iiYang Bago na Togon Kanatu

New Testament in Mansakacopyright © 1975 Wycliffe Bible Translators, Inc.Language: MansakaTranslation by: Wycliffe Bible TranslatorsContributor: Wycliffe Bible Translators, Inc.

Copyright Information© 1975, Wycliffe Bible Translators, Inc. All rights reserved.This translation text is made available to you under the terms of the Creative Commons License: Attribution-Noncommercial-No Derivative Works. (http://creativecommons.org/ licenses/by-nc-nd/3.0/) In addition, you have permission to port the textto different file formats, as long as you do not change any of the text or punctuation of the Bible.You may share, copy, distribute, transmit, and extract portions or quotations from this work, provided that you include the abovecopyright information:

You must give Attribution to the work.You do not sell this work for a profit.You do not make any derivative works that change any of the actual words or punctuation of the Scriptures.

Permissions beyond the scope of this license may be available if you contact us with your request.The New Testamentin Mansaka

© 1975, Wycliffe Bible Translators, Inc. All rights reserved.This translation is made available to you under the terms of the Creative Commons Attribution-Noncommercial-No Derivativeslicense 4.0.You may share and redistribute this Bible translation or extracts from it in any format, provided that:

You include the above copyright and source information.You do not sell this work for a profit.You do not change any of the words or punctuation of the Scriptures.

Pictures included with Scriptures and other documents on this site are licensed just for use with those Scriptures and documents.For other uses, please contact the respective copyright owners.2015-03-17PDF generated using Haiola and XeLaTeX on 11 Jan 2020 from source files dated 30 Dec 2019bc4c9537-6ae4-5448-9a71-d480b6c3c8af

Contents

Mateo . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1Markos . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 57Lukas . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 94Juan . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 152Apostol . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 191Roma . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2411 Korinto . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2672 Korinto . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 293Galasia . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 309Epeso . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 318Pilipos . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 327Kolosas . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 3331 Tesalonika . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 3392 Tesalonika . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 3441 Timoteo . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 3472 Timoteo . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 354Tito . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 359Pilemon . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 362Hebreo . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 364Santiago . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 3821 Pedro . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 3882 Pedro . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 3951 Juan . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 3992 Juan . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 4053 Juan . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 406Judas . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 407Pyapakita . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 409

iii

Mateo 1:1 1 Mateo 1:25

Yang Madyaw na Batok bainkang Jesu Kristo na Byabatok ni

MATEOYang Kamonaan ni Jose na Bana ni Maria(Lukas 3:23-38)

1Yani yang lista sang kapongananni JesuKristo na sompaw ni Dabid na ari kadininang manga Judio na taga Israel. Si Dabidsompaw ni Abraham. Si Abraham yaanyang mona na Judio.

2 Si Abraham yang ama ni Isaak. Si Isaakyang ama ni Jakob. Si Jakob yang amani Juda aw yang manga lomon naan nakausgan. 3Manga anak ni Juda si Pares awsi Sara, yang ina nilan si Tamar. Si Paresyang ama ni Esrom. Si Esrom yang ama niAram. 4 Si Aram yang ama ni Aminadab. SiAminadab yang ama ni Naason. Si Naasonyang ama ni Salmon. 5 Si Salmon yang amani Boos. Yang ina ni Boos si Rahab. Si Boosyang ama ni Obed. Yang ina ni Obed siRuth. Si Obed yang ama ni Jese. 6 Si Jeseyang ama ni Dabid na ari.

Si Dabid yang ama ni Solomon. Yangina ni Solomon asawa ni Urias, yaagaw niDabid. 7 Si Solomon yang ama ni Roboam.Si Roboamyang amani Abias. Si Abias yangama ni Asa. 8 Si Asa yang ama ni Josapat. SiJosapat yang ama ni Joram. Si Joram yangama ni Osias. 9 Si Osias yang ama ni Jotam.Si Jotam yang ama ni Akas. Si Akas yangama ni Esekias. 10 Si Esekias yang ama niManases. Si Manases yang ama ni Amon.Si Amon yang ama ni Josias. 11 Si Josiasyang ama ni Jekonias aw yang lomon naanna kausgan. Nang timpo ni Jekonias ngaonna timpo yang pagdara sang manga Judiona biyag adto sang maawat na banwa, agBabilonia.

12 Nang adto ra silan Babilonia, ya-mawtaw yang anak ni Jekonias na siSalatiel. Si Salatiel yang ama ni Sorobabel.13Si Sorobabel yang ama ni Abiud. Si Abiudyang ama ni Eliakim. Si Eliakim yang amani Asor. 14 Si Asor yang ama ni Sadok. SiSadok yang amani Akim. Si Akimyang amani Eliud. 15 Si Eliud yang ama ni Eleasar. SiEleasar yang ama ni Matan. Si Matan yangama ni Jakob. 16 Si Jakob yang ama ni Jose

na bana ni Maria. Si Maria yang yanganakkang Jesus na pyagangaranan ni Kristo napinili nang Dios na magaari.

17 Pagpono kang Abraham asta agkangDabid, samporo aw opat na ka sompaw.Kayan pagpono kang Dabid asta sang pag-biyag sang manga Judio adto Babilonia,arag samporo aw opat na ka sompaw.Kayan pagpono oman disaan asta sangpagkawtawni Jesu Kristo, samporo awopatoman na ka sompaw.

Yang Pagkawtaw ni Jesus(Lukas 2:1-7)

18 Maynini yang pagkawtaw ni JesuKristo. Tawas pa si Maria ni Jose, wa pasilan magaipid kyatigaman da ni Maria napyagabayaan yaan nang Balaan na Espir-ito na yadayon yaan mabdus nang wayusug. 19 Si Jose yangagad sang balaod niMoises, wakaw di da garo yaan manga-sawa kang Maria kay dumdum naan aonusug ni Maria. Awgaid gadumdum siJose na di naan apakatigam sang kaday-gan yang yamapagguna kang Maria kaydaw kainaan. 20 Kaba gaungudungud yaandawmonnono yani, yapakita kanaan asangkanaan tagaynup yang tagalangit na sog-wanun nang Dios na yagalaong, “Ikaw, kayJose na sompawni Dabid, ayawmagdowad-owa pagpangasawa kang Maria kay pag-baya nang Balaan na Espirito na yadayonyaan mabdus nang way usug. 21Manganakyaan nang usug, pagangaranan mo yaanni Jesus kay yaan yang magalingat sangsara nangmanga otawnamasarig kanaan.”Yaan yang pyagalaong nang tagalangitkang Jose.

22 Nang yapagguna da yaan kang Maria,yaan yang pagkatoman nang pyagalaongnang Dios na byabatok kadini nangpropeta, laong, 23 “Aon daraga na madayonmabdus nang way usug. Manganakyaan nang usug, pagangaranan yaan niEmanuel.” Yang kaorogan nang Emanuel,yang Dios aani kanatu.

24 Pagkagimata ni Jose, magbangon,kayan pyangagdan naan yang pyagasogokanaan nang tagalangit na sogwanun nangDios. Pyangasawa ra naan si Maria. 25Toyowa silan magaipid matag kyawtawan siMaria. Pagkawtaw nang isu naan, usug,

Mateo 2:1 2 Mateo 2:18kayan pyagngaranan ni Jose yang isu niJesus.

2Yang manga Otaw na Yadatung sikun

Digsilatan1 Kaba gaari si Herodes sang banwa

na Judea, yamawtaw si Jesus asang bar-rio na Betlehem na sakop nang Judea.Nang isuisu pa si Jesus, aon manga otawna sikun digsilatan na matigam tomanawsang manga bitoon. Yaan na manga otawyadatung asang syodad na Jerusalem nasakop nang Judea. 2 Yanagosip silan sangmaguya dig Jerusalem, laong, “Wain yangisu na yamawtaw na magaari sang mangaJudio? Kikita nami digsilatan yang bitoonna toosanan sang kanaan pagkawtaw. Ma-gataod kami kanaan, wakaw yakani kamikanaan.” 3 Yamasamok si Herodes na aridisaan na banwa pagdungug saan na ba-tok. Kariko nang taga Jerusalem arag ya-masamok. 4 Pyapagtipon ni Herodes yangkariko nang pangoro nang manga Judio namanga magampoway aw yang kariko nangkanilan magindoway sang balaod. Kayanyagosip si Herodes kanilan, laong, “Diinmawtaw yang isu na pyagangaranan niKristo na magaari kono?” 5 Yimibak silan,laong, “Yatigam kami na amawtaw yaandig Betlehem na sakop nang Judea kayyamabasa nami yang syosolat kadini nangpropeta nang Dios, laong, 6 ‘Kamo na tagaBetlehem na sakop nang Judea, amaimokamo dungganun asang manga pangoroag Judea kay dig Betlehem mawtaw yangamaimo pangoro nang kanak sakop nasompaw ni Israel.’ ”

7 Pagdungug ni Herodes saan,paibarawun naan agkanaan yang tagasi-latan. Pagdatung nilan, osipin naan nangsilanay da, laong, “Akano mayo ikitaayang bitoon?” 8 Pagdungug ni Herodessang kanilan ibak, sogoon silan naan adtoBetlehem, laong, “Panallos da kamo adtoBetlehem. Anapa mayo dato yang isu.Aw kitaun da mayo, paglaongan mayokanak, kay arag ak magataod kanaan,makadto ak kanaan.” 9-10 Pagdungugnilan sang sogo ni Herodes, manaw silan.Yanaguma silan na kikita nilan oman yangbitoon na kikita nilan nang aadto pa silanapit silatan. Yaalladan silan naan na

bitoon. Kayan pagkatupad naan na bitoonsang pyagauyaan nang isu, magtangku.11 Pagsurud nilan sang baray, kitaun nilanyang isu aw yang kanaan ina na si Maria.Yaparabay silan lomood na yamatobangsang isu. Kayan yakad nilan yang kanilandara na aatag kang Jesus. Yatagan nilansi Jesus nang borawan aw yang mangamangkaballo na pyagangaranan nanginsenso aw mira.

12 Kayan yomori silan agkanilan. Wada aagi agkang Herodes. Yagarili la kaypyapagtagaynup silan nang Dios, laongnang tagaynup, “Di dakman kamo magagiagkang Herodes.”

Yang Pagparagoy adto Egipto13 Pagkariyos nang tagasilatan, yang

tagalangit na sogwanun nang Dios ya-pakita oman kang Jose disang kanaantagaynup, laong, “Pagmata, kay Jose,panaw kamo si Maria, daraa yang isu.Paragoy kamo dini, singadto kamo Egipto,kay anapun ni Herodes yang isu naapatayun. Dato ra naa kamo paguya kinabadi ko kamo paoriin.” 14 Pagkagimata niJose, manaw silan nang gabi, dyadarayang isu adto sang maawat na banwa, agEgipto. 15 Kaba boi pa si Herodes, aadtosilan magauya Egipto. Yang pagkadtonilan Egipto, yaan yang pagkatomannang pyapaglaong kadini nang Dios sangpropeta, laong, “Yang kanak anak na aadtoEgipto tyatawag ko na antak da mori.”

Pyamatay yang manga Isu na Usug16 Pagkatigam ni Herodes na wa da aagi

agkanaan yang tagasilatan, madaman yaanlaban. Syosogo naan yang kanaan mangasogwanun adto Betlehem aw adto sangmakilibot naan na banwa. Pyapapataynaan kanilan yang kariko nang mangaysuna usug na aon day dowang ka toig yangidad, aw yang wa pa asaot nang dowang katoig, arag apatayun. Dungan kikita nangtagasilatan yang bitoon, aon day dowangka toig, wakaw pyapapatay ni Herodesyang kariko nang manga isu na mangadowang ka toig yang idad antak kaupudmatay si Jesus. 17 Yamaitabo sang mangaina nang manga isu na pyamatay yangsyosolat ni Jeremias na pyapasolat nangDios kadini na yagalaong, 18 “Aon tanog nadyudungug dig Rama, dyaraw, pyagmatay,

Mateo 2:19 3 Mateo 3:13kay si Rakel yagaurug sang kanaan mangaisu. Yabay domaraw, di amaribad kay yangmanga isu naan yangkawara da.”

Yang Pagori sikun ag Egipto19Pagkamatay ni Herodes, yang tagalan-

git na sogwanun nang Dios yapakita disangtagaynup ni Jose dig Egipto. 20 Laong naankang Jose disang tagaynup, “Pagmata, orida kamo adto sang banwa na Israel. Ya-matay da yang manga otaw na magapataysang isu.” 21 Kayan yagbangon si Jose awpagagadan yang isu aw ina awori silan adtosang banwa na Israel.

22 Pagdatung nilan sang banwa na Is-rael, dumungug si Jose na si Arkelao yangyakaballin sang kanaan ama magari sangmanga Judio dig Judea. Yamalluk si Jose,wa makakadto. Pyapakatigam yaan asangkanaan tagaynup na dato silan komadtosang banwa na Galilea. 23 Kayan kyomadtosilan aw paguya asang barrio na Nasaretna sakop nang Galilea. Yang paguya nilanag Nasaret, yaan yang pagkatoman nangpyapaglaong nang Dios kadini sang mangapropeta na yagalaong, “Pagangaranan siJesus nang taga Nasaret.”

3Yang Pagbabatokon ni Juan na Mag-

bawtismoway(Markos 1:1-8; Lukas 3:1-18; Juan 1:19-28)

1 Paglabay nang pilang ka toig, do-matung si Juan na Magbawtismoway nagababatokon sang manga otaw na yakadtokanaan disang banwa na way maguya agJudea. 2 Laong ni Juan, “Ayawi la mayoyang batasan mayo na maat nang Dios,kay yang Dios na aglangit, bay magarikanatu.” 3 Si Juan yang byabatok kadini niIsaias na propeta nang Dios, laong, “Aonotaw disang banwa na way maguya namagalaong sang manga otaw na makadtokanaan, ‘Pangandam kamo kay madatungyang Ginoo na makagagaom, dadyawamayo yang agiin naan.’ ”

4 Si Juan, yaan yang pyandagom naanyang yabul na bobol nang ayup na kame-lyo. Yaan yang pyanintoron naan yangparis nang baka. Yaan yang kanunun naanyang doron aw yang duga. 5 Madaig yangmanga otaw na yakadto kang Juan sikun ag

Jerusalem aw sikun sang tibook Judea awsikun sang manga banwa na dorog nangtobig na Jordan. 6 Pagbatok nilan sangkanilan manga imo na ayawan nilan kaymaat nangDios, bawtismowan silan ni Juandisang tobig na Jordan.

7 Pagkita ni Juan sang manga Judiona Pariseo aw manga Saduseo na yo-dorod agkanaan namagapabawtismo garo,maglaong si Juan kanilan, “Kamo na may-nang batasan nang tinanap, maski mag-apabawtismo kamo, aw di mayo ayawanyang manga imo mayo na maat nang Dios,isilotan kamo nang Dios aw domatungyaan. 8 Imowa mayo yang madyaw nangDios antak katigaman na yayawan damayoyang manga imo mayo na maat. 9 Maskisompaw kamo ni Abraham, ayaw kamomagdumdum na dili kamo adamanan nangDios sang imo mayo na maat. Kay yan-ing manga bato disini, aw gosto nangDios imoon manga sompaw ni Abraham,amangkaimo. 10 Yani yang pananglitan kokamayo antak kamo matigam sang imoonnang Dios kamayo. Maynang pagpotisang atsa pilaun yang kaoy, maynaan yangpagokom nang Dios kamayo. Maski nanana kaoy na wa obonga nang madyaw, ip-ilaun kayan yontog sang atoron.” May-naan yang pagindo ni Juan sang mangaotaw. 11 Yabay magindo si Juan, laong,“Tobig yang pyagabawtismo ko kamayo.Yaan yang toosanan sang pagayaw mayosang kamayo maat na batasan. Toyoyang masapit kanak domatung, yaan yangpagabawtismo naan kamayo yang Balaanna Espirito aw atoron. Dakora yang kanaankatungud labaw pa sang kanak katungud,wakaw di ak makagayon kanaan aw imoonak allang naan na magadara sang kanaansapatos kay laban ako obos kanaan. 12 Awdomatung yaan, otobokon naan yang yan-gagad kanaan aw toboka yang wa manga-gad kanaan. Maynang yagtaap yaan sangomay, titipud naan yang imgas aw dayawanaan asang pool. Yang tipig obogsok naanadto sang atoron. Yaan na atoron dimagkamatay.”

Byabawtismowan si Jesus(Markos 1:9-11; Lukas 3:21-22)

13 Pagpanaw ni Jesus sang banwa naGalilea, tumugbung yaan agtobig na

Mateo 3:14 4 Mateo 4:16pyagangaranan nang Jordan kay ma-gapabawtismo yaan kang Juan. 14 Digaro si Juan magabawtismo kang Jesus.Laong ni Juan kang Jesus, “Nanga samagapabawtismo kaw kanak na ako sagaro yang magapabawtismo kanmo?”15 Yimibak si Jesus, laong, “Yani yangmadyaw imoon adoon, kay antak kitamakatoman sang kariko nang sogo nangDios kay matarong yaan na imo.” Kayanbyawtismowan ni Juan si Jesus.

16 Kyakabawtismowan si Jesus, yamang-gin yaan sang tobig. Kayan kyaowan-gan yang langit aw kitaa ni Jesus yangBalaan na Espirito na Dios na yukun-sad agkanaan, maynang pagkunsad nangsalampati. 17 Kayan yaparabay magsorityangDios diglangit na yagalaong adto kangJesus, “Ikaw yang bogtong na Anak ko nalaban ko karugunan. Kariko nang mangaimo mo arag madyaw ko.”

4Titigi si Jesus dawMangagad daw Dili sang

Sogo ni Satanas(Markos 1:12-13; Lukas 4:1-13)

1 Kayan pyagagad nang Espirito nangDios si Jesus adto sang banwa na waymaguya kay antak yaan dato tigiin ni Sa-tanas daw mangagad yaan daw dili sangsogo ni Satanas. 2Wa akaan si Jesus surudnang kapatan na allaw aw kapatan na gabi,kayan yagutum yaan laban. 3 Dyodorodanni Satanas si Jesus. Titigi naan dawmagaganaan yaan antak domapa kanaan. Laongni Satanas, “Kay Jesus, kay ikaw kono yanganak nang Dios, imowa paan yaning bato.”4 Yimibak si Jesus, laong, “Syolat da yangpyagalaong nang Dios na yang kariko nangpyagalaong naan makaboi sang otaw, bukugaid nang makaan yang makaboi.” 5Kayankay wa adaug si Satanas, yoman naan siJesus tigiin. Pyagaagad naan si Jesus adtosang dagdagu na templo asang syodad naJerusalem. 6 Pagdatung nilan sang kakag-wasan nang templo, yagalaong si Satanaskang Jesus, “Kay ikaw kono yang anak nangDios, logpat adto darum. Maski molog-pat kaw, di kaw ukudurun, kay syolat dayang saad nang Dios na apatagapan kawnang Dios sang kanaan manga sogwanun

na tagalangit. Asakgawun kaw nilan an-tak yang siki mo di kumurug sang bato.”7 Yimibak si Jesus kang Satanas, laong, “Diak mologpat, dili ko itigiin yang Dios, kayarag syolat da yang pyagalaong nang Diosna ayaw pagtigiya yang Dios na kanmo Gi-noo na antak mo katigaman dawmatomanyang syasaad naan daw dili.”

8 Kayan yoman pagagad ni Satanas siJesus adto sang laban makagwas na bu-tay. Pyapakita naan kang Jesus yang karikonang kasakopan nang manga ari sang ti-book donya, aw yang kanilan gaom awdungug, yabos pakita kang Jesus. 9 Kayanyaglaong si Satanas kang Jesus, “Karikonini aatag ko kanmo aw lomood kaw kanakaw simba kanak.” 10 Yimibak si Jesus,laong, “Panaw, kay Satanas, dili ako mag-aimo saan kay syolat da yang pyagalaongnang Dios na yaan gaid yang simbaa yangDios na kanmo Ginoo, yaan gaid yang pan-gagadi.”

11 Kayan pyanawan yaan ni Satanaskayan dyomatung yang tagalangit namanga sogwanun nang Dios na yatabangkang Jesus.

Yagapono si Jesus sang kanaan Pag-pangindo ag Galilea

(Markos 1:14-15; Lukas 4:14-15)12 Pagdungug ni Jesus na pipiriso si Juan

na Magbawtismoway, mori yaan asangkanaan banwa na Nasaret, sakop nangGalilea. 13 Kasikun disaan simingadtoyaan Kapernaum aw paguya disaan nabanwa na asang dorog nang dagat disangGalilea, pagurangan nang Sabulon aw Nep-tali. 14 Yisingadto si Jesus saan na banwaantak matoman yang pyagalaong nangpropeta na si Isaias na yagalaong,

15 “Yang taga Sabulon aw taga Neptaliyanaguya asang dorog nang dagat, apitsallupan nang tobig na Jordan ag Galilea.Aon buku nang manga Judio na arag asaanmagauya. 16Yangmanga otawna yanaguyadisaan wa pa ikilara sang matungtung naDios, maynang yanaguya silan asang kan-gitngitan. Yang yanaguya asang kangit-ngitan, yaan yang yangasi sang kanilanginawa yang yamalluk na amatay. Adoonkimita da silan sang pyagangaranan nangAllag. Yallagan da silan kay dyomogpo

Mateo 4:17 5 Mateo 5:12

da agkanilan yaang Allag na kanilan Gi-noo.” 17Asaanmagapono si Jesusmagindo,laong, “Ayawi la mayo yang batasan mayonamaat nang Dios, kay yang Dios na aglan-git bay magari kamayo.”

Pyagaagad ni Jesus yang Opat naMagkakaya

(Markos 1:16-20; Lukas 5:1-11)18 Kaba yapanaw si Jesus disang dorog

nang dagat ag Galilea, kikita naan si Si-mon na pyagangaranan ni Pedro aw yangmangod naan na si Andres. Yanag-pamiyara silan, kay manga magkakayasilan. 19 Yagalaong si Jesus kanilan,“Kamo, yang yagakakamang mayo yangisda. Adoon agad kamo kanak, pagaindoonta kamo daw onnoon mayo pagkamangsang manga otaw antak silan masingadikanak.” 20 Pagdungug nilan saan, ma-parabay silan dowa motawan sang kanilanmanga biyara, kayan yomagad silan ni Je-sus.

21Pagkatapos saan, omanmanaw si Jesuskayan kimita sang dowa na maglomon, siSantiago aw si Juan. Arag iyan yang kani-lan ama na si Sebedeo, yomobay kanilanmagdayaw sang manga mabakla na pokotnilan asang barangay. Kayan yaglaong siJesus kang Santiago aw kang Juan, “Agadkamo kanak.” 22 Pagdungug nilan saan,panawan nilan parabay yang kanilan amadisang barangay kayan yomagad ni Jesus.

Yagababatokon si Jesus bain sang Dios awPapagkadyawa naan yang Yamasakit

(Lukas 6:17-19)23 Yagalimpud si Jesus sang tibook

Galilea, yangindo asang kanilan pagtitipo-nan. Yagababatokon yaan sang madyawna batok bain sang pagsakop nang Diossang manga otaw. Pyapagkadyaw ni Jesusyang kariko nang yamangkasakit, maskinana na sakit nilan. 24 Yakarimpud aragyang dungug ni Jesus disang banwa naSiria na sikbit nang Galilea. Wakaw karikonang yamangkasakit pyandara agkangJesus. Yang lyoromanan nangmangkaraat,yang kyakaboyan, yang yamatay da yangsangkilid na lawas, yang manga otaw nayanagburukburuk yang byabati nang lawasarag dyadara agkang Jesus. Kariko naandoon arag yagakadyaw. 25Wakaw yamagad

ni Jesus yang madaig laban na manga otawna taga Galilea aw yang taga Judea aw yangtaga Jerusalem aw yang manga otaw namaguya asang samporong ka syodad awyang manga otaw na maguya asang dorognang tobig na Jordan.

5Pyagaindo ni Jesus yang Kanaan manga

Inindo(Lukas 6:20-49)

1 Pagkita ni Jesus sang magkadaig namanga otaw, magtokod yaan nang bu-tay. Pagkaanda naan, magingkod, kayanyandorod agkanaan yang kanaan mangainindo. 2 Pyagaindo silan ni Jesus, laong,

3 “Madi pa kamo na yatigam na yagaki-naanglan kamo sang tabang nang Dios kaykamo yang pyagasakop naan.

4 “Madi pa kamo na yamauruk tungudsang kamayo sara kay kamo yang papagu-maun nang Dios.

5 “Madi pa kamo na di magbarus nangmaat sang arag otaw, kay kamo yangmaka-pagpanmo sang syasaad nang Dios.

6 “Madi pa kamo na yaan yang dakorasang kamayo dumdum yang pagpangagadsang pagbuut nang Dios, kay kamo yangatabangan nang Dios pagimo sang gostomayo.

7 “Madi pa kamo na mallaatun sang ka-daygan kay kamo yang akallaatan nangDios.

8 “Madi pa kamo na yamarobos yang gi-nawa adto sang Dios kay kamo yang mikitasang Dios.

9 “Madi pa kamo na magoosay sangkasamok kay kamo yang pagangaranannang Dios nang manga anak naan.

10 “Madi pa kamo na dyadaugdaug nangotaw amayn yangagad kamo sang pagbuutnang Dios kay kamo yang pyagasakop nangDios.

11 “Kamo na pyagapallaongan nangotaw, kamo na dyadaugdaug nilan, kamona pyangimowan nilan sang wa mayopagagunaa tungud sang pagpangagadmayo kanak, kamo yang pyanalanginannang Dios. 12 Wakaw paguma kamo kaylaban madyaw yang barus kamayo nangDios pagdatung mayo asang paguya naanaglangit. Maynaan yang mona pa mayodomatung na manga propeta nang Dios,

Mateo 5:13 6 Mateo 5:29arag dyadaugdaug nang kadaygan namanga otaw.”

Yang Asin aw yang Allag(Markos 9:50; Lukas 14:34-35)

13 “Kamo na kanak manga inindo minkamo nang asin na yakadyaw sang nanamnang pagkaan, toyo aw kawaraan da yangasin sang kanaan kaasin di da makabarikyang nanam naan na asin. Wakaw asarabulda yaan na asin, kayan kyaguyukan nangmanga otaw kay wa day kabos.

14 “Min kamo nang allag nang suga nayamallag sang kariko nang manga otaw.Min kamo nang barrio na di amatago kayaadto sang babaw nang makagwas na bu-tay. 15 Dili magasuga yang otaw sangilawan kayan syangkoban nang lata, aw-gaid usugaan yang ilawan kayan tyong-tong antak marimpud allagan yang karikonang surud nang baray. 16 Wakaw paki-taan mayo sang manga otaw yang pagtoomayo pinaagi sang madyaw na imo mayo.Pagkita nilan sang madyaw na imo mayo,amapanumdum silan sang kamayo Ama naDios aglangit.”

Pagindo bain sang Balaod17 Yabay magindo si Jesus, laong, “Ayaw

kamo magdumdum na yakani ako na awa-raun ko yang balaod na pyapasolat nangDios kadini kang Moises, aw ayaw mayoarag pagkaundi na awaraun ko yang pya-gaindo nang manga propeta nang Dios.Awgaid yakani ako na magatoman sangkariko nang balaod ni Moises. 18 Ayawpagkaringawi yani, tinuud na kariko nangbalaod ni Moises amatoman, laban saway alabayan, maski tagbi. 19 Wakawyang di mangagad sang maski tagbi nasogo nang Dios aw pagindo sang kaday-gan antak di mangagad saan na sogo,yaan na otaw amaimo tagompuyus disangkasakopan nang Dios. Awgaid yang yan-gagad sang kariko nang pagindo nangDios kayan yagindo sang kadaygan antakmangagad sang kariko nang sogo, yaanyang labaw na otaw disang kasakopannang Dios. 20 Pagalaong ko kamayo yangmatungtung na aw yaan yang pangagdanmayo yang pagbuut nang Dios, pagasako-pon kamo nang Dios. Aw di lomabawyang kamayo madyaw na imo sang imo

nang manga Pariseo aw manga magin-doway sang balaod, di kamo pagasakoponnang Dios.”

Pagindo bain sang Kadaman21 Yabay magindo si Jesus, laong, “Dyu-

mungug da kamo sang pyagaindo sangkanatu kamonaan kadini, laong, ‘Ayawmagpatay sang arag kamo otaw. Yangmag-apatay sang arag otaw ookman na isilotan.’22Awgaid yani yang pagalaong ko kamayo,na yang maski sini na amadaman sangarag silan otaw, yaan yang ookman naisilotan. Yang magasosoritin sang sang kaotaw na antak kainaan, yaan yang ookmanna isilotan nang kanaan okom. Yang ma-gapandiyampa sang arag silan otaw, yaanyang ookman na adaraun adto sang lagaasang impirno. 23-24Aw iyan kaw sang ato-bangan nang templo, yagadara kaw nangpagaatag mo sang Dios, kayan yakaungudkaw na yakasara kaw sang arag kamo otaw,patinguna naa yang pagatag mo aw sin-gadto sang kyakasaraan mo aw papagka-dayaw kanaan. Pagkatapos mayo magka-dayaw, pagbarik da sang templo kayan pamakapagatag da kaw sang aatag mo sangDios.

25 “Aw pagsombong kaw nang sang kaotaw, parabay papagosay sinyan na otawkaba wa pa kaw adaraa adto sang ma-gookom. Kay aw adto ra kaw sangmagookom, daw kaw nang magookompagsogo sang polis na arasak kaw sangpirisowan. 26 Kayan aw makarasak da kawsang pirisowan, di kaw makarogwa aw dimo mabos kabayadan yang kariko nangapabayad kanmo nang magookom.”

Pagindo bain sang Sara nang Panagipidnang Buku nang Magasawa

27 Yabay magindo si Jesus, laong,“Dyumungug da kamo sang pyagaindosang kanatun kamonaan, laong, ‘Usug awbobay kamayo, ayaw kamo managipid awbuku kamo nang magasawa.’ 28 Awgaidyani yang pagalaong ko kamayo na yangmatanaw sang bobay kayan kyaimaannaanabay yaan na bobay, yakaimo da yaannang maat saan na bobay disang kanaanginawa. 29 Wakaw aw yang sangkilid namata mo yang kyakaponowan nang saramo, lusata aw saraburan. Madyaw pa yang

Mateo 5:30 7 Mateo 5:48sangkilid da yang mata mo sang dowayang mata mo na amasingadto kaw sanglaga asang impirno. 30 Maynaan oman,aw yang sangkilid na buktun mo yangkyakaponowan nang sara mo, otoda awsaraburan. Madyaw pa yang sangkilid dayang buktun mo sang dowa yang buktunmo na amasingadto kaw sang laga asangimpirno.”

Pagindo bain sang Panagayaw nangMaga-sawa

(Mateo 19:9; Markos 10:11-12; Lukas 16:18)31 “Pyagaindo arag kadini yani, laong,

‘Aw mayaw yang bana sang kanaan asawa,kinaanglan na amatag yaan nang solat nakarigunan na antak katoowan na silan ya-gayaw da.’ 32 Awgaid yani yang pagaindoko kamayo na aw mayaw yang bana sangkanaan asawanawamakasara pinaagi sangpapagipid sang kadaygan na usug, kayanyagbana oman sang kadaygan, yakasarayang bana kay sapono yagabana oman sangkadaygan yang kanaan asawa kay yayawannaan. Kayan yang yangasawa saang bobayna yayawan nang bana arag yakasara.”

Pagindo bain sang Pagsaad33 Yabay magindo si Jesus, laong,

“Yudungug kamo na pyagaindo sangkanatu kamonaan na yang syasaad mosang Dios tomana. 34 Awgaid yani yangpagaindo ko kamayo na aw aon pyagalaongmo na imoon mo sang arag kamo otaw,ayaw magsapa. Ayaw maglaong na aw dilimatoman yang kanak pyagalaong, akarug-bakan ak nang langit. Di pagasapa yanglangit kay yang langit pyagauyaan nangDios. 35Ayaw maglaong na aw di matomanyang kanak pyagalaong, amarugbak yanglopa na pyagaindugan ko. Arag di pagasapayang lopa kay yang lopa arag kanang Dios.Ayaw maglaong na aw di matoman yangkanak pyagalaong, amasapad yang kanatupaguya na Jerusalem. Ayaw maglaongnang maynaan kay yang Jerusalem syodadna pyagauyaan nang maturus na Ari.36 Maski yang oro mo dili pagasapa, ayawmaglaong na aw di matoman yang kanakpyagalaong, amapoti yang logay ko, kaydi kaw makaimo pagpakapoti sang logaymo. 37 Wakaw ayaw magsapa. Paglaonggaid, ‘Uu,’ aw dili, paglaong, ‘Dili.’ Kay aw

magsapa kaw, yang pagsapa mo sikun sangmaat na dumdummo.”

Pagindo bain sang Pagbarus(Lukas 6:29-30)

38 “Dyumungug da kamo sang pya-galaong na yangmakabota sangmata nangsang kawtaw abarusan yang kanaan matabotaun. Yang makarapod sang onto nangsang kawtaw abarusan yang kanaan ontolapodon. 39 Awgaid yani yang pagaindo kokamayo na ayaw magbarus sang otaw nagaimo kanmo nang maat. Aw sampakunyang apit karinto na pisngi mo, omanpasampakan yang apit kawara mo. 40 Awpagsombong kaw nang sang kawtaw naakamangun yang sang urad na dagom mo,duputa atagan kanaan yang dowang urad.41Aw lugusun kaw papagdaraun nang sangkawtaw sang kanaan dara nang sang kakilometro yang kaawat nang pagadaraan,abaya daraa adto sang dowang ka kilo-metro. 42 Aw aon mangayo kanmo, atagi.Aw aon murus kanmo, ayaw pagbaribadi.”

Yang Pagkarugun sang Kontara(Lukas 6:27-28,32-36)

43 “Dyumungug da kamo sang pya-galaong na karuguni yang kanmo amigo,yang kontara mo ayaw magkarugun.44 Awgaid kamo na kanak manga inindoyani yang pagaindo ko kamayo,” laong niJesus, “Karuguni arag yang kanmokontara,ampowan sang Dios yang yagaimo sangmaat kanmo. 45Aw yamarugun kamo sangkariko nang otaw, kamo yang matungtungnamanga anak nang kamayoAma aglangit,kay yang Dios yamarugun sang karikonang otaw. Yang Dios, pyapagonawanaan pasuganan yang pawa nang maatna otaw aw yang pawa nang madyaw naotaw. Pyapagonawa naan paoranan yangpawa nang manga otaw na yangagad sangbalaod nang Dios aw yang wa mangagad.46 Aw yaan gaid yang karugunan mo yangyamarugun kanmo, ayaw magdumdum naatagan kaw nang Dios nang madyaw nabarus kay sana sa yangmarimbong na otawyamarugun sang yamarugun kanaan. 47Awyaan gaid yang papagbarawan mo yangarag da doon kamo, di kaw abantogon nangDios, kay sana yang manga otaw na waotoo sang Dios yamarugun sang kanilanmanga amigo. 48 Awgaid kamo, karuguni

Mateo 6:1 8 Mateo 6:17-18yang kariko nang manga otaw maynangpagkarugun nang kamayo Ama aglangitsang kariko nang manga otaw.”

6Pagindo bain sang Pagatag

1 Yabay magindo si Jesus sang kanaanmanga inindo, laong, “Ayaw magimo sangmadyaw na imo disang pagkadaigan nangotaw na yaan yang udumdumun mayoyang abantogon kamo nang arag kamootaw. Aw yaan yang dumdumun mo, waymadyaw na abarus kanmo nang kanmoAma na Dios na aglangit.

2 “Wakaw aw matag kaw sang mangapobre, ayaw pagpakita sang kadaygan naantak kaw bantogon na gaatag kaw. Ayawmaggaon nang manga otaw na asang babagaid yang pagtoo, kay aw gaatag silan,gapakitakita sang kadaygan disang pagti-tiponan ta aw disang daran antak silanbantogon. Pagalaong ko kanmo na waymadyaw na abarus kanilan nang Dios, kayyang pagbantog kanilan nang manga otawyaan gaid yang barus kanilan. 3 Ikaw, awmatag kaw sang manga pobre ayaw pag-pakatigaman sang kadaygan, maski lomonmo. 4 Aw di kaw mapakita sang kadaygansang pagatagmo, yang kanmo Ama na Diosna yagatanaw kanmo, yaan yang mabaruskanmo nang madyaw.”

Pagindo bain sang Pagampo(Lukas 11:2-4)

5 “Aw magampo kaw, ayaw maggaonnang manga otaw na asang baba gaid yangpagtoo. Kay gosto nilan na magaindugna magaampo disang pagtitiponan ta awdisang daran antak kitaun nang mangaotaw. Pagalaong ko kanmo nawaymadyawna abarus kanilan nang Dios kay yang pag-bantog kanilannangmanga otawyaan gaidyang barus kanilan. 6 Awgaid ikaw, awmagampo kaw sang Ama na Dios na dipagkitaun, pagampo nang saydamo, kayanyang kanmo Ama na Dios na yagatanawkanmo mabarus kanmo nang madyaw.

7 “Aw magampo kamo, ayaw pagbarik-barika yang kanmo sorit maynang iimonang manga otaw na isimba sang kanilandiosdios. Dumdum nilan na aw maabayang kanilan pagampo, paninggan silan.

8 Ayaw kamo maggaon nilan kay yang ka-mayo Ama na Dios dadaan yatigam da sangyakaukud kamayo nang wa pa kamo man-gayo kanaan.”

9 Laong ni Jesus, “Pagaindoon ta kamosang pagampo mayo sang Dios. Aw mag-ampo kamo, maynini yang paglaonganmayo:

“ ‘Ama nami na aglangit, gosto nami naabay kaw taodon nang kariko nang otaw,labaw pa sang kariko. 10Gosto nami nama-datung da yang allawna ikawyangmagaarida kanami. Gosto nami na amatoman danami yang kanmo pagbuut kanami asiningdonya, mayn aglangit na yabay pangagdanyang kanmo pagbuut. 11 Atagi kami nangkanami pagkaan allawallaw. 12 Pasaylowakami sang kanami manga sara maynangkanami pagpasaylo sang yakasara kanami.13 Paawata kami sang pagsoray ni Satanas,tabangi kami antak di kami daugun naan.’

“Maynaan,” laong ni Jesus, “yangpagampo mayo sang Dios.” 14Kayan yabaysi Jesus magindo, laong, “Aw pasayloonmo yang yakasara kanmo, apasayloon kawarag nang kanmo Ama aglangit. 15 Awgaidaw di kaw magpasaylo sang yakasarakanmo, di kaw arag apasayloon nangkanmo Ama aglangit sang kanmo sara.”

Pagindo bain sang Pagdili sang Pagkaan naAbay Magampo

16 “Kamo, aw magdili kamo sangpagkaan na abay magampo sang Dios,ayaw kamo magpaguman. Ayaw kamomaggaon nang manga otaw na asangbaba gaid yang pagtoo kay kyakagumanansilan na yagadili sang pagkaan na yabaymagampo. Pagalaong ko kamayo na waymadyaw na abarus kanilan nang Dios kayyang pagbantog kanilan nang manga otawyaan gaid yang barus kanilan. 17-18 Kamo,aw magdili kamo sang pagkaan kay abaymagampo, pagporamos aw sowata yanglogay mayo antak dili katigaman nangkadaygan na yagadili kamo sang pagkaan.Yaan gaid yang yatigam yang kanmo Amana Dios na di pagkitaun. Yang Dios nayagatanaw sang iimo mo maski sayda mo,yaan yang mabarus kanmo nang madyaw.”

Yang Madyaw na Barus Aglangit(Lukas 12:33-34)

Mateo 6:19 9 Mateo 7:419 Yabay magindo si Jesus, laong, “Ayaw

magtipon ani sang donya sang madaig napyanmowan na yaan yang akatibosan nangkanmodumdum, kay pyagakaan yaannanganay aw kutkuta nang kararing. Yangbaray mo na dayawanan amarasak nangmatakaw kayan tyakaw yang dyayaw mo.20 Ikaw, pagimo sang madyaw nang Dios,kay yang abarus kanmo aglangit nang Diosway mukutkut na anay, way kararing, waymatakaw na makarasak na mangindakaw.21Wakaw yaan yang dumduma yang baruskanmo nang Dios na dyadayaw aglangit,kay maski wain yang dyayaw mo aadto rayang dumdummo.”

Yang Allag nang Ilawan Digkanmo(Lukas 11:34-36)

22 “Yang kanmo mata maynang ilawanna yakabataw digkanmo. Aw matinaban-gun kaw sang kadaygan, maynang gimaal-lagan laban yang ilawan digkanmo. 23Toyoaw maitong kaw, maynang way allag nangilawan digkanmo. Wakaw aw wa day allagnang ilawan digkanmo, laban sa mangitn-git da.”

Yang Dios aw yang Sapi(Lukas 16:13; 12:22-31)

24“Way allang na dowa yangmangallangkanaan, kay aw dowa yang mangallangkanaan, akabuutan naan yang isa, kayanyang isa dili, pangagdan naan yang isa,kayan yang isa dili. Yakagaon saan, awyaan yang dakora nang dumdum mo yangsapi, buku nang dakora sang dumdum moyang Dios. 25Wakaw pagalaong ko kamayo,ayaw da kamo magkaundug na magalaongkamo, ‘Nanamallaw yang akaanun ta, nanamallaw yang inumun ta, nanang makaboikanatu?’ Ayaw da kamo magkaundugdaw diin kamo sang pandagomon mayo.Sana sa yang lawas mayo aw yang kinaboimayo, yaatag nang Dios, aw di pa mo sayang akaanun mayo aw yang pandagomonmayo. 26 Dumduma mayo yang langgamna gamalayoglayog, wa mananum, wa ma-gagani aw wa magaakot adto sang pool.Yamaboi kay yabay nang kamayo Ama naDios pakaanun. Yang karugun nang Dioskamayo labaw sang karugun naan sangmanga langgam, wakaw ayaw da kamo

magkaundug. 27 Di akasogpatan yang ka-mayo omol tungud sang kaundug mayo naosogpatan garo mayo.

28 “Nanga yamaundug kamo daw diinkamo sang dagom? Dumduma mayo yangmanga bolak, yotorin, wa magagawbukaw wa magaimo sang manga batuknilan na mangkadyaw. 29 Si Solomonna ari, sang kanaan kadato na mangamangkadyaw yang dagom, wa makagaonyang kanaan dagom sang kadyaw nangmanga bolak. 30 Sana yang sagbut napyagalabon aw sonoga yatagan nangDios nang mangkadyaw na batuk, awdi pa mo sa kamo, atagan kamo nangpandagomon mayo. Tagbi agaw yangkamayo pagkanarig sang Dios. 31 Ayaw dakamo magkaundug daw nanang akaanunmayo, daw nanang pandagomon mayo.32 Yang yakaukud yang yakaundug sangmanga otaw na wa akanarig sang Dios.Magkain mayo, pataan da yatigam yangAma mayo aglangit sang yakaukud ka-mayo. 33 Awgaid magkain mayo, yaanyang parabiya mayo yang pagpasakopsang Dios aw yang pagpangagad sangkanaan pagbuut. Kayan atagan kawnaan nang kariko nang yakaukud kanmo.34 Ayaw magkaundug adoon daw nanangmadatung kanmo nang maori na allaw kayagaw da mo yaan atobangun aw domatungda yaan kanmo. Yaan yang atobanga yangadoon na allaw.”

7Pagindo bain sang Pagsaway(Lukas 6:37-38,41-42)

1 Yabay magindo si Jesus sang kanaanmanga inindo, laong, “Ayaw magsawaysang kadaygan antak di kaw okman nangDios. 2 Kay daw monnonong pagsawaymo sang kadaygan, maynaan oman yangabarus kanmo nang Dios. Daw nanangiimo mo sang kadaygan maynaan omanyang abarus kanmo nang Dios. 3 Ikaw nayabay magsaway sang arag da kamo doon,nanga syasaway mo yaan sang kanaansara na maynang tatagbi na dagutdagutna yakarasak sang kanaan mata? Naikaw, aon dagdagu na sara na wa moakatigami namaynang batang na yakatam-pung sang mata mo. 4 Kayan yutugum pa

Mateo 7:5 10 Mateo 7:22kawmaglaong, ‘Ilingatun ko yang dagut nayakarasak sang mata mo,’ sari ikaw, aonbatang disang kanmo mata. 5 Ikaw, yotoyokaw gaid. Onaa lingata yang batang disangkanmo mata, kayan mikita da kaw nangmadyaw, kayan makaringat da kaw sangdagut na yakarasak sangmata nang kanmoinagad.”

6 Yabay magindo si Jesus, laong, “Yangmanga otaw na asang baba gaid yang pag-too, di mo paglaong kanilan yang labanmadyawnapagindonangDios kay dili silanmagtangkap. Sana okontaraun kaw nilanmaynang ido na omogdang kanmo. Yaka-gaon arag silan nang baboy na aw butangmo asang atobangan nilan yang borawan,agaid nilan guyukun.”

Pangayo, Paganap, Pagpabati(Lukas 11:9-13)

7 “Abay kamo pangayo sang Dios, aatagnaan kamayo ayn nang ayoon mayo. Abaykamo paganap, apakita nang Dios kamayoyang kariko nang anapun mayo. Pagpa-bati disang tatakup, owangan nang Dios,kayan pyasurud kaw naan. 8 Kay karikonang yabay mangayo sang Dios, yatagannaan. Kariko nang yabay maganap, pya-pakita nang Dios kanilan yang yaanap ni-lan. Kariko nang yabay magpabati sangtatakup, pyapasurud nang Dios.

9 “Kamo na manga ama, aw ayowankamo nang manga isu mayo nang paan,nanang aatag mo, bato? Di sa. Yaanyang aatag mo yang yaayo naan. 10 Aynnang yaayo naan, yaan yang aatag mo.Aw mangayo nang isda yang anak mo, dimo yaan atagan nang tinanap. 11 Sanakamo na yakasara, yatigam kamo matagnang mangkadyaw na pagatag sang ka-mayomanga anak. Aw di pamo sa yang ka-mayo Ama diglangit, na podomangkadyawyang pagaatag naan sang yangayo kanaan.

12“Yang gostomona imoon kanmonangkadaygan, yaan yang imowa kanilan. Yaanyang matungtung na pagpangagad sangmanga balaod na pyagaindo ni Moises.Yaan arag yang pyagaindo nang mangapropeta nang Dios kadini.”

Yang Mapiyut na Tatakpan(Lukas 13:24)

13 “Yaan yang agiya mayo yang mapiyutna tatakpan padurug adto sang kasakopannang Dios. Kay aw magi kaw nangmarowag na tatakpan adto sang daran nabuku nang marisud agiin, madatung kawsang pandatnganan na impirno na makas-apad kanmo. Madaig yang yamagi dis-aan na daran padurug adto sang impirno.14 Yang amagi nang mapiyut na tatakpanadto sang daran na marisud agiin, yaanyangmadatung sang kasakopan nang Dios.Tagbi da yang yamagi saan na daran.”

Akatigaman yang Kaoy Pinaagi sangkanaan Bonga

(Lukas 6:43-44)15 “Managkido kamo daw kamo maka-

too sang mangkagaro na magindowayna yagasiling nang propeta nang Dios,waingkawng yakapagkaraat sang mangaotaw yang kanilan pagindo na buku nangmatungtung, mayn silan nang laag na idona gapatay sang manga ayup na karnero.16 Pagkita mayo sang manga imo nilan,mikilara kamo na silan mangkagaro namagindoway. Maynang pagkilara mayosang manga kaoy, aw tanawun mayoyang bonga, akatigaman mayo yang kaoy.Pananglitan, yang kogon di mobonga nangomay. Yang banag di mobonga nangpagkaanun na bonga. 17-18 Yang madyawna kaoy yobonga nang madyaw na bonga,dili mobonga nang maat. Yang maat nakaoy yobonga nang maat na bonga, dilimobonga nang madyaw. 19 Yang kaoy nawa obonga nang madyaw na bonga, pipilakayan pyangotod aw saraburan adto sangatoron. 20 Maynaan yang mangkagaro namagindoway, aw kitaunmayo yang kanilanmaat na batasan, matigam kamo na maatyang kanilan pagindo.”

Wara Ako Ikilara Kamayo(Lukas 13:25-27)

21Yabay magindo si Jesus, laong, “Maskiyabay yang otaw maglaong, ‘Si Jesus yangkanak Ginoo,’ aw di yaan mangagad sangpagbuut nang kanakAmadiglangit, di yaanmakasurud sang kasakopan nang Dios.Yaan gaid yang amasakop nang Dios yangyangagad sang kanaan pagbuut. 22 Aw do-matung yang allaw na pagaokom da nang

Mateo 7:23 11 Mateo 8:11Dios sang manga otaw, madaig yang mag-alaong kanak, ‘Kay Ginoo, ingaranan namiyang kanmo aran nang paggogod namisang amapagguna nang maori na mangaallaw, pyaparogwa nami yang mangkaraatna yarasak sang manga otaw, madaig yangdagdagu na imo nami na kaburungbu-rungan, kay ingaranan nami yang kanmoaran na aon gaom nang pagimo nami sinikariko.’ 23 Awgaid magalaong ak kanilan,‘Maski gaimo kamo saan, wa ta kamo ik-ilaraa. Dadaan kamo buku nang kanak.Panaw kamo adto na makasasara.’ ”

Yang Dowang ka Otaw na Yagaimo sangBaray

(Lukas 6:47-49)24Yabay si Jesusmagindo kanilan, laong,

“Kariko nang yaningug sining pagindo kokayan yangagad, maynang ungudan naotaw na gabaray na syasangkob naan sangdagdagu na bato yang baray. 25 Yomorannang dagdagu, kayan yomaa yang to-big, kayan dyagmusan nang samut yaanna baray. Awgaid wa akatangkug, kaysyasangkob sang bato. 26 Awgaid karikonang yudungug sining pagindo ko kayanwa mangagad, maynang sangu na otawna gabaray disang mayamuk na lopa.27 Yomoran nang dagdagu kayan yomaa,kayan dyagmusan nang samut yaan nabaray. Yaparabay matowad aw kasapad.”

Yagadan nang Gaom nang Dios yangPagindo ni Jesus

28 Yaan yang pagindo ni Jesus dis-aan. Yangmagkadaig na yanagkatipon dis-aan yamangkaburungburung na yudungugsang pagindo naan. 29Buku nangmaynangpagindo nang kanilan magindoway sangbalaod yang pagindo ni Jesus, kay yangkanaan pagindo yagadan nang gaom nangDios.

8Pyapagkadyaw ni Jesus yang Laro na Sanla

nang sang ka Otaw(Markos 1:40-45; Lukas 5:12-16)

1 Pagtobang ni Jesus agbaba, magadyang magkadaig na otaw. 2 Aon otawna laroon nang sanla. Laban mannaponyaan na laro. Yodorod yaan kang Je-sus kayan lyomood asang atobangan naan,laong, “Kay Ginoo, aw imoon mo, yatigam

ako na makapagkadyaw kaw sang kanaklawas.” 3Kayan pyoti ni Jesus yang otaw nasanlaun, kayan yaglaong si Jesus kanaan,“Gosto ko imoon yaan. Pagkadyaw da sangsakit mo.” Pagsorit ni Jesus, maparabayyaan magkadyaw. 4 Kayan pyaglaong yaanni Jesus, “Ayaw naa magpakatigam sangkadaygan sang pagkadyaw mo. Singadtosang magampoway antak kitaun naan nawa day sakit mo. Pagdara nang pagatagmokay yaan yang sogo ni Moises kadini sangotaw na kyablongan da sang kanaan sakit,aw antak katigaman da nang manga otawna ikaw yagkadyaw da.”

Pyapagkadyaw ni Jesus yang Sogwanunnang Kapitan

(Lukas 7:1-10)5 Pagkatapos disaan, komadto si Jesus

sang barrio na Kapernaum. Yadatungyaan, yodorod agkanaan yang kapitannang sondaro na buku nang Judio. Sanggatos yang sakop naan na manga son-daro. 6 Yagapakallaat yaan kang Jesus,laong, “Kay Ginoo, asang kanak barayyang kanak sogwanun, yamasakit, yamatayyang sang otod na lawas, laban kyukudul.”7 Laong ni Jesus, “Akadtowan ko yaan,apapagkadyawun ko.” 8 Yimibak yangkapitan kang Jesus, laong, “Kay Ginoo,labaw pa kaw kanak, ayaw da magtillasayadto kanami. Maski di kaw komadtosang kanak baray, ikaw yang aon gaomna magaid kaw dini maglaong, ‘Yagkadyawda yang kanmo sogwanun,’ kayan maga-kadyaw da yaan dato. 9 Min ko. Yanga-gad ak sang kanak pangoro. Arag yan-gagad kanak yang kanak manga sakop nasondaro. Aw sogoon ko yang isa, laong,‘Panaw,’ mapanaw yaan. Aw tawagun koyang isa, laong, ‘Adi kaw,’ modorod yaanani kanak. Aw sogoon ko yang kanakallang, laong, ‘Yani yang imowa,’ yaanyang imoon naan. Maynaan ikaw. Awpaglaongon mo ‘Pagkadyaw,’ maparabayyaan magkadyaw.” 10 Yamapamoragkatyang mata ni Jesus pagdungug naan sangsorit nang kapitan. Yagalaong yaan sangmanga otaw na yamagadagad kanaan,“Maski digkanatu na taga Israel, way kikitako na yamanarig kanak namaynang pagka-narig nining kapitan na buku nang tagaIsrael. 11 Paningug kamo sining pagalaong

Mateo 8:12 12 Mateo 8:29ko. Madaig na manga otaw na bukunang Judio na sikun sang karowagan nangdonyana pagasakoponnangDios diglangit.Mapagsaro silan komaan diglangit kangAbraham aw kang Isaak aw kang Jakob namanga Judio. 12Awgaid maski manga som-paw kamo ni Abraham, madaig digkamayoyang di da makarasak sang kasakopannang Dios na yaandam naan kamayo, aw-gaid oontog kamo asang kangitngitan namaawat sang paguya nang Dios. Abaymanagtiyao dato, abay managoyagut yangonto mayo kay laban kamo akasakitan.”13 Kayan yaglaong si Jesus sang kapitan,“Unug da. Daw nanang tyotoowan mona amaimo ko kanmo, yaan yang imoonko.” Paglaong ni Jesus saan, yaparabaymagkadyaw yang sogwanun nang kapitan.

Pyapagkadyaw ni Jesus yang Madaig namanga Otaw na Yamasakit

(Markos 1:29-34; Lukas 4:38-41)14Kayan kyomadto si Jesus sang baray ni

Pedro. Kikita naan yang ogangan ni Pedrona bobay, yagakorang kay yamasakit, labanmapaso yang kanaan lawas. 15 Pagpoti niJesus sang tollo naan, magkadyaw yaan,kayan yagbangon aw tayoda naan si Jesus.

16 Pagsallup nang suga, daraun nangmanga otaw adto kang Jesus yang madaigna manga otaw na lyarasakan nangmangkaraat. Pyaparogwa ni Jesus yangmangkaraat. Pagdungug nangmangkaraatsang sorit ni Jesus, mallogwa. Aragpyapagkadyaw naan yang kariko nangyamangkasakit. 17 Yaning manga imo niJesus, yaan yang pagtoman sang syosolatkadini ni Isaias na propeta nang Diosna yagalaong, “Yang kanatu manga sakitkyakamang naan.”

Madaig Garo na manga Otaw yang GostoAmagad kang Jesus

(Lukas 9:57-62)18 Pagkita ni Jesus na laban da madaig

yang otaw na yanagkoro digkanaan,maglaong yaan sang manga inindo naan,“Mataripag kita agdipag nining dagat.”19 Nang wa pa silan makataripag, aonmagindoway sang balaod ni Moises na ya-galaong kang Jesus, “Kay Ginoo, maski diinkaw abay ak magagadagad.” 20 Yimibaksi Jesus kanaan, laong, “Madyaw pa yang

milu, aon kanilan lokwanan; madyawpa yang langgam, aon kanilan aponan.Toyo ako na gyugual nang anak nangotaw, way kanak matagan paguya. Aynnang adatungan ko nang gabi, asaan dakmakakorang. Anda, kay lagi, amagad pakaw kanak?” 21 Aon oman isa na inindoni Jesus na yagalaong kanaan, “Kay Ginoo,omori ak naa. Awmatay da si ama, amagaddak nimo.” 22 Yimibak si Jesus, laong,“Ikaw, agad da abay kanak. Ayn nang dinakun amagad yaan yang papaglubungasang yamatay.”

Syasagda ni Jesus yang Bagyo(Markos 4:35-41; Lukas 8:22-25)

23 Kayan syomakay si Jesus sangbarangay. Yamagad naan yang kanaanmanga inindo na mataripag da silannang dagat. 24 Asang barintungaan silannang dagat, sakadyap kyumurug da yanglaban dagdagu na bagyo. Kyasabawan dayang barangay nang pagmumunungun nabarud. Yamamugtuk si Jesus matorog.25 Dyodorodan yaan nang kanaan mangainindo kayan pyokaw. Yagalaong silan,“Tabangi kami, kay Ginoo, bay kitamarunud.” 26 Yimibak si Jesus, laong,“Nanga kamo yamalluk? Tagbi pa kadiyang pagsarig mayo kanak.” Pagkatigban-gon ni Jesus, magindug kayan syagda yangsamut aw yang manga barud. Lyumunungda yang bagyo, wa da magasamut, wada magabarud. Kariko arag da liminaw.27 Yamaburungburung yang yasakay.Yanagkabarawbaraw silan, laong, “Nanakadi yaan na otaw? Magsagda sang samut,wa da magasamut. Magsagda sang barud,wa da magabarud.”

Pyapagkadyaw ni Jesus yang Dowang kaOtaw na Lyarasakan nang Mangkaraat

(Markos 5:1-20; Lukas 8:26-39)28 Yadatung silan si Jesus agdipag

nang dagat, asang banwa na Gadareno.Pagawas ni Jesus sang barangay, songononyaan nang dowang ka otaw na asaanda managuya sang gikub na butanganannang patay. Lyarasakan silan nangmangkaraat na yagapabaya kanilan. Labansilan kallukanan. Wa day magagi disaanna daran kay pyagauyaan naan doon.29 Pagkita nilan kang Jesus, maparabay

Mateo 8:30 13 Mateo 9:13silan komowaaw kayan yaglaong, “Ikawna Anak nang Dios, nanang kyakaniyanmo? Arasayun da mo kadi kami sariwa pa adatung yang allaw na pagaokommo?” 30 Buku nang maawat disaan,aon magkadaig na yayup na baboy nayanagpandolyang. 31 Yagapakallaat yangmangkaraat kang Jesus, laong, “Aw parog-waun mo kami, parasaka kami sadtongmanga baboy.” 32 “Uu,” laong ni Jesus,“unug da kamo.” Kayan lyomogwa silandisang dowang ka otaw aw lasak silan sangmanga baboy. Paglasak nang mangkaraatsang manga baboy, managpandadaraganyang manga baboy adto sang pangpangaw kallog adto sang dagat, kayan yabosmarumus aw kamatay.

33 Pagkita saan nang manga magtong-goway sang baboy, mandaragan adto sangbarrio. Yagabatok silan sang kyakainan-gan nang dowang ka otaw na lyarasakannang mangkaraat aw yang kyakainangannang manga baboy. 34 Kayan kariko nangmaguya sang barrio yosongon kang Je-sus. Pagkita nilan kang Jesus,magpakallaatsilan antak manaw yaan sang kanilanbanwa.

9Pyapagkadyaw ni Jesus yang Otaw na

Yatay da yang sangkilid na Lawas(Markos 2:1-12; Lukas 5:17-26)

1 Kayan syomakay si Jesus nangbarangay na mataripag adto sang banwana pyagauyaan naan nangaon. 2 Yadatungsilan disaan, yadatung yang yanaglakatsang otaw na yamatay yang sangkilid nanglawas. Pagkita ni Jesus na yasarig silankanaan, maglaong yaan sang yamasakit,“Ayaw da magkaundug, kay baklug, kaypyasaylo ra kaw adoon sang kanmo mangasara.” 3 Pagdungug sang sorit ni Jesusnang manga magindoway sang balaod niMoises, maglaong silan nang surud nangginawa nilan, “Bading kaparaat nang soritnaan, kay yapagonawa yaan sangDios.” 4SiJesus na yatigam sang kanilan dumdum,yagalaong kanilan, “Nanga kamo yabaymagdumdum sang maat na maynaan? 5Napaningug kamo, wain yang marisud, dawyangmagalaong ako, ‘Pyasaylo ra kaw sangkanmo sara,’ daw yang magalaong ako,

‘Pagbangon aw panaw?’ 6 Adoon apakitako kamayo na ako na gyugual nang anaknang otaw aon gaom sang pagpasaylo sangmaski sini na otaw sang kanaanmanga sarapinaagi sang papagkadyaw ko sini na otawna yamatay yang sangkilid nang lawasnaan.” Kayan yaglaong si Jesus sang otawna yamatay yang sangkilid nang lawasnaan, “Pagbangon, kay baklug, lorosa yangpyagalakat kanmo aw ori da agkamayo.”7 Kayan yaparabay yaan magbangon awori. 8 Pagkita nang manga otaw saan naimo ni Jesus na yagadan nang gaom nangDios, mangkarikad yang atay nilan. Kayanbyantog nilan yang Dios na yamatag sangotaw nang maynaan na gaom.

Yang Pagagad ni Mateo kang Jesus(Markos 2:13-17; Lukas 5:27-32)

9 Pagkatapos ni Jesus magimo saan,manaw yaan. Kaba yapanaw yaan kikitanaan yang otaw na pyagangaranan ni Ma-teo na yagaingkod disang bayadanan sangmiyoras. Si Mateo yang mannokot sangmiyoras. Yagalaong si Jesus kanaan, “Bayda, agad kanak, abay ta kaw indoon.”Kayan yimindug si Mateo aw agad kangJesus.

10 Wa akadogay disaan, tikakaan da.Yakaan si Jesus aw yang manga inindonaan asang baray ni Mateo. Madaig disaanarag yangmannokot sangmiyoras aw yangmanga otaw na arag saraun na arag yoobitnang manga Pariseo kay wa mangagadsang pagindo nang kanang Pariseo magin-doway. Kariko nilan yapagsaro kang Jesuskomaan. 11 Pagkita nang manga Pariseokang Jesus na yapagsaro komaan saan namanga otaw, magosip silan sang mangainindo ni Jesus, laong, “Nanga yang Gi-noo mayo yapagsaro komaan sang mangamannokot sang miyoras aw yang mangaotaw na saraun na arag wa mangagad sangkanami pagindo?” 12 Pagdungug ni Jesussang kanilan sorit, mibak yaan, laong, “Aynnang aon sakit magapaborong; yang waysakit, dili. 13 Dumduma mayo yang kaoro-gan nang sorit nang Dios na yagalaong,‘Yaan yangmadyaw ko yang amallaat kamosang arag kamo otaw. Aw dili kamo mal-laat sang arag kamo otaw, yang pyapataymayo na ayup na pagatag mayo kanak dimakaontol kanak.’ Ako,” laong ni Jesus,

Mateo 9:14 14 Mateo 9:28“yakani sang donya na magatawag sangmanga otaw na yatigam na aon sara nilan,kay silan yang maynang manga otaw nayamasakit na magapaborong kanak. Toyoyang manga otaw na gadumdum na waymaat na imo nilan, di modorod kanak,wakaw di ak makatabang kanilan.”

Yang Pagosip bain sang Pagdili sangPagkaan aw Yabay Magampo

(Markos 2:18-22; Lukas 5:33-39)14 Yadatung agkang Jesus yang manga

inindo ni Juan na Magbawtismoway. Ya-galaong silan kang Jesus, “Kami aw yangmanga Pariseo, aon manga allaw na dikami magkaan. Nanga yang kanmo mangainindo wa magagaon sang kanami batasanna aw yabay kami magampo, di kamimagkaan?” 15 Yimibak si Jesus kanilan nagapananglitan, laong, “Aw aon kasal, kabaiyan pa yang kyakasal yabay komaan yangyatambong sang kasal, yanaguma silan.Toyo aw domatung yang allaw na amaka-mang kanilan yang kyakasal, baya da di dasilan makaan kay yamangkaundug. Mag-onawa saan, aw aani pa ako, abay komaanyang kanakmanga inindo.” Maynaan yangibak kanilan ni Jesus.

16 Pyagalaong ni Jesus na yang kanaanpagindo dili odogpo sang dadaan napagindo. Yagapananglitan si Jesus nayagalaong, “Maat paglunub yang bayana sapot sang marongo na dagom. Awmaglunub nang baya na sapot na wapa ukukus, pagkukus nang baya nasapot kagawidan yang dadaan, kayanyadogodogo marasi.”

17 Yoman magpananglitan si Jesus,laong, “Yang bago na inmun di alasaksang dadaan na lasakanan na paris nangbaka kay yang dadaan na lasakanan dida maganod. Aw lasak mayo yang bagona inmun sang dadaan na lasakanan,kayan syomobo yang inmun, moboto yanglasakanan. Kayan yakayam yang lasak awyang lasakanan. Yatigam kamo na yangmadyaw butangan nang bago na inmunyang bago na imo na paris na abay pagomanod.” Yaan, pyagaindo ni Jesus antaksilan matigam na yang kanaan pagindo diodogpo sang kanilan dadaan na pagindo.

Yang Anak nang Pangoro nang manga Ju-dio aw yang Bobay na Yopoti sang Kilid nangDagom ni Jesus

(Markos 5:21-43; Lukas 8:40-56)18Kaba yagaindo si Jesus, yadatung yang

matikadung na pangoro nang manga Ju-dio. Yolood yaan asang atobangan ni Jesus,kayan yaglaong, “Baya pa na byobogtowansang ginawa yang isu ko na bobay. Agadnaa kanak agkanami aw damdama doonantak maboi.” 19Kayan yomagad kanaan siJesus aw yang kanaan manga inindo.

20-21 Aon masakitin na bobay disaanna arag yigiyod kang Jesus. Sapamporoaw dowa na ka toig yabay dogoon yaanna bobay, wa atangkudi. Yodorod yaanagkang Jesus kay laong nang dumdumnaan, “Gatang ak makapoti sang kilid nangkanaan dagom, magakadyaw da ako sangkanak sakit.” Wakaw yang bobay yapa-saidsaid sang likod ni Jesus, kayan py-oti naan yang kilid nang dagom ni Je-sus. 22 Kayan yapakabilik si Jesus, yoma-tobang da sang bobay, kayan yaglaongyaan kanaan, “Ayaw da magkalluk, kayidi, yang pagkanarig mo kanak yaan yangyakapagkadyaw kanmo.” Yaparabay yangbobay magkadyaw.

23 Pagdatung ni Jesus sang baray nangmatikadung, kimita yaan sang yanagmatayaw yang magkadaig na manga otaw nalaban yamataro na yamatay yang isu nangmatikadung. 24 Yagalaong si Jesus, “Pa-manaw kamo adto logwa. Wa akamatayyang isu, yagaid matorog.” Pyanagikurannilan si Jesus, laong nilan, “Yatorog pakadi yang yamatay da?” 25Kayan pyalogwani Jesus yang manga otaw, aw singadtoyaan surud, kyomadto ra sang isu. Pyopotinaan yang tollo nang isu, kayan yagboi awpagbangon. 26 Wakaw yakarimpud sangbanwa gogodon yaan na imo ni Jesus.

Pyapagkadyaw ni Jesus yang Dowang kaOtaw na Arag Bota

27 Yomanaw da si Jesus, kayan gimiyodkanaan yang dowang ka otaw na arag bota.Yagatawag silan kang Jesus, laong, “Ikawna sompaw ni Dabid, kallaati kami, wakami ikita.” 28 Pagpanik ni Jesus sangbaray, manik arag yang dowa na bota,yamagad kanaan. Kayan yagosip si Jesus,

Mateo 9:29 15 Mateo 10:8laong, “Yotoo kadi kamona akoyangmaka-pagkadyaw sang mata mayo?” Yimibaksilan, laong, “Uu, kay Ginoo, yotoo kamina ikaw yang makapagkadyaw kanami.”29 Kayan pyoti naan yang kanilan mataaw paglaong, “Pagkadyaw da, kay yangpagkanarig mayo kanak yaan yang yaka-pagkadyaw kamayo.” 30Yaparabay da silankimita. Pyupunpunan silan ni Jesus, laong,“Di da mayo pagbatokon yang imo ko ka-mayo.” 31Awgaid yomanaw da silan kayanbyatok nilan sang kariko nang maguya dis-aan na banwa yang imo kanilan ni Jesus.

Pyapagkadyaw ni Jesus yang Bubu na Otaw32 Pagpanaw nilan, domatung agkang

Jesus yang manga otaw na gadara sangotaw na yamabubu kay pyagabayaan nangmangkaraat. 33 Pyaparogwa ni Jesusyang yarasak sang otaw na mangkaraat.Yaparabay yaan makapagsorit. Yamabu-rungburung yang magkadaig na mangaotaw na yanagkoro disaan. Yanaglaongsilan, “Dungan wa pay maynaan na imodisining kanatu banwa na Israel. Bayaadoon yang pagkita ta sang maynaan naimo.” 34 Awgaid yang manga Pariseoyagapakaraat kang Jesus. Yagalaongsilan, “Yakaimo si Jesus magparogwa sangmangkaraat disang otaw kay pyagabuutanyaan nang pangoro nang mangkaraat.”

Yamallaat si Jesus sang manga Otaw35Yakarimpud si Jesus disaan na banwa,

yakadto yaan sang manga barrio awadto sang makilibot nang manga barrio.Yangindo yaan asang kanilan mangapagtitiponan. Yagababatokon yaan sangmadyaw na batok bain sang pagsakopnang Dios sang manga otaw. Yakadyawsi Jesus sang kariko nang kyukudlannang manga otaw, maski nana na sakitgakadyaw naan. 36 Pagtanaw ni Jesus sangkawtawan na yanagkoro, mallaat yaankanilan, kay yamakudugkudug silan nangkanilan kabutangdurugwaykyakatigamannilan na makatabang kanilan. Yang mangaotaw maynang karnero na bay matayna way magbantayay kanilan. 37 Wakawyagapananglitan si Jesus na yagalaongsang kanaan manga inindo, “Madaig yangmudungug garo sang sorit nang Dios toyoway gabatok kanilan. Silan maynang

omay na aganiin da. Karowag naan naganiin, tagbi da yang gomagani. 38Wakawpagampo kamo sang Dios na tagtomonsang ganiin antak magsogo yaan sangmadaig na manga gomagani adto sangkanaan ganiin.”

10Yang Samporo aw Dowa na manga Inindo

ni Jesus(Markos 3:13-19; Lukas 6:12-16)

1 Tyatawag ni Jesus agkanaan yangsamporo aw dowa na kanaan inindo kayanyatagan naan silan nang gaom antakparogwaun nilan yang manga mangkaraatna yarasak sang otaw aw antak silanmakapagkadyaw sang maski nana na sakitna ukuduran nang otaw. 2 Yang samporoawdowana inindoni Jesus na yatagannaannang gaom, silan yang manga pinili naanna pyagangaranan naan nang apostol kaysilan yang osogoon naan. Yani kay yangmanga aran nang samporo aw dowa naapostol: kaisa ni Simon na pyagangarananni Pedro, kadwa ni Andres na mangod niSimon. Yang yasapit, yang dowa na kangSebedeo anak na si Santiago aw si Juan.3 Yang yasapit, si Pelipe aw si Bartolome;yang yasapit, si Tomas aw si Mateo namannokot sang miyoras; yang yasapit, siSantiago na anak ni Alpeo aw si Tadeo.4 Yang yasapit, si Simon na gyugual nangsaranig sang kanilan banwa. Yang maorisi Judas Iskariote. Si Judas yang matabangsang yapagkontara kang Jesus.

Yang Sogo sang Samporo aw Dowa namanga Inindo

(Markos 6:7-13; Lukas 9:1-6)5Wa pa osogowa ni Jesus yang samporo

aw dowa, tyotogon pa silan. Pyagalaongni Jesus silan, “Ayaw kamo magkadto sangbanwa na buku nang paguya natu namanga Judio. Ayaw arag kamo magkadtosang manga barrio ag Samaria. 6 Yaanyang onaa mayo kadtowi yang karomonanta na sompaw ni Israel kay madaig yangwa pa pagasakopa nang Dios. Silan may-nang ayup na karnero na yamatanak kayway yagabantay kanilan. 7 Kadto kamoaw batoki mayo silan. Paglaonga mayo nayang Dios aglangit bay magari sang mangaotaw disining donya. 8 Papagkadyawa

Mateo 10:9 16 Mateo 10:25mayo yang yamangkasakit. Papagboiyayang yamatay. Yang laroon nang sanla,papagkadyawa mayo. Parogwaa mayoyangmangkaraat na gapabaya sangmangaotaw. Yang pagatag kamayo nang Diosna gaom wa naan apabayadi kamayo,wakaw di kamo magpabayad sang ataban-gan mayo. 9 Ayaw kamo magdara nangsapi asang borosa mayo, maski sang kadaku da. 10 Ayaw kamo magdara nangmaski nana na potos. Ayaw magdara nangsapatos aw bangka. Ayaw mayo papaglap-ida yang kamayo dagom, gatang isa yangpandagoma mayo. Kay yang batasan nangotaw sang sogwanun naan, kariko nangyakaukud sang sogwanun aatag naan.”

11 Laong ni Jesus, “Maski diin kamodatung, anapa mayo daw sini disaan nabanwa yang magapapanik kamayo. Imowamayo yaan panawanan datnganan kabaiyan pa kamo disaan na banwa. 12Pagpanikmayo sang manga baray maglaong kamo,‘Panalanginan kamo nang Dios.’ 13 Awtomangkap silan kamayo, amatomanyaang pyagalaong mayo kanilan. Toyo awdi silan tomangkap kamayo di amatomanyaang pyagalaong mayo kanilan. 14 Awaon banwa na adatungan mayo na dimatangkap kamayo na di maningug sangpagindo mayo, parabay kamo panaw.Pagpanaw mayo, takdaga yang abog asangsiki mayo na toosanan sang kanilan pagdilisang pagindo nang Dios. 15 Pagalaongko kamayo na aw domatung yang allawna pagaokom da nang Dios sang mangaotawnawa atangkap sang kanaan pagindo,laong pa mo sa isilotan nang Dios yangbanwa na Sodoma aw Gomora, na kadinisyasapadan naan, labaw pa saan yang isilotnaan sang manga otaw asang banwa na waatangkap kamayo.”

Arasayun yang manga Inindo ni Jesus(Markos 13:9-13; Lukas 21:12-17)

16Yabaymagindo si Jesus, laong, “Karikomayo, osogoon ko adto sang manga otawna magarasay kamayo. Panagkido kamokay kamo maynang karnero na yamalibotnang manga yaras na ido. Maski arasayunkamo di kamo magbarus maglasay sangmaski sini na otaw. 17 Pakatagap kamoasang panawan mayo kay aon arag kamoJudio na magadakup kamayo. Adaraun

kamo adto sang kanilan pangoro, osipinkamo kayan lyabut kamo asang kanilanpagtitiponan. 18 Apadakup kamo aw daraakamo asang atobangan nang manga pan-goro nang goberno kay yotoo kamo kanak.Aw adto ra kamo sang atobangan nilanmakapagbatok da kamo kanilan antak aragdumungug sang madyaw na batok yangmanga otaw na buku nang Judio. 19 Awosipin kamo nilan, di kamo magkaundugdaw nanang iibak mayo, daw monnonongpaglaong mayo, kay yang Dios yang mag-abaya kamayo sang iibak mayo. 20 Yangpagalaong mayo buku nang sikun sang ka-mayo dumdum, kay yang Espirito nang ka-mayo Ama na Dios yang magabaya kamayopagsorit.

21 “Madatung yang timpo,” laong ni Je-sus, “na apapatay nang otaw sang ka-daygan yang kanaan manga lomon nayasarig kanak. Magonawa apapatay nangmanga ama yang kanilan manga anak. Ma-pagkontara yang manga anak sang kanilantaganak, kayan pyatay yang taganak kayyaan yang sogo nang anak naan. 22 Kamona yangagad kanak yang akaraatan nangkariko nang otaw. Mapagkontara silankamayo kay kikilara kamo nilan na yotookamo kanak. Toyo maski laban karaatankamo, yang maski sini, aw dili ayawannaan yang pagtoo naan kanak matag sangpagkamatay naan, yaan yang akaaronannang kinaboi na sikun sang Dios. 23Aw aonmanga otaw na garasay kamayo, paglonoskamoadto sang isa na banwa. Pagalaong kokamayo na tinuud na di pa kamomakarim-pud sang banwa na Israel na pyapakad-towan ko kamayo, ako na gyugual nanganak nang otawmadatung da ani kamayo.”

24 Yabay magindo si Jesus, laong, “Wayinindo na marabaw sang yagaindo kanaan,mayn oman nang sogwanun, way sogwa-nun na marabaw sang yagasogo kanaan.25Aw imoon nilan yang maat kanak na ka-mayo magindoway, labi pa kamo na kanakmanga inindo. Sana ako na kamayo Ginoo,pyagangaranan nilan nang Anak ni Sa-tanas, aw di pa mo sa kamo na syosogo ko,labi pa kamo pagangaranan nang mangamaat na aran.”

Yang Dios yang Akalluk(Lukas 12:2-7)

Mateo 10:26 17 Mateo 11:126 “Awgaid kamo, ayaw kamo magkalluk

nang otaw na mapagkontara kamayo,kay yang manga imo nilan na tyagoakabokasan nang maori na allaw, awyang kanilan sorit na wa apakatigamanakatigaman nang maori na allaw. 27 Yangpyagalaong ko kamayo nang kitaay da,yaan yang pagarimpud mayo sang karikonang otaw batokon. Yang kyakayaas kokamayo yaan yang pagalaong mayo sangpagkadaigan nang otaw batokon. 28 Ayawmagkalluk sang otaw kay awpatayun kamonilan, yang lawas gaid mayo yang amatay,di silan makasapad sang kamayo kallowa.Yaan gaid yang kalluki mayo yang Dioskay yaan makaimo magsilot sang lawas awkallowa adto sang laga nang atoron asangimpirno nang way kataposan. 29 Yangdowam book na mamayantuk na langgam,sang ka daku yang bayad. Maski labanbarato, di silan amaorog asang lopa awdi pagbuutan nang kamayo Ama na Dios.30 Kamo, labaw pa sang langgam yangpagtagap kamayo nang Dios, sana yanglogay mo kyakatigaman naan yang kadaig.31Wakaw ayaw magkalluk kay labaw yangkarugun kamayo nang Dios sang karugunnaan sang manga langgam.”

Yang Yagalaong aw yang Yagatago na siKristo yang Ginoo

(Lukas 12:8-9)32 “Yang manga otaw na magalaong

sang kadaygan, ‘Si Jesu Kristo yang kanakGinoo,’ abatokon ko oman sang kanakAma na aglangit na yaan na otaw kanak.33 Awgaid yang otaw na magalaong sangkadaygan, ‘Buku ni Jesu Kristo yang kanakGinoo,’ pagalaong ko oman sang kanakAma na aglangit na yaan na otaw bukunang kanak.”

Wa Akawara yang Panagtatanamun nangmanga Otaw

(Lukas 12:51-53; 14:26-27)34 “Ayaw kamo magdumdum na yakani

ako sang donya na amawara yang panag-tatanamun. Wara ako akani na antak dida managtanam yang manga otaw. Sanayanagtatanamun da silan. 35 Kay aon mo-too kanak, aon dili, wakaw aonmanga anakna yosopak sang kanilan taganak. Aonarag kumukurug na bobay na yosopak sangkanaan ogangan na bobay. 36 Aon arag

otaw na kyokontara nang kanaan pamilyakay yotoo yaan kanak.

37 “Aw aon otaw na yaan yang dagdagunang kanaan ginawa yang kanaan ina awama, buku ako, yaan na otaw wa agayonana amaimo kanak inindo. Aw aon otaw nayaan yang dagdagu nang kanaan ginawayang kanaan manga anak, buku ako, yaanna otaw wa agayona na amaimo kanakinindo. 38 Yang otaw na yamalluk manga-gad sang kanak pagindo kay daw patayun,yaanna otawwa agayonana amaimokanakinindo. 39 Yang otaw na yaan gaid yangyabay pamakotan yang maboi yaan disin-ing donya, akawaraan yaan sang kanaankinaboi, awgaid yang otaw na wa aka-pannogon sang kanaan kinaboi maski ap-atayun yaan tungud sang pagpangagadkanak, yaan yang akaaronan nang kinaboina sikun sang Dios.

Yang Barus na Aatag nang Dios(Markos 9:41)

40 “Yang yatangkap kamayo na kanakmanga inindo, yaan yang yatangkap kanak,aw yang yatangkap kanak yatangkap sangDios na yagasogo kanak. 41 Aw aon otawna matangkap sang propeta nang Dios kayyang Dios yang yagabaya saan na propeta,yaan na otaw madawat sang barus namaynang barus na aatag nang Dios sangpropeta. Aw aon otaw na matangkap sangmadyaw na otaw kay yaan yang madyawna inindo ni Jesus, yaan na otaw madawatsang barus na maynang barus na aatagnang Dios sang madyaw na inindo naan.42 Pagalaong ko kamayo, aw aon otaw namagapainum nang tobig sang maski sinina tomotoo kanak, kay yaan kanak inindo,maski sang ka tabo da yang tobig na pya-painum naan, yaan na otaw yang atagannang Dios nang madyaw na barus.”

11Yang manga Inindo ni Juan na Mag-

bawtismoway na Syosogo Naan(Lukas 7:18-35)

1Pagkatapos ni Jesusmagindo sang sam-poro aw dowa na inindo naan, manaw yaanna magaindo dato sang manga barrio namasaid disaan, magapakatigam yaan sangsorit nang Dios sang manga otaw dato.

Mateo 11:2 18 Mateo 11:212 Aadto pa si Juan na Magbawtismoway

sang pirisowan kay pipiriso yaan niHerodes. Pagdungug ni Juan sang mangaimo ni Jesu Kristo na byabatok kanaan,sogoon ni Juan yang kanaan manga inindoagkang Jesus antak magosip kanaan.3 Pagdatung nang inindo ni Juan, magosipsilan kang Jesus, laong, “Paglaongankanami daw ikaw yang pyagalaong ni Juannangaon na Pinili nang Dios na madatungasining donya, daw tagadan pa nami yaanabay?” 4-6 Yimibak si Jesus kanilan, laong,“Nanang kikita mayo na yiimo ko? Aonbota na kimita da oman, pyapagkadyaw ko.Aon pongko na yomanaw da. Aon laroonnang sanla na pyapagkadyaw ko. Aonbungul na dyumungug da. Aon yamatay dana pyapagboi ko oman. Yang manga otawna pobre byabatokan ko nang madyaw nabatok na sikun sang Dios. Yang otaw nadi amawara disang dumdum naan yangpagsarig naan kanak na ako yang Pinilinang Dios na syosogo naan asining donya,yaan yang panalanginan nang Dios. Adoonori da kamo agkang Juan aw paglaonganyang dyudungug mayo aw yang kikitamayo na yiimo ko.”

7 Pagkariyos nang manga inindo niJuan, maglaong si Jesus bain kang Juansang magkadaig na otaw na yanagkorodisaan, laong, “Pagkadto mayo kang Juanasang banwa na way maguya, nanangdyudumdummayo na ikitaunmayo? Dum-dum mayo yaan yang ikitaun mayo yangotaw na yagakaagadagad maski nanangpagalaong maynang kogon na maski wainyang samut aadto akadarag? 8 Nanangkyakadtowan mayo? Dumdum mayo yaanyang ikitaun mayo yang otaw na yagakidomandagom sang madyaw na dagom?Antak kamo matigam, yang otaw nayandagom nang maynaan dato mayo kitaasang baray nang manga ari. 9 Paglaongankanak daw nanang dyudumdum mayo naikitaun mayo adto, yang propeta? Labansa tinuud na yang propeta yang gostomayo na ikitaun. Pagalaong ko kamayo nayang kikita mayo labaw pa sang propeta.10 Kay si Juan yang syosolat kadini nangmanga propeta nang Dios na osogoon nangDios na apapagonaun naan kanak antakmagandam sang agiin ko. 11 Pagalaong ko

kamayo na si Juan na Magbawtismowayyang labaw sang kariko nang otaw awgaidpagpono nang Dios pagsakop sang donyamaski sini na otaw na magapasakop sangDios, marabaw pa ni Juan. 12 Pagpono niJuan magbatok matag adoon, aon mangaotaw na yurugut magpasakop sang Dios.13Wa pa adatung si Juan yang kariko nangpropeta nang Dios aw si Moises na gaindosang Balaod, dadaan da silan yagpakatigamsang manga otaw na magaari yang Diosasining donya. 14 Pyapakatigam nilan nadi pa magaari yang Dios, magabarik siElias asining donya. Aw tomoo kamo sangkanilan pyapakatigam, makadarag kamona yang pagdatung ni Juan yaan yangpagkatoman nang pyagalaong nangmangapropeta na magabarik si Elias ani sangdonya. 15Na, dadyawamayo yaan paninggiantak kamo makadarag.”

16 Kayan yaglaong si Jesus, “Yaningmanga otaw adoon maynang manga isuna gapaballung disang pagtitiponan nangotaw. Yagatawag yang manga isu sangpagaobay nilan, 17 laong, ‘Kamo, maskikyakatikan kamo nami wa kamo man-agsayaw. Yagasiling kami nang gamatay,toyo kamo wa man kamo managmatay.’18 Yagagaon saan na manga isu yang otawadoon kay way tyatangkap nilan. Kikitanilan si Juan na di maginum sang inmun,na wa akaan aw yabay magampo, kayanyaglaong silan na si Juan pyagabayaannang mangkaraat. 19 Amayna kikita nilanako na gyugual nang Anak nang otaw nayakaan, yiminum, kayan yaglaong silan,‘Tanawa sa, matikaan si Jesus awparainum.Yapagobay si Jesus sangmanga otaw na sa-raun aw yang manga mannokot sang miy-oras na arag yalapas sangbalaod.’ Awgaid,”laong ni Jesus, “pagkita ta sang manga imonangDios, katigaman tana yaanungudan.”

Yang manga Maguya asang Barrio na WaOtoo

(Lukas 10:13-15)20 Yang maguya asang barrio na kimita

da sang madaig na mangkadyaw na mangaimo ni Jesus na kyakaburungan, syasagdanaan sang imo nilan na maat nang Dios,kaywa pa nilan ayawi. 21Wakaw yagalaongsi Jesus, “Kamo na taga Korasin, kallaatda agaw mayo. Kamo na taga Betsaida,

Mateo 11:22 19 Mateo 12:7kallaat da agaw mayo. Kay yang mak-aburungburung na imo ko disang kamayobarrio na manga Judio, aw inimo pa koyangmaynaan namanga imo disang barriona Tiro aw Sidon na buku nang barrio nangJudio, yanagpandagom da silan nang mai-tum aw sabogi nilan yang oro nilan nangabo antak katigaman na yayawan da nilanyangmaat na imo nilan. 22Paningug kamo,awmagokom da yang Dios na isilotan yangtaga Tiro aw taga Sidon, labi pa kamoisilotan na taga Korasin aw taga Betsaida.23 Kamo na manga otaw ag Kapernaum,gosto mayo na pagabantog kamo nangkariko, awgaid kamo yang oontog adtosang laga nang atoron disang impirno. Kayyangmakaburungburung na imo ko disangkamayo barrio, aw inimo pa ko nangaonyangmaynaan namanga imo disang barriona Sodoma, iyan da adoon yaan na barrio,wa asapadi nang Dios. 24 Paningug kamo,awmagokom da yang Dios na isilotan yangtaga Sodoma, labi pa kamo isilotan na tagaKapernaum.”

Singadi Kamo Kanak, Papagpatanaun KoKamo

(Lukas 10:21-22)25 Kayan yagampo si Jesus, yagalaong,

“Kay Ama, ikaw yang makagagaomaglangit aw asang karowagan nangdonya. Yamapanumdum ak kanmo kaypyapakatigam mo yang kanmo paagi sangmanga otaw na wa magaambog nangkanilan katigaman. Awgaid wara moapakatigaman yaan sang manga otaw nayaan yang kyakanarigan yang kanilankatigaman. 26 Yamapanumdum ak, kayAma, kay madyaw yang kanmo pagbuut.”

27 Kayan yaglaong si Jesus sang kanaanmanga inindo, “Kariko arag da syarigkanak nang kanak Ama na Dios. Wayyatigam na ako Anak nang Dios, yaan gaidyang yatigam yang Ama ko na Dios. May-naanoman, way yatigam sangAmanaDios,ako gaid na Anak naan yang yatigam awyang manga otaw na pyapakatigam ko.

28 “Kariko mayo na yagarisud na ya-makot garo na magakadyawan, singadikamo kanak papagpatanaun ta kamo antakkamo maorawa. 29 Pasakop kamo kanak,paindo kamokanak, antak kamomakatana.

Buutan ako kamayo, di ak magaparabi ka-mayo. 30 Buku nang marisud yang paga-sogo ko kamayo. Buku nang mabugat yangapagawbuk ko kamayo.”

12Bain sang Allaw na Pagpapatana(Markos 2:23-28; Lukas 6:1-5)

1 Wa akadogay disaan, yamagi si Jesusaw yang kanaan manga inindo sang ka-batadan nang allaw na pagpapatana. Ya-mangkagutum yang manga inindo naan,wakaw yasagpi silan sang batad kayanpyarisan nilan aw kaana. 2 Pagkita nangmanga Pariseo, maglaong silan kang Je-sus, “Na, tanawa sa yang kanmo mangainindo, yalapas silan sang kanatu pagindokay yasagpi silan sang batad nining allawna pagpapatana.” 3 Yimibak si Jesus kani-lan, laong, “Wa pa sa kadi kamomakadaragsang byabasa mayo na yiinang ni Dabidna ari kadini? Yamangkagutum silansi Dabid aw yang kanaan manga inagad,4 kayan yomanik silan sang ampowanan naBaray nang Dios kayan kyomaan silan sangpaan na byubutang disaan nang magam-poway na pagpasalamat sang Dios. Yaanyang yiinang nilan maski pyagaindo nangkanatu balaodna yaan gaid yangmakakaansaan na paan yang manga magampowaydisang Baray nang Dios. Awgaid maskiyakaan sang Dabid saan na paan, wa silanmakasara sang Dios kay yatigam yang Diosna laban silan yamaukud.” 5 Yabay siJesus magindo kanilan, laong, “Wa pa sakadi kamo arag makadarag sang byabasamayo na yiinang nang manga magam-poway disang templo na syosolat ni Moiseskadini na maski yabay silan maggawbuksang kanilan gawbuk nang allaw na pag-papatana, wa silan makasara sang Dios.6 Matungtung na ako na dyomatung daani sang donya labaw pa sang templo.7 Aon arag syosolat na pyagalaong nangDios, ‘Yaan yang madyaw ko yang amal-laat kamo sang arag kamo otaw. Awdili kamo mallaat sang arag kamo otaw,yang pyapatay mayo na ayup na pagatagmayo kanak dili makaontol kanak.’ ” Kayanyaglaong si Jesus sang manga Pariseo, “Awmakadarag kamo sang kaorogan naang

Mateo 12:8 20 Mateo 12:26pyagalaong nang Dios, dili kamo maga-laong na yakasara yaning manga otaw nayanagpi sang batad nang allaw na pagpa-patana kay yang pagimo saan buku nangsara sang Dios. 8 Ako yang aon katun-gud na magaindo kamayo sang manga imona madyaw imoon nang allaw na pagpa-patana, kay ako yang pinili nang Dios nagyugual nang Anak nang otaw.”

Yang Otaw na Yamakungkung yang Kamot(Markos 3:1-6; Lukas 6:6-11)

9 Pagpanaw ni Jesus disaan, komadtoyaan sang kanilan pagtitiponan kayan syu-murud. 10 Aon otaw digsurud na ya-makungkung yang sangkilid na kamot, wada akaunat. Aon arag disaan manga otawna Pariseo na gosto osombong si Jesus,wakaw yagaosip silan kanaan, laong, “Awborongon ta yang otaw nang allaw na pag-papatana antak kablongan, yakalapas kitasang balaod daw wara?” 11 Yimibak siJesus kanilan, laong, “Aw aon kadi ayupta na karnero na amallog sang mararumna kotkot, bukung akamangun ta maskiallaw na pagpapatana? 12 Laban madyawpa nang Dios yang otaw sang karnero,wakaw aw tomabang kita sang otaw nangallaw na pagpapatana, wa kita alapassang balaod.” 13 Kayan yaglaong si Jesussang otaw na yamakungkung yang sangk-ilid na kamot, laong, “Unata yang ya-makungkung na kamot mo.” Pyaparabaynaan unatun, yaparabay magkadyaw, wada akakungkung. Yagonawa ra yangkanaan kamot. 14 Kayan lyomogwa disangpagtitiponan yangmanga Pariseo. Yanagk-abarawbaraw silan daw monnono yangpagpatay nilan kang Jesus.

Yang Pinili na Sogwanun nang Dios15 Yatigam si Jesus na lyaraoman yaan

nang manga Pariseo wakaw yapanaw yaandisaan na banwa. Madaig yang yigiyodkanaan na manga otaw. Pyapagkadyawnaan yang kariko nang yamangkasakit.16 Kayan pyunpunan naan silan, laong,“Di da kamo magbatok sang kadaygan.”17 Yang paglaong ni Jesus saan na sorit,yaan yang pagkatoman nang pyapabatoknang Dios kadini kang Isaias na propetana yagalaong, 18 “Yani yang kanak Pinilina sogwanun. Karugunan ko yaan. Laban

yakaontol kanak. Aatag ko kanaan yangkanak Espirito. Yang kanakmatungtungnapagokom abatokon naan sang kariko nangotaw. 19 Dili yaan mapagagisagis. Arag dinaan apakatanogon yang kanaan sorit. Dilinaan agagaan yang pagbatok naan disangdaran nang barrio. 20Di naan ayawan yangotaw na wa pay abay pagtoo, kay abayunnaan tabangan yang maski sini na otawna kolang pa yang pagkanarig kanaan. Diyaan magatangku magbatok aw di pa naanmarimpud batokon yang kanak pagokomna podo matungtung. 21 Amanarig kanaanyang manga otaw disang karowagan nangdonya maski buku silan nang manga Ju-dio.” Yaan yang pyagalaong nang Dios nasyosolat ni Isaias kadini.

Si Jesus aw si Beelsebul(Markos 3:20-30; Lukas 11:14-23)

22 Kayan dyomatung yang mangaotaw na gadara sang otaw na yam-abota aw kabubu kay pyagabayaannang mangkaraat. Pyapagkadyaw yaanni Jesus, yagsorit da aw magkita da.23 Yamaburungburung yang magkadaigna manga otaw disaan. Yagalaongsilan, “Sompaw koraw ni Dabid na ari siJesu Kristo na pyagalaong na magaari?”24 Pagdungug nang manga Pariseo saan,maglaong silan, “Yaan na otaw na si Jesusyakapagparogwa sang mangkaraat kaypyagabayaan yaan nang pangoro nangmangkaraat na si Beelsebul na yamatagkanaan nang gaom.” Si Satanas yangpyagangaranan nilan ni Beelsebul.

25 Kyakatigaman ni Jesus yang kyakaun-dan nilan, wakaw pyagalaong naan sangmanga Pariseo, “Dumduma mayo, aw aonsakop nang ari na yanagkarito magtanam,amallug mawara yang kanaan kasakopan.Magonawa saan yang sang ka banwa, awabay managtatanamun yang manga otawdisaan na banwa, magakarimburag dasilan. Maynaan oman yang sang ka yan-gognan, aw abay managtatanamun, ma-gakarimburag da arag silan. 26 Wakaw”laong ni Jesus, “aw gaom ni Satanasyang kanak gaom na yagabigaw sangmanga mangkaraat na sakop ni Satanas,si Satanas yang magakayam sang kanaanmanga sakop, kay pyapagtanaman naan.

Mateo 12:27 21 Mateo 12:4227Yamasayupkamonayagalaongnayaatagkanak ni Satanas yang kanaan gaom antakako makapagbigaw sang mangkaraat nasakop naan. Kay awmatungtung yang pya-galaong mayo, arag si Satanas yang gaatagnang kanaan gaom sang manga inindomayo na yagabigaw sang mangkaraat nagapabaya sang manga otaw. Wakawyang imo nang manga inindo mayo yaga-pakatigam kamayo na yamasayup kamo.28 Yakapagbigaw ako sang mangkaraatdisang manga otaw kay yang Espirito nangDios yang gabaya kanak. Tungud saan,matigam kamo na yagari da yang Dios anikamayo.”

29 Kayan yaglaong si Jesus, “Yang pag-daug ko kang Satanas maynang paglasangnang sang kawtaw sang baray nang otawna kusugan, di amakamang yang dyayawnang kusugan aw di yaan onaun bakoson.Awmabakos da yaan, madyaw da pamotiinyang manga dyayaw naan. Sang may-naan,” laong ni Jesus, “makapagbigaw daako sang manga sakop ni Satanas.

30 “Yang wa atabang kanak sang pa-pagtanam ko kang Satanas yaan yangyapagtanam kanak. Yang wa atabangkanak mapagtipon sang kanak mangasakop yaan yang maynang yapagsowaykanilan. 31 Wakaw pagalaong ko kamayona maski madaig yang manga sara nangotaw, apasayloon pa nang Dios yanggaimo sang sara. Maski yakasara yangotaw tungud sang pagminos naan sangDios, apasayloon pa nang Dios yaan naotaw. Awgaid yang maski sini na otawna makasara tungud sang pagminos naansang Balaan na Espirito, yaan na otawyang dili apasayloon nang Dios. 32 Yanggalaong nang maat kanak na gyugual nangAnak nang otaw, apasayloon pa nang Dios,awgaid yang galaong nang maat sangEspirito nang Dios na gabaya kanak labansa di da yaan apasayloon nang Dios adoonaw maski kano.”

Ikilaraun yang Kaoy disang Kanaan Bonga(Lukas 6:43-45)

33 Yabay magindo si Jesus, laong, “Yangmadyaw na kaoy yobonga nang madyawna bonga. Yang maat na kaoy yobonganang maat na bonga. Yang bonga nangkaoy yang ikilaraan sang maat na kaoy.

34 Magonawa kamo, way madyaw nakyakapaglaong mayo kay arag kamo maat.Kamo maynang tinanap na bisaan, kayyang kyakaundan mayo na maat yaanyang pyagalaong mayo. 35 Aw magsorityang madyaw na otaw, yang sorit naanarag madyaw, kay yang yakabutang sangkanaan ungud yang madyaw. Toyo yangmaat na otaw, kada magsorit maat, kayyang yakabutang sang kanaan ungud yangmaat.

36 “Pagalaong ko kamayo, aw domatungda yang allaw na pagaokom nang Dios sangmanga otaw, osipin kamo nang Dios dawnanga kamo yagasorit nang maat na sorit.37 Kay yang sorit mayo na yologwa sangbaba mayo, yaan yang akatigaman dawisilotan kamo daw dili.”

Yang Kaburungburungan na manga Imona Gosto Nilan Ikitaun

(Markos 8:11-12; Lukas 11:29-32)38 Aon manga magindoway sang balaod

aw manga Pariseo disaan. Yagalaongsilan kang Jesus, “Kay Magindoway, pak-itaa kami sang laban kaburungburunganna imo na toosanan antak katigaman namina yang kanmo gaom sikun sang Dios.”39Yimibak si Jesus kanilan, laong, “Dadaanmayonamanga otaw adoon labanmangka-paraat yang dumdum mayo. Wa kamoakanarig sang matungtung na Dios. Gostogaro mayo mikita sang laban dagdagu namilagro na toosanan na ako syosogo nangDios, awgaid yaan gaid yang apakita ka-mayo nang Dios yang toosanan na may-nang imo nang Dios kadini kang Jonasna propeta. 40 Kadini lyaramon si Jonasnang laban dagdagu na isda disang da-gat. Torong allaw naan disang dub-dub nang isda. Magonawa saan ako nagyugual nang Anak nang otaw, marasakako sang pandatnganan nang yamatay su-rud nang torong allaw. 41 Nang allaw napagaokom nang Dios sang manga otaw,yang manga maguya kadini dig Ninibemagalaong kamayo na toman agaw kamosilotan nang Dios. Kay pagdungug nilansang pagpakatigam kanilan ni Jonas ka-dini, pyarabay nilan ayawan yang kanilanmaat na imo. Awgaid kamo, sari labawpak kang Jonas, wa mayo paninggi yangkanak pagindo. 42 Kadini aon ari na bobay

Mateo 12:43 22 Mateo 13:11na maski maawat yang kanaan banwa ag-barabagan, yakadto yaan sang banwa niSolomon na ari kay antak yaan dumungugsang madyaw na pagindo naan. Nangallaw na pagaokom nang Dios sang mangaotawmagalaong yaan na bobay kamayo natoman agaw kamo silotan nang Dios kayako na labaw pa kang Solomon, wa mayopaninggi yang kanak pagindo.”

Yang Pagori nang Mangkaraat(Lukas 11:24-26)

43 Yabay magindo si Jesus, laong, “Awlyomogwa da yang mangkaraat sangotaw, yamagi yaan sang manga banwana way maguya, gaanap sang pagauyaannaan. Aw way kitaun naan na pagauyaan,44 magalaong yaan, ‘Oman ak mori sangpyagauyaan ko nangaon.’ Pagori naan,kitaun naan na yaan wa day maguya,madyaw da. Maynang baray na kikid-owan warisan aw panipuda yang mangakaukdanan. 45 Kayan kyadtowan naan namangkaraat yang pitong ka mangkaraatna labaw pa kanaan kaparaat. Kariko nilanyakadto saan na otaw kayan lyomasaksilan, yaguya da saan na otaw. Madi panangaon yaan nang baya isa yang yarasak.Adoon laban da gimaparaatan yaan naotaw kay waro pa yang lyomasak namangkaraat. Maynaan yang manga otawadoon, laban da maat yang imo, madyawpa nangaon.”

Yang Ina aw yang manga Lomon na Usugni Jesus

(Markos 3:31-35; Lukas 8:19-21)46 Kaba yagaindo si Jesus sang manga

otaw disaan, yadatung yang ina naan awyang manga lomon naan na usug. Ya-gatagad silan kang Jesus diggowa kay aonpagalaong nilan. 47 Yang manga otaw dis-aan yagalaong kang Jesus, “Yang kanmoina aw yang manga lomon mo na usugyagatagad aglogwa kay mapagbaraw silankanmo.” 48-49 Kayan kaba yatanaw si Jesussang manga otaw na ilibot kanaan, ya-galaong yaan kanilan, “Tinuud na aglogwayang ina ko aw tudtuud lomon ko, toyoaon digkamayo yaakun ko na ina ko awlomon ko. 50 Kay kariko nang yangagadsang pagbuut nang kanak Ama na aglangit,silan yang kanak mangkangod na kausgan

aw kanak mangkangod na kawbayan awkanak manga ina.”

13Yang Sambingay bain sang Yasabod sang

Bini(Markos 4:1-9; Lukas 8:4-8)

1 Ninyan na allaw yapanaw si Jesus dis-aan na baray kayan tyumugbung adto sangbaybayun. Pagdatung naan asang bay-bayun, magingkod yaan. 2Kayan yandorodagkanaan yang magkadaig na otaw. Kaymadaig yang otaw, yimindug yaan aw sin-gadto sang barangay asang dagat, masaidsang ligad, yagaingkod yaan kaba yagaindosang manga otaw disang baybayun.

3 Madaig yang pagindo ni Jesus kanilanpinaagi sang sambingay. Laong naan, “Aonotaw na yakadto sang kanaan pawa namananum. Gasabod yaan sang bini asangkanaan pawa. 4 Pagsabod naan, aon yuku-rug adto sang daran. Yang yukurug sangdaran tyotobog nang langgam. 5Aon omanyukurug disang batoon na lopa. Yangyukurug disang batoon na lopa madyawyang paggiti nang tigmad. 6 Awgaid pagsi-lat nang masakit na suga, wa akadogay, ya-gango ra kaywamakagamot nangmadyaw.7Aon oman yukurug asang lopa na madaigyang gamot nang soksokon na sagbut. Ya-parabay yang sagbut tomorin, yang tanumwa otorin nang madyaw kay tyatarongnang sagbut. 8 Aon oman yukurug asangmadyaw na lopa. Yaan yang yobonga nangmadyaw, yatibog. Aon yobonga nang sanggatos. Aon yobonga nang kaanuman. Aonyobonga nang katlowan.” Maynaan yangsambingay na pyagaindo ni Jesus kanilan.9 Kayan yaglaong si Jesus kanilan, “Butan-gan mayo sang dumdummayo yaan.”

Nanga Pyapaagi sang Sambingay yangPagindo

(Markos 4:10-12; Lukas 8:9-10)10 Yang manga inindo ni Jesus yodorod

agkanaan kayan yaglaong, “Nanga pya-paagi mo sang sambingay yang pagindomo sang manga otaw?” 11 Yimibak si Je-sus kanilan, laong, “Yang paagi nang pa-gari nang Dios na wa apakatigaman naannangaon, yaan yang pyapakatigam adoonkamayo na kanak manga inindo. Aw-gaid yang kadaygan na manga otaw wa

Mateo 13:12 23 Mateo 13:30naan apakatigama. 12 Kay yang otaw natyomoo ra na aon day kyadaragan naanna pagindo nang Dios, atagan pa yaanabay antak yaan laban makadarag nangmadyaw. Awgaid yang wa otoo, aka-mangun nang Dios yang kanaan tagbi nakyakadaragan. 13Wakaw gaindo ako kani-lan pinaagi sang sambingay, kay maskiyabay silan tomanaw, wa ikita, maski yabaysilan maningug, maynang wa udungugkay wa ubutangan asang dumdum nilan,wakaw wa silan makadarag. 14 Yatomanda digkanilan yang pyapabatok nang Dioskadini kang Isaias na propeta kay laongnaan, ‘Maski yabay kamo maningug, dikamo makadarag. Maski yabay kamotomanaw, di kamomikita. 15Kaymabagsugyang oro mayo. Di kamo magpaningugnang madyaw. Pyagapilung mayo yangmata mayo kay aw wa kamo magimo nangmaynaan, mikita kamo, mudungug kamo,makadarag kamo, kayan syomarig kamokanak antak makamang ko yang kamayomanga sara.’ ”

16 Kayan yabay magindo si Jesus, laong,“Kamo na kanak manga inindo, kamo yangpyanalanginan nang Dios kay yikita kamosangpyapaimokanaknangDios awdungugkamo sang pagindo ko. 17 Dumduma mayoyani, aon kadini madaig na manga propetanang Dios awmangamatarong na tomotoona gosto garo nilanmikita sang kikitamayoadoon. Arag gosto garo nilan mudungugsang dyudungug mayo adoon.”

Yoobad ni Jesus yang Sambingay bain sangYasabod sang Bini

(Markos 4:13-20; Lukas 8:11-15)18 Kayan yaglaong si Jesus, “Dadyawa

mayo paninggi aw dumduma yang obadunko na sambingay sang gasabod sang biniasang kanaan pawa. 19 Yang yudungugna wa makadarag bain sang paagi nangpagari nang Dios, yaan yang maynangdaran na kyakasabodan nang bini. Kayandyomatung si Satanas, pyaparabay naanagawun yang sorit nang Dios na dyudun-gugnilan. 20Yangpyagalaongna batoonnalopa na kyakasabodan nang bini, yaan yangmanga otaw na yudungug sang sorit nangDios, kayan yaparabay silan tomangkapsaan kay madyaw nilan. 21 Awgaid kay

mababaw yang kanilan pagtoo, wa akado-gay yamawara. Kay aw aon kanilankarisud, aw karaati silan nang kadaygantungud sang pagtangkap nilan sang soritnang Dios, yaparabay da silan magtangkusang pagtoo nilan. 22 Yang lopa na pya-galaong na madaig yang gamot nang sok-sokon na sagbut na mallug tomorin, yaanyang manga otaw na yaningug sang soritnang Dios, awgaid wa abay mangagad sangsorit nang Dios kay madaig yang kyak-abaragan nilan. Kay yaan yang yabaydumdumunnilan yangmakaboi kanilan awyang kanilan kadato, wakaw kyakasarik-way nilan nang dumdum nilan yang soritnang Dios, wa da nilan akaundi. Wakawyang sorit nang Dios di kanilan makata-bang. 23 Awgaid yang pyagalaong namadyaw na lopa na kyakasabodan nangbini, yaan yang manga otaw na yudun-gug na yabay mangagad sang sorit nangDios, yakadarag silan. Wakaw yamatomandigkanilan yang mangkadyaw na imo napagbuut nang Dios. Yang mangkadyaw naimo nini namanga otawmaynangmadyawna abot. Aon yobonga nang katlowan, aonyobonga nang kaanuman, aon yobonganang sang gatos.”

Yang Sambingay bain sang Sagbut24 Aon sambingay oman na pyagaindo

ni Jesus kanilan, laong, “Bain sang paaginang pagari nang Dios, maynang otawna yapanggas nang madyaw na biniasang kanaan pawa. 25 Pagkatorog nangkanaan manga sakop, kadtowan yangkanaan pawa nang kanaan kontara awsabodi nang bonga nang sagbut, kayanyomanaw. 26 Paggiti nang omay, aragda gimiti yang syasabod nang kanaankontara. 27 Yang sogwanun naan naotaw, yodorod agkanaan aw paglaong,‘Kay pangoro, yagapanggas kita nangmadyaw na bini asang kanmo pawa.Kayan, wain magasikun yang madaiglaban na bonga nang manga sagbut naarag da gimiti?’ 28 Yimibak yaan, laong,‘Yang gasabod saan yang kanak kontara.’Laong nang sogwanun naan, ‘Aw gostomo, panggaboton nami yang yigiti namanga sagbut.’ 29 Yimibak yaan, laong,‘Ayaw naa mayo daw kaupud yang omaymagabot. 30Pabayaimayo yang yigiti antak

Mateo 13:31 24 Mateo 13:46

silan magsitorin. Mallaw aw maggani la,pagalaongon ko yang manga gomaganina onaun nilan panggaboton yang mangasagbut aw butuka kayan syonog. Tonayyang kanak omay aganiin aw butanganadto sang pool.’ ”

Yang Sambingay bain sang Mamayantukna Bini

(Markos 4:30-32; Lukas 13:18-19)31Aon sambingay oman na pyagaindo ni

Jesus, laong, “Yang kasakopan nang Diosmaynangmamayantuk na bini na syasabodnang otaw asang kanaan pawa. 32 Yaanna bini gitatagbiyan sang kariko nang bini,toyo aw tomorin yaan, dakora pa sangmabakla na tanum. Yotorin yaan maynangkattorin nang kaoy, wakaw yang mangalanggam yamapon disang kanaan mangabatang, kayan yagimo sang kanilan pogadasang manga sanga.”

Yang Sambingay bain sang Patobo sangPaan

(Lukas 13:20-21)33Aon sambingay oman na pyagaindo ni

Jesus, laong, “Yang kasakopan nang Diosmaynang patobo na dyadari nang bobaysang arina kayan tyomobo yang tibookmyasa na imoon paan.”

Yang Pagindo ni Jesus Pinaagi sangSambingay

(Markos 4:33-34)34 Yang kariko nang manga pagindo

ni Jesus disang magkadaig podo sambin-gay. Way pyagalaong naan kanilan nabuku nang sambingay. 35 Yamasing nangmaynaan yang pagindo ni Jesus antakmatoman yang pyapabatok nang Dios ka-dini sang propeta, laong, “Yang pagalaongko kanilan yang manga sambingay. Bya-batok ko yang wa pa apakatigaman sangmanga otaw dungan yiimo nang Dios yan-ing donya tigkan adoon.”

Yoobad ni Jesus yang Sambingay bain sangSagbut

36 Kayan pyanawan ni Jesus yangmagkadaig aw panik agbaray. Yigiyodyang kanaanmanga inindo kayan yaglaongkanaan, “Obada kanami yang sambingaysang bonga nang manga sagbut nasyasabod disang pawa.” 37Yimibak si Jesus,laong, “Yang gapanggas sang madyaw

na bini, ako na gyugual nang Anak nangotaw. 38 Yang pawa yaning donya. Yangmadyaw na tanum yaan yang manga otawna syakop da nang Dios. Yang sagbutdisang pawa, yaan yang manga otaw nasakop nang pangoro nang mangkaraat nasi Satanas. 39Yang kontara na gasabod sangbonga nangmanga sagbut, yaan si Satanas.Yang paggani, yaan yang kataposan nangdonya. Yang manga gomagani yangmanga tagalangit na sogwanun nangDios. 40 Maynang yanggabot silan sangmanga sagbut na yakadari sang tanumkayan syonog. Magonawa saan mallawnang kataposan nang donya, amapaggunayaan. 41 Kay ako na gyugual nang Anaknang otaw, magasogo ako sang kanakmanga sogwanun na tagalangit antaknilan kamangun disang kasakopan ko yangpyagakaponowan nang sara nang mangaotaw aw yang kariko nang magiimo sangmaat, 42 asarabul silan adto sang laganang atoron na pollayon yaragablagab.Managtiyao silan adto aw papagoyagutsang kanilan onto kay ukudurun labannang atoron. 43 Yang manga otaw nakanang Dios amallag asang kasakopannang kanilan Ama na Dios na maynangpagallag nang suga. Yaan kay yangkaorogan naan na sambingay,” laong niJesus, “wakaw dadyawa mayo paninggiantak kamo makadarag.”

Yang Sambingay bain sang Tyatago na Bo-rawan

44 Kayan yoman si Jesus maggogod sangsambingay, laong, “Kadyaw da agaw nangpagari nang Dios. Yang kasakopan naanmaynang borawan na tyatago na lyu-rubung disang pawa. Aon otawna yakatarasaan na borawan, kayan yoman naan yaantabonan. Laban yaan gauma na yakatarasaan. Wakaw pyaparabay naan barigyayang kariko nang kanaan manga butangkay antak naan mabili yang pawa na pya-gatagowan sang borawan.”

Yang Sambingay bain sangMaal na Balyugna Perla

45“Yang pagari nangDiosmaynang otawna gaanap sang laban maal na balyug napyagangaranannangperla. 46Pagkita naansang perla na laban madyaw, barigya naan

Mateo 13:47 25 Mateo 14:9yang kariko nang kanaan manga butangkay antak naan mabili yang perla.”

Yang Sambingay bain sang Pokot47 “Yang pagari nang Dios sang manga

otaw maynang dagudagu na pokot nakyukutung asang dagat na yakakamangsang kariko nang karasi nang isda.48Madaig yang yakarasak sang pokot kayanbyutung nilan yang pokot adto sang ligad.Yanagingkod silan kayan pinili nilan yangmangkadyaw na isda aw lasakan sangbutanganan nilan, toyo yang maat na isdasyasarabul. 49Maynaan yang amapaggunamallaw nang kataposan. Kay yang mangatagalangit na sogwanun nang Dios makanikayan pyagsitobok nilan yang otaw nagaimo sang madyaw aw yang gaimo sangmaat. 50 Yang manga otaw na gaimo sangmaat asarabul asang laga nang atoron nayaragablagab. Managtiyao silan adto awpapagoyagut sang kanilan onto kay labanukudurun silan nang atoron.”

YangDadaan awyangBago na Pyanmowan51 Kayan yagosip si Jesus sang kanaan

manga inindo, laong, “Yakadarag kamosining kariko nang pyagalaong ko?” Yim-ibak silan, laong, “Uu, yakadarag kami.”52Kayan yaglaong si Jesus kanilan, “Wakawaw aonmagindoway sang balaod na yanga-gad da sang Dios na Ari, yaan yang may-nang otaw na madaig yang pyanmowandisang kanaan baray. Aon dadaan namanga pyanmowan naan, aon arag bagona pyanmowan na arag gyagamit naan,kay yaan na magindoway buku gaid nangdadaan yang pagaindo naan, yang bagoarag naan pagaindo.”

Wa Otoo Silan na taga Nasaret kang Jesus(Markos 6:1-6; Lukas 4:16-30)

53 Pagkatapos ni Jesus pagindo yangmanga sambingay, manaw yaan disaanna banwa, yomori asang kanaan banwa.54 Pagdatung naan adto, magindo yaandisang simbaan. Yamaburungburung yangmanga otaw na yaningug, yanaglaongsilan, “Sini koraw yang gaindo kanaansaan? Monnono koraw yang pagimo naansang manga kaburungburungan na mangaimo? 55 Nanga yakaimo yaan nang may-naan, sari anak gaid yaan nang panday. SiMaria yang kanaan ina. Yang mangkangod

naan na kausgan si Santiago aw si Joseaw si Simon aw si Judas. 56 Arag aanikanatu magauya yangmangamangkangodnaan na bobay. Wain sa yaan sikun sangkatigaman na yakaimo sang maynaan namanga imo?” 57Wakaw wa silan otoo kangJesus, sana syasawaynilan yaan. Yagalaongsi Jesus kanilan, “Yang propeta wa ataodanang kanaan manga kaarayonan. Aw-gaid asang kadaygan na banwa pyagataodyaan.” 58 Wakaw wa abay magaimo si Je-sus sangmanga imo na kaburungburungandisaan na banwa kay wa silan otoo kanaan.

14Yang Pagkamatay ni Juan na Mag-

bawtismoway(Markos 6:14-29; Lukas 9:7-9)

1 Ngaon na manga allaw, byabatokanyang ari na si Herodes bain kang Jesuskay pyagaidunggan yang mangkadyaw namanga imo naan. 2 Yagalaong si Herodessang manga sogwanun naan, “Si Jesus,yaan koraw si Juan naMagbawtismoway nagaboi oman sikun matay. Wakaw dagdaguyang kanaan gaom, yakaimo sang mangakaburungburungan na imo.”

3-5 Yang kyakaponowan nang pagpataykang Juan yang pagsumbal naan sang saranang ari na si Herodes. Kay yagalaong siJuan, “Yakalapas kaw, kay Ari, sang balaodnang Dios, kay yaagaw mo si Herodiasna asawa nang mangod mo na si Pelipe.”Wakaw pyapadakup ni Herodes si Juankayan piniriso. Aparabayun garo patayunsi Juan, aw buku yamalluk nang mangaJudio, kay yang manga Judio yatigam nasi Juan yang propeta na pyagabayaan nangDios.

6 Nang allaw na pista ni Herodes sangkyakawtaw naan na allaw, aon daraga naanak ni Herodias na gasayaw disang ato-bangan nang manga otaw na yatambongsang pista. Laban gakarim si Herodes sangsayaw naan na daraga. 7Wakaw yagalaongyaan sang daraga, “Asaad ko kanmo namaski nanang ayoon mo kanak, aatag kokanmo, kay idi.” 8 Yagalaong yang daragana pyagaindo nang kanaan ina, laong,“Atagan kanak adoon yang oro ni Juanna Magbawtismoway, lasakan sang ping-gan.” 9 Yagasusul si Herodes tungud sang

Mateo 14:10 26 Mateo 14:32kanaan saad. Toyo kay kariko nang yatam-bong arag yudungug sang saad naan sangdaraga, wakaw pyagasogo naan yang pyan-gayo kanaan. 10 Pyapaotodan naan sangoro si Juan disang pirisowan. 11Byubutangnilan yang oro ni Juan sang pinggan kayandyara aw atagan sang daraga. Pagdawatnang daraga, atag naan adto sang kanaanina. 12Yang lawas ni Juan kyakamang nangkanaan manga inindo aw lubungan. Kayankyomadto silan kang Jesus aw pagbatok.

Pyapakaan ni Jesus yang Limang Mararanna Otaw

(Markos 6:30-44; Lukas 9:10-17; Juan 6:1-14)13 Pagdungug ni Jesus saan na ba-

tok, manaw yaan disaan aw yang kanaanmanga inindo, kayan syomakay silan nangbarangay nang silanay da. Yisingadtosilan sang banwa na way maguya. Aw-gaid kyakatigaman nang magkadaig nasilan yomanaw da. Wakaw yanagpamanawyangmagkadaig namanga otaw sikun sangkanilan manga barrio, yodorog silan nangdagat na galopog kang Jesus na yakadtosang banwa na way maguya. 14 Pagdatungni Jesus asang baybayun, mawas yaanaw yang manga inindo naan. Pagawasnilan sang barangay, kitaun nilan yangmagkadaig na manga otaw na gapadurugagkanilan. Yamallaat si Jesus kanilan. Yangyamangkasakit digkanilan pyapagkadyawnaan.

15 Pagkaambong domorod agkanaanyang kanaan manga inindo, kayanyaglaong, “Makagpa da yang suga, pa-panawa ra yang manga otaw adto sangmanga barrio antak silan magbili sangkanilan pagkaan kay way maguya disinina banwa.” 16 “Di silan apapanawun,”laong ni Jesus. “Kamo yang magapakaanda kanilan.” 17 Yimibak silan, laong,“Nanang apakaan nami? Limang book dagaid yang paan nami aw dowaay da yangisda.” 18 Laong ni Jesus, “Daraa adi kanak.”19 Pyapagingkod naan yang manga otawasang silosilo. Kayan kyamang naan yanglimang book na paan aw yang dowam bookna isda. Yimingaro yaan aglangit, kayanyagpasalamat sang Dios. Pagkatapos naanmagpasalamat, pisangpisangun naan yangpaan aw isda aw pandooran sang kanaanmanga inindo kayan pyangatag nilan adto

sang manga otaw. 20 Yakaan yang karikonang manga otaw disaan, toyo wa akaboskaana yaan na pagkaan. Aon samporo awdowa na ka arat na arag yamatmo nangmadyawpa kaanunna lyokasan na paan awisda na pyangamang nang manga inindonaan. 21 Aon limang mararan na ka otawyang yakaan, wa upudan bilanga yangkawbayan aw manga isu.

Yapanaw si Jesus asang Babaw nang Tobig(Markos 6:45-52; Juan 6:15-21)

22 Kayan pyasakay ni Jesus yang kanaanmanga inindo sang barangay antak silanmagona ra kanaan tomaripag nang dagat.Pagpanaw nang manga inindo, paoriinnaan yang magkadaig na manga otawdisaan. 23 Pagkariyos nang manga otaw,tomokod si Jesus agbokid kayan yagampo.Gyagabyanan si Jesus agbokid, saydanaan. 24 Yang kanaan manga inindo nayasakay sang barangay, adto ra sang tunganang laod. Laban kyakarisudan silan kayyang barangay pyagadadaplakay nangmabakla na barud, kay yakasongsong yangbarangay nilan sang mabandus na samut.25 Mararum na pakallawun, yutugbung siJesus aw panaw asang babaw nang tobignang dagat, gadarog sang kanaan mangainindo disang barangay. 26 Pagkita nangmanga inindo kanaan na yapanaw disangbabaw nang tobig nang dagat, manggiyabyang bobol nilan na yamalluk. Laong nilan,“Aon magallukay,” kayan kyomowaawsilan nang pagkalluk. 27 Kayan yaparabaysi Jesus maglaong kanilan, “Ayaw da kamomagkalluk, ako man yang kikita mayo.Sarig da kamo.” 28 Yagalaong si Pedro,“Kay Ginoo, ikaw sa kadi, papanawa akoagkanmo asang babaw nang tobig nangdagat. Mosongon ako kanmo.” 29 Laongni Jesus, “Adi kaw.” Kayan lyomogwasi Pedro sang barangay aw panaw asangbabaw nang tobig nang dagat, yisingadtokang Jesus. 30 Awgaid pagdagmus kanaannang mabandus na samut, malluk yaan,kayan bay yaan marabo. Yaparabay yaanmagtawag, laong, “Ginoo, tabangi ako.”31 Pyaparabay yaan potiin ni Jesus. Laongni Jesus kanaan, “Nanga, wa kaw asarigkanak? Buku pa nang madigun yangpagtoo mo kanak.” 32 Pagtakang nilan

Mateo 14:33 27 Mateo 15:19sang barangay, magtangku yang samut,lyumunung da. 33 Sisimba si Jesus nangkadaygan na manga inindo naan asangbarangay. Yagalaong silan, “Matungtungsa agaw na ikaw yang Anak nang Dios.”

Pyapagkadyaw ni Jesus yang mangaMasakitin ag Genesaret

(Markos 6:53-56)34 Pagkanaripag nilan, domoong silan

ag Genesaret, kayan yomawas silan sangbarangay. 35 Kikilara si Jesus nangmanga otaw disaan. Wakaw pyapakatigamnilan yang yamangkasakit asang karikonang makilibot naan na banwa. Kayandyomatung yang manga otaw na yarag-but kang Jesus, yanagdara silan nangyamangkasakit. 36 Pagdatung nilan,maglaong kang Jesus, “Kallaati kami, agadgaid kami makapoti sang kilid nang kanmodagom, managkadyaw da kami.” Karikonang yopoti sang kilid nang dagom naanyanagkadyaw.

15Yang Pagindo nang Kamonaan(Markos 7:1-13)

1 Kayan dyomatung agkang Jesus yangmanga Pariseo aw yang manga magin-doway sang balaod na sikun dig Jerusalem.2 Yagaosip silan kang Jesus, laong, “Nangayang kanmo manga inindo wa manga-gad sang pagindo na pyagaindo nangkanatu kamonaan? Kay yang kanmomanga inindo, aw yakaan, wa magapango-nawmaynang kanatu kapangonaw na pya-gaindo kanatu nang kamonaan ta. Wakawyakasara yang kanmomanga inindo kaywamangonaw na yakaan.” 3 Yimibak si Je-sus, laong, “Kamo, nanga wa kamo manga-gad sang pagindo nang Dios na yaan yangpyangagdan da mayo yang pagindo nangkamayo kamonaan? 4 Kay pyagalaongnang Dios, ‘Pagtaoda si ama mo aw si inamo.’ Pyagalaong arag nang Dios, ‘Yangyagasorit nang maat sang kanaan ama awina, laban sa apatayun.’ 5 Awgaid kamona manga Pariseo aw manga magindowaysang balaod, yagaindo kamo namadyaw namagalaong yang otaw sangmanga taganaknaan, ‘Di da ako makatabang kamayo, kayama, kay ina, kay yang aatag ko garo ka-mayo, yatag da ko sang Dios.’ 6 Wakaw

kay yaan yang pagindo mayo kanaan, wada mayo apakaruguna yaan na otaw sangkanaan taganak. Tungud saan tyatariko-dan mayo yang pagindo nang Dios. 7Kamona asang baba gaid yang pagtoo mayo sangDios, matungtung kadi agaw yang pya-pabatok nang Dios kadini kang Isaias nayagalaong, 8 ‘Yaning manga otaw,’ laongnang Dios, ‘yang pagsimba nilan kanakasang baba gaid, wara asang ginawa ni-lan. 9Wakaw way kakabosan nang kanilanpagsimba kanak, kay yagalaong silan nayang pyagaindo nilan yang kanak pagindo.Wain sa kadi yang pyagaindo nilan yangkanang otaw pagindo.’ ”

Yang Yakaimo Maat sang Otaw(Markos 7:14-23)

10 Kayan yagtawag si Jesus sangmagkadaig na otaw disaan antak domorodagkanaan. Pagdorod nilan, maglaongyaan, “Paninggi mayo aw butangan sangdumdum mayo antak kamo makadarag.11Yang yakaimomaat sang otawbukunangpagkaan na yakarasak sang baba naan,awgaid yaan yang yakaimomaat sang otawyang maat na sorit na yorogwa sang babanaan.”

12 Yodorod kanaan yang manga inindonaan kayan yagosip, laong, “Yatigam kawna yang manga Pariseo yamangkadamanna yudungug sang pyagalaong mo ka-gayna?” 13 Yimibak si Jesus na yaga-pananglitan, laong, “Kariko nang tanumna wa atanuma nang kanak Ama na aglan-git, panggaboton. 14 Pabayai la mayoyang manga Pariseo kay maynang mangabota silan. Aw gagadun nang bota yangarag bota, amangkallog silan sang pang-pang.” 15 Kayan yaglaong si Pedro, “Obadakanami yang sambingay mo kagayna.”16 Kayan yaglaong si Jesus, “Wa pa sakadi kamo makadarag? 17 Dumduma sa,kariko nang tyuturun ta arag yadatungsang tinai, kayan lyomabay adto sanglopa. 18 Awgaid yang maat na sosoritin nayorogwa sang baba nang otaw, yagasikunyaan sang kanaan dumdum, wakaw yaanyang yakaimo maat kanaan. 19 Kay yangmaat asang dumdum nang otaw yaan yangkyakaponowan nang kariko nang maat naimo naan, maynang pagpatay sang aragotaw, aw yang pagkayot aw yang pagipid

Mateo 15:20 28 Mateo 15:39

sang buku nang kanaan asawa, aw yangpagpaipid sang buku nang kanaan bana,aw yang pagpangindakaw, aw yang pagk-agaro, aw yang pagpallaong sang sang kaotaw. 20 Yang manga imo na maynaan,yaan yang yakaimo maat sang otaw. Aw-gaid aw yakaan yang otaw, maski wa mak-agaon nang pagpangonaw nang mangaPariseo, dili yaan makaimo maat sangotaw.”

Yang Pagkanarig nang Boyag sang Dios(Markos 7:24-30)

21 Yapanaw si Jesus disaan, misingadtosang banwa na lanto nang Tiro aw Sidon.22 Aon boyag na buku nang Judio na gauyadisaan na banwa na magsikun dig Kanan.Yosongon yaan kang Jesus kay gapakallaatkanaan. Laong naan kang Jesus, “KayGinoo, ikaw na sompaw ni Dabid, kallaatiako kay aon kanak anak na kyakarasayanlaban kay lyoromanan nang mangkaraat.”23 Awgaid wa yaan ibaka ni Jesus. Yodorodkang Jesus yang kanaan manga inindokayan yaglaong, “Kallaati kami, paoriyayaning boyag adto sang kanaan baray kaydi yaan omori, yagaid yaan makasamokkanatu.” 24 Kayan yaglaong si Jesus sangboyag, “Syosogo ako nang Dios na yaanyang atabangan ko yang manga sompawni Israel na maynang manga karnero nayamangkatanak kay way kanilan magban-tayay.” 25 Pagdungug saan nang boyag,domorod yaan kang Jesus aw lood yaanasang apit nang siki naan, kayan yaglaong,“KayGinoo, tabangi ako.” 26Kayan yimibaksi Jesus, laong, “Buku nang madyaw awkamangun ta yang kanun nang manga isuna otobong sang manga ido.” 27 Laongnang boyag, “Matungtung, kay Ginoo, toyomaski ido arag makakaan sang momo nayamaorog disang lamisa nang tagtomonkanaan.” 28 Kayan yimibak si Jesus sangboyag, laong, “Kay boyag, laban dakorayang pagsarig mo sang Dios. Aatag kokanmo yang yaayo mo.” Kayan yaparabaymagkadyaw yang anak nang boyag.

Pyapagkadyaw ni Jesus yang Madaig namanga Masakitin na Otaw

29 Yapanaw si Jesus disaan. Yamaybayyaan nang dagat na Galilea. Yotokod

yaan agbokid, pagkaanda naan, mag-ingkod. 30 Kayan kyomadto kanaan yangmagkadaig na otaw. Yanagdara silan nangyamangkasakit na yanagburuk yang sakit,yang manga pilay, yang yamakapig, yangmanga bota, yang manga bubu, aw yangkadaygan pa na manga sakit. Pyaparabaynilan butang disang atobangan ni Jesusyang yamangkasakit. Kariko nilan nadyadara agkanaan, yamabos naan pa-pagkadyawun. 31Yamangkaburungburungyang manga otaw na yikita saan na imo niJesus, kay yang manga bubu yagsorit da,yang yamangkakapig yagkadyaw da, yangmanga pilay yomanaw da, yang mangabota kimita da. Wakaw byabantog nilanlaban yang Dios na sisimba nilan na tagaIsrael.

Pyapakaan ni Jesus yang Opat na Mararanna ka Otaw

(Markos 8:1-10)32Tyatawag ni Jesus yang kanaanmanga

inindo kayan pyaglaong naan, “Yamallaatako sining manga otaw na yamagad kanaknang toro pang allaw. Wa day amakaannilan adoon, yabos da. Dili ko silanapaoriin na yamagutum, daw silan maru-tuy nang gutum disang daran.” 33 Laongnang kanaan manga inindo, “Way maguyadisini na banwa, mangkaawat yang mangabaray. Diin kita kamang sang akaanunnining madaig na otaw?” 34Yagaosip si Je-sus kanilan, laong, “Pilam book yang paanmayo disaan?” Laong nilan, “Pitom bookyang paan aw tatagbi koman yang iisda.”35 Pyapagingkod ni Jesus yang manga otawdisang lopa. 36 Kyakamang naan yangpitom book na paan aw yang iisda, kayanyagpasalamat yaan sang Dios aw pag-pisangpisanga naan yang paan. Pyandoolnaan sang kanaan manga inindo, kayanpyangatag nilan adto sang manga otaw.37 Yakakaan silan kariko, yamangkabiyag.Pagkatapos nilan komaan, pangamangunnang manga inindo yang sama. Yangmadyaw pa kaanun na sama, pitong kabangkaraw na podo yamakmo. 38 Opat namararan na ka otaw yang yakaan, wa ibi-langa yang kawbayan awmanga isu na aragyakaan. 39Yamatapos ni Jesus paoriin yangmanga otaw, somakay yaan sang barangay,yisingadto sang banwa na Magadan.

Mateo 16:1 29 Mateo 16:1916

Gosto nangmangaOtawnaApakitaun sangmanga Toosanan

(Markos 8:11-13; Lukas 12:54-56)1Aon manga Pariseo aw manga Saduseo

na yakadto kang Jesus kay pyagasaitannilan si Jesus daw matungtung agaw nasyosogo yaan nang Dios. Wakaw yagalaongsilan kanaan, laong, “Pakitaa kami sangakatoosannamina ikawyang syosogonangDios.” 2 Awgaid yimibak si Jesus kanilan,laong, “Aw agput da somallup yang suga,kikilara mayo na musuga nang pagkaallaw,katagaan yang langit gadinarag. 3 Aw ag-put da similat yang suga, aw pagdinaragyang langit na aon daklum, kikilara mayona omoran, katagaan gadaklum. Kiki-lara mayo disang langit daw omoran dawdili. Yaan yang wa mayo ikilaraa yangkyakaniyan ko sang donya. 4Dadaan mayona manga otaw adoon laban maat yangdumdum mayo. Wa kamo akanarig sangmatungtung na Dios. Gosto garo mayomikita sang laban dagdagu na milagrona toosanan na ako yang syosogo nangDios, awgaid way apakita ko kamayo natoosanan. Yaan gaid yang apakita kamayonang Dios yang toosanan na maynang imonang Dios kadini kang Jonas na propeta.”Kayan pyanawan silan ni Jesus.

Yang Patobo sang Paan nang mangaPariseo aw manga Saduseo

(Markos 8:14-21)5 Yataripag si Jesus aw yang manga

inindo naan sang dagat. Pagkanaripagnilan kanamputan nilan yang paan na wayyamadara nilan. 6 Laong ni Jesus kani-lan, “Pangabong kamo sang patobo nangmanga Pariseo aw Saduseo.” 7 Toyo wamakadarag silan sang pyagalaong ni Je-sus kanilan, wakaw yanagkabarawbarawsilan, yanaglaong, “Pyagalaong koraw kitanang maynaan kay way yamadara ta napaan.” 8 Yakadarag si Jesus sang kani-lan kabarawbaraw kayan yaglaong yaan,“Nanga kamo yamaundug na way ya-madara mayo na paan? Way abay pag-too mayo. 9 Wa pa kadi kamo akatag-taga na di kita amaundug nang pagkaan?Wa kadi kamo makaungud sang yiimo kokaba gapisang ako sang paan na pyapakaansang limang mararan na ka otaw. Pilang

ka arat yang titipud mayo na sama namadyaw pa kaanun? 10 Arag dumdumamayo yang pitom book na paan na pya-pakaan ko sang opat na mararan na kaotaw. Pilang ka bangkaraw yang titipudmayo na sama na madyaw pa kaanun?11 Nanga kamo wa makadarag na bukunang paan yang pyagalaong ko kamayo?Pangabong kamo antak di kamo makapan-gagad sang patobo nang manga Pariseoaw manga Saduseo.” 12 Kayan yakadaragyang kanaan manga inindo na buku nangpatobo sangpaanyangpangabongannilan,awgaid yaan yang pangabongan nilan yangpagindo nang manga Pariseo aw mangaSaduseo.

Yang Pyagalaong ni Pedro bain kang Jesus(Markos 8:27-30; Lukas 9:18-21)

13 Yakadto si Jesus aw yang kanaanmanga inindo sang banwa na pyagan-garanan nang Sesarea Pilipo. Pagdatungnilan disaan na banwa, magosip yaan sangkanaanmanga inindo, laong, “Nanangpya-galaong nang manga otaw bain kanak,sini kono ako na gyugual nang Anak nangotaw?” 14 Yimibak silan kanaan, laong,“Aon yagalaong kanami na ikaw konosi Juan na Magbawtismoway na yagaboioman na pyapatay. Aon oman yagalaongna ikaw kono arag propeta. Aon omankadaygan na yagalaong na ikaw kono siElias na propeta kadini, aw buku ni Eliasikaw kono si Jeremias.” 15 Kayan yagosipsi Jesus, laong, “Na kamo, monnono yangkamayo dumdum, sini ako?” 16 Kayanyimibak si Simon Pedro, laong, “Ikaw yangAnak nang Dios, ikaw yang pinili naanna magaari.” 17 Kayan yaglaong si Jesus,“Kay Simon na anak ni Jonas, kyakabuu-tan kaw nang Dios, kay yang pyagalaongmo, buku nang otaw yang yagapakatigamkanmo, yang kanak Ama aglangit yangyagapakatigam kanmo. 18 Wakaw gyugualta kaw ni Pedro, kay yang kaorogan nangaran na Pedro, bato. Ikaw, kay Pedro,maynang bato kay ikaw yang kyakanari-gan ko paglaong sang manga otaw antaksilan maimo kanak sakop. Yang kanaksakop di adaugun ni Satanas na pangoronang mangkaraat. 19 Aatag ko kanmo, kayPedro, yang katungud pagpakatigam bainsang pagari nang Dios. Yang asagdaun mo

Mateo 16:20 30 Mateo 17:7disining donya, asagdaun arag diglangitaw yang otogotan mo disining donya, oto-gotan arag diglangit.” 20Kayan pyunpunanni Jesus yang kanaan manga inindo na dilipagalaong sang maski sini na yaan yangKristo na Pinili nang Dios na magaari.

Pyagalaong ni Jesus yang Karisud na It-igkuran naan aw yang Kanaan Kamatayun

(Markos 8:31-9:1; Lukas 9:22-27)21 Yaan na allaw yang pagpono ni Jesus

pagpakatigam sang kanaan manga inindosang amapagguna kanaan. Yagalaongyaan, “Pagbuut nang Dios na makadto akJerusalem. Yang matikadung nang mangaJudio aw yang manga labaw na magam-poway aw yang manga magindoway sangbalaod ni Moises, kariko nilan mapagkon-tara kanak. Apapatay ako nilan, awgaidpagdatung nang torong allaw, oboiin akooman nang Dios.” 22 Pagdungug ni Pe-dro saan, potiin naan yang tollo ni Je-sus aw gagada naan, yaparigbin silan awpaglaonga naan si Jesus, laong, “Kay Ginoo,laban sa dili otogot nang Dios na ama-pagguna yang pyagalaong mo.” 23 Toyoyapakabilik si Jesus, yamatobang agkangPedro, kayan yaglaong, “Panaw, kay Sa-tanas. Magaid kaw makatagun kanak kayyaan na byubutang mo sang dumdum mobuku nang pagbuut nang Dios, toyo pag-buut nang otaw.” Yaan yang pyagalaong niJesus kang Pedro kay yang pyagalaong niPedro sopak sang pagbuut nang Dios.

24 Kayan yaglaong si Jesus sang kanaanmanga inindo, laong, “Aw aon otaw nagosto magad kanak antak yaan maimokanak inindo, di da yaan magatoman sangkanaan kyakaundan, abay da yaan manga-gad sang pagasogo ko kanaan maski labanyaan akarisudan maynang otaw na yaga-pusan sang koros na pagapatayan kanaan.Yaan yang abay imoon nang otaw nayangagad sang kanak pagindo. 25 Toyoyang otaw na yaan gaid yang yabay pa-makotan yang maboi yaan disining donya,akawaraan yaan sang kanaan kinaboi, aw-gaid yang otaw na wa akapannogon sangkanaan kinaboi maski apatayun yaan tun-gud sang pagpangagad kanak, yaan yangakaaronan nang kinaboi na sikun sangDios. 26Toyo yang otaw, maski apanmowan

naan yang kariko nang asining donya, waykakabosan naan kariko kay awmasingadtora yaan sang impirno di da yaan mak-abarikmaski aballin yang kariko nang asin-ing donya. 27 Kay ako na gyugual nangAnak nang otaw, pagbuut kanak nang Diosna mabarik ak oman ani sang donya naagadan ako nang kanak manga sogwanunna tagalangit. Arag agadan ako nang gaomnang kanak Ama na Dios. Awmagbarik dakoman, abarusan ko yang kada sang kawtawsang kanaankanaan imo. 28 Kaundi mayoyaning pagalaong ko kamayo, aon digka-mayo manga otaw na di pa amatay, mikitapa silan kanak na gyugual nang Anak nangotaw na makagagaom sang kariko.”

17Yamaparin yang Kaimo ni Jesus(Markos 9:2-13; Lukas 9:28-36)

1 Pagkatapos nang unum na allaw, pa-gagad ni Jesus si Pedro aw si Santiagoaw si Juan na mangod ni Santiago. Ya-panaw silan na silanay da, yanagtokodadto sang babaw nang makagwas na bu-tay. 2 Pagdatung nilan agbabaw, maparinyang kaimo ni Jesus, yamallag da maynangsuga kaba yatanaw kanaan yang toro nainindo naan. Arag yamallag yang kanaandagom, laban da gimapotiyan maynangallag. 3 Kayan sakadyap kinita da nilanyang dowa na propeta kadini na si Moisesaw si Elias na yakaon na yapagbaraw kangJesus. 4 Kayan yaglaong si Pedro kangJesus, “Kay Ginoo, laban madyaw na aanikami. Aw madyaw mo, magaimo ako nangtorong ka liyan disini, kanmo yang isa,kang Moises yang isa, kang Elias yang isa.”5 Kaba yagalaong yaan nang mayninyan,kyakatabonan silan nang maallag na aro.Sikun saan na aro, sakadyap dyungug danilan yang gasorit na yagalaong bain kangJesus, laong, “Yani yang kanak Anak nalaban ko karugunan. Laban yakaontolyaan kanak. Yaan yang paninggi mayoyang kanaan pagindo.” 6 Pagdungug nangmanga inindo ni Jesus saan na sorit, ko-mobkob silan kay laban silan yamalluk.7 Yodorod si Jesus kanilan, kayan pyotisilan. Yagalaong yaan kanilan, “Pagindug

Mateo 17:8 31 Mateo 17:26kamo, ayaw magkalluk.” 8 Pagkaindug ni-lan wa day kikita nilan na kadaygan, saydakman ni Jesus.

9 Kaba yanagtobang silan, pyagalaongsilan ni Jesus, laong, “Ayaw naa mayopagbatoka yang kikita mayo adoon.Batokon da mayo aw magboi da ako omanna gyugual nang Anak nang otaw.” 10Yangmanga inindo naan yagaosip kanaan,laong, “Nanga yagaindo yang mangamagindoway sang balaod na kinaanglanamaona domatung si Elias na propetanang Dios kadini kayan pa dyomatungyang Pinili nang Dios na magaari disiningdonya?” 11 Yimibak si Jesus, laong,“Matungtung sa agaw na si Elias yangamaona domatung kay apapagandamunnaan yang kariko. 12 Awgaid pagalaongko kamayo adoon na dyomatung dayang otaw na mayni Elias na yagaonakanak domatung, toyo wa yaan ikilaraanang manga otaw. Yiimo nilan yangmaski nanang kyakaundan nilan naimoon kanaan. Ako na gyugual nangAnak nang otaw, arag ako isilingin nilannang maynaan okontaraun.” 13 Kayanyaparabay makadarag yang manga inindonaan na yang pyagalaong naan kanilan siJuan na Magbawtismoway.

Pyapagkadyaw ni Jesus yang Isu naLyarasakan nang Mangkaraat

(Markos 9:14-29; Lukas 9:37-43)14 Pagdatung nilan adto sang manga

otaw na yanagkoro, domorod yang sangkawtaw aw lood asang atobangan ni Jesus.15 Yagalaong yaan, “Kay Ginoo, kallaatiyang isu ko kay yabay kaboyan. La-ban da yaan kyarasayan, kay arimarimyamatowad asang atoron, aw wara asangatoron asang tobig. 16 Dyadara ko yaankagayna sang manga inindo mo, toyo wasilan makapagkadyaw kanaan.” 17 Kayanyimibak si Jesus, laong, “Nanga kamo waotoo kanak? Nanga yanagdowadowa pakamo? Kadogay ko maguyauya dini ka-mayo, pyapabayaan ta kamo na wa otookanak. Madogay pa kadi ako magtigkulmaguya ani kamayo kayan pa tyomookamo kanak? Daraa ani kanak yang isu.”18 Syasagda ni Jesus yang mangkaraat nayabay maglasay sang isu, kayan lyomogwa

yang mangkaraat. Yaparabay da yang isumagkadyaw.

19 Kayan dyomorod agkang Jesus yangmanga inindo naan nang silanay da.Yagaosip silan, laong, “Nanga wara kamimakapagparogwa sang mangkaraat nayoroman saan na isu?” 20 Yimibak siJesus, laong, “Wara kamo makapagkadyawsang isu kay kolang pa yang pagsarigmayo kanak. Dumduma, yang pagsarigmayo kanak, aw yakagaon pa gaid nangmamayantuk na liso nang mostasa nayamaimo gidakoraun na tanum, maka-paglaong kamo sang butay ‘Kabarin nabutay.’ Paglaong mayo sinyan, mabarinyang butay. Kariko amaimo mayo.21 Toyo di kamo makapagparogwa sangmangkaraat namaynaan na laban kusuganawdi kamomotawan sang pagkaanna abaykamo magampo. Yaan gaid yang paagimayo na makaimo saan.”

Yoman Paglaong ni Jesus yang Kanaan Ka-matayun

(Markos 9:30-32; Lukas 9:43-45)22 Yanagkatipon yang kanaan manga

inindo asang sakop na Galilea, kayanyaglaong si Jesus kanilan, “Ako na gyugualnangAnak nang otaw adaraunnangmangaotaw adto sang magookom, panagpatayunda ako. 23 Awgaid oboiin ako omannang Dios nang katlong allaw kasikunpatayun.” Pagdungug saan nang kanaanmanga inindo, maundug silan laban.

Yang Bayad sang Miyoras nang Templo24Dyomatung da si Jesus awyang kanaan

manga inindo sang barrio na Kapernaum,yodorod kang Pedro yang manga man-nokot sang miyoras sang templo. Yagaosipsilan kanaan, laong, “Magabayad korawyang kanmo magindoway sang yaayokanaan na miyoras sang templo?” 25 “Uu,”laong ni Pedro, “abayadan naan.” Pagorini Pedro agbaray, maona maglaong siJesus kanaan, laong, “Nanang dumdummo, kay Simon? Disining donya, sinikadi yang pyagasokotan nang ari sangmiyoras? Yang kanaan kaarayonan dawyang kadaygan?” 26 Yimibak si Pedro,laong, “Yang pyagasokotan naan yangmanga otaw na buku nang kanaan layon.”Kayan yaglaong si Jesus, “Na, awmaynaan,

Mateo 17:27 32 Mateo 18:15yang kaarayonan naan yang di naanosokotan. Wakaw yang manga anaknang Dios, di osokotan nang Dios sangmiyoras sang templo. 27Awgaid buku nangmadyaw na amadaman kanatu yaningmanga mannokot sang miyoras sangtemplo. Wakaw unug da adto sang dagat,pamingwit. Yang amaona mo makamangna isda, disaan mo kitaun yang sapi asangkanaan baba. Bukaa yang kanaan baba awkamanga yang sapi. Yaan yang abayad moadto sang mannokot sang miyoras sangtemplo.”

18Sini yang Labaw?(Markos 9:33-37; Lukas 9:46-48)

1 Ninyan na allaw, yodorod agkanaanyang manga inindo naan, kayan yaglaong,“Sining marabaw asang kasakopan nangDios?” 2 Yagatawag si Jesus sang isu,kayan byutangnaan asang atobangannangkanaan manga inindo. 3 Kayan yaglaongsi Jesus, “Butangan mayo sang dumdummayo yaning pagalaong ko adoon. Awdi kamo maparin na makagaon kamonang isu, dili kamo pagasakopon nangDios. 4 Yang otaw na amaimo labaw asangkasakopan nang Dios yang otaw na mag-apaobos na magagaon sining isu. 5 Yangotaw na amabuut sang maynini na isu tun-gud sang pagtoo naan kanak, yaan na otawmagataod kanak.”

Yang Akaponowan nang Pagkawara nangPagsarig

(Markos 9:42-48; Lukas 17:1-2)6 Kayan yagindo si Jesus, laong, “Yang

otaw na akaponowan nang pagkawaranang pagsarig kanak nang maski isa rana isu, laban isilotan nang Dios. Wakawmadyaw pa saan na otaw yang ibitayannang mabugat na bato yang liyug naankayan lyabo sang laod, kay madyaw pa awmisiling yaannangmaynaan, di dugsa sangmagaimo yaan sang akaponowan nangpagkawara nang pagsarig nang isu kanak.7 Kallaat da agaw nang manga otaw kaymadaig yang yakawara sang pagsarig nilankanak. Yaan sa agaw yang arimarim yama-pagguna disining donya, awgaid kallaat daagaw nang otaw na kyakaponowan nang

pagkawara nang pagsarig kanak nang sangkawtaw.

8 “Wakaw aw yang tollo mo yangkyakaponowan nang sara mo, otoda yaanaw saraburan. Maynaan oman yang sikimo, aw yaan yang kyakaponowan nangsara mo, otoda yaan aw saraburan. Kaymaski popol kaw aw pagsakopon kaw nangDios nang way kataposan, madyaw pa yaansang iyan da yang kariko nang pagkanamo na oontog kaw adto sang atoron naway kataposan nang pagkalaga. 9 Awyang mata mo yang kyakaponowan nangsara mo, lusata yaan aw saraburan. Kaymaski saydakman kilid yang mata mo,aw pagsakopon kaw nang Dios nang waykataposan, madyaw pa yaan sang iyan dayang dowa namatamo na oontog kaw adtosang laga nang atoron asang impirno.”

Yang Sambingay bain sang Karnero na Ya-matanak

(Lukas 15:3-7)10 Yabay magindo si Jesus, laong, “Ayaw

kamo magobit sang maski sini na isu, kaypagalaong ko kamayo na yang tomatabangsiningmanga isu yang tagalangit namangasogwanun na sagompipit sang kanak Amana Dios diglangit. 11 Kay ako na gyugualnang Anak nang otaw, yakani ako sangdonya na ako yang magatobos sang mangaotaw antak silan akunun nang Dios namanga anak naan.

12 “Dumduma sa, aon otaw na aon ayupna sang gatos na karnero. Yamatanakyang sambook. Pyapanamsam naan yangkasiyaman aw siyam disang kilid nang bu-tay, kayan yayawan naa naan, kayan yanapnaan yang isa na yamatanak. 13 Pagkitanaan, maguma yaan laban. Yang pagumanaan na kinita da naan yang isa na ya-matanak labaw pa sang paguma naansang kasiyaman aw siyam na wa akatanak.14 Maynaan yang kanatu Ama aglangit,maski isa na isu, way gosto naan namakarowat kanaan na amasingadto sanglaga nang atoron asang impirno.”

Yang Lomon na Tomotoo na Yakasara15 Yabay magindo si Jesus, laong, “Aw

yakasara kanmo yang kanmo lomon natomotoo, kadtowi aw paglaonga yaan sangkanaan imo na maat kanmo. Awgaid

Mateo 18:16 33 Mateo 19:3paglaonga yaan nang kamoway da. Awmaningug yaan kanmo magaori yangmadyaw na pagidarag mayo. 16 Awgaidaw dili yaan maningug kanmo, pagagadnang kadaygan na tomotoo, aw bukunang isa, dowa, antak silan makapaningugsang pagbaraw mayo. Maynaan yangimowa antak aon dowa, aw buku, torona makapagsait kamayo. 17 Aw dili payaan maningug, paglaongan sang karikonang kamayo manga karomonan natomotoo disang simbaan daw silan yangmakapagkadayaw kamayo. Kayan aw diliyaanmaningug sang kanilan tambag, ayawda mapagyamiyami kanaan.”

Yang Pagsagda aw yang Pagtogot18 “Pagalaong ko kamayo na yang asag-

daun mayo disining banwa, asagdaun aragdiglangit aw yang otogotan mayo disiningbanwa, otogotan arag diglangit.

19 “Arag apakatigam ko kamayo, namaski dowaay da gaid kamo, aw aon yaayomayo na pagaoyonan mayo pagpangayosang Dios, aatag kamayo nang kanak Amana Dios aglangit. 20 Kay aw aon dowa, dawtoro na magaampo na yasarig kanak, iyanak arag asaan.”

Yang Sambingay bain sang Sogwanun naWara Magapasaylo

21 Yasaid si Pedro kang Jesus kayanyagosip, laong, “Kay Ginoo, makapila akomagpasaylo sang kanak lomon na yabaymakasara kanak, makapito?” 22 Kayanyimibak si Jesus, laong, “Buku gaid nangmakapito, awgaid pito na kapitowan yangpagpasaylo mo kanaan. 23 Kay yang pa-gari nang Dios sang manga otaw yak-agaon nang ari na yanokot sang otangkanaan nang kanaan manga sogwanun.24 Pagpono naan manokot sang mangaotang nang kanaan manga sogwanun, da-raun adto kanaan yang sogwanun na aonotang kanaan na sangmararan namararanna ka pesos. 25 Kay dili yaan mak-abayad, wakaw apabarigya nang ari yaanna otaw, maynang allang, arigkan sangkanaan asawa aw manga anak aw yangkariko nang kanaan manga butang aragapabarigya nang ari, kay antak yaan mak-abayad sang otang naan. 26Wakaw yaan nasogwanun yolood asang atobangan nang

ari kayan yagpakallaat, laong, ‘Pabayaanaa ako, anapun pa ko yang abayad kosang kanak otang, abayadan ko kariko.’27Yamallaat yang ari wakaw pyabayaan danaan yang otang kayan pyaori naan yaanna sogwanun.

28 “Pagkarogwa naan na sogwanun,pagkita naan disang daran yang aragsilan sogwanun na yakaotang kanaannang tagbi. Tyatagun naan kayan tinigulnaan aw paglaonga, ‘Bayadi yang otangmo kanak.’ 29 Kayan lyomood yang aragsilan sogwanun asang atobangan naan,gabaribad kanaan, laong, ‘Pabayaa naaako, kay lagi, anapun pa ko yang abayadko sang otang ko kanmo.’ 30 Awgaidwara yaan akabaribadi. Pyapapiriso naanyaan kaba wa pa akabayadi yang otangkanaan. 31 Pagkatigam nang kadaygan nasogwanun nang ari, mangkadaman silan.Yakadto silan sang ari, kayan byatokannilan. 32 Tyatawag nang ari yaan nasogwanun, kayan pyaglaong, ‘Way kabosmo na sogwanun. Pyasaylo ra ta kaw,pyabayaan da ko yang dagdagu na otangmo kanak kay yagapakallaat kaw kanak.33 Nanga wa kaw akallaat sang arag kamosogwanunmaynang pagkallaat ko kanmo?’34 Laban yamadaman yang ari, pyapapirisonaan yaan na sogwanun, laban lyarasayyaan asang pirisowan kaba wa pa yaanmakabayad sang kariko nang otang naan.35 Maynaan yang imoon kamayo nangkanak Ama na Dios aw dili kamo tinuudmagpasaylo sang arag kamo.”

19Yagaindo si Jesus bain sang Panagayaw

nang Magasawa(Markos 10:1-12)

1 Pagkatapos ni Jesus pagindo yanikariko, manaw yaan sang probinsiyana Galilea kayan tyomaripag sang tobigna Jordan kayan dyomorog yaan nangtobig padurug adto lawud. Pagdatungnaan aglawud, oman yaan tomaripag namisingadto sang probinsiya na Judea.2 Yamagad kanaan yang laban madaigna otaw. Pyapagkadyaw naan yangyamangkasakit disaan na banwa.

3 Aon manga Pariseo na yakadto kangJesus, titigi nilan osipin si Jesus kay

Mateo 19:4 34 Mateo 19:24osombong nilan aw magsayup. Kayanyosip nilan, laong, “Motogot kadi yangbalaod na ayawan nang otaw yang kanaanasawa maski tagbi yang kyakaponowan?”4 Yimibak si Jesus, laong, “Wa kadi kamomakabasa sang syosolat na pyagalaong,‘Kadini pagkatapos nangDiosmagimo sangkakariko, magimo yaan sang usug awbobay, 5 kayan yaglaong yaan, Aw man-gasawa yang usug, mapanaw yaan sangkanaan ama aw ina kayan yapagtukud sangkanaan asawa. Yang dowa yaimo da isa.’6Wakaw,” laong ni Jesus, “yang magasawabuku nang dowa, isa ra silan. Di da pa-pagayawun yang bana aw yang asawa napyapagtukudnangDios.” 7Yomanmagosipyang manga Pariseo, laong, “Aw maynaan,nanga tyotogot ni Moises na makaayawyang bana sang kanaan asawa aw matagyaan nang solat na karigunan na antakkatoowan na silan yagayaw da.” 8 Yimibaksi Jesus, laong, “Tyotogotan kamo ni Moi-ses pagayaw sang kamayo asawa kay wakamo atangkap sang pagindo nang Dios,mangkabagsug yang oro mayo. Awgaidanay da kadini nang pagimo nang Diossang donya, dadaan wa otogot yang Diossaan. 9 Wakaw pagalaong ko kamayo nayang yamayaw sang kanaan asawa na wamakasara pinaagi sang papagipid sang ka-daygan na usug, kayan yangasawa yaanoman, yakasara yaan.”

10Kayan yaglaong yang manga inindo niJesus, “Aw maynaan yang kabutang nangmagasawa, madyaw pa yang dili manga-sawa.” 11 Yimibak si Jesus, laong, “Yangpyagalaong mayo buku nang madyaw sangkariko nang otaw. Awgaid aon usug na wamangasawa kay yaan yang pagbuut kani-lan nang Dios. Arag aon bobay na wamagabana kay yaan yang pagbuut kanilannang Dios. 12Aon wa mangasawa kay anayda yaan mawtaw dadaan dili makapanga-sawa kay bayot. Aon kadaygan na wamangasawa kay kyakapon yaan nang aragotaw. Aon kadaygan na wa mangasawakay antak silan makapangagad sang sogokanilan nang Dios na gaari. Aw ikaw yangpyagabuutan nang Dios sini na pagindo,tangkapa.”

Yaampo ni Jesus sang Dios yang manga Isu(Markos 10:13-16; Lukas 18:15-17)

13 Aon manga isu na dyadara agkangJesus antak naan damdamun aw am-powan. Awgaid syasagda nang mangainindo naan yang yagadara sang mangaisu. 14 Yagalaong si Jesus, “Ayaw mayopagpunpuni yang manga isu na makadikanak, kay yang maynilan na yamanarigkanak, pagasakopon nang Dios.” 15 Kayandyamdam ni Jesus yang manga isu aw am-powan naan. Pagkatapos naan magampo,manaw.

Yang Bagong Otaw na Mayaman(Markos 10:17-31; Lukas 18:18-30)

16 Aon bagong otaw na yodorod kangJesus, kayan yaglaong, “Kay Magindoway,nanangmadyaw imoon antak ako pagsako-pon nang Dios nang way kataposan?”17 Yagalaong si Jesus, “Nanga yagaosipkaw kanak daw nanang madyaw imoon?Sayda nang Dios yang yabay magimo sangmadyaw. Aw gosto mo na pagasako-pon kaw nang Dios nang way kataposan,pangagad sang manga balaod nang Dios.”18 Yoman magosip yang bagong otaw,laong, “Nana na balaod yang pangagdanko?” Yimibak si Jesus, laong, “Ayawmagpatay sang arag kamo otaw, ayawmagipid sang buku nang kanmo asawa,ayaw magpangindakaw, ayaw magpanisti-gos sang kagaro. 19 Taoda yang kanmoama aw ina, karuguni yang arag kamo otawmaynang pagkarugun mo sang tyoonanlawas.” 20 Yagalaong yang bagong otaw,“Nana pang imoon ko? Kay yang pya-galaong mo yabos da ko imoon.” 21 Kayanyaglaong si Jesus, “Aw gostomo na amaimodigkanmo yang kariko nang pagbuut nangDios, barigyaan yang kariko nang pyan-mowan mo kayan yang bayad saan, pan-gatagan sangmanga pobre. Awmatapos damo yaan imoon, singadi kanak aw agada-gad da naku. Awmaynaan yang imoonmo,akaaronan kaw nang mangkadyaw diglan-git.” 22 Pagdungug nang bagong otawsang pagindo ni Jesus mori yaan na labanyamaundug kay laban madyaw naan yangkanaan pyanmowan na madaig.

23 Kayan yaglaong si Jesus sang kanaanmanga inindo, “Laban marisud sa agawyang mayaman mapasakop sang Dios.24 Butangan mayo sang dumdum mayoyang pagalaong ko kamayo adoon, na

Mateo 19:25 35 Mateo 20:13yang mayaman na dakora nang ginawanaan yang kanaan kadato, di makasludsang kasakopan nang Dios kaba di pamakasorog yang ayup na kamelyo sangtuub nang dagum.” 25 Pagdungug saannang manga inindo ni Jesus, laban silanyamaburung. Wakaw yagalaong silan, “Awmaynaan, sini pa yang pagasakopon nangDios?” 26 Yatanaw si Jesus kanilan, kayanyaglaong, “Way otaw na makaimo saan,yang Dios gaid yang makaimo, kay yangDios yang makaimo sang kariko, maskinana.”

27 Kayan yaglaong si Pedro, “Tanawa,yayawan da nami yang kariko kayan yoma-gadagad kami kanmo. Nanang akaatagkanami?” 28 Yimibak si Jesus kanilan,laong, “Tinuud, aw domatung da yangallaw namagaari da ako, amatobok da yan-ing banwa. Kadyaw da agaw nang kanaksakop. Aw magari da ako, kamo na sam-poro aw dowa na inindo ko, amaimo kamomagookomsangmanga sompawnang sam-poro aw dowa na anak ni Israel. 29 Maskisini na yapanaw sang kanaan baray, awkanaan manga lomon, aw kanaan ama awina, aw kanaan manga anak, aw kanaanpawa na antak magagadagad kanak, yaanyang makadawat sang laban dakora nabarus nang Dios na ballin sang pyanawannaan. Abarusan yaan nang Dios nanglaban dakora na barus sang kada isa napyanawan naan. Arag pagasakopon yaannang Dios nang way kataposan. 30Awmag-ari da ako,” laong ni Jesus, “madaig yangyarabaw adoon na mukullud da. Madaigyang yukullud adoon na marabaw da.”

20Yang manga Maggawbukay sang Pawa

1 Kayan yabay magindo si Jesus, laong,“Yang paagi nang pagari nang Dios sangmanga otaw maynang pagdomara nangtagtomon sang pawa na yapaggawbuksang manga otaw disang kanaan pawa.Pakallawun pa yomanaw da yaan, yan-ganap sang manga maggawbukay na pa-paggawbukun naan asang kanaan pawa napyananuman sang paras na mangkadyawkaanun yang bonga. 2 Yang yamaonanaan kitaun na manga maggawbukay, pya-gaidarag naan parabay sang kantidad na

abayad naan sang sang allaw na gawbuknang kada sang kawtaw. Kayan tyaamnaan papaggawbukun silan asang kanaanpawa. 3 Somapayan yang suga, yomanyaan manaw, yanganap pa abay sang pa-paggawbukun naan. Asang paringki kikitanaan yang manga otaw na wa pay gawbuk.4 Kayan yaglaong yaan kanilan, ‘Paggaw-bukanmayo ako asang kanak pawa. Ataganko kamo nang madyaw na bayad.’ Kayankyomadto silan sang pawa aw paggawbuk.5 Maraydaw yang suga, yoman yaan ko-madto sang paringki. Mayninyan oman,yakadto yaan nang ambong na makagwas.Kada pagkadto naan aon kikita naan namaggawbukay. 6 Ambong na makagpa,yoman yaan adto sang paringki. Min daninyan yoman yaan kimita sang mangaotaw na way gawbuk, kayan yaglaong yaankanilan, ‘Nanga yagaiingkoday gaid kamona way gawbuk?’ 7 Yimibak silan, laong,‘Way gawbuk nami kay way yapaggawbukkanami.’ Kayan pyaglaong naan, ‘Kadtokamo sang kanak pawa, paggawbuk kamoadto.’

8 “Gabi la, yaglaong da yang tagtomonsang pawa sang kyakanarigan naan sanggawbuk, laong, ‘Tawaga yang kariko nanggagawbuk, awpamayadi silan. Onaa bayadiyang maori na maggawbukay, kayanyoman yang somapit sang maori tigkanadto sang mona na maggawbukay.’ 9 Yangyagapono maggawbuk nang ambong namakagpa yang suga, byabayadan naanyang kada isa kanilan nang kantidad namagonawa sang bayad sang sang allaw nagawbuk. 10 Pagpamayad naan sang monamaggawbuk, maglaong yang surud nangdumdum nilan, ‘Kita, abayadan kita naannang labaw pa sang bayad sangmaorimag-gawbuk.’ Awgaid kada isa kanilan, yadawatsang kantidad na pyagaidaragan na bayadsang sang allaw na gawbuk nang kadasang kawtaw. 11 Pagkadawat nilan sangbayad, managsosoritin silan. Yagalaongsilan sang yapaggawbuk kanilan, 12 ‘Yangmangkaori, yagagawbuk silan nang sangka oras da, awgaid kami yagakadurummagtigkul sang masakit na suga, yabaykami maggawbuk. Nanga pyapagonawayang bayad kanilan aw bayad kanami?’13 Yimibak yang tagtomon sang pawa,

Mateo 20:14 36 Mateo 20:31laong, ‘Lagi, wak magalimbong kamayo,kay yang pyagaidaragan ta na bayad sangsang allaw na gawbuk yaatag ko kamayo.14 Kamanga mayo yang bayad kamayo awori kamo. Gosto ko na yang bayad kanilanna manga mangkaori aw yang bayadkamayomagonawa. 15Nanga, buku ko kadiyang magabuut sang kanak sapi? Maatkadi nang ginawa mayo na yamabuut akokanilan?’ 16 Wakaw,” laong ni Jesus, “awpagsakopon da yang otaw nang Dios, yanggakaori adoon, silan yang magaona ra.Yang gaona adoon, silan yang magakaorila.”

Katlo na Paglaong ni Jesus bain sangKanaan Kamatayun

(Markos 10:32-34; Lukas 18:31-34)17 Kaba gaimamanaw si Jesus na masaka

adto Jerusalem, pyapasaid naan kanaanyang samporo aw dowa na inindo naan kayaon pagalaong naan kanilan kaba yapanaw.18-19 Yagalaong yaan, “Adoon yasaka pakita ag Jerusalem. Aw domatung kitaadto, ako na gyugual nang Anak nangotaw adaraun adto sangmanga pangoro namagampoway awmangamagindoway sangbalaod. Silan yang yapagkontara kanak,osombong ako nilan mallaw sang ma-gookom na buku nang Judio antak ako ni-lan patayun. Aw aadto ako sang buku nangJudio, pagapasagdaan ako na oodyatun ni-lan. Obonaran ako nilan aw karabowi akoasang koros na pagapatayan kanak toyooboiin ako oman nang katlong allaw.”

Yang Yaayo nang Ina nang Dowa na Inindoni Jesus

(Markos 10:35-45)20 Kayan dyomorod kang Jesus yang

asawa ni Sebedeo na yagadan nang kanaandowa na anak na usug. Yolood yaan asangatobangan ni Jesus kay aon ayoon naan.21 Yagalaong si Jesus, “Nanang gosto mo,kay boyag?” Yimibak yaan, laong, “Awmagari da kaw disining donya, gosto kona apaingkodon mo yaning kanak anakna dowa disang said mo, yang isa apitkarinto mo aw yang isa apit kawara mo.Imowa silan labaw sang tomatabang mosang pagari mo.” 22 Kayan yaglaong siJesus sang dowa na kanaan inindo namanga anak nang boyag, laong, “Wa kamoakatigam sining yaayo mayo. Dumdum

mayo makatigkul kamo sang karisud naitigkuran ko?” Kayan yimibak silan dowa,laong, “Uu, makatigkul kami.” 23 Kayanyaglaong si Jesus kanilan, “Matungtungsa agaw na itigkuran mayo yang karisudmaynang itigkuran ko. Awgaid dili akomakaatag kamayo sang yaayo mayo kanak.Kay buku ko yang aon katungud na ma-gapili sang papagingkodon disang apit kokarinto aw disang apit ko kawara, kay yangotaw na pinili da pataan nang kanak Amana Dios yaan yang makapagingkod disangapit ko.”

24 Pagdungug saan nang samporo naarag inindo ni Jesus, mangkadaman silansang dowa na maglomon. 25 Wakaw ty-atawag ni Jesus yang manga inindo naanantak silan domorod agkanaan, kayanyaglaong si Jesus kanilan, “Yatigam kamona yang manga pangoro disining donyayang magsosogo sang kanilan sakop. Yangmanga labaw na pangoro yang aon gaomna yangallang sang kanilan manga sakop.26 Awgaid kamo,” laong ni Jesus, “ayawkamomagsiling sang maynaan na batasan.Aw aon digkamayo gosto na maimo mag-sosogo kamayo, kinaanglan yaan yangamaimo sogoon mayo. 27 Aw aon digka-mayo gosto na amaimo labaw na pan-goromayo, kinaanglanmapangallang yaansang kariko. 28 Mayn ko na gyugual nangAnak nang otaw, wara ako akani disiningdonya na antak ako tabangan nang mangaotaw. Sana matabang ako kanilan. Ma-gapakamatay ako kanilan kay yang kanakkamatayun yang pagatobos sang mangaotaw.”

Pyapagkadyaw ni Jesus yang Dowang kaOtaw na Arag Bota

(Markos 10:46-52; Lukas 18:35-43)29 Pagpanaw nilan sang barrio na Jeriko,

gimiyod kang Jesus yang laban magkadaigna otaw. 30 Aon disaan dowang ka otawna bota na yagaingkod disang kilid nangdaran. Pagdungug nilan na malabay siJesus, magtawag silan, laong, “Kay Ginoo,ikaw na sompaw ni Dabid na pyapakaninang Dios, kallaati kami.” 31 Syasagdasilan nang manga otaw, laong, “Katingun.”Toyo wa silan maningug, laban da gyagaanyang pagtawag nilan, laong, “Kay Ginoo,ikaw na sompaw ni Dabid na pyapakani

Mateo 20:32 37 Mateo 21:17nang Dios, kallaati kami.” 32 Kayan yag-tangku si Jesus na yapanaw aw paglaongkanilan, “Nanang gosto mayo na imoonko kamayo?” 33 Yimibak silan, laong,“Kay Ginoo, gosto nami na mikita kami.”34 Yamallaat si Jesus kanilan. Dyadamdamnaan yang kanilan mata aw parabay silankita kayan yomagad dakman silan ni Jesus.

21Yang Yamabantog na Yadatung ag

Jerusalem(Markos 11:1-11; Lukas 19:28-40; Juan 12:12-

19)1 Yagpadadatung da si Jesus aw yang

manga inagad naan ag Jerusalem, ma-said da silan sang barrio na Betpagena kabarogsadan nang butay na pyagan-garanan nang Kaolibowan. Kayan yag-sogo si Jesus sang dowa na kanaan inindo,2 laong, “Kadto kamo sang kaonaan tana barrio. Maparabay kamo kimita sangasno na yuukut na aon kanaan nati.Parabaya obada aw tonggai mayo anikanak, paagada yang nati. 3Aw aon disaanmagosip kamayo na magalaong, ‘Onoonmayo yaan?’, paglaongamayo na ‘Pyapaka-mang nang Ginoo ta.’ Pagdungug nilansaan, aparabayun nilan kamayo patong-gayan yang asno.”

4 Yamapagguna yani antak matomanyang pyagalaong nang propeta nangDios, laong, 5 “Paglaonga yang maguyaag Jerusalem na asang butay na pyagan-garanan nang Sion na yang kamayo ariyagpadadatung da ani kamayo. Di yaanmagaparabi, buutan sang kanaan mangasakop. Yadatung yaan na yasakay sangasno.”

6 Kayan yomanaw yang dowa na inindoni Jesus na syosogo naan, pyangagdannilan yang pyapaimo ni Jesus kanilan.7 Tyotonggayan nilan agkang Jesus yangasno aw yang nati naan, kayan yapinannilan nang kanilan dagom yang likod nangasno, kay asakayan ni Jesus. 8 Pagsakaynaan, mangindaranan silan kariko adtoJerusalem. Dagdagu yang pagtaod kangJesus nang magkadaig na otaw disaan,wakaw yampasan nilan nang kanilandagom yang daran na agiin ni Jesus nagasakay sang asno. Yang kadaygan disaan

yanagkanat magampas sang daran nangdaonan na manga sangasanga nang kaoy.9 Madaig na otaw yang yanagona ni Jesus,madaig oman yang yigiyod naan. Yangiyaksilan kariko, laong, “Kadyaw da agaw nangDios. Bantogan yaan na sompaw ni Dabid.Bunang da agaw nang yakani na syosogonang Dios. Kadyaw da agaw nang Diosaglangit.”

10 Pagdatung ni Jesus asang syodad naJerusalem, masimbol yang maguya disaan.Yanaginosipay silan, laong, “Sini kadi naotaw yaan?” 11 Yimibak kanilan yangmagkadaig na yamagad ni Jesus, laong,“Yaan yang propeta na pyagabayaan nangDios, si Jesus na taga Nasaret ag Galilea.”

Yakadto si Jesus sang Templo(Markos 11:15-19; Lukas 19:45-48; Juan 2:13-

22)12 Kayan yomanik si Jesus sang tem-

plo. Pyamigaw naan aglogwa yang mangamamarigyaay aw yang manga mammili.Pyanowad naan yang manga lamisa nangmagballinay sang sapi aw yang manga in-gkodanan nang yamarigya nang mangalimokon. 13 Kayan yaglaong yaan kanilan,“Aon pyagalaong nang Dios na syosolat,laong, ‘Yang kanak pagtitiponan pyagan-garanan nang baray na ampowanan.’ Toyokamo yiimo mayo uyaanan nang mangamallimbongay.”

14 Yang manga bota aw yang mangapongko yandodorod agkang Jesus disangtemplo. Pyapagkadyaw naan silan. 15Yangmanga pangoro na magampoway aw yangmanga magindoway sang balaod ni Moi-ses, yamangkadaman na kikita nilan yangmangkadyaw na manga imo ni Jesus nakaburungburungan. Laban lyarangutansilan na yudungug sang manga isu nayokorisa asang templo. Yagalaong yangmanga isu, “Bantogamayo yaning sompawni Dabid.” 16Wakaw yamangkadaman silankang Jesus, kayan yaglaong silan kanaan,“Yudungug kaw koraw sang pyagalaongnang manga isu?” Yimibak si Jesus, laong,“Uu, yudungug ako. Wa kadi kamo mak-abasa sang syosolat nangpropeta bain sangDios, laong, ‘Pyagaindomo yangmanga isuantak silan matigam magbantog kanmo.’ ”17Kayan pyanawan silan ni Jesus. Yapanaw

Mateo 21:18 38 Mateo 21:32yaan disang syodad na Jerusalem, yisin-gadto sang barrio na Betania, yokorangyaan adto nang sang gabi.

Wa da Apabongaa ni Jesus yang Kaoy naIgera

(Markos 11:12-14,20-24)18 Pagkaallaw mori yaan ag Jerusalem.

Yamagutum yaan. 19 Kikita naan disangkilid nang daran yang kaoy na igera, kayankyadtowan naan yang pono nang igerakay makaan garo sang bonga naan nakaoy. Way bonga na kikita naan, bay sangdaon. Kayan yaglaong yaan sang kaoy,“Dili dakman kaw magbonga na kaoy.”Paglaong ni Jesus saan, maparabay maga-ngo yang kaoy. 20Yamangkaburungburungyang kanaan manga inindo na yikita sangkaoy na yagango ra, kayan yaglaong silan,“Nanang yakagango sang kaoy na igera?”21 Kayan yaglaong si Jesus kanilan, “Bu-tangan mayo sang dumdum mayo yangpagalaong ko kamayo adoon. Aw di mag-dowadowa yang pagsarig mayo sang Dios,amaimo mayo yang maynang yiimo kosaang kaoy na igera. Buku da gaid niniyang amaimo mayo. Maski magalaongkamo saan na butay, ‘Kaungat na butayaw kabarin adto sang dagat,’ amaimo yangpyagalaong mayo. 22 Aw abay kamo so-marig sang Dios, amadawat mayo yangmaski nanang ayoon mayo kanaan.”

Yagaosip Silan bain sang Katungud ni Jesus(Markos 11:27-33; Lukas 20:1-8)

23 Yarasak si Jesus sang templo, ya-gaindo sangmanga otaw. Kayan dyomorodagkanaan yang manga pangoro na maga-mpoway aw yang manga matikadung nangJudio, yagaosip silan kang Jesus, laong,“Nanang katungud mo na yamigaw kawkagabi sang manga otaw disang templo?Sini yang gaatag kanmo sang katungudna gaimo kaw saan?” 24 Yimibak si Je-sus, laong, “Arag aon pagaosip ko ka-mayo. Aw mibak kamo kanak, imibak akoarag kamayo daw nanang katungud ko nayakaimo sang kariko nang manga imo ko.25 Yani yang pagaosip ko kamayo, Nanangkatungud ni Juan na yagabawtismo sangmanga otaw? Sini yang gabuut kanaannangaon, otaw daw Dios?” Kayan yanagk-abaraw silan, laong, “Aw maglaong kita na

yang Dios yang gabuut kang Juan, mag-aosip si Jesus kanatu daw nanga wa kitaatangkap kang Juan. 26 Toyo aw maglaongkita na otaw gaid yang gabuut kang Juan,amadaman kanatu yang magkadaig naotaw, kay yotoo silan na si Juan propetanang Dios.” 27 Wakaw wa silan iibak saanna pagosip ni Jesus kay yamalluk silan sangmanga otaw. Wakaw yagalaong silan kangJesus, “Inday, wa kami akatigam daw siniyang gabuut kang Juan.” Kayan yaglaongsi Jesus kanilan, “Aw maynaan, arag diliko pagalaong kamayo dawwain sikun yangkanak katungud.”

Yang Sambingay bain sangDowanamangaAnak na Usug

28 Kayan yoman maglaong si Jesuskanilan, “Nanang dumdum mayo sini?Aon otaw na dowa yang anak na aragusug. Dyodorodan naan yang mago-rang aw paglaonga, ‘Panaw, kay tin,aw paggawbuk sang kanak kaparasan.’29 Yimibak yang magorang, laong, ‘Uu,kay ama, magagawbuk ako,’ awgaid wayaan magagawbuk. 30 Kyakadtowan aragnang ama yang anak naan na mangod.Yang pyagalaong naan sang magorangyaan yang pyagalaong naan sang mangod.Kayan yimibak yang mangod, laong, ‘Diliako, kay ama, magagawbuk.’ Wa akadogayyagasusul yang mangod kayan kyomadtoyaan sang kaparasan aw paggawbuk.”31 Kayan yagosip si Jesus sang mangapangoro nang Judio, laong, “Yaning dowana anak, wain yang yangagad sang sogonang kanilan ama?” Yimibak silan kangJesus, laong, “Yang mangod.” Kayanyaglaong si Jesus, “Aon manga dopangna bobay aw aon oman manga mannokotsangmiyoras na galimbong sang kadaygan,aw yang kadaygan pa na manga saraunna magaona kamayo sumurud disangkasakopan nang Dios, 32 kay yotoo silansang pagindo ni Juan, kayan yayawannilan yang kanilan maat na imo. Wakawsilan yang magapasakop sang Dios, bukumayo, kay kamowa atangkap sang pagindoni Juan na makapagkadyawan kamayo.Maski kimita da kamo sang manga otawna yatangkap saan na pagindo, wa kamoatangkap.”

Mateo 21:33 39 Mateo 22:7Yang Sambingay bain sang Kaparasan(Markos 12:1-12; Lukas 20:9-19)

33 Yabay magindo si Jesus, laong,“Paningug kamo sang isa oman nasambingay na pagalaong ko kamayo. Aontagtomon sang pawa na tyatanuman nangparas na pagkaanun yang bonga. Lilibotnaan aradun yang pawa naan, kayan yag-imoyaan sangpugaanan sangparas disaan.Yimowan naan nang tonggowan yangkaparasan naan, binilin naan sang mangaotaw, kayan pyapatonggowan kanilan awpanaw yaan adto sang kadaygan na banwa.34 Yomabot da yang paras, yagasogo yaanna otaw sang manga sogwanun naanpagkamang sang kanaan kabain nangkanaan kaparasan. 35 Pagdatung nangkanaan manga sogwanun asang kanaankaparasan, bonaran yang isa kanilan nangmanga otaw disaan, pyapatay nilan yangisa, yang isa dyodonag nilan nang bato.36 Kayan yoman yang tagtomon magsogosang kadaygan na sogwanun naan. Yangmaori naan sogoon madaig pa sang mona.Awgaid yang yiimo nang manga otawdisaan sang maori sogoon magonawa sangyiimo nilan sang mona na syogo. 37 Kayanyaan yang syogo da naan yang kanaananak na usug, kay laong nang dumdumnaan, ‘Ataodon nilan yaning anak ko.’38Toyo pagkita nangmanga otaw disaan nadyomatung da yang anak nang tagtomon,managkabaraw silan, laong, ‘Bay dakamo, apatayun ta yaan kay yaan yangmakapagpanmo sang kaparasan. Kayanaw matay da yaan, kita yang magapanmora sang kaparasan.’ 39 Pyanaggapos nilanyaan, tyotorod aglogwa nang pawa kayanpyanagpatay nilan.”

40 Kayan yagosip si Jesus, laong, “Awdomatung yang tagtomon sang kaparasan,nanang inangun naan sang manga otaw nabibilinan naan nang kanaan kaparasan?”41 Yimibak silan, laong, “Laban sa pa-matayun naan yang mangkaropig namanga otaw, kayan binilin naan omanyang kanaan kaparasan sang kadayganna manga otaw na amatag kanaan nangkanaan kabain na paras aw mabot da.”42 Kayan yaglaong si Jesus, “Yakabasakadi kamo sang pyagalaong nang Diosna syosolat na pyananglit ako sang bato,laong, ‘Yang bato na syasarabul nang

manga panday sang baray kay pyagalaongnilan na way kabos, yaan na bato yangpinili nang Dios na yakadigun sang baray.Yaan yang pagbuut nang Labi na Dios.Gimadyawan yang kanaan manga imo.’43-44 Wakaw pagalaong ko kamayo nayang otaw na amarogso disaan na batoamadogdog. Yang otaw na akaorogannaan na bato, amadumug. Maynaan yangsilot sang wa atangkap kanak, wakawmatungtung na kamo na manga Judio nawa atangkap kanak, wa kamo pagasakopanang Dios. Yang pagasakopon naanyang manga otaw na yatangkap kanak nayangagad sang kanaan pagbuut.”

45 Yang manga Pariseo aw yang mangapangoro na magampoway na yaningugsangmanga sambingay ni Jesus, yakadaragsilan na silan yang kyukugdan naan namanga sambingay. 46Adakupun garo nilansi Jesus, aw buku yamangkalluk silan nangmagkadaig na otaw disaan na yotoo na siJesus propeta nang Dios.

22Yang Sambingay bain sang Pista sang

Kasal(Lukas 14:15-24)

1 Yabay si Jesus magindo sang mangaotaw disaan pinaagi sang sambingay.2Yagalaong yaan, “Yang paagi nang pagarinang Dios yakagaon nang ari na yagaimosang dakora na pista sang kasal nanganak naan. 3 Pyapakadtowan naan sangkanaan manga sogwanun yang mangaotaw na pyapatambong sang kasal. Toyowa asagimano yang manga otaw sangsyosogo nang ari. 4 Kayan yoman naanpakadtoon yang kadaygan na sogwanunnaan, laong, ‘Paglaonga mayo silan nainiyaw da yang kanak manga baka awyang manga nati na pyapakataba ko.Paglaonga silan na pyakadi la kamo, yarotoda yang kanun.’ 5Toyo wa asagimano yangmanga otaw, maynang wa silan udungug.Yaan yang pyaparabi nilan yang kanilangawbuk. Aon yakadto sang kanaan pawa,aon yakadto sang kanaan tinda. 6 Yangkadaygan na otaw disaan yagadakup sangmanga sogwanun nang ari kayan byonaranaw kamatay. 7 Pagdungug nang ari saan,madaman yaan. Kayan syogo naan yangkanaan manga sondaro, pyapapatay naan

Mateo 22:8 40 Mateo 22:25-26sang kanaan sondaro yang gapatay sangkanaan manga sogwanun, aw sonoga yangkanilan banwa. 8 Yagatawag yang arisang kanaan manga sogwanun, kayanpyaglaong naan, ‘Yaroto da yang pagkaan,toyo yang pyapatawag ko wa akani, maatyang batasan nilan. 9 Wakaw kadto kamosang manga daran sang barrio na madaigyang manga otaw. Maski sining ikitaunmayo, pakaniya sang pista.’ 10 Kayankyomadto yang manga sogwanun. Yangkariko nang kikita nilan, madyaw yangpyagguna aw maat, arag pyapatambongnilan sang pista. Kayan yatmo nangmangaotaw yang pyagakasaran.

11 “Kayan kyomaon yang ari, yatanawsang manga otaw na yatambong sangpista. Sang ka otaw yang kikita naan nawa mandagom nang pyapandagom naankanaan na madyaw tambong sang kasal.12 Kayan pyaglaong nang ari yaan na otaw,‘Arag kaw kadi yatambong, maski wa kawmandagom sang pyapandagom ko kanmona madyaw tambong sang kasal?’ Awgaidwa makaibak yaan na otaw. 13 Kayan yag-sogo yang ari sang kanaan manga sogwa-nun, laong, ‘Bakosa mayo yang tollo awyang siki naan, aw saraburan mayo yaanadto sang kangitngitan. Mitiyao yaan adtokayan yagoyagut yang kanaan onto kaylaban yaan ukudurun disaan.’ ” 14 Kayanyabay maglaong si Jesus, “Yagatawag yangDios sang madaig na otaw, toyo tagbi dadigkanilan yang yamapili naan.”

Bain sang Pagbayad sang Miyoras(Markos 12:13-17; Lukas 20:20-26)

15Pyapanawannangmanga Pariseo si Je-sus, kay managkabaraw silan daw nanangapaibak nilan kang Jesus na antak nilanyaan kasombong. 16 Kayan syogo nilanagkang Jesus yang kanilan manga inindoaw yang manga otaw na sakop ni Herodesna ari disaan na banwa. Yagaway silanmaglaong kang Jesus, “Kay Magindoway,yatigam kami na ikawmatarong, yabay mopagindo yang matungtung na paagi nangDios. Maski diin kaw, aw asang atobangannang manga pangoro aw asang atobangannang buku nang pangoro, magonawa yangpagindo mo, podo matungtung. 17Wakaw,osipin ta kaw daw madyaw yang abay

magbayad sang miyoras na pyapabayadankanatu nang pangoro nang goberno ta?Paglaongan kanami daw makalapas kitasang kanang Dios balaod awmagbayad kitasaan.”

18Toyo kyakatigamanni Jesus yang kani-lan dumdum na gosto nilan na maka-paglaong yaan nang sopak sang balaod.Wakaw yagalaong yaan, “Kamo na asangbaba gaid yang pagtoo, nanga gyagawaymayo ako osipin? 19 Ayagan kanak yangsapi na pyagabayad mayo sang miyoras.”Kayan yayag nilan kanaan. 20 Yagalaongsi Jesus kanilan, “Yaning yakabutang sangsapi, kanini yaan kaimo? Kanini aran?”21 Yimibak silan, laong, “Yaan na kaimoaw yaan na aran kanang labaw na pan-goro nang goberno ta.” Kayan yaglaongsi Jesus kanilan, “Aw kanaan yaan, bayadikanaan yang miyoras, kay yaan yangkanaan pagbuut. Toyo arag tomana mayoyang kariko nang pagbuut nang Dios.”22 Yamaburungburung silan kang Jesuspagdungug nilan saan. Kayan pyanawannilan si Jesus.

Bain sang Pagboi Oman nang Yamatay da(Markos 12:18-27; Lukas 20:27-40)

23 Ninyan na allaw, arag yodorod yangmanga Saduseo agkang Jesus. Yang mangaSaduseo yang yagalaong na dili magaboioman yang yamatay da. 24 Yagalaongsilan, “Kay Magindoway, yagaindo si Moi-ses, laong, ‘Aw aon otaw na yamatay dayang tudtuud lomon naan na usug na wayanak, pamaroon naan na otaw yang baronang lomon naan na yamatay da kay an-tak manganak. Aw mawtaw da yang isu,pagangaranan nang aran nang otaw nayatay da, antak paglaongon na aon kanaananak.’ Yaan yang pyagaindo ni Moiseskanatu.” 25-26 Kayan yabay maglaong yangmanga Saduseo kang Jesus, laong, “Nan-gaon aon dini kanatu pito namaglomon nausug. Yangasawa yang panganay, wa payanak nang panganay, yamatay da. Kayanpyangasawa nang somapit yang baro nangmagorang naan. Wa pa manganak yangsomapit, arag da yamatay. Min da ninyan,pyangasawa oman nang katlo yang baronang dowa na lomon naan. Arag wapa makapanganak, yoman da matay yangkatlo na yangasawa sang baro. Kariko nang

Mateo 22:27 41 Mateo 23:5pito na maglomon arag yangasawa saan nabobay. Matag yabos matay silan pito, wayanak nilan saan na bobay. 27 Pagkamataynang pito na maglomon, arag da yamatayyang bobay. 28 Aw domatung da yangallaw na pyagalaong na magaboi omankono yang yamangkamatay, yaning pito namaglomon, siningmakapangasawa saan nabobay? Kay kariko nilan arag yangasawasaan.”

29 Yimibak si Jesus, laong, “Laban saagaw kamo yamasayup, kay wa kamomakadarag sang pyagalaong nang Dios nasyosolat kanatu. Arag wa kamo akatigamsang gaom nang Dios na laban dakora.30 Aw magboi da oman yang yamangka-matay, yang usug di da mangasawa awyang bobay di da magabana. Managuyada silan maynang paguya nang mangatagalangit na sogwanun nang Dios na wamangognan. 31 Yakabasa kadi kamo sangpyagalaong kamayo nang Dios bain sangyamangkamatay na magaboi oman? Pa-gaindoon ta kamo antak kamo makadaragsang kanang Dios sorit na yagalaong,32 ‘Ako yang Dios na kyakanarigan nang ka-mayo kamonaan na si Abraham aw si Isaakaw si Jakob.’ Yang kaorogan naan,” laongni Jesus, “yang Dios buku nang Dios nangmanga patay, awgaid Dios nang manga boi.Agaw maynaan, boi yang kamayo kamon-aan.” 33 Pagdungug saan nang magkadaigna manga otaw disaan, mangkaburungbu-rung silan laban.

Yang Labaw na Balaod nang Dios(Markos 12:28-34; Lukas 10:25-28)

34PagkatigamnangmangaPariseonawamakaibak kang Jesus yang manga Saduseo,managagad silan domorod kang Jesus.35Arag aon disaan Pariseo na magindowaysang balaod. Titigi naan si Jesus dawyatigam sang balaod dawwara. 36Yagaosipyaan, laong, “Kay Magindoway, nana yanglabaw na balaod nang Dios?” 37 Yimibak siJesus, laong, “Yaan yang pagdakoraa asangginawa mo yang kanmo Ginoo na Dios awpamakoti abay pangagdi yang kanaan pag-buut. 38 Yaan yang labaw na balaod sangkariko nang balaod. 39 Yani yang kadwana balaod. Karuguni yang arag kamo otawmaynang tyoonan lawas mo. 40 Yaningdowa na balaod yang pyagaponowan nang

kariko nang balaod na pyapagindo nangDios kang Moises kadini, yaan arag yangpyagaponowan nang kariko nang pagindonang manga propeta nang Dios.”

Bain sang Pinili nang Dios na Magaari(Markos 12:35-37; Lukas 20:41-44)

41 Kayan yagosip si Jesus sang mangaPariseo na yanagkatipon disaan, laong,42 “Nanang dumdummayo, kanini sompawyang Pinili nang Dios na magaari disin-ing donya?” Kayan yimibak silan, laong,“Sompaw ni Dabid.” 43 Kayan yaglaongsi Jesus, “Aw maynaan, nanga sa si Dabidyagalaong kadini, ‘Yang kanak Ginoo yangPinili nang Dios na magaari.’ Paningugkamo, yagalaong nang maynaan si Dabid,kay kaba pyagabayaan si Dabid nang Bal-aan na Espirito, yagalaong yaan, 44 ‘YangDios yagalaong sang Pinili naan na arina kanak Ginoo, laong, Pagingkod asangapit karinto ko asta pagdatung nang allawna imoon da ko guyukanan nang para-para mo yang kariko nang kontara mo.’ ”45 Kayan yabay maglaong si Jesus kanilan,“Si Dabid yang yagalaong na yang kanaanGinoo yang Pinili nang Dios na magaari,wakaw buku gaid nang sompaw ni Dabidyang Pinili nang Dios na magaari disin-ing donya.” 46 Way yakaibak kang Jesus.Dungan ninyan na allaw, wa day yutugummagosip kanaan.

23Yagalaong si Jesus na Dili Papagsilingin

Silan sang Batasan nang manga Magindowaysang Balaod

(Markos 12:38-39; Lukas 11:43,46; 20:45-46)1 Pyagalaong ni Jesus yang magkadaig

na otaw disaan aw yang kanaan mangainindo, 2 laong naan, “Yang manga magin-doway sang balaod aw yang manga Pariseoyang gaindo sang manga balaod na pya-pasolat nang Dios kadini kang Moises.3 Wakaw yaan yang pangagdi mayo yangpagindo nilan, toyo ayaw kamo magsilingsang kanilan batasan na wa silan man-gagad sang pagindo na pyagaindo nilansang manga otaw. 4 Pyapapangagad nilanyang manga otaw sang manga pagindo ni-lan na marisud tomanun, awgaid wa nilanatabangi yang manga otaw antak kaagdanyang manga pagindo nilan. 5 Yaan gaid

Mateo 23:6 42 Mateo 23:21yang gosto nilan na abantogon silan nangmanga otaw, wakaw yabay silan magpak-itakita sang manga otaw na gadaradarasilan sang syosolat na sorit nang Diosna pyanaklay nilan. Pyapakaaba nilanyang sagyad nang dagom nilan antak sakono paglaongon silan na yangagad sangDios. 6 Aw yatambong silan sang pista,gosto nilan na silan yang laban atayo-don. Aw yadatung silan sang pagtitipo-nan nang manga otaw, gosto nilan nasilan yang papagingkodon asang atoban-gan nang manga otaw. 7 Aw gapanaw-panaw silan, laban silan gauma aw bya-bantog silan nang manga otaw. La-ban silan kyakaontoran aw pyagangaranansilan nang magindoway.” 8 Kayan yabaymagindo si Jesus sang kanaan mangainindo, laong, “Ayaw kamomagoyon na pa-gangaranan kamo nang magindoway, kaymagonawa kamo otaw, sayda yang Magin-doway kamayo. 9 Arag ayaw kamo magn-garan nang ama sang maski sini disiningdonya, kay sayda yangkamayoAmanaDiosaglangit. 10Ayawkamomagoyonna pagan-garanan kamo nang Ginoo kay sambookda yang kamayo Ginoo, yang pinili nangDios na magaari. 11 Yang otaw na akatiga-man mayo na yaan yang labaw digkamayo,yaan yang makagaon nang sogwanun namatabang kamayo kariko. 12 Yang yaga-parabaw digkamayo, yaan yang apakul-ludun nang Dios. Awgaid yang otaw nawa magaparabaw, yaan yang aparabawunnang Dios.”

Syasaway ni Jesus yang manga Magin-doway sang Balaod kay asang Baba gaid yangPagtoo sang Dios

(Markos 12:40; Lukas 11:39-42,44,52; 20:47)13 “Kamo na manga magindoway sang

balaod aw kamo na manga Pariseo, kallaatda agaw mayo na asang baba gaid yangpagtoo mayo sang Dios, wara sang ginawamayo. Kay aw aon garo magapasakop sangDios, syasagda mayo. Kamo, arag wa kamomagapasakop sang Dios.

14“Kallaat da agawmayo namangamag-indoway sang balaod aw kamo na mangaPariseo, na asang baba gaid yang pag-too sang Dios. Yagalimbong kamo sangmanga baro na bobay na antak kamo yang

makapagpanmo sang kariko nang kani-lan pyanmowan. Kayan pyakaaba mayoyang pagampo mayo antak dili makaun-gud yang kadaygan na kamo aon imo namaat. Kay min da naan yang manga imomayo, marisud laban yang silot kamayonang Dios.

15“Kallaat da agawmayo namangamag-indoway sang balaod aw kamo na mangaPariseo na asang baba gaid yang pagtoosang Dios. Tyataripag mayo yang dagat,lilimpud mayo yang banwa na antak kamomakakamang sang maski sang kawtaw dana imoon mayo kamayo inindo. Yang ka-mayo pagindo yakadogang sang silot nangkamayo inindo mallaw disang impirno.

16 “Kallaat da agawmayo kay kamomay-nang manga bota na gagagad sang aragkamo bota. Kay yagaindo kamo na aw aonotaw na masaad na asang kanaan saad yu-upud naan ingaranan yang templo na yaanyang toosanan na otomanun naan yangsaad naan, pyagalaong mayo yaan na bukunang maat aw di naan tomanun yang saadnaan. Toyo aw mingaran yaan sang bo-rawan na asang templo, pyagalaong mayonamaat awdili naan tomanunyang kanaansaad. 17 Kamo maynang manga bota naway kyakatigaman, kay yang borawan waarabaw sang templo, kay yang templo nabyubutangan nang borawan yang yakaimosang borawan balaan. 18 Yagaindo kamoarag na aw aon otaw na masaad na asangkanaan saad yuupud naan ingaranan yangsonoganan sang ayup na pagatag asangatobangan nang templo, pyagalaong mayona buku nang maat aw dili naan tomanunyang kanaan saad. Toyo aw mingaranyaan sang pagatag na ayup na byubutangasang sonoganan, pyagalaong mayo namaat aw di naan tomanun yang kanaansaad. 19 Laban kamo yamabota, kay yangayup na pagatag sang Dios wa arabaw sangsonoganan, kay yang sonoganan yaan yangyakaimo sang pagatag balaan. 20 Wakawaw aon masaad na ingaranan naan asangkanaan saad yang sonoganan, buku gaidnang sonoganan yang ingaranan naan,arag naan yuupud yang kariko nang pa-gatag na ayup na byubutang disang sono-ganan. 21 Maynaan oman yang imingaransang templo, buku gaid nang templo yang

Mateo 23:22 43 Mateo 23:37ingaranan naan, arag yuupud naan yangDios na iyan saan na templo. 22 Aw aonmasaad na ingaranan asang kanaan saadyang langit, kyaupud da naan ingarananyang ingkodanan nang Dios. Aw mingaranyaan sang ingkodanan nang Dios, kyaupudda naan ingaranan yang Dios.

23“Kallaat da agawmayo namangamag-indoway sang balaod aw kamo na mangaPariseo, na asang baba gaid yang pagtoosang Dios. Yamatag kamo sang Dios nangkanaan kabain na kaporo nang kariko nangkamayo abot asta anag, awgaid wa kamomangagad sang labaw na manga balaodna yagalaong, ‘Ayaw kamo maglimbongsang kadaygan, kallaati silan, pakadyawsang batasan mayo antak kamo kanarigannang kadaygan.’ Madyaw na abay mayoatag sang Dios yang kanaan kabain na ka-poro nang kamayo abot, toyo ayaw pa-gayawi mayo yang labaw namanga balaod.24 Kamo maynang manga bota na gagagadsang kanaan inagad. Wa kamo utugummagimo sang tatagbi na sara, yaan yangtyutugum mayo imoon yang laban dakorana sara na laban maat nang Dios.

25“Kallaat da agawmayo namangamag-indoway sang balaod aw kamo na mangaPariseo, na asang baba gaid yang pag-too sang Dios. Yogasan mayo yang ka-mayo manga pinggan awmanga tabo, toyomaripa yang lasak naan kay yagaw mayo.Laban maat yang batasan mayo kay apan-mowan garo mayo yang kariko. 26 Kamona manga Pariseo maynang manga bota.Wakaw onaa mayo ayawi yang manga imona maat nang Dios. Kayan aw masiling danaan amarinis da yang byubutang mayodisangpinggan aw tabo, kayan arag kyarin-isan da yang babaw nang pinggan aw tabomayo.

27“Kallaat da agawmayo namangamag-indoway sang balaod aw kamo na mangaPariseo na asang baba gaid yang pagtoosang Dios. Yakagaon kamo nang sisim-into na baraybaray nang lubung na pip-intoraan nang mapoti. Madyaw tanawunapit babaw, toyo digsurud yamatmo nangpusa nang patay na yamaro. 28 Min kaykamo naan, madyaw tanawun apit babaw,toyo agsurud nang ginawa mayo yamatmonang kagaro aw kadaygan pa na maat.”

Pyapakatigam ni Jesus yang Silot kanilan(Lukas 11:47-51)

29“Kallaat da agawmayo namangamag-indoway sang balaod aw kamo na mangaPariseo na asang baba gaid yang pag-too sang Dios. Pyallanggaan mayo yangpyangsiminto na baraybaray nang lubungnang yamangkamatay na manga propetakadini aw yang kadaygan na mangkadyawna manga otaw kadini. 30Yagalaong kamo,‘Yang timpo nang kanami kamonaan, awmin pa adoon, dili kami amaupud kanilansang pyagaguna nilan na pagpatay sangmanga propeta nang Dios.’ ” 31 Laong niJesus, “Matungtung sa agaw na kamo yangmanga sompaw nang manga otaw kadinina gapatay sang manga propeta nang Dios.32Abaya ra mayo paggunaa yang pyaggunanang kamonaan mayo na wa pa akata-pos. 33 Kamo maynang bisaan na tinanap,maynang manga anak kamo nang tinanap,kay laban maat yang kamayo pyagguna.Dili kamo makapagarili sang silot kamayodisang laga nang atoron disang impirno.34 Kay pagalaong ko kamayo na osogoonpa ko ani kamayo yang manga propetanang Dios, aw yang manga ungudan napyagabuutan nang Dios, aw yang mangamagindoway arag ko osogoon pa ani ka-mayo. Aon digkanilan apatayunmayo, aonarag digkanilan akarabowan mayo asangkaoy na koros, aw aon oman digkani-lan obonaran mayo disang kamayo mangapagtitiponan. Maski diin silan daragan nabanwa abay mayo lopogon. 35 Kay min danaan yang kamayo imo, wakaw yang pag-patay sang kariko nang mangkadyaw naotaw, digkamayo kurug yang barus nangDios, pagpono sang pagpatay sang anak niAdan na si Abel namadyaw na otaw kadini,tigkan sang pagpatay sang anak ni Barakiasna si Sakarias na pyapatay mayo disangpagurangan nang templo aw yang sono-ganan sang ayup na pagatag sang Dios.36Pagalaong ko kamayo na kamo namangaotaw adoon, digkamayo kurug yang barusnang Dios sang pagpatay sang kariko naanna manga otaw.”

Yang Kallaat ni Jesus sang taga Jerusalem(Lukas 13:34-35)

37 “Kamo na manga otaw na tagaJerusalem, kallaat da agaw mayo, kay

Mateo 23:38 44 Mateo 24:15-16yagapatay kamo sang manga propetanang Dios, aw yang kadaygan na mangasogwanun nang Dios na syosogo naanani kamayo, dyodonag mayo silan nangbato. Laban gosto ko na atagapan kamomaynang osoyan na yoroob sang kanaanosoy, sisiyuban nang panid naan, toyokamo wa mapatagap kanak. 38 Wakawayawan da nang Dios yang kamayo banwa,di da kamo naan atabangan. 39 Pagalaongko kamayo adoon na di kamo kanak mikitaoman, kinaba di kamo maglaong, ‘Gostonami na panalanginan nang Dios yangpinili naan na makani na magaari.’ ”

24Pyapakatigam ni Jesus yang Pagkagobal

nang Templo(Markos 13:1-2; Lukas 21:5-6)

1 Yorogwa si Jesus sang templo kayaon apanawan naan. Kayan dyomorodagkanaan yang kanaan manga inindo. Ty-otolli nilan kanaan yang templo, aw yangmanga baray na yatakip asang kilid nangtemplo arag nilan tyotolli. 2 Yagalaong siJesus kanilan, “Tanawamayo yaning karikonini. Pagalaong ko kamayo adoon na ma-datung yang allaw na ogobarun yaningdakora na templo, kayan way isa sini namanga bato yang amaibilin na makatong-tong sang isa na bato, amabos yaan karikomakatapoyak.”

Manga Gira aw yang Paglasay sang mangaTomotoo

(Markos 13:3-13; Lukas 21:7-19)3 Kayan kyomadto si Jesus sang butay

na pyagangaranan nang Kaolibowan,yagaingkod yaan disaan. Kayan dyomorodoman yang kanaan manga inindo nasilanay da. Yagalaong silan, “Paglaongankanami daw kano katoman yaning karikonining pyagalaong mo kanami. Paglaon-gan kanami arag yang akatoosan namina antak kami matigam na agput da kawmagbarik ani sang donya, aw antak kamimatigam sang kataposan nang kanangotaw pagsakop sining donya.”

4 Yimibak si Jesus, laong, “Managkidokamo daw kamo patooon sang kagaro.5 Kay madaig yang madatung ani na mag-away magsorit. Magamit silan sang kanakaran, magalaong, ‘Ako si Jesu Kristo na

pinili nang Dios na magaari.’ Madaig yangamagad kanilan na yotoo sang kagaro ni-lan. 6 Mudungug kamo sang batok naaon manga gira, toyo maski masaid konoyang pagtanaman, ayaw kamo magkalluk,kinaanglan yaan yang amaonamapagguna,toyo di pamadatung yang kataposan. 7Kaywa pa adatung yang kataposan, yang sangka banwa mapagtanam sang isa na banwa,aw yang ari mapagtanam sang arag silanari. Arag madatung yang masakit nagutum disang manga banwa, madatungarag yang manga linog disang maski wainna banwa. 8 Kariko nini madatung, awgaidbaya pagpono yaan nang laban masakit nakarisud na madatung asang donya.

9 “Kamo, okontaraun kamo nang mangaotaw asang kariko nang banwa, kay kamoyang kanak manga inindo. Adakupunkamo kayan dyara kamo adto sang maga-rasay kamayo. Aon apatayun nilan digka-mayo. 10 Aw domatung yaan na karisud,madaig yang di da masarig kanak. Aonotaw na magasogo sang kadaygan pag-padakup sang kanaan inagad na apapataynaan. Managtatanamun silan. 11 Madaigyang mangkagaro na madatung na mag-alaong na silan yang propeta nang Dios.Madaig yang amagad kanilan na yotoosang kagaro nilan. 12 Kay kyarabnan dayang kaparaat nang batasan nang mangaotaw disining donya, wakaw agput silankariko kawaraan nang lugun sang aragsilan. 13 Toyo yang abay kanak somarig nagatigkulmatagmatapos yaang kariko nangkarisud, yaan yang amarowas. 14 Yangmadyaw na batok bain sang pagari nangDios abatokon sang karowagan nang donyaantak matigam yang kariko nang otaw. Awmatapos da yaan batokon, madatung dayang kataposan nang kanang otaw pagdo-mara disang donya.”

Yang Karisud na Wa day Maynaan(Markos 13:14-23; Lukas 21:20-24)

15-16 Kayan yabay magindo si Jesus,laong, “Si Daniel na propeta nang Dioskadini yang gapakatigam na madatungyang laban maropig na magasapad sangkamayo banwa. (Kamo na magabasa sini,dumduma mayo antak mayo kadaragan.)Aw kitaun da mayo na dyomatung da

Mateo 24:17 45 Mateo 24:35yaan na lyomasak da yaan sang balaanna ampowanan, kamo na maguya disangsakop na Judea, panaglonos kamo adtosang kabutayan. 17 Yang yapanaog sangkanaan baray, di da mapanik sang baraynaan na makamang pa sang maski nana nakanaan dyayaw. 18 Yang asang pawa, di daomori agbaray na makamang sang kanaandagom. Parabay kamo paglonos adto sangkabutayan. 19 Aw matoman da yaan nakarisud, kallaat da agaw nang manga mab-dus aw yang manga kamokan na arag garomanaglonos. 20 Panagampo kamo sangDios antak way amiyan nang allaw na pa-galonos mayo. Panagampo kamo arag an-tak di makanoran nang allaw na pagpap-atana yang pagalonos mayo. 21 Kay aw dy-omatung da yaan na manga allaw magado-gang yang karisud nang wa day maynaan.Dungan nang Dios yiimo yaning donya wapay karisud na maynaan. Arag wa daymadatung oman na maynaan na karisud.22 Toyo di abay apakadogayun nang Diosyaan na karisud. Kay aw pakadogayunnaan yaan, wa day amaboi sang otaw. Toyokay yamallaat yaan sang kanaan sakop napinili naan, wakaw di naan apakadogayunyaan na karisud.”

23 Kayan yabay magindo si Jesus, laong,“Aon magalaong kamayo, ‘Tanawa, ani layang ari na si Kristo.’ Aon oman kadayganna magalaong, ‘Yadto kay yang ari na siKristo.’ Aw maynaan yang kanilan sorit,ayaw kamo magtoo kanilan. 24 Madatungyangmangamagaro namagalaong na silanyang ari na si Kristo. Arag madatungyangmangamagaro namagalaong na silanyangmanga propeta na syosogo nang Dios.Apakita nilan yang dakora na gaompinaagisang kaburungburungan namanga imo ni-lan, antak makapagpatoo silan garo nangkanilan kagaro sang manga otaw na pinilinang Dios. Toyo di amaimo na yang pinilinang Dios yang mangagad sang kanilankagaro. 25 Kyarag da ta kamo sini pataannang wa pa akapagguna, wakaw man-agkido kamo antak di kamo tomoo sangkanilan kagaro.

26 “Aw dumungug kamo sang otaw namagalaong, ‘Aadto sang banwa na waymaguya yang ari na si Kristo,’ di kamomagkadto. Aw dumungug kamo sang

otaw na magalaong, ‘Aadto yaan sangkatagowan,’ di kamomagtoo saan. 27-28Kaymayn silan nang manga owak na maskiwain yang patay, kyakadtowan nilan. Aw-gaid ako na gyugual nang Anak nangotaw, aw magari da ako, sakadyap da akdomatung asining donya maynang kilatna sakadyap da makarimpud sang banwa.Kariko mayo arag mikita.”

Yang Pagdatung nang Gyugual nang Anaknang Otaw

(Markos 13:24-27; Lukas 21:25-28)29 Yabay magindo si Jesus, laong, “Aw

matapos da yang masakit na karisudninyan na manga allaw, maparabay damagngitngit kay di da yang suga mapakita,di da amallag yang boran. Arag aon mangabitoon na amangkaorog kay agayongonnang Dios. Magakagayonggayong yangkariko nang kikitamayo diglangit. 30Kayanikitaun aglangit yang toosanan nang kanakpagbarik ani sang donya. Managurug yangkariko nang otaw disining donya. Ikitaunnilan ako na gyugual nang Anak nangotaw na gapadadatung na madari nangpanganod asang pagawanan. Amallagako, laban dakora yang kanak gaom.31 Apatanogon ko yang trompeta nangpagsogo ko sang tagalangit na mangasogwanun ko adto silatan aw sallupan awadto sang dowang ka barabagan antaktiponon nilan yang manga otaw na piniliko sikun sang karowagan nang donya.”

Yang Pagindo bain sang Kaoy na Igera(Markos 13:28-31; Lukas 21:29-33)

32 Kayan yagindo si Jesus, laong, “Pa-gaindo ko kamayo yang sambingay sangkaagi nang kaoy na igera. Yang kaoy naigera aw syomokol da, yatigam da kita naomoraw da yang banwa. 33 Magonawasaan, aw kimita da kamo na yatoman dayang kariko nining pyagalaong ko kamayo,matigam da kamo na agput da ako marikani sang donya. 34 Tinuud na yang mangaotaw na asaotan naan na timpo di pa ama-bos matay, amatoman da yang kariko nangpyagalaong ko kamayo. 35 Amawara payang langit aw lopa, awgaid yang karikonang pyagalaong ko dili amawara, am-atoman kariko.”

Mateo 24:36 46 Mateo 25:8Way Yatigam sang Allaw na Adatung Naan(Markos 13:32-37; Lukas 17:26-30,34-36)

36 Kayan yabay maglaong si Jesus, “Wayotaw na yatigam sang pagdatung naanna pyagalaong ko kamayo. Maski yangmanga tagalangit na sogwanun nang Dios,aw maski pa ako na Anak nang Dios,arag wa akatigam. Yang kanak Ama gaidyang yatigam saan na timpo na ama-pagguna yaan na pyagalaong ko kamayo.37 Makagaon nang yamapagguna kadinisang manga otaw nang timpo ni Noe yangamapagguna nang pagbarik ko ani sangdonya. 38Kaykadini nangwapaulunup,wasilanmakaunguddawnanang amapaggunakanilan. Yanagkaan silan, yanaginum,yanagpangasawa matag dyomatung yangallaw nang paglasak ni Noe sang barkona pyagangaranan nang arka. 39 Warasilanmakaunguddawnanang amapaggunakanilanmatag lyunupan yang donya kayanyangkarumus silan. Magonawa saan awmagbarik ako na gyugual nang Anak nangotaw. 40Kay nginyang allaw nang pagbarikko, aon dowang ka otaw na magagawbukdisang pawa. Yang isa akamangun, yangisa akaayawan. 41 Arag aon dowang kabobay na managgaring. Yang isa akaman-gun, yang isa akaayawan. 42 Mapakatagapkamo kay wa kamo akatigam daw nana naallaw yang oman ko kani na kamayo Ginoo.43Butangan mayo yaan sang ginawa mayo.Pananglit, dumduma yang tagtomon sangbaray, aw matigam yaan daw kano datungyang matakaw, di yaan matorog naan nagabi antak di makarasak yang matakawsang kanaan baray. 44 Wakaw abay kamopakatagap, panagpataan kamo, kay ako nagyugual nang Anak nang otaw, makani akoman nang allaw na wamayo akatigami naadatung ko.”

Yang Madyaw aw yang Maat na Sogwanun(Lukas 12:41-48)

45 Kayan yabay magindo si Jesus, laong,“Yang ungudan na sogwanun na matino-manun sang sogo nang kanaan pangoro,yaan yang kyakanarigan nang kanaanpangoro. Yaan yang pyapagdomara sangkanaan manga inagad na sogwanun, yaanyang yagabuut sang kanilan pagkaan.46 Yaan na sogwanun na yabay magdo-mara nang madyaw, aw domatung yang

kanaan pangoro na matanaw sang kanaanagi, laban magauma yaan na sogwanunkay madyaw nang pangoro naan yangkanaan gawbuk. 47 Pagalaong ko kamayona yaang matinomanun na sogwanunakasarigan sang kariko nang pyanmowannang kanaan pangoro. 48 Awgaid awmaglaong yaan na sogwanun surud nangdumdum naan, laong, ‘Bading kadogaynang kanak pangoro mori, aon korawkyakaribadan.’ 49 Kayan yamonal yaansang arag silan sogwanun, aw abay yaankaan aw papagtatagayun sang mangaparainum. 50 Kayan aw makatokaw moriyang kanaan pangoro na wa akatigaminaang sogwanun, 51 laban isilotan yaan nasogwanun nang kanaan pangoro. Yangsilot kanaan maynang silot sang mangaotaw na asang baba gaid yang pagtoo sangDios. Kayan timiyao yaan na magaoyagutyang kanaan onto kay ukudurun laban.”

25Yang Sambingay bain sang Samporong ka

Daraga1 “Nginyang allaw na abarik ko ani sang

donya, yang pagari nang Dios makagaonnang sambingay sang samporong kadaraga na kyakatpudan magdara nangilawan kay mosongon sang usug naakasarun. 2 Yang limang ka daraga bukunang manga ungudan, yang lima mangaungudan. 3 Yang buku nang ungudangadara sang kanilan ilawan, toyo waydara nilan na petrolyo na arasak sangkanilan ilawan aw kabosan nang lasak.4 Yang manga ungudan gadara nangkanaankanaan ilawan aw pagsipagdarasang botelya na lyarasakan nang petrolyona oman nilan lasak sang kanilan ilawanaw mabos da yang lasak. 5 Adoon kayyadogay domatung yang usug na akasarun,yangkatodtod da silan kayan yakatotorog.

6 “Tunang gabi aon gatawag na ya-galaong, ‘Pagmata kamo, yaibaw dayang usug na akasarun. Logwa kamo,osongonon ta yaan.’ 7 Kayan yagbangonyang samporong ka daraga aw dadyawanilan yang kanilan ilawan. 8 Yang mangadaraga na buku nang ungudan yagalaongsang manga ungudan, ‘Atagi kami nangpetrolyo, kay yang kanami ilawan bay

Mateo 25:9 47 Mateo 25:29matay, kay kyabosan da nang lasak.’9 Kayan yimibak yang manga ungudan,laong, ‘Tungup gaid nang ilawan namiyang petrolyo na dara nami. Singadtokamo sang tinda aw pagbili kamo sangpetrolyo.’ 10 Kayan yomanaw yang mangadaraga na buku nang ungudan, yagabilisang petrolyo. Yamariyos silan yadatungyang usug na akasarun. Yaning limangka daraga na ungudan yamagad kanaanagsurud nang baray na pyagakasaran,kayan tyakup yang pilwangan.

11 “Wa akadogay yadatung yang inagadnilan na limang ka daraga. Yagatawagsilan, laong, ‘Kay Ginoo, kay Ginoo, owangikami.’ 12 Yimibak yang usug na akasarun,laong, ‘Wara ak ikilara kamayo.’ ” 13 Kayanyaglaong si Jesus, “Maynaan yang pagbarikko ani, wakaw panagkido kamo kay wakamo akatigam daw nana na allaw, dawnana na oras yang adatung ko.”

Yang Sambingay bain sang Torong ka Sog-wanun

(Lukas 19:11-27)14 “Yang pagari nang Dios arag maka-

gaon nang otaw na yakadto sang kaday-gan na banwa. Nang wa pa yaan apanaw,yagatawag yaan sang kanaan manga sog-wanun kay pangatagan silan nang kanaansapi, pyapagnegosyo kanilan antak kado-gangan yaan na sapi. 15Ayn nang amagagapagnegosyo nang manga sogwanun yaanyang kantidad na yaatag kanilan. Aon isana yatagan naan nang limang mararan naka pesos. Aon isa na yatagan naan nangdowang mararan na ka pesos. Aw yangisa yatagan naan nang sang mararan na kapesos. Kayan yomanaw yaan. 16 Yang sog-wanun na yatagan nang limang mararanna ka pesos yaparabay magnegosyo, pya-ganegosyonaan yaanna sapi, kayan kyado-gangan nang limang mararan na ka pesos.17 Maynaan oman yang isa na sogwanunna yatagan nang dowang mararan na kapesos, kyakadogangan yaan na sapi nangdowang mararan na ka pesos nang pag-negosyo naan. 18 Awgaid yang isa na sog-wanun na yatagan nang sang mararan naka pesos yagakotkot sang lopa aw lubungannaan yang sapi nang kanaan pangoro kaytyatago naan.

19 “Pagkadogay disaan, dyomatung dayang kanilan pangoro kay mapagkita sangkanaan manga sogwanun daw yoonnononilan yang kanaan sapi. 20 Yang sogwa-nun na yatagan naan nang limangmararanna ka pesos yodorod agkanaan, yagadarasang sapi aw yang yakadogang na limangmararan na ka pesos. Laong naan, ‘Kaypangoro, yatagan mo ako nang limangmararan na ka pesos. Yani kay yangyakadogang, limang mararan na ka pesos.’21 Laong nang kanaan pangoro, ‘Maasubkaw, labanmadyaw yang imomo. Nangaonsyasarigan ta kaw nang tagbi na kanti-dad, adoon asarigan ta kaw nang dakorana kantidad. Adi la kaw kanak paguya,papagumaun ta kaw.’ 22 Arag yodorodagkanaan yang sogwanun na yatagan nan-gaon nang dowang mararan na ka pesos.Laong naan, ‘Kay pangoro, yatagan mo akonang dowang mararan na ka pesos. Yanikay yang yakadogang, dowang mararan naka pesos.’ 23 Kayan yaglaong yang kanaanpangoro, ‘Maasub kaw, labanmadyaw yangimo mo. Nangaon syasarigan ta kaw nangtagbi na kantidad, adoon asarigan ta kawnang dakora na kantidad. Adi la kaw kanakpaguya, papagumaun ta kaw.’ 24 Kayandyomorod agkanaan yang sogwanun nayatagan naan nang sang mararan na kapesos. Laong naan, ‘Kay pangoro, yatigamako na ikawmaigpit. Aw yagasool kaw sangpagtanum, akaimanan mo na aon amaka-mang. Aw pyapagnegosyo mo sang sapi,gosto mo na aon gransiya. 25Yamalluk akokanmo, wakaw lyurubung ko yang kanmosapi antak di matanak. Tanawa, yani kayyang kanmo sapi.’ 26Yimibak yang kanaanpangoro, laong, ‘Mataka kaw na sogwanun,yakasara kaw. Yaan kadi yang kyakaundanmo na madawat ak sang abot aw yagasoolako sang pagtanum, na madawat ak nanggransiya aw pyapagnegosyo ko sang sapi.27 Kayan nanga wa mo ubutangan sangbangko yang sapi ko antak madawat kogaro yang tubo naan na sapi adoon nin-ing pagori ko?’ 28 Kayan yaglaong yangpangoro sang kadaygan na manga sogwa-nun naan, ‘Bawiya yang sang mararan nasapi ko digkanaan, aw atagan asadtong aonsamporong mararan. 29 Kay yang otawna kyakanarigan odogangan yang syasarig

Mateo 25:30 48 Mateo 26:3kanaan nang tigmad, kayan laban madaigyang kanaan. Toyo yang di akanariganabawiin digkanaan yang maski tatagbi nasyasarig kanaan. 30 Yaning sogwanun naway kabos, parogwaa yaan adto sang kan-gitngitan. Mitiyao yaan adto, magaoyagutyang kanaan onto kay ukudurun laban.’ ”

Amatipon yang Kariko nang Otaw asangAtobangan ni Jesus

31 Yabay magindo si Jesus, laong,“Aw magbarik da ako ani sang donya,dagdagu yang kanak gaom. Amagadkanak yang kariko nang tagalangit namanga sogwanun ko. Ako na gyugualnang Anak nang otaw yang magaaridisining donya. 32 Wakaw amatiponyang kariko nang otaw asang atobanganko, pagasitobokon ko silan maynangmagbantayay sang manga ayup na pya-gasitobok naan yang manga karnero awyang manga kambing. 33 Byubutang nangmagbantayay yang karnero asang apitkarinto naan, aw yang kambing asangapit kawara naan. Maynaan yang mangaotaw na pagasitobokon ko,” laong niJesus. 34 “Kayan ako na ari magalaongsang manga otaw asang apit karinto ko,‘Kamo na pyanganak da nang kanak Amana Dios, bading paguma da agaw mayo,kay kamo yang kanak kasakopan. Dunganyamaimo yang donya, pyataan da nangDios pagbuutan na ako yang magaarikamayo. 35Kay nangaon nang pagkagutumko, pyapakaan mayo ako; yamaranggaako, pyapainum mayo ako. Maski wa akmayo nangaon ikilaraa, tyatayod mayoako. 36 Nangaon nang way dagom ko,dyadagoman mayo ako. Yamasakit ako,tyatagapan ak mayo. Yamapiriso ako,tyatarok ak mayo.’ 37 Kayan yang mangamangkadyaw na otaw na asang apitkarinto ko, magaosip kanak, laong, ‘KayGinoo, akano kaw akagutum na pyapakaankaw nami? Akano kaw akarangga napyapainum kaw nami? 38 Akano kamiatayod kanmo na yadatung kaw agkanamina way kilara mo? Akano kami ikita naway dagommo na dyadagoman kaw nami?39 Akano kaw akasakit na tyatagapan kawnami? Akano kaw akapiriso na tyatarokkaw nami?’ 40 Kayan ako na ari imibak,

magalaong ako sang apit karinto ko, ‘Awyiimo mayo yang maynaan na imo sangmaski sini na yamaukud na yotoo kanak,maynang ako yang tyatabangan mayo kayyang yotoo kanak, yaan yang kanak mangalomon.’

41 “Kayan magalaong ako sang mangaotaw na asang apit kawara ko, ‘Panawkamo adto, kay kyakaingutingutan kamonang Dios. Singadto kamo sang lagana di magkamatay na pyapataan nangDios kadini butang na pagasilotan kangSatanas aw yang kanaan manga sogwa-nun. 42 Maynaan, kay nangaon yam-agutum ako, kayan wamayo ako apakaana;yamarangga ako, kayan wa mayo akoapainuma. 43 Nangaon na baya pa akona yadatung agkamayo na way kilara ko,wa mayo ako atayoda. Nangaon waydagom ko, kayan wa mayo ako adagomi.Yamasakit ako, kayan wa mayo ako ata-gapi. Yamapiriso ako, kayan wa mayo akoataroka.’ 44 Magaosip silan kanak, laong,‘Kay Ginoo, akano kaw nami ikitaa na ya-magutum kaw, na yamarangga kaw, naway kilara mo, na ikaw way dagom, nayamasakit kaw, na yamapiriso kaw, kayanwa kaw nami atabangi?’ 45Kayan ako na ariimibak, magalaong ako sang apit kawarako, ‘Kay wa mayo atabangi yang maskisini na yotoo kanak na yamangkaukud,maynang ako yang wa mayo atabangi.’ ”46 Kayan yaglaong si Jesus, “Yaning mangaotaw na apit kawara ko, adaraun adtosang pagasilotan kanilan sang silot na waykataposan. Toyo yang matarong na apitkarinto ko, panalanginanko silannangwaykataposan.”

26Yang Byabaat na Imoon kang Jesus(Markos 14:1-2; Lukas 22:1-2; Juan 11:45-53)

1 Pagkatapos pagindo ni Jesus yaankariko, maglaong yaan sang kanaanmangainindo, 2“Yatigamkamona dowa komannaallaw yang pista na pyagangaranan nangPaglabay. Kayan ako na gyugual nang Anaknang otaw apadakup kay akarabowannilanasang kaoy na koros.”

3Yang manga pangoro na magampowayaw yang mangkatikadung nang manga Ju-dio yanagkatipon asang baray ni Kaipas na

Mateo 26:4 49 Mateo 26:25labaw na magampoway. 4 Yanagkabarawsilan daw onnoon nilan pagdakup kangJesus antak di katigaman nang kadayganna panagdakupun nilan, kay lyalaom nilanna yaan apatayun. 5 Wakaw kaba yanagk-abaraw silan na silanay da, laong nilan, “Dinatu yaan adakupun asang atobangan nin-ing magkadaig na yatambong sang pistakay daw silan madaman kayan yasamokaw barusi kita nilan kay madyaw nilan siJesus.”

Byobobowan yang Oro ni Jesus nang Lananang Aadto Yaan Betania

(Markos 14:3-9; Juan 12:1-8)6 Aadto si Jesus sang barrio na Betania,

asang baray ni Simon. Sanla yang sakitni Simon nangaon, wakaw pyagangarananyaan nang sanlaun. 7 Aadto yodorodagkang Jesus yang bobay na yagadara nangtagbi na botelya na yamatmo nang labanmaal na maballo na lana. Dyuduput naanbobo sang oro ni Jesus yaan na lana kabayakaan si Jesus. Yaan yang batasan nilanaw yagataod silan. 8 Pagkita nang mangainindo ni Jesus, mangkadaman silan. Ya-galaong silan, “Nanga yaan kyakayam nalana? 9 Barigyaan sa garo yaang maalna lana kayan yang bayad saan pangatagsang manga pobre.” 10 Pagkatigam ni Je-sus sang pyagalaong nilan, maglaong yaan,“Pabayai mayo yaan na bobay, kay labanmadyaw yang yiimo naan kanak. 11Maskikano makaatag kamo sang manga pobrekay yabay kamo managkitakita disini nabanwa. Awgaid ako, di dak madogaydini kamayo. 12 Byobobo naan yaningmaballo na lana antak maballo pataanyaning lawas ko kaba wa pa ak ulubun-gan. 13 Pagalaong ko kamayo na di yaanna bobay akaringawan, kay maski diinmakarimpud yaning madyaw na batoksang kaagi ko asang kariko nang banwa,arag ogogodon yaning yiimo naan kanak.”

Si Judas Matabang sang Magapadakupkang Jesus

(Markos 14:10-11; Lukas 22:3-6)14Kayan kyomadto sang manga pangoro

namagampoway yang isa sang samporo awdowana apostol ni Jesus na pyagangaranan

ni Judas Iskariote. 15 Yagalaong yaan kani-lan, “Pilang abayad mayo kanak aw mata-bang ak kamayo antak mayo padakup siJesus?” Byabayadan nilan yaan nang kat-lowan na book na sapi. 16 Kayan disaanyabay pagsaitan ni Judas si Jesus daw on-noon naan pagpadakup kang Jesus.

Yapagsaro si Jesus sang Kanaan mangaInindo nang Pista nang Paglabay

(Markos 14:12-21; Lukas 22:7-14,21-23; Juan13:21-30)

17 Dyomatung da yang mona na allawnang pista na yaan yang kyakaan nangmanga Judio yang paan na way patoron.Kayan dyomorod agkang Jesus yangkanaan manga inindo na yagalaong, “Wainyang baray na gosto mo pagalotowannami sang iyambong ta nang pista nangPaglabay?” 18 Yimibak si Jesus, laong,“Kadto kamo sang syodad adto sang otawna pyagaindo ko kamayo, aw paglaonganmayo kanaan na yang Ginoo yagalaong nadi madogay panagpatayun da yaan. Gostonaan na disaan yaan magaiyambong sangkanmo baray na yaan yang inagad naanyang kanaan manga inindo, kay tikakaanda sang pista nang Paglabay.” 19 Kayankyadtowan nang manga inindo ni Jesusyang otaw na pyagaindo naan kanilan,kayan yandam nilan yang iyambong nilannang pista nang Paglabay.

20 Nang gabi la, yapagsaro si Jesus ko-maan sang samporo aw dowa na inindonaan. 21 Kaba yakaan silan, yagalaong siJesus, “Pagalaong ko kamayo na aon isakamayo na matabang sang yapagkontarakanak antak ako dakupun nilan.” 22 Kayanyangkaundug yang kanaan manga inindotungud sang pyagalaong naan. Isaisa kani-lan yagaosip, laong, “Sini, kay Ginoo, dawako?” 23 Yimibak si Jesus, laong, “Yaan namatabang sang magapadakup kanak yangisa kamayo na yapagsaro kanak domaritnang paan asang sabaw. 24 Ako na gyugualnang Anak nang otaw apatayun maynangsyosolat na amapagguna kanak. Awgaidkallaat da agaw nang otaw na matabangsang magapadakup kanak, madyaw pakanaan aw wa yaan magkawtaw.” 25 Si Ju-das na matabang sang magapadakup kangJesus arag yagalaong, “Kay Ginoo, daw akoyang pyagalaong mo?” Kayan yimibak si

Mateo 26:26 50 Mateo 26:45Jesus kanaan, laong, “Yaan sa agaw, yaangpyagalaong mo.”

Yang Pagpisangpisang nang Ginoo sangPaannaPyapakaan sangKanaanmanga Inindo

(Markos 14:22-26; Lukas 22:15-20; 1 Korinto11:23-25)

26 Kaba yakaan silan, pyopoti ni Je-sus yang paan aw pagpasalamat yaansang Dios, kayan pyagpisangpisang naanyaan aw pandooran naan sang isaisa sangkanaan manga inindo. Kayan yaglaongyaan kanilan, “Yani yang kanak lawas.Dawata mayo aw kaana.” 27 Kayan tyak-magan ni Jesus yang tabo na aon inu-mun nilan. Pagpasalamat naan sang Dios,pandool naan kanilan, kayan yaglaong,“Inuma mayo yani kariko, 28 kay yani yangkanak dogo na apatutudun na pagatobossang sara nang madaig na otaw. Wakawpinaagi sang kanak dogo na apatutudunamatoman yang maori na saad nang Dioskamayo na olowasun kamo sang kamayosara. 29 Pagalaong ko kamayo na di daako iminum oman sang inmun na parasmatag domatung yang allaw na iminumkita sang baya na inmun asang kasakopannang kanak Ama na Dios.” 30 Pagkatapossaan, managkanta silan sang kanta napagsimba sang Dios, pyagabantog kanaan,kayan lyomogwa silan saan na baray awsingadto sang butay na Kaolibowan.

Pyapakatigam ni Jesus yang Paglaong niPedro na Buku Silan nang Maginagad

(Markos 14:27-31; Lukas 22:31-34; Juan13:36-38)

31 Kayan yaglaong si Jesus kanilan,“Ayawan ako mayo kariko mallaw, kayyaan yang pyapasolat nang Dios kadinina yagalaong, ‘Apatayun ko yang mag-bantayay sang manga karnero kayanyanagsarimburag mandaragan yangmanga karnero.’ 32 Awgaid,” laong niJesus, “aw papagboiin da ako oman sikunpatayun, magaona ako kamayo komadtoGalilea.” 33 Kayan yaglaong si Pedrokanaan, “Maski ayawan kaw mallaw nangkadaygan, ako dili, di ta kaw ayawan maskinanang amapagguna.” 34 Yagalaong si Je-sus, “Kay Pedro, pagalaong ko kanmo na dipa yang manok magatagaok mallaw nangpakallawun, pagalaong da mo ako nang

makatlo na buku kita nang maginagad.”35 Kayan yaglaong si Pedro, “Aw patayunkaw, arag sa ak omonong mapapatay, di akmagalaong na buku kita nang maginagad.”Min da naan arag yang pyagalaong nangkadaygan na manga inindo ni Jesus.

Yagaampo si Jesus adto Getsemane(Markos 14:32-42; Lukas 22:39-46)

36 Kayan kyomadto si Jesus aw yangmanga inindo naan sang tatanuman napyagangaranan nang Getsemane. Aadtoyagalaong si Jesus kanilan, “Pagingkodkamo dini kay disadto ako, magaampoako.” 37 Silan na pyagaagad naan si Pe-dro aw yang dowa na anak ni Sebedeo.Kayan yakudugkudug si Jesus disaan, labanyamapuruk. 38 Kayan yaglaong yaan sangtoro na asang said naan, “Laban ak yama-puruk, maynang mobogto da yang ginawako. Disini la kamo, pakatanaw kamo, ayawmagkatorog.” 39Kayan yapaawatawat si Je-sus kanilan, aw pagloob disang lopa, kayanyagampo sang Dios, laong naan, “Kay Ama,aw maimo, pyangayo ko na di garo ama-pagguna kanak yaning laban marisud namadatung kanak. Awgaid gosto ko, kayAma, na yang kanmo pagbuut yang am-atoman ani kanak, dili yang kanak pag-buut.”

40 Pagkatapos naan magampo, magbariksi Jesus sang toro na inindo naan, kikitanaan na yamangkatorog silan. Yagalaongyaan kang Pedro, “Di kaw kadi makatigkulsang pagkatodtod mo maski nang sang kaoras gaid? 41Ayaw kamomagkatorog, pan-gayo kamo sang tabang nang Dios antak dikamo maboyo ni Satanas. Mangagad garokamo sang pagbuut nang Dios, toyo wakamo makaimo kay way abay gaom nangotaw.”

42 Kayan kyomadto oman si Jesus kaymagaampo oman. Laong naan, “Kay Ama,aw di maimo na ilingatun digkanak yan-ing laban marisud na madatung kanak,madyawkona amatoman yang kanmopag-buut ani kanak.” 43 Pagori oman ni Jesussang toro na inindo naan, kitaun naan nayoman silan matorog kay laban yamatod-tod.

44 Kayan pyanawan silan naan oman namagaampo nang katlo. Nginyan da, mago-nawa yang kanaan pagampo. 45Pagkatapos

Mateo 26:46 51 Mateo 26:64naan magampo, magbarik yaan agkanilanaw paglaong, “Yabay pa sa kadi kamo ma-torog? Tanawa mayo, dadatung da nangmagadakup kanak. Ako na gyugual nangAnak nang otaw apadakup sang mangasaraun na otaw. 46 Kaindug da kamo kayyaibaw da yang yatabang sang magadakupkanak. Bay da ra kamo, mapagkita kitakanilan.”

Dyadakup si Jesus(Markos 14:43-50; Lukas 22:47-53; Juan 18:3-

12)47 Kaba yagasorit si Jesus, yadatung si

Judas na isa sang samporo aw dowa naapostol ni Jesus. Madaig yang inagadnaan, yanagdara silan nang manga es-pada aw manga bobonal na kaoy. Yanggasogo sining manga otaw na inagad niJudas yang manga pangoro na magam-poway aw yang mangkatikadung nang Ju-dio. 48 Dadaan da pyaglaong ni Judasyang kanaan manga inagad na ayn nangarukan naan, yaan yang adakupun nilan.49 Wakaw pagdatung ni Judas, maparabayyaan domorod kang Jesus aw paglaong,“Wain kaw, kay Ginoo?” Kayan yarukannaan si Jesus. 50 Kayan yaglaong si Je-sus, “Pakalluga ra imowa yang imoon mokanak, kay lagi.” Kayan dyakup si Jesusnang manga inagad ni Judas, pyapakagsunyaan nilan tagunun. 51 Yang isa na inagadni Jesus yakabindas sang kanaan espada,titibas naan yang allang nang labaw namagampoway aw kapangori sang sangkilidna taringa naan. 52Kayan yaglaong si Jesuskanaan, “Sooban yang espadamo, kay yangmakapoti sang matarum amatay yaan aragnang matarum. 53Wa kadi kamo akatigamna aw mapatabang ako sang kanak Ama,aparabayun naan pakaniin kanak yang pi-lang mararan na tagalangit na sogwanunko? 54 Awgaid, aw mapatabang ak kanaan,di da amatoman yang pyapasolat nangDioskadini. Wakaw di ak mapatabang sangkanak Ama na Dios kay antak matomanyang pyapasolat naan na kanaan pagbuut.”

55 Kayan yaglaong si Jesus sang yanag-dakup kanaan, “Nanga kamo yanagdaranang manga espada aw bobonal may-nang torisan yang panagdakupun mayo?Allawallaw yagaindo ako digsurud nang

templo, nanga wa mayo ako adakupa dis-aan? 56 Awgaid abay da ra, kay kariko niniyamapagguna kanak antak matoman yangsyosolat kadini nang manga propeta nangDios.” Pagkatapos ni Jesus maglaong saan,ayawan yaan nang kariko nang kanaanmanga inindo, dyaraganan da yaan.

Dyadara si Jesus adto sangMangkatikadungnang manga Judio

(Markos 14:53-65; Lukas 22:54-55,63-71;Juan 18:13-14,19-24)

57Kayan dyara si Jesus nang yanagdakupkanaan agkang Kaipas na labaw na mag-ampoway. Yanagkatipon disaan na barayyang manga magindoway sang balaod awyang mangkatikadung nang manga Ju-dio. 58 Si Pedro yigiyod kang Jesus, toyomaawatawat yang pagurangan. Pagdatungni Pedro sang baray ni Kaipas, yarasakyaan sang inarad nang baray, toyo waapanik. Yapagobay yaan digdarum sangmanga bantay sang baray, kay magasaityaan daw onnoon nilan si Jesus. 59Agsurudnang baray yang manga pangoro na mag-ampoway aw yang kariko nang pangoronang manga Judio na yanagkatipon dis-aan, yanagkabaraw daw nana na sara yangatakun nilan kang Jesus na akasombongantak patayun. 60-61 Awgaid way kikita ni-lan na sara na akaponowan nang pagpataynilan kanaan. Maski madaig yang gatisti-gos di akatoowan kay wa magaonawa yangpyagalaong nilan kay podo kagaro. Yado-gaydogay disaan, yadatung yang dowangka otaw na mangkagaro na tistigos na ya-galaong, “Yani sa agaw yang yagalaongnangaonna alanasunnaan yaning dagdaguna templo nang Dios, kayan oman naanlindugun nang katlong allaw.”

62Kayan yimindug yang labaw na maga-mpoway aw paglaong kang Jesus, “Nanga,way akaibak mo sining sombong nangmanga otaw?” 63 Toyo wa iibak si Je-sus. Kayan pyaglaong yaan nang labaw namagampoway, laong, “Ibaka nang matung-tung yaning pagaosip ko kay aani kawsang atobangan nang Dios na di magka-matay. Paglaongan kanami daw ikaw agawsi Kristo na Anak nang Dios.” 64 Yimibaksi Jesus, laong, “Yaan sa agaw, yaang pya-galaong mo. Pagalaong ko kamayo na

Mateo 26:65 52 Mateo 27:7madatung yang allaw na akatigamanmayona ako na gyugual nang Anak nang otawyang makagagaom sang kariko kay ikitaunmayo ako asang apit karinto nang Labina way tatamanan nang kanaan gaom.Arag ikitaun mayo ako na magabarik anisang donya sikun diglangit namadari nangpanganod.” 65 Pagdungug nang labaw namagampoway sang sorit ni Jesus, parabaynaan lasiin yang kanaan dagom, kay labanlyarangutan yaan. Kayan yaglaong yaan,“Yang kanaan sorit yang pagminos sangDios, wakaw di da kita magatagad sangkadaygan pa na tistigos kay dyumungug dakita sang kanaan sorit na pagminos naansang Dios kay yagalaong yaan na maynkono kanaan yang Dios. 66Wakaw onnoonda mayo yaan na otaw?” Kayan yimibakyang manga pangoro nang Judio, laong,“Angay yaan patayun.”

67-68 Kayan pyanagtobadan nilan yangkaimo ni Jesus aw sombaga nilan. Aragaon yasampak kanaan na yagalaong, “Ikawna Kristo, tooka daw sining yasampakkanmo.”

Wa Aangkuna ni Pedro na Inagad naan siJesus

(Markos 14:66-72; Lukas 22:56-62; Juan18:15-18,25-27)

69 Si Pedro agdarum da, yagapogaang.Aon disaan sogwanunna bobay nang labawna magampoway na yodorod kang Pe-dro, kayan yaglaong yaan kanaan, “Ikawyang arag inagad ni Jesus na taga Galilea.”70 Awgaid wa aangkun si Pedro asang ato-bangan nilan kariko na maginagad silansi Jesus. Sana yaglaong da yaan, “Waraako akatigam sang pyagalaong mo dawnana.” 71 Kayan kyomadto yaan sangapit nang tatakup nang inarad. Aondisaan kadaygan na sogwanun na bobayna ikita kanaan, laong naan sang mangaotaw disaan, “Yani na otaw, arag ina-gad ni Jesus na taga Nasaret.” 72 Waoman si Pedro aangkun asang atobangannilan na maginagad silan si Jesus. Sanayaglaong da yaan, “Buku kami nang mag-inagad, laban sa wa ak ikilara saan naotaw.” Kayan yaglaong yaan na isilotanyaan nang Dios aw buku nang matungtungyang pyagalaong naan. 73 Wa akadogay,aon manga otaw na yanagkoro disaan na

yodorod kang Pedro. Yagalaong silan,“Tinuud sa agaw na ikaw arag inagad niJesus. Yatigamkami kay tobok yang kanmotingug sang kanami.” 74 Pagdungug niPedro saan,maglaong yaan oman, “Isilotanako nang Dios aw buku nang matungtungyang pyagalaong ko na wa ak ikilara saanna otaw.” Pagkampus nang sorit naan,magtagaok yang manok. 75 Pagdungug niPedro sang tyagaok nang manok, kaun-dan naan yang pyagalaong kanaan ni Jesusna yagalaong, “Nang di pa yang manokmagatagaok mallaw, magalaong da kawnang makatlo na buku kita nang magi-nagad.” Kayan lyomogwa si Pedro sanginarad kayan yagdaraw, laban yamaundug.

27Dyadara si Jesus adto kang Pilato(Markos 15:1; Lukas 23:1-2; Juan 18:28-32)

1 Pakallawun da, kariko nang pan-goro na magampoway aw kariko nangmangamangkatikadung nangmanga Judioyanagkabaraw, yagaoyon silan na apapataynilan si Jesus. 2Kayan pyagapos nilan yangbuktun ni Jesus aw padaraan agkang Pilatona gobernador antak okman naan.

Yang Pagkamatay ni Judas(Apostol 1:18-19)

3 Si Judas na yatabang sang yapagkon-tara kang Jesus yagasusul pagkatigamnaanna apapatay si Jesus, kayan kyomadto yaansang manga pangoro na magampoway awmanga mangkatikadung, kay oori naankanilan yang katlowan na book na sapi.4 Yagalaong yaan kanilan, “Yakasara daako kay ako yang yatabang kamayo mag-padakup kang Jesus. Yatigam ako naway kanaan sara.” Yimibak silan, laong,“Way labut nami saan. Kanmo rak-man.” 5 Syasaboya ni Judas yang sapiaw kakanat digsurud nang balaan na am-powanan asang templo. Kayan yomanawyaan aw pagbitay, yagtoyo da yaan.

6 Pagpoti nang manga pangoro na mag-ampoway sang sapi, maglaong, “Aw dogpoyani sang sapi surud nang templo, makala-pas da kita sang balaod kay yaning sapibayad sang pagpatay sang otaw.” 7Wakawyanagkabaraw silan daw onnoon da ni-lan yaan na sapi. Pyagaoyonan nilan napagabili yaan na sapi sang lopa na lopa

Mateo 27:8 53 Mateo 27:28nang mangngimo sang koron, kay imoonpallurubngan sang manga otaw na bukunang Judio. 8Wakaw pyagangaranan nilanyaan na lopa nang lopa nang dogo, yangkaorogan naan, yang lopa na binili nangsapi na bayad sang pagpatay sang otaw.

9 Pagbili nilan saan na lopa, matomanyang pyagalaong kadini nang propeta nangDios na si Jeremias na yagalaong, “Kyaka-mang nilan yang katlowan na book na sapina bayad kanaan. Yaan yang bayad na pya-gaidaragan nang manga otaw na sompawni Israel. 10Yaan na sapi pyagabayad nilansang lopa nangmangngimo sang koron kayyaan yang pyagasogo kanak nang Dios.”Yaan yang pyagalaong ni Jeremias kadini.

Bibista ni Pilato si Jesus(Markos 15:2-5; Lukas 23:3-5; Juan 18:33-38)

11Si Jesus yagaindug asang atobangan niPilato na gobernador na yagabista kanaan.Yoosip yaan ni Pilato, laong, “Ikaw agawyang ari nang manga Judio?” Yimibaksi Jesus, laong, “Yaan sa agaw yaangpyagalaong mo.” 12Kayan pyagsombong siJesus kang Pilato nang manga pangoro namagampoway aw manga mangkatikadungnang Judio, toyowa si Jesus iibak. 13Wakawyagaosip kanaan si Pilato, laong, “Nangadili kaw magibak? Kay paningug, madaigyang pyagasombong nilan kanak bainkanmo.” 14 Toyo ampan, wa yaan iibak,wakaw laban yamaburungburung si Pilato.

Yookman na Apatayun si Jesus(Markos 15:6-15; Lukas 23:13-25; Juan 18:39-

19:16)15 Yang batasan nang gobernador kada

toig aw dyomatung da yang pista nangPaglabay, pyagaboroyan naan yang isa napiriso na ayoon nang manga Judio naaparogwaun naan. 16 Yaan na pista nangPaglabay aon piriso na pyagangaranan niBarabas na yamabantog sang imo na maat.17 Pagkatipon nang magkadaig, magosip siPilato kanilan, laong, “Sini yang piriso nagosto mayo na oboroyan ko? Si Barabas,daw si Jesus na gyugual nang Ari na pinilinang Dios?” 18 Maynaan yang pagosip niPilato kanilan, kay kyakatigaman ni Pilatona syosombong si Jesus nang manga pan-goronang Judio kay isindil silan kang Jesus.

19 Kaba yagaingkod si Pilato digsurudnang baray nang okmanan, yadatung yangsolat na pyapadara nang asawa naan nayagalaong, “Ayaw magilabut saan na otaw,kay way sara naan. Kay kyakarisudan aklaban konggabi nang tagaynup ko kay pya-pagtagaynup ako kang Jesus.”

20 Awgaid yang manga pangoro na mag-ampoway aw yang mangkatikadung nangJudio, yagaindo silan sang gakadaig namanga otaw na yaan yang ayoon naoboroyan si Barabas, yaan yang pagalaongna apatayun si Jesus. 21 Kayan yomanmagosip kanilan si Pilato, laong, “Wainyang gosto mayo na oboroyan ko siningdowang ka otaw?” Laong nilan, “Si Barabasyang oboroyan.” 22 Kayan yaglaong siPilato, “Aw maynaan, onnoon ko si Je-sus na gyugual nang ari na pinili nangDios?” Kayan yimibak silan kariko, laong,“Pakarabowi yaan asang koros.” 23 Kayanyaglaong si Pilato, “Nanga, nanangmaat naimo naan?” Kayan yagdogang yang tanognang manga Judio. Ban da agaw gyagaanda yang kanilan sorit, laong, “Pakarabowiyaan asang koros.” 24 Kayan kyatigamanni Pilato na yang kanaan sorit di pangag-dan nang manga otaw, kay masamok dasilan laban. Wakaw yakamang si Pilatosang tobig aw onawi naan yang kanaankamot asang atobangan nang gakadaig.Yagalaong yaan, “Kamayo yaan sara. Yangkamayo kamot yang akadogwan nini naotaw. Yang kanak kamot dili. Aw patayunmayo yaan, kamayo rakman, way labutko.” 25 Kayan yimibak yang gakadaig,laong, “Uu, sa agaw, kanami sara yangpagpatay kang Jesus, aw arag sara nangkanami manga sompaw.” 26 Kayan by-oroyan ni Pilato si Barabas adto kanilan,aw parabutan naan si Jesus nang lobid naaon makakkapig, kayan syogo naan yangmanga sondaro na akarabowan si Jesusasang koros antak patayun.

Si Jesus Dyodoogdoog nangmanga Sondaro(Markos 15:16-20; Juan 19:2-3)

27 Pagkarabut nilan kang Jesus, daraunyaan nang manga sondaro agsurud nanginarad nang baray ni Pilato. Kayan tyawagnilan yang kariko nang kasondarowan dis-aan. 28 Lyorobas nilan yang dagom niJesus, aw dagomi si Jesus nang mapora na

Mateo 27:29 54 Mateo 27:51dagom, kay gyagaon sa kono nilan sangari. 29 Kayan yagsarapid silan sang sok-sokon na baragun na yiimo pudung awpudungan nilan sang oro naan. Pyapag-takmag nilan yang karinto na tollo naansang baston, kayan lyomood silan asangatobangan naan nang pagdoogdoog nilankanaan. Kayan yaglaong silan kanaan,“Kay Ginoo, ari kaw nang manga Ju-dio.” 30 Pyanagtobadan nilan si Jesuskayan kyamangan nilan sang baston awbonaran sang oro naan. 31 Pagkataposnilanmagdoogdoog kanaan, panaglobasunnilan yang mapora na dagom, aw sootinilan oman nang tyoonan naan dagom.Kayan dyara yaan nilan aglogwa antakpanagkarabowan nilan asang kaoy na ko-ros.

Kyakarabowan si Jesus asang Koros(Markos 15:21-32; Lukas 23:26-43; Juan

19:17-27)32Kaba yangindaran silan aglogwa nang

syodad, pyagakita nilan yang otaw na pya-gangaranan ni Simon na taga Sirene. Lyu-rugus nilan yaan papagpusanun sang korosna pyupusan ni Jesus. 33Kayan dyara nilansi Jesus adto babaw nang tagbi na butay napyagangaranan nang Golgota. Kyaragsaannang oro yang kaorogan nang aran naanna butay. 34 Kayan pyainum nilan si Jesussang inmun na dyadariyan nang apdo toyopagkatimtim naan saan, wara yaan iinum.

35 Kyakarabowan nilan si Jesus asangkoros, kayan tyollok nilan yang korossang lopa. Pagkatapos saan, managripasilan daw sining makapagpanmo kani-lan sang kada isa na dagom ni Jesus.36 Kayan yanagingkod silan aw panag-bantay kanaan. 37 Yang sombong nilanbain kang Jesus syosolat asang tupad nangbabaw nang oro ni Jesus. Laong nangsombongnilan, “Yani si Jesus yang ari nangmanga Judio.” 38 Aon dowang ka torisanna arag kyakarabowan nilan asang kanilankoros, yang isa apit karinto ni Jesus, awyang isa apit kawara naan.

39 Yang yallabay yagadadangu na ya-gaodyat kang Jesus. 40 Kayan kyuyat ni-lan si Jesus, laong, “Ati nimo na maga-ranas sang templo aw imowa oman surudnang torong allaw. Aw Anak kaw nangDios, panaog disang koros antak di mogto

yang ginawa mo.” Maynaan yang kanilanpagodyat kang Jesus. 41 Arag yagaodyatkanaan nang maynaan yang manga pan-goro na magampoway aw yang mangamagindoway sang balaod ni Moises awyang manga mangkatikadung, yagaonawasilan kariko, arag silan yagaodyat kangJesus. 42 Yagalaong silan, “Yakatabangsang kadaygan na otaw, awgaid di yaanmakatabang sang kanaan tyoonan lawas.Awmakapanaog yaan disang koros na aka-matayannaan,motoo ra kamina yaanyangari nami na taga Israel. 43 Yasarig konoyaan sang Dios, yagalaong yaan na Anakyaan nang Dios. Pagatanawan nami agawdaw papanaogon yaan nang Dios disangkoros, kay yaan kono yang kyakarugunannang Dios.” 44Maski yang torisan na aragkyakarabowan asang apit nang koros ni Je-sus, arag yagaodyat kanaannangmaynaan.

Yang Pagkamatay ni Jesus(Markos 15:33-41; Lukas 23:44-49; Juan

19:28-30)45 Pagkaalasdosi nang allaw sakadyap

yagngitngit da yang banwa. Mangitn-git da yang banwa asta yagalastres nangambong. 46 Pagkaalastres nang ambong,gagaan ni Jesus yang pagsorit, laong, “Eli,Eli, lama sabaktani.” Yang kaorogan naanna sorit, “Dios ko, Dios ko, nanga tyatariko-dan mo ako?” 47 Aon manga otaw dis-aan na yudungug saan na sorit ni Jesus,kayan yaglaong silan, “Dagaw yagatawagyaan kang Elias na propeta nang Dios ka-dini.” 48Pagdungug nilan saan, maparabaymoti yang sang ka otaw sang espongha awtuguma naan sang inmun kayan syaringitsang kaoy aw dadawugan naan adto sangbaba ni Jesus kay antak supsupun naan.49 Kayan yaglaong silan, “Pabayai la doon,kay pagatanawan da ta gaid daw komaonsi Elias na makamang kanaan disang ko-ros.” 50 Kayan kyomowaaw si Jesus, kayanyomogto yang ginawa naan.

51 Pagkamatay ni Jesus, maparabaymapikas yang madakmul na sapot napyagasarimbung sang balaan na am-powanan nang Dios disang templo agJerusalem. Pagpono digtaas mapikas yaanna sapot datung agdarum. Yamagayongyang banwa nang dakora na linog, ya-mangkapiyak yang mangkabakla na bato.

Mateo 27:52-53 55 Mateo 28:752-53 Aon manga gikub na butanganannang yamangkamatay na yanagbukadnang linog. Pagboi ni Jesus oman napyapatay, madaig arag na tomotoo kanaanna yangkamatay da na arag pyapagboioman. Yallogwa silan disang mangagikub na byubutangan kanilan kayanyagpanawpanaw silan asang syodad nabalaan. Yapakita silan sang madaig naotaw.

54 Yang manga sondaro aw yang kapi-tan nilan na yanagbantay asang apit nangkoros ni Jesus, pagbati nilan sang linog,mangkalluk silan nang yamapagguna nakikita nilan disaan. Kayan yaglaong silan,“Anak sa agaw nang Dios yaan na otaw.”55Aonmanga bobay disaan na yanagtanaw,maawatawat silan sang koros ni Jesus. TagaGalilea silan na yamagad nangaon kangJesus ag Jerusalem kay yatabang kanaan.56 Yang isa kanilan si Maria Magdalena,arag asaan si Maria na ina nang dowa namaglomon na si Santiago aw si Jose, awarag asaan yang asawa ni Sebedeo.

Byubutang yang Lawas ni Jesus agsurudnang Gikub

(Markos 15:42-47; Lukas 23:50-56; Juan19:38-42)

57 Agput da magabi naan na allaw, ya-datung yang mayaman na pyagangarananni Jose na sikun dig Arimatea. Arag yaaninindo ni Jesus. 58 Yakadto yaan kangPilato, yaayo naan yang lawas ni Jesus.Kayan pyaglaong ni Pilato na apakamangkang Jose yang lawas ni Jesus disang koros.59Kayan kyamang ni Jose yang lawas ni Je-sus, aw burubudi naan nang bago na sapotna mapoti. 60Aon baya na inimo ni Jose nagikub. Inimo yaan naan disang kilid nangpangpang na bato. Byubutang naan yanglawas ni Jesus agsurud naanna gikub kayanpyoron naan yang dakora na bato asangbaba nang gikub antak matampung, kayanyomanaw yaan. 61 Si Maria Magdalena awyang isa na Maria, yagaingkod silan disaankay tyatarigponowan nilan yang gikub.

Byabantayan yang Gikub na Byubutangansang Lawas ni Jesus

62 Paglabay nang allaw na pagpangan-dam, pakallawun da, yakadto kang Pilatoyang manga Pariseo aw yang manga pan-goro namagampoway, 63 aw paglaong silan

kang Pilato, “Kay Pangoro, kyakanam-putan nami yang sorit nong magaro naotaw nang wa pa yaan akamatay na ya-galaong yaan, ‘Aw matay ako, magaboiako oman nang katlong allaw.’ 64 Wakawmadyaw na apabantayan yang gikub surudnang torong allaw daw takawun kamangunnang manga inindo naan yang lawas naankayan yaglaong silan sang kadaygan namanga otaw na yagboi da oman si Jesusna pyapatay. Aw masiling nang maynaan,yang kagaro nangmaori na pagpatoo nilansang manga otaw labaw pa sang mona.”65 Yimibak si Pilato, laong, “Ayn dakmankamayo, kamanga yang manga sondaro awpapagbantaya silan sang gikub.” 66 Kayankyomadto silan sang gikub, aw tarig-ponowi nilan yang pyagatampung na batoantak way magkamang. Kayan pyanawannilan yang manga sondaro na pyapagban-tay nilan sang gikub na byubutangan nanglawas ni Jesus.

28Yang Pagboi Oman ni Jesus(Markos 16:1-10; Lukas 24:1-12; Juan 20:1-

10)1 Paglabay nang allaw na pagpapatana,

pakallawun pa nang kaisa na allaw, siMaria Magdalena aw yang kanaan inagadna arag pyagangaranan ni Maria yakadtosang gikub kay matanaw silan. 2 Sakadyapyaglinog da yang banwa nang maanug nalinog. Kayan kyomaon yang tagalangitna sogwanun nang Ginoo, gakamang sangdagdagu na bato na pyagatampung sanggikub, kayan yagingkod yaan disaan nabato. 3 Yang kaimo naan laban maallag,yakasilaw, aw yang kanaan dagom labangimapotiyan. 4 Yang manga sondaro nayanagbantay sang gikub, yamangkalluk la-ban. Kyukubla, yarimpurungan silan nangpagkalluk.

5 Kayan yaglaong sang manga bobayyang tagalangit, “Ayaw kamo magkalluk.Yatigamakona yatarok kamokang Jesus nakyakarabowan nilan asang koros. 6 Wa dayaan dini, yagboi da yaan oman, kay yaanyang pyagalaong naan nangaon na maga-boi oman. Adi kamo, tanaw kamo siningbyubutangan nang lawas naan. 7 Parabayda kamo ori aw batoki mayo yang manga

Mateo 28:8 56 Mateo 28:20inindo naan na pyapagboi da yaan oman.Yagona ra yaan kamayo adto Galilea, ik-itaun mayo yaan adto. Ayaw mayopagkaringawi yaning pyagalaong ko ka-mayo.” 8 Kayan yaparabay manaw yangkawbayan sikun sang gikub. Maski yamal-luk silan, yanaguma silan laban. Yandara-gan silan na gaapas kay magabatok sangmanga inindo ni Jesus.

9 Kayan sakadyap pyagkita da nilan siJesus. Yagalaong si Jesus kanilan, “Wainkamo?” Kayan lyomood silan asang ato-bangan naan aw potiya nilan yang kanaansiki, kay sisimba nilan yaan. 10 Kayanyaglaong si Jesus kanilan, “Ayaw da kamomagkalluk. Panaw kamo aw paglaongamayo yang kanak manga inindo na pya-pasingadto silan Galilea, magakita kamidato.”

Byabatok nang manga Sondaro yangKariko nang Yamapagguna

11 Pagpanaw nang kawbayan sikunsang gikub, komadto sang syodad yangmanga sondaro na yanagbantay sanggikub, yagabatok sang manga pangorona magampoway, byabatok nilan yangkariko nang yamapagguna. 12 Yangmanga pangoro na magampoway aw yangmanga mangkatikadung yanagkabarawdaw nanang inangun nilan. Kayan yatagannilan yang manga sondaro nang madaigna sapi antak di magbatok sang tinuud.13 Yagalaong silan sang manga sondaro,“Yani yang paglaongan mayo sang mangaotaw, ‘Yakaon nang gabi yang mangainindo ni Jesus aw kamanga yang kanaanlawas kaba yatorog kami.’ 14Aw dumungugyang gobernador na yatorog kono kamo,papagbarawan nami yaan antak dili kamodamanan.” 15Kayan kyamang nang mangasondaro yang sapi aw pangagdi nilanyaan na pagindo kanilan. Yang kagarona pyagaindo sang manga sondaro tigkanadoon yabay nang manga Judio toowan namatungtung.

Yapakita si Jesus sang kanaan mangaInindo

(Markos 16:14-18; Lukas 24:36-49; Juan20:19-23; Apostol 1:6-8)

16Yang samporo aw isa na manga inindoni Jesus yakadto Galilea, adto sang butayna pyagaindo kanilan ni Jesus. 17 Pagkita

nilan kang Jesus, simimba silan kanaan,toyo aon pay yagadowadowa sang pagtoo,laong daw buku naan. 18 Kayan yapasaidsi Jesus kanilan aw paglaong, “Yatag dakanak yang katungud na ako yang mak-agagaom diglangit aw asang kariko nangbanwa. 19Wakaw pamanaw kamo aw pag-batok kamo sang manga otaw asang karikonang banwa antak arag mayo maimo silankanak manga inindo. Kayan bawtismowimayo silan antak katigaman na yaan yangsyasarigan nilan yang Ama na Dios aw akona kanaan Anak aw yang Balaan na Espir-ito. 20Pagindowamayo silan antak pangag-dan nilan yang kariko nang pyagaindo kokamayo. Abay ta kamo tagapan tigkan sangkataposan nining donya.”

Markos 1:1 57 Markos 1:18

Yang Madyaw na Batok bainkang Jesu Kristo na Byabatok ni

MarkosYang Pagbatok ni Juan na Mag-

bawtismoway(Mateo 3:1-12; Lukas 3:1-18; Juan 1:19-28)

1 Yaan yang abatokon ko adoon si JesuKristo na Anak nang Dios. 2 Aon pya-galaong nang Dios kadini sang kanaanAnak na syosolat nang propeta na si Isa-ias, laong, “Aon kanak sogwanun na oso-goon ko na magaona kanmo antak naanandamunyang agiinmo. 3Disangbanwanaway maguya magalaong yaan sang mangaotaw na makadto kanaan, ‘Pangandamkamo kay madatung yang Ginoo na maka-gagaom, dadyawamayo yang agiin naan.’ ”

4 Yang pagdatung ni Juan na syosogonang Dios yaan yang pagkatoman nangpyagalaong nang Dios na syosolat ni Isa-ias. Si Juan na magbawtismoway yagaba-tok sang manga otaw na yakadto kanaandisang banwa na way maguya. Yagalaongyaan, “Ayawi mayo yang manga maat naimo mayo aw pagpabawtismo kamo. Awmaynaan yang imomayo apasayloon kamonang Dios sang kamayo manga maat naimo.” 5 Yang manga otaw asang tibookJudea aw yang manga otaw asang syodadna Jerusalem yabay komadto kang Juan.Pagbatok nilan sangmanga imo na ayawannilan kay maat, bawtismowan silan ni Juandisang tobig na Jordan.

6 Si Juan, yaan yang pyandagom naanyang yabul na bobol nang ayup na kame-lyo. Yaan yang pyanintoron naan yangparis nang baka. Yaan yang kanununnaan yang doron aw yang duga nangurup. 7 Yagabatok yaan sang manga otaw,laong, “Aon masapit kanak domatung nadakora yang kanaan katungud, labaw pasang kanak katungud, wakaw di ak mak-agayon kanaan aw imoon ak allang naanna magaobad sang liston nang kanaan sap-atos kay laban ako obos kanaan. 8 Ako,yang pyagabawtismo ko kamayo yang to-big, toyo yang masapit kanak domatung,

yaan yang pagabawtismo naan kamayoyang Balaan na Espirito.”

Yang Pagbawtismo aw yang Pagtigi kangJesus daw Mangagad kang Satanas daw Dili

(Mateo 3:13-4:11; Lukas 3:21-22; 4:1-13)9 Timpo nang pagbatok ni Juan, yakadto

kang Juan si Jesus na sikun sang barriona Nasaret na sakop nang Galilea kayanbyawtismowan yaan ni Juan disang tobigna Jordan. 10 Kyakabawtismowan si Jesus,yamanggin yaan sang tobig, kayan kinitanaan parabay yang langit na kyakaowan-gan aw yang Balaan na Espirito na yukun-sad agkanaan, maynang pagkunsad nangsalampati. 11 Kayan yaparabay magsorityang Dios diglangit na yagalaong kang Je-sus, “Ikaw yang bogtong na Anak ko nalaban ko karugunan. Kariko nang mangaimo mo madyaw ko.”

12Pagkatapos saan, parabayun nang Bal-aan na Espirito pakadtoon si Jesus sangbanwa na way maguya. 13 Yabay yaantintarun ni Satanas disaan na banwa surudnang kapatan na allaw. Arag aon disaannabanwamangamananapnamangngagat.Yatabang kang Jesus disaan yang mangatagalangit na sogwanun nang Dios.

Pyagaagad ni Jesus yang Opat naMagkakaya

(Mateo 4:12-22; Lukas 4:14-15; 5:1-11)14 Pagkatapos nang ari padakup si Juan,

komadto si Jesus sang banwa na Galileana magabatok sang madyaw na batok nasikun sang Dios. 15Yagalaong si Jesus, “Dy-omatung da yang timpo na pagbuut nangDios na bay yaan magari kamayo. Ayawimayo yang manga imomayo na maat nangDios aw too kamo sining madyaw na ba-tok.”

16 Kaba yapanaw si Jesus disang dorognang dagat ag Galilea, kikita naan si Simonawyangmangodnaanna si Andres. Yanag-pamiyara silan, kay manga magkakayasilan. 17 Yagalaong si Jesus sang dowa dis-aan, “Adi kamo, agad kamo kanak. Kamo,yang yagakakamang mayo yang isda, toyopagaindoon ta kamo adoon daw onnoonmayo pagkamang sang manga otaw antaksilan masingadi kanak.” 18 Pagdungug ni-lan saan, maparabay silan dowa motawansang kanilan manga biyara, kayan yoma-gad silan ni Jesus.

Markos 1:19 58 Markos 1:3919 Pagkatapos saan, oman manaw si

Jesus kayan kimita yaan sang dowa naanak ni Sebedeo, si Santiago aw si Juan.Aadto silan dowa sang kanilan barangay,yagadayaw sang mabakla na pokot nilan.Kayan yaglaong si Jesus kanilan, “Agadkamo kanak.” 20 Pagdungug nilan saan,panawan nilan parabay yang kanilan amaawyangmangamaggawbukay nilan disangbarangay. Kayan yomagad ni Jesus yangdowang ka anak ni Sebedeo.

Yang Otaw na Lyarasakan nangMangkaraat

(Lukas 4:31-37)21 Yakadto si Jesus aw yang kanaan

manga inagad sang barrio na Kapernaum.Kaba aadto silan, masurum pa nang allawna pagpapatana syumurud da si Jesus sangpagtitiponan nang manga Judio disaan nabarrio aw pagindo. 22 Yaasliyan yangmanga otaw nang gaom nang pagindoni Jesus kay yang kanaan pagindo labanyusubsub sang kanilan ginawakay yagadannang gaom nang Dios. Buku nang mag-onawa yang kanaan pagindo sang dadaanpagindo nang manga magindoway sangbalaod.

23 Disaan na pagtitiponan aonotaw na lyarasakan nang mangkaraat,pyapagkadopang nang mangkaraat.Yokowaaw yaan na yagalaong, 24 “KayJesus na taga Nasaret, nanang inangunmo kanami na mangkaraat? Apakawaraunmo kadi kami? Kikilara ta kaw na ikawyang balaan na syosogo ani nang Dios.”25 Yaparabay si Jesus magsagda sangmangkaraat, laong, “Ayaw magsamok.Logwa da disang lawas naan na otaw.”26 Kayan byontog nang mangkaraatyaan na otaw aw patakigi naan. Kayankyomowaaw yang mangkaraat aw logwasaan na otaw. 27 Yamaburungburungyang manga otaw na yikita saan, kayanyaginosipay silan, laong, “Nanini koraw?Dagdagu yang gaom ni Jesus. Pagsagdanaan sang mangkaraat, maparabay lo-mogwa.” 28 Tungud saan na imo ni Jesusyaparabaymakarimpud yang dungug naansang tibook banwa na Galilea aw sangmakilibot saan na banwa.

Pyapagkadyaw ni Jesus yang Ya-mangkasakit

(Mateo 8:14-17; Lukas 4:38-41)29 Pagpanaw ni Jesus aw yang kanaan

manga inagad disang pagtitiponan, ko-madto silan sang baray ni Simon aw niAndres. Yamagad kanilan si Santiago aw siJuan. 30Asaan yang ogangan ni Simon, ya-masakit, laban mapaso yang kanaan lawas.Pyaparabay nilan batokan si Jesus na ya-masakit yang ogangan ni Simon. 31 Kayankyomadto si Jesus sang boyag, pagpotinaan sang kamot nang boyag papagban-gonon naan, yagkadyaw da sang kanaansakit. Kayan yaparabay yaan magpogasang pagkaan aw pakaana si Jesus aw yangkanaan manga inagad.

32 Pagsallup nang suga, domatung yangkariko nang yamangkasakit, aw yangkariko nang otaw na lyarasakan nangmangkaraat dyadara ag kang Jesus. 33Yangkariko nang otaw na sikun disaan na barrioyanagkatipon asang apit nang agdan naanna baray. 34 Kayan pyapagkadyaw niJesus yang madaig na yamangkasakit nangyanagburukburukna sakit. Aragmadaignamangkaraat yang pyaparogwa naan disanglawas nang manga otaw na lyarasakannilan. Yatigamyangmangkaraat na si Jesusyagadan nang gaom nang Ama naan naDios, toyo wa silan apapagsorita ni Jesus.

Yagabatok si Jesus ag Galilea(Lukas 4:42-44)

35 Pakallawun pa yagbangon da si Jesusaw panaw. Yorogwa yaan sang barrio awpagampo yaan na sayda naan. 36 Kay waraasang baray si Jesus, wakaw wa akadogayyaanap da yaan ni Simon awmanga inagadni Simon. 37 Pagkita nilan kang Jesus,maglaong silan kanaan, “Kariko nang otawarag gaanap kanmo.” 38 Kayan yaglaong siJesus, “Bay da ra kamo, makadto kita sangkadaygan na manga barrio na makilibotnini na banwa antak ako makapagbatokdato. Sabo yakani ako kay antakdumungugyang kariko nang otaw sang madyaw nabatok nang Dios.” 39 Kayan yaglimpud siJesus sang tibook Galilea, yagababatokonyaan asang manga pagtitiponan durug ya-gaparogwa sangmangamangkaraat disangmanga otaw.

Markos 1:40 59 Markos 2:14Pyapagkadyaw ni Jesus yang Otaw na Aon

Laro na Sanla(Mateo 8:1-4; Lukas 5:12-16)

40 Aon otaw na laban matigda yangkanaan laro na yakaopos sang kanaanlawas. Yang sakit naan yang pyagan-garanan nang sanla. Yakadto yaan kangJesus kayan lyomood asang apit nangsiki ni Jesus aw pagpakallaat. Yagalaongyaan kang Jesus, “Yatigam ako na maka-pagkadyaw kaw sang kanak lawas awimoon mo.” 41 Laban yamallaat si Jesuspagkita naan saan na otaw, wakaw py-opoti naan yaan. Kayan yaglaong si Jesuskanaan, “Gosto ko imoon yaan. Pagkadyawda sang sakit mo.” 42 Pagsorit ni Jesus,maparabay magkadyaw yang sakit naanna otaw, marinis da yang lawas naan kaywa day laro. 43-44 Kayan pyaglaong yaanni Jesus, laong, “Ayaw naa magpakatigamsang kadaygan sang pagkadyawmo. Kadtoparabay sang magampoway antak kitaunnaan na wa day sakit mo. Pagdara nangpagatag mo sang Dios kay yaan yang sogoni Moises kadini sang otaw na kyablonganda sang kanaan sakit, aw antak katigamannang manga otaw na ikaw yagkadyaw da.”Yaan yang pyagalaong ni Jesus. 45 Awgaidpagpanawnang otawna yagkadyawdama-parabay magbabatokon sang manga otawsang imo ni Jesus, kayan yakarimpud sangbanwa yaan na batok. Yabay maggogoda-nun yaan na otaw wakaw wada naa ma-pakita si Jesus adto barrio, simingadto rayaan logwa, asang banwa na way abayotaw, awgaid maski diin yaan yagatotolkanaan yang madaig na manga otaw.

2Pyapagkadyaw ni Jesus yang Otaw na Ya-

matay da yang sangkilid na Lawas(Mateo 9:1-8; Lukas 5:17-26)

1Paglabay nang pilang allaw, mori omansi Jesus adto sang barrio na Kapernaum.Kayan yaparabay marimpud yang barrionang batok na dyomatung da si Jesus dis-aan. 2 Wakaw wa akadogay yanagkatiponda yang madaig na manga otaw asangbaray na pyapanik ni Jesus, yamakmo yaanna baray nang otaw, wa day makapanik,maski yang gangaan yakmo da arag nangmanga otaw. Kaba gabatok si Jesus sang

sorit nang Dios, 3 yadatung disaan nabaray yangmanga otawna yanaglakat sangotaw na yamatay da yang sangkilid nanglawas. Opat na ka otaw yang garakatkanaan. 4 Wa da makaagi silan agkang Je-sus, kyakarupunan nang madaig na mangaotaw. Borabora yagpanik silan agtaas nangatup kayan byoslotan nilan yang atup awtontona asang tupad ni Jesus yang otawna lyarakat. 5 Pagkita ni Jesus na yasarigsilan kanaan, maglaong yaan sang ya-masakit, “Kay lagi, pyasaylo ra kaw adoonsang kanmo manga maat na imo.” 6 Aonmanga sait magindo sang balaod na araggaingkod disaan na baray. Pagdungug ni-lan sang pyagalaong ni Jesus, magdumdumsilan, laong nang ginawa nilan, 7 “Nangayaan yapagonawa sang Dios? Maat yangpyagalaong naan. Yang Dios gaid yangmakapagpasaylo sang otaw sang kanaansara.” 8 Kyakatigaman ni Jesus yang kani-lan dumdum kayan yaglaong yaan kanilan,“Nanga kamo yagadumdum kanak nangmaynaan na dumdum? 9 Paningug kamo,wain yang marisud, yang magalaong akosang yamasakit, ‘Pyasaylo ra kaw sangkanmo sara,’ daw yang magalaong ako,‘Pagbangon, kamanga yang pyagakoran-gan mo aw panaw?’ 10 Adoon pinaagisang papagkadyaw ko sini na otaw, apakitako kamayo na ako na gyugual nang Anaknang otaw arag aon gaom pagpasaylo sangmaski sini na otaw sang kanaan mangasara.” Kayan yaglaong si Jesus sang otawna yamatay da yang sangkilid nang lawas,11 “Pagbangon, kay lagi, kamanga yangpyagalakat kanmo aw ori da agkamayo.”12 Yaparabay yaan magbangon kayan kya-mang naan yang pyagalakat kanaan awpanawi naan yang manga otaw disaan.Yamaburungburung silan na ikita saan naimo ni Jesus, kayan byantog nilan yangDios aw paglaong, “Dungan wa pay kikitata na maynini, baya adoon kita ikita.”

Pyagaagad ni Jesus si Lebi(Mateo 9:9-13; Lukas 5:27-32)

13 Kayan yomanaw si Jesus disaan nabaray aw tugbung adto sang kilid nangdagat. Madaig na manga otaw yangyagakatipon agkanaan, kayan pyagindonaan. 14Pagkatapos naanmagindo, manaw

Markos 2:15 60 Markos 2:25-26oman. Kaba yapanaw yaan, kikita naanyang anak ni Alpeo na si Lebi na ya-gaingkod disang bayadanan sang miyoras.Si Lebi mannokot sang miyoras. Yagalaongsi Jesus kanaan, “Bay da, agad kanak, abayta kaw indoon.” Kayan yaparabay si Lebimindug aw agad kang Jesus.

15 Wa akadogay disaan, si Jesus awyang kanaan manga inindo kyomaan daasang baray ni Lebi. Madaig disaanyang yanagsaro komaan, kay laban madaigyang yamagad kang Jesus. Madaig disaanyang mannokot sang miyoras na yoobitnang manga Pariseo kay wa mangagadsang pagindo nang kanang Pariseo mag-indoway, arag aon disaan manga otawna saraun na arag yoobit nang mangaPariseo. 16Aon disaan manga magindowayna sakop nang Pariseo. Kikita nilan siJesus na yapagsaro komaan sang mangamannokot sang miyoras aw yang mangaotaw na saraun, wakaw yagalaong silansang manga inindo ni Jesus, “Nanga siJesus yapagsaro komaan sang manga man-nokot sang miyoras aw yang manga otawna saraun na wa mangagad sang kanamipagindo?” 17 Yudungug si Jesus sangpagosip nang kanang Pariseomagindoway,kayan yimibak yaan kanilan na yagalaong,“Ayn nang aon sakit, magapaborong. Yangway sakit, dili. Yakani ak sang donya namagatawag sang manga otaw na yatigamna aon sara nilan, kay silan yang may-nang manga otaw na yamasakit na ma-gapaborong kanak. Toyo yang mangaotaw na gadumdum na way sara nilan, dimodorod kanak, wakaw di ak makatabangkanilan.”

Bain sang Pagdili sang Pagkaan aw YabayMagampo

(Mateo 9:14-17; Lukas 5:33-39)18Ninyan na allawwa akaan yangmanga

inindo ni Juan na Magbawtismoway awyang manga inindo nang Pariseo, kay yaanna allaw yang allaw na batasan nilan na disilan makaan. Wakaw yakadto silan kangJesus aw pagosip kanaan, laong, “Nangayang kanmo manga inindo wa magagaonsang kanami batasan? Kami na mangainindo ni Juan na Magbawtismoway awyangmanga inindo nang Pariseo, wa akaankami nini na allaw, toyo yang kanmo

manga inindo, yabay komaan.” 19 Yimibaksi Jesus kanilan, yagalaong, “Aw aon kasal,kaba iyan pa yang kyakasal, yabay komaanyang yatambong sang kasal. Di amaimona ayawan yang pagkaan nang yatambongsang kasal kaba iyan pa yang kyakasal.20Toyo aw domatung yang allaw na amaka-mang kanilan yang kyakasal, baya da di dasilanmakaan.” Maynaan yang ibak kanilanni Jesus kay yaan yang pananglitan bainkanaan.

21 Pyapaagi ni Jesus sang panangli-tan yang kanaan pagindo na dili odogposang dadaan na pagindo. Yagalaongyaan, “Maat paglunub yang baya na sapotsang marongo na dagom. Aw maglunubnang baya na sapot na wa pa ukukus,pagkukus nang baya na sapot kagawidanyang dadaan, kayan yadogodogo marasi.”22 Yoman magpananglitan si Jesus, laong,“Yang bago na inmun di alasak sangdadaan lasakanan na paris nang baka kayyang dadaan na lasakanan di da maga-nod. Aw lasak yang bago na inmun sangdadaan na lasakanan kayan syomobo yanginmun, moboto yang lasakanan, amaoboyang lasak, kayan yakayam yang lasak awyang lasakanan. Yatigam kamo na yangmadyaw butangan nang bago na inmunyang bago na imo na paris na abay pagomanod.” Yaan, pyagaindo ni Jesus antaksilan matigam na yang kanaan pagindo diodogpo sang kanilan dadaan na pagindo.

Bain sang Allaw na Pagpapatana(Mateo 12:1-8; Lukas 6:1-5)

23 Aon oman allaw na pagpapatana,yamagi si Jesus aw yang kanaan mangainindo sang kabatadan. Kaba yangindaransilan disaan, yasagpi yang manga inindonaan sang batad kayan pyarisan nilanaw kaana. 24 Kayan yaglaong kang Jesusyang manga Pariseo, “Tanawa yang kanmomanga inindo. Nanga silan yasagpisang batad nining allaw na pagpapatana?Yalapas silan sang kanatu pagindo.”25-26 Yimibak si Jesus kanilan, laong,“Wa pa sa kadi kamo makadarag sangbyabasa mayo na iinang nang ari na siDabid kadini nang boi pa si Abiatar nalabaw na magampoway asang baray nangDios. Na yamaukud si Dabid aw yangkanaan manga inagad. Yamangkagutum

Markos 2:27 61 Markos 3:13silan, kayan yomanik si Dabid sang baraynang Dios kayan kyomaan sang paan nabyubutang disaan nang magampoway napagpasalamat sang Dios. Yang mangaupud ni Dabid arag yatagan naan nangpaan,maski pyagaindo nang kanatu balaodna yaan gaid yang makakaan saan napaan yang manga magampoway disangbaray nang Dios. Buku nang maat nangDios yaan na imo ni Dabid kay yatigamyang Dios na yamaukud silan. 27 Wakawmaski yang kanak manga inindo yangyasagpi sang batad, arag buku nang maatnang Dios yang kanilan imo maski allawadoon na pagpapatana, kay buku nangpagbuut nang Dios na yang allaw napagpapatana yang magabaya sang otaw,toyo pagbuut naan na yang otaw yangmagabaya antak yaan katabangan ninyanna allaw. 28 Na, kay ako yang pinili nangDios na gyugual nang Anak nang otaw, akoyang aon katungud na magaindo kamayosang manga imo na madyaw imoon nangallaw na pagpapatana.” Maynaan yangpyagalaong ni Jesus sang manga Pariseo.

3Yang Otaw na Yamakungkung yang Sangk-

ilid na Kamot(Mateo 12:9-14; Lukas 6:6-11)

1 Kayan yoman si Jesus sumurud sangpagtitiponan. Aon otaw disaan na ya-makungkung yang sangkilid na kamot, wada akaunat. 2 Arag aon disaan mangaotaw na somosopak kang Jesus. Yabaysilanmanagsait kang Jesus dawmagborongyaan naan na allaw saan na otaw. Awmagborong yaan naan na allaw na pag-papatana, osombong nilan si Jesus kaymaat nilan na magaborong nang allaw napagpapatana. 3 Maski yaan yang baatnilan, yagalaong si Jesus sang otaw nayamakungkung yang sangkilid na kamot,laong, “Adi kaw, kay baklug.” Kayanyaparabay yang otaw maindug aw dorodkang Jesus. 4 Kayan yaglaong si Jesussang manga otaw na yosopak kanaan,“Osipin ta kamo. Nanang amaimo tanang allaw na pagpapatana na buku nangpaglapas sang kanatu balaod? Daw toma-bang kita sang arag otaw, daw magimokita sang maat sang arag otaw? Daw

boiin ta yang otaw daw patayun ta yangotaw?” Toyo wa silan iibak kang Jesus.5 Yanganawanaw si Jesus kanilan. Maskiyamadaman si Jesus kanilan, laban yama-puruk yang ginawa naan kay maat yangkanilan dumdum, mabagsug yang kani-lan oro. Kayan yaglaong si Jesus sangotaw na yamakungkung yang sangkilid nakamot, laong, “Unata, kay baklug, yang ya-makungkung na kamot mo.” Pyaparabaynaan unatun, yaparabay magkadyaw, wada akakungkung. 6 Kayan lyomogwadisang pagtitiponan yang manga Pariseo,aw parabay silan singadto sang mangainagad nang ari na si Herodes. Kayanyanagkabaraw silan aw yangmanga inagadni Herodes daw monnono yang pagpataynilan kang Jesus.

Madaig na Otaw yang Garopog kang Jesus7 Si Jesus aw yang kanaan manga inindo

yapanaw disaan aw tugbung adto sang da-gat. Garopog kanaan yang magkadaig naotaw sikun sang sakop nang Galilea awyang sakop nang Judea, 8 aw yang syodadna Jerusalem. Maski agdipag nang tobigna Jordan aw yang lanto nang dowa nasyodad na Tiro aw Sidon, madaig arag yanggaropog kang Jesus kay kariko nilan byaba-tokan nang manga imo ni Jesus. 9-10 Kaymadaig yang yamangkasakit na kyablon-gan da ni Jesus, wakaw laban yusugsugkanaan yang kadaygan na yamangkasakitantak silan makadamdam kanaan antakkablongan. Wakaw pyapabutang ni Jesussang kanaan inindo yang barangay asangkilid nang dagat kay magaingkod yaanasang barangay antak dili yaan marisgisnining madaig na otaw. 11Aw ikita kang Je-sus yang mangkaraat, yokobkob asang ato-bangan ni Jesus yang otaw na lyarasakannilan, kayan kyomowaaw na yagalaongkang Jesus, “Ikaw, kay Jesus, yang Anaknang Dios.” 12 Toyo syasagda ni Jesusyaning mangkaraat, laong, “Di da kamomagbatok daw sini ako.”

Pipili ni Jesus yang Samporo aw Dowa(Mateo 10:1-4; Lukas 6:12-16)

13 Pagkatapos saan, tomokod si Jesusnang butay. Aon manga otaw na pyanogonnaan antak silan komadto kanaan asaan nabutay. Kayan tyomokod silan sang butay

Markos 3:14 62 Markos 3:33-34aw kadto kang Jesus. 14 Aon samporo awdowa digkanilan na pinili ni Jesus na abaynaan pagagad. Silan yang syosogo naanna magabatok bain sang pagindo nangDios. 15Yatagan silan nang gaom na maka-pagparogwa silan sang manga mangkaraatdisang lawas nang manga otaw. 16 Yaniyang manga aran nang samporo aw dowana pinili ni Jesus, si Simon na pyagan-garanan ni Jesus ni Pedro. 17 Yang yasapit,yang dowa na kang Sebedeo anak na siSantiago aw si Juan na pyagangaranan niJesus ni Boanerges. Yang kaologan naan naaran anak nang dilam. 18 Yang yasapit, siAndres, aw si Pelipe, aw si Bartolome, awsi Mateo, aw si Tomas, aw si Santiago naanak ni Alpeo, aw si Tadeo, aw si Simon nagyugual nang saranig sang kanilan banwa.19Yangmaori, si Judas Iskariote, yaan yangyatabang pagpadakup kang Jesus.

Si Jesus aw si Beelsebul(Mateo 12:22-32; Lukas 11:14-23; 12:10)

20 Pagkatapos ni Jesus magpili sangsamporo aw dowa, mori yaan agbaray.Kayan yomanmagkatipon yangmagkadaigna otaw disaan. Yamakmo nang mangaotaw yang baray wakaw wa da sang Je-sus makakaan. 21 Pagdungug nang mangalomon ni Jesus saan na batok, komadtosilan kang Jesus na panagdakupun nilankay aon day yaglaong, “Yagkamunung dasi Jesus.”

22 Arag yadatung disaan, agkang Jesusyang manga sait magindo sang balaod nayanugbung sikun ag Jerusalem. Yagalaongsilan, “Lyarasakan si Jesus ni Beelsebulna pangoro nang mangkaraat.” Si Sa-tanas yang pyagangaranan nilan ni Beelse-bul. Aon kadaygan digkanilan na ya-galaong, “Wakaw makapagparogwa si Je-sus sang mangkaraat disang lawas nangmanga otaw, kay yatagan yaan nang gaomnang pangoro nang mangkaraat na si Sa-tanas.” 23 Pagdungug ni Jesus sang kanilansorit, tawagun silan ni Jesus antak silan do-morod agkanaan. Kayan yaggogod si Jesuskanilan sang sambingay antak katigamannang manga otaw disaan yang matung-tung bain kang Satanas na pyagangaranannilan ni Beelsebul. Yagalaong si Jesus,“Kamo na manga sait magindo, osipin takamo. Onnoon ni Satanas na pangoro nang

mangkaraat yangpagparogwa sang kanaanmanga sakop na mangkaraat na yarasaksang otaw? 24 Dumduma mayo, aw aonpangoro na yapagtanam sang kanaan sog-wanun, di madogay amawara yang kanaansakop. 25 Magonawa arag yang sang kayangognan na yabay magkomat, di mado-gay managsarimburag silan. 26 Maynaanoman yang sakop nang pangoro nangmangkaraat na si Satanas, awmapagtanamyaan sang kanaan manga sogwanun, dimadogay akawaraan yaan sang sakop.”

27 Kayan yoman maglaong si Jesus kani-lan, “Na dumdumamayo yaning pagalaongko kamayo adoon. Aw aon kusuganna otaw na tagtomon sang baray, waymakalasang sang kanaan baray na amagawsang kanaandyayawawdili onaunbakosonyang kusugan na otaw. Aw mabakos dayaan, madyaw da pamotiin yang mangadyayaw naan.

28 “Kariko mayo dini, ayaw kamo mag-pakaringaw. Maski madaig yang mangamaat na imo nang otaw, apasayloon panang Dios yang gaimo sang maat. Maskiyakasara yang otaw tungud sang pagminosnaan sang Dios, apasayloon pa nang Diosyaan na otaw. 29Awgaid yang maski sini naotaw na makasara tungud sang pagminosnaan sang Balaan na Espirito yaan na otawyang dili da apasayloon nang Dios astasang way kataposan.” 30 Maynaan yangpyagalaong ni Jesus sang manga sait mag-indo sangbalaod, kay silan yangyagalaong,“Sabo si Jesus aon gaom kay lyarasakanyaan nang mangkaraat.”

Yang Ina aw yang manga Lomon na Kaus-gan ni Jesus

(Mateo 12:46-50; Lukas 8:19-21)31Kaba gaindo si Jesus sangmanga otaw,

yadatung yang kanaan ina aw yang mangalomon naan na usug. Pyapasogowannilan si Jesus antak lomogwa agkani-lan. 32 Agsurud nang baray madaig yanggaingkod asang makilibot ni Jesus. Aondigkanilan yagalaong kang Jesus, “Aglogwasi ina mo aw yang manga lomon mo, gostonilan na mapagbaraw kanmo.” 33-34 Kayankaba yatanaw si Jesus sang manga otawna ilibot kanaan, yagalaong yaan kani-lan, “Tinuud na aglogwa yang ina ko awtudtuud lomon ko, toyo aon digkamayo

Markos 3:35 63 Markos 4:18yaakun ko na ina ko aw lomon ko. 35 Kaykariko nang yangagad sang pagbuut nangDios, silan yang mangkangod ko na usugawmangkangod ko na bobay awmanga inako.”

4Yang Sambingay bain sang Gasabod sang

Bini(Mateo 13:1-9; Lukas 8:4-8)

1 Yadagawdagaw oman si Jesus tumug-bung adto sang baybayun nang dagatdisaan. Pagdatung naan asang babayun,mangindo yaan sang manga otaw nayakadto kanaan. Kay laban madaig yangmanga otaw na yanagkoro agkanaan,yimindug yaan aw singadto sang barangayasang dagat na masaid sang ligad, kayanyagingkod yaan asang barangay kabayagaindo yaan sang manga otaw disangbaybayun. 2 Madaig yang pagindo niJesus kanilan pinaagi sang sambingay.Kaba yagaindo si Jesus kanilan, laongnaan, 3 “Aon otaw na yakadto sang kanaanpawa na mananum. Yagasabod yaan sangbini asang kanaan pawa. 4 Pagsabodnaan, aon yukurug adto sang daran.Yang yukurug sang daran tyotobog nanglanggam. 5 Aon oman yukurug disangbatoon na lopa. Yang yukurug disangbatoon na lopa madyaw yang paggiti nangtigmad. 6 Awgaid pagsilat nang masakitna suga, wa akadogay, yagango ra kay wamakagamot nang madyaw. 7 Aon omanyukurug asang lopa na madaig yang gamotnang soksokon na sagbut. Yaparabay yangsagbut tomorin, yang tanum wa otorinnang madyaw kay tyatarong nang sagbut.Wakaw wa aabot yaan na tanum. 8 Aonoman yukurug asang madyaw na lopa.Matinorin yaan na tanum, yobonga nangmadyaw, yatibog. Aon yobonga nangkatlowan. Aon yobonga nang kaanuman.Aon yobonga nang sang gatos.” Yaan yangsambingay na pyagaindo ni Jesus kanilan.9Kayan yaglaong si Jesus, “Butangan mayoyaan sang dumdummayo.”

Pyapaagi ni Jesus sang Sambingay yangPyagalaong kanilan

(Mateo 13:10-17; Lukas 8:9-10)10 Pagkariyos nang madaig na otaw,

domorod kang Jesus yang samporo aw

dowa na inindo aw yang manga otawna yamaibilin disaan aw pagosip kanaan,laong, “Nanang kaologan naan na sambin-gay na pyagaindo mo kanami kagayna?”11-12 Kayan yimibak si Jesus kanilan nayagalaong, “Kamo yang yatagan adoonnang katigaman antak kamomatigam bainsang pagari nang Dios na wa pa naannangaon apakatigaman sang manga otaw,adoon pyakatigam da kamayo. Awgaidpyagalaong ko yani adto sang kadayganna otaw pinaagi sang sambingay kay an-tak silan dumungug aw antak silan kimita.Toyo maski mikita silan, di mikilara, maskimudungug silan, di makadarag, kay digosto nilan ayawan yang kanilan mangaimo na maat nang Dios antak silan pasay-loon nang Dios.”

Yoobad ni Jesus yang Kaologan nangSambingay bain sang Gasabod sang Bini

(Mateo 13:18-23; Lukas 8:11-15)13 Kayan yoman maglaong si Jesus kani-

lan, “Wa pa kadi kamo makadarag saanna sambingay ko, onnoon mayo yangpagkadarag sang kadaygan na sambingay?14 Na paningug kamo, obadun ko kamayoadoon yang kaologan naan na sambingay.Yang otaw na pyagalaong na gasabod sangbini, yaan yang gabatok sang sorit nangDios adto sang manga otaw. 15Yang mangaotaw na byabatokan, silan yang maynangkyakasabodan nang bini. Yang pyagalaongna daran na kyakasabodan nang bini, yaanyang manga otaw na yudungug sang soritnang Dios, toyo pagdungug nilan sang soritnang Dios komaon parabay si Satanas awagawa digkanilan yang sorit nang Dios napyananglit sang bini. 16 Yang pyagalaongna batoon na lopa na kyakasabodan nangbini, yaan yang manga otaw na yudun-gug sang sorit nang Dios, kayan yaparabaysilan tomangkap saan kay madyaw ni-lan. 17 Awgaid kay mababaw yang kanilanpagtoo, wa akadogay, yamawara. May-naan aw datungun silan nang karisud, awkaraati silan nang kadaygan tungud sangpagtangkap nilan sang sorit nang Dios,yaparabay da silan magtangku sang pag-too nilan. 18 Yang lopa na pyagalaongna madaig yang gamot nang soksokonna sagbut na mallug tomorin, yaan yangmanga otaw na yudungug sang sorit nang

Markos 4:19 64 Markos 4:37Dios, 19 toyo wa abay mangagad sang soritnang Dios kay madaig yang kyakabara-gan nilan. Kay yaan yang yabay dumdu-mun nilan yang makaboi kanilan aw yangkanilan kadato aw yang kadaygan pa namanga imo na gosto nilan imoon, wakawkyakasarikway nilan nang dumdum nilanyang sorit nang Dios, wa da nilan akaundi.Wakaw yang sorit nang Dios di kanilanmakatabang. 20 Awgaid yang pyagalaongna madyaw na lopa na kyakasabodan nangbini, yaan yang manga otaw na yudun-gug na yabay mangagad sang sorit nangDios, kay laban madyaw nilan. Wakawyamatoman digkanilan yang pagbuut nangDios. Yang mangkadyaw na imo nini namanga otaw maynang madyaw na abot.Aon yobonga nang katlowan, aon yobonganang kaanuman, aon yobonga nang sanggatos.” Maynaan yang pagobad ni Jesussaan na sambingay.

Yang Ilawan Kinaanglan Dili Asangkoban(Lukas 8:16-18)

21 Pagkatapos ni Jesus sang pagobadnaan sang sambingay, maglaong si Jesuskanilan, “Aw gabi la, di mayo asangkobanyang ilawan, arag dili mayo ubutang yaanagsarad nang ingkodanan, awgaid otong-tong mayo yang ilawan sang butanganannang ilawan. 22 Maynaan antak yang ty-atago kabatawan. Magonawa oman saanyang wa pa apakatigaman adoon, mallawapakatigam da. 23 Wakaw dadyawa mayobutangan sang dumdum mayo yang pya-galaong ko antak mayo katigaman.”

24 Kayan yabay maglaong si Jesus, “Pan-inggi mayo yang pagindo kamayo an-tak laban kamo makadarag kayan mag-adogang yang panalangin kamayo nangDios. 25 Maynaan kay yang maningugsang pagindo kanaan, odogangan nangDios yang kanaan katigaman, toyo yangdi maningug, maski yang kanaan tagbi nakatigaman, akamangun yaan kanaan.”

Yang Sambingay bain sang Syasabod naBini na Yotorin

26 Yabay magindo si Jesus na yagalaong,“Yoman ak magsambingay antak kamomakadarag bain sang pagsakop nang Dios.Aon otaw na gasabod sang bini na omaydisang kilis na pawa. 27 Pagkatapos naan

magsabod, matorog kayan yagmata, maynda ninyan yatorog nang gabi, gamatanang allaw surud nang pilang allaw, kayanyang omay yabay tomorin, toyo wa yaanakatigam daw monnono yang pagtorin.28 Anorot yamabot yang tanum disangmadyaw na lopa. Yomona domagum yangomay, kayan yamoklad. Aw aon day lawas,yomonga ra, kayan yomonod. 29 Pagkailagnang bonga, parabayun sogoon nang tag-tomon sang pawa yang kanaan sogwanunna gadara sang paggagani nilan kay tiga-gani la.”

Yang Sambingay bain sang Mamayantukna Bini

(Mateo 13:31-32,34; Lukas 13:18-19)30 Kayan yabay maglaong si Jesus,

“Na kay gosto ko akatigaman mayoyang kasakopan nang Dios, pyapaagi kooman sang sambingay yang pagindo ko.31 Nang tigmad yang kasakopan nangDios maynang mamayantuk na bini nayakasabod asang lopa. Yaan na binigitatagbiyan sang kariko nang bini natyatanum, 32 toyo paggiti naan kayantyomorin, yaan na tanum dakora pa sangkadaygan na tanum. Yasanga yaan nangmarowag wakaw pyagapogadan nangmanga langgam yang sarad nang mangadaon naan.”

33 Yabay ni Jesus pagsambingay kani-lan kutub nang madyaw nilan paning-gan na sambingay. 34 Yang kariko nangpagindo naan disaan podo sambingay, waypyaglaong naan sang manga otaw na bukunang sambingay. Toyo nang silanay dak-man sangmanga inindonaan, yoobadnaankanilan yang kariko nang kaologan nangmanga sambingay.

Syasagda ni Jesus yang Bagyo(Mateo 8:23-27; Lukas 8:22-25)

35 Nang gabi la ninyan na allaw,yagalaong si Jesus sang kanaan mangainindo, “Abay da ra, mataripag da kitaagdipag nang dagat.” 36 Kayan pyarabaynilan panawan yang yanagkatipon disaan,asang baybayun, aw pagsakay silansang barangay na pyagaingkodan niJesus, kayan tyomaripag silan, yagadannang kadaygan na barangay. 37 Kayankyumurug yang laban dakora na bagyo.Kyakasabawan yang barangay nang

Markos 4:38 65 Markos 5:17mabakla na barud, bay silan marunudkay agput da makmo nang tobig yangkanilan barangay. 38 Pyaparabay nilanpokawun si Jesus na yakatotorog da nagakido moron sang orin nang barangay,kayan yaglaong silan kanaan, “Kay Ginoo,amangkarunud da kita, nanga wa kawubunanga?” 39 Pagmata ni Jesus sagdaunnaan yang samut aw paglaong yaan sangmanga barud, “Katingun da na barud.Pagtangku da.” Kayan lyumunung yangbagyo. Marinaw da yang banwa. 40 Kayanyaglaong si Jesus sang kanaan mangainindo, “Nanga kamo yamalluk nangbagyo? Wa pa kamo agaw akanarig kanak.”41 Yamalluk silan, yamaburungburungpagkita nilan sang gaom ni Jesus, kayanyanagkabarawbaraw silan na yagalaong,“Sini kadi na otaw yaan? Maski yangbagyo aw yang manga barud yangagad nasyasagda naan.”

5Pyapagkadyaw ni Jesus yang Otaw na

Lyarasakan nang Mangkaraat(Mateo 8:28-34; Lukas 8:26-39)

1 Yadatung silan si Jesus agdipagnang dagat kayan dyomoong silansang baybayun asang banwa nang tagaGerasen. 2 Pagawas ni Jesus sang barangay,parabayun yaan songonon nang otawna sikun sang gikub na butanganannang patay. Lyarasakan yaan na otawnang mangkaraat, 3 wakaw yagauya yaandisang manga gikub na butanganannang patay. Way makabakos kanaanmaski bakoson nang kadina. 4 Arimarimbyabakos yang kanaan kamot aw siki nangkadina. Pyagabogto naan yang kadinana pyagabakos sang kanaan kamot awbogtowa naan yang bakos sang kanaansiki. Way otaw na makatagun kanaan.5 Allawgabi gapanawpanaw yaan disangmanga gikub aw asang kararatyan. Yabayyaan magkowaawun aw parii naan yanglawas naan nang manga bato.

6Pagkita naan kang Jesus, maski maawatpa yaan yaparabay yaan domaraganagkang Jesus, kayan lyomood yaan asangatobangan ni Jesus. 7-8Yaparabaymagsoritsi Jesus sang mangkaraat disang lawasnaan na otaw. Yagalaong si Jesus, “Ikaw

na mangkaraat, panaw da disang lawasnaan na otaw.” Kayan kyomowaaw yaanna pyapagsorit nang mangkaraat, laong,“Nanga kaw isingani kanak, kay Jesus?Ikaw yang Anak nang Dios na Lyomabi.Pyangayo ko kanmo, kay Jesus, asangatobangan nang Dios na ikita kanatu, ayawako paglasaya.” 9 Kayan yagosip si Jesussang mangkaraat, laong, “Sining aranmo?” Yimibak yaan, laong, “Si Mararanyang aran nami, kay laban madaig kami.”10 Kayan laban yapakasukut magpakallaatyang manga mangkaraat kang Jesus nadili silan ni Jesus apapanawun disaan nabanwa.

11 Aon disaan, asang kilid nang butaymadaig na yayup na baboy na yanagpan-dolyang. 12 Pyangayo nang mangkaraatkang Jesus, laong, “Pakadtowa kami sad-tong baboy, dato kami surud nang lawasnilan.” 13 Kayan pyabayaan ni Jesus namalasak silan sang manga yayup na baboy.Lyomogwa da yang manga mangkaraatsang lawas naan na otaw kayan simingadtosilan sang manga baboy, kayan lyomasak.Masaid nang dowang mararan kariko nangbaboy. Paglasak nilan sang lawas nangmanga baboy, mandaragan yang mangababoy adto sang pangpang aw kallog adtosang dagat kayan yabos marumus aw ka-matay.

14 Pagkita saan nang manga magtong-goway sang baboy, mandaragan silan adtosang barrio aw asang makilibot naan namanga baray, yanagbatok sang kyakainan-gan nang baboy. Yang maguya dis-aan yaparabay komadto kang Jesus antaksilan kimita daw nanang yamaimo disaanna banwa. 15 Pagdatung nilan kang Je-sus, kitaun nilan yang otaw na lyorog-waan nang pilangmararan namangkaraat.Asaan yaan yagaingkod disang apit ni Je-sus, yandagom da, madyaw da na pag-dudumdumay naan. Pagkita nilan saan,mangkalluk silan sang gaom ni Jesus.16 Kayan yoman silan batokan nang yikitasang pagparogwa ni Jesus sang mangamangkaraat disang lawas naan na otawaw yang yamapagguna sang baboy. 17 Nayaparabay magpakallaat kang Jesus yangmanga otaw disaan antak yaan manawsang kanilan banwa.

Markos 5:18 66 Markos 5:4018Pagsakay ni Jesus sang barangay, mag-

pakallaat kanaan yang otaw na lyorogwaannang manga mangkaraat. Yagalaong yaankang Jesus, “Aw madyaw mo, kay Jesus,amagad ak nimo.” 19 Toyo pyupunpunanyaan ni Jesus. Yagalaong si Jesus kanaan,“Dili, kay lagi, madyaw yang omori kawagkamayo aw pagbatok sang pagkallaatkanmo nang Ginoo, na pyapagkadyaw kawnaan.” 20 Kayan yaparabay yaan moriaw batoka yang dakora na tabang ni Je-sus kanaan sang kariko nang kyakaagiyannaan na pyagangaranan nang samporongka barrio. Kariko nang otaw yamangkail-imilim sang batok naan kanilan.

Yang Anak ni Jairo aw yang Bobay naYopoti sang Dagom ni Jesus

(Mateo 9:18-26; Lukas 8:40-56)21 Pagkatapos saan, mori si Jesus na

yasakay sang barangay, yataripag yaanoman nang dagat. Pagkanaripag naan,songonon yaan nang magkadaig na mangaotaw asang baybayun nang dagat. 22 Kabaaadto pa si Jesus sang baybayun nang da-gat, yadatung disaan yang pangoro disangpagtitiponan naan na banwa. Jairo yangaran nang pangoro. Pagkita naan kang Je-sus, lomoodyaan asang apit nang siki naan,23 kayan yapakasukut yaan magpakallaatkanaan. Yagalaong yaan kang Jesus, “Paka-matayun yang isu ko na bobay. Agad naakanak agkanami aw damdama doon antakyaan kablongan antak di matay.” 24 Kayanyomagad naan si Jesus. Arag laban madaigna manga otaw yang yamagad naan, yabaypanaglisgisin nilan si Jesus.

25 Disaan na manga otaw aon masakitinna bobay na arag yigiyod kang Jesus.Sapamporo aw dowa na ka toig yabaydogoon yaan na bobay, wa atangkudi.26 Yagapaborong yaan sang madaig namanga doktor, yamabos yang kanaansapi nang pagpaborong naan toyo wayyakablong kanaan, sana yagadogangyang kanaan sakit, laban da kyudul.27 Yudungug yaan na bobay sang dungugni Jesus, wakaw yigiyod yaan sang mangaotaw na yamagad kang Jesus. Yabayyang bobay magpasaidsaid sang likod niJesus kayan yakadamdam sang sagyadnang kanaan dagom, 28 kay yagalaongyang dumdum nang bobay, “Gatang

ak makadamdam sang kanaan dagom,oolyan da ako sang kanak sakit.” 29 Namatungtung sa agaw, baya pa yaandomamdam, yaparabay yaan tangkudansang dogo aw batiya naan sang kanaanlawas na kyablongan da yaan. 30 Byabatini Jesus yang paglogwa nang kanaan gaomsikun sang lawas naan na yakablong sangsakit. Wakaw gasakindug si Jesus kayanyapakabilik aw anawanawa naan yangkaolyan naan, kayan yaglaong yaan, “Siningaong yopoti sang dagomko?” 31Yimibakyang kanaan inindo na yagalaong, “Lilisgiskaw nang madaig na otaw na yasaidkanmo, kayan yagaosip pa kaw daw siniyang yopoti kanmo?” 32 Awgaid yabaysi Jesus magpanganawanaw kay antaknaan kitaun yang yopoti sang kanaandagom. 33 Kayan tyakigan yaan na bobaynang pagkalluk, kay yatigam yaan sangkariko nang yamapagguna kanaan, wakawyolood yaan asang apit nang siki ni Jesuskayan yagbatok yaan sang pagkablongsang kanaan sakit nang pagpoti naan sangdagom ni Jesus. 34 Kayan yaglaong si Jesussaan na bobay, “Yang kanmo pagkanarigkanak, kay idi, yaan yang yakapagkadyawkanmo. Ori da agkamayo. Madyaw da kawnang Dios. Di da magabarik yang kanmosakit.”

35 Wa pa akampus yang sorit ni Jesussang bobay, dyomatung da yang kangaykang Jairo, kayan yaglaong kang Jairo,“Ayaw da pagagadan yang Ginoo dawmarasay da, kay yamatay da yang anakmo.” 36Toyo wa maningug si Jesus saan nasorit. Sana yaparabay da yaan maglaongkang Jairo, “Ayaw magkaundug, kay bak-lug, abay kanarig kanak.” 37 Byabakas niJesus yang magkadaig na manga otaw naigiyod garo kanaan, yaan gaid yang pya-gaagad naan si Pedro aw yang dowa namaglomon na si Santiago aw si Juan, kayanyomagad silan kang Jairo. 38 Pagdatungnilan sang baray ni Jairo, kitaun ni Jesusyang manga otaw na yanagdadarogpasay,kariko nilan disaan yabay managmatay.39 Kayan syumurud si Jesus sang baray awpaglaong sang manga otaw disaan, “Nangakamo gadadarogpasay? Nanga kamo yabaymanagmatay? Wa akamatay yaang isu,yagaid matorog.” 40 Pagdungug nilan sang

Markos 5:41 67 Markos 6:14pyagalaong naan, panagikuran nilan si Je-sus, laong nilan, “Yatorog pa kadi yangyamatay da?” Yaan yang pyagalaong ni-lan kay wa silan otoo. Kayan pyarogwasilan kariko ni Jesus. Yaan gaid yangpyapadorod ni Jesus asang apit nang isuyang ama aw ina nang isu aw yang torona inindo naan. 41 Kayan pyoti ni Jesusyang kamot nang isu aw paglaonga naannang kanilan sorit, “Talita, kumi.” Yangkaologan naan na sorit, “Pagbangon, kayidi.” 42 Yaparabay magbangon yaan naisu na baya magsasagondaraga kayan yag-panawpanaw. Pagkita nang manga otawsang isu, maparabay silan maburungbu-rung. 43Pyupunpunan silan ni Jesus, laong,“Di da kamomagbatok sang kadaygan sangyamapagguna sang isu.” Kayan yaglaong siJesus kanilan na apakaanun yang isu.

6Way Yatangkap kang Jesus ag Nasaret(Mateo 13:53-58; Lukas 4:16-30)

1 Kayan yomanaw si Jesus disaan nabanwa aw ori yaan adto sang barrio napyagauyaan naan nangaon. Yamagad naanyang kanaan manga inindo. 2 Nang allawna pagpapatana, yagaindo si Jesus asangpagtitiponan disaan na barrio. Madaigsilan disaan na yamaburungburung sangkanaan pagindo, wakaw yanaglaong silan,“Sini koraw yang gaindo kanaan? Nanakoraw yang katigaman na maynaan nayaatag kanaan? Monnono yang pagimonaan sang manga kaburungburangan namanga imo? 3 Yomono yaan saan saripanday gaid yaan na anak ni Maria. Yangmangkangod naan na kausgan si Santi-ago aw si Jose aw si Judas aw si Simon.Arag aani kanatu magauya yang mangamangkangod naan na bobay.” Wakaw wasilan atangkap sang pagindo naan, sanasyasaway nilan yaan. 4 Yagalaong si Je-sus kanilan, “Yang propeta, maski diinmanaw pyagataod nang manga otaw. Toyoyang wa ataod kanaan yang manga otawasang kanaan banwa na pyagatukud naanmaguya aw yang manga lomon naan aragwa ataod kanaan.” 5 Tungud kay wa otookanaan yang manga otaw sang kanaanbanwa, tagbi da gaid yang yamasakit dis-aan na dyadamdam naan antak silan naan

kablongan. 6 Yamaburungburung si Jesusna wa silan akanarig kanaan. Pagkatapossaan, maglimpud si Jesus magindo sangkariko nang barrio disaan na banwa.

Syosogo ni Jesus yang Samporo awDowa nakanaan Inindo

(Mateo 10:5-15; Lukas 9:1-6)7 Kayan tyawag ni Jesus agkanaan yang

samporo aw dowa na inindo naan aw pa-pagkaransowayanaanpapanawa sangkadadowa kanilan. Yaatag naan kanilan yanggaom antak parogwaun nilan yang karikonang mangkaraat na yarasak sang otaw.8-9 Tyotogon silan naan na dili silan ma-gadara nang pagkaan aw maski nana napotos aw sapi. Dili silan magadara nangmaski nana, bangka gaid aw panapatosgaid silan. Maski yang dagom, di dak-man silan magpandagom nang dowanglapid, gatang isa yang pandagomon ni-lan, toman da. 10 Kayan yoman tomogonsi Jesus sang kanaan manga inindo, ya-galaong yaan, “Maski diin kamo datung,yangmagapapanik kamayo adto sang kani-lan baray, imowa mayo yaan panawanandatnganan matag mapanaw kamo disaanna banwa. 11 Aw aon banwa na adatun-gan mayo na yang manga otaw disaan dilimatangkap kamayo na di maningug sangkamayo pagindo, pagpanaw mayo saan nabanwa, takdaga mayo yang abog asang sikimayo na toosanan sang kanilan pagdilisang pagindo nang Dios.” Maynaan yangpagindo ni Jesus sang samporo aw dowana inindo naan. 12 Kayan yomanaw silanaw pagbatok sang manga otaw bain sangsorit nang Dios. Yagalaong silan sangmanga otaw, “Parina yang ginawamayo awayawimayo yangmanga imo namaat nangDios.” 13 Aon madaig na mangkaraat napyaparogwa nilan na yarasak sang mangaotaw. Aon arag madaig na yamangkasakitna yaaplasan nilan nang lana kayan kyab-longan.

Yang Pagkamatay ni Juan na Mag-bawtismoway

(Mateo 14:1-12; Lukas 9:7-9)14 Byabatokan yang ari na si Herodes

nining mangkadyaw na manga imo kaypyagaidunggan yang aran ni Jesus asangkarowagan nang banwa. Toyo kay waakatigam yang manga otaw daw sini si

Markos 6:15 68 Markos 6:33Jesus, aon yagalaong, “Yaan si Juannamag-bawtismoway na byoboi oman sikun sangmanga patay, wakaw dagdagu yang kanaangaom, yakaimo yaan sang manga kabu-rungburungan na imo.” 15 Toyo aon ka-daygan na yagalaong, “Yaan yang propetanang Dios na si Elias.” Aon kadayganna yagalaong, “Yaan agaw yang propeta,maynang manga propeta kadini.” 16 Toyopagdungug ni Herodes sang manga imoni Jesus, maglaong yaan, “Yaan agaw siJuan na pyapaotodan ko nangaon sang oro.Byoboi yaan oman.”

17-19 Maynini yang yamapagguna kangJuan na pyapaotodan sang oro. Pyanga-sawa nangaon ni Herodes na ari si Hero-dias na ipag naan kaba boi pa yang bananaan na si Pelipe na mangod ni Herodes.Kayan yaglaong si Juan kang Ari Herodes,“Yakalapas kaw sang balaod nang Dioskay yaagaw mo yang asawa nang mangodmo.” Na kay maynaan yang pyagalaongni Juan, laban yamadaman yaan na bobayna si Herodias, laban maat yang ginawanaan kang Juan, na byabarusan naan garo.Wakaw yabay pirisoon nang ari si Juankay antak yaan tagapan daw papatay nangasawa naan. 20Maynaan yang imo nang arikay yamalluk yaan kang Juan kay yatigamyaan na si Juan yang madyaw na otawna laban madyaw nang Dios yang kanaanbatasan. Gosto nang ari maningug sangpagindo ni Juan maski yamakudugkudugyaan nang pagdungug naan sang kanaanpagindo na laban matungtung.

21 Yamatoman yang pagbarus kang Juanni Herodias na asawa ni Ari Herodes, nangallaw na pista nang ari sang kyakawtawnaan na allaw. Yiimo yaan na pistasang kanaan manga pangoro na pinilinaan aw yang kadaygan na manga gy-otawan na otaw disaan na banwa naGalilea. 22 Pagkatipon nilan, domatungyang anak nang asawa ni Herodes nabaya magsasagondaraga kayan syomayawdisang pista nilan. Laban gakallingi nangsayaw naan si Ari Herodes aw yang mangaotaw na yatambong sang pista. Kayanyaparabay si Herodes maglaong saan nabobay, “Pangayo, kay idi, sang maski nanana gosto mo, aatag ta kanmo.” 23 Kayanyoman yaan maglaong, “Asaad ko kanmo,

kay idi, maski nanang ayoon mo kanak,aatag ko kanmo, maski utungaun mo yangkanak sakop.” 24 Kyakadtowan naan nabobay yang ina naan na si Herodias. Ya-gaosip yaan sang ina naan, laong, “Kayina, nanang ayoon ko sang ari?” Yimibakyang ina naan na yagalaong, “Yang ayoonmo sang ari yang oro ni Juan na mag-bawtismoway.” 25 Kayan yaparabay yaankomadto sang ari aw paglaong, “Yaan yanggosto ko na aatag mo kanak adoon parabayyang oro ni Juan na magbawtismoway naubutang asang pinggan.” 26 Pagdungugsaan nang ari, laban yagasusul yaan tun-gud sang kanaan saad, toyo di amaimona magaparin yaan sang saad naan sangbobay asang atobangan nang tomatam-bongay sang pista. 27 Kayan pyarabay so-goon nang ari yang sondaro na makamangsang oro ni Juan. Kayan yomanaw yangsondaro aw kadto sang pirisowan kayanyotod naan disaan yang oro ni Juan aw bu-tangan yaan asang pinggan. 28Kayan dyarayaan nang sondaro aw atagan naan sangdaraga. Kayan yatag yaan nang daragasang kanaan ina. 29 Pagdungug saan nangmanga inindo ni Juan, kadtowan nilankayan kyamang nilan yang lawas ni Juanaw lubungan.

Pyapakaan ni Jesus yang Limang Mararanna ka Otaw

(Mateo 14:13-21; Lukas 9:10-17; Juan 6:1-14)30 Yomori da agkang Jesus yang manga

apostol na syosogo naan, kayan byatok ni-lan kanaan yang kariko nang iimo nilan awyang kariko nang pyagaindo nilan asangkanilan kyakadtowan. 31 Kayan yaglaongsi Jesus kanilan, “Makadto kita nang ki-taay da sang banwa na way maguya, antakkita makadagawdagaw magpatana.” Ya-galaong si Jesus nangmaynaan kaymadaigna manga otaw yang yapagkita kanilan,kadaig nang yangori kadaig oman nangyandatung, wakaw wa da asakat komaansi Jesus aw yang kanaan manga apostol.32Wakaw yasakay si Jesus aw yang kanaanmanga apostol sang barangay nilan kayantak silan komadto nang silanay da sangbanwa na way maguya.

33 Kikita silan nang madaig na mangaotaw, kikilara silan. Wakaw yang mangaotaw na sikun sang kariko nang barrio

Markos 6:34 69 Markos 6:56disaan yadaragan adto sang baybayun naodonggowannang barangayna syasakayannilan ni Jesus. Yamaona pa kanilan do-matung yang manga otaw. 34 Pagdoongni Jesus sang baybayun, kimita yaan sangmadaig na manga otaw. Yamallaat yaankanilan kay maynang manga karnero naway magbantayay kanilan. Wakaw siJesus yagaindo kanilan nang madaig napagindoway. 35-36 Pagkaambong domorodagkang Jesus yang manga inindo naanna yagalaong, “Makagpa da yang suga,papanawa ra yang manga otaw disiningbanwanawaymaguya antak silan komadtosang aon pawa aw sadtong manga barriona magabili silan sang amakaan nilan.”37Toyo yimibak si Jesus sangmanga inindonaan, laong, “Kamo yang magapakaan dakanilan.” Yagalaong silan kanaan, “Ayawpa, diin kami kamang sang pagabili namisang pilang mararan na paan na apakaansining manga otaw?” 38 Kayan yagosip siJesus kanilan, laong, “Pilang book yangpaan mayo? Tanawa mayo.” Pagkatigamnilan, maglaong silan, “Limang book dayang paan aw dowaay da yang isda.”

39 Kayan yaglaong si Jesus sang mangainindo naan, “Papagingkoda mayo yangkariko nang manga otaw na managko-rokoro disang silosilo.” 40 Kayan yanag-ingkod yang manga otaw na yanagko-rokoro, aon tagkarimaan, aon tagsang-gatos yang yanagkoro. 41 Kayan tyak-magan ni Jesus yang limang book napaan aw yang dowamboros na isda, kayanyimingaro aglangit aw pagpasalamat sangDios. Pagkatapos naan magpasalamat,pisangpisangun naan yang paan aw yangisda aw pandooran sang kanaan mangainindo. Kayanpyangatag nilan sangmangaotaw disaan. 42 Kariko nilan yakakaanaw kabiyag. 43 Pagkatapos nilan komaan,aon samporo aw dowa na ka arat yangyamatmo nang madyaw pa kaanun nalyokasan na paan aw isda na pyangamangnang manga inindo ni Jesus. 44 Limangmararan na ka otaw yang yakaan disaansang paan aw isda, gawas sang kawbayanaw manga isu na wa upudan bilanga.

Yapanaw si Jesus asang Babaw nang Laod(Mateo 14:22-33; Juan 6:15-21)

45 Kayan pyasakay ni Jesus yang kanaanmanga inindo sang barangay antaksilan magona ra kanaan tomaripag nangdagat adto sang barrio na Betsaida.Pagsakay nang manga inindo, paoriinnaan yang magkadaig na manga otawdisaan. 46 Pagkariyos nang kariko nangotaw, tomokod si Jesus agbokid kayanyagampo. 47Pagkagabi la, adto ra sang laodyang barangay na syasakayan nang mangainindo ni Jesus, toyo agbokid pa si Jesus,sayda naan. 48 Kikita naan yang mangainindo naan na kyakarisudan pagbugsaysang barangay kay syasaot silan nang onosasang tunga nang laod, yakasongsong silansang samut. Mararum na pakallawun,yutugbung si Jesus, aw panaw disangbabaw nang laod, gadarog sang kanaanmanga inindo disang barangay. Masaid dasang barangay, makando garo yaan, 49 toyopagkita nilan kanaan na yapanaw disangbabaw nang laod, dumdum magallukay,wakaw yokowaaw silan nang pagkalluk.50 Yanggiyab yang bobol nilan kariko nangpagkita nilan kanaan. Toyo yaparabaysi Jesus maglaong kanilan, “Ayaw kamomagkalluk, ako yang kikita mayo. Sarig dakamo.” 51 Kayan tyomakang si Jesus sangbarangay na syasakayan nilan. Pagtakangnaan, maparabay magtangku yang samut.Laban yamaburungburung silan, 52 kay wapa silan akatigam daw sini si Jesus maskikinita da nilan yangmilagro na yiimo naanbain sang paan.

Pyapagkadyaw ni Jesus yang mangaMasakitin ag Genesaret

(Mateo 14:34-36)53 Pagdatung nilan agdipag, domoong

silan ag Genesaret aw tagkusan disaanyang barangay nilan. 54Pagawas nilan sangbarangay, parabay kilaraun si Jesus nangmanga otaw disaan. 55 Kayan yakarim-pud yang manga otaw managdadaragan,yanagdara silan sang yamangkasakit nayanagkorang asang kanilan korangan adtosang maski diin na dyudungug nilan naaadto si Jesus. 56Maski wain adatung si Je-sus, adto sang syodad aw adto sang mangabarrio aw adto sang manga kabarayan,aadto adaraa nang manga otaw yang ya-mangkasakit na pyanagampasan nang ka-

Markos 7:1 70 Markos 7:19mun disang arongan, apit nang dyadatun-gan ni Jesus. Kayan yaglaong silan kangJesus, “Kallaati kami, agad gaid kamimakapoti sang kilid nang kanmo dagom,managkadyaw da kami.” Kariko nangyopoti sang kilid nang kanaan dagomyanagkadyaw parabay.

7Yang Pagindo nang kanilan Kamonaan(Mateo 15:1-9)

1 Kayan dyomorod ag kang Jesus yangmanga Pariseo aw yang manga magin-doway sang balaod na sikun dig Jerusalem.2 Aon kikita nilan na manga inindo ni Je-sus na yakaan na wa mangonaw maynangbatasan na pyagaindo nilan.

3 Na yang manga Pariseo aw yang ka-daygan na manga Judio, dili silan makaankaba wa pa silan mangonaw, magonawasang pagindo nang kanilan kamonaan sangpagonaw. 4 Arag dili silan makaan sangmaski nana na sikun sang paringki kin-aba dili ogasan, yaan yang pagindo nangkanilan kamonaan. Arag aon pay madaigna pyagdara nang kanilan kamonaan napyangagadan nilan. Pananglit sang kani-lan batasan sang pagpangogas sang mangatabo, aw koron aw pinggan na tumbaga.

5 Wakaw yagaosip kang Jesus yangmanga Pariseo aw yang manga mag-indoway sang balaod, laong, “Nangayang kanmo manga inindo wa mangagadsang pagindo na pyagaindo nang kanatukamonaan? Yakasara silan kay yakaansilan na wa mangonaw.” 6Yimibak si Jesuskanilan na yagalaong, “Matungtung yangpyagalaong kadini ni Isaias na propetanang Dios. Kamo yang yagaid gomawaymaynang syosolat na pyapabatok nangDios kang Isaias, laong, ‘Yaning mangaotaw, yang kanilan baba gaid yangyagataod kanak, wain kawng yang ginawanilan maawat kanak. 7 Wakaw waykakabosan nang kanilan pagsimba kanakkay yang kanilan pagindo na kanang otawpagindo yang yoonawa nilan sang kanakpagindo.’ ” 8 Kayan yoman maglaong siJesus sang manga Pariseo, “Yaan yangyayawan mayo yang pagindo nang Dios,kay antak pangagadan mayo abay yangmanga pagindo nang kamayo kamonaan.

9 Nanga wa kamo mangagad sang pagindonang Dios, na yaan yang pyangagdanda mayo yang pagindo nang kamayokamonaan? 10 Pananglit, pyapagindo nangDios si Moises na yagalaong, ‘Pagtaodasi ama mo aw si ina mo.’ Kayan yomanmaglaong yang Dios, ‘Yang yagasorit nangmaat sang kanaan ama aw ina, laban saapatayun.’ 11 Awgaid kamo na mangaPariseo aw manga magindoway sangbalaod, yagaindo kamo na madyaw awmaglaong yang otaw sang manga taganaknaan, laong, ‘Di da ako makatabangkamayo, kay ama, kay ina, kay yang aatagko garo kamayo, yatag da ko sang Dios kayyaan yang syasaad ko kanaan.’ 12 Wakawkay yaan yang pagindo mayo kanaan,wa da mayo apakaruguna yaan na otawsang kanaan taganak. 13 Tungud saantyatarikodan mayo yang pagindo nangDios kay yaan yang yabay mayo pagindosang manga otaw yang pagindo nangkamayo kamonaan. Aon pay madaig namanga imo mayo na maynaan maat nangDios.”

Yang Yakaimo Maat sang Otaw(Mateo 15:10-20)

14 Kayan yagtawag si Jesus sang karikonang otaw disaan antak silan domorodagkanaan. Pagdorod nilan, maglaong si Je-sus kanilan, “Kariko mayo, dadyawa mayopaninggi antak kamo makadarag siningpagindo ko. 15 Yang yakaimo maat sangotaw buku nang pagkaan na yakarasaksang baba naan, toyo yaan yang yakaimomaat sang otaw yang maat na sorit nayorogwa sang baba naan. 16Dadyawamayobutangan yaan sang dumdum mayo antakmayo katigaman.”

17 Pagpanaw ni Jesus sang manga otawna yanagkoro disaan, manik yaan agbaray,kayan yagosip kanaan yang kanaan mangainindo na yagalaong, “Nanang kaologannang sambingay na pyagaindo mo ka-gayna?” 18 Yagalaong si Jesus kani-lan, “Arag wa pa kamo kadi makadarag?Yatigam kamo na yang pagkaan na tyu-turun nang otaw na yarasak sang otawdili makaimo maat sang otaw, 19 kay yangpagkaan na tyuturun naan yang yarasaksang tongol kayan lyomabay, di yaanmukurug sang ginawa naan.” Pono saan

Markos 7:20 71 Markos 7:37

na pagindo ni Jesus, yatigam da silan naway pagkaan na pyagadili kanilan ni Jesus.Kariko nang pagkaan arag da madyaw kaa-nun nilan. 20Kayan yabay magindo si Jesusna yagalaong, “Yaan yang yakaimo maatsang otaw yang kariko nang maat asangdumdum naan. 21-22 Kay yang maat asangdumdum naan yaan yang kyakaponowannang kariko nang maat na imo naan, may-nang pagkayot, aw yang pagpangindakaw,aw yang pagpatay sang arag otaw, aw yangpagipid sang buku nang kanaan asawa, awyang pagpaipid sang buku nang kanaanbana, aw yang pagdumdumna apanmowanyang pyanmowan nang kadaygan, aw yangpaglopig sang arag otaw, aw yang pagpa-too sang buku nang matungtung, aw yangpaggorang pagimo sang maat, aw yangpapagsindil, aw yang pagboong sang dun-gug nang arag otaw, aw yang pagparabawsang arag otaw, aw yang pagimo sang imonang sangu. 23 Yaning kariko nang maatna manga imo nang otaw yagasikun sangkanaan ginawa, wakaw yaan yang yakaimokanaan maat na otaw.”

Yang Pagtoo nang Boyag(Mateo 15:21-28)

24 Kayan yomanaw si Jesus disaan awsingadto sang banwa na lanto nang Tiroaw Sidon. Aadto yapanik yaan sang baray.Gosto naan na di garo yaan ikilaraun,toyo yaparabaymatigam yangmanga otawdisaan. 25-26 Wakaw maski baya pa nayadatung si Jesus disaan, aon boyag nayudungug bain kang Jesus, yaan na boyagbuku nang Judio, taga Penisia na sakopnang Siria kay yamawtaw yaan disaan nabanwa, Gresya yang kanaan sorit. Ya-parabay yaan komadto kang Jesus kayyang isu naan na bobay lyarasakan nangmangkaraat. Pagdatung nang boyag kangJesus, lomood yaan asang said nang sikini Jesus kayan yagpakallaat kanaan antakparogwaun naan yang mangkaraat sangisu naan. 27 Kayan yaglaong si Jesus sangboyag pinaagi sang sambingay, laong, “Ki-naanglan onaun pakaanun yang mangaisu, kay buku nang madyaw aw kamangunyang kanun nang manga isu na otobongsang manga ido.” Yagapasabot si Jesus nayang onaun naan tabangan yang mangaJudio kayan pa tyabangan naan yang buku

nang Judio. 28 Yakadarag yang boyag sangsambingay ni Jesus, wakaw yimibak yaanna yagalaong, “Matungtung, kay Ginoo,toyomaski yangmanga ido aragmakakaansang momo asang kyaanan nang mangaisu.” 29 Kayan yaglaong si Jesus sangboyag, “Kay maynaan yang pyagalaongmo, kay boyag, yatoman da yang pyaga-sogo mo kanak. Ori da agkamayo, kaylyomogwa da yang mangkaraat sang isumo.” 30Pagdatung nang boyag asang baraynaan, kitaun naan yang isu naan na gako-rang disang korangan, wa daymangkaraat,lyomogwa da.

Pyapagkadyaw ni Jesus yang Bungul naOtaw na Gatata

31Pagpanawni Jesus sang banwana Tiro,manallos yaan sang barrio na Sidon kayanyanallos sang banwa na pyagangaranannang samporong ka barrio na yagapadu-rug yaan oman adto sang dagat ag Galilea.32 Aon yaatud agkang Jesus na bungul naotaw na gatata. Yagapakallaat kang Je-sus yang manga upud naan na otaw naadamdamun naan yang yamabungul an-tak kablongan. 33 Kayan pyagagad ni Je-sus yaan na otaw aglogwa, yapaawat sangyanagkoro disaan. Pagkagawas nilan dowa,butang ni Jesus yang dowa na tollo naansang dowa na taringa naan na otaw, kayantyomobad si Jesus aw potiya naan yangdila naang otaw na gatata. 34 Pagkatapossaan, mingaro si Jesus aglangit aw ginawanangmaaba. Kayan yaglaong si Jesus saangotaw nang kanaan sorit, laong, “Eparata.”Yang kaologan naan na sorit, “Dungugda na taringa.” 35 Yaparabay dumungugyaan na otaw, wa da udukut yang dilanaan, yagimatok da yang pagsorit naan.36 Pyupunpunan ni Jesus yang manga otawdisaan na dili magabatok saan na imo adtosang maski sini na otaw. Toyo maskipyupunpunan silan ni Jesus, yabay silanmagbabatokon bain saan na imo ni Jesus.37 Laban yamaburungburung silan kariko,yabay silan maglaong, “Laban madyawyang kariko nang imo ni Jesus. Maski yangbungul dyumungugda,maski yang otawnagatata lyomatik da yang dila magsorit, wada magatata.”

Markos 8:1 72 Markos 8:208

Pyapakaan ni Jesus yang Opat na Mararanna ka Otaw

(Mateo 15:32-39)1 Wa akadogay disaan yanagkoro oman

agkang Jesus yang laban madaig na mangaotaw. Way kanilan pagkaan, wakaw ya-gatawag si Jesus sang kanaanmanga inindoaw paglaong kanilan, 2 “Yamallaat akosining manga otaw na yamagad kanaknang toro pang allaw, adoon way kanilanpagkaan. 3 Wakaw aw paoriin ko silanna way kyaan, amangkarutuy silan nanggutum disang daran, kay aon digkani-lan magsikun sang maawat na banwa.”4 Yagalaong yang kanaan manga inindo,laong, “Onnoong pagpakaan sining mangaotaw disining banwa na way maguya?”5 Awgaid yagaosip kanilan si Jesus na ya-galaong, “Pilang book yang paanmayo dis-aan?” Yimibak silan, laong, “Pitombook.”

6 Pyapagingkod ni Jesus yang mangaotaw disang lopa, kayan kyamang naanyang pitombook na paan. Pagkatapos naanmagpasalamat sang Dios, pagpisangpisan-gun naan yang paan aw pandooran naansang kanaan manga inindo antak silanyang mangatag sang kariko nang mangaotawdisaan. Kayanpyangatagnangmangainindo naan adto sang kariko nang otawdisaan. 7 Arag aon disaan tatagbi na iisdanilan. Pagkatapos naan manalangin, so-goon naan yang manga inindo naan pag-pangatag sang iisda adto sangmanga otaw.8 Yakakaan silan kariko, yamangkabiyag.Pagkatapos nilan komaan, pangamangunnilan yang sama. Yang madyaw pa kaanunna sama, pitong ka bangkaraw na podoyamakmo. 9 Yang manga otaw na yakaandisaan, opat na mararan. 10 Pagkataposni Jesus paoriin yang manga otaw, ma-parabay yaan somakay nang barangay awyang manga inindo naan. Yisingadto silansang banwa na Dalmanuta.

Gosto nang manga Pariseo na ApakitaunSilan sang Toosanan

(Mateo 16:1-4)11 Kaba aadto si Jesus aw yang kanaan

manga inindo, aon manga Pariseo nayodorod agkang Jesus na yapaglantogikanaan. Syosogo nilan si Jesus na apak-itaun naan silan sang toosanan antak

katigaman nilan na yang gaom naan sikunsang Dios aglangit. Yaan yang sogo nilankanaan kay antak katigiyan nilan si Jesus.12 Yiginawa nang maaba si Jesus tungudsang manga Pariseo na wa otoo. Kayanyaglaong yaan, “Nanga kamo na mangaotaw adoon na yaan yang gosto mayoyang mikita sang milagro na toosanansang gaom nang Dios kayan pa tyomookamo? Na pagalaong ko na tinuud na waytoosanan na apakita kamayo.” 13 Kayanyomanaw si Jesus kanilan aw pagsakayyaan oman nang barangay padurug agdi-pag nang dagat.

Yang Patobo nang manga Pariseo aw Pa-tobo ni Herodes

(Mateo 16:5-12)14 Na yakaringaw yang manga inindo

komamang sang paan sang panawan ni-lan, sambook da gaid yang paan disangbarangay. 15 Kyakarag ni Jesus yangkanaan manga inindo. Yagalaong yaankanilan, “Pangabong kamo sang patobonang manga Pariseo aw yang patobo nangari na si Herodes.” 16 Kay wa makadaragyang manga inindo sang pagkarag ni Je-sus kanilan, wakaw yanagkabarawbarawsilan, yanaglaong, “Yagalaong koraw si Je-sus nang maynaan kay wa kita magadaranang paan na baron ta sang panawan.”17 Yatigam si Jesus na yang paan na baronsang panawan nilan yang dyudumdum ni-lan. Toyo buku nang paan yang buutpasabot ni Jesus awgaid yang pagindo niHerodes aw yang pagindo nang mangaPariseo, wakaw yagalaong si Jesus kanilan,“Nanga kamo yanagkabarawbaraw na wayyamadara mayo na paan? Wa pa kadikamo akatigam na di ak amaundug na wayyamadara mayo na paan. Marisud kamokaindowan. 18 Aon mata mayo, nanga wakamo ikita? Aon taringa mayo, nanga wakamoudungug? Wa kadi kamomakaungudsang iimo ko na gapisang sang paan napyapakaan sang limang mararan na otaw.19 Pilang ka arat yang titipud mayo nasama na madyaw pa kaanun?” Yimibaksilan kanaan, “Samporo aw dowa na kaarat.” 20 Kayan yoman magosip kanilan siJesus na yagalaong, “Arag dumduma mayoyang pitombook na paan na pyapakaan

Markos 8:21 73 Markos 8:35ko sang opat na mararan na otaw. Pi-lang ka bangkaraw yang titipud mayo nasama na madyaw pa kaanun?” Yimibaksilan oman, laong, “Pitong ka bangkaraw.”21 Kayan yaglaong si Jesus kanilan, “Adoonyakakadarag da koraw kamo sang pya-galaong ko kamayo?”

Pyapagkadyaw ni Jesus yang Otaw na Botaag Betsaida

22 Yadatung si Jesus aw yang kanaanmanga inindo ag Betsaida. Aon disaanbota na yaatud nang manga otaw agkangJesus. Yagapakallaat silan kang Jesus antakdamdamun naan yang mata nang bota.23 Kayan pyoti ni Jesus yang kamot nangbota aw gagada naan aglogwa nang bar-rio. Pagdatung nilan aglogwa, tobadan niJesus yang mata nang bota aw damdamanaan kayan yoosip naan, laong, “Aon daykinita mo?” 24 Kayan tyomanaw yangotaw asang atobangan naan aw paglaong,“Kikita ko yang manga otaw na yapanaw,toyo maynang lawas silan nang kaoy nayapanaw.” 25 Kayan yoman damdamunni Jesus yang mata naan, kayan pagtanawoman naan, madyaw da yang kanaanmata,maski nanang atanawun naan, matinaw dayang pagtanaw naan. 26 Pagkatapos saan,paoriin ni Jesus yaan na otaw. Laong niJesus kanaan, “Ayaw magkadto sang barriona Betsaida.”

Yang Pyagalaong ni Pedro bain kang Jesus(Mateo 16:13-20; Lukas 9:18-21)

27 Kayan yomanaw si Jesus aw yangkanaan manga inindo aw kadto sangmanga barrio asangmakilibot nang syodadna Sesarea Pilipo. Kaba yapanaw silanyagaosip si Jesus sang kanaan mangainindo, yagalaong, “Nanang pyagalaongnang manga otaw bain kanak, sini konoako?” 28 Yimibak silan na yagalaong,“Aon yagalaong na ikaw kono si Juan namagbawtismoway. Aon oman yagalaongna ikaw kono arag propeta. Aon omankadaygan na yagalaong na ikaw kono siElias na propeta kadini.” 29 Kayan yomanmagosip si Jesus kanilan, laong, “Na kamo,monnono yang kamayo dumdum, siniako?” Yimibak si Pedro, laong, “Ikawyang pinili nang Dios na pyagalaong kadinina makagagaom sang karowagan nang

banwa.” 30Kayanpyunpunan silanni Jesus,laong, “Di da kamo magbatok sang maskisini na ako yang pinili nang Dios.”

Yagalaong si Jesus na Arasayun yaanKayan Pyapatay

(Mateo 16:21-28; Lukas 9:22-27)31 Yagpono da si Jesus magpakatigam

sang kanaan manga inindo sang amapag-guna kanaan. Yagalaong si Jesus kani-lan, “Ako na gyugual nang Anak nangotaw, laban arasayun nang manga pan-goro nang Judio, di ak atangkapun nilan.Tinuud na yang manga matikadung ni-lan aw yang manga pangoro na magam-poway aw yang manga magindoway sangbalaod, kariko nilan di matangkap kanak.Apapatay ako nilan, toyo pagdatung nangtorong allaw, oboiin ak oman nang Dios.”32 Dyadadayaw silan pasaboton ni Jesusbain sang amapagguna kanaan, kayan pag-dungug ni Pedro saan, potiin naan yangtollo ni Jesus aw gagada naan, yaparigbinsilan aw paglaonga naan si Jesus, laong,“Dili amaimo na ikaw panagpatayun ni-lan.” 33 Toyo yapakabilik si Jesus aw ato-banga naan yangmanga inindo naan kayansyagda naan si Pedro. Yagalaong si Jesus,“Panaw, kay Satanas. Yaan na byubutangmo sang dumdum mo buku nang pagbuutnang Dios, toyo pagbuut nang otaw.” Yaanyang pyagalaong ni Jesus kang Pedro kayyang pyagalaong ni Pedro sopak sang pag-buut nang Dios.

34 Kayan tyawag ni Jesus yang kanaanmanga inindo aw yang kadaygan namangaotaw na yanagkoro disaan antak silankariko domorod agkanaan. Yagalaong si Je-sus kanilan, “Aw aon otaw na gosto magadkanak antak yaan maimo kanak inindo, dida yaanmagatoman sang kanaan kyakaun-dan, abay da yaan mangagad sang paga-sogo ko kanaan maski laban yaan akarisu-dan maynang otaw na yagapusan sang ko-ros na pagapatayan kanaan. Yaan yangabay imoon nang otaw na yangagad sangkanak pagindo. 35 Toyo yang otaw na yaangaid yang yabay pamakotan yang maboiyaan disining donya, akawaraan yaan sangkanaan kinaboi; awgaid yang otaw na waakapannogon sang kanaan kinaboi maskiapatayun yaan tungud sang pagpanga-gad kanak aw tungud sang pagbatok sang

Markos 8:36-37 74 Markos 9:15madyaw na batok nang Dios, yaan yangakaaronan nang kinaboi na sikun sangDios. 36-37 Toyo yang otaw, maski apan-mowan naan yang kariko nang asiningdonya, way kakabosan naan kariko, kay awmasingadto ra yaan sang impirno, di dayaan makabarik maski aballin yang karikonang asining donya.” 38 Kayan yabaymaglaong si Jesus, “Yang maski sini naotaw na di magalaong, ‘Ako yang kangKristo sakop na yatangkap sang kanaanpagindo,’ yang otaw na yamarig maglaongsaan asang atobangan nining manga sa-raun na otaw adoon na timpo na wa man-gagad sang Dios, yaan na otaw, aw mag-barik da ako asining donya, di ak maga-laong, ‘Kanak yaan na otaw sakop.’ Kayako na gyugual nang Anak nang otaw yangmabarik asining donya na agadan ako nanggaom nang kanak Ama na Dios. Aragagadan ako nang manga balaan na sogwa-nun na tagalangit.”

91 Kayan yaglaong si Jesus sang manga

otaw disaan, “Kaundi mayo yaning pa-galaong ko kamayo, aon digkamayomangaotaw na di pa amatay, mikita pa silansang apakatigamkanilanna yangDios yangmakagagaom sang kariko.”

Yang Pagkaparin nang Kaimo aw Lawas niJesus

(Mateo 17:1-13; Lukas 9:28-36)2 Pagkatapos ni Jesus maglaong saan,

manga unum na allaw, yotokod yaan sangmakagwas na butay, pyagaagad naan si Pe-dro aw si Santiago aw si Juan na silanay da.Pagdatung nilan agbabaw, maparin yangkaimo aw yang lawas ni Jesus kaba yatanawkanaan yang toro na inindo naan. 3 Yangmanga dagom naan yamaparin, yomallagda, laban da gimapotiyan. Maski sini disin-ing donya di makagaon sang kapoti nangdagom ni Jesus. 4 Kayan sakadyap kinitada nilan yang dowa na propeta kadini nasi Moises aw si Elias na yakaon aw pa-pagbaraw kang Jesus. 5 Kayan yaglaongsi Pedro kang Jesus, “Kay Ginoo, labanmadyaw na aani kami. Aw madyaw mo,magaimo kami nang torong ka liyan disini,kanmo yang isa, kang Moises yang isa,kang Elias yang isa.” 6 Sabo maynaan yang

pyagalaong ni Pedro kay wa yaan akatigamdaw nanang madyaw na pagalaong, kaysilan toro laban yamalluk. 7 Kayan ky-atabonan silan nang aro. Sakadyap dyun-gug da nilan yang sorit sikun saan naaro na yagalaong bain kang Jesus, laong,“Yani yang kanak Anak na laban ko karu-gunan. Yaan yang paninggi mayo yangkanaan pagindo.” 8Kayan yaparabay man-ganawanaw yang manga inindo, toyo waday kikita nilan na kadaygan, saydakmanni Jesus.

9 Kaba yanagtobang silan, pyagalaongsilan ni Jesus, laong, “Ayaw naa mayopagbatoka yang kikita mayo adoon. Ba-tokon da mayo aw magboi da ako oman nagyugual nang Anak nang otaw.” 10 Kayanbyutang nilan sang dumdum nilan yaan nasorit ni Jesus aw panagkabarawbaraw silandaw nana yang kaologan nang sorit naanna magaboi oman sikun patayun. 11 Kayanyagosip silan kang Jesus, laong, “Nangayagaindo yang manga magindoway sangbalaod na kinaanglan amaona domatung siElias na propeta nang Dios kadini kayan padyomatung yang pinili nang Dios na mag-aari disining donya?” 12 Yimibak si Jesuskanilan, laong, “Matungtung sa agaw na siElias yang amaona domatung kay apapa-gandamun naan sang kariko. Awgaid dum-duma mayo yang pyagalaong nang Dios nasyosolat antak kamo matigam na ako nagyugual nang Anak nang otaw na pinilinang Dios kinaanglan magatigkul sangmadaig na karisud aw obita nang mangaotaw. 13 Toyo pagalaong ko kamayo adoonna dyomatung da yang otaw namayni Eliasna yagaona kanak domatung, toyo lyarasayyaan nang manga otaw, maski nanangkyakaundan na imoon nilan kanaan yiimonilanmaynang syosolat nang propeta nangDios kadini.”

Pyapagkadyaw ni Jesus yang Isu na Lyoro-manan nang Mangkaraat

(Mateo 17:14-21; Lukas 9:37-43)14 Pagdatung nilan adto sang kaday-

gan na manga inindo, kitaun nilan yangmadaig na manga otaw na yanagkorodisaan. Aon manga magindoway sangbalaod na yapaglantogi sang manga inindona yamaibilin disaan. 15 Pagkita nangmanga otaw kang Jesus takadtakad da

Markos 9:16 75 Markos 9:37silan agkanaan aw paglaong, “Aani kawkadi.” 16 Kayan yagosip si Jesus kanilan,laong, “Nanang pyanaglantogiyan mayodisaan?” 17 Aon isa kanilan disaan nayimibak, laong, “Kay Ginoo, dyadara ko anikanmo yang isu ko na usug na lyoromanannang mangkaraat, wa da yaan makapag-sorit. 18 Pyagadadaplakay yaan sang lopa,yagasora yang baba naan aw pagoyagutyang kanaan onto, kayan yabasag yanglawas naan. Pyagalaong ko yang mangainindo mo kagayna na antak parogwaunnilan yang mangkaraat toyo wa silan mak-agaga.” 19Kayan yaglaong si Jesus kanilan,“Nanga kamo wa otoo kanak? Kadogayko maguyauya dini kamayo, pyapabayaanta kamo na wa otoo kanak. Madogaypa kadi ako magtigkul magindo kamayokayan pa tyomoo kamo kanak? Daraaani kanak yang isu.” 20 Kayan dyara ni-lan yang isu agkang Jesus. Pagkita nangmangkaraat kang Jesus parabay naan lo-manan yang isu, wakaw yamatowad yangisu aw pagtitillilid, kayan yagpanorasorayang baba naan. 21 Yagaosip si Jesus sangama nang isu, laong, “Pila pang allaw namaynaan yang isu mo?” Yimibak yangama nang isu, laong, “Anay da nang tatagbipa yaan. 22 Pyapakasudsud yaan towadunnang mangkaraat asang atoron aw asangtobig antak patayun garo. Aw makata-bang kaw kanami, kay Ginoo, kallaati doonkami.” 23 Yagalaong si Jesus kanaan,“Nanga kaw yagalaong kanak ‘Aw makata-bang kaw?’ Aw tomoo yang otaw sangDios, akatabangan yaan sang kariko nangkikinaanglan naan.” 24 Kayan pyarabaynaan gagaan yang kanaan paglaong kangJesus, laong, “Yotoo ako, tabangi ako antakmaparabay magsun yang kanak pagtoo.”

25 Pagkita ni Jesus na yanagkoroagkanaan yang kariko nang manga otawdisaan, maparabay yaan magsagda saan namangkaraat, laong, “Ikaw na mangkaraatna yakabungul aw yakabubu saan naisu, logwa da disang isu, di dakmankaw maglasak oman kanaan.” 26 Kayanyaparabay komowaaw yang mangkaraataw lomani yang isu kayan lyomogwayaan sang kanaan lawas. Pagkalogwanang mangkaraat, maynang yamatay dayang isu, wakaw madaig yang yagalaong,

“Yamatay da yaan.” 27 Awgaid pyopoti niJesus yang kamot nang isu aw bangonanaan, kayan yagindug dakman yang isu.

28 Yakasurud da si Jesus aw yang mangainindo naan sang baray, yoosip yaan nangmanga inindo naan nang silanay da. Ya-galaong silan, “Nanga wa kami maka-gagamagparogwa sangmangkaraat disangisu?” 29Yimibak si Jesus kanilan, laong, “Diamaimo na makapagparogwa kamo saanna karasi nang mangkaraat aw di mayoayoon sang Dios yang tabang naan.”

Pyagalaong Oman ni Jesus Kanilan yangKanaan Kamatayun

(Mateo 17:22-23; Lukas 9:43-45)30 Kayan yomanaw si Jesus aw yang

kanaan manga inindo disaan na banwaaw agi ag Galilea. Di gosto ni Jesus naakatigamannang kadaygandawwain silan,31 kay yangindo yaan sang kanaan mangainindo. Yagalaong yaan, “Ako na gyugualnangAnak nang otaw adaraunnangmangaotaw adto sang magookom, panagpatayunda ako. Awgaid oboiin ako oman nangDios nang katlong allaw kasikun patayun.”32 Toyo wa silan makadarag saang pya-galaong ni Jesus kanilan. Magaosip garosilan kang Jesus daw nanang kaologannang pyagalaong naan kanilan, toyo ya-marig silan magosip.

Daw Sini Digkanilan yang Labaw(Mateo 18:1-5; Lukas 9:46-48)

33 Yadatung silan ag Kapernaum. Yaka-surud silan sang baray, yagaosip si Je-sus sang kanaan manga inindo, laong,“Nanang pyagalantogiyan mayo kagaynadisang daran?” 34 Wa silan iibak kay kabayapanaw silan yanagagis silan daw sinidigkanilan yang labaw. 35Kayan yagingkodsi Jesus aw tawaga naan yang samporo awdowa na pinili naan na inindo. Pyapasaidnaan silan agkanaan, kayan yaglaong yaankanilan, “Yang maski sini na otaw na gostoamaimo labaw sang kadaygan kinaanglanubutang naan sang ginawa naan na labawkanaan yang kariko antak yaanmaimo sog-wanun nilan kariko.” 36 Kayan pyoti niJesus yang isu disaan aw butangan naanasang atobangan nilan. Kaba yagasipitsi Jesus sang isu, yagalaong yaan sangkanaan manga inindo, 37 “Yang otaw na

Markos 9:38 76 Markos 10:2amabuut sang maynini na isu tungud sangpagtoo naan kanak, yaan na otaw maga-taod kanak. Yang magataod kanak, bukuko gaid yang pyagataod, awgaid asta yangyagasogo kanak arag naan pagataodon.”

Yang Dili Mapagkontara Kanatu, KatabangNatu

(Lukas 9:49-50)38 Kayan yaglaong si Juan, “Kay Gi-

noo, aon otaw na kikita nami nangaonna yagaparogwa sang mangkaraat. Kabagaparogwa yaan sang mangkaraat, in-garanan naan yang aran mo. Syasagdanami, wa nami yaan papagimowa saankay wa yaan aagadagad nami na mangainindo mo.” 39 Toyo yagalaong si Jesuskanaan, laong, “Ayaw pagsagdaa kay yangmaski sini na yagaimo sang kaburungbu-rungan na imo tungud kay ingaranan naanyang kanak aran, yaan na otaw dili ma-parabay makapaglaong kanak nang maat.40Kay yang di mapagkontara kanatu, kata-bang natu. 41 Kay dumduma mayo yani,yang matabang kamayo kay ako yang ka-mayo Ginoo, maski mapainum yaan ka-mayo nang sang ka tabo gaid na tobig,tinuud na yaan na otaw yang atagan nangDios nang madyaw na barus.”

Yang Akaponowan nang Pagkawara nangPagsarig

(Mateo 18:6-9; Lukas 17:1-2)42 Kayan yoman maglaong si Jesus

sang kanaan manga inindo, “Yang otawna akaponowan nang pagkawara nangpagsarig kanak nang maski sini, labanisilotan nang Dios. Wakaw madyaw pakanaan yang ibitayan nang mabugat nabato yang liyug naan kayan lyabo sanglaod, kay madyaw pa aw misiling yaannang maynaan, di dugsa sang magaimoyaan sang akaponowan nang pagkawaranang pagsarig kanak nang sang ka otaw.43 Wakaw aw yang kamot mo yangkyakaponowan nang maat na imo mo,otoda yaan, kay maski popol kaw, awpagsakopon kaw nang Dios, madyaw payaan sang iyan da yang dowa na kamot mona oontog kaw adto sang impirno na podoatoron na way kataposan nang pagkallaga.44 Karisud nang manga otaw dato, kayyabay silan magtigkul sang silot na waykataposan. 45Maynaan oman yang siki mo,

aw yang siki mo yang kyakaponowan nangmaat na imo mo, otoda yaan, kay maskipopol kaw, aw pagsakopon kaw nang Dios,madyawpa yaan sang iyanda yangdowanasiki mo na oontog kaw adto sang impirno.46 Kay di magkamatay yang laga nangatoron adto sang impirno, wakaw karikodato yabay magtigkul sang silot na waykataposan. 47 Maynaan oman yang matamo, aw yangmata mo yang kyakaponowannang maat na imo mo, lusata yaan, kaymaski saydakman kilid yang mata mo, awpagasakopon kaw nang Dios, madyaw payaan sang iyan da yang dowa na mata mona oontog kaw adto sang impirno. 48Kay dimagkamatay yang laga nang atoron adtosang impirno, wakaw kariko dato yabaymagtigkul sang silot na way kataposan.

49 “Kariko nang kanak manga inindoapaagiin sang karisud antak maimomadyaw yang kanilan batasan, maynangpagkaan na apaagiin sang atoron antaklomotaw yang kanaan tinuud na nanamna madyaw. 50 Yang asin madyaw kayyakananaman sang pagkaan, toyo awkawaraan da yaan sang kanaan kaasindi da makabarik yang nanam naan naasin. Yakagaon kamo saan, wakaw imowamayo yang madyaw sang arag kamo otaw,maynang asin na yakaimo sangmadyaw nananam nang pagkaan. Aw maynaan kamosang arag kamo marinaw yang paguyamayo.”

10Yagaindo si Jesus bain sang Panagayaw

nang Magasawa(Mateo 19:1-12; Lukas 16:18)

1 Kayan yomanaw si Jesus saang banwana Galilea aw singadto sang banwa naJudea kayan tyomaripag sang tobig na Jor-dan. Aadto madaig yang manga otaw nayanagkoro agkanaan, kayan yoman yaanmagindo kanilan, kay yang batasan naan,kada domatung yang manga otaw pagin-doon naan.

2 Na aon manga Pariseo disaan na yo-dorod agkang Jesus, titigi nilan osipin siJesus kay osombong nilan aw magsayup.Kayan yosip nilan, laong, “Sopak sangbalaod ta daw buku aw ayawan nang bana

Markos 10:3 77 Markos 10:26yang asawa naan?” 3Yimibak si Jesus kani-lan na yagalaong, “Nanang pyagabalaod niMoises kamayo?” 4 Yimibak silan na ya-galaong, “Tyotogot niMoises namakaayawyang bana sang kanaan asawa aw matagyaan nang solat na karigunan na aka-toowan na silan yagayaw da.” 5 Kayanyaglaong si Jesus kanilan, “Sabo syosolat niMoises yang maynaan na balaod kamayo,kay mabagsug yang oro mayo. 6 Toyoanay da kadini nang pagpono nang pag-imo sining banwa, yiimo nang Dios yangdowang ka otaw, usug aw bobay. 7Wakawaw mangasawa yang usug, mapanaw yaansang kanaan ama aw ina, kayan yapag-tukud sang kanaan asawa. 8 Yang dowayaimo da isa, wakaw yang magasawa bukunang dowa, isa ra silan. 9 Wakaw di dapapagayawun yang bana aw yang asawa napyapagtukud nang Dios.”

10 Pagsurud ni Jesus sang baray omanyaan osipin nang manga inindo naan ponosang pagayaw nang bana sang kanaanasawa. 11Yagalaong si Jesus kanilan, “Yangyamayaw sang kanaan asawa antakmanga-sawa sang kadaygan na bobay, yaan yangyakaimo sangmaat nang Dios kay yakasarayaan sang kanaan asawa. 12 Magonawaoman yang bobay na amayaw sang kanaanbana antak magbana yaan sang kadayganna usug, arag yakasara yaan.”

Yaampo ni Jesus yang Manga Isu antakPanalanginan nang Dios

(Mateo 19:13-15; Lukas 18:15-17)13 Aon manga isu na dyadara agkang Je-

sus antak naan damdamun. Toyo syasagdanang manga inindo naan yang yagadarasang manga isu. 14 Pagkita ni Jesus saan naimo nang kanaan manga inindo, madamanyaan. Kayan yaglaong yaan sang kanaanmanga inindo, “Ayaw mayo pagpunpuniyang manga isu na makadi kanak, kayyang maynilan na yamanarig kanak pa-gasakopon nang Dios. 15 Butangan mayosang dumdum mayo yaning pagalaong koadoon. Yang maski sini na dili amanarigkanak maynang pagkanarig nang isu sangkanaan ina, dili pagasakopon nang Dios.”16 Kayan sinipit ni Jesus yang manga isudisaan. Yang kada sang ka isu dyadamdamnaan, kayan yampo antak panalanginansilan nang Dios.

Yang Otaw na Mayaman(Mateo 19:16-30; Lukas 18:18-30)

17 Nang agput da si Jesus manaw oman,aon sang ka otaw na yadaragan adtokanaan kayan lyomood asang said nangsiki ni Jesus aw paglaong kanaan, “Balaankaw, kayMagindoway, pagindowa ako sangimoon ko antak ako pagsakopon nang Diosnang way kataposan.” 18 Yimibak si Jesuskanaan, laong, “Nanga pyagalaong mo akobalaan? Yang Dios gaid yang balaan, waykadaygan. 19 Yatigam da kaw sang mangabalaod nang Dios na yagalaong, ‘Ayawmag-patay sang arag kamo otaw, ayaw magipidsang buku nang kanmo asawa, ayaw mag-pangindakaw, ayaw magpanistigos sangkagaro, ayaw maglimbong sang maski sini,taoda yang kanmo ama aw ina.’ ” 20 Kayanyaglaong yaan na otaw kang Jesus, “KayMagindoway, anay da ko maisu yangagadak sang kariko nining balaod nang Dios.”21 Pyapaunungan ni Jesus yaan na otaw.Kyakarugunan naan. Kayan yaglaong siJesus kanaan, “Isa koman yang imo nawa mo akatoman. Ori da agkamayo awbarigyaan yang kariko nang pyanmowanmo kayan yang bayad saan, pangatagansang manga pobre. Kayan aon amadawatmo diglangit na panalangin nang Diosna way tatamanan. Aw matapos da moyaan imoon, singadi kanak aw agadagadda naku.” 22 Pagdungug naang otaw saan,maparin parabay yang kaimo naan, kayanyomanaw yaan disaan na laban yamaun-dug kay di naan yaan amaimo yang pya-galaong ni Jesus kay yamapannogon yaansang madaig na pyanmowan naan.

23 Kayan yapakabilik si Jesus awpaglaong sang kanaan manga inindo, “La-ban marisud sa agaw yang mayaman ma-pasakop sang Dios.” 24 Yamamaragmaragyang manga inindo pagdungug nilansaan na sorit ni Jesus. Toyo yomanmaglaong si Jesus kanilan, “Kay mangainindo ko, tinuud agaw na laban marisudyang mapasakop sang Dios. 25 Wakawyang mayaman na dakora sang ginawanaan yang kanaan kadato, di makasludsang kasakopan nang Dios kaba di pamakasorog yang ayup na kamelyo sangtuub nang dagum.” 26 Pagdungug saannang manga inindo naan, laban silan

Markos 10:27 78 Markos 10:43yamaburung. Kayan yaglaong silan, “Awmaynaan, sini pa yang pagasakopon nangDios?” 27 Yatanaw si Jesus kanilan, kayanyaglaong, “Way otaw na makaimo saan,yang Dios gaid yang makaimo, kay yangDios yang makaimo sang kariko, maskinana.”

28 Kayan yaglaong si Pedro kang Je-sus, “Tanawa, yayawan da nami yangkariko kayan yomagadagad kami kanmo.”29 Yimibak si Jesus kanilan, laong, “Pa-galaong ko kamayo adoon na yang maskisini na yapanaw sang kanaan baray awkanaan manga lomon aw taganak awmanga anak aw pawa naan arag pya-panawan naan na antak yaan magadagadkanak aw pagbatok sang madyaw na batoknang Dios yaan na otaw yang makadawatsang laban madyaw na barus nang Dios naballin sang pyanawan naan. 30 Abarusanyaan nang Dios disining donya nang labandakora na barus sang kada isa na pyanawannaan na manga baray disining donya awmanga lomon naan aw taganak aw mangaanak aw manga pawa naan. Ayaw mag-pakaringawna arag arasayunyaandisiningdonya nang yosopak kanak kay yangagadyaan kanak, toyo yaan na otaw yang pa-gasakopon nang Dios nang way kataposan.31 Aon manga labaw na otaw adoon natimpo na dili ataodon sang maori na allaw.Maynaan oman aon manga otaw na bukunang labaw adoon na ataodon sang maorina allaw.”

Katlo na Paglaong ni Jesus bain sangKanaan Kamatayun

(Mateo 20:17-19; Lukas 18:31-34)32 Yangindaran sang Jesus na masaka ag

Jerusalem, yagaona manaw si Jesus. Ya-maawan yang kanaan manga inindo nayakadto yaan Jerusalem kay aon kono ya-galaom kang Jesus ag Jerusalem. Yamal-luk yang kadaygan na yakagiyod ni Je-sus. Kayan tyawag oman ni Jesus agkanaanyang samporo aw dowa na inindo naanaw batoki silan sang amapagguna kanaan.33 Yagalaong si Jesus, “Adoon yasaka kitaag Jerusalem. Aw domatung kita adto akona gyugual nang Anak nang otaw adaraunadto sangmangapangoronamagampowayaw manga magindoway sang balaod. Silanyang yapagkontara kanak, osombong ako

nilan mallaw sang magookom na bukunang Judio, antak ako nilan patayun. 34Awdaraun da ako adto sang buku nang Ju-dio, pagapasagdaan ako na oodyatun nilanaw tobadi ako nilan. Obonaran ako nilankayan pyatay ako, toyo magaboi ako omannang katlong allaw.”

Yang Yaayo ni Santiago aw ni Juan kangJesus

(Mateo 20:20-28)35 Kayan dyomorod agkang Jesus si

Santiago aw si Juan namanga anak ni Sebe-deo. Yagalaong silan, “Kay Ginoo, gostonami imoon mo yang ayoon nami kanmo.”36 Yagalaong si Jesus, “Nanang gosto mayona imoon ko kamayo?” 37 Yimibak silan,laong, “Aw magari da kaw disining donya,atagi kami dowa nang katungud pagingkoddisang said mo, yang isa apit karinto moaw yang isa apit kawara mo.” 38 Kayanyaglaong si Jesus kanilan, “Wa kamoakatigam sining yaayo mayo. Dumdummayo makatigkul kamo sang karisud naitigkuran ko. Dumdum mayo makatigkulkamo sang kasakit nang kamatayun naakaagyan ko.” 39 Yimibak yang dowa nainindo kang Jesus, laong, “Uu, makatigkulkami saan.” Kayan yaglaong si Jesuskanilan, “Matungtung sa agawna itigkuranmayo yang karisud maynang itigkuran ko.Arag itigkuran mayo yang kasakit nangkamatayun maynang itigkuran ko. 40 Toyodili akomakaatag kamayo sang yaayomayokanak kay buku ko yang aon katungud namagapili sang papagingkodon disang apitko karinto aw disang apit ko kawara, kayyang makapagingkod disang apit ko yangpinili da pataan nang Dios.”

41 Pagdungug saan nang samporo naarag inindo ni Jesus, mangkadaman silansang dowa na maglomon na si Santiago awsi Juan. 42 Wakaw tyatawag ni Jesus yangmanga inindo naan antak silan domorodagkanaan, kayan yaglaong si Jesus kanilan,“Yatigam kamo sang batasan nang mangaotaw disining donya. Yang yamaimo pan-goro digkanilan yang magsosogo kanilan.Yang manga labaw na pangoro disiningdonya, yang aon gaom na yangallang sangkanilan manga sakop. 43 Toyo kamo,”laong ni Jesus sang kanaan manga inindo,“ayaw kamo magsiling sang maynaan na

Markos 10:44 79 Markos 11:10batasan. Aw aon digkamayo gosto naamaimo magsosogo kamayo, kinaanglanyaan yang amaimo sogoon mayo. 44 Awaon digkamayo gosto na amaimo labaw napangoro mayo, kinaanglan mapangallangyaan sang kariko. 45 Kay ako,” laong niJesus, “maski ako yang gyugual nang Anaknang otaw, wa ak akani disining donyana antak ako tabangan nang manga otaw.Sana matabang ako kanilan. Magapaka-matay ako kanilan kay ako yang pagatobossang manga otaw.”

Pyapagkadyaw ni Jesus si Bartimeo na Bota(Mateo 20:29-34; Lukas 18:35-43)

46 Dyomatung da silan sang syodad naJeriko. Toyo wa akadogay yapanaw disaansi Jesus aw yang kanaan manga inindo nainagad nang laban madaig na manga otaw.Pagpanawnilan disaan na syodad, aon botana yagaingkod disang kilid nang daran,yang batasan naan, yapakasukut magpan-gayo sang sapi. Yang aran naan si Bartimeona anak ni Timeo. 47 Pagdungug naanna si Jesus na taga Nasaret yang yarabaydisaan, maparabay yaan magtawag, laong,“Kay Jesus na sompaw ni Dabid, kallaatiako.” 48 Toyo madaig disaan yang gasagdakanaan, laong nilan kanaan, “Katingun,ayawmagtawag.” Toyowa yaanmaningug,sana laban da gyagaan yang pagtawagnaan, laong, “Kay Jesus na sompaw niDabid, kallaati ako.” 49 Kayan yagtangkusi Jesus na yapanaw aw paglaong sangyanagkoro disaan, laong, “Tawaga ra sayaan antak komadi kanak.” Kayan tyawagnilan yang bota, laong nilan, “Pakadigunayang ginawa mo, pagindug da, kay ty-atawag kaw naan.” 50 Yaparabay yaanmagpowas sang kanaan kakaob aw pagin-dug kayan dyomorod adto kang Jesus.51Yagaosip si Jesus kanaan, laong, “Nananggosto mo na imoon ko kanmo?” Yim-ibak kanaan yang bota, laong, “Kay Ginoo,mikita da ak garo.” 52 Yagalaong si Jesuskanaan, “Unug da, yang kanmo pagkanarigkanak yakapagkadyaw kanmo.” Yaparabayda yaan kimita, kayan gimiyod yaan niJesus.

11Yang Yamabantog na Pagkadto ni Jesus

Jerusalem(Mateo 21:1-11; Lukas 19:28-40; Juan 12:12-

19)1 Yagpadadatung da si Jesus aw yang

manga inagad naan ag Jerusalem, ya-datung silan asang kabarogsadan nang bu-tay na pyagangaranan nang Kaolibowanna asang lanto nang dowa na barrio naBetpage aw Betania. Disaan syosogo niJesus yang dowa na inindo naan, 2 laong,“Unug da, kadto kamo sang kaonaan tana barrio. Aw domatung da kamo dis-aan maparabay kamo kimita sang asnona yuukut. Wa pa akasakayi yaan naasno. Parabaya obada aw tonggayi mayoani kanak. 3 Aw aon disaan magosip ka-mayo na magalaong, ‘Onoon mayo yaan?’Paglaonga mayo, ‘Pyapakamang nang Gi-noo ta. Adagawdagawun naan buslankayan pyarabay naan ani oman patong-gayan.’ ” 4 Kayan kyomadto yang dowa nainindo na syosogo ni Jesus. Pagdatungnilan kitaun nilan yang asno na tyatagkusdisang apit nang pilwangan nang barayna asang kilid nang daran. Pyaparabaynilan obadun disang tyatagkusan naan.5Pagobad nilan, magosip yangmanga otawdisaan, laong, “Nanga yoobad mayo yangukut naan na asno?” 6 Kayan yimibakyang dowa na inindo maynang pyagaindokanilan ni Jesus. Pagdungug saan nangmanga otaw disaan, madyaw nilan yangpagtonggay sang asno. 7 Tyotonggayannilan agkang Jesus yang asno, kayan yap-inan nilan yang likod nang asno nangkanilan dagom, kay asakayan ni Jesus.8Pagsakay naan, mangindaran silan karikoadto Jerusalem. Kayan yampasan nilannang kanilan dagom yang daran na agiinni Jesus na gasakay sang asno, kay tyataodyaan nilan. Yang kadaygan yanagkanatmagampas sang daran nang daonan namanga sanga nang kaoykaoy na pyangotodnilan asang dorog nang daran. 9 Yangyanagona ni Jesus aw yang yanagkaorinaan, yangiyak, laong, “Kadyaw da agawnang Dios. Bunang da agaw nang yakani nasyosogo nang Dios. 10 Panalanginan nangDios yang sakop nang kamonaan ta na siDabid, kay yang magaari saan yang pinilinang Dios. Kadyaw da agaw nang Diosaglangit.”

Markos 11:11 80 Markos 11:2811 Yabay mangiyak yang manga otaw

asta dyomatung si Jesus ag Jerusalem.Kayan yaparabay yaan komadto sangdakora na pagtitiponan nang mangaJudio na pyagangaranan nang templo.Pagdatung naan sang templo, magtanawyaan sang kariko nang yiimo nang mangaotaw disaan. Pagkatapos saan, mori yaanaw yang samporo aw dowa na inindo naanadto sang barrio na Betania kay gabi la.

Wa da ni Jesus Apabongaa yang Kaoy naIgera

(Mateo 21:18-19)12 Pagkaallaw oman, manaw silan sikun

ag Betania, mabarik ag Jerusalem. Kabayangindaran silan, yamagutum si Jesus.13Maawat pa kinita da naan yang kaoy naigera na daonanmaski buku nang timpo nadadaon naan na kaoy. Wakaw yaparabayyaan komadto saan na kaoy kay yang kaoyna igera aw yadaon, aon day bonga. Toyopagdatung naan sang pono nang kaoy naigera, ampan way bonga, daon gaid yangkikita naan. 14Yagalaong si Jesus sang kaoyna igera, laong, “Di dakman kawmagbongana kaoy, di da kaw akakaanan oman sangbonga.” Dyudungug nang manga inindonaan yang pyagalaong naan saan na kaoy.

Yakadto si Jesus sang Templo(Mateo 21:12-17; Lukas 19:45-48; Juan 2:13-

22)15 Kayan yoman silan manaw aw kadto

Jerusalem. Pagdatung nilan dato, komadtosi Jesus sang templo. Paglasak naan dis-aan, bigawun naan aglogwa yang mangamamarigyaay aw yang manga mammili.Pyanowad naan yang manga lamesa nangmagballinay sang sapi aw yang manga in-gkodanan nang yamarigya nang mangalimokon. 16 Syasagda naan yang yanagdarasang manga butang nilan digsurud nangtemplo. 17 Kayan pyagindo ni Jesus yangmanga otawasang templo, laong, “Yatigamkamo sang syosolat na sorit nang Diosna yagalaong, ‘Yang kanak pagtitiponanpyagangaranannang baray na ampowanansang Dios nang kariko nang otaw asangkarowagan nang banwa.’ Toyo pyaparinmayo yaning ampowanan, yiimo mayobaray na limbonganan mayo sang aragkamo otaw.” 18 Yang manga pangoro

na magampoway aw yang manga magin-doway sang balaod, arag yudungug saan napagindo ni Jesus. Pagdungug nilan, ma-parabay silan magdumdum daw monnonoyang pagpatay nilan kang Jesus, kay yamal-luk silan kanaan, kay laban madyaw nangkariko nang otaw yang pagindo ni Jesus.19 Pagkagabila, yomanaw da ag Jerusalemsi Jesus aw yang kanaan manga inindo.

Yang Pagindo bain sang Pagtoo na Pyoponosang Kaoy na Igera

(Mateo 21:20-22)20 Pagkamasurum, unaun da silan

manaw, kimita silan oman sang kaoyna igera, yagango ra asta yang pono.21 Kyakanamputan ni Pedro yang pya-galaong ni Jesus saan na kaoy, kayanyaglaong yaan kang Jesus, “Kay Ginoo,tanawa yaning kaoy na igera na wa damo apabongaa, yagango ra.” 22 Kayanyaglaong si Jesus, “Kanarig kamo sangDios. 23 Pagalaong ko kamayo adoon nayang maski sini na magalaong saan nabutay, ‘Kaungat na butay aw kabarin adtosang dagat,’ amaimo yang pyagalaongnaan aw dili magdowadowa yang ginawanaan, yotoo yaan na yang pyagalaong naanyang amatoman. 24 Wakaw pagalaong kokamayo na yang maski nana na yaayomayo sang Dios, kanarig da kamo nayaan yang aatag kamayo nang Dios, kayanaw maynaan yang pagtoo mayo, atagankamo nang Dios nang yaayo mayo kanaan.25 Aw magampo kamo sang Dios, onaapasaylowa yangmaski sini na dyadamananmo na gaimo sang maat kanmo, antakkaw arag pasayloon nang Dios na Amata na aglangit sang kanmo maat na imo.26 Toyo aw wa pa mo apasaylowa yanggaimo sang maat kanmo, maynaan omandili kaw apasayloon nang Ama ta na Diosna aglangit.”

Bain sang Katungud ni Jesus(Mateo 21:23-27; Lukas 20:1-8)

27 Pagkatapos ni Jesus sang kanaanpagindo, dyomatung da silan oman agJerusalem. Kaba yapanaw si Jesus digsurudnang templo, aon yodorod kanaan namanga pangoro na magampoway awmanga magindoway sang balaod awmanga matikadung na pangoro nangJudio. 28 Yagaosip silan kang Jesus, laong,

Markos 11:29 81 Markos 12:12“Nanang katungud mo na yamigaw kawkagabi sang manga otaw disang templo?Sini yang gaatag kanmo sang katungudna gaimo kaw saan?” 29 Yimibak si Jesuskanilan, laong, “Arag aon pagaosip kokamayo. Aw mibak kamo kanak, imibakako arag kamayo daw nanang katungudko na yakaimo ako sang kariko nangmanga imo ko. 30 Yani yang pagaosipko kamayo, Nanang katungud ni Juan nayagabawtismo sang manga otaw? Siniyang gabuut kanaan, otaw daw Dios?”31 Kayan yanagkabaraw silan, laong, “Awmaglaong kita, ‘Yang Dios yang gabuutkang Juan,’ magaosip si Jesus kanatu dawnanga wa kita atangkap sang pagindo niJuan. 32 Toyo aw maglaong kita, ‘Otawgaid yang gabuut kang Juan,’ amadamankanatu yangmanga otaw.” Wakawwa silaniibak kang Jesus kay yamalluk silan sangmanga otaw, kay yotoo yang manga otawna si Juan propeta nang Dios. 33 Wakawyagalaong silan kang Jesus, “Inday, wakami akatigam daw sini yang gabuut kangJuan.” Kayan yaglaong si Jesus kanilan,“Aw maynaan, arag dili ko pagalaongkamayo daw wain sikun yang kanakkatungud.”

12Yang Sambingay bain sangmanga Otaw na

Pyapagtonggo sang Kaparasan(Mateo 21:33-46; Lukas 20:9-19)

1 Kayan yagindo si Jesus sang karikonang manga otaw disaan, yagasambin-gay yaan, laong, “Aon tagtomon sangpawa na tyatanuman nang paras. Lilibotnaan aradun yang kaparasan, kayan in-imo naan yang pugaanan sang paras dis-aan. Yimowan naan nang tonggowan yangkanaan kaparasan, kayan binilin naan sangmanga otaw, pyapatonggowan kanilan, awpanaw yaan adto sang kadaygan na banwa.2 Yomabot da yang paras, kayan syogonang tagtomon sang kaparasan yang isa nasogwanun naan pagkamang sang kanaankabain. 3 Kayan tyaam dakupun nangmanga otaw disaan yang sogwanun naan,kayan byonaran. Pagkatapos saan, paoriinyaan nilan nang way dara. 4 Yoman mag-sogo yang tagtomon sang isa na sogwanun.Byobonaran arag yaan nang manga otaw

disaan, pyapariyan nilan yang kanaan oroaw odyata yaan nilan. 5 Kayan yomannaan sogoon yang isa oman na sogwanun,pyanagpatay yaan nilan. Pagkatapos saan,aon paymanga sogwanun na syosogo nangtagtomon adto sang kanaan kaparasan,toyo yaan da, aon byobonaran nilan, aonpyapatay nilan. 6Aon pay isa na otaw nangtagtomon sang kaparasan, yang bogtongna anak naan na usug na karugunan naan.Kayan yang anak naan yang kyampusannaan sogoon adto sang manga otaw nabibilinannaannang kanaan kaparasan, kaylaong nang dumdum naan, ‘Ataodon nilanyang kanak anak.’ 7 Toyo pagkita kanaannang manga otaw disaan, managkabarawsilan, laong, ‘Tanawa, yaan kay yang anaknang tagtomon, yaan yang mosonod mag-panmo sang pyanmowan naan. Bay dakamo, apatayun ta yaan, kanatu da yangkaparasan.’ 8 Kayan pyarabay nilan yaanpotiin aw pataya nilan. Dyadara nilanyang patay na lawas aglogwa nang ka-parasan.” 9 Kayan yagosip si Jesus, laong,“Nanang dumdum mayo na inangun nangtagtomon? Yatigam kamo na laban saakadtowan naan aw pataya yang mangaotaw na bibilinan naan nang kanaan ka-parasan. Kayan binilin naan oman sangkadaygan.”

10 Pagkatapos saan na pagindo, ma-parabay maglaong oman si Jesus sangmanga otaw disaan, “Yakabasa ra kamosang sorit nang Dios na syosolat napyananglit ako sang bato, laong, ‘Yangbato na wa agamita nang manga pandaysang baray kay pyagalaong nilan na waykabos, yaan na bato yang pinili nang Diosna yakadigun sang baray. 11 Yaan yangpagbuut nang Labi na Dios. Gimadyawanyang kanaan manga imo.’ ”

12 Yang manga pangoro disaan mag-adakup garo kang Jesus kay yakadaragsilan na silan yang kyukugdan naan nasambingay ni Jesus, toyo wa silanmakaimopagdakup kanaan kay yamalluk silan nangmanga otaw na yanagkoro disaan nayaningug kang Jesus. Wakaw pyapanawansi Jesus nang manga pangoro nang Judiodisaan.

Bain sang Pagbayad sang Miyoras(Mateo 22:15-22; Lukas 20:20-26)

Markos 12:13 82 Markos 12:27

13 Aon manga Pariseo aw manga ina-gad nang ari na si Herodes na syosogonang manga labaw na Judio. Pyapakadtokang Jesus antak magosip kanaan, kay awmagsayup yaan sang kanaan tobag osom-bong nilan. 14 Kayan kyomadto silan kangJesus aw paglaong kanaan, “Kay Magin-doway, yatigam kami na ikaw matarong.Maski di akaontoran yang otaw nangkanmo pagindo yabay kaw magsorit nangmatungtung. Maski diin kaw, aw asangatobangan nang manga pangoro aw asangatobangan kaw nang kadaygan na mangaotaw, magonawa yang pagindo mo, waakaparin. Yang paagi nang Dios na pya-gaindo mo, podo matungtung. Wakaw, kayMagindoway, osipin ta kaw daw madyawyang abay magbayad sang miyoras na pya-pabayadan kanatu nang pangoro ta agRoma? 15 Paglaongan kanami daw makala-pas kita sang kanang Dios balaod aw mag-bayad kita saan.” Toyo kay kyakatigamanni Jesus yang kanilan dumdum na gyag-away yaan osipin, wakaw yagalaong yaankanilan, “Nanga titigi mayo ako? Aya-gan kanak yang sapi na pyagabayad mayosang miyoras.” 16 Yaayag nilan kanaanyang sapi, kayan yaglaong si Jesus kanilan,“Yaning yakabutang sang sapi, kanini yaankaimo? Kanini aran?” Yimibak silan,laong, “Yaan kanang labaw na pangoro agRoma.” 17Kayan yaglaong si Jesus kanilan,“Aw kanaan yaan, bayadi yaan nang miy-oras, kay yaan yang kanaan pagbuut. Toyoarag tomana mayo yang kariko nang pag-buut nang Dios.” Pagdungug nilan saan,maburungburung silan laban kang Jesus.

Bain sang Pagboi Oman nang Yamangka-matay

(Mateo 22:23-33; Lukas 20:27-40)18 Kayan dyomorod agkang Jesus yang

manga otaw na pyagangaranan nangSaduseo. Yang manga Saduseo yangyagalaong na dili magaboi oman yangyamatay da, wakaw titigi nilan si Jesus.19 Yagalaong silan, “Kay Magindoway,aon syosolat ni Moises kanatu na ya-galaong, ‘Aw aon otaw na yamatay dayang tudtuud lomon naan na usug naway anak, pamoroon naan na otaw yangbaro nang lomon naan na yamatay da,kay antak manganak. Aw mawtaw da

yang isu, pagangaranan nang aran nangotaw na yatay da, antak paglaongon naaon kanaan anak.’ Yaan yang balaod niMoises kanatu na manga Judio.” 20 Kayanyabay maglaong yang Saduseo kang Jesus,laong, “Aon dini kanatu pitong ka otawna maglomon. Yangasawa yang panganay,wa pay anak nang panganay, yamatayda. 21 Kayan pyangasawa nang somapityang baro nang magorang naan. Wa pamanganak yang somapit, arag da yamatay.Min da ninyan, pyangasawa oman nangkatlo yang baro nang dowa na lomonnaan. Arag wa pa makapanganak, yomanda matay yang katlo na yangasawa sangbaro. 22 Kariko nang pito na maglomonarag yangasawa saan na bobay. Matagyabos matay silan pito, way anak nilansaan na bobay. Pagkamatay nang kapitona lomon, arag da yamatay yang bobay.23 Kay Magindoway, aw domatung da yangallaw na pyagalaong na magaboi omankono yang yamangkamatay, yaning pito namaglomon, siningmakapangasawa saan nabobay? Kay kariko nilan arag yangasawasaan.”

24 Yimibak si Jesus kanilan, laong, “La-ban sa agaw kamo yamasayup, kay wakamo makadarag sang pyagalaong nangDios na syosolat kanatu. Arag wa kamoakatigam sang gaom nang Dios na labandakora. 25Kay awmagboi da oman yang ya-mangkamatay, yang usug di da mangasawaaw yang bobay di da magabana. Managuyada silan maynang paguya nang mangatagalangit na sogwanun nang Dios na wamangognan.” 26 Kayan yabay maglaong siJesus, “Pagaindoon ta kamo antak kamomakadarag na magaboi oman yang ya-mangkamatay. Dumduma mayo yang pya-galaong nang Dios kang Moises pagkitani Moises sang sampinit na yamallaga nawa akasonog. Yakabasa ra kamo saan,kay syosolat ni Moises. Pagkasaid ni Moi-ses sang sampinit na yamallaga, maglaongyang Dios kanaan, ‘Ako yang Dios nang ka-mayo kamonaan na si Abraham aw si Isaakaw si Jakob.’ 27Yang kaologan naan,” laongni Jesus, “yang Dios buku nang Dios nangmanga patay, awgaid Dios nang manga boi.Agaw maynaan, boi yang kamayo kamon-aan. Wakaw dagdagu yang sayupmayo kay

Markos 12:28 83 Markos 12:43yagalaong kamo na way otaw na magaboioman sikun matay.”

Yang Labaw na Balaod nang Dios(Mateo 22:34-40; Lukas 10:25-28)

28 Aon disaan magindoway sang balaodna yudungug kanilan na galantogi. Pag-dungug naan sang ibak ni Jesus, matigamyaan na madyaw yang ibak naan sangmanga Saduseo, wakaw arag yaan yagaosipkang Jesus, laong, “Nana yang labaw nabalaod nang Dios?” 29 Yimibak si Jesuskanaan, laong, “Kamo na sompaw ni Is-rael, paningug kamo. Sayda yang Labi,yaan yang Ginoo ta na Dios. 30 Yaan yangpagdakoraa sang ginawa mo yang kanmoGinoo na Dios aw pamakoti abay pangagdiyang kanaan pagbuut. Yaan yang labawsang kariko nang balaod. 31 Yang yas-apit sang labaw na balaod yang pagkaru-gun sang manga otaw, laong, ‘Karuguniyang arag kamo otaw maynang tyoonanlawas mo.’ Way balaod na labaw sin-ing dowa.” 32 Kayan yang magindowaysang balaod yagalaong kang Jesus, “Minkay agaw naan, kay Magindoway, matung-tung agaw yang sorit mo na sayda yangDios, way kadaygan, yaan gaid. 33 Wakawkinaanglan pangagadan nang otaw yangbalaod na yaglaong. ‘Pagdakoraa sangginawa mo yang kanmo Ginoo na Diosaw pamakoti abay pangagdi yang kanaanpagbuut.’ Magonawa saan, kinaanglan naakarugunan naan yang arag silan otawmaynang tyoonan lawas naan. Kay awpan-gagadan nang otaw yaning dowa na balaodmadyaw pa yaan sang pagatag sang Dios namanga ayupna syosonog.” 34PagdungugniJesus sangmadyawna ibak naan,maglaongsi Jesus kanaan, “Agput da kaw masakopnang Dios kay tyatangkap mo yaan napagindo.” Pagkatapos saan wa day yu-tugum magosip kang Jesus.

Bain sang Magaari na Pinili nang Dios(Mateo 22:41-46; Lukas 20:41-44)

35 Kaba yagaindo si Jesus agsurud nangtemplo, yagalaong yaan, “Nanga yagalaongyang manga magindoway sang balaod nayang pinili nang Dios na magaari disin-ing donya yang sompaw gaid ni Dabidna ari kadini? Sayup yang pyagalaongnilan 36 kay kaba pyagabayaan si Dabid

nang Balaan na Espirito, yagalaong yaan,‘Yang Dios yang yagalaong sang kanakGinoo na pinili naan, laong, Pagingkodasang apit karinto ko asta pagdatung nangallaw na apaguyukan ko sang parapara moyang kariko nang yapagkontara kanmo.’ ”37 Kayan yabay maglaong si Jesus kanilan,“Si Dabid yang yagalaong na yang kanaanGinoo yang pipili nang Dios na magaari,wakaw buku gaid nang sompaw ni Dabidyang pinili nang Dios na magaari disin-ing donya.” Madaig yang manga otaw nayanagkoro disaan na yanaguma pagdun-gug nilan sang pagindo ni Jesus.

Pyapagkido Silan ni Jesus antak diMakapangagad sang manga Magindoway sangBalaod ni Moises

(Mateo 23:1-36; Lukas 20:45-47)38 Kayan yaglaong si Jesus, “Magkido

kamo daw kamo makapangagad sangbatasan nang manga magindoway sangbalaod ni Moises. Madyaw nilan yangpagsoot sang mangkadyaw na dagomaw pagpanawpanaw disang pagkadaiganantak maglaong yang mikita na silandungganun na otaw. 39 Aw yadatung silansang pagtitiponan nangmanga otaw, gostonilan na silan yang papagingkodon asangatobangan nang manga otaw. Aw yatam-bong silan sang pista, gosto nilan na silanyang papagingkodon asang ingkodananna dyadayaw sang manga dungganun,antak silan yang laban tayodon. 40 Yabaysilan managagawagaw sang pyanmowannang manga bobay na baro, awgaid asangatobangan nangmanga otaw yadogay silanmagampo antak paglaongon nang mangaotaw na silan matarong. Wakaw silan yanglaban isilotan nang Dios aw domatung dayang allaw na pagasilot kanilan.”

Yang Pagatag nang Baro na Bobay(Lukas 21:1-4)

41 Yagaingkod si Jesus asang apit nanglasakanan nang sapi agsurud nang templo,tyatanaw naan yang manga otaw na ya-mutang sang kanilan sapi asang lasakanannang sapi na pagatag sang Dios. Madaigyangmayamanna tyatanawnaanna yamu-tang disaan sang madaig na sapi. 42 Kayandyomorod yang pobre na bobay na baro.Byubutang naan yang dowang ka pesos.43 Kayan tyawag ni Jesus yang kanaan

Markos 12:44 84 Markos 13:12manga inindo agkanaan kay pagaindoonnaan silan. Yagalaong si Jesus kanilan,“Tinuud, yang pagatag naang pobre nabaro madyaw pa sang pagatag nangmangamayaman, 44 kay kyakamang nang maya-man disang kanilan sapi na madaig, wasilan akaukud. Toyo yaan na baro, maskilaban pobre yaan, dyuduput naan butangyang kariko nang kyasapiyan naan maskiyaan na sapi pagabili garo naan sangyakaukud kanaan.”

13Pyagalaong ni Jesus kanilan na Ogobarun

yang Templo(Mateo 24:1-2; Lukas 21:5-6)

1Pagkatapos saan, lomogwa si Jesus sangtemplo. Kaba aglogwa, aon isa sang mangainindo naan na yagalaong kanaan, “KayGinoo, tanawa yang mangkabakla na batona yiimo arabat nining templo. Kadyawda agaw naan.” 2 Kayan yaglaong si Jesuskanaan, “Madatung yang allaw na ogob-arun yaning dakora na templo na tyatanawmoadoon, kayanway isa na bato nang tem-plo yang amaibilin na makatongtong sangisa na bato, amabos yaan kariko makat-apoyak.”

Arabutun Kamo aw Daraa Kamo Adto sangmanga Pangoro na Otaw nang Goberno

(Mateo 24:3-14; Lukas 21:7-19)3Pagkatapos saan, komadto si Jesus sang

butay na pyagangaranan nang Kaolibowanna atbang nang templo na agdipag nangkaratagan. Kaba yagaingkod yaan disaan,yagaosip kanaan si Pedro aw si Santiago awsi Juan aw si Andres na silanay da, laongnilan, 4 “Paglaongan kanami daw kanokatoman yang pyagalaong mo kanami ka-gayna na ogobarun yang templo. Nanangakatoosan nami na antak kami matigamna agput da matoman yang kariko nangamapagguna?”

5 Kayan yagpono si Jesus magindo kani-lan bain sang wa pa akatoman. Yagalaongsi Jesus, “Managkido kamo daw kamo pa-tooon sang kagaro. 6Kay madaig yang ma-datung ani na magaway magsorit. Maga-mit silan sang kanak aran,magalaong silan,‘Ako si Jesu Kristo na pipili nang Dios namagaari.’ Madaig yang amagad kanilan na

yotoo sang kanilan kagaro. 7Awdumungugkamo sang batok na aonmanga gira, maskimasaid konoyangpagtanaman, ayawkamomagkalluk. Kinaanglan yaan yang amaonamapagguna, toyo di pa madatung yangkataposan. 8Kaba wa pa adatung yang kat-aposan, amatoman na mapagtanam yangsang ka banwa sang kadaygan na banwa,aw yang ari mapagtanam sang arag silanari. Arag aon manga linog na madatungdisang maski wain na banwa. Arag ma-datung yang masakit na gutum disangmanga banwa. Kariko nini madatung, toyobaya pagpono yaan nang laban masakit nakarisud na madatung asang donya.”

9 Yabay magindo si Jesus sang kanaanmanga inindo, laong, “Toyo kamo, pataanamayo pakadiguna yang ginawa mayo, kayadakupun kamo nang arag kamo Judiokayan dyara kamo nilan asang atoban-gan nang manga pangoro nilan antakigusun kamo, maski way maat na imomayo. Arabutun kamo maski digsurudnang manga pagtitiponan nilan. Adaraunkamo asang atobangan nang manga pan-goro nang goberno kay yotoo kamo kanak.10 Amapagguna yaan kamayo, kay ki-naanglan na abatokon yangmadyawna ba-tok sikun sang Dios adto sang manga otawasang karowagan nang donya, kayan dy-omatung yang kataposan. 11 Aw dakupunkamo, aw daraa kamo nilan adto sang ato-bangan nang manga pangoro nang gob-erno antak kamo sombong nilan ayawkamo magkaundug, ayaw kamo magdum-dum daw nanang pagalaong mayo aw dy-omatung da kamo asang atobangan nangmanga pangoro nang goberno. Toyo awosipin da kamo nang manga pangoro,parabaya mayo tobaga yaan nang apa-pagsorit kamayo nang Balaan na Espirito,kay yang pagalaong mayo asang atoban-gan nilan buku nang sikun sang kamayoginawa, awgaid sikun sang Balaan na Es-pirito. 12 Madatung yang timpo,” laongni Jesus, “na apapatay nang otaw sangkadaygan yang kanaan lomon na yasarigkanak. Magonawa oman saan, apapataynang manga ama yang kanilan mangaanak sang kadaygan. Mapagkontara yangmanga anak sang kanilan taganak, kayanpyatay yang taganak kay yaan yang sogo

Markos 13:13 85 Markos 13:31nang anak naan. 13 Kamo na yanga-gad kanak akaraatan nang kariko nangotaw. Mapagkontara silan kamayo kaykikilara kamo nilan na yotoo kamo kanak.Toyo maski laban karaatan kamo, aw dilimayo ayawan yang pagtoo kanak asta sangpagkamatay mayo, akaaronan kamo nangkinaboi na way kataposan.”

Yang Maropig na Makasapad sang kamayoBanwa

(Mateo 24:15-28; Lukas 21:20-24)14 Kayan yabay magindo si Jesus,

laong, “Makani yang laban maropig namapagkontara sang sakop nang Dios.(Kamo na magabasa sini, dumdumaantak mayo kadaragan.) Aw kitaun damayo na dyomatung da yang maropig namagasapad sang kamayo banwa, kamona manga maguya asang sakop na Judea,panaglonos kamo adto sang kabutayan.15Yang yapanaog sang kanaan baray, di damapanik sang baray naan na makamangpa sang maski nana na kanaan dyayaw.16Yang asang pawa, di da omori agbaray namakamang sang kanaan dagom. Parabaykamo panaglonos adto sang kabutayan.17Awmatoman da yaan na karisud, kallaatda agaw nang manga mabdus aw yangmanga kamokan na arag garo managlonos.18 Panagampo kamo sang Dios antak wayamiyan nang allaw na pagalonos mayo.19 Kay aw domatung da yaan na mangaallaw, laban magadogang yang karisud.Dungan nang Dios yiimo yang donya wapay karisud na maynaan. Arag wa daymadatung oman na maynaan na karisud.20 Toyo di abay apakadogayun nang Diosyaan na karisud, kay aw pakadogayun yaannaan, wa day amaboi sang otaw. Toyo kayyamallaat yang Dios sang kanaan sakop napinili naan, di naan apakadogayun yaan nakarisud.”

21 Kayan yabay maglaong si Jesus, “Awaon maglaong kamayo, ‘Tanawa, ani layang ari na si Kristo,’ aw aon oman kaday-gan na magalaong, ‘Yadto kay yang ari nasi Kristo,’ ayaw kamo magtoo kanilan namagalaong nang maynaan. 22 Madatungyangmangamagaro namagalaong na silanyang ari na si Kristo. Arag madatungyangmangamagaro namagalaong na silanyangmanga propeta na syosogo nang Dios.

Apakita nilan yang dakora na gaompinaagisang kaburungburungan namanga imo ni-lan antak magpatoo sang kanilan kagarosang manga otaw na pinili nang Dios. Toyodi amaimo na yang pinili nang Dios man-gagad sang kanilan kagaro. 23Kyarag da takamo sini pataan nang wa pa akapagguna,wakaw managkido kamo antak di kamotomoo sang kanilan kagaro.”

Yang Pagdatung ni Jesus na Gyugual nangAnak nang Otaw

(Mateo 24:29-31; Lukas 21:25-28)24 “Kayan aw matapos da yang masakit

na karisud ninyan na manga allaw, ma-parabay da magngitngit yang banwa kaydi da yang suga mapakita, di da amallagyang boran. 25 Arag aon manga bitoonna amangkaorog sikun diglangit, kay agay-ongon nang Dios. Magakagayonggayongyang kariko nang kikita mayo diglangit.26 Pagkatapos saan,” laong ni Jesus, “akona gyugual nang Anak nang otaw ikitaunnilan na gapadadatung sikun diglangit namadari nang panganod asang pagawanan.Ikitaun ako nang kariko nang otaw kayamallag ako kayan kyatigaman nilan yangkanak dakora na gaom. 27Osogoon ko yangmanga tagalangit na sogwanun ko adtosang karowagan nang donya, aw maskiadto sang karowagan nang langit antaktiponon nilan yang manga otaw na piniliko.”

Yang Sambingay bain sang Kaagi nangKaoy na Igera

(Mateo 24:32-35; Lukas 21:29-33)28 Kayan yagsambingay si Jesus, laong,

“Pagaindo ko kamayo yang sambingaysang kaagi nang kaoy na igera. Yatigam dakita na aw syomokol da yang kaoy na igera,omoraw da yang banwa. 29 Magonawasaan, matigam da kamo na agput daako marik ani sang donya aw kimita dakamo na amatoman da yaning karisudna pyagalaong ko kamayo. 30 Tinuud nayang manga otaw na asaotan naan natimpo di pa amabos matay, amatoman dayang kariko nang pyagalaong ko kamayo.31 Amawara pa yang langit aw lopa, yangkariko nang pyagalaong ko dili amaparin,amatoman kariko.”

Markos 13:32 86 Markos 14:11Way Yatigam sang Allaw na Pagabarik ni

Jesu Kristo(Mateo 24:36-44)

32 “Toyo,” laong ni Jesus, “way otaw nayatigam sang pagdatung nang pyagalaongko kamayo. Maski yang manga tagalan-git na sogwanun nang Dios, aw maski paako na Anak nang Dios, arag wa akatigam.Yang kanak Ama gaid yang yatigam saanna timpo. 33 Panagkido kamo, abay kamopagampokaywakamoakatigamsang allawna abarik ko.” 34 Kayan yagsambingay siJesus, laong, “Maynang otaw na mapanawsang baray naan aw kadto sang kadayganna banwa. Pagpanaw naan papagtong-goon naan yang manga sogwanun naan.Syosogo naan yang kada isa kanilan antakmatigam sang kanilan gawbuk. Syosogonaan yang magtonggoway sang tatakup nayaan yang abayun naan pagsaitan yangpagbarik naan. 35 Magonawa saan, abayamayo pagsaiti yang pagbarik ko na Gi-noo mayo, kay maynang manga sogwa-nun nang tagtomon sang baray, wa kamoakatigam sang adatung ko, dawgabi la, dawtinang gabi, daw pakallawun, daw pagsilatnang suga. 36 Wakaw abaya mayo pag-saiti yang pagbarik ko ani sang donya dawkamo katokawan. 37 Buku mayo gaid yangkyakarag ko, wakaw pagalaong ko sangkariko nang otaw, ‘Abaya mayo pagsaitiyang pagbarik ko.’ ”

14Lyaraom Nilan na Apatayun si Jesus(Mateo 26:1-5; Lukas 22:1-2; Juan 11:45-53)

1 Dowakmang allaw yang pista na pya-gangaranan nang Paglabay na yaan yangakaanun nilan yang paan na way pa-toron surud nang sang ka simana. Yangmanga pangoro na magampoway aw yangmanga magindoway sang balaod, yanagk-abaraw daw onnoon nilan pagdakup kangJesus antak di katigaman nang kaday-gan, kay lyaraom nilan yaan na apatayun.2Wakaw yanagkabaraw silan na silanay da,laong, “Di natu yaan adakupun asang ato-bangan nining magkadaig na yatambongsang pista kay daw silan madaman kayanyasamok aw barusi kita nilan kay madyawnilan si Jesus.”

Byobobowan yang Oro ni Jesus nang Ma-ballo na Lana ag Betania

(Mateo 26:6-13; Juan 12:1-8)3 Aadto Betania si Jesus, asang baray ni

Simon. Sanla yang sakit ni Simon nangaon,wakaw pyagangaranan yaan nang sanlaun.Kaba yakaan si Jesus asang baray ni Si-mon, yodorod agkang Jesus yang bobayna yagadara nang tagbi na botelya na ya-matmonang labanmaal namaballo na lanana pyagangaranan nang nardo. Pagkat-apos nang bobay bariin yang liyug nangbotelya, duputun naan bobo sang oro niJesus yang lasak nang botelya. 4 Toyoaon yamadaman disaan nang pagkita nilansaan. Yapagomogomo silan kada isa kani-lan, laong, “Nanga kyakayamyaan na lana?5Akabarigya sa garo yaan nang sobra nangtorong gatos kayan yang bayad saan pan-gatag sangmangapobre.” Kayan yagbagol-bol silan saan na bobay. 6 Toyo yagalaongsi Jesus, “Pabayai mayo yaan. Nanga kamoyagabagolbol kanaan, kay laban madyawyang yiimo naan kanak. 7 Disining banwamayo yabay kamo managkitakita aw yangmanga pobre wakawmaski kano makaatagkamo sang manga pobre ayn nang gostomayo. Toyo ako, di dak madogay dinikamayo. 8 Yani na bobay yagaimo sini kaygosto naan magimo sang maski nana naamagaga naan antak yaan magtaod kanak.Wakaw byobobo naan yang lana na nardosang kanak lawas antak maballo pataanyang lawas ko kaba wa pa ak ulubungan.9 Tinuud yang pagalaong ko kamayo na diyani na bobay akaringawan, kaymaski diinmakarimpudyaningmadyawnabatok bainsang kaagi ko asang kariko nang banwa,arag ogogodon yaning yiimo kanak niningbobay.”

Yatabang si Judas kanilan na Yagapadakupkang Jesus

(Mateo 26:14-16; Lukas 22:3-6)10 Pagkatapos saan, komadto si Judas

sang manga pangoro na magampoway.Yaan si Judas Iskariote yang kasamporoaw dowa na apostol ni Jesus. Saboyakadto yaan sang manga pangoro namagampoway kay yapagbaraw yaankanilan daw onnoon naan pagtabangkanilan antak nilan madakup si Jesus.11 Kyakaontoran yang manga pangoro na

Markos 14:12 87 Markos 14:27magampoway pagdungug nilan sang soritni Judas, wakaw yasaad silan kang Judasna abayadan nilan yaan sang pagtabangkanilan. Kayan pagkatapos nilan magk-abaraw, abayun ni Judas pagsaitan si Jesusdaw onnoon naan pagpadakup kang Jesus.

Yapagsaro si Jesus sang kanaan mangaInindo sang kanilan Pagiyambong sangPista naPaglabay

(Mateo 26:17-25; Lukas 22:7-14,21-23; Juan13:21-30)

12 Dyomatung da yang allaw nang pag-pono nang pista na yaan yang kyakaannang manga Judio yang paan na way pa-toron. Tigmad inangun naan na pista yangpagpatay sang manga nati nang karnerokay yaan yang pagkanamput nilan sangpagtabang kanilan nang Dios nangaonna pyagangaranan nilan nang Paglabay.Na disaan na allaw yoosip si Jesus nangkanaan manga inindo, laong, “Wain yangbaray na gosto mo pagalotowan nami sangiyambong ta nang pista na Paglabay?”13-14 Kayan syogo ni Jesus yang dowa nakanaan inindo, laong, “Kadto kamo dowasang syodad. Pagakita mayo adto yangotaw na yagadara sang lata na yamatmonang tobig. Agad kamo naan asang barayna apanikin naan, aw paglaong kamo sangtagtomon sang baray na yang Ginoo ya-gaosip daw wain yang sobay na akaanannami sang pista na Paglabay. 15 Kayanaw matapos da kamo maglaong kanaan,apatanaw kamayo nang tagtomon sangbaray yang dakora na sobay digtaas naway yakaukud, kariko iyan. Pataan kamodato,” laong ni Jesus, “sang akaanun ta.”16 Kayan yaparabay komadto sang syodadyang dowa na inindo. Pagdatung nilansang syodad, matoman yang kariko nangpyagalaong kanilanni Jesus, kayanyandamnilan yang iyambong nilan nang pista naPaglabay.

17 Nang gabi la, yadatung si Jesus awyang kadaygan na manga inindo naan.18Yapagsaro si Jesus komaan sang samporoaw dowa na inindo naan sang iyambongnilan nang pista na Paglabay, yagalaongsi Jesus, “Pagalaong ko kamayo na aon isakamayo na matabang sang yapagkontarakanak antak ako dakupun nilan.” 19 Kayan

yangkaundug silan kariko pono sang pya-galaong ni Jesus kanilan. Isaisa kanilan ya-gaosip, laong, “Sini, kay Ginoo, daw ako?”20 Yimibak si Jesus kanilan, laong, “Kamona samporo aw dowa, yang matabang sangmagapadakup kanak yang isa kamayo nayapagsaro kanak domarit nang paan asangsabaw. 21 Ako na gyugual nang Anaknang otaw apatayun maynang syosolat naamapagguna kanak. Toyo kallaat da agawnang matabang sang magapadakup kanak,madyaw pa aw wa yaan magkawtaw.”

Yang Paan na Pyagapisangpisang nang Gi-noo na Pyapakaan sang Kanaan manga Inindo

(Mateo 26:26-30; Lukas 22:15-20; 1 Korinto11:23-25)

22 Kaba yakaan silan, pyopoti ni Je-sus yang paan, kayan pagpasalamat naansang Dios, pagpisangpisangun naan awpandooran naan sang isaisa sang kanaanmanga inindo. Kayan yaglaong yaankanilan, “Dawata mayo, kay yani yangkanak lawas.” 23 Kayan tyakmagan ni Je-sus yang tabo. Pagpasalamat naan sangDios, pandool naan sang manga inindonaan, kayan yiminum yang isaisa kani-lan. 24 Kayan yaglaong si Jesus kanilan,“Yani yang kanak dogo na apatutudun napagatobos sang madaig na otaw. Wakawpinaagi sang kanak dogo na apatutudun,amatoman yang maori na saad nang Dioskamayo na olowasun kamo sang kamayosara. 25 Pagalaong ko kamayo na di daako iminum oman sang inmun na parasmatag domatung yang allaw na iminumako sang baya na inmun asang kasakopannang Dios.” 26 Pagkatapos saan, man-agkanta silan sang kanta na pagsimbasang Dios, pyagabantog kanaan, kayan ly-omogwa silan saan na baray aw singadtosang butay na kaolibowan.

Pyagalaong ni Jesus na Magalaong si Pedrona Buku nang Inagad naan si Jesus

(Mateo 26:31-35; Lukas 22:31-34; Juan 13:36-38)

27 Kayan yaglaong si Jesus sang kanaanmanga inindo, “Ayawan ak mayo karikomallaw, kay yaan yang pyapasolat nangDios kadini na yagalaong, ‘Apatayun koyang magbantayay sang manga karnero,kayan yanagsarimburag mandaragan yang

Markos 14:28 88 Markos 14:50manga karnero.’ 28 Toyo,” laong ni Jesus,“aw papagboiin da ako oman sikun matay,magaona ako kamayo komadto Galilea.”29 Kayan yaglaong si Pedro kang Jesus,“Maski ayawan kaw mallaw nang kaday-gan, ako dili, di ta kaw ayawan maskinanang amapagguna.” 30 Yimibak si Jesuskanaan, laong, “Pagalaong ko kanmo, kayPedro, na mallaw nang pakallawun di payang manok magatagaok nang makadwa,magalaong da kaw nang makatlo na bukukita nang maginagad.” 31 Gyagaan da niPedro yang pagibak, laong, “Aw patayunkaw, arag ak omonong mapapatay, di akmagalaong na buku kita nang maginagad.”Min da naan arag yang pyagalaong nangkadaygan na manga inindo ni Jesus.

Yagaampo si Jesus adto Getsemane(Mateo 26:36-46; Lukas 22:39-46)

32Kayan kyomadto silan sang tanmananna pyagangaranan nang Getsemane. Ya-galaong si Jesus disaan sang kanaanmangainindo, laong, “Pagingkod kamo dini kabamagaampo ako.” 33 Yang pyagaagad naansi Pedro aw si Santiago aw si Juan. Kayanyakudugkudug si Jesus, laban yamapuruk.34Kayan yaglaong yaan sang toro na asangsaid naan, “Laban ak yamapuruk may-nang mobogto da yang ginawa ko. Disinila kamo, pakatanaw kamo, ayaw kamomagkatorog.” 35 Kayan yapaawatawatsi Jesus kanilan, aw loob disang lopa,kayan yagampo sang Dios. Pyangayonaan daw maimo na di garo amapaggunakanaan yaning labanmarisudnamadatungkanaan. 36 Laong naan, “Kay Ama ko,ikaw yang makagagaom sang kariko, ayawpagtogotan yaning laban marisud na ma-datung kanak. Awgaid gosto ko, kay Ama,na yang kanmo pagbuut yang amatomanani kanak, dili yang kanak pagbuut.”

37 Pagkatapos naan magampo, magbariksi Jesus sang toro na inindo naan, kikitanaan na yanagkatorog silan. Yagalaongyaan kang Pedro, “Yatorog kaw sa kadi, kaySimon? Di kaw kadi makatigkul sang tod-tod maski sang ka oras gaid? 38Ayaw kamomagkatorog, pangayo kamo sang tabangnang Dios antak dili kamo maboyo ni Sa-tanas. Mangagad garo kamo sang pagbuutnang Dios, toyowa kamomakaimo kaywayabay gaom nang otaw.”

39 Kayan yapaawatawat oman si Jesusawpagampomaynangpagamponaannangtigmad. 40 Pagbarik oman ni Jesus sangtoro na inindo naan, kitaun naan na yomanmatorog silan kay laban yamatodtod. Wasilan akatigam daw nanang pagalaong ni-lan kang Jesus nang pagkagimata nilan.

41 Katlo na pagbarik ni Jesus agkanilan,maglaong yaan, “Yabay pa sa kadi kamomatorog? Toman da naan, kay dadatungda nang magadakup kanak. Tanawa mayo,ako na gyugual nang Anak nang otawapadakup sang manga saraun na otaw.42 Kaindug da kamo, kay yaibaw da yangyatabang sang magadakup kanak. Bay dara kamo, mapagkita da kita kanilan.”

Yang Pagdakup kang Jesus(Mateo 26:47-56; Lukas 22:47-53; Juan 18:3-

12)43 Kaba yagasorit pa si Jesus, yadatung

si Judas na kasamporo aw dowa na inindoni Jesus. Madaig yang inagad naan, yanag-dara silan nang manga espada aw mangabobonal na kaoy. Yang gasogo siningmanga otaw na inagad ni Judas yangmanga pangoro na magampoway aw yangmanga magindoway sang balaod aw yangmangkatikadung nang Judio. 44 Dadaanda pyaglaong ni Judas yang kanaan mangainagad na ayn nang arukan naan, yaanyang adakupun nilan aw dadyawa daraaadto sang manga pangoro na yagasogokanilan. 45 Wakaw pagdatung ni Judas,maparabay yaan domorod kang Jesus awpaglaong, “Kay Ginoo.” Kayan yarukannaan si Jesus. 46 Kayan dyakup si Jesusnang manga inagad ni Judas, pyapakagsunyaan nilan tagunun. 47 Yang isa na inagadni Jesus yakabindas sang kanaan espada,titibas naan aw kapangori sang sangkilidna taringa yang allang nang labaw namag-ampoway. 48 Kayan yaglaong si Jesus sangyanagdakup kanaan, “Nanga kamo yanag-dara sang manga espada aw bobonal may-nang torisan yang panagdakupun mayo?49 Allawallaw yagaindo ako digsurud nangtemplo, kayan nangawamayo ako adakupadisaan? Toyo di amaimo na dili amatomanyang kariko nang sorit na pyapasolat nangDios.” 50 Kayan yayawan si Jesus nangkariko nang kanaan manga inindo, dyara-ganan da yaan.

Markos 14:51-52 89 Markos 14:7251-52 Aon bagong otaw disaan na arag

yigiyod kang Jesus, arag garo nilan yaandyadakup aw buku yakabloy, kay yaan gaidyang yamapoti nilan yang pyamakal naan,wakaw pagkarobas nang pyamakal naan,domaragan yaan na lobas.

Si Jesus na asang Atobangan nang mangaMatikadung nang manga Judio

(Mateo 26:57-68; Lukas 22:54-55,66-71; Juan18:13-14,19-24)

53Pagkatapos saan, daraun nilan si Jesusadto sang baray nang labaw na magam-poway na si Kaipas. Yanagkatipon disaanyang kariko nangmanga pangoro namaga-mpoway aw yang manga matikadung nangJudio aw yang manga magindoway sangbalaod. 54 Si Pedro yigiyod kang Jesus, toyomaawatawat yaan. Pagdatung ni Pedrosang baray ni Kaipas, lomasak yaan sanginarad nang baray, toyo wa apanik. Ya-pagobay yaan digdarum sang manga ban-tay sang baray, yanarang yaan disaan.

55 Agsurud nang baray yang mangapangoro na magampoway aw yang karikonang pangoro nang manga Judio nayanagkatipon disaan, yanagkabaraw silandaw nana na sara yang atakun nilan kangJesus na antak kasombong nilan antakpatayun. Awgaid way kikita nilan nasara na akaponowan nang pagpatay nilankanaan. 56 Maski madaig yang gatistigosdi akatoowan kay wa magaonawa yangpyagalaong nilan kay podo kagaro.

57Wa akadogay yagalaong yang mangk-agaro na tistigos, 58 “Yani sa agaw yang ya-galaong nangaon na alanasun naan yaningdagdagu na templo na inimo nang mangaotaw. Kayan pagkatapos nang torong allawimoon naan yang lain na templo na bukunang inimo nang otaw.” 59 Toyo wa mag-aonawa yang pagpanistigos nini na mangaotaw.

60 Kayan yimindug yang labaw na mag-ampoway aw pagosip kang Jesus, laong,“Nanga, way akaibak mo sining sombongnang manga otaw?” 61 Toyo wa iibak siJesus. Kayan pyaglaong yaan oman nanglabaw na magampoway, laong, “Ikaw agawsi Kristo na anak nang Dios na Labi?”62 Kayan yimibak si Jesus, laong, “Uu, akoyaan. Madatung yang allaw na akatiga-man mayo na ako na gyugual nang Anak

nang otaw yang makagagaom sang karikokay ikitaun mayo ako asang apit karintonang Labi na way tatamanan nang gaom.Arag ikitaun mayo ako na magabarik anisang donya sikun diglangit namadari nangpanganod.” 63-64Pagdungug nang labawnamagampoway sang sorit ni Jesus, parabaylasiin naan yang kanaan dagom, kay pya-pakita naan na laban lyarangutan yaan.Kayan yaglaong yaan, “Di da kita maga-tagad sang kadaygan pa na tistigos, kaydyumungug da natu yang kanaan sorit napagminos naan sang Dios, kay yagalaongyaan na mayn kono kanaan yang Dios.Wakaw, onnoon da mayo yaan na otaw?”Kayan yimibak silan kariko, laong, “Angayyaan patayun.”

65 Aon digkanilan yotobad kang Jesus.Tyatampung nilan yang mata naan, kayansyombag nilan durug pyagalaong, “Tookadaw sining yosombag kanmo.” Magonawa,arag yosombag kanaan yangmanga bantaykanaan.

Yagalaong si Pedro na Buku nang Inagadnaan si Jesus

(Mateo 26:69-75; Lukas 22:56-62; Juan 18:15-18,25-27)

66 Aadto ra darum si Pedro, yanarang.Kikita yaan nang yakaagi disaan na bobayna sogwanun nang labaw namagampoway.67 Pyapaunungan yaan nang bobay awpaglaong, “Arag kaw inagad nang tagaNasaret na si Jesus.” 68 Toyo wa aangkunsi Pedro, yaparabay yaan maglaong, “Waak akatigam sang pyagalaong mo dawnana. Wa ak makadarag sang kaologannaan.” Kayan kyomadto yaan sang apitnang tatakup nang inarad. 69 Toyo kikitayaan oman nang sogwanun na bobay. Ya-parabay yaan na bobay maglaong sangmanga otaw disaan, “Yaan na otaw yanginagad ni Jesus.” 70 Toyo yoman maglaongsi Pedro, “Buku ak nang kanaan inagad.”Wa akadogay yangmanga otaw disang apitni Pedro yang yagalaong da, “Tinuud saagaw na ikaw arag inagad ni Jesus, kayarag kaw taga Galilea.” 71 Toyo yaparabaymaglaong si Pedro, “Isilotan ako nangDios aw buku nang matungtung yang pya-galaong ko na wa ak ikilara saang otaw napyagalaong mayo kanak.” 72 Pagkampus ni

Markos 15:1 90 Markos 15:20Pedro maglaong saan, maparabay magta-gaok yangmanok nangmakadwa. Pagdun-gug ni Pedro sang tyagaok nang manok,kaundan naan yang pyagalaong kanaan niJesus na yagalaong, “Ikaw, kay Pedro, nangdi pa yang manok magatagaok mallawnang makadwa, magalaong da kaw nangmakatlo na buku kita nang maginagad.”Kayan pyangilumuglumugan yaan nanglowa, wa yaan makatigkul, yakapagdaraw.

15Si Jesus na asang Atobangan ni Pilato(Mateo 27:1-2,11-14; Lukas 23:1-5; Juan

18:28-38)1 Yaparabay managkatipon nang

pakallawun yang manga pangoro namagampoway aw yang mangkatikadungnang Judio aw yang manga magindowaysang balaod. Kariko nilan na manga pan-goro yanagkatipon, kay managkabarawsilan daw nanang inangun nilan kangJesus. Pagkatapos saan pabakos nilanyang buktun ni Jesus aw padaraan agkangPilato na gobernador antak okman naansi Jesus. 2 Kayan binista ni Pilato siJesus. Yagaosip si Pilato kanaan, laong,“Ikaw kadi yang ari nang manga Judio?”Yimibak si Jesus kanaan, laong, “Uu, akosa agaw.” 3 Madaig yang pyagasombongnang manga pangoro na magampowaykang Pilato bain kang Jesus. 4 Wakawyoman magosip si Pilato kang Jesus, laong,“Nanga dili kaw magibak? Paningug,madaig yang pyagasombong nilan kanakbain kanmo.” 5 Wa yaan iibak, wakawyamaburungburung laban si Pilato.

Yookman si Jesus na Apatayun(Mateo 27:15-26; Lukas 23:13-25; Juan 18:39-

19:16)6 Yang batasan ni Pilato kada toig aw

dyomatung da yang pista na Paglabay,pyagaboroyan naan yang isa na piriso.Yang maski sini na ipiliin nang mangaJudio, yaan yang aparogwaun ni Pilato.7 Yakatoran naan na pista yang pagpirisosang otaw na pyagangaranan ni Barabas.Yaan yang isa na yapagkontara sang okom,yaan yang gapatay sang manga otaw nangpapagtanamnaan sang okom. 8Pagkatiponnang yatambong sang pista, komadto sangatobangan ni Pilato yang madaig na otaw

antak ayoon nilan na oboroyan yang isana piriso, maynang batasan naan kada toigpagdatungnangpista. 9Yagaosip kanilan siPilato, laong, “Gosto mayo na oboroyan koyang ari nang manga Judio?” 10 Sabo may-naan yang pagosip ni Pilato kanilan, kaykyakatigaman naan yang dumdum nangmanga pangoro na magampoway disaan.Kyakatigaman naan na yapagkontara silankang Jesus kay dakora yang kanaan gaom,wakaw syosombong yaan nilan. 11 Yangkariko nang manga otaw na yanagkatipondisaan pyagindo da nang manga pangorona magampoway na si Barabas yang ayoonnilan na oboroyan, buku ni Jesus. 12 Kayanyaglaong si Pilato sang manga otaw, laong,“Aw boroyan ko si Barabas, onnoon koyaning otaw na pyagangarananmayo nangari nang manga Judio?” 13 Gyagagaannilan yang pagibak, laong, “Pakarabowiyaan asang koros.” 14 Kayan yaglaong siPilato kanilan, “Nanga? Nanang maat naimo naan?” Kayan yagdogang yang tanognang manga otaw, laong, “Pakarabowiyaan asang koros.” 15 Kay gosto ni Pi-lato na akaontoran yang manga otaw,wakaw byoboroyan naan si Barabas adtokanilan. Pagkatapos saan, parabut naansi Jesus nang lobid na aon makakkapig,kayan syogo naan yang manga sondarona akarabowan si Jesus asang koros antakpatayun.

Dyodogadogaan si Jesus nang manga Son-daro

(Mateo 27:27-31; Juan 19:2-3)16 Pagkatapos nilan labutun si Jesus, da-

raun yaan nang manga sondaro agsurudnang inarad nang baray ni Pilato kayantyawag nilan yang kariko nang kason-darowan. 17 Yiimo nang manga sondarosi Jesus maynang ari kay dyodoogdoogyaan nilan. Wakaw dyadagoman nilansi Jesus nang mapora na dagom, kayanyagsarapid silan sang soksokon na bara-gun na yiimo pudung aw pudungan sangoro naan. 18 Pagkatapos saan, maparabaysilan maglaong kanaan, “Kay Ginoo, arikaw nangmanga Judio.” 19Pyanagbonarannilan yang oro ni Jesus nang baston, awpanagtobadi yaan nilan. Kayan lyomoodsilan asang atobangan naan nang pag-doogdoog nilan kanaan. 20 Pagkatapos

Markos 15:21 91 Markos 15:41nilanmagdoogdoog kanaan, panaglobasunnilan yang mapora na dagom aw sootinilan oman nang tyoonan naan dagom.Kayan dyara yaan nilan aglogwa antakpanagkarabowan nilan asang kaoy na ko-ros.

Si Jesus Kyakarabowan asang Koros(Mateo 27:32-44; Lukas 23:26-43; Juan 19:17-

27)21Kaba yangindaran silan aglogwa nang

syodad, pyagakita nilan yang taga Sirenena ama ni Alejandro aw Rupo na pya-gangaranan ni Simon na baya pa na ya-datung sang syodad. Kay yakatoran nangpagpangindaran nilan yang pagdatung niSimon, wakaw lyurugus nang manga son-daro si Simon papagpusanun sang koros napyupusan ni Jesus. 22 Kayan dyara nilan siJesus adto babaw nang tagbi na butay napyagangaranan nang Golgota. Kyaragsaannang oro yang kaologan nang aran naan nabutay. 23 Kayan pyainum garo nilan si Je-sus sang inmun na dyadariyan nang mira,toyo wa yaan iinum. 24 Kyakarabowannilan si Jesus asang koros, kayan tyolloknilan yang koros sang lopa. Pagkatapossaan, managripa silan daw sining maka-pagpanmo kanilan sang kada isa na dagomni Jesus. 25Alasnuybe nang masurum yangpagkarabo nilan kang Jesus asang koros.26 Yang sombong nilan bain kang Jesussyosolat asang tupad nang babaw nangoro ni Jesus, laong nang sombong nilan,“Yani yang ari nang manga Judio.” 27 Aondowang ka torisan na arag kyakarabowannilan asang koros, yang isa apit karintoni Jesus aw yang isa apit kawara naan.28 Kayan yatoman yang sorit na syosolat,laong, “Pyapatay yaan na yaan yang inagadnaan patayun yang manga torisan.”

29 Yang yallabay yagadadangu na ya-gaodyat kang Jesus. Kayan kyuyat ni-lan si Jesus, laong, “Ati nimo na maga-ranas sang templo aw imowa oman surudnang torong allaw. 30 Aw matungtungyang sorit mo, panaog disang koros an-tak di mogto yang ginawa mo.” May-naan yang kanilan pagodyat kang Jesus.31 Arag yagaodyat kanaan nang maynaanyang manga pangoro na magampowayaw yang manga magindoway sang balaod.Yagalaong silan, “Yakatabang yaan sang

kadaygan na manga otaw, toyo di yaanmakatabang sang kanaan tyoonan lawas.32 Aw yaan yang ari nang Israel na siKristo, makapanaog yaan disang koros naakamatayan naan. Aw maimo naan yaanmotoo ra kita kanaan.” Maski yang torisanna arag kyakarabowan asang apit ni Jesusarag yagaodyat kanaan nang maynaan.

Yang Pagbogto nang Ginawa ni Jesus(Mateo 27:45-56; Lukas 23:44-49; Juan 19:28-

30)33 Pagkaalasdosi nang allaw, sakadyap

yagngitngit da yang banwa asta yagalas-tres nang ambong. 34 Pagkaalastres nangambong, gagaan ni Jesus yang paglaong,“Eli, Eli, lama sabaktani.” Yang kaologannaan na sorit, “Dios ko, Dios ko, nangatyatarikodan mo ako?” 35 Aon mangaotaw na yudungug saan na sorit ni Je-sus, kayan yaglaong silan, “Dagaw ya-gatawag yaan kang Elias na propeta nangDios kadini.” 36 Pagdungug nilan saan,maparabay moti yang sang ka otaw sangespongha aw tuguma naan sang inmunkayan syaringit sang kaoy aw dadawugannaan adto sang baba ni Jesus kay antaksupsupun naan, kayan yaglaong, “Pabayaila doon, kay pagatanawan da ta gaid dawkomaon si Elias na makamang kanaandisang koros.” 37 Kayan kyomowaaw siJesus, kayan yomogto yang kanaan gi-nawa. 38 Pagkamatay ni Jesus, maparabaymapikas yang madakmul na sapot na pya-gasarimbun sang balaan na sobay nangDios disang templo ag Jerusalem. Pagponodigtaas mapikas yaan na sapot datung ag-darum. 39 Yang kapitan nang manga son-daro na yagaindug asang atobangan nangkoros ni Jesus yagasait sang pagkamatay niJesus kayan yagalaong, “Anak sa agawnangDios yaan na otaw.”

40 Arag aon manga bobay disaan nayanagtanaw, maawatawat silan sang korosni Jesus. Iyan si Maria Magdalena, awsi Salome, aw yang isa na Maria na inanang maglomon na si Jose aw si Santi-ago na pyagangaranan nang Santiago namangod. 41 Yani na bobay yang yamagadkang Jesus kaba aadto pa yaan sang banwana Galilea kay tyatagapan yaan nilan ponosangpagtaodnilan kanaan. Madaig aragna

Markos 15:42 92 Markos 16:13kawbayan yang yamagad kang Jesus durugyapanaw yaan adto Jerusalem.

Byubutang yang Patay na Lawas ni Jesusagsurud nang Gikub

(Mateo 27:57-61; Lukas 23:50-56; Juan 19:38-42)

42 Agput da magabi ninyang allaw napyagangaranan nang allaw na pagpangan-dam, wakaw kay allaw na pagpapatanayangmasapit na allaw, yaparabay komadtosi Jose kang Pilato. 43Si Jose taga Arimatea,dungganun yaan na otaw, arag yaan pan-goro nang Judio. Yabay naan tagadan yangpagpono nang pagari nang Dios disangdonya. Maski yamalluk si Jose, yagaisugyaandomorod kangPilato kayan yayonaanyang lawas ni Jesus. 44Yamaburungburungsi Pilato kay dumdum naan na wa pa aka-matay si Jesus. Wakaw tyatawag naan yangkapitan nang manga sondaro aw pagosipdaw matungtung na yamatay da si Jesus.45 Pagdungug naan sang batok nang kapi-tan na yamatay da si Jesus, pakamang naankang Jose yang lawas ni Jesus. 46 Kayanpyagbili ni Jose sang madyaw na sapot namapoti. Pagkamang naan sang lawas niJesus disang koros, burubudan naan yanglawas naan nang sapot. Pagkatapos saan,butang naan yang lawas ni Jesus agsurudnang gikub na inimo nang otaw sang patay,kayan pyoron naan yang dakora na batoasang baba nang gikub antak matampung.Yang gikub na byubutangan nang lawas niJesus inimo nang otaw disang kilid nangpangpang na bato. 47 Arag aadto si MariaMagdalena aw si Maria na ina ni Jose, ya-gatanaw silan antak katigaman nilan dawwain ubutangan si Jesus.

16Yang Pagboi Oman ni Jesus(Mateo 28:1-8; Lukas 24:1-12; Juan 20:1-10)

1 Paglabay nang allaw na pagpapatana,si Maria Magdalena aw si Salome aw siMaria na ina ni Santiago aw ni Jose,silan toro yagabili sang mangkaballo napagadamag nilan sang lawas ni Jesus.2 Masurumsurum pa, baya similat yangsuga nang kaisa na allaw, maparabay silantoro komadto sang gikub na byubutangankang Jesus. 3 Kaba yangindaran silan,yanagkabarawbaraw, laong, “Sini koraw

mallaw yang apapagporonon natu sangbato disang baba nang gikub antak kitamakaagi?” 4 Gapaiibaw silan asang gikub,kimita da silan na kyaowangan da yangbaba nang gikub maski laban dakora yangbato na pyagatampung saan. 5 Yaparabaysilan sumurud sang gikub. Agsurud kikitanilan yang tagalangit na sogwanun nangDios, maynang kaimo nang bagong otaw.Yandagom yaan nang mapoti na dagom,yagaingkod digsurud apit karinto. Ya-mangkalluk yang toro na bobay. 6 Kayanyaglaong yang tagalangit kanilan, “Ayawkamo magkalluk. Yang tyatarok kadigaro mayo si Jesus na taga Nasaret nakyakarabowan nilan disang koros. Toyo wada yaan dini, kay yagboi da yaan oman.Tanawa, yani kay yang byubutangan sangkanaan lawas. 7 Unug da kamo aw batokimayo si Pedro aw yang kariko nang inindoni Jesus. Paglaongan mayo kanilan na yag-ona ra kamayo si Jesus adto Galilea, ikitaunmayo yaan adtomaynang pyagalaong naankamayo nangaon.” 8Pagkampus nang soritnaan, maparabay lomogwa yang toro nabobay, kayan dyomaragan silan na tyataki-gan nang pagkalluk. Wa silan magasorit-sorit.

Yapakita si Jesus kang Maria Magdalena(Mateo 28:9-10; Juan 20:11-18)

9 Mararum pakallawun nang kaisa naallaw, yagaboi si Jesus kasikun matay.Ninyan na allaw yomona si Jesus mapakitakang Maria Magdalena. Yaan na Mariayang pyaparogwaan ni Jesus nang pitongka mangkaraat. 10 Pagkatapos ni Jesus ma-pakita kang Maria, maparabay komadto siMaria sang manga inindo ni Jesus kay aba-tokan naan silan. Pyangilumuglumugansilan nang lowa tungud sang kamatayun niJesus. 11 Maski byabatokan silan ni Mariana yagboi da oman si Jesus kay kikita yaannaan na yakaon kanaan, wa silan otoo sangkanaan batok.

Yapakita si Jesus sangDowana Inindo naan(Lukas 24:13-35)

12 Pagkatapos saan mapakita si Jesussang dowa na inindo naan kaba yangin-daran silan. Toyo wa silan ikilara kanaanparabay. 13 Pagkilara nilan kang Jesus,maparabay silanmori aw batoki nilan yang

Markos 16:14 93 Markos 16:20kadaygan na manga inindo, toyo wa silanatangkap sang kanilan batok.

Yapakita si Jesus sang Samporo aw Isa naInindo naan

(Mateo 28:16-20; Lukas 24:36-49; Juan 20:19-23; Apostol 1:6-8)

14 Pagkatapos saan, mapakita si Jesussang samporo aw isa na inindo naan kabayakaan silan. Syosorit naan silan kaymaski yaan yang gabatok kanilan yangyikita kang Jesus pagkatapos naan magboioman, wa silan atangkap, wa otoo sangbatok kanilan na yagboi da oman si Jesuskasikun matay. 15 Pagkatapos ni Jesusmagsorit sang kanaan manga inindo, so-goon naan silan, laong, “Pamanaw kamoaw kadto sang kariko nang manga otawdisang karowagan nang donya aw pag-batok kamo kanilan bain sang madyawna batok na sikun sang Dios.” 16 Kayanyaglaong si Jesus kanilan, “Yang maskisini na otaw na magapabawtismo kay yaanyang tyatangkap naan yang madyaw nabatok na sikun sang Dios, yaan yang otawna madawat sang panalangin nang Diosna way kataposan. Toyo yang maski sinina wa atangkap sang madyaw na batokna sikun sang Dios, yaan yang otaw namadawat sang silot nang Dios na way kat-aposan pono sang kanaan imo na maatnang Dios. 17 Yang yamanarig kanak,”laong ni Jesus, “yangmagaimo sangmangamilagro kay silan yang kyakaaronan nanggaom nang Dios. Wakaw silan yang ma-gaparogwa sang manga mangkaraat sikunsang lawas nang manga otaw, tungud sanggaom nang kanak aran na ingaranan ni-lan. Silan yang magasorit sang yanagka-toboktobok na manga sorit na wa nilanakatigami. 18 Maski makapoti silan sangtinanap, way abatiin nilan. Magonawaoman aw makainum silan sang makab-barung, di silan amaono. Yangmanga sakitna adamdamun nilan magakadyaw.”

Yapakabaton si Jesus adto Langit(Lukas 24:50-53; Apostol 1:9-11)

19 Pagkatapos nang Ginoo na si Jesusmaglaong sang kanaan manga inindo, ma-pakabaton yaan parabay aglangit, adtosang apit karinto nang Dios, kay yaanyang makagagaom sang kariko. 20 Kayan

yaglimpud yang manga inindo naan sangkarowagan nang donya na yagabatok sangmadyaw na batok na sikun sang Dios.Pyanalanginan nang Dios yang kanilaniimo na apaimo naan kanilan. Pyapakitanaan yang manga milagro pinaagi kanilanantak katigaman nang abatokan nilan namatungtung sa agaw yang kanilan batok.Amen.

Lukas 1:1 94 Lukas 1:20

Yang Madyaw na Batok bainkang Jesu Kristo na Byabatok ni

LUKAS1 Ako si Lukas, ako yang gasolat kanmo,

kay Teopilo. Madaig da yang yagsolat sangmanga imoni Jesus kaba gauya pa yaandinisang kanami banwa. 2 Yang syosolat nilanyang byabatok nang manga otaw na yikitasangmanga imoni Jesus anay da domatungansining donya si Jesus. Yaan na mangaotaw yang magbabatok sang pagindo niJesus. 3Adoon, kay Teopilo, kyatigaman dako yang manga imo ni Jesus anay da sangpagpono kay pyagaosip ko sang mangaotaw na yikita kang Jesus. Yamabasa pako yang manga solat nilan. Wakaw syoso-lat ko adoon kay adadyawun ko batokonkanmo antak mo katigaman kariko nangmanga imo ni Jesus anay da sang pagponomatag yatapos. 4 Gasolat ak kanmo antakkawmatigamnamatungtung sa agaw yangbyabatok kanmo nang kadaygan.

Pyapakatigam nang Tagalangit naAmawtaw si Juan na Magbawtismoway

5 Yani yang pagpono nang batok. Kabayagaari si Herodes dig Judea, aon otawna pyagangaranan ni Sakarias na maga-mpoway disang templo na simbaan nangmanga Judio ag Jerusalem. Si Sakarias som-paw ni Abias. Yang sakop ni Abias aw yangkadaygan namagampoway yang gadomarasang pagsimba nang manga Judio. Yangasawa ni Sakarias si Elisabet. Yang kamon-aan ni Elisabet arag magampoway disangtemplo nang manga Judio. 6 Si Sakariasaw si Elisabet, podo madyaw nang Diosyang kanilan imo. Yangagad silan sangkariko nang manga pagindo nang Dios.7 Matadung da si Sakarias, boyag da siElisabet. Wa manganak silan kay yakaraonsi Elisabet.

8Dyomatung da yang allawna si Sakariasaw yang manga inagad naan yang yagado-mara sang simisimbaay. 9 Aon batasan nasyosonod nilan, pipili yang marasak sangsobay na ampowanan sang Dios disangtemplo. Ninyan na allaw si Sakarias yangyamapili. Wakaw yarasak yaan sang apit

surud na ampowanan sang Dios na mag-asonog sang insenso na maynang torob.10 Kaba si Sakarias yagasonog sang in-senso agsurud nang ampowanan sangDios,yanagampo yangmagkadaig na otaw asangapit gangaan. 11 Pagkatigam ni Sakariasiyan da disang apit karinto nang pyaga-sonogan sang insenso yang tagalangit nasogwanun nang Dios. 12Pagkita ni Sakariassang tagalangit aratan yaan, yamallukyaan. 13 Kayan yaglaong kang Sakariasyang tagalangit, “Ayaw magkalluk, kaySakarias, kay dyudungug nang Dios yangpagpangayo mo kanaan. Yang kanmoasawa, manganak. Usug yang isu, pag-ngarani yaan ni Juan. 14 Aw mawtawyaan, laban kaw magauma. Madaig yangmanga otaw na arag managuma kay ya-mawtaw yang kanmo anak. 15 Kay ya-galaong yang Dios na maturus na otawmallaw yang kanmo isu. Pagkawtaw dak-man nang isu mo, maparabay magbayakanaan yang Balaan na Espirito. Dili yaaniminum sang inmun aw maski nana namakarango. 16Apaoriin naan yang madaigna manga Judio adto sang Dios antak man-gagad silan oman sang Dios na kanilan Gi-noo, di da silan misimba sang manga dios-dios. 17Apapagonaun yaan nang Dios sangkanaan Anak na madatung asining donya.Laban pagabayaan nang Balaan na Espiritoyang kanmo anak. Dagdagu yang gaomnaan, maynang gaom ni Elias na propetanang Dios kadini. Magaindo yaan sangmanga taganak aw anak antakmagori yangkanilan pagilugun. Magaindo yaan sangmanga otaw na manga soplado antak silanmangagad sang pagindo nang manga otawna matarong. Yang pagaindo naan sangmanga otaw yang pagpaandam sang kani-lan ginawa antak silan tomangkap sangkanilan Ginoo na madatung.”

18 Kayan yaglaong si Sakarias sangtagalangit, “Monnonong pagkatomannang pyagalaong mo na matadung daman ako aw yang asawa ko, boyag da?”19 Yimibak yang tagalangit, laong, “Akosi Gabriel na iyan sang atobangan nangDios. Yang Dios yang gasogo kanak na ma-gapakatigam kanmo sining amapaggunana madyaw. 20 Madatung yang allaw naamatoman yang pyagalaong ko kanmo,

Lukas 1:21 95 Lukas 1:48toyo ikaw na wa otoo sang pyagalaong ko,amabubu da kaw, di da kaw makapagsoritmatag amatoman yaning byabatok kokanmo.” Maynaan yang batok nangtagalangit kang Sakarias.

21 Yang manga simisimbaay diglogwayabay silan magtagad sang paglogwa niSakarias. Yamatingara silan kay labanyadogay yaan digsurud nang ampowanansang Dios. 22 Paglogwa ni Sakarias, ma-pagbarawgaro yaan sang simisimbaay toyowa da makapagsorit. Gaid da naan tolliyang ampowanan sang Dios, kyatigamanda nang manga simisimbaay na aon pya-pakita nang Dios kang Sakarias.

23 Pagkatapos nang manga allaw nanggawbuk ni Sakarias disang simbaan, moriyaan asang kanaan baray. 24 Wa akado-gay yaglawan da si Elisabet na asawani Sakarias. Surud nang limang boranyatingun si Elisabet digbaray maguya, waapanaw. 25 Yamapanumdum yaan sangDios, laong, “Tyatabangan ak nang Dios,yanganak da ako. Wa day makapaglaongkanak na ako yakaraon.”

Pyapakatigam nang Tagalangit naAmawtaw si Jesus

26 Nang kaunum na boran nang kabdusni Elisabet, yoman sogoon nang Dios siGabriel na kanaan sogwanun na tagalangit.Pyapakadto yaan sang barrio na Nasaret nasakop nang Galilea. 27 Kay aon abatokonnang Dios sang daraga na wa pa akapotinang usug na pyagangaranan ni Maria. SiMaria, tawas ni Jose na sompawni Dabid naari kadini nang manga Judio. 28Pagkaon niGabriel kangMaria, laong, “Laban kaw, kayMaria, kyakabuutan nang Dios. Yabay kawagadan nang Dios.” 29 Pagdungug ni Mariasaan, yaratan yaan. Wa yaan makadaragsang kaologan nang pyagalaong nangtagalangit. 30 Kayan yaglaong kang Mariayang tagalangit, “Ayaw magkalluk, kayMaria, ikaw yang kyakabuutan nang Dios.31 Magalawan kaw, usug yang isu mo,aw mawtaw, pagngarani yaan ni Jesus.32 Maturus na otaw yaan, pagangarananyaan nang Anak nang Dios na Lyomabi.Apagpangoroon yaan nang Dios sangbanwa nang kanaan kamonaan na si Dabid.33 Yaan yang magaari nang way kataposansang manga kapongan ni Jakob. Way

kataposan nang kanaan pagpangoro sangkariko nang otaw.” 34 Gaosip si Maria,laong, “Monnono yang pagpanganak kona wa pa ak pagaipidan nang yatawaskanak?” 35 Yimibak yang tagalangit,laong, “Akaniyan kaw nang Balaan naEspirito, pagabayaan kaw nang gaom nangDios na Lyomabi, matamo yang isu mopagangaranan nang pollayon pinasay, waysara. Anak nang Dios yaan. 36 Dumdumayang arayonmona si Elisabet. Maski boyagda yaan yagalawan. Yang kanaan isu, aragusug. Kaunum nini na boran yang kabdusni Elisabet na pyagangaranan nangaonnang yakaraon. 37 Kariko nang gostonang Dios na imoon naan, arag amaimo.”38 Kayan yaglaong si Maria, “Ako, kanangDios da. Madyaw ko na amaimo digkanakyang kanmopyagalaong.” Kayan yomanawyang tagalangit.

Yakadto si Maria kang Elisabet39 Wa akadogay yanipud si Maria

kayan yomanaw. Yapakaanug magtokodsang kabutayan na banwa ni Elisabet.Yakadto yaan sang barrio na sakop nangJudea. 40 Pagdatung naan sang baray niSakarias, magpabati yaan kang Elisabet.41 Pagdungug ni Elisabet kang Mariana gatawag, magginuk yang kanaankabdus. Kayan pyagbayaan si Elisabetnang Balaan na Espirito. 42 Gyagagaannaan yang paglaong kang Maria kay labanyaan gauma, laong, “Laban kaw, kayMaria, kyakabuutan nang Dios. Yangkanmo anak laban kyakabuutan nang Dios.43 Kyakabuutan ak nang Dios katagaanisingani kaw na ikaw yang ina nang kanakGinoo. 44 Pagdungug ko sang pagtawagmo, magginuk yaning kabdus ko, aragyaan yagauma. 45 Bading kadyaw nangginawa mo na yotoo kaw na amatomanyang pyapabatok kanmo nang Dios.”

Yang Pyagalaong ni Maria na Yagabantogsang Dios

46 Kayan yaglaong si Maria, “Labandagdagu yang pagpanumdum ko sang Diosna kanak Ginoo. 47 Laban madyaw yangkanak ginawa kay yang Dios yang kanakMallorowas. 48Maski buku ak nang dung-ganun, ako yang yamapili nang Dios nakanaan otaw. Pagpono adoon, kariko nang

Lukas 1:49 96 Lukas 1:76manga otaw magalaong, kyakabuutan siMaria nang Dios. 49 Laban dagdagu yangmanga imo nang Dios kanak. Yang Diosyang makagagaom, podo madyaw yangkariko nang imo naan. 50 Laban yaanyamallaat sang manga otaw na yanga-gad kanaan pagpono sang mona pa namanga otaw tigkan sang manga tipaori.51 Pyapakita nang Dios yang kanaan gaomna dakora kay kariko nang mangkaam-bog na otaw na yanagparabi, pyapakulludnang Dios. 52 Yang manga ari, kyaka-mangan nang Dios sang kanilan pagkapan-goro, kayan yatagan naan nang gaom yangwa magaparabaw. 53 Yang yamangkaukudyatagan nang Dios nang manga madyawna pagatag. Yang kyakaaronan na waakaukud, pyapaori nang Dios na way darakay way gosto nilan sang kanang Dios pa-gatag. 54Tyatabangan kita naan na kanaanmanga otaw na manga Israel kay wa yaanmakaringaw sang saad naan sang kanatukamonaan. 55 Pagpono kang Abrahamarigkan sang kanaan kaponganan, yabaykallaatan nang Dios.” Yaan yang pagka-panumdum ni Maria sang Dios. 56 AontoromboranniMariamaguya digkang Elis-abet, kayan yomori asang kanaan taganak.

Yang Pagkawtaw ni Juan na Mag-bawtismoway

57 Kayan kyawtawan si Elisabet, usugyang kanaan isu. 58 Yang manga simbarayaw kaarayonan ni Elisabet, byabatokan nakyakallaatan si Elisabet nang Dios, aon dayanak. Arag yanaguma silan.

59 Batasan nang manga Judio, na ya-datung sang warong gabi nang isu, ty-otopo, wakawnangkawaronggabi nang isuni Sakarias, yadatung yang manga arayonnilan, otopoon da yang isu. Pagangaranangaro nilan yang isu ni Sakarias kay yaanyang aran nang kanaan ama. 60 Awgaidlaong ni Elisabet, “Dili pagangaranan yanini Sakarias, yang aran naan si Juan.”61 Laong nilan kang Elisabet, “Way arannang manga arayon mo na Juan. Batasanta na yang aran nang arayon yaan yang pa-gangaran sang isu.” 62 Kayan yomatobangsilan kang Sakarias, sisingyasan nilan dawsini yang pagangaran sang isu. 63 Kayanyangayo si Sakarias sang solatanan kay wayaan makapagsorit. Pagkamang naan sang

solatanan, solat naan, “Yang aran nang isusi Juan.” Pagbasa nilan saan laban yamabu-rungburung silan. 64 Kapagsolat dakmanni Sakarias sang aran nang isu, maparabayyaan makapagsorit. Laban yamapanum-dum yaan sang Dios. 65 Yang manga sim-baray ni Sakarias, yanagdumdum na yaanna imo kang Sakarias kaburungan na imo.Yabay nilan panagbarawun yaan. Karikonang yanaguya asang kabutayan ag Judeaarag yudungug sang pagkawtaw ni Juan.66Yanagdumdum silan sang dyudungug ni-lan. Kyakatigaman nilan na yagadan yaannang gaom nang Dios. Yanaglaong silan,“Nana korawmallaw yang akainangan nin-ing anak ni Sakarias?”

Pyapakatigam ni Sakarias yang Inangunnang Dios

67 Pyagabayaan si Sakarias nang Balaanna Espirito kayan yagbatok yaan sangpyagalaong kanaan nang Dios, laong,68 “Kariko natu na manga Israel, ama-panumdum kita sang kanatun Dios naLyomabi. Tyatabangan kita nang Diosantak di da magbuut kanatu yang kanatukontara. 69 Pyapakani kanatu nang Diosyang Tomatabang kanatu na makagagaom.Sompaw yaan ni Dabid na sogwanun nangDios. 70 Yani yang pyapabatok kadininang Dios sang kanaan manga propeta,laong, 71 ‘Atabangan ta kamo antak di dakamo karopigan nang kamayo kontara.Apaawatun ta kamo sang kariko nangyamaraat kamayo.’ 72 Kay syasaad nangDios na akallaatan yang kanatu kamonaan.Dili yaan makaringaw sang manga saadnaan kanilan. 73-75 Yani yang saad nangDios kadini kang Abraham na kamonaanta, laong nang Dios, ‘Atabangan ta kamona di da kamo olopigan nang kamayokontara na gabuut kamayo antak kabaaani pa kamo sang donya, magaaragadkamo kanak nang way pagkalluk sangkamayo manga kontara, na antak akkimita kamayo na laban matarong kamona way imo mayo na maat.’ ” 76 Kabapyagabayaan si Sakarias nang Balaan naEspirito, yagalaong yaan sang isu, “Ikaw,kay tin, yang pagangaranan nang Diosnang propeta nang Lyomabi, ikaw yangpyapagona sang kanatu Ginoo na Dios.Ikawyangmagapaandam sangmanga otaw

Lukas 1:77 97 Lukas 2:20antak maningug silan aw domatung yaan.77 Ikaw yang magapakatigam sang mangaotaw na pagasakopon silan nang Dios awmangayo silan adto sang Dios nang pasaylosang kanilan manga sara, 78 kay labanyamallaat yang Dios kanatu. Apakaniinnaan kanatu yang Mallorowas kanatuna makalingat sang kanatu manga sara.79 Aallagan naan yang asang kangitngitanna wa akatigam magimo sang madyawnang Dios antak matigam sang paaginang Dios na makapagkadyaw sang kanatuginawa.” Maynaan yang pyapagsorit nangDios kang Sakarias.

80 Yabay tomorin yang anak ni Sakarias.Laban yaan yamanarig sang Dios. Dagdagura yaan, gauya yaan nang sayda naan sangmanga banwa na way maguya. Wa yaanakaon sang banwa na madaig yang otawmatag dyomatung yang allaw namagaindoda yaan sang arag silan Judio sang soritnang Dios.

2Yang Pagkawtaw ni Jesus(Mateo 1:18-25)

1 Kadini nang si Agusto yang labaw napangoro nang manga banwa, gasogo yaanna magapalista kariko nang maguya sangmanga banwa na sakop naan. 2Yang monana pagpalista nilan, si Kirenio yang gober-nador sang banwa na Siria. 3Yanagsipagoriyang manga otaw sang kanaan kanaanbanwa kay magapalista silan disang banwana kanang kamonaan nilan. 4 Si Jose ya-panaw dig Nasaret na sakop nang Galilea,pagkurug adto sang barrio na Betlehemna sakop nang Judea na sakop kadini niDabid na ari nang manga Judio. Yakadtosi Jose Betlehem, magapalista na sompawyaan ni Dabid. 5 Yamagad si Maria niJose na tomatawas kanaan, magapalistasilan. Marongko da si Maria. 6 Kaba aadtosilan dig Betlehem, pagaayudan si Maria,akawtawan da. 7Pagkawtaw nang isu naan,usug, panganay na anak ni Maria. Py-opotos yaan nang kukumu kayan pyaklangdisang kaananan nang baka. Asaan silanmagakorang sang uyaanan nang mangaayup kay wa day kyakapagkorangan nilanasang baray na koranganan nang doma-datung, yakmo da nang otaw.

Yang manga Bantay sang manga Karneroaw yang manga Tagalangit

8 Aon manga magbantayay sang mangakarnero disaanna banwa. Yabay silanmag-bantay nang gabi sangmanga karnero adtosang panamsaman. 9Pagkatigamnilan, dy-omatung da yang tagalangit na sogwanunnang Dios. Bading kaallag nang Dios disin-ing makilibot nilan. Laban yamalluk yangmanga magbantayay. 10Yagalaong kanilanyang tagalangit, “Ayaw kamo magkalluk.Yakani ako na magabatok ak kamayo sangmadyaw na batok na pagauma nang karikonang otaw. 11 Kay adoon na gabi dis-adtong banwa ni Dabid, yamawtaw yangmaglilingat sangmanga imomayo namaatnang Dios. Yaan si Kristo na pinili nangDios na magaari sang karowagan nangbanwa. 12Aw komadto kamo sang uyaanannang baka asang barrio, yaan yang iki-laraan mayo sang byabatok ko kamayo,yang ikitaun mayo yang bago na isu na py-opotos nang kukumu aw paklanga disangkaananan nang baka.”

13 Kayan sakadyap da dyomatung yangmagkadaig na manga tagalangit na ina-gad nang yapagbaraw sang magbantayay.Kyakaatupan yang langit nang kadaig ni-lan. 14 Yamapanumdum silan sang Dios,laong, “Amapanumdum kita sang Dios naadto langit magauya. Kay pyapakani naansang donya yang Tomatabang na maga-pakadyaw sang ginawa nang manga otawna yakaontol sang Dios.”

15 Pagori nang manga tagalangitadto sang paguya nang Dios, man-agkabarawbaraw yang manga magban-tayay sang karnero, laong, “Bay da,dato kita Betlehem, atanawun ta yan-ing pyapakatigam kanatu nang Dios.”16 Yapakaanug silan komadto sang barrio,yakadto sang uyaanan nang baka. Kikitanilan asaan si Maria aw si Jose aw yang isunapyapaklangdisang kaananannangbaka.17 Pagkita nilan sang isu, batokon nilanyang pyagalaong kanilan nang tagalangitbain sang isu. 18 Kariko nang byabatokannang manga magbantayay, yamailimilim.19 Si Maria, byubutang naan sang kanaanginawa yang kanilan batok, yabay naandumdumun yaan na manga imo. 20 Kayanyomori yang manga magbantayay adto

Lukas 2:21 98 Lukas 2:38sang panamsaman. Yanagpasalamat silansang Dios sang dyudungug nilan aw yangkikita nilan. Yamatoman yang byabatokkanilan nang tagalangit.

Si Jesus yang Pyagangaran sang Isu21 Waro pang allaw na yamawtaw yang

isu, otopoon da kay yaan yang batasannang manga Judio. Pyagangaranan nilanyaan ni Jesus kay yaan yang aran na pya-galaong nang tagalangit nang wa pa yangisu pagalawanan.

Yaatag si Jesus sang Dios adto sang Templo22 Aon pyapagindo nang Dios kang

Moises kadini na yang bobay na bagokawtawan dili makaslud nang templo nangmanga Judio aw wa pay pyapatay disangtemplo na ayup na pagpasalamat naansang Dios. Pagdatung nang allaw na imoonda ni Jose aw ni Maria yang pyagaindo niMoises, komadto silan Jerusalem, gadarakang Jesus asang simbaan kay aatag nilansang Dios yang isu. 23 Pyangagadan nilanyang pagindo nang Dios sang manga Judiona laong, “Yang kamayo panganay nausug, aatag mayo sang Dios kay yaanyang magaaragad sang Dios.” 24 Aragpyangagadan nilan yang pagindo nangDios sang manga bobay na bago kawtawanna yang pagpasalamat nilan na apapataydisang simbaan yang dowam book namanatad aw buku nang manatad, yangdowam book na impis nang salampati.

25 Dig Jerusalem, aon otaw na pyagan-garanan ni Simeon. Madyaw yang batasannaan, yang Dios yang pyagadakora sangginawa naan. Yabay naan tagadan yangpagdatung nang pinili nang Dios na ma-gatabang sang manga Judio antak di dasilan lopigan nang kanilan manga kon-tara. Yabay si Simeon pagbayaan nangBalaan na Espirito. 26 Pyapakatigam kangSimeon nang Balaan na Espirito na di yaanapakamatayun kinaba di yaan kimita sangpinili nang Dios na magaari sang karikonang banwa. 27 Yaan na allaw yakadto siJose aw si Maria sang templo, pyapakadtosang templo si Simeon nang Balaan naEspirito na gabaya kanaan. Yusurud siJose aw si Maria na gadara kang Jesuskay otomanun nilan yang pagindo kani-lan nang Dios. 28 Pagkita ni Simeon sang

isu, sipitin naan, kayan yapanumdum sangDios, laong, 29-31 “Kay Dios na Lyomabi,yatoman da adoon yang saad mo kanak.Maski kano pabogtoon yang kanak ginawa,madyaw ko. Gauma adoon yang kanakginawa kay kinita da ko yaning syosogomoasining donya na pipili mo kadini na antakyaan tomabang sang kariko nang otaw.32 Yaatag mo yaning isu, kay yaan yangamallag sang ginawa nang manga otawna buku nang Judio antak silan matigamsang kanmopaagi. Abantogon yang kanmomanga otaw na taga Israel pinaagi sini naisu.” Maynaan yang pagkapanumdum niSimeon sang Dios. 33 Yang manga taganakni Jesus yamailimilim sang pyagalaong niSimeon na imoon ni Jesus. 34Kayan yamposilan ni Simeon sang Dios, yaayo sangDios yang madyaw kanilan. Yagalaongyaan kang Maria, “Yaning isu yang pinilinang Dios na mapagsoway sang mangaJudio. Ayn nang mangagad kanaan, am-aboi nang way kataposan. Yang maga-dili kanaan, isilotan nang Dios. Ikilaraunna agadan yaan nang Dios awgaid madaigyang mosopak kanaan. 35 Kay apakatigamnaan yang dumdum nang manga otaw,yang dumdumnilan nawa nilan apakatiga-man sang kadaygan. Ikaw na ina naan,laban kaw mallaw amauruk sining anakmo, maynang lyorogaloga nang tuklu yangginawa mo.”

36 Aon boyag disang templo na propetanang Dios na ipan magbatok sang pyapa-batok kanaan nang Dios. Yang aran naansi Ana. Anak yaan ni Panuel na sompaw niAser. Pitong katoig da naan mapagtukudsang kanaan bana kayan yabaro. Adoongiboyagan da yaan, kawarowan aw opatna ka toig. 37 Wa yaan apanaw asangtemplo, allawgabi yamapanumdum yaansang Dios, ipan yaanmagdili sang pagkaan,yabay yaan magampo sang Dios. 38 Yaanna allaw, nang pagdara nilan kang Jesusasang templo, iyan disaan arag si Ana.Yodorod yaan kanilan kayan yapanumdumyaan sang Dios tungud sang isu. Yabaynaan batokon yang isu sang kariko nangotaw na gatagad sang pagtabang nang Diossang manga Judio na antak silan boroyansang kanilan manga kontara.

Yang Pagori nilan adto Nasaret

Lukas 2:39 99 Lukas 3:639 Pagkatapos tomanun ni Jose aw ni

Maria yang kariko nang pagindo nang Diosbain sang isu na baya mawtaw, mori silanadto sang kanilan pyagauyaan na Nasaretna sakop nang Galilea. 40 Asaan da yabaytomorin yang isu, kusugan da yaan. Labanda ungudan yaan. Yabay yaan tabangannang Dios.

Yang Isu na si Jesus asang Templo41 Kada toig, yang taganak ni Jesus

yakadto Jerusalem, yatambong sang pistanang manga Judio na pyagangaranan nangPaglabay. 42 Yagapista yang manga otawag Jerusalem wakaw yoman komadto yangtaganak ni Jesus. Si Jesus, yamagad ni-lan, sapamporo aw dowa na ka toig yangidad naan. 43 Pagkatapos nang pista, moriyang taganak ni Jesus. Toyo si Jesus waaagad, yabay maguyauya dig Jerusalem.Wa silan akatigam na si Jesus wa aagad.44Dumdum nilan na yamagad si Jesus nangkanilan arayon mori adto sang kanilanbanwa. Yabay silan manaw asta yagabi.Kayan yaanap nilan si Jesus disang kanilanmanga arayon aw manga kailog. 45Awgaidwa nilan ikitaa si Jesus. Pagkamasurum,yoman silan magbarik ag Jerusalem kayyabay nilan anapun si Jesus. 46 Sang allawnilan maganap dig Jerusalem, wa nilanikitaa. Pagkamasurum asaan nilan ikitaasang templo. Yomobay yaan nang mangamagindoway disang templo magingkod,yaningug yaan sang kanilan pagindo, ya-gaosip yaan kanilan. 47Kariko nang yudun-gug kang Jesus, yamailimilim kay yatigamsi Jesus mibak sang pagosip kanaan nangmanga magindoway. 48 Pagkita kanaannang taganak naan, mangkailimilim silankay yomobay yaan sangmanga dungganunna magindoway. Gaosip kanaan yang inanaan, laong, “Nanga kaw, kay tin. Labankami yamaundug na yabay kami maganapkanmo.” 49Yimibak si Jesus kanilan, laong,“Wa kadi kamo akatigam na kinaanglanmagauyauya ak disining baray nang kanakAma? Nanga wa kamo maparabay kani?”50 Yang taganak naan, wa makadarag sangkaologan nang pyagalaong naan kanilan.

51 Kayan yomagad si Jesus nilan, yomoriag Nasaret. Disaan yabay yaan mangagadsang sogo kanaan nang kanaan ama awina. Yang kanaan ina, yabay magdumdum

siningmanga imoni Jesus namadyawnangginawa naan. 52Yabay tomorin si Jesus, ya-gadogang yang katigaman naan. Madyawyaan nang Dios. Madyaw arag yaan nangarag otaw.

3Yagababatokon si Juan na Mag-

bawtismoway(Mateo 3:1-12; Markos 1:1-8; Juan 1:19-28)

1 Pagkamatay ni Agusto na labaw napangoro sang kariko nang banwa na sakopnang Roma, yaan yang yasapit kanaanmagpangoro si Tiberio. Sapamporo awlima na ka toig magpangoro yaan digRoma, si Ponsio Pilato yang gobernadorsang banwa na Judea, si Herodes yang pan-goro sang banwa na Galilea, yang mangodni Herodes na si Pelipe yaan yang pan-goro sang manga banwa na Iturea aw yangTrakonite, si Lisanias yang pangoro sangbanwa na Abilena. 2 Yang manga labaw namagampoway sang templo nangmanga Ju-dio si Anas aw si Kaipas. Nginyan namangaallaw, si Juan na anak ni Sakarias, ya-gauya sang banwa na way maguya, kayansyogo yaan nang Dios na magaindo sangmanga Judio. 3 Wakaw yagarimpud yaanmagpanawpanaw disangmadaig namangabanwa na masaid sang tobig na Jordan.Yani yang yabay naan batokon sangmangaotaw, laong, “Ayaw da magimo sang maatnang Dios na manga imo, pagpabawtismokamo disang tobig antak apasayloon kamonang Dios sang kamayo sara.” 4 Yangyiinang ni Juan yang pagkatoman sangsyosolat kadini ni Isaias na propeta nangDios, laong, “Aon otaw disang banwa naway maguya na magalaong sang mangaotaw na makadto kanaan, laong, ‘Pangan-dam kamo kay madatung yang Ginoo namakagagaom, dadyawa mayo yang agiinnaan. 5 Pagsiling kamo nang maggaw-bukay sang karasada. Yang manga pyagli-nowan, apaballukan. Yang manga garabaw manga butaybutay, apadolyang antakmakaratagan, yang manga daran na gak-abakongbakong, otoridin, yang manga ya-mangkarusub, apabogsokan nang lopa an-tak mapatag. Maynaan yang pagandammayo sang ginawa mayo, 6 antak kariko

Lukas 3:7 100 Lukas 3:23nang otaw mikita sang Tomatabang kani-lan na pinili nang Dios.’ ” Maynaan yangsyosolat kadini ni Isaias, si Juan yang yag-pakatigam da.

7 Allawallaw yadatung kang Juan yangmagkadaig na otaw na magapabawtismotoyo yagaindo si Juan kanilan, laong,“Kamo na maynang batasan nang tinanap,maski magapabawtismo kamo, aw di mayoayawan yang manga imo mayo na maatnang Dios, isilotan kamo nang Dios aw do-matung yaan. 8 Imowa mayo yang madyawnang Dios antak katigaman na yayawan damayo yang manga imo na maat. Maskisompaw kamo ni Abraham, ayaw kamomagdumdum na dili kamo adamanan nangDios sang imo mayo na maat. Kay yan-ing manga bato disini, aw gosto nangDios imoon manga sompaw ni Abraham,amangkaimo. 9 Yani yang pananglitan kokamayo antak kamo matigam sang imoonnang Dios kamayo. Maynang pagpotisang atsa pilaun yang kaoy, maynaan yangpagokom nang Dios kamayo. Maski nanana kaoy na wa obonga nang madyaw, ipi-laun, kayan yontog sang atoron.” Maynaanyang pagindo ni Juan sang manga otaw.

10 Kayan yagosip silan kang Juan, laong,“Nanang inangun nami antak di kami nangDios silotan sang manga imo nami namaat naan?” 11 Yimibak si Juan kanilan,laong, “Yang otaw na aon dowang urad nadagom, aatag naan yang sang urad sangway dagom. Aw yang aon pagkaan, ataganyang way pagkaan.” 12 Yang manga otawnamannokot sangmiyoras arag yisingadtokang Juan, arag magapabawtismo. Gaosipsilan, laong, “Kay magindoway, nananginangun nami?” 13Yimibak si Juan kanilan,laong, “Aw manokot kamo sang miyoras,yaan gaid yang sokota yangmatungtungnabayad. Ayaw pagdogangi.” 14 Yang mangasondaro arag gaosip kang Juan, laong, “Nakami, nanang inangun nami?” Yimibaksi Juan kanilan, laong, “Ayaw pagigusayang manga otaw na antak kamo atagannang sapi. Ayaw magpangimoimo sangotaw antak kamo atagan nang sapi. Ayawda magpakaungud na odogangan pa abayyang bayad kamayo.”

15 Yang manga otaw na yaningug sangpagindo ni Juan, gadumdum na amallug

domatung yang pinili nang Dios na mag-aari sang karowagan nang banwa wakawgadumdum silan daw si Juan agaw yangpinili nang Dios. 16 Wakaw yagalaong siJuan kanilan, “Tobig yang pyagabawtismoko kamayo. Awgaid aon otaw namadatungna laban labaw pa kanak. Yaan yangpagabawtismo naan kamayo yang Balaanna Espirito aw atoron. Dakora yang kanaankatungud labaw pa sang kanak katungud,wakaw wak makagayon kanaan aw imoonak allang naan na magaobad sang listonnang kanaan sapatos kay ako yang labanobos kanaan. 17 Aw domatung yaan, oto-bokon naan yang yangagad kanaan aw to-boka yang wamangagad kanaan. Maynangyagtaap yaan sang omay, titipud naan yangimgas aw dayawa naan asang pool. Yangtipig obogsok naan adto sang atoron. Yaanna atoron di magkamatay.”

18 Madaig pa yang manga pagindo namadyaw na pyapabatok nang Dios kangJuan na yabay naan batokon sang mangaotaw na antak magandam sang pagdatungnang pinili nang Dios. 19Maski si Herodesna pangoro saan na banwa, arag syasagdani Juan kay yaagaw ni Herodes yangkanangmangod naan asawa na si Herodias.Madaig pa yang manga imo ni Herodes namaat na yabay ni Juan sagdaun. 20 Kayanpyapiriso ni Herodes si Juan. Madaig yangimo ni Herodes na maat, yaan yang labanmaat yang pagpiriso naan kang Juan.

Yang Pagbawtismo kang Jesus(Mateo 3:13-17; Markos 1:9-11)

21 Nang wa pa ipirisowa si Juan, yabaymagbawtismo sang manga otaw. Aragda si Jesus byawtismowan ni Juan. Kabagaampo si Jesus, kyakaowangan yang lan-git 22 kayan kyumunsad yang Balaan naEspirito agkanaan, maynang pagkunsadnang salampati. Kayan yaparabay mag-sorit yang Dios diglangit na yagalaong adtokang Jesus, “Ikaw yang bogtong na Anakko na laban ko karugunan. Kariko nangmanga imo mo, arag madyaw ko.”

Yang Kamonaan ni Jose na Bana nang Inani Jesus

(Mateo 1:1-17)23 Baya katlowan na ka toig yang idad ni

Jesus, yangindo da yaan sang manga otaw.

Lukas 3:24 101 Lukas 4:13Ungud nang manga otaw na anak ni Jose siJesus. Si Jose anak ni Heli. 24 Si Heli anakni Matat. Si Matat anak ni Lebi. Si Lebianak niMelki. SiMelki anak ni Jana. Si Janaanak ni Jose. 25 Si Jose anak ni Matatias.Si Matatias anak ni Amos. Si Amos anakni Nahum. Si Nahum anak ni Esli. Si Eslianak ni Nagai. 26 Si Nagai anak ni Maat. SiMaat anak ni Matatias. Si Matatias anak niSemei. Si Semei anak ni Jose. Si Jose anakni Joda. 27 Si Joda anak ni Joana. Si Joanaanak ni Resa. Si Resa anak ni Sorobabel.Si Sorobabel anak ni Salatiel. Si Salatielanak ni Neri. 28 Si Neri anak ni Melki. SiMelki anak ni Addi. Si Addi anak ni Kosam.Si Kosam anak ni Elmodam. Si Elmodamanak ni Er. 29 Si Er anak ni Josue. Si Josueanak ni Elieser. Si Elieser anak ni Jorim.Si Jorim anak ni Matat. Si Matat anak niLebi. 30 Si Lebi anak ni Simeon. Si Simeonanak ni Juda. Si Juda anak ni Jose. Si Joseanak ni Jonan. Si Jonan anak ni Eliakim.31 Si Eliakim anak ni Melea. Si Melea anakni Mainan. Si Mainan anak ni Matata. SiMatata anak ni Natan. Si Natan anak niDabid. 32 Si Dabid anak ni Jese. Si Jeseanak ni Obed. Si Obed anak ni Boos. SiBoos anak ni Salmon. Si Salmon anak niNaason. 33 Si Naason anak ni Aminadab. SiAminadab anak ni Admin. Si Admin anakni Arni. Si Arni anak ni Esrom. Si Esromanak ni Pares. Si Pares anak ni Juda. 34 SiJuda anak ni Jakob. Si Jakob anak ni Isaak.Si Isaak anak ni Abraham. Si Abrahamanakni Tare. Si Tare anak ni Nakor. 35 Si Nakoranak ni Serug. Si Serug anak ni Ragaw.Si Ragaw anak ni Peleg. Si Peleg anak niEber. Si Eber anak ni Sala. 36 Si Sala anakni Kainan. Si Kainan anak ni Arpaksad.Si Arpaksad anak ni Sem. Si Sem anak niNoe. Si Noe anak ni Lamek. 37 Si Lamekanak ni Matusalem. Si Matusalem anakni Enok. Si Enok anak ni Jared. Si Jaredanak ni Mahalaleel. Si Mahalaleel anak niKainan. 38 Si Kainan anak ni Enos. Si Enosanak ni Set. Si Set anak ni Adan. Si Adanpyagangaranan nang anak nang Dios kayyang Dios yang yagaimo kanaan.

4Titigi ni Satanas si Jesus daw Mangagad

sang Kanaan Sogo daw Dili(Mateo 4:1-11; Markos 1:12-13)

1Pagkabawtismo kang Jesus disang tobigna Jordan, manaw yaan disaan. Pyag-bayaan da yaan nang Balaan na Espirito.

2 Pyagabuutan si Jesus nang Balaan na Es-pirito namakadto yaan sang banwa nawaymaguya. Surud nang kapatan na allawsi Satanas na pangoro nang mangkaraatyabay magtigi kang Jesus daw mangagadyaan daw dili sang sogo ni Satanas. Dun-gan yagauya si Jesus disaan na banwa, waakaan. Laban da yaan yagutum pagkataposnang kapatan na allaw.

3 Kayan yaglaong si Satanas kang Jesus,“Kay Jesus, kay ikaw kono yang Anak nangDios, imowa paan yaning bato.” 4 Yimibakkanaan si Jesus, laong, “Dili ak magaimosaan, kay syolat da yang pyagalaong nangDios na buku gaid nang paan yangmakaboisang otaw.”

5 Kayan kay wa adaug si Satanas, yomannaan si Jesus tigiin. Pyagaagad naansi Jesus adto sang butay. Sakadyap danaan pakita kang Jesus yang kariko nangkasakopan nang karowagan nang banwa.6 Kayan yaglaong si Satanas kang Je-sus, “Ikaw yang apagpangoroon ko sin-ing manga banwa aw yang manga pyan-mowan podo ra kanmo, kay kariko yatag dakanak kadini. Ayn nang gosto ko atagan,atagan ko. 7 Aw lomood kaw kanak awsimba kanak, kariko nini aatag ko kanmo.”8Yimibak si Jesus, laong, “Dili akomagaimosaan, kay syolat da yang pyagalaong nangDios na yaan gaid yang simbaa yangDios nakamayo Ginoo, yaan gaid yang pangagadi.”

9 Yabay tigiin si Jesus ni Satanas. Pya-gaagad yaan ni Satanas adto sang dagdaguna templo ag Jerusalem. Pagdatung nilansang kakagwasan nang templo, laong niSatanas, “Kay ikaw kono yang Anak nangDios, logpat adto darum. 10 Maski molog-pat kaw, di kaw ukudurun kay syolat dayang saad nang Dios na apatagapan kawnang Dios sang kanaan manga sogwanunna tagalangit. 11 Asakgawun kaw nilanantak di kumurug sang bato yang kanmosiki.” 12 Yimibak si Jesus kang Satanas,laong, “Di ak mologpat, dili ko itigiin yangDios kay arag syolat da yang pyagalaongnang Dios na ayaw pagtigiya yang Diosna kanmo Ginoo na antak mo katigamandawmatomanyang syasaadnaandawdili.”13 Pyapanawan naa ni Satanas si Jesuspagkatapos nang kariko nang pagtigi naan.

Lukas 4:14 102 Lukas 4:33Yagapono si Jesus Magindo adto Galilea(Mateo 4:12-17; Markos 1:14-15)

14 Kayan yomori si Jesus adto Galilea nayagadan nang gaom nang Balaan na Espir-ito. Yang manga imo ni Jesus, dyudungugnang yanaguya disang kariko nang banwana yakaranto nang Galilea. 15 Si Jesusyabay magindo sang manga Judio disangkanilan manga pagtitiponan. Kariko ni-lan yanaglaong, “Laban madyaw yaningpagindo ni Jesus.”

Si Jesus wa Atangkapa adto Nasaret(Mateo 13:53-58; Markos 6:1-6)

16Yakadto si Jesus oman Nasaret, banwana tyotorinan naan. Pagdatung nang allawna pagpapatana, komadto si Jesus sangpagtitiponan nang manga Judio kay yaanyang kanaan ipan imoon nang allaw nabuku nang paggawbukay nang manga Ju-dio. Yimindug si Jesus na magabasa sangsorit nang Dios. 17 Yang yaatag nilankanaan na abasaun yang syosolat kadinini Isaias na propeta nang Dios. Pagburatsaan ni Jesus, kitaun naan yang abasaunnaan. 18 Kayan yagbasa, laong, “Yagadanak nang Balaan na Espirito kay yaan yanggapili kanak na magabatok ak sang soritnang Dios adto sang manga otaw na wayyatabang. Syosogo ak adto sang mangabyakos antak silan kaobadan sang bakos.Syosogo ak adto sang manga bota antaksilan kimita. Syosogo ak adto sang pyan-glopigan nang kadaygan na ako yangmata-bang kanilan. 19 Pyapagbatok ak nang Diosna matabang da yaan sang manga otaw nayakasara.” Maynaan yang byabasa kanilanni Jesus na sorit nang Dios.

20 Kayan lyopi ni Jesus yang solat aworiyan adto sang yamatag kanaan. Ya-gaingkod si Jesus na magaindo da. Karikonang otaw arag yanagtanaw kang Je-sus, yamangkatingun silan kay yaningug.21 Yagaindo si Jesus, laong, “Yatoman daadoon na allaw yang byabasa ko kamayo.”22 Laban madyaw nang yanagpaningugyang pagindo ni Jesus. Byabantog yaannilan. Awgaid yagalaong silan, “Nanga ko-raw yaan yatigammagindo na anak sa yaanni Jose?” 23 Yabay magindo si Jesus kani-lan, laong, “Yani koraw yang pagalaongmayo kanak, ‘Apakita kanami yang kabu-rungburungan na manga imo.’ Yani arag

yang pagalaong garo mayo kanak, ‘Yangdyudungug nami na iimo mo dato Kaper-naum, imowa oman disining kanmo tyoo-nanbanwa.’ 24Awgaid yani yangpagalaongko kamayo, disang banwa na pyagauyaannang propeta, tagbi da yang yatangkapkanaan. 25Kaundi mayo si Elias na propetanang Dios kadini. Yadatung asang banwanaan yang masakit na gutum kay mangatorong ka toig aw tunga yang way oran.Madaig yang baro na bobay namanga Judiona yamangkaukud nang pagkaan. 26 Toyo,si Elias wa osogowa nang Dios namatabangkanilan. Pyapakadto nangDios si Elias sangbanwa nang manga otaw na buku nangJudio na matabang sang baro adto sangbanwa na Sarepta na sakop nang Sidon.27 Kaundi mayo si Eliseo na propeta nangDios kadini, madaig yang laroonnang sanlana manga Judio, toyo wa osogowa nangDios si Eliseo na magapakadyaw kanilan.Yaan gaid yang pyapagkadyaw ni Eliseo siNaaman na taga Siria, buku nang Judio.”28Pagdungug nangmanga otaw sang batokni Jesus na yatabang yang Dios sangmangaotaw na buku nang Judio, mangkadamansilan laban. 29 Yanagsikaindugan silankayan pyoti si Jesus aw goyoda adto logwanang kanilan barrio. Dyadara nilan si Jesusadto sang kilid nang butay na kyakabu-tangan nang barrio nilan. Orogon nilangaro si Jesus sang pangpang na antak damatay. 30 Awgaid si Jesus yamagi disangpagurangan nilan kayan yomanaw.

Pyapagkadyaw ni Jesus yang Otaw naLyarasakan nang Mangkaraat

(Markos 1:21-28)31 Yakadto si Jesus Kapernaum na sakop

nang Galilea, kayan simingadto yaansang pagtitiponan nang manga Judionang allaw na pagpapatana. Yagaindoyaan sang yanagkatipon. 32 Pagdungugnang manga otaw sang pagindo ni Jesus,mangkailimilim silan kay tobok yangkanaan pagindo aw yang pagindo nangkanilan magindoway. Yang pagindo ni Je-sus na yagadan nang gaomnang Dios labanyusubsub sang kanilan ginawa. 33 Disaanna pagtitiponan aon usug na lyarasakannang mangkaraat, pyapagkadopangnang mangkaraat. Yokowaaw yaan

Lukas 4:34 103 Lukas 5:7na yagalaong, 34 “Kay Jesus na tagaNasaret, nanang inangun mo kanami namangkaraat? Apakawaraun mo kadi kami?Kikilara ta kaw na ikaw yang Balaan nasyosogo ani nang Dios.” 35 Yaparabay siJesus magsagda sang mangkaraat, laong,“Katingun, logwa da disang lawas naan naotaw.” Byobontog nang mangkaraat yangotaw kayan lyomogwa na wa ukudura.36 Yang manga otaw disaan na yikitasaan, laban yamaburungburung, kayanyaglaong silan, “Dagdagu yang gaom niJesus. Pagsagda naan sang mangkaraat,maparabay lomogwa.” 37Yakarimpud sangkariko nang banwa na yakaringkit yaan naimo ni Jesus.

Pyapagkadyaw ni Jesus yang Madaig namga Otaw na Yamangkasakit

(Mateo 8:14-17; Markos 1:29-34)38 Yapanaw si Jesus disang pagtitiponan

kayan kyomadto sang baray ni Simon Pe-dro. Yang ogangan ni Simon yamasakit, la-ban mapaso yang kanaan lawas. Byabatoknilan kang Jesus na yamasakit yang ogan-ganni Simon. 39Kyakadtowanni Jesus sangkanaan korangan aw lingata naan yang ka-paso nang kanaan lawas. Yaparabay yaankablongan, kayan yagbangon aw pagpogasang pagkaan na apakaan kang Jesus awyang kanaan manga inagad.

40 Pagsallup nang suga, kariko nangyamasakit dyuduput daraun agkang Jesus.Kariko nilan na yamasakit, dyadamdamni Jesus, kayan yanagkadyaw, yamaboskablongan. 41 Madaig yang mangkaraatna pyapalogwa ni Jesus sikun saan namanga otaw. Paglogwa nang mangkaraat,yanagkokowaaw, yanaglaong, “Ikaw, kayJesus, yang Anak nang Dios.” Syasagdasilan ni Jesus, laong, “Katingun da.”Yatigam yang mangkaraat na si Jesus yangpinili nang Dios na magaari sang karikonang banwa toyo di gosto ni Jesus na silanyang magabatok.

Yagabatok si Jesus adto Judea(Markos 1:35-39)

42 Pakallawun, yapanaw si Jesus disaanna banwa, kayan kyomadto sang banwana way maguya. Yang manga otaw,yanaganap kang Jesus. Pagkita nilan

kanaan, dumutan nilan na di garo apa-panawun. Yanaglaong silan, “Ayaw naakami pagpanawi, abaya kami pagindowa.”43 Yimibak si Jesus kanilan, laong, “Akad-towan ko naa yang kariko nang banwa,pagaindoon ko silan bain sining madyawna batok kay yaan yang kyakaniyan kosang banwa, pyapagbatok ak nang Diosantak matigam yang otaw sang pagarinang Dios sang karowagan nang banwa.”44 Kayan yomanaw si Jesus, yakadto sangkariko nang manga barrio dig Judea, yabaymagindo disang manga pagtitiponan nangmanga Judio.

5Pyagaagad ni Jesus yang Yiimo naan

manga Inindo(Mateo 4:18-22; Markos 1:16-20)

1 Aon oman allaw na yagaindug si Je-sus asang kilid nang dagat na Genesaret,pyagaindo naan sang kawtawan yang soritnang Dios. Laban madaig yang mangaotaw na yapasaid kanaan kay yaningugsang kanaan pagindo. Yalisgis da si Je-sus. 2 Kayan kimita si Jesus sang dowana barangay na dyadaik asang lamitannang dagat. Yang manga tagtomon sangbarangay yomawas da kay yagabukabukasang dagut disang kanilan pokot. 3 Kayantyomakang si Jesus sang barangayni SimonPedro. Laong naan kang Simon Pedro,“Usuna asiding dagat antak lomotaw.” Pa-glotaw nang barangay, magingkod si Jesuskayan yoman magindo sang yanagkadaigna manga otaw asang lamitan nang dagat.

4 Yamatapos yaan magindo, yagalaongkang Simon Pedro, “Daraa mayo yaningbarangay adto sang kararuman, sabodandisaan yang kamayo pokot.” 5 Laong niSimon Pedro, “Kay Ginoo, kyakallawankami magkaya, way yamakamang. Toyoadoon magakaya kami oman na ikaw yanggalaong kanami.” 6 Pagdatung nilan sangkararuman, sabod nilan yang pokot. Labanmadaig yang yamakamang, agput mabul-las yang pokot. 7 Kayan kyamay nilanyang kanilan manga inagad na magkakayana adto sang isa na barangay antak mag-borig sang pagpamoti sang isda. Pag-datung nang barangay asaan, butangannilan nang isda yang dowang ka barangay.

Lukas 5:8 104 Lukas 5:24Yamangkatmo yang barangay nang isda,bay marunud nang kabugat nang isda.8 Pagkita ni Simon Pedro sang gaomni Jesus, lomood yaan asang apit nangsiki ni Jesus, kayan yaglaong, “Buku danang madyaw na mapagobay kaw kanak,kay Ginoo, ikaw yang way sara, ako sa-raun.” 9 Laban yaan yamailimilim nangpagkakamang sang madaig na isda. Yangkanaan manga inagad disang barangayarag laban yamailimilim. 10 Yang mangaanak ni Sebedeo na si Santiago aw siJuan na ipan magadagad ni Simon Pedroaw gakaya, arag silan yamangkailimilim.Kayan yaglaong si Jesus kang Simon Pedro,“Ayaw da magkakudugkudug, di da kamomagkaya. Buku da nang isda yang anapunmayo, otaw yang anapun da mayo kayapaanapko kamayoyang amanarig kanak.”11 Pagkasaka nilan sang manga barangay,yayawan nilan yang kariko kayan yomagadda ni Jesus, yaimo da manga inindo niJesus.

Pyapagkadyaw ni Jesus yang Otaw na AonLaro na Sanla

(Mateo 8:1-4; Markos 1:40-45)12 Aon oman allaw na gauyauya si Jesus

asang barrio, yodorod agkanaan yang usugna laroon nang sanla, yamarimpud yanglawas naan nang laro. Pagdatung naankang Jesus, lomood, yagapakallaat, laong,“Kay Ginoo, aw imoon mo, yatigam ako namakapagkadyaw kaw sang kanak lawas.”13 Kayan pyoti ni Jesus yang otaw nasanlaun, kayan yaglaong si Jesus kanaan,“Gosto ko imoon yaan. Pagkadyaw da sangsakit mo.” Pagsorit ni Jesus, maparabayyaan kablongan. 14 Kayan pyaglaong yaanni Jesus, “Ayaw naa magpakatigam sangkadaygan sang pagkadyaw mo. Kadtosang magampoway antak kitaun naan nawa day sakit mo. Pagdara nang pagatagmo kay yaan yang sogo ni Moises kadinisang otaw na kyablongan da sang kanaansakit, aw antak katigaman nang mangaotaw na ikaw yagkadyaw da.” 15 Maskipyagalaong yaan ni Jesus, “Ayaw naa mag-pakatigam sang kadaygan sang pagkadyawmo,” byabatok naan yang imo ni Jesuskayan yarimpud yang banwa nang batoknaan. Wakaw laban damadaig yangmangaotaw na yandodorod agkang Jesus na antak

dumungug sang kanaan pagindo aw antakarag magkadyaw silan sang kanilan mangasakit. 16Wakaw pyapanawan ni Jesus yangyanagkadaig na manga otaw, kayan ky-omadto nang sayda naan sang banwa naway maguya na mapagbaraw sang kanaanAma na Dios.

Pyapagkadyaw ni Jesus yang Otaw na Ya-matay yang Sangkilid na Lawas

(Mateo 9:1-8; Markos 2:1-12)17 Aon oman allaw na yoman mag-

indo si Jesus sang magkadaig. Aragyanagingkod asaan yang manga Pariseoaw yang manga magindoway sang balaodni Moises, aon magsikun ag Jerusalem,aon magsikun sang manga barrio digGalilea, aon magsikun sang manga bar-rio dig Judea. Si Jesus yagadan nanggaom nang Dios na gapakadyaw sang ya-mangkasakit. 18Kaba gaindo si Jesus digsu-rud nang baray, yadatung yang yanaglakatsang otaw na yamatay yang sangkilid nanglawas, wa da makapagginukginuk. Ada-raun garo agsurud yang yamasakit naapakita kang Jesus, 19 toyo wa day ya-maagi nilan agkang Jesus na kyakarupunannang manga otaw na madaig. Boraborayagpanik silan agtaas nang atup kayanbyoslotan nilan yang atup. Pagkaboslotnilan, tontonon yang otaw na lyarakatasang tupad nang atobangan ni Jesus.20 Pagkita ni Jesus na yasarig silan kanaan,maglaong yaan sang yamasakit, “Kay lagi,pyasaylo ra kaw adoon sang kanmo mangasara.” 21 Pagdungug sang pyagalaong niJesus nang manga Pariseo aw yang mangamagindoway sang balaod, magdumdumsilan, laong nang dumdum nilan, “Nangayaan yapagonawa sang Dios? Maat yangpyagalaong naan. Yang Dios gaid yangmakapagpasaylo sang otaw sang kanaansara.” 22 Kyakatigaman ni Jesus yang kani-lan dumdum kayan yaglaong yaan kanilan,“Nanga kamo yagadumdum kanak nangmaynaan na dumdum? 23 Na paningugkamo, wain yang marisud, daw yang mag-alaong ako, ‘Pyasaylo ra kaw sang kanmosara,’ daw yang magalaong ako, ‘Pagban-gon aw panaw?’ 24 Adoon pinaagi sangpapagkadyaw ko sini na otaw, apakita kokamayo na ako na gyugual nang Anak nangotaw aon katungud sang pagpasaylo sang

Lukas 5:25 105 Lukas 6:1maski sini na otaw sang kanaan mangasara.” Kayan yaglaong si Jesus sang otawna yamatay yang sangkilid nang lawas,laong, “Pagbangon, kay lagi. Lorosa yangpyagakorangan mo aw ori da agkamayo.”25 Yikita yang manga otaw disaan na ya-parabay yaan magbangon kayan lyorosnaan yang pyagakorangan naan. Kaba ya-panaw yaan na yomori agkanilan, yama-panumdum sang Dios. 26 Laban yamabu-rungburung yang yikita saan na imo niJesus. Pagkita nilan sang gaomni Jesus, ya-malluk. Toyo yamapanumdum silan sangDios, laong, “Yaning kikita nami adoon,laban kaburungburungan na imo.”

Pyagaagad ni Jesus si Lebi(Mateo 9:9-13; Markos 2:13-17)

27 Yapanaw si Jesus disaan na baray.Kaba yapanaw yaan, kikita naan si Lebina gaingkod disang bayadanan sang miy-oras. Si Lebi yang mannokot sang miyoras.Yagalaong si Jesus kanaan, “Bay da, agadkanak, abay ta kaw indoon.” 28 Kayan ya-parabay si Lebi mindug, yayawan da naanyang kanaan gawbuk kayan yomagad niJesus.

29Wa akadogay disaan, dyadadyayaw niLebi tayodon si Jesus disang kanaan baray.Madaig silan yang yanagsaro komaan.Arag aon disaan manga mannokot sangmiyoras na yoobit nang manga Pariseo kaywa mangagad sang pagindo nang kanangPariseo magindoway. 30 Yanagsaway sangmanga inindo ni Jesus yangmanga Pariseo,laong, “Nanga kamo yapagsaro komaansang manga saraun aw yang manga man-nokot sang miyoras na wa mangagad sangkanami pagindo?” 31 Si Jesus yang yimibakkanilan, laong, “Ayn nang aon sakit, maga-paborong. Yangway sakit, dili. 32Yakani akdisining donya na magatawag sang mangaotaw na yatigam na aon sara nilan, kaysilan yang maynang otaw na yamasakitna magapaborong kanak. Magaindo akokanilan antak ayawan nilan yang kanilansara. Toyo yangmanga otawnagadumdumna way maat na imo nilan, di modorodkanak, wakaw di ak makatabang kanilan.”

Bain sang Pagdili sang Pagkaan aw YabayMagampo

(Mateo 9:14-17; Markos 2:18-22)

33 Aon gasaway sang manga inindo niJesus na galaong kang Jesus, “Yang mangainindo ni Juan na magbawtismoway awyang manga inindo nang Pariseo, aonmanga allaw na di silan makaan, yabaymagampo sang Dios. Toyo yang kanmomanga inindo, yabay komaan, yabayminum, nanga wa magagaon sang batasannangmanga inindo ni Juan aw yangmangaPariseo?” 34 Yimibak si Jesus kanilan,laong, “Aw aon kasal, kaba iyan pa yangkyakasal, yabay komaan yang yatambongsang kasal. 35 Aw domatung da yang allawna amakamang kanilan yang kyakasal,baya da di da silan makaan.” Maynaanyang ibak kanilan ni Jesus, kay yaan yangpananglitan bain kanaan.

36 Pyapaagi ni Jesus sang pananglitanyang kanaan pagindo na dili odogpo sangdadaan na pagindo. Yagalaong yaan, “Dikamo magatabas sang bago na dagommayo antak pagalunub sang dadaan nadagom na yamarasi. Kanogon nang bagona dagom na pagalunub sang dadaan.Yang dadaan na dagom aw yang bagona pagalunub, wa magaonawa, maparabaymarasi yang lyulunuban.” 37 Yoman mag-pananglitan si Jesus, laong, “Yang bagona inmun, di alasak sang dadaan nalasakanan na paris nang baka kay yangdadaan na lasakanan di da maganod. Awlasak yang bago na inmun sang dadaanna lasakanan kayan syomobo yang in-mun, amaboslot yang lasakanan, amaoboyang lasak, amakayam yang lasakanan.38Yatigam kamo na yaan yangmadyaw bu-tangan nang bago na inmun yang bago naimo na paris kay matiganod pa.” 39Yomanmagpananglitan si Jesus, laong, “Yangotaw na yanaram da minum sang dadaanna inmun wa akaima nang bago na inmun.Dili yaan mitimtim sang bago kay laongnaan, ‘Madyaw ko yaning dadaan.’ ” Yaan,pyagaindo ni Jesus antak silan matigamna yang kanaan pagindo di odogpo sangkanilan dadaan na pagindo.

6Bain sang Allaw na Pagpapatana(Mateo 12:1-8; Markos 2:23-28)

1Aon oman allaw na pagpapatana na ya-magi si Jesus awyang kanaanmanga inindo

Lukas 6:2 106 Lukas 6:17sang kabatadan. Yamangkagutum yangmanga inindo naan, wakaw yasagpi silansang batad kayan yokapan nilan aw kaana.2Aonmanga Pariseo na yanagosip kanilan,laong, “Nanga yasagpi kamo sang batadnining allaw na pagpapatana? Yalapas kaykamo sang kanatu manga pagindo.” 3 Si Je-sus yang yimibak kanilan, laong, “Wa pa sakadi kamo makadarag sang byabasa mayona iinang ni Dabid na ari kadini? Yamangk-agutum si Dabid aw yang kanaan mangainagad. 4 Kayan yomanik si Dabid sangampowanan na baray nang Dios, kayankyomaan sang paan na byubutang disaannang magampoway na pagpasalamat sangDios. Yang manga inagad ni Dabid aragyatagan naan nang paan, maski pyagaindonang kanatu balaod na yaan gaid yangmakakaan saan na paan yang manga mag-ampoway. Buku nang maat nang Dios yaanna imo ni Dabid. Aw yaning imo nangkanak manga inindo, arag buku nang maatnang Dios maski allaw adoon nang pagpa-patana.” 5 Kayan yagindo kanilan si Jesus,laong, “Kay ako yang pinili nang Dios nagyugual nang Anak nang otaw, wakaw akoyang aon katungud na magaindo kamayosang manga imo na madyaw imoon nangallaw na pagpapatana.” Maynaan yangibak ni Jesus sang yanagosip sang kanaanmanga inindo.

Pyapagkadyaw ni Jesus yang Otaw na Ya-makungkung yang Kamot

(Mateo 12:9-14; Markos 3:1-6)6 Pagdatung oman nang allaw na pagpa-

patana komadto si Jesus sang pagtitiponannang manga Judio, kayan yagindo kani-lan. Aon otaw disaan na yamakungkungyang karinto na kamot, wa da akau-nat. 7 Arag aon disaan manga Pariseo awmanga magindoway sang balaod. Yabaysilanmanagsait kang Jesus dawmagborongyaan naan na allaw saan na otaw. Awmagborong yaan nang allaw na pagpap-atana, osombong nilan si Jesus kay maatnilan yang magaborong nang allaw napagpapatana. 8 Yang kyakaundan nilan,kyakatigaman ni Jesus. Wakaw yagalaongyaan sang otaw na yamakungkung yangkamot, “Adi kaw, kay lagi.” Yamain-dug yang otaw kayan dyomorod kang Je-

sus. 9 Kayan yagosip si Jesus sang yanag-saway kanaan, laong, “Osipin ta kamo.Nanang amaimo ta nang allaw na pagpap-atana na buku nang paglapas sang kanatubalaod? Daw tomabang kita sang aragotaw, daw magimo kita sang maat sangarag otaw? Daw boiin ta yang otaw dawpatayun ta yang otaw? Nanang madyawnang Dios na imoon ta nining allaw napagpapatana?” 10 Yanganawanaw si Jesussang yanagingkod kayan yaglaong yaansang otaw na yamakungkung yang kamot,“Unata, kay lagi, yang yamakungkung nakamot mo.” Pyaparabay naan unatun, ya-parabay magkadyaw, wa da akakungkung.11Awgaid yamadaman yangmanga Pariseona yikita saan na imo ni Jesus. Pyagak-abarawan nilan si Jesus, daw monnonoyang pagpadakup nilan saan.

Pipili ni Jesus yang Samporo aw Dowa nakanaan Inindo na Pyagangaranan naan nangmanga Apostol

(Mateo 10:1-4; Markos 3:13-19)12 Si Jesus yapanaw disaan kayan

yagtokod nang butay na magaampo.Kyakallawan yaan mapagbaraw sangkanaan Ama na Dios. 13 Pagkaallaw,tyatawag agkanaan ni Jesus yang karikonang kanaan manga inindo na yama-gadagad naan kayan pinili naan yangsamporo aw dowa na silan yang syosogonaan na magabatok bain sang pagindonang Dios. Pyagangaranan naan silannang apostol. 14 Yani yang samporoaw dowa na manga apostol, si Simonna pyagangaranan ni Jesus ni Pedro, siAndres na mangod ni Simon Pedro, siSantiago, si Juan, si Pelipe, si Bartolome,15 si Mateo, si Tomas, si Santiago na anakni Alpeo, si Simon na pyagangaranan nangsaranig sang kanilan banwa, 16 si Judasna pyagangaranan ni Tadeo na anak niSantiago, si Judas Iskariote, na yaan yangyatabang pagpadakup kang Jesus.

Yagaindo si Jesus aw Papagkadyawa naanyang Yamangkasakit

(Mateo 4:23-25)17 Kayan yomagad silan ni Jesus

magtobang adto sang karatagan. Dis-aan yanagkatipon agkang Jesus yangmagkadaig na inindo naan. Arag asaan

Lukas 6:18 107 Lukas 6:35yang labanmadaig namanga otawna sikundato Judea, aon magsikun adto Jerusalemaw adto sang manga syodad na Tiro awSidon na asang baklayan. Yanagkorosilan digkang Jesus na maningug silansang kanaan pagindo, magapaborongsang kanilan manga sakit. 18 Arag asaanyang manga otaw na pyagabayaan nangmangkaraat. Pyapalogwa ni Jesus sanglawas nang manga otaw yang karikonang mangkaraat, kayan yagkadyaw yangmanga otaw. 19 Madaig yang otaw nayapasaid kang Jesus na mopoti kanaan kaysi Jesus yagadan nang gaom nang Dios nayapagkadyaw kanilan kariko.

Pyagaindo ni Jesus yang kanaan mangaInindo

(Mateo 5:1-7:27)20 Kayan yomatobang si Jesus sang

manga inindo naan. Yagaindo yaankanilan, laong, “Madi pa kamo na yatigamna yagakinaanglan kamo sang tabang nangDios, kay kamo yang pyagasakop naan.

21 “Madi pa kamo na yaan yang dakorasang kamayo dumdum yang pagpangagadmayo sang pagbuut nang Dios, kay kamoyang atabangan nang Dios pagimo sanggosto mayo.

“Madi pa kamo na yamauruk tungudsang kamayo sara, kay kamo yang papagu-maun nang Dios.

22 “Kamo na kyakaparaatan nangarag otaw, kamo na syasarikway nilan,kamo na pyagapallaongan nilan, kamona pyangimowan nilan sang wa mayopagagunaa tungud sang pagpangagadmayo kanak, kamo yang pyanalangi-nan nang Dios. 23 Wakaw panagumakamo, panagsayawsayaw kamo kay labanmadyaw yang abarus nang Dios kamayodiglangit. Yang manga kamonaan nanggapakaraat kamayo, magonawa saan yangkanilan iimo sang manga propeta nangDios kadini.

24 “Kallaat mayo na kyakaaronan nangmangkadyaw disining donya, na madyawyang kabutang mayo, akaparayatan kamomallaw.

25 “Kallaat mayo na yamangkabiyagadoon na kyakaaronan nang mangkadyaw,amangkagutum kamo tungud kay wayaatag kamayo nang Dios.

“Kallaat mayo na yanaguma adoon nakyakaaronan kamo nangmaski nana, man-agdaraw kamo kay akaparayatan kamo.

26 “Kallaat mayo na byabantog adoonnang arag kamo otawnamaynangmadyawyang imo mayo, sari buku. Na dumdumamayo yang manga propeta kadini na gaba-tok sang kagaro, arag byabantog nang ka-mayo kamonaan.”

Karuguni Mayo yang Yokontara Kamayo(Mateo 5:38-48; 7:12)

27 Yabay si Jesus magindo sang kanaanmanga inindo, laong, “Pagalaong kokamayo na yaningug kanak, karugunimayo yang yokontara kamayo. Pagimokamo sang madyaw sang manga otaw nayamaraat kamayo. 28Aampowan sang Diosyang yanollon kamayo antak silan nangDios tabangan. Aampowan sang Dios yanggadaugdaug kamayo antak silan nang Diostabangan. 29Aw sampakun nilan yang apitkarinto na pisngi mo, oman pasampakanyang apit kawara. Aw kamangun nilanyang sang urad na dagom mo, duputaatagan kanilan yang dowang urad. 30 Awaon mangayo kamayo, atagi. Aw aonkomamang sang kamayo pyanmowan,ayaw da pagbawiya. 31 Gosto mo na imoonkanmo nang kadaygan yang madyawwakaw imowa kanilan yang madyaw. Abaykamo pagimo sang madyaw sang karikonang otaw.

32 “Yang manga otaw na wa otoo sangDios dadaan batasan nilan yang pagkaru-gun sang yamarugun kanilan. Toyo awyaan gaid yang karugunan mayo yang ya-marugun kamayo, di kamo abarusan nangDios nang madyaw. 33 Yang manga otawna wa otoo, yang yatabang kanilan yangtyatabangan nilan. Toyo awyaan gaid yangtabangan mayo yang yatabang kamayo diakaontoran yang Dios. 34Yangmanga otawna wa otoo, gapaguun sang arag silan waotoo, kay aballinan. Toyo aw yaan gaidyang paguunun mayo yang makaballin ka-mayo, di akaontoran yang Dios. 35 Kamo,karuguni yang yokontara kamayo, tabangisilan, paguuna maski di ballinan. Aw abaykamo magimo sang maynaan, abarusankamo nang Dios nang madyaw, kay yag-gaonda kamonang kamayoAmanaDios naLyomabi, kay yang Dios yamarugun sang

Lukas 6:36 108 Lukas 6:49wa akapanumdum kanaan. Maski yangyabay magimo sangmaat, arag kyakarugu-nan nang Dios. 36Pagmallaatun kamo sangkadaygan maynang kamayo Ama na Diosna yamallaat sang kariko nang otaw.”

Pagindo bain sang Pagsaway(Mateo 7:1-5)

37“Ayawmagsaway sang arag kamo otawantak di kaw okman nang Dios. Ayawmaglaong sang arag kamootawnamadyawyang isilotan yaan nang Dios antak diliyang Dios marus kanmo magokom sangpagsilot. Apasayloon yang gaimo kanmonang maat kayan apasayloon kaw nangDios sang kanmo imo na maat naan.38 Pangatag sang kadaygan kayan atagankaw nang Dios. Yang aatag naan kanmoiitmoon yang lasakanan na pagaatagannaan kanmo, dyadadyayaw naan dasukun,kyukurungkurung antak madaig yangmakalasak, pyagawasan da yang lasakananna aatag kanmo nang Dios. Yang kadaignang yaatag mo sang kadaygan, maynaanyang kadaig nang aatag kanmo nang Dios.”

39 Kayan yagsambingay si Jesus, laong,“Yang otaw na bota, dimakapaggagad sangarag silan bota. Aw magginagaday yangarag silan bota, magasikaorog silan sangbito.” Yang kaologannaanna sorit ni Jesus,yang wa akatigam sang kaagi nang Dios,di makapagindo sang arag wa akatigam.40 Laong ni Jesus, “Yang katigaman nanginindo di malabaw sang katigaman nangkanaan magindoway. Toyo aw abay pagin-doon, akadogangan yang kyakatigamannaan,magagaon da yaan sang kanaanmag-indoway.

41 “Nanga syasaway mo yang kanmoinagad sang kanaan sara na maynangdagutdagut na yakarasak sang kanaanmata, toyo ikaw wa ugumana sangdagdagu na sara mo na maynang batangna yakatampung sang mata mo. 42 Awmaglaong kaw sang inagad mo, ‘Kaylagi, akamangun ko yang bota mo,’ mon-nono yang pagkakamang mo na wa kawmakamang sang kanmo bota na dagdagu.Magaindo kaw garo sang kadaygan na wapa akakamang yang maat digkanmo. Onaanaa kamanga yang kanmo bota na dagdagu

kayan matigam da kaw magkamang sangkanang kadaygan bota.”

Yang Kaoy Kikilara Pinaagi sang KanaanBonga

(Mateo 7:16-20; 12:33-35)43 “Yatigam kamo na yang madyaw na

kaoy di mobonga nang maat na bonga.Yang maat na kaoy di mobonga nangmadyaw na bonga. 44 Yang manga kaoy,kikilara mayo kay kikita mayo yangbonga. Pananglitan, yang orayan dimobonga nang kapayas, aw yang soksokonna buragun di mobonga nang kamatis.45Maynaan oman yang otaw, aw magsorityang madyaw na otaw, arag madyaw yangsorit naan, kay yang yakabutang sangkanaan ungud yang madyaw. Toyo yangmaat na otaw, kada magsorit maat, kayyang yakabutang sang kanaan ungud yangmaat. Yang yabay nang otaw kaundan,yaan yang pyagalaong.”

Yang Dowang ka Otaw na Magbabaray(Mateo 7:24-27)

46Yabay si Jesusmagindo kanilan, laong,“Kamo, yabay maglaong, ‘Si Jesus yangkanak Ginoo.’ Toyo aw ako yang Gi-noo mayo, nanga wa kamo mangagadsang kanak manga pagindo? 47 Adoonapakatigamko kamayo dawmonnono yangotaw na yodorod kanak, yaningug sangkanak pagindo kayan yangagad. 48 Yaanna otaw maynang gabaray na yagakotkotnangmararum kay yoonay naan sang bato.Laban madigun yang kanaan baray. Kayanyomaa nang dagdagu, byobontol nang baayang baray toyo wa akatangkug kay madi-gun yang pagkaimo, yoonay sang bato.49 Awgaid yang otaw na yudungug sangkanak pagindo toyo wa naan pangagadi,maynang gabaray disangmayamukna lopana aani la gaid babaw yang kanaan arigi.Pagbaa nang tobig, pagbontol sang kanaanbaray, maparabay matowad kayan yanod.Wa day gaindug na arigi, yamabos ma-towad.” Maynaan, gaindo si Jesus kanilan.

7Pyapagkadyaw ni Jesus yang Sogwanun

nang Kapitan(Mateo 8:5-13)

Lukas 7:1 109 Lukas 7:20-211 Pagkatapos ni Jesus magindo sang

manga otaw, komadto yaan sang barriona Kapernaum. 2 Disaan na banwa, aonkapitan nang manga sondaro na bukunang Judio. Yamasakit yang kanaansogwanun na kyakarugunan naan, baymatay. 3 Yudungug yang kapitan na siJesus yakadyaw sang yamasakit wakawsyosogo naan adto kang Jesus yang mangamatikadung na Judio. Pyapakangay nangkapitan si Jesus antak komadto sangkanaan baray antak papagkadyawun yangkanaan sogwanun. 4 Pagdatung nangmanga matikadung agkang Jesus, mag-pakallaat silan kanaan, laong, “Agad nami,kay Ginoo, pyapakangay kaw kanami nangkapitan kay kyakasakitan sang kanaansogwanun. 5 Tabangi yaan kay buutankanatu na manga Judio yaan na kapitan.Pyapaimo naan yang kanami pagtitiponandini Kapernaum.” 6 Kayan yamagadnilan si Jesus. Maawatawat pa silan sangbaray nang kapitan, pyapasongon nangkapitan si Jesus sang kanaan manga obay,pyagatogon si Jesus. Pagdatung nilanagkang Jesus, paglaongon, “Kay Ginoo,wa da kaw apakadtowa nang kapitan kaylaong naan buku nang madyaw na ikawyang makadto kanaan kay ikaw labawpa kanaan. 7 Buku nang madyaw namosongon yaan kanmo kay labaw pa kawkanaan. Maski di mo kitaun yang kanaansogwanun, maski magaid kaw maglaongdini, ‘Kablongi la yang kanaan sakit,’akablongan da yang sakit nang kanaansogwanun. 8 Yatigam yang kapitan saankay pyangagadan naan yang sorit nangyagasogo kanaan, arag pyangagdan nangkanaan manga sondaro yang kanaan sorit.Aw sogoon naan yang isa na apapanawun,mapanaw. Aw tawagun naan yang isa,modorod, aw sogoon naan yang kanaanallang na apagawbukun, magagawbuk.”Maynaan yang pyagatogon nang kapitankang Jesus. 9 Pagdungug ni Jesus sangtogon nang kapitan, mapamoragkat yangmata naan. Yomatobang yaan sang mangaotaw na yamagadagad kanaan kayanyaglaong, “Maski digkanatu na taga Israel,wa pay kikita ko na yamanarig kanakmaynang pagkanarig naan na kapitan nabuku nang taga Israel.” 10 Yomori yang

manga obay nang kapitan, pagdatungnilan sang baray, kitaun nilan yangsogwanun nang kapitan na madyaw da.

Byoboi ni Jesus yang Yamatay na Anak naUsug nang Baro

11 Pagkaallaw komadto si Jesus sangbarrio na Nain. Yamagad naan yangkanaan manga inindo aw yang magkadaigna manga otaw. 12 Pagdatung nilan sangpilwangan nang arad na pyagalibot saanna barrio, yorogwa disaan yang yanaglakatsang patay na dyadayon lakatun na waalasakan sang longon, arag wa opotosanang kamun. Tamisa na usug na anaknang baro na bobay yaan na yamatay.Madaig na otaw yang yamagad naan nabaro. 13 Pagkita ni Jesus sang baro, mal-laat yaan. Yagalaong yaan, “Ayaw da, kaybabo, magdaraw.” 14 Kayan pyoti ni Jesusyang pyagarakat sang yamatay, pagpotinaan sang pyagarakat wa da apanaw yanggarakat. Yagalaong si Jesus sang yamatay,“Kay tin, pagbangon.” 15 Yaparabay mag-bangon yang yamatay, kayan yaparabaymagsorit. Kayan yatag ni Jesus sang baroyang kanaan anak na byoboi oman ni Jesus.16 Yang yikita saan na imo, yamailimilim,yanamput silan sang Dios, laong, “Propetanang Dios yaning yakani kanatu. Ty-atabangan adoon nang Dios yang kanaanmanga otaw.” 17 Yaan na imo ni Jesusbyabatok nang manga otaw disang tibookbanwa na Judea, aw kariko nang pya-galanto naan na banwa, arag yudungugsaan na imo ni Jesus.

Yang Dowang ka Otaw na Syosogo ni Juanna Magbawtismoway

(Mateo 11:2-19)18 Si Juan na magbawtismoway na

yamapiriso arag yudungug sang mangaimo ni Jesus kay byabatokan yaan nangkanaan manga inindo. 19 Wakaw pyap-atawag naan agkanaan yang kanaan inindona dowa, syosogo silan naan adto kangJesus, pyapagosip kanaan, laong, “Ikawagaw yang pinili nang Dios na makanisang donya, daw abay pa kami magtagadsang madatung na pinili nang Dios?”20-21 Pagdatung nilan kang Jesus, yabaysi Jesus magborong sang yamangkasakit,yagaparogwa yaan sang mangkaraat na

Lukas 7:22 110 Lukas 7:39yarasak sang lawas nang manga otaw,yamorong yaan sang madaig na bota,pyangkablongan. Kayan yaglaong yangsyosogo ni Juan kang Jesus, laong, “Pya-pakani kami kanmo ni Juan, pyapagosipkanmo daw ikaw agaw yang pinili nangDios na makani sang donya, daw abaypa nami yaan tagadan?” 22 Yimibaksi Jesus sang syosogo ni Juan, laong,“Unug da kamo, kariko nang kikita mayoaw yang dyudungug mayo dini, batokamayo kang Juan. Paglaonga si Juan nayang manga bota kimita da, yang mangapongkoon yomanaw da, yang manga san-laun kyablongan da, yang manga bunguldyumungug da, yang yamangkamataypyapagboi oman, yang manga pobre,byatokan da sang madyaw na batok nasikun sang Dios. 23 Arag paglaongan kangJuan na panalanginan nang Dios yang otawna abay manarig kanak maski karisudanyaan.”

24 Pagkariyos nang syosogo ni Juan,magindo si Jesus sang manga otaw bainkang Juan, laong, “Pagkadto mayo kangJuan asang banwa na way maguya, nanangdyudumdum mayo na ikitaun mayo?Dumdum mayo yaan yang ikitaun mayoyang otaw na yagakaagadagad maskinanang pagalaong maynang kogon namaski wain yang samut aadto akadarag?25 Nanang kyakadtowan mayo? Dumdummayo yaan yang ikitaun mayo yang otawna yagakido mandagom sang madyawna dagom? Antak kamo matigam, yangotaw na yandagom nang maynaan datomayo kitaa sang baray nang manga ari.26Paglaongan kanak daw nanang dyudum-dum mayo na ikitaun mayo adto, yangpropeta? Laban sa tinuud na yang propetayang gosto mayo na ikitaun. Pagalaongko kamayo na yang kikita mayo labaw pasang propeta. 27 Kay si Juan yang syosolatkadini nang manga propeta nang Dios naosogoon nang Dios na apapagonaun naankanak antak magandam sang agiin ko.”28 Kayan yaglaong si Jesus, “Pagalaong kokamayo na adoon si Juan yang labaw sangkariko nang otaw awgaid pagpono nangDios pagari sang donya maski sini na otawna magapasakop sang Dios, marabaw pa niJuan.”

29 Pagdungug saan na pagindo ni Je-sus, kariko nang otaw aw yang mangamannokot sang miyoras yamapanumdumsang Dios na silan nangaon yapabawtismokang Juan. 30 Awgaid yang manga Pariseoaw yang manga magindoway sang balaodnang Judio, wa silan magapabawtismokang Juan kay wa silan otoman sangpagbuut kanilan nang Dios. 31 Si Jesusyoman magindo sang manga otaw, laong,“Kamo na manga otaw adoon maynangmanga isu na gapaballung disang pagti-tiponan nang otaw. 32 Kay yang manga isuyanagtawag sang kanilan pagaobay, laong,‘Kamo, maski kyakatikan kamo nami, wakamo managsayaw. Yanagsiling kamisang gamatay, kamo wa managmatay.’ ”Laong ni Jesus, “Kamo adoon gasiling sangmanga isu kay way pyangagdan mayo namagindoway. 33 Kikita mayo si Juan nawa akaan, na wa magainum sang inmun,kayan yaglaong kamo na pyagabayaanyaan nang mangkaraat. 34 Sana sa ako nagyugual nang Anak nang otaw, yakaan ako,yiminum ako, kayan pyaglaong mayo ako,‘Yaan na otaw, matikaan, matiinum, awpapagobay sang manga saraun na otaw awyang mannokot sang miyoras.’ ” 35 Kayanyaglaong si Jesus kanilan, “Kariko nangotaw na yangagad sang pagbuut nang Dioskyakatigaman nilan na madyaw yangmay-naan na paagi.”

Si Jesus na Aadto sang Baray ni Simon naPariseo

36 Aon Pariseo na pyagangaranan niSimon. Pyapakadto naan si Jesus sangkanaan baray na apakaanun yaan. Pag-datung ni Jesus, magingkod sang lamesa.37 Aon yagakadopang na bobay disaan nabanwa. Pagdungug naan na asaan si Jesussang baray ni Simon, komadto yaan, ya-gadara sang lasakanan nang lana na ma-ballo. 38 Yodorod yaan sang siki ni Je-sus, yolood kaba gadaraw, yamapanum-dum yang surud nang ginawa naan, yanglowa naan yakabatuk sang siki ni Jesus.Kayan gyarisan naan nang logay naan kabayaarukan yang siki. Byobobowan naannang lana yang siki naan. 39 Pagkita saanni Simon, maglaong yang surud nang dum-dum naan, “Aw matungtung na propetanang Dios si Jesus, mikilara yaan saan

Lukas 7:40 111 Lukas 8:10na bobay na yopoti sang kanaan siki,matigam yaan na yaan na bobay maatyang batasan naan.” 40 Yaparabay si Je-sus maglaong kang Simon, “Aon garo pa-galaong ko kanmo, kay Simon.” Laongni Simon, “Paglaongan da sa, kay magin-doway.” 41 Gaindo si Jesus kang Simonna pyapaagi sang sambingay, laong, “Aondowang ka otaw na yuguun sang sapi, yangisa limang gatos, yang isa karimaan. 42Waykyakaballin nilan na sapi, kyallaatan dagaid silan nang gyuguunan nilan, wa daosokota. Yang dumdum mo, kay Simon,yang dowa na yuguun sang sapi, sini yanglabanmarugun sang otaw na gyuguunan?”43 Yimibak si Simon, laong, “Dumdum koyaan yang labanmarugun sang gyuguunanyang yuguun nang madaig na pyasaylo ranang gyuguunan.” Laong ni Jesus, “Yaansa agaw yang matungtung.” 44 Yaatobangni Jesus yang bobay aw paglaong yaankang Simon, “Tanawa, kay Simon, yanina bobay. Dumduma yang yiinang naankanak. Yakani ak sang kanmo baray toyowa mo apaonadi yang kanak siki, na yaanyang kanatu batasan aw aon yanombaray,yonadan yang siki. Yang lowa naan nabobay yang pyagaonad sang kanak siki awyang logay naan yang pyagagaris. 45 Ikaw,kay Simon, wa mo aruki yang pisngi ko,na yaan yang batasan natu na pagtaodsang yanombaray. Awgaid yaning bobayyabay naan arukan yang kanak siki dunganyadatung ak ani. 46 Yang kanak oro wa moobobowi nang lana na yaan yang batasannatu aw aon yanombaray. Awgaid yan-ing bobay byobobowan naan yang siki konang lana na maballo. 47 Pyasaylo ra yan-ing bobay sang kanaan sara na dagdagu.Wakaw dagdagu yang karugun naan kanak.Awgaid yang otaw na tagbi da yang kanaansara na kyakamang nang Dios, arag tagbida yang karugun naan kanak.” 48 Kayanyaglaong si Jesus sang bobay, “Pyasaylo rakaw, kay idi, sang manga imo mo na maatnang Dios.” 49 Pagdungug saan nang ya-pagsaro kang Jesus komaan, yagadumdumsilan, “Sini agaw si Jesus na gapasaylo sanggaimo sang maat nang Dios?” 50Yagalaongsi Jesus sang bobay, “Yang pagkanarigmo kanak, kay idi, yaan yang yakagawaskanmo sang silot nang Dios. Unug da,

madyaw da kaw nang Dios.”8

Yang Manga Kawbayan na Yamagad kangJesus

1 Wa akadogay, yakadto si Jesus sangmanga barrio aw manga syodad. Yagaba-batokon yaan sang madyaw na batok bainsang pagsakop nang Dios sangmanga otaw.Yamagad naan yang samporo aw dowa nakanaan inindo. 2-3 Arag yamagad naanyang manga bobay na kyakablongan sangmanga sakit aw yang manga bobay na pya-parogwaanni Jesus sangmangkaraat. Yaansilan siMariaMagdalena na pyaparogwaanni Jesus sang pitong ka mangkaraat aw siJuana na asawa ni Kusa na pangabaga niHerodes na ari. Arag si Susana yamagadnilan aw madaig pa na manga boyag nayatabang kanilan, yagagasto sang kanilanpagkaan.

Yang Sambingay bain sang Magtatanum(Mateo 13:1-9; Markos 4:1-9)

4 Aon allaw na madaig yang yandorodkang Jesus na sikun sang manga barrio.Kayan yagindo si Jesus kanilan pinaagisang sambingay. 5 Laong ni Jesus, “Aonotaw na yakadto sang kanaan pawa namananum. Pagsabod naan sang bini aonkyakasabod asang daran, gyuguyukguyuknang otaw, tyotobog nang langgam. 6 Aonoman kyakasabod disang batoon na lopa.Pagpanggiti naan, mararag kayan yagangokay mababaw yang lopa. 7 Aon omankyakasabod sang lopa na aon madaig nagamot nang soksokon na sagbut. Yagasi-pagtorin yang soksokon na sagbut aw yangtanum awgaid tyatarong nang soksokonyang tanum kayan yamatay yang tanum.8 Aon oman kyakasabod sang madyaw nalopa. Matinorin na tanum yaan, madyawyang bonga, onodan.” Kayan gyagaan niJesus yang kanaan tingug, laong, “Dadyawamayo paninggi aw pangagadi mayo.”

Yang Sambingay Pyagaindo Antak Du-mungug Silan

(Mateo 13:10-17; Markos 4:10-12)9 Yang manga inindo ni Jesus yanagosip

kanaan, laong, “Monnono yaan na sambin-gay? Wa kami makadarag.” 10 Yimibaksi Jesus, laong, “Yang katigaman bain

Lukas 8:11 112 Lukas 8:24sang pagsakop nang Dios na wa pa nan-gaon nang Dios pagaindowan, adoon pya-pakatigam da kamayo. Yang kadaygan namanga otaw pyapaagi ko sang sambingayyang pagindo ko kay antak maski mikitasilan, di mikilara. Maski mudungug, dimakadarag.”

Yoobad ni Jesus yang Sambingay bain sangMagtatanum

(Mateo 13:18-23; Markos 4:13-20)11 “Bain sang sambingay, obadun ko ka-

mayo adoon yang kaologan. Yang pya-galaong na bini na syasabod yaan yangsorit nang Dios na byabatok nang mangaotaw. 12 Yang manga otaw na byaba-tokan, silan yang maynang kyakasabodannang bini. Yang pyagalaong na daran nakyakasabodan nang bini, yaan yang mangaotaw na yudungug sang sorit nang Dios,toyo pagdungug nilan sang sorit nang Dios,yaparabay komaon si Satanas kayan kya-mang yaan na pagindo digkanilan antakdili silan tomoo sang Dios kay aw tomoosilan, pagasakopon silan nang Dios nangway kataposan. 13 Yang pyagalaong nabatoon na lopa na kyakasabodan nangbini, yaan yang manga otaw na yudungugsang sorit nang Dios kayan yaparabay silantomangkap saan kay madyaw nilan. Aw-gaid kaymababaw yang kanilan pagtoo, awdatungun silan nang karisud tungud sangpagtangkap nilan sang sorit nang Dios, dimadogay magatangku silan sang pagtoonilan. 14 Yang lopa na pyagalaong namadaig yang gamot nang soksokon na sag-but na mallug tomorin, yaan yang mangaotaw na yudungug sang sorit nang Diosawgaid wa abay mangagad sang sorit nangDios kay madaig yang kyakabaragan ni-lan. Kay yaan yang yabay dumdumunnilan yang makaboi kanilan aw yang kani-lan kadato aw yang pagauma nilan wakawkyakasarikway nilan nang dumdum nilanyang sorit nang Dios, wa da nilan akaundi.Wakaw yang sorit nang Dios di kanilanmakatabang. 15 Awgaid yang pyagalaongna madyaw na lopa na kyakasabodan nangbini, yaan yang manga otaw na yudun-gug na yabay mangagad sang sorit nangDios, laban madyaw nilan. Maski karisu-dan silan, yabay silan mangagad, wakawyamatoman digkanilan yang pagbuut nang

Dios. Yang mangkadyaw na imo nini namanga otaw maynang madyaw na abot.”

Yang Ilawan Kinaanglan Dili Asangkoban(Markos 4:21-25)

16 Yabay si Jesus magindo, laong, “Awmagsuga kamo sang ilawan, di mayoasangkoban, arag dili mayo ubutang yangilawan agsarad nang ingkodanan, awgaidotongtong mayo yang ilawan kayan karikonang yusurud sang baray, mikita sangilawan, aallagan nang ilawan yang kanilanagiin.” 17 Laong ni Jesus, “Yang waapakatigaman adoon, apakatigam nangmaori na allaw kay way yamatago na diakatigaman. 18 Wakaw butangan mayosang dumdum mayo yang dyudungugmayo antak dogangan nang Dios yangkamayo katigaman. Awgaid yang otawna di maningug sang pagindo, akawaraanyaan sang tagbi na kyakatigaman da naan.”

Yang Ina aw yang Manga Lomon na Kaus-gan ni Jesus

(Mateo 12:46-50; Markos 3:31-35)19Kaba gaindo si Jesus sangmanga otaw,

yadatung yang kanaan ina aw yang mangalomon naan na usug. Awgaid wa silan aka-said kang Jesus kay kyakasaringgan yaannang magkadaig. 20 Kayan byatokan si Je-sus nang manga otaw disaan, laong, “Adtogowa si ina mo aw yang lomonmo, mapag-baraw kanmo.” 21 Laong ni Jesus, “Tinuudna aglogwa yang ina ko aw tudtuud lomonko, toyo aon digkamayo yaakun ko na inako aw lomon ko. Kay kariko nang mangaotaw na yaningug sang sorit nang Dioskayan yangagad, silan yang kanak mangaina aw manga lomon ko.”

Syasagda ni Jesus yang Bagyo(Mateo 8:23-27; Markos 4:35-41)

22 Aon oman allaw yansasakay nangbarangay si Jesus aw yang kanaan mangainindo. Laong kanilan ni Jesus, “Mataripagda kita nining dagat.” Kayan pyadu-rug nilan yang barangay adto dipag.23 Yakakatorog si Jesus kaba yudurugyang barangay. Kayan kyumurug yanglaban dagdagu na bagyo. Kyasabawan dayang barangay nang pagmumunungunna barud, bay silan marunud kay agputda makmo nang tobig yang kanilanbarangay. 24 Pyopokaw nilan si Jesus,

Lukas 8:25 113 Lukas 8:41laong, “Pagmata, kay Ginoo, amarunud dakita.” Yagabangon si Jesus, syasagda naanyang samut aw yang barud. Lyumunungda yang bagyo, wa da magasamut, wada magabarud. Kariko arag da liminaw.25 Galaong si Jesus kanilan, “Wa kadi kamoakanarig kanak?” Yamaburungburungsilan, yamangkalluk silan pagkita nilansang gaom ni Jesus. Yanagkabarawbarawsilan, laong, “Sini kadi na otaw si Jesus?Magsagda yaan sang bagyo, wa da mag-abagyo. Magsagda sang barud, wa damagabarud.”

Pyapagkadyaw ni Jesus yang Otaw naLyarasakan nang Mangkaraat

(Mateo 8:28-34; Markos 5:1-20)26 Kayan dyomatung silan asang banwa

nang taga Gerasen na agdipag nang banwana Galilea. 27 Pagdoong nang barangay,mawas si Jesus. Yaparabay somongonkanaan yang otaw na lyarasakan nangmangkaraat, yang pyagauyaan naan naotawyang syodadnangmangaGerasen aw-gaid yadogay maguya disang manga gikubna byubutangan nang yamangkamatay.Wa da yaan mandagom, wa da akatigamori sang baray naan. 28-29 Kay arimarimyaan pyagabayaan nang mangkaraat,pyapapanaw yaan adto sang kagorangan.Maski otonggowan, maski byabakos yangkamot aw siki naan nang kadina, ari-marim byobogto naan yang kadina kayanyagpanawpanaw adto sang kagorangan.Pagdatung naan na otaw kang Jesus,yamatowad yaan disang atobangan niJesus, durug yokowaaw. Yaparabay siJesus magsagda sang mangkaraat, laong,“Panaw da kamo disang lawas naan naotaw.” Kayan byubugbugan naan naotaw yang kanaan sorit, pyapagsoritnang mangkaraat, laong, “Jesus na Anaknang Lyomabi na Dios, onnoon da mokami? Ayaw naa garo kami paglasaya.”30 Yagaosip si Jesus sang mangkaraat,laong, “Sining aran mayo?” Yimibakyang otaw, pyapagsorit nang mangkaraat,laong, “Si Mararan.” Pyagalaong naanyaan kay laban madaig yang yarasakkanaan na mangkaraat. 31 Yagapakallaatyangmangkaraat kang Jesus na dili silan niJesus apakadtoon sang pagsisilotan sang

mangkaraat na bito na way tatamanannang kararum.

32Masaid kanilan asang kilid nang butay,yanagpandolyang yang madaig na yayupna baboy. Gosto nang mangkaraat naapakadtoon silan ni Jesus sadtong mangababoy. Pyapabayaan ni Jesus na malasaksilan sang baboy. 33 Lyomogwa da silankayan simingadto sang manga baboy lo-masak. Paglasak nilan, mandaragan yangmanga baboy adto sang pangpang awkallog adto sang dagat kayan yabos maru-mus aw kamatay.

34 Pagkita saan nang manga magtong-goway sang baboy, yandadaragan silanadto sang barrio aw asang makilibotnaan na manga baray, yanagbatok sangkyakainangan nang baboy. 35Yangmaguyadisaan yaparabay gumubuk kang Jesus.Pagdatung nilan, kikita nilan yang otawna lyorogwaan nang mangkaraat nagaingkod disang apit ni Jesus, yagkido ramandagom, madyaw da na pagdudum-dumay naan. Pagkita nilan sang gaomni Jesus, yamangkalluk silan. 36 Yangyugubuk yoman batokan nang yikita sangpagparogwa ni Jesus sang mangkaraatdisang lawas naan na otaw. 37 Kayanyangkalluk silan laban. Pyagalaong nilansi Jesus, “Ori da adto sang kanmo banwa,panaw dini.” Wakaw syomakay da siJesus nang barangay, omori da. 38 Yangotaw na lyorogwaan nang mangkaraat,gaosip kang Jesus, laong, “Diin da ako?Amagad ak nimo.” Awgaid pyapaori yaanni Jesus. 39 Yagalaong kanaan si Jesus,“Madyaw yang omori kaw agkamayo, kaylagi, pagbatok sang pagtabang kanmonangDios.” Pagpanaw naan na otaw, karikonang kyakaagiyan naan arag byabatokannaan sang pagtabang kanaan ni Jesus.

Pyapagkadyaw ni Jesus yang Anak ni Jairoaw yang Bobay na Yopoti sang Dagom naan

(Mateo 9:18-26; Markos 5:21-43)40 Yataripag oman si Jesus nang da-

gat. Pagkanaripag naan, pagkita kanaannang manga otaw na yanagtagad kanaan,yanaguma silan. 41Kayan yadatung agkangJesus si Jairo na pangoro disang pagti-tiponan nang manga Judio. Yolood yaanasang apit nang siki ni Jesus, yagapakallaat

Lukas 8:42 114 Lukas 9:6kanaan, laong, “Agad naa kanak agkanami,kay Ginoo, 42 pakamatayun yang anak kona bobay.” Yaan yang pyagalaong ni Jairokang Jesus. Yaan na anak naan, tamisa nabobay, sapamporo aw dowa yang kanaanidad.

Kayan yomagad da naan si Jesus. La-ban madaig na manga otaw yang yamagadnaan, yabay panaglisgisin nilan si Jesus.43 Aon disaan masakitin na bobay na man-tini dogoon na sapamporo aw dowa na katoig dogoon, wa atangkudi. Yamabos yangkanaan sapi nang pagpaborong awgaidway yakablong kanaan. 44 Yapasaid yaansang likod ni Jesus kayan pyoti naan yangkilid nang kanaan dagom. Pagpoti naan,pyarabay da yaan tangkudan. 45 Yagaosipsi Jesus, laong, “Sining yopoti kanak?”Kariko nilan na ilibot kanaan yanagpangin-dayan. Laong ni Pedro kang Jesus, “Madaigyang yapasaid kanmo, kay Ginoo, nayanaglinisgisay kanmo.” 46 Laong ni Je-sus, “Buku. Aon yopoti kanak. Yatigamak na aon sakit na baya pa na kyakab-longan nang kanak gaom.” 47 Pagdungugnang bobay sang pyagalaong ni Jesus, ma-parabay komadto kang Jesus. Tyataki-gan yaan nang pagkalluk. Yolood yaansang atobangan ni Jesus kayan yagbatokyaan sang pagkablong sang kanaan sakitnang pagpoti naan sang dagom ni Jesus.Yaningug yangmanga otaw sang gyogogodnaan. 48 Yagalaong si Jesus sang bobay,“Yang kanmo pagkanarig kanak, kay idi,yaan yang yakapagkadyaw kanmo. Ori daagkamayo. Madyaw da kaw nang Dios.”

49 Wa pa akampus yang pyagalaong niJesus sang bobay, dyomatung da yangkangay kang Jairo, laong, “Ayaw da pa-gagadan yang magindoway, yamatay dayang anak mo.” 50 Pagdungug ni Jesussaan na batok, paglaongan ni Jesus si Jairo,“Ayaw magkaundug, kay lagi, abay kanarigkanak, magakadyaw oman yang isu mo.”51 Pagdatung nilan sang baray ni Jairo,bakasun ni Jesus yang yamagad kanaan namadaig, yaan gaid yang pyagaagad naansumurud si Pedro aw si Juan aw si San-tiago aw yang ama aw ina nang isu nayamatay. 52 Kariko nilan na agdarum nangbaray yanagmatay. Laong ni Jesus kanilan,“Ayaw kamo magdaraw. Wa yaan aka-

matay, yagaid matorog.” 53 Pyanagikurannilan si Jesus, laong nilan, “Yatorog pakadi yang yamatay da?” Yaan yang pya-galaong nilan kay kyakatigaman nilan nayang isu yamatay da. 54 Yodorod si Jesussang isu, pyopoti naan yang tollo naan,kayan yaglaong yaan sang isu, “Pagban-gon, kay idi.” 55 Yaparabay giminawakayan yaparabay magbangon. Laong niJesus kanilan, “Pakaana mayo yang isu.”56 Laban yamaburungburung yang taganaknang isu. Pyupunpunan silan ni Jesus,laong, “Di da kamomagbatok asang kaday-gan sini na imo.”

9Syosogo ni Jesus yang Samporo awDowa na

Inindo naan(Mateo 10:5-15; Markos 6:7-13)

1 Tyatawag ni Jesus agkanaan yangsamporo aw dowa na kanaan inindo kayanyatagan silan ni Jesus nang gaom antaksilan makapagkadyaw sang yamangkasakitaw antak silan makapagparogwa sangmaski nana na mangkaraat na yarasaksang manga otaw. 2 Pyapakadto silan niJesus sang manga banwa na magabatokbain sang pagsakop nang Dios sangmanga otaw, na arag makadyaw silansang yamangkasakit. 3 Wa pa silanapanaw, pyagaindo ni Jesus, laong, “Dayonkamo panaw, ayaw magdara nang maskinana. Ayaw magdara nang bangka, ayawmagbaron. Maski yang sapi aw yang maskinana na potos, ayaw magdara. Maski yangdagom, gatang isa yang pandagoma, dida kaw magdara nang isa. 4 Maski diinkamo datung, anapa mayo daw sini yangmagapapanik kamayo. Imowa mayo yaanpanawanan datnganan kaba iyan pa kamodisaan na banwa. 5 Aw aon banwa na disilan matangkap kamayo na di maningugsang kamayo pagindo, pagpanaw mayosaan na banwa, takdaga mayo yang abogasang siki mayo na toosanan sang kanilanpagdili sang pagindo nang Dios.” Maynaanyang pagindo ni Jesus sang samporo awdowa na inindo naan. 6 Kayan yomanawsilan, yakadto sang kariko nang mangabarrio, yabay silan magindo sang mangaotaw sang sorit nang Dios, yabay silanmakadyaw sang yamangkasakit.

Lukas 9:7 115 Lukas 9:23Yamaribog si Herodes(Mateo 14:1-12; Markos 6:14-29)

7Kayan dyungug ni Herodes na ari yangmanga imo ni Jesus aw yang imo nangkanaan manga inindo. Yamaribog yangoro ni Herodes kay aon manga otaw nayanaglaong, “Si Jesus na gaimo siningmanga madyaw na imo, yaan kono si Juanna magbawtismoway na yagaboi oman.”8 Aon yanaglaong, “Buku ni Juan yaan. SiElias kono na propeta nang Dios kadini.Yoman ani kanatu komani.” Arag aonyanaglaong, “Buku yaan ni Elias. Toyopropeta kono yaan kadini nang Dios nayagaboi oman.” 9 Yani yang pyagalaong niHerodes, “Pyapaotodan ko nangaon sangoro si Juan. Wain sa yaning otaw na yabaynilan kanatu batokon?” Laban gosto niHerodes na mikita kang Jesus.

Pyapakaan ni Jesus yang Limang Mararanna ka Otaw

(Mateo 14:13-21; Markos 6:30-44; Juan 6:1-14)

10 Pagori nang manga apostol na sam-poro aw dowa na inindo ni Jesus, mag-batok silan kang Jesus sang yamaimo ni-lan. 11Pagdungug nangmagkadaig na otawna yapanaw si Jesus, gimiyod silan. Wasilan abakasa ni Jesus, madyaw naan nayamagad. Pyagaindo naan kanilan yangpagsakop nang Dios sang manga otaw. Ya-gakadyaw naan yang yamangkasakit.

12 Pagkaambong domorod agkang Jesusyang samporo aw dowa na inindo naan,yanaglaong, “Aani kita sining banwa naway maguya. Yang madyaw sini, apa-panawunmo yaningmanga otaw adto sangmanga barrio aw adto sang yakalanto namanga baray antak manganap silan sangkanilan akaanun aw antak kimita silansang okorangan nilan na baray.” 13Awgaidlaong kanilan ni Jesus, “Kamo yang mag-apakaan kanilan.” Laong nilan, “Yani lagaid yang kanatun pagkaan, yaning limangbook na paan aw dowa na iisda. Diin kamikamang sang apakaan kanilan na kadaignilan?” 14 Laban madaig yang mangaotaw disaan, manga limang mararan naka otaw, wa da ibilanga yang mangabobay aw manga isu. Yagalaong si Jesussang manga inindo naan, “Papagingkodasilan, papagkorowa, tagkarimaan yang

managkoro.” 15 Kayan pyaingkod nilankariko nang manga otaw. 16 Tyatakmaganni Jesus yang paan aw yang iisda, kayanyimingaro yaan aglangit kayan yagpasala-mat sang Dios. Pyagapisangpisang naanyang paan aw yang iisda kayan pyan-dool sang kanaan manga inindo. Silanyang yangatag asadtong manga otaw namagkadaig. 17 Kariko nilan arag yakaan,yamangkabiyag silan. Kayan pyangamangnang manga inindo ni Jesus yang mangalyokasan na madyaw pa kaanun. Sam-poro aw dowa na kaarat yang sama nilankaanan.

Yang Pyagalaong ni Pedro bain kang Jesus(Mateo 16:13-19; Markos 8:27-29)

18 Aon oman allaw na yagaampo si Je-sus nang sayda naan. Yandodorod agkangJesus yang kanaan manga inindo. Ya-gaosip kanilan si Jesus, laong, “Nanangpyagalaong nang manga otaw bain kanak,sini kono ako?” 19 Yimibak silan kangJesus, laong, “Aon yanaglaong na ikawkono si Juan na magbawtismoway. Aragaon yagalaong na ikaw kono arag propetana yagaboi oman. Arag aon yagalaongna ikaw kono si Elias na propeta kadini.”20 Kayan yagosip si Jesus kanilan, laong,“Kamo, monnono yang kamayo dumdum,sini ako?” Yimibak si Pedro, laong, “Ikawyang pinili nang Dios na pyagalaong kadinina makagagaom asang karowagan nangbanwa.”

Pyagalaong ni Jesus na Arasayun yaanKayan Pyatay

(Mateo 16:20-28; Markos 8:30-9:1)21Pyupunpunan silan ni Jesus, laong, “Di

da kamomagbatok na ako yang pinili nangDios.” 22 Laong naan, “Ako na gyugualnang Anak nang otaw, laban ako mallawarasayun nang manga pangoro nang Ju-dio, di ak atangkapun nilan. Yang mangamatikadung nilan aw yang manga pan-goro na magampoway aw yang mangamagindoway sang balaod, kariko nilan dimatangkap kanak. Apatayun ak nilan, toyopagdatung nang torong allaw, oboiin akoman nang Dios.”

23 Kayan yaglaong si Jesus sang karikonang manga otaw, “Aw aon otaw na gostomagad kanak antak yaan maimo kanakinindo, di da yaanmagatoman sang kanaan

Lukas 9:24 116 Lukas 9:42kyakaundan, abay da yaan mangagad sangpagasogo ko kanaan maski laban yaanakarisudan maynang otaw na yagapusansang koros na pagapatayan kanaan. Yaanyang abay imoon nang otaw na yangagadsang kanak pagindo. 24 Toyo yang otawna yaan gaid yang yabay pamakotan yangmaboi yaan disining donya, akawaraanyaan sang kanaan kinaboi, awgaid yangotaw na wa akapannogon sang kanaan kin-aboi maski apatayun yaan tungud sangpagpangagad kanak, yaan yang akaaro-nan nang kinaboi na sikun sang Dios.25 Toyo maski akaaronan yang otaw nangkariko nang mangkadyaw disining donya,di makatabang kanaan aw masingadto rayaan sang impirno kay di da yaan mak-abarik maski aballin yang kariko nangasining donya. 26 Yang otaw na yamarigmaglaong, ‘Yotoo ak kang Jesus,’ na ya-marig magbatok sang kanak pagindo, awmori da ak asining donya, di akmagalaong,‘Kanak yaan na otaw.’ Aw mori da ak ani,mikita yang otaw sang kanak kagaom, aragmikita sang kagaom nang kanak Ama naDios aw yang kagaom nang manga balaanna tagalangit. 27 Kaundi mayo yaning pa-galaong ko kamayo, aon digkamayomangaotaw na di pa amatay, mikita pa silansang apakatigamkanilanna yangDios yangmakagagaom sang kariko.”

Yang Pagkaparin nang Kaimo aw Dagom niJesus

(Mateo 17:1-8; Markos 9:2-8)28 Pagkatapos ni Jesus magindo saan na

pagindo, manga warong allaw, yotokodsi Jesus agbokid na magaampo sang Dios,pyagaagad naan si Pedro aw si Juan awsi Santiago. 29 Yakapagampo si Jesus,yamaparin yang kanaan kaimo aw kaparinyang kanaan dagom, yomallag da, labanda gimapotiyan. 30 Kayan sakadyap dadyomatung yang dowang ka otaw na ya-pagbaraw kang Jesus. Silan si Moises aw siElias na manga propeta kadini nang Dios.31 Yamaribot silan nang allag nang Dios.Yaan yang pyagabarawan nilan aw si Jesusyang pagkamatay naan dato Jerusalem napagbuut kanaan nang Dios. 32 Si Pedro awyang kanaan manga upud, yamangkatorogsilan. Pagkagimata nilan, kitaun nilanyang kasindaw ni Jesus aw yang dowang ka

otaw na yanagindug na pyagaobay ni Jesus.33 Nang agput da manaw yang dowang kaotaw, yakapagsorit parabay si Pedro kangJesus na wa udumduma yang pagasoritnaan, laong, “Kay Ginoo, laban madyaw naaani kami. Magaimo kami sang torong kaliyan disini, kanmo yang isa, kang Moisesyang isa, kang Elias yang isa.” 34 Kabagasorit si Pedro, kyakatabonan silan nangaro, yalluk da silan. 35 Kayan sakadyapdyungug da nilan yang gasorit digsurudnang aro na yagalaong bain kang Jesus,laong, “Yani yang kanak Anak na piniliko na magaari. Yaan yang paninggi mayoyang kanaan pagindo.” 36Pagdungug nilansaan na sorit, say dakman ni Jesus yangkikita nilan. Kayan yomanaw silan, toyowa pa silanmagabatok sang kadaygan sangkikita nilan disang butay, baya da yagbatokda na yagboi da oman si Jesus na pyapatay.

Pyapagkadyaw ni Jesus yang Isu naLyarasakan nang Mangkaraat

(Mateo 17:14-18; Markos 9:14-27)37 Pagkaallaw, tomobang silan saan

na butay. Dyodorodan si Jesus nangmagkadaig na manga otaw. 38 Aon isakanilan disaan na yagapakallaat kangJesus, laong, “Kay Ginoo, tanawa yaningisu ko, tabangi. Tamisa na anak kona usug yani. 39 Aon yapabaya kanaanna mangkaraat. Yokowaaw yaan kayantyakigan aw tabida yang kanaan lawas,pyapagsora yang baba. Yabay lasayunnang mangkaraat kay dili garo naanapanawan. 40 Yagapakallaat ak kagaynasang kanmo manga inindo antak nilanparogwaun yang mangkaraat, pyaparogwagaro nilan, wa silan makagaga.” Yaan yangpyagalaong kang Jesus nang ama nang isu.41 Yagalaong si Jesus, “Nanga kamo waotoo kanak? Nanga yanagdowadowa pakamo? Madogay pa kadi ako magtigkulmaguya ani kamayo kayan pa tyomookamo kanak?” Kayan yaglaong si Jesussang amanang isu, “Daraa yaan ani kanak.”42 Gaparoroong agkang Jesus yang isu,tyotowad nang mangkaraat kayan yabaymagpagadpagad. Gasagda si Jesus sangyoroman na mangkaraat, laong, “Logwada disaan.” Kayan pyapagkadyaw ni Jesusyang isu, yoman da paagadun yaan ni Jesus

Lukas 9:43 117 Lukas 9:61sang ama. 43 Laban yamailimilim yangmanga otaw na yikita sining imo ni Jesusna yagadan nang gaom nang Dios.

Yoman ni Jesus Paglaong Kanilan na Ap-atayun yaan

(Mateo 17:22-23; Markos 9:30-32)Kaba pyanagkabarawan nilan yang

manga imo ni Jesus na makaburungbu-rung, yagalaong si Jesus sang kanaanmanga inindo, 44 “Yaning pagalaong kokamayo, butangan mayo sang ginawamayo na ako na gyugual nang Anak nangotaw adaraun nang manga otaw adtosang magookom, osombong ako nilan.”45 Awgaid wa silan makadarag saangpyagalaong ni Jesus kanilan kay wa pakanilan atagan nang Dios yang pagkadaragsaan na sorit. Magaosip garo silankang Jesus daw nanang kaologan nangpyagalaong naan kanilan toyo yamarigsilan magosip.

Sini yang Labaw?(Mateo 18:1-5; Markos 9:33-37)

46Aon oman allaw na yanaglantogi yangmanga inindo ni Jesus daw sini yangmarabaw kanilan. 47 Si Jesus yatigamsang kanilan dumdum wakaw pyapadorodyang isu agkanaan, pyapagindug disangapit naan. 48 Kayan yaglaong si Jesus kani-lan, “Yang otaw na amabuut sang isu namaynini yangpagkabuutnaan tungud sangpagtoo kanak, yaan na otaw amabuut aragkanak. Yang amabuut kanak, buku ko gaidyang akabuutan, awgaid asta yang yaga-sogo kanak arag naan akabuutan. Yang wamagaparabawkamayo, yaanyangmaturus,yang kanaan katurus madyaw nang Dios.”

Yang Wa Osopak Kamayo Yomoyon Ka-mayo

(Markos 9:38-40)49 Kayan yaglaong si Juan, “Kay Gi-

noo, yikita kami nangaon sang otawna gaparogwa sang mangkaraat. Kabagaparogwa sang mangkaraat, ingarananyang aran mo. Syasagda nami, laongnami, ‘Ayaw magimo saan kay wa kawagadagadnami namanga inindoni Jesus.’ ”50 Yagalaong si Jesus kanaan, “Ayawpagsagdaa kay yang wa osopak sangkamayo pagindo, yomoyon kamayo.”

Aon Barrio ag Samaria na Wara Magapa-panik kang Jesus

51 Agput da domatung yang allaw naoori da ni Jesus aglangit, yamaasub yaanmanallos adto Jerusalem. 52 Yisingadtosilan Jerusalem, na yamapit sang barrionang taga Samaria. Pyapaona ni Jesusyang manga otaw saan na barrio na an-tak magpataan sang kanilan pagakoran-gan. 53 Pagkatigam nang taga Samariana misingadto silan Jerusalem, wa silanapapanika kaymaat nilan yangmisimba agJerusalem na alabayan yang kanilan sim-baan. 54Pagkatigam ni Santiago aw ni Juanna di silan apapanikin, magosip silan kangJesus, laong, “Aw gosto mo, kay Ginoo, ay-oon nami yang atoron diglangit, awaraunyadtongmanga otaw na wa kanatunmaga-papanik.” 55 Si Jesus, yamatobang agkani-lan, kayan syagda silan, laong, “Ayaw dakamo maglaong naan. Yaan na sorit mayoaon gapabaya na mangkaraat. Buku naanyang kyakaniyan ko yang magawara sangotaw. Yaan yang kyakaniyan ko yangmatabang sang manga otaw.” 56 Kayan ly-omabay silan disaan, yanallos da asadtongkadaygan na barrio.

Yang manga Otaw na Amagad Garo kangJesus

(Mateo 8:19-22)57 Kaba silan yapanaw, yang sang ka

otaw yagalaong kang Jesus, “Maski midiinkaw, kay Ginoo, amagad ako.” 58 Yimibakkanaan si Jesus, laong, “Madyaw pa yangmanga milu, aon kanilan lokwanan, awyang manga langgam aon kanilan apo-nan. Toyo ako na gyugual nang Anaknang otaw way kanak matagan paguya.Ayn nang adatungan ko nang gabi, asaandak makakorang. Anda, kay lagi, amagadpa kaw kanak?” 59 Aon isa na otaw napyapagbarawan ni Jesus, laong, “Amagadkaw naku, kay lagi.” Yimibak yaan, laong,“Di pa naa, kay Ginoo, aw matay da yangkanak ama, amagad ak nimo.” 60 Laongni Jesus kanaan, “Ayn nang di nakun am-agad, yaan yang papaglubunga sang ya-matay. Ikaw, yang kanmo gawbuk, mag-ababatokon kaw bain sang pagsakop nangDios sang manga otaw.” 61Aon isa na otawna yagalaong kang Jesus, “Ako amagad aknimo, kay Ginoo, toyo magapakatigam pa

Lukas 9:62 118 Lukas 10:15ak sang kanak manga sakop na mapanawako.” 62 Laong kanaan ni Jesus, “Yanggadaro aw limingi, makasoway da yangdaro. Magonawa saan yang amagad kanakna amabarag nang kanaan kyaundan, bukunangmadyaw yang pagaragad naan kanak.Di yaan makaborig magbatok bain sangkasakopan nang Dios.”

10Syosogo ni Jesus yang Kapitowan na ka

Otaw1 Kayan yoman magpili si Jesus sang

kausgan na kapitowan na ka otaw na apa-pagonaun naan adto sang manga banwana akaonan naan. Pyapapanaw ni Jesuskada dowa kanilan. 2Yani yang pyagalaongni Jesus kanilan, laong, “Mayn kamo nanggomagani sang manga ganiin nang Diosna amanarig kanak. Yaan na karowagnining ganiin, tagbi da kamo na gagani.Pangayo kamo sang tagtomon sang ganiinantakmagsogo sangmadaig na gomagani.”3 Yabay magindo si Jesus kanilan, laong,“Panaw da kamo adoon. Mayn kamonang karnero na makadto sang laag naido. Maski arasayun nilan kamo, di kamomagbarus maglasay. 4Ayaw magdara nangsapi, ayaw magdara nang maski nana napotos, ayaw magdara nang sapatos. Awaonpagkitamayodisangdaran, ayawkamomapagbaraw, abay kamo panaw antakmal-lug kamodomatung sang akadtowanmayo.5 Aw domatung da kamo sang maguya,maparabay kamo maglaong, ‘Atabangankamo nang Dios.’ 6 Aw aon otaw dis-aan na baray na madyaw naan yang ka-mayo pagindo, atabangan yaan nang Dios.Aw wara, maynang wa kamo magsorit,way makadawat disaan sang tabang nangDios. 7 Yang otaw na magapapanik ka-mayo, disaan na baray kamo maguyauya.Yang pyapakaan nilan kamayo yaan yangakaanun mayo kay madyaw na pyapakaannilan yang gaindo kanilan. Ayaw kamomagbarinbarin sang pagauyaan mayo nabaray. 8 Aw domatung kamo sang bar-rio na aon magapapanik kamayo, maskinana na odool kamayo na apakaan, kaanamayo. 9 Papagkadyawa mayo yang ya-mangkasakit disaan na barrio aw paglaong

kamo sang kariko nang yanaguya, ‘Dy-omatung da agkamayo yang pagari nangDios sangmanga otaw.’ 10Aw aon barrio nadi kamayomagapapanik yangmaguya, sin-gadto kamo sang pagkadaigan nang otawkayan yaglaong, 11 ‘Sana yang abog disangdaran mayo, dili nami adaraun. Apas-pasun nami disang siki nami antak kamomatigam na wara agkanami yang baruskamayo nang Dios sang manga sara mayo.Di da mayo pagkaringawan na madatunggaro agkamayo yang pagari nang Dios.’Maynaan yang pagasoritmayo sangmangaotaw disang banwa na di kamayo maga-papanik. 12 Kadini yamabos mawara nangDios yang banwa na Sodoma kay labanmaat yang manga imo nilan. Awgaidaw domatung yang allaw na magaokomda yang Dios sang manga otaw, tagbi payang pagalasay nang Dios sang yanaguyadig Sodoma, dagdagu yang pagalasay sangyanaguya disang banwa na di maningugsang kamayo pagindo.”

YangMangaMaguya disangManga Banwana Wa Mangagad kang Jesus

(Mateo 11:20-24)13 Kayan yoman kaundan ni Jesus yang

manga banwa na pyagaindowan naan nan-gaon na wa kanaan otoo yang mangaotaw. Laong ni Jesus, “Kallaat da agawnang manga otaw dato Korasin aw silandato Betsaida na wa kanak mangagad.Madaig yangmanga kaburungburungannamangkadyaw na yiimo ko digkanilan nan-gaon toyo wa nilan ayawi yang manga imonilan na maat nang Dios. Yang yanaguyakadini dig Tiro aw dig Sidon na wyawaranang Dios, aw silan yang kimita sangkanakmanga imo namangkadyaw, manag-pandagom da silan nangmaitum aw saboginilan yang oro nilan nang abo antak katiga-man na yayawan da nilan yang manga imonilan na maat nang Dios. 14 Aw domatungyang allaw na magaokom da yang Dios,isilotan naan yang taga Tiro aw taga Sidon,toyo labi pa silan isilotan na taga Korasinaw taga Betsaida.” 15 Yabay maglaong siJesus, “Kamo na taga Kapernaum, gostomayo na pagabantog kamo nang karikoawgaid oontog kamo adto sang laga nangatoron disang impirno.”

Lukas 10:16 119 Lukas 10:3216 Kayan yaglaong si Jesus sang

kanaan inindo, “Aw magindo kamo,yang maningug sang kamayo pagindo,maynang ako yang pyaninggan nilan. Yangmagadili sang kamayo pagindo, maynangako yang pyagadiliyan. Yang magadilikanak, maynang pyagadiliyan naan yanggapakani kanak asining donya.” Yaan yangpagindo ni Jesus kanilan kayan yomanawsilan.

Yang Pagori nang Kapitowan na ka Otaw17 Yang kapitowan na syogo ni Je-

sus laban yanaguma nang pagori nilan,yanagbatok kang Jesus, laong, “Kay Gi-noo, maski yang yusurud na mangkaraatna pyaparogwa nami disang otaw, ya-parabay lomogwa, ingaranan nami yangkanmo aran.” 18 Laong ni Jesus, “Ako,kikita ko si Satanas na yoorog diglan-git na maynang kilat kaanug. Daug dayaan. 19 Paningug kamo, yatagan ta kamonang kanak gaom antak kariko nang gaomni Satanas, adaugun mayo. Makaguyukkamo sang tinanap aw ollayipan, odogdo-gon mayo yang oro nilan, way makapotikamayo. 20 Awgaid maski yangagad yangmangkaraat sang odlinmayo kanilan, ayawkamo abay maguma sang pagdaug mayokanilan. Yani yang pagauma mayo, linistara nang Dios yang kamayo manga arandiglangit, yasakop da kamo naan.”

Yagauma si Jesus(Mateo 11:25-27; 13:16-17)

21 Kayan yaguma si Jesus laban na pya-paguma nang Balaan na Espirito. Kayanyaglaong yaan, “Yamapanumdum akkanmo, kay Ama. Ikaw yang makagagaomdiglangit, ikaw yang makagagaom disiningdonya. Yamapanumdum ak kanmo kaypyapakatigam mo yang kanmo paagi sangmanga otaw na wa magaambog nangkanilan katigaman. Awgaid wara moapakatigaman yaan sang manga otaw nayaan yang kyakanarigan yang kanilankatigaman. Yamapanumdum ak, kay Ama,kay madyaw yang kanmo pagbuut.”

22 Yabay maglaong si Jesus, “Yaatag dakanak nang kanak Ama yang kariko. Wayotaw na yikilara kanak, yang Ama kogaid yang yikilara kanak. Aw yang kanakAma, ako gaid yang yikilara kanaan aw

yangmanga otaw na pyapakatigam ko bainkanaan.”

23 Kayan yatobang ni Jesus yang kanaanmanga inindo, yagalaong, “Kamo yangpyanalanginan nang Dios kay yikita kamosang pyapaimo kanak nang Dios. 24Madaigyang manga propeta nang Dios kadini awmanga ari na gosto garo nilan mikita sangkikita mayo na yiimo ko. Gosto garo ni-lan mudungug sang dyudungug mayo napagindo ko.” Maynaan yang pyagalaong niJesus sang manga inindo naan.

Yang Sambingay bain sang Madyaw yangBatasan na taga Samaria

25Aonoman allawna yodorod kang Jesusyang magindoway sang balaod ni Moises.Titigi naan si Jesus na gaosip antak katiga-man daw madyaw yang pagindo ni Jesus.Laong naan, “Kay magindoway, nananginangun ko antak maboi ak nang way kata-posan dato sang Dios?” 26 Yimibak kanaansi Jesus, laong, “Yang syosolat ni Moiseskadini na pyapasolat nang Dios, gabasakaw saan, nanang pyagalaong ni Moises?”27 Yimibak yaan kang Jesus, laong, “Syoso-lat ni Moises, laong, ‘Pagdakoraa sang gi-nawa mo yang kanmo Ginoo na Dios awpamakoti abay pangagdi yang kanaan pag-buut. Aw yang arag kamo otaw, karu-guni silan maynang tyoonan lawas mo.’ ”28 Laong ni Jesus, “Min kay agaw naan,kay lagi, matungtung sa agaw yaan na ibakmo. Yaan yang abaya pangagadi antak kawmaboi nang way kataposan.”

29 Magabaribad yaan na otaw kay aonmanga otaw na wa yaan akaruguni wakawyoman da magosip kang Jesus, laong, “Sinina otaw yang akarugunan ko?” 30 Kayanyimibak si Jesus kanaan, laong, “Aon Ju-dio na yutugbung adto Jeriko sikun agJerusalem, sayda naan. Asang pangin-daran, byabanganan yaan nang mangatorisan. Dyuduput kamangan yang kanaandara aw lobasi sang kanaan damit kayanbyonaran yaan. Pakamatayun da yaan pag-panaw nang manga torisan. 31Yamabariligyaan disang daran, yarabay yang Judio namagampoway disang templo. Pagkita naansang otaw na bay matay, magarili yaan,lyarabay yaan. 32Wa akadogay, yoman do-matung yang Judio na gaborig sang mangamagampoway. Magonawa silan, pagkita

Lukas 10:33 120 Lukas 11:11naan sang otaw, magarili yaan, arag yaanyarabay. 33 Kayan wa akadogay oman,aon yadatung na taga Samaria. Pagkitanaan saan na otaw, mallaat yaan laban.34 Yodorod yaan ansaan na otaw kayanbyorong naan yang manga pari aw tam-poki. Kayan pyasakay naan yang otaw sangkanaan koda. Yaan, yagsiki la. Pyagaagadnaan yaan adto sang baray na koranganannang domadatung. Yabay naan tabanganyaan na otaw disaan. 35 Pagkaallaw, yata-gan nang taga Samaria nang sapi yangtagtomon saan na baray. Laong nangtaga Samaria, ‘Tabangan mo yaan kay aonapanawan ko, oman ak ani magi. Yaningyaatag ko kanmo na sapi, aw kolangan pa,aw aon magasto kanaan na kanmo sapi,oori ko kanmo.’ ” 36 Kayan yagosip si Jesussang magindoway sang balaod ni Moises,laong, “Yang dumdum mo, kay lagi, waindisang torong ka otaw yang yamarugunsang otaw na byobonaran nang torisan?”37 Yimibak yaan, laong, “Yang otaw nayamallaat kanaan, yaan yang yamarugunkanaan.” Laong ni Jesus, “Ikaw, pagsilingsaan, karuguni yang kariko nang otaw.”

Yakadto si Jesus kangMarta aw kangMaria38Unaunmanaw si Jesus aw yangmanga

inindo, dyomatung sang barrio na pya-gauyaan ni Marta. Pyapapanik silanni Marta sang kanaan baray. 39 Yangmangod ni Marta na si Maria yodorodagkang Jesus, gaingkod disang apit nangkanaan siki, yabay maningug sang kanaanpagindo. 40 Si Marta, maat yang ginawanaan kay madaig yang olotoon naan naapakaan kanilan. Wakaw yodorod yaankang Jesus, laong, “Kay Ginoo, sayda koyang galoto, wa ako atabangi ni Maria.Paglaonga yaan antak ak tabangan pa-gloto.” 41 Si Jesus, yagaindo kang Marta,laong, “Ikaw, kay Marta, yamakudugkudugkaw na kyakarisudan kaw nang labanmadaig na manga imo na yabay mo imoon.42 Toyo sambook da yang imo na madyawimoonmo. Si Maria yang yakapili sang imona madyaw. Dili ko papagimoon yaan sangkadaygan na imo kay di damudungug sangkanak pagindo.”

11Yang Pagindo ni Jesus bain sang Pagampo(Mateo 6:9-13; 7:7-11)

1 Aon oman allaw na gaampo si Je-sus adto sang kanaan Ama. Pagkataposnaan magampo, maglaong kanaan yanginindo naan, “Kay Ginoo, pagindowa kamisang pagampo. Nangaon si Juan, pya-gaindo naan sang kanaan manga inindoyang pagampo.” 2 Kayan yagindo si Jesuskanilan, laong, “Aw magampo kamo sangDios, yani yang paglaongan mayo, ‘KayAma, gosto nami na abay kaw taodon nangkariko nang otaw labaw pa sang kariko.Gosto nami na madatung da yang allawna ikaw yang magaari da kanami. 3 Atagikami nang kanami pagkaan allawallaw.4 Pasaylowa kami sang kanami mangasara, kay pyapasaylo nami yang yakasarakanami. Paawata kami sang pagsoray niSatanas.’ ”

5 Kayan yabay magindo si Jesus sangkanaan manga inindo bain sang pagampo,laong, “Aw komadto kaw sang baray nangkailog mo nang mararum da yang gabi,magatawag kaw, laong, ‘Lagi, muguun akgaro sang torom book na paan, 6 kayapakaan ko sang kailog ko na baya pana yadatung, wa day kanami pagkaan.’7Na, monnono yang dumdummo awmag-baribad kanmo yang kanmo kailog, laong,‘Yataka ra ak magbangon, kay lagi, kaymatorog da ako, tyakup da yang pilwan-gan. Yang manga isu yangkatorog da, dawkapokawun.’ 8 Onnoon mo aw maynaanyang ibak naan kanmo? Maski dadaangaibuut kamo di yaan magabangon. Toyoaw abay kaw magtawag, magapakallaat,abay mangayo, magabangon yaan. Ata-gan kaw nang maski nana na ayoon mo.9Maynaan yang pagampo mayo sang Dios.Abay kamo pangayo sang Dios, abay kamonaan atagan. Abay kamo paganap, apakitakamayo nang Dios yang kariko nang ana-pun mayo. Pagpabati disang tatakup,owangan nang Dios kayan pyasurud kamonaan. 10 Kay kariko nang yabay mangayosang Dios, yatagan naan. Kariko nangyabay maganap, pyapakita naan kanilanyang yaanap nilan. Kariko nang yabaymagpabati sang tatakup, pyapasurud nangDios. 11 Kamo na manga ama, aw mangayo

Lukas 11:12 121 Lukas 11:28nang kaya yang anak mo, di mo yaan ata-gan nang tinanap. 12 Aw yaan yang ayoonnaan yang itlog nang manok, di mo yaanatagan nang ollayipan. Ayn nang yaayonaan, yaan yang aatag mo. 13 Sana sakamo na yakasara, yatigam kamo matagnang mangkadyaw na pagatag sang ka-mayomanga anak. Aw di pamo sa yang ka-mayo Ama aglangit, aw yang Balaan na Es-pirito yang ayoon mo kanaan, maparabaymatag yaan kanmo.”

Si Jesus aw si Beelsebul(Mateo 12:22-30; Markos 3:20-27)

14 Aon oman allaw na pyaparogwani Jesus yang mangkaraat na gapabubusang otaw. Paglogwa nang mangkaraat,magsorit yaan na otaw. Pagkita nilan saan,maburungburung laban yang magkadaig.15 Awgaid aon yanaglaong, “Buku nangDios yang gabaya kang Jesus, yang pangoronang mangkaraat na si Beelsebul yanggabaya kanaan, wakaw makapagparogwayaan sang mangkaraat.” Si Satanas yangpyagangaranan nilan ni Beelsebul. 16Titiginang kadaygan na otaw si Jesus, laong,“Ayowa kono sang Dios yang pyapaimonaan kanmo na laban kaburungburun-gan antak kami matigam na yang Diosyang gabaya sang kanmo manga imo.”17 Si Jesus na yatigam sang dumdumnilan, yagalaong kanilan, “Nanga galaongkamo na si Satanas yang yamatag kanaknang gaom? Dumduma mayo, aw aonpangoro na yapagtanam sang kanaansogwanun, di madogay amawara yangkanaan sakop. Magonawa arag yangbanwa na wa magaonawa yang ginawanang yanaguya, amawara yaan na banwa.Maski yang sang ka yangognan awwa silanmagaidarag, aw abay silanmagkokomatun,managsarimburag silan, way amaibilinkanilan. 18 Magonawa yang sakop niSatanas, aw wa managidarag silan, awparogwaun ni Satanas disang lawas nangotaw yang mangkaraat na kanaan sakop,amawara yang kang Satanas gaom namagapabaya sang otaw. 19Aw matungtungyang kamayo pyagalaong na yataganako ni Satanas nang gaom, sini yangyamatag sang kamayo manga inindo nanggaom sang pagparogwa sang mangkaraat?Aw maglaong kamo na kang Satanas

gaom yang gaom nang kamayo mangainindo, magalaong silan na kamo magaro.20Gaparogwa ak sangmangkaraat kay yangDios yang yagabaya kanak. Tungud saan,matigam kamo na yagari da yang Dios anikamayo.”

21 Gaindo si Jesus kanilan antak silanmatigam na yang gaom nang Dios labawpa sang gaom ni Satanas. Yagalaong siJesus, “Aw yaan yang magtonggo sangkanaan baray yang tagtomon sang barayna kusugan na aon matarum, di amaa-gaw yang kanaan pyanmowan. 22 Awlasangun yaan nang labaw pa kanaankusugan, kayan dyaug yaan, pangagawunyang kanaan manga matarum na kyaka-narigan naan. Kayan pyagbatabata yangkariko nang kanaan kaukdanan.”

23 Laong ni Jesus, “Yaning pagsopakko kang Satanas, yang dili kanak mata-bang sang pagsopak ko kanaan, yaan yangyosopak kanak. Aw yang dili matabangsang pagkabig sangmanga otaw, yaan yangyapagsoway kanilan.”

Yang Pagbarik nang Mangkaraat(Mateo 12:43-45)

24Yabaymagindo kanilan si Jesus, laong,“Aw lyomogwa da yang mangkaraat sangotaw, yamagi yaan sang manga banwa nawaymaggiti, gaanap sang pagauyaan naan.Aw way kitaun naan na pagauyaan, ma-galaong yaan, ‘Oman ak mori sang pya-gauyaan ko nangaon.’ 25 Pagori naan,kitaun naan na yaan wa day maguya,madyaw da. Maynang baray na kikid-owan warisan aw panipuda yang mangakaukdanan. 26 Kayan kyadtowan naan namangkaraat yang pitong ka mangkaraatna labaw pa kanaan kaparaat. Kariko ni-lan yakadto saan na otaw kayan lyomasaksilan, yaguya da saan na otaw. Madi panangaon yaan nang baya isa yang yarasak.Adoon laban da gimaatan yaan na otaw kaywaro pa yang lyomasak na mangkaraat.”

Yang Tinuud na Pyanalanginan nang Dios27 Kapaglaong ni Jesus saan, maglaong

kang Jesus yangbobaydisangyanagkatipon,laong, “Pyanalanginan nang Dios yangbobay na yanganak kanmo, yaan nasyososowan mo.” 28 Yimibak si Jesus,laong, “Sana yang yaningug sang sorit

Lukas 11:29 122 Lukas 11:43nang Dios kayan yangagad yaan yangpyanalanginan nang Dios.”

Gosto Nilan na Mikita sang Kaburungbu-rungan na Manga Imo

(Mateo 12:38-42)29 Yanagkoro kang Jesus yang madaig

na otaw, yabay magindo si Jesus, laong,“Maat nang Dios yang batasan nangmangaotaw disining donya adoon, kay nanga?Gosto nilan mikita sang kaburungburun-gan na imo na toosanan sikun diglan-git antak kono silan matigam na yangDios yang gapakani kanak disining donya.Yaan gaid yang apakita nang Dios kamayoyang toosanan na maynang imo nang Dioskadini kang Jonas. 30 Kadini tyataban-gan nang Dios si Jonas na lyaramon nangdagdagu na isda. Yang pagtabang naankang Jonas yaan yang pagpakatigam sangmanga otaw dig Ninibe na matungtung nayang Dios yang gasogo kanaan. Maynaanoman yang pagpakatigam nang Dios ka-mayo na yang Dios yang gasogo kanak.”31 Yabay magindo si Jesus, laong, “Kadiniaon ari na bobay na maski maawat yangkanaan banwa agbarabagan, yakadto yaansang banwa ni Solomon na ari kay antakyaan dumungug sang madyaw na pagindoni Solomon. Nang allawna pagaokomnangDios sang manga otaw magalaong yaanna bobay kamayo na toman agaw kamosilotan nang Dios kay ako na labaw pa kangSolomon, wa mayo paninggi yang kanakpagindo. 32Aw yang manga maguya kadinidig Ninibe arag silan magalaong kamayona toman agaw kamo silotan nang allawna pagaokom nang Dios sang manga otaw.Kay silan, nang pagdungug nilan sang pag-pakatigam kanilan ni Jonas, yayawan nilanparabay yang kanilan manga imo na maatnang Dios. Awgaid kamo, sari labaw pa akokang Jonas, wa mayo paninggi yang kanakpagindo.”

Yang Yamallag sang Ginawa Mayo(Mateo 5:15; 6:22-23)

33 Yabay magindo si Jesus, laong, “Yangilawan na syusugaan, di alasak sang ka-ban, di atabonan, toyo otongtong agtaasantak kariko nang musurud sang baraymikita. 34 Yang kamayo mata na yatanawsang manga imo asining donya maynang

ilawan na yamallag sang ginawa mayo. Awmatanaw kamo abay sang madyaw kayanyagdumdum saan maynang maparawangyang ginawa mayo. 35 Ayaw magdumdumsang maat daw mangitngit yang ginawamayo. 36 Aw maparawang da yang kanmoginawa na way kangitngit, min kamo nangyallagan nang dagdagu na ilawan kay gad-umdum kamo sang madyaw.”

Pyagaindo ni Jesus yang Manga Pariseo awyang Manga Magindoway sang Balaod

(Mateo 23:1-36; Markos 12:38-40)37 Pagkatapos ni Jesus magindo, pya-

gaagad si Jesus nang Pariseo adto sangkanaan baray, dato naan pakaana. Pagka-datung nilan sang baray, maparabaymagingkod si Jesus disang lamesa.38 Yamaburungburung yang Pariseo dawnanga si Jesus wa mangonaw maynangkanilan kapangonaw kay yang mangaPariseo aon kanilan batasan na awmakaanda gakido mangonaw antak madyaw konosilan nang Dios. 39 Kayan yagindo si Jesus,laong, “Aon pagaindo ko kamayo namangaPariseo. Yogasan mayo dini babaw yangtabo aw pinggan toyo maripa yang lasaknaan. Kamo, agbabaw, madyaw kamo toyoyang ginawa mayo laban maat, mangamangkaropig kamo. 40 Way ungud mayo.Dumduma sa. Pagimo nang Dios sanglawas nang otaw, yiimo arag yang ginawa.Maski agsurud nang lawas mo yang kanmoginawa, kikita nang Dios. 41 Aw magatagkamo sang yamangkaukud madyaw kamonang Dios, maynang marinis da kamo,agbabaw aw digsurud, arag da kyaogasan.

42 “Kallaat da agaw mayo na mangaPariseo na agbabawgaid yang pagtoomayosang Dios, isilotan kamo nang Dios nangway kataposan. Yamatag kamo sang Diosnang kanaan kabain na kaporo nang ka-mayo abot na manga anag toyo wa kamomangagad sang pagindo nang Dios nayagalaong, ‘Ayaw maglimbong sang aragotaw, karuguni silan aw pagdakoraa sangginawa mayo yang Dios.’ Madyaw yangmagaatag kamo sang Dios toyo yaan yanglaban madyaw naan yang amarugun kamosang arag kamo otaw aw pagdakoraa sangginawa mayo yang Dios.

43 “Kallaat da agaw mayo na mangaPariseo, kay kamo asang pagtitiponan

Lukas 11:44 123 Lukas 12:6gosto mayo na kamo yang papagingkodonsang ingkodanan nang otaw na pyagataod.Laban madyaw mayo yang ataodon kamonang otaw disang pagkadaigan. 44 Kallaatmayo, ungud nang manga otaw madyawna yapagtukud kamayo, wain sa kadingmaat kay tyaponan da silan nang kaparaatmayo.” Maynaan yang pagindo ni Jesussang manga Pariseo.

45 Disang yanagkadaig aon magindowaysang balaod ni Moises na yagalaong kangJesus, “Yang pyagalaong mo sang mangaPariseo, kay magindoway, arag pyakainaanda mo kami.” 46 Yimibak kanaan si Je-sus, laong, “Matungtung, kallaat da agawmayo na manga magindoway sang balaodni Moises, arag kamo isilotan nang Diosnang way kataposan. Pyapapangagadmayoyangotaw sangmangapagindomayona marisud tomanun, toyo wa mayo ata-bangi antak kaagdan nilan yang pagindomayo. 47 Kallaat mayo, kamo yang ya-gaimo sang mangkadyaw na tarigponona bato na byubutang sang lubung nangmanga propeta nang Dios na yamangka-matay kadini. Yaan kono yang pag-taod mayo kanilan, toyo yang tyataodmayo, pyapatay nang kamayo kamon-aan. 48 Magonawa kamo aw yang ka-mayo kamonaan, silan yang yagapataysang manga propeta nang Dios, kamo yangyagimo da sang pyangbutang sang kanilanmanga lubung. Yaan na imo mayo yaga-pakatigam kamo na madyaw mayo yangpagpatay nang kamayo kamonaan sangmanga propeta. 49 Wakaw isilotan kamonang Dios. Yaan yang pyagalaong nangDios kadini, laong, ‘Osogoon ko agkanilanyang manga propeta aw manga apostol namagabatok kanilan nang kanak sorit. Toyoyaan na manga syogo ko, aon apatayun,aon arasayun.’ 50 Kay min da naan yangkamayo imo, wakawdigkamayo kapaggunayang silot nang Dios sang pagpatay sangkariko nang manga propeta na pyapatayanay da maimo yaning donya, 51 pagponokang Abel na pyapatay nang kanaanmago-rang arigkan kang Sakarias na pyapataynilan disang pagurangan nang sonogananaw balaan na ampowanan. Kariko nangpyapatay na manga propeta, kamo yangisilotan nang Dios sang pagpatay kanilan.

52 “Kallaat da agaw mayo na mangamagindoway sang balaod, isilotan kamonang Dios. Yang kamayo pagindomaynangurang sang otaw na antak di kimita sangmatungtung na paagi nang Dios. Kamo, wakamo aagi sang daran asang Dios, aw yangotaw na amagi garo, yuurangan mayo.”

53-54 Pagpanaw ni Jesus disaan, gimiyodkanaan yang manga Pariseo aw yangmangamagindoway sang balaod niMoises.Laban da maat nang ginawa nilan si Jesuswakaw yabay silan magosip kanaan nangmadaig na manga pagosip kay gosto nilanna imibak si Jesus nang maat antak aonakapagsaway nilan kanaan.

12Pyagalaong ni Jesus Kanilan yang Yagaid

Magindo na Wa Magatoman sang Pagindo(Mateo 10:26-27)

1 Madaig yang manga otaw na yan-dorod kang Jesus, manga pilang mararanngaon, maynang tigasaw yang kadaig. Ya-gaantibantib yang otaw. Yang tigmadnang pagindo ni Jesus, yagalaong yaansang kanaan manga inindo, laong, “Ayawkamo magsiling nang batasan nang mangaPariseo kay silan yagaid magobad sangmanga pagindo nang Dios, wa nilan imowa.2Kariko nang manga imo nang otaw na waakatigami nang kadaygan, mallaw arag daakatigaman. 3 Yang pyagabarawan mayodisang mangitngit, mallaw udunggun dadisang kaparawangan. Maski magakayaaskamo na kamo ra digsurud nang sobay nakikidowan takupun,mallawkarikomudun-gug da.”

Yang Dios yang Akalluk(Mateo 10:28-31)

4 Yoman maglaong si Jesus, “Kay mangakarugnanan ko, pagalaong ko kamayo,ayaw kamomagkalluk nangmagapatay ka-mayo. Aw matay da yang lawas mayo,tapos da man yang pagimo nilan kamayo.5 Pagalaong ko kamayo yang akalluk mayo.Kalluk kamo sang Dios kay aw pabogtoonnaan yang ginawa mayo, aon kanaan gaomsang pagontog kamayo adto sang atoronasang impirno. Yaan yang kalluki mayoyang Dios.

6 “Dumduma yang mayantuk nalanggam na limang book, dowang ka daku

Lukas 12:7 124 Lukas 12:27yang bayad. Maski laban barato, wa silanakaringawi nang Dios. 7 Aw di pa mo sakamo na manga otaw. Sana yang mangalogay mo, kyakatigaman nang Dios yangkadaig. Wakaw ayaw da kamo magkalluk.Maski pila yang kadaig nang langgam,yarabaw yang karugun kamayo nang Diossang karugun naan sang manga langgam.”

Yang Otaw na Di Magalaong aw yang Otawna Magalaong na Si Jesu Kristo yang KanaanGinoo

(Mateo 10:32-33; 12:32; 10:19-20)8 “Oman ak magaindo kamayo. Yang

otaw namagalaong sang kadaygan, ‘Si JesuKristo yang kanak Ginoo,’ abatokon kooman sang manga tagalangit na sogwanunnang Dios na yaan na otaw kanak. 9 Toyoyang magatago na magalaong, ‘Buku niJesu Kristo yang kanak Ginoo,’ pagalaongko oman sang manga tagalangit, ‘Yaan naotaw buku nang kanak.’ 10 Yang gasodikanak na gasusul sang pagpakaraat naankanak, apasayloon yaan nang Dios saan nasara. Toyo yang gapakaraat sang Balaan naEspirito, dili apasayloon nang Dios saan nasara, dili akaringawan.”

11 Yabay si Jesus magindo sang kanaanmanga inindo, laong, “Aw daraun kamonilan asang okmanan nangmanga pangoronang Judio aw yang okmanan nang mangamagookom na osipin kamo daw nanangtinoowan mayo, di da kamo magkaundugdaw nanang iibak mayo 12 kay pagosip ka-mayo, aparabay pakatigam kamayo nangBalaan na Espirito yang iibak mayo.”

Yang Sambingay bain sang Sangu na Dato13 Aon otaw disang yanagkadaig na

yanagkoro kang Jesus na yagalaong, “Kaymagindoway, paglaonga yang kanakmago-rang antak ak bainan nang tyarikdan nangama nami.” 14 Yimibak kanaan si Je-sus, laong, “Lagi, buku kay naan yangkanak gawbuk yang magaosay kamayo awyang magabain sang tyarikdan nang ka-mayo ama.” 15 Kayan yagindo si Je-sus sang yanagkoro, laong, “Managkidokamo daw kamo masigi nang manga pyan-mowan. Kay maski madaig yang pyan-mowan mo, way kabos, di yaan makata-bang kanmo na antak kaw kaaronan nangmatungtung na pagkaboi na pagatag nang

Dios.” 16 Kayan yagpananglitan si Jesuskanilan, laong, “Aon otaw na mayaman,yang kanaanmanga pawa, yamangkatibog.17 Yani yang kanaan dumdum, laong, ‘On-noon da ko yaning gyani ko na wa dayakabutangan? Di da amani sining kanakmanga pool.’ 18 Kayan yagdumdum yaan,laong, ‘Yaan yang madyaw saan. Alanasunko yang kanak manga pool, magaimo akosang dagdagu. Aw maimo yang dagdaguna pool disaan ko butangan yang gyaniko. Aw kariko nang pyanmowan ko, dis-aan ko butangan. 19 Aw matapos da kobutang, makaboi ako nangmadogay niningmadaig na kanak dyayaw. Maski pilangka toig, di pa ko amabos. Adoon, maga-uyauya da ako, di da ak magagawbuk, abaygaid ak komaan aw inum, amaumaumada gaid ako.’ 20 Kayan yaglaong kanaanyang Dios, ‘Kasanguwan mo, mallaw nanggabi mobogto yang kanmo ginawa. Awmogto yang ginawa mo, buku da mo yangmagapanmo sang dyayaw mo.’ ” 21 Kayanyagindo si Jesus sang yanagkoro, laong,“Yang otaw na yabay magdayaw sangmanga pyanmowan antak madyaw yangkanaan kabutang yaan yang laban ya-maukud kay way iimo naan na madyawnang Dios. Magonawa yang akataposannaan na otaw aw yaan na mayaman.”

Kanarig Kamo sang Dios(Mateo 6:25-34)

22 Kayan yagindo si Jesus sang kanaanmanga inindo, laong, “Wakaw pagalaongko kamayo, ayaw da kamo magkaundugsang makaboi kamayo. Ayaw da kamomagkaundug nang pandadagomon mayo.23Sana sa yang lawasmayo awyang kinaboimayo, yaatag nang Dios, aw di pa mo sayang akaanun mayo aw yang pandagomonmayo. 24 Dumduma sa mayo yang mangaowak. Wa magapawa, wa magagani, waykanilan pool. Yamaboi kay yabay nangDios pakaanun. Kamo, yang karugun nangDios kamayo, labaw pa sang karugun naansangmanga langgamwakaw ayaw da kamomagkaundug. 25 Kay di akasogpatan yangkamayo omol tungud sang kaundug mayona osogpatan garo yaan mayo. 26 Kay dikamo makaimo saan maski tagbi, kayannanga kamo yamaundug? 27 Dumduma

Lukas 12:28 125 Lukas 12:46mayo yang manga bolak, yotorin, wa ma-gagawbuk aw wa magaimo sang mangabatuk nilan na mangkadyaw. Si Solomonna ari, sang kanaan kadato na mangamangkadyaw yang dagom, wa makagaonyang kanaan dagom sang kadyaw nangmanga bolak. 28 Sana yang sagbut napyagalabon aw sonoga, yatagan nang Diosnang mangkadyaw na batuk, aw di pa mosa kamo, atagan man kamo nang pan-dadagomon mayo. Tagbi agaw yang ka-mayo pagkanarig sang Dios. 29 Ayaw dakamomagkaundug daw diin kamo kamangsang yakaukud kamayo. 30 Yang wa aka-narig sang Dios disining banwa, silan yangyabay magkaundug daw diin silan kamangsang yakaukud kanilan. Toyo kamo, yaanyang dumduma mayo yang aon kamayoAma diglangit na yatigam sang yakaukudkamayo. 31 Kamo, yaan yang pamakotimayo imowa yang pagbuut kamayo nangDios na makagagaom sang kariko kayanaatag nang Dios kamayo yang kariko nangyakaukud kamayo.”

Yang Pagatag nang Dios Kamayo Aglangit(Mateo 6:19-21)

32 “Kamo na kanak manga inindo, maskitagbi da kamo, ayaw kamo magkalluk. Kaymadyaw nang kamayo Ama diglangit naarag kamo amaimo pangoro disang kanaanpagsakop. 33 Barigyaan mayo yang ka-mayo manga butang, yang bayad saan,pangatagi yang yamaukud. Aw imoon moyaan, amaimo aglangit yang lasakanan monangmangkadyawnapagatag kanmonangDios. Di amakayam yaan na lasakanan, diakawaraan nang lasak. Way makatakawsaan, way tanga na makaan sang lasak.34 Wakaw yaan yang dumduma yang pa-gatag kanmo nang Dios aglangit, kaymaskiwain yang lasakanan mo aadto ra yangdumdummo.”

Yang manga Sogwanun na Yabay Magan-dam sang Pagori nang Kanilan Magsosogo

35-36 Yabay si Jesus magindo kanilan,laong, “Madyaw yang magaandam kamomaynang manga sogwanun na gatagadsang pagori nang kanilan magsosogo nasikun sang kasal. Yabay silan magtagadna wa akatorog, syugaan da yang kanilan

manga ilawan. Aw batiin da yang mag-sosogo, aparabayun nang sogwanun owan-gun yang tatakup kay antak yaan sumurud.37-38 Aw domatung yaan, maski mararumda yang gabi, maski pakallawun da, yaanna sogwanun na adatungan naan na waakatorog, yabay magtagad, yaan yang ma-gauma kay magapaingkod kanaan disanglamesa yang magsosogo kanaan, maga-pakaan kanaan. Yang maynaan na sog-wanun madyaw nang kanaan magsosogo.”39 Yabay magindo kanilan si Jesus, laong,“Dumduma yang tagtomon sang baray. Awmatigam yaan daw kano yang matakawdatung, adadyawun takupun, di yaan ma-torog naan na gabi antak di makarasakyangmatakaw sang kanaan baray. 40Kamo,panagpataan kamo, kay makani ak omannang allaw na wa mayo akatigami naadatung ko.”

Yang Sogwanun na Ungudan na YabayMaggawbuk aw yang Sogwanun na Wa Da Ma-gagawbuk

(Mateo 24:45-51)41 Kayan yagosip kang Jesus si Simon

Pedro, laong, “Kay Ginoo, arag sini yangpyagaindo mo naan na pagindo, dawkami gaid na manga inindo mo, dawkariko nining otaw?” 42 Yimibak si Je-sus kanaan, laong, “Yang pyagaindo koyang sogwanun na ungudan na matino-manun sang sogo nang kanaan pangoro.Yaan yang ipiliin nang pangoro na ma-gadomara sang kanaan manga inagad nasogwanun, yaan yang yagabuut sang kani-lan pagkaan. 43 Yaan na sogwanun nayabay magdomara nang madyaw, aw do-matung yang kanaan pangoro na matanawsang kanaan agi, laban yaan magauma kaymadyaw nang pangoro naan yang kanaangawbuk. 44 Apapagdomaraun yaan nangkanaan pangoro sang kariko nang pyan-mowan naan. 45 Awgaid aw maglaongyaan na sogwanun surud nang dumdumnaan, laong, ‘Bading kadogay nang kanakpangoro mori, aon koraw kyakaribadan.’Kayan yamonal yaan sang arag silan sog-wanun, bobay aw usug. Kayan wa dayaan magagawbuk, yagaid komaan, yabayminum, gaobogobog. 46 Kayan aw maka-tokaw mori yang pangoro na wa akatigami

Lukas 12:47 126 Lukas 13:5naang sogwanun, laban isilotan yaan nangkanaan pangoro kayan dyogpo sang pyal-lasaynawamangagad sangmangapagindonang kanilan pangoro.”

47 Yabay magindo si Jesus kanilan,laong, “Yang sogwanun na yatigam dasang manga sogo nang kanaan pangoro,toyo wa naan imowa yaan na manga sogoalabutun yaan nang masakit na paglabut.48 Yang sogwanun na wa abay akatigamsang manga sogo nang kanaan pangoro,na magaimo sang maat na akaponowannang paglabut kanaan, arag yaan alabutuntoyo di abay apakuduran. Yang yatagannang madaig, yaan yang kyakaimananna magaatag oman nang madaig. Yangotaw na laban kyakanarigan, yaan yangkyakaimanan na magaimo abay sangmadyaw.”

Yang Pagdatung ni Jesus yang Yakapag-soway sang Dumdum nang Otaw

(Mateo 10:34-36)49 “Yang kyakaniyan ko sining donya,

maynang ako yang magasuga sang atoronna pagaokom sang manga otaw. Madyawko aw mallug kasgaan. 50 Aon akainan-gan ko na paglasay kanak, akarisudan akomatag amapagguna. 51Ungud koraw mayona yadatung ak disining donya na apapag-onawaun yang manga otaw. Buku nangmaynaan, yang kanak pagdatung ansin-ing banwa, yang yakapagsoway sang dum-dum nang otaw, wa da silan manago-nawa. 52 Kay pagpono adoon, yang sangka yangognan na limang ka otaw, aon torona motoo kanak, aon dowa na mosoway.53 Aon manga taganak na motoo kanak,yang kanilan manga anak, mosoway. Aonmanga isu namotoo kanak, toyo yang kani-lan manga taganak, mosoway. Aon mangaogangan na taganak na motoo kanak,yang ogangan nilan na anak, mosoway.Aon manga ogangan na anak na motoo,toyo yang kanilan ogangan na taganakmosoway.”

Kikilara Mayo yang Timpo nang Oran awyang Timpo nang Oraw

(Mateo 16:2-3)54-55Yagalaong si Jesus sangyanagkadaig,

“Aw kimita kamo sang daklum, magalaongkamo, ‘Omoran, katagaan gadaklum.’

Aw gasamut, kikilara mayo na omoraw.56 Kyakatigaman mayo yang daklum awyang samut, nanga wa kamo akatigamsining kyakaniyan ko sang donya?”

Pamakoti na Amaosay Kamo, Ikaw aw yangKanmo Kontara

(Mateo 5:25-26)57 “Nanga kamo wa mangagad sang

matungtung na paagi?” 58 Aon pa omanpyagaindo ni Jesus na antak matigam silanna madyaw manginosol silan nang wapa silan okomi nang Dios. Laong naan,“Aw aon magsombong kanmo asadtongmagookom, pamakoti na amaosay kamonang wa pa adatung sang magookom.Kay aw daraun da adto sang magookom,pagdatung mo, padakup kaw nang ma-gookom sang polis kayan lyasak kawsang pirisowan. 59 Kayan aw makarasakda kaw sang pirisowan, madogay dakaw makalogwa. Aw mabos da mokabayadan yang apabayad kanmo nangmagookom, baya da makalogwa da kawsang pirisowan.” Maynaan yang pagindoni Jesus kanilan.

13Ayawi Mayo yang Kamayo Sara Antak di

Kamo Silotan1Aonmanga otaw na gabatok kang Jesus

sang yiimo ni Pilato na gobernador. Pya-papatay kono ni Pilato yang manga Judiona taga Galilea kaba gapatay silan sangkarnero na pyagalingat sang sara nilan.2 Yagalaong si Jesus kanilan, “Yang ungudmayo, yamatay yaan namanga taga Galileanang marisud na pagkamatay kay laongmayo yaan yang silot kanilan nang Dioskay dakora pa yang sara nilan sang aragsilan taga Galilea. 3 Buku nang maynaanyang silot sang aon sara. Kariko nangotaw arag isilotan aw di silan magasusulsang sara nilan. Kamo, aw di kamo mag-ayaw sang kamayo manga sara, arag maatyang akainangan mayo. 4 Yang samporoaw warong ka otaw nangaon dig Saloe nayamangkamatay nang pagkatowad nangbaray namakagwas, ungudmayo kadi pya-matay silan nang Dios kay dakora pa yangkanilan sara sang sara nang kadaygan namaguya dig Jerusalem? 5 Buku nang may-naan. Pyagalaong ko kamayo aw di mayo

Lukas 13:6 127 Lukas 13:27ayawan yang kamayo sara, arag maat yangakainangan mayo.”

Yang Sambingay bain sang Kaoy na Igerana Wa Obonga

6 Kayan yagindo kanilan si Jesus, laong,“Aon igera na tanum nang otaw. Kyakad-towan nang tagtomon kay boran na ti-bobonga nang igera. Pagdatung naan,kikita naan na wa obonga yaan na kaoy.7 Yagalaong yang tagtomon sang mag-sosobong sang manga kaoy, laong, ‘Tanawsa sining kaoy. Toro pang ka toig komagkaniin, mangamang ak sang bonga,wa man obonga. Ipilaun da kay wayasoy na kaoy.’ 8 Yimibak kanaan yangmagsosobong, ‘Ayaw pa naa pagpilaa, kaypangoro, atagadan pa oman yang bobonganilan. Adadyawun pa ko sobongon. 9 Awmonga, madyaw, aw di da monga, baya daipilaun da.’ ” Maynaan yang pagindo niJesus kanilan na sambingay antakmatigamsilan na aw di nilan ayawan yang kanilansara, isilotan silan nang Dios.

Pyapagkadyaw ni Jesus yang Lokot naBoyag nang Allaw na Pagpapatana

10Aon oman allaw na pagpapatana nangmanga Judio na yagaindo si Jesus disangpagtitiponan nang manga Judio. 11 Kikitanaan yang boyag na pyapakasakit nangmangkaraat nang samporo aw warongka toig. Yarokot da yaan nang sakit,wa da akatorid magindug. 12 Pagkitani Jesus saan na boyag, maglaong yaan,“Kay boyag, pyakadyaw da kaw, wa dakaw apakasakita.” 13 Kayan dyamdamyaan ni Jesus. Yaparabay yaan ma-torid, wa da akarokot. Yamapanumdumyaan sang Dios. 14 Yang pangoro nangsimisimbaay disang pagtitiponan nang Ju-dio, yamadaman na yapagkadyaw si Je-sus sang yamasakit nang allaw na pagpap-atana. Wakawyagaindo yang pangoro sangmanga otaw, laong, “Yang unum na allawpagagawbuk ta. Madyaw magapaborongkamo surud nang unum na allaw, dili ma-gapaborong nang allaw na pagpapatana.”15 Si Jesus yang yimibak sang pangoro,laong, “Kamo na yagaway magindo, may-nang madyaw yang sorit mayo toyo maatyang ginawa mayo. Bukung kariko mayogaobad sang kamayo baka aw kabayo na

otonggayan mayo ag tobig, maski allaw napagpapatana, gapainum kamo sang mangaayup mayo. 16 Dumduma yaning bobay nasompaw ni Abraham. Pyapakasakit yaanni Satanas surud nang samporo awwarongka toig, madyaw man yang pyapagkadyawko, maski allaw na pagpapatana.” May-naan yang pyagaindo ni Jesus sang pan-goro. 17Yangmanga otaw na yosopak kangJesus, yamarig, wa da iibak kay madyawyang pagindo ni Jesus. Awgaid yang kaday-gan na manga otaw yagauma nang mangamadyaw na imo ni Jesus.

Yang Sambingay bain sang Mamayantukna Bini

(Mateo 13:31-32; Markos 4:30-32)18 Kayan yoman magindo kanilan si Je-

sus, laong, “Maynini yang kasakopan nangDios. 19 Maynang mamayantuk na bini natyatanum nang otaw asang kanaan pawa.Yigiti yaan na bini, yotorin maynang pag-torin nang kaoy kayan pyagpogadan nangmanga langgam yang manga batang.”

Yang Sambingay bain sang Patobo sangPaan

(Mateo 13:33)20-21 Yoman magindo si Jesus, laong,

“Yang kasakopan nang Dios maynang pa-tobo na dyadari nang bobay sang arinakayan tyomobo yang tibook myasa naimoon paan.”

Yang Mapiyut na Pilwangan(Mateo 7:13-14,21-23)

22 Durug yangindaran si Jesus na misin-gadto Jerusalem, yabay magindo disangmanga barrio na yaagi naan. 23 Aon ya-gaosip kang Jesus, laong, “Kay Ginoo, yangmanga otaw na amasakop nang Dios, tagbida dawmadaig?” 24Yimibak si Jesus, laong,“Pamakot kamo agi sang mapiyut na pil-wangan na daran adto sang Dios. Madaigyang amagi garo toyo di makaagi.

25 “Aw tyakup da nang Dios yang pil-wangan, maski yabay kamo magtawag nayagalaong, ‘Owangi kami, kay Ginoo,’ dikamo owangan. Imibak ako, laong, ‘Waraak ikilara daw sini kamo.’ 26 Magalaongkamo, ‘Gasaro kita nangaon komaan, araggaindo kaw nangaon disang kanami bar-rio.’ 27 Awgaid magalaong ako kamayo,‘Wak ikilara kamayo daw wain kamo.Panaw da, kamo yang yabay magimo nang

Lukas 13:28 128 Lukas 14:11maat.’ ” 28 Yabay magindo si Jesus, laong,“Aw magari da yang Dios disining donya,aw kitaun mayo si Abraham aw si Isaakaw si Jakob aw yang manga propeta nangDios kadini na iyan disang sakop nang Dios,laban kamo managdaraw na aggowa kamona di kamo makasurud. Mapagoyagutkamo sang onto mayo nang pagkaundugmayo na laban kamo arasayun. 29 Aragpagasakopon nang Dios yang manga otawsikun sang karowagan nang donya, maskibuku silan nang Judio. 30 Aon manga otawna yakaungud adoon na silan yang amaonamakasurud sang pagsakop nang Dios wainbuku, silan yang makapagkaori. Yaan yangamaona makasurud yang pyagangaranannang otaw adoon nang gakaori.”

Yang Kallaat ni Jesus sang Taga Jerusalem(Mateo 23:37-39)

31Kayan dyomatung disaan yang mangaPariseo kayan yanaglaong kang Jesus,“Ayaw da maguya nang madogay dini,kay magindoway, kay gosto ni Herodesapapatay kaw.” 32 Yimibak kanilansi Jesus, laong, “Singadto kamo kangHerodes, yaan na matigam maggaway, awpaglaonga mayo na kaba yangindaran siJesus adoon aw kisurum na misingadtoJerusalem yabay yaan magparogwa sangmangkaraat sang lawas nang manga otaw,yabay mamorong sang yamasakit, torongallaw adoon otomanun naan yang kanaangawbuk. Maynaan yang pagalaong mayokang Herodes,” laong ni Jesus. 33 Kayanyaglaong si Jesus kanilan, “Disini na banwadi kanak makapagpatay si Herodes kayyang Jerusalem yang kyakamatayan nangmanga propeta nang Dios.”

34Kyakaundan ni Jesus yang manga tagaJerusalem, yagalaong yaan, “Kallaat nilanna manga taga Jerusalem, gapatay silansang manga propeta nang Dios, aw yangkadaygan na manga sogwanun nang Diosna syosogo naan kanilan, pyanagdonag ni-lan nang bato. Laban gosto ko na ata-gapan silan maynang osoyan na yoroobsang kanaan osoy, sisiyuban nang panidnaan, toyo silan wa mapatagap kanak.35Wakaw ayawan da nang Dios yang kani-lan banwa, di da silan naan atabangan. Pa-galaong ko kamayo adoon na di silan omankanak mikita kinaba dili silan maglaong,

‘Panalanginan nang Dios yang makani nasyosogo naan.’ ”

14Pyapagkadyaw ni Jesus nang Allaw na Pag-

papatana yang Masakitin1 Aon oman allaw na pagpapatana, pya-

pakaan si Jesus nang Pariseo na pangoronang manga Judio. Yang manga otawdisaan yatanaw kang Jesus daw nananginangun naan. 2Aon otaw na yamasakit nayodorod kang Jesus, yulubag yang kanaanlawas. 3 Pagkita saan na otaw ni Jesus,yoosip naan yang manga Pariseo aw yangmanga magindoway sang balaod nangJudio, laong, “Nanang dumdum mayo,mosopak kita sang kanatu balaod daw diliaw magaborong kita sang yamasakit nangallaw na pagpapatana?” 4 Wa silan iibak.Kayan pyoti ni Jesus yang yamasakit, pya-pagkadyaw naan. Laong ni Jesus kanaan,“Ori da, kay lagi, agkamayo.” 5 Pagkariyosnaan na otaw, yagalaong si Jesus sangmanga otaw, “Aw aon maorog sang bitona anak mayo, aw buku, baka, maski allawna pagpapatana, bukung aparabayunmayokamangun?” 6 Nana sa yang ibak nilan?Way yakaibak kang Jesus.

Madyaw yang Di Magaparabaw7Aon yang pyapatambong na yaparabay

magingkod sang ingkodanan nang mangapangoro. 8 Pagkita saan ni Jesus, maglaongyaan, “Aw patambongon kamo sangpista sang kasal, ayaw kamo magparabaymagingkod sang ingkodanan nang mangapangoro. Kay wa kamo akatigam dawaon kadaygan na pyapatambong nayarabaw kamayo. 9 Aw domatung yangyarabaw kamayo, magalaong kamayoyang tagtomon sang pagkaan, ‘Bukumayo yang magaingkod disaan, yaningmanga pangoro yang magaingkod disaan.’Wakaw amarig kamo nang pyagalaongnaan, makadto kamo darum na disaankamo kaan. 10 Awgaid yani yang madyawimoon aw patambongon kamo sang pista.Parabay pagingkod digdarum kayan yangtagtomon yang magapaingkod kanmo.Magalaong yaan kanmo, ‘Panik da, kaylagi. Disini kawmagingkod.’ Wakawmikitayang kadaygan na ikaw, tyataod.” 11 Laongni Jesus, “Yang otaw na mamakot antak

Lukas 14:12 129 Lukas 14:33yaan yang lomabaw, apakulludun yaannang Dios. Yang otaw na wamagaparabaw,yaan yang aparabawun nang Dios.”

12Kayan yagindo si Jesus sang tagtomonsang pagkaan, laong, “Aw magpakaankaw, ayaw magpatambong sang kanmomanga amigo aw manga arayon aw mangasimbaray na mayaman antak makabaruskanmo sang pagpakaan. 13 Yani yangmadyaw, aw magpista kaw, patambongayang yamangkaukud aw yang wa da maka-paggawbuk namanga pongkoon awmangapilay aw manga bota. 14 Panalanginankamo nang Dios kay silan di makabarusmagpakaan kanmo. Abarusan kaw mallawnang Dios awmagboi da oman yangmangaotaw na yamangkamatay na madyaw nangDios.”

Yang Sambingay bain sang Dakora na Pista(Mateo 22:1-10)

15 Pagdungug saan na sorit, maglaongyang yapagsaro kanaan komaan, “Labanmadyaw yang kabutang nang makaandisang kananan nang Dios aw magari dayaan.” 16 Yagaindo kanaan si Jesus, laong,“Aon otaw na gaimo sang dagdagu na pista.Madaig yang pyapatambong. 17 Yabos damaroto yang pagkaan, pyapakadtowannang tagtomon yang pyapatambong,laong, ‘Singadi la kamo, loto da yangpagkaan.’ 18 Awgaid wa silan ubunangana makadto. Kariko arag gabaribad sangsogwanun. Yagalaong yang isa, ‘Bayapak na gabili sang pawa, magararad ako.Pasayloon ako na di ak makakadto sangpista.’ 19Aon isa oman na gabaribad, laong,‘Pasayloon ako na di ak makakadto sangpista kay gabili ak sang samporong bookna baka. Atanawun ko adoon daw madyawsilan.’ 20Aon oman isa na gabaribad, laong,‘Di ak makakadto sang pista, baya pa ak nagakasal.’ 21 Kayan yomori yang sogwanunnang tagtomon sang pagkaan. Byabatoknaan yang pyagalaong nang pyapatam-bong. Yamadaman yang tagtomon sangpagkaan, yagalaong yaan sang kanaansogwanun, ‘Pakaanug singadto sangmanga daran nang barrio aw pagagadanadi yang yamangkaukud aw yang mangapongkoon aw yang manga bota aw yangmanga pilay. Silan yang makakaan dasang kanak pista.’ 22 Kayan yangagad yang

sogwanun sang sogo kanaan. Pagori naan,yagalaong yaan sang kanaan magsosogo,‘Dyomatung da yang manga otaw, kaypangoro, na pyapakamang mo kanak, toyoaon pay ingkodanan na way gaingkod.’23 Kayan yaglaong yang tagtomon sangpagkaan, ‘Singadto sang manga daran nagawas nang barrio aw yang yakaringkit namanga banwa, abaya kaoni. Lugusa yangotaw pakaniya antak makmo yaning barayko. 24 Yang mona na pyapatambong ko nadi matambong, ampan isa way makakaansang kanak pagkaan.’ ” Maynaan yangpagindo ni Jesus kanilan.

Yang Imoon nang Otaw Antak MaimoInindo ni Jesus

(Mateo 10:37-38)25 Yaan na manga allaw, madaig yang

yabay magad ni Jesus. Yamatobang si Je-sus kanilan kayan yaglaong, 26 “Aw gostonang otaw ako yang pangagdan naan, aw-gaid buku ak nang dakora sang ginawanaan, yang dakora sang ginawa naan yangkanaan ama aw ina aw asawa aw mangaanak aw manga lomon naan, dili yaanna otaw amaimo kanak inindo. Aw yaanyang dakora naan yang kanaan kinaboidili yaan amaimo kanak inindo. 27 Yangotaw na yamalluk mangagad sang kanakpagindo kay daw patayun, yaan na otawdili amaimo kanak inindo. 28Yang amagadkanak, madyaw aw onaun naan dumdu-mun yang karisud pono sang pagpanga-gad kanak. Maynang pagdumdum nangmagaimo sang baray, udumdumun yangpagagasto magnari katapos yaan na baray.29 Kay buku nang madyaw yang magaidmagindug yang arigi na di amatapos yangbaray. Kariko nang mikita sang barayna di amatapos nang tagtomon, magasodisilan. 30 Magalaong silan, ‘Madyaw payang di otollok yang arigi aw di mata-pos.’ ” 31 Yoman maglaong si Jesus, “Yangari na aon samporong mararan na son-daro, aw magandam yaan na mapaggirasang ari na aon karowaan na mararan nasondaro, onaun naan dumdumun daw do-maug yaan daw dili. 32 Aw dumdum naanna di madaug, osogoon naan yang kanaanpangabaga na mosongon saan na ari antakmagosay.” 33 Laong ni Jesus, “Aw mabaragkaw nang maski nana na kanmo butang, di

Lukas 14:34 130 Lukas 15:17kaw amaimo kanak inindo. Madyaw yangayawan mayo yang maski nana na dakoramayo antak ako ra yang dakora mayo.”

Yang Asin na Wa Day Kabos(Mateo 5:13; Markos 9:50)

34 Yagaindo si Jesus kanilan, laong,“Yang asin madyaw kay yakananamansang pagkaan, toyo aw kawaraan da yaansang kaasin di da makabarik yang nanamnaan na asin. 35 Aw wa day nanam nangasin, wa day kabos. Asarabul da nangtagtomon. Butangan sang ginawa mayoyang dyudungug mayo na pyagaindo ko.”

15Yang Karnero na Yamatanak(Mateo 18:12-14)

1Aon oman allaw na yodorod kang Jesusyang madaig na mannokot sang miyorasaw yang kadaygan na manga otaw naarag makasasara kay antak maningug sangpagindo ni Jesus. 2 Pagkita kanilan nangmanga Pariseo aw manga magindowaysang balaod, syasaway nilan si Jesus, laong,“Nanga yaan yapagobay sang makasasaraaw papagsaro sang kaan?” 3 Kayanyagindo si Jesus sang manga Pariseoaw manga magindoway sang balaod napyapaagi sang sambingay, laong, 4 “Awaon kanmo sang gatos na karnero, awkatanak yang sambook, bukung apanawanmo yang kasiyaman aw siyam disangpanamsamanan kayan yaganap kaw sangsambook na yamatanak? Agaw kawmori da sang kadaygan, kinita da moyang yamatanak. 5 Aw kinita da moyang yamatanak, gauma kaw, sisipit moagbaray. 6 Pagdatung mo sang baray mo,tyatawag mo yang simbaray mo aw amigomo, laong, ‘Magauma da kita kay kinitada yang kanak karnero na yamatanak.’ ”7 Laong ni Jesus, “Maynaan oman yangkapaguma nilan dato langit pagkita nilansang sambook na otaw na yamayaw sangkanaan sara. Yang kapaguma nilan sangmaski sambook da na gasusul sang saradakora pa sang kapaguma nilan nangkasiyaman aw siyam na otaw na wamagasusul kay dumdum nilan na madyawyang kanilan imo.” Maynaan yang pagindoni Jesus sang manga Pariseo kay yagaosip

silan, laong, “Nanga yapagobay yaan sangmanga makasasara?”

Yang Sambook na Sapi na Yamatanak8 Yoman magindo si Jesus sang manga

Pariseo, laong, “Yang bobay na aondyayaw na samporong book na sapi,aw kyakatanakan yaan sang sambook,usugaan naan yang ilawan, awarisan naanyang lagus antak kitaun yang sapi nayamatanak. Baya da naan atangkui yangpagwaris na kinita da. 9 Pagkita naanoman sang kanaan sapi, tawagun naanyang kanaan amigo aw simbaray, laong,‘Magauma da kita, kinita da ko yang kanaksapi na yamatanak.’ 10 Maynaan arag,”laong ni Jesus, “yang kapaguma nangmanga tagalangit na sogwanun nang Dios,pagkita nilan sang sambook na yamayawsang kanaan sara, gauma.”

Yang Anak na Maynang Yamatanak11 Yabay magindo si Jesus sang manga

Pariseo na gasaway kanaan sang pagobaynaan sang manga makasasara. Yagalaongsi Jesus, “Aon otaw na dowa yang kanaananak na usug. 12 Yang kimod yagalaongsang kanaan ama, laong, ‘Atagan dakanak, kay ama, yang kanak kabain sangkanmo pyanmowan na atarikdan mo.’Kayan byain nang ama nilan sang dowana anak naan yang kanaan pyanmowan.13 Pagkadogaydogay, byarigya nang kimodyang kanaan kabain kayan yomanaw,dyara ra naan yang kyasapiyan sangkanaan kabain. Yapanaw yaan adtosang maawat na banwa. Disaan, yabaynaan sapadan yang kanaan sapi nangpaggasto sang maski nana na bibili. 14Waakadogay, yabos da yang kanaan sapi.Yaan na banwa dyadatung nang gutumna dagdagu. Kayan kyarisudan da yaanna wa day akanarigan naan. 15 Aon otawdisaan na banwa na kyakasurudan naansang gawbuk. Yaan yang pyapagawbukkanaan yang pagtonggo sang mangababoy. 16Makaan garo yaan sang kyakaannang baboy na paris nang manga golaykay laban yamagutum yaan. Wa yaanapakaana nilan. 17 Kayan yakaungudyaan adto sang ama naan, laong nangdumdum naan, ‘Bay ak matay disini nabanwa, digkang ama, yallorokas yang

Lukas 15:18 131 Lukas 16:8

maggawbukay. 18Yang madyaw sini omoriako agkang ama, magalaong ak kanaanna yakasara ak sang Dios aw yakasaraak kanaan. 19 Magalaong ak kanaan nabuku nang madyaw pagangaranan pa akonang kanaan anak, maski imoon naan akosogwanun gaid naan.’ 20 Kayan yomanawyang kimod na omori dato sang kanaanama. Maawat pa yaan, baya maibaw, kinitada yaan nang kanaan ama. Yamallaat yangama, yadaragan yaan sang kanaan anakaw gugura kayan yarukan. 21 Yagalaongyang anak, ‘Yakasara ako, kay ama, sangDios aw ikaw arag ak yakasara kanmo.Buku da madyaw na pagangaranan pa akonang kanmo anak.’ 22 Awgaid yang amayagatawag sang kanaan manga sogwanun,laong, ‘Kalluga mayo adi kamanga yangmangkadyaw na dagom antakmagilis yangkanak anak. Sapatosi aw papaningsinga.23Kamanga yang baka na mataba aw iyawamayo. Magapista kita kay yomori yangkanak anak. 24 Yaning anak ko, dumdumko, yamatay da. Adoon yomori yaan,yamaboi pa sa kadi. Nangaon maynangyamatanak, adoon kinita da.’ Kayanyagpista silan.

25 “Yang anak na magorang aadto pasang pawa. Yomori yaan agbaray, yudun-gug yaan sang gimbal aw yang yanagsayaw.26Yoosip naan yang sogwanunnilan, laong,‘Nanga yani? Nanga si ama gapista?’27 Laong nang sogwanun, ‘Yomori da yangkanmo mangod. Pyapaiyaw ni ama moyang baka na mataba kay laban yaangauma na yomori da yang anak naan.’28 Awgaid yamadaman yang anak namagorang. Wa yaan usurud sang baray.Wakaw yologwa yang ama, kyakadtowannaan yang anak naan, dyadadyayaw naanbarawun antak arag sumurud. 29 Awgaidyimibak yang magorang, ‘Nana, kay ama,anay da ko maisu maggawbuk ak dinikanmo. Way sogo mo na syosopak ko.Agad sambook da na kambing, wa mo akoatagi na ipistaan ko yang kanak mangaamigo. 30 Awgaid yadatung yaning anakmo na kimod na gakayam sang kanmosapi sang manga bobay, pipistaan mo yaannang mataba na baka.’ 31 Kayan yaglaongkanaan yang ama naan, laong, ‘Ikaw, kaytin, aani la kaw kanakmaguya, kariko nang

kanak pyanmowan arag kanmo. 32Madyawna magauma kita adoon kay yang kanmomangod, dumdum ta na yamatay da, adoonyomori da, boi pa man kadi. Magauma dakita na adoon kinita da.’ Maynaan yangpyagalaong nang kanilan ama,” laong niJesus. Maynaan yang pagindo ni Jesus sangmanga Pariseo na gasaway kanaan sangpagobay naan sang manga makasasara.

16Yang Yagadomara na Maat yang Batasan

1 Kayan yoman magindo si Jesus sangmanga inindo naan, laong, “Aon maya-man na otaw. Byabatokan yaan nangotaw na yang gadomara sang kanaanpyanmowan yagakayam sang kanaan sapi.2 Wakaw pyapatawag naan yang pyapag-domara naan kayan yosip naan, laong,‘Matungtung agaw, kay lagi, yang pya-galaong nilan na kanmo imo? Adaraunadi kanak yang manga listaan sang kanakpyanmowan. Di da kaw apagawbukun.’3 Pagpanaw nang gadomara, laong nangdumdum naan, ‘Omonnono ra ako sini, naakamangan da ako nang kanak magsosogosang kanak gawbuk. Wa day amasapi ko. Diak makagaga magpawa, amaarig ako sangkadaygan mangayo.’ 4 Laong nang dum-dum naan, ‘Yang madyaw sini, magaanapak sang manga otaw na akapaguyaan komallaw aw wa day gawbuk ko.’ 5Kayan py-atawag naan yang yakaotang sang kanaanmagsosogo. Yoosip naan yang isa, laong,‘Pila yang yootang mo sang magsosogokanak?’ 6Yimibak yaan, laong, ‘Sang gatosna ka lata na lana nang olibo.’ Pyagaindoyaan nang yagadomara, laong, ‘Yani yanglista sang kanmo otang. Ilista mo adoonyang karimaan gaid yang kanmo otang.’7 Kayan yosip nang gadomara yang isaoman na yakaotang, laong, ‘Ikaw, pila yangkanmo otang?’ Yimibak yaan, laong, ‘Sanggatos na ka sako na omay.’ Laong nangyagadomara, ‘Yani yang lista sang kanmootang. Ilista mo adoon yang kawarowanna ka sako.’ 8 Pagkatigam nang magsosogosaan na imo nang kanaan yagadomarana limbongan, yagalaong yaan, ‘Ungudanna otaw yaan. Matigam magpaagi sang

Lukas 16:9 132 Lukas 16:26makaboi kanaan.’ ” Kayan yaglaong si Je-sus, “Yang wa otoo laban matigam mag-paagi sang makaboi kanilan, daug nangbuku nang tomotoo yang katigaman nangmanga tomotoo.

9 “Na kamo,” laong ni Jesus, “yangkamayo kadato, atagan mayo sang ya-mangkaukud antak aw mawara da yangpyanmowan mayo, atangkapun kamodiglangit. 10 Yang otaw na maski tagbi dayang pyapagawbuk kanaan, matinomanunyaan, arag yaan matinomanun aw madaigyang pagawbuk kanaan. Aw yang otawna wa akanarigi aw tagbi da yang sarigkanaan, labi pa mo sa aw madaig yangsarig kanaan, dili akanarigan. 11 Aw bukukaw nang matinomanun sang kanangotaw pyanmowan, dili ibilin kanmo yangpagatag nang Dios na madyaw. 12Aw bukukaw nang matinomanun sang pagdomaramo sang pyanmowan nang kadaygan, dilikanmo aatag nang Dios yang madyaw nabarus.

13 “Yang sogwanun dili makapaggaw-buk sang dowa na magsosogo. Kayaw dowa yang magsosogo kanaan, aka-paraatan naan yang isa, akarugunan naanyang isa. Yang isa, pangagadan naan, yangisa osodiin naan. Kamo, aw yaan yangdakora sang dumdum mayo yang sapi,buku nang dakora sang dumdum mayoyang Dios.”

Yang Manga Pagindo ni Jesus(Mateo 11:12-13; 5:31-32; Markos 10:11-12)

14 Pagdungug nang manga Pariseo saanna pagindo ni Jesus, syosodi nilan si Je-sus, kay dakora sang dumdum nilan yangsapi. 15 Yagalaong si Jesus kanilan, “Kamo,gaimo kamo nang madyaw asang atoban-gan nang otaw antak kamo bantogan, aw-gaid yatigam yang Dios sang ginawa mayo.Yang otaw na pyagabantog nang otaw,yaan yang way asoy asang atobangan nangDios.”

16Laong ni Jesus, “Nangwa pa adatung siJuannamagbawtismowaynamagaindo ka-mayo, yang gaindo kamayo yang balaod nasyosolat kadini ni Moises aw yang mangapagindo nang manga propeta nang Dios.Adoon pyagindo da kamayo yang pagsakopnang Dios sang manga otaw. Madaig yangyurugut magpasakop sang Dios. 17 Ayaw

magdumdum na way kabos nang balaodni Moises. Way amawara sang kanaanbalaod. Aon allaw na amawara yang lan-git aw yang lopa awgaid yang balaod niMoises, di amawara, maski tagbi da diliamawara. 18 Dili amaparin yaan na balaodni Moises na yang usug na yamayaw sangkanaan asawa antak mangasawa yaan sangkadaygan na bobay, yaan na usug yalapassang balaod kay yakasara yaan sang bobay.Arag yakasara sang bobay yang usug nayangasawa sang bobay na bibiyaan.”

Yang Mayaman na Otaw aw si Lasaro19 Yabay magindo si Jesus, laong, “Aon

mayaman na otaw na yandadagom nangmadyaw, allawallaw yakaan sang madyawna pagkaan. 20Disang pilwangan sang aradnang baray naan, gakorang si Lasaro nadyadara nang otaw antak mangayo yaannang sapi sang lomarabay. Yamasakit siLasaro, yamarimpud yang lawas naan nanglaro. 21 Gosto ni Lasaro makaan sangyangkaorog na momo nang yakaan sanglamesa nang mayaman. Gakorangkorangyaan, kyakaagiyan nang manga ido kayaninilasan yang kanaan laro. 22 Pagkamatayni Lasaro, dyadara yaan nang mangatagalangit na sogwanun nang Dios datosang datnganan nangmanga tomotoo sangDios, masaid kang Abraham si Lasaro. Aragyamatay yaan namayaman kayan lyubung.23 Yang datnganan naan yang pyagan-garanan nang Hades, laban kyukudul yaandisaan. Pagingaro naan, kitaun naan siAbraham aw si Lasaro na gaingkod masaidkang Abraham. Maawat silan sang dat-nganan nangmayaman. 24Kayan yagtawagyang mayaman kang Abraham, laong, ‘Kaybapa, kallaati ako. Pakadiya kanak siLasaro, asarokon nang tollo naan yang to-big, apatutudun sang dila ko kay laban akkyakarasayan nining atoron.’ 25Yimibak siAbraham sang mayaman, laong, ‘Kaundi,kay tin, yang kanmo kinaboi na adto pakaw sang donya. Kariko nangmangkadyawarag yamaaron kanmo dato. Si Lasarokyakarisudan dato sang donya, adoondini apagumaun, ikaw yang apakarisudan.26 Durug aon yaning pagurangan ta nadagdagu na bito na laban mararum nadi amaagi. Yang makadto garo kamayosikun disini dili makaagi. Aw kamo dato

Lukas 16:27 133 Lukas 17:14way makaagi na madatung adi.’ 27 Kayanyaglaong yang mayaman, ‘Aw maynaan,kay bapa, gosto ko na osogoonmo si Lasaroadto kang ama 28kay lima yang kanakman-god na usug. Pagaindoon ni Lasaro antakdili silan simingani sining marisud na dat-nganan.’ 29 Yimibak kanaan si Abraham,laong, ‘Madaig dato kanilan yang pagindona pyapasolat nang Dios, yang pyapaso-lat naan kang Moises aw yang pyapasolatnaan sang manga propeta. Yang madyawmaningug silan saan na pagindo.’ 30 Laongnang mayaman, ‘Dili maningug silan saan,kay bapa, yaan yang madyaw yang aonmakadto kanilan na sikun matay antakayawan nilan yang kanilan imo na maatnang Dios kayan yangagad sang pagindonaan.’ 31 Yimibak kanaan si Abraham,laong, ‘Aw di silan maningug sang pya-pasolat nang Dios kang Moises aw yangmanga propeta, arag di silan motoo maskiaon omori na sikun matay.’ ” Maynaanyang pagindo kanilan ni Jesus.

17YangOtawnaGaindo sangKadaygan antak

Makasara(Mateo 18:6-7,21-22; Markos 9:42)

1 Yagaindo si Jesus sang kanaan mangainindo, laong, “Amag domatung sang un-gud nang otaw yang akaponowan nangsara. Dagdagu yang silot sang otaw nagaindo sang kadaygan antak makasarasang Dios. 2 Madyaw yang alaboon yaanna otaw sang laod na ubugatan yang liyugnaan nang bato antak di yaan makadarasang maski sini na yotoo kanak. Kay la-ban marisud yang pagsilot sang otaw nagapono sang sara nang kadaygan. 3Wakawmagkido kamo antak di kamo kaponowannang sara nang kadaygan.

“Aw magimo nang maat kanmo yangsang ka otaw, sagdaa yaan sang pagimonaan sang maat. Aw magsusul yaan nadi da magaimo saan, pasaylowa. 4 Maskimakapito nang sang allaw magimo yaankanmo nang maat, aw domorod yaankanmo na magalaong kanmo, ‘Pasaylowaako, kay lagi, saan na imo ko kanmona maat,’ abaya yaan pasaylowa, ayawpagkaomo.”

Yang Pagkanarig

5 Kayan yaglaong yang manga apostolkang Jesus, “Dogangi, kay Ginoo, yangpagkanarig nami kanmo antak laban kamimakapangagad.” 6 Yimibak si Jesus kani-lan, laong, “Aw abay magdogang yangkamayo pagkanarig kanak na maynangpagtorin nang tanum sikun sang tatagbina bini, kayan aw maglaong kamo sangdagdagu na kaoy, ‘Kagabot na kaoy awpakatanum adto sang laod,’ maparabaymangagad yang kaoy sang pyagalaongmayo.”

Yang SogwanunMangagad sang Sogo nangYagasogo Kanaan

7 Yagaindo kanilan si Jesus, laong, “Awaon sogwanunmonagabantay sangkanmomanga karnero, aw buku gadaro sangkanmo pawa, aw mori yaan sang kanmobaray, dili mo pagalaongan yaan, ‘Makaanda kaw.’ 8 Buku nang maynaan yangbatasan ta sang sogwanun. Awgaid yaniyang pagalaong mo sang sogwanun, ‘Pa-gloto da sang akaanun ko aw butangansang lamesa, aw matapos dak komaan,makaan da kaw.’ 9 Arag dili kita mag-apasalamat sang sogwanun sang kanaangawbuk kay yagaid yaan mangagad sangsogo ta kanaan. 10 Maynaan oman kamo,aw yaimo da mayo yang kariko nang sogonang Dios, ayaw magdumdum na aonotang nang Dios kamayo sang kamayoiimo. Awgaidmagalaong kamo, ‘Sogwanungaid kami naan na yagaid kami magimosang kanaan pyagasogo. Way abantogonna imo nami.’ ” Maynaan yang pagindo niJesus kanilan.

Pyapagkadyawni Jesus yang Samporong kaOtaw na Aon Laro na Sanla

11 Pagpanaw ni Jesus na misingadtoJerusalem, yaan yang yaagi naan yangpagurangan nang manga banwa naSamaria aw Galilea. 12 Yamagi yaanasang isa na barrio, syosongon yaan nangsamporong ka otaw na sanlaun. Gaindugsilan disang kaawatawatan, 13 gatawagkang Jesus, laong, “Kay Ginoo Jesus,kallaati kami.” 14 Yamatobang si Jesusagkanilan kayan yaglaong, “Singadto sangmagampoway disang templo antak kitaunnaan yang lawas mayo na yagkadyawda.” Kaba silan yapanaw, yagakadyaw

Lukas 17:15 134 Lukas 18:2yang kanilan sakit. 15 Pagkita nang isakanilan na wa day sanla sang lawas naan,yatangag yaan agkang Jesus, laban yaanyamapanumdum sang Dios. 16Yolood yaanasang atobangan ni Jesus, gapasalamat.Taga Samaria yaan, buku nang Judio.17 Yagalaong si Jesus, “Bukung samporosilan yang yanagkadyaw sang sakit? Toyoisa gaid yang yatangag. 18 Yadtong siyamwa oori na magapasalamat sang Dios. Yanigaid yang yomori ani yaning buku nangJudio.” 19 Kayan yaglaong si Jesus sangtaga Samaria, “Kaindug da, kay lagi, unugda. Yang kanmo pagkanarig kanak yangyakapagkadyaw sang lawas mo aw ginawamo.”

Yang Pagari nang Dios(Mateo 24:23-28,37-41)

20 Yang manga Pariseo yanagosip kangJesus, laong, “Kano magpono yang pagarinang Dios asining donya?” Yimibak siJesus, laong, “Yang pagari nang Dios diagadan nang manga toosanan na ikitaun.21Dili silanmakapaglaong, ‘Tanawa, aani layang pagari nang Dios.’ Di makapaglaong,‘Yadto kay yang pagari nang Dios,’ kay iyanadoon yang pagari nang Dios sang ginawanang manga otaw.”

22 Kayan yaglaong si Jesus sang kanaanmanga inindo, “Aon allaw na madatungna gosto mayo maparabay ako mori asangdonya na magaari da toyo di pa ako.23 Aw magbatok silan kamayo, laong, ‘Dy-omatung da si Kristo, aadto magauya,’ayaw kamo magkadto. Aw maglaong silan,‘Aani kay yaan,’ di da kamo magpangagadsaan. 24 Kay ako na gyugual nang Anaknang otaw, aw magari da ako, sakadyapda ak domatung asining donya maynangkilat na sakadyap da makarimpud sangbanwa. 25 Toyo adoon na manga allaw,adatungun ak nang karisud na itigkuranko. 26 Yang amapagguna sang manga otawaw magbarik ak asining donya, amasil-ing nang yamapagguna kadini nang timponi Noe. 27 Kay kadini nang wa paulunup, wa silan makaungud daw nanangamapagguna kanilan. Yanagkaan silan,yanaginum, yanagpangasawa matag dy-omatung yang allaw nang paglasak ni Noesang barko na pyagangaranan nang arka.Wara silan makaungud sang Dios matag

lyunupan yang donya kayan yangkaru-mus silan. 28 Maynaan oman yang yama-pagguna dig Sodoma nang timpo ni Lot.Yamabarag silan komaan, yamangkabaragmanaginuminum, managpamili, manag-barigya, yanagpananumsilan, yanaglindugsang manga baray. Wa silan makaungudsang Dios. 29 Pagpanaw ni Lot dig Sodoma,pyapabugsak nang Dios yang atoron asangmaguya dig Sodoma kayan yabos silanmatay. 30Maynang yakatokaw na pagpataysang taga Sodoma, maynaan yang pagoriko asining donya, makatokaw.

31 “Aw domatung da ako oman, yangotaw na aggowa nang kanaan baray dilidakman magdumdum yaan sang kanaanpyanmowan na musurud garo yaan namakamang. Awyangotawna asang kanaanpawa dili magadumdum na omori yaanagbaray. 32 Dumduma yang kyakainangannang asawa ni Lot na yilinggi adto sangkanaan baray dato Sodoma na omori garo.33 Yang otaw na yaan gaid yang yabay pa-makotan yang maboi yaan disining donya,akawaraan yaan sang kanaan kinaboi; aw-gaid yang otaw na wa akapannogon sangkanaan kinaboi maski apatayun yaan tun-gud sang pagpangagad kanak, yaan yangakaaronan nang kinaboi na sikun sangDios.” 34 Kayan yabay maglaong si Jesus,“Aw domatung ak oman, yang dowangka otaw na yagakorang disang sobay,yang isa akamangan, yang isa akaayawan.35 Yang dowa na bobay na yagaagad mag-garing, yang isa akamangan, yang isaakaayawan. 36 Yang dowang ka otaw nagaagad asang pawa, yang isa akamangan,yang isa akaayawan.” 37 Yanagosip silankang Jesus, laong, “Midiin yaan kapag-guna, kay Ginoo?” Yimibak si Jesus, laong,“Daw wain yang lawas nang patay, disaanyanagtipon yang manga banog.”

18Yang Sambingay bain sang Baro na Bobay

aw yang Magookom1 Yoman si Jesus magindo kanilan an-

tak abay silan magampo sang Dios na diamaomo. 2 Laong ni Jesus, “Disang syo-dad aon magookom na gaosay sang mangakaso, wa yaan atangkap sang pagindo nangDios, aw yang pyagalaong nang otaw, wa

Lukas 18:3 135 Lukas 18:21yaan ubunanga. 3 Disaan na syodad aonbaro na bobay na yabay magkadtoon sangmagookom antak dapitan yaan, laong nangbaro, ‘Tabangi ako, yang yokontara kanakgosto naan na yaan yang magapanmo sangkanak pyanmowan.’ 4Yadogay tomangkapyang magookom sang pyagalaong nangbaro. Kayan kay yaingul da yaan na yabaykaonan nang baro wakaw laong nang dum-dum naan, ‘Maski wa ak mangagad sangDios, aw maski di ak magkallaat sang otaw,5 atabangan da ko yaan na baro na yabaykomani antak di da ak marintangi.’ ” May-naan yang pananglitan na pyagaindo niJesus kanilan. 6 Kayan yaglaong si Jesus,“Dumduma yang pyagalaong naan na ma-gookom. Maski buku nang matorid naotaw yaan, yatabang yaan sang baro nayabay magpakallaat kanaan. 7 Yang Dios,atabanganmannaanyang kanaan sakopnayabay mapatabang kanaan, dili yaan ma-gatangku sang kanaan pagtabang, yabayyaan maningug sang kanilan pagampo.8 Makusug yaan domapit sang kanaanmanga otaw.” Kayan yoman maglaongsi Jesus kanilan, “Maski minda naan yangpagtabang nang Dios sang otaw, aw do-matung da ak oman asining donya, tagbi dayang motoo sang pyagalaong nang Dios.”

Yang Sambingay bain sang Pariseo awyang Mannokot sang Miyoras

9 Yoman magsambingay si Jesus na pya-pakurug naan yang kanaan pagindo sangmanga otaw na gadumdum na yang kani-lan imo yang madyaw nang Dios aw pag-parabaw silan sang arag otaw. 10 Laongni Jesus, “Aon dowang ka otaw, yang isaPariseo, yang isa mannokot sang miyoras.Gasipanik silan sang templo, managamposang Dios. 11 Gaindug yang Pariseo,gaampo, sayda naan yang yudungug sangkanaan pagampo, laong, ‘Kay Dios, labanmadyaw yang ginawa ko kay buku ak nangmaynang kadaygan na otaw namanga lim-bongan, manga magaro, manga otaw nayakasara sang bobay. Buku ak nang maatna otaw maynaang mannokot sang miy-oras na gaindug disadto. Ako, madyawyang imo ko. 12 Kada simana makadwawa ak akaan, yabay ak gaid magampo.Yaatag ko sang templo yang kasamporo

nang kariko nang kyakasapiyan ko.’ May-naan yang pagampo nang Pariseo,” laongni Jesus. 13 “Yang mannokot sang miy-oras na gaindug nang maawatawat sangPariseo, wa iingaro agtaas, yagapamoogsang kanaan aba na gasusul nang kanaansara, laong naan, ‘Kallaati ako, ikaw naDios, kay yakasara ako kanmo.’ ” 14 Laongni Jesus, “Yang mannokot sang miyorasyang yomori agbaray na pyapasaylo nangDios, awgaid yang Pariseo, wa apasaylowanang Dios. Kay yang otaw na yagaparabawsang arag otaw, yaan yang apakulludunnang Dios. Awgaid yang otaw na wa ma-gaparabaw, yaan yang aparabawun nangDios.”

Tyatawag ni Jesus yang Manga IsuAgkanaan

(Mateo 19:13-15; Markos 10:13-16)15 Aon mamangaysu na pyandadara

nang manga taganak adto kang Jesus naantak damdamun ni Jesus, aampo naan.Pagkita kanilan nang manga inindo niJesus, sagdaun nilan yang manga otaw nagadara sangmanga isu. 16Awgaid tyatawagni Jesus yang manga isu agkanaan, kayanyaglaong yaan, “Ayaw mayo pagpunpuniyang manga isu na makadi kanak, kayyang maynilan na yamanarig kanakpagasakopon nang Dios. 17Butangan mayosang dumdum mayo yaning pagalaong koadoon. Aw dili kaw manarig sang Diosmaynang pagkanarig nang isu sang kanaanina, di kaw pagasakopon nang Dios.”

Yang Pangoro nang Manga Judio Yapag-baraw kang Jesus

(Mateo 19:16-30; Markos 10:17-31)18Aon pangoro nang manga Judio na ya-

pagbaraw kang Jesus, laong, “Balaan kaw,kay Ginoo. Pagindowa ako sang imoon koantak pagsakopon ako nang Dios nang waykataposan.” 19 Yimibak si Jesus kanaan,laong, “Nanga pyagalaong mo ako balaan?Yang Dios gaid yang balaan.” 20 Kayanyaglaong si Jesus, “Yatigam da kaw sangmanga balaod nang Dios na yagalaong,‘Ayaw magipid sang buku nang kanmoasawa, ayaw magpatay sang arag kamootaw, ayaw magpangindakaw, ayaw mag-panistigos sang kagaro, taoda yang kanmoama aw ina.’ ” 21 Yagalaong yang otaw,

Lukas 18:22 136 Lukas 19:4“Anay da komaisu yangagad ak sang karikonining balaod nang Dios.” 22 Pagdungugsaan ni Jesus, magindo yaan, laong, “Isak-man yang imo na wa mo akatoman. Bari-gyaan yang kariko nang pyanmowan mokayan yang bayad saan, pangatagan sangmanga pobre. Aw matapos da mo yaanimoon, simingadi kaw kanak, amagad kawkanak. Aw maynaan yang imoon mo,akaaronan kaw nang mangkadyaw diglan-git.” 23 Pagdungug nang pangoro saan napagindo ni Jesus, laban maundug yaan kaymadyaw naan yang kanaan kadato.

24 Pagkita ni Jesus sang kabugat nangginawa naan, yagalaong si Jesus, “La-ban marisud sa agaw yang mayaman ma-pasakop sang Dios. 25 Kay yang mayamanna dakora nang ginawa naan yang kanaankadato, di makasurud sang kasakopannang Dios kaba di pa makasorog yangayup na kamelyo sang tuub nang dagum.”26 Yang yudungug sang pyagalaong ni Je-sus, gaosip kanaan, laong, “Aw maynaan,sini pa yang pagasakopon nang Dios?”27 Yimibak si Jesus, laong, “Yang diliamaimo nang otaw, amaimo nang Dios.Way marisud naan.”

28 Kayan yaglaong si Pedro, “Tanawa,yayawan da nami kariko nang kanamipyanmowan kayan yomagadagad kamikanmo.” 29-30 Yimibak si Jesus, laong,“Pagalaong ko kamayo adoon na maskisini na yapanaw sang kanaan baray awasawa aw manga lomon aw taganak awmanga anak naan antak magbatok bainsang pagsakop nang Dios sangmanga otaw,yaan yang makadawat sang laban dakorana barus disining donya aw arag mallawyaan amaboi nang way kataposan datosang Dios.”

Yang Katlo na Paglaong ni Jesus bain sangKanaan Kamatayun

(Mateo 20:17-19; Markos 10:32-34)31 Kayan pyasaid ni Jesus yang kanaan

manga inindo na samporo aw dowa awpaglaong kanilan, “Adoon yasaka pa kitaag Jerusalem. Aw domatung kita adtoamatoman yang kariko nang syosolat ka-dini nang manga propeta nang Dios naamapagguna kanak. 32 Adaraun ak nilansang manga otaw na buku nang Judio,osodiin ak nilan, olopigan ako aw tobadi

ako. 33 Obonaran ak nilan kayan pyatayako, toyo magaboi ako oman nang kat-long allaw.” 34 Yang manga inindo ni Je-sus wa makadarag sang pyagalaong naan.Yang kaologan nang kanaan sorit wa silanakatigam kay yang dumdum nilan tobokyang akainangan ni Jesu Kristo.

Pyapagkadyaw ni Jesus yang Otaw na Bota(Mateo 20:29-34; Markos 10:46-52)

35Gapadadatung si Jesus sang syodad naJeriko. Aon otaw na bota na gaborokoasang kilid nang daran, yangayo nang sapisang lomarabay. 36 Pagbati naan sangmagkadaig na yamagad ni Jesus, magosipyang bota, laong, “Arag sini kamo na yal-abay disini?” 37 Yimibak silan, laong, “SiJesus na taga Nasaret.” 38 Pagdungug naansaan, magtawag yaan kang Jesus, laong,“Kay Jesus, ikaw na sompaw ni Dabidna pyapakani nang Dios, kallaati ako.”39Yang yanagona kang Jesus, gasagda sangbota, laong, “Katingun, ayaw magtawag.”Sana laban da gyagaan yang pagtawagnaan, laong, “Kay Jesus na sompaw niDabid, kallaati ako.” 40 Pagdungug kanaanni Jesus, magtangku yaan na yapanaw,kayan yagsogo yaan sang manga otaw,laong, “Gagada mayo yaan ani.” Pagka-said nang bota kang Jesus, osipin ni Je-sus, laong, 41 “Nanang gosto mo na imoonko kanmo, kay baklug?” Yimibak yaan,laong, “Mikita da garo ako, kay Ginoo.”42 Laong ni Jesus, “Mikita da kaw, yangkanmo pagkanarig kanak yakapagkadyawkanmo.” 43 Yaparabay da yaan kimita,kayan yomagad dakman ni Jesus, labanyaan yamapanumdum sang Dios. Yangmanga otaw na yikita sang papagkadyawkanaan, yagabantog sang Dios.

19Si Jesus aw Si Sakio

1 Dyomatung da si Jesus ag Jeriko, ya-magi disaan. 2 Dig Jeriko gauya si Sakiona pangoro nang manga mannokot sangmiyoras, mayaman yaan. 3 Gosto naangaro mikita kang Jesus toyo kyakasaring-gan nangmadaig na otaw na ilibot kang Je-sus kay makagpa si Sakio. 4Wakaw yadara-gan yaan, yagaona disang daran na agiin niJesus. Gapanik yaan sang kaoy antak yaan

Lukas 19:5 137 Lukas 19:26kimita kang Jesus. 5 Pagdatung ni Jesussang kaoy na pyapanik ni Sakio, mingaro,kayan yaglaong kanaan, “Pakaanug adipanaog, kay Sakio, amagad ak asang baraymo, magauyauya ako adoon na allaw.”6 Yaparabay si Sakio manaog. Laban yaangauma na misingadto kanaan si Jesus.7 Awgaid yang manga otaw na yikita kangJesus na yakadto kang Sakio, maat ni-lan. Gasaway silan kang Jesus, laong nilan,“Nanga si Jesus makadto sang baray nangotaw na saraun.” 8Awgaid pagbarawbarawni Jesus aw si Sakio dato sang kanaan baray,yimindug si Sakio kayan yaglaong kang Je-sus, “Yani yang imoon ko, kay Ginoo, yangkatunga nang kanak manga pyanmowan,pangatag ko sang yamangkaukud. Aw yangmanga otaw na lilimbongan ko nangaon,odogangan ko ngidtong isa na kyarimbon-gan ko nang opat.” 9 Yagalaong si Jesuskang Sakio, “Pyasaylo ra kaw adoon, kaySakio, sang kanmo sara aw yang sakop modisining baray, arag pyasaylo ra. Ikawna sompaw ni Abraham, maynang pagka-narig ni Abraham sang Dios yang kanmopagkanarig kanak. 10Ako na gyugual nangAnak nang otaw, yakani ak sang donya kaygaanap ako sang manga otaw na maawatsang Dios antak silan pagsakopon nangDios.”

Yang Sambingay bain sang Sapi na Bibilin(Mateo 25:14-30)

11 Yang manga otaw na yanagpaningugsang pagindo ni Jesus, ungud nilan aw do-matung da si Jesus ag Jerusalem yaan yangpagpono nang pagari nang Dios disangdonya. Kay agput da silan domatungag Jerusalem, 12 wakaw, yagaindo si Jesuskanilan, laong, “Aon dungganun na otawna yakadto sang maawat na banwa antakkaaronan nang gaom na magaari. Awpapagpangoroon da yaan, makaori kono.13Wa pa yaan apanaw, tyatawag naan yangkanaan samporo na sogwanun. Kada isakanilan yatagan nang sapi, laong, ‘Yanina sapi ibilin ko kanmo, apadogangan momatag omori ako.’ Kayan pyanawan naansilan disaan. 14 Awgaid yang maguya dis-aan na banwa maat nilan yaan na otaw.Wakaw aon syosogo nilan namakadto saan

na banwa antak magbatok adto, maga-laong, ‘Di apapagpangoroon kanami yaanna otaw, maat nami.’

15 “Maski pyagadiliyan nilan yaan, yata-gan yaan nang gaom sang pagkapan-goro. Kayan yomori yaan asang kanaanbanwa. Pyaparabay naan patawag yangsamporong ka otaw na bibilinan naan nangkanaan sapi. Gosto naan matigam daw pilayang dogang nilan sang sapi. 16 Yagalaongyang yamaona domatung, laong, ‘Kay pan-goro, yani kay yang kanmo sapi na bibilinmo kanak, kyakadogangan nang samporo.’17 Yagalaong yang pangoro, ‘Madyaw kawna sogwanun, matigam kaw magdomara.Matinomanun kaw sang tagbi da na bibilinko kanmo, wakawadoon apagpangoroon takaw sang samporong ka syodad.’ 18 Kayandyomatung yang kadwa na sogwanun,laong, ‘Yani kay yang kanmo sapi, kaypangoro, na bibilinmokanak, kyakadogan-gan nang lima.’ 19 Yimibak yang pangoro,laong, ‘Ikaw, apagpangoroon ta kaw sanglimang ka syodad.’ 20 Kayan dyomatungyang sogwanun na yagalaong, ‘Yani kay,kay pangoro, yang kanmo sapi na bibilinmo kanak nangaon. Pyopotos ko nangpanyo kayan dyayaw ko. 21 Yamalluk akkanmo, kay ikaw maigpit na otaw. Awpyapagnegosyo mo sang sapi, gosto mona aon garansia. Aw yagasool kaw sangpagtanum, akaimanan mo na aon amaka-mang.’ 22 Yimibak kanaan yang pan-goro, laong, ‘Ikaw yang sogwanun na dikanarigan. Gapakatigam kaw na ikawyakasara. Aw yatigam kaw na ako yangmaigpit, na madawat ak nang garansia awpyapagnegosyo ko sang sapi, na madawatak sang abot aw yagasool ako sang pag-tanum, 23 nanga yaan na sapi wa mo ubu-tangan sang bangko antak madawat kogaro yang tubo naan na sapi adoon nin-ing pagori ko?’ 24 Kayan yaglaong yangpangoro sang manga otaw na yanagin-dug masaid kanaan, laong, ‘Bawiya yangsapi ko digkanaan, atagan asadtong otawna yakadogang nang samporo sang bibilinko kanaan.’ 25 Gaosip silan sang pan-goro, laong, ‘Nanga, kay pangoro, aatagda adto? Aon day samporo digkanaan.’26 Yimibak kanilan yang pangoro, laong,‘Butangan sang ginawa mayo yaning pa-

Lukas 19:27 138 Lukas 19:48

galaong ko, yang otaw na kanarigan, maskiaon kanaan, abay pa yaan atagan. Awgaidyang dili akanarigan, abawiin digkanaanyang maski tatagbi na bibilin kanaan.’27 Kayan yoman maglaong yang pangoro,‘Silan na yosopak kanak nangaon na maatnilan na ako yang magapangoro kanilan,daraa silan ani. Pataya silan asang kanakatobangan.’ ” Maynaan yang pyagaindo niJesus kanilan.

Yang Yamabantog na Pagkadto ni JesusJerusalem

(Mateo 21:1-11; Markos 11:1-11; Juan 12:12-19)

28 Paglaong saan ni Jesus, abay silanmanallos ag Jerusalem, yagaona si Jesusmanaw kanilan. 29Yagpadadatung da silansi Jesus sang manga barrio na Betpage awyang Betania na kanagadsadan nang butayna pyagangaranan nang Kaolibowan. Yangdowa na inindo ni Jesus, pyapaona naanadto sang barrio. 30 Yagalaong si Jesussang dowa, “Ona ra kamo asaan na bar-rio. Aw domatung kamo disaan, ikitaunmayo yang nati nang asno na tyatagkus nawa pa akasakayi. Obadun mayo, tonggayimayo ani kanak. 31 Aw aon magosip ka-mayo na magalaong, ‘Onoon mayo yaan?’magalaong kamo na byubuslan nang Gi-noo.” 32 Kayan yomanaw yang syosogoni Jesus. Kikita nilan yang pyagalaong niJesus kanilan na asno. 33 Pagobad nilansang asno, magosip yang tagtomon, laong,“Nanga yoobad mayo yaan?” 34 Yimibaksilan, laong, “Uburusan nang Ginoo ta.”35 Kayan tyonggayan nilan agkang Jesusyang asno. Yapinan nilan nang kanilandagom yang asno kayan pyasakay nilan siJesus. 36 Kaba yapanaw adto Jerusalem,yampasan nang manga otaw nang kani-lan dagom yang daran na agiin ni Jesusna gasakay sang asno. Sabo pyagagunanilan yaan kay byabantog nilan si Jesus.37 Kayan yagtobang silan sang butay naKaolibowan namasaid ag Jerusalem. Labanmadaig yang yamagad ni Jesus. Yanagumasilan, yamapanumdumsilan sangDios sangmangkadyaw na manga imo ni Jesus nakikita nilan. 38Yangiyak silan kariko, laong,“Bunang da agaw nang ari na yakani nasyosogo nang Dios. Kasayaan diglangit awkabantogan nang Dios.”

39 Disang yamagadagad ni Jesus, aonmanga Pariseo. Yagalaong silan kang Jesus,“Sagdaa, kay magindoway, yaning mangainagad mo, laban da yagsobla yang pag-bantog nilan kanmo.” 40 Yimibak kanilansi Jesus, laong, “Aw di da silan magbantogkanak, yaning manga bato yang manag-bantog da.”

Yagadaraw si Jesus Tungud sang TagaJerusalem

41 Pagkaibaw ni Jesus ag Jerusalem,magdaraw, yamallaat yaan sang maguyadisaan. 42 Yagalaong yaan, “Kamo nataga Jerusalem, kallaat mayo, wa kamoakatigam sang paagi na antak madyawkamo nang Dios. Laban di da kamo adoonmatigam. 43 Adatungun kamo nang labanmarisud. Yang kamayo pagbonomadatungasining makilibot nining kamayo syodad.Di da kamo makagowa, pyaglimbotan dakamo nang pagbono mayo. 44 Apatayunkamo aw yang kamayo manga isu arag ap-atayun. Kariko nang baraymayo uduputunlanasun. Aw yang manga bato disaanpagawakawaka. Akarasayan kamo nangmaynaan kaywa kamo ikilara sang syosogonang Dios na pyapakani naan na magata-bang kamayo.” Maynaan yang pyagalaongni Jesus.

Yusurud si Jesus sang Templo(Mateo 21:12-17; Markos 11:15-19; Juan 2:13-

22)45 Kayan syumurud si Jesus sang tem-

plo. Bibigaw naan adto logwa yang mangamamarigyaay aw yang manga mammili.46 Yagalaong yaan kanilan, “Aon pya-galaongnangDios na syosolat, laong, ‘Yangkanak baray yang ampowanan sang Diosnang manga otaw,’ toyo kamo inimo damayo uyaanan nang manga mallimbon-gay.”

47Allawallaw gaindo si Jesus disang tem-plo. Yangmanga pangoro namagampowayaw yang magindoway sang balaod nangJudio aw yang manga matikadung na Judiolaban yamadaman, apatayun garo nilansi Jesus. 48 Awgaid wa nilan akabayoniyang pagpatay kay madaig yang yaningugkang Jesus na madyaw nilan yang kanaanpagindo.

Lukas 20:1 139 Lukas 20:1820

Yang Pagosip Nilan bain sang Katungud niJesus

(Mateo 21:23-27; Markos 11:27-33)1 Aon oman allaw na yagabatok si Jesus

sang madyaw na batok disang templo, ya-gaindo yaan bain sang pagsakop nang Diossang manga otaw. Yang manga pangorona magampoway aw yang manga mag-indoway sang balaod ni Moises aw yangmangamatikadung nangmanga Judio yan-dodorod agkang Jesus. 2 Yagaosip silankang Jesus, laong, “Nanang katungud mona yamigaw kaw kagabi sang manga otawdisang templo? Sining gaatag kanmo sangkatungud na gaimo kaw saan?” 3 Kayanyaglaong si Jesus, “Ako arag ak magaosipkamayo. 4 Nanang katungud ni Juan nayagabawtismo sang manga otaw? Siniyang gabuut kanaan nangaon, otaw dawDios?” 5 Kayan yanagkabaraw silan, laong,“Aw maglaong kita na yang Dios yanggabuut kang Juan,magaosip si Jesus kanatudaw nanga wa kita atangkap kang Juan.6 Awgaid aw maglaong kita na otaw gaidyang gabuut kang Juan, amadaman yan-ing otaw na yanagkoro, apatayun kita naodonagun nang bato kay yotoo silan na siJuan propeta nang Dios.” 7 Kayan yomato-bang silan agkang Jesus, laong, “Wa kamiakatigam daw sini yang gabuut kang Juan.”8 Kayan yaglaong si Jesus kanilan, “Aw dikamo mibak sang kanak pagosip, ako, aragdili ak magalaong daw wain sikun yangkanak katungud.”

Yang Sambingay bain sangManga Otaw naPyapagtonggo sang Kaparasan

(Mateo 21:33-46; Markos 12:1-12)9 Kayan yagindo si Jesus sang kariko

nang manga otaw disaan, yagasambingayyaan, laong, “Aon tagtomon sang pawana marowag na tyatanuman nang paras.Kayan binilin naan sang manga otaw, pya-patonggowan kanilan yang kanaan ka-parasan aw panaw yaan adto sang kaday-gan na banwa. Yadogay yaan mori, aadtomagauya saan na banwa. 10 Pagabot nangbonga nang paras, sogoon nang tagtomonsang kaparasan yang isa na kanaan sogwa-nun pagkamang sang kanaan kabain nangkanaan kaparasan. Pagdatung nang sog-wanun naan adto sang kaparasan, bonaran

yaan nang manga otaw disaan aw paoriyanilan na wa apadaraa. 11 Kayan yomannang tagtomon sogoon yang isa na sog-wanun naan. Yaan na sogwanun aragdyadadag nilan, yoman bonaran. Pyapaoriyaan nilan na wa nilan atagi nang paras.12 Yoman pa nang tagtomon sogoon yangkatlo na sogwanun naan. Pagdatung naansang kaparasan, yabay nang manga otawdisaan bonaran matag kyapariyan. Kayanpyanagpoti nilan aw saraburan aglogwanang pawa. 13 Kayan yaglaong yang tag-tomon sang kaparasan, ‘Onnoon da ko?Madyaw yang apakadtoon ko yaning kanakanak na karugnanan ko. Yaan yangataodon nilan.’ 14 Pagkaibaw sang ka-parasan nang anak nang tagtomon, kitaunnang manga otaw disaan. Kayan yanagk-abaraw silan, laong, ‘Ani la yang anak nangtagtomon. Apatayun ta yaan antak kitayang magapanmo ra sining marowag nakaparasan.’ 15 Pagdatung agkanilan nanganak nang tagtomon, panaggaposon nilanyaan, tyotorod aglogwa nang pawa kayanpyanagpatay.”

Kayan yagosip si Jesus sang mangayanagpaningug, laong, “Nanang dumdummayo? Yang tagtomon sang kaparasan,nanang inangun naan sang manga otawdisaan na yagapatay sang kanaan anak?16 Yatigam kamo na laban sa akadtowannaan aw pataya yang manga otaw nabibilinan naan nang kanaan kaparasan.Kayan binilin naan oman yang kanaan ka-parasan sang kadaygan.” Pagdungug ni-lan sang pyagalaong ni Jesus, maglaongyang yanagpaningug, “Dili, kay Ginoo.”17 Tyatanaw silan ni Jesus kayan yaglaongkanilan, “Aw kyakaundan mayo na bukunang maynaan yang pagsilot nang Diossang wa atangkap kanaan, nana kadi yangkaologon nang syosolat kadini na pyanan-glit ako sang bato, laong, ‘Yang bato nasyasarabul nang manga panday sang baraykay pyagalaong nilan na way kabos, yaanna bato yang pinili nang Dios na yakadi-gun sang baray.’ 18 Wakaw pagalaong kokamayo na yang otaw na amarogso disaanna bato, amadogdog. Yang akaorogan naanna bato, amadumug. Maynaan yang silotsang wa atangkap kanak.”

Yang Pagosip Nilan bain sang Pagbayad

Lukas 20:19 140 Lukas 20:37sang Miyoras

(Mateo 22:15-22; Markos 12:13-17)19Yang manga magindoway sang balaod

nang Judio aw yang manga pangoro namagampoway yakadarag da na silan yangkyukugdan naan na sambingay ni Jesus.Kay silan yang wa atangkap kang Jesus.Panagdakupun garo nilan si Jesus awgaidyamangkalluk silan sang yanagkatipondisaan kay madyaw nilan si Jesus. 20Yabaysilan magtagad sang pagkabayon naadakupun nilan si Jesus na way otaw namikita. Pyapaagad nilan kang Jesus yangmanga otaw, pyapaniid nilan abay. Yangyaniid yagaway magpangosiposip kangJesus maynang wa silan maniid. Yanggosto nilan na ibakun silan ni Jesus nangmaat antak daraun nilan si Jesus adto sanggobernador kay yaan yang aon katungudsang pagpapatay sang otaw. 21 Yagaosipyaang yaniid kang Jesus, laong, “Yatigamda kami, kay magindoway, na matungtungyang kanmo manga pagindo. Yabay mopagindo yang matungtung na paagi nangDios. Maski diin kaw, aw asang atobangannang pangoro aw asang atobangan nangkadaygan, magonawa yang pagindo mo,wa akaparin. 22 Wakaw osipin ta kawdaw madyaw yang abay magbayad sangmiyoras na pyapabayadan kanatu nangpangoro ta ag Roma. Paglaongan kanamidawmakalapas kita sang kanatu balaod awmagbayad kita saan.” 23 Kyakatigaman niJesus yang kanilan dumdum na gyagawayyaan osipin, wakaw yagalaong yaankanilan, 24 “Ayagan kanak yang sapi napyagabayad mayo sang miyoras.” Pagayagnilan sang sapi, magosip si Jesus, laong,“Yaning yakabutang sang sapi, kaninikaimo, kanini aran?” Yimibak silan, laong,“Yaan kanang labaw na pangoro ta agRoma.” 25Kayan yaglaong si Jesus kanilan,“Awmaynaan, tomana mayo yang pagbuutnaan. Toyo arag tomana mayo yang karikonang pagbuut nang Dios.” 26 Kay madyawyang ibak ni Jesus kanilan, way kyakasawaynilan kang Jesus asang atobangan nangmanga otaw. Yamangkaburungburungsilan sang ibak ni Jesus, wakawwa da omansilan magaosip.

Yagaosip Silan bain sang Pagboi Oman

nang Yamatay(Mateo 22:23-33; Markos 12:18-27)

27 Yandodorod kang Jesus yang mangaotaw na pyagangaranan nang Saduseo.Yang manga Saduseo yang gaindo nadili nang Dios apapagboiin yang yamatayda. 28 Yagaosip silan kang Jesus, laong,“Kay magindoway, aon syosolat ni Moiseskanatu na yagalaong, ‘Aw yamatay yangmagorang na usug na way anak, pama-roon nang mangod yang baro nang ya-matay, kay antak aon anak na pagan-garanan nang aran nang otaw na yatayda.’ Yaan yang balaod ni Moises kanatu namanga Judio.” 29 Kayan yabay maglaongyang Saduseo kang Jesus, “Aon pito namaglomon na usug. Yang panganay yan-gasawa, wa pay anak nilan, yamatay yangpanganay. 30 Kayan pyangasawa nangsomapit yang baro nang panganay. Wapay anak nilan, arag da yamatay yangsomapit. 31 Pyangasawa oman nang katloyang baro kayan yamatay. Kariko nangpito na maglomon arag yangasawa saanna bobay, kariko nilan yamatay, way anaknilan. 32 Kayan arag da yamatay yangbobay. 33 Yani yang pagaosip nami kanmo,kay magindoway. Aw domatung yangallaw na pyagalaong na magaboi omankono yang yamangkamatay, yang pito namaglomon, sini yang makapanmo saan nabobay? Kay kariko nilan arag yangasawasaan na bobay.”

34Yimibak kanilan si Jesus, laong, “Yangotaw na aani pa sining donya yangasawa.35 Awgaid yang manga otaw na madyawnang Dios na apapagboiin oman naan, dida mangasawa, di da magabana. 36 Dida silan amatay, mayn silan nang mangatagalangit na sogwanun nang Dios na dimagkamatay. Silan yang manga anaknang Dios na yanagboi oman sikunmatay.”37 Yabay magindo si Jesus sang mangaSaduseo, laong, “Si Moises arag gabatokbain sang pagboi oman nang yamangka-matay. Dumduma mayo yang pyagalaongnang Dios kang Moises pagkita ni Moisessang sampinit na yamallaga na wa aka-sonog. Pagkasaid ni Moises sang sampinitna yamallaga, maglaong yang Dios kanaan,‘Ako yang Dios na kyakanarigan nang ka-mayo kamonaan na si Abraham aw si Isaak

Lukas 20:38 141 Lukas 21:7aw si Jakob.’ 38 Gapakita yang Dios kangMoises, dadaan yatay da yang kamayo ka-monaan, toyo maski yatay da yang lawasnilan, yamaboi silan disang Dios. Yang Dioswamagasakop sang lawas nang patay, yangmanga boi yang syasakop naan.” Maynaanyang ibak ni Jesus sang manga Saduseo.39 Pagdungug saan na pagindo ni Jesus,yagalaong yang magindoway sang balaodni Moises, “Matungtung sa agaw, kay mag-indoway, yaan na pagindo mo.” 40 Kayanyang manga otaw na gaosip kang Jesus, wada oman magaosip kay yatigam da silanna dili nilan adaugun si Jesus kay matigamyaan mibak.

Bain sang Pinili nang Dios naMagaari sangDonya

(Mateo 22:41-46; Markos 12:35-37)41Kayan yagindo si Jesus kanilan, laong,

“Aon kono pyagalaong nang otaw na som-paw gaid ni Dabid yang pinili nang Diosna magaari sang donya. 42-43 Awgaid awanorot kang Dabid sompaw yang pinilinang Dios na ari, dili magalaong si Dabid nakanaan Ginoo yang pinili nang Dios. Kaysyosolat ni Dabid disang libro na Salmo,laong, ‘Yang Dios yagalaong sang kanak Gi-noo na pinili naan na ari, laong, Pagingkodasang apit karinto ko asta pagdatung nangallaw na apaguyukan ko sang parapara moyang kariko nang yapagkontara kanmo.’ ”44 Kayan yaglaong si Jesus kanilan, “Awanorot kang Dabid sompaw yang pinilinang Dios na ari, dili magalaong si Dabidna kanaan Ginoo.”

Pyapagkido Silan ni Jesus Antak Di SilanMakapangagad sang Batasan nang Magin-doway sang Balaod

(Mateo 23:1-36; Markos 12:38-40)45 Kaba gaindo si Jesus sang kanaan

manga inindo, madaig yang otaw na aragyudungug. 46Yagalaong si Jesus, “Magkidokamo, daw kamo makapangagad sangbatasan nang manga magindoway sangbalaod ni Moises. Yaan yang madyaw ni-lan abay magpanawpanaw na mandagomsilan nang mangkadyaw na dagom antakmaglaong yang mikita na silan dungga-nun na otaw. Kariko nang pagtitipo-nan nang manga otaw, gosto nilan na

silan yang papagingkodan asang atoban-gan nang manga otaw. Aw yadatung silansang pista, silan yang yaparabay mag-ingkod sang ingkodanan na kanang dung-ganun antak silan yang laban na atayodon.47Yabay silan managagawagaw sang pyan-mowan nang manga bobay na baro. Aw-gaid asang atobangan nang manga otaw,yadogay silan magampo antak paglaon-gon nang manga otaw na silan matarong.Wakaw dagdagu mallaw yang silot nangDios kanilan.”

21Yang Pagatag nang Baro na Bobay na Pobre(Markos 12:41-44)

1 Asang templo si Jesus, gatanaw sangmanga mayaman na yubutang nang sapiasang lasakanan nang sapi na pagatag sangDios. 2 Kikita ni Jesus yang baro na bobayna pobre na yubutang nang dowang kapesos asang lasakanan. 3Kayan yaglaong siJesus sang manga inindo naan, “Tinuud namadaig yang pagatag nang manga maya-man, toyo maynang madaig pa sang pa-gatag nang mayaman yang pagatag naangbaro 4 kay dyuduput naan butang yangkariko nang sapi naan, maski yang pagabiligaro naan sang yakaukud kanaan, yabay daatag. Awgaid yang yaatag nang mayamansikun sang kanilan sapi na madaig.”

Pyapakatigam ni Jesus Kanilan na Ogob-arun yang Templo

(Mateo 24:1-2; Markos 13:1-2)5 Aon manga otaw disang templo na

yagalaong, “Bading kadyaw nini na tem-plo. Tanawa yaning mangkadyaw namanga bato na pyangimo nilan arabat.Yaning mangkadyaw na pyangatag sangDios na pyamutang asaan laban madyawtanawun.” 6 Yagalaong si Jesus kanilan,“Aon allaw na madatung na ogobarunyani na templo, kayan way isa na batonang templo na amaibilin na makatong-tong sang isa na bato, amabos yaan karikomakatapoyak.”

Yang Karisud na Madatung sang MangaOtaw aw yang Paglasay sang Yotoo kang JesusKristo

(Mateo 24:3-14; Markos 13:3-13)7 Kayan yagosip silan kang Jesus, laong,

“Kano yaan mapagguna, kay Ginoo?

Lukas 21:8 142 Lukas 21:27Nanang akatoosan nami na antak kamimatigam na agput da yaan matoman?”8 Yimibak si Jesus, laong, “Magkido kamodaw kamo patoon sang kagaro. Kaymadaig yang madatung ani mallaw namagasiling kanak. Magalaong silan, ‘Akosi Jesus Kristo na pinili nang Dios namagaari disining donya.’ Arag nilanpagalaong, ‘Agput da domatung yangallaw na pagaokom nang Dios sang mangaotaw.’ Ayaw da kamo saan magpangagad.9 Aw dumungug kamo sang batok naaon manga gira, aw yang batok na aonmanga otaw na yosopak sang kanilanpangoro, ayawkamomagkalluk. Yaanyangamaona domatung asining banwa toyo dipa maparabay domatung yang kataposanna pagbuut nang Dios disining donya.”10 Kayan yabay si Jesus magindo kanilan,laong, “Disining karowagan nang banwa,managgira yang manga otaw. 11Madatungyang manga linog na mabugbug aw yanggutum namasakit aw yangmadaig na sakitarag madatung disang karowagan nangdonya. Madaig yang ikitaun diglangit namakaalluk sang otaw.

12 “Di pa yaan amapagguna, adakupunkamo nang arag kamo Judio, arasayunkamo nilan na yotoo kamo kanak. Adaraunkamo adto sang pangoro nilan, ipirisoonkamo. Arag adaraun kamo asang atoban-gan nang labaw na manga pangoro nanggoberno kay yotoo kamo kanak. 13 Disaan,akabayonan mayo batokon yang pagindonang Dios antak nilan dungugun. 14 Di dakamomagpakaringaw sini, ayawmagkaun-dug daw nanang iibak mayo aw osipinkamo nang manga pangoro nang goberno.15 Pagabuutan ta kamo sang kamayo pa-gasorit antak matigam kamo tomobag an-tak wa day kaibak nilan kamayo. Dis-aan, matigam da silan na matungtung saagaw yang pagalaong mayo. 16Maski yangkamayo manga taganak aw yang mangalomon mayo aw yang kamayo mangakailog, silan yang magadara kamayo datosang magookom na magarasay kamayo.Aon apapatay nilan digkamayo. 17Madaigyang amaraat kamayo kay yangagad kamokanak. Mapagkontara silan kamayo kaykikilara kamo nilan na yotoo kamo kanak.18 Awgaid maski samboros da na logay

mayo way amakamang. 19 Di kamo mag-botawan sang pagtoo mayo, abay kamopagtigkul sang paglasay nilan kamayo,kayan disaan akaaronan kamo nang kin-aboi sikun sang Dios.”

Pyagalaong ni Jesus Kanilan na Asapadanyang Jerusalem

(Mateo 24:15-21; Markos 13:14-19)20 Kayan yabay si Jesus magindo kani-

lan, laong, “Aw kitaun da mayo yangJerusalem na lilibotan nang manga son-daro, akatigaman da mayo na yaan amas-apad da. 21Yaan na allaw, kamo na maguyadig Jerusalem aw asang tibook sakop nangJudea, panaglonos kamo adto sang kabu-tayan. Yang maguya disang yakarantonang Jerusalem di da makasurud omanadto sang Jerusalem. 22 Kay yaan yangmanga allaw nang pagsilot nang Dios sangkariko nang yapagkontara kanaan. Karikonang pyagalaong naan na syosolat nangmanga propeta, arag amapagguna kanilan.23Awmatoman da yaan na karisud, kallaatda agaw nang mabdus aw yang kamokankay laban akarisudan yang kariko nangotaw. Dagdagu yang silot nang Dios disin-ing banwa. 24 Aon amatay na itibasun.Yang kadaygan abakoson na adaraun adtosang kadaygan na manga banwa. Amaimopangoro yang buku nang Judio disangJerusalem asta domatung yang allaw naamawara da yang pagkapangoro nilan.”

Yang Pagdatung ni Jesus na Gyugual nangAnak nang Otaw

(Mateo 24:29-31; Markos 13:24-27)25 “Yaan na manga allaw, ikitaun

nang manga otaw disang suga aw disangboran aw disang manga bitoon yangtoosanan sang kanak pagori asining donya.Disang kariko nang banwa amangkaundugyang manga otaw nang amapagguna.Amangkalluk silan kay laban masamokyang karowagan nang banwa. 26 Aonmanga otaw na aripatngan nang pagkalluknilan kay yabay silan magdumdum sangamapagguna disang donya. Kay maskiyang kariko nang kikita mayo diglangitmagakagayonggayong. 27 Kapaggunanaan na manga imo, ikitaun da ako nagyugual nang Anak nang otaw na mabarikak ansining donya na madari ak nang

Lukas 21:28 143 Lukas 22:12panganod. Ikitaun yang gaom ko aw yangkaallag ko. 28 Aw magpono da yaningamapagguna na pyagalaong ko kamayoayaw da magkalluk, panaguma da kamokay agput da domatung yang matabangkamayo sang karisud.”

Yang Pagindo bain sang Kaoy na Igera(Mateo 24:32-35; Markos 13:28-31)

29 Kayan yabay magindo si Jesus, laong,“Pagaindo ko kamayo yang kaoy na igeraaw yang kadaygan pa namanga kaoy. 30Awsyomokol da yaan, akatigaman da natu naomoraw da yang banwa. 31 Magonawasaan, aw kimita da kamo na yatoman dayaning pyagalaong ko kamayo, akatigamanda mayo na amallug da magari yang Diosdisining donya.

32 “Tinuud na yang manga otaw naasaotan naan na timpo di pa amabosmatay amatoman da yang kariko nang pya-galaong ko kamayo. 33 Amawara yang lan-git aw lopa, yang kariko nang pyagalaongko dili amawara, amatoman kariko.”

Kinaanglan na Magakido Kamo34 Kayan yabay maglaong si Jesus

kanilan, “Managkido kamo daw kamomabarag nangmadaig na pista aw inuman.Ayaw kamo magkabarag nang akaun-dan mayo bain sang makaboi kamayo.Managkido kamo daw kamo katokawunnang pagkani ko oman na wa kamomakaandam. 35 Yaan na allaw makatokawdomatung sang manga otaw sang karowa-gan nang banwamaynang pagkaorad nanglitag sang manok. 36 Managkido kamo,pagampo kamo abay sang Dios antakkamo makatigkul sining amapaggunana pyagalaong ko kamayo aw antakmakaatobang kamo kanak nang pagdatungko oman asini.”

37 Allawallaw yagaindo si Jesus disangtemplo. Aw gabi yakadto yaan sang bu-tay na pyagangaranan nang Kaolibowanna disaan yakakatorog. 38Masurumsurumpa kyomadto ra sang templo yang mangaotaw na maningug sang kanaan pagindo.

22Pyagabaatan nilan na Apatayun si Jesus(Mateo 26:1-5; Markos 14:1-2; Juan 11:45-53)

1 Agput da domatung yang pista nangmanga Judio na pyagangaranan nangPaglabay. 2 Yang manga pangoro na mag-ampoway aw yang manga magindowaysang balaod yanagkabaraw daw monnonoyang pagpadakup nilan kang Jesus. Gostonilan apatayun yaan awgaid yamangkalluksilan sang manga otaw kay madyaw nilansi Jesus.

Yomoyon si Judas na Matabang sang Ya-pagkontara kang Jesus

(Mateo 26:14-16; Markos 14:10-11)3 Si Judas Iskariote na kasamporo aw

dowa na apostol ni Jesus, lyarasakan niSatanas na pangoro nang mangkaraat.4 Wakaw kyakadtowan ni Judas yangmanga pangoro na magampoway aw yangmanga kapitan nang bantay disang templo.Gaosip yaan kanilan daw monnono yangpagtabang naan kanilan pagdakup kangJesus. 5Yanaguma silan nang sorit ni Judas.Yagalaong silan na abayadan nilan si Judasaw madakup da si Jesus. 6 Yapagoyon siJudas kanilan. Kayan yabay pagsaitan naansi Jesus antak dakupun yaan nang saydanaan na way mikita na kadaygan.

Pyapaandam ni Jesus yang Akaanun Nilannang Pista na Paglabay

(Mateo 26:17-25; Markos 14:12-21; Juan13:21-30)

7 Dyomatung da yang allaw nang pag-pono nang pista na yaan yang kyakaannang manga Judio yang paan na way pa-toron. Ninyan na allaw gaiyaw silan sangmanga nati nang karnero na akaanun ni-lan nang pista na Paglabay. 8 Syosogo niJesus si Pedro aw si Juan, laong, “Pagonara kamo asadtong syodad. Pataana mayoyang akaanun ta nang pista na Paglabay.”9 Yoosip nilan, laong, “Diin kami mag-pataan, kay Ginoo?” 10 Yimibak si Je-sus kanilan, laong, “Aw domatung kamosang syodad, pagakita kamo nang usug nayasagub. Magad dak man kamo naan. Aynnang apanikin naan na baray, disaan kamopanik. 11 Paglaongan mayo sang tagtomonsang baray na yang Ginoo yagaosip, laong,‘Wain yang sobay na akaanan nami siningpista na Paglabay?’ 12 Apatanaw kamayonang tagtomon yang dakora na sobay na

Lukas 22:13 144 Lukas 22:34asang kadwang angka. Kariko nang kiki-naanglan ta sang pista, arag iyan da dis-aan. Pataana mayo disaan yang akaanunta.” Yaan yang pyagalaong ni Jesus kani-lan. 13 Kayan yagona silan manaw. Pag-datung nilan asang syodad, kitaun nilanyang pyagalaong ni Jesus na baray, kayanpyataan nilan yang iyambong nang pistana Paglabay.

Yang pyagapisangpisang nang Ginoo naPaan na Kyakaan Nilan

(Mateo 26:26-30; Markos 14:22-26; 1 Korinto11:23-25)

14 Nang tikakaan da nang gabi la, ya-pagsaro si Jesus komaan sang kanaan apos-tol na samporo aw dowa. 15 Yagalaongsi Jesus, “Laban madyaw ko na yagasarokita komaan sining pista na Paglabay nangwa pa ak apataya. 16 Di da ak omanmakaan sang pista na Paglabay matagdomatung yang pagari nang Dios asangdonya.” 17 Kayan tyakmagan ni Jesusyang inmanan, gapasalamat yaan sangDios. Pagkatapos magampo, yagalaongyaan kanilan, “Kariko mayo, arag iminum.18 Pono adoon, di da ak oman minum sangtumuk nang paras matag domatung yangpagari nang Dios disining donya.” 19Kayanpyoti ni Jesus yang paan. Pagkatapos mag-pasalamat sang Dios, pagpisangpisangunnaan yang paan aw pandooran naan sangisaisa sang kanaan manga apostol. Kayanyaglaong yaan kanilan, “Kaana yani, yaniyang kanak lawas na amatay tungud ka-mayo. Aw komaan kamo sini na paan,akaundan mayo ako.” 20 Yamatapos silanmagiyambong, pyopoti ni Jesus yang tabona aon inumun nilan aw pandooran kani-lan. Kayan yaglaong yaan, “Yang lasak nin-ing tabo yaan yang bago na saad nang Dioskamayo na apasayloon kamo sang kamayosara, na yang toosanan sang pagkatomannaan na saad yang kanak dogo na apatu-tudun tungud kamayo.”

21Kayan yaglaong si Jesus kanilan, “Yangmagaatag kanak adto sang kanak pagbonoyang inagadan mayo na yapagsaro kanakadoon. 22 Apatayun ak disining donya nadadaan pagbuut kanak nang Dios. Awgaidkallaat da agawnangmatabang sangmaga-padakup kanak.” 23Paglaong ni Jesus saan,managkabarawbaraw yang manga apostol

daw sini koraw kanilan yang matabangsang magapadakup kanaan.

Yanagagis Silan daw Sini Kanilan yangLabaw

24 Kayan yanagagisagis yang mangaapostol daw sini kanilan yang marabaw.25 Yagaindo si Jesus kanilan, laong, “Ayawmagdumdum na ikaw marabaw. Yangmanga pangoro adoon disining donyaabay magsogo sang sakop nilan. Madyawnang manga ari yang pagalaongon nangsakop nilan na silan buutan kono naotaw. 26 Awgaid kamo, ayaw kamomagsiling sang maynaan na batasan. Yangyarabaw digkamayo amaimo maynangyukullud. Yang pangoro digkamayoamaimo sogwanun nang kadaygan. 27 Sinikadi yang marabaw, daw yang yakaan dawyang galoto sang kyakaan? Yang yakaanyang marabaw, awgaid ako na Ginoo mayo,yabay ak tomabang, maynang ako yangsogwanun nang otaw.”

28 Kayan yaglaong si Jesus sang mangaapostol, “Madyaw ko yang kamayobatasan, maski madaig yang kanakkarisud, yabay kamo kanak magagadagad.29-30 Yang Dios na kanak Ama yagabuutna ako yang magaari disining donya.Ako, asaad ko kamayo na aw magaari daako, mapagsaro kamo kanak. Kamo yangmagaari sang kariko nang manga Judio nasompaw nang samporo aw dowa na anakni Israel.”

Pyapakatigam ni Jesus kang Pedro naMag-alaong si Pedro na Buku Silan nang Maginagad

(Mateo 26:31-35; Markos 14:27-31; Juan13:36-38)

31-32Kayan yaglaong si Jesus kang SimonPedro, “Yangayo si Satanas sang Dios naitigiin kamo kay gosto naan awaraun yangkamayo pagtoo. Itigiin kaw ni Satanas,kay Simon, toyo di kaw akawaraan sangpagtoo kay yampo da ta kaw sang Dios.Aw makapagsusul da kaw sang imo monang pagtigi kanmo ni Satanas, ikaw yangmagaindo da sang kanmo karomonan an-tak oman madyaw yang kanilan pagtookanak.” 33 Laong ni Simon Pedro, “Ako,kay Ginoo, aw pirisowan kaw, amagadak mapapiriso, aw patayun kaw, arag akmapapatay.” 34 Kayan yaglaong si Jesus,

Lukas 22:35 145 Lukas 22:54“Pagalaong ko kanmo, kay Pedro, na dipa yang manok magatagaok mallaw nangpakallawun, magalaong kaw nang makatlona buku kita nang maginagad.”

Pagindo bain sang Pagkadto Nilan sangManga Banwa

35 Yabay maglaong si Jesus, “Nangaonna syosogo ta kamo papagindoon sangmanga otaw, wa kamo magadara nangsapi aw lasakanan nang dagom aw sap-atos. Yaan na pagpanaw mayo, wa kamoakaukud?” Yimibak silan, laong, “Wara,way yakaukud kanami.” 36-37 Laong ni Je-sus, “Way yakaukud kamayo nangaon kayyamarugun pa silan kanak wakaw yatagankamo nilan. Adoon, di da kamo nilanatabangan kay yang kanilan kyakaundanako yang yakasara. Amatoman yang syoso-lat kadini nang propeta nang Dios, laong,‘Magalaong silan na yaan na otaw yosopaksang balaod.’ Wakaw pagpono adoon, awmagabatok kamo sang kanak pagindo, ma-gadara kamo nang baron mayo aw mangadagommayo. Awway espadamo, pagballi-nan yang kanmo dagom antak kaw kaaro-nan nang espada.” 38Yangmanga inindo niJesus yagalaong kang Jesus, “Tanawa, kayGinoo, dowa yang kanami espada.” Laongni Jesus, “Toman da.”

Yapagbaraw si Jesus sang Dios(Mateo 26:36-46; Markos 14:32-42)

39 Kayan yomanaw si Jesus asadtong bu-tay na Kaolibowan kay ipan naan asaankorangan. Yamagad naan yang kanaanmanga inindo. 40 Pagdatung nilan dis-aan, yagalaong si Jesus kanilan, “Pagampokamo antak di kamo daugun aw tigiinkamo ni Satanas.” 41 Paglaong ni Je-sus sinyan, mapaawatawat yaan agkani-lan kayan lyomood na mapagbaraw sangDios. 42 Laong ni Jesus, “Aw madyaw mo,kay Ama, ayaw pagtogotan yaning labanmarisud namadatung kanak. Awgaid gostoko, kay Ama, na yang kanmo pagbuutyang amatoman ani kanak, dili yang kanakpagbuut.” 43 Kayan dyomatung kanaanyang tagalangit na sogwanun nang Dios nayatabang kang Jesus antak madigun yangkanaan ginawa. 44 Laban yamarasay yangginawani Jesus. Yorobosnaanyangkanaanpagampo adto sang kanaan Ama. Laban

initan, yanagdo asang lopa yang kanaaninit maynang tagdo nang dogo.

45 Pagkatapos naan magampo, magbarikyaan sang kanaan manga inindo. Pagbariknaan, yanagkatorog da silan, kay unaunmaundug silan, yakakatorog. 46 Kayanyaglaong si Jesus kanilan, “Ayaw da kamomagkatorog. Pagbangon, panagampo an-tak di kamo maboyo ni Satanas.”

Yang Pagdakup kang Jesus(Mateo 26:47-56; Markos 14:43-50; Juan 18:3-

11)47 Kaba gasorit si Jesus, yadatung yang

madaig na otaw. Si Judas na kasamporoaw dowa na inindo ni Jesus, yaan yangyagaallad. Yodorod yaan kang Jesus naamaruk. 48 Awgaid yoosip ni Jesus si Ju-das, laong, “Nanga kaw, kay Judas, arukanmo ako na gyugual nang Anak nang otawantak matigam yang kanmo manga ina-gad na ako yang adakupun?” 49 Pagkitanang manga inindo ni Jesus na adakupunda yaan, magosip silan kang Jesus, laong,“Anda, monnono, kay Ginoo? Madyawmo aw tibasun nami silan?” 50 Wa pamakaibak si Jesus, dadaan aon day timibassang allang nang labaw na magampoway.Kyakapangoran yaan sang taringa naan nakarinto. 51 Syasagda ni Jesus yang gapan-gol, laong, “Ayaw saan.” Kayan pyoti niJesus yang taringa, kayan yori, madyaw da.

52Yangmangapangoronamagampowayaw manga bantay nang templo aw mangamatikadung nang Judio, silan yang mangainagad ni Judas magpadakup kang Jesus.Yagalaong si Jesus kanilan, “Onoon mayoyang manga espada mayo aw yang mangalarabut, min kamo nang gadakup sangtorisan. 53 Allawallaw ak gaindo disangkanatu templo, nangawamayo ak adakupadisaan? Awgaid yatigam ako na yani yangallaw na pagbuut nang Dios na adakupunmayo ako. Kyakabayonan mayo ak adoondakupun. Si Satanas na pangoro disangkangitngitan yang gabaya kamayo.”

Yagalaong si Pedro nawaYaan Ikilara kangJesus

(Mateo 26:57-58,69-75; Markos 14:53-54,66-72; Juan 18:12-18,25-27)

54 Pyanagdakup da nilan si Jesus kayandyara adto sang baray nang labaw na

Lukas 22:55 146 Lukas 23:6magampoway. Si Simon Pedro, yigiyodnilan, toyo maawat yang pagurangan.55 Pagdatung ni Pedro sang baray, kikitanaan yang manga otaw na yanarang dig-darum. Kayan yomobay kanilan si Pe-dro. 56 Disaan aon bobay na sogwanunnang tagtomon saan na baray. Kikitanaan si Pedro na yanarang, kayan pyau-nungan, laong, “Yaan na otaw arag ina-gad nang dyadakup.” 57 Yimibak si Pe-dro, laong, “Wara sa ako ikilara saan naotaw.” 58 Wa akadogay, aon yikita kangPedro na yagalaong kanaan, “Ikaw sa agawyang arag inagad nadtong dyadakup ni-lan.” Yimibak si Pedro, laong, “Lagi, bukuko.” 59 Surud nang sang ka oras aonyoman kimilara kang Pedro na yagalaong,“Yaan sa agaw yang arag inagad nadtongdyadakup, katagaan silan dowa arag tagaGalilea.” 60 Yimibak si Pedro, laong, “Lagi,wara ak akatigam sang pyagalaong mo.”Kaba yaan gasorit, gatagaok yang manok.61Pagdungug ni Jesus sang pagtagaok nangmanok, limingi yaan, yatanaw kang Pe-dro. Yakaungud si Pedro sang pyagalaongkanaan ni Jesus na di pa magatagaok yangmanok, magalaong da yaan nang makatlona buku silan nangmaginagad. 62Yapanawsi Pedro kayan yagdaraw, laban yamaun-dug.

Syosodi aw Sombaga si Jesus(Mateo 26:67-68; Markos 14:65)

63Yang yanagbantay kang Jesus, yomon-god magsodi kang Jesus. Tyatampung ni-lan yang mata naan aw pagpanombaga.64 Laong nilan kanaan, “Ikaw na propeta,tooka yang yosombag kanmo daw sini.”65 Yabay silan magsorit nang maat kangJesus, yabay managsodi.

Si Jesus na asang Atobangan nang mangaMatikadung na manga Judio

(Mateo 26:59-66; Markos 14:55-64; Juan18:19-24)

66Pagkaallaw, yanagkatiponyangmangamatikadung nang Judio aw yang mangapangoro na magampoway aw yang mangamagindoway sang balaod. Dyadara si Je-sus adto kanilan na panagosipin nilan.67 Laong nilan kang Jesus, “Paglaongankanami daw ikaw agaw yang pinili nang

Dios na magaari kanami.” Yimibak si Je-sus, laong, “Maski magalaong ako na akoyang pinili nang Dios, di man kamomotoo.68 Aw gaosip ak kamayo antak matigamkamo daw sini ako, wa man kamo iibak.69 Awgaid aon pagalaong ko kamayo. Akona gyugual nang Anak nang otaw, ma-gaingkod da ako sang apit karinto nangDios na Lyomabi.” 70 Yanagosip silan kangJesus, laong, “Ikaw agaw yang Anak nangDios?” Yimibak si Jesus, laong, “Yaan saagaw, yaang pyagalaong mayo.” 71 Kayanyaglaong silan, “Dyumungug da kita sangkanaan pyagalaong. Maski way kadayganna otaw namannistigos, yatigam da kita nayakaminos yaan sang Dios kay mayn konokanaan yang Dios.”

23Si Jesus na Asang Atobangan ni Pilato(Mateo 27:1-2,11-14; Markos 15:1-5; Juan

18:28-38)1 Kayan pyagagad nang manga pangoro

nang Judio si Jesus adto kang Pilato nagobernador na antak okman naan si Jesus.2Pyagasombong nilan si Jesus, laong, “Yanina otaw, kay Gobernador, yagaindo kanaminang maat na batasan, gosto naan na dikami apabayadun sang miyoras na odlinnang gaari kanami. Arag yagalaong yaanna yaan kono yang pinili nang Dios namagaari sang kariko nang otaw.” 3 Kayanyagosip si Pilato kang Jesus, laong, “Ikawkadi yang ari nang manga Judio?” Yimibaksi Jesus, laong, “Yaan sa agaw, yaang pya-galaongmo.” 4Maski galaong si Jesus na ariyaan nang manga Judio, yatigam si Pilatona dili si Jesus mapagagaw sang pagkapan-goro nang taga Roma. Wakaw yagalaongyaan sang manga Judio, “Way kikita kona maat na imo ni Jesus na akapagsilotkanaan.” 5 Awgaid sana yabay da silanmaglaong, “Si Jesus yang yakasamok sangmanga Judio sang tibook Judea. Gaponoyaan magindo disadtong banwa naan naGalilea matag dyomatung asining syodadyabay magindo.”

Si Jesus na Asang Atobangan ni Herodes6 Pagdungug ni Pilato saan na sorit,

magosip daw matungtung agaw si Jesustaga Galilea. Yimibak silan, laong, “Uu,

Lukas 23:7 147 Lukas 23:33taga Galilea yaan.” 7 Pagkatigam ni Pi-lato na taga Galilea si Jesus, padara yaanagkang Herodes na gabisita ag Jerusalemantak yaan yang magokom kang Jesus kaysi Herodes yang pangoro sang taga Galilea.8 Pagdatung nilan agkang Herodes, labangauma si Herodes na ikita kang Jesus kaydyungug da naan yang manga imo ni Je-sus. Yang kanaan dumdum madyaw awapakita kanaan ni Jesus yang kaburungbu-rungan na imo. 9 Madaig yang pagosip niHerodes kang Jesus toyo si Jesus wa iibak.10 Yang manga pangoro nang Judio aragasaan, yabay pagsombong si Jesus kangHerodes na laban maat kono yang imo niJesus. 11Si Herodes aw yang kanaanmangasondaro arag gasodi kang Jesus, ikurannilan yaan. Pyapandagom nilan si Jesusnang dagom nang ari kayan pyaori agkangPilato. 12Disaan, gaidarag oman si Herodesaw si Pilato na nangaon gakontara.

Si Jesus Yookman na Apatayun(Mateo 27:15-26; Markos 15:6-15; Juan 18:39-

19:16)13 Pagdatung oman agkang Pilato ni Je-

sus, omanun tiponon ni Pilato yang mangapangoro na magampoway nang Judio awyang kadaygan na manga pangoro ni-lan. 14 Yagalaong si Pilato kanilan, “Yan-ing otaw na dyadara mayo ani kanak napyagalaong mayo na gaindo nang maatkamayo, binista ra ko yani disang ato-bangan mayo. Kariko nang pyagalaongmayo na maat na imo naan, wa ko ikitaadigkanaan. 15 Si Herodes arag way kikitanaan na maat saan na otaw wakaw pyaorida naan ani kanak. Way sara naan naakapagpatay kanaan. 16 Wakaw yani gaidyang silot ko kanaan, agaid labutun kayanbyoroyan.” Maynaan yang pyagalaongni Pilato sang manga pangoro nang Ju-dio. 17 Batasan ni Pilato kada pista naPaglabay, isa yang oboroyan na piriso,maski sini na ayoon nang manga Judio,oboroyan. 18 Pagdungug nang magkadaigsang okom ni Pilato, pyapakatanog nilanyang kanilan sorit, laong, “Apatayun yaanna otaw. Si Barabas yang oboroyan.”19 Si Barabas pipiriso nangaon nang okomkay yapagkontara sang okom aw araggapatay sang otaw. 20 Gosto ni Pilato

oboroyan si Jesus wakaw yoman yaanmaglaong sang manga Judio. 21 Banda agaw gyagaan da yang kanilan sorit,laong, “Pakarabowi yaan asang koros.Pakarabowi yaan asang koros.” 22 Yomanmaglaong kanilan si Pilato, “Nanang maatna imonaan? Way kikita ko namaat na imonaan na akapagpatay kanaan. Apalabutko gaid kayan byoroyan.” 23 Kayan labannilan gyagaan yang kanilan sorit, laong,“Pakarabowi yaan asang koros.” 24 Yabaysilan magbaysagun wakaw yangagad dasi Pilato sang kanilan pagbuut. 25 Kayanpyaboroyan naan yang yaayo nilan na siBarabas na pipiriso nangaon kay yagapataysang manga otaw nang papagkontara naansang okom. Toyo syosogo ni Pilato yangmanga sondaro na akarabowan si Jesusasang koros antak patayun kay yaan gostonang manga pangoro nang Judio.

Kyakarabowan nilan si Jesus asang Koros(Mateo 27:32-44; Markos 15:21-32; Juan

19:17-27)26 Kayan dyara nilan si Jesus adto

sang pagapatayun nilan na banwa. Kabagapadurug silan adto pyagakita nilansi Simon na taga Sirene na makadtoJerusalem, awgaid pyapagborig nilan yaankang Jesus sang pagdara sang koros. Gaonasi Jesus, gakaori si Simon.

27 Madaig yang otaw na yigiyod kangJesus. Madaig yang bobay na yanagdarawda kang Jesus. 28 Yaatobang silan ni Je-sus aw paglaong kanilan, “Ayaw da kamokanak magdaraw, kamo na manga bobayna taga Jerusalem. Yaan yang darawi mayokamo aw yang kamayo manga anak. 29Kayakarisudan kamo laban. Aw datungunkamo naan na karisud, magalaong kamona madi pa yang way anak kay yang aonanak akamatayan disaan na karisud. 30 Awdomatung da yaan na karisud, magalaongkamo sang butay, ‘Kaunu da kanami antakmaparabay kami matay,’ kay di da kamomakatigkul sini na karisud.” 31 Laong niJesus, “Yani na imonilan kanaknapaglasaysari way sara ko, dagdagu pa nini yangpaglasay sang yakasara.”

32 Aon dowang ka otaw na torisan naarag pyagaagad nilan na uupud kang Jesuspatayun. 33 Yadatung silan sang butaybu-tay na pyagangaranan nang Kyaragsaan

Lukas 23:34 148 Lukas 23:55nang oro, kyakarabo nilan si Jesus awyang dowa na torisan. Toro yang ko-ros, yang isa apit karinto ni Jesus awyang isa apit kawara, asang tunga si Je-sus. 34 Yapagbaraw si Jesus sang Dios,laong, “Pasaylowa silan, kay Ama, kay wasilan akatigam na maat mo yang imo nilankanak.” Linindug da yang koros, gaimoyang manga sondaro sang ripa, ayn nangmakadaug yaan yangmakapagpanmo sangmanga damit ni Jesus. Maynaan yangpagbain nilan sang damit naan. 35Madaigyang otaw na yatanaw sang pagkamatay niJesus. Yang manga pangoro nang mangaJudio yagadoogdoog kang Jesus. Kyukuyatnilan si Jesus, laong, “Yakatabang yaansang kadaygan na otaw, pagasaitan tadaw makatabang yaan sang kanaan ty-oonan lawas, daw matungtung na yaanyang pinili nang Dios na magaari sangkariko nang otaw.” 36Yang manga sondaroyanagsodi arag. Yodorod silan sang korosna apainumun garo si Jesus sang inmun.37 Yanaglaong silan, “Aw matungtung naikaw yang ari nang manga Judio, kamangayang lawas mo disang koros, panaog dis-aan.” 38 Syosolat nilan asang koros tupadnang oro ni Jesus, galaong yang solat, “Yaniyang ari nang manga Judio.”

39Yang isa na torisan na arag kyakarabogasodi kang Jesus. Yagalaong yaan, “Awikaw yang pinili nang Dios, kamanga yangkanmo tyoonan lawas aw boroyi kami.”40 Syasagda yaan nang isa na torisan nakyakarabo, laong naan, “Ayaw maglaongnaan. Nanga, wa kaw akalluk sang Dios?Magonawa yang silot kanatu aw yang silotkang Jesus. 41 Kita, matungtung yang silotkanatu, barus sang imo natu namaat. Toyoyaan, dyadayon patayun na way sara.”42Kayan yaglaong yaan kang Jesus, “Aw do-matung kaw na magaari da kaw, kay Jesus,kaundan mo ako.” 43 Yagalaong kanaansi Jesus, “Pagalaong ko yang matungtung,kay lagi, adoon na allaw madatung kawna inagad kaw naku sang datnganan nangtomotoo.”

Yang Pagbogto nang Ginawa ni Jesus(Mateo 27:45-56; Markos 15:33-41; Juan

19:28-30)44 Agput magalasdosi, wa da mapakita

yang suga, mangitngit da yang banwa asta

yagalastres nang ambong. 45 Disang tem-plo dig Jerusalem, yaparabaymapikas yanglaban madakmul na sapot na pyagasaranigsang balaan na sobay nang Dios. 46 Si Jesus,gyagagaan naan yang kanaan sorit, laong,“Kay Ama, yaatag da ko kanmo yang kanakespirito.” Paglaong naan saan, mogto yangginawa naan. 47Pagkita nang kapitan nangmanga sondaro sang yamapagguna disaan,bantogon naan yang Dios aw paglaong,“Matungtung sa agaw na way sara naanna otaw.” 48 Yang magkadaig na otaw nayikita sang yamapagguna disaan, yomorisilan sang kanilan manga baray na ya-mangkaundug. 49Kariko nang inagad nan-gaon ni Jesus aw yangmanga bobay na tagaGalilea na ipan magad naan arag yanagin-dug disaan, yanagtanaw, toyo maawatawatsilan sang koros.

Byubutang Agsurud nang Gikub yangLawas ni Jesus

(Mateo 27:57-61; Markos 15:42-47; Juan19:38-42)

50-51 Isa yang Judio disaan na pyagan-garanan ni Jose. Taga Arimatea na sakopnang Judea. Madyaw yang batasan ni Jose,matarong na otaw, yabay naan tagadanyang pagpono nang pagari nang Diosdisang donya. Maski arag yaan pangoronang manga Judio, wa yaan ooyon sangimo nilan kang Jesus. 52 Yakadto si Josekang Pilato, yaayo naan yang lawas ni Jesusna akamangun naan disang koros. Laongni Pilato, “Uu, kamanga.” 53 Yomori siJose, kyakamang naan yang lawas ni Jesuskayan byurubudan naan nang madyaw nasapot na mapoti. Byubutang naan yanglawas ni Jesus agsurud nang gikub na yiimonilan butanganan nang yamatay. Dunganwa pay lyasak disaan na yamatay, bayayaan yang lasak. Yang gikub na byubu-tangan nang lawas ni Jesus inimo nangotaw disang kilid nang pangpang na bato.54Yang pagkamatay ni Jesus allaw nang pa-gandam sang allaw na pagpapatana nangmanga Judio. Agput da magpono yangallaw na pagpapatana.

55 Yang manga bobay na yamagad ni Je-sus nangaon manaw dig Galilea, arag yam-agad ni Jose, yanagtanaw sang pagbutangsang lawas ni Jesus agsurud nang gikub.

Lukas 23:56 149 Lukas 24:22-2356 Kayan yomori silan agkanilan. Pyap-ataan nilan yang dadamag na mangkaballona pagadamag sang lawas ni Jesus. Allawna pagpapatana, yanaguyauya silan kayyangagad silan sang balaod nang Dios sangmanga Judio.

24Yang Pagboi Oman ni Jesus(Mateo 28:1-10; Markos 16:1-8; Juan 20:1-10)

1 Pakallawun pa nang kaisa na allaw ky-omadto ra yang manga bobay sang gikubna byubutangan ni Jesus. Dyadara ni-lan yang dadaan andam nilan na mangk-aballo na pagadamag sang lawas ni Je-sus. 2 Pagdatung nilan, wa day batona tampung sang gikub, kyaowangan da.3 Kayan lyomasak silan sang gikub toyowa day kikita nilan na lawas ni Jesus.4 Yabay silan magindug disaan, yanagk-abarawbaraw silan daw wain da korawyang lawas ni Jesus. Pagkatigam nilan, dy-omatung da yang dowa na tagalangit, may-nang otaw yang kaimo nilan. Yanagindugsilan disang apit nang manga bobay, labanyakasilaw yang kanilan dagom. 5 Kayanlyomood yang manga bobay aw dumul kayyamangkalluk silan laban. Yagalaong kani-lan yang tagalangit, “Nanga yaanap mayoyang yamaboi disining byubutangan nangyamatay? 6 Wa da disini si Jesus, yagboida. Kaundi mayo yang pyagalaong naankamayo nangaon dig Galilea. 7 Yagalaongyaan na adaraun yaan na gyugual nangAnak nang otaw adto sang manga otaw nasaraun, apatayun yaan disang koros toyonang katlong allaw magaboi yaan oman.”8 Pagdungug nang manga bobay sang soritnang tagalangit, kaundan nilan na yaanpyagalaong ni Jesus sang kanaan mangainindo. 9 Kayan yomanaw silan, yomorida adto kanilan. Byabatokan nilan yanginindo ni Jesus na samporo aw isa sangkariko nang kikita nilan disaan. Karikonang manga otaw disaan arag yudungugsang kanilan batok. 10 Yang gababatokonsang manga apostol si Maria Magdalenaaw si Juana aw si Maria na ina ni San-tiago aw kadaygan pa na manga bobayna yamagad nilan. 11 Awgaid yang batoknang manga bobay, wa otoo yang mangaapostol kay yakaungud silan na toyo da na

batok, buku nang matungtung. 12 Si SimonPedro, gadadaragan adto sang gikub. Pag-datung naan, silibin naan agsurud. Yaankoman yang kikita naan yang sapot nabyuburubud na yakabutang disaan. Kayanyomori yaan agkanilan, yamaburungbu-rung sang yamapagguna kang Jesus.

Yang Pagkadto sang Barrio na Emmaus(Markos 16:12-13)

13 Yaan na allaw aon dowang ka otawna yakadto sang barrio na Emmaus.Yang kaawat nang Emmaus sikun agJerusalem aon manga samporo aw dowana ka kilometro. 14 Kaba yapanawsilan yanagkabarawbaraw silan sangyamapagguna kang Jesus. 15 Kaba silanyanagkabarawbaraw, yaragbut si Jesuskanilan kayan yagagad silan toro. 16 Toyomaski gaagad silan, wa silan ikilara kangJesus. 17 Yagaosip si Jesus kanilan, laong,“Durug kamo yapanaw nanang byabarawmayo?” Yanaguya silan, laban da silanyaundug. 18 Kayan yimibak si Kleopas,laong, “Gauya kaw dig Jerusalem, nangawara kaw akatigam sang imo nilan disaannining bago pa?” 19Gaosip si Jesus kanilan,laong, “Nana na imo?” Yimibak silan,laong, “Yang imo nilan kang Jesus na tagaNasaret. Propeta yaan na pyagabayaannang Dios. Laban madyaw yaan nang Diosaw madyaw yaan nang manga otaw kaymakagagaom yang kanaan manga imo,arag laban madyaw yang kanaan pagindo.20 Awgaid yang manga pangoro na mag-ampoway aw yang manga matikadungsang kanatu banwa, dyadara nilan si Jesusadto sang manga otaw nang goberno kayantak patayun. Kyakarabowan nilan yaanasang koros kayan yamatay. 21 Kami,yang kanami ungud, yamanarig kami na siJesus yang magapagawas kanatu na mangaIsrael na syasakop nang goberno nang tagaRoma. Adoon monnono pa? Yamatayda. Dungan yamatay yaan katlong allawadoon. 22-23 Dyudungug nami kagaynayang batok nang manga inagad nami nabobay na yisingadto nang pakallawun sangbyubutangan nang lawas ni Jesus. Yam-aburungburung kami kay pyagalaongnilanna wa day lasak nang gikub. Byabatokankami nilan na aon kikita nilan na manga

Lukas 24:24 150 Lukas 24:47tagalangit disang gikub. Yanaglaong konoyang tagalangit na yamaboi oman si Jesus.24 Aon inagad nami na arag yisingadtosang gikub. Pyapakatoosan nilan dawmatungtung yang batok nang mangabobay. Matungtung, wa day lasak nangbyubutangan sang lawas ni Jesus.”

25 Kayan yaglaong si Jesus kanilan,“Anda, wa kamo managdumdum sangsyosolat kadini nang manga propeta nangDios, wa kamo otoo sang pyagalaong nilan.26 Kay galaong silan na di amaimo nadi magatigkul sang karisud yang pinilinang Dios kaba wa pa yaan magaari sangkariko nang otaw.” 27 Kayan byatok niJesus kanilan yang kaologan nang syosolatnang manga propeta kadini bain kanaan,pagpono sang pagsolat ni Moises aw yangkadaygan pa na manga propeta nang Dios,arag pyagaindo ni Jesus kanilan antak silanmatigam.

28-29Yabay yaan magindo kanilan matagyagpadadatung da silan asang kanilan bar-rio. Pagdatung nilan asang barrio, si Je-sus maynang mosoway da awgaid yabaynilan pagagad, laong, “Abay da adi kayagput da magabi, paguyauya da naa sangkanami baray.” Kayan yomagad nilan siJesus asang kanilan baray. 30 Pagkapaniknilan sang baray pyagasaro nilan si Je-sus sang pagkaan. Pyopoti ni Jesus yangpaan kayan yapanumdum sang Dios. Pya-gapisangpisang ni Jesus yang paan kayandyool kanilan. 31 Baya da kimilara dasilan kang Jesus. Pagkilara nilan kangJesus, pagkatigam nilan, wa da disaan siJesus. 32 Kayan yaglaong silan, “Wakawsa kadi kami laban gauma kagayna disad-tong daran kaba gaindo yaan kanami sangsyosolat nang manga propeta.”

33 Kayan yaparabay silan mamanawoman, yomori da ag Jerusalem. Pagdatungnilan disaan, kyakadtowan nilan yangmanga inindo ni Jesus na samporo awisa. Arag aon kadaygan pa na mangaotaw na yanagkatipon disaan. 34 Pagsurudnang dowang ka otaw sang baray,maglaong kanilan yang manga otaw nayanagkatipon, “Matungtung sa agaw nayaboi da oman si Jesus, kinita da yaanni Simon Pedro.” 35 Kayan si Kleopasaw yang kanaan inagad yanagbatok silan

arag sang pagkita nilan kang Jesus asangdaran aw yang pagkilara nilan kanaankaba pyagapisangpisang naan yang paanna akaanun nilan.

Yapakita si Jesus sang Kanaan MangaInindo

(Mateo 28:16-20; Markos 16:14-18; Juan20:19-23; Apostol 1:6-8)

36 Kaba silan yanagbabatokon,pagkatigam nilan yagtoray da si Jesusdisang apit nilan. Yagalaong si Jesus,“Ayaw da kamo magkaundug.” 37 Karikonilan laban yamangkalluk kay ungud nilankallowa nang yamatay yang kikita nilan.38Yagalaong si Jesus kanilan, “Nanga kamoyamangkalluk? Wa pa kamo abay otoo?39 Tanawa yaning parad ko aw yaning sikiko na kyarabowan. Ako si Jesus. Poti kamokanak antak batiin mayo yang kanak lawasna aon pusa, aon onod. Aw kallowa ako,way pusa, way onod.” 40 Kaba gasoritkanilan si Jesus, yaayag naan kanilanyang kanaan parad aw siki antak nilankitaun. 41Yanaguma silan toyo wa pa silanlaban otoo. Yamaburungburung silan dawmatungtung si Jesus. Wakaw yagaosip siJesus kanilan, laong, “Aon pagkaan mayodisini adoon?” 42 Dyodooran nilan si Jesusnang pyasagan na isda. 43 Dyadawat naanyang isda aw kaana antak kitaun nilan nayakaan.

44Kayan yagindo si Jesus kanilan, laong,“Kaundi mayo yang pyagalaong ko ka-mayo nangaon nang gaagadagad pa kita.Kariko nang syosolat kadini bain kanak,di amaimo na di amatoman, yang syosolatni Moises aw yang syosolat nang mangapropeta aw yang yakasolat disang Salmo,kariko amatoman.” 45 Kayan pyagbu-utan ni Jesus silan na makadarag saanna syosolat. 46 Yagaindo si Jesus kani-lan, laong, “Syosolat kadini nang mangapropeta nang Dios na yang pinili nang Diosna si Kristo magatigkul sang karisud nangkamatayun, katlong allaw magaboi yaanoman sikun sang pagkamatay. 47 Kayanabatokon nang manga tomotoo yang pag-pasaylo nang Dios sang manga otaw, naayawan yang imo nilan na maat nang Dioskay si Kristo yang yagapakamatay sangkanilan sara. Magapono dini Jerusalemyaan na batok kayan makarimpud sang

Lukas 24:48 151 Lukas 24:53maski wain na banwa.” 48 Laong ni Je-sus, “Kamo yang magababatokon siningyamapagguna kanak. 49 Kaundi yaningpagalaong ko kamayo, osogoon ko ani ka-mayo yang Balaan na Espirito na syasaadnang kanak Ama na makani yaan kamayo.Paguyauya naa kamo dini Jerusalemmatagadawatun da mayo yaan na gaom nangBalaan na Espirito na sikun diglangit.”

Yapakabaton si Jesus adto Langit(Markos 16:19-20; Apostol 1:9-11)

50 Paglaong ni Jesus saan, pagagad silannaan adto Betania. Yuungat ni Jesus yangkanaan buktun kaba yaampo naan silankay pyanalanginan naan silan. 51 Kabagaampo yaan, yapakabaton da yaan aglan-git. 52 Yamapanumdum silan kang Je-sus, byabantog yaan nilan kayan yomorisilan ag Jerusalem. Laban silan gauma.53 Magkakadurum silan gauyauya disangtemplo, yabay magpasalamat sang Dios.

Juan 1:1 152 Juan 1:23

Yang Madyaw na Batok bainkang Jesu Kristo na Byabatok ni

JUANYang Makagagaom na Gyugual nang Tin-

gug1 Anay da nang wa pa yang kariko nang

inimo dadaan iyan da yang Makagagaomna gyugual nang Tingug. Yaan aw yangDios maginagad kay Dios yaan. 2 Anayda iyan yaan inagad nang Dios. 3 Yangkariko nang inimo pyapaimo nang Diossang Makagagaom na gyugual nang Tin-gug, na aw buku pa naan way amaimosang kariko nang inimo. 4 Agkanaan yangkinaboi na way kataposan. Yaan na kin-aboi maynang allag na yakaparawang sangdumdum nang manga otaw antak silanmatigam sang paagi nang Dios. 5 Yaanna allag yang yakawara sang kangitngitna yuduglum sang kanilan dumdum. Waadaug yang kangitngit saan na allag.

6-7Pipili nang Dios yang otaw na pyagan-garanan ni Juan, syosogo naan yaan antakmagpakatigam sang manga otaw bain saanna allag antak silan kariko somarig saan naallag. 8 Buku si Juan naan na allag, awgaidsi Juan yang syosogo nang Dios antak naanpakatigam sang manga otaw yaan na allag.

9 Yang allag na pyapakatigam ni Juansang manga otaw yang maturus na al-lag na yadatung asining donya na yaka-parawang sang dumdum nang kariko nangotaw. 10 Iyan yaan sang donya na in-imo naan, toyo wa yaan ikilaraa nangmanga otaw disang donya. 11 Yadatungyaan sang kanaan tyoonan banwa na Is-rael, toyo wa yaan atangkapa nang tagaIsrael. 12 Awgaid kariko nang yatangkapkanaan kayan syomarig kanaan, yatagannaan nang gaom antakmaimomanga anaknang Dios. 13 Yamaimo silan manga anaknang Dios buku nang pinaagi sang imonang otaw, buku nang pinaagi sang pag-buut nang otaw, awgaid pagbuut nangDios.

14 Yaan na allag yang Makagagaom nagyugual nang Tingug na anay da inagadnang Dios. Yamaimo yaan otaw pagdatungani sang donya kayan yaguya yaan ani

kanatu. Yamallaat yaan laban sang mangaotaw. Podo matungtung yang kanaan pya-galaong. Kikita ta yang kanaan pagka-Dios na tudtuud magonawa sang kanaanAma na Dios, kay bogtong yaan na Anaknang Dios. Pyagangaranan yaan ni JesuKristo. 15 Si Juan yang yagapakatigam sangmanga otaw bain kanaan. Gyagagaan naanyang paglaong, “Yani yang pyagalaongko kamayo na masapit kanak domatung.Labaw yaan kanak kay wa pa ak akawtawdadaan da yaan iyan.” 16 Way tatamanannang pagkallaat kanatu nang Anak nangDios, wakaw yagasapitsapit yang panalan-gin naan kanatu. 17 Si Moises yangsyosogo nang Dios pagpakatigam kanatusang manga balaod, awgaid si Jesu Kristoyang syosogo naan na gapakatigam kanatuna yaan yang pyagaponowan nang karu-gun nang Dios kanatu, yaan yang pyag-ponowan nang matungtung na pagindobain sang Dios. 18Dungan way kimita sangDios, yang bogtong gaid na Anak naan, kaymataranak silan, yaan yang yagapakatigamkanatu bain sang Dios.

Yang Pyagalaong ni Juan na Mag-bawtismoway

(Mateo 3:1-12; Markos 1:1-8; Lukas 3:1-18)19 Pyapakadto kang Juan nang manga

pangoro na Judio ag Jerusalem yangmangamagampoway aw yang kanilan mangatomatabang antak magosip daw sini yaansi Juan. 20 Yimibak si Juan kanilan, pya-galaong naan yang tinuud, laong, “Buku koyang Ginoo na si Kristo na syosogo nangDios na makani sang donya.” 21 Kayanyoman silan magosip kang Juan, laong,“Antak, sini kaw kadi, si Elias?” Yimibak siJuan, laong, “Buku.” Yoman silan magosip,laong, “Ikaw agaw yang propeta na ty-atagadan nami na manga Judio?” Yomanmibak si Juan, laong, “Buku.” 22 Kayanyaglaong silan kang Juan, “Aw buku kawni Elias aw buku nang propeta, paglaon-gan kanami adoon daw sini kaw, antaknami katigaman, kay pagalaong nami sangyagasogo kanami.” 23 Kayan yimibak siJuan kanilan, laong, “Ako yang pyagalaongkadini nang propeta na si Isaias na akomagalaong disang banwa na way maguya,na agagaan yang paglaong, ‘Pataana mayodadyawa yang agiyan nang Ginoo.’ ”

Juan 1:24 153 Juan 1:4824Aon arag syosogo nangmanga Pariseo

na arag yagaosip kang Juan, laong, 25 “Awbuku kaw nang Ginoo na si Kristo, aw bukukaw ni Elias, aw buku kaw nang propeta namadatung, nanga yagabawtismo kaw sangmanga otaw disang tobig?” 26 Yimibak siJuan kanilan, laong, “Yang pyagabawtismoko sang manga otaw yang tobig. Awgaidiyan agkamayo yang wa mayo akatigamidaw sini yaan. 27 Maori pa yaan kanakdomatung, toyo labaw yaan kanak sanggaom. Wakaw dili ak makagayon kanaanna imoon ak allang naannamagaobad sangliston nang kanaan sapatos.”

28 Aadto silan managbaraw Betania nadipag nang Jordan na bawtismowanan niJuan sang manga otaw.

Yang Pyagangaranan nang Nati nangKarnero nang Dios

29 Pagkamasurum kitaun ni Juan si Jesusna yagapadurug agkanaan, kayan yaglaongsi Juan bain kang Jesus, “Tanawa, anila yang pyagangaranan nang Nati nangKarnero nang Dios na syosogo nang Diosani sang donya antak maglingat sang saranang manga otaw pinaagi sang kanaanpagkamatay. 30 Yaan yang pyagalaong kokamayo na aon masapit kanak domatungna labaw pa kanak kay wa pa ak akawtawdadaan da yaan iyan. 31Maski ako nangaonwa ak akatigamna yaan yang syosogo nangDios ani kanatu, awgaid pyapagbawtismoako nang Dios sang manga otaw na tagaIsrael antak silan matigam kanaan.”

32 Yabay si Juan maglaong, “Baya paako na yatigam na yaan yang syosogonang Dios. Yatigam ako kay kikita koyang Balaan na Espirito sikun aglangit namaynang salampati na yitingun agkanaan.33 Nangaon wa ak akatigam na yaan yangsyosogo nang Dios, awgaid yang Dios nayagasogo kanak pagbawtismo nang tobigyagalaong kanak, ‘Yang ikitaun mo na itin-gunan nang Balaan na Espirito na mukun-sad, yaanyangmagapalasak sangBalaannaEspirito disang manga otaw.’ 34 Kikita koyang pyagalaong kanak nang Dios, wakawpyagalaong ko kamayo na yaan sa agawyang Anak nang Dios.”

Yang Mona na Manga Inindo ni Jesus35 Pagkaallaw oman, si Juan aw yang

dowa na kanaan manga inindo yakaon

oman disaan. 36 Kikita naan si Jesus nayalabay, kayan yaglaong yaan, “Yaan yangpyagangaranan nang Nati nang Karneronang Dios.” 37 Pagdungug nang kanaandowa na inindo sang pyagalaong naan, ma-parabay silan gimiyod kang Jesus. 38Yilingisi Jesus aw kitaa naan silan na yigiyodkanaan. Laong naan kanilan, “Nanangpagaosip mayo?” Laong nilan, “Wain kawmagauya, kay magindoway?” 39 Laong niJesus, “Bay da, antak kamo kimita.” Kayanyomagad silan kanaan aw kitaa nilan yangpyagauyaan naan. Kyomorang da silandisaan ninyan na gabi kay gabi la.

40 Si Andres na lomon ni Simon Pedroyang isa na yudungug sang pyagalaong niJuan bain kang Jesus kayan yomagad kangJesus. 41 Yaparabay si Andres komadtokang Simon Pedro na kanaan lomon awpaglaong yaan, “Si Kristo na tyatagadanta na syosogo nang Dios na magaari sangdonya, pyagakita nami.” 42 Kayan pyaga-gad ni Andres si Simon Pedro adto kangJesus. Tyatanawyaanni Jesus awpaglaong,“Ikaw si Simon na anak ni Juan. Pagan-garanan kaw ni Sepas.” (Yang kaologannaan na aran bato, yang aran na Pedro aragbato yang kaologan.)

Pyagaagad ni Jesus si Pelipe aw si Natanael43-44 Pagkamasurum, makaungud si Je-

sus na makadto Galilea, kayan yomanawyaan. Pyagakita naan si Pelipe na tagaBetsaida, banwa na pyagauyaan ni Andresaw si Pedro. Laong ni Jesus kang Pelipe,“Agad kanak.” 45 Kayan pyagkita ni Pelipesi Natanael, laong naan kang Natanael,“Pyagakita nami yang otaw na syosolat niMoises asang libronangbalaod, na syosolatarag nang manga propeta nang Dios. Yaansi Jesus na taga Nasaret, anak yaan ni Jose.”46 Laong ni Natanael, “Midiin kitaa yangmaturus na otaw disang Nasaret?” Yim-ibak si Pelipe, laong, “Adi kaw aw tanawa.”

47 Pagkita ni Jesus kang Natanael nayagapadurug agkanaan, maglaong yaan,“Yaang kay yang tinuud na taga Israel,yaan yang way karimbong.” 48 Yagaosipsi Natanael kang Jesus, laong, “Nangayatigamkawkanak, na baya adoon kitama-gakita?” Yimibak kanaan si Jesus, laong,“Kikita ta kaw na yagasilong asang kaoyna igera nang wa pa kaw pagaagadan ni

Juan 1:49 154 Juan 2:19Pelipe.” 49 Laong ni Natanael, “Ikaw yangAnak nang Dios, kay Ginoo. Ikaw yang arinang Judio na sakop nang Israel.” 50 Laongni Jesus kang Natanael, “Yotoo kaw kay ya-galaong ako na kikita ta kaw na yagasilongasang pono nang kaoy na igera. Labawpa saan yang pangkitaun mo na mangakaburungburungan.” 51 Kayan yaglaongsi Jesus kanilan, “Pagalaong ko kamayona tinuud ikitaun mayo yang langit naakaowangan kayan kinita mayo yang sog-wanun nang Dios na manga tagalangit namagakadtokadi, aglangit aw agkanak, kayako yang gyugual nang Anak nang otaw.”

2Yang Kasal ag Kana

1 Nang katlong allaw adto ra silan Kanana sakop nang Galilea. Aon kyakasal disaanna banwa ninyan na allaw. Yang ina niJesus yatambong sang kasal. 2 Si Jesusaw yang kanaan manga inindo arag pya-patambong sang kasal. 3 Pagkabos nanginmun disaan, maglaong kang Jesus yangina naan, “Wa day kanilan inmun.” 4Laongni Jesus sang kanaan ina, “Way kinaanglanna pagalaongon mo ako sang imoon ko,kay ina. Wa pa adatung yang oras na pa-gaimo ko sang pyapaimo kanak nang Dios.”5 Kayan yaglaong yang ina ni Jesus sangmanga sogwanun disaan, laong, “Imowamayo yang kariko nang pagalaong kamayoni Jesus.”

6 Aon unum na book na butanganna lasakanan nang tobig disaan, natagkawarowan na ka litro yang lasaknang kada isa. Pyagagamit yaan nangmanga Judio sang yamabatasan nilan napagpangogas sang kanilan lawas. 7 Laongni Jesus sang manga sogwanun disaan,“Itmowa mayo nang tobig yaning unumna book na butangan.” Kayan pyangitmonilan yaan nang tobig. 8 Laong ni Jesuskanilan, “Kamang da kamo sang lasaknaan aw daraa mayo adto sang pangoronang tomatagay sang inmun.” Kayankyomamang silan. 9 Pagtimtim nangpangoro sang tobig na yamaimo inmun,toyo wa yaan akatigam na tobig yaanna yamaimo inmun, awgaid yang mangasogwanun disaan na yasarok sang tobigyatigam, wakaw tyatawag nang pangoro

yang usug na kyakasal, 10 aw paglaonganaan, “Yamabatasan nang kariko nangpista na yaan yang yoona painum sangmanga otaw yang madyaw na inmun, awyakainum da silan, kayan pa pyainumkanilan yang toyo da na manga inmun.Awgaid ikaw tobok, kay maori la mayopainum yang madyaw na inmun.”

11Yaning yiimoni Jesus agKanana sakopnang Galilea, yaan yang mona na milagronaan na kyakatigaman nang manga otawna yaan Anak nang Dios. Yotoo kanaanyang manga inindo naan.

12 Pagkasikun disaan tumugbung yaanag Kapernaum, inagad naan yang kanaanina aw yang kanaan manga lomon na usugaw yangmanga inindo naan, kayan dyoma-gawdagaw silanmaguya disaan surud nangpilang allaw.

Yakadto si Jesus sang Templo(Mateo 21:12-13; Markos 11:15-17; Lukas

19:45-46)13 Ninyan na manga allaw yagpada-

datung da yang pista nang Judio napyagangaranan nang pista na Paglabay,wakaw yasaka si Jesus ag Jerusalem.14 Pagdatung ni Jesus asang templo kitaunnaan yang yanagbarigya nang baka disaanawmanga karnero awmanga salampati, awyangmamallinay sang sapi na yamatobangsang kanilan lamesa na ballinanan nilansang sapi. 15 Kayan yagimo si Jesussang larabut na lobid aw bigawa naansilan aglogwa nang templo. Yang mangakarnero aw yang manga baka yabos naanbigawun, aw bariskada naan yang mangalamesa nang manga mamallinay sangsapi kayan yakawakawaka yang sapi nilandisaan. 16Laong naan sang yamarigya sangsalampati, “Pangamanga yani disini. Ayawmayo pagimowa barigyaan yang baraynang kanak Ama.” 17 Kayan pagkita nilansang imo ni Jesus, kaundan nang mangainindo naan yang syosolat nang propetana yagalaong, “Laban ko pyagadakora sangginawa ko yang kanmo baray.”

18 Laong nang manga Judio kang Jesus,“Nanang akapakita mo kanami na milagrona toosanan na ikaw aon katungud sangpagimo sini na manga imo?” 19 Yimibak siJesus kanilan, laong, “Lanasa mayo yaningtemplo, ilindugun ko oman nang katlong

Juan 2:20 155 Juan 3:19allaw.” 20 Kayan yaglaong yang mangaJudio, “Kapatan aw unum na ka toig imoonyani na templo, kayan amataposmo imoonnang torong allaw?”

21 Yang pyagalaong ni Jesus na tem-plo yang kanaan lawas, na apatayun yaankayan yagboi oman nang katlong allaw.22 Pagkaboi oman ni Jesus na pyapataymakadumdum yang kanaan manga inindosang pyagalaong naan nong wa pa yaanapataya. Kayan tyomoo silan sang syosolatnang manga propeta nang Dios aw yangpyagalaong ni Jesus.

Yatigam si Jesus sang Kariko nang Otaw23 Madaig yang yotoo kang Jesus ag

Jerusalem nang tempo nang pista na pya-gangaranan nang Paglabay pagkita nilansang manga milagro na yiimo ni Jesus.24 Awgaid wa otoo si Jesus na tinuud yangkanilan pagtoo 25 kay yatigam yaan sangkinaiya nang kariko nang otaw. Way ki-naanglan na pagalaongon pa yaan bainsang manga otaw, kay kyakatigaman naanyang dumdum nilan.

3Yakadto si Nikodemo kang Jesus

1 Aon Pariseo na pyagangaranan niNikodemo, arag yaan pangoro nangmangaJudio. 2 Yakadto yaan kang Jesus nanggabi aw paglaong kang Jesus, “Yatigamkami, kay magindoway, na ikaw yang mag-indoway na syosogo nang Dios na ma-gaindo kanami, kay way makaimo sangmanga milagro aw di atagan nang Diosnang gaom.” 3 Yimibak si Jesus na ya-galaong, “Pagalaong ko kanmo yang tin-uud na maski yagono yang otaw, aw diyaan mawtaw oman, di yaan pagasakoponnang Dios.” 4Yagaosip si Nikodemo, laong,“Onnoong pagkawtaw oman nang dagdagura na otaw? Di da yaan makaslud sang pa-gannakan nang kanaan ina kayan yawtawoman.” 5 Yimibak si Jesus, laong, “Pa-galaong ko kanmo yang tinuud na maskiyagono yang otaw, aw di yaan mawtawoman, di yaan pagasakopon nang Dios.Kinaanglan amawtaw yaan disang tobigaw disang Balaan na Espirito. 6 Yangyaanak nang otaw arag otaw, yang yaanaknang Balaan na Espirito iyan agkanaanyang Balaan na Espirito, kay anak yaan

nang Dios. 7 Ayaw magkaburungburungsang pyagalaong ko kamayo na kinaanglanamawtaw kamo oman. 8 Yang samutyadagmus sang maski diin na gosto naan.Dyudungug mo yang syaburut naan toyowa kaw akatigam sang pyonowan naanaw wa kaw arag akatigam sang uduru-gan naan, magonawa saan yang yamawtawsang Balaan na Espirito.” 9 Yagaosip siNikodemo, laong, “Monnonong pagkaimosaan?” 10 Laong ni Jesus kanaan, “Ikawyangdungganunnamagindoway bain sangpagtoo nang taga Israel, kayan nangawa kaw makadarag sang pyagalaong kokanmo? 11 Pagalaong ko kanmo yang tin-uud. Yang kyakatigaman nami aw yangkikita nami yaan yang byabatok nami toyowa kamo otoo sang byabatok nami. 12Awdikamo tomoo sang pyagalaong ko bain sangmanga imo disining donya, labaw pa na dikamo motoo aw paglaong ko kamayo yangmanga imo aglangit. 13 Way yakakadtolangit, ako gaid na gyugual nangAnaknangotaw, kay sikun ako aglangit.” Yaan yangpyagalaong ni Jesus kang Nikodemo.

14 Kadini byubutang ni Moises yangtinanap na boronse disang tyollok na kaoyaw karabowi naan. Asaan yaan otol-lokan sang pyagaagiagi nilan na banwa naway maguya. Maynaan si Jesu Kristo nagyugual nang Anak nang otaw, kinaanglanakaraboon yaan disang tyollok na ko-ros, 15 antak yang kariko nang amanarigkanaan kaaronan nang kinaboi na way kat-aposan. 16 Laban kyakarugunan nang Diosyang manga otaw disining donya, wakawsyosogo naan yang bogtong na Anak naanantak magpakamatay tungud sang saranang manga otaw, na yang kariko nangmasarig sang Anak naan di isilotan nangsilot nawaykataposan, awgaid atagan silannang kinaboi na way kataposan. 17 Kaywa magasogo yang Dios sang kanaan Anakani sang donya antak magsilot sang mangaotaw, awgaid syosogo naan yang kanaanAnak antak magpasaylo sang manga otawsang kanilan sara.

18 Wakaw yang masarig kanaan di daisilotan, awgaid yang di masarig kanaanlaban isilotan kay wa asarig sang bogtongAnak nang Dios. 19Yang akaponowan nangpagsilot kanilan yani, na yang gyugual

Juan 3:20 156 Juan 4:9nang Allag yakani sang donya antak kaal-ladan naan yang dumdum nang mangaotaw sang paagi nang Dios, awgaid waygosto nilan saan, kay yaan yang pyaparabinilan yang maat na imo nilan. 20 Yangotaw na yagaimo sang maat, maat naanyang allag, di yaan magpasaid sang allagkay daw kitaun na maat yang imo naan.21 Awgaid yang otaw na yagatoman sangtinuud na tinoowan yagapasaid sang allagantak kitaun na pagbuut nang Dios yangkanaan imo.

Si Jesus aw si Juan na Magbawtismoway22 Kayan kyomadto si Jesus aw yang

kanaan manga inindo sang banwa naJudea. Yadagawdagaw yaan maguya dis-aan inagad naan yang kanaan mangainindo, kay aon pyangbawtismowan dis-aan. 23 Si Juan na magbawtismowayarag yangbawtismo adto Enon, masaid agSalim, kay madaig yang tobig disaan nabanwa. Yakadto kanaan yang manga otawaw pangbawtismowi naan silan. 24 Wapa akapiriso ninyan na timpo si Juan namagbawtismoway.

25 Misan disaan yanaglantogi yangmanga inindo ni Juan aw yang isana Judio bain sang pagpangbawtismo.26Kayan kyomadto kang Juan yang kanaanmanga inindo aw paglaong, “Magindoway,ngaong byabatok mo kanami na otaw nainagad mo nangaon agdipag nang Jordan,yangbawtismo adoon sang kawtawan.Madaig na manga otaw yang yakadtokanaan.” 27 Yimibak si Juan, laong, “Bainkanak, di ak misindil kanaan maski madaigyang yakadto kanaan, yatigam ako na waykatungud nang otaw aw di atagan nangDios. 28 Yatigam kamo sang pyagalaongko na buku ako ni Kristo. Yagaid akopapagonaun kanaan ani na magalaongsang manga otaw antak makaandampagdawat kanaan. 29 Yamasiling yaninini, yakagaon ako nang yagaandamsang kikinaanglan nang kanak amigo nakaslunun. Adoon na dyomatung da yangkaslunun, laban da ak yaguma. Yagaumaako na yaningug sang kanaan tingugwakaw di ak misindil. 30 Kinaanglanmagadogang yang pagkinaanglan kanaannang manga otaw, kayan ako mukullud.”

Yang Sikun Aglangit31 Yang sikun agtaas labaw sang kariko,

yang sikun asining donya yatigam sangasining donya, yagabatok yaan bain sangdonya. Yang sikun aglangit yang labawsang kariko. 32 Yagabatok yaan bain sangkikita naan aw dyudungug naan. Aw-gaid tagbi da yang yotoo sang batok naan.33 Yang otaw na yotoo sang kanaan batokyotoo na tinuud yang pyagalaong nangDios. 34 Kay yang pyagalaong nang Diosyaan yang byabatok nang syosogo nangDios, kay yatagan yaan nang Dios nangwaytatamanan na gaom nang Balaan na Espir-ito. 35 Laban karugunan nang Dios yangkanaan Anak, yatagan naan yaan nangkatungud pagari sang kariko. 36 Wakawyang masarig sang Anak nang Dios atagannang kinaboi na way kataposan. Yang dimangagad sang Anak nang Dios di atagannang kinaboi na way kataposan, awgaidisilotan nang Dios nang silot na way kata-posan.

4Yapagbaraw si Jesus sang Bobay na taga

Samaria1 Yudungug yang manga Pariseo na

madaig kono yang manga inindo ni Jesusna byabawtismowan naan, tagbi da yangkang Juan. 2Awgaid way byabawtismowanni Jesus, yang kanaan manga inindo yangyagabawtismo. Pagkatigam ni Jesus sangpyagalaong nang manga otaw sang mangaPariseo, 3 manaw yaan aw yang mangainagad naan ag Judea, mabarik da silan agGalilea. 4Yaan yang agiin nilan yang daranna yakaagi ag Samaria.

5 Kayan dyomatung silan ag Sikar nasakop nang Samaria, masaid sang lopa nayaatag ni Jakob kadini sang kanaan anakna si Jose. 6 Asaan yang parigi na sarokanni Jakob kadini. Kayan yagingkod si Je-sus asang said nang parigi kay yamapagodyaan nang pagpanaw. Alasdosi la yangsuga nang pagdatung nilan disaan.

7-8 Kaba gatagad si Jesus sang mangainindo naan na gabili asang barrio sangamakaan nilan, yadatung yang bobayna taga Samaria, masarok sang tobig.Laong ni Jesus sang bobay, “Painuma ako.”9 Laong nang bobay, “Ikaw Judio, kayan

Juan 4:10 157 Juan 4:35nanga yangayo kaw kanak na taga Samarianang tobig na inumun?” Yagalaong yaansang maynaan kay dili mapagdinawatayyang manga Judio sang taga Samaria.10 Laong ni Jesus, “Aw yatigam pa kawgaid sang yaatag nang Dios, oman awkimilara pa kaw kanak na yangayo kanmosang tobig, yakapangayo kaw garo kanakkayan kyaatagan da ta kaw nang tobigna makaboi kanmo nang way kataposan.”11 Laong nang bobay, “Way akapagsarokmo sang tobig, kay Senyor, mararumyaning parigi, kayan diin kaw kamang sangtobig na makaboi nang way kataposan?12 Nanga, labaw pa kaw sang kamonaanta na si Jakob na yamatag kanami siningparigi? Yang tobig disini na parigi yangpyagainum naan, yang kanaan mangaanak asta yang kanaan manga ayup aragyaan yang pyagainum.” 13 Yimibak siJesus, laong, “Yang iminum sini na tobigamarangga pa oman. 14 Awgaid yangiminum sang tobig na aatag ko di daamarangga oman, kay di da amawaraagkanaan yaan na tobig, maynang bogakna di pagkatiyan, makaboi yaan kanaannang way kataposan.” 15 Laong nangbobay kanaan, “Atagi ako naan na tobig,kay Senyor, antak di da ako maranggaoman, aw antak di da ako magbarikbarikani na masarok sang tobig.” 16 Laong niJesus kanaan, “Unug da aw tawaga yangkanmo bana, pagagadan ani.” 17 Laongnang bobay, “Way kanak bana.” Kayanpyaglaong ni Jesus, “Osto yang pyagalaongmo na way kanmo bana, 18 kay lima payang bana mo, kayan yang pyagatukudmo adoon buku nang tinuud na banamo.” 19 Laong nang bobay, “Kimilara raako kanmo adoon, kay Senyor, na ikawpropeta. 20 Adoon gosto ko na akatigamankanmo daw yamaonnono yani, na yangkanami kamonaan yisimba sang Dios disinina butay, kayan kamo na manga Judioyagalaong na kinaanglan dato Jerusalemyang manga otaw simimba sang Dios.”21 Laong ni Jesus sang bobay, “Toowi akona madatung yang allaw na isimbaunyang Dios maski diin, buku gaid nangdisini na butay aw buku gaid nang digJerusalem. 22 Kamo na taga Samaria waikilara sang sisimba mayo, awgaid kami na

manga Judio yikilara sang sisimba nami,kay yang Mallorowas sikun sang mangaJudio. 23 Dyomatung da adoon na timpona yang tinuud na manga simisimbaaymisimba sang Ama na Dios sang tinuud napagsimba na pyagabayaan nang Balaan naEspirito. Silan yang gosto nang Ama naDios na simisimbaay. 24 Yang Dios Espiritona Makagagaom wakaw yang misimbakanaan yagakinaanglan na pagabayaannang Balaan na Espirito, yaan yang tinuudna pagsimba kanaan.”

25 Kayan yaglaong yang bobay kanaan,“Yatigam ako na madatung ani sang donyayang pinili nang Dios na pyagangarananni Kristo. Aw domatung da yaan ani,yaan yang magagogodanun kanatu sangkariko.” 26Yiibak yaan ni Jesus, laong, “Akona yapagbaraw kanmo, ako yang pinilinang Dios.”

27 Kayan disinyan dyomatung yangmanga inindo naan. Laban silan yam-aburungburung na yikita kanaan nayapagbaraw sang bobay. Awgaid way yaka-pagosip kanilan sang bobay daw nanangkinaanglan naan. Way yakapagosip aragkang Jesus daw nanga yapagbaraw yaansang bobay.

28 Kayan inibilin nang bobay yangkanaan lasakanan nang tobig aw kadtoyaan sang barrio aw paglaong sang mangaotaw, 29 “Adi kamo aw tanawa mayoyang otaw na yatigam sang kanak imo,pyagalaong naan kanak yang kariko nangimo ko. Yaan koraw si Kristo.” 30 Kayanyomanaw silan aw singadto kang Jesus.

31 Pagkariyos nang bobay paglaongon siJesus nang kanaan inindo, “Kaan adi, kayGinoo.” 32 Awgaid laong naan, “Aon kanakkanunun na wa mayo akatigami.” 33Kayanyaginosipay silan, laong, “Aon koraw ya-matud kanaan nang kanun?” 34 Laongni Jesus, “Yaan yang maynang kanun nayakawara sang kanak kagutum yang pag-pangagad ko sang pagbuut nang yagasogokanak asta matapos yang pyagasogo naankanak.”

35Kayan yagindo si Jesus kanilan, laong,“Kamo yagalaong, ‘Opat koman na boranadoon paggagani la.’ Awgaid pagalaong kokamayo na adoon timpo ra nang gagani.Tanawa mayo yang manga otaw maynang

Juan 4:36 158 Juan 5:4ganiin, kay dyomatung da yang allaw namotoo ra silan kanak. 36Yang manga mag-gagani makadawat sang sool, kamo may-nang maggagani kay pagalaongon mayoyang manga otaw antak tomoo kanak an-tak silan kaaronan nang kinaboi na waykataposan, kayan yaguma kamo. Yangyamaona kamayo magindo maynang mag-panggasay, arag silan magauma inagadmayo. 37 Matungtung yang pyagalaongmayo na tobok yang magpanggasay tobokyang maggagani. 38 Wakaw syosogo kokamo maynang maggagani na magaganisang ganiin na wa mayo akapagodi. Yangkadaygan na maggawbukay ko yang yama-pagod, toyo yakaambit kamo sang kanilankyapagodan.”

39Madaig na taga Samaria disaan na bar-rio yang yotoo kang Jesus tungud kay ya-galaong yang bobay, “Kyakatigaman naanaw paglaongan naan kanak yang karikonang imo ko.” 40 Wakaw pyapadagawda-gaw nilan si Jesus papaguyaun digkanilan.Kayan yaguya si Jesus disaan nang dowangallaw.

41 Kyakadogangan yang yotoo kanaantungud sang kanaan pagindo na dyudun-gug nilan. 42 Laong nilan sang bobay,“Yotoo kami kang Jesus tungud sang pya-galaong mo, awgaid adoon laban da kamityomoo kay kami mismo yang dyumungugda kanaan. Kyatigaman da nami na yaanyang magalowas sang manga otaw sangkanilan sara.”

Pyapagkadyaw ni Jesus yang Anak nangOtaw nang Goberno

43 Paglabay nang dowang allaw manawsi Jesus aw yang kanaan manga inagad,simingadto ra silan Galilea. 44 Kay siJesus yagalaong na yang propeta nayagabatok sang pyagalaong nang Dios wapagataoda disang kanaan tyoonan banwa.45 Awgaid pagdatung naan ag Galileamanaguma yang manga otaw disaan kayyaan na manga otaw yakatambong agJerusalem sang pista na pyagangaranannang Paglabay, yikita silan sang karikonang yiimo ni Jesus sang timpo nang pistawakaw madyaw nilan si Jesus.

46 Kayan kyomadto yaan oman Kana nasakop nang Galilea, yang pyagaimowan

naan sang milagro, na yang tobig yi-imo naan inmun. Adto Kapernaum aonotaw nang goberno na kyakasakitan sangkanaan anak na usug. 47 Pagdungugnaan na iyan si Jesus ag Galilea sikun agJudea, komadto yaan kang Jesus. Yaga-pakallaat yaan antakmagad kanaan si Jesusadto Kapernaum antak papagkadyawunyang anak naan na usug na pakamatayun.48 Laong ni Jesus kanaan, “Aw di kamokimita sangmanga toosanan awmangami-lagro di kamo motoo.” 49 Laong nang otawnang goberno, “Agad kanak, kay Senyor,antak datungan mo yang anak ko na boipa.” 50 Laong ni Jesus kanaan, “Ori da,madyaw da yang anak mo.” Yotoo yaansang pyagalaong ni Jesus kanaan, kayanyomori yaan. 51 Asang pangindarananpyagakita naan yang kanaan manga sog-wanun na yagadarog kanaan, yagagogodkanaan na madyaw da yang kanaan anak.52 Yagaosip yaan daw nanang oras nangpagkadyaw nang anak naan. Laong ni-lan, “Alaona kagabi nang ambong yangpagkawara nang kanaan gidam.” 53 Kayankyaundan naan na nginyan na oras yangpaglaong ni Jesus kanaan, “Madyaw dayang anak mo.” Wakaw yaan aw yangsurud nang baray naan yotoo kang Jesus.

54 Yani yang kadwa na toosanan na mi-lagro ni Jesus pagdatung naan ag Galileasikun ag Judea.

5Pyapagkadyaw ni Jesus yang Otaw na

Asang Said nang Sogbowanan1 Wa akadogay disaan syomaka ra si

Jesus ag Jerusalem kay aon pista nangmanga Judio. 2 Ag Jerusalem aon Sog-bowanan na pyagangaranan nang mangaJudio nang Betsata, masaid sang pilwanganna agiyanan nang manga karnero. Limayang silonganan na baraybaray disang saidnaan na sogbowanan. 3 Asaan managsi-long yang madaig na manga masakitin namanga otaw, yang bota, yang pilay aw yangpongko na yamatay da yang sangotod nanglawas. Yagatagad silan sang pagsimbolsang tobig, 4 kay aon tagalangit na sogwa-nunnangDios na ipan kono komaondisaanaw simbora yang tobig disang sogbowanan.Yang masakitin kono na amaona somogbo

Juan 5:5 159 Juan 5:26disang tobig pagkatapos simboron maga-kadyaw sang kanaan sakit, maski nana nasakit. 5Aon disaan otaw na katlowan pa awwaro na ka toig masakit. 6 Kikita ni Jesusyaan disaan na yagakorang. Kyakatiga-man naan na dogay da yaan na yamasakit,wakaw pyagalaong naan, “Gosto mo namagakadyaw?” 7 Yimibak yang masakitin,laong, “Uu, kay Senyor, awgaid onnoon ko,way makatabang kanak antak ak mallugdomatung sang sogbowanan aw simboronda yang tobig. Kay aw yitigi ak magiwid,aginari ak domatung sang sogbowananaon day yaona kanak somogbo.” 8 Laongni Jesus kanaan, “Pagbangon, lorona awdaraa yang pyagakorangan mo aw panaw.”9 Kayan yaparabay magkadyaw yang otaw.Pagpoti naan sang kanaan pyagakorangan,daraun aw panaw yaan.

Pyapagkadyaw ni Jesus yaan na otawnang allaw na pagpapatana nang mangaJudio, 10 wakaw pyagalaong yaan nangmanga Judio, “Pagpapatana adoon naallaw, sopak sang kanatu balaod na mangaJudio yang imo mo na yagadara kawsang kanmo korangan adoon na allaw.”11 Awgaid yotobag yaan, laong, “Yangotaw na yakadyaw kanak sang kanak sakityang yagasogo kanak pagdara sang kanakkorangan, aw papanawa ako.” 12 Yagaosipyang manga Judio kanaan, laong, “Siningyagasogo kanmo pagdara sang kanmokorangan aw papanawa kaw?” 13Wa yaanmakaibak disinyan kay wa yaan akatigamdaw sini yang yakadyaw kanaan sang sakitnaan kay wa da naan ikitaa si Jesus tungudsang kadaig nang otaw aw tungud kayyaparabay si Jesus manaw disaan.

14 Wa akadogay pyagakita ni Jesus yaanna otaw asang templo. Kayan pyaglaong niJesus, “Tanawa, madyaw da kaw. Ayaw damagimo sang sara, kay daw kaw datungunnang karisud na labaw pa sang karisud nakyakaagiyan mo.” 15Kayan yomanaw yaandisaan aw pagbatok sang manga Judio nasi Jesus yang yakapagkadyaw kanaan sangkanaan sakit. 16 Yaan yang kyakaponowannang manga Judio paganipanip na ap-atayun si Jesus, kay pyapagkadyaw ni Jesusyang otaw na yamasakit nang allaw napagpapatana nang manga Judio.

17Wakaw yagalaong si Jesus sang manga

Judio, “Yang kanak Ama na Dios yabaymaggawbuk, wa magatangku sang pagta-bang sang manga otaw, wakaw arag akmagagawbuk.” 18 Pagdungug nang mangaJudio sang pyagalaong ni Jesus, kadogan-gan yang kanilan kaingutingut, laban gostonilan na apatayun si Jesus. Buku gaidnang pagsopak sang kanilan balaod yangdyadaman nilan, awgaid yang yagalaongyaan na Ama naan yang Dios, yapagonawayaan sang Dios.

Yang Katungud nang Anak nang Dios19 Kayan yaglaong si Jesus sang manga

Judio, “Pagalaong ko kamayo yang tinuud,na way amaimo ko na Anak aw akoway dagaid. Yaan gaid yang yiimo ko yang kikitako na yiimo nang kanak Ama. Yang yiimonang kanak Ama yaan oman yang yiimoko na Anak. 20 Tungud kay kyakarugunanako nang kanak Ama, pyapakatigam naankanak yang kariko nang imo naan. Aonpay imo na labaw pa sini na apakatigamnaan kanak na imoon ko na makaburung-burung kamayo laban. 21 Yang kanak Amayagaboi sang manga patay kayan yatagannaannangbagona kinaboi,maynaanomanako na Anak naan yamatag nang bago nakinaboi sang otaw na gosto ko atagan.22 Yang kanak Ama dili magaokom sangmanga otaw, yaatag naan kanak na Anaknaan yang katungud pagokom, 23 antakyang kariko nang otaw magtaod kanak naAnak nang Dios maynang pagtaod nilansang kanakAma. Yang dilimagataod kanakna Anak naan wa magataod sang kanakAma kay yang kanak Ama yang yagasogokanak.

24 “Pagalaong ko kamayo yang tinuud,na yang motoo sang pyagalaong ko kayantyomoo sang kanak Ama na yagasogokanak akaaronan nang kinaboi na waykataposan. Di da yaan isilotan tungudsang kanaan sara, kay yarowas da yaansang kanaan sara, kayan kyaaronan nangkinaboi na way kataposan na sikun sangDios. 25 Pagalaong ko kamayo yang tin-uud, na dyomatung da yang allaw nayang manga otaw na maynang patay tun-gud sang kanilan sara mudungug sangkanak tingug na Anak nang Dios, kayanyang motoo sang pyagalaong ko amaboinang way kataposan. 26 Kay yang kanak

Juan 5:27 160 Juan 6:5Ama yang pyagponowan nang kinaboiwakaw yatagan naan ako na kanaan Anaknang katungud pagatag nang kinaboi sangmanga otaw. 27 Kayan yatagan naan akonang katungud pagokom sangmanga otawkay ako gyugual nang Anak nang otaw.28 Ayaw kamo magkaburungburung sin-ing pyagalaong ko kamayo, kay madatungyang allaw na kariko nang patay mudun-gug sang kanak tingug, 29 kayan yanagban-gon, managboi silan. Yang yagaimo sangmadyaw amaboi nang way kataposan adtosang Dios, yang yagaimo sangmaat isilotannang silot na way kataposan.”

Yang Yagamatood bain kang Jesus30Yagapadayon si Jesus maglaong, “Way

amaimo ko na kanak tyoonan pagbuut,ayn nang pyagalaong kanak nang kanakAma na Dios yaan yang yiimo ko. Wakawmatarong yang kanak pagokom, kay bukuko yang yagabuutbuut magokom, yangkanak Ama na yagasogo kanak yaan yangyagabuut.

31 “Aw ako gaid yang maglaong bainkanak, way motoo na tinuud yang pya-galaong ko. 32 Awgaid aon yagamatoodbain kanak, yang kanak Ama. Yatigam akona tinuud yang pyagamatood naan bainkanak. 33 Pyagalaong kamayo ni Juan yangtinuud bain kanak nong pagsogo mayosang kamayo manga inagad na pyapagosipmayo kang Juan bain kanak. 34Wa ak mag-apasabot na yagakinaanglan ako sang otawna magamatood bain kanak, pyagalaongko gaid kamayo si Juan antak kamo tomookayan yarowas kamo sang kamayo sara.35 Si Juan maynang ilawan na yamallag kayyakaindo yaan sang manga otaw. Madyawmayo yang kanaan pagindo toyo dagawda-gaw gaid. 36 Awgaid yang kanak imona kaburungburungan na pyapaimo kanaknang kanak Ama labaw pa sang pagmatoodni Juan bain kanak, kay yangmanga imo kona kaburungburungan yagamatood bainkanak, na ako syosogo ani nang kanakAma.37Arag yang kanak Ama na yagasogo kanakyagamatood bain kanak. Toyo wa kamoudungug sang kanaan tingug, wa kamoikita kanaan. 38 Wakaw wa mayo ubutan-gan sang ginawa mayo yang pyagalaongnang Dios na kanak Ama kay wa kamo

otoo kanak na syosogo naan. 39 Yagabasakamo sang syosolat nang manga propetanang Dios kay dumdummayo na akataraanmayo pinaagi sang pagbasa mayo saanyang kinaboi na way kataposan. Yangsyosolat nang propeta yagamatood bainkanak. 40 Toyo wa kamo akanarig kanak.Aw somarig kamo kanak akaaronan kamonang kinaboi na way kataposan.

41“Wara akomagakinaanglanna abanto-gon ako nang manga otaw, 42 kay yatigamako na wa mayo ubutangan sang ginawamayo yang Dios. 43 Pyapakani ako nangDios na kanak Ama, yatagan naan ako nangkatungud, toyo wa kamo otoo kanak. Aw-gaid aw aon komani na wa osogowa nangDios yaan yang otoowan mayo. 44 Wakawwa kamo otoo kanak kay yaan yang gostomayo yang abantogon kamo nang aragkamo otaw, way gosto mayo na abantogonkamo nang Dios. 45 Ayaw kamo magdum-dum na ako yang magasombong adto sangkanak Ama tungud sang kamayo imo, siMoises na kyakaimanan mayo na mata-bang kamayo yaan yang magasombong.46 Aw tinuud na yotoo kamo kang Moises,motoo kamo arag kanak, kay ako yangsyosolat ni Moises. 47 Onnoon mayongpagtoo sang kanak pagindo aw wa kamootoo sang syosolat ni Moises?”

6Pyapakaan ni Jesus yang Limang Mararan

na ka Otaw(Mateo 14:13-21; Markos 6:30-44; Lukas 9:10-

17)1 Pagpanaw ni Jesus disaan, tomaripag

yaan aw yang kanaan manga inagad sangdagat na Galilea na pyagangaranan aragnang dagat na Tiberias. 2Madaig namangaotaw yang yakadto kanaan, kay yikita silansang manga milagro na yiimo naan, napyapagkadyaw naan yang manga masak-itin. 3 Kayan pyagagad ni Jesus yangkanaan manga inindo, yotokod silan sangbutay aw panagingkod. 4 Agput da yangpista nang manga Judio na pyagangaranannang Paglabay. 5 Pagtanaw ni Jesus, ki-taun naan yang madaig na manga otaw nayagapadurug agkanaan, wakaw yagalaongyaan kang Pelipe, “Diin kita magbili sangmakaan na makatpud sining kariko nang

Juan 6:6 161 Juan 6:30manga otaw?” 6 Yatigam yaan sang imoonnaan, toyo yagaid naan osipin si Pelipedaw nanang iibak naan. 7 Yimibak siPelipe, laong, “Yani na kadaig nang otaw,maski pilang gatos na ka pesos na paankolang pa maski tagbi gaid yang aatagsang kada sang ka otaw.” 8 Yagalaongkang Jesus yang isa na kanaan inindo napyagangaranan ni Andres na lomon niSimon Pedro, laong, 9 “Aon ani isu nausug na aon limang book na paan awdowang book yang iisda, awgaid onnoonyaan nang kadaig nining manga otaw?”10 Laong ni Jesus sang kanaan mangainindo, “Papagingkoda mayo yang mangaotaw.” Kayan yanagingkod yang mangaotaw disang sagbut, aon manga limangmararan silan, way labut nang kawbayanaw manga isu. 11 Kayan kyamang ni Jesusyang paan aw yang isda, aw pagpasala-mat yaan sang Dios aw pangatagan naanyaan sang manga otaw na yanagingkod.Yatagan silan taman nang amabos nilan.12 Yamatapos silan komaan, nang yangk-abiyag da silan, pyapakamang ni Jesusyangmanga sama, laong naan, “Pallasakanmayo sang arat yang yamasama antak waymasapad.” 13 Kayan pyangamang nilan.Samporo aw dowa na ka arat yang ya-matmo nang yamasama nang manga otawsikun sang limang book na paan.

14 Pagkita nang manga otaw sining mi-lagro na yiimo ni Jesus, maglaong silan,“Way buku, yaan agaw yang propeta napyagalaong kadini nang manga propeta namadatung ani sang donya.” 15 Yatigam siJesus sang dumdum nang manga otaw naakamangun yaan nilan, kay laban gostonilan na imoon yaan ari nilan. Wakawyapanaw yaan disaan, yakadto yaan sangkabutayan nang sayda naan.

Yapanaw si Jesus asang Babaw nang Tobig(Mateo 14:22-33; Markos 6:45-52)

16 Yagasarinakup yanugbung yangkanaan manga inindo adto sang dagat17 aw sakay sang barangay. Mataripagsilan sang dagat kay dato silan Kapernaum.Gabi la, kayan wa pa si Jesus adatungkanilan. 18 Durug mabakla da yang barudkay mabandus yang samut. 19 Dagaw aonday manga unum na ka kilometro yangkaawat nang dyurugan nilan nang pagkita

nilan kang Jesus na yapanaw asang babawnang laod na yagapadurug agkanilan.Yamangkalluk silan laban. 20Laong ni Jesuskanilan, “Ayaw kamo magkalluk, kay akoyaning yodorod kamayo.” 21 Yanagumasilan pagkatigam na yaan si Jesus, kayanpyasakay nilan yaan sang barangay. Kayanyaparabay silanmakadoong sang banwanaakadtowan nilan.

Yagatotol yang Manga Otaw kang Jesus22-24 Yang manga otaw na yagapabilin

adto dipag yatigam na sambook da yangbarangay disaan, yang pyanagsakayan gaidnang manga inindo ni Jesus. Kayan si Jesuswa nilan ikitaa na yamagad nang kanaanmanga inindo tomaripag nang dagat nayasakay saan na barangay. Butna wa ni-lan ikitaa si Jesus aw yang kanaan mangainindo pagkamasurum, kayan syomakaydakman silan sang barangay padurug agKapernaum, yagatotol kang Jesus. Yasakaysilan sang manga barangay na sikun agTiberias na yamagi disang masaid sangkyakaanan nilan sang paan pagkatopos niJesus magpasalamat sang Dios.

Si Jesus yang Gyugual nang Paan na Mak-aboi nang way Kataposan

25Pagkita nilan kang Jesus agdipag nangdagat maglaong silan, “Akano kaw ani,kay magindoway?” 26 Yimibak si Jesus,laong, “Pagalaong ko kamayo yang tin-uud, yagatotol kamo kanak tungud kay ya-mangkabiyag kamo nang paan na kyakaanmayo, buku nang manga milagro na yi-imo ko yang yabay mayo pagtotol kanak.27 Ayaw kamo magpamakot tungud sangkamayo pagkaan kay yang pagkaan yagak-abos aw kawara, yaan yang pamakoti mayoyang makaatag kamayo nang kinaboi naway kataposan. Ako yang makaatag ka-mayo saan, kay yatagan ako nang katun-gud nang kanak Ama na Dios, kay ako ya-maimo otaw.” 28 Laong nang manga otaw,“Nanang kinaanglan na imoon nami antakkamimakaimo sang pyapaimo nang Dios?”29 Tyotobag silan ni Jesus, laong, “Yaniyang gosto nang Dios na imoon mayo,sarig kamo kanak na syosogo naan ani.”30 Kayan yaglaong yang manga otaw kangJesus, “Pakitaa kami sang manga toosanan

Juan 6:31 162 Juan 6:57na ikaw tinuud na syosogo nang Dios an-tak kami tomoo kanmo. Nanang imoonmo, yang maynang imo ni Moises kadini?31 Kay yang kamonaan ta kadini yakaansang pagkaan na sikun aglangit na pya-gangaranan nang mana nong aadto silansang banwa na way maguya. Yani yangpyagalaong nang Dios na syosolat, laong,‘Yatagan naan silan nang pagkaan na sikunaglangit.’ ” 32 Yiibak silan ni Jesus, laong,“Pagalaong ko kamayo yang tinuud, nayang Dios aglangit na kanak Ama yangyamatag kamayo nang pagkaan, buku niMoises. Yang kanak Ama yang yamatag ka-mayo nang paan na sikun aglangit. 33 Kayyang paan na sikun aglangit na yaatagnang Dios makaboi nang way kataposansang manga otaw.” 34 Laong nang mangaotaw kanaan, “Abaya kami atagi naan napaan.” 35 Laong ni Jesus kanilan, “Ako yanggyugual nang paan na makaboi nang waykataposan. Wakaw yang otaw na makanikanak na motoo kanak, di da magkagutumaw di da magkarangga.

36 “Pyaglaong da ko kamayo na wa kamootoo maski kimita da kamo sang mangaimo ko na milagro. 37 Kariko nang yaatagkanak nang kanak Ama na pagasakopon komasarig kanak. Yang amanarig kanak di koatarikodan. 38 Kay yakani ako sikun aglan-git antak mangagad sang pagbuut nangkanak Ama na yagasogo kanak. Buku nangkanak tyoonan pagbuut yang pangagdanko. 39 Yani yang pyapaimo kanak nangyagasogo kanak, na apakatagapan ko yangkariko nang manga otaw na yaatag naankanak antakwaymawaramaski isa kanilan,awgaid oboiin ko silan kariko nang maorina allaw. 40 Kay yani yang gosto nangkanak Ama, na yang kariko nang yatigamna ako Anak nang Dios kayan syomarigkanak atagan nang kinaboi na way kat-aposan, kayan byoi ko silan oman nangmaori na allaw.”

41 Yamangkadaman yang manga Judiopagdungug kang Jesus na yagalaong, “Akoyang paan na sikun aglangit.” 42 Wakawyagalaong silan, “Nanga, bukung anak siJesus ni Jose? Yikilara kita sang kanaanama aw ina. Kayan nanga yaglaong da yaanadoon na sikun yaan aglangit?” 43 Laongni Jesus kanilan, “Ayaw kamo magbagol-

bol tungud sang pyagalaong ko. 44 Waymakakani kanak na motoo kanak aw dipakaniin nang kanak Ama na yagasogokanak. Yang motoo kanak oboiin ko nangmaori na allaw. 45 Aon syosolat kadininang propeta na yagalaong, ‘Kariko nangotaw pyagaindo nang Dios.’ Yang yudun-gug sang kanak Ama kayan yangagad, yaanyang makani kanak na motoo kanak. 46Waak magapasabot na aon yikita sang Dios nakanak Ama. Way yikita sang kanak Ama,ako gaid, kay sikun ak agkanaan.

47“Pagalaongkokamayoyang tinuud, nayang motoo kanak atagan nang kinaboi naway kataposan. 48 Ako yang gyugual nangpaan na makaboi nang way kataposan.49 Yang kamayo kamonaan yakaan sangpagkaan na pyagangaranan nang mana,awgaid yamatay pa silan maski yaan dangkanunun nilan mana disang banwa na waymaguya. 50Awgaid yang pyagalaong ko ka-mayo adoon yang paan na sikun aglangit,na yang makaan saan di da amatay. 51 Akoyang gyugual nang paan na sikun aglangitna makaboi sang manga otaw. Wakawyang makaan sini na paan maboi nangway kataposan. Yang pyagalaong ko napaan yang kanak lawas na aatag ko tungudsang manga otaw disang donya antak silankaaronan nang kinaboi naway kataposan.”

52 Yanagkabaraw yang manga Judio nayamadaman pagdungug sang pyagalaongni Jesus. Laong nilan, “Onnoon naanpagatag sang kanaan lawas kanatu, naapakaan naan kanatu?” 53 Wakaw ya-galaong si Jesus kanilan, “Pagalaong kokamayo yang tinuud, na aw di kamo ko-maan sang kanak lawas, awdi kamominumsang kanak dogo, di kamo akaaronan nangkinaboi na way kataposan. 54Yang makaansang kanak lawas aw inum sang kanakdogo, yaan yang akaaronan nang kinaboina way kataposan, kayan oboiin ko yaannang maori na allaw. 55 Kay yang kanaklawasmaynang tinuudna pagkaan awyangkanak dogo maynang tinuud na paginu-mun, kay yang kanak lawas aw dogo mak-aboi nang way kataposan. 56 Yang makaansang kanak lawas aw inumsang kanak dogomagapollayon da agkanak kayan ako mag-apollayon agkanaan. 57Yang kanak Ama nayagasogo kanak yang pyagponowan nang

Juan 6:58 163 Juan 7:9kinaboi, wakaw aagkanak yang kinaboi naway kataposan. Wakaw yang makaan sangkanak lawas maboi nang way kataposan.58 Yang paan na sikun aglangit buku nangmaynang pagkaan na kyakaan kadini nangkamayo kamonaan, na maski yakaan silansaan yamangkamatay pa. Yang makaansang paan na sikun aglangit atagan nangkinaboi na way kataposan, kay yaning pya-galaong ko na paan yang kanak lawas naaatag ko tungud sang manga otaw.” 59Yaniyang pyagalaong ni Jesus nang pagindonaan sang manga otaw disang pagtitipo-nan nang manga Judio ag Kapernaum.

Yang Pyagalaong ni Jesus Kanilan yangMakaboi nang Way Kataposan

60Madaig na manga otaw na yamagada-gad kang Jesus yang wa otoo pagdungugnilan sining pagindo ni Jesus, laong nilan,“Di akatoowan yang pyagalaong naan. Waymatangkap saan.” 61Maski way yagagogodkang Jesus yatigam yaan na maat nilanyang kanaan pagindo, wakaw yagalaongyaan kanilan, “Nanga kadi kamo, di dakadi kamo amagad kanak tungud sang pya-galaong ko kamayo kagayna? 62 Nanangakapaglaong mayo oman aw kitaun damayo ako na mapakabaton agtaas na mag-abarik da aglangit? 63Aw tomoo kamo sangpyagalaong ko kamayo akaaronan kamonang Balaan na Espirito kay awway Balaanna Espirito agkamayo di kamo akaaronannang kinaboi na way kataposan kay yangpyagalaong ko kamayo yaan yang mak-aboi kamayo. 64 Awgaid aon pay kaina-gadan mayo na wa otoo kanak.” Ya-galaong si Jesus sang maynaan kay anayda yatigam yaan sang manga otaw na dimotoo kanaan, kyakatigaman naan aragyang otaw na matabang sang yapagkon-tara kanaan. 65 Pyagalaong naan arag yanisang manga otaw na yanagpaningug dis-aan, laong naan, “Wakaw yagalaong akokamayo na way makani kanak na motookanak aw di pakaniin kanak nang Dios nakanak Ama.”

66 Yang manga otaw na yamagadagadkang Jesus, madaig kanilan yang lyomowatda kang Jesus pagdungug nilan sining pya-galaong ni Jesus. 67 Kayan yaglaong siJesus sang samporo aw dowa na kanaanmanga inindo, laong, “Nanang dumdum

mayo, arag da kamo molowat kanak?”68 Yotobag si Simon Pedro, laong, “Sini pasa yang agadan nami, kay Ginoo? Ikawsa gaid yang makaatag nang kinaboi naway kataposan sang otaw na motoo sangpyagalaong mo. 69 Yotoo kami sang pya-galaong mo kay yatigam kami na ikawyang balaan na syosogo nang Dios ani sangdonya.” 70 Laong ni Jesus kanilan, “Pipiliko kamo, samporo kamo aw dowa, toyoyang isa kamayo mayni Satanas.” 71 Yangpyagalaong naan si Judas na anak ni SimonIskariote, kay si Judas, maski inagad yaannang samporo aw isa na manga inindo,yaan yang matabang sang yapagkontarakang Jesus.

7Si Jesus aw yang Kanaan Manga Lomon na

Usug1 Kasikun disaan, wa da si Jesus akadto

Judea kay yaanipanip yaan nang mangaJudio na apatayun, aadto ra gaid yaan ma-gapanawpanaw Galilea. 2 Yagpadadatungda yang pista na Tabernakulo nang mangaJudio. 3 Laong nang manga lomon ni Jesuskang Jesus, “Singadto Judea antak yangkanmo manga inindo adto kimita siningmanga milagro na yiimo mo. 4 Kay yangotaw na gosto amaimo dungganun di ma-gatago sang kanaan manga imo. Wakawpakita sang kawtawan na yagaimo kawsaan antak kimita saan na imo yang karikonang otaw disang donya.” 5 Yagalaongnang maynaan yang kanaan manga lomonkay wa pa silan otoo kanaan. 6 Yimibak siJesus kanilan, laong, “Wa pa adatung yangallawnamagapakita ako sangkanakmangaimo adto sang kariko nang kawtawan. Aw-gaid kamo, makaimo kamo sang karikonang gosto mayo maski kano. 7 Yangmanga otaw disining donya di mokontarakamayo. Awgaid bain kanak, kyokontaraako nilan kay pyagalaong ko kanilan yangmaat na manga imo nilan. 8 Kamo yangsingadto sang pista, di pa ak makadto sangpista kay wa pa adatung yang allaw naakadto ko.” 9 Pyagalaong naan yaan kani-lan, kayan yagpabilin yaan ag Galilea, wayaan aagad kanilan.

Si Jesus na Aadto sang Pista

Juan 7:10 164 Juan 7:3210 Nang adto ra yang kanaan manga

lomon sang pista, yakadto yaan arag sangpista na way yatigam. 11 Yang mangapangoro nang manga Judio yagaanap kangJesus disang pista, laong nilan, “Wain siJesus, na wara man ani?” 12 Madaig namanga otaw yang yatambong sang pistana yagaid magkinayaasay na yagabarawbain kanaan. Aon yagalaong, “Madyawyang batasan ni Jesus.” Yang kadaygan ya-galaong, “Buku nang madyaw kay yakari-bog yaan sang manga otaw.” 13 Toyo wanilan apadunggan sang pagkadaigan yangpyagalaong nilan bain kang Jesus, kay ya-malluk silan sang kanilan manga pangorona manga Judio.

14 Nang yanungatunga da yang pistayakadto si Jesus sang templo aw pagindosang manga otaw. 15 Yamaburungburungyang manga pangoro nang manga Judiopagdungug sang pagindo ni Jesus. Laongnilan, “Nanga yani na otaw laban matigamsari wa pagaindowa nang kanatu bantoganna magindoway?” 16 Yimibak si Jesus,laong, “Yaning pyagaindo ko kamayo bukunang sikun sang kanak tyoonan dumdum,sikun yani sang Dios na yagasogo kanak.17 Yang otaw na matinomanun sang pag-buut nang Dios matigam daw wain sikunyaning kanak pagindo, daw sikun sang Diosdaw sikun sang kanak tyoonan pagbuut.18 Yang otaw na yagaindo, na yang kanaanpagindo sikun sang kanaan tyoonan pag-buut, yamakot yaan na otaw na amabantogyaan. Awgaid yang otaw na gosto am-abantog yang Dios na yagasogo kanaan,yaan na otaw yang yagalaong sang tinuud,way kanaan karimbong. 19 Pyagaindo ka-mayo ni Moises yang balaod, awgaid wayisa kamayo na yagatoman sang balaod,kay yaanipanip mayo ako na apatayun.”20 Laong nang manga otaw, “Nanga, mu-nung kaw, sini yang yagadumdum na mag-apatay kanmo?” 21Yimibak si Jesus, laong,“Misan disaan pyapagkadyawko yang otawnamasakitin kayan yaburungburung kamokariko kay pyapagkadyaw ko yaan nangallaw na pagpapatana. 22 Aon balaod napyagaindo ni Moises na sikun sang kanatukamonaan, yaan na balaod bain sang pag-topo sang isu na bayawarong allaw dunganmawtaw. Wakaw maski allaw na pagpap-

atana yagatopo kamo kay antak matomanyani na balaod. 23 Aw yagatopo kamo an-tak matoman yang balaod ni Moises maskiallaw na pagpapatana, kayan nanga ya-madaman kamo na pyapagkadyaw ko yangotaw nang allaw na pagpapatana? 24 Ayawkamo magparabay magokom sang sangkaotaw aw wa mayo akadadayawi katigamiyang kanaan imo. Awgaid onaa mayososiya yang tinuud.”

Yaan Agaw si Kristo na Syosogo nang Dios?25 Aon manga otaw na taga Jerusalem

na yagalaong, “Bukung yaan agaw na otawyang apatayun kono nang kanatu mangapangoro? 26 Tanawa, yagindo da yaan sangkawtawan, kayan way yakapagsorit kani-lan na yosopak kanaan. Dagaw yatigamda arag yang kanatu manga pangoro nayaan yang pyagangaranan ni Kristo nasyosogo nang Dios ani kanatu. 27 Awgaidkyakatigaman natu yaan na otaw dawwainsikun, yang pyagangaranan ni Kristo naosogoon nang Dios waymatigam dawwainmagsikun.”

28 Wakaw pagdungug ni Jesus saan,gagaan naan yang paglaong asang templo,laong, “Yatigam ba kamo kanak? Yatigamba kamo daw wain ako magsikun? Aw-gaid maski yatigam kamo kanak wa kamoakatigam sang yagasogo kanak. Buku koyang yagabuutbuut na makani, yang Diosna yagalaong sang tinuud yang yagabuutna makani ako. 29 Yatigam ako kanaankay sikun ak agkanaan. Yaan yang ya-gasogo kanak na makani sang donya.”30 Panagdakupun garo nilan yaan pagkat-apos naan maglaong saan, awgaid wayyakaimo kanilan kay wa pa adatung yangallaw na pagadakup kanaan. 31 Awgaidmadaig na manga otaw yang yotoo kangJesus, laong nilan, “Yang pyagalaong naimoon ni Kristo aw domatung ani sangdonya inimo da ni Jesus, aw guna aon paydomatung na kadaygan dili da makagaonkanaan.”

Syosogo yang Manga Sondaro AntakDakupun si Jesus

32 Yang manga Pariseo yudungug sangpyagalaong nang manga otaw bain kangJesus, wakaw silan aw yangmanga pangorona magampoway yagasogo sang manga

Juan 7:33 165 Juan 8:5sondaro antak dakupun si Jesus. 33 Kayanyaglaong si Jesus sang manga otaw tun-gud saan, “Di da ak madogay ani ka-mayo, magabarik da ako adto sang yaga-sogo kanak. 34Magaanap kamo kanak, toyodi kamo makanotol kanak, kay di kamomakakadto sang akadtowan ko.” 35 Kayanyagsipaglaong yangmanga Judio, “Diin ko-raw yaan komadto, na di kita makanotolkanaan? Dagawmakadto yaan sangmangaJudio na aadto sang maawat na banwaantak yaan magindo adto sang buku nangmanga Judio. 36 Nanang buut pasabotni Jesus sang paglaong naan, ‘Magaanapkamo kanak, awgaid di kamo makanotolkanak,’ aw yang pyagalaong naan, ‘Di kamomakakadto sang akadtowan ko.’ ”

Yang Tobig na Makaboi37 Yang kataposan na allaw nang pista

yang laban importante na allaw. Ya-gaindug si Jesus ninyan na allaw asangpagkadaigan nang otaw aw gagai naanyang paglaong, “Yang otaw na yamaranggakinaanglan makani kanak aw inum. 38 Kayyang syosolat na sorit nangDios yagalaong,‘Yang yotoo kanak, mobogak digkanaanyang tobig na makaboi.’ ” 39 Yaning pya-galaong ni Jesus bain sang Balaan na Es-pirito na aatag sang manga otaw na yotookanaan, kaywapadisinyan akaatagan yangBalaan na Espirito, kay wa pa si Jesus aka-matay aw kadto langit.

Yanagkasompaki yang Manga Otaw40 Madaig na manga otaw yang yudun-

gug sining pyagalaong ni Jesus, kayanyaglaong silan, “Yaan yang tinuud napropeta na tyatagadan ta na makani.”41 Yang kadaygan yanaglaong, “Yaan saagaw yang pyagangaranan ni Kristo.” Aw-gaid laong nang kadaygan, “Yang pyagan-garananni Kristo dilimagasikun agGalilea.42 Kay yagalaong yang sorit nang Dios nasyosolat na yang pyagangaranan ni Kristomagasikun sang sompaw ni Dabid, kayandisaan mawtaw Betlehem, asang banwa niDabid.” 43 Wakaw yanagkasompaki yangmanga otaw tungud kanaan. 44 Aon garomagadakup kanaan toyo wa makaimo.

Wa Otoo kang Jesus yang Manga Pangoronang Manga Judio

45 Yang manga sondaro na magadakupgaro kanaan yomori da, kayan yosip silannang yagasogo kanilan na manga Pariseoaw manga pangoro na magampoway,laong, “Nanga wa mayo yaan adakupa awdaraa ani?” 46 Yimibak yang manga son-daro, laong, “Way otaw na yakapaglaongsang maynang pyagalaong naan na otawnang kadyaw.” 47 Laong nang mangaPariseo, “Nanga, arag da kadi kamo tyomoosang kanaan kagaro? 48 Way isa kanamina kamayo pangoro aw way Pariseo nayotoo kanaan. 49 Yang manga otaw nayotoo kanaan wa akatigam sang balaod niMoises, wakaw isilotan silan nang Dios.”50 Si Nikodemo, ngaong yakadto kangJesus nang gabi arag Pariseo. Laong naankanilan, 51 “Pinasobay sang kanatu balaoddili kita makapagokom parabay na isilotanyang otaw na dili onaun bistaun antakkatigaman daw nanang yamaimo naan.”52Laong nilan kangNikodemo, “Nanga kawyadapit kanaan? Nanga, arag kaw tagaGalilea mayn naan? Basaa yang mangasolat nang propeta nang Dios antak mokatigaman na way propeta na magasikunag Galilea.”

8Yang Bobay na Yapagipid sang Buku nang

Kanaan Bana1 Kayan yagsipagori yang manga

otaw sang kanaan kanaan baray.Kayan kyomadto si Jesus sang butayna pyagangaranan nang Kaolibowan.2Pagkamasurum komadto yaan oman sangtemplo. Madaig na manga otaw yangyanagkatipon agkanaan. Kayan yagingkodyaan aw pagindowa naan silan. 3 Kaba ya-gaindo yaan, yadatung disaan yang mangamagindoway sang balaod aw yang mangaPariseo, yagadara sang bobay na kyaka-sobokan na yapagipid sang buku nangkanaan bana. Kayan pyapagindug yaannilan asang atobangan nilan, 4awpaglaongsilan kang Jesus, “Yani na bobay, kaymagindoway, kyakasobokan na yapagipidsang buku nang kanaan bana. 5 Kayanyang kanatu balaod na yaatag ni Moisesyagalaong na yang bobay na yagaimo saanna imo kinaanglan odonagun nang batoantak matay. Nanang akapaglaong mo

Juan 8:6 166 Juan 8:28adoon bain sini?” 6 Pyagalaong nilan yanikay pyagapangitangitaan nilan si Jesussang akaponowan antak nilan kasombong.Kayan dyumumul si Jesus aw pagsolatnang kanaan tollo asang lopa. 7 Tungudkay yabay silan magosip kanaan, wakawyilingguka yaan aw paglaong kanilan,“Yang way sara digkamayo yaan yang onaapadonaga nang bato kanaan.” 8 Kayanyoman yaan dumumul aw pagsolat nangkanaan tollo asang lopa. 9Pagdungug nangmanga Pariseo sining pyagalaong ni Jesusmanagpamanaw silan na yanagtagisonkay kariko nilan makasasara. Yaan yangyomona manaw yang kanilan matikadung.Si Jesus koman yang yamaibilin aw yangbobay na yagaindug disaan. 10 Yilinggukasi Jesus aw paglaong sang bobay, “Wain dasilan? Nanga, way isa kanilan na yodonagkanmo nang bato?” 11 Laong nang bobay,“Way isa kanilan na yakaimo, kay Ginoo.”Laong ni Jesus, “Di ta kaw isilotan. Awgaidori da aw ayaw da magimo sang sara.”

Si Jesus yang Gyugual nang Allag na Ya-gaindo sang Manga Otaw

12 Kayan yoman maglaong si Jesus sangmanga otaw disang templo, laong naan,“Ako yang gyugual nang allag kay ya-gaindo ako sang manga otaw disiningdonya. Yang mangagad kanak maynangotaw na wara asang kangitngitan kay iyanagkanaan yang allag na makaboi kanaannang way kataposan.” 13 Laong kanaannang manga Pariseo, “Ikaw yang yaga-gogod bain kanmo, wakaw di akatoowanyang pyagalaong mo.” 14 Laong ni Jesus,“Maski ako yang yagagogod bain kanak,tinuud yang pyagalaong ko kay yatigamako daw wain ako sikun, kyakatigaman koarag daw diin ako komadto. Awgaid kamo,wa kamo akatigam daw wain ako sikun, wakamo arag akatigamdawdiin ako komadto.15Kamo yagaokom sang sangka otaw pina-sobay sang kamayo paagi na kanang otawpaagi. Awgaid ako, wa ak magaokom nangmaynaan sang sangka otaw. 16 Aw akoyangmagokom, yang kanak pagokom osto,kay buku nang sayda ko yang magaokom,yang kanakAmanaDios na yagasogo kanakiyan inagad ko. 17 Yang kamayo balaod

yagalaong, na aw magonawa yang pya-galaong nang dowang ka tistigos, agawmaynaan tinuud. 18 Ako yagamatood bainkanak, yang kanak Ama na yagasogo kanakarag yagamatood bain kanak.” 19 Laongnang manga Pariseo, “Wain si ama mo?”Laong ni Jesus, “Wa kamo akatigam kanak,wakawwa kamo akatigam sang kanakAma.Aw yatigam kamo kanak matigam kamoarag sang kanak Ama.”

20 Yani yang pyagalaong ni Jesus sangmangaotawnangpagindonaan asang tem-plo, na asang said yaan nang lasakanansang sapi. Way yagadakup kanaan kaywa pa adatung yang allaw na pagadakupkanaan.

Dili Kamo Makakadto sang Akadtowan Ko21 Yoman si Jesus maglaong kanilan,

“Mapanaw ako, kayan yabay mayo akoanapun. Awgaid di kamo makakadto sangakadtowan ko, kay amangkamatay kamona dili amapasaylo sang kamayo sara.”22 Kayan yaglaong yang manga Judio, “Da-gawmagatoyo yaan kay yagalaong yaan nadi kita makakadto sang akadtowan naan.”23 Laong ni Jesus, “Kamo taga ani sangdonya, ako tagalangit. Kamo sakop niningdonya, ako buku. 24 Wakaw pyagalaongko kamo na amangkamatay kamo na diamapasaylo sang kamayo sara. Kay dikamo amapasaylo sang kamayo sara awdi kamo tomoo na ako yang syosogo aninang Dios antak maglingat sang kamayosara.” 25 Yagaosip yang manga Pariseo,laong, “Nana kaw kadi?” Yimibak si Je-sus, laong, “Ako yang yabay ko batokonkamayo anay da nong tagna ko pagindo.26 Madaig pa yang pagalaong ko bain ka-mayo, madaig arag yang pagalaong ko tun-gud sang kamayo sara. Yang pyagalaongko sang manga otaw podo tinuud kay yaanyang dyudungug ko na pyagalaong nangyagasogo kanak. Kariko nang pyagalaongnaan tinuud.”

27 Awgaid wa silan makadarag na yangpyagalaong ni Jesus kanilan yang kanaanAma na Dios. 28 Wakaw pyagalaong silanni Jesus, “Aw karabo ra mayo disang ko-ros ako na gyugual nang Anak nang otawbaya da akatigaman da mayo na ako yangsyosogo ani nang Dios. Kayan akatagta-gaan da mayo na way imo ko na sikun

Juan 8:29 167 Juan 8:53sang kanak tyoonan pagbuut. Ayn nangpyagaindo kanak nang Dios na kanak Amayaan yang pyagalaong ko kamayo. 29 Yangyagasogo kanak aani inagad ko, wa ak naanapabayai na sasayda, kay yabay ko imoonyang madyaw naan.” 30Madaig yang yotookang Jesus pagdungug sining pyagalaongnaan.

Di da Kamo Pangallangun nang Sara awMatigam da Kamo sang Kamatooran

31 Kayan yaglaong si Jesus sang mangaJudio na yotoo kanaan, “Tinuud nakamo kanak manga inindo aw abaymayo pangagdan yang pyagaindo kokamayo, 32 kayan matigam kamo sangkamatooran bain sang Dios. Makagawasda kamo, na di da kamo pangallangunaw matigam da kamo sang kamatooran.”33 Laong nang manga Judio, “Mangasompaw kami ni Abraham. Wa payyangallang kanami dungan, kayan nangayagalaong kaw, ‘Makagawas da kamo,na di da pangallangun’?” 34 Laong niJesus kanilan, “Pagalaong ko kamayo yangtinuud, na kariko nang yakaimo nang sarapyangallang nang sara. 35 Yang allangdi magapollayon maguya disang baraynang yangallang kanaan, yang anak nangtagtomon sang baray yang magapollayondisaan maguya. 36 Wakaw aw ako naAnak nang Dios yangmagpagawas kamayo,tinuud na makagawas kamo. 37 Yatigamako na kamo manga sompaw ni Abraham,awgaid gosto mayo na apatayun ako kaywa kamo otoo sang pyagalaong ko. 38Yangpyapakita kanak nang kanak ama yaanyang pyagalaong ko kamayo. Kamo oman,yang yiimo mayo yang pyagaindo kamayonang kamayo ama.”

39 Yimibak silan kang Jesus, laong, “SiAbraham yang kanami ama.” Laong niJesus kanilan, “Aw tinuud manga anak pakamo ni Abraham, imoon mayo yang yi-imo ni Abraham. 40 Awgaid kamo, gostomayo na apatayun ako tungud kay pya-galaong ko kamayo yang tinuud na pya-galaong kanak nang Dios. Way imo niAbraham na maynang imo mayo. 41 Yangmaat na imo nang kamayo ama yaan yangyiimo mayo.” Yamadaman yang mangaJudio pagdungug saan, laong nilan, “Bukukami nang anak sang logwa. Sayda yang

kanami ama, yang Dios.” 42 Laong ni Jesus,“Aw tinuud na yang Dios yang kamayoAma ataodon mayo ako kay sikun ak adtosang Dios. Buku ko yang yagabuutbuut namakani, yang Dios yang yagasogo kanakani. 43 Wa kamo makadarag sang pya-galaong ko kay di kamomagpaningug sangpyagalaong ko, maat mayo dunggun yangkanak babatokon. 44 Si Satanas yang ka-mayo ama. Yaan yang gosto mayo imoonyang madyaw naan. Anay da mammonoyaan. Dungan wa pay pyaglaong naanna tinuud, kay way imo naan na tinuud.Yang pyagalaong naan podo kagaro, kayyaan yang kyanaraman naan na imo yangpagkagaro, kay magaro yaan. Yaan yangpyagponowan nang kariko nang kagaro.45 Wakaw wa kamo otoo kanak kay yangpyagalaong ko kamayo tinuud. 46 Ako waysara wakaw way makapaglaong kamayo naako aon sara. Kayan nanga di kamomagtookanak aw pyagalaong ko kamayo yang tin-uud? 47 Yang manga anak nang Dios yan-gagad sang pyagalaong nang Dios. Kamobuku nang manga anak nang Dios wakawwa kamo mangagad sang pyagalaong nangDios.”

Si Jesus aw si Abraham48 Laong nang manga Judio kanaan,

“Osto yang pyagalaong nami na ikawtaga Samaria na kontara nami. Aonyagabaya kanmo na mangkaraat na es-pirito.” 49 Laong ni Jesus, “Buku nangmatungtung yang pyagalaong mayo, kayway mangkaraat na espirito na yagabayakanak. Awgaid pyapadungug ko kamayoantak mabantog yang kanak Ama na Dios.Kayan kamo, maat yang pyaglaong damayo kanak. 50 Wara ak mamakot an-tak ak mabantog, yang Dios yang amatagkanak nang kabantog, kay yaan yang mag-abuut kanak. 51Pagalaong ko kamayo yangtinuud, na yang yotoo sang pyagalaongko di da amatay kay akaaronan da nangkinaboi na way kataposan.” 52 Laongnang manga Judio, “Aon sa agaw yagabayakanmo namangkaraat na espirito. Si Abra-ham yamatay, asta yang manga propetaarag yamangkamatay, kayan nanga ya-galaong na yang yotoo sang pyagalaongmo di da amatay? 53 Nanga, labaw pakaw kadi sang kanami kamonaan na si

Juan 8:54 168 Juan 9:17Abraham? Yamatay si Abraham aw yangmanga propeta. Kayan ikaw, dumdum monana kaw?” 54 Yimibak si Jesus, laong,“Aw ako yang yagbantog sang kanak tyoo-nan lawas, way kabos nang kanak pagban-tog. Yang yagabantog kanak yang kanakAma na pyagalaong mayo na kamayo Dios,55 sari wa kamo akatigam kanaan. Akoyang yatigam kanaan. Aw maglaong akona wa akatigam kanaan makagaon da akkamayo na magaro. Awgaid yatigam akokanaan, pyangagdan ko yang pyagalaongnaan. 56 Yang kamayo kamonaan na siAbraham laban yagauma na mikita sangkanak pagkani sang donya, yagauma yaankay yikita sini.” 57Laong nangmanga Judiokanaan, “Yomonnonong pagkita mo kangAbraham, sari wa pay karimaan mo na katoig dungan yamawtaw?” 58 Laong ni Jesuskanilan, “Pagalaong ko kamayo yang tin-uud, na wa pa akawtaw si Abraham dadaanda ak iyan.” 59Yakampus si Jesusmaglaongsinyan, yakapoti yang manga Judio sangbato na odonag kang Jesus. Awgaid wa danilan ikita si Jesus, lyomogwa da yaan nangtemplo.

9Pyapagkadyaw ni Jesus yang Bota

1 Yangindaran si Jesus, kayan kinitanaan yang otaw na bota anay da sangkanaan pagkawtaw. 2 Yagaosip kang Je-sus yang manga inindo naan, laong, “KayGinoo, kanini sara yang kyakaponowannang kanaan pagkabota, kanaan sara dawkanang taganak naan?” 3 Yimibak siJesus, laong, “Buku nang sara naan naotaw, buku arag nang sara nang kanaantaganak yang kyakaponowan nang kanaanpagkabota, awgaid tyotogotan nang Diosna amasiling yaan nang maynaan antakkatigaman nang manga otaw yang dakorana gaom nang Dios na makapagkadyawkanaan. 4 Kinaanglan imoon ta yang pya-paimo nang yagasogo kanak kaba aani pakita sang donya, kay aw tomarikod dakita disining donya di da kita makapa-dayon sini na imo. 5 Kaba aani pa akosang donya, ako yang gyugual nang al-lag kay ako yang makalowas sang mangaotaw disang donya.” 6 Pagkatapos ni Jesusmaglaong sini, tomobad yaan asang lopa

aw musmusa naan yang lopa na tyoto-badan naan aw tapliyan naan sang matanang bota, 7 kayan yaglaong yaan sangbota, “Unugda, pagporamos adto sang sog-bowanan ag Siloe.” Yang kaologan nangSiloe, syosogo. Kayan yomanaw yang botaaw pagporamos. Pagbarik naan kimita dayaan.

8 Yang manga simbaray naan aw yangmanga otaw na yikita kanaan nong yaga-pangayo pa yaan sang limos yanaglaong,“Yaan agaw na otaw ngaong ipan mag-ingkod asang agiyanan na yagapangayosang limos?” 9 Aon yagalaong, “Yaan saagaw.” Yang kadaygan yagalaong, “Bukunaan, toyo magonawa yang kaimo nilan.”Kayan yaglaong dakman yang otaw, “Akongaong otaw na bota.” 10 Kayan yosipnilan yaan, laong, “Yomonnonong pagkitamo, na bota kaw man garo?” 11 Yimibakyaan, laong, “Yang otawna pyagangarananni Jesus yagamusmus sang lopa na tyoto-badan naan aw tapliyan sang kanak mataawpaglaong kanak, ‘Singadto Siloe awpag-poramos.’ Kayan pagporamos ko, kimita daako.” 12Kayan yagosip silan kanaan, laong,“Wain yaan adoon?” Laong naan, “Indaydaw wain da yaan.”

Yagaosip yang Manga Pariseo daw Yomon-nonong Pagkadyaw nang Bota

13 Dyadara nilan adto sang mangaPariseo yang otaw na yagakadyaw sangkanaan pagkabota. 14 Allaw na pagpap-atana na simbaay nang manga Judio yangpagimo ni Jesus sini na milagro. 15Wakawyoosip nang manga Pariseo oman yaanna otaw daw yomonnonong pagkadyawnang kanaan mata, na adoon magkita dayaan. Kayan pyaglaong naan kanilan,laong, “Tyatapliyan naan nang myusmusna lopa yang kanak mata aw pagporamosako, kayan kimita ako.” 16 Aon mangaPariseo na yagalaong, “Buku yaan nangsikun sang Dios, kay wa yaan magatomansang balaod bain sang allaw na simbaay.”Awgaid laong nang kadaygan, “Yang otawna makasasara di makaimo sang mangamilagro na maynini.” Yanagkasompakisilan.

17 Wakaw yoman yaan osipin nangmanga Pariseo, laong, “Yagalaong kaw napyapagkadyaw naan yang kanmo mata,

Juan 9:18 169 Juan 9:41adoon nanang akapaglaong mo bainkanaan?” Yimibak yaan, laong, “Propetayaan na otaw.” 18 Yang manga pangoronang manga Judio wa otoo na yaan naotaw bota anay da pagkawtaw kayan adoonkimita da, wakaw pyapatawag nilan yangmanga taganak nang otaw na yagakadyawsang kanaan kabotaan, 19 aw osipa nilan,laong, “Anak agaw mayo yani na otaw,yaning pyagalaong mayo na bota anayda mawtaw? Yomonnonong pagkadyawnang kanaan kabotaan?” 20 Yotobagyang kanaan manga taganak, laong,“Tinuud na yaan kanami anak, na botaanay da mawtaw. 21 Awgaid wa kamiakatigam daw yomonnono yaan na adoonmagkita da, wara arag kami akatigam dawsining yakapagkadyaw sang kanaan mata.Yaan yang osipa ra mayo kay ungudanda yaan, matigam da yaan maggogodkamayo bain sang yamapagguna kanaan.”22 Sisiling nilan naan yang paglaong nilankay yamalluk silan sang manga pangoronang manga Judio kay yanagsabot yangmanga Judio na di da nilan aparasakunsang kanilan pagtitiponan yang otaw namagalaong na si Jesus yaan si Kristo.23 Wakaw yang manga taganak nang otawna bota nangaon yagalaong, “Ungudan dayaan, yaan yang osipa ra mayo.”

24 Wakaw yoman nilan tawagun yangotaw na yagakadyaw sang kanaan kab-otaan, aw paglaonga nilan, “Yang Diosyang pasalamati tungud sang yamapag-guna kanmo, buku ni Jesus yang apasala-matan mo kay yatigam kami na yaanmakasasara.” 25 Yimibak yaan, laong, “Waak akatigam daw makasasara yaan dawnana, awgaid yaan gaid yang kyakatiga-man ko na nangaon ako bota, kayanadoon magkita da ako.” 26 Laong ni-lan kanaan, “Nanang yiimo naan kanmo?Yoonnono naan yang papagkadyaw sangkanmo mata?” 27 Laong naan na yim-ibak kanilan, “Pyaglaong da ko kamayo,toyo wa kamo otoo. Kayan nanga gostomayo na oman maningug saan? Nanga,gostomayo arag na amaimo kanaanmangainindo?” 28 Yoodyat yaan nang mangaPariseo, laong, “Ikaw yang kanaan inindo,awgaid kami, yang pyangagdan nami yangkang Moises pagindo. 29Kay yatigam kami

na yapagbaraw yang Dios kangMoises, aw-gaid bain saan na otaw, wa kami akatigamdaw wain yaan sikun.” 30 Yimibak yangotaw na yagakadyaw sang kanaan kab-otaan, laong, “Makaburungburung yangpyagalaong mayo. Wa kamo otoo na yaansikun sang Dios, awgaid yakapagkadyawyaan sang kanak mata na bota. 31 Yatigamkita kariko na di magtabang yang Diossang otaw na makasasara, awgaid yangotaw na yisimba sang Dios aw pangagadsang sogo nang Dios, yaan na otaw yangpyagatabangan nang Dios. 32Dungan nangdonya yakabutang wa pay dyudungug naotaw na yakapagkadyaw sang mata nangsangka otaw na bota anay da pagkawtaw.33 Aw buku nang sikun sang Dios si Jesus,dili yaan makapagkadyaw sang kabotaannang otaw.” 34 Laong nang manga pan-goro nang Judio, “Yamawtaw kaw na anayda makasasara, kayan adoon yagadumdumkaw na magaindo kanami na matigam.”Pagkatapos nilan maglaong sini, bigawunnilan yaan disang pagtitiponan, na di dayaan makaslud disaan.

Yang Wa Akatigam kay Maynang MangaBota

35 Yudungug si Jesus na bibigaw nangmanga Pariseo yang otaw na yagakadyawsang kanaan kabotaan. Pyagakita yaanni Jesus, kayan pyaglaong naan, “Tinuudagaw na yotoo kaw sang gyugual nangAnak nang otaw?” 36 Yimibak yaan, laong,“Paglaongan kanak daw sini yaan na otawkay motoo ako kanaan.” 37 Laong ni Jesuskanaan, “Kimita da kaw kanaan. Yaanna otaw yaning yapagbaraw kanmo adoon.Ako yaan.” 38 Laong nang otaw na ya-gakadyaw sang kanaan kabotaan, “Ginoo,yotoo ako kanmo.” Kayan lyomood yaanaw simbaa naan si Jesus.

39 Laong ni Jesus, “Yakani ak sang donyaantak katigaman yang yotoo aw yang waotoo, na yang manga otaw na wa akatigamkay maynang manga bota, matigam da.Kayan yang manga otaw na yagalaong namatigam makagaon da nang bota kay dimatigam.” 40Yangmanga Pariseo na asangsaid ni Jesus yudungug sining pyagalaongni Jesus, kayan yaglaong silan kang Je-sus, “Nanang buut mo pasabot, asta kamiarag maynang bota?” 41 Yimibak si Jesus,

Juan 10:1 170 Juan 10:21laong, “Aw yakagaon pa kamo nang botana wa akatigam di kamo amasusul sangkamayo sara. Awgaid kay yagalaong kamona matigam kamo, na buku kamo nangmaynang bota, wakaw di kamomakagawassang silot kamayo tungud sang kamayosara.”

10Yang Sambingay bain sang Toril nang

manga Karnero1 Laong ni Jesus na yagaindo kanilan,

“Pagalaong ko kamayo yang tinuud, nayang otaw na marasak sang toril nangkarnero na di amagi sang pilwangan, aw-gaid magapanik nang toril antak yaanmakarasak, yaan na otaw torisan, 2 awgaidyang otaw na marasak sang toril na yaanyang agiin naan yang pilwangan, yaanna otaw yang tinuud na magbantayaysang karnero. 3 Yowangan kanaan nangbantay yang pilwangan nang toril antakyaan makarasak. Yaningug yang mangakarnero kay yikilara sang kanaan tin-gug. Tyatawag naan yang manga karnerona pyangingaranan naan aw daraa naansilan aglogwa. 4 Pagkatapos naan parog-waun yang kanaan manga karnero, mag-ona yaan, kayan gimiyod kanaan yangmanga karnero kay yikilara sang kanaantingug. 5 Dili silan migiyod sang kadayganna otaw, sana adaraganan yaan nilan, kaywa silan ikilara sang kanaan tingug.”

6Yani yang pananglitan ni Jesus kanilan,toyo wa nilan akadaragi yang pyagalaongni Jesus kanilan.

Si Jesus yang Madyaw na Magbantayay7 Kayan yoman maglaong si Jesus kani-

lan, “Pagalaong ko kamayo yang tinuud,na ako yang gyugual nang pilwangan naagiyanan nang manga otaw na maynangmanga karnero. 8 Kariko nang yamaonakanak domatungmaynangmanga kawatanaw torisan kay buku silan tinuud na mag-bantayay na syosogo nang Dios. Wakawwasilan paninggi nang kanak manga karnero.9 Kay ako yang gyugual nang pilwangan,wakaw yang manga otaw na makani kanakorowasun ko sang kanilan sara kayan tya-gapan ko, makagaon silan nang karnerona sumlud gomwa na manamsam. 10 Yangkawatan magaid komaon asang toril na

mangawat, magapatay aw pagsapad sangmanga karnero, awgaid ako, yakani akoantak matag kanilan nang kinaboi na waytatamanan antak silan laban maguma.

11 “Ako yang madyaw na magbantayaysang manga karnero, wakaw magapaka-matay ako tungud sang kanak mangakarnero antak silan marowas. 12Yang otawna yagaid bayadan sang kanaan pagban-tay sang manga karnero madaragan awkimita sang yaras na ido. Adaraganannaan yang manga karnero kay buku nangkanaan tyoonan karnero. Kayan lyomanannang yaras na ido yang manga karnerokayan yanagsarimburag. 13 Adaraganannaan yang manga karnero kay yagaidyaan bayadan sang kanaan pagbantay,di yaan amawili sang manga karnero.14Ako yang madyaw na magbantayay sangkanak manga karnero. Yatigam ako sangkanak manga karnero, yang kanak mangakarnero yatigam arag kanak. 15Magonawasaan, yang kanak Ama yatigam kanak, akona Anak yatigam sang kanak Ama. Mag-apakamatay ako tungud sang manga otawna maynang kanak manga karnero. 16 Aonkanak manga karnero na wara disini natoril, kinaanglan odogpo ko silan sangdadaan kanak manga karnero antak sangka panun silan, kayan sayda yang magban-tayay kanilan. Maningug silan kanak awdumungug sang kanak tingug.

17 “Kyakarugunan ako nang kanak Amakaymagapakamatay ako kayanmagaboi akoman. 18 Way makaimo magpatay kanak,toyo gosto ko na magapakamatay tungudsang manga otaw. Maimo ak magpaka-matay, kayan maimo ak magboi oman, kayyaan yang pyapaimo kanak nang kanakAma na Dios.”

19 Yanagkasompaki yang manga Ju-dio tungud sining pyagalaong ni Jesus.20 Madaig yang yagalaong, “Aon yagabayakanaan na mangkaraat na espirito. Nangayaningug kamo saang munung?” 21 Laongnang kadaygan, “Bukunangmaynaan yangbabarawun nang otaw na aon yagabayana mangkaraat na espirito. Aw yaanyang yagabaya kanaan yang mangkaraatna espirito di yaan makapagkadyaw sangmata nang bota.”

Juan 10:22 171 Juan 11:8Wa Otoo yang Manga Judio sang Pya-

galaong ni Jesus22 Pista ngaon nang manga Judio ag

Jerusalem bain sang kanilan pagkanam-put sang templo nang Dios. Yakatorannang amiyan yaan na pista. 23 Yakadtosi Jesus sang templo aw pagpanawpanawasang balkon nang templo na pyagan-garanan nang balkon ni Solomon. 24Kayanyanaglibot kanaan yang manga pangoronang manga Judio aw paglaong, “Nangawa pa mo kanami pagalaongan daw sinikaw? Aw ikaw si Kristo na syosogo nangDios namagaari, paglaongan kanami antakkami matigam.” 25Yimibak si Jesus, laong,“Pyaglaong da ko kamayo toyo wa kamootoo. Yang pyapaimo kanak nang kanakAma inimo da ko. Matigam da kamo kanakdaw sini ako pinaagi sini na manga imo.26 Awgaid wa kamo otoo kay buku kamonang kanakmanga karnero. 27Awkanak pakamo manga karnero motoo kamo kanak,kay yang kanak manga karnero yigiyodkanak pagdungug sang tingug ko. Yatigamako kanilan. 28 Yatagan ko silan nangkinaboi naway kataposan, kayandi da silanisilotan nang silot na way kataposan. Waymakaagaw kanilan sikun digkanak. 29 Kayyang kanak Ama labaw sang kariko, wakawkariko nilan na yaatag kanak nang kanakAma di amaagaw nang maski sini kay yangkanakAmayangyatagap kanilan. 30Ako awyang kanak Ama sayda kami.”

31 Pagdungug nang manga Judio saan,moti silan nang bato na odonag kang Jesus.32Laong ni Jesus kanilan, “Pyapakita ko ka-mayo yangmadaig namangamangkadyawna manga imo na pyapaimo kanak nangkanak Ama na Dios, kayan nanang pono naodonagun mayo ako nang bato?” 33 Laongnang manga Judio, “Buku nang madyawna manga imo mo yang kyakaponowanna odonagun kaw nami nang bato, aw-gaid tungud sang pyagalaong mo, na ikawyapagonawa sang Dios, sari otaw kaw namaynnami. Yaan yang dakora na saramo.”34 Yimibak si Jesus, laong, “Aon syosolatasang kamayo libro nang balaod na yangDios yagalaong sang kamayo manga pan-goro kadini na silan arag maynang dios.35 Yang pyagalaong nang Dios na syosolatlaban di amaparin maski kano. Yagalaong

yang Dios na maynang dios ngaong mangaotaw na syosogo naan kadini. 36 Kayanadoon nanga yagalaong kamo na yakasaraako sang Dios kay yagalaong ako na akoAnak nang Dios, na ako man yang pinilinang Dios na kanak Ama na yagasogokanak ani sang donya? 37 Aw buku nangsogo nang kanak Ama yaning yiimo ko,ayaw kamo magtoo kanak. 38Awgaid aw dikamo tomoo kanak, yaan yang toowi mayoyang yiimo ko, kay yang yiimo ko pagbuutnang kanak Ama, kayan disaan akatigamanmayo na aani inagad ko yang kanak Ama,kayan ako iyan inagad nang kanak Ama.”

39 Kayan yoman garo panagdakupunnang manga Judio si Jesus, toyo wa silanmakaimo kay yimikyas si Jesus.

40 Yoman si Jesus komadto dipag nangtobig na Jordan adto sang tagna pag-bawtismowan ni Juan. Yadagawdagawyaan maguya disaan. 41 Madaig yangyakadto kanaan na manga otaw. Yanagk-abarawbaraw disaan yang manga otaw,laong, “Si Juan way yiimo na milagro, aw-gaid kariko nang pyagalaong ni Juan bainkang Jesus tinuud, podo yamapagguna.”42Madaig yang yotoo kang Jesus disaan.

11Yang Pagkamatay ni Lasaro

1Aon maglomon na yagauya ag Betania,si Maria aw si Marta aw si Lasaro. 2 Yaanna Maria yang yagabobo sang maballo nalana asang siki ni Jesus kayan gyarisannaan nang kanaan logay. Yamasakit siLasaro. 3 Kayan yagsogo si Maria aw siMarta adto kang Jesus antak paglaongon siJesus na yang kanaan amigo na si Lasaroyamasakit. 4 Pagdungug ni Jesus na ya-masakit si Lasaro, maglaong yaan, “Yaanna sakit dimakamatay kang Lasaro, awgaidmakabantog sang Dios, ako na Anak nangDios abantogon tungud saan.”

5 Laban karugunan ni Jesus yang ma-glomon si Marta aw si Maria aw si Lasaro.6 Awgaid yagapabilin si Jesus surud nangdowang allaw disang banwa na kyakad-towan naan nang pagdungug naan nayamasakit si Lasaro. 7 Paglabay nangdowang allaw maglaong si Jesus sangkanaan manga inindo, “Bay da makadtokita oman Judea.” 8 Laong kanaan nang

Juan 11:9 172 Juan 11:37manga inindo naan, “Ginoo, baya pa napanagdonagun kaw garo adto nang batonang manga pangoro nang manga Judioantak kaw matay, kayan adoon, nangaoman da kita komadto?” 9 Yagasambingaysi Jesus antak katigaman na buku pa nangallaw na akamatay naan kay wa pa naanakatapos imowa yang gosto nang Dios naimoon naan. Laong ni Jesus, “Samporoaw dowa na ka oras nang suga similatnang sang allaw. Yang otaw na mapanawnang allaw di amarogso kay kikita naanyang agiin naan. 10 Awgaid yang otawna mapanaw nang gabi amarogso kay dinaan ikitaun yang agiin naan kay man-gitngit aw gabi.” 11 Kayan yagpadayon siJesus maglaong, “Yang kanatu amigo nasi Lasaro yatorog adoon. Akadtowan tayaan, opokawun ko.” 12Laong nang kanaanmanga inindo, “Madyaw aw yakatotorogyaan kay magakadyaw yaan.” 13Yang buutpasabot ni Jesus na si Lasaro yamatay,awgaid dumdum nilan na si Lasaro yagaidmatorog. 14 Wakaw tyoridan da silan niJesus paglaongon na si Lasaro yamatay.15 Awgaid laong naan sang kanaan mangainindo, “Yagauma ako na wara ako adtonang pagkamatay naan, kay aon imoonko antak kamo tomoo kanak. Awgaidadoon, bay da kamo, akadtowan ta yaan.”16 Si Tomas na pyagangaranan nang marayagalaong sang arag silan manga inindo,“Bay da kamo, amagad kita sang kanatuGinoo, mapagonong kita kanaan matay.”

Si Jesus yang Makaboi sang Patay, Yaanyang Yamatag nang Kinaboi

17 Pagdatung ni Jesus ag Betania, gogo-dan yaan na opat na allaw ni Lasaro asanggikub na byubutangan sang kanaan lawas.18 Aon manga torong ka kilometro yangkaawat nang Betania ag Jerusalem. Bukuabay nang maawat, 19 wakaw madaig namanga Judio ag Jerusalemyang yakaon dis-aan na yagalibad kangMarta aw siMaria nayagaurug sang kanilan lomon na yamatay.

20 Pagdungug ni Marta na yagpada-datung da si Jesus, manaw yaan, yosongonkang Jesus. Si Maria aadto ra baray,yamaibilin. 21 Laong ni Marta kang Je-sus, “Aw aani pa kaw, kay Ginoo, nang

pagkasakit nang kanak lomon di yaan am-atay. 22 Maski adoon, yatigam ako namaski nanang ayoon mo sang Dios aatagnaan kanmo.” 23 Yimibak si Jesus, laong,“Magaboi oman yang lomon mo.” 24 Laongni Marta, “Yatigam ako na magaboi yaanoman nang maori na allaw, nang pagpang-boi sang manga patay.” 25 Laong ni Jesuskanaan, “Ako yang magboboi sang mangapatay, ako yang yamatag sang otaw nangkinaboi, wakaw yang motoo kanak, maskiamatay amaboi yaan oman. 26 Maski yan-ing manga otaw adoon na manga boi, awtomoo silan kanak atagan ko silan nangkinaboi na way kataposan. Yotoo kawsining pyagalaong ko?” 27 Yimibak yaan,laong, “Uu, kay Ginoo, yotoo ako na ikawsi Kristo na Anak nang Dios na pyagalaongnaan na osogoon naan ani sang donya.”

Yagadaraw si Jesus28 Pagkatapos ni Marta mapagbaraw

kang Jesus mori yaan aw paglaonga naansi Maria nang silanay da, laong naan,“Aani si Jesus, pyapatawag kaw naan.”29 Pagdungug ni Maria sining pyagalaongni Marta, maparabay yaan mindug awkadto kang Jesus, 30 kay wa pa si Jesusadatung sang paguya ni Maria, aadto payaan sang syosongonan kanaan ni Marta.31 Yang manga Judio na yagaribad kani-lan yigiyod kang Maria kay dumdum nilanmakadto si Maria sang gikub na byubu-tangan kang Lasaro aw pagdaraw kay ya-pakarisi yaan mindug aw pagadas panaw.

32 Pagdatung ni Maria agkang Jesus, lo-mood yaan asang atobangan ni Jesus, awpaglaong, “Aw ani pa kaw, kay Ginoo, nangpagkasakit nang kanami lomon di yaanamatay.” 33 Pagkita ni Jesus kang Maria nayagadaraw aw yangmanga inagad niMariana manga Judio na arag yagadaraw, gim-inawa yaan nang maaba, yamallaat yaansang manga otaw na yamauruk tungudsang kamatayun. 34Wakaw yagaosip yaan,laong, “Wain mayo si Lasaro ubutangan?”Yimibak silan, laong, “Abay da adi, kayGinoo, aw tanawa.” 35 Yagadaraw si Je-sus. 36 Laong nang manga Judio, “Tanawamayo, laban naan karugunan si Lasaro.”37 Awgaid aon manga Judio na yagalaong,“Yakapagkadyaw yaan sang mata nang

Juan 11:38 173 Juan 11:57bota, kayan nanga wa naan papagkadyawasi Lasaro antak di garo matay?”

Byoboi si Lasaro38 Kayan giminawa yaan oman nang

maaba na yamauruk, aw singadto yaansang gikub na byubutangan kang Lasaro.Tyatampung nilan nang domaradarang nabato yang gikub. 39 Laong ni Jesus, “Ka-manga mayo yang bato na pyagatampungsang gikub.” Awgaid laong ni Martana lomon nang yamatay, “Maro da yaanadoon, kay Ginoo, kay opat pa na allawnaan na yamatay.” 40 Laong ni Jesuskanaan, “Bukung pyagalaong ko ikaw naaw tomoo kaw ikitaun mo yang imo namakabantog sang Dios?” 41 Kayan kya-mang nilan yang bato na pyagatampungsang gikub. Kayan yimingaro si Jesus awpaglaong, “Pyapasalamatan ko ikaw, kayAma na Dios, kay pyagatoman mo yangpyagaayo ko kanmo. 42 Yatigam ako napyagapaninggan mo yang pyagalaong kokanmo, awgaid pyagalaong ko yani adoonkanmo antak yaning manga otaw na yili-bot tomoo na tinuud agaw na syosogo moako ani sang donya.” 43 Pagkatapos niJesus paglaong yaan, gagaan naan yangpaglaong, “Lasaro, logwa adi.” 44 Kayanlyomogwa si Lasaro na byubutuk yang buk-tun aw siki, pyopotos yang kanaan oronang sapot. Laong ni Jesus sang mangaotaw disaan, “Obadi mayo yaan aw pa-panawa.”

Pyagabaatan na Apatayun si Jesus(Mateo 26:1-5; Markos 14:1-2; Lukas 22:1-2)

45 Yang manga Judio na yamagad kangMaria yikita sini na imo. Wakaw madaigkanilan yang yotoo kang Jesus. 46 Awgaidaon manga kainagadan nilan na yakadtosang manga Pariseo aw gogoda kanilanyang imo ni Jesus. 47 Kayan yanagkatipondisang templo yang manga Pariseo awyang manga pangoro na magampoway awyang kadaygan na manga pangoro nangJudio, aw paglaong silan, “Way amaimo tana yosopak kang Jesus, kay madaig yangyamaimo naan na milagro. 48Aw pabayaanta yaan saan na imo, madaig yang motookanaan, kayan pagdungug nang taga Roma

saan, kaniyan kita nilan kay makadum-dum silan na di da kita mangagad kani-lan, yaan yang pangagdan da si Jesus,kayan syapadan nilan yang kanatu tem-plo aw yang kanatu banwa.” 49 Awgaidisa kanilan, yang labaw na magampowayninyan na toig na si Kaipas yagalaong,“Way kyakatagtagaan mayo. 50 Wa kamoakatigam na yaan yang madyaw kamayoyang apatayun yang sangka otaw tun-gud sang manga otaw, madyaw pa yaansang magakabos yang kawtawan disangkanatu banwa.” 51 Yaning pyagalaong niKaipaswamagasikun sang kanaan tyoonandumdum. Awgaid sikun sang Dios, kayyaan yang labaw na magampoway wakawpyapaglaong yaan nang Dios na si Jesusamatay antak di magkabos yang mangaotaw na manga Judio. 52 Buku gaid nangmanga Judio yang akamatay ni Jesus, aw-gaid antak arag yang kariko nang kaman-ganakan nang Dios na yakarimpud sangbanwa maimo isa na maynang sang kalawas da silan pinaagi sang pagtoo kang Je-sus. 53 Ninyan na allaw pyanagkabarawanda nilan daw onnoon nilan pagpatay kangJesus. 54 Wakaw wa da si Jesus mapakitaag Judea ninyan na timpo. Adto ra yaanEpraim na masaid sang banwa na waymaguya. Yadagawdagaw yaan aw yangkanaan manga inindo maguya disaan.

55Agput da yangpista nangmanga Judio,pista na pyagangaranan nang Paglabay.Madaig na manga otaw yang yakadtoJerusalem sikun sang kadaygan na banwa.Yakadto silan antak magtoman sang yam-abatasan nilan na paglinis sang kanilanlawas na misimba nang allaw nang pista.56 Yagaanap kang Jesus yang madaig namanga otaw na yanagkatipon disang tem-plo. Yanaginosipay silan, laong, “Nanangdumdum mo, matambong si Jesus sangpista daw dili?” 57Yang manga pangoro namagampoway aw yang manga Pariseo ya-galaong sang manga otaw na maski siningmikita kang Jesus mapakatigam kanilankay panagdakupun nilan yaan.

12Yaaplasan si Jesus nangMaballo na Lana ag

Betania(Mateo 26:6-13; Markos 14:3-9)

Juan 12:1 174 Juan 12:241 Unum koman na allaw kayan pa

dyomatung yang pista na pyagangaranannang Paglabay. Aadto si Jesus Betania,asang paguya ni Lasaro, ngaong otawna yamatay kayan byoi oman ni Jesus.2 Pyapagiyambong nilan disaan si Jesus.Si Marta yang yamutang sang kanilanpagkaan disang lamesa. Si Lasaro aragyudungan kang Jesus komaan disanglamesa. 3 Si Maria yakamang sang maalna maballo na lana na pyagangaranannang nardo, na aon manga tunga sanglitro, kayan yaplas naan sang siki niJesus aw garisi naan nang kanaan logay.Yamarimpud yang surud nang baray nangkaballo naan na lana. 4 Kayan yaglaong siJudas Iskariote na isa na inindo ni Jesus,yaan na matabang sang yapagkontarakang Jesus, laong, 5 “Yagaid masapad yangmaballo na lana na kantidad nang toronggatos. Nanga wa naan yaan abarigyaankayan pyangatag sang manga pobre yangbayad saan?” 6 Wara sang dumdum niJudas yang manga pobre, pyagalaong yaninaan tungud sang kanaan karimbong, kaypyagakawat naan yang sapi nang mangainindo ni Jesus na asang kanilan lasakanankay yaan yang magdadara sang lasakanannang kanilan sapi. 7 Awgaid pagibak niJesus maglaong, “Pabayai si Maria, kayyang yiimo naan kanak pagpangandamsang allaw na amatay ako. 8 Yang mangapobre namanga otaw iyan da inagadmayo,makatabang kamo kanilan maski kano.Awgaid ako dili da madogay ani kamayo.”

Pyagabaatan na Apatayun si Lasaro9 Yudungug yang madaig na manga

Judio na si Jesus aadto Betania, wakawyakadto silan. Buku gaid ni Jesus yangatanawun nilan adto, awgaid gosto aragnilan na matanaw kang Lasaro na yamataykayan byoi oman ni Jesus. 10 Wakaw aragpyagabaatan nangmanga pangoro namag-ampoway na apatayun si Lasaro, 11 kaymadaig na manga Judio yang wa da aasipkanilan, kay tyomoo ra silan kang Jesustungud sang pagboi ni Jesus kang Lasaro.

Yang Yamabantog na Pagkadto ni JesusJerusalem

(Mateo 21:1-11; Markos 11:1-11; Lukas 19:28-40)

12 Pagkaallaw, madaig na manga otawyang yatambong sang pista ag Jerusalemna yudungug na makaon si Jesus asangpista. 13 Wakaw yangamang silan nangdaonan na manga sanga nang kaoykaoyaw songona nilan si Jesus, gyagagaan ni-lan yang paglaong, “Bantogan yang Dios.Pyanalanginan nang Dios yaning syosogonaan ani na ari natu na manga Judio.”14 Yakatara si Jesus sang nati nang asnokayan syakayan naan. Yamapagguna yaanantak matoman yang pyagalaong nangDios kadini na syosolat, laong, 15 “Ayawkamo magkalluk na taga Jerusalem, kaymadatung da yang kamayo ari na ya-gasakay sang nati nang asno, matabangyaan kamayo.” 16 Yang manga inindo niJesus wa makadarag nang tigmad siningpyagalaong nang Dios kadini na syoso-lat. Awgaid pagbarik ni Jesus aglangit,kyanamputan da nilan na yani syosolatbain kanaan kayan yatoman agkanaan.

17-18 Ngaong manga otaw na yagatanawsang pagboi ni Jesus kang Lasaro awpaglogwa ni Lasaro disang gikub, silanyang yagagogod sang kadaygan na mangaotaw bain saan na imo ni Jesus. Wakawsyosongon yaan nang madaig na mangaotaw. 19 Kayan yaglaong yang mangaPariseo sang isaisa kanilan, “Tanawamayo,wa day amaimo ta, kay kariko nang otawsyomonod da kanaan.”

Yang Buku nang Judio na Gosto Mapagkitakang Jesus

20 Madaig yang buku nang manga Ju-dio na yakadto Jerusalem, yatambong sangpista nang manga Judio. 21 Yodorod silankang Pelipe na taga Betsaida, yang Bet-saida sakop nang Galilea, laong nilan kangPelipe, “Gosto nami, kay lagi, na ma-pagkita kang Jesus.” 22 Kayan kyomadtosi Pelipe kang Andres aw pagagad silandowa agkang Jesus aw paglaonga nilan siJesus na aon manga otaw na mapagkitakanaan. 23 Yimibak si Jesus kanilan,laong, “Dyomatung da yang oras na ako nagyugual nang Anak nang otaw abantogonda. 24 Pagalaong ko kamayo yang tinuud,na ako maynang bini na aw di lusuk sanglopa dili magakadaig. Awgaid aw lusuksang lopa magakadaig da yaan kay am-abot da. Maynaku, kay aw amatay ako,

Juan 12:25 175 Juan 12:43madaig yang akaaronan nang bago na kin-aboi na sikun kanak. 25 Yang otaw na yaangaid yang yabay pamakotan yang maboiyaan disining donya, akawaraan yaan sangkanaan kinaboi, awgaid yang otaw na waakapannogon sang kanaan kinaboi tun-gud sang pagpangagad kanak, yaan yangakaaronan nang kinaboi naway kataposan.26 Yang otaw na gosto mapasogo kanakkinaanglan na mosonod kanak. Maski diinak komadto dato arag yaan. Abantogonnang kanak Ama na Dios yang otaw nayagatoman sang kanak sogo.”

Pyagalaong ni Jesus kanilan na Apatayunyaan

27 Kayan yaglaong si Jesus, “Yamaundugak laban adoon. Nanang pagalaong kona magaampo sang Dios na kanak Ama?Yagadumdum ako na magalaong ako sangkanak Ama antak ak lowasun naan sin-ing kanak karisud. Awgaid dili ak mag-aimo saan, kay yaan yang kyakaniyan koyang magatigkul sang karisud.” 28 Kayanyagampo si Jesus, laong, “Dios na kanakAma, imowa yangmakabantog sang kanmoaran.” Pagkatapos ni Jesus magampo,maglaong yang Dios aglangit, “Inimo dako yang makabantog kanak pinaagi sangmanga milagro na yiimo mo, awgaid omanpa ko imoon yang makabantog kanakpinaagi sang masapit na imoon mo.”

29 Dumdum nang manga otaw disaanlinti na yagadadanug yang tingug nadyudungug nilan, awgaid laong nangkadaygan, “Yang tagalangit na sogwanunnang Dios yapagbaraw kanaan.” 30 Awgaidlaong ni Jesus kanilan, “Pyapadungugyaan na tingug antak kamo matigam nayudungug kanak yang kanak Ama naDios. 31 Adoon yang pagpono pagokomsang kawtawan disang donya, adaugun daadoon si Satanas na yagabuutbuut disiningdonya. 32 Ako na gyugual nang Anaknang otaw, aw matapos da ak karabowanasang koros kayan linindug, apakadiinko kanak yang manga otaw, motoo silankanak.” 33 Pyagalaong yani ni Jesus antakmatigam yangmanga otaw sang akaagiyannaan na kamatayun. 34 Awgaid laongnang manga otaw na yimibak kanaan,“Yang pyagalaong nang magindoway sangbalaod na dyudungug nami yagalaong na

yang pinili nang Dios na si Kristo diliamatay. Kayan onnoon pagkaimo niningpyagalaong mo, na yang gyugual nangAnak nang otaw akarabowan asang koroskayan linindug? Sini yaning gyugual nangAnak nang otaw?” 35 Laong ni Jesus nayimibak, “Yaan yang gyugual nang allagna aani pa inagad mayo nang dagawdagawna yakaallad sang dumdum mayo. Wakawkaba aani pa inagad mayo yang gyugualnang allag pangagdi mayo yang pagindonaan antak di kamo datungan nang timpona wa day amaimo mayo kay mayn danang gabi namangitngit, kay yang otaw namapanaw asang kangitngitan di matigamdaw wain yaan magapadurug. 36 Wakawtoo kamo sang gyugual nang allag kabaaani pa yaan inagad mayo antak kamomakagaon kanaan.” Pagkatapos ni Jesusmaglaong sini, panawan naan silan, wayyatigam sang akadtowan naan.

Wa Otoo yang Manga Judio kang Jesus37 Maski madaig yang yiimo ni Jesus

na manga milagro na kikita nilan, wasilan otoo kanaan, 38 antak matoman yangsyosolat na pyagalaong nang propeta nasi Isaias, laong, “Kay Ginoo, way yotoosang pyagalaong nami, wa silan akatag-taga maski kikita nilan yang gaom nangDios.” 39 Wakaw wa silan makatoo kaymatungtung yang pyagalaong ni Isaias,laong, 40 “Pagbuut nang Dios na yakagaonsilan nang bota, antak di silan kimita. Pag-buut naan na mabagsug yang manga oronilan antak di silan makadarag. Kayan disilan magabarik agkanak na orowasun ko.”41Yaan yang pyagalaong ni Isaias kay kikitanaan yang kabantog ni Kristo.

42 Maski maynaan yang pyagalaongni Isaias, madaig yang manga pangoronang Judio na yotoo kang Jesus, toyo wasilan mapakatigam kay yamalluk silannang manga Pariseo daw di da silanparasakun sang pagtitiponan nang mangaJudio. 43 Kay yaan yang gosto nilan yangabantogon silan nang arag silan otaw, kaylabaw nilan yang pagbantog nang otawsang pagbantog nang Dios.

Yang Sorit ni Jesus yang Magaokom

Juan 12:44 176 Juan 13:1744Kayangyagaanni Jesus yangpaglaong,

“Yang motoo kanak, buku ko gaid yang ty-otoowan naan, awgaid asta yang yagasogokanak arag naan tyotoowan. 45Yang yikitakanak maynang kimita da sang kanak Amana yagasogo kanak ani. 46 Yakani ako nagyugual nang allag asang donya, na yangkariko nang motoo kanak makagaon nangotaw na wa da magauya disang kangitngi-tan. 47 Yang wa mangagad na yudungugsang kanak pyagalaong, buku ko yang ma-gaokom na isilotan yaan, kay buku nangpagokom sang otaw disang donya yangkyakaniyan ko, awgaid yakani ako na ma-galowas kanilan antak di silan silotan nangsilot na way kataposan. 48 Yang masarik-way kanak, na di motoo sang pyagalaongko, aon magaokom kanaan. Yang sorit nayorogwa sang kanak baba yang magaokomkanaan na isilotan yaan pagdatung nangallaw na pagasilot da kanaan. 49 Kay yangsorit na yorogwa sang kanak baba pagbuutnang kanak Ama na yagasogo kanak, bukunang kanak tyoonan pagbuut. 50 Yatigamako na yang sogo nang kanak Ama maka-pagkadyawan kamayo kay makaboi ka-mayo nang way kataposan. Wakaw pya-galaong ko sang manga otaw yang karikonang pyagalaong naan kanak.”

13Yogasan ni Jesus yang Siki nang Kanaan

Manga Inindo1 Agput da yang pista nang manga Ju-

dio na pyagangaranan nang pista nangPaglabay. Gaiyambong si Jesus aw yangkanaan manga inindo. Yatigam si Jesus nadyomatung da yang allaw na mapanaw dayaan disining donya, magabarik da yaanadto sang kanaan Ama aglangit. Disinyanapakita naan na pollayon marugun yaansang kanaan manga otaw na yangagadkanaan disining donya. Way tatamanannang karugun naan kanilan.

2-3Tapos da butang ni Satanas sang dum-dum ni Judas Iskariote na anak ni Simonyang imoon ni Judas na matabang sangyapagkontara kang Jesus. Yatigam si Jesusna yatagan da yaan nang kanaan Ama nangkariko nang gaom, yatigam yaan arag nasikun yaan sang Dios kayan adoon mag-abarik da yaan adto sang Dios. 4 Wakaw

yimindug yaan disang kananan aw lobasanaan yang yakababaw na dagom naan awkamang yaan sang towalya aw urunansang awak naan. 5 Kayan lyasakan naannang tobig yang paranggana aw ogasi naanyang siki nang kanaan manga inindo awgarisi naan nang towalya na pyangurunnaan. 6 Pagdorod naan kang Simon Pe-dro, maglaong si Pedro, “Nanga ogasanmo arag, kay Ginoo, yang kanak siki?”7 Laong ni Jesus na yimibak, “Wara kawadoon akatigam sining yiimo ko, awgaidakatigaman mo yani mallaw.” 8 Laong niPedro, “Laban sa dili ko ikaw papagogasunsang kanak siki.” Laong ni Jesus kanaan,“Way labut mo kanak aw di mo ako pa-pagogasun.” 9 Kayan yomoyon si Pedro,laong, “Aw maynaan, kay Ginoo, bukugaid nang siki ko yang ogasi awgaid astayang tollo ko aw yang oro ko arag ogasi.”10 Laong ni Jesus kanaan, “Yang otaw nayakapagsogbo ra, marinis da, wa day ki-naanglan namangogas pa sang lawas, yaankoman yang ogasan yang siki. Yotoo kamokanak, wakaw mayn kamo nang yagsogbora, marinis da. Toyo isa kamayo yangbuku.” 11Anay da yatigam si Jesus daw siniyang matabang sang yapagkontara kanaanantak yaan dakupun, wakaw yagalaongyaan, “Isa kamayo yang buku nang mari-nis.”

12 Pagkatapos ni Jesus magogas sangkanilan siki mandagom yaan oman sangdagom na lyorobas naan aw pagbariksang pyagaingkodan naan disang kananan,kayan yaglaong yaan, “Yatigam kamo sin-ing yiimo ko kamayo? 13 Gyugual mayoako nang Magindoway aw Ginoo, ostoyang pyagalaong mayo, kay ako sa agawyaan. 14 Maski ako yang kamayo Ginooaw magindoway, yagaogas ak sang ka-mayo siki, wakaw panaginogasay kamosang kamayo siki. 15 Yiimo ko yani ka-mayo antakmayo paggaonan. 16Pagalaongko kamayo yang tinuud, na way allangna marabaw sang kanaan tagallang, may-naan arag yang syosogo di marabaw sangyagasogo kanaan. 17 Adoon yatigam dakamo sining pyagalaong ko kamayo, na ki-naanglan na ako yang pagasilingan mayo.Laban kamo magauma aw tomanun mayoyaning pyagalaong ko.

Juan 13:18 177 Juan 14:218 “Toyo buku nang kariko mayo yang

pyagalaong ko, kay yatigam ako sang dum-dum nang kanak pinili. Kinaanglan naamatoman yang syosolat nang propeta nayagalaong, ‘Yang otaw na pyagapakaanko matabang sang yapagkontara kanak.’19 Pyapataan ko paglaong yani kamayo an-tak aw mapagguna da yani motoo kamona ako sa agaw si Kristo na syosogo nangDios ani sang donya. 20 Pagalaong ko ka-mayo yang tinuud, na yang otaw na motoosang maski sini na osogoon ko, yotoo yaankanak. Yang yotoo kanak, yotoo arag sangyagasogo kanak.”

Pyagalaong ni Jesus sang Kanaan MangaInindo na Isa Kanilan yang Matabang sangYapagkontara Kanaan

(Mateo 26:20-25; Markos 14:17-21; Lukas22:21-23)

21 Yamaundug si Jesus pagkatapos naanmaglaong sini, kayan yaglaong yaan kani-lan, “Pagalaong ko kamayo yang tinuud,na isa kamayo yang matabang sang ya-pagkontara kanak.” 22 Yakapagtinanawayyang manga inindo naan na wa akatigamdaw sini yang pyagalaong naan. 23 Yangisa na inindo na karugunan ni Jesus ya-gaingkod asang said ni Jesus. 24 Sisinyasanyaan ni Simon Pedro aw paglaonga, “Os-ipa yaan daw sini yang pyagalaong naan.”25 Kayan yumusun agkang Jesus yaan nainindo aw paglaong, “Sini yang pyagalaongmo, kay Ginoo?” 26Yimibak si Jesus, laong,“Yang atagan ko nining paan pagkata-pos ko darit yaan yang pyagalaong ko naotaw.” Pagkatapos ni Jesus darit yangpaan dool naan kang Judas na anak niSimon Iskariote. 27 Kayan lyasakan si Ju-das ni Satanas. Pyagalaong yaan ni Jesus,“Pakalluga imowa yang imoonmo.” 28Wayyakadarag na manga inindo ni Jesus siningpyagalaong naan kang Judas. 29 Si Ju-das yang magdadara sang lasakanan nangkanilan sapi, wakaw aon manga inindonaan yakadumdum na dagaw yagasogo siJesus kang Judas pagpamili sang kanilankikinaanglan sang pista, yang kadayganyakadumdum na dagaw yagasogo yaankang Judas pagpangatag nang sapi adtosang manga pobre. 30 Yaparabay lomogwasi Judas pagkadawat naan sang paan na

dyodool ni Jesus kanaan. Gabi ngaongpaglogwa ni Judas.

Yang Bago na Sogo31Pagkariyos ni Judas, maglaong si Jesus,

“Adoon amabantog da ako na gyugual nangAnak nang otaw, yang Dios arag amaban-tog tungud kanak. 32 Aw bantogon yangDios tungud kanak, abantogon ako aragnang Dios, aparabayun naan imoon yangmakabantog kanak. 33 Kamo na mangainindo ko na yiisip ko na manga anakko, di da ak madogay ani kamayo. Ana-pun mayo ako, awgaid oman ko paglaongkamayo adoon yang pyagalaong ko sangmanga pangoro nang manga Judio, na dikamo makaimo komadto sang akadtowanko. 34 Pagalaong ko kamayo yang bago nasogo, na kinaanglan magasikarugun kamosang isaisa kamayo, maynang pagkarugunko kamayo. 35 Matigam yang manga otawna kamo manga inindo ko aw magsikaru-gun kamo sang isaisa kamayo.”

Pyapakatigam ni Jesus na Magalaong siPedro na wa yaan Ikilara kang Jesus

(Mateo 26:31-35; Markos 14:27-31; Lukas22:31-34)

36 Laong ni Simon Pedro, “Wain yangpyagalaong mo, kay Ginoo, na akadtowanmo?” Yimibak si Jesus, laong, “Di kamomakasonod kanak adoon adto sang akad-towan ko, awgaid pagkadogaydogay maka-sonod da kamo kanak.” 37 Laong niPedro kanaan, “Nanga di ak makaimoadoon somonod kanmo, kay Ginoo? An-dam ako maski apatayun tungud kanmo.”38 Yimibak si Jesus, laong, “Tinuud agawna andam kaw maski patayun kaw tungudkanak? Pagalaong ko kanmo yang tinuud,na di pa yang manok magatagaok maga-laong da kaw nang makatlo na paglaongmo na wa kaw kanak ikilara.” Yaan yangpyagalaong ni Jesus kang Pedro.

14Si Jesus yang Agiyanan Adto sang Ama na

Dios1 Kayan yagindo si Jesus sang kanaan

manga inindo, laong, “Ayaw kamomagkaundug, sarig kamo sang Dios,sarig kamo arag kanak. 2 Asang paguyanang kanak Ama madaig yang uyaanan.Makadto ako, magaandam ako sang

Juan 14:3 178 Juan 14:26

pagauyaan mayo. Di ko yani pagalaongkamayo aw buku yani nang tinuud.3 Pagkatapos ko magandam sang pa-gauyaan mayo makani ako oman, akaman-gun ko kamo antak kamo arag maguyadisang paguya ko. 4 Makanotol da kamosang daran adto sang akadtowan ko.”5 Laong ni Tomas, “Wa kami akatigam,kay Ginoo, daw diin kaw komadto, wakawwa kami akatigam sang daran.” 6 Laongni Jesus na yimibak, “Ako yang gyugualnang daran, ako yang yagapakita sangkamatooran, ako yang yamatag nangkinaboi. Maski sini di makakadto sangkanak Ama aw dimonamagi agkanak. 7Awyatigam kamo kanak, matigam kamo aragsang kanak Ama. Adoon yatigam da kamokanaan, kay itong kimita da kamo kanaantungud kanak.”

8 Yagalaong si Pelipe kanaan, “Ginoo,pakitaan kanami yang Ama, kay yaan yangkikinaanglan nami.” 9 Laong ni Jesus nayimibak, “Kadogay pa naku mapagagada-gad kamayo kayan wa pa kaw akatigamkanak, kay Pelipe? Yang yikita kanakitong kimita da sang kanak Ama. Kayannanga yagalaong kaw, ‘Pakitaan kanamiyang Ama?’ 10 Nanga, wa kaw otoo, kayPelipe, na ako iyan inagad nang kanakAma, kayan yang kanak Ama iyan inagadko? Kariko nang pyagalaong ko kamayobuku nang sikun sang kanak tyoonan dum-dum, awgaid sikun sang kanak Ama, kayyang kanak Ama na iyan inagad ko yangyagasogo kanak pagimo sang kariko nangyiimo ko. 11 Toowi mayo ako, na ako iyaninagad nang kanak Ama, yang kanak Amaiyan inagad ko. Aw di kamo tomoo siningpyagalaong ko, toowi mayo ako tungudsang kikita mayo na imo ko. 12 Pagalaongko kamayo yang tinuud, na yang motookanak magaimo arag sang yiimo ko. Sanadakora pa sini yang imoon naan, kay akomabarik da adto sang kanak Ama. 13Kayanmaski nanang ayoonmayo sang kanakAmapinaagi sang kanak aran, aatag ko kamayoantak bantogon yang kanak Ama pinaagisang imo ko na Anak naan. 14Aw mangayokamo nang maski nana pinaagi sang kanakaran, atagan ko kamo.”

Pyagalaong ni Jesus na Apakaniin yang

Balaan na Espirito15 Kayan yaglaong si Jesus, “Aw dakora

mayo ako sang ginawa mayo, pangagdanmayo yang kanak manga sogo kamayo.16 Pangayoon ko sang kanak Ama antakpakaniin kamayo yang Balaan na Espiritonamatabang kamayo nang way kataposan,na magaindo kamayo sang kamatooran.17 Yaning manga otaw na wa otoo kanakdi makadawat sang Balaan na Espirito,kay di silan mikilara kanaan, di arag silanmatigam kanaan. Awgaid kamo yatigamkanaan, kay inagad mayo yaan, iyan dayaan kamayo.

18 “Apanawan ko kamo, toyo di ko kamoapabayaan. Magabarik ako oman ani ka-mayo. 19 Di da madogay na yang mangaotawdisining donya nawa otoo kanak di damikita kanak, awgaid kamo mikita kanak.Tungud kay kyakaaronan ako nang kinaboina way kataposan, kamo arag akaaronannang kinaboi na way kataposan. 20 Awdomatung da yang allaw nang pagboi kokasikun matay, baya da matigam da kamona ako iyan inagad nang kanak Ama, nakamo iyan inagad ko, ako iyan inagadmayo.

21 “Yang otaw na yatigam sang kanakmanga sogo kayan yangagad, ako yangpyagadakora sang ginawa naan. Kayan awako yang pyagadakora sang ginawa naanakarugunan yaan nang kanak Ama. Akaru-gunan ko yaan arag, apakatigamun ko yaanna ako inagad naan.” 22 Laong ni Judas,buku ni Judas Iskariote, “Nanga kami gaidnamanga tomotoo yang apakatigamunmobain kanmo, dili yang kadaygan na mangaotaw?” 23 Yimibak si Jesus, laong, “Awako yang pyagadakora sang ginawa nangotaw, pangagadan naan yang pyagaindoko, akarugunan yaan nang kanak Ama. Akoaw yang kanak Ama makadto kanaan awpaguya agkanaan. 24 Aw buku ako nangdakora sang ginawa nang otaw dili naanpangagadan yang pyagaindo ko. Yang pya-gaindo ko kamayo buku nang sikun sangkanak tyoonan dumdum, awgaid sikunsang kanak Ama na yagasogo kanak.

25“Pyagalaong ko yani kamayo kaba aanipa ako inagad mayo. 26 Yang Balaan naEspirito na apakaniin nang kanak Amatungud kanak matabang kamayo antak di

Juan 14:27 179 Juan 15:16kamo makaringaw sang kariko nang pya-galaong ko kamayo. Pagaindo naan ka-mayo yang kariko.

27 “Ibilin ko kamo na marinaw yang ka-mayo dumdum, kay yang karinaw nangkamayo dumdum na kanak pagbaya bukunang maynang karinaw na sikun sang pag-baya nang otaw. Ayaw kamo magkaundug,ayaw kamo magkalluk. 28 Yudungug kamokanak na yagalaong kamayo na mapanawda ako toyo magabarik ako oman ani ka-mayo. Aw ako yang pyagadakora sangginawa mayo magauma kamo na makadtoako sang kanak Ama, kay labaw pa yaankanak. 29 Pyapataan ko yani paglaong ka-mayo adoon antak kamo tomoo awmapag-guna da yani kanak. 30 Di da ak akapain-ongayanmapagbaraw kamayo, kay bay do-matung yang syosogo ni Satanas na pan-goro nini na donya, toyo way gaom niSatanas pagbuut kanak. 31 Amapaggunayani kanak tungud sang kanak pagpan-gagad sang pyagasogo kanak nang kanakAma, antak matigam yang manga otaw nadakora ko sang kanak dumdum yang kanakAma.”

Pagkatapos ni Jesus maglaong sini,maglaong yaan, “Bay da kamo, mapanawkita disini.”

15Si Jesus yang Maynang Tanum na Paras

1 Kayan yabay magindo si Jesus na ya-galaong, “Ako yang maynang tanum naparas, yang kanak Ama maynang magig-wasay sang manga paras. 2 Pyangotodnaan yang kanak manga sanga na wa ma-monga, kayan inigwasan naan yangmangasanga na yamonga antak magdogang yangkadaig nang bonga. 3Kamo yang maynangmanga sanga na kyaigwasan da kay pya-gaindo da ko kamo. 4Abay kamo pangagadkanak, ako oman, abay ko kamo agada-gadan. Mayn kamo nang manga sangana di makabonga aw masagpi da disangkanaan pono. Wakaw kinaanglan abaykamo somarig kanak antak kamomakaimonang madyaw.

5 “Ako yang maynang tanum na paras,kamo yang maynang manga sanga. Yangabay mangagad kanak, kayan yabay kokamo agadagadan, yaan yang makaimo

nang madaig na manga mangkadyaw nangDios na manga imo, kay way amaimomayonamadyaw nang Dios awmakarowat kamokanak. 6 Yang di magapadayon manga-gad kanak asarabul maynang sanga nayootod sang kanaan pono kayan yarayud.Yang manga sanga na maynaan itipononaw saraburan adto sang atoron antakmasonog. 7 Aw abay kamo mangagadkanak, kayan yabay mayo toowan yangpyagalaong ko kamayo, aatag kamayo nangkanak Ama na Dios yang maski nana naayoon mayo. 8 Amabantog yang kanakAma tungud sang madaig na manga imomayo na madyaw naan, kayan tungudoman saang madyaw na manga imo mayoakatigamannangmanga otawna kamo tin-uud kanak manga inindo. 9 Kyakarugunanko kamo mayn ko na kyakarugunan nangkanak Ama, wakaw abay kamo pangagadkanak na yamarugun kamayo. 10Aw toma-nunmayo yang kanakmanga sogo kamayo,magapadayon yang kanak pagkarugun ka-mayo, mayn ko na yagatoman sang mangasogo nang kanak Ama, kayan yagpadayonyang pagkarugun naan kanak.

11 “Pyagalaong ko kamayo yani an-tak kadogangan yang kamayo pagumanang paguma ko tungud sang pagpanga-gad mayo sang kanak manga sogo ka-mayo, kayan yaguma kamo nang way tata-manan. 12 Yani yang sogo ko kamayo,na kinaanglan managilugun kamo, maynko na yamarugun kamayo. 13 Yang diarabawan na karugun nang sang ka otawsang kanaan manga amigo ikitaun pinaagisang pagtabang sang kanaan amigo maskiamatay yaan tungud sang kanaan pagta-bang. 14 Kamo yang kanak manga amigoaw tomanun mayo yang pyagasogo ko ka-mayo. 15Wa da ko kamo pagangarani nangmanga allang, kay yang allangwa akatigamdaw nanang yiinang nang kanaan tagal-lang, awgaid pyagangaranan ko kamonangmanga amigo kay gyogogod ko kamayoyang kariko nang dyudungug ko na pya-galaong kanak nang kanak Ama. 16 Bukumayo yang yagapili kanak na kamayo Gi-noo, awgaid ako yang yagapili kamayo, os-ogoon ko kamo na magabatok sang mangaotaw bain kanak, aw panagimo kamo sangmanga imo na magapabilin madyaw nang

Juan 15:17 180 Juan 16:13Dios. Wakaw maski nanang ayoon mayosang kanak Ama aatag naan kamayo, kayyotoo kamo kanak. 17Yani yang sogo ko ka-mayo, na kinaanglan managilugun kamo.”

Yang Manga Inindo ni Jesus Kyokontaranang Manga Otaw

18 “Aw kontaraun kamo nang mangaotaw tungud kanak, ayaw kamo magkabu-rung, kay kyontara ra ako nilan kayan pakyontara kamo. 19 Aw yakagaon pa kamosangmanga otaw na wa otoo kanak, akaru-gunan kamo nilan kaymagonawa kamo awsilan. Awgaid buku kamo nangmayn nilan,kay pipili ta kamo antak kamo makarowatkanilan, wakaw kyokontara kamo nilan.20 Ayaw mayo pagkaringawi yang pya-galaong ko kamayo, na way allang namarabaw sang kanaan tagallang. Pya-parisudan nilan ako na tagallang, wakawarag kamo aparisudan nilan tungud kanak,aw tyomoo silan sang pyagalaong ko,motoo silan arag sang pagalaong mayo.21 Awgaid laban kamo nilan aparisudantungud kanak, kay wa silan akatigam sangyagasogo kanak. 22 Aw wa pa ak mag-datung na yagaindo kanilan, maimo silanmaglaong na way sara nilan, awgaid adoondi silan makapaglaong na way sara nilan.23 Yang yapagkontara kanak yapagkontaraarag sang kanak Ama na Dios. 24 Maimosilanmaglaong naway sara nilan, awwa pasilan magkita sang yiimo ko na manga mi-lagrona di amaimonangmaski sini, awgaidadoon, sari kimita da silan sang kanak imo,kyokontara nilan ako aw yang kanak Amana Dios. 25 Awgaid yiimo nilan yaan antakmatomanyang syosolat asang kanilan libronang balaodna yagalaong, ‘Kyokontara akonilan sari way kyakaponowan.’

26“Yang Balaan na Espirito na sikun sangkanak Ama na Dios yangmatabang kamayoantak kamo makadarag sang matungtung.Apakaniin ko yaan kamayo na yaan yangmagamatood bain kanak adto kamayo.27Kamo arag magamatood bain kanak, kaykamo yang manga inagad ko anay da sangpagpono ko sang kanak manga imo disin-ing donya.”

161 Aon pyagalaong arag ni Jesus sang

kanaan manga inindo, laong, “Pyapataan

ko paglaong yani kamayo antak di kamomagdowadowa sang pagtoo kanak maskikyakarisudan kamo. 2 Kay di da kamonilan aparasakun sang pagtitiponan nilanna manga Judio. Madatung yang allawna yang otaw na magapatay kamayo ma-gadumdum na wara makasara kay dum-dum naan yagatoman yaan sang pagbuutnang Dios. 3 Imoon nilan yani kamayo,kay wa silan akatigam kanak, aw arag wasilan akatigam sang kanak Ama na Dios.4 Pyapataan ko yani paglaong kamayo an-tak aw domatung da yang allaw na aparisu-dan da nilan kamo pinaagi saan na mangaimo, akaundanmayo yaning pyagalaong kokamayo.”

Yang Imoon nang Balaan na Espirito“Wa ko yani pagalaongan kamayo nang

tigmad kay aani pa ako kamayo. 5 Adoonda ko yani pagalaongan kamayo kay omorida ako adto sang kanak Ama na Dios nayagasogo kanak. Awgaid way isa kamayona yakapagosip daw diin ako komadto.6 Laban kamo yamauruk adoon kay pya-galaong ko yani kamayo. 7 Pyagalaongko kamayo na yang kanak pagpanaw namakadto sang kanak Ama na Dios maka-pagkadyawan kamayo, kay aw di akmanawani, di makani kamayo yang Balaan naEspirito na matabang kamayo. Awgaidaw adto ra ako sang kanak Ama aglangitapakaniin ko kamayo yang Balaan na Espir-ito. 8Aw domatung da yaan ani apakatiga-mun naan yang manga otaw na yakasarasilan, apakatigam naan arag kanilan naako yang matarong na yabay magtomansang pagbuut nangDios, kayan pyakatigamnaan arag kanilan yang pagokom nangDios. 9 Matigam silan na yakasara silankay wa silan otoo kanak. 10Matigam silanna ako yang matarong kay mabarik daako adto sang kanak Ama, kayan di kamomikita kanak. 11 Matigam arag silan sangpagokom nang Dios, kay yokman da naisilotan si Satanas na pangoro nang karikonang wa otoo disining donya.

12 “Madaig pa yang pagalaong kokamayo, toyo di pa kamo makadaragadoon. 13 Awgaid aw domatung da anikamayo yang Balaan na Espirito yaan yangmagaindo kamayo bain sang kamatooran.

Juan 16:14 181 Juan 16:33Yang pagaindo naan kamayo buku nangsikun sang kanaan tyoonan dumdum,awgaid ayn nang dyudungug naan napyagalaong nang Dios yaan yang pagaindonaan. Apakatigam naan arag kamayo yangmadatung na amapagguna. 14 Abantogonnaan ako, kay pagalaong naan kamayoyang gosto ko na pagalaong kamayo.15 Kariko nang pyanmowan nang kanakAma na Dios pyapanmowan ko, wakawyagalaong ako na yang Balaan na Espiritona masallin kanak ani yang magalaongkamayo sang gosto ko na pagalaongkamayo.”

Yang Kauruk Amawara Kayan Yaguma16 Kayan yaglaong si Jesus, “Di da

mayo ako ikitaun nang dagawdagaw,kayan di madogay ikitaun da mayo akooman.” 17 Aon kanaan manga inindona yagalaong sang kanilan kainagadan,“Nanang kaologan nining pyagalaongnaan kanatu, na yagalaong, ‘Di da mayoako ikitaun nang dagawdagaw, kayan dimadogay ikitaun da mayo ako oman’? Awnana arag yang kaologan nang pyagalaongnaan na yagalaong, ‘Makadto ako sangkanak Ama’?” 18 Yanaginosipay silan dawnanang kaologan nang “dagawdagaw,” kaywa silan akatigam daw nanang pyagalaongnaan. 19Yatigam si Jesus na gosto nilan namagaosip kanaan, wakaw yagalaong yaankanilan, “Yanaginosipay kamo tungudsining pyagalaong ko kamayo na ‘Di damayo ako ikitaun nang dagawdagaw,kayan di madogay ikitaun da mayo akooman.’ 20 Pagalaong ko kamayo namanaguma yang manga otaw na wa otookanak, awgaid kamo amauruk laban,toyo yang kamayo kauruk amawara nangpaguma mayo. 21 Pananglit ko kamosang bobay na pakawtawan, kay yangbobay na pakawtawan yamauruk tungudkay dyomatung da yang kanaan karisudna pyagaayudan. Awgaid pagkawtawnang isu, karingawan naan yang kanaankarisud na pyagaayudan kay yaguma dayaan na yawtaw da yang kanaan isu.22Maynaan kamo. Adoon yamauruk kamokay apanawan ko kamo, toyo oman akomagbarik ani kamayo, kayan pagkita mayokanak managuma kamo, na way makaimomagsagda kamayo na yanaguma.

23 “Aw domatung da yaan na mangaallaw, na ako adto ra sang kanak Ama, dikamo mangayo kanak nang tabang, yangkanak Ama yang ayowan mayo. Pagalaongko kamayo yang tinuud, na aatag kamayonang kanak Ama na Dios yang maski nanana ayoon mayo kay yotoo kamo kanak.24Wa pay yaayo mayo kanaan pinaagi sangpagtoo mayo kanak. Pangayo kamo kayatagan kamo naan antak kamo magumanang way tatamanan na paguma.”

Daug ni Jesus si Satanas25 Laong ni Jesus, “Pyagalaong ko yani

kamayo pinaagi sang pananglitan, awgaidmadatung yang allaw na di da ako ma-galaong kamayo pinaagi sang panangli-tan, awgaid pagalaong da ko kamayo yangkanak Ama na Dios na di da apaagiin sangpananglitan. 26 Aw domatung da yaanna manga allaw di ak magalaong kamayona magaampo ako antak kamo tabangan,kamo yang magaampo sang kanak Amaantak kamo tabangan pinaagi sang pagtoomayo kanak. 27 Atabangan kamo nangkanak Ama na Dios, kay kyakarugunankamonaan tungud sang kamayopagdakorakanak disang ginawamayo aw tungud sangkamayo pagtoo na ako sikun agkanaan.28Yakani ako sang donya sikun sang kanakAmanaDios, kayan adoonmapanawda akoani sang donya kay magabarik da ako adtosang kanak Ama aglangit.”

29 Kayan yaglaong kanaan yang mangainindo naan, “Tanawa, kay Ginoo, kyadara-gan da nami kay tyorid da mo paglaongkanami, wa da mo apaagiya sang panangli-tan. 30Kyatigaman da nami adoon na ikawyatigam sang kariko, asta yang kanamidumdum kyakatigamanmo, wakawwa daykinaanglan na pagaosip pa kanmo nangsang ka otaw yang gosto naan pagosip, kaykyatigaman da mo. Tungud saan yotookami na ikaw sikun sang Dios.” 31 Yimibaksi Jesus kanilan, laong, “Tyomoo ra kadikamo adoon? 32 Dyomatung da yang orasna kamo managsarimburag aw pagsiorisang kanaan kanaan baray. Ayawan mayoako, toyo di ak akawaraan nang inagad,kay yang kanak Ama na Dios yang inagadko. 33 Pyagalaong ko yani kamayo antak di

Juan 17:1 182 Juan 17:21kamo maundug, di kamo amaundug tun-gud sang pagsarig mayo kanak. Aparisu-dan kamo nang manga otaw, toyo ayawkamo magkalluk, kay daug ko si Satanasna pangoro nang manga otaw na wa otookanak disining donya.”

17Yaampo ni Jesus yang Kanaan Manga

Inindo1 Pagkatapos ni Jesus maglaong sini,

mingaro yaan aglangit aw paglaong, “Amako na Dios, dyomatung da yang kanakoras, wakaw imowa ra yang makabantogkanak na kanmo anak antak ko maimoyang makabantog kanmo. 2 Kay yataganmo ako nang gaom pagbuut sang karikonang otaw antak matag nang kinaboi naway kataposan sang manga otaw na gostomo na atagan ko. 3 Yang kinaboi na waykataposan akapanmowan nang otaw namatigam kanmo, matigam na ikaw gaidyang tinuud na Dios, na matigam aragkanak, na ako si Jesu Kristo na syosogomo ani sang donya. 4 Tapos da ko imoonyang pyapaimo mo kanak disining donya,wakaw yamabantog kaw disang donya.5 Ama ko na Dios, adoon pakitaan sangkariko nang manga otaw na ako bantogandisaan inagad mo maynang pagkabanto-gan ko nong wa pa akaimo yang donya.

6 “Pyapakatigam ko bain kanmo yangkanmo manga otaw disang donya nayaatag mo kanak na pyagasakop ko.Yagatoman silan sang pyagalaong mo.7 Yatigam da silan adoon na kariko nangaani kanak podo sikun kanmo, yaatag mokanak, 8 kay pyagalaong ko kanilan yangpyagalaong mo kanak. Yotoo silan sangpyagalaong ko, wakaw yatigam silan natinuud na ako sikun agkanmo, na ikawyang yagasogo kanak ani sang donya.

9 “Buku nang manga otaw na wa otookanak yang yaampo ko kanmo, awgaidyaan yang yaampo ko kanmo yang yaatagmo kanak na kanmo sakop. 10 Kariko nangkanak sakop podo kanmo, aw yang karikonang kanmo sakop podo kanak. Yamaban-tog ako tungud sang kanilan pagpangagadkanak. 11 Adoon mapanaw da ako disin-ing donya, magabarik da ako agkanmo.Awgaid yaning manga otaw na yaatag mo

kanak na pyagsakop da ko amaibilin panaa disining donya. Wakaw tagapi silan,kay Ama na Labi, tagapi silan pinaagisang kanmo gaom, antak managkaoyonsilan mayn mo aw ako na yanagoyon.12 Kaba iyan pa ako agkanilan kariko ni-lan na yaatag mo kanak na pyagasakopko tyatagapan ko pinaagi sang kanmogaom na yaatag mo kanak. Wa ko silanayawi, wakawway isa kanilan na yamawaragawas kang Judas. Yamawara yaan an-tak matoman yang pyapasolat mo sangpropeta bain kanaan. 13Awgaid adoon bayak magbarik agkanmo, wakaw pyagalaongko yani kaba aani pa ako sang donya antaksilan managuma nang way tatamanan napaguma tungud kanak. 14 Pyagalaong kokanilan yang pyagalaong mo kanak, kayantyomoo silan kanak. Toyo kyokontara silannang manga otaw na wa otoo kanak, kaywa silan makagaon kanilan disang donya,awgaid yakagaon silan kanaknawamanga-gad sang batasan nang manga otaw na waotoo kanak. 15Wa ko pangayowa kanmo naakamangun mo silan asang donya, awgaidyaan yangpyangayo ko kanmona atagapanmo silan antak di silan sapadan ni Satanas.16 Yakagaon da silan kanak na buku nangsikun sang donya, wakaw buku da silannang maynang otaw disang donya na waotoo kanak. 17 Imowa silan manga balaanaw pagsakopa pinaagi sang pagindo kani-lan bain sang kamatooran, yang kanmosorit yaan yang kamatooran. 18 Syosogo kosilan adto sang kariko nang manga otawantak nilan batokon yang pyagalaong mo,mayn ko na syosogo mo ani sang mangaotaw. 19 Pipiyal ko kanmo yang tyoonanlawas ko na ikaw yang magabuut, na akoyagapakamatay antak arag nilan kapiyalkanmo yang kanilan tyoonan lawas.

20 “Buku gaid nining manga inindo koyang yaampo ko kanmo, kay Ama, aw-gaid arag ko yaampo kanmo yang mangaotaw na motoo kanak pinaagi sang pag-babatokon nilan sang pyagalaong mo bainkanak. 21 Yaampo ko arag kanmo na Amana Dios, na managoyon silan kariko, maynko na iyan agkanmo aw ikaw na iyanagkanak, antak silan managdogpo na pa-gasakopon ta, aw antak tomoo yangmangaotawna ikawyang yagasogo kanak ani sang

Juan 17:22 183 Juan 18:15donya. 22 Yang yiimo mo kanak na yaka-bantog kanak yaan yang yiimo ko kanilanna yakabantog kanilan, antak silan man-agkaoyon na maynang sayda yang ginawanilan, mayn mo aw ako na sayda. 23 Ikawiyan inagad ko, ako yapaginagad kanilanantak silan managkaoyon na maynang tin-uud sayda yang ginawa nilan, antak yangmanga otaw tomoo na ikaw yang yagasogokanak ani sang donya, aw antak arag silantomoo na ikaw yamarugun sang mangaotaw na pyagasakop ko maynang pagkaru-gun mo kanak.

24 “Ama ko na Dios, ikaw yang ya-matag kanak na pagasakopon ko yani namanga otaw, wakaw gosto ko na arag silanmakakadto sang akadtowan ko aglangit an-tak silan kimita sang kanak pagkabanto-gan. Ikaw yang yagaimo kanak bantogankay kyakarugunan mo ako anay da nangwa pa yang donya akaimo. 25 Ama kona matarong, yang manga otaw na waotoo kanak wa akatigam kanmo, awgaidako yatigam kanmo. Yang yotoo kanakyatigam na ikaw yang yagasogo kanak anisang donya. 26 Pyapakatigam ko silan bainkanmo. Abayun pa ko silan pakatigamunbain kanmo, kayAma, antak silanmarugunsang manga otaw maynang pagkarugunmo kanak, aw antak ako arag da agkanilanna inagad nilan.”

18Dyadakup si Jesus(Mateo 26:47-56; Markos 14:43-50; Lukas

22:47-53)1 Pagkatapos ni Jesus sang kanaan

pagampo, manaw yaan aw yang kanaanmanga inindo aw taripag silan nang arogna pyagangaranan nang Kidron. Aondisaan yaarad na pyananuman sang kaoyna olibo. Kayan lyomasak disaan si Jesusaw yang kanaan manga inindo. 2 Si Judasna yatabang sang yapagkontara kang Jesusyakanotol arag disaan kay arimarim yaanyamagad kang Jesus disaan, kay arimarimsi Jesus aw yang kanaan manga inindoyanagkatipon disaan. 3 Kayan kyomaondisaan si Judas na yagaagad sang mangasondaro aw yang manga bantay sangtemplo na syosogo nang manga pangorona magampoway aw manga Pariseo.

Yanagdara silan nang armas aw mangailawan awmanga sosoro. 4Yatigam si Jesussang kariko nang amapagguna kanaan,wakaw syosongon naan silan aw paglaonganaan, “Sining yaanap mayo?” 5 Yimibaksilan, laong, “Si Jesus na taga Nasaret.”Laong ni Jesus, “Ako si Jesus na tagaNasaret.”

Si Judas Iskariote iyan disaan inagadnang manga sondaro. 6 Paglaong ni Jesusna yaan si Jesus na yaanap nilan, mosossilan aw katowad asang lopa. 7 Kayanyoman magosip si Jesus kanilan, laong,“Sining yaanap mayo?” Laong nilan, “SiJesus na taga Nasaret.” 8 Laong ni Je-sus kanilan, “Pyaglaong da ko kamayo naako si Jesus. Aw maynaan, ako yangyaanap mayo, paoriya mayo yaning kanakmanga inindo.” 9Pyagalaong naan yani an-tak matoman yang pyagalaong naan sangkanaan Ama, laong, “Way isa na yamawarasang kariko nang manga otaw na yaatagmo na pagasakopon ko.” 10 Yakagambissi Simon Pedro sang kanaan espada napyagatakus naan kayan tinibas naan siMalko na allang nang labaw na magam-poway kayan yaranggis yang apit karintona taringa. 11 Laong ni Jesus kang Pedro,“Sooban yang espada mo, kay kinaanglanna magatigkul ako sang karisud na pyap-atigkuran kanak nang Ama ko na Dios.”

Si Jesus asang Atobangan ni Anas12 Yang manga sondaro aw yang kani-

lan kapitan aw yang manga bantay nangtemplo yagadakupkang Jesus kayanyanag-bakos silan kanaan. 13Kayan yomona silankanaan managdara agkang Anas, kay yaanyang ogangan ni Kaipas na labaw na mag-ampoway ninyan na toig. 14 Si Kaipasyang yagalaong sang arag silan Judio namadayawdayaw pa aw sang ka otaw gaidyang amatay, di dugsa sang amasapad yangkariko nang manga Judio.

Yagalaong si Pedro na Buku Yaan nangInindo ni Jesus

(Mateo 26:69-70; Markos 14:66-68; Lukas22:55-57)

15 Si Simon Pedro aw yang isa na inindoni Jesus yigiyod kang Jesus. Nginyang isa

Juan 18:16 184 Juan 18:34na inindo kikilara nang labaw na mag-ampoway, wakaw tyotogotan yaan ma-gad kang Jesus agsurud nang arad nangdarum nang baray nang labaw na magam-poway. 16 Si Pedro aadto ra logwa, yagain-dug asang said nang pilwangan nang arad.Wakaw nginyang isa na inindo na kikilaranang labaw na magampoway yisingadtosang bobay na yagabantay sang pilwan-gan, yapagbaraw yaan sang bobay, kayanpyarasak si Pedro. 17 Yagaosip kang Pedroyang bobay na yagabantay sang pilwangan,laong, “Ikaw, arag kaw agaw inindo niJesus?” Laong ni Pedro na yimibak, “Buku,buku ak nang kanaan inindo.”

18 Yang manga sogwanun aw yangmanga bantay disaan yanagdaporay kaylaban maniki. Yanaglibot silan sangdaporay na yanarang. Si Pedro aragyumupud kanilan manarang.

Yoosip si Jesus nang Labaw na Magam-poway

(Mateo 26:59-66; Markos 14:55-64; Lukas22:66-71)

19 Yoosip si Jesus ni Anas na labaw namagampoway bain sang kanaan mangainindo aw bain sang kanaan pagindo.20 Yimibak si Jesus, laong, “Way pya-galaong ko asang katagowan, kariko nangyabay ko paglaong, pyagalaong ko asangpagkadaigan. Kariko nang kanak pagindoasaan ko pagaindowan sang pagtitiponannang manga Judio aw asang templo, kayasaan ipan managkatipon yang manga Ju-dio. 21Wakaw yaan yang osipa yangmangaotaw na yaningug kanak, buku ko yangosipin mo. Osipa silan daw nanang pya-galaong ko kay yatigam silan sang pya-galaong ko.” 22 Paglaong ni Jesus sini,sampakun yaan nang isa na bantay awpaglaong, “Nanga yutugum kaw maglaongsang maynaan sang labaw na magam-poway?” 23 Laong ni Jesus na yimibak,“Aw yagalaong ako nang buku nang osto,paglaongan yaan sining manga otaw. Aw-gaid aw osto ako sang kanak pyagalaong,nanang pyagasampak mo kanak?”

24 Kayan pagkatapos nilan bistaun si Je-sus, padara ni Anas yaan na byabakos adtokang Kaipas na labaw na magampowayninyan na toig.

Yoman si Pedro Maglaong na Buku Yaannang Inindo ni Jesus

(Mateo 26:71-75; Markos 14:69-72; Lukas22:58-62)

25 Si Pedro iyan da sang said nang dapo-ray, yabay pa manarang. Kayan yosip yaannang manga otaw disaan, laong, “Ikaw,arag kaw agaw inindo ni Jesus?” Laongni Pedro, “Buku, buku ko.” 26 Yang isa naallang na arayon nang allang na lyarang-gisan ni Pedro sang taringa yagalaong,“Bukung kikita ta kaw na inagad ni Je-sus adto sang pyananuman sang mangaolibo?” 27Kayan yomanmaglaong si Pedro,“Buku ko.” Paglaong ni Pedro sinyan ma-parabay magtagaok yang manok.

Si Jesus asang Atobangan ni Pilato(Mateo 27:1-2,11-14; Markos 15:1-5; Lukas

23:1-5)28 Pagkamasurum, kamangun nilan si

Jesus asang baray ni Kaipas, kayan pyanag-dara nilan adto kang Gobernador Pilatona asang kanaan baray. Toyo wa arasakyang manga Judio sang baray nang gob-ernador, kay buku nang madyaw kani-lan na manga Judio aw lomasak sangbaray nang buku nang Judio. Aw lo-masak silan disaan maripa da kono silan,wakaw dili kono silan makakaan sangpagkaan na yaandam sang pista nilan naPaglabay. 29 Wakaw yologwa si Pilato nagobernador aw paglaong kanilan, “Nanangsara nini na otaw na syosombong mayo?”30 Yimibak silan, laong, “Dili nami yaanadaraun ani kanmo aw buku dakora yangsara naan.” 31 Laong ni Pilato kanilan,“Aw yakasara yani na otaw kamanga mayoaw okomi mayo pinasobay sang kamayobalaod.” Yimibak silan, laong, “Wa oto-gotan nang balaod nang goberno nangRoma na kami na manga Judio magap-atay sang otaw, wakaw dili yaan amaimo.”32Yamapagguna yani antakmatoman yangpyagalaong ni Jesus bain kanaan na ap-atayun nilan yaan pinaagi sang pagkarabokanaan asang koros. 33 Kayan yagbariksi Pilato agsurud nang kanaan baray awpaatobanga naan si Jesus kanaan aw os-ipa naan, laong, “Tinuud agaw yang pya-galaong nilan bain kanmo na ikaw ari nangmanga Judio?” 34 Yimibak si Jesus, laong,“Sikun sang kanmo tyoonan dumdumyang

Juan 18:35 185 Juan 19:15pyagalaongmo, daw aon yagalaong kanmobain kanak?” 35Laong ni Pilato na yimibak,“Way labut ko, buku ako nang Judio. Yangkadadaygan mo na manga Judio aw yangkamayo manga pangoro na magampowayyang yagadara kanmo ani kanak. Nanangyiimo mo na pyagalaong nilan na kanmosara?” 36 Laong ni Jesus, “Yang kanakpagkaari wara ani sining donya, kay aw anipa sining donya yang kanak pagkaari, yangmanga otaw na yotoo kanak mapagtanamantak dili ako madara ani sang manga Ju-dio. Awgaid wara ani sang donya yangkanak pagkaari.” 37Wakaw yoosip yaan niPilato, laong, “Ari kaw kadi?” Yimibak siJesus, laong, “Uu, ari ako. Yakani ako sangdonya aw kawtaw antak maggogod bainsang kamatooran. Kariko nang yatigamsang kamatooran yotoo sang pyagalaongko.” 38 Yagaosip si Pilato, laong, “Wainyang pyagalaong mo na kamatooran?”

Yookman Nilan na Apatayun si Jesus(Mateo 27:15-31; Markos 15:6-20; Lukas

23:13-25)Kayan yoman lomogwa si Pilato aw

paglaong sangmanga Judio, “Way kikita kona sara ni Jesus na angay pagsilot kanaan.39 Awgaid pinasobay sang batasan mayo,kinaanglan na aon isa na piriso na pyan-gayomayonaoboroyankonang allawnangpista na Paglabay. Adoon gosto ba mayona oboroyan ko kamayo yaning ari mayona manga Judio?” 40Gyagagaan nilan yangpaglaong na yotobag, laong, “Dili, bukunaan yang oboroyan. Si Barabas yang gostonami na oboroyan.” Si Barabas torisan.

191 Kayan pyarabut ni Pilato si Jesus sang

manga sondaro. 2 Yanaglokong yangmanga sondaro sang soksokon na baragunaw butangan nilan sang oro ni Jesus, may-nang pudung. Pyapandagom nilan yaansangmapora na dagomnamaynang dagomnang ari. 3 Kayan dyorodan nilan yaan,pyanagdoogdoog nilan, laong, “Komostakaw, ari kaw agaw nang manga Judio.”Kayan pyanagsampak nilan yaan.

4 Yoman si Pilato lomogwa aw paglaongsang manga Judio, laong, “Tanawa, ada-raunko yaan ani logwa kamayo antakmayokatigaman na way kikita ko na sara na

angay pagsilot kanaan.” 5Kayan lyomogwasi Jesus na yagapudung nang soksokon nabaragun aw pandagom nang mapora nadagom. Laong ni Pilato kanilan, “Tanawamayo, yani kay yaan na otaw.” 6 Pagkitakang Jesus nang manga pangoro na mag-ampoway aw manga bantay, gagaan nilanyang paglaong, “Karabowi yaan disang ko-ros. Karabowi yaan disang koros.” Laongni Pilato kanilan, “Kamanga mayo yaan,kamo yang pagkarabo kanaan asang ko-ros, kay way kikita ko na sara naan naangay pagsilot kanaan.” 7 Yotobag yangmanga pangoro nang Judio, laong, “Aonbalaod nami na yagalaong na kinaanglanapatayun yaan, kay yagalaong yaan naanak yaan nang Dios.”

8 Laban da yalluk si Pilato pagdungugnaan kanilan na yagalaong saan. 9 Kayanyagbarik si Pilato agsurud aw paglaongkang Jesus, “Wain kaw magsikun?” Waiibak kanaan si Jesus. 10Wakaw yagalaongsi Pilato kanaan, “Nanga di kaw imibakkanak? Nanga, wa kaw akatigam na aonkatungud ko pagboroy kanmo, aw aon aragkatungud ko pagpakarabo kanmo disangkoros?” 11 Yimibak si Jesus, laong, “Aonkatungud mo pagimo saan kanak adoonkay yaan yang pagbuut nangDios na imoonmo. Awgaid yaan yang dakora labanyang sara yang otaw na yagadara kanakani kanmo.” 12 Pyamakotan garo ni Pi-lato na oboroyan si Jesus pagdungug naansining pyagalaong ni Jesus kanaan, awbuku yasagka yaan sang manga Judio nayagalaong, na gyagagaan yang paglaong,“Aw boroyan mo yaan na otaw buku kawnang amigo nang ari ta ag Roma, kayyang otaw na gosto magaari kontara nangari ta ag Roma.” 13 Pagdungug ni Pilatosining pyagalaong nang manga pangoronang Judio, daraun naan si Jesus aglogwaaw pagingkod yaan sang ingkodanan naokmanan naan na lyaragusan nang batona pyagangaranan nang manga Judio nangGabata.

14 Agput da magalasdosi nang allaw napagpangandam nang manga Judio sangpista na Paglabay, kayan yaglaong si Pi-lato sang manga Judio, “Yani kay yang arimayo.” 15 Gyagagaan nilan yang paglaongna yimibak kang Pilato, laong, “Pataya

Juan 19:16 186 Juan 19:33yaan. Pataya yaan. Karabowi yaan asangkoros.” Wakaw yagaosip si Pilato kanilan,laong, “Gosto ba mayo na akarabowan koasang koros yang kamayo ari?” Yimibakyang manga pangoro na magampoway,laong, “Yaan gaid yang kanami ari yang ariag Roma.” 16 Kayan yatag ni Pilato si Jesusadto kanilan antak karabowan nilan asangkoros.

Kyakarabowan Nilan si Jesus asang Koros(Mateo 27:32-44; Markos 15:21-32; Lukas

23:26-43)17Kayan dyara nilan si Jesus aglogwa aw

papagdaraa nilan sang kanaan koros adtosang pyagangaranan nilan nang pusa nangoro na pyagangaranan nang manga Judionang Golgota. 18Kyakarabowan nilan yaandisaan, asang koros. Aon arag dowang kaotaw na kyakarabowan nilan asang koros,yang isa asang koros na apit karinto niJesus, yang isa asang koros na apit kawarani Jesus, si Jesus yang asang tunga na ko-ros. 19 Aon syosolat ni Pilato na byubu-tang naan asang koros ni Jesus. Laongnang syosolat naan, “Yani si Jesus na tagaNasaret, ari nang mana Judio.” 20 Madaigna manga Judio yang yakabasa sini kaybuku nang maawat sang syodad yaningpyagakarabowan nilan kang Jesus asangkoros. Yaning syosolat ni Pilato, syosolatnaan sang sorit nangmanga Judio, aw soritnang taga Roma, aw sorit nang mangaGriego. 21 Laong nang manga pangoro namagampoway kang Pilato, “Ayaw pagsola-tan yang yagalaong, ‘Ari nang manga Ju-dio,’ awgaid yani yang solatan, ‘Yagalaongyani na otaw na yaan yang ari nang mangaJudio.’ ” 22 Laong ni Pilato na yimibak,“Yang syosolat ko di da amaparin.”

23 Pagkatapos nang manga sondaromagkarabo kang Jesus asang koros,kamangun nilan yang manga damit niJesus aw baina nilan sang opat na kabain, tagisa sang kada sondaro. Kayankyamang arag nilan yang kanaan dagomnaway tyaiyan, pyapaglayon pagpono agtaasasta sang sagyad. 24 Kayan yanagkabarawyang manga sondaro, laong, “Dili ta yaniatabasun, managripa kita daw sini yangmakapagpanmo saan.” Yamapaggunayaan antak matoman yang syosolat nangpropeta na yagalaong, “Pyanagbainbain

nilan yang kanak damit, awpanagripa silansang kanak dagom.” Wakaw yiimo yaannang manga sondaro.

25SiMaria na ina ni Jesus iyan yagaindugasang said nang koros ni Jesus. Yang aragiyan disaan yang lomon ni Maria, aw siMaria na asawa ni Kleopas, aw si MariaMagdalena. 26Pagkita ni Jesus sang kanaanina aw yang kanaan inindo na laban naankarugunan na yagaindug disaan, maglaongyaan sang kanaan ina, laong, “Ina, gaonanda yaan sang anak mo na usug.” 27 Kayanyaglaong yaan sang kanaan inindo, laong,“Tanawa yang ina ko, gaonan da yaan sangkanmo ina.” Pagpono disinyan aadto ranaan papaguyaa sang baray naan si Mariana ina ni Jesus.

Yang Pagkamatay ni Jesus(Mateo 27:45-56; Markos 15:33-41; Lukas

23:44-49)28 Ninyan na oras yatigam si Jesus na

yatoman da yang kariko nang amapaggunakanaan disaan, kayan yaglaong yaan, “Ya-marangga ako.” Pyagalaong naan yani an-tak matoman yang syosolat nang propetabain kanaan kadini. 29 Aon disaan igopanna yamatmonang inmunna labanmaribas,kayan tyugum nangmanga sondaro disanginmun yang espongha aw butangan ni-lan sang sanga na pyagangaranan nangisopo aw dadawugan adto sang baba niJesus. 30 Pagkatimtim ni Jesus sang inmun,maglaong yaan, “Tapos da yang pyagasogokanak.” Kayan yasarongayngay yang oronaan kayan yamatay.

Dyodogsang nang Tuklu yang Kilid ni Jesus31Ngaon yang pagpangandam sang pista

wakaw yagaosip yang manga Judio kangPilato daw maimo na abariin nang mangasondaro yangmanga siki nangmanga otawna kyakarabowan asang koros antak mal-lug matay, kay kinaanglan na akamangunnilan yang manga lawas nang manga otawdisang koros ninyan na allaw antak disaotan nang sapit na allaw na allaw napagpapatana, kay yang sapit na allaw yaanyang allaw na laban tyataod nang mangaJudio. 32 Kayan pyanagbari nang mangasondaro yang manga siki nang dowang kaotaw na kyakarabowan asang koros inagadni Jesus. 33 Awgaid pagtanaw nilan kang

Juan 19:34 187 Juan 20:13Jesus na yatay da, wa da nilan panagbariyayang kanaan siki. 34 Toyo aon isa na son-darona yodogsang sang tuklu asang kilid niJesus, kayanyaparabay tomagdoyangdogoawyang tobig. 35Yangotawnayikita siningyamapagguna kang Jesus yaan yang yag-agogod bain sini. Yang pyagalaong naantinuud, kay tinuud na yatigam yaan sangpyagalaong naan, pyagalaong naan yaniantak kamo arag tomoo. 36 Yamapaggunayaan antak matoman yang syosolat nangpropeta na yagalaong, “Way amabarimaskiisa sang kanaan pusa.” 37Aon arag syosolatnang propeta na yagalaong, “Atanawunnilan yang otaw na dyodogsang nilan nangtuklu.”

Byubutang asang Gikub yang Lawas ni Je-sus

(Mateo 27:57-61; Markos 15:42-47; Lukas23:50-56)

38 Pagkatapos nini na imo nang mangasondaro, komadto si Jose na taga Arimateakang Pilato, yagaosip yaan daw maimona akamangun naan yang lawas ni Jesusdisang koros. Yomoyon si Pilato kang Jose,kayan kyamang ni Jose yang lawas ni Jesusdisang koros. Si Jose tomotoo kang Jesus,toyo wa naan apakitaan yang kanaan pag-too kay yamalluk yaan sang manga pan-goro nang Judio. 39 Si Nikodemo, ngaongotaw na yapagkita kang Jesus nang gabi,yamagad kang Jose. Yagadara yaan nangmangkaballo na aplasay namira aw aloe napyapagdari na aon manga karimaan na kakilo. 40 Kyakamang nilan dowa yang lawasni Jesus aw aplasi nilan nang mangkaballona aplasay aw potosa nilan nang sapot,kay yaan yang pyagaimo nangmanga Judiosang patay. 41 Asang said nang pyagap-atayan kang Jesus aon pyananuman sangmanga kaoy na olibo, kayan aon disaangikub na wa pa ubutangi nang patay, nayiimo nilan asang kilid nang pangpang nabato. 42 Tungud kay andamay da ngaonsang pista nang manga Judio wakaw asaanda nilan ubutangan yang lawas ni Jesus kaymasaid disaan yaan na gikub.

20Wa Da asang Gikub yang Lawas ni Jesus(Mateo 28:1-8; Markos 16:1-8; Lukas 24:1-12)

1Masurumsurum pa nang kaisa na allawkyomadto ra si Maria Magdalena sanggikub na byubutangan nang lawas ni Jesus.Kikita naan na yaporon da yang dagdaguna bato na pyagatampung sang gikub.2Wakaw yagaapas si MariaMagdalena adtokang Simon Pedro aw adto sang isa nainindo na laban karugunan ni Jesus, awpaglaong, “Kyakamang nilan yang lawasnang kanatu Ginoo disang gikub. Wa kamiakatigamdawwainnilan yaanubutangan.”3-4 Kayan yaparabay manaw si Pedro awnginyang isa na inindo. Yadaragan silandowa padurug adto sang gikub na byubu-tangan nang lawas ni Jesus. Toyo maanugdomaragan yang isa na inindo wakaw ya-maona yaan kang Pedro domatung sanggikub. 5 Wa yaan arasak sang gikub, toyoyaparabay yaan similib agsurud. Yaanyang kikita naan yang pyagapotos na sapotagsurud nang gikub. 6 Kayan dyomatungsi Simon Pedro aw parabay lasak nanggikub. Kikita naan yang pyagapotos nasapot disaan 7awyangpyagapotos sang oroni Jesus nawamakadogpo sang pyagapotossang lawas naan, awgaid yamatobok yaanna yamaropi. 8 Kayan lyomasak arag sanggikub nginyang isa na inindo na yamaonadomatung disaan aw kitaa naan na wa daagsurud yang lawas ni Jesus, kayan tyomooyaan na yagaboi si Jesus. 9Wa pa abay silandisinyanmakadarag sang pyagalaong nangDios na syosolat kadini na yagalaong namagaboi si Jesus kasikun matay. 10 Kayanyomori yang manga inindo ni Jesus.

Yapakita si Jesus kang Maria Magdalena(Mateo 28:9-10; Markos 16:9-11)

11 Si Maria Magdalena yagabarik adtosang gikub kayanyagindug asang said nanggikub. Kaba yaan yagadaraw yisilib ag-surud nang gikub. 12 Yikita yaan agsu-rud sang dowang ka tagalangit na sogwa-nun nang Dios, yandagom nang mapotina yanagingkod asang byubutangan nanglawas ni Jesus. Yang isa asang apitsang kaoronan ni Jesus, aw yang isaasang kaollawidan. 13 Yagaosip silan kangMaria Magdalena, laong, “Nanga kaw ya-gadaraw?” Yimibak yaan, laong, “Kaykyakamang nilan yang lawas nang kanakGinoo, kayan wa ak akatigam daw wain

Juan 20:14 188 Juan 21:1nilan yaanubutangan.” 14Pagkataposnaanmaglaong saan, mapakabilik yaan, kayankinita naan si Jesus na yagaindug, toyo wayaan ikilara na yaan si Jesus. 15Yoosip yaanni Jesus, laong, “Nanga kaw yagadaraw?Sining yaanap mo?” Dumdum ni MariaMagdalena magbantayay sang tanum dis-aan yang pyagaatobang naan, wakaw ya-galaong yaan, “Aw ikaw, kay Senyor, yangyakamang sang lawas ni Jesus, paglaon-gan kanak daw wain mo yaan ubutangan,kay akamangun ko.” 16 Kayan yaglaongsi Jesus kanaan, “Maria.” Yatanaw siMaria Magdalena kanaan kay kikilara naanyang tingug ni Jesus, kayan yaglaong yaan,“Raboni.” Yang kaologan nini na soritnang Judio magindoway. 17 Laong ni Jesuskanaan, “Ayaw ak pagpotiya, kay wa paak makapagbarik adto sang kanak Amaaglangit. Awgaid singadto sang kanakmanga inindo aw paglaonga silan bainkanak, na magabarik ako adto sang kanakAma na Dios aglangit na arag kamayo Amana Dios.” 18 Kayan kyomadto si MariaMagdalena sang manga inindo ni Jesus awpaglaonga naan silan na kikita naan si Gi-noo Jesus. Gyogogod naan kanilan yangpyagalaong kanaan ni Jesus.

Yapakita si Jesus sang Kanaan MangaInindo

(Mateo 28:16-20; Markos 16:14-18; Lukas24:36-49)

19 Ninyang ambong naan na allawyanagkatipon yang manga inindo niJesus. Pyapakadigun nilan takupun yangpyagakatiponan nilan, kay yamalluk silansang manga pangoro nilan na manga Judiodaw silan kitaun na yanagkatipon. Kayansakadyap dyomatung si Jesus disaan awpagindug asang barintungaan nilan awpaglaong, “Panaguma kamo, ayaw kamomagkaundug.” 20 Pagkatapos ni Jesusmaglaong saan, ayag naan kanilan yangkanaan manga kamot na kyakarabowanaw yang kanaan kilid na dyodogsang nangtuklu. Yanaguma silan laban pagkitanilan kang Ginoo Jesus. 21 Kayan yomanmaglaong si Jesus kanilan, “Panagumakamo, ayaw kamo magkaundug. Osogoonko kamo maynang pagsogo kanak nangkanak Ama na Dios.” 22 Paglaong naansaan, oyopon naan silan aw paglaonga

naan, “Dawata mayo yang Balaan naEspirito. 23 Pagpono adoon yang mangaotaw na apasayloon mayo sang kanilansara apasayloon arag nang Dios, aw dimayo pasayloon silan, dili arag silanapasayloon nang Dios.”

Wa Otoo Parabay si Tomas24Pagdatung ni Jesus asaan, wara disaan

yang isa na inindo naan na si Tomas namara. 25Wakaw pyagalaong si Tomas nangmanga inindo, laong. “Kikita nami si GinooJesus.” Laong ni Tomas kanilan. “Di akmotoo aw di ko kitaun yang botyaw nangpari nang karabo aw damdama yang aginang karabo asang kanaan kamot aw yangagi nang tuklu asang kanaan kilid.”

26 Paglabay nang sang ka simana,yanagtipon da oman yang manga inindoni Jesus. Si Tomas iyan disaan inagadnilan. Yang manga tatakup pyapakadiguntakupun, awgaid sakadyap dyomatung siJesus aw pagindug asang barintungaannilan awpaglaong, “Panaguma kamo, ayawkamo magkaundug.” 27 Kayan yaglaongyaan kang Tomas, “Tanawa aw damdamayang agi nang karabo asang kanak mangakamot aw yang agi nang tuklu asang kanakkilid, ayaw da magdowadowa, awgaid toora.” 28 Laong ni Tomas na yimibak kanaan,“Ginoo ko, ikaw yang kanak Dios.” 29Laongni Jesus kanaan, “Yotoo kaw kay yikita kawkanak. Yangmanga otaw na wa ikita kanakawgaid yotoo kanak laban panalanginannang Dios.”

Syosolat Yani Antak Kamo Tomoo na siJesus Anak nang Dios

30 Madaig pa yang manga imo ni Jesusna manga milagro na kikita nang kanaanmanga inindo, toyo wa osolatan disini.31 Awgaid yaning syosolat disini, syosolatantak kamo tomoona si Jesusmakagagaomna Anak nang Dios na syosogo naan anisang donya, na pinaagi saan na kamayopagtoo kang Jesus akaaronan kamo nangkinaboi na way kataposan.

21Yapakita si Jesus sang Pitong ka Otaw na

Kanaan Inindo1Paglabay nang pilang allaw yomanma-

pakita si Jesus sang kanaan manga inindo

Juan 21:2 189 Juan 21:20adto sang dagat na pyagangaranan nangTiberias. Maynini yang pagpakita ni Jesuskanilan. 2 Yanagagad silan si Simon Pe-dro, aw si Tomas na mara, aw si Natanaelna taga Kana na sakop nang Galilea, awyang manga anak ni Sebedeo, aw aon paydowa na inindo ni Jesus na inagad ni-lan. 3 Laong ni Simon Pedro sang kanaankadadaygan, “Magakaya ako.” Laong nangkanaan manga kainagadan, “Amagad kaminimo magkaya.” Kayan yomanaw silan awsakay sang barangay. Kyakallawan silanmagkaya, toyo ampan way yamakamangnilan na isda. 4 Mapawa da, kay bay sim-ilat yang suga, si Jesus yagaindug asangligad nang dagat. Wa ikilara yang kanaanmanga inindo na yaan si Jesus. 5 Laongni Jesus kanilan, “Aon yamakamang mayo,kay lagi?” Yimibak silan, laong, “Am-pan sambook.” 6 Laong naan, “Kutungamayo yang kamayo sonsoro asang apit kar-into nang barangay kay aon amakamangmayo.” Kayan kyutung nilan yang son-soro. Gimadaigan na isda yang kyakas-aplungan nang sonsoro nilan wakaw ya-garisud silan pagbutung sang sonsoro, kaykyakabugatan nang isda. 7 Laong kang Pe-dro ninyang isa na inindo na laban karugu-nan ni Jesus, “Yang kanatu Ginoo yaan na siJesus.” Pagdungug ni Simon Pedro na yangyapagbaraw kanilan si Ginoo Jesus, ma-parabay yaan mandagom kay yagaid yaanmangarasinsilyo na yagakaya, kayan ly-omogpat yaan sang dagat aw langoy padu-rug sang ligad. 8 Awgaid yang kadayganna manga inindo ni Jesus asang barangayda asta yakadoong, yagabutung silan sangsonsoro na yamatmo nang isda. Bukusilan nang maawat sang ligad, aon mangakasiyaman na ka metro gaid. 9 Pagawasnilan asang baybayun kimita silan sangbaga na aon isda na pyapasagan disaan awaon arag paan disaan. 10 Laong ni Jesuskanilan, “Pagdara kamo adi saang isda nayamakamang mayo.” 11 Kayan syomakaysi Simon Pedro sang barangay aw butunganaan sang baybayun yang sonsoro na ya-matmo nang mabakla na isda. Sanggatosaw karimaan aw toro na book yang karikonang isda. Yaanna kadaig nang isda ampanwa akarasi yang sonsoro. 12Tyatawag silanni Jesus, laong, “Adi kamo, paginurum

kamo.” Way yutugum kanaan magosipdaw sini yaan, kay yatigam silan na yaansi Ginoo Jesus. 13 Kayan kyamang ni Jesusyang paan aw pandooran kanilan. Yangisda aragmaynaan, pyandool naan kanilan.

14 Yani yang katlo na pagpakita ni Je-sus sang kanaan manga inindo pagkataposnaan magboi na pyapatay.

Si Jesus aw si Pedro15 Pagkatapos nilan maginurum,

maglaong si Jesus kang Simon Pedro,“Simon na anak ni Juan, pyagadakoramo ba ako sang ginawa mo labaw pasang pagdakora nining kainagadan mo?”Yimibak si Simon Pedro, laong, “Uu, kayGinoo, yatigam kaw na pyagadakora koikaw sang ginawa ko.” Laong ni Jesuskanaan, “Tagapi yang baya pa tomoo kanakkay mayn silan nang kanak manga natina karnero.” 16 Yoman si Jesus maglaongkanaan, laong, “Simon na anak ni Juan,pyagadakora mo ba ako sang ginawa mo?”Laong ni Pedro, “Uu, kay Ginoo, yatigamkaw na pyagadakora ko ikaw sang ginawako.” Laong ni Jesus, “Bantayi yang yotookanak kaymayn silan nangmanga karneroko.” 17 Yoman si Jesus maglaong kangPedro, laong, “Simon na anak ni Juan,pyagadakora mo ba ako sang ginawa mo?”Yamaundug si Pedro kay katlo pa naan napagosip ni Jesus kanaan, wakaw yagalaongyaan, “Yatigamkaw sang kariko, kayGinoo,yatigam kaw na pyagadakora ko ikaw sangginawa ko.” Laongni Jesus kanaan, “Tagapiyang yotoo kanak kay mayn silan nangkarnero ko. 18 Pagalaong ko kamayo yangtinuud, nong batabata pa kaw, ikaw yangyagaonay magurun sang awak mo, ikawyang yagabuut maski diin kaw komadto.Awgaid pagkamatadung da mo, unatun damo yang kanmo manga buktun, kay silanyang magaurun da kanmo aw daraa kawadto sang buku nang gosto mo kadtowan.”19Pyagalaong ni Jesus yani kay pyapasabotnaan kang Pedro yang kamatayun naakaagiyan ni Pedro na makabantog sangDios. Kayan yaglaong si Jesus kang Pedro,“Abay kanak pangagad.”

Si Jesus aw yang Isa na Inindo20 Yilingi si Pedro aw kitaa naan na

yigiyod kanilan nginyang isa na inindo

Juan 21:21 190 Juan 21:25na laban karugunan ni Jesus, ngaongyasagompipit kang Jesus magingkod nangpagiyambong nilan na yagalaong, “Gi-noo, sining matabang sang yapagkontarakanmo?” 21 Pagkita ni Pedro kanaan,maglaong yaan kang Jesus, “Yaan, kay Gi-noo, amaonnono yaan?” 22 Yotobag siJesus, laong, “Aw gosto ko na magapa-bilin yaan boi asta nang pagbarik ko, waylabut mo. Pangagad da gaid abay kanak.”23 Wakaw yakarimpud sang manga tomo-too kang Jesus yang batok na nginyan nainindo ni Jesus dili amatay. Awgaid wa ma-galaong si Jesus na dili nginyan na inindoamatay, yagalaong yaan, “Aw gosto ko namagapabilin yaan boi asta nang pagbarikko, way labut mo.”

24 Nginyan na inindo ni Jesus yang ya-galaong sini kariko, yaan arag yang yaga-solat sini. Yatigam kami na tinuud yaningpyagalaong naan.

25Madaig pa yang imo ni Jesus na wa os-olatan disini. Aw solat kariko yang kanaanimo umuut sang donya.

Apostol 1:1 191 Apostol 1:20

Yang manga Imo nang mangaAPOSTOL

1 Asang mona ko na solat kanmo, kayTeopilo, pyagalaong ko yang kariko nangimo ni Jesus aw kariko nang pyagaindonaan anay da sang pagpono naan pagindo2 asta sang pagkadto ra naan langit. Nangwa pa yaan adto langit pyagalaong naansang kanaan manga pinili na manga apos-tol yang pyapaglaong kanaan nang Balaanna Espirito bain sang sogo naan kanilan.3 Arimarim yaan yapakita kanilan surudnang kapatan na allaw pagkatapos naanmagboi sikun sang pagpakamatay naan.Yaan yang kamatooran na yaan boi, kaykikita yaan nilan na yagagogod kanilanbain sang pagari nang Dios sang mangaotaw. 4Misan disaan, nang pagkatipon ni-lan, pyagalaong silan ni Jesus, “Ayaw kamomagpanaw ani Jerusalem, pagtagad kamosang pyagalaong ko kamayo na syasaadnang kanak Ama na Dios. 5 Kay yangpyagabawtismokamayoni Juan yang tobig,awgaid dimadogay yangpagabawtismoka-mayo nang Dios yang Balaan na Espirito.”

Yisingadto si Jesus Langit6 Pagkatipon oman nang manga apos-

tol, maglaong silan kang Jesus, “Ginoo,paglaongan kanami daw ori da mo adoonkanami na Judio yang pagari sang kanamibanwa.” 7 Laong ni Jesus kanilan, “Waotogotan na matigam kamo daw kanoyaan mapagguna, yang kanak Ama na Diosyang aon katungud saan, kay yaan yangyagabuut sang kariko nang amapaggunadaw kano kapagguna. 8 Awgaid akaaronankamo nang gaom aw komaon da agkamayoyang Balaan na Espirito, magababatokonda kamo bain kanak ag Jerusalem, aw adtosang kariko nang sakop nang Judea awSamaria, aw adto sang kariko nang banwa.”9 Pagkatapos naan maglaong sini, simin-gadto yaan langit na pyagatanawan nilan.Kayan wa da nilan ikitaa nang kyasaring-gan da yaan nang panganod.

10 Kaba yimingaro silan aglangit nayagatanaw kang Jesus na yagapadurugaglangit, sakadyap yapakita kanilan yangdowang ka tagalangit na yandagom nang

mapoti, 11 aw paglaong, “Kamo na tagaGalilea, nanga yabay pa kamo mingaroaglangit? Si Jesus na yapanaw kamayo, kayadto ra langit, magabarik oman ani. Iki-taun mayo yaan nang pagbarik naan may-nang pagkita mayo kanaan nang pagsin-gadto naan langit.”

Yang Ballin kang Judas12 Kayan yomori yang manga apos-

tol adto Jerusalem sikun sang butay napyagangaranan nang Olibo na masaid agJerusalem, aon manga sang ka kilometroyang kaawat sang syodad. 13 Pagdatungnilan ag Jerusalem managkatipon silandisang sobay digtaas na pyagauyaan ni-lan. Yang asaan na yanagkatipon, si Pedroaw si Juan, si Santiago aw si Andres, siPelipe aw si Tomas, si Bartolome aw siMateo, si Santiago na anak ni Alpeo, siSimon na maisug aw si Judas na anak niSantiago. 14 Yabay silan managkatiponaw panagampo, inagad nilan yang mangakawbayan, arag inagad nilan si Maria naina ni Jesus aw yang manga lomon na usugni Jesus.

15 Paglabay nang pilang allawyanagkatipon da oman yang mangatomotoo kang Jesu Kristo, sang gatosaw karowaan silan kariko. Kayan yagin-dug si Pedro aw paglaong, 16 “Mangakaromonan ko, kinaanglan amatomanyang pyagalaong nang Balaan na Espiritona syosolat ni Dabid kadini bain kangJudas na magaallad sang magadakup kangJesus. Wakaw yatoman da yaan, 17 kay siJudas pipili ni Jesus, kayan yaimo inagadnami na pyagapanonogo ni Jesus. 18 Yangsapi na bayad sang maat na imo naanpyagabili sang lopana kyakamatayannaan.Yamallog yaan kayan yomoto yang dubdubaw kaborakas yang kariko nang kanaantinai. 19 Kariko nang otaw ag Jerusalemyatigam saan, wakaw pyagangaranannilan yaan na lopa nang Akeldama, yangkaologan naan na aran lopa na dogoon.20 Kay syosolat yani bain kang Judasasang libro nang Salmo na yagalaong,‘Apapanawan yang kanaan paguya, waypapaguyaun disaan.’ Arag yani syosolat,laong, ‘Yang kanaan katungdanan sangpagkaapostol aatag da sang kadaygan.’

Apostol 1:21-22 192 Apostol 2:1821-22 “Wakaw kinaanglan aon sang ka

otaw na makadogpo kanami na mangaapostol, na makaimo magbatok bain sangpagboi oman ni Ginoo Jesus. Awgaid yangkikinaanglan na otaw yang yakaagadagadkanami nang pagagadagad nami kang Gi-noo Jesus anay da sang pagpono ni Juanpagpangbawtismo asta sang pagsingadtora ni Jesus langit.” 23 Wakaw pyapaato-bang nilan yang dowang ka otaw na siJose na pyagangaranan arag ni BarsabasJusto, aw siMatias kay ipiliin nilan yang isa.24 Kayan yanagampo silan, laong, “Ginoo,yatigam kaw sang kariko nang dumdumnang kariko nang manga otaw. Wakawpakitaan kanami daw wain sining dowayang pipili mo 25 na imoon panogwanunna aon katungdanan sang pagkaapostol naballin kang Judas na yapanaw, makadto rasang kanaan paguya.” 26 Pagkatapos nilanmanagampo, managripa silan. Yaan yangyamapili nang ripa siMatias, kayan dyogpoyaan sang samporo aw isa na manga apos-tol.

2Yang Balaan na Espirito

1 Pagdatung nang allaw nang pista napyagangaranan nang Pentekostes, karikonang manga tomotoo kang Jesu Kristoyanagkatipon. 2 Kayan sakadyap dyun-gug nilan yang tanog na sikun aglangitna maynang yagoob nang mabugbug nasamut. Yakarimpud yaan na tanog sang su-rud nang baray na pyagakatiponan nilan.3 Kayan kimita silan sang maynang laganang atoron na yakatpud managtongtongsang kada isa kanilan. 4 Silan kariko by-obobowan nang Dios nang Balaan na Espir-ito, kayan yanagsorit silan sang yanagka-toboktobok na manga sorit na wa nilanakatigami na pyapagsorit kanilan nangBalaan na Espirito.

5Aonmanga Judio ag Jerusalem na sikunsang kadaygan na manga banwa. Silanyang yabay magtoman sang balaod ni Moi-ses. 6 Pagdungug nilan sang tanog, man-agkatipon silan disaan. Yamaribog silankariko sining yamapagguna, kay isaisakanilan yudungug sang kanilan tyoonansorit na pyagasorit nang manga tomo-too kang Jesu Kristo. 7 Tungud sang

kanilan kaburungburung, yakapaglaongsilan, “Kariko nining manga otaw na ya-gasorit sini na manga sorit podo tagaGalilea. 8 Kayan yamaonnono yani, nakariko ta yudungug kanilan na yagasoritsang kanatu tyoonan sorit? 9 Kita nataga Partia, taga Media, taga Elam, tagaMesopotamia, taga Judea aw Kapadosia,taga Ponto aw Asia, 10 taga Prigia awPampilya, taga Egipto aw yang sakop nangbanwa na Libya na masaid ag Sirene, awyang sikun ag Roma na manga Judio awmanga buku nang Judio na syomonod dasang batasan nangmanga Judio, 11 aw yangtaga Kreta aw taga Arabia, kariko ta yudun-gug kanilan na yagasorit sang kanatu ty-oonan sorit na yagagogod sang mangamangkadyawna imonangDios.” 12Tungudsang kanilan kaburungburung aw karibog,yanaginosipay silan, laong, “Nanang buutpasabot nini na imo?” 13 Awgaid aonyanagodyat sangmanga tomotoo kang JesuKristo, laong, “Yamangkaobog yaan namanga otaw.”

Yang Pyagalaong ni Pedro asangPagkadaigan

14Kayan yagindug si Pedro aw yang sam-poro aw isa na kainagadan naan na mangaapostol, aw gagai ni Pedro yang paglaongnaan asang pagkadaigan, laong, “Kamo naarag mayn ko Judio aw kariko mayo na ya-gauya ag Jerusalem, paningug kamo sangpagalaong ko. 15 Buku kami nang mangaobog, buku nang tinuud yang kyakaun-dan mayo na kami manga obog, kay waymagkaobog nang baya alasnuybe yang orasnang masurum. 16 Awgaid yaning yama-pagguna adoon, yani yang pyagalaong ka-dini nang propeta na si Joel, laong, 17 ‘Yaniyang imoon ko nang maori na allaw,laong nang Dios, Obobowan ko nang Bal-aan na Espirito yang kariko nang otaw,yang kamayo kamanganakan magagogo-danun sang apagogod ko, yang kamayomanga bagong otaw mikita sang apakitako, aw yang kamayomangamangkatadungmagatagaynup sang papagtagaynup ko.18 Obobowan ko nang Balaan na Espir-ito yang kanak sogwanun na manga usugaw sogwanun na manga bobay ninyan namanga allaw, kayan yaggogod silan sang

Apostol 2:19 193 Apostol 2:41apagogod ko. 19Arag yagalaong yang Dios,Magaimo ako nang manga kaburungbu-rungan digtaas nang pagawanan aw anisang lopa, dogo aw yang atoron aw yangmadakmul na ubul ikitaun nang mangaotaw. 20Magangitngit yang suga, amaporayang boran maynang dogo, nang di pamadatung yang allaw na apakita ko yangkanak dakora na gaom na magaokom sangmanga otaw. 21 Kayan maski sining mag-atawag kanak na Ginoo nilan na mangayonang tabang antak marowas, orowasun kosang kanilan sara.’ Yaan yang pyagalaongnang Dios na gyogogod nang propeta na siJoel.”

22 Yabay maglaong si Pedro, “Kamo nataga Israel, paningug kamo sining pa-galaong ko. Pyapakita nang Dios kamayona si Jesus na taga Nasaret yang syosogonaan ani pinaagi sang manga milagroaw manga kaburungburungan aw mangatoosanan sang dakora na gaom nang Diosna pyapakita naan. Yatigam kamo sinikay kikita mayo yaning pyapaimo nangDios kanaan. 23 Anay da yatigam yangDios na panagdakupun mayo si Jesus, kayyaan yang pagbuut naan. Kayan pya-papatay mayo si Jesus, pyagasogo mayosang makasasara na manga otaw na waylabut sang balaod ta antak karaboon nilansi Jesus disang koros. 24 Awgaid byoboiyaan nang Dios kay di amaimo na diliyaan magaboi oman. 25 Kay yagalaongsi Dabid na ari ta kadini bain kang Je-sus, laong, ‘Yatigam ako na pollayon in-agad ko yang Ginoo, wakaw di ak amal-luk, kay atabangan ako naan. 26 Tungudsaan yagauma ako aw bantoga ko yangDios. Maski amatay yang kanak lawas,yamaiman ako na magaboi oman, 27 kaydili mo ako apabayaan asang paguya nangmanga patay, di kawmotogot na amadonotako na kanmo pinili. 28 Pyapakatigam mokanak yang paagimo, na akomagaboi nangway kataposan. Makapaguma kaw kanaklaban kay iyan kaw sang said ko.’

29 “Manga karomonan ko na manga Ju-dio, yaan yang pyagalaong ni Dabid kadinina sorit ni Jesus. Yatigam kita adoon nayamatay si Dabid kayan lyubung, iyan dayang kanaan lubung, asta adoon aani lakanatu. 30 Yatigam si Dabid sang saad

kanaan nang Dios, tungud kay propetayaan. Yasaad yang Dios na papagariinnaan mayn ni Dabid yang isa na som-paw ni Dabid. 31 Yatigam si Dabid dawnanang imoon nang Dios, wakaw pya-galaong naan na magaboi oman si JesuKristo, na wa yaan apabayai asang paguyanang manga patay, na yang kanaan lawaswa akadonot. 32 Byoboi nang Dios siJesus na pyapatay. Kariko ta yatigamsaan. 33 Aadto yaan yagaingkod sang saidnang Dios, yatagan yaan nang Dios nangkatungud. Yang Balaan na Espirito nasyasaad nang Dios kanatu, yaatag naankanami na kikita mayo adoon aw dungugamayo. 34 Buku ni Dabid yang yisingadtolangit namagaari, awgaid si Dabid yang ya-galaong, ‘Yang Dios yagalaong sang kanakGinoo, Pagingkod asang said ko 35 astasang pagdatung nang allaw na imoon dako guyukanan nang parapara nang siki moyang kariko nang yapagkontara kanmo.’36Wakawkinaanglanmatigamkamokarikona taga Israel na si Jesus na pyapakarabomayo disang koros pyagabuutan nang Diosna yiimo yaan Ginoo na makagagaom sangkariko, yaan si Jesu Kristo na pinili nangDios, magaari yaan sang donya.”

37 Pagdungug nang manga otaw siningpyagalaong ni Pedro, maalluk silan la-ban, wakaw yagaosip silan kang Pedro awsang kadaygan na manga apostol, laong,“Nanang imoon nami, kay manga lomon?”38 Laong ni Pedro kanilan, “Pagsusul kamosang kamayo imo na maat, ayaw da mag-imo sang sara, aw pagpabawtismo kamona yotoo kang Jesu Kristo na yaan yangkamayo Ginoo antak kamomapasaylo sangkamayo sara. Kayan aatag da kamayo nangDios yang Balaan na Espirito. 39 Kay yangBalaan na Espirito syasaad nang Dios naaatag kamayo aw aatag arag sang kamayomanga sompaw aw kariko nang mangaotaw asang karowagan nang donya na ty-atawag nang kanatu Ginoo na Dios.”

40 Madaig yang pyagalaong kanilan niPedro na yagamatood bain kang Jesus,aw pagindowa naan silan, laong, “Ayawda kamo mapagsagad sang manga otawna makasasara na isilotan nang Dios.”41 Madaig yang yotoo sang pyagalaongni Pedro, kayan byawtismowan silan na

Apostol 2:42 194 Apostol 3:16yotoo. Aon manga torong mararan naka otaw yang yakadogang sang tomo-too ninyan na allaw. 42 Kayan yabaysilan maningug sang pagindo nang mangaapostol, yabay mapagkabarawbaraw bainsang Ginoo, aw kaan silan sang paan napyagapisangpisang nilan na pagpanamputsang pagkamatay ni Jesus, aw abay silanpanagkatipon na yanagampo.

Yang Yiimo nang Manga Tomotoo43Madaig yang yiimo nang manga apos-

tol na manga milagro aw manga toosanansang gaom nang Dios na yakasanggangsang manga otaw. 44 Yabay managkatiponyang kariko nang yotoo, yanaginambitaysang kariko nang yamaaron kanilan.45 Pyamarigya nilan yang kanilan lopa awmanga butang, yang bayad pyagabainbainnilan sang kanilan kainagadan na ya-maukud. 46 Allawallaw yanagkatipon silanasang templo na pagtitiponan nangmangaJudio, aw asang kanilan baray, yakaansang paan na pyagapisangpisang nilan nakanamputanan sang kamatayun ni Jesus.Yanagsaro silan komaan na yanaguma,na wa makaungud na magaparabaw sangsangka otaw, 47 yabay silan magbantogsang Dios. Madyaw silan nang kariko nangmanga otaw. Kayan dyogang nang Ginookanilan allawallaw yang manga otaw nalyorowas naan sang kanilan sara.

3Pyapagkadyaw yang Pilay na di Magpaka-

panaw1 Misan disaan si Pedro aw si Juan

yakadto sang templo nang alastres nangambong, ampoway nang manga Judio sangDios nginyan na oras. 2 Asang dakorana pilwangan na pyagangaranan nangmadyaw na pilwangan yagaingkod yangotaw na pilay na di magpakapanaw anayda mawtaw. Allawallaw byubutang yaanna otaw disang pilwangan nang temploantak mangayo nang limos sang mangaotaw na marasak sang templo. 3 Pagkitanaan kang Pedro aw kang Juan na marasaksang templo, mangayo yaan nang limos.4 Kayan tyanaw yaan ni Pedro aw ni Juan,aw paglaong si Pedro, “Tanaw adi kanami.”5 Kayan tyomanaw yaan kanilan, dumdumnaan aon aatag kanaan nilan. 6 Awgaid

laong ni Pedro kanaan, “Way kanak sapi,toyo aatag ko kanmoyang kikinaanglanmona tabang sikun kang Jesu Kristo. Wakawpagalaongon ko ikaw, na pinaagi sang aranni Jesu Kristo na taga Nasaret pagindugaw panaw.” 7 Kayan pyoti ni Pedro yangkarinto na kamot naan aw papagbangonanaan yaan. Yaparabay maunat yang sikinaan, maanug da yang kanaan manga lo-poropowan. 8 Pagkatigbangon naan main-dug yaan aw panaw. Kayan yomagadyaan kang Pedro aw kang Juan lomasaknang templo, yagapanawpanaw yaan awpaglorogpatun na yagabantog sang Dios.9 Kariko nang manga otaw disaan yikitakanaan na yagapanawpanaw na yagaban-tog sang Dios. 10 Pagkilara nilan na yaanyang ipanmagingkod disang kilid nang pil-wangan nang templo na yagapangayo sanglimos, maburungburung silan, yamaunun-gunung sang yamapagguna saan na otaw.

Yang Pyagalaong ni Pedro Bain kang Jesus11 Tungud sang kanaan paguma

gyugugul naan si Pedro aw si Juan. Asaansilan sang balkon na pyagangaranan nangbalkon ni Solomon. Kayan dyomorodkanilan disaan yang kariko nang mangaotaw na yamangkaburungburung sangyamapagguna saan na otaw. 12 Pagkitani Pedro sang manga otaw na yodorodkanilan, maglaong yaan, “Manga tagaIsrael, nanga yamaburungburung kamosaan, nanga pyapaunungan mayo kami?Ayaw kamo magdumdum na yakapanawyaan pinaagi sang kanami tyoonan gaomaw tungud sang kanami pagkadiosnon.13 Yang Dios na sisimba ni Abraham, aw niIsaak, aw ni Jakob, aw simbaa nang kanatukamonaan, yaan yang yakapagkadyawsaan. Pyapagkadyaw naan yaan na otawantak bantogon yang kanaan Anak nasi Jesus na syosombong mayo, kayansyarikwaymayo asang atobangan ni Pilato,sari oboroyan da garo yaan ni Pilato.14 Balaan yaan aw matarong, awgaidsyasarikway mayo. Yaan yang yaayo mayokang Pilato na oboroyan yang otaw nayagapatay sang madaig na otaw. 15 Kayanpyapapatay mayo yang mamatag sangkinaboi. Awgaid byoboi yaan oman nangDios. Kami yang yikita kanaan na tinuudyagboi da yaan. 16 Pinaagi sang aran

Apostol 3:17 195 Apostol 4:10naan na tyotoowan nami na dakora yanggaom yagakadyaw yani na otaw. Yatigamkamo na di yaan magpakapanaw nangaon,kayan kinita mayo adoon na madyaw da,yagakadyawyaan tungud sangpagtoo kangJesus.

17 “Adoon, kay manga karomonan,yatigam ako na kamo aw yang kamayomanga pangoro wa akatigam na si Jesusyang syosogo nang Dios ani, wakawpyapapatay mayo yaan. 18 Yatoman da niJesus adoon yang pyapaglaong nang Dioskadini sang kariko nang manga propeta nasi Kristo na kanaan pinili kinaanglan amagisang marisud na kamatayun. 19 Wakawpagsusul kamo sang sara mayo aw ayawda kamo magimo sang maat nang Dios,pangagad da kamo sang Dios antak kamopasayloon naan sang kamayo sara, antakkamo maorawa pinaagi sang tabang nangDios, 20 aw antak sogoon naan oman anisi Jesu Kristo na anay da pipili naan namagaari sang donya. 21 Toyo kinaanglanna magapabilin naa yaan aglangit astasang pagdatung nang allaw na abagoonda yang kariko, yaan yang pyagalaongnang Dios pinaagi sang kanaan mangapropeta kadini. 22 Kay yagalaong kadinisi Moises, ‘Yang Lyomabi na kamayoDios magasogo ani kamayo sang kanaanpropeta, maynang pagsogo naan kanak.Yang osogoon naan ani yang arag kamotaga Israel. Kinaanglan maningug kamosang kariko nang pagalaong naan kamayo.23 Yang dili maningug sang pagalaongnaan na propeta isilotan nang Dios, dilinaan utukud sang sakop naan yaan namanga otaw.’ 24 Yang manga propetapagpono kang Samuel asta sang karikonang manga propeta na yasapit kanaanna maggogodanun, arag yagapakatigambain sining yamapagguna adoon na mangaallaw. 25 Kamo yang syasaadan nang Diossaan na manga saad na pyapakatigamnaan kamayo pinaagi sang manga propeta.Kamo aw yang kamayo manga kamonaanyakaupud kamo sang pyagakasabotan nayiimo nang Dios. Kay yagalaong yangDios kang Abraham, ‘Panalanginan koyang kariko nang manga otaw pinaagisang kanmo sompaw.’ 26 Wakaw kamo namanga Judio yang yoona padaraan nang

Dios nang kanaan Anak na si Jesus antakkamo panalanginan antak ayawan mayoyang imo mayo na maat nang Dios.”

4Si Pedro aw Si Juan Asang Atobangan nang

Manga Pangoro nang Manga Judio1 Yabay pa magindo si Pedro aw si

Juan sang manga otaw nang pagdatungnang manga magampoway aw yang pan-goro nang bantay sang templo aw yangmanga Saduseo. 2 Yamadaman silan sangdowang ka apostol, kay yabay maggogodna yagaboi oman si Jesus aw abay pagindosang manga otaw na yang pagboi ni Jesusyang kamatooran na magaboi oman yangmanga otaw na yamangkamatay. 3 Kayandyakupnilan yang dowang ka apostol. Gabila yang pagdakup kanilan, wakaw pinirisola silan ninyan na gabi kay baya da silan os-ipa nang pagkamasurum. 4Awgaid madaigyang yotoo na yudungug sang pyagalaongnang manga apostol. Yang kadaig nangyotoo yadatung nang limang mararan naka otaw.

5 Ninyang sapit na allaw yang mangapangoro na Judio aw yang mangamangkatikadung aw yang manga mag-indoway sang balaod yanagkatipon agJerusalem, 6 inagad nilan si Anas na labawna magampoway aw si Kaipas aw si Juanaw si Alejandro aw yang kadaygan namanga sakop nang pamilya nang labawna magampoway. 7 Pyapaatobang nilankanilan yang dowang ka manga apostolaw osipa nilan, laong, “Yoonnono mayoyang papagkadyaw sang pilay na di mag-pakapanaw? Nana na gaom aw kanini aranyang yingaranan mayo na yakapagkadyawkanaan?” 8 Si Pedro na pyagabayaan nangBalaan na Espirito yimibak kanilan, laong,“Kamo na manga pangoro nami aw kamona manga mangkatikadung, 9 aw osisaunkami adoon bain sang madyaw na imonami saan na otaw daw yomonnonongpagkadyaw naan, 10 kinaanglan matigamkamo aw yang kariko nang manga Judio,na yaning otaw na yagaindug asangatobangan mayo yagakadyaw pinaagisang aran ni Jesu Kristo na taga Nasaret.Pyapakarabo mayo yaan disang koroskayan yamatay, toyo byoboi yaan nang

Apostol 4:11 196 Apostol 4:32Dios. 11 Si Jesus yang pyagalaong nangDios na pyapasolat naan sang mangapropeta, laong, ‘Yang gimadyawan na batona makadigun sang baray, syasarikwaymayo na manga panday.’ 12 Si Jesus gaidyang makaatag kanatu nang kinaboi, yaangaid yang magapagawas kanatu sang silotna way kataposan kay yaan gaid yangyaatag nang Dios na makatabang kanatu,way kadaygan disang tibook karibotan namakarowas kanatu sang kanatu sara.”

13 Yang manga pangoro na Judio ya-maunungunung sang katigam magsorit nadi magkatarap ni Pedro aw ni Juan, sariwara abay managpakaeskuwela. Tungudsang katigam ni Pedro aw ni Juan mag-sorit, kyakatagtagaan nilan na yakaagada-gad silan kang Jesus. 14 Awgaid wa silanmakaimo mapaglantogi, kay kikita nilanyang otaw na yagakadyaw sang kanaankapilayan na yagaindug asang said ni Pe-dro aw si Juan. 15 Wakaw pyapapanawnilan si Pedro aw si Juan disang kanilanpagtitiponan, kayan yanagkabarawbarawsilan, 16 laong, “Nanang imoon ta sini namanga otaw? Yang kariko nang otaw aniJerusalem yatigam sining milagro na yi-imo nilan, di kita makapaglaong na bukunang matungtung. 17 Awgaid antak di dapagidunggan nang manga otaw yaan naimo, kinaanglan igusun ta silan antak dida oman maggogod sang maski sini bainkang Jesus.” 18Kayan pyatawag nilan omansi Pedro aw si Juan aw paglaonga nilan nadi da papaggogodon aw di da papagindoonbain kang Jesus.

19 Awgaid yimibak si Pedro aw si Juankanilan, laong, “Dumdumamayo daw wainyang madyaw nang Dios na pangagdan,kamo daw yang Dios. 20 Kay di amaimona dili nami ogogodon yang kikita namiaw dyudungug nami na pyagalaong niJesus.” 21-22 Pagkatapos nilan igusunoman yang manga apostol na laban di dapapaggogodon bain kang Jesus, boroyannang manga pangoro na Judio. Di silanmakasilot kanilan kay yang kariko nangmanga otaw yagabantog sang Dios tun-gud sang yamapagguna sang otaw na ya-gakadyaw sang kanaan kapilayan. Sobra panang kapatan na ka toig yang idad naan naotaw.

Yanagampo sang Dios yang Manga Tomo-too

23 Pagboroy kang Pedro aw si Juankomadto silan sang kanilan manga kaina-gadan aw paglaongan nilan kanilan yangpyagalaong nang manga pangoro namagampoway awmanga mangkatikadung.24 Pagdungug nilan saan magampo silansang Dios, laong, “Ikaw na Labi na Diosyang yagaimo sang langit aw lopa awdagat aw yang kariko nang iyan disaan.25 Tungud sang Balaan na Espirito nayagabaya sang kanami kamonaan na siDabid na yagatoman sang kanmo pagbuut,pyagalaong ni Dabid yang pyapaglaongmokanaan, laong, ‘Nanga yamadaman yangmanga otaw na buku nang manga Judio?Kayan nanga yanagdumdum yang mangaJudio na magaimo sang dili nilan amaimo?26 Yang manga ari disang donya yan-gandam sang pagtanaman, yang mangapangoro yanagkatipon na mapagato sangLabi na Dios aw sang kanaan syogo anisang donya na makagagaom sang kariko.’Yamapagguna yaning pyagalaong ni Dabidkadini, 27kay si Herodes aw si Ponsio Pilatoaw yang kadaygan na manga otaw na aragbuku nang Judio aw yang manga Judiona taga Israel madyaw nilan kariko naapatayun si Jesus na kanmo balaan na Anakna syosogo mo ani sang donya. 28 Yiimonilan kang Jesus yang kariko nang imo naanay da pyagabuutan mo na amapagguna.29 Ginoo nami, tanawa, yiigus kaminilan, wakaw tabangi kami na kanmomanga sogwanun antak di kami mallukmagbatok sang pyapabatok mo, 30 kabapapagkadyawun mo yang yamangkasakitaw pakitaan yang manga imo na mangamilagro pinaagi sang kanmo gaom na iyansang aran nang kanmo balaan na Anak nasi Jesus.” 31 Pagkatapos nilan magampo,magayong yang pyanagtiponan nilan nabaray. Kayan silan kariko byobowannang Dios nang Balaan na Espirito awpagbabatokon silan sang sorit nang Dios,wa silan akalluk magbatok.

Pyanagbainbain Nilan yang Kanilan Pyan-mowan

32 Kariko nang manga tomotoo kangKristo magonawa yang dumdum maynang

Apostol 4:33 197 Apostol 5:17sayda yang ginawa nilan. Way isa kani-lan na yagadumdum na di naan palliwatyang kanaan tyoonan pyanmowan. Awgaidkariko nang kanilan pyanmowan pyanag-bainbain nilan. 33 Yagadan nang dakorana gaom nang Dios yang manga apostolna yagamatood sang pagkaboi oman niGinoo Jesus, kayan tyabangan laban nangDios silan kariko. 34-35 Way yamaukudkanilan, kay yang aon lopa yagabarigyasang lopa aw yang aon baray yagabarigyasang baray aw daraa yang bayad adto sangmanga apostol, kayan pyabain nangmangaapostol, pyangatag sang kariko nang ya-maukud.

36 Maynaan yang yiimo ni Jose na pya-gangaranan nang manga apostol ni Bern-abe na yang kaologan naan na aran mag-dadasig, taga Sipro yaan, sompaw yaan niLebi. 37 Yagabarigya yaan sang isa na lopanaan kayan dyara naan yang bayad adtosang manga apostol antak pabain nilan,pangatag sang kariko nang yamaukud.

5Si Ananias aw Si Sapira

1 Awgaid aon otaw na pyagangarananni Ananias, yang kanaan asawa si Sapira.Yagabarigya yaan sang isa na lopa ni-lan. 2 Awgaid yanagoyon si Ananias awyang asawa naan sang pagkamang nilansang sangka bain na kyasapiyan aw panag-tagowa nilan. Kayan dyara ni Ananiasadto sang manga apostol yang sapi nasama naan kamangan. 3 Laong ni Pedrokanaan, “Kay Ananias, nanga yangagadkaw kang Satanas, kayan tyago mo yangkadaygan na sapi na bayad sang lopa, awpagkagarowi mo yang Balaan na Espiritobain saan na sapi? 4 Kanmo yaan na lopanong wa pa mo yaan abarigyaan, pagkat-apos mo barigya, yang sapi na bayad saanpodo kanmo. Kayan nanga yakadumdumpa kaw magkagaro bain sang sapi? YangDios yang pyagakagarowan mo, buku nangotaw.” 5-6 Pagdungug ni Ananias sangpyagalaong ni Pedro, matowad yaan aw ka-matay. Kayan yaindug yang manga bagongotaw disaan aw potosa nilan yang lawasnaan aw daraa aglogwa aw panaglubungannilan. Dyadatung nang kalluk yang karikonang otaw na yudungug saan.

7 Aon manga torong ka oras yangyarabay yadatung si Sapira na wa akatigamsang yamapagguna sang kanaan bana.8 Laong ni Pedro kang Sapira, “Paglaongankanak daw yani la kariko yang bayad sanglopa na byabarigya mayo?” Yimibak yaan,laong, “Uu, yaan da kariko.” 9 Kayanyaglaong si Pedro kanaan, “Nanga ya-gakaoyon kamo sang kanmo bana pagtigidaw yatigam daw wara sang imo mayoyang Balaan na Espirito? Yang mangaotaw na yagalubung sang kanmo banadyomatung da asang pilwangan, aragkaw arakatun nilan aglogwa.” 10 Kayanyaparabay matowad si Sapira aw kamatay.Paglasak nang manga bagong otaw kitaunnilan yaan na yatay da, kayan dyara nilanyaan aglogwa aw lubungan asang saidnang kanaan bana. 11 Laban yamallukyang kariko nang manga tomotoo aw yangkariko nang yudungug sining yamapag-guna.

Yang Manga Milagro na Toosanan sangGaom nang Dios

12 Madaig yang manga milagro natoosanan sang gaom nang Dios na yiimonangmanga apostol asang atobangannangmanga otaw. Asaan ipan yang karikonang manga tomotoo managkatipon sangbalkon ni Solomon. 13Maski tyataod silannang manga otaw tungud sang kadyawnang kanilan batasan, way yutugumdomogpo kanilan na buku nang arag tomo-too. 14Yabaymagdogang yang kadaig nangyotoo sang Ginoo, usug bobay. 15 Wakawpyanagdara ra yang manga masakitinadto sang manga daran aw butangandisang manga korangan aw manga kamunantak aw lomabay si Pedro, gatang paaw aon arongan kanilan nang anino niPedro kayan yagkadyaw. 16 Madaig namanga otaw yang yakaon disaan sikunsang manga banwa na makilibot nangJerusalem, yanagdara silan sang mangaotaw na masakitin aw yang manga otawna lyarasakan nang mangkaraat. Karikonilan yagakadyaw.

Dyadakup yang Manga Apostol aw Kara-bosowa

17 Yang labaw na magampoway awyang kanaan manga inagad na mangaSaduseo yamasigi sang manga apostol.

Apostol 5:18 198 Apostol 5:3918 Wakaw dyadakup nilan yang mangaapostol aw karabosowa nilan. 19 Toyopagkagabi owangan nang tagalangit nasogwanun nang Ginoo yang pilwangannang pirisowan aw parogwaa yang mangaapostol aw paglaonga, 20 “Singadto kamosang templo aw paglaongan mayo sangmanga otaw yang kariko bain siningbago na kinaboi na sikun kang JesuKristo.” 21 Kayan pyangagdan nilan yangpyagalaong nang tagalangit. Yakadto silansang templo pagkamasurum aw pagindosilan sang manga otaw bain kang Jesus.

Yang labaw na magampoway aw yangkanaan manga inagad yagapatawag sangkariko nang manga pangoro na Judio an-tak silan managkatipon na managkabaraw.Kayan yagsogo silan sang manga bantayadto sang pirisowan antak kamangun yangmanga apostol na apaatobangun kanilan.22 Awgaid pagdatung nang manga ban-tay adto sang pirisowan, way kikita ni-lan na manga apostol, kayan yagbariksilan aw paggogod, laong, 23 “Kikita namina kyakandadowan yang tatakup nangpirisowan pagdatung nami adto. Yangmanga bantay yanagbantay asang pil-wangan. Awgaid pagowang nami sangpirisowan way kikita nami maski sang kaotaw agsurud.” 24 Yamaburungburungyang pangoro nang manga bantay sangtemplo aw yang manga pangoro na mag-ampoway sang yamapagguna sang mangaapostol. 25 Kayan dyomatung disaan yangotaw na yagalaong kanilan, “Paningugkamo, yang manga otaw na pipiriso mayoaadto sang templo yagaindo sang mangaotaw.” 26 Kayan kyomadto yang pan-goro nang manga bantay aw yang kanaanmanga sakop aw daraa nilan yang mangaapostol, toyo wa nilan urugusa daraa kayyamalluk silan daw donagun silan nangmanga otaw nang bato.

27 Pagdatung agsurud nang mangaapostol, paatobangun nilan sang mangapangoro na manga Judio. Kayan yaglaongyang labaw na magampoway, laong,28 “Pyagalaong kamo nami na laban didakman kamo magindo sang manga otawbain kang Jesus. Awgaid wa kamo aasip,yarimpud da nang kamayo pagindo yangtibook Jerusalem. Gosto mayo na kami

yang ususuran nang kamatayun naanna otaw.” 29 Yimibak si Pedro aw yangkainagadan naan na manga apostol, laong,“Yang Dios yang kinaanglan na onaunnami pangagdan, buku nang otaw. 30 YangDios na sisimba nang kanatu kamonaanyang yagaboi kang Jesus na pyapataymayo disang koros. 31 Yatagan yaannang Dios nang katungud pagkapangoroaw pagkamallorowas antak magtangkuyang manga taga Israel sang pagimo sangsara, kayan pyasaylo silan nang Dios sangkanilan manga sara. 32 Kami yang yikitasini na yamapagguna wakaw kami yangyagamatood bain sini. Arag yagapakitasang kamatooran bain sini yang Balaan naEspirito na yaatag nang Dios sang mangaotaw na yangagad kanaan.”

33 Pagdungug nang manga pangoro naJudio sining pyagalaong nangmanga apos-tol madaman silan laban. Gosto ni-lan na apatayun garo yang manga apos-tol. 34 Arag iyan disaan si Gamaliel namagindoway bain sang balaod. Labanyaan pyagataod nang kariko nang mangaotaw. Yagaindug yaan asang atobangannilan aw parogwaa naan yangmanga apos-tol, 35 kayan yaglaong yaan sang kanaanmanga kadadaygan, laong, “Manga taga Is-rael, dadyawamayo dumdumadawnananginangun mayo saan na manga otaw. 36 Kaynangaon aon otaw na pyagangaranan niTeudas na yagalaong na gyusugan yaan naotaw. Aon manga opat na gatos na kaotaw yang inagad naan. Awgaid pyapatayyaan kayan yakasabod yang kariko nangmanga inagad naan. Wa akatoman yangdyudumdumnaanna imoon. 37Pagkataposni Teudas magimo saan, si Judas da omanna taga Galilea yang yagimo sang may-naan nang timpo nang pagpallista sangmanga otaw, madaig arag yang yama-gad kanaan. Awgaid arag yaan pyap-atay kayan yakasabod yang kariko nangkanaan manga inagad. 38 Wakaw adoonbain sini na manga otaw, pagalaongon kokamo na boroyi mayo silan, aw pabayaimayo silan, kay aw kanang otaw gaid yaniimoimo, madayon yaan mawara. 39Awgaidaw sogo nang Dios yaan na imo, labandi kamo madaug kanilan, magkido kamodaw makakontara kamo sang Dios.” Kayan

Apostol 5:40 199 Apostol 6:15yanagoyon silan sang tambag ni Gamaliel.40Kayan pyatawag nilan yang manga apos-tol aw panagbonari nilan. Kayan by-oroyan nilan pagkatapos nilan paglaon-gon na di da oman papagindoon bainkang Jesus. 41 Kayan yomanaw disaanyang manga apostol. Yanaguma labansilan na pyagabuutan silan nang Dios namagatigkul na pyapakainaan tungud sangpagindo nilan bain kang Jesus. 42 Asangtemplo aw asang baray nang manga otawyagapadayon silan allawallaw magindo awpagbatok sangmanga otaw bain kang Jesusna yaan yang syosogo nang Dios na maka-gagaom sang kariko.

6Yang Pitong ka OtawnaYiimo Tomatabang

sang Simisimbaay1 Pagkadogaydogay disaan, yabay

magkadaig yang manga tomotoo kangJesu Kristo, kayan yanagkasompaki yangmanga tomotoo na Judio na Griego yangsorit aw yang manga tomotoo na Judiona Hebreo yang sorit. Yanagbagolbolyang manga Judio na Griego yang soritkay pyagakatariwanan atagan yang mangabaro na Griego yang sorit aw yangatagyang manga tomotoo sang yamangkaukuddigkanilan. 2 Wakaw pyapatawag nangsamporo aw dowa na manga apostol yangkariko nang manga tomotoo kang JesuKristo aw paglaonga nilan, “Buku nangmadyaw aw botawanan nami yang pagindosang manga otaw bain sang pyagalaongnang Dios kayan yangatag sang mangaotaw na yamangkaukud. 3 Wakaw adoon,kay manga karomonan, pagpili kamo nangpitong ka otaw disaang kamayo na aonkatigaman, aw madyaw yang dungug, napyagabayaan abay nang Balaan na Espirito.Imoon ta silan tomatabang sang mangatomotoo antak silan yang mangatag sangmanga tomotoo na yamaukud. 4 Kayankami, yang abay da nami imoon yangpagampo aw yang pagindo sang mangaotaw bain kang Jesu Kristo.” 5 Yanagumayang kariko nang manga tomotoo sangpyagalaong nang manga apostol. Kayanpinili nilan si Esteban kay laban yotoosang Dios. Pyagabayaan yaan abay nangBalaan na Espirito. Yang kadaygan na arag

pipili nilan, si Pelipe, aw si Prokoro, aw siNikanor, aw si Timon, aw si Parmenas, awsi Nikolas na taga Antiokia na syomonod dasang batasan nang manga Judio. 6Dyadaranilan yaning pitong ka otaw adto sangmanga apostol, kayan yampo silan nangmanga apostol sang Dios durug dyadapunyang kanilan oro, kay silan yang yamapilina tomatabang sang manga tomotoo.

7 Yabay pagidunggan yang pyagalaongnang Dios, yakarimpud da sang kawtawan,wakaw yabay magdogang yang kadaignang manga tomotoo kang Jesu Kristo agJerusalem. Madaig arag na manga magam-poway yang yotoo kang Kristo.

Dyadakup Nilan si Esteban8 Tyatabangan laban nang Dios si Este-

ban, yatagan yaan nang gaom nang Dios,wakaw yakaimo yaan asang atobangannang manga otaw sang manga milagro natoosanan sang gaom nang Dios. 9 Awgaidyosopak kanaan yang manga otaw nayanagkatipon asang pyagangaranan nangpagtitiponan nang manga otaw na bukuda nang manga allang, na taga Sirene,aw taga Alejandria, aw taga Silisia, awtaga Asia. 10 Awgaid yatagan nang Bal-aan na Espirito si Esteban nang katigaman,wakaw di silan magpakaimo mapaglantogikanaan. 11 Kayan yagbayad silan sangmanga otaw na pipili nilan antak magka-garo, pyapaglaong nilan, “Yudungug kamikanaan, yang pyagalaong naan sopak sangbalaod ni Moises aw sopak arag sangDios.” 12Tungud saan na paagi yamasamokyang manga Judio disaan aw yang kanilanmanga mangkatikadung, aw yang kanilanmanga magindoway sang balaod. Wakawkyakadtowan nilan si Esteban aw dakupanilan aw daraa adto sang kanilan mangapangoro, 13 aw pagdara silan disaan sangmanga otaw na pyapaglaong nilan sangkagaro bain kang Esteban, laong, “Yanina otaw yabay maglaong nang maat sangkanatu balaan na templo aw sang balaodni Moises. 14 Kay dyudungug nami yaanna yagalaong na aranasun ni Jesus yangtemplo aw parina yang kanatu batasan napyagaindo ni Moises kadini sang kanatukamonaan.” 15 Kariko nang yanagkatipondisang pagtitiponan nang manga pangorona manga Judio yatanaw kang Esteban.

Apostol 7:1 200 Apostol 7:20Kikita nilan yang kaimo ni Esteban nayakagaon nang kaimo nang tagalangit nasogwanun nang Dios.

7Yang Pyagalaong ni Esteban sang Manga

Judio1 Yagaosip kang Esteban yang labaw

na magampoway, laong, “Tinuud agawyaning pyagalaong nilan bain kanmo?”2 Laong ni Esteban, “Manga karomonanaw kamangkatikadungan, paninggi mayoako. Yang Dios na Labi yapakita ka-dini sang kanatu kamonaan na si Abra-ham nong aadto pa yaan Mesopotamia,wa pa magatillaring ag Haran. 3 Laongnang Dios kang Abraham, ‘Panawi yangkanmo banwa aw yang kanmo kaaray-onan aw singadto sang banwa na otolli kokanmo.’ 4 Kayan yomanaw si Abraham agKaldea aw paguya ag Haran. Pagkamataynang kanaan ama, papagbarinin yaan nangDios ani sining banwa na pyagauyaan taadoon. 5 Awgaid wa yaan nang Diosabaini nang lopa disini na banwa maskisandangaw da, toyo syasaad nang Diosna aatag kanaan aw sang kanaan mangasompaw yani na banwa. Wa pay anak niAbraham nang pagsaad nang Dios kanaan.6 Yani yang pyagalaong nang Dios kanaan,‘Yang kanmo manga sompaw dato maguyasang banwa nang kadaygan. Pangallangunsilan aw daugdauga silan surud nang opatna gatos na ka toig. 7 Awgaid isilotanko yang kawtawan na mangallang kani-lan, kayan pagkatapos, managpamanaw dasilan disaan na banwa kayan simimba silankanak disini na banwa.’ Yaan yang pya-galaong nang Dios kang Abraham. 8 Kayanpyaglaong nang Dios si Abraham na ap-atopo yang kariko nang sakop naan nakausgan, na yaan yang toos sang kanilanpyanagsabotan sang Dios na abay nilankaundan. Wakaw tyotopo ni Abrahamyang kanaan anak na si Isaak pagdatungnang kawarong allaw dungan yamawtaw.Kayan si Isaak oman pagpanganak naankang Jakob topoon naan. Maynaan omansi Jakob, tyotopo naan yang kanaan mangaanak na samporo aw dowa. Yaan silan yangkamonaan ta na manga Judio.

9 “Yamasigi silan sang kanilan mangodna si Jose, wakaw byabarigya nilan yaan,kayan pyangallang adto Egipto. Awgaidwa yaan orowati nang Dios, 10 tyatabanganyaan sang kariko nang kanaan karisud,yatagan yaan nang madyaw na ungud nayakapakita yaan nang madyaw na batasanasang atobangan nang Paraon na ari nangEgipto. Wakaw yiimo yaan nang Paraongobernador nang Egipto awpapagdomaraasang kanaan kabtangan. 11 Kayan dis-aan dyomatung yang gutum sang tibookEgipto aw Kanan na banwa nang kanatukamonaan. Yaglisud da yang manga otaw.Yang kanatu kamonaan wa day pagkaan.12 Wakaw pagdungug ni Jakob na aonmakaan ag Egipto, pakadtoon naan yangkanaan manga anak na kanatu kamon-aan. Yaan yang tigmad na pagkadto ni-lan Egipto. 13 Yang kadwa na pagkadtonilan yagpakilara ra kanilan si Jose na yaanlomon nilan. Wakaw kyatigaman da disaannang Paraon yang ama aw yang mangalomon ni Jose. 14 Kayan pyakadtowan niJose yang kanaan ama, pyapakadto naanEgipto yang kanaan ama aw yang karikonang kanaan karomonan. Kapitowan awlima silan kariko. 15 Kayan tyumugbung siJakob adto Egipto. Aadto ra Egipto yaanakamatay, aw yang kanaan manga anakna kanatu kamonaan arag aadto akamatay.16 Toyo byabarik yang lawas nilan ani sin-ing banwa na kanilan paguya, ani silanurubungan sang pallurubngan na yabili niAbraham sang manga anak ni Hamor agSikem.

17 “Awgaid laban da gimadaigan yangsompaw nang kanatu kamonaan nayadagdag ag Egipto nang agput damatoman yang saad nang Dios kang Abra-ham na aatag naan sang kanatu kamonaanyani na banwa. 18 Kayan disaan yaanyang yagari da sang Egipto yang ari na waakatigam bain kang Jose. 19 Dyadaugdaugnaan yang kanatu kamonaan, lyurugusnaan silan pagpatoman sang kanaan sogona ayawan yang kanilan manga isu, kayantak mangkamatay. 20 Nginyan na timpoyang pagkawtaw ni Moises. Gimadyawanna isu si Moises, madyaw nang Dios.Tyatago yaan nang kanaan ina asangkanilan baray surud nang torong boran.

Apostol 7:21 201 Apostol 7:4021Butna di da silan makaimomagtago saanna isu, dyara ra nilan yaan adto sang logwaaw ayawi. Kayan kyataraan yaan nanganak na bobay nang ari aw patorina naan,gyagaon naan sang kanaan tyoonan anak.22Pyagindo da sang kariko nang katigamanna kanang taga Egipto. Kayan yaimo yaanmaturus na otaw tungud sang kanaan soritna sorit nang ungudan aw tungud sangkanaan imo na mangkadyaw.

23 “Pagidad ni Moises nang kapatan naka toig, makaungud yaan na magabisitasang arag silan taga Israel. 24 Kikitanaan yang sang ka otaw na taga Israelna dyadaugdaug nang taga Egipto. Kayantyabangan ni Moises yang taga Israel.Byabarusan naan yang taga Egipto, pya-patay naan. 25 Dumdum naan yakadaragyang arag silan taga Israel na agamitinyaan nang Dios paglowas kanilan sangkanilan karisud. Wain sa kading warasilan makadarag. 26Ninyang sapit na allawyikita yaan sang dowang ka otaw na tagaIsrael na yanagtanam. Yoosay garo silanni Moises, laong naan, ‘Paningug kamo,kay lagi, nanga kamo yanaglinopigay sarimagsayda doon kamo?’ 27Awgaid tyotorodsi Moises ninyang sang ka otaw na yallopigaw paglaong, ‘Sining yagaimo kanmo pan-goro na magaokom kaw kanami? 28Nanga,gosto mo na apatayun mo ako may-nang taga Egipto na pyapatay mo kagabi?’29Pagdungug niMoises saanmaragoy yaankay pyagidunggan da na yaan yang ya-gapatay sang taga Egipto, kayan yaguyayaan ag Madian. Yakaasawa yaan adto awpanganak yaan nang dowa na isu na usug.”

30Yabay maglaong si Esteban, “Paglabaynang kapatan na ka toig ag Madian, ya-pakita kang Moises yang Dios na maynangtagalangit na sogwanun nang Dios asangyamallaga na atoron na asang kaoykaoysang banwa na way maguya na masaidsang butay na pyagangaranan nang Sinai.31 Yamaburungburung si Moises sangkikita naan, wakaw yapasaid yaan sangkaoykaoy kay apamanomanowan naan.Kayan dyumungug yaan sang tingug nangGinoo na yagalaong, 32 ‘Ako yang Dios nasisimba nang kamayo kamonaan. Ako yangDios ni Abraham aw ni Isaak aw ni Jakob.’Tyatakigan nang pagkalluk si Moises, wa

da yaan makatanaw sang atoron disangkaoykaoy. 33 Kayan yaglaong kanaanyang Ginoo, ‘Lobasa yang sapatos mo, nayaan yang pagtaod mo kanak, kay yangpyagaindugan mo balaan kay aani ako.34 Kikita ko yang pagdaugdaug sang kanakmanga otaw ag Egipto. Dyudungug koyang kanilan pagpangarusus tungud sangkarisud. Wakaw yakani ako na magalowaskanilan sang karisud. Ikaw, kay Moises,osogoon ta kawadoon ag Egipto. Ikawyangmagatabang kanilan.’

35 “Si Moises yang syasarikway nangtigmad nang kanatu kamonaan ag Egipto,laong nilan, ‘Sining yagaimo kanmo pan-goro na magaokom kaw kanami?’ SiMoises yang syosogo nang Dios, yiimoyaan pangoro na magalowas kanilan sangkarisud ag Egipto. Tyatabangan yaan nangtagalangit na kikita naan disang laga nangatoron asang kaoykaoy. 36 Yaan yang ya-gadara sang kanatu manga kamonaan nayamanaw dig Egipto. Yagaimo yaan sangmanga milagro aw manga toosanan sanggaom nang Dios ag Egipto aw asang da-gat na pyagangaranan nang mapora nadagat, aw asang banwa na way maguya.Yabay naan imoon yang manga milagroasang banwa na way maguya surud nangkapatan na ka toig. 37 Si Moises aragyang yagalaong sang kanatu kamonaan,laong, ‘Yang Dios magasogo ani kamayosang kanaan propeta, maynang pagsogonaan kanak. Yang osogoon naan ani yangarag kamo taga Israel.’ 38 Yaan ngaongMoises na inagad nang kanatu manga ka-monaan na yagapanawpanaw asang banwana way maguya. Iyan yaan inagad nilanna yanagkatipon, na pyapagbarawan yaannang tagalangit asang butay na pyagan-garanan nang Sinai, aw yang kanatu ka-mangkatikadungan arag pyapagbarawannang tagalangit asaan. Si Moises yangyadawat sang syosolat na sogo nang Dioskayan linikwad naan adto sang kanatu ka-monaan.

39 “Awgaid wa nilan pangagadi si Moises.Tyatarikodan nilan yaan kay gosto nilan namabarik ag Egipto. 40 Wakaw yagalaongsilan kang Aaron na magorang ni Moises,‘Pagimowan kami sang diosdios na mag-aona kanami aw yapanaw kami, kay wa

Apostol 7:41 202 Apostol 7:60kami akatigam daw yaonnono ra si Moi-ses na yagadara kanami pagpanaw namidig Egipto.’ 41 Kayan yagimo silan nangdiosdios na maynang nati na baka aw pag-patay silan sang ayup na panawagtawagnilan sang kanilan diosdios aw pistai nilanyang diosdios na inimo nilan. 42 Wakawyayawan silan nang Dios, kayan pyabayaansilan na misimba sang manga bitoon awboran aw suga, kay yaan yang pyagalaongnang Dios kadini na syosolat nang propeta,laong, ‘Kamo na taga Israel, buku nangpanawagtawag mayo kanak yang pagpataymayo sang manga ayup surud nang ka-patan na ka toig asang banwa na waymaguya. 43 Yaan yang yabay mayo pag-daradaraun yang baraybaray na byubutan-ganmayo nang diosdios na pyagangaranannang Molok, aw yang inimo mayo na may-nang bitoon na diosdios mayo na pyagan-garanan nang Repan. Sisimba mayo yangmanga inimo mayo. Wakaw apapanawunko kamo, dato ko kamo butang sangkilidnang syodad na Babilonia.’ Yaan yangpyagalaong nang Dios sang kanatu kamon-aan.”

44 Yabay maglaong si Esteban, “Awgaidyang kanatu kamonaan na yagapanaw-panaw asang banwa na way maguya, iyankanilan yang ampowanan na pyagakaonannang Dios. Pyapaimo yaan nang Dios kangMoises, gyagaon yaan ni Moises sang am-powanan na pyapakita nang Dios kanaanna pagagaonan naan. 45 Pagkadogaydogaydisaan, nang wa da yang manga taganak,yang manga anak yang yagdara ra saanna ampowanan nang pagagad nilan kangJosue pagsurud sang banwa nang mangaotaw na bibigaw nang Dios. Yagapabilinyaan na ampowanan disaan asta nangtimpo nang pagari ni Dabid. 46 Madyawnang Dios si Dabid. Pyangayo ni Dabid sangDios na otogotan yaan pagimo sang templonang Dios na sisimba ni Jakob nangaon.47 Toyo wa otogoti nang Dios si Dabid namakaimo sang templo kay pagbuut nangDios na si Solomon na anak ni Dabid yangmakaimo sang templo.

48 “Awgaid wa magauya sang barayna inimo nang otaw yang Dios na Labi,kay yagalaong yang propeta nang Dios,49 ‘Yang langit yang kanak ingkodanan,

laongnangGinoo, awyang lopa yangkanakguyukanan. Wakaw maski nana na karasinang baray na imoon mayo kanak, bukunang toman ko paguyaan. 50 Kay akoyang yagaimo sang kariko, lopa aw lan-git.’ ” 51Yagapadayon si Estebanmaglaong,“Mangamangkabagsug yang oromayo. Wakamo otoo sang Dios, wa kamo maningugsang pyagalaong nang Dios. Mayn kamonang kamayo kamonaan na yosopak sangBalaan na Espirito. 52 Way propeta nangDios na wa nilan aparisudi. Pyapatay nilanyang manga otaw na sogwanun nang Diosna yagapakatigam kadini sang pagkaninang kanaan pinili na si Kristo. Kayanadoon pagkani nang kanaan pinili panag-dakupun mayo yaan kayan pyapapataymaski way kanaan sara. 53 Kamo yangyatigam sang balaod nang Dios na yaatagnang tagalangit, awgaid wa kamo manga-gad saan na balaod.”

Yaadakadakan Nilan nang Bato si Esteban54 Pagdungug nang manga Judio sin-

ing pyagalaong ni Esteban madaman silan,yapagoyagut silan sang onto nilan nanglangut kanaan. 55 Awgaid si Estebanna pyagabayaan nang Balaan na Espir-ito, yimingaro aglangit kayan kimita sangallag nang Dios, kikita naan arag si Je-sus na yagaindug asang said nang Dios.56 Laong naan, “Tanawa, kyakaowanganyang langit, kikita ko yang gyugual nangAnak nang otaw na yagaindug asang saidnang Dios.” 57 Awgaid paglaong ni Este-ban saan tampungun nilan yang kanilantaringa aw kowaawi nilan si Esteban awpanagdungani nilan daromona. 58 Kayanpyanagdara nilan yaan adto logwa nangsyodad aw adakadaki nilan nang donagnang bato. Yangmanga otawna yanagtisti-gos sang kontara ni Esteban yanaglobassang lapid na dagom nilan nang pagdonagnilan nang bato kang Esteban, byubutangnilan yang kanilan dagom asang apit nangsiki nang bagong otaw na pyagangarananni Saulo antak naan bantayan. 59 Yabaynilan adakadakan nang bato si Estebanna yagaampo, laong, “Ginoo ko na Jesus,dawata yang kanak espirito.” 60 Yoroodyaan aw gagai naan yang kanaan tin-gug na yagaampo, laong, “Ginoo, ayawsilan pagbarusi tungud sining imo nilan

Apostol 8:1 203 Apostol 8:23kanak.” Pagkatapos naan maglaong sinimogto yang ginawa naan.

Si Saulo oyon sang pagpatay kang Este-ban.

8Pyaparisudan ni Saulo yang Manga Tomo-

too kang Jesu Kristo1 Ninyang allaw na pagpatay nilan kang

Esteban nginyan yang pagpono pagtigkulnang manga tomotoo kang Jesu Kristoag Jerusalem sang laban maat na imonang manga otaw kanilan. Kariko nangmanga tomotoo yamanaw disaan, yangmanga apostol koman yang yamaibilin. Ya-makanat yang manga tomotoo managuyasang tibook probinsiya nang Judea awSamaria. 2 Nang pagkamatay ni Esteban,yangmanga otaw namadigun yang pagtoosangDios yang yagalubung kanaan. Yanag-matay silan na yagaurug kanaan.

3 Pyaparisudan laban ni Saulo yangmanga tomotoo. Yamanikpanik yaan sangbaray nang manga tomotoo aw panggoy-oda naan aglogwa yang manga tomotoo,usug bobay, aw pangkarabosowa naan.

Yang Madyaw na Batok Bain kang JesusByabatok ag Samaria

4 Yang manga tomotoo na yamakanatmaguya maski diin yabay maggogod bainkang Jesus. 5 Si Pelipe yakadto sang syodadna Samaria aw paggogod sang manga otawadto bain kang Jesus na si Jesus yaan siKristo na syosogo nang Dios pagari sangdonya, yaan yang pyagalaong nang mangapropeta kadini na makani. 6 Yotoo yangmanga otaw sang pyagalaong ni Pelipepagdungug nilan na madyaw yang pya-galaong naan aw pagkita nilan sangmangamilagro na yiimo naan. 7 Pyaparogwanaan yang mangkaraat na yarasak sangmanga otaw, yokowaaw silan nang pa-glogwa. Yang manga otaw na yatay dayang sang kilid na lawas aw yang mangapilay arag yanagkadyaw. 8 Wakaw labanyanaguma yang manga otaw ag Samaria.

9Disaan na syodad aon otaw na pyagan-garanan ni Simon na yakaburungburungsang manga otaw na taga Samaria tun-gud sang salamangka naan na pagbaya niSatanas. Yagabantog yaan na yaan konomaturus na otaw. 10 Kariko nang manga

otaw disaan na syodad, toyo da otaw awmanga mangkatikadung, arag yaningugkang Simon. Yagalaong silan na si Si-mon yatagan kono nang Dios nang gaomna pyagangaranan nang dakora na gaom.11 Yaningug silan kanaan kay dogay da nayagaimo yaan sang pagbaya ni Satanas nasalamangka na yakaburungburung kani-lan. 12 Awgaid pagtoo rakman nilan sangpyagalaong ni Pelipe kanilan na madyawna batok bain sang pagari nang Dios awbain kang Jesu Kristo, magpabawtismosilan, usug bobay. 13 Si Simon arag yotooaw pagpabawtismo. Kayan yabay yaanmagadagad ni Pelipe. Yamaburungburungyaan pagkita naan sang manga milagro nayiimo ni Pelipe na toosanan sang dakora nagaom nang Dios.

14 Yang manga apostol ag Jerusalemyudungug na yang manga otaw ag Samariayotoo sang pyagalaong nang Dios bainkang Jesus na byabatok kanilan ni Pelipe.Wakaw syosogo nilan adto si Pedro aw siJuan. 15 Pagdatung adto ni Pedro aw niJuan, ampo nilan sang Dios yang mangaotaw antak silan makadawat sang Balaanna Espirito. 16 Kay wa pa ukunsad kani-lan yang Balaan na Espirito. Baya silankabawtismowan nang tobig nang pagtoonilan sang Ginoo na si Jesus. 17 Kayandyapun silan ni Pedro aw ni Juan nangkanilan tollo, kayan yakadawat silan sangBalaan na Espirito.

18 Yikita si Simon na yang Balaan na Es-pirito yamadawat nang yotoo kang GinooJesus nang pagdapun kanilan nang tollonang manga apostol. Wakaw tyatanyagannaan na atagan nang sapi si Pedro aw siJuan. 19 Laong naan, “Atagi ako arag naanna gaom, antak makadawat sang Balaanna Espirito yang maski sini na adapununko nang kanak tollo.” 20 Awgaid laongni Pedro kanaan, “Yonong kanmo yangsapi mo adto sang impirno, kay yagadum-dum kaw na amabili mo nang sapi yanggaom nang Dios. 21 Way labut mo, di kawmakaimo sini, kay buku nang matarongyang dyudumdum mo asang atobangannang Dios. 22Wakaw tangkui yang maat nakyakaundan mo aw pagampo sang Ginooantak kaw pasayloon naan saang dumdummo na maat. 23 Kyakatigaman ko na ikaw

Apostol 8:24 204 Apostol 9:4laban maat yang dyudumdum kay labankaw yamasigi, kyakatigaman ko arag nayabay pa kaw magimo sang sara.” 24Kayanyaglaong si Simon kang Pedro aw kangJuan, “Ampowan mayo ako sang Ginoo,antak di mapagguna agkanak yang pya-galaong mayo.”

25 Pagkatapos ni Pedro aw ni Juan mag-gogod sang taga Samaria bain sang Gi-noo aw bain sang pyagalaong nang Gi-noo, mori silan ag Jerusalem. Yagagogoda-nun arag silan adto sang manga barrio nakyakaagyan nilan ag Samaria.

Si Pelipe aw yang Opisyal na taga Etiopia26 Kayan pyaglaong si Pelipe nang

tagalangit na sogwanun nang Ginoo,laong, “Pangandam aw panaw padurugadto barabagan, singadto sang daranna yamanugbung ag Gasa sikun agJerusalem.” Yutunga yaan na daransang banwa na way maguya. 27 Kayanyomanaw si Pelipe. Kayan kinita naanyang taga Etiopia na yunoko, yaan yangsinarigan na opisyal nang arayna nangtaga Etiopia na si Kandase, kay yaan yangyagadomara sang kariko nang kabtangannang arayna. Sikun yaan simimba agJerusalem. 28 Yagabasa yaan sang syosolatni Isaias na propeta nang Dios durugyasakay yaan sang kalesa na omori daadto Etiopia. 29 Kayan pyaglaong siPelipe nang Balaan na Espirito, laong,“Kadto aw pasaid saang kalesa.” 30 Kayanyagapas si Pelipe adto sang kalesa, kayandyungug naan yaan na yagabasa sangsyosolat ni Isaias na propeta nang Dios.Yoosip naan yaan, laong, “Yakadarag kawsang byabasa mo?” 31 Yimibak yaan,laong, “Onnoon kong pagkadarag aw waymagindo kanak?” Kayan pyasakay naansi Pelipe aw papagingkoda sang said naan.32 Yang byabasa naan na syosolat ni Isaiasyagalaong, “Mayn yaan nang karnerona wa magakakausug na dyadara adtosang pagapatayan kanaan, mayn yaanarag nang karnero na yatinguntingun napyupunguran sang kanaan bobol. Di yaanmagtiyao. 33 Dyodoogdoog yaan nilan,sisilotan yaan nilan sari way sara. Waymakasamanmaggogod sang kaparaat nang

imo nang manga otaw kay pyapatay yaannilan.”

34 Laong nang opisyal na taga Etiopia,“Paglaongan kanak daw sining pyagalaongnang propeta, yang kanaan tyoonanlawas yang pyagalaong naan daw yangkadaygan?” 35 Kayan syaysay ni Pelipekanaan na si Jesus yang pyagalaongnang propeta. Kayan pyono naan disaanbatokon yang madyaw na batok bain kangJesus. 36 Unaun da silan mangindaranyakaagi silan sang tobig, kayan yaglaongyang opisyal, “Yani kay yang tobig.Kayan nana pa sang makaurang sangpagbawtismo kanak?” 37 Laong ni Pelipekanaan, “Maimo kaw bawtismowan awtinuud na laban kaw yotoo kang Jesus.”Laong nang opisyal, “Laban sa ak yotoo nasi Jesu Kristo Anak nang Dios.” 38 Kayanpyapagtangku nang opisyal yang kalesa awpanaog silan si Pelipe, aw tugbung silanag tobig aw bawtismowi yaan ni Pelipe.39 Pagkagisaka nilan sang tobig parabayunsi Pelipe nang Balaan na Espirito daraunadto sang kaawatan. Wa da yaan ikitaaoman nang opisyal, kayan yabay dakmanmangindaran yang opisyal na labanyagauma. 40 Si Pelipe adto ra Asoto,yagapangagiagi sang kariko nang barrio,yagagogod sang manga otaw bain kangJesus asta yaan dyomatung ag Sesarea.

9Yang Pagtoo ni Saulo kang Jesus(Apostol 22:6-16; 26:12-18)

1 Si Saulo yabay pa mallaom na ma-matay sang manga tomotoo sang Ginoo nasi Jesu Kristo. Yakadto yaan sang labawna magampoway ag Jerusalem 2 aw pan-gayo sang solat na adaraun naan adto sangmanga pagtitiponan nang manga Judio agDamasko antak katigaman nilan dato nayaan aon katungud pagdakup sang mangaotaw adto na yangagad kang Jesus, usugbobay, na adaraun naan pagbarik naan agJerusalem antak karabosoon.

3Asang pangindaranan, nang masaid dayaan ag Damasko, sakadyap kimiblat yangallag asang makilibot naan sikun aglan-git. 4 Kayan yatowad yaan aw dungugyaan sang tingug na yagalaong kanaan,“Saulo, Saulo, nanga pyaparisudan mo

Apostol 9:5 205 Apostol 9:27ako?” 5 Laong ni Saulo, “Sini kaw, kayGinoo?” Yimibak yaan, laong, “Ako si Jesusna pyaparisudan mo. 6 Awgaid pagban-gon aw singadto sang syodad, pagalaon-gon kaw dato daw nanang inangun mo.”7 Yang manga otaw na inagad ni Saulo ya-pakatingun, wa makapagsorit. Yudungugsilan sang tingug, awgaid way kikita nilan.8 Kayan yagbangon si Saulo, wa da yaanikita. Wakaw gyagagad nilan yaan padurugag Damasko. 9 Surud nang torong allaw wayaan ikita aw wa yaan akaan aw wa iinumsang maski nana.

10 Aon tomotoo kang Ginoo Jesus agDamasko na pyagangaranan ni Ananias.Maynang yagatagaynup yaan na yikitasang Ginoo na yagalaong kanaan, “Ana-nias.” Yimibak yaan, laong, “Nana, kayGinoo.” 11Laong nang Ginoo kanaan, “Pan-gandam aw singadto sang daran na pya-gangaranan nangmatorid aw anapa disangbaray ni Judas yang otaw na taga Tarso napyagangaranan ni Saulo. Yagaampo yaan,12 maynang yagatagaynup yaan na yikitasang otaw na pyagangaranan ni Ananiasna yakadto kanaan aw dapuna yaan nangkanaan tollo antak yaan kimita oman.”13 Laong ni Ananias, “Ginoo, madaig da naotaw yang yagalaong kanak bain saan naotaw, na laban gimapaparaatan yang imonaan sang manga otaw na yotoo kanmoag Jerusalem. 14 Yakani yaan na yatagannang labaw na magampoway nang katun-gud pagdakup sang kariko nang otaw nayagatawag kanmo na yotoo na ikaw yangGinoo.” 15 Laong nang Ginoo kang Ana-nias, “Unug da, kay pipili ko si Saulo napagapanonogoon ko na magagogodanunbain kanak adto sang buku nang mangaJudio aw adto sang manga ari aw adtosang manga taga Israel. 16 Apakatigamko kanaan yang kariko nang karisud nakinaanglan itigkuran naan tungud sangpaggogod naan bain kanak.”

17Kayan yomanaw si Ananias, kyomadtora kang Saulo agsurud nang baray awdapuna naan nang kanaan tollo si Sauloaw paglaonga naan, “Kay Saulo, lomonko, yang Ginoo na si Jesus na yapakitakanmo asang daran nang pagpadurug moani yagasogo kanak ani kanmo antak kawkimita oman aw antak kaw bobowan nang

Dios nang Balaan na Espirito.” 18 Kayanyaparabay mallog yang maynang mangaimbis nang isda sikun asang mata ni Saulo,kayan kimita da yaan oman, kayan disaanyagpabawtismo yaan. 19 Yoriyan da yaansang kanaan kusug pagkatapos naan ko-maan.

Yagababatokon si Saulo Adto DamaskoBain kang Jesus

Yagapabilin si Saulo ag Damasko na in-agad nang manga tomotoo surud nang pi-lang allaw. 20 Yaparabay yaan komadtosang pagtitiponan nang manga Judio awpagbatok yaan bain kang Jesus, laong, “SiJesus yang Anak nang Dios.” 21Kariko nangyudungug kanaan yamaburungburung awpaglaong, “Bukung yaan agaw ngaongotaw na yagapatay sang manga otaw nayotoo kang Jesus ag Jerusalem? Yakaniyaan agawnamagadakup sangmangaotawna yotoo kang Jesus aw daraa adto sangmanga pangoro na magampoway?”

22 Yagadogang yang kadigun nangkatarongan ni Saulo na yagamatood na siJesus yaan agaw si Kristo na syosogo aninang Dios, wakaw wa makaibak kanaanyang manga Judio ag Damasko.

23 Paglabay nang pilang allaw, man-agkatipon yang manga Judio aw pagbaatinilan na apatayun si Saulo. 24 Awgaidkyakatigaman ni Saulo na yaan panag-patayun nilan. Gabi allaw yagabantaysilan disang pilwangan nang syodad namagapatay kang Saulo aw lomabay disaan.25 Wakaw lyarasak si Saulo nang mangatomotoo kang Kristo asang dakora na arataw tontona nilan yaan nang gabi agsangk-ilid nang inarad nang syodad. Yaan yangpagkaikyas ni Saulo.

Yakadto si Saulo Jerusalem26 Pagdatung ni Saulo ag Jerusalem,

gosto naan modogpo sang manga tomotookang Jesu Kristo. Awgaid yamalluk kanaanyang manga tomotoo, kay wa silan otoo nayaan tinuud na tyomoo ra kang Jesu Kristo.27 Kayan yagadan yaan ni Bernabe adtosang manga apostol, aw batoka ni Bernabekanilan yang yamapagguna disang darannang pagkita ni Saulo kang Ginoo Jesus nayapagbaraw kanaan. Byabatok naan aragkanilan yang kaisug ni Saulo maggogoda-nun bain kang Jesu Kristo ag Damasko.

Apostol 9:28 206 Apostol 10:428 Kayan dyawat nilan si Saulo aw paga-gadagad yaan kanilan na manga tomotooag Jerusalem. 29 Wa akalluk si Saulo mag-batok bain kang Jesu Kristo. Yapagbarawyaan aw papaglantogi sang manga Judiona Griego yang sorit, wakaw gosto nilanna apatayun yaan. 30 Pagkatigam saannang manga karomonan naan na mangatomotoo, pagagad nilan yaan adto Sesareaantak di yaan patayun, kayan pyakadtonilan yaan Tarso.

31 Ninyan na timpo wa day yagasamoksang manga tomotoo asang manga probin-siya nang Judea aw Galilea aw Samaria.Kayan yagdogang yang pagkanarig nangmanga tomotoo kang Ginoo Jesus aw pag-dogang yang kanilan kadaig tungud sangtabang nang Balaan na Espirito kanilan, awpangagdi nilan yang pagbuut nang Ginookanilan.

Yakadto si Pedro Lida aw ag Jope32 Yagabisita si Pedro sang kariko nang

tomotoo kang Jesu Kristo, asta yangmangatomotoo kang Jesu Kristo na ag Lida maga-uya aragnaanbibisitaan. 33Kikita naandis-aan yang otaw na pyagangaranan ni Eneasna wa akatigbangon sang koranganan su-rud nang warong ka toig kay yamatay yangsangkilid na lawas naan. 34 Laong ni Pedrokanaan, “Kay Eneas, adoon pyapagkadyawda kaw ni Jesu Kristo. Pagbangon da awlorona yang kanmo kamun.” Kayan ya-parabay yaan magbangon. 35 Kariko nangmaguya sang barrio na Lida aw yang karikonang maguya sang banwa na Saron yikitakang Eneas na pyapagkadyaw da ni JesuKristo. Wakaw tyomoo ra silan sang Ginoona si Jesu Kristo.

36 Asang barrio na Jope aon bobay napyagangaranan ni Tabita na yotoo kangJesu Kristo. Si Dorkas yang pyagangarannang Griego kang Tabita. Yang kaologannang aran na Dorkas osa. Madyaw yangimo ni Dorkas sang manga otaw, yatabangyaan sang manga pobre. 37 Yakanoranninyan na timpo nang aadto si Pedro Lidayang pagkasakit ni Dorkas kayan yamatay.Pagkatapos nilan sogbowan yang patay nalawas naan butang nilan asang apit taas nasobay. 38 Buku nang maawat disaan yangbarrio na Lida, wakaw pagdungug nilan na

aadto si Pedro Lida maparabay silan mag-sogo sang dowang ka otaw antak paglaon-gon si Pedro na pyapakadto yaan Jope,pyapakallug yaan adto. 39 Kayan yoma-gad si Pedro sang manga otaw na yakadtokanaan. Pagdatung nilan agbaray paga-gad nilan si Pedro adto sang sobay agtaas.Kayan pyaglibotan si Pedro nang mangabaro na kawbayan na yanagdaraw durugyamayag kangPedro sangmangadagomnatyatai ni Dorkas nang boi pa yaan. 40Kayandisaan pyarogwa silan kariko ni Pedro, awlood yaan aw pagampo. Pagkatapos naanmagampo matobang yaan sang patay awpaglaong, “Kay Tabita, pagbangon.” Kayanbyuka naan yang mata naan. Pagkita naankang Pedro, magingkod yaan. 41 Pyopotini Pedro yang tollo naan aw tabangi naanyaan pagindug. Kayan tyawag naan yangmanga baro aw yang kadaygan na mangatomotoo kang JesuKristo awpakitaannaankanilan na yaan boi da. 42 Adoon yangbatok bain saan yakarimpud sang barrio naJope. Wakaw madaig da yang tyomoo sangGinoo na si Jesu Kristo. 43Yadogay si Pedroag Jope, aadto yaan magauya sang barayni Simon na sait maganit sang paris nangmanga ayup.

10Pyapakadto nang Dios si Pedro kang Korne-

lio na Buku nang Judio1 Asang barrio na Sesarea aon otaw

na buku nang Judio na pyagangarananni Kornelio. Kapitan yaan nang son-daro na taga Roma na sakop nang Italia.2 Diosnon laban na otaw si Kornelio. Yaanaw yang kariko nang sakop naan disangbaray naan arag yisimba sang Dios, kayyamalluk silan somopak sang Dios. Yata-bang yaan abay sang manga Judio na ya-maukud, aw abay yaan pagampo sang Dios.3 Misan disaan, nang alastres nang am-bong, aon pyapakita kanaan nang Dios,yikita yaan sang tagalangit na sogwanunnang Dios na yakaon agkanaan aw tawagayaan, laong, “Kornelio.” 4 Kayan ty-omanaw si Kornelio agkanaan. Yamallukyaan sang tagalangit, kayan yaglaong yaan,“Nana, kay Ginoo?” Kayan yaglaong yangtagalangit, “Kyakaundan kaw nang Dios,kay dyudungug naan yang kariko nang

Apostol 10:5 207 Apostol 10:30kanmo pagampo, kyakatigaman naan aragyang kanmo manga imo na yamallaat sangmanga otaw. 5Wakaw adoon pagsogo sangmanga otaw adto Jope antak pakaniin siSimon na pyagangaranan ni Pedro. 6Aadtoyaan sang baray nang sangay naan na siSimon na sait maganit sang paris nangmanga ayup na aadto magauya sang dorognang dagat.” 7 Kayan yomanaw yangtagalangit. Pyapatawag ni Kornelio yangdowang ka otaw na kanaan sogwanun awyangkanaan sinariganna sondarona yotoosang Dios. 8 Pagkatapos naan paglaongyang kariko nang pyagalaong kanaan nangsogwanun na tagalangit, sogoon naan silanadto Jope.

9 Pagkaalasdosi ninyang sapit na allaw,nang yagpadadatung da ag Jope yangtorong ka otaw na syosogo ni Kornelio,yapanik si Pedro asang apit taas na sobayantak magampo sang Dios. 10 Yagutumda yaan, wakaw gosto naan na makaanda. Kaba lyoroto pa yang pagkaan, aonpyapakita kanaan nang Dios. 11 Kikitanaan yang langit na kyakaowangan awtontona yang maynang dakora na sapotna pyapaglimbang ukutan nang opat naukut. 12 Agsurud nang maynang sapotiyan yang kariko nang mananap awmangalanggam aw yang kariko nang mananapna magosong. Kariko naan di pagkaanunnang manga Judio. 13 Kayan dyumungugyaan sang tingug na yagalaong, “Kay Pe-dro, indug aw pagpatay sang akaanunmo.”14 Awgaid laong ni Pedro, “Ginoo, dili ako,di ak magkaan sang maski nana na maripanami na manga Judio.” 15 Kayan yomanyaan dumungug sang tingug na yagalaong,“Ayaw magdumdum na maripa yang pya-galaong nang Dios na marinis.” 16Makatloyaan datung kang Pedro na yagadan nangtingug, kayan byarik yaan oman aglangit.

17 Kaba yagadumdum si Pedro dawnanang kaologan nang pyapakita kanaannang Dios, yadatung yang manga otaw nasyosogo ni Kornelio. Yakanonotol silansang baray ni Simon na pyagauyaan niPedro, kayan yagindug silan asang pil-wangan, 18 aw pagtawag, yagaosip dawaon pyagangaranan ni Simon Pedro na ya-gauya disaan na baray. 19 Yabay pa si Pe-dro magungudungud bain sang kaologan

nang pyapakita kanaan nang Dios kayanyaglaong kanaan yang Balaan na Espirito,“Dyomatung da yang torong ka otaw nayagaanap kanmo. 20 Panaog agkanilan awayaw magdowadowa, agad kanilan, kayako yang yagasogo kanilan.” 21 Kayanyomanaog si Pedro aw paglaong kanilan,“Ako si Pedro na yaanap mayo. Nanangtood mayo?” 22 Laong nang manga otawkang Pedro, “Si kapitan Kornelio yagasogokanami ani kanmo. Madyaw yang batasanni Kornelio. Yang Dios gaid yang sisimbanaan. Kariko nang manga Judio yagataodkanaan. Syosogo yaan nang tagalangit nasogwanun nang Dios pagpatawag kanmo,kay papaningugun yaan sang pagalaongmo, wakaw kyakaniyan kaw nami antakkaw komadto sang kanaan baray.” 23Kayanpyapanik silan ni Pedro, asaan da silannaan apakatoroga ninyan na gabi.

Pagkaallawmagad si Pedro kanilan. Aonarag yamagad kanilan na manga tomotoona taga Jope. 24 Kayan dyomatung silanag Sesarea ninyang sapit na allaw. Ty-atagadan silan disaan ni Kornelio. Yangmanga layon aw manga amigo ni Korne-lio na pyapatawag naan disaan arag ya-gatagad kang Pedro. 25 Pagdatung ni Pe-dro sang sigkaran nang agdan songononyaan ni Kornelio aw lood si Kornelio asangatobangan naan antak simimba kanaan.26 Awgaid pyopoti ni Pedro yang kanaantollo aw paglaonga, “Pagindug, ayaw akopagsimbaa, kay ako arag mayn mo otaw.”27 Kayan yanagkabaraw si Pedro aw si Ko-rnelio durug yapanaw padurug agsurudnang baray. Kikita ni Pedro disaan yangmadaig na otaw na yanagkatipon. 28Kayanyaglaong si Pedro kanilan, “Yatigam kamosang batasan nami na manga Judio na dilimagpanombaray sang buku nang Judio awdili arag mapagagadagad kanilan. Awgaidpyagalaong ako nang Dios na kinaanglandi ak magadumdum na maat yang paga-gadagad ko sang maski sini. 29 Wakawwa ak magabaribad kamayo, yaparabay akkomani na pyapasogowan mayo. Adoongosto komatigam daw nanga ak pyapakanimayo.”

30 Kayan yimibak si Kornelio, laong,“Nong toro pang allaw, nang maynnini yang oras, alastres nang ambong,

Apostol 10:31 208 Apostol 11:4yagaampo ako agsurud nang kanak baray.Kayan sakadyap yapakita kanak yangtagalangit na sogwanun nang Dios namaynang otaw na yamallag yang dagom,31 aw paglaong kanak, ‘Kornelio, dyudun-gug nang Dios yang kanmo pagampo,kyakaundan naan yang kariko nang kanmomanga imo na yamallaat sang mangaotaw. 32 Wakaw adoon pakadtoi Jope siSimon Pedro antak komani. Aadto yaansang baray nang sangay naan na si Simonna sait maganit sang paris nang mangaayup, na gauya sang dorog nang dagat.’33Pagdungug ko sang sorit nang tagalangit,parabay ta kaw pasogowan. Adoon salamatkay ani la kaw. Kikita nang Dios na aanikami kariko namaningug sang kariko nangpyapaglaong nang Ginoo kanmo.”

Yang Byabatok ni Pedro adto sang Baray niKornelio

34 Kayan yagbatok kanilan si Pedro,laong, “Kyatigaman da ko adoon naway pyaparabi nang Dios, pyapagonawanaan karugunan yang kariko nang otaw.35 Maski sini na yagataod kanaan awpangagad kanaan madyaw naan maskinana na nasyon. 36 Kyatigaman da mayoyang pyapabatok nang Dios kanami na tagaIsrael bain kang Jesu Kristo na yaan yangyagalingat sang sara nang manga otawna yotoo kanaan antak managidayaw dayang manga otaw aw yang Dios pinaagikanaan. Si Jesu Kristo yang Ginoo namakagagaom sang kariko. 37Yatigam kamoarag bain sang yiimo ni Jesus adto Galileaaw sang tibook Judea nang pagtangkuni Juan magbawtismo. 38 Arag kamoyatigam bain kang Jesus na taga Nasaretna iyan kanaan yang gaom nang Dios,kay pyagabayaan yaan nang Balaan naEspirito na byobobo nang Dios kanaan.Wakaw maski diin yaan yatabang sangmanga otaw, aw papagkadyawa naan yangmanga otaw na pyaparisudan ni Satanas.Yakaimo yaan saan kay iyan kanaan yangDios. 39 Yikita kami sang kariko nangyiimo naan ag Jerusalem, aw asang karikonang banwa nang manga Judio. Kayanpyapapatay nilan yaan na kyakarabo asangkoros. 40 Awgaid byoboi yaan nang Diosnang katlong allaw kayan yapakita kanami.41 Toyo wa ikita kanaan yang kariko nang

otaw. Kami gaid yang yikita kanaan, kaykami manga pinili nang Dios. Yapagsarokami kanaan komaan pagkatapos naanboiin nang Dios. 42 Kayan syogo naankami pagbatok adto sang manga otaw bainkanaan, na pagamatood nami na yaanyang papagokomon nang Dios sang karikonang otaw, boi aw patay. 43 Kariko nangpropeta nang Dios kadini yagalaong bainkanaan na yang kariko nangmotoo kanaanapasayloon sang kanilan sara pinaagi sanggaom na asang kanaan aran.”

Yang Buku nang Judio Arag nang Dios By-obobowan nang Balaan na Espirito

44 Kaba yagabatok si Pedro, yukun-sad yang Balaan na Espirito sang karikonang yaningug sang pyagalaong naan.45 Yamaburungburung yang manga Judiona tomotoo na taga Jope na yamagadkang Pedro, kay yang maski buku nangJudio arag byobobowan nang Dios nangBalaan na Espirito, 46 kayan yanagsoritsang yanagkatoboktobok na sorit na wa ni-lan akatigami, kayan yagbantog silan sangDios. 47 Kayan yaglaong si Pedro sangkanaan manga inagad, “Yani na mangaotaw yatagan da nang Balaan na Espir-ito maynang pagatag kanatu nangaon,wakaw adoon way makatagun kanilan naabawtismowan disang tobig.” 48 Kayanpyabawtismowan naan silan pinaagi sangaran ni Jesu Kristo. Pyagadumutan ni Ko-rnelio si Pedro kay gosto naan na abay panaa maguya digkanilan.

11Pyapakatigam ni Pedro sang Manga To-

motoo ag Jerusalem yang Imo nang Dios sangManga Otaw na Buku nang Judio

1Yudungug yangmanga apostol awyangmanga tomotoo na ag Judea na yang bukunang manga Judio arag tyomoo ra sangpyagalaong nang Dios. 2 Wakaw pagori niPedro ag Jerusalem, soritin nang kadayganna manga Judio na tomotoo, laong nilan,3 “Nanga yakadto kaw sang baray nangmanga otaw na buku nang Judio, kayanyapagsaro kaw kanilan?” 4 Kayan syaysayni Pedro kanilan yang kariko nang yama-pagguna kanaan.

Apostol 11:5 209 Apostol 11:285 Laong ni Pedro kanilan, “Kaba ya-

gaampo ako sang Dios ag Jope, pyapakitaako nang Dios sang maynang sapot namarakbang na tyotonton agkanak sikunaglangit na pyapaglimbang ukutan nangopat na ukut. 6 Tyatanaw ko yang lasaknaan, yang kikita ko disaan yang yayupaw yaras na manga mananap aw yangmanga magosag aw yang manga langgam.7 Kayan dyumungug ak sang tingug na ya-galaong, ‘Indug, kay Pedro, aw pagpataysang akaanun mo.’ 8 Awgaid laong ko,‘Dili ako, kay Ginoo, kay dungan wa aktimtim sang pagkaan na maripa nami namanga Judio.’ 9 Awgaid laong oman nangtingug na sikun aglangit, ‘Ayaw magdum-dumnamaripa yang pyagalaong nang Diosmarinis.’ 10 Pagkatapos naan mapaggunanang makatio, sakadyap da yaan batonanaglangit. 11Ninyan na oras yadatung asangbaray na pyagauyaan ko yang torong kaotaw sikun ag Sesarea na yakangay kanak.12 Kayan pyaglaong ako nang Balaan naEspirito na apaagadun ak kanilan na dimagadowadowa. Yaning unum na ka otawna karomonan ta na taga Jope yamagadkanak adto Sesarea, yakadto kami sangbaray ni Kornelio. 13Kayan gyogodan kamini Kornelio bain sang tagalangit na sogwa-nun nang Dios na kikita naan agsurud nangkanaan baray na yagalaong kanaan, ‘Pag-sogo sang kanmo otaw, pakadtoi Jope si Si-mon Pedro antak komani, 14 kay pagalaongnaan kanmo yang makalowas kanmo awyang pamilya mo sang sara mayo.’ Yaanyang pyagalaong nang tagalangit kang Ko-rnelio. 15 Kayan pagbatok ko agkani-lan kunsadan silan nang Balaan na Es-pirito maynang pagkunsad kanatu nan-gaon nang tigmad. 16 Kayan kyaundanko yang pyagalaong nangaon ni GinooJesus, laong naan, ‘Yang pyagabawtismokamayo ni Juan yang tobig, awgaid yangpagabawtismo kamayo nang Dios yang Bal-aan na Espirito.’ 17Yatagan nang Dios yangbuku nang Judio nang Balaan na Espiritomaynnatuna yatagannaannangBalaannaEspirito nangaon nong pagtoo natu sangGinoo na si Jesu Kristo. Kayan magaon-nono ako, na diman akmakaimomagsagdasang Dios.” 18 Wa da silan makatingugpagdungug nilan sang pyagalaong ni Pe-

dro. Yagsaya da silan sang Dios, laong,“Marugun agaw yang Dios, kay yamarugunyaan arag sang buku nang Judio. Gostonaan na ayawan nilan yang sara aw toosilan kang Jesu Kristo antak silan kaaronannang kinaboi na sikun sang Dios.”

Yang Manga Tomotoo ag Antiokia19Yangmanga tomotoo kangGinoo Jesus

yakasabod kay pyaparisudan silan pagkat-apos patayun si Esteban, yamasingadtoPenisia aw adto Sipre aw adto Antiokia nasakop nang probinsiya nang Siria. Yaga-gogodanun silan bain kang Jesus, toyo yaangaid yang gyogogodan nilan yang mangaJudio. 20 Awgaid aon manga tomotoo nataga Sipre aw taga Sirene na yakadto An-tiokia aw paggogod adto sang buku nangmanga Judio bain sang Ginoo na si Jesus.21 Yagadan silan nang gaom nang Dios,wakaw madaig na manga otaw yang yob-otawan sang dadaan batasan nilan kayantyomoo kang Ginoo Jesus.

22 Pagdungug nang manga tomotoo agJerusalem bain saan, pakadtoon nilan siBernabe Antiokia. 23 Yagauma si Bern-abe pagdatung naan na kikita naan nakyakallaatan nang Dios yang taga Antiokia.Kayan pyagindo naan silan kariko na ki-naanglan magapadayon silan sang kani-lan pagtoo sang Ginoo na si Jesus maskinana na karisud yang madatung kanilan.24 Wakaw madaig da disaan yang tyomookang Ginoo Jesus, kay madyaw na otawsi Bernabe na yagaindo kanilan, madigunyang kanaan pagtoo, kay yang Balaan naEspirito yang yagabaya kanaan.

25 Kayan kyomadto si Bernabe Tarso,yagaanap kang Saulo. 26Pagkita naan kangSaulo, pagagad naan ag Antiokia. Sang katoig nilan adto na yagaindo sangmadaig namanga tomotoo. Ag Antiokia pagangaraninang Kristowanun yang manga tomotookang Ginoo Jesus, kayan pagpono disaanpyagngaranan da silan nang Kristowanunnang kariko.

27 Ninyan na timpo aon manga propetana sikun ag Jerusalem na yakadto Antiokia.28 Kayan kaba yanagkatipon yang mangatomotoo, yimindug yang isa kanilan na siAgabo, kay pyagabayaan nang Balaan naEspirito, kayan yaglaong yaan disaan naaon gutum na madatung sang kariko nang

Apostol 11:29 210 Apostol 12:18banwa. Yadatung yaan na gutum nangtimpo na si Klaudio yang yagaari ag Roma.29 Toyo yanagkaoyon yang manga tomo-too ag Antiokia na yang kada isa kanilanamatag nang kariko nang amaimo naanna akatabang adto sang manga karomo-nan na manga tomotoo adto Judea na ya-mangkaukud. 30Kayan pyadara nilan kangBernabe awkang Saulo yang sapi na tabangnilan adto sang manga matikadung nangmanga tomotoo ag Judea.

12Laban Kyokontara yang Manga Tomotoo

1Nginyan na timpo yang pagpono ni AriHerodes pagimo nang maat sang mangatomotoo kang Jesus. 2Si Santiago na lomonni Juan pyapapatay ni Herodes, espadayang pyagapatay. 3Pagkatigamnaan na ya-gauma yang manga pangoro nang mangaJudio tungud saan na imo naan, padakupnaan arag si Pedro. Yakatoran yaan nangtimpo nang pista sang paan naway patobo.4 Pagkatapos dakupun si Pedro, lasak nilansang pirisowan aw pabantayi nilan sangopat na ka tagopat na manga sondaro nayanagballinballin magbantay, kay gosto niHerodes ibistaun yaan asang atobangannang kariko nang Judio disaan pagkataposnang kanilan pista. 5Yabay ampo sang Diosnang manga tomotoo si Pedro na pipiriso.

Yobadan si Pedro nang Tagalangit sangKadina aw Pagagadan naan Aglogwa nangPirisowan

6 Yatorog si Pedro ninyan na gabi namagsangkilid naan aon bantay, byabakosyaan nang dowa na kadina. Asang pil-wangan aon arag manga bantay. Bya-bantayan yaan kay pagkaallaw ninyan nagabi adaraun da yaan ni Herodes adtosang pagkadaigan nang Judio kay ibistaun.7 Toyo ninyan na gabi sakadyap yapakitaasang pirisowan yang tagalangit na sog-wanun nang Dios, kayan yallagan yangsurud nang pirisowan. Tyatangkug si Pe-dro nang tagalangit antak magmata, laongnaan kang Pedro, “Pagbangon, pakallug.”Kayan yaparabay mabadbad yang dowangka kadina na pyagabakos sang kanaanmanga buktun. 8 Kayan yaglaong kanaanyang tagalangit, laong, “Panintoron awpanapatos.” Pagkatapos saan paglaongon

yaan oman, “Pandagoma yang larapid mona dagom, aw agad kanak.” 9 Kayan yoma-gad si Pedro sang tagalangit adto logwanang pirisowan, awgaid wa yaan akatigamna tinuud yang yiimo nang tagalangit,kay dumdum naan na yagatagaynup gaidyaan. 10 Paglabay nilan sang tagna na ban-tay aw sang kadwa na bantay, domatungsilan sang potaw na pilwangan adto logwa.Yadayon kaowangan yang pilwangan napotaw sari way otaw na yagaowang. Kayanlyomogwa silan. Kaba yangindaran silan,sakadyap yawara yang tagalangit na sog-wanun nang Dios.

11 Kayan nang yagdadayaw da lomantapsi Pedro, yatigam da yaan na tinuud nasyosogo nang Ginoo yang tagalangit antaktomabang kanaan na kyokontara nang arina si Herodes antak di mapagguna kanaanyang gosto nang arag silan manga Judio naamapagguna kanaan.

12 Kayan kyomadto yaan sang baray niMaria na ina ni Juan Markos. Madaig yangyanagkatipon disaan namanga tomotoo nayanagampo. 13 Yagapabati si Pedro asangpilwangan nang inarad nang baray, kayankyadtowan ni Roda na sogwanun nilan.14 Pagkilara naan sang tingug ni Pedro,karingawan naan owangan yang tatakuptungud sang kanaan paguma. Yadaraganyaan na yagabarik, yagagogod na si Pedroasang pilwangan nang inarad nang baray.15 Laong nilan, “Munung kaw.” Awgaidyagapadayon maglaong si Roda, “Tinuudna yaan si Pedro.” Laong nilan, “Dagawsogwanun yaan na tagalangit na yagaban-tay kanaan.” 16Awgaid yabay magtawag siPedro kaymarasak. Kayan yowangan nilankanaan yang tatakup. Pagkita nilan kanaanmaburungburung silan. 17 Sisinyasan silanni Pedro antak silan matingun, kay antakyaan makapagbatok daw yoonnono nangDios pagparogwa kanaan disang pirisowan.Pagkatapos naan magbatok kanilan, mag-sogo yaan kanilan, laong, “Paglaonganmayo kang Santiago yang pyagalaong kokamayo, paglaongan arag mayo sang ka-daygan na manga karomonan na tomo-too.” Pagkatapos saan manaw si Pedro awkadto sang kadaygan na banwa.

18Pagkamasurummasimbol yangmangasondaro kay daw nanga wara da disaan si

Apostol 12:19 211 Apostol 13:11Pedro. 19 Yagasogo yang ari na si Herodesna anapun si Pedro, awgaid wa nilan yaanikitaa. Wakaw yoosip ni Herodes yangmanga bantay, kayan pyapatay naan silan.

Kayan yomanaw si Herodes ag Judeaaw kadto lawud adto sang syodad nangSesarea antak maguya adto.

Yang Pagkamatay ni Herodes20 Ninyan na timpo si Ari Herodes ya-

pagkontara sang manga otaw ag Tiro awyang manga otaw ag Sidon. Wakaw wada silan makakamang sang pagkaan sikunsang banwa ni Herodes. Wakaw yomonasilan mapagamigo kang Blasto na pangoronang manga sogwanun ni Herodes, kayankyomadto silan na yagaagad kang Blastoantak mapagkadayaw silan kang Herodes.

21 Pagdatung nang allaw na mapagkitasi Herodes kanilan, mandagom yaan sangdagom nang ari aw pagingkod asang in-gkodanan naan na okmanan aw pagsorit.22 Pagkatapos naan magsorit, yang mangaotaw na yagabantog kanaan yagalaongna gyagagaan yang paglaong, “Buku yaannang sorit nang otaw, awgaid sorit yaannang Dios.” 23 Kayan pyarabay si Herodessilotan nang tagalangit na sogwanun nangDios, kay wa naan asagdaa yang mangaotaw. Tyatangkap naan yang pagbantognilan kanaan. Wakawyang tinai ni Herodeskyakaan nang manga orod, kayan yamatayyaan, kay buku nang Dios yang byabantognaan.

24 Kayan yakarimpud yang sorit nangDios, yang yotoo kang Jesu Kristo madaigda.

25 Si Bernabe aw si Saulo, pagkata-pos nilan imoon yang kyakadtowan nilanJerusalem, magbarik silan ag Antiokia. Ya-magad kanilan si Juan Markos.

13Pipili si Bernabe aw si Saulo na Paga-

panonogoon1 Aadto sang syodad na Antiokia na

sakop nang Siria, aon disang manga tomo-toomanga propeta na yagalaong sang pya-pakatigamkanilannangBalaannaEspirito,aw arag aon digkanilan manga sait mag-indo, silan si Bernabe aw si Simeon namai-tum aw si Lusio na taga Sirene aw si Sauloaw si Manaen na yagauya nangaon asang

baray ni Ari Herodes. 2 Aon allaw disaanna yanagampo silan sang Dios. Wa silanakaan antak abay silan magampo. Kabayagaampo silan sang Dios, yagalaong yangBalaan na Espirito kanilan, “Piliya mayo siBernabe aw si Saulo kay pagapanonogoonko silan.” 3Kayan pagoman nilan pagampona wa akaan, dapunun nilan nang tollonilan si Bernabe aw si Saulo aw paglaong,“Mangagad da kamo adoon sang pagasogonang Dios kamayo.” Kayan syogo nilansilan adto sang kadaygan namanga banwa.

Yakadto Silan Sipre4-5 Yang Balaan na Espirito yang yaga-

sogo pagpapanaw kang Bernabe aw kangSaulo. Pyagaagad nilan si Juan Markos,kay yaan yang katabang nilan. Yutugbungsilan adto sang barrio nang Seleusia kayansyomakay silan nang barko padurug adtosang poro na pyagangaranan nang Sipre.Pagdatung nilan sang barrio na Salamina,maggogod silan sangpyagalaongnangDiosadto sang pagtitiponan nang manga Judiodisaan.

6 Pagkatapos nilan marimpud sogodanyaan na poro domatung silan adto sangbarrio na Papos, pyagakita nilan yang sala-mangkiro na Judio na pyagangaranan niBarisos. Yagalaong yaan na propeta yaannang Dios sari buku. 7 Sinarigan yaanni Sergio Paulo, yang ungudan na gober-nador nang Sipre. Pyapatawag nang gob-ernador si Bernabe aw si Saulo, kay gostonaan namaningug sang pagindo bain kangJesu Kristo. 8 Toyo yapagkontara kanilanyang salamangkiro na si Barisos Elimaskay way gosto naan na yang gobernadormudungug sang pyagalaong nang Dios dawyaan tomoo. 9 Kayan si Saulo na pyagan-garanan ni Pablo, na pyagabayaan nangBalaan na Espirito, yabay tomanaw sangsalamangkiro. 10 Laong ni Pablo, “Anakkaw ni Satanas, kay way gosto mo sangkariko nang madyaw. Iyan agkanmo yangkariko nang karasi nang kagaro awmaat naimo. Yagalaong kaw na kagaro yang tinuudna sorit nang Dios antak di tomoo yangmanga otaw na gosto motoo. 11 Adoonisilotan kaw nang Dios, amabota kaw, dikaw mikita sang suga nang dagawdagaw.”Ninyan na oras, sakadyap aon byabati niElimas na yakatabon sang kanaan mata,

Apostol 13:12 212 Apostol 13:27kayan wa da yaan ikita sang akadtowannaan. Yagamaribotlibot yaan na yagaanapsang otaw namagagagad kanaan adto sangakadtowan naan. 12 Pagkita nang gober-nador sang imo nang Dios kang Elimas,maparabay yaan tomoo, kay laban yaanyamaburungburung sang pagindo ni Pablobain kang Jesu Kristo na yagadan nangdakora na gaom.

Si Pablo aw yang Kanaan Manga InagadYadatung ag Antiokia na Sakop nang Pisidia

13 Si Pablo aw yang manga inagad naanyasakay nang barko sikun ag Papos padu-rug adto sang barrio na Perga asangprobinsiya nang Pampilya. Pagdatung ni-lan adto panawan silan ni Juan Markos nayagabarik adto Jerusalem. 14 Pagpanaw niPablo aw ni Bernabe ag Perga, manarossilan adto Antiokia na sakop nang Pisidia.Kayan nang allaw nang simbaay nang Ju-dio yakadto silan sang pagtitiponan awpagingkod disaan. 15 Pagkatapos magbasanang magindoway sang manga balaod nasyosolat ni Moises aw yang manga syolatnang propeta nang Dios, yang pangoronang pagtitiponan yagalaong kang Pabloaw kang Bernabe, laong, “Manga karomo-nan ko na Judio, aw aon pagindo mayo namakadasig kanami, pagindowan mayo.”

16Yimindug si Pablo kayan pyakakagwasnaan yang tollo naan antak silan matigamnamagaindo yaan. Kayan yagindo si Pablo,laong, “Kariko da mayo disaan, kay lagi,manga Judio na manga sompaw ni Israel,aw kamo na buku nang Judio na arag ya-gataod sang Dios, yani yang pagalaong kokamayo. 17 Yagapili yang Dios sang ka-monaan nang manga Judio na yiimo naankanaan manga otaw, pyagangaranan silannaan nang Israel. Nang paguya nilan agEgipto na buku nang kanilan banwa, pya-pagkadaig silan nang Dios adto. Pagkado-gay disaan, pinaagi sang kanaan gaom,kyakamang naan silan disaan. 18Pagpanawnilan sang banwa na Egipto, yagkabarin-barin da silan maguya surud nang kapatanna ka toig asang banwa na way maguya.Disaan na banwa, yang Dios yagapadayonmagtigkul maski wa silan abay mangagadsang kanaan manga sogo. 19 Pagdatungnang kanatu kamonaan ag Kanan, pya-padaug kanilan nang Dios yang pitong ka

nasyon disaan kayan yori naan kanilanyang kanilan banwa. Kayan yaguya silandisaan surud nang opat na gatos aw kari-maan na ka toig.

20 “Paguya nilan asang banwa na Kanan,yang Dios yagapili sang manga pangoronilan. Awgaid nang timpo nang propetana si Samuel, 21 yang kanatu kamonaanyagalaong kanaan, ‘Gosto nami aon kanamiari.’ Wakaw pipili nang Dios si Saulo naanak ni Kis na sompaw ni Benjamin, kayansurud nang kapatan na ka toig yaan yangyagaari kanilan. 22 Paglingat nang Dioskang Saulo, byaballinan naan ni Dabid nayagaari kanilan. Laong nang Dios, ‘Kikitako si Dabid na anak ni Jese, na akanari-gan pagimo sang kariko nang pagbuut ko,wakaw laban madyaw ko si Dabid.’ 23 SiJesus na arag sompaw ni Dabid yiimo nangDios Mallorowas na syosogo nang Diosani kanatu na taga Israel, kay yaan yangsaad naan. 24 Nang wa pa si Jesus ma-gaindo, si Juan yagindo da sang karikonang sompaw nang Israel na kinaanglanmobotawan silan sang imo na maat kayanyagpabawtismo silan. 25 Kayan agput mat-apos yang pyapaimo nang Dios kang Juan,yagalaong yaan sang manga otaw, ‘Ya-masayup kamo na yagadumdum na akoyang tyatagadan mayo. Buku ko yaan,awgaid yang masapit kanak komani yaanyang syosogo nang Dios na tyatagadanmayo. Labaw yaan kanak sang katungud,wakaw di ak makagayon kanaan aw imoonak allang naan na magaobad sang listonnang kanaan sapatos.’ Maynaan yang pya-galaong ni Juan,” laong ni Pablo.

26Kayan yagpadayon si Pablo maglaong,“Manga karomonan, kita na manga som-paw ni Abraham aw kamo na buku nangmanga Judio na yagataod sang Dios, kitayang pyapakatigam nang Dios na si Jesusyang makalowas kanatu. 27 Yang mangaJudio na yagauya adto Jerusalem aw yangkanilan manga pangoro wa akatigam na siJesus yangpinili nangDios na syosogonaanani kanatu kay wa silan makadarag sangpyagalaong nang propeta nang Dios nabyabasa nilan kada allaw na simbaay. Silanyang tinuud na yagatoman sang byabasanilan kay nang pagdatung ni Jesus napinili nang Dios, pyapapatay yaan nilan.

Apostol 13:28 213 Apostol 13:4828 Pyapapatay nilan yaan kang Pilato sariway kyakatigaman nilan na akaponowannang pagsilot nilan kanaan na apatayun.29 Yang pagpatay nilan kang Jesus ya-gatoman sang syosolat nang propeta nangDios bain kang Jesus. Nang yamatay dasi Jesus, aon manga otaw na yagakamangsang kanaan lawas disang koros aw butan-gan asang gikub. 30 Awgaid byoboi nangDios si Jesus na pyapatay. 31Arimarim yaanyapakita surud nang kapatan na allaw sangkanaan manga inagad na yamagad kanaannangaon ag Jerusalem sikun ag Galilea.Wakaw silan adoon yang yagabatok sangmanga Judio bain kang Jesus.

32-33 “Wakaw adoon aani kami yagalaongkamayo na yang syasaad nang Dios sangkanatu kamonaan yapagguna da adoonkanatu na kanilan manga sompaw, kaybyoboi nang Dios si Jesus na pyapatay.Kay yaan yang kaologan nang kadwa naSalmo na yagalaong, ‘Ikaw yang kanakanak, adoon na allaw yang pagpakatigamko sang kanak pagkaama nimo.’ 34-35 Yangsorit nang Dios yagapakatigam na si Jesusmagaboi oman kayan di da yaan amatayoman. Yani yang pyagalaong disang Salmoni Dabid, laong, ‘Yatigam ako na dimo yangkanak lawas apakadonoton, kay yangagadako kanmo.’ Si Jesus yang pyagalaongnini, buku ni Dabid, kay yagalaong aragyang sorit nang Dios na yang pyagalaongni Dabid amapagguna kang Jesus.

36 “Si Dabid yangagad sang pyagasogokanaan nang Dios, awgaid yamatay.Lyurubung arag nilan yaan masaid sanglubung nang kanaan kamonaan, ya-maronot arag yaan. 37 Awgaid si Jesus waakaronot, kay byoboi yaan nang Dios,”laong ni Pablo. 38 “Wakaw, kay mangalomon, pyapakatigam nami kamayo nayang Dios makapasaylo sang kanatu saratungud kang Jesus. 39 Maski mangagadkita sang balaod ni Moises, yang kanatusara di amawara. Awgaid aw yaan yangtoowan ta si Jesus amawara yang sarata. 40 Adoon pagkido kamo antak dimapagguna kamayo yang syosolat kadininang propeta nang Dios na yagalaong,41 ‘Kamo na manga maodyat, paningugkamo, surud nang manga allaw na kamoboi pa, amaburungburung kamo sang

imoon nang Dios, kayan yamatay kamo nadi naan pagasakopon kay wa kamo otoomaski dyadadayaw kamo paglaongon.’ ”Yaan yang pyagalaong ni Pablo kanilan.

42 Paglogwa ni Pablo aw ni Bernabesang pagtitiponan, paglaongon silan nangmanga simisimbaay, laong, “Kani omannining masapit na allaw na simbaay, kaygosto nami oman na maningug sining ka-mayo batok.” 43 Paglogwa nang karikonang manga simisimbaay, madaig yangyamagad kang Pablo aw kang Bernabe namanga Judio aw yangmanga otaw na yotoosang tyotoowan nang manga Judio. Kayanyagpadayon si Pablo aw si Bernabe mag-indo kanilan, laong, “Abay kamo kanarigsang panalangin nang Dios kamayo tungudsang yiimo ni Jesus.”

44 Nang sapit na allaw na simbaaynang manga Judio, agput kariko nangmanga otaw ag Antiokia yanagkatipon an-tak maningug silan sang sorit nang Dios.45 Toyo pagkita nang pangoro nang Ju-dio sang madaig na otaw na yaningugkang Pablo, laban silan yamasigi kangPablo, wakaw yosopak silan sang pagindonaan. Maat yang sorit nilan kang Pablo.46Awgaid si Pablo aw si Bernabe wa akallukmibak sang manga otaw na yosopak kani-lan, laong nilan, “Kinaanglan na kamo naJudio yang onaun batokan nang sorit nangDios. Tungud kay wa mayo atangkapayang sorit nang Dios, aw wa mayo ubu-tangan sang ginawa mayo yang kinaboi naway kataposan na sikun sang Dios, wakawapanawan kamo nami, makadto kami sangbuku nang Judio, pagaindoon nami silanbain sang sorit nang Dios. 47 Kay yaanyang sogo nang Ginoo kanami, laong naan,‘Mayn kamo nang allag na byubutang koantak mallag sang manga otaw na bukunang Judio, antak yaning pyagalaong kobain sang kanakpagpanglowas sangmangaotaw sang kanilan sara makarimpud sangkariko nang banwa.’ ”

48Pagdungug nang manga otaw na bukunang Judio sang pyagalaong ni Pablo,maguma silan. Byabantog nilan yang Dios,laong, “Laban madyaw yang pyagalaongnang Ginoo.” Madaig yang yotoo, kaypagbuut nang Dios na silan yang atagannaan nang kinaboi na way kataposan.

Apostol 13:49 214 Apostol 14:1749 Kayan yakarimpud asang karowagan

naan na banwa yang pagindo bain sang Gi-noo na si Jesus. 50Awgaid yangmanga pan-goro nang Judio yapagbaraw sang mangapangoro nang syodad aw sang manga datona bobay na simisimbaay, antak arag silanmadaman kang Pablo aw Bernabe. Yaanyang pagpono nilan pagimo nang maatkanang Pablo aw papanawa nilan disangkanilan syodad.

51 Laong ni Pablo kanilan, “Ayn dakmankamayo, aw di kamo tomoo sang pagindonang Dios, gatang dyumungug da kamo.”Kayan yomanaw si Pablo aw si Bernabe,kyomadto ra silan sang syodad na Ikonio.

52 Awgaid yang manga tomotoo ag An-tiokia laban yanaguma kay pyagabayaansilan nang Balaan na Espirito.

14Si Pablo aw si Bernabe na Aadto Ikonio

1 Pagdatung ni Pablo aw si Bernabe adtoIkonio, imoon nilan yang maynang imonilan nangaon ag Antiokia. Yakadto silansang pagtitiponan nang manga Judio awpagindo. Kayanmadaig namanga Judio awyang buku nang Judio yang yasarig kangJesu Kristo. 2 Awgaid kyokombinyo nangmanga Judio na wa otoo yang buku nangJudio antak madaman sang manga tomo-too. 3 Awgaid yadogay si Pablo aw si Bern-abe maguya adto, wa silan akalluk mag-gogod bain sang Ginoo na si Jesus. Yangmanga otaw yatigam na matungtung yangpyagalaong nilan bain sang kallaat nangGinoo, kay yatagan naan silan nang gaompagimo sang manga milagro. 4 Awgaidyang manga otaw disaan na syodad wamagaonawa yang dumdum, kay aon yotoosang pyagalaong nang Judio na buku nangtomotoo, yang kadaygan yomoyon kangPablo na syosogo nang Dios.

5Wakawyangmanga Judio awyangbukunang Judio aw yang kanilan manga pan-goro yagabaat na apakarisud nilan sangPablo, na odonagun nilan nang bato sangPablo antak matay. 6 Awgaid yimikyassi Pablo aw si Bernabe pagkatigam nilansaan, kayan kyomadto silan sang barrio naListra aw Derbe na sakop nang Likaoniaaw asang manga barrio na makilibot nilan.

7Yabay silan adto maggogod sang madyawna batok bain kang Jesu Kristo.

Si Pablo aw si Bernabe na Aadto Listra awDerbe

8-9 Aon otaw na pilay ag Listra na ya-gaingkod na yaningug sang pyagalaongni Pablo. Wa yaan makapanaw dungannaan yamawtaw. Awgaid pagkatigam niPablo na yotoo yaan na otaw sang gaomnang Dios na makapagkadyaw kanaan,tomanaw yaan, 10 aw gagai naan yangpaglaong, “Pakatorid da adoon pagin-dug.” Kayan yaparabay yaan magindug awpanaw. 11 Pagkita nang manga otaw sangimo ni Pablo, gagaan nilan yang paglaong,“Yani na manga otaw kanatu manga diosna yosorog sang lawas nang otaw.” Aw-gaid wa makadarag si Pablo saan, kay pya-galaong yaan nilan sang kanilan sorit naLinikaonia. 12Dumdumnilan na si Bernabeyang kanilan dios na si Seus aw si Pabloyangkanilandios na siHermes, kay si Pabloyang magbabaraw. 13 Yang simbaan nangmanga otaw na yisimba kang Seus aadtologwa nang barrio. Yang kanilan maga-mpoway yakamang sang manga usug nabaka na pyangbitayan nang manga bolakaw daraa adto sang pilwangan nang aradnang barrio, kay yaan yang apatayun napanawagtawag nilan nang pagsimba nilankang Pablo aw Bernabe.

14Awgaid pagdungug nang manga apos-tol na si Pablo aw si Bernabe na yangmadaig na manga otaw misimba kanilan,lasiin nilan yang kanilan dagom kay yaanyang batasan nang manga Judio aw aonimo na maat nang Dios. Wakaw yaparabaysilan komadto sang manga otaw aw gagainilan yang paglaong, 15“Nanga yiimomayoyaan kanami? Kami manga otaw na maynmayo. Yakani kami, kay antak kami maka-pagbatok kamayo sang madyaw na batokna sikun sang Dios, aw antak ayawan mayoyang pagsimba sining kamayo dios na waykabos, aw antak kamo matigam sang tin-uud na Dios na boi, kay yaan yang ya-gaimo sang langit aw lopa aw dagat awyang kariko nang iyan disaan. 16 Kadinipyapabayaan silan na buku nang Judio nayagaimo sang maski nana na gosto ni-lan imoon. 17 Awgaid aon pay paagi namatigam kamo bain sang Dios, kay yiimo

Apostol 14:18 215 Apostol 15:4naan yang madyaw kamayo, pyapaorannaan sang kamayo manga tanum, kayanyomonga, aon day kamayo pagkaanwakawyagauma kamo.” Yaan yang pyagalaong niPablo kanilan.

18 Awgaid maski yudungug yang mangaotaw sang pyagalaong naan, karayan dasilan kapunuan na magapatay sang mangabaka kay abay garo nilan simbaun silan.

19 Kayan dyomatung asaan yang mangaJudio na sikun ag Antiokia na sakop nangPisidia aw aon arag sikun ag Ikonio. Yangmanga otaw ag Listra yotoo sang pya-galaong nilan na yosopak sang pagindonang Pablo. Wakaw dyodonag nilan nangbato si Pablo aw goyoda nilan yaan adtologwa nang barrio, kay dumdum nilanyamatay da yaan. 20 Awgaid pagdatungnangmanga tomotoo panaglibotan nilan siPablo, kayan yagbangon yaan aw pagbarikadto sang syodad. Ninyang sapit na allawyakadto si Pablo aw si Bernabe sang barriona Derbe.

Yang Pagbarik Nilan Adto Antiokia naSakop nang Siria

21Si Pablo aw si Bernabe yagagogodanunarag ag Derbe sang madyaw na batok bainkang Jesu Kristo, madaig disaan yang yotookang Jesus. Kayan yagbarik silan ag Listraaw ag Ikonio aw singadto silan Antiokiana sakop nang Pisidia, 22 antak nilan madi-gun yang pagsarig kang Jesus nang mangatomotoo adto. Pyagaindo nilan silan nakinaanglan magapadayon silan sang kani-lan pagtoo kang Jesus. Laong nilan, “Ki-naanglan magatigkul kita sang madaig nakarisud nang di pa kita makarasak sangbanwa na sakop nang Dios.” Yaan yangpyagaindo nilan. 23 Asang kada syodad siPablo aw si Bernabe yagapili sang mangapangoro na magaindo sang manga tomo-too. Yaampo nilan sang Dios yang mangapangoro na tomatagap sang manga tomo-too, wa silan akaan na yagapadayon mag-ampo. Kayan yaglaong silan sang mangapangoro, “Adoon mapanaw da kami. YangDios yang akanarigan mayo, yaan yangmagabuut kamayo.”

24-25Kayan yomanaw si Pablo aw si Bern-abe asang probinsiya nang Pisidia aw sin-gadto Pergana sakopnangprobinsiyanang

Pampilya. Pagkatapos nilan maggogoda-nun bain kang Jesus disaan, komadto silansang barrio na Atalia. 26 Pagpono disaan,somakay silan sang barko na yagabarikadto Antiokia na sakop nang Siria, yangpyagasikunan nilan nang tagna, kay yangmanga tomotoo adto yang yagasogo kani-lan. Arag silan yang yagaampo nangaonna yang Dios di matarikod kang Pablo awBernabe sang kanilan panaw, awgaidmata-bang kanilan sang kanilan manga imo.Adoon na yatoman da yang manga imo ni-lan disang manga banwa na kyakadtowannilan, yagbarik da silan ag Antiokia.

27 Pagdatung nilan, papagtiponon ni-lan yang kariko nang manga tomotoo an-tak paglaong nilan kanilan yang pyapaimonang Dios kanilan. Gyogogod arag nilan napyapatoo arag nang Dios yang buku nangmanga Judio kang Jesus. 28 Yadogay silanmaguya adto sang paguya nang manga to-motoo ag Antiokia na sakop nang Siria.

15Yang Panagkatipon nang Manga Apostol

aw Manga Matikadung ag Jerusalem1Aonmanga otaw na sikun ag Jerusalem

na sakop nang Judea na yakadto Antiokiana yagaindo sang manga tomotoo, laong,“Di kamo pagasakopon nang Dios aw dilikamo mangagad sang kanami batasan nasikun kang Moises bain sang pagtopo.”2 Si Pablo aw si Bernabe yapaglantogisang manga otaw na sikun ag Judea bainsaan. Wakaw yang manga tomotoo agAntiokia yagadumdumpagsogo kangBern-abe aw kang Pablo adto Jerusalem antakmapagbaraw sang manga apostol aw sangmanga magikadung nang manga tomotoobain sang pyagalaong nangmanga otaw nasikun ag Judea. Aon manga otaw na pipilinilan na amagad kang Pablo aw Bernabe.

3 Kayan yomanaw silan na byoborosnang manga tomotoo. Yamapit silanag Penisia aw ag Samaria, aw gogodanilan sang manga tomotoo yang bukunang manga Judio na yotoo kang Je-sus. Yanaguma laban silan pagdungugsaan. 4 Pagdatung nilan ag Jerusalem yangmanga tomotoo aw yang manga apostolaw yang manga matikadung yasagimanokanilan. Kayan yaggogod sang Pablo sang

Apostol 15:5 216 Apostol 15:23pyapaimo kanilan nang Dios. 5 Awgaidaon manga Pariseo na yotoo na yagalaong,“Kinaanglan pagasogo natu na yang bukunang Judio magatoman sang batasan napagpatopo aw pangagad sang balaod niMoises.”

6Kayan yanagkatipon yangmanga apos-tol aw yang manga matikadung na man-agbaraw bain saan daw mangagad sangbatasan na pagpatopo daw dili. 7 Yadogaysilan managlantogi bain saan. Kayan yi-mindug si Pedro aw paglaong, “Mangakaromonan ko, yatigam kamo na nangaonako yang pipili nang Dios dini kanatu an-tak ako maggogod sang madyaw na batokadto sang manga otaw na buku nang Judioantak arag silan dumungug bain kang JesuKristo kayan syomarig kanaan. 8 YangDios na yatigam sang kariko nang dum-dum nang otaw yaan yang yagapakatigamkanatu na silan na buku nang Judio aragpyagasakop naan, kay byobobowan naansilan nang Balaan na Espirito maynang yi-imo naan kanatu. 9Magonawa yang karikonang yiimo nang Dios sang manga Judioaw buku nang manga Judio. Pyapasaylonaan silan sang kanilan sara nang pag-too nilan kang Ginoo Jesus maynatu napyapasaylo. 10 Adoon, nanga wa kamootoo sining pyapakita nang Dios kanatu?Nanang gosto mayo na imoon, gosto bamayo na yang manga otaw na buku nangJudio urugusun pagpatoman sang kanatubatasan na manga Judio maski di silanmakaimo? Yang kanatu kamonaan kadini,aw maski kita, wa kita makaimo pagtomansaan kariko. 11 Awgaid yang tyotoowan ta,na kita amarowas tungud sang tabang niGinoo Jesus, mayn nilan na buku nang Ju-dio na arag amarowas tungud sang tabangni Ginoo Jesus.”

12 Kayan yatingun yang manga otaw nayaningug kang Bernabe aw kang Pablo nayagagogod sang makaburungburung naimo nang Dios digkanilan nang paggogo-danun nilan bain kang Jesu Kristo adtosang manga otaw na buku nang Judio.13 Pagkatapos nilan magbatok, maglaongsi Santiago sang yanagkatipon, laongnaan, “Kariko mayo na manga karomonan,paningug kamo nang dagawdagaw. 14 SiSimon Pedro yagagogod kanatu bain sang

mona na pagpakatigam nang Dios bainsang kanaan paagi adto sang buku nangJudio, antak arag aon otawna pagasakoponnaan digkanilan. 15 Yaan yang yama-pagguna antak matoman yang syosolatnang manga propeta kadini na yagalaong,16 ‘Yagalaong yang Dios na aon allaw namagabarik yaan ani, kay yagalaong yaanna oori naan yang yamawara na kasakopanni Dabid, oori naan arag yang kanaankatungud sang sompaw ni Dabid, 17 antakyang manga otaw na buku nang Judio aragmagdumdum bain sang Ginoo, kay aondigkanilan aw disang kariko nang manganasyon kanaan manga otaw. 18 Yaan yangpyagalaong nang Ginoo na pyapakatigamnaan kadini.’ ”

19 Yabay maglaong si Santiago, “Di taurugusun patoman yang kanatu batasansang manga otaw na buku nang Judio nayotoo sang Dios. 20 Awgaid yani gaidyang osolat ta na pagaindo kanilan na disilan makaan sang pyapatay na ayup napyanawagtawag sang manga diosdios, disilan arag makaan sang manga ayup na ya-matigul kayan yamatay, aw yang dogo aragdi akaanun, aw kinaanglan na osolat taarag namaat nang Dios yangmanagipid nabuku nangmagasawa. 21Kay yaning balaodni Moises dogay da na pyagabasa nangallaw na simbaay natu na manga Judiodisang kariko nang pagtitiponan natu sangkariko nang barrio, wakaw aw dili manga-gad yang manga otaw na buku nang Judiosining pyagalaong ko, laban sa magakaraatyang dumdum nang arag kita Judio.” Yaanyang pyagalaong ni Santiago.

Yang Solat sang Manga Tomotoo na Bukunang Judio

22 Yang manga apostol aw yang karikonang manga tomotoo aw yang kanilanmanga matikadung yakaokom pagpilidisang manga otaw na yanagkatipon sangapaagadun nilan kang Pablo aw Bernabeaw komadto silan Antiokia. Yang pipilinilan yang dowa sang kanilan pangoro,si Judas na pyagangaranan ni Barsabasaw si Silas. 23 Pyapagdara silan nangsolat na yagalaong, “Kariko mayo nakaromonan nami ag Antiokia aw ag Siriaaw ag Silisia, kami na manga apostolaw manga matikadung nang tomotoo

Apostol 15:24 217 Apostol 16:3ag Jerusalem yagasolat kamayo na bukunang Judio na manga tomotoo kang JesuKristo. 24 Yagasolat kami kamayo, kayaon dyudungug nami na sikun adi kanamina yakadto kamayo na yagasamok sangkamayo pagtoo tungud sang tobok napagindo nilan kamayo. Yang manga otawna yakadto kamayo, way katungud nilanna magaindo silan kamayo, way sogo namikanilan na maynaan na pagindo. 25Wakawyanagkatipon kami, kayan yanagkaoyonkami pagpili sang osogoon nami adtokamayo. Yaning osogoon nami adtokamayo amagad sang karugunan ta nasi Bernabe aw si Pablo. 26 Tungud sangGinoo ta na si Jesu Kristo yabay silanmangagad sang pagbuut nang Dios maskiapatayun silan nang yapagkontara kangJesu Kristo. 27 Wakaw si Judas aw siSilas yang syosogo nami pagagad kangBernabe aw kang Pablo adto kamayo, kaysilan yang magabatok kamayo bain siningkanami solat. 28 Kay pyagabayaan kaminang Balaan na Espirito wakaw yomoyonkami na dili kamo nami pagalaongon napapangagadun sang kariko nang kanamibatasan kay wara yaan ikinaanglana. Toyoyani gaid yang pagalaong nami kamayona 29 ayaw kamo magkaan sang pyapatayna ayup na pyanawagtawag sang mangadiosdios. Ayaw kamo magkaan sang dogo.Ayaw kamo magkaan sang onod nangmanga ayup na yamatigul kayan yamataykay wa akatiwisi sang dogo. Usug awbobay kamayo, ayaw kamo managipid awbuku kamo nang magasawa. Madyaw awpangagdan mayo yani na sogo. Wa daypyagalaong nami.” Yaan yang solat nilankanilan.

30 Yang syosogo nilan yakadto Antiokiaaw papagtipona nilan yang kariko nangmanga tomotoo, kayan yatag nilan kanilanyang solat. 31 Yang manga tomotoo ag An-tiokia yanaguma nang pagbasa nilan saan,kay yang pyagalaong naan madyaw. 32 SiJudas aw si Silas arag propeta nang Dios.Madaig yang pyagalaong nilan sangmangatomotoo disaan, yagadasig silan kanilanantak madigun yang kanilan pagkanarigkang Jesus. 33 Ninyan na timpo si Judasaw si Silas yadagawdagaw maguya disaan.Pagkatapos nini, mori si Judas aw si Silas

adto sang yagasogo kanilan. Nang wa pasilan apanaw, yagalaong yang manga to-motoo disaan, “Yimiman kami na madyawyang panaw mayo sang kamayo pagbarik.”34Awgaid si Silas yagadumdum namadyawaw maibilin yaan disaan.

35 Si Pablo aw si Bernabe aadto pa An-tiokia. Yamagad silan sang arag silanmanga magindoway. Yabay silan magindobain sang Ginoo na si Jesu Kristo.

Yagasoway si Pablo aw si Bernabe36 Paglabay nang pilang allaw maglaong

si Pablo kang Bernabe, “Bay da, mapanawkita, makadto kita sang kanatu karomo-nan na tomotoo asang kariko nang banwana pyagaindowan ta bain sang sorit nangDios, atanawun ta daw yomonnono silan.”37Madyaw ni Bernabe na pyapaagad kani-lan si Juan Markos. 38 Awgaid si Pabloyagadumdum na buku nangmadyaw paga-gad si Juan Markos, kay nong aadto silanPampilya, wa yaan magapadayon maga-dagad kanilan magbabatokon sang soritnang Dios. 39 Kayan yaglantogi disaan siPablo aw si Bernabe kay wa silan maga-kaoyon. Wakaw yagasoway silan. Pya-gaagad ni Bernabe si Juan Markos kayansyomakay silan sang barko na makadtoSipre. 40 Awgaid pipili ni Pablo si Silasna amagad kanaan. Kayan yanagamposang Dios yang manga tomotoo na maskidiin silan panalanginan silan nang Dios.41 Kayan yomanaw silan, yaan yang yaaginilan yang Siria aw Silisia, yagaindo silansang kariko nang manga tomotoo antakmadigun yang kanilan pagtoo sang Dios.

16Pyagaagad ni Pablo aw ni Silas si Timoteo

1Yakadto si Pablo aw si Silas sang banwana Derbe aw Listra. Pyagakita nilan disaanna banwa si Timoteo na yamanarig kangJesu Kristo. Yang kanaan ina na yamanarigkang Jesu Kristo Judio awgaid yang amanaan buku nang Judio. 2Yangmanga tomo-too kang Jesu Kristo ag Listra aw ag Ikoniopyagalaong nilan na si Timoteo yangagadnang madyaw sang pagindo nang Dios. 3 SiPablo, gosto naan na pagaagad si Timoteo.Wakaw pyapatopo naan si Timoteo gya-gaon sang manga Judio. Yiimo naan yaan

Apostol 16:4 218 Apostol 16:19-20kay antak dili sarikway si Timoteo nangmanga Judio disangmanga banwa na akad-towan nilan, kay yatigam silan na yangama ni Timoteo buku nang Judio. Kayanyomanaw silan. 4Madaig na manga barrioyang kyakaagyan nilan. Pyagalaong nilansang manga tomotoo yang manga sogona pyapangagdan kanilan nang mangaapostol aw manga mangkatikadung nangmanga tomotoo ag Jerusalem. 5 Kayanyagdogang yang pagkanarig nang mangatomotoo aw pagkadaig silan.

Aon Pyapakita nang Dios kang Pablo AdtoTroas

6 Makadto garo Asia si Pablo aw si Silasaw si Timoteo, awgaid wa silan otogotinang Balaan na Espirito na makadto awpaggogod sang sorit nangDios adto, wakawyaan yang yaagi nilan yang Prigia aw Gala-sia. 7 Nang yagpadadatung da silan agMisia, makadto garo silan Bitinia, awgaidwa silan otogoti nang Balaan na Espirito.8 Wakaw wa da silan aapit ag Misia, ty-omobang da silan mapakatorid adto sangbarrio na Troas. 9Pagkagabi, aonpyapakitanang Dios kang Pablo, na aon yagaindug nataga Masedonia na yagalaong kang Pablo,“Adi kaw, tabangi kami.” 10 Pagkita niPablo sini mangandam kami parabay namakadto Masedonia, kay yatigam kami nayaan yang gosto nang Dios na apakad-towan kanami, antak maggogod adto sangmadyaw na batok bain kang Jesu Kristo.

Yotoo si Lidia kang Jesu Kristo Adto Pilipos11 Yasakay kami si Pablo nang barko

sikun ag Troas kayan yapakatorid kamiadto sang poro na pyagangaranan nangSamotrasia. Nang sapit na allaw yakadtokami Neapolis. 12 Kayan yomawas kamisang barko aw pagpanaw kami adto Pili-pos, yaan yang dakora na syodad na sakopnang probinsiya na Masedonia na sakopnang ari ag Roma. Yagauya kami adtosurud nang pilang allaw. 13 Nang allawna simbaay nang manga Judio, yakadtokami logwa nang syodad kay aon konoyanagkatipon disang said nang tobig kaymanagampo. Pagdatung nami, magingkodkami aw papagbaraw sang manga kaw-bayan na yanagkatipon da disaan. 14 Yangisa na bobay na yaningug sang kanami

pagindo si Lidia na taga Tiatira na ma-marigyaay nang madyaw na sapot na ma-pora. Maski buku yaan nang Judio yotooyaan sang Dios. Kaba yaningug si Lidiasang pagindo ni Pablo bain kang JesuKristo pyagabayaan yaan nang Dios namakadarag yaan, kayan tyomoo yaan kangJesu Kristo. 15 Si Lidia na yamanarig kangJesus byabawtismowan aw yang karikonang yagauya sang kanaan baray aragbyabawtismowan. Kayan yaglaong si Lidiakanami, “Kay yotoo kamo na ako tinuudna tomotoo kang Ginoo Jesus, adi kamopaguya sang kanak baray.” Yagapadayonyaan maglaong sang maynaan, wa kaminaan apabaribada. Kayan kyomadto kamisang kanaan baray.

Si Pablo aw si Silas Pipiriso ag Pilipos16 Misan disaan nang yoman kami

komadto si Pablo sang pyagaampowanasang dorog nang tobig, aon yapagkitakanami na bobay na allang na matigamkono magbatok sang amapagguna nangmaori na allaw kay yatagan yaan nanggaom ni Satanas, pyagabayaan yaannang mangkaraat na espirito. Dakorayang yamasapi nang kanaan tagallangtungud sang kanaan pagbatok. 17 Yigiyodkanami yaan na bobay, gyagagaan naan nayagalaong bain kanami, “Yani na mangaotaw manga sogwanun nang Dios naLyomabi. Yagapakatigam silan kamayodaw monnono yang pagkasakop nangDios kamayo.” 18 Allawallaw yigiyod yaankanami. Yagapadayon yaan maglaongsaan surud nang pilang allaw. Wakawyamadaman si Pablo. Yamatobang yaansang bobay kayan pyaglaong naan yangmangkaraat na gapabaya sang bobay,laong, “Pinaagi sang aran ni Jesu Kristoyagalaong ako kanmo na mangkaraatna logwa disang lawas naan na bobay.”Paglaong ni Pablo sang maynaan, ma-parabay lomogwa disang lawas nang bobayyang mangkaraat.

19-20 Pagkatigam nang manga tagtomonsaan na allang na yawara da yangmangkaraat, katigaman nilan na wa daykanilan panapi. Wakaw dyadakup nilan siPablo aw si Silas, kayan gyoyod adto sangokmanan, asang atobangan nang mangamagookom disang syodad na yatagan

Apostol 16:21 219 Apostol 17:2nang katungud nang goberno ag Roma,kayan yaglaong yang tagtomon saan naallang, “Yani na manga otaw manga Judio,yakasamok silan sangmanga otaw disiningsyodad. 21 Yagaindo silan sang tobok nabatasan na sopak sang kanatu balaod,na kita na taga Roma di makatoman.”22 Kariko nang otaw arag yamadamankanang Pablo. Pyanagpakasan nangmagookom silan sang dagom, pyana-globasan silan dowa, kayan pyabonaransilan nang magookom. 23 Yamatapos silanpakabonalbonaran, pantorod agsurudnang pirisowan. Kayan pyabantayan nangmadyaw sang bantay. 24 Pagdungug nangbantay sang sogo nang pangoro, pagagadnaan si Pablo aw si Silas adto apit surud nasobay nang pirisowan kayan syorog yangkanilan siki sang pyapagaklub na kaoyantak di makabloy.

25 Yagaampo sang Dios si Pablo aw siSilas nang tunga nang gabi. Yagakantaarag silan nang pagbantog nilan sangDios. Yaningug kanilan yang kadayganna manga piriso. 26 Sakadyap yaglinognang maanug na yang manga arigi nangpirisowan yamangkagayong. Yadayonpangkaowangan yang kariko nang mangatatakup nang pirisowan. Yang kadinana pyagabakos kanilan yadayon mabad-bad. 27 Pagmata nang bantay kitaun naanna kariko nang tatakup nang pirisowankyakaowangan. Kayan gyabot naan yangkanaan espada, kay gosto naan na maga-toyo, kay dumdum naan yakarayas yangkariko nang piriso. 28 Awgaid laong niPablo na yagatawag sang bantay sangmanga piriso, “Ayaw magtoyo. Karikonami na manga piriso aani la.” 29 Kayansyugaan nang bantay yang manga ilawanaw parabay daragan adto surud agkangPablo aw Silas aw lood yaan asang ato-bangan nilan, tyatakigan yaan laban nangpagkalluk. 30 Pagkatapos naan parogwaunsilan sang apit surud na sobay, paglaon-gon naan, “Nanang imoon ko antak akomarowas sang kanak sara?” 31 Kayanyaglaong silan, “Too sang Ginoo na si Jesusantak kaw marowas nang Dios, ikaw awyang kanmo pamilya.” 32 Kayan yaggogodsilan bain kang Ginoo Jesus adto kanaanaw adto sang kanaan pamilya. 33 Maski

mararum pa yang gabi yang bantay sangpirisowan yagaogas sang pari asang likodni Pablo aw Silas na kyakapariyan nangpagbonal kanilan. Pagkatapos saan, ma-parabay magpabawtismo sang tobig yangbantay aw yang kariko nang kanaan pam-ilya. 34 Kayan pyapanik nang bantay siPablo aw si Silas sang kanaan baray awpakaana naan silan. Yang bantay aw yangkariko nang yagauya asang kanaan barayyagauma kay yakatoo ra silan sang Dios.

35Pagkamasurum yang pangoro na otawnang goberno yagasogo sang polis naapaboroyan sang bantay sang pirisowansi Pablo aw si Silas. 36 Yang bantay ya-galaong kanang Pablo, laong, “Yangmangapangoro na otaw nang goberno yaga-sogo na apaboroyan kamo. Wakaw unugda kamo. Atagapan kamo nang Dios.”37 Awgaid laong ni Pablo, “Yabay kaminilan pakabonalbonaran asang atobangannang kawtawan, na wa kami ibistaa nataga Roma. Pipiriso arag kami, kayanadoon gosto nilan na oboroyan kami nawaymatigamantakwaymagsosi bain saan.Buku nang madyaw yang maynaan na imo.Silan yang makani aw pagboroy kanami.”38Kayan pyaglaong nang polis sang mangapangoro na otaw nang goberno yang pya-galaong nilan, kayan yalluk silan pagdun-gug na si Pablo aw si Silas sakop nanggoberno nang Roma. 39 Wakaw yakadtosilan parabay antak pasayloon silan ni-lan. Kayan byoroyan nilan si Pablo aw siSilas aw papanawa sang syodad. 40 Kayanyomanaw sang pirisowan si Pablo aw siSilas aw kadto silan sang baray ni Lidia.Pyagakita nilan yang kariko nang karomo-nan nilan na manga tomotoo, aw dasiganilan silan, aw panawi nilan.

17Si Pablo aw si Silas na Aadto Tesalonika

1 Paglabay ni Pablo aw ni Silas sang syo-dad na Ampipolis aw syodad na Apolonia,domatung silan sang syodad na Tesalonikana disaan aon pagtitiponan nang mangaJudio. 2 Si Pablo ipan komadto sang pagti-tiponan nang manga Judio nang allaw nasimbaay nang manga Judio antak magindobain kang Jesus. Yapaglantogi yaan sangmanga otaw pinasobay sang sorit nang

Apostol 17:3 220 Apostol 17:19Dios na syosolat. Torong ka simbaay naallaw yaan imoon naan. 3 Syasaysay naankanilan yang syosolat na sorit nang Dios,na kinaanglan amatay yang syosogo nangDios aw pagboi oman, yagalaong yaan, “SiJesus yaan si Kristo na syosogo nang Diosani sang donya. Yaan yang pyapakatigamko kamayo.” 4 Aon manga Judio na yotoo,kayan dyomogpo kang Pablo aw kang Silas,maski yang simisimbaay na buku nang Ju-dio arag madaig yang yotoo. Madaig aragna manga dungganun na kawbayan yangyotoo.

5Awgaid yangmanga pangoro namangaJudio na wa otoo kang Jesus yamadamankanilan, wakaw yangamang silan sangmaat yang ontol na manga otaw. Pya-pagtipon nilan yang madaig na mangaotaw. Pagkatapos nilan samokon yangmadaig na otaw disang syodad lasangunnilan yang baray ni Jason kay yaan yangpyagauyaan ni Pablo aw Silas. Gosto nilanna adaraun silan adto sang atobangannangkawtawan. 6 Awgaid wa nilan asaota siPablo aw si Silas asang baray ni Jason.Wakaw yaan yang gyoyod da nilan disaansi Jason aw yang manga kainagadan naanna tomotoo, kayan dyara adto sang mangapangoro na otaw nang goberno. Pyangi-mowan nilan sang sara yang manga tomo-too, laong, “Ngaong yangindo sang mangaotaw, si Pablo aw si Silas na yakasamoksang manga otaw sang kariko nang banwa,yakani arag silan sang kanatu banwa antakmagindo. 7 Yani na otaw, si Jason yangyagapapanik kanilan asang kanaan barayaw tayoda naan. Kariko nilan yosopak sangbalaod nang kanatu ari na si Sesar, kayyagalaong silan na aon tobok na ari na yaanyang aran si Jesus.” 8 Pagdungug nangmanga pangoro na otaw nang goberno awyang madaig na kanilan sakop sini na som-bong, madaman silan kariko. 9 Awgaidpagkabayad ni Jason awnangmanga tomo-too sang piyansa na pyapabayad kanilan,boroyan silan.

Si Pablo aw si Silas na Aadto Berea10 Pagkagabi parabayun nang manga

tomotoo papanawun si Pablo aw si Silasantak komadto Berea. Pagdatung agBerea, maparabay silan komadto sangpagtitiponan nang manga Judio. 11 Yang

manga Judio disaan madyaw yang batasan,madyaw pa sang manga Judio ag Tesa-lonika, kay gosto nilan na maningugsang pyagalaong ni Pablo aw ni Silas kaygosto nilan na makadarag nang madyaw.Allawallaw yagaanad silan bain sang soritnang Dios na syosolat kadini, kay gostonilan na matigam daw matungtung yangpyagalaong ni Pablo aw ni Silas. 12Wakawmadaig na manga Judio yang yotoo. Maskiyang buku nang Judio yotoo, aw aragmadaig yang manga dungganun na bobayna buku nang Judio na yotoo.

13 Awgaid pagkatigam nang manga pan-goro nang Judio ag Tesalonika na si Pabloaadto Berea yangindo sang manga otawbain sang sorit nang Dios, komadto silanaw barawa yang manga otaw ag Berea an-tak kontaraun si Pablo. 14 Kayan pyarabaynang manga tomotoo papanawun si Pabloadto dagat na masakay sang barko, awgaidsi Silas aw si Timoteo asaan pa. 15 Yangyoboros kang Pablo taman gaid sang syo-dad na Atenas. Pagbarik nilan, togonon niPablo si Silas aw si Timoteo antak mallugadto kanaan.

Adto sang Syodad na Atenas Yikita si Pablosang Mga Diosdios

16 Kaba yagatagad si Pablo kang Silasaw kang Timoteo adto sang syodad naAtenas, maat yang dumdum naan pagkitanaan sang madaig na manga diosdios nilandisang syodad. 17 Wakaw yumupud yaandisang pagtitiponan sang kabarawbarawnang manga Judio aw buku nang Judiona arag yisimba. Allawallaw yumupudyaan arag sang kabarawbaraw asang par-ingki nang maski sini disaan. 18 Aonarag manga otaw na yumupud mapagk-abaraw kanaan na manga sait na magin-doway bain sang pagtoo ni Epikureo awEstoiko. Syasaway nilan si Pablo, laong,“Nanang pyagalaong nining magbabarawsang way kabos?” Awgaid laong nangkadaygan, “Dagaw yaan yang byabarawnaan yang manga dios nang manga otawadto sang maawat na banwa.” Yagalaongsilan saan kay yagagogod si Pablo bainkang Jesus aw yang kanaan pagboi oman.19 Wakaw dyadara yaan nilan adto sang

Apostol 17:20 221 Apostol 18:4atobangan nang matikadung asang pagti-tiponan nilan na pyagangaranan nang Are-opago aw paglaong, “Paglaongan kanamiantak kami arag matigam sang bago namanga pagindo na pyagaindo mo 20 kayyamaburungburung kami sang pyagalaongmo, wakaw gosto nami na matigam dawnanang kaologan naan.” 21 Yaan yangpyagalaong nilan kay yang kariko nangotaw na taga Atenas aw yang kaday-gan na manga otaw na asaan magkadu-rum yagabaraw aw paningug sang mangapagindo aw aon pagindo na dungan wanilan dungga.

22Wakaw yagaindug si Pablo asang ato-bangan nang matikadung asang pagtitipo-nan na Areopago aw paglaong, “Kamo nataga Atenas, kikita ko na madaig yang ka-mayo manga diosdios na laban mayo pya-gataod, 23 kay tyatanaw ko yang kamayoampowanan sang kamayo manga diosdiosna kyakaagiyan ko. Aon isa na ampowananna aon solat na yagalaong, ‘Ampowanansang dios na wa nami akatigami.’ Yangsisimba mayo na wa mayo akatigami yaanyang pagalaong ko kamayo. 24 Yang Diosna byabatok ko yaan yang yagaimo siningdonya aw sang kariko nang asang donya.Wa yaan magauya asang ampowanan nainimo nang otaw, kay yaan yang mak-agagaom sang kariko aglangit aw asanglopa. 25 Wa yaan magakinaanglan sangtabang nang otaw, kay yaan yang yamatagkanatu na manga otaw nang ginawa awkinaboi aw maski nana na kikinaanglan ta.26 Yang pyagponowan nang kariko nangotaw sang ka otaw da, yang inimo gaidnang Dios yang yadagdag na yakarimpuddisang donya. Yang Dios yang gabuut sangkanilan banwa daw wain ataman. YatigamyangDios kadini daw kano naan pallindugayang manga nasyon, aw daw kano naantaposa. 27Yiimo nang Dios maynaan antakmakadumdum yang manga otaw paganapkanaan, kayan yaan yang akatigaman danilan sang Dios. Toyo buku nang maawatkanatu yang Dios, 28 kay yang Dios gaidyang yamatag nang kinaboi, yaan yangyagabuut sang kariko, yaan yang yamatagkanatu nang madyaw na dumdum. Maskiyang kamayo manga ungudan na mangaotaw yagalaong, ‘Tinuud na yang Dios yang

pyagasikunan ta.’ 29 Kay tinuud na yangDios yang pyagasikunan ta, wakaw dili kitamagadumdumna yang Dios yakagaon sangdiosdios na borawan aw sapi aw bato nayiimo nang manga otaw, kay yaan gaidyang kanilan kyakatigaman na imoon ni-lan na sikun sang kyakadumduman ni-lan. 30 Nangaon pyapabayaan nang Diosyang manga otaw na yakasara nang may-naan na sara, kay wa pa silan akatigamkanaan. Awgaid adoon yagalaong yangDios na kinaanglan na kariko nang otawdisang donya magatangku da sang pagimosang sara, 31 kay papagokomon da naansang kariko nang otaw asang donya yangkanaan pinili na si Jesu Kristo. Yaan yangpyapakatigam naan kanatu nang pagboinaan kang Jesus na pyapatay. Yatigam aragyang Dios sang allaw daw kanomapaggunayaan. Laban matarong yang pagokom niJesu Kristo.” Yaan yang pyagalaong niPablo.

32 Pagdungug nang manga otaw sangpyagalaong ni Pablo bain sang pagboioman nang patay, obitin nilan si Pablo,awgaid aon yanaglaong, “Maningugkami oman sang kanmo pagindo bainsini.” 33 Kayan pyanawan silan ni Pablo.34 Awgaid aon manga otaw disaan nayamagad kang Pablo kayan tyomoo kangJesus. Yang sang ka otaw na yotoo si Dion-isio na matikadung asang pagtitiponannilan na Areopago, aw aon arag bobayna pyagangaranan ni Damaris aw aon paykadaygan.

18Ag Korinto Pyagakita ni Pablo si Akila aw si

Prisila1 Pagkatapos saan manaw si Pablo ag

Atenas aw kadto sang syodad na Korinto.2 Asaan naan pagakitaan yang magasawa,si Akila aw si Prisila. Manga Judio silan nasikun ag Ponto na yakadto Italia nangaon.Baya pa silan na yadatung ag Korinto sikunag Italia, kay pyapapanaw ni Ari Klaudioyang kariko nang Judio na asang syodad naRoma na sakop nang Italia. Yakadto kani-lan si Pablo 3 kayan yaguya yaan agkanilankay magonawa silan magiimo sang toldana ipan paguyaan nang otaw. Yomobayyaan arag kanilan maggawbuk. 4 Si Pablo,

Apostol 18:5 222 Apostol 18:23aw allaw nang simbaay nang manga Judio,yakadto sang pagtitiponan nang mangaJudio antak magindo kanilan, pyagalaongnaanyangmanga Judio awbukunang Judioantak tomoo kang Jesus.

5 Pagdatung ni Silas aw Timoteo sikunag Masedonia, si Pablo yabay magindo.Dyadadayaw naan batokan yang mangaJudio na si Jesus yaan si Kristo na syosogonang Dios ani sang donya. 6 Awgaid waygosto nang manga Judio sang pagindonaan, yoodyat yaan nilan. Wakawyakaokom yaan na dili da magagogodkanilan, kayan yaglaong yaan kanilan,“Aw di kamo pagsakopon nang Dios, ayawmayo ako pagsusuri, kay kamayo yaan sara.Wakaw adoon yaan yang ogogodan da koyang buku nang manga Judio.”

7Kayanpyanawannaan silan, wada yaanmagagogodanun bain kang Jesus asangpagtitiponan nang manga Judio. Adto rayaan magagogodanun sang baray ni TitoJusto na buku nang Judio toyo yisimbasang Dios. Yang kanaan baray sapit sangpagtitiponan nangmanga Judio. 8Si Krispona pangoro disang pagtitiponan aw yangkanaan pamilya yotoo sang Ginoo na siJesus. Madaig arag na manga otaw agKorinto yang yotoo kayan byawtismowan.

9Misan disaan, nang gabi yapakita asangdumdum ni Pablo yang Ginoo na si Je-sus na yagalaong, “Ayaw magkalluk nangmanga otaw, aw ayaw magtangku sangpaggogodanun bain kanak disini na banwa,10 kay ako yang yatagap kanmo, way otawna magadaugdaug kanmo disini. Madaigpa na manga otaw yang gosto ko naamaimo kanak manga otaw disini na syo-dad.” Yaan yang pyagalaong ni Jesus kangPablo. 11 Sang ka toig aw unum na boranni Pablo magindo sang manga otaw agKorinto bain sang pyagalaong nang Dios.

12Awgaid pagkaimo ni Galio gobernadornang probinsiya nang Akaya, yang mangaJudio na wa otoo kang Jesus yanagkaoyonpagdakup kang Pablo aw daraa nilan adtosang okmanan. 13 Pagdatung nilan laongnang manga Judio kang Gobernador Galio,“Yani na otaw, si Pablo, yagaindo sangmanga otawpagsimba sangDios sang paagina sopak sang kanatu balaod.” 14 Nang

imibak da garo si Pablo sang kanilan som-bong, yaglaong da yang gobernador sangmanga Judio, laong, “Aw tinuud na aonmaat na imo nini na otaw, kinaanglan namaningug ako sang kamayo sombong namanga Judio. 15 Awgaid way labut nangbalaod nang goberno sang kamayo som-bong. Yapagagis kamo kang Pablo tungudsang kamayo pagindo aw tungud sang ka-mayo balaod. Wakaw dili ako magabistakamayo. Kamo yang pagbaraw da bainsaan.” 16 Kayan pyapanaw naan silan sangkanaan opisina. 17 Kayan dyakup nangmanga kadadaygan ni Gobernador Galio nabuku nang Judio si Sostenes na pangorodisang pagtitiponan nang manga Judio awbonari nilan, kay yaan yang syususurannilan nang kasamok na yiimo nang mangaJudio. Yagatanaw kanilan si GobernadorGalio, toyo wa yaan atagoyap kanilan.

Yagabarik si Pablo ag Antiokia18 Yadogay maguya ag Korinto si Pablo

kayan yomanaw yaan, yakadto Senkrea,yagadan nang magasawa na si Prisila awsi Akila. Pagdatung nilan sang barrio naSenkrea, magpaboro si Pablo sang kanaanoro, kay yaan yang batasan nang Judio awaon saad nilan sang Dios. Pagkatapos saan,somakay silan sang barko na yagapadurugadto Siria. 19-21Pagdatung nilan asang syo-dad na Epeso, sumurud yaan sang pagti-tiponan nang manga Judio aw upud yaankanilan sang manga babarawun. Gosto ni-lan na madogay yaan maguya disaan, toyoway gosto naan. Yagalaong yaan kanilannang bay yaan manaw, laong, “Aw gostonang Dios na magabarik ako ani kamayo,makani ako.” Kayan pyanawan naan yangmagasawa, si Akila aw si Prisila ag Epeso,aw sakay yaan sang barko.

22 Pagdatung ni Pablo ag Sesarea, so-maka yaan adto sang manga tomotoo agJerusalem kayan tyumugbung yaan ag An-tiokia na sakop nang Siria. 23 Paglabaynang pilang allaw naan adto, panawannaan silan aw singadto yaan sang probin-siya na Galasia aw sang probinsiya naPrigia, kayan yaglimpud yaan magpanaw-panaw disaan na banwa, yagaindo yaansang manga tomotoo antak madigun yangkanilan pagkanarig sang Dios.

Apostol 18:24 223 Apostol 19:13Yang Pagindo ni Apolos ag Epeso aw ag

Korinto24 Kaba aadto si Pablo Galasia aw Pri-

gia, yakadto Epeso si Apolos na arag Judiona sikun ag Alejandria. Si Apolos saitmagindo, madaig yang kyakatigaman naanbain sang syosolat nang manga propetanang Dios. 25 Aon yagaindo kanaan nan-gaon bain sang Ginoo na si Jesus. Aw-gaid yang pyagaindo kanaan yang baingaid sang gyogogod ni Juan kaba yabay pasi Juan magbawtismo. Maasub si Apolosmaggogodanun, matungtung yang kanaanpagindo bain kang Jesus toyo kolang payang kanaan katigaman. 26 Wa akalluk siApolos magindo asang pagtitiponan nangmanga Judio. Pagdungug ni Akila awni Prisila sang kanaan pagindo, pagagadyaan nilan asang kanilan baray kayan dya-dayaw paglaong kanaan yang wa pa naanakatigami bain sang pagindo kang Jesus.

27 Gosto arag ni Apolos na makadto awpagindo asang probinsiya nang Akaya nayakasakop sang syodad na Korinto. Yangmanga tomotoo yagadasig kanaan kay aragmadyaw nilan na makadto yaan Akaya namagaindo adto. Wakaw yagasolat silansang manga tomotoo ag Akaya antak yaantayodon nilan. Pagdatung ni Apolos agAkaya, madasig laban silan na yamanarigkang Jesu Kristo tungud sang karugunnang Dios kanilan. 28 Kay dyadaug ni Apo-los sang lantogi disang pagkadaigan yangmanga Judio kay syosobay naan yang pya-pasolat kadini nang Dios, kayan yatigamyang manga otaw na si Jesus yang tinuudna Kristo na syosogo nang Dios ani sangdonya.

19Si Pablo na Aadto Epeso

1 Kaba aadto si Apolos sang syodad naKorinto, si Pablo yamagi sang kabutayan,yagapadurug yaan adto Epeso. Kayanpagdatung naan ag Epeso pagkita naanyang manga inindo ni Juan na mag-bawtismoway. 2 Yanagbaraw silan, kayanyosip silan ni Pablo, laong, “Nang pag-too mayo, yakadawat ba kamo sang Bal-aan na Espirito?” Yimibak silan kangPablo, laong, “Wara, kay wa pay dyudun-gug nami na aon Balaan na Espirito.” 3 Si

Pablo yagaosip kanilan, laong, “Monnonoyang bawtismo kamayo?” Yimibak silan,laong, “Byabawtismowan kami nangaonasang tobig kay yotoo kami sang pagindoni Juan na magbawtismoway.” 4 Kayanyaglaong si Pablo, “Si Juan yagabawtismosang manga otaw aw yagtangku da silansang pagimo sang sara. Yagaindo yaanarag na si Jesus yang otoowan na masapitkanaan domatung.” 5 Pagdungug nilansang pyagalaong ni Pablo, magpabawtismosilan pinaagi sang aran ni Ginoo Jesus.6 Pagdapun ni Pablo kanilan maparabaysilan kunsadan nang Balaan na Espirito,kayan yagsorit silan nang yanagkatobok-tobok na sorit na wa nilan akatigami.Pyagalaong arag nilan yang pyapakatigamkanilan nang Balaan na Espirito. 7Samporosilan aw dowa na ka otaw kariko.

8 Torong boran ni Pablo magindo asangpagtitiponan nang manga Judio ag Epeso.Wa yaan akalluk, yapaglantogi yaan sangmanga Judio bain sang pagsakop nangDios antak silan arag tomoo kang Jesus.9 Awgaid yang manga Judio na wa otoo namangkabagsug yang oro, yagaodyat kangPablo agsurud nang pagtitiponan tungudsang pyagalaong naan bain sang pagtookang Jesus. Wakaw yakadto si Pablo awyang manga tomotoo sang eskuwelahan niTirano aw pagindo yaan disaan allawallaw.10 Yabay magindo si Pablo disaan surudnang dowang ka toig. Wakaw yang karikonang yagauya asang probinsiya nang Asia,Judio aw buku nang Judio, yudungug sangpagindo bain sang Ginoo na si Jesus.

Yang Pitong ka Otaw na Manga Anak niEskeba

11 Pyapaimo nang Dios kang Pablo yangmadaig na kaburungburungan na wa payotaw na yikita sang maynaan. 12Kay maskiyang panyo gaid aw maski sapot yangopotiin naan, kayan dyara nilan adto sangyamasakit, yagakadyaw silan aw logwayang mangkaraat sang kanilan lawas.

13Aonmanga Judio na yagapanawpanawna yitigi manabang sang manga otaw nalyarasakan nang mangkaraat. Yitigi silanmingaran sang aran ni Jesus antak maka-pagparogwa garo sang mangkaraat, laongnilan, “Panaw adoon, ikaw na mangkaraat,kay si Jesus na gyogogod ni Pablo, yaan

Apostol 19:14 224 Apostol 19:32yang yagapapanaw kanmo adoon.” 14Yangpitong ka otaw namanga anak ni Eskeba nalabaw na magampoway nang manga Judioyangyagalaong saan. 15Awgaid yiibak silannang mangkaraat, laong, “Yatigam akokang Jesus, yatigam ako arag kang Pablo.Awgaid sini kamo?” 16 Kayan pyoti silannang otaw na lyarasakan nangmangkaraataw bontogan silan sang lopa. Kariko ni-lan pitong ka otaw dyadaug nang otaw nalyarasakan nang mangkaraat. Yadaragansilan na lobas sikun disang baray, madaigyang kanilan pari. 17 Adoon, pagdungugnang manga otaw na yagauya ag Epeso,Judio aw buku nang Judio, bain saan, mal-luk silan laban. Wakaw yagataod silansang Ginoo na si Jesus. 18 Yang mangaotaw na syomarig da kang Jesus yagalaongasang atobangan nang arag silan tomo-too bain sang orasyon nilan na yayawanda nilan. 19 Maski yang manga otaw nasalamangkiro na yagagamit sang katiga-man na pagbaya ni Satanas, arag syomarigda kang Jesu Kristo, kayan wa da silanmangagad kang Satanas. Wakaw titiponnilan yang kasangkapan na gyagamit ni-lan sang kanilan pagsalamangka aw yangmanga libro nilan bain sang orasyon kayansyonog asang atobangan nang kariko nangmanga otaw. Bibilang nilan, karimaan namararan yang kantidad nang kariko nangkasangkapan aw manga libro. 20 Kayan ya-pagguna na yang pagindo bain sang Ginoona si Jesus yakarimpud sang banwa, awpagkadaig yang manga tomotoo.

Yang Kasamok Adto Epeso21 Pagkatapos saan, pagindoon si Pablo

nang Balaan na Espirito na omona yaan ko-madto sang probinsiya nangMasedonia awAkaya na di pa makadto Jerusalem. Kayanyaglaong yaanna kinaanglan aragmakadtoyaan sang syodad na Roma. 22 Awgaidpyapagona naan yang kanaan katabang nadowang ka otaw, si Timoteo aw si Erasto. SiPablo aadto pa sang probinsiya nang Asiana yakasakop sang Epeso.

23 Kaba si Pablo ag Epeso, aon dakorana kasamok disaan kay yang manga otawway gosto na motoo kang Jesus. 24Mayniniyang kyakaponowan naan na kasamok,aon otaw disaan na pyagangaranan niDemetrio na gimatigaman na panday sang

parata. Madaig yang maggawbukay naanna pyapagimo naan sang mamayantuk nalarawan nang templo nang kanilan diosana si Diana. Dakora yang yamasapi nilansaan. 25 Kayan pyapagtipon ni Demetrioyang yanaggawbuk kanaan aw yang karikonang arag silan panday aw paglaong yaankanilan, laong, “Kay manga kainagadanko na manga panday, yatigam kita karikona yang kanatu gawbuk yang yakakamangsang sapi na yakadyaw sang kanatu kabu-tang. 26 Yikita arag kita aw yudungugna madaig yang yotoo sang pyagalaongni Pablo asang syodad na Epeso aw agputtibook probinsiya nang Asia. Madaig dayang pyapasoway ni Pablo kay yagalaong siPablo na buku nang tinuud na manga diosyang kanatu imo na manga larawan kayimo gaid nang otaw. 27 Aw maynini, maatda yang kanatu akainangan. Buku gaid niniyangmaat, awgaid yaningmanga imo ta namanga larawan arag waday kabos. Maskiyang templo nang kanatu labaw na diosana si Diana di da ataodon. Aw di natusagdaun si Pablo, dagaw amawara yangdungug ni Diana, wa day misimba kangDiana na sisimba nang kariko nang otawag Asia aw asang karowagan nang donya.”Yaan yang pyagalaong ni Demetrio.

28 Pagdungug nilan sining pyagalaongni Demetrio, madaman silan laban kangPablo, gyagagaan nilan yang paglaong,laong, “Maturus si Diana ani Epeso, yaanyang labaw.” 29 Wakaw kariko nang otawdisang syodad yamasamok. Kayan dyakupnilan si Gayo aw si Aristarko na tagaMasedonia na yamagad kang Pablo, awpanaggoyoda nilan adto sang pagtitipo-nan disang syodad. 30 Si Pablo gostogaro arag na makadto sang pyagakatipo-nan nang manga otaw, awgaid wa yaanapakadtowa nang manga tomotoo. 31 Aonmanga amigo ni Pablo na manga pan-goro nang probinsiya na yagasogo sangotaw adto kanaan na yagalaong kanaanantak yaan di komadto sang pyagakatipo-nan nang manga otaw. 32 Yang madaig namanga otaw na yanagkatipon wa akatigamdaw nanang imoon. Aon manga otaw natobok yang pyagalaong na yokowaaw, yangkadaygan arag tobok yang pyagalaong nayokowaaw, kay madaig yang wa akatigam

Apostol 19:33 225 Apostol 20:12daw nanga yanagkatipon silan disaan.33 Aon yagadumdum na si Alejandro yangkyakaingutingutan nilan, kay yaan yangpyapagindug nang manga Judio antakmagsorit asang atobangan nang mangaotaw. Titigi naan pakatingunun yangmanga otaw, kay gosto naan na imibakkanilan, 34 awgaid pagkilara nilan na yaanJudio, magdungan silan komowaaw nangagput dowang ka oras, laong, “Maturus siDiana ani Epeso, yaan yang labaw.”

35Awgaid nang yatingun da yang mangaotaw na pyapakatingun nang sekretaryonang syodad, maglaong yaan kanilan,“Kamo na kanak manga kadadaygan nataga Epeso, kariko nang otaw yatigam nakita gaid yang yagabantay sang templonang kanatu pyagataod na diosa na siDiana aw yang bato na larawan ni Dianana yamallog sikun aglangit nangaon.36 Way makapaglaong na yaan kagaro,wakaw matingun kita, di kita amasasaw.37Yang manga otaw na dyadara mayo, waytyatakaw nilan disang kanatu templo awwa magaodyat sang kanatu diosa. 38 Awaon sombong ni Demetrio aw yang kanaankainagadan, dato silan magsombong sangokmanan, aon owis na magabista saan.Yaan yang osombongan nilan. 39 Awaon kadaygan na gosto mayo pagosip,kami gaid yang magaokom bain saanaw managkatipon da oman kami asangmunisipyo. 40 Kay aw abay kamo magimosang kasamok, daw yang kanatu mangapangoro maglaong na mapagtanam kitasang goberno, kayan pyarisudan kita nangkanatu pangoro. Di kita makabaribad sangkanatu manga pangoro kay way tinuudna kyakaponowan nining kasamok.”41Pagkatapos naanmaglaong saan kanilan,paoriin naan silan.

20Yakadto si Pablo Masedonia aw ag Akaya

1 Pagkawara nang kasamok, pa-pagtiponon ni Pablo yang manga tomotooaw dasiga naan silan. Kayan pyanawannaan silan kay makadto yaan Masedonia.2Nang yakarimpud da yaan komadto sangmanga syodad disaan na yagadasig sangmanga tomotoo pinaagi sang pagindo naankanilan, komadto yaan Gresia na sakop

nang probinsiya nang Akaya. 3 Yagauyayaan disaan nang torong boran, kayanyagdumdum yaan na masakay sang barkopadurug adto sang probinsiya nang Siria,kayan dyungug naan na yang mangaJudio na wa otoo kang Jesus gosto namagapatay kanaan. Wakaw yakaungudda yaan na magapanaw na amagi adtoMasedonia. 4-5 Pagdatung nami karikoasang syodad na Pilipos, magona yangkanami manga inagad na yasakay nangbarko, kay magatagad silan kanami agTroas. Silan si Sopater Piro na taga Berea,aw si Aristarko aw si Segundo na tagaTesalonika, aw si Gayo na taga Derbe, aw siTimoteo, aw si Titiko aw si Tropimona tagaAsia. 6 Pagkatapos nang pista sang paanna way patobo, somakay kami arag sangbarko. Limang allaw kayan dyomatungkami adto sang kanami inagad ag Troas.Sang ka simana nami disaan.

Yang Kataposan na Pagkadto ni PabloTroas

7 PagkaDominggo, nang mona na allawnang simana, managkatipon kami aw yangkariko nang manga tomotoo kay makaansang paanna panamput sang kamatayunniJesu Kristo. Yabay si Pablo magindo astanang tunga nang gabi, kay mapanaw dayaan pagkamasurum. 8 Yang pyagakatipo-nan nami yang apit taas na sobay nangbaray. Madaig na ilawan disaan. 9 Aonbagong otaw na pyagangaranan ni Eutikona yagaingkod asangbintana. Awgaidnangyadogay da si Pablomagbabarawun, yatod-tod da si Eutiko kayan yamugtuk matorog,wakaw yamallog agdarum, kayan yamataykay makagwas yang baray na pyagakatipo-nan nami, torong angka. Kayan pyoti nilanyaan. 10 Kayan yomanaog arag si Pablo awpotiya naan yang bagong otaw na yamatayaw sagopowa naan, laong naan, “Ayawkamomagkaundug kay boi da yaan oman.”11 Kayan yomagad silan kang Pablo mag-barik agtaas na makaan silan sang paanna panamput sang pagkamatay ni Jesus.Pagkatapos saan, komaan silan sang ka-nun aw abay pagbaraw asta yaallaw, kayanpyanawan silanni Pablo. 12Yanaguma silanna yagadara kang Eutiko adto sang kanaanbaray, kay boi yaan.

Apostol 20:13 226 Apostol 20:32Yang Panaw ni Pablo Sikun ag Troas Padu-

rug Adto Mileto13 Kayan syomakay kami sang barko

padurug adto sang syodad nang Ason. Aw-gaid si Pablo, yagaid yaan magpanaw, ya-galaong yaan na magatagad kami kanaanag Ason. 14 Pagkita nami kanaan ag Asonpasakayun nami yaan kayan kyomadtokami kariko sang syodad nang Mitilene.15-16 Ninyang sapit na allaw, yoman kamisomakay nang barko, kayan lyomabaykami sang poro na Kio. Nang sapit naallaw yodoong kami sang poro na Samo.Kayan nang sapit oman na allaw yadatungkami sang barrio na Mileto, kay di kamimodoong ag Epeso, kay gosto ni Pablodi madogay adto sang probinsiya nangAsia kay gosto naan na aw maimo datoyaan Jerusalemnang allaw nang pista nangmanga Judio na pyagangaranan nang Pen-tekostes.

Yang Papagbaraw ni Pablo sang MangaMatikadung nang Manga Tomotoo ag Epeso

17 Kayan yagsogo si Pablo sang sangkaotaw pagpakadto Epeso sikun ag Miletoantak kangayun yang manga pangoro natomatagap sang manga tomotoo ag Epeso.18 Pagdatung nang manga pangoro na pya-patawag naan, paglaongon naan, “Kamo,yatigam kamo sang kariko nang yiimo kokaba iyan ako inagad mayo asang probin-siya nang Asia pagpono sang mona kona pagdatung, 19 daw yoonnono ko yangpagpangagad abay sang manga sogo nangGinoo, na wara ako magaparabaw ka-mayo. Ipan akmakapagdaraw tungud sangarag kami Judio na wa otoo. Yatigamkamo arag na yabay ako mangagad sangmanga sogo nang Ginoo maski laban akkyakarisudan tungud sang maat na imokanak nang arag kami Judio, na gosto akoapatayun. 20 Yatigam kamo na way ty-atago ko na pagindo na madyaw kamayonang pagindo ko kamayo nang timpo nangkanatu panagkatipon aw asang kamayomanga baray. 21 Yatigam kamo na dyada-dayaw ko arag paglaong sang arag kami Ju-dio aw buku nang Judio na kinaanglan di dasilan magaimo sang sara, kayan mangagadda sang pagbuut nang Dios aw sarig sangGinoo ta na si Jesu Kristo. 22 Kayan adoonmakadto ra ako Jerusalem, kay yaan yang

pyapaimo kanak nang Balaan na Espirito.Wa ak akatigam daw nanang akainanganko adto. 23 Awgaid asang kariko nangsyodad na kyakadtowan ko pyapakatigamkanak nang Balaan na Espirito na ipirisoonako nilan aw lasaya ako. 24 Awgaid ako,yang kanak kinaboi wa ko ibilanga na im-portante kanak. Yang kanak dyudumdumyang gosto ko na ataposon yang pyagasogoni Ginoo Jesus kanak na magabatok sangmadyaw na batok bain sang pagkarugunnang Dios.

25 “Wakaw adoon yatigam ako na wayisa kamayo na mikita kanak oman, karikomayo na kyakadtowan ko na yagagogodkamayo bain sang pagari nang Dios disangdonya. 26Wakaw dyadadayaw ko paglaongkamayo na di mayo ako ususurun aw aondigkamayo di motoo kayan sinilotan nangDios, 27 kay way tyatago ko na madyaw nawa ko pagalaongan kamayo kariko na gostonang Dios na apakatigam. 28Wakaw isaisakamayo na manga pangoro na tomatagapsangmanga tomotoo panagkido kamo sangkamayo pagtoo sang Dios. Arag pagda-dayaw pagtagap sang kariko nang otaw nasyasarig kamayo nang Balaan na Espirito.Pagkido kamo arag pagindo kanilan kaysilan yang manga otaw nang Dios na bibilinaan nang dogo nang kanaan Anak. 29 Kayyatigam ako na aon madatung na maga-indo kamayo nang kagaro aw mariyos daako. Mayn silan nangmanga yaras naman-anap na madatung antak magpatay sangmanga ayupna tyatagapan, kay gosto nilanawaraun yang pagtoo nang manga otaw nayaatag kamayo na pagaindoon. 30 Yatigamako na aon allaw na madatung na aon aragdigkamayo magaindo sang kagaro, maga-patoo silan sang manga otaw sang kani-lan kagaro antak maimo kanilan inindo.31Wakaw pakatagap kamo. Butangan sangginawa mayo yang imo ko kaba iyan akoinagad mayo nang torong ka toig, na wa akmagatangku nang pagindo kamayo kariko,gabi allaw. Yagapakadaraw ako arag tun-gud sang pagkarugun ko kamayo.

32 “Wakaw pyangayo ko sang Dios an-tak kamo tagapan naan. Yang kanaansorit na yamarugun kanatu yang makadi-gun sang kanatu pagtoo aw yaan yangakaponowan nang kanaan pagpanalangin

Apostol 20:33 227 Apostol 21:18sang kariko nang kanaan manga otaw.33Nangaon nang iyan ako inagad mayo, waak mangayo kamayo nang sapi aw damit.34Yatigam kamo na yagagawbuk ako antakako aw yang kanak manga inagad makaka-mang sang yakaukud kanami. 35Yaan yangyabay ko kamayo paglaong, na madyawyang magagawbuk, antak kita makatabangsang yamaukud, kay yakaungud ako sangpyagalaong ni Ginoo Jesus, laong, ‘Madyawyang amatag madyaw pa sang yatagankay laban panalanginan kita nang Dios awmatag kita labaw pa sang yatagan.’ ”

36 Pagkatapos ni Pablo magsorit, lo-mood silan kariko kayan yagampo yaan.37 Yagadaraw silan kariko, gyugugul nilansi Pablo aw aruki nilan, 38 kay yamauruksilan. Yang kyakauruk nilan laban yang ya-galaong yaan na di da silan mikita kanaanoman. Kayan yatud yaan nilan adto sangbarko na asakayan naan.

21Yakadto si Pablo Jerusalem

1 Pagsakay nami aw si Pablo sang barko,nang yomanaw da kami kanilan, mapaka-torid kami adto sang poro na pyagan-garanan nang Kos. Ninyang sapit na allawaadto kami sang poro na Rodas. Kayannang sapit oman na allaw aadto kami sangbarrio na Patara. 2 Aon disaan barko namakadto Penisia, kayan syomakay kami.3 Aon pyangkita nami, yang poro na pya-gangaranan nang Sipre lyarabayan namiapit kawara nami. Kayan yapakatorid kamiadto sang probinsiya nang Siria, kay yo-doong kami sang syodad na Tiro, kay asaanawasa yang loran nang barko. 4 Yagatotolkami sang manga tomotoo, kayan yaguyakami agkanilan nang pitong allaw. Yangmanga tomotoo pyapakatigam nang Bal-aan na Espirito na si Pablomagatigkul sangkarisud ag Jerusalem, wakaw yagalaongsilan na di da yaan apakadtoon. 5-6Awgaidpagkatapos nami maguya disaan surudnang pilang allaw, manaros kami abayadto sang akadtowan nami. Kariko nangmanga tomotoo asta yang kanilan mangaasawa aw yang kanilan manga anak ya-matud kanami adto logwa nang syodad, awasta adto sang baybayun. Kayan lyomoodkami asang baybayun aw pagampo sang

Dios. Pagkatapos nami magampo, yomorida silan agkanilan kayan syomakay kamisang barko.

7 Kayan dyomatung kami ag Tolemaidasikun ag Tiro. Sang gabi nami disaanna yagabisita sang manga otaw na yotookang Jesus. 8 Ninyang sapit na allawyakadto kami sang syodad na Sesarea.Aadto kami sang baray ni Pelipe na isasang pitong kawtaw na pipili nangaon agJerusalem na matabang sang manga apos-tol. Arag yaan yagabatok bain kang Je-sus adto sang manga otaw. 9 Yang opatna manga anak ni Pelipe, manga daragana propeta, pyapakatigam nang Dios sangpagalaong naan antak nilan paglaong adtosang manga otaw. 10 Paguya nami adtonang pilang allaw, komadto kanami yangpropeta na pyagangaranan ni Agabo nasikun ag Judea. 11 Yodorod yaan kanamikayan kyamang naan yang sintoron niPablo aw bakosa naan yang kanaan ty-oonan manga siki aw manga buktun awpaglaong, “Yani yangpyagalaongnangBal-aan na Espirito na yang tagtomon sini nasintoron abakoson nang manga Judio agJerusalem maynang kanak siki aw buktunna byabakos. Osombong arag yaan adtosang buku nang Judio.” 12Pagdungug namiaw yang kariko nang manga otaw disaan,paglaongon nami si Pablo antak di da yaankomadto Jerusalem. 13 Kayan yimibak siPablo, laong, “Nanga dyadarawan mayoako? Ayaw mayo ako pagkuduga, kay an-dam ako pagpabakos, maski apatayun akonilan ag Jerusalem tungud sang kanak pag-too kangGinoo Jesus.” 14Wada kamimaga-sorit pagkatigam nami na di yaan akatagu-nan. Awgaid yagalaong kami, “Amatomanyang gosto nang Dios na amapagguna.”

15 Kayan yangiyus kami sang kanamimanga dara aw singadto kami Jerusalem.16Aon manga tomotoo ag Sesarea na yam-agad kanami ag Jerusalem. Dyadara kaminilan adto sang baray ni Manason na tagaSipre na dogay da na yotoo kang Jesus.Asaan kami magauya.

Yapagkita si Pablo kang Santiago17 Yang manga tomotoo ag Jerusalem

yanaguma pagdatung nami aw si Pablo.18 Ninyang sapit na allaw yamagad siPablo kanami, mapagkita kang Santiago

Apostol 21:19 228 Apostol 21:33aw sang kariko nang manga matikadungnang manga tomotoo ag Jerusalem.19 Pagkatapos nami mapakita kanilan,saysayun ni Pablo yang kariko nangpyapaimo kanaan nang Dios sang kanaanpanaw na yagagogodanun bain kang Jesusadto sang buku nang Judio. 20 Pagdungugnilan saan, bantogon nilan yang Dios.Awgaid laong nilan kang Pablo, “Yatigamkaw, kay lomon, na aon day pilangmararan na manga Judio adoon yangtyomoo ra kang Jesus, kariko nilan yabaypa mamakot mangagad sang balaod niMoises. 21 Awgaid yudungug silan namaat yang pyagaindo mo sang mangaJudio na yagauya adto sang banwa nangbuku nang manga Judio, kay dyudungugnilan na wa mo silan papangagada sangbalaod ni Moises, kay wa mo apatopowankono yang kanilan manga anak, wa moarag silan apasonoda sang kanatu batasan.22 Wakaw maynini yang inangun ta, kaylaban sa mudungug silan bain sang kanmopagdatung ani, kayan yanagkatipon silanaw pagkabaraw daw nanang inangunkanmo. 23 Aw maimo, yani yang imoonmo antak silan matigam na buku nangmatungtung yang dyudungug nilan.Adoon aon opat na ka otaw ani na aonsaad sang Dios. 24 Agadi silan adto sangtemplo, imowa mayo yang dadaan nabatasan ta na manga Judio na asangbalaod ni Moises. Ikaw yang magagastokanilan. Kayan makapagboro da silan sangkanilan oro aw matapos da yang pitongallaw kay amatoman da disaan yang saadnilan. Imowa yani antak yang manga otawkimita na buku nang matungtung yangdyudungug nilan na wa kaw mangagadsang balaod ni Moises. 25 Awgaid yangbuku nang Judio na yotoo arag kang Jesus,wa nami silan papangagada sang kanatubalaod na Judio, kay syosolat nami yangkanami manga sogo kanilan na di silanmakaan sang pagkaan na panawagtawagsang diosdios, di silan makaan sang dogo,di silan arag makaan sang manga ayup nayamatigul kayan yamatay, aw kinaanglanna yang kanilan manga kausgan di imipidsang buku nang kanilan asawa, aw yangkanilan kawbayan dili mapagipid sangbuku nang kanilan bana.” Yaan yang

pyagalaong nang Santiago kang Pablo.26 Kayan pyagagad ni Pablo ninyang sapitna allaw adto sang templo yang opat na kaotaw na aon saad sang Dios, magatomansilan sang batasan nang Judio. Yapakitasi Pablo sang magampoway disang templona magalaong kanaan bain sang allaw nakataposan nang saad nilan, kay disaanmakaimo da silan matag sang kanilanpagatag sang Dios.

Dyadakup Nilan si Pablo Agsurud nangTemplo

27 Awgaid nang agput da matapos yangpitong allaw na togon nilan, yang mangaJudio na sikun ag Asia yikita kang Pablo ag-surud nang templo. Kayan kyombinyo ni-lan yangmadaig namanga otaw antak aragmadaman kang Pablo. Kayan disaan pyotisi Pablo nangmanga Judio na sikun ag Asia,28 aw gagai nilan yang paglaong sang aragsilan sompaw ni Israel, laong, “Adi kamona manga karomonan nami, tabangi kami,kay yani yang Judio na yagaindo nangmaatsang kariko nang otaw bain kanatu naarag Judio, aw bain sang balaod ni Moises,aw bain sang kanatu templo. Aon payisa, yagadara yaan sang buku nang Judioantak karipaan yaning balaan na templonang Dios.” 29Yaan yang pyagalaong nilankay yamaona kitaun nilan si Pablo aw siTropimo na taga Epeso na yagaagad asangsyodad na Jerusalem, wakaw yagadum-dum silan na arag pyagaagad ni Pablo siTropimo adto sang templo, toyo buku nangmatungtung yaan. 30 Pagdungug nangmanga Judio ag Jerusalem sang pyagalaongnilan, madaman silan kariko. Yadaragansilan padurug adto sang templo, kayan py-oti nilan si Pablo awgoyodanilan yaan adtologwa nang templo. Kayan tyakup yangtemplo. 31 Gosto nilan na panagpatayunyaan, awgaid dyudungug nang pangoronang manga sondaro na yamasamok yangkariko nang otaw ag Jerusalem. 32 Wakawkyakamang naan yang manga kapitan awyang kanilan manga sondaro aw daragansilan adto sang manga otaw. Pagkitanang manga otaw sang manga sondaro awyang kanilan pangoro, magtangku silanpagbonal kang Pablo. 33 Kayan dyakup siPablo nang pangoro nang manga sondaroaw pabakosan naan yaan nang dowang

Apostol 21:34 229 Apostol 22:14book na kadina. Kayan yagosip yang pan-goro nang manga sondaro sang mangaotaw daw sini yang aran naan na otaw awdaw nanang yamaimo naan. 34 Gyagagaannilan yang pagibak, yanagkatoboktobokyang pyagalaong nilan na yimibak. Wakawwa makadarag yang pangoro nang mangasondaro daw nanang pyagalaong nilan kaylaban mataro. Kayan dyara naan si Pabloadto sang kampo nang manga sondaro.35 Pagdatung nilan disang agdan ungatunnang manga sondaro si Pablo agtaas kaybay panagigoton nang manga otaw na la-ban yamadaman, 36 kay yang madaig namanga otaw na yigiyod yagalaong, na gya-gagaan yang paglaong, “Apatayun ta yaanadoon.”

Yang Pyagalaong ni Pablo bain Kanaan37 Nang bay lasak si Pablo sang kampo,

yagalaong yaan sang pangoro nangmanga sondaro, “Aon gosto ko paglaongkanmo.” Toyo yamaburungburung yangpangoro nang manga sondaro daw nangayatigam yaan magsorit sang sorit nangGriego. Wakaw yagalaong yaan kangPablo, 38 “Dumdum ko ikaw yang tagaEgipto na yagaimo sang kasamok nangaon,na pangoro nang opat na mararan namangkaisug na manga otaw na yamagadkanaan adto sang banwa na way maguya.”39 Yimibak si Pablo, laong, “Buku ko, kayJudio ako na taga Tarso, yang dakora nasyodad na sakop nang Silisia. Aon gosto kopaglaong sini na manga otaw.” 40 Kayanpyapagsorit si Pablo nang pangoro nangmanga sondaro, aw pagindug si Pabloasang agdan, kayan pyakatingun naanyang manga otaw, aw pagsorit yaan nangHebreo na sorit nang Judio.

221 Yagalaong si Pablo sang manga Ju-

dio, “Kamo na manga mangkatadung awkariko mayo na arag Judio, gosto ko namaningug kamo sang iibak ko kamayo.”2 Pagdungug nilan na yagasorit yaan nangkanilan sorit na Hebreo, mapakatinguntin-gun silan. Kayan yagpadayon si Pablomagsorit, laong, 3 “Ako Judio na yamawtawag Tarso na sakop nang Silisia. Awgaidaani ako otorin sang syodad na Jerusalem.Si Gamaliel yang kanak magindoway na

yagaindo kanak sang kariko nang balaodnang kanatu kamonaan na Judio. Gostoko laban na mangagad sang Dios, maynmayo kariko ani. 4Wakaw pyaparisudan koaw pataya ko yang manga otaw na yotookang Jesus. Usug bobay dyadakup ko awpirisowa ko silan kariko. 5 Yang labawna magampoway aw yang kariko nangkanatu pangoro yatigam sang yiimo ko.Yatigam silan na matungtung yang pya-galaong ko, kay silan yang kyakamanganko sang manga solat na adaraun ko adtosang arag kitamanga Judio ag Damasko an-tak komadakup yangmanga tomotoo kangJesus adto, kay gosto ko na adaraun silanani Jerusalem kay dini ko silan silotan.”

Syasaysay ni Pablo yang Pagtoo Naan kangJesu Kristo

(Apostol 9:1-19; 26:12-18)6 “Awgaid nang pagkaalasdosi, kaba

yangindaran ako namasaid da ag Damasko,sakadyap yallagan ako nang allag na sikunaglangit. 7 Kayan yatowad ako sang lopa,aw dungug ako sang tingug na yagalaong,‘Saulo, Saulo, nanga pyaparisudan moako?’ 8 Kayan yaglaong ako, ‘Sini kaw,kay Ginoo?’ Laong naan kanak, ‘Ako siJesus na taga Nasaret. Maynang ako yangpyaparisudan mo, kay pyaparisudan moyang yotoo kanak.’ Yaan yang pyagalaongkanak ni Jesus. 9 Yang kanak mangainagad yikita sang allag toyo wa silanudungug sang tingug na yapagbarawkanak. 10 Kayan yaglaong ako, ‘Nananginangunko, kayGinoo?’ Laongnaankanak,‘Pagbangon aw kadto ra Damasko, kaypagalaongon kaw adto sang kariko nangapaimo ko kanmo.’ 11 Toyo wa da ak ikita,kay mangitngit da yang kanak pagtanawtungud sang kaallag na yakasilaw kanak.Gyagad da gaid ako nang kanak mangainagad asta dyomatung kami ag Damasko.

12 “Aon Judio ag Damasko na pyagan-garanan ni Ananias. Yang balaod ni Moi-ses yang pyangagdan naan sang pagsimbasang Dios. Wakaw kariko nang arag kita Ju-dio ag Damasko yagataod kanaan. 13Kayandyomatung agkanak si Ananias aw pagin-dug asang said ko, aw paglaong kanak,‘Kay Saulo, lomon ko, mikita da kaw.’Kayan kimita da ako oman, disaan kikitako si Ananias. 14 Laong naan kanak, ‘Yang

Apostol 22:15 230 Apostol 23:3Dios na kanarigan nang kanatu kamonaan,yagapili kanmo antak kaw matigam sangkanaan gosto na apatoman, ikawarag pipilinaan antak kimita aw antak dumungugsang kanaan matarong na Anak na si Je-sus, 15 kay ikaw yang magapakatigam sangkariko nang otaw bain sang kikita mo awbain sang dyudungug mo. 16Adoon wa daykikinaanglan na atagadan pa mo. Indug daaw pagpabawtismo. Apasayloon kaw sangsaramo aw yaan yang kanariganmo si JesuKristo.’ Yaan yang pyagalaong ni Ananiaskanak.”

Syosogo si Pablo Antak Magindo sang Bukunang Judio

17Yabaymaglaong si Pablo, “Pagbarik koani Jerusalem, kaba yagaampo ako asangtemplo mayn ak nang yagatagaynup naaon pyapakita kanak nang Dios, 18 kaykikita ko si Jesus na yagalaong kanak,‘Pakallug, panaw ani Jerusalem, kay yangmanga Judio ani di motoo sang pyagalaongmobain kanak.’ 19Awgaid laong ko kanaan,‘Dumdum ko motoo silan kanak, kay Gi-noo, kay yatigam silan na ako nangaonyang yagabonal aw pagpiriso sang mangaotaw na yotoo kanmo asang kariko nangkanami pagtitiponan. 20Yatigam arag silanna yagauma ako na yagatanaw sang pag-patay nilan kang Esteban na yagagogodbain kanmo nangaon, kay ako yang yaga-bantay sangmanga dagomnang yagapataykanaan.’ Yaan yang pyagalaong ko kang Je-sus. 21Kayan yaglaong yaan kanak, ‘Panawda, kay syosogo ko ikaw na magaindo sangbuku nang Judio na aadto sang kaawatan.’Yaan yang pyagalaong ni Jesus kanak,”laong ni Pablo sang manga otaw.

22Yang manga otaw yaningug sang pya-galaong ni Pablo kanilan, awgaid paglaongni Pablo na makadto yaan sang buku nangmanga Judio, gagaan nilan yang paglaong,“Apatayun ta yaan adoon, way asoy naanna otaw.” 23 Pyagapakayabkayab nilanyang kanilanmanga dagomawpanagtanogsilan na yasabog nang lopa agtaas, kay la-ban silan yamadaman kang Pablo. 24Kayandyara nang pangoro nang sondaro si Pabloagsurud nang kampo kay aparabut naanantak maglaong daw nanang dyadamannang manga otaw kanaan. 25 Awgaid

nang yabakos da nilan si Pablo na panag-bonaran nilan, yagalaong yaan sang kapi-tan na yagaindug asang said naan, laong,“Yakasopak sang balaod na arabutun yangotaw na taga Roma aw wa pa akabista.”26 Pagdungug nang kapitan sang pya-galaong ni Pablo, komadto yaan sang pan-goro nang manga sondaro aw paglaong,“Nanining yamaimo ta? Yaan na otawtaga Roma.” 27 Kayan kyomadto yangpangoro nang manga sondaro kang Pabloantak magosip, laong naan, “Paglaong dawtinuud kaw na taga Roma.” Laong niPablo, “Uu, taga Roma ako.” 28 Laong nangpangoro nang sondaro kang Pablo, “Yak-agaon kaw kanak, kay yamaimo ako tagaRoma kay madaig na sapi yang byabayadko saan.” Awgaid laong ni Pablo, “Waybyabayad ko na sapi kay yamawtaw akodadaan taga Roma.” 29 Yang manga son-daro namarabut da garo kanaan, yapaawatda kanaan. Yang pangoro nangmanga son-daro yamalluk pagkatigam naan na yangpyapagbakos naan taga Roma.

Si Pablo na asang Atobangan nang Labawna Magampoway aw Pangoro nang Manga Ju-dio

30Ninyang sapit na allaw, yobadan nangpangoro nang manga sondaro si Pablosang bakos kanaan. Toyo gosto naan naabayun pa naan sosiin yang tinuud nakyakaponowan na syosombong yaan nangmanga Judio. Wakaw pyapagtipon naanyang manga pangoro na magampoway awyang kadaygan na manga pangoro nangmanga Judio kayan pyatawag naan si Pabloaw papagsorita naan asang atobangan ni-lan.

231 Kayan tyanaw ni Pablo yang manga

pangoro nang manga Judio aw paglaong,“Manga karomonan, dogay da ako nayabay mamakot sang paagi na dyudum-dum ko na makaontol sang Dios, wakawwa ak akalluk ani sang atobangan mayo.”2 Awgaid si Ananias na labaw na maga-mpoway yagasogo sang yagaindug asangsaid ni Pablo pagsampak kang Pablo asangbaba. 3 Laong ni Pablo sang labaw namagampoway, “Asampakun kaw arag nang

Apostol 23:4 231 Apostol 23:21Dios, ikaw na yagaway magpatoo na dios-non sari buku. Gosto mo na maga-okom kanak pinasobay sang balaod, aw-gaid sopak sang balaod yang pagpasampakmo kanak.” 4 Yang manga otaw asangsaid ni Pablo yagalaong kanaan, “Nangayagadogadoga kaw sang labaw na maga-mpoway sang Dios?” 5 Yimibak si Pablo,laong, “Manga karomonan, wa ak akatigamna yaan kadi yang labaw na magampoway.Aw kimilara pa ak kanaan, di akmagalaongnang maynaan, kay aon syosolat na ya-galaong, ‘Ayaw maglaong nang maat bainsang kamayo pangoro.’ ”

6 Kayan yakaungud si Pablo na aondisaan manga Saduseo aw aon aragmanga Pariseo. Wakaw lilibog naan silan,gyagagaan naan yang paglaong, “Mangakaromonan ko na manga pangoro, akoPariseo, arag Pariseo yang kanak kamon-aan. Wakaw yotoo ako na yang pataymagaboi oman. Yaan yang kyakaponowannang papagkontara mayo kanak.” 7 Yaanyang pagagis nang manga Pariseo awmanga Saduseo, kay wa da magaonawayang kanilan dumdum, 8 kay yang mangaSaduseo yagalaong naway otawna yagaboioman, arag pyagalaong nilan na waymanga sogwanun na tagalangit aw waymaski nana na di pagkitaun. Awgaid yangmanga Pariseo yotoo saan kariko na waotoowi nang manga Saduseo. 9 Wakawlaban yamataro yang manga Saduseoaw yang manga Pariseo. Aon mangaPariseo na yagaindo bain sang balaod nayimindug na yadapit kang Pablo, laong,“Way kyakatigaman nami na sara ninina otaw, kay buku nang maat maski aontagalangit na yapagbarawkanaan awmaskinana na di pagkitaun.”

10 Kayan nang bay managtanam yangmanga Pariseo aw manga Saduseo, ya-maundug yang pangoro nang manga son-daro kay yamalluk yaan daw panagigotonnilan si Pablo. Wakaw yagasogo yaan sangmanga sondaro antak agawun si Pablo sangmanga otaw aw daraa adto sang kanilankampo.

11 Ninyan na gabi yapakita kang PabloyangGinoona si Jesus awpaglaong kanaan,“Ayaw magkalluk, kay adadyawun mo ako

pakatigam arag ag Roma, maynang yiimomo ani Jerusalem.”

Pyagabaatan na Apatayun si Pablo12-13 Ninyang sapit na allaw, aon sobra

nang kapatan na ka otaw na manga Ju-dio na yanagkabaraw daw onnoon nilanpagpatay kang Pablo. Yagasipagsaad silanna di silan makaan aw di iminum kinabadi nilan matay si Pablo. 14 Kayan ky-omadto silan na mapagbaraw sang mangapangoro na magampoway aw sang mangamatikadung na Judio bain sang saad ni-lan na di silan makaan kinaba di nilanmatay si Pablo. 15 Laong nilan, “Wakawkamo aw kariko mayo na kanami pan-goro, paglaonga mayo yang pangoro nangmanga sondaro antak daraun si Pablo anisang kamayo pagtitiponan, aw gawayapaglaonga na aon pay pagaosip mayokanaan. Kayan magabangan kami, kayapatayun nami yaan kaba maawat pa yaankamayo.” Yaan yang pyagalaong nang kap-atan na ka otaw sangmanga pangoro nilan.

16 Awgaid yang anakun ni Pablo, yanganak nang lomon naan na bobay yaningugsang byabaat nang manga otaw na maga-bangan kang Pablo. Wakaw yakadto yaansang kampo nang manga sondaro aw pag-batok kang Pablo. 17 Kayan tyawag niPablo yang kapitan aw paglaonga naan,“Daraa doon yaning bagong otaw adtosang pangoro mayo kay aon pagalaongnaan.” 18 Kayan dyara yaan nang kapitanadto sang kanilan pangoro, laong nangkapitan, “Si Pablo na piriso yagatawagkanak, kay pyapaagadan naan kanak yan-ing bagong otaw, kay yagalaong yaan naaon pagalaong kanmo.” 19 Kayan pyotinang pangoro nang sondaro yang tollonang bagong otaw aw gagada naan, ya-paawat silan sang kadaygannamangaotawdisaan, aw osipa naan yang bagong otawdaw nanang pagalaong kanaan. 20Yimibakyang bagong otaw, laong, “Yang mangaJudio yagabaat na kisurum pagalaongonkaw nilan antak mo padara si Pablo adtosang manga pangoro nilan kay aon pakono pagaosip nilan kanaan. 21 Toyo ayawmagpangagad kanilan, kay aon kapatanna ka otaw yang yagabaat na magaban-gan kanaan. Yagasipagsaad silan na dimakaan aw di iminum kinaba di nilan

Apostol 23:22 232 Apostol 24:7matay si Pablo. Andam silan kariko, yagaiddakman silan magtagad sang pagalaongmo.” 22 Kayan yaglaong kanaan yang pan-goro nang manga sondaro, laong, “Ayawmaglaong sang maski sini na pyagalaongmo yaan kanak.” Kayan pyaori naan yangbagong otaw.

Yaatud si Pablo adto kang Gobernador Pelik23 Kayan pyatawag nang pangoro nang

manga sondaro yang dowang ka kapitanagkanaan aw paglaonga naan, “Pagandamkamo nang dowang gatos na sondaro antakmagad kang Pablo adto sang syodad naSesarea, dowang gatos arag yangmagadaranang tuklu aw kapitowan yang managk-abayo. Agaw da kamo manaw aw mangit-ngit da. 24 Pasakaya arag mayo si Pablosang kabayo. Bantayimayo yaan antakwaymapagguna kanaan matag madatung adtosang atudanmayo na si Gobernador Pelik.”25Kayan yagsolat yaan, laong nang solat napyapadara naan,

26 “Gobernador Pelik na pyagataod namina Gobernador. Ako si Klaudio Lisiasna pangoro nang manga sondaro, yango-mosta kanmo. 27 Yaning otaw na dyadaranang kanak manga sondaro pyanagdakupnangmanga Judio, kay apatayun garo nilanaw buku dyadatungan ko aw yang kanakmanga sondaro. Pagkatigam ko na yaantaga Roma, tabangan ko yaan antak dipatayun. 28Awgaid gosto ko na akatigamandaw nanang kyakaponowan na syosom-bong yaan nang manga Judio, wakawdyadara ko yaan adto sang kanilan mangapangoro. 29 Kayan kyatigaman ko na waysara naan na toman kaponowan nang pag-patay kanaan aw pagpiriso kanaan, kayyang sombong nilan bain gaid sang kanilanmanga balaod. 30 Kayan aon yagalaongkanak na aon manga Judio na yagabaatna magabangan kanaan kay apatayun ni-lan, wakaw pyaparabay ko yaan padaraagkanmo. Syosogo ko arag yang mangaotaw na yagasombong na digkanmo nilansombong si Pablo.” Yaan yang pyagalaongnang pangoro nang manga sondaro asangkanaan solat.

31 Kayan kyamang nang manga sondaroyang solat aw daraa nilan si Pablo adtosang syodad na Antipatris, gabi yang pag-dara nilan kang Pablo kay yaan yang sogo

kanilan nang pangoro nang manga son-daro. 32 Ninyang sapit na allaw yomoriyang manga sondaro ag Jerusalem, kayyang yanagkabayo gaid yang yanallos ma-gad kangPablo. 33Pagdatungnang yanagk-abayo ag Sesarea, atag nilan yang so-lat sang gobernador aw intirigowan nilankanaan si Pablo. 34 Kayan byasa nanggobernador yang solat aw osipa naan siPablo daw wain yaan na banwa sikun.Pagkatigam naan na sikun si Pablo ag Sil-isia, 35maglaong yaan, “Aw domatung yangyapagkontara kanmo ibistaun ko ikaw.”Kayan pyabantayan naan si Pablo sangmanga sondaro adto sang baray na paguyanangaon ni Ari Herodes.

24Syosombong si Pablo nang Manga Judio

kang Gobernador Pelik1 Paglabay nang limang allaw, si Ana-

nias na labaw na magampoway aw yangmanga matikadung na manga pangoronang manga Judio aw yang abogado napyagangaranan ni Tertulo yakadto Sesareakayan syombong si Pablo kang Gober-nador Pelik. 2 Pagsurud ni Pablo na pyap-atawag nilan, paglaong ni Tertulo parabayyang sombong nilan kontara kang Pablo,laong, “Gobernador Pelik na pyagataodnami, tungud sang kadyaw nang kanmopagdomara kanami, madyaw yang kanamipagkabutang, kay dakora yang kyakapari-nan nang kanatu banwa na yagkadyawanda. 3 Kariko nini kyakatigaman disangtibook banwa nami, wakaw laban kamiyagauma. 4 Way gosto ko na amaanggakaw, wakaw pyangayo ko kanmo na pan-inggan mo nang dagawdagaw yaning pi-lang ka tingug na pagalaong nami. 5 Kaykyakatagtagaan nami na yani na otawmaat yang imo, kay yagasamok yaan sangarag kami Judio asang kariko nang banwa,kay yaan yang pangoro nang manga otawna yangagad sang pagindo nong otaw nataga Nasaret. 6 Pyagatillipaan naan yangkanami templo ag Jerusalem kay pya-parasakan naan sang otaw na buku nangJudio. Wakaw dyadakup nami yaan. Gostonami garo na isilotan yaan kay yalapassang kanami balaod 7aw buku yaagaw yaan

Apostol 24:8 233 Apostol 24:26kanami nang pangoro nang manga son-daro. 8 Kayan pyakani naan kami kanmoantak paglaong nami kanmo yang sarani Pablo. Wakaw aani kami. Adoon,aw bistaun mo si Pablo akatigaman mona kariko nining sombong nami kontarakanaan matungtung.” Yaan yang pya-galaong ni Tertulo kang Gobernador Pelik.9 Yang manga Judio na inagad ni Tertuloarag yagalaong na matungtung yang pya-galaong ni Tertulo.

Yimibak si Pablo sang Sombong nang Kon-tara Naan asang Atobangan ni Gobernador Pe-lik

10 Pyapaibak ni Gobernador Pelik siPablo. Kayan yimibak si Pablo, laong,“Yatigam ako na dogay da kaw na ya-gagobernador sang kanami banwa. Kaymadyaw yang pagokommo kanami wakawyagauma ako na imibak sang pyagalaongnilan bain kanak. 11 Akatigaman mo nabaya samporo aw dowa na allaw adoon nayakadto ako Jerusalem antak simimba sangDios adto sang templo. 12Arag mo akatiga-man na wa ak mapagagis, wa ak arag ma-gasamok sang manga otaw asang kanamitemplo, maski asang kadaygan na pagti-tiponan, aw maski wain asang kanami syo-dad, wa akmagaimo nang kasamok. 13Wayakapaglaong nilan kanmo na akatigamanmo na matungtung yang kanilan sombongkontara kanak. 14 Awgaid laban matung-tung yang pyagalaong nilan na yangagadako kang Jesus, kay yang paagi ko sangpagsimba sang Dios na kyakanarigan nangkanami kamonaan yaan yang paagi napyagaindo ni Jesus, na pyagalaong nilanbuku nang matungtung. Arag ak yanga-gad sang kariko nang kanami balaod awkariko nang syosolat nang manga propetakadini. 15 Yaning manga pangoro nami namanga Judio arag mayn ko yotoo na oboiinnang Dios oman yang kariko nang otawna yamatay, madyaw aw maat. 16 Wakawyabay ak mapakatagap daw ak makasara,kay gosto ko na pollayon madyaw yangkanak dumdum, na way kanak sara sangDios aw way kanak sara sang maski sini naotaw.

17“Dogay dawa ak ag Jerusalem, yakadtoako na yamatud sang sapi adto sang aragkami Judio na yamaukud. Yakadto ak

arag na yamatud sang kanak pagatag adtosang kanatu templo na sisimbaan namisang Dios. 18 Asaan ako odorodi nangmanga Judio na sikun ag Asia pagkataposkomagtoman sang batasan nami bain sangpaglingat sang sara. Buku nang madaigyang manga inagad ko nang pagdakup ni-lan kanak. Wa ak magasamok disaan sangmaski sini. 19 Silan na sikun ag Asia yangkinaanglan na makani na magasombongkontara kanak awguna aon akapaglaongnilan bain sining sombong nilan. 20Awgaidwara ani silan, wakaw yang kanami mangapangoro yangmagalaong daw aon akasom-bong nilan bain kanak na dyudungug nilannang pagatobang ko kanilan ag Jerusalem.21 Toyo yaan gaid yang kyakatigaman kona akapagsombong nilan kontara kanakyang yagalaong ako, ‘Kyokontaramayo akoadoon kay yotoo ako na magaboi omanyang manga patay.’ ” Yaan yang pya-galaong ni Pablo sang gobernador.

22 Awgaid madaig yang kyakatigamanni Gobernador Pelik bain sang pagindo niJesus. Wakaw tyatangkuan naan yang pag-bista kanilan aw paglaong yaan, “Okmanda ko kamo aw domatung da yang pangoronangmanga sondaro na si Lisias.” 23Kayanpyaglaong naan yang kapitan antak pa-bantayan naan si Pablo, toyo dili yaan il-isudlisudun. Otogotan yang kanaanmangaamigo pagdara agkanaan sang yakaukudkanaan.

Si Pablo na Yagagogodanun sang Gober-nador aw sang Asawa nang Gobernador

24 Wa akadogay disaan yakaon si Gob-ernador Pelik aw yang kanaan asawa nasi Drusila na Judio, kayan pyatawag naansi Pablo kay maningug yaan daw nanangpagalaong ni Pablo bain sang pagtoo kangJesu Kristo. 25 Paggogod ni Pablo bain sangmatarong na pagokom sang kariko nangotaw, aw yang pagtigkul antak di makaimosang maat, aw bain sang allaw na isilotannang Dios yang manga otaw, malluk siGobernador Pelik, kayan pyapanaw naan siPablo sang atobangan naan aw paglaonganaan na apatawag naan oman yaan aw aonsakat naan. 26 Awgaid gosto arag naan naasubornowan yaan ni Pablo, wakaw yabaynaan yaan pagtawagun na apapagbarawannaan.

Apostol 24:27 234 Apostol 25:2027 Paglabay nang dowang ka toig, si

Porsio Pesto yang yaimo da gobernadorna yakasallin kang Pelik. Toyo yabay papirisoon si Pablo kay wa yaan oboroyi niPelik nang wa pa yaan apanaw antak yangmanga Judio magtaod kang Pelik.

25Yang Pagbatok ni Pablo asang Atobangan

ni Gobernador Pesto1 Paglabay nang torong allaw dungan

yadatung si Gobernador Pesto ag Sesarea,somaka yaan adto Jerusalem. 2-3 Yangmanga pangoro na magampoway aw yangkadaygan na pangoro nang manga Judioyagalaong kang Gobernador Pesto bainkang Pablo, kayan lyugutan nilan pan-gayoon sang gobernador na apadara siPablo ag Jerusalem. Pyagalaong nilan yaankay pyagabaatan nilan na abanganan yaandisang daran aw pataya. 4 Yiibak silan niGobernador Pesto na abantayan da gaid ni-lan si Pablo ag Sesarea. Laong naan, “Mag-abarik ak parabay ag Sesarea, 5 wakaw awaon digkamayo na manga pangoro gostoamagad kanak, madyaw, kay dato ra mayopaglaong yang maski nana na sombongmayo bain kang Pablo.” Yaan yang pya-galaong ni Gobernador Pesto sang mangaJudio.

6 Aon manga waro aw buku samporongallaw ni Gobernador Pesto ag Jerusalemkayan pa tyumugbung yaan ag Sesarea.Ninyang sapit na allaw pyapatawag naansi Pablo, kay magaokom da yaan sangsombong bain kang Pablo. 7 Pagdatungni Pablo panaglibotan yaan nang mangaJudio na sikun ag Jerusalem. Madaig yangsombong nilan na maat bain kanaan, toyoampan way pyagalaong nilan na akatiga-man na matungtung yang sombong nilan.8 Maynini yang pagibak ni Pablo, laong,“Way kyakatigaman ko na sara ko na sopaksang kanami balaod na Judio, aw asta sangkanami templo, aw asta kang Ari Sesar agRoma, wa ak osopak.” 9 Awgaid gosto niGobernador Pesto na ataodon yaan nangmanga Judio, wakaw yagaosip yaan kangPablo, laong, “Gosto mo ba na magabarikag Jerusalem, kay dato ra ko okoman yangsombong nilan bain kanmo?” 10 Kayanyimibak si Pablo, laong, “Ani la ako sang

atobanganmokay ikawyangpipili nang ariag Roma na aon katungud pagokom sangsombong bain kanak. Awgaid yang aragkami manga Judio di makailabut kanak,kay yatigam kaw na way sara ko kanilan.11 Kay aw yakalapas ako sang balaod nanggoberno, kayan tungud saan angay akopatayun, di ak magabaribad na apapataymayo. Awgaid kay way kamatooran nangkanilan sombong bain kanak, wakaw waymakaimo kanak pagintirigo adto kanilan.Wakaw adoon yang gosto ko na magaokomsang sombong bain kanak si Ari Sesar.”Yaan yang pyagalaong ni Pablo kang Pesto.12 Pagkatapos ni Gobernador Pesto ma-pagbaraw sang kanaan manga konsehal,maglaong yaan kang Pablo, “Tungud kay siAri Sesar yang gosto mo na papagokomonsang sombong bain kanmo, wakaw apadarata kaw adto kanaan.”

Yagababatokon si Pablo asang Atobanganni Agripa aw Berenise

13 Paglabay nang pilang allaw, si Agripana ari nang sang ka banwa aw yanglomon naan na bobay na si Bereniseyakadto Sesarea kay mapagibaraw kangPesto na baya pa na yamaimo gober-nador. 14 Tungud kay yadogaydogay silanag Sesarea, gyogogodan silan ni Gober-nador Pesto sang sombong bain kangPablo, laong, “Aon pipiriso ni Pelik nabibilin naan ani. 15 Pagkadto ko Jerusalem,yang manga pangoro na magampoway awyang manga matikadung na pangoro nangmanga Judio yagalaong kanak bain sangsombong nilan, kay gosto nilan na isilotanko yang piriso. 16 Awgaid pyagalaong kosilan na buku nang batasan nami na tagaRoma yang pagsilot sang otaw na syosom-bong aw wa pa yaan makaatobang sangyagasombong antak mibak sang sombongnang kontara naan. 17 Wakaw pagdatungnilan ani, parabayun ko paatobangun sangokmanan ninyang sapit na allaw yang otawna syosombong. 18 Dumdum ko na aonmaat na akasombong nilan bain saan naotaw, awgaid pagsorit nilan ampan waysara naan na angay silotan. 19 Yagagis dagaid silan bain sang kanilan tyotoowan awbain sang otaw na yatay da na pyagan-garanan ni Jesus na yagaboi oman laong niPablo. 20 Tungud kay wa ak akatigam daw

Apostol 25:21 235 Apostol 26:13nanang imoon ko bain sini na sombongnangmanga pangoro nang Judio bain kangPablo, wakaw yoosip ko si Pablo daw gostonaan na makadto Jerusalem antak datora silan bistaun. 21 Awgaid wa ooyon siPablo kay si Ari Sesar yang papagokomonda naan sang kanaan kaso, wakaw pyapa-bantayan ko yaan kaba wa pa ko yaan aka-padaraan adto kang Ari Sesar.” 22 Kayanyaglaong si Ari Agripa, “Gosto ko arag namaningug saan na otaw.” Laong ni Gober-nador Pesto, “Makapaningug kaw kanaankisurum.”

23 Ninyang sapit na allaw yadatung siAgripa aw si Berenise, tyataod aw bantogasilan disaan. Yagadan silan nang mangapangoro nang manga sondaro aw mangapangoro nang syodad. Kayan yagsogo siPesto na apaatobangun kanilan si Pablo,24 aw paglaong si Pesto, “Ari Agripa awkariko mayo na aani, yani kay yang otawna syosombong nang kariko nang mangaJudio ani aw manga Judio ag Jerusalem.Gyagagaan nilan yang kanilan tingug nayagalaong na apapatay yaan. 25 Awgaidway kyakatagtagaan ko na sara naan na an-gay silotan nang kamatayun. Tungud kaydato ra yaan kang Ari Sesar magpabista,wakaw apadara ko yaan adto. 26 Awgaidway akasolat ko bain kanaan adto kang AriSesar, wakaw pyapaatobang ko yaan ka-mayo, labi pa kanmo, kay Ari Agripa, antakaon kasolat ko pagkatapos natu yaan osipinbain sang kanaan kaso. 27Kay dyudumdumko na buku nang madyaw na imo yangpagpadara adto kang Sesar sang otaw napipiriso na way kyakatagtagaan na som-bong bain kanaan.” Yaan yang pyagalaongni Gobernador Pesto.

26Yimibak si Pablo sang Sombong nang Kon-

tara Naan1 Yagalaong si Agripa kang Pablo, “Ty-

otogotan kaw pagibak sang sombong bainkanmo.” Kayan sininyasan ni Pablo nangkanaan tollo yang manga otaw antakmatingun aw paglaong yaan, 2 “Kay AriAgripa, laban ko madyaw na ibakun koadoon asang kanmoatobanganyang karikonang sombong bain kanak nang aragkami manga Judio. 3 Labi pa kay laban

kaw yatigam sang manga batasan namina manga Judio aw sang kanami mangakasamok. Wakaw pyangayo ta kanmo napaninggan mo ako. Pasayloon mo ako awmaaba yang ibak ko.

4 “Yang kariko nang manga Judioyatigam sang kanak pagkinaboi anay danong bata pa ako adto sang kanak tyoonanbanwa aw ag Jerusalem. 5 Dogay da silanna yatigam sini aw bukung dili nilan pa-galaong yani, na anay da sang kaponoponoyamakot ako mangagad sang kariko nangmanga balaod nami na manga Judio, kayyaan yang batasan nami namanga Pariseo.6 Wakaw adoon aani ako sang atobanganmayo, kay syosombong ako nilan tungudkay yotoo ako na otomanun nang Diosyang saad naan sang kanami kamonaanna oboiin naan oman yang manga patay.7 Yaan na saad yang kyakaimanan nangkariko nang Judio na amatoman, wakawyisimba silan allaw gabi. Kay Ari Agripa,tungud sang pagkaiman ko na amatomanyaan na saad syosombong ako nang mangaJudio. 8 Nanga di kamo motoo na oboiinoman nang Dios yang manga patay?

9 “Arag ako nangaon yagadumdum nakinaanglan imoon ko yang kariko nangamaimo ko na okontara kang Jesus nataga Nasaret. 10 Yaan yang yiimo ko nan-gaon ag Jerusalem. Yatagan ako nangkatungud nang manga pangoro na maga-mpoway, aw pamirisowa ko yang madaigna tomotoo kang Jesus. Pagsilot kanilanna apatayun, yomoyon ako. 11 Arimarimko silan pyapakastigo asang manga pagti-tiponan. Pyupugus ko silan pabotawanunsang kanilan pagtoo kang Jesus. Laban akyamadaman kanilan, wakaw kyakadtowanko silan na aadto sang maawat na mangabanwa kay apakastigo ko.”

Gyogogod ni Pablo yang Pagtoo Naan kangJesu Kristo

(Apostol 9:1-19; 22:6-16)12 “Yaan yang tood ko ag Damasko yang

magadakup sangmanga tomotoo kay yata-gan ako nang katungud nang manga pan-goro na magampoway pagdakup kanilan.13Kayan pagkaalasdosi, kaba yapanaw ako,kay ari, sakadyap kimita ako sang allagna sikun aglangit na yakasilaw labaw pasang suga na yamallag sang makilibot ko

Apostol 26:14 236 Apostol 27:2aw sang kanak manga inagad. 14 Karikonami yamatowad sang lopa, aw dungugak sang tingug na yagalaong kanak, sangkanami sorit na Judio, laong, ‘Saulo, Saulo,nanga pyaparisudan mo ako? Ikaw yangukudurun nang imo mo, makagaon kawnang baka na yisipa sang yaritan na kaoy.’15 Kayan yagosip ako, laong ko, ‘Sini kaw,kay Ginoo?’ Laong nang Ginoo na yimibakkanak, ‘Ako si Jesus, ako yang pyaparisudanmo. 16 Awgaid pagindug. Sapono yapakitaak kanmo, kay imoonko ikawkanakpanog-wanun. Paglaongan sangmanga otaw yangkikita mo adoon, aw yang kadaygan pana masapit sini na apakita ko kanmo aragpaglaongan sang manga otaw. 17Atagapanko ikaw sang manga Judio aw sang bukunang Judio antak way mapagguna nilankanmo na maat kay dato ta kaw pakad-towa sangmanga otaw na buku nang Judio.18 Ikaw yang magaindo kanilan awmagaal-lad kanilan antak botawanannilan yang ty-otoowan nilan na buku nang matungtungkayan yangagad silan sang matungtung napagindo, aw antak yaan yang magbuut dakanilan yang Dios, buku da ni Satanas, kayantak silan mapasaylo sang kanilan sara,kayan makadogpo da silan sang kanangDios manga otaw na pipili naan tungudsang pagtoo nilan kanak.’ Yaan yang pya-galaong ni Jesus kanak.”

19 Yabay maglaong si Pablo, laong,“Wakaw wa ak osopak, kay Ari Agripa,sang sikun aglangit na pyapakatigamkanak. 20 Yagagogodanun ako bain kangJesus ag Damasko aw ag Jerusalem, kayanyaglimpud ako sang kariko nang banwanang manga Judio aw sang buku nangmanga Judio. Pyagalaong ko silan antaksilan magtangku sang pagimo sang sarakayan tyomoo sang Dios aw pagimo sangmadyaw na manga imo na akatoosan nayangagad da silan sang Dios. 21 Tungudsining pyagalaong ko, dyadakup ako nangarag kami manga Judio adto sang temploaw panagpataya garo ako nilan. 22 Awgaidasta adoon na allaw tyatabangan ako nangDios, wakaw aani ako adoon yagamatoodasang atobangan nang kariko nang otaw,pobre aw bantogan. Yang amapaggunana pyagalaong kadini ni Moises aw yangmanga propeta nang Dios yaan yang

pyagalaong ko adoon sang manga otaw,23 na yang syosogo nang Dios na siJesu Kristo kinaanglan magatigkul sangmarisud na kamatayun. Toyo yaan yangamaonamagboi sang kariko nang yamatay,antak pakatigam naan sang manga Judioaw sang buku nang Judio yang kamatooranbain sang pagsakop nang Dios kanilan.”

24 Kaba yagasorit si Pablo na yimibaksang sombong bain kanaan, kyokowaawanyaan ni Pesto, laong, “Yagakamunungkaw, kay Pablo. Yang yakapagkamunungkanmo yang yagsobra ra na katigamanmo.” 25 Awgaid laong ni Pablo na yim-ibak, “Wa ak magakamunung, kay Gober-nador Pesto. Yang pyagalaong ko podotinuud. 26 Pyagalaong ko yani asang ato-bangan mo, kay Ari Agripa, kay yamasig-oro ko na yatigam da kaw sini, kay wayani akatago na yamapagguna. 27 Yotooba ikaw, kay Ari Agripa, sang pyagalaongnang manga propeta kadini? Yatigam akona yotoo kaw.” 28 Awgaid laong ni Agripakang Pablo, “Dumdum mo amasapingsap-ingmo akomaimo tomotooni JesuKristo?”29 Yimibak si Pablo, laong, “Masapingsap-ing aw dili, yaan yang yaampo ko sang Diosna ikaw aw karikomayo na yaningug kanakadoon makagaon kanak tomoo kang Jesus,toyo di akadinaan aw pirisowa.”

30 Kayan yimindug yang ari aw yanggobernador aw si Berenise aw yang karikonang yatambong disaan na inagad nilan,31 aw logwa silan. Yanagkabaraw silan,laong, “Dili angay patayun yaan na otaw,dili arag angay pirisoon, kay way maat nayamaimo naan.” 32 Kayan yaglaong si AriAgripa kang Pesto, laong, “Amaimo garoyaan na otaw boroyan aw buku yagalaongyaan na dato ra yaan magpabista kang AriSesar.”

27Yasakay si Pablo sang Barko Padurug ag

Roma1 Pagkatapos nilan managkaoyon na

apakadtoon kami Italia, intirigo nilan siPablo aw yang kadaygan na manga pirisokang Julio na kapitan nang manga son-daro na taga Romana pyagangaranan nang“Manga Sondaro ni Ari Sesar.” 2 Syomakay

Apostol 27:3 237 Apostol 27:24da kami sang barko na sikun ag Adrami-tio, na mobotawan da padurug adto sangmanga donggowanan na sakop nang Asia.Kayan disaan yomotawan kami. Yamagadkanami si Aristarko na taga Tesalonika nasakop nang Masedonia. 3 Yadatung kamiag Sidon ninyang sapit na allaw. Madyawkang Pablo si Julio. Tyotogotan naan siPablo pagkadto sang kanaan manga amigoantak kaatagan sang yakaukud kanaan.4 Kayan yabay kami manaros. Tungudkay yakasongsong kami sang samut, simin-gadto ra kami dumurug sang kyakasaring-gan nang poro na Sipre, 5 kayan tyomari-pag kami sang dagat na atbang nang Silisiaaw Pampilya, kayan dyomatung kami agMira na sakopnang Lisia. 6Aadto ikita yangkapitan nang manga sondaro sang barkona misingadto Italia sikun ag Alejandria,wakaw pyapagbarin naan kami adto saanna barko.

7 Wa kami abay udurug surud nang pi-lang allaw, karayan da kami domatungasang atbang nang syodad na Nido tungudsang karisud. Tungud kay yakasongsongkami sang samut, simingadto ra kami sangkyakasaringgan nang poro na Kreta, awlabay kami sang baybayun nang Salmon.8 Yamaybay kami. Karayan da kami do-matung sang banwa na pyagangaranannangmadyaw na dodoongan na buku nangmaawat sang syodad na Lasea.

9 Yadogay kami asta dyatungan kaminang maat na timpo na makaallukallukda agiin yang laod tungud sang kabandusnang samut, kay lyomabay da yang timpona marinaw yang dagat. Wakaw tyatamba-gan silan ni Pablo, laong, 10 “Manga amigo,pyagakitakita ko na marisud yang kanatuudurugan aw abay kitamanaros, amasapadyang kanatu manga loran asta yang barko,pagasagad pa kita matay.” 11 Awgaid waotoo kang Pablo yang kapitan nang mangasondaro, yaan yang tyotoowan naan yangpyagalaong nang kapitan nang barko awyang tagtomon saan na barko. 12 Kay yangdyodoongan nami buku nang madyawpagpondowan nang timpo nang amiyan,wakaw madaig yang yomoyon na abay damanaros magabayabay antak domatung agPenise kay gostonilannadisaanmagpondonang timpo nang amiyan, kay yaan yang

madyaw na dodoongan ag Kreta, kay yam-atobang agsallupan, wa makaatobang sangsamut nang timpo nang amiyan.

Yukurug yang Onos asang Babaw nangLaod

13 Kayan yagipanipan moyop yang aba-gat, dumdumnilan namadatung silan sangodoongan nilan, wakaw byaton da nilanyang pondo awpamaybay silan nangKreta.14 Awgaid wa akadogay kyumurug da yangmabandus na domagsa sikun sang babawnang poro, 15aw kugdi yang barko. Tungudkay di kami makagaga manongsong, ya-pakabilik da gaid kami magad nang samut.16-17 Pagkatupad nami sang tagbi na porona pyagangaranan nang Kauda kasaring-gan kami sang mata nang samut. Kayanbyaton nilan yang bangka nang barko awlorana antak di marunud. Yagarisud kamidisaan. Kayan yurunan nilan nang lo-bid yang barko antak madigun. Yamal-luk silan na masallad asang tupad nangbaybayun nang Libya, wakaw lyororos ni-lan yang layag nang barko aw pakaanod.18Yabay pa kumurug yang dakora na onos,wakaw ninyang sapit na allaw pyanimbagnilan yang manga loran nang barko an-tak di marunud. 19 Kayan ninyang sapitoman na allaw yaan yang pyanimbag danilan sang dagat yang manga kasangka-pan disang barko. 20 Wa nami ikitaa yangsuga aw manga bitoon surud nang pilangallaw. Yabay pa kumurug yang mabandusna samut. Wa da kami akaiman na amaboipa kami.

21 Paglabay nang pilang allaw na waykyaan nilan, mindug si Pablo aw paglaong,“Manga amigo, aw yaningug pa gaid kamokanak, aw wa kita magbotawan ag Kreta,dili kita amasiling nini maglisud, yangmanga loran ta di amasapad. 22 Awgaidadoon pagalaongon ko kamo na ayawmagkalluk, kay way isa kanatu na am-atay. Yang barko gaid yang amasapad.23Kay yang Dios na sisimba ko na tagtomonkanak yagasogo ani kanak sang kanaansogwanun na tagalangit 24 na yagalaongkanak, ‘Ayaw magkalluk, kay Pablo, kaykinaanglannamadatung kawadto kangAriSesar aw atobang kanaan. Tungud kanmoyang Dios matabang kamayo kariko antakway matay.’ Yaan yang pyagalaong kanak

Apostol 27:25 238 Apostol 28:6nang tagalangit. 25 Wakaw ayaw kamomagkalluk, kay ako yamanarig sangDios naamatoman yang pyagalaong naan kanak.26 Toyo adagsa kita adto sang isa na poro.”Yaan yang pyagalaong ni Pablo.

27 Nang kasamporo aw opat na allawyabay pa kami parid nang onos adto sangdagat na pyagangaranan nang Meditera-neo. Kayan nang tunga nang gabi, gyugu-dam nang taga barko na masaid da kamisang ligad. 28 Kayan syokod nilan nanglobid na pyaparibatowan yang kararumnang dagat, kayan kyatigaman nilan nakarowaan na dupa yang kararum. Kayanyabay kami dumurug nang tagbi adto sangonaan aw omana nilan sokoda, sakmam-poro aw lima na dupa yang kararum.29Tungud sang kalluk nilan namakadaplakkami sang bato, tyotonton nilan yang opatna pondo asang orin, gosto nilan amaallawda garo. 30 Gosto nang taga barko naayawan da nilan yang barko, wakaw ty-otonton nilan yang bangka asang dagataw gaway paglaong na abatonon nilanyang kadaygan na pondo asang dorong.31 Awgaid yagalaong si Pablo sang kapi-tan nang manga sondaro, laong, “Di kamoamaboi aw lomowat yang taga barko sangbarko.” 32 Wakaw yootod nang mangasondaro yang lobid na ukut sang bangka awpabayai nilan na amaanod yang bangka.

33Nang agput da maallaw pyagalaong niPablo silan kariko na antak komaan, laongnaan, “Samporopa awopat na allawnawaykyaan mayo kay yatagad kamo sang paglu-nung nang banwa. 34 Wakaw pyagalaongko kamo na panagpangaan kamo antakkamo makusugan. Ayaw kamo magkaun-dug, kay way amawara kanatu.” 35 Kayanyomoti si Pablo sang paan aw pagamposang Dios asang atobangan nilan karikoaw pagpisangpisanga naan yang paan awkaana. 36 Yamadasig silan, kayan kyomaansilan kariko. 37 Dowang gatos aw kapi-towan awunumkami kariko. 38Pagkataposnami komaan kariko, timbag nilan sangdagat yang kanilan loran na trigo antak dikabugatan yang barko.

Yasallad awKasapad yang Orin nang Barko39 Pagkaallaw kitaun nilan yang yamar-

inuk na baybayun, toyo wa silan ikilara

saan na banwa. Kikita nilan na aon pan-tad, wakaw yagalaong silan na modoongdisaan aw maimo. 40 Wakaw yootod ni-lan yang manga pondo aw ayawi nilanasang dagat. Kayan yobad nilan yang lo-bid na pyagaukut sang timon aw linduganilan yang layag na asang dorong antaksilan samput sang ligad. 41 Awgaid asangkababawan makaagi yang barko kayansyomallad aw lubung yang dorong, wakawwa da akaringat, kayan yasapad yang orinna kyukugdan nang mabakla na barud.

42 Pyagakabarawan nang manga son-daro na apatayun yang kariko nang mangapiriso antak way makarangoy kanilan adtosang ligad kayan lyomayas. 43 Awgaidsyasagda silan nang kapitan nang mangasondaro kay gosto naan na atabangan siPablo. Kayan pyapagona naan parangoyonadto sang ligad yang kariko nang matigamlomangoy. 44 Yang kadaygan mosonod namagaapyang sang tabla aw maski nana naamapoti nilan disang barko na yamasapad.Maynaan yang pagdatung nami sang ligad.

28Yang Imo ni Pablo ag Malta

1 Pagdatung nami sang ligad nayakawawas da sang karisud katigamannami na yaan na poro pyagangaranan nangMalta. 2 Laban yamallaat kanami yangmanga maguya disaan. Yagadaporay silanaw papanaranga kami kay laban manikikay yomoran. Syasagimano kami nilankariko. 3 Kayan yamoti si Pablo sang kaoyna osongol. Pagsongol naan lomogwayang tinanap disang longag nang kaoy kaykyakapasowan nang atoron aw kurukussang tollo naan. 4 Yang manga otawna maguya disaan na banwa yikita sangtinanap na yapakabitay sang tollo ni Pablo,wakaw yagasipaglaong silan, “Mamomonoyaan na otaw, katagaan kyakagat nangtinanap. Yaan yang koris naan, na diyaan amaboimaski yamarowas yaandisangdagat.” 5Awgaid yagaid wilik ni Pablo yangtinanap adto sang atoron. Maski kyakagatyaan nang tinanap na bisaun, way byabatinaan na masakit. 6 Pyagasaitan nilandaw lumubag yang kanaan tollo aw tokawkatowad aw kamatay. Awgaid tungud kaydogaydogay da silan na yagasait, kayan

Apostol 28:7 239 Apostol 28:27wa yaan akaono, maparin yang kanilandumdum aw paglaong, “Dios yaan.”

7 Masaid disaan yang manga pawa niPublio na pangoro disang poro na Malta.Tyatayod naan kami. Torong allaw namidigkanilan. 8 Yakatoran ninyan na timpona yang ama ni Publio yamagidam awpagintaronon. Kayan syumurud si Pabloadto sang yamasakit aw pagampo. Dyada-pun naan yaan nang kanaan tollo, kayanyagkadyaw. 9Pagkadyaw disinyan nang ya-masakit, komadto kang Pablo yang karikonang yamasakit disaan na poro kayanyanagkadyaw. 10 Madaig yang pyangatagnilan kanami, kayan pagpanaw nami, pya-pagbaron kami nilan aw atagi kami nangkikinaanglan nami sang panawan.

Pagdatung ni Pablo ag Roma11Paglabay nang torong boran nami dis-

aan, somakay kami sang barko na pya-gangaranan nang Mara, sikun yaan nabarko ag Alejandria na yagapondo disaannang timpo nang amiyan. 12 Kayan dy-omatung kami sang syodad na Sirakusaaw paguya kami disaan nang torong allaw.13 Pagbotawan nami disaan makadoongkami adto sang syodad na Regio. Kayansyomamut yang abagat ninyang sapit naallaw, kayan lyomayag kami aw datungkami adto sang syodad na Puteoli nangkadwang allaw. 14 Aon manga tomotoona pyagakita nami disaan, pyagadumutankami nilan nang sang ka simana digkani-lan. Kayan yagpanaw kami padurug agRoma. 15 Pagdungug nang manga karomo-nan na tomotoo ag Roma bain kanami,maski maawat yang paringki ag Apio,syosongon kami nilan disaan. Yang kaday-gan aadto osongon kanami sang sitio naaon torong ka baray na datnganan nanglomarabay. Pagkita ni Pablo kanilan mag-pasalamat yaan sang Dios, yamadasig yaan.

Yagagogodanun si Pablo ag Roma bainkang Jesu Kristo

16 Pagdatung nami ag Roma togotansi Pablo na magauya sang gosto naanpaguyaan, toyo yabay yaan bantayan nangisa na sondaro.

17 Paglabay nang torong allaw patawagnaan yang manga pangoro nang mangaJudio disaan aw panagkatipon silan, kayan

yaglaong yaan, “Manga karomonan ko naarag Judio, maski way yamaimo ko namaatsang arag kita manga Judio aw maski waak alapas sang batasan nang kanatu ka-monaan, pipiriso ako nilan ag Jerusalemaw sombongan ako sang manga otaw nanggoberno na taga Roma. 18 Pagkataposnilan ako bistaun, oboroyan da ak garokay kyakatigaman nilan na way sara ko naangay silotan nang kamatayun. 19 Awgaidwa ooyon yang manga Judio na oboroyanako, wakaw dato ra ako magpabista kangAri Sesar. Di ak magasombong kang AriSesar bain sang arag kita Judio, magaidako domangup kanaan. 20Yapagkita ak ka-mayo namapagbaraw kamayo, antak kamomatigam na yang tyatagadan ta na mangaJudio, yaan yang yakapiriso kanak, kayyotoo ako kanaan.” 21 Laong nilan kanaan,“Way yamadawat nami na solat sikun agJudea bain kanmo, way arag Judio na sikunadto na yagabatok kanami nang maat bainkanmo. 22 Toyo gosto nami na matigamdaw nanang dumdum mo, kay yatigamkami na maski diin aon manga otaw nayosopak sang tinoowan na kyakaburukanmo.”

23 Kayan yagtogon silan nang allaw napaningug nilan kang Pablo. Pagdatungninyan na allaw komadto sang pyagauyaanni Pablo yang madaig na manga otaw.Pagpono nang masurum asta gyabyananmagsaysayun si Pablo na yagaindo bainsang pagari nang Dios. Pyamakotan naanna motoo silan kang Jesus pinaagi sangpaggamit sang balaod niMoises aw pinaagisang syosolat nang manga propeta nangDios. 24 Aon yotoo sang pyagalaong naanaon wara. 25 Wa silan managkaoyon,wakaw yapanaw silan pagkatapos ni Pablomaglaong, “Laban osto yang pyagalaongnang Balaan na Espirito kang Isaias napropeta bain sang kanatu kamonaan, 26kaylaong naan, ‘Kadtoi aw paglaonga yaan namanga otaw, na maski onnoon nilan pag-paningug, di silan makadarag. Maski on-noon nilan pagtanaw di silanmikita. 27Kaymabagsug yang oro naan na manga otaw.Way gosto nilannamaningug awway gostonilan na matanaw, wakaw dili silan mikitaaw dungug. Way gosto nilan namakadaragaw dangup kanak antak pasayloon ko silan

Apostol 28:28 240 Apostol 28:31sang kanilan sara.’ Yaan yang pyagalaongnang Balaan na Espirito bain sang kanatukamonaan. 28 Gosto ko arag,” laong niPablo, “na akatigaman mayo na yang bukunang Judio dyatung da nang batok na sikunsang Dios bain sang kalowasan. Maningugsilan saannabatok.” 29Pagkataposni Pablomaglaong saan, mamanaw yang manga Ju-dio na yanaglantogi.

30 Yagauya si Pablo disaan surud nangdowang ka toig na yagaarkila sang barayna pyagauyaan naan. Pyapapanik naanyang kariko nang otaw na yakadto kanaan.31Gyogogodan naan silan bain sang pagarinang Dios aw pagindowa naan silan bainsang Ginoo na si Jesu Kristo. Way yakau-rang kanaan disaan na yagaindo.

Roma 1:1 241 Roma 1:18

Yang Solat ni Pablo sangTAGA ROMA

1 Ako si Pablo na sogwanun ni JesuKristo, gasolat ak kamayo na manga tomo-too kang Jesu Kristo ag Roma. Pipili akonang Dios na amaimo apostol na syosogonaan antak magbabatokon sang madyawna batok nang Dios bain kang Jesu Kristo.2 Kadini syosolat nang manga propetanang Dios yang pyagalaong nang Dios naapakatigam naan yang kanaan madyaw nabatok. 3 Yang madyaw na batok yangbatok bain sang Anak naan na yamaimootaw na sompaw ni Ari Dabid. 4 Yangtoosanan na si Jesu Kristo yang tinuudna Anak nang Dios na makagagaom sangkariko yang dakora na imo nang Balaan naEspirito na yagaboi kang Jesus Kristo napyapatay. 5 Pinaagi kang Jesu Kristo yata-gan kami nang katungdanan pagkaapostolna magaindo sang manga otaw na bukunang Judio disang karowagan nang donyaantak silan tomoo sang batok nang Diosbain kang Jesu Kristo kayan yangagad sangpagbuut naan kanilan antak si Jesus Kristobantogon nang kariko nang otaw. 6 Kamoarag pipili nang Dios na pyagasakop ni JesuKristo.

7 Wakaw kamo na taga Roma yang pya-padaraan ko nang solat kay kyakarugunankamo nang Dios. Pipili kamo naan na antakmaimo sakop ni Jesu Kristo.

Pyangayo ko kamo kariko sang Ama tana Dios aw kang Jesu Kristo na Ginoo taantak panalanginan kamo antak marinawyang dumdummayo.

Yang Pagpasalamat aw yang Pagampo niPablo

8 Gosto ko na onaun ko paglaong ka-mayo yang pagpasalamat ko sang Diostungud kamayo pinaagi kang Jesu Kristo.Yagapasalamat ako kay yakarimpud dasang karowagan nang banwa yang dungugna kamo, madyaw yang pagkanarig mayokang Jesu Kristo. 9Yang Dios yang yatigamna gabi allaw yaampo ko kamo sang Dios.Byubutang ko sang ginawa ko yang gaw-buk na pyapagawbuk naan kanak. Tun-gud kanaan pyamakotan ko batokon yang

kanaan Anak na si Jesu Kristo. 10 Pyangayoko abay sang Dios na osogoon ako naanadto kamayo. Aw yaan yang pagbuut naankanak adoon, makadto ako, kay dadaangosto ko na matarok ak kamayo, 11namag-aindo kamayo antak kamomakaambit sangkariko nang pyapakatigamkanak nang Bal-aan na Espirito na makadasig sang ginawamayo. 12 Yaan yang gosto ko imoon awaadto ako kamayo, kay aw maynaan, ma-gasikadasig kita tungud sang pagsikanarigta kang Jesu Kristo.

13 Manga karomonan ko na tomotoo,gosto ko na akatigaman mayo na arimarimak yagabaat agkamayo, toyo tigkan adoonaon pay yakaangga kanak, wakaw di pa akmakakadto kamayo. Gosto ko na matarokkamayo antak magdogang yang pagtoomayomaynang kadaygan namanga inindoko na buku nang Judio. 14 Tungud kaysi Jesu Kristo yang gasogo kanak, dakorasang ginawakoyangmagabatok sangbatoknang Dios adto sang maski wain na banwa,sang tagasyodad aw buku nang tagasyo-dad, sang matigam aw buku nang matigamarag abatokan ko nang sorit nang Dios.15 Wakaw kamo na yagauya asang syodadna Roma, laban dakora sang ginawa ko nakamo arag abatokan ko nang madyaw nabatok bain kang Jesu Kristo.

Yang Gaom nang Madyaw na Batok Bainkang Jesu Kristo

16Wa ak akaarigmagbatok sangmadyawna batok bain kang JesuKristo, kay yatigamako na aw tomoo ra yang manga otawsaan na batok amarowas silan nang gaomnang Dios, di da silan isilotan nang waykataposan. Yang mona pakatigamun nangDios yang manga otaw na Judio, kayanyoman yang buku nang Judio. 17 Yangbatok bain kang Jesu Kristo yagapakatigamna kita amaimo madyaw nang Dios tungudsang pagtoo ta kang Jesu Kristo. Wakawyaan gaid yang toowi. Maynang syosolatna yagalaong, “Yang otaw na yamaimomadyaw nang Dios yaan yang akaaronannang kinaboi na way kataposan, kay yangDios yang kyakanarigan naan.”

Yang Sara nang Manga Otaw18Wakaw toowi yang sorit nang Dios kay

yang Dios aglangit yang gapakatigam sang

Roma 1:19 242 Roma 2:1kariko nang otaw na yangmanga imo nilanna maat naan yaan yang kyakaponowannang pagsilot naan kanilan. Yang maatna manga imo nilan yang yakaurang kani-lan wakaw wa silan makatoo sang pya-pakatigam kanilan nang Dios. 19 Wakawdili silan makagawas sang silot nang Dioskanilan kay wa silan magataod sang Diosmaski pyapakatigam silan nang Dios nayaan yang yagaimo sang kariko. 20 Maskiway otaw na yikita sang Dios dungan nangdonya yamaimo, yatigam da silan na yangDios yang makagagaom sang kariko kayyikita silan sang kariko nang inimo naan.Wakaw dili silan makagawas sang silotkanilan kay yatigam silan sang gaom nangDios na way tatamanan. 21 Awgaid maskiyatigam silan na aon Dios na makagagaomsang kariko, wa nilan yaan abantoga maskiyaan yang Labi. Maski tyatagapan naansilan, wa silan magapasalamat kanaan.Wakawmaynang dyudugluman yang kani-lan dumdum kay way madyaw na kyakad-umduman nilan. 22 Yagalaong silan nasilan yang manga ungudan, waingkawngmanga sangu, 23kay yang Dios na Labi na dimagkamatay wa nilan aampowi, sana yaanyang yampowan da nilan yang manga in-imo nilan na gyagaon sang otaw namagka-matay, kayan tyoowan arag nilan yangmanga langgam, aw yang manga ayup naopat yang siki aw yang manga mananap namagosong arag tyataod nilan.

24 Wakaw pyapabayaan silan nang Dioskay yabay silan magimo sang laban maatnang Dios na imo na sogo nang kani-lan dumdum. Yanaginimoway silan nangmakaina kanilan na kadopangan nilan.25 Maynaan yang batasan nilan, maat, kaybyobotanwan nilan yang matungtung napagindo nang Dios kayan tyoowan nilanyang buku nang matungtung. Wa nilanisimbaa yang tinuud na Dios na yagaimosang kariko, yaan yang sisimba nilan yanginimo nang Dios, ayn nang Dios wa ni-lan abantoga, na yang Dios sa gaid yanggyagayon na madyaw bantogon nang waykataposan. Amen.

26 Wakaw pyapabayaan silan nang Dioskay yabay silan magimo sang laban maatna manga imo na laban makaina kanilan.Maski yang manga bobay wa da mapatoon

sang kanilan bana, yapagtinoonay da sangarag silan bobay. 27 Magonawa ra aragsaan yangmanga kausgan, yobotawan sangkanilan dadaan pyagguna sang kawbayan,kay yapagtinoonay da sang arag silan usug.Wakaw amasapad silan tungud sang kani-lan imo na kadopangan.

28 Kay way gosto nilan butang sang gi-nawa nilan yang Dios, wakaw pyapabayaannang Dios silan na yabay magimo sanglaban maat na kyakaundan nilan na bukunang madyaw kanilan. 29 Yaan yang yak-abutang sang ginawa nilan yang karikonang maat. Yanagkadopang silan, maatyang batasan nilan. Gosto nilan na apan-mowan garo yang pyanmowan nang ka-daygan. Yapagkontara silan sang kaday-gan. Yapagsindil sang kadaygan. Gap-atay silan sang arag otaw. Yapagagissilan. Yakaran nilan yang arag silan otawna apatayun nilan, maat nilan yang ka-daygan. Yagapakaraat silan sang kaday-gan. 30 Yabay silan magsosoritin nangmaat sang kadaygan. Yapagkontara silansang Dios. Mangkadigadiga silan sangarag otaw. Manga mangkaambog silan.Yabay pa silan magdumdum daw arag panana yang imoon nilan na maat. Dilisilan magpaningug sang manga taganaknilan. 31 Madyaw nilan yang maat naimo. Buku silan nang matinomanun. Bukusilan nang marugun sang arag otaw. Dilisilan magpasaylo sang maski sini, kay dilisilan magkallaat sang arag otaw. 32 Yanina manga otaw yatigam na isilotan nangDios nang way kataposan na silot yangyabay magimo sang maat na manga imona maynaan, Awgaid yabay silan magimosang maat na manga imo na maynaan,yanaguma silan laban tungud sang ka-daygan na arag yabay magimo sang maatna manga imo na magonawa sang mangamaat na imo nilan.

2Yang Pagokom nang Dios

1 Kamo na gadumdum na kamo yangmatigam na way sara, paningug kamo.Maski sini kamayo, aw magsaway sangsangka otaw na gaimo sang maat aragda kaw kyugdan nang kanmo pagsaway

Roma 2:2 243 Roma 2:19-20kay arag kaw gaimo sang maat na mag-onawa sang imo nang otaw na syasawaymo. Wakaw dili kaw makapaglaong naikaw way sara, kay ikaw na gasaway araggaimo sang maat. 2 Yatigam kita na ma-torid yang pagokom nang Dios sang otawna yagaimo sang maat. 3 Wakaw ikawna gasaway na arag gaimo sang maat namaynang syasawaymo, ayawmagdumdumna ikaw makagawas sang silot nang Dios.4 Nanga wa mo ubutangan sang ginawamo yang pagkallaat nang Dios kanmo nawa kaw naan aparabaya siloti. Wa kawkadi akatigam na tungud sang pagkallaatnang Dios kanmo, titigkuran naan yangmaat na imo mo kay gosto naan na mag-asusul kaw sang imo mo na maat, kayanyayawan mo yaan kariko. 5 Wa pa ayawiyang imo mo na maat kay wa pa aka-parin yang ginawa mo. Wakaw yabay mag-dogang yang kadakora nang silot kanmonang allaw na apakatigam da yangmatoridna pagokom nang Dios sang kariko nangmaat. 6 Kay yang pagokom nang Diosmaynini, yang kada sangka otaw abarusannang Dios na yang barus osobay sang imonaan disining donya nang boi pa yaan.7 Yang manga otaw na yagapadayon mag-imo sang madyaw, na byubutang nilansang ginawa nilan yang madyaw na aatagkanilan nang Dios aw yang pagbantog naankanilan, aw yang papaginagad nilan abaysang Dios, yaan yang otaw na atagan nangDios nang kinaboi na way kataposan kayanpyanalanginan yaan nang way tatamananna panalangin. 8 Toyo yang manga otawna yosopak sang Dios, na wa maningugsang matungtung na pagindo, na yaanyangpyangagdan yang bukunangmatung-tung na pagindo, silan yang makasasarana laban adamanan nang Dios. 9 Labanmasakit yang silot nang Dios sang karikonang otaw na yagaimo sang maat. Yangonaun silotan nang Dios yangmanga Judio,kayan pa sinilotan yang buku nang mangaJudio. 10 Awgaid laban madyaw yang gi-nawa nang kariko nang otaw na yangagadsang pagbuut nang Dios, laban abantogonnaan silan. Onaun bantogon nang Diosyang manga Judio, kayan pa byantog yangbuku nang Judio, 11 kay way pyaparabinang Dios sang maski sini na otaw, Judio

aw buku nang Judio, kariko nang yosopaksang Dios isilotan, kariko nang gaimo sangmadyaw abarusan nang madyaw.

12 Wakaw isilotan nang Dios nangway kataposan yang maski sini na otawna yakaimo sang maat. Yang mangamakasasara na wa akatigam sang balaodni Moises arag isilotan nang Dios, toyo diosobay sang balaod niMoises yang pagsilotkanilan. Yang kariko nang yakaimo sangmaat na yatigam sang balaod nang Diosarag isilotan silan nang Dios na yangsilot osobay sang paglapas nilan saan nabalaod. 13 Kay yang manga otaw, maskimatigam silan sang balaod nang Dios,aw di silan mangagad saan na balaod,di silan makagawas sang silot nang Dios.14 Yang manga otaw na buku nang Judiowa akatigam sang balaod ni Moises,awgaid maski wa silan akatigam sangbalaod aon tyotoman nilan na yakasobaysang balaod, tyotoman nilan yaan kaykyakatigaman nilan na madyaw tomanun.Yang tyotoman nilan na madyaw nilanyaimo da balaod nilan. 15 Pinaagi sangkanilan manga imo, akatigaman mo nayakabutang sang dumdum nilan yangpagbuut nang balaod na pyapasolat nangDios kang Moises kadini. Surud nangdumdum nilan yatigam silan sang imonilan daw madyaw daw maat. 16 Pagbuutnang Dios na si Jesu Kristo na byabatok koyang magaokom sang kariko nang mangaotaw ninyang allaw na abarus da naan sangkariko nang imo nang otaw maski atagoonnilan.

Yang Manga Judio aw yang Balaod17 Kamo na manga sompaw nang Ju-

dio, yanagambog kamo na sakop kamonang Dios aw paglaong kamo na yangbalaod nang Dios yang makalowas ka-mayo sang silot kamayo. 18 Yatigam kamosang pagbuut nang Dios kamayo. Yatigamkamo sang madyaw na batasan kay yangbalaod nang Dios yang pyagaindo kamayo.19-20 Yagadumdum kamo na kamo yangmatigam magindo sang wa akatigam sangDios. Dumdum mayo na makagaon kamonang allag namakaimomallag sangmangaotaw na asang kangitngitan. Maynaanyang pyagalaong mayo kay yatigam kamo

Roma 2:21 244 Roma 3:12na yang balaod nang Dios yang pyagasiku-nan nangmatungtung na katigamanmayo.21 Paningug kamo, kamo yagaindo sangkadaygan, kayan nanga wa mayo imowayang pyagaindo mayo? Yagaindo kamosang kadaygan na maat nang Dios yangyangawat toyo aon man digkamayo yan-gawat. 22 Yagaindo kamo na maat nangDios yang imipid sang asawa nang sangkaotaw, toyo aon man digkamayo yagaimosaan. Maatmayo yangmorood sangmangadiosdios na inimo nang otaw, toyo aonman digkamayo yagapangawat sang sapina asang simbaan na aon manga diosdiosna inimo nang otaw. 23 Yang balaod nangDios yang pyagabantog mayo, toyo wamayo ataoda yang Dios kay yatigam yangkadaygan na kamo yarapas sang balaodnang Dios. 24Kaymaynaan yang imomayo,wakaw yatoman da yang sorit nang Diosna syosolat kadini na yagalaong, “Didigadi-gaan yang Dios nang manga otaw na bukunang Judio pono sang kamayo maat namanga imo.”

25 Kamo na manga sompaw nang Ju-dio, madyaw yang akabutangan mayo awmangagad kamo sang balaod nang Dios.Toyo aw di kamo mangagad sang balaodnang Dios, way kakabosan nang kamayopagkaJudio. 26Awgaid yangmanga otaw nabuku nang Judio, aw mangagad silan sangbalaod nang Dios, yiisip silan nang Diosmaynang sompaw nang Judio. 27 Wakawmaski yatigam kamo sang balaod nangDios, aw maski sompaw kamo nang Ju-dio, aw lomapas kamo saan na balaod,atarawun kamo nang buku nang Judio awmangagad silan sang balaod nang Dios.28Yang tinuud na sompaw nang Judio bukunang yaan da gaid yang toosanan kanilanyang pagtopo na pagbuut nang balaod,29 awgaid yaan yang tinuud na toosanankanilan yang pagkaparin nang ginawa ni-lan na amaparin nang Balaan na Espirito.Wakaw maski sini na otaw na yaparin dayang ginawa, yaan na otaw yang tinuud naJudio. Yaan na otaw yang abantogon nangDios maski di bantogon nang arag otaw.

31Awmaynaan yang paagi nangDios sang

manga otaw, nanga kadi yangmanga Judio,

madyaw pa kadi sang buku nang Judio?Nana kadi yang kakabosan nang pagtoposang manga Judio? 2 Laban sa madyawpa yang kyakainangan nang manga Judiokay silan yang kyakanarigan nang Diossang kanaan manga pagindo. 3 Toyo maskiaon manga Judio na wa otoo sang pagindonang Dios, yang Dios magapadayon pag-toman sang kanaan pyagalaong. 4 Wakawmaski buku nangmatinomanun yang otaw,yang Dios pollayon matinomanun may-nang syosolat na yagalaong, “Ikaw na Dios,yang kariko nang pyagalaong mo ikitaunna tinuud. Laban di kaw adaugun nangmaski sini na mosokmat kanmo.”

5 Aon digkamayo yagalaong, “Pinaagisang kanami maat na manga imokyakatigaman na yang Dios matarong,toyo sayup yang yagalaong na buku nangmatarong yang Dios aw magsilot yaansang kanami maat na imo.” 6 Yamasayupyang yagalaong saan, kay aw buku nangmatarong yang Dios dili makapagokomsang sara nang manga otaw. 7 Arag aonyagalaong na yamaimo dungganun yangDios sang kanaan pagkamatinuudanunpono sang kanilan kagaro. Kayan yaglaongsilan na buku nang madyaw na isilotanpa silan nang Dios tungud sang kanilansara. 8 Kayan yoman silan maglaongna madyaw aw magimo silan sang maatna manga imo kay antak pakita nangDios na laban madyaw yang Dios nangpagpasaylo kanilan. Yaan na pagindo yangtyatakun kanak nining manga otaw napyagaindo ko kono sang kawtawan. Toyobuku nang matungtung yang pyagalaongnilan, wakaw di makagawas silan sang silottungud sang sorit nilan na maynaan.

Way Otaw na Matarong9 Buku nang matungtung na kita na

manga Judio matarong pa sang kadayganna manga otaw, kay pyakatigam da kona yakaimo sang maat nang Dios yangkariko nang otaw, Judio aw buku nangJudio. 10 Kay aon syosolat na pyagalaongnang Dios, laong, “Way otaw, maski isa,na wa makaimo sang sara. 11 Wa silanakatigam sang madyaw na paagi, wa nilanubutangan sang ginawa nilan yang Dios.12 Sana tyarikodan da nilan yang Dios,kariko nilan yakaimo sang maat. Agad

Roma 3:13 245 Roma 4:3isa ra way gaimo sang madyaw nang Dios,wara, maski isa. 13Maparaat yang kanilansorit, maripa maynang patay. Yang yabaybarawun nang baba nilan yang mangapaagi sang pagpallimbong. Wakaw yangsorit nilan maynang bisa nang tinanap.14 Laban maat yang pyamabaan nilan sangarag otaw. Kontara nilan yang mangaotaw. 15Mallug madaman aw panibas sangyosopak kanilan. 16 Pyapakarisudan nilanyang manga otaw na kyakaagyan nilan.17 Tungud sang kaparaat nang ontol nilan,wa silan akatigam sang madyaw na paagina buku nang dadaman nang sangka otaw.18Wa silan akallukmagimo sangmaat nangDios.” Yaan yang syosolat nang propetanang Dios bain sang kariko nang mangaotaw.

19 Yatigam kita na yang manga balaodnang Dios syosolat sang manga Judio napyagabuutan nang balaod antak aw baru-san da nang Dios yang kariko nang otawsang kanilan pagsopak kanaan, way maka-paglaong na way kanilan sara. Wakawamatobang sang Dios yang kariko nangotaw asang karowagan nang banwa tun-gud sang kariko nang kanilan imo. 20 Kayway otaw na amapaglaong nang Dios nayaanna otawmadyawnaan kay yagatomanyaan sang kariko nang manga balaod nangDios, kay pinaagi sang manga balaod nangDios kyakatigaman nang manga otaw nayakaimo silan sang maat nang Dios kaylyarapas nilan yang kanaan manga balaod.

Onnoon nang Dios Pagimo Matarong sangManga Otaw

21-22 Awgaid pyapakatigam nang Dioskanatu na buku nang pagbuut nangbalaod yang makaimo sang otaw madyawnang Dios toyo pyagabuutan nang Diosna amaimo madyaw naan yang karikonang manga otaw na yamanarig kangJesu Kristo. Yaan na pagbuut nang Diosarag pyapakatigam ni Moises aw yangkadaygan na manga propeta. Maynaanyang paagi nang Dios sang kariko nangyamanarig kang Jesu Kristo, wa naan silanpapagligbana. 23 Tinuud na kita karikoyakaimo sang maat nang Dios, wakaw dikita amabantog nang Dios. 24-26 Wakawpyapakani naan si Jesu Kristo na magalin-gat sang silot sang otawna yamanarig kang

Jesu Kristo, kay pyagabuutan nang Dios nayang dogo ni Jesu Kristo na pyapatutudasang kyakamatayan naan na koros yangbayad sang kariko nang maat na imo nilan.Yaan na paagi nang Dios yang toosanan namatarong yang Dios na yagaid magtigkulsangmaat namanga imo nang otaw kadini,kay si Jesu Kristo yang magabayad da sangkanilan sara. Wakaw pinaagi sining imonang Dios pyapakita naan adoon na yaanmatarong na yagapasaylo sang maski sinina otaw na yamanarig kang Jesu Kristo nayagatobos kanilan. Kariko nini yiimo nangDios kanatu kay yamallaat yaan kanatu.

27 Wakaw di kita makapaglaong nayang kanatu madyaw na manga imo yangmakadara kanatu adto sang Dios, kaybuku nang matungtung na yamaimo kitamadyaw nang Dios tungud sang pagtomannatu sang kariko nang manga balaod nangDios, awgaid tungud sang pagtoo kang JesuKristo. 28 Wakaw pagalaong ko kamayona yaan gaid yang amaimo madyaw nangDios yang otaw na yasarig kang JesuKristo, buku nang yagatoman sang balaod.29-30Arag dili makapagdumdum yang otawna yang manga Judio gaid yang kanangDios sakop tungud kay aon balaod kanilannang Dios. Toyo arag aon buku nang Judiona sakop nang Dios tungud kay sayda yangDios wakaw imoon naan madyaw yangmaski sini na otaw, Judio aw buku nangJudio, aw si Jesu Kristo gaid yang kanarigannilan. 31 Buku nang matungtung na awsyomarig da kita kang Jesus, awaraun natuyang balaod nang Dios, sana laban da kitasyomarig kang Jesu Kristo kay antak kitamakapangagad sang kariko nang kanaanbalaod.

4Yang Pagagaonan digkang Abraham

1Dumduma mayo si Abraham na kanatukamonaan na manga Judio. Nanangyakaimo kang Abraham madyaw nangDios, yang imo naan namadyaw dawnana?2 Wa akaimo si Abraham madyaw nangDios pono sang kanaan madyaw na mangaimo, wakaw way akapagbantog naan asangatobangan nang Dios pono sang kanaanimo. 3 Syosolat yang sorit nang Dios nayagalaong, “Yotoo si Abraham sang kariko

Roma 4:4 246 Roma 4:18nang pyagalaongnangDios kanaan, wakawyamaimo si Abraham madyaw nang Diospono sang pagkanarig naan sang Dios.”4Pananglit sang otawna yagagawbuk, yangsool kanaan buku nang kallaat kanaan,yatagan yaan tungud sang kanaan gawbuk.5 Toyo yatagan nang Dios yang otaw tun-gud sang pagkanarig nang otaw sang Dios,buku nang pono sang manga imo nangotaw. Wakaw yang otaw na yasarig sangDios na makapagpasaylo sang manga sa-raun, yaan na otaw yang yamaimomadyawnang Dios tungud sang pagkanarig naansang Dios. 6Maynaan yang kaologan nangsorit nang kanatu ari kadini na si Dabid nayagalaong na laban magauma yang otawna madyaw nang Dios tungud sang pagka-narig naan kanaan, buku nang pono sangmanga imo naan. 7 Laong ni Dabid, “Yangyakarapas sang manga balaod, laban mag-auma na pyasaylo ra silan nang Dios sangkanilan sara. 8 Laban gauma yang otawna di da abarusan nang Dios yang maat namanga imo naan.”

9-10 Dumduma mayo yani. Sini yangpapagumaun nang Dios na pyagalaong niDabid kadini? Buku nang matungtung awmaglaong kamo na yaan gaid yang papagu-maun nang Dios yang manga Judio na aontoosanan na pagtopo na silan yang kanangDios sakop. Dumduma mayo si Abra-ham na kanatu kamonaan na manga Judio.Wa pa yaan magapatopo dadaan yaimoda yaan madyaw nang Dios pono sangpagkanarig naan sang Dios. 11-12 Dadaanda yanarig si Abraham sang Dios nangpagpatopo kanaan. Yang pagtopo kanaanyang toosanan asang lawas naan na yaanyaimo da madyaw nang Dios pono sangpagkanarig naan sang Dios nang wa payaan otopowa. Wakaw si Abraham pya-gangaranan nang ama nang kariko nangbuku nang Judio na yamanarig sang Diosmaski wa silan otopowa. Yamaimo silanmadyaw nang Dios pono sang pagkanarignilan kanaan. Awgaid arag si Abrahampya-gangaranan nang ama nang manga Judiona yagapatopo, na maski otopoon silan,yamanarig silan sang Dios mayni Abra-ham na yamanarig sang Dios nang wa payaan otopowa. Wakaw si Abraham pyagan-garanan nang ama nang kariko nang otaw

na yaimo da madyaw nang Dios pono sangpagkanarig nilan sang Dios.

Yamadawat yang Syasaad nang Dios Tun-gud sang Pagtoo Kanaan

13 Syasaadan nang Dios nangmadyaw nasaad si Abraham aw yang kanaan mangasompaw. Yagalaong yang Dios kang Abra-ham, “Aatag ko kanmo aw sang mangasompaw mo yaning donya na kamo yangmagapangoro disaan.” Syasaad yaan nangDios kang Abraham kaymadyaw nang Diossi Abraham pono sang pagkanarig naansang Dios, buku nang pono sang pagpan-gagad naan sang manga balaod nang Dios.14 Toyo aw yaan yang atagan nang Diosyang yangagad sang manga balaod, may-nang way kabos nang pagtoo ta sang pya-galaong nang Dios, aw maynang yawarada yang saad nang Dios. 15 Toyo kay aonbalaod wakaw sisilotan yang manga otawkay yarapas silan saan na balaod. Toyo awway balaod way mapakatigam kanilan nayakasara silan.

16 Wakaw yagalaong yang Dios naamadawat ni Abraham yang way bayad napagatag na syasaad naan kanaan tungudkay yamanarig yaan sang Dios. Yaanyang pagbuut nang Dios antak yang karikonang sompaw ni Abraham na yamanarigsang Dios mayni Abraham makadawatsang syasaad nang Dios antak katigamanna yaning syasaad nang Dios kanilanyang way bayad na pagatag tungud sangkallaat nang Dios kanilan. Arag yagalaongyang Dios na buku gaid nang mangaJudio yang makadawat sang syasaad nangDios, awgaid yang kariko nang yamanarigmayni Abraham, arag silan makadawatsang syasaad nang Dios na way bayad napagatag. Wakaw si Abraham yang amanatu kariko na yamanarig sang Dios, 17 kayyaan yang pyagalaong nang Dios kangAbraham na syosolat, laong, “Inimo da koikaw ama nang madaig na manga nasyondisining donya.” Yamatoman yaangpyagalaong nang Dios kang Abraham.Yang Dios na kyakanarigan ni Abrahamyaan yang yagaboi sang yamangkamatay.Yaan yang yagaimo sang wa pa akaimo.18 Wakaw maski yakaraon yang asawa niAbraham, yabay si Abraham somarig sang

Roma 4:19 247 Roma 5:11sorit nang Dios kanaan na amaimo yaankamonaan nang madaig na manga nasyondisining donya. Yamanarig si Abrahamna otomanun nang Dios yang saad naankanaanna yagalaong, “Madaig yangmangasompaw mo na amawtaw.” 19 Maskiyagadumdum si Abraham sang idad naanna agput da magsanggatos na ka toig,na laban da matadung na wada agayonamanganak, aw maski yagadumdum yaankang Sarah na yakaraon na boyag daarag, yabay yaan somarig sang pyagalaongkanaan nang Dios. 20 Wa yaan akawarainang pagsarig naan sang Dios kay yotooyaan na di amaimo na di otomanun nangDios yang saad naan kanaan. Byabantogni Abraham yang Dios, laban yaan yasarigsang Dios, wakaw yabay magdogang yangpagtoo naan sang Dios. 21 Laban madigunyang pagtoo ni Abraham sang Dios kayyatigam si Abrahamna yang Diosmakaimosang kariko nang pyagalaong naan kanaan.22 Kay maynaan yang pagtoo ni Abrahamsang Dios, yamaimo yaan madyaw nangDios. 23-24Yaang sorit na syosolat kadini napyagalaong nang Dios kang Abraham nayamaimo yaan madyaw nang Dios ponosang pagkanarig naan sang Dios, bukugaid ni Abraham yang pyagalaong nangDios saan na sorit, awgaid syosolat yaanna sorit na pagaindo arag kanatu na kitaarag amaimo madyaw nang Dios aw yaanyang kanarigan ta yang Dios na yagaboikang Jesus na kanatu Ginoo na pyapatay.25Yang kamatayun ni Jesus yaan yang silotsang kanatu manga imo na maat nangDios. Kayan byoi yaan nang Dios wakawmakapagpasaylo yaan kanatu sang kanatusara kayan yaimo da kita madyaw nangDios.

5Yiimo Kita Matarong nang Dios

1 Kay pyasaylo ra kita tungud sangkanatu pagtoo, yaimoda kitamadyawnangDios, wakaw marinaw da yang dumdumta tungud sang Ginoo ta na si Jesu Kristo.2 Kay si Jesu Kristo yang kyakanarigan ta,wakaw yatoman da yang pagbuut ni JesuKristo kanatu na pyagilayon da ta yangDios na yagapanalangin kanatu. Wakawyagauma kita laban kay yamaiman kita na

apaambitin kita nang Dios sang kanaankabantogan. 3 Buku nang yaan gaid yangyamapagguna kanatu, yagauma arag kitana kyakarisudan kay yatigamkita na yama-pagguna kanatu yaan na karisud antakkita maanad magtigkul sang maski nanana karisud na madatung kanatu. 4 Kayanaw abay kita magtigkul, yaan yang kama-tooran na yagapadayon kita pagpangagadsang Dios. Aw maynaan kita, amaiman dakita laban na apaambitin kita nang Diossang kanaan kabantogan. 5 Kyakatigamanta namakadawat kita sang kyakaimanan takay yatigam da kita sang dakora na lugunnang Dios kanatu tungud sang Balaan naEspirito na yaatag nang Dios kanatu.

6 Dumduma mayo yang karugun nangDios kanatu kariko. Nong yabay kita pan-gallangun nang sara na wa pa kita mak-agawas sang silot nang Dios sang sara, siJesu Kristo yagapakamatay tungud kanatunang allaw na pipili nang Dios na aka-matay naan. Yagapakamatay yaan tungudkanatu na wa pa akaimo madyaw nangDios. 7Marisud imoonnang otawyangpag-pakamatay tungud sang pagtabang naansang otaw namatarong, inday, amaimo ko-rawnang otaw yang pagpakamatay tungudsang pagtabang naan sang laban marugunna otaw. 8Awgaid pyapakatigam nang Diosyang kanaan dakora na lugun kanatu, kaysi Jesu Kristo yang yagapakamatay tun-gud kanatu nong manga saraun pa kita nayabay pa magimo sang maat nang Dios.9 Adoon na yaimo da kita madyaw nangDios tungud sang dogo ni Jesu Kristo nayututud asang kyakamatayan naan na ko-ros, laban da kita atabangan ni Jesu Kristopaggawas sang kadaman nang Dios sangkanatu manga imo na maat nang Dios.10Nangaon manga kontara kita nang Dios,awgaid adoon yakaori da kita agkanaantungud sang pagkamatay nang kanaanAnak na si Jesu Kristo na yagatobos kanatu.Adoon na yakabarik da kita adto sang Dios,tungud kay yaboi da oman si Jesu Kristo,makaimo yaan magtagap kanatu asta sangpaglowas da naan kanatu disining donya.11 Buku gaid nini, awgaid yabay natu ban-togon yang Dios tungud sang Ginoo ta nasi Jesu Kristo kay pinaagi kanaan yakabarikkita adto sang Dios.

Roma 5:12 248 Roma 6:4-5Si Adan aw si Kristo

12 Pagdadayaw kamo paningug. Si Adankadini yang yagapono magimo sang maatnang Dios disining donya. Kayan yangsilot sang imo na maat yang kamatayun.Wakaw amatay yang kariko nang otaw kaykariko nang otaw yagaimo sang maat nangDios. 13 Nang wa pa atagan nang Dioskang Moises yang kanaan manga balaod,yangmanga otawdadaan yabay damagimosang manga imo na maat nang Dios. Toyowapay yagalaong kanilan na silan yangyarapas sang balaod kay wapay balaod.14Toyomaski maynaan yang kanilan kabu-tang pagpono kang Adan asta kang Moi-ses, yang kamatayun yadatung sang karikonang otawmaski yang imonilan bukunangmagonawa sang kang Adan imo na maatnang Dios.

Si Adan aw yang syosogo nang Dios anisang donya na si Jesu Kristo magonawaaon yamaimo sang manga otaw, toyo bukunangmagonawa yang imonilan kay 15yangbarus nang Dios kanatu pono sang maatna imo ni Adan buku nang magonawasang barus kanatu pono kang Jesu Kristo.Madaig na otaw yang yamatay pono sangimo ni Adan na maat nang Dios. Aw-gaid tungud sang karugun nang Dios sangkariko nang otaw, syosogo naan ani kanatusi Jesu Kristo na yamaimo otaw antakpanalanginan nang Dios yang madaig naotaw tungud sang madyaw na imo ni JesuKristo. 16Yang kyakatibosan nang maat naimo ni Adan buku nang magonawa sangkyakainangan nangmadyaw na imo ni JesuKristo. Yang kamatayun yang kyakati-bosan nang maat na imo ni Adan, toyoyang kyakainangan nang madyaw na imoni Jesu Kristo yang pagpasaylo nang Diossang manga otawmaski madaig yang maatna manga imo nilan, kayan inimo silanmadyaw naan pinaagi kang Jesu Kristo.17Maski yamangkamatay yang kariko nangotaw pono sang sara ni Adan, toyo labangimadyawan yang kyakainangan ta ponosang imo ni Jesu Kristo, kay aw butangnatu sang ginawa ta yang kallaat nangDios kanatu na way tatamanan amaimokita madyaw nang Dios pono kang JesuKristo, kayan yaimo maynang manga aridisining donya kay iyan inagad natu yang

makagagaom na si Jesu Kristo.18 Yang maat na imo ni Adan yang

kyakaponowan nang pagsilot nang Diossang manga otaw, awgaid yang madyawna imo ni Jesu Kristo yang kyakaponowannang pagpagawas sang manga otaw sangsilot nang Dios na way kataposan antaksilan kaaronan nang kinaboi na way kat-aposan. 19 Yamaimo saraun yang mangaotaw kay wa mangagad sang sorit nangDios yang sang ka otaw na si Adan. Toyomadaig yang yamaimo madyaw nang Dioskay yabay mangagad sang sorit nang Diosyang sang ka otaw na si Jesu Kristo.

20 Pyapakatigam nang Dios sang mangaotaw yang manga balaod naan antak silanmatigam sang imo nilan na maat nangDios. Yagadogang yang sara nang mangaotaw pinaagi sang paglapas nilan sangmanga balaod naan kanilan. Toyo maskidakora yang kanatu sara kyakallaatankita nang Dios nang way tatamanan napagkallaat. 21 Kay dumduma mayo, yangmanga imo natu na maat nang Dios yangyakasapad kanatu, yaan yang yakadarakanatu adto sang kamatayun. Toyo yangkyakainangan nang pagkallaat nang Dioskanatu yang yaimo da kita madyaw nangDios, na kyaaronan da nang kinaboi na waykataposan pono sang imo nang Ginoo ta nasi Jesu Kristo.

6Kita na Yanarig da kang Jesu Kristo

1 Buku nang matungtung yang pya-galaong na “Abay kita magimo sang maatantak abay magdogang yang pagkallaatnang Dios kanatu.” 2 Matungtung naway tatamanan nang pagkallaat nang Dioskanatu, wakaw di da kita magaimo sangmaat nang Dios kay kita na yanarig da kangJesu Kristo maynang yamatay da kay may-nang yakaupud da kanaan matay, wakawyayawan da ta yang dadaan na batasanta. 3 Yatigam da kamo na yang pag-bawtismo kanatu yaan yang toosanan nakita kariko sakop ni Jesu Kristo, wakawdi da magatoman sang dadaan na batasannatu kay maynang arag da kita yamataynang pagkamatay ni Jesu Kristo asang ko-ros. 4-5 Yang pagbawtismo kanatu may-nang kyaupud da arag kita kang Jesu Kristo

Roma 6:6 249 Roma 6:21lubung. Pinaagi sang dakora na gaom nangAma na Dios byoboi naan si Jesu Kristona pyapatay, wakaw kita arag da maynangyupud da boiin nang Dios. Sisiling kitanang maynaan nang Dios antak kita nasakop ni Jesu Kristo kaaronannang bago nakinaboi aw antak kita makapangagad sangkariko nang pagbuut nang Dios kanatu.6 Nangaon wa kita makapangagad sangsogo nang Dios awgaid adoon maynangyawara da yangmaat na kyakaundan ta kaymaynang kyaupud da kang Jesu Kristo nayamatay asang koros, wakaw kita adoonmakagawas da sang kariko nang kyanara-man ta na imo na maat. Wakaw di dakita magaimo oman sang manga imo namaat na gosto natu imoon maynong nan-gaon. 7 Kay kita na maynang yamatayda di da makaimo sang manga imo namaat. 8 Aw maynang yatay da kita nangpagkamatay ni Jesu Kristo asang koros,yotoo kita na arag kita akaaronan nangbago na kinaboi mayni Jesu Kristo nangpagkaboi naan na yamatay. 9 Yatigam kitana si Jesu Kristo na pyapatay pyapagboioman, kayan adoon di da yaan amatayoman. Wakaw di da yaan adaugun nangkamatayun kay wa day gaom kanaan nangkamatayun. 10 Makaisa ra magpakamataysi Jesu Kristo tungud sang kanatu mangaimo na maat. Awgaid adoon di da amatayoman si Jesu Kristo, pollayon yaan boinang way kataposan na magatoman sangkariko nang pagbuut nang Dios. 11Wakawkinaanglan na ubutang mayo sang ginawamayo yang kyakatigaman mayo na kamomaynang yamatay da na di da makaimosang manga imo na maat, toyo maynangyagaboi kamo oman antak kamo makaimosang madyaw nang Dios. Amaimo yanikariko kay pyagabayaan kamo nang Ginoota na si Jesu Kristo.

12 Wakaw pangabong kamo daw kamomakaimo sang maat na kyakaundan mayo.13 Di da kamo magpangagad sang maskinana na maat nang Dios, toyo dadyawamayo imowa yang kariko nang manga imona madyaw nang Dios kay kamo maynangpyapagboi oman na yamatay kay kyaaro-nan da kamo nang bago na kinaboi nayaatag kamayo nang Dios. Wakaw yangDios yang papagbayaa mayo sang lawas

mayo antak kamo makaimo sang karikonang manga imo na madyaw nang Dios.14 Kay yang Dios yang tyomabang da ka-mayo adoon di dakman kamo magtomansang maat na kyakaundan mayo. Wakawwa da kamo pagabuuti nang balaod.

Mayn Kita nang Manga Allang15 Dagaw aon digkamayo yagalaong,

“Magaimo da kita sang maat kay wa dakita pagabuuti nang balaod tungud sangpagtabang nang Dios kanatu.” Toyo ya-masayup yang yagalaong nang maynaan16 kay yatigam kamo na mayn kamo nangallang nangmaski sini na yabay mayo pan-gagdan. Aw yaan yang tomanun mayoyang magaimo sang maat, yakagaon dayaan sang kamayo tagallang, kayan kamomayn da nang kanaan allang, kayan yangmanga imo mayo na maat yang makadarakamayo adto sang silot nang Dios na waykataposan. Awgaid aw yaan yang gostomayo yang mangagad kamo sang Dios,yang Dios yang kamayo tagallang, kayanyaan yangmagabuut kamayo antak maimomadyaw yang batasan mayo pinaagi sangpagpangagad mayo sang kanaan pagbuut.17 Kadyaw agaw nang Dios kamayo, kaynangaon yabay kamo magimo sang maatnang Dios, kayan adoon yangagad da kamosang matungtung na pagindo na pyapaba-tok nang Dios na byubutang mayo sang gi-nawamayo. 18Kyabotanwan da mayo yangkyanaraman mayo na maat na manga imokayan yabay kamo magimo sang madyaw.19 Pyagalaong ko kamayo daw monnonoyang allang aw monnono yang tagallangantak kamo makadarag sang pyagalaongko kamayo. Yagalaong ako na mayn kamonang manga allang kay pyangallang kamonang yagabuut kamayo. Nangaon yabaykamo mangagad sang pagbuut nang gi-nawa mayo na magaimo sang maat kayanyabay magdogang yang kaparaat nang imomayo. Toyo adoon yaan yang abaya ramayo imowa yang madyaw na manga imona madyaw nang Dios antak magdogangyang kadyaw nang imo mayo.

20 Dumduma yang kabutang mayo nan-gaon na yabay kamo magimo sang maat,wa kamo magadumdum na magaimo nangmadyaw. 21Nanang yamakamang mayo na

Roma 6:22 250 Roma 7:13barus kamayo pono sang imo mayo nan-gaon na maat da mayo adoon? Wara, kayyang kyakatibosan naan na imo yang silotnang Dios na way kataposan. 22 Awgaidadoon yakamang da kamayo yang imomayo na maat kayan yaimo yang Dioskamayo tagallang, wakaw amaimo kamomanga balaan kayan kyaaronan kamonangkinaboi na way kataposan. 23 Yang barussang maat na imo nang otaw yang silot naway kataposan. Awgaid yang way bayadna pagatag nang Dios sang yamanarig sangGinoo ta na si Jesu Kristo yang kinaboina way kataposan na way tatamanan nangpanalangin.

7Yang Pagagaonan bain sang Pyangog-

nanan1 Manga karomonan ko na tomotoo, la-

ban kamo yatigam sang paagi nang balaod,na yang otaw kaba boi pa yabay yaanpagbuutan nang balaod. 2 Pananglit,yang bobay na aon bana pyapasakop nangbalaod sang kanaan bana kaba boi pa yangbana naan, toyo aw matay da yang kanaanbana, yakagawas da yaan saan na balaod.3Wakaw aw magbana yaan na bobay sangkadaygan na usug kaba boi pa yang kanaanbana, pagaidunggan yaan na maat yangbatasan kay yakalapas sang balaod, toyo awmatay da yang kanaan bana kayan yagbanayaan oman buku nangmaat kay yakagawasda yaan sang pagbuut nang balaod kayyatay da yang kanaan bana na gasakopkanaan.

4 Maynaan oman kamo, kay mangakaromonan ko, kay yagpakamatay da siJesu Kristo tungud kamayo, maynangkyaupud da arag kamo kang Jesu Kristopatayun, wakawyakagawas da kamo adoonsang pagbuut nang balaod. Yaan yangmagabuut da kamayo yang pyapagboioman na pyapatay na si Jesu Kristo antakkita makaimo sang manga imo na madyawnang Dios. 5 Toyo nangaon nang wapa kita akanarig kang Jesu Kristo yaangaid yang pyangagadan ta yang maatna kyakaundan ta. Pagdungug natusang manga balaod kadogangan yangkanatu gosto pagimo sang maat wakawyamatobang kita nangaon sang silot na

way kataposan. 6 Awgaid adoon wa dakita pagabuuti nang balaod, kay pagtoota kang Jesu Kristo maynang yakaupudda kita kang Jesu Kristo matay, wakaw dida kita mangagad sang maynong nangaonna paagi na pagbuut nang balaod, awgaidabay da kita mangagad sang bago na paagina pagbuut nang Balaan na Espirito nayagaparin sang kanatu ginawa.

Yang Balaod aw yang Sara7 Kayan nanang akapaglaong ta, ma-

galaong ba kita na yang balaod yangkyakaponowan nang sara? Laban sa buku,kay aw buku pa nang pagindo nang balaodnang Dios di ak matigam na aon maatdisang ginawa ko. Di ak matigam namaat kadi nang Dios yang dumdum kona gosto ko garo apanmowan yang pyan-mowan nang kadaygan aw wa pa maga-laong yang balaod, “Ayaw magpakaungudna apanmowan mo yang maski nana nakanang kadaygan pyanmowan.” 8 Toyopagkatigam ko saan na balaod, laban gostora ko na magapanmo sang manga butangna buku nang kanak. Toyo aw way balaodnang Dios, di kita matigam sang mangaimo ta na maat nang Dios. 9 Wakawnangaon nang wa pa ak akatigam sangmanga balaod nang Dios, yagauma ako kaydumdum ko madyaw ako na otaw. Toyopagkatigam ko sang manga balaod nangDios, yatigam da ako na aon kadi maat nakyakaundan ko na makasapad kanak tun-gud sang maat na imo ko. 10 Yang balaodna yaatag nang Dios antak yang mangaotaw maboi nang way kataposan aw pan-gagdan nilan, yang yamaimo kanak naanna balaod yang yagasilot kanak nang silotna way kataposan kay lyarapas ko yaan nabalaod. 11Maski yagadumdum ako na ma-gatoman sang balaod, wa ak makatomansaan, wakaw yang silot na way kataposanyang yadangat kanak pono sang maat nakyakaundan ko na yakadasig kanak pagimosang maat.

12 Toyo way maat disang balaod nangDios, podo matarong. 13 Buku nangmatungtung na yang kyakaponowan nangmakasapad kanak yang madyaw na mangabalaod nang Dios toyo yang makasapadkanak yang maat na imo ko kay yaan naimo yang yakalapas sang balaod nang Dios.

Roma 7:14 251 Roma 8:8Wakaw pinaagi sang balaod nang Dios,kyakatigaman ko daw monnono yang sara,kayan kyatigaman ko na laban maat yangmanga imo na kyakaundan ko.

Yang Dowang ka Karasi na Kinaiya nangOtaw

14 Tinuud na madyaw yang balaod kaypyagabayaan yaan nang Balaan na Espirito.Awgaid ako na toyo da otawnamakasasara,mayn ak nang allang kay di ak makab-otawan sang pagimo sang maat. 15 Wa akmakadarag sang imokokaywa akmagaimosang gosto ko imoon. Awgaid yaan yangyiimo ko yang buku nang gosto ko imoon.16Wakaw pagimo ko sang buku nang gostoko imoon, katigaman na oyon ako sangmanga balaod nang Dios kay arag maatko yang imo ko. 17 Agaw maynaan bukuko yang yagaimo sang maat nang Dios,pagbuut yaan nang maat na dadaan pag-buut nang ginawa ko. 18 Wakaw yatigamako na podo maat yang dadaan pagbuutnang ginawa ko, kay gosto ko garo na abaymagimo sangmadyawnangDios, toyo di akmakaimo. 19 Sana yaan yang inimo da koyang maat na buku nang gosto ko imoon,kay di akmakaimo sangmadyaw namangaimo na gosto ko garo imoon. 20 Wakawaw yagaimo ak sang maat na buku nanggosto ko, yang yagabuut sini yang maat nadadaan pagbuut nang ginawa ko.

21Maynini yang kanak kabutang. Maskigosto ko garo na magaimo sang madyawnang Dios, di akmagpakaimo kay aonmaatna pagbuut nang ginawa ko na yakata-gun kanak. 22 Kay aon day kyakatiga-man ko, laban madyaw ko yang mangabalaod nang Dios. 23 Toyo yatigam ako naarag aon maat na pagbuut nang ginawako na yapagkontara saang kyakatigamanko na madyaw imoon. Wakaw daug akonangmaat nadadaanpagbuutnangginawako. 24 Yamaundug ako laban tungud sangkanak kabutang. Sini yang magapagawaskanak sining maat na dadaan pagbuutnang ginawa ko na makadara kanak adtosang silot nang Dios na way kataposan?25 Kadyaw agaw nang Dios, kay pinaagisang Ginoo ta na si Jesu Kristo, pyapa-gawas ako naan sining maat na kabutangna makasapad kanak. Wakaw madyaw koadoon yang pagtoman sang kariko nang

pagbuut nang Dios kanak, toyo yang maatna dadaan pagbuut nang kanak tyoonanginawa yabay garo magbuut kanak.

8Yang Pagkinaboi na Yagatoman sang Pag-

buut nang Balaan na Espirito1 Dumduma mayo yang pagkallaat nang

Dios kanatu. Di da isilotan nang Diosyang yamanarig kang Jesu Kristo na yag-pasakop da kanaan, 2 kay yang sakop niKristo kyaaronan da nang bago na kinaboina pagbaya nang Balaan na Espirito. Kaypyagabayaan kita nang Balaan na Espiritowakaw makapagtangku kita sang maat nadadaan pagbuut nang ginawa ta na makas-apad kanatu. 3 Kita na manga otaw diamaimo madyaw nang Dios pinaagi sangpagpangagad sang manga balaod naankay way otaw na makatoman sang mangabalaod naan. Awgaid maski makasasarayang kariko nang otaw, syosogo nang Diosyang kanaan Anak ani sang donya naamaimo otaw maynatu, kayan yagpaka-matay tungud sang kanatu manga imona maat. Pagkamatay naan dyaug dayang maat na dadaan pagbuut nang gi-nawa ta, di da yaan makapagbuut kanatu.4 Wakaw aw yaan yang abayun natu pa-pagbuutun kanatu yang Balaan na Espirito,makatoman kita sang kariko nang pagbuutnang Dios kanatu. Makapagtangku kitasang maat na kyakaundan ta tungud sanggaom nang Balaan na Espirito. 5-6 Yangyabay magimo sang maat na kyakaundannilan amasapad na isilotan nang Dios nangway kataposan na silot kay yaan yang pya-parabi nilan yang maat na kyakaundannilan. Toyo yang yabay mangagad sangpagbuut nang Balaan na Espirito, marinawyang dumdum nilan, kyaaronan da silannang kinaboi na sikun sang Dios kay yaanyang pyaparabi nilan yang pagbuut nangBalaan na Espirito. 7 Yang manga otaw nayosopak sang Dios, yaan yang pyaparabiyang maat na kyakaundan nilan. Dili silanmangagad sang manga balaod nang Dios,tinuud na dili silan makapangagad saan nabalaod. 8Wakaw yang manga otaw na yaanyang pyaparabi yang maat na kyakaun-dan nilan di makaimo sang maski nana namadyaw nang Dios.

Roma 8:9 252 Roma 8:269 Toyo kamo, wa da pagabayai nang

maat na kyakaundanmayo, yaan gaid yangmagabaya kamayo yang Balaan na Espiritokay tinuud na iyan yaan kamayo. Toyoaw wara asang ginawa nang otaw yangEspirito ni Kristo, yaan na otaw buku nangsakop ni Kristo. 10 Toyo aw iyan kamayosi Kristo, maski amatay yang lawas mayotungud sang kamayo dadaan sara, yangespirito mayo boi agkang Kristo kay yaimoda kamo madyaw nang Dios. 11 Aw iyankamayo yang Espirito nangDios na yagaboikang Jesu Kristo na pyapatay, yaan yangamatag nang kusug sang lawas mayo namagkamatay, kayan aw matay da kamo,yaan yangmagaboi sang kamayo lawas kayiyan kamayo yang Espirito nang Dios.

12 Wakaw, kay manga lomon, kay may-naan yang barus nang Dios kanatu, yaanyang pangagdan ta yang kanaan pag-buut, di da kita magaimo sang maat nakyakaundan ta. 13 Kay aw magimo kamosang maat na kyakaundan mayo, amas-apad kamo na isilotan nang Dios nangway kataposan. Toyo aw magtangku kamosang pagimo sang maat na kyakaundanmayo pinaagi sang gaom nang Balaan naEspirito, akaaronan kamo nang kinaboi naway kataposan. 14 Kay yang kariko nangotaw na pyagabuutan nang Balaan na Es-pirito, silan yang manga anak nang Dios.15 Yang dumdum na yaatag kamayo nangDios nang pagtoo mayo kang Jesu Kristo,buku nang maynang dumdum nang allangna laban yamalluk sang kanaan tagallang.Awgaid bain kamayo, yatagan kamo nangDios nang dumdum na maynang dum-dum nang anak sang kanaan ama antakkamo makaimo magtawag sang Dios nakamayo Ama. 16 Yatigam kita na kita tin-uud na manga anak nang Dios kay yangBalaan na Espirito yang yagapakatigamkanatu. 17 Kay kita yang manga anaknang Dios wakaw dyadatung kita nangmanga panalangin na yaatag nang Diossang kanaan manga anak. Yakaambit kitasang kariko nang panalangin kang Kristo.Kay aw yakaambit kita sang karisud namaynang karisud na kyakaagiyan ni Kristo,makaambit kita arag sang kabantogan niKristo.

Yang Kabantogan nang Maori na Allaw

18 Maski tinuud na kyakarisudan kitaadoon, abayun ta tigkuran yaan kayyatigam kita na laban dakora yang ka-bantogan ni Kristo mallaw na apakatigamkanatu nang Dios. Pagdumdum ta saan nakabantogan, yang karisud na titigkuran taadoon mayn da nang wara. 19 Yang karikonang inimo disining donya laban gostomikita da sang dakora na kabantogan naaatag nang Dios sang kanaan manga anak.20Kay kyatagtagaan da yang pagbuut nangDios na amaparin yang kariko nang inimoantakmaimoyaannamakagaon sang gostonang Dios na apaimowan kanilan. Bukunang kanilan sara yang kyakaponowan nawa nang Dios imowa kanilan yang gostonaan na apaimowan kanilan, toyo yagaidsilan pagsagad silotan nang Dios tungudsang sara ni Adan. 21 Wakaw amaparinsilan nang pagpakita dakman nang Diossang dakora na kabantogan nang kanaanmanga anak kayan yagkadyawan dakmansilan kariko, di da silan amatay. 22Yatigamkita na yang kariko nang inimo disiningdonya yabay magtigkul sang karisud namaynang pyagaayudan na yangarususnang kasakit kay wa pa abagowa nangDios yang kariko nang manga inimo naan.23Buku gaid nilan yang yamapuruk, kita nayatagan nang Dios nang Balaan na Espirito,arag kita yamapuruk kaba yagatagad sangpagtoman nang Dios sang kanaan saadkanatu na aballinan naan nang bago nalawas yang manga lawas ta, na yaan yangkatinuudanandana kita yarobos da kanaanmanga anak. Yang Balaan na Espiritona yaatag kanatu yaan yang toosanan naotomanun nang Dios yang kariko nangsyasaad naan kanatu. 24 Wakaw yamaimokita manga anak nang Dios, maski wa pakita akaaroni nangbagona lawas, syomarigda kita sang pyagalaong nang Dios na aonallawna aballinannaannang bagona lawasyang manga lawas nang kanaan mangaanak. Yaan yang kyakaimanan ta abay.Di da kita amaiman aw pyanmowan da tayang kyakaimanan ta. 25 Toyo aw madigunyang pagsarig ta na otomanun nang Diosyang pyagalaong naan kanatu, maski wapa akatoman, dili kita amaraad magtagadsaan.

26 Yang Balaan na Espirito yang yakadi-

Roma 8:27 253 Roma 9:3gun sang ginawa ta, tyatabangan kita naanaw yagakinaanglan kita nang tabang naan.Maski magampo, wa kita akatigam maga-mpo adto sang Dios sang osto na pagampo,wakaw yang Balaan na Espirito yang yan-gayo da adto sang Dios. Pyagalaong naanadto sang Dios yang wa natu akapaglaon-gan tungud kay laban kita yamapuruk,yagadaraw yang surud nang ginawa ta.27 Yang Dios na yatigam sang dumdumnang kariko nang otaw arag yatigam sangdumdum nang Espirito, kay yang pag-pangayo nang Espirito oyon sang pagbuutnang Dios sang kanaan manga otaw.

28 Yang kariko nang otaw, aw dakorasang ginawa nilan yang Dios na gapili kani-lan, yatigam kita na yang Dios yang yabaytomabang kanilan antak maski nanangamapagguna kanilan, amaimo madyawyang akainangan nilan. 29 Kadini padadaan da pinili silan nang Dios na amaimosilanmanga anak naan na antak silanmak-agaon sang Anak naan na si Jesu Kristo, kaypagbuut nang Dios na si Jesu Kristo yangamaimo labaw na panganay nang madaigna manga maglomon. 30 Silan na pinili dadadaan nang Dios yang yaningug kanaanna tyatabangan naan. Yang tyatabangannangDios yang pyapasaylo naan, arag silanyamaimo madyaw naan. Yang yamaimomadyaw naan arag yakaambit sang pagka-bantogan ni Jesu Kristo.

Yang Lugun nang Dios na Iyan kang JesuKristo

31 Kay maynaan yang pagtabang nangDios kanatu, yatigam da kita na waymadaug kanatu kay yang Dios yang gabuutsang kariko. 32 Maski yang kanaan Anakna si Jesu Kristo wa naan apagawasa sangkamatayun, sana yaatag naan yang kanaanAnak na yagapakamatay tungud kanatu.Wakaw yatigam kita na aatag nang Dioskanatu yang maski nana na madyaw natupinaagi sang kanaan Anak na si Jesu Kristo.33 Way makasombong na yaan yang os-ombong yang manga otaw na pinili nangDios kay yang Dios yang yagalaong napyasaylo ra kita naan sang sara. 34Wakawway makaokom na isilotan kita kay si JesuKristo na yagapakamatay tungud kanatuyang yabay tomabang kanatu. Pagka-matay naan, papagboiin yaan oman nang

Dios kayan yatag nang Dios kanaan yangkatungud. Wakaw adoon si Jesu Kristo naaglangit yang tomatabang kanatu, yaampokita naan abay sang Dios. 35 Wakaw diamawara kanatu yang karugun ni JesuKristo. Maski akarisudan kita, abay kitakarugunan ni Jesu Kristo. Maski ya-makudugkudug kita, maski oropogon kitanang kontara ta tungud sang pagtoo takang Jesu Kristo, maski magutum kita,maski kolang yang kanatu manga damit,maski anipanipin kita na apatayun, maskitibasun kita kayan yamatay, di kita ayawanni Jesu Kristo, yabay kita naan karugunan.36Yaning karisud na titigkuran natu adoondadaan da syolat na yagalaong, “Tungudkay kami namanga sakopmomagkadurumkami lyoropog nang magapatay kanami.Gyagaon kami sang karnero na iyawunun.”37 Awgaid maski kyakarisudan kita, labansa dili silan madaug kanatu tungud sanggaom ni Jesu Kristo na yamarugun kanatu.38 Wakaw yatigam ako na way makau-rang kanatu adto sang Dios na yamaru-gun kanatu. Matay maboi, kyakarugunankita abay nang Dios. Way makawara sangkanaan lugun kanatu, maski yang mangatagalangit, maski si Satanas awmaski nanana aon gaom na sakop ni Satanas, dili silanmakawara sang lugun nang Dios kanatu.Maski nanang yamapagguna kanatu, maskinanang wa pa akapagguna, di makawarasang lugun nang Dios kanatu. 39 Maskiaglangit aw maski agsurud nang dagatarag way makawara sang lugun nang Dioskanatu. Way maski sini asining karowagannang donya na makaurang kanatu adtosang Dios na yamarugun kanatu, kay kitasakop ni Jesu Kristo na kanatu Ginoo.

9Bain sangManga Judio na Sompawni Israel

1 Matungtung yang kariko nang pa-galaong ko. Ako sakop ni Kristo, wara akomagakagaro. Kay yang Balaan na Espiritoyang yagabaya sang ginawa ko, kyakatiga-man nang ginawa ko 2 na tinuud na labanak yamauruk tungud sang arag kami Judio,3 kay wa silan otoo kang Jesu Kristo. Awguna silotan ako tungud sang manga Judiona wa otoo kang Jesu Kristo, madyaw dakong isilotan ako, maski makalowat ako

Roma 9:4 254 Roma 9:20-21kang Jesu Kristo gatang masakop ni JesuKristo yang arag kami Judio. 4 Kami namanga Judio yang sompaw ni Israel. Pag-buut nang Dios, yamaimo yang manga Ju-dio anak nang Dios. Silan yang yikita sangdakora na manga imo nang Dios. Silanyang pyagalaong nang Dios daw nanangimoon nang Dios kanilan. Silan yang yata-gan nang Dios nang kanaan manga balaod.Silan yang pyagaindo sang matungtung napagsimba sang Dios. Pyapakatigam kani-lan nang Dios yang kanaan manga saadkanilan. 5 Bantogan yang kamonaan nangmanga Judio. Kay yang pinili nang Dios nasi Jesu Kristo na makagagaom sang karikoagkanilan akawtaw, wakaw arag yaan Ju-dio. Yaan yang Dios na madyaw bantogonnang way kataposan. Amen.

6Maski yamauruk ako tungud sang aragkami Judio na wa otoo kang Jesu Kristo,buku nang matungtung na wa otomananang Dios yang kanaan saad kanilan. Kaymaski buku nang pinili naan yang karikonang sompaw nang manga Judio, otoma-nun naan yang kanaan saad sang karikonang pinili naan. 7 Buku nang pinili nangDios yang kariko nang sompawni Abrahamna kamonaan nang Judio, kay yagalaongyang Dios kang Abraham, “Yang tinuudna kanmo sompaw yang manga sompawgaid nang anak mo na si Isaak.” 8 Yaanyang pyagalaong nang Dios kang Abraham,wakaw yatigam kita na buku nang mangaanak nang Dios yang kariko nang som-paw ni Abraham, toyo yang kanaan som-paw na yamaimo manga anak nang Diosyang kariko nang yotoo sang pyagalaongnang Dios mayni Abraham na yotoo naamatoman yang syasaad nangDios kanaan.9 Yasaad yang Dios kang Abraham kadini,namaski boyag da na yakaraon yang asawani Abraham na si Sarah, manganak yaansang usug na si Isaak nang sonod na toigkay yaan yang pagbuut nang Dios.

10Dumduma arag yang pyagalaong nangDios kang Rebeka na asawa nang kanatukamonaan na si Isaak. Baya pa yaanmaglakad sang anak naan na magmara nausug, 11-12 pyaglaong da yaan nang Dios,“Yang anak mo na mangod amaimo labawsang kanaan magorang.” Yaan yang pya-galaong nang Dios nang wa pa akawtaw

yang magmara na usug, nang wa pa silanmakaimo nang maski nana, madyaw awmaat, kay gosto nang Dios na apakatigamdaw sini yang ipiliin naan, yaan yang pag-buut naan, buku nang pinaagi sang imonang otaw. Yang Dios yang yatigam dawsini yang gosto naan piliin. 13 Yatoman dayang pyagalaong nang Dios kang Rebekawakaw syolat da yang pyagalaong nangDios na yang mangod na si Jakob yangkyakarugunan nang Dios, yang magorangna si Esau maat naan.

14 Di kamo makapaglaong na buku nangmadyaw yang paagi nang Dios maski wayaan magapili sang kariko nang otaw.15 Kay dumduma yang pyagalaong nangDios kadini kang Moises, laong, “Ako yangmagabuut daw sini yang akallaatan ko.”16 Wakaw yatigam kita na dili akallaatannang Dios yang otaw pinaagi sang pag-buut nang otaw, buku nang pinaagi sangmanga imo nang otaw na pyamakotannaan imoon, awgaid pinaagi sang pagbuutnang Dios daw sini yang akallaatan naan.17 Dumduma yang pangoro kadini na pya-gangaranan nang Paraon. Yang syosolatna sorit nang Dios kanaan yagalaong, “Akoyang gapili kanmo antak kaw maimo pan-goro nang banwa na Egipto kay imoonko yang dagdagu na kaburungburunganna manga imo asang kanmo banwa an-tak kitaun nang manga otaw yang kanakdagdagu na gaom antak bantogon yangaran ko asang karowagan nang donya.”18Maynaan yang paagi nang Dios kay yangDios yang gabuut daw sini yang akallaatannaan, arag yang Dios yang gabuut daw siniyang atarikodan naan kayan yagbagsugyang oro tungud sang maat na manga imo.

Yang Kaingutingut aw yang Kallaat nangDios

19 Aon koraw digkamayo magalaong,“Sini kadi yang makasopak sang kanangDios pagbuut na yang Dios man yanggabuut sang kariko nang otaw? Wakawbuku nang madyaw yang paagi nang Diosaw silotan naan yang manga otaw na sa-raun.” 20-21 Yamasayup yang otaw na ya-galaong nang maynaan kay yang Dios nagaimo sang otaw yang yagabuut kanilandaw nanang apainangan naan sang kadaisa kanilan. Yakagaon sang magiimo sang

Roma 9:22 255 Roma 10:4manga koron, yang magiimo yang aonkatungud daw nanang apainangan naansang myusmus na lopa na koronon. Awimoon naan yang dowa na koron sikunsang sang ka musmus na lopa, ayn dak-man kanaan daw imoon naan yang sangka koron maal na koron kayan yang isa nakoron barato na koron. Maski silingin naannang maynaan, yang barato na koron dimakapaglaong sang magiimo sang koron,“Nanga byabarato mo yang pagimo mokanak?”

22 Maynaan yang Dios, makaimo yaanmaski nanang gosto naan imoon sangmanga otaw. Maski gosto ra naan naapakita yang kanaan kadaman, aw maskigosto ra naan na apakita na yaan makaga-gaom na magasilot sang kariko nang otawtungud sang maat na manga imo nilan,yabay yaan magpasensiya sang maat naimo nang manga otaw kanaan. 23 Wa pasilan isiloti nang Dios kay apakatigamnangDios yang kanaan madyaw na panalanginna way tatamanan na aatag naan sangmanga otaw na dadaan da naan pyagbuu-tan na akallaatan naan. 24 Kita yang pinilinang Dios na dadaan da naan pyagbuutanna akallaatan naan. Aon pinili nang Diosdigkanami na manga Judio, toyo aon aragpinili nang Dios digkamayo na buku nangJudio, 25 kay yaan yang kaologan niningsorit nang Dios na syosolat nang propetana si Oseas, laong, “Aon manga otaw nabuku nang kanak sakop nangaon adoonamaimo da kanak sakop. Yang mangaotawnawayyamarugunakarugunanda ko.26 Asang banwa na pyagalaongan kanilanna buku silan nang pinili nang Dios, disaanna banwa pagangaranan silan nang mangaanak nang boi na Dios na di magkamatay.”27Dumduma yang pyagalaong kadini nangpropeta nang Dios na si Isaias bain sangmanga Judio, “Maski di mabilang yangmanga Judio tungud sang kadaig nilan,tagbi da digkanilan yang amasakop nangDios na dili isilotan nang silot na way kata-posan. 28Kay madatung yang allaw na ma-parabay yaan magokom sang manga otawasang donya, laban madaig yang isilotannaan.” 29 Amatoman yang sorit nang Diosna pyagalaong ni Isaias kadini, laong, “Awbuku pa sa agaw yamallaat kanatu yang

Dios na gabuut sang kariko, yawara da kitakariko adoon na makagaon sang mangaotaw kadini disang syodad na Sodoma awGomora na yamabosmawara nang pagsilotnang Dios kanilan. Awgaid tungud sangkallaat nang Dios kanatu na manga Judio,aon wa naan isiloti digkanatu.”

YangTaga Israel awyangMadyawnaBatok30 Magapakatigam ako kamayo daw

nanang yamapagguna sang manga Judioaw buku nang Judio. Yang manga otaw nabuku nang Judio wa mamakot antak silanmaimo madyaw nang Dios, yamaimo silanmadyaw nang Dios kay yamanarig silankang Jesu Kristo. 31 Awgaid yang mangaJudio wa akaimo madyaw nang Dios maskiyamakot garo silan mangagad sang balaod,32 kay wa silan akanarig kang Jesu Kristo.Sayup silan na yagadumdum na amaimosilan madyaw nang Dios pinaagi sangpagpangagad sang manga balaod. Yama-narig silan sang kanilan pagpangagad sangbalaod, wa silan akanarig kang Jesu Kristo.Aon pananglitan, si Jesu Kristo yakagaonsang dakora na bato na kyakasongkorannang manga Judio maynang syosolat nayagalaong, 33 “Byubutang ko asang banwaag Sion yang bato na akasongkoran nangmanga Judio, toyo yang amanarig saan diliakainaan kay amaimo yaan madyaw nangDios tungud sang pagkanarig naan.”

101Kay manga karomonan ko na tomotoo,

aw matoman yang gosto ko na yang aragkami manga Judio apagawasun nang Diossang silot na way kataposan, laban ak ma-gauma. Wakaw yaan yang yabay ko ayoonsang Dios. 2 Yatigam ako na yamakot silanmangagad sang tinoowan na dumdum ni-lanmadyaw nang Dios, wayngkawng buku.3 Kay wa silan makadarag sang paaginang Dios na makaimo sang manga otawmadyaw nang Dios, wakaw yamakot silanmangagad sang kanilan paagi na dyudum-dum nilan na makaimo kanilan madyawnang Dios. Wakaw wa silan atangkapsang paagi nang Dios pinaagi kang JesuKristo. 4 Toyo kay dyomatung da si JesuKristo, kyakatigaman na yang balaod dilimakaimo sang manga otaw madyaw nangDios, yaan gaid yang makaimo sang manga

Roma 10:5 256 Roma 10:20otaw madyaw nang Dios yang pagkanarigkang Jesu Kristo.

AonKalowasan nangKariko nangMotoo nasi Jesus yang Kanaan Ginoo

5 Yani yang pagindo ni Moises kadinina syosolat, na yang otaw na gadumdumna yang pagpangagad sang balaod yangmakaimo kanaan madyaw nang Dios, ki-naanglan na pangagadan naan yang karikonang balaod. Awgaid pagalaong ko kamayona way makatoman sang syosolat ni Moi-ses, maski sang ka otaw way makatoman.6 Yaan gaid yang makaimo sang otawmadyaw nang Dios yang pagtoo naan sangpagindo bain kang Jesu Kristo. Toyoyang kanatu pagtoo wa magasogo kanatupagpangagad sang di natu amaimo pan-gagdan, wakaw ayaw magpakaungud naaon makadto langit antak pakaniin si JesuKristo antak yaan tomabang kanatu. Sayupyaan na dumdum kay kyomani la nangaonsi Jesu Kristo. 7 Arag ayaw magpakaungudna aon makadto sang yamangkamatay an-tak paoriin ani si Jesu Kristo sikun sangyamangkamatay. Way kabos naan nadumdum kay wara adto si Jesu Kristo.8 Paningug kamo antak kamo makadarag.Yang pagindo nang Dios bain sang pagka-narig kang Jesu Kristo na byabatok namimallug kadaragan wakaw maynang iyanda yaan sang ginawa mayo, aw maynangasang baba da mayo yaan. 9 Aw paglaongmo sang kadaygan na si Jesus yang Gi-noo mo kayan aw tinuud na yotoo kawna yang Dios yang yagaboi kang Jesus napyapatay, apagawasun kaw ni Jesu Kristosang silot kanmo na way kataposan. 10Kayaw tinuud yang pagtoo nang otaw kangJesu Kristo, apasayloon yaan nang Dioskayan yaimo yaan madyaw naan. Nangpaglaong naan na si Jesu Kristo yang Ginoonaan, yaan yang yakapagawas kanaan sangsilot na way kataposan. 11 Dumduma yangsyosolat na sorit nang Dios na yagalaong,“Yang yamanarig kanaan dili akainaan kayamaimo yaan madyaw nang Dios tungudsang pagkanarig naan.” 12 Tungud sangsorit nang Dios, yatigam kita na wa apa-pagligbana nangDios yang pagkallaat naansang maski sini na otaw, Judio aw bukunang Judio. Maynaan yang Dios kay sayda

yang Ginoo na si Jesu Kristo na makaga-gaom sang kariko. Yaan yang manalanginnang way tatamanan sang kariko nang to-motoo na magatawag kanaan. 13 Mayniniyang syosolat na sorit nang Dios na ya-galaong, “Maski sini na magatawag sangGinoo na si Jesu Kristo orowasun nangGinoo.”

14 Toyo onnoon nang otaw yangpagtawag sang Ginoo ta na si Jesu Kristoaw wa naan otoowi? Kayan onnoonnang otaw yang pagtoo kang Jesu Kristoaw wa naan udunguga yang madyawna batok bain kang Jesu Kristo? Kayanonnoon nang otaw yang pagdungug sangmadyaw na batok bain kang Jesu Kristo awway magbabatok na magabatok kanaan?15 Wakaw aon magbabatok na syosogonang Dios maynang syosolat na yagalaong,“Kadyaw da agaw nang pagdatung nanggabatok kanatu sang madyaw na batok.”

16 Toyo maski madaig yang arag kamiJudio na yudungug sang madyaw na batok,tagbi da yang yotoo saan na batok may-nang pyagalaong kadini nang propeta nasi Isaias na yagalaong, “Kay Ginoo ko, sinisa disaan yang yotoo sang byabatok nami?”17 Wakaw paningug, aw dili kaw manga-gad sang sorit nang Dios na pyapakatigamkanmobain kang JesuKristo, way akabosannang pagtoo mo.

18 Tinuud na dyumungug da silan sangmadyaw na batok kay syolat da yang soritnang Dios na yagalaong, “Yakarimpud dasang karowagan nang donya yang pagba-tok nilan bain sang Dios. Maski wainna banwa yakarimpud da yang kanilansorit.” 19Yangmanga Judio yakadarag sangsorit nang Dios, toyo wa silan mangagadsaan na sorit. Mayn da naan silan anayda kadini wakaw syosolat ni Moises yangsorit nang Dios na yagalaong, “Kamo namanga Judio, amasigi kamo mallaw nangpagkallaat ko sang buku nang Judio napyagalaong mayo, ‘Way kabos na mangaotaw,’ kayan yadaman kamo.” 20 Kayanyaglaong asang atobangan nangmanga Ju-dio yang propeta nang Dios na si Isaias,laong, “Yang pagalaong ko kamayo yangsorit nang Dios na pyapakatigam naankanak, laong, ‘Yangmanga otaw na wama-gatotol kanak, silan yang yakatara kanak.

Roma 10:21 257 Roma 11:14Yang manga otaw na wa magadumdumkanak, silan yang pyapakatigam ko na akoyang Dios.’ ” 21 Toyo yagalaong yang Dios,“Maski yabay ak magtawag sang mangaJudio, wa silanmaningug kanak, mabagsugyang oro nilan.”

11Yang Kallaat nang Dios sang Taga Israel

1Di kitamakapaglaong na yayawan nangDios yang manga Judio na pinili naan, kayako arag Judio na sompaw ni Abraham.Sikun ako sang pamilya ni Benjamin naanak ni Israel. 2Wa ayawi nang Dios yangkariko nang manga Judio kay dadaan daaon pinili digkanilan na amaimo kanaansakop. Dumduma mayo yang propeta nasi Elias na yapagbaraw sang Dios. Syoso-lat yang kanilan sorit. Yagalaong si Eliassang Dios na maat da yang kariko nangJudio. 3 Laong naan, “Ginoo ko, pya-matay nilan yang kanmo manga propetana gabatok sang kanmo sorit, kayan lyanasnilan yang manga sonoganan sang ayupna pagatag nami kanmo. Saydakman koyang yamaibilin na gaampo kanmo. Kayanpyanaganap ako nilan kay panagpatayun.”Yaan yang pyagalaong ni Elias adto sangDios. 4 Awgaid yimibak yang Dios nayagalaong kang Elias, “Buku nang saydamo, kay aon pay yamaibilin na pitongmararan na gaampo kanak na pinili ko namanga otaw na wa olood asang atobanganni Baal na diosdios na ampowanan nangwa otoo kanak.” Yaan yang pyagalaongnang Dios kang Elias. 5 Mayn oman naanadoon na timpo, buku nang matungtungna yatarikod sang Dios yang kariko nangmanga Judio. Aon pay pinili nang Diosdigkanilan, kay kyakallaatan silan nangDios. 6Wa magapili yang Dios sang mangaotaw tungud sang manga imo nilan, aw-gaid pipili silan nang Dios tungud sangpagkallaat naan kanilan. Maynaan yangpaagi nang Dios sang manga otaw, kayaw piliin naan yang manga otaw tungudsangmanga imo nilan, yang kanaan pagpilibuku da nang pinasikad sang pagkallaat.

7 Paningug kamo. Wa akatoman yanggosto nang manga Judio na amaimo silanmadyaw nang Dios maski yamakot garosilan. Awgaid maski maynaan, aon pipili

nang Dios digkanilan na yamaimomadyawnaan, toyo tagbi da silan. Yang kaday-gan mabagsug yang oro, wa atangkap sangsorit nang Dios. 8 Yani yang pyagalaongnang propeta nang Dios nangaon na ya-galaong, “Pyapabayaan silan nang Dios,wakaw mayn silan nang yatorog. Aonkanilan mata, toyo wa silan ikita sangimo nang Dios. Aon kanilan taringa, toyowa silan udungug sang pyagalaong nangDios. Mayn da naan silan tigkan adoon.”Yaan yang pyagalaong nang propeta nangDios nangaon. 9 Wakaw yang kanilan arinangaon na si Dabid yagalaong, “Yangsilot yang abarus kanilan tungud sangkyakanarigan nilan na buku nang matung-tung. Wakaw yaan yang akaponowan nangpagsilot kanilan. 10 Botaa silan antak dilisilan kimita kay buku nang tinuud yangkanilan paagi. Lasaya silan abay antak dilisilan marowas sang kanilan karisud.”

11 Maski agput garo mabos yangmanga Judio somopak sang pagbuut nangDios kanilan, namarakman yabay silankallaatan nang Dios. Toyo pagsopak nangmanga Judio sang pagbuut nang Dioskanilan, kapanalanginan yang buku nangJudio na yasakop da nang Dios tungudsang pagtangkap nilan sang pagbuut naan,kayan yasigi yangmanga Judio pagkatigamnilan na yang buku nang Judio pyagsakopda nang Dios. 12 Pagsopak nang Judiosang pagbuut nang Dios kanilan, yaanyang pyanalanginan da nang Dios yangkadaygan na manga otaw na buku nangJudio. Aw pyanalanginan yang buku nangJudio pono sang maat na imo nang mangaJudio, labi pa mallaw panalanginan yangbuku nang Judio pono sang pagpangagadnang Judio sang pagbuut nang Dioskanilan.

Yang Kalowasan nang Buku nang MangaJudio

13 Kamo na buku nang Judio, yatigamkamo na ako apostol na syosogo nang Diosagkamayo. Laban importante yaning pya-gasogo kanak nang Dios, 14 wakaw pya-pakatigam ko yani sang arag kami Judioantak silan masigi kamayo, antak arag aonmagpasakop digkanilan kang Jesu Kristo.

Roma 11:15 258 Roma 11:2615 Pagtarikod nang Dios sang manga Ju-dio na wa mangagad sang kanaan pag-buut kanilan, yangkaimo da sakop nangDios yang madaig na manga otaw na bukunang Judio asang karowagan nang donya,yanagidarag da silan aw yang Dios. Bu-tangan sang dumdum mayo yani. Aw aonday masakop nang Dios na manga Judio,yagpasabot da na pyaori da silan maynangbyoi da silan oman na yamatay.

16 Aon pananglitan bain sang manga Ju-dio na mayn silan nang abot. Aw madyawnang Dios yang mona na abot, madyawnaan yang kariko. Maynaan oman aw pip-ili nang Dios yang pono nang kaoy, yangkariko nang sanga naan na kaoy podo rakanaan. Yangmanga Judio adoonmaynangmanga sanga naan na kaoy, kayan yangkanilan mona na pinili nang Dios kadiniyang maynang pono naan na kaoy, wakawdi ayawan nang Dios yang kariko nangmanga Judio adoon kay pinili naan yangkanilan mona. 17 Awgaid aon manga Judiona maynang manga sanga na pyangotodnang Dios sang madyaw na kaoy na olibo,kayan kamo na buku nang Judio, syosog-pat kamo saang madyaw na kaoy na oliboantak kamomaimomadyaw na sanga naanmaski nangaon mayn kamo nang way ka-bos na manga sanga nang maat na kaoy naolibo. Adoon kay syogpat da kamo saangmadyaw na kaoy na olibo, kamo maynda nang manga sanga na makaambit sangtaguk na sikun sang pono naang madyawna kaoy. 18 Toyo kamo na buku nang Judio,pagkido kamo daw kamo makapagdum-dum na labaw kamo sang manga Judio namaynangmanga sanga na pyangotod nangDios. Ayaw kamo magparabaw kanilan kaybuku mayo yang yakaboi sang pono nangkaoy. Ayaw kamomagpakaringaw na kamomaynang manga sanga na di amaboi awway pono.

19 Kamo na buku nang Judio, dagawmagadumdum kamo na madyaw pa kamosang manga Judio kay madaig digkanilanyang pyangotod nang Dios kayan byallinkamo na syosogpat nang Dios disang kani-lan kyakabutangan na kaoy. 20 Tinuudna pyangotod silan, kay wa silan akanarigkang Jesu Kristo. Kamo yang syosogpatnang Dios sang kanilan pono, kay kamo

yang yamanarig kang Jesu Kristo. Wakawayawmagdumdumna labaw pa kamo kani-lan kadyaw. Pagkido kamo daw kamomakasara sang Dios. 21 Kay aw sisilotannang Dios yang manga Judio na maynangsanga na yootod sang kanaan tyoonanpono, labaw pa na isilotan naan kamo nabuku nang Judio awdili kamo abay somarigkanaan. 22 Dumduma mayo yang karugunnang Dios, maski laban mallaatun yaan diamaimo na di isilotan naan yangmakasara.Sisilotan naan yang manga Judio kay wasilan otoo kang Jesu Kristo. Toyo kamo,panalanginan kamo naan abay aw abaykamo somarig kanaan na yamallaat ka-mayo. Toyo aw dili kamo abay somarigsang pagkallaat naan kamayo, arag kamoayawan naan maynang manga sanga napyangotod naan kayan syarabul. 23 Yangmanga Judio na pyangotod, awmaparin dayang kanilan ginawa kayan syomarig kangJesu Kristo, osogpat silan oman nang Diossaan na kaoy, kay yang Dios yang makaimomagsogpat kanilan oman disang kaoy nakyakabutangan nilan nangaon. 24Kamo nabuku nang Judio namaawat sang Dios nan-gaon, mayn kamo nang manga sanga nangmaat na kaoy na olibo na wa iigwasi, pyan-gotod kamo nang Dios sang kamayo ponokayan syogpat kamo naan sang madyawna kaoy na olibo na yiigwasan na bukunang kamayo tyoonan pono. Awgaid yangmanga Judio na anay da dadaan mangasanga naang madyaw na kaoy na olibo,laban sa osogpat silan omannangDios sangdadaan kanilan pono.

Yang Kallaat nang Dios sang Kariko nangOtaw

25 Manga karomonan ko, gosto ko naakadaragan mayo yang paagi nang Diosna wa pa naan apakatigaman nangaon,kay daw kamo magparabaw sang mangaJudio. Wakaw paningug kamo. Dum-duma yang manga Judio, tagbi da digkani-lan yang yamanarig kang Jesu Kristo kaymadaig yang mabagsug yang oro kanilan.Maynaan silan kaba wa pa akabos mag-pasakop kang Jesu Kristo yang kariko nangbuku nang manga Judio na pagasakoponnaan. 26 Kayan aw masakop da yang bukunang manga Judio na pagasakopon naan,yang kariko nang manga Judio na sakop

Roma 11:27 259 Roma 12:6nang Israel apagawasun da nang Dios sangsilot kanilan, kay yang sorit nang Dios nasyosolat yagalaong, “Madatung yang Mal-lorowas sikun sang banwa na Sion, apasay-loon naan yang manga Judio na sompawni Jakob sang kanilan manga imo na maatnang Dios.” 27 Laong nang Dios, “Awaraunko yang kanilan sara kayan tyoman koyang kanak saad na pyagalaong ko kanilankadini.” 28 Madaig yang wa atangkap naJudio sang madyaw na batok bain kangJesu Kristo, wakaw kontara silan nang Dios.Pono saan, kyakapanalanginan kamo nabuku nang Judio kay yamasingadto ka-mayo yang madyaw na batok bain kangJesu Kristo. Toyo yang manga kamonaannang Judio yang pinili nang Dios kadini,wakaw yabay karugunan nang Dios yangmanga Judio tungud sang kanaan saad ka-dini sang manga kamonaan nang Judiona si Abraham aw si Isaak aw si Jakob.29 Yamasiling naan kay dili amaimo naamaparin yang pagbuut nang Dios. Yangyatag da nang Dios dili da naan abawiinoman sang yatagan naan. Dili ayawan nangDios yang pinili da naan na pyagsakop danaan. 30 Nangaon kamo na buku nangJudio wa mangagad sang Dios, toyo adoonkay yang manga Judio wa mangagad sangDios, kamo yang kyallaatan da nang Dios.31 Adoon maski wa mangagad sang Diosyang manga Judio, tungud sang pagkallaatnang Dios kamayo adoon arag da silanmakagaon kamayo na kyakallaatan nangDios. 32 Yagalaong yang Dios na yangkariko nang otawmanga saraun kay karikonilan yagaimo sang maat nang Dios, toyokyakallaatan silan kariko nang Dios kayyaan yang pagbuut naan na akallaatansilan.

Bantoga yang Dios33 Kadyaw agaw nang imo nang Dios

kanatu, na kyakallaatan kita naan. La-ban ungudan yang Dios, way tatamanannang kanaan katigaman. Way matag-taga daw yoonnono naan yang pagpaa-giagi. 34 Magonawa yaan sang syosolat nayagalaong, “Way matigam sang dumdumnang Dios. Way makaimo magindo sangDios. 35 Way yakaatag nang maski nanasang Dios na kinaanglan na abarusan.”36Kay yang Dios yang yagaimo sang kariko.

Yaan yangmakagagaomna yabaymagbuutsang kariko. Kariko nini yiimo naan an-tak makabantog kanaan. Wakaw abay tabantogon yang Dios nang way kataposan.Amen.

12Yang Pagpangagad sang Dios

1 Kay manga karomonan ko na tomo-too, kay dagdagu yang kallaat nang Dioskanatu, pagalaong ko sang kada isa kamayona papagbuuta yang Dios sang lawas moaw dumduma na buku da mo yang tag-tomon sang lawas mo. Kinaanglan na dida mo upudan nang maat yang imo mo.Yaan yang imowa yang makapaguma sangDios. Bading kadyaw aw maynini yangpagpangagad mo sang Dios, na yagadannang madyaw na ginawa mo yang pagimosaan. 2 Ayaw pagsiling sang batasan nangmanga otaw na wa otoo sang Dios, toyoparina yang dumdummo, di da magadum-dum sang paagi nang otaw toyo dumdumayang pagbuut nang Dios antak maparinyang ginawa mo antak mapagguna kanmoyang pagbuut nang Dios kayan yatigamkaw na yang kanaan pagbuut matarong,podo madyaw, yakaontol sang Dios.

3Pono sang panalangin nangDios kanak,ako yang yatagan nang Dios nang gaompagindo kamayo. Wakaw aon pagaindoko sang kada sang ka otaw digkamayo.Ayaw magdumdum na ikaw yang labaw,awgaid yaan yang dumduma yang tin-uud na katigaman na yaatag nang Dioskanmo pono sang kanmo pagtoo kanaan.4 Dumduma yang lawas nang otaw, maskiisa ra yang lawas naan, yanagkatoboktobokyang pagkana na yanagkatoboktobok yangpaggamit sang kada isa. 5Magonawa saankita namanga tomotoo, maskimadaig kita,maynang sang ka lawas da kita kay isa rayang tagsakop kanatu, si Jesu Kristo. Maskiyanagkatoboktobok kita, yanaginarig kita.6 Wakaw pono sang panalangin nang Dioskanatu, kinaanglan na magatinabangaykita pinasobay sang kadakora nang kanatupagtoo. Tungud kay pyagabayaan kitanang Dios pagimo sang yanagkatobokto-bok na manga imo antak kita makatabangsang kadaygan, imoon ta yaan. Wakaw

Roma 12:7 260 Roma 13:5aw pyagabayaan kaw nang Dios na pa-pagsoritin kaw naan sang kanaan soritbain sang propesiya, pagsorit ayn nangkadakora nang pagtoo mo kanaan kayyaan yang pagbuut nang Dios antak kawmakatabang sang kadaygan na manga to-motoo. 7 Panabang sang kadaygan awpyagabayaan kaw nang Dios pagtabang.Pagindo aw pyagabayaan kaw nang Diospagindo. 8Aw pyagabayaan kaw nang Diospagpadasig sang manga otaw, padasigasilan. Aw pyagabayaan kaw nang Dios pag-pangatag sang kadaygan, pangatag silanawgaid ayaw magambog na yagaimo kawsaan. Aw pyagabayaan kaw nang Dios pag-buut sang manga tomotoo, pamakoti yaanimowa. Aw pyagabayaan kaw nang Diosantak kaw mallaat sang kadaygan, kallaatisilan. Paguma kaba yatabang kaw kanilan.

9 Karuguni laban yang kariko nangotaw nang way dowadowa. Ayawi yangkariko nang maat na batasan, butangansang ginawa mo yang madyaw nang Dios.10 Panagilugun kamo maynang tinuud ma-glomon. Paguma na gataod kaw sang aragkamo tomotoo. 11 Ayaw magkataka mag-imo sang pyagasogo kanmo nang Ginoota na si Jesu Kristo, sana butangan sangginawa mo yang pagimo saan. 12 Abaypaguma kaba gatagad kaw sang panalan-gin na way tatamanan na syasaad nangDios kanmo. Maski nana yang karisudmo, pagtigkul. Abay pagampo sang Dios.13 Tabangi yang manga tomotoo na ya-maukud. Tayoda yang arag kamo tomotooaw yadatung agkamayo.

14 Ayaw pagtollona yang yapagkontarakamayo, sana ampowan mayo silan sangDios antak silan panalanginan naan.15 Upud kamo paguma sang yanaguma,upud kamo pagdaraw sang yanagdaraw.16 Panagidarag kamo maynang sayda yangginawa mayo. Ayaw magparabaw sangkadaygan, sana papagagadagad kamokanilan maski laban silan pobre. Ayawmagdumdum na ikaw gaid yang ungudan.

17Maski aon magimo sang maat kanmo,ayaw magbarus nang maat. Abayadadyawa yang manga imo mo asangatobangan nang kariko nang otaw antaksilan matigam na madyaw yang kanmobatasan. 18 Ayaw mapagagis sang maski

sini. Pakadyawa abay yang batasanmo sang kadaygan antak way kasamok.19 Kamo na manga karugunan ko, ayawkamo magbarus nang maat sang yagaimokamayo nang maat, pabayai la mayoyaan, kay yang Dios na yamadaman sangmaat na imo naan kanmo yang mabaruskanaan, kay yang sorit nang Dios nasyosolat yagalaong, “Ako yang mabarus,ako yang magasilot sang manga otawna gaimo sang maat.” 20 Wakaw ayawmagbarus sang gaimo kanmo nang maat,yaan yang abaya pangagdi yang sorit nangDios kanmo na yagalaong, “Aw magutumyang yapagkontara kanmo, pakaana. Awmarangga, painuma. Kay aw maynaanyang imo mo, magasusul yaan sang imonaan na maat kanmo.” 21 Maski aongaimo kanmo nang maat, pabayai, ayawmagpadaug sang maat, yaan yang imowayangmadyaw antakmo daugun yangmaat.

13Taoda yangPangoro naOtawnangGoberno

1 Kariko mayo, pangagad kamo sangmanga pangoro na otaw nang goberno,kay way kanilan katungud aw buku yata-gan nang Dios. Yang Dios yang yagabu-tang sang kariko nang pangoro sang maskiwain na banwa. 2 Wakaw yang mosopaksang manga pangoro na otaw nang gob-erno, yosopak sang Dios kay yang Diosyang yagabutang sang manga pangoro dis-aan. Wakaw yang yosopak sang gob-erno isilotan. 3 Paningug kamo, yangmanga pangoro na otaw nang gobernodili akalluk nang yagaimo sang madyaw,awgaid akalluk yaan nang yagaimo sangmaat. Wakaw aw gosto mayo na dilikamo amalluk nang manga pangoro naotaw nang goberno, imowa mayo yangmadyawkay akaontoran silanmayo. 4Yangmanga pangoro nang okom pyagabuutannang Dios antak silan magtagap kamayo.Toyo aw magimo kamo sang maat, amal-luk kamo nilan kay tinuud na aon gaomnilan pagsilot sang gaimo sang maat. YangDios yang yagabuut na yatagan silan nangkatungud pagsilot sang gaimo sang maat.5 Wakaw pangagdi yang manga pangoromayo kay yatigam kamo na yaan yang

Roma 13:6 261 Roma 14:5madyaw imoon antak dili kamo malluknang silot nang Dios.

6 Wakaw madyaw yang magabayad kitasang miyoras adto sang goberno kay gostonang dios na aon manga pangoro na yabaymaggawbuk sang gawbuk nang goberno.7 Wakaw bayadi yang manga miyoras awyang kadaygan pa na manga bayadanansang goberno antak way otang mo sanggoberno. Taoda mayo yang kariko nangotaw nang goberno.

YangMangaKatungdanan nangKada sangka Otaw

8 Bayadi yang kariko nang otang moantak way otang mo sang maski sini,aw ayaw kamo magpakaringaw sang pag-buut nang Dios na abay kamo magilugun.Yang yamarugun sang arag otaw yang ya-gatoman sang balaod nang Dios na ya-galaong, 9 “Usug aw bobay kamayo, ayawkamo managipid aw buku kamo nang ma-gasawa. Ayaw magpatay sang arag kamootaw. Ayaw magpangawat. Ayaw mag-dumdum na apanmowan mo yang mangabutang nang kadaygan na otaw.” Awtomanun mo yani aw yang kadaygan pana manga balaod, yakatoman kaw sangbalaod na yagalaong, “Karuguni yang aragkamo otaw maynang pagkarugun mo sangkanmo tyoonan lawas.” 10 Yang yamaru-gun sang arag otaw dili magaimo sangmaat sang sangka otaw. Wakaw aw maru-gun kita sang arag kita otaw, yakatomankita sang kariko nang balaod nang Dios.

11 Wakaw abaya mayo karuguni yangarag kamo otaw antak di kamo makagaonsangmanga otaw adoon namaynang yaka-totorog kay wa ubutangan sang ginawanilan yang pagbuut nang Dios kanilan. Dilida kita magasiling kanilan kay kyatigamanda ta na allawallaw yagakaipan magka-said yang pagbarik nang Ginoo ta na siJesu Kristo na makamang kanatu kayanpyanalanginan kita naan nang way tata-manan. 12Maynang pakallawun da adoon,amallug damaallaw kay yagpadadatung dasi Jesu Kristo. Wakaw kinaanglan ayawannatu yang manga imo na maat na yabayimoon nang manga otaw na wa akanarigkang Jesu Kristo. Maynang iyan silan sangkangitngitan kay yagaimo silan sang maatnang Dios. Toyo kita, kinaanglan ubutang

natu sang ginawa ta yang Ginoo ta na siJesu Kristo antak kita makatoman sangpagbuut naan kanatu. Maynang iyan kitasang kapawaan kay yaan gaid yang imoonta yang madyaw nang Dios. 13 Adadyawunnatu yang batasan ta. Di kita magasilingsang manga otaw na maynang iyan sangkangitngitan na yabay magimo sang maat.Dili kita mapagsumsuman. Dili kita maga-imo sang kadopangan aw yang maski nanana makainaina kanatu. Di kita amasigiaw papagagis. 14 Yaan yang abayun tapapagbayaun sang ginawa ta yang Ginoota na si Jesu Kristo antak kita makatomansang kanaan pagbuut. Dili da kitamagaimosang maat na kyakaundan ta.

14Ayaw Magsaway sang Arag Kamo Tomotoo

1 Aw aon tomotoo digkamayo na bukunang madigun yang pagkanarig naan kangJesu Kristo, pakabuutan kamo abay kanaanaw abaya mayo yaan pagtaoda. Ayawkamomapagagis kanaan maski tobok yangkanaan dumdum kay wa yaan makadaragnang madyaw sang paagi nang Dios.2 Pananglit, aon manga tomotoo na bukunang madigun yang pagkanarig nilan kangJesu Kristo, kay yang tyotoowan nilan nayaan gaid yang amakaan nilan yang golay,kayan aon arag madigun yang pagkanarigna yotoo na madyaw nang Dios na makaansilan sang kariko nang pagkaanun. 3 Kamona yakaan sang manok aw isda aw baboyaw yang kariko nang pagkaanun aragmayo kyakaan, ayaw kamomagsaway sangwa akaan sang kariko nang pagkaanun.Kamo oman na wa akaan sang karikonang pagkaanun, ayaw kamo maglaong nayang yakaan sang kariko nang pagkaanunyagaimo sangmaat nang Dios, kaymadyawnang Dios yaan na otaw. 4 Wakaw ayawmagsaway sang arag kamo sogwanun nangDios. Ayaw magpakaringaw na yang Ginooyang magalaong bain sang kanilan mangaimo daw madyaw daw buku. Yang Ginooyangmagapadasig sang ginawa nilan antaksilan magimo sang madyaw.

5 Aon manga tomotoo na yagalaongna aon kono manga allaw na balaan nalabaw pa sang kadaygan na allaw. Aonoman manga tomotoo na yagalaong na

Roma 14:6 262 Roma 14:22magonawa yang kariko nang manga allaw,way katobokan. Yang madyaw sini yangmatigam yang kada sangka tomotoo nayang kanaankanaan tyotoowan madyawnaan imoon, kay maat yang magadowad-owa yang ginawa. 6 Pananglit, yang ya-gadumdum na aon manga balaan na allawna labaw pa sang kadaygan na allaw, ya-gadumdum yaan saan tungud sang pag-taod naan sang Dios. Magonawa omansang kariko nang yakaan sang kariko nangpagkaanun, yagaimo yaan saan tungudsang pagtaod naan sang Dios. Pyagapasala-matan naan yang Dios tungud sang karikonang pagkaan na kyakaan naan. Mago-nawa oman sang wa akaan sang karikonang pagkaanun, wa yaan akaan tungudsang pagtaod naan sang Dios, kayan aragyaan yagpasalamat sang Dios. 7-8 Kay kitana manga tomotoo, kariko nang imo taimoon ta pono sang pagtaod ta sang Dios.Aw yamaboi kita, yamaboi kita na sakopnang Dios, aw matay kita, yamatay kita nasakop nang Dios, wakaw matay maboi kita,sakop nang Dios. 9 Kay si Jesu Kristo ya-matay kayan yagboi oman kay antak yaanmaimo Ginoo nang kariko nang tomotoo,boi aw manga patay. 10 Kayan nanga ma-galaong kaw na yang kanmo lomon na to-motoo yagaimo sangmaat nangDios? Ikawoman na yagaparabaw sang arag kamo to-motoo, nanga kaw yagaimo saan? Maatyang maynaan kay kita kariko amatobangsang okmanan nang Dios kayan si JesuKristo yang magalaong bain sang mangaimo ta daw madyaw daw buku. 11 Kayyang sorit nangDios na syosolat yagalaong,“Kay tinuud na ako boi, arag tinuud na am-atoman yang pyagalaong ko na yang karikonang otaw molood kanak kayan byantogako nilan.” Yaan yang pyagalaong nangDios. 12 Wakaw kyatigaman da ta na yangkada isa kanatu magalaong asang atoban-gan nang Dios daw nanang yamaimo tadisining donya.

AyawMagimo sang Sara naMakapagsagadsang Arag Kamo Tomotoo

13 Kay amatobang yang kada isa kanatusang okmanan nang Dios, wakaw di dakita magasaway sang arag kita tomotoo,toyo yani yang ubutang ta sang ginawata na di da ta imoon yang maski nana

na akaponowan nang sara nang arag kitatomotoo. 14Kay pyagabayaan ako ni GinooJesus, laban da ako yatigam na madyawnang Dios aw komaan ako sang karikonang pagkaanun. Toyo aw aon tomo-too na magadumdum pa na aon pagkaa-nun na wa apakaanan nang Dios kanilan,yang madyaw saan, di nilan yaan akaanun.15 Tungud saan, way lugun mo sang aragkamo tomotoo aw yaan yang kaponowannang sara naan yang pagkaan mo na dum-dum naan wa apakaanan nang Dios ka-mayo. Wakaw ayaw magimo sang may-naan daw magkaraat yang pagtoo nangarag kamo tomotoo na tyotobos ni JesuKristo nang pagkamatay naan. 16 Wakawmaski madyaw mayo yaan na imo, awmaat yaan nang arag kamo tomotoo, ayawsaan magimo, kay daw kaponowan nangkamayo panagkasompaki yang pagimo mosaan. 17 Kay kita na sakop nang Dios,maat naan aw yaan gaid yang butang tasang ginawa ta yang kaanunun aw yang in-mun, awgaid yaan yang madyaw nang Diosyang abay ta butang sang ginawa ta yangpaagi naan antak kita maimo matarong,aw antak kita managidarag, aw antak yangginawa ta papagumaun nang Balaan naEspirito. 18MadyawnangDios awmaynaanyang pagpangagad ta kang JesuKristo, aragmadyaw nang arag otaw.

19 Wakaw pamakotan ta pakadyawunyang batasan ta antak kita laban managi-darag aw antak kita makadasig sang kadaisa kanatu antak magdogang yang kanatupagtoo kang Jesu Kristo. 20 Paningugkamo, ayaw magimo sang makapagdowad-owa sang pagtoo nang arag kamo tomo-too pinaagi sang kanmo pagkaan, kay awmaynaan yang mapagguna kanaan, ikawyang ususuran. Tinuud na madyaw yangkariko nang pagkaan na inimo nang Diosna kyakaan ta, toyo aw yang pagkaan tayang kaponowan nang sara nang arag kitatomotoo, kita yang ususuran. 21 Wakawmadyaw aw di kaw komaan sang pagkaanna akaponowan nang pagdowadowa sangpagtoonang arag kamo tomotoo. Maynaanoman yang inmun, ayaw maginum sanginmun aw ayaw magimo sang maski nanana makapagdowadowa sang pagtoo nangarag kamo tomotoo. 22Aw yatigam kaw na

Roma 14:23 263 Roma 15:16madyaw nang Dios yang imo mo, imowayaan kay yang imo mo kyakatigaman nangDios. Yagauma yang otaw na yatigamna way imo naan na makaina kanaan.23Awgaid aw yabay yang otaw magdowad-owa, yagadumdum na buku nang madyawaw komaan yaan, kayan yamatuguntugunkyomaan da yaan, yakasara yaan, kay yangimo naan yakalapas sang tyotoowan naan.Yani yang matungtung, na maski nanangimo ta aw wa kita otoo na yaan osto,yakasara kita sang pagimo ta saan.

15Tabang sang Arag Kamo Tomotoo antak

Yaan Madasig sang Kanaan Pagtoo1 Kita na madigun yang pagkanarig

kang Jesu Kristo, kinaanglan mapakabuu-tan kita sang arag kita tomotoo na bukupa nang madigun yang pagkanarig kangJesu Kristo. Wakaw dili kita magabuut-buut sang kanatu ginawa. 2 Awgaid ki-naanglan yang kada isa kanatu magaimosang madyaw sang arag kita tomotoo namakadogang sang pagkanarig nilan kangJesu Kristo. 3 Kay tanawa si Jesu Kristo,wa yaan magabuutbuut sang kanaan gi-nawa, awgaid yagatigkul yaan sang karisudmaynang syosolat na yagalaong, “May-nang ako yang pyagalaong nang mangaotaw nang paglaong nilan sang makainana sorit kanmo, kay Ama.” 4 Yang karikonang sorit na pyapasolat nang Dios kadiniyaan yang pagaindo kanatu. Yagaindoyaan kanatu pagtigkul sang maski nanangkarisud ta, yagaindo yaan arag kanatu naabay somarig na atagan kita nangDios sangkariko nang syasaad naan kanatu. 5 Kayyang Dios gaid yang makapagbaya kanatuantak kita makatigkul sang maski nanangkarisud ta, aw antak kita madasig, wakawyaampo ko sang Dios na pagabayaan kamonaan antak kamo managidarag pinasobaysang pagbuut ni Jesu Kristo. 6 Yaampo konamanagoyon kamo sang pagbantogmayosang Dios. Yaan yang Dios na Ama ni JesuKristo na byabatok nami kamayo. Yaanarag na Dios yang pyangagdan naan nongaani pa yaan sang donya.

Byabatok yangMadyawna Batok adto sangBuku nang Manga Judio

7Wakawpanagidarag kamo kay kariko tapyapagonawa sakopon ni Jesu Kristo. Awmanagidarag kita amabantog yang Dios.8 Ayaw kamo magpakaringaw na yamaimosi Jesu Kristo tomatabang sang manga Ju-dio antak katigaman nilan na matinoma-nunyangDios na yagasogo kang JesuKristoadto sang manga Judio antak tomanunyang kariko nang syasaad naan kadini sangkamonaan nang manga Judio, 9 aw an-tak yang buku nang Judio yang magaban-tog sang Dios kay arag silan kyakallaatan.Yatoman da yang pyagalaong ni Jesus sangDios kadini na syosolat, laong, “Wakawabantogon ko ikaw adto sang manga otawna buku nang Judio, kayan abantogon kawarag nilan. Magakanta ako antak maimodungganun yang kanmo aran.” 10 Aragaon sorit nang Dios na syosolat kadini nayagalaong, “Kamo na buku nang Judio,upud kamo panaguma nang manga Judiona pinili nang Dios.” 11 Kayan yomanmaglaong, “Kariko mayo na buku nangJudio, bantoga mayo yang Ginoo na Dios,kinaanglan abantogon yaan nang karikonang otaw asang karowagan nang donya.”12 Arag yagalaong yang propeta nang Diosna si Isaias, laong, “Aon madatung sikunsang manga sompaw ni Jese. Yang ma-datung yaan yang amaimo pangoro sangmanga otaw na buku nang Judio. Yaangaid yang akaimanan nilan na makalowaskanilan.” 13 Yaampo ko kamo sang Dioskay yang Dios yang pyagponowan nangkyakaimanan ta. Papagumaun kamo naan,atagan nang karinaw yang ginawa mayotungud sang pagkanarig mayo kanaan.Kayan yang makagagaom na Balaan na Es-pirito yang magabaya kamayo antak labankamo maiman sang panalangin nang Dioskamayo na way tatamanan.

Yang Katarongan ni Pablo na YakadasigKanaan Magsolat

14 Manga karomonan ko na tomotoo,yatigam ako na madyaw yang kamayobatasan, laban kamo matigam sang paaginang Dios. Wakawmakatambag kamo sangisaisa kamayo. 15Yapakaisug ako magsolatkamayo antak abay kamo makaungud sin-ing kanak pagindo. Pyapakaindo ko kamokay yatagan ako nang Dios nang katungudpagindo. 16 Kay pagbuut nang Dios na ako

Roma 15:17 264 Roma 16:2yamaimo panogwanun ni Jesu Kristo namagababatokon sang kanaan madyaw nabatok adto sang manga otaw na buku nangJudio, kay antak silan maimo manga to-motoo kang Jesu Kristo tungud sang kanakpagindo. Kayan yaimo silan madyaw napagatag na kanak pagatag adto sang Dios,na tungud sang pagbaya nang Balaan naEspirito kanilan yamaimo silan madyawnang Dios. 17 Wakaw kay si Jesu Kristoyang gabuut kanak, makapaglaong ako namadyaw yang kanak gawbuk na pyapa-gawbuk naan kanak. 18 Wakaw yaan gaidyang pagalaong ko yang pagbaya kanakni Jesu Kristo na tungud saan aon yanga-gad sang pagbuut ni Jesu Kristo na bukunangmanga Judio kay yudungug silan sangkanak pagindo aw kita silan sang kanakmangamadyawna imo. 19Kikita nilan yangdagdagu na manga milagro na toosanannilan na yaan na imo yagadan nang gaomnang Balaan na Espirito antak silan tomoona tinuud yang sorit nang Dios na pya-gaindo ko kanilan. Wakaw yakarimpud dako batokon yang madyaw na batok bainkang Jesu Kristo pagpono dig Jerusalemasta adto sang maawat na banwa na Iliriko.20 Laban ko gosto batokon yang madyawna batok bain kang Jesu Kristo adto sangbanwa na wa pa udunguga yaan na ba-tok, kay madyaw ko batokan yang mangaotaw na wa pa akatigam sang paagi niJesu Kristo. 21 Yaan yang yiimo ko antakmatoman yang sorit nang Dios na syosolatna yagalaong, “Mudungug sang batok bainkanaan yang wa pa akatigam kayan silanyang makadarag saan na batok.”

Yagadumdum si Pablo na Makadto Roma22Tigkan adoonway sakat ko kaymadaig

pa yang gawbuk ko adi, wakaw wa akmakakadto kamayo maski dogay da nagosto ko garo makadto kamayo. 23 Toyoadoon kay yatapos da yang gawbuk kodisini na manga banwa, 24 yaiman daako na magakita kita nang pagagi kodisaan padurug adto Espanya. Madyawaw masiling naan kay antak ako mata-man nang paguma na mapagagadagad ka-mayo nang dagawdagaw kayan makata-bang kamo kanak pagpanaw ko padurugadto Espanya. 25 Toyo adoon makadto

pa ak Jerusalem na amatud sang tabangsang manga tomotoo adto. 26 Kay yangmanga tomotoo na taga Masedonia awtaga Akaya, yagadumdum na madyaw awmagtipon sang tabang na apadara nilansang manga tomotoo ag Jerusalem na ya-mangkaukud adoon. 27Yaan yang madyawnilan imoon kay silan na buku nang Judioyakaambit sang manga panalangin nangDios sang manga Judio. Wakaw yangbuku nang Judio yang madyaw tomabangsang manga Judio ag Jerusalem na ya-mangkaukud adoon. 28 Pagkatapos ko sini,aw kaatud da ko kanilan yang yamatiponna tabang, magapadayon ako adto Espanyana amapit ak digkamayo. 29 Yatigam akona aw domatung da ako agkamayo, labanpanalanginan kamo ni Jesu Kristo tungudsang pagindo na pagaindo ko kamayo.

30 Manga karomonan ko na tomotoo,tungud sang pagtaod mayo sang Ginoo tana si Jesu Kristo aw tungud sang lugun napagbaya kamayo nang Balaan na Espirito,pamakot kamo upud kanak pagampo sangDios tungud kanak. 31 Pagampo kamo sangDios tungud kanak antak ako dili dakupunnang manga otaw na wa otoo kang JesuKristo ag Judea. Pangayowa mayo aragsang Dios na amadyaw nang manga to-motoo ag Jerusalem yang pagdara ko sangtabang antak dawatun nilan yaan na man-aguma. 32 Pangayowa mayo arag sang Diosna pagabuutan ako naan na makadto akokamayo aw yaan yang pagbuut naan kanakadoon. Laban ak magauma aw domatungak agkamayo, kayan yaorawa yang ginawako. 33 Yang Dios na gabaya sang dumdumta antakmarinaw, yaan yang abay tomagapkamayo. Amen.

16Yang Manga Pangomosta

1 Pagalaong ko kamayo antak kamomatigam kang Pebe na lomon ta na boyagna makadto kamayo. Yaan yang tomata-bang sang manga tomotoo ag Senkrea.2 Aw domatung yaan agkamayo, dadyawamayo yaan tayoda kay yaan yang madyawna batasan na yakagayon sang manga to-motoo. Aw mapatabang yaan kamayo, ta-bangi mayo kay yaan yang yatabang sang

Roma 16:3 265 Roma 16:23

madaig na otaw. Ako arag tyatabangannaan.

3 Pangomostaan ako kang Prisila aw Ak-ila. Yatabang silan kanak sang pyapaimokanak ni Jesu Kristo. 4 Agput silan dowapatayun nangaon tungud sang pagtabangnilan kanak na apatayun ako garo nangkanak kontara. Laban ak yamapanum-dum kanilan. Yang kariko nang simisim-baay na bukunang Judio arag yamapanum-dum kanilan. 5 Pangomostaan ak aragsang kariko nang tomotoo na ipan man-agkatipon asang baray ni Prisila aw Akila.

Pangomostaan ak arag sang kanakkarugunan na si Epeneto. Yaan yangmona somarig kang Jesu Kristo ag Asia.6 Pangomostaan ako kang Maria na yabaytomabang kamayo disaan. 7Pangomostaanako kang Androniko aw Junias na aragkami Judio. Arag silan yamapiriso nangaoninagad ko. Manga dungganun silan dowana manga apostol, mona pa kanak silansomarig kang Jesu Kristo.

8 Yang tomotoo na si Ampliato na karu-gunan ko, paglaonga yaan na yangomostaako kanaan. 9 Aw si Urbano na yatabangkanatu na pyagapanonogo ni Jesu Kristo,arag paglaonga yaan na yangomosta akokanaan, aw si Estakis na karugunan ko aragko yaan pyangomosta. 10 Arag pyango-mosta ko si Apeles na yabay mangagadsang pagbuut ni Jesu Kristo kanaan maskiyaan kyakarisudan. Aw yang sakop ni Aris-tobulo, pangomostaan ako arag kanaan awyang kanaanmanga sakop. 11Aw yang aragJudio na si Herodion, pangomostaan akokanaan. Aw yang manga tomotoo kangJesu Kristo na sakop ni Narsiso, arag silankariko kyokomosta ko.

12 Si Tripena aw si Triposa na pyaga-panonogo ni Jesu Kristo, yangomosta akkanilan. Aw yang karugunan ta na siPersida na arag dakora yang yamaimo napyagapanonogoni JesuKristo, yangomostaak kanaan. 13 Aw si Rupo na dungganunna tomotoo, yangomosta ak kanaan awyang kanaan inana buutan kanakmaynangkanak ina. 14 Aw yang manga tomotoo nasi Asinkrito aw si Plegonte aw si Hermesaw si Patrobas aw si Hermas aw yang ka-daygan pa na manga tomotoo na inagadnilan, paglaonga silan na yangomosta ak

kanilan. 15 Aw si Pilologo aw si Julia, aw siNereo aw yang lomon naan na bobay, awsi Olimpas aw yang kadaygan pa na mangatomotoo na inagad nilan, paglaonga silanna yangomosta ak kanilan.

16 Kariko mayo na manga tomotoo,pagkinomostaay kamo antak katigaman nakamo yanagilugun. Yangomosta kamayoyang kariko nang tomotoo adi.

Yang Kataposan na Tambag17 Manga karomonan ko na tomotoo,

pyagalaong ko kamo na abaya mayopakatanawi yang manga otaw na yagaimosang kasamok na makapagsarimburagkamayo sang kamayo pagtoo, kay yosopaksilan sang matungtung na pagindo natyatangkap mayo. Arilii silan daw silanmakasapad sang pagtoo mayo, 18 kay yaannamanga otawwamangagad sangpagbuutnang Ginoo ta na si Jesu Kristo, yabaysilan magbuutbuut magimo sang maat namanga imo na gosto nilan imoon. Wakawyang manga otaw na wa pa akatigamkanilan, pyapatoo nilan pinaagi sangkanilan sorit na madyaw paninggan toyobuku nang matungtung. 19 Pyagidungganda na kamo yangagad sang pagindo bainkang Jesu Kristo, wakaw yagauma akona maynaan kamo. Toyo aon isa nagosto ko na imoon mayo na magadadayawkamo magdumdum antak yaan yangpangagdan mayo yang matarong, na dikamo managimo sang buku nang osto namanga imo. 20Kayan yang Dios na yamatagnang karinaw sang ginawamayomagabayakamayo na di madogay apadaugun kamonaan kang Satanas.

Yaampokokamo sangDios na atabangankamo nang Ginoo ta na si Jesu Kristo.

21 Si Timoteo na inagad ko magbatokbain kang Jesu Kristo, yakanamput ka-mayo. Arag si Lusio aw si Jason aw siSosipatro na arag kami Judio, yakanam-put kamayo. 22 Ako si Tersio, yang pya-pagsolat ni Pablo sining pyagalaong naan.Arag ako yangomosta kamayo disaan. 23 SiGayo arag yangomosta kamayo. Ako siPablo, iyan ako adoon sang baray ni Gayo.Yang baray naan yang pyagakatiponannang manga simisimbaay disini na banwa.Arag si Erasto na tesorero nini na syo-dad, yangomosta kamayo. Arag yang

Roma 16:24 266 Roma 16:27lomon ta na si Kuarto yangomosta kamayo.24Panalanginan kamo kariko nangGinoo tana si Jesu Kristo.

25-26Yaan yangmadyaw yang abantogonta yang Dios kay yaan yang makadigunsang pagkanarig mayo kang Jesu Kristo.Yaan yang byabatok ko. Yaning batokna pyapakatigam kanak nang Dios waakadaragi nang manga otaw anay da ka-dini matag adoon. Yani na batok yangbyabatok ko kamayo adoon pinasobay sangmanga solat nang manga propeta nangDios kadini. Yang Dios na di magka-matay yang yagabuut na yani na batokapakatigam adoon sang kariko nang otawasang karowagan nang donya antak silansomarig kang Jesu Kristo kayan yangagadkanaan. 27 Yang Dios gaid yang yatigamsang kariko, yaan yangpollayon abantogonta tungud kang Jesu Kristo. Amen.

1 Korinto 1:1 267 1 Korinto 1:19

Yang Mona na Solat ni PablosangTAGA KORINTO

1 Ako si Pablo na pipili nang Dios nayamaimo apostol ni Jesu Kristo, yaanyang pagbuut naan kanak. Aadi kanak siSostenes na arag kita tomotoo. 2Yagasolatako kamayo na taga Korinto na yotoo sangDios. Kamo na manga pinili nang Dios,kamo yang yiimo ni Kristo balaan may-nang kadaygan na manga tomotoo disangkarowagannang donya na arag yabayman-gagad sang kanatu Ginoo na si Jesu Kristona yaakun nilan na kanilan Ginoo. 3 YangDios na kanatu Ama aw si Jesu Kristo nakanatu Ginoo yaan yang yanalangin ka-mayo antak marinaw yang dumdummayo.

Yang Manga Panalangin na Iyan digkangKristo

4 Yabay ak magpasalamat sang Diostungud sang pagkallaat naan kamayopinaagi kang Jesu Kristo. Tungud kaysakop kamo ni Jesu Kristo, 5 laban madaigyang panalangin nang Dios kamayo.Yaatag naan kamayo yang katigamanantak kamo makadarag sang madyawna paagi, matigam arag kamo magbatoksang sorit nang Dios kay iyan kamayosi Jesu Kristo. 6 Byutang da mayo sangginawa mayo si Jesu Kristo na byabatoknami kamayo, 7 wakaw kaba gatagadkamo sang pagbarik nang Ginoo ta nasi Jesu Kristo, way kolang digkamayonang maski nana na pagatag nang Diosantak kamo makatoman sang kariko nangkanaan pagbuut. 8 Apakadigunun nangDios yang kamayo pagtoo kanaan antakdili kamo kaokman na isilotan nang Diosnang pagbarik nang Ginoo ta na si JesuKristo. 9 Matinomanun yang Dios. Yaanyang gapili kamayo antak kamo maimolomon nang Anak naan na si Jesu Kristona kanatu Ginoo.

Yang Panagburag nang Manga Tomotoo10Kaymanga karomonan kona tomotoo,

pyangayo ko kamayo na tungud sang pag-taod mayo sang Ginoo ta na si Jesu Kristopanagoyon kamo antak way makaurang

kamayo, sayda yang dumdum mayo an-tak managkaoyon kamo sang imoon mayo.11 Pyagalaong ko yani kamayo, kay mangakaromonan ko, kay byabatokan ako nangmanga inagad ni Kloe na yanagagis konokamo. 12 Kada isa kono kamayo tobokyang pyagalaong. Aon yagalaong, “Ako,sakop ak ni Pablo,” arag aon yagalaong,“Ako sakop ni Apolos,” arag aon yagalaong,“Ako sakop ni Pedro,” arag aon yagalaong,“Ako sakop ni Kristo.” 13 Way kabos naanna sorit kaymaynang pyagabainbainmayosi Kristo. Nanga kamo yagalaong, “Akoyang kang Pablo sakop?” Dumduma mayo,buku ko yang pyapatay asang koros nagabayad sang kamayo sara. Wa kamoimowa na kanak sakop nang pagbawtismokamayo. 14-16 Yamapanumdum ako na waak abay magabawtismo kamayo nangaon.Kyakatigaman ko na byabawtismowan kosi Krispo aw si Gayo aw yang sang ka yan-gognan na si Estepanas. Way kyakatiga-man ko daw aon byabawtismowan ko sangkadaygan digkamayo. Wakaw way maka-paglaong kamayo na kanak kamo sakopnang pagbawtismo kamayo nangaon. 17Waak osogowa ni Kristo antak magbawtismoabay sang manga otaw. Syosogo ak naanna magababatokon sang madyaw na batokbain kang Jesu Kristo. Aw gabatok ako, waak mapagsaya sang manga otaw, kay awyaan yang pamakotan ko yang pagasayaunako, yang gaom nang pagkamatay ni JesuKristo asang koros di makatabang kamayo.Toyo aw gabatok ako, gosto ko na yaanyang udumdumun mayo yang pagkamatayni Jesu Kristo.

Yang Gaom aw yang Katigaman na kanangDios Iyan kang Kristo

18 Yang manga otaw na amangkasapadtungud sang kanilan sara, yabay maglaongna way kabos na batok yang yagalaong,“Yagapakamatay si Jesu Kristo asang ko-ros tungud kanatu.” Awgaid kita na pya-pagawas nang Dios sang silot na makas-apad yatigam na yang batok bain kangJesu Kristo yagapakatigam na dakora yanggaom nang Dios. 19 Yatigam kita nasayup yang manga otaw na wa atangkapsang batok bain kang Jesu Kristo kay aonpyagalaong nang Dios na syosolat, laong,“Awaraun ko yang pyagaindo nang manga

1 Korinto 1:20 268 1 Korinto 2:4ungudannawa akatigam sangmatungtungna pagindo ko. Awaraun ko yang karikonang katigaman nilan.” 20Dumdumamayoyang manga ungudan, yang manga saitmagindo sang balaod, aw yang kaday-gan na matigam magsorit. Pyapakatigamnang Dios na way kabos nang katigamannang ungudan kay yang kanilan katigamansikun sang kanilan dumdum gaid.

21 Yatigam yang Dios na yang mangaotawdimatigamkanaanpinaagi sang kani-lan katigaman. Wakaw pagbuut nangDios na apagawasun yang manga tomo-too sang silot na way kataposan tungudsang kanilan pagtoo sang madyaw na ba-tok na byabatok nami awgaid pyagalaongnang manga otaw na wa otoo, “Way kabosna batok.” 22 Yang manga Judio yabaymaglaong na dili silan motoo saan na ba-tok aw dili silan kimita sang manga kabu-rungburungan na imo na akatigaman ni-lan na matungtung yaan na batok. Ya-galaong yang buku nang Judio na dili silanmotoo sang batok bain kang Jesu Kristokay buku nang sikun sang katigaman nangungudan digkanilan na matigam magobadsang kariko. 23 Awgaid kami, yang byaba-tok nami si Jesu Kristo na kyakarabowannilan asang koros. Yani na batok namimaat nang manga Judio kay wa silan otoona yang kyakarabowan asang koros yangsyosogo nang Dios na magaari. Bain sangmanga otaw na buku nang Judio, sayupyang pyagalaong nilan na way kabos nangbatok bain kang Jesu Kristo. 24 Awgaidyang manga otaw, Judio aw buku, na pip-ili nang Dios na pyagasakop naan, silanyang yatangkap sang byabatok nami na siJesu Kristo mismo yang gaom nang Diosna yapakatigam bain sang katigaman nangDios. 25Yang katigaman na sikun sang Diosna pyagalaong nang manga otaw na waykabos na katigaman, yaan na katigamanyang laban makaindo sang manga otawlabaw pa sang pagindo nang ungudan naotaw. Yang gaom na sikun sang Dios napyagalaong nang manga otaw na marutuyna gaom, yaan na gaom gilabawlabawan pasang gaom nang otaw.

26 Kay manga karomonan ko na pinilinang Dios, dumduma mayo yang kamayokabutang nangaon nang pagpatawag ka-

mayo nang Dios. Tagbi da digkamayoyang manga ungudan, tagbi da yang ya-gapangoro, aw tagbi da yang mayaman.27 Awgaid pagbuut nang Dios na yang pip-ili naan yang manga otaw na pyagalaongway manga kabos kay antak kainaan yangmanga otaw na ungudan na byabantognang manga otaw adoon. Arag pipili nangDios yang manga otaw na way gaom disin-ing donya, antak kainaan yangmanga otawna bantogan na aon kono gaom disiningdonya. 28 Arag pipili nang Dios yangmanga otaw na pobre na syosodi nangarag silan, yangmanga otawnapyagalaongway manga asoy arag pipili nang Dios,antak mawara yang gaom na kyakanari-gan nang kariko nang otaw asang donya.29 Wakaw way otaw na makapagbantogdisang atobangan nang Dios. 30 Awgaidkita, iyan kanatu si Jesu Kristo na pipilinang Dios na amatag kanatu nang un-gud antak kita matigam sang paagi nangDios. Si Jesu Kristo yang yagapakamataykay yang kanaan kamatayun yang bayadsang kanatu manga sara antak kita maimomanga balaan na sakop nang Dios, awantak kita makagawas sang silot na waykataposan. 31Wakaw dumdumamayo yangsorit nang Dios na syosolat na yagalaong,“Yang gosto magabantog, yaan yang paga-bantog naan yang Ginoo.”

2Yang Babatokon bain kang Kristo disang

Koros1 Kay manga karomonan ko, nangaon

na aadto ak kamayo, byabatok ko kamayoyang sorit nang Dios, toyo wa ak magasil-ing sang sorit nang manga ungudan dawkamo magdumdum na yang kanak soritsikun sang kanak tyoonan dumdum. 2 Kaykaba aadto ako kamayo yaan gaid yangdyudumdum ko na abatokon si Jesu Kristoaw yang pagpatay kanaan disang koros.3 Toyo kaba aadto ak kamayo, byabati koyang karutuy. Yamaundug ako daw diak makatoman digkamayo sang pagbuutnang Dios kanak. 4 Wakaw aw yagabatokak sang sorit nang Dios wa ak magabuut-buut magkido sang kanak sorit, kay yangyagabaya kanak na yagabatok sang sorit

1 Korinto 2:5 269 1 Korinto 3:2nang Dios yang Balaan na Espirito na ya-gapakita sang gaom nang Dios. 5 Wakawbuku nang katigaman nang ungudan naotaw yang kyakaponowan nang pagtoomayo kang Jesu Kristo, awgaid yaan yangkyakaponowan nang pagtoo mayo yanggaom nang Dios.

Yang Katigaman na Kanang Dios6 Yang sorit nang Dios na makaungudan

yang pyagaindo nami sangmanga tomotoona madigun da yang pagkanarig kang JesuKristo. Buku nang kanang otaw katiga-man yang pyagaindo nami, arag bukunang katigaman nang manga tagsakopsining donya, kay amawara yang gaomnang kariko nang tagsakop sang mangaotaw disining donya. 7 Awgaid yaningpyagaindo nami na sorit nang Dios namakaungudan wa akatigami nang mangaotaw nangaon kay wa pa silan nang Diosapakatigama. Awgaid wa pa nang Diosimowa yang maski nana, dadaan da yan-dam naan yaan na panalangin kanatu namakapaguma kanatu nangway tatamanan,wakaw pyapakatigam naan yaan kanatuadoon. 8Toyo way pangoro disining donyana yatigam saan na sorit nang Dios, kay awyatigam silan, dili nilan akarabowan asangkoros yang Ginoo na si Jesu Kristo na waytatamanan nang kabantog. 9Kay yang soritnang Dios na syosolat yagalaong, “Yang waikitaa nang manga otaw aw yang wa nilanudunguga, aw yang wa nilan akaundi, yaanyang yaandam nang Dios na aatag sangmanga otawnayagadakora sangDios asangginawa nilan.” 10Yang yaandam nang Diosna aatag sang manga otaw pyapakatigamkanami nang Balaan na Espirito na syosogonang Dios agkanami. Way katigaman nadi akatigaman nang Balaan na Espirito,kariko arag kyakatigaman naan. Wakawyang kariko nang katigaman nang Diospagaindo kanatu nang Balaan na Espirito.11 Way otaw na matigam sang dumdumnang sang ka otaw, yang kanaan tyoo-nan gaid espirito yang yatigam sang dum-dum naan. Maynaan oman yang Dios,yaan gaid yang yatigam sang dumdumnaan yang Balaan na Espirito. 12 Kita namanga tomotoo, di kita mangagad sangpaagi nang arag kita otaw, kay pyagbayaanda kita nang Balaan na Espirito na yatag

da kanatu nang Dios antak kita matigamsang karikonang labanmadyawnapagatagnang Dios kanatu. 13 Wakaw yang batoknami kamayo, buku nang kanang otawpagbuut, awgaid pagbuut nang Balaan naEspirito na yagaindo kanami. Yaan yangbyabatokan nami yang manga tomotoo napyagabayaan nang Balaan na Espirito kaysilan gaid yang makadarag sang matung-tung na pagindo na pyapagindo kanaminang Balaan na Espirito.

14 Awgaid yang otaw na buku nang to-motoo na wa pagabayai nang Balaan naEspirito, di matangkap sang matungtungna pagindo nang Dios na pyapakatigamnang Balaan na Espirito. Yang kariko nangkanang Dios pagindo maat naan paning-gan. Di naan akatigaman yaan na pagindokay wara agkanaan yang Balaan na Es-pirito na makaindo sang kanaan ginawaantak yaan makadarag. 15 Yang tomotoona yatangkap sang kariko nang pagindonang Balaan na Espirito yakadarag sangpaagi nang Dios. Kariko nang tomotoona pyagabayaan nang Balaan na Espir-ito yakadarag sang kariko nang madyawna pagindo, awgaid yang wa otoo wapagabayai nang Balaan na Espirito. Wasilan makadarag sang paagi nang mangatomotoo na pyagabayaan nang Balaan naEspirito. 16 Maynaan yang wa otoo kayyang sorit nang Dios na syosolat ya-galaong, “Way matigam sang dumdumnang Dios, waymakaindo kanaan.” Awgaidkita yatigam sang dumdum ni Kristo kaypyagabayaan kita nang Balaan na Espirito.

3Manga Sogwanun nang Dios si Pablo aw si

Apolos1 Ako, kay manga karomonan ko, wa

ak magaindo kamayo nangaon sang may-nang pagindo ko sang manga tomotoo nayangagad sang Balaan na Espirito kay wapa mayo akabos ayawi yang dadaan nabatasan mayo. Wakaw yang pagindo kokamayo maynang pagindo ko sang baya patomoo, maynang manga isu pa. 2 Yangkanak pagindo nangaon maynang gatas,buku nangmaynang kanun kay di pa kamomakagaga saan komaan kaymayn pa kamonang manga isu. Buku pa nang madigun

1 Korinto 3:3 270 1 Korinto 3:22yang pagtoo mayo. Maski adoon, buku panang madigun yang pagtoo mayo, 3 kaywa pa mayo ayawi yang dadaan kamayopaagi. Yaan yang toosanan na yabay pakamo mangagad sang kanang otaw paagiyang yabay pa kamomasigi sang arag kamoaw abay kamo panagagisagis. 4 Aon digka-mayo yagalaong, “Ako kang Pablo sakop,”arag aon yagalaong, “Ako kang Apolossakop.” Yaan na batasan yang dadaanbatasan nang otaw na way Balaan na Espir-ito agkanaan.

5 Kami si Apolos, arag kami sogwanunnang Dios na gaindo kamayo antak kamomanarig nang madyaw kang Jesu Kristo.Yiimo nami yang pyapaimo kanami nangDios. 6 Mayn ako nang yananum, si Apo-los yang yagatagap sang tanum, awgaidyang Dios yang yagapatorin. 7 Buku nangdagdagu yang gawbuk nang yananum awyang yagatagap, yaan yang dagdagu nagawbuk yang gawbuk nang Dios na yagap-atorin. 8Magonawa kami si Apolos, yagasi-paggawbuk kami, dawmonnono yang gaw-buk nang kada isa kanami, maynaan omanyang abarus kanami nang Dios. 9 Kamisi Apolos yang pyapaggawbuk nang Diossang kanaanpawa. Kamoyang kanangDiospawa na pyapagawbuk kanami.

Maynang baray arag kamo nang Diosna pyapagawbuk kanami. 10 Yang Diosna yamallaat kanak yang gaatag kanaknang katigaman antak ak makagaon sangpangoro na panday. Ako yang yagatol-lok sang arigi nang baray, kayan yangkadaygan yang yagaimo saan na baray.Kamo na magaimo sang baray, magda-dayaw kamo daw magkaraat yang imo nabaray. 11 Byatok da ko kamayo si JesuKristo na yaan gaid yang onayan nangbaray nang Dios, wa day kadaygan na on-ayan. 12 Aon yagabaray disang onayanansang baray nang Dios na yaan yang yiimonilan baray yang borawan aw yang sapiaw yang madyaw na bato. Yang mangabaray na maynaan di amawara kay di ama-sonog. Toyo aon kadaygan na yagabaraydisang onayanan sang baray nang Dios nayaan yang yiimo nilan baray yang kaoyaw yang tamburang aw yang kogon. Yaanna baray yang amawara kay amallug ma-sonog. 13Apakatigam nang Dios daw mon-

nono yang gawbuk nang kada sang ka otawnang allaw na pagabarik ni Jesu Kristokay si Jesu Kristo yang magaokom. Yangkanaanpagokommaynang atoronna paga-sonog antak katigaman yang imonilan dawmadigun daw buku. Yang magindowaysang manga tomotoo maynang magiimosang baray. 14Wakaw awmadyaw yang imonaan, maynang baray na di magkasonog,makadawat yaan sang madyaw na barus.15 Toyo aw buku nang madyaw yang imonaan, maynang baray na yamasonog, diyaan makadawat sang madyaw na barus.Toyo amarowas yaan, mayn yaan nangyakarogwa sang baray na yamasonog.

16 Kamo na manga tomotoo, yatigam dakamo na kamo yang templo na pyagauyaannang Dios kay yang Balaan na Espirito iyankamayo. 17 Wakaw aw aon otaw na mag-asapad sang templo nang Dios, asapadanyaan nang Dios kay balaan yang kanaantemplo. Ayaw kamomagpakaringaw, kamona yamanarig kang JesuKristo yang templonang Dios.

18 Pagkido kamo daw aon masayupdigkamayo. Aw aon digkamayo magdum-dum na yaan ungudan kinaanglan ayawannaan yang maynaan na dumdum naanantak yaan makadarag sang kanang Diospaagi kayan yaimo yaan ungudan. 19 Kayyang kaungudan nang manga otaw disin-ing donya na dyudumdum nilan madyaw,maat nang Dios. Kay yang sorit nangDios na syosolat yagalaong, “Yang otawna yagadumdum na yaan yang ungu-dan, pyapakatigam nang Dios kanaan nayang kaungudan naan yang akaponowannang kanaan sara na pagasapad nang Dioskanaan.” 20 Arag aon syosolat na ya-galaong, “Yatigam yang Dios na way kabosnang kanang otaw kaungudan.” 21Wakawayaw kamo magbantog sang arag otaw,yangDios yangmadyawbantogonkay yaangaid yang gapanalangin kamayo nang waytatamanan. 22 Ako aw si Apolos aw si Pe-dro yang magindoway kamayo na syosogonang Dios. Kyakaaronan kamo nang karikokay kamo yang manga anak nang Dios.Aw maboi kamo, aw matay kamo, madyawyang kabutang mayo kay iyan kamayosi Kristo. Wakaw yang kabutang mayoadoon aw yang kabutang mayo mallaw

1 Korinto 3:23 271 1 Korinto 4:17aragmadyaw 23kay kamoyang kangKristo,aw si Kristo kanang Ama naan na Dios.

41 Aw magdumdum kamo daw sini kami

si Apolos, kami yang sogwanun ni Kristona syasarigan nang Dios pagpakatigam ka-mayo sang pyapakatigam naan kanami nawanaan apakatigamannangaon. 2Mayniniyang madyaw sang sogwanun, kinaanglanmagatoman yaan sang kariko nang pyaga-sogo nang kanaan pangoro. 3Pagalaong kokamayo na aw kamo aw maski sini yangmagsosi sining gawbuk ko, di ak amaun-dug kay buku nang importante kanakyang pagokom mayo. Kay maski ako nagagawbuk, di ak makaokom daw madyawyang gawbuk ko daw buku. 4 Toyo maskiway kyakatigaman ko na imo ko na maatwa yaan magapasabot na way sara ko.Yaan gaid yang makapagokom sang kanakgawbuk yang Ginoo ta na si Jesu Kristo.5Wakaw ayaw kamo magsaway sang maskisini kay wa pa adatung yang magookom nasi Jesu Kristo na kanatu Ginoo. Pagtagadkamo kanaan, kay apakatigam naan yangmanga imo nang otaw na wa akatigaminang kadaygan. Arag apakatigam naanyang kyakaundan nangmanga otaw, kayansilan na yanagimo nang madyaw, silanyang abantogon nang Dios.

Yang Manga Apostol ni Kristo6 Kay manga karomonan ko, yang pya-

galaong ko kamayo adoon bain kanami siApolos. Kami yang paggaoni mayo antakkamomakasonod sang batasan namadyawna pyagaindo kanatu nang Dios. Kay maatnang Dios yang magabantog sang sangkaotaw kayan syaway yang isa na arag gaindokamayo nang matungtung. 7 Kay aw aonlabaw digkamayo, yaan yang pagbuut nangDios, kay yang Dios yang gaatag kamayosang maski nana na iyan kamayo, bukunang kamayo pagbuut, kanang Dios pag-buut. Wakaw dili kamo makapagbantogkay buku nang kamayo pagbuut.

8 Ayaw kamo magdumdum na yomollada kamo, na kariko arag aon day kamayo,wa day yakaukud kamayo. Buku nangmadyaw na magadumdum kamo na kamoyang yagapangoro na sakop nang Dios,

maski kami na manga apostol wa pa ma-gapangoro. Madyaw garo aw matung-tung namagapangoro kamo na sakop nangDios, kayan kami na manga apostol aragmagapangoro inagad mayo magpangoro.9 Yagadumdum ako na pagbuut nang Diosna kami na manga apostol yang byubu-tang sang kaoriyan na yabay nang otawsodiin, maynang manga piriso na patayu-nun. Yaimo da kami tanawunun, kayyabay kami nang manga otaw tanawuntigkan sangmanga sogwanun nang Dios natagalangit, arag yatanaw kanami. 10 Kamikono na manga apostol laban sangu kayyamakot kami magbatok tungud kang JesuKristo. Kamo kono yang manga ungu-dan tungud sang pagtoo mayo kang JesuKristo. Kami kono way gaom, kamo konoyang aon gaom. Kamo yang dungganan,kami yang obitanan. 11 Tigkan adoonyabay kami magutum, yamangkaranggakami, tatagbi da yang kanami damit,pyamonaran kami, laban kami kyukudul.Mayn kami nang adag, maski diin kamiyakakorang. 12 Yamakot kami maggawbukantak kami makakaan. Aw didigadigaankami nang manga otaw, pyanalanginannami silan. Aw pyapakarisudan kami nangmanga otaw, di kami magbarus, titigkurannami. 13 Aw aon manga otaw na gasoritkanami nang maat, byabarusan nami silannang madyaw na sorit. Tigkan adoonyabay kami paglaongon na yagaid konokami makadagut kay way kono asoy nami.

14 Wa ko yani osolatan kamayo na an-tak kamo marig, awgaid syosolat ko yanikamayo na antak kamo kaindowan, kaykamo yang kanak karugnanan maynangmanga anak ko. 15 Kay maski madaigyang magindoway kamayo, ako gaid yangmaynang ama mayo, kay pagbatok ko ka-mayo sang sorit nang Dios, maparabaykamo manarig kang Jesu Kristo. 16Wakawpyangayo ko kamayo na magasiling kamokanak. 17 Tungud saan syosogo ko si Tim-oteo agkamayo kay yaan yang magadasigkamayo antak kamo mangagad sang pag-buut ni Jesu Kristo na pyangagadan ko,pyagaindo ko arag yaan sang maski wainna simbaan na dyadatung ko. Si Timoteoanak ko sang pagtoo kang Kristo, laban koyaan karugunan. Matinomanun yaan sang

1 Korinto 4:18 272 1 Korinto 5:12-13pyapaimo kanaan ni Kristo.

18 Aon digkamayo yagaparabaw kay ya-gadumdum na dili da ako oman makadtokamayo. 19 Awgaid aw tomogot yang Gi-noo, dilimadogaymadatung ako agkamayooman. Aw domatung da ako agkamayo,pagasaitan ko yang gaparabaw sang aragkamo daw aon gaom nang Dios digkanilan,daw yotoyo gaid silan magsosoritin. 20Kayyang kanang Dios pagbuut, buku gaid nangmotoyo kamo magsorit, kay yang soritnang Dios aon gaom. 21 Wakaw pangagadkamo sang kanak pagindo, kay gosto ko namadyaw yang ginawa ko kamayo aw do-matung ako agkamayo. Toyo aw dili kamomangagad sang kanak pagindo, mudungugkamo sang masakit na sorit ko kamayoaw domatung ako agkamayo, antak kamomagdura, na di da kamo magaparabawsang arag kamo tomotoo.

5Aon Yanagkadopang disang Manga Tomo-

too1 Yudungug ako na aon yagaimo sang

maat digkamayo. Aon kono otaw nayimipid sang asawa nang kanaan ama.Maski yang manga otaw na buku nang to-motoo, laban maat nilan yang kadopanganna maynaan. 2 Sari aon imo na maat digka-mayo, mayn kamo naan, yapagbantog dakamo. Sana kauruk sa garo kamo, awpapanawa mayo digkamayo yang yakaimosang maat antak yaan magdura. 3 Kaymaski maawat ako agkamayo, maynangaadto ako kay yabay akmagdumdum agka-mayo. Wakawmakaokom ako saan na otaw4 kay yaatag kanak nang Ginoo ta na siJesu Kristo yang katungud pagokom. Nangpagtipon mayo asang simbaan, maynangarag ak iyan inagad mayo pinaagi sanggaom nang Ginoo ta na si Jesu Kristo.5 Wakaw pabayai la mayo yaan na otawkang Satanas antak sapadan yang kanaanlawas tungud sang kanaan imo namaat an-tak marowas yang kanaan kallowa mallawnang pagbarik nang Ginoo ta na si JesuKristo.

6 Kamo na gabantog, maat yang kamayopyagbantogan kay aon digkamayo yagaimonang maat. Yatigam kamo na yang tatagbina patoron yakatoron sang madaig napaan. Maynaan oman yang maat na

imo pagagaonan nang madaig na otaw.7 Wakaw papanawa mayo yang maynaandigkamayo antak kamo maimo manga bal-aan na poros madyaw yang imo. Tinuudna kamo namanga tomotoo yang yamaimobalaan aw pagsakopa kamo nang Dios kaypyatay da si Jesu Kristo tungud kanatu.Yang manga Judio kadini yagapatay sangkarnero kada allaw nang pista nilan napyagangaranan nang Paglabay. 8 Wakawmaynang yatambong kita sang pista kay siJesu Kristo yang maynang karnero na pya-patay nang pista na Paglabay na kyakaan taantak di da kita magimo sang kyanaramanta na maat na imo. Wakaw ayawan ta yangkariko nang maat na imo kayan yangagadkita sang matungtung na pagindo ni JesuKristo.

9 Pagsolat ko kamayo nangaon, pya-galaong ko kamona di da kamomapagobaysang manga dopang. 10 Awgaid wa ak ma-galaong kamayo na di da kamomapagobaysangmanga otawnabukunang tomotoonayagaimo sang kadopangan aw yang mangaotaw na maagap, aw yang manga limbon-gan, aw yang manga otaw na sakop nangbalyan, kay aw yaan yang pyagalaong kokamayo na di da kamo mapagobay sangbuku nang tomotoo na gaimo sang may-naan, dili kamomakaimo saan awdili kamomanaw disining donya. 11 Awgaid yaga-solat ak kamayo adoon na ayaw da kamomapagobay sang maski sini na tomotooaw abay pa yaan mipid sang maski sini nabukunang kanaan asawa, awyang tomotoona maagap, aw yang tomotoo na yabaypa tomangkap sang pagindo nang balyan,aw yang tomotoo na gapakaraat sang aragtomotoo, aw yang tomotoo na galasinglas-ing, aw yang tomotoo na matakaw. Yangtomotoo na yagasing nang maynaan, ayawkamo mapagsaro kanaan.

12-13 Way katungud ko sang pagokomsang manga otaw na wa otoo kang JesuKristo. Yang Dios gaid yang magaokomkanilan. Awgaid yang kamayo okomanyang arag kamo tomotoo digkamayo.Wakaw yang maat yang imo na tomotoo,papanawa mayo digkamayo.

6Yang Panagsompaki nang Arag Tomotoo

1 Korinto 6:1 273 1 Korinto 6:181 Aw aon isa kamayo na tomotoo na

mapagagis sang arag kamo tomotoo, ayawkamo magdangup sang okom na bukunang tomotoo, yaan yang madyaw pa-pagosayun sang kamayo kasamok yangarag kamo tomotoo. 2 Yatigam da kamona madatung yang allaw na yang mangaotaw na sakop nang Dios yang magaokomsang manga otaw disining donya. Awkamo yang magaokommallaw sang mangaotaw asang karowagan nang donya, di bakamo makaosay sang tagbi na kasamoknang arag kamo tomotoo? Matigamkamo magosay sang kasamok. 3 Tigkansang manga tagalangit na sogwanun nangDios arag okoman ta mallaw. Wakawmakaimo kamo magosay sang kasamoknang arag kamo tomotoo. 4 Aw aonkasamok digkamayo na kinaanglan os-ayun, ayawmayopagpaosayan sangmangamagookom na way labut sang sakop nangDios. 5 Makaina kamayo aw mapaosaykamo kanilan, kay aon ungudan digka-mayo na makaimo magosay sang kasamokmayo na tomotoo. 6Awgaid maat yang imomayo kay yang isa na tomotoo syosombongnang arag silan tomotoo adto sang bukunang tomotoo. 7 Yang imo mo na syosom-bong mo yang arag kamo tomotoo, bukunang madyaw kay yaan yang kyatigamanda na buku nang madyaw yang pagpan-gagad mayo sang Dios kay madyaw pa awyagtigkul kaw maski atakawan kaw, aworopigan kaw. 8 Awgaid sana kamo yangyagimo da sang maat, yallimbong da kamosang arag kamo tomotoo.

9 Yatigam da kamo na di pagasako-pon nang Dios yang yagaimo sang maat.Wakaw yamasayup kamo aw magdum-dum kamo na makaambit sang mangapanalangin nang Dios yang yagaimo sangmaat sang bobay, aw yang yatangkap sangpagindo nang balyan, aw yang imipid sangbuku nang kanaan asawa, aw yang mangausug na yotoon sang arag usug, 10 awyang yangindakaw, aw yang otaw na gostogaro apanmowan yang kariko, aw yangyapakarasing, aw yang yagapakaraat sangkadaygan, aw yang mallimbongay. Karikonining gaimo sang maat, dili pagasakoponnang Dios. 11 Aon digkamayo manga otawna maynaan yang batasan nangaon. Aw-

gaid adoon tobok da kamo kay kyamangda ni Jesu Kristo yang kariko nang maatasang dumdum mayo, pyasaylo ra kamonang Dios, yamaimo kamo madyaw nangDios pinaagi kang Jesu Kristo na kanatuGinoo, aw pinaagi sang Balaan na Espiritonang kanatu Dios.

Bantoga Mayo yang Dios Pinaagi sangManga Imo Mayo

12 Madyaw ko imoon yang maski nanana imo gatang buku nang maat na imo,toyo aon manga imo na maski buku nangmaat na imo, di makatabang kanak, di aragmakatabang sang kadaygan. Wakaw di akmagaimo sang makaurang sang pagbuutnang Dios kanak. 13 Matungtung yangpyagalaong na yang pagkaan yiimona ubu-tang sang tongol, aw yang tongol yiimo nabutangan nang pagkaan. Yaan yang yiimonang Dios, toyo ayaw magpakaringaw namadatung yang allaw na awaraun nangDios yang pagkaan aw yang tongol. Aragayaw magpakaringaw na yang lawas ta waimowa nang Dios sang kadopangan, yiimonaan yang lawas ta na amaimo sakop nangGinoo ta, yang Ginoo ta yang magatagapsang lawas ta. Maynaan yang pagbuutnang Dios kanatu. 14 Wakaw yang Diosna yagaboi oman sang Ginoo ta na si JesuKristo na pyapatay, yaan magaboi omansang kang Kristo sakop na yamatay da.Yang gaom nang Dios yang magaboi omankanatu na sakop ni Jesu Kristo.

15 Yatigam kamo na yang kamayo lawaskang Kristo kay kang Kristo sakop kamo.Wakaw yang lawas nang sakop ni Kristo,maat aw mapagobay sang lawas nangdopang na bobay. 16 Aw mipid yang otawsang dopang na bobay, yatigam kamo nasilan dowa yamaimo sang ka lawas da. Kayaon syosolat na yagalaong, “Yang maga-ipid na bobay aw usug amaimo sang kalawas silan dowa.” 17 Awgaid si Jesu Kristoaw yang magapasakop kanaan, silan dowasang ka ginawa ra kay yang Balaan naEspirito na gabaya kang Jesu Kristo araggabaya kanaan.

18 Arilii yang kadopangan. Ayawmagipid sang buku nang kanmo asawa.Yang kariko nang kadaygan na sara nayamaimo nang otaw way labut nangkanaan lawas, toyo yang otaw na yimipid

1 Korinto 6:19 274 1 Korinto 7:16sang buku nang kanaan asawa, yang sarana yamaimo naan iyan sang kanaan lawas,wakaw yaan yang yakapagkaraat sangkanaan tyoonan lawas. 19Yatigam kamo nayang lawas mayo yang pyagauyaan nangBalaan na Espirito na yaatag nang Dioskamayo kay kamo na manga tomotoo yangkanaan sakop. Buku nang matungtung nakamo yang tagtomon sang tyoonan lawasmayo, kanang Dios kamo, 20 kay binili lakamo naan. Dagdagu yang bayad naan, kayyang kamatayun ni Jesu Kristo yang bayad.Wakaw dadyawa mayo yang batasan mayoantak mabantog yang Dios nang karikonang manga imo mayo na madyaw.

7Yang manga Pagsosi Bain sang Kaminyoon

1Kamo yagasolat kanak, yagaosip kamo.Ibakun ko kamo adoon. Maski dili man-gasawa yang usug, madyaw. 2 Toyo yangusug na amarim sang bobay, madyaw yangmangasawa yaan, kay laban maat nangDios yang imipid sang buku nang kanaanasawa. Wakaw madyaw yang kariko nangusug mangasawa, madyaw yang karikonang bobay magabana daw silan makaun-gud sang maat nang Dios. 3 Ikaw naasawa, ayaw magdili sang kanmo bana nadi kaw mapagipid, ikaw oman na bana,ayaw magdili sang asawa mo na di kawimipid. 4 Sayda yang dumdum nang ma-gasawa, wakaw yang usug buku nang tag-tomon sang kanaan tyoonan lawas, yangasawa yang tagtomon. Maynaan omanyang bobay, yang bana yang tagtomon.5Wakaw ikaw na asawa, ayaw magdili sangkanmo bana. Ikaw oman na bana, ayawmagdili sang kanmo asawa. Toyo kamona magasawa, aw magoyon kamo na dilikamo magaipid nang dagawdagaw antakabay kamo magampo sang Dios, madyaw.Awgaid pagkatapos mayo magampo, omanda kamo pagipid daw kamo daugun ni Sa-tanas kay dili kamo makatigkul na di kamomagaipid.

6 Yaning pyagalaong ko kamayo bukunang pagsogo ko kamayo, 7 toyo gostoko garo na magagaon kamo kanak na wamangasawa, toyo yatigam ako na yangDios yang magabuut sang kada isa ka-mayo. Wakaw ayn dakman nang pagbuut

nang Dios kamayo, madyaw aw makagaonkamo kanak. 8 Yang wa pa mangasawa awyang manga baro, pagalaong ko kanilanna madyaw aw makagaon silan kanak nawa mangasawa. 9 Toyo aw gosto nilan,madyaw yang mangasawa, kay madyaw payang mangasawa sang magatigkul na dimangasawa sari gosto garo mangasawa.

10-11 Arag aon pagindo ko sang yan-gognan da na manga tomotoo. Yaningpagindo ko kanilan buku nang kanak tyoo-nan pagindo, pagindo na sikun sang Ginoota na si Jesu Kristo. Pyagaindo nang Gi-noo ta yang magasawa na di ayawan nangasawa yang kanaan bana, maynaan omanyang bana, di naan ayawan yang kanaanasawa. Yang asawa awmayaw sang kanaanbana, dili magabana oman, madyaw awoman yaan mori sang kanaan bana.

12 Arag aon pagindo ko sang kadaygandigkamayo na wa pa pagaindowa ni JesuKristo nangaon, pagaindo da ko adoonkamayo. Aw aon usug na tomotoo naaon asawa na buku nang tomotoo toyokarim nang asawa na mapagtukud kanaan,dili naan ayawan yang kanaan asawa.13 Maynaan oman yang bobay na tomo-too na aon bana na buku nang tomotootoyo aw karim nang bana na mapagtukudsang kanaan asawa, dili naan ayawan yangkanaan bana. 14 Kay aw tomotoo yangasawa, buku nangmaawat sang panalanginnang Dios yang bana na wa otoo. Mago-nawa oman saan, aw tomotoo yang bana,buku nang maawat sang panalangin nangDios yang asawa na wa otoo. Wakaw yangmanga anak nilan buku nang maawat sangDios kay madyaw pa yang kanilan kabu-tang sang manga anak nang buku nangtomotoo. 15 Awgaid yang asawa, aw bukubana, na wa otoo, aw gosto naan ayawanyang yotoo, dili yaan udumutan, yoonoaw manaw yang wa otoo, pabayai la yaankay pagbuut nang Dios na yang mangatomotoo dili amasamok. 16Kay awmadyawyang batasan nang asawa na tomotoo sangkanaanbanana bukunang tomotoo, dagawamaimo tomotoo kang Jesu Kristo yangkanaan bana. Maynaan oman yang bana natomotoo, aw madyaw yang batasan naansang kanaan asawa na buku nang tomotoo,dagaw amaimo tomotoo kang Jesu Kristo

1 Korinto 7:17 275 1 Korinto 7:34yang kanaan asawa.

Yang Kada Isa Kinaanglan MagakinaboiPinasobay sang Kanaan Kabutang na Pagbuutnang Dios Kanaan

17 Yani yang pyagaindo ko asang karikonang pagtitiponan nang manga tomotoo.Pagsakop nang Dios kanilan, kinaanglanna yang kada isa kanilan magapabilinsang kanaankanaan kabutang aw panga-gad sang pagbuut sang isaisa kanilan nangGinoo ta na si Jesu Kristo. 18 Yang otawna dadaan da tyopo nang pagtangkapnaan kang Jesu Kristo, way kinaanglan naaparinin naan yang tyopowan kanaan natoosanan nang manga Judio. Maynaanoman yang otaw na buku nang tyopo nangpagtangkap kang Jesu Kristo, wa day ki-naanglan na magapatopo yaan. 19 Kayyang tyopo aw yang buku nang tyopo bukunang importante. Yaan yang importanteyang abaymayo pangagadan yang pagbuutnang Dios. 20 Wakaw kinaanglan magapa-bilin yang kada isa kamayo sang kanaankabutang na pagbuut nang Dios kanaannang pagpasakop naan sang Dios. 21 Awallang kaw nang wa pa kaw asakopa nangDios, maski abay pa kaw adoon pangallan-gun, madyaw yang kanmo kabutang kayyasakop da kaw nang Dios. Yoono maskiallang kaw. Aw makagawas kaw sang pag-pangallang kanmo aw kaparin yang kanmokabutang madyaw sa agaw. 22 Yang mangaallang digkamayo na yaimo da nang Diossakopni Jesu Kristomaynang buku da nangallang kay yakagawas da sang maat napagbuut nang kanilan tyoonan ginawa nayangallang kanilan nangaon. Yang bukunangmanga allang digkamayo nangaon nayaimo da nang Dios sakop ni Jesu Kristo,adoon yaimo da allang ni Jesu Kristo.23 Toyo ayaw da kamo magpapangallangsang arag kamo otaw, papangallang dakamo sang Dios kay laban dakora yangbayadnaankamayo. Yangbayadnaanyangkamatayun ni Jesu Kristo. 24 Wakaw, kaymanga karomonan ko, pagsakop nang Dioskamayo, maski nana yang kabutang mayonangaon, madyaw na magapabilin kamosaan na kabutang kayan yabay kamo man-gagad sang pagbuut nang Dios kamayo.

Yang Manga Pagsosi Bain sang Buku nangMinyo aw Bain sang Manga Baro

25 Ibakun ko kamo sang pagosip mayokanak bain sang manga daraga digkamayo.Way sikun sang Ginoo na pyagasogo kosang manga daraga digkamayo, awgaidakanarigan akmayo kay tungud sang lugunkanak ni Jesu Kristo yatagan ak naan nangmadyaw na ungud. Wakaw magatambagako sang manga tingosay. 26 Kay labanmarisud yang banwa adoon, wakaw dum-dum ko, madyaw adoon yang dili aparininnang otaw yang kanaan kabutang. 27 Awaon day asawa mo, di da kaw magdumdumna ayawan mo yang asawa mo. Aw wapay asawa mo, madyaw yang di manga-sawa. 28Awgaid aw wa pay asawamo, bukunang maat aw mangasawa kaw. Magonawaoman sang bobay na way bana, buku nangmaat aw magbana yaan. Toyo ako, gostoko garo na makagawas kamo sang karisudnang amapagguna sang yangognan adoonna timpo.

29 Kay manga karomonan ko, yaan yangpagalaong ko kamayo na di da mado-gay yang paggawbuk ta kang Jesu Kristokay amallug da domatung yang kataposan.Wakaw pono adoon asta sang kataposanyaan yang parabiya yang gawbuk kangJesu Kristo labaw sang kanmo pamilya.30-31 Yang madyaw, di kita amabarag nangmaski nana disining banwa, di makau-rang kanatu yang kauruk, di makaurangkanatu yang paguma, di kita amabaragnang maski nana na pyanmowan, di kitaamabarag mamili aw mamarigya. Di kitaamabarag nang maski nana antak kitamakatoman sang kariko nang pagbuutnang Dios kanatu. Magatoman kita sangsogo ni Jesu Kristo kay amallug da mawarayang kasakopan disining donya.

32Gosto ko garo na way akawiliyanmayona maski nana. Yang usug na way asawayangway kyakabaragan nang kanaan dum-dum, wakaw yaan yang abay naan dum-dumun yang sogo kanaan ni Jesu Kristoantak yaan makaontol kang Jesu Kristo.33Awgaid yang usug na aon day asawa yaanyang abay naan dumdumun yang kanilankaogalingin antak makaontol sang kanaanasawa. 34 Wakaw yamabain yang kanaandumdum kay gadumdum yaan namakaon-tol kang Jesu Kristo, aw arag gadumdumna makaontol sang kanaan asawa. Mago-

1 Korinto 7:35 276 1 Korinto 8:9nawa sang bobay na aon day bana, yaanyang abay naan dumdumun yang kanilankaogalingin antak yaan makaontol sangkanaan bana. Toyo yang bobay na tomo-too na way bana, pyagadakora naan sangkanaan ginawa si Jesu Kristo na kanatu Gi-noo antak yaan makatoman sang pagbuutni Jesu Kristo kanaan.

35Yaning tambag ko kamayo adoon bukunang pagsagda ko kamayo na dili kamomangasawa, toyo tyatambagan ko kamonang maynini antak mayo maimo yangmadyaw kamayo. Gosto ko garo na waymakabarag kamayo antak yaan yang abaymayo dumdumun yang pagbuut kamayonang Ginoo ta na si Jesu Kristo.

36 Awgaid buku nang maat aw papag-banaun nang ama yang kanaan anak.Wakaw aw yainatub da madaraga yanganak mo, madyaw yang dumdum mo namagabana ra yang anak mo. 37-38Madyawpa na di mo papagbanaun yang anak moaw yatigam da kaw na yang anak mo, bukupa nang gosto naan yang magabana. Awmaynaan, madyaw sa agaw yang kanmopagbuut, way makabuut sa agaw kanmona kadaygan na otaw, kay ikaw na amayang aon katungud sang pagdomara sangkanmo manga anak. Toyo aw gosto mag-bana yang anak mo, madyaw na papag-banaun mo.

39Bain sangmagasawa na tomotoo, yangasawa kanang bana kaba boi pa yangkanaan bana, di yaan makaayaw. Awgaidaw matay da yang kanaan bana, maka-pagbana yaan oman sang karim naan pag-banaun na arag tomotoo. 40 Awgaid dum-dum ko labaw pa magauma yang bobay nabaro aw di da yaan magbana. Dumdumamayo yang tambag ko kamayo, kay yotooako na yang tambag ko kamayo kanangBalaan na Espirito na gabaya kanak.

8Yang Pakaan sang Manga Diosdios

1 Yani yang iibak ko sang pagosip mayobain sang batasan nang manga otaw nagaiyaw sang ayup na pakaan sang kani-lan diosdios na yaampowan nilan. Kitana manga tomotoo yang aon kyakatiga-man bain saan. Yatigam kita daw nanangmadyaw imoon. Toyo magkido kaw daw

kaw makadumdum na ikaw yang labawtungud sang kanmo katigaman, kayanyagparabaw kaw sang arag kamo otaw.Yang madyaw, managilugun kita, yangkanatu kainagadan na tomotoo apadasig-inta. 2 Toyo yang otaw na gadumdumna dakora yang kanaan katigaman, yaanyang toosanan na yaan na otaw buku nangungudan. 3 Toyo yang otaw na dakorasang ginawa naan yang Dios, yaan yangaonmatungtung na katigaman namadyawnang Dios.

4 Bain sang iniyaw na ayup na pakaansang diosdios, kita na madigun yang pag-too ta kang Ginoo Jesus yatigam da na waykabos nang pagsimba sang diosdios kayway lain na Dios na isimbaun ta, saydayang Dios na isimbaun ta. 5Aon madaig nakarasi na magbabaya asang kanatu banwaaw asang pagawanan. Silan yang pya-galaong nang manga otaw na kanilan konodios na gabaya kanilan. 6 Toyo kita namanga tomotoo, isa ra yang kanatu Ama naDios. Yaan yang makagagaom na yagabuutsang kariko. Yiimo kita naan na kanaansakop. Arag isa ra yang Ginoo ta na si JesuKristo. Yaan yang yagaimo sang kariko.Yamaboi kita nang way kataposan digkangJesu Kristo.

7 Toyo aon pay manga tomotoo nawa pa makadarag nang madyaw siningpyagalaong ko kay wa pa nilan akaay-awayawi yang kyanaraman nilan na pag-dumdum bain sang pakaan sang diosdios.Asta adoon, aw yakaan silan sang iniyawna ayup na pakaan sang diosdios, ya-gadumdum silan na yakasawit silan sangpakaan sang diosdios. Wakaw kay may-naan yang pagdumdum nilan, maat kani-lan aw yakaan silan sang iniyaw na ayupna pakaan sang diosdios. 8 Toyo aw madi-gun yang pagtoo mayo kang Jesu Kristo,yatigam kamo na buku nang pagkaan nakyakaan ta yang makadigun sang pagka-narig ta sang Dios. Aw komaan kita, aw dikita komaan, di akadogangan yang pagka-narig ta sang Dios kay buku nang pagkaanyang gabuut sang pagkanarig ta sang Dios.

9Maski yatigam kamo na yang pagkaandi makaparin sang kamayo pagkanarigsang Dios, magkido kamo daw kamo yangkyakaponowan nang pagkasapad nang

1 Korinto 8:10 277 1 Korinto 9:12pagtoo nang inagad mayo na baya patomoo na magasiling kamayo. 10Kay kamona yatigam da bain sini, aw tomambongkamo disang baray nang diosdios kayankyomaan kamo disaan, kayan awmagsilingkamayo komaan yang wa pa abay akatag-taga sang matungtung, magadumdumyaan na yakasawit yaan sang pakaan sangdiosdios. 11Awmaynaan, ikawnamatigam,aw komaan kaw saan asang atobangannang inagad mo na baya pa tomoo, kayanyagsiling yaan kanmo komaan, yaan yangmakasapad sang pagtoo naan. Toyo ikaw,ayaw magpakaringaw na si Jesu Kristoyagapakamatay tungud kanaan, 12 wakawikaw yang gaimo sang maat ni Jesu Kristokay ikaw yang pyagagaonan nang inagadmo na tomotoo na buku pa nang madigunyang pagtoo. Aw maynaan, ikaw yangkyakaponowan nang pagkasapad nangpagtoo naan. 13 Wakaw aw aon pagkaanna kyakaponowan nang pagkasapad nangpagtoo nang inagad ko na tomotoo, di daako oman makaan saan na pagkaan dawyaan yang kaponowan nang pagkasapadnang kanaan pagtoo.

9Yang Katungud aw Katungdanan nang

Apostol1 Yatigam kamo na way otaw na gabuut

kanak kay apostol ako na arag yikita kangJesus na Ginoo ta. Arag yatigam kamona yang kyakaponowan nang pagtoo mayoyang pyapabatok kanak nang Ginoo ta.2Wakaw maski aon yagalaong na ako bukunang apostol, kamo yang yatigam na akoapostol ni Jesu Kristo kay kamo yangtoosanan na apostol ako kay yanarig dakamo kang Jesu Kristo tungud sang kanakpagindo kamayo.

3 Aw aon magsaway kanak, yani yangiibak ko kanilan, laong ko, 4 “Maski diak komaan sang kamayo pagkaan, ayawmagdumdum na way katungud ko pag-dawat sang pagkaan na sikun digkamayona barus sang gawbuk ko.” 5 Pagbuutnang Dios kanak na dili ako mangasawa,toyo aw aon kanak asawa, ayaw magdum-dum na way katungud ko na pagaagad koyang kanak asawa mayni Pedro aw yangmanga lomon na usug ni Jesu Kristo na

Ginoo ta aw yang kadaygan na arag mangaapostol na pyagaagadagad nilan yang kani-lan asawa sang pagpanaw nilan. 6 Ayawkamo magdumdum na kami si Bernabeway katungud pagkamang digkamayo sangyakaukud kanamimaskiwa kamimangayo.Sabo dili kami makamang digkamayo sangyakaukud kanami, kay gosto nami na kamiyang mamakot maggawbuk antak makaka-mang sang kariko nang yakaukud kanamikaba gaindo kami kamayo. 7 Dumdumamayo yang sondaro, way kinaanglan namagagawbuk pa sang kadaygan na gaw-buk antak makakamang sang yakaukudkanaan kay yang bayad kanaan na gason-daro yaan yang pyamili naan sang karikonang yakaukud kanaan. Arag dumdumayang yagapawa, kinaanglan makamangyaan sang abot disang kanaan pawa nagyagawbuk naan. Magonawa arag sangmagbantayay sang manga karnero, aonbarus sang kanaan pagbantay antak yaanmakakamang sang yakaukud kanaan. Mag-onawa kami si Bernabe, aon kanami katun-gud pagdawat sang barus sang pagindonami bain sang sorit nang Dios, toyo wanami imowa yang maynaan na makamangkami digkamayo sang yakaukud kanami.

8 Yaning pyagalaong ko buku nangkanang otaw gaid batasan, toyo aragpagindo nang balaod nang Dios 9 napyapasolat naan kadini kang Moises,laong, “Yang baka na pyagadaro mo,ayaw pagtampunga yang baba kay antakyaan makapanamsam kaba pyagadaromo.” Toyo buku nang baka gaid yangkyakaundan nang Dios na atagoyapun.10 Labaw pa kita sang baka, wakaw kami namagindoway yang kyakaundan nang Dios.Kami yang tyatagoyapnangDios antakwaymakaukud kanami. Yaan yang kaologannaan na pananglitan kay yagasolat siMoises tungud kanami. Kami na mangamagindoway sang sorit nang Dios, maynkami nang gapawa, arag mayn kami nanggagani, kay yang yagagawbuk yamanarigna makakaan sang abot. 11 Kami yanggapanggas sang sorit nang Dios agkamayo.Awmaynaan, buku nangmaat awdomawatkami sang bayad na aatag mayo kanami.12 Aw aon kadaygan na yagaindo kamayona gadumdum na aon katungud nilan sang

1 Korinto 9:13 278 1 Korinto 9:26pagdawat sang bayad kanilan, labaw pakami na aon katungud saan.

Toyo kami si Bernabe, maski aonkanami katungud pagdawat digkamayosang yakaukud kanami, wa kami mangayokamayo. Yagatigkul kami sang maski nanana karisud antak way makaurang sangpagbatok nami sang madyaw na batokbain kang Jesu Kristo. 13 Yatigam kamona yang manga maggawbukay nang Diosna gadara sang simisimbaay disang temploag Jerusalem, asaan silan akamang sangpagkaan nilan sang yaatag nang mangaotaw sang Dios. Yang gasonog sang iniyawna ayup, silan yang yakaan sang sama naiiyaw na syosonog nilan asang sonoganannang pagatag nang manga otaw sang Dios.14 Magonawa saan, pagbuut nang Diosna yang yagaindo bain sang sorit nangDios atagan mayo na manga tomotoo sangyakaukud kanilan.

15 Toyo ako, wara ak mangayo kamayosang maski nana na yakaukud kanak.Maski adoon dili ak mangayo kamayo sangyakaukud kanak. Maski amatay ak nangkarisud, di ak mangayo kamayo, kay yaanyang pyagabantog ko yang wa ko kamoapagastowa sang pagindo ko kamayo. Awataganmayo ako nang kanak amagasto, waday bantog ko. 16Toyo dili akomagabantogna ako yang yagabatok sang pagindo niJesu Kristo kay yaan yang sogo kanak nangDios yang abay ak magbatok. Karisud nangakainangan ko aw di ak magbatok saanna pagindo. 17 Aw ako yang yagabuut namagaindo ak kamayo, madyaw na ataganako nang kanak gasto, awgaid yagaindoak kamayo kay yaan yang pagbuut kanaknang Dios. 18Yangmadyaw na barus kanakyang yakabayon ako magbatok kamayo naway bayad maski aon katungud ko sangpagdawat sang bayad digkamayo.

19 Bain kanak, ayn nang pagbuut kanaknang Dios, yaan yang inangun ko, kay bukuak nang sogwanun nangmanga otaw. Toyopagbuut ko namaski amaimo akomaynangallang nang kariko nang otaw, madyawko kay antak madaig yang maningug sangbatok ko antak silan mangagad kang JesuKristo. 20 Wakaw, aw yang manga Judioyang batokan ko, gasiling ak nang batasannang Judio antak silan maningug sang ba-

tok ko kanilan antak silan mangagad kangJesu Kristo. Buku nang balaod ni Moisesyang gabuut kanak, toyo aw yaan yangbatokan ko yang manga otaw na yangagadsang balaod ni Moises, arag ako mangagadsaan, antak silan maningug sang batok kokanilan antak silan arag mangagad kangJesu Kristo. 21 Yaan arag yang paagi koaw aadto ako sang buku nang Judio, kayaw silan yang batokan ko, di ak manga-gad sang kanang Judio balaod na wa nilanakatigami kay antak silan na buku nangJudio arag maningug sang batok ko bainkang Jesu Kristo antak silan mangagadkanaan. Maski buku nang kanang Judiobalaod yang pyangagdan ko, wara ak ala-pas sang balaod nang Dios kay yaan yangabay pangagadan yang pagbuut ni JesuKristo. 22 Aw yaan yang batokan ko yangmanga tomotoo na buku pa nang madigunyang pagtoo, dili ako magaparabaw kani-lan, adasigin ko silan sang kanilan pag-too. Maynaan yang batasan ko aw gaindoako sang manga bago na tomotoo antaksilan maningug sang pagindo ko kanilan.Wakaw yagagaon ak sang batasan nangkariko nang otaw aw madyaw na batasan.Sabo yiimo ko yani kariko kay antak aragaon manarig digkanilan kang Jesu Kristokayan kyaaronan silan nang kinaboi naway kataposan. 23 Sabo yiimo ko yani kaygosto ko na makarimpud sang banwa yangmadyaw na batok bain kang Jesu Kristo,kayan arag ak panalanginan.

24Dumduma yang manga otaw na yana-glomba domaragan, maski madaig silan nayanaglomba, isa ra kanilan yang madaugna makakamang sang madyaw na premyo.Kamo na manga tomotoo, pagsiling kamonang yapaglomba, pamakot kamo antakkamo makakamang sang madyaw na pre-myo. 25 Yang kariko nang yapaglombayaganaram domaragan allawallaw antaksilan madogay marutuy aw antak silanmakusugan antak silan makakamang sangpremyo na mallug magango. Toyo kitana tomotoo yapakadigun sang pagkanarigkang Jesu Kristo antak kita makadawatsang madyaw na barus na di amasapad.26 Ako, mayn ako nang yapaglomba nayapakanug domaragan adto sang pagadau-gan antak ak domaug. Wakaw yamakot ako

1 Korinto 9:27 279 1 Korinto 10:15mangagad kang Jesu Kristo, buku ak nangmaynang yapagsinombagay na yadayonmagpanombag na di magkurug. 27 Toyoako, yabay ko naramun yang kanak lawas.Wa ko pangagdi yang maat na kyakaundanko kay dili ako magaimo sang maat nangDios. Kay aw magimo ak sang maat, wayamadawat ko na madyaw na barus kanakmaski yakapagindo da ako sang mangaotaw na yangagad da kang Jesu Kristo.

10Pagpakatigam Antak Ariliyan yang Manga

Diosdios1 Kay manga karomonan ko, gosto ko na

akatigamanmayo yang yamapagguna sangmanga kamonaan nami na manga Judio nayamagad ni Moises asang banwa na waymaguya. Kariko nilan arag yarongan nangpanganod, yang Dios iyan sang panganod.Aw yudurug yang panganod, yigiyod silanmanaw kay yaan yang pagbuut nang Dioskanilan. Pyapagtiway nang Dios yang da-gat na pyagangaranan nang Mapora nadagat kayan yomagi silan kariko disangpyagtiwayan nang dagat. 2Yang panganodaw yang dagat maynang pyagabawtismokanilan kay antak silan matigam na silankariko pyagaagad ni Moises na kanilanpangoro. 3 Kariko nilan yanagpangaansang pagkaan na yaatag kanilan nang Dios.4 Kariko nilan arag yanagpanginum sangtobig na pyapaboros nang Dios sikun sangbato. Yaan na bato mayni Kristo kay siKristo yang yakaboi kanilan. Si Kristo yangyabay tomabang kanilan kay maski diinsilan durug, iyan kanilan si Kristo. 5Maskimadaig yang kikita nilan na imo nang Diosnangpagtabang kanilan, agputmabos silandamanan nang Dios, sisilotan silan nangDios, wakaw yamangkakanat yang lubungnang yamangkamatay kanilan, na maskidiin silan durug disang banwa na waymaguya, madaig yang lyurubung kanilan.

6 Yang yamapagguna sang kamonaannami na manga Judio, karag kanatu nangDios antak di kita makaungud na magaimosang maat na manga imo na maynang yi-imo nilan. 7 Wakaw ayaw kamo magsil-ing sang batasan nilan na yisimba sangdiosdios. Kay aon syosolat na yagalaong,

“Yanagpangaankaan silan aw yanagpang-inum kayan yanagsayaw silan.” Bukunang Dios yang tyatawag nilan na gasayaw.8 Di kita magasiling nilan. Tanawa, sangallaw da misan da kamatay digkanilanyang karowaan aw toro na mararan nasisilotan nang Dios kay yimipid silan sangbuku nang kanilan asawa. 9 Arag madaigdigkanilan yang yagapakaraat sang Diosna yagalaong, “Nanang gawan nang Diosani kanatu? Ayn nang gosto natu imoon,imoon ta. Dili kita isilotan nang Dioskay dadaan kanatu pyagguna.” Wakawmadaig yang yamatay kanilan na kyakagatnang tinanap kay yaan yang silot kanilan.10Aondigkanilan yanagbagolbol sang kani-lan pangoro tungud sang kanilan kabu-tang na marisud. Wakaw syosogo nangDios yang sogwanun na tagalangit adtokanilan, madaig silan yang pyapatay nangsogwanun na tagalangit. Magkido kamo,ayaw maggaon kanilan, na yanagbagolboltungud sang kanilan kabutang.

11 Kariko nining yamapagguna sang ka-monaan nang manga Judio syosolat kayyaan yang pakatigam kanatu antak kitamalluk, kayan di kita magaimo sang maat.Yaan yang imoon ta yang madyaw nangDios kay masaid da yang kataposan.

12Aw yagalaong kaw na di kawmagaimosangmaat, kay yagadumdum kaw namadi-gun yang pagtoo mo, magkido kaw dawsakadyap da kaw mallaw yakapagimo sangmaat. 13 Toyo aw aon pagtintal kanmo,maski nana na maat na kyakaundan mona imoon, ayaw magdumdum na ikaw gaidyang yakaungud saan na pagtintal, kayyaan na pagtintal arag yaatobang nangkadaygan na manga otaw. Awgaid kayyang Dios magatoman sang kanaan saadkanmo na dili kaw naan apabayaan dawdili kawmakatigkul saan na pagtigi kanmo,wakaw aw tigiin kaw, atagan kawnang Diosnang gaom antak di kawmakapagimo sangmaat na kyakaundanmona imoonmo garoantak di kaw tigiin na labawpa sang pagtigina akatigkuran mo.

14 Kay manga karugnanan ko, ayawimayo yang pagsimba sang manga dios-dios, ayawi mayo yang pagipat. 15 Kamona syosolatan ko, matigam kamo, wakawdumduma mayo daw matungtung agaw

1 Korinto 10:16 280 1 Korinto 10:33yaning pagalaong ko kamayo adoon. 16Awmagkatipon kita na makanamput sangpagkamatay ni Jesu Kristo, amapanum-dum kita sang Dios kayan yiminum kita,yaan yang toosanan na yakadawat da kitasang panalangin ni Jesu Kristo tungudsang pagpatutud naan sang kanaan dogodisang koros. Magonawa, yang paan napyagapisangpisang ta kayan kyaan, yaanyang toosanan na yakadawat da kita sangpanalangin ni Jesu Kristo tungud sangpagkarabo kanaan disang koros. 17 Maskimadaig kita, maynang sang ka lawas dakita na kang Kristo sakop kay yanagsarokita komaan saang sambook da na paan napyagapisangpisang ta.

18 Dumduma mayo yang pagsimba nangmanga Judio, aw yakaan silan sang pya-pasagan nilan na layon nang pagatag nilansang Dios, yaan yang toosanan na silansakop nang sisimba nilan. 19 Bukun akoyang akatigaman mayo na way kabos nangyamatag sang pagkaan sang diosdios. Yangpagsimba sang diosdios, di makatabangsang manga otaw. 20 Dumduma mayoyang manga otaw na buku nang sakop niJesu Kristo, maski nanang pyagaipat nilan,buku nang Dios yang tyatawag nilan kayyang pyagaipat panawagtawag nilan sangmangkaraat. Wakaw yang pyagaipat ni-lan na pyapaatag nang magbabaya sangmangkaraat na tatawag nilan, yaan yangtoosanan na silan sakop nang tyatawagnilan. Way gosto ko na kamo magapata-bang sang manga magbabaya. 21 Wakawaw minum kamo sang toosanan sang dogoni Jesu Kristo kayan kyomaan kamo sangtoosanan sang lawas ni Jesu Kristo na dimayo ayawan yang panawagtawag sangmangkaraat, laban maat yaan nang Dios.22 Aw yaan yang imoon mayo adamanankamo nang Dios. Dagaw yagadumdumkamo na way amapagguna kamayo awmagimo kamo saan, kay wa kamo magad-umdum na labaw sang kamayo gaom yanggaom nang Dios.

23 Tinuud na kita na manga tomotoomakaimo sang maski nana na buku nangmaat nang Dios, toyo di kita magaimo sangimo na dili makatabang sang maski sini.Aon manga imo na di ta imoon maski dimakalapas sang balaod nang Dios kay di

yaan na imo makadasig sang manga to-motoo. 24 Buku nang madyaw aw yaangaid yang dumdumun mayo yang maga-dadayaw sang kamayo kabutang, kaundimayo arag yang kabutang nang mangakainagadan mayo.

25 Makakaan kamo sang maski nana napagsisila na byabarigya kamayo, kay maskinana na pagsisila, akaanun ta aw dili maka-pagkaraat sang ginawa ta. 26 Kay yaningbanwa aw yang kariko na iyan disiningbanwa podo kanang Dios, wakaw karikoarag madyaw kanatu.

27 Kamo na tomotoo, aw tawagun kamonang buku nang tomotoo sang pagkaankayan dyomorod kamo, abaya mayo kaanayang maski nanang aatag kamayo kaymaski nana na pagkaan, akaanun ta aw dilimakapagkaraat sang ginawa ta. 28 Toyoaw aon maglaong kamayo na yaan napagkaan layon nang pyagaipat, ayaw dakamo saan magkaan daw maribog yangyagapakatigam kamayo 29 kay gadumdumyaan na maat yang makaan saan. Maskiakatigaman mo na buku nang maat, ayawda magkaan.

Toyo aon manga tomotoo na buku nangmarugun na yagalaong, “Nanang maat awkomaan kita sang madyaw na pagkaanmaski aon kadaygan na yagadumdum namakasara silan aw komaan saan?” 30 Aragyagalaong silan, “Aw mapanumdum kitasang Dios na yatagan kita nang madyawna pagkaan, nana sang pagasaway kanatusini aw komaan kita sang madyaw napagkaan?”

31 Yani yang iibak ko sang yagalaongnang maynaan, laong ko kanilan na maskimakaan, maski iminum sang tobig, imowamayo yang kariko nang madyaw na mak-abantog sang Dios. 32 Wakaw dadyawamayo yang batasan mayo antak di kamokaponowan sang sara nang kadaygan, yangmanga Judio aw yang buku nang Judio awyang manga tomotoo sang Dios, di mayoakaraatan. 33 Pagsiling kamo sang kanakbatasan kay kyakaundan ko na kariko nangimoon ko arag madyaw nang manga otaw.Buku nang kanak gaid kabutang yang abayko kaundan, yang kanang kadaygan kabu-tang, yang kabutang nang pyagaindo koantak arag silan manarig kang Jesu Kristo

1 Korinto 11:1 281 1 Korinto 11:17-18kayan kyaaronan silan nang kinaboi naway kataposan.

111 Kamo na kang Kristo sakop, paggaon

kamo kanak na yagaon sang batasan ni JesuKristo.

Yang Pagtorong aw Yisimba2 Yamapanumdum ak kamayo na yabay

ak mayo kanamputan. Arag yamapanum-dum ak kamayo kay yabay kamomangagadsangmatungtungnapagindonapyagaindoko kamayo. 3 Awgaid gosto ko na matigamkamo na yang labaw na pangoro nangkariko nang otaw si Kristo, toyo kamo namanga bobay, yang usug yang kamayo pan-goro. Si Kristo, yang pangoro naan yangkanaan Ama na Dios. 4Wakaw yang tomo-too na usug na magatorong sang kanaanoro kaba yagaampo yaan sang Dios disangsimbaan aw kaba yagasorit yaan sang soritna papagsorit kanaan nang Dios, yaan nausug wa magataod kang Kristo na kanaanpangoro, kay aw yang pagtanaw sang oronaan maynang bobay, yaan yang toosananna buku ni Kristo yang labaw na pangoronaan. 5 Toyo yang tomotoo na bobay nawa magatorong disang simbaan kaba ya-gaampo sang Dios aw kaba yagasorit yaansang sorit na papagsorit kanaan nang Dios,yaan na bobay yang wa magataod sangkanaan pangoro na usug, kay aw yang pag-tanaw sang oro naan maynang usug, yaanyang toosanan na buku nang usug yangpangoro naan. Yaan na bobay na wa ma-gatorong disang simbaan maynang bobayna pyapaboro yang kanaan logay, yaan nabobay di magkaarig. 6 Wakaw madyawna yang manga bobay na tomotoo yangmagatorong sang kanilan oro disang pagti-tiponan nang manga tomotoo, kay maatyang mapakita yang bobay sang kanaanoro na pagtanaw na maynang oro nangusug na way torong. Wakaw aw dili mag-torong yang bobay sang kanaan oro, yaanna bobaymaynangbobayna dilimagkaarigna yagapagopit sang kanaan logay namay-nang usug. 7Yang usug, way kinaanglan namagatorong sang oro kay yang usug yangyosopo sang Dios, gapakita sang dungugnang Dios. Toyo yang bobay, yaan yanggapakita sang dungug nang usug, wakawmadyawna ataodonnangbobay yangusug,

8 kay yang pyagponowan nang mona nausug na si Adan buku nang sikun sangbobay, toyo yang mona na bobay na siEba yiimo nang Dios sikun sang usug nasi Adan. 9 Kadini wa imowa nang Diosyang usug na obay nang bobay awgaidyang bobay yang yiimo nang Dios na obaynang usug. 10 Wakaw kinaanglan maga-torong yang bobay sang kanaan oro disangpagtitiponan nangmanga tomotoo kay an-tak kitaun nang manga tagalangit na yangmanga bobay na tomotoo yagatoman sangpagbuut nang usug kanilan. 11 Awgaidayaw magpakaringaw na pagbuut ni JesuKristo na yang usug aw bobay yagasandugsilan dowa kay silan dowa arag pyagasakopnaan. 12 Kadini si Eba yiimo nang Diossikun kang Adan, toyo pagkatapos naan naimo nang Dios, yangmanga usugmagsikunsang manga bobay kay yamawtaw digkani-lan, toyo yang Dios yang pyagponowannang kariko.

13 Dumduma sa mayo, yatigam kamona maat aw magampo yang bobay disangpagtitiponanmayo aw di yaanmagatorongsang kanaan oro. 14Arag yatigam kamo nayaan yang makaina sang usug yang pag-tanaw sang kanaan logay maynang pag-tanaw sang kanang bobay logay kay yangbatasan nang otaw buku nang maynaankay buku yaan nang magayon sang usug.15Toyo yang bobay, awmaaba yang kanaanlogay, yaan yang magayon kanaan kayyaan yang madyaw sang bobay. Pagbuutnang Dios na yang maaba na logay nangbobay yang yakatorong kanaan kay antakkatigaman na atagapan yaan nang Diosaw yatangkap yaan na yang usug yangpangoro naan. 16 Yaning pyagalaong kokamayo, aw aon magis sini ibakun koyaan na yang kanami batasan aw yangbatasan asang kariko nang pagtitiponannangmanga tomotoo na gasimba sang Diosmagonawa sining pyagalaong ko kamayo.

Yang Pagpanamput sang Pagkamatay niJesu Kristo

17-18 Aon kono batasan mayo na la-ban maat, wakaw magasagda ako kamayokay dili kamo panalanginan nang Diosaw maynaan yang batasan mayo. Pag-dadyayaw kamo paningug. Maski man-agkatipon kamo na akanamputan mayo

1 Korinto 11:19 282 1 Korinto 11:33-34

yang pagkamatay ni Jesu Kristo, di maka-panalangin kamayo, sana yaan yang maka-pagkaraat kamayo kay yanagsitobok konokamo kay aon digkamayo yagaparabawsang manga pobre. 19 Yaan yang pagtigikamayo daw sini kamayo yangagad sangDios. 20Aw managtipon kamo kariko, yangakaanunmayo buku da nang pagpanamputsang pagkamatay ni Jesu Kristo kay aongaparabaw sang arag kamo. Aw maynaan,wa mayo ataoda si Jesu Kristo. 21 Kay yangisaisa kamayo yapagagaw kono na amaonakomaan na di magpalliwat sang arag kamo,wakaw aon yamagutum, aon yabiyag kayanyapakalasing. 22 Nanga kamo gaimo nangmaynaan? Aw kyaan gaid yang kyakaun-dan mayo, aon man tyoonan baray mayona akakaanan mayo. Maat yang batasanmayo kay yagaparabaw kamo sang aragkamo tomotoo na arag sakop nang Dios.Yanagkatipon kamo na akanamputan garomayo yang pagkamatay ni Jesu Kristo, toyopyakainaan da mayo yang yamangkaukuddigkamayo. Di ak magabantog kamayosang batasan na maynaan, kay maat nangDios yaan na imo mayo.

23 Yang pagindo na pyagindo da ko ka-mayo yaan yang pyapakatigam kanak niJesus na Ginoo ta. Yani yang pyagindoda ko kamayo nangaon na ninyang gabina wa pa alladi ni Judas yang kontara niJesu Kristo agkanaan, kaba yakaan silan,si Jesus na Ginoo ta yang yakamang sangpaan. 24 Pagkamang naan sang paan, mag-pasalamat yaan sang kanaan Ama na Dioskayan pyagpisangpisang naan yang paanaw paglaong yaan, “Yang paan na pya-gapisangpisang ko, yaan yang toosanansang kanak lawas na apatayun tungud ka-mayo. Abaya mayo imowa yang maynin-ing yiimo ko kay antak ak abay kanam-putan mayo.” 25 Maynaan oman, pagkat-apos nilan komaan saan na paan, kaman-gun ni Jesus yang inmanan aw paglaong,“Yaning tumuk nang paras disining in-manan yang toosanan na amatoman yangbago na papagsaad nang Dios kay apatu-tudun mallaw yang kanak dogo tungudkamayo. Arag abaya mayo imowa yani.Aw managkatipon kamo, aw inum kamosini akanamputanmayo ako.” 26Yaan yangpyagalaong ni Jesus kanilan antak kanam-

putan yaan nilan. Wakaw kada kamo ko-maan sang paan aw inum sang tumuk nangparas disang pagtitiponanmayo, tinuud nayaan yang pagpanamputmayo sang pagka-matay ni Jesu Kristo na Ginoo ta matagmarik yaan ani sang donya.

27 Wakaw yang maski sini na otawna yakaan sang paan aw inum sang tu-muk nang paras, toyo wa magataod sanglawas aw dogo nang Ginoo ta na si JesuKristo na yagapakamatay tungud kanaan,yaan yang yakaimo sang laban maat nangDios. 28 Wakaw yang kada isa kamayo,pagdumdum kamo nang wa pa mayoakaana yang paan aw inuma yang tu-muk nang paras daw aon maat na imomayo. 29 Kay yang yakaan sang paanaw inum sang tumuk nang paras, awdi naan butang sang ginawa naan yangkaologan nang lawas ni Jesu Kristo, yaanyang akaponowan nang pagsilot nang Dioskanaan. 30Wakawmadaig digkamayo yangyamangkarutuy aw yang yamangkasakitaw yang yamangkamatay kay wa nilanubutangan sang ginawa nilan yang pag-panamput sang pagkamatay ni Jesu Kristo.31 Wakaw ososiin ta yang kanatu ginawa,daw aonmaat, ayawan ta yangmaat, kayanaw maynaan yang imo ta, di kita ookmannang Dios, di kita isilotan. 32 Awgaid kitana yamanarig kang Jesu Kristo, aw okmankita nang Dios aw siloti kita naan, yiimonaan yaan antak kita magdura, antak dikita silotan nang way kataposan na silotmaynangmanga otaw nawa akanarig kangJesu Kristo.

33-34 Kay manga karomonan ko, kaylaban maat nang Dios yang wa maga-taod kang Jesu Kristo, wakaw yaan yangmadyaw imoon nang wa pa kamo akatiponyang ayn nang yamagutumomona komaandisang kanaan baray antak dili domayonkomaan asang pagtitiponan mayo. Awmanagkatiponda kamoantak komaan sangpaan na toosanan sang lawas ni Kristo,pagtinagaday kamo, misan da kamo kaanna yakanamput sang pagkamatay ni JesuKristo. Aw maynaan kamo, dili kamoisilotan nang Dios. Yang kadaygan napyagaosip mayo kanak, ibakun da ko awdomatung ak agkamayo.

1 Korinto 12:1 283 1 Korinto 12:1612

YangManga Pagatag na Sikun sang Balaanna Espirito

1 Kay manga karomonan ko, gosto ko naakadaragan mayo yang madaig na mangapagatag na yaatag kamayo nang Balaan naEspirito. 2Yatigam kamo na nangaon nongwa pa kamo akanarig kang Jesu Kristo, aongapabaya kamayo wakaw yakasimba kamonangaon sang way kabos na manga dios-dios na di makapagsorit. 3Kamo na mangatomotoo, kinaanglan akatigaman mayo naway otaw na pyagabayaan nang Balaan naEspirito na mapagkontara kang Jesus, diliyaan magapallaong nang maat kang JesuKristo. Arag way otaw na pyagabayaannangmangkaraat na magalaong na si Jesusyang Ginoo na makagagaom sang kariko.Kay dili magabantog yang otaw kang JesuKristo kaba dili yaan pagbayaan nang Bal-aan na Espirito.

4 Maski aon yanagkatoboktobok namangkadyaw na pagatag sang manga to-motoo, sayda yang yamatag kanilan, yangBalaan na Espirito. 5Maski yanagkatobok-tobok yang sogo nang Dios sang manga to-motoo, sayda yang yagapanonogo kanatu,yang Ginoo ta na si Jesu Kristo. 6 Maskiyanagkatoboktobok yang manga imo nangmanga tomotoo, sayda nang Dios yanggabuut sang kariko nang manga tomotooantak silanmakatoman sang pagbuut naankanilan. 7 Yang kariko nang tomotoopyangatagan nang Balaan na Espiritonang mangkadyaw na pagatag antak silanmakatabang sang arag silan tomotootungud sang pagatag kanilan nang Balaanna Espirito. 8 Yanagkatoboktobok yangpagatag nang Balaan na Espirito sangmanga tomotoo. Aon manga tomotoona pyagabayaan nang Balaan na Espiritoantak yaan magpakatigam adto sangkadaygan bain sang pagbuut nang Diosna madyaw imoon. Aon manga tomotoona yatagan nang Balaan na Espirito nangkatigaman antak yaan magapakatigamsang kanaan kainagadan bain saan. 9 Aragaon manga tomotoo na yatagan nangBalaan na Espirito nang dakora na pagtooantak yaan makaimo sang dakora na imona makatabang sang kadaygan. Arag aonmanga tomotoo na yatagan nang Balaan

na Espirito nang gaom papagkadyawsang yanagkatoboktobok na manga sakit.10 Arag aon manga tomotoo na yatagannang Balaan na Espirito nang gaompagimosang manga milagro. Arag aon mangatomotoo na yatagan nang Balaan naEspirito nang pagatag na pyagangaranannang propesiya antak yaan makapagbatoksang pyapabatok kanaan nang Balaan naEspirito. Arag aon manga tomotoo nayatagan nang Balaan na Espirito nangkatigaman antak kimilara sang mangaimo aw sorit na sikun sang Dios aw yangbuku nang sikun sang Dios. Arag aonmanga tomotoo na yatagan nang Balaanna Espirito nang katigaman antak yaanmatigam magsorit sang yanagkatobok-tobok na sorit na wa naan akatigami.Arag aon manga tomotoo na yatagannang Balaan na Espirito nang katigamanantak matigam magobad sang sorit na waakatigami. 11 Yang magabuut sang karikonangway bayad na pagatag yang Balaan naEspirito. Yaan yang yangatag sang karikonang manga tomotoo ayn nang pagbuutnaan kanilan.

Sang ka Lawas na Madaig yang Pagkana12 Madaig na karasi yang asang lawas

nang otaw, aon siki, aon kamot, aontaringa, aon mata, aw aon pay madaig nakarasi, toyo sayda yang lawas. Maynaanoman kita, maski madaig kita na yama-narig kang Jesu Kristo, maynang sang kalawas da kita kay sayda yang tagsakopkanatu, si Kristo na iyan kanatu. 13 Tinuudna kariko ta na tomotoo sang ka lawasda kita pinaagi sang pagbawtismo kanatunang Balaan na Espirito. Wakaw maskiJudio aw buku nang Judio, aw allang awbuku nang allang, sang ka lawas da kitakariko kay iyan kanatu yang Balaan naEspirito na yaatag kanatu.

14 Yang lawas nang otaw buku nangsang ka karasi la kay aon siki, aon kamot,aon taringa, aon mata, aw madaig pana karasi. 15 Wakaw maski magalaongyang siki, “Buku ak nang tollo, wakawbuku ak nang sakop nang lawas,” dili yaanakaagdan kay dili amaimo na yang siki diamasakop nang lawas. 16Maski magalaongyang taringa, “Buku ak nang mata, wakawbuku ak nang sakop nang lawas,” dili yaan

1 Korinto 12:17 284 1 Korinto 13:2akaagdan kay dili amaimo na yang taringadi amasakop nang lawas. 17 Aw karikonang lawas podo mata, di mudungug kayway taringa. Aw kariko nang lawas podotaringa, di makabao kay way ilong. 18 Toyobuku nang maynaan kay yang Dios nagaimo sang lawas nang otaw yang yagabu-tang sang madaig na karasi disang lawasnang otaw ayn nang pagbuut naan. 19Yanglawas nang otaw, aw sang ka karasi la, dimagaimatok. 20 Awgaid buku nang may-naan kay madaig yang karasi disang sangka lawas na yiimo nang Dios.

21 Wakaw yang mata yagakinaanglansang kamot, yang oro yagakinaanglan sangsiki. 22 Wakaw yang kariko nang karasidisang lawas ta yagakinaanglan na ma-gatinabangay maski marutuy yang isa.23-24 Yang kariko nang karasi disang lawasta na byubutang nang Dios, maski magad-umdum kita na aon sang ka karasi disanglawas ta na way kabos na di makatabang,yaan sa agaw yang adadyawun tagapankay yaan yang yakatabang sang karikonang lawas ta. Aon sang ka karasi disanglawas ta na maski maat tanawun, dakorayang kanaan tabang sang lawas ta, toyoaon oman sang ka karasi disang lawasta na madyaw tanawun toyo tagbi yangkanaan tabang sang lawas ta. Awgaid yangDios yang yagabutang sang kariko nangkarasi disang lawas nang otaw antak waysang ka karasi disang lawas ta na osodiin.25 Yaan yang pagbuut nang Dios antakmagoyon yang kariko nang karasi disanglawas ta, magasipagtagap silan. 26 Wakawaw magtigkul sang masakit yang sang kakarasi disang lawas ta, magadungan matisangmasakit yang kariko nang lawas. May-naan oman, aw makadawat sang panalan-gin yang isa, magadunganmakadawat sangpanalangin yang kariko.

27 Dumduma mayo yang pagobad sangsambingay sang lawas. Kamo na mangatomotoo maynang lawas ni Kristo, yangkada isa kamayo maynang sang ka karasidisang lawas ni Kristo. 28 Yang karikomayo na sakop ni Jesu Kristo pipili nangDios, byubutang naan antak kamo magtin-abangay. Kaisa, aon manga apostol nabyubutang nang Dios digkamayo na sakopni Kristo. Kadwa, aon manga propeta na

yagabatok sang pyapabatok kanilan nangDios. Katlo, aon manga magindoway.Arag aon pay byubutang nang Dios digka-mayo, arag silan makatabang kamayo.Aon yagaimo sang manga milagro. Aragaon yakadyaw sang yanagkatoboktobok namanga sakit. Arag aon manga tomatabangsang manga kainagadan nilan. Arag aonmatigam magdomara sang simisimbaay.Arag aon matigammagsorit sang yanagka-toboktobok na sorit na wa naan akatigami.29 Di amaimo na podo apostol kamo. Diamaimo na podo propeta kamo. Di amaimona podo magindoway kamo. Di amaimona kariko mayo arag makaimo sang mangamilagro. 30 Di amaimo na kariko mayoarag aon gaom sang papagkadyaw sangyanagkatoboktobok na manga sakit. Diamaimo na kariko mayo matigam mag-sorit sang yanagkatoboktobok na mangasorit na wa mayo akatigami. Di amaimona kariko mayo makaobad sang kaologannang yanagkatoboktobok na sorit na waakatigami. 31 Kamo na yamanarig kangJesu Kristo, butangan mayo sang ginawamayo na akaaronan kamo nang manga pa-gatag nang Balaan na Espirito na labanmakatabang sang arag kamo tomotoo.

Apakatigam ko kamayo adoon yang la-ban madyaw na paagi bain sang pagpanga-gad kang Jesu Kristo.

13Yang Lugun

1 Aw maimo ako makapagsorit sangyanagkatoboktobok na manga sorit nangmanga otaw maski wa ak magaanad saanna sorit, maski maimo ak makapagsoritsang manga sorit nang manga tagalangitna sogwanun nang Dios, awgaid buku aknangmarugun sang arag otaw, yang karikonang sorit ko way kabos, maynang tanognang agong na guum. 2 Aw aon pagatagkanak nang Balaan na Espirito antak akomakapagsorit sang sorit na propesiya, awmaimo ak matigam sang kariko nang pag-buut nang Dios na wa pa akatigami nangkadaygan, maski amatigam ak sang karikonang katigaman nang Dios, maski amaimoko maungat yang manga butay tungudsang kadakora nang pagtoo ko, aw di akmarugun sang arag otaw, way kabos ko na

1 Korinto 13:3 285 1 Korinto 14:4otaw. 3 Aw pangatag ko yang kariko nangkanak pyanmowan antak pakaan sang ya-maukud, maski osonogon pa ko yang lawasko antak akomatay, aw di akmarugun sangarag otaw, way amakamang ko saan na imoko.

4 Yang otaw na yamarugun sang aragotaw, matigkul sang pakaraat kanaan nangkadaygan, yabay yaan mallaat sang aragotaw. Yang otaw na yamarugun dilimagkasigi sang arag otaw, dili magaam-bog, dili magparabaw sang arag otaw.5 Yang otaw na yamarugun madyaw yangbatasan, buutan. Buku yaan nang maa-gap, maski nanang pagalaong kanaan diyaan magkadaman, di magdumdum nangmaat sang yagaimo kanaan nang maat.6 Wa yaan magauma aw yikita yaan sangmaat na imo, awgaid yaan yang pyagaumanaan aw yikita yaan sang madyaw na imo.7 Yang otaw na yamarugun, di magtangkusang imo na madyaw maski dakora yangkarisud naan, way kataposan nang kanaanpagkanarig, di amaimo na amawara yangpagkaiman naan. Magapadayon yaan sangpagtoman sang kariko nang pagbuut nangDios kanaan wakaw way tatamanan nangkanaan pagtigkul sang maski nana na ato-bangun naan.

8-10 Yang tinuud na karugun dili umu-pas. Awgaid aon manga pagatag nangBalaan na Espirito kanatu na umupas awmatoman da yang pagbuut nang Dioskanatu disining donya. Toyo adoon kaywa pa akatoman yang kariko nang pagbuutnang Dios kanatu, wakaw wa pa akata-pos yang kanang Dios pagatag na katiga-man, wa pa akatapos yang kanang Diospagatag na propesiya. Toyo aw matomanda yang pagbuut kanatu nang Dios disin-ing donya, arag amatoman da yang mangapagatag naan kanatu. Wakaw awmatomanda yang pagbuut nang Dios kanatu, apa-pagtangkuun da nang Dios yang sorit napropesiya. Magonawa aw matoman dayang pagbuut nang Dios kanatu, apapag-tangkuun da naan yang pagsorit sangyanagkatoboktobok na sorit, arag amat-apos da yang pagatag na katigaman kaywa day kinaanglan saan na manga pagatagaw matoman da yang pagbuut nang Dioskanatu disining donya.

11 Nang isu pa ako, yang pagsorit koaw yang pagungudungud ko minangaysu.Adoon na dakora da ako yayawan da koyang minangaysu na ungud. 12Yang kikitata adoon maynang pagkita ta sang lubugna pagarongan. Awgaid kita, aw paatoban-gun da kita ni Jesu Kristo kanaan, mati-naw da yang pagtanaw ta, kariko akatiga-man da ta. Adoon wa pa akatigami yangkariko, awgaid madatung yang allaw nakariko akadaragan da ta, maynang Dios nayakadarag kanatu.

13 Yaning toro yang dili umupas, yangpagkanarig, aw yang pagkaiman sangsyasaad nang Dios kanatu, aw yangkarugun. Yaan yang laban importanteyang marugun kita sang arag otaw.

14Yang Pagindo Bain sang kang Espirito Pa-

gatag1 Wakaw butangan mayo sang ginawa

mayo na abay kamo marugun. Kayan pa-makot kamo antak kamo kaaronan nangmanga pagatag nang Balaan na Espirito,labi pa yang pagatag na propesiya, kay awaon pagatag kanmo na propesiya, maka-paglaong kaw sang manga otaw bain sangpyapakatigam kanmo nang Balaan na Es-pirito. 2 Yang gasorit sang yanagkato-boktobok na manga sorit na wa naanakatigami, yapagbaraw sang Dios. Wa yaanmapagbaraw adto sang manga otaw kayway otaw na makadarag kanaan, awgaidtinuud na pyagabayaan yaan nang Balaanna Espirito. Maski wa makadarag yanggasorit sang pyagalaong naan sang Dios,yang Dios yang yakadarag sang kanaansorit na wa naan akatigami. 3 Awgaidyang otaw na yagasorit sang propesiya napapagsorit kanaannangBalaanna Espirito,yaan yang yapagbaraw adto sang mangaotaw, antak pakadigunun naan yang kani-lan pagkanarig, aw antak naan silan dasi-gin, aw antak naan silan maorawa. 4 Yangotaw na yagasorit sang yanagkatobokto-bok na manga sorit na pyagabayaan nangBalaan na Espirito, yaan yang yakadigunsang kanaan pagtoo. Awgaid yang otawna yagasorit sang sorit na propesiya, yaanyang yakadigun sang pagtoo nang mangakainagadan naan na tomotoo.

1 Korinto 14:5 286 1 Korinto 14:215 Gosto ko na kamo kariko magasorit

sang yanagkatoboktobok na sorit na pag-baya nang Balaan na Espirito, awgaidlabaw pa saan yang magasorit kamo nangpropesiya. Kay madyaw pa yang maga-sorit sang propesiya sang magasorit sangyanagkatoboktobok na sorit asang ato-bangan nang kanaan kainagadan aw diliobadun yang kaologan naan na sorit an-tak makadigun sang pagtoo nang kanaanmanga kainagadan na tomotoo. 6 Wakawkay manga karomonan ko, aw simingadtoak kamayo na magasorit sang yanagkato-boktobok na sorit na wa mayo akatigami,di ak makadasig kamayo kaba dili kopaglaong kamayo yang sorit na akadaraganmayo. Toyo apadasigin ko kamo aw yaanyang pagsorit ko kamayo yang pyapagsoritkanak nang Balaan na Espirito, aw yangkadaygan na manga katigaman nang Dios,aw yangmanga sorit na propesiya, aw yangmanga pagindo na makadasig kamayo napyapakatigam kanak nang Balaan na Espir-ito.

7Magasambingay ak kamayo oman. Waymakadarag sang litok nang kodlong aw dimatigam mallitok yang yangodlong. Dimakaritok sang parundag yang di matigammamarundag. Way maningug sang waakaritok na pyamarundagan. 8 Magonawasaan yang bodyong, aw magbodyongyang di matigam, maski mudungug yangmanga sondaro, di silan makaandam sangpagkadto sang pagtanaman kay wa silanmakadarag sang lilitok nang bodyong.9 Magonawa saan aw magsorit kamosang yanagkatoboktobok na sorit na waakadaragi nang yaningug, monnonongpagkatigam na wa man makadarag?Aw maynaan, way kabos naan na soritkanilan. 10 Tinuud agaw na madaig yangyanagkatoboktobok na sorit nang otawdisining donya, arag tinuud na yangkada sorit aon kaologan. 11 Toyo aw diliako makadarag sang kaologan nang soritnang kadaygan na otaw, yaan na otawway gawan ko, aw ako way gawan naan.12 Kamo, kay yamakot kamo na akaaronannang manga pagatag nang Balaan naEspirito, butangan sang ginawa mayo yangmanga pagatag nang Balaan na Espirito namakadigun sang pagtoo nang kainagadanmayo.

13 Wakaw yang yagasorit sang yanagka-toboktobok na sorit na wa naan akatigami,yangmadyawnaan imoon yangmagaampoyaan antak yaan pakatigamun nang Bal-aan na Espirito antak yaan makaobad sangkaologan nang pyagalaong naan. 14 Awmagampo ako pinaagi sang yanagkatobok-tobok na sorit na wa ko akatigami, tinuudna yang kanak espirito yang gabuut sangkanak pagampo, toyo wa ak akatigam sangkaologan. 15Wakaw awmaynaan yang ma-pagguna kanak, madyaw yang magampoako durug magasorit ako nang yanagkato-boktobok na sorit na pagbuut nang kanakespirito, toyo arag magasorit ako nangdadaan kanak sorit durug yagaampo akona pagbuut nang kanak dumdum. Mago-nawa arag saan durug ak yagakanta, ma-gakanta ak arag nang yanagkatoboktobokna kanta na wa akatigami na pagbuut nangkanak espirito, toyo arag magakanta aknang dadaan kanak kanta na pagbuut nangkanak dumdum. 16 Kay aw aon kadayganna manga tomotoo, dili silan omoyon sangkamayo pagbantog sang Dios kay wa silanmakadarag sang kamayo yanagkatobokto-bok na sorit na pagbuut nang kamayo es-pirito. 17Wakaw maski madyaw yang pag-bantog mayo durug yagasorit kamo sangyanagkatoboktobok na sorit na pagbuutnang kamayo espirito, yang sorit mayo nawa akatigami dili makapadasig sang kaday-gan na tomotoo.

18 Yagapasalamat ako sang Dios nayang yanagkatoboktobok na sorit na waakatigami, yabay ko soritin labaw pakamayo na arag yagasorit sang maynaanna sorit. 19 Toyo disang pagtitiponannang manga tomotoo madyaw pa ko yangmagasorit ak nang makagpa na sorit naakatigaman nilan antak silan kaindowan,madyaw pa yaan sang labanmaaba na soritna wa nilan akatigami.

20 Kamo na manga karomonan ko, ayawkamo magsiling nang dumdum nang man-gaysu, pagsiling kamo nang dumdum nangmangkatadung. Awgaid ayawi mayo yangmaat, pagsilingi yang tagbi pa na isuna wa pa akatigam magimo sang maat.21 Pyapasolat nang Dios kadini yani, laong,“Yang manga otaw na sikun sang kaday-gan na banwa na tobok yang sorit os-

1 Korinto 14:22 287 1 Korinto 14:36

ogoon ko antak magindo sining mangaotaw na taga Israel. Awgaid maski yaanyang imoon ko, dili silanmaningug kanak.”22 Wakaw yatigam kita na yang pagsoritsang yanagkatoboktobok na sorit yangpagpakatigam sang wa otoo na wa pa silanmaningug sang Dios. Awgaid yang pagsoritsang propesiya yaan yang pagpakatigamsang manga tomotoo bain sang pagbuutnang Dios.

23 Aw magkatipon yang kariko nangtomotoo agkamayo kayan yagsorit kamokariko nang yanagkatoboktobok na soritna wa akatigami, yaan na batasan bukunang madyaw kay aw aon sumurud sangpagtitiponan mayo na wa otoo aw yangwa pa pagaindowa kayan dyumungug silansaan na sorit, pagalaongon kamo nilan,“Yanagkamunung kamo.” 24 Awgaid awkariko mayo magasorit nang sorit napropesiya, kayan aw sumurud yang waotoo aw yang wa pa pagaindowa, makaun-gud silan sang kanilan imo na maat pag-dungug nilan saan. Kayan yokman nilanna yakaimo silan sang maat nang Dios.25 Tungud kay pyapakatigam kanilan yangmaat sang ginawa nilan na wa akatigaminang kadaygan, molood silan, misimbasilan sang Dios, kayan yaglaong, “Tinuudagaw na yang Dios iyan kamayo.”

Yang Paagi nang Pagsimba nang MangaTomotoo

26 Manga karomonan ko, pagaindo kokamayo yang madyaw na imoon mayodisang pagtitiponan nang manga tomotoo.Aw managkatipon kamo na misimba sangDios, paimowan yang kariko namakadigunsang pagkanarig mayo. Pagkatipon mayo,kada isa kamayo aon imoon na maka-padasig kaba yisimba kamo. Aon digka-mayo yagakanta sang kanta na pyagaban-tog sang Dios, aon yagaindo, aon yagasoritsang sorit na pakatigam kanaan nang Dios.Arag aon yagasorit sang yanagkatobokto-bok na sorit na wa akatigami, arag aonyagaobad sang kaologan nang yanagkato-boktobok na sorit na wa akatigami. Karikonang imoon mayo disang pagtitiponan,imowa mayo antak makadigun sang gi-nawa nang manga tomotoo. 27 Aw aon ya-gasorit nang yanagkatoboktobok na sorit,madyaw yang dowa, aw buku nang dowa,

toro gaid yang magasokli magsorit nangmaynaan. Pagkatapos nang isa na yaga-sorit nang yanagkatoboktobok na sorit, ki-naanglan na aonmagaobad sang kaologan.28 Awgaid aw way makaobad digkamayosang kaologan nang yanagkatoboktobokna sorit na wa akatigami, ayaw magsoritnaan na sorit digsurud nang pagtitiponanmayo. Toyo aw aon gosto magsorit sangyanagkatoboktobok na sorit, madyaw awpagsorit naan yaan surud nang ginawanaan. 29 Aw managkatipon kamo, madyawpapagsoritin yang dowa, aw buku nangdowa, torong ka propeta na magasoritsang sorit na papagsorit kanilan nang Dios.Kayan yang kadaygan maningug sang pya-gasorit naan na propeta daw tinuud nayaan pyagabayaan nang Balaan na Espir-ito. 30 Aw pakatigamun nang Balaan naEspirito yang kadaygan na arag propetana arag papagsoritin adto sang manga to-motoo, yang madyaw magatangku yangyagasorit antak yang isaisa na arag propetamakapagsorit. 31 Madyaw yang maga-sokli kamo magsorit antak kamo kariko naaon propesiya na pagbaya nang Balaan naEspirito arag makapagsorit antak karikokaindowan nang pyapakatigam nang Bal-aan na Espirito, aw antak madasig yangkariko. 32 Kamo na manga propeta, awgasorit kamo sang sorit na propesiya, pag-tangku sang kanmo sorit aw aon kaina-gadan mayo na arag apapagsoritin nangBalaan na Espirito. 33 Kay yang Dios nagabaya kanatu, wa magabaya kanatu antakkita masamok, awgaid pyagabayaan kitanaannamagatoman sangmadyawnapaaginaan. Maynaan yang paagi nang pagsimbanang manga tomotoo asang kariko nangpagtitiponan nilan.

34 Yang manga bobay, madyaw yangdili silan magasorit kaba yisimba, matin-gun silan kayan yangagad silan sang usugkay pyagaindo nang balaod nang Dios nayang usug yang magadomara sang mangasimisimbaay na yotoo sang Dios. 35Aw aongosto nang bobay na akatigaman, dato rasang kanilan baray magosip sang kanaanbana. Kay buku nang madyaw aw yangbobay yang magsorit kaba yisimba. 36 Awaon wa mangagad digkamayo sining pya-gaindo ko kamayo, pagalaong ko kanilan,

1 Korinto 14:37 288 1 Korinto 15:18“Buku mayo yang magapono magbatoksang sorit nang Dios. Buku nang kamo rayang byabatokan nang sorit nang Dios.”

37 Aw aon magdumdum digkamayo nayaan propeta, aw aon magdumdum nayaan yabay pagbayaan nang Balaan na Es-pirito, ikilaraun naan na tinuud pagindoni Ginoo Jesus yaning syosolat ko kamayo.38 Toyo yaning syosolat ko adoon, aw aonotaw na di maningug sini, yaan na otaw, dida kita matangkap.

39 Manga karomonan ko, abaya mayobutangan sang ginawa mayo yang pagsoritmayo sang propesiya na pyapakatigam ka-mayo nang Balaan na Espirito. Ayaw mayopagsagdaa yang yagasorit sang yanagka-toboktobok na sorit na wa akatigami.40Awgaid dadyawa mayo yang kariko nangimo mayo asang pagtitiponan mayo antakmadyaw yang paagi nang pagsimba mayo.

15Yang Pagboi Oman ni Jesu Kristo

1 Manga karomonan ko, akanamputanko kamayo yang madyaw na batok nabyabatok ko kamayo na yakaslud da sangginawa mayo. Yaan yang kyakanariganmayo. 2 Yang madyaw na batok bain kangJesu Kristo na byabatok ko kamayo yanggapakatigam sang kinaboi na way kata-posan, toyo aw dili mayo patagsubun yangpagkanarig mayo saang madyaw na batok,dili kamo akaaronan nang kinaboi na waykataposan na sikun sang Dios.

3 Abaya mayo kanamputi yang batokko kamayo nangaon kay yaan yangpyapakatigam kanak, na yang labaw sangkariko nang pagindo nang Dios yangpagindo bain sang kamatayun ni JesuKristo na yaan yang bayad sang kanatumanga sara. Yaan yang pyagalaong nangDios na syosolat kadini, 4 arag pyagalaongnang Dios na pagkamatay ni Jesu Kristo,lubung, toyo nang katlong allaw byoboiyaan oman nang Dios. 5 Pagboi omanni Jesu Kristo, kitaun yaan ni Pedro,kayan kinita yaan nang manga apostolna samporo aw dowa. 6 Pagkatapos saan,kitaun yaan nang sobra nang limang gatosna manga tomotoo, na madaig pa yang boikanilan adoon kaba yagasolat ak kamayo.7 Kayan kinita yaan ni Santiago, kayan

kinita yaan oman nang kariko nang mangaapostol.

8 Kayan pagkadogay disaan yapakitayaan kanak, ako yang maori la kimitakanaan. Maski dogay da yaan aglangit,yapakita yaan kanak kay antak ak tomoo rakanaan. 9Madyawpa kanak yang kadayganna manga apostol, kay ako yang yagaimonang maat sang madaig na manga tomo-too nangaon nang wa pa ako otoo, wakawwa ak agayona na uguarun nang apostol.10 Toyo adoon, tobok da ako, yaparin dayang ginawa ko nang pagkallaat nang Dioskanak. Madyaw ko kay wa akapakyas yangpagkallaat naan kanak. Wakaw yamakot akmaggawbuk adoon labaw pa sang kaday-gan na manga apostol. Yaning kanak gaw-buk, buku ko yang gabuut, yang Dios na ya-mallaat kanak yang gabuut saan. 11Maskisini kanami na manga apostol yang maga-batok kamayo, ako, daw yang kadaygan naarag kami apostol, yang batok nami yangpyagaponowan nang pagtoo mayo kangJesu Kristo.

Yang Pagboi ta Kasikun Matay12 Yatigam kamo kay byabatok nami ka-

mayo na yang Dios yang yagaboi kangJesu Kristo na pyapatay. Aw maynaan,nanga yagalaong kamo na yang Dios dimakaboi sang manga otaw na yamatay da?13 Aw matungtung yang pyagalaong mayona yang Dios di makaboi sang yamangka-matay, si Jesu Kristo wa oboiya nang Dios.14 Aw wa nang Dios oboiya si Jesu Kristona pyapatay, way kabos nang kanami pag-batok, arag way kabos nang pagkanarigmayo kang Jesu Kristo. 15 Aw buku nangmatungtung yang batok nami na yang Diosyang yagaboi kang Jesu Kristo na pyapatay,akatigaman nang kadaygan na kami yagak-agaro. Aw dili makaboi yang Dios sang ya-mangkamatay, yagakagaro kami. 16Kay awmatungtung na di pangboiin oman nangDios yang yamangkamatay, si Jesu Kristowara oboiya naan. 17Magonawa oman, awmatungtung na wa oboiya si Jesu Kristo napyapatay, yang kamayo pagkanarig kangJesu Kristo way kabos, kay wa pa kamoapasaylowa nang Dios sang kamayo mangasara. 18 Kayan aw maynaan, yang karikonang tomotoo kang Jesu Kristo na yamatayda, wa pagasakopa nangDios, yabay silotan

1 Korinto 15:19 289 1 Korinto 15:36silan. 19 Aw matungtung na wa oboiyasi Jesu Kristo na pyapatay, dili amatomanyang kyakaimanan ta kang Jesu Kristo,kayan kita na yamanarig kanaan, kallaat daagaw natu kay labaw pa kita sang karisudnang kariko nang otaw na wa akanarigkang Jesu Kristo.

20 Laban matungtung na byoi da nangDios si Jesu Kristo na pyapatay, yaan yangyamaona boiin nang Dios. Wakaw kamona yotoo kang Jesu Kristo, yamanarig kamona oboiin kamo arag nang Dios aw mataykamo. 21 Kay aw matay yang otaw tun-gud sang imo ni Adan, oboiin oman silantungud sang imo ni Jesu Kristo. 22 Amatayyang kariko nang otaw kay manga som-paw silan ni Adan, toyo yang kariko nangotaw na sakop ni Jesu Kristo oboiin omannang Dios, kayan di da silan amatay oman.23 Yani yang paagi nang Dios sang pag-boi sang yamangkamatay, si Jesu Kristoyang yamaona boiin nang Dios, di da yaanamatay oman, kayan pagdatung oman niJesu Kristo, boiin oman nang Dios yangyangkamatay da na sakop ni Jesu Kristo, dida silan amatay oman.

24 Pagkatapos saan, aw domatung dayang kataposan, asapadan da ni Jesu Kristoyang kariko nang aon gaom na yapagkon-tara kanaan, yang manga pangoro ni-lan aw yang kariko nang magbabaya awmangkaraat asapadan ni Jesu Kristo, awa-raun yang kariko nang gaom nilan. Kayanyatag ni Jesu Kristo yang kanaan sakopadto sang kanaan Ama na Dios. 25 Kaykinaanglan na abay magari si Jesu Kristokaba dili naanmabosmadakup yang karikonang yapagkontara kanaan. 26 Yang ka-matayun na maynang maori na yapagkon-tara kanatu, yaan yang maori mawara niJesu Kristo. 27 Kay syosolat na pagbuutnang Dios na si Jesu Kristo makagagaomsang kariko. Toyo maski pagbuut naan nayang Anak naan makagagaom sang kariko,yatigam kita na yang Ama yang wa maga-pasakop sang Anak naan. 28 Aw pyasakopda kang Jesu Kristo nang Dios yang kariko,kayan si JesuKristo naAnaknangDios yangmagapasakop sang Ama naan antak yangAma naan na Dios yang magsakop sangkariko, kayan byantog yang Ama na Diosnang kariko aglangit aw asang karowagan

nang donya.29 Dumduma mayo yani, aw matung-

tung na dili oboiin nang Dios yang ya-mangkamatay, yangmanga otaw na kyaka-matayan dili da magapabawtismo tungudsang yamangkamatay. Yatigam kamo nayaan yang batasan nilan kay yotoo silanna oboiin oman nang Dios yang yamangka-matay. 30 Tagun nami, yotoo kami naoboiin oman nang Dios yang yamangka-matay, wakaw yamakot kami magbatoksaan na batok, maski allawallaw yamato-bang kami sang karisud, yabay kami mag-batok. 31 Kay manga karomonan ko, labansa matungtung yang pagalaong ko kamayona yang panalangin kamayo ni Jesu Kristona Ginoo ta yang yakapaguma kanakmaskiallawallaw yaanipanip ako na apatayungaro nang yapagkontara kanak. 32 Awmatungtung na wa ak otoo na oboiin omannang Dios yang yamangkamatay, way ka-bos nang pagtigkul ko na lyarasay nangmanga maropig na otaw na yapagkon-tara kang Jesu Kristo dini Epeso. Aw diboiin oman nang Dios yang yamangka-matay, madyaw yang magasiling da kitasang wa otoo na yagalaong, “Kay di mado-gay amatay da man kita, abay kita aankaankayan yabay kita maginuman antak kitamaguma.”

33 Kamo na kang Kristo sakop, ayaw dakamo magpaningug sang way kabos nasorit nang manga otaw na wa mangagadkang JesuKristo dawkamomakagaon kani-lan, kay yang maat na inagad mayo yaanyangmakapagkaraat sang kamayobatasan.34 Pakatorida yang dumdum mayo, di dakamomagimo sangmaat nang Dios. Nangaaon manga otaw digkamayo na wa paakatigam sang sorit nang Dios? Nanga wamayo silan pagaindowa antak di da silanmaglaong na di oboiin oman nang Diosyang yamangkamatay.

Yang Pagboi nang Patay35Aon sa agaw otaw namagaosip na ma-

galaong, “Onnoon koraw nang Dios yangpagboi sang otaw na yamatay da? Mon-nono koraw yang lawas nilan awmagboi dasilan oman?” 36 Nanga gaosip kamo nangmaynaan, na wa mayo onaa dumduma?Dumduma mayo yani na sambingay antak

1 Korinto 15:37 290 1 Korinto 15:57kamomakadarag. Awmagtanum kaw sangliso, yatigam kaw na yang tanum mo naliso, aw gimiti da, amawara da yaan naliso. 37 Yang tanum mo na liso, aw gimitida, buku nang magonawa yang baya tanu-mun aw yang gimiti da. 38 Ayn nang pag-buut nang Dios, na kanaankanaan karasina tatanmun, aw gimiti da, kanaankanaankarasi nang paggiti.

39 Magonawa oman, yang yamaboidisang donya, tobok yang karasi nangonod nilan. Yang otaw aon sang kakarasi na onod na madyaw kanaan, toyotobok yang onod nang manga ayup awmananap, aw tobok arag yang kanangmanga langgam onod, aw tobok aragyang kanang manga isda onod. 40 Aragyang tagalangit aon lawas na madyawkanilan na buku nang magonawa sanglawas nang maguya disining donya. Yangkadyaw nang lawas nang manga tagalangittobok, buku nang maynang kadyaw nangkanatu manga lawas. 41 Maynaan oman,tobok yang pagsilat nang suga, tobokyang pagsilat nang boran, tobok arag yangpagsilat nang manga bitoon. Arag tobokyang pagsilat nang kada bitoon.

42 Pyagalaong ko kamayo yaningpagindo ko kamayo antak kamomakadaragdaw yoonnono nang Dios yang pagboi sanglawas nang otaw na yamatay da. Aw ya-matay yang otaw lyurubung. Pagkataposlubung, madonot yang lawas naan, toyomaski yamadonot, oboiin yaan oman nangDios, kayan di da oman amatay. 43 Awyamatay da yang otaw, wa day kabos nanglawas naan, toyo aw boiin da yaan omannang Dios, laban da madyaw. Aw yamatayda yang otaw, wa day kusug nang lawasnaan, toyo aw boiin da yaan oman nangDios, laban da yaan kusugan. 44Yang lawasnang otaw disining donya magkamatay,toyo aw yamatay da, aw lyubung da kayanbyoi oman nang Dios, di da amatay oman.Kay pagbuut nang Dios na yang lawas nangotaw aballinan nang lawas na di da omanamatay. 45 Aon sorit nang Dios na syosolatna yagalaong, “Yang mona na otaw nasi Adan, pagkatapos naan imoon, boiin.”Toyo si Jesu Kristo na arag pyagangaranannang maori na Adan, yaan yang yakaatagnang kinaboi naway kataposan. 46Pagbuut

nang Dios na yang yamaona na lawas nangotaw magkamatay, yang maori na lawasnang otaw di magkamatay. 47 Yang lopayiimo nang Dios otaw. Pagkaimo, si Adan.Yaan yang mona na otaw. Awgaid si JesuKristo na pyagangaranan nang kadwa naotaw, sikun aglangit. 48 Yang kariko nangotaw disining donya yakagaon kang Adanna sikun sang lopa. Awgaid kariko nangsakop ni Jesu Kristo yakagaon kang Kristona sikun aglangit. 49Kita na otaw yakagaonkang Adan na sikun sang lopa. Awgaidkita na kang Jesu Kristo makagaon kitakanaan na sikun aglangit. 50 Pagalaong kokamayo, kay manga karomonan ko, yanglawas ta adoon dili makaslud asang sakopnang pagkaari nang Dios aglangit kaba diliparinin nang Dios yang lawas ta. Maynaankay yaning lawas ta magkamatay, wakawkaba dili parinin nang Dios, di amaboi nangway kataposan.

51 Pagdadyayaw kamo paningug, pa-galaong ko kamayo yang wa pa kamayoapakatigaman nang Dios. Di da amatayyang manga tomotoo na boi pa nang pag-barik ni Jesu Kristo kay sakadyap da ma-parin yang lawas nilan. 52 Pagdungugsang trumpeta, sapiluk da maparin yangkanilan lawas. Pagoni nang kataposan natrumpeta, boiin nang Dios yang mangatomotoo na yangkamatay da kayan yaboisilan nang way kataposan. Kayan yangmanga tomotoo na boi pa, arag sakadyapdamaparin yang kanilan lawas, 53kay yangmanga lawas ta adoon magkamatay awmagkadonot. Wakaw aparinin nang Diosyang lawas ta antak di da oman matay.54 Aw ballinan da yang lawas na magka-matay nang lawas na di magkamatay,yatoman da yang sorit nang Dios bain kangJesu Kristo na syosolat, laong, “Kariko aragadaugun naan, pagkatapos naan domaug,wa day kamatayun. 55 Aleluya. Ban-toga yang Dios. Wa day kalluk ta sangkamatayun kay di da kita adaugun nangkamatayun.” 56 Yang kalluk ta sang ka-matayun magsikun sang kanatu mangasara. Yang kanatu sara yang makasapadkanatu kay yarapas kita sangmanga balaodnang Dios. 57 Toyo laban sa abantogon tayang Dios kay yagalowas kanatu sang silotna kamatayun kay si Jesu Kristo na Ginoo

1 Korinto 15:58 291 1 Korinto 16:21ta yang yagapakamatay kanatu antak di dakita matay.

58Wakaw kay manga karugnanan ko natomotoo, dasiga mayo yang ginawa mayoantak madigun yang pagtoo mayo antakway makasoway kamayo. Obosa mayotomana yang pyagasogo kamayo nang Gi-noo kay yatigamkamona yang kariko nangpyagasogo kamayo nang Ginoo, di amaimona dili naan otomanun yang pagbuut naansaan na sogo.

16Yang Tabang sang Arag Tomotoo

1 Bain sang sapi na atabang sang mangatomotoo dig Jerusalem na yamangkaukudyaan yang tomanamayo yang pyapatomanko sang manga tomotoo dig Galasia. 2Yaniyang imoonmayo kada Dominggo, kada isakamayomagatipon sang atabangmayo aynnang amapoti mayo. Aw maynaan, kadaDominggo kyakadogangan yang tatabangmayo antak awdomatungda ako agkamayodadaan da yatipon yang tatabang mayo.3 Pagdatung ko agkamayo, apakadtoon koyang maski sini na akanarigan mayo naamatud nang kamayo tabang ag Jerusalem.Apadara ko kanilan yang kanak solat nayang otaw na ipiliin mayo na akanarigan,arag akanarigan ko. 4 Aw madyaw namakadto ako arag Jerusalem, pagaagad dako silan.

Yang Baat ni Pablo5 Dumdum ko omona ak komadto Mase-

donia. Aw magsikun da ako ag Masedonia,omondag ak agkamayo. 6Dagaw madogay-dogay ak digkamayo, daw dato ra ako mag-pariwas sang amiyan, kayan aw manawda ako, boros mayo ako. 7 Way gosto kona agaid ta kamo apitan. Aw tomogotyang Dios, gosto ko na madogaydogay akodigkamayo.

8 Awgaid magapabilin naa ako digEpesoasta domatung yang allaw nang pista naPentekostes. 9 Kay adoon makaimo akmagindo bain sang sorit nang Dios diniEpeso, maski madaig yang yapagkontarakanak dini.

10 Aw domatung si Timoteo digkamayo,taoda mayo yaan antak yaan matigam nabuutan kamo kanaan. Kay si Timoteo,pyagapanonogo nang Ginoo ta, magonawa

kami. 11 Sagdaa mayo yang maski sini namagaobit kanaan. Kayan aw manaw dayaan digkamayo na omori da adi kanak,aragad kamo kanaan antak maorawa yangginawa naan. Abay ko tagadan didi siTimoteo aw yang manga kainagadan naanna tomotoo.

12 Si Apolos na arag kita tomotoo, pya-gapakadto ko garo kamayo, apaagadun koyaan sang makadto kamayo na arag tomo-too, toyo di pa yaan kono adoon adto. Awaon day sakat naan, makadto kono.

Yang Kataposan na Tambag13Kamo na sakop ni Jesu Kristo, magkido

kamo sang manga imo mayo daw kamomakasara. Pakadiguna yang pagtoo mayo,ayaw kamo magdowadowa antak mawarayang pagkalluk mayo. Dasiga mayo yangginawa mayo sang pagpangagad sangkariko nang pagbuut nang Dios kamayo.14 Kinaanglan na yang oponowan nangkariko nang imoon mayo yang karugunmayo sang arag otaw.

15 Yatigam kamo na yang sakop ni Es-tepanas yang yamaona manarig kang JesuKristo asang banwa na Akaya. Yagapa-dayon silan sang pagtabang sang mangatomotoo. 16Wakaw kay manga karomonanko, taoda mayo silan aw yang kadayganna manga tomotoo na maynilan na ya-makot mangagad digkamayo sang pyaga-sogo kanilan nang Dios. Pagsiling kamosang kanilan batasan.

17 Yamawung ak kamayo kay dogaydo-gay da wa kita magakita. Pagdatung adikanak ni Estepanas aw si Portunato aw siAkaiko, laban ak gauma. 18 Yamaorawa aknilan maynang pagkaorawa nilan kamayo.Taoda mayo yang manga otaw na mayni-lan.

19Disining manga pagtitiponan disiningbanwa na Asia, yakanamput kamayo yangmanga tomotoo. Si Akila aw si Prisila awyang manga tomotoo na yagatipon asangbaray nilan yangomosta kamayo. Ya-galaong silan na dakora kamo sang ginawanilan. 20Maynaan oman yang kariko nangtomotoo dini, arag yakanamput kamayo.

Kamo na manga tomotoo, aw gakitakamo, panagginuguray kamo.

21 Ako si Pablo, ako mismo yang yagaso-lat sining kyampusan na solat ko kamayo

1 Korinto 16:22 292 1 Korinto 16:24antak kamomatigamna ako yang yapadarasining solat.

22 IkawnaDios nami, aw aonwamagabu-tang sang ginawa naan sang Ginoo nami nasi Jesu Kristo, ikaw yang magasilot kanaannangmarisudna silot. Ori da adi, kayGinooko.

23 Pyangayo ko na panalanginan kamokariko abay nang Ginoo ta na si Jesu Kristo.24Kamo na manga karomonan ko na sakopni Jesu Kristo, dakora ko kamo sang ginawako. Amen.

2 Korinto 1:1 293 2 Korinto 1:18

Yang Kadwa na Solat ni PablosangTAGA KORINTO

1 Ako si Pablo, ako yang yagasolat ka-mayo. Apostol ako ni Jesu Kristo pinaagisang pagbuut nang Dios. Si Timoteo nalomon ta yang inagad ko adi. Yomoyonyaan kanak sining pyagalaong ko disiningsolat.

Kamo na manga tomotoo asang syodadna Korinto, aw yang kadaygan na mangatomotoo na asang kariko nang banwa nasakop nangAkaya, pyapadara ko agkamayoyaning solat ko kamayo. 2 Yang Ama ta naDios aw si Jesu Kristo na Ginoo ta yanalan-gin kamayo antak marinaw yang dumdummayo.

Yagapasalamat si Pablo sang Dios3 Kadyaw agaw nang Dios na Ama nang

Ginoo ta na si Jesu Kristo. Ama ta yaan namallaatun. Way tatamanan nang kanaanpagdasig kanatu. 4 Yaan yang yagadasigkanak aw aon kanak karisud. Dyadasigako naan antak akomakatigkul sang karikonang kanak karisud antak ako makadasigsang kadaygan na manga tomotoo na aonkarisud. Makadasig ako kanilan tungudsang pagdasig kanak nang Dios. 5 Kay awlaban ak kyakarisudan maynang karisudni Jesu Kristo, laban ako pyagadasig naan.6 Kyakarisudan ako tungud sang pagbatokko bain kang Jesu Kristo, awgaid yangkanak pagbatok kamayo yakadasig kamayoaw yakadigun sang kamayo pagsarig kangJesu Kristo. Aw yamadasig ako nangtabang nang Dios, kamo arag amadasignang tabang nang Dios tungud kanak,kayanmakatigkul da kamo sang karisud awdatungun kamo nang karisud na maynangkarisud na kyakaagiyan ko. 7 Yang kanakpagtoo bain kamayo laban dilimisipyat kayyatigam ako na aw arag kamo kyakarisu-dan mayn ko na kyakarisudan, arag kamomakadawat sang tabang na yamadawat ko.

8 Manga karomonan ko, gosto ko naakatigaman mayo yang karisud na yama-pagguna kanak adto Asia. Laban ak pya-parisudan nilan dato, laong ko daw di da akmaboi. 9 Tinuud na maynang mobogto da

yang ginawa ko. Yamapagguna kanak yaniantak di da ak somarig sang kanak tyoonanginawa, na antak yaan gaid yang kanariganko yang Dios na yagaboi sang yamangka-matay. 10 Yang Dios yang yagalowas kanaksang karisud na yakamatay da garo kanak,yaan omanmallaw yangmagalowas kanak.Yatigam ako na yang Dios na dakora nangginawa ko yang abay maglowas kanak sangkarisud. 11 Wakaw kinaanglan arag kamomagaampo sang Dios tungud kanak an-tak yang Dios bantogon nang madaig naotaw tungud sang panalangin naan na ya-madawat ko pinaagi sang pagampo mayoadto sang Dios.

Yamaparin yang Baat ni Pablo12Way kyakatigaman ko na maat na imo

ko, wakaw yagauma ako. Yatigam ako namaski wain ako, podo madyaw yang imoko sang manga otaw, labi pa kamo na tagaKorinto na kanak inindo. Yaning imo kobuku nang sikun sang dumdum nang otaw,awgaid pagbuut nang Dios na yatabangkanak. Yatigam yang Dios na tinuud yangpyagalaong ko kamayo. 13-14 Aw magbasakamo sangmanga solat ko na pyapadara kokamayo, amallug kamo makadarag. Toyoaon pay wa mayo akadaragi sang kanakpaagi, wakaw gosto ko na amatigam kamolaban, kay aw magbarik da yang kanatuGinoo na si Jesu Kristo, asayaun mayo akomaynang pagsaya ko kamayo.

15 Tungud sang pagsarig ko na ty-atangkap mayo yang kariko nang kanaksorit asang manga solat ko, yakaungudako na makadto garo ako kamayo nangmakadwa antak kamo katabangan nangkanak pagindo. 16 Kay yagadumdum akona amagi ak agkamayo na misingadtoak Masedonia, kayan sikun ag Masedo-nia oman ak magi agkamayo antak akmayo katabangan sang panaw ko adtoJudea. 17 Toyo maski yamaparin yangkanak pagpanaw adto kamayo, wa ak mak-agaon nang manga otaw na makasasarana wa magatoman sang pyagalaong nilan.Dili ako magalaong na makadto ako ka-mayo aw yagdumdum ako na di makadto.18 Matinomanun yang Dios wakaw ama-narig kamo sang kanaan sorit. Magonawaoman saan, amanarig kamo sang kanak

2 Korinto 1:19 294 2 Korinto 2:15-16sorit kay yang kariko nang pyagalaong kokamayo, podo matungtung. 19 Kami siSilbano aw si Timoteo yang gabatok ka-mayo, yang byabatok nami si Jesu Kristona buku nang parinparin yang dumdumawgaid yaan yang matinomanun na Anaknang Dios. 20 Yaan yang gatoman sangmanga saad nang Dios kanatu. Wakawbyubutang ta sang ginawa ta si Jesu Kristokayan byantog ta yang kanatu Ama na Diostungud kang Jesu Kristo. 21Yang Dios yanggadasig sang pagtoo ta kang Jesu Kristo.Yang Dios mismo yang gaatag kanatu sangBalaan na Espirito antak naan kita pag-panonogoon. 22Yang pagatag naan kanatusang Balaan na Espirito yang toosanan nakita kanang Dios sakop, arag toosanan naaon pay madaig na panalangin na aatagkanatu nang Dios.

23Kaymanga karomonan ko, madyaw kona isilotan ako nang Dios aw buku nangmatungtung yang pyagalaong ko kamayoadoon. Wa pa ak akadto kamayo ag Korintokay antak dili kadogangan yang kaundugmayo aw magkastigo ako sang yanagimosang maat digkamayo. Wakaw kinaanglanna ayawan yang maat nang di pa ako adtokamayo antak aw domatung da ako agka-mayo wa day maat na ikitaun ko na aka-pagkastigo ko kamayo. 24Aw domatung akagkamayo, di ak magabuut sang kamayopagtoo kay madigun yang kamayo pagtoo,sana atabangan ko kamo antakmagdogangyang kamayo paguma.

21 Wakaw yakaungud ako na di pa ak

makadto kamayo adoon daw kamo omanmaundug nang pagsilot ko sang gaimosang maat digkamayo. 2 Kay aw maun-dug kamo nang pagsilot ko, di ak maka-paguma kay yamaundug kamo na maka-paguma kanak. 3 Gasolat ak kamayo nan-gaon kay gosto ko na mapakadyaw kamosang batasan mayo kaba wa pa ak adatungagkamayo. Wa pa ak akadto kamayo dawak maundug nang batasan mayo kay yangmadyaw ko yang magauma ako mayo. Kayyatigam ako na aw gauma ako, arag kamoyagauma. 4 Pagsolat ko kamayo nangaon,pyangillumuglumugan yang mata ko nanglowa kay laban ak yamauruk kamayo. Wa

ak magasolat na antak kamo maundug,awgaid yagasolat ak kamayo antak mayokatigaman na dakora yang lugun ko ka-mayo.

Yang Pagpasaylo sang Yakasara5 Yang aon maat na batasan digkamayo

yang yakaundug kamayo, kay yagaid ka-mayo makapagsagad yang kanaan imo namaat. 6 Toyo pagalaong ko kamayo natoman da yang pagsilotmayo saan na otaw.7Yang madyaw saan na otaw, pasaylowa ramayo sang kanaan maat na imo aw dasigamayo yaan kay daw naan botawanan yangpagtoo naan kang Jesu Kristo, kayan labanda yaan magakaraat. 8 Wakaw pyangayoko kamayo na apakita mayo kanaan yangkarugun mayo. 9 Gasolat ako kamayo nan-gaon antak ko katigaman daw matinoma-nun kamo sang maski nana na sogo ko ka-mayo daw buku, daw yangagad kamo sangkanak pagindo daw wara. 10 Aw pyasaylora mayo yaan sang imo naan na maat, akoarag da magapasaylo kanaan. Yatigam siJesu Kristo na tungud kamayo pyasaylo rako yaan na otaw 11 antak di kita daugun niSatanas kay yatigam da kita sang kanaanpaagi na makapagkaraat kanatu.

Yang Kawili ni Pablo Adto Troas12 Pagdatung ko ag Troas, pyapabayon

garo ak nang Ginoo sang pagbabatokonsangmadyawna batok nangDios bain kangJesu Kristo. 13 Awgaid wa ak makaimo kayyamaundug ako na wa pa adatung disaanyang lomon ta na si Tito na sikun digka-mayo. Wakaw pyaparabay ko panawansilan dig Troas kayan simingadto ak Mase-donia, mapagkita ak kang Tito.

Yang Pagdaug Pinaagi kang Kristo14 Awgaid yagapasalamat ako sang Dios

na yabay kanakmagallad tungud kang JesuKristo na iyan inagad ko antak ko batokonyang kariko nang imo nang Ginoo ta na siJesu Kristo. Kayan yakarimpud sang banwayaan na batok bain kanaan na maynangmaballo nabaonadyadaradaranang samutna byabao nang otaw. 15-16 Wakaw ma-ballo kita nang Dios kay yagalimpud kitamagbatok sang batok bain kang Jesu Kristoadto sang manga otaw. Yakarimpud sangkawtawan yang kanatu batok bain kangJesu Kristo na maynang maballo na bao

2 Korinto 2:17 295 2 Korinto 3:13wakawmaballo kita arag nangmanga otawna yatangkap sang kanatu batok bain kangJesu Kristo kay yakaatag kanilan nang kin-aboi na way kataposan kayan pyanalangi-nan silan nang Dios nang way tatamanan.Toyo maynang makabbarung yang kanatubao nangmanga otaw nawa atangkap sangkanatu batok bain kang Jesu Kristo kayisilotan silan nang Dios nang way kata-posan asang impirno. Pyagalaong ko ka-mayo na way otaw na makapagbatok nangmaynaan aw buku nang Dios yang gabuutkanaan. 17 Kay kami buku nang maynangkadaygan na yagabatok sang batok bainkang Jesu Kristo antak makasapi. Awgaidkami yang syosogo nang Dios na yamaimosogwanun ni Jesu Kristo, wakaw yagatin-uud kami magindo kamayo bain kang JesuKristo. Yatigam yang Dios na yang kanamipagindo matungtung.

3Yang Manga Sogwanun disang Bago na

Sabot1 Yamasayup kamo aw magdumdum

kamo kanak na gaambog ako. Buku aknang maynang kadaygan na manga mag-indoway na kinaanglan magadara nang so-lat adto kamayo antak kamo matigam nayaan magindoway. Arag way kinaanglanna magadara ak nang solat mayo adtosang kadaygan na antak nilan katigamanna ako magindoway na syosogo ni JesuKristo. 2 Yatigam ako na yamanarig kamokang Jesu Kristo pono sang kanak pagindo.Tungud saan yaparin da yang batasanmayo pinaagi sang pagtoo mayo kanaan,wakaw mayn kamo nang solat na akatiga-man nang kadaygan na ako yang yagaindokamayo. 3 Tungud sang pagindo ko ka-mayo kyakatigaman nang kadaygan na siKristo yang yakaparin sang ginawa mayo.Yatigam silan na kamo kang Kristo, bukunang solat na asang bato yang kyakatiga-man nilan bain kamayo, toyo pagbuut yaannang Balaan na Espirito na iyan agsurudnang ginawa mayo.

4 Pyagalaong nami yaan kay yatigamkami na yang kanami gawbuk tyatangkapnang Dios pono kang Jesu Kristo. 5Yatigamak na buku ko yang yakatoman sang pya-paimo kanak nang Dios kay way kanak

gaom. Yang Dios yang yatabang kanakantak ak makatoman sang kanaan sogo.6 Yang Dios na gasogo kanak, yaan yanggabaya kanak antak ak matigam magindosang bago na togonnangDios. Yaning bagona togon buku nang pagbuut nang mangabalaod na syosolat kadini niMoises, awgaidpagbaya nang Balaan na Espirito. Yaanna manga balaod yang gadara sang silot,kay yatigam yang manga otaw na silanyakalapas saan na balaod, wakaw isilotansilan nang Dios nang silot na way kata-posan. Awgaid yang Balaan na Espiritoyang yagabaya kanatu antak kita maboinang madyaw nang way kataposan.

7-8 Dakora yang gaom nang balaod nayaatag nangaon nang Dios pinaagi kangMoises. Dumduma mayo yang kaimoni Moises na yamallag pagsolat nangDios saan na manga balaod asang bato.Maski wa akadogay yaan na kaallag wayyakatanaw kanilan na taga Israel sangkaimo ni Moises kay yakasilaw. Dakorayang gaom nang mona na balaod nadi makaatag nang kinaboi sang mangaotaw, awgaid dakora pa laban yang gaomnang Espirito nang Dios sang gaom nangmanga balaod. 9 Kay aw laban dakorayang gaom nang manga balaod nangDios na gapakatigam sang manga otawna silan manga saraun kay yakalapassilan saan na balaod, labi pa na dakorayang gaom nang Balaan na Espirito nagapakatigam sang manga otaw na amaimosilan madyaw nang Dios tungud kangJesu Kristo. 10 Wakaw maynang yawarada yang gaom nang manga balaod nangDios kay kyakatabonan nang gaom nangbago na togon na pagbuut nang Balaan naEspirito. 11Dakora yang gaom nang balaodnang Dios, toyo yumupas kay pagbuutnang Dios na di da yang dadaan na balaodmagapabilin. Awgaid laban dakora yanggaomnang bago na togon na pagbuut nangBalaan na Espirito kay di yaan umupas,magapabilin yaan nang way kataposan.

12Kay yamanarig ako na amatoman yangkariko nining bago na togon na pagbuutnang Balaan na Espirito, wakaw yamakotako magbatok kamayo bain sining bagona togon. 13 Buku ak nang mayni Moisesna gatabon nang kaallag sang kaimo naan

2 Korinto 3:14 296 2 Korinto 4:11antak di makatanaw yang manga taga Is-rael kaba wa pa uupas yang allag disangkaimo naan, kay yang pagupas nang allagdisang kaimo naan yang toosanan na umu-pas yang gaomna sikun sang pagbuut nangmanga balaod kay aon pay labaw na gaomna sikun sang pagbuut nang bago na togonnang Dios. 14 Wa makadarag yang mangataga Israel sang pagbuut nang balaod nangDios na pyagalaong ni Moises kay mabag-sug yang oro nilan. Tigkan adoon awgabasa yang sompaw nang manga tagaIsrael sang pagindo nang Dios na syoso-lat ni Moises kadini, wa magapakadaragsang kaologan. Maynaan yang otaw awwa pa otoo kang Jesu Kristo, di pa yaanmakadarag na si Jesu Kristo yang gatomansang kariko nang balaod nang Dios nasyosolat ni Moises. 15Wakaw tigkan adoon,aw gabasa yang manga sompaw nang tagaIsrael sang balaod nang Dios na syosolat niMoises, wa magapakadarag sang kaologan.16 Toyo aw butang da nilan sang ginawanilan na si Jesu Kristo yang Ginoo, bayada makadarag da silan saan na pagindo.17 Yang Balaan na Espirito yang gabayasang tomotoo wakaw wa da kita pagabuutinang manga balaod nang Dios na syosolatniMoises. 18Wakaw kita kariko na yamaro-bos kang Kristo, na yabay magdumdumkanaan, yagakaipan magkaparin na mak-agaon kang Jesu Kristo kayan yaan yangikitaun da agkanatu yang kadyaw ni JesuKristo. Yaan yang gaparin kanatu yangBal-aan na Espirito na Magbubuut sang mangatomotoo.

4Yang Paagi nang Madyaw na Magindoway

1 Yang pagpangindo yang sogo nasyasarig nang Dios kanak tungud sangkallaat naan kanatu. Wakaw magatinuudak magindo, pagaindo ko yang pagindonang Dios allawgabi. 2 Yagaarili ako sangkariko nang maat na imo na pyagatagonang kadaygan kay makainaina. Dili akmagaindo sang buku nang matungtungna pagindo kayan yaglaong, “Yani yangpyagalaong nang Dios,” sari buku. Dyada-dayaw ko pakatigam yang pagindo nangDios. Yang kariko nang otaw na yaningugkayan yagsait kanak, matigam silan na

matungtung yang kanak pagindo. YangDios arag yatigamsangpagindokokamayo.3Yaningmatungtungna pagindonangDiosna pyagaindo ko yamatago sang mangaotaw na wa otoo. 4 Wa silan makadaragsang matungtung na pagindo kay yangmagbabaya disining donya yang yabaymagbaya kanilan antak di makadaragsang byabatok ko na mangkadyaw namanga imo ni Jesu Kristo. Wakaw di silanmakadarag na magonawa yang pagkadiosni Kristo aw yang kanaan Ama na Dios.5 Buku nang kaagi ko yang yabay kobatokon kamayo, yang yabay ko batokonyang pagkaginoo ni Jesu Kristo. Akomaynang kamayo sogwanun tungud kangJesu Kristo na kanatu Ginoo. 6Kadini nangpagimo nang Dios sang donya, yagalaongyang Dios, “Pakita na allag antak mawarayang kangitngit.” Adoon pyapakapawanang Dios yang kanatu ginawa antak natukatigaman yang kanaan kadyaw. Yaanyang kyakatigaman ta sang kadyaw nangDios si Jesu Kristo.

7 Ako, kay arag ako otaw, yang kanaklawas maynang koron na mayamukmakayam. Toyo pagbuut nang Dios namaski maynaan ako, iyan kanak yangkatigaman ni Jesu Kristo na makapanalan-gin abay sang manga otaw. Yaan yangpagbuut nang Dios antak katigaman nangmanga otaw na yang dagdagu na gaombuku nang kanak, kanang Dios gaom.8 Maski madaig yang yakarasay kanak,wa ak makapagtangku sang pagindo kobain sang sorit nang Dios. Maski wapa ak akatigam daw nanang inangunko, wa akaribog yang oro ko, wara akoakaundug nang kabutang ko. 9 Maskiaon magaropog kanak na yapagkontarakanak, wa ak ayawi nang Dios. Maskibyobonog ako, yabay ak tabangan nangDios antak ak abay maboi. 10 Arimarim akpyapatay garo nang yapagkontara kanakmaynang yamapagguna kang Jesu Kristonangaon, toyo yabay ak tagapan ni JesuKristo antak katigaman nang manga otawna iyan kanak yang kinaboi na sikunkang Jesu Kristo. 11 Wakaw kaba boipa ako, abay ak anipanipin na apatayunnang yapagkontara kanak tungud sangpagtoman ko sang pagbuut ni Jesu Kristo,

2 Korinto 4:12 297 2 Korinto 5:12kay antak katigaman nang manga otawna iyan kanak si Jesu Kristo na yabaymagtagap kanak. 12Tagtagbi di ak patayuntungud sang pagindo ko bain kang JesuKristo, awgaid yang kanak pagindo yangkyakaponowan nang kamayo kinaboi naway kataposan.

13 Syosolat yang sorit nang Dios nayagalaong, “Yotoo ako kayan byatok koyang tyotoowan ko.” Ako, yang kanakpagtoo magonawa sang pagtoo nang ya-galaong saan, kay ako na yotoo, byabatokko yang tyotoowan ko. 14 Yatigam ako nayang Dios na yagaboi sang Ginoo ta nasi Jesus na pyapatay, yaan yang magaboikanatu sang kanatu pagkamatay kay kitasakop ni Jesu Kristo. Yiimo yani nangDios antak kamo aw ako masaid kanaan.15 Kariko nini yamapagguna kanak kay an-tak kamo panalanginan, kayan yagdogangyang manga otaw na panalanginan nangDios antak arag silanmagbantog sang Dios,antak magdogang yang dungug nang Diospono sang panalangin naan kanatu.

Pagkinaboi Pinaagi sang Kanmo Pagtoo16 Wakaw maski yangudul yang lawas

ko na yagkamatadung da, wa ak akaomokay allawallaw dyadasig ako nang Dios.17Yang kanatu karisud adoon na titigkuranta, aballinan nang Dios nang panalanginna way kataposan. Tatagbi yaning karisudta adoon aw tanding sang way tatamananna panalangin na abarus kanatu nang Dios.18Kay yaan yang yabay ta dumdumun yangwa ta ikitaa na sikun sang Dios. Buku nangkikita ta disining donya, kay yang kikita tadisining donya dili magapabilin nang waykataposan awgaid yaan yang magapabilinnang way kataposan yang sikun sang Dios.

51 Yatigam kita na yaning lawas ta may-

nang baray na pyagauyaan ta disiningdonya. Aw yamatay da kita, yang lawasta yakagaon sang baray na yaranas da,awgaid yatigam kita na atagan kita nangDios nang bagona lawas namaynangmadi-gun na baray na pagauyaan ta aglangit,buku yaan nang imo nang otaw, imo nangDios, magapabilin yaan nang way kata-posan. 2 Adoon maynang yamauruk kita

tungud sang kanatu karisud, wakaw la-ban gosto natu na akaaronan da kita nangbago na lawas aglangit 3 kay di amaimo naway kanatu lawas na manga sakop ni JesuKristo. 4 Kay iyan pa kita sang lawas tadisining donya, yamauruk kita kaymarisudyang kanatu kabutang. Wa kita magapau-rub na amatay kita, awgaid yagapaurubkita na asangkoban kita nang Dios nangbago na lawas na di magkamatay antak ka-ballinan yang lawas na magkamatay nanglawas na di magkamatay. 5 Yang Dios yangyagaandam kanatu sining pagkaparin natuna akaaronan da kita nang bago na lawas.Yatag da nang Dios kanatu yang Balaanna Espirito, na yaan yang kamatooran naamatoman yang kariko nang panalanginnaan kanatu.

6-8 Wakaw maski wa pa kita ikita sangDios, yabay kita maguma kay yaan yangkyakanarigan ta. Yatigam kita na kaba aanipa kita sang donya, wa pa kita adto sangkanatu Ginoo. Pyaparabi natu namapanawkita disining donya kay gosto natu namisingadto langit sang Ginoo ta. Madyawyang ginawa ta maski aani pa kita sangdonya kay laban kita yamanarig sang soritnang Dios. 9 Wakaw maski diin kita, anisang donya daw aglangit, yaan yang abayta butang sang ginawa ta yang makaontolkita sang Ginoo ta na si Jesu Kristo. 10 Kaykariko natu amatobang kang Jesu Kristona magaokom kanatu antak yang kada isakanatu barusan ni Jesu Kristo pinasobaysang kanatu manga imo, daw madyaw dawmaat.

Papagamigo sang Dios Pinaagi kang Kristo11Kay yatigam kami sang pagokom nang

kanatu Ginoo, na isilotan naan yang gaimosang maat, wakaw pyapakaindo nami yangmanga otaw antak silan tomangkap sangsorit nang Dios. Yatigam yang Dios namadyaw yang kanami paagi kay yatigamyaan sang kariko nang kanami dumdum.Gosto ko na arag akatigaman mayo yangkanak paagi. 12Wa kamimagaambog antakmayo sayaun na yagalaong kamayo adoon.Yagaid kami maglaong kamayo nangmatungtung antak kamo magtaod kanami,aw antak kamomatigam sang matungtungna otobag mayo sang manga otaw na

2 Korinto 5:13 298 2 Korinto 6:6yagaambogna yagasaya sang kanilan kabu-tang, toyomaat yang kanilan dyudumdum.13 Aw pananglit aon makaungud kamayona kami munung kono tungud sang imonami, pagalaong ko kamayo na yangyiimo nami makabantog sang Dios. Bukukami nang munung, madyaw yang ungudnami, wakaw yakadasig kami sang kamayoginawa. 14 Yang lugun ni Kristo kanatuyang gabaya kanami adoon antak kamiabay magdumdum daw onnoon pagtabangsang arag otaw. Maynaan yang kanamipaagi kay yatigam kami na si Kristoyang yagapakamatay sang kariko nangotaw. Pagkamatay ni Kristo, maynangyangkamatay da yang kariko nang otaw.15 Yagapakamatay si Kristo sang karikonang otaw kay antak silan na aon daykinaboi na way kataposan na sikun sangDios dili da magbuutbuut magimo sangkariko nang gosto nilan, awgaid yaanyang pangagdan da nilan si Kristo nayagapakamatay tungud kanilan kayanyoman magboi antak makapanalanginkanilan.

16 Di da kami magaokom sang otawpinaagi sang katigaman nang otaw. Maskimaynaan yang pagokom nami kang JesuKristo nangaon buku nang maynaanadoon, kay yatigam da kami na si JesuKristo buku nang otaw gaid, Dios yaan.17 Wakaw aw yamanarig yang otaw kangJesu Kristo, kyaaronan da yaan nangbago na batasan, yawara da yang dadaan,kariko kyaballinan da nang bago na labanmadyaw. 18 Yang pyagaponowan niningmadyaw na imo yang Dios kay syosogonaan si Jesu Kristo antak managidayaw dayang manga otaw aw yang Dios pinaagikang Jesu Kristo. Kayan pinili kami nangDios na kami yang magaindo sang mangaotaw antak managidayaw da silan aw yangDios pinaagi kang Jesu Kristo. 19Maynaan,yang Dios yang gabuut saan kay iyanyaan agkang Jesu Kristo, wakaw nangpagkamatay ni Jesus wa da udumdumanang Dios yang papagkontara kanaan nangmanga otaw na yotoo kang Jesu Kristo kayyang kamatayun ni Jesu Kristo yang bayadsang kanilan sara. Wakaw pyasaylo rasilan. Yang batok na yang Dios yang gasogokang Jesu Kristo antak managidayaw da

yang manga otaw aw yang Dios, yaan nabatok yang pyapakatigam kanami antaknami abay batokon.

20Kami yang syosogoni JesuKristo, kamiyang pyapagsorit nang Dios antak kamotomangkap sang kanaan pagindo, wakawpyapakaindo kamonamimaynang si Kristoyang yagasorit sang kanami sorit. Laongnami, “Papagamigo kamo sang Dios an-tak mawara yang papagkontara mayo sangDios antak managidayaw da kamo aw yangDios.” 21 Si Kristo yang way sara, maski isa,toyo kyakamang nang Dios yang kanatumanga maat na imo aw butangan naanagkang Kristo, si Kristo yang pyapagdaranang Dios sang kariko nang maat na imota. Yaan na imo pagbuut nang Dios an-tak si Kristo makarayon kanatu antak kitamaimo matarong nang kadyaw nang Dios.

61 Kami yang limbang nang Dios na pya-

gapanonogo naan disining donya, wakawpyapakaindo kamo nami antak di mayosapadan yang kanang Dios kallaat kamayo.2 Kay yagalaong yang Dios, “Aon timpo namaningug ak kamayo, yaan na timpo yangmadyaw kamayo kay ako yangmakatabangsang pagpagawas kamayo sang silot nawaykataposan.” Yaan yang pyagalaong nangDios. Wakaw dadyawa yang pagpaningugmayo kay adoon na allaw yang timpo napagbuut nang Dios na motoo kamo sangpagpagawas nang Dios kamayo sang silotna way kataposan.

3 Yabay nami dadyawun yang batasannami antak way maat na imo digkanamina akapagsilingan nang kadaygan, aw an-tak silan dili magodyat sang imo nami napyagasogo nang Dios. 4 Kay yang karikonang imo nami, yaan yang tarigpono nakami sogwanun nang Dios. Wakaw yabaykami magtigkul sang kariko nang karisud.5 Byobonaran kami, ipan kami pirisoon,yabay kami samokon nang manga otawna lyarangutan kanami. Maski marisudyang gawbuk nami, maski allawgabi wakami akatorog, maski way kyaan nami,yabay kami magtoman sang pyagasogonang Dios kanami. 6 Yang arag akatoosanna kami sogwanun nang Dios yang kanamibatasan na madyaw, aw yang matungtung

2 Korinto 6:7 299 2 Korinto 7:5na pagindo na kyakatigaman nami, awyang pagpasensiya nami, aw yang pagk-abuutan nami kamayo. Arag akatoosannang manga otaw na pyagabayaan kaminang Balaan na Espirito, akatoosan nilanna matungtung yang kanami lugun sangarag otaw. 7 Yabay kami magbatok sangmatungtung na pagindo, yamagad namiyang gaom nang Dios. Yang paagi na yabaydaugun yang yapagkontara sang Dios yangmadyaw na paagi nami na pagbaya nangDios. Yaan yangmaynang karasag aw tuklunami nang papagtanam nami sang kanamipagbono na si Satanas. 8 Yabay kami man-gagad sang Dios maski di kami pagtaodonnang manga otaw. Ipan kami odyatun.Aon gabantog kanami, aon yagapakaraatkanami. Aon yagalaong na kami konomagaro, awgaid matungtung yang kanamisorit. 9 Aon yagalaong na kami way kabos,toyo aon manga tomotoo na yatigam nakami madyaw yang batasan. Ipan kamigaro patayun, toyo boi kami. Maski pag-buut nang Dios na kyakastigo kami, wakami akamatay. 10 Maski madaig yangyakaundug kanami, yabay kami maguma.Pobre kami toyo silan na yatangkap sangkanami pagindo, silan yang kyakaaronannang manga dakora na panalangin nangDios. Maski way kanami butang, kyakaaro-nan kami nang panalangin nang Dios naway tatamanan.

11 Kamo na manga amigo nami ag Ko-rinto, pyaglaong da nami kamayo yangkariko nang asang ginawa nami kay dakorayang kanami lugun kamayo. 12 Kamiyang dagdagu yang karugun kamayo, toyokamo yang wa abay akarugun kanami.13Yagasorit kamayo maynang kamo kanakmanga anak. Madyaw aw magsiling kamokanami antak madakora yang lugun mayokanami.

Ayaw Mapagkonsabo sang Wa Otoo sangDios

14 Ayaw kamo mapagobay abay sang waotoo kang Kristo, kay dili magailimbangyang madyaw aw yang maat. Silan nayamanarig kang Kristo yang aon batasanna maynang yamallag, silan na wa otooyang maynang asang kangitngitan, wakawdili silanmagailimbang kay dilimakaburukyang kangitngit sang allag. 15 Si Kristo

aw si Satanas, onnoon pagoyon nilan?Wakaw onnoon pagonawa nang otaw nakang Kristo aw yang buku nang tomo-too? 16 Di amaimo na apaglagkusun yangpagsimba sang diosdios aw yang Dios namatungtung, kay kinaanglan na yang Diosgaid yang abantogon. Kita na sakop nangDios maynang baray nang Dios kay yaniyang pyagalaong nang Dios na syosolatkadini, laong, “Magauya ako asang kanakmanga otaw, mapagtukud ak kanilan kayako yang kanilan Dios aw silan yang kanaksakop.” 17 Wakaw yagalaong yang Ginoota, “Ayawan mayo yang wa otoo, ayawkamomapagonawakanilan antak dili kamomakaimo sang maat. Aw mangagad kamosang pyagalaong ko kamayo, madyaw kona magapasakop kamo kanak. 18 Kayanaw maynaan, ako yang kamayo Ama awkamo yang kanak manga anak.” Yaan yangpyagalaong nang Ginoo ta namakagagaomsang kariko.

71 Kamo na manga karugunan ko, kay

kariko nining pyagalaong ko syasaad nangDios, kinaanglan na ayawan ta yang karikonang manga maat na imo kay yaan yangmakapagkaraat sang dumdum ta aw lawasta. Kay yamalluk kita nang silot nangDios wakawmamakot kita abay antak podomadyaw nang Dios yang kanatu imo.

Yang Paguma ni Pablo2 Butangan kami sang ginawa mayo an-

tak madakora yang lugun mayo kanami.Pyapakaraat kami, kay aon yagalaong nakami kono yang yagaimo sang maat digka-mayo, toyo way kyakaraatan nami digka-mayo, way imo nami digkamayo na maat,wa kami magalimbong kamayo. 3 Ayawkamo magdumdum na maat kamo nangginawa nami, kay tinuud na dagdaguyang kanami lugun kamayo. Aw mataykita aw maboi, marugun kami kamayo.4Yamanarig ak kamayo wakaw pyagalaongko kamayo kariko yang asang ginawa ko.Aw yapagbaraw ako sang kadaygan, yabayta kamo bantogon. Maski nanang kanamikarisud, laban madyaw yang ginawa ko,laban ak yagauma kaymadyaw digkamayo.

5 Pagdatung ko ag Masedonia, waak akaorawa kay madaig yang kanami

2 Korinto 7:6 300 2 Korinto 8:3karisud. Madaig yang yapagkontarakanami. Arag ak yamaundug daw aonmakawara sang kamayo pagtoo. 6 Toyoyang Dios yang yakaorawa sang yamaun-dug, wakaw ako arag yamaorawa naan kaysyosogo naan si Tito ani kanami. 7 Bukugaid nang pagdatung ni Tito yang pya-gauma nami, arag gauma kami pagdungugnami sang pagbatok ni Tito na kamo konoyang pyagauma naan kay madyaw yangimo mayo kanaan. Arag byabatok ni Titona laban kamo yamaawung kanak, gostomayo mikita kanak. Arag pyagalaong naanna yamaundug kamo tungud sang kamayosara. Laong naan na yapagoyon kamo sangkanak pagokom kamayo. Pagdungug kosining batok ni Tito, laban ak gauma.

8Nangaon nang pagsolat ko kamayo ya-maundug ako nang pagsagda ko kamayo,kay yatigam ako na yamaundug kamo nangdagawdagaw pagkatapos mayo pagbasasang solat ko. Toyo adoon wa da ak akaun-dug na gasolat ak kamayo. 9 Yagauma akadoon, toyo yang yakapaguma kanak bukunang kamayo kaundug, yaan yang yaka-paguma kanak yang pagkaparin nang ka-mayo batasan na yamaundug kamo. Yangkamayo kaundug pyagabuutan nang Diosna makaparin sang kamayo batasan. Yaanyang kyakatoosan na yang solat ko ka-mayo yang yakapanalangin kamayo. 10 Awyang Dios yang yakaundug sang otaw, yaanyang makaparin sang kanaan batasan an-tak yaan maimo madyaw nang Dios nangpagayaw naan sang kanaan sara. Kayanpyagsakop yaan nang Dios. Wakaw wayaanmagasusul na yaparin da yang kanaanbatasan. Awgaid yang kaundug nangmanga otaw na di mangagad sang Diosbuku nang madyaw kanilan kay di maka-parin sang batasan nilan, wakaw yaan yangmakapagkaraat kanilan kayan sinilotansilan nang silot naway kataposan. 11Kamo,yatigam na yaparin da yang batasan mayonang kaundugmayo na pagbuut nang Dios.Tungud sang kaundugmayo kyakatigamanna way labut mayo sang maat na imo nangotaw na yakasara nangaon digkamayo, kaylaban maat mayo yang makaarigarig naimo naan. Arag yamalluk kamo nangsara mayo nangaon na wa kamo maga-sagda saan na otaw toyo adoon yaawung

da kamo kanak. Kay yamaundug kamonang gaimo sang maat digkamayo, labangosto mayomangagad sang kanak pagindobain sang otawna gaimo sangmaat, wakawyaparabay kamo magsilot saan na otaw.Kariko nini na imo mayo toosanan na waday sara mayo pono saan na otaw.

12 Tinuud na yagasolat ako kamayo nan-gaon, toyo yang otaw na yakasara aw yangotawna kyakasaraannaan, bukunang silangaid yang dyudumdum ko nang pagsolatko kamayo. Yagasolat ak kamayo kayantak kamo matigam na yamakot kamotomangkap sang kanami pagindo. Yaanyang madyaw nang Dios. 13 Wakaw ya-madasig kami nang imo mayo.

Yang paguma ni Tito yang arag pya-gauma nami. Yagauma si Tito kay ya-madasig yaan nang pagpangagad mayosang kanami pagindo. 14 Nong wa pasi Tito akadto kamayo, pyagabantog kokamo kanaan. Wa kami akaarig kay yi-imo mayo yang pyagalaong ko kanaan.Podo matungtung yang pyagalaong namikamayo, aw arag matungtung yang karikonang pyagabantog ko kang Tito bain ka-mayo, kay yangagad kamo sang kanamipagindo. 15 Wakaw aw yakaungud si Titokamayo, dakora kamo sang ginawa naankay kariko mayo yangagad sang pagindonaan kamayo, kay dakora yang pagtaodmayo kanaan. Yapakaabong kamo dawkamo makasara. 16 Yagauma ako nakamo kanarigan na yabay mangagad sangkanami pagindo.

8Yang Pagatag na Pyapasobay sang Pagkin-

aboi nang Yotoo kang Kristo1Kaymanga karomonan nami, abatokon

ko kamayo yang madyaw na imo nangmanga tomotoo dig Masedonia tungudkay laban silan pyanalanginan nang Dios.2Laban gauma silanmaski laban kyakarisu-dan silan na yabay silan kontaraun. Maskilaban pobre silan, yamakot silan man-gatag nang kanilan sapi na pyanabang ni-lan sang manga tomotoo ag Jerusalem nayamaukud nang pagkaan adoon na timpo.3 Yatigam ako na yang manga tomotoodig Masedonia yangatag nang maski nana

2 Korinto 8:4 301 2 Korinto 8:18na amaimo nilan pangatag. Maski ya-maukud silan, yagadumdum silan na may-naan yang pangatag nilan. 4 Lyurugutankami nilanna omoyonkami na uupudnilanatagan yang kadaygan na tomotoo asangkadaygan na barrio sang kanilan pana-bang sang manga tomotoo ag Jerusalemna yamangkaukud. 5 Yang yaatag nilanmadaig pa sang kyakaundan ko na akaatagnilan. Buku nang kanilan sapi gaid yangyaatag nilan, toyo labaw pa saan, kayyoona nilan papagbayaun yang Ginoo tasang ginawa nilan na antak silan makaimonang madyaw sang pyagasogo nang Gi-noo ta kanilan. Kayan yangagad silansang pagbuut nang Dios na amaimo silankanami tomatabang. 6Agkamayo nangaonsi Tito, yagabatok yaan digkamayo. Pagba-tok kamayo ni Tito, managtipon kamo sangpanabang mayo, toyo kay wa pa akataposyang pagtipon mayo sang kamayo pana-bang, wakaw pagkita nami sang imo nangmanga tomotoo ag Masedonia, maglaongak kang Tito na madyaw na omori yaanagkamayo na magadasig kamayo antakkamo makatapos sang pagtipon sang ka-mayopanabang sang yamangkaukudna to-motoo ag Judea. 7Kamo na ag Korinto yangkyakaaronan nang dagdagu na panalanginnang Dios, na madigun yang pagtoo mayosangDios, na aragmatigamkamomagindo,na arag matungtung yang kyakatigamanmayo sang paagi nang Dios, na arag gostomayo na matabang sang kamayo karomo-nan na tomotoo, na arag kamo yamaru-gun kanami. Kay dagdagu yang panalan-gin nang Dios kamayo, wakaw gosto namiadoon na laban akallaatan mayo arag yangmanga pobre na tomotoo ag Judea antakarag madyaw yang panabang mayo kani-lan.

8Dili akmagalaong kamayo na panabangkamo, kamo yang matigam mallaat sangyamangkaukud ag Judea. Awgaid byaba-tok ko yang imo nang manga tomotoo agMasedonia na laban gosto nilan tomabangsang taga Judea. Kayan aw matungtung nakamo yagatipon sang kamayo panabang,matungtung agaw yang kamayo karugunsang kadaygan. 9 Yatigam kamo sangpagkarugun kamayo nang Ginoo ta na siJesu Kristo. Wa pa yaan adatung disining

donya dadaan da yaan kyakaaronan nangkariko. Awgaid yayawan naan yang karikokayan yaimo yaan laban pobre kay yamal-laat yaan kamayo. Yamaimo yaan pobrekay antak kamo kaaronan nang panalanginnang Dios.

10Wakaw maski di ak magsogo kamayo,madyaw awabay kamomagtipon sang pya-gaponowan mayo tiponon nangaon nongisa na toig antak kamo makatapos sangpagtipon sang panabangmayo sangmangapobre na tomotoo ag Judea, asang syodadna Jerusalem. Maski wa kamo pagalaonga,kamo yang mona magtipon nangaon nongisa na toig kay madyawmayo yang gatiponsang panabang. 11 Wakaw madyaw awmakatapos kamo sang pagtiponmayo sangkamayopanabang. Pagkaungudmayonan-gaon na amatag kamo, yanaguma kamona makaatag kamo sang panabang, wakawmadyaw na laban kamo gauma na makat-apos kamo sang kamayo panabang adoon.Ayn nang amagagamayo yaan yang ataganmayo. 12Aw laban kamogaumana yamatagkamo, kyakaontoran yangDios awyamatagkamo nang amaimo mayo atag, kay wamagalaong yang Dios na aatag mayo yangdi mayo akaatag.

13Wa ak magalaong na abay kamo man-gatag sang yamangkaukud antak kamomaukud, 14 toyo madaig yang kyakapan-mowan mayo adoon. Wakaw madyaw awliwatan mayo yang yamangkaukud adoon.Kayan aw kamo yang maukud, silan yangaon, silan yang miliwat kamayo. Awmaynaan yang imo mayo, way tomotoona amaukud. 15 Kay yang pyapasolatnang Dios yagalaong, “Yang yangamangsang madaig na pagkaan way yamasamakanaan, yang yangamang sang tagbi napagkaan way yakaukud.”

Si Tito aw yang Kanaan Manga Inagad16 Yagapasalamat ako sang Dios na

gabaya kang Tito na gauma yaan namatabang kamayo abay, mayn namina yanaguma na matabang kamayo.17 Paglaong nami kang Tito na madyawna makadto yaan kamayo, laban yaanyagauma. Wakaw wa ak magasogo kangTito na makadto kamayo, kay si Titoyagauma, gosto naan na makadto kamayo.18 Pyapaagad nami kang Tito yang otaw

2 Korinto 8:19 302 2 Korinto 9:8na dungganun na tyataod nang mangatomotoo disang kariko nang simbaankay laban yaan matigam magbatok sangsorit nang Dios. 19 Yaning dungganunna magbabatok yang arag pipili nangmanga tomotoo asang manga simbaan,amagad yaan kanami aw komamangkami sang panabang na titipon mayo naadaraun nami ag Judea na aatag namisang yamangkaukud dato. Yaning tabangmayo na apatpud nami sang manga pobre,yaan yang abatokon nang yatagan kayanbyantog nilan yang Ginoo na Dios. Aragyaan na tabang mayo yang akatoosanna gosto natu matabang sang arag kitatomotoo na yamangkaukud.

20 Gosto nami na amagad yaan kanamidaw kami dodaan na syasarinan nami yangdara nami na panabang na apatpud namisang manga pobre. 21 Gosto nami na yangkariko nang imo nami madyaw nang Dios,toyo arag gosto nami na yang manga otawarag matigam kanami na madyaw yangmanga imo nami, na way limbong.

22 Aon sang ka otaw arag na pyapaa-gad nami kang Tito adto kamayo. Yaanna otaw, pyagasaitan nami yang batasannaan, wakaw yatigam kami na yaan maa-sub tomabang sang gawbuk nang Dios.Laban gosto naan na amagad agkamayoantak yaan makatabang kay dakora yangpagsarig naan kamayo. 23 Si Tito yang lim-bang ko sang gawbuk nang Dios, gaonawakami si Tito tomabang kamayo. Yang dowana lomon ta na amagad ni Tito, silan yangmatinomanun na syosogo nang manga to-motoo na gauya asang manga barrio. Kaylaban madyaw yang batasan nilan, wakawsi Kristo yang byabantog nangmanga otawna yatigam kanilan. 24 Wakaw aw do-matung silan pakitaan mayo yang karugunmayo kanilan antak katigaman nang ka-daygan na tomotoo asang manga barrio namatungtung yang pagbantog ko na labandakora yang karugunmayo sang kadaygan.

9Panabang sang Arag Tomotoo kang Kristo

1 Way kinaanglan na magasolat pa akkamayo bain sang panabang mayo, 2 kayyatigam ak na gosto mayo tomabang sangmanga pobre ag Judea. Wakaw kamo

yang byabantog ko adto sang manga to-motoo ag Masedonia. Pyagalaong ko yangtaga Masedonia na kamo na taga Korintona sakop nang Akaya yang yagpataan damagtipon anay da nong isa na toig sangtatabang mayo. Yaan yang pyagalaongko sang manga tomotoo ag Masedonia.Pagdungug nang taga Masedonia na kamogosto amatag nang kamayo tabang,madaigsilan yang gasiling kamayo na arag amatagnang panabang. 3Kay yaglaong da ak sangtaga Masedonia na yagpataan da kamomagtipon sang kamayo tatabang, wakawsyosogo ko si Tito aw yang manga inagadnaan na silan yang amaona agkamayo naantak silan makatabang kamayo daw wapa kamo makatapos sang pagtipon sangpanabang mayo, kay aw maynaan, maatyang pyagbantogan ko kamayo. 4 Kayaw aon magad kanak na taga Masedoniaagkamayo, kayan aw kitaun nilan na wakamo makaandam sang kamayo panabangamaarig ako nang pagbatok ko agkanilannangaon na byabantog ko kamo. Bukunang ako gaid yang amaarig, kamo yanglaban amaarig aw wa pa kamo makata-pos sang pagtipon sang panabang mayo.5Wakaw syosogo ko agkamayo yangmangakaromonan ta na silan yang amaona agka-mayo, antak nilan mapataan yang kamayopanabang na syasaad mayo nangaon naitiponon mayo. Kayan aw domatung daako agkamayo, tapos da kamo magtiponsang aatag mayo na panabang, akatigamannang kadaygan na kamo gosto matag nangpanabang maski way magsogo kamayo.

6Ayawmayopagkaringawi yangpagindona yang tagbi da yang panggas, tagbi dayang amagani, toyo yang dakora yangpanggas, dakora yang amagani. Magonawayaan sang gaatag nang tagbi, madawatnang tagbi. 7 Wakaw madyaw aw kadasang ka otaw yaan yang magabuut dawpila yang aatag naan, toyo buku nangmadyaw aw atag naan yang buku nanggosto naan atag. Arag buku nang madyawaw karugusan yaan matag. Kay yang Diosyamarugun sang otaw na gauma aw ya-matag sang panabang. 8 Yang Dios yangmakagagaom na makaatag kamayo nangmakaboi kamayo antak way makaukud ka-mayo, arag pagbuut nang Dios na aon so-

2 Korinto 9:9 303 2 Korinto 10:10bra mayo antak kamo makatabang sangkadaygan. 9 Laong nang pyapasolat nangDios, “Yang yabay tomabang sang mangapobre, yang kanaan karugun di amawara,yagapabilin nang way kataposan.” Yaanyang pyagalaong nangDios sang yabayma-gatag sang manga pobre. 10 Yang Dios nagaatag nang bini kamayo, yaan arag yanggapabonga nang madyaw antak dakorayang abot mayo. Arag yaan yang yabaymagdogang sang kariko nang maynangtanum mayo aw yaan arag yang magado-gang sang kariko nangmaynang abotmayoantak magdogang yang tabang mayo sangkadaygan tungud sang karugunmayo kani-lan. 11 Panalanginan kamo abay nang Diosantak kamo makatabang abay sang kaday-gan. Kayan aw yamatud kami sang kamayotabang adto sang manga pobre, laban silanyagapasalamat sang Dios nang pagdawatnilan sang kamayo tabang. 12 Yang yaatagmayo yakatabang sang manga tomotoo nayamangkaukud, yaan yang pyagapasala-mat nilan sang Dios. 13 Pagkita nangmanga otaw sang pagkallaat mayo kanilanaw yang pagkallaat mayo sang kadaygan,abayun nilan bantogon yang Dios kay yangpanabang mayo kanilan yang kyakatoosanna kamo yangagad sang manga pagindoni Jesu Kristo, na pyagalaong mayo napyangagadan mayo. 14 Aw yaan yangimo mayo, yang manga otaw na tyata-bangan mayo, laban amarugun kamayo,aampo kamo nilan sang Dios kay byabatinilan yang dagdagu na panalangin nangDios kamayo na kyakallaatan mayo silan.15 Wakaw madyaw yang magapasalamatkita sang Dios, na syosogo naan ani kanatuyang Anak naan na si Jesu Kristo na Ginoota. Yang Anak naan yang laban dakora napagatag naan kanatu na way bayad.

10Bain sang Pagpangagad ni Pablo sang Pag-

buut nang Dios1 Ako si Pablo yang buutan kamayo,

di ak magaparabaw kamayo kay maynaanyang batasan ni Jesu Kristo na gabayakanak. Wakaw pyapakaindo ko kamo namapakadyawkamo sangbatasanmayo, kayaw dili kamo mapakadyaw sang batasanmayo, osoritin ko kamo, asagdaun ko

yang manga otaw digkamayo na yokon-tara kanak, na yagalaong na aw aadto akokamayo yagapaobos ako, toyo aw maawatako kamayo maisug kono ako. 2 Wakawaw domatung da ako agkamayo, maisug daako magsagda sining manga otaw, kay ya-galaong kono silan na yang kanak pagindoaw yang kanak manga imo way gaom kononang Dios. 3Matungtung sa agaw na kamiotaw, toyo kami yang aon gaom nang Dioskay yang Balaan na Espirito yang gabayakanami. Yang gawbuk nami sang Diosmaynang gagira, toyo wa kami magagirapinaagi sang katigaman nang otaw. 4 Yangkanami armas buku nang kanang otaw ar-mas, kay yang armas nami yang dakorana gaom nang Dios antak daugun nami awsapadi yang gaom nang sakop ni Satanasna yosopak sang matungtung na pagindobain sang Dios. 5 Wakaw yabay nami dau-gun yang bakong na pagindo na pyagaindonang manga otaw na yagaparabaw garosang Dios pinaagi sang kanilan pagindona sopak sang katigaman bain sang Dios.Kayan syagda arag nami yang kariko nangbakong na dumdum nang otaw antak ma-parin aw antak mangagad sang pagbuut niKristo. 6 Aw katigaman nami na yangagadda kamo sang pagbuut ni Kristo, isilotanda nami yang maski sini kamayo na gaimosang maat nang Dios.

7 Dadyawa mayo pagsaiti yang batasannang otaw antak katigaman mayo yangmatungtung aw yang buku. Kay aon digka-mayo yapagkontara kanami na yagalaongna silan yang kang Kristo sakop. Wakawmadyaw awmakaungud silan na kami aragkang Kristo sakop. 8 Yatagan kami nangGinoo ta nang katungud antak kamo dasi-gin nami, wa kami atagi naan nang katun-gud na kamo akaraatan nami. Na maskimagdumdum kamo na kyarabnan da yangkabantog ko sang kanak katungud sangpagindo ko, wa ak akaarig sang pyagalaongko kay otomanun nami yang pyagalaongnami. 9 Ayaw kamo magpakaungud napyagaalluk ko kamo nining solat ko ka-mayo, kay buku yaan nang matungtung.10 Aon digkamayo yagalaong, “Dili kamimaningug kang Pablo kay maski maisugyaan sang pagsolat naan kanatu, aw ani layaan kanatu, way gaom naan aw gasorit,

2 Korinto 10:11 304 2 Korinto 11:9way asoy naan na otaw.” 11 Toyo yangmanga otaw na yagalaong nang maynaan,kinaanglan na matigam silan daw mon-nono yang kanami imo, kay kami, aw aadtora kami kamayo, yang pyagalaong namidisang solat ko yaanyang arag imoonnami.

12 Ayaw kamo magdumdum na kamimagasiling kanilan na yanagbantog nangkanilan batasan. Wa pa silan makadaragnang madyaw kay silan yang gabuut dawnana na batasan yang madyaw kanilan,kayan yaglaong silan na yamasayup yangmanga otaw na di magasiling nang may-naan na batasan. 13 Toyo kami buku nangmaynilan, kay aw magbantog kami, yaangaid yang kanami pyagabantog yang pag-panonogo kanami nang Dios, aw kamo,arag yakaupud kay yang kanami pagindokamayo yaan yang sogo kanami nang Diosadto kamayo. 14Wakaw buku nang kanamipagbuut yang pagindo kamayo, yaan yangpyagasogo kanami nang Dios, wakaw kamiyang yamaona komadto kamayo na gaba-tok sang madyaw na batok bain kangKristo. 15 Toyo yang gawbuk nang ka-daygan na wa apagawbukan kanami nangDios, dili kamimagabantog saannagawbukkay buku nang kanami gawbuk. Awgaidkay pyapaindo kamo kanami nang Dios,yani yang gosto nami na abay magdogangyang kamayo pagtoo sang Dios antak kamimakapanallos adto sang kadaygan 16 antakarag kabatokan nami nang madyaw na ba-tok bain kang Jesu Kristo yang kadayganna manga otaw asang manga barrio naapit adto mayo na wa pa akadtowi nangmaggawbukay nang Dios. Kayan way otawna makapaglaong na gabantog kami nanggawbuk nang kadaygan na maynang yaanyang arag kanami gawbuk.

17 Toyo yaan yang madyaw kanatu yangpangagadan ta yang syosolat na yagalaong,“Yaan yang madyaw kanatu yang abanto-gon ta yang imo nang Ginoo ta.” Yaanyang pyapasolat nang Dios. 18 Toyo maatnang Dios yang otaw na magabantog sangkanaan tyoonan paagi. Yang otaw na ty-atangkap nang Dios kyakatigaman nangDios na madyaw yang kanaan paagi.

11Si Pablo aw yang Buku nang Tinuud na

Manga Apostol1Yagapakallaat ak kamayo, tigkuri mayo

yaningpyagalaongkokamayo adoonmaskidyudumdum mayo na ako yang way un-gud. 2 Laban kamo dakora sang ginawako maynang pagdakora nang Dios kanatuna way gosto naan na makarowat kanaan.Kay kamo na manga tomotoo maynangdaraga na wa pa nang usug akapoti nayaandam ko na apakasal sang sangka otawna si Jesu Kristo. 3 Yamaundug ak dawaon kagaro ni Satanas na makapagkaraatkamayo maynang yakapagkaraat kang Ebakadini kayan yagdowadowa kamo na di daabay magadumdum kang Jesu Kristo, nadi da abay magtaod kanaan. 4 Yamaundugak kay wa kamo magasagda sang mangaotaw digkamayo na gabatok sang tobokna Kristo, yabay kamo maningug sangkanilan pagindo na wa nami pagaindowan.Mayn kamo nang yatangkap sang maskinana kay tyatangkap mayo yang tobok natomatabang na buku nang Balaan na Es-pirito na tyatangkap mayo nangaon, aragtyatangkap mayo yang tobok na pagindona buku nang matungtung.

5 Maski aon digkamayo yagalaong nasilan kono yang labaw na manga apostol,wa silan arabawkanak. 6Kaymaski buku aknang laban matigam magsorit, way kolangnang kyakatigaman ko. Yang pagindo kokamayo, yatigam kamo na dyadadayawko pakatigam kamayo yang kariko nangmatungtung na pagindo.

7 Dagaw yagalaong kamo na yaan namanga otaw labaw pa kanak kay wa akmagapabayad kamayo sang pagindo ko ka-mayo sang madyaw na batok nang Dios.Dumdum mayo, yakasara koraw ako nawa ak adawat sang tabang mayo kanak.Wa ak adawat sang pagtabang mayo kanakkay antak way makaurang sang kanakpagindo kamayo antak kamo panalanginannang Dios. 8 Durug yagaindo ak kamayo,yang manga tomotoo asang kadaygan namanga simbaan yang gaatag kanak sangyamagasto ko sang pagindo ko kamayo.9 Nangaon na aadto ak kamayo, maskiwa day sapi ko, wa ak mangayo kamayokay yang manga karomonan ta na tagaMasedonia na yadatung agkamayo nan-gaon, silan yang gadara sang kariko nang

2 Korinto 11:10 305 2 Korinto 11:26yakaukud kanak. Maski wa akmangayo ka-mayo nangaon sang kanak gasto, arag pag-buut ko na dili ak mangayo sang amagastoko mallaw. 10 Wakaw maski diin ak mag-indo dig Akaya, way makapagsagda sangpyagalaong ko na di ak makamang sangamagasto ko digkamayo, kay maski ataganako, di ak madawat. Matungtung yangpyagalaong ko kamayo kay si Kristo na dimagkagaro yang gabuut kanak. 11 Dagawmagadumdum kamo na buku kamo nangdakora sang ginawa ko kay wa ak adawatsang tabang mayo kanak. Toyo yatigamyang Dios na pyagadakora ko kamo sangginawa ko.

12Wakawmagadili ako abay sang tabangmayo kanak, kay antak kamo matigam nabuku kami nang magonawa sang mangamagindoway digkamayo na yabay man-gayo kamayo sang maski nana na ama-gasto nilan kayan yanagambog na aragsilan manga apostol na magonawa kanak.13 Yang manga apostol na yagaindo digka-mayo buku nang tinuud na manga apos-tol kay wa osogowa nang Dios. Mangamagaro silan na magindoway. Yagawaysilan magindo na antak kamo tomoo nasilan yang tinuud na manga apostol niKristo. 14 Maynaan silan, kay mago-nawa silan sang pangoro nilan na si Sa-tanas na gasiling sang paagi nang matu-rus na sogwanun nang Dios na tagalan-git antak patooon naan yang manga otawkanaan. 15Wakaw buku nangmarisud sangmanga sogwanunni Satanas yangpagsilingsang manga sogwanun na madyaw yangbatasan antak tomoo yang mikita kanilanna silan yang gaindo nang matungtungmaski buku. Wakaw mallaw nang kata-posan, abarusan silan sang kariko nangmaat na imo nilan.

Yang Pagtigkul ni Pablo sang KanaanPagkaapostol

16 Yoman ak maglaong kamayo na ayawkamo magdumdum na ako way ungud,na yagaambog ako kamayo. Toyo maskimagdumdum kamo na ako way ungud,paningug kamo, magaambog ak kamayonang dagawdagawmayn ako nang way un-gud. 17 Toyo yani na pagambog ko adoonbuku nang pagbuut nang Ginoo ta kay

yang pagambog ko kamayo adoon may-nang pagambog nang way ungud. 18 Aondigkamayo madaig na otaw na yabay man-agambog kamayo bain sang kanilan kari-wat, wakaw arag ak magaambog. 19 Awkamo yang manga ungudan, nanga kamoyatangkap sang paagi nining manga mag-indoway digkamayo na way asoy nangpagindo. 20 Tyatangkap mayo yang mangasogo nilan kamayo mayn kamo nang kani-lan allang. Gyogonto kamo nilan antakmabos nilan yang kamayo sapi. Gyo-gopisan kamo nilan. Maski atamparinginkamo nilan, yabay mayo tangkapun silan.21 Toyo tinuud na buku kami nang maisugmaynilan kay dili kamimakaimo sangmay-nang imo nilan. Kay yagaambog silan ka-mayo, arag ak magaambog kamayo adoonmaski yaan yang batasan nang way un-gud. 22 Yagalaong yang manga magin-doway agkamayo na silan kono yang pinilinang Dios kay manga Judio silan na som-paw ni Abraham na ama ni Israel. Akoarag Judio aw arag sompaw ni Abrahamna ama ni Israel. 23 Yagalaong silan nasilan kono yangmanga sogwanunni Kristo.Ako yang sogwanun ni Kristo na labaw pakanilan. Yatigam ako na yaning pagam-bog ko kamayo, yamasiling nang batasannang way ungud, toyo magaambog ak ka-mayo na laban ak yamapagod na madaigpa yang kanak gawbuk sang kanilan gaw-buk. Marakwat silan mapiriso, ako ari-marim yamapiriso tungud sang pagpanga-gad kang Jesu Kristo. Ipan ak bonarannang manga otaw, ipan ak garo patayun.24 Makarima ak dakupa nang manga Ju-dio, kada ak dakupun, lyarabut ak ni-lan nang makakatlowan aw siyam na kalabut. 25 Makatlo ako bonari, makaisapa ak donaga nang manga bato antak akmatay. Makatlo pa ako karunudan sangbarko na syasakayan ko, makaisa pa akmaglotawlotaw disang babaw nang laodnang sang gabi aw sang allaw na yana-gun sang tagbi na kaoy. 26 Madaig yangyakarisud kanak sang kanakmanga panaw,aon panaw ko na kyakarisudan ako, yabaayang tobig na tyataripag ko. Ipan ak magisang paguya nang torisan. Maski yangarag kami Judio aw yang buku nang Judioipan kanak makarisud. Asang manga syo-

2 Korinto 11:27 306 2 Korinto 12:10dad yakasagad ak sang kasamok. Agputak matay disang banwa na way maguya.Agput ak marumus nang dagat. Aragpyapakaraat ako nang manga otaw na ya-galaong na silan yangmanga tomotoo, saribuku. 27 Laban ak yamarasay nang kanakgawbuk, aon gabi na wa ak akatorog, aonallaw na yamarangga ako kayan yagutumako kay way pagkaan ko, arag aon allaw nakyakanikiyan ako kay manipis yang dagomko.

28 Kayan aon pay yakarisud kanak nalabaw pa sang kadaygan na karisud ko.Yamaundug ako sang kariko nang mangatomotoo na pyagaindo ko daw magdowad-owa pagtoo kang Jesu Kristo. 29Aw aon to-motoonabukunangmadigunyangpagtoo,yamauruk ako kay yamallaat ak kanaan.Aw aon yakaimo sang maat kay aon gawar-ing kanaan, dyadamanan ko yang gawaringkanaan.

30 Maski buku nang gosto ko na ma-gaambog, aw magambog ako, yaan gaidyang akapagambog ko yang tyatabanganako nang Dios antak mabantog yang Dios.31 Yang Dios na Ama nang Ginoo ta na siKristo, yaan yang yatigam na buku nangkagaro yaning byabatok ko kamayo. Yaanyang abantogon ta nang way kataposan.

32 Arag abatokon ko kamayo yangkarisud ko nangaon na aadto ako sangsyodad na Damasko na yamaribot nangarad na bato. Makagwas yaan na arad.Yang gobernador ag Damasko na sakopnang ari na si Aretas yang gasogo sangmanga bantay antak ak dakupun nilanaw lomogwa ak sang pilwangan nangarad sang syodad kay maat nang ari yangkanak pagindo. 33 Awgaid yarasak ak sangbangkaraw kayan tyonton disang bintananang arad na bato, kayan yakagawas akosang manga bantay.

12Yang Pyapakita nang Ginoo kang Pablo

1Maski way kabos nang pagambog, ma-gaambog ako kamayo kay gosto ko mata-bang kamayo. Wakaw abatokon ko kamayoyang maynang tagaynup na pyapakitakanak nang Ginoo ta na si Kristo. Aragabatokon ko kamayo yang dyadayon kanakpakatigam nang Ginoo ta. 2-3 Nangaon,

sapamporo aw opat na ka toig, byabatonak nang Dios adto sang katlo na langit nabanwa nang Dios. Awgaid wa ak akatigamdaw yamagad yang kanak lawas aglangitdaw wara. Yang Dios gaid yang yatigamsaan. 4 Aglangit dyudungug ko yang la-ban madyaw na batok, toyo di ak mag-abaraw saan kay wara apabarawan nangDios. 5 Amaimo magambog ako bain sin-ing yamapagguna kanak, toyo dili ako kayaw magambog ako bain kanak, yaan gaidyang akapagambog ko yang tyatabanganako nang Dios. 6 Toyo maski gosto komagambog buku nang maynang pyagam-bogan nang way ungud, kay yang kanakpyagambogan matungtung. Toyo di akmagaambog daw aon otaw na magdum-dum na ako yang yarabaw, kay toman danang yikita sang kanak batasan aw yangyudungug sang kanak pagindo.

7 Kay dakora laban yang kyakatiga-man ko na dyadayon kanak pakatigamnang Dios, wakaw pagbuut nang Diosna aon allaw na pyaparisudan ako nangsogwanun ni Satanas, daw magparabawako sang arag otaw tungud sang dakorana kyakatigaman ko na dyadayon kanakpakatigam nang Dios. 8 Makatlo ak mag-ampo sang Dios na antak kamangun naanyang yakarisud kanak. 9 Awgaid yimibakkanak yang Dios na yagalaong, “Toman dayang kanak pagtagap kanmo, kay aatagko kanmo yang dakora na gaom antakkaw makatoman sang kariko nang pag-buut ko kaba kyakarisudan kaw.” Yaanyang pyagalaong nang Dios kanak. Wakawlaban ak yagauma aw byabatok ko yangkanak karisud na yakarutuy kanak, kayaw kyakarisudan ako, byabati ko yanggaom ni Kristo nang pagtagap naan kanak.10 Wakaw kay iyan kanak yang gaom niKristo, maski yamarutuy ako, gauma ako,maski yoodyat ako, gauma ako, maskisyasamok ako nang kontara ko, gaumaako. Maski kyakaraatan ako, gauma ako,maski nana pa yang karisud ko tungudsang pagpangagad ko kang Kristo, yabay akmaguma kay aw kyakarisudan ako, dakorayang gaom na iyan kanak kay iyan kanak siKristo.

Yang Lugun ni Pablo sang Taga Korinto

2 Korinto 12:11 307 2 Korinto 13:211 Yatigam ako na mayn ako nang way

ungud na yagaambog abay kamayo, toyokamo yang ususurun, kay wa mayo akoabantoga asang atobangan nang mangamagindoway digkamayo na yokontarakanak. Toyo maski way kabos ko, waarabaw kanak yang manga magindowaydigkamayo na yagalaong na silan yanglabaw na manga apostol. 12 Nangaonna aadto ak kamayo maski madaig yangyokontara kanak, kikita mayo yangmangkadyaw na kaburungburungan namanga imo aw manga milagro na pya-paimo kanak nang Dios na akatoosan naako yang tinuud na apostol na syosogonang Dios. 13 Kamo na manga tomotoo agKorinto, yang batasan ko sang kadaygan namanga simbaan magonawa sang batasanko digkamayo. Aon sambook na tobok nabatasan ko digkamayo, yang kanak gastona wa ko apabayadi kamayo. Aw dumdummayo na yaan yang sara ko pasaylowamayo ako.

14 Agput da ak tomarok kamayo, yaniyang katlo na pagtarok ko kamayo. Aw-gaid dili ak makamang sang amagasto kodigkamayo kay way gosto ko maggastosang kamayo sapi, awgaid yaan yang gostoko kamayo na panalanginan kamo nangDios. Kay buku nang madyaw na batasanna yang manga anak yang matagap sangtaganak, awgaid yang taganak yang mata-gap sang manga anak. Wakaw di ak maka-mang sang kamayo sapi kay ako yangmay-nang kamayo taganak. 15 Laban madyawko na yang kanak sapi yang agastoon kokay madyaw ko maski kawaraan ako nangkusug nang pagtabang ko kamayo. Nanga,tagbi ako sang ginawamayo? Awgaid kamodakora sang ginawa ko.

16 Yatigam da kamo na wa ak adawatsang kamayo sapi na amagasto ko. Toyoaon digkamayo yagalaong na gyagawayko kamo antak kamo tomoo sang kagaro.17 Nanga kamo gadumdum saan? Yatigamkamo na wa kamo ogontowa nang maskisini na syosogo ko agkamayo, wa silanakamang sang kamayo sapi. 18 Tapos da kopaglaongon si Tito nangaon na antak ko-madto kamayo, arag aon tomotoo na pya-paagad ko kang Tito. Yadatung silan agka-mayo, yatigam kamo na wa silan akamang

sang sapi mayo, kay yatigam kamo na kamisi Tito magonawa yang kanami batasan,yabay kami magimo saangmadyaw imoon.

19 Dagaw gadumdum kamo na yagasolatak agkamayo na abatokon ko yang karikonang kanakmanga imo antakmayo katiga-man na way imo nami na maat digkamayo.Aw yaan yang dumdum mayo, buku nangmatungtung, kay yang pagbatok ko ka-mayo, yaan yang pagbuut ni Kristo, yangAma naan na Dios arag yatigam saan. Kaymanga karugnanan ko, yang kariko nangbyabatok ko kamayo, yaan yang yiimo koantak magdogang yang pagtoo mayo kangKristo. 20 Yamaundug ako daw aon kitaunko na maat ko aw domatung ako agka-mayo, kayan daw maat mayo aw sagdaunko kamo sang imo mayo na maat. Ya-maundug ako daw aon mapagagis digka-mayo na yamasigi, daw aon mapagtanamsang kadaygan antak yaan gaid yang kaaro-nan, daw aon magpallaraong sang kaday-gan aw pagpakaraat sang kadaygan, dawaon magparabaw sang kadaygan kayanyakaimo sang samok. 21 Yamaundug akodawamaarig ak asang atobangannangDiosaw domatung da ak oman agkamayo kayaon pay manga otaw digkamayo na wa pamagatangku sang pagimo sang maat may-nang kadopangan aw yang yamarim sangasawa, aw buku bana, nang kadaygan, awyang maat na kyakaundan nilan na gostonilan imoon.

13Yang Kataposan na Manga Tambag aw

Manga Pangomosta1Matarok ak agkamayo, yani yang katlo

na pagtarok ko kamayo. Aw aon sombongbain sang gaimo sang maat, kinaanglan naaon dowa na ka otaw, aw buku toro nayakasait sang gaimo sang maat antak ka-toowan na matungtung yang kariko nangbatok nang titistigosan. Yaan yang pag-buut nang Dios na pyapasolat naan nan-gaon. 2 Nangaon nong kadwa na pagtarokko kamayo kyakarag ko yang kariko nangyagaimo sang maat. Yaglaong da ak ka-mayo nangaon, aw domatung da ak agka-mayo oman, way makagawas sang silot nadi mobotawan sang maat na imo. Agputda ak komadto kamayo, wakaw yoman ko

2 Korinto 13:3 308 2 Korinto 13:14karagun yang yagaimo sangmaat nangaon,aw arag ko kyakarag yang kadaygan nayagaimo sang maat. 3 Aw domatung daak agkamayo, pagkita mayo sang imo ko,matigam kamo na tinuud agaw na si Kristoyang gaindo kanak sang pyagalaong kokamayo, kay yang imoon ni Kristo kamayoyaan yang pagpakatigam naan kamayo nabuku nang tagbi yang gaom naan, makaga-gaom yaan kamayo. 4 Tinuud na yamaru-tuy si Kristo magonawa kanatu na otawnang pagpatay kanaan disang koros, kayarag yaan otaw. Toyo adoon magonawayang gaom ni Kristo aw yang gaom nangAma naan na Dios kay byoboi yaan nanggaom nang Ama naan na Dios. Ako, arag akyamarutuy maynang pagkarutuy ni Kristonang pagpatay kanaan, toyo yamaparinyang kabutang ko adoon kay arag agkanakyang gaom nang Dios kay iyan kanak siKristo, wakaw makatoman ako sang pag-buut naan agkamayo.

5 Sosiya mayo yang kamayo dumdumdaw madigun yang pagkanarig mayo kangKristo, daw yaan gaid yang pyangagadanmayo. Aw wa kamo akatigam daw iyankamayo si Kristo daw wara, yaan yangtoosanan mayo na wa kamo pagasakopani Kristo. 6 Yamaiman ako na matigamkamo na wa ak akapakyas sang pagpan-gagad ko kang Kristo. 7 Yaampo ko kamosang Dios na dili kamo magaimo sangmaat. Wa ak magaampo na antak katiga-man nang manga otaw na madyaw yangkanak imo digkamayo, awgaid yaampo kokamo sang Dios na antak madyaw yangkamayo manga imo, maski wa akatigamiyang kanami katungud. 8 Awgaid aonkatungud ko sang pagindo sang matung-tung na pagindo nang Dios, toyo waykatungud ko sang pagsagda sang yangagadsang matungtung na pagindo. 9 Labanak magauma aw madigun yang pagtoomayo kang Jesu Kristo maski yoodyat akonang kadaygan na yagalaong na ako waykatungud. Wakaw yaayo ko sang Dios naantak podo madyaw yang kamayo mangaimo, way maat. 10 Wakaw yagasolat aksining pagindo ko kamayo nang wa paak akadto kamayo kay antak kamo abaymangagad sang pagindo ko kamayo antakdi ak magsagda kamayo nang pagdatung

ko agkamayo. Yaatag kanak nang Diosyang katungud pagsagda, kay antak mag-dogang yang pagkanarig mayo kang JesuKristo, wa otogotan kanak na magaimosang makawara sang kamayo pagkanarig.

11 Kay manga karomonan, di da koapakaabaun yang kanak solat. Pagalaongpa ko kamayo na paguma kamo, dadyawamayo yang batasanmayo. Pangagadi mayoyang pyagaindo ko kamayo. Panagoyonkamo, di da kamo managagisagis antakmadyaw yang ginawa mayo. Aw yaanyang imoon mayo, aagkamayo yang Diosna yakaatag kamayonang karugun awkari-naw.

12 Panagginuguray kamo sang isaisa ka-mayo, yaan yang akatigaman sang panag-ilugun mayo.

13Karikonangmanga tomotoona inagadko ani yakanamput kamayo.

14 Yani yang gosto ko na amapaggunakamayo na panalanginan kamonangGinoota na si Jesu Kristo, na akarugunan kamonang Dios na Ama, na managidarag kamokay iyan agkamayo yang Balaan na Espir-ito.

Galasia 1:1 309 Galasia 1:19

Yang Solat ni Pablo sangTAGA GALASIA

1 Ako si Pablo na apostol ni Jesu Kristo,yagasolat ako kamayo na taga Galasia.Yang gapili kanak si Jesu Kristo aw yangAma naan na Dios na yagaboi kanaan napyapatay. Buku nang otaw yang gapilikanak. Arag buku nang otaw yang yaga-sogo kanak pagbatok bain kang Jesu Kristo.2 Kariko nami didi na manga tomotoo ya-mawung kamayo na manga tomotoo agGalasia.

3 Pyangayo ko kamo kariko sang Amata na Dios aw kang Jesu Kristo na Ginoota antak kamo abay panalanginan antakmarinaw yang dumdum mayo. 4 Kay pag-buut nang Ama ta na Dios, yagapakamataysi Jesu Kristo kay yang kanaan kamatayunyang bayad sang kanatu sara antak kitamakagawas sang sara na yabay imoon nangmanga otaw adoon na timpo. 5 Wakawallawgabi abantogon ta yang Dios nangway kataposan. Amen.

Sayda yangMadyaw na Batok, Way Kaday-gan

6 Laban ak yamaburung kamayo na ya-parabay maparin yang pagtoo mayo sangDios. Tyatarikodan mayo yang matung-tung na batok bain sang pagtabang niJesu Kristo kanatu kayan yangagad kamosang tobok na pagindo. Wakaw maynangyayawan da mayo yang Dios na gapili ka-mayo. 7 Tinuud na wa day kadaygan nabatok bain kang Jesu Kristo. Pyagalaongko yani kamayo kay yatigam ako na aonmanga otaw na gabatok na yakaribog ka-mayo kay gosto garo nilan na aparininyang madyaw na batok bain kang JesuKristo. 8 Toyo yang maski sini na otaw namagaparin sang madyaw na batok na bya-batok ko kamayo, isilotan nang Dios nanglaban marisud na silot na way tatamanan.Maski ako, aw maski yang tagalangit nasogwanun nang Dios yang magaparin sangmadyaw na batok bain kang Jesu Kristo,isilotan nang Dios nang laban marisudna silot na way tatamanan. 9 Yoman kopaglaong kamayo namaski sini namagaba-tok kamayo sang tobok na batok, na buku

nang magonawa sang madyaw na batok nabyabatok ko kamayo, isilotan yaan nangDios nang laban marisud na silot na waytatamanan.

10Yatigam kamo na yang gosto ko imoonyang madyaw nang Dios. Aw gaindo aksang pagindo na makaontol sang otaw nabuku nang kanang Dios pagindo, yamaimoak sogwanun nang otaw. Awgaid sogwa-nun ak ni Jesu Kristo, wakaw yaan yangyabay ko pagindo sang manga otaw yangpagindo na madyaw nang Dios.

Yang Pagkaimo Apostol ni Pablo11 Pagalaong ko kamayo na manga

karomonan ko na yang madyaw na batokna byabatok ko kamayo buku nang sikunsang otaw. 12 Wa yaan pagaindowankanak nang kanak kamonaan, way otaw nayagaindo saan kanak. Si Jesu Kristo mismoyang yagapakatigam kanak saan na batok.

13 Dyumungug da kamo sang maat naimo ko nangaon nang yangagad pa akosang tyotoowan nang arag kami Judio.Pyaparisudan ko nangaon yang manga to-motoo kang Jesu Kristo, wa ak akallaatkanilan, kay gosto ko garo na amawarasilan. 14Nang bagong otaw pa ako, marisudako daugun nang arag kami bagong otawna Judio sang pagpangagad sang kanamityotoowan. Laban ak yamakot manga-gad sang pagindo nang kanami kamonaanlabaw pa sang pagpangagad nang kanakkainagadan.

15 Awgaid kyakallaatan ako laban nangDios kay dadaan da ako pinili naan nangwa pa ak akawtaw antak ko matoman yangkanaan sogo. 16 Wakaw pyapakatigamkanak nang Dios na si Jesu Kristo kanaanAnak antak ko batokon yaan sang mangaotaw na buku nang Judio. Yagabatok akobain kang Jesu Kristo na way maski sinina otaw na yagaindo kanak. 17 Wa akarag akadto Jerusalem antak mapagindokanilan na pinili nang Dios na mangaapostol na dadaan mona pa kanak. Sanakyomadto ra ako sang banwa na Arabia.Kayan yagbarik ako adto sang syodad naDamasko. 18 Paglabay nang torong ka toigkomadto ako Jerusalem na yatarok kangPedro. Dowang ka simana ko digkanaan.19Awgaid way pyagakita ko sang kadayganna apostol, si Santiago gaid na mangod ni

Galasia 1:20 310 Galasia 2:12Jesus. 20 Yatigam yang Dios na buku nangkagaro yaning syosolat ko kamayo.

21 Pagsikun ko ag Jerusalem, simingadtoako sang banwa na Siria aw adto sangbanwa na Silisia. 22Way pyagakita ko sangmanga tomotoo ag Judea, wakaw wa payyikilara kanak. 23 Yagaid silan batokan,laong, “Yaparin da yang ginawa naan naotaw. Nangaon pyagaparisudan naan kitana manga tomotoo antak garo mawarayang kanatu pagtoo kang Jesu Kristo, aw-gaid adoon pyamakotan da naan batokanyang manga otaw bain kang Jesu Kristoantak tomoo.” 24 Wakaw byabantog nilanyang Dios tungud kanak.

2Si Pablo aw yang Kadaygan na Manga

Apostol1 Paglabay nang samporo aw opat na

ka toig magbarik ak oman aw si Bern-abe ag Jerusalem, pyagaagad arag nami siTito. 2 Yakadto ako na pyagabayaan akonang Dios pagpakadto. Pagdatung namiadto mapagkita ako sang manga apostolna pangoro disang simbaan ag Jerusalemnang kamiay da. Pyagalaong ko kanilanyang abay ko pagindo sang manga otawna buku nang Judio. Sabo pyagalaong koyaan kanilan na manga pangoro antak kokatigaman daw madyaw nilan yang kanakpagindo, daw madyaw nilan yang abayak magindo daw dili. Arag pyagalaongko yaan kanilan antak di kami managka-sompaki, antak matoman yang pagindoko sang manga otaw na buku nang Ju-dio kay aw di matoman, way kabos nangpagindo ko. 3 Yang manga pangoro disangsimbaan yagalaong na matungtung yangkanak pagindo bain sang pagtoo kang JesuKristo. Wakaw si Tito na inagad ko na bukunang Judio wa nilan apapangagada sangkanang Judio balaod bain sang pagtopo,kay yang pagtopo wa ikinaanglana antakmasakop nang Dios. 4 Awgaid aon mangaJudio namanga tomotoo kono silan na yag-away domorod sang kanami panagkatipon.Yagasait silan sang imo nami na mangatomotoo daw yangagad kami sang kanangJudio balaod daw wara, kay gosto garonilan na papangagadun kami sang balaodnang Judio bain sang pagtopo. Silan garo

yang magatopo kang Tito. 5 Awgaid maskisang ka tingug da wa kami maningug kani-lan kay gosto nami na di odogpo yangdadaan na pagindo sang matungtung napagindo bain kang Jesu Kristo antak yangmatungtung na pagindo yang pangagadannang kariko nang manga tomotoo, Judioaw buku nang Judio.

6 Yang manga dungganun na pangorodisang simbaan ag Jerusalem na yama-gadagad kang Jesus nangaon, yudungugsang kanak pagindo, awgaid wa nilanodogangi awwa akamangi yaan na pagindoko. Yang kanak dumdum, yang mangapangoro disang simbaan aw yang bukunang pangoro, way katobokan kay pyapag-onawa nang Dios. 7 Yang manga pangorodisang simbaan yatigam da na ako pipilinang Dios papagbatokon bain kang JesuKristo adto sangmanga otaw na buku nangJudio, mayni Pedro na pipili arag nangDios papagbatokon bain kang Jesu Kristoadto sang manga Judio. 8 Yang Dios yangyagabaya kang Pedro antak abaymagbatoksang manga Judio. Ako, arag Dios yangyagabaya kanak antak ak abay magbatoksang buku nang Judio. 9Pagkatagtaga nangmanga pangoro na si Santiago aw si Pedroaw si Juan na pipili ako nang Dios, man-agkaoyon silan na si Bernabe aw ako yangmagababatokon bain kang Jesu Kristo adtosangmanga otaw na buku nang Judio, silanyang magababatokon adto sang manga Ju-dio. Pyagaonawaan yaan nang kariko nangpangoro disang simbaan na yanagkatipondisaan. 10 Yaan gaid yang pyagasogo ni-lan kanak na apatabangan sang manga to-motoo yang manga pobre na tomotoo agJerusalem. Laban madyaw ko yaan imoon.

Si Pedro Syasaway ni Pablo ag Antiokia11 Pagkatapos nang kanami panagtipon

ag Jerusalem magbarik kami ag An-tiokia. Wa akadogay yadatung si Pedroag Antiokia. Syasagda ko yaan disangpagkadaigan kay laban dakora yangkanaan sayup. 12 Syasagda ko yaan kaynang baya pa yaan domatung ag Antiokiayapagsasaroon dakman yaan sang mangatomotoo na buku nang Judio awgaidpagdatung nang manga Judio na sikunkang Santiago ag Jerusalem wa da yaan

Galasia 2:13 311 Galasia 3:5mapagsaro sang manga tomotoo na bukunang Judio, kay daw yaan sodiin nangmanga Judio na yapagsaro yaan sang bukunang Judio na wa mangagad sang balaodnang Judio bain sang pagtopo. 13 Wakawyang kadaygan na manga tomotoo naJudio ag Antiokia arag wa da mapagsarosang manga tomotoo na buku nang Judio,arigkan si Bernabe arag da yaggaon kangPedro, wa da arag mapagsaro. Yaan yangyakasayup kanilan kay wa nilan imowayang madyaw garo nilan imoon. 14Wakawpagkatigam ko na wa nilan pangagdi nangmadyaw yang matungtung na pagindobain sang pagtoo kang Jesu Kristo, parabayko paglaongon si Pedro disang atobangannang manga tomotoo, laong ko, “Ikaw, kaylagi, maski arag kaw Judio, byotawanan damo yang paagi nang Judio pagdungug mosang pagindo bain sang pagtoo kang JesuKristo. Nanga adoon pyapangagad da moyang manga tomotoo na buku nang Judiosang paagi nang Judio?”

Yang Manga Judio aw yang Buku nangJudio Amarowas Pinaagi sang Pagtoo

15 Kita na manga sompaw nang Judio,buku kita nang maynang kadaygan namanga saraun. 16 Awgaid yatigam kitana yaan gaid yang makapagawas sangotaw sang kanang Dios silot yang pagtookang Jesu Kristo, buku nang pinaagi sangpagtoman sang manga balaod nang Dios.Wakaw yotoo arag kita na manga Judiokang Jesu Kristo antak kita makagawassang silot nang Dios kay yatigam da kitana way otaw namakagawas sang silot nangDios pinaagi sang pagtoman sang mangabalaod nang Dios. 17 Kaba yamakot kita namanga Judio antak maimo sakop nang Diostungud kang Jesu Kristo, kyakatigaman tana yakasara kitamaynangbukunang Judio.Wara yani magapasabot na si Jesu Kristoyang yagadasig kanatu pagimo sang sara.18 Wakaw yang manga tomotoo na yomanmangagad sang kanang Judio batasan nayayawan da nilan pagdungug nilan sangpagindo bain sang pagtoo kang Jesu Kristo,silan yang yosopak sang pagindo nangDios. 19 Ako nangaon, na yangagad akgaro sang balaod nang Dios, yakasara akokay wa ak makatoman sang kariko nangbalaod. Wakaw mayn ak nang yatay da

tungud sang silot nang Dios sang kanaksara na yarapas sang balaod nang Dios.Awgaid adoon mayn ak nang boi da oman,wakaw magatoman ak sang pagbuut nangDios. 20 Kay tungud sang kanak pagtookang Jesu Kristo mayn ak nang yakaupudkanaan patayun kay yaan yang yagapaka-matay ballin kanak. Wakaw adoon bukuda ko yang yagbuut sang kanak ginawa,si Jesu Kristo yang yagbuut da kay si JesuKristo iyan kanak. Wakaw adoon madyawda yang kanak batasan kay si Jesu Kristona Anak nang Dios yang yagabuut kanakkay yaan yang kyakanarigan ko. Labanyaan marugun kanak kay yagapakamatayyaan tungud kanak. 21 Wakaw aw di kotangkapun si Jesu Kristo mayn ak nangwa atangkap sang kallaat nang Dios napyapasaylo ako sang kanak sara pinaagikang Jesu Kristo. Toyo aw magdumdumyang otaw na amapasaylo yaan nang Diospinaagi sang pagtoman naan sang balaod,yamasayup yaan kay aw maynaan way ka-bos nang pagkamatay ni Jesu Kristo.

3Yang Balaod aw yang Pagtoo kang Jesu

Kristo1 Kamo na taga Galasia maynang

yanagkasangu kamo. Yamaburung akokamayo na gosto mayo na maningug sangbuku nang matungtung na pagindo bainsang manga balaod maski dyadyayawda ko kamo batokan bain kang JesuKristo na kyakarabowan asang koros.2Yamaonnono yang kaungudungudmayo?Nanga, yaatag kadi kamayo nang Diosyang Balaan na Espirito tungud sangpagpangagad mayo sang balaod? Laban sabuku nang maynaan, yaatag kamayo nangDios yang Balaan na Espirito tungud kayyudungug kamo sang imo ni Jesu Kristokayan tyomoo kamo kanaan. 3 Pagkanarigmayo kang Jesu Kristo yang Balaan naEspirito yangyagabayada kamayona antakkamo makapangagad sang Dios. Kayannanga adoon kamo yang yagbuutbuutda? 4 Nanga, way kadi kyakatigamanmayo na yamapagguna kamayo nangBalaan na Espirito? Yamaundug ak mayodaw yagtangku da kamo sang pagkanarigmayo kang Jesu Kristo. 5 Yang Dios yang

Galasia 3:6 312 Galasia 3:19yamatag kamayo nang Balaan na Espirito.Yaan yang yagaimo sang manga milagrodigkamayo. Kariko nini wa akapaggunakamayo pinaagi sang pagpangagad mayosang balaod. Awgaid yamapagguna yaantungud sang pagtoomayo kang Jesu Kristo.

6 Maynang pyagalaong nang Dios bainsang kanatu kamonaan na si Abraham,laong, “Si Abraham yotoo sang pyagalaongnang Dios. Wakaw si Abraham madyawnang Dios kay yamanarig yaan kanaan.”7 Wakaw yatigam da kamo na maski sinina otaw na amanarig sang Dios amaimosompawni Abraham. 8Anay da pyagalaongnang Dios yang imoon naan sang mangaotaw na buku nang Judio. Pyagalaong nangDios na di naan silan isilotan aw manarigsilan kanaan. Yaan yang madyaw na batokna pyagalaong nang Dios nangaon kangAbraham. Syosolat yang pyagalaong nangDios kang Abraham, laong, “Pyanalangi-nan ta kaw kay yotoo kaw kanak. Wakawpinaagi kanmo arag ko panalanginan yangmanga otaw disang kariko nang banwamaski buku nang Judio aw tomoo silankanak maynang pagtoo mo.” 9 Tinuud nasi Abraham pyanalanginan nang Dios kayyotoo yaan sang kariko nang pyagalaongnang Dios kanaan. Maynaan oman adoon,panalanginan kita nang Dios aw tomoo kitasang pyagalaong naan kanatu.

10 Yang otaw na amanarig na maka-gawas yaan sang silot nang Dios pinaagisang pagpangagad naan sang balaod nangDios, yaan na otaw yang laban di maka-gawas sang silot kanaan kay aon syoso-lat na pyagalaong nang Dios, laong, “Awdi kaw abay mangagad sang kariko nangbalaod na pyapasolat nang Dios kang Moi-ses, laban sa di kaw makagawas sang silotkanmo.” Yatigam kita na way otaw namakatoman sang kariko nang balaod nangDios. 11 Wakaw yatigam kita na wayotaw na makagawas sang silot nang Diospinaagi sang pagtoman sang balaod, kayyagalaong yang Dios, “Yang otaw na ya-maimo matarong pinaagi sang pagkanarigkanak, yaan na otaw yang yasakop da konang way kataposan.” 12 Yamasayup yangotawna yamanarig na yang pagtoman sangbalaod yang makapagawas kanaan sangsilot. Yang pagbuut nang balaod tobok, kay

aon syosolat na yagalaong, “Way otaw namakagawas sang silot nang Dios aw di naanmatoman yang kariko nang balaod nangDios.”

13 Wakaw si Jesu Kristo bibitay disangkaoy kay yaan yang yaballin kanatu silotantungud sang paglapas ta sang balaod nangDios. Kay aon syosolat na yagalaong, “Yangpagbitay sang otaw disang kaoy yaan yanglaban makaarigarig na silot sang otaw.”14 Si Jesu Kristo bibitay disang koros antakpanalanginan yang kariko nang otaw, Judioaw buku, antak silan makadawat sang Bal-aan na Espirito tungud sang pagtoo kangJesu Kristo. Tungud saan yatigam kitana yatoman da yang saad nang Dios kangAbraham nangaon na panalanginan naanyang kariko nang otaw disang donya ponosang sompaw ni Abraham.

Yang Balaod aw yang Saad15 Manga karomonan ko, apakatigamun

ko kamo sang tinuud, na aw aon otaw nayasaad sangkadaygannaotawkayan syolatyaan na saad aw pirmai naan, maski sinidi makaparin saan na saad, di yaan akado-gangan aw di akakamangan. 16 Pyagalaongnang Dios yang kanaan saad kang Abrahamaw sang kanaan sompaw. Wa yang Diosasaad sang madaig na manga sompaw niAbraham, awgaid sang ka otaw da yangsyasaadan naan na sompaw ni Abraham, siKristo gaid. 17 Yani yang pyagalaong ko,pagsaad nang Dios kang Abraham, opat nagatos aw katlowan na ka toig yang yalabaykayan pa byutang nang Dios yang kanaanbalaod. Yang kanaan balaod wa makawarasang kanaan saad. Aw yaimo pa gaid nangbalaod mawara yang saad, wa day kabosnang saad. 18 Aw yaimo pa gaid nangotaw na amaimo yaan madyaw nang Diospinaagi sang pagtoman sang balaod, waykakabosan nang saad. Awgaid yang Diosyagalaong na yang otaw amaimo madyawnaan tungud sang sompaw ni Abraham nasi Jesu Kristo na syasaad nang Dios kangAbraham.

19Matungtung na yang otaw di amaimomatarong pinaagi sang balaod nang Dios.Toyo ayaw magdumdum na buku nangmadyaw yang balaod nang Dios. Sabobyubutang nang Dios yang balaod antakyangmanga otawmatigam sangmaat nang

Galasia 3:20 313 Galasia 4:9Dios, aw antak silan matigam na isilotansilan nang Dios aw lomapas silan sangkanaan balaod. Kariko nang otaw yamato-bang sang silot nang Dios kay yalapas sangkanaan balaod. Maynaan yang kabutangnilan asta sang pagdatung nang sompaw niAbraham na si Jesus na syasaad nang Dios,kay panalanginan nang Dios yang karikonang otaw na yotoo kang Jesus. Yangbalaod nang Dios pyapabatok naan sangmanga tagalangit na sogwanun naan adtokang Moises. Kayan pyaglaong ni Moisessang manga otaw yang balaod nang Dios.20 Awgaid nang paglaong nang Dios sangkanaan saad kang Abraham, way kadayganna syosogo nang Dios papaglaongon kangAbraham, kay yang Dios mismo yang ya-pagbaraw kanaan.

21Ayawmagdumdumna yamawara yangsaadnangDios tungud sang kanaan balaod.Dumduma mayo yang manga balaod, dipagasakopon nang Dios yang otaw pinaagisang balaod kay di amaimo yang otawmatarong pinaagi sang balaod. 22 Kay aonsyosolat na way otaw na wa makalapassang balaod nang Dios. Wakaw aw dimanarig yang otaw kang Jesu Kristo diamatoman agkanaan yang saad nang Diosna aatag naan yang Balaan na Espiritosang manga otaw na yamanarig kang JesuKristo.

23 Kaba wa pa adatung si Jesu Kristoyamatobang kita sang silot nang Dioskay yakalapas kita sang balaod naan.Pagdatung ni Jesu Kristo lingatun naanyang silot sang manga otaw na yamanarigkanaan. 24 Yang balaod nang Dios ya-gaindo kanatu kaba wa pa adatung si JesuKristo. Awgaid pagdatung naan somarigkita kanaan kay yaan yang yagapagawaskanatu sang silot tungud sang paglapasta sang balaod. 25 Adoon na dyomatungda si Jesu Kristo yaan yang yagindo dakanatu. Wa day labut nang balaod kanatukay yanarig da kita kang Jesu Kristo.

26Yaimo da kamomanga anak nang Diospono sang pagtoo mayo kang Jesu Kristo.27 Kariko mayo yarobos da sakop ni JesuKristo. Wakaw yasiling da kamo naan kayiyan kamayo si Jesu Kristo. 28 Kariko nangmanga tomotoomagonawa yang pagtanawnang Dios tungud kang Jesu Kristo, Judio

aw buku, allang aw buku, usug bobay mag-onawa nang Dios. 29 Aw tinuud na kangKristo kamo sakop, yaimo da kamo mangasompaw ni Abraham. Wakaw kariko nangpanalangin na syasaad nang Dios kangAbraham aatag naan kamayo.

41 Abay ko kamo pagindoon antak kamo

matigam bain sang balaod nang Dios.Aw matay yang ama, yang kanaan anakyangmagapanmo sang kariko nang kanaantyarikdan. Awgaid kay tagbi pa yanganak naan, maski yaan yang tagtomon dasang pyanmowan nang kanaan ama, yangkanaan kabutang yakagaon sang sogwa-nun, 2 kay kaba tagbi pa yaan, yaan yangpangagdan naan yang otaw na pyapagban-tay nang kanaan ama sang kanaan kabilinkaba wa pa adatung yang allaw na syasaadnang kanaan ama na aatag da kanaan yangkanaan pyanmowan. 3Maynaan kita, yaka-gaon kita sang isu kay wa pa kita akatigamkang Jesu Kristo, wakaw yaan yang yabaypa natu pangagdan yang manga pagindona kanang otaw pagbuut. 4 Toyo pya-pakawtaw nang Dios disang bobay na Judioyang kanaan Anak nang allaw na pagbuutnaan na akawtaw. Syosogo naan ani sangdonya yang Anak naan na si Jesus na man-gagad sang kariko nang balaod nang Dios,5 antak naan kita marowas na yakalapassang manga balaod nang Dios, aw antakkita na yotoo kanaan maimo manga anaknang Dios.

6 Kay yaimo da kita manga anak nangDios, wakaw yaatag naan kanatu yang Bal-aan na Espirito nang kanaan Anak na siJesu Kristo. Wakaw laban kita yanagumakay yang Balaan na Espirito yang yaga-pakatigam kanatu na tinuud Ama ta yangDios. 7 Wakaw tungud sang imo nangDios buku da kita nang maynang mangasogwanun kay tinuud da na manga anakkita nangDios. Awyaimoda kawanaknangDios, kyaaronan da kaw nang kariko nangpyanmowan nang Dios.

Yang Kawili ni Pablo sang Taga Galasia8Kamo na buku nang Judio, nangaon wa

pa kamo akatigam sang Dios, pyangallangkamo abay nang buku nang Dios kay yaanyang pyangagdan mayo. 9 Toyo adoon

Galasia 4:10 314 Galasia 4:26na kyatigaman da mayo yang tinuud naDios, yang Dios oman yatigam da kamayo,kayan nanga yoman da kamo mangagadsang kanang otaw imoimo na di makata-bang kamayo. Wakaw pangallangun kamooman nang yagapabaya sang manga mag-indoway na di makatabang kamayo, 10 kaytyotoowanmayo silan na yagalaong na aonkono allaw na balaan na yaan kono yangallaw na simbaay, arag aon manga allaw napipistaan nilan kay balaan kono, arag aonallaw na di pagkaan kay yaan kono yangallaw na balaan, arag aon toig na pinilinilan na balaan kono. Toyo way kabosnaan na pagindo nilan. 11 Laban yamaun-dug ako kay daw wa pa kamo makadaragsang kanak pagindo kamayo bain kang JesuKristo.

12 Kay manga karomonan ko, pyangayoko kamayo na ako yang pagasilingan mayosang pagpangagad kang Jesu Kristo. Pag-pangagad dakman ko kang Jesu Kristobotawanan ko parabay yang pagbuut nangbalaod nang Judio. Yagasiling ako mayo nabuku nang Judio na way labut sang balaodnang Judio.

Wa ko akaringawi yang kadyaw mayokanak nangaon nang aadto ako kamayo.13 Nang tigmad na pagbatok ko kamayosang madyaw na batok bain kang JesuKristo, yadogay ako digkamayo kayyangudul laban yang lawas ko. 14 Maskiyakasamok ako kamayo tungud sangkasakit nang lawas ko, wa mayo akoatarikodi, awgaid sana syagimano ra mayoako, maynang pagsagimano mayo sangtagalangit na sogwanun nang Dios, awmayn oman sang pagsagimano mayo kangJesu Kristo. 15Yanaguma kamo na iyan akodigkamayo nangaon. Yatigam ako na labankamo yamakot pagtabang kanak. Adoonmaynang yatobok da kamo kanak. 16Gyaonda ak mayo sang kontara mayo tungud kaypyagalaong ko kamayo yang matungtung.

17 Yang kadaygan na manga magin-doway digkamayo, yagapakita silan nangkadyaw kamayo, awgaid yang dyudum-dum nilan na imoon kamayo di kamayomakapagkadyaw. Gosto nilan na amawarayang kanatu panagidarag antak di da kamokanak maningug, silan yang abay da mayopaninggan. 18Bukunangmaat aw aon otaw

na mapagidarag kamayo na yang pagindonaan makapagkadyaw kamayo, madyawyang maynaan maski wara ak digkamayo.19 Kay manga karomonan ko, laban ya-maundug ak mayo kay gosto ko na siJesu Kristo gaid yang ubutang sang gi-nawamayo antak kamomakagaon kanaan.20Gosto ko garomakadto ak kamayo adoonantak kita managkabaraw bain saan naimo, kay laban ak yamaundug mayo.

Yang Pagindo Bain sang Kaagi ni Agar awni Sarah

21 Kamo na gosto pagabuutan nangbalaod, paningug kamo antak kamomatigam sang pagindo bain sang balaod.22 Kay aon syosolat na yagalaong na siAbraham aon dowa na anak na usug. Yangisa anak nang allang na pyangasawa naan,aw yang isa anak nang asawa naan nabuku nang allang. 23 Yang anak nangallang way katobokan sang kadayganna manga isu na yamawtaw, awgaidyang anak nang yakaraon na buku nangallang yamawtaw kay yaan yang pagbuutnang Dios, yaan yang syasaad naan kangAbraham. 24-25 Abatokon ko kamayo yangdowa na bobay na pyananglit sang dowana togon nang Dios. Yang isa na togonpyananglit kang Agar. Wakaw kadinipagbutang nang Dios sang kanaan balaodpinaagi kang Moises asang butay na Sinaiyaan yang pagkatoman nang isa na togonnaan. Yang butay na Sinai ag Arabia yaanyang paguya nang allang na si Agar napyangasawa ni Abraham. Wakaw mangaallang yang sompaw ni Agar na asangbanwa na Arabia. Magonawa kamo, aragmanga allang aw arag manga allang yangkariko nang manga Judio na pyagabuutannang balaod na yaatag nang Dios kangMoises disang babaw nang butay na Sinaina pyananglit kang Agar. Maynaan yangkaagi nang bobay na allang ni Abraham napyangasawa naan.

26Awgaid buku nang manga allang yangsompaw nang bobay na buku nang allangna asawa ni Abraham. Yakaonawa ra kitakanilan, buku da kita nang manga allangkay wa da kita pagabuuti nang balaod,yaan yang yagbuut da kanatu si Jesu Kristo.Wakaw yawara da yang silot kanatu napagbuut nang balaod. Adoon mayn da kita

Galasia 4:27 315 Galasia 5:10nang sompaw nang bobay na buku nangallang kay yotoo kita sang saad nang Dioskang Abraham na panalanginan naan yangmanga otaw pinaagi sang kanaan sompaw.27 Aon syosolat bain sang bobay na bukunang allang, laong, “Ikaw na yakaraonna bobay paguma. Ikaw na wa makaagisang pagpanganak, pangiyak tungud sangpaguma mo. Ikaw na yakaraon na bobaymanganak kaw nang madaig, madaig pasang anak nang bobay na allang.”

28 Manga karomonan ko, yaimo da kitamanga anak nang Dios tungud sang saadnaan, wakaw kita mayn da ni Isaak napyanganak ni Abraham. Si Isaak yanganak nang asawa naan na buku nang al-lang. 29 Boi pa si Abraham, yang anaknang allang yagaodyat kang Isaak na anaknang buku nang allang na yamawtaw tun-gud sang pagbuut nang Balaan na Espir-ito. Maynaan oman yang yamapaggunaadoon, yoodyat nang wa otoo yang yotookang Jesu Kristo na yaimo da anak nangDios tungud sang pagbuut nang Balaanna Espirito. 30 Toyo pagdadayaw kamopaningug, kay aon syosolat na yagalaong,“Papanawa yang bobay na allang aw yangkanaan anak kay di yaan makapagpanmosang pyanmowan nang ama na ibilin naansang anak nang asawa naan na buku nangallang.” Magonawa oman saan adoon,ayawan mayo yang dadaan na pagindobain sang balaod kay di akaaronan nangpanalangin nang Ama ta na Dios yangpyagabuutan nang balaod. 31 Wakaw kita,kay manga karomonan ko, buku kita nangmaynang manga sompaw nang allang nayamatobang sang silot na pagbuut nangbalaod, awgaid mayn kita nang mangasompaw nang bobay na buku nang allang,kay manga anak kita nang Dios pinaagisang gaom nang Balaan na Espirito.

5Pakatagapi Mayo yang Kamayo Ka-

gawasan1 Buku da kita adoon nang manga allang

na pyagabuutan nang balaod kay pyagawasda kita ni Jesu Kristo sang silot kanatu napagbuut nang balaod. Wakaw pagpadayonkamo sang pagtoo mayo kang Jesu Kristo

kay antak di kamo oman pagbuutan nangbalaod.

2 Pagalaong ko kamayo adoon namaynang way kabos ni Jesu Kristo kamayoaw makaungud kamo na magapatopoantak kamo maimo madyaw nang Dios.3 Pagalaong ko oman kamayo antak kamolaban makadarag. Aw yang pagtopoyang kaundan mayo na makaimo kamayomadyaw nang Dios, laban sa dili kamoamaimomadyaw nang Dios kinaba dimayokasamanan yang kariko nang balaod nangDios. 4 Kamo na yangagad sang mangabalaod kay dumdum mayo yaan yangpaagi antak kamo maimo madyaw nangDios, way labut kamayo ni Jesu Kristokay wa mayo adawata yang tabang nangDios kamayo pinaagi sang pagtoo kangJesu Kristo. 5 Toyo kita, tungud sangpagbaya kanatu nang Balaan na Espiritoyagapadayon kita sang kanatu pagtoo.Wakaw yamaiman kita na panalanginankita nang Dios kay yaimo da kita madyawnaan tungud sang pagtoo natu kang JesuKristo. 6WakawawkangKristo kamo sakopway labut mayo sang balaod bain sangpagtopo kay way katobokan nang tyopoaw yang buku. Awgaid yaan yang labanmadyaw nang Dios kanatu yang amanarigkita kang Jesu Kristo, kayan yanagilugunkita tungud kay dakora yaan sang ginawata.

7 Nangaon madyaw yang pagpangagadmayo sang matungtung na pagindo bainkang Jesu Kristo, toyo adoon tobok dakamo. Yaonnono ra kamo, nanang yag-pabaya da kamayo na yosoway kamo sangpaagi nang Dios? 8 Yang pyagaindo nangkadaygan digkamayo laban sa buku nangsikun sang Dios na yagapili kamayo antakkamomangagad kang Jesu Kristo. 9Aw aonmagindo digkamayo sang maski tatagbigaid na pagindo na buku nang matung-tung na pagindo, amallug makarimpuddigkamayo yaan na pagindo aw di mayosagdaun. 10 Awgaid laban ako yotoo naatabangan kamo ni Jesu Kristo antak dimayo botawanan yang pagpangagad sangpagindo ko kamayo. Maski sini na otawyang magaindo kamayo antak kamomaka-soway sang paagi nang Dios laban saisilotan nang Dios.

Galasia 5:11 316 Galasia 6:111Kay manga karomonan ko, aon yagak-

agaro na manga magindoway digkamayona yagalaong na pyagaindo ko kono na dilipagasakopon nang Dios yang tomotoo awdi magpatopo. Toyo pyapakarisudan akonilan kay wa ak magaindo sang maynaanna pagindo. Lyarangutan silan kay gaindoako na si Jesu Kristo gaid yang maka-pagawas kanatu sang silot tungud sangkanatu sara kay yaan yang yagapakamataydisang koros tungud kanatu antak kita nayamanarig kanaan pagsakopon nang Dios.12Gosto ko namapanaw digkamayo yaningmanga otaw antak wa day makaribog sangoro mayo tungud sang buku nang matung-tung na pagindo nilan.

13 Manga karomonan ko, sabo pipilikamo nang Dios na antak mawara yangsilot na pagbuut nang balaod. Awgaid ayawmagdumdum na abay kamo magimo sangmaat kay liningat da yang silot kamayo.Abay kamo pagtinabangay tungud sangpanagilugun mayo. 14 Yang kyakatibosannang kariko nang balaod nang Dios yangkapagilugun, na amarugun kaw sang aragkamo otaw maynang pagkarugun mo sangtyoonan lawas mo. Wakaw dumduma yangarag kamo otaw. 15 Awgaid aw mana-gagisagis kamo aw papagkokomatun kamokay gaodyat kamo sang arag kamo otaw,magdadayaw kamo kay daw mawara yangpanagilugun mayo.

Yang Balaan na Espirito aw yang Kinaiyana Kanang Otaw

16Wakaw pagalaong ko kamayo na yangBalaan na Espirito yang abaya papagbayaakamayo. Aw yaan gaid yang papagbayaunmayo, di da kamo makaimo sang maatna imo na pagbuut nang kamayo dum-dum. 17 Yang pagbuut nang kanang otawdumdum aw yang pagbuut nang Balaanna Espirito wa magaonawa, yanagkasom-paki. Wakaw aw mangagad kaw sang Bal-aan na Espirito di kaw magaimo sang maatkay kontara nang Balaan na Espirito yangmaat. 18 Aw yang Balaan na Espirito yangpyapagbaya mayo kayan yabay kamoman-gagad sang kanaan pagbuut, yakagawas dakamo sang pagbuut nang balaod nang Dios.

19 Kariko nang otaw arag yatigam namaat yang imo na pagbuut nang kanangotaw dumdum maynang pagipid sang

bobay na buku nang kanaan asawa, awyang maripa na manga sosoritin, awyang kariko nang imo na laban makaari-garig. 20 Arag maat yang pagsimba sangbuku nang tinuud na Dios, maat yangpanawagtawag sang manga magbabaya.Arag maat yang papagtatanamun, awyang pagkasigi sang arag otaw, aw yangkadaman sang sangka otaw, aw yangkarumut, aw yang wa magaidarag nayanagkasompaki. 21 Maat nang Dios awmaat yang dumdum mo sang sangkaotaw na madyaw yang kabutang kaygosto mo na ikaw garo. Maat yangparalasing, aw yang yagakabanyaga, awyang pagimo sang kadaygan namanga imona maat. Kyakarag ko kamo oman na yangmagaimo sang maynining pyagalaong ko,di pagasakopon nang Dios.

22 Awgaid maynini yang otaw napyagabayaan nang Balaan na Espirito,yamarugun yaan, yagauma, marinaw yangdumdum naan, di magbarus nang maatsang kadaygan, laban buutan, matina-bangun, matinomanun, 23 di magparabawsang kadaygan, di da magaimo sangkyanaraman naan na maat na imo. Wakawyang tomotoo na yabay mangagad sangpagbaya nang Balaan na Espirito, wamakasopak sang balaod. 24 Yang mangaotaw na tinuud kang Jesu Kristo sakop dida magaimo sang kyakaundan nilan namaat, di da mangagad sang pagbuut nangkanilan dumdum. 25 Iyan kanatu yangBalaan na Espirito na yamatag kanatu nangkinaboi na way kataposan, wakaw yaanyang papagbayaun ta abay kanatu. 26 Awmaynaan kita, di kita mapagbantog, di kitamagaimo sang akasigiyan nang kadaygan,aw di mapagagaw sang kadaygan.

6Kinaanglan Magatinabangay Kamo

1Manga karomonan ko, aw kimita kamodigkamayo sang arag kamo tomotoo nayakasara, kamo na pyagabayaan nang Bal-aan na Espirito yang magatambag saan natomotoo antak ayawan dakman naan yangmaat. Pakabuutan kanaan, aw dadyawayaan tambagi antak yaan oman manga-gad sang Dios. Ikaw na magatambagkanaan pagdadayaw daw kaw matintal

Galasia 6:2 317 Galasia 6:18kayan yakasara kaw. 2 Pagtinambagaykamo aw aon maat digkamayo. Aw may-naan kamo, yakatoman kamo sang sogoni Jesu Kristo na yagalaong, “Panagilu-gun kamo.” 3 Yang otaw na mapagtand-ing sang sangka otaw bain sang kanaangawbuk, na yagadumdum na yaan labawsang kariko, sari buku, pyagakagarowannaan yang kanaan ginawa. 4 Awgaid yaniyang madyaw, na kada otaw magadum-dum daw madyaw yang kanaan gawbukdaw buku. Aw madyaw, yaan yang maka-paguma kanaan. Aw maynaan, di da naanatanding sang kadaygan yang kanaan gaw-buk, kay kyatigaman da naan na madyawyang kanaan gawbuk. 5 Wakaw dadyawayang kanmo gawbuk, kay kariko nang otawarag yamatobang sang kanaankanaan gaw-buk.

6 Pagalaong ko kamayo na kariko mayona pyagaindo bain sang sorit nang Dios,maski nana na amaaron kamayo namadyaw, pasawitamayo yangmagindowaymayo antak way makaukud kanaan.

7 Pakatagap daw kaw makaimo sangmaat nang Dios kay yatigam kaw na kikitanang Dios yang kariko nang paggugu-naun mo. Pananglit, magtanum kaw nangomay, yatigam kaw na omay yang amabotkanmo, buku nang batad. 8 Magonawasaan, kikita nang Dios yang paggugu-naun mo, wakaw aw yaan yang pangagdanmayo yang kyakaundan mayo na maat,isilotan kamo nang Dios nang way kata-posan. Awgaid aw yaan yang pangagdanmayo yang pagbuut nang Balaan na Espir-ito, panalanginan kamo nang Dios disiningdonya aw diglangit nang way kataposan.9 Wakaw di kita amaomo magimo sangmadyaw, abayun ta imoon kay madatungyang allaw na madawat kita sang madyawna barus nang Dios aw di ta tangkuanyang pagpangagad sang kanaan pagbuut.10 Wakaw aw maimo, abay kita magimonang madyaw sang manga otaw, labi pasang arag kita tomotoo.

Yang Kataposan na Tambag11 Di da ko apakaabaun yaning solat ko

kamayo. Yaning kyampusan da na solatyang kanak mismo tollo yang yagasolatwakaw mabakla yang manga letra. Yaniyang akatoosan mayo na sikun kanak yani

na solat. 12Aon manga otaw digkamayo nawa atangkap na yang pagkamatay ni JesuKristo asang koros yang makaimo kanatumadyaw nang Dios. Wa silan atangkapsaan daw silan parisudan nang arag silanJudio. Wakaw lyurugutan kamo nilan pa-pangagadun sang balaod antak sa konosilan pagsayaun. 13 Awgaid maski yanga-gad silan sang balaod nang Judio bain sangpagtopo, yakalapas silan sang kadayganna balaod kay wa nilan akatoman yangkariko nang balaod. Sabo gosto garo ni-lan na arag kamo otopoon kay managban-tog silan na yangagad kamo sang kanilanpagindo. 14 Toyo ako, wa ak magadumdumna abantogon ako, yaan gaid yang abanto-gon ko si Jesu Kristo kay yagapakamatayyaan disang koros tungud kanak kay yangkanaan kamatayun yang bayad sang kanaksara. Tungud saan, maynang yuupud akokang Jesu Kristo patayun disang koros.Wakaw yayawan da ko yang manga imo napagbuut nang otaw na buku nang pagbuutnang Dios. Arag di da ak magaimo sangpaggugunaun na kanak tyoonan pagbuutkay si Jesu Kristo gaid yang dakora sang gi-nawa ko adoon. 15Way katobokan nang ty-opo awyang buku. Awgaid yaan yang labankikinaanglan nang otaw yang akaaronannang bago na kinaboi na aatag nang Diospinaagi kang Jesu Kristo. 16 Pyangayo kosang Dios na akallaatan naan yang karikonang yangagad sining pagindo ko antakmarinaw yang dumdum nilan, kay silanyang tinuud na sakop nang Dios.

17Ayawdamayo ako pagsamoka namag-alaong kamo na akoway katungud pagindobain kang Jesu Kristo, kay yang mangabotyaw nang kanak lawas yang toosananna ako aonkatungud sangpagindo, kay aonday botyaw nang lawas ko na byobonarannang manga otaw tungud sang pagpanga-gad ko kang Jesu Kristo.

18 Kay manga karomonan ko, pyangayoko na abay kamo panalanginan nang Ginoota na si Jesu Kristo. Amen.

Epeso 1:1 318 Epeso 1:17

Yang Solat ni Pablo sangTAGA EPESO

1 Ako si Pablo, ako yang yagasolat ka-mayo. Apostol ako ni Jesu Kristo kay pag-buut nang Dios na abay ako magindo bainkang Jesu Kristo. Kamo na manga pinilinang Dios asang karowagan nang donya nayamanarig kang Jesu Kristo, pyapadara koyaning solat ko kamayo. 2 Pyangayo kokamo kariko sang Ama ta na Dios aw kangJesu Kristo na Ginoo ta antak kamo abaypanalanginan antakmarinawyang kamayodumdum.

Yang Manga Panalangin na Espiritowanundigkang Kristo

3 Kadyaw da agaw nang Dios na Amanang Ginoo ta na si Jesu Kristo. Yaanyang abayun ta bantogon kay yaan yangyamatag kanatu nang kariko nang kanaanpanalangin pinaagi sang Balaan na Espir-ito. Sabo yatagan da kita nang kariko nangkanaan panalangin pinaagi sang Balaan naEspirito, kay kita sakop ni Jesu Kristo nakyakanarigan ta. 4 Wa pa imowa nangDios yang donya, pinili da kita naan naamaimo kita manga balaan na anak naanpinaagi kang Jesu Kristo antakwaymaat naakapagsagda kanatu. 5 Dakora yang lugunnang Dios kanatu. Dadaan pagbuut naanna imoon kita manga anak naan pinaagikang Jesu Kristo kay yaan yang gosto naanimoon. 6Wakaw abay natu bantogon yangDios kay laban dakora yang panalanginnaan kanatu, laban kyakallaatan naan kitana sakop nang kanaan Anak na si JesuKristo na laban naan karugnanan.

7 Tungud sang dakora na kallaat naankanatu pyapasaylo kita sang kanatu sarapinaagi sang kanaan Anak, kay yang dogonang Anak naan na pyapatutud asang pya-gapatayan kanaan na koros yang bayadsang kanatu sara antak kita makagawassang silot na way kataposan. 8 Way tata-manan nang pagtabang nang Dios kanatu.9 Pyapakatigam nang Dios kanatu yangpagbuut naan na imoon naan na wapa naan apakatigaman nangaon. Ty-atabangan kita naan kay gosto naan namakadarag kita sang pyagalaong naan na

si Jesu Kristo yang magatoman sang karikonang pagbuut naan na amatoman disiningdonya aw aglangit. 10 Kay aw domatungyang allaw na pipili naan na amatomanda yang pagbuut naan na imoon naan,makaori yang kariko agkanaan pinaagikang Jesu Kristo kayan wa day makalapassang kanaan gaom aglangit aw ansiningdonya kay si Jesu Kristo yang magaari dasang kariko.

11 Dadaan pagbuut nang Dios na ip-iliin naan kita antak kita makaambit sangkariko nang panalangin sang sakop ni JesuKristo. Kariko nang pagbuut nang Diosna imoon naan arag yamaimo. 12 Kamina manga Judio na yamaona tomoo kangKristo dadaan da pyagbuutan nang Dios naipiliin naan antak kami yang akaponowannang pagbantog sang Dios.

13Arag kamo na buku nang Judio na aragkang Kristo sakop, kay pagdungug mayosangmadyaw na batok bain kanaan, tomookamo sang matungtung na pagindo na siJesu Kristo gaid yang makakamang sangmanga sara mayo antak kamo makagawassang silot nang Dios na way kataposan.Kayan pinaagi sang pagtoomayo kang JesuKristo yaatag naan kamayo yang Balaan naEspirito kay yaan yang tarigpono na sakopkamo nang Dios. Yaan yang pagkatomannang saad nang Dios nangaon na aatagkanatu namanga tomotoo kang Jesu Kristoyang Balaan na Espirito. 14Kay iyan kanatuyang Balaan na Espirito, yatigam kita natinuud na madatung yang allaw na am-atoman yang kariko nang pyagalaong nangDios kanatu na manga sakop naan. Yaanyang makabantog sang Dios.

Yang Pagampo ni Pablo15-16Wakaw tungud saan, pagdungug ko

na tyomoo ra kamo kang Jesu Kristo naGinoo ta, abay ko bantogon yang Dios.Yagapasalamat ako kanaan pagdungug kosang kapagilugun mayo sang arag kamotomotoo. 17 Yabay ko kamo ampo sangDios na Ama nang kanatu Ginoo na siJesu Kristo. Kadyaw da agaw nang Amanaan diglangit. Pyangayo ko kanaan napagabayaan kamo nang Balaan na Espir-ito antak magadogang yang pagkatigammayo sang Dios na makaungudan kamayo

Epeso 1:18 319 Epeso 2:12antak kamo makadarag sang matungtungna katigaman nang Dios. 18 Pyangayoko arag na apakatigamun kamo nang Bal-aan na Espirito antak kamo matigam sangkariko nang pagbuut nang Dios na imoonnaan kamayo kay kamo yang pipili naan.Aw maynaan amatigam kamo sang karikonang dakora na panalangin na aatag nangDios kamayo na yotoo kanaan. 19Pyangayoko arag na matigam kamo sang labandakora na gaom nang Dios na makata-bang kanatu na yotoo kanaan. 20 Yaanna gaom yang yagaboi kang Jesu Kristona pyapatay kayan byaton yaan aglangitasang apit karinto nang Ama naan na Diosantak yaan yang maggaom sang karikoaglangit aw asang donya. 21 Wakaw waymakapagsagda kanaan maski yang mangatagalangit di makapagsagda, maski si Sa-tanas awyangmanga sakopnaan, awmaskisini na aon gaom asang donya, dili maka-pagsagda kang Jesu Kristo kay si Jesu Kristoyang labaw sang kariko. Wakaw yang aranna si Jesu Kristo, yaan yang yarabaw sangkariko nang aran. 22 Pagbuut nang Dios nasi Jesu Kristo yang yamaimo makagagaomsang kariko. Pagbuut naan arag na si JesuKristo yang amaimo pangoro nang karikonang manga tomotoo. 23Yang kariko nangmanga tomotoo lawas ni Kristo, wakawikitaun na way kolang nang pagkaDios niJesu Kristo disang manga tomotoo.

2Byoboi Kita agkang Kristo

1Kamonangaonmaawat sangDios, yam-atobang pa kamo nangaon sang silot nangDios na way kataposan tungud sangmangasara mayo, kay wa pa kamo akatigam sangpagindo nang Dios bain kang Jesu Kristo.2 Nangaon yabay mayo imoon yang kya-naraman mayo na maat na imo, maynangimo nang kadaygan na manga otaw nawa pa otoo kang Kristo. Yang pyanga-gadan mayo nangaon si Satanas na pan-goro nang kariko nang mangkaraat. SiSatanas aw yang sakop naan yang gabayasang manga otaw na wa mangagad sangDios. 3 Tinuud na maynaan yang batasannatu kariko nangaon, yagaimo kita sangmaat namanga imo na pagbuut nang dum-dum ta. Maski nanang gosto nang lawas ta,

maski nanang kyakaundan ta, yaan yangyiimo ta nangaon wakaw yamatobang kitanangaon sang silot nang Dios maynangkadaygan na manga otaw.

4 Awgaid kadyaw da agaw nang Dioskanatu. Dakora laban yang pagkallaat naankanatu, 5kaymaskimaynang yangkamatayda kita nangaon na yamaawat sang Diostungud sang manga sara ta, pyapagori kitanang Dios, yatagan kita naan nang bagona kinaboi pinaagi kang Kristo. Yaan yangimo nang Dios kanatu kay yaan yang gostonaan na imoon pinaagi sang pagtoo takang Kristo antak kita makagawas sangsilot na way kataposan. 6 Kayan maynangyuupudkita arag kangKristo batononnangDios aglangit, wakaw kita yang makaupudkanaan sang kanaan pagdomara sangkariko. 7 Sabo yiimo nang Dios yaan antakpakita naan antod sang way kataposanyang laban dakora na tabang naan kanatupinaagi kang Jesu Kristo tungud sangpagkallaat naan kanatu. 8 Kadyaw daagaw nang tabang nang Dios kamayo,kay tungud sang kallaat naan kamayomakagawas kamo sang silot naan na waykataposan pinaagi sang pagtoo mayo kangKristo. Yaan na tabang nang Dios kamayoyaan yang pagatag naan na way bayad,kay way amaimo mayo na maski nanana makapagawas kamayo sang silot nangDios. 9 Wakaw way akapagambog ta naamaimo ta na makapagawas kanatu sangsilot nang Dios. 10 Toyo kita na maynangyangkamatay da nangaon na yamaawatsang Dios, pagbuut nang Dios na pinaagikang Jesu Kristo pyapagori kita naan kayanyatagan kita nang bago na ungud antakyaan yang imoon ta adoon yang madyawna manga imo na dadaan pyataan da nangDios na apaimo naan kanatu.

Yamaimo Kita Isa na Sakop ni Kristo11 Kamo na buku nang sompaw nang

manga Judio, kaundi mayo na kamo bukunang kang Kristo nangaon. Laong nan-gaon nang manga Judio na kamo mangasaraun kay wa pa kamo akatigam sangDios. Awgaid maski yatigam silan sangDios, yamasayup silan kay dumdum nilanna yang yakapagkadyawan kanilan yangkanilan manga imo. 12 Kaundi mayo nakamo maawat sang Dios nangaon, wakaw

Epeso 2:13 320 Epeso 3:6wa magaidarag nangaon kamo aw yangmanga Judio na pinili da nang Dios. Kaywa kamo akatigam nangaon sang mangasaad nang Dios, wa kamo makaambit sangmanga panalangin na syasaad naan. Nan-gaon wa pa kamo akatigam na aon Diosna matagap kamayo, wakawway tinuud nakyakanarigan mayo nangaon. 13 Awgaidadoon madyaw da kay yasakop da kamo niJesu Kristo, yapagidarag da kamo kanaan.Maski yamaawat kamo nangaon sang Dios,pyapasaid kamo naan adoon agkanaanpinaagi sang pagpatutud ni Jesu Kristosang kanaan dogo disang pyagapatayankanaan na koros. 14-15 Wakaw kami namanga Judio aw kamo na buku nang Ju-dio yanagidarag da, si Jesu Kristo yangkyakaponowan nang kapagidarag natu,kay maski wa magaidarag kita nangaon,adoon sang ka ungud da kita kay yapagi-darag da kita kang Kristo. Sabo yanagi-darag da kita kay yatigam da kita na tun-gud sang pagkamatay ni Jesu Kristo asangkoros, wa day labut natu sang mangabalaod aw manga pagindo nang mangaJudio kay liningat da ni Jesu Kristo yangsilot kanatu tungud sang paglapas ta sangmanga balaod. Wakaw si Kristo gaid yangpangagadan ta adoon, buku nang mangabalaod nang Judio. 16 Yagapakamatay siKristo asang koros antak kita na yotookanaan, Judio aw buku nang Judio, maimoisa na sakop ni Kristo na makaori adtosang Dios kay liningat da ni Kristo yangkanatu manga sara. Wakaw wa day silotnang Dios kanatu. 17 Kyomani la si Kristona yagapakatigam sang madyaw na batokantak madyaw yang ginawa nang Judio awyang buku nang Judio na yamaawat sangDios nangaon. 18 Wakaw adoon kami naJudio aw kamo na buku nang Judio aragmakasimba awmakapagampo sang Ama tana Dios pinaagi sang pagbaya kanatu nangBalaan na Espirito, kay yang kamatayun niJesu Kristo disang koros yang yamaimo taagiyanan adto sang Dios.

19 Wakaw kamo na yotoo kang Kristo,maski buku kamo nang Judio, buku dakamo nang maynang manga otaw nasikun sang kadaygan na banwa na wapa akatigam sang matungtung na Dios,kay kariko nang tomotoo kang Kristo

manga maglomon kay yiimo silan nangDios manga anak naan. 20 Kamo na mangatomotoo kang Kristo maynang pagkananang baray na yiimo nang Dios. Yangmanga apostol aw manga propeta nangDios maynang manga arigi nang baray. SiKristo yang di magkatangkug na bato natyotollokan nang baray. 21Wakaw pinaagikang Kristo yamarindug yang madigun nabaray na yamaimo balaan na baray sangDios. 22 Tungud kang Kristo yaimo dakamo pagkana nang baray nang Dios napyagauyaan naan pinaagi sang Balaan naEspirito.

3Yang Imo ni Pablo sang Buku nang Manga

Judio1 Sabo yamapiriso ako kay yangagad

ako sang pagbuut ni Jesu Kristo na ya-gaindo ako kamayo na kamo na bukunang Judio arag pyagasakop nang Dios.2 Laban sa yudungug kamo na tungud sangpagkallaat nang Dios sang kariko nangotaw, pipili ako naan antak ako maka-pagindo bain sang karugun naan kamayona buku nang Judio. 3 Laban sa yatigamda kamo na pyapakatigam kanak nang Diosyang dyudumdumnaan na imoonnaan kaybyutang da ko yaan disining solat ko ka-mayo. 4 Aw basaun mo, matigam kaw dawyoonnono kong pagkatigam sang dyudum-dum ni Kristo na imoon naan na wa paakatigami nangmanga otaw nangaon, toyoadoon pyakatigam da naan kanak. 5Yaningdyudumdum naan na imoon wa apakatiga-man nang Dios sang kamonaan. Adoon dagaid naan apakatigaman yaan pinaagi sangBalaanna Espirito adto sang kanaanmangaapostol aw manga propeta na pinili naan.6 Yani yang wa pa akatigami nangaon, nayang manga panalangin na syasaad nangDios sang manga Judio arag yatagan yangbuku nang Judio. Pyapagdogpo nang Diosyang Judio aw yang buku nang Judio antakmaimo isa na sakop ni Jesu Kristo antaksilan magonawa makaambit sang mangapanalangin na syasaad nang Dios nangaonna aatag ni Kristo kanilan tungud sangpagtoo nilan sang madyaw na batok bainkanaan.

Epeso 3:7 321 Epeso 4:67Tungud sang karugun nang Dios kanak

pipili ako naan antak ko kapagindo yan-ing madyaw na batok na pyapakatigamnaan kanak. Kayan yabay naan ako atagannang kanaan gaom antak ak makabaroysang syasarig naan kanak. 8 Ako, maskikariko nang tomotoo labaw pa kanak,yabay ako tabangan nang Dios sang kanakpagbabatokon adto sang buku nang Judiosang dakora na imo ni Jesu Kristo kani-lan. Way tatamanan nang panalanginnaan kanatu maski di pa kita makadaragsaan kariko. 9 Adoon pyagabayaan akonang Dios pagpakatigam sang kariko nangmanga otaw sang dyudumdum naan naimoon na makatabang sang kariko nangotaw. Anay da nang kapagimo nang Diossang kariko, yang dyudumdum naan wanaa naan apakatigaman. 10 Sabo yiimonaan yaan kay antak naan pakita sangmanga tagalangit aw yang kariko nang aongaom na sakop ni Satanas yang kadakoranang kanaan kyakatigaman na kikita ni-lan digkanaan nang pagtabang naan sangmanga tomotoo na Judio aw yang bukunang Judio. 11 Yang imo naan sang mangatomotoo dadaan da asang ungud naan naimoon. Yiimo naan yaan pinaagi kang JesuKristo na kanatu Ginoo. 12 Wakaw adoondi da kita amarig magampo sang Dios kaypagkanarig ta kang Jesu Kristo, sakop dakita naan. Wakaw atagan kita naan awmangayo kita kanaan. 13 Wakaw ayawkamo magkaundug na yadatung kanakyang karisud tungud sang pagpamakot kopagindo kamayo kay yang pagindo ko ka-mayo yang makatabang kamayo.

Yang Lugun ni Kristo14 Pagdumdum ko sang kadakora nang

tabang nang kanatu Ama na Dios, lomoodako asang atobangan naan, kay 15 aw bukupa nang Ama na Dios, way amaimo nasakop diglangit aw sakop na otaw asangdonya. 16 Wakaw yaampo ko sang Ama tana Dios na pinaagi sang gaom nang Balaanna Espirito na iyan disang surud nang gi-nawa mayo, atabangan kamo naan antakmadigun yang kamayo ginawa. 17 Aragyaampo ko sang Ama ta na Dios na pinaagisang pagkanarig mayo kang Jesu Kristo, siKristo na iyan kamayo yang papagbayaunmayo abay sang kamayo ginawa. Kayan

laban kamomanagilugun kay si Jesu Kristoyang pyagaponowan nang karugun nangDios. 18 Pyangayo ko arag na kamo awkariko nang sakop nang Dios matigam nayaning dakora na karugun ni Kristo ka-mayo yang way tatamanan. 19 Maski diamaimo na makadarag kita sang dakora nalugun ni Jesu Kristo kanatu, gosto ko napagadakoraun mayo sang ginawa mayo siJesu Kristo antak iyan sang ginawa mayoyang kariko nang pagkaDios ni Kristo.

20 Byabantog ko yang Dios. Way tata-manan nang gaom nang Dios agkanatu,wakaw dakora pa sang ayoon ta kanaanyang amaimo naan kanatu pinaagi sangkanaan gaom. Dakora pa arag sangamaimo nang dumdum ta yang amaimonaan kanatu pinaagi sang kanaan gaom.21 Kariko ta na tomotoo, allawgabi abayunta bantogon yang Dios tungud kang JesuKristo antod sang way kataposan. Amen.

4Tambag Antak Managkaoyon

1 Yamapiriso ako adoon kay yagaba-batokon ako bain sang Ginoo ta na siJesu Kristo. Pyapakaindo ta kamo naayaw kamomagpakaringawna pyagasakopkamo nang Dios kay yaan yang yagapili ka-mayo. Wakaw dadyawamayo yang batasanmayo. 2 Ayaw magparabaw sang kaday-gan. Dadyawa yang ginawamayo sang aragkamo otaw. Yang maat kanmo, tigkuri,ayaw magkadaman, abaya yaan karuguni.3 Dadyawa yang batasan mo sang aragkamo tomotoo antak magilasak kamo napyagabayaan nang Balaan na Espirito. Awmaynaan, way makaurang kamayo, kayyabay kamo managidarag. 4 Kita na sakopni Jesu Kristo, maynang sang ka lawas dakita kay iyan disang surud nang ginawa tayang sayda na Balaan na Espirito. Tun-gud sang pagpili kanatu nang Dios, saydayang kyakaimanan ta na tyatagadan ta.5Sayda yang kanatu Ginoo na si Jesu Kristo,wakaw magonawa, isa ra yang kanatuntyotoowan. Yaan da yang pagbawtismokanatu na toosanan na kita sakop da ni JesuKristo. 6 Sayda nang Dios yang Ama nangkariko nang sakop ni Jesu Kristo. Makaga-gaom sang kariko yang Dios na Labi, kayiyan yaan maski diin.

Epeso 4:7 322 Epeso 4:267 Awgaid buku nang magonawa yang

pyagasogo ni Kristo sang isaisa kanatu.Wakaw pagbuut ni Kristo na wa ma-gaonawa yang pagatag naan na ya-madawat nang isaisa kanatu kay antakkita makatoman sang pyagasogo naansang isaisa kanatu. 8 Aon syosolat bainkang Kristo na yagalaong, “Bibiyag naanyang sakop ni Satanas na yapagkontarakanaan kayan yapakabaton yaan aglangitna abantogon yaan kay yaan yang gadaugsang kariko. Pagdatung naan aglangit,pangatagan naan yang manga otaw antaksilan makatoman sang pagbuut nang Dioskanilan.” 9 Pyagalaong na “Yapakabatonyaan aglangit,” wakaw yatigam kita nayomona yaan kumunsad ansining donya.10 Yaang yomona kumunsad ani sangdonya, yaan arag yang yapakabatonaglangit, kay yaan yang makagagaomsang kariko aglangit aw asang karowagannang donya. 11 Yanagkatoboktobok yangmanga pagatag ni Kristo sang mangaotaw. Yaan yang kanaan pagatag yangmanga apostol na syosogo naan adto sangkarowagan nang banwa, aw yang mangapropeta na yagasorit sang sorit nang Diosna pyapagsorit kanilan nang Balaan naEspirito, aw yang manga magbabatoksang madyaw na batok, aw yang mangapastor awmangamagindoway sangmangatomotoo. Silan yang yaatag ni Jesu Kristo.12 Yang imoon nini na manga otaw yangmagaindo sang manga tomotoo antakmakatoman sang pyagasogo kanilan niJesu Kristo, aw antakmadigun yang pagtoonilan kanaan, 13 antod maimo magonawayang pagtoo aw katigaman bain sangAnak nang Dios. Aw maynaan, sangka ungud da silan, buku da silan nangmaynang manga isu, awgaid amadigunda yang kanilan pagtoo, makagaon dasilan kang Kristo. 14 Way gosto nangDios na makagaon kita sang manga isuna mallug maribog, kayan yakasoway kayyangagad sang tobok na pagindo nangmanga otaw na matigam magimoimosang kagaro. 15 Awgaid kita, yaan yangabay ta paglaong yang matungtung kaykita yang yanagilugun. Aw maynaan,makagaon kita ni Kristo na Pangoro natukariko na manga tomotoo. 16 Kita na

manga tomotoo lawas ni Kristo kay iyanyaan kanatu kariko. Kay si Jesu Kristoyang gapangoro kanatu, isaisa kanatu aonkanaankanaan gawbuk na makatabangsang arag kita tomotoo na itong kanaanlawas. Wakaw aw maggawbuk kita nangmadyaw kay yanagilugun kita, isaisakanatu magadogang yang pagtoo, kayanyagkadyaw kita na sakop ni Kristo.

Yang Bago na Kinaboi digkang Kristo17 Yani yang pagbuut ni Kristo na pya-

gaindo ko kamayo na pangagadan mayo.Ayaw da kamomaggaon sang batasan nangmanga otaw na wa otoo kang Kristo, kayyang kanilan dumdum way kyakabosan.18 Wa silan ikilara sang matungtung kaykyakangitngitan yang kanilan dumdum.Maawat silan sang Dios, wakaw di silanmakaambit sang kinaboi na way kataposanna sikun sang Dios. Kay mabagsug yangoro nilan, wakaw wa silan akatigam sangmadyaw na paagi nang Dios. 19 Wa silanakaarig magimo sang maat. Wa silanmakatigkul, gosto nilan abay imoon yangmaat. Yaan gaid yang yabay nilan kaundanyang magaimo sang kyanaraman nilan namaat na manga imo.

20-21 Toyo kamo, dyumungug da kamosang madyaw na paagi ni Kristo. Wakawyatigam da kamo na yaang maat na imobuku nang sikun sang pagindo naan, kaysi Jesu Kristo yang pyagaponowan nangkariko nang matungtung na pagindo nasikun sang Dios. 22 Wakaw ayawi lamayo yang pagbuut nang kamayo dum-dum, kay yaan yang pyagaponowan nangkariko nang maat na manga imo mayo namakapagkaraat kamayo. 23Yang Dios yangpapagbayaamayo sang kamayo ginawa an-tak yang kariko nang akaundan mayo aragmadyaw. 24 Butangan sang ginawa mayosi Jesu Kristo na yagabaya kamayo na ya-maimo tinuud na matarong na yakagaonsang Dios.

25 Wakaw ayaw da kamo magkagaro.Yang matungtung yang abaya paglaon-gan sang kamayo manga kainagadan kaymanga maglomon kita kariko na sakop niKristo. 26Aw madaman kaw, ayaw magimosang maat tungud sang pagkadaman mo.Maski yamadaman kaw parabaya botanwiyang kanmo kadaman, ayaw pagpasallupi

Epeso 4:27 323 Epeso 5:11-12nang suga, 27 kay daw kaw pagbayaan niSatanas kayan yakaimo kaw sang maat.

28 Di dakman magpangindakaw yangmatakaw, yaan yang inangun da naanabay yang mamakot yaan maggawbuk an-tak yaan maboi nang madyaw aw antakmakatabang sang yamaukud.

29Ayaw magsorit sang maat na sosoritinna way kakabosan. Yaan yang sorita mayoyang makapagkadyaw sang yaningug an-tak makadigun sang kanilan pagtoo antaksilan kapanalanginan nang Dios. 30 Ayawmagimo sang maski nana na makaundugsang Balaan na Espirito na iyan sang gi-nawa mo kay yang Balaan na Espirito yangtarigpono kanmo na ikaw kanang Dios.Yaan arag yang akatigaman ta na am-atoman yang saad nang Dios na madatungyang allaw na abatonon kita nang Diosaglangit kayan yaparin yang kanatu lawas.

31 Wakaw ayawi la mayo yang maatna ginawa sang sangka otaw, di dakmankamomagkadaman, di dakman kamomag-sosoritin nang maat, di dakman kamo ma-pagkokomatun, di dakman kamo magpal-laom sang arag kamo otaw. 32 Awgaidpakabuutan kamo sang arag kamo otaw,pagkinallaatay kamo. Aw aon maat ka-mayo, pagpinasayloway kamo maynangpagpasaylo kanatu nang Dios pinaagi kangJesu Kristo.

5Yang Pagkinaboi disang Kapawaan

1 Wakaw paggaoni mayo yang batasannangDios kay kamoyangmanga anak naanna laban naan kyakarugunan. 2 Dumdumayani, yagapakamatay si Kristo tungudkanatu antak maimo yaan bayad sangkanatu sara adto sang Dios, aw antak kitamakagawas sang silot nang Dios. Yagaumalaban yang Dios tungud saan na imo niKristo. Wakaw abaya mayo paggaoni yangkarugun ni Kristo.

3 Yaan yang paggunaa ra mayo yangbatasan na yakagayon sang manga anaknang Dios. Wakaw usug bobay kamayo,ayaw kamo magimo sang kadopangan, dida kamo magdumdum sang manga imona maynaan. Botanwi la mayo yangmaripa na manga babarawun. Ayawi lamayo yang maat na batasan na maski

nanang ikitaun mayo gosto mayo na apan-mowan. Yang kyakaundan mayo na may-naan, maski agaid mayo paglaong bukunang madyaw sang manga anak nangDios. 4 Wakaw ayaw da mayo imowa yangmaski nana na maat na batasan, ayawila mayo yang kanang kasanguan sorit,ayaw da kamo magsorit sang makainasang sangka otaw. Buku nang madyawsang manga tomotoo yaan na manga imo,awgaid yaan yang madyaw yang maga-pasalamat sang Dios sang kanaan panalan-gin kanatu. 5 Tinuud di pagasakopon niKristo yangmanga dopang aw yangmangaotaw na yang maripa na manga imo yangyabay nilan dumdumun, aw yang otawna gosto garo kanaan yang pyanmowannang kadaygan na yaan yang yaimo danaan dios yang kyakagostowan naan nayabay naan kaundan. Di yaan na mangaotaw makadawat sang pyanmowan asangkasakopan ni Kristo aw yang Ama naan.

6Yaan na paggugunaun yang dyadamannang Dios, wakaw yang yagaimo saanisilotan naan kay wa silan mangagad sangpagindo nang Dios. Aw aon maglaongkamayo na buku nang matungtung yan-ing kanak pagindo, ayaw kamo mag-too, gyagaway gaid kamo nilan kay bukunang matungtung yang kanilan pagindo.7 Laban sa ayaw kamo mapagagadagadsaang manga otaw na yabay magimo sangmaat na manga imo. 8 Nangaon kyakan-gitngitan yang kamayo dumdum kay yaangaid yang yakabutang sang kamayo ginawayang magaimo sang maat. Awgaid adoonlyamdagan da yang kamayo dumdum kaytyomoo ra kamo kang Kristo. Wakaw yaanyang imowa mayo yang manga imo nangotaw na lyaramdagan yang dumdum. 9Awlyaramdagan yang dumdum mo makaimokaw sang kariko nang madyaw, makan-otol kaw sang katoridan na paagi nangDios, makapangagad kaw sang matung-tung na pagindo naan. 10 Paganad antakmo katigaman yang madyaw na imo napagauma nang Dios kanmo. 11-12 Ayawkamomapagagadagad sangmanga otawnayagaimo sang way manga kakabosan namanga imo. Aw magbaraw kita sang maatna manga imo na tyatago nilan, yaan yangmakapagkaraat kanatun. Yang kanilan

Epeso 5:13 324 Epeso 5:33maat na pyagguna, yaan yang pyaggunanangmanga otawna kyakangitngitan yangdumdum. Yaan yang imowa mayo yangmadyaw antak silanmatigamna yang kani-lan imo maat. 13 Yang madyaw na mangaimo, yaan yang yamallag disang kangitn-gitan. Aw kimita yang otaw sang kamayomanga imo na madyaw na maynang ya-mallag adto kanaan, matigam yaan sangkanaanmanga imonamaat. 14Yangmangaotaw na asang kangitngitanmanga saraun,mayn silan nang yatorog disang paguyanang manga patay. Wakaw aon syosolatna yagalaong, “Pagmata kamo na mangaotaw na yatorog, pagbangon kamo disangmanga patay, aramdagan yang dumdummayo ni Kristo.”

15Wakawpakadyawamayo yang batasanmayo. Pakaungudan kamo. 16 Yaan yangabaya mayo imowa yang madyaw maskimadaig yang karisud mayo tungud sangmaat na manga imo nang manga otaw.17 Ayaw kamo maggaon sang sangu, dum-duma yang imoon mo na madyaw nangDios.

18 Ayaw pagbutangan sang ginawa moyang paglasinglasing, kay daw kaw man-aram naan kayan yasapad kaw. Awgaidyaan yang butangan sang ginawa mo yangpagbuut nang Balaan na Espirito na antakyaan yang magbaya kanmo, buku nanginmun. 19 Paginindoway kamo aw kantaamayo yang manga Salmo aw yang kaday-gan pa na manga kanta na pagbantog sangDios aw yang manga kanta na dyadayonkamayo pakatigam nang Balaan na Espir-ito. Aw magkanta kamo, butangan sangginawa mayo yang Ginoo ta na si JesuKristo. 20 Abay ta pasalamatan yang Amata na Dios sang kariko nang yamapaggunakanatu tungud sang Ginoo ta na si JesuKristo na kyakanarigan ta. 21 Pagtinaodaykamo maynang si Kristo yang pyagataodmayo.

Yang Manga Asawa aw yang Manga Bana22 Kamo na manga asawa pangagadi

mayo yang manga bana mayo maynangsi Kristo yang pyangagadan mayo, 23 kayyang bana yang pangoro nang asawa. May-naan oman, si Kristo yang pangoro nangmanga tomotoo na kang Kristo lawas,kay yaan yang garowas sang silot kanilan.24 Wakaw laban sa pangagadan mayo na

asawa yang kamayo bana sang maski nana.Maynaan yang manga tomotoo na yanga-gad kang Kristo.

25 Kamo na manga bana, karuguni mayoyang kanmo asawa na maynang pagkaru-gun ni Kristo kanatu na manga tomotoonang pagpakamatay naan asang koros tun-gud kanatu. 26 Sabo yagapakamatay siKristo tungud kanatu antak naanmaringatyang kanatu manga sara kay antak kita nayamanarig kanaan maimo kanaan sakop.Pyapagkadyaw naan yang kanatu ginawapinaagi sang sorit nang Dios na maynangtobig na yakaogas kanatu. 27 Wakaw kaykang Kristo kita sakop, imoon kita naanmallaw bantogan asang atobangan naan,amaimo kita balaan na wa day sara namaski asang ginawa ta wa day maat, podora madyaw. 28 Kamo na manga bana, pak-abuuti mayo yang kanmo asawa. Tagapiyang kanmo asawa maynang pagtagap mosang kanmo lawas. Aw karugunan moyang kanmo asawa agaon mo yang lugunmo kanaan sang lugun mo sang tyoonankanmo lawas, kay yang magasawa may-nang sayda yang lawas. 29 Way otaw naamaraat sang tyoonan kanaan lawas, sanatyagapan da naan yang tyoonan kanaanlawas aw pagpakaana naan. Maynaan siKristo, gatagap kanatu na manga tomotoo,30 kay yaimo da kita lawas ni Kristo. 31Aonsyosolat na yagalaong, “Aw mangasawa rayang usug morowat da yaan sang kanaanmanga taganak antak mapagtukud sangkanaan asawa, kayan silan dowa yaimoda isa.” 32 Mararum yaan na sorit nangDios na pyapakatigam naan kanatun. Yaniyang kaologan naan na sorit na si Kristoaw yang manga tomotoo kanaan yamaimoisa. Kadyaw da agaw naan. 33 Karikomayo na magasawa, pagalaong ko kamayooman na yani yang pangagadi mayo nayang bana amarugun sang kanaan asawamaynang pagkarugun naan sang tyoonankanaan lawas. Yang asawa magataod sangkanaan bana. Ayaw mayo pagkaringawiyaan.

6Yang Manga Anak aw yang Manga

Taganak

Epeso 6:1 325 Epeso 6:151 Kamo na manga isu, abaya mayo pan-

gagadi yang kamayo manga taganak, kayyaan yang pagbuut nang Dios kamayo nasakop ni Kristo. 2 Dumduma yang mangabalaod nang Dios, aon yuupud na saadnaan na yagalaong, “Pagtaoda si ama moaw si ina mo, 3 antak maaba yang omolmo, aw antak madyaw yang kabutangmo.”Amasiling naan yangmanga isu awmanga-gad sang kanilan taganak.

4 Kamo na manga taganak, dadyawamayo yang batasan mayo sang kamayomanga anak kay buku nang madyaw awmadaman yang anak mo tungud sangkanmo maat na batasan. Dadyawa silanpagindowa. Sagdaa silan aw buku nangmadyawyang kanilan imo antak silan kain-dowan, na mangagad silan kang Kristo.

Yang Manga Sogwanun aw yang MangaPangoro Nilan

5 Kamo na manga sogwanun, pangagadiyang kariko nang pyapagawbuk nang ya-gasogo kamayo. Dadyawa tomana yangpyapagawbuk nilan kamayo tungud sangpagtaod mayo sang pangoro mayo. Butan-gan sang ginawa mayo yang maski nanana agawbukun mayo, maynang si Kristoyang pyagagawbuk mayo. 6 Di da kamomagsiling sang kadaygan na manga sog-wanun na yapakaasubmaggawbuk aw pya-gatanawan silan nang kanilan pangoro an-tak silan pagsayaun, awgaid aw wa pa-gatanawi silan, wa silanmagagawbuk nangmadyaw. Awgaid kamo, maski wamagasaityang kamayo pangoro, abay kamo paggaw-buk nang madyaw kay kamo arag mangasogwanun ni Kristo. Wakaw butangansang ginawamayo yang gawbukmayo tun-gud sang pagtaod mayo kang Kristo antakmayo matoman yang pagbuut nang Dioskamayo. 7 Madyaw nang Dios na gaumakamo na gagawbuk kay buku gaid nangotaw yang pyagagawbuk mayo, arag yangGinoo ta na si Kristo yang pyagagawbukmayo. 8 Laban sa tinuud na yang otawna madyaw yang imo, maski sogwanunaw maski buku, abarusan nang madyaw niGinoo Jesus nang maori na allaw.

9 Kamo na aon manga sogwanun,dadyawa mayo yang batasan mayo sangmanga sogwanun mayo, silan arag pya-gaindo ko na adadyawun yang batasan

nilan kamayo. Ayaw silan pagigusa.Ayaw kamo magpakaringaw na yang Diosaglangit buku gaid nang kanilan pan-goro, awgaid arag kamayo, way mataganpyaparabi naan sang manga otaw disangdonya, pyapagonawa naan kariko.

Yang Karasag naMakasaranig sangMangaTomotoo

10 Yani yang kyampusan na pagalaongko kamayo na ayaw mayo pagkaringawi.Abaya butangan sang ginawa mayo siJesu Kristo, akatabangan kamo nangkanaan dakora na gaom na way tata-manan. 11 Kamo maynang manga otawna yapagtanam na byobokad ni Satanas.Wakaw dawata yang kariko nang tabangnang Dios kamayo kay daw kamo daugunnang gaom ni Satanas na laban matigammagimoimo sang manga kagaro antakkamo tomoo kanaan. 12 Buku nangotaw yang pyapagtanaman ta awgaid siSatanas aw yang kanaan manga maropigna sogwanun na buku nang maynatuna manga otaw. Aon digkanilan mangasogwanun ni Satanas na dakora yang gaomna yamaimo pangoro nang kanilan sakopdigpagawanan aw asang karowagan nangdonya. Arag aon digkanilan yagabayasang pagimo sang maat disang manganasyon, wakaw maynang kyakangitngitanyang karowagan nang donya kay yaanyang yagaari pa si Satanas na maropig.Gimadaigan arag yang manga magbabayaaw mangkaraat na syosogo ni Satanasantak magbaya sang manga otaw nasaraun. 13 Wakaw abaya dawata yangkariko nang tabang nang Dios kamayoantak kamomakaimo somopak sang karikonang kang Satanas manga sogwanun awdomorod silan kamayo. Maski abay kamonilan tintarun, ayaw kamo magpadaugkanilan, di da kamo magosos antak karikonilan daugun mayo.

14Dasiga yang ginawa mayo antak kamodomaug sang sakop ni Satanas. Abaypaglaongan yang matungtung na sorit kaymayn yaan nang urun mo disang awak mo.Paggaon sang batasan nang Dios na porosmadyaw kay mayn yaan nang limbotongmo. 15 Butangan sang ginawa mo yangmadyaw na batok bain kang Jesu Kristokay mayn yaan nang sapatos sang siki mo.

Epeso 6:16 326 Epeso 6:2416 Abaya pakadiguna yang pagkanarig mosang Dios kay mayn yaan nang karasag mona makasaranig kanmo antak di kaw ma-sogat nang kang Satanas papana na gadaranang atoron. Yaan yang pagtintal kanmoni Satanas na maropig. 17 Pagdakoraa sangginawa mo si Jesu Kristo na kyakanariganta kay yaan yang yagapakamatay tungudkanatu antak kita makagawas sang gaomni Satanas. Yaan na imo ni Kristo maynyaan nang sadok na potaw na makasaranigsang oro mo. Yaan yang papagbayaasang pagalaong mo yang Balaan na Es-pirito antak kaw domaug kang Satanaspinaagi sang sorit nang Dios kay maynyaan nang matarum na kakana. 18 Abaykamo pagampo aw pagbantog sang Dios,pangayo kamo kanaan nang tabang antakdi kamo daugun ni Satanas aw antak dikamo daugun nang manga sogwanun naanna mangkaropig. Butangan sang ginawamayo yangpagampomayonapyagabayaannang Balaan na Espirito, ayaw kamo mag-tangku. Maski diin abay kamo pagamposang Dios. Pangayo sang Dios na panalang-inan naan yang kariko nang manga to-motoo. 19 Ampowan mayo ako sang Diosantak naan pagbayaan yang kanak pagindoantak ako makaimo magpakatigam sangkawtawan sang madyaw na batok bainkang Jesu Kristo na pyapakatigam kanak.Ampowan ako mayo sang Dios antak waymakaurang sang kanak pagindo. 20 Sabopipiriso ako na syogo nang Dios kay yabayakomagindo bain kang Jesu Kristo. Wakawampowan mayo ako sang Dios antak di akmalluk nang manga otaw antak magapa-dayon akomagbatok sangmanga otaw dinikay yaan yang pagbuut kanak nang Dios.

Yang Panabi21Manga karomonan ko, syosogo ko adto

kamayo si Tikiko na lomon nami na pya-gapanonogo ni Kristo. Kanarigan yaanna otaw, karugnanan ta yaan. Yaan yangmagalaong kamayo sang kariko bain kanakantak kamomatigam sang kanak kabutangdidi. 22 Wakaw syosogo ko yaan adto ka-mayo tungud sini antak kamo matigamdaw yaonnono ra ako didi. Amadasig kamonaan pinaagi kang Jesu Kristo.

23 Kay manga karomonan ko, pyangayoko sang Ama ta na Dios aw kang Jesu Kristo

na Ginoo ta na apakadigunun nilan yangkamayo pagtoo antak marinaw yang dum-dum mayo aw antak magsikarugun kamolaban. 24 Panalanginan abay nang Dioskamo kariko aw tinuud na pyagadakoramayo sang ginawa mayo yang Ginoo ta nasi Jesu Kristo.

Pilipos 1:1 327 Pilipos 1:20

Yang Solat ni Pablo sangTAGA PILIPOS

1 Kami si Timoteo na manga sogwanunni Jesu Kristo yangomosta kamayo karikona manga tomotoo kang Jesu Kristo agPilipos. Kamo na manga matikadung napangoro nang simisimbaay aw yangmangakatabang nilan aw kariko mayo na mangatomotoo dato Pilipos, ako si Pablo, akoyang yagasolat kamayo.

2 Pyangayo ko kamo kariko sang Ama tana Dios aw kang Jesu Kristo na Ginoo ta naabay kamo panalanginan antak marinawyang dumdummayo.

Yaampo ni Pablo yang Manga Tomotoo3 Pyapasalamatan ko yang Dios tun-

gud kamayo kada ak makaungud kamayo.4 Laban ak yagauma kada ak yagaampotungud kamayo. 5 Laban ak yagaumadungan yotoo kamo kay yanagtinabangaykita antak kita makaimo magbatok sangmanga otaw sang madyaw na batok bainkang Jesu Kristo. 6 Laban ak yatigam nayang Dios na yagapono sining madyaw nagawbuk na pyagasogo naan kamayo abaytomabang kamayo matag amatapos yanina gawbuk nang allaw nang pagbarik niJesu Kristo. 7 Laban madyaw ko yaan ka-mayo namanga karugnanan ko. Yabay kitamanaginambitay sang panalangin nangDios kanatu maski asang pirisowan akoaw maski aglogwa ako nang pirisowan nayagababatokon ako antak katigaman nangmanga otaw yang madyaw na batok bainkang Jesu Kristo. 8 Yang Dios yatigam nalaban gosto ko na disaan da ak kamayo kaylaban ak yamarugun kamayo, na yaan nakarugun pagbaya ni Jesu Kristo.

9 Yani yang yaampo ko sang Dios naodogangan naan yang karugun mayosang isaisa kamayo aw antak arag abaydogangan yang kyakatigaman mayo bainkang Jesu Kristo aw antak kamo abaymatigam magungudungud sang karikonang pagindo kamayo nang Dios. 10 Kayanamatigam da kamo magpili daw wainyang laban madyaw, kayan makapagarilila kamo sang kariko nang maat na mangaimo aw arag wa day akapagsaway kamayo

pagdatung nang allaw na pagabarik ni JesuKristo. 11 Yaampo ko arag sang Dios naakapakita mayo sang manga otaw yangmadyawnamanga imo na pagbaya kamayoni Jesu Kristo, kay awmaynaan amabantogyang Dios.

Yang Pagkinaboi digkang Kristo12 Kay manga karomonan ko, pya-

pakatigam ko kamayo na di makaurangsang madyaw na batok yaning kanakkabutang na pipiriso ako, awgaid sanayakadogang da yaan sang paglimpud nangmadyaw na batok, 13 kay yang mangasondaro didi aw yang kariko nang mangaotaw na yamasaid kanak, yatigam silanna yamapiriso ako kay si Jesu Kristo yangbyabatok ko. 14 Yang pagkapiriso ko aragyakadigun sang pagkanarig nang mangakaromonan kang Jesu Kristo. Wakawadoon yagtinuud da silan maggogod sangsorit nang Dios, wa da silan akalluk.

15 Awgaid yatigam ako na aon mangaotaw na maski yagababatokon silan bainkang Jesu Kristo, gosto nilan na okonta-raun ako kay yamasigi silan kanak. Toyoarag aon manga otaw na buutan kanakna yabay magbabatokon bain kang JesuKristo. 16 Maynaan yang imo nilan kayyamarugun silan kanak. Yatigam silanna pagbuut nang Dios na pipiriso ako kayantak ko paglaong yang matungtung bainsang madyaw na batok. 17 Awgaid yangyapagkontara kanak, silan yang yagabatokbain kang Jesu Kristo na antak maboyoyang manga otaw agkanilan. Maynaanyang imo nilan kay dumdum nilan na yaanyangmakadogang sang kanak pagkaundugdisining pirisowan.

18 Awgaid maynini yang kanak pagdum-dum, madyaw ko na yakarimpud yang ba-tok bain kang Jesu Kristo maski di butangsang ginawa nang gabatok. Yagauma akomaski maynaan yang imo nilan. 19 Maskiyamapiriso ako adoon, laban ak magumakay yatigam ako na panalanginan ako nangDios tungud kay yaampo mayo ako awtungud kay tyatabangan ako nang Balaanna Espirito na yaatag kanak ni Jesu Kristo.20 Laban di ak magaimo sang maski nanana makaina kanak. Wakaw di ak amal-luk maski apatayun ako tungud sang pag-pangagad ko kang Jesu Kristo, kay gosto

Pilipos 1:21 328 Pilipos 2:11

ko na abay yaan mabantog nang karikonang kanak imo. 21 Kaba boi pa ako siKristo gaid yang pyagadakora nang ginawako. Aw patayun ako, laban da madyawyang kanak kabutang digkanaan. 22 Awdi pa ak matay abay ako magimo sangmadyaw na yakabantog kang Kristo. Yaanyang yakarisud kanak daw wain yang ip-iliin ko, yang amatay ako aw yang amaboiako. 23 Wakaw yagakaarangan ako dawwain yang madyaw, daw yang amatay akodaw yang maboi ako. Laban gosto ko naamawara ak disining donya antak dato raak kang Jesu Kristo kay labanmadyaw yangkabutang ko dato. 24 Awgaid aw abay paak tomabang kamayo, yaan yang madyawyang di pa ak mapanaw kamayo disiningdonya. 25Wakaw yatigam ako na tinuud namadogaydogay pa ako disining donya namapaginagad ak kamayo antak kamo kata-bangan na magadogang yang pagkanarigmayo kang Jesu Kristo, kayan laban kamomagauma. 26Aw boroyan da ako nilan sangpirisowan kayan yakaori ak agkamayo, dis-aan laban da mayo amabantog si Kristotungud sang pagtabang naan kanak.

27 Awgaid di da kamo magpakaringawna sakop kamo ni Kristo, wakaw pagdaraamayo yang madyaw na batasan na yak-agayon kamayo na manga tomotoo kangJesu Kristo. Aw yaan yang pagdaraunmayo, aw iyan ako agkamayo aw wara,gosto ko na pagaidunggan na dakora sangginawa mayo yang pyapakatigam kamayonang Balaan na Espirito. Kayan yagkaoyonkamo sang pagindo bain sang pagtoo kangJesu Kristo antak dili domaug yang kamayokontara. 28 Ayaw kamo magkalluk sangyapagkontara kamayo maski nanang inan-gun nilan, kay aw di kamo malluk nilan,yaan yang toosanan na di silan makagawassang silot nang Dios na way kataposan,awgaid kamo, yaan yang toosanan na yak-agawas kamo saan kay yang Dios yanggabuut. 29Maynaan kay kamo yang sakopni Jesu Kristo na tyatabangan nang Dioskay antak buku gaid nang pagtoo mayokang Jesu Kristo yang pagatamanan mayo,toyo tyatabangan kamo arag nang Dioskay antak kamo makatigkul sang karisudtungud sang pagpangagad mayo kang JesuKristo. 30Wakaw kamo adoon arag damag-

atigkul sang karisudmaynang pagtigkul kosang karisud na kikita mayo nangaon nangaadto ako kamayo. Yatigam kamo aragsang kanak karisud adi adoon na yabay kotigkuran.

2Yang Pagpaobos ni Jesu Kristo

1 Manga karomonan ko, tungud kaysakop kamo ni Kristo wakaw yamadasigkamo naan. Yang karugun naan kamayoyaan yang yakapaguma kamayo. Aragyanaginambitay kamo sang panalangin ka-mayo nang Balaan na Espirito. Wakawkay manga karomonan ko; aw kabuutanmayo yang arag kamo, aw kallaatan mayosilan, 2pagaindoon ko kamo na panagoyonkamo. Abay kamo panagilugun antakkamo maimo maynang sang ka ungud da.Aw mayn da kamo naan, laban ak maga-uma. 3 Ayaw mapagagaw sang dungug namagaambog kaw, madyaw yang dili mag-aparabaw sang kadaygan kay maat yangmakaungud kaw namagaparabaw sang ka-daygan na manga otaw. 4 Madyaw awmanagtinabangay, buku gaid nang kanmotyoonan kadyawan yang pamakotan mo.

5 Yaan yang pagsilingi yang batasan niJesu Kristo na wa magaparabaw. 6 Maskiiyan kang Kristo yang kariko nang pagka-Dios, wa yaan mapagagaw sang dun-gug sang Dios na kanaan Ama. 7 Sanayayawan da naan yang kanaan pagkarabawna yakaonawa sang Dios, kayan yaimoyaan sogwanun nang Dios aw kaimo otaw.8 Kayan matag pyatay yaan, yabay yaanmangagad sang Dios na kanaan Ama. Yangpagpatay kanaan disang koros makainainana kamatayun. 9 Wakaw byabaton yaannang Dios aglangit kayan yatagan yaannang gaom sang kariko, aw atagi yaan nangaran na labaw sang kariko nang mangaaran, kay pagbuut nang Ama naan naDios na yaan yang marabaw sang kariko.10 Wakaw molood yang kariko pagdun-gug sang aran ni Jesus, yang kariko nangmanga otaw aw yang kariko nang tagalan-git aw asta si Satanas aw kariko nangkanaan kasakopan, arag molood kang Je-sus. 11 Kariko nilan mikilara aw paglaongna si Jesu Kristo yang labaw na Ginoo.

Pilipos 2:12 329 Pilipos 3:1Wakaw laban amabantog yang Ama naDios.

Yamallag maynang Ilawan disang Donya12Manga karugnanan ko, yatigam ako na

yabay kamomangagad sang pagindo ko ka-mayo nangaon nang aadto pa ako. Adoonmaski wara da ak digkamayo, abaya mayopangagadi nang madyaw yang pagindoko. Kalluk kamo daw kamo makasara,pamakoti mayo imowa yang kariko nangsogo kamayo nang Dios 13kay pyagabayaankamo nang Dios antak yang pagbuut naanmadyaw mayo imoon, kayan tyabangankamo naan antak kamo makatoman saanna pagbuut.

14 Maski nanang imoon mayo, ayawkamomagbagolbol aw ayawmapagagisagis15 antak way makapagsaway kamayo. Pol-layon pakadyawamayo yang batasanmayokay antak kamo kilaraun na manga anakkamo nang Dios, na way maat digkamayomaskimodogpo kamonangmangamaat naotaw. Aw maynaan, mayn kamo nang allagna yamallag disining banwa na maynangyamangitngit nang mangkaropig aw ka-daygan na manga otaw na wa da akatigamdaw nana pa yang madyaw. 16 Wakaw ba-toki mayo silan antak silan matigam sangkinaboi na way kataposan na pagatag nangDios. Awmangagad kamo sang kariko nangpyagaindo ko kamayo, laban ak magaumaaw domatung si Jesu Kristo, kay yaan yangakatigaman na madyaw yang gawbuk kodigkamayo. 17Maski apatayun ak nilan nagabatok ak kamayo bain kang Jesu Kristo,gatang tyomoo ra kamo kanaan, magaumada ako. 18Wakaw arag kamo paguma antakkita magonawa, arag magauma.

Si Timoteo aw si Epaprodito19Aw pagbuut ni Jesu Kristo na Ginoo ta,

apadagawdagawun ko si Timoteo pakad-toon kamayo. Pagori naan adi kanak ak-abatokan da ak naan bain kamayo, dis-aan amaorawa ra ako. 20 Way kadayganna mayni Timoteo na yakagaon kanak nayatagoyap kamayo. 21 Yang kadaygan,maynang yaan yang yabay nilan dumdu-mun yang kanilan tyoonan kabutang, bukunang pyapagawbuk kanilan ni Jesu Kristo.22 Yatigam kamo na madyaw yang batasanni Timoteo. Maynang tudtuud yaan anak

ko, kay inagad ko yaan maglimpud mag-batok sang madyaw na batok bain kangJesu Kristo. 23 Wakaw sokod dakmankyakatagtagaan ko didi yang akainanganko, parabayun ko yaan pakadtoon kamayo.24 Yamanarig ako sang Ginoo ta na si JesuKristo na atabangan ako naan antak akoarag makadagawdagaw komadto kamayo.

25 Awgaid dyudumdum ko na yaan yangmadyaw yang apaoriin ko agkamayo siEpaprodito na pyapakadi mayo nangaonantak tomabang sang yakaukud kanakdisining pirisowan. Maynang tudtuudlomon ko yaan kay yaan yang inagad komagbatok sang kawtawan bain kang JesuKristo. Yagatinuud yaan tomabang kanakpapagasdang sang yapagkontara kanak.26 Yamawung yaan kamayo aw kaundugyaan kay yatigam yaan na dyumungug dakamo na yaan yamasakit. 27 Tinuud nayamasakit yaan, agput yaan matay. Aw-gaid laban kyakallaatan yaan nang Dios,ako arag kyakallaatan nang Dios kay ya-gakadyaw yaan sang sakit naan antakdi magdogang yang kanak pagkaundug.28 Sabo laban gosto ko na omori yaanagkamayo antak kamo maguma na mikitakanaan oman. Kay aw maynaan, arag akgauma, kayan yaorawa ako. 29 Wakaw awmori agkamayo si Epaprodito papagumaamayo kay yaan yang lomon ta na pya-paori agkamayo nang Ginoo ta na si JesuKristo. Taoda mayo yang kariko nangotaw na mayni Epaprodito. 30 Tungudsang pagtoman naan sang sogo ni JesuKristo wa yaan makaungud sang lawasnaan daw nanang akainangan, wakaw baygaro yaan matay nang pagtabang naankanak kay yamakot yaan tomabang kanakantak yaan makatoman sang kamayo garotabang kanak.

3Yang Tinuud na Pagkamatarong

1 Sang kataposan nining solat ko, kaymanga karomonan ko, pyagaindo ta kamona abaya mayo butangan sang ginawamayo si Jesu Kristo na Ginoo ta, aw abayamayo bantoga yaan. Aw maynaan yangimoon mayo laban magauma kamo ponokanaan. Wa ak akaomo magindo ka-mayo, kay aw pangagadan mayo yaning

Pilipos 3:2 330 Pilipos 3:16syosolat ko, amaimo yaan saranig mayo2 sang manga magindoway na makasapadsang kamayo pagtoo. Yang batasan nilan,yanagsiling nang ido na yabay maglopogkamayo, kay magaindo silan kamayo an-tak kamo magpatopo kanilan. Yagalaongsilan, “Aw di kaw magpatopo di kaw pa-gasakopon ni Kristo.” Wakaw kay mangakaromonan ko, panaglama kamo siningmanga otaw na maynang ido, 3 kay yaangaid yang kyakanarigan nilan yang kanilanpaagi na kanang otaw gaid imoimo. Aw-gaid kita yang tinuud na manga anak nangDios na yagatinuud simimba kanaan, kaypyagabayaan kita nang Balaan na Espirito.Wakaw yabay ta bantogon si Jesu Kristona kyakanarigan ta. Wa kita akanarigsang kanang otaw paagi kay yatigam kitana yiimo kita manga anak nang Dios tun-gud sang pagkanarig ta kang Jesu Kristo.4 Aw aon otaw na yagadumdum na yaananak nang Dios tungud sang pagtomannaan sang paagi nang otaw, yamasayupyaan. Ako yamakot mangagad nangaonsang paagi nami na manga Judio, awgaidbuku naan yang yakaimo kanak sakop nangDios 5 maski tyotopo ako nang kawarongallaw nang kanak pagkawtaw. Ako tinuudJudio na sompaw ni Benjamin na anak niIsrael, na yang kanak sorit laban matokna sorit nang Judio, kay sang ka dogoda kami na manga Judio. Arag Pariseoako nangaon na yamakot mangagad sangkariko nang balaod nami na manga Ju-dio. 6 Tungud sang pagtoman ko garosang kanami balaod laban ak yapagkon-tara nangaon sang manga tomotoo kangJesu Kristo. Way kolang sang kanak pag-toman sang balaod. Maski yaan yang kanakpyangagadan nangaon, buku naan yangyakaimo kanak anak nang Dios. 7 Wakawyang kariko nang pyagguna ko nangaonna yakagyotawan kanak, byotawanan da kodungan yotoo ak kang Jesu Kristo. 8 Labansa yang kariko nang madyaw ko nangaonwa day kabos adoon kay laban kyada-dayawan da ko katigaman si Jesu Kristo nakanak Ginoo, yaan yang labaw sang kariko.Pagkanarig ko kanaan, yayawan da ko yangkariko nang madyaw ko nangaon. Yangkyakatibosan nang ginawa ko adoon si JesuKristo. Maynini yang kyakadumduman ko

adoon na yang kariko nang madyaw konangaon maynang pagkaan na yagkaraatda na syarabul da ko kay yaan yang labanda ko madyaw yang pagkanarig ko kangJesu Kristo. 9 Wakaw madyaw ak nangDios kay iyan da sang ginawa ko si JesuKristo. Yang yakaimo kanak matarongyang pagkanarig ko kang Jesu Kristo, bukunang pagtoman ko sang balaod. Kay pag-buut nangDios na yaan gaid yangmakaimosang otawmatarong yang pagkanarig kangJesuKristo. 10Wakawadoonyaangaid yanggosto ko na ubutang sang ginawa ko si JesuKristo antak ak laban matigam kanaan awantak ako agadan nang dagdagu na gaomnang Dios kay yaan yang yagaboi kangJesu Kristo na pyapatay. Arag laban gostoko na makaambit ako sang pagtigkul sangkarisud tungud sang pagpangagad ko kangJesu Kristo antak ako makagaon kanaan napyapatay disang koros. 11 Yani arag yangtyotoowan ko na ako oboiin kasikunmatay.

Yang Pagdaragan Padurug adto sang Pa-gadaugan

12 Wa ak magalaong na ako yangyakatoman da sini kariko, awgaid yaanyang kanak pyagapadurugan, na otoma-nun ko yaan kariko, kay pyagsakop da akoni Jesu Kristo. 13Kaymanga karomonan ko,wa ak magadumdum surud nang ginawako na yatoman da ko yani kariko, toyopagbuut ko na wa da ko ubutangan sangginawa ko yang kanak kaagi nangaon, aw-gaid yabay ako mamakot mangagad sangpagbuut ni Jesu Kristo matag madatungako aglangit. Yaan yang abay ko imoon.14 Yamakot ak mangagad kanaan maynak nang yapaglomba domaragan antakak makadawat sang madyaw na barusaglangit. Yang Dios na gapili kanak yangmagaatag kanak naan na barus aglangitkay ako sakop ni Jesu Kristo.

15 Kamo na yatigam da laban sangpaagi ni Jesu Kristo, butangan sang gi-nawa mayo yaning pyagaindo ko. Aw aondisaan kamayo tobok yang dumdum sini,apakatigam kanaan nang Dios nang pya-gatamanan nang kanaan ginawa. 16Maskiwa pa kita akatigam sang kariko, abayun tapangagadan yang matungtung na pagindonang Dios na kyatigaman da ta.

Pilipos 3:17 331 Pilipos 4:917 Kay manga karomonan ko, pagsiling

kamo kanak sang kanak paagi sang pag-pangagad kang Jesu Kristo. Pagsaiti mayoarag daw sini yang yagasiling kanak sangkanak paagi kayan paningug kamo kanilan.18 Panaglama kamo, kay pyaglaong da kokamayo na aon digkamayo di mangagadsang kanak paagi. Adoon pyangillumuglu-mugan yang mata ko nang lowa nangpaglaong ko na madaig na otaw yang bukunang kang Kristo sakop. Maski yagalaongsilan na yotoo silan kang Jesu Kristo, kon-tara nilan si Jesu Kristo kay wa silan otoosang kariko nang matungtung na pagindobain sang kaologan nang kamatayun naanasang koros. 19 Yang amadawat nini namanga otaw yang silot nang Dios na waykataposan asang impirno kay yangmaat namanga imo na pagbuut nang kanilan dum-dum, yaan yang yabaynilan imoon. Wakawkay maynaan yang kanilan batasan, maynda nang kanilan dios yang kyanaramannilan na batasan kay yaan yang yabay nilanpangagadan. Yang kanilan maat na mangaimo, wa silan akaarig, sana yanagbantogda silan sang kanilan imo na maat. Yaanyang yabay nilan dumdumun yang kanilankabutang disining banwa.

20 Awgaid kita, yang tinuud na kanatupaguya aadto langit, wakaw yaan yangyabay ta tagadan yang Ginoo ta na si JesuKristo na aglangit. Laban gosto natu naamallug yaanmagbarik ani sang donya kayyaan yang Maglorowas na kanatu Ginoo namakagagaom sang kariko. 21Aw domatungyaan, aparinin naan yaning kanatu lawasna magkamatay, agaon naan sang kanaanlawas na di da magkamatay. Imoon naanyang pagparin sang kanatu lawas pinaagisang dakora na kanaan gaom na way tata-manan. Wakaw kay way tatamanan nangkanaan gaom, yaan yang magaari sangkariko.

4Yang Manga Tambag

1 Kay manga karomonan ko, butangansang ginawa mayo yang pyagaindo ko ka-mayo bain kang Jesu Kristo aw pagpadayonkamo pangagad kanaan. Laban sa gostoko na mapagkita kamayo, kay kamo yang

laban madyaw ko kay yang kamayo pagka-narig kang Jesu Kristo yang yakapagumasang kanak ginawa.

2Kay Eodia aw Sintike, pyapabotawananko kamayo yang panagagisagis, panagi-darag kamo kay kang Kristo kamo. 3 Ikaw,kay lagi, na inagad ko maggawbuk sangpyagasogo nang Dios, ikaw yang pya-pagindo ko saang dowa na bobay an-tak silan oman managidarag. Nangaonyamakot silan dowa tomabang kanak nayagabatok sang madyaw na batok. Maynsilan ni Klemente aw yang kadaygan namanga inagad ko na yabaymagtoman sangsogo kanatu nang Dios. Laban sa matung-tung na syosolat yang kanilan manga arandisang kanang Dios libro na listaanan sangmanga otaw na kyaaronan da nang kinaboina way kataposan.

4 Butangan sang ginawa mayo si JesuKristo aw panaguma kamo abay tungudkanaan. Oman ko kamayo paglaong napanaguma kamo. Maski nanang karisudmayo, butangan sang ginawa mayo si JesuKristo, kay yaan yang yakapaguma ka-mayo. 5 Madyaw aw makarimpud sangkariko nang otaw yang dungug na kamomanga buutan.

Kamo na manga tomotoo, ayaw mayopagkaringawi na masaid kamayo yang Gi-noo ta na si Jesu Kristo. 6 Wakaw ayawmagkaundug sang maski monnono yangkabutang mo, pagampo gaid sang Dios awpangayo kanaan sang yakaukud kamayoaw pasalamati yaan. 7 Kayan pyagbayaankaw nang Dios na antak marinaw yangdumdum mo labaw pa sang kyakaundanmo. Wakaw di amaribog yang dumdummokay iyan sang ginawa mo si Jesu Kristo.

8 Yani kay, kay manga karomonan ko,yang kataposan na tambag ko kamayodisining solat ko. Yaan yang abaya mayokaundi yang tinuud na sorit, aw yangdungganun na kaagi, aw yang matorid nabatasan, aw yang manga imo na porosmadyaw, aw yang manga inang na yakaon-tol, aw yang maski nana na pyagasayana madyaw nang Dios. Maski nana namadyaw na akanamput, aw yang kariko namadyawmayo pagbantog, yaan yang abayakaundi. 9 Tomana mayo yang pagindo kokamayo aw ayaw mayo pagkaringawi yang

Pilipos 4:10 332 Pilipos 4:23tyangkap da mayo aw yang kariko nangpyagalaong ko kamayo aw yang karikonangkikitamayonayiimoko. Aw tomanunmayo yani kariko, mapasaid kamayo yangDios na yagabaya kamayo na makarinawsang dumdummayo.

Pasalamat Tungud sang Pagatag10 Yagauma ako aw bantoga ko yang

Dios na yakaimo da kamo oman pagtabangkanak. Yatigam ako na gosto mayona abay tomabang kanak, toyo wa pakamo asakat sang pagtabang kanak,adoon pa gaid. 11 Wa ak magabagolbolsang kanak pagkaukud, kay yanaramda ako nang maski nana na madatungkanak. 12 Yanaram da ako sang kabutangna way magkapoti aw kanaram da aknang yomolla. Tungud sang karikonang kyakaagyan ko, yatigam da akomagsagobang sang kariko. Aw kaaronanako madyaw, aw kawaraan ako madyaw,yaan da, madyaw ko. Awmagutum ako, awmabiyag ako, arag ko madyaw. 13Makaimoako sang maski nana pinaagi sang gaom nayaatag kanak ni Jesu Kristo.

14 Bading kabuutan mayo na tyata-bangan ak mayo sining kanak karisudadoon. 15 Nang tigmad nang pagbatokko sang madyaw na batok digkamayo,yatigam kamo na taga Pilipos na pag-panaw ko nangaon ag Masedonia, waykadaygan na manga tomotoo na yakata-bang kanak, kamo gaid yang yakaongoykanak. Yanagtinabangay kita, yanaginata-gay. 16 Nang pagkaukud ko nangaon adtosang syodad na Tesalonika ipan mayo akopadaraan nang manga panabang. 17 Ayawkamo magdumdum na yang panabangmayo kanak yang yakabutang sang ginawako, bukunaan, kay yaan yang gosto ko yangmakadawat kamo sang madyaw na barusnang Dios kamayo tungud sang kamayopagatag. 18 Yadawat da ko yang panabangmayo kanak na pyapadara mayo kang Epa-prodito, wakaw wa day yakaukud kanakkay laban madyaw yang panabang mayokanak. Kariko nang yakaukud kanak aragda aon, sana yagasobra pa. Laban madyawnang Dios yang pagatag mayo kanak, labanyaan yakaontol sang Dios. 19Wakaw ataganarag kamo nang Dios antak way makaukud

kamayo, kay way tatamanan nang pana-bang nang Dios kamayo pinaagi kang JesuKristo na kyakanarigan ta. 20Abantogon tayang Ama ta na Dios nang way kataposan.Amen.

Yang Manga Pangomosta21 Kariko mayo na sakop ni Jesu Kristo,

yangomosta ako kamayo. Kariko nangmanga karomonan na inagad ko adiyakanamput kamayo. 22 Aw yang karikonang manga tomotoo na gauya adi, labipa yang manga tomotoo na panogwanunni Sesar na pangoro nang manga ari,yangomosta kamayo. 23 Panalanginankamo nang Ginoo ta na si Jesu Kristo.

Kolosas 1:1 333 Kolosas 1:21

Yang Solat ni Pablo sangTAGA KOLOSAS

1 Ako si Pablo, ako yang yagasolat. Pag-buut nang Dios na apostol ako ni JesuKristo. Aadi inagad ko yang lomon ta nasi Timoteo. 2 Pyapadaraan nami niningsolat kamo na matinomanun na karomo-nan nami ag Kolosas, kamo na kanangDios sakop na yangagad kang Jesu Kristo.Panalanginan kamo nang Ama ta na Diosantak marinaw yang kamayo dumdum.

Yang Pagampo na Pagpasalamat3 Aw yaampo ko kamo, pyapasalamatan

ko yang Dios na Ama nang Ginoo ta nasi Jesu Kristo, 4 kay yudungug ako namadigun da yang pagsarig mayo kang JesuKristo, na kamo marugun sang arag kamotomotoo. 5 Minda naan yang batasanmayo, kay pagdungug mayo nangaon sangmatungtung na pagindo nang Dios, yaimanda kamo na aglangit panalanginan kamonang Dios nang way kataposan. 6 Yangpagindo nang Dios bain kang Jesu Kristo nayagarimpud sang karowagan nang donya,yaan yang yagaparin sang batasan nangmanga otaw. Wakaw yamaparin yangbatasan mayo pagkatigam mayo na tinuudyang pagkallaat nang Dios kamayo na bya-batok kamayo nangaon ni Epapras. 7 SiEpapras na karugnanan ta yangmatinoma-nun na arag kita sogwanun ni Jesu Kristo.Kyakanarigan yaan ni Jesu Kristo na ya-gaindo kamayo. 8 Si Epapras yang yaga-batok kanami bain sang karugun mayo napagbaya kamayo nang Balaan na Espirito.

9 Wakaw pagdungug ko saan, abay kokamo pagampo. Tigkan adoon yabay takamo pagampo na atagan kamo nang Bal-aan na Espirito nang katigaman antakkamo matigam sang kariko nang pagbuutnang Dios kamayo. 10 Kayan makaimokamo sang kariko nang gosto nang Gi-noo na apaimo naan kamayo na madyawnaan. Kayan mayn kamo nang omay nalaban yamabot kay yakaimo kamo sangmadaig namangkadyaw namanga imo kayyabay magdogang yang katigaman mayobain sang Dios. 11 Pyangayo ko sang Diosna pinaagi sang kanaan laban dakora na

gaom makapadayon kamo sang pagsarigmayo antak maski laban akarisudan kamo,magatigkul kamo. Kayan di kamo mabarusnangmaat sang kadaygan, sanamanagumakamo. 12 Abayun mayo pasalamatan yangAma ta na Dios, kay kamo na manga to-motoo yang pipili naan na pyanalanginanasang kanaan balaan na sakop na porosmadyaw, way maat. 13 Kyakamang kitanaandisang gaomni Satanas awbarina kitanaan adto sang sakop nang kanaan Anakna laban naan karugnanan. 14 Pyapasaylokita nang Dios sang kanatu sara kay yangAnak naan na si Jesu Kristo yang yagato-bos kanatu nang pagkamatay naan disangkoros.

Yang Kinaiya ni Kristo aw yang Imo naan15 Yang Dios na di pagkitaun kikita

digkang Kristo na yakani sang donya, toyoiyan da si Kristo dadaan nang wa pa yangdonya. Yaan yang yagabuut sang kariko,16 kay pyapaimo kanaan nang Dios yangkariko. Yiimo naan yang kariko nang pagk-itaun aw yang di pagkitaun. Yiimo naanyang kariko nang manga pangoro na aondakora na gaom aw yang manga sakop ni-lan, aw si Satanas aw yang kasakopan naanaw yang kariko nang aglangit aw asangdonya arag yiimo naan. Yaan kariko pya-paimo nang Dios kang Kristo na agamitinni Kristo aw gosto ra naan. 17 Dadaaniyan si Kristo nang wa pa yang maskinana, yaan yang yagabuut daw onnoonnaan paggamit sang yanagkatoboktobokna kabutang nang kariko nang inimo naan.18 Si Jesu Kristo yang pangoro nang karikonang manga tomotoo. Yaan yang pyag-ponowan nang kinaboi nilan na way kata-posan. Kay yaan yang labi na byoboi omanna pyapatay, wakaw yaan yang makaga-gaom sang kariko. 19 Kay pagbuut nangDios na way kolang nang pagkaDios niJesu Kristo na kanaan Anak. 20 Pagbuutnaan na pinaagi sang pagpatutud sangdogo nang Anak naan disang koros nakyakamatayan naan makaori yang karikoagkanaan, kayan wa day makasopak sangkanaan gaom asang donya aw aglangit.

21Kamo, yamaawat kamo sang Dios nan-gaon. Yamakontara mayo yaan pinaagisang manga imo mayo na maat kay maatyang dumdummayo, wa mayo udumduma

Kolosas 1:22 334 Kolosas 2:8yang Dios. 22 Awgaid yamaimo otaw siKristo kayan pyatay, kayan tungud sangkanaankamatayunyakaori kamoadto sangDios. Wakaw aw paatobangun da kamoadto sang Dios, wa day ikitaun na saramayo kay liningat da ni Jesu Kristo antakmaimo kamo manga balaan. 23 Yaan yangamatoman kamayo aw magpadayon kamosang kamayo pagtoo kang Jesu Kristo.Aw maynaan, dili kamo akawaraan nangpagkanarig mayo sang saad na aatag ka-mayo nang Dios nong pagdungug mayosang madyaw na batok bain kang JesuKristo. Yaan na batok yakarimpud sangkarowagan nang donya. Yaan yang kanakgawbuk yang pagbabatokon saan na batokadto sang manga otaw.

Yang Imo ni Pablo disang Manga Tomotoo24 Yagauma ako maski yamapiriso ako

adoon tungud sang pagindo ko bain kangJesu Kristo. Tungud sang kariko nangkarisud na kyakaagiyan ko yakaambit akosang karisud na kyakaagiyan ni Jesu Kristotungud sang manga tomotoo, kay yaningpagtigkul ko sang karisud maynang si JesuKristo yang yabay magtigkul sang karisudkay kita namanga tomotoomaynang lawasnaan kay yaan iyan kanatu. Wakaw tungudkamayo aw yang kadaygan na tomotoomagatigkul ako antakmatoman yangwapaakatoman na karisud, 25kay pipili ako nangDios na antak ako makatabang sangmangatomotoo. Ako yang syasarigan nang Diosna magaindo sang kariko nang katigamanna gosto naan na pagaindo sang mangatomotoo. 26 Kay pagbuut nang Dios naapakatigam da sang kanaan sakop yangwa naan apakatigaman sang manga otawnangaon. 27Gosto nang Dios na apakatiga-mun naan yang kariko nang sakop naanasang karowagan nang donya sang labanmadyaw na pagbuut naan na wa pa mayoakatigami. Wakaw yang pagbuut naanyang pyapakatigam ko kamayo adoon, nasi Jesu Kristo iyan inagad mayo na mangatomotoo kanaan. Tungud saan, yatigam dakamo na akaaronan da kamo nang labandakora na pagatag nang Dios. 28Wakaw siJesu Kristo yang byabatok ko sang karikonang otaw. Maski diin ako, dyadadayawko pagindo sang manga otaw yang sorit

nang Dios. Kyakarag ko silan daw silanmangagad sang buku nang matungtung napagindo. Sabo yiimo ko yaan, kay an-tak yang manga tomotoo matigam sangkariko bain kang Jesu Kristo antak madi-gun laban yang kanilan pagtoo kanaan an-tak way makapuya kanilan. 29 Yaan yangpyamakotan ko abay imoon pinaagi sangdakora na gaom ni Jesu Kristo na yaatagnaan kanak.

21Kamo namanga tomotoo ag Kolosas aw

ag Laodisea aw yang kadaygan na wa paikita kanak, gosto ko na matigam kamo nayamakot ako tungud kamayo, 2 kay gostoko na amadasig kamo aw panagilugunkamo maynang sayda yang ginawa mayoantak kamo laban manarig tungud sangpagkatigam sang wa apakatigaman nangDios sang manga otaw nangaon na si JesuKristo. 3 Yaan gaid yang makatabang ka-mayo antak kamo makadarag sang karikonang paagi nang Dios kay iyan agkanaanyang kariko nang katigaman nang Dios.

4 Pyagalaong ko yani kamayo antak dikamo tomoo sang magakagaro kamayo namanga otaw na aw gasosoritin, laongmayodaw matungtung, wain sa kadi podo ka-garo yang pyagaindo nilan. 5 Maski waraako disaang kamayo, maynang iyan akokamayo kay yabay ko kamo kaundan. Kaysayda yang tyotoowan mayo si Jesu Kristo,yagauma ako kay yatigam ako sang kadi-gun nang pagtoo mayo kariko kang JesuKristo.

Yang Pagkinaboi na Way Kolang digkangKristo

6 Kay tyomoo ra kamo na si Jesu Kristoyang Ginoo mayo na makagagaom sangkariko, iyan yaan inagad mayo, wakaw siJesu Kristo na kyakanarigan mayo yangpangagdi mayo. 7 Pagdakoraa yaan mayosang ginawa mayo antak magdogang yangpagkanarig mayo kanaan. Yaan yang pya-gaindo kamayo ni Epapras wakaw pan-gagdi mayo yaan, kayan yanaguma kamolaban na manamput sang Dios.

8 Magkido kamo daw kamo makatoosang sorit nang manga otaw na sait mag-indo na magaid makawara sang kamayopagtoo kay way kabos na pagindo nilankay yang pyagaindo nilan yang pyagdara

Kolosas 2:9 335 Kolosas 2:20nang kanilan kamonaan na pagbuut kani-lan nang kanilan manga magbabaya nasakop ni Satanas. Wa silan mangagad sangpagbuut kanilan ni Kristo. 9 Maski sangpagkaotaw ni Kristo, iyan agkanaan yangkariko nang pagkaDios. 10 Si Kristo yanglabaw na makagagaom sang kariko nangaon gaom aglangit aw asang donya, wakawway kolang mayo kay iyan inagad mayo siKristo na tomatabang kamayo.

11 Yang manga Judio tyotopo kadini kayyaan yang toosanan na silan sakop nangDios. Toyo tobok da adoon, buku danang maynang batasan nang manga Judiokadini, kay adoon pagtoo rakman mayokang Jesu Kristo, parabay naan lingatunyang maat na kyakaundan mayo antakdi da kamo magimo sang maat. Wakawkay yaan yang yamaimo kamayo ni JesuKristo, yatigam da kamo na pyagsakopda kamo nang Dios pinaagi kang JesuKristo. 12 Na yang pagbawtismo kamayoyaan yang toosanan namaynang yakaupudda kamo kang Jesu Kristo patayun awlubungan. Yang pagkagimotmot mayodisang tobig nang pagbawtismo kamayoyaan yang toosanan namaynang yakaupudda kamo kang Jesu Kristo boiin oman nasikun patayun. Sabo yamaimo yaan ka-mayo tungud sang pagtoomayo sang gaomnang Dios na yagaboi kang Jesus na pya-patay. 13 Kamo nangaon wa pagasakopanangDios tungud sangmanga imomayonamaat. Kamo nangaon na buku nang Judiowa pa kamo akatigam sang sorit nang Dios.Awgaid adoon, kay byoi da oman si JesuKristo na pyapatay, maynang arag da kamobyoi na sikun sang pagkamatay mayo kaymaynang yakaupud da kamo sang pagboioman kang Jesu Kristo tungud sang ka-mayopagtoo kanaan. Pagtoo rakmanmayokanaan parabayun kamo pasayloon sangkariko nang yamaimo mayo na paglapassang manga balaod nang Dios. 14Nangaonkariko natu yookman na isilotan kay wayyangagad kanatu sang pagbuut nang Dios,kariko natu yalapas sangmanga sogo naan.Awgaid adoon yang pagokom kanatu naisilotan kita yawara da kay si Jesu Kristoyang yagdara ra saan disang pagkamataynaan disang koros. 15 Pinaagi sang pagka-matay naan disang koros kyawaraan da

sang gaom papagato kang Jesus si Satanasaw yang kariko nang kasakopan naan.Pinaagi saan pyapakita nang Dios na si JesuKristo yang makagagaom sang kariko.

16 Kay kyatigaman da mayo na si JesuKristo yang makagagaom sang kariko, didakman kamo magpaningug sang mangaotaw na yagalaong kamayo na makasarakamo aw di kamo mangagad sang kanilanbatasan bain sang pagkaan aw paginum. Didakman kamo magpaningug sang pagindonilan bain sang allaw na pagpapatana awyang kadaygan na manga allaw na bya-balaan nang manga Judio. 17 Kariko nangpagindo na maynaan pyangagdan kadinikay wa pa si Jesu Kristo adatung, toyo dida yaan natu adoon pangagdan kay dy-omatung da si Jesu Kristo kay si Kristo yangkatinuudanan nang kariko nang pagindokadini. 18 Wakaw magkido kamo kay aonmanga otaw na yagadumdum na silan gaidyang matigam kay aon kono yakaon kani-lan. Aondigkanilan yagalaongnawayotawna makapagtawag sang Dios aw di map-atabang sangmanga sogwanun na tagalan-git. Toyo ayaw kamomagpaningug kanilanna magalaong kamayo na yang kamayopagtoo sang Dios sayup. Yaan na mangaotaw wa akatagtaga sang pyagaindo nilankamayo wakaw yang kanilan pagindo waykabos. Yang kanilan pagindo buku nangpagbuut nang Dios 19kaywa silan atangkapna si Jesu Kristo yang Pangoro nangmangatomotoo. Yamasingnini yaan, si Jesu Kristoyangmaynang oro kay yaan yang pangoro,kita na manga tomotoo maynang kanaanlawas kay kita kanaan sakop. Wakaw siJesu Kristo gaid yang magabuut kanatu namanga tomotoo antak magadogang yangpagkanarig ta kanaan aw yang panagilu-gun ta kay yaan yang gosto nang Dioskanatu antak makagaon nang sayda yangginawa ta.

Yang Pagpakamatay aw yang Pagkinaboina Inagad si Kristo

20 Na, kay pinaagi sang kamayo pagtookang Jesu Kristo maynang yakaupud dakamo arag kang Jesu Kristo patayun disangkoros, wakaw yakagawas da kamo adoonsang gaom ni Satanas aw yang kariko nangkasakopan naan. Adoon sakop da kamo ni

Kolosas 2:21 336 Kolosas 3:11

Jesu Kristo, wakaw ayaw da kamomagpan-gagad sang pagindo nang manga otaw nawa pagabayai nang Dios. 21 Pananglit, aonpagindo nilan bain sang pagkaan na ya-galaong, “Ayaw magkaan saan, maski ma-gaid moti ayaw kamo magpoti.” 22Yaan napagindo bain sang pagkaan way kabos, kayyang pagkaan, yamatapos kaanun wa da,tapos da. Yang pagindo nilan kanang otawgaid imoimo. 23 Laong mo sa agaw dawtinuud manga mangkatigam silan tungudsang pagsimba nilan sang manga sogwa-nun na tagalangit aw tungud sang paglasaynilan sang kanilan tyoonan lawas kay ya-gadumdum silan na yang lawas nilan yanggapono sang sara nilan. Awgaid maski ya-makot silan mangagad sang kanilan paagi,dili yani na manga imo nilan makatabangsang pagarili sang maat na kyakaundannilan.

31 Yatigam kamo na kyaaronan da kamo

nang bago na kinaboi tungud sang pag-too mayo kang Jesu Kristo kay maynangyakaupud da kamo sang pagboi kang JesuKristo na pyapatay. Wakaw butangan sangginawa mayo si Jesu Kristo na inagad nangDios aglangit na apit karinto naan kay siJesu Kristo yang makagagaom sang karikoadoon. Kayan kyaaronan kamo nangmanga dakora na pagatag na panalanginnaan. 2Wakaw yaan yang abaya dumdumamayo yang pagbuut kamayo ni Jesu Kristona aglangit, di dakman kamomagdumdumsang kanang otaw pagbuut na sopak sangpagbuut nang Dios. 3 Kay kamo may-nang yamatay da na yakaupud da kamosang pagkamatay ni Jesu Kristo tungudsang pagtoo mayo kanaan, wakaw wa daylabut mayo sang paagi na kanang otawimoimo. Yang kamayo pagkabutang adoonna pyagsakop da kamo nang Dios, na kamoiyan inagad ni Kristo aw si Kristo iyan in-agad nang Dios, wa akatigami nang mangaotawnawa akanarig kang Jesu Kristo. 4Kayiyan kanatu si Kristo, wakaw nang allawna pagabarik naan ani sang donya umupudkita kanaan kayan yakaambit kita sangkanaan dakora na gaom na apakita naansang manga otaw disang karowagan nangdonya.

Yang Dadaan aw yang Bago na Batasan5 Wakaw ayawi la mayo yang maat na

kyakaundan mayo na sopak sang Dios.Usug bobay kamayo, di dakman kamomag-imo sang kadopangan, ayawi la mayo yangpagdumdum sang imo na maynaan. Ayawilamayo yangmaripa namanga babarawun.Di dakman kamo magdumdum na maga-imo sang maat. Ayawi la mayo yang maatna batasan na maski nanang ikitaun mayogosto mayo na kamayo ra garo, kay maatyaan nang Dios kay pyaparabi mayo yaanmaynang Dios kay gyaon da mayo sangDios simbaun. 6 Yaan na paggugunaunyang laban maat nang Dios, wakaw yangyagaimo saan isilotan naan. 7 Yaan yangpyaggunamayo nangaon nang wa pa kamoakanarig kang Jesu Kristo.

8 Adoon na tyomoo ra kamo kang JesuKristo, ayawi la yang kariko nang maatna imo. Di dakman kamo magdumutsang arag kamo otaw. Di dakman kamomagkadaman, di dakman kamo magpal-laom sang arag kamo otaw. Di dakmankamo magbutangbutang sang kadaygan,di dakman kamo magpallaong nang maatsang arag kamo otaw. 9 Di dakman kamomagkagaro. Sabo wa da kamo magaimosang maat kay byotanwan da mayo yangmaat na kyakaundan mayo na sopak sangDios. 10 Yaan yang syakbat da mayo yangbago na batasan na sikun sang Dios, kaypyarin da nang Dios yang ginawa mayo.Kayan yang Dios yang yabay da magbuutsang ginawa mayo na pyarin da naan, an-tak kamo makagaon naan na yagaimo ka-mayo, aw antak kariko katigaman mayobain kanaan. 11 Asang kasakopan nangDios si Jesu Kristo yang makagagaom sangkariko. Iyan yaan sang kariko nang mangatomotoo kanaan. Pyapagonawa naan yangkariko nang manga tomotoo kanaan an-tak sayda yang ginawa nilan. Yang Judioaw yang buku nang Judio, yang allang awbuku nang allang, aw yang manga otawna sikun sang maski nana na nasyon, yaanda, pyapagonawa ra naan silan adoon napyagsakop da naan. Arag maski nana natinoowan yang pyagasikunan nilan na by-obotawanan nilan, pyapagonawa ra naansilan dungan pyagsakop da naan silan.Magonawa yang kariko nang manga tomo-

Kolosas 3:12 337 Kolosas 4:3too kay sayda yang kyakanarigan nilan naiyan inagad nilan, si Jesu Kristo na labawsang kariko.

12 Kamo yang sakop nang Dios na pipilinaan na manga karugnanan naan na ya-maimo kanaan manga anak. Wakaw yaanyang imowa ra mayo abay yang madyawnang Dios. Kallaati mayo yang arag kamootaw, pakabuutan kamo, ayaw kamo mag-parabaw sang kadaygan, pagmatinaodonkamo sang arag kamo otaw, aw ayawkamo magbarus nang maat sang maskisini. 13Tigkuri mayo yang maat na batasannang manga otaw kamayo. Aw aon maatna kyakaponowan nang maat na ginawamayo, pagpinasayloway kamo maynangpagpasaylo kanatu nang Ginoo ta na si JesuKristo. 14 Yang kapagilugun yang labawsini kariko, kay aw managilugun kamo,maynang sayda yang kamayo ginawa. 15 SiKristo yang papagbayaa mayo sang ka-mayo ginawa antak kamo managidarag,kay yaan yang gosto nang Dios na kamona manga tomotoo managidarag maynangtudtuud maglomon. Kayan yabay mayopasalamatan yang Dios tungud sang karikonang pagtabang naan kanatu.

16 Ayaw mayo pagkaringawi, butangansang ginawa mayo yang kariko nangpagindo ni Jesu Kristo aw dadyawamayo yang paginindoway mayo aw yangpagtinambagay mayo. Uputi mayo yangpanagkanta mayo na managbantog kamosang Dios. Kantaamayo yangmanga Salmoaw yang kadaygan pa na manga kantana pagbantog sang Dios aw yang mangakanta na dyadayon kamayo pakatigamnang Balaan na Espirito. 17 Si Jesu Kristoyang papagbayaa mayo sang maski nanana pagalaong mayo aw maski nana naimoon mayo kay yaan gaid yang Ginoota na kyakanarigan ta. Kayan yabay tapasalamatan yang Ama ta na Dios pinaagikang Jesu Kristo na makagagaom sangkariko.

Yang Panagilayon nang Isaisa disangSakop ni Kristo

18 Kamo na manga kaboyagan, pangagdimayo yang bana mayo, kay yaan yang pag-buut nang Dios kamayo.

19 Kamo na manga bana, karuguni mayoyang asawa mayo, ayaw pagdadaga.

20 Kamo na manga isu, abaya mayo pan-gagdi yang kamayo manga taganak kayyaan yang madyaw nang Dios kamayo.

21 Kamo na ama aw ina, imayaa mayodamani yang manga isu mayo daw silanmaundug kayan yaglaong, “Maski nanangimoon ko, wara si ama aw si ina akaontori.”

22 Kamo na manga sogwanun, pangagdimayo yang kariko nang pyagasogo nangkamayo pangoro. Di da kamo magsilingsang kadaygan na manga sogwanun nayapakaasub maggawbuk aw pyagatanawansilan nang kanilan pangoro antak silanpagsayaun, toyo aw wa silan pagatanawi,wa silan magagawbuk nang madyaw. Aw-gaid kamo, maski wa magasait yang ka-mayo pangoro, abaya mayo gawbuka yangpyagasogo naan kamayo. Dadyawa yanggawbuk mayo tungud sang pagtaod awkaalluk mayo sang Dios kay yabay yaan ka-mayo magtanaw. 23 Pamakoti yang maskinana na agawbukun mayo, kay buku gaidnang otaw yang pyagagawbuk mayo, yangGinoo ta arag mayo pyagagawbuk. 24Ayawkamo magpakaringaw na madyaw yangbarus na aatag kamayo kay yaang pyaga-gawbuk mayo yang Ginoo na si Jesu Kristo.25 Awgaid yang yagaimo sang maat na imoisilotan, kay aw magokom da yang Dios,way aparabiin naan, apapagonawaun naanyang pagokom.

41 Kamo na aon manga sogwanun,

pakadyaw kamo sang batasan mayosang manga sogwanun mayo. Ayawpagkaringawi na aon kamayo Ginooaglangit na yabay kamayo magtanaw.

Yang Manga Tambag2 Na pagaindo ko kamayo kariko na

manga tomotoo disaan na abay kamopagampo sang Dios, ayaw kamomagkalaadsang pagampo mayo. Pamakot kamopagampo aw abaya bantoga yang Dios.3 Arag di kamo magpakaringaw, ampowanmayo ako aw yang manga inagad koantak lingatun nang Dios yang karikonang yakaurang kanami kay antakkami makapadayon magbabatokon sangmadyaw na batok na sikun sang Diosna wa pa apakatigaman naan nangaonbain kang Jesu Kristo. Tungud sang

Kolosas 4:4 338 Kolosas 4:18pagbabatokon ko saan, yamapiriso akoadoon. 4 Ampowan mayo ako antakmakaimo ako pagpakatigam sang mangaotaw antak silan makadarag nang madyawsaang madyaw na batok. Kinaanglan naapakatigam ko yaan sang manga otaw.

5 Kamo na manga tomotoo disaan, pak-abuutankamo sangmangaotawnawaotoosang Dios aw pakadyaw kamo sang batasanmayo kanilan. Aw maimo mo, batoki bainkang JesuKristo yang otawnapagalaongonmo, ayaw da magtagad sang isa na allaw,parabaya ra batoki. 6 Dadyawa yang pa-pagbaraw mo kanilan antak maguma silannang madyaw na sorit mo. Pataan kamopaganad antak kamo matigam mibak bainsang pagtoo mayo kang Jesu Kristo, awdadyawa mayo yang pagibak mayo sangkariko nang otaw.

Yang Kataposan na Manga Pangomosta7 Syosogo ko adto kamayo si Titiko na

arag inagad nami na pyagapanonogo niJesu Kristo. Laban madyaw ko si Titiko,kanarigan yaan na otaw. Pagalaong naankamayo yang kariko nang kyakainangannami didi. 8 Wakaw syosogo nami yaanadto kamayo na antak kamo matigamdaw yaonnono ra kami didi antak kamomadasig naan. 9 Aw komadto si Titikokamayo, agadan yaan nang matinomanunna karugnanan na lomon ta na si Onesimona sikun digkamayo. Pagalaong nilan dowakamayo yang kariko nang yamapaggunakanami didi.

10 Si Aristarko na arag piriso na inagadko aw si Markos na lomon ni Bernabe,yamawung kami kamayo. Pyaglaong dako kamayo nangaon si Markos na taodamayo yaan aw domatung yaan adto ka-mayo. 11 Arag aadi kanami si Josue Justona arag yamawung kamayo. Disang karikonang tomotoona Judio ani yaning toro gaidyang yabay tomabang kanak sang pyaga-sogo nang Dios antak madaig yang mag-pasakop sang Dios. Madyaw yang tabangnilan toro kanak.

12 Yang sogwanun ni Jesu Kristo na siEpapras na sikun disaang kamayo, aragyamawung kamayo. Pyamakotan naankamo ampo antak laban madigun yangpagkanarig mayo kang Jesu Kristo antakdi da kamo mapuya, aw antak matigam

kamo laban sang pagbuut nang Dios an-tak di makasoway yang kamayo pagtoo.13 Yakasait ako na laban yaan yamakotmagampo tungud kamayo aw tungud sangmanga tomotoo na taga Laodisea aw tagaHirapolis. 14 Si Lukas na karugnanan tana doktor yamawung kamayo, aw si Demasarag yamawung kamayo.

15 Yang manga tomotoo na tagaLaodisea, aw yang lomon ta na bobay nasi Nimpa aw yang manga tomotoo na ipanmagkatipon disang kanaan baray, batokisilan na yamawung kami kanilan. 16 Basaayani na solat sang kariko nang mangatomotoo na taga Kolosas. Pagkatapos,apadara yaning solat sang taga Laodiseaantak arag silan magbasa, aw kamangayang solat ko na pyapadara ko adto sangtaga Laodisea antak arag kamo magbasasaan. 17 Paglaongon mo doon kanak siArkipo antak yaan magpadayon pagtomansang pyagasogo kanaan ni Jesu Kristo.

18 Disining kataposan nang solat ko, akomismo yang yagasolat na yamawung akokamayo antak pagkita mayo saan, katiga-man mayo na kariko nining solat kanaksorit. Ayawmayopagkaringawi na aani akosang pirisowan, ampowan mayo ako abay.Panalanginan kamo nang Dios.

1 Tesalonika 1:1 339 1 Tesalonika 2:6

Yang Mona na Solat ni PablosangTAGA TESALONIKA

1 Ako si Pablo, yagasolat ako kamayo natagaTesalonika. Si Silas aw si Timoteo yangkanak manga inagad dini. Kamo na mangasakopnangAma ta naDios awni JesuKristona kanatu Ginoo, pyapadaraan kamo naminining solat. Pyangayo nami kamo sangDios antak kamo abay panalanginan antakmarinaw yang dumdummayo.

Yang Pagkinaboi aw Pagtoo nang tagaTesalonika

2 Yabay kamo nami pagampo sang Dios.Aw yagaampo kami pyapasalamatan namiyang Ama ta na Dios tungud kamayokariko. 3 Kyakaundan nami yang ka-mayo pagkanarig kanaan kay kyakatiga-man nami na madyaw yang manga imomayo. Arag kyakaundan nami yang ka-mayo karugun sang kariko nang otaw kaykyakatigaman nami na yatabang kamokanilan. Kyakaundan nami na madigunyang pagtoo mayo na mabarik ani sangdonya yang Ginoo ta na si Jesu Kristo.4 Manga karomonan ko na karugnanannang Dios, yatigam kami na kamo pipilinangDios, 5kay nangaonna byabatok namikamayo si Jesu Kristo, yaparabay kamomatigam na matungtung yang kanami ba-tok. Byabatok nami yaan kamayo, bukugaid nang kanami sorit, awgaid yamagadkanami yang gaomnang Balaan na Espiritona gaindo kanami. Kapaguya nami digka-mayo yikita kamo na laban madyaw yangkanami manga imo na antak kamo taban-gan nang Dios. 6 Yagasiling kamo namiaw si Jesu Kristo, kay pagtangkap mayosang sorit nang Dios, yagatigkul kamo sangpaglasay kamayo nang manga wa otoo.Maski arasayun kamo, pyapaguma kamonang Balaan na Espirito. 7 Wakaw kamoyang pyagasilingan nang kariko nang to-motoo asang probinsiya na Masedonia awAkaya. 8 Kay sikun digkamayo ag Tesa-lonika yakarimpud yang sorit nang Diosasang kadaygan na manga banwa. Bukugaid nang maguya sang Masedonia awAkaya yang yudungug sang sorit nangDios,

awgaid kariko nang maguya sang mangabanwa na dyadatung nami arag da yatigamsang kamayo pagtoo sang Dios. Magabatokgaro kami kanilan, awgaid silan yang yaonara maglaong kanami sang kamayo pagtoosang Dios. 9 Yaparabay silan magbatokkanami namadyaw yang pagtangkapmayokanami nang pagtarok nami kamayo. Ya-galaong silan na yayawan da mayo yangpagpangagad sang kariko nang sisimbamayo na buku nang tinuud kay yaan yangpyangagdan da mayo yang tinuud na Diosna di magkamatay. 10 Arag byabatok nilanna wa kamo akaomo sang pagtagad mayosang Anak nang Dios na si Jesu Kristo namabarik oman sikun diglangit na byoboioman nang Dios nangaon. Si Jesus yangyatabang kanatu antak di kita kaupud sangmanga otaw na isilotan nang Dios nangallaw na pagaokom naan.

2Yang Yamaimo ni Pablo adto Tesalonika

1 Kamo na manga karomonan nami,yatigam kamo na madyaw yang kapaguyanami nangaon digkamayo kay aon ya-manarig sang kanami batok. 2 Yatigamkamo sang paglasay kanami dig Piliposnang wa pa kami akadto kamayo. Pya-pakainaan kami nilan, awgaid maski la-ban kami arasayun dig Pilipos, yabay kamimanallos agkamayo kay tyatabangan kaminang Dios. Wakaw wa kami akalluk mag-batok kamayo sang sorit nang Dios bainkang Jesus maski madaig yang yosopaksang kanami batok. 3 Yang batok namiway sayup, buku nang kagaro, wa upudinang maat na dumdum. 4 Kay pipili kaminang Dios, syasarig kanami naan yang pag-pakatigam sang sorit nang Dios bain kangJesu Kristo, wakaw byabatok nami yani.Yang gosto nami na akaontoran nang pag-batok nami yang Dios, buku nang otaw.Kay yang Dios yang yatigam na gabatokkami sang matungtung. 5 Yatigam kamona wa kamo nami pagasaya na antak kamotomoo. Wa kami akabuut kamayo na an-tak mayo kami atagan. Yang Dios yangyatigam saan. 6 Wa kami mapagbantogkamayo. Maski sini na otaw, wa kamimakaungud na kami abantogon nilan. Aw

1 Tesalonika 2:7 340 1 Tesalonika 3:5gosto nami magsogosogo kamayo, maka-pagsogo kami kamayo kay kami mangaapostol ni Jesu Kristo na kanaan mangasyogo, awgaid yaan wa nami imowa ka-mayo. 7Sana yaggaonda kami nang buutanna ina na yagatagap sang kanaan mangaanak. 8 Kyakarugunan kamo nami laban,wakaw yabay kamo nami pagindoon nangsorit nang Dios. Yang yiimo nami kamayobuku gaid nang pagbatok nami sang soritnang Dios awgaid allawgabi tyatabangankamo nami kay laban dakora kamo nangkanami ginawa.

9 Manga karomonan ko, yatigam kamona nangaon nang pagindo nami kamayosang sorit nang Dios yabay kami maggaw-buk allawgabi antak kami maboi, wa kamiasarig kamayo antak di kamo karisudan.10 Kamo yang yatigam sang imo nami ka-mayo na podo madyaw. Way imo namina asawayun nang kadaygan. Yamasipkami sang Dios. 11-12 Yakagaon kami nangkamayo ama na yagaindo sang anak antakmagkadyawan. Isaisa kamayo pyagaindonami antak kamo madasig sang pagtoomayo. Pyapakaindo kamo nami sang imona madyaw nang Dios. Kay pipili kamonang Dios na pagasakopon naan nang waykataposan, laban madyaw yang kamayokabutang.

13 Pagbatok nami kamayo nangaon sangsorit nang Dios yaningug kamo kayan ty-omoo kamo. Wakaw adoon yabay kamimapanumdum sang Dios. Yotoo kamosang batok nami kay yatigam kamo nayang dyudungug mayo sorit nang Dios,buku nang kanang otaw. Yang soritnang Dios yang aon gaom sang pagparinsang dumdum mayo antak kamo na yama-narig kanaan magimo sang madyaw naan.14 Kamo na manga karomonan ko, yangyamapagguna kamayo maynang yamapag-guna sang manga tomotoo sang Dios agJudea na yangagad kang Jesu Kristo na pya-parisudan nang arag silan Judio. Kay kamoarag pyaparisudan nang manga otaw nawa otoo sang Dios disang kamayo banwa.15 Yang manga Judio yang yagapatay ka-dini sang manga propeta na pyapagbatoknang Dios. Arag manga Judio yang ya-gapapatay sang kanatu Ginoo na si Jesus.Kami yang yimowan arag nang maat nang

arag kami Judio kay bibigaw kami nilansang kanami banwa. Yayawan da nilanyang manga imo na madyaw nang Dios.Kyokontara nilan yang kariko nang otaw.16 Syasagda garo kami nilan antak di kamimakapagbatok sang manga otaw na bukunang Judio sang sorit nang Dios na antaksilan arag pagsakopon nang Dios. Yangimo nang manga Judio na maynaan yangyabay makadogang sang kanilan mangasara. Wakaw pyapataan nang Dios yangsilot kanilan na laban marisud.

Gosto ni Pablo na Makadto Kanilan Oman17 Kay manga karomonan ko, tagpilang

boran na wa kita magakita, wa kamo namiakaringawi. Laban yamaawung kami ka-mayo. Wakaw yagabaat kami na makadtokami kamayo ag Tesalonika. 18 Yabay akmagdumdumnamakadto kamayo aw bukumadaig yangmanga imoimo nang pangoronang mangkaraat na si Satanas na yakau-rang kanak. 19 Aw domatung oman aniyang kanatu Ginoo na si Jesus, panam-putun nami yaan na kamo yanarig da kamokanaan. Aw matobang kita kanaan, mag-auma kami kay arag kamo iyan. 20 Yangkamayo pagkanarig sang Dios yang yaka-paguma kanami kay kamo laban madyawnami.

31 Kay wa da kami makatigkul sang

pagkaawung nami kamayo wakaw yakad-umdum kami na dini la kami dowa Atenas2 kayan pyakadto nami kamayo si Timoteona inagad nami magbatok bain kang JesuKristo. Pyapakadto nami yaan kamayo namagaindo kamayo antak laban madigunyang kamayo pagtoo sang Dios 3 aw antakkamo makatigkul sang paglasay kamayonang manga otaw na wa otoo, kay yatigamda kamo na di kita atangkuan nang pa-glasay nang buku nang tomotoo. 4 Yaanpyagaindo ko kamayo nangaon na aadto akkamayo. Adoon na dyatung da kamo nangkarisud, kyatigaman da mayo na matung-tung yang kanak pagindo. 5 Wakaw nangwa da ak makatigkul sang pagkawili kokamayo, pyapakadto ko kamayo si Timoteoantak ak matigam sang pagtoo mayo dawmonnono. Yamawili ak kamayo daw kamotintarun ni Satanas kay aw daugun kamonang pagtintal ni Satanas, yang kariko

1 Tesalonika 3:6 341 1 Tesalonika 4:15nang pagindo nami kamayo wa day kabos,amawara da.

6Baya pa na yadatung ani kanami si Tim-oteo na yomori sikun digkamayo. Adoonlaban madyaw yang kanami ginawa kaybyabatok naan na yabay kamo tomoo kangJesus, yabay kamo managilugun. Byaba-tok naan kanami na madyaw kono kaminang kamayo ginawa. Yamaawung konokamo kanami mayn nami na yamaawungkamayo. 7 Kay manga karomonan ko,maski kyakarisudan kami, maski kyokon-tara kami nang manga otaw, madyaw yangginawa nami kay kyakatigaman nami nayabay kamo tomoo sang Dios. 8 Wakawadoon di da kami amawili kay yatigam dakami na yabay kamo mangagad sang Dios.9 Wakaw dakora yang kapanumdum namisang Dios tungud kamayo, kay laban ya-gauma kami tungud kamayo. 10 Allawgabiyabay nami pangayoon sang Dios na mag-akita kita oman na antak pagindoon kamonami sang wa pa mayo akatigami na paaginang Dios.

11 Pyangayo nami sang Ama ta na Diosaw kang Jesus na kanatu Ginoo na ilingatunyang kariko nang yakaurang kanami an-tak kami makakadto kamayo. 12 Pyangayonami sangGinoonamagadogang yangpag-ilugun mayo aw yang karugun mayo sangkariko nang otaw antak makagaon nangkarugun nami kamayo, 13 aw antak pakadi-gunun yang pagtoo mayo antak madyawkamo laban nang Ama ta na Dios, wayikitaun naan na saramayo nang pagdatungnang Ginoo ta na si Jesus na agadan nangkariko nang balaan na sakop naan.

4Yang Pagkinaboi na Madyaw nang Dios

1 Kay manga karomonan ko, pyagindoda nami kamayo nangaon yang mangaimo na madyaw nang Dios. Yaan yangyabay mayo pangagdan. Kay pagbuutkanami nang Ginoo ta na si Jesus, pya-pakaindo kamo nami na abay kamo mag-imo nang madyaw antak maguma labanyang Dios kamayo. 2Yatigam da kamo sangkanami pagindo kamayo na pyapagindonang kanatuGinoo na si Jesus. 3Gosto nangDios na abayun mayo imoon yang madyawnaan, wakaw ayaw kamo magpakaungud

na magaimo nang maat sang bobay. 4 Nayang kariko mayo amatinorot mangasawa,di magaimo nang kadopangan sang kaw-bayan. 5 Ayaw kamo magpangagad sangkyakaundan mayo na maat, kay yaan yangpyagguna nang manga otaw na wa otoosang Dios. 6 Aw pangagdan mayo yangkyakaundanmayonamaat, kayan yakasarakamo sang asawa nang sang ka otaw, labansa isilotan kamo nang Dios. Dyadadayawnami yaan pagindo kamayo nangaon. 7Wakita ipiliya nang Dios namagaimo kita sangmaat. Pipili kita naan na antak kita mag-imo sang madyaw. 8Aw di kamo maningugsaan, buku gaid nang otaw yang wa mayopaninggi, yang Dios arag wa mayo pan-inggi. Yaan yang yamatag kanatu nangBalaan na Espirito antak di da kita magimosang imo na maat naan.

9 Pyagindo da nang Dios kamayo namanga tomotoo yang kapagilugun, wakawwa day kinaanglan na magasolat pa akkamayo bain saan kay yatigam da kamosaan. 10 Tinuud na yamarugun kamo sangarag kamo tomotoo disang tibook Mase-donia, toyo gosto nami na magadogangyang karugun mayo sang arag kamo otaw.11 Yaan yang abaya pamakoti mayo yangmagauya kamo na ampan way kakasamokdisaang kamayo. Pagsipaggawbuk kamo.Ayawmayo paganggaa yang yanaggawbuk.Pamutlug kamo paggawbuk antak kamomaboi. Yaan yang pyagaindo ko kamayonangaon. 12 Aw pangagdan mayo yaan napagindo, ikitaun nang buku nang tomotooyang madyaw na manga paagi mayo. Pa-gataodon kamo nilan. Arag di da kamomasarig sang maski sini na amatag sangyakaukud kamayo.

Yang Pagbarik nang Ginoo13Kaymanga karomonan ko, gosto nami

na matigam kamo sang akainangan nangmanga tomotoo na yangkamatay da antakdi kamo mauruk maynang manga otaw nawa akaiman na amaboi oman nang waykataposan. 14 Yotoo kita na pyapatay siJesus kayan yagboi oman. Maynaan omanyang akainangan nang manga tomotoo nayangkamatay da, papagboiin oman, ama-gad ni Jesus.

15 Yaning pagalaong nami kamayopagindo ni Jesus na kanatu Ginoo. Nang

1 Tesalonika 4:16 342 1 Tesalonika 5:18pagdatung ni Jesus, yang manga tomotoona boi pa, di magaona sang yatay da namanga tomotoo. 16 Kay maynini yangamapagguna, madatung sang pagawanansi Jesus na sikun diglangit, agagaan naanyang pagtawag kanatu. Udungugun tayang pagtawag nang labaw na sogwanunnang Dios na tagalangit aw yang trompetana apatanogon nang Dios. Pagdungugsaan, magboi yang yangkamatay na mangatomotoo. 17 Kapagboi nilan, kita naboi na manga tomotoo amagad kanilanmapakabaton adto sang pagawanan namosongon kang Jesus, kayan yomagad kitakanaan nang way kataposan. 18 Wakawpagdinasigay kamo tungud saan napagindo antak maorawa yang kamayoginawa na yamauruk.

5Pangandam Kamo sang Pagbarik nang Gi-

noo1 Kay manga karomonan ko, di da ak

magasolat kamayo bain sang manga allawna pagaokom nang Dios 2 kay yatigamkamo na makatokaw domatung yaan namanga allaw na maynang matakaw namadatung nang gabi na way yagadum-dum na madatung yaan. 3 Aw agput dadomatung yaan na manga allaw, maga-laong yang manga otaw, “Madyaw adoonna timpo, way kasamok, way akalluk ta.”Awgaid sakadyap da silan datungan nangkarisud na makasapad kanilan. Maka-tokaw, di akaariliyan, maynang mabdus napyagaayudan na di akaogsod sang masapitna allaw yang pagayud. Way makapagar-ili saan na karisud. 4 Awgaid kamo namanga karomonan ko, buku kamo nangmaynang manga otaw na yanaguya asangkangitngitan. Di kamo akatokawan nangpagdatung nang allaw na pagaokom nangDios. Buku kamo nang maynang otawna kyakatokawan nang pagdatung nangmatakaw. 5 Kamo manga sakop nangDios, yanaguya kamo asang kaparawangan.Wara kita magauya disang kangitngitan.6 Wakaw mapakatagap kita, di kita maga-gaon nang kadaygan na maynang yatorog.Magakido kita sang kanatu manga imo.7 Gabi yang katotorog nang otaw aw yangpararasing arag gabi yang paglasinglasing

nilan. 8 Awgaid kita na yanaguya disangkaparawangan, managkido kita. Madyawyang abay kita mandagom nang limbotongta na pagkanarig ta sang Dios aw yangkarugun ta kanaan kay yaan maynangkanatu limbotong. Aw yang pagtoo ta sangDios na pagasakopon kita naan nang waykataposan yaan maynang sadok na potawna saranig sang kanatu dumdum. 9Wa kitaipiliya nang Dios na antak silotan asangimpirno. Awgaid pipili kita naan antak kitapagsakopon nang way kataposan pinaagikang Jesu Kristo na kanatu Ginoo. 10Si JesuKristo yang yagapakamatay tungud kanatuantak kita maimo inagad naan. Maski boipa kita aw maski matay da kita amaimokita inagad naan. 11 Wakaw abay kamopagdinasigay aw abay kamo paginindowayantak madigun yang pagtoo mayo kangJesu Kristo. Yang yiimo mayo adoon abayamayo imowa.

Yang Kataposan na Tambag aw Pango-mosta

12Kaymanga karomonan ko, gosto namina pangagdan mayo yang kamayo mangapangoro na kanang Dios pinili na gaindokamayo, na mogoroy kamayo asang pag-toman sang pyagasogo nang Dios kamayo.13Pakadakoraa sang ginawamayo silan kaysilan yang yatabang kamayo. Kariko mayo,panagidarag kamo antak way kasamok.

14 Yapakaindo kami kamayo, kay mangakaromonan ko, na pakaindoon mayo yangmangamataka digkamayo antak silanmag-gawbuk. Padasiga yang arag kamo tomo-too na yamalluk antak di da magdowad-owa sang pagpangagad kang Jesu Kristo.Dadyawa pagindowa yang buku pa nangmadigun yang pagtoo kang Jesus antakdi da magdowadowa sang pagtoo. Ayawmagkaomo nang manga otaw, abaya ta-bangi. 15 Pagindowa silan antak di silanmarus sang yagaimo kanilan nang maat.Pamakot kamo pagimo nang madyaw sangmanga tomotoo, kariko nang otaw aragimowi mayo nang madyaw.

16 Maski nanang karisud na madatungkamayo abay kamo paguma. 17 Allawgabiabay kamo pagampo sang Dios. 18 Maskinanang madatung kamayo na karisud,yang gosto nang Dios yang abay kamokanaan mapanumdum. Kamo na kang

1 Tesalonika 5:19 343 1 Tesalonika 5:28Jesu Kristo sakop, makaimo kamo saan kaypyagabuutan kamo nang Dios.

19 Ayaw magdili sang pagbaya nang Bal-aan na Espirito. 20 Ayaw magsodi sangpropesiya na pyagasorit nang manga otawna pyagabayaan nang Balaan na Espirito.21 Dumduma yang kariko nang propesiyaaw yang pagindo daw sikun sang Balaan naEspirito daw buku. Yaan gaid yang pan-gagdi mayo yang tinuud na sikun kanaan.22Arilii yang kariko nang maat.

23 Yang Dios na makaimo kanatu bal-aan, pagabayaan kamonaan antakmadyawyang kariko nang kamayo manga imo.Magabaya yaan kamayo antak madyawyang kamayo espirito aw yang kamayo kal-lowa aw ginawa aw yang kamayo lawas.Matabang yaan kamayo antak way kitaundigkamayo na sara aw domatung da si JesuKristo. 24 Yang Dios yang yagaimo saankay yaan yang yagapili kanatu, laban yaankanarigan.

25 Manga karomonan ko, pagampowankami arag sang Dios.

26 Paglaonga yang kariko nang tomotoodisaan na byutang da ko silan sang kanakginawa.

27 Osogoon ko kamo sini na madyawnang Dios na abasaun mayo yaning solatadto sang kariko nang manga tomotoo awmanagkatipon kamo.

28 Amatoman agkamayo yang panalan-gin nang kanatu Ginoo na si Jesu Kristo.

2 Tesalonika 1:1 344 2 Tesalonika 2:4

Yang Kadwa na Solat ni PablosangTAGA TESALONIKA

1 Ako si Pablo, yagasolat ako oman ka-mayo na taga Tesalonika. Si Silas aw siTimoteo yang kanak manga inagad adi.Kamo na manga sakop nang Ama ta naDios aw ni Jesu Kristo na kanatu Ginoo,pyapadaraan kamo nami nining solat.

2 Pyangayo nami kamo sang Dios na an-tak kamo abay panalanginan antak mari-naw yang dumdummayo.

Yang Pagokom aw Domatung si Kristo3 Manga karomonan ko, yabay nami

pasalamatan yang Dios kay dakora yangpagtoo mayo sang Dios aw arag dakorayang kapagilugun mayo. 4 Wakaw aw ya-pagkita kami sang manga tomotoo disangkadaygan na manga banwa, byabantogkamo nami kay maski lyarasay kamo nangmanga otaw na wa otoo, yabay kamo to-moo sang Dios. Yagatigkul kamo sang imonilan na maat kamayo.

5 Matorid yang pagokom nang Dios kaykamo na yakatigkul sang karisud tungudsang pagtoman mayo sang pagbuut nangDios, kamo yang pagasakopon nang Diosaw magari da yaan. 6 Matorid yangpagokom nang Dios, na abarusan naannang maori na allaw yang manga otaw nayagaimo nang maat kamayo adoon. 7 Aragpagbuut nang Dios na amaorawa kamo awdomatung si Jesu Kristo kay ilingatun nangDios yang paglasay kamayo. Madatungsi Jesus na sikun diglangit na amarimpudnang laga aw agadan nang kanaan mangasogwanun na tagalangit na dakora yanggaom. 8 Isilotan naan yang manga otawna wa mangagad sang Dios aw yang waatangkap sang sorit nang Dios bain kangJesu Kristo na kanatu Ginoo. 9Silan isilotannang Dios nang silot na way kataposan.Apaawatun silan nang Dios. Di silan mikitasang kadyawan disang dakora na gaomnaan. 10 Amapagguna yani nang allawna adatung ni Jesus na abantogon nangkanaan manga sakop, na pagataodon nangkariko nang yotoo kanaan. Kamo arag

magabantog kanaan kay tyomoo ra kamosang pyagaindo nami kamayo.

11 Wakaw yabay kamo nami pagamposang Dios antak kamo na pipili naan ta-bangan naan antak kamo makaimo sanggosto naan na apaimo kamayo. Pyangayonami sang Dios na pono sang kanaan gaomamatoman yang kariko nang kyakaundanmayo na madyaw na antak matomanmayoyang manga imo na yagasikun sang ka-mayo pagtoo sang Dios. 12 Kay yang Diosyang gaimo sini, amabantog mayo yangGinoo ta na si Jesus, kamo arag amabantogpinaagi kanaan. Amatoman yani tungudsang pagtabang nang Ama ta na Dios aw niJesu Kristo na kanatu Ginoo.

2Yang Otaw na Pyagabayaan ni Satanas

1Kay manga karomonan ko, apakatigamnami kamayo dawmonnono yang pagbarikni Jesu Kristo na kanatu Ginoo ani sangdonya, aw daw monnonong pagkamangnaan kanatu na pagaagad naan. 2Pagaindoko kamayo adoon na aw dumungug kamosang magalaong, “Dyomatung da yangallaw na pagaokom nang Dios,” ayaw kamomagkalluk, ayaw kamo magtoo kay bukuyaan nang matungtung. Ayaw kamo mag-paningug sang otaw na magalaong nangmaynaan, maski magalaong pa yaan napyagabayaan yaan nang Balaan na Espir-ito. Maski magalaong yaan na magin-doway yaan nang sorit nang Dios, maskimagalaong pa yaan na si Pablo yang ya-gasolat saan na batok, ayaw kamo mag-too. 3 Ayaw magtoo saan na pagindo, kayyani yang amaona mapagguna na yangmanga otaw mosopak sang Dios kayan padyomatung yang allaw na pagaokom nangDios. Ninyan na timpo magatinuud yangmanga otaw somopak sang Dios, kayan dy-omatung yang otaw na maropig na gima-paparaatan yang ontol. Yang akainangannaan yang osogba yaan sang laga nangatoron disang impirno nang way kata-posan. 4 Kay laban yaan mosopak sangDios. Magaparabaw yaan sang kariko nangsisimba nang manga otaw, magaparabawyaan sang kariko nang byabalaan nangotaw. Maski disang templo nang Dios,

2 Tesalonika 2:5 345 2 Tesalonika 3:8magaingkod yaan aw paglaong, “Ako yangDios.”

5 Wa koraw mayo akaringawi na yaanyang pyagaindo ko kamayo nang aadtopa ako kamayo. 6 Yatigam da kamo naadoon aon pay yakaurang sang maropigantak di yaan mapakita kinaba di yaantogotan nang Dios. 7 Yang gaom na ya-pagkontara sang Dios iyan adoon, toyoyabay pa yaan magtago, yabay yaan mag-imo sang imo naan na maat. Abay yaanmagtago asta sang pagkariyos nang yakau-rang kanaan. 8-12 Aw makamang da yangyakaurang, mapakita da yaang otaw namaropig. Pagdatung naan, agadan yaannang gaom ni Satanas na pangoro nangmangkaraat, wakaw makaimo yaan nangdakora na manga kaburungburungan awmanga imo na gyagaway naan pagpatoosang manga otaw na wa akanarig sangDios. Isilotan silan nang Dios kay gadilisilan sang matungtung na pagindo namakalowas kanilan. Kay maat nilan yangmotoo sang Dios wakaw apabayaan silannang Dios antak abay silan tomoo sangmanga kagaro naan na maropig, isilotansilan nang Dios kay yaan yang madyawnilan imoon yang maat. Aw domatungda si Jesus, pagsagda naan saang maropig,maparabay yaan matay, amawara da yangkariko nang gaom naan.

Pipili Kamo antak Kamo Malowas13 Kay manga karomonan ko na karug-

nanan nang Ginoo, yabay nami pasala-matan yang Dios kay yotoo kamo kanaan.Kay nang wa pa nang Dios imowa yangdonya pyataan da kamo naan piliin antakkamo pagsakopon naan nang way kata-posan pinaagi sang pagbaya nang Balaanna Espirito na makaimo kamayo mangabalaannangDios tungud sangpagtoomayosangmatungtung na pagindo. 14Yaan yangpagbuut nang Dios kamayo wakaw pinaagisang madyaw na batok na byabatok namikamayo yamaimo kamo sakop nang Diosantak kamo makaambit sang kabantogannang Ginoo ta na si Jesu Kristo. 15Wakaw,kay manga karomonan ko, ayaw kamomagdowadowa sang pagtoo mayo. Pan-gagdi yang pyagaindo nami kamayo nangaadto pa kami kamayo aw yang pagindo

na asang solat na pyapadara nami adtokamayo.

16-17 Yabay kamo nami pagampo sangDios antak kamo tabangan naan antak waykaundug mayo. Yaampo nami na amadi-gun yang kamayo pagtoo antak karikonang kamayo sorit aw imo madyaw nangDios. Maynaan yang pagampo ko kay la-ban yamallaat kanatu yang Ginoo ta na siJesu Kristo aw yang Ama ta na Dios nayamarugun kanatu wakaw way kataposannang kanatu kadasig antak dimawara yangpagkaiman ta na amatoman yang karikonang saad naan kanatu.

3Ampowan Mayo Kami

1 Kay manga karomonan ko, yaampomayo kami abay sang Dios antak aragmakarimpud yang sorit nang Dios sangkarowagan nang banwa aw antak yaantangkapun maynang pagtangkap mayo.2 Pangayowa arag mayo sang Dios antakkami tabangan naan kay aon manga maatna otaw na yokontara kanami kay madaigyang wa pa akanarig kang Jesu Kristo.

3Kanarigan yang Ginoo na si Jesu Kristo.Apakadigunun naan yang kanatu pagtoo,atagapan kita naan antak di kita madarani Satanas na pangoro nang mangkaraat.4 Kay kanarigan yang Ginoo na yagabayakanatu wakaw yamanarig kami na yabaymayo pangagdan yang pagindo nami ka-mayo.

5Pyangayo nami na apakatigamun kamonang Ginoo sang karugun nang Dios ka-mayo. Pyangayo nami na arag kamomatigam na atabangan kamo naan antakmakatigkul kamo sang karisud mayni JesuKristo na yagatigkul sang paglasay kanaan.

Pakaasub Kamo6Kay manga karomonan ko, yaning pya-

gaindo nami sikun kang Jesu Kristo nakanatu Ginoo. Ayaw mapagobay sangmanga tomotoo na mataka na wa manga-gad sang pyagaindo nami kamayo. 7 Kayyatigam da kamo sang imoon mayo antakkamo makapaggaon sang imo nami. Wakami magatintaka nang aadto kami ka-mayo. 8Wa kami magapangayo sang maskisini sang kanami pagkaan. Byabayadannami yang kyakaan nami. Yagaindo kami

2 Tesalonika 3:9 346 2 Tesalonika 3:18kamayo, arag kami yamakot maggawbukallawgabi antak di kami makapangayo ka-mayo sang yakaukud kanami. 9 Yaan yangyiimo nami antak kamo magsiling kanami.Toyo aw mangayo kami kamayo amaimonami kay aon katungud nami saan toyo wanami yaan imowa kamayo. 10 Nang aadtopa kami kamayo, pyagaindo kamo nami nayang di magagawbuk di apakaanun.

11 Dyudungug nami na aon disaanmanga mataka na wa managgawbuk,yagaid magsamok sang yanaggawbuk.12 Yang manga otaw na maynaan, yaniyang pagaindo nami kanilan, pagindona sikun kang Jesu Kristo na kanatuGinoo, na magagawbuk silan antak silanmaboi. Di da magasamok sang kadayganna yanaggawbuk.

13 Kay manga karomonan ko, ayawkamo magkaomo, abay kamo pagimo sangmadyaw nang Dios. 14 Yang mosopaksang kanami pagindo disining solat, tarig-ponowi, ayaw da mapagobay kanaan antakda yaan magdura, di da oman yaan maga-imo sang maat. 15 Ayaw yaan paggaonansang kontara mayo, awgaid dadyawa yaanpagindowamaynang kanmomangod antakoman yaan mangagad sang pagindo nangDios.

Yang Panabi16 Kay yang Ginoo mismo yang pyag-

ponowan nang karinaw, yaampo ko kamona maski nanang amapagguna kamayo,amarinaw abay yang dumdum mayo tun-gud kay iyan kamayo yang Ginoo.

17 Ako si Pablo, ako yang yagapirma sin-ing solat antak mayo katigaman na kanaksolat. Yani yang kanak yiimo aw yaga-padara ako nang solat.

18 Yang kanatu Ginoo na si Jesu Kristoyang abay kamayo manalangin.

1 Timoteo 1:1 347 1 Timoteo 1:16

Yang Mona na Solat ni Pablokang

1 TIMOTEO1 Ako si Pablo, yagasolat ako kanmo,

kay Timoteo. Apostol ako ni Jesu Kristokay yaan yang sogo kanak nang Dios namakalowas kanatu aw si Jesu Kristo nakyakanarigan ta na magabarik ani na ma-gaari.

2 Ikaw, kay Timoteo, maynang tudtuudanak ko kay arag kita tomotoo. Yabayta kaw ampo sang Ama na Dios aw kangJesu Kristo na kanatu Ginoo antak kawabay panalanginan, aw antak kaw abaykallaatan antak marinaw yang dumdummo.

Manga Tambag antak Kaariliyan yangmanga Sayup na Pagindo

3Nang agput da ako komadtoMasedoniapyapaguya ta kaw adto sang syodad naEpeso. Gosto ko na abay kaw maguyadato kay ikaw yangmagasagda sangmangaotaw na gaindo sang buku nang matung-tung. 4 Paglaonga silan antak nilan botan-wan yang pyagdara nang kanilan kamon-aan kay di yaan makatabang kanilan, sanayanagagisagis da silan tungud saan. Yaangaid yangmakatabang kanatu yang pagtoota sang sorit nang Dios antak kita maka-pangagad sang pagbuut naan. 5 Gostoko, kay Timoteo, na adadyawun mo silanpagindoon antak silan managilugun. Awaon pay maat sang ginawa nilan na wapa akaogasi nang dogo ni Jesu Kristo, dipa silan managilugun kay buku pa nangtinuud yang pagtoo nilan. Wakaw abayunmo silan pagindoon antak waday masiyodnang ginawa nilan na maat. 6 Aon daymanga otaw na yosoway sining matung-tung na pagindo kayan yagsosoritin silannang sorit na way kakabosan. 7Gosto nilangaro na magaindo nang balaod nang Diosna byabatok niMoises kadini, toyowa silanakatigam daw monnono yaan na balaod.Yotoyo silan magindo maski wa akatigam.

8Yatigam kita na madyaw pagindo yangmanga balaod na pyagaindo ni Moises ka-dini aw osto yang paggamit ta saan. 9Yangmanga balaod yang yagapakatigam sang

manga otaw bain sang sara nilan, wakawkinaanglan matigam yang magindoway nayang manga otaw na matarong way labutsang balaod kay yang balaod pagindowaysang makasasara na wa aasip sang Dios, awyangmanga otawna yosopak sang pagbuutnangDios, aw yangmanga otawna gaodyatsang Dios, aw yang manga otaw na wa ma-gataod sang Dios, aw yang manga otaw nagapatay sang kanilan ama aw ina, aw yangmammono, 10-11 aw yang bobay aw usugna yaan da yang kyakaundan nilan yangkadopangan, aw yang manga usug na mo-toon sang arag usug, aw yang manga otawna gapamiyag sang arag otaw, aw yangma-garo, aw yang yagaimo sangmaski nana naimo na sopak sangmatungtung na pagindopinasobay sang yamabantog na madyawna batok nang Dios na pyagponowan nangkariko nang panalangin. Yaan na batokyang pyapabatok kanak nang Dios.

Pasalamat tungud sang Kallaat nang Dios12Yamapanumdum ako kang Jesu Kristo

na Ginoo ta na yatagan naan ako nanggaom antak makabaroy sining pyagasogonaan kanak. Pipili ak naan, yiimo aknaan sogwanun, kay kyakanarigan aknaan, wakaw yamapanumdum ako kanaan.13 Maski yagaodyat ako kanaan nangaon,maski yabay ako mapagkontara kanaan,maski pyaparisudan ko yang mangatomotoo kanaan, kyakallaatan ako naankay wa pa ak akatigam na yang kanak imomaat nang Dios kay wa pa ak otoo na siJesu Kristo yang Anak nang Dios. 14 Labanako pyanalanginan nang Dios, pyaparinnaan yang kanak dumdum, kayan tyomooako kang Jesu Kristo. Yaan yang dakorana kallaat naan kanak, wakaw buutan daako sang manga otaw tungud kanaan.15 Yaning batok bain kang Jesu Kristotinuudwakaw kinaanglanmatangkap yangkariko nang otaw sining batok na si JesuKristo yakani sang donya na magalowassang manga otaw sang kanilan sara antaksilan pagsakopon nang Dios nang waykataposan. Kariko nang otaw yakasara,toyo ako yang laban kyakarabnan nangsara. 16 Awgaid kyakallaatan ako nangDios antak kitaun nang manga otaw yangpagpasensiya ni Jesu Kristo kanak pinaagisang paglowas naan kanak sang kanak

1 Timoteo 1:17 348 1 Timoteo 2:14sara maski ako yang laban saraun. Yangpagkallaat nang Dios kanak yang akatiga-man nang manga otaw na aw tomoo silankang Jesu Kristo pagasakopon naan silannang way kataposan. 17 Yang yagabuutsaan yang Ari na Dios na makagagaomnang way kataposan na di magkamatay.Di yaan pagkitaun nang otaw. Yaan gaidyang Dios, wakaw abantogon ta yaan nangway kataposan. Amen.

18 Ikaw, kay Timoteo, na maynangtudtuud anak ko, ikaw yang pyagalaongnang manga propeta, wakaw pangagadsang pyagalaong kanmo nang mangapropeta na pyagabayaan nang Balaan naEspirito, kay yang pyagalaong nilan kanmoyang makatabang kanmo antak di kawdaugun nang manga otaw na pyagabayaanni Satanas na yosopak sang matungtungna pagindo. 19 Wakaw pakadiguna yangpagtoo mo kang Jesu Kristo antak yaangaid yang imoon mo yang kyakatigamanmo namadyaw, kay aw dili mo yaan imoon,magakaraat yang dumdum mo. Kay aonday manga otaw na wa magaimo sangkyakatigaman nilan na madyaw, sana yaanyang inimo da nilan yang maat, wakawyamawara yang kanilan pagtoo kang JesuKristo. 20Maynaan yang yiimo ni Himeneoaw si Alejandro, wakaw pyapabayaan kosilan na adakupun ni Satanas antak silanmagdura antak di da silan magdigadigasang Dios.

2Manga Tambag bain sang Pagsimba

1Yani yang pagindo ko kanmo, kay Tim-oteo, madyaw na onaun mayo ampo sangDios antak panalanginan yang kariko nangotaw. Bantoga yang Dios, kay yaan yangyatabang kanilan. 2Ampowan yang mangaari aw manga pangoro nang goberno awyang kadaygan na manga otaw nang gob-erno antak matigam silan magtagap sangkanatun banwa na way kasamok antakkaagdan ta yang kariko nang pagbuutnang Dios kanatu, amamutlug kita sim-imba kanaan na way makaurang kanatu,magatinabangay kita. 3 Osto yang may-naan na pagampo kay yaan yang madyawnang Dios na kanatu Tomatabang 4 kaygosto naannamagalowas sangmanga otaw

sang kanilan sara antak silan kaaronannang kinaboi na way kataposan aw an-tak nilan katigaman yang matungtung napagindo bain sang Dios. 5-6 Sayda yangDios, aw sayda yang pyagailayon nangmanga otaw adto sang Dios, yaan si JesuKristo na yagapakaotaw. Yagapakamatayyaan tungud kanatu kay yang kanaan ka-matayun yang bayad sang kariko nang saranang manga otaw. Yang Dios na Ama yangyagabuut sang allaw na kyakamatay naan.Tungud saanpyapakatigamnangDios yangpagbuut naan na apasayloon yang karikonang otaw pinaagi sang kamatayun ni JesuKristo. 7 Yaan yang madyaw na batok nabyabatok ko sang manga otaw na bukunang Judio kay pipili ako nang Dios kayansyogo naan ako na magaindo kanilan bainsang matungtung na pagindo antak aragsilan tomoo kang Jesu Kristo. Buku nangkagaro yang pyagalaong ko, podo matung-tung.

8 Wakaw maski diin magatipon yangotaw na misimba, gosto ko na yang mangausug na tomotoo abaymagampo sang Dios.Butangan mayo sang ginawa mayo yangDios awmagampokamo. Panagampokamonang wa kamo akadaman, ayaw kamo ma-gagis.

9 Yang manga bobay na tomotoo, gostoko na mandadagom silan nang dagom namakagayon kanilan na antak way akapag-saway kanilan. Madyaw yang di silan mag-abutang nang madaig na manga bubutangsang lawas maynangmanga borawan, sapi,aw yang manga maal na dagom kayanyabay nilan doroson. 10 Awgaid yaan yangabay nilan imoon yang mangkadyaw an-tak katigaman nang kadaygan na yaan namanga bobay tomotoo na yangagad sangDios. 11Dadayaw kamo paningug namangakawbayan sang pagindo kamayo, aw pan-gagdi mayo yaan na pagindo. 12 Di akmotogot na yang bobay yang magaindosang manga kausgan. Di ak motogot aragna yang bobay yang magapangoro sangusug. Yang madyaw sang bobay yang ma-gaid silan magpaningug disang simbaan.13 Sabo pyagalaong ko yaan kay yang monaimoon nang Dios yang usug na si Adankayan yoman imoon yang bobay na si Eba.14 Yang bobay na si Eba gyagaway sogoon

1 Timoteo 2:15 349 1 Timoteo 3:16ni Satanas antak mangagad kanaan kadini,buku ni Adan yang gyagaway. Pagpan-gagad nang bobay sang gaway kanaan niSatanas, makalapas yaan sang balaod nangDios. 15 Awgaid yang manga bobay, aw dilisilan tomarikod sang Dios, awmapakabuu-tan silan abay sang manga otaw, aw man-gagad silan abay sang pagbuut nang Dios,aw mapakadyaw abay silan sang batasannilan, olowasun silan sang pagpanganaknilan.

3Yang manga Pastor nang manga Tomotoo

1Matungtung yang pyagalaong na yangotaw na gosto magpastor sang manga to-motoo, madyaw yang kanaan kyakaundan.2 Yang manga otaw na gyagayon mayopiliin na imoon manga pastor nang mangatomotoo kinaanglan madyaw yang kanilanbatasan antak way pagsaway kanilan nangkadaygan. Isa ra yang asawa naan, kaymaat aw marim pa yaan sang kadaygan nabobay. Matigam mangabong sang maka-pagkaraat kanaan, matigam yaan mag-dumdum sang madyaw, pyagataod yaannang manga tomotoo. Matayod yaan sangotaw na yadatung sang kanaan baray. Ki-naanglan na matigam yaan magindo sangsorit nang Dios. 3 Di yaan maglasin-glasing, di mapagtanam, awgaid buutanyaan, di mapagagis sang maski sini. Dinaan aparabiin yang sapi. 4 Kinaanglanna madyaw yaan magdomara sang kanaanasawa aw manga anak. Pyagataod yaannang kanaan manga anak, aw aon pya-gasogo naan sang kanaan manga anak,yaparabay silan domapa. 5 Aw di yaanmatigam magdomara sang kanaan asawaaw manga anak, labaw pa na di yaanmatigammagdomara sangmanga tomotoosang Dios. 6 Yang otaw na bago pa natomotoo di mayo ipiliin na imoon pas-tor nang manga tomotoo kay daw yaanmagparabaw kanilan. Kay aw masilingyaan nang maynaan, isolotan yaan nangDios maynang pagsilot kang Satanas nagaparabaw garo sang Dios. 7Yang madyawpiliin na imoon pastor nang manga to-motoo yang otaw na arag pyagataod nangbuku nang tomotoo sang Dios, kay antakway akapagsaway nilan kanaan. Kay aw

sawayun yaan, awmagkaraat da yang dum-dum naan, amadakup da yaan ni Satanaskayan pyagbayaan yaan papagimoon sangmaat nang Dios.

Yang manga Katabang nang manga Tomo-too

8 Maynaan oman yang manga otaw naipiliin na imoon katabang nang manga to-motoo. Kinaanglan madyaw yang batasannilan, akanarigan. Di yaan maglasinglas-ing, buku nang tagaw sang sapi. 9 Yaanyang abayun nilan butang sang ginawanilan yang matungtung na pagindo napyapakatigam nang Dios bain sang pagtookang Jesu Kristo. Yaan yang pyangagdannilan, wakaw waday amasiyod disang gi-nawa nilan na maat. 10 Yang ipiliin mayona imoon katabang nang manga tomotoo,onaun paniidan daw madyaw na otaw. Awkitaun mayo na way maat digkanaan, bayada imowa ra mayo katabang. 11Kinaanglanyang manga asawa nang manga katabangarag mangkadyaw yang batasan. Bukunang manga komatun. Manga buutansilan sang kadaygan, akanarigan silan sangmaski nana. 12 Yang katabang arag isara yang asawa, kay maat aw marim pasang kadaygan na bobay. Kinaanglan namadyaw yaan magdomara sang kanaanasawa awmanga anak. 13Awmadyaw yangimo nang manga katabang, pagataodonsilan laban. Wakaw aw maynaan, ma-pakaasub da silanmagbabatokon bain sangpagtoo kang Jesu Kristo.

Labaw sangKariko yang Pagindo bain kangKristo

14 Kaba gasolat ako sini kanmo, yagad-umdum ako na mapagkita ak kanmo nangdili madogay. 15 Toyo maski amaanggaako, akatigaman da mayo disining solatko yang batasan na madyaw kanatu namanga tomotoo sang Dios, kay kita yangmanga tomotoo sangDios namakagagaom.Wakaw kita na sakop ni Jesu Kristo may-nang madigun na arigi, kay yamadigunkita nang matungtung na pagindo. Ikitaundigkanatu yang matungtung na pagindonang Dios kay kita yang yangagad saanna pagindo. 16 Yatigam kita na labawsang kariko yang pagindona pyapakatigamnang Dios kanatu bain kang Kristo. Ya-gapakaotaw yaan. Pyapakatigam nang

1 Timoteo 4:1 350 1 Timoteo 4:16Balaan na Espirito sang manga otaw namatarong yaan na Anak nang Dios. Kikitayaan nang manga tagalangit na sogwanunnang Dios. Byabatok yaan asang karowa-gan nang donya antak arag dumungugyang buku nang Judio. Yaan yang ty-otoowan nang manga otaw asang karikonang banwa. Yapakabaton yaan, yomoriaglangit na laban da yaan dato yabantog.

4Yang Buku nang Tinuud na manga Magin-

doway1 Pyapakatigam nang Balaan na Espirito

na madatung yang allaw na aon mangaotaw na mobotawan sang matungtung napagindo bain sang pagtoo kang Jesu Kristo.Yaan yang pangagdan da nilan yang bukunang matungtung na pagindo nang mangaotaw na pyagabayaan nang manga magarona espirito na sakop ni Satanas. 2 Yaningmaat na pagindo na kanang magaro naespirito, pagaindo nang manga otaw namangkagaro na wa da ikilara sang madyawkay yanaram da silan nang kagaro. Wa dasilan akallukmagimo sangmaat nang Dios,kay yang yagabuut kanilan si Satanas napangoro nang manga magaro na espiritona gabaya kanilan. 3 Yaan na manga otawyagaindona bukunangmadyawyangman-gasawa. Arag yagaindo silan na aon mangapagkaan na dili apakaan maski madyawkaanun. Awgaid buku nang osto yaanna pagindo nilan kay yang kariko nangpagkaan yiimo nang Dios antak makaboisang manga otaw. Yaan na manga pagkaanapasalamatan sangDios nangmanga tomo-too na makaan saan kay yatigam da silansang osto na pagindo nang Dios. 4Madyawyang kariko nang inimo nang Dios, warayaan pagadiliyan. Toyo apasalamatan tayang Dios aw kamangun ta yang yaatagnaan kanatu. 5 Kay aw pasalamatan ta,amakaan ta, kay yaan yang pyagalaongnang Dios.

Madyaw na Sogwanun ni Jesu Kristo6 Aw pagindo mo yaan sang karomonan

ta na tomotoo, matinomanun kaw na sog-wanun ni Jesu Kristo. Kayan amadigunyang pagtoo mo bain sang Dios pinaagisang madyaw na pagindo bain kang JesusKristo na pyangagdan mo. 7 Ayawi la yang

pyagdara na kanang mona pyagdara naway kakabosan na dili makabantog sangDios. Yaan yang abaya mayo pangagdiyang pagbuut nang Dios antak kamo ma-naram. 8 Yang pagnaram sang lawas pag-gawbuk madyaw, toyo laban madyaw yangpagnaramsangpagpangagad sangpagbuutnang Dios. Kay aw mangagad kita sangDios, panalanginan kita naan adoon, labipa nang maori na allaw, panalanginan kitanang way kataposan. 9 Tinuud yang pya-galaong ko, kinaanglan otoowan yaan nangkariko nang otaw. 10 Wakaw pamakotanta abay pagindo yang paagi nang Dios kayyang Dios na kyakanarigan ta yang mak-agagaom na di magkamatay. Yaan yangtomatabang sang kariko nang otaw, labawpa na tyatabangan naan yangmanga tomo-too kang Jesu Kristo.

11 Yaning pyagaindo ko pagindowansang manga tomotoo disaan aw paglaongasilan na kinaanglan pangagadan yaan.12 Mapakadyaw kaw antak way magodyatkanmo maski baya pa kaw na otaw, kayikaw yang gaonanan nang manga tomo-too sang madyaw na batasan. Wakawdi kaw magsorit nang maat, sana karu-guni yang manga otaw. Pakadiguna yangpagtoo mo kang Jesu Kristo. Ayaw mag-pakaungud sang maski nana na maat.13 Kaba wa pa ako adatung agkanmo yaanyang abaya imowa yang pagbasa sangsorit nang Dios asang atobangan nangmanga otaw. Pagindowa silan antak silanmatigam. 14 Ayaw pagkaringawi yangkatigaman na yaatag kanmo nang Balaanna Espirito na yamadawat mo nangaonnang pagampo kanmo nang manga pas-tor nang manga tomotoo na pyapagsoritnang Dios sang propesiya bain kanmo kabadyadapun nilan yang oro mo. 15 Duputaimowa yang kariko nang pyagalaong ko,butangan yaan sang ginawa mo antak ki-taun nang kariko nang manga otaw nayagadogang yang katigaman mo bain sangpaagi nang Dios. 16 Magdadayaw kawdaw kaw makaimo sang maat. Abayadadyawa yang pagindo mo sang mangaotaw aw abaya pangagdi yang pyagaindoko kanmo, kay awabay kawmangagad saanna pagindo, buku nang ikaw gaid, karikonang pagaindoon mo na maningug kanmo

1 Timoteo 5:1 351 1 Timoteo 5:18arag pagasakopon nang Dios.

5Yang manga Katungdanan adto sang

manga Tomotoo1 Ayaw pagligtai yang manga otaw

na magorang pa mo maski makaimosilan sang maat, awgaid dadyawa silanpaglaonga maynang paglaong mo sangkanmo ama. Aw mangod pa mo na usug,gaonan yaan sang tudtuud mangod mo.2 Maynaan oman yang imoon mo sangmagorang pa mo na bobay, gaonan yaansang kanmo ina. Aw mangod pa mo nabobay, gaonan yaan sang tudtuud mangodmo. Ayaw magpakaungud nang maatkanilan.

3 Tayoda mayo yang manga baro nabobay na way kyakasandugan. 4 Toyo awaonmanga anak, aw buku ompo, nang barona bobay, pagaindoon silan pagtayod sangkanilan taganak aw ompo antak silan mak-abarus sang pagpatorin kanilan. Madyawnang Dios yaan na imo. 5 Toyo yang barona bobaynaway kyakasandugan, yangDiosgaid yang kyakanarigan naan. Allawgabiyabay yaan magampo sang Dios, yangayosang tabang. 6 Awgaid yang baro na bobayna yangonot sang kanaan ginawa, may-nang yatay da, maski boi pa yaan, kaytyatarikodan naan si Jesu Kristo. 7Wakawpagindowan yaan sang manga baro nabobay disaan antak silan matigammagimosang madyaw nang Dios, antak way pags-away kanilan. 8 Yang otaw na tomotoo nawa atayod sang kanaan layon aw mangatudtuud lomon aw taganak na yamaukud,wa da yaan atangkap sang pagindo ni JesuKristo. Yaan na batasan naan, daug panang manga otaw na wa otoo kang JesuKristo.

9 Yani yang tambag ko bain sang mangabaro na bobay na ipiliin mayo na imoonkatabang nang manga tomotoo. Dili ipiliinmayo yang baro na buku pa nang boyag,arag dili ipiliin yang baro na yakaagi sangmadaig na usug, yang kikinaanglan yangsayda gaid yang bana nangaon. 10 Yaangaid yang ipiliin mayo yang madyaw yangdungug na baro kay madyaw yang kanaanmanga imo, madyaw yang pagdomaranaan sang kanaan manga anak, matayod

yaan sang manga domadatung, yangogasyaan sang siki nang arag tomotoo, yata-bang sang manga otaw na aon karisud,yamakot yaan magimo sang madyaw namanga imo.

11 Awgaid yang baya pa na mangabobay na yamangkabaro dili ipiliin naimoon katabang nang arag tomotoo, kayyagakaparin yang kanilan dumdum kayaw makaungud silan na magabana omanmatarikod da silan sang pagpangagad kangJesu Kristo. 12Kayan yakasara silan kay wamagatoman sang saad nilan sang Dios namatabang sang manga tomotoo. 13 Bukugaid naan yang maat na amaimo nilan.Arag amabaragaw da yaan doon. Maga-pamanikpanik sang kabarayan, way am-agawbuk, abay da gaid maggogodanunsang waday pada na manga babarawun.Mapagkokomatun sang manga simbaray.Unaun da, makapagsorit da sang maat nasorit na makaidla sang ginawa nang sangkawtaw. 14Wakaw gosto ko na yang mangabaro na buku pa nang boyag magabanaoman antak manganak silan aw tagapi ni-lan yang kanilan manga anak aw karikonang surud nang kanilan baray. Kayan awmaynaan silan, way akapagsaway kanatunang manga otaw na yokontara kanatu.15 Pagindowa silan antak mangagad sangkanak tambag kay aon day manga baro nabobay na syomoway da sang paagi nangDios kayan yangagad sang paagi ni Satanas.

16Yang tomotoo na aon layon na mangabaro na bobay, kinaanglan na yaan yangmagapakaan sang manga baro na layonnaan, di naan asarig sang kadaygan namanga tomotoo, kay antak yaan gaid yangpagpakaanun nang kadaygan namanga to-motoo yang manga baro na bobay na waykyakasandugan na layon.

17 Bain sang manga pastor nang mangatomotoo, aw madyaw yang pagdomara ni-lan sang manga tomotoo, atagi silan nangmadyaw na bayad antak way makaukudkanilan, labi pa yangmanga pastor namaa-sub magbabatokon bain sang sorit nangDios aw maasub arag magindo sang mangaotaw. 18 Yaan yang madyaw imoon mayosang manga pastor aw madyaw yang pag-domara nilan, kay yaan yang kaorogan

1 Timoteo 5:19 352 1 Timoteo 6:10

nang sorit nang Dios na syosolat na ya-galaong, “Pakaana yang karabaw na pya-gadaromo, ayawpagbosari yang baba naanantak di makakaan.” Aon pay oman isana yagalaong, “Yang maggawbukay, ki-naanglan abayadan silan sang kanilan gaw-buk.”

19Ayawmagtoo sang sombong bain sangpastor nang manga tomotoo na maat konoyang imo naan. Ayaw magtangkap saan nasombong, aw way dowa, aw buku torongka otaw na magatistigos na matungtung saagaw yaan na sombong. 20Awmatungtungna yakaimo yaan sang maat, aw di naanayawan yang maat, sagdaa yaan asang ato-bangan nang manga tomotoo antak yangkadaygan malluk magimo sang maat.

21 Yang Dios na Ama ta aw si Jesu Kristoaw yang pinili naan na manga sogwanunna tagalangit yang yatigam sang pagindoko kanmo. Wakaw dadyawa pangagdiyang pyagaindo ko kanmo. Way mata-gan adapitan mo, aw magokom kaw sangarag tomotoo, papagonawaa silan karikomaski yang isa amigo mo. 22 Ayaw magpiliparabay sang otaw na baya pa mo kitaunna imoon mo pastor nang manga tomotoo,kay daw kaw pagsagad aw makaimo yaansang maat. Pangabong sang kariko nangmaat.

23Yani yang tambag ko kanmo, kay Tim-oteo, na buku gaid nang tobig yang inumunmo, inum nang tagbi na inmun antak kab-longan yang giyub mo, kay ipan kaw naankuduran.

24 Aon manga otaw na yakasara nakyakatigaman parabay nang manga otawyang kanilan sara. Wakaw kyakatigamanna isilotan silan nang Dios. Aon omansara na wa akatigami parabay, awgaid diamaimo na di akatigaman yaan na sara.25Maynaan oman yang madyaw na mangaimo, aon kyakatigaman parabay, aon wara.Awgaid maski di akatigaman parabay yangmadyaw na imo, apakatigam yaan nangDios.

61 Yani yang pagindo ko sang manga al-

lang na tomotoo na mapakadyaw kamosang kamayo batasan, kinaanglan maga-taod kamo sang kamayo tagallang antakway makapagsaway sang paagi nang Dios

aw antak dimasaway yang kanatu pagindo.2 Kamo na manga allang na arag tomo-too yang kamayo tagallang, ayaw mag-dumdum na way kinaanglan na manga-gad kamo sang pyagasogo kamayo nangkamayo tagallang kay arag kamo tomotoo.Sana mapakarisi la kamo maggawbuk kayyang pyagagawbuk mayo magonawa ka-mayo tomotoo aw arag karugnanan nangDios.

Yang Sayup na Pagindo aw yang Tinuud naKadato

Pagindowan sang manga otaw yanikariko antak silan matigam. 3 Aw aonmanga otaw na magaindo nang tobok napagindo na yakasopak sang pagindo nangGinoo ta na si Jesu Kristo aw arag wasilan otoo sang tyotoowan ta bain sangDios, 4 yapagbantog silan magindo sariway kyakatigaman. Yaan yang yongodannilan yang yapaglantogi aw yapagagis bainsang sorit nang Dios. Unaun da managagisyagsikadaman, yanagagaw da silan sangdungug, yagsipaglaong da nang maat nasorit sang isaisa kanilan. Kayan maat dayang ginawa nang isaisa kanilan. 5 Yabaysilan mapagagis kay wa day madyaw nakyakaundan nilan. Wakaw wa da silanakatigam daw monnono yang matungtungna pagindo. Dumdumnilan na amasapiyansilan pinaagi sang pagsimba sang Dios, kayyang sapi yang dakora nang ginawa nilan.

6 Tinuud na laban panalanginan nangDios yang manga otaw na mangagad sangkanaan pagbuut na marinaw yang dum-dum nilan maski buku abay madyaw yangkanilan kabutang. 7 Nang pagkawtaw taway dyadara ta, mayn naan oman awmatay kita, way adaraun ta. 8 Wakaw awaon pagkaan ta, aw aon damit ta, toman danaan, madyaw da yang ginawa ta. 9 Toyoyang manga otaw na yagadumdum na ma-gasapi garo, yaan yang yakaboyo sang gi-nawa nilan yang sapi. Yagakabarag yangginawa nilan kaymadaig yang kyakaundanna way kakabosan na makasapad kanilan.Yaan yang makadara kanilan adto sangsilot kanilan na way kataposan. 10 Kayyang pagdumdum nang otaw na magas-api garo, yaan yang pyagaponowan nangkariko nang karasi nang maat na mangaimo. Madaig yang yobotawan sang pagtoo

1 Timoteo 6:11 353 1 Timoteo 6:21sang Dios tungud sang pagdumdum nilanna magasapi garo, kayan dyatung silannang madaig na makaundug kanilan.

Manga Tambag11Awgaid ikaw, kay sogwanun kaw nang

Dios, arilii yang kariko nining maat napyagguna nang manga otaw. Ayaw mag-dumdum na amasapiyan kaw, awgaid yaanyang pamakoti imowa yang madyaw awtomana yang kariko nang pagbuut nangDios kanmo. Pakadiguna yang pagkanarigmo kang Jesu Kristo aw paggaon kanaan.Karuguni yang kariko nang otaw, ma-pakabuutan kaw. Ayaw magtarikod sangDios maski nanang amapagguna kanmo namarisud, 12awgaid padayona yangmadyawna manga imo mo tungud sang pagtoo mokang Jesu Kristo. Butangan sang ginawamo na ikaw pyagasakop nang Dios nangway kataposan kay pipili kaw naan antakkaw kaaronan nang kinaboi na way kata-posan. Madaig yang galaong na madyawyang byabatok mo bain sang pagtoo mokang Jesu Kristo. 13 Pagalaong ko kanmona butangan sang ginawa mo yang karikonang pyagaindo kanmo kay yang Dios nayakaboi sang kariko aw si Jesu Kristo nayagagogod sang tinuud bain kanaan asangokmanan ni Ponsio Pilato, silan dowa yaka-sait sang pagindo ko kanmo. 14 Wakawpagasogo ko kanmo na tomana yang karikonang pyagaindo kanmo. Dadyawa yangpagpangagad mo saan antak way sayupmo asta magbarik yang Ginoo ta na siJesu Kristo ani sang donya. 15 Magabarikani si Jesu Kristo pagdatung nang allawna papagbarikin da yaan nang Dios. Kayyaan yang magbubuut sang kariko disin-ing donya. Way tatamanan nang kadyawnang Dios. Yaan yang Ari nang karikonang manga ari, yaan yang Pangoro nangkariko nang pangoro disang karowagannang donya. 16 Yaan gaid yang makaga-gaom nang way kataposan kay yaan yangdi magkamatay. Yagauya yaan asang allagna di pagkasaidan. Aw nangaon aw adoonway otaw na yikita sang Dios. Abayun tayaan bantogon kay yang kanaan gaomwaytatamanan. Amen.

17 Bain sang manga mayaman na tomo-too, pagindowa silan na di magaparabawsang kadaygan, di da silan magkanarig

sang sapi kay yang sapi di pagkatigamanyang pagkawara, awgaid yaan yangasarigan nilan yang Dios kay yang Diosway tatamanan nang pagkallaat naankanatu, yabay kita naan papagumaun.18 Pagindowa yang manga mayaman nayaan yang imoon nilan yang madyawna manga imo. Pagindowa silan antaksilan mallaat sang kadaygan, di silanmagatillumut, pangatagan nilan yangyamaukud. 19 Aw yaan yang imoonnilan, mayn silan nang yagadayaw sangkanilan manga pyanmowan diglangit na diamawara. Wakaw panalanginan silan nangDios nang way kataposan kay yatiborosda yang kanilan ginawa sang paagi nangDios antak silan kaaronan nang madyawna kinaboi na di amawara na aatag kanilannang Dios.

20 Ayaw pagayawi, kay Timoteo, yanggawbuk na syasarig kanmo nang Dios. Ar-ilii yang way kabos na manga sosoritin namaat nang Dios, ayaw magkaupud sangpanaglantogi nang manga otaw bain sangpyagalaong nilan na katigaman, sari bukunang tinuud na katigaman. 21 Aon mangaotaw na yatangkap saan na katigaman nabuku nang tinuud, wakaw yakasoway dasilan sang pagindo bain sang pagtoo kangJesu Kristo.

Kariko mayo na manga tomotoo kangJesu Kristo, yaampo ko kamo sang Dios napanalanginan kamo naan abay.

2 Timoteo 1:1 354 2 Timoteo 1:16

Yang Kadwa na Solat ni Pablokang

2 TIMOTEO1 Ako si Pablo, yagasolat ako oman

kanmo, kay Timoteo. Pagbuut nang Diosna yamaimo ako apostol ni Jesu Kristo napapagbatokon bain sang kinaboi na waykataposan na syasaad naan sang mangaotaw pinaagi kang Jesu Kristo.

2 Ikaw, kay Timoteo, yang laban kokarugnanan kay mayn kaw nang tudtuudanak ko tungud sang pagtoo mo kang JesuKristo. Yabay ta kaw ampo sang Ama ta naDios aw kang Jesu Kristo na kanatu Ginooantak kaw abay panalanginan, aw antakkaw abay kallaatan antak marinaw yangdumdummo.

Pagpasalamat aw Pagdasig3 Way maat sang ginawa ko nang pag-

pangagad ko sang Dios, byabantog koyaan na sisimba ko maynang imo nangkanak kaompowan. Allawgabi aw yakaun-gud ak kanmo, gapasalamat ako sangDios tungud kanmo kayan yampo ta kaw.4 Pagkanamput ko sang pagkaundug mokanak nang pagpanaw ko, maawung akkanmo. Gosto ko magakita kita antakak laban maguma. 5 Kyakanamputan koyang pagtoo mo na tinuud maynang pag-too ni Loida na ompo mo aw maynangpagtoo ni ina mo na si Eunise. Yatigamako na yagapadayon kaw sang kanmopagtoo. 6 Wakaw pagalaong ko kanmooman na ayaw pagkaringawi yang katiga-man aw gaom na yaatag kanmo nangDios na yamadawat mo nangaon nangpagampo ko kanmo kaba dyadapun koyang oro mo. 7Kay yang Balaan na Espiritona yaatag nang Dios kanatu di makaimokanatu mataraw, sana yakadasig kanatukay yakaatag kanatu nang gaom, aw pag-bayai kita antak managilugun aw antak dikita makaimo sang maat.

8 Ayaw magkaarig maggogod bain kangJesu Kristo na kanatu Ginoo. Ayawmagkaarig na yamapiriso ako nang pag-pangagad ko kanaan. Ayaw magkaarig,sana pagtigkul sang maski nana na karisud

na madatung kanmo tungud sang pag-batok mo sang madyaw na batok bainkang Jesu Kristo. Makatigkul kaw saanna karisud aw somarig kaw sang gaomnang Dios na matabang kanmo. 9 Lyorowaskita nang Dios sang kanatu sara. Pipilikita naan na pagasakopon naan antak dikita magimo sang maat. Wa kita naanpagasakopa tungud sang kanatu madyawna manga imo awgaid pyagasakop kitanaan tungud sang dakora na karugun naankanatu kay yaan yang gosto naan imoon,kay nang wa pa naan imowa yang donyadadaan da dyumdum naan na apakaniinnaan si Jesu Kristo antak tomabang kanatu.10 Adoon kyatigaman da ta yang karugunnang Dios kanatu, kay dogay da na ya-mawtaw ansining donya yang Mallorowasna si Jesu Kristo. Yaan yang yagalin-gat sang kanatu kaalluk sang kamatayun,kayan pyakatigam kita na pinaagi sangmadyaw na batok bain kanaan pagasako-pon kita nang Dios nang way kataposan.Wakaw amanarig da kita na aon day kanatukinaboi na way kataposan sikun sang Dios.

11 Tungud saang madyaw na batok bainkang Jesu Kristo, pipili ako nang Dios,syosogo naan ako papagindoon aw papag-batoka saan na batok. 12 Wakaw pipirisoako adoon tungud saan na imo ko, aw-gaid di ak amaarig maski pipiriso akokay yatigam ako sang kyakanarigan ko.Yatigam ako arag na yaan aon dakorana gaom na yatagap sang syasarig naankanak asta sang pagdatung nang allawna pagaokom naan sang manga otaw.13 Pangagadi yang matorid na pagindona pyagaindo ko kanmo. Butangan sangginawa mo yang karugun mo sang aragotaw aw yang pagtoo mo na pagbayanang Dios kanmo na sakop ni Jesu Kristo.14 Dadyawun mo yang syasarig kanmopinaagi sang Balaan na Espirito na iyankanmo. Kayan yaan yang sarigi yang Bal-aan na Espirito na matabang kanmo sangkariko nang kanmo imo.

15Yatigamkawna tyatarikodan akonangkariko nang tomotoo ani sang probin-siya na Asia, wa da silan atabang kanak,si Pigelo aw si Hermogenes arag wa daatabang kanak. 16 Awgaid si Onesiporobuku nang maynilan, wakaw pyangayo ko

2 Timoteo 1:17 355 2 Timoteo 2:19sang Dios na akallaatan yaan aw yangkanaan pamilya kay ipan ako naan taban-gan. Wayaan akaarig tomarok kanakmaskiyamapiriso ako. 17 Pagdatung naan anisang syodad na Roma, pakaanapanapunako, baya da naan atantani na kinita daako. 18 Wakaw pyangayo ko sang Dios naakallaatan yaan naan nang maori na allawna pagaokom da naan. Yatigam kaw aragna madaig yang tabang naan kanak nangaadto pa kami Epeso.

2Mayn Kita nang Sondaro

1 Kay anak ko, dasiga yang ginawa mokay yatigam kaw na yabay kaw tabanganni Jesu Kristo. 2 Dyudungug mo yangpyagaindo ko nangaon asang pagkadaigan.Wakaw pagindowan yaan sang kyakanari-gan mo na manga otaw antak silan aragmatigam magindo sang kadaygan.

3 Ikaw, pagtigkul sang karisud na ma-datung kanatu na yangagad kang JesuKristo, min kaw nang madyaw na sondarona yagatigkul sang karisud. 4 Dumdumayang yamaimo sondaro, kinaanglan nayaan gaid yang pangagdan naan yang sogonang kanaan pangoro, wakaw di yaanmagkaupud sang manga imo nang bukunang sondaro. 5 Arag min kaw nang ya-paglomba na yagatoman sang pyapatomanbain sang paglomba, kay maski amaonakaw aw di mo tomanun yang pyapatomanbain sang paglomba, di kaw apadaugun.6 Arag min kaw nang yagpawa, yang labanyamakot magpawa, kinaanglan na yaanyang amaona komaan sang abot disangpawa. 7 Dadyawa ungudunguda yang pya-galaong ko kay pagabayaan kaw nang Diosna akadaragan mo yani kariko.

8 Ayaw pagkaringawi yang sompaw niari Dabid na si Jesu Kristo, pyapatay kayanbyoi yaan oman nang Dios. Yaan yangmadyawna batok na pyapakatigamko sangmanga otawnangpagbatok ko kanilan bainkang Jesu Kristo. 9 Kyakarisudan ako napipiriso maynang otaw na yakalapas sangbalaod nang okom, yaan yang yamapag-guna kanak kay yagababatokon ako abaysang madyaw na batok bain kang JesuKristo. Toyo maski amapiriso ako, yangsorit nang Dios di akapunpunan, yabay

maglimpud sang banwa. 10 Wakaw ya-gatigkul ako sang maski nana na karisudtungud sang manga otaw na pinili nangDios antak silan tomoo kang Jesu Kristokayan yaimo sakop naan, kayan panalangi-nan arag silan nang way kataposan asangbanwa nang Dios. 11 Matungtung yangbatok na yagalaong, “Aw yakaupud kitakang Jesu Kristo matay, arag yakaupudkita kanaan boiin. 12 Aw magtigkul kitasang kariko nang karisud arag makaupudkita kang Jesu Kristo magari. Awgaid awmaglaong kita nawa kita akatigam kanaan,di kita naan aangkunun na kanaan sakop.13 Maski buku kita nang matinomanunkanaan, di yaan amaparin, kay di amaimona di naan otomanun yang kariko nangsyasaad naan.”

Yang Yakaontol na Sogwanun14 Yani na pagindo ko dadyawa pagin-

dowan oman sang manga tomotoo dis-aan antak di nilan karingawan. Aragpagindowan kanilan na way gosto nangDios sang papaglantogi bain sang soritnang Dios. Pagindowan kanilan na yangpanaglantogi way kakabosan, magaid yaanmakawara sang pagtoo nang manga otawna yanagpaningug kanilan. 15 Dadyawaimowa yang pyapaimo kanmo nang Diosantak madyaw naan yang kariko nangimo mo aw antak way pagsaway kanmo.Dadyawa pakatigaman sang manga otawyang matungtung na pagindo na sikunsang Dios kay kinaanglan na way sayupnang pagindo mo. 16 Ayaw magkaupudsang manga sosoritin na maat nang Dioskay yaan na imo yang makadogang sangmanga imo na maat. 17 Yang pagindonilan maynang sakit na mannapon nagapakamatay sang otaw. Maynaan yangpyagaindo nining dowang ka otaw na siHimeneo aw si Pileto. 18 Yosoway silansang matungtung na pagindo kay ya-galaong silan na lyomabay da yang pag-boi nang Dios sang manga patay. Wakawaon yamangkaribog sang pagtoo tungudsang kanilan pagindo. 19 Awgaid ayawmagkakudugkudug saan na pagindo, kay diamaimo na amaparin yang pagindo nangDios kay yaanmaynangdagdaguna bato nadi magkatangkug. Kay aon pagindo nangDios na syosolat na yagalaong, “Yatigam

2 Timoteo 2:20 356 2 Timoteo 3:9yang Dios sang manga otaw na kanaansakop.” Aon oman isa na yagalaong, “Yangmaski sini na yagalaong na yaan kangKristo sakop, kinaanglan atangkuan naanyang manga imo na maat nang Dios.”

20 Mayn kita nang kasangkapan asangdakora na baray nang mayaman. Aondisaan madaig na karasi nang kasangka-pan, aon kasangkapan na borawan, aonkasangkapan na sapi, toyo agamitin gaidyaan aw aon kabantogan na inangun.Aon kadaygan oman na kasangkapan nakaoy aw lopa na gyagamit nang tagtomonallawallaw. 21Mayn kita naan na kasangka-pan, wakaw aw gosto natu makagaon sangmangkadyaw na kasangkapan na madyawnang tagtomon sang baray, kinaanglan naayawan natu yang kariko nang maat namanga imo. Kayan aw masiling da kitanang maynaan, agamitin da kita nang Diossang maski nana na madyaw na imo naapaimo kanatu. 22 Wakaw ayaw magimosang maat na yagakaimo nang arag kamobagong otaw. Yaan yang pamakoti yangpagimo sang matarong. Pakagsuna yangpagtoo mo kang Jesu Kristo aw karuguniyang arag kamo otaw. Yaan yang imowayang madyaw antak way daman nang ka-daygan kanmo. Yaan kariko yang pa-makoti imowa kay yaan yang pyagaimonang manga otaw na tinuud na yotoosang Dios. 23 Ayaw magkaupud sangway kakabosan na panaglantogi, kay yaanyang pyagakaponowan nang panagagis.24 Kinaanglan na yang pyagapanonogonang Dios dili mapagagisagis. Mapak-abuutan yaan sang kariko nang otaw.Kinaanglan na matigam yaan magindo.25 Magapasensiya yaan sang manga otawna yosopak kanaan, buku nang mabasagyang sorit naan kanilan, adadyawun naansilan pagindoon. Kay aw maynaan yangpagindo kanilan, dagaw amaparin yangginawa nilan nang pagbaya kanilan nangDios, kayan makadarag da silan sangmatungtung na pagindo. 26Kayan makaorida kanilan yang madyaw na dumdum ni-lan kayan yarowas silan na dyadakup niSatanas na yangallang kanilan.

3Yang Kataposan na Manga Allaw

1 Kinaanglan na makadarag kaw na aondakora na karisud aw agput da domatungyang kataposan nang wa pa magabarik siJesu Kristo. Yang manga otaw ninyan natimpo magapakita abay sang kanilan maatna imo. 2Yang kanilan tyoonan lawas gaidyang akarugunan nilan, dili yang kaday-gan. Yaan yang dakora sang ginawa nilanyang sapi. Yagaambog silan, yagaparabawsang kadaygan. Maat yang pyamabaannilan sang kadaygan. Di silan magpanga-gad sang kanilan taganak. Aw tyataban-gan silan, di silan magkapanumdum sangmadyaw na yadatung kanilan. Di silanmagpakaungud sang Dios. 3 Yang kanilanbatasan, maski maglomon silan, wa man-agilugun, di magkawara yang kadaman ni-lan sang arag otaw. Pyangimowan nilansang sara yang kadaygan. Yangonot sangkanilan ginawa, maat yang kanilan ontol,maat nilan yang madyaw na imo. 4 Maskiyang arag silan, yiimowannilannangmaat.Maski nanang akainangan nilan wa ubu-tangan sang ginawa nilan. Aw gadumdumsilan maynang silan gaid yang otaw. Yaanyang pyaparabi nilan yang madyaw nilanna makapaguma kanilan, toyo ampan wanilan pagadakoraa sang ginawa nilan yangDios. 5 Wa akaparin yang kanilan maatna batasan, yotoyo silan simimba, wa silanatangkap na yang Dios yang makagagaom.Ariliyan yang maynaan na manga otaw.6 Aon manga otaw na maynilan na yotoyomapagobay sang sangka yangognan an-tak tumukud kanilan antak makapagindonang buku nang osto na pagindo. Gya-gaway nilan patooon yang manga kaw-bayan disaan na makasasara kay mallugdaugun nang pagtintal kay madaig yangkyakaundan nilan na maat na yakabaragkanilan. 7 Wakaw yagapaningug yaan namanga bobay sang maski sini na maga-indo kanilan, toyo wa silan akatigam dawwain yang matungtung. 8 Yaan na mangamagindoway yosopak sangmatungtung napagindo. Wakaw wa makanotol yang kani-lan dumdum sang madyaw. Yang kani-lan pagtoo way kabos, buku nang sikunsang Dios. Mayn silan ni Janes aw siJambres na yapagkontara kang Moises ka-dini. 9 Awgaid way akabosan nang kanilanmanga imo, kay di madogay akatigaman

2 Timoteo 3:10-11 357 2 Timoteo 4:8nang manga otaw na buku nang ungudansilan mayni Janes aw si Jambres na bukunang ungudan.

Yang Kataposan na manga Tambag10-11 Toyo ikaw, kay anak ko, paggaon

kanak sang kariko nang paagi ko, kay ky-atigaman da mo yang kanak pagindo awyang kanak batasan aw yang pyamakotanko na imoon na makaontol sang Dios nadakora sang ginawa ko. Kyatigaman damo arag yang pagtoo ko kang Jesu Kristoaw yang pagpasensiya ko sang arag otawaw yang karugun ko kanilan. Kyatigamanda mo arag na dili ako magtantan sangpagbuut nang Dios kanak maski karisudanako. Kyatigaman da mo arag yang pagkon-tara kanak aw yang karisud na titigkuranko ag Antiokia aw ag Ikonio aw ag Listra,awgaid lyorowas ako saan kariko ni GinooJesus. 12 Buku ko gaid yang yagatigkulsang karisud, kariko nang manga tomo-too kang Jesu Kristo na gosto magatomansang pagbuut nang Dios arag apakarisudannang kadaygan na manga otaw. 13 Toyoyang manga otaw na makasasara aw yangyagaway simimba na wa otoo sang Dios,magadogang yang kaparaat nang mangaimo nilan. Gyagaway nilan yang mangaotaw patooon sang kanilan pagindo, toyoarag silan kyakagawayan nang kadaygan.14 Ikaw, kay anak ko, abaya pangagdi yangpyagaindo kanmo na kyakatigaman mona matungtung kay yatigam kaw na ka-narigan yang yagaindo kanmo na yanga-gad abay sang Dios. 15 Dumduma yani,isu pa kaw pyagindo da kaw sang soritnang Dios na syosolat. Yang syosolat yangyakaindo kanmo antak kaw matigam napagasakopon kaw nang Dios nang way kat-aposan pinaagi sang pagtoo mo kang JesuKristo. 16 Yang kariko nang sorit na syoso-lat disining Bibliya pyapasolat nang Dios,wakaw yaan yang laban madyaw gamitinaw magindo, aw magsagda sang tomotoona yakasara, aw magindo sang otaw naaon manga sayup, aw magindo bain sangmatarong na manga imo. 17 Aw yangsorit na syosolat asining Bibliya yang abaypangagadan nang otaw na pyagapanonogonang Dios, way kolang digkanaan, sait yaan

sang pagimo sang maski nana na madyawna imo na pyapaimo kanaan nang Dios.

41Aon importante na sogo ko kanmo, kay

magabarik ani sang donya si Jesu Kristona magaari. Yaan yang yagasait siningsogo ko kanmo yang Dios aw si Jesu Kristona magaokom sang kariko nang mangaotaw, boi aw patay. 2 Wakaw pagasogoko kanmo na abaya batoka sang mangaotaw yangmadyawna batok bain kang JesuKristo. Maski diin kaw, maski kano, ki-naanglan na apakaindoon mo yang mangaotaw. Pasabota silan bain kang Jesu Kristoantak tomoo kanaan. Aw aon tomotoo nayakasara, sagdaa yaan aw paglaonga yaansang kanaan sara. Pakaindowa silan nangmadyaw aw dasiga silan antak silan man-gagad sang sorit nang Dios. Kinaanglan naabay kaw magpasensiya kaba gaindo kawkanilan, ayaw paglibaga, pagtigkul maskimarisud yaan pagindoon. 3 Sabo may-naan yang sogo ko kanmo kay agput dadomatung yang allaw na di da matangkapyang manga otaw sang osto na pagindo.Yang tyatangkap nilan yang maski nanana madyaw nilan, wakaw mapagindo silansang madaig na magindoway, maski sininamagindoway namagaindo sang pagindona madyaw nilan. 4 Di da silan maningugsang matungtung na pagindo. Sana yaanyang abay da nilan paninggan yang bukunang matungtung na manga gogodanunna imoimo nang otaw. 5 Awgaid ikaw,ayaw magkataratara maski nanang ama-pagguna. Abaya tigkuri yang karisud,pamakot paglimpud pagbabatokon sangmadyaw na batok bain kang Jesu Kristo.Tomana yang kariko nang imo na pya-paimo kanmo nang Dios.

6 Bain kanak, kay anak ko, agput da akotomarikod disining donya, kay di da akmadogay apatayun da. 7 Pyamakotan koimoon yang kariko nang pyapaimo kanaknang Dios, wakaw adoon yabos da kotomanun yang kariko nang pagbuut naankanak. Wa ak obotawan sang pagpangagadkanaan maski madaig yang kyakaagyan kona karisud kay yabay ak tomoo kanaan.8 Adoon yagtagad da ako sang madyawna barus ni Ginoo Jesus sang kariko nangmatarong na otaw. Amadawat ko yaan

2 Timoteo 4:9 358 2 Timoteo 4:22na barus pagdatung nang allaw na pa-gaokom naan sang kariko nang mangaotaw. Matarong yang kanaan pagokom.Buku nang ako ra yang makadawat sangmadyaw na barus, arag makadawat saanyang kariko nang yamaiman sang pagbarikoman ni Jesu Kristo ani sang donya.

Yang manga Togon9Pamakoti namakakadi kaw kanak nang

di madogay adoon, 10 kay pyapanawan akoni Demas kay yaan yang pyaparabi naanyang makapaguma kanaan disining donya.Yisingadto yaan Tesalonika. Si Kresenteyakadto Galasia, aw si Tito yakadto Dalma-sia. 11 Si Lukas gaid yang aani la inagadko. Apita si Markos aw pagagadan ani kaymadyaw yaan na katabang ko. 12 Si Tikikopyakadto ra ko Epeso. 13 Aw komadi kawdaraun mo doon kanak yang madakmul nadagom ko na bibilin ko ag kang Karpo agTroas. Daraun mo arag yang manga libroko, aw ayaw pagkaringawi yang mangapapel na pyansolatan ko kay laban ko yaanimportante.

14 Si Alejandro na panday sang boronsiyang yagaimo nang labanmaat kanak, toyoyang Dios yangmabarus kanaan sangmaatna imo naan kanak. 15 Arilii yaan naotaw kay laban yaan yosopak sang kanatupagindo.

16 Yang mona na pagbista kanak, waykanak tistigos kay yayawan ako nilankariko. Awgaid pyangayo ko sang Diosna apasayloon silan. 17 Awgaid tyataban-gan ako ni Ginoo Jesus antak makaimoako magbabatokon sang kariko nang batokbain kanaan adto sang buku nang Judio naasang karowagan nang banwa. Lyorowasako naan na pyapatay garo nang mangaotaw na yosopak kanak. 18 Maski nanangamapagguna kanak na maat, olowasunako nang Ginoo, abay ako naan tabanganmatag domatung yang allaw na pagadaranaan kanak adto sang kanaan kasakopanaglangit. Yaan yang yabay natu bantogonnang way kataposan. Amen.

Yang Kataposan na Pangomosta19 Paglaonga si Priska aw si Akila aw

si Onesiporo aw yang kanaan pamilya nayabay ko silan kanamputan. 20 Si Erastoaadto ra Korinto. Si Tropimo pyapanawan

ko datoMileto na yamasakit. 21Mallug kawadi, di pa madatung yang amiyan adi lakaw.

Yangomosta kanmo si Eubulo aw si Pu-dente aw si Lino aw si Klaudia aw yangkariko nang manga tomotoo adi arag yan-gomosta kanmo.

22 Pagabayaan kaw abay nang Ginoo.Pyangayo ko sang Dios na panalanginankamo kariko.

Tito 1:1 359 Tito 1:15

Yang Solat ni Pablo kangTITO

1Ako si Pablo na kanang Dios sogwanun,yagasolat ako kanmo, kay Tito. Yamaimoako apostol ni Jesu Kristo kay syosogo akonaan adto sang manga pinili nang Diosantak kadogangan yang kanilan pagtoo awantak katigaman nilan yang kariko nangmatungtung na pagindo bain sang tin-uud na tinoowan natu. 2 Syosogo ako naapakaindoon silan antak silan maiman naakaaronan nang kinaboi na way kataposanna dadaan da syaad nang Dios nang wapa naan imowa yang donya. Di amaimona di otomanun nang Dios yang kanaansaad kay di yaan magkagaro. 3 Wakawpagdatung nang allaw na pipili nang Dios,pakatigam naan yang kanaan madyaw nabatok bain sang kinaboi na way kataposanna syasaad naan. Kayan yang pagbaba-tokon saan na batok syasarig kanak nangDios na yagarowas kanatu.

4 Ikaw, kay Tito, maynang tudtuud anakko tungud sang pagtoo ta kang Jesu Kristo.Yabay ta kaw ampo sang Ama na Dios awkang Jesu Kristo na kanatun Mallorowasantak kaw abay panalanginan antak mari-naw yang dumdummo.

Yang Imo ni Tito adto Kreta5 Sabo bibilin ta kaw dig Kreta antak mo

taposon yang maski nana na wa pa akata-pos disaan aw antak mo piliin yang imoonmanga pastor nangmanga tomotoo disangkariko nang simbaan disaan na banwa.Ayaw pagkaringawi yang pyagaindo kokanmo bain sang imoon mo manga pastornang manga tomotoo. 6 Yang imoon mopastor nangmanga tomotoo kinaanglan naway maat na imo na ikitaun digkanaan. Isara yang asawa naan kay maat aw marim payaan sang kadaygan na bobay. Kinaanglanmanga tomotoo yang manga anak naanna arag madyaw yang batasan antak wayakapagsaway kanilan. Dili silan magpan-gonot sang kanilan ginawa toyo yangagadsang kanilan taganak. 7 Tungud kay yangmanga pastor nang manga tomotoo yangsyosogo nang Dios pagdomara sang mangatomotoo, kinaanglan na way maat na imo

na akapagsaway kanaan. Kinaanglan nadili yaan magparabaw sang kadaygan, dimagkasapingsaping madaman, di maglas-inglasing, buku nang maat yang ontol,buku nang sapi yang dakora sang ginawanaan. 8 Kinaanglan na matayod yaan sangmanga domadatung. Yang pyaparabi nangkanaan ginawa yang pagimo sangmadyaw,matigam magdumdum daw nana yangmadyaw aw maat. Di yaan maglapas sangbalaod awgaid yangagad yaan sang pag-buut nang Dios. Kinaanglan na matigamyaan magarili sang maat. 9 Kinaanglanna yaan yang asarigan naan abay yangsorit nang Dios na pyagaindo kanaan antakyaan makadasig sang manga otaw pina-sobay sang matungtung na pagindo, awantak yangmanga otawna yosopak saannapagindo matigam sang kanilan sayup.

10 Kay madaig yang mabagsug yang orona wa mangagad sang pyagaindo kanilan,labi pa yang manga tomotoo na Judio nayagalaong na maat aw dili mangagad yangkadaygan na manga tomotoo sang kanilanbatasan na syosolat ni Moises kadini. Waykakabosan nang kanilan sorit, gyagawaynilan yangmanga otaw antak silan toowan.11 Sagdaa yang manga otaw na magasoritnang maynaan kay syasapadan nilan yangpagtoo nang kadaygan pinaagi sang kani-lan pagindo. Buku nang madyaw yangkanilan pagindo, yagaindo silan antak silanmakasapi. 12 Aon digkanilan matikadungna taga Kreta na yagalaong bain sang aragsilan, laong, “Yang manga otaw na tagaKretamangamangkagaro,maat yang ontolnilan,mangkatikaan, labanmangkataka, dimaggawbuk.” 13Matungtung sa agaw yangpyagalaong naan. Wakaw sagdaa silanaw pagindowa antak matorid yang kanilanpagtoo kang Jesu Kristo. 14Paglaonga silanantak di da silan tomoo sang kanang Ju-dio gogodanun na buku nang matungtung.Paglaonga arag silan antak di da silanman-gagad sang manga imoimo nang mangaotaw na wa atangkap sang matungtung napagindo. 15 Aw matarong yang otaw, aragmatarong yang kanaan pagdumdum bainsang maski nana na amapagguna kanaan.Awgaid aw buku nangmatarong yang otawkay wa otoo sang Dios, yang imo naanna maat magadogang. Yanaram da yaan

Tito 1:16 360 Tito 2:15nang maat na imo wakaw wa yaan makad-umdum nang madyaw. 16 Yang mangaotaw na maynaan yagalaong na silan yangmanga tomotoo sang Dios, awgaid bukunang tinuud kay yang kanilan manga imobuku nang magonawa sang pyagalaong ni-lan. Laban maat nang Dios yang kanilanbatasan kay wa nilan pagapangagdi yangpyagaindo kanilan. Wakaw way kabos ni-lan, di silan makaimo sang maski nana namadyaw na imo.

2Yang Osto na Pagindo

1 Awgaid ikaw, kinaanglan na di moaparinin yang pagindo mo bain sang ma-torid na pagindo. 2 Pagindowa yangmangkatadungna kinaanglannadi da silanmagalasinglasing, toyo kinaanglan na ma-pakadyaw silan sang batasan nilan antaksilan taodon. Kinaanglan namatigam silanmagarili sangmaat, na tinuud yang kanilanpagtoo, na laban silan marugun sang aragotaw, na magatigkul silan sang maski nanana karisud, di silan omosos. 3 Pagindowaarag yang manga boyag na kinaanglanna yang imoon nilan yang madyaw nangDios, na dili silan mapagkokomatun, nadili silan magalasinglasing. Kinaanglan namadyaw yang kanilan batasan antak silanpaggaonan nang kadaygan na kawbayan.4 Kinaanglan na pagaindoon nang mangaboyag yang manga baya na kawbayan an-tak silan marugun sang kanilan bana awmanga isu nilan. 5Yani arag yang pagaindonilan sang baya na kawbayan, na amarigsilan magimo nang maat, na di amarimsang buku nang kanaan bana. Kinaanglannamagapadatul silan sang kanilan paguya,na mapakabuutan silan aw pangagad sangkanilan bana. Kayan aw yaan yang abayimoon nang manga baya na kawbayan,di amasaway nang kadaygan yang kanatupagindo bain sang Dios.

6 Pakaindowa arag yang manga baya naotaw na kinaanglan na di da silanmagaimonang maat na manga imo na pagbuut nangkanilan dumdum. 7 Ikaw, kinaanglan naikaw yang amaimo gaonanan nilan sangpagimo sang madyaw. Dadyawa pagin-dowan yang matungtung na pagindo an-tak silan matigam na tinuud yang pagindo

mo. 8 Kinaanglan na matorid yang karikonang pagindo mo antak way akapagsawaykanmo. Kayan yaarig yang manga otaw nayapagkontara kanatu kay way kikita nilanna maat na akapagsaway nilan.

9 Pagindowa yang manga sogwanun natomotoo na pangagdan nilan yang mangasogo nang kanilan pangoro antak yangkanilan pangoro kaontoran nang karikonang kanilan manga imo. Kinaanglan nadi silan magasopak sang kanilan pangoro.10 Kinaanglan na di silan makamang sangmaski manga tatagbi na butang nang kani-lan pangoro na adaraun nilan. Kinaanglanna way ikitaun digkanilan na maat, porosmadyaw, antak silan kanarigan nang kani-lan pangoro. Aw maynaan yang batasannang manga sogwanun, akatigaman na la-ban madyaw yang pagindo kanilan bainsang Dios na kanatu Mallorowas.

11 Makapangagad silan saan na pagindokay pyapakita nang Dios sang kawtawanyang kanaan karugun kanilan antak silanmarowas sang kanilan sara. 12Wakaw tun-gud sang karugun naan kanatu pyagaindokita naan na ayawan ta yang kariko nangimo na sopak sang Dios aw yang maatna batasan na pagbuut nang kanang otawdumdum. Pyagaindo arag kita naan naariliyan ta yang kariko nang maat na dum-dum, na imoon ta yangmatarongnamangaimo antak kita makaontol sang Dios kabaaani pa kita sang donya. 13 Kayan yagumakita kaba yagatagad kita kang Jesu Kristokay yamaiman kita na magabarik yaan anisang donya. Aw magbarik da si Jesu Kristona kanatu Dios na Mallorowas na mak-agagaom sang kariko ikitaun ta yaan nayagadan nang dakora na gaom. 14 Yaanyang yagapakamatay tungud kanatu antakkita marowas naan sang sara, kayan inimokita naan matarong antak kita masakopnaan. Kayan kita na sakop naan yamakotmagimo sang matarong na manga imo.

15 Dadyawa pagindowan yaning pya-gaindo ko kanmo antak pangagadan nilan.Pakaindowa silan aw dasiga silan, arag sag-daa silan kay ikaw yang aon katungud saansikun sang Dios. Ayaw magtogot na aonmagaodyat kanmo.

Tito 3:1 361 Tito 3:153

Yang Pagkinaboi na Pinasobay sangPagindo ni Kristo

1Paglaonga yangmanga tomotoo disaanantak makaungud na kinaanglan na man-gagad silan sang labaw na pangoro nanggoberno aw yang kadaygan namanga otawnang goberno. Kinaanglan na pangagdannilan yang kanang goberno balaod, awarag mapakaasub silan sang maski nanana madyaw na imo na pagbuut nang gob-erno. 2 Kinaanglan na di silan maglaongnang maat sang maski sini, na di silanmapagagis, awgaidmapakabuutan silan awpagtaod sang kariko nang otaw. 3 Kaykita na kang Jesu Kristo tobok da adoonyang batasan ta. Nangaon yang batasanta maynang manga sangu, wa kita man-gagad sang manga balaod kay yakasowaykita sang paagi nang Dios. Yagatomankita nangaon sang maat na pagbuut takay yaan yang yabay ta imoon yang maskinana na maat na kyakallingiyan ta. Maatyang kanatu ontol nangaon, laban kitayamasigi sang sangka otaw. Kyokontarakita nang arag otaw, kayan kita yanagkon-tara kariko. Yaan yang batasan ta nan-gaon. 4 Kayan yapagguna na pyapakitanangDios yang kanaankadyawawkarugunsang kawtawan. 5 Lyorowas kita naan.Yang paglowas naan kanatu buku nangbarus sang kanatu madyaw na imo, aw-gaid lyorowas kita naan kay kyakallaatankita naan. Yogasan kita naan sang maatpinaagi sang gaom nang Balaan na Espiritoantak kita maimo manga bago na otaw napyarin da yang ginawa ta kayan kyaaronannang bago na kinaboi na yaatag kanatunang Balaan na Espirito. 6 Panalanginankita nang way tatamanan kay byobobowankita nang Dios nang Balaan na Espiritopinaagi kang Jesu Kristo na kanatu Mal-lorowas. 7 Yiimo naan yaan tungud sangkarugun naan kanatu antak kita maimomatarong na yamaiman na aon kanatu kin-aboi na way kataposan sikun sang Dios.8Makasarig kaw saang pyagalaong ko.

Gosto ko na apakaindoon mo yangmanga otaw saang pyagaindo ko kay ki-naanglan na yang manga otaw na tyomoora sang Dios abay silan mamakot magimo

sang madyaw na manga imo. Kay makata-bang yang kanilan imo sang kadaygan naotaw aw tinuud na madyaw. 9 Awgaidarilii yang manga otaw na yapagagis bainsang sorit nang Dios nawa nilan akatigami.Arilii yang manga imoimo na pyagdaranang kanatu kamonaan, arilii arag yangpapagagis bain sang manga balaod awyang maski nana na akaponowan nangpanagagisagis. Yang manga sosoritin namaynaan way kakabosan, di makatabangsang manga otaw. 10 Aw aon isa digka-mayona yabaymapagagis sang aragmangatomotoo, sagdaa yaan. Aw di pa yaanmaningug kanmo, omana sagdaa. Aw dida yaan kanmo masip pabayai la yaan.11 Kay yatigam kaw na yang otaw na may-naan yakasoway da sang madyaw na paagi,yakasara da yaan tungud sang imo naan.Wakaw di yaan makagawas sang silot nangDios, katagaan yang kanaan imo.

Yang Kataposan na Tambag12 Aw domatung da adto kanmo si

Artemas aw buku si Tikiko na apakad-toon ko kanmo, maparabay kaw komadtoNikopolis, magakita kita dato, kay dato akonang timpo nang amiyan. 13Tabangi mayonang madyaw si Senas na abogado aw siApolos na antak di silan maukud na ma-panaw. 14 Paglaonga yang manga tomotoodato na kinaanglan na mapakaasub silanmaggawbuk antak way kaukud nilan awantak arag silan makatabang sang kaday-gan na aon karisud. Kay aw mapakatakayang otaw way akabosan naan.

15 Kariko nang manga inagad ko didiyangomosta kamayo. Pangomostaan akosangmanga tomotoo disaan na yamarugunkanami kay arag kami tomotoo. Pyangayokona karikomayopanalanginannangDios.

Pilemon 1 362 Pilemon 24

Yang Solat ni Pablo kangPILEMON

1 Ako si Pablo, yamapiriso ako adoontungud kay si Jesu Kristo yang pyanga-gadan ko. Yang inagad ko dini yang lomonta na si Timoteo.

Ikaw, kay Pilemon na karugnanan namina katabang nami, ikaw yang pyapadaraannami nining solat ko, 2 aw yang lomon tana bobay disaan na si Apia, aw si Arkipo nainagad ta magtoman sang pagbuut ni JesuKristo, aw yang kariko nang tomotoo nayagasimba disang kanmo baray, arag silanyang pyapadaraan nami nining solat ko.

3Yabay kamo nami ampo sang Ama ta naDios aw kang Jesu Kristo na Ginoo ta antakkamo abay panalanginan antak marinawyang dumdummayo.

Yang Lugun aw yang Pagtoo ni Pilemon4 Arimarim ako yakaungud kanmo, kay

Pilemon, nang pagampo ko. Pyapasala-matan ko abay yang Dios tungud kanmo5 kay dyudungug ko na tinuud yang pagtoomo kang Ginoo Jesus na karugunan moaw yang kariko nang kang Kristo sakop.6 Yaampo ko na tungud sang papagidaragmo sang manga tomotoo na tyatabanganmomagadogang yang pagkatigammo sangkariko nang kanatu panalangin na sikunkang Jesu Kristo kay yotoo kita kanaan.7 Kay lagi, laban ak gauma na yamarugunkaw sang manga tomotoo, yamadasig akokay yagauma yang manga tomotoo tungudkanmo.

Pyapaori ni Pablo si Onesimo8 Wakaw maski aon kanak katungud

na sikun kang Jesu Kristo na amaimo takaw sogoon, 9 wara ak magaimo kanmosaan tungud sang panagilugun ta, agaidko kanmo paglaong yang gosto ko awmangagad kaw. Yaan yang yiimo komaski ako si Pablo na matadung da naadoon yamapiriso tungud kang Jesu Kristo.10 Yani yang pagalaong ko kanmo nakallaati si Onesimo na maynang tudtuudanak ko, kay pagindo ko kanaan ani sangpirisowan, maparabay yaan manarig kangJesu Kristo, wakaw maynang ako yangkanaan ama. 11 Nangaon way madyaw

na tabang na yamaimo naan kanmo, aw-gaid adoon dakora yang akatabang da naankanmo aw kanak.

12 Apaoriin ko agkanmo si Onesimo nalaban karugnanan ko. 13 Yang gosto kodini la garo kanak yaan kay yaan yangapatabangun da mo kanak kaba pipirisoako tungud sang pagbabatokon ko sangmadyaw na batok. 14 Awgaid dili ta kawurugusun na apatabangun mo yaan kanak,wakaw wara ak magadumut kanaan dini,pyapaori ko agkanmo. Yaan yang madyawna ikaw yang magabuut daw patabangunmo yaan kanak adi sang pirisowan daw dili.

15 Dagaw pagbuut nang Dios na yada-gawdagaw si Onesimo manaw digkanmokay pagori naan agkanmo di da mapanawmatag akamatay da naan. 16Adoonbukudagaid nang sogwanun yaan, toyo yaan labawpa sang sogwanun kay yanarig da kangJesu Kristo. Mayn da yaan nang kanmolomon na kyakarugunanmo, labi pa kanak,toyo labaw pa digkanmo kay yaan kanmosogwanun na arag da kamo tomotoo kangJesu Kristo.

17Aw yiisip mo na ako katabangmo, tay-oda yaan maynang pagtayod mo kanak awkomadto ako kanmo. 18 Aw yakasara yaankanmo, daw yakaotang, singadi kanak,panokot. 19 Kay ako si Pablo yang ya-gapirima sini na magabayad kanmo. Toyoyatigam kaw na dakora yang tabang kokanmo kay tungud sang kanak pagindokanmo lyowas da kaw nang Ginoo ta.20 Yaan sa agaw, kay lagi, yang gosto ko,na atabangan mo ako tungud sang pagtoota kang Jesu Kristo. Imowa yang maka-paguma kanak kaymagonawa kita sakop niJesu Kristo.

21 Wakaw syosolatan ta kaw kay ya-manarig ako na mangagad kaw kanak.Yatigam ako na labaw pa sang ayoon koyang imoon mo kanak. 22 Buku gaidnini yang ayoon ko. Pataana yang pa-gakorangan ko, kay yamaiman ako nangpagampo mayo sang Dios tungud kanakna makalogwa ako sang pirisowan kayankyomadto kamayo.

Kataposan na Pangomosta23 Si Epapras na inagad ko na arag

yamapiriso tungud sang pagtoo naan kangJesu Kristo, yangomosta kamayo. 24 Si

Pilemon 25 363 Pilemon 25Markos aw si Aristarko aw si Demas aw siLukas yang manga katabang ko adi sangpagtoman sang pyagasogo kanatu nangDios, arag silan yanagpangomosta kamayo.

25 Pyangayo ko na panalanginan kamonang Ginoo ta na si Jesu Kristo.

Hebreo 1:1 364 Hebreo 2:4

Yang Solat sang mangaHEBREO

Yang Pyagalaong nang Dios Pinaagi sangkanaan Anak

1 Aw yagaindo yang Dios kadini sangmanga Judio yang kanaan manga propetayang ipan naan sogoon papagbatokon sangkanaan pagindo. 2 Awgaid adoon yangkanaan Anak yang pyapagbatok da naankanatu. Yaan yang pyapagimo nang Diossang langit aw lopa. Yaan yang pyapagtag-tomon nang Dios sang kariko. 3 Pyapakitanang Anak nang Dios disang donya yanggaom aw yang kaallag nang Dios agkanaankay yaan Dios man. Yaan yang yagabu-utbuut sang kabutangbutang nang karikoaglangit aw asang donya pinaagi sanggaom nang kanaan sorit. Pagkatapos naanmagpakamatay antak lingatun yang saranang otaw, magingkod yaan diglangit sangingkodanan na asang apit karinto nangDios na Lyomabi. 4 Disaan pyapakita nayaan yang labaw sang manga tagalangit nasogwanun nang Dios. Aw yang katung-danan naan na yaatag kanaan nang Diosarag labaw pa sang katungdanan nangmanga tagalangit.

5 Yani yang pyapasolat kadini nang Diosbain kang Jesus, laong, “Ikaw yang kanakAnak, ako ra yang kanmo Ama.” Yomanmaglaong yangDios kanaan, “Yaimoda akokanmo Ama, ikaw yaimo da kanak Anak.”Ampan way tagalangit na sogwanun naanna pyagalaong nang Dios nang maynaan.Labaw sang kariko nang tagalangit yangAnak nang Dios. 6 Yoman maglaong yangDios nang pagsogo naan sang kanaan Anakani sang donya, “Kariko nang tagalangitna kanak sogwanun misimba sang kanakAnak.” 7 Yang tagalangit pyagalaongnang Dios na silan kanaan manga sogwa-nun gaid. Maski nanang gosto naan naapaimowan kanilan, yamaimo, tunang ya-maimo silan samut, tunang yamaimo silanatoron. 8 Awgaid pyagangaranan nangDios yang kanaan Anak nang Dios, kayyagalaong yang Dios sang kanaan Anak,“Ikaw na Dios, magaari kaw nang way kat-aposan. Matarong yang pagari mo sang

kanmo kasakopan. 9 Madyaw mo yangmanga imo na madyaw, maat mo yangmanga imo na sopak sang kanak balaod,wakaw ikaw na Dios, pyapaguma ta kawlabaw pa sang paguma nang kanmomangainagad.” 10 Yagalaong yang Dios arag,“Anay da sang pagpono ikawna Ginoo yangyagaimo sang donya. Yang langit arag iimomo. 11 Kariko nang inimo amangkawara,awgaid ikaw magapabilin. Yang langit awlopa amaparin, wa day akabosan maynangdamit namorongo ra. 12Olorononmo yaanmaynang pagloron sang kamun, aballinanmo yaan nang bago. Awgaid ikaw, diliamaparin, dili kaw amamatadung maskikano.” Maynaan yang pyagalaong nangDios sang kanaan Anak. 13 Yang Dios wamagalaong sang tagalangit nang maynangpyagalaong naan sang kanaan Anak, laong,“Pagingkod asang apit karinto ko asta pag-datung nang allaw na apaguyukan da kosang parapara mo yang kariko nang kon-taramo.” 14Sogwanun gaid nang Dios yangmanga tagalangit na di pagkitaun. Syosogosilan naan antak tomabang sang mangaotaw na sakop naan.

2Yang Kalowasan

1Kay yang Anak nang Dios yang syosogonang Dios pagindo kanatu wakaw ki-naanglan abay ta butang sang dumdum tayang kariko nang pagindo kanatu daw kitamakasoway sang pagindo. 2Yang balaod napyapabatok kadini nang Dios sang mangatagalangit sangmanga Judio pyapakatigamna matungtung kanang Dios pagindo kayyang kariko nang yakasara na yosopaksaan yabos silotan pinasobay sang kanaanimo na maat. 3 Aw sisilotan yang karikonang wa mangagad sang pyagaindo nangtagalangit, dili amaimo na dili kita isilotanaw dili kita mangagad sang matorada napagindo bain sang pagsakop nang Diossang yotoo kanaan. Nang tigmad yangyagabatok saan na pagindo yang kanatuGinoo na Anak nang Dios, kayan yagba-tok oman kanatu yang byabatokan naan.4Arag pyapakatigamnangDios namatung-tung yaan na pagindo kay kaba yanag-batok silan, pyapaimo nang Dios kanilan

Hebreo 2:5 365 Hebreo 3:3yang manga mangkadyaw na imo na ya-gadan nang kanaan gaom antak tomooyang yaningug saan na batok. Ayn nanggosto naan na gabatok yatagan naan nangkatigaman sikun sangBalaanna Espirito namakadigun sang pagtoo nang otaw.

5 Yang manga tagalangit, maski aonyaatag nang Dios kanilan na gaom, bukunilan yang apapagpangoroon nang Diossang donya na makaballin sini na donyanang maori na allaw. Yaan na donya yangbyabaraw ta adoon. 6 Awgaid otaw yangpapagpangoroon nang Dios saan. Aonsyosolat kadini na yagalaong, “Ikaw naDios, nanga yang otaw yabay mo kaun-dan? Sari otaw gaid yaan, kayan yabay pamo tabangan. 7 Pyagabuutan mo na yangtagalangit yangmarabaw adoon sang otaw,toyo dili madogay yang kanilan paglabawsang otaw. Yatagan mo yang otaw nangkatungudpagkapangoro, yabantog da yaanaw pagtaoda. 8 Pyapagpangoro mo yaansang kariko.” Maynaan yang syosolat ka-dini. Pyapagpangoro nang Dios yang otawsang kariko, way inimo na wa pagabayainang otaw. Awgaid adoon na manga allaw,yatigam kita na wa pa magapangoro yangotaw sang kariko. 9Yaan na syosolat kadiniyatoman da kang Jesus. Awgaid yatigamkita kang Jesus, pyagabuutan nang Dios nalyarabawan yaan dagawdagawnangmangatagalangit sang katungud nang aani yaansang donya. Kay yamallaat yang Dioskanatu, yagapakamatay si Jesus tungudsang sara nang kariko nang otaw. Adoonyabantog da yaan aw pagtaoda kay ya-gatigkul yaan sang kamatayunna silot sangsara nang manga otaw.

10 Madyaw kay yang Dios na gaimo awgabaya sang kariko, yagabuut kang Je-sus antak way makolang sang paagi sangpaglowas ni Jesus kanatu wakaw pya-pagtigkul si Jesus sang karisud. Sang may-naan, makasonod kanaan adto langit yangmanga otaw na yaimo damanga anak nangDios. 11 Si Jesus yang yagalingat sangsara nang otaw antak maimo silan kanaansakop. Yaan aw yang manga otaw nalilingatan naan sang sara sayda yang Ama.Wakawmaski labaw si Jesus sangmanga to-motoo, wa yaan akaarig maglaong na yangmanga tomotoo, kanaan manga lomon.

12Kay aon syosolat kadini na yaan yang ya-galaong, nong yamaimo yaan otaw, laong,“Abatokon ko ikaw na Dios adto sang kanakmanga lomon. Akantaun ko yang kanakpagbantog kanmo aw yanagkatipon silanna misimba kanmo.” 13Kayan yoman yaanmaglaong, “Abay ak somarig sang Dios.”Arag yaan yagalaong, “Yapagtukud akosang manga anak nang Dios na pyapataga-pan naan kanak.”

14 Manga otaw kita na pyagangaranannang manga anak nang Dios, wakaw aragyamaimo otaw si Jesus antak magpaka-matay yaan kanatu kayan pinaagi sangkanaan pagkamatay dyadaug naan si Sa-tanas na aon gaom na makamatay sangotaw. 15Yagalowas si Jesus kanatu na anayda yamalluk na amatay, kyakamang naanyang kanatu kaalluk na amatay. 16Wakawkikita ta na buku nang tagalangit yangtyatabangan ni Jesus, awgaid yaan yangtyatabangan naan kita na manga otaw nayosonod ni Abraham. 17 Wakaw madyawkay yaimo da si Jesus maynatu na kanaanmanga lomon antak arag yaan mati sangmaynang kanatu byabati, antak matigamyaan mallaat kanatu. Yaan yang yamaimokanatu magampoway adto sang Dios, aragyaanmatinomanunawkasarigan sangpya-paimo kanaan nang Dios. Yagapakamatayyaan antak yang manga otaw mapasaylosang kanilan sara. 18 Kay kyaagiyan da niJesus yang pagtigkul sang karisud wakawyatigam da yaan tomabang kanatu, tyata-bangan kita naan aw kyakarisudan kitaantak kita makatigkul.

3Si Jesus Labaw kang Moises

1 Manga karomonan ko na tomotoo,kariko natu pinili nang Dios na imoonkanaan manga anak. Dumduma mayo siJesus na syosogo nang Dios ani kanatu napyapagbatok sang kanaan pagindo. Aragyaan yang labaw na magampoway natusang pagtoo. 2 Nang aani pa sang donyasi Jesus, mamutlug yaan magimo sangpyagalaong nang Dios na yamatag kanaannang katungud. Si Moises arag matino-manun sang Dios bain sang pagdomarasang taga Israel na sakop nang Dios ka-dini. 3 Awgaid si Jesus na gaimo sang

Hebreo 3:4 366 Hebreo 4:5kariko labaw pa kang Moises na sakop gaidnang Dios, wakaw byabantog yaan nangDios labawpa sang pagbantog kangMoises.Maynaan oman yang pagbantog sang otawna tagtomon sang baray labaw pa sangsakop disaan na baray. 4 Kay maski nanana baray aon gaimo, awgaid yang gaimosang kariko yang Dios. 5 Madyaw yangpagdomara niMoises sang sakop nang Dioskadini, matinomanun yaan toyo sogwanungaid yaan nang Dios. Yang kanaan gawbukyang pagpakatigam sang manga otaw bainsang imoon nang Dios nangmaori na allaw.6 Si Jesu Kristo arag gatoman sang pya-paimokanaan, awgaid bukuyaannang sog-wanun, Anak yaan nang tagsakop. Sakopkita naan aw abay kita somarig kanaan awabay kita maiman kanaan.

Yang Pagpatana nang Kaotawan nang Dios7Wakaw kinaanglan maningug kita sang

pyagalaong nang Balaan na Espirito nasyosolat kadini, laong, “Aw dumungugkamo sang pyagalaong nang Dios adoon,8 ayaw magsopak, pangagad kamo, ayawpagpakabagsuga yang oro mayo maynangkamayo kamonaan kadini na yosopak sangpagindo nang Dios, titigi nilan abay yangDios daw silotan silan naan tungud sangkanilan pagsopak nong aadto silan sangbanwa na way maguya. 9 Surud nang ka-patan na ka toig maski yabay nilan kitaunyang manga mangkadyaw na imo nangDios, wa nilan asipa yang Dios, yabay ni-lan tigiin yang Dios daw diin taman yangpagtigkul naan. 10Wakaw laban maat nangDios yang imo nilan. Yagalaong yaan nabuku nang osto yang kanilan dumdum.Yabay yaan magpakatigam kanilan sangkanaan paagi awgaid way gosto nilan namatigam saan. 11 Kay laban maat nangDios yang kanilan imo, wakaw yagalaongyaan na di da silan makaslud sang banwana pagapatanaan nilan na apapaguyaankanilan nang Dios.” Maynaan yang syoso-lat kadini. 12 Wakaw panagkido kamona manga karomonan ko daw aon otawdigkamayo na magaimo sang maat nangDios na wa da akanarig kanaan kayanyaan yang akaponowan nang pagtarikodnaan sang Dios. 13 Adoon kaba yabaypa yang Dios magindo kanatu, abay kitaallawallaw managinindoway antak way isa

kanatu na di da masarig sang Dios kaymadyaw naan na abay magimo sang maat.14Kay awabay kita somarig sangDios,may-nang pagkanarig ta nang tigmad, akaupudkita kang Kristo panalanginan nang Dios.15 Kaundi yang pyagalaong nang Balaanna Espirito, laong, “Aw dumungug kamosang pyagalaong nang Dios adoon, ayawmagsopak, pangagad kamo, ayaw pagpak-abagsuga yang oromayomaynang kamayokamonaan kadini na yosopak sang pagindonang Dios.” 16 Yang yudungug sang pya-galaong nang Dios toyo yosopak ngaongmanga otaw na pyagaagad ni Moises pag-panaw ag Egipto. 17Yamadaman yang Dioskanilan tungud sang imo nilan na maatwakaw lyarasay silan nang Dios surud nangkapatan na ka toig asang banwa na waymaguya. Yamangkamatay silan kariko dis-aan na yosopak sang Dios. 18 Pyaglaong danang Dios kanilan na di da silan makasludsang banwa na pagapatanaan nilan na apa-paguyaan naan kanilan kay wa silan man-gagad sang kanaan pagindo. 19 Wakawkyakatigaman ta na wa nilan adatungayang pagapatanaan na aatag nang Dioskanilan kay wa silan akanarig sang Dios.

41 Kita na manga tomotoo adoon, arag

kita pyagalaong nang Dios na arag kita ata-gan naan nang akapagpatanaan ta, wakawmanagkido kita antak way isa kanatu nadi akaatagan. 2 Kita maynilan kadini kayarag kita byabatokan bain sang akapag-patanaan na aatag nang Dios sang yama-narig kanaan. Awgaid silan kadini maskiyudungug silan saan way madyaw na ya-maimo kanilan kay wa silan otoo sangpyagalaong nang Dios. 3 Kita gaid nayamanarig sang Dios yang yatagan nangakapagpatanaan na yaandam naan sangotaw. Kay yagalaong yaan bain sangkanatu kamonaan na laban di da silanatagan nang akapagpatanaan kay labanmaat naan yang imo nilan. Yagalaongyang Dios saan maski yaandam da naanyang akapagpatanaan anay da nang pag-imo naan sang karibotan. 4 Yatigam kitana yaandam da yaan kay aon syosolat ka-dini bain sang kapitong allaw na yaan naallaw yang pyagatangku nang Dios sangpagimo naan sang kariko. 5 Awgaid maski

Hebreo 4:6 367 Hebreo 5:7yaandam da, wa adatunga nang kanatu ka-monaan kay yagalaong yang Dios na labandi da silan atagan nang akapagpatanaanna aatag naan sang yamanarig kanaan.6 Yang kanatu kamonaan kadini wa atagikay wa silan akanarig sang Dios awgaidaon kadaygan na atagan. 7 Pyaglaong danang Dios na adoon na manga allaw aatagnaan sang maningug sang kanaan pya-galaong yang akapagpatanaan. Yadogayyang pagurangan nang paglaong nang Diossang kanatu kamonaan aw yang pyapaso-lat naan kang Dabid na yagalaong, “Awdumungug kamo sang pyagalaong nangDios adoon, pangagad kamo, ayaw pagpak-abagsuga yang oro mayo.” 8 Matungtungna aon manga otaw na dyadara ni Josueadto sang banwa na pyapaguyaan nangDios sang kanatu kamonaan, toyo bukupa naan yang pyagalaong nang Dios naakapagpatanaan na aatag naan sang ya-manarig kanaan. Kay pagkatapos disaan,yadogay pa kayan yoman maglaong yangDios na madatung yang allaw na aon ka-daygan na manga otaw na atagan naannang akapagpatanaan. 9 Wakaw yatigamda kita na aon pa adoon yaandam nangDios na pagapatanaan nang kanaan mangaotaw. 10Kay yang otaw na pyapatana nangDios yagtangku da sang kanaan imo, wa daakanarig sang kanaan madyaw na imo nayaan yang makatabang kanaan, maynangDios na yagatangku sang pagimonaan sangkaribotan kayan yagpatana.

11 Wakaw mamakot kita antak kita ata-gan nang akapagpatanaan ta. Di kita mag-asiling kanilan kadini na wa akanarig sangDios kay daw arag kita silotan nang Dios.12 Mangagad kita sang pyagalaong nangDios kanatu kay yagadan yang kanaan soritnang gaom na maynang pyagaatobang tayaan na gasorit. Maynang espada na la-ban matarum na yaragsub sang otaw may-naan oman yang pagindo nang Dios namaragsub sang ungud nang otaw, maskiyang ginawa naan arag lyaragsub, wakawkyakatigamanyangdumdumnaan awyangsurud nang ginawa naan. 13Way amatagosang Dios. Yagadadayaw naan kitaun yangkariko nang imo nang otaw, aw yang karikonang dumdum nilan yabos naan katiga-man. Amatobang kita kariko sang Dios

tungud sining kanatu manga imo.Si Jesus yang Labaw na Magampoway na

Dungganun14 Wakaw abay kita mangagad sang

pagindo nang Dios na kyakanarigan ta kaysi Jesus na Anak nang Dios yang labaw namagampoway natu adto sang Dios. Mak-agagaom yaan, aadto yaan langit asangatobangan nang Dios. 15Maski Anak nangDios si Jesus yatigam yaan sang karutuyta kay arag yaan yakaagi sang kariko nangkyakaagiyan ta, awgaid wa yaan makaimosang maat. 16Wakaw di kita amarig mato-bang sang Dios allawallaw na mapagbarawkanaan. Awmapakallaat kita kanaan amal-laat yaan kanatu. Atabangan kita naan awmagkinaanglan kita nang tabang.

51 Yang manga labaw na magampoway

disang templo nang manga Judio pipili an-tak matobang silan sang Dios tungud sangmanga otaw. Silan yang yamatag sang Diosnang manga ayup na pyapatay na lingatsang sara nang otaw. 2 Yatigam silan naarag silan yakasara maynang kadaygan namanga otaw wakaw di silan ilibagun nangmanga otaw na yakasara tungud sang kani-lan karutuy. 3 Wakaw aw matag sang Diosyang magampoway sang lingat sang sara,buku gaidnang kanang kadaygan sara yangilingatun, awgaid arigkan sang kanaan sarapyaparingat. 4 Yang magampoway wamagabuut na yaan yang magaimo sangdakora na gawbuk na pagkamagampoway.Awgaid yang Dios yang yamatag kanaansaan na katungud. Mayn ni Aaron ka-dini na magampoway nang taga Israel adtosang Dios, yang Dios yang yamatag kanaansaan na katungud. 5 Arag si Jesu Kristo,wa yaan magaparabaw antak maimo yaanlabaw na magampoway, awgaid yang Diosyang yamatag kanaan saan na katungud,yagalaong yang Dios kanaan, “Ikaw yangkanak Anak, ako ra yang kanmo Ama.”6 Arag syosolat kadini yang pyagalaongnang Dios kang Kristo, laong, “Way kat-aposan nang kanmo pagkamagampoway,mayn kaw ni Melkisedek na usug na maga-mpoway kadini nang timpo ni Abraham.”7 Nong otaw pa si Jesus, kaba gadumdumyaan sang karisud na madatung kanaan,

Hebreo 5:8 368 Hebreo 6:11yagadaraw yaan, yagaampo yaan sang Dioskay yaan yang makaboi oman kanaan naapatayun. Kay laban madyaw ni Jesusna abay yaan mangagad sang pagbuutnang Dios, wakaw yaningug yang Dios sangkanaan pagampo. 8 Maski Anak nangDios si Jesus, pyagaindo yaan nang Diospagpangagad kanaan pinaagi sang karisudna titigkuran naan. 9 Yamatapos ni Je-sus kaagiyan yang kariko nang gosto nangDios na apaagiyan kanaan, yamaimo yaanmaglilingat sang sara nang manga otawna yamanarig kanaan antak silan kaaronannang kinaboi na way kataposan na yaatagnang Dios. 10 Kayan inimo yaan nang Dioslabaw namagampoway nangmanga tomo-too adto sang Dios mayni Melkisedek.

Tambag antak Dili Makasoway11Madaig pa garo yang pagaindo ko ka-

mayo bain sang imo ni Jesus, di da gaid,kay marisud da kamo pagindoon kay waygosto mayo na matigam. 12Dogay da kamona yamanarig sang Dios wakaw madyawda garo kamo imoon magindoway, awgaidonnoon pagimo kamayo magindoway nayagakinaanglan pa kamo na oman pagin-doon sang tigmad na pagaanadan bainsang paagi nang Dios. Yakagaon da kamonang isuisu na di pamakaimo komaan sangkanun, wakaw yabay pa kamo pasosoon.13 Aw yabay pa kamo somoso agaw may-naan isu pa. Yang otaw na maynaan dipa matigam mangagad sang pagindo nangDios. 14 Aw komaan da yaan sang kanun,agaw maynaan dakora da yaan, bukun dayaan nang isu. Maynaan oman yang otawna yabay mangagad sang pagindo nangDios. Kay yanaram da yaan nang pagpan-gagad sang pagindo, wakaw kimilara rasang maat aw madyaw.

61 Di da kita abay maganad sang tig-

mad na pyagaanadan bain sang pagtookang Kristo. Yaan yang pagaanadan data adoon yang mararumlarum na pagindoantak magsun yang pagtoo natu. Di dakita abay magagogodgoday sang pagindobain sang pagbotawan sang manga imo nadi makaontol sang Dios, aw yang pagindobain sang pagtoo sang Dios, di da abaynatu pagaanadan. 2 Yang pagindo bain

sang manga paagi nang pagbawtismo awyang pagdapun sang oro nang otaw kabayaampo, aw yang pagindo na managboioman yang yamangkamatay aw yang silotna way kataposan nang Dios sang otaw,arag di da natu abay ogodgodon. 3 Di danatu oman pagaanadan yang tigmad napagindo, yaan yang pagaanadan da natu,aw tomogot yang Dios, yang mararum napagindo antak magsun yang pagtoo natu.4 Magapadayon kita sang pagkanarig takang Jesus daw aon otaw digkanatu namobotawan sang kanaan pagtoo. Kayyang otaw na yobotawan sang pagkanarignaan kang Jesus, di da amaimo na mabarikyaan antak tomoo oman kang Jesus kaypyakatigam da yaan nangaon nang Diosbain kang Jesus, yakadawat da yaan sangpagatag nang Dios na sikun diglangit, yata-gan da yaan nang Balaan na Espirito,5 kyatigaman da naan na madyaw yangpyagalaong nang Dios, kinita da naan yangmanga mangkadyaw na imo na yagadannang gaom nang Dios. 6Wakaw di da yaanmabarik tomoo kang Jesus kay kyagiyan danaan kariko kayan pyakainaan naan asangatobangan nang manga otaw si Jesus naAnak nang Dios kay wa naan ubutangansang ginawa naan yang pagkarabo kangJesus asang koros. 7-8 Kita na mangaotaw maynang pawa na yabay oranun.Aw madyaw yang abot nang tanum naamakaan nang tagtomon, makadawat yangpawa sang panalangin nang Dios. Toyo awgityan yang pawa nang soksok aw sagbut,buku nang madyaw na pawa. Magalaongyang Dios na way asoy naan na pawa, os-onogon da.

9 Kamo na manga karugunan ko, maskigaindo kami kamayo nang maynaan,yatigam kami na buku kamo nang maynnilan na yobotawan sang pagtoo sang Dios,yotoo kami na abay imoon mayo yangmadyaw na imo na iimo nang otaw nalyowas da nang Dios sang sara. 10Matarongyang iimo nang Dios kanatu, dili naanakaringawan yang manga madyaw na imomayo aw yang karugun mayo kanaan napyapakita mayo na yabay kamo tomabangsang kanaan manga otaw. Abarusankamo naan nang madyaw sang manga imomayo na madyaw. 11 Gosto nami na abay

Hebreo 6:12 369 Hebreo 7:7kamo mamakot asta sang kataposan antakmatoman yang kariko nang tyatagadanmayo na imoonnangDios kamayo. 12Gostonami na di kamo amataka sang pagpan-gagad mayo sang Dios. Pagsiling kamonang manga tomotoo na yabay somarigsang Dios maski yadogay matoman yangpyagalaong nang Dios kanilan, wa silanakaomo, yabaymagtagadwakaw tyotomannang Dios kanilan yang manga saad napyagalaong naan.

Yang Dili Akapagdowadowaan na Saadnang Dios

13Tanawa yang Dios kadini sang pagsaadnaan kang Abraham. Kay way yarabawkanaan namakapagpasarig sang saad naanwakaw pyasarigan da naan na otoma-nun naan yang saad naan kang Abraham.14 Yani yang pyagalaong nang Dios kangAbraham, laong, “Abay ta kaw tabangan,kay Abraham, apakadaigin ko yang kanmomanga sompaw.” 15 Yabay magtagad siAbraham sang pagtoman nang Dios sangsaad kanaan, wa yaan akaomo, wakawyamatoman yang saad kanaan nang Dios.16 Tinuud na yang otaw aw yasaad ipannaan paglaong na yang Dios yang yatigamna matungtung yang pyagalaong naan kaylabaw pa kanaan yang Dios. Aw taposda naan paglaong yang kanaan saad, namaynaan yang paagi nang kanaan pagsaad,di da amaimo lantogiin. 17Maynaan omanyang Dios, gosto naan na akatigaman nangmanga otaw na syasaadan naan na dilinaan aparinin yang saad naan kanilanwakaw dyodogangan naan yang kanaansaad nang kanaan pasarig na otomanunnaan yang syasaad naan. 18Yang saad nangDios aw yang pasarig naan na otomanunnaan yang saad naan, laban di amaparin.Di amaimo na di naan otomanun yangpyagalaongnaan. Wakawkyatigamanda tana kita na yadangup kanaan makasarig nakariko nang pyagalaong nang Dios kanatuarag amatoman. 19 Yang pagkanarig tana amatoman yang saad nang Dios may-nang potaw kadigun na pyagatagun sangbarangay antak di maanod. Yang pagka-narig ta yang yabay makatagun kanatuantak di ta ayawan yang kanatu pagtoo.Yang tyatagadan ta na saad nang Dioskanatu laban akaimanan ta na amaimo

kanatu 20 kay yagona ra kanatu si Je-sus adto langit, yamatobang yaan sangDios tungud kanatu. Yakagaon yaan nanglabaw na magampoway na yarasak sangbalaan na paguya nang Dios na syasar-inggan nang madakmul na sapot disangtemplo nang manga taga Israel. Ya-maimo si Jesus labaw na magampoway naway kataposan. Yang katungud ni Jesuspagkamagampoway maynang katungud niMelkisedek pagkamagampoway.

7Yang Magampoway na si Melkisedek

1 Si Melkisedek yang ari nang banwa naSalem, arag yaan magampoway nang otawadto sang Dios na makagagaom. Pagorini Abraham sikun magpatay sang mangaari na yapaggira kanaan, songonon yaanni Melkisedek. Yaampo sang Dios niMelkisedek si Abraham antak abay yaantabangan nang Dios. 2 Yaatag ni Abrahamkang Melkisedek yang kasamporo sangkanaan tyaban sikun sang manga ari. Yangkaorogan nang aran ni Melkisedek “Ari namadyaw nang Dios.” Arag pyagangarananyaan nang ari nang banwa naway kasamokkay yaan yang kaorogan nang aran naSalem. 3 Way kyakasolat bain sang amaaw ina ni Melkisedek aw bain sang mangakamonaan naan. Arag way kyakasolat bainsang allaw nang pagkawtaw naan aw yangallaw nang pagkamatay naan wakawmaynyaan ni Jesus na Anak nang Dios, way kata-posan nang kanaan pagkamagampoway.

4 Yatigam kita na dungganun siMelkisedek kay si Abraham na pangoronatu na taga Israel yamatag kanaan nangkasamporo sikun sang tyaban naan sangmanga ari. 5 Yang manga sompaw gaid niLebi yang yamaimo magampoway disangtemplo. Pyagabuutan nang balaod namakakamang silan sang kasamporo naabot na pyagaatag nang manga taga Israelna arag sompaw ni Abraham maynangmagampoway. 6Maski buku nang sompawni Lebi si Melkisedek, yaan yang yataganni Abraham nang kasamporo. Yaanyang yagaampo adto sang Dios tungudkang Abraham, maski si Abraham yangsyasaadan nang Dios. 7 Yatigam kita nayang magampoway sang Dios labaw sang

Hebreo 7:8 370 Hebreo 7:28otaw na yaampo naan sang Dios, wakawkikita ta na labaw si Melkisedek kangAbraham. 8 Yang magampoway disangtemplo na yatagan nang otaw nang kasam-poro manga otaw silan na magkamatay.Awgaid bain kangMelkisedekna yakamangsang kasamporo na sikun kang Abraham,way kyakasolat na yamatay yaan. 9-10 SiLebi yang kamonaan nang magampowayna pyagaatagan nang kasamporo nangkariko nang abot nang taga Israel. Nangpagatag ni Abraham kangMelkisedek nangkasamporo itong yamatag si Lebi kay itongsayda si Lebi aw si Abraham kay sompawsi Lebi ni Abraham. Wakaw yatigam kitana labaw si Melkisedek kang Lebi kaymaynang yamatag kang Melkisedek si Lebinang kasamporo.

11 Yang balaod na pyapatoman nangDios kanatu na manga taga Israel pyapaagikang Moises nong timpo nilan na si Aaronyang labaw na magampoway. Awgaid yaanna paagi wa akatoman nang manga otawwakaw yatagan si Jesu Kristo nang katun-gud sang pagkamagampoway. Yang katun-gud ni Jesus pagkamagampoway bukunang maynang katungud ni Aaron pagka-magampoway na si Aaron sompaw ni Lebi,awgaid maynang katungud ni Melkisedekpagkamagampoway. 12 Pagbarin sangkatungdanan na magampoway, arag da ya-parin yang balaod bain sangmagampoway,13-14 kay si Jesu Kristo yang ballin sangmanga sompaw ni Lebi na magampowaytoyo buku nang sompaw ni Lebi si Je-sus, sompaw ni Juda. Awgaid yaan yangpyagalaong ni Moises na amaimo mangamagampoway yangmanga sompawni Lebi,buku nang sompaw ni Juda.

Yang Lain na Magampoway na Mayn niMelkisedek

15 Kyadaragan da ta laban na yaparinda yang balaod aw yang pagkamagam-poway kay mayn ni Melkisedek si Jesussang kanaan pagkamagampoway, 16 kay waakaimo magampoway si Jesus pinaagi sangbalaod na yaan yang imoon magampowayyang sompaw ni Lebi, awgaid yamaimoyaanmagampoway kay aon gaomnaan kaymagapabilin yaan boi nang way kataposan.17 Kay syosolat kadini yang pyagalaong,

“Way kataposan nang kanmo pagkam-agampoway, mayn kaw ni Melkisedek namagampoway kadini.” 18-19 Yang dadaanna balaod di abay makatabang sang otawantak makaontol sang Dios wakaw byabal-linan nang Dios nang madyaw na paagi napinaagi saan makadorod da kita sang Dios.

20-21 Yasaad yang Dios na yagalaongna way pagkatapos nang kang Jesuspagkamagampoway. Way maynaan nasaad naan sang manga sompaw ni Lebinang pagkaimo nilan magampoway,awgaid syosolat kadini yang pyagalaongnang Dios bain kang Jesus, laong, “Diliamaparin yang kanak dumdum, syaadda ko na way pagkatapos nang kanmopagkamagampoway.” 22 Wakaw labanmadyaw pa sang dadaan na paagi yangbago na paagi na si Jesus yang gapasarig.

23 Yang dadaan na paagi madaig yangyamaimo magampoway kay pyagaballinanaw yatay da. 24 Awgaid si Jesus na dimagkamatay, sayda naan yang magam-poway nang way kataposan. Yang kanaanpagkamagampoway di amasingadto sangkadaygan. 25 Wakaw laban makatabangsi Jesus nang way kataposan sang karikonang otaw na modorod sang Dios antakdi silan silotan tungud sang kanilan sara.Kay si Jesus pollayon boi, yabay yaanmato-bang adto sang Dios tungud kanatu, wakawpollayon yaan makatabang kanatu sangkanatu kikinaanglan sang Dios.

26 Si Jesus yang magampoway na labanmakatabang kanatu kay pollayon madyawyaan, ampan way maat na imo naan, bukuyaan nang mayn natu na manga otaw namaat yang imo, yapakabaton yaan adtosang Dios aglangit, arag yaanmakagagaomsang kariko. 27 Yang kadaygan na mangamagampoway kinaanglan allawallaw am-atag sang Dios nang manga ayup na pya-patay antak pasayloon nang Dios silan awyang kadaygan na manga otaw sang kani-lan sara. Tobokyangkang Jesus paagi, yangpagatag ni Jesus sang Dios na pyagalingatsang sara nang otaw, misan da gaid naanimowa. Wa day kinaanglan na osobliin pa.Yaan na pagatag yang lawas naan na pya-patay disang koros. 28 Yang manga otawna yamaimo magampoway pinaagi sangbalaod niMoises, otaw namakasasara. Aw-

Hebreo 8:1 371 Hebreo 9:4gaid pinaagi sang saad nang Dios kyaka-ballinan yang balaod ni Moises, yamaimomagampoway nang way kataposan yangAnak nang Dios. Way kolang nang kanaanmanga imo.

8Si Jesus yang Kanatu Labaw na Magam-

poway1 Laban di ta akaringawan yang pya-

gaindo ko kamayo, na aon day maynaanadoon labaw na magampoway kanatu adtosangDios, si JesuKristo. Yagingkodda yaansang ingkodanan na asang apit karintonang trononangDios aglangit. 2Asang ato-bangan nang Dios yagatoman si Jesus sangkanaan katungdanan pagkamagampoway.Yaan yang tinuud na ampowanan na bukunang inimo nang otaw awgaid yang Diosyang yagaimo. 3Maynini yang paagi nangmagampoway disang donya, yamatag silansang Dios nang manga ayup na pyapatayna lingat sang sara nang otaw. Wakawarag si Jesus yagaatag sang Dios, yaatagnaan yang kanaan lawas na pyapatay asangkoros. 4 Aw ani pa si Jesus sang donyadili yaan amaimo magampoway kay aonmanga magampoway na mamatag adtosang Dios sang pagatag na sogo nangbalaod ni Moises. 5Yang paagi nangmangamagampoway yagaid magsiling sang paaginang tinuud na ampowanan diglangit awyangkanilan ampowananyagaid gaon sangampowanan diglangit. Yatigam kita saankay nang bay maglindug si Moises sangkanilan ampowanan sang Dios, pyagalaongyaan nang Dios, “Dadyawa mayo yangpagimo, gaonan mayo sang pyapakita kokanmo nangaon asang butay na Sinai.”6 Yang katungdanan na yaatag kang Jesuslabaw pa sang katungdanan nang mangamagampoway disining donya. Yang bagona paagi ni Jesus antak makadorod kitasang Dios labaw pa sang dadaan na paagikay yang bago na paagi yagadan nang la-ban madyaw na manga saad nang Dios.7 Aw yadyaw pa yang dadaan na paagi, dida aballinan nang bago na paagi.

8 Buku nang madyaw nang Dios yangmanga taga Israel kay wa silan manga-gad sang dadaan na paagi. Wakaw ya-galaong yaan, “Madatung yang allaw naimoonko yangbagonapaagi na pangagdan

nang manga Judio na sompaw ni Israelaw sompaw ni Juda antak maringat yangkanilan sara. 9 Yang bago na paagi naimoon ko wa makagaon sang imo ko ka-dini nang pagkamang ko sang kamonaannilan disang banwa na Egipto. Wa nilanpangagdi yang kanakpagindowakawwadako silan atabangi.” 10Yagalaong yang Dios,“Maynini yang imoon ko na bago na paagikay antak makadorod kanak yang sakop kona manga taga Israel. Ubutang ko sangkanilan ginawa yang kanak pagindo an-tak abayun nilan dumdumun, antak silanmatigam sang gosto ko na imoon nilan.Na amaimo ako kanilan Pangoro na Dioskayan silan amaimo kanak manga anak.11 Ninyan na manga allaw di da nilan pa-gaindoon yang kanilan manga inagad awmanga lomon bain kanak kay kariko nangotaw, dungganun aw buku nang dungga-nun, matigam da kanak. 12 Amallaat akokanilan aw ayawan nilan yang kanilan sara,di da ko silan isilotan. Kariko nang kanilanmanga imo na maat ko, akaringawan dako, di da ko akanamputan.” Yaan yangpyagalaong nang Dios na bago na paagisang pagsimba kanaan. 13 Pyaglaong danaanyangbagonapaagi na yakaballin sangdadaan na paagi, wa da naan apapangagdisang manga otaw yang dadaan. Sang may-naan, yagapasabot yaan na yang dadaan napaagi di da amagamit. Yang maski nana nadi da amagamit, ayawan da.

9Yang Pagsimba na Aani sang Donya aw

Yang Pagsimba na Aadto Langit1 Yang dadaan na paagi sang pagsimba,

aon manga balaod na tyotoman nilan sangkanilan pagsimba. Arag aon ampowanansang Dios na inimo nang otaw. 2 Yaanna ampowanan kaoy yang pyagaarabat awparis nang ayup yang pyagaatup. Yangapit gangaan pyagangaranan nang balaanna ampowanan. Asaan ubutangan yangilawan aw yang lamesa aw yang allawallawbyubutang sang lamesa na paan na pasala-mat sang Dios. 3 Yang apit surud nasyasaringgan nang madakmul na sapotpyagangaranan nang balaan na paguyanang Dios. 4Asaan ubutangan yang lamesana borawan na sonoganan sang insenso na

Hebreo 9:5 372 Hebreo 9:18maynang torob. Asaan arag yang kabanna syasangkoban nang borawan. Yaanna kaban yang pyagangaranan nang arkanang dadaan na paagi, agsurud naan nakaban yang borawan na lasakanan sangpaan na mana na yaatag kadini nang Dios.Arag aagsurud yang bangka na gyagamitni Aaron kadini na yadaon. Arag lyarasakdisaan yangdowambookna bato na lipig nasyosolatan nang samporong ka sogo nangDios sang manga otaw. 5 Asang babawnang kaban yaning podo borawan na pya-gangaranan nang pasaylowanan nang Diossang manga otaw tungud sang kanilansara. Pyapaindug asaan yang manga in-imo na gyagaon sang tagalangit na labanmagayon, na yagapasabot na iyan disaanyang Dios. Yarongan nang manga panidnilan yang pasaylowanan. Toman da naan,di akasamanan batokon adoon disini yangkariko nang asaan.

6 Yang dadaan na paagi sang pagsimbasang Dios, allawallaw yarasak yang mangamagampoway disang apit gangaan na am-powanan, yagatoman sang katungdanannilan. 7 Awgaid yang apit surud na yu-rangan nang madakmul na sapot, waymakaslud disaan, yang labaw na magam-poway gaid, toyo misan gaid surud nangkada toig. Di yaan makaslud aw way darana dogo. Yaatag naan sang Dios yang dogoantak yaan pasayloon sang kanaan imo namaat nang Dios aw antak arag pasayloonyang manga taga Israel. 8 Yang pagkabu-tangbutang nang dadaan na ampowanansang Dios na yurangan agsurud nangmadakmul na sapot yaan yang pakatigamkanatu nang Balaan na Espirito na dilimakaslud sang balaan na paguya nangDios yang manga otaw kaba iyan pa yangdadaan na ampowanan aw yang dadaan napaagi sang pagsimba. 9 Yang dadaan napaagi aon kaorogan adoon kanatu. Kaykariko nang manga pagatag sang Diosnang otaw na pyapasobay sang dadaan napaagi nang pagsimba, wara magadadayawmakalingat sang sara nang otaw. 10 Yaanna manga paagi sang pagsimba, bain gaidyaan sang pagkaan aw paginum aw pag-pangogas. Pyapatoman yaan sang otaw napaagi kaba wa pa nang Dios imowa yangbago na paagi sang pagsimba.

11 Awgaid adoon si Jesu Kristo yangmakaatag kanatu nang mangkadyaw napanalangin kay makadorod yaan sangDios. Yang ampowanan na lyarasakannaan buku nang inimo nang otaw, waradisining donya, gimadyawan yaan, labawpa sang manga ampowanan disiningdonya. 12 Yarasak si Jesus sang balaan napaguya nang Dios diglangit, wa magadaranang dogo nang kambing aw baka, awgaidyang kanaan dogo yang pyapatutud naandisang koros. Misan da yaan surud, wada naan omana. Yaan yang paagi nangpagtobos naan kanatu antak di da kitasilotan sang kanatu imo na maat nangDios. 13 Yang dadaan na paagi yang dogonang kambing aw baka aw yang aribo nangnati na baka na syosonog syasabog sangmangaotawnadimakasimbakay yakasara.Yamatapos silan sabogan, madyaw da,makasimba ra. Toyo wara magadadayawmakalingat sang kanilan sara. 14 Labawpa saan na paagi yang dogo ni Jesu Kristokay yakawara sang kanatu sara antak dida natu akanamputan kayan yangagad kitasang Dios na makagagaom. Kay pinaagisang Balaan na Espirito yaatag ni Jesusyang kanaan lawas adto sang Dios nangpagkamatay naan asang koros. Yaan napagatag yang ampan way kolang, labanmadyaw kay way maat digkang Jesus.

15 Wakaw si Jesus yang yagadomarasang bago na paagi kay antak yang otawmakadorod sang Dios. Yang kamatayun niJesus yang tobos sang manga otaw antakmarowas silan sang sara na yamaimo nilankaba yagapadayon silan mangagad sangdadaan na paagi. Wakaw adoon karikonang otaw na pinili nang Dios, makadawatsang way kataposan na panalangin nasyasaad nang Dios kanilan. 16-17 Maynaanoman yang pagdawat sang kabilin nangyamatay. Maski syolat da nang tagtomonyang magapanmo sang kanaan kabilin,di pa amakamang yaan na kabilin kababoi pa yang tagtomon. Aw katigamanda na matungtung yamatay da yang tag-tomon, baya da akaagdan da yang syoso-lat na pangombilin. 18 Wakaw arag ka-dini yaan yang pagpakatigam na makaato-bang silan adto sang Dios yang paggamitsang dogo nang manga ayup na pyap-

Hebreo 9:19 373 Hebreo 10:9atay. 19 Maynini yang pagpangagad nilansang balaod nang Dios. Yoona paglaongni Moises sang manga otaw yang karikonang manga pagindo nang Dios, kayan py-oti naan yang lasakanan nang dogo nangbaka aw kambing na dyadariyan nang to-big. Wiwitikan naan nang dogo yangsyosolatan nang balaod aw yang karikonang otaw arag wiwitikan naan nang dogo.Yang bobol nang karnero na pipintoraannang mapora aw yang manga sanga nangkaoykaoy na isopo yang gyagamit naanpagwitik. 20 Kaba wiwitik ni Moises, laongnaan, “Yaning dogo yang agamitin ta awmodorod kita sang Dios kay yaan yangpaagi naan na pyagaindo naan na imoonnatu.” 21 Yang ampowanan sang Dios awyang kasangkapan na gyagamit nilan sangpagsimba arag wiwitikan ni Moises nangdogo. 22Tinuud na pinasobay sang pagindonang balaod yaimo madyaw yang agputkariko asang simbaan pinaagi sang dogo nawiwitik nilan. Aw way dogo na tumutud diamapasaylo yang otaw sang kanilan sara.

Yang Pagatag ni Kristo Yakawara sangmanga Sara

23 Yang ampowanan disining donyaaw yang manga butang na gyagamitsang pagsimba matungtung gyagaon sangaglangit. Yaning asang donya amaimo gaidmadyaw pinaagi sang dogo na wiwitik.Toyo yang aglangit yagakinaanglan nanglaban madyaw na pagatag na dogo. 24Yangampowanan na lyarasakan ni Jesus bukunang inimo nang otaw. Yang inimonang otaw gyagaon gaid sang tinuudna ampowanan diglangit. Yang langityang lyarasakan ni Jesu Kristo, asaan dayaan, yamatobang yaan sang Dios tungudkanatu. 25 Kada toig yarasak yang labawna magampoway sang balaan na paguyanang Dios, gadara sang dogo na bukunang kanaan tyoonan dogo, dogo nangayup. Awgaid si Jesus di da omanmagaimosang yiimo naan, na yamatag nang kanaandogo tungud sang sara nang otaw. 26 Awmaynang paagi nang magampoway yangpaagi ni Jesus, arimarim magapakamatysi Jesus dungan yamaimo yang donya.Toyo buku nang maynaan yang paagi niJesus. Misan da yaan kani sang donya nayagapakamatay antak lingatun yang sara

nang manga otaw, adoon da na agput dayang kataposan nang kariko. Di da yaanoman magpakamatay. 27 Maski sini naotaw misan da kamatay. Aw yamatay da,ookman da yaan nang Dios. 28 Wakawsi Jesus misan da magpakamatay antaklingatun yang sara nang otaw. Makanioman sang donya si Jesus, toyo di damagapakamatay tungud sang sara nangotaw, awgaid makamang sang manga otawna yabay magtagad kanaan na madatung.

101 Yang dadaan na paagi sang pagsimba

na pyagaindo nang balaod na yaatag niMoises yaan yang anino gaid nangmadyawna panalangin nang Dios na madatung,wakaw wa makalingat sang imo nang otawna maat nang Dios maski kada toig pyap-atutud nangmagampoway yang dogo nangmanga ayup. 2 Yaan na paagi aw yakawarapa sang sara disang dumdum nilan, di dasilan magapatutud sang dogo kaymatigamsilan na ampan, wa day sara nilan. 3Awgaidkay wara magadadayaw makalingat sangsara, wakaw yabay magpatutud yang mag-ampoway sang dogo kada toig. Disaanyakanamput silan sang maat nang Dios namanga imo nilan. 4 Kay yang dogo nangbaka aw dogo nang kambing laban dilimakakamang sang sara nang otaw.

5 Wakaw pagdatung ni Kristo asangdonya, maglaong yaan sang kanaan Amana Dios, “Yang pagpatay nilan sang mangaayup aw yang pagatag kanmo, buku nanggosto mo, wakaw pyagabuutan mo akona amaimo ako otaw antak aon lawas naakaatag kanmo. 6 Yang pagsonog nilansang manga ayup aw yang pagatag kanmotungud sang sara nilan buku nangmadyawmo. 7 Wakaw galaong ako kanmo, kayAma na Dios, na yakani ak sang donyana magatoman sang kanmo pagbuut nasyosolat kadini bain kanak.” 8 Nang tig-mad pyagalaong ni Kristo na yang Dios waakaontori nang pagpatay nilan sang ayupaw yang pagsonog saan aw yang kadaygannamanga pagatag na pyagalingat sang saranilan kay buku nang maynaan yang gostonang Dios. Yagalaong si Kristo sang may-naan maski yaan yang paagi na pyagaindonang balaod. 9 Kayan yaglaong si Kristo,

Hebreo 10:10 374 Hebreo 10:29“Yakani ak sang donya namagatoman sangkanmo pagbuut.” Wakaw kyakamang nangDios yang dadaan na paagi sang pagsimba,byaballinan naan nang bago na paagi.10 Kay yangagad si Kristo sang pagbuutnang Dios, wakaw liningat da yang kanatusara, madyaw da kita nang Dios tungudsang pagatag ni Kristo. Yang kamatayunnaan asang koros yang kanaan pagatag nawa day kinaanglan na osobliin pa.

11 Yang dadaan na paagi sang pagsimba,allawallaw yagatoman sang kanilankatungdanan yang manga magampowayna gadomara sang pagsimba nang mangasimisimbaay. Yabay silan magatag sangDios nang dogo nang manga ayup napyapatay nilan na wara magadadayawmakalingat sang sara nang manga otaw.12 Si Jesu Kristo makaisa ra matag sangkanaan dogo asang koros tungud sang saranang otaw. Toman da naan na pagatag,tapos da aw wa day amaoman. Pagkataposnaan na imo ni Jesus, magingkod yaandiglangit sang ingkodanan na asangapit karinto nang Dios na kanaan Ama.13 Adoon gatagad yaan sang allaw naapaguyukan da sang parapara naan yangkariko nang kontara naan. 14 Pinaagisang misan da na pagkamatay ni JesuKristo disang koros pollayon madyawda nang Dios yang kariko nang otaw napyasaylo ra naan sang kanilan sara. 15YangBalaan na Espirito arag yagapakatigamkanatu na matungtung agaw na tomanda yang kamatayun ni Kristo na lingatsang sara. Nang tigmad pyagalaong nangBalaan na Espirito, 16 “Yagalaong yangDios na maynini yang bago na paagina imoon naan antak domorod kanaanyang manga otaw, ubutang naan sangginawa nilan yang kanaan manga pagindoantak abayun nilan dumdumun, antaksilan matigam sang gosto naan na imoonnilan.” 17 Kayan pyaglaong naan na di danaan akanamputan yang kanilan sara awyang pagsopak nilan sang kanaan balaod.18Wakaw aw pyasaylo ra yang otaw wa daykinaanglan na amatag pa nang dogo napagalingat sang kanaan imo na maat nangDios.

Modorod Kita sang Dios

19 Manga karomonan ko na manga to-motoo, yatigam da kita na makaslud dakita adoon sang balaan na paguya nangDios diglangit kay yagpatutud da si Jesussang kanaan dogo asang koros. 20Makasludda kita disaan na mapagbaraw sang Dioskay inimo da ni Jesus yang bago napaagi. Yamaimo yaan otaw antak maimoyaan agiyanan adto sang Dios, maynangagiyanan na pyagaagi nang magampowayadto sangkilid nang sapot aw yarasak silansang balaan na paguya nang Dios disangampowanan. 21 Kay aon day kanatulabaw na magampoway na gadomara sangpagsakop nang Dios, 22 wakaw amatobangkita sang Dios na ubutang ta sang ginawata yang Dios, na abay kita somarig nayaningug yaan kanatu. Modorod kita nawa da akaarig kay kyamang da nang Diosyang kanatu sara. Madyaw da kita nangDios kay maynang yakapangogas da kitadisang matinaw na tobig. 23 Abay kitasomarig na amatoman yang kariko nangsyasaad na tabang kanatu nang Dios, dikita magadowadowa sang pagkanarig ta,kay di amaimo na di otomanun nang Diosyang kariko nang syasaad naan kanatu.24Magadumdum kita sang imoon ta antakkita managilugun aw managtinabangay.25 Abay kita managtipon simimba, di kitamagasiling sang kadaygan nawa da isimba.Magainindoway kita antak magsun yangkanatu pagtoo. Kay kyakatigaman ta na siJesus amallug dadomatung ani sangdonya.

26 Aw pyakatigam da kanatu nang Diosyang matungtung na pagindo bain sangpagkamatay ni Jesu Kristo na lingat sangsara, kayan yabay kita magimo sang sarana tyotyoyowan ta yang pagimo, marisudyang akainangan ta kay wa day paagi namakalingat sang sara. 27 Yaan yang inan-gun da ta yang magaid da kita magtagadsang makaallukalluk na silot nang Diosdisang laga nang atoron na datnganannang yosopak kanaan. 28 Yatigam kamona kariko nang yosopak kadini sang balaodnang Dios na pyagaindo ni Moises, awkyakatigaman pinaagi sang dowa aw bukutoro na tistigos na yagamatood na tin-uud agaw yosopak, ampan way yamallaatkanaan, pyapatay yaan. 29 Labaw pa sangsilot sang otaw kadini yang silot sang otaw

Hebreo 10:30 375 Hebreo 11:7adoon na yatarikod sang Anak nang Dios,na yagadumdum na way asoy nang dogo niJesus na pyapatutud antak kita makadorodsang Dios. Nangaon yaan na dogo yangyakalingat sang kanaan sara toyo adoonpyagdiliyan da naan. Yang imo naan namaynaan, yagasodi sang Balaan na Espir-ito na yagapakatigam kanatu sang tabangnangDios. 30Yatigamkita na dagdagu yangsilot sang otaw na gaimo sang maynaankay yatigam kita sang Dios na yagalaongkadini, “Ako yang magasilot sang otaw,ako yang mabarus sang maat na imo ni-lan.” Arag syosolat na isilotan nang Diosyang kanaan manga otaw. 31 Kay yangDios na Lyomabi yang magasilot sang otawna yosopak kanaan wakaw laban makaal-lukalluk yaan na silot.

32Wakawmangagad kita abay sang Dios.Kaundi mayo yang nangaon nong bayapa kamo na yatigam bain kang Jesus.Maski yabay kamo lasayun yabay kamomagtigkul, wa kamo obotawan sang ka-mayo pagtoo. 33 Dyadadag kamo nilan,syosodi kamo nilan asang pagkadaigannang otaw. Yamaundug kamo na gatanawkamo sang kamayo manga upud na tomo-too na dyadadag, atabangan garo mayotoyo di kamo makaimo. 34 Yamallaatkamo sang arag kamo tomotoo na pipiriso,pyagakadtowan mayo silan, tyatabanganmayo. Yanagtigkul kamo arag na ya-gawan kamo nang manga otaw sang ka-mayo manga butang. Gauma kamo kayyatigam kamo na kamo yang gapanmosang madyaw na manga panalangin nalabaw pa sang manga butang asiningdonya. Di amawara yaan na pyanmowanmayo. 35 Wakaw ayaw kamo magkalluk,kanarig kamo abay sangDiosmaski nanangmadatung kamayo, kay laban madyawyang barus kamayo nang Dios. 36 Awkarisudan kamo, pagtigkul kamo antakmayo matoman yang pagbuut nang Dios,kayan amadawat mayo yang syasaad ka-mayo nang Dios. 37 Abay kita magtagad,di kita amaomo, kay aon syosolat kadinina yagalaong, “Dili madogay madatung dayang tyatagadan ta, di amaangga. 38Karikonang otaw na sakop nang Dios maynaanyang paagi kanilan, na abay silan somarigsang Dios maski akarisudan silan. Kay aw

malluk silan kayan yagtangku sang pag-pangagad sang Dios buku da silan nangmadyaw nang Dios.” Yaan yang syoso-lat kadini. 39 Awgaid buku kita nangmaynang kadaygan na yamalluk kayanyagtangku sang pagpangagad sang Dios,wakaw isilotan silan disang atoron. Kitayang manga otaw na yabay somarig sangDios antak makadawat sang tabang nasyasaad nang Dios.

11Yang Pagtoo

1Awyamanarig kita sangDios, yotoo kitana tinuud na amatoman yang kariko nangsyasaad nang Dios kanatu. Maski yang wapa akaimo tyotoowan ta na tinuud amaimo,kay yamanarig kita sang pyagalaong nangDios. 2 Aon manga kamonaan ta na otawnang Dios, madyaw silan nang Dios kayyamanarig silan kanaan. 3 Tungud sangkanatu pagkanarig sang Dios, yatigam kitana yamaimo kadini yang karibotan pinaagigaid sang sorit nang Dios. Kariko nang in-imo naan na kikita ta adoon, yamangkaimoyaan na way kikita na pyagasikunan.

4 Tungud sang pagkanarig ni Abel sangDios yaatag naan sang Dios yang madyawna pagatag, madyaw pa sang pagatag niKain. Yamanarig si Abel sang Dios, kayanpyakatigam nang Dios na madyaw naan siAbel, wakaw dyadawat naan yang pagatagni Abel. Maski dogay da na yamatay siAbel yabay yaan magindo kanatu pinaagisang kanaan pagkanarig sang Dios. 5 SiEnok arag yamanarig sang Dios wakaw wayaan akamatay, dyadara yaan adto sangDios. Yaanap nilan yaan, toyo wa da nilanikitaa kay kyamang da nang Dios. Syosolatkadini na kaba aani pa si Enok sang donya,madyaw yaan nang Dios. 6 Aw di kita so-marig sang Dios di kita makaontol kanaan.Yani gaid yang paagi na makadorod kitasang Dios, motoo kita na matungtung aonDios. Arag motoo kita na abarusan nangDios nang madyaw yang otaw na gostomatigam kanaan. 7 Si Noe arag yama-narig sang Dios. Nang pagkarag nang Dioskang Noe na aon madatung na silot sangmanga otaw, yotoo si Noe. Yotoo yaansang pyagalaong nang Dios maski wa naanikitaa yang pyagalaong nang Dios. Wakaw

Hebreo 11:8 376 Hebreo 11:23yiimo ni Noe yang sakayanan na arka antakdili yaan aw yang kanaan sakop maru-mus. Yang pagimo ni Noe sang arka yaanyang pagpakatigam naan sangmanga otawna yamanarig yaan sang pyagalaong nangDios. Pyapakatigam naan arag na isilotannang Dios yang wa otoo kanaan. Kay ya-manarig yaan sang Dios, wakaw dyadawatnang Dios si Noe na madyaw naan na otaw.

8 Kay yamanarig si Abraham sang pya-galaong nang Dios kanaan, wakaw yan-gagad yaan sang sogo nang Dios na pya-pakadto yaan sang banwa na syasaadnang Dios na itingunun naan paguyaan.Maski wa yaan akatigam sang adatunganna banwa, yadayon yaan manaw disangkanaan banwa. 9 Yabay yaan somarig sangDios. Pagdatung naan saan na banwa nasyasaad kanaan nang Dios wa yaan maga-baray, yagaid naan pagbarinbarinin yangkanaan pyagauyaan na tolda. Si Isaakaw si Jakob mayn da naan yang paguyanilan disaan na banwa. Maski arag silansyasaadan nang Dios, yabay silan maguyadisaanmaynang buku nang kanilan banwa,yabay silan magtagad sang pagkatomannang saad nang Dios na aatag naan kanilanyaan na banwa. 10 Mayn da naan yangpaguya ni Abraham kay yagatagad yaansang allaw na akadto naan sang syodadna di amasapad. Yang Dios yang yagaimosaan na syodad. 11 Si Sarai na asawa niAbraham, maski boyag da yanganak pa kayyamanarig yaan sang Dios. Yatigam yaanna yang Dios kanarigan, otomanun naanyang saad naan kanilan namanganak silan.12 Maski di da makapanganak si Abrahamkay matadung da, tungud sang pagkanarignaan sangpyagalaongnangDios, yanganakyaan kayan kyaaronan yaan nang madaigna sompaw. Yang kadaig nang kanaansompawmaynang bitoon aglangit awmay-nang bowangin disang baybayun.

13 Yaan na manga otaw, matag yangka-matay yabay somarig sang Dios. Yamataysilannawapamakadawat sang karikonangsyasaad kanilan nang Dios. Pinaagi sangpagkanarig nilan, maynang kikita nilanyang syasaad kanilan na banwa, wakawgapasalamat silan sang Dios. Yanagumasilan na matungtung yang saad nang Dioskanilan. Yatigam silan na yaning donya

buku nang tinuud na paguya nilan, ya-gaid silan disini magsagna. 14 Yang mangaotaw na yagalaong na yaning donya bukunang tinuud na paguya nilan yagaanapsang banwa na gosto nilan na itingununnilan paguyaan. 15 Aw gosto nilan morisang pyapanawan nilan na banwa, makaorisilan, 16 toyo di da silan omori kay labanmadyaw nilan na magauya silan diglangitkay laban madyaw pa yaan sang paguyadisining donya. Kay yabay silan somarigsang Dios, wakaw madyaw nang Dios namagalaong silan na yaan yang kanilanDios,yaandaman naan silan nang syodad nakanilan pagauyaan.

17-18SyasaadnangDios kangAbrahamnaatagan yaan nang anak na akaaronan nangmadaig na sompaw. Si Isaak yang anaknaan na syasaad nang Dios. Awgaid yaayonang Dios kang Abraham na apatayun siIsaak, itong pagaatag. Titigi nang Dios siAbraham daw somarig yaan abay daw dili.Laban yamanarig si Abraham sang Dioswakaw maski sambook da yang kanaananak, aatag da naan sang Dios, apatayun danaan. 19Dumdum naan na maski apatayunnaan si Isaak, oboiin yaan oman nang Dios.Tungud kay patayunun da ni Abraham siIsaak, wakaw maynang yamatay da yaanna pyapagboi gaid oman nang Dios. 20 SiIsaak arag yamanarig sang Dios, wakawkaba gaampo yaan tungud sang kanaanmanga anak na si Jakob aw si Esau, ya-galaong yaan kanilan na amatoman yangsyasaad nang Dios kanilan. 21 Si Jakobarag yamanarig sang Dios na otomanunnang Dios yang kanaan saad, wakaw nangagput da yaan matay, yagalaong yaan sangkanaanmanga ompona anakni Jose, laong,“Atabangan kamo nang Dios.” Kaba ya-gaampo yaan yanokod yaan nang kanaanbangka. 22 Si Jose arag yamanarig sangDios. Nang agput da mogto yang kanaanginawa, yagalaong yaan sang taga Israel,laong, “Aw domatung yang allaw na ma-panaw da kamo dini Egipto, daraun mayoyang kanakpusa, lubunganmayo adto sangbanwa na aatag nang Dios kanatu.”

23 Yang taganak ni Moises yamanarigsang Dios wakaw pagkawtaw ni Moises ta-goon nilan surud nang torom boran kaymadyaw na isu, marabo. Wa silan akalluk

Hebreo 11:24 377 Hebreo 11:37nang ari nang Egipto na gabutang sangbalaod na kariko nang amawtaw na usugapatayun. 24 Si Moises arag yamanarigsang Dios wakaw pagkadakora naan, maatda naan yang kabutang naan na pyanganakyaan nang anak nang ari nang Egipto na siParaon. Pyapanawan naan yang madyawna kabutang naan, 25kay gosto naannama-pagdogpo sang manga taga Israel na sakopnangDios,maski akarisudan yaanmaynni-lan. Madyaw pa naan yang magalisud yaandi dugsa sang magaimo sang maat nangDios, maski makapaguma sang ginawanaan nang dagawdagaw. 26 Yagadumdumsi Moises na maski osodiin yaan tungudsang pagkanarig naan kang Kristo na Pinilinang Dios madyaw naan. Yagalaong siMoises na madyaw pa naan yang osodiinyaan, madyaw pa sang magapanmo sangmangkadyaw na manga butang nang tagaEgipto. Yatigam si Moises saan kay yaanyang gosto naan yang madyaw na pagatagnangDios kanaan. 27Kay yamanarig siMoi-ses sang Dios, wakaw yapanaw yaan disangbanwa na Egipto. Maski yamadaman yangari, wa akalluk si Moises. Yabay si Moisesmangagad sang pagbuut nang Dios, may-nang kikita naan yang Dios na yamagadkanaan. 28 Kay yamanarig yaan sang Dios,kariko nang pyagalaong nang Dios pyan-gagdanniMoises. Gaindoyaan sangmangataga Israel na magapatay sang karnerona adamag yang dogo disang apit nangtatakup antak labayan silan nang taga lan-git na magpapatay sang manga panganayna usug disang Egipto.

29 Yang taga Israel arag yamangkanarigsang Dios wakaw yakataripag silan sangdagat na pyagangaranan nang Mapora naDagat, yagakiyas yang dagat kayan yaginilan yang pyagkiyasan nang dagat. Aw-gaid yamabos marumus yang taga Egiptona garopog kanilan na yitigi magi sangyaagi nilan. 30 Tungud sang pagkanarignang taga Israel sang Dios yamaranas yangmakagwas na arad na bato nang syodad naJeriko na pyagauyaan nang pagbono nilan.Allawallaw yilibot silan sang syodad kayannang kapitong allaw na paglibot nilan,yaranas da yang arad na bato. 31 Si Rahabna taga Jeriko, maski maat yang dungug nabobay, yagatayod yaan sang taga Israel na

yaniid sang kanaan banwa. Tungud sangpagkanarig ni Rahab sang Dios wa yaan ap-ataya nang pagpatay nang taga Israel sangmaguya disaan na banwa na wa mangagadsang sorit nang Dios.

32 Madaig pa yang kamonaan ta na ya-manarig sang Dios. Di da ak makasakatmagsolat sang imo ni Gideon, Barak, Sam-son, Jepte, Dabid aw si Samuel aw yangmanga propeta nang Dios na magbabatoksang kanaan sorit. 33 Kariko nilan yama-narig sang Dios, wakaw aw yapaggira silansang kadaygan namanga banwa silan yangyadaug. Madyaw yang pagdomara nilansang kanilan sakop. Yaningug yang Diossang kanilan manga pagampo, tyotomannaan yang saad naan kanilan. Tyatagapansilan nang Dios disang pyagauyaan nangmanga liyon antak di silan kaanun nangliyon. 34 Arag aon manga otaw na ty-atabangan nang Dios na yagapatay sangdagdagu na sonog. Aon arag otaw naagput da garo tibasun nang buku nangtomotoo toyo wa asaota. Aon yamarutuyna yatagan nang Dios nang kusug. Aondisang gira laban maisug kay tyatabangannang Dios. Dyadaug nilan yang yosorongkanilan, maskimadaig yang yosorong, pya-padaragan nilan. 35 Aon manga bobay nakyakamatayan, awgaid byoboi nang Diosyang yamatay kay yamanarig yang bobaysang Dios.

Awgaid aon kadadaygan nilan na yama-narig sang Dios na yamatay nang bonog,pyapakuduran nang buku nang tomo-too. Pyaparabi nilan yang amatay silan,dili silan sang oboroyan silan na papag-tangkuun da sang pagkanarig sang Dios.Yatigam silan na maski amatay silan ma-datung yang allaw na oboiin silan nangDios kayan laban madyaw da yang kanilankabutang. 36 Aon kadadaygan nilan na ya-gatigkul sang paglasay nang buku nang to-motoo, syosodi silan disang pagkadaigan.Pyangkapariyan yang lawas nilan nangpaglabut. Byabakos silan nang kadinadisang pirisowan. 37 Aon dyodonag nangbato kayan yamatay. Aon gyagabas yangawak, yootod, aon titibas kayan yamatay.Madaig yang yamaadag na yapanaw sangkanilan baray kayan maski diin da silanyakapaguya, yandagom silan nang paris

Hebreo 11:38 378 Hebreo 12:13nang karnero aw paris nang kambing, kayway kanilan sapot. Wa day kanilan mangabutang, lyoropigan silan nang buku nangtomotoo, laban maat yang iimo kanilannang manga otaw. 38Yabay silan maglonosasang kabutayan aw asang banwa na waymaguya. Yagauya silan asangmanga gikub.Laban mangkadyaw yang batasan nilan namanga otaw, toyo buku silan nangmadyawnang manga otaw na buku nang tomo-too, lyoropigan silan. Awgaid way gy-otawan disining donya na makagaon kani-lan. 39 Kariko nilan madyaw nang Dioskay yamanarig silan kanaan, toyo yamataysilan na wa pa akatoman yang saad nangDios kanilan. 40Kay anay da yaandam nangDios kanatu yang paagi na laban madyaw,na agaw nilan madawat yang madyaw nabarus naan, kita yang inagad nilan do-mawat.

12Yang Dios na Kanatu Ama

1 Wakaw kay yatigam da kita kani-lan na yabay somarig sang Dios maskilaban kyakarisudan, arag kita mapakaa-sub, mangagad sang pagbuut kanatu nangDios. Magasiling kita nang yagakais nawa magadara nang makabugat kanilan,wa mandagom nang maaba na dagom namakasakbot kanilan, wakaw ayawan tayang kariko nang maat na imo na kyak-abaragan ta aw yang imo na makaurangsang pagpangagad sang Dios. 2 Si Je-sus yang abay ta kaundan na yabay ma-narig sang Dios nong aani pa yaan sangdonya. Yaan yang pagasilingan ta, yaanyang gaindo kanatu sang pagtoo sang Dios.Yagatigkul yaan sang pagkamatay naandisang koros kay yatigam yaan sang ma-datung kanaan na kasaya, wa naan ubutan-gan sang ginawa naan yang makaarigarigna pagkamatay naan. Adoon yagingkodda yaan sang ingkodanan na asang apitkarinto nang trono nang Dios.

3Aw karisudan kamo dumduma mayo siJesus na maski lyarasay nilan yabay gaidyaan magtigkul. Dumduma mayo yaanantak di kamo mosos, aw antak di kamomagtangku sang pagpangagad mayo sangDios. 4 Si Jesus gapatutud sang kanaandogo, toyo kamo, wa pay pyapatay digka-mayo nang manga otaw na yagaimo sang

maat. 5 Kyaringawan da koraw mayoyang pyagalaong nang Dios kanatu nakanaan manga anak. Yagaindo yang Dios,laong, “Kay manga anak ko, aw pakarisu-dan ko kamo kaundi yang kyakaponowannang pagpakarisud ko kamayo antak mayokatigaman. Ayaw kamo magkaomo awmagindo ako kamayo aw yakasara kamo.Aw pakarisudan ko kamo abay kamo ka-narig kanak. 6Kay pyapakarisudan ko yangkanak manga anak na yamasakop ko antakmatigam silan magimo sang madyaw ko.Pyagadamanan ko yang kariko nilan na ya-masakop ko antak di da silan magimo sangmaat.” Yaan yang pyagalaong nang Dioskanatu na kanaan manga anak. 7 Wakawpagtigkul sang kariko nang pagpakarisudnang Dios na madatung kamayo kay yaanna karisud, pagindo nang Dios kamayona kanaan manga anak. Way anak na diakastigoonnang kanaan ama antakmakad-umdum yaan magimo nang madyaw. 8 Awyang manga anak nang Dios, arag manakastigoon. Aw wa kamo akastigowa nangDios, agaw maynaan buku kamo nangkanaan anak, yagaid kamomakun na sakopkamo naan, toyo buku nang matungtung.9 Aw kyakastigo kita nang ama ta disiningdonya, yamasip kita kanilan aw taoda tasilan. Labi pa na amasip kita aw pagtaodsang kanatu Ama diglangit antak maboikita nang madyaw. 10 Yaning kanatu amadisining donya gakastigo kanatu nang isupa kita aw wa kita mangagad sang pagindona madyaw, ayn nang kyakatigaman ni-lan na paagi pagkastigo. Awgaid yangDios, podo madyaw yang kanaan kastigokanatu, kay pyagaindo kita naan antakmakapangagad kita nang kanaan pagka-madyaw. 11 Kariko nang kastigo nangDios kanatu,marisud, waymakapagumanakastigo, toyo aw masip kita sang kastigonang Dios kanatu, kayan yatigam kitamag-imo sangmadyaw naan, amadigun da yangkanatu pagtoo.

Yang manga Tambag aw yang Pagkarag12 Wakaw pakadiguna yang pagtoo

mayo, abaya mayo tigkuri maski nanangmadatung kamayo. 13 Pamutlug kamopagtoman sang madyaw na paagi antakmagsiling kamayo yang manga otaw na wa

Hebreo 12:14 379 Hebreo 12:29pa abay akatagtaga, kayan matagtaga rasilan, di da silan makasoway sang madyawna paagi. 14 Pamakoti mayo arilii yangkasamok antak marinaw yang kamayopaguya. Pamakoti mayo imowa yangmadyaw nang Dios kay yang wa magaimosang madyaw nang Dios di mikita sangDios. 15 Panagkido kamo, dumduma mayoyang manga imo digkamayo na mangatomotoo, daw aon otaw na wa adawat sangtabang na syasaad nang Dios kanatu namakadigun sang pagtoo ta. Panagkidokamodaw aon otawnamagaimo sangmaatna akapaggaonon mayo kayan yagkadaigkamo na di da makadorod sang Dios kayyakasara. 16 Panagkido kamo daw aonmagkabanyaga digkamayo. Panagkidokamo daw aon di da abay motoo sangDios mayn ni Esau kadini. Si Esau yangpanganay na anak ni Isaak, yaan yang aonkatungud pagdawat sang panalangin nangDios na aatag sang panganay na anak. Toyoyaatag ni Esau yaan na katungud kangJakob, pyagaballin naan sang kanun niJakob. 17 Yatigam kamo na wa akadogaygosto ra ni Esau na madawat saan napanalangin, awgaid maski yagadarawyaan na gasusul, di da amaoman yangkanaan imo, di da makabarik yang kanaankatungud pagkapanganay.

18 Kamo, yang pagsimba mayo sangDios buku nang maynang pagsimba nangmanga taga Israel kadini. Yamatobangsilan adto sang Dios, yatanaw sang bu-tay na Sinai, maawatawat silan sang bu-tay. Kikita nilan na yamallaga yang bu-tay aw mangitngit maynang gabi durugyabagyo. 19 Yudungug silan sang body-ong disang butay aw yang tingug nangDios. Laban silan yamalluk nang tin-gug wakaw yagalaong silan kang Moisesna di da silan apadunggun sang tingug.20 Yamalluk silan daw wa silan makaontolsang gasorit kay baya pa magindo kanilanyang gasorit na maski sining mopoti sangbutay, maski ayup, odonagun nang batoantak matay kay laban balaan yang pya-gauyaan nang Dios. 21 Yang kikita nilandisaanmakaallukalluk. Maski si Moises ya-galaongna tyatakigan yaannangpagkalluknaan. 22Di mayo akaagiyan sang pagsimbamayo sang Dios yang kyakaagiyan nilan

na makaalluk. Kamo, maynang yamato-bang sang trono nang Dios diglangit napyagangaranan nang butay na Sion. YangDios na di magkamatay yang dyodoro-dan mayo. Aw yang syodad nang Diosna Jerusalem diglangit yang dyodorodanmayo. Yanagkatipon disaan yang pilangmararan na tagalangit na sogwanun nangDios na yagabantog sang Dios. 23 Aragyamagad kamo simimba nang kariko nangmanga anak nangDios. Kariko nangmangaaran nilan yabos da solat diglangit. Yo-dorod kamo sang Dios na magookom sangkariko. Arag asaan yang kallowa nangyamangkamatay na pyasaylo ra nang Diossang sara nilan, pollayon da silan madyawnang Dios. 24 Yodorod kamo kang Jesusna yagaandam kanatu nang bago na paaginang pagsimba sang Dios. Kay yang dogoni Jesus na pyapatutud naan disang ko-ros yaan yang pyagalingat sang kanatusara. Yang paagi nang dogo ni Jesus labanmadyaw pa sang dogo ni Abel, kay tungudsang dogo ni Jesus na maynang wiwitikkanatu makadorod da kita sang Dios.

25 Wakaw managkido kamo, abay kamopaningug sang Dios na yagaindo kamayo.Silan kadini na way gosto maningugsang pyagalaong nang Dios disiningdonya, sisilotan, wa silan makagawas sangpagsilot kanilan. Kita adoon, arag dikita makagawas sang silot aw abay kitasomopak sang Dios aglangit na yagaindokanatu. 26 Kadini na yapagbaraw yangDios sang taga Israel, yagakagayonggayongyang donya nang kanaan tingug. Adoonsyasaad nang Dios na misan komangayongon naan yang donya, uupud aragyang langit gayongon. 27 Yagalaongyaan sang maynaan kay panglingatunnaan yang kariko nang dadaan na mangainimo. Yang di agayongon yaan yangamaibilin. 28 Kita yang kasakopan na diagayongon. Wakaw amapanumdum kitasang Dios, misimba kita kanaan nang paagina madyaw naan, na masanggang kitakanaan kay makagagaom yaan. 29 Kayyang kanatu Dios maynang atoron namakasonog sang kariko.

13Omonnono Kita antak Kaontoran yang Dios

Hebreo 13:1 380 Hebreo 13:191 Kamo na manga tomotoo kang Kristo,

abay kamo panagilugun. 2 Aw aon do-matung sang kamayo baray na manga to-motoo, papanika mayo maski wa mayo iki-laraa, dadyawa mayo tayoda. Aon mangaotaw na yatayod sang yadatung kanilan,wa silan akatigam na yang tyatayod ni-lan manga tagalangit na sogwanun nangDios. 3 Kaundi yang karomonan mayona yamapiriso, sokodan sang ginawa moaw ikaw yang yapiriso aw dumduma yangkarisud nilan wakaw abaya silan tabangi.Aw yang lyoropigan, abaya tabangi may-nang arag abatiin nang ginawa mo yangkanilan karisud. 4Karikomayo, ayaw kamomagpakaringaw na yang panagtukud nangmagasawa madyaw wakaw pagataodon.Usug aw bobay kamayo, ayaw kamo man-agipid aw buku kamo nang magasawa.Kay yang bobay aw usug na yanagipid nabuku nang magasawa, isilotan nang Dios.5 Ayaw mayo pagbutangan sang ginawamayo yang sapi na yaan yang abay mayodumdumun. Ayn nang yaatag kamayonang Dios na kabutang mayo toman damayo, panaguma kamo, kay galaong yangDios na atabangan kita naan, di kita naanayawan. 6 Wakaw di kita magadowadowa,laban kita amanarig kay yatigam kita nayang Dios yang tomatabang kanatu. Di dakita amalluk nang imo kanatu nang aragkita otaw kay way otaw namakapagwaringkanatu aw di togotan nang Dios.

7 Tanawa yang manga pangoro mayonangaon na yagabatok kamayo nang soritnang Dios. Tanawa mayo yang imo ni-lan aw yang pagkamatay nilan na yabaysomarig sang Dios. Silan yang paggaonimayo antak madigun yang pagtoo mayo.8Yang kanilan kyakanarigan si Jesu Kristo.Anay da sang pagpono aw nang way kata-posan di yaan amaparin, abay yaan toma-bang sang kanaan manga otaw. 9 Wakawmanagkido kamo daw kamo makapanga-gad sang buku nangmatungtung namangapagindo. Yaan yang makadigun sang pag-too natu yang pagtabang nang Dios, bukunang pagpangagad sang pagindo bain sangpagkaan daw nanang di akaanun aw dawnanang madyaw kaanun. Wa makata-bang yaan na pagindo sang yangagad saan.10 Kita, yang kanatu kyakanarigan yang

pagtobos ni Kristo kanatu pinaagi sang ka-matayun naan. Awgaid yang manga otawna yabay somarig sang dadaan na paagisang pagsimba laban sa di silan amatobosni Kristo. 11 Yang manga magampowayyusurud sang balaan na ampowanan sangDios na gadara nang dogo nang ayup napyapatay nilan tungud sang sara nangotaw. Toyo yang lawas nang ayup napyapatay syosonog nilan aglogwa nangbanwa na pyagauyaan nilan. 12 Maynaanarag si Jesus. Aadto logwa nang syodadyaan apataya disang koros antak pasayloonkita sang kanatu sara pinaagi sang kanaandogo na yututud. 13 Wakaw amanarigkita kang Kristo maski osodiin kita sangkanatu pagtoo maynang pagsopak nilankang Jesus. 14 Manga lomarabay gaid kitadisining donya, wakaw abay ta dumdu-mun yang banwa nang Dios na akadtowanta. 15 Wakaw adoon abantogon ta abayyang Dios. Yang pagbantog kanaan yangitong pagatag ta kanaan. Apasalamatanta yaan abay kay makadorod kita sangDios kay yagapakamatay si Jesus tungudkanatu. 16 Ayaw kamo magpakaringaw nakinaanglan amarugun kamo sang kaday-gan. Pagtinabangay kamo, amatag sangyamaukud yang aon. Yaan na imo yangmadyaw nang Dios, mayn yaan nang labanmadyaw na pagatag sang Dios.

17 Pangagdi mayo na manga tomotooyang manga pangoro mayo na yagaindokamayo. Imowa mayo yang apaimo nilankamayo, kay silan yang gatagap kamayoantak madigun yang pagtoo mayo, ama-tobang silan sang Dios tungud sang pag-domara nilan sang manga tomotoo dawmadyaw daw buku. Wakaw pangagdi silanmayo antak managuma silan sang kanilanpagdomara kamayo. Aw di kamo manga-gad sang pagindo nilan, marisud kanilan,aw kamo oman dili akatabangan.

18 Kami na gaindo kamayo, abaya mayoampowan sang Dios. Yatigam kami na wayimo nami adoon na buku nang madyawnang Dios kay gosto nami na abay namiimoon yang madyaw. 19 Laban ko gosto naaampo mayo ako abay sang Dios antak akmallug makabarik adto kamayo.

Yang Pagampo

Hebreo 13:20-21 381 Hebreo 13:2520-21Yang Dios yang tomatabang kanatu,

wakaw way kaundug natu. Yoman naanboiin si Jesus Kristo na pyapatay. Si Jesusyang makagagaom na tomatagap kanatuna manga kasakopan naan kay gapatutudyaan sang kanaan dogo disang koros tun-gud kanatu. Yang dogo naan yang tarig-pono sang bago na paagi sang pagsimbasang Dios. Di amaparin yaan na paagi.Gaampo ako sang Dios na atabangan kamonaan antak matoman mayo yang kanaanpagbuut. Pagabayaan kita naan antak kitamagimo sang madyaw naan pinaagi sanggaom ni Jesus. Si Jesu Kristo yang abanto-gon ta nang way kataposan. Amen.

Yang Pagpanabi22 Kay manga karomonan ko, gosto ko

tomabang kamayo antak madigun yangpagkanarig mayo sang Dios, wakaw pan-inggi mayo yaning pyagaindo ko kamayodisining solat, buku nang maaba yani nasolat. 23 Aon batok ko kamayo na maka-paguma kamayo adoon. Si Timoteo napipiriso na gabatok sang sorit nang Dios,byoroyan da. Pagaagad ko yaan adto ka-mayo aw domatung yaan adi nang wa paak apanaw. 24 Kariko nang pangoro digka-mayo aw manga tomotoo, paglaonga nayamaawung kami kanilan, wa nami silanakaringawi. Yang manga tomotoo ani nataga Italia arag yanaglaong saan kamayo.25Atagapan kamo kariko nang Dios. Amen.

Santiago 1:1 382 Santiago 1:21

Yang Solat niSANTIAGO

1Ako si Santiago, panogwanun ako nangDios aw ni Jesu Kristo na kanatu Ginoo.Yagasolat ako kamayo na kanang Diosmanga otaw na asang kariko nang banwa.Panalanginan kamo nang Dios.

Yang Pagtoo aw yang Katigaman2 Kay manga karomonan ko, aw do-

matung kamayo yang karisud, ayaw kamomagkaundug, sana panaguma kamo kaypagtigi yaan kamayo daw abay kamo so-marig sang Dios daw dili. 3 Aw datungankamo nang karisud kayan di maparin yangkamayo pagkanarig sang Dios, makatigkulkamo sang kariko nang karisud. 4 Awkarisudan kamo, abaya mayo tigkuri antakpollayon madyaw kamo nang Dios aw an-tak way kolang nang kamayo pagtoo. 5 Awaon otaw digkamayo na kyakarisudan nawa pa abay akatigam daw monnono yangpagtigkul sang karisud, papangayowa yaansang Dios antak yaan maungudan, labansa atagan yaan, kay buutan yang Dios,way tatamanan nang kanaan pagatag sangmaski sini na yangayo kanaan. 6 Awgaidaw magaampo yaan na otaw sang Dios,kinaanglan na amaiman yaan na ataganyaan. Dili yaan magadowadowa sang pag-too naan. Motoo yaan na atagan yaan nangDios kay aw magdowadowa yaan, maynyaan nang barud na pyagabarikbarik nangsamut. 7-8Kamo na gadowadowa sang pag-too na atagan kamo nang Dios, ayaw kamomagkaiman na aon aatag kamayo nangDios. Laban sa di kamo atagan kaywa kamootoo na atagan kamo. Yamadara kamonang maski nana na kyakaundan mayo.

Yang Kapobre aw yang Kadato9 Kamo na pobre na manga tomotoo,

panaguma kamo kay laban madyaw kamonang Dios. 10 Kamo na manga tomotoona mayaman, panaguma kamo kay kyaka-mangan kamo nang Dios sang pagkanarigmayo sang kamayo kadato. Yang mangamayaman amawara maynang bolak na ya-mangkaranus. 11 Aw makagwas da yangsuga yarayud da yangmanga bolak, yawarada yang kadyaw nilan, amangkatakdag da

asang lopa. Maynaan yang mayaman,kaba yamakot yaan antakmasapiyan laban,yaan da amatay.

Yang Pagtintal12 Yang tomotoo na yagatigkul sang

karisud, na wa akaparin yang kanaan pag-too, yaan yang laban magauma kay abaru-san yaan nang Dios nang madyaw. Ataganyaan nang Dios nang kinaboi na syasaadnang Dios sang kariko nang otaw na yaanyangdakora sangdumdumnilan yangDios.13 Aw karisudan kamo kayan yakaungudkamo na magaimo kamo nang maat, ayawmagdumdum na yang Dios yang gaindokamayo sang maynaan, kay yang Dios waylabut sang maat. Dili yaan magaindokanatu na antak kita magimo nang maat.14 Ipan yang otaw makaimo nang maatkay yamadara yaan nang kanaan maat nadumdum na gasogo kanaan. 15Aw pangag-dan naan yang sogo nang kanaan maat nadumdum, makaimo yaan nang maat nangDios. Yaan yang akainangan nang sarayang makamatay da sang yagaimo sangsara.

16Manga karugnanan ko, aw yakaungudkamo na magaimo sang maat nang Dios,ayaw kamo magdumdum na yang Diosyang gaindo kamayo saan. 17Kay yang Diosyang yabay matag nang madyaw. Karikonang pagatag nang Dios podo madyaw,way kolang. Yang Dios na yagaimo sangkariko nang yamallag diglangit wa ma-gakaparinparin yang pagdumdum naankanatu, yabay kanatu marugun. 18 YangDios yang yagabuut na kita imoon kanaanmanga anak pinaagi sang kanatu pagtoosang kanaan sorit na podo matungtung.Yiimo naan yani antak kita lomabaw sangkariko nang kanaan inimo.

Paningug aw Pangagad19 Manga karugnanan ko, butangan

yani disang ginawa mayo, kariko mayopaningug nang madyaw sang sorit nangDios. Ayaw magdayon magsorit, onaadumduma yang pagalaong mayo. Awyaningug kamo sang pagindo nang Dios,ayaw magkadaman. 20 Kay yang otaw nayamadaman di makaimo sang pagbuutnang Dios kanaan na madyaw. 21 Karikonang maripa na paggugunaun aw kariko

Santiago 1:22 383 Santiago 2:12nang maat na manga dumdum, ayawimayo. Yang Dios yang papagbayaa ka-mayo, tangkapa yang kariko nang kanaansorit na pyapakatigam kamayo, kay yaanyang makaindo kanatu antak pagsakoponkita nang Dios nang way kataposan.

22 Ayaw magdumdum na toman dakamayo yang yagaid kamo dumungugsang sorit nang Dios, awgaid pangagdiyang kariko nang dyudungug mayo nakanaan sorit. 23-24Yang otaw na yudungugsang sorit nang Dios, kayan wa mangagadsaan na sorit maynang otaw na yatanawsang kanaan kaimo disang ispiyo kayanyomanaw yaan, kyaringawan da naanparabay yang kikita naan. 25 Awgaidyang otaw na yaningug nang madyawsang manga pagindo ni Jesu Kristo kayanbyutang naan sang kanaan dumdum, nadi naan akaringawan, kayan pyangagdannaan yaan na manga pagindo, yaan yangatabangan nang Dios sang kariko nangimoon naan. Yang pagindo ni Jesu Kristoway kolang, yaan yangmakatabang kanatuantak kita makapagimo sang madyaw.

26Yang otaw na yagalaong, “Ako yisimbasang Dios,” aw di naan katigkuran yangpagbabarawun naan sang aon aw wara naway kakabosan, sayup yang kanaan dum-dum nang paglaong naan na yisimba yaansang Dios, kay yang kanaan pagsimba waykakabosan. 27 Awgaid yani yang matung-tung na pagsimba namadyaw nang Dios nakanatu Ama, na yangmanga baro na bobayaw yang manga minaylo na manga isu nakyakarisudan, atabangan. Arag ayaw mag-gaon sang maat na batasan nang mangaotaw na wa otoo sang Dios.

2Papagonawaun Sagimanoon yang Dato aw

yang Pobre1Manga karomonan ko, aw matungtung

na kamo sakop nang kanatu Ginoo na siJesu Kristo, ayaw mayo papagligbana yangpagtayod mayo sang manga otaw, papag-onawaa mayo. 2 Pananglit, aon dowangka otaw na yalasak nang simbaan. Yangisa madyaw yang dagom aw pamanings-ing nang borawan na paningsing, yang isapobre, yandagom nang laum na dagom.3 Pagkita mayo kanilan parabayun mayo

pagtaodon yang yandagom nang madyaw,kayan pyapagingkod mayo sang madyawna ingkodanan. Awgaid yang pobre naotaw, pyagalaong mayo, “Disadto kawmagingkod sang lagus, aw dili dayon dapagindug disaan.” 4 Aw maynaan yangimo mayo, maat kamo kay pyapagligbanmayo yang manga otaw, pyaparabi mayoyang sang ka otaw. Yang batasan mayo namaynaan maat.

5 Paningug kamo na manga karugnananko, madaig yang manga pobre na otaw napipili nang Dios kay gosto naan na masarigsilan kanaan laban, kayan pyagsakop silannang Dios na magaari kanilan kay yaanyang syasaad naan sang manga otaw nayamabuut kanaan. 6 Awgaid kamo wamayo ataoda yang manga pobre na otaw.Dumduma mayo yang manga mayaman,silan yang yalloropig kamayo. Silan yangyagapadara kamayo adto sang okmanankay pyagasombong kamo. 7 Silan yangyagasaway sang aran ni Jesu Kristo na la-ban madyaw mayo na aran kay yaan yangtagsakop kanatu.

8 Aw pangagdan mayo yang maturusna pagindo nang Dios na yakasolat ka-dini, laban madyaw. Yani yang pagindo,“Karuguni yang kariko nang otaw may-nang pagkarugunmo sang kanmo tyoonanlawas.” 9 Awgaid aw papagligbanun mayoyang manga otaw, yakaimo kamo nangmaat nang Dios, kay wa kamo mangagadsining pagindo. Wakaw magalaong yangDios na kamo yakasara. 10 Aw pangag-dan nang otaw yang kariko nang pagindonang Dios, kayan lyapas naan yang isa napagindo, magonawa ra yaan nang yakala-pas sang kariko nang pagindo. 11 Kayyang Dios yang yagalaong na usug awbobay kamayo, ayaw kamo managipid awbuku kamo nang magasawa, yang Diosoman yang yagalaong na ayaw magpataysang arag kamo otaw. Wakaw maskidi kaw imipid sang buku nang kanmoasawa, aw magpatay kaw sang arag kamootaw, yakalapas kaw sang pagindo nangDios. 12 Magkido kamo antak yang karikonang kamayo pagalaong madyaw, aw yangkariko nang kamayo imo arag madyaw.Kay yang Dios yang magaokom kanatupinaagi sang pagindo ni Jesu Kristo. Yaan

Santiago 2:13 384 Santiago 3:5na pagindo yangmakatabang kanatu antakkita makapagimo sang madyaw. 13 Awmagokom da yang Dios na magasilot sangmanga otaw, di naan akallaatan yang otawna di magkallaat sang arag otaw. Awgaidyang otaw na yamallaat sang arag otaw,akallaatan yaan nang Dios aw magokomyaan.

Yang Pagtoo aw yang Pagpangagad14 Manga karomonan ko, aw maglaong

yang otaw na yotoo sang Dios, awgaid wayaan magaimo sang madyaw, way kabosnang kanaan pyagalaong. Aw maynaanyang kanaan pagtoo sang Dios, dili yaanpagasakopon nang Dios nang way kata-posan kay kolang yang kanaan pagtoo.15 Pananglit, aw aon manga tomotoo nayamaukud nang pagkaan aw damit, 16 awyagaid kamo maglaong, “Akallaatan kamonang Dios, kaan antak kamo mabiyag,pandagom kamo antak di kamo magkot,”toyo wa mayo atagi, way kabos nang pya-galaong mayo. 17 Aw maynaan oman yangpagtoo mayo sang Dios, aw maglaong gaidkamo na yotoo sang Dios, awgaid way imomayo na madyaw nang Dios, buku nangmatungtung yang pagtoo na maynaan.

18 Aon yagalaong digkamayo, “Yangkanak pagtoo yagapakita na ako sakopnang Dios.” Aon yagalaong, “Yang kanakimo yang gapakita na ako sakop nangDios.” Awgaid ako, magalaong ak kani-lan, “Aw way madyaw nang Dios na imomo, di kaw makapakita na yotoo kaw sangDios. Ako, apakita ko yang kanak pagtoosang Dios pinaagi sang manga imo ko namadyaw nang Dios.” 19 Yagalaong kamona yotoo kamo na sambook da yang Dios,matungtung yang pyagalaong mayo toyokolang, kaymaski yangmangamangkaraatna kontara nang Dios arag yatigam na sam-book da yang Dios. Wakaw laban silanyamalluk sang Dios. 20 Kamo na mabagsugyang oro, pagaindo ko kamayo na way ka-bos nang pagtoomayo aw di kamomagimosang madyaw nang Dios. 21 Yang kanatukamonaan na si Abraham yagapakita nayaan matarong pinaagi sang pagtomannaan sang sogo nang Dios kanaan, na baynaan garo patayun yang kanaan anak na siIsaak na pagatag naan sang Dios. 22Wakawyatigam kita na yangagad si Abraham sang

manga sogo nang Dios kay yamanarig yaansang Dios. Tungud saan, yamadigun yangkanaan pagtoo. 23Wakaw yatoman da yangpyagalaong nang Dios na syosolat kadini,laong, “Si Abraham yamanarig sang Dios,wakaw pyagalaong nang Dios na madyawda naan si Abraham, matarong yaan naotaw.” Pyagangaranan yaan nang Diosnang karugnanan naan. 24Yatigam kita nadili yang Dios magalaong na madyaw naanyang otaw na yotoo kono sang Dios na wamagaimo sang madyaw nang Dios. Awgaidaw yotoo yang otaw kayan yagimo sangmadyaw, magalaong yang Dios na yaan naotaw madyaw naan.

25Dumduma si Rahab namaat yang dun-gug na bobay kadini, tyatayod naan yangdowa na manga Judio na syosogo ni Jo-sue na maniid sang banwa na pyagauyaannaan. Pyagaindo silan ni Rahab sang daranna agiin nilan antak di silan madakup.Wakaw yagalaong yang Dios na madyawda naan si Rahab, pyasaylo ra naan yaansang kanaan manga imo na maat, kay ya-manarig yaan kanaan. 26 Dumduma omanyang lawas aw wa day ginawa, yatay da, waday amaimo. Maynaan oman yang pagtoonang otaw, aw yotoo kono yaan toyo wamagaimo sang madyaw, maynang yatay dayaan na pagtoo, di makalowas kanaan.

3Yang Dila

1 Manga karomonan ko, buku nangmadyaw yang madaig kamo na gosto mag-aindo disang simbaan, kay kami na mangamagindoway, aw di kami mangagad sangpyagaindo nami kamayo, madawat kamisang labaw na silot. 2 Kariko natu aragyakaimo sang maat. Yang otaw na wamagasorit nang maat, yaan yang madyawnang Dios. Kay aw makaimo yaan na dimagsorit nang maat, makaimo yaan aragmagarili sang maat. 3 Dumduma yangkabayo aw kyakakangan, yangagad yaanmaski diin yaan linggiya. 4 Dumdumaoman yang dagdagu na barako disang da-gat. Maski ukugdan nang mabandus nasamut, matorid na yudurug maski diinpaduruga nang yagatimon pinaagi sangtatagbi na timon. 5 Maynaan omanyang dila nang otaw, maski tatagbi yaan,

Santiago 3:6 385 Santiago 4:5agamitin yaan nang otaw magambog sangdakora na imo antak abantogon. May-nang tatagbi na atoron na amatakdagdisang daon nang kaoy na makarimpudmakasonog sang kagorangan. 6 Yangdila nang otaw maynang atoron na pya-gakaponowan nang maat na pyagakainan-gan nang otaw. Kariko nang maat disangdonya syosorit nang dila. Yang dila yangyakaimomaat sang kariko nang lawas nangotaw. Maynang atoron yaan na kyakataw,kay yakasamok yaan sang manga otaw.Yang maat na sorit na syosorit nang dilamaynang atoron disang impirno. 7 Yangmanga yaras na mananap aw yang mangalanggam aw yang magosag aw yang mangaisda, yamaimo nang otaw yang pagnaramkanilan. 8 Awgaid way otaw na makaimopagnaram sang dila antak dimagsorit nangmaat. Di pagkapunpunan yang dila. Yangsorit nang dila na laban maat maynangbisa nang tinanap na yagapakamatay sangotaw. 9 Yang kanatu dila yang gyagamitta pagpasalamat sang Ginoo aw Ama ta naDios, yang kanatu dila yang gasorit nangmaat sang otaw na inimo nang Dios namayn naan. 10 Yaan da na dila, sayda,yang yagapasalamat sang Dios aw yangyagasorit nang maat sang arag otaw. Kaymanga karomonan ko, buku nang madyawyaan na imo. 11 Buku nang sayda yangyobogak sang tobig na matabang aw yangtobig na maasin. 12 Yang abokado di mag-bonga nang kapayas, yang baragun dimag-bonga nang abokado, yang tobig na pya-gainum wa magasikun sang dagat. May-naan arag kita, magaid kita magsorit nangmadyaw, dili adariyan nang maat.

Yang Katigaman na sikun Aglangit13 Aw aon otaw digkamayo na ungudan

namatigammagimo sangmadyaw, apakitanaan yani pinaagi sang madyaw na imonaan. Di yaan magaparabaw tungud sangkanaan madyaw na manga imo. 14 Awgaidaw masigi yang otaw, aw mamakot yaanantak yaan yang lomabaw sang kadaygan,di yaan makapaglaong na yaan ungudankay yang kanaan imoyalapas sangmatung-tung na pagindo. 15 Aon sa agaw kanaanungud toyo buku nang pagbuut nang Dios,yangmaynaan na ungud sikun sang katiga-man nang otaw aw sikun sang kanaan

dumdum na wa pagabayai nang Balaanna Espirito. Pagbuut nang mangkaraatyang maynaan na ungud. 16 Aw yamasigikamo sang imo nang sang ka otaw kayanyamakot kamo antak lomabaw sang ka-daygan, disaan abay kamo masamok, abaykamo magimo sang laban maat nang Dios.17 Awgaid kamo na aon ungud na sikunsang Dios, way maat na akaundan mayo, dikamo mapagtanam, mapakabuutan kamo,buku nang mabagsug yang oro mayo, mal-laatun kamo aw matinabangun aw abaypagimo nang madyaw sang kadaygan, dimayo papagligbanun yang manga otaw,di kamo magkagaro. 18 Aw maungudankita, magasagda kita sang yanagtanam an-tak way samok, kayan makaimo kita sangmangkadyaw na manga imo.

4Yang Maat na Kyakaundan

1 Yani yang pyagakaponowan nangkasamok mayo yang kyakaundan mayona maat aw yang kyakaundan mayo namadyaw yanagkasompaki agsurud nangginawa mayo. 2 Gosto mayo na madaigyang kamayo apanmowan wakaw gostomayo na magapatay sang sang ka otawantak maaron kamayo yang dyudumdummayo na apanmowan. Yamasigi kamosang kanang sang ka otaw na gosto mayona kamo garo yang magapanmo. Ban naway kamayo pyapanmowan, yasamok dakamo. Wa kamo akaaroni kay wa mayoayowa sang Dios. 3 Aw yangayo kamo sangDios, aw dili kamo atagan agaw maynaanaon maat disang kamayo dumdum, kayyangayo kamo antak matoman yangkamayo kyakaundan na maat. 4 Wa dakamo mangagad sang madyaw na paaginangDiosmayn kamonang bobay nawa daakarugun sang kanaanbana. Awmangagadkamo sang paagi nang manga otaw nawa otoo sang Dios, yosopak kamo sangDios. Wakaw aw yaan yang madyaw mayoyang mangagad kamo sang kyakaundannang wa otoo, yaimo da kamo kontarasang Dios. 5 Ayaw magdumdum na waykabos nang syosolat na sorit nang Dios nayagalaong, “Yang Balaan na Espirito yangpyapagbaya nang Dios kanatu, yagatagapyaan kanatu, yaan yang gosto naan na

Santiago 4:6 386 Santiago 5:7yang Dios gaid yang pagadakoraun sangdumdum ta.” 6 Dagdagu yang tabangnang Dios kanatu, yatabang yaan kanatuantak butang ta yaan sang dumdum ta.Kay syosolat kadini yang pyagalaong nangDios, “Atabangan nang Dios yang otawna yagapaobos, awgaid atarikodan naanyang manga otaw na yagaparabaw sangkadaygan.” 7 Wakaw yang Dios yangpapagbayaa kamayo. Sopaka si Satanaskayan mapaawat yaan kamayo. 8 Awdomorod kamo sang Dios na mapagbarawkanaan, mapasaid yaan kamayo. Kamona yakasara sang Dios, ayawi mayo yangimo na maat naan. Kamo na gadowadowasang pagtoo mayo sang Dios, butangansang ginawamayo yang pagpangagad abaysang Dios. 9 Dumduma mayo yang saramayo sang Dios. Pagsusul kamo sang saramayo aw kauruk kamo tungud saan. Ayawda magikurun, awgaid pagsusul da awkauruk. 10 Ayaw kamo magpakakagwasdisang atobangan nang Dios. Toowi naway madyaw digkamayo kayan atabangankamo nang Dios aw bantoga kamo naan.

Yang Tambag na Dili Magaokom sang aragTomotoo

11Kaymanga karomonan ko, ayaw kamomagsaway sang arag kamo kay aw mag-pakaraat kamo sang sang ka otaw, aw ok-man mayo na yakasara yaan, yakasopakda kamo sang pagindo nang Dios na ya-galaong, “Panagilugun kamo.” Aw may-naan yang imo mayo, wa da kamo man-gagad sang pagindo nang Dios awgaid ya-gaparabaw kamo sang pagindo nang Dios.12 Kay yang Dios gaid yang pyagponowannang kanaan pagindo. Yaan gaid yangmatigam magokom. Yaan gaid yang ma-galaong daw pagsakopon naan yang otawdaw silotan naan. Kamo, di kamo matigammagokom sang arag otaw.

Tambag na Dili Magaambog13 Paningug sini na pagindo, ayaw da

maglaong na “Kisurum makadto kita sangsyodad, magauya kita dato nang sang katoig. Makasapi kita dato.” 14 Wa kamomapagbaya sang Dios sang imoon mayo.Kisurum na allaw, wa mayo akatigamiyang akainangan mayo. Di kita manoratosdisang donya. Mayn kita nang ubul na

yumupas. 15 Wakaw yani yang madyawmayo paglaong, “Ayn dakman nang pag-buut nang Dios, aw gosto naan, abaykita maboi, makaimo kita maggawbuk.”16 Awgaid aw magambog kamo, aw ban-togon mayo yang kamayo imo, yaan yangmaat na batasan. 17 Dumduma yanina pagindo, yang otaw na yatigam sangmadyaw na paagi toyo wa naan pangagdi,laban yakasara yaan sang Dios.

5Tambag sang Dato

1 Paningug kamo adoon sining kanakpagindo, kamo na manga mayaman,panagmatay kamo tungud sang maat naakainangan mayo. 2 Yang manga dyayawmayo na pyanmowan way akabosan kayamangkasapad aw pangkawara. Yangmanga mangkadyaw mayo na damitakaanun nang manga tanga. 3 Yangdyayaw mayo na sapi pangkutkutunnang kararing. Yang kararing disangsapi yang akatigaman na kamo mangamangkarumut, wa mayo yang sapi mayopanabangan sang kadaygan na yanaglisud.Kay dakora mayo sang ginawa mayoyang sapi, wakaw yaan yang magakayamkamayo. Yamaaron kamayo yang madaigna manga mangkadyaw na pyanmowanawgaid amakayam yaan nang atoron nangallaw na pagaokom nang Dios. 4Dumdumayang manga maggawbukay sang kamayopawa, lilimbongan mayo silan, wakawyanagbagolbol silan, dyudungug silannang Dios na makagagaom sang kariko.5-6 Pyapapiriso mayo yang manga otawna wa makaimo nang maat aw papatayanmayo. Wa silan makaimo mapaglabankamayo. Awgaid kamo, madyaw yangkabutang mayo disining donya anay dasang pagkaisu mayo. Yiimo mayo yangkariko nang makapaguma kamayo. Adoonmayn kamo nang mataba na baboy na waakatigam na agput da yaan iyawun.

Yang Pagpaobos aw yang Pagampo7 Adoon kamo na manga karomonan

ko, panagtigkul kamo sang kariko nangmaat na imo kamayo nang kadayganmatagmadatung yang kanatu Ginoo na si Jesus.Pagtagad sang pagdatung naan ani sang

Santiago 5:8 387 Santiago 5:20donya na yaan yang magaokom da. Dum-duma yang yanagpawa, yamaiman silan namadaig yang amabot. Yanagtigkul silanmagtagad sangoranna yagapagiti awyaga-pakainog sang tanum kayan gyani. 8 Aragkamo panagtigkul, pakadiguna mayo yangpagtoo mayo kay di da madogay madatungda yang kanatu Ginoo na si Jesus.

9Ayaw kamo, kay manga karomonan ko,magsinawayay antak dili kamo kastigoonnang Dios. Kaundi na agput da domatungsi Jesus na labaw na magookom, may-nang dyomatung da yaan sang gangaan.10 Dumduma mayo na manga karomonanko, yang manga propeta na pyapagba-tok nang Dios sang kanaan sorit kadini.Yanagtigkul silan sang maat na mangaimo kanilan nang kadaygan, wa abarus.Pagsiling kamo nilan. 11 Yatigam kita nayakatigkul silan sang karisud, pyapagumasilan nang Dios kay wa akaparin yang kani-lan pagtoo sang Dios. Maynaan omansi Job, madaig yang yadatung kanaan nakarisud, awgaid yabay yaan somarig sangDios. Kayan pagkatapos nang karisud, ty-atabangan yaan nang Dios kay yang Dioslaban yamallaat kanatu.

12 Kay manga karomonan ko, yani yanglaban dakora na pagindo ko kamayo. Awaon paglaong mayo sang kadaygan yaanyang madyaw nang Dios yang magalaonggaid nang matungtung, laong, “Uu, imoonko yaan.” Aw di kamo magaimo, paglaong,“Dili.” Ayaw mayo pagdogangi yang soritmayo antak di kamo silotan nang Dios.Ayaw magpangingaran sang maski nanadiglangit aw disining donya na yaan yangyikita na matungtung yang sorit mayo.

13 Kamo na manga tomotoo, aw aondigkamayo kyakarisudan, papangayowayaan sang Dios sang tabang. Aw aonyanaguma na madyaw yang kabutang,magakanta yaan sang pagkapanumdumnaan sang Dios. 14 Aw aon digkamayoyamasakit, pagpatawag sang manga usugna tomatagap sang manga tomotoo antakyaan ampo sang Dios. Aaplasan nilan yaannang lana kaba mapatabang silan kangGinoo Jesus. 15 Kayan kay yamanarig silanna yaningug yang Dios kanilan amawarayang kanaan sakit. Papagkadyawun yaannang Dios aw pasaylowa yaan sang kanaan

sara. 16 Wakaw yang manga imo mayona maat nang Dios na marisud mayokaayawan, batoka sang arag kamo tomotooantak kamo ampo aw antak magkadyawda kamo sang sakit mayo. Aw gaampoyang matarong na otaw na pyagabayaannang Balaan na Espirito, pyaninggan yaannang Dios. 17 Tanawa si Elias na propetanang Dios kadini. Mayn yaan natu, aragotaw, awgaid nang pagpangayo naan sangDios na di apaoranun, yaningug yangDios, torong ka toig aw tunga, wa ooran.18 Kayan yoman yaan mangayo sang Diosnang oran, yamatoman, yukurug yangdagdagu na bugsak, kayan yanggiti yangkanilan tanum.

19 Kay manga karomonan ko, aw aondigkamayo yakasoway sang matungtungna pagindo kayan aw isa kamayo na mag-aindo kanaan antak oman yaan mangagadsang paagi nang Dios, 20 yatigam kamo nayang yagaindo kanaan yaan yang yatabangkanaan antak di nang Dios yaan silotanna amatay aw antak yaan pasayloon sangmadaig na sara.

1 Pedro 1:1 388 1 Pedro 1:15

Yang Mona na Solat niPEDRO

1Ako si Pedro na apostol ni JesuKristo nasyosogo naan na magabatok bain kanaan.Syosolatan ko kamo na kanang Dios mangaotaw na yakasabod maguya sang mangabanwa na sakop nang Ponto, Galasia, Kapa-dosia, Asia, aw Bitinia. 2 Pipili kamo nangDios kay pagbuut naan na aparinin nangBalaan na Espirito yang ginawamayo antakyaan gaid yang pangagdan mayo si JesuKristo. Apasayloon kamonaan sangmangasara mayo kay ogasan kamo nang kanaandogo.

Pyangayo ko na magadogang yangpanalangin nang Dios kamayo antakmarinaw yang dumdummayo.

Laban Yamaiman Kita3Panamputun ta yang Dios na Ama nang

Ginoo ta na si Jesu Kristo kay tungud sangdakora na kallaat naan kanatu yaatag naankanatu yang bago na kinaboi pinaagi sangpagboi naan kang Jesu Kristo na pyapatay.Pagkaboi oman ni Jesu Kristo yaiman dakita na arag kita boiin nang Dios sikun sangpagkamatay. 4Wakaw yatigam kita na aonda aglangit manga madyaw na panalanginna yaandam nang Dios kanatu na kanaanmanga sakop. Yaning yaandam nang Diosdi amaparin, magapabilin nang way kata-posan. 5 Madatung yang allaw na otoma-nun nang Dios yang kariko nang pagbuutnaan bain sang kanatu kalowasan kayankyaaronan kita nang kariko nang panalan-gin nang Dios. Kaba wa pa adatung yaanna allaw tyatagapan kamo nang Dios namakagagaomkay yamanarig kamo kanaan.

6 Wakaw tungud saan, bantoga mayoyang Dios. Paguma kamo aw abaya mayotigkuri yang maski nana na karisud, kayyaan yang amapagguna kamayo adoon.7 Kay yaan na karisud yang pagtigi nangDios kamayo antak katigaman daw tinuudagaw na madigun yang pagtoo mayo dawbuku. Dumduma yang borawan na pyap-atonaw nang otaw antak katigaman dawporos borawan daw buku. Awgaid yangborawan di magapabilin nang way kata-posan, amawara. Labaw pa nang Dios sang

borawanyangpagtoomayokanaan, wakawtitigi kamo naan pinaagi sang karisud an-tak katigaman daw tinuud agaw yang pag-too mayo daw buku. Aw wa mayo ayawiyang pagtoo mayo maski yagarisud kamo,amabantog kamo, ataodon kamonang pag-barik ani ni Jesu Kristo tungud sang tin-uud na pagtoo mayo. 8 Maski wa mayoikitaa si Jesu Kristo, yaan yang dakorasang ginawa mayo, yaan yang kyakanari-gan mayo, wakaw way tatamanan nangkapaguma mayo. 9 Kay pagkanarig mayokanaan, lowasun kamo naan sang karikonang makasapad kamayo.

10 Yaning paglowas kamayo nang Diosyang pyamakotan paganadan nang mangapropeta nang Dios kadini na pyapagbatoknang Dios bain sang manga panalanginna amatoman digkamayo. 11 Pyamakotannilan paganadan yang pyapabatok kani-lan nang Balaan na Espirito ni Kristo kaywa silan akatigam daw monnono yangpagtigkul ni Kristo aw daw monnono yangkabantog naan pagkatapos nang kanaanmarisud na kamatayun. Pyamakotan aragnilan paganadan daw kano yaan kapag-guna. 12 Kayan pyakatigam nang Balaanna Espirito sang manga propeta na yangbyabatok nilan wa akapagguna nang timponang boi pa silan, awgaid adoon da natimpo. Wakaw yang madyaw na batok nabyabatok nilan kadini byatok da kamayoadoon nang manga sogwanun nang Dios.Yang Balaan na Espirito na pyapakani nangDios sikun diglangit yang yagabaya kanilanna yagabatok kamayo. Maski yang tagalan-git na manga sogwanun nang Dios gostona makadarag saang madyaw na batok nabyabatok kamayo.

Kinaanglan na Matarong Kita13Wakawdadyawamayo dumduma yang

kariko nang imoon mayo. Pagkido kamoantak yaan gaid yang imoon mayo yangmadyaw nang Dios. Abay kamo kaimansang manga panalangin nang Dios naaatag kamayo nang pagdatung oman anini Jesu Kristo. 14 Manga anak da kamonang Dios, wakaw pangagdi mayo yaan.Ayawi mayo yang maat na kyakallingiyanmayo nangaon nang wa pa kamo akatigamsang matungtung na pagindo nang Dios.15 Sana yaan yang abaya mayo imowa yang

1 Pedro 1:16 389 1 Pedro 2:6matarong na manga imo kay matarongyang Dios na gaimo kamayo manga anaknaan. 16 Kinaanglan na yaan yang imoonmayo kay aon syosolat na pyagalaong nangDios, laong, “Kinaanglan na matarongkamo kay ako matarong.” Yaan yang pya-galaong nang Dios na pyapasolat naan.

17YangDios yangmagaokom sang karikonang otaw, kutub nang imo nilan na maat,yaan yang abarus kanilan, way apara-biin naan sang kanaan pagokom. Wakawaw yagalaong kamo na yang Dios yangkamayo Ama, kalluk kamo kanaan kabaaani pa kamo sang donya daw kamomakasara. 18 Yatigam kamo na tyotoboskamo nang Dios sang kamayo sara an-tak kamo marowas sang way kabos napyagdara nang kamayo kamonaan. Yangbayad nang Dios sang kamayo kalowasanbuku nang borawan aw sapi na kanangotaw babayad na magkawara, 19 awgaidyang bayad nang Dios yang dogo nangkarugnanan naan na si Jesu Kristo. Pya-patay yaan na way sara, kayan pyatutudyang dogo naan maynang laban madyawna karnero na pyapatay kayan yatag yangdogo tungud sang sara nang manga otaw.20 Wa pa imowa yang donya dadaan dapinili nang Dios si Kristo antak maimokanatu magtotobos. Wakaw tungud ka-mayo yaan yang pyapakatigam nang Diosadoon na timpo. 21 Tungud kang Kristo ty-omoo ra kamo adoon sang Dios na yagaboikang Kristo na pyapatay aw daraa yaanaglangit na magaari yaan sang kariko.Wakaw yang Dios yang kyakatibosan nangpagtoo mayo aw pagkaiman mayo.

22 Kay yangagad da kamo sang matung-tung na pagindo, byotawanan da mayoyang kyanaramanmayo namaat na mangaimo, wakaw tinuud yang pagkarugunmayosang arag kamo tomotoo. Karuguni mayosilan laban aw pakitaa mayo silan pinaagisang manga imo mayo na tinuud agaw nadakora yang lugun mayo kanilan. 23 Kayyaimo da kamo manga anak nang Dios nakyaaronan da nang bago na kinaboi nabuku nang kinaboi na sikun sang kamayotaganak na magkamatay, awgaid yang Diosna di magkamatay yang yamatag kamayosaang bago na kinaboi na maynang kanaankinaboi kay yotoo kamo sang kanaan sorit

bain kang Jesu Kristo. Dakora yang gaomnang sorit nang Dios, di amawara, awgaidamatoman yaan kariko. 24 Kay syosolatyang pyagalaong nang Dios, laong, “Karikonangotawmaynang sagbut, yang kabantognilan maynang bolak. Yamatay yang sag-but awkarayudyangbolak kayanyatakdag.25Awgaid yang sorit nang Dios di amawara,magapabilin yaan nang way kataposan.”Yaan na sorit nang Dios yang madyaw nabatok na byatok da kamayo.

2Yang Boi na Bato aw yang Balaan na Sakop

1Wakaw kay yaimo da kamomanga anaknang Dios, ayawi la mayo yang kariko nangmaat na imo. Di dakman kamo magka-garo. Ayaw kamo magkasigi sang sangkawtaw, aw ayawi yang maat na sosoritinna makaina kanilan. Kinaanglan na dikamo magaway magpatootoo. 2 Pagsilingkamo sang manga isu na magsoso pa nayaan yang gosto yang gatas, awgaid kamo,yang maynang gatas mayo yang sorit nangDios kay manga anak kamo nang Dios.Podo madyaw yang sorit nang Dios, waymaat. Wakaw yaan yang abaya butan-gan sang ginawa mayo yang sorit nangDios antak madigun yang pagtoo mayokang Jesu Kristo na yakaatag kamayo nangkalowasan. 3 Kay yatigam da kamo sangkallaat nang Ginoo kamayo.

4 Kanarig kamo sang Ginoo. Yaan yangyakaboi kanatu. Yaan yang maynangmadyawna bato na syasarabul nangmangapanday, wa yaan nilan agamita sang baray.Awgaid yaan yang madyaw na pinili nangDios. 5 Kita arag maynang bato kay yaanyang yakaboi kanatu. Wakaw kanarigkamo sang Dios kayan gyamit kamo naansang baray na yiimo naan. Disaan na baraykamo yang yiimo naan manga balaan namagampoway. Wakaw tungud sang pagka-narig mayo kang Jesu Kristo akaayawanmayo yang kamayo pagbuut kayan byan-tog mayo yang Dios aw abaya mayo pan-gagdi yang kanaan pagbuut, kay yaan gaidyang madyaw naan. 6 Kay syosolat yangpyagalaong nang Dios, laong, “Aon pinilida ko na maynang madyaw na bato nagyagamit ko kay yaan yang yakadigun sangkariko nang manga bato na gyagamit ko

1 Pedro 2:7 390 1 Pedro 2:21sang kanak baray na bato na yiimo koagkanami, ag Sion. Yang kariko nangyamanarig kanaan di akainaan, toyo pa-gataodon silan nang Dios.” 7 Kay silan nayotoo kang Kristo na yaan yang pinili nangDios, yaan yang dakora sang ginawa ni-lan, awgaid silan na di motoo kanaan, am-atoman digkanilan yang pyagalaong nangDios na syosolat, laong, “Yang bato na waagamita nang manga panday sang baraykay way kabos kono, yaan na bato yangkikinaanglan nilan adoon kay yaan yangyakadigun sang tibook baray.” 8 Aragyamatoman yang pyagalaong nang Diosna syosolat, laong, “Yaan na bato yangakasongkoran nang siki nang manga otawkayan yarogso.” Maynini yang kaorogannaan, makasongkol silan kay wa silan otoosang sorit nang Dios, wakaw amarogsosilan, yaan yang silot kanilan. Yaan yangpagbuut nang Dios na akainangan nang waotoo kanaan.

9 Awgaid kita buku nang maynilan, kitayang pinili nang Dios na yamaimo kanaanmanga anak. Manga magampoway kita nayabay magbantog sang Dios aw pangagadsang kanaan pagbuut tungud sang pagka-narig ta kang Jesu Kristo na kanatu Arina makagagaom sang kariko. Wakaw kitayang manga balaan na sakop naan na ya-garimpudmagbatok bain sang kariko nangmanga makaburungburung na manga imonang Dios. Lyorowas kita naan sang kanatusara aw pagbayai kita naan antak kitamatigam sang kamatooran pinaagi kangJesu Kristo. Yaan na imo naan maynangkyakamang kita naan disang kangitngitanaw barina kita naan adto sang kanaan ka-pawaan. 10 Nangaon buku pa kamo nangsakop nang Dios, awgaid adoon yaimo dakamo sakop naan. Nangaon wa pa kamoakatigam sang pagkallaat nang Dios ka-mayo, toyo adoon pyakatigam da kamayoyang kallaat naan kamayo.

Manga Sogwanun nang Dios11 Manga karugnanan ko, yang tinuud

na tagsakop kamayo yang Dios maski aanipa kamo sang donya. Wakaw apakaindoonko kamo na di da kamo magaimo sangmaat na imo na pagbuut nang kamayodumdum, daw kamo masapad. 12 Abayamayo pakitaan yang madyaw na batasan

mayo sang manga otaw na wa otoo sangDios antak silan matigam na madyaw yangmanga imo mayo maski magalaong silanna maat kamo. Wakaw aw maynaan yangbatasan mayo, madatung yang allaw naabantogonnilan yangDios tungudkamayo,kay apakatigam nang Dios kanilan yangmatungtung.

13Tungud sang Ginoo ta pangagadi yangmanga balaod nang goberno. Pangagadimayo yang labaw na pangoro nang gob-erno mayo. 14 Pangagadi arag yang mangaotaw nang goberno na syosogo naan, kaysilan yang gasilot sang manga otaw nayalapas sang balaod, awgaid yang yagaimosang madyaw abantogon nilan. 15Kay pag-buut nang Dios na tungud sang madyawna imomayo akatangkuan yang kasanguanna sosoritin nang manga otaw. 16 Librekamo sangpagimo sang gostomayo imoon,toyo ayaw kamo maggaway magimo sangmadyaw na agaid mayo pagtabon sangmaat na imo mayo. Awgaid yaan yangimowa mayo yang madyaw nang Dios kaykamo sakop naan. 17 Pagtaoda mayo yangkariko nang otaw, aw karuguni mayo yangarag kamo tomotoo sang maski wain nabanwa. Kalluki mayo yang Dios antak dikamo magimo sang maat naan. Arag pag-taoda yang labaw na pangoro mayo.

Yang Gaonanan na Pagtigkul ni Kristo18 Kamo na manga sogwanun, pagtaoda

mayo yang kamayo manga magsosogo,pangagdi mayo yang kariko nang paga-sogo nilan kamayo. Maski buku yaannang buutan, maski maat yang ontol naanabaya yaan pangagdi. 19 Yaan yang imowamayo sang kamayomagsosogo kay yatigamkamo na pagbuut nang Dios na di kamoapabarusun sang yagadadag kamayomaskiwa kamo makasara, kayan aw magtigkulkamo sang maat kamayo, aw di kamomarus, panalanginan kamo nang Dios.20Awgaid dumdummayo abantogon kamoaw magtigkul kamo sang kastigo kamayotungud sang imo mayo na maat? Laban sadili. Toyo aw magtigkul kamo sang pag-daugdaug kamayo maski yagaimo kamosang matarong na manga imo, panalangi-nan kamo nang Dios tungud saan. 21 Kaypagbuut nang Dios na magatigkul kamosang pagdaugdaug kamayo kay si Jesu

1 Pedro 2:22 391 1 Pedro 3:14Kristo na yagatigkul sang karisud tungudkamayo yang kinaanglan na pagasilinganta. 22 Ampan wa makaimo si Jesu Kristonang sara, wa yaan magakagaro maskimakaisa. 23 Yoodyat yaan, toyo yatingunyaan, wa yaan abarus. Dyadaugdaug yaan,toyo wa yaanmakaungud namabarus. Aw-gaid syasarig naan sang Dios yang pag-barus kay matarong yang pagokom nangDios. 24 Si Kristo yang sisilotan disangkoros tungud kanatu, kay yaan yang ya-gadara sang kanatu sara antak mawarayang kanatu sara kayan di da magaimosang sara, awgaid yaan yang abay da taimoon yangmatarong namanga imo. Yangyakadyawkamayoyang kanaanmangaparina titigkurannaan. 25Nangaonmayn kamonang manga karnero na yamatanak kayyapaawat kamo manaw sang Dios. Aw-gaid adoon yomori da kamo agkanaan kayyaanyangpyangagadanmayo si JesuKristona kamayo magbantayay na yagatagap ka-mayo antak way makasapad kamayo.

3Yang Asawa aw yang Bana

1 Kamo na manga kawbayan, pagtaodamayo yang kamayo manga bana aw pan-gagdi mayo silan maski wa otoo silan sangsorit nang Dios. Kayan aw madyaw yangbatasan mayo kanilan, aon amaimo to-motoo kang Jesu Kristo tungud kamayo,maski di mayo silan batokan bain sangpagtoo mayo. 2 Kay yakasait silan namatarong yang manga imo mayo tungudsang pagtaod mayo sang Dios. 3 Kamona manga kawbayan, buku nang borawanaw sapi na pangbutang mayo sang ka-mayo lawas, aw buku nang mangkadyawna dagom, aw buku nang mangkadyawna pagkasodlay nang kamayo logay yangmakadayaw kamayo. 4 Awgaid yaan yangmakadayaw kamayo yang kabuutan mayoaw yang kadayawmayo kanilan. Yaan yangkadayaw na di amaparin na laban madyawnang Dios. 5 Yaan yang batasan kadininang manga kawbayan na tomotoo na ya-manarig sang Dios kayan yangagad sangkanilan manga bana. 6 Maynaan si Sarahkadini na yangagad sang kanaan bana nasi Abraham na pyagataod naan na yiisipnaan na yaan yang kanaan pangoro. Kamo

namanga kawbayan, amaimo kamomangasompaw ni Sarah aw magimo kamo sangmadyaw, way akalluk mayo.

7 Kamo na manga bana, dumdumamayo yang kamayo manga asawa na bukunang mayn mayo yang kakusugan, wakawdadyawa mayo silan, ayaw pagdadaga.Ayaw pagkaringawi na yapaginambitaysilan kamayo sang panalangin nang Dioskamayo kaymagonawa kamo, arag yatagannang kinaboi na way kataposan. Aw maatyang batasan mayo na manga bana, dikamomagakaoyon sang kamayo pagampo,wakaw yang pyangayo mayo sang Dios diamatoman.

Yang Pagtigkul sang Karisud tungud sangImo na Matarong

8 Yang kataposan na pagalaong ko bainsaan, kariko mayo disaan, kinaanglan naabay kamo panagoyon antak maimo may-nang sayda yang dumdum mayo aw yangginawa mayo kay kariko mayo manga anaknang Dios. Wakaw panagilugun kamo.Kallaati mayo yang arag kamo aw ayawkamo magparabaw kanilan. 9 Aw aonmaglaong nang maat kamayo, aw maskiaon magimo nang maat kamayo, ayawkamo magbarus. Sana pangayowa sangDios antak silan panalanginan. Madyawna yaan yang imoon mayo kay kamo namanga pinili nang Dios yang panalangi-nan. 10 Kay yakasolat da yang sorit nangDios, laong, “Yang gosto namagakadyawanyaan antak maguma, kinaanglan na diliyaan magasosoritin nang maat, di dak-man yaan magkagaro. 11 Di dakman yaanmagimo sang maat, awgaid yaan yangabay naan imoon yang madyaw. Mamakotyaan na way managagisagis antak ampanway kakasamok, na antakmanagoyon yangkariko. 12 Kay yang Dios yang yabaymagtanaw sang manga otaw na matarong,pyaninggan naan yang kanilan pagampo.Awgaid yang manga otaw na yagaimo sangmaat dyadamanan nang Dios.” Yaan yangpyapasolat nang Dios.

13 Aw mamakot kaw magimo sangmadyaw, sining mutugum kanmo magimosang maat? 14 Awgaid aw aon tumugumkanmo magimo sang maat na gaimokaw sang madyaw, kayan yagtigkul kaw,panalanginan kaw nang Dios. Wakaw

1 Pedro 3:15 392 1 Pedro 4:10ayaw magkalluk sang magaimo nangmaat kanmo. Ayaw magkaundug dawnanang inangun nilan kanmo. 15 Awgaidpagtaoda mayo si Jesu Kristo aw abayayaan papagbayaa kamayo kay yaan yangkanatu Ginoo namakagagaom sang kariko.Pangandam kamo antak kamo makaibakparabay sang magaosip kamayo bain sangpagtoo mayo, toyo dadayawa yang pagibakmayo bain sang pagtoo mayo aw kallukiyang Dios antak di kamo magparabawsang magaosip kamayo. 16 Kinaanglanna matarong yang kariko nang imo mayoantak waymaat sang ginawamayo. Kay awmadyaw yang batasan mayo na yangagadkang Jesu Kristo, amaarig yang magaodyatkamayo. 17 Toyo aw pagbuut nang Dios namagatigkul kamo sang masakit na karisudtungud sang pagimo mayo sang madyaw,madyaw pa yaan sang pagtigkul mayo sangmasakit na karisud tungud sang pagimomayo sang maat. 18 Dumduma si JesuKristo, maski way sara naan yagapaka-matay yaan tungud sang sara nang karikonang otaw kay kariko yakasara. Yamataposyaan patayun, pyapagboi yaan na di daoman amatay, wakaw yaan yang magadarakanatu na yamanarig kanaan adto sangDios. 19-20 Pagkaboi naan oman, tomarokyaan sang manga patay na pipiriso kaywa mangagad sang Dios kadini nang boipa si Noe, kayan byatokan naan silan.Kadini yatagadtagad yang Dios daw aonotaw na manarig kanaan kaba yagaimopa si Noe sang barako na pyagangaranannang arka. Awgaidwarong kawtawda yangyamanarig sang Dios, wakaw warowayda silan yang yakasakay sang arka, waakamatay nang lunup na silot nang Dios.21Dumduma yang pagkagawas ni Noe sanglunup,maynaan yang pagbawtismo kanatuna kita arag makagawas sang silot nangDios. Yang pagbawtismo kanatu bukunang pagogas sang kanatu lawas, toyo yangpagbawtismo kanatu yang toosanan nakita na manga tomotoo yakagawas sangsilot nang Dios kay yangayo kita kanaan namagalingat yaan sang kanatu sara pinaagisang pagboi oman kang Jesu Kristo napyapatay. 22 Adoon adto ra langit si JesuKristo na yaan yang labaw sang karikokay yaan yang pagbuut nang Dios. Wakaw

yagari da yaan sang kariko nang tagalangitna sogwanun nang Dios aw yang karikonang aon katungud aw kariko nang aongaom aglangit.

4Yang Pagkinaboi na Yaparin da

1 Pakadiguna yang ginawa mayo an-tak kamo makatigkul sang maski nana nakarisud na madatung kamayo mayni JesuKristo na yagatigkul sang kasakit nangpagpatay kanaan. Yang yakatigkul sangkarisud mayni Jesu Kristo di da magaimosang maat nang Dios. 2Wakaw di dakmankamo magimo sang maat na pagbuut nangkamayo dumdum asta sang pagkamataymayo, awgaid yaan yang abaya mayoimowa yang pagbuut nang Dios kamayo.3 Ayawan mayo yang kariko nang maat naimo, toman da naan na pagimo mayo sangimo na pyagaimo nang buku nang tomo-too. Yabay silanmagimo sang kadopangan.Yang gosto nilan arag imoon yang abaymapakabiyag komaan aw paglasinglasing,kayan yagimo sang maski nana na maatkaba yasayaw silan aw pagampo sang bukunang Dios. 4 Yamaburung silan daw nangadi da kamo mapagagadagad kanilan sangpagimo sang laban maat na manga imo.Wakaw yagasosoritin silan kamayo nangmaat. 5 Awgaid ayn nang imo nilan, yaanyang pagalaong nilan na imibak sang Diosna andam pagokom sang boi aw patay.6Maski yang kanangDios sakop na yatay dayookman pinasobay sang imo nilan nangboi pa silan. Awgaid byabatokan silanbain sang madyaw na batok nang pagboini Jesu Kristo antak silan maboi maynangpagkaboi nang Dios.

Yang Madyaw na Sinarigan sang Pagatagnang Dios

7 Agput da domatung yang kataposannang kariko. Wakaw pakadiguna yang gi-nawa mayo aw pagdadayaw kamo antakabay kamo makapagampo nang madyawsangDios. 8Yang labawnaubutang sang gi-nawamayo yangmanagilugun kamo laban,kay yang marugun yabay magpasaylo sangkadaygan. 9 Dadyawa mayo tayoda yangarag kamo aw ayaw kamo magbagolbol nayatayod kanilan. 10 Pyapatpudan kita namanga tomotoo nang pagatag na gaom aw

1 Pedro 4:11 393 1 Pedro 5:6

katigaman, wakaw kinaanglan na agamitinta nang madyaw yang kariko nang pa-gatag nang Dios sang kada isa kanatu,kay yaan yang syasarig naan kanatu antakkita magtinabangay. 11 Yang syasarigannang Dios na magabatok, kinaanglan namagabatok silan sang pyagalaong kanilannang Dios. Yang amaimo tomatabang sangmanga tomotoo, kinaanglan na matabangsilan pinaagi sang katigaman na yaatagkanilan nang Dios. Kinaanglan na yaanyang imoon mayo antak bantogon yangDios tungud sang kariko nang imo mayopinaagi sang gaom ni Jesu Kristo. Yaanyang makagagaom sang kariko na madyawbantogon nang way kataposan. Amen.

Yang Pagtigkul sang Karisud tungud sangPagpangagad kang Kristo

12 Manga karugnanan ko, ayaw kamomagkaburung na yamatobang kamo sangmasakit na karisud, kay yaan yang pya-gakainangan nang kariko mayo na mangatomotoo antak katigaman daw tinuud yangpagtoo mayo daw buku. 13Wakaw pagumakamo kay kyakaupud kamo sang pagdaug-daug kang Jesu Kristo. Kayan nginyanallaw na apakita da kamayo yang kanaangaom magauma kamo laban. 14 Aw aonmagsosoritin kamayo nang maat tungudsang pagpangagad mayo kang Jesu Kristo,paguma kamo kay yaan yang toosananna pyagabayaan kamo nang Makagagaomna Espirito na Dios. 15 Awgaid pagda-dayaw kamo antak dili kamo makasara naakaponowan nang silot kamayo, maynangpagpatay mayo sang arag otaw, aw pan-gawat, aw pagbinogoy, aw pagkokomatun,aw pagimo sang maski nana na maat naimo. 16 Toyo aw daugdaugun kamo tungudsang pagtoo mayo kang Jesu Kristo, ayawmagkaarig. Sana bantoga yang Dios nadyadaugdaug kamo tungud sang pagtoomayo kanaan.

17 Dyomatung da yang allaw na pa-gaokom nang Dios sang manga otaw,yang onaun naan okoman yang imo nangkanaan sakop. Aw maynaan, laban samakaallukalluk yang okom sang mangaotaw na wa mangagad sang madyaw nabatok bain kang Jesu Kristo. 18Yakasolat dayang sorit nang Dios, laong, “Aw karayanda marowas yang matarong na otaw, laban

sa di amarowas yang manga otaw na wamangagad sang Dios.” 19 Wakaw kamo nakyakarisudan adoon tungud sang pagbuutnang Dios kamayo, kinaanglan na abaykamo magimo sang madyaw aw sarig abaykamo sang Dios na yagaimo sang kariko,kay yaan yang matinomanun na magata-gap kamayo.

5Yang manga Otaw nang Dios

1 Kamo na manga pangoro na tomata-gap sang manga tomotoo aon osogoon kokamayo kay ako arag pangoro na tomata-gap sang manga tomotoo. Yakasait akosang pagtigkul ni Jesu Kristo sang kasakitnang pagkamatay naan disang koros. Awmarik da yaan ani sang donya, arag akomaynmayonamakaupud sang kabantogannaan na apakita. 2 Wakaw syosogo kokamo na arag tomatagap sang manga to-motoo na adadyawun mayo tagapan yangmanga sakop nang Dios na syasarig naankamayo. Ayaw kamo magbagolbol tun-gud sang pagpanonogo kamayo nang Dios,awgaid paguma kamo. Ayaw kamo mag-dumdum sang sapi kaba yangagad kamosang pagbuut nang Dios. 3Ayaw kamo gaidmagsogo sang manga tomotoo na syasarigkamayomaynang ikawyang labawkanilan,awgaid pagsiling kamo sang manga bantaysang karnero kay yang sakop nang Diosmaynangmanga karnero na yamagad sangyagabantay kanilan. Wakaw dadyawa yangbatasan mayo kay kamo yang pagasilingannang manga sakop nang Dios. 4 Kayanaw magbarik da si Jesu Kristo na maynanglabaw na bantay, aatag naan kamayo yanglaban madyaw na barus na di amawara.

5 Kamo na manga bagong otaw, pan-gagdimayoyangmangamatikadungmayo.Kariko mayo disaan pagtinabangay kamona di magaparabaw sang arag kamo, kayyakasolat da yang sorit nang Dios, laong,“Syosopak nang Dios yang manga otawna yagaparabaw sang kadaygan, awgaidpanalanginan naan yang manga otaw nadi magparabaw sang kadaygan.” 6 Wakawpagpaobos kamo aw pangagad sang pag-buut nang Dios na Makagagaom. Kayan

1 Pedro 5:7 394 1 Pedro 5:14amaimo kamo bantogan nang allaw na pip-ili naan. 7 Maski nanang amapagguna ka-mayo, ayaw magkaundug, sana sarig kamosang Dios na yabay kamo naan tagapan kaykamo yang kyakarugunan naan.

8 Pagkido kamo aw pakatagap kay yangkontara mayo na si Satanas maynangmakaallukalluk na liyon na yanganap sangapatayun naan. 9 Wakaw sarig kamoabay sang Dios aw ayaw kamo magososkang Satanas, atobanga mayo yaan awsopaka, kay yatigam kamo na yang aragkamo manga tomotoo asang karowagannang donya arag yagatigkul sang karisud.10 Yadagawdagaw kamo magtigkul sangkarisud. Awgaid yang Dios yang yagabayakamayo antak magdogang yang kamayopagtoo, yaan yang yabay tomabang ka-mayo. Yang Dios na way tatamanan nangpagkallaat yangmagaimo saan kamayo kaykamo yang pipili naan na makaambit sangkariko nang panalangin naan kay mangasakop kamo ni Jesu Kristo. 11Madyaw agawna yaan yang makagagaom sang karikonang way kataposan. Amen.

Manga Pangomosta12 Si Silbano na yiisip ko na matinoma-

nun na tomotoo yang yatabang pagsolatsining makagpa na solat ko. Sabo syosolatko yani kamayo kay antak kamo madasig.Gosto ko na makadarag na yaning solat kokamayo yang tinuud na batok bain sangkarugun nang Dios kamayo. Abaya butan-gan sang ginawa mayo yang karugun naankamayo.

13 Yang arag kamo tomotoo na yisimbasang Dios didi Babilonia yangomosta ka-mayo. Si Markos na maynang anak koarag yangomosta kamayo. 14 Ginaguraykamo na arag tomotoo. Pakitaan yangpanagilugun mayo.

Kariko mayo na yamanarig kang JesuKristo, pyangayo ko kamo sang Dios namarinaw yang dumdummayo.

2 Pedro 1:1 395 2 Pedro 1:19

Yang Kadwa na Solat niPEDRO

1 Ako si Simon Pedro na apostol na sog-wanun ni Jesu Kristo. Yagasolat ako ka-mayo na arag yamanarig kang Jesu Kristo.Magonawa yang kanatu pagtoo wakawarag kamo yakaambit sang panalanginnaan tungud kaymatarong si JesuKristo nakanatun Dios na Mallorowas.

2 Pyangayo ko na magadogang yangpanalangin kamayo nang Dios antak abaymarinaw yang dumdummayo tungud sangpagdogang nang pagkatigam mayo sangDios aw kang Jesu Kristo na kanatu Ginoo.

Pipili Kita nang Dios antak Makaambitsang Panalangin naan aw Kabantogan

3 Yatagan kita nang Dios nang karikonang kikinaanglan ta pinaagi sang kanaangaom antak kita magtoman sang kanaanpagbuut pinaagi sang kyakatigaman tabain kang Jesu Kristo na yagapili kanatuantak kita makaupud sang kanaan kaban-togan aw antak kita makapagsiling sangmatarong na paagi naan. 4 Tungud saansyasaad naan kanatu yang mangkadyawna manga saad na makapagawas kanatusang maat na kanang otaw pagbuut disin-ing donya na makasapad kanatu, aw an-tak ta pagsilingan yang kinaiya nang Dios.5 Wakaw kamo na yanarig da kang JesuKristo pamakoti mayo yang pagimo mayosang madyaw, arag pamakoti mayo yangpagdogang sang katigaman mayo. 6 Aragayaw magpangagad sang akaundan mo namaat. Maski nanang madatung kanmona marisud, abaya tigkuri. Yaan yangtomana mayo yang kariko nang pagbuutkamayonangDios. 7Butangan sang ginawamo yang arag kamo manga tomotoo nasilan yang dakora nang dumdummo kayankaruguni silan laban. 8 Aw pamakotanmayo tomanun yaan kariko, amatomanyang pagbuut kamayo nang Dios kay yan-gagad kamo sang pyagalaong kamayo niJesu Kristo na kanatu Ginoo. 9 Awgaidmaski sini na otaw na wa magatoman saanmayn yaan nang bota kay wa naan ubu-tangan sang ginawa naan yang pagpasaylo

nang Dios kanaan sangmaat namanga imonaan nangaon.

10 Wakaw, kay manga karomonan ko,pamakotimayo imowa yangmadyaw antakkatigaman na kamo tinuud manga anaknang Dios na pipili naan. Kay aw mag-padayon kamo magimo sang pyagaindo kokamayo di kamo makasoway sang pagpan-gagad mayo sang Dios. 11 Kayan yatagankamo nang katungud paglasak adto sangkasakopan nang Ginoo ta na si Jesu Kristona kanatu Mallorowas na magaari kanatunang way kataposan.

12Wakawabay ko paglaong kamayo yangpyagaindo ko maski kyatigaman da mayoyaan awmaski madigun yang pagtoomayosang matungtung na pagindo na dyudun-gug mayo nangaon. 13 Madyaw aw abayko yani kanamputan kamayo kaba boi paako. 14 Kay yatigam ako na di da mado-gay amatay da ako kay si Jesu Kristona kanatu Ginoo yang gapakatigam kanaksaan. 15Wakaw yamakot ako antak di mayokaringawan yang pyagaindo ko kamayomaski matay da ako.

Yang Yikita sang Kabantogan ni Kristo16 Pagalaong ko kamayo na yang byaba-

tok nami kamayo bain sang gaom ni JesuKristo na kanatu Ginoo aw yang kanaanpagbarik oman ani buku nang toyo da gaidgogodanun nang otaw na matigam mag-imoimo sang gogodanun. Awgaid kikitanami yang kanaan pagkaDios na makaga-gaom sang kariko. 17-18 Kay aadto kaminangaon, inagad naan disang butay nangpagbantog kanaan nang Ama naan naDios. Yudungug kami sang tingug na sikunaglangit, tingug nang Dios na Lyomabi nayagalaong, “Yani yang kanakAnakna labanko kyakarugunan, laban ako kyakaontorannaan.”

19 Tungud saan, yatigam da kita namatungtung kariko nang pyapaglaongnang Dios sang manga propeta. Wakawmadyaw na ubutang mayo sang ginawamayo yang pagindo nilan kay maynyaan nang ilawan na yamallag disangkangitngitan matag kyallawan. Wakawyang pagindo nilan makatabang kanatuantak kita makadarag sang paagi nangDios kaba wa pa magabarik ani sangdonya si Jesu Kristo. Aw domatung da

2 Pedro 1:20-21 396 2 Pedro 2:14yaan oman, mayn yaan nang bitoon nayamallag nang pakaallawun kay yallagannaan yang kanatu dumdum antak labankita makadarag. 20-21 Wakaw butangansang ginawa mayo yaning pagalaong kokamayo adoon, kay way pyagalaong nangpropeta kadini na sikun sang kanang otawpagbuut, awgaid yang Balaan na Espiritoyang yagabaya sang manga propeta antaksilan makapaglaong sang pyapaglaongkanilan nang Dios. Wakaw way makadaragsang pagindo nang Dios disining Bibliya awdi pagindoon nang Balaan na Espirito.

2Yang Magaro na manga Magindoway

1 Awgaid maski kadini aon arag mangapropeta na magaro na buku nang kanangDios propeta. Magonawa oman adoon,aon madatung digkamayo na manga mag-indoway na magaro na buku nang kanangDios magindoway. Yang kanilan pagindomakawara sang kamayo pagkanarig kangJesu Kristo, kay wa silan magataod kangJesu Kristo na Ginoo na yagapakamataytungud sang maat na imo nilan. Wakawmadatung yang allawna isilotan silan nangDios. 2 Madaig yang managsiling sangkadopangan nilan. Wakaw pagkita saannang manga wa otoo managlaong silan nabukunangmadyawyang kangKristo paagi.3Yamasigi silan wakaw magaindo silan ka-mayo nang buku nang matungtung antaksilan makasapi kamayo. Dadaan pyataanda silan okoman nang Dios, wakaw di silanmakagawas sang silot nang Dios.

4 Kay maski yang manga tagalangit nasogwanunnangDios na yagaimo sangmaatwa apasaylowa nang Dios, yoontog naansilan adto sang longag na laban gimararu-man, pipiriso naan silan disaang kangitn-gitan matag domatung yang allaw na pa-gaokom da kanilan. 5 Arag wa apasaylowanang Dios yang manga otaw kadini na ya-gaimo sangmaat. Pyapalunupan nang Diosyang donya kayan yamatay silan kariko.Awgaid si Noe na yagaindo bain sang imona madyaw nang Dios, yaan gaid aw yangasawa naan aw yang unum na kanaanmanga anak, waro silan kariko yang waakamatay, lyorowas silan nang Dios sanglunup. 6 Sisilotan arag nang Dios yang

manga otaw ag Sodoma aw ag Gomora, kayyabay silan magimo sang maat. Yamawarasilan kariko nang pagkasonog nilan. Dis-aan pyapakatigam nang Dios na isilotannaan yangmaski sini na abay lomapas sangpagbuut naan. 7-8 Awgaid si Lot na tagaSodoma wa akasonog, kay pyaparogwayaan nang Dios disaan. Madyaw na otaw siLot, laban yaan yamaundug na yagadum-dum sang kadopangan nang manga otawdisaan. Laban masakit yang ginawa naankay allawallaw dyudungug naan yangmaatna sorit nang taga Sodoma, allawallawkikita naan na yabay silan lomapas sangbalaod nang Dios. 9 Wakaw yatigam dakita na yang Dios makatabang sang maskisini na kyakarisudanna yamanarig kanaan.Yang manga otaw na yabay magimo sangmaat, pyapabayaan nang Dios na isilotansilan aw domatung da yang allaw na pa-gaokom da naan kanilan. 10 Laban saisilotan naan yangmanga otaw na yosopaksang kanaan pagbuut aw abay pagimo sangmaski nana na maat na imo na pagbuutnang kanilan dumdum.

Maynaan yang batasan nang mangamagindoway sang pagindo na buku nangmatungtung. Maisug silan, yagaparabawsilan sang arag otaw. Wa silan akalluksang manga mangkaturus na tagalangit,yoodyat nilan. 11 Awgaid yang mangatagalangit na sogwanun nang Dios, maskilabaw silan wa silan magaodyat kanilanasang atobangan nang Dios. 12 Yaningmanga magindoway sang buku nangmatungtung na pagindo maynang yarasna mananap na wa akatigam na yaan yangakainangan nilan yang adakupun silan awpataya. Yabay silan magodyat sang karikonang aon gaom kay wa silan akatigamsaan. Wakaw apatayun silan maynangpagpatay sang manga mananap, 13 kayyaan yang barus sang maat na imo nilansang arag otaw na pyaparisudan nilan. Disilan magkaarig magimo sang kyakaundannilan na kadopangan maski allaw. Silanyang makaina kamayo kay yapagsaro silankamayo, yumupud kamayo na yagabantogkang Jesu Kristo, awgaid madyaw nilanyang abay silan magimo sang kyanaramannilan na maat na imo. 14 Kariko nangbobay na kikita nilan, imipid garo. Wara

2 Pedro 2:15 397 2 Pedro 3:7silan akataman magimo sang kadopangan.Yang otaw na buku nang magsun yangpagtoo yakasara kay yangagad sangkanilan kagaro. Yaning manga maat namagindoway yanaram da sang kanilankaoponopon, yatigam silan magkamangsang maski nana na kyakariman nilankay mangkatigam managbaraw. Awgaiddi amaimo na di silan isilotan nang Diosnang silot na way tatamanan. 15 Yayawannini na manga otaw yang matungtung napaagi nang Dios, wakaw mayn silan nangyagakatanak na wa da makanotol sangdaran na agiin nilan. Yagasiling silan kangBalaam na anak ni Bosor na laban madyawnaan yang sapi wakaw maski maat nangDios yang imoon naan, yiimo naan antakyaan makasapi. 16 Awgaid pyapagsoritnang Dios yang kabayo na maynang otawna gasorit kayan yagsagda yang kabayokang Balaam antak di matoman yang maatna laban gosto naan na imoon.

17 Yani na manga otaw maynang bogakna wa day tobig. Di silan akanarigan,mayn silan nang daklum na pyaparis nangsamut wakaw wa akanayon oran. Yan-daman da silan nang Dios nang giman-gitngitan na pagauyaan nilan nang waykataposan. 18-19 Yabay silan mapagbantogmagbaraw sang kanilan kadopangan antakmaboyo nilan yangmanga otaw na baya pana yobotawan sang maat na imo na pya-gaimo nang manga otaw na wa akanarigsang Dios. Laong nang magaro na mangamagindoway, “Awmangagad kamo nami dikamo makagaon nang allang, kay tanawakami, maski nanang gosto nami imoon,yamaimo nami.” Wain kawng mayn silannang allang kay di silan makabotawansang kyanaraman nilan na maat na imona makasapad kanilan. Kay tinuud nayang otaw pyangallang nang maski nanana yagabaya kanilan. 20 Yang manga otawna yomayaw da sang maat na batasan tun-gud kay tyomoo ra silan kang Jesu Kristona Ginoo ta, aw oman silan magbarik mag-imo sang maat nang Dios kayan pyangal-lang silan nang sara, yarabaw yang maatna imo nilan sang imo nilan nang wa pasilan otoo kang Jesu Kristo, wakaw labanmaat yang akainangan nilan. 21 Madyawpa silan aw wa silan magkatigam sang

paagi ni Jesu Kristo na yakaimo sang otawmadyaw, kay maski kyatigaman da nilan,wa da nilan paninggi yang matarong napagindo. 22 Pagbarik nilan oman sangpagimo sang maat, matoman yang pya-galaong na yang ido ipan komaan omansang kanaan soka, aw yang baboymaski os-ogbowan mo, oman yaan maglogob disangpasak.

3Yasaad yang Ginoo ta na Magabarik yaan

Ani1 Manga karugnanan ko, yani yang

kadwana solat ko kamayo. Yani na solat awyang mona na solat ko kamayo kyakanam-putan ko kamayo yang matungtung napagindo antak matorid yang katigamanmayo. 2 Dumduma yang pyagalaong nangDios na pyapabatok naan nangaon sangmanga balaan na propeta naan. Arag dum-duma yang pagindo nang Ginoo ta na Mal-lorowas na si Jesu Kristo na byabatok ka-mayo nangmanga apostol na syosogo naanagkamayo. 3 Yang onaun ko pakatigamkamayo yang madatung nang maori naallaw namagaodyat kamayo kariko na yan-gagad sang pagindo ni Jesu Kristo. Yangtyotoman nilan yang maat na kyakaundannilan. Managikurun silan kamayo, 4 awpaglaong, “Wain da sa si Jesu Kristo nayasaad na magabarik ani sang donya?”Magalaong arag silan, “Di man magabarikani si Kristo, yangkamatay da yang kanatukaompowan, awgaid wa say kyakapari-nan nang donya. Magonawa yang karikoadoon aw kariko kadini nang pagimo sangdonya.” 5 Awgaid wa nilan udumdumayang yiimo nang Dios kadini na yagaidyaanmaglaong kayanyaimoyang langit awyang lopa. Pyapaibaw nang Dios yang lopadisang tobig, podo tobig yang makilibotnang lopa. 6 Tobig arag yang pyagasapadnang Dios kadini sang kariko nang otawna yabay magimo sang maat, pyapalunupnaan yang banwa nang tobig. 7 Kayanyoman maglaong yang Dios na yang lan-git aw lopa na iyan adoon yaandam naansang atoron na pagasapad sang banwa pag-datung nang allaw na magaokom da yaansang manga otaw na isilotan kay yabay dasilan magimo sang maat nang Dios.

2 Pedro 3:8 398 2 Pedro 3:188 Awgaid kamo na manga karugnanan

ko, ayaw mayo pagkaringawi yani, na yangDios buku nang maynatu na otaw, yangsang allaw aw yang sang mararan na katoig yaan da sang dumdum nang Dios.9 Aon manga otaw na yagadumdum nawa ubutangan nang Ginoo sang dumdumnaan na otomanun naan yang saad naanna magabarik yaan asining donya. Wa payaan magabarik kay yagatagad yaan sangmanga otaw na amanarig kanaan na wa paakanarig. Yamallaat yaan kanatu, wakawgosto naan naway amasapad kanatu, gostonaan na kariko nang otawmobotawan sangkanilan imo na maat.

10Awgaid laban samagabarik oman yangGinoo ani sang donya maynang matakawna makatokaw domatung na way yakaun-gud na madatung yaan. Ninyan na allawamawara yang pagawanan na agadan nangdagdagu na tanog na lyagoblob nangatoron. Kariko nang asang makilibot taamabos tomonaw nang kapaso, amasonogyang donya aw kariko nang asang donya.11 Kay yatigam kamo na amawara yangkariko, wakaw pagkido kamo, yaan yangpangagdi mayo abay yang pagbuut nangDios antak madyaw nang Dios kariko nangimomayo. 12Magapadayon kitamagtomansang apaimo nang Dios kanatu kaba ya-gatagad kita sang pagbarik ni Jesu Kristoantak yaan mallug magbarik ani. Tinuudaw domatung yaan na allaw, amasonogaw kawara yang langit, kayan kariko mo-tonaw nang kapaso nang laga nang atoron.13 Awgaid yamanarig kita sang saad nangDios na magaimo yaan nang bago na langitaw bago na lopa, na yang kariko disaanpodo madyaw. Yaan yang tyatagadan ta.

14 Wakaw kamo na manga karugnananko, kaba yagatagad kamo saan, pamakotimayo antak kimita yang Dios na pollayonmadyaw yang imo mayo aw way maat nabatasan mayo antak marinaw yang dum-dum mayo. 15 Dumduma mayo na wa pamagabarik yang Ginoo ta kay yamallaatyaan sang manga otaw. Yagatagad panaa yaan antak arag makagawas sang silotnang Dios yang madaig na wa pa otookanaan. Maynang kanak pagindo yangsyosolat kamayo ni Pablo na kanatu lomonna karugunan ta, kay yatagan yaan nang

Dios nang katigaman. 16 Maynaan yangpyagaindo kamayo ni Pablo disang karikonang solat naan aw yagaindo yaan bainsang allaw na pagabarik nang Ginoo. Aw-gaid aon ipan naan pagindo na marisudkadaragan wakaw aon manga otaw na waakatigam sang matungtung na kaorogan,kayan yasayup silan sang pagsaysay ni-lan sang pagindo ni Pablo, yamasayuparag silan sang paglikwad sang kadayganna pagindo na syosolat disining Bibliya.Wakaw amasapad silan tungud sang yiimonilan.

17 Awgaid kamo na manga karugnananko, kay yatigam da kamo bain saan namanga otaw, pagkido kamo kay daw kamomakatoo sang buku nang matorid napagindonaandoonnamanga otawnamaatyang batasan na yakalapas sang balaodnang Dios. Pagkido kamo, kay yang kani-lan pagindo yang makaawat kamayo kangJesu Kristo. 18 Wakaw kinaanglan na abaymayo dogangan yang kyakatigaman mayobain sang Ginoo ta na Mallorowas na siJesu Kristo antakmagdogang yang kadigunnang pagtoo mayo kanaan tungud sangpanalangin naan kamayo. Bantoga yaannang way kataposan. Amen.

1 Juan 1:1 399 1 Juan 2:8

Yang Mona na Solat niJUAN

Yang Makagagaom na Tingug1 Kay manga karomonan nami, yaning

syosolat ko kamayo yang pagindo bainsang makagagaom na tingug na makaatagnang kinaboi na way kataposan. Anay danangwa pa yang kariko nang inimo dadaaniyan da yaan. Yaan yang pyagalaong namikamayo na kikita nami na pyaninggannami. Yabay kamimagsait kanaan, pyopotinami yaan. 2 Yaan yang pyagponowannang kinaboi na way kataposan, anay dainagad yaan nang Ama ta na Dios. Pya-pakatigam yaan nang Dios kanami pag-datung naan ani kanami wakaw kami yangyikita kanaan. 3Wakaw byabatok nami ka-mayo yang kikita nami awyang dyudungugnami kay antak kita magsipakaambit sangpanalangin nang Dios aw yang Anak naanna si Jesu Kristo. 4Wakaw syosolat ko yanikamayo antak kita managsipaguma laban.

Yang Dios yang Allag5 Pagalaong ko kamayo yang pagindo

kanami ni Jesu Kristo na yang Diosyang gyugual nang allag, way kangitngitagkanaan, maski tatagbi. 6 Aw maglaongkita na yang Dios yang gabuut kanatu,kayan aw dili kita mangagad kanaan,manga magaro kita. Yakagaon kita nangotaw na dili magagi disang kapawaankay wa mangagad sang matungtung napagindo. 7 Toyo aw abay kita magi disangkapawaan, magaimo kita sang madyawnang Dios kay yang Dios gyugual nangallag. Kayan aw maynaan yang imo ta,managidarag kita, kayan yang dogo ni JesuKristo na Anak nang Dios yang magaogassang kariko nang kanatu sara.

8 Aw aon digkanatu magalaong surudnang kanaan ginawa, “Ako yang way sara,”yamasayup yang dumdum naan kay wapa yaan akatigam sang matungtung napagindo na sikun sang Dios. 9 Awgaid awpaglaong natu sang Dios yang kariko nangmanga imo ta na maat, apasayloon kitanaan sang kariko nang maat, aw ogasi kitanaan pinaagi sang pagkamang naan sang

kariko nang kanatu sara. Makasarig kitana yaan yang imoon nang Dios kaymatino-manun yaan, podo matarong yang kanaanimo. 10 Aw aon digkanatu magalaong, “Waak magaimo sang maat nang Dios,” may-nang yagalaong yaan na yang Dios magarokay wa yaan otoo sang pyagalaong nangDios na kariko nang otaw yakaimo nangmaat.

2Si Kristo yang Kanatu Tomatabang

1Kamo namanga kaompowan ko, syoso-lat ko yani na manga pagindo kay antakdili kamo makaimo sang maat nang Dios.Awgaid aw aon yakaimo sang maat nangDios, aon domadapit kanatu asang apitnang Ama na Dios. Yaning domadapitkanatu si Jesu Kristo na matarong. 2 SiJesus yang yagpakamatay da kanatu disangkoros antak kita pasayloon nang Dios sangkariko nang maat. Buku gaid nang kanatuimo na maat nang Dios yang pyapasaylonaan, kariko nang kanang otaw imo namaat nang Dios pyapasaylo naan pinaagikang Jesu Kristo.

3Awmangagad kita sangmanga pagindonang Dios kanatu, agaw maynaan yatigamkita sang Dios. 4 Aw aon maglaong,“Yatigam ako sang Dios,” kayan wamanga-gad sang pagindo nang Dios, magaro yaanna otaw. Wara asang ginawa naan yangkamatooran. 5 Awgaid yang yabay manga-gad sang pagindo nang Dios, dakora sangginawa naan yang Dios. Aw maynaan kita,tinuud na yang Dios yang gabuut kanatu.6 Aw matungtung yang pyagalaong nangotaw na yang Dios yang gabuut kanaan,kinaanglan na yaan yang pagagaonan naanyang batasan ni Jesu Kristo nangaon nangaani pa yaan sang donya.

Yang Bago na Sogo7 Kamo na manga karugnanan ko, yang

syosolat ko kamayo adoon yang pagindonang Dios na dadaan da mayo dyungugnangaon nang pagtoo mayo kang JesuKristo. Maski dadaan da yaning pagindona syosolat ko kamayo na kinaanglanman-agilugun kita, 8 oman ko kamayo paglaongkay yatigam ako na kamo, baya pa nayanagilugun na maynang pagkarugun niJesu Kristo kay yagkaipan da mawara yang

1 Juan 2:9 400 1 Juan 2:23kangitngit kay yagkaipan da mawara yangkanatu kaignorante kay maynang yallaganda kita nang tinuud na allag kay kyain-dowan da kita ni Jesu Kristo na gyugualnang allag.

9Yang otaw na yagalaong, “Si Jesu Kristona gyugual nang allag yang gabuut kanak,”awgaid yapagkontara yaan sang arag to-motoo, iyan da yaan sang kangitngitankay wa mangagad sang pagindo ni JesuKristo. 10 Awgaid yang marugun sangarag tomotoo, iyan da yaan sang kapawaankay yangagad yaan sang pagbuut ni JesuKristo na gyugual nang allag. Wakaw waymaat digkanaan na makapagsagad sangkadaygan pagimo sang sara. 11 Awgaidyang yapagkontara sang arag tomotoo,iyan da yaan sang kangitngitan kay wayaanmangagad sangpagbuut ni JesuKristona gyugual nang allag. Wakaw wa yaanakatigam daw isingain yaan dumurug kaymayn yaan nang bota na yabay mangin-daran sang kangitngitan.

12 Kamo na manga kaompowan ko, ya-gasolat ako kamayo kay pinaagi kang JesuKristo pyasaylo ra kamo nang Dios sangkamayo manga maat na imo. 13 Kamona mangkatadung, yagasolat ako kamayokay kyatigaman da mayo yang Makaga-gaomnawa pa akaimo yang donya, dadaaniyan yaan. Kamo na manga bagong otaw,yagasolat ako kamayo kay kamo yangyadaug kang Satanas na pangoro nangmangkaraat.

14Kamo na manga isu, yagasolat ako ka-mayo kay kyatigaman da mayo yang Amata naDios. Kamonamangamangkatadung,yagasolat ako kamayo kay kyatigaman damayo yang Makagagaom na wa pa akaimoyang donya, dadaan iyan yaan. Kamona manga bagong otaw, yagasolat ako ka-mayo kay madigun yang pagtoo mayo kaybyubutang mayo sang ginawa mayo yangsorit nang Dios, wakaw yadaug kamo kangSatanas na yagabuut sang kariko nang imona maat.

15Ayaw pagbutangan sang ginawa mayoyang maat na paagi nang manga otawdisining donya. Ayaw kamo magsilingsang batasan nilan. Kay aw madyaw mayoyang maat nang Dios, buku nang Ama tana Dios yang dakora sang ginawa mayo.

16 Kay yang maat na paagi nang mangaotaw disining donya aw yang batasan nilanbukunang sikun sangAma ta naDios, paagiyaan nang manga otaw na pyagabuutan niSatanas. Pananglit, yang kariko nang maatna pagbuut nang manga otaw, aw yangkariko nang maat na kikita nilan na gostonilan, aw yang kariko nang pyagabantognang otaw disining donya, ampan way isasini na sikun sang Dios, sikun yaan sangmanga otaw na sakop ni Satanas. 17Yaningdonya aw yang kariko nang maat na gostonang manga otaw yagakaipan da mawara,toyo yang yangagad sang pagbuut nangDios yang akaaronan nang kinaboi na waykataposan.

Yang Kontara ni Kristo18 Kay manga ompo, ani la yang kata-

posan nining timpo. Dyungug da mayona aon madatung na pagabuutan ni Sa-tanas na mapagkontara kang Jesu Kristo.Maski adoon, madaig da yang dyomatungna yapagkontara kang Kristo, wakaw ky-atigaman da ta na ani la yang kata-posan. 19Nangaon yamagadagad natu yan-ing manga otaw na adoon yapagkontarakang Kristo, awgaid lyomowat da silankanatu kay buku silan nang tinuud na ina-gad ta. Aw tinuud na silan kanatu mangainagad, abay silan magadagad natu. Aw-gaid yolowat silan kanatu, wakaw yatigamkita na silan buku nang tinuud na mangainagad ta, buku silan nang sakop ni JesuKristo.

20 Awgaid kamo, kariko mayo yatigamsang matungtung na pagindo kay yatagda kamayo ni Jesu Kristo yang Balaan naEspirito. 21 Wakaw yagasolat ako kamayokay yatigam kamo sang matungtung napagindo. Arag mayo kyakatigaman nayang kagaro buku nang sikun sang pya-gaponowan nang matungtung na pagindo.

22 Sini yang yagakagaro? Yang magaroyang otaw na yagalaong na si Jesus bukunang Ginoo na pinili nang Dios na magaaridisining donya. Yang yagalaong nangmay-naan, yaan yang yapagkontara kang JesuKristo kay way gosto naan otoowan yangAma na Dios aw yang Anak naan na si JesuKristo. 23 Kay yang way gosto tomoo sangAnak nang Dios arag wa otoo sang Ama naDios. Awgaid yang yagalaong na si Jesu

1 Juan 2:24 401 1 Juan 3:14Kristo yang tudtuud Anak nang Dios yaanyang otawna yotoo sangAmanaannaDios.

24 Kamo, butangan mayo sang ginawamayo yang pagindo bain kang Jesu Kristona dyudungug mayo anay da sang pag-pono. Kay aw abay mayo dumdumun yangdyungug da mayo di kamo amaawat sangDios na Ama aw sang Anak naan. 25 Yanikay yang saad kanatu ni Jesu Kristo, na kitana manga tomotoo naan akaaronan nangkinaboi na way kataposan.

26 Kyakarag ko kamo pinaagi sining so-lat na aon day yapagkontara kang JesuKristo na magaindo kamayo nang kani-lan pagindo na buku nang matungtung.27 Awgaid kamo, yatagan da ni Jesu Kristonang Balaan na Espirito, na yagaindo ka-mayo sang kariko nang matungtung napagindo, kayan nanga kamo yaningug pasang tobok na pagindo? Abaya mayo pan-gagadi yang pagindo nang Balaan na Es-pirito kay buku nang kagaro yang kanaanpagindo. Kayan abaya mayo pakadakoraasang ginawa mayo si Jesu Kristo.

28 Kay manga ompo, pakadakoraa mayosang ginawa mayo si Jesu Kristo antakdili kamo malluk, aw antak dili kamomaarig nang allaw na makani yaan oman.29Yatigam kamo namatarong si Jesu Kristokay yaan yang tudtuud Anak nang Dios,wakaw yatigam kamo na yang kariko nangotaw na yagaimo sang madyaw nang Dios,podo kanang Dios manga anak.

3Yang Manga Anak nang Dios

1 Dakora agaw yang karugun nang Dioskanatu. Kay tanawa, pyagangaranan kitanaan nang kanaan manga anak. Tinuud nayaimo da kita manga anak naan. Wakawyang wa otoo kang Jesu Kristo wa silanakatigam kanatu kay wa silan akatigamsang Ama ta na Dios. 2 Kay manga karug-nanan ko na tomotoo, manga anak dakita nang Dios. Wa pa kita akatigam dawmonnono yang pagparin naan sang kanatulawas, toyo yatigam kita na pagbarik niJesu Kristo disining donya, mikita kitakanaan, kayan yaparin yang kanatu lawas,makagaon da kita naan. 3 Yang tomotoona yabay magtagad sang pagbarik ni JesuKristo, yabay magimo sang madyaw nang

Dios kay antak yaan makagaon ni JesuKristo na ampan way maat na imo.

4 Yakasara yang maski sini na yarapassang balaod nang Dios. Kaymaat nang Diosyang yarapas sang kanaan manga balaod.5 Yatigam kamo na yakani si Jesu Kristosang donya na magakamang sang mangasara ta. Arag yatigam kamo na way maskiisa na sara ni Jesu Kristo. 6 Wakaw yangotaw na dakora sang ginawa naan si JesuKristo, dili magimo sang sara. Awgaid yangmagiimo sang sara, wa pa naan ubutangansang ginawa naan si Jesu Kristo, wa pa yaanakatigam kanaan.

7 Kay manga ompo, managkido kamodaw aon magpatoo kamayo sang kagaro.Yang yagaimo sang madyaw nang Diosyaan yang matarong mayni Jesu Kristomatarong. 8Yangmagiimo sangmaat nangDios sakop ni Satanas, kay si Satanas, wapa akaimo yang donya tigkan adoon yabaymagimo sang maat nang Dios. Wakawyakani sang donya si Jesu Kristo na Anaknang Dios kay antak mawara yang gaom niSatanas antak dili matoman yang kanaanmanga imo.

9-10 Yang otaw na yaimo da anak nangDios dili da magimo sang maat kay yaka-gaon da yaan sang kanaan Ama na Dios.Tungud kay yang Dios yang kanaan Ama,di da yaan magaimo sang maat, kay yangotaw na yabay magimo sang maat nangDios, aw buku nang marugun sang aragtomotoo, buku yaan nang anak nang Dios,anak yaan ni Satanas.

Pagilugun Kamo11 Anay da sang pagindo kamayo bain

sang sorit nang Dios, dyudungug mayoyang pagindo na kinaanglan managilugunkita. 12 Ayaw kamo magsiling ni Kain napanganay ni Adan. Kang Satanas sakop siKain, na yagapatay sang kanaan mangodna usug. Nanga pyapatay ni Kain yangkanaan mangod? Pyapatay ni Kain yaankay madyaw nang Dios yang manga imonang kanaan mangod, yang imo ni Kainmaat.

13 Wakaw, kay manga karomonan ko,ayaw kamo magkaburungburung aw kon-taraun kamo nang manga otaw na bukunang sakop nang Dios. 14 Yatigam kitana yakagawas da kita sang silot na ka-matayun, kay aon day kanatu kinaboi na

1 Juan 3:15 402 1 Juan 4:8way kataposan. Yatigam da kita saan kayyamarugun kita sang arag tomotoo. Aw-gaid yang wa akarugun sang arag tomotoo,wa pa yaan akaaroni nang kinaboi na waykataposan. 15Yang yapagkontara sang aragotaw yaan yang maynang mammono sangarag otaw. Yatigam kamo na yang mam-mono wa akaaroni nang kinaboi na waykataposan. 16 Yatigam da kita sang lugunnang Dios, kay yagapakamatay kanatu siJesu Kristo antak kita marowas sang silotna kamatayun. Wakaw kinaanglan mata-bang kita sang arag tomotoomaski amataykita mayni Jesu Kristo na yatabang kanatu.17 Aw aon otaw na makaimo tomabangsang arag tomotoo na yamaukud, toyo dilimatabang, kyakatigaman ta na buku nangdakora sang ginawa naan yang Dios. 18Kaymanga ompo, maski magalaong kamo namarugun kamo sang arag tomotoo, awdili kamo tomabang sang arag tomotoo nayamaukud, buku nang tinuud yang lugunmayo.

Yang Di Amaarig asang Atobangan nangDios

19 Yatigam kita na aw tinuud yang karu-gun ta sang arag otaw, tinuud na asangginawa ta yang matungtung na pagindonang Dios, kayan di kita amaarig asangatobangan naan. 20Awgaid aw aon kyakad-umduman ta na maat, kyakatigaman nangDios kay yatigam yaan sang kariko nangginawa nang otaw. 21 Kay manga karug-nanan ko, awway kyakatigaman ta namaatsurud nang dumdum ta, dili kita amaarigasang atobangan nang Dios. 22 Kayan ata-gan kita naan nang maski nana na ayoonta kanaan kay yangagad kita sang kanaanmanga sogo aw imowa yang madyaw naan.23 Syosogo naan kita pagkanarig sang Anaknaan na si Jesu Kristo. Syosogo arag kitanaan panagilugun maynang pagindo niJesu Kristo kanatu. 24 Yang yangagad sangmanga sogo nang Dios dakora sang ginawanaan yang Dios, iyan agkanaan yang Dios.Kyakatigaman ta na iyan agkanatu yangDios tungud sang Balaan na Espirito nayatag naan kanatu.

4Yang Espirito na Tinuud na Sikun sangDios

aw yang Buku

1Kay manga karugnanan ko, ayaw kamomagtoo sang kariko nang yagalaong nasilan yang pyagabayaan nang Balaan na Es-pirito. Pagsait kamo kanilan antak katiga-man mayo daw sikun agaw sang Dios yangyagabaya kanilan. Kay maski diin madaigyang pyagabayaan nang manga magaro naespirito na yakaon kanilan. 2Yang otaw nayagalaongna si JesuKristo namakagagaomsang kariko yamaimo otaw, yang gabayasaan yang Balaan na Espirito. Yaan yangikilaraan mayo sang Balaan na Espiritona yagabaya kamayo. 3 Toyo yang karikonang otaw na yagalaong na buku ni JesuKristo yang makagagaom sang kariko nayamaimo otaw, yang yagabaya saan bukunang sikun sang Dios, sikun kang Satanasna pangoro nang manga magaro na es-pirito na yapagkontara kang Jesu Kristo.Dyungug da mayo nangaon na makaniyang yapagkontara kang Jesu Kristo, iyanda yaan adoon disining donya.

4Awgaid kamo namanga ompo ko, kamoyang manga anak nang Dios. Dyadaugmayo yang manga magaro na espiritokay dakora yang gaom nang Balaan naEspirito na gabaya kamayo, dakora pasang gaom nang yagabaya sang kadayganna manga otaw disining donya. 5 Silanyang yapagkontara sang Dios, yang kani-lan pagindo yosopak sang Dios. Wakawyang manga otaw na dili magoyon sangDios yabay maningug sang kanilan kagarona pagindo. 6 Awgaid kita yang mangasakop nang Dios. Wakaw yang yaningugsang kanatu pagindo arag sakop nang Dios,yatigam silan sang Dios. Awgaid yangwa maningug sang kanatu pagindo, bukunang kanang Dios sakop, wa silan akatigamsang Dios. Tungud saan, kikilara ta yangpyagabayaan nang Balaan na Espirito kayyabay magindo sang matungtung. Kikilarata arag yang pyagabayaan ni Satanas kayyabay magindo sang kagaro.

Yang Dios yang Yamarugun Kanatu7Kay manga karugnanan ko, kinaanglan

managilugun kita kay yang Dios yang pya-gaponowan nang lugun. Yang marugunsang arag otaw yaan yang anak nang Dios.Yaan yang yatigam sang Dios. 8 Awgaidyang wa akarugun sang arag otaw, yaanyang wa akatigam sang Dios kay yang Dios

1 Juan 4:9 403 1 Juan 5:7yang yapagilugun. 9 Pyakita da nang Diosyang karugun naan kanatu, agaw syosogoda naan yang bogtong na Anak naan anisang donya antak atagan kita naan nangkinaboi na way kataposan. 10 Yang tin-uud na lugun, buku nang kanatu karugunsang Dios, awgaid yang tinuud na lugunyaan yang karugun nang Dios kanatu, nasyosogo naan yang kanaan Anak na ya-gapakamatay antak kita mapasaylo naansang kanatu sara.

11 Kay manga karugnanan ko na tomo-too, kay maynaan yang kadakora nang lu-gun nang Dios kanatu, wakaw kinaanglanmanagilugun kita. 12 Way otaw na yikitasang Dios, toyo aw managilugun kita, iyanda agkanatu yang Dios. Aw managilugunkita, tinuud na dakora sang ginawa ta yangDios, kayan dyogangan naan yang kanatukarugun.

13 Tinuud na dakora sang ginawa tayang Dios tungud kay yang Espirito nangDios na yaatag naan kanatu yang yagabayakanatu, amanarig arag kita na yang Diosna iyan agkanatu dili morowat kanatu.14Kay yikita kami nangaon sang Anak nangDios, wakaw yagarimpud kami magbatokna yang Dios na Ama ta yang gasogo sangkanaan Anak antak maglowas sang tibookkawtawan. 15 Yang maski sini na otaw nayagalaong na si Jesus yang tudtuud Anaknang Dios, iyan agkanaan yang Dios nagabaya kanaan, dakora sang ginawa naanyang Dios. 16 Kyatigaman da ta yang karu-gun nang Dios kanatu, wakaw yotoo kita nayaan yamarugun kanatu.

Yang Dios yang yapagilugun, yaan yangpyagaponowan nang lugun, wakaw yangotawna yamarugun sang arag otaw, dakorasang ginawa naan yang Dios, yang Diosyang yagabaya kanaan. 17 Wakaw ki-naanglan na pagadakoraun ta sang ginawata yang Dios antak dili kita malluk awdomatung da yang allaw na pagaokom danaan. Dili kita amaarig naan na allaw ma-tobang sang Dios kay yagagaon kita kangJesu Kristo na yagatoman sang pagbuutnang Ama naan na Dios. 18 Kay aw labandakora sang ginawa ta yang Dios, dili kitaamalluk sangDios. Kay awmalluk kita sangDios, agaw maynaan, buku nang dakorasang ginawa ta yang Dios. Dili kita amalluk

sang kyakarugunan ta. Toyo yang otaw,yaan yang kyakalluk yang barus nang Diossang imo naan na maat.

19 Yang Dios yang yamaona kanatumarugun, wakaw yamarugun kita. 20 Awaon yagalaong, “Dakora sang ginawa koyang Dios,” toyo yapagkontara yaan sangarag otaw, yaan yang otaw na laban ma-garo. Kay yang buku nang marugun sangarag otawnakikita naan, bukunangdakorasang ginawa naan yang Dios na wa naanikitaa. 21Yang otaw na dakora sang ginawanaan yang Dios, kinaanglan na arag maru-gun yaan sang arag otaw, kay yaan yangsogo kanatu ni Jesu Kristo.

5Dyadaug ta yang Kariko nang Maat disang

Donya1 Yaan yang anak nang Dios yang maski

sini na yotoo na si Jesus yang pinili nangDios na makagagaom sang kariko. Yangotaw na dakora sang ginawa naan yangDios, yamarugun arag sang manga anaknang Dios. 2 Aw dakora ta sang ginawata yang Dios kayan yangagad sang kanaanmanga sogo, yamarugun arag kita sangmanga anak nang Dios. 3 Kinaanglan ma-gatoman kita sang manga sogo nang Dios,kay aw dili, buku nang dakora sang ginawata yang Dios. Buku nang marisud panga-gadan yang manga sogo nang Dios, 4 kaymadaug yang manga anak nang Dios sangmaski nana na yapagkontara sang Dios.Yang makadaug sang yapagkontara sangDios yang pagkanarig ta sang Dios. 5 Waymakadaug sang yapagkontara sang Dios,yang yotoo gaid na si Jesus yang tudtuudAnak nang Dios.

Yang Pyagamatood bain kang Jesu Kristo6 Yatigam kita na si Jesus yang Anak

nang Dios na yakani sang donya sikun sangAma naan na Dios. Yatigam kita pinaagisang pagbawtismo kanaan ni Juan disangtobig aw yang pagkarabo kanaan disangkyakamatayan naan na koros na yututudyang kanaan dogo. Buku gaid nang tobigna pyagabawtismo kanaan aw buku gaidnang dogo naan na yututud disang kyaka-matayannaanna koros yang kyakatigamanna Anak yaan nang Dios. 7 Yang Balaan

1 Juan 5:8 404 1 Juan 5:21na Espirito yang yagapakatigam disang gi-nawa ta na matungtung na si Jesus yangAnak nang Dios. Way kagaro nang Balaanna Espirito. 8 Toro yang kyakatigaman tana matungtung na Anak nang Dios si JesuKristo. YangmonayangpagbawtismokangJesus. Yang kadwa yang dogo ni Jesu Kristona yututud disang kyakamatayan naan nakoros. Yang katlo yang Balaan na Espiritona yagapakatigam namatungtung na Anaknang Dios si Jesu Kristo. Yang pagmatoodnining toro yanagoyon. 9 Wakaw yotookita na kanang Dios Anak si Jesu Kristokay yang Dios yang gapakatigam. Sanayang otaw aw gabatok, pyaninggan ta, awdi pa mo sa yang Dios. 10 Yang yamanarigsang Anak nang Dios, pyapakatigam nangDios yang kanaan ginawa na matungtungyang batok nang Dios bain sang kanaanAnak. Awgaid yang wa otoo sang batoknang Dios maynang yagalaong yaan nayang Dios magaro, kay wa yaan otoo sangbatok nang Dios bain sang kanaan Anak.11Yani yang pyagalaong nang Dios, na kitayatagan da nang kinaboi naway kataposan,yaan na kinaboi asang kanaan Anak nasi Jesu Kristo. 12 Wakaw yang yamanarigsang Anak nang Dios, kyaaronan da nangkinaboi naway kataposan. Awgaid yangwaakanarig sang Anak nang Dios, way kinaboina way kataposan.

Yang Kinaboi na Way Kataposan13 Yani syosolat ko kamayo na yama-

narig sang Anak nang Dios antak kamomatigam na kyaaronan da kamo nang kin-aboi na way kataposan. 14 Wakaw di dakita amaarig mangayo sang Dios kay ky-atigaman da ta na maningug yang Diossang kariko nang pagpangayo ta na dilimakalapas sang kanaan pagbuut. 15 Awyatigam kita na yaningug yang Dios sangkanatu pagpangayo kanaan, yatigam kitaarag na atagan kita naan nang yaayo takanaan.

16 Aw aon kitaun mayo na kailog mayona yagaimo sangmaat nang Dios toyo yangimo naan na maat dili makadara kanaanadto sang impirno, pagampowan mayoyaan adto sang Dios na antak pakaabaunyang kanaan kinaboi. Awgaid aon sara namakadara sang otaw adto sang impirno.Aw yaan yang sara naan dili akomagalaong

na magaampo kamo sang Dios bain saan.17Maat sa agawnangDios yang kariko nangsara, toyo aon oman sara na dili makadarasang otaw adto sang impirno.

18Yatigamkita na dilimagimo sangmaatnang Dios yang yaimo damanga anak naankay yang Anak nang Dios na si Jesu Kristoyang yabay tomabang kanilan antak dilisilanmasapadni Satanas na labanmaropig.

19 Yatigam kita na yaimo da kita mangaanak nang Dios awgaid yang kariko nangkadaygan na manga otaw, yaan yangyagabaya kanilan si Satanas na labanmaropig.

20 Yatigam kita na dyomatung da yangtudtuud Anak nang Dios, yagapakatigamyaan kanatu sang tinuud na Dios. Yaimo dakita manga anak nang tinuud na Dios kayyaimo da kita manga lomon nang tudtuudAnak naan na si Jesu Kristo. Yaan yangtinuud na Dios, yaan yang pyagaponowannang kinaboi na way kataposan.

21 Kay manga ompo, magdadayaw kamodaw kamo makasimba sang buku nang tin-uud na Dios.

2 Juan 1 405 2 Juan 13

Yang Kadwa na Solat niJUAN

1Yani na solat sikun sangmatikadung natomatagap sangmanga tomotoo. Ikaw, kayboyag, madyaw nang Dios, yagasolat akokanmo aw sang manga anak mo. Kyakaru-gunan ta kamo kariko, buku ko gaid yangyamarugun kamayo, kariko nang yatigamsang matungtung na pagindo nang Dios,arag yamarugun kamayo, 2kay dakora sangginawa ta yang matungtung na pagindo nadi da amawara.

3YangAma ta naDios aw si Jesu Kristo naAnak naan magapanalangin kanatu, amal-laat kanatu, amatag kanatu nang marinawna dumdum pinaagi sang kanilan karugunkanatu aw pinaagi sang matungtung napagindo na pyapakatigam nilan kanatu.

Yang Kamatooran aw yang Karugun4 Yagauma ako pagkatigam ko na aon

manga anakmona yangagad sangmatung-tung na pagindo na pyapatoman kanatunang Ama ta na Dios. 5 Wakaw gostoko, kay boyag, na kariko ta managilugun.Yaning sogo bain sang panagilugun bukunang bago na sogo kay dadaan da yaandyungug nang pagtoo ta kang Jesu Kristo.6Kay aw yanagilugun kita, yagatoman kitasangmanga sogonangDios kanatu. Wakawkinaanglan managilugun kita kay anay dakita tomoo sang Dios dadaan da yaan nasogo pyagaindo kanatu.

7 Kyakarag ta kamo na madaig yang ky-omani sang banwa ta na yagaindo nangkagaro. Wa silan otoo na yamaimo otawsi Jesu Kristo na makagagaom sang kariko.Magaro yang otaw namaynaan. Yaan yangyapagkontara kang Jesu Kristo. 8 Paglamakamo daw kamangun nilan disang ginawamayo yang kanami pagindo na matung-tung. Managkido kamo daw dili kamomakadawat sang kariko nang madyaw nabarus kamayo nang Dios.

9 Kay aw aon motawan sang pagindoni Jesu Kristo kayan yangagad sang tobokna pagindo, way kanaan Dios. Awgaidyang yabaymangagad sang pagindo ni JesuKristo, dili yaan makarowat sang Ama awsang Anak naan na si Jesu Kristo. 10Aw aon

domatung kamayo na dili magaindo sangpagindo ni Jesu Kristo, ayaw pagpapanikayaan sang baray mayo. Ayaw pagsagi-manowa yaan. 11 Kay yang masagimanokanaan yomoyon sang kanaan pagindo nakagaro.

Yang Panabi12Madaig pa yang pagalaong ko kamayo,

toyo di dak naa magasolat adoon. Kay ma-gaibaraw kita aw komadto ra ako kamayoantak laban kita dato maguma.

13 Aani yang manga anak nang lomonmo na bobay na arag madyaw nang Dios.Yagalaong silan kamayo, “Atagapan kamonang Dios.”

3 Juan 1 406 3 Juan 15

Yang Katlo na Solat niJUAN

1 Yani na solat sikun sang matikadungna tomatagap sang manga tomotoo. Ya-gasolat ako kanmo, kay Gayo, ikaw labankyakarugunan ko.

2 Kay lagi, yaampo ta kaw sang Dios naantak madyaw yang kanmo kabutang awantakmadyawyang lawasmo. Yatigamakona madyaw kaw nang Dios kay madigunyang pagtoo mo. 3Yagauma ako laban pag-datung adi nang karomonan ta kay byaba-tok nilan kanak na ikaw matinomanun kayyabay kawmagtoman sangmatungtung napagindo. 4 Dyudungug ko na yagatomanyang manga ompo ko sang matungtung napagindo ni Jesu Kristo, wakaw laban akyagauma.

Syasaya si Gayo5 Kay lagi, matinomanun kaw kay

yatayod kaw aw tabang sang karomonanta na tomotoo, maski sikun silan sangkadaygan na banwa na wa pa mo ikilaraa.6Yagabatok silan ani sang manga tomotoona ikaw laban buutan kanilan. Madyawsa agaw na atabangan mo silan antakmakapadayon silan sang kanilan panawna magaindo bain kang Jesu Kristo, kaysilan yang syosogonangDios papagindoon.7 Wa silan mangayo nang tabang sangbuku nang tomotoo kaba yagalimpud silanmagindo bain kang Jesu Kristo. 8 Wakawkita na manga tomotoo yang amatagkanilan antak kita makatabang kanilanmaglimpud sang matungtung na pagindoadto sang manga banwa.

Si Diotrepes aw si Demetrio9 Pyapadara ko nangaon agkamayo yang

solat adto sang manga karomonan ta natomotoo, toyo wa maningug si Diotrepessang pyagalaong ko kay gosto naan na yaangaid yang magapangoro disang simbaanmayo. 10 Aw domatung ako agkamayo, pa-galaong ko kamayo yang kariko nang imonaan kay yang pagpallaong naan kanamibuku nang matungtung. Arag dili yaanmagtayod sang manga karomonan ta nayakadto kamayo. Buku gaid nang yaan dayang imo naan, kay asta yang yatayod sang

manga karomonan ta syasagda naan, di dagaro naan apasimbaun.

11 Ikaw, kay lagi, ayaw pagsiling sangmaat na batasan, yaan yang pagsilingi yangmadyaw. Yang yagaimo sangmadyaw yaanyang kanang Dios sakop, yang yagaimosang maat wa asang ginawa naan yangDios.

12 Byabantog si Demetrio nang karikonang otaw. Yangagad yaan sang matung-tung na pagindo. Arag pagalaong kokamona labanmadyaw yang batasan naan.Yatigam kaw na matungtung yang pya-galaong ko.

Yang Panabi13-14 Madaig pa yang pagalaong ko

kanmo, toyo di dak naa magasolat adoonkay gosto ko na di madogay makadto akkamayo kayan yagibaraw kita.

15 Panalanginan kamo nang Dios an-tak marinaw yang dumdum mayo. Yangmanga amigo mayo adi yangomosta ka-mayo. Pangomostaan ako sang karikonangamigo ta adto kamayo.

Judas 1 407 Judas 11

Yang Solat niJUDAS

1Ako si Judas na sogwanunni JesuKristo,yagasolat ako kamayo. Mangod ako niSantiago.

Kamo na pyagasakop nang Ama tana Dios yang laban kyakarugunan naan,tyatagapan kamo naan abay pinaagi kangJesu Kristo. 2 Madyaw aw kimilara kamona yang Dios yang yamallaat kamayo,kyakarugunan kamo naan aw tabangikamo antak marinaw yang dumdummayo.

Yang Buku nang Tinuud na Magindoway3 Kay manga karugnanan ko, yaan garo

yang ubutang ko sang solat ko kamayoyang bain sang dakora na imo nang Dioskanatu na lyorowas kita naan pinaagi kangJesu Kristo, toyo di da naa adoon kay aonyosopak sang pagindo nang Dios, yani yangbyutang da ko sang solat kamayo adoonyang pagdasig kamayo antak mayo silansagdaun. Abaya mayo pagindowa bainsang pagtoo kang Jesu Kristo na yaan gaidyang akanarigan nang manga otaw. Waykolang nining matungtung na pagindonang Dios na syasarig naan kanatu karikona kanaan manga sakop. 4 Pagkido kamokay aon manga otaw na yodogpo kanatuna wa natu akatigami nangaon na yotoyogaid magpatoo na kang Jesu Kristo sakop.Adoon silan yang yosopak aw pagparinsang matungtung na pagindo bain sangpagkallaat nang Dios kanatu antak maimonilan yang kyanaraman nilan na imo nalaban maat. Pyagaindo nilan na madyawyang magaimo sang maski nana na maripana manga imo na makaarigarig. Yagalaongsilan na di silan kono isilotan nangDios kaydakora yang kallaat nang Dios kanilan. Wasilan atangkap sang pagindo ni Jesu Kristona kanatu Ginoo na yagabuut kanatu namanga sakop nang Dios. Matungtung naisilotannangDios yangmaski sini namaga-imo sang manga maat na imo na maynaan.

5 Maski dogay da kamo na yatigam naisilotan nang Dios yang magaimo sangmaat, pagalaong ko oman kamayo yang

yiimo naan kadini. Dumduma yani, ty-atabangan nang Dios yang sompaw ni Is-rael sang kanilan karisud, kyakamang naansilan dig Egipto. Awgaid pagkatapos naanpagawasun silan sang banwa na Egipto,sapadan naan yang kariko digkanilan nawa akanarig kanaan. 6 Dumduma mayoarag yang tagalangit na manga sogwanunnang Dios. Aon tagalangit na wa otomansang pagbuut nang Dios kanilan, kayyayawan nilan yang kanilan sakop na pipilinang Dios kanilan. Wakaw pipiriso silannang Dios asang kangitngitan matag do-matung yang allaw na pagasilot da kanilan.Byabakos silan nang kadina na di magk-abogto. 7Dumdumamayo arag yang banwana Sodoma aw Gomora aw yang makilibotnaan namanga banwa. Kadini yangmangaotaw disaan labanmanga dopang, maynin-ingmanga otaw adoon na yodogpo kamayona yagaimo sang kadopangan. Wakawsyosonog nang Dios kadini yang mangaotawdisaan namanga banwa. Yaanna silotnang Dios yang toosanan na arag isilotannaan nang way kataposan disang impirnoyang maski sini na yosopak sang pagindoni Jesu Kristo.

8Awgaid yaningmanga otaw na yosopaksang pagindo ni Jesu Kristo, yabaymakaungud sang maat kayan yagimo sangkadopangan na yakapagkaraat kanilan. Wasilan maningug sang maski sini na aongaom, maski yang manga mangkaturusna tagalangit yoodyat nilan. 9 Awgaiddumdumamayo yang imo kadini ni Miguelna labaw na sogwanun na tagalangit nangDios. Gaagis si Miguel aw si Satanasdaw sini yang makamang sang lawas nidiponto Moises. Awgaid si Miguel wamagaodyat kang Satanas, yagaid yaanmaglaong, “Syasagda kaw, kay Satanas,nang Dios.” 10 Awgaid yani na mangaotaw yabay magodyat sang maski sini naaon gaom na wa nilan ikilaraa. Maynsilan nang manga yaras na mananap naway dumdum, kay yabay silan magimosang kyanaraman nilan na maat na imo.Yang imo nilan na maat yang yakasapadkanilan. 11 Laban sa isilotan silan nangDios kay laban maat yang batasan nilan.Yagagaon silan sang imo ni Kain nakyakaraatan naan yang kanaan mangod

Judas 12 408 Judas 24-25kayan pyatay naan amayna yangagadsang Dios. Yagagaon silan arag sang imoni Balaam na yagaindo sang maat nangDios antak yaan makakamang sang sapi.Yagagaon arag silan kang Kora na yalapassang pagindo ni Moises bain sang pagbuutnang Dios. Wakaw pamatayun arag silannang Dios mayni Kora na pyapatay kayyosopak sang Dios. 12 Yaning mangaotaw na yosopak sang pagindo ni JesuKristo yakasamok sang kamayo pagsimbakang Jesu Kristo. Way batasan nilanna yapagsaro kamayo, manga matikaansilan, manga pasoon. Mayn silan nangdaklum na wa akanayon oran kay pyaparisnang samut. Mayn silan nang kaoy nayangkatakdag da yang daon kay yagangora kayan yatowad. 13 Mayn silan nangmabakla na barud kay yang maat na imonilan yakagaon nang maripa na sora nangdagat sikun sang barud. Arag yakagaonsilan nangmanga bitoon diglangit nawadadisang kyakabutangan nilan kayan wa daaallag adto sang manga otaw. Yandamanda silan nang Dios nang mangitngit napagauyaan nilan nang way kataposan.

14 Si Enok na kapito na sompaw pag-pono kang Adan yagalaong sang akainan-gan nang manga otaw na maynilan. Pya-galaong naan yang pyapagsorit kanaannang Dios na madatung yang kanatu Gi-noo na agadan nang gimadaigan na mangasogwanun na tagalangit na manga bal-aan. 15 Makani yaan na magaokom sangkariko nang manga otaw. Isilotan naanyang kariko nang saraun na otaw tungudsang kanilan imo na maat aw tungud sangmaat na sorit nilan sang Dios. Yaan yangpyapagsorit nang Dios kang Enok kadini.16Yani na manga otaw yanagbagolbol sangkanilan manga pangoro. Syususul nilanyang Dios tungud sang kanilan karisud.Yaan yang pyaparabi nilan yang maat nakyakaundan nilan na abay nilan panga-gadan. Manga mangkaambog silan. Gya-gaway nilan pagsayaun yang kadaygan an-tak silan atagan.

Yang Pagkarag aw yang Pagtambag17 Awgaid kamo na manga karugnanan

ko na tomotoo ayaw mayo pagkaringawiyang pyagalaong nangaon nang manga

apostol nang Ginoo ta na si Jesu Kristo.18 Pyagalaong nilan na aon manga otaw namadatung nang maori na manga allaw namagaikurunnamagaodyat kamayo na yan-gagad sang pagindo ni Jesu Kristo. Yaanyang yabay nilan imoon yang kyanaramannilan na maat nang Dios. 19 Yang yabaynilan tomanun yang kanilan pagbuut, kaywara digkanilan yang Balaan na Espirito.Pyapagsoway nilan yang manga tomotoopinaagi sang kanilan bakong na pagindo.20 Awgaid kamo na manga karugnanan kona tomotoo, butangan sang ginawa mayoyang matungtung na pagindo bain kangJesu Kristo antakmagdogang yang kamayopagtoo. Pagampo kamo abay sang Diospinaagi sang pagbaya nang Balaan na Es-pirito. 21Butangan sang ginawamayo yangdakora na lugun nang Dios kamayo. Abaykamo pagtagad kang Jesu Kristo na kanatuGinoo kay tinuud namagabarik yaan kayanpyagagad kita naan, pagasakopon da naannang way kataposan tungud sang kallaatnaan kanatu.

22 Kallaati yang manga otaw na yagad-owadowa sang pagtoo, pagindowa silan an-tak madigun yang pagtoo nilan. 23Tabangisilan na mayn kaw nang tyomabang sangotaw na bay masonog nang atoron. Pagin-dowa silan antak di silan masapad. Kallaatimayo arag yang kadaygan toyo pagda-dayawdawkawmakapaggaon sang kanilankyanaraman na maat na imo.

Yang Pagsaya24-25Yang Dios gaid yangmatigam toma-

bang kamayo antak di makasoway yangpagtoo mayo. Yaan gaid yang makaringatsang kariko nang kanatu maat na batasanpinaagi kang Jesu Kristo na kanatu Ginooantak laban kita mallaw maguma asangatobangan naan. Wakaw abantogon tayaan kay yaan gaid yang labaw na mak-agagaom sang kariko pinaagi kang JesuKristo na Ginoo ta. Wa pay yamangkaimona maski nana, dadaan min da naan yangkanaan pagkaDios, wa akaparin. Min danaan yaan asta sangway kataposan. Amen.

Pyapakita 1:1 409 Pyapakita 1:17

Yang PYAPAKITA kang Juan1 Syosolat disini na libro yang pya-

pakatigam ni Jesu Kristo na yaatag kanaannang Dios antak naan pakatigam sangmanga tomotoo yang amapagguna dimadogay. Syosogo ni Jesu Kristo yangkanaan sogwanun na tagalangit antakpakatigamkanak yani na batok. Ako si Juanyang gasolat sini, ako kang Kristo otaw.2 Kariko nang kikita ko aw dyudungug koyamabos ko solat disini, yang pyagalaongnang Dios aw yang pyapakatigam kanakni Jesu Kristo arag syosolat ko. 3 Yangmagabasa sini, panalanginan nang Dios.Yang maningug na mangagad sini napagindo panalanginan nang Dios. Agputda matoman yaning pyapakatigam nasyosolat disini.

Yang manga Pangomosta adto sang mangaTomotoo asang Pitong ka Syodad

4 Syosolatan ko yang manga tomotookang Jesu Kristo na gauya asang pitongka banwa na sakop nang Asia. Ata-bangan kamo nang Dios, atagapan kamonaan antak marinaw yang dumdum mayo.Yang Dios way pagpono, way kataposan,dadaan yaan iyan. Atabangan kamo nangBalaan na Espirito na gapakatigam sangkanaan gaom sang pito na paagi, iyan yaanasang atobangan nang trono nang Dios.5Atabangan kamoni JesuKristo namatino-manun na magbabatok sikun sang Dios. SiJesu Kristo yang mona magboi na yamatayna di da oman amatay. Si Jesu Kristoyang pangoro nang manga pangoro disin-ing donya. Yamapanumdum kita kanaankay laban yaan buutan kanatu. Lyorowaskita naan sang kanatu sara pinaagi sangpagpatutud sang kanaan dogo asang ko-ros. 6 Kita iimo naan kanaan sakop namanga magampoway na yamapanumdumsang Dios na kanaan Ama. Si Jesu Kristoyang abantogon ta nang way kataposan,langit aw lopa, si Jesus yang makagagaomsang kariko. Amen. 7 Tanawa, madatungsi Jesus na madari nang manga panganod,ikitaun nang kariko nang otaw, tigkan sangyagapatay kanaan, arag mikita. Pagkitakanaan na magaokom da kanilan, kariko

nang maguya disang donya, amapuruk.Matungtung yaan, amen.

8 Yagalaong yang Dios na Lyomabi,laong, “Ako yang gapono sang kariko,ako yang magatapos sang kariko. Akoyang way pagpono na way kataposan, iyanako adoon, ako yang makagagaom sangkariko.”

Kikita ni Juan si Kristo naMaynangYagata-gaynup Yaan na Yikita

9Ako na inagad mayo tomoo kang Jesus,pipiriso ako asang poro na pyagangaranannang Patmos. Pipiriso ako amayna gabatokak sang sorit nang Dios, arag pyakatigamko sang manga otaw si Jesus. Karikonatu na yamanarig kang Jesu Kristo, mag-onawa yang kanatu kabutang, lyoropigankita nang manga otaw na wa otoo kanaan,yabay kita magtigkul sang karisud, aragamagad kita ni Jesus magpangoro sangdonya. 10 Nang allaw nang pagsimba sangDios, kaba pyagabayaan ak nang Balaanna Espirito, aon pyapakita naan kanak.Nang tigmad dyudungug ko yang gasoritdisiding likod ko. Laban matanog yangkanaan sorit, maynang tanog nang body-ong. 11 Laong nang sorit, “Yang iki-taun mo adoon, solatan sang libro. Yangsolat mo, apadara sang manga tomotoodisang pitong ka banwa na Epeso, Esmirna,Pergamo, Tiatira, Sardis, Piladelpia awLaodisea.”

12 Yapakabilik ako antak ak kimitasang yapagbaraw kanak. Pagatobangko, kimita ako sang pitong ka ilawan naborawan. 13 Disang tunga nang mangailawan aon kikita ko na maynang otaw,yang dagom naan maaba maynang dagomnang ari, yurunan yang kanaan aba nangborawan. 14 Laban mapoti yang kanaanlogay maynang gapas yang kapoti. Yangkanaan mata maynang laga nang atoron.15 Yang kanaan siki maynang allag nangboronsi na idilag nang atoron. Yangkanaan tingug maynang tanog nang tobigna yakawas sang tagonan. 16 Tyatakmagannaan nang kanaan tollo na karintoyang pitong ka bitoon. Byabanga naanyang espada na matarum, magsangkilidyang surab. Yamallag yang kaimo naanmaynang allag nang suga nang alasdosi.17 Pagkita ko kanaan, matowad ako asang

Pyapakita 1:18 410 Pyapakita 2:11atobangannaan,maynang yamatay da ako.Dyadamdam naan ako nang kanaan tollona karinto, galaong yaan kanak, “Ayawmagkalluk, ako yang gapono sang kariko,ako yang magatapos sang kariko. 18 Boiako, nangaon yamatay ako, adoon boi daako nang way kataposan. Ako yang gabayasang kamatayun aw yang pandatnganannang kallowa nang yamatay, arag ako yanggabaya. 19 Duputa solatan yang kikita moadoon aw yang yamapagguna adoon awyang amapagguna nang maori na allaw.20 Maynini yang kaorogan nang pitongka bitoon na kikita mo disang karinto natollo ko, yaan yang kanang Dios mangasogwanun na tomatagap sang mangatomotoo disang pagtitiponan nilan. Yangkaorogan nang pitong ka ilawan yaan yangmanga tomotoo na gauya asang pitong kabanwa na sakop nang Asia.”

2Yang Pyagalaong sang taga Epeso

1 Yang yapagbaraw kanak yabaymaglaong kanak, “Pagsolat sang kanangDios sogwanun na tomatagap sang mangatomotoo dig Epeso, paglaong, ‘Yani yangpyagalaong ko kamayo, ako na gatakmagnang pitong ka bitoon nang karinto natollo ko, ako na gapanawpanaw disangpitong ka ilawan, yatanaw kanilan. 2Kikitako yang kamayomanga imo, kyakatigamanko yang kamayo karisud, kikita ko nayabay kamo magimo sang madyaw na imomaski akarasayan kamo nang kadaygan.Kyakatigaman ko na kamo, maat mayo awmapagobay kamayo yang manga otaw nayabaymagindo sang kagaro. Yagadumdumkamo sang kanilan pagindo, kyatigamanda mayo na silan gakagaro na galaong nasilan manga apostol, wain buku. 3Yatigamda ako na kamo yabay magtigkul sangkarisud tungud sang pagtoo mayo kanak,wa kamo akaomo nang pagpangagad mayosang kanak pagindo. Yabay kamo magimosang madyaw na imo. 4 Awgaid yaniyang imo mayo na maat ko, yang wada mayo ako akaruguni nang maynangpagkarugun mayo kanak nangaon nangtigmad. 5 Dumduma yang karugun mayokanak nangaon, pagsusul kamo, imowamayo oman yang manga madyaw na

imo maynang iimo mayo nangaon. Awdili mayo parinin yang kamayo imo,adatungan ko kamo, akamangun ko yangkamayo ilawan disang byubutangan. 6Yanipa kay yang imo mayo na madyaw ko, namaat mayo yang manga imo nang mangaNikolaita. Labanmaat ko arag yang kanilanbatasan. 7Kamo na yudungug sini na solat,pangagad sang pyagalaong nang Balaan naEspirito sangmanga tomotoo. Kariko nangtomotoo na madaug sang maat apakaanunko silan sang bonga nang kaoy aglangitna pyagangaranan nang kaoy na makaboinang way kataposan.’ ”

Yang Pyagalaong sang taga Esmirna8 Yoman yaan maglaong kanak, “Yani

yang osolat mo sang sogwanun nang Diosna tomatagap sang manga tomotoo adtoEsmirna. Paglaong, ‘Ako na gaindo ka-mayo yang gapono sang kariko, ako yangmagatapos sang kariko, ako yang ya-matay na gaboi oman. 9 Kyakatigamanko yang paglasay kamayo nang mangaotaw. Kikita ko yang karisud mayokay madaig yang kolang kamayo, toyokyakaaronan kamo nang madyaw na pa-gatag nang Dios. Yatigam ak sang pag-pakaraat kamayonangmanga otawnapya-gangaranan nang Judio, toyo buku nangmadyaw na Judio, manga sogwanun silannang pangoro nang mangkaraat na si Sa-tanas. 10 Ayaw kamo magkalluk sangmadatung kamayo na makarasay kamayo.Aon pipiriso kamayo ni Satanas na ka-mayo pagbono. Yaan yang pagtigi ka-mayo daw abay kamo kanakmanarigmaskipipiriso kamo amayna yotoo kamo kanak.Arasayun kamo nilan nang samporongallaw. Maski apatayun kamo nilan, abaykamo kanak mangagad, atagan ta kamonang madyaw na barus na amaboi kamodigkanak nang way kataposan. 11 Kamona yudungug sini na solat, pangagad kamosang pyagalaong nang Balaan na Espir-ito sang manga tomotoo. Kariko nangtomotoo na madaug sang maat di silanamasingadto sang impirno na laga nangatoron na pyagangaranan nang kadwa nakamatayun.’

Yang Pyagalaong sang taga Pergamo

Pyapakita 2:12 411 Pyapakita 2:2912 “Yani yang osolat mo sang sogwa-

nun nang Dios na tomatagap sang mangatomotoo ag Pergamo, paglaong, ‘Ako nagaindo kamayo yang gabanga nang es-pada na matarum, magsangkilid yangsurab. 13 Yatigam ak sang kamayo pya-gauyaan, madaig disaan yang manga otawna pyagabayaan ni Satanas. Maski yaanyang pyagauyaan mayo, yabay kamo man-arig kanak, wa mayo ayawi yang pagindoko maski pyapatay nilan disang banwamayo si Antipas na kyakanarigan ko mag-batok sang kanak sorit. 14 Awgaid yanina manga imo digkamayo yang maat ko,na aon disaan yangagad sang pagindo niBalaam na gaindo kadini kang Balak nangpagtintal sang manga Israel antak magimosang maat nang Dios. Pyapatambong niBalak sang kanaan pista yang manga Israelantak makakaan sang pista sang diosdiosaw panagimo silan nang maat disaan, yangmanga bobay aw usug. 15 Arag yani maatko, aon digkamayo yangagad sang pagindonang manga Nikolaita. 16 Adoon pagsusulda, ayawi la yang maat na imo mayo. Pa-panawa mayo yang yanagindo nang maat.Aw dili, maparabay ako komadto kamayona magaokom kamayo. Agamitin ko yan-ing espada na byabanga ko sang papag-tanam kanilan na yanagindo nang maat.17Kamo na yudungug sini, pangagad kamosang pyagalaong nang Balaan na Espiritosang manga tomotoo. Yang tomotoo namadaug sang maat, atagan ko nang kanunna mana na dyadayaw diglangit. Aragatagan ko yaan nang tagbi na mapoti nabato na syosolatan nang kanaan bago naaran. Yaan gaid yang yatigam saan na aranyang yatagan naan na bato.’

Yang Pyagalaong sang taga Tiatira18 “Yani yang osolat mo sang sogwa-

nun nang Dios na tomatagap sang mangatomotoo adto Tiatira, paglaong, ‘Ako nagaindo kamayo yang Anak nang Dios, yangmata ko maynang laga nang atoron, yangkanak siki maynang allag nang boronsi.19 Yatigam ak sang kariko nang imo mayo,kikita ko yang karugun mayo aw yangpagkanarig mayo kanak, yang pagtinaban-gay mayo aw yang pagtigkul mayo sangkarisud arag kyakatigaman ko. Kikita kona yang kamayo madyaw na imo adoon

yakadogang sang tigmad na imo mayo namadyaw. 20 Awgaid yaan yang maat kodigkamayo yang wamayo apapanawa yangbobay na si Jesebel. Yagalaong yaan nayaan propeta na syogo nang Dios. Pya-patoo naan yang kanak manga sogwanunsang kanaan kagaronapagindo antakman-agimo silan sang kadopangan aw antakmakakaan silan sang pista sang mangadiosdios. 21 Yabay pa ak magtagad dawmagsusul yaan na bobay sang kanaan sara,toyo di naan obotawan yang imo naanna maat. 22 Wakaw isilotan ko yaan nabobay, apakasakitin ko yaan disang koran-gan naan, laban yaan amarasay. Aw yangyangagad sang pagindo naan na bobay,aw dili silan magsusul sang kanilan sarana yaningug sang kanaan pagindo, aragisilotan ko, laban silan amarasay. 23 Yangmanga inindo naan na bobay na gaindoadto sang kadaygan, apatayun ko, wakawkariko nang manga simisimbaay matigamna ako yatigam sang ginawa nang otaw.Yang gaimo sang madyaw ko abarusanko nang madyaw, yang gaimo sang maatko abarusan ko nang maat. 24-25 Kamodato Tiatira na wa atangkap saang pagindonaan na bobay, kamo na wa akaanadsang kanaan pagindo na mararum kono napagindo ni Satanas, kamo wa day apaimoko kamayo, yaan da gaid yang abaya ramayo pangagdi matag madatung ako yangmatungtung na pagindo na dyudungugmayo nangaon. 26-27 Yang tomotoo namadaug sang maat na yabay magimo sangimo na pyagaindo ko matag sang pagka-matay naan, yaan yang atagan ko nangkagaom na arag yaan magapangoro sangmanga banwa maynang kanak kagaom nayaatag kanak nang kanak Ama. Maga-domara yaan na yang kanaan gaid pag-buut yang otomanun nang otaw. Yang dimangagad sang kanaan pagbuutmakagaonnang pinggan na yoontog, yamadogdogkay sisilotan silan. 28Amaboi yangmadaugagkanak nang way kataposan, ako na pya-gangaranan nang bontatara na yamallagnang pakaallawun. 29 Kamo na yudungugsini pangagad kamo sang pyagalaong nangBalaan na Espirito sang manga tomotoo.’ ”

Pyapakita 3:1 412 Pyapakita 3:153

Yang Pyagalaong sang taga Sardis1 Yang yapagbaraw kanak yabay

maglaong kanak, “Yani yang osolat mosang tomatagap sang manga tomotoo adtoSardis, paglaong, ‘Ako na gaindo kamayoyang gatakmag sang pitong ka bitoon,yagadan ak nang Balaan na Espirito na pitoyang paagi. 2Yatigam ako sang kariko nangimo mayo. Maski pyagangaranan kamonang tomotoo kanak, kikita ko namaynangyamatay da kamo kaywa da kamo akanarigkanak. Pagmata ra, pagbangon, pakadi-guna yang pagtoo mayo kay bay kamokawaraannang pagtoo. Kikita nangDios nawamayo apasamani imowa yang pyapaimoko kamayo. 3 Dumduma yang pagindona dyudungug mayo nangaon, yaan yangomana mayo pangagadi. Botanwi mayoyang maat na imo mayo. Aw di kamooman magimo sang madyaw, makatokawak domatung kamayo, maynang matakawna wa kamo akatigam sang oras naadatung. 4Awgaid aon paymanga tomotoodigkamayo ag Sardis na wa apatapingiyang kanilan dagom kay wa silan magaimosang maat nang Dios, wakaw silan yangamagadagad kanak na mandagom nangmapoti kay madyaw ko yang kanilanimo. 5 Yang madaug na yabay manarigkanak apapandagomon ko nang mapoti nadagom. Dili ko oponasun yang kanaan arandisang libro na listaanan sang aran nangmanga otaw na maboi digkanak nang waykataposan. Abatokon ko sang kanak Amaaw sang manga tagalangit na pyagsakopda ko yaan na otaw. 6 Kamo na yudungugsini, pangagad kamo sang pyagalaongnangBalaan na Espirito sang manga tomotoo.’

Yang Pyagalaong sang taga Piladelpia7 “Yani yang osolat mo sang tomata-

gap sang manga tomotoo adto Piladelpia,paglaong, ‘Ako na gaindo kamayo, bal-aan, ako yang Pinili nang Dios na kyaka-narigan mayo. Ako yang aon gaom sangpagkapangoro maynang gaom kadini niDabid na ari nang Israel. Aw yowan-gan ko antak sumurud yang otaw, waymakapagtakup, aw tyatakup ko, waymaka-pagowang, kay ako yang gabuut sang

kariko nang imo. 8 Yatigam ako sang ka-mayo manga imo. Yowangan da ko ka-mayo antak imoon mayo yang kanak pag-buut, way makapagtakup, way makaurangkamayo sang apaimo ko kamayo. Kikitako na tagbi da yang yamanarig kanakdigkamayo, arag tagbi da yang pyanmowanmayo awgaid maski maynaan yang kabu-tang mayo, yabay kamo mangagad sangkanak pagindo, wa kamo magalaong na dida kamo kanak motoo. 9 Tanawa, yangmanga otaw na yanaglaong na silan konomanga Judio, yanagkagaro silan, buku silannang madyaw na Judio, sogwanun silanni Satanas, apakadtoon ko silan kamayo,apaloodon ko silan asang atobangan mayokayan matigam silan na kamo madyaw ko.10 Kamo, kay yabay kamo mangagad sangkanak pagindo bain sang pagtigkul sangkarisud, asaringgan ta kamo sang karisudna madatung sang karowagan nang banwana makarasay sang otaw. 11 Di madogaymadatung ako, kariko nang kyakatigamanmayo na kanak sorit duputa mayo panga-gadi antak way makaurang sang pagdawatmayo sang madyaw na barus ko kamayo.12 Yang tomotoo na madaug sang maatpagasakopon ko, mayn yaan nang arigidisang ampowanan sang Dios na iyan da,di da amakamang. Osolat ko digkanaanyang aran nang Dios na tagtomon kanaan.Arag osolat ko digkanaan yang aran nangbanwa nang Dios, yaang syodad na pya-gangaranan nang bago na Jerusalem namukunsad sikun sang Dios diglangit. Awyang aran ko na bago, arag osolat kodigkanaan. 13Kamona yudungug sini, pan-gagad kamo sang pyagalaong nang Balaanna Espirito sang manga tomotoo.’

Yang Pyagalaong sang taga Laodisea14 “Yani yang osolat mo sang tomatagap

sang tomotoo adto Laodisea, paglaong,‘Ako na gaindo kamayo yang pyagan-garanan nang matinomanun kay ya-gatoman ak sang kariko nang pyagalaongko, kariko nang inimo nang Dios, ako yanggapono. 15 Yatigam ak sang kariko nangimo mayo. Buku kamo nang mapaso, bukunang maniki awgaid maynallaw kamo nayagapasabot na kamo buku nang kanakkontara aw buku nang amigo ko. Madyaw

Pyapakita 3:16 413 Pyapakita 4:11pa ko aw mapaso kamo, aw buku, maniki.16 Awgaid adoon kay maynallaw kamo,oropadun ko kamo. 17 Yagalaong kamo,Kami, kyaaronan da nang mangkadyaw,madyaw yang kanami iimo, way yakaukudkanami. Toyo wa kamo akatigam na labankamo yamaukud, kallaat mayo, mangabota kamo, di kamo mikita sang yakaukudkamayo. Manga lobas kamo, way imomayona madyaw nang Dios. 18 Wakaw yaniyangpyagaindo ko kamayo, kamangamayodini kanak yang matungtung na pagtoo namaynang lonsay na borawan antak waymakaukud kamayo. Arag kamanga dinikanak yang madyaw na imo na maynangmapoti na dagom antak di kamo maarigkay kamo adoon maynang lobas kay waymadyaw na imo mayo. Arag kamangamayodini kanak yangpagindonangBalaanna Espirito na maynang boborong sangkamayo mata antak kamo kimita sangmatungtung. 19 Kariko nang kanak mangaotaw, apakatigam ko kanilan yang maatko na imo nilan, akastigoon ko silan antaksilan magdura. Wakaw ayaw da kamomagdowadowa, botanwi mayo yang karikonang maat na imo mayo. Butangan sangginawa mayo yang pagpangagad mayokanak. 20 Adoon gatagad ako, yabay akmagtawag kamayo. Aw maningug kawsang kanak pagtawag kayan yowanganmo,malasak ako, mayn kita nang gaatobangdisang kananan, na yanagsaro. 21 Yangtomotoo na madaug sang maat, atagan konang gaom, apagingkodon ko yaan asangapit nang kanak ingkodanan antak yaanarag magpangoro sang donya inagad koyaan. Mayn ko na yadaug sang maat kayanyagingkod asang apit nang trono nangkanak Ama na gapangoro sang kariko.22 Kamo na yudungug sini, pangagad sangpyagalaong nang Balaan na Espirito sangmanga tomotoo.’ ”

4Yang Pagsimba diglangit

1 Yamatapos pakita kanak yaang monana manga imo, yooman ak pakitaun.Yoowangan yang maynang pilwangandiglangit. Kayan dyungug ko yang tingugna maynang bodyong, yaan yang tingugnang mona na yapakita kanak. Yagalaong

yaan, “Singadi taas kay apakita ko kanmoyang amapagguna nang maori na mangaallaw.” 2 Pyaparabay ak pagbayaan nangBalaan na Espirito. Aglangit ikita akosang trono na ingkodanan nang Dios nayagaari. Kikita ko arag yang gaingkoddisaan. 3 Aon barangaw na maronaw nayakarokong sang trono. Ikintab nangkadyaw yang yagaingkod na maynangmotya na ikintab. 4 Asang makilibot nangtrono aon karowaan aw opat na mangatrono. Yang yanagingkod disaan yangmangkatikadung. Yanagpandagom silannangmapoti, yanagpudung nang borawan.

5 Yagakikilat disang trono aw pagoniyang matanog, aw pagdadanug yang linti.Asang atobangan nang trono aon kikita konamaynang pitong book na byarabadan nasarung na syusugaan. Yaan yang Balaanna Espirito na pitong ka karasi yang imo.6Asang atobangannang trono aon kikita kona dagat na maynang ispiyo yang katinaw.Aon opat na tagalangit na asang makili-bot nang trono, isa sang kada kilid nangtrono. Yamaribot yang kanilan lawas nangmata. 7 Yang isa na tagalangit maynangliyon, yang kadwa maynang baka, yangkatlo maynang otaw yang kaimo, yangkaopat maynang marambuguk na yalayog.8 Kada isa unum yang panid, yamaribotyang lawas nang mata. Allawgabi gakantasilan, wa magatangku. Yagalaong yangkanta nilan, “Pollayon madyaw yang Dios,ampan way maat na imo naan. Yaanyang makagagaom sang kariko. Yaan yangway pagpono, way kataposan, dadaan iyanyaan.” 9 Gakanta silan sang pagbantognilan, gapasalamat silan sang gaingkoddisang trono na pollayon boi, 10 arag ga-bantog kanaan yang mangkatikadung nakarowaan aw opat. Yolood silan asangkanaan atobangan. Kyakamang nilan yangkanilan pudung na borawan, byubutangasang atobangan nang kanaan trono, pag-pakatigam nilan na way gaom nilan awbuku naan, yagalaong silan. 11 “Ikaw yangDios nami na kanami Pangoro, ikaw yangbyabantog nami yamapanumdum kamikanmo na ikaw yang makagagaom sangkarowagan nang banwa. Madyaw na ikawyang byabantog nami kay ikaw yang ya-gaimo sang kariko nang yamaimo. Aw di

Pyapakita 5:1 414 Pyapakita 6:1kaw magbuut waray amaimo.” Maynaanyang pagbantog nilan sang gaingkod sangtrono.

5Yang Lyororon na Papel aw yang Nati nang

Karnero1 Kikita ko yang lyororon na papel na

tyatakmagan nang gaingkod asang tronodisang kanaan tollo na karinto. Yaan napapel, magsangkilid arag syosolatan. Didi-gun yaan na papel aw butangi nang pitongka digun antak di maburat. 2 Kayan kimitaako sang tagalangit na laban kusugan nasogwanun nang Dios. Gyagagaan naanyang pagsorit, laong, “Sini yang aon gaomna makakamang sang digun aw makapag-burat sang papel?” 3 Way kikita ko namakapagburat saan na papel, way mikitasang syosolat disaan, maski aglangit, maskiasang donya, maski asang sarad nangdonya, waray makapagburat. 4 Yagadarawako na way gaburat sang papel na mikitasang syosolat. 5 Kayan yaglaong kanakyang mangkatikadung, laong, “Ayaw damagdaraw, si Jesus na pyagangaranannang Liyon na sompaw ni Dabid na som-paw ni Juda, yaan yang yadaug sangkariko, wakaw yaan yang makakamangsang manga digun, yaan yang makapagbu-rat sang papel.”

6 Kayan kinita ko si Jesus na pyagan-garanan nang Nati nang Karnero. Gain-dug yaan disang apit nang trono na lili-botan nang opat na tagalangit aw yangmangkatikadung. Kikita ko yang botyawnang pagkamatay naan. Arag kikita koyang pitong ka sowag naan aw yang pitongka mata naan. Yaan yang Balaan naEspirito na mikita sang karowagan nangdonya, pito yang paagi naan pagtabangsang otaw. 7 Dyodorodan nang Nati nangKarnero yang trono kayan dyawat naanyang papel na tyatakmagan nang gaingkoddisang trono. 8 Pagdawat naan sang pa-pel, lomood asang atobangan naan yangopat na tagalangit aw yang karowaanaw opat na ka mangkatikadung. Kadaisa na mangkatikadung gatakmag sangalpa. Kada isa kanilan gatakmag sanglipong na borawan na yamakmo nang in-senso na maynang torob. Yang kaoro-gan nang insenso na yomollot adto sang

Dios yang pagampo nang manga tomotoo.9Yanagkanta silan sang bago na kanta, ya-galaong yang kanta, “Ikaw yang aon gaompagdawat sangpapel awmakakamang sangpyagadigun saan kay ikaw yang pyapatay.Yang kanmo dogo na pyapatutud mo yaanyang pyagatobos mo sang manga otaw an-tak sakopon silan nang Dios sikun sangkariko nang manga banwa, maski nana nanasyon. 10 Yiimo mo silan sakop nangDios na manga magampoway na yama-panumdum kanaan. Silan yang magapan-goro sang donya.” 11 Kayan tyomanawako, yudungug ako sang pyagalaong nangmanga tagalangit na sogwanun nang Dios,di amabilang kay laban madaig silan,manga samporongmararan aw samporongoman na mararan. Asang makilibot silannang manga mangkatikadung aw yangopat na tagalangit na asang tagkikilid nangtrono. 12 Gyagagaan nilan yang paglaong,“Yang pyagangaranan nang Nati nangKarnero yang pyapatay nangaon, wakawyaan yang gyagayon bantogon, yaan yangyatagan nang kariko nang gaom, yaanyang tagtomon sang kariko, yaan yangyatigam sang kariko, yaan yang makaimosang maski nana na gosto naan. Ba-toka yang kanaan kadungganun, abanto-gon yaan sang imo naan na podo madyaw.Abaya dumduma yaan na Pangoro sangkariko.” 13 Kayan dyungug ko yang soritnang kariko nilan diglangit aw asiningdonya aw agsarad nang donya aw asangdagat, yanaglaong, “Bantoganangwaykat-aposan yang gaingkod asang trono awyangmaynang Nati nang Karnero. Batoka yangkadungganun nilan, taoda silan kay silanyang makagagaom sang kariko, silan yanggabuut sang kariko.” 14 Paglaong nilansaan, maglaong yang opat na tagalangit naasang kilid nang trono, “Matungtung saa-gaw, amen.” Yang mangkatikadung yoloodasang atobangan nang trono, yisimba silansang gaingkod disaan aw yang pyagan-garanan nang Nati nang Karnero.

6Yang manga Digun sang Papel

1Yatanaw ako sang pyagangaranan nangNati nang Karnero na gatakmag sang pa-pel. Pagkamang naan sang kaisa na di-

Pyapakita 6:2 415 Pyapakita 7:2gun sang papel, dungugun ko yang pya-galaong nang kaisa na tagalangit na asangkilid nang trono, maynang tanog nanglinti yang kanaan tingug, yagalaong yaan,“Unug da.” 2Kayan kimita ako sang kabayona mapoti. Yang yasakay nang kabayogatakmag nang papana. Yatagan yaannang pudung nang ari. Yapanaw yaan,adaugun naan yang kariko nang mosopakkanaan.

3 Pagkamang nang Nati nang Karnerosang kadwa na digun, dungugun ko yangkadwa na tagalangit na asang kilid nangtrono na yagalaong, “Unug da.” 4 Kayankimita ako sang kabayo na mapora may-nang dogo. Yang yasakay saan yatagannang espada na maaba. Yatagan nanggaom antak papagtanamun naan yangmanga otaw antak managsikamatay.

5 Kyakamang yang katlo na digun,dyudungug ko yang katlo na tagalangit nayagalaong, “Unug da.” Pagtanaw ko, kikitako yang kabayo na maitum. Yang yasakaysaan, gadara nang timbangan. 6 Kayandyungug ko yang galaong asang tunganang opat na tagalangit na yagalaong,“Yang pagabili sang dowang ka sopanang bugas, yang bayad sang sang allawna gawbuk, yang pagabili sang sangkagantang na batad, yang bayad sang sangallaw na gawbuk. Awgaid yang lana nangolibo aw yang bino, ayaw magpoti saan,ayaw pagparina yang kantidad naan.”

7 Kyakamang yang kaopat na digun,dyudungug ko yang kaopat na tagalangitna yagalaong, “Unug da.” 8 Pagtanawko, kikita ko yang kabayo na kaboon.Yang yasakay saan pyagangaranan nangkamatayun, yigiyod kanaan yang pyagan-garanan nang Hades na pandatnganannang kallowa nang yangkamatay da. Silandowa yatagan nang gaom namagapangorosang tunga sang tunga nang donya. Apa-patay nilan yang manga otaw disaan nanggira aw gutum aw manga sakit aw mangamananap na gapatay sang otaw.

9 Kyakamang naan yang karima na di-gun, kikita ko digsarad nang butanganansang pagatag sang Dios yang manga kal-lowa nang manga otaw na pyapatay kaygabatok silan sang sorit nang Dios na ty-otoowan nilan. 10 Gyagagaan nilan yang

kanilan paglaong, “Ikaw na Dios na Pan-goro sang kariko, ikaw na podo madyawyang imo, podo matungtung yang pya-galaong mo, kano kaw magsilot sangmanga otaw na antak kabarusan yang pag-patay nilan kanami?” 11 Kayan tyagansilan nang mapoti na dagom. Pyagalaongsilan na matingun silan naa, magatagadmatag amatay yang kadaygan na tomotoona manga sogwanun nang Dios na aragapatayun nang buku nang tomotoo.

12 Kyakamang naan yang kaunum nadigun, kayan yaglinog nang dagdagu nalinog, kayan yaitum yang suga maynangmaitum na sapot. Yang boran yapora ra,yasing da nang dogo. 13Aon manga bitoonna yamaorog asang donya na maynangilaw na bonga nang igira na yamaorogkay byabagyowan. 14 Kayan yawara yangpagawanan, maynang lyoron na papel.Kariko nang butay aw kariko nang poroyamangkabarin sang kyakabutangannilan.15Yang manga ari aw yang manga dungga-nun aw yangmanga pangoro nang sondaroaw yang manga mayaman aw yang mangamangkaturus, kariko nang otaw, allang awbuku, gatago silan asang manga gikub,gasilong silan sang dagdagu na mangabato sang kabutayan. 16-17 Galaong silansang manga butay aw manga bato, laong,“Kaunui kami antak kami katabonan an-tak di da kami kitaun nang gaingkod sangtrono diglangit, saringgi kami antak dikami datungan nang silot nang Nati nangKarnero. Kay dyomatung da yang allawnang pagsilot nilan sang manga otaw nayosopak kanilan. Waymakalaban kanilan.”

7Yang Sanggatos aw Kapatan aw Opat na

Mararan na ka Otaw na Israel1Kayan kimita ako sang opat na tagalan-

git na sogwanun nang Dios. Gaindug silan,yang isa agsilatan, yang isa agsallupan,yang isa agamiyanan, yang isa agbaraba-gan. Silan yang yagabaya sang samut antakdi magsamut asang lopa aw asang dagataw asang manga kaoy. 2 Kayan kimita akosang karima na tagalangit na yapakabatondigsilatan. Gadara yaan nang tarigpononang Dios namakagagaom. Tyatawag naanyang opat na tagalangit na yatagan nang

Pyapakita 7:3 416 Pyapakita 8:4gaom pagkayam sang lopa aw dagat, laong,3 “Ayaw naa pagkayama yang lopa aw dagataw manga kaoy kaba wa pay tarigpononami sang guya nang manga otaw na sog-wanun nang Dios.” 4 Kayan pyaglaongkanak yang kadaig nang otaw na tyatarig-ponowan, sang gatos aw kapatan aw opatna mararan yang kadaig, manga sompawsilan nang samporo aw dowa na anak niJakob na manga Israel. 5 Aon samporo awdowa na mararan yang tyatarigponowanna sakopni Juda, na anak ni Jakob, samporoaw dowa na mararan yang sakop ni Ruben,samporo aw dowa na mararan yang sakopni Gad, 6 samporo aw dowa na mararanyang sakop ni Aser, samporo aw dowa namararan yang sakop ni Neptali, samporoaw dowa na mararan yang sakop ni Man-ases, 7 samporo aw dowa na mararan yangsakop ni Simeon, samporo aw dowa namararan yang sakop ni Lebi, samporo awdowa na mararan yang sakop ni Isakar,8 samporo aw dowa namararan yang sakopni Sabulon, samporo aw dowa na mararanyang sakop ni Jose, samporo aw dowa namararan yang sakop ni Benjamin na ty-atarigponowan.

Yang Madaig na manga Otaw9 Kayan tyomanaw ako, kikita ko yang

madaig na otaw, wa da akabilang kaymadaig da laban, sikun sang kariko nangbanwa. Yanagindug silan disang atoban-gan nang gaingkod sang trono aw sangpyagangaranan nang Nati nang Karnero.Yandadagom silan nang mapoti, yanagtak-mag silan nang daonan na manga san-gasanga nang kaoy na gapaypay silan kaygabantog silan sang Dios. 10 Gyagagaannilan yang sorit nilan, laong, “Yang Diosna gaingkod sang trono aw yang Natinang Karnero, abantogon nami silan kaysilan yang yagarowas kanami sang kanamisara, silan yang yabay kanami tomabang.”11 Kayan kariko nang tagalangit na sog-wanun nang Dios na yanagindug asangmakilibot nang mangkatikadung aw yangopat na tagalangit na asang tagkikilid nangtrono, yolood silan asang atobangan nangtrono, yamapanumdum silan sang Dios,12 laong, “Amen, amapanumdum saagawkita sang kanatu Dios kay yaan yang mak-agagaom sang kariko, yaan yang Lyomabi.

Amapanumdumkita kanaan kay yaan yangyatigam sang kariko, yaan yang Pangorodiglangit aw disang donya. Yaan yang abaybantogon nang way kataposan.”

13Kayanyagosip kanakyangmangkatikadung,laong, “Ikaw, yang dumdum mo, yaningmadaig na otaw na yandadagom nangmapoti, wain magsikun?” 14 Yiibak koyaan, galaong ako, “Ikaw yang magalaongkanak, kay pangoro, kay ikaw yangyatigam saan, wa pa ak akatigam.” Kayanyaglaong yaan, “Yaan na manga otaw yangyagatigkul sang laban marisud na timpodisang donya. Liningat da yang kanilansara nang dogo nang Nati nang Karnero,maynang pyagabonak nilan sang kanilandagom yang kanaan dogo. 15 Wakawyanagindug da silan disang atobangannang trono nang Dios, allawgabi tyotomannilan yang pyapaimo nang Dios kanilan.Yang gaingkod sang trono yaan yangyatagap kanilan na yapagobay kanilan.16 Di da silan amagutum, di da silanamarangga, di da usuganan, dili da silanakapasowan nang maski nana, 17 kayyang Nati nang Karnero na asang tronoyaan yang magatagap kanilan. Atagansilan naan nang bago na kinaboi na waykataposan maynang magtonggoway nayamallad sang kanaan karnero adto sangmanga bogak na madyaw inumun. Di dasilan magadaraw kay awaraun nang Diosyang kyakapagdaraw nang otaw.”

8Yang Kapito na Digun sang Papel

1 Pagkamang nang pyagangaranan nangNati nang Karnero sang kapito na digunsang papel, yagaagpu yang langit surudnang tunga sang oras. 2 Kayan kimita akosang pito na tagalangit na yabaymagindugasang atobangan nang Dios. Yatagan silannang pitong ka bodyong. 3 Aon isa na sog-wanun nang Dios na tagalangit na yodorodasang butanganan nang pagatag sang Dios,gatakmag yaan sang lasakanan na borawanna sonoganan nang insenso na maynangtorob. Yatagan yaan nang madaig nainsenso na odogang naan sang pagamponang manga tomotoo aw pagbutang asangbutanganan na borawan na asang ato-bangan nang trono. 4 Kaba tyatakmagan

Pyapakita 8:5 417 Pyapakita 9:13nang tagalangit yang lasakanan na bo-rawan, yomollot yang ubul nang insensona dyodogang sang pagampo nang mangatomotoo adto sang Dios. 5 Kayan initmonang tagalangit yang lasakanan na bo-rawan nang atoron na sikun disang butan-ganan nang pagatag sang Dios. Titimbagnaan adto sang donya. Pagtimbag adtosang donya, magdadanug yang linti awpagoni yang labanmatanog aw pagkilat awpaglinog.

Yang manga Bodyong6 Kayan yang pito na tagalangit na

gatakmag sang pitong ka bodyong, yan-gandam sang pagpaoni sang bodyong.7Pagbodyong nang yamaona na tagalangit,mubugsak asang donya yang maynang ayskaniki na kyakadariyan nang laga nangatoron aw dogo. Maski yang manga kaoyaw yang manga sagbut disang lopa agputtumunga masonog.

8Pagbodyong nang kadwa na tagalangit,aon maynang dagdagu na butay na yamal-laga na yoontog adto sang dagat. 9 Kayanyaimo dogo yang agput katunga sang da-gat, yamawara yang kariko disaan aw yangmanga sakayanan arag yamawara.

10 Pagbodyong nang katlo na tagalangit,maorog sikun diglangit yang dagdagu nabitoon na yamallaga maynang sarung. Ag-put katunga sang manga tobig aw mangabogak disang donya yang kyukugdan.11Yang aran naan na bitoonMapait. Yaimoda mapait yang agput katunga sang mangatobig disang donya. Madaig yang yamataynang mapait na tobig.

12 Pagbodyong nang kaopat na tagalan-git, maparabay maparin yang kaallag nangsuga aw yang boran aw yang bitoon, kayankyawaraan yang allaw nang agput katungana kaparawang, arag kyakawaraan nangagput katunga na kaparawang yang gabi.

13 Kayan tyomanaw ako, pyapakitakanak yangmarambuguk na yalayog durugyagalaong nang magaga, “Kallaat da agaw.Kallaat da agaw nang manga maguyadisang donya mallaw aw magbodyongda yang toro na tagalangit na wa pamagabodyong.”

91 Pagbodyong nang karima na tagalan-

git, kitaun ko yang maynang bitoon nayamaorog asang donya sikun diglangit.Yatagan yaan nang yabi sang tatakup sangbito na way tatamanan nang kararum.2 Yoowangan naan yang tatakup sang bitokayan yomollot yang ubul na maynangubul nang dagdagu na dorok. Yagangitngityang banwa tungud saan na ubul, wa daikitaa yang suga. 3 Aon maynang mangadoron, toyo laban dagdagu, na yadatungasang donya sikun disang ubul. Aon kani-lan kagat na laban masakit maynang kagatnang tambanokawa. 4 Pyagalaong silanna dili asapadan yang sagbut aw kaoy awtanum. Yaan gaid yang apasakitan nilanyang manga otaw na way tarigpono nangDios asang kanilan guya. 5Pyagalaong silanna dili apatayun yang otaw, agaid nilanpasakitan surud nang limam boran. Yangkasakit maynang kasakit nang kyagatannang tambanokawa. 6 Surud nang limamboran, gosto nang manga otaw amataytoyo di silan amatay.

7Yangmanga doronmaynang kabayo nayaandam sang gira, yang kanilan oro may-nang gapudung nang borawan, yang kaimonilan maynang otaw. 8 Yang logay nilanmaynang logay nang bobay, yang ontonilan maynang onto nang liyon. 9 Yangaba nilan kyakatabonan nang maynangpotaw, yang lyagublub nang panid nilanmaynang tanog nang madaig na kalisa nagyogoyod nang kabayo na yapakaanug do-maragan adto sang gira. 10 Yang ikog ni-lan aw yang kibot maynang kanang tam-banokawa. Yang bisa disang ikog nilan,yaan yang pagarasay sang manga otawsurud nang limam boran. 11 Yang arinilan yang pangoro disang bito na waytatamanan nang kararum. Yang pyagan-garan nang Judio saan na ari si Abadon,aw yang pyagangaran nang manga Griegosi Apolyon. Yang kaorogan naan naaran, yang magkakayam sang manga otaw.12 Tapos da yang mona na karisud, dowak-man yang madatung na karisud.

13Pagbodyong nang kaunumna tagalan-git, dungugun ko yang gasorit sikun sangkadogongan nang borawan na butanganansangpagatag sangDios na asang atobangan

Pyapakita 9:14 418 Pyapakita 10:11nang Dios. 14Yagalaong yaan sang kaunumna tagalangit na gatakmag nang bodyong,laong, “Boroyi yang opat na tagalangitna byakos disang dorog nang dagdagu natobig na pyagangaranan nang Euprates.”15Kayan byoroyan yang opat na tagalangitna byabakos kadini na yaandam ninyanna oras, ninyan na allaw, ninyan na bo-ran, ninyan na toig antak magpatay sangagput katunga sang manga otaw disangdonya. 16 Laban madaig yang manga son-daro na yamagad nilan. Yasakay silan sangmaynang kabayo. Pyagalaong kanak yangkadaig nilan, dowang gatos na ka milyon.17 Yani yang pyapakita kanak nang Balaanna Espirito, yang manga kabayo aw yangyagasakay. Yang yanagsakay sang kabayokyakatabonan yang aba nang gaburuk namaronaw aw mararag aw mapora na yidi-lag. Yang oro nang manga kabayo may-nang oro nang liyon. Yologwa sang kanilanbaba yang atoron aw yang ubul aw yangobat. 18 Agput katunga sang manga otawsang donya yang yamatay naang torong kapaglasay, laga nang atoron aw yang ubulaw yang obat. 19 Yang pyagarasay nangmanga kabayo yang sikun disang baba ni-lan awyang ikog nilan namaynang tinanapna aon oro na mangagat.

20Yang yamasama na manga otaw na waakamatay nang paglasay nang kabayo, waobotawan sang pagtaod nilan sang mangalarawan na inimo nilan na borawan awsapi aw boronsi aw bato aw kaoy. Yaanna manga larawan aon mata, wa ikita, aontaringa, wa udungug, aon siki, wa maka-panaw. Yang manga otaw, wa magatangkusang pagtawag nilan sang mangkaraat.21 Arag wa nilan atangkui yang pagpataysang arag otaw aw yang pagkabalyan nilanaw yang kadopangan aw yang pagpangin-dakaw nilan, arag wa nilan obotawani.Kariko nang maat nang Dios yabay nilanimoon.

10Yang Tagalangit aw yang Tagbi na Libro

1 Kayan kimita ako sang tagalangit nasogwanun nang Dios. Laban kusugan yaan.Yapanaog yaan sikun diglangit. Lilib-otan yaan nang manga panganod may-nang dagom naan. Disang tupad nang

oro naan aon barangaw. Yang kanaankaimo yamallag maynang allag nang suga.Yang siki naan maynang laga nang atoron.2 Yagatakmag yaan sang tagbi na libro nabyuburat. Gaindug yaan, yang karinto nasiki naan asang laod, yang kawara na sikiasang lopa. 3Gatawag yaan, labanmatanogyang tingug naan, maynang tiniyao nangliyon. Pagsorit naan magdadanug yangpito na linti. 4 Pagoni nang linti, maga-solat da garo ako aw buku yudungug akosang galaong diglangit, “Ayaw pagsolatanyang pyapasabot nang pito na linti, diliyaan apakatigam.” 5 Yang tagalangit nayagaindug asang lopa aw dagat kikita kona yuunat naan aglangit yang kanaan buk-tun na karinto, 6-7 kayan yaglaong yaan,“Yang Dios yang yatigam na matungtungyang kariko nang pagalaong ko, yang Diosna boi nang way kataposan, na gaimosang langit aw lopa aw dagat aw karikodisaan.” Kayan yaglaong yaan, “Wa dayasagkaan. Aw magbodyong da yang kapitona tagalangit, amatoman da yang pagbuutnang Dios nawa naan apakatigaman kadinisang manga otaw, awgaid pyapakatigamnaan sang kanaan manga propeta.”

8 Kayan yoman maglaong kanak yangdyudungug ko sikun diglangit, laong,“Kadtoi yang tagalangit na gaindug nayang sang kilid na siki asang laod, awyang sang kilid asang lopa. Kamangayang byuburat na libro na tyatakmagannaan.” 9 Kyakadtowan ko sa kono yangtagalangit kayan yaayo ko yang libro.Laong naan, “Kamanga aw kaana. Matamisyaan maynang duga disang baba mo, toyoaw adto ra sang kanmo dubdub makasakityaan sang dubdub mo.” 10 Kayan kyamangko kono yang libro na tyatakmagan nangtagalangit aw kaana ko. Matungtungsaagaw matamis disang baba ko, awgaidyakasakit sang dubdub ko. 11 Kayanpyaglaong naan ako, “Ikaw yang omanmagbatok sang pyapabatok nang Dioskanmo bain sang amapagguna sangmangaotawaw sangmanga banwa aw sangmangaari.”

11Yang Dowa na Propeta na Yagagogod sang

Matood

Pyapakita 11:1 419 Pyapakita 11:19

1 Kayan yatagan ako nang sosokod namaynang baston aw paglaonga ako, “Unugda, sokoda yang templo dig Jerusalem awyang butanganan sang pagatag sang Diosdisaan, bilanga arag yang manga simisim-baay disaan. 2 Ayaw pagsokoda yang apitlogwa nang ampowanan sang Dios, kayyatag da sang manga otaw na buku nangJudio na magadadag sang Balaan na Syo-dad na Jerusalem surud nang kapatan awdowa na boran. 3 Osogoon ko yang kanakdowa na propeta na atagan ko nang gaomantak nilan batokon surud nang kapatanaw dowa na boran yang pyagaindo ko kani-lan. Sang mararan aw dowang gatos awkaunuman na allaw yang kapatan aw dowana boran. Mandadagom silan nangmaitumna sapot.” Kayan yangagad ako sang pya-galaong kanak.

4 Yang dowa na propeta nang Dios yaanyang pyagalaong kadini na mayn silannang dowa na kaoy na olibo aw dowana ilawan kay yagadan silan nang gaomnang Dios na makagagaom sang karowa-gan nang banwa. 5 Aw aon magimo nangmaat kanilan, osonogon nang atoron nayologwa disang baba nilan. Maynaan yangpagpatay sang kontara nilan. 6 Aon gaomnilan, makapagbuut silan na di apaora-nun surud nang manga allaw na magaba-batokon silan sang pyapabatok nang Dioskanilan. Aon arag gaom nilan na makaimosang tobig dogo. Aon arag gaom nilanpaglasay sang manga otaw maski kano.7 Pagkatapos nilan magbatok sang pyapa-batok nang Dios kanilan, papagtanamansilan nang makaallukalluk na maynangmananap na yologwa disang bito na waytatamanan nang kararum. Adaugun silanaw pataya silan. 8 Yang lawas nilan man-gunat disang daran nang dakora na syodadna kyakamatayan nang kanilan Pangorona kyakarabo asang koros, yaan na syo-dad na Jerusalem na pyagangaranan nangmanga propeta nang Sodoma aw Egipto.9 Torong allaw aw tunga tanawun yanglawasnilannangmangaotawna sikun sangkarowagan nang banwa, dili apalubung.10 Managuma yang manga otaw disangdonya, managpista silan, managinatagaykay yamatay da yang dowa na propeta nayagarasay kanilan. 11 Awgaid pagkatapos

nang torong allaw aw tunga, papagboiinoman silan nang Dios, managbangon dasilan dowa, laban amalluk yang manag-tanaw kanilan. 12 Kayan dyungug nilandowa yang sorit diglangit na magalaong,“Kadi kamo.” Kayan mapakabaton silanaglangit na madari nang panganod kabayagatanaw yang kontara nilan. 13Ninyangpagpakabaton nilan maparabay maglinognang dagdagu. Agput tunga sang tunganang syodad yang yamasapad naan nalinog. Pitong mararan na ka otaw yangyamatay. Yang yamasama, laban amallukkay yikita sang gaom nang Dios wakawyagabantog silan sang Dios. 14 Maynaanyang kadwa na karisud. Di madogay ma-datung yang katlo na karisud.

Yang Kapito na Bodyong15 Pagbodyong nang kapito na tagalan-

git, magsorit yang aglangit, gyagagaanyang paglaong, “Adoon magaari da yangDios disang donya awyang kanaan Pinili nasi Kristo magaari da nang way kataposan.”16 Paglaong naan saan, lomood yangkarowaan aw opat na mangkatikadungna yanagingkod sang kanilan mangatrono asang makilibot nang Dios, yama-panumdum silan sang Dios. Laong nilan,17 “Ikaw na Dios na makagagaom sangkariko, na iyan adoon aw dadaan iyan da,yamapanumdum kami kanmo kay ikawyang magaari da sang karowagan nangbanwa, pyakatigam da mo yang gaom mo.18Yang yokontara kanmo yamangkadamankanmo kay dyomatung da yang allaw napagasilot mo kanilan. Adoon okoman damo yang manga patay, abarusan mo nangmadyaw yang kanmo manga propeta awkariko nang yamanarig kanmo, karikonang yangagad sang kanmo pagindo,dungganun aw buku, abarusan mo nangmadyaw. Aw yang manga otaw na gasapadsang donya, asapadan mo.”

19 Kayan yowangan yang pilwangannang ampowanan sang Dios diglangit.Kikita agsurud nang ampowanan yangbutanganan sang saad nang Dios sangmanga otaw. Syasangkoban yaan nangborawan. Pagpakita saan, magkikilat, awpagoni yang matanog, aw pagdadanug

Pyapakita 12:1 420 Pyapakita 12:17yang linti, aw paglinog, aw bugsak nangmaniki na maynang ays.

12Yang Bobay aw yang Daragon

1 Kayan pyakita kanak digpagawananyang laban makailimilim na imo na tarig-pono nang amapagguna. Kikita ko yangbobay na yandadagom nang suga aw ginasang boran, syasangkoban yang oro naannang samporo aw dowa na bitoon napudung kanaan. 2 Pyagaayudan yaan nabobay, gatiyao yaan nang kasakit. 3 Kayankimita ako sang kadwa na makailimilim naimo digpagawanan. Yakaon yang pangoronang mangkaraat na maynang daragonna mapora, pito yang oro aw samporoyang sowag. Pyupudungan yang mangaoro naan nang maynang pudung nangari. 4 Syasabul nang ikog naan yang ag-put katunga sang manga bitoon kayanyakasarabul adto sang donya, aw pagin-dug yaan asang atobangan nang bobay,gatagad sang isu, kay akaanun naan awmawtaw. 5 Kayan kyawtawan yang bobay,yang anak naan usug. Magaari yaan sangkarowagan nang banwa na waymakasopaksang kanaan pagari. Awgaid yaagaw yaanna isu aw daraa adto sang Dios, adtosang kanaan trono. 6 Yaparagoy yangbobay adto sang katagowan, yisingadtosang banwa na yaandam kanaan nang Dios.Tyatagapan yaan disaan surud nang sangmararan aw dowang gatos aw kaunumanna allaw.

7-8 Kayan kinita ko yang pagtanamandiglangit. Si Miguel na maturus natagalangit na sogwanun nang Dios aw yangmanga tagalangit na inagad ni Miguel,yapaggira sang daragon na pangoro nangmangkaraat aw sang manga sogwanunnang daragon. Dyadaug silan ni Miguelkayan pyaspas silan aglangit. 9 Yoorogadto sang donya yang pangoro nangmangkaraat na kadini maynang tinanap,yaan na pyagangaranan ni Satanas nayagapatoo sang kanaan kagaro adtosang manga otaw asang karowagan nangbanwa. Yang kanaan manga inagad aragpyanarabul asang donya, wa da silanmakakadto langit. 10 Kayan dyungug koyang gasorit diglangit na gyagagaan yang

paglaong, “Yatoman da yang paglowasnang Dios sang otaw sikun sang gaomni Satanas. Pyapakita nang Dios yangkanaan gaom na yaan yang makagagaomsang kariko. Magaari da yang Pinilinang Dios na si Kristo. Kay pyaspas dadiglangit yang gapakaraat sang mangatomotoo allawgabi disang atobangan nangDios. 11 Yang manga tomotoo yadaug sangpangoro nangmangkaraat pono sang dogonang Nati nang Karnero na si Jesus napyapatutud disang koros. Yadaug silan kayyabay silan maglaong na yotoo silan sangpyagalaong nang Dios, yadaug silan kay wanilan ubutangan sang ginawa nilan yangabay silan maboi disining donya, di silanmagatangku sang pagtoo maski apatayunsilan. 12 Kamo na manga tagalangit,paguma da kamo kay wa da disaan yangpangoro nang mangkaraat. Kamo naasang donya aw asang dagat, kallaat daagaw mayo, kay magauya da digkamayoyang pangoro nang mangkaraat. Labanyaan yamadaman kay yatigam yaan nadili madogay amakamang da yang kanaangaom.”

13 Pagkatagtaga nang pangoro nangmangkaraat na pyaspas da yaan diglangit,maglopog yaan sang bobay na yanganaksang isu na usug, kay arasayun naan.14 Awgaid yatagan yang bobay nang panidnang dagdagu na marambuguk antak yaanlomayog na di asaoton nang pangoronang mangkaraat. Misingadto yaan sangkatagowan kayan tyagapan yaan adtosurud nang torong ka toig aw tunga.15Yang pangoro nang mangkaraat moboganang dagdagu na tobig adto sang bobayantak yang bobay maanod nang surug.16 Awgaid tyatabangan yang bobay kayyaparabay yang lopa magbukad kayansyumurup yang tobig. 17 Pagkita nangpangoro nang mangkaraat saan na imo,madaman yaan laban sang bobay. Kayanyomanaw yaan na magalasay sang mangasompaw nang bobay. Yang kariko nangyangagad sang manga pagindo nang Diosaw yabay somarig kang Jesus, arasayunnaan. Yakadto yang pangoro nangmangkaraat sang dorog nang dagat awpagindug disaan.

Pyapakita 13:1 421 Pyapakita 14:113

YangDowanaMakaallukalluknaMananap1 Kayan kinita ko yang makaallukalluk

na maynang mananap na yotonga disangdagat. Pito yang oro, samporo yang sowag.Kada sowag pyupudungan nang pudungnang ari. Syosolatan yang manga oro naannang kanang Dios aran na yaakun naan.2 Yaan na mananap yakagaon nang leop-ardo, yang siki naanmaynang siki nang osoaw yang kanaan baba maynang baba nangliyon. Yaatag kanaannangdaragonnapan-goro nangmangkaraat yang gaom naan awpagkapangoro disining donya. 3 Yang isana oro nang mananap aon botyaw nangpari na makamatay toyo kyablongan da.Yotoo yang manga otaw kanaan tungudsang kaburungburungan na yamapaggunakanaan na yang kanaan pari kyakablon-gan. 4 Sisimba nang manga otaw yangdaragon kay yaatag nang daragon yangkanaan gaom sangmananap. Yisimba yangmanga otaw sang mananap, yagalaongsilan, “Way marabaw sang mananap, waymadaug kanaan kay makagagaom yaan.”

5 Gaambog yang mananap, gasodi yaansang Dios. Tyotogotan nang Dios yaanpagambog. Yatagan yaan nang katungudpagkapangoro sang donya surud nang ka-patan aw dowa na boran. 6 Gasodi yaansang Dios, yang aran nang Dios aw yangpaguya nang Dios aw yang kariko nangtagalangit arag naan syosodi. 7Tyotogotannang Dios yaan papagtanam sang mangatomotoo kayan dyaug naan yang mangatomotoo. Yatagan yaan nang gaom pagka-pangoro sang kariko nang manga otawdisining donya. 8 Misimba sang mananapyang kariko nang otaw asang donya gawassang yakalista ra sang libro nang Nati nangKarnero na pyapatay. Yaan na libro anayda sang pagimo sining donya dadaan lis-taanan sang aran nangmanga otaw na am-aboi nang way kataposan adto sang Dios.9Paningug kamo, 10yang otaw na pyagabu-utan na ipirisoon, laban sa amapiriso. Yangotaw namagapatay sang arag otaw pinaagisang matarum dili amaimo na dili yaanapatayun pinaagi sang matarum. Wakawyaan yang madyaw yang abay magtigkulsang karisud yang manga tomotoo, abaysilan somarig sang Dios.

11 Kayan kinita ko yang isa na may-nang mananap na yorogwa sikun sanglopa. Dowa yang sowag naan, maynangsowag nang karnero. Yang tingug naanmaynang tingug nang daragon. Yaanna mananap yang propeta na magarona madatung sang donya. 12 Tyotomannaan yang pagbuut nang mananap namona domatung sikun sang dagat. Pya-pasimba naan yang manga otaw adto sangmona domatung na mananap na kyablon-gan da sang kanaan pari na makamatay.13 Asang atobangan nang manga otaw yi-imo nang maori na mananap yang kabu-rungburungan namanga imo. Yang atoronpyapakaorog naan sikun agpagawanan.14 Yang manga kaburungburungan na yi-imo naan na pagbuut nang mona na man-anap, yaan yang yakaboyo sang mangaotaw. Tungud saan, pyapagimo naan yangmanga otaw sang larawan na yagaon nangmona na mananap na kyakapariyan aw-gaid wa akamatay. 15 Tyotogotan nangDios yangmaori namananap pagatag nangginawa sang larawan kayan yagsorit yanglarawan, yagalaong na kariko nang otawna di misimba sang larawan, apatayun.16-18 Pyapatarigponowan naan yang karikonang otaw asang karinto na tollo, awdili asang guya, antak katigaman na silansakop nang mona na mananap. Karikonang otaw, dungganun aw buku, sapiyanaw pobre, allang aw buku, arag apatarig-ponowan, kay dili makapagbili aw dilimakapagbarigya yangway ikitaunna tarig-pono na aran nang mananap, aw bukunang aran, yang numero na tarigpono sangaran. Aw atagan kamo nang Dios nangkatigaman, matigam kamo sang kaorogannang numero kay yang numero tarigponosang aran nang otaw. Yang numero naanna otaw unum na gatos aw kaanuman awunum, 666.

14Yang Kanta dig Langit

1 Pagtanaw ko oman kitaun ko yangpyagangaranan nang Nati nang Karnerona gaindug asang butay na pyagangaranannang Sion. Inagad naan yang sang gatosaw kapatan aw opat na mararan na kaotaw. Yang manga guya nilan syosolatannang aran nang Nati nang Karnero aw

Pyapakita 14:2 422 Pyapakita 14:20aran nang kanaan Ama. 2 Kayan dyungugko yang tingug sikun diglangit, matanogmaynang tanog nang tobig na yakawassang tagonan, aw maynang oni nang linti,arag maynang oni nang madaig na kod-long. 3 Yanagkanta silan adto sang ato-bangan nang trono nang Dios na lilibotannang opat na tagalangit aw yang mangamangkatikadung. Byabantog nilan yangDios pinaagi sang bago na kanta na pag-pasalamat nilan kanaan. Yaan gaid yangmatigam magkanta saan na kanta yangsang gatos aw kapatan aw opat namararanna ka otaw kay silan yang pyanglowas nangDios disang donya. 4 Yaan na manga otawwa iipid sang manga bobay. Maski diinyangNati nangKarnero yamagad silan, kaypyanglowas silan nang Dios disang donyawakaw mayn silan nang mona na pagatagsang Dios aw sang Karnero. 5 Ampan wasilan magakagaro, madyaw yang karikonang imo nilan.

Yang Torong ka Tagalangit6 Kayan kinita ko yang tagalangit na

yarayog asang pagawanan, magabatoksang kariko nang otaw bain sang madyawna batok na di amaparin. 7Gyagagaan naanyang kanaan sorit, laong, “Pangagad kamosang Dios, yang Dios yang bantoga mayokay dyomatungda yang allawna isilotan danaan yang manga otaw. Lood kamo asangatobangan naan kay yaan yang yagaimosang kariko, langit aw lopa, aw dagat awmanga bogak arag yiimo naan.”

8Aon oman tagalangit na yarayog asangpagawanan na yagalaong, “Amasapad dayang dagdagu na syodad na Babilonia kaymaat yang kanaan imo na yakapagsagadsang manga otaw na pyagaagad naanpagsimba sang buku nang Dios.”

9Aon oman tagalangit na yarayog asangpagawanan. Gyagagaan naan yang kanaansorit, yagalaong, “Kariko nang misimbasang mananap aw sang larawan naan, awyang kariko nang aon tarigpono asangguya, aw wara asang kamot, 10 yaan yangadamanan nang Dios. Way kallaat nangDios na laban yamadaman. Yang otawna gaimo saan arasayun disang impirnona atoron na yaragablagab, pagatanawanyaan nang manga tagalangit aw yang Nati

nang Karnero. 11 Abay mollot nang waykataposan yang ubul nang atoron na yaka-pagba kanilan. Allawgabi arasayun dis-aan yang kariko nang otaw na yisimbasangmananap aw sang larawan naan, yangmaski sini na aon tarigpono na aran nangmananap arag arasayun.”

12 Pyakatigam da kamayo yaan na silotnang Dios wakaw kamo na yangagad sangpagindo nang Dios na yasarig kang Jesus,panagtigkul kamo sang karisud na ma-datung.

13 Kayan dyungug ko yang yagalaongdiglangit, “Solatan yaning pagalaong ko,pagpono adoon, magauma laban yangamatay na yamanarig kang Jesu Kristo.”Galaong yang Balaan na Espirito, “Matung-tung sa agaw. Makatana da silan kay waday gawbuk nilan aw wa day karisud nilan.Abarusan silan nang madyaw kay yatigamyang Dios sang kariko nang imo nilan namadyaw naan.”

Yang Ganiin disang Donya14 Pagtanaw ko oman, kitaun ko yang

inarak na aon gaingkod na maynanganak nang otaw. Yagapudung yaan nangborawan, gatakmag nang agbasay namatarum. 15 Kayan lyomogwa yang isana tagalangit sikun sang ampowanansang Dios. Yagatawag yaan, gyagagaannaan yang pagtawag sang gaingkod sanginarak, laong, “Gamita ra yang agbasaykay dyomatung da yang allaw na gagani.Ilag da yang ganiin asang donya.” 16Kayanyagbas nang gaingkod sang inarak yangdonya, gyani la yang ganiin disang donya.

17 Kikita ko oman yang isa na tagalan-git na yorogwa sikun sang ampowanansang Dios. Arag yaan gatakmag nangmatarum na agbasay. 18 Kaya lyomogwasang butanganan nang pagatag sang Diosyang isa oman na tagalangit na gatonggosang atoron disaan. Gyagagaan naan yangpagtawag sang tagalangit na gatakmagsang agbasay, laong, “Pangotoda ra yangmanga baragun na paras asang donya kayinog da yang bonga.” 19 Kayan yagbasannang tagalangit yang donya. Syasarabulnaan yang yagbas naan adto sang ligisanna kadamannangDios sangmanga otawnawa otoo kanaan. 20 Liligis yang byubutangdisang ligisan na aglogwa nang syodad,

Pyapakita 15:1 423 Pyapakita 16:9kayan yomoganoy yang dogo sikun dis-aan, torong gatos na ka kilometro yangkyakarubguban nang dogo na sandupayang kararum.

15Yang manga Tagalangit na Yagadara sang

Kataposan na Makasapad sang manga Otaw1 Kayan aon oman kikita ko diglangit na

laban makailimilim na imo na tarigponosang amapagguna. Kikita ko yang pitongka tagalangit na yagadara nang pitong kakarasi na karisud asang donya. Yani yangkyampusan na karisud, aw matoman dayaan, amatapos da yang kadaman nangDios sang manga otaw ani sang donya.

2Kayan kinita ko yangdagat namaynangispiyo katinaw na kyakadariyan nangmay-nang atoron kapora. Yanagindug disangapit nang dagat yang manga otaw nayadaug sang mona na mananap kay waisimba sang kanaan larawan aw wa adawatsang numero nang kanaan aran. Yanag-takmag silan nang manga alpa na yaatagkanilan nang Dios. 3Yanagkanta silan sangkanta ni Moises na panogwanun nang Diosaw yang kanta nang Nati nang Karnerona si Jesus. Laong nang kanta nilan,“Ikaw na Ginoo nami na Dios yang mak-agagaom sang kariko. Dakora na mangaimo yang yiimo mo na ari sang karowa-gan nang banwa, matarong yang kanmobatasan. 4Wayotawna dimagataod kanmona Dios. Kariko nilan arag magabantogkanmo tungud sang kanmo manga imo namadyaw. Kay ikaw gaid yang Lyomabi napodo madyaw yang imo. Kariko nang otawmolood asang atobangan mo kay kikitanilan na matarong yang kanmo pagokomsang donya.”

5 Kayan kinita ko na kyakaowanganyang ampowanan sang Dios diglangit.6Yorogwa disaan yang pitong ka tagalangitna gadara sang pitong ka karasi na karisud.Yandagom silan nang gimapotiyan nadagom. Yagasinabat silan nang borawan.7 Kayan yatagan nang isa na tagalangitna asang kilid nang trono yang pitongka tagalangit nang pitong ka borawanna igopan na yangitmo nang kadamannang Dios na di magkamatay. 8 Kikitako yang ampowanan na yamatmo nang

maynang ubul na gaom aw kaallag nangDios. Way makaslud sang ampowanankaba di matapos yang pitong ka karasina karisud na adaraun sang donya nangpitong ka tagalangit.

16Yang manga Igopan na Lyarasakan nang

Kaingutingut nang Dios1 Kayan dyungug ko yang matanog

na tingug sikun sang ampowanan sangDios, yagalaong sang pitong ka tagalangit,“Unug da kamo, obowa mayo adto sangdonya yang pitong ka igopan na kadamannang Dios.” 2 Kayan yobo nang yamaonana tagalangit yang sang ka igopan disangdonya. Kayan gimiti yang mabakla na larona laban masakit asang manga otaw naaon tarigpono nang mona na mananap,aw asang yisimba sang larawan naan namananap.

3 Kayan yobo sang dagat nang kadwana tagalangit yang kanaan igopan. Ya-maimo dogo yang dagat maynang dogonang patay. Kayan yamatay yang karikonang asang dagat.

4 Yoobo nang katlo na tagalangit yangkanaan igopan, pyapakurug sang mangatobig aw sang manga bogak. Kariko naanyamaimo dogo. 5 Kayan dyungug ko yangsorit nang tagalangit na magtonggowaysang tobig, laong naan, “Matarong yangkanmo barus kanilan, ikaw na Dios napollayon madyaw, ikaw na iyan anay dasang pagpono na way kataposan, 6 kaypyapatutud nilan yang dogo nang kanmomanga propeta aw yang kadaygan pa nakanmo manga otaw na pyapatay nilan,wakaw adoon pyapainum mo silan sangdogo. Toman agaw barusan mo silannang maynaan kay maat yang imo nilan.”7 Dyudungug ko yang sorit sikun sang bu-tanganan sang pagatag sang Dios, laong,“Matarong, kay Ginoo na Dios na makaga-gaom sang kariko, yang okom mo na silotkanilan.”

8 Kayan yobo nang kaopat na tagalangityang kanaan igopan asang suga. Kayan yal-lako yang manga otaw kay laban mapasoyang suga. 9 Awgaid wa silan obotawansangmaat na imo nilan, wa silanmagaban-tog sang Dios. Tyotollon nilan yang Dios

Pyapakita 16:10-11 424 Pyapakita 17:5kay paglasay nang Dios yang maynaan nakarisud.

10-11Kayanyobonangkarimana tagalan-git yang kanaan igopan adto sang tronona ingkodanan nang mona na mananap.Yamangitngit yang kariko nang kasakopannaan. Yanagbanga da gaid yang mangaotaw sang kanilan dila tungud sang kasakitnang pagpallako aw kasakit nang laro.Pyapakaraat nilan yang Dios, wa nilanatangkui yang maat na imo nilan.

12Kayan yobo nang kaunum na tagalan-git yang kanaan igopan adto sang dakorana tobig na pyagangaranan nang Eu-prates. Yaparabay katiyan yaan na to-big antak makataripag yang manga arinang manga banwa digsilatan. 13 Kayankinita ko yang torong ka makaallukallukna mangkaraat na maynang ambak nayorogwa sang baba nang daragon na pan-goro nangmangkaraat aw baba nangmonana mananap aw baba nang maori na man-anap na propeta namagaro. 14-16Yang torona mangkaraat manga sogwanun nangpangoro nang mangkaraat. Makaimo silansang manga kaburungburungan na imo.Pyapakadto silan sang manga ari disangkarowagan nang donya antak magtiponyang manga ari na mapaggira sang Diosnang allaw na pipili nang Dios na makaga-gaom sang kariko. Pyapagtipon nilan yangmanga ari asang banwa na pyagangaranannang manga Israel nang Armagedon. Ya-galaong si Jesus, “Paningug, makatokawak domatung maynang matakaw. Maga-uma yang otaw na yabay magtagad kanakmaynang otaw na wa akatorog, maski gabiyabay mandagom antak dili yaan maka-panaw na lobas, na makaarigarig. Yangotaw na wa magatagad kanak, yatorog,way imo naan na madyaw na makatabonkanaan asang kanak atobangan.”

17Kayan yobo nang kapito na tagalangityang kanaan igopan adto sang pagawanan.Aon oman sorit na matanog sikun sangtrono, agsurud nang ampowanan sangDios, yagalaong, “Dyomatung da yangkyampusan na silot.” 18 Paglaong saan,magkikilat, aw pagoni yang matanog, awpaglinti, aw paglinog. Dungan nangotaw disang donya way linog na maynaankakusug. 19 Yang dakora na syodad ya-

gasarimburag na yamabain nang torongka bain nang linog. Kariko nang mangasyodad asang karowagan nang banwa ya-mangkasapad. Maynaan yang barus nangDios sang dakora na syodad na Babilo-nia, pyapainum nang Dios kanilan yanglasak nang kanaan tagayan na dagdaguna silot kanilan. 20 Kariko nang mangaporo disang dagat kyatabonan da nangdagat, yamawara nang linog. Yapatagda yang kariko nang kabutayan. 21 Aonyamangkallog sikun diglangit na tagmay-nang mabakla na bato na ays na yukurugsang manga otaw. Yang kabugat nangkada isa aon karimaan na ka kilo. Labanmarisud yaan na kastigo na yadatung sangdonya, wakaw pyapakaraat nang mangaotaw yang Dios.

17Yang Maat na Bobay

1 Kayan dyomorod kanak yang isa kani-lan pito na tagalangit na gatakmag sangpitong ka igopan. Yagalaong yaan kanak,“Adi kaw, apakita ko kanmo yang pagsilotnang Dios sang yagakadopang na bobayna gaingkod asang manga tobig maynangbiya. 2 Yang manga ari disang donya aragyamagad saan na bobay sang pagsimbasang buku nang Dios. Yang manga otawdisang donya maynang yamarango nangbino na pyapainum kanilan naan na bobay.Yaan na bino yang kanaan pagkadopang,na yobotawan yaan sang pagtoo sang Dioskayan simimba sang buku nang Dios.”3 Kayan kaba pyagabayaan ako nang Bal-aan na Espirito maynang dyadara akonang tagalangit adto sang banwa na waymaguya. Kikita ko yang bobay na gaingkodsang makaallukalluk na mananap na ma-pora. Yamarimpud yang lawas naan namananap nang aran nang Dios na yaakunnaan. Pito yang oro naan aw samporoyang sowag. 4 Yang dagom naang bobaykanang pangoro dagom. Mapora yaan nadagom, laban maal, pyamutangan yangbobay nang manga borawan aw mangamaal na manga motya aw perlas. Yagatak-mag yaan na bobay sang tabo na borawan.Yamatmo yang tabo nang kabanyaga naanaw kadopang naan kay yisimba yaan sangbuku nang Dios. 5 Syosolatan yang guya

Pyapakita 17:6 425 Pyapakita 18:4naan nang kanaan aran na yang kaoroganyang kanaan imo na maat. Yani yang aran,laong, “Yani yang Babilonia na dakora nasyodad, ina yaan nang kariko nang dopangaw banyaga.” Pyagangaranan yaan nangmaynaan kay yagaindo yaan sang mangaotaw antak simimba sang buku nang Dios.

6 Kikita ko na maynang yamaobog yangbobay nang dogo nang manga tomotookay madaig yang pyapatay naan na mangaotawna yotoo kang Jesus. Laban ak yamail-imilim pagkita ko sang bobay. 7 Yagalaongyang tagalangit, “Nanang yakailimilimkanmo? Obadun ko kanmo yang kaorogannang bobay aw yang syasakayan naan namananap na pito yang oro aw samporoyang sowag. 8Yaan namananap boi kadini,kayan yawara asang donya, awgaid agputda lomogwa sang bito na way tatamanannang kararum, kayan yontog adto sangatoron disang impirno. Aw mapakita yaanna mananap, amailimilim yang karikonang otaw na wa makalista yang aransang listaanan na anay da pagimo sangdonya listaanan sang aran nang mangaotaw na amaboi nang way kataposan adtosang Dios. Amailimilim silan kay yaanna mananap boi kadini, kayan yawaraasang donya, kayan mapakita da omanasang donya. 9 Aw atagan kamo nangDios nang katigaman, matigam kamo sangkaorogan nang bobay aw yang mananap.Yang pitong ka oro nang mananap yaanyang pitong ka bakorod na ingkodanannang bobay. 10 Yang pitong ka oro yaanarag yang pitong ka ari. Yawara da yangpagkaari nang limang ka ari. Saydakmanyang gaari adoon, yang kaunum. Yangkapito na ari wa pa adatung. Aw domatungyaan na magaari, dili madogay yangkanaan pagari. 11 Yang mananap na boikadini na yamawara adoon yaan yangkawaro na ari na madatung, awgaid aragyaan inagad nang yamaona na pitong kaari. Yang akainangan naan yang osogbayaan sang atoron disang impirno. 12 Yangkikita mo na samporong ka sowag yaanyang samporong ka ari na wa pa magaari.Awgaid atagan silan nang katungudpagari dagawdagaw inagad nangmananap.13 Managoyon yaning samporong kaari, atagan nilan yang mananap nang

katungud antak yaan maimo labaw naari. 14 Mapagtanam silan sang Nati nangKarnero, awgaid adaugun silan nang Natinang Karnero kay Ginoo yaan nang mangaginoo aw Ari nang manga ari. Inagad nangNati nang Karnero yang kanaan mangasakop na manga pinili naan na yangagadsang kanaan pagbuut.”

15Yomanmaglaong kanak yang tagalan-git, “Yang manga tobig na kikita mona ingkodanan nang bobay yaan yangmanga otaw sang karowagan nang donya.16-18 Yang bobay yaan yang dakora na syo-dad na gabuut sang kariko nang mangaari. Awgaid dili madogay amaparaat sangbobay yang samporong ka ari aw yangmananap. Akamangun nilan yang karikonang kanaan kagaom aw kadato. Asapadannilan yaan kayan syonog. Yang Dios yangyamatag kanilan nang dumdum pagtomansang kanaan pagbuut. Managoyon yangmanga ari na matabang sang mananap namagaari asta sangpagkatomannangkarikonang pyagalaong nang Dios na amapag-guna.”

18Yang Pagkasapad nang Babilonia

1 Kayan kinita ko yang isa na tagalangitna yapanaog sikun diglangit. Dakora yangkanaan gaom. Yaallagan yang donya nangkanaan allag. 2 Laban gyagagaan naanyang kanaan tingug na galaong, “Yasapadda yang dakora na syodad na Babilonia.Pyaguyaan da yaan nang kasakopan ni Sa-tanas. Yamatipon disaan yang kariko nangmangkaraat aw yang manga mangkaripana langgam na laban maat. 3 Yamasapadyaan na syodad kay maat yang imo naanna yakapagsagad sang manga otaw na pya-gaagad naan pagsimba sang buku nangDios. Yang manga ari disang donya aragyapagkonsabo kanaan. Gosto naan naakaaronan yaan nang madaig na pyan-mowan wakaw yang manga magbarigyaayasang karowagan nang donya yakasapi kayyabay yaan magbili sang kanilan mangabarigya na laban maal.”

4 Kayan dyungug ko yang sorit diglan-git na yagalaong, “Kamo na kanak sakop,panaw kamo saan na bobay, ayaw da kamomapagobay kanaan daw kamo makaupud

Pyapakita 18:5 426 Pyapakita 18:21sang kanaan manga imo na maat nangDios. Panawi la mayo yaan daw kamokaragkus aw silotan da yaan. 5 Kay labanmadaig yang imo naan na maat nang Dios,syomongko da aglangit yang kanaan sara,wakaw abarusan da yaan nang Dios, waakaringawi nang Dios yang kanaan sara.6 Lasaya mayo yaan maynang paglasaynaan sang manga tomotoo. Dobliya yangbarus mayo sang kanaan manga imo namaat nang Dios. Odobliin yang paglasaykanaan antak lomabaw sang paglasay naansang manga tomotoo. 7Nangaon gabantogyaan sang kanaan tyoonan lawas, labanmadyaw yang kanaan kabutang. Adoonaballinan da yang kagaom naan, aballinannang karisud aw kaundug. Kay gadum-dum yaan, laong, ‘Biya ako na pangoro.Buku ako nang maynang baro na waymakaboi, madaig yang makatabang kanak,way makaundug kanak.’ 8 Awgaid misanda datung kanaan yang kariko nang silotnang Dios. Akarisudan yang sakop naannang sakit na mallug makamatay. Abaysilan mauruk na kyakamatayan, adatun-gun silan nang gutum, osonogon yangbanwa nilan. Kay yang Ginoo na Dios nagasilot kanilan makagagaom sang kariko.”

9 Yang manga ari asang donya nayumupud naan magimo sang maat nangDios aw upud sang kanaan kadato, man-agdaraw silan aw magtanaw sang ubul naomollot nang pagsonog saan na banwa.10 Managindug silan na maawat saan nabanwa kay yamalluk silan daw makaupudsilan silotan. Magalaong silan, “Kallaat daagaw nang manga otaw disaan na syodad.Dakora yaan na syodad, dakora yang gaomnaan. Awgaid yaparabay masapad nasisilotan.”

11-13 Managdaraw yang manga mag-barigyaay nang pagkasapad naan nasyodad kay wa day magabili sang kanilanbarigya na borawan aw kasangkapanna pyamontakan nang sapi, wa daymagabili sang kanilan manga paningsing,balyug, taklay aw manga ariyos aw mangaperlas, wa day magabili sang kanilanmangkadyaw na manga sapot aw yangkaoy na maballo aw yang manga inimosikun sang marpil aw kaoy aw boronsiaw potaw aw marmol aw yang manga

mangkadyaw na anag aw yang insenso awmira aw bino aw lana aw arina aw trigoaw manga baka, manga karnero, mangakabayo, manga kalisa, aw yang mangaallang arag byabarigya nilan. Adoonwa day gabili, yawara da. 14 Magalaongda yang manga magbarigyaay, “Karikonang butang na mangkadyaw pyamakotannaan na antak maaron, adoon yangkawarada. Kariko nang kanaan kadato awkagaom, yawara da, di da yaan omanakaaronan.” 15 Yang yakasapi disaan nabanwa amangkapowangud, managdarawsilan kaba yanagindug na mapaawat dawpagsagad silan marasay, 16 managlaongsilan, “Kallaat da agaw, yasapad dayang dakora na syodad. Nangaon aonkanaan manga mangkadyaw na mangapyanmowan, mayn yaan nang bobayna yandagom nang maal na sapot awpagkido pamaningsing aw pamalyug nangborawan aw motya na perlas. 17 Adoonyaparabay mawara yang kanaan kadato.”Yang yanagdomara sang manga sakayanansang dagat aw yang maggawbukay sangmanga sakayanan aw yang kariko nangotaw na tagtomon sang manga tagodaraasang manga sakayanan, arag yanagindugasang kaawatan, yanagtanaw silan saanna syodad. 18 Kaba yagatanaw silan sangubul na yomollot nang pagsonog saan,yanaglaong, “Way maynaan na syodadkadakora.” 19 Kayan kyomamut silansang bonbon aw sabogan sang kanilan orokay yamangkaundug silan. Yanagdarawsilan, yanaglaong, “Kallaat da agaw nangdakora na syodad na yawara da. Karikonang tagtomon sang manga sakayananasang dagat aw yang tagtomon sangmanga tagodara asaan, yakasapi silan nangbarigya nilan asaan na syodad. Sakadyapyasapad yang kariko disaan.” Maynaanyang pyagalaong nang gadomara sangsakayanan asang dagat.

20 Kamo na tagalangit, panaguma dakamo kay yawara da yaan na syodad.Panaguma da kamo na manga apostol awmanga propeta aw yang kadaygan pa nasakop nang Dios. Byarusan da nang Diosyang imo kamayo na maat. 21 Kayan kinitako yang tagalangit na laban kusugan. Py-opoti naan yang bato na laban dagdagu

Pyapakita 18:22 427 Pyapakita 19:12kayan yontog adto sang dagat, yagalaong,“Yaning pagontog ko sang bato, maynaanyang pagsapad sang dakora na syodad naBabilonia. Kariko nang asaan amasapad,di da oman ikitaun yaan na syodad. 22Waday udungugun disaan namagaoni na kod-long aw dyawut aw parundag aw trompeta.Di da oman ikitaun disaan yang maga-imo sang maski nana na butang, yanggaringan wa day udungugun. 23 Wa dayallag nang ilawan na ikitaun, wa day udun-gugun na manga sorit nang yanagkasal.Nangaon yang manga mamarigyaay dis-aan na syodad dungganun asang donya.Sisilotan yaan na syodad kay pyapatoonaan yangmanga otaw sang kanaan kagarona pagindo na pagsimba sang buku nangDios. 24 Sisilotan arag nang Dios yangBabilonia kay pyapatay naan yang mangapropeta nang Dios aw yang kadaygan namanga otaw nang Dios. Kariko nang otawnapyapatay asang donya yukurug asaannasyodad yang barus nang Dios.” Maynaanyang pyagalaong nang tagalangit.

191 Kayan dyungug ko yang tanog nang

magkadaig diglangit, yanaglaong silan,“Aleluya, abantogon yang Dios, yaan yangyagarowas sang tomotoo na pyaparisu-dan nang kanilan kontara, yaan yangabay tomabang sang otaw, yaan yangmakagagaom sang kariko. 2 Abantogonyaan kay matarong yang pagokom naankay sisilotan naan yang bobay na ya-gakadopang, yaan yang syodad na gaindosang kagaro sang manga otaw antakmagimo sang maat nang Dios, pyapasimbanaan yang manga otaw sang buku nangDios. Byabarusan yaan nang Dios kayyaan yang gapatay sang manga otaw nasakop nang Dios.” 3Yoman maglaong yangmagkadaig, “Aleluya, abantogon yangDios. Yaan na syodad, way pagkataposnang ubul na yomollot disaan.” 4 Yangkarowaan aw opat na mangkatikadungaw yang opat na tagalangit yolood nayagabantog sang Dios na gaingkod sangtrono, yanaglaong silan, “Amen, podomadyaw yang manga imo nang Dios.Aleluya, abantogon yaan.”

Yang Pista sang Kasal nang Nati nangKarnero

5 Aon yagalaong sikun disang trono,laong, “Abantogon ta yang Dios ta, karikomayo na kanaan sakop, kamo na yanga-gad sang kanaan paagi, dungganun awbukunang dungganun, bantogamayo yangDios.” 6 Kayan dyungug ko yang tin-gug nang magkadaig na yanagkatipon,matanog maynang tanog nang tobig nayakawas sang togonan, maynang linti namatanog. Yanaglaong silan, “Aleluya,abantogon yang Dios kay yaan yang arisang langit aw lopa. Yang kanatu Dios yangmakagagaom na magbubuut sang kariko.7 Managuma da kita, abantogon ta yangDios na Lyomabi kay dyomatung da yangallaw nang kasal nang Nati nang Karnerona si Jesus. Yaandam da yang manga to-motoo na maynang tawas naan, 8 yatagansilan nang mangkadyaw na sapot na waytaping na pandagomon naan, yakasilawyang kapoti naan na sapot. Yaan na sapotyangmanga imo nang tomotoo namadyawnang Dios.”

9Kayan yaglaong kanak yang tagalangit,“Solatan yaning pagalaong ko, pyanalang-inan nang Dios yang pyapatambong sangkasal nang Nati nang Karnero.” Yomanyaan maglaong, “Yaan yang pyagalaongnang Dios na podo matungtung.” 10 Kayanlyomood ako na misimba sang tagalangitna yapagbaraw kanak, awgaid yagalaongyaan, “Ayaw magsimba kanak. Sogwa-nun ako nang Dios mayn mo aw maynangkanmo manga inagad na yabay magbatoksang pagindo ni Jesus. Yang Dios yangsimbaa.” Yang yanagbatok sang pagindo niJesus, pyagabayaan nang Balaan na Espir-ito na gabuut sang pagbatok nang mangapropeta nang Dios.

Yang Yagasakay sang Mapoti na Kabayo11 Kayan kinita ko na maynang

kyakaowangan yang langit. Aon disaankabayo na mapoti. Yang yagasakay saanpyagangaranan nang Matinomanun awKanarigan kay matarong yang pagbarusnaan sang yapagkontara kanaan,matarongarag yang papagtanam naan kanilan.12 Yang mata naan maynang laga nangatoron, madaig yang kanaan pudungna pudung nang ari. Aon syosolat

Pyapakita 19:13 428 Pyapakita 20:8digkanaan na aran naan. Yaan gaid yangyatigam saan na aran. 13 Yandagomyaan nang dagom na dogoon. Yang aranna yaatag kanaan yang Sorit nang Dios.14 Yigiyod kanaan yang manga sakopnaan diglangit na arag yagasakay sangmanga kabayo na mapoti. Yandagomsilan nang mapoti na sapot na way taping.15 Yaan yang gaona, gabanga yaan nangespada na matarum na pagapatay naansang mosopak kanaan. Magaari yaan nayang kanaan pagbuut yang otomanunnang otaw, way makasopak sang pagarinaan. Asapadan naan yang mosopakkanaan, yaan yang magaligis sang ligisanna kadaman nang Dios sang wa mangagadkanaan. 16 Syosolatan yang kanaan dagomaw yang kanaan paa nang kanaan aran naAri nang manga ari, Ginoo nang mangaginoo.

17 Kayan kinita ko yang tagalangit nagaindug disang suga, yagatawag sangmanga langgam na yalayog digpagawanan,gyagagaan naan yang pagtawag, laong,“Adi kamo, panagtipon kamo, aon pya-pakaan kamayo nang Dios. 18 Akaanunmayo yang onod nang patay na manga ariaw manga kapitan aw manga sondaro awyang onod nang manga kabayo aw yangyasakay saan, yang onod nang kariko nangpatay, allang aw yang buku nang allang,dungganun aw buku nang dungganun,akaanun mayo.” 19 Kayan kinita ko yangmona na mananap aw yang manga ari awyang kanilan sondaro. Yanagtipon silanna mapaggira sang yagasakay sang mapotina kabayo aw yang kanaan manga sakop.20 Kayan dyakup yang mananap aw yangmagaro na propeta na yagaimo sang bukunang tinuud na manga kaburungburunganna pagbuut nangmananap. Yaannamangaimo yang tyotoowan nang manga otaw nayadawat sang tarigpono nang mananapaw simba sang larawan naan na mananap.Silan dowa yoontog na boi adto sangimpirno na podo laga nang atoron. 21Yangkanilan manga sondaro pyapatay nangespada na byabanga nang yagasakay sangmapoti na kabayo. Yang manga langgamyamangkabiyag na yanobog sang onodnang manga patay.

20Sang Mararan na ka Toig

1 Kayan kinita ko yang tagalangit nasogwanun nang Dios na yapanaog sikundiglangit. Yagatakmag yaan nang dagdaguna kadina aw yang yabi sang tatakup nangbito na way tatamanan nang kararum.2 Dyadakup naan yang daragon na si Sa-tanas kayan byakos na di oboroyan nangsang mararan na ka toig. Si Satanas yangpangoro nang mangkaraat na yagagaonkadini nang tinanap. 3 Yoontog si Satanasnang tagalangit agsurud nang bito na waytatamanan nang kararum kayan tyakupnaan aw kandadoi yang tatakup antak waymakapagowang. Pipiriso si Satanas disaanantak di yaan magpatoo sang kanaan ka-garo sang manga otaw surud nang sangmararan na ka toig. Pagkatapos naan,boroyan yaan nang dagawdagaw.

4-5 Kayan kinita ko yang manga trono.Yang yanagingkod disang manga tronoyang yatagan nang gaom sang pagokomsang manga otaw. Arag kikita ko yangmanga kallowa nang manga otaw na pya-patay tungud sang pagbatok nilan sangsorit nang Dios aw pagpakatigam na siJesus yang kanilan Ginoo. Wa silan isimbasang mananap aw larawan naan na man-anap, wa silan adawat sang tarigpono nangmananap asang kanilan guya aw kamot.Yagaboi silan kayan yomagad silan kangKristo magari surud nang sang mararanna ka toig. Yang pagboi kanilan pyagan-garanan nang mona na pagboi sang ya-matay. Yang yamaibilin na yamatay dilioboiin matag matapos yang sang mararanna ka toig. 6 Yang otaw na oboiin nangDios nang mona na pagboi sang yamatay,kanang Dios manga otaw, panalanginannaan laban. Dili silan amasingadto sangimpirno na pyagangaranan nang kadwa nakamatayun. Amaimo silan magampowaysang Dios na abay magbantog kanaan awabay pagbantog kang Kristo. Amagad silanni Kristo magari surud nang sang mararanna ka toig.

Dyadaug si Satanas7 Aw matapos yang sang mararan na ka

toig, oboroyan naa si Satanas sang kanaanpirisowan, 8 magapanawpanaw yaan na

Pyapakita 20:9 429 Pyapakita 21:9oman magpatoo sang kanaan kagaro sangmanga otaw asang karowagan nang donya.Papagtiponon silan ni Satanas antak ma-paggira sang Dios. Pyagangaranan silannang Gog aw Magog. Laban madaigsilan maynang bowangin asang baybayunkadaig. 9 Aw manaw silan maynang ya-marimpud yang donya, panaglibotan ni-lan yang pyagauyaan nang sakop nangDios kay osorongon nilan yang syodadna kyakarugunan nang Dios, awgaid aonatoron na sikun aglangit na makasonogkanilan. 10 Si Satanas na yagakagaro kani-lan oontog adto sang impirno na podo laganang atoron na yoontogan sang mananapaw sang propeta na magaro. Arasayunsilan allawgabi nang way kataposan.

Yang Kataposan na Pagokom11 Kayan kinita ko yang dakora na trono

na mapoti aw yang gaingkod disaan aragko kikita. Yamawara yang langit aw lopa,wa da ikitaa, bay dakman sang tronoiyan. 12 Yang yamangkamatay, dungganunaw buku nang dungganun, kikita ko nayanagindug disang atobangan nang trono.Yang manga libro na lilistaan sang mangaimo nang manga otaw byuburat. Aragbyuburat yang isa na libro na lilistaan sangaran nang manga otaw na boi adto sangDios nang way kataposan. Kayan yokmanyang yamangkamatay tungud sang mangaimo nilan na syosolat asang manga libro.13 Kariko nang yamangkamatay pyapaato-bang sang gaingkod disang trono, yang ya-mangkamatay disang dagat aw yang asanglopa aw yang kallowa nilan na asang pan-datnganan na pyagangaranan nang Hades.Yookman silan tungud sang manga imonilan. 14 Kayan kariko nang yamangka-matay aw yang sikun sang Hades yoon-tog adto sang impirno na podo laga nangatoron na pyagangaranan nang kadwa nakamatayun. 15Kariko nilan yoontog disaankay wa akalistaan sang libro na lilistaansang manga otaw na boi adto sang Dios.

21Yang Bago na Langit aw yang Bago na Lopa

1Kayan kinita ko yang bago na langit awbago na lopa kay yang dadaan na langitaw dadaan na lopa yawara da, yang dagatarag da yawara. 2 Kikita ko yang syodad

na yukunsad sang donya sikun sang Diosdiglangit, yaan yang balaan na syodad,bago na Jerusalem. Laban madyaw nasyodad, maynang bobay na akasarun da nayandagom nang mangkadyaw na dagom.3 Dyudungug ko yang matanog na soritna sikun sang trono, laong, “Adoon adi lasang manga otaw yang paguya nang Dios.Magauya yaan digkanilan, kanang Dios dasakop yang manga otaw. Mapagtukudyaan kanilan, yaan yang kanilan kyaka-narigan. 4Wa daymagadaraw kay awaraunnang Dios yang kariko nang kaundug nangotaw, di da silan amatay, di da magaurug,wa day kasamok, wa day sakit. Karikonang karisud na iyan sang donya adoon,amawara da.”

5 Yagalaong yang gaingkod sang trono,“Kariko iimo ko bago.” Pyagalaong naanarag, “Pansolatan yaning pyagalaong kokay podo matungtung.” 6 Yagalaong yaan,“Yatoman da. Ako yang gapono sangkariko aw ako yang magatapos. Yang otawna maynang yamarangga kay gosto naanmatigam kanak, apainum ko kanaan yangway bayad na tobig na akaponowan nangkinaboi na way kataposan. 7 Yaan yangaatag ko sangmanga otaw namadaug sangmaat na abay kanak somarig. Amaimoako kanilan Dios, silan amaimo kanakmanga anak. 8 Awgaid yang kadayganna otaw yaan yang pandatnganan nilanyang atoron na yabay mallaga. Pyagan-garanan yaan nang kadwa na kamatayunkay amarasay silan disaan nang way kat-aposan. Disaan domatung yang wa otookanak tungud sang kaalluk sang arag otaw,aw yang gatangku sang pagtoo kanak,aw yang yabay magimo sang maat nangDios, aw yang manga mamomono, awyang yanagimo sang kadopangan, aw yangmanga balyan na gatawag sang kanilanmagbabaya na buku nang Dios, aw yangmisimba sang buku nang Dios, aw yangkariko nang magaro.”

Yang Bago na Jerusalem9 Kayan dyomorod kanak yang isa kani-

lan pito na tagalangit na yagaobo sangpitong ka lasakanan na yamatmo nangkyampusan na pito na karisud. Yagalaongyaan, “Adi kaw, apakitaun ta kaw sangtawas nang pyagangaranannangNati nang

Pyapakita 21:10 430 Pyapakita 22:6Karnero.” 10 Kayan pyagbayaan ak nangBalaan na Espirito, dyadara ako nangtagalangit adto sang laban makagwas nabutay. Pyapakita naan kanak yang balaanna syodad na Jerusalem na yukunsad sikunsang Dios diglangit. 11 Laban maparawangyaan na syodad kay yamallag disaan nanggaom nang Dios. Yakasilaw yaan maynangmotya. 12 Yaarad yaan nang bato, labanmakagwas yang arad. Samporo aw dowayangpilwangannang arad, kada pilwanganaon bantay na tagalangit. Kada pilwan-gan syosolatan nang aran nang samporoaw dowa na anak ni Jakob na taga Israel.13 Kada kilid nang arad toro yang pilwan-gan, toro agsilatan, toro agamiyanan, toroagbarabagan aw toro agsallupan. 14 Aonsamporo aw dowa na bato na yoonayannang arad. Syosolatan yang bato nangmanga aran nang samporo aw dowa naapostol na manga inindo ni Jesus.

15Yang tagalangit na yapagbaraw kanakgatakmag nang baston na borawan na pa-gasokod sang syodad aw manga pilwanganaw arad. 16Magonawa yang kaaba aw yangkarakbang aw yang kakagwas nang syodad,dowang mararan aw opat na gatos na kakilometro. 17 Kayan yagsokod yaan sangarad, kaanuman aw unum na ka metrosyang kakagwas nang arad. Magonawa yangpagsokod nang tagalangit aw yang pag-sokod nang otaw. 18 Yang yiimo arad yangmadyaw na bato na yakasilaw. Yangmangabaray asang syodad lonsay borawan na ya-mallag maynang ispiyo. 19 Yang samporoaw dowa na bato na yonayan nang aradmangamangkadyawna bato. Kada bato to-bok. Yang kaisa na bato haspe, yang kadwasapiro, yang katlo agata, yang kaopatesmeralda, 20 yang karima onise, yangkaunum kornalina, yang kapito krisolito,yang kawaro birilo, yang kasiyam topasyo,yang kasamporo krisopraso, yang kasam-poro aw isa hasinto, yang kasamporo awdowa amatista.

21 Yang samporo aw dowa na ka pilwan-gan samporo aw dowa na ka perlas kaykada pilwangan inimo nang isa na perlas.Yang daran disang syodad lonsay borawanna yakasilaw.

22Way kikita ko na simbaan disang syo-dad kay iyan disaan yang Dios na Lyomabi

na makagagaom sang kariko aw yangNati nang Karnero, silan yang sisimba.23 Yang syodad wa magakinaanglan sangallag nang suga aw boran, kay yaallagannang gaom nang Dios, yang kaallag nangNati nang Karnero arag asaan. 24 Karikonang otaw yaallagan naan na syodad. Ada-raun disaan na syodad nang manga ariyang kanilan kadato. 25 Pollayon owan-gan yang manga pilwangan nang syodad,dili atakupun kay podo ra allaw, wa daykangitngit. 26 Disaan amapanumdum silansang Dios, kariko nang mangkadyaw ada-raun asaan. 27 Laban di makaslud asaanyang maski nana na maat nang Dios,yang yisimba sang buku nang Dios awyang yangagad sang kagaro na pagindo dimakaslud. Yaan gaid yang makaslud asaanyang manga otaw na lilista sang libro nangNati nang Karnero na lilistaan sang arannang kanaan sakop na boi digkanaan nangway kataposan.

221 Kayan pyakita kanak nang tagalangit

yang tobig na makaboi sang kariko. Yangtobig maynang ispiyo katinaw. Yang kaoronaan na tobig yang trono nang Dios awyang Nati nang Karnero. 2 Yoboros yaandisang tunga nang daran disang syodad.Magsangkilid nang tobig aon manga kaoyna pyagangaranan nang kaoy na makaboi.Samporo aw dowa yang karasi nang bonga,kada boran yobonga. Yang daon naanna kaoy yang yakapagkadyaw sang karikonang manga otaw. 3 Disaan na syodad waymaat na akaponowan nang pagsilot nangDios. Iyan disaan yang trono nang Dios awyang Nati nang Karnero. Isimbaun yaannang kanaan manga sogwanun, 4 ikitaunnilan yang kaimo naan. Yang guya nilanosolatan nang aran naan. 5 Di da aman-gitngit, di da silan magakinaanglan nangilawan aw suga kay yaallagan silan nangkanilan Dios na Lyomabi. Managari silannang way kataposan.

Yang Pagbarik ni Jesus6 Kayan yaglaong yaan kanak, “Podo

matungtung yani na sorit kay yang Bal-aan na Espirito na yagabaya sang kanaanmanga propeta yagasogo sang kanaan sog-wanun na tagalangit antak pakatigam sang

Pyapakita 22:7 431 Pyapakita 22:21kanaan sogwanun na manga otaw yangamapagguna sang donya di madogay.”7 Laong ni Jesus, “Paningug, di madogaymagabarik ako adto sang donya. Apa-pagumaun nang Dios yang mangagad sangpyagalaong disining libro na pyapakatigamnang Dios.”

8 Ako si Juan, yang yikita aw yudungugsini na manga imo. Pagkatapos pakitakanak yang kariko lomood ako sang ato-bangan nang tagalangit na gapakita kanaksaan na manga imo. 9 Awgaid yagalaongyaan kanak, “Ayaw magsimba kanak, kayikaw aw ako, aw yang manga propeta nakanmo inagad aw yang kariko nang yan-gagad sang pyagalaong disining solat aragsogwanun nang Dios. Yang Dios yang sim-baa.”

10 Yagalaong yaan kanak, “Ayaw pag-tagowa yang pyagalaong disining libro,abaya pakatigaman sang kadaygan kayamallug da mapagguna yang syosolatdisini. 11 Pagdatung naan na manga allaw,di da aparinin yang manga batasan nangotaw. Yang gapili sang imo na maatnang Dios, abay magimo saan, yang gaimosang kadopangan arag di amaparin, abaymagimo sang kanaan kadopangan. Yangotaw na gaimo sang madyaw nang Dios,abay magimo saan. Yang otaw na kanangDios sogwanun abaymangagad sang Dios.”

12 Yagalaong si Jesus, “Di madogaymabarik ako adto sang donya. Abaru-san ko yang kariko nang otaw pinasobaysang kanaan kanaan imo. 13 Ako yangway pagpono na way pagkatapos, yanggapono sang kariko aw yang magatapossang kariko. 14 Pyanalanginan nang Diosyang kariko nang otaw na pyasaylo ra naansang kanilan sara, mayn silan nang yag-bonak sang kanilan dagom antak mawarayang taping, silan yang makakaan sangbonga nang kaoy na pyagangaranan nangkaoy na makaboi, silan yang makaslud

sang pilwangan nang arad sang syodad.15 Di makaslud yang yanagimo sang maatnang Dios aw yang yanagkabalyan awyang yanagimo sang kadopangan aw yangmanga mamomono aw yang yisimba sangbuku nang Dios aw yang kariko nangmagaro. 16 Ako si Jesus, yagasogo akosang kanak sogwanun na tagalangit antakpakatigamkamayo namanga tomotoo yanina batok. Ako yang Pinili nang Dios nasompaw ni Dabid, ako yang Pangoro napyagangaranan nang maallag na bitoon nayamallag nang pakallawun.”

17 Yang Balaan na Espirito aw yangmanga karugunanni Jesus namanga tomo-too kanaan yagalaong, “Singadi la.” Karikonang mudungug sini papaglaonga silan,“Singadi la.” Kamo na maynang yama-rangga kay gostomayomatigam sang Dios,kamanga mayo nang way bayad yang tin-uud na kinaboi na sikun sang Dios.

Yang Pagtapos18-19 Magakarag ako sang kariko nang

yudungug sini, na di akamangan aw diodogangan yaning sorit na pyapakatigamnang Balaan na Espirito disining libro. Awdogangan yani na sorit, yang otaw na ma-gadogang, odogang sang silot kanaan yangkariko nang karisud na syosolat disini na li-bro. Aw kamangan yani na sorit, yang otawna magakamang di da apaambitin nangDios sang manga panalangin, di makakaansang bonga nang kaoy na makaboi. Diyaan makaslud sang syodad na balaan nasyosolat disini na libro.

20 Ako si Jesus, ako yang yagalaong napodo matungtung yang kariko nini nasorit. Di madogay mabarik ak oman adtosang donya. Laong nang manga sakopni Jesus, “Amen, parabay adi, kay GinooJesus.”

21 Kariko mayo na sakop ni Jesus ataga-pan kamo ni Ginoo Jesus. Amen.