ict 2020 conceptual framwork

วเคราะหกรอบนโยบายเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสาร

ระยะพ.ศ. 2554-2563 ของประเทศไทย

วเคราะหความแตกตางของแผนแมบทฉบบปจจบนกบทผานมา


แผนแมบทคออะไร

แผนแมบท คอแผนทใชเปนตนแบบหลกในการวางแผนปฏบต (ซงบางครงอาจเรยกวาแผนแมบทยอย) โดยแผนปฏบตยอยทแตกหนอตอยอดจากแผนแมบทดงกลาวนน จะตองสอดคลองตองกน และเปนไปในทศทางเดยวกบแผนแมบทหลกเสมอ


แผนแมบทเทคโนโลยสารสนเทศ

และการสอสาร

(ฉบบท 1)พ.ศ. 2545-2549



(ฉบบท 2)พ.ศ. 2552-2556

กรอบนโยบาย IT 2010 ไดก าหนดเปาหมาย

ส าคญ3ประการ คอ

1) เพมขดความสามารถในการใชเทคโนโลยเปนเครองมอพฒนาประเทศ เพอยกระดบประเทศไทยใหอยในกลมประเทศทมศกยภาพเปนผน า (potential leaders) อนดบตนๆ โดยใชดชนผลสมฤทธXทางเทคโนโลยของส านกงานโครงการพฒนาแหงสหประชาชาต (UNDP) เปนเครองประเมนวด

2) เพมจ านวนแรงงานความรของประเทศไทยใหเปนรอยละ

30 ของแรงงานในประเทศทงหมด

3) พฒนาเศรษฐกจของประเทศ โดยเพมสดสวนของมลคาอตสาหกรรมทเกยวของกบการใชความรเปนพนฐานใหมมลคาถงรอยละ 50 ของผลตภณฑมวลรวมประชาชาต (GDP)

สรปผลการวเคราะหปญหาดาน ICT ของประเทศไทย สถานภาพดานโครงสรางพนฐาน ผลการวเคราะหพบวา ประเทศไทยไมมปญหาดานการพฒนาโครงขายหลก (Backbone Network) แตปญหาอยทโครงขายระดบปลายทาง (Last Mile Access) ทไมเพยงพอ ไมครอบคลม และดอยคณภาพ ซงเปนผลใหพนทหางไกลและกลมคนบางกลมเชน ผพการ ผสงอาย

เปนตน ยงไมสามารถเขาใชงานไดดนก ทงนเมอเปรยบเทยบการเขาถงเทคโนโลยการสอสารดงเดมเชน

โทรทศน วทย เปนตน (แผนแมบทใชค าวา ปญหาความเหลอมล าในการเขาถงสารสนเทศ)




(ฉบบท 1)พ.ศ. 2545-2549



(ฉบบท 2)พ.ศ. 2552-2556

ก าหนดยทธศาสตรหลกไว 7 ดาน ไดแก

1) พฒนาอตสาหกรรม ICT

2) ยกระดบคณภาพชวตของคนไทยและสงคมไทย

3) ปฏรปและสรางศกยภาพการวจยและพฒนาดาน ICT

4) ยกระดบพนฐานสงคมไทยเพอการแขงขนในอนาคต

5) พฒนาศกยภาพผประกอบการเพอมงขยาย

ตลาดตางประเทศ

6) สงเสรมผประกอบการขนาดกลางและขนาดยอมใช ICT

7) ใช ICT ในการบรหารและบรการของภาครฐ

สถานภาพของประชาชนทวไป ผลการวเคราะหพบวา คนไทยมการใช ICT ในระดบต า สวนผ ทเขาถง ICT แลวนนกยงไมใช ICT ใหเกดประโยชนอยางแทจรง กลาวคอใชเพอความบนเทงเปนหลก อกทงมการใชงาน ICT ทไมเหมาะสมอยมาก ซงดไดจากปรมาณของเนอหาทไมพงประสงค และอาชญากรรมทางคอมพวเตอร ทมเปนจ านวนมาก

สถานภาพดานบคลากรทาง ICT ยงขาดบคลากรทางดาน ICT อกมาก ทงในดานคณภาพและปรมาณ



และการสอสาร (ฉบบท 1)พ.ศ. 2545-2549



สถานภาพดานบคลากรในภาครฐ ยงขาดบคลากรทางดาน ICT ทงคณภาพและปรมาณเชนกน โดยเนนดวยวาเกดจากผลตอบแทนต าและขาดแรงจงใจทเหมาะสม

สถานภาพดานการบรการจดการ ประเทศไทยมหนวยงานทางดาน ICT เปนจ านวนมากพอสมควร แตมการท างานทซ าซอน ตางคนตางท า ไมเปนเอกภาพ ไมวาจะเปนดานการวางแผน การก ากบดแล การจดการงบประมาณ เปนตน เปนผลใหงานตาง ๆ ขาดการ บรณาการ ขาดผ รบผดชอบทชดเจน และขาดการประเมนผลและตดตามผลอยางจรงจง






สรปวสยทศน เปาหมายของแผนแมบท

วสยทศน:

ประเทศไทยเปนสงคมอดมปญญา (Smart Thailand)

ดวย ICT”สงคมอดมปญญา”






เปาหมาย:

(1) ประชาชนไมนอยกวารอยละ 50 ของประชากรทงประเทศ มความรอบร สามารถเขาถง สรางสรรค และใชสารสนเทศอยางมวจารณญาณ รเทาทน มคณธรรมและจรยธรรม (Information Literacy) กอ เกดประโยชนตอการเรยนร การท างาน และการด ารงชวตประจ าวน

(2) ยกระดบความพรอมทางดานเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสารของประเทศ ขนอยางนอย 15 อนดบ ใน

Networked Readiness Index

(3) เพมบทบาทและความส าคญของอตสาหกรรมเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสารในระบบเศรษฐกจของประเทศ โดยมสดสวนมลคาเพมของอตสาหกรรม

ICT ตอ GDP ไมนอยกวารอยละ 20






สรปแผนยทธศาสตรทง 6 ดานของแผนแมบท

ยทธศาสตรท 1: การพฒนาก าลงคนดาน ICT และบคคลทวไปใหมความสามารถในการสรางสรรค ผลต

และใชสารสนเทศอยางมวจารณญาณและรเทาทน

ยทธศาสตรท 2: การบรหารจดการระบบ ICT ของประเทศอยางมธรรมาภบาล

ยทธศาสตรท 3: การพฒนาโครงสรางพนฐานเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสาร






ยทธศาสตรท 4: การใชเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสารเพอสนบสนนการสรางธรรมาภบาลในการบรหารและการบรการของภาครฐ

ยทธศาสตรท 5: การยกระดบขดความสามารถในการแขงขนของอตสาหกรรม ICT เพอสรางมลคาทางเศรษฐกจและรายไดเขาประเทศ

ยทธศาสตรท 6: การใช ICT เพอสนบสนนการเพมขดความสามารถในการแขงขนอยางยงยน


ลกษณะทแตกตางของแผนแมบทเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสาร ฉบบท2 กบแผนแมบทเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสาร ฉบบท 1 คอการปรบใหมจดเนนในบางเรองทเดนชดขนจากแผนเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสาร ฉบบแรก เพอตอบรบการเปลยนแปลงทางเทคโนโลย เศรษฐกจ และสงคมทเปนทงโอกาสและความทาทายของประเทศไทย และพยายามแกไขสวนทยงเปนจดออน และตอยอดสวนทเปนจดแขงของประเทศ เพอใหประเทศไทยสามารถใชประโยชนจากเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสารในการพฒนาเศรษฐกจและสงคมไดอยางมประสทธภาพและประสทธผลสงสด อนจะชวยน าไปสการบรรลเปาหมายของการพฒนาประเทศตามทก าหนดในแผนพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาตไดในทสด


"แผนแมบทไอซทอาเซยน 2015"อาเซยนจงใหความส าคญเรองความแตกตางของการพฒนา และการใชไอซท ทงในระดบประเทศ และระหวางประเทศในภมภาค ซงจะมงเนนเรองการลดความเลอมล าในบรบทของความไมเทาเทยมกนในการเขาถงเทคโนโลย เพอสงเสรมใหเกดการใชไอซทในวงกวาง ตามแนวทางของ ASEAN ICT Master Plan 2015 ทก าหนดเปนแผนงานตามยทธศาสตรท 6 ในเรองของการลดความเหลอมล าในการเขาถงเทคโนโลย (Bridging the Digital Divide) ซงเปนตวขบเคลอนในเชงยทธศาสตรตวท 6 ทตองยอมรบวา ระดบการพฒนาดานไอซทของแตละประเทศในอาเซยนนนไมทดเทยมกน


ดงนน จงจ าเปนตองเนนการลดความเหลอมล าในเรองการพฒนาไอซทในอาเซยนดวยมาตรการตาง ๆ ดงทจะกลาวตอไปน มาตรการ 6.1 ทบทวนเรองพนธะการใหบรการอยางทวถง (USO) หรอนโยบายอนทคลายกน มาตรการ 6.2 เชอมตอโรงเรยนและชกน าใหเรมเรยนไอซท เรวขน มาตรการ 6.3 ปรบปรงการเขาถงขอมลทเกยวของกน มาตรการ 6.4 ลดความเหลอมล าในการเขาถงเทคโนโลยภายในอาเซยน


ก าหนดวสยทศนตามมาดวยผลลพธทคาดวาจะไดรบจากแผนแมบทไอซทอาเซยน 2015 4 ประการ ซงพจารณาไดวาเปน Output – Outcome ทชดเจนคอ 1. ไอซทเปนตวขบเคลอนใหเกดการเตบโตส าหรบอาเซยน 2. ยอมรบวาอาเซยนเปนศนยกลางไอซทระดบโลก 3. เพมคณภาพชวตทดใหแกประชาชนในอาเซยน 4. มผลตอการรวมตวในอาเซยน ซงผลลพธตามขอสดทายน สรปไดสน ๆ คอ ไอซทจะชวยใหเกดความรวมมอกนมากมาย ระหวางกลมธรกจ และประชาชน จนน าไปสการรวมตวของอาเซยน


ทงน แผนแมบทไอซทอาเซยน 2015 มแรงขบเคลอนเชงยทธศาสตร 6 ยทธศาสตรดวยกน และกอใหเกดผลสมฤทธสรปยอ ๆ ดงน 1. การปฏรปทางเศรษฐกจ 2. การเสรมสรางพลงใหแกประชาชนและใหประชาชนมสวนรวม 3. การสรางนวตกรรม 4. การพฒนาโครงสรางพนฐาน 5. การพฒนาทนมนษย 6. การลดความเหลอมล าในการเขาถงเทคโนโลย


อาเซยนจะใหความส าคญเรองความแตกตางของการพฒนา และการใชไอซท ทงในระดบประเทศ และระหวางประเทศในภมภาค อาเซยนจะเนนเรองการลดความเหลอมล าในบรบทของความไมเทาเทยมกนในการเขาถงเทคโนโลยเพอสงเสรมใหเกดการใชไอซทในวงกวาง ทงนยงมรายละเอยดทเกยวของในการก าหนดแผนงานและมการอธบายไวอยางชดเจน สามารถเขาใจไดงาย น าไปปฏบตได ซงนาจะเปนตวอยางทดในการจดท าแผนแมบทไอซทแหงชาต ฉบบท 3 ในอนาคตตอไป

วเคราะหแนวโนมในการพฒนาดานการศกษา

ดานการพฒนาคน

1) ความเปลยนแปลงดานประชากร

ประชากรทวราชอาณาจกรจะเพมขนจาก 62 ลานคนในป พ.ศ. 2543 เปน 74

ลานคน

โดยประมาณในป พ.ศ. 2568 โดยมอตราเพมทลดลง คอจากเพมขนรอยละ

0.82 เปนรอยละ 0.61 ในหาปแรกและหาปหลงของชวงเวลาดงกลาวตามล าดบ

เมอพจารณาจากประชากรเปน 3 กลม คอ ประชากรวยเดก ประชากรวยแรงงาน และประชากรวยสงอาย พบวา ความไดเปรยบเชงโครงสรางประชากรไทยก าลงจะหมดไป

หรออกนยหนงการปนผลทางประชากร (Demographic Dividend) ใกลสนสดลง ซงหลงจากนนจะมผลท าใหตองเรงเพมผลตภาพ (Productivity) ของประชากรวยแรงงานอยางจรงจงจากประสบการณของหลาย

ประเทศในโลก


1) ความเปลยนแปลงดานประชากร

แผนภาพ โครงสรางประชากรไทย

เปรยบเทยบระหวางป พ.ศ. 2543 และ พ.ศ. 2563

ทมา: ศ.ดร.เกอ วงศบญสนและคณะ, จฬาลงกรณมหาวทยาลย


ประชากรวยเดกไดลดลงอยางตอเนองจากรอยละ 24.65 ในพ.ศ. 2543

เปนรอยละ 19 ใน พ.ศ. 2563 ดวยหลายเหตผล รวมถงผลจากการคมก าเนด สถานภาพการสมรสทเปลยนไป ทงทเปนโสดมากขน คสมรสมแนวโนมทมอายแรกสมรสเพมขน การมบตรจ านวนนอยลงและบตรคนแรกเกดเมอคสมรสมอายสงขน นอกจากนยงเปนผลจากการหยารางทเพมขนอกดวย


สดสวนประชากรวยสงอายเพมขนอยางตอเนองจากรอยละ 9.43 ใน พ.ศ. 2543 เปนรอยละ

16.78 ใน พ.ศ. 2563 เมอประเทศยางเขาสสงคมสงอาย

การสาธารณสขทกาวหนาเออให

ประชากรมอายทยนยาวขน


วยแรงงานแมจะมจ านวนเพมมากขนจาก 41 ลานคนใน พ.ศ. 2543 เปน

45 ลานคนโดยประมาณ

ใน พ.ศ. 2563 หากแตโดยสดสวนประชากรแลว วยแรงงานจะมสดสวนลดลง จากรอยละ 65.91

เปนรอยละ 64.21 ใน พ.ศ. 2543 และ พ.ศ. 2563 ตามล าดบ


แผนภาพท 2 สดสวนของประชากร 3 กลม

(ป พ.ศ. 2550-2563)

ทมา: ศ.ดร.เกอ วงศบญสนและคณะ, จฬาลงกรณมหาวทยาลย.


วเคราะหรปแบบการศกษาในอนาคต


อนาคตมการจดการศกษาทเนน เรองของความเหลอมล าในการเขาถงเทคโนโลย (แผนแมบทไอซทอาเซยน 2015 )อาจกลาวไดวาเทคโนโลยในดานตาง ๆ โดยเฉพาะอยางยงเทคโนโลยทางการสอสาร เทคโนโลยไอซทไดเขามามบทบาทมากขนกบผคนทวโลกในยคปจจบน ไมวาจะเปนการมการใชโทรศพทมอถอ เครองคอมพวเตอร แลปทอป อนเตอรเนต ฯลฯ เทคโนโลยทงหลายเหลานลวนไดรบความนยมอยางแพรหลายในระยะเวลาอนรวดเรว เนองจากเหตผลทวายคนเปนยคของการสอสาร เทคโนโลยดงกลาวเปนเสมอนเครองมอทชวยอ านวยความสะดวกรวดเรว ชวยรนระยะเวลาการท างาน การท ากจกรรมตาง ๆ ตองอาศยเทคโนโลยเขาชวย การเขาถงเทคโนโลยจงเปนเรองจ าเปนส าหรบยคน และอนาคตขางหนา เพอสงเสรมใหเกดการใชไอซทในวงกวาง ตามแนวทางของ ASEAN ICT Master Plan 2015 ทก าหนดเปนแผนงานตามยทธศาสตรท 6 ในเรองของการลดความเหลอมล าในการเขาถงเทคโนโลย (Bridging the Digital Divide) ซงเปนตวขบเคลอนในเชงยทธศาสตรตวท 6 ทตองยอมรบวา ระดบการพฒนาดานไอซทของแตละประเทศในอาเซยนนนไมทดเทยมกน


ดงนน จงจ าเปนตองเนนการลดความเหลอมล าในเรองการพฒนาไอซทในอาเซยนดวยมาตรการตาง ๆ ดงทจะกลาวตอไปน มาตรการ 6.1 ทบทวนเรองพนธะการใหบรการอยางทวถง (USO) หรอนโยบายอนทคลายกน มาตรการ 6.2 เชอมตอโรงเรยนและชกน าใหเรมเรยนไอซท เรวขน มาตรการ 6.3 ปรบปรงการเขาถงขอมลทเกยวของกน มาตรการ 6.4 ลดความเหลอมล าในการเขาถงเทคโนโลยภายในอาเซยน


จากหลกการขบเคลอนยทธศาสตร ทง 6 ตามแผนแมบทไอซทอาเซยน 2015 ซงจะมแนวทางปฏบตทคอนขางชดเจน เปนรปธรรม และสามารถน าไปประยกตใช เพอใหเกดการบรหารแบบบรณาการ ดงทไดกลาวในตอนทแลว ถงการขบเคลอนยทธศาสตรทางการปฏรปทางเศรษฐกจตามยทธศาสตร ขอ 1. ม 2 มาตรการ คอ มาตรการท 1 สรางสภาพแวดลอมทางธรกจทดงดดใจ ทเออใหธรกจเตบโตได จากอทธพลของไอซท และมาตรการท 2 พฒนาความรวมมอระหวางรฐและเอกชน (Public-Private Partnership, PPP) ส าหรบอตสาหกรรมไอซท ทไดจดท าเปนแผนงานใหสามารถน าไปปฏบตตามหลกยทธศาสตรนน ๆ ได


แผนงานการขบเคลอนยทธศาสตร ขอท 2 คอ การใหประชาชนมสวนรวมและเสรมสรางพลง ตามแผนแมบทไอซทอาเซยน 2015 น การเสรมสรางพลงใหประชาชน และใหประชาชนมสวนรวม ตองเนนการมไอซททมราคาไมแพง ซงจะน าไปสการท าใหประชาชนในอาเซยนมคณภาพชวตทดขน โดยเฉพาะในพนททมมาตรฐานความเปนอยทต ากวามาตรฐาน ทซงการบรการบรอดแบนดและโทรศพทเคลอนทยงถอวาเปนของฟมเฟอย ในยทธศาสตรท 2 นไดแบงเปน 4 มาตรการ คอ มาตรการ 2.1 ท าใหทกชมชนสามารถเขาถงการบรการบรอดแบนดไดดวยราคาทไมแพง มาตรการ 2.2 ท าใหสนคาไอซทมราคาทไมแพง มาตรการ 2.3 ใหแนใจวาการบรการแบบอเลกทรอนกส รวมทงเนอหาและระบบงานประยกตมราคาทไมแพง และมประสทธภาพ มาตรการ 2.4 สรางความเชอมน


วสยทศนของแผนแมบทไอซทอาเซยน 2015 ดงกลาวมงบรรลผลดงตอไปน 1. การเสรมสรางพลง จดใหผมสวนไดเสย มทกษะ มเทคโนโลย สามารถเชอมตอ และมขอมลขาวสาร ทจะชวยใหใชไอซทไดอยางเตมท 2. ท าใหเกดการปฎรป อาศยไอซทท าใหเกดการเปลยนแปลงขนพนฐาน ทเกยวกบวถชวตของพวกเรา ทงในดานความเปนอย การเรยนร การท างาน จนถงดานนนทนาการ 3. ท าไดอยางทวถง เกยวของกบผทมสวนไดเสยทงหมดในอาเซยน ทงภาครฐ ภาคประชาคม และภาคธรกจ ทงทพฒนาแลว และทก าลงพฒนา ทงทอยในเมอง และในชนบท ทงเยาวชน และผสงอาย รวมทงผทมโอกาสและทดอยโอกาส 4. สรางความคกคก สรางสภาวะแวดลอมทเออตอการสรางนวตกรรม เออตอการสรางธรกจใหม และกระตนใหไอซทเบงบานและประสบความส าเรจ 5. เกดการรวมตวกน ท าใหเกดการเชอมตอกนในอาเซยน ระหวางประชาชน รฐบาล และธรกจ


ผลทคาดวาจะไดรบ วสยทศนนคาดวาจะท าใหเกดผลลพธ 4 ประการ ซงสะทอนใหเหนวธทอาเซยนจะใชพฒนาและปฎรปเศรษฐกจและวฒนธรรม 1. ไอซทเปนตวขบเคลอนใหเกดการเตบโตส าหรบอาเซยน ไอซทจะเปนหนงในกลมเศรษฐกจหลกของอาเซยน อกทงยงเปนตวขบเคลอนทท าใหเกดศกยภาพการแขงขนแกอตสาหกรรมอน ๆ ดวย 2. ยอมรบวาอาเซยนเปนศนยกลางไอซทระดบโลก อาเซยนจะสรางความโดดเดนใหตวเอง ดวยการเปนภมภาคทมโครงสรางพนฐานไอซททมคณภาพสง มก าลงคนทมสมรรถนะสง และมความสามารถทางนวตกรรมดานเทคโนโลย 3. เพมคณภาพชวตทดใหแกประชาชนในอาเซยน การใชไอซทอยางแพรหลายจะชวยใหประชาชนของอาเซยนมสวนรวม เขาไปเกยวของ และมโอกาสรบรขอมลขาวสาร ทงหมดน จะสงผลตอความเปนอย การประกอบการงาน และดานนนทนาการ 4. มผลตอการรวมตวในอาเซยน ไอซทจะชวยใหเกดความรวมมอกนมากมาย ระหวางกลมธรกจ และประชาชน จนน าไปสการรวมตวของอาเซยน

Thank you!

ict 2020 conceptual framwork

Education