ÇOMÜ İletişim Fakültesi

ÖRGÜTSEL İLETİŞİM

Bu sunum, Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi İletişim Fakültesi'nde Radyo, Sinema ve Televizyon Bölümü öğrencilerine verilen İletişime Giriş dersi için hazırlanmıştır.

Yrd. Doç. Dr. Esmeray KARATAŞ ATEŞ ekaratas@comu.edu.tr 2016 Güz

Örgütsel iletişim (Organizational communication)

Bir örgüt, kurum ya da kuruluş içerisinde oluşan iletişim biçimi İş yaşamının dinamiklerine göre şekillenir Başarılı bir çalışma yaşamı için iyi bir iletişim ağı (communication

network) kurmak gerekir İletişim ağı, çalışanları içinde bulundukları örgüte ve birbirlerine

bağlar Genelde hiyerarşik bir yapıya sahiptir (mesaj akışının ast-üst ilişkileri

çerçevesinde düzenlenmesi) Kurum ve kuruluşların yapısına bağlı olarak farklı iletişim modelleri

kullanılabilir

Örgütsel iletişim türleri

Resmi / Formel iletişim Zincirleme / Hiyerarşik iletişim Y ya da ters Y tipi iletişim Tekerlek tipi iletişim Merkez tipi iletişim Çok yönlü iletişim

Resmi olmayan / İnformel / Sosyal iletişim Örgütlerde iletişimin bozulması

Resmi / Formel iletişim

Kurumsallaşmış köklü kuruluşlarda pek çoğu yazılı kurallar çerçevesinde uygulanan iletişim ağı

Kuruma yeni katılan çalışanların kuruma uyumunu sağlar Özellikle kamu kurumlarında iletişimin kalıpları bellidir, kurumun

kendine özgü bir «kurum dili» ya da «kurum sözlüğü» oluşur Ast-üst ilişkilerinde sözlü, yazılı ve sözlü olmayan iletişim kodları

kullanılır Her örgütün kendi kültürü, ritüelleri, değerleri, kimliği vardır. Bu

nedenle örgütler kendilerine uygun iletişim tipini / tiplerini uygulamalıdır

Zincirleme / Hiyerarşik iletişim

Hiyerarşik yapısı olan örgütlerde kullanılır İletişim yukarıdan aşağıya ve aşağıdan yukarıya gider İletişim kademe sayısı örgüt yapısına göre değişir İletişim kanalı çoğunlukla yazılı, daha az olarak sözlüdür Aşağıdan yukarıya giden mesajların anlam bozukluğuna ve her

kademede durarak zaman kaybına uğraması söz konusudur Aynı risk yukarıdan aşağıya giden mesajlar için de geçerlidir

Y ya da ters Y tipi iletişim

Daha az hiyerarşik bir yapı görülür İletişim kademeleri ya başta ya sonda Y tipi özellik gösterir (ör. İki

genel müdüre bağlı birimler arasındaki iletişim) Ters Y tipi iletişimde hiyerarşik kademelerin tek olarak gelmesi ve

aşağıya doğru iki farklı birime ayrılması görülür (ör. İki farklı memura ayrılması)

Tekerlek tipi iletişim

Daha çok özel kuruluşlarda birbirine bağlı birimler arasında görülür A biriminden F birimine kadar birimler arasında iletişim vardır A’nın iletişimi B ile, B’ninki C ile, C’ninki D ile, D’ninki E ile, E’ninki ise

F ile olur F ise iletişimini A ile kurar ve dairesel bir şekil meydana getirir

Merkez tipi iletişim

Merkezde bir üst bulunur ve çevresindeki birimlerle bire bir iletişim kurar

Merkez odaklı bir iletişim tipidir Ör. Merkezde bir genel müdür ve ona bağlı tüm daire başkanlıkları ile

kurduğu iletişim

Çok yönlü iletişim

Her birim diğer birimlerle iletişim kurar En liberal iletişim tiplerindendir Kimi küçük ticari kuruluşlarda ve bazı eğitim kurumlarında görülür İletişimin aracısız, doğrudan gerçekleştirilmesi söz konusudur

Resmi olmayan / informel / sosyal iletişim

İş çevresindeki bireylerle iş dışındaki iletişim Ör. Selamlaşma, bayramlaşma, kutlama vb. sosyal etkinlikler Bu tür iletişimin varlığı kurumdaki motivasyonu artırır Kurumdaki resmi iletişim tipi sosyal iletişim tipini de etkiler Aynı şekilde sosyal iletişimin biçimi resmi iletişimi etkiler

Örgütlerde iletişimin bozulması

Dedikodu ve Fısıltı gazetesi örgütsel iletişimde görülen en olumsuz unsurlardandır

Şeffaf yönetim ilkeleri esas alınmalıdır Sağlıklı iletişim kalıplarının yetkili kaynaklardan zamanında ve doğru

iletişim kanalları kullanılarak resmi iletişimin sağlanması gerekir