ie recht en consumentenrecht
TRANSCRIPT
Raymond Snijders30-11-2017
IE recht voor consumenten (en bedrijven)
Over de tegenstrijdigheden en overlap tussen IE recht en consumentenrecht
Auteursrechten
Informatie Punt
Raymond Snijders
Wat is intellectueel eigendomsrecht?
Intellectuele eigendom: het recht om in een mondiale
kennismaatschappij je eigen intellectuele prestatie te
exploiteren
Alleen de auteursrechtindustrie al draagt 6% bij aan het Nederlands Bruto Nationaal Product en aan 7,4% van de werkgelegenheid (529K banen in NL) – bron: Economic contribution of copyright-relevant industries in the Netherlands, 2014
Europees bezien draagt de auteursrechtindustrie 509 miljard bij aan het Europees Bruto Nationaal Product en zijn er 7 miljoen banen in de EU. -bron: Copyright works http://creativityworks.eu/facts-figures/the-cw-infographic/, 2015
IE in meerdere soorten en smaken
Industrieel eigendomsrecht
(beschermt uitvindingen, merken,
tekeningen & modellen,
handelsnamen, chips en
plantenrassen). Goed handhaafbaar
Auteursrecht (beschermt rechten van
de maker op zijn of haar werk en is
persoonsgebonden).
Minder goed handhaafbaar
Auteursrecht kom je echt overal tegen
o Bij alles wat je zelf maakt
o Bij alles wat je gebruikt en
door anderen gemaakt is
Even een stukje auteurswet
Het auteursrecht is het uitsluitend recht van den maker
van een werk van letterkunde, wetenschap of kunst, of
van diens rechtverkrijgenden, om dit openbaar te maken
en te verveelvoudigen, behoudens de beperkingen, bij de
wet gesteld.
(Artikel 1 Auteurswet)
Balanceren
*Elk* werk heeft dus een rechthebbende die bepaalt wat er
wel en niet mee mag gebeuren.
Lastig in een kennismaatschappij
Afweging tussen de belangen van rechthebbenden en die van
burgers/consumenten
In de praktijk
Als je werken (laat) verkopen, hoe zit het dan met je rechten
als verkoper?
Fysieke exemplaren (uitputting auteursrecht)
Digitale werken (gebruiksrecht)
Artikel 12b Aw: Indien een exemplaar van een werk van letterkunde, wetenschap of kunst door of met
toestemming van de maker of zijn rechtverkrijgende voor de eerste maal […] in het verkeer is gebracht
door eigendomsoverdracht, dan vormt het anderszins in het verkeer brengen van dat exemplaar, met
uitzondering van verhuur en uitlening, geen inbreuk op het auteursrecht.
Fysieke exemplaren van werken of producten
En wat zijn jouw rechten als consument?
Voor fysieke exemplaren is weinig rechtsonduidelijkheid:
Eigendomsoverdracht naar de consument
Garantie
Herroepingsrecht, recht op een deugdelijk product
Consument bepaalt of en hoe er verder verspreid wordt
Maar auteursrecht blijft onverminderd bij de maker!
Behoudens uitzonderingen in de Auteurswet:
Thuiskopie
Leenrecht, citaatrecht, vertoningsbeperking enz.
Kopen/verkopen van digitale werken
Digitaal is lastig
Bij digitale werken worden makers en verkopers nerveus
Wetgeving is gemaakt voor fysieke exemplaren en dus
hanteren makers en verkopers uitgangspunt dat zij
eigenaar blijven: geen overdracht maar gebruiksrecht
Kopieën zijn eenvoudig te maken en identiek aan origineel
Handhaving van eigen belangen/rechten door restricties en
voorwaarden te stellen aan het gebruik
tosdr.org
En wat zijn jouw rechten als consument?
Voor digitale exemplaren is er veel rechtsonduidelijkheid:
Geen eigendomsoverdracht naar de consument
Herroepingsrecht, recht op een deugdelijk product?
Toestemming nodig om verder te verspreiden
(doorverkopen, cadeau doen aan anderen enz)
Mag je wel gebruik maken van de uitzonderingen in de
Auteurswet?
En dus: wat koop je nou eigenlijk?
Abonnementsdiensten vs digitale distributieplatformen
Wat zijn je (IE-)rechten voor jouw content op social media?
VOORBEELDboeken & ebooks
Boeken
Boek wordt jouw eigendom
Je kunt ze lezen, uitlenen,
weggeven, doorverkopen, in
brand steken enz
Je mag het niet kopiëren en
die kopie verder verspreiden
Zowel de rechten & belangen
van uitgevers/auteurs als die
van de consument zijn
duidelijk. En praktisch
Ebooks
Verschillende formaten
Pas vanaf 2010 ‘in de lift’
Cyclus van hoge prijzen, DRM,
illegaal downloaden
Geen eigendom maar
gebruiksrecht. Maar je koopt geen
toegang en geen product op een
platform?
Herroepingsrecht pas vanaf 6-2014
Recht op deugdelijk product?
Ebooks (2)
Doorverkopen? Tom Kabinet vs
uitgevers
Uitlenen onder het leenrecht? VOB
vs Stichting Leenrecht
Kortom, digitaal blijft voorlopig nog
wel lastig
Wat kun je zelf doen?
Kritisch. Je hebt meer rechten dan
je denkt en een leverancier van een
goed of dienst heeft niet per se
gelijk
Geïnformeerd. Verdiep je in hoe het
nou echt zit
Assertief. Spreek leveranciers aan.
Zorg voor tegenwicht op de balans
AIP ([email protected])
Raymond Snijders ([email protected])
Op de bedrijfslogo’s na zijn alle afbeeldingen gebruikt onder een CC0 licentie zonder vereiste naamsvermelding.