Niet elk project resulteert in

winst

Mirjam Knockaert

Agenda

Financiële planning

Bronnen van financiering

Waardering van innovatieprojecten/bedrijven

Financiële planning: WAAROM? Gestructureerde manier om te evalueren hoeveel geld een

project/onderneming nodig zal hebben voor innovatie/een innovatieproject

Een tool om de waarde van een project/onderneming in te schatten

Helpt de ondernemer/projectleider om strategische alternatieven te

vergelijken en het alternatief met de hoogste verwachte waarde te

selecteren

Benchmarking: vergelijking met de huidige waarde, en laat toe vroeg een

alarmsignaal te genereren als het project niet ontwikkelt zoals verwacht =>

tijdige reactie mogelijk (bijsturen project / bijkomende financiering zoeken

/ het project stopzetten)

Componenten van een financieel plan

ASSUMPTIES mbt

- kosten

- omzet

Resultatenrekening

Kasplan

Balans

- Netto BedrijfsKapitaal

Behoefte (NBKB)

- Investeringen

- Financiële bronnen

Assumpties Omzet

afhankelijk van de marktinschattingen

Service Maintenance Product IP Licences

Internationaal

Nationaal

Kosten

direct: toewijsbaar aan een verkocht of vervaardigd product. Bv: electriciteit van een

machine die alleen gebruikt wordt voor de vervaardiging van het product

variabel: variëren met het aantal verkochte/vervaardigde producten (vb: distributie-onderneming)

Direct Indirect

Variabel

Vast

Vb:

koekjesfabriek

Personeelskosten

productie

verkoop (cfr. Verkoopscyclus -> front office/back office)

Economic buyer, user buyer, technical buyer

administratie

Marketingkosten

Diensten geleverd door derde partijen

Octrooigemachtigde, advocaat, PR bureau,…

Operationele kosten

vervoer, communicatie,...

=> projectafhankelijk

Investeringen

timing van investeringen, afschrijvingsritme

Financiële bronnen

opgehaald kapitaal

leningen + interesten + looptijd

Netto-BedrijfsKapitaal Behoefte(zie verder)

+ bouw sensitiviteit in de assumpties!

Outputs van een financieel plan Resultatenrekening

Overzicht van resultaten (operationeel, financieel, uitzonderlijk) over een tijdsperiode

Kasplanning

Projectie van toekomstige inkomsten en uitgaven

Basis voor de inschatting van de financieringsbehoefte

Basis voor investeringsanalyse (DCF)

Balans

Overzicht van de bezittingen van de onderneming en de financiering

FILM

FOTO

Resultatenrekening FILM

Bestemmen winst:

- overdragen naar

volgend bj

- uitkering AH,

bestuurders

RESULTATENREKENING

Bedrijfsopbrengsten

- bedrijfskosten

Bedrijfsresultaat

Financiële opbrengsten

- financiële kosten

Financieel resultaat

Uitzonderlijke opbrengsten

- uitzonderlijke kosten

Uitzonderlijk resultaat

Winst van het boekjaar voor belastingen

Belastingen

Resultaat na belastingen

Kasplanning in de praktijk

= projectie van toekomstige inkomsten en uitgaven

Verschillen tussen kasplan en RR:

1) Inkomst <> opbrengst; uitgave <> kost

2) Timing van kasstromen <> timing van kosten, opbrengsten

Boekhoudkundig

(cfr. Facturatie)

1) Opbrengst <> inkomst

Inkomst Opbrengst

Uitgave <> kost

Uitgave Kost

2) Verschillen in timing

Resultatenrekening: kosten worden toegerekend in dezelfde

periode als de opbrengsten die ermee geassocieerd zijn =

OK op niveau van de RR

Wat met kasniveau?

--- zie productie- en verkoopscyclus

Aankoop

grondstoffen

Betaling

leverancier

Leverancierskrediet

Productie- en voorraadperiode

Verkoop van

meubelen

Klant betaalt

Klantenkrediet

=> bedrijf krijgt financiering van leverancier, maar moet

productie- en voorraadperiode en klantenkrediet financieren

=> afhankelijk van 1) aard van business en 2) marktpositie

Voorbeeld: distributie (Colruyt)

Aankoop

goederen

Leverancier

betaalt

Leverancierskrediet

Voorraadperiode

Verkoop

goederen

Klant

betaalt Geen

klantenkrediet

Netto BedrijfsKapitaal = vlottende activa – schulden op KT

OF = eigen vermogen + VVLT – vaste activa

Passiva Activa

Vaste Activa

Vlottende Activa

EV

VVLT

VVKT

Indien NBK > 0…

Zijn alle vaste activa (en een deel van de vlottende activa)

gefinancierd met LT financiering

“Gouden financieringsregel”: ieder actief met een beperkte

levensduur moet gefinancierd zijn met een financieringsbron

met een gelijkaardige levensverwachting

NBK = maatstaf voor liquiditeit van een onderneming

Maar hoeveel NBK heeft een bedrijf

nodig?

Afhankelijk van de operationele cyclus (cfr. Colruyt)

Operaties creëeren een Netto BedrijfsKapitaal Behoefte

Cfr. Colruyt: negatieve NBKB

Gezond indien: NBK > NBKB

Netto-bedrijfskapitaalbehoefte

NBKB= Handelsvorderingen + voorraden -

handelsschulden

Bedrijf financiert de wijzigingen in NBKB

Op. Cashflow = ontvangst - uitgave

OF: operationeel resultaat

+ afschrijvingen

- wijziging in NBKB

100 200 Verkopen

Year 1 Year 2

Cash betaling 80 160

20 40 Handelsvorderingen

Cash Flow 180 80

Wijziging in

NBKB 20 20

Kasplanning

KASPLANNING

Bedrijfsresultaat

+ Afschrijvingen

- Wijziging NBK

Cash Flow uit operaties

- Kapitaalaflossingen

- Interesten

- Investeringen

- Belastingen

+ Kapitaalverhoging

+ Kapitaalsubsidies

+ Financiering

Kasstroom

Liquiditeitspositie

Balans

ACTIVA PASSIVA

Oprichtingskosten Kapitaal

Immateriële Vaste Activa Reserves

Materiële Vaste Activa Overgedragen winst/verlies

Financiële Vaste Activa Schulden op meer dan 1 jr

Voorraden en BIU Schulden op minder dan 1 jr

Handelsvorderingen Handelsschulden Geldbeleggingen en cash

Bezittingen

van de

onderneming

Middelen

waarmee

bezittingen

gefinancierd zijn

Snel

hei

d v

an

om

zett

ing n

aar

cash

(li

quid

itei

t) T

erugvord

erbaarh

eid

FOTO

=

Koppelen van de componenten van het financieel plan

1

2

3

RESULTATENREKENING

omzet product 1

omzet product 2

omzet product 3

Omzet

Aankoop handelsgoederen

(voorraadwijzigingen)

Diverse goederen en diensten

Bezoldigingen en sociale lasten

Afschrijvingen

Voorzieningen

Bedrijfsresultaat

Financieel resultaat

Uitzonderlijk resultaat

Resultaat voor belastingen

Belastingen

Resultaat na belastingen

KASPLANNING

Bedrijfsresultaat

+ Afschrijvingen

- Wijziging NBK

Cash Flow uit operaties

- Kapitaalaflossingen

- Interesten

- Investeringen

- Belastingen

+ Kapitaalverhoging

+ Kapitaalsubsidies

+ Financiering

Vrije kasstroom

Liquiditeitspositie

ACTIVA PASSIVA

Oprichtingskosten Kapitaal

Immateriële Vaste Activa Reserves

Materiële Vaste Activa Overgedragen winst/verlies

Financiële Vaste Activa Schulden op meer dan 1 jr

Voorraden en BIU Schulden op minder dan 1 jr

Handelsvorderingen Handelsschulden

Geldbeleggingen en cash

Initial Public

Offering

Bank

s

Large

corporations

Seed capital funds/VC

funds

Business

Angels

Own money + 3F

money

Start - up Initial growth Sustainable growth

Subsidie

s

Beursintroductie

Banken

Grote bedrijven

Venture Capital

Fondsen

Business Angels

Eigen middelen+ 3F

money

Opstart - Initiële groei Duurzame groei

Subsidies

In Ieper is Lernout &

Hauspie het gesprek van

de dag. De slager, de

bakker, iedereen heeft

geld gestoken in het

West-Vlaamse

spraaktechnologiebedrijf

dat nu in surseance

verkeert (dec. 2000)

Het IWT

kende in

2005 8

miljoen 0&0-

subsidies toe

aan

Innogenetics

Aviv Nevo

investeert in

Netlog

Fortis Private

Equity investeert

in Studio 100

(2006) Op 21/10/2009

had Crucell 5,3%,

Johnson and

Johnson 4,8% en

GlaxoSmithKline

2,2% van

Galapagos in

handen

Movetis haalt 85

miljoen Euro op

op Euronext

Brussels (dec

2009)

Bronnen van financiering

Voor-en nadelen van

financieringsvormen

Nut van waardering

Voorbeeld

Pre-money waardering van mijn bedrijf/project 1 000 000

Extern eigen vermogen financiering (investeerder X) 500 000

Post-money waardering van mijn bedrijf/project 1 500 000

Wat is mijn voorstel (% aandelen) aan investeerder X (initieel

onderhandelingspunt)?

Financial planning als input voor waardering

NPV (NAW, DCF) waardering

Waardering is Gebaseerd op de capaciteit om CFs te genereren en de onzekerheid

geassocieerd met die CFs

n

n

t

tn

t r

TV

r

CFValue

)1()1(1

n= life of the asset

CFt = CF in period t

r= discount rate

TV= terminal value

Cash Flows?

NPV is gebaseerd op Free Cash Flow (FCF)

FCF= operationeel resultaat na belastingen -

herinvesteringsnoden

= CF die gebruikt kunnen worden om aandeelhouders

/ financiële schuldeisers terug te betalen Interest/aflossingen aan schuldeisers

Dividenden/terugkoop van aandelen bij aandeelhouders

Discount rate (r)?

Waarom gebruiken?

CF1 CF2 CF3 CF4

T=0 4)1/( r

3)1/( r

2)1/( r)1/( r

Discount rate = WACC

cost

equity 250.000 kequity

debt 150.000 kdebt

proportion equity 63%

proportion debt 37%

WACC = kequity (equity/debt+equity) + kdebt (debt/debt+equity)

Example: ICT project

Cost of Equity ~ Company life cycle

Belgium and NL UK France USA

(n=38) (n=66) (n=32) (n=73)

overall 15% 30% 25% 30%

seed and start-up 31-35% 46-55% 36-45% 46-55%

growth 21-25% 31-35% 21-25% 31-35%

buy-out 21-25% 31-35% 26-30% 26-30%

Expected yearly return

Business Angels: 35%

Venture capital:

Manigart et al. (2002)

Examples of expected returns on equity

1387 605 After 6 yr

895 448 After 5 yr

577 332 After 4 yr

372 246 After 3 yr

240 182 After 2 yr

155 135 After 1 yr

100 100 Investment

55%

35%

Multiple = 6 Multiple = 13,9

Cost of Equity: practical implications

Discount rate (r)

r

BA financing 250.000 35%

debt 150.000 7%

proportion BA 63%

proportion debt 37%

=> WACC = 35%*63%+7%*37% = 25%

Example: ICT project

Conclusion: NPV

nt

tn

t WACC

alValueTer

WACC

FCFValue

)1(

min

)1(1

)(

)1(

gWACC

gFCFt

WACC = kequity (equity/debt+equity) + kdebt (debt/debt+equity)