if_chapter8_international capital market.pdf
DESCRIPTION
IF_Chapter8_International Capital Market.pdfTRANSCRIPT
1
1
Chương 8:
Thị trường vốn quốc tế
ThS. Trần Thế Lân, FIBE, UEB, VNU.
2
Dẫn nhập
Hệ thống tiền tệ quốc tế: những thỏa thuận giữa các chính phủ quốc gia.
Ảnh hưởng của hoạt động mua bán tài sản quốc tế của tư nhân?
Môi trường tài chính toàn cầu và thị trường vốn quốc tế.
3
Dẫn nhập
Lợi ích mà thị trường vốn quốc tế mang lại
Hoạt động của thị trường vốn quốc tế
- Nợ và cổ phần: thực đơn của tài sản quốc tế
- Hoạt động ngân hàng quốc tế, thị trường eurocurrencies, eurobonds và cổ phiểu quốc tế.
- Sự phát triển của thị trường vốn quốc tế.
Một số vấn đề của thị trường vốn quốc tế
2
4
Lợi ích của Thị trường vốn quốc tế
Thị trường vốn nội địa
Sự khác biệt của thị trường vốn quốc tế
- Ba dạng thu lợi từ thương mại
- Thương mại liên thời gian
- Vấn đề rủi ro và sự đa dạng hóa quốc tế.
“Đừng bao giờ bỏ tất cả trứng vào cùng 1 giỏ”
5
Hoạt động của Thị trường vốn quốc tế
Hàng hóa
- Tài sản = công cụ nợ + công cụ cổ phần
- Công cụ nợ: trái phiếu, tiền gửi ngân hàng … - Công cụ cổ phần: cổ phiếu
Cấu trúc: các thành viên
- Các Ngân hàng thương mại
- Các công ty
- Các tổ chức tài chính phi ngân hàng.
- Các Ngân hàng Trung Ương và các cơ quan CP khác
6
• Những khác biệt lớn giữa Ngân hàng quốc tế
và ngân hàng nội địa
- Hoạt động kinh doanh ngân hàng quốc tế.
- Các loại tiền gửi được chấp nhận, khoản cho vay
và đầu tư được thực hiện: eurocurrencies
- Thành viên của các khoản cho vay hợp tác
- Phát hành trái phiếu nước ngoài và các eurobonds
- Cung cấp các dịch vụ tư vấn kỹ thuật về bảo hiểm, swap lãi suất và tiền tệ, quản trị tiền mặt quốc tế.
- Khái niệm ngân hàng toàn cầu (universal bank)
Ngân hàng quốc tế
3
7
• 10 ngân hàng lớn nhất trên thế giới (2008)
Nguồn:
http://www.economist.
com/markets/indicators/displaystory.cfm?sto
ry_id=11849218 theo
thống kê từ tạp chí
‘The Banker’
Ngân hàng quốc tế
8
Danh sách 10 ngân hàng hàng đầu thế giới (2008)
Forbes 2.000
Xếp hạng của ngành
ngân hàng
Ngân hàng Quốc gia Tổng tài sản
(tỷ USD)
Vốn hoá thị trường
(tỷ USD)
1 1 HSBC Holdings Anh 2,348.98 180.81
3 2 Bank of America Hoa Kỳ 1,715.75 176.53
4 3 JPMorgan Chase Hoa Kỳ 1,562.15 136.88
10 4 Royal Bank of Scotland
Anh 3,807.51 76.64
13 5 BNP Paribas Pháp 2,494.41 81.90
21 6 Banco Santander Tây Ban Nha 1,332.72 113.27
24 7 Citigroup Hoa Kỳ 2,187.63 123.44
25 8 Barclays Anh 2,432.34 62.43
33 9 UniCredit Group Italia 1,077.21 77.46
35 10 Mitsubishi UFJ Financial
Nhật Bản 1,591.56 98.14
Nguồn: Forbes.com – Forbes 2000: the world’s biggest companies
Ngân hàng quốc tế
9
• Tổ chức của ngân hàng quốc tế:
+ Ngân hàng tùy thuộc “correspondent”
+ Văn phòng đại diện (representative office)
+ Ngân hàng chi nhánh nước ngoài (foreign branch)
+ Ngân hàng con ở nước sở tại: kiểm soát và phi kiểm
soát (subsidiary/ affiliate bank)
+ Ngân hàng thành lập theo luật Edge (Edge Act banks)
+ Trung tâm/tổ chức ngân hàng hải ngoại: vùng, lãnh
thổ ngân hàng quốc tế (offshore banking center)
+ Các cơ sở ngân hàng quốc tế (International banking
Facilities - IBF)
Ngân hàng quốc tế
4
10
Accept Make Subject to FDIC Separate
Physical Foreign Loans to Fed Reserve Insured Legal Equity Type of Bank Location Deposits Foreigners
Requirements Deposits from Parent
Domestic bank U.S. No No
Yes Yes No
Correspondent bank Foreign N/A N/A
No No N/A
Representative office Foreign No No
Yes Yes No
Foreign branch Foreign Yes Yes
No No No
Subsidiary bank Foreign Yes Yes
No No Yes
Affiliate bank Foreign Yes Yes
No No Yes
Edge Act bank U.S. Yes Yes
No No Yes
Offshore banking Technically Yes Yes
No No No
center Foreign
International banking U.S. Yes Yes
No No No
facility
Tổ chức ngân hàng quốc tế theo góc nhìn của Mỹ
Ngân hàng quốc tế
11
Thị trường tiền tệ Euro
• Tiền tệ euro (Eurocurrency):
- Tiền tệ euro: khoản tiền gửi định danh bằng “ngoại tệ”
- Ví dụ: Euro-đô la là khoản tiền gửi định danh USD tại
một ngân hàng ngoài nước Mỹ.
- Các ngân hàng nhận tiền gửi này được gọi là các eurobank.
- “Tiền tệ euro” là tiền “lưu lạc” ngoài phạm vi quốc gia
phát hành đồng tiền đó?
- Quá trình tạo ra eurocurrency?
12
• Sự phát triển của thị trường Eurocurrency
- Tăng trưởng thương mại quốc tế sau chiến tranh thế
giới thứ II và nhu cầu thanh toán bằng USD (1950s)
- Năm 1957, Chính phủ Anh cấm các ngân hàng Anh
cho vay bằng đồng Bảng để tài trợ cho hoạt động
TMQT không gắn với nước Anh.
- 1950s, Liên Xô đã chuyển các khoản tiền gửi đô la tại
các ngân hàng Mỹ sang các ngân hàng ở Châu Âu.
- 1960s: các quy định mới của Mỹ đối với kiểm soát vốn
và điều tiết ngân hàng.
Thị trường tiền tệ Euro
5
13
THỊ TRƯỜNG TIỀN TỆ EURO
• Đặc điểm:
- Quy mô hàng ngàn tỷ USD.
- Thị trường liên ngân hàng hoặc bán buôn
- Giá trị tối thiểu là 1 triệu USD.
- 90% tiền gửi có kỳ hạn không quá 6 tháng, hơn
30% tiền gửi có kỳ hạn từ 1 ngày đến 8 ngày.
- Spread = khoảng 1/8 của 1% đối với hầu hết eurocurrency.
- London là trung tâm tài chính lớn nhất của thị
trường eurocurrency.
14
THỊ TRƯỜNG TIỀN TỆ EURO
• Công cụ tài chính trên thị trường eurocurrency
- Công cụ huy động vốn:
+ Tiền gửi euro có kỳ hạn;
+ Các chứng chỉ tiền gửi khả nhượng (EuroNCD)
+ LIBID: London interbank Bid rate
- Công cụ tín dụng (eurocredit)
+ Khoản vay ngắn và trung hạn.
+ Nghiệp đoàn tín dụng: syndicated loan.
+ LIBOR: London interbank Offer rate
15
THỊ TRƯỜNG TRÁI PHIẾU QUỐC TẾ
• Những con số thống kê
Currency Domestic International Total
USD 15,377.0 3,465.6 18,842.6
EUR 5,226.1 2,170.2 7,396.3
GBP 920.8 505.3 1,426.1
JPY 5,846.8 409.1 6,255.9
Others 3,118.2 288.9 3,407.1
Source: BIS, 2002 Unit: U.S. $billions
6
16
Currency Domestic International Total
USD 50.4% 50.7% 50.5%
EUR 17.1% 31.7% 19.8%
GBP 3.0% 7.4% 3.8%
JPY 9.2% 6.0% 16.8%
Others 10.2% 4.2% 9.1%
Source: BIS, 2002
• Những con số thống kê
THỊ TRƯỜNG TRÁI PHIẾU QUỐC TẾ
17
• Trái phiếu nước ngoài và trái phiếu euro
- Trái phiếu nước ngoài: được phát hành bởi các
người vay mượn nước ngoài để bán cho các nhà
đầu tư trên thị trường vốn quốc gia và được định
danh bởi đồng tiền của quốc gia đó.
- Ví dụ: một TNCs của Đức phát hành trái phiếu
định danh bằng USD cho các nhà đầu tư Mỹ để
thu hút vốn.
THỊ TRƯỜNG TRÁI PHIẾU QUỐC TẾ
18
• Trái phiếu nước ngoài và trái phiếu euro
- Trái phiếu euro (euro bond): được định danh bởi
một đồng tiền cụ thể và được bán cho các nhà đầu
tư trên thị trường vốn quốc gia khác với quốc gia
phát hành đồng tiền định danh.
- Ví dụ: một TNCs của Đức phát hành trái phiếu
định danh bằng USD cho các nhà đầu tư Đức, Anh
… (trừ Mỹ) để thu hút vốn.
- Thị trường trái phiếu nước ngoài và trái phiếu
euro thiết lập nên thị trường trái phiếu quốc tế.
THỊ TRƯỜNG TRÁI PHIẾU QUỐC TẾ
7
19
• Trái phiếu nước ngoài và trái phiếu euro
- Trên thị trường trái phiếu quốc tế, eurobonds
chiếm tỷ trọng rất lớn, hơn 80%, như các dollar
Eurobonds, yen Eurobonds, Swiss Eurobonds
…(Eurodollar bonds, Euroyen bonds, EuroSF bonds …)
- Các trái phiếu nước ngoài có những cái tên
mang màu sắc hơn như: Yankee bonds; Samurai
bonds; Bulldogs bonds …
• Trái phiếu vô danh và trái phiếu ký danh
THỊ TRƯỜNG TRÁI PHIẾU QUỐC TẾ
20
• Tổ chức thị trường trái phiếu quốc tế.
- Thị trường sơ cấp: bán chiếu khấu khoảng 2 -2,5%
cho các ngân hàng, các quỹ … (JP Morgan, …).
- Thị trường thứ cấp: các thành viên trong nhóm sẽ
bán lại các eurobonds trên thị trường thứ cấp.
+ Thị trường gồm các nhà tạo giá, các nhà môi giới và
các nhà đầu tư, các thành viên kết nối với nhau thông
qua các phương tiện giao tiếp viễn thông.
+ Phương thức yết giá 2 chiều, lợi nhuận là spread.
- Xếp hạng tín dụng của trái phiếu: Moody, S&P, …
THỊ TRƯỜNG TRÁI PHIẾU QUỐC TẾ
21
THỊ TRƯỜNG CỔ PHIẾU QUỐC TẾ
• Những con số thống kê
- Hơn 75% vốn cổ phần trên thị trường thế giới ở
các nước phát triển, tập trung ở các thị trường của
Mỹ, Anh, Nhật, Đức, Pháp.
- Phần lớn phần còn lại ở các nền kinh tế mới nổi.
- Trung Quốc, Ấn Độ, Nga đang có mức độ vốn
hóa thị trường ngày càng tăng.
- Những xu hướng khác …
8
22
Quy mô thị trường cổ phiếu ở các nước phát triển
23
Quy mô thị trường cổ phiếu ở các nước đang phát triển
24
THỊ TRƯỜNG CỔ PHIẾU QUỐC TẾ
• Tổ chức của thị trường cổ phiếu
- Thị trường sơ cấp: doanh nghiệp phát hành cổ
phiếu lần đầu bằng cách bán trực tiếp cho các nhà
đầu tư (thông qua initial public offering - IPO)
- Thị trường thứ cấp: nơi mua bán những cổ phiếu
đã được mua ở thị trường sơ cấp.
+ Tạo ra khả năng chuyển nhượng lại của các
thành viên trên thị trường.
+ Xác định giá trị của cổ phần.
=> Thị trường thứ cấp làm cho thị trường sơ cấp
phát triển được.
9
25
THỊ TRƯỜNG CỔ PHIẾU QUỐC TẾ
• Tổ chức của thị trường cổ phiếu
- Các nhà đầu tư mua/bán cổ phiếu trên thị trường
thứ cấp thông qua các công ty chứng khoán hoặc
các nhà môi giới chứng khoán.
- Lệnh thị trường hoặc lệnh giới hạn.
- Thị trường thứ cấp có thể được phân thành 2 loại:
dealer market hoặc agency market.
+ Thị trường OTC là loại thị trường dealer. Ví dụ:
NASDAQ, US.
+ Các sàn giao dịch thường là thị trường agency
(đấu giá). Ví dụ NYSE, US.
26
THỊ TRƯỜNG CỔ PHIẾU QUỐC TẾ
• Một số chỉ số của thị trường cổ phiếu
- Chỉ số so sánh đại diện cho hoạt động của thị
trường thứ cấp nhưng từ đó có thể biểu thị sức
khỏe của nền kinh tế.
- Mỗi thị trường cổ phiếu quốc gia có thể có một chỉ
số riêng.
- Một số nguồn chỉ số cổ phiếu nổi tiếng.
+ S&P 500.
+ MSCI (Morgan Stanley Capital International)
+ DJ (Dow Jones Company)
27
THỊ TRƯỜNG CỔ PHIẾU QUỐC TẾ
• Một số chỉ số của thị trường cổ phiếu
Name
Symbol
Dow Jones Industrial Average DJIA
NASDAQ Combined Composite CCMP
S&P 500 SPX
TSE 300 TS300
Mexico BOLSA Index MEXBOL
10
28
• Điều tiết kinh doanh ngân hàng quốc tế (1)
- Vấn đề phá sản của ngân hàng
- Các biện pháp điều tiết đối với các ngân hàng nội địa:
+ Bảo hiểm tiền gửi (FDIC; DIV);
+ Yêu cầu dự trữ bắt buộc (10%);
+ Vốn tối thiểu và loại những tài sản quá “rủi ro”;
+ Giám sát thận trọng;
+ Cho vay cuối cùng (LOLR)
=> rủi ro trong hoạt động của ngân hàng quốc tế.
- Ví dụ về BCCI, Pakistan.
Một số vấn đề về TTVQT
29
• Điều tiết kinh doanh ngân hàng quốc tế (2)
- Đạo luật Châu Âu thống nhất (Single European Act -
1992)
- Những tiêu chuẩn an toàn về vốn.
+ Ngân hàng thanh toán quốc tế (BIS)
+ Basel I (1988): tỷ lệ an toàn về vốn của các ngân hàng
tham gia giao dịch quốc tế ≥ 8% của các tài sản có trọng
số rủi ro (4 mức trọng số: 0%, 20%, 50% và100%)
+ Basel II (2001/2007): khung khổ mới gồm 3 trụ cột: yêu cầu về vốn an toàn tối thiểu; cơ chế giám sát thận trọng;
sử dụng kỷ luật thị trường.
Một số vấn đề về TTVQT
30
• Eurocurrencies và sự ổn định kinh tế vĩ mô
- Vấn đề lạm phát toàn cầu
+ Eurocurrencies làm tăng tổng phương tiện thanh toán?
+ Giới hạn của sự kiểm soát đối với eurocurrencies
- Kiểm soát cung tiền nội địa
+ Cơ số tiền và tài sản nợ của NHTW
+ Cách kiểm soát cung tiền nội địa của NHTW
+ Cách tạo tiền của eurocurrencies
Một số vấn đề về TTVQT
11
31
• Sự hiệu quả của TTVQT
- Đa dạng hóa danh mục tài sản
- Lợi ích của thương mại liên thời gian
- Mức độ phản ánh thông tin thị trường
+ Sự hiệu quả của thị trường
+ Kiểm tra dữ liệu thực tiễn
+ IRP và vai trò của phần bù rủi ro
+ Kết luận
Một số vấn đề về TTVQT
32
Một số vấn đề về TTVQT
33
Một số vấn đề về TTVQT
12
34
Một số vấn đề về TTVQT
35
• Khủng hoảng tài chính và TTVQT
Một số vấn đề về TTVQT