Bismillahla ba!layal"mRabbimize s"#"nal"mGüzel ahlakl" olal"mResûl yolunda kalal"m.

I!"lak, HaticeDurmu!, Alpaslan

Ev Okulu - Ahlak (1. kur / 3. kitap)EDAM (E!itim Dan"#manl"!" ve Ara#t"rmalar" Merkezi) Birdirbir Kitapl"!"Rebiülevvel 1429 / Nisan 2008, $stanbul, 80 sayfa.

1. $lahiyat | 2. Din e!itimi | 3. $slam dini_E!itim ve ö!retim4. Ahlâk e!itimi | 5. Ahlâki e!itimi | 6. $slam dini_El kitaplar"

Ev OkuluAhlak(1. Kur / 3. Kitap)

Hatice I!"lakAlpaslan Durmu!

EDAM Birdirbir Kitapl"!": 9

Ev OkuluAhlak(1. Kur / 3. Kitap)

YazarHatice I#"lakAlpaslan Durmu#

ÇizgiHasan Ayc"n ! H. Cem Uygun ! Mahmut AcarMüzeyyen Y"lmaz ! Ömer Merken ! Reza Hemmatirad%afak Tavkul ! Timuçin Kele# ! Turan Dertli

Ara!t"rma ve Ön Haz"rl"kAy#e Aslan ! Elif Çakar ! Nezire Demir

Katk"da BulunanlarAbdullah Aç"k ! Asl"han Atik ! Ayhan Ba#akAysel Ta#tepe ! Cihan Çarba# ! Dudu EkinciElif Akarda# ! Ferahiye Sakarya ! Hayrettin KaramanHenim Demirhan ! $lyas Aslan ! Mahbube ÇiftçiMerve Akku# ! Meryem Nuriye Yavuz ! Neriman G. KaratekinSaime Erk ! Sevgi Sa!man ! Turan DertliVeli Karata# ! Zahide Poyraz

Kapak Tasar"m"Müzeyyen Y"lmaz

Grafik Tasar"m ve UygulamaAhmet Karata#

© EDAM, 2008

#stanbulBirinci Bask", Rebiülevvel 1429 / Nisan 2008

ISBN: 978-9944-111-12-6

Bask" ve CiltNak"# OfsetAdres: Litros Yolu 2. Matbaac"lar Sitesi, A Blok, 2A 13Topkap" / $stanbul Tel: +90 212 613 8737

EDAM (E!itim Dan"#manl"!" ve Ara#t"rmalar" Merkezi)Yay"nc" Sertifika No: 1007-34-009073

Adres: K"s"kl" Mh. Alemda! Cd. Yanyol Sk. SBK $# Merkezi,B Blok, No: 5, Kat 1, Daire 3-4, 34692 Üsküdar / $stanbulTel/Faks: +90 216 481 30 23 pbxurl: http://www.edam.com.tre-posta: edam@edam.com.tr

Hamd olsun;geceleri gündüzlere ula!t"ran, karanl"#" "!"klara kavu!turan, yerleri yaratan, gökleri yaratan; her yaratt"#"na tükenmez hazinelerinden az"klar sunan, iyi kullar"na cennetlerin, iyilikten sapm"! kullar"na pi!manl"klar"n kap"s"n" aç"k tutan, rahmetinin nurunu üzerimizden esirgemeyen Rabbimize…

Salat olsun, selam olsun;Mekke çölünde bir yetim olarak do#an, daha küçücük bir çocukken kimsesiz kalan, hep kimsesizlere sahip ç"kan, $slam bahçesinden derdi#i iman güllerinin kokular"n" do#uya ve bat"ya yayan, dudaklardan ad" dü!memi!, gönüllerde sevgisi tükenmemi!, ad" Mahmud olan, ad" Ahmet olan, ad" Mustafa olan, ad" Muhammed olan Allah’"n kulu Resûlullah efendimize…

Sunu!

Ev Okulu, nuruyla yönümüzü, sevgisiyle gönlümüzü ayd"nlatan Rabbimizin buyruklar"na do#u!tan kulak vermi! çocuklar"m"z"n, O’nun yolu hakk"nda bilgilenmelerini sa#lama amac"yla haz"rland".

Ev Okulu’nda “Her Yerde ve Her Zaman E#itim” ülküsü esas al"nd". Bu sebeple “Kime hitap ediyor?” sorusunun cevab" hem çok uzun, hem çok k!sa.

Cevab! çok uzun çünkü;

! dinini evinde ö#renmek isteyen çocuklar"m"za,

! çocu#uyla evinde birçok !eyi ve bilgiyi payla!mak isteyen anne babalara,

! Kur’an kurslar"nda ö#reticilik yapan Kur’an hizmetkârlar"na,

! örgün e#itim kurumlar"nda görev yapan din kültürü ve ahlak bilgisi ö#retmenlerine,

! sokaktaki insana,

! yürüyen, ko!an, yatan ya da bir ta!"tta yolculuk yapan kad"na, erke#e, gence, ya!l"ya...

! Daha kaleme dökmedi#imiz ve belki de bu kitaptan hiçbir zaman haberdar olmayacak birçok insana hitap etmektedir.

Cevab! çok k!sa çünkü; insana sadece insana hitap ediyor.

Ev Okulu nas"l bir dizidir ve “okurlar"m"z” Ev Okulu’nda neler bulacaklar?

Ev Okulu, 3 kurdan olu!an bir e#itim setidir. “Kendi kendine ö#renme” esas"ndan hareket eden Ev Okulu seti, okurun hem kendi kendine hem de bir rehber/ö#retmen e!li#inde okumas"na uygundur.

Ev Okulu’nda farkl" düzeylere hitap eden bilgiler “sade” (ama kesinlikle basit de#il) bir !ekilde sunulmu!tur. Standart bir ders iki bölümden olu!maktad"r:

! $lk bölümde konunun ana hatlar"yla bilgi boyutu ele al"nmaktad"r.

! Bunu takip eden ikinci bölümde ise etkinlikler (öykü, bilmece, bulmaca, e#lenceli test vb.) yer almaktad"r. Etkinlikler haz"rlan"rken ö#renilen konunun peki!tirilmesi, ek bilgilerle desteklenmesi, konunun farkl" boyutlar"na dikkat çekilmesi gibi amaçlar güdülmü!; çocuklar"n ö#renirken e#lenme ihtiyac" da gözden uzak tutulmam"!t"r. Bu bölümün en son k"sm" “h"zl" s"nav” ba!l"kl" bölüm olup konunun yeterince anla!"l"p anla!"lmad"#"n" tespit etmek amac"yla haz"rlanm"!t"r.

Rabbimiz bildirdi bildik, göz verdi gördük, kulak verdi duyduk, kalp verdi anlad"k. Ev Okulu adl" bu çaba O’nun kat"nda bir !ey ifade ederse, bu zaten O’nun eseridir. Bize dü!en de bu hayra vesile olmam"z" nasip eden Rabbimize hamd etmek, katk" ve desteklerini gördüklerimize te!ekkürlerimizi sunmak…

!çindekilerSunu" ..................................................................................................................................... 7

Ders 1: Büyükler ve Küçükler ............................................................................................. 9Okuma Parças!: Kar!nca m!? / 12

Etkinlikler: Her Sat!ra Bir Kelime / 13Duvarlar!n Ta"lar!, Akrabalar!n Adlar! / 14 ! Kimler Sayg!ya Lay!kt!r? / 15 ! Akrabalar!m ve Ben / 15H!zl! S!nav 1 /16

Ders 2: Evimizin Misafirleri ve BenSenO .......................................................................... 17Okuma Parças!: Misafir Kime Geldi? / 20

Etkinlikler: Cepte Mesaj / 22 ! Hangisi Kimin? / 22 Misafirperver Bulmaca / 23 ! H!zl! S!nav 2 / 24

Ders 3: Selamla"ma ............................................................................................................ 25Okuma Parças!: Önce Selam / 28

Etkinlikler: Ayn! Kaynaktan / 30 ! Es-Selamü Aleyküm / 30 ! S!ras! Kar!"!k Harflerle… / 31

Kim, Kime, Önce?... / 31 ! H!zl! S!nav 3 / 32

Ders 4: Konu"ma Adab# ...................................................................................................... 33Okuma Parças!: Kulaktan Kula#a / 36

Etkinlikler: Telefonda… / 38 ! Do#ru mu,Yanl!" m!? / 39 ! Aman, Dikkat! / 39 ! H!zl! S!nav 4 / 40

Ders 5: Sofra Adab# ............................................................................................................. 41Okuma Parças!: Babas!n!n O#lu / 44

Etkinlikler: Boyamaca / 46 ! Akraba Kelimeler / 47 ! 5x5 Yemekli Bulmaca / 47 ! H!zl! S!nav 5 / 48

Ders 6: Do$ruluk ................................................................................................................. 49Okuma Parças!: Anka Ku"u ve Oduncu / 52

Etkinlikler: Enine Boyuna / 54 ! Kutular! Atlamadan / 54 Kaç Harf? Hangi Ayet? / 55En Dürüst Cevap / 55 ! H!zl! S!nav 6 / 56

Ders 7: Dostluk .................................................................................................................... 57Okuma Parças!: Kardan Arkada" / 60

Etkinlikler: Yap-Bozma / 62 ! $yi Bir Arkada" m!s!n!z? / 63 Dostluk Bilmeceleri / 63 ! H!zl! S!nav 7 / 64

Ders 8: Yard#mseverlik ....................................................................................................... 65Okuma Parças!: Aslan ile Fare / 68

Etkinlikler: Neler Neler? / 70 ! Dü"ün ve Çiz / 70 ! Haydi Röportaj Yapmaya / 71Çöz %ifreyi, Ö#ren Ayeti / 71 ! H!zl! S!nav 8 / 72

Ders 9: Nezaket ................................................................................................................... 73Okuma Parças!: Amma da Naziksin / 76

Etkinlikler: Binbir Surat / 78 ! Hangisi Nazik? / 79 ! H!zl! S!nav 9 / 80

BÜYÜKLER ve KÜÇÜKLER1DERS

Rabbin !unlar" emretti:Allah’tan ba!kas"na kulluk etmeyin.Anne ve baban"za iyi davran"n.Onlardan biri veya her ikisi senin yan"nda ya!lan"rsa onlara sak"n “öf” bile deme ve onlar" azarlama. #kisiyle de tatl" ve güzel konu!.

(17 / !sra Suresi, 23. ayet)

Küçüklerine sevgi ve !efkat göstermeyen, büyüklerinin de$erini bilmeyen bizden de$ildir.Hadis-i "erif

DERS1

Akrabal!k "li#kileri Neyi Gerektirir?! Gerekti$inde maddi yard"mda bulunma! Borç ve ödünç al"p verme! Önemli kararlarda birbirine dan"!ma! Hatalar" ve kusurlar" ba$"!lama! K"rg"n ve darg"n olanlar" bar"!t"rma! Ziyaret! #yi ve kötü günleri payla!ma

K!sacas!…

Dayan!"ma ve yard!mla"ma…

Akrabalar!m!zla Payla#t!$!m!z Özel Günler! dü$ün! bayram! hastal"k! cenaze

K!sacas! “iyi” ve “kötü” günlerimizde hep yan!m!zdad!r akrabalar!m!z…

Ey insanlar! Selam" yay"n"z, yemek yediriniz, akrabalar"n"z-la ili!kinizi ve onlara yard"m"-n"z" devam ettiriniz. #nsanlar uyurken siz namaz k"l"n"z. Bu sayede selametle cennete gi-rersiniz. Hadis-i "erif

"nsanlara Kar#! Görevlerimiz! Sayg"! #htiyac" oldu$unda ya da

istedi$inde yard"mc" olmak! Zararlardan korumak! Kar!"l"kl" ili!kilerde edepli olmak

Akrabal!k "li#kileri NeGerektirir?! Gerekti$inde maddi yard"m! Borç ve ödünç al"p verme! Önemli kararlarda birbirine! Hatalar" ve kusurlar" ba$"!la! K"rg"n ve darg"n olanlar" ba! Ziyaret! #yi ve kötü günleri payla!ma

K!sacas!…

Dayan!"ma ve yard!mla"ma

"nsanlara Kar#! Görevlerimiz! Sayg"! #htiyac" oldu$unda ya da

istedi$inde yard"mc" olmak! Zararlardan korumak! Kar!"l"kl" ili!kilerde edepli olmak

Yaln"zca Allah’a kulluk edin veO’na hiçbir !eyi e! tutmay"n.Anne babaya, akrabaya, yetimlere, muhtaçlara, yak"n kom!uya ve uzak kom!uya,yak"n"n"zdaki arkada!a, yolcuya ve sorumlulu$unuz alt"nda bulunanlara iyi davran"n.Allah kendini be$enenlerive övünenleri sevmez.(4 / Nisa Suresi, 36. ayet)

S!la-i Rahim Nedir?Akrabay" aray"p sormak, ziyaret etmek, elden geldi$ince ve öncelikle akrabaya yard"m etmek.

10ev okulu

Saç" sakal" a$arm"! Müslümana, oku-duklar"n" uygulayan Kur’an haf"z"na ve adaletli hükümdara sayg" göster-mek, Allah’a duyulan sayg"dand"r.Hadis-i "erif

Allah Teala, ya!"ndan ötürü bir ihtiyara sayg" gösteren gence, ya!l"-l"$"nda hizmet edecek kimseler lütfeder.Hadis-i "erif

Anne Babam!za Kar#! Görevlerimiz! #taat! Sevgi! Sayg"! Daima güler yüz ve yumu!akl"k göstermek! S"k"nt"ya dü!tü$ünde yard"m etmek! Yapt"$"m"z i!lerde r"zalar"n" almak! Kendimize dua etti$imiz gibi anne babam"za

da dua etmek! Öldükten sonra iyi bir !ekilde anmak

Kimler Sayg!ya Lay!kt!r?! Anne! Baba! Dede! Nine ! Abla! A$abey! Amca! Hala! Day"! Teyze! Ö$retmen! Anne babam"z"n dostlar"! Mahallemizdeki ve

çevremizdeki büyükler! #lim adamlar"K!sacas! insan…

Anne Babam!za ! #taat! Sevgi! Sayg"! Daima güler yüz ve! S"k"nt"ya dü!tü$ünd! Yapt"$"m"z i!lerde r"! Kendimize dua etti$

Kimler Sayg!ya Lay!kt!r?! Anne! Baba! Dede! Nine ! Abl

Biz insana annesine ve babas"na iyi davranmas"n" ö$ütledik.Ama bununla beraber,onlar seni hakk"nda bilgin olmayan bir !eyi bana e! tutman için zorlarlarsa sak"n onlara boyun e$me. Hepiniz bana döneceksiniz. O zaman size yapt"klar"n"z" haber verece$im.(29 / Ankebût Suresi, 8. ayet)

Ve Allah’"n yaratt"r$"

canl" ya da cans"z bütün

varl"klar.

11ev okulu

DERS

1Metin: Asl"han AtikÇizim: Müzeyyen Y"lmazMetinÇizimKARINCA MI?KARINCA MI?

12ev okulu

Her Sat!ra Bir KelimeA"a#!da akrabalarla ve yak!nlar!m!zla ili"kilerimize olumlu katk!lar! olan ya da olum-suz etkilerde bulunan özellikler listelenmi"tir. Göreviniz bu kelimeleri, hangi harfle ba"l!yorsa tabloda o harfin bulundu#u sat!ra yazmak, sonra da bu özellik olumlu mu olumsuz mu karar vererek ilgili sütunu i"aretlemek. Listeyi, en h!zl! tamamlayan par-ma#!n! kald!rs!n. Haydi i" ba"!na!

A

C

Ç

D

F

G

H

"

K

M

N

O

Ö

S

%

U

V

Kelime Olumlu Olumsuz

vefa

Öküstahlık

çekişme

anlayışlılık

hediyeleşmek

minnettarlık

ilgilenmek

güler yüzlülük

çekişme

nankörlük

saygı

öğüt vermek

ukalalık

fedakârlık

Ç

D

ciddiyet

küşefkatM

N

O

alalık

destek olmak

S

%olgunluk

13ev okulu

DERS

1 Duvarlar!n Ta"lar!,Akrabalar!n Adlar!$"te size akraba adlar! ile ilgili bir bulmaca! A"a#!daki kurallara göre çözünüz. Sonra da her bir kelimenin anlam!n! sözlükten ö#reniniz.

AblaAbla A!abeyA!abey YengeYenge Eni"teEni"te

Halao!lu Halak#z#Halak#z# Day#Day# DünürDünür ErkekErkekkarde"karde"

HalaHala KaynanaKaynana AnneanneAnneanne Kay#npederKay#npeder TeyzeTeyze

BacanakBacanak BabaBabaK#zK#z

karde"karde" DamatDamat

EltiElti DedeDede ÇocukÇocuk TeyzeTeyzek#z#k#z#

Ye!en Amcao!luAmcao!lu Day#o!luDay#o!lu Karde"Karde" TorunTorun

HaaHHHHa

BabaanneBabaanne

Bald#zBald#z

YY

BüyükanneBüyükanne

YYYGörümceGörümce

GelinGelin GüveyGüvey AmcaAmca BüyükbabaBüyükbaba KuzenKuzen KuzinKuzin

Kurallar: 1. Bulmacaya babaanneden ba!lay"p büyükbaba ile bitirmelisiniz.

2. Bir kutucuktan di#erine geçebilmeniz için kelimelerin ya ilk harfleri ya da son

harfleri birbirinin ayn" olmal". Veya birinin ilk harfi ile di#erinin son harfi...

3. Kutucuklar aras"nda sa#a, sola, yukar" ve a!a#" gidebilirsiniz. Çapraz gidemezsiniz.

4. Ayn" kutucu#a sadece bir kere u#rayabilirsiniz.

5. Bütün kutucuklara u#ramal"s"n"z.

14ev okulu

Kimler Sayg!ya Lay!kt!r?A"a#!daki bulmacada sayg! göstermemiz gereken baz! insanlar listelenmi"tir. Ba#l! olduklar! baloncuklar ise bo" b!rak!lm!"t!r. Neden mi? Okudu#unuz ki"inin size ça#r!"t!rd!#! di#er sayg!ya lay!k insan! bulman!z için. Kolay gelsin.

Akrabalar!m ve BenYandaki ifadelerden en az üçünü kullanarak bir öykü yaz!n!z. Ama bir "art!m!z var: Öykünün konusu akrabal!k ili"kileri olsun!

Maddi yardımDanışma

Kırgın ve dargın olanları barıştırmaÖdünç alıp vermeİyi ve kötü günleri

paylaşmaZiyaret

Hataları ve kusurları bağışlama

15ev okulu

En do#ru seçene#i i"aretleyiniz.

HIZLI SINAV - 1

1. “Akrabay" aray"p sormak, ziyaret etmek, elden geldi$ince ve öncelikle akrabaya yard"m etmek” anlam"ndaki ifade a!a$"dakilerden hangisidir?

a. S"la-i rahim

b. S"rat-" müstakim

c. Selamün aleyküm

2. A!a$"dakilerden hangisi anne babam"za kar!" görevlerimizden de$ildir?

a. #taat

b. Sayg"s"zl"k

c. Güler yüz

3. A!a$"dakilerden hangisi yanl"! bir davran"!t"r?

a. Akrabalar"m"z" ziyaret etmek

b. Kom!ular"m"za iyi davranmak

c. #stemedi$imiz bir !ey söylediklerinde anne babam"za “öf” demek

4. A!a$"dakilerden hangisi akrabal"k ili!kilerinin gere$i olan !eylerden de$ildir?

a. Birbirinin bütün isteklerini yerine getirmek

b. Önemli kararlarda birbirine dan"!mak

c. Ziyarette bulunmak

5. Anne babaya itaat etmemenin gerekti$i durum a!a$"dakilerden hangisidir?

a. Can"m"z"n istemedi$i bir !ey söylerlerse

b. Bir !eyi ya da kimseyi Allah’a e! tutmam"z" isterlerse

c. #steklerini sert bir dille söylerlerse

16ev okulu