; atl
istiane yardm isteme
isticar kira ile tutma; kiralama
isticvap sorguya ekme; sorguya ekilme
istida dileke; arzuhal; emanet brakma; himaye (korunma) talepetme
isti'dd kabiliyet; aklllk; anlay; yetenek
istidll bir kanta dayanarak, bir nesneden sonu karma; kant ileanlama
istifa istee bal olarak bir grevden ayrlma
istifade yararlanma; faydalanma
itigal megul olma; bir ile urama
istigll ipotek; ev, dkkn, tarla ve bunlara benzer tanmazlarn geliri,karlk gsterilerek rehine koyma
istihdf hedef tutma; ama edinme; amalama
istihdam hizmete kabul etme; kullanma; altrma
istihkak hak istemek; hak edi; bir ey zerinde hak iddiasnda bulunma
istihkak davas tanr veya tanmaz bir mal zerinde mlkiyet veyadier bir ayni hak iddiasnda bulunmay konu alan dava
istihlak tketim; kullanarak bitirme
istihr karma; karlma; netice karma; anlam karma; anlama
istihsal retim; retme; elde etme
-
8/3/2019 hukuk szlugu
38/88
istikraz bor alma; dn alma
Istlh (stlah) - terim
istilzm gerektirmek
istima davada dinleme; yargcn durumada iki taraf veya vekillerininszl olarak ileri srdkleri sav ve savunmalar ile,tank ve bilirkiininbeyanlarn dinlemesi
istiml kullanma
istimlak kamulatrma; Devlet veya kamu tzel kiilerinin, kamuyararnn gerektirdii durumlarda, bedelin pein demek artyla, zelmlkiyette bulunan tanmazn tamamna veya bir ksmna kanundagsterilen yntemlere gre kamu yararna el koymas
istimna tatministimval ilgililerin rzas olmasa bile yasa gereince ve deer pahas
karlnda kiilerin mallarna el konulmas
istina dayanak; dayanma
istinbe (istinabe) - davann grlmekte olduu mahkemeyegnderilmek iin baka bir yerde bulunan bir tann oradaki mahkemeceifadesinin alnmas
istinad dayanma; senet, delil sayma
istind etmek dayanmak; bir eyi dayanak (mesned) olarak almak
istinaf Mahkemenin verdii karar kabul etmeyerek bunu istinafmahkemesine gtrme
istinaf mahkemesi Sulh ve asliye mahkemeleri vb. ilk derecemahkemeler ile temyiz mahkemeleri arasnda yer alan ikinci derecede yksekmahkeme
istinkaf ekimser kalma; ekinme; geri durma; saknma
istinsah suret karma
istintak Sorgu
itira hakk (itir) - alm hakk; satn alma hakk; hak sahibine istediizamanda bir eyin malikinden, o eyin mlkiyetinin kendisine kararlatrlanbedel karlnda devrini isteme yetkisi veren hak
-
8/3/2019 hukuk szlugu
39/88
itirak katlma; ortak olma; ortaklk
itirak halinde mlkiyet Kanundan veya szlemeden tr birbirlerineortaklk ba ile bal bulunan kimselerin, bu ortaklklar nedeniyle bir malnmlkiyetine elbirliiyle sahip olduklar ve her birinin hakknn, o maln
tamamn kapsad mlkiyet biimiistirdd (istirdad - istirdat) - geri alma; alnma; geri isteme
istisna ayr tutma; kural d sayma; mstesna
istisna szlemesi Yklenicinin (mteahhidin), cret karlnda, isahibi iin eser ortaya karmay borland szleme; eser szlemesi
istizah aklama istemek
ita verme; deme
itfa sndrme; deme; bir borcu, deme, takas, af gibi bir sebeplekapatma; sona erdirme
itibar sayma; saygnlk; sayg gsterme; nem verme
itiraz kar k; takma; kar koyma
Itlk salverme; koyuverme; boamak; demek; denilmek; tabir
ittiba uyma; itaat etme
ittihd bir olma; birleme; birlik
ittihz (ittihaz) - edinme; edinilme; kabul etme; sayma; tutma; alma
Ittla (ttla) - renme; bilgilenme; haberdar olma; tanma
ittisl bitime; kavuma; yaknlk
ivaz karlk; bedel; eder; kar bedel; mukabil eda; fiyat
ivazl akit her iki tarafa bor ykleyen szleme
ivazsz akit tek tarafa bor ykleyen szleme
izaa kaybetme; yitirme
izafe zammetmek; katmak; kartrmak
izah aklama; izahat (aklamalar)
izale giderme; giderilme
-
8/3/2019 hukuk szlugu
40/88
izale-i yuu Herhangi bir maln kendisinin veya satlarak bedelininpaylatrlmas suretiyle, bu mal zerindeki ortakln (paydaln)giderilmesi. Taksim.
izhr (izhar) - aklama
Izrar (zrar) - zarar verme; zarara sokma
Iztrr (zdrar) - zorunluluk; aresizlik; ihtiya
jri Yargclar kurulu
kaan (kaani) - kanaat eden; yeter bulup fazlasn istemeyen; inanm;kanm
kaasr zorla ileten; ksa
kabahat Hafif hapis, para cezas veya meslek ve sanattan alkonulma ile
cezalandrlan su
kabil kabul eden; kabul edici; olan; olabilir
kabl-el-igal igalden nce
kabotaj hakk Trk kara sularnda, Trkiye'deki akarsu ve gllerde gemibulundurma, bunlarla gidi geli ve tama yapma hakk
kabz alma; elde tutma; edinme
kabzeylemek almak; elde tutmak; edinmek
kadastro arazilerin,arsalarn yerini, alann, snrlarn ve sahiplerinibelirtip plana balama ii
kadim ok eski zaman; eski
kadk Deerini, nemini yitirmi, geerlilii kalmam, eskimi
kadklk Kadk olma durumu; deer yitimi
kaffe (kffe) : hep; btn; cmle
kfi yeter; yeterli
kagir Ta veya tuladan imal edilmi yap; kargir
kaide kural; usul; ilke; prensip; esas; temel;yol; taban; ayaklk
kaim baka bir eyin ya da kiinin yerine geen
kaime kat para
-
8/3/2019 hukuk szlugu
41/88
Kal' koparma; skme; karma; karlma; temelinden ekip alma
kalbetme deitirme; evirme
kalt Miras , brakt
kambiyo senetleri polie, ek ve bonodan ibarettir
kambiyo taahhd Ticari bir senet zerine imza koymak suretiyledoan soyut bor
kamu davas Kamu adna savcnn at dava, amme davas
kamu denetisi Parlamento tarafndan grevlendirilen, vatandalar resmimakamlarn keyfi ve yasa d davranlarna kar korumakla grevli kii veyakurum
kamu dzeni Bir lkedeki kurum ve kurallarn, devletin gvenliini,
kamu hizmetlerinin iyi ilemesini ve bireyler arasndaki ilikilerde huzuru,hukuk ve ahlak kurallarna uygunluu salamasyla oluan dzen
kamu haczi Devletin, Vergi Usul Kanunu kapsamna giren vergi,resim, har ve bunlara bal ceza, faiz ve zamlar ile kamu hizmetleriuygulamasndan doan ve denmeyen alacaklar nedeniyle, borludurumundaki kiilerin mal ve haklarna el koymas
kamu haklar ahslar ile devlet arasndaki ilikiyi dzenleyen hukukkurallarndan, yani kamu hukukundan doan haklardr
kamu hizmeti Devlet veya dier kamu tzel kiileri tarafndan veyabunlarn gzetimi ve denetimi altndaki dier kiilerce, kamunun genel veortak gereksinimlerini salamaya ynelik olarak srdrlen faaliyetler
kamu hukuku Devletin rgtlenmesi, faaliyetleri, yetki ve grevleri iledevletle kiiler arasndaki ilikileri dzenleyen hukuk dal
kamu kurumu Belirli kamu hizmetlerini yerine getirmek amacylaoluturulan kamu tzel kiisi
kamu mallar zel mlkiyete konu olamayan ve dorudan doruya
kamunun (halkn) yararlanmasna ayrlan mallarkamu tzel kiileri Tamamen kamu yararnn gereklemesi iin
alan ve kamu gc kullanan, kanunla veya kanunun verdii ak yetkiylekurulan kamu idare ve kurumlar
kamu Yarar Kamunun, ulusal birliin ve devletin gereksinimleriyleilgili ve bunlara uygun olan durum
-
8/3/2019 hukuk szlugu
42/88
kamulatrma Devlet veya kamu tzel kiilerinin, kamu yararnngerektirdii durumlarda ve karln (bedelini) pein demek kouluyla, zelmlkiyette bulunan tanmaz mallarn tamamn veya bir ksmn, kanundagsterilen usullere gre mlk edinmesi; istimlak
kan akesi Birini yaralayandan alnp yaralanana veya ldrenden alnplenin miraslarna verilen para
kanaatbah inandrc
kanun anayasann yetkili kld organ tarafndan bir ekilde ve bu adaltnda tespit edilmi bulunangenel, srekli ve soyut hukuk kurallar
Kanun hkmnde kararnameler TBMM' nin bir kanunla yetki vermesizerine Bakanlar Kurulu tarafndan belli konular dzenlemek amacylakarlan yazl hukuk kurallar
kanun tasars Bakanlar kurulunun hazrlayarak TBMM ' ne sunduukanun projeleri
kanuni intifa hakk Kanun tarafndan baz kiilere tannan ve hakkdouran olayn ortadan kalkmasyla son bulan; hak sahibine, bakasna ait birmal (hak) zerinde kullanma ve rnlerinden yararlanma yetkisi veren birirtifak hakk
kanuni ipotek hakk Kanunun ngrd baz durumlarda, baz kiilerin(kanun gerei) sahip olduu ipotek kurma hakk
kanuni mavir Vesayet altna alnmasna gerek olmayan ancak fiilehliyetinden ksmen mahrum edilmesi kendi yararna olan reit kimseye, baziler iin gr alnmak zere mahkemece atanan danman
kanuni uf'a hakk Kanundan (mterek mlkiyet hakkndan) doanve hissedarlk (paydalk) devam ettii mddete varln koruyan, hakkonusu eyin bir nc kiiye satlmas halinde hak sahibine o eyi nceliklesatn alma yetkisi veren hak. Yasal ufa hakk
kapora Szleme yaplrken, taraflardan birinin dierine itencaymayacan belirtmek amacyla nceden verdii gvence paras
kara sular Bir devletin deniz kylar boyunca egemenlii altnda tuttuubelli genilikte su eridi
karabet yaknlk
karar Herhangi bir durum iin tartlarak verilen kesin yarg, hkm
karr-gr kararlanm; karar verilmi; karara balanm
-
8/3/2019 hukuk szlugu
43/88
karine ipucu; belirti; bilinen bir olgudan bilinmeyen bir olgunun(sonucun) karlmas; aksi isbatlanana kadar kabul edilen.
karineyi hal duruma gre
karlksz ek Ibraznda denecek parann bankadaki hesapta olmad
ek
karye ky
karz dn
kasko Karayollar trafik tatlarnn urayacaklar kazadan doacakzararlarn tamamnn karlanmas iin yaplan sigorta tr.
kast Kanunun su sayd bir eylemi ve onu meydana getirecek hareketinsonularn bilerek ve isteyerek ilemek iradesi
kat' kesme; kesilme; karar verme; sona erdirme
kat irtifak Yaplmakta veya ileride yaplacak olan bir binann yapmborcunu ve bina tamamlandnda da kat mlkiyeti kurulmas ykmndouran bir irtifak hakk
kat maliki Bamsz blmler zerinde kurulan kat mlkiyeti hakkna sahipolan kii
kat malikleri kurulu Kat mlkiyetine konu tanmazdaki btn katmaliklerinin oluturduu kurul
kat mlkiyeti Bir yapnn bamsz blmleri zerinde kurulan, arsapay ve anagayrimenkuldeki ortak yerlerle balantl zel bir mlkiyet hakk
katibi adil noter
katiyet kesbetmek kesin hale gelmek
kavid kaideler; usuller; kurallar; yasalar
kavi kuvvetli
kaynak hakk Hak sahibine, bir bakasnn arazisindeki kaynansularn almak ve kendi arazisine aktmak (kullanmak) yetkisi veren bir irtifakhakk
kayyum Belli bir maln ynetilmesi veya belli bir iin yaplmas iingrevlendirilen kimse
kaza yarg
-
8/3/2019 hukuk szlugu
44/88
kazai itihatlar Mahkemelerde vermi olduklar kararlarda bir sorununzmlenmesiyle ilgili olarak kabul edilmi olan ilkelerdir
kazai karar yargsal karar
kaza- merci yarg organ; mahkeme
kazai rt 15 yan bitirmemi olan mmeyyiz bir kn, ana vebabasnn muvafakatiyle mahkemece reit klnmas
kaza tefsir yargsal yorum
kazanlm hak Yrrlkte olan hkmlere gre bir kimse yararna sabitolan hak, mktesep hak, hakkmktesep
kaziyye-i muhkeme kesin hkm
ke-en-lem-yekn (keenlemyekn) ; sanki yokmu; hi yokmu; hi olmam
gibi
kefalet kefil olma; kefillik, bir kimsenin alacaklsna kar, o kimseninborcunun yerine getirilmesini salamak ykmll altna girmek
keff-i yed elekme; vazgeme; karmama
kemal (keml) : olgunluk; tamlk; eksiksizlik
kerhen irenerek; istemiyerek; holanmyarak; zorla; zoraki
kesb alp kazanma; edinme
kesbetmek kazanmak; edinmek; salamak
keif Bir olay veya durumun olu sebeplerini anlayabilmek iinyerinde inceleme yapma
ketmetmek gizlemek; saklamak; sr tutmak
keyfiyet i; durum; mesele
kezailik ayn ekilde
kifayet (kifyet): kfi olma; yetme; yetime; yeterli olma; yeterlilik
kiisel haklar kiinin maddi ve manevi tm varl ile ilgili bulunan vebu varln serbeste gelitirilmesi amacna ynelik olan hak ve hrriyetler
kst Bunama, mahkum olma vb. sebeplerden dolay kanunun, bir kimseninmaln, parasn istedii gibi kullanmasna ve harcamasna engel olmas,kstllk, kstlama, hacir altna almak
-
8/3/2019 hukuk szlugu
45/88
klak kn hayvanlarn yaylp otlamasna uygun yer. Bir veya birkaky ya da beldeye, ayr ayr veya ortak olarak, k mevsiminde hayvanlarnbarndrmalar ve otundan yararlanmalar iin tahsis edilen veya teden beribu amala kullanla gelen arazi
kstas (ksts) : l; ltkta sahanl lke kylarna bitiik olan ve 200 m derinlie veya bu
snrn tesindeki su derinliinin doal kaynaklarnn iletilmesine elveriliolduu noktaya kadar, kara sularnn dnda kalan deniz alt blgelerinindeniz yata ve toprak alt kesiminin btn
kitab'l-icare icar kitab; Mecelle'de kira blm (fasl)
kyas (kys) : karlatrma; oranlama; rnekseme; mukayese
kollektif irket ticari bir iletmeyi ticari nvan altnda iletmek zere
hakiki ahslar arasnda kurulan ve ortaklardan hibirinin sorumluluusnrlanmam olan ticari irket
konkordato En az te iki alacaklnn kabul ve ticaret mahkemesininonamas ile ortaya kan bir anlamayla, alacakllarn bir ksm alacaklarndanvazgemesi ve borlunun da bu anlamaya gre borcun belli yzdesinibelirlenen vadede deyerek borcundan kurtulmas
kontrat mukavele; szleme
konumama hakk Adli makamlarca suluya tannan ifade vermeme
hakkkonut dokunulmazl Belli hukuki artlarn dnda, kiilere ait konutlara
girilmemesi, arama yaplmamas ve eyaya el konulmamas durumu
klfet sknt; zorluk; yk; zahmet; eziyet
kuru mlkiyet Bir mal zerinde, (malikin sahip olduu ayrcalk veyetkilere zarar gelmemek zere) bir bakasna tannan intifa veya skna gibifiili kullanma hakknn varl durumunda malikin sahip olduu mlkiyet hakk.plak mlkiyet.
kurum Evlilik, aile, ortaklk, mlkiyet gibi insanlar tarafndanoluturulan ey, messese, kurulu, tesis
kade ama; iletmeye amak
ksur artk
ktb kitaplar
-
8/3/2019 hukuk szlugu
46/88
kuvveti msellaha gvenlik kuvvetleri
kuyd kaytlar; balar; deftere geirmeler
la-akall l-akall - en azndan; daha aa olmaz
lafz (lafz) - sz, kelime ; Yasann szle anlatmak, bildirmek istedii anlam,kanunun ruhu
lavetmek Bir kuruluu kaldrmak, ileyiine son vermek; Hkmszklmak, feshetmek, datmak
lahik lhik - yetien; ulaan; eklenen; sonradan tayin edilen; yenisi
laik Din ilerini devlet ilerine kartrmayan, devlet ilerini dinden ayrtutan
laiklik (laisizm) - Devlet ile din ilerinin ayrl, devletin, din ve vicdan
zgrlnn gereklemesi bakmndan yansz olmas
laubali lbl - iliiksiz; kaytsz; saygsz; senli benli
la-yete gayyer l-yete gayyer - sabit; deimez; bozulmaz
layiha dileke; yazl dilek; istek; tasar ; istida
lede-l-hce hacet,ihtiya grld zaman
ledelicap icap ettiinde
legal Yasal; kanuni; hukuki
levazm levzm - gerekli eyler; malzeme; malzemeler
lisans Bir mal yabanc firma adna retme izni
liv' bayrak; mlk idarede kaz ile vilyet arasnda bir derece; sancak
lokavt veren tarafndan kendi teebbsyle veya bir iverenkuruluun kararna uyarak iilerin topluca iten uzaklatrlmas
lkata buluntu; sokakta bulunup alnan sahibi belli olmayan ey
maada baka
madde-i sabka yukardaki hkmler; geen hkmler; daha nce anlanmaddeler
maddi edim borlunun malvarl ile ifa edecei edim tr
maddi mal Tanr ve tanmaz mallar gibi fiziksel varl olan, gzle
-
8/3/2019 hukuk szlugu
47/88
-
8/3/2019 hukuk szlugu
48/88
yazlan ok imzal dileke, Yksek makaml bir kimsenin yan, huzuru
makable amil makable mil - gemie dokunan; gemie etkili olan;gemiteki olaylar da etkileyen; geriye dnk
makable temil bir hkmn etkisinin geriye yrtlmesi
makrun makrn - yaknlatrlm; yaklatrlm; yakn; ulam
maksur maksr :kasrolunmu; kstlanm; kstl
maktu gtr; belirli; miktarda; deeri biilmi; pazarlksz
maktul ldrlm, ldrlen (maktl)
makule eit; tr; soy
mal beyan Mal bildirimi , Mlkiyeti altnda bulunan tanr ve tanmaz
mallarn listelenerek istenen makama sunulmas
mal birlii Elerin, evlilik szlemesinde istisna tutulanlar hari, evlenirkenher birinin malik olduu ve evliliin devam sresince mlk edindii btnmallarn dahil olduu birlik zerinde (karnn ahsi mallar hari) mlkiyethakkna sahip olduu mal rejimi
mal ortakl Elerin, ortakla girecek mal ve gelirleri snrlandrmamolduu ve bunlar zerindeki mlkiyet hakkn ortaklaa kullanarak hibirpaynda bamszca tasarruf edemedii mal rejimi
malik Mlkiyet hakk sahibi; bir eye sahip olan kiimamelek malvarl
manda Birinci Dnya Sava'ndan sonra baz az gelimi lkeleri, kendikendilerini ynetecek bir dzeye eritirip bamszla kavuturuncaya kadarBirlemi Milletler Cemiyeti adna ynetmek iin baz byk devletlere verilenvekillik
mandac Bir lkeyi manda temeline gre ynetmesi iin MilletlerCemiyeti tarafndan grevlendirilen devlet, mandater
mansub atanm; nasbolunmu
marifetiyle yoluyla;araclyla
maruf Herkese bilinen, tannan, belli, sanl, uygun, beenilen
maruz arzolunmu; bir eyin karsnda etki altnda bulunan
masarif masraflar; giderler
-
8/3/2019 hukuk szlugu
49/88
masarifi muhakeme muhakeme masraflar , yarglama giderleri
maslahat emir; buyruk; madde; husus; dirlik dzenlik; i
masruf masrf - sarfedilmi; harcanm
masuniyet Dokunulmazlk , Korunmu olma durumu
matbu Basl; baslm
matlab talep olunan; istenen ey
matlubat alacaklar; istenen ey
matrah Bir verginin miktarn belirtmek iin esas alnan deer
matuf yneltilmi; ynelik
mazarrat zarar; zararlar; zarar verici; zarar vermemazbata tutanak
mazbut vakf ynetimi devlet tarafndan ele alnm vakf
mazhar erien; bir eyden yararlanma; ulama
mazireti sahiha gerek engel
mazmun mazmn - denmesi gereken ey
maznun zanl; sank
meail sorunlar
mebali meblalar; tutarlar; ganimetler; paralar
mebani mebn - binalar; yaplar
mebde evvel;balang; prensip; ilk unsur
mebi satlan ey
mebla para tutar; ake
mebni mebn - buna dayanan; ....den dolay; ......den tr; bu sebeple;bu yzden; zerinde kurulu
mecari mecri - su yollar; aknt yerleri; su yataklar; mecralar
meccani meccan, mecannen - parasz; bedava
mecelle Kitap , Fkh hkmleriyle bu konudaki trl itihad bir araya
-
8/3/2019 hukuk szlugu
50/88
-
8/3/2019 hukuk szlugu
51/88
menafiiumumiye Kamu yarar
menafil yararlar
menba' kaynaklar; k yeri
menfaati amme kamu yarar
menfi edim borlunun bir eyi yapmamak eklinde icra edecei edimtr
men'i muaraza davas bir mal zerinde;baka bir kimse tarafndan ilerisrlen hak veya yaplarn el atmann nlenmesi isteiyle alan dava
menkul tanr; tanr mal
menkuz bozulan
mene kaynak; kk; balang
mera bir veya birka ky veya beldeye ayr ayr veya ortakolarak,hayvanlar otlatmalar ve otundan yararlanmalar iin tahsis edilenveya teden beri bu amala kullanlagelen arazi
merbut bal
merhun rehnedilen mal
meri Yrrlkte olan, geerli
mer'i yrrlkte; geerli
meriyet yrrlk
mersule Gnderilen
mesa izin; ruhsat; cevaz
mesaha lme; lmleme
mesail meseleler
mesakin meskin - meskenler; oturulacak yerlermefu uf'a (nalm) hakknn ilikin olduu mal
mehudat ahitlik
mehut su Sust, crm mehut
meskun meskn - iinde insan oturan; oturulan; yerleilmi
-
8/3/2019 hukuk szlugu
52/88
mesmu dinlenebilir; karar iin incelenebilir
mesned isnad edilen ey; dayanlan ey; dayanak; rtbe
meru Yasal
merut art koulmu; artl; arta bal
meruta tevliyet davas vakfeden kiinin mtevellii kime art kldyolundaki uyumazlkla ilgili dava
meruten tahliye zgrl balayc cezann bir blmn iyi hal ilegeiren hkmlnn, artlara uymamas durumunda yeniden hapsedilmesiartyla salverilmesi
mesul sorumlu
mevai koyun,kei,kz,inek gibi hayvanlar; gevi getiren hayvanlar;
hayvan
mevdadd mahsusa zel hkmler
mevhum mevhm - varsaylan; var olarak kabul edilen; kuruntuyadayanan
mevkuf vakfedilen ey
mevrid varacak yer
mevsukiyet salamlk
mezkur mezkr - zikredilen; sz edilen; anlan
mezruat mezrt - ekilip biilmi tohumlar; ekinler
mezun izinli; yetkili; bir okulu (kursu) bitiren kii
mihr Mslman bir erkein nikah esnasnda eine vermeyi kabullendii malveya para
mikap mikp - bir eyin kp olarak deeri (rnein; metremikp:metrekp)
milk kudret; tasarruf; mlk
milli irade Ulusa kullanlan ve hibir gcn etkileyemeyecei kuvvet
mill irade
minval ekil
-
8/3/2019 hukuk szlugu
53/88
-
8/3/2019 hukuk szlugu
54/88
-
8/3/2019 hukuk szlugu
55/88
meddi medd - tediye eden; eda eden; douran
messes kurulmu; kurulu; tesis edilmi
messese kurulu
messir tesir eden; etkili; tesirli
meyyid teyid eden; dorulayan; kuvvetlendiren
meyyide yaptrm; destek; hukuk kurallarnn uygulanmasn salamak vezorlamak iin yasalara konulan hkmler; bir kuraln emir ve yasaklarnauyulmad zaman karlalacak olan tepki
mflis iflas eden kii; mahkemelerce iflasna karar verilen kimse
mugayir aykr; zt; ters
muhaceret Yaamakta olduu lkeden yabanc bir lkeye uzun veya ksasreli yerlemek iin gitme, gme
muhakeme yarglama
muhakeme usul Yarg yolu, yarglama usul
muharrer yazl; yazlm
muhassas tahsis olunmu; tayin edilmi; zg
muhatara riziko; zarara urama tehlikesi; tehlike; zarar ve ziyan
muhayyerlik bir szleme ile,belirlenen edimin yerine bir bakasngeirmek yetkisi; seimlik hak
muhdesat sonradan yaplm; sonradan meydana gelmi eyler; yenieyler
muhik hakl; geerli; uygun; gerekli
muhkem kaziye kesin hkm, kazai muhkem
muhtar zerk; bamsz; kyde devlet ilerini gren kyn ba
muhtariyet zerklik , bamszlk
muhtelif eitli; deiik; farkl
mhr Baz kii ve kurumlarn, yaptklar ilemi veya koruma altnaaldklar eyay belgelendirmek iin kullandklar kazl damga vb. ara
mukabeleihilmisil karlkllk esas, mtakabiliyet
-
8/3/2019 hukuk szlugu
56/88
mukabil karlk; kar
mukaddem nce; nce gelen; daha ncede bulunan
mukadderat kader; yazg; llebilen,saylabilen eyler
mukarrer kararlatrlm
mukarrerat kararlar; kararlatrlan eyler
mukataa arazinin belli bir cret karlnda kiraya verilmesi;ba,bahe,arsa durumuna getirilen ekim topra iin verilen vergi
mukavele szleme; akit; bat
mukayyet kaytl; snrl; kaydolunmu; deftere geirilmi
mkellef ykml; devli; grevli
mkellefiyet ykmllk; bir kimseye veya bir eye ykletilen ykm;grev
mukriz ikraz eden; bor veren; dn (karz) veren
muktazi gerekli
mktesip iktisap eden; kazanan; edinen
mlahaza mlhaza - dnce; gr
mlahazat mlhazt - dncelermlhak evkaf (vakf) vakf yneticileri(mtevelliler) tarafndan ynetilenve Vakflar Genel Mdrl tarafndan denetlenen vakflar
mlki lke ile ilgili; lke ynetimine ilikin
mlkiyet hakk Kiiye, kanunlarn ngrd snrlar iinde, sahibi olduumaldan ve maln hukuki ve doal rnlerinden yararlanma ve o mal zerindetasarruf etme yetkisi veren egemenlik hakk
mltezem gerekli grlen; kayrlan
mlzem bal
mmaselet mmselet - benzeme; benzeyi; andrma
mmasil rnek; misal; benzeyen; andran
mmellek-n-leh kendisine bir ey temlik olunan kimse
-
8/3/2019 hukuk szlugu
57/88
mmellik temlik eden; mlk olarak veren kii
mmessil temsil eden; temsilci
mmeyyiz sezgin; temyiz eden; iyiyi ktden ayrma yeteneine (temyizgcne) sahip kimse
mmtaz mmtz - stn; ayrcalkl; imtiyazl
mmteni ekinen; imtina eden; olamaz
mnakit olmak mn'akit olmak - bir szlemenin kurulmas; akdinolumas; zerinde anlama yaplmak
mnazaa mnzaa - uyumazlk; ekime; anlamazlk
mnazinfih niza konusu; uyumazlk konusu olan ey; dava konusu
mnbais doan; ileri gelen
mncer sonulanan; u veya bu sonuca varan
mndemic iinde bulunan; (iinde)yatan
mnderecat ierik; kapsam; iindekiler
mnferiden tek tek; ayr ayr; tek bana
mnfesih infisah etmi; bozulmu; dalm
mnhasr ..ye zg; ..ye ayrlm; ..ye mahsus; snrlanm; ayrlmmnkasem blnm
munkati kesilmi; ara verilmi
mnkati kesilen; kesilmi; kesik; aralkl
munkazi bitmek
mnkir inkar eden
mnselip kaybetme, kaybeden
munsifane insafl lde
muntafi snme; ortadan kalkma
mntakil intikal eden; geen
muntazr bekleyen; gzetleyen
-
8/3/2019 hukuk szlugu
58/88
mntehi mnteh - nihayet bulan; sona eren; son; en son; bir eyitamamlayan
murabaha kanunun belirlediinden fazla faiz alnmas; tefecilik
mradif mrdif - e anlam; ayn anlam
murafaa (mrafaa) szl duruma; genellikle Yargtay'da veya dareMahkeme lerinde yaplan durumaya verilen ad
murakabe denetleme; kontrol; gzetme
mraselat mraselt - gnderilen eyler; mektuplar; yazmalar
mrettep tertip edilmi; dzenlenmi
muris kazandran; veren; miras brakan, lmyle, hakknda mirashukuku hkmlerinin uyguland kii; miras brakan
murtabit balantl
mrtebit balantl; ilikili; ilgili
mrtefi kaldrma kaldrlm
mrtehin rehin alacakls; ipotek hakkna sahip
mrur hakk geit hakk
mruru zaman zaman am; bir davann almas veya hkmn yerine
getirilmesi iin kanunen belirli zamann gemesi
m' ortaklar arasnda beraberce kullanld halde paylaraayrlmam ey; ortak mal
msaade izin; yardm; uygun olma; serbestlik
mabehet mbehet - benzeyi; benzeme
musaddak tasdikli; onayl
msadere zoralm; bir kimsenin tanr veya tanmaz bir malnn, kendi
istei olmakszn devlet tarafndan elinden alnmas
musakkaf st tavanla rtlm; tavan,dam olan
musakkafat gelir getiren kapal (daml) binalar
msamaha ho grme; gz yumma; tolerans tanma
mrn-ileyh ad geen; anlan; ilim ve resmi mevkii yksek olan kimse
-
8/3/2019 hukuk szlugu
59/88
-
8/3/2019 hukuk szlugu
60/88
mutazarrr zarar gren kimse
mteaddit birden fazla; eitli; defalarca
mteahhidnbih taaht edilen,yaplmas istenilen ey
mteahhit taahht eden; yklenici; belli bir inaat (eseri) yapmaystlenen
mteallik ilikin; bir eye dair; ilgili
mteamel allagelmi
mtebaki geriye kalan; artan
muteber geerli; itibarl; hatr saylr; gvenilir; salam
muteberiyet geerlik; geerlilik
mtedair mtedir - dair olan; ilikin; dein
mtedavil elden ele geen; dnen; dolaan; tedavl eden
mteferri eklenti; eklenmi; ekli; ilikin; ayn kkten
mteferriat mteferrit - teferruat; ayrnt
mteferrik dank; eitli; ayr ayr; trl
mtegayyib kaybolmu; yitmi
mtehammil tahammll; dayankl
mtehassl doan; hasl olan; meydana gelen
mtehavvil deiken; kararsz
mtekabiliyet karlkllk
mtekabiliyet esas Bir devletin, baka bir devletin vatandalarnauygulad hukuki veya fiili bir davran biimine karlk, dier devletin deayn ekilde davranmas
mtemayil mtemyil - eilimli; tarafl grnen
mtemerrid temerrde den (kimse); yapmas gereken bir eyiyapmamakta direnen, direngen
mtemmim cz tamamlayc para; mahalli rf ve adete gre, birnesnenin esasl unsuru olan, o nesne yok edilmedike veya paralanmadkayahut nitelii bozulmadka ondan ayrlmas mmkn olmayan paralar, o
-
8/3/2019 hukuk szlugu
61/88
nesnenin tamamlayc parasdr
mtenaks eliik
mtenasip uygun; denk
mterafik mterfik - beraber bulunan; kark; birlikte
mterettib sralanm; ait olan; .....stne den; gereken; meydana gelen;dolay; meydana gelen
muteriz itiraz eden, kar gelen, itirazc
mtesarllfesat abuk bozulan
mteselsil zincirleme; dayanmal; ard ardna
mteselsil sorumluluk Birden ok kimsenin, bir borcun veya zararn
(tamamnn) denmesinden, zincirleme olarak ve tek bana sorumlu olmas
mtevakkf bal
mteveffa mteveff - vefat etmi; miras brakan
mtevelli bir vakfn ynetiminin kendisine verildii kii; vakf ynetimkurulu
mtevellit doan; ileri gelen
mutlak muvazaa taraflarn gerekte herhangi bir muamele yapmay
dnmedikleri halde, sadece nc ahslar yanltmak amacyla, aralarndabir muamele yaplm gibi gstermeleri
muttali renme; haberdar olma; bilgilenme
mttefik-un-aleyh zerine ittifak edilmi; anlama salanm
mttehaz verilen; ittihaz olunan; kabul edilen; yrrlkte bulunan
mttehit birleik
muvacehe yzletirme; yz yze gelme
muvafakat uygun grme; onama; raz olma; rzas olma
muvafk uygun; yerinde
muvakkat geici; sreksiz
muvazaa muvzaa - dankl ilem , nc ahslar yanltmak amacyla,bir muamele yaplm gibi gsterilmesi
-
8/3/2019 hukuk szlugu
62/88
-
8/3/2019 hukuk szlugu
63/88
navlun deniz yoluyla yaplan tama karlnda denen cret
navlun mukavelesi deniz yoluyla eya tamak zere yaplan szleme
nazar dikkat gz nne almak
nebat nebt : bitki
nef'i nef' : kar ile ilgili; faydac
nema byme; gelime; kazan; kar; getiri; faiz
neseben soyla ilgili; soy bakmndan
nesebi gayrisahih Yasal olmayan bir birleme sonunda doan ocuk
nesebi sahih Kanuna uygun bir evlenme sonunda doan ocuk
nesep ana baba ile ocuklar arasndaki hukuki baneet etmek domak; ileri gelmek; kaynaklanmak
nevi eit; tr
nez' skme; kaldrma; yoketme
nezaret denetim; gzetim; bakanlk
nezetmek kaldrmak; ayrmak; iliii koparmak
nida nid : arma; barma; nlem
nihai karar Muhakeme sonunda verilen karar
nikah Bir erkekle bir kadnn evlilik birlii kurmasn salayacak yasalilem
nisap derece; istenilen had; asl; esas; yeter say; bir kuruluntoplanabilmesi veya karar alabilmesi iin gerekli sayda yenin bir arayagelmi olmas
nsf yarm; yar; yars
nispi ounluk Bir oylamada yaran kii, liste veya grlerden birinin,dierlerinin ayr ayr elde ettiklerinden daha ok oy almas yoluyla salananounluk
nispi muvazaa yaplan asl muamelenin artlarn ya da konusunu farklekilde gstermeleri
nispi temsil ounluk partisi dndaki partilerin de kuvvetleri
-
8/3/2019 hukuk szlugu
64/88
orannda ye semelerini salayan seim biimi
niyabet niybet : vekillik
niza ihtilaf; ekime; uyumazlk
nizamname nizm-nme :t zk
nizasz ve faslasz uyumazlk konusu olmadan ve hi ara vermeden;ihtilafsz ve arasz
nokta-i nazar gr; bak as
noter eitli belge ve ilemlere geerlik kazandrmak, yasannngrd dier grevleri yerine getirmekle ykml, belli nitelikleri vekendine zg bir hukuk stats olan kamu grevlisi ; katibiadil
nukud nakitler; paralar
nkul nkl : vazgeme; cayma; kanma
nmune rnek ; numune
dence tazminat
dence davas tazminat davas
denek Devlet harcamalarnn yaplabilmesi iin, her yln btesiyleyrtme organna verilen harcama izni
lm tazminat szlemeye gre, lm hlinde lenin geridebraktklarna iveren tarafndan denen para
lme bal tasarruf gerek kiilerin, lmnden sonra hukuki etki vehkmler dourmak zere yapm olduu hukuki ilem
lnceye kadar bakma akdi taraflardan birinin, lnceye dek bakma vekendisini grp gzetme kouluyla, malvarln veya bir ksm mallarbrkne geirme (intikal ettirme) borcu altna girdii szleme
olveche o ekilde
n deme bir alacan gereklemesinden nce verilen belirli bir miktar,pey akesi
n soruturma yaplacak soruturmayla ilgili olarak nceden yaplansoruturma
n szleme gelecekteki bir szlemenin gerekletirilmesi amacylageici olarak yaplan szleme, akit vaadi
-
8/3/2019 hukuk szlugu
65/88
-
8/3/2019 hukuk szlugu
66/88
plebisit Devletler hukukunda bir ulusun hangi devlete balanacaylailgili oylama , Halk oylamas
potansiyel sulu Sulu olduu varsaylan veya tahmin edilen kimse, Suilemeye meyilli olan kimse
pozitif hukuk belli imkan ve zamanda konulmu kurallar birlii
protesto kymetli evrak niteliindeki bor senedinin denmemesidurumunda, zel bir biime bal ve belli hukuki sonular douran bildirim
rabta rbta ; balant; ba; dzen; tertip
raci rci :rcu eden; geri dnen; ilgisi olan
rahin rehin veren; rehneden
rakabe devri ve devir alnmas olanakl bulunan eyin kendisi;
mala(eye) hakim olabilme kudreti; plak mlkiyet
rapt balama; balanma; ilitirme; bala
rayi srm deeri; geerli olan
rayi deer bir iktisadi kymetin, deerleme gnndeki normal alm-satm deeri; piyasa deeri
ref etmek kaldrmak; rnein itirazn ref'i (kaldrlmas)
refik arkada
rehin Bir borcun yerine getirilmemesi halinde, alacaklarnn teminat olmakzere ve paraya evirtme hakkyla birlikte alacakl lehine verilen tanr veyatanmaz mal gvencesi
Reisievvel birinci reis
resen re'sen ; kendiliinden; herhangi bir istee gerek olmadan;otomatikman
resim Devlet daire ve kurumlarnda grlen hizmet ve yaplan
giderlerin karl olarak, sadece o ile ilgisi bulunan kiilerden alnan bir gelirreit ergin; rt yan doldurmu; onsekiz yan dolduran veya onsekiz
yan doldurmamasna ramen evlenen veya yasal olarak erginliinemahkemece karar verilen kii
resmi gazete Babakanlk tarafndan karlan ve kanunlarn, kanunhkmndeki kararnamelerin, tzklerin ve baz ynetmeliklerin yrrle
-
8/3/2019 hukuk szlugu
67/88
girmesi iin yaymlad gazetedir
resmi senet Resmi bir makam ve grevlinin, usulne gre dzenlediiveya onaylad belge
reslmal reslml :anamal; sermaye
rhan ncelik; stnlk; imtiyaz
rhan hakk Yasal olarak tannan ncelik hakk
rcu dnme; geri dnme; cayma; sznden dnme; szn geri alma; birdemede bulunan kimsenin, bu bedeli, asl deme yapmas gereken kiidenistemesi
rcu hakk bir kimsenin alacaklsna dedii eyi dier birinden istemeyehakk olmas durumu
rsum resimler; devlet dairelerinde ve dier kamu kurulularndagrlen hizmet ve harcamalarn karl olarak alnan vergiler
r'yet davann baklmakta olmas ; ryet
ruz-name rz-nme : gndem; yevmiye defteri; takvim
sabka gemite ilenmi, mahkemece ispatlanp cezalandrlm olansu
sabka kayd Adli sicilden verilen bilgiye gre bir kimsenin sabka
durumunu gsteren yazsadr olmak sdr olmak : kmak
agil megul eden; megul olmay gerektiren; igal eden; bir mlkteoturan
ahadet ahdet : tanklk
ahbender konsolos
sahih shhatli; gerek; dzgn; doru; legal; hukuka uygun
ahit tank
ahs ahar (aher): ahs har (her): bakas; nc kii
ahsi edim borlunun bizzat bedeni ya da fikri gc ya da yetenei ile icraedecei edim tr
ahsi haklar ayni haklarn aksine, herkese kar ileri srlemeyen
-
8/3/2019 hukuk szlugu
68/88
haklar; kiisel haklar
ahsiyet haklar ahslarn maddi,manevi ve ekonomik btnlzerindeki mutlak hak
sakt skt : susan; herhangi bir gr bildirmeyen; den; dc;
hkmsz
salahiyet salhiyet : yetki; bir davaya bakabilme
salahiyetname temsilciye verilen yetkiyi nc ahslara ispatlamasiin verilen yazl belgedir
saldrmazlk pakt Saldrmazlk antlamas ; Devletlerin birbirlerinesaldrmamalar ilkesine dayanan antlama
salif-z-zikr slif-z-zikr : zikri geen; bildirilen
salih elverili ; uygun
amil iine alan; kapsayan; evreleyen
amil olmak mil olmak : kapsamak; iine almak
sank Sulu olduu sanlan (kimse), maznun, zanl
saniyen ikinci olarak
sarahat aklk; netlik; sarihlik; aydnlk
sarfiyat harcamalar; giderler
sari bulaan; bulac
arih rih : erhi; erh eden; bir konuyu ayrntlaryla aklayan
sat szlemesi Alm satm srasnda maln cinsi, miktar ve demeartlarn belirten yazl anlama metni, sat mukavelesi, sat artnamesi
sat vaadi Bir kimsenin, tanmaz maln bir bakasna satmay (ilerideyaplacak satm akdini) taahht ettii szleme
savc Devlet adna ve yararna davalar aan, kamu haklarn vehukuku yerine getirmek zere yarg katnda sanklar kovuturan grevli,mddeiumumi
savclk Devlet adna kamu davasn aan makam
say sy : emek; alma
-
8/3/2019 hukuk szlugu
69/88
ayi pay; hisse
ayi hisse yi hisse : ortak (mterek) mlkiyette, ortaklardan herbirineait pay
ayian ortaklaa
sebketmek vaki olmak; yaplmak; olmak; ileri gemek
seim Kanunlar, ynetmelikler uyarnca kanun koymak ve ynetmekiin bir veya daha ok aday arasndan belli birini veya birkan seme, intihap
seme hakk Bir szleme ile belirlenen deme biimi yerine birdierini koyabilme yetkisi, muhayyerlik, hakkhyar ; Herhangi bir seimde oykullanabilme hakk .
efi ufa (nalm) hakk bulunan kii; nalmc
sehim pay; hisse
selb zorla alma; kaldrma; giderme
selef nce gelen kimse
semen sat paras; sat szlemesinde, satana mal teslimine karlkolarak denecek para
semere bir maldan elde edilen rnler
senedat senedt : senetler
sened-i hakani sened-i hkan : tapu senedi
senevi senev : senelik; yllk
erait artlar; koullar
serdetmek ileri srmek; ne srmek; ortaya kmak; belirtmek
erh kiisel haklarn, devir snrlamalarnn ve geici tescilin, tapu sicilineyazlmasn gsteren terim
erik ortak; itiraki
seyran-gah seyrn-gh:gezme yeri; dolama yeri
ibh (ibih) benzer; benzeme; benzeyi
ifahi beyan szl aklama
snma hakk Genellikle bir cezai kovuturma ve mahkmiyetten
-
8/3/2019 hukuk szlugu
70/88
kurtulmak amacyla yabanc bir lkeye kama veya yabanc lkedeyken geriverilmemeyi isteme, iltica hakk
sigorta primi Sigorta ettirenin sigortacya demekle ykml olduucrettir
sin yaanlan sre
snrl sorumluluk Borlunun borcunu dememesi durumunda, btn malvarlyla deil de mal varlnn bir blmyle sorumlu olmas durumu
snrsz sorumluluk Borlunun borcunu dememesi durumundaalacaklya kar btn mal varlyla sorumlu olmas durumu
sirayet bulama; yaylma; geme
sirkat hrszlk; alma; alnma
siyanet koruma
siyasi haklar Herhangi bir biimde devletin ynetimine ve siyasikurulularna katlmaya ynelik haklar
sorgu sann aratrma konusu olayla ilgili olarak yarg karsndakibeyan, istintak
sorgu hakimi Sanklar sorguya eken yarg , sorgu yargc , mstantik
sosyal devlet fertlerin sosyal durumlaryla ilgilenen, onlara asgari bir
hayat dzeyi salamay, sosyal adaleti ve sosyal gvenlii gerekletirmeyidev bilen devlet
sosyal gvenlik Sosyal sigorta, sosyal yardm vb. aralarla halkn sosyaldurumunu gvence altna alma
sosyal ilikiler ahslarn birbirleriyle veya toplumla olan ilikiler
sosyal kurallar sosyal ilikileri dzenleyen din, ahlak, grg ve hukukkurallar
sosyal ve ekonomik haklar kiinin sosyal ve ekonomik faaliyetleriyle
ilgili bulunan hak ve hrrriyetler
svme Svmek ii, svg, kfretme ; Bir kimsenin namus, onur vekiiliine yaplan her trl saldr
szleme iki veya daha ok kiinin, aralarnda bir hukuki ba yaratmak,bu ba deitirmek veya ortadan kaldrmak amacyla, karlkl ve birbirineuygun iradelerini beyan ederek yapt hukuki ilem; akit.
-
8/3/2019 hukuk szlugu
71/88
szlemeden dnme taraflardan birinin, mevcut szlemeden caymas;szlemeden rcu
sbut sbt :sabit olma; gerekleme; ispatlama; ispatlanma;kantlama
su Yasalara aykr davran, crm
su aleti Suun ilendii alet veya suun ilenmesinde sz konusu olanalet
su duyurusu ilenen suu resmi makamlara bildirme, duyurma
su ykleme birine su atma
sust mahkemesi Failin sust yakaland durumlardadurumasnn grld mahkeme, mehut crmler mahkemesi
sust yakalama Su ileyenin suu iledii srada veyahareketinden ok az nce yakalanmas
sudur verilen ; kan
ufa nalm; ncelikli alm
ufa hakk (nalm hakk) mkellefin, hakkn konusu olan eyi birnc kiiye satmas durumunda, hak sahibine tek tarafl bir irade beyan ilesatlan eyin mlkiyetinin kararlatrlan bedel karlnda ncelikle kendisinedevrini isteme yetkisini veren yenilik douran hak
uhut ahitler
suiniyet ktniyet
skna oturma yeri; oturulacak yer; konut
skna hakk bir evde veya evin bir blmnde oturma hakk verenkiiye bal bir irtifak hakk; oturma hakk, bir evde veya evin bir blmndeoturma imkan veren bir irtifak hakk
sukut dme; d
slsan slsn : te iki
mul kapsam ; iine alma ; kapsama
sre am Bir iin zerinden belirli bir zaman geerek onun geersizkalmas, zaman am, mruruzaman
srekli edim borluyu belli bir sre, belli davran ya da davran
-
8/3/2019 hukuk szlugu
72/88
-
8/3/2019 hukuk szlugu
73/88
gerekleme
tahadds ortaya kmak
tahassul hasl olma; sonu olarak ortaya kma
tahavvl deime; dnme
tahdidat tahddt :snrlamalar; ksntlar
tahfif hafifletme ; azaltma
tahfifi hafifletici
tahkikat soruturma
tahkim anlamazlklarn hakem yoluyla zlmesi yntemi
tahkim kurulu anlamazlklar zmek zere oluturulmu hakem heyetitahlif yemin
tahliye Boaltma; salverme; serbest brakma
tahliye taahhtnamesi Kiracnn, kiralanan belli bir tarihte boaltacanailikin yapt yazl irade beyan
tahmil ykleme
tahrip harabetme; ykma; krma; bozma
tahrir yazma ; yazm
tahriren yazl olarak
tahsilat alacaklarn toplanmas veya sresi iinde denmeyenlerin yasalyollarla alnmas
tahsin beenme
tahsis emrine verme; zgleme
tahiye knt yapmak
taht alt; aa
tahtani binann alt ksm
tahtani fevkani altl stl
tahvil deitirme; deitirilme; bor senedi
-
8/3/2019 hukuk szlugu
74/88
tahrir yazma ; yazm
tahriren yazl olarak
tahsilat alacaklarn toplanmas veya sresi iinde denmeyenlerin yasalyollarla alnmas
tahsin beenme
tahsis emrine verme; zgleme
tahiye knt yapmak
taht alt; aa
tahtani binann alt ksm
tahtani fevkani altl stl
tahvil deitirme; deitirilme; bor senedi
taksirli su dikkatsizlik, tedbirsizlik, meslekte acemilik veya dzene,buyruklara ve talimata uymazlktan doan, istemeyerek gerekletirilen su
takyit snrlama; kaytlama; arta balama; kstlama
talak talk: islam hukukunda boanma
ta'lk talik ; geciktirme ; askda braklma
talimatname talmtnme : ynetmeliktampon blge iki devlet arasnda, hudut boyunca, askerden arndrlm
toprak paras
tampon devlet corafi konumu bakmndan, gl ve birbirine dmaniki devlet arasnda bulunan devlet
tank durumada veya kouturmada bilgisine, grgsne bavurulankimse, ahit
tanmak varln kabul etmek
tapu bir tanmazn stndeki mlkiyet hakkn gsteren belge tapu ktbir tanmazn stndeki hak ve ykmllklerin yazld resmi ktk,
tapu sicili.
tapu memuru tapu kt tutmakla grevli memur, tapucu
tapuyu misil bilirkiinin belirtecei tapu; bedel; deer baha
-
8/3/2019 hukuk szlugu
75/88
tarik yol; yntem
trik terkeden; brakan
tariki mm herkesin geebilmesi iin braklan yol; kamunun yararlandyol
tart suu disiplin suuyla belli sreler iin okuldan veya meslektenuzaklatrlma
tasar hukuki bir ilemin, o ilemi yapmakla yetkili kurul veya organnne getirildii andaki durumu, stnde grme ve oylama yaplabilirdurumdaki metin
tasarruf bir eyden yararlanabilme ve o ey zerinde fiili veya hukukiilem yapabilme gc
tashih dzeltme; resmi bir ktn, bir hukuki ilemin dzeltilmesitashihikarar tashih-i karar ; kararn dzeltilmesi
tanr para, ek, senet, tahvil vb. deerli kat, tanabilir, menkul
tanmaz ev, tarla vb. tanamayan (mlk), gayrimenkul
tasnif dzen
tasrih etmek aklamak; belirtmek
tasvib doru bulma; uygun grme; onaylama
tatbika medar imza uygulamaya elverili imza
tathir temizleme
tavassut araclk; ara bulma; arac olma
tavazzuh aydnlanma
tavzif grevlendirme
tavzih tavzh : aklama
tazammun etmek ngrmek; sonucu dourmak; iine almak; kapsamak
tazminat maddi veya manevi zarara karlk denen bedel; zarardencesi;hukuka aykr olarak bakalarna verilen zararlarn detilmesibiiminde meyyide
teadl beraberlik; denklik; birbirine denk gelme
-
8/3/2019 hukuk szlugu
76/88
teahhur (teehhr) gecikme ; temerrt
teaml teml : rf ve adet; teden beri olagelen, insanlar arasndayaplagelen belli bir davran
teati karlkl gnderme
tebaa uyruk; bir devletin hkm altnda bulunan kimseler
tebadr tebdr : akla gelme; hatrlanma
tebarz ettirme tebrz ettirme : belirtme; ortaya koyma
tebdil deime; deitirilme
tebeddl deiiklik
tebell bir tebligat alma; tebli edilen bir yazy imza ile teslim alma
tebellr netleme; net olarak ortaya kma; aydnlanma
tebeyyn ortaya kmak
tebeyyn etmek saptanmak ; orta