SIYAH MAVI KIRMIZI SARISAYFA 1

VAKIFLAR, GALATA KULESI ILE ILGILI DOĞRUYU SÖYLEMIYOR 3’te

DÜNYANIN DÖRT BIR TARAFINDA PROTESTOLAR DEVAM EDIYOR 5’te

GÖÇMEN KADINLAR HERKESTEN DAHA ÇOK EZILIYOR 6’da

GAZETECI PEHLIVAN’IN DARP GÖRÜNTÜLERI ORTAYA ÇIKTI 7’de

Salgının ortasında zorla orkestra konseri

İş de gezi de iptalama para iadesi yok

Kirazlıyayla direnişinedört koldan destek

Saray’ın örtülüsü 700 milyona yaklaştıERDOĞAN’ın kullandığı örtülü ödenek har-camaları da dört ayın sonunda 690 milyon TL’ye ulaştı. Mart ayında 222 milyon TL har-canan örtülü ödenekten nisan ayında yapılan harcama 125 milyon lira oldu. 11’de

Paris’e yolculukAKP'li Güngören Beledi-yesi'nin 2018 yılında meclis üyeleri için 'teknik gezi’ adı altında Paris ve Kudüs’e gezi düzenlediği ortaya çıktı. Se-yahatler için kasadan 315 bin TL ödendi. İsmail ARI/3’te

Maçoğlu isyan ettiDERSİM Belediye Başkanı Fatih Mehmet Maçoğlu, mayısta belediye hesabı-na tahakkuk edilen payın büyük bölümünün Halk-Bank tarafından kesildiği-ni duyurdu. 9’da

ANTALYA Opera ve Balesi’n-den 80 kişilik ekip, itirazlara rağmen önceki gün Cumhur-başkanlığı'nın, ‘7 Tepeden 7 Kıtaya’ projesi kapsamında Hierapolis Antik Kenti’nde konser çekimi gerçekleştirdi.

CHP Antalya Milletvekili Aydın Özer, “Muhalefeti umursamıyorlar belki ama sanatçıları umursamamak nedir? Sanatçıların hayatı neden riske edilmiştir?” diye konuştu. Işıl ÇALIŞKAN/15’te

WORK and Travel prog-ramı aracılığıyla 2020 yazında ABD’ye gitmek için acentelerle anlaşan 7 bin 500 öğrenci mağdur oldu. Salgın nedeniyle seyahatlerini iptal etmek isteyen öğrencilere, öde-dikleri bin 900 ile 2 bin 600 dolar arasındaki üc-retin büyük bölümünün kendilerine ödenmeyece-ği söylendi. Deniz B. adlı öğrenci “Bin bir zorlukla bir araya getirdiğimiz paramıza el koyuluyor. Bu haksızlığa bir çözüm bulunmalı” dedi. Mustafa M. BİLDİRCİN/3’te

BURSA’NIN Yenişehir ilçe-sindeki Kirazlıyayla köyünde yapılmak istenen flotasyon tesisine karşı köylülerin mücadelesi sürüyor. Direnişe destek olan çevre köylerden birçok yurttaş bölgeye geldi.

BİRÇOK çevre direnişinde ol-duğu gibi burada da kadınlar ön safta yer aldı. Emine Çip, “Direnişimiz desteklerle büyü-yor” derken Nurcan Çoban ise “Para için köyümüzü şirkete vermeyeceğiz” dedi. 16’da

AKP salgında da müteahhide çalıştı. Geçen yılın nisan ayına göre yüzde 136 daha fazla açık veren bütçeden müteahhitlere 1.2 milyar lira aktarıldı

BÜTÇE AÇIĞI 15 KAT ARTTI h HAZINE ve Maliye Bakanlığı nisan ayı bütçe verilerini yayımladı. Bütçe açığı rekor üstüne rekor kırdı. Geçen yıl 18,3 milyar lira olan bütçe açığı bu yıl yüzde 136 artışla 43,2 milyar liraya fırladı. Bu tutar iki yıl öncesinin bütçe açığının tam 15 katı. Faiz ödemeleri Hazine’nin belini bükerken devletin temel gelir kaynağı salgın günlerinde yoksul halk kesimleri oldu. Yurtiçinde satın alınan malla-rın ÖTV ve KDV’si vergi gelirlerinin yarısına ulaştı. Nisanda tahsil edilen her 100 liralık verginin 10,8 lirası tütün kullananlardan toplanan ÖTV oldu.

TEK KAZANAN MÜTEAHHİTLER h ARTAN hayat pahalılığı ve işsizlik karşısında beli bükülen geniş halk kesimleri iktidarın açıkladığı salgın paketlerinden yararla-namazken kamu kaynaklarıyla fonlanan müteahhitler bütçeden yine paylarını aldı. Bakanlığın resmi verilerine göre nisan ayında bütçeden müteahhitlere 1,2 milyar TL verildi. Garanti ödemelerinin yapıldığı Karayolları Genel Müdürlüğü’ne Hazine’den 2 milyar TL aktarıldı. Nurcan GÖKDEMİR/11’de

Çiçek konuştuysaarkası da gelecek

CHP ‘Millet’i ayaktatutmaya çalışıyor

AKP içinden farklı sesler gelmeye devam ediyor. Son olarak AKP’nin etkili ismi Cemil Çiçek “İddianameler ideolojik metin olamaz” sözleriyle OdaTv davası üzerinden partisini eleştirdi. Çiçek’in bu çıkışı Ankara’da soru işaretlerini de beraberinde getirdi. 8’de

CHP Sözcüsü Faik Öztrak olası erken seçimde Gelecek Partisi ve DEVA Partisi’nin seçimlere katılabilmesi konusunda destek verebilecekle-rini söyleyerek "Demokrasiden yana olan tüm partilerin Meclis'e girebilmeleri için her türlü yardımda bulunuruz" diye konuştu. 9’da

BEŞ BELEDIYEYEKAYYUM DARBESIIğdır, Siirt, Kurtalan, Baykan ve Altınova belediyelerine kayyum atanmasıyla HDP’nin 65 belediyesinden 51'ine el konulmuş oldu

h MUHALEFETIN elindeki belediyeleri hedef alan iktidarın irade gaspı dur-mak bilmiyor. Seçimlerde 3'ü büyük-şehir olmak üzere 65 belediye kaza-nan HDP’nin 46 belediyesine el koyan iktidar, dün de 5 belediyeye kayyum atadı. Iğdır, Siirt, Baykan, Kurtalan Altınova belediyelerine kayyum atandı. HDP Eş Genel Başkanı Mithat Sancar, "Darbe söylentilerini yayarak kendilerinden bir mağdur yaratma-ya çalışan iktidar, beş belediyemize daha kayyum atadı, yani bir darbe yaptı. Kayyum Kürt düşmanlığın en sert, en açık örneğidir” dedi. 9’da

YENİ HEDEFLERİYARGIÇLAR OLDU

h YAŞAMINI yitiren Ibrahim Gökçek’e ilişkin paylaşımı nedeniyle Yargıçlar Sendikası Başkanı Ayşe Sarısu Pehlivan görevinden uzaklaştırıldı.

h HÂKIM Ertekin hakkında da ‘örgüt propagandası’ yapmk iddiasıyla soruşturma başla-tıldı. Ertekin, soruşturmaya tepki gösterdi. 7’de

HAZİNE Bakanı Albayrak, kendisi-ne yöneltilen so-ruları yanıtlamak yerine soruyla ilgili internette yer alan yazıların sayfa bağlantısını gönderiyor. 8’de

AKP kontenja-nından RTÜK'e seçilen Öztürk'ün eşzamanlı olarak Reklam Kurulu'n-da da yöneticilik yaptığı ve huzur hakkı aldığı bildi-rildi. 8’de

Damadınlinki de çalışmıyor

Tekkoltukyetmedi

Iki ay sonra Bundesliga nihayet start alıyor 14’te

Genco Erkal’dan sürpriz:Nereye Gidiyoruz? 15’te

HAL KIN GA ZE TE Sİ

www.birgun.net16 MAYIS 2020 CUMARTESİ YIL 17 SAYI 5876 2.5 TL (KKTC 3 TL) ÜNİVERSİTE 75 KR

GENÇLER IŞSIZ GELECEKSIZ

UMUTSUZ

TÜİK araştırması gençlerin durumunu tüm çıplaklığıyla ortaya serdi. 19 Mayıs vesilesiyle yayımlanan İstatistiklerle Gençlik araştırmasına göre her dört gençten biri işsiz. Gençlerde işsiz-lik oranı yüzde 25,4'e yükseldi. 2’de

AA

AA

DHA

ADIYAMAN, Afyonkarahisar, Kırklareli, Aydın, Balıkesir,

Bartın, Denizli, Düzce, Kasta-monu, Muğla, Sakarya, Rize

ve Uşak İl Hıfzısıhha Kurulla-rı, sokağa maskesiz çıkma-

yı yasakladı. Bu kararlar duyurulurken sosyal mesafe kuralı da yeniden hatırlatıldı.

Birçok kentte dün maske ve sosyal mesafe kuralının

çiğnendiği görüldü. 4’te

20 ilde daha maskezorunluluğu başladı

Twitter

Twitter

Work and Travel uygulaması ABD’de böyle protestd edilmişti.

İşçiye, esnafa yokmüteahhide var

SIYAH MAVI KIRMIZI SARISAYFA 02

2 16 MAYIS 2020 CUMARTESIwww.birgun.netYAŞAM

TÜRKIYE İstatistik Kurumu (TÜİK) "İstatistiklerle Gençlik 2019" araştırmasını yayım-

ladı. Araştırmaya göre Türkiye nüfusunun yüzde 15,6'sını 15-24 yaş grubundaki genç nüfus oluşturdu. Bu gençlerin sayısı ise 12 milyon 955 bin 672 kişi olarak açıklandı. Bunun yüzde 51,3'ünü genç erkek, yüzde 48,7'sini ise genç kadın nüfus olarak kayıtlara geçti. Genç nüfu-sun yıllara bakıldığında giderek azalması ve genç işsizliğin artması da dikkat çekti.

Araştırmadan ortaya çıkan veriler şöyle:

HER 4 KIŞIDEN 1’I IŞSIZn Gençlerde işsizlik oranı

2018'de yüzde 20,3 iken geçen yıl yüzde 25,4'e yükseldi. Bu oran erkeklerde yüzde 22,5, kadınlarda ise yüzde 30,6.

n Gençlerin yüzde 26’sı ne iş arıyor ne de okula gidiyor. Bu oran genç erkeklerde yüzde 18,3, genç kadınlarda ise yüzde 34

olarak kayıtlara geçti.n İstihdam oranı 2018'de

yüzde 35 iken 2019'da yüzde 33,1 oldu. Erkeklerde 2018'de yüzde 46,4 seviyesindeyken 2019’da yüzde 43,4 olarak hesaplandı. Kadınlarda bu oran 2018'de yüzde 23,4, 2019'da yüzde 22,6 oldu.

n Sektörlere göre incelendi-ğinde, istihdam edilen gençlerin ço-ğunluğu hizmet sektöründe çalıştı. Bunun oranı yüzde 54,1. Gençlerin yüzde 17,7'sinin tarım sektöründe, yüzde 28,2'sinin sanayi sektöründe yer aldığı görüldü.

n İstihdam edilen genç erkekle-rin yüzde 15,7'si tarım sektöründe, yüzde 33,4'ü sanayi sektöründe, yüzde 50,9'u hizmet sektöründe yer aldı. Genç kadınların yüze 21,7'sinin tarım, yüzde 17,8'inin sanayi, yüzde 60,5'inin ise hizmet sektöründe çalıştığı kayda geçti.

OKULLAŞMA ORANI AZALDIn Türkiye'de yükseköğretimde

net okullaşma oranı geçen yıl itiba-

rıyla kadınlarda yüzde 46,4, erkek-lerde yüzde 41,9 olarak belirlendi.

n Ülkede 2017-2018 eğitim öğre-tim yılında yüzde 45,6 olan yükse-köğretimdeki net okullaşma oranı, 2018-2019 eğitim öğretim yılında yüzde 44,1'e düştü.

n Erkeklerde bu oran yüzde 44'ten yüzde 41,9'a, kadınlarda yüzde 47,4'ten yüzde 46,4'e gerile-di.

MUTLU DEĞILn 2019’da mutlu olduğunu be-

yan eden gençlerin oranının yüzde 56,7 olduğu görüldü. 2018’de bu oran yüzde 55,4’tü. Mutluluk oranı, 2019'da genç erkeklerde yüzde 50, genç kadınlarda yüzde 63,4 olarak gerçekleşti.

n Gençlerin mutluluk kaynağı olan değerlerde ilk sırayı yüzde 52,3 ile sağlık aldı. Bunu yüzde 24,2 ile başarı, yüzde 15,1 ile sevgi izledi. 

n Kadınlar mutluluk için 18,8 ile sevgiyi ararken erkeklerde bu oran yüzde 11,4. n Haber Merkezi

TÜİK tarafından hazırlanan Gençlik 2019 araştırması yayımlandı. Araştırmaya göre her dört gençten biri işsiz. Yine yaklaşık aynı oranla gençler ne istihdamda ne de eğitimde yer alıyor

GENÇLER IŞSIZ VE UMUTSUZ

YURDUN batı kesmini etkisi altına alma-ya başlayan sıcak hava dalgası çarşamba gününe kadar devam edecek. İTÜ Öğretim Üyesi Prof. Dr. Orhan Şen, özellikle cumar-tesi ve pazar günü dışarı çıkacak vatan-daşların çok dikkatli olmaları gerektiğini, aniden yükselen sıcaklığın ısı çarpmasına neden olabileceğini söyledi.

Özellikle Ege ve Marmara Bölgesi'nde hissedilecek çöl sıcaklıklarının çarşamba gününden itibaren mevsim normallerine dönmesi bekleniyor.

Meteoroloji Genel Müdürlüğü’nün tah-minlerine göre bugün İstanbul 31, İzmir 37, Ankara 34, Antalya 40, Muğla ve Adana 39, Diyarbakır 33, Trabzon ise 30 derece olacak.

PERŞEMBE GÜNÜ YAĞMUR GELIYOR

Meteoroloji Genel Müdürlüğü’nden alınan bilgiye göre, İstanbul’da hafta sonu hava sıcaklığı rekor seviyede artacak. Pazartesi gününden itibaren hava sıcak-lığı düşmeye başlayacak. Pazartesi günü hava sıcaklığı ortalama 25 derece olacak. Perşembe günü ise hava sıcaklığı düşecek. Perşembe gününden itibaren kuvvetli yağış bekleniyor. Cuma günü yağışın kuvvetini artıracağı kaydedildi. Yağışın su baskınları-na neden olabileceği ifade edildi.

n Haber Merkezi

Hafta sonu hava sıcaklığına dikkat

KORONAVİRÜS salgını karavana olan ilgiyi artırdı. Antalya'da salgın sebebiyle sosyal mesafeye göre park ettikleri kara-vanlarında denize sıfır izole yaşam sürdü-ren karavancılar, gider ve su bağlantıları olmadığı için çok sıkıntı yaşadıklarını dile getirerek, belediyeden karavan park talebinde bulundu.Öte yandan Bursa'da karavan üretimi yapan firmanın talepleri yüzde 300 arttı. n DHA

Karavana talep yüzde 300 arttı

P

exel

s

Dep

o Ph

otos

D

epo

Phot

os

Hazırlayan: Burak AbatayKaynak: TÜİK

BURSA'da doğa fotoğrafçısı olan Alper Tüydeş, bir süre önce Karacabey ilçesinde-ki Eskikaraağaç köyüne giderek, tarladaki leylekleri görüntülemeye başladı. Bu sıra-da bir leyleğin ayağında halka olduğunu fark etti.

Tüydeş, fotoğraflarını çektiği leyleğin, halkadaki rakamlardan yavruyken Polon-ya'nın başkenti Varşova'nın doğusunda bu-lunan Stok Ruski köyünde halkalandığını ancak daha sonra kaybolduğunu belirledi. Leyleğin ilk kaydı, Karacabey oldu.

Sosyal medya hesabından konuyla ilgili paylaşımlarda bulunan Alper Tüydeş, “T3069 kodlu leylek, 20.06.2018'de Polon-ya'nın başkenti Varşova'nn doğusunda yav-ruyken halkalanmış. Halkalandığı tarihten itibaren 2 yıl geçmesine rağmen bir daha kendisinden haber alınmamış. Böylece ilk kayıt Bursa Karacabey'e, Slovenya, Alman ve Polonyalı leyleklerin olduğu bir grup içinden gelmiş oldu” dedi. n DHA

2 yıl önce Polonya’daydı Bursa’da ortaya çıktı

D

HA

MUSTAFA Kemal Ata-türk'ün Bandırma Vapuru ile İstanbul'dan Samsun'a yaptı-ğı seyahat, Kurtuluş Savaşı’nı başlatmasının 101. yıl dönü-münde, internet üzerinden tekrar canlandırılıyor.

İstanbul Büyükşehir Belediyesinden (İBB) yapı-lan açıklamaya göre, Gazi Mustafa Kemal Atatürk'ün Samsun'a çıkışının ve Milli

Mücadele'yi başlatmasının 101. yıl dönümü ile Gençlik ve Spor Bayramı, korona-virüs tedbirlerine uygun programlar ve online etkin-liklerle kutlanacak.

İBB Kültür Daire Başkan-lığı, belgesel, tiyatro ve film gösterimlerinden oluşan özel içeriklerin yer aldığı etkinlik-lerine bugün başlayacak.

"Yüzyılın Rotası" etkinli-

ği kapsamında, Bandırma Vapuru sanal olarak bugün İstanbul'dan hareket edecek ve 19 Mayıs'ta Samsun'da olacak. Bu sanal seyahat süresince, Mustafa Kemal Atatürk'ün, Kurtuluş Sava-şını başlatmak üzere yaptığı yolculuğu anlatan bilgilen-dirme içerikleri, videolar, söyleşiler ve dinletiler yer alacak. n AA

Bandırma Vapuru, sanal ortamda Samsun’a gidiyor

A

A

Burak ABATAY

VAKIFLAR Genel Müdürlüğü ile İstanbul Büyükşehir Belediyesi arasındaki Galata Kulesi tartışması devam ediyor. Vakıflar Genel Müdürü Burhan Ersoy, Galata Kulesi’nin Va-kıflar Genel Müdürlüğü’ne devrinin mahkeme kararıyla tescillendiğini söyledi.

Genel Müdür Ersoy, İstanbul’da Galata Kulesi ile beraber Vahdettin Köşkü, Adile Sultan Sarayı, Zey-nep Kamil Hastanesi, Paşa Kapası Cezaevi, Selimiye Kışlası, Beylerbeyi Polis Evi, Abraham Paşa Konağı ve Ilhamur Kasrı gibi yapıların da dahil olduğu toplam 101 yapının Vakıflar Genel Müdürlüğü’ne devredildiğini iddia etti.

En son Sait Halim Paşa Yalısı'nı

aldıklarını söyleyen Ersoy, bunun sadece İstanbul Büyükşehir Beledi-yesi ile ilgili olan bir konu olmadığını söyledi.

İBB’nin devire ilişkin açtığı dava-nın sonuçlandığını söyleyen Ersoy, "Onlar bizim gönderdiğimiz yazı üzerine İdare Mahkemesi'ne gittiler. Mahkeme bizi haklı gördü ve dava en son İstinaf Mahkemesi’nde de bizim lehimize sonuçlandı. Şu anda mülkiyeti tamamen Vakıflar Genel Müdürlüğü’ne, yani Kule-i Zemin Vakfı adına kaydedilmiş oldu" ifade-lerini kullandı.

İBB YALANLADIİBB Kültür Varlıkları Daire Başkanı

Başkanı Mahir Polat ise BirGün’e yaptığı açıklamada, Genel Müdür Ersoy’un söylediklerinin gerçeği

yansıtmadığını pandemi sebebiyle esas duruşmanın henüz görülmediği-ni söyledi.

Vakıflar Kanunu’nun 30. Mad-desine dayanarak Beyoğlu Tapu Müdürlüğü ile Vakıflar Genel Mü-dürlüğü arasında alınan devir kararı için itiraz ettiklerini belirten Polat, “Galata Kulesi 30. Madde kapsa-mında Vakıflar Genel Müdürlüğü’ne devredildi. Ancak bizim Galata Kulesi için 30. Maddenin işletilemeyeceğini söyleyerek karar için açtığımız dava, pandemi sebebiyle henüz sonuçlan-madı. Verilen tek mahkeme kararı, tapu tescil kararı onanmadan tahliye işlemi gerçekleşemez diye itiraz ettiğimiz tahliye için oldu. Pandemi

sonrasında tapu tescil için mahkeme kararı

beklenecek” dedi.

SAYFA 03

3GÜNCEL16 MAYIS 2020 CUMARTESİwww.birgun.net

Kriz iletişimiKUŞKU yok

ki, küresel bir kırıma yol açan koronavirüs aynı zamanda geleceğe dönük belirsiz-liklerle dolu bir risk ortamına ve belki de II. Dünya Savaşı’ndan sonra karşılaşılan en büyük küresel krize yol açtı.

Sağlık sisteminden ekonomiye pek çok boyutuyla daha yıllarca incelenecek bu dönemin epeyce tartışıla-cak yönlerinden biri de krizin iletişimi.

Kriz iletişimi kriz yönetiminin olmazsa olmazlarından ve krizi yönetenleri başarıya götürecek başat faktörlerden biri.

Başarılı bir kriz iletişiminin temelinde; sorumluluk üstlenmiş bir yöneticinin her an toplumun karşısında olması, sorumlular arasında uyum, şeffaflık ve toplumun ola-bildiğince geniş kesimlerinin kucaklanarak maksimum güvenin verilmesi var.

Bu açıdan bakıldığında, küresel anlam-da üç coğrafi bölgede üç farklı eğilimden ve öne çıkan bazı özelliklerinden söz etmek mümkün: Asya’da virüsün ve krizin çıkış noktası olarak görülen Çin, Avrupa ve Amerika kıtasında da ABD.

Çin, sosyal medyada devlet kontrolü dışındaki iletişim bir yana bırakılırsa, büyük ölçüde tek sesli (bir anlamda uyumlu) ve önemli ölçüde devlet başkanı Xi Jinping’in öne çıktığı bir kriz iletişimi yürütüyor.

Bunun ne kadar şeffaf, toplumun geniş kesimlerini kucaklayıcı ve güven verici olduğu başta ABD olmak üzere Batı’da, özellikle basın ve ifade özgürlüğü çerçeve-sinde, oldukça sert eleştirilere konu olsa da ABD ile kıyaslandığında Çin’in durumunun hiç fena olmadığı söylenebilir.

ABD’nde de büyük ölçüde Başkan Trump üzerinden yürüyen bir kriz iletişimi var. Daha özgür bir gazetecilik ortamı sayesinde, bu iletişimin güven vermekten, şeffaflıktan ve toplumun geniş kesimlerini kucaklamaktan ne kadar uzak olduğu tüm çıplaklığıyla görülüyor!

Kriz iletişimi açısından Beyaz Saray’ın son fiyaskosu, Trump’la baş sağlık da-nışmanı Dr. Fauci arasındaki atışma oldu. Fauci televizyonda salgını durdurmaya yö-nelik önlemlerde geç kalındığını söylerken, Trump resmi tivitır hesabından “Fauci’yi kov” etiketli mesaj paylaştı!

Türkiye’de iktidarın, ABD’ndeki gibi kendisini sorgulayabilen bir medya olma-ması sayesinde, kriz iletişimi konusunda Trump’tan bir tık daha iyi durumda olduğu söylenebilir!

Avrupa, Macaristan’dan İtalya’ya, İspanya’dan Almanya’ya kadar olan yelpa-zedeki çeşitlilikle ele alındığında, Alman-ya’nın gerek medyasının gerekse de kriz iletişiminin figürü Merkel’in performansı ile öne çıktığını söyleyebiliriz.

Merkel kamuoyu önüne gerektiği kadar çıkarak, her şeyin bilimin ışığında yapıldığına vurgulayarak, hiçbir toplum-sal kesimi dışlamayarak, güvenilirlik ve şeffaflık açısından oldukça başarılı bir kriz yönetimi sürdürdü. Siyaseten Merkel ile taban tabana zıt yerlerde duranlar da onun salgın konusunda söylediklerinden kuşku duymadılar.

Peki, ya biz?Bir yetkilinin, burada Sağlık Bakanı

Koca oluyor, düzenli olarak toplumun karşısına çıkmasını, açıklamalar yapıp sorulara yanıt vermesini yeterli sayarak -ki bu performansı onu güvenilirlik sırala-masında Erdoğan’ın üzerine taşıdı- huzur bulmak isterseniz, bulabilirsiniz.

Ancak, böylesi bir salgın yönetimin-de yer alması gereken kimi kesimler dışlanıyorsa, en önemli bileşenlerinden biri olması gereken TTB “Süreç şeffaf yönetilmiyor” diyor ve her gün kamuoyu karşısına çıkan yetkilinin açıkladığı rakam-lar konusunda kuşku ifade ediyorsa, her gün konuşan yetkili asıl olanın kendisinin üstündeki bir yetkilinin kararları olduğunu vurguluyorsa ve o en yetkili “ulusa ses-leniş”leri ulusun yarısını hedef tahtasına oturttuğu bir “ulusa serzeniş”e dönüş-türüyorsa kriz iletişiminin kendisi bir kriz olmuş demektir.

Kudüs ve Paris’e ‘TEKNIK’ GEZI

AKP’li Güngören Belediyesi’nin 2018 yılında meclis üyeleri için Fransa ve Kudüs gezisi düzenlediği ortaya çıktı. “Teknik gezi” adı altında düzenlenen seyahatler için belediye kasasında 315 bin TL’den fazla para çıktıİsmail ARI

AKP'li Güngören Belediyesi’nin belediye meclis üyeleri ve belediye personeli için binlerce

liralık yurt dışı gezileri düzenlediği ortaya çıktı.

Belediye Özel Kalem Müdürlüğü, 2018 yılında “teknik gezi” adı altında Fransa ve Kudüs'e gezi düzenledi. Geziler için yapılan “Hizmet alımı”

ihaleleriyle de belediye kasasından 300 bin TL’den fazla para harcadı.

200 BİN TL’LİK KUDÜS GEZİSİAKP’li belediyenin düzenlediği ilk

yurt dışı gezisi Kudüs'e oldu. 9 Şubat 2018’de ‘Teknik gezi’ adı altında “Mec-lis üyeleri ve belediye personelinin Kudüs’e” götürülmesi için ihaleye çı-kıldı. Gezi organizasyonu için yapılan hizmet alımına 192 bin 815 TL ödendi.

İki ay sonra, 16 Nisan 2018 tarihin-de yine teknik gezi adı altında bu kez sadece meclis üyeleri için Paris gezisi düzenlendi. Bu gezi için kasadan toplam 123 bin 90 TL harcandı.

İHALELER AYNI ŞİRKETEGezi ihalelerini tartışmalı pazarlık

usulüyle “A Z REKLAM BASIM Organi-zasyon Şirketi” aldı. Şirkete toplam 315 bin 905 TL ödendi.

Pi

xaba

y

Pixabay

D

HA

D

epo

Phot

os

Öğrenciye bir darbe deFIRSATÇIDANYaklaşık 7 bin 500 öğrencinin yabancı dil eğitimi ve iş deneyimi için ABD’ye gitme planları salgına takıldı. Ancak asıl darbeyi ödedikleri ücretin büyük bölümünü geri ödemeyen acenteler vurdu

ANTALYA'nın Demre ilçesinde, koruma altın-daki birinci derece doğal sit alanında, koronavi-rüs salgını sürecinde 48 saatte yapıldığı belirle-nen kaçak villanın, yapım fotoğrafları ortaya çıktı. Koronavirüs salgını yasaklarının olduğu dönem-de yapılan villanın malzemelerinin, kayıklarla karşısındaki Koyun adasına getirilip raylı vinçlerle taşındığı belirlendi.

Villa, Demre Belediyesi ekiplerince mühürlen-di. Yapılaşmanın kesinlikle yasak olduğu arazinin, mirasçıları tarafından İstanbul'da yaşayan kişiye satıldığı belirlendi.

Raylı vinç sisteminin yer aldığı fotoğraflarda, çalışanların adaya getirilen malzemeleri alıp, villanın olduğu noktaya raylarla kolayca taşıdığı belirlendi. Maske kullanımı ve sosyal mesafe ile ilgili genelgeleri de villanın yapımında göz ardı edildiği fotoğraflarla ortaya çıktı. n DHA

Amaçları sadece göz boyamakTÜM Türkiye’de tepki çeken Çeşme

Projesi’ndeki acele kamulaştırmaların hepsi Cumhurbaşkanlığı kararı ile iptal edildi ama “Çeşme Kültür ve Turizm Koruma ve Gelişim Bölgesi” kararının iptal edilmemesi endişeleri beraberinde getirdi. Aralarında SOL Parti’nin de bulunduğu birçok siyasi parti ve çevre örgütü, karar sonrası yazılı bir açıklama yaptı.

BİR KANDIRMACA İÇERİSİNDELERAcele kamulaştırma kararının

kaldırılmasının sadece göz boyama olduğu belirtilen açıklamada şu noktalara dikkat çekildi: Kararın kaldırılmış olması ‘Koruma ve Gelişim Bölgesi’ talanını masum hale getirmez. İktidar ve talancıları sözde geri adım atılmış gibi, bir kandırmaca içerisindedir. Pandemi bize ekolojik dengeleri bozduğumuzda başımıza neler gelebileceğine dair bir ders verdi.

Açıklamada pandemi günlerinde bile ‘iştahı kesilmeyen rant çevrelerinin’ gözlerinin ne kadar hırsla kaplı olduğunun görüldüğü belirtilerek şöyle dendi: “Herkesin can derdinde, geçim derdinde olduğu bu zor günlerde iktidar, yerel yönetimlerin de desteğini alarak doğayı ve yaşam alanlarımızı mahvetmeye devam etme pervasızlığında ısrar ediyor. Yerel Yöneticiler ‘ortada proje yok bakalım projelerini görelim’ söylemleriyle iktidarı, sermayeyi cesaretlendiriyor. ‘Yatırımcıya kırmızı halı sererim’ diyen Belediye Başkanı Çeşme’yi, Yarımada’yı yok etmenin önünü açıyor. Önce belediye başkanlarına sesleniyoruz. Kamu yararına görüş ve önerileri dikkate almalılar. Bu anlamda bizler açık ve net olarak, şu, bu veya ama demeden yukarıda resmi adı olan bu rant projesine karşıyız.”

n BirGün/İZMİR

Demre’de sit alanına 48 saatte kaçak villa

Vakıflar: Kule bizde İBB: Dava sürüyor

WORK and Travel programı aracılığıyla 2020 yazında ABD’ye gitmek için acenteler-le anlaşan 7 bin 500 öğrenci için büyük bir mağduriyete kapı aralandı. Salgın ne-deniyle seyahatlerini iptal etmek isteyen öğrenciler, ödedikleri paranın büyük bö-lümünü kaybetme tehlikesiyle karşı karşıya kaldı.

ŞİRKETLERE BİNLERCE DOLAR ÖDENDİ

Yabancı dilini geliştirmek ve farklı kültürleri tanımak isteyen öğrenciler, 2019 yılının sonun-da Work and Travel programına kayıt oldu. ABD’de iş ayarla-ması, sponsorlarla aralarında köprü olması için şirketlerle anlaşan öğrenciler, bin 900 ile 2 bin 600 dolara yakın para ödedi.

Koronavirüs salgını ne-deniyle dersleri ertelenen, ABD’de anlaştıkları işleri iptal edilen öğrenciler, programı

iptal etmek istedi. Şirketler, öğrencilerin programdan çıkma-ları durumunda ücret iadesi yapamayacak-larını, ücretin büyük bölümünün kesecek-lerin bildirdi. Şirket-

lerin tutumuna tepki gösteren öğrenciler, yetkililerin mağduriyeti gidermesini istedi.

PARAMIZA EL KOYUYORLAR

Deniz B. adlı öğrenci acentelerin pandemi sürecini fırsata dönüştürmek istediğini söyleyerek şunları kaydetti: “Gidemeyeceğimiz program için paramızın çok büyük bir kısmına el koyuyorlar. Kalan paramızı da ödeme yaptığımız günün dolar kuru üzerinden Türk Lirası olarak ödeyecekleri-ni söylüyorlar. Bin bir zorlukla bir araya getirdiğimiz paramıza sırf kendileri zarar etmemek için el koyup bizi mağdur edi-yorlar. Bu haksızlığa bir çözüm bulunmasını istiyoruz.”

Mustafa Mert

BİLDİRCİN m.m

ertb

ildirc

in@

gmai

l.com

SIYAH MAVI KIRMIZI SARI

Bilimsel araştırmaları KISITLAYAMAZSINIZ

SAĞLIKMESLEK

ÖRGÜTLERİNDENSAĞLIK

BAKANLIĞI’NAUYARI:

TTB Merkez Konseyi, Uzmanlık Dernekleri Eşgüdüm Kurulu, Patoloji Dernekleri Federasyonu ile 24 dernek, Sağlık Bakanlığı’na, “Bilimsel araştırma süreçlerine müdahale etmemesi, zorlaştırıcı ve engelleyici koşulları bir an önce kaldırması” çağrısı yaptı

SAĞLIK meslek örgütleri İl Sağlık Müdür-lükleri tarafından engellenen bilimsel araştırmaların kısıtlanmaması gerektiğini

açıkladı. Türk Tabipleri Birliği Merkez Konseyi, Uzmanlık Dernekleri Eşgüdüm Kurulu, Patoloji Dernekleri Federasyonu ile aralarında Türkiye Psikiyatri Derneği, Türkiye Acil Tıp Derneği, İşyeri Hekimleri Derneği’nin aralarında bulun-duğu 27 dernek Sağlık Bakanlığı’na “Bilimsel araştırma süreçlerine müdahale etmemesi, zorlaştırıcı ve engelleyici koşulları bir an önce kaldırması” çağrısı yaptı.

Covid-19 salgını nedeniyle sosyal medya platformu zoom üzerinden gerçekleşen ortak basın toplantısında, “Bilimsel araştırmalar geleceğe ışıktır, kısıtlanamaz” denildi. Bilimsel çalışmaların sonuçlarının çok önemli oldu-ğuna ve on binlerce insanın hayatının yanı sıra toplumların sosyal ve ekonomik geleceği bu çalışmalardan elde edilecek bilgilere bağlı olduğuna vurgu yapılan açıklamada “Bakanlı-ğın bu kısıtlayıcı uygulaması, salgının durdu-rulmasını güçleştireceği için kamu yararına da aykırı olup bilimsel bilgi üretme özgürlüğü ve yükümlülüğü adına son derece üzüntü verici-dir” ifadelerine yer verildi.

“Olabildiğince çok insanın hayatının kurtul-ması ve salgının toplum üzerindeki olumsuz sonuçlarının engellenmesine çalışılmaktadır. Hastalığın çaresinin bulunması ve salgının durdurulması bu bilimsel çalışmalarda elde edilecek bilgilere bağlıdır” hatırlatması da yapılan açıklamada şu ifadeler yer aldı: “Sağlık Bakanlığı, hukuki düzenlemelerle güvence altına alınan bilimsel araştırma yapılmasıyla ile ilgili haklara rağmen, ilk kez çok farklı bir tutum ile toplum sağlığını ilgilendiren böylesi bir sorun ile ilişkili bilimsel araştırmaları kendi iznine tabi tutmaktadır. Çok merkezli bilimsel çalışmalar yapmak isteyen araştırmacılara Bakanlıkça belirlenen ve tek yürütücünün görevlendirildiği bir çalışmaya veri verme yolu ile katılabilecekleri, aksi takdirde çalışma yapamayacakları açıklanmıştır. Sağlık Bakanlığı bilimsel araştırmaları teşvik edeceği, araştır-macılara olanaklar tanıyacağı yerde bilimsel ve akademik teamüllere aykırı bir şekilde kısıtlama getirmektedir.” n BirGün/ANKARA

SAYFA 04

4 GÜNCEL 16 MAYIS 2020 CUMARTESIwww.birgun.net

Salgın en çok kadın işçileri vurduMahir BAĞIŞ

PROF. Dr. Seyhan Erdoğdu, Kadın Emeği ve İstihdamı Girişimi (KEİG) ile Kadın Emeği Çalışan Feminist Araştırma-cılar (KEFA) tarafından “COVID-19 Krizi, Kadın İstihdamı ve İşsizliği” konulu bir araştırma yapıldı.

Araştırmada, Türkiye’de yüksek işsiz-lik oranlarıyla karşı karşıya olan kadın-ların salgın döneminde düşen istihdam talebi karşısında erkeklere göre çok daha kırılgan bir konumda olduğu ifade edildi.

Araştırmada kadın açısından kayıtdı-şılık oranları şöyle ifade edildi: “İmalatta yüzde 27, toptan ve perakende ticaret-te yüzde 26,9, konaklama ve yiyecek hizmetlerinde yüzde 28, gayrimenkul hizmetleri, idari ve destek hizmetlerin-de yüzde 42,4, sanat, eğlence ve diğer hizmetlerde yüzde 50,7.”

Araştırmada, kayıtdışı çalışan kadınların içinde ev işçilerinin krizden en çok etkilenen istihdam alanı oldu-ğunun altı çizildi. Araştırmada salgın karşısında artan kadın işsizliğine karşı

şu öneriler sunuldu:n Tüm işyerlerinde, hamileler, yasal

süt izni kullananlar, engelliler, 60 yaş ve üzerinde olanlar salgın süresince idari izinli sayılmalıdır.

n Salgın boyunca sosyal yardım sistemine dahil olan tüm hanelere do-ğalgaz, elektrik, su ve internet ücretsiz sağlanmalıdır.

n Çalışma ve yaşam koşulları açısın-dan krizden en ağır etkilenen güvencesiz-ler arasında olan göçmen kadın işçilere ekonomik ve sosyal destek sağlanmalıdır.

İKTİDAR tarafından başlatı-lan ‘normalleşme’ söylemi halk üzerindeki rehaveti artırdı. Dün

de 15-20 yaş arasındaki genç-lerin sokağa çıkma yasağının

kaldırılmasıyla birlikte alışveriş merkezleri (AVM) meydan-

lar kalabalıklarla doldu taştı. AVM’lerin önünde kuyruklar oluşurken sosyal mesafenin

hiçe sayıldığı gözlendi. Hava-nın da güneşli olmasıyla birlilk-

te 42 gün sonra ilk kez sokağa çıkan gençlerin önemli bir

kısmı salgını ciddiye almadan hareket etti. n Haber Merkezi

Bu kabalıkların sorumlusu kim?

20 ilde maskesiz çıkmak yasakMASKESİZ sokağa çıkmanın

yasaklandığı il sayısı 20’ye çıktı. Bu iller şöyle: Adıyaman, Afyon-karahisar, Aydın, Balıkesir, Bartın, Denizli, Düzce, Kastamonu, Muğla, Karabük, Sakarya, Kırklareli, Bur-dur, Siirt, Rize, Kayseri, Dersim, Kırıkkale, Konya ve Uşak. Maskesiz sokağa çıkmanın yasaklandığı bu 19 ilin yanı sıra Antep, İzmir, Adana ve Manisa’da insan yoğun-luğunun oluştuğu bazı cadde ve çarşılara maskesiz girilmesi de yasak. Öte yandan Diyanet İşleri Başkanı Ali Erbaş camilerin 12 Haziran’da açılacağını duyurdu. Erbaş “12 Haziran’da camilerimizin avlularında namaz kılmaya başla-yacağız” ifadelerini kullandı.

BERBERLER POZİTİFMalatya’da 3 berberin Covid-19 testi

pozitif çıktı. Malatya İl Sağlık Müdürü Prof. Dr. Recep Bentli, Twitter hesa-

bında yaptığı açıklamada, “Görevleri nedeniyle halkla yakın temas halinde olan berberler, kuaförler ve güzellik salonlarında çalışan personele yöne-

lik virüs taraması gerçekleştiriyoruz. Bugüne kadar yaptığımız testlerde üç kişide pozitif sonuç tespit edilmiştir” dedi. n Haber Merkezi

MINIBÜS ŞOFÖRÜ KORONAVIRÜSÜ HIÇE SAYDI

Atık toplayıcılarıRISK ALTINDA

MERSIN Tabip Odası, Sağlık ve Sosyal Hiz-met Emekçileri Sendikası (SES) Mersin Şubesi ve Çukurova Göç Edenlerle Sosyal Yardımlaşma ve Kültür Derneği (Çukurova Göç Der), katı atık toplayıcılığına ilişkin basın açıklaması düzen-ledi. Açıklamayı okuyan Tabip Odası Başkanı Mehmet Antmen “Kentte bin 200 civarında olduğunu tahmin ettiğimiz ve bu iş dışında hiç-bir geçim kaynağı olmayan bu aileler pandemi süresince de bu iş yaptılar ve hâlâ da yapmayı sürdürüyorlar. Bu iş dışında hiçbir gelir kaynağı olmayan insanların bu durumlarına bir çözüm bulmak zorundayız” dedi. n Haber Merkezi

ISTANBUL Bağcılar’da, yeni tip koronavirüs salgınına aykırı şekilde fazladan yolcu taşıyan minibüsün sürücüsüne para cezası verildi. Ayakta giden yolcular polis tarafın-dan minibüsten indirildi. Minibüste, taşıma sınırının üzerinde 26 yolcu olduğu öğrenildi. Minibüsten indiri-len fazla yolcular bölgeye çağrılan başka bir yolcu minibüsüne bindire-

rek sosyal mesafe kuralları dahilinde gidecekleri yerlere gönderildi.

Antalya Il Jandarma Komutanlığı ekipleri, Karayolları Trafik Kanunu ve Il Umumi Hıfzıssıhha Kanunu’nda belirtilen kurallara aykırı olarak fazla yolcu taşıyan ve maske kullanma hususunda kurallara uymadığı tespit edilen 7 servis aracına 13 bin 372 TL para cezası kesti. n Haber Merkezi

KORONAVİRÜSE yakalananların sayısı dünya genelinde 4 milyon 500 bine yaklaştı. Virüs nedeniyle hayatını kaybedenlerin sayısı ise 300 bini geçti. 188 ülkede görülen salgına yakalanıp iyileşen sayısı ise 1 milyon 700 bini aştı.

Slovenya’da hükümet, yeni tip koro-navirüs (Covid-19) nedeniyle 12 Mart’tan beri yürürlükte olan salgın durumunu sonlandırdı. Portekiz’de 17 Mart’tan bu yana en düşük artış gerçekleşti. Pakistan bugün iç hatlara başlayacağını açıkladı. İtalya restoran ve barların ye-niden açılmasına hazırlanırken Ukray-na aralarında Türkiye’nin de bulunduğu 3 ülkeye uçuşları başlatıyor.

Ülkelerden gelişmeler şöyle:n Slovenya’da hükümet, yeni tip

koronavirüs (Covid-19) nedeniyle 12 Mart’tan beri yürürlükte olan salgın durumunu sonlandırdı. Resmi Gaze-te’de yayımlanan hükümet kararında, ülke sınırları içinde Covid-19 nedeniyle ilan edilen salgın durumunun sonlan-dırıldığı belirtilirken, Salgın Hastalıklar Kanunu’ndaki genel ve özel tedbirle-rin uygulanmasına devam edileceği bildirildi.

n Portekiz’de Covid-19 salgını nedeniyle son 24 saatte 6 kişi hayatını kaybederken, ölenlerin sayısı toplamda bin 190’a çıktı. Sağlık Genel Müdür-lüğünden verilen bilgide, Covid-19 hastalarındaki günlük ölüm sayılarında son 24 saatteki artışın yüzde 0,5 olduğu, böylece 17 Mart’ta ülkede görülen vi-rüsle bağlantılı ilk ölümden bu yana en düşük artışın kaydedildiği bildirildi.

n Pakistan’da sosyal ve ticari hayatta uygulanan kısıtlamaların kademeli ola-rak kaldırılma kararının ardından uçuş yasaklarına ilişkin de adım atıldı. Ülke içi uçuşların İslamabad, Karaçi, Lahor, Kuetta ve Peşaver kentlerinden kısıtlı olarak yapılmasına bugünden itibaren başlanacağı duyuruldu.

n Koronavirüs nedeniyle 31 binden fazla kişinin hayatını kaybettiği İtalya, normalleşme adımlarını atıyor. Avru-pa’da korona virüsün en etkili olduğu ülkelerden İtalya’da pazartesi günü restoran ve barlar açılıyor.

n Ukrayna yeni tip korona virüs (Covid-19) salgını nedeniyle durdurulan uçuşları yeniden başlatıyor. Konuya iliş-kin açıklama Ukrayna Altyapı Bakanlığı Sözcüsü Oksana Gerasimova tarafından yapıldı. Gerasimova yaptığı açıklamada, “Temmuz ayından itibaren Türkiye, Mısır ve Gürcistan’a uçuşların yeniden başlatıl-ması planlanıyor. Başka bir ülke de özel charter uçuşları için izin verirse onlarla da uçuş seferlerini başlatırız” şeklinde konuştu. n Dış Haberler Servisi

ÇİN Devlet Müşaviri ve Dışişleri Bakanı Vang Yi, yeni tip koronavirüs (Covid-19) salgınını kontrol altına aldıklarını belirtti. Çin Dışişleri Bakanlığından yapılan açıklamaya göre, Vang Yi, gece saatlerin-de Bosna Hersek, Macaristan ve Estonya Dışişleri Bakanlarıyla telefonda görüştü. Vang, görüşmelerinde “Devlet Başkanı Şi Cinping’in kişisel yönetimi ve yön-lendirmesi altında Çin, zorlu ve sıra dışı çabalarla, Kovid-19 salgınını kontrol altına aldı, mevcut salgınla mücadele sürecinde ekonomik ve sosyal hayatın kademeli şekilde normalleşmesi yönünde sebat ediyor” ifadelerini kullandı. Virüsün sınırı ve milleti olmadığını kaydeden Vang, her-hangi bir ülke ve siyasetçi ismi vermeden, “Bir süredir bazı ülkelerin politikacıları ısrarla salgını siyasileştiriyor, etiketliyor” değerlendirmesinde bulundu. Vang, söz konusu siyasetçilerin DSÖ’ye saldırdığını ve bu örgütü karaladığını savunarak, “Bu tür hareketler uluslararası salgınla müca-dele çabalarına müdahale ediyor, zarar veriyor” şeklinde konuştu. n AA

Slovenya salgındurumu sonlandı

Çin: Pandemiyi kontrol altına aldık

D

epo

Phot

os

Fotoğraflar: DHA

AA

IHA

IHA

IHA

BirGün

Çanakkale

Istanbul

Bursa

SIYAH MAVI KIRMIZI SARISAYFA 05

5DÜNYA16 MAYIS 2020 CUMARTESI

Protestolar büyüyor

İSRAİL'de Başbakan Binyamin Netanyahu ile Mavi-Beyaz İttifakı lideri Benny Gantz'ın kuracağı

koalisyona karşı gösteriler devam ediyor.

'NETANYAHU İSTİFA'

Netan-yahu ve Gantz'ın imzala-dığı ko-alisyon anlaş-masına karşı çıkan göstericiler, Batı Ku-düs'teki İsrail Meclisi önünde protesto için toplandı. Çok sayıda farklı grubun ortaklaşa düzenlediği gösteride, Netanya-hu'nun fotoğrafının yer aldığı 'suç bakanı' yazılı pankartın yanı sıra sık sık hükümeti istifaya çağıran slogan-lar atıldı.

Protestoya destek veren Hely Michael isimli yurttaş, "Ülkede bir milyondan fazla işsiz var. Her beş işçiden biri işsiz. (Hükümet) Sadece kendi maaşlarını artırıyorlar ve bu

gerçekten çok üzüntü verici. Sadece kendileri-

ni zengin etmeye çalışıyorlar. Ne-

tanyahu bugünlerde mahkemeye çıkmak

istemiyor, ileride başka bir isteği olacak" diye konuştu.

GÖÇMENLER EYLEMDEHindistan'da sokağa çıkma yasa-

ğından ötürü evlerine dönemeyen binlerce göçmen işçi, Maharaştra ile Madya Pradeş eyaletlerinin sınırında protesto gösterisi düzenledi.

Maharaştra yönetimince eyalet sınırına kadar taşınan göçmen işçiler, dünden bu yana Madya Pradeş yöne-timi tarafından kendilerini taşıması için gönderilecek araçları bekledi.

Ülkede, 25 Mart'tan bu yana uy-gulanan sokağa çıkma yasağı kap-samında toplu ulaşımın olmaması ne-deniyle göçmen işçiler yollara düştü. Hükümet tarafından göçmen işçilerin evlerine dönebilmesi için ayarlanan tren ve otobüs seferleri yetersiz kaldı.

SOKAĞA ÇIKTILARİspanya'da koalisyon hükümeti-

nin Covid-19 salgınıyla mücadelede aldığı kararları protesto etmek için başkent Madrid sokaklarında gösteri düzenlendi. Madrid'in Salamanca ve Aravaca mahallerinde 'Hükü-met istifa' sloganları atıldı. İspanya bayrakları taşıyan grubun ülkedeki OHAL'e rağmen gösteri yapması dik-kati çekerken, yoğun güvenlik önlemi alan polis, sokaklardaki kalabalığa müdahale etmedi.

SEÇİM TEPKİSİBolivya'da ABD destekli ordu mü-

dahalesiyle göreve getirilen Jeanine Anez liderliğindeki geçici hükümetin seçimleri erteleme hamleleri ülkede protesto gösterilerine neden oldu. Ülkedeki son seçim anketlerinde, hedef alınan eski Devlet Başkanı Evo Morales'in partisi Sosyalizme Doğru Hareket'in (MAS) öne çıktığı bilinir-ken ülke yurttaşları derhal seçim çağrısında bulundu.

Başta El Alto, Cochabamba ve La Paz olmak üzere pek çok şehirde göstericiler, Devlet Başkanı Jeanine Anez’in görevden alınmasını istedi. Tencere ve tavalarla protesto göste-rileri düzenleyen halk, 'Seçimler he-men şimdi’ ve ‘Anez dışarı' sloganları attı. n Dış Haberler Servisi

İsrail, Filistin, İspanya, Bolivya, Hindistan’da

halk hükümetlerinin artan vergi baskısı, pandemiyle

yetersiz mücadele ve seçim hakkının ihlali gibi sorunlara

tepki için sokaklara çıktı

‘Çatışmalara son verin’Dünyadaki

pandemi koşullarında bazı

ülkelerde silahlı çatışmaların devam

etmesi, endişe yaratırken tepkiye

de neden oldu. Almanya, Fransa

ve İtalya, Libya’da nisan ayından bu

yana devam eden çatışmaların son bulmasını istedi

ALMANYA, Fransa ve İtalya, Libya'da çatışmaların artmasından ötürü kaygı duyduklarına işaret eden açıklamalarda bulundu. Al-manya Dışişleri Bakanı Heiko Maas, "Özellikle de Trablus kent merkezi ve havalimanına yönelik saldırıları ve sivil kurbanların artmış olmasını kınıyoruz" dedi.

KONFERANS HEDEFLERİMaas, Fransız ve İtalyan mevki-

daşları Jean-Yves Le Drian ve Luigi di Maio ile yaptığı görüşme son-rasında Libya'daki duruma ilişkin ortak açıklamayı yaptı. Libya'da çatışan tarafların ateşkes sağlamak yerine halen krizin askeri yollar-

dan çözülebileceği yanılgısı içinde olduğunu belirten Maas, Berlin'de düzenlenen Libya Konferansı'nı hatırlattı. Konferansta belirlenen hedeflerin hâlâ geçerli olduğuna dikkat çeken Maas, o hedeflerin, ateşkes, ülkedeki tüm kesimleri kapsayacak bir siyasi çözüm ve Lib-ya'nın toprak bütünlüğünü korumak olduğunu belirtti.

Almanya Dışişleri Bakanı Maas aynı zamanda Avrupa Birliği'nin (AB) Akdeniz'de başlattığı İrini misyonunu hatırlattı. Maas, bu misyonun, Libya'ya yönelik silah ambargosu kararının uygulanması-na önemli katkı sağlayacağını ifade etti. n Dış Haberler Servisi

‘NAKBA’ ANILDIFilistinliler, 15 Mayıs 1948’de

760 bin kişinin sürüldüğü Nakba Günü anısına protesto gösterileri dü-

zenledi. Doğu Kudüs, Ramallah, Gazze’de düzenlenen protesto gösterilerine İsrail

askerleri sert müdahalede bulundu. Filis-tinliler, İsrail askerlerinin saldırılarına tepki gösterdi. Çatışmalar gün boyunca devam

etti. Filistinliler, İsrail’in kuruluş tarihi olan 14 Mayıs 1948’in ertesi gününü

‘el Nakba’, yani ‘Felaket’ günü olarak her yıl dünyada

protesto ediyor.

Bolivarcılar hedefte

SALDIRILARDA ARTIŞ

h ABD Başkanı Donald Trump’ın Çin ile ilişkileri tamamen kesebileceklerine dair açıklama-larına Çin’den yanıt geldi. Çin Dışişleri Bakanlığı sözcüsü Cao Licien, günlük basın toplantısın-da yaptığı açıklamada ABD’nin istikrarlı ilişkilerin sağlanması için Çin ile işbirliği yapması gerektiğini söyledi. ABD ile Çin arasında istikrarlı karşılıklı ilişkinin iki ülke halkının da çıka-rına olduğunu söyleyen Licien, Trump’ın Covid-19 pandemi-sinden Çin’i sorumlu tutmayı sürdürmeyi bırakmasını ifade etti. n Dış Haberler Servisi

h Brezilya’nın eski Devlet Başkanı olan İşçi Partisi lideri Luiz Inacio Lula da Silva, aşırı sağcı Devlet Başkanı Jair Bolsonaro’yu, ülkeyi eşi görülmedik bir ekonomik ve toplumsal felakete sürükle-mekle suçladı. Silva, ‘‘Brezilya tamamen kontrolden çıktı. Sağlık politikası yok, ekonomi politikası yok. Brezilya amaçsız bir gemi. Bu şekilde yönetilmeye devam ederse, Brezilya üç aydan daha fazla dayanamaz’’ yorumunda bulundu. Brezilya Temsilciler Mec-lisi’ne Bolsonaro hakkında yapılan görevi kötüye kullanma suçlama-larının sayısı da 30’u geçti. n Dış Haberler Servisi

Çin’den ‘ilişkileri kesemeyiz’ yanıtı

‘Ülkeyi ekonomik felakete sürüyor’

h ABD Senatosu hükümete ülke içinde elektronik dinleme ve izleme yetkisi veren Yabancı İstihbarat Gözetim Yasası’nı (FISA) yeniledi. ‘Özgürlük Yasası’na aykırı olduğu için tepki gören düzenlemede, mahkeme tara-fından soruşturulan belli kriterlerdeki bireyler için daha fazla yasal koruma eklenirken seçilmiş yetkili veya siya-setçinin dinlenilmesi için başsavcıdan imza alınması istendi. 11 Eylül saldı-rılarından sonra yürürlüğe konulan FISA, eski ABD Ulusal Güvenlik Ajan-sı (NSA) çalışanı Edward Snowden tarafından sızdırılan belgelerle ortaya çıkarılmıştı.n Dış Haberler Servisi

h Kolombiya’da Ivan Duque hükümeti ülkedeki silahlı isyancılara karşı saldı-rılarına devam ediyor. Kolombiya Sa-vunma Bakanlığı, Ulusal Kurtuluş Or-dusu (ELN) komutanlarından Mocho Tierra ile üç militanın ordunun bombalı saldırısı sonucu öldürüldüğünü açık-ladı. Savunma Bakanı Carlos Holmes Trujillo, Bolivar bölgesinin Montecristo kırsalında operasyon yürütüldüğünü duyuruldu. ELN, geçen ay pande-mi nedeniyle tek taraflı ateşkes ilan etmişti. n Dış Haberler Servisi

ABD gizlice dinleme peşinde

ELN komutanı hedef alındı

VENEZUELA Devlet Başkanı Nicolas Maduro, Kolombiya’da Ivan Duque hükü-metinin himayesi altında yeni paralı as-ker gruplarının oluşturulduğunu söyledi.

Basın toplantısı düzenleyen Maduro, ‘‘Kolombiya’da yeni tetikçi, paralı asker ve terörist grupları oluşturuluyor. İsim-leri elimizde, nerede olduklarını, onları kimlerin koruduğunu biliyoruz ve her şey yine Ivan Duque’ye işaret ediyor’’ diye konuştu.

Bu eylemleri teşvik edenlerin ‘siya-seti bir tetikçi, paralı asker, para, silah, suikast ve kaçırma işine dönüştürdüğü-nü’ belirten Maduro, Venezuela’ya karşı silahlı bir saldırı girişiminde bulunanların siyasi, ahlaki, askerî ve hukuki bir yenilgi alacaklarını söyledi.

GEMİLER TACİZ EDİLİYORVenezuela Dışişleri Bakanı Arreaza da

ABD'yi Venezuela petrolünü taşıyan ve ülkeye benzin getiren gemileri taciz et-mekle suçladı. Arreaza, "Salgın ortasında Washington petrolümüzü taşıyan ve benzin getiren gemileri taciz ediyor. Bu, uluslararası yasaların ve Venezuelalıların temel haklarının ihlali" açıklaması yaptı.

n Dış Haberler Servisi

IŞİD'in saldırılarında son günlerde artış yaşandı. Afganistan'da hafta başında onlarca kişiyi hedef alan hastane ve cenaze saldırıları sonrası, önceki gün Irak'ın Salahaddin kentine bağlı bir köyde IŞİD'lilerin silahlı saldırısı sonucu üç sivil hayatını kaybetti. Selahaddin İl Meclisi Güvenlik Komisyonu Üyesi Mehdi Taki, IŞİD’lilerin düzenledikleri silahlı saldırıda el-Celem köyü muhtarı ile iki kardeşinin öldüğünü söyledi. IŞİD’lilerin muhtarın evini ateşe verdiklerini belirten Taki, bölgeye

sevk edilen güvenlik güçlerinin operasyon başlattığı bilgisini verdi. Tak, IŞİD'in son dönem Irak'ta Kerkük, Diyala, Musul, Salahaddin ve Anbar vilayetlerinin kırsal bölgelerinde faaliyet yürüttüğünü aktardı.

CENAZEYE SALDIRIIŞİD, Afganistan'da hafta

başında hastaneyi ve cenazeyi hedef alan bombalı saldırılardan cenazeye yapılan saldırıyı üstlenmişti. Nangarhar eyaletinde cenazeye yapılan saldırıda 32

kişi hayatını kaybetmiş, aynı gün bir hastaneye yapılan bombalı saldırıda da 24 kişi yaşamını yitirmişti.

ABD'nin Afganistan Özel Temsilcisi Zalmay Halilzad, her iki saldırıyı da IŞİD'in yaptığını ileri sürerek, "ABD hükümeti, bu korkunç saldırıların IŞİD tarafından düzenlendiğini değerlendirmiştir. IŞİD Afganistan hükümeti ile Taliban arasında varılacak bir barış anlaşmasına karşı çıkmaktadır" açıklamasında bulundu.

n Dış Haberler Servisi

D

epo

Phot

os

Tele

SUR

A

A

www.birgun.net

D

epo

Phot

os

AA

D

epo

Phot

os

A

A

SIYAH MAVI KIRMIZI SARISAYFA 06

6 GÜNDEM 16 MAYIS 2020 CUMARTESIwww.birgun.net

h BASIN Ahlak Esaslarında yapılan değişiklik Resmi Gazete’de ya-yımlanarak yürürlüğe girdi. Ka-rara göre Basın İlan Kurumunca ek göstergeden yararlandırılan “resmi ilan yayınlayan gazetelere ait internet haber siteleri”, içe-riğin çıkarılmasına veya erişimin engellenmesine ilişkin kesinleşmiş mahkeme kararı bulunması halinde ilgili içeriği yayından kaldıracak. İçeriğin yayından kaldırılmadığının tespiti halinde, Basın İlan Kurulu Yönetim Kurulunca işlem yapılacak. Basın İlan Kurumunca ek göster-geden yararlandırılan “resmi ilan yayınlayan gazetelere ait internet haber siteleri”ndeki yayınlarla ilgili de Basın Ahlak Esasları’na aykırı olduğu yolunda başvuru yapıla-bilecek. Bu kapsamdaki gazeteler ayrıca kendilerine ait internet haber sitelerindeki içeriklerinden bu karar çerçevesinde sorumlu olacak. ■ AA

h VAN’da, EBA’ya ulaşım kırsal kesim-lerde yüzde 1, kent genelinde ise yüzde 5. Koronavirüs salgını nedeniy-le okullara ara verilmesinin ardından Milli Eğitim Bakanlığı’nın (MEB) uygulamaya koyduğu Eğitim ve Bilişim Ağı (EBA) üzerinden eğitimler verilmeye başlandı. Sistemde yaşa-nan sorunların yanı sıra, öğrencilerin büyük bir bölümü EBA’ya ulaşamıyor. Uzaktan eğitime erişim oranı yurt ge-nelinde yüzde 14’lerdeyken, özellikle kırsal bölgelerde yaşayan çocuklar için EBA’dan faydalanmak neredeyse imkansız. Eğitim Sen verilerine göre; EBA’da öğretmenler tarafından uygu-lanan canlı ders yayınlarına ortalama 4 ya da 5 öğrencinin katıldığı kentte, 3 merkez ilçe dışında kalan ilçelerde öğrencilerin sadece yüzde 5’i EBA’ya giriş yapabiliyor. ■ Haber Merkezi

h KORONAVİRÜS salgını nedeniyle karantinaya alınan Van’ın Özalp ilçesi Eğribelen Mahallesi’ne Vefa Sosyal Destek Grubu tarafından yardım götürüldü. Öğle saatlerinde ilçeye dönüşe geçen Vefa Sosyal Destek Grubu, Mehmetalan Mahal-lesi yakınlarına geldiğinde silahlı saldırıya uğradı. Arkadan gelen araçtaki kişiler, Vefa grubunun aracına uzun namlulu silahlarla ateş açtı. Saldırıda Özalp Belediyesi per-soneli Yıldırım Demir (64) ile yolda araca aldıkları Kinyaz Karlıoğlu (60) yaşamını yitirdi. Belediye çalışanı Taner Temizel ise yaralan-dı. Temizel, çağırılan ambulansla Van’da hastaneye kaldırılarak teda-viye alındı. Olayın ardından geniş çaplı askeri operasyon başlatıldı. İlçe merkezi ve çevre mahallelerde birçok adrese baskın düzenleyen polis, 38 kişiyi gözaltına aldı. ■ Haber Merkezi

BİK internet haber sitelerine de el attı

EBA’ya erişim kırsalda yüzde 1

Vefa Sosyal Grubu’na saldırısına 38 gözaltı

Göçmen kadınlar eziliyorGöç Araştırmaları Derneği’nce (GAR) hazırlanan rapora göre

Suriyeli kadınlar, iş yerinde ayrımcılığa maruz kaldıklarını

söyledi. Baskı ortamı nedeniyle ülkelerine dönmek

istemediklerini de ifade eden kadınlar, “Suriye’ye

dönersem çalışamayacağım. Erkekler daha çok dönmek

istiyor” dedi

Mustafa M. BILDIRCIN

GÖÇ Araştırmaları Derneği’nce (GAR) hazırlanan, “Suriyeli Kadınların Çalışma Deneyimleri

ve Toplumsal Cinsiyet İlişkileri” raporu, Türkiye’deki Suriyeli mültecilerin yaşa-dıklarını ve cinsiyet eşitsizliğini bir kez daha gözler önüne serdi.

Suriye’de yaşam koşullarının görece kolay olduğunu anlatan ancak ev dışında ücretli çalışmanın kadınlar için uygun olmadığı inanışının yaygın olduğunu ifade eden kadınlar, geçim sı-kıntısı ağırlaştıkça bu durumun giderek normalleştiğini belirtti. Aynı işi yap-tıkları Türkiyelilere göre düşük ücretle çalıştıklarını dile getiren kadınlardan, bazı iş yerlerinde Suriyeli olduklarını gizlemeleri istendiği öğrenildi.

IŞ YERLERINDE AYRIMCILIK2011 yılında başlayan iç savaş ne-

deniyle ülkesinden ayrılmak zorunda kalarak Türkiye’ye yerleşen Suriyeli sayısı 4 buçuk milyona dayandı. Göç Araştırmaları Derneği, İzmir, Gazian-tep ve Mersin’de yaşayan toplam 48 Suriyeli kadınla görüşerek kapsamlı bir rapor hazırladı. GAR’ın, Suri-yeli kadınların Türkiye’de yaşadığı sorunları ortaya koyan raporunda iç burkan detaylar yer aldı. Çalışma kapsamında görüşülen 38 kadından 11’i, hanedeki tek gelir sağlayan kişi konumunda olduğunu söylerken iş yerlerinde ayrımcı ve ırkçı uygulama-

lara maruz kaldığını anlattı.

ÇOK UZUN ÇALIŞIYORUZRapor kapsamında görüşülen 35

yaşındaki Siham, haftada altı gün sa-bah sekizden, bazen gece on buçuğa kadar çalıştığını söyledi. Halep’tey-ken hemşirelik yaptığını, Mersin’e yerleştikten sonra da çocuk bakmaya başladığını kaydeden Siham, “Çok uzun çalışıyor, izin alamıyoruz. ‘Ne yapacaksan yap ama izin gününde yap’ diyorlar” ifadelerini kullandı.

GAR’ın görüştüğü kadınların tamamına yakını, Türkiye’de geçim sıkıntısı nedeniyle mecburen çalıştı-ğını bildirdi. Eşinin veya ailesinin ev dışında çalışmasına izin vermediği

kadınlar da ev içinde parça başı işler yaptığını anlattı. Evde yapılan işlerin hanenin geçimini sağlamaya yetme-diği, ancak bütçeye küçük katkılar sağladığı kaydedildi.

ERKEKLER DÖNMEK ISTIYORRapora göre Suriyeli kadınlar,

baskıcı ortam nedeniyle Suriye’ye dönmek istemediğini de ifade etti. Su-riye’ye dönme konusunda daha istekli olanların erkekler olduğunu söyleyen pek çok kadın, bu isteğin altında, “Eski düzene dönme arzusunun” yat-tığını anlattı. Kadınların bu konudaki görüşlerine şöyle yer verildi:

■ Emine (29): Öncelikle savaş bitmedi. İkinci şey, eski adetlere

geleneklere göreneklere dönmek istemiyorum. Suriye’ye dönersem çalışmayacağım. Çalışmayı sevdim ve çalışacağım.

■ Berfin (27): Kızımın bizden daha iyi bir hayat yaşayacak olması beni mutlu ediyor. Biz Suriye’de bir hayat yaşamadık. Adetler, gelenekler, görenekler, her şeyin yasak olma-sı, her şeyin ayıp olması, her şeyin günah olması... Ama burada okula gidiyor ve her şey onun için oluyor.

■ Asmaa (19): Diyelim ki savaş bitti, Suriye’ye iş yapmak için iş kadı-nı olarak giderim. Gıdada çalışırım, fabrika açmayı düşünürüm… Ama açılayım, kapanayım, öyle gitmem. Annem öyle baskı yaparsa gitmem.

Uzaktan eğitim İTÜ’de de çakıldı

KORONAVİRÜS salgınıyla birlikte eğitime ara verdikten sonra nisan ayı-nın ilk haftası uzaktan eğitime geçen İTÜ’de sorunlar yumağı çözülemedi. Sınavların nasıl yapılacağı, derslere çeşitli sorunlardan dolayı katılamayan öğrencilerin dönem sonunda deza-vantajlı duruma düşüp düşmeyeceği gibi konular öğrencilerde uzaktan eğitime dair kaygı oluşturdu.

İTÜ Mimarlık Fakültesi öğrencileri çevrimiçi anket yaptı. Anketin amacını İTÜ öğrencilerinin yaşadığı sorunları ve kaynaklarını anlayabilmek ve bu noktalardan çıkarak İTÜ’nün yaşanan mağduriyetleri çözmesi yönünde ka-rar alması için altlık oluşturmak olarak açıklandı. Ankete 38 bin öğrencili okulda 3 bin öğrenci katıldı.

ÖĞRENCILER DERSLERE KATILAMIYOR

Anket çalışmasıyla ulaşılan sonuç-lar pandemi sürecinde öğrencilerin eğitimde yaşadığı zorlukları ve ne-denlerini açıkça ortaya koydu. Ankete cevap veren öğrencilerin yarısından fazlasının uzaktan eğitime düzenli ka-tılamadıklarını belirtti. Derse katılama-yan öğrencilerin yüzde 30’u dersleri takip edebilecek uygun fiziki ortama sahip olmama, yüzde 24’ü uzaktan

eğitim için gereken araçlara erişe-meme ve yüzde 5’i kendisinin veya çevresindeki birinin yaşadığı sağlık problemleri gibi nedenler olduğunu belirtti.

“OKUL DONDURMA ÇÖZÜM DEĞIL”

Öğrencilerin yüzde 90’ı salgın sürecinde önlem olarak okul dondur-ma seçeneğinin kolaylaştırılmasını bir çözüm olmadığını belirtti. Oy kullanan öğrencilerin yüzde 64’ü ise çözüm olarak “tercihe dayalı geçti-kaldı uygulaması” yapılması gerektiğini belirtti.

Ankete göre öğrencilerin yüzde 75’i uygulamalı dersler alıyor. Uygula-malı derslerin yıl sonu notunda etkili olması ve bu derslerin şimdiye kadar çevrimiçi alınamamış olması öğrenci-leri endişelendiriyor.

Son olarak anketten yansıyan önemli bir diğer konu ise belirsizlik ortamında zorunlu stajların öğrenci-lerin mezuniyet durumuna olumsuz etkisi. Ankete katılan öğrencilerden yüzde 33’ü mezuniyet durumunda ve staj yapması gerektiğini belirtti. Bu stajların çevrimiçi olarak yapılmasına yönelik yüzde 41’lik olumlu görüş belirtti. ■ Haber Merkezi

Kayyumun eli öğrencinin cebindeÖĞRENCİLERE verilen bursu

“kamu zararı” oluştuğu gerekçesiyle faiziyle geri isteyen kayyum bu kez de öğrencilere verilen burs tutarını işten çıkardığı personelden talep etti.

Mardin Derik Belediyesi’nin yerel seçimlerde Halkların Demokratik Partisi (HDP) yönetimine geçmesiyle birlikte ekonomik durumu iyi olma-yan çok sayıda üniversite öğrencisine 200 liralık burs verildi. Ancak kasım ayında belediyeye kayyum atanınca, 2 ay boyunca 13 öğrenciye verilen 400 liralık burs “kamu zararı” iddia-sıyla faiziyle birlikte geri istendi.

YOKSUL ÖĞRENCIYE VERILEN BURS KAMU ZARARIYMIŞ

Mezopotamya Ajansı’nın (MA) haberine göre kayyum yönetimi, tep-kiler üzerine bursları öğrencilerden almaktan vazgeçti. Ömer Erol isimli öğrenci de konunun gündeme gel-

mesinin ardından bursun kendilerin-den istendiği yönündeki işlemin iptal edildiğini paylaştı. Ancak kayyum yönetiminin bu kez de öğrencilere verilen bursu, işten çıkarılan Belediye Mali Hizmetleri’nin eski müdürü Son-gül Özbahçeci’den istediği öğrenildi. Özbahçeci’ye gönderilen tebligatta, öğrencilere burs miktarı olarak veri-len toplam 5 bin 600 liranın “kamu zararı” oluşturduğu iddia edildi. Kay-yum yönetimi, paranın bir ay içinde belediyenin banka hesabına faizi ile yatırılmasını isteyerek, aksi durumda yasal işlem başlatacağını bildirdi.

Konuya ilişkin konuşan Özbahçeci, öğrencilere burs verilmesi kararının Belediye Meclisi tarafından alındığını hatırlattı. Özbahçeci, “Meclis bir karar almış. Bunu da gizli saklı yapmıyor. Kararı alıp, kaymakamlığa bildiriyor. Kaymakamlık da buna onay veriyor” dedi. ■ Haber Merkezi

M

A

AA

Tw

itter

A

A

Twitter

A

A

Resmi İlanlar www.ilan.gov.tr’de BASIN: 1165665

ANAHTAR TESLİMİ İHALE İLANI

51.1.ÇES.13.00171 proje nolu ÖNEN İNŞ.TARM.GID.NAK.BEYAZ EŞYA SANTİC.LTD.ŞTİ. Tarım ve Orman Bakanlığı tarafından uygu-lanmakta olan Kırsal Kalkınma Yatırımlarının Desteklenmesi Programı (13. Etap) kapsamında Niğde ili, Ulukışla ilçesi merkez hürriyet mah. 163 ada 106 parsel, Hatıbın Gölü Mevkii’de gerçekleştirilecek ÖNEN TARIM GIDA ÇELİK SİLO PROJESİ kapsamında anahtar teslim ihalesi yapılmaktadır.

İhaleye katılım koşulları, isteklilerde aranacak teknik ve mali bilgileri de içeren ihale dosyası www.öneninsaat.com internet adresinden görü-lebilir. Ayrıca ihale dosyası 0532 203 04 11 nolu telefondan ve Niğde ili, Ulukışla ilçesi merkez, hürriyet mah. 163 ada 106 parsel Hatıbın Gölü Mevkii adresinden temin edilebilir.

Teklif teslimi için son tarih ve saat : 06.06.2020 / 12.00

Gerekli ek bilgi ve açıklamalar www.öneninsaat.com’de yayınlana-caktır.

Teklifler 06.06.2020 tarihinde saat 12.20’da Niğde ili, Ulukışla ilçesi merkez, hürriyet mah. 163 ada 106 parsel Hatıbın Gölü Mevkii adresin-de yapılacak oturumda açıklanacaktır.

SIYAH MAVI KIRMIZI SARI

Av. Mustafa KARADAĞYARGIÇLAR SENDIKASI ESKI BAŞKANI

TÜRKIYE, covid-19 salgını günle-rinde tuhaf zamanlar yaşıyor. “Tuhaf zamanlarda yaşayın” bir Çin atasö-zü, bir beddua.

Iletişim Başkanı’nın vakıf arazisi işgalini haber yapan gazetecilere terör soruşturması yapılıyor. Maliye Bakanı, damadın arsa kapattığı haberlerine erişim engeli getiriliyor. Hoşa gitmeyen haberler yapan tele-vizyon programlarına yasaklar ko-nuyor, yazarların köşeleri ellerinden alınıyor. Bazı televizyon programla-rında bir ailenin 50 kişiyi öldürmeye yeter donanımının olduğu, iktidarın yapacaklarına zemin hazırlandığı konuşuluyor, sosyal medyada öl-dürmeye nerelerden başlanacağı ya-zılıyor ama iktidar yanlısı bu dehşet, tehdit, ölüm içeren paylaşımlarda ne Cumhuriyet savcıları ne de RTÜK bir abes görmüyor. Televizyonlarda sigara görüntülerinin buzlandığı memlekette ölüm tehditleri normal karşılanıyor.

Anayasal bir kurum olan Diyanet Işleri Başkanlığı’nın profesör ünvanlı başkanı, bağlı olduğu Anayasa’yı unutup laiklik, yaşam hakkı, eşitlik gibi ilkelerden uzaklaşarak cinsi-yetçi, ötekileştirici nefret söylemle-rinde bulunuyor, savcılar bunda bir suç unsuru görmüyorlar ama onu hukuka davet eden baro yönetimleri hakkında hemen soruşturma açıp ifadeye çağırıyorlar.

Gerçekten tuhaf zamanlar yaşıyoruz. Anayasa’ya göre devlet, cinsel kimlikleri ve yönelimleri, etnik kökenleri, siyasi görüşleri, sorunla-rı tespiti ve çözüm önerileri farklı, suçlu ya da suçsuz, kim olursa olsun yurttaşlarını yaşatmak, onların düşünce ve açıklama özgürlüğünü korumak, meşru taleplerine cevap vermek zorundadır.

Ayşe Sarısu Pehlivan bir yargıçtır, dahası Yargıçlar Sendikası Başka-nı’dır. Ölüme karşı yaşamı, yasaklara karşı hak ve özgürlükleri savunmak zorundadır. Hak ihlalleri, hukuk dışı uygulamalar her zaman Yargıçlar Sendikası Başkanının ilgi alanı için-de olmalıdır. Ibrahim Gökçek, Grup Yorum adında bir müzik grubunun üyesi, bir sanatçıdır. Kesinleşmiş bir mahkûmiyeti yoktur. Yani Anaya-sa’ya göre masumdur ve bir haktan mahrum edilmiş değildir. Üyesi olduğu bir grubun konserlerinin engellenmemesini, mülteci bir istek olarak da adil yargılama hakkı talep etmektedir. Bu masum bir istektir ve talebine bir cevap verilmediği için de ölüm orucu sonunda yaşamını yitir-miştir. Burada eleştirilmesi gereken konu, devletin tutuklu bir yurttaşının yaşamasını sağlayamamasıdır.

Gerçekten tuhaf zamanlar yaşı-yoruz. Ölümü değil yaşama hakkını savunduğu için bir yargıç, Yargıçlar Sendikası Başkanı hakkında iktidar yanlısı medyada “terör seviciliği, te-rör üyesine ağıt yaktığı” nitelemeleri yapılmış, Cumhuriyet Savcısı Meh-met Selim Kiraz’ın katillerine destek çıkma suçlamasında bulunulmuş, hakkında inceleme başlatılmış ve nihayetinde hiçbir gerekçe göste-rilmeden üç ay süreyle görevinden uzaklaştırılmıştır.

Aklımıza gelen şudur: Acaba yandaş medya, Ayşe Sarısu Pehlivan hakkında soruşturma açılması ve geçici olarak görevden uzaklaştırıl-ması için ortam mı hazırlamıştır? 2010’dan beri bir şekilde siyasi ikti-darın etkisinde olan ama son birkaç yıldır tamamen iktidara bağımlı hale getirilen HSK, yaratılan ortamı iyi değerlendirmiş, deyim yerindeyse yandaş medyanın pasını gole mi çevirmiştir?

Hukuk ve adalet bilinci olan herke-sin bilmesi gereken şudur; Yargıçlar Sendikası Başkanı’nın Ibrahim Gökçek ile ilgili paylaşımları, soyut olarak, Anayasa ile korunan haklara, bu bağ-lamda yaşama hakkına sahip çıkma bağlamında değerlendirilmelidir.

HSK’nin (teknik olarak) inceleme yapma ve görevden uzaklaştırma kararı tamamıyla siyasi bir karardır. Hukuki değildir. Bir kararı hukuki kılan ikna edici bir gerekçesinin olmasıdır. Kararlar gerekçeden yok-sundur. Ayşe Sarısu Pehlivan’ın gö-revden uzaklaştırılmasını gerektiren biç bir koşul mevcut değildir, nitekim HSK de bir sebep bildirmemiştir.

Üstadın dediği gibi, tükürsek cina-yet sayılıyor artık.

*Ahmet Telli’nin Belki Yine Gelirim adlı şiirinden.

İzmir hâkimi Pehlivan görevinden uzaklaştırıldıYargıçlar Sendikası Başkanı Ayşe Sarısu Pehlivan, İbrahim Gökçek paylaşımları gerekçe gösterilerek görevinden uzaklaştırılırken İzmir Hâkimi Orhan Gazi Ertekin hakkında da soruşturma başlatıldı

YAŞAMINI yitiren Grup Yorum Üyesi İbrahim Gökçek’e ilişkin yaptığı

paylaşımlar gerekçe gösterilerek hakkında soruşturma başlatılan Yargıçlar Sendikası Başkanı ve İzmir Karşıyaka Hâkimi Ayşe Sarısu Pehlivan, 3 ay süreyle görevinden uzaklaştırıldı.

Cumhuriyet’in haberine göre gö-revinden uzaklaştırılan Pehlivan’a HSK’nin yazısı tebliğ edildi. Yaşa-nan her şeyin kamuoyunun gözü önünde olduğunu aktaran Pehli-van, BirGün’e konuştu. Pehlivan, şöyle dedi: “Yaşam hakkı kutsaldır, ne olursa olsun ben yaşamı savu-nuyorum. Bunu söylemekten vaz-geçmem. Bu yaşananlardan dolayı hem üzülüyorum hem de ülkenin gidişatı, kendim ve mesleğim adına kaygılanıyorum. Benim gibi olma-yanı yok etmeyi hedefleyen linç kültürünün sonlanması gerektiğine inanıyorum. Ben barışı savunurum,

ölümü onaylamam mümkün değil.”

YENI HEDEF ERTEKINSabah gazetesinin haberine

göre de HSK, Gökçek için sosyal medya hesabından paylaşım yapan İzmir Hâkimi Orhan Gazi Ertekin hakkında da ‘terör örgütü propagandası yapmak’ iddiasıyla soruşturma başlattı. Soruşturma kapsamında İzmir Adliyesi’ne müfettiş gönderildi.

Eline henüz tebligatın ulaşma-dığını söyleyen Ertekin, şu ifadele-ri kullandı: “Teyit etmeden bir şey söylemek zor. Ancak Türkiye’ye, Türkiye toplumuna, Türkiye’nin kurumlarına insanlığı, hukuku ve yasayı hatırlatmak bize düşü-yorsa bundan gocunmayız. Hem insanlık hem yasa hem de hukuk bağlamında yaptığımız meşrudur, doğrudur aynı zamanda da bir hukukçu olarak görev ve sorumlu-luktur.” n Haber Merkezi

SAYFA 07

7GÜNDEM16 MAYIS 2020 CUMARTESI

RTÜK Başkanı yandaşı korumaya devam ediyorMUHALİF kanallardan cezayı eksik

etmeyen Radyo ve Televizyon Üst Kurulu (RTÜK), yandaş kanalları savunmaya devam ediyor. RTÜK Başkanı Ebube-kir Şahin, Ülke TV’de Esra Elönü’nün sunduğu programda komşularına yönelik tehdit savuran ve ölüm listesi hazırladığını söyleyen Sevda Noyan için kanala ceza verilmesine gerek olmadığını söyledi. Noyan’ın tehditlerin büyütülmemesi gerektiğini de savunan Şahin, “Darbeyi övenlerin karşısında söylenenleri cezalan-dırmak gibi bir pozisyonda değiliz” dedi. Bir internet kanalında canlı yayına katılan Şahin, Sevda Noyan’ın komşularına yönelik tehditleri ve ölüm listesi hazırla-

dığı yönündeki sözlerine verilecek cezalar konusunda şunları söyledi: “Ülke TV’de talihsiz diyebileceğimiz bir açıklama yapıldı. Komşularıyla ilgili bir söylemde bulunuldu. İlgili televizyon kuruluşu böyle bir söyleme katılmadıklarını darbeyi kınamanın ötesinde söylemlerin asla altında imzalarının olmayacağını söyledi. Bu özürler Ülke TV ile ilgili raporlar üst kurula gelecek. Ancak verilecek bir müeyyide varsa, bu müeyyidenin bir darbe sevicilerini, darbeyi övenleri sevindiren ve onları gülümseten bir ceza olmaması gerektiğini düşünüyorum. Dar-beyi övenlerin karşısında söylenenleri biz

cezalandırmak gibi bir pozisyonda değiliz. Çok büyütülecek bir konu değil.” CHP’li RTÜK üyesi İlhan Taşcı, sosyal medya he-sabından yaptığı açıklamada söz konusu programın RTÜK toplantısı gündemine alınmadığını söylemişti. n Haber Merkezi

KONUK YAZAR

DİSK Basın İş salgın döneminde medya raporu hazırladı. Rapora göre gazete tirajları yüzde 50 düşerken reklam gelirleri azaldı. Matbaa işçilerinin üçte biri işsiz kaldı

Holding medyasıçalışanı korumadı

DİSK’e bağlı Basın-İş Sendikası ‘Korona günlerinde gazetecilik araş-tırması’ raporunu yayımladı. Korona-virüs salgını döneminde gazetecilerin iş yükünün arttığına dikkat çekilen raporda, hükümetten kağıt desteği talep eden gazetelerin, döviz artışıy-la birlikte ithal kağıdı zamlı almak zorunda kaldıklarının altı çizildi.

Salgın süresince matbaa işçilerinin üçte birinin işten çıkarıldığı vurgu-lanan raporda çok sayıda işçinin de koronavirüs testinin pozitif çıktığı belirtildi. Rapora göre dört matbaa işçisi de yaşamını yitirdi. DİSK Basın iş raporuna göre holdingleşmiş medya, sadece yayın konusunda değil salgına karşı yetersiz ve geç önlem almasıyla da sınıfta kaldı. Muhalif yayınlar kısıtlı

imkânlara rağmen çalışanlar için daha kapsamlı önlem aldı.

Basın İş’in raporunda 116 medya çalışanıyla yapılan anketin sonucu da açıklandı. Basın emekçilerinin yüzde 6’sının işsiz kaldığı belirtilen raporda, yüzde 50,9’unun salgın sürecinde tamamen evden çalışmaya geçtiği aktarıldı. Basın yayın ve matbaa alanında, beş kişiden birinin her gün işe gittiği ortaya çıkarken katılımcı-ların yüzde 16,6’sı da haftanın birkaç günü işe gitmeye devam ediyor. Her gün sokaktan çalışanların oranı yüzde 6,9, haftanın birkaç günü sokakta, geri kalan zamanda ise evde çalışanların oranı yüzde 1,7.

Ankete katılanların ücretlerini alma durumları ise şu şekilde:

n Salgın sürecinde maaşı geç öde-nen: yüzde 12

n Maaşını eksik alan: yüzde 8,6n Kısa Çalışma Ödeneği alan:

yüzde 6,9n Hiç maaş ödenmeyen: yüzde 3,4

IŞ YÜKÜ ARTTIÇalışma şartlarına göre de katılan-

ların yüzde 31’i iş yükünün arttığını, yüzde 19’u çalışma süresinin uzadığı-nı, yüzde 8,6’sı ise mobbinge maruz kaldığını beyan etti.

Basın yayın sektörünün evden çalışmaya uyum sağlayabildiği ifade edilen raporda, mesai saatlerinin be-lirsizleştiğine dikkat çekildi. Herhangi

bir saatte iş yapılması için aranan ga-zetecilerin aynı zamanda iş yükünün arttığı da belirtildi.

Gazetecilerin CNN Türk binasının önüne konulan konteynırlarda çalış-masının istendiği hatırlatılan raporda, yedi gazeteci istifa etmek zorunda kaldığına ve bu gruba bağlı farklı şirketlerde birçok kişi zorunlu izne çıkartıldığına değinildi.

10 Nisan Cuma akşam ilan edilen iki günlük sokağa çıkma yasağının gazeteleri son derece olumsuz etkile-diğini vurgulanan raporda, özellikle BirGün, Evrensel ve Cumhuriyet gibi muhalif medya için büyük bir darbe olduğu belirtildi. n Haber Merkezi

Baro’dan suç duyurusuGAZIANTEP Barosu Başkanı Bektaş Şarklı ile baronun avukat-larından Mehmet Cihan Mercimek, Sevda Noyan ve Esra Elönü hak-kında Cumhuriyet Başsavcılığı’na suç duyurusunda bulundu. Suç duyurusunda, şöyle denildi: “Şüp-helilerin aldıkları tavır milyonlarca kişiyi ölümle tehdit ederek ayrış-tırmaktan öte değildir.”

A

A

Tw

itter

Tw

itter

İH

A

Youtube

Ayşe Sarısu PehlivanOrhan Gazi Ertekin

Çok sayıda gazetecikoronavirüs tehdidine

rağmen sahadakiçalışmasını sürdürüyor.

www.birgun.net

SAVCILIĞIN aksini iddia etmesine rağmen Odatv Ge-nel Yayın Yönetmeni Barış Pehlivan’ın cezaevi girişin-de darp edildiğine ilişkin görüntüler ortaya çıktı. 6 Mart’ta tutuklanarak Silivri Cezaevi’ne götürülen Pehlivan, kabul sırasında bir gardiyan tarafından darp edildi. Pehlivan’ın avukatları tarafından yapılan suç duyurusu sonucunda ise savcılık darp olmadığını ileri sürerek ko-vuşturmaya yer olmadığına karar verdi. Kararın ardından Odatv, Pehlivan’ın darp edildiğine ilişkin

görüntüleri yayımladı. Kamera kayıtlarında kolluk görevlilerini cezaevinden çıkardıktan sonra odaya giren gardiyanın sol eliyle Pehlivan’ın sırtına vurarak bir şeyler söylediği görülüyor. Barış Pehlivan ve avukatlarının konuy-

la ilgili suç duyurusunun ardın-dan başlatılan soruşturmada, sav-cılık darp olmadığını ileri sürerek kovuşturmaya yer olmadığına karar vermişti. Silivri Cezaevi’nde görevli olan bilgisayar teknisyeni, kamera görüntülerini savcılığa “Herhangi bir hareketlilik yaşan-madı” raporuyla gönderdi.

IDDIANEMEYE DE YANSIMIŞTIBarış Pehlivan ile birlikte tutuklu

olan altı gazetecinin daha yargılan-dığı iddianamede de yer alan olay-da yaşananların darp olmadığı öne sürülmüş, dezenformasyon faaliyeti denmişti. n Haber Merkezi

GAZETECI PEHLIVAN’IN DARP GÖRÜNTÜLERI ORTAYA ÇIKTI

O

DA T

v

Tükürsek cinayet sayılıyor artık*

SIYAH MAVI KIRMIZI SARISAYFA 8

8 POLITIKA 16 MAYIS 2020 CUMARTESİwww.birgun.net

Hem RTÜK’te hem Reklam Kurulu’nda yönetici

AKP kontenjanından RTÜK’e seçilen Nurullah Öztürk’ün

kanunda yasaklanmasına rağmen eşzamanlı olarak

RTÜK’le bağlantılı Reklam Kurulu’nda da yöneticilik

yaptığı ve maaşa ek olarak huzur hakkı aldığı bildirildi

Hüseyin ŞIMŞEK

RADYO ve Televizyon Üst Ku-rulu (RTÜK) üyelerinin aynı zamanda başka kurumlarda da

yönetim kurulu üyesi olarak görev yapmasına bir örnek daha eklendi.

RTÜK Kanunu’na göre, kurul üyeleri, yayıncılıkla ilgili bir kurum-da eşzamanlı olarak görev alamıyor. Ancak bu kuralı RTÜK Başkanı Ebubekir Şahin’in, Basın İlan Kuru-mu ve TÜRKSAT’ta da yönetici olarak çiğnediği ortaya çıkarken bir diğer RTÜK Üyesi Nurullah Öztürk’ün de iki görevi olduğu öğrenildi. RTÜK üyeliğine 2013 yılında AKP kontenja-nından seçilen Nurullah Öztürk’ün de Şahin gibi görev alanı ile ilgili olan bir kurumda yöneticilik yaptığı ifade edildi. Öztürk, 2013 yılında RTÜK adına ticari reklamları denetlemek ve yaptırım uygulamakla sorumlu Reklam Kurulu’na yönetici oldu. Öztürk’ün burada huzur hakkı adı altında ücret aldığı iddia edildi.

KANUN DIŞIYayıncılıkla ilgili bir başka ku-

rumda görev yapması yasak olan Öztürk’ün döneminde iki kurumun aynı konuda kararlar aldığı da ortaya

çıktı. Edinilen bilgiye göre, 2017 yı-lında iki kurum aynı reklamı inceledi ve iki kurum da bu reklama para cezası verdi. Bu reklamın RTÜK ile Reklam Kurulu’nun görev alanlarının çakıştığına bir örnek olduğunu ifade eden eski RTÜK Üyesi Faruk Bildirici, "RTÜK Kanunu açıkça ihlal ediliyor" dedi.

ÜÇ KURUŞ FAZLA PARA IÇINRTÜK Başkanı Şahin’in yönetim

kurulu üyeliklerini gündeme getir-dikten sonra görevden alınan Faruk Bildirici, "İşte RTÜK yönetiminde çöken zihniyet bu" dedi. Yöneticilerin

daha fazla maaş almak için yasa-ları ve etik kuralları hiçe saydığını anlatan Bildirici, "Üç kuruş fazla para kazanmak için kamu kaynaklarını yağma alanı olarak gören ve görev alanında terazisi şaşmış bir adaletin uygulayıcıları olmayı vicdanlarına sığdırıyorlar. Onlar sayesinde RTÜK artık işlevini yitirmiş, sansür ve korkutma aracına dönüşmüş bir çıkar ilişkileri ağıdır. Tıpkı Ebubekir Şahin gibi Nurullah Öztürk’ün RTÜK üyeliği de yasadışıdır" dedi.

ÜCRET ALIYORUZHakkındaki iddialarla ilgili Bir-

Gün’e konuşan RTÜK Üyesi Nurullah Öztürk, KHK ile kendilerine bu gibi kurumlarda yönetim kurulu üyeliği yapma yetkisinin verildiğini ifade etti. Reklam Kurulu’ndaki yerinin bir şirket yönetim kurulu üyeliğinden farklı olduğunu söyleyen Öztürk, "Bu-rada RTÜK temsil edilmesi gereken bir kurum. Ben de görevimi yapıyo-rum" dedi.

RTÜK’te görevli bir memurun da temsilci olabileceğini ancak üst kurulun kendisini uygun gördüĞünü anlatan Öztürk, "Toplantılara katıldı-ğımız zamanlar belirli miktarda ücret alıyoruz" dedi.

Albayrak’ın linki çalışmıyorHazine ve Maliye Bakanı Berat Albayrak, milletvekilleri tarafından kendisine yöneltilen soruları yanıtlamak yerine soruyla ilgili internette yer alan yazıların sayfa bağlantısını gönderiyor

Hüseyin ŞIMŞEK

CUMHURBAŞKANLIĞI Hükümet Siste-mi’ne geçilen 2018 yılından sonra hiçbir yazılı soru önergesine yanıt vermeyen Ha-zine ve Maliye Bakanı Berat Albayrak, son aylarda ise yanıt yerine, "internet bağlantı-sı" göndermeyi alışkanlık haline getirdi.

Albayrak, şubat ayında yanıtladığı önergelerde ilk olarak CHP Genel Başkan Yardımcısı Aykut Erdoğdu’nun Merkez Ban-kası ile Yap-İşlet-Devret projelerine ilişkin yönelttiği sorulara, ilgili kurumların inter-net linklerini göndererek cevap verdi. Al-bayrak daha sonra CHP Adana Milletvekili Burhanettin Bulut’un devletin kiraladığı binalara ilişkin verdiği soru önergesine de aynı şekilde yanıt geldi. Hazine ve Maliye Bakanı Berat Albayrak, son olarak İYİ Parti Adana Milletvekili Mehmet Metanet Çulha-oğlu’nun soru önergesini internet bağlantı-sı aracılığıyla yanıtladı. Ancak Albayrak’ın gönderdiği bağlantıya erişilemedi.

İYİ Partili Çulhaoğlu, mart ayında

koronavirüs salgını nedeniyle çalışamayan diş hekimleri ve özel muayenehanelere yönelik ekonomik tedbirlere ilişkin bir soru önergesi hazırladı. Çulhaoğlu öner-gesinde, krizden etkilenen özel sağlık kuruluşlarının kredi imkanlarını ve diş hekimlerine kısa çalışma ödeneğinde ön-celik tanınmasının gündemde yer edinip edinmediğini sordu. Çulhaoğlu ayrıca, "Ül-kemizdeki özel muayenehaneler ve özel ağız ve diş sağlığı merkezleri ile poliklinik-leri için herhangi bir çalışma yapılmadığı gibi bu konuda herhangi bir açıklama da yapılmamıştır" dedi.

ADRES BULUNAMIYORÇulhaoğlu’na 15 günlük yasal süre sona

erdikten sonra yanıt veren Hazine ve Maliye Bakanı Albayrak, koronavirüs salgını hak-kında Cumhurbaşkanlığı’nın resmi internet sitesinde yer alan eşgüdüm toplantısındaki konuşmaların bağlantısını gönderdi. Öner-geye başka yanıt vermeyen Albayrak’ın gönderdiği bağlantıya ise ulaşılamadı.

h ERDOĞAN’ın talimatıyla AKP’nin hukukçu kurmayları illerde “birden çok baro” kurulması için çalışma başlatmasına 52 baro imzasıyla yayınlanan bildiriyşe tepki göster-mişti. Bir tepki de TBB yönetimin-den geldi. TBB Başkan Vekili Ünsal Toker, Genel Sekreter Sabiha Tekin, Sayman Erdal Güngör ile YK üyeleri Şakir Uzun ve Gültekin Uzunalioğlu, çoklu baro ve nispi temsil sistemi-ne karşı olduklarını açıkladı. Daha önce de 4 Yönetim Kurulu üyesi, buna karşı açıklama yapmıştı. Çoklu baroya karşı çıkan TBB Başkanı Metin Feyzioğlu ise nispi temsile sıcak bakıyor. TBB yönetim kurulu-nun bu tavrı sonrasında Feyzioğlu yönetimde yalnız kaldı.

■ Haber Merkezi

h AKP Genel Başkanı ve Cumhurbaş-kanı Recep Tayyip Erdoğan tarafın-dan 2020 yılı için yaş çay alım fiyatı 3 lira 27 kuruş olarak açıkladı, bu rakamın da 13 kuruşluk destekle-me ile kilogramda 3 lira 40 kuruşa denk geldiği bildirildi. Karar üretici-ler tarafından tepkiyle karşılanırken, özel firmalar tarafından çay üretici-lerine gönderilen mesajlarda, özel sektörün taban fiyatın altında çay alacağı da deklare edilmiş oldu. Lipton çay üreticilerine gönderdiği bilgilendirme mesajında, 2020 yaş çay alım fiyatını 3 TL olarak açık-ladı. Konuyla ilgili olarak konuşan Cumhuriyet Halk Partisi (CHP) Rize İl Başkanı Saltuk Deniz, Rize Millet-vekillerine çağrıda bulunarak “Özel sektör Çaykur’un açıkladığı fiyatın altında alım yapamasın. Yaparsa cezalandırılsın. Kanun teklifine destek versinler hep birlikte Mec-lis’ten yasa çıkartarak özel sektörün devletin açıklamış oldukları fiyatın altında alım yapmasını yasaklaya-lım” dedi. ■ Haber Merkezi

h FOX TV Ana Haber sunucusu Fatih Portakal, İzmir Seferihisar’daki evindeki kaçak yapılar için İmar Barışı’ndan faydalandığı iddiasıyla ilgili olarak açıklama yaptı. Portakal, kişisel Twitter hesabında yayınladığı açıklamada şunları kaydetti: “Drone kaldırıp evimin üstünde uçuruyorlar. Yeni Asır’ı, DHA’sı özel mülkümü yukarıdan dikizleme hukuksuzluğu-nu gerçekleştiriyorlar. AA bile oraya geliyor. Evimin adresini paylaşıp bizimle yaşayanları, eşimi hedef gösterme sorumsuzluğunu yapıyor-lar. Eğer başlarına bir şey gelecek olursa sorumlusu sizlersiniz. İtibar celladı olarak hakkınızda emniyette şikayette bulunuldu. Umarım kötü bir durum yaşanmaz! İtibar cellatla-rının bel altı vuruşlarına gelince, olay şu: Drone’la çektikleri arazimin foto-sunda imar barışından yararlandığı-mız yerler: Altında 7 m2 konteyner olan sundurma, 8 m2 temelsiz oda ve ahşap kütükler üzerine oturtul-muş kaldır/kondur ahşap alan.”

■ Haber Merkezi

Fevzioğlu ve AKPbaş başa kaldı

Yaş çay alımında taban fiyat yalan oldu

Fatih Portakal:“Evimi izliyorlar”

AKP içinde farklı sesler gelmeye devam ediyor. Son

olarak AKP’nin etkin ismi Cemil Çiçek “İddianameler ideolojik

metin olamaz” diyerek Oda Tv davası üzerinden topa girdi

AKP içinde farklı sesler çıkmaya devam ediyor. Merkez-den farklı düşünenler –başta eskiler- olmak üzere daha cesur çıkışlar yapıyor. Son olarak AKP kurucusu ve eski Adalet Bakanı Cemil Çiçek, Oda Tv davası üze-rinden AKP yargısını hedef aldı.

Cemil Çiçek’in, Oda Tv’ye yaptığı açıklamada sık sık AKP’nin kuruluş yıllarına refe-rans vermesi gözden kaçmadı. Çiçek, açıklamasında AB süreci ile birlikte Türkiye’nin birçok meseleyi aştığını iddia ederken “İddianameler hukuki metinler-dir, ideolojik siyasi metin ola-maz. Aksi halde hukuki vasfını kaybeder. Hukuku ıskalayan hiçbir metinle ülkede adalet

sağlanamaz” sözleri yüksek sesle eleştiri kabilindeydi.

DURDUK YERDE KONUŞMAZCemil Çiçek hâlihazırda

Cumhurbaşkanlığı Yüksek İstişare Kurulu üyesi. Yani AKP ve Saray’la bağı kopmuş biri değil. Çiçek’in bugüne kadar muhafaza ettiği diğer bir özelliği de kamuoyu önünde partisini çok fazla eleştirmemesiydi. Yargı üzerinden yaptığı bu hamle sıradan bir sohbet olarak görülmemeli. Mutlaka önünü ve arkasını hesaplamıştır. Açık ki parti içerisinde yaşanan itiş kakış içinde kendisine ya da birlikte olduklarına yer açmaya çalışıyor. Çiçek’in açıklamasıyla birlikte aslında partide sadece Berat Albayrak ve Süleyman Soylu çekişmesi yok. Aynı za-manda gidişattan rahatsız olan eskiler ve onlarla hareket eden azımsanmayacak bir ekip var.

■ Politika Servisi

ÇİÇEK KONUŞTUYSAARKASI GELECEKTİR

TIPKI Cemil Çiçek gibi Cumhurbaşkanlığı Yüksek İstişare Kurulu üyesi olan di-ğer bir isim de Bülent Arınç. Çiçek’in aksine Arınç her me-selede fikrini söylemeyi çok sever. Arınç’ın, son olarak ko-ronavirüs nedeniyle hayatını kaybedenlerle ilgili ezanlar-

dan sonra dua okunmasına tepki göstermesiyle gündem oldu. Arınç, “İnsanları nefret mi ettiriyoruz yoksa insan-ların dini duygularını daha mı canlı tutuyoruz" diyerek Ülke TV çıkışından sonra iki gün içinde ikinci eleştirisini sunmuş oldu.

ABDULLAH Öcalan ve İmralı’daki diğer tutukluların aileleri ve avukatları, Bursa Cumhuriyet Başsavcılığı’na görüş başvuru-sunda bulundu.

İmralı F Tipi Kapalı Yüksek Güvenlikli Kapalı Cezaevi’nde tutulan PKK Lideri Abdullah Öcalan’ın kardeşi Mehmet Öcalan ve vasisi Mazlum Dinç, 20-22 Mayıs tarihleri

arasında uygun bir günde İmralı’ya gitme talebiyle Bursa Cumhuriyet Başsavcılığı’na başvuru yaptı.

Öcalan’ın avukatları Faik Özgür Erol, Cengiz Yürekli, Mazlum Dinç ve Nevroz Uy-sal da 20-22 Mayıs tarihleri arasında uygun bir günde müvekkilleriyle görüşmek için yine Başsavcılığa başvurdu.

İmralı’ya ziyaret talebinde bulunuldu

RTÜK ÜYELERINE

TEK KOLTUK YETMIYOR

Bülent Arınç durmuyor

A

A

DH

A

Tw

itter

R

TÜK

D

epo

Phot

os

D

epo

Phot

os

Nurullah Öztürk

SIYAH MAVI KIRMIZI SARISAYFA 9

9POLİTİKA16 MAYIS 2020 CUMARTESİwww.birgun.net

DERSIM Belediye Başkanı Fatih Mehmet Maçoğlu, mayıs ayı Iller Bankası’ndan belediye hesabına tahakkuk edilen payın büyük bölümünün HalkBank tarafından kesildiğini duyurdu. Twitter hesabından bu duruma tepki gösteren Maçoğlu, “Iller Bankasından belediyemize Nisan ayında tahakkuk edilen pay 2 milyon 608 bin 255 lira 85 TL. Bu paydan 1 milyon 483 bin 13 TL krediler için kesildi. (Iller Bankası, Halk, Ziraat Bankası) Belediye hesabına net 1 milyon 161 bin 772 lira 45 TL olarak yattı. Bu parayla işçi- emekçilerimizin Nisan ayı maaşlarını ödedik. Mayıs ayına gelelim. Hal-i pürmelalimizi anlatalım. Mayıs ayı iller bankasından belediyemize tahakkuk edilen pay 1 milyon 343 bin 732 lira 56 TL. Bu paydan 1 milyon 274 bin 183 lira 86 TL Iller Bankası, HalkBank tarafından kesildi. Net olarak belediyemize 69 milyon 548 bin 70 TL aktarıldı ve bizler belediyemize gelen bu pay ile 1 milyon 310 bin 286 lira 80 TL tutarında işçi emekçilerin maaşlarını öde-yeceğiz(!) Yani bacamız eğri olsa da biz dumanı doğru çıkarma çabasında olmaya devam edeceğiz” dedi. ■ Politika Servisi

MILLI Savunma Bakanı Hulusi Akar, TSK’de 1 Haziran’dan itibaren normalleş-menin başlayacağını duyurdu. NTV’de gündeme ilişkin soruları yanıtlayan Akar, bedelli asker alımının 20 hazirandan itibaren başlayacağını, terhislerin de 31 Mayıs’tan itibaren olacağını açıkladı. Askere alınacaklara da koronavirüs testi yapılacağı belirtti. Akar, “Operasyon bölgelerinde koronavirüs vakası yok. TSK’deki normal-leşme planına ilişkin, ilgili arkadaşlarımızla çalıştık. Buradaki en önemli unsurlardan birisi de operasyonların engellenmemesiy-di. Onu da başardık” dedi.

İDLİB’DE RUSYA İLE ORTAK DEVRİYESuriye’deki gelişmelere de değinen

Akar, “Küçük ihlaller olsa da bölgedeki ateşkes devam ediyor. 235 bin civarında Suriyeli kardeşlerimiz evlerine döndü. Amacımız bütün Suriyeli kardeşlerimizin evlerine dönmesi. TSK’nin Libya görevinin devam ettiğini de kaydeden Akar, “Danış-manlık görevimiz sürüyor, kaybımız yok” ifadelerini kullandı. ■ Haber Merkezi

ANKARA Barosu Başkanı Erinç Sağkan LGBTI+ bireyleri hedef alan cuma hutbesi nedeniyle Diyanet Işleri Ali Erbaş ile ilgili olarak yaptıkları açıklamanın ardından hakkında soruşturma başlatılmasına ilişkin konuştu. Katıldığı bir programda konuşan Sağkan, “Bedel ödeme sırası bize geldiyse biz de bedel öderiz. Bu bizim önümüzde büyüttüğümüz bir konu değil soruşturma, talimatla açılmıştır” dedi.

Diyanet Işleri Başkanı’nın konuşmasının Türk Ceza Kanunu’na göre suç teşkil eden bir nefret söylemi olduğuna değinen Sağ-kan, bu konuda görevleri gereği açıklama yaptıklarını söyledi.

Avukatlık Kanunu’nun avukatlara yargı bağımsızlığını korumak ve insan haklarını savunma görevini yüklediğine dikkat çeken Sağkan, şu ifadeleri kullandı: “Yazının içe-riği baktık ki manipüle edilmeye başlandı. Bunun sebebi çok geçmeden nedeni belli oldu. Istanbul Sözleşmesi’nin feshedilmesi çerçevesine oturtulmaya başlandı. Istanbul Sözleşmesi’nin 3. maddesi Diyanet Işleri Başkanı’nın söylemini açıkça yasaklayan bir içeriğe sahiptir.” ■ Haber Merkezi

TSK’de ‘normalleşme’ 31 Mayıs’ta başlayacak

Sağkan: Soruşturma talimatla açıldı

Kayyum atanan belediyelere AKP'li Cumhurbaşkanı

Erdoğan'ın fotoğrafı asıldı.

Komünist Başkan: Belediye hesabından

kesinti yapıldı

410 GÜNDE 65 HDP'Lİ BELEDİYEDEN 51'İNE EL KONULDU

Salgın da halkın iradesinin gasp edilmesine engel olamadı. Iğdır, Siirt, Kurtalan, Baykan ve Altınova’da HDP'li belediyelere kayyum atandı, başkanlar gözaltına alındı. Seçimlerden bu yana partinin 65 belediyesinden 51'ine el konuldu

MUHALEFETIN elindeki bele-diyeleri hedef alan iktidarın irade gaspı durmak bilmiyor.

Seçimlerde 3'ü büyükşehir olmak üzere 65 belediye kazanan HDP’nin 40 belediyesine el koyan iktidar dün de 5 belediyeye kayyum atadı. Iğdır Belediye Başkanı Yaşar Akkuş, Siirt Belediye Eşbaşkanı Berivan Helen Işık, Baykan Belediye Eşbaşkanı Ramazan Sarsılmaz, Kurtalan Belediye Eşbaşkanı Baran Akgül, Muş’un Korkut ilçesi Al-tınova Belde Belediye Eşbaşkanı Casim Budak görevlerinden alındı.

Görevden alma kararlarının hemen ardından belediye eşbaşkanlarına ve belediye çalışanlara yönelik operasyon-lar gerçekleştirildi. Belediye eşbaşkan-ları ve çok sayıda çalışan gözaltına alındı. Siirt Belediyesi Eşbaşkanlığına seçilen ancak KHK’li olduğu gerekçesiy-

le mazbatası verilmeyen Resul Kaçar da evine yapılan baskın sonucu gözaltına alınanlar arasında.

Görevden alınan başkanların yerine Iğdır’a Vali Enver Ünlü, Siirt'e Vali Ali Fuat Atik, Baykan'a Kaymakam Mehmet Tunç, Kurtalan'a Kaymakam İhsan Emre Aydın, Altınova’ya ise Korkut Kaymakamı Hasan Sadebıyık belediye başkanvekili olarak atandı.

GÜLÜŞÜMÜZ SİZE DERT OLSUNGözaltına alınarak yerine kayyum

atanan Iğdır Belediyesi Eşbaşkanı Yaşar Akkuş, “En büyük gücümüz halkımız ve gülüşümüz. Bu da size dert olsun. Baş eğmedik, eğmeyeceğiz” dedi.

Görevden alındıktan sonra gözal-tına alınan Siirt Belediyesi Eşbaşkanı Berivan Helen Işık’ın Batman’daki aile evine de yapılan baskında kapı ve camlar kırıldı.

İKTİDAR DARBESİİçişleri Bakanlığı'nın kayyum

kararlarına tepki gösteren HDP Eş Genel Başkanı Mithat Sancar, "Darbe söylentilerini yayarak kendilerinden bir mağdur yaratmaya çalışan iktidar, beş belediyemize daha kayyum atadı, yani bir darbe yaptı. Kayyum Kürt düşmanlı-ğın en sert, en açık örneğidir” dedi.

Kayyum atamalarına karşı tüm

muhalefetin birlikte hareket etmesi gerektiğini belirten Sancar, "Kayyum darbesini sadece Kürt halkının bir meselesi olarak görürseniz yanılırsı-nız. Belediyelerimize yönelik bu gasbı hep birlikte göğüslemek gerektiğini de belirtmek gerekir. O gün gerekli daya-nışmayı gösterseydik, belki bugün bu tabloyla karşılaşmazdık. HDP, baskılara boyun eğmez, Kürt halkı baskılar karşı-sında sinmez. Biz her türlü adaletsizliğe karşı, savaş politikalarına karşı bütün gücümüzle mücadele etmeye devam edeceğiz. Bütün ülke için demokrasi, Türkiye’de barış sadece Kürtlere sadece HDP’ye bırakılmaz. Bu yüzden bütün demokrasi güçlerine çağrımızı yineli-yoruz. Gelin bir arada duralım, birlikte mücadelenin yollarını genişletelim" diye konuştu.

İRADE GASPIİçişleri Bakanlığı'nın kayyum kararı-

na muhalefet partileri de tepki gösterdi. CHP Yerel Yönetimlerden Sorumlu Genel Başkan Yardımcısı Seyit Torun, seçim vurgusu yaparak, "Kayyum atan-masıyla halk iradesi acizce tekrar yok sayılmıştır. Seçimle gelen seçimle gider, irade gaspının karşısındayız" dedi.

SOL Parti de sosyal medya hesabın-dan yaptığı açıklamayla kayyuma karşı çıktı. Açıklamada, "HDP'li belediyelere

kayyum atanmasını kınıyoruz. Halk ira-desini çalan, halkın seçme ve seçilme hakkını gasp etmek zorbalıktır. İradesi gasp edilen halkın yanındayız, omuz omuza" ifadelerine yer verildi.

BİR TEK KARS KALDIHDP, 31 Mart 2019 yerel seçimlerin-

de 3'ü büyükşehir, 5'i il, 45'i ilçe, 12'si belde olmak üzere toplam 65 belediye kazandı. 6 belediye başkanına "KHK'li olduğu" gerekçesiyle mazbata verilmez-ken bugünkü 5 belediye dahil toplam 45'ine kayyum atandı. 21 belediye eş başkanı hala tutuklu bulunuyor. HDP'nin kalan belediye sayısı 14. Şu ana kadar bir tek Kars’a kayyum atan-madı.

Diyarbakır Bağlar, Kars Digor’a bağlı Dağpınar Beldesi, Van’a bağlı Edremit, Çaldıran Tuşba ilçeleri, Erzurum Tek-man’da seçimi büyük farkla kazanan başkanların yerine seçimde ikinci gelen AKP’li belediye başkan adaylarına mazbata verilmişti.

Seçimin üzerinden 5 ay geçmeden 19 Ağustos 2019 tarihinde Diyarbakır, Mardin ve Van Büyükşehir Belediyeleri-ne kayyum atandı.

Önceki dönem de Demokratik Bölge-ler Partisi (DBP) yönetiminde bulunan 102 belediyeden 96’sına kayyum atan-mıştı. ■ BirGün Ankara

5 belediyeye daha kayyum

Gözaltına alınan ve yerine kayyum

atanan Iğdır Belediyesi Eşbaşkanı

Yaşar Akkuş, “En büyük gücümüz

halkımız ve gülüşümüz. Bu da size

dert olsun. Baş eğmedik,

eğmeyeceğiz” dedi.

Kayyum atamalarını eleştiren CHP Sözcüsü Öztrak olası bir baskın seçim durumunda DEVA Partisi ve Gelecek Partisi'ne destek verebileceklerini söyledi

MECLİS'in salgın tatili devam ederken siyaset sahnesinde hare-ketlilik tüm hızıyla sürüyor. Gün-deme dair açıklamalarda bulunan CHP Sözcüsü Faik Öztrak Genel Başkan Kemal Kılıçdaroğlu'nun, "Baskın seçimde Gelecek Partisi ve DEVA Partisi’ne grup kurması için destek verebiliriz" açıklaması-na ilişkin "Milli iradenin TBMM'ye eksiz yansıması için demokra-siden yana olan tüm partilerin Meclis'e girebilmeleri için her türlü yardımda bulunuruz" diye konuştu.

Erken seçime hazır olduklarını kaydeden Öztrak, "Bugünkü tek adam parti devleti rejimi içinde, aynen 12 Eylül darbe rejiminde olduğu gibi bazı partilerin Meclis'e girmesi engellenmeye çalışılıyor. 12 Eylül darbe rejimi hukukundan medet umuluyor. Biz CHP olarak demokrasiden yanayız. Milli irade-nin eksiksiz olarak Türkiye'nin tüm karar alma sürecine yansımasın-

dan yanayız" ifadelerini kullandı.

SEÇİMLE GELEN SEÇİMLE GİDER

HDP'li belediyelere kayyum atan-masını eleştiren Öztrak, "Seçimle gelen seçimle gitmelidir. Birilerinin hakkında mahkeme kararı varsa, mahkeme kararıyla tespit edilme-den görevden alınmaları doğru değildir. Ankara'dan atama yapıl-masını doğru bulmayız" dedi.

AKP iktidarının salgını yönet-mekte zorlandığını, başı bozukluk bir özensizlik olduğunu kaydeden Öztrak, "Sağlık Bakanı sürekli twe-et atıyor. İyi de kimi kime şikayet ediyorsunuz? Öyle şikâyet ederek, sorumluluğu topluma bırakarak

sıkıntılarımız büyür" şeklinde konuştu.

"Hükümetin başı mahallenin ka-badayısı gibi davranıyor" diyen CHP Sözcüsü "Milletin derdine derman olamadığının üstünü örtmek için CHP'nin belediyeleriyle uğraşıp du-ruyor. Saray hükümeti belediyele-rimize engel çıkarmak için elinden geleni yapıyor" ifadelerini kullandı.

DAMAT BERAT HALİMİZ BERBAT

Fabrikalarda salgına rağmen toplu olarak çalıştırılıp koronavirüse yakalanan işçilerin iş kazası kapsa-mından çıkarılmasının Saray'ın mil-lete nasıl tepeden baktığını gösteren bir skandal olduğunu ifade eden Öztrak, "Damat ekonominin başında Teyyo Pehlivan’a rahmet okutmaya başladı. Saray milleti unuttu, ferya-dını duymadı. TÜİK'e göre bu ülkede 23 milyon 596 bin aile var. Eğer Teo damadın dediği gibi, milletimize 525 milyar lira destek verdilerse aile başına 22 bin 250 lira düşer. İhtiyaç sahibi hangi aile hükümetten destek alabildi. Bırakın desteği maskeyi bile dağıtamadılar. Damat Berat ha-limiz berbat. Milletimiz pazarda bu gerçekle yaşıyor. Damat kayınpeder milleti kuru soğana mecbur bıraktı" dedi. ■ Politika Servisi

Gelecek ve DEVA’yabaskın seçim desteği

Avrupa Konseyi'nden Osman Kavala çağrısı

AVRUPA Konseyi Parlamenter Meclisi tarafından yapılan açıklamada Osman Ka-vala'nın AIHM kararı gereği tahliye edilmesi talep edildi. Avrupa Konseyi Parlamenter Meclisi, 10 Aralık 2019'da tutuklu iş insanı ve insan hakları aktivisti Osman Kavala için 'özgürlük' kararına Türkiye'nin yaptığı itirazı reddeden Avrupa Insan Hakları Mahkemesi (AIHM) kararını değerlendirdi. Avrupa Kon-seyi, Türkiye'yi AIHM'in kararına uyarak Os-man Kavala'yı acilen tahliye etmeye çağırdı.

Avrupa Konseyi Türkiye gözlemcileri Thommas Hammarberg, John Howell ve Avrupa Konseyi üye ülkeleri insan hakları savunucuları temsilcisi Alexandra Louis, AIHM'in Türkiye'nin kararına yaptığı reddi değerlendirdi.

T24'ün haberine göre Avrupa Konseyi Parlamenter Meclisi'nden yapılan açık-lamada şu ifadeler yer aldı: "AIHM son kararı verdi. Türk yetkilileri bunu uygu-lamaya ve 18 Ekim 2017'den beri tutuklu olan Osman Kavala'yı serbest bırakmaya çağırıyoruz. Aynı zamanda mahkeme-nin kararının yalnızca Gezi davası değil, Kavala'nın 19 Şubat 2020'de haksız yere yeniden tutuklanmasına neden olan 15 Temmuz 2016'daki darbe girişimiyle bağ-lantılı olduğu yönündeki soruşturma için de geçerli olduğunu hatırlatıyoruz.

Kavala'nın hemen tahliye edilmesi şu an daha da önemli çünkü fikirleri nedeniy-le tutuklanan diğer siyasetçi, sivil toplum aktivisti ve gazeteciler gibi o da hapishanede Covid-19 virüsü tehlikesiyle karşı karşıya ve pandemi nedeniyle erken ve şartlı tahliye-leri düzenleyen yeni infaz yasasından dışarı tutulmuş durumda." ■ Politika Servisi

Foto

ğrafl

ar: D

HA

A

A

Tw

itter

A

A

AA

SIYAH MAVI KIRMIZI SARISAYFA 10

10 EMEK 16 MAYIS 2020 CUMARTESIwww.birgun.net

muaksari@yahoo.com

DÜNYA EMEK GÜNDEMİNDENMutahhar Aksarı

BELÇİKA

Covid-19 korkusu başkentte fiili grevi tetikledi

BRÜKSEL’de karantinadan sonra dük-kânlar yeniden açılıp yolcu sayısı artınca, otobüs ve tramvay sürücüleri salgın korkusuyla gayriresmi greve başladı.

Grevciler mevcut Covid-19 güvenlik önlemleri (yüz maskeleri ve mikrop kırıcı sıvının olmayışı ile sürücüye bitişik koltukların kapatılması) yeter-siz olduğundan korku içinde yaşıyor. Ayrıca yolcuların da maske takmasını, herhangi bir otobüsteki yolcu sayısının sınırı aşması ve güvensiz hissetme-leri halinde otobüsü terk etme hakkı istiyorlar.

YUNANİSTAN

Öğretmenlerden başkentte kamera protestosu

YUNAN İlköğretim Öğretmenleri Federasyonu, Ortaöğretim Öğretmen-leri Birliği ve Özel Okul Öğretmenleri Federasyonu üyesi öğretmenler, 13 Mayıs Çarşamba günü Atina’daki Yu-nan parlamentosu önünde bir protes-to eylemi yaptı. Öğrenciler de eyleme katılarak destek verdi. Öğretmenler, hükümetin ev içinde sınıfta oldu-ğu gibi akan bir kamera kullanarak uzaktan öğretime geçme planlarına karşı çıkıyor. Bunun ders yayınlanırken sınıfta bulunan öğrencilerin mahre-miyetini tehlikeye atacağını söylü-yorlar. Öğretmenler ayrıca, devletin öğretmenleri değerlendirme önlemleri getirme, sınıf mevcudunu artırma ve okulları birleşmeye zorlama planlarına itiraz ediyor.

ALMANYA

Et işleme tesislerinde salgın yayıldı

COVID-19 salgını, et işleme tesis-lerini de etkiledi. Ülkenin batısındaki Coesfeld’deki bir kesimhanede 200’den fazla vaka kaydedildi. Fabrikalardaki birçok işçi düşük ücretlerle çalıştırılan, Romanya ve Bulgaristan’dan gelen göçmenler. Bu göçmen işçiler, genel-likle taşeronlar tarafından istihdam ediliyor, ortak konutlarda yaşıyor, yatak odalarını paylaşıyor ve toplu taşıma araçlarıyla işyerlerine geliyorlar. Bu çalışma koşulları sosyal mesafeyi imkânsız kıldığından Covid-19 bulaşma tehlikesi de artıyor.

İSRAİL

Tüm sektörlerde Covid-19 protestoları sürüyor

TÜM sektörlerden işçiler, 30 Mart’tan bu yana hükümetin Covid-19’a karşı ye-tersiz tepkisi nedeniyle hemen her gün protesto eylemleri yapıyor. 7 Mayıs’ta Tel Aviv Hayarkon Park’taki ekipman kamyonlarıyla sahne ses ve ışık teknis-yenleri tarafından bir protesto gerçek-leştirildi. Aynı gün yüzlerce öğrenci Tel Aviv’deki Habima Meydanı’nda gösteri yaptı. Öğrenciler, öğrenim ve konaklama ücreti hibelerinin durdurulmasını pro-testo etti. 9 Mayıs’ta çalışma koşullarına karşı yaklaşık 2 bin tıp stajyeri eylem yaptı. Tıp stajyerleri, mevcut vardiya sürelerinin 26 saatten 16 saate indiril-mesi çağrısında bulundu. 10 Mayıs’ta ise Kudüs’te Maliye Bakanlığı önünde El Al Airlines’ta çalışan yaklaşık 500 havayolu işçisi eylemdeydi.

Kay

nak:

ww

w.w

sws.

org

Sevgim DENİZALTI

SERMAYE örgütleri, Covid-19 sonrası yeni dönem için şim-diden harekete geçti. MESS,

işçilerin boynuna takılacak bir elektronik pranga geliştirirken, MÜSİAD bin işçinin ailesiyle birlikte yaşayacağı izole üretim üsleri açma-ya hazırlanıyor. DİSK Genel Başkanı Çerkezoğlu, işçiler üzerindeki dene-timi ve baskıyı artıracak bu uygula-maların kabul edilemez olduğunu belirtiyor ve ekliyor: “İşçiler ve sen-dikal mücadele için yeni bir dönem başlıyor. Yeni bir toplumsal düzenin inşası için mücadele edeceğiz.”

İŞÇİLERE ELEKTRONİK PRANGATürkiye Metal Sanayicileri

Sendikası (MESS), fabrikalarda işçilerin sosyal mesafe kurallarına uyup uymadıklarının tespiti gerek-çesiyle elektronik pranga geliştir-di. MESS’in talebiyle bir yazılım firmasının geliştirdiği MESS Safe adı verilen ‘giyilebilir donanım’ ve bağlı uygulama ile işçilerin işyerindeki tüm hareketleri izlenebilecek.

İşçilerin boyunlarına ya da giysilerine takılacak olan cihaz, çevresindeki diğer cihazlar (işçiler) ile aradaki mesafeyi ölçerek sosyal mesafe kurallarına uyulmadığı durumlarda uyarı verecek. İşçilerin cep telefonuyla entegre şekilde çalı-şacak cihaz, konum bilgilerini ortak bir veritabanında toplayacak. Bu ve-rilerin ‘anonim’ olarak toplanacağı ve sadece iş güvenliği uzmanlarının risk değerlendirmesi için kullanıla-

cağı iddia ediliyor.MESS Yönetim Kurulu Başka-

nı Özgür Burak Akkol, Covid-19 salgınıyla tüm dünyada üretim ve çalışma düzeninin değiştiğini belir-terek, bu zorlu süreçten daha güçlü çıkmak ve kesintisiz üretimi sağla-mak için bu ürünü geliştirdiklerini söylüyor.

İZOLE ÜRETİM ÜSLERİMüstakil Sanayici ve İşadamları

Derneği (MÜSİAD) ise ‘çarkların durmaması’ için izole üretim üsleri oluşturuyor. Standartlarını MÜ-SİAD’ın belirleri bu üslerin ilki 15 Haziran’da Tekirdağ’da açılacak. MÜSİAD’ın dediğine göre, üs kapıla-rı kapattığında salgından ve yaşa-nabilecek diğer olumsuzluklardan tamamen izole olacak.

Bu üslerde işçiler aileleriyle kalacak. MÜSİAD, bin ailenin ve yaklaşık 4 bin 500 kişinin yaşayabileceği şekilde tasarla-nan izole üretim üslerinden 4 tane kurmayı planlıyor. İkinci üs İstanbul Hadımköy’de, üçüncü üs Hatay Hassa’da, son üs ise Karade-niz’de olacak. Üslerde ülkede devam etmesi gereken tüm sektörlerin bulunması, herhangi bir olağanüstü durumda üretimin kesilmemesi he-defleniyor. Üslerin içinde mağaza, restoran, market, bankalar, kargo

şirketleri, PTT, sağlık ve eğitim kurumları ile sanayiye eleman yetiştirmesi için meslek lisesinin de olacağı belirtiliyor.

SERMAYE, SALGINI FIRSATA ÇEVİRİYOR

Türkiye’de sermaye sınıfı, Covid-19 sonrası döneme işte böyle hazırlanıyor. Peki bunlar ne anlama geliyor? Bu hazırlıklar, salgın sonrası işçileri ve çalışma yaşamını bekleyen ‘yeni normal’e ilişkin nasıl ipuçları veri-yor? İşçiler ve sendikalar ne yapacak?

DİSK Genel Başkanı Arzu Çer-kezoğlu’na göre bu uygulamalar, sermayenin salgını fırsata çevir-meye çalıştığının bir göstergesi. ‘Salgına karşı tedbir’ adı altında iş-çiler üzerindeki baskı ve denetimin

artırılmasının amaçlandığını belirten Çerke-zoğlu, sermaye-nin bu tutumu-nun hükümet politikaların-dan bağımsız değerlendirile-meyeceğini de vurguluyor:

“Salgın sürecinin başından beri siyasi iktidarın politikaları, işçilerin ve emekçileri değil, sermayenin çıkarlarını koruyan, hatta işçi-lerin kazanılmış haklarını hedef alan bir çizgide ilerledi. ‘Ne olursa olsun çarklar dönsün’ yaklaşımıyla

milyonlarca işçi ve emekçi, salgın riski altında çalışmaya zorlandı, alınan önlemlerden muaf tutuldu. Açıklanan destek paketlerinde işçi, emekçi, emekli yoktu. İşini, geli-rini kaybeden milyonlarca insanı korumak için adım atılmadı. Şimdi

sermaye örgütlerinin ‘sos-yal mesafenin korunması’, ‘salgına karşı tedbir’ adı altında hayata geçirmeyi planladığı bu uygulamalar da yine siyasi iktidar ve ser-mayenin ‘çarklar dönecek’ yaklaşımının bir ürünü. İşçiler üzerindeki denetimi ve baskıyı daha da artır-

mayı hedefleyen bu uygulamalar kesinlikle kabul edilemez.”

SENDİKAL MÜCADELE İÇİN YENİ DÖNEM

Çerkezoğlu da salgından sonra yeni bir dönemin başlayacağı dü-şüncesinde. Salgının hem toplum-sal yaşam hem de çalışma yaşamı üzerindeki etkilerinin önümüzdeki dönem daha yıkıcı bir biçimde his-sedileceğini ifade eden Çerkezoğlu, şunları söylüyor:

“İçinde bulunduğumuz süreç, tümüyle sermayenin çıkarları, eşitsizlik ve sömürü üzerine kurulu kapitalist düzeni ifşa etti. Şimdi önümüzde yeni bir süreç var. Sendi-kal mücadele açısından da yeni bir dönem başlıyor. Milyonların sağlığı-nın, işinin güvence altında olacağı, eşitlikçi, adil, yeni bir toplumsal dü-zenin inşası için sendikalara büyük görev düşüyor.”

Salgını fırsata çeviriyorlarCovid-19 sonrası yeni dönem için harekete geçen sermaye örgütleri, işçilere elektronik pranga takmayı, izole üretim üsleri açmayı planlıyor. DİSK Başkanı Çerkezoğlu: Amaç işçiler üzerindeki denetim ve baskıyı artırmak. Salgını fırsata çevirmeye çalışıyorlar

Arzu Çerkezoğlu

DİSK’ten yeni dönem için yol haritası

DİSK, Covid-19’la mücade-le sırasında ve sonrasında yeni bir toplumsal düzen ve çalışma yaşamında yeni bir yol haritası için bir dizi acil önlem öneriyor. Salgının tüm dünyada büyük halk sağlığı sorunlarına yol açarken; gelir eşitsizliğini, toplumsal adaletsizliği ve yoksullu-ğu daha da artırdığına dikkat çeken konfederasyonun önerilerinden bazıları şöyle:

■ Çalışma koşullarına ilişkin önlemler kapsamında, zo-runlu ve acil olmayan işler dışında tüm işler en az 15 gün süreyle durdurulmalı.

■ Çalışma süreleri, gelir kaybı olmaksızın kısaltılmalı.

■ Covid-19, çalışırken hastalığa yakalanan emekçiler için iş kazası, sağlık emekçileri için meslek has-talığı olarak kabul edilmeli.

■ Temmuz ayında olağan toplu iş sözleşmesi prosedürüne dönülmeli.

İŞTEN ÇIKARMA YASAĞI DEVAM ETMELİ

■ İşten çıkarma yasağı devam etmeli ve istisnaları kaldırılarak yeniden düzenlenmeli.

■ Ücretsiz izin uygulamasına ve ‘nakdi ücret desteği’ adı altında yapılan bin 168 TL’lik ödemelere son verilmeli, bu işçilere kısa çalış-ma ödeneği uygulanmalı.

■ İşsizlik Sigortası Fonu sadece işçilere tahsis

edilmeli.■ Kayıt dışı çalı-

şanların geçimini sağlamak üzere düzenli bir sosyal sigorta desteği sağlanmalı. Bütün

yurttaşların asgari geçimini sağlaya-

cak bir aile sigortası uygulamasına geçil-

meli.■ Emekli aylıkları ve gelir-

lerinin alt sınırı asgari ücret olmalı.

YENİ VE KAMUCU BİR BÜTÇE■ TBMM bütçe yapma yetkisini

kullanmalı, Covid-19 koşullarının gerektirdiği kamucu önceliklere sahip yeni bir bütçe yapılmalı. Yeni bütçe ile yeni kaynaklar bulunmalı, özellikle etkin bir servet vergisi ve adil bir vergi düzenlemesi yapıl-malı.

■ Tüm temel tüketim ve ihti-yaçlar üzerindeki dolaylı vergiler kaldırılmalı.

■ Salgın kadınların ev içi iş yükünü ve kadına yönelik şiddeti artırıyor, cinsiyetçi toplumsal işbö-lümünü derinleştiriyor. Bu konuda acil önlem alınmalı.

Virüse yakalanan işçi cezalandırılacakmış!

SALGINA rağmen işçileri sokağa çıkma yasağının olduğu günlerde bile çalıştıran Antep’teki Merinos fabrikası yöneticileri, virüs bulaştığı tespit edi-len personeline cezai işlem uygulayacağını duyurdu.

DİSK Tekstil Sendikası Gaziantep Bölge Temsilcisi Mehmet Türkmen, duyuru metnini Twitter hesabından paylaşarak karara tepki gösterdi. Türkmen paylaşı-mında, “Virüs tespit edilen işçiye ceza verilecektir.’ Evet evet, yanlış okumadınız. Sonun-da bu da oldu. Salgın riskinin olduğu iki ay boyunca işçileri çalıştıran ve işçilerin virüse yakalandığı Antep’teki Merinos fabrikasında asıldı bu duyuru” ifadelerini kullandı.

YALNIZCA MERİNOS DEĞİLTürkmen, gazetemize yaptığı

değerlendirmede ise şunları söyledi: “Aslında bu durum sadece Merinos’a özgü değil. Merinos’ta yaşananlar, Antep’te yüzlerce fabrikada on binlerce işçinin karşı karşıya olduğu tablonun ve işçilere dayatılan koşul-ların çarpıcı örneklerinden biri sade-

ce. Burada fabrikaların çoğu salgın koşullarında ara vermeden çalışmaya devam etti. Önemli bir kısmı sokağa çıkma yasağının olduğu günlerde

bile izin alarak çalıştı. Merinos da bunlardan biri.”

Patronların bu pervasız-lıkları yapabilme cesaretini iktidardan ve onların yereller-deki temsilcilerinden aldığını belirten Türkmen, şöyle devam etti: “MESS’in metal işçileri için geliştirdiği elektronik kelepçe uygulaması ve MÜSİAD’ın izole

üretim üsleri diye duyurduğu, işçiler için özel çalışma kampları projeleri, bu ülkedeki sermaye sınıfının ve bu ülkeyi yöneten iktidarın işçilere nasıl baktığını çok net gösteriyor. Bu salgın süreci boyunca yaşananlar, serma-yenin ve iktidarın işçileri insan yerine koymadığını ve her koşulda patronlar için çalışması gereken köleler olarak gördüğünü çok daha çarpıcı biçimde gözler önüne serdi.”

Öte yandan 27 Mayıs’a kadar ka-panma kararı alan Merinos’un işçilerin bayram ikramiyelerini ve erzak yardı-mını yapmadığı öğrenildi. ■ Emek Servisi

Mehmet Türkmen

SONUNDA BU DA OLDU

Covid-19 iş kazası ve meslek hastalığıdır!

SOSYAL Güvenlik Kurumu’nun (SGK) 7 Mayıs’ta yayımladığı, ‘Covid-19’un iş kazası ve meslek hastalığı kapsamına alınamayacağı’ yönündeki genelgeye karşı tepkiler büyüyor. Sağlık ve Sosyal Hizmet Emekçileri Sendikası (SES), genelgenin iptali için dava açacağını duyurdu. Basın toplantısı düzenleyen SES Eş Genel Başkanı Gönül Erden, Covid-19’un iş kazası ve meslek hastalığı olarak kayıtlara geçirilmesi için mücadeleye devam edecekle-rini söyledi. SGK’nin hukuka aykırı genelgesini derhal geri çekmesi gerektiğini belirten Erden, “Salgını fırsata dönüştürerek emekçilere dönük saldırı politikalarına karşı mücadelemizi büyüteceğiz” dedi. ■ Haber Merkezi

MÜSİAD, izole üretim üslerinden ilkini gelecek ay Tekirdağ’da açmayı planlıyor

M

ÜSİ

AD

Mess

Twitt

er

SES GENELGENIN IPTALINI ISTIYOR

SIYAH MAVI KIRMIZI SARISAYFA 11

11EKONOMI16 MAYIS 2020 CUMARTESI

HAZINE ve Maliye Bakanlığı Nisan ayına ilişkin bütçe verile-rini yayımladı. Geçen yıl rekor

kıran bütçe açığı bile bu yıl mumla aranıyor. 2019 Nisan’da 18,3 milyar lira olan bütçe açığı 2020 Nisan’da yüzde 136 artışla 43,2’ye fırladı. Hazine vergi tahsilatı yapamıyor. Bütçeyi kurtaran-lar ise zorunlu alışverişleri ve ödedik-leri faturalarla bir yandan da vergi ödeyen yoksul halk kesimleri.

BÜTÇE AÇIĞINDA TARIHI REKOR2020 Nisan ayı içinde 108,4 milyar

lira harcama yapan Hazine buna kar-şılık 65,2 milyar lira gelir elde edebildi. Böylece bütçe sadece nisan ayı içinde 43,2 milyar lirayı buldu. Bu tutar 2018 Nisan ayında verilen bütçe açığının tam 15 katı.

Son verilerle beraber ocak-nisan ara-sındaki toplam bütçe açığı da böylece 72,8 milyar lirayı bulmuş oldu. Böylece 2018 boyunca verilen 72,8 milyar liralık toplam bütçe açığına denk açık 2020’nin ilk 4 ayında verildi. 2020 yılı için hedef-lenen bütçe açığı ise 138,9 milyar liraydı. Böylece hedeflenen açığın yüzde 52’si ilk 4 ayda tamamlandı. Üstelik mayıs ve haziran aylarında ise açığın daha da büyümesi bekleniyor.

FAIZ ÖDEMELERI HAZINE’NIN BELINI BÜKTÜ

Geçen yılın bütçe açıkları borçlan-mayla finanse edilince bu yıla yüksek faiz ödemeleri kaldı. Nisan ayı içinde devletin yaptığı her 100 liralık harcama-nın 15,7 lirasını geçmişte aldığı borcun faiz ödemeleri oluşturdu. Nisanda toplam 17 milyar liralık faiz ödemesi ya-pıldı. Bu tutar geçen yılın nisan ayında yapılan 5,1 milyar liralık faiz ödemesin-de yüzde 235 daha fazla.

DEVLET BÜTÇESI YOKSULUN SIRTINDA

Hazine’nin temel gelir kaynağı salgın günlerinde yoksul halk kesimleri oldu. Yurtiçinde satın alınan malların ÖTV ve KDV’si vergi gelirlerinin yarısına ulaştı. Nisan’da tahsil edilen her 100 liralık ver-ginin 10,8 lirasını tütün kullananlardan toplanan ÖTV oldu. n Ekonomi Servisi

Bütçe yoldan çıktı

NISAN AYI AÇIĞI 2 YIL ÖNCESININ 15 KATI

Nisan ayında bütçe 43,2 milyar lira açık verdi. Bu

tutar geçen yılın aynı ayından yüzde 136 daha

fazla. 2 yıl öncesinin ise tam 15 katı. Açığın en önemli

sebebi ise geçen yıl alınan borcun faizleri. Nisan ayında

toplam 17 milyar lira faiz ödemesi yapıldı

Nisanda tahsilatı yapılan 100 liralık verginin

n 24,7 lirasını: Gelir vergisi mükellefleri

n 1,8 lirasını: Kurumlar vergisi mükellefleri

n 16,9 lirasını: KDV mükellef-leri

n 10,8 lirasını: Tütün ürünü satan ÖTV mükellefleri

n 2,6 lirasını: Otomobil satan ÖTV mükellefleri

n 9,8 lirasını: Petrol ve doğal-gaz satan ÖTV mükellefleri

n 1,8 lirasını: İçki satan ÖTV mükellefleri

n 1,3 lirasını: Diğer ÖTV mükel-lefleri

n 2,9 lirasını: Damga vergisi mükellefleri

n 27,4 lirasını: BSMV, MTV, Gümrük Vergisi, Şans Oyunları, Özel İletişim Vergisi ve Harç mü-kellefleri ödedi.

100 liralık vergiyi kim ödedi?

Nisan aylarında bütçe açığı (milyar TL)

TÜRKIYE’nin hem bütçe açığı hem de cari açığı giderek büyüyor. Buna karşılık 1 yıl içinde döndürmesi gereken 168 milyar dolarlık dış borcu bulunuyor. Ancak turizm ve ihracat gelirleri bu borcu karşılayabilecek düzeyde değil.

Hükümet, lira üzerinde baskı yaratan bu durumu hafifletmenin yolu olarak swap koridoru arayışında. Bu arayışın altında bir yandan da Merkez Bankası’nın azalan rezerv-lerini kurtarmak yatıyor.

14 Mayıs gecesi Reuters Haber Ajansı’na düşen haber swap arayışını teyit etti.

IKINCI BIR KUR ŞOKUNA HAZIRLIKHaberde “Türkiye hükümeti

acil bir finansman arayışın-da, bu nedenle yaban-

cı müttefiklerine başvuruyor. Konuya

ilişkin üç Türk yetkili, ikinci bir kur krizi olabile-ceği korkusuna karşı savunma hazırladığın-dan bahsetti” denildi.

INGILTERE ILE GÖRÜŞÜLÜYORDolar/TL yük-

seldikçe yurtiçinde Londra’yı hedef gösteren

hükümet Londra ile Türkiye arasında swap koridoru açmak

istiyor. Reuters’ın haberinde “Hazine ve merkez bankası yetkilileri son günlerde swap hatları kurma konusunda Japonya ve Ingilte-re’yle ikili görüşmelerde bulunuyor. Mevcut hatların genişletilmesi konusunda Katar ve Çin ile de görüşülüyor. n Ekonomi Servisi

Swap’ta Londra’nın kapısı çalındı

PIYASALARDOLAR

BIST100

ALTIN(Cumhuriyet)

AVRO

PETROL

ALTIN(Gram)

6.92

99,944

2531

7.49

31.6

386.8

BANKACILIK Düzenleme ve Denetle-me Kurumu'ndan (BDDK), yapılan yazılı açıklamada, Covid-19 salgınıyla mücadele sürecinde bireysel ve ticari müşteriler tarafından kuruma iletilen şikâyetlerin incelendiği belirtildi.

Açıklamada, şunlar kaydedildi:"Bu kapsamda, şikayete konu bankalar

hakkında kurumumuz denetim elemanları tarafından yapılan incelemeler neticesin-de düzenlenen raporda yer alan tespitlere ilişkin olarak kurumumuzca bankalara iletilen talimatlara aykırı işlem tesis edilmesi gerekçesiyle, 15 bankaya toplam 19 milyon 650 bin TL idari para cezası uygulanmasına karar verilmiştir". n AA

BDDK'den bankalara 'şikâyet var' cezası

TÜRKIYE Istatistik Kurumu (TÜIK) nisan ayına ilişkin konut satış istatistiklerini yayımladı. Konut satışları zaten geçen yıl sert şekilde azalan sayıların bile yüzde 55 altın-da. Türkiye genelinde konut satışları 2020 Nisan ayında 42 bin 783 oldu. Geçen yıl nisanda bu sayı 96 bin 71’di. Böylece faizlerin oldukça düşük olması, 100 milyarlık istikrar kalkanı paketinde peşinat oranının yüzde 20’den yüzde 10’a indirilmesi de salgın döneminde bir işe yara-madı. Satılan konutların 17 bin 88’i ise kredi kullanılarak ipotekli şekilde satıldı. n Ekonomi Servisi

Konutu şimdi de salgın vurdu

AVRUPA’nın üretim üssü Almanya, 2020 yılının ilk çeyreğinde corona virüsü etkisiyle yüzde 2,2 daraldı.

Ülkedeki sanayi üretimi mart ayında yüzde 11,6 düşerek tarihi bir kayıp yaşar-ken Almanya 2009’un ilk çeyreğindeki yüzde 4,7’lik daralmanın ardından ilk kez ekonomik daralma yaşadı.

Almanya yine de kıtanın diğer büyük ekonomik güçlerine nazaran daha iyi bir ilk çeyrek performansı sergiledi. Ilk çeyrek-te 19 ülkeli Avro Bölgesi ekonomisi yüzde 3,8 daralırken Fransa ekonomisi yüzde 5,8, Ispanya ekonomisi yüzde 5,2 Italya ekono-misi ise yüzde 4,7 daralmıştı. Almanya'da yıl boyunca daralmanın yüzde 14'ü bulma-sı bekleniyor. n Ekonomi Servisi

Almanya 11 yıl sonra daraldı

Türkiye daha önce Katar'la 25 Kasım2019'da swap anlaşması yapmıştı

D

epo

Phot

os

SWAP NEDIR?

Bir paraya sahip olabilmek için var-lığınızdaki bir parayı emanet ederek karşılı-ğında arzu ettiğiniz pa-rayı vadeli biçimde takas etmeye para swapı denir. Bunun gerçekleşmesi için takas yapacak aktörler arasında swap koridoru olması gerekir. Swap yoluyla elde edilen para, vade boyun-ca kullanılabilir, emanettir.

www.birgun.net

Hazine salgında da müteahhite çalıştı

Nurcan GÖKDEMIR

GENIŞ halk kesimleri iktida-rın salgına karşı destek amacıy-la çıkarttığı ancak gelirlerinin düşmesi ile sonuçlanan düzen-lemeler, artan hayat pahalılığı ile boğuşurken kamu kaynak-ları ile fonlanan müteahhitler bütçeden yine paylarını aldı.

Hazine ve Maliye Bakanlığı Nisan ayı merkezi yönetim bütçe gerçekleşmelerine ilişkin rakamları açıkladı. Buna göre, 2019 Ocak-Nisan döneminde 330 milyar 430 milyon lira olan giderler bu yılın aynı dönemin-de yüzde 19,2 artışla 393 milyar 773 milyon liraya çıktı. Yılın ilk dört ayı sonunda giderler için ayrılan 1 trilyon 95 milyar 461 milyon liralık ödeneğin yüzde 35,9'u harcandı.

Mal ve hizmet alım giderleri için ayrılan 75 milyar 550 mil-yon liralık ödeneğin de yüzde

33,1'i harcandı. Geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 19,9 artışla 24 milyar 993 milyon li-ralık mal ve hizmet alımı gideri yapıldı.

AKP iktidarlarının en tartış-malı harcama kalemlerinden olan müteahhitlik giderleri tüm sıkıntılara karşın hız kesmedi. Nisan ayında temizlik ihalesi dahil müteahhitlerden1,5 mil-yon liralık hizmet alımı yapıldı.

Ocak ayında 1,6 milyar TL, Şubat ayında 716 milyon TL, Mart’ta 2 miyar TL ödeme ya-pılan müteahhitlerin bütçeden Nisan ayında aldığı tutar 1,2 milyar TL oldu. Dört ayda müte-ahhitlere 5.6 milyar TL aktarıldı.

Bunun 1,9 milyar TL’si hizmet binası için verilirken 3,6 milyar TL’lik aktarma da “Diğerleri” adı altında yapıldı.

GARANTI ÖDEMELERIYolcu ve araç garantili pro-

jeler için ödemelerin yapıldığı Karayolları Genel Müdürlüğü’ne de ödeme ayı olması dolayısıyla Nisan’da 2 milyar TL’lik yardım verildi. Dört ayın sonunda Karayolları Genel Müdürlüğü’ne yapılan Hazine yardımı 4.8 milyar TL’ye ulaştı.

HIZMET BINASI KIRASIKişilere ait binaların kamu

kurumları tarafından kira-lanması şeklinde yaygınlaşan uygulamanın bütçeye olan yükü de azalmadı. Nisan ayında en yüksek kira ödemesi hizmet binalarına yapıldı. 663 milyon-luk kira giderinin 559 milyonu bina kirası olarak ödendi. Müteahhitlik giderleri arasında-ki en yüksek bedelin de hizmet binalarına yapıldığı dikkate alındığında ülkenin içinde bulunduğu hiçbir güçlükte, bu ödemelerden vazgeçilmediği bir kez daha görüldü.

Nisan ayında bütçeden müteahhitlere 1,2 milyar TL aktarıldı. Garanti ödemelerinin yapıldığı Karayolları Genel Müdürlüğü’nün harcadığı para 2 milyar TL’yi buldu

A

A

AA

A

A

D

epo

Phot

os

D

epo

Phot

os

SIYAH MAVI KIRMIZI SARISAYFA 12

Dünkü sudokunun

çözümü

NASIL OYNANIR?Sudoku tablonun 9 satır, 9

sütun ve 9 almalık beyaz ve gri renklendirilmiş 3 x 3 bloktan

oluşan 81 hücresi vard›r. Sudoku oyununun amacı tüm hücreleri

1 ile 9 arasındaki rakamlarla doldurmaktır. Ama çözümde her

bir rakamın, her bir satırda, her bir sütunda ve her bir blokta sadece

bir kez görünmesi gerekir.

TV’D

E BU

GÜ

N

TARZAN EFSANESI 20:00

ANNE ve babasını kaybettikten sonra ormanda goriller tarafından bü-yütülen Tarzan, normal hayata dönmüş, İngiltere’de eşi Jane Porter ile bir-likte yaşamını sürdürmektedir. Bir gün Avam Kamarası tarafından yeniden büyüdüğü topraklara, Kongo’da Belçika Kralı tarafından kurulan bağımsız devlete ticaret elçisi olarak gönderilir. Ancak burada Leon Rom’un kurdu-ğu komplodan habersizdir. Her şeyi öğrendiğinde ise eşi Jane’in hayatını kurtartmak için varını yoğunu ortaya koyması gerekecektir.

SAÇ KRALIÇESI

TLC 20:0016 Mayıs 2020 Cumartesi Yıl: 17 Sayı: 5876

Im ti yaz Sa hi bi ve Ya yın la yan:Birgün Yayıncılık ve İletişim Tic. A.Ş. adına

Ibrahim AydınYayın Koordinatörleri: Yaşar Aydın, İbrahim Varlı

Yayın Danışmanı: Semra Kardeşoğlu Sorumlu Yazı Işleri Müdürü: Mustafa Kömüş

Ek Yayınlar: Berkant GültekinPolitika: M. Emin Kurnaz

Ekonomi: Ozan Gündoğdu Çalışma Yaşamı: Sevgim Denizaltı

Kent-Yurt: Uğur Şahin Kültür-Sanat: Işıl Çalışkan Spor: Eren Tutel

Ankara Temsilcisi: Nurcan GökdemirReklam Rezervasyon: İrem İlyas

rek lam@bir gun.netMerkez Adres: Gülbahar Mah. Altan Erbulak Sk. Karaca Apt. No: 9/A Mecidiyeköy/İstanbul

Tel: 0 212 288 28 00Faks: 0 212 288 51 16

Ankara Temsilciliği: 0 312 419 91 02 Faks: 0 312 419 92 09 Izmir Temsilciliği: 0 542 356 87 35

Iletişim: info@birgun.net

Ba sıl dığı Yerler n Istanbul: Arslan Güneydoğu Gaz. Mat. Ve Kağıtçılık A.Ş. Akçaburgaz mah. Hadımköy yolu San1 Bulvarı, 169. Sokak, No:6 Kıraç/Esenyurt / İstanbul - 0212 886 17 95 n Ankara: Arslan Güneydoğu Gazetecilik Matbaacılık ve Kağıtçılık A.Ş. Saray Osmangazi Mah. Sütçü İmam Cd. No:33 Pursaklar/Ankara - 0312 419 20 03 n Izmir: Metalişleri Sanayi Sitesi 1’nci Cadde No: 173

Kısıkköy-Menderes/İzmir - 0232 257 69 03 n Adana: Yenidoğan Mh 2108 Sk No: 13/A Yüreğir/Adana - 0322 346 03 71 n Trabzon: Yeşilyalı Mahallesi Arsin Organize Sanayi Bölgesi 5 No’lu Cadde

No: 8 Arsin/Trabzon-0462 712 04 44Da ğı tım: Tur ku vaz Da ğı tım Pa zar la ma A.Ş.

Ya yın Tü rü: Yay gın Sü re li Ya yın

MODERN zamanların hazine avcısı Drew Pritchard ve otomo-bil gurusu Paul Cowland, yılların eskitemediği klasik arabaları sa-tın alıp tamir ediyor. Drew Prit-chard’ın pazarlık konusundaki yeteneğinin ve Paul Cowland’ın mekanik bilgisinin birleştiği Discovery Channel’in yeni prog-ramı, klasik araba düşkünlerini ekrana kilitlemeye hazırlanıyor. Klasik arabaları bulmak için bütün Avrupa’yı gezecek ikilinin yenileyecekleri klasik araçlar arasında; tek kapı Range Rover, Toyota MR2, Porsche 944 gibi klasikler bulunuyor.

12 BULMACA www.birgun.net16 MAYIS 2020 CUMARTESİ

KANAL D

n Yönetmen: David Yatesn Oyuncular: Alexander Skarsgård, Margot Robbie, Christoph Waltz,

Samuel L. Jackson, Djimon Hounsou

SAÇ Kraliçesi Chris-tina ile tanışın! Postiş onun işi. Staten Is-land’da saç eklentileri üzerine bir imparator-luk kurdu. Şimdi ise rekabetin doruk noktası olan Manhattan’da yeni bir kuaför salonu açarak aile işini büyütmeye hazırlanıyor. Fakat New York’un kalbinde, hayal-lerini gerçeğe dönüştür-mek, tahmin ettiğinden daha zor olacak.

DISCOVERY CHANNEL 21:00

HURDA AVCILARI: KLASIK ARABALAR

SIYAH MAVI KIRMIZI SARI

Leyla KOÇ ÜZÜM

İşte yüzünde badem çiçekleri, saçlarında gülen

toprak ve ilkbahar

SEVGI Evgin Göyçe... “Bir devrimci nasıl yaşar?” sorusu-nun cevabıdır. Gençlik yılların-dan itibaren kaybettiğimiz son ana kadar mücadele etmekten vazgeçmemenin ismidir…

Sevgi Abla, “Ardahan dev-rimci mücadelesi, beni hayata bağlayan, hayatla buluşturan ikinci annem gibidir” derdi. Yetmişli yılların başından itibaren lise yıllarında tanışır devrimci düşünceyle ve üniver-site yıllarında kendini militan mücadelenin içinde bulur. Ailesi Ardahan’ın en bilinen otoriter ve gelenekçi yapısına sahipti; kızlarının devrimci mücadele içersinde olmasına itirazlarına karşı; asi, devrimci kişiliği, duruşu ve pratiği ile yanıt vermişti Sevgi Abla...

Ardahan’da her alanda yürüt-tüğü devrimci mücadele tüm Ardahanlılar tarafından konuşulur, bilinir. Köylere kadar yayılan birlikte, kolektif mücadelenin onlarca örneğinin örgütlenmesini sağlamıştır. Hamalların örgütlülüğü Hamal Der’in kurulmasından, Ardahan Kültür Derneği’nin örgütlenme-sine, kara borsacılığa karşı Adil Dağıtım Komiteleri’nin kurulup, meraların, çayırların zenginlerin

elinden alınıp, kamulaştırılma-sına kadar halkın söz ve karar süreçlerinde yer aldığı örgütlü-lükler için mücadele etti.

Sevgi Evgin Göyçe ve yol ar-kadaşlarının Ardahan’da yazdığı tarih; yükselen devrimci hareket yıllarında halkın yaşadığı sorun-lara karşı halkla birlikte devrimci çözümler üretme tarihidir. 1977-78 yıllarında kurdukları Ardahan Kadın Derneği; kadın mücade-lesinin sınıf, devrim mücadele-sinden ayrılmazlığı gerçekliğinin en somut örneğidir. Köylerden

gelen kadınlarla

birlikte ya-pılan toplan-

tılar, etkinlikler, kadınların yaşadığı

sorunların, kadın mec-lisi yapılarıyla dernekte çözüldüğü, kadınların yaşamlarına, yaşadık-ları sorunlara ilişkin birlikte konuştukları,

birlikte çözümler ürettiği kadın mücadelesi pratiğidir.

Sevgi Abla, 1976 yılında Erzurum Atatürk Üniversitesi Eğitim Fakültesi Fen Bilgisi Bölümü’ ne girer. Bölümdeki tek kız öğrenci olması ve siyasi kim-liği nedeniyle yaşadığı baskılar ve tacizler sonucunda okulu-nu yarım bırakmak zorunda kalır. Daha sonra Ankara Gazi Üniversitesi Eğitim Fakültesi’ni kazanarak öğrenimine burada

SAYFA 13

13KENDİNE AİT BİR SAYFA KADIN 16 MAYIS

2020 CUMARTESI

BirGün

DÜNYADA ve Türkiye’de in-ternet kullanımı hızla artarken dijital cinsiyet açığı da artıyor. Oysa kadınların keşfetmiş, geliştirmiş ve iyi kullanıyor olduğu bilgi-iletişim teknoloji-lerine, kolay, güvenli ve nitelikli erişime, bilgiye ulaşmak temel bir yurttaşlık hakkı olduğunu savunan Filmmor, ‘dijital cinsi-yet açığını’ ortadan kaldırmak için Dijital Feminist Iletişim Atölyesi’ni başlattı.

1'inci DijiMor: Dijital Feminist Iletişim Atölyesi feminist-hak savunuculuğu, iletişim ve

görünürlük deneyim ve stra-tejilerini buluşturmak üzere 15 kadın-LGBTI+ hak savunucusu örgütten 15 katılımcı ile ilk eği-timini dün gerçekleştirdi.

Neden böyle bir atölye ihtiyacı oluştuğunu BirGün’e anlatan Filmmor’dan Ra-bia, “DijiMor, uzun zamandır düşündüğümüz, yapmak için de çok hevesli olduğumuz bir fikirdi. Çünkü feminist iletişimi birlikte keşfedeceğimiz ve di-jitale taşıyacağımız bir iletişim pratiği olarak düşünüyoruz. Bu da siberfeminizm ve dijital

eşitsizlikler üzerine odaklana-bileceğimiz alanı yaratıyor” ifadelerini kullandı.

“Covid-19 pandemisinin etki-siyle dijital iletişimin öneminin ve kullanımının bu kadar artığı, önem kazandığı dönemde, bilgi ve iletişim teknolojilerine ve bu teknolojiyi kullanma becerisine erişimin eşit olmadığı çevrimiçi dijital evrende kadınlar, ikili cinsiyet belirleyicilerinin ürettiği söylemlerin karşısında mücade-le alanları örüyor” diyen Rabia, sözlerini şöyle sürdürdü:

“Bu yüzden bilgi ve iletişim

teknolojilerini takip etmek, fe-minist dijital iletişimin görünür olması, dijital şiddetin konu-şuluyor olması önemli. Bunları konuşmak, görünür kılmak için, feminist dijital iletişimi birlikte keşfetmek, bunu bulunduğu-muz dijital alanlarda yaymak, dijital cinsiyet açığı, dijital bölünme gibi kavramlara gerek olmayan bir dünyada herkesin güvenli, erişilebilir dijital ileti-şim hakkına erişmesi isteğiyle 1'inci DijiMor Feminist Iletişim Atölyesi başladı.”

n BirGün Kadın

Filmmor, kadınların bilgi iletişim teknolojisine eşit-güvenli katılımını sağlamak; ‘dijital cinsiyet açığı’nı kapatmak ve dijital şiddeti ortadan kaldırmak amacıyla ‘DijiMor: Dijital Feminist İletişim Atölyesi’nin yolculuğunu başlattı

SEVGİSİZ DEVRİM OLMAZ!

Doç. Dr. Emel MEMIŞ

GEÇTIĞIMIZ hafta Kadın Emeği Çalışan Feminist Araştırmacılar (KEFA) olarak hazırladığımız politika önerileri

ve taleplerimizi paylaştık.* Salgın sürecinde de-rinleşen eşitsizliklere karşı talep ve önerilerimizi dile getirdik bu metinde. Kadın emeği açısından salgın etkilerinin ne anlama geldiğini, acilen alınması gerekli önlemleri ortaya koymaya çalıştık. Bu kolektif bilginin paylaşılmasını da tarihi bir sorumluluk olarak gördük. Talep-lerimiz herkesin eşit ve iyi yaşam hakkına erişimini sağlamayı amaçlıyor ve bu bağlamda meselelerimiz emeğiyle yaşamı üreten herkesle ortaklaşıyor elbette.

Aslında biz yıllardır ürettiğimiz politika notlarında ve üyesi olduğumuz Kadın Emeği ve Istihdamı Girişimi (KEIG) platformunun faaliyetlerinde mevcut ekonomik sistem ve refah rejimi sonucu derinleşen eşitsiz iş yükünden ve bunun ağır sonuçlarından söz ediyorduk. Pandemi ile birlikte apaçık hale gelen bu sonuçları ortadan kaldırmak için yıllardır kafa yorduğu-muz bu meseleye dair başta erkekleri sorumluluğa davet ederek başladık; ve tüm taraflar için yerine getirmelerini istediğimiz taleplerimizi sıraladık.* Hepi-mizin bildiği üzere, okulların kapatılması, evin dışından hizmet alımının büyük ölçüde azalması, uyulması gereken hijyen standartlarının yükselmesi, evde hastalanan ve bakıma muhtaç birisinin bulunma riskinin artmasıyla birlikte ev içi iş yükü yıpratıcı boyutlara yükseldi.

Ev içi iş yükündeki artışın yanı sıra, ev içinde ya da işyerlerinde ücretli çalışmaya devam eden kadınların toplam (ücretli + ücretsiz) çalışma saatleri ise sürdü-rülemez boyutlara ulaştı. Işten atılma-lar, ücretsiz izin ya da ücretlerin tam ödenmemesi gibi nedenlerle düşen hane geliri nedeniyle satın alınamayan mal ve hizmetleri telafi etmenin yükü de büyük oranda kadınların bedel ödediği durumlar yarattı. Biliyoruz ki, eşitsiz iş yükü kadın yoksulluğunun hem nedenlerinden biri hem de bir sonucu. Artan işsizlik ki Türki-ye’de salgın öncesi dönemde, kadınlarda

işsizlik oranı yüzde 16,3 ile erkeklerden çok daha yüksek düzeydeydi. Tarım dışı işsizlik oranları açısından açık daha da yükselmekte: erkeklerde yüzde 14, kadın-larda ise yüzde 19,5 (TÜIK, Ocak 2020). Bu işsizlik oranlarıyla karşı karşıya olan kadınların koronavirüs salgını döneminde ve sonrasında düşen emek talebi karşısın-da erkeklere göre yoksullaşma riskleri çok daha yüksek düzeyde.

Ikinci olarak yine herkes için kritik olan toplum hizmetlerinde çalışma koşullarına dair taleplerimizi ortaya koyduk. Sağlık, eğitim, gıda gibi sektörlerde pandemi ne-

deniyle ağırlaşan çalışma koşullarına dair önlemler sunduk. Başta sağlık, yaşlı ve engelli bakım hizmetleri, sosyal hizmetler, ev ve yemek hizmetleri, eğitim, gıda ve perakende hizmetleri gibi çalışma alanla-rında salgın koşulları altında mesai saatleri arttı ve çalışma koşulları (sağlık riski de dahil olmak üzere) daha zorlayıcı hale geldi. Biliyoruz ki bu alanlar aynı zamanda kadın emeği yoğun olduğu çalışma alan-ları ve son yıllarda da kadın istihdamının artış gösterdiği alanlardı. Özellikle sağlık, eğitim ve perakende ticaret gibi mesa-fesiz çalışma zorunluluğu getiren işlere

yönelik detaylı öneriler sunduk.*Üçüncü olarak da salgına yönelik

hazırlanan Ekonomik Istikrar Kalkanı mali önlemler paketine dair görüşlerimize ve taleplerimize yer verdik. Bütçeden doğ-rudan hanehalklarına yapılması tasarla-nan desteğin miktar ve paketin içindeki payı göz önüne alındığında ihtiyaç sahipleri için gerekli olan kıyaslandığında istikrar kalkanın çok kısıtlı kaldığı açık biçimde ortaya çıkıyor. Kayıt dışı, güven-cesiz, geçici sürelerle çalışanlara koruma sağlamayan mali destek paketi kadın emeği açısından araçsız ve gerekli nite-

liklerden yoksun anlamına gelir. Kadınla-rın yoğun çalıştığı sektörlerde kayıt dışı çalışanların oranı hala çok yüksek olması korona salgınının yol açtığı ekonomik tahribata yönelik mali önlemler paketini masaya yatırdık.*

Ev işi ve bakım işlerinin eşit paylaşıl-masına yönelik atılması gereken adımlar şöyle:

n Ev ve bakım işleri, ekonomik faa-liyetler arasında çalışma faaliyeti olarak tanınması ve gerekli yasal düzenlemeler yapılmalı.

n Erkekler yaşamımız için gerekli bu yükü eşit biçimde paylaşmalı.

n Sosyal politika kapsamında yoksul-luğu önleyici etkilerinin daha güçlü olması ve hane içi eşitsiz dağılan yükü azaltıcı olması sebebiyle koşullu destekler yerine koşulsuz gelir destekleri gibi hak temelli önlemler alınmalı.

n Devletler imza attıkları uluslararası sözleşmelerle herkes için bir hak olarak kabul edilen iyi yaşam standardını vatan-daşlarına sağlamalı.

n Bakım işlerinde kadınlar aleyhine var olan cinsiyetçi ücret farkının ortadan kaldırılması amacıyla aynı tür işlere eşit ücret ödenmesi ve daha iyi çalışma koşul-ları sağlanmalı.

n Bakım hizmetleri ve ev işlerinin piyasadan sağlandığı alanlarda hizmet-lerine erişim maliyetlerinin düşürülmesi için, talep tarafında etkisi olabilecek KDV indirimleri getirilmeli.

n Uluslararası Çalışma Örgütü 156 sayılı Aile Sorumlulukları Olan Işçiler Sözleşmesi, 175 sayılı Kısmi Süreli Çalışma Sözleşmesi, 177 sayılı Ev Eksenli Çalışma Sözleşmesi, 183 sayılı Annelik Hakkının Korunması Sözleşmesi, 189 sayılı Ev Işçileri için Insana Yakışır Iş Sözleşmesi imzalanmalı ve yürürlüğe konulmalı.

DijiMor, dijital cinsiyet açığını KAPATMAK İÇİN YOLA ÇIKTI

Eşit ve iyi bir yaşam için

* KEFA'nın hazırladığı

'Covid-19 Krizi ve Ev içi Eme-

ğe Etkileri' başlıklı yazıyı

okumak için kodu okutun

S

ee R

ed W

omen

s W

orks

hop

Pandemiyle birlikte ev içi iş yükündeki artışın yanı sıra, ev içinde ya da işyerlerinde ücretli çalışmaya devam eden kadınların toplam çalışma saatleri sürdürülemez boyutlara ulaştı

devam eder.

MAHALLELILERIN AYŞE KIZIAnkara’da bir yandan okurken

öte yandan yoksul gecekondu mahallelerinin örgütlenmesinin en önünde ve mahallelilerin bildikleri ismiyle ‘Ayşe’ kızıdır… 80 Darbesi ile birlikte binlerce devrimci gibi cezaevinde işkencelere, baskılara teslim olmayıp, yolculuk düşlerinden bir an olsun vazgeçmedi. Artvin Devrimci Yol davasında yargılandı ve Erzurum askeri cezaevinde üç yıl ağır işkencelere maruz bırakıldı. Cezae-vinden çıktıktan sonra da yaşamının son anına kadar siyasal mücadelenin her safhasında yer almış, devrimci mücadeleye bir yaşam adadı.

1987 yılında evlenerek Istanbul’a yerleşen Sevgi, 1996 yılında öğret-menliğe başlamadan önce çeşitli işlerde çalıştı.

Kamu emekçileri ve kadın mü-cadele tarihini yazanlardandır Sevgi Abla... Kamu emekçileri hareketinin ve kadın özgürlük mücadelesi-nin öncülerinden oldu, üç dönem KESK-MYK üyeliği ve KESK Kadın Sekreterliği görevini üstlendi.

Erkek egemen sendikal yapıların ‘kadınlaşması’ sürecine ve kamu

emekçisi kadınların hak kazanımla-rında ciddi emeği var.

Sempozyumlar, kampanyanlar ve bir dolu iş… Doğum öncesi ve sonrası izinleri, emzirme izni saatlerinin faz-lalaşması ilk akla gelenlerden…

80 Darbesi’nin ‘mirası’ olan tek tipleştirmeye, kadınların kamusal alanda pantolon giyme yasağına karşı, kılık - kıyafet yönetmeliğinin değiştirilmesine öncülük etmiş, kamu emekçisi kadınların pantolon giyme özgürlüğünü elde etmelerini sağlamıştı.

Pantolon giyme yasağına karşı yapılan iş yeri eylemlikleri aynı zamanda gençlik yıllarının işkence-cilerine, 80 Darbecilerine meydan okuyuşun adıydı. Pantolon giyme hakkı, doğum izni, süt izni sürelerinin uzaması kazanımları ile sonuçlanan eylemlilikler, Ardahan devrimci mücadelesi pratiğinin de yansıma-sıydı aynı zamanda... Iş yerlerinden kadınların tüm söz ve karar süreçle-rini, eylemlerini birlikte ördüğü, ör-gütlediği, kolektif, dayanışmayı esas alan ve devrimci çözümler üretmenin pratiğidir.

2005 Dünya Kadın Yürüyüşü Tür-kiye ayağını örgütlemiş ve sözcülü-ğünü üstlenmiştir. 2005 Dünya Kadın

Yürüyüşü ülkenin her yerinden gelen binlerce kadının sokakları, meydan-ları sloganlarıyla doldurduğu kitlesel bir yürüyüşe dönüşmüştür. Yürü-yüşün Istanbul ayağında sokaklara sığmayan kadın kortejinin bir kolu Istiklal Tünel’deyken diğer kolu Dol-mabahçe tarafına kadar uzanıyordu.

Novamed Kadın Direnişi ve ka-zanımı esnasında oluşturulan kadın dayanışmasının Dünya ve Avrupa sendikal hareketi ayağının inşasında yer almış ve büyük katkılar sağla-mıştı.

Sağlık koşullarının onu zorlama-sına rağmen mücadeleden hiç çekil-memiş, Taksim 1 Mayıs’ında gazlara rağmen polis panzerlerinin önüne geçerek ortaya koyduğu kararlılık-la, cesaretle umudun örgütleyicisi olmuştur bir kez daha...

Adı gibi sevginin, tevazünün ve kararlılığın simgesidir Sevgi Evgin Göyçe... Zorluklara teslim olmayan kararlılığı, inadı akciğer kanseri-ne karşı da sürdü. Kanser olduğu günlerde dahi hep mücadelenin için-deydi... ÖDP Parti Meclisi ve KESK Genel Meclisi üyeliği sorumluluklarını devam ettirdi. Üç yıl direnebildi yüreği, bedeni...

13 Mayıs 2012 sabahı kaybettik

Sevgi Ablamızı... Devrimci mücadele tarihinde, kamu emekçileri, kadın mücadele tarihinde ise hep yaşaya-cak, yaşatacağız.

“Kadını ve insanı ezen bu sistemin çarkları arasında hepimiz birer çakıl taşı olmalıyız” diyen Sevgi Ablamıza sözümüz;

Açtığın mücadele yolunda, bı-raktığın kazanımları sahiplenerek ve çakıl taşlarını çoğaltarak yürümeye devam edeceğiz.

F

ilmm

or

SIYAH MAVI KIRMIZI SARISAYFA 14

14 SPOR 16 MAYIS 2020 CUMARTESİwww.birgun.net

KORONAVIRÜS algını sebebiyle mart ayı or-tasında askıya alınan Bundesliga bugün yeniden başlıyor. Salgının yayılma hızının yavaşlamasıy-la Covid-19 önlemlerini gevşetmeye başlayan Alman hükümeti ve yerel yönetimleri, 10 gün önce 1. ve 2. futbol liglerinin yeniden başlaya-bileceğine karar verdi. Almanya Kulüpler Birliği (DFL) tarafından hazırlanan ve eyaletlerin spor bakanları tarafından da kabul edilen ‘sağlık ve hijyen’ tasarının uygulanması kaydıyla 1. ve 2. futbol liglerindeki karşılamaların mayıs ayı orta-sından itibaren seyircisiz oynanmasına izin çıktı. Bunun üzerine DFL, Bundesliga ve Bundesliga 2’nin başlama tarihini 16 Mayıs 2020 olarak belirledi.

Covid-19 önlemle-rinden

sonra Avrupa’da başlayacak ilk lig olması sebebiyle dünyada bütün sporseverlerin gözü bugün Bundesliga’nın üzerinde olacak. Futbol otoriteleri Almanya'daki uygulamanın Covid-19 salgını döneminde diğer ülkeler için de örnek teşkil edebileceği görüşünü dile getiriyor.

HAFTANIN MAÇI: RUHR DERBİSİIki aylık aradan sonra yeniden perdenin açı-

lacağı Bundesliga’da 26. haftadaki karşılaşma-larla devam edilecek. Lider Bayern Münih’in 4 puan gerisinde 51 puanla ikinci sırada yer alan Borussia Dortmund, Signal Iduna Park Stadı’n-da 37 puanla 6. sırada bulunan Schalke 04’ü konuk edecek. TSI 16.30’da başlayacak Ruhr derbisinde sarı-siyahlılarda Emre Can ve Axel Witsel forma giyemeyecek. Bayern Münih ise 17

Mayıs Pazar günü TSI 19.00’da deplasman-da Union Berlin ile karşılaşacak.

HAFTANIN PROGRAMIn 16 Mayıs Cumartesi: Borussia Dort-

mund-Schalke 04, RB-Leipzig-Freiburg, Hoffenheim-Hertha Berlin, Fortuna Düs-seldorf-Paderborn, Augsburg-Wolfsburg, Eintracht Frankfurt-Borussia Mönchenglad-bach.

n 17 Mayıs Pazar: Köln-Mainz 05, Union Berlin-Bayern Münih.

n 18 Mayıs Pazartesi: Werder Bre-men-Bayer Leverkusen.

YENİ KURALÖte yandan DFL dün al-

dığı kararla sezon sonuna kadar oynanacak karşılaş-malarda her takıma 3 ye-rine 5 oyuncu değişikliği yapma hakkı tanındı. Oyuncu değişikliği için teknik direktörlere, devre arası da dahil müsabaka sırasında toplam 3 fırsat verile-cek. n AA

BUNDESLIGA BUGÜN OYNANACAK MAÇLARLA BAŞLAYACAK

NIHAYET FUTBOL!

12 sene sonra maç kaçıracakALMANYA Futbol Federasyonu’nun maçlara yönelik

aldığı önlemler arasında seyircisiz oynama da yer alıyor. Bu karardan etkilenenler arasında Köln takımının masko-tu keçi Hennes de yer alıyor. Hennes, 12 yıl aradan sonra ilk kez bir maç öncesi sahaya çıkamayacak.

TFF’DEN GERI ADIM: KARARI TEK TARAFLI ALMADIK, ÖNCELIĞIMIZ SAĞLIK

Kim doğru söylüyor?Futbolda her gün enfekte olan insan sayısının artmasına rağmen liglerin haziranda başlamasında ısrarcı olan TFF

geri adım attı. TFF’den yapılan açıklamada liglerin başlama kararının tek taraflı alındığına ilişkin yapılan haberler bir kez daha yalanlandı. Bu açıklamaya rağmen Bilim Kurulu üyeleri

ve Sağlık Bakanı aksini söylemeye devam ediyor

KORONAVIRÜS salgını antren-manlara başlayan futbol ta-kımlarında hızla yayılmaya

devam ediyor. Buna rağmen ligleri haziranda başlatma kararı alan Türkiye Futbol Federasyonu’na (TFF) tepki yağarken, federasyon dün yayımladığı açıklamayla geri adım attı. TFF’nin internet sitesin-de yer alan açıklamada, kamuo-yunda liglerin başlama kararının tek taraflı alındığına ilişkin yapılan haberlerin gerçeği yansıtmadığı kaydedildi. Bu konuda kamuoyun-da çıkan haberlerin art niyetle ya-pıldığının aktarıldığı açıklamada, şu ifadelere yer verildi: “TFF’nin en önemli önceliği sağlıktır ve 12 Haziran kararı şimdilik kaydıyla ve UEFA’nın Avrupa kupaları takvimi nedeniyle alınmıştır. Kaldı ki müsabakalara dönüş için alterna-tifli 7 planımız olduğu defalarca kamuoyuna duyurulmuştur.”

TUTARSIZLIK VARTFF’nin bu açıklamasına rağ-

men Sağlık Bakanı Fahrettin Koca ve Bilim Kurulu Üyeleri daha önce yaptıkları açıklamalarla TFF’yi ya-lanlamıştı. Bakan Koca, “Federas-yon, özgür, kendi iradesiyle kararı verdi, bundan sonra sorumluluk federasyonundur” derken, Bilim Kurulu Üyesi Prof. Dr. Levent Akın, “Bakan toplantıda Futbol Federasyonu’nun sağlık kurulu-nun tavsiyede bulunmuş olabile-ceğini söyledi. Nasıl yapacaklar?

Bırakın sahada oynayanı, yedek kulübesinde oturan futbolcunun enfekte olduğu görülse, hepsiyle yakın temaslı olduğu için bütün takımı 14 gün karantinada tutmak zorundayız. Bu sadece futbol değil, basket, voleybol, güreş, tek-vando gibi her türlü temaslı spor-da geçerli” ifadelerini kullanmıştı. Ayrıca TFF Başkanı Nihat Özdemir daha önce yaptığı bir açıklamada ligler oynanırken pozitif bir vaka-ya rastlansa bile liglerin devam edeceğini söylemişti.

Tüm bu açıklamalara rağmen iki taraf da sorumluluk alma-maya ve suçu birbirine devam ediyor. Gelişmeler ışığında ise liglerin başlama tarihinin büyük bir ihtimalle erteleneceği gelen bilgiler arasında.

KRUSE İSYAN ETTİFenerbahçe’nin Alman

oyuncusu Max Kruse, liglerin yeniden başlatılmasına tepki gösterdi. Sosyal medya hesa-bından bir paylaşımda bulu-nan Alman oyuncu, “Sağlığın daha önemli olduğunu anla-mamız için daha neye ihtiyacı-mız var?” ifadelerini kullandı.

BİR VAKA DAHAÖte yandan Fenerbahçe

Kulübü Genel Sekreteri Burak Kızılhan, yeni tip koronavirüs hastalığına yakalandığını duyur-du. n Spor Servisi

Fotoğraflar: Depo Photos

FENERBAHÇE Başkanı Ali Koç dün yaptığı açıklamay-la liglerin devam etmesini değerlendirdi. Koç bu sezondan daha çok gelecek sezon-dan endişe ettiğini belirterek, “En büyük endişem bu seneyi kurtaralım derken önümüzdeki seneden ciddi kayıplarımızın olması. Bütün değişik alternatifler değerlendirilmeli ve en iyi karar verilmeli” dedi.

Sezonun tamamlanması gerektiğini ifade Koç sözlerini şu şekilde sürdürdü: “Federas-yonumuzun da liglerin devam

etmesi yaklaşımına şimdilik katılıyorum. 10 gün sonra, 20 gün sonra ne olacak belli

değil. Avrupa’da ligler başladıkça neler oldu-ğunu göreceğiz. Biz, virüsle onlardan daha geç tanıştık, onlar daha öndeler.”

Alt liglerin ise oyna-tılmaması gerektiğini savunan sarı-lacivertli kulübün başkanı, “2.

Lig, 3. Lig ve Bölgesel Amatör Liglerin kesinlikle oynanmaması gerekir. Bunların oynanması için hiçbir gerekçe göremiyorum. Gerekli şartları uygulamaları mümkün değil” diye konuştu.

‘Gelecek sezon da riske atılıyor’

Ali Koç

TOKYO 2020 Organizasyon Komitesi Üst Yöne-ticisi (CEO) Toshiro Muto, salgın nedeniyle bir yıl ertelenen 32. Olimpiyat Oyunları'nın önceki orga-nizasyonlardan farklı olabileceğini söyledi. Video konferans yöntemiyle basın toplantısı gerçekleş-tiren Muto, "Organizasyon komitesi olarak 2021 yılındaki oyunları düzenleyebilmek için elimizden gelen her şeyi yapmaya devam edeceğiz. Fakat bir yıl sonraki Olimpiyat ve Paralimpik Oyunları, alıştığımız Olimpiyat ve Paralimpik Oyunları ile aynı olmayabilir" ifadelerini kullandı.

ZARAR 800 MİLYON DOLARUluslararası Olimpiyat Komitesi (IOC) 2020

Tokyo Olimpiyatları'nın ertelenmesinin maliyeti-nin 800 milyon dolar olduğunu duyurdu. IOC'nin internet sitesinde yayınlanan açıklamada, IOC İcra Kurulunun yeni finansal planı onayladığı ve oyunların tekrar düzenlenme maliyetinin 650 milyon dolar olduğu belirtildi. 150 milyon doların ise uluslararası federasyonlar, ulusal olimpiyat ko-miteleri ile IOC tarafından tanınan organizasyon-ların faliyetlerine devam edebilmesi ve sporcuları destekleyebilmesi için harcanacağı bildirildi. n AA

Tokyo Olimpiyatı FARKLI OLABILIR

in

side

r.com

MESSI: BÖYLE OYNARSAK KAZANAMAYIZ

BARCELONA'nın yıldızı Lionel Messi, takımdaki performasın yüksel-memesi halinde UEFA Şampiyonlar Ligi'ni kazanma şansları olmadığını söyledi. Arjantinli yıldız salgın nede-niyle liglere verilen aradan avantaj sağlayabileceklerini belirterek, "İyi ça-lışırsak bu aradan karlı çıkabiliriz. Ama öncelikle katıldığımız organizasyon-ların devam edip etmeyeceği netleş-meli. O zaman kendi seviyemizi tespit edip, nereye kadar ilerleyebileceğimizi anlayabiliriz" ifadelerini kullandı.

Messi, "Futbola ara verilmeden önce çıktığımız son maçlarda gös-terdiğimiz performansı sürdürürsek Şampiyonlar Ligi'ni kazanma şansımız tabii ki olmayacak. Kadromuzun ka-litesinden şüphem yok ve her kupayı kazanacak gücümüz olduğuna ina-nıyorum. Ama aradan önceki perfor-mansla, başarı imkansız gözüküyor" değerlendirmesinde bulundu. n AA

A

A

Cengiz taburcu edildiYAKLAŞIK bir hafta önce beyin ameli-

yatı geçiren Galatasaray Başkanı Mustafa Cengiz, taburcu edildi. Yeditepe Üniver-sitesi Koşuyolu Hastanesi’nde ameliyat edilen ve yaklaşık 1 haftadır hastanede müşahade altında tutulan Cengiz, hasta-neden yürüyerek çıktı. Maskesini açan ve basın mensuplarına poz veren Cengiz’in güldüğü ve moralinin yüksek olduğu görüldü. Ameliyathane ortamından do-layı sesi kısılan ve konuşmakta zorlanan Mustafa Cengiz, daha sonra açıklama ya-pacağını belirterek, “Komadan çıktığım ilk andan itibaren her şey kontrolüm al-tında. Galatasaray için çalışmaya devam ediyoruz” ifadelerini kullandı.

3 TÜMÖR ÇIKARILDIBeyninden 3 adet tümör çıkarılan

Mustafa Cengiz, aracına binerek hasta-neden ayrıldı. Sarı-kırmızılı kulübün başkanı, daha sonra kemoterapi tedavisi görecek. Mustafa Cengiz’in ayrılmasının ardından basın men-suplarına açıklamalarda bulunan Galatasaray Kulübü İkinci Başkanı Abdurrahim Albayrak, ameliyatı gerçekleştiren Beyin ve Sinir Cerrahisi (Nöroşirurji) Uzmanı

Prof. Dr. Uğur Türe, ekibine ve hastane çalışanlarına teşekkür etti.

Albayrak, başkan Cengiz’in durumu-nun iyi olduğunu belirterek, “Buradan mutlu ayrılıyoruz. Başkanım, yürüyerek Galatasaray’a yakışan bir şekilde araba-sına bindi. Çok mutluyuz. Başkanımız evinde istirahata çekildi. Gözlerini açtığı andan itibaren hep ‘Gala-tasaray’ dedi. En ufak sorunları bile çözdü” diye konuş-tu. n AA

A

A

SIYAH MAVI KIRMIZI SARISAYFA 15

15KÜLTÜR SANAT16 MAYIS 2020 CUMARTESİwww.birgun.net

Hışhışı hançerBir Antep

türküsüdür “Hışhışı Han-çer”

Aynı zamanda Ne-zihe Meriç’in öyküsünün adıdır. Güze-lim öyküde, genç bir kadı-nın “kusurlu olduğu” beyan edilir. Gerek-çesi de kadının eğitim görmesidir. “Çok okuttular, çok okuttular” çığlığı döşenir dört bir yere. “O yüzden böyle namusssuz oldu!” çıkarımı yapılır.

Buna karşın kocası için yiğit adam derler; her türlü çapkınlığına da, “Delikanlı adam yapar!” sözünü sarfedip dururlar. Böyle böyle toplu-mun ikiyüzlülüğü ayan beyan ortaya saçılır. Öyle ya, “Delikanlı adam her şeyi yapar. Döver de sever de!”

Hayatlarımız kadın cinayetlerinin ortasında bir pazar yerine dön-müşken, tekmeci, taklacı adamlar gözyaşlarımızı kalbimize akıtmamızı sağlarken, bilgisayar ekranından yaşını başını almış kimileri “Kızlar böyle daha güzel görünüyor” diye yıvık yıvışık gülerken, bir kadının toplumsal baskılara karşı direnme öyküsüdür bu…

Antik Yunan Tiyatrosunda olduğu gibi koro halkın sözcüleridir. “Namus” üzerine en saplantılı fikirler de koro üzerinden çıkar. Aradan çıkan tek ses kızı savunur savunmasına ama o ses, o kadar cılızdır ki… Öyle sıradan, öyle itirazsız, öyle nefessiz.

Soluksuz kalan nice kadın gibi. Güldünya, Özgecan, Hazal, Şule, Gülistan… Belki biz… hepimiz. Takılır kalır boğazına bir şeyler.

Yalnızdır Hışhışi Hançer’de kadın. Seslense bile kimse duymaz onu. Gözler kör, sağırdır kulaklar.

Oysa bir el ele tutuşabilse kadın-lar…

El ele tutuşunca birbirinin yarasını sarar herkes. Kurşuna pansuman, morarmış göze merhem, kilitlenmiş nice kapıya anahtar olur. Küfre karşı gül, onca laf ebesi ağıza su katılma-mış cevap olur. Karanlığa karşı ilk ışık olur. Hastane yatağında yoldaş olur. Seruma katılmış can olur. Sakatlanan bacağa koltuk değneği, kesilen boğa-za dikiş olur. Onca gözyaşına kardeş şefkati, yürek yarasına tuz olur.

Hışhışı Hançer türküsünün sözleri şöyledir: “Mahmur gözler süzülsün/ Ben halayın başıyam/ İncili küpe taşıyam”

İşte halayın başı oluverir kadın-lar. Sahiciliğin, içtenliğin, doğallığın, karşılıksız sevginin, yalınlığın incelikli ezgisi onların dudaklarından yayılır.

Böylece kimse kadınlık onuruna ateş açamaz. Sosyal medya hesapla-rında mesaj kutularını ucuz kahra-manlık gösterileriyle sıvayamaz.

Çünkü yolda, sokakta, çarşıda, pa-zarda, evde, işyerinde, sosyal medya-da güvende değildir kadınlar. Uluorta gülmenin ayıp sayıldığı, yalnızca anne olanın takdir edildiği, evde oturmanın meşrulaştırıldığı, bedeninin utanıla-cak bir nesne olduğu bir coğrafyada soluk almaya çalışır her biri.

Kadın bir tek gömülmek için me-zarının kazılmasını beklemektedir.

Siz hiç kocasının öldürdüğü evladını inci küpeyle görmen anne gördünüz mü?

İşte o mezarın ağıdıdır Hışhışı Hançer.

Bir kadın yazarın, Nezihe Meriç’in bize miras bıraktığı isyan çığlığıdır.

KORONAVIRÜS salgını tedbirle-ri kapsamında

sosyal mesafenin önemine dair uyarılar sürerken 80 kişilik Antalya Opera ve Ba-lesi topluluğu itirazla-ra rağmen önceki gün Cumhurbaşkanlığı’nın, ‘7 Tepeden 7 Kıtaya’ projesi kapsamında bir konser gerçekleştirdi.

Şeker Bayramı’nda yayımlanacak söz konusu konser için Pamukkale Hierapolis Antik Kenti’ne götürülen sanatçılara, daha önce endişelerini belirtmelerine rağmen “Maskelerinizi takar çalarsınız” baskısı yapılmıştı. Ayrıca virüsün bulaş endişesiyle itiraz edenler maaş kesintisi yapıl-ması ve sözleşme yenilenmemesi gibi tehditlere maruz bırakılırken, sosyal medyada negatif paylaşım yapılması halinde ise soruşturma açılacağının söylendiği iddia edilmişti.

Konuyu meclis gündemine getiren CHP Antalya Milletvekili Aydın Özer, Cumhurbaşkanı Yardımcısı Fuat Oktay ile Kültür ve Turizm Bakanı Mehmet Nuri Ersoy’a “Sanatçıların hayatı neden riske edilmiştir?” şeklinde bir soru öner-

gesi verdi. Ancak önerge herhangi bir yanıt bulmadan konser gerçekleştirildi.

BİR KİŞİ HASTA OLURSA KİM HESAP VERECEK?

Milletvekili Özer, konsere ilişkin şunları söyledi: “Cumhurbaş-kanlığı görevlendir-mesiyle, zorla, hatta iddialara göre maaş kesintisi ve sözleş-me yenilememe gibi tehditlerle gerçek-leştirilen bu konser dayatmasını kınıyoruz. Salgınla mücadele için haftalardır canla başa uğraşan Sağlık Bakanı ve Bilim Kurulu’nun her fırsatta sosyal mesafe uyarısı yapmasına karşın Cumhurbaşkanlığı

bunu neden umursamıyor merak ediyoruz. Sanatçılara zorla verdirilen

bu konser nedeniyle o topluluktan bir

kişi hasta olur-sa kim hesap

verecek?”Özer,

Cumhur-başkanı Yardım-cısı Fuat Oktay’a

da iddiaları sorduğunu

belirterek, “Muhalefeti

umursamıyorlar belki ama sanatçıları

umursamamak nedir? Sanatçıların hayatını riske atmak nedir? Bu ülkeye

yüreğiyle, bilgisiyle, canıyla emek veren doktorundan mühendisine, gazetecisinden sanatçısına hatta öğrencisine umursanmıyor, aksine hayatlarına kastediliyor! Bu ülke bu umursamaz anlayışla yönetilmeyi hak etmiyor” diye konuştu.

ÖLÜMÜNE KONSERAntalya Opera ve Balesi’nden

80 kişilik topluluk salgına rağmen bayramda

yayımlanacak konser için bir araya geldi. CHP

Antalya Milletvekili Aydın Özer, koronavirüse rağmen gerçekleştirilen konser için,

“Muhalefeti umursamıyorlar belki ama sanatçıları

umursamamak nedir? Bu ülke bu umursamaz anlayışla

yönetilmeyi hak etmiyor” diye konuştu

Işıl ÇALIŞKAN

isilca

liska

n@bi

rgun

.net

KÜLTÜR Sanat-Sen, Devlet Opera ve Balesi (DOB) Genel Müdürü Murat Karahan’ı, tüm çalışan sanat emekçilerini kendi solist kariyerine yol yapmakla suçlayarak istifaya çağırdı.

Kültür Sanat-Sen Murat Karahan’ı istifaya çağırdı

Zümreye ait olmadan kendini temsil edenlerBIR roma-

nın sinemaya aktarımındaki problemlerin hemen hiçbi-rine ‘Normal People’ dizisinde rast-lamıyoruz. Hulu ve BBC ortak dizisi olan Normal People Sally Rooney’nin aynı isimli romanından uyarlanmış. Ne yazarı ne de kitabını duymuştum, bestsellerları anında takip ettiğimi söyleyemem. Ama bu adaptasyon meselelerinde en merak ettiğim şeyler, buna neden gerek duyulduğu ve kitaba yani yazara ne kadar sadık kalındığı olduğundan dizi biter bit-mez okudum. Görüntü ve biçiminin doğru kurulduğu bu uyarlama, en az romanın edebiliği kadar edebilik barındırmakta. Buradan, romanın yönetmen ve yaratıcıları tarafından sadece faydalanılacak bir kaynak olarak görülmemiş olduğu çıkarı-mında bulunabiliriz. Dizinin ilk 6 bölümünü çeken yönetmen Lenny Abrahamson, görsel ve duyusal anlamda her şeyi oturttuktan sonra son 6 bölümünü Hettie McDonald’a teslim etmiş. Gevşek yani gergin ol-mayan çekimlerle natürel bir atmos-fer yakalayan dizi, karakterler her nereye giderse, her ne yaparsa sizin de onlarla yürüdüğünüzü, baktığı-nızı, dokunduğunuzu hissettiriyor; Trinity’nin bahçesinde sigara içiyor, Dublin sokaklarında salınıyor, Irlan-da’nın kuzeybatı coğrafyasında ya-bani otlar arasında geziniyorsunuz. Marienne, Connell’in boynundaki altın kolyesine baktığında siz de ba-kıyorsunuz. Connel, Marienne’e bir şey sorduğunda yanakları kızardı-ğında, o ısıyı siz de hissediyorsunuz.

HEMEN HERKESİN BÜYÜRKEN YAŞADIĞI DİLEMMALAR

Irlanda’nın küçük bir şehrinde başlayan hikâyede aynı lisede oku-yan Connell ve Marianne arasında geçen aşk daha doğrusu bir hayat

hikayesi bu. Connell lisenin popüler futbolcu-öğrencisi, oldukça yakışıklı, çekici birisi, tüm yüzeysel özel-liklerinin haricinde aslın-da oldukça zeki, duyarlı ve çevresindeki arkadaşla-rından daha derin ve doğru birisi. Marianne ise lisenin sevilmeyeni, dışlananı, dalga geçileni çünkü onlar için fazla egosantrik, fazla hazır cevap, sivri dilli ve fazla zeki. Connel’ın annesi Marienne’in ailesine temizliğe giden gündelikçi. Marienne’in annesi ise avukat, aşırı soğuk ve mesafeli.

Karakter ve sınıf farkları hemen kendini ele veriyor zaten hikâyede. Şunu araya eklemek isterim bu genç ikilinin arasındaki sınıf farkının ilişkilerinin dinamiğine etkisini Marienne’in ileriki bölümlere kadar fark etmemiş olması çok tuhaf geldi.

Bu ikili lise yılla-rında yoğun bir çe-kim ile arkadaşlık ve cinsellik içeren yoğun bir ilişkiye başlıyorlar ve bunu herkesten saklıyarak devam ettiriyorlar. Ardından bu ikilinin hayatlarının Trinity Col-lege bölüm-lerine şahit oluyoruz. Toplumla olan ilişki-ler, statü-ler, sahip oldukları karakteri törpüleyerek veya gizleyerek gruba dahil olma halleri, aşklar, inkarlar, egolar, özgürleşme savaşı verirken başka şeylere hap-solma halleri, karar

verme zorlukları, yani hayatın içinde normal hayatlar süren hemen herkesin büyürken yaşadığı dilemmaları izliyoruz bu ikili eşliğinde.

BUGÜNÜN TOPLUMU İÇİN BİR AYNAÜniversitede edebiyat

okuyan işçi sınıfından Connell’in kültürün, entellektüelliğin belli bir sınıfa aitmişçesine nobranlaşmasına karşı belli bir zümreye ait olmayan olarak kendini temsil etmesi. Aile içi psikolojik ve belki fiziksel şiddeti görerek büyümüş olan, lisede hor görülürken üniversite ortamında yıl-dızlaşıp, ayrıcalıklı hayatını sürmeye başladığında Marienne’in içinde bastırdığı çarpık suçluluk duygusu-nu cinsel öz şiddete dönüştürmesi. Bu katmanlarla dizi, ciddi iletişim sorunu yaşayan bugünün toplumu için bir ayna tutma görevi de üstlen-

mekte. Ayrıca üniver-site bölümünlerinde neo-Nazi öğren-ciler, Suriye gibi siyasal tartışmaları

da sunan dizi gençler

dünyasından çağdaş bir okumalar da yapmakta.

EN İYİ ROMAN UYARLAMALARINDAN BİRİ

Roman ve dizi arasındaki, ki-tapta lise bölümünün daha çok yer tutması, kronolojik ilerlememesi, Peggy’nin daha önemli bir karakter olması, hikâyenin daha muğlak bir şekilde noktalanması gibi bazı farklılıklar olsa da benim televizyon-da gördüğüm en iyi roman uyarla-malarından oldu ‘Normal People’. Dizinin senaristleri arasında, Lady Macbeth (2016) filminin yazarı Alice Birch ile Irlandalı oyun yazarı Mark O’Rowe’un ve esas önemlisi roma-nın yazarının olması, bu başarıda büyük etken oluşturmuş. Olabilecek en doğru oyuncu seçimleri sayesin-de Daisy Edgar-Jones (Marianne) ve Paul Mescal (Connell) adeta yazar Rooney’nin hayal ettirdiği roman ka-rakterleri gibi hayat bulmuş. Ayrılsa-lar da sürekli birbirlerine geri dönen Marianne ile Connell ikilisi arasında gelişen özel ilişki dinamiği ve onları çevreleyen her şey sayesinde, kendi-mizi kendi hayatımız üzerine düşün-dürürken bulduk. Diziye gardımız düşük yakalandık açıkçası. Eminim pek çok kişide liseye veya üniversite-ye dönme ve her şeyi yeniden yapma hissi uyandı. Özellikle kameranın öznelleşip sahnelerin diyalogsuz-laştığı anlar insana düşünmek hissetmek için o kadar alan açınca afalladık yer yer izlerken, kendimiz, hayallerimiz, aşklarımız, geçmiş ile ilgili hülyalara saldık bir nebze...

Diziye gardımız düşük yakalandık açıkcası. Eminim pek çok kişide liseye veya üniversiteye dönme ve her şeyi

yeniden yapma hissi uyandı

NORMAL

İNSANLAR

USTA oyuncu Genco Erkal, Aziz Nesin’in öykü, şiir, masal ve taşlamalarından uyarlayarak sahneye koyduğu ‘Nereye Gidiyoruz?’ isimli tek kişilik oyununu YouTube’da yayına açtı.

Yönetmenliğini ve sahne tasarımını Erkal’ın üstlendiği ‘Nereye Gidiyoruz? isimli oyun, ülke-sinin her derdini kendi derdi bilen, tüm yaşamı boyunca düşünceleri uğruna yılmadan müca-dele veren bir aydının, Aziz Nesin’in gözünden ülkeyi ve insanlarını tanımayı hedefliyor.

■ Kültür Sanat Servisi

Genco Erkal’dan hafta sonu sürprizi: ‘Nereye Gidiyoruz?’

Hollanda’da

4 müzisyen hayatını kaybetmişti

AMSTERDAM Concertgebouw Konser Salonu’nda 8 Mart’ta ger-

çekleştirilen konserde Chœur mixte d’Amsterdam Korosu’ndan 130 müzisyenin 102’si koronavirüse

yakalandı ve müzisyenler-den dördü hayatını

kaybetti.

Antalya Opera ve Balesi’nden 80 kişilik topluluk tüm itirazlara rağmen Cumhurbaşkanlığı’nın, ‘7 Tepeden 7 Kıtaya’ projesi kapsamında bir konser gerçekleştirdi.

Antalya Devlet Opera Balesi

IMDb

Twitter

SIYAH MAVI KIRMIZI SARI

Köyümüz, tarihimiz sular altında kaldı!Gökay BAŞCAN

ÇEKYALI şirket Energo Pro ile Bilsev Enerji Üretim A.Ş. tara-fından yapılan Karakurt Barajı

ve Hidroelektrik Santral (HES) pro-jesi nedeniyle Kars Sarıkamış’daki Karakurt köyü sular altında kaldı. Yükselen su köyün giriş çıkışlarını kapattı, köylüler mahsur kaldı. Evleri sular altına kalan köylüler, çatılara çıkmak zorunda kaldı. Mezarlıkları da sular altında kalan köylüler mezarları taşımaya başla-dı.

BirGün’e konuşan Karakurt köyünden Zafer Candan “Yollarımız kapalı, evlerimizi su bastı. Köy-de mahsur kaldık. Mezarlarımızı taşıyama başladık. Bize buradan çıkın gidin diyorlar, evimizi nasıl bırakacağız. Ölülerimizi nasıl çıkar-tacağız. Sokak hayvanları kendine yiyecek bulamıyor” dedi.

TARIHI GÖRMEZDEN GELIYORLARSuların yükselmesiyle yolların

ve yurttaşların evlerinin yanı sıra birçok kültürel miras da sular altın-da kaldı. Bölgede 2 bin yıllık tarihi olan, bir kilise, 22 kültürel miras ve Urartu döneminden kalan taş evler bulunuyor.

Konuyu sosyal medyadan gündeme getiren Eski CHP Millet-vekili ve gazeteci Barış Yarkadaş ise

“Bu köyde aynı zamanda Mustafa Kemal Atatürk’ün Kars’a giderken konakladığı kahve içtiği ve kendi-sine Türkiye’de ilk kez halı üstüne işlenmiş portresinin hediye edildiği Halil Bey’in konağı da bulunuyor. Ancak ne yazık ki hem Halil beyin bu konağı hem de onlarca ev sular altında kaldı. Sadece 15 yıl hizmet verecek bir HES’in yaklaşık 2 bin yıl-lık tarihi olan bir köyü yok etmesine izin veremeyiz. Meselenin bir başka boyutu ise şu, konuştuğum tüm uzmanlar HES’in bölgede yarata-cağı ısı değişikliğinin Sarıkamış’ın dünyaca ünlü karının yağmasını engelleyeceğini, ve bunun da hem doğayı tahrip edeceği hem de kış turizmine balta vuracağını söylüyor. Kış turizmi Sarıkamış ve çevresinin tarım ve hayvancılık kadar önemli bir gelir kaynağıdır” dedi.

ÇED DOSYASI EKSIK HAZIRLANMIŞ2017 yılında baraj ve HES için

verilen ÇED olumlu kararına itiraz ettiklerini belirten Avukat Mehmet Parlak “En başta ÇED raporu usul ve yasaya aykırı olarak hazırlanmış-tır. Karakurt Barajı ve HES projesi-

nin içinde tescilli kültür varlıkları bulunduğu halde sanki bunlar yok-muşçasına ÇED raporu hazırlanmış-tır. Karakurt köylülerine yerleşim yeri hazırlanmadan virüs salgınının tam da ortasında yurtlarından çıka-rılması bir hukuk devletinde kabul edilemez. Yetkili makamların bir an önce olaya el atıp su tutma işlemini durdurmaları gerekmektedir. ÇED raporunun iptali için açtığımız dava hala derdesttir. Bu nedenle alelacele yapılan su tutma işlemi bir emrivaki ile köylüleri köyden uzaklaştırıp firmaya mahkum etme amacı taşımaktadır.

KAÇAK MADEN OCAĞI IŞLETTILERBaraj için bölgeye kaçak şekilde

taş ocağı madeni açıldığını söyle-yen Parlak “Birçok kez kapattırma-mıza rağmen kaçak taş ocağı yıllar-ca işletildi. Kars İl Özel İdaresi ve Maden İşleri Genel Müdürlüğü’ne dava açtık. Taş ocağı ruhsatsız olduğu için yürütmeyi durdurma kararı verildi ancak iş işten geçti. Taş ocağı zaten baraj için gerekli taşı kaçak şekilde çıkardı” ifadeleri-ni kullandı.

Su kalırsa santralı yaparsınız!Eğirdir Gölü’ne yapılması planlanan pompaj depolamalı hidroelektrik santralının gölü tamamen kurutacağını belirten Dr. Kesici “Gölde yüzde 65 su kaybı var. Gölün seviyesi şu haliyle içme, kullanma suyu için bile uygun değildir” dedi

SAYFA 14

www.birgun.net16 MAYIS 2020 CUMARTESİ

Yeşil Balık ölümleri

incelemede

h TEKIRDAĞ Hayrabolu’da bulunan Büyük Karakararlı dere-sinde henüz belirlenemeyen nedenle toplu balık ölümleri yaşandı. Tekirdağ Çevre ve Şehircilik Il Müdürlüğü ekipleri, dereden numuneler alarak, inceleme başlattı. Balıkları gö-rüntüleyen Birol Alagöz, “Derede hiçbir sanayi atığı yok, evsel atık yok. Sessiz kalmayacağız” dedi. n DHA

Kars’ın Sarıkamış ilçesi Karakurt köyü, baraj suyunun yükselmesi nedeniyle sular altında kaldı. Köyde mahsur kaldıklarını belirten köylüler evlerinin çatılarına çıkmak zorunda kaldı: “Evlerimizi, tarihimizi sular altında bıraktılar.”

Buse Ilkin YERLI

ÇİNLİ Gezhouba Group, KAF Teknik Yapı ve General Elektrik iş birliğiyle Isparta’da Eğirdir Gölü’nde yapılması planlanan pompaj depomalı hidroelekt-rik santralının (PHES) mevcut yüzde 65 su kaybı yaşayan gölü tamamen kuruta-cağı belirtildi. Gölde kuruyan kesimlerin 100 kilometre kareyi aştığını belirten TTKD Bilim Danışmanı Dr. Erol Kesici “Geçen yıl ekim ayında Eğirdir Gölü Özel Hükümleri’nce göl seviyesi özel kod olan 914,74 metreye yaklaşması nedeniyle sulama suyu dahi verilmeyeceği açıklan-mıştır. Su seviyesi, pompaların çekeme-yeceği düzeye inmiştir” dedi.

2022 yılında yapıma başlaması plan-lanan ve 8 yıl süreceği belirtilen projeye ilişkin konuşan Kesici “Böyle giderse proje bitene kadar zaten gölde su kal-maz” ifadelerini kullandı. Projenin göle vereceği zararları sıralayan Kesici, şöyle konuştu:

n Gölde bu şekilde su alımları gölün içme suyu ve tarım vb. amaçlı su alım-larına olumsuz etki edeceğinden yörede sosyal- ekonomik sorunlara neden olabilecektir.

n Su seviyesi giderek azalmış gölden güçlü pompaj sistemle suyun alınıp yüzlerce metre yüksekliğe taşınması için oluşacak basınç- vakum etkisi; gölün dip yapısı çamur birikimi ve göl zemini ve

suyunda yaşayan canlıların dağılımında biyoçeşitliliğinde tehlike arz edecektir.

n Eğirdir Gölü’nün su seviye azalması ve kirlilik nedeniyle karşılaşmış olduğu olay, gölün dip kesimindeki azot, fosfat ve bazı ağır metallerin etkisiyle gölde geçtiği-miz yıllarda belirlenen zehirli alg (siyano-bakteri) artışı göstermesi kaçınılmazdır.

SU KULLANILAMAZ HALE GELECEKn Alg çoğalması ve azalan su gölün

su kalitesini olumsuz biçim de etkile-mesinin sonucunda gölün bırakın içme suyu olarak kullanılmasını, tarımda kullanılamaz bir su haline dönüşmesine neden olabilecektir.

n Santral inşası çalışmalarının çevresel tahribata yol açması ve çevreye gerekli özenin gösterilmemesinin yol açacağı tahribat sorunları binlerce maki vb ağaç ve bitki türlere zarar vermesi ve burada yaşayan börtü-böceğin yok olacağı da unutulmamalıdır

n Ocak 2022 de başlayacağı belirtilen Santralin; inşa çalışmaları başlama-sından itibaren yaklaşık 8 yıl sonra tamamlanması ve faaliyete geçmesi bek-lenmekte olduğu bildirilmektedir. Oysa gölün seviyesi şu haliyle stratejik amacı olan içme- kullanma suyu için de uygun değildir. Gölden bu şekilde su pom-pajları gölün “dibinin” gözükmesine ve pompajla suyun çekilmesine imkan vermeyeceği hidrolojik bir gerçektir.

BURSA’nın Yenişehir Ilçesi Kirazlıyaylı Köyü’nde çinko, kurşun maden işleten Meyra Madencilik tarafından yapılmak istenen flotasyon tesisine (cevher zen-ginleştirme) karşı Kirazlıyayla köylüsünün mücadelesi sürüyor. Direnişe destek olan çevre köylerden birçok yurttaş bölgeye gitti. Şirket yaklaşık bir haftadır halkın tüm tepkisine rağmen inşaat çalışmalarını sürdürüyor. Inşaat çalışmalarının yapıldığı bölgeyi tamamen kuşatma altına alan jandarma köylüleri bölgeye sokmuyor.

Direnişe destek için TMMOB’a bağlı odalar, Bursa Barosu, Bursa Türk Tabip-ler Odası, DOĞADER ve KESK üyeleri de köye gitti. Son olarak bölgeye Balcı köyü kadınları yürüyüş yaparak desteğe gitti. Yolda jandarma tarafından çevirilen kadınlar farklı yollardan köye giriş yaptı.

Kirazlıyayla direnişçilerinden Emine Çip, “Direnişimiz desteklerle büyüyor. Kendi köyümüze giremez olduk. Ken-

di köyümüzde terörist olduk. Bir şirket devletle bu kadar işbirliği nasıl yapabilir? Devlet işi değil ki bu özel şirketin işi. On-ların yüzünden tüm köyü kapattılar, her yeri kestiler” dedi.

PARA IÇIN KÖYÜMÜZÜ VERMEYIZBarcın köyünden Kirazlıyayla’ya destek

için giden Nurcan Çoban ise “Biz bütün çevre köylerinde yaşayanlar olarak bu projeye karşıyız. O yüzden Kirazlılyayla'ya destek için gittik. Maden bölgesinden toplu şekilden geçmemize izin verilmedi. Teker teker geçebildildik. Köye destek için gitti. Çiftçilikle uğraşıyoruz, siyanür istemiyoruz köyümüzde. Derelerimiz köy-lerimizin içinden geçiyor. Zehirlenmesini istemiyoruz. Çocuklarımız gelip gidiyor buraya, bu yeşilliğin yok edilmesini istemiyoruz. Para için köyümüzü şirkete vermek istemiyoruz.” ifadelerini kullandı.

n Anıl Varlı

Direnerek kazanacağız

Dağ keçileri yola indiKORONAVIRÜS tedbirleri kapsamında

araçlarda tek, çift plaka ve seyahat kısıt-lamalarının uygulandığı Tunceli'de, dağ keçileri de sürü halinde tuz ihtiyaçlarını karşılamak için karayoluna indi. Koruma altında bulunan dağ keçilerine denk gelen yurttaşlar, o anları fotoğrafladı.

Yaban hayvan hayatının zengin oldu-ğu Dersim'de sık sık görülen dağ keçileri, bu kez Tunceli- Hozat ilçesi arasında karayoluna kadar sürü halinde indi. Kent-te koronavirüs tedbirleri kapsamında tek çift plaka ve seyahat kısıtlamasının uygulanması nedeniyle araç yoğunluğu oluşmayan yola inen dağ keçileri yolda tuz ihtiyacını karşıladı. Keçiler, zaman za-man geçen araçlara da aldırış etmemesi dikkat çekti. Karayolunda keçileri gören bazı vatandaşlar ise o anları fotoğrafla-mayı ihmal etmedi. n IHA

KAZDAĞLARI’nda altın madeni pro-jesine karşı nöbet tuttuğu gerekçesiyle para cezası verilen yaşam savunucu-larına Ege Çevre ve Kültür (EGEÇEP) üyeleri desteğe gidiyor. Kazdağları’n-da 288 gündür nöbet tutan yaşam savunularına Çanakkale Orman Bölge Müdürlüğü tarafından kişi başı günlük 3 bin 180 liradan 4 günde toplamda 57 bin 240 lira idari para cezası kesilmişti.

Kazdağları’ndaki çevrecilere yapıla-cak müdahalenin tüm yaşam savunu-

cularına yapılmış sayılacağını belirten EGEÇEP üyeleri, Izmir Valiliği’ne başvurarak Çanakkale’ye gidebilmek için, seyahat izni talep etti.

EGEÇEP tarafından yapılan açıkla-mada, salgın bahanesiyle direnenlerin tasfiye edildiği vurgulanırken, “Pan-demi koşullarını fırsat bilerek doğa talanını hızlandıran başta Alamos Gold olmak üzere, bu bölgede faaliyet gösteren altın madencilerine karşı mücadele edenlere destek amacıyla

yapmak istediğimiz ziyaret demok-ratik, anayasal bir hakkın kullanımıdır ve engellenmemelidir. Arkadaşlarımız ormanlık alanda piknik yapmıyorlar, temiz hava almak için kamp da kurmuş değiller. Ayrıca salgınların ekolojik yıkımlarla ilişkisinin birçok bilimsel ya-yınla gösterildiği günümüz koşullarında arkadaşlarımızın, şirketin yörede ger-çekleştirdiği ekolojik yıkımı önlemeye ve belgelemeye çalıştığı da unutulma-malıdır” denildi. n BirGün/IZMIR

EGEÇEP, Kazdağları’na desteğe gidiyor

CHP Izmir Milletvekili Mahir Polat, Alia-ğa’da Socar Holding’e ait PETKIM bacala-rından gelen dumanların çevre kirliliğine neden olduğunu belirtti. Sanayi kaynaklı kirliliğin özellikle Aliağa’da fazla olduğu-nu belirten Polat, “Başta Aliağa olmak üzere sanayinin yoğun olduğu Menemen, Yeni Foça ve Bozköy’deki istasyon veri-lerinin düzenli olarak Çevre ve Şehircilik Bakanlığı tarafından açıklanması gereki-yor. PETKIM yaptığı açıklamada, arızanın olduğunu belirtmiş. Arıza varsa fabrikayı çalıştırmayacaklar. Hiçbir üretim, insan

sağlığından daha önemli olamaz. Ayrıca dün bize ulaşan bilgilerde arızaya rağmen fabrika çalışmaya devam etmiş. Bakanlı-ğın bu konuda soruşturma başlatmasını bekliyoruz” dedi. n Haber Merkezi

Petkim arızaya rağmen çalışmaya devam etmiş

DHA

BirGün

Depo Photos

BirGün

İHA

Twitter