humanistyka cyfrowa w badaniu świata obrazów

Upload: andrzej-radomski

Post on 05-Jul-2018

225 views

Category:

Documents


0 download

TRANSCRIPT

  • 8/16/2019 Humanistyka cyfrowa w badaniu świata obrazów

    1/16

    Andrzej Radomski

    UMCS Lublin

      Humanistyka cyfrowa w badaniu świataobrazów

      Wstęp

     Jednym z najprężniej rozwijającyc się nur!"wwsp"#czesnej nauki jes! umanis!yka cy$rowa% &ows!a#a nas!yku klasycznyc bada' (r"d#owyc) sz!uki wsp"#czesnej i!ecnolo*ii +C,-% .umanis!yka cy$rowa wprowadza nowenarzędzia) me!ody i !ecniki prezen!acji do warsz!a!u klasycznejumanis!yki% /zięki !emu o!wierają się przed umanis!yką nowepola badawcze oraz możliwo0ci wsp"#pracy między r"żnymi

    dyscyplinami 1 !akże przyrodniczymi czy !ecnicznymi%.umanis!yka cy$rowa jes! !akże odpowiedzią na pojawienie sięnowyc !yp"w (r"de#) danyc czy in$ormacji) k!"re produkująwsp"#czesne spo#ecze's!wa% Codzi !u zw#aszcza o !zw% cy$rowe0lady i !o częs!o wy!warzane w o*romnej skali 1 czyli !zw%*i*adane 2an*% bi* i lar*e da!a3% ,akże przed klasycznymibadaniami is!orycznymi o!wiera !o r"wnież nowe możliwo0ci4%&okażemy !o na przyk#adzie badania 0wia!a obraz"w%

    - +n$orma!ion and Communica!ion ,ecnolo*y

    4 5ięcej na !ema! umanis!yki cy$rowej znajdzie czy!elnik6ka w7 Anne 8urdick) Joanna /rucker) &e!er Lunen$eld) ,ood &resner) Je9ey Scnap) /i*i!al.umani!ies) ,e M+, &ress) 4:-4) ;wro! cy$rowy w umanis!yce) book dos!ępny na7 www%e>naukowiec%eu).umanis!yka cy$rowa% 8adanie !eks!"w) obraz"w i d(więku book dos!ępny na7 www%e>

    naukowiec%eu) a !akże) Andrzej Radomski) .umanis!yka w 0wiecie+n$ormacjonalizmu) e>book dos!ępny na7 www%e>naukowiec%eu

    http://www.e-naukowiec.eu/http://www.e-naukowiec.eu/http://www.e-naukowiec.eu/http://www.e-naukowiec.eu/http://www.e-naukowiec.eu/http://www.e-naukowiec.eu/

  • 8/16/2019 Humanistyka cyfrowa w badaniu świata obrazów

    2/16

    8adanie obraz"w s!a#o się już normalnym przedmio!emre@eksji umanis!ycznej czy r"żnyc dyscyplin spo#ecznyc%yjemy bowiem w 0wiecie zdominowanym przez obrazy% 5zasadzie z r"żnymi $ormami obrazowania mieli0my do czynienia

    od począ!ku is!nienia ludzkic kul!ur% Bs!a!nie jednakże :: la!by#o okresem panowanie pisma) a m"wiąc 0ci0lej7 kul!ury druku%;nalaz#o !o !akże odzwierciedlenie w codziennej prak!ycebadawczej umanis!yki) k!"ra koncen!rowa#a się na in!erpre!acjipisma i 2jakby0my dzi0 powiedzieli3 !eks!ualne*o 0wia!a% ,emu!eż celowi by#a podporządkowana !eoria i me!odolo*ia% Us!ala#aona 2norma!ywnie i dyrek!ywalnie3 okre0lone procedurypos!ępowania z !eks!ami% Co więcej !en !eks!ualny wzorzec

    aplikowano do badania kul!ury audiowizualnej i jej pocodnyc1 np% medi"w 2kina) !elewizji czy +n!erne!u3%

    5 DD+ wieku doszed# wszakże nowy czynnik) k!"ry bywanazywany problemem7 bi* da!a i nieco mniej znaną ka!e*orią) amianowicie7 lar*e da!a% /o!yczy on wprawdzie wszys!kicdanyc 1 !akże !yc !eks!ualnyc) lecz ma ważkie konsekwencjedla badania szeroko rozumiane*o 0wia!a obraz"w 1 !ycwsp"#cze0nie *enerowanyc) jak i !yc dawniejszyc) k!"re

    zos!a#y zdy*i!alizowane i udos!ępnione w domenie publicznej%&r"by badania wielkic kolekcji obraz"w 2zdjęE) Flm"w czy

    *raFki kompu!erowej3 napo!ka#y $undamen!alną barieręepis!emolo*iczną) jaką jes! niedos!osowanie dominującej do !ejpory me!odolo*ii2przys!osowanej do pracy z !eks!ami) a nie w#a0nie obrazami3)

     jak i !ej zorien!owanej) co prawda) medioznawczo) lecznas!awionej na in!erpre!ację raczej jednos!kowyc wy!wor"w

    r"żnyc prak!yk medialnyc 2ewen!ualnie niewielkic jejzes!aw"w3%

    5 sukurs !ym wszys!kim) k!"rzy by ccieli zmierzyE się zekspansją bi* da!a w 0wiecie obraz"w przycodzą !ecnolo*iein$orma!yczne i opar!a na nic cy$rowa umanis!yka% &okażemy!o na konkre!nym przyk#adzie% &rzedmio!em badania będzie

     jedna z najbardziej znanyc serii Flmowyc w is!orii kina) amianowicie7 Gwiezdne wojny) a !akże ekranizacja !rylo*ii

    Sienkiewicza% Bczywi0cie badaniu będzie podle*aE 2na uży!ek

  • 8/16/2019 Humanistyka cyfrowa w badaniu świata obrazów

    3/16

    !e*o !eks!u3 wybrany !ylko aspek! wspomnianyc cykliFlmowyc%

      Narzędzia i metody

    /o pene!racji 0wia!a obraz"w s#użą dwa pods!awowerodzaje opro*ramowania7 -3 aplikacje) k!"re same rozpoznająokre0lone cecy obraz"w 2sz!uczna in!eli*encja3 oraz 43aplikacje s#użące do analizy okre0lonyc cec obraz"w 1 zezbioru danyc) k!"re 0cią*amy z sieci bąd( dodajemy zw#asnyc zasob"w bazodanowyc% &rzyk#adem pierwsze*orodzaju może byE dobrze wszys!kim znany pro*ram7 *raFka*oo*l) a os!a!nio *o*le po!os%  ;a pomocą odpowiednical*ory!m"w aplikacja !a pozwala nam zes!awiE kolekcjęobraz"w bąd( *raFki ze wz*lędu na okre0loną ic cecę% /laprzyk#adu) wpisując w okno wyszukiwarki 2*oo*le *raFka)3ka!e*orię) powiedzmy Masajowie) o!rzymujemy duży zbi"robraz"w przeds!awiający kobie!y i mężczyzn w s!rojac!radycyjnie kwaliFkowanyc jako okre0lającyc wy*ląd 2ubi"r

    *#"wnie3 przeds!awicieli należącyc do !e*o a$ryka'skie*oplemienia% Jednakże możemy i0E dalej i py!aE o cecy !ycobraz"w i do !e*o s#użą już pro*ramy z dru*iej !u wyr"żnionej*rupy%

     ,akim pro*ramem jes! np%7 ima*e plo!% ,w"rcą !e*oopro*ramowania jes! zesp"# LHa ManoHica rosyjskie*o ar!ys!y iin$orma!yka pracujące*o w USA% Grupa rozpoczę#a swojądzia#alno0E w roku 4::I Uniwersy!ecie ali$ornijskim w San

    /ie*o 1 w ramac projek!u7 So$!ware S!udies +ni!ia!iHeK%&unk!em wyj0cia projek!u by#a kons!a!acja) że wsp"#cze0nienasza produkcja kul!uralna ma carak!er cy$rowyc danyc 1czyli m"wiąc inaczej przejawia się coraz czę0ciej w $ormie bi*da!a% /o badania !e*o 0wia!a nie nadają się !radycyjne me!ody%

    K LeH ManoHic pisze) że) &rojek! So$!ware S!udies +ni!ia!iHe sk#ada się z dw"cpowiązanyc ze sobą modu#"w7 -3 badaniu opro*ramowania + je*o używaniu wewsp"#czesnyc spo#ecze's!wac za pomocą me!od umanis!ycznyc) 43

    s!udiowaniu proces"w kul!urowyc przy użyciu !ecnolo*ii in$orma!ycznyc)w7www%How to Follow Software Users) s%4

  • 8/16/2019 Humanistyka cyfrowa w badaniu świata obrazów

    4/16

     Jako me!odolo*ia anali!yka kul!urowa o$eruje nowy parady*ma!dla analizy i wizualizacji in$ormacji 2da!a>ima*e3% ;asadniczeelemen!y !e*o nowe*o podej0cia pole*ają na7 -3wykorzys!ywaniu dla analizy i kwan!yFkacji danyc me!od

    s!a!ys!ycznyc) *raFcznej prezen!acji i wizualizacji) wizualizacjis!osowanej w naukac 0cis#yc i kompu!erowej symulacji) 43badaniu i wizualizacji *lobalnej dynamiki i przep#ywukul!urowyc $orm) idei i zmiany) k!"re zacodzą w wielkiej skali2bi* da!a 1 przyp% A% R%3) K3 używaniu bardzo dużyc zes!aw"wdanyc dos!ępnyc na bieżąco w sieci i w cy$rowej $ormie) 3 wkoncen!rowaniu uwa*i na wizualnyc i in!erak!ywnycmediac%

    LeH ManoHic zauważa) że dos!ęp do 0wia!a cy$rowycdanyc 2zar"wno !yc !era(niejszyc) jak i is!orycznyc) k!"rezos!a#y zdy*i!alizowane3 mo*ą zapewniE !ylko cy$rowenarzędzia% + nie codzi !u !ylko o samo pozyskiwanie in$ormacji)lecz przede wszys!kim o ic dalszą obr"bkę i prezen!ację%

    Bpro*ramowanie s!worzone przez zesp"# ManoHica jes!!akim przyk#adem nowe*o podej0cia do bada' cy$rowyczasob"w% 5spomniany ima*e plo!I  s#uży do badania i

    por"wnywania dużyc zasob"w obraz"w 1 w r"żnyc $ormac%Może !eż byE zas!osowany do badania Flm"w 1 po uprzedniejkonwersji dane*o dzie#a na $orma! plik"w jp*% 5 szcze*"lno0ciima*e plo! pozwala na przebadanie obraz"w 2zdjęE czy Flm"w3pod ką!em dominującyc w nic !akic a!rybu!"w) jak7 jasno0E)nasycenie kolor"w i odcienie barw 2a !akże ksz!a#!u na obrazie3%

     Jak bowiem zauważa ManoHic w kul!urze) jak !o okre0la)so$!ware) nie mamy już do czynienia z dokumen!ami) dzie#ami)

    wiadomo0ciami czy na*raniami w DD> wiecznym !e*o s#owa

    ,% ;epel) w7 www%Cultural Analytics at Work: The 2008 U. S. Presiential !nline"ieo As) s%

    ,amże) s%

    L% ManoHic) #eia After Software) w7 Journal o$ Nisual Cul!ure)!!p766Hcu%sa*epub%com6con!en!6-46-6K:) s% K-

    I Jes! ono dos!ępne na licencji CC 2czyli darmowe3 i można je 0cią*nąE ze s!ronyprojek!u) czyli7 So$!ware S!udies +ni!ia!iHe

    http://vcu.sagepub.com/content/12/1/30http://vcu.sagepub.com/content/12/1/30

  • 8/16/2019 Humanistyka cyfrowa w badaniu świata obrazów

    5/16

    znaczeniu !ylko ze zbiorami) k!"ryc znaczenie i Ois!o!aP możebyE odkry!a przez przebadanie ic s!ruk!ury i zawar!o0ci 2i !o wwielkiej skali) a nie na jakiej0 !ylko niewielkiej pr"bie3 oraz win!erakcji z uży!kownikamiQ%

    ;a pomocą ima*e plo! możemy7 -3 zaprezen!owaE naslajdzie zes!aw $o!o*raFi 2bąd( kla!ek Flmowyc3) 43 dokonaEic analizy) K3 pokazaE na osi wsp"#rzędnyc D> wyniki analizy%as!ępnie możemy je ze sobą por"wnywaE poprzez zes!awienieokre0lonyc slajd"w i poprzez odpowiednie miary liczbowe%

    Analiza Gwiezdnych wojen

    Seria Flmowa7 Gwiezdne wojny ma już d#u*ą !radycję%&ierwszy Flm z !e*o cyklu wszed# na ekrany kin w roku -TII2owa nadzieja3) a os!a!ni w roku 4:- 2&rzebudzenie mocy3T%5 sumie Oodcink"w jes! I% 5 międzyczasie pows!a#y niezliczonekomiksy) seriale !elewizyjne) Flmy animowane) *rykompu!erowe) książki i audycje radiowe nawiązujące do sa*iGwiezdnyc wojen 2$abu#y) pos!aci) i!p%3% Sa*a doczeka#a się!akże mn"s!wa in!erpre!acji naukowyc) publicys!ycznyc) anawe! o carak!erze poli!ycznym% 5 sumie Gwiezdne wojny)przez prawie : os!a!nic la!) s!a#y się jednym znajważniejszyc elemen!"w popkul!ury%

    Q L% ManoHic) How to Follow Software Users) www%so$!wares!udies%com) s% 4>K

    T &olska premiera &rzebudzenia mocy zos!a#a zaplanowana na -Q D++ 4:- i z!e*o !eż wz*lędu nie zos!anie uwz*lędniona w niniejszym ar!ykule

    http://www.softwarestudies.com/http://www.softwarestudies.com/

  • 8/16/2019 Humanistyka cyfrowa w badaniu świata obrazów

    6/16

     Jak we ws!ępie zaznaczy#em przedmio!em in!erpre!acjiby#y obrazy 1 ic okre0lone cecy% /o analizy zos!a#o wybranycsze0E Flm"w z serii% ażdy z Flm"w zos!a# przekonwer!owany doplik"w jp* 2zdjęcia3 za pomocą pro*ramu7 ree Nideo !o J&GConHer!er% as!ępnie zos!a#o przeprowadzone w#a0ciwiebadanie już za pomocą pro*ramu7 ima*e plo!% Sk#ada#o się onoz dw"c e!ap"w7 -% ;mierzenie in!eresującyc nas war!o0ci) 4%5izualizacja przeprowadzonej przez pro*ram analizy% Bs!a!nimkrokiem by#a analiza por"wnawcza o!rzymanyc wynik"w%;badano !rzy parame!ry kla!ek Flmowyc Gwiezdnyc wojen7

     jasno0E obraz"w) nasycenie kolorami poszcze*"lnyc obraz"w

    oraz odcienie kolor"w% 5 !eorii obraz"w są !o !rzy pods!awowewar!o0ci%

    5 przypadku Gwiezdnyc wojen pods!awowym py!aniemby#o7 czy i w jakim kierunku zmienia#y się !rzy wspomnianeprzed OcwiląP war!o0ciV R"żnica między pierwszym) a os!a!nimFlmem w serii wynosi KQ la!% ,o dużo) je0li codzi o is!orię kina%;a!em można 2w przypadku analizy por"wnawczej3 szukaE

     jakic0 okre0lonyc !rend"w% 5szys!kie Flmy by#y związane z

    osoba7 Geor*e Lukasa 1 najpierw jako reżysera) a p"(niejproducen!a% Jes! !o więc !akże py!anie o ewen!ualną zmianęs!ylu Flmowe*o !e*o !w"rcy na przes!rzeni kilkudziesięciu la!%

    &oniższa !abela przeds!awia uzyskane wyniki pomiaru 1 wskali punk!owej od : do 4% ilmy zos!a#y uszere*owane wkolejno0ci premiery 1 czyli7 od najs!arsze*o do najnowsze*o%

    ilm !asnoś" Nasyceniekolorów

    #dcieniebarw

    Nowanadzieja

    $%&'punktów

    ($%)(&punktów

    (*%)+)punktów

    ,mperium-ontratakuje

    ($%)&$punktów

    ()%./punktów

    0$%)'$punktów

    1owrót !edi $%'$punktów

    0$%)+$punktów

    )$%)0'punktów

    2roczne ($%)/$ ('%)+$ )$%).$

  • 8/16/2019 Humanistyka cyfrowa w badaniu świata obrazów

    7/16

    Widmo punktów punktów punktówAtak -lonów $%(*$

    punktów$%())punktów

    $%($&punktów

    3emsta

    4ithów

    $%)/$

    punktów

    $%($$

    punktów

    )$% ).$

    punktów

    ; uzyskanyc pomiar"w widaE) że is!nieje pewna !endencjapole*ająca na wzro0cie war!o0ci !rzec in!eresującyc !u nasparame!r"w w *rupie !rzec Flm"w) k!"re na ekrany kin wesz#yw la!ac -TTT>4::% Można !o zobaczyE na wizualizacji) k!"raby#a dru*im krokiem badania% ;decydowanie największewar!o0ci wspomnianyc parame!r"w wys!ępują w Flmie7 A!ak

    lon"w% ajmniejsze z kolei w &owr"! Jedi% /oskonale !o widaE je0li !e dwa Flmy skon!ras!ujemy ze sobą7

    &owr"! Jedi  A!ak lon"w

    5 przypadku &owr"! Jedi widzimy) że prak!ycznie przez ca#y Flmdominują ciemne barwy% 5 A!aku lon"w ciemniejsze kla!kiprzepla!ają się z bardzo jasnymi 1 wręcz się*ającyminajwyższyc war!o0ci% Jasne kolory s!anowią !u prawie -6wszys!kic obraz"w%

    5e(my !eraz nasycenie kolor"w% 5 obydwu Flmac wy*ląda !onas!ępująco7

  • 8/16/2019 Humanistyka cyfrowa w badaniu świata obrazów

    8/16

    &owr"! Jedi

    A!ak lon"w

    asycenie kolor"w jes! r"wnież większe w Flmie A!ak lon"w 1cociaż r"żnica nie jes! !ak duża jak w przypadku pierwszejwar!o0ci% olory w A!aku lon"w są żywsze co może byEbardziej widoczne *dy pokażemy je na jeszcze innej wizualizacji7

  • 8/16/2019 Humanistyka cyfrowa w badaniu świata obrazów

    9/16

    A!ak lon"w &owr"! Jedi5idzimy w powyższym zes!awieniu) że w &owr"! Jedi mamyw#a0ciwie przez ca#y Flm z mniejszym nasyceniem kolor"w% 5przypadku A!aku lon"w sekwencje z mniejszym nasyceniemprzepla!ają się ze s!osunkowo dużym% 5idaE !o szcze*"lnie wdru*iej czę0ci Flmu%

    + na koniec pozos!a#y nam odcienie barw% + znowu jes! iczdecydowanie więcej w A!aku lon"w co pokazuje nam os!a!nia

    wizualizacja7

  • 8/16/2019 Humanistyka cyfrowa w badaniu świata obrazów

    10/16

    A!ak lon"w &owr"! Jedi

    5 !ym przypadku widzimy) że w Flmie A!ak lon"w mamywięcej odcieni okre0lonyc barw aniżeli w FlmieOkonkurencyjnymP% &o pros!u jes! w !ym Flmie więcej kla!ekprzybierającyc większe war!o0ci% 5 powrocie Jedi jes! !oroz#ożone bardziej r"wnomiernie%

    A !eraz przyk#ad z is!orii 2 z nasze*o rodzime*opodw"rka3 1 czyli ekranizacje !rylo*ii .enryka Sienkiewicza% Jes!ic !rzy-: i dwa seriale !elewizyjne% &rzy czym !en os!a!nie niebędą przedmio!em badania 1 z !e*o pros!e*o powodu) żezos!a#y przy*o!owane na ma!eriale z wersji kinowej% ,ym razem

     jednak użyjemy inne*o narzędzia 1 aby) niejako przy okazji)zaprezen!owaE !akże je*o możliwo0ci%

    ?kranizacja !rylo*ii jes! dzie#em !e*o same*o reżysera czyli Jerze*o .o9mana% &ierwszy Flm z cyklu 2&an 5o#odyjowski3zos!a# nakręcony w roku -TQ) dru*i 2&o!op3 w roku -TI i !rzeci2B*niem i mieczem3 w roku -TTT% /zieli je okres 44 la!% Czy są

     jakie0 r"żnice w Okolorys!yce FlmuPV &rzekonajmy się%

     ,ym razem na pos!awione py!anie odpowiemy z pomocą JM% Jes! !o darmowy pro*ram opracowany przez ;aa%% 2USA3%

    &ozwala on przebadaE obrazy w zakresie !akic war!o0ci) jak7 jasno0E) nasycenie) odcienie barw) o0wie!lenie i dominacja!rzec pods!awowyc barw czyli RG8%

    /o analizy 2po przekonwer!owaniu Flmu na pliki jp*3wybrano !rzy wspomniane kinowe Flmy .o9mana% ; każde*o znic uwz*lędniono po TTTT kla!ek 2*dyż do !akiej liczby !enpro*ram pozwala pracowaE3% ,ak jak w przypadku ima*e plo!

    -: Bpr"cz nic jes! jeszcze ekranizacja rosyjska z roku -T- 2&o!op3 oraz w#oska zroku -T4 2B*niem i mieczem3

  • 8/16/2019 Humanistyka cyfrowa w badaniu świata obrazów

    11/16

    wzię!o pod uwa*ę7 jasno0E) nasycenie i odcienie barw% 5yniki sąnas!ępujące7

    &an 5o#odyjowski 2badania w#asne3

  • 8/16/2019 Humanistyka cyfrowa w badaniu świata obrazów

    12/16

    &o!op 2badania w#asne3

  • 8/16/2019 Humanistyka cyfrowa w badaniu świata obrazów

    13/16

    B*niem i mieczem 2badania w#asne3

    ; przeprowadzonej analizy widaE) że u .o9mananas!ępowa#o przej0cie od kolor"w Oc#odniejszycP kuOcieplejszymP% ,a r"żnica jes! szcze*"lnie widoczna wprzypadku &ana 5o#odyjowskie*o i B*niem i mieczem%

    A !eraz dla kon!ras!u por"wnajmy !en os!a!ni Flm z w#oskąekranizacją 2-T43

  • 8/16/2019 Humanistyka cyfrowa w badaniu świata obrazów

    14/16

    B*niem i mieczem w#oski 2badania w#asne3

     Jak widzimy kolorys!yka obydwu Flm"w r"żni się

    zasadniczo% 5 Flmie polskim przeważają kolory w odcieniacniebieskim i Fole!owym 2z domieszką czerwieni3) na!omias! wFlmie w#oskim ziele' z domieszką brązu i szaro0ci% ;wykleprzyjmuje się) że ziele' jes! kolorem c#odnym) na!omias!czerwie' czy Fole! !o już barwy Ociep#eP%

      5yskusja

    ;aprezen!owana powyżej analiza obraz"w sk#adającyc sięna cykl7 Gwiezdnyc wojen oraz ekranizacje ,rylo*iiSienkiewicza po#ączona z wizualizacją sk#ania do wycią*nięciakilku wniosk"w i w#ączenia się) przy okazji) w dyskusję naddniem dzisiejszym i przysz#o0cią .umanis!yki% 5ażne są !u conajmniej !rzy kwes!ie%

    &o pierwsze) jak już zaznaczy#em) !en spos"b prowadzeniabada' jes! carak!erys!yczny dla umanis!yki cy$rowej 1

  • 8/16/2019 Humanistyka cyfrowa w badaniu świata obrazów

    15/16

    pole*ającej min% na wykorzys!ywaniu !ecnolo*iiin$orma!ycznyc do bada' nad kul!urą 2a więc !radycyjnymprzedmio!em zain!eresowa' umanis!"w3% 5 klasycznycbadaniac nad Flmem i *raFką nie mieli0my !e*o !ypu 2i w

    doda!ku !ak precyzyjnyc3 narzędzi do analizy poszcze*"lnyccec obraz"w% 8yli0my zdani na w#asny in!uicyjny o*ląd% 5przypadku bada' cy$rowyc możemy mierzyE in!ersujące nasparame!ry i w !en spos"b weryFkowaE do!ycczasowe sądy) a!akże zadawaE nowe*o !ypu py!ania) k!"ryc nie mo*liby0mypos!awiE pos#u*ując się klasyczną me!odolo*ią% Analizykompu!erowe po!raFą ujawniE niedos!rze*alne *o#ym okiemcecy danyc wy!wor"w kul!urowyc i pokazaE jak !e os!a!nie

    zmienia#y się w czasie%&o dru*ie) badania z użyciem narzędzi cy$rowyc

    umożliwiają analizę olbrzymic zbior"w danyc7 bi* da!a i lar*eda!a% 8i* da!a !o zawar!o0E +n!erne!u% ,o miliony czy miliardy!eks!"w) Flm"w i zdjęE% ,rudno sobie wyobraziE) że nawe!najpo!ężniejszy zesp"# uczonyc m"*#by je przeanalizowaE i !ow rozsądnym czasie% Jes!e0my zdani !ylko na badanieniewielkic pr"bek) k!"re zwykle nie są reprezen!a!ywne dla

     jakiej0 ca#o0ci% Jeszcze bardziej jes! !o widoczne w przypadkular*e da!a 1 czyli wielkic por!ali spo#eczno0ciowyc ipodobne*o !ypu pla!$orm mającyc o*romne znaczeniekul!uro!w"rcze% ie zbadamy ca#ej 5ikipedii) acebooka czy ou

     ,ube bez odpowiednic pro*ram"w kompu!erowyc 1 np% doanalizy sieci spo#ecznyc 2Gepi) odeDL) Cy!oscape) i!p%3%&r"bując badaE) powiedzmy) dyskurs modernis!yczny) jes!e0myw s!anie przeczy!aE o*raniczoną liczbę !eks!"w i na !ejpods!awie rekons!ruujemy arci!ek!urę wspomniane*o

    dyskursu% ompu!er jes! w s!anie 2i !o szybko3 przeanalizowaEprak!ycznie wszys!kie dos!ępne w domenie publicznej dzie#a irezul!a!y) k!"re o!rzymamy będą inne niż !e) jakie o!rzymujemyin!erpre!ując za pomocą klasycznyc ermeneu!ycznyc)semio!ycznyc czy pos!s!ruk!uralis!ycznyc me!od% &y!anie)k!"ra dro*a da wiary*odniejsze rezul!a!y jawi się czys!ore!orycznymV Jeszcze bardziej jes! !o widoczne w przypadkuanalizy obraz"w) z k!"ryc !ylko cząs!kę możemy Oprzepa!rzeEP%

  • 8/16/2019 Humanistyka cyfrowa w badaniu świata obrazów

    16/16

    &o !rzecie) m"wi się) że umanis!yka cy$rowa !o *#"wnies!a!ys!yka i e$ek!owanie wy*lądające wizualizacje% a!omias!brak jes! rozumienia zjawisk) odniesienia do sens"w i war!o0ci)k!"re są pods!awą kul!ury% Sy!uacja jes! jednak bardziej

    skomplikowana niż !akie pros!e podzia#y% Rzeczywi0cie wumanis!yce cy$rowej przeważają analizy liczbowe) lecz nic nies!oi na przeszkodzie aby je uzupe#niaE o aspek! jako0ciowy%

     Jednakże !rzeba pamię!aE) że we wsp"#czesnym 0wiecie mamydo czynienia ze wspomnianym zjawiskiem bi* da!a i jemupocodnymi i umanis!yka cy$rowa s#uży w#a0nie do radzeniasobie z !e*o !ypu 0wia!em% Co więcej) wy*ląda na !o) że w#a0niebi* da!a będą coraz bardziej ksz!a#!owa#y oblicze naszej kul!ury

    i ludzie będą podejmowali decyzje w oparciu o analizę !akicdanyc% Jednym s#owem bez bi* da!a nie zrozumiemy dzisiejszejrzeczywis!o0ci i ludzkic decyzji 1 !ak jak kiedy0 nierozumieli0my 0wia!a bez dominującyc war!o0ci 2np%symbolicznyc3% &onad!o) częs!o jedynym sposobemprzeds!awienia wielkic danyc jes!6będzie ic wizualizacja 1!ak) jak !o mia#o miejsce cociażby w przypadku Gwiezdnycwojen% ,rudno by nam by#o opisaE uzyskane wyniki% 5izualizacjaza!em w wielu przypadkac jes! niezas!ąpiona% &ozwala bowiem

    ujrzeE !o co jes! niewidzialne7 cecy) relacje) i!p%

    ;a!em nowy parady*ma!) jakim jes! umanis!yka cy$rowa jes! opar!y na danyc) a pods!awową me!odą ic prze!warzania jes! cy$rowa analiza i cy$rowa wizualizacja%