i wiosenna akademia immuno-onkologiczna dla … · data rejestracji przez ema data objęcia...
TRANSCRIPT
I WIOSENNA AKADEMIA IMMUNO-ONKOLOGICZNA DLA
DZIENNIKARZY
Dlaczego immunoterapia?
Stefan Bogusławski
11 czerwca 2019
2
Immunoterapia w nowotworach – informacje ogólne
• strategia leczenia przeciwnowotworowego polegająca na aktywacji układu immunologicznego;• immunoterapia = całkowita zmiana ze stosowania leczenia wykazującego bezpośrednie działanie toksyczne
wobec komórek nowotworowych (leczenie cytostatyczne - chemioterapia oraz radioterapia) → leki stosowane w immunoterapii nie mają udowodnionego bezpośredniego efektu cytotoksycznego na komórki nowotworowe;
• działają pośrednio stymulując naturalne mechanizmy istniejące w układzie odpornościowym, odpowiedzialne za wykrywanie i eliminację komórek nowotworowych.
• w najbliższych latach immunoterapia będzie jedną z najszybciej rozwijających się strategii leczenia w dziedzinie onkologii;
• podczas konferencji Amerykańskiego Towarzystwa Onkologii Klinicznej (ASCO) w 2013 r. przedstawiono prognozy: immunoterapia zdominuje leczenie chorób nowotworowych w nadchodzących latach, a po 2020 roku może być zaproponowana w leczeniu nawet co drugiego nowotworu.
• Pierwsze koncepcje immunoterapii powstały pod koniec XIX wieku za sprawą obserwacji i doświadczeń Williama Coleya.• Zaobserwował, że niektóre typy zaawansowanych nowotworów ulegają spontanicznej remisji u chorych, u których
wystąpiły ostre infekcje bakteryjne (np. róża). • W 1893 r. Coley rozpoczął eksperymenty, w których wykorzystywał zakażenia bakteriami Serratia marcescens i
Streptococcus pneumoniae, a następnie podawał toksyny z nadsączy z hodowli tych baterii chorym na nowotwory, doprowadzając w niektórych przypadkach do remisji choroby.
IMMUNOTERAPIA KIEDYŚ
• Nobel 2018 r. w dziedzinie fizjologii i medycyny.• 71-letni James Allison z USA i 77-letni Tasuku Honjo z Japonii, niezależnie od siebie zapoczątkowali
wykorzystanie w terapii dwóch punktów kontrolnych obecnych w limfocytach T – białek PD-1 i CTLA-4.
IMMUNOTERAPIA DZIŚ
Immunoterapia w nowotworach – informacje ogólne
3
•Blokada punktów kontrolnych układu odpornościowego (receptorów kostymulatorowych) hamujących przeciwnowotworowe działanie układu odpornościowego.
• Zahamowanie ich działania powinno doprowadzić do zaburzenia tolerancji komórek nowotworu przez układ immunologiczny i odpowiedzi przeciwnowotworowej.
PRZYKŁADOWA TERAPIA
•Ogólny cel immunoterapii nowotworów:
przełamanie tolerancji immunologicznej oraz wykształcenie efektywnej odpowiedzi odpornościowej.
IMMUNOTERAPIA
Źródło: https://atlascertified.com/ibms-watson-opens-fight-cancer/
Komórki nowotworowe mają na powierzchni antygeny, doprowadzające do wykształcenia się odpowiedzi odpornościowej przeciwko nim.
NOWOTWÓR
Immunoterapia w nowotworach – informacje ogólne
4
RODZAJE NAJCZĘŚCIEJ WYKORZYSTYWANEJ IMMUNOTERAPII NOWOTWORÓW
• Przeciwciała monoklonalne; • Inhibitory immunologicznych punktów kontrolnych;• Szczepionki przeciwnowotworowe;• Inne, niespecyficzne immunoterapie.
• przeciwciała te stymulują odpowiedź immunologiczną przeciw nowotworowi i jednocześnie doprowadzają lek do komórek nowotworowych;
• układ odpornościowy może jednak zareagować przeciwko mAbs i doprowadzić do ich zniszczenia albo uciążliwych skutków ubocznych terapii.
Przeciwciała monoklonalne (mAbs monoclonal antibody)
Punkty kontrolne układu immunologicznego
• układ odpornościowy posiada białka kontrolne, które pomagają powstrzymać go przed atakowaniem innych komórek;
• komórki nowotworowe często korzystają z punktów kontrolnych, co sprawia, że układ odpornościowy ich „nie widzi”;
• celowanie w punkty kontrolne szybko staje się ważną częścią leczenia niektórych nowotworów, między innymi czerniaka i niedrobnokomórkowegoraka płuc.
Źródło: Manpreet Sambi, Leila Bagheri, Myron R. Szewczuk. Current Challenges in Cancer Immunotherapy: Multimodal Approaches to Improve Efficacy and Patient Response Rates. Hindawi Journal of Oncology 2019, Article ID 4508794.
IpilimumabTremelimumabNivolumabPembrolizumabAtezolizumabAvelumabDurvalumab
Skuteczność immunoterapii
5Źródło: https://oncoqr.com/technology/cancer-immunotherapy/; http://www.ruchspoleczny.org.pl/warto_wiedziec/immunoonkologia__wczoraj_i_dzis-55.html
Skuteczność immunoterapii - leki
6
Źródło: https://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S0959804917309188; https://www.nap.edu/read/23497/chapter/2
Numerous studies in multiple tumor types have demonstrated the constant finding that PD-L1 expression enriches for response to anti-PD-1/PD-L1. The weighted average of the overall response rate across reported studies for patients whose tumors were tested for PD-L1 is 29 percent (blue dotted line), and if the specimen is PD-L1 (+), this increases to 48 percent (red dotted line). A significant proportion of PD-L1 (−) patients also respond (green line).
Wysoki ORR (overall response rate) Skutki uboczne
Skuteczność immunoterapii - rak nerki
7
• W raku nerki opisano spontaniczne remisje przypisywane układowi immunologicznemu;
• W raki nerki występuje przenikanie przez komórki układu immunologicznego;
• Historycznie w raku nerki stosowana była immunoterapia przy użyciu interleukiny 2 lub interferonu α.
Skuteczność immunoterapii – guzy lite
8
Guzy lite
Źródło: https://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S1359610117300758
Wydatki na refundację w planie finansowym NFZ
9
Koszty/udział refundacji w wydatkach na świadczenia gwarantowane
CAGR – skumulowany roczny wskaźnik wzrostu (Compound Annual Growth Rate)
Źródło: sprawozdania finansowe NFZ, *plany finansowe NFZ, analiza PEX PharmaSequence
61,3 63,5 65,269,6 72,8
78,3 80,287,3
9,1 9,6 10,3 11,0 11,6 12,2 12,5 13,2
14,8%
15,1%
15,8% 15,8%16,0%
15,5% 15,6%
15,1%
13%
14%
15%
16%
17%
0
10
20
30
40
50
60
70
80
90
100
2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018 2019*
% b
ud
żetu
NFZ
mld
PLN
Koszty świadczeń zdrowotnychRefundacja łącznieUdział refundacji w wydatkach na świadczenia gwarantowane
*Plan finansowy NFZ
Poziom wydatków na refundację jest mniejszy od ustalonej granicy
17% wydatków na świadczenia gwarantowane
• Tempo przyrostu wydatków na leki jest większe od tempa przyrostu wydatków na inne świadczenia – jest to głównie rezultatem wzrostu wydatków refundacyjnych na leki stosowane w lecznictwie zamkniętym (programy lekowe i chemioterapia)
10
Budżet refundacyjny
• Ze względu na ryzyko przekroczenia początkowego planu NFZ w zakresie budżetu refundacyjnego w 2018 r., plan budżetu został kilkukrotnie zmieniony w ciągu roku
• Wydatki NFZ w 2018 r. były niższe niż ostateczny plan NFZ na dany rok
Plan finansowy NFZ w zakresie refundacji (mld PLN) a wydatki refundacyjne
8,3 8,3 8,6 8,5 8,7
3,3 3,13,5 3,3 3,8
0,7 0,60,7 0,7
0,7
0,0
3,0
6,0
9,0
12,0
15,0
2017 (plan) 2017(wydatki)
2018 (plan) 2018(wydatki)
2019 (plan)
rezerwa
chemioterapia
programylekowe
apteki otwarte
12,30 12,02 12,49 13,19OGÓŁEM:
Źródło: dane NFZ, analiza PEX PharmaSequence
Aktualny plan na 2019 rok (z uwzględnieniem rezerwy) jest o ok.
0,4 mld PLN wyższy niż w 2018 r.
12,77
11
Refundowane substancje czynne – immunomodulatory w leczeniu nowotworów
Nazwa handlowa Nazwa międzynarodowa Wskazanie refundacyjne Nowa molekuła/
rozszerzenie wskazań Data rejestracji przez EMA Data objęcia refundacją
Liczba dni od rejestracji do refundacji
Mabthera Rituximab Chłoniak nieziarniczy nowa molekuła 2014-03-21 2016-07-01 833
Keytruda Pembrolizumab Czerniak skóry nowa molekuła 2015-07-17 2016-07-01 350
Opdivo Nivolumab Czerniak skóry nowa molekuła 2015-06-19 2016-07-01 378
Herceptin Trastuzumab Rak piersi nowa molekuła 2013-08-26 2016-07-01 1 040
Erbitux Cetuximab Zaawansowany rak jelita grubego rozszerzenie wskazań 2004-06-29 2017-07-01 4 750
Avastin Bevacizumab Zaawansowany rak jelita grubego rozszerzenie wskazań 2005-01-12 2017-07-01 4 553
Vectibix Panitumumab Zaawansowany rak jelita grubego rozszerzenie wskazań 2007-12-03 2018-01-01 3 682
Opdivo Nivolumab Rak nerki rozszerzenie wskazań 2015-06-19 2018-05-01 1 047
Opdivo Nivolumab Niedrobnokomórkowy rak płuca rozszerzenie wskazań 2015-06-19 2018-05-01 1 047
Keytruda Pembrolizumab Niedrobnokomórkowy rak płuca rozszerzenie wskazań 2015-07-17 2018-05-01 1 019
Opdivo NivolumabOporna i nawrotowa postać
klasycznego chłoniaka Hodgkinarozszerzenie wskazań 2015-06-19 2018-05-01 1 047
Tecentriq Atezolizumab Niedrobnokomórkowy rak płuca nowa molekuła 2017-09-21 2019-01-01 467
Podsumowanie włączeń do listy refundacji w latach 2016-2018
Źródło: MZ (01/2012-05/2019), AOTMIT, analiza PEX PharmaSequence
3 0 1 0 4 0 0 12012 2013 2014 2015 2016 2017 2018 2019'05
PL NivolumabPembrolizumabRituximabTrastuzumab
PL AtezolizumabPL IpilimumabPL Bevacizumab
Cetuksymab
Panitumumab
do
Średnia1 684
765
2 309
5 203
2 091
78977 171
2 917
6 456
2 170
915
80 229
3 805
7 111
2 973
946
60 206
0
1000
2000
3000
4000
5000
6000
7000
8000
B.4. LECZENIEZAAWANSOWANEGO RAKA
JELITA GRUBEGO
B.9. LECZENIE RAKA PIERSI B.12. LECZENIECHŁONIAKÓW ZŁOŚLIWYCH
B.50. LECZENIE RAKAJAJNIKA
B.52. LECZENIEPŁASKONABŁONKOWEGO
RAKA NARZĄDÓW GŁOWY ISZYI
B.58. LECZENIEZAAWANSOWANEGO RAKA
ŻOŁĄDKA
2016 2017 2018
Liczba pacjentów w programach lekowych
12
Dostępne w programach lekowych przeciwciała monoklonalne
Immunoterapia w nowotworach - związana z punktami kontrolnymi układu immunologicznego
Źródło: MZ.
BEVACIZUMAB
CETUXIMAB
PANITUMUMAB
TRASTUZUMAB
RITUXIMAB
NIVOLUMAB
PEMBROLIZUMAB
IPILIMUMAB
448
845
672
113
1 236
160
200
400
600
800
1000
1200
1400
B.6. LECZENIENIEDROBNOKOMÓRKOWEGO RAKA PŁUCA
B.10. LECZENIE RAKA NERKI B.59. LECZENIE CZERNIAKA SKÓRY LUBBŁON ŚLUZOWYCH
B.100. LECZENIE CHŁONIAKA HODGKINA
2016 2017 2018
Source: https://oncoindex.org/
13
Dostęp do leczenia vs obecna wiedza medyczna
Therapeutic area (type of cancer)Index value*
Malignant bladder cancer -100
Follicular non-Hodgkin’s lymphoma -100
Malignant breast cancer -90
Multiple myeloma and plasma cell neoplasms
-78
Malignant colon cancer -75
Malignant stomach cancer -75
Malignant pancreatic cancer -75
Malignant rectal cancer -75
Diffuse non-Hodgkin’s lymphomas -75
Malignant bronchial and lung cancer -69
Myeloid leukaemia -67
Malignant prostate cancer -50
Other and indeterminate non-Hodgkin’s lymphomas
-50
Hodgkin’s disease -50
Peripheral and cutaneous T-cell lymphoma -50
Lymphocytic leukaemia -39
Malignant ovarian cancer 0
-71* -62*Solid tumorshaemato-onologicaldiseases
• Oncoindex is the first portal to demonstrate the level of reimbursement of cancer medicines in Poland, medicines which are registered in Europe since 2004 and recommended by European Society for Medical Oncology.
• The Oncoindex can have a value between -100 and 0. A value of -100 means that patients have no access to any of the recommended medicine, while a value of zero means that every patient can be treated in line with current medical knowledge.
• From 88 medicines which are registered in Europe since 2004 and appear in ESMO guidelines 44 (50%) are not reimbursed in Poland, 29 (33%) are reimbursed with restrictions which have no medical basis, while only 15 medicines (17%) are reimbursed in line with current medical knowledge.
*01/2019
• Oncological patients in Poland have limited access to treatment consistent with contemporary medical knowledge
The value of Oncoindex, commissioned by the Alivia Foundation, is calculated by PEX Pharma Sequence.
Jaka przyszłość?
14
Nowe substancje czynne, będące teraz w badaniach klinicznych
Terapia zależna od podtypu nowotworu
Terapia personalizowana
Wcześniejszy początek terapii
Nowe mechanizmy działania
Leczenie skojarzone z innymi lekami
4,46% 4,70% 4,93% 5,15% 5,33%
Planowane wydatki*
97,6105,9
118,4131,6
146,0160,2
0
50
100
150
200
250
2019 2020 2021 2022 2023 2024
Mili
ard
y
Finansowanie wg krzywej dotarcia do 6% PKB
Planowane finansowanie publiczne ochrony zdrowia do 2024
15
*https://pulsmedycyny.pl/ponad-97-mld-zl-na-ochrone-zdrowia-w-2019-roku-951174
Zmiana względem 2019 roku [mld PLN]:
+8,3 +20,7 +34,0 +48,3 +62,6
2020 2021 2022 20242023
6% PKB4.9% PKB 5.8% PKB5.6% PKB5.0% PKB 5.3% PKB
Udział procentowy wydatków na zdrowie w PKB z tego samego roku
%
Bazą do wyliczeń wielkości finansowania w danym roku jest wartość PKB sprzed 2 lat.
Źródło: Opracowanie PEX PharmaSequence na podstawie prognozy PKB Ministerstwa Finansów.
PKB: -2 lata
Wydatki na ochronę zdrowia nie osiągną 6% PKB z danego roku.
Estymacja środków przeznaczonych na
wydatki w ochronie zdrowia
2020 2021 2022 20242023
16
87,3
137,2
14,9
18,9
2,9 13,2
0
20
40
60
80
100
120
140
160
2019 Wzrostwynagrodzeń
"Popytowy"wzrost kosztów
Refundacja +ABM
Rezerwa Budżet NFZ 2024
Wpływ zmiany poziomu kosztów na wydatki NFZ w 2024
Koszty wynagrodzeń +14,9 mld PLN
Popytowy wzrost kosztów świadczeń
+18,9 mld PLN
Wydatki na refundację leków i
ABM+2,9 mld PLN
„Rezerwa” w budżecie13,2 mld PLN
PEX PharmaSequence Sp. z o.o.
ul. Kłobucka 23, 02-699 Warszawa
tel.: (+48) 22 886 47 15
fax (+48) 22 638 21 29
E-mail: [email protected]
Lek. Stefan Bogusławski
Ekspert ochrony zdrowia
Strategia w ochronie zdrowia
17