idealstudio kullanim kilavuzu - · pdf fileidealstudio ile etkileşimli eğitimler...
TRANSCRIPT
IDEA E-LEARNING SOLUTIONS
İÇERİK GELİŞTİRME STÜDYOSU
KULLANIM KILAVUZU
http://www.elearningsolutions.net/idealcps/
1
İçindekiler
Bölüm 1: ideaLCE ............................................................................................................................ 4
1.1. ideaLCE Nedir? ................................................................................................................. 4
1.2. ideaLCE’in Bileşenleri Nelerdir? ..................................................................................... 4
Bölüm 2: ideaLStudio .................................................................................................................... 5
2.1. ideaLStudio Nedir? ........................................................................................................... 5
2.2. ideaLStudio’ya Erişim ...................................................................................................... 6
2.3. Eğitim Oluşturma ............................................................................................................. 7
2.4. Eğitim Düzenleme ............................................................................................................ 8
2.5. Eğitim Ön İzleme .............................................................................................................. 8
2.6. Eğitim Yayınlama .............................................................................................................. 8
2.7. Eğitim Silme ...................................................................................................................... 9
Bölüm 3: ideaLStudio Tasarım Ekranı .................................................................................. 10
3.1. Konu Ağacı Düğmesi ...................................................................................................... 11
3.1.1. Yeni Konu Ekleme .............................................................................................. 11
3.1.2. Alt Konu Ekleme ................................................................................................ 11
3.1.3. Konu Silme ......................................................................................................... 11
3.1.4. Konuyu Yeniden Adlandırma ............................................................................. 12
3.1.5. Fonksiyon Menülerini Görüntüleme ................................................................. 12
3.2. Kontrol Düğmeleri ............................................................................................................. 13
3.2.1. Kaydetme .......................................................................................................... 13
3.2.2. Ekran Görüntüsü Alma ...................................................................................... 13
3.2.2.1. Kısmi Ekran Görüntüsü Alma ............................................................. 14
3.2.2.2. Tüm Ekran Görüntüsü Alma .............................................................. 14
3.2.2.3. Aktif Ekran Görüntüsü Alma .............................................................. 14
3.2.2.4. Pencere Bölümünün Ekran Görüntüsünü Alma ................................ 15
3.2.2.5. Alınan Ekran Görüntüsünü ideaLCMS’e Yükleme .............................. 15
3.2.3. Ön İzleme........................................................................................................... 16
3.3. Çalışma Alanı ..................................................................................................................... 17
3.4. Özellikler Paneli ................................................................................................................. 18
3.4.1. Sahne Özellikleri ................................................................................................ 18
3.4.2. Nesne Özellikleri ................................................................................................ 19
2
3.5. Sahne Paneli ...................................................................................................................... 21
3.5.1. Yeni Sahne Ekleme ............................................................................................ 21
3.5.2. Araya Sahne Ekleme .......................................................................................... 21
3.5.3. Sahne Silme ....................................................................................................... 21
3.5.4. Sahne Kopyalama .............................................................................................. 21
3.5.5. Sahne Yapıştırma ............................................................................................... 22
3.5.6. Sahneyi Öne Alma ............................................................................................. 22
3.5.7. Sahneyi Arkaya Götürme ................................................................................... 22
3.5.8. Sahne Gezginini Gizleme/Gösterme .................................................................. 22
3.5.9. Sahne Sayısı Göstergeci ..................................................................................... 22
3.6. Fonksiyon Menüleri ........................................................................................................... 23
3.6.1. Ekran Nesneleri ................................................................................................. 23
3.6.1.1. Klasör Oluşturma ............................................................................... 23
3.6.1.2. Nesne Yükleme .................................................................................. 24
3.6.1.3. Nesne Silme ....................................................................................... 24
3.6.1.4. Nesne Arama ..................................................................................... 24
3.6.1.5. Nesne Havuzu .................................................................................... 25
3.6.2. Animasyon ......................................................................................................... 26
3.6.2.1. Animasyon Oluşturma ....................................................................... 26
3.6.2.2. Animasyon Süresini Belirleme ........................................................... 26
3.6.2.3. Animasyonun İvmelenme Türünü Belirleme ..................................... 27
3.6.2.4. Animasyon Silme ............................................................................... 27
3.6.3. Metin ................................................................................................................. 28
3.6.3.1. Ana Metin .......................................................................................... 28
3.6.3.2. Sahne Metni ...................................................................................... 28
3.6.4. Etkileşim ............................................................................................................ 30
3.6.4.1. Etkileşim Oluşturma .......................................................................... 30
3.6.4.1.1. Fare Etkileşimi .................................................................... 30
3.6.4.1.1.1. Tek Tıklama Etkileşimi ........................................ 30
3.6.4.1.1.2. Sağ Tıklama Etkileşimi ........................................ 31
3.6.4.1.1.3. Çift Tıklama Etkileşimi ........................................ 31
3.6.4.1.1.4. Üzerine Gelme Etkileşimi ................................... 31
3.6.4.1.2. Metin Girişi Etkileşimi ........................................................ 32
3.6.4.1.3. Klavye Etkileşimi ................................................................ 34
3
3.6.4.1.4. Soru Etkileşimi ................................................................... 34
3.6.4.1.4.1. Soru Sihirbazı ..................................................... 35
3.6.4.1.4.2. Gizli Metin Etkileşimi ......................................... 43
3.6.4.1.4.3. Metin Seçme Etkileşimi ...................................... 44
3.6.4.1.4.4. Metin Girişi Etkileşimi ........................................ 45
3.6.4.2. Etkileşimi Kaldırma ............................................................................ 46
3.6.4.3. Zorunlu Etkileşim ............................................................................... 46
3.6.5. Ses ..................................................................................................................... 47
3.6.5.1. Klasör Yaratma................................................................................... 47
3.6.5.2. Ses Yükleme ....................................................................................... 47
3.6.5.3. Ses Silme ............................................................................................ 48
3.6.5.4. Ses Arama .......................................................................................... 48
3.6.5.5. Ses Havuzu ......................................................................................... 49
3.6.5.6. Sesi Oynatma/Duraklatma ................................................................ 49
3.6.5.7. Sahneye Ses Ekleme .......................................................................... 49
3.6.5.8. Sahneden Ses Kaldırma ..................................................................... 50
3.6.6. Efekt................................................................................................................... 51
3.6.6.1. Efekt Ekleme ...................................................................................... 51
3.6.6.2. Efekt Silme ......................................................................................... 51
3.6.6.3. Efekt Boyutlandırma .......................................................................... 51
3.6.6.4. Efekt Konumlandırma ........................................................................ 51
3.7. Kapat Düğmesi .................................................................................................................. 52
4
Bölüm 1: ideaLCE
1.1. ideaLCE Nedir?
İdea Learning Content Enviroment (ideaLCE), e-öğrenme içeriklerinizi ya da eğitimlerinizi
geliştirebileceğiniz, saklayabileceğiniz, müşterilerinize açabileceğiniz ve yeni müşterilere
pazarlayabileceğiniz bütünleşik bir e-öğrenme ortamıdır.
1.2. ideaLCE’in Bileşenleri Nelerdir?
ideaLCE; ideaLCMS, ideaLStudio, ideaLPMS ve ideaLMarket’ten oluşur.
ideaLCMS: Hazırlayacağınız projeleri ve eğitim içeriklerini saklayacağınız, yöneteceğiniz; öğrenme
objelerinizi ve içerik geliştirme malzemelerini de depolayacağınız bir yazılımdır.
ideaLStudio: Kullanımı için herhangi bir kod, yazılım bilgisi gerekmeyen, sadece bilgisayar kullanıcısı
olmanızın yeterli olduğu, profesyonel e-eğitim geliştirme aracıdır.
ideaLPMS: Hazırladığınız eğitimleri müşterilerinize atayacağınız, kullandıracağınız, logonuzu
ekleyebildiğiniz, kendi markanıza ya da kurumsal kimliğinize göre özelleştirebileceğiniz eğitim
yönetim sistemidir.
ideaLMarket: Hazırladığınız eğitimleri dünyaya açmak için oluşturulmuş bir portaldır. Konu ve dil
indeksi sayesinde gelişmiş arama imkanı sunabilen ideaLMarket, eğitim oluşturma uzmanlığı olanla
eğitime ihtiyaç duyanı buluşturan bir ortamdır.
5
Bölüm 2: ideaLStudio
2.1. ideaLStudio Nedir?
ideaLStudio e-öğrenme içeriklerinin hızlı, kolay ve kaliteli bir şekilde geliştirilmesine imkan veren
Web tabanlı bir içerik üretim sistemidir. ideaLStudio ile hiçbir programlama ve Flash bilgisine ihtiyaç
duyulmadan dakikalar içerisinde zengin medya etkileşimleri oluşturmak ve sistemde yer alan eğitim
sahnelerine içerik ekleyerek hızlı bir şekilde eğitim hazırlamak mümkündür.
ideaLStudio, Bulut Bilişim servis sağlayıcıları ile çalışan bir sistemdir. Bu sistem ile kullanıcılara Web
ortamında çalışma, çalışmaları paylaşma ve sınırsız depolama imkanı sunulmaktadır. Yapılan bütün
işlemler online ortamda oluşturulur ve her eğitim içeriği online ortama kaydedilir. İnternet bağlantısı
olan herhangi bir bilgisayarla sisteme erişmek mümkün olduğu için kullanıcılar mekandan ve
zamandan bağımsız çalışma şansına sahip olurlar. Ayrıca yapılan işlemler belirli bir dizine kopyalanır
ve yedeklenir. Bu sayede veri kaybı yaşanmaz. Bu sistemde gizlilik ve güvenlik ise had safhadadır.
ideaLStudio, aynı zamanda kullanıcılara işbirlikçi çalışma ortamı sunmaktadır. İçerik sağlayıcı,
tasarımcı, test ekibi, konu uzmanı, metin yazarı gibi ekip üyeleri, merkezi bir konumda saklanan
tarayıcı arayüzünü kullanırlar. Ekip üyelerinin bu şekilde aynı geliştirme ortamı üzerinde çalışıyor
olması zaman ve kaynak tasarrufu sağlar.
Kullanıcı dostu arayüzü sayesinde resim, arka plan, Flash animasyon, ses, metin, video gibi medya
öğeleri sistem kütüphanesine kolayca yüklenebilmekte ve her öğe farklı eğitimlerde tekrar tekrar
kullanılabilmektedir. Sistemdeki her medya öğesi etiketlenmekte ve arama özelliği sayesinde kolayca
bulunabilmektedir. Ayrıca her öğe etiketlendiği için anında güncellenebilmektedir.
Görsel etkiyi arttırmak için sisteme dışarıdan flv formatında video, Flash tabanlı animasyon
yüklenebileceği gibi sistemdeki öğelerle de animasyonlar oluşturulup zengin medya içerikleri elde
edilmektedir. Ayrıca mp3 formatında ses yüklemenin yanı sıra, ses kayıt aracı sayesinde de sisteme
ses kaydetmek mümkündür. Eğitimleri daha çekici hale getirmek için de kütüphanede yer alan
efektlerden yararlanılabilir.
ideaLStudio ile etkileşimli eğitimler hazırlanabildiği için kullanıcılara aktif öğrenme ortamı sağlanır.
Böylece uygulamalı öğrenme deneyimi sunularak kullanıcıların eğitimdeki rolü, pasif izleyiciden aktif
öğrenen konumuna geçmektedir.
6
ideaLStudio, istenilen formatta eğitim çıktıları yayımlama imkanı sunmaktadır. Eğitimler tek bir
tıklama ile otomatik olarak ideaLMS'de yayımlanabilmekte, başka LMS’lerde kullanılmak üzere
SCORM paketi olarak bilgisayara indirilebilmekte, akıllı telefon ve tablet gibi ortamlarda izlemek için
de mobil olarak yayımlanabilmektedir.
2.2. ideaLStudio’ya Erişim
ideaLStudio tasarım ekranına ulaşmak için Web tarayıcısının adres çubuğuna
http://www.elearningsolutions.net/idealcps/ adresi girilir. Açılan sayfanın sağ üst köşesinde bulunan
‘GİRİŞ’ bölümüne tıklanır. Kullanıcı adı ve şifre girilerek ideaLCMS sayfasına erişim sağlanır.
ideaLCMS, hazırlanan projelerin ve eğitim içeriklerinin saklandığı, yönetildiği; öğrenme nesnelerinin
ve içerik geliştirme malzemelerinin de depolandığı alandır. Bu alanda ‘Eğitimlerim’ başlığı altında
hazırlanan ve hazırlanmakta olan eğitimlerin listesi bulunur. Her satırda, eğitimin başlığı, oluşturulma
tarihi, özellikleri gibi bilgi alanları ile düzenleme, ön izleme, yayınlama, silme, yedekleme ve yedeği
geri yükleme gibi fonksiyon alanları bulunur. Oluşturulan eğitimin içeriğini düzenlemek ve
gerektiğinde güncelleme yapmak için ilgili eğitimin ‘Düzenle’ düğmesine tıklanır. Böylece bir e-eğitim
hazırlama aracı olan ideaLStudio’ya kolaylıkla erişilmiş olunur.
7
2.3. Eğitim Oluşturma
ideaLStudio’da eğitim oluşturmak için ideaLCMS ekranında bulunan ‘Eğitim Oluştur’ düğmesine
tıklanır.
Bu düğmeye tıklandığı zaman açılan pencerede eğitim başlığı ve eğitimin açıklaması girilerek ‘Kaydet’
düğmesine tıklanır. Böylece eğitim oluşturulur ve ‘Eğitimlerim’ başlığı altında listelenir. Eğer daha
önceden eğitim paketi indirilmiş ise ‘Paket Yükle’ seçeneği ile paket geri yüklenip yeni bir eğitim de
oluşturulabilir.
8
2.4. Eğitim Düzenleme
Oluşturulan eğitimin içeriğini düzenlemek ve gerektiğinde üzerinde değişiklik yapmak için ilgili eğitim
seçilerek ‘Düzenle’ sütununun altındaki ikona tıklanır. Böylece ideaLStudio tasarım ekranı açılır.
2.5. Eğitim Ön İzleme
Hazırlanan eğitimi ön izlemek için ilgili eğitimin ‘Ön izleme’ düğmesine tıklanır.
2.6. Eğitim Yayınlama
Hazırlanan eğitimi yayınlamak için ilgili eğitimin ‘Yayınla’ düğmesine tıklanır.
Ekrana gelen ‘Eğitim İçeriğini Yayınla’ penceresindeki onay sorusu onaylanarak bir sonraki adıma
geçilir.
9
Onaylama işleminin ardından ekrana yayınlama seçeneklerinin bulunduğu yeni bir pencere gelir.
‘SCORM Paketi İndir’ düğmesi ile SCORM 2004 uyumlu herhangi bir LMS’de yayınlamak üzere
eğitimin SCORM paketi indirilir.
‘Web Paketi İndir’ düğmesi ile eğitim Web’de yayınlayabilecek formatta indirilir.
‘CD/Çalıştırılabilir Paket İndir’ düğmesi ile eğitim CD’ye kaydedilebilecek ve çalıştırılabilecek formatta
yayınlanır.
‘ideaLMS’e Gönder’ düğmesi ile eğitim ideaLMS’te yayınlanır.
‘Tablet’e Gönder’ düğmesi ile eğitim tabletten izlenmek için yayınlanır.
‘Mobil Havuza Gönder' düğmesi ile eğitim mobil havuza gönderilir.
2.7. Eğitim Silme
Eğitim silmek için ilgili eğitimin ‘Sil’ düğmesine tıklanır. Ekrana gelen soru onaylanarak silme işlemi
gerçekleştirilir.
10
Bölüm 3: ideaLStudio Tasarım Ekranı
ideaLStudio tasarım ekranı, eğitim sahnelerinin oluşturulduğu ve düzenlendiği ana ekrandır.
ideaLCMS’de eğitim oluşturulduktan sonra ‘Düzenle’ düğmesine tıklanınca ekrana ideaLStudio
penceresi gelir ve bu pencere eğitim sahneleri oluşturulurken ihtiyaç duyulacak öğeleri barındırır.
ideaLStudio ekranı 7 bölümden oluşmaktadır ve bu bölümler şunlardır:
Konu Ağacı Düğmesi: Oluşturulan eğitimin içerik ağacını görüntülemeyi sağlayan düğmedir.
Kontrol Düğmeleri: Uygulamada yapılan işlemlerin kaydedilmesini, ön izlenmesini ve ekran
görüntüsünün alınmasını sağlayan düğmelerdir.
Çalışma Alanı: Eğitim sahnelerinde bulunan öğelerin düzenlendiği alandır.
Fonksiyon Menüleri: Ekran tasarımının yapılması için gerekli olan öğeleri barındıran menülerdir.
Sahne Paneli: Eğitimde bulunan sahnelerin görüntülendiği bölümdür.
Özellikler Paneli: Sahne ve nesnelerle ilgili özelliklerin listelendiği ve gerekli düzeltmelerin yapıldığı
bölümdür.
Kapat Düğmesi: Uygulamadan çıkılmasını sağlayan düğmedir.
11
3.1. Konu Ağacı Düğmesi
’Konu Listesini Göster’ düğmesi eğitimde yer alacak konuları oluşturmayı, silmeyi, düzenlemeyi;
kısacası eğitimin içerik ağacı üzerinde işlem yapmayı sağlar.
ideaLStudio ekranının sol üst köşesinde yer alan bu düğmeye tıklandığı zaman,
bu düğme ‘Araç Çubuğunu Göster’ düğmesine dönüşür ve ekrana konu ağacının
düzenlenebileceği ilgili öğeler gelir. Burada bulunan düğmeler sayesinde
oluşturulan eğitimin içerik ağacı hazırlanabilir ve şu işlemler yapılabilir:
3.1.1. Yeni Konu Ekleme
‘Yeni konu ekle’ düğmesi ile yeni konu ekleme işlemi yapılır. Bu düğmeye
tıklandığı zaman eklenen konuya bir isim verilerek ‘Enter’ tuşuna basılır. Ayrıca
var olan bir konu üzerinde sağ tıklandığı zaman ekrana gelen listeden de yeni
konu ekleme işlemi yapılabilir.
3.1.2. Alt Konu Ekleme
‘Yeni konu ekle’ düğmesi ile eklenen konular, bu düğmenin altında bulunan küçük mavi düğmeler
sayesinde alt konu haline getirilebilir.
‘Sola ok’ düğmesi alt konu durumunda olan bir konuyu üst kırılıma taşır.
‘Yukarı ok’ düğmesi seçili konuyu üste taşır.
‘Sağa ok’ düğmesi asıl konu durumunda olan bir konuyu alt kırılıma taşır.
‘Aşağı ok’ düğmesi seçili konuyu aşağıya taşır.
3.1.3. Konu Silme
‘X’ düğmesi seçili konuyu siler. Ayrıca var olan bir konu üzerinde sağ tıklandığı
zaman ekrana gelen listeden de silme işlemi yapılabilir.
12
3.1.4. Konuyu Yeniden Adlandırma
Konuyu yeniden adlandırmak için ilgili konu üzerine sağ tıklanır ve açılan
listeden ‘Yeniden Adlandır’ seçeneği seçilir. Yeni konu ismi yazılarak ‘Enter’
tuşuna basılır.
3.1.5. Fonksiyon Menülerini Görüntüleme
Sol üst köşede bulunan ‘Araç Çubuğunu Göster’ düğmesine tıklanarak, konu
ağacı alanından sahne tasarımının yapıldığı alana geçiş yapılır.
13
3.2. Kontrol Düğmeleri
Kontrol düğmeleri, içerik oluşturma panelinde sağ üstte yer alır ve bu düğmelerle şu işlemler
yapılabilir:
3.2.1. Kaydetme
‘Kaydet’ düğmesi sahneler üzerinde gerekli işlemler yapıldıktan sonra bu işlemleri kaydetmek için
kullanılır.
3.2.2. Ekran Görüntüsü Alma
‘Ekran Görüntüsü’ düğmesi programların ekran görüntülerini alıp direk ideaLCMS’e yüklemek için
kullanılır.
Bu düğmeye tıklandığı zaman Idea Capture uygulaması başlatılır. Bu uygulamada bulunan düğmeler
yardımı ile ekran görüntüleri alınıp ideaLCMS’e yüklenir. İlgili işlem komutları sol tarafta, yapılan
işlemler sonucunda elde edilen çıktı sağ tarafta yer alır.
14
Idea Capture uygulaması ile yapılabilecek işlemler şunlardır:
3.2.2.1. Kısmi Ekran Görüntüsü Alma
‘Kısmi Ekran (Ctrl + F9)’ düğmesi ekran görüntüsünün bir kısmını almak için kullanılır. Görüntüsü
alınmak istenen ekran hazırlandıktan sonra ‘Ctrl + F9’ kısayol tuşları ile aktif hale getirilir. Daha sonra
ekrana gelen görüntü üzerinden istenilen kısım fare yardımıyla seçilir ve ‘Enter’ tuşu ile onaylanır.
Böylece istenilen ekran görüntüsü alınmış olur. İşlem iptal edilmek isteniyorsa ‘ESC’ tuşu
kullanılabilir.
3.2.2.2. Tüm Ekran Görüntüsü Alma
‘Tüm Ekran (Ctrl + F10)’ düğmesi, tüm ekranın görüntüsünü almak için kullanılır. Görüntüsü alınmak
istenen ekran hazırlandıktan sonra ‘Ctrl + F10’ kısayol tuşları ile aktif hale getirilir ve böylece tüm
ekran görüntüsü alınmış olur.
3.2.2.3. Aktif Ekran Görüntüsü Alma
‘Aktif Ekran (Ctrl + F11)’ düğmesi, aktif olan pencerenin görüntüsünü alır. Görüntüsü alınmak istenen
program aktif hale getirilir ve ‘Ctrl + F11’ kısayol tuşlarına basılır. Sistemde aktif olarak çalışan
programların, simge durumuna küçültülmemiş olanları ‘Aktif Pencereler’ listesinde küçük görüntü
olarak listelenir. Görüntüsü alınmak istenen ekrana tıklanarak programın o anki ekran görüntüsü
alınmış olur.
15
3.2.2.4. Pencere Bölümünün Ekran Görüntüsünü Alma
‘Pencere Bölümü (Ctrl + F12)’ düğmesi aktif program penceresi üzerinden belirli bir bölümü almak
için kullanılır. Görüntüsü alınmak istenen program ‘Ctrl + F12’ kısayol tuşlarıyla aktif hale getirilir.
Ekrana yandaki gibi ‘Pencere Bölümü Al’ penceresi gelecektir. Bu
pencere içindeki simge, görüntüsü alınmak istenen bölümün
üzerine fare ile sürüklenir. Görüntüsü alınacak bölüm kırmızı ile
işaretlenecek ve bu kısmın ekran görüntüsü alınacaktır. Kırmızı ile
işaretlenen bölüm, pencerenin geliştirilme yapısına göre değişiklik gösterebilir ve bazı durumlarda
tam olarak istenilen sonuç alınamayabilir. Böyle bir durumda ‘Kısmi Ekran’ düğmesi ile görüntü
alınması önerilir.
3.2.2.5. Alınan Ekran Görüntüsünü ideaLCMS’e Yükleme
‘CPS’e Yükle’ düğmesi alınan görüntünün sisteme yüklenmesini sağlar. Yükleme işlemi başlatıldığında
uygulamadan elde edilen görüntüye isim girilmesine imkan sağlayan bir pencere açılır. Dosya ismi
girilerek ‘OK’ düğmesine tıklanır. Eğer görüntüye isim vermeden ‘OK’ düğmesine tıklanırsa, sistem
görüntüyü otomatik olarak isimlendirerek kaydeder.
16
3.2.3. Ön İzleme
‘Ön İzleme’ düğmesi kaydetme işlemi tamamlandıktan sonra ekranı test etmek
için kullanılır. Bu düğmeye tıklandığı zaman ‘Ön izleme’ penceresi açılır ve
ekranın altında bulunan ‘Önceki Sahne’ ve ‘Sonraki Sahne’ düğmeleriyle sahneler arasında gezinti
yapılıp, sahneler test edilebilir. Okların solunda ‘İlk Sahne’ düğmesi yer almaktadır. Bu düğme
bulunulan konu içerisinde ilk sahneye gitmeye yarar. Okların sağında ise sahne göstergesi yer
almaktadır. Burada konu içerisinde toplam kaç sahne oluşturulduğu ve hangi sahnenin o an izleniyor
olduğu bilgisi görünmektedir. Ön izleme ekranından tasarım ekranına geri dönmek için sağ üstte
bulunan ‘Çıkış’ düğmesine tıklanmalıdır.
17
3.3. Çalışma Alanı
‘Çalışma Alanı’ eğitim ekranlarında nesnelerin konumlarının belirlendiği, animasyonların
oluşturulduğu, efektlerin verildiği; kısacası sahnelerin düzenlendiği alandır.
18
3.4. Özellikler Paneli
Bu alanda, sahne özelliklerinin ve sahnelere eklenen nesne özelliklerinin düzenlenebileceği öğeler
yer alır.
3.4.1. Sahne Özellikleri
Sahne Özellikleri, seçili sahne ile ilgili işlemlerin ve özelliklerin bulunduğu bölümdür. Bu bölümde
bulunan öğeler ve işlevleri şunlardır:
‘Otomatik İlerle’ seçim kutusu sahnelerin otomatik bir şekilde ilerlemesini sağlar. Bu seçim kutusu
işaretlenmişse belirtilen şarta göre sahne otomatik ilerler.
Sahnelerin hangi şarta göre otomatik ilerleyeceği ise, bu seçim kutusunun
altına bulunan açılır kutudan belirlenir. Bu açılır kutuda bulunan şartlar ve
işlevleri şunlardır:
‘Etkileşimi Bekle’ kullanıcı sahnede belirtilen etkileşimi yapmış ise sahnenin otomatik olarak bir
sonraki sahneye geçmesini sağlar.
‘Sesi Bekle’ sahnedeki ses bittikten sonra sahnenin otomatik olarak bir sonraki sahneye geçmesini
sağlar.
‘Etkileşimi ve Sesi Bekle’ sahnede bulunan her iki şart da sağlandıktan sonra sahnenin otomatik
olarak bir sonraki sahneye geçmesini sağlar.
‘Süreyi Bekle’ belirtilen süreye göre sahnenin otomatik olarak bir sonraki sahneye geçmesini sağlar.
Sürenin belirtildiği ‘Süre’ metin kutusu, bu seçenek seçilince ekranda görünür.
‘Minimum Süre’ o sahnede en az kaç saniye bulunulması gerektiğini belirtir. Kullanıcı minimum süre
dolmadan eğitimde bir sonraki ekrana geçmek için ‘İleri’ düğmesine basar ise kullanıcıya uyarı mesajı
verilir ve süre dolana kadar bir sonraki ekrana geçilemez. Ancak sahnede
otomatik ilerle seçilmiş ise, otomatik ilerleme koşulu yerine geldiğinde
minimum süre dikkate alınmadan otomatik olarak bir sonraki sahneye geçilir.
19
‘Etkileşim’ bölümü sahneye eklenen etkileşimle ilgili bilgileri içerir. ‘Etkileşim’ metin kutusu, sahnede
bulunan etkileşimin türünü belirtir. ‘Zorunlu’ seçim kutusu, etkileşim zorunlu olup olmadığını belirtir.
‘Sil’ düğmesi ise etkileşimin silinmesini sağlar.
‘Ses’ bölümü sahneye eklenen sesle ilgili bilgileri içerir. ‘Ses’ metin kutusu, sahnede bulunan sesin
türünü belirtir. ‘Zorunlu’ seçim kutusu, sesin zorunlu olup olmadığını belirtir. ‘Sil’ düğmesi ise
etkileşimin silinmesini sağlar.
Sahneye zorunlu ses ve/veya etkileşim eklenmiş olmasına rağmen, otomatik ilerle seçilmiş ise
otomatik ilerleme koşulu yerine geldiğinde minimum süre dikkate alınmadan otomatik olarak bir
sonraki sahneye geçilir.
3.4.2. Nesne Özellikleri
Nesne Özellikleri sahnede bulunan nesneler ile ilgili özellikleri barındırır ve bu özelliklerle ilgili işlem
yapılmasına olanak verir. Bu bölümde bulunan öğeler ve işlevleri şunlardır:
‘Genişlik’ sahnede bulunan nesnenin genişliğinin değiştirilmesini sağlar. Ayrıca
nesne üzerine tıklanarak da manuel olarak genişlik değiştirilebilir.
‘Yükseklik’ sahnede bulunan nesnenin yüksekliğinin değiştirilmesini sağlar.
Ayrıca nesne üzerine tıklanarak da manuel olarak genişlik değiştirilebilir.
‘x’ sahnede bulunan öğenin x konumunun değiştirilmesini sağlar. Ayrıca fare
yardımıyla da nesnenin x koordinatı değiştirilebilir.
‘y’ sahnede bulunan öğenin y konumunun değiştirilmesini sağlar. Ayrıca fare
yardımıyla da nesnenin y koordinatı değiştirilebilir.
‘Kopyala’ düğmesi sahnede bulunan öğenin aynı sahneye veya başka sahneye kopyalanmasını sağlar.
‘Yapıştır’ düğmesi kopyalanmış öğenin aynı sahneye veya başka sahneye yapıştırılmasını sağlar.
‘Nesne Adı’ kutusu sahnede bulunan ve seçili olan nesnenin adını görüntülemeyi sağlar.
20
‘Alfa’ sahnede bulunan ve seçili olan öğenin alfa değerinin değiştirilmesini sağlar.
’Açı’ sahnede bulunan öğenin açısının değiştirilmesini sağlar. Ayrıca sahnede seçili olan nesnenin
köşesine gelince beliren ok sayesinde nesne döndürülerek de açı değiştirilebilir.
‘Sil’ düğmesi sahnede bulunan ve seçili olan öğenin silinmesini sağlar.
‘Öne Getir’ düğmesi sahnede bulunan öğenin diğer sahne öğelerinin önüne getirilmesini sağlar.
‘Arkaya Götür’ düğmesi sahnede bulunan öğenin diğer sahne öğelerinin arkasına götürülmesini
sağlar.
21
3.5. Sahne Paneli
‘Sahne Paneli’ eğitim sahnelerinin sıralandığı ve bu sahnelerle ilgili işlemlerin yapıldığı alandır.
Bu alanda bulunan öğelerle şu işlemler yapılabilir:
3.5.1. Yeni Sahne Ekleme
‘Yeni Sahne’ düğmesi yeni bir sahne eklemek için kullanılır. Bu düğmeye tıklanarak bir konuya sınırsız
sayıda sahne eklemek mümkündür.
3.5.2. Araya Sahne Ekleme
‘Araya Ekle’ düğmesi var olan sahnelerin arasına yeni bir sahne eklemek için kullanılır. Bu düğmeye
tıklandığı zaman yeni sahne, seçili sahnenin soluna eklenir.
3.5.3. Sahne Silme
‘Sahne Sil’ düğmesi oluşturulan sahneleri silmek için kullanılır. İlgili sahne seçilerek bu düğmeye
tıklanır.
3.5.4. Sahne Kopyalama
‘Sahne Kopyala’ düğmesi bir sahneyi kopyalamak için kullanılır. İlgili sahne seçildikten sonra bu
düğmeye tıklanır. Kopyalama sırasında sadece sahne içerisindeki resim, metin, video, efekt değil aynı
zamanda ses ve etkileşim gibi öğeler de kopyalanır.
22
3.5.5. Sahne Yapıştırma
‘Sahne Yapıştır’ düğmesi kopyalanmış bir sahneyi yapıştırmak için kullanılır. Yapıştırılacak sahne
seçildikten sonra bu düğmeye tıklanır. Yapıştırma sırasında sadece sahne içerisindeki resim, metin,
efekt değil aynı zamanda ses ve etkileşim gibi öğeler de yapıştırılır.
3.5.6. Sahneyi Öne Alma
‘Öne Getir’ düğmesi bir sahneyi yanındaki sahnenin önüne almak için kullanılır. Öncelikle sahne
seçilir ve bu düğmeye tıklanır. Böylece seçilen sahne, soldaki sahnenin önüne geçmiş yani yer
değiştirmiş olur.
3.5.7. Sahneyi Arkaya Götürme
‘Arkaya İt’ düğmesi bir sahneyi yanındaki sahnenin sonrasına almak için kullanılır. Öncelikle sahne
seçilir ve bu düğmeye tıklanır. Böylece seçilen sahne, sağdaki sahnenin arkasına geçmiş, yani yer
değiştirmiş olur.
3.5.8. Sahne Gezginini Gizleme/Gösterme
‘Sahne Gezgini Gizle/Göster’ düğmesi, çalışma alanını daha rahat kullanabilmek için tasarlanmıştır.
Sahne panelinin sağ üst köşesinde yer alan bu düğmeye tıklandığı zaman panel aşağı doğru kayar ve
gizlenir. Böylece çalışma alanı genişlemiş olur. Sahne Gezgini gizlendikten sonra panelin sağ alt
köşesinde yer alan ‘Sahne Gezgini Göster’ düğmesine tıklanarak da, Sahne Gezgini tekrar görünür
hale getirilir.
3.5.9. Sahne Sayısı Göstergeci
‘Sahne Sayısı Göstergeci’ ise konunun toplam kaç sahneden oluştuğunu ve kaçıncı sahne üzerinde
çalışılıyor olduğu bilgisini gösterir.
23
3.6. Fonksiyon Menüleri
Fonksiyon menüleri eğitim oluştururken ihtiyaç duyulacak nesne, animasyon, metin, etkileşim, ses,
efekt gibi öğeleri barındırır.
3.6.1. Ekran Nesneleri
‘Ekran Nesneleri’ menüsü, sahne oluştururken kullanılan resim, Flash animasyon, video gibi öğeleri
barındırır. Bu menüdeki öğelerle klasör oluşturma, nesne yükleme, nesne silme, nesne arama gibi
işlemler yapılabilir.
3.6.1.1. Klasör Oluşturma
‘Klasör Yarat’ düğmesi ile yeni klasör oluşturulur. Bu düğmeye tıklandığı zaman açılan pencereye
dosya ismi girilir ve ‘Tamam’ düğmesine tıklanır.
Klasör oluşturulduktan sonra içine girmek için klasöre çift tıklanmalıdır. Aynı şekilde klasörden üst
klasöre çıkmak için klasörün içinde bulunan ‘Üst Klasör’ düğmesine çift tıklanmalıdır.
24
3.6.1.2. Nesne Yükleme
‘Nesne Yükle’ düğmesi nesnenin ilgili klasöre yüklenmesini sağlar. Bu düğmeye tıklandığı zaman
dosya seçimi yapılmasına imkan veren bir pencere açılır. Buradan istenilen nesne seçilerek ‘Open’
düğmesine tıklanır ve nesne, havuza eklenmiş olur.
Nesne havuzuna resim, Flash animasyon ve flv formatında video eklemek mümkündür.
3.6.1.3. Nesne Silme
‘Nesne Sil’ düğmesi ile kullanılmayan bir nesne, nesne havuzundan silinebilir. Silinmek istenen nesne,
havuzdan seçilerek bu düğmeye tıklanır. Bu nesneyi silmek için gelen soru onaylanarak silme işlemi
gerçekleştirilir.
3.6.1.4. Nesne Arama
‘Ara’ fonksiyonu nesne havuzundan istenilen nesnenin kolayca bulunmasını sağlar.
25
3.6.1.5. Nesne Havuzu
‘Nesne Havuzu’ eklenen nesnelerin ve oluşturulan klasörlerin listelendiği alandır.
‘Nesne Havuzu’nda bulunan nesnelere çift tıklanarak, sahneye nesne eklenir.
Eklenen nesne fare yardımıyla sahnede konumlandırılabilir ve
boyutlandırılabilir. Manuel konumlandırma ve boyutlandırma dışında, ekranın
sağ tarafında bulunan ‘Genişlik’, ‘Yükseklik’, ‘x’, ‘y’ alanlarına değer girilerek de
istenilen değişiklikler yapılabilir.
26
3.6.2. Animasyon
‘Animasyon’ menüsü, sahneye eklenen nesnelere animasyon özelliği kazandırmak için tasarlanmıştır.
Bu menüdeki öğelerle animasyon oluşturma, silme, animasyonlara özellik kazandırma gibi işlemler
yapılabilir.
3.6.2.1. Animasyon Oluşturma
‘Animasyon Ekle’ düğmesi ile sahneye eklenen bir nesneye animasyon özelliği kazandırılır. Bu
düğmeye tıklandığı zaman sistem animasyona otomatik olarak bir animasyon numarası verir.
Bu düğmeye tıklandığı zaman Animasyon menüsünün içeriği değişir ve animasyonun özelliklerini
belirlemeye yardımcı olan öğeler sekmenin alt kısmında görünür. Bu öğeler ve işlevleri şunlardır:
‘Başlangıç Durumu’ düğmesi animasyonun başlangıç durumunu kaydeder.
Animasyonun x ve y koordinatları, genişlik ve yükseklik değerleri ve alfa değeri
belirlenerek bu düğmeye tıklanır. Böylece animasyonun başlangıçtaki durumu
sisteme kaydedilmiş olur.
‘Bitiş Durumu’ düğmesi animasyonun son durumunun nasıl olması gerektiğini
kaydeder. Animasyonun x ve y koordinatları, genişlik ve yükseklik değerleri ve
alfa değeri belirlenerek bu düğmeye tıklanır. Böylece animasyonun son
durumu sisteme kaydedilmiş olur.
3.6.2.2. Animasyon Süresini Belirleme
‘Süre’ animasyonun sahnede toplam kaç saniye oynayacağını belirtir.
‘Başlangıç’ sahne oynamaya başladıktan kaç saniye sonra animasyonun oynaması gerektiğini belirtir.
27
3.6.2.3. Animasyonun İvmelenme Türünü Belirleme
‘İvmelenme Türü’ seçim kutusu, sahnede bulunan animasyonun belirtilen zaman içerisinde yönünün
ve hızının değiştirilmesini sağlar.
3.6.2.4. Animasyon Silme
‘Animasyonu Sil’ düğmesi ile nesneye kazandırılmış animasyon özelliği silinir.
28
3.6.3. Metin
‘Metin’ menüsü, sahnede yer alacak metinlerin eklendiği ve düzenlendiği bölümdür. Bu menüdeki
öğelerle sahneye ana metin ve sahne metni eklenebilir, sahne seçenekleri düzenlenebilir.
3.6.3.1. Ana Metin
‘Ana Metin’ seslendirme metninin yazıldığı yerdir. Ana Metin’e yazılan yazılar sahnede değil, eğitim
ekranlarının sağ tarafında bulunan metin alanında görünür.
‘Metni Biçimlendir’ düğmesi ile seslendirme metni olarak eklenen metnin renk,
yazı tipi, boyutu gibi özellikleri değiştirilebilir.
3.6.3.2. Sahne Metni
‘Sahne Metni’ ise sahnelerin içerisinde yer alan metinlerdir. Sadece önemli metinlerin ‘Sahne
Metni’ne yazılması önerilir. Bu bölümde ‘Metin Kutusu Ekle’ düğmesi yer almaktadır.
‘Metin Kutusu Ekle’ düğmesi sahnelerin içerisine metin eklemeye yarar. Bu
düğmeye tıklandığı zaman sahnede siyah çerçeveli bir alan belirir. Bu alana
sahnede görünmesi istenen metin yazılır.
Bu düğmeye tıklanması ile birlikte özellikler panelinde ‘Biçimlendir’ düğmesi
belirir. Bu düğmeye tıklandığı zaman ekrana, yazılan metnin yazı tipi, boyut,
renk, link gibi özelliklerini düzenlemeyi sağlayan bir editör gelir. Buradan
istenilen düzenlemeler yapılarak ‘Tamam’ düğmesine tıklanır. Eğer yapılan
değişikliklerden vazgeçildi ise ‘İptal’ düğmesine tıklanarak pencere kapatılır.
29
‘Kenarlık’ seçim kutusu ise sahneye metin kutusu eklendiği zaman ‘Biçimlendir’ düğmesi gibi
Özellikler Paneli’nde belirir. ‘Kenarlık’ seçim kutusu sahneye eklenen metne kenarlık çizilmesini
sağlar.
30
3.6.4. Etkileşim
‘Etkileşim’ menüsü, sahnelere etkileşim eklemeye yarar. Bu menüdeki öğelerle fare, metin girişi,
klavye ve soru etkileşimleri oluşturulabilir.
3.6.4.1. Etkileşim Oluşturma
3.6.4.1.1. Fare Etkileşimi
‘Fare’ etkileşimi; fare yardımıyla ekranda ‘Tek Tıklama’, ‘Sağ Tıklama’, ‘Çift Tıklama’, ‘Üzerine Gelme’
ve ’Sürükle-Bırak’ etkileşimlerinin yapılmasını sağlar.
3.6.4.1.1.1. Tek Tıklama Etkileşimi
‘Tek Tıklama’, fare ile bir yere tek tıklama yapılacak sahnelerde kullanılır. Aktif hale getirmek için
‘Etkileşim’ menüsünden ‘Fare’ seçilir. Listelenen seçeneklerden ‘Tek Tıklama’ seçilir ve ekrana şeffaf
bir obje gelir. Bu obje tıklama yapılması istenen alana yerleştirilir ve boyutları o alana göre ayarlanır.
31
3.6.4.1.1.2. Sağ Tıklama Etkileşimi
‘Sağ Tıklama’, fare ile bir yere sağ tıklama yapılacak sahnelerde kullanılır. Aktif hale getirmek için
‘Etkileşim’ menüsünden ‘Fare’ seçilir. Listelenen seçeneklerden ‘Sağ Tıklama’ seçilir ve ekrana şeffaf
bir obje gelir. Bu obje sağ tıklama yapılması istenen alana yerleştirilir ve boyutları o alana göre
ayarlanır.
3.6.4.1.1.3. Çift Tıklama Etkileşimi
‘Çift Tıklama’, fare ile bir yere çift tıklama yapılacak sahnelerde kullanılır. Aktif hale getirmek için
‘Etkileşim’ menüsünden ‘Fare’ seçilir. Listelenen seçeneklerden ‘Çift Tıklama’ seçilir ve ekrana şeffaf
bir obje gelir. Bu obje çift tıklama yapılması istenen alana yerleştirilir ve boyutları o alana göre
ayarlanır.
3.6.4.1.1.4. Üzerine Gelme Etkileşimi
‘Üzerine Gelme’, fare ile bir yerin üstüne gelme sahnelerinde kullanılır. Aktif hale getirmek için
‘Etkileşim’ menüsünden ‘Fare’ seçilir. Listelenen seçeneklerden ‘Üzerine Gelme’ seçilir ve ekrana
şeffaf bir obje gelir. Bu obje üzerine gelinmesi istenen alana yerleştirilir ve boyutları o alana göre
ayarlanır.
3.6.4.1.1.5. Sürükle Bırak Etkileşimi
’Sürükle-Bırak’, bir nesnenin bulunduğu yerden başka bir alana veya başka bir resmin üzerine
sürüklenip bırakılması gereken sahnelerde kullanılır. Aktif hale getirmek için ‘Etkileşim’ menüsünden
‘Fare’ seçilir. Listelenen seçeneklerden ‘Sürükle-Bırak’ tıklandığında, aşağıdaki gibi Sürükle-Bırak
araçları görünecektir.
’Sürükle-Bırak’ etkileşimi yapmak için önce ekranda var olan bir resim
tıklanarak seçilir ve sonra 'Nesne Seç' düğmesine tıklanır. Bu düğmeye
tıklandığında resmin adı, ‘Sürükleme Nesnesi’ kutucuğuna gelecektir.
'Sürükleme Alanı' düğmesine tıklandığında ise, ekrana şeffaf bir obje gelir. Bu
obje ile sürükleme alanı belirlenebilir. Bazen nesnenin tüm alanda gezinmesine
izin verebilirken, bazen de senaryo gereği nesnenin gezeceği alanın kısıtlı
olması gerekebilir. Bu durumda bu özellik tasarımcıya yardımcı olmaktadır.
32
Resim seçildikten sonra bir bırakma alanı tanımlanmalıdır. Sürüklenen nesnenin bırakılacağı yer bir
alan veya bir resmin üzeridir. Eğer bir resim üzerine bırakılacaksa yine bu resim ekranda tıklanarak
seçilir ve sonra 'Bırakma Nesnesi' alanındaki ‘Nesne Seç’ düğmesine tıklanır. Bu düğmeye
tıklandığında resmin adı, ‘Bırakma Nesnesi’ kutucuğuna gelecektir.
3.6.4.1.2. Metin Girişi Etkileşimi
‘Metin Girişi’ etkileşimi; bir alana metin girilmesi gereken sahnelerde kullanılır. Aktif hale getirmek
için ‘Etkileşim’ menüsünden ‘Metin Girişi’ seçilir. Bu seçeneğe tıkladığımızda ekrana bir çerçeve gelir.
Bu çerçeve kullanıcıya yazdırılacak metnin yerleştirileceği alanı belirler.
33
‘İstenilen Metin’ kutusu, kullanıcıya yazdırılmak istenen metnin yazıldığı alandır. Burada yazılan
metin kullanıcı tarafından doğru girildiğinde bir sonraki ekrana geçiş olacaktır.
‘Varsayılan Metin’ kutusu, metin girilecek alanda görüntülenmesi istenen ve silinerek istenilen
metnin girilmesini sağlayan alandır. Eğer varsayılan bir metin yok ise sadece ‘İstenilen Metin’ kutusu
doldurulmalıdır.
‘Biçimlendir’ düğmesi ‘Varsayılan Metin’ ve ‘İstenilen Metin’ alanlarına yazılan
metnin biçimlendirilmesini sağlar. Gerekli işlemler yapıldıktan sonra
‘Biçimlendirmeyi Kapat’ düğmesine tıklanarak pencere kapatılabilir.
‘Kenarlık’ seçim kutusu kullanıcıya yazdırılacak metne çerçeve eklemeye yarar.
34
3.6.4.1.3. Klavye Etkileşimi
‘Klavye’ etkileşimi, sahnedeki etkileşimin klavye tuşlarına basılarak tamamlanmasını sağlayan
etkileşim türüdür. Klavye etkileşiminde 'Ctrl', 'Shift' ve 'Alt' seçim kutuları ve bu kutuların altında
klavye tuşlarının olduğu liste kutusu bulunur. Buradan tek bir tuş veya tuş
kombinasyonu seçimi yapılabilir. Böylece kullanıcı sahneye atanan klavye tuşu
veya tuşlarına bastığı zaman etkileşim tamamlanır.
3.6.4.1.4. Soru Etkileşimi
‘Soru Etkileşimi’, Soru Sihirbazı, Gizli Metin, Metin Seçme, Metin Girişi gibi etkileşimleri içerir.
35
3.6.4.1.4.1. Soru Sihirbazı
‘Soru Sihirbazı’ soru şablonlarını içeren etkileşim türüdür. Bunlar; çoktan tek seçmeli, çoktan çok
seçmeli, eşleştirme, sıralama, boşluk doldurma, boşluğa sürükleme, listeden seçme gibi soru
şablonlarıdır.
‘Soru Sihirbazı’, ‘Soru Özellikleri’ ve ‘Soru Ayarları’ olmak üzere 2 bölümden oluşur.
‘Soru Özellikleri’, sorunun, cevap
seçeneklerinin girildiği ve
biçimlendirildiği, doğru cevabın
belirtildiği bölümdür. Bu bölümde
öncelikle ‘Soru Tipi’ seçilir. ‘Soru’
metin kutusuna soru girilerek
biçimlendirme düğmeleri ile
biçimlendirilir. Daha sonra soru
tipine bağlı olarak ekrana gelen
farklı seçenek kutularına cevap
seçenekleri girilir. Doğru seçenek
işaretlenerek bir sonraki adıma
geçilir.
‘Soru Ayarları’ ise ‘Ekran Ayarları’
ve ‘Soru Ayarları’ olmak üzere
olmak üzere 2 bölümden oluşur.
‘Ekran Ayarları’ arka planın,
seçenek ve düğme renklerinin,
isimlerinin düzenlendiği alandır.
‘Soru Ayarları’ ise sorunun cevap,
seçenek, geribildirim ile ilgili
ayarlarının yapıldığı bölümdür.
36
Çoktan Tek Seçmeli Soru Etkileşimi
‘Çoktan Tek Seçmeli’, bir sorunun tek doğru cevabının, verilen seçenekler arasından bulunmasını
gerektiren soru türüdür.
Bu soru türünü kullanmak için
‘Soru Tipi’ seçim kutusundan
‘Çoktan Tek Seçmeli’ seçeneği
seçilir. ‘Seçenek Sayısı’ seçim
kutusundan sorunun seçenek
sayısı belirtilir. Böylece
‘Seçenekler’ başlığının altında
belirtilen seçenek sayısı kadar
metin kutusu görüntülenir. Soru
ve seçenek metin kutuları
doldurularak biçimlendirme
düğmeleri ile biçimlendirilir ve
doğru seçenek işaretlenir. Böylece
soru içeriği hazırlanmış olur.
‘Soru Ayarları’ sekmesine geçilerek sorunun görsel ayarlamaları yapılır ve varsa geribildirimleri girilir.
‘Kaydet’düğmesine tıklanarak soru etkileşimi tamamlanır.
37
Çoktan Çok Seçmeli Soru Etkileşimi
‘Çoktan Çok Seçmeli’ bir sorunun birden çok olan doğru cevabının, verilen seçenekler arasından
bulunmasını gerektiren soru türüdür.
Bu soru türünü kullanmak için
‘Soru Tipi’ seçim kutusundan
‘Çoktan Çok Seçmeli’ seçeneği
seçilir. ‘Seçenek Sayısı’ seçim
kutusundan sorunun seçenek sayısı
belirtilir. Böylece ‘Seçenekler’
başlığının altında belirtilen seçenek
sayısı kadar metin kutusu
görüntülenir. Soru ve seçenek
metin kutuları doldurularak
biçimlendirme düğmeleri ile
biçimlendirilir ve doğru seçenekler
işaretlenir. Böylece soru içeriği
hazırlanmış olur.
‘Soru Ayarları’ sekmesine geçilerek de sorunun görsel ayarlamaları yapılır ve varsa geribildirimleri
girilir. ‘Kaydet’düğmesine tıklanarak soru etkileşimi tamamlanır.
38
Eşleştirme Soru Etkileşimi
‘Eşleştirme’, iki grup halinde verilen ve birbirleriyle ilgili olan seçeneklerin belirtilen kritere göre
eşleştirilmesini gerektiren soru türüdür.
Bu soru türünü kullanmak için
‘Soru Tipi’ seçim kutusundan
‘Eşleştirme’ seçeneği seçilir.
‘Seçenek Sayısı’ seçim kutusundan
sorunun seçenek sayısı belirtilir.
Böylece ‘Seçenekler’ başlığının
altında belirtilen seçenek sayısı
kadar metin kutusu görüntülenir.
Soru ve seçenek metin kutuları
doldurularak biçimlendirme
düğmeleri ile biçimlendirilir ve
seçenekler birbirleri ile eşleştirilir.
Örneğin, ilk sütunun ilk sırasındaki
metin kutusu, ikinci sütunun üçüncü sıradaki metin kutusu ile eşleşecek ise, ilk sütunun yanındaki
mavi seçim kutusundan 3 değeri seçilir. Bu şekilde tüm eşleştirmeler tamamlanır ve böylece soru
içeriği hazırlanmış olur.
‘Soru Ayarları’ sekmesine geçilerek de sorunun görsel ayarlamaları yapılır ve varsa geribildirimleri
girilir. ‘Kaydet’düğmesine tıklanarak soru etkileşimi tamamlanır.
39
Sıralama Soru Etkileşimi
‘Sıralama’, belirtilen kritere göre seçeneklerin doğru bir şekilde sıralanmasını gerektiren soru
türüdür.
Bu soru türünü kullanmak için
‘Soru Tipi’ seçim kutusundan
‘Sıralama’ seçeneği seçilir. ‘Seçenek
Sayısı’ seçim kutusundan sorunun
seçenek sayısı belirtilir. Böylece
‘Seçenekler’ başlığının altında
belirtilen seçenek sayısı kadar
metin kutusu görüntülenir. Soru ve
seçenek metin kutuları
doldurularak biçimlendirme
düğmeleri ile biçimlendirilir.
Seçenekler başlığının altında
bulunan mavi seçim kutularına, sağ
tarafta girilmiş seçenekler doğru bir sıra ile girilir. Örneğin, üçüncü sıradaki metin kutusu ilk sırada
yer alacak ise, ilk mavi seçim kutusunda 3 değeri seçilir. Böylece soru içeriği hazırlanmış olur.
‘Soru Ayarları’ sekmesine geçilerek de sorunun görsel ayarlamaları yapılır ve varsa geribildirimleri
girilir. ‘Kaydet’düğmesine tıklanarak soru etkileşimi tamamlanır.
40
Boşluk Doldurma Soru Etkileşimi
‘Boşluk Doldurma’, verilen cümledeki boşluklara kullanıcıların giriş yapmasını gerektiren etkileşim
türüdür.
Bu soru türünü kullanmak için
‘Soru Tipi’ seçim kutusundan
‘Boşluk Doldurma’ seçeneği seçilir.
‘Soru’ metin kutusuna metin girilir.
Kullanıcı tarafından girilmesi
istenen cevaba gelindiği zaman
‘Boşluk Ekle’ düğmesine tıklanır.
Böylece imlecin bulunduğu yere
kullanıcının metin girişi
yapabilmesine imkan veren ve bu
bölümü simgeleyen bir alan gelir.
‘Cevap’ metin kutusuna da
kullanıcının girmesi istenen metin
yazılır. Eğer bu cevabın dışında alternatif cevaplar da var ise, bunlar ‘Alternatif Cevap’ metin
kutularına girilir. Eğer yok ise bu alanlar boş bırakılabilir. Bu şekilde istenilen sayıda boşluklar
eklenebilir. Metin girilen alanlar doldurulduktan sonra biçimlendirme düğmeleri ile de
biçimlendirilebilir. Böylece soru içeriği hazırlanmış olur.
‘Soru Ayarları’ sekmesine geçilerek de sorunun görsel ayarlamaları yapılır ve varsa geribildirimleri
girilir. ‘Kaydet’düğmesine tıklanarak soru etkileşimi tamamlanır.
41
Boşluğa Sürükleme Soru Etkileşimi
‘Boşluğa Sürükleme’, verilen seçeneklerin cümledeki boşluklara sürüklenerek doğru alanların
bulunmasını gerektiren etkileşim türüdür.
Bu soru türünü kullanmak için
‘Soru Tipi’ seçim kutusundan
‘Boşluğa Sürükleme’ seçeneği
seçilir. ‘Soru’ metin kutusuna metin
girilir. Kullanıcı tarafından
sürüklenmesi istenen cevaba
gelindiği zaman ‘Kelime Ekle’
düğmesine tıklanır. Böylece imlecin
bulunduğu yere kullanıcının
sürükleme yapabilmesine imkan
veren ve bu bölümü simgeleyen bir
alan gelir. ‘Seçenekler’ metin
kutusuna da kullanıcının
sürüklemesi istenen metin girilir. Eğer bu cevabın dışında yanlış seçenekler de eklenmek isteniyorsa
‘İlave Seçenek Ekle’ düğmesine tıklanarak yeni metin kutuları yaratılır. İstenilen sayıda ilave seçenek
eklenebilir ve bu seçenekler metin kutularının yanında bulunan ‘Sil’ düğmesi ile de kaldırılabilir. Bu
şekilde istenilen sayıda sürükleme alanları oluşturulur. Metin girilen alanlar biçimlendirme düğmeleri
ile de biçimlendirilebilir. Böylece soru içeriği hazırlanmış olur.
‘Soru Ayarları’ sekmesine geçilerek de sorunun görsel ayarlamaları yapılır ve varsa geribildirimleri
girilir. ‘Kaydet’düğmesine tıklanarak soru etkileşimi tamamlanır.
42
Listeden Seçme Soru Etkileşimi
‘Listeden Seçme’, cümle içinde yer alan açılır metin kutularındaki listeden, doğru seçeneğin
seçilmesini gerektiren etkileşim türüdür.
Bu soru türünü kullanmak için
‘Soru Tipi’ seçim kutusundan
‘Listeden Seçme’ seçeneği seçilir.
‘Soru’ metin kutusuna metin girilir.
Kullanıcı tarafından listeden
seçilmesi istenen cevaba gelindiği
zaman ‘Boşluk Ekle’ düğmesine
tıklanır. Böylece imlecin bulunduğu
yere kullanıcının seçim
yapabilmesine imkan veren ve bu
bölümü simgeleyen bir açılır kutu
gelir. ‘Seçenekler’ metin kutularına
da açılır listede yer alması istenen
seçenekler girilir ve doğru seçenek işaretlenir. Metin girilen alanlar biçimlendirme düğmeleri ile
biçimlendirilebilir. Böylece soru içeriği hazırlanmış olur.
‘Soru Ayarları’ sekmesine geçilerek de sorunun görsel ayarlamaları yapılır ve varsa geribildirimleri
girilir. ‘Kaydet’düğmesine tıklanarak soru etkileşimi tamamlanır.
43
3.6.4.1.4.2. Gizli Metin Etkileşimi
‘Gizli Metin’ sahneye yazılan bir metne tıklandığı zaman açıklamasının görünmesini sağlayan
etkileşim türüdür.
Tıklanması istenen metin ‘Tıklanacak Metin’ alanına girilir. Tıklandığı zaman görüntülenmesi istenen
metin de ‘Açılacak Metin’ alanına girilir. Açılacak metnin konumu ‘Konum’ açılır kutusundan seçilir.
Tıklanacak ve açılacak metinler bu alanların üstünde bulunan biçimlendirme düğmeleri ile
biçimlendirilerek ‘Tamam’ düğmesine tıklanır ve etkileşim oluşturulur.
44
3.6.4.1.4.3. Metin Seçme Etkileşimi
‘Metin Seçme’ etkileşimi, sahneye yazılan bir metnin kullanıcı tarafından fare ile seçilmesini sağlayan
etkileşim türüdür.
İlgili metin, ‘Metin’ alanına yazıldıktan sonra pencerenin üst kısmında bulunan düğmeler sayesinde
biçimlendirilir. Daha sonra seçilmesi istenen kelime ya da kelime grubu da fare ile seçilerek ‘Tamam’
düğmesine tıklanır. Böylece etkileşim oluşturulur.
45
3.6.4.1.4.4. Metin Girişi Etkileşimi
‘Metin Girişi’ etkileşimi; belirtilen alana metin girilmesi gerektiren etkileşim türüdür.
‘Varsayılan Metin’ kutusu, metin girilecek alanda görünmesi istenen metnin yazıldığı alandır. Eğer
varsayılan bir metin yok ise sadece ‘İstenilen Metin’ kutusu doldurulmalıdır. ‘İstenilen Metin’ kutusu,
kullanıcıya yazdırılmak istenen metnin yazıldığı alandır. Burada yazılan metin kullanıcı tarafından
doğru girildiğinde etkileşim tamamlanmış olacaktır.
‘Varsayılan Metin’ ve ‘İstenilen Metin’ alanları doldurulduktan sonra üst bölümde bulunan
biçimlendirme düğmeleri ile biçimlendirilir ve ‘Tamam’ düğmesine tıklanır ve böylece etkileşim
tamamlanmış olur.
46
3.6.4.2. Etkileşimi Kaldırma
‘Etkileşimi Kaldır’ sahneye eklenen etkileşimi kaldırmaya yarar. Eklenen her sahne varsayılan olarak
etkileşimsiz kabul edildiği için ‘Etkileşimi Kaldır’ seçili olarak gelir.
3.6.4.3. Zorunlu Etkileşim
‘Zorunlu Etkileşim’ seçim kutusu, sahnelere eklenen etkileşimin kullanıcı tarafından yapılmadan İleri
düğmesi ile sonraki sahneye geçilmemesi isteniyorsa kullanılır. Bu kutu işaretlendiği zaman kullanıcı
sahnedeki etkileşimi yapmadan sonraki sahneye geçemeyecek, geçmek
istediğinde de kullanıcıya etkileşimi tamamlaması gerektiğiyle ilgili uyarı
penceresi açılacaktır.
47
3.6.5. Ses
‘Ses’ menüsü sahnelerde ses ile ilgili işlemlerin yapıldığı alandır. Bu alanda bulunan öğeler ve işlevleri
şunlardır:
3.6.5.1. Klasör Yaratma
‘Klasör Yarat’ düğmesiyle yeni klasörler oluşturulabilir.
Bu düğmeye tıklandığı zaman klasör ismini girmeye imkan veren bir pencere açılır ve klasör ismi
girilerek ‘Tamam’ düğmesine tıklanır.
Klasör oluşturulduktan sonra içine girmek için klasöre çift tıklanmalıdır. Aynı şekilde içine girilen
klasörden üst klasöre çıkmak için de burada bulunan ‘Üst Klasör’ düğmesine çift tıklanmalıdır.
3.6.5.2. Ses Yükleme
‘Ses Yükle’ düğmesi, sesin ilgili klasöre yüklenmesini sağlar. Bu düğmeye tıkladığı zaman ses seçimi
yapılmasına imkan veren bir pencere açılır. Burada ilgili alandan istenilen ses seçilerek ‘Open’
düğmesine tıklanır ve ses havuza eklenmiş olur.
48
Wav dosyaları büyük boyutlu olduklarından eklenecek seslerin mp3 formatında olması tavsiye edilir.
3.6.5.3. Ses Silme
‘Ses Sil’ düğmesi ile kullanılmayan bir ses, ses havuzundan silinebilir. Bunun için silinmek istenen ses,
havuzdan seçilerek ‘Ses Sil’ düğmesine tıklanır. Ekrana, bu sesi silmek için onay sorusu gelir ve bu
soru onaylanarak silme işlemi gerçekleştirilir.
3.6.5.4. Ses Arama
‘Ara’ fonksiyonu ile nesne havuzundan istenilen nesne aratılarak kolayca bulunabilir.
49
3.6.5.5. Ses Havuzu
‘Ses Havuzu’ sisteme yüklenmiş seslerin ve oluşturulmuş klasörlerin listelendiği alandır.
3.6.5.6. Sesi Oynatma/Duraklatma
‘Oynat’ ve ‘Durdur’ düğmeleri sesleri oynatmaya ve durdurmaya yarar. Bu düğmelerinin yanında
bulunan ‘Süre Göstergeci’ ise sesin toplam kaç saniye olduğunu ve oynatılmaya başlandıktan sonra
kaçıncı saniyede bulunduğunu gösterir.
3.6.5.7. Sahneye Ses Ekleme
Ses havuzunda bulunan seslere çift tıklanarak ses sahneye eklenir. Ayrıca ‘Ses’ menüsünün en altında
bulunan ‘Sahneye Ses Ekle’ düğmesi kullanılarak da sahnelere ses eklenebilir.
Eklenen sesler sahne panelinde bulunan sahnelerin sol üst köşesin bir ikon şeklinde belirir ve bu ikon
o sahnede ses olduğunu belirtmeye yarar.
50
3.6.5.8. Sahneden Ses Kaldırma
Sahneye eklenen ses dosyasının adı, sağ tarafta bulunan Sahne Özellikleri alanındaki ‘Ses’ metin
kutusunda görünür. Ses sahneden silinmek isteniyorsa bu metin kutusunun yanında bulunan çöp
kutusu simgesine tıklanır.
51
3.6.6. Efekt
'Efekt' menüsü, ekranlarda önemli yerlere dikkat çekmek için kullanılan efektleri barındırır.
Tıklanacak ve yazı yazılacak alanları, resim sürükleme işleminde resmin bırakılacağı alanı belirtmek
için bu efektlere ihtiyaç duyulabilir.
3.6.6.1. Efekt Ekleme
Listede var olan efektlerin üzerlerine çift tıklanarak efekt sahneye eklenir.
3.6.6.2. Efekt Silme
Sahneye eklenmiş bir efekt Özellikler Paneli’nde bulunan ‘Sil’ düğmesi ile silinebileceği gibi,
klavyeden Delete tuşuna basılarak da silinebilir.
3.6.6.3. Efekt Boyutlandırma
Sahneye eklenen bir efekt, etrafında bulunan boyutlandırma noktalarından fare ile çekilmek suretiyle
boyutlandırılabileceği gibi, Özellikler Paneli’nde ‘Genişlik’ ve ‘Yükseklik’ değerleri değiştirilerek
boyutlandırılabilir.
3.6.6.4. Efekt Konumlandırma
Sahneye eklenen bir efekt, fare ile konumlandırılabileceği gibi, Özellikler Paneli’nde bulunan ‘x’ ve‘y’
değerleri değiştirilerek de konumlandırılabilir.
52
3.7. Kapat Düğmesi
Uygulamadan çıkılmasını sağlayan düğmedir. Bu düğmeye tıklandığı zaman kaydedilmemiş bir
değişiklik varsa ekrana değişikliklerin kaydedilmediğini belirten bir uyarı penceresi gelir. Uygun olan
düğmeye tıklanarak tasarım ekranına dönülür veya uygulama kapatılır.