ilk insan

7/24/2019 ilk insan

1/129

LKNSAN

brahim SARI

7/24/2019 ilk insan

2/129

1

LK NSAN

brahim SARI

7/24/2019 ilk insan

3/129

2

LK NSAN

Copyright 2013, (brahim SARI)

Tm haklar yazarna aittir. Yazarn izni alnmadan ksmen

veya tamamen oaltlmas veya farkl biimlere evrilmesiyasaktr.

BRNC BASKI: 2014

Yaynevi Adresi:3 Nolu Erdodu Mah. Emir Sokak No:4

kraniye-TRABZON / TRKYE

Tasarm:HLAL Yaynclk

978-605-4879-13-7

Bu kitabn tm haklar ve sorumluluu brahim SARIyaaittir..

Kapak: HLAL

Bask: UNVERSAL YAYINCILIK

Meydan Hamam Sokak No:4/1 TRABZON

T:0462 326 68 08-09 F:0462 326 91 64

7/24/2019 ilk insan

4/129

3

NDEKLER

Hz. DEM (a.s.)...9

Hz. dem'e Ruh Verilmesi .11

Hz. dem'e isimlerin retilmesi .12

Hz. dem'in Cennet'e Yerletirilmesi: ..15

Hz. dem'in Peygamberlii ...22

LK NSAN Allahn Halifesi: .31

lk nsan Hazret-i

dem Aleyhisselmn Yaratl: ..34

Topran Merhaleleri Ve Ruh Verilme: 36

Merhalelerdeki Hikmet ve bret: 41

Ahd ve Misak: ...43

Meleklerin mtihan: 48

Tzim Secdesi: ...53

lk Selmlama: .57

HAZRET- HAVV .58

CENNET VE MEMNU MEYVE .62

eytann Hile ve Tahriki: .65

7/24/2019 ilk insan

5/129

4

Tevbe ve Ba: .69

Cennetten Yeryzne: .71

lh Takdir:... 74

Yeryzndeki Hayat: ...75

HALDEN HALE GE ..76

Eler, Evlt ve Torun: ...81

Tefekkr: 86

Kinatn Hlsas nsan: .92

MUHTELF NSAN KARAKTERLER 94

7/24/2019 ilk insan

6/129

5

YAZAR ve ESERLER HAKKINDA

brahim SARI, 1963 ylnda Trabzon'un irin birilesi olan SRMENEde fakir bir ailenin tek ocuuolarak dnyaya geldi

Kendi deyimiyle HAYAT niversitesini okudu.

Topraktan geldi topra sevdi..

Hayat ile ve zorluklarla geti

Allah iin kandrlmaya raz gelen yazar, Dnyayafarkl bir gzle bakt nsanlar onu anlamazsa bile oinsanlar anlamaya alt..

Yunus Misali yaratlan yaratandan tr seven

yazar;

Dini, bilimsel ve siyasi konularda pek ok eser

hazrlad. Bunlarn yan sra, yazarn Yahudilerin veSiyonistlerin kanl ideolojilerle olan karanlkbalantlarn ortaya koyan ok nemli eserleri

bulunmaktadr. Yazar inkarc dnceye karmcadele eden tm almalarnda, Kuran' veResulullah'n snnetini kendine rehber edinmitir. Busuretle, inkarc dnce sistemlerinin tm temeliddialarn tek tek rtmeyi ve dine kar yneltilenitirazlar tam olarak susturacak "son sz" son nefesinekadar sylemeyi hedeflemektedir.

7/24/2019 ilk insan

7/129

6

Yazarn tm almalarndaki ortak hedef,Kuran'n tebliini dnyaya ulatrmak, bylelikle

insanlar Allah'n varl, birlii ve ahiret gibi temeliman konular zerinde dnmeye sevk etmek veinkarc sistemlerin rk temellerini ve sapknuygulamalarn gzler nne sermektir.

Bilinmelidir ki, dnya zerindeki zulm vekarmaalarn, Mslmanlarn ektikleri eziyetlerin

temel sebebi dinsizliin fikri hakimiyetidir. Bunlardankurtulmann yolu ise, dinsizliin fikren malupedilmesi, iman hakikatlerinin ortaya konmas ve Kuranahlaknn, insanlarn kavrayp yaayabilecekleri ekildeanlatlmasdr. Dnyann gnden gne daha fazla iineekilmek istendii zulm, fesat ve kargaa ortam

dikkate alndnda bu hizmetin elden geldiince hzlve etkili bir biimde yaplmas gerektii aktr. Aksihalde ok ge kalnabilir.

Bu nemli hizmette nc rol stlenmi olan

brahim SARI, Allah'n izniyle, dnya insanlarnnuyanna ve Kuran'da tarif edilen huzur ve bara,doruluk ve adalete, gzellik ve mutlulua tamaya

bir vesile olacaktr.

YAYINEV

7/24/2019 ilk insan

8/129

7

Biz insan en gzel bir biimde yarattk.(Tn: 4)

Ona kendi ruhumdan fledim.(Sd: 72)

Onun yetlerinden (varlnn delillerinden) biri desizi topraktan yaratm olmasdr. Sonra hemen birer

insan olarak yeryzne yaylrsnz.(Rm: 20)

Allah demi btn yeryznden ald bir avutopraktan yaratt. Bunun iin demoullarvcutlarndaki toprak miktarna gre; kimi kzl, kimi

beyaz, kimi siyah ve bunlarn arasnda bir renkte,kiminin yaratl hafif ve kolay, kimi g, kimi kt,

kimi iyi, kimi de bunlarn arasnda bir tabiattagelmitir.

(Ebu Dvud - Tirmizi)

7/24/2019 ilk insan

9/129

8

7/24/2019 ilk insan

10/129

9

Hz. DEM (a.s.)

lk insan, ilk peygamber, insanln babas. Allah'uTel Hz. dem'i topraktan (turbtan) yaratt. (Hd,11/61; Tha, 20/55; Nuh, 71/18) Yce Allah yeryzndebir halife yaratacan meleklerine bildirdii zaman;ilim, irade ve kudret sfatlaryla donataca bu varlnyeryzne uyum salamas iin maddesinin de yeryzelementlerinden olmasn dilemitir:

"Sizi (aslnz dem'i) topraktan yaratm olmasonun ayetlerindendir. Sonra siz (her tarafa) yaylr birbeser oldunuz." (er-Rum, 30/20)

Allah'u Tel Hz. dem'i yaratrken maddesi olantopra eitli hl ve safhalardan geirmitir:

1- Trb safhasndan sonra "Tn" safhas:

Tn:Topran su ile karmdr ki, buna amur vebalk denilir. Bu safha insan ferdinin ilk teekklettirilmee baland merhaledir: "O (Allah) her eyigzel yaratan ve insani balangta amurdan yaratandr."

(es-Secde, 32/7) Hayat kaidesinin candan sonra ikitemel unsuru su ve topraktr. "Allah her canly sudanyaratt. te bunlardan kimi karni zerinde yryor, kimiiki aya stnde yryor, kimi de drt aya zerindeyryor. Allah ne dilerse yaratr. nk Allah her eyehakkyla kadirdir. " (en-Nr, 24/45) "O (Allah) sudan bir

beser (insan) yaratp da onu soy-sop yapandr. Rabbin hereye kadirdir." (el-Furkan, 25/54)

7/24/2019 ilk insan

11/129

10

Yeryznn 3/4' su ile kapldr. nsan vcudununda %75'i sudur. Demek ki dnyadaki bu dzen aynen

insana da intikal ettirilmitir.Yine Cenb-i Allah Kur'an-i Kerim'de yle

buyurur: "Andolsun biz insan (dem'i) amurdanszlm bir hlsadan yarattk." (el-M'minun, 23/12)te ilk insan, yaratlnn mertebelerinde, nce byle biramurdan syrlp karlm, sonra hlsadan (bir

soydan) yaratlmtr. (Elmall Hamdi Yazar, Hak DiniKur'an Dili, V, 3056-3059, 3431-3432)

2- Tn-i lzib: Cvk ve yapkan amur demektir.Topran su ile kartrlp amur olmasndan sonra,zerinden geen merhalelerden birisi de "Tn-i lzib" yaniyapkan ve cvk amur safhasdr. Cenb-i Allah bu

szlm amuru cvk ve yapkan bir hale getirdi. "Bizonlar (asllar olan dem'i) bir cvk ve yapkanamurdan yarattk. " (es-Sfft, 37/I 1)

3- Hame-i Mesnn:Sonra cvk ve yapkan amurhame-i mesnn haline getirildi. Hame-i mesnn,

sretlenmi, ekil verilmi, deimi ve kokmu birhaldeki balk demektir. "Andolsun, biz insan kuru biramurdan, sretlenmi ve deimi bir amurdanyarattk." (el-Hicr, 15/26-28)

Bylece Allah Tel dem (a.s.)'i topraktanyaratmaya balyor. Bunu da su ile kartrarak Tn-i lzib

yapyor. Sonra bunu da deiiklie uratarak kokmu veekillenmi hame (balk) haline getiriyor.

7/24/2019 ilk insan

12/129

11

4- Salsal:Kuru amur demektir.

Cenb-i Allah kokmu ve suratlenmi amuru da

kurutarak "fahhr" (kiremit, saks, mlek) gibi tamtakrkuru bir hale getirdi. "O Allah insa bardak gibi (pimigibi) kuru amurdan yaratmtr. "(er-Rahmn, 55/14,ilgili ayet iin bk. Hazin; Elmall Hamdi Yazar, a.g.e.,VIII, 4669)

Hz. dem'e Ruh VerilmesiCenb-i Allah Hz. dem'i yaratrken, yukarda

anlatld gibi maddesi olan amuru, eitli mertebelerdedeiiklie uratarak, cann verilmesi ve ruhunnefyedilmesine msaid bir hale getirdi.Nihayet ekil vesuretinin tesviyesini ve dzenlemesini tamamlaynca

ona can vermi ve ruhundan flemitir: "Rabbin ozaman meleklere demiti ki: 'Ben muhakkak amurdanbir insan yaratacam. Artk onu dzenleyerek (hilkatn)tamamlayp ona da rhumdan frdm zaman kendisiiin derhal (bana) secdeye kapann.' Bunun zerine blis'ten baka btn melekler secde etmilerdi. O (blis)

byklk talam ve kfirlerden olmutu.Allah: 'Ey blis iki elimle (bizzat kudretimle)

yarattma secde etmekten seni alkoyan nedir?Kibirlenmek mi istedin? Yoksa ycelerden mi oldun?'buyurdu.

blis dedi:'Ben ondan hayrlym. Beni ateten, onuise amurdan yarattn. " (Sd, 38/71-76. Ayrca bk. el-A'rf, 7/12; el-Hicr, 15/29; es-Secde, 32/8-9)

7/24/2019 ilk insan

13/129

12

Cenb- Allah bylece Hz. dem'i en mkemmel birekilde yaratt. Boyunun uzunluunun altm "zira"

olduu baz kaynaklarda kaydedilir. (Kurtub, Tefsir, XX,45) Yaratl tamamlandktan sonra Allah Tel ona,haydi u meleklere git, selm ver ve onlarn selmn naslkarladklarn dinle! nk bu, hem senin, hem dezrriyetinin selmlama rneidir. Bunun zerine Hz.dem meleklere: "Es-selm aleykm" dedi. Onlar da:"Es-selmu aleyke ve rahmetullah" diye karlk verdiler,dem, insanlarn byk atas olduu iin, Cennet'e girenher kii, dem'in bu gzel suretinde girecektir. Hz.dem'in torunlar, onun gzelliinden birer parasnkaybetmeye devam etti. Nihayet bu eksili imdi (Hz.Muhammed zamannda) sona erdi. (Buhr, Sahih, IV,102, Halk-i dem, 2 Tecrid-i Sarh Tercmesi, IX, 76,

Hadis no: 1367)

Hz. dem'e isimlerin retilmesi

Allah Hz. dem'i yarattktan sonra, dnyayayerleip kendilerinden faydalanabilmeleri iin onaeyann isimlerini ve zelliklerini retti. simlerin dallet

ettii varlklar anlama kabiliyeti verdi. "Hani Rabbin birvakit meleklere: 'Muhakkak ben, yeryznde (emirlerimitebli etmeye ve uygulamaya koyacak) bir halife (birinsan) yaratacam' demiti. (Melekler de): 'Biz senihamdinle tesbih ve seni ayplardan, sana ortak komaktanve eksikliklerden tenzih edip dururken orada (yerde)

bozgunculuk edecek, kanlar dkecek kimse(ler) miyaratacaksn?' demilerdi. Allah: 'Sizin bilmeyeceiniziher halde ben bilirim.' demiti.

7/24/2019 ilk insan

14/129

13

Allah, dem'e btn isimleri retmiti. Sonraonlar (onlarn dallet ettikleri lemleri ve eyay)

meleklere gsterip 'dorucular iseniz (her eyin iyznbiliyorsanz) bunlar isimleriyle beraber bana haber verin'demiti. (Melekler) de: "Seni tenzih ederiz, senin bizerettiinden baksa bizim hibir bilgimiz yok. nk hereyi hakkyla bilen, hkm ve hikmet sahibi olanphesiz ki sensin, sen demilerdi." (el-Bakara, 2/30-32)

Bu ayetlerde geen "halife" veklet gibi asaletinkart olarak bakasna vekillik etmek, yani az veya okaslin yerini tutarak, onu temsil etmek demek olan hilfet *masdarndan tremi bir sfattr. sim olarak kullanlr.Asli "halif"tir. Sonundaki "t" harfi mbala iindir.Birinin arkasndan makamna ve yerine veklet eden

demektir. Bu niybet (veklet) ya aslin geici olarakmakamndan ayrlmas dolaysyla verilir veya aslinacizliinden dolay yardm etmesi iin verilir. Yahutbunlarn hibiri olmad halde asil, vekiline srf bir erefbahsederek onu yceltmek iin veklet verir. te Cenb-iAllahn arzda evliyasn istihlfi bu kbildendir. (Rgibel-Isfahn, el-Mfredt fi Garibi'l-Kur'an stanbul 1986, s.223; Hamdi Yazar, a.g.e., I, 300)

Cenb-i Allah: "Yeryznde bir halife yaratacamve tayin edeceim." demiti ki; kendi irade ve kudretsfatmdan ona baz salhiyetler vereceim, o banaizfeten, bana niybeten yarattklarm zerinde birtakm

tasarruflara sahip olacak, benim namma ahkmmyeryznde yrrle koyup uygulayacaktr. O, buhususta asil olmayacak, kendi zati ve ahsi namna asil

7/24/2019 ilk insan

15/129

7/24/2019 ilk insan

16/129

15

Hz. dem'in Cennet'e Yerletirilmesi:

Yce Allah dem ve esine yle diyerek, Cennet'e

yerletirdi: "Ve demitik ki: "Ey dem, sen ve einCennet'te yerle, otur. Ondan (Cennet'in yiyeceklerinden)istediiniz yerden ikiniz de bol bol yiyin. Fakat u aacayaklamayn. Yoksa ikiniz de kendinize zulmedenlerdenolursunuz. " (el-Bakara, 2/35; eL-A'rf, 7/19)

"Muhakkak bu (blis) sana ve zevcene dmandr.Sakn sizi Cennet'ten karmasn; sonra zahmet ekersin.nk senin ackmaman ve plak kalmaman ancakburada mmkndr ve sen burada susamazsn vegnete yanmazsn. " (Tha 20/1 17-1 19)

Hz. dem ve eine yasaklanan bu aacn ne olduu

kesin olarak bilinmiyor. Bu aacn buday veya zmveyahut da incir olduu hakknda rivayetler vardr. Bizbu aacn ne olduunu bilemeyiz. nk yce Allah buaacn ismini bize bildirmemitir. Cenb-i Hakk Cennet'tedem'e byk bir hrriyet vermekle beraber yine debuna bir sinir koymutur. Bu siniri atklar takdirde,

kendilerine zulm edeceklerdir. Cennet'e bu yasak aa,yenilmek iin deil, insann hayatn disipline etmek vebir snrlama ve kulluk iin konulmutur. Bununlaberaber biz "Dnyay sevmek, her bir gnahn badr"hadsinde bu yasak aac tayin eden bir dalletbuluyoruz. Demek Hz. dem o zaman dnya snrlarnayaklamamak emri alm ve bundan bir mddet ftratnn

gerei olarak yememitir. (Elmall Hamdi Yazar, a.g.e., I,323-324).

7/24/2019 ilk insan

17/129

16

Daha nce blis* Hz. dem'in stnlnekemeyerek Allahn emrine kar gelmi, dem'e secde

etmeyip, sayg gstermemi ve Cennet'ten kovulmutu. Ozaman eytann Hz. dem ve evltlarna musallat olupazdrma imkn kaldrlmamt. Hatta, blise onlargnah ilemeye tevik etme gc verilmiti. (Bk. el-A'rf,7/12-18; el-Hicr, 15/32-42) nk dem'in eref vestnl,nefsine ve eytana uymamakla gerekleecekti.Kendilerine verilen akl ve irade sebebiyle dem ve soyu,imtihandan geecekler, snanmalar iin de peygamberlergnderilecekti.

Vesvese vererek insanlar azdrma kabiliyetinesahip olan eytan, ne yaptysa yapt, bir yolunu bularakCennet'e girebildi.

"Derken eytan, onlardan gizli braklm o irkinyerlerini (avret mahallerini) kendilerine aklaypgstermek iin ikisine de vesvese* verdi ve 'Rabbiniz sizebu aac baksa bir ey iin deil, ancak iki melekolacanz yahut lmden kurtulup ebedi olarakkalclardan bulunacanz iin yasak etti' dedi. Bir de

onlara, 'Ben sizin iyiliinizi isteyenlerdenim' diye yeminetti. te bu ekilde ikisini de aldatarak o aatan yemeyetevessl ettirdi. aacn meyvesini tattklar anda ise, oirkin yerleri kendilerine alverdi ve zerlerine Cennetyaprandan st ste yamayp rtmeye baladlar. Rableride "Ben size bu aac yasak etmedim mi? eytan size

apak bir dmandr, demedim mi? diye nida etti." (el-A'rf 7/20-22)

7/24/2019 ilk insan

18/129

17

"Bundan sonra dem, Rabbinden (vahiy yoluyla)kelimeler belleyip ald ve yle diyerek Allah'a

yalvardlar: Ey Rabbimiz kendimize yazk ettik.Eer bizi balamaz ve bizi esirgemezsen herhalde

en byk zarara urayanlardan olacaz, dediler." (el-A'rf, 7/23)

"Sonra Rabbi onu seti (peygamber yapt) da

tvbesini kabul buyurdu ve ona doru yolu gsterdi.Allah yle dedi: 'Dnyada birbirinize dman olmakzere her ikiniz de oradan (Cennet'ten) ininiz. Artkbenden size bir hidayet (kitap) geldii zaman, kim benimhidayetime uyarsa, ite o sapkla dmez ve bedbahtolmaz (ahrette zahmet ekmez). " (Tha, 20/122-123)

Bylece Hz. dem ve Havva ve nesillernnyeryznde yerlep kalmalar ve burada reyipgeinmeleri, imtihan edilmeleri takdir edildi vegerekletirildi. (el-Bakara, 2/3638; el-A'raf, 7/24)

Buhr, Mslim, Ebu Dvd, Nese ve Tirmiz'ninrivayet ettikleri bir hadsinde Hz. Peygamber (s.a.s.)

yle buyurdu:

"dem (a.s.) ile Musa (a.s.)'in ruhlar Rablerinezdinde mnakaa ettiler ve dem (a.s.), Musa (a.s.)'idelil getirerek malp etti. Musa (a.s.) dedi ki: "SenAllahn eliyle (kudretiyle) yaratt ve ruhundan flediive melekleri senin iin secde ettirdii ve Cennet'ineyerletirdii dem'sin.

7/24/2019 ilk insan

19/129

18

Sonra da sen ilediin su sebebiyle insanlaryeryzne indirdin. 'dedi. Bunun zerine dem (a.s.)

'Sen Allahn peygamberliine ve konumasna setii veiinde her eyin aklamas bulunan (Tevrat) levhalarnverdii ve mnacat edici olarak kendisine yaklatrdMusasn. Benim yaratlmamdan ka sene nce Tevratyazdn grdn?' dedi Musa (a.s.), 'Krk sene nce' diyecevap verdi.

dem, 'u halde iinde 've dem Rabbi'ne isyan ettide...'mealindeki ayeti grdn m?' dedi. Musa (a.s.) 'Evet,grdm' dedi. dem(a.s.)'Allahn beni yaratmasndankrk sene nce ileyeceimi yazd ii ilemem zerinebeni nasl azarlarsn' dedi. Resulullah (s.a.s.) neticede"dem hccet ile Musay malp etti" buyurdu. (et-Tc,

I, Hadis no: 40)Bundan sonra gelecek hidayet rehberlerine

(peygamberlere), iman ederek uyup balanacaklar iin,korkup zlecekleri bir eyin olmad ve bunlarnCennet'e girecekleri bildirildi. nkr edip ktlkyapanlarn Cehennem'e girecekleri anlatld. (el-Bakara,

2/38-39, 82)

limler, Hz. dem ve einin iskn edildii(yerletirildii) Cennet hakknda gr ayrlklarnadmlerdir. Cennet, lgat asndan ba, bahe,bahelik ve balk yer manasna gelir. Acaba Hz. dem'iniskn edildii bu Cennet, yeryznn ballk, bahelikve aalk kelerinden bir ke midir?

7/24/2019 ilk insan

20/129

7/24/2019 ilk insan

21/129

20

c) Bu "Cennet" lfznn bandaki elif lm (lm-ita'rf) umm (istirak) iin deil, ahid iindir.

Bu elif lm, umm ifde ederse Cennetlerin hepsimanasna gelir.

Hlbuki Hz. dem'in btn Cennetlere (bahelere)yerlemesi imknszdr. yle ise bu Cennet'in manasnmslmanlar arasnda bilinen ve dr's-sevb (mkfat

yurdu) olan Cennet'e hamletmek gereklidir. (ls,Rhu'l-Men, I, 233; Razi, Mefthu'l-Gayb, I, 455; TalatKoyiit, smail Cerraholu, Kur'an-i Kerim Mel veTefsiri, s. 95 vd.)

d) Yine baz haberlere gre: Allah meleklerindenbirisine dnyann her yerinden topraklar getirterek Hz.

dem'i Cennet'te yaratmtr. (Ibn Kesr, Tefsir'l-Kur'an'i'l-Azm, I, 132.) Hz. dem ile Hz. Musannruhlarnn ekitiini bildiren hadis (bunun mealiniyukarda verdik) de bu Cennet'in sevab yurdu olanCennet olduunu aklar.

Ebu'l-Kasm el-Belh ve Eb Mslim el-Isfahn de

"Hz. dem'in yerletii Cennet, bahe manasna olup budnyadadr" derler. Bu zatlar ayette geen "ihbit"kelimesine de "giriniz, gidiniz, konunuz" gibi manalarveriyorlar. " Ihbit misran = Bir ehre ininiz, yerleiniz(el-Bakara, 2/61) gibi.

Bu zatlar Hz. dem'in yerletii Cennet'in budnyada olduuna dair u ekilde delil getiriyorlar:

7/24/2019 ilk insan

22/129

21

1) Eer Hz. dem'in yerletii bu Cennet, sevap vemkfat yurdu olan Cennet olsayd, elbette ebed

kalnacak Cennet olurdu. Hz. dem de ebed kalnacakCennet'te olduunu bilir ve eytan da onu "Rabbiniz sizebu aac, melek olmanz iin, yahud lmden kurtularakebed kalclardan olacanz iin yasak etti." (el-A'rf,7/20) diyerek aldatamazd.

2) Yce Allahn "Onlar (Cennet'te olanlar) oradan

karlacaklar da deildir." (el-Hicr,15/48) sznndalletiyle Cennet'e giren bir daha oradan kmaz.

3) blis, Hz. dem iin secde etmekten kanarakkibirlendiinden Allahn gazb ve lnetine uram vekfir olmutur. Byle olan bir kimse Cennet'e giremez.

4) ahrette mminlere va'd edilen Cennet teklif veimtihan yeri olmayp mminlerin iinde serbestedolaacaklar ve btn nimetlerinden diledikleri gibifaydalanacaklar bir yerdir. Halbuki burada eiyle beraberHz. dem'e bir aacn meyvesi yasaklanmtr.

5)Allah Tel "Yeryznde bir halife yaratacam."

(el-Bakara, 2/30) diye belirttii iin Hz.dem'i Arz'dayaratt. Kur'an'da onu ge (Cennet'e) naklettiini zikret-medi. Onu dnyadan semaya nakletmesi, nimetlerin enbynden olduu iin zikredilmeye daha layk olurdu.Kur'an-i Kerim'de byle nemli bir olay dorulayacakkesin ve ak bir ifade yoktur. yle ise Hz. dem ve

einin iskn edildii bu Cennet, iinde ebedi kalnacakCennet'ten baksa bir Cennet'tir. (Rz, Mefthu'l Gayb, I, 454)

7/24/2019 ilk insan

23/129

22

Hz. dem'in oturduu Cennet'in mkfat yurduolan Cennet olmas veya bundan bakas olmas

mmkndr. nk bu konudaki nakli deliller zayf veKur'an'da buna dair kesin bir delil yoktur. Bunu Allah'tanbaksa kimse bilemediine gre, u Cennet'tir veya buCennet'tir diye kestirip atmamak veya bu konudatevakkuf etmek lzmdr. Nitekim selefi salihn vebunlara tbi olan birok mfessirler byle yapmlardr.(Rz, Mefthu'l-Gayb, 1, s. 455)

Fakat biz burada hemen unu kaydedelim: Hz.dem ve einin iskn edildii Cennet'in mkfat yurduolan Cennet olduuna dair deliller daha kuvvetlidir.Ayrca Cennet'e girince klamayaca meselesi durumagre deiir. Misafir olarak girmekle mukim olarak

girmek ayni deildir. Nitekim Hz. Muhammed (s.a.s.)mi'rac gecesi Cennet'e girmi ve kmtr. Hz. dem'inCennet'ten yeryzne iniinin mahiyeti bizce mehuldr.

Hz. dem'in Peygamberlii

Hz. dem ilk insan olduu gibi ayni zamanda ilk

peygamberdir. Hz. dem yeryzne indirildikten sonra,Cenb-i Allah insan nesillerinin hepsini onunla eiHavva'dan tretmitir. Allah Tel bu hakikati Nissuresinin birinci ayetinde u ekilde dile getiriyor: "Eyinsanlar! Sizi tek bir candan (Adem'den) yaratan, ondanda yine onun zevcesini (Havva'yi) yaratan ve ikisindenpek ok erkekler ve kadnlar tretip yayan Rabbinizekar gelmekten saknn... " (en-Nis, 4/2)

7/24/2019 ilk insan

24/129

7/24/2019 ilk insan

25/129

24

Hz. dem'in peygamberlii kendisine emir venehiy olunduuna dallet eden Kur'an ayetleri ile sabittir.

nk onun zamannda baksa bir peygamber yoktu. Buduruma gre kendisine gelen o emir ve nehiyler, vahiyvastasyla olup baka bir vasta ile deildir. Kur'an'dageen Hz. dem'in iki olgunun Allah'a kurban takdimetmeleri, ikisinden birinin kurbannn kabul olunduu-nun bildirilmesi (el-Mide, 5/27)

Hz. dem'e vahiy ile bildirilmitir. Kur'an'da Hz.dem'in peygamberlie seildiinin anlatlmas iin"Istaf" (li Imrn, 3/33) kelimesi ile "Icteb" (Th,20/122) kelimeleri kullanlyor.

Kur'an'da dier peygamberler iin de istifa' veictib' kelimelerinden mstak kelimeler kullanlyor. (el-A'rf, 7/144; el-Bakara, 2/130; el-Hac, 22/75; Sd, 38/47;en-Nahl, 16/121; li Imrn, 3/79; Yusuf, 12/6; el-En'm,6/87; es-Sr, 42/13; el-Kalem, 68/50)

yle ise Hz. dem de peygamberdir. Hz. dem'inpeygamber olduunu aka bildiren hadisler de vardr.

Ebu mame(.81/700) rivayet ediyor"Ebu Zerr(. 32/652)Peygamberimize 'Ya Nebiyallah, peygamberlerden

ilk peygamber kimdir?' diye sorduunda, Peygamberimiz(s.a.s.): "dem'dir." dedi. Ebu Zerr, "Ya Raslullah o, Neboldu mu?" diye sorunca Hz. Peygamber (s.a.s.), "Evet omkellem bir Neb(Allahn kendisiyle vastasz

konutuu peygamber) idi." dedi." (Ahmed b. Hanbel, V,265)

7/24/2019 ilk insan

26/129

25

Dier bir hadste de Kyamet gnnde, dierNebiler gibi Hz. dem'in de bir peygamber olarak, Hz.

Resulullah'n sanca altnda bulunaca haber verilmitir.(Tirmiz, II, 202) Hz. dem'in peygamberlii hususundabtn mslmanlar ittifak etmilerdir. (Teftzn, Serhu'l-Akid, s. 62; Devvn, Cell, s. 71; Aliyy'lKr, Serhu'l-Fikhi'l-Ekber, 101)

Hz. dem'in evldlar onun irdi* ile Allah'a iman

etmi, zamanlarndaki madd ve manev ihtiyalarntemin eden ahkm ondan renmilerdir. Eb dris el-Havln'nin, Eb Zerr'den rivayet ettii bir hadste Hz.Peygamber (s.a.s.) Hz. dem'e on sahifelik bir kitapindirildiini sylemitir. (Abdurrahman Hubneke'l-Meydn, el-Akidet'lIslamiyye ve Ussuh, II, 260)

nsanlarn dinden ayrlarak ihtilf etmeleri, hakdinin izini kaybederek batl itikatlara saplanmalarsonradan eitli sebeplerle meydana gelen kt birdurumdur.

Bylece beeriyetin balangcnn bir vahet devri

olmad anlalr. Hz. dem'den sonra yeryznneitli blgelerine dalan insanlar doru yoldanayrlmlardr. Allah, onlara zaman zaman peygamberlergndermitir.

u ayet bu hakikati ifade eder:"nsanlar (ilk nce)bir mmetti (onlar ihtilf ettiler). Allah da mjde verici ve

azabnn habercileri olarak peygamberler gnderdi..." (el-Bakara, 2/213)

7/24/2019 ilk insan

27/129

26

Yukarda grdmz gibi Yce Allah, ilk insanHz. dem'i bizzat dorudan doruya eitli safhalardan

geirerek yaratmtr. Darwinist olan tekmlcleriniddia ettii gibi, insan maddenin kendiliinden gelierektek hcreli canl olmas ve bunun da gelierek eitlihayvanlar ve maymunlar olumas ve maymunlarn dainsana dnmesi yoluyla meydana gelmemitir.Uydurma ve yaktrmadan ibaret olan bu nazariyenindoruluuna, deney ve gzlemlerde ve dell olarak kabulettikleri materyal fosillerinde, en ufak bir ipucu bileyoktur. Bunun aksini isnat edecek fosil ve deliller pekoktur. Mendel ve Pastr kanunlar gibi.

Tekml nazariyesi bilim ve akl nazarndamuhaldir. Syle ki: Madde ve enerjide "emtropi" vardr:

Gzlenen btn tabii sistemlerde dzensizlie doru,yani dalp salmaya doru bir eilim vardr. Bu gerek,hem mikro ve hem de makro seviyelerde olmak zeregeerlidir. Madde paracklar dalp salr gider. Enerjide akll birisi tarafndan plnl ve dzenli olarak kapalduvarlar arasnda ve borular ierisinde kontrol altnaalnmazsa dalr gider. Dardan gelen gne enerjisi de,bunu alp kullanacak ok muazzam bir makine sistemiyoksa bolukta dalr. Bu bir fizik kanunudur. Aklbanda olan bir lim bu kanuna kar gelecek cesaretigsteremez.

Madde tldr (eylemsizdir) kendiliinden bir gc

yoktur (fizikteki atlet prensibi). Allah'tan baka hibireyin kendiliinden hibir gc, dzen ve nizami yoktur(ve l havle ve l kuvvete ill billh).

7/24/2019 ilk insan

28/129

27

Akll ve uurlu birisi tarafndan plnl dzenli birmakine sistemiyle kontrol edilmeyen enerji de her eyi

datr, yakar ve ykar. Mesel nkleer bir santraldakontrol altna alnamayan bir atom enerjisi her eyi yakarve ykar, datr ve bolukta dalr gider. yle ise basitbir otomobilin bir yapc mhendisi olmadan demirynlar arasndan gne enerjisi veya herhangi bir enerjiile meydana gelmesi imknszdr.

Deney ve gzlem ve akl bunu kabul etmez. En basitbir canlnn organizmasnn (cesedinin) yannda,mkemmel bir otomobil veya en ileri seviyede yaplmbir elektronik beyin, ocuk oyunca gibi kalr. Birelektronik beyin bozulduu vakit kendi kendisini tamiredemez, kendi mislini ve benzerini, maddelerini

dardan toplayarak yapamaz. nk tildir ve uuruyoktur. Bunlar akll birisinin yapaca hesap ve plnisidir. Aklsz ve cansz madde kendiliinden bir makineveya bir elektronik beyini yapamaynca, ya bunlarnyapcs olan insan nasl yaratabilir?

nsann yapt en mkemmel bir elektronik beyin,

insan tarafndan tamir edilip kontrol edilmezse, kendisinitekaml ettirmek yle dursun madde ynlar arasndadalp gider. Bir eser messirinden (yaratcsndan)stn olamaz. Bir eserde yapcsnda bulunmayan vasflarbulunamaz. Netice sebebinden stn olamaz. Ta sebepolursa, paracklar tan eseri (neticesi) olur. Maddede

can yoktur; insan ruh ve bunun zellikleri olan uur veakl hi yoktur: vicdan ve bunun zellikleri olan sevgi,nefret ve znt de yoktur.

7/24/2019 ilk insan

29/129

28

Bir maddenin, pek ok mkemmel makine sistemiolan bir canlnn vcudunu meydana getirmesi ve ona

kendisinde hi bulunmayan cani, hele akl, irade vevicdanin kayna olan ruhu vermesi ne kadar muhal veimknszdr. Can enerji deildir. Can, canlnn duymasnve gayeli hareket etmesini salayan, vcudunu tamiretme, kendisini koruma ve neslini devam ettirmevazifesini stlenen manev bir cevherdir. Bir canlsisteminin meydana gelebilmesi iin mutlaka u artlargereklidir:

1- Sistemin geliigzel deil, enerji ve besinleridntrecek mkemmel mekanizmas ve makine sistemiolmaldr.

2- Otomobilin almas iin nasl petrol lzmsa,bunun da kullanlabilecei bir enerji kayna yani besinlerbulunmaldr. Canllarn besinleri, bitki ve hayvanorganizmalardr.

3- Bu enerjinin dnm mekanizmalarn idareedip devam ettirmek ve oaltmak iin bir kontrolc

bulunmaldr. nk Termodinamiin ikinci kanunuolarak ifade edilen ve kinatta geerli kanuna gresistemlerin dzensizlie doru tabii bir kaymalar vardr.Otomobilde bu kontrolc ofr, elektronik beyindekontrol mhendisidir. Otomobilin ofr veya elektronikbeyinin kontrolcs lmse bunlar kendi kendilerinegayeli ve dzenli alamazlar. Kendilerinin benzerlerinimeydana getiremezler ve kendilerini tamir edemezler. Azbir zaman sonra rr, dalr ve salp giderler.

7/24/2019 ilk insan

30/129

29

Canllarn mekanizma ve makinelerinin kontrolcve idarecisi candr. canlnn can kmsa, bunca

muazzam zeksna ramen insan dahi ona can veremez.4- Canl bir sistemin mutlaka akll ve lim bir

yaratcs olmaldr. O da Allahtr. Otomobilin yapcsakll bir insandr. yle ise canllarn organizmalarn, oakllara durgunluk verecek ok muazzam makinesistemlerini, oksijen, hidrojen (yani su), fosfor, kkrt,

azot, karbon, kalsiyumdan yaratan ve bunlara can verenAllahtr.

nsanla hayvan arasnda mahiyet fark vardr.nsanlarda akl, irade ve vicdan vardr. Hayvanlardabunlar yoktur. bunlarn kayna da Allahn insanaverdii ruhtur. Bu insan ruh hayvanda yoktur.

Buna gre tekml nazariyesi (Darwinizm)*muhaldir (imknszdr).

Darwinizme inananlarn, insann maddedenkendiliinden tekml ederek meydana geliini "Akllarmi emrediyor, yoksa bunlar azgn kimseler midir?" (et-

Tr, 52/32)

7/24/2019 ilk insan

31/129

30

7/24/2019 ilk insan

32/129

31

LK NSAN

Allahn Halifesi:

Allah-u Tel ilk insan olma erefini kazanan demAleyhisselm yaratmadan nce En yce meleklermeclisi mnsna gelen Mele-i alda onu anarakyceltmi, ona olan ltuf ve ihsann nce meleklere haber

vererek yet-i kerimesinde yle buyurmutur:

Bir zamanlar Rabbin meleklere: Ben yeryzndebir halife yaratacam demiti. (Bakara: 30)

Yani ilh irademle ona baz salhiyetler vereceim,bana vekil olarak yarattklarm zerinde bir takm

kullanma yetkilerine sahip olacak, benim admahkmlerimi icr edecek. Sonra onun arkasndan gelenleriinde, ona halef olarak ayn vazifeyi icr edecek kimselerbulunacak.

Halife kelimesi; birisi adna ileri idare eden,

tasarrufta bulunan, kanun ve kaideleri yerinde tatbikederek nizam ve intizam salayan kimselere verilen birisimdir.

Nitekim yet-i kerimelerde yle buyuruluyor:

Sizi yeryznde halifeler yapan Odur. (Ftr:

39)

7/24/2019 ilk insan

33/129

32

Bu yet-i kerime Muhammed Aleyhisselmnmmet-i muhteremesine gelecein hkmranln vaad

eden gayb haberlerindendir.

Sizi yeryznn hlifeleri yapar. (Neml: 62)

Halifelik, Allah-u Telya ait bir ruh tamaimtiyazndan domaktadr.

Zira yet-i kerimede:

Ona kendi ruhumdan fledim. buyuruluyor.(Sd: 72)

Allah-u Tel yeryznde bir halife yaratacanbyk bir haberle iln ettii zaman; orada kendisineveklet edecek, iradesini temsil edecek, buyruklarntatbik ederek nizam ve intizam salayacak, dier btncanllardan stn olacak ve onlar emri altna alacak ilhhkmranl gerekletirecek olan bir varl muradetmi, yarataca varln yceliini ve deerini ifadeetmek iin btn meleklere mjdelemitir. Allah-u Tel

yeryznde kendisine veklet edecek byle bir insanyaratmay murad ettiini meleklere haber verince,melekler hayretler iinde kaldlar. Kendilerini istiaremakamnda gren melekler, bir taraftan bundaki erefitakdir ettiler, dier taraftan da yeryzndeki bir yarataAllah-u Tel tarafndan byle yksek bir irade salhiyeti

verilmesinde herhangi bir er ihtimalinden de korktular.

7/24/2019 ilk insan

34/129

33

Allah-u Telnn kendilerine rettii bilgi ile ylesylediler:

Orada bozgunculuk yapacak, kanlar dkecekkimse mi yaratacaksn? Oysa biz seni verek tesbihediyor, devaml takdis ediyoruz. (Bakara: 30)

Meleklerin bu suli itiraz iin veya bu halifeyikskandklar iin deil; mesele hakknda daha fazla bilgi

sahibi olmak, bilmedikleri esrar anlamak, hikmetinirenmek iin sorulmutur. nk melekler Allah-uTelnn btn buyruklarn mutlak olarak kabul edipbenimseyen, emirlerine isyan ve itiraz etmeyen, sadecekendilerine emrolunan yapan ve bunun iin yaratlmolan itaatkr varlklardr.

Allah-u Tel onlarn bu sullerine cevap olarak:

Ben sizin bilmediiniz eyleri bilirim. buyurdu.(Bakara: 30)

Yani szn ettiiniz btn fesatlara ramen, insan

yaratmaktaki hikmeti sizin bilmediiniz ekilde benbilirim. Onlarn arasndan peygamberler gndereceim.lerinde sddklar, ehidler, slihler, bidler, zhidlerbulunacaktr.

7/24/2019 ilk insan

35/129

34

lk nsan Hazret-i dem AleyhisselmnYaratl:

Meleklerle olan bu konumadan sonra, her trlnoksan sfatlardan mnezzeh olan Allah-u Zlcell Vel-keml Hazretleri dem Aleyhisselm yaratt.

yet-i kerimesinde:

Allah onu topraktan yaratt. Sonra ona Ol! dedive oluverdi. buyuruyor. (l-i imran: 59)

Bir eyi yaratmak istedii zaman; onu dnptasarlamaya, zamana, mekna ve nmuneye muhtadeildir. Kinat ve iindeki her eyi misalsiz yaratmtr.

Her eyin ilk nmunesini yaratan Odur. demAleyhisselmn yaratlnda Allah-u Telnnkudretinin tecellileri kat kattr

yet-i kerimesinde yle buyuruyor:

Andolsun ki biz sizi yarattk. (Araf: 11)

Siz hi bir ey deilken, u bulunduunuz ekil vebiimi almadan nce ilk mayanz takdir ve icad ettik.Burada bizzat dem Aleyhisselmn yaratl yerine,btn insanlarn yaratl ifade edilmitir. nk onunyaratlmasndan maksat, nesli vastasyla yeryznn

bayndrlnn salanmasdr. Bylece onun yaratl,btn insanlarn yaratl mesabesindedir.

7/24/2019 ilk insan

36/129

35

Sonra size ekil verdik. (Araf: 11)

Yaratln balangcnda ekilsiz bir yaratkolduunuz halde sizi Ahsen-i takvim olan insanekline koyduk. Resul-i Ekrem -sallallahu aleyhi vesellem- Efendimiz bir Hadis-i eriflerinde buyururlar ki:

Allah demi kendi suretinde yaratt. (Buhari)

nsanda yle tecelli ettii gibi kinatta da yle tecellietti.

nsann hayat bulmas hakkndaki ilh iradesitecell edince; zamana, tahavvle, teselsle muhtaolmakszn ilk insan mstakil olarak vcuda geldi. Onun

bir insan olmasn diledi ve yle oldu.

zerine kudretinin srlarn, esiz hikmetini aktt.Hikmetinin muktezsna uygun olarak yedi merhaledengeirdikten sonra insan haline getirdi.

Nitekim yet-i kerimede:

O sizi merhalelerden geirerek yaratmtr.buyuruluyor. (Nuh: 14)

Bunlar yapan o gzel Yaratc, ululama ve saygyalayk deil mi? O insanlar baka bir ekil ve yaratla

ykseltemez mi? Yahut elem verici azaplara dremezmi?

7/24/2019 ilk insan

37/129

36

Topran Merhaleleri Ve Ruh Verilme:

dem Aleyhisselmn yaratld toprak, muhtelifyet-i kerimelerde deiik terimlerle ifade edilmektedir:

1 dem Aleyhisselmn vcud buluunun anamaddesinin toprak oluu.

yet-i kerimede: Allah onu (demi) topraktan

yaratt. buyuruluyor. (l-i imran: 59)

Yeryznde hi insan yok iken, kuru topraa hayatvererek insan cinsini yaratmtr. Burada balayunsurunun toprak olduu belirtilmitir.

Resul-i Ekrem -sallallahu aleyhi ve sellem-Efendimiz Ebu Musa -radiyallahu anh-den rivayet edilenbir Hadis-i eriflerinde; Allah-u Telnn demAleyhisselm yeryznn her tarafndan alnantopraklarn birleiminden yarattn, bu topranmuhtelif olmasndan dolay da dem Aleyhisselmnneslinin deiik karakterler tadn beyan

buyurmutur:

Allah demi btn yeryznden ald bir avutopraktan yaratt. Bunun iin demoullarvcutlarndaki toprak miktarna gre; kimi kzl, kimibeyaz, kimi siyah ve bunlarn arasnda bir renkte,

kiminin yaratl hafif ve kolay, kimi g, kimi kt,kimi iyi, kimi de bunlarn arasnda bir tabiattagelmitir. (Ebu Dvud - Tirmizi)

7/24/2019 ilk insan

38/129

37

2 Topran su ile hamur edilip amur halinegetirilmesi.

yet-i kerimede yle buyruluyor:

O, yaratt her eyi en gzel yapan ve insanyaratmaya da amurdan balayandr. (Secde: 7)

Btn canllarn menei toprak ve sudur. Onun her

yarattnda bir baka gzellik vardr. Dier bir yet-ikerimede yle buyuruluyor: O ki, insan sudanyaratt (Furkan: 54)

Yalnz Hakir su denilen insan nutfesinden deil,hi insan tohumu yok iken, hayatn kayna olan ve

gkten indii bildirilen sudan yaratt.

Onlarn arasnda soy ve hsmlk meydanagetirdi. (Furkan: 54)

Birincisi, soy kendilerine nisbet edilen erkeklerdir.Zira nesep babalara ittir. kincisi, kendileri sayesinde

akrabalk kurulan hanmlardr. Nesep sayesindebirbirleriyle kaynarlar, evlilik akrabal sayesinde dearalarnda sevgi ve muhabbet olur. Rabbin her eyekdirdir. (Furkan: 54)

nk O, tek bir maddeden eitli uzuvlar ve

deiik zelliklere sahip bir insan yaratmay ve o insan,erkek ve dii olmak zere farkl snfa ayrmay takdiretmitir.

7/24/2019 ilk insan

39/129

38

3 amurun szlerek zletirilmesi:

Allah-u Tel, nce amurdan seerek bir sllekarm ve insan ilk defa o slleden yaratmtr.Yaratld toprak da her trl topraktan szlmtr.yet-i kerimede yle buyuruluyor:

Andolsun ki biz insan szme amurdanyarattk. (Mminun: 12)

amurdan madenleri, bitkileri ve hayvanlar syrpkardktan sonra, bunlarn hlsasndan da insan hiyokken yaratm ve insan bunlarn sonuncusu olmutur.

4 amurun istenilen ekli almaya elverili vehazr duruma gelmesi.

yet-i kerimede yle buyuruluyor:

Biz onlar (insan) zl ve yapkan bir amurdanyarattk. (Saffat: 11)

Nutfenin gdadan, gdann da suyla toprankarmasndan olmas sebebiyle, insanlarn hepsiamurdan yaratlmlardr. amur, su ile kark birtoprak olduu iin Allah-u Tel onu yapkanlk sfat ilevasflandrmtr. dem Aleyhisselmn amuruhazrlanrken bir takm safhalardan geirilmi, tedrici bir

tekmle tabi tutulmu ve bylece her safha ve kademedeinsan cinsinin zellii korunmutur.

7/24/2019 ilk insan

40/129

39

5amurun ekillendirilerek kurutulmas vehavann tesiri ile renginin deimi olmas.


Andolsun ki biz insan pimemi amurdan,ilenebilen kara balktan yarattk. (Hicr: 26)

nsann asln ve ilk ferdini herhangi bir misli ve

benzeri olmakszn, dier fertlerin yaratl ekirdeini deiinde tamak zere kara balktan yarattk.

O kurumu amurun esas; su ile ok zamankarm ve rengi siyahlam, su ile ok durmaktankokmu, sonra da kurumu amurdur.

6 amurun iyice slah edilmesi ve deta saksgibi merhalelerden geirilerek pimesi.


Allah insan atete pimi gibi kuru bir balktan

yaratt. (Rahman: 14)

Allah-u Tel dem Aleyhisselm; topra amurhaline, sonra kara balk, daha sonra ses getiren kurubalk haline getirerek topraktan yaratmtr.

Bunlar yaratln merhaleleridir ve ilh kudretin

tecellisiyle ekillendirilmitir.

7/24/2019 ilk insan

41/129

40

7 Ruh verilerek yaratln kemale ermesi.


Ona kendi ruhumdan fledim. (Hicr: 29 - Sd:72)

Bylece ilh ruh, ekillendirilmi bala girince hertarafna sirayet etti, orada hayat ve hareket balad. O

basit bala o stn ve yce insanlk erefini verenunsur, bu ilh ruhtur.

Ruh Allah-u Telnn emrindendir. fleme tabiride maddeye fiilen hayat balangcnn akn temsil eder.

Allah-u Tel onu ereflendirmek, stn bir varlk,erefli mahluk olduunu ve Rabbi ile mnasebeti olan birdurumu bulunduunu ortaya koymak iin ruhukendisine nisbet etmitir.

lh ruhtan flenen nefha bu bnyeyi meydanagetirmi ve insan en mkemmel bir ekle ve en gzel bir

hale gelmitir.

Bu cismen kk, gc az, eceli ksa, ilmi snrlolan varlk; nal olduu bu izzet ve erefe, kymet vedeere o ilh nefha olmasayd eremezdi. O ilh nefha,onu Allah-u Tel ile ilgi kurmaya ehliyetli klmaktadr.

7/24/2019 ilk insan

42/129

41

Merhalelerdeki Hikmet ve bret:

dem Aleyhisselmn yaratl safhasndan insanhaline gelmesine kadar uzun bir zaman gemitir. nsananlmaya deer hi bir ey deil iken, zayf ve gsz birvarlk olduu halde; Allah-u Tel bu deersiz damlaygelitiriyor, iskeleti kuruyor, ruhunu nefhediyor ve insanolarak yeryzne gnderiyor.

yet-i kerimesinde buyurur ki:

nsan anlmaya deer bir ey olana kadar,zerinden uzun bir zaman gememi midir? (nsan: 1)

dem Aleyhisselm amur halinde yourulup hazr

duruma getirildikten sonra, ruh frlmeden,ekillendirildii hal zere bir sre bekletilmi, ruhununflenmesine uygun bir kvama getirilmitir. Kinat veyeryzndeki canllar dem Aleyhisselmdan ok nceyaratldklar iin, o dnemde ismi, cismi ve nian yoktu.

nsana gelince; Dnyaya gelmeden nce babasnn

sulbnde bir hcre ve onu yaratacak olan Allah-uTeldan bakasnn bilemeyecei kerih bir su idi.zerinden belli bir zaman geti, ki o zaman yeryzndeismi esamesi yoktu. Ne gibi bir isim alaca, niinyaratlm olduu bilinmiyordu. Sonra Allah-u Tel onumlk lemine getirdi. Daha nce tannmayan bir ey iken,

tannan bir varlk oldu. Yaratlndaki gaye ortaya kt.

7/24/2019 ilk insan

43/129

42

Abdullah bin Abbas -radiyallahu anhma-danrivayet edildiine gre, Resulullah -sallallahu aleyhi ve

sellem- Efendimiz bir Hadis-i eriflerinde demAleyhisselmn amur halinden balayarak her yaratlmerhalesinde krk yl kald beyan buyurulmaktadr.

Allah-u Tel insan bir anda yaratmak kudretinehaiz iken, insan eklini alncaya kadar aradan uzunzamanlar gemesinde, topraktan ve meniden balayarak

kan phtsna, bir inemlik ete ve nihayet insan suretinednmesine kadar yaratln her safhasnda, hiphesiz ki Onun kudretinin yceliini gsteren bir okhikmetler ve ibret verici incelikler vardr. Bu deliller hercanlda mevcuttur. yet-i kerimede:

Sizin yaratlnzda ve yeryznde yaydcanllarda, kesin olarak inanan kimseler iin ibretlervardr. buyuruluyor. (Csiye: 4)

nsann yaratl olduu gibi; hayvanlarnyaratllar, beslenmeleri, dourma ve remeleri deAllah-u Telnn kudret ve azametine dellet etmektedir.

lem-i Kebir:

Allah-u Tel bu lemi byk bir ceset olarakvcuda getirdi ve o cesede ruh olarak demAleyhisselm koydu. Bu lemden maksat dem

Aleyhisselmdr. dem Aleyhisselmdan maksat iseinsan- kmildir.

7/24/2019 ilk insan

44/129

43

Bu lem grnte lem-i kebir yani byklemdir. Fakat aslnda lem-i sair yani kk lem

olup, lem-i kebir dem Aleyhisselmdr. nklemde mufassal olarak ne ki varsa, hlsa olarak demAleyhisselmn vcudunda drlmtr ve mevcuttur.Arzn, melektun, ceberut ve lhutun z ve mnsinsandr. Bunun iin lem-i kebir denmitir.

Nitekim Allah-u Tel bir Hadis-i kudside yle

buyurmaktadr:

Yere ge smadm mmin kulumun kalbinesdm.

nsann bedeni maddi lemden, ruhu manev

lemdendir. Onun iin bu iki lemde mevcut olan her eyonda vardr. Yine bu sebepledir ki insan, bu iki lemarasnda bir berzahtr.

Ahd ve Misak:

Allah-u Tel Ehadiyet mertebesinde bir gizli

hazine iken; rahmetinin cemlini, kudretinin kemlini,azamet ve cellini, sanatnn inceliini ve hikmetininsrlarn duyurmay irade buyurdu. Bunun zerine ruhlarlemini ve cisimler lemini yaratt.

Bir Hadis-i kudsde yle buyurmaktadr: Ben

gizli bir hazine idim, bilinmeyi arzuladm, bunun iinde mahlukat yarattm.(K. Haf)

7/24/2019 ilk insan

45/129

44

Bunu bir bilgi, bir haber deil, ayn zamanda biremir olarak kabul etmek gerekiyor. nk Allah-u

Tely tanmak insann en bata gelen vazifesidir. Allah-u Telnn varl kadimdir, evveli yoktur. Zamandan daezelden de nce vard. Zt- akdesinin varlndan evvelhi bir ey yoktu. btn varlklar Onun buyurduu birkelime ile meydana kmlardr.

Hadis-i erifte buyurulduu zere:

Allah var idi ve Allahtan baka bir ey mevcutdeildi. (Buhar. Tecrid-i sarih: 1317)

Sonra varln ve kemalini duyurmay, hikmetiylekinat ve insanlar yaratmay irade buyurdu ve diledii

ekil ve nizam zere yaratt. Allah-u Tel demAleyhisselmn belinden zrriyetini karp onlar aklsahibi yapt ve onlara hitapta bulundu. man ile emirbuyurup, imanszlktan nehyetti.

Onlar o anda zerreler gibiydiler.

Ubey bin Kab -radiyallahu anh-den rivyetedildiine gre Resulullah -sallallahu aleyhi ve sellem-Efendimiz bir Hadis-i eriflerinde buyururlar ki: Allahruhlar leminde btn insanlar toplad, onlar trlerineve yaadklar devirlere gre kmelere ayrd ve onlarainsan suretini, konuma kabiliyetini verdi. Sonra

onlardan sz (ahid ve misak) ald, buna bizzatkendilerini ahid tuttu.

7/24/2019 ilk insan

46/129

45

Bu hususta yet-i kerimelerde ylebuyurulmaktadr:

Hani Rabbin demoullarndan, onlarnbellerinden zrriyetlerini karp almt. (Araf: 172)

dem Aleyhisselmn neslinin sulplerindenkyamete kadar vcud bulacak zrriyetlerini birer birerkard.

Ve onlar kendi kendilerine kar ahittutmutu. (Araf: 172)

Kendi varlklarndan bile habersiz iken onlarn herbirine uhd ve ehadet ftratn, kendi varlnda

Hakkn mevcudiyetini duymak ve duyurmak, itirafetmek kabiliyetini verdi. Hlikiyetine ve Rubbiyetinedellet eden delilleri gsterdi. Hepsini varlna vebirliine ahit klarken de:

Ben sizin Rabbiniz deil miyim? buyurmutu.(Araf: 172)

zerlerinde diledii gibi tasarruf eden yegnemrebbileri ve yaratclar olduuna ikrar ettirdi.

Hepsi de:

Evet Rabbimizsin, buna ahidiz dediler. (Araf:172)

7/24/2019 ilk insan

47/129

46

Terbiye ve emaneti kabul edip, ahidlii taahhdeylediler. Hi bir ey deil iken uurlu birer insan ftratna

geip birer insan hviyeti aldlar. Hi bir muhalefettebulunmadan ilhi takdire uydular.

te insan, Rabbi ile kendisi arasnda vuku bulanbyle bir szleme altna girmi ve kendi varlndaRabbine ahitlii ve Ona kulluu taahht etmitir. Bumukavele Allah-u Telya ve Onun dinine ynelmenin

balang noktasdr.

Daha sonra, bu ahitlii ikrar ettii halde yerinegetirmeyen, hatrlatma ve uyarlara ramen inkr vekfrde srar edenler, kendilerine yaratltan ihsan edilenftratlarn ve akitlerini bozmu, kendilerine yazk etmi

olanlardr.

te bu ahitlendirme, kyamet gn Bizimbundan haberimiz yoktu. dememeniz iindi. (Araf:172)

Kyamet gnnde btn ilerin neticesi en ince

teferruatna kadar ortaya knca hi kimse itirazedemeyecektir. Bir ferdin kalkp da Allah-u Telnnkitabndan haberdar olmadn sylemesi hi birmesnede dayanmaz ve hi bir mn ifade etmez.

Veya: Daha nce babalarmz Allaha irk kotu,

biz de onlardan sonra gelen nesildik. Btl ileyenlerinyznden bizi helk eder misin? dememeniz iindi.(Araf: 173)

7/24/2019 ilk insan

48/129

47

Onlara kar delil olabilecek hususlar bulunmuolsayd, onlar Allah-u Telya kar delil getirerek bu

szleri sylemi olacaklard.

Halbuki her zrriyetin kendi bana bir taahhd,bir szlemesi vard. Ben sizin Rabbiniz deil miyim?hitbna dorudan doruya ahit olmulard. Fakat onlarahitliklerini yerine getirmediler ve irke dtler.Mmin olanlar ise ezeli imanlarn dnyada aa

karmaya muvaffak oldular ve ebedi sadete erdiler.tebiz yetleri byle aklyoruz. (Araf: 174)

Bu misak akladmz gibi yetleri de aklyoruzki, insanlar onlar dnsn, btlda ve babalarn taklittesrardan vazgesinler.

Umulur ki dnerler. (Araf: 174)

Belki onlar bylece ftratlarnn icap ettirdiinoktaya dnerler, Allah-u Telya verdikleri ahdesarlrlar, vahdaniyet ve ulhiyetini tasdik ederekhidayete nil olurlar.

7/24/2019 ilk insan

49/129

48

Meleklerin mtihan:

Melekler bir ok ey renmilerdi. demAleyhisselm ise bilgin deildi, bir ey renmemi, birretici ile de karlamamt. Yzn Yaratana evirdi,gnln her eyden evirerek Rabbine yneldi.

Ve Allah deme btn isimleri retti. (Bakara:31)

yet-i kerimesinde beyan buyurulduuna gre,Allah-u Tel yaratm olduu cisimleri ona gstererekBunun ad dadr... Bununki gnetir... Bu sudur... udenizdir...diye ona eyann isimlerini, mahiyetlerini vehususiyetlerini bir bir retti.

Bu makam Allah-u Telnn dem Aleyhisselmaher eyin ismini reterek, ona verdii stnlnzikredildii makamdr.

nsan dier varlklardan ayran ve onu Allahnhalifesi yapan en byk zellii, Allah-u Telnn ona

bahettii akl ve onun semeresi olan ilim irfan sahibioluudur.

Gerekte insanolunun eya ile ilgili btn bilgileri,onlara isimler vermesine dayanr. Bunun iindir ki, demAleyhisselma her eyin isimlerinin retilmesi, onlarla

ilgili bilgilerin de retilmesi mnsna gelir. Zira simdaima Msemm ya, yani verildii eye iaret eder veher ey kendisine verilen isimle bilinir.

7/24/2019 ilk insan

50/129

49

Allah-u Tel meleklere dem Aleyhisselmnhepsinden daha bilgili ve anlayl olduunu gstermeyi

murad etti ve onlar imtihana tbi tuttu.


Sonra da o eyay meleklere gstererek Eersdklardan iseniz, bunlarn isimlerini bana syleyin?dedi. (Bakara: 31)

Onlarn kanaatlerini tasrih ederek, phe vetereddtleri silmek ltfunda bulundu. Melekler,kendilerine has ilim ve mrifetlerinin geniliine ramen,bu hususta bilgileri olmad iin cevap veremediler.Allah-u Telnn kendilerine retmedii hususlarda

ilimlerinin hudutlu olduunu kabul ettiler.

Sen mnezzehsin, seni tesbih ederiz. Senin bizerettiinden baka hi bir bilgimiz yok. phesiz kisen her eyi hakkyla bilensin, hkm ve hikmetsahibisin dediler. (Bakara: 32)

nk her eyi en ince teferruatyla bilen, ilmi hereyi ihata eden, yaratmasnda, retmesinde, dilediineverip dilediine vermemesinde sonsuz hikmet sahibi olanancak Odur. Asl ve hakiki sebep ancak Onun iradesidir,hikmet de onun gereidir. Bu itirafta meleklerin,yeryznde bir halife yaratmasyla ilgili ilh iradenin

sebep ve hikmetini Allah-u Telya brakmak mns davardr.

7/24/2019 ilk insan

51/129

50

Allah-u Tel meleklerin bu tenzih tesbihindensonra onun halifelie layk olduunu onlara gstermek

iin dem Aleyhisselma yle hitap etti:

Ey dem! Eyann isimlerini meleklere haberver!(Bakara: 33)

dem Aleyhisselm bu emr-i ilhiye imtisalederek, Allah-u Telnn kendisine bahettii ilim

sayesinde:

Vaktaki dem bunlarn isimlerini onlara haberverdi.(Bakara: 33)

Allah-u Telnn kendisine retmi olduu

eyann isimlerini sralaynca stnl de ortaya kmoldu.

yet-i kerimesinde beyan buyurulduu zere,eyann isimlerini teker teker sayp zelliklerini belirtinceAllah-u Tel yle buyurdu:

Size demedim mi ki, ben gklerin ve yeringizliliklerini bilirim. Akladnz da gizlituttuunuzu da bilirim.(Bakara: 33)

Gizlisiyle ayla gayb bildiini, aavurduklarn ve ilerinde gizlediklerini de bildiini onlara

hatrlatt.

Zt- Ehadiyetine hi bir ey gizli kalmaz.

7/24/2019 ilk insan

52/129

51

Allah-u Telnn nce dem Aleyhisselma sonrada meleklere ynelttii bu hitapta, insann dier

mahlukata nisbetle ok daha erefli bir mahluk olduunaak bir iaret vardr. Bu imtihan neticesinde demAleyhisselmn stnl ve hilfete lyk olduu ortayakm oldu.

yet-i kerimelerde yle buyurulmaktadr:

Rahman olan Allah, Kuran retti. nsanyaratt. Ona beyan (aklamay) retti.(Rahman: 1-4)

dem Aleyhisselm, yaratldktan sonra kendisineeyann isimlerinin retilmesi sayesinde meleklerinbilmediini bildi, onlarn ulaamadklarna ulat.

nsanln atas olmas sebebiyle demAleyhisselma Ebl-beer denilmi, Allah-u Telnnsetii bir kul olduu iin de Safiyullah nvanylaanlmtr.

Melekler ve cinler nce yaratlmlard.

Ebu Hreyre -radiyallahu anh-den rivayetedildiine gre Resul-i Ekrem -sallallahu aleyhi ve sellem-Efendimiz bir Hadis-i eriflerinde yle buyurmulardr:

Allah dem Aleyhisselm Cuma gn

ikindiden sonra btn canl yaratklarn en sonunda veCuma saatlerinin nihayetinde, ikindi ile akam arasndabir zaman iinde yaratt. (Mslim: 2789)

7/24/2019 ilk insan

53/129

52

dem Aleyhisselmn btn mahluklardan sonrayaratlmas, asl maksat olduu iindir.

Ebu Hreyre -radiyallahu anh-den rivayet edilendier bir Hadis-i eriflerinde ise yle buyuruyorlar:

zerinize gnein doduu en hayrl gn Cumagndr. dem Aleyhisselm o gn yaratld, o gncennete konuldu, cennetten o gn karld. Kyamet de

o gn kopacaktr.(Mslim: 854)

dem Aleyhisselm cennetten kovulduu iinkarlm deil, baz vazifeler grerek sonra tekrar orayadnmek iin karlmtr.

7/24/2019 ilk insan

54/129

53

Tzim Secdesi:

Allah-u Tel dem Aleyhisselmn bu ycemevkini ve yeryznde halife olmaya ondan daha lykbir varlk bulunmadn bildirdikten sonra, bu erefitescil etmek zere meleklere ona secde etmelerini emirbuyurdu. Bu emr-i ilhiye uyarak btn melekler secdeettiler. blis ise kibir ve inad yznden secdeyeyanamad, bylece kfirlerden oldu. Bu hususta yet-i

kerimelerde yle buyurulmaktadr:

Bir zamanlar biz meleklere: deme secde edin!demitik. (Bakara: 34 - sr: 61 - Kehf: 50 - Th: 116)

Meleklere dem Aleyhisselma secde etmeleri

emrolunmu, melekler de ona secde etmilerdir. Allah-uTel insanla yle bir eref balam ki; demAleyhisselmn meleklere deil, meleklerin demAleyhisselma secde etmesini emretmitir.

blis hari hepsi secde ettiler. (Bakara: 34 - Kehf:50)

Melekler Allah-u Telnn emr-i erifine uyaraksecde ettikleri halde, blis bu secdeden kanm, byleceRabbinin emrine kar gelerek byklk taslam vekfirlerden olmutur.

O ise yz evirdi, byklk taslad, bylecekfirlerden oldu.(Bakara: 34)

7/24/2019 ilk insan

55/129

54

blis her ne kadar meleklerin yaratldklarunsurdan deil ise de, onlarn yapmakta olduklar ileri

yapt iin meleklere yaplan hitaba o da girmiti.

Meleklere: deme secde edin! dedik. blistenbaka hepsi secde ettiler. O secde edenlerden olmad.(A raf: 11)

Grlyor ki blis Allah-u Tely inkr ettii iin

deil, emrine itaat etmedii iin kfir olmutur. Allah-uTelnn herhangi bir emir ve nehyini kabul ve tebciletmek iman almeti olduu gibi, bunun hilfna hareketise kfr ve tuyan ninesidir. Neticenin byle olacanAllah-u Tel ezel ilminde biliyordu. Bu itibarla dakfirler defterinde kaytl bulunuyordu. Yoksa bu secde

emr-i erifine kadar hi kfr gememiti. Mmknolduu halde itaat yolunu semedi ve o zaman bilfiil kfiroldu.

Dier yet-i kerimelerde ise yle buyuruluyor:

Rabbin meleklere: Ben balktan, ilenebilen

kara topraktan bir insan yaratacam. demiti. (Hicr:28)

Bylece onlarn kendilerini dem Aleyhisselmahemen secde etmeleri hususunda daha ncedenhazrlam oldu.

Rabbin meleklere: Ben amurdan bir beer(insan) yaratacam. demiti. (Sd: 71)

7/24/2019 ilk insan

56/129

55

nd-i ilhdeki izzet ve erefine iaret buyurdu.

Onu dzenlediim ve ona ruhumdan flediimzaman, siz hemen onun iin secdeye kapann! (Hicr: 29- Sd: 72)

dem Aleyhisselmn hilkatindeki hikmetten vekudret-i ilhnin tecellisinden dolay melekler byle birsecde ile memur bulunmulard. te Allah-u Tel, o

balktan yaratt insan nefhettii ruhu ile byleykseltmiti.

Bunun zerine blisin dnda btn meleklerhemen secde ettiler. (Hicr: 30-31 - Sd: 73)

O secdenin neticesidir ki, onlar peygamberlerevahiy getirirler. nsanlar ite byle bir babannevlddrlar. Melekler yaratllar icab, Allah-u Telnnemrine uyarak ve hikmetini de idrak ederek secdeyekapandlar.

blise gelince:

O, secde edenlerle beraber olmaktan ekindi.(Hicr: 31)

Bylece de kendisini lnete, ebed hsrana atmoldu.

Yalnz blis secde etmedi. O byklk taslad,bylece kfirlerden oldu. (Sd: 74)

7/24/2019 ilk insan

57/129

56

Ftrat ve cibilliyeti kendisine hinlik etti. te emr-iilhye muhalefetin neticesi!

dem Aleyhisselm insanlarn asl olduu gibi,blis de cinlerin asldr.

blis cinlerdendi, Rabbinin emrinden darkt. (Kehf: 50)

O ateten yaratlmt, melekler kadar ftr birnurniyete sahip deildi. Buna ramen yine de kendisinebyk bir deer verip:

Ben dedi, amurdan yarattna secde miederim? (sr: 61)

Yaplmas emredilen bu secde, tebcil ve tzim,hrmet ve ikram iindir. dem Aleyhisselmn erefiniyceltmenin, faziletini kabul edip itiraf etmenin ve:Allah demi stn klmtr.(l-i imran: 33)

yet-i kerimesinde beyan buyurulduu zere, ona

bu stnl veren Allaha teslim oluun, emr-i erifineittib ediin bir ifadesi idi.

7/24/2019 ilk insan

58/129

57

lk Selmlama:

Ebu Hreyre -radiyallahu anh-den rivayet edilenbir Hadis-i eriflerinde Resul-i Ekrem -sallallahu aleyhive sellem- Efendimiz buyururlar ki:

Allah demi altm arn boyunda yaratt. Sonraona Haydi, meleklerden unlarn yanna git ve onlaraselm ver! Onlarn selmna nasl karlk vereceklerini

iyi dinle! Bu senin ve Zrriyetinin selmlamasdr.buyurdu. dem gidip meleklere: Esselmu aleykm.dedi. Melekler: Esselmu aleyke ve rahmetullah diyerahmeti fazla olarak sylediler.

Cennete giren kii demin boyunda,gzelliinde olacaktr. demolu (boy, pos vegzellikte) eksiliyor. Bu eksilme bugne kadar devamediyor. (Buhari. Tecrid-i sarih: 1367)

Cennete giren bahtiyarlar boy pos ve gzellikitibariyle dem Aleyhisselmn klnda olacaklar,dnyadaki siyahlk, sakatlk gibi eylerden eser

kalmayacaktr.

7/24/2019 ilk insan

59/129

58

HAZRET- HAVV

Allah-u Tel dem Aleyhisselmn yalnzlngidermek, reme ve cinsin oalmas iin, uyurken solarka kaburga kemiinden Hazret-i Havvy yaratt.

yet-i kerimede:

Sizi bir tek candan yaratt. Ondan da eini

vretti. buyuruluyor. (Zmer: 6)

Cinsleri, dilleri, renkleri ayr ayr olmasna ramenbir tek candan yaratt, insan tek iken ift hale getirdi. EbuHreyre -radiyallahu anh-den rivayet edilen bir Hadis-ieriflerinde Resul-i Ekrem -sallallahu aleyhi ve sellem-

Efendimiz yle buyuruyorlar:

phesiz ki kadn kaburga kemiindenyaratlmtr. (Mslim: 1468)

dem Aleyhisselm uyandnda onu baucundagrnce gnl teskin oldu, birbirine sndlar. nk

insann kendisine ait bir organa, yahut kendisinden olanbir paraya yaknlk gstermesi kadar tabii bir eyolamaz.

Nitekim bir yet-i kerimede yle buyuruluyor:

Sizi bir tek candan yaratan ve ondan dagnlnn snp huzura kavuaca eini vredenAllahtr. (Araf: 189)

7/24/2019 ilk insan

60/129

59

Allah-u Tel kadnlar baka bir cinsten deil, yineinsandan yaratmtr. kisi de insandr. kisi de beerdir ve

biri brnn tamamlaycsdr.

Allah-u Tel dier yet-i kerimelerinde insanlarndem Aleyhisselm ile Hazret-i Havvdan oalpyayldklarn haber veriyor:

Ey insanlar! Biz sizi bir erkekle bir diiden

yarattk. (Hucurat: 13)

Bu hitap btn insanlaradr. Biz sizi kudretimizlebir tek asldan yarattk ve bir anne ve babadan meydanagetirdik.

Erkei ve diiyi yaratana yemin olsun ki! (Leyl:3)

Allah-u Tel esiz ve hikmet sahibi bir yaratcolduuna dikkat ekmek iin erkek ve dii cinsleriniyarattna dair Ztna yemin etmektedir. nk erkekve dii arasndaki bir farklln tesadf eseri meydana

gelecei dnlemez. Menideki asli unsurlar dadengelidir. Ayn unsurlardan bazen erkek bazen diiocuk yaratmak ancak ilh kudretin esiz bir eseridir.

Sizi ift ift yarattk. (Nebe: 8)

Ki oalma ii dzgn olsun ve belli sreye kadaryeryznde hayat devam etsin.

7/24/2019 ilk insan

61/129

60

bret alasnz diye her eyi ift ift yarattk.(Zriyat: 49)

Btn yaratklar ift ifttir. Gece ve gndz, kara vedeniz, karanlk ve aydnlk, lm ve hayat... gibi.Hayvanlar ve bitkiler de byledir.

Bundan dolaydr ki Allah-u Tel ibret almayadavet etmektedir.

Yerin yetitirdiklerinden, kendilerinden ve dahabilmedikleri nice eylerden ift ift yaratan Allahmnezzehtir. (Ysin: 36)

nsanlar erkek ve dii olarak yaratmas Onun

rahmetindendir. Bu ltuf devam edip gitmekte olupkyamete kadar da devam edecektir. Bunlardan bakaAllah-u Telnn insanlar muttali klmad daha niceiftler vardr. Allah-u Tel bir yet-i kerimesinde,beeriyetin ilk hilkat sahasna nasl getirilmi olduunubildirmektedir:

Ey insanlar! Sizi bir tek candan yaratan ve ondaneini varedip, ikisinden bir ok erkekler ve kadnlarreten Rabbinize hrmetsizlikten saknn. (Nis: 1)

Allah-u Tel dem Aleyhisselm topraktanhalketti, eini de onun kaburga kemiklerinin bir

tanesinden yaratt. Daha sonra bu ikisinden bir ok erkekve bir ok kadn tretti ve insanlar oaldlar. Bugn varolan insanlar byle meydana geldi.

7/24/2019 ilk insan

62/129

61

Hi yokken topraktan semek suretiyle insanyaratan ve o insandan eini vareden, iki insandan

birbirinden domalar suretiyle erkek dii bir okocuklar ve torunlar halkedip dnyaya yayan Allah-uZlcellin n ne ycedir.

7/24/2019 ilk insan

63/129

62

CENNET VE MEMNU MEYVE

lh Uyar:

Allah-u Tel secde emriyle dem kulunun nnycelttikten sonra bu ilk insan ilesine cennetteyerlemelerini emir buyurarak nn artrmtr.

yet-i kerimesinde yle buyuruyor:

Ey dem! Sen ve ein, beraberce cennetteyerlein. (Bakara: 35 - Araf: 19)

Allah-u Tel onlara cennet meyvelerinin hepsini,cennetin her nimetinden bol bol faydalanmay hell kld.

Orada olanlardan dilediiniz yerde bol bolyiyin. (Bakara: 35 - Araf: 19)

Diledikleri yerde otururlar, ne dilerlerse fiyetleyiyebilirlerdi.

Allah-u Tel dem Aleyhisselma cennette bykbir hrriyet vermekle beraber, ancak kendisinin bildii birhikmete gre, bu hrriyeti kstlam, mahiyetinibilmediimiz bir aacn meyvesini yemeleriniyasaklamtr.

Yalnz u aaca yaklamayn. Eer bu aatanyerseniz, her ikiniz de zulmedenlerden olursunuz.(Bakara: 35 - Araf: 19)

7/24/2019 ilk insan

64/129

63

Ayrca eytann kendileri iin en byk dmanolduunu da haber vererek hilesine kar ikaz etmitir:

Ey dem! Bu senin ve einin dmandr. (Th:117)

Aslnda her ikisi de eytann kendilerine dmanolduunu biliyorlard. nk dem Aleyhisselm onunsecdeye arldnda nasl isyan ettiine ve syledii

szlere ahit olmutu.

Sakn sizi cennetten karmasn, sonra yorulur,sknt ekersiniz! (Th: 117)

Burada her ikisi de emre itaatsizliin kibeti ile

uyarlmaktadrlar.

Dorusu cennette senin iin ne ackmak ne deplak kalmak vardr. (Th: 118)

nk btn nimetler ve giyim eyalar oradamevcuttur.

Orada ne susarsn, ne de scakln skntsnduyarsn. (Th: 119)

Allah-u Tel cennetteki btn nimetlerin hepsinisaymak yerine sadece; Yeme, me, Giyinme veBarnma gibi hayatn temel drt ihtiyacn beyanbuyurmutur.

7/24/2019 ilk insan

65/129

64

Yani cennette hi bir aba harcamakszn bunimetler size bahediliyor. Fakat siz eytann ivsna

uyarsanz sadece bunlardan deil, cennetin btnnimetlerinden mahrum kalacaksnz. Bu durumdaihtiyalarnz elde etmek iin ok almakmecburiyetinde kalacaksnz.

7/24/2019 ilk insan

66/129

65

eytann Hile ve Tahriki:

Bu kadar cennet nimetleri yannda bu yasankonmas, hi phesiz imtihan iindi. demAleyhisselmn yaratl ile melekler ve eytan imtihanedilmilerdi. Melekler nce soru sormularsa da secdeemrine hemen uymulard. eytan ise isyan etmi,imtihan kazanamam, bundan dolay da Allah-uTely sorumlu tutmutu. Kendisinin bu duruma

dmesine sebep olarak bildii dem Aleyhisselmdanintikam almann yollarn aramaya balad. kisine devesvese vererek yanlmalarn salad.

yet-i kerimelerde yle buyuruluyor:

Sonunda eytan ona vesvese verdi. (Th: 120)

Her ikisi de kandrlm, her ikisi de onaaldanmlard.

eytan ayp yerlerini kendilerine gstermek iinonlara vesvese verdi. (Araf: 20)

eytan ikisine de haset etmi, onlar ekememi;iinde bulunduklar nimetin elden gitmesi, zerlerindeolan gzel elbiselerin soyulup alnmas iin ne yappyapp yasak meyveden yemelerini salamaya alm, biryalan ve iftira olarak yle demiti:

Ey dem! Sana ebedilik aacn ve kmesiolmayan bir saltanat gstereyim mi? (Th: 120)

7/24/2019 ilk insan

67/129

66

Sen ondan istifade ederek ebed bir hayata sahipolasn.

Rabbiniz, srf melek olursunuz veya buradaebedi kalanlardan olursunuz diye sizi bu aatanmenetti, baka bir sebepten deil. (Araf: 20)

Ebedlik ve Mlk arzusu beer tabiatndabulunan iki arzudur. dem Aleyhisselm da beer

ftratnda yaratld iin, eytan bu iki noktadan nfuzetmiti. Ve onlara Ben gerekten size tverenlerdenim. diye yemin etti, bylece onlar hile ilealdatt. (Araf: 21-22)

Onlarn iyiliini istiyormu gibi gzkerek kendi

tuzana drmeye alt. dem Aleyhisselm veHazret-i Havv, melek olma veya cennette ebed kalmaihtimallerini duyunca; Allah-u Telnn ikazn veeytann kendilerine en byk dman olduunuunuttular. Onun yalan yere yemin edeceine ihtimalveremediler, aldandlar.


Andolsun ki biz daha nce deme de ahidvermitik. Fakat o unuttu. (Th: 115)

Allah-u Telnn verdii ahidde bir tek aa hari,

btn meyvelerden yiyebilecekti. O ise bu ahdi unuttu,bu ilh tavsiyeyi hatrlayamad.

7/24/2019 ilk insan

68/129

67

Biz onda azim bulmadk. (Th: 115)

Allah-u Telnn emrine aykr hareket etmehususunda da bir kast ve ynelme yoktu.

Bunun zerine ikisi de o aacn meyvesindenyediler. (Th: 121)

O husustaki ilh emri unutmu, eytann ifline

kaplm oldular. Eer sebatkr olsayd, aslaldatamayacakt.

Aacn meyvesini tattklarnda ayp yerlerikendilerine grnverdi. (Araf: 22)

O zamana kadar yaradllarnda kendileriniutandracak ve tiksindirecek bir ey bilmiyorlard.

Fitnenin tuzana den Hazret-i dem ve Havva,ok edepli olduklarndan utandlar ve:

stlerini cennet yapraklaryla rtmeye altlar.

(Th: 121 - Araf: 22)

Daha nce cennet elbisesi giymiken, imdi avretmahallerini rtmeye baladlar. Grlyor ki bu ilk ikiinsan scak ve soua kar deil, birbirlerine kargiyindiler. Henz bu safhada kendilerine Allah-u Teltarafndan verilmi bir giyinme emri yoktu. Fakat ilhirade onlar byle duygularla ve ftri bir terbiye iledonatm bulunuyordu.

7/24/2019 ilk insan

69/129

68

Tesettr, Allah-u Telnn emirlerini uygulamakiin vazgeilmez bir esastr. Utanma duygusu insanda

ftridir.

Allah-u Tel yet-i kerimenin devamnda:

dem Rabbine si olup ard. (Th: 121)

Buyurarak, onun neslinden gelecek olan insanlarn

byle hatalar ilemelerini vurgulu bir ekildeyasaklamaktadr.Allah-u Tel yasaa kar gelmekten vedman szne aldanmalarndan dolay onlara sitemde,itapta ve hitapta bulundu, onlar uyard:

Ben sizi o aatan menetmemi miydim?

eytann size apak bir dman olduunu sylememimiydim? (Araf: 22)

7/24/2019 ilk insan

70/129

69

Tevbe ve Ba:

Bu hitb- izzet karsnda utanlarndan ezildiler.Hatalarn kabul ve itiraf ettiler, son derece pimanoldular. Rablerine ynelerek yle yalvardlar:

Ey Rabbimiz! Biz kendimize zulmettik. Eer bizibalamazsan ve bize merhamet etmezsen, muhakkakki kaybedenlerden oluruz. (Araf: 23)

Bu kelimelerin o anda kalplerine gelmesi de ilh birltuftur. dem Aleyhisselm emr-i ilhye kastenmuhalefet etmi deildi. Yapm olduu bir unutmaneticesi idi. Kendisinden baka tevbeleri kabul edip,balama sfat bulunmayan Allah-u Tel, tevbelerini

kabul buyurdu ve onlar balad:

Rabbi yine de onu seip tevbesini kabul etti, onadoru yolu gsterdi. (Th: 122)

eytan gnahndan dolay uyarld zamanhatasn itiraf etmedii gibi, itaat yoluna da dnmemi,

daha da inat bir durum sergilemiti. demAleyhisselm ise hatas karsnda uyarldnda hay veznt duydu, piman oldu, Rabbine kar itaat yolunagirdi.

dem Aleyhisselmn affedilmesine sebep olan

drt nokta vardr: 1. Hatasn anlamas. 2. tiraf etmesi. 3.Pimanlk duymas. 4. ok tevbe ve istifar etmesi.

7/24/2019 ilk insan

71/129

70

Beincisi de affedilince nefsine paye vermemesidir.

dem Rabbinden bir takm kelimeler ald vederhal tevbe etti. nk Allah tevbeleri kabul eden vemerhametli olandr. (Bakara: 37)

O yle merhametli bir Zt- ldir ki, kulunu birkere terkedivermekle ebediyyen terkedivermez. Kulutevbe ettike, yine dner bakar. nk O rahimdir,

merhameti engindir.

Bu hdise dem Aleyhisselm cennette iken, yanipeygamberlik verilmeden nce cereyan etmitir. Kastszolarak ilemi olduklar bu hata, tevbe etmeleri zerineAllah-u Tel tarafndan balanmtr. eytan bu yasa

inetmekle; cennetten tamamen mahrum edeceini,kendisi gibi ilhi rahmetten ebediyyen kovulacaklarnzannediyor, tevbe ederek kurtulacaklarn hiummuyordu.

7/24/2019 ilk insan

72/129

71

Cennetten Yeryzne:

Allah-u Tel Hazret-i dem ve Havvya dahanceden ikazda bulunmu, eytana aldandklar takdirdecennetten karlacaklarn beyan buyurmutu.

Dolaysyle emre muhalefet ettikleri iin yeryzneindirilmek zere cennetten karldlar.


Ne var ki eytan ayaklarn kaydrp onlaroradan uzaklatrm, iinde bulunduklar yerdenkarmt. (Bakara: 36)

Aslnda blisin gayesi dem Aleyhisselmcennetten karmek deildi, onu eritii mertebedendrmekti. Kendisinin uzaklatrld gibi, onu dauzaklatrmak istiyordu. Fakat gayesine eriemedi.Cennetteki kendilerine it ftratlarnda bir deime oldu.Allah-u Tel onlar yeryzne indirirken, eytan dadahil olmak zere hepsine birden yle hitapta

bulunmutu:

Birbirinize dman olarak inin! (Bakara: 36 -Araf: 24)

Karlkl olarak birbirinize dmanlk edeceksiniz.

Siz yeryznde bir mddet yerleipgeineceksiniz. (Bakara: 36 - Araf: 24)

7/24/2019 ilk insan

73/129

72

nk yerler ve yerdekiler insanlar iinyaratlmt. Cennette oturma ise bunun balangc idi.

Orada yaayacaksnz, orada leceksiniz veoradan dirilip karlacaksnz. (Araf: 25)

Ecellerinizin bitecei sreye kadar yeryzndeyerleecek, alacak ve barnacaksnz. Sonra da oradalecek, oradan dirilerek karlacaksnz.

Hepiniz oradan inin! Size benden bir hidayetgeldii zaman, kim ki benim hidayetime tbi olursa,onlar iin hi bir korku yoktur, onlar mahzun daolmayacaklardr. (Bakara: 38)

Dnyada ele geiremedikleri eyler iinzlmedikleri gibi, nil olacaklar nimetler ellerindenkmayaca iin de mahrum olmazlar.

O (dnyada) sapmaz, (ahirette de) bedbahtolmaz. (Th: 123)

Bu gibi kimseler sapmaktan ve bu sapklncezasndan kendilerini kurtarm olurlar.

Kim benim zikrimden yz evirirse, onun hakkda dar bir geimdir. (Th: 124)

Zhiren nimetler iinde grnse bile, ne rahat vehuzuru olur, ne de gnlnde genilik ve ferahlk olur.

7/24/2019 ilk insan

74/129

73

nsanolunun yaratlnn birinci gayesiyeryznde Allahn halifesi olmasdr. Allah-u Tel

insan yeryznde halife yapmak iin yaratmtr. Osadece imtihan gayesiyle cennette tutuluyordu.

eytan da phesiz dem Aleyhisselmla birlikteve ona dman olarak gnderilmi, cennette olduu gibidnyada da onu ve neslini doru yoldan saptrmak iinpeine taklm; Birbirinize dman olarak inin! emr-i

erifi mucibince, eytan insann dman, insan daeytann dman olmutur ve aralarndaki bu mcadelekyamete kadar devam edecektir.

7/24/2019 ilk insan

75/129

74

lh Takdir:

dem Aleyhisselm Cennetten kovulma eklinde,bir ceza olarak dnyaya gnderilmemi, yaratl gayesineuygun olarak cennetten indirilmitir. Resul-i Ekrem -sallallahu aleyhi ve sellem- Efendimiz Ebu Hreyre -radiyallahu anh-den rivayet edilen bir Hadis-ieriflerinde buyururlar ki:

dem ile Mus mnakaa ettiler. MusaAleyhisselm Hata etmen seni cennetten kard.deyince dem Aleyhisselm Sen peygamber olarakseilmi Allah kelmna muhatap olmu Mussn.Sonra da ben yaratlmadan nce Allahn takdir etmiolduu eyde beni mi yeriyorsun? diye cevap verdi.

dem iki kat kuvvetli delil getirdi.(Buhar-Mslim)

Allah-u Tel vukua gelecek hadiseleri ezeldenmurad etmitir.

7/24/2019 ilk insan

76/129

75

Yeryzndeki Hayat:

dem Aleyhisselm ve ei Havv yeryznn ikiayr yerine indirildiler. Uzun yllar birbirinden ayryaadlar. Nihayet Allah-u Tel onlar balad. Arafatmevkiinde bulutular ve birlikte mr srdler. Onlarlaberaber eytan ve avnesi de yeryzne indirilmiti.

dem Aleyhisselma peygamberlik verildi. Ayrca

Allah-u Tel emir ve yasaklarn bildiren on sayfalkSuhuf indirdi.

dem Aleyhisselmla Havv vlidemizden pekok erkek ve kadnlar tredi. Yeryznde insanlaroald. Havv vlidemiz her doum yaptnda biri

erkek biri kz olmak zere ikiz douruyordu.

lk batnda Kabil ile kzkardei, ikinci batnda Hbilile kzkardei domutu. Allah-u Tel birinci batndadoan erkekle ikinci batnda doan kz, ikinci batndadoan erkekle birinci batnda doan kz evlendirmesinidem Aleyhisselma emir buyurdu. lk zamanlarda

kardeler arasnda evlenme yasak edilmemiti. Bununlaberaber ayn anda doan kz ve erkek kardeler birbiriyleevlenemez, neslin oalma zaruretinden dolay, bir nceveya sonra doanlarla evlenebilirlerdi. Zamanla insanlaroalnca bu ruhsat ortadan kaldrld.

7/24/2019 ilk insan

77/129

76

HALDEN HALE GE

Allah-u Tel bir yet-i kerimesinde insanlarneitli hayat safhalar geireceklerini beyanbuyurmaktadr:

Ki, phesiz siz tabakadan tabakaya (haldenhale) geeceksiniz. (nikak: 19)

Kuran- kerim bu safhalarn belli ballar olanocukluk, genlik ve ihtiyarlk alarna temasetmektedir.


Sonra sizi bir bebek olarak dnyya karyor.Sonra gl kuvvetli bir aa eriiyorsunuz. (Mmin:67)

Bnyeniz geliir, gl kuvvetli olur. Aklnznfikrinizin kuvvet bulaca bir dneme girersiniz.

Sonra da yalanp ihtiyarlyorsunuz. (Mmin:67)

nsan vcudundaki kllar aarnca artk o kimseyalanmtr.

Kiminiz daha nce vefat ettirilirsiniz. (Mmin:67)

7/24/2019 ilk insan

78/129

77

Ergenlik ana geldikten sonra, en gl aaerimeden genliinin baharnda lr.

Kiminiz mrnn en kt ana, yallkdevresine ulatrlr, bilirken bir ey bilmez olur.(Hacc: 5)

Birisini renirken dierini unutur, tandntanmaz olur, gc yettiini yapamaz hale gelir.

Kiminiz de belli bir sreye ularsnz. (Mmin:67)

Her ahs iin tayin edilmi olan vakte yani lmeulamanz iin yaatr.

Belki artk dnrsnz? (Mmin: 67)

Bir dnemden dierine geiinizde mevcut olanibretleri kavrarsnz. man eder, ibadet eder, teslimolursunuz.

Allah-u Tel bir yet-i kerimesinde insannnutfeden yaratlan gsz bir varlk iken safha safha naslglenip bambaka bir varlk olarak ortaya ktn,yaratlndaki merhalelerde bir halden baka bir halegeip durduunu beyan buyurmaktadr:

Allah sizi olduka gsz (bir madde)denyaratt. (Rum: 54)

7/24/2019 ilk insan

79/129

78

Bir damla kerih sudan yaratlmtr. Ana rahmindekck bir cenin iken gsz bir canldr. Dnyaya

gelince gszdr, ocukluk anda gszdr. T kidelikanl oluncaya kadar.

Gszlkten sonra kuvvetli kld. (Rum: 54)

Gerek vcut yaps, gerekse akli ve ruhi yapsitibaryla Allah-u Tel onu gl klmtr:

Sonra o kuvvetin ardndan da zayflk veihtiyarlk verdi. (Rum: 54)

Yaayan her insan mr olduka bu merhaledengeer. Bnyesi zayflar. ekli ve sureti deiir. Cinsi

kudreti her geen gn azalr ve bir gn kesilmeye yztutar. Zihin kabiliyeti yava yava gerilemeye balar.Yalln ypranmln durdurmak mmkn deildir.

Biz kime uzun mr verirsek, onun yaratlnbaaa eviririz. (Ysin: 68)

Genliinin aksine olarak gnden gne kuvvettendrp zayfln artrr, lme doru yrtrz. Bazkiiler ok uzun bir mrden sonra dnyaya gelilerininilk safhasna dndrlrler. Buna iyice bunama dnemidenir. Bebekliinde olduu gibi bir ey bilmez durumagelir.

Hl akllarn kullanmyorlar m? (Ysin: 68)

7/24/2019 ilk insan

80/129

79

Ne kadar yanl dnce! Ne byk gaflet!

Sizden kimi mrnn en fena ve en sevilmeyennoktasna itilir ki (o devrede artk) bildiini bilmezolur. (Nahl: 70)

Bu da ok yalanp bunaklk dneminin baladzamandr. Btn duygularn yitirir, kendisine bilebakamayacak hale gelir. Bu durumun ise belli bir ya

yoktur. Bazen altm yanda bile bu duruma girilebilir.

phesiz ki Allah bilendir, her eye gc yeter.(Nahl: 70)

Diledii kulunu daha gen yata iken alr, diledii

kulunu daha ok yaatr. Hikmet neyi iktiza ediyorsa onuyapar. Gszlk, zayflk, kuvvet, genlik ve ihtiyarlkhallerinden;

O dilediini yaratr. O bilendir, kudretsahibidir. (Rum: 54)

Btn bu olanlarn yegne msebbibi Allah-uTeldr, Onun ezeli iradesidir. nsanlar bu safhalarkendi gzleri ile mahede edip durmaktadrlar. Bugelime ve dnemler tesadflerin bir eseri olmu olsayd,oktan baka tesadflerle yn deitirirdi. Bylece nedzen, ne denge ne de istikrar kalrd. Btn bu

merhalelerin sonu ise lmdr. nsanlar byle en gzelbir kvam ile yaratlm olduklarndan dolay kendileriniher murada ermi zannetmemelidirler.

7/24/2019 ilk insan

81/129

80

Sonra siz bunun arkasndan hi phesiz kileceksiniz. (Mminun: 15)

lm insann kemal merhalelerinden birmerhaledir, dnya ile ahiret arasnda bir kprdr, sondeildir.

Allah sizi yaratt, sonra sizi vefat ettirecek.(Nahl: 70)

Takdir edilen sreniz sona erince sizi alacak.

Siz Ona dndrleceksiniz.(Zuhruf: 85)

Herkese yaptnn karln verecektir.

Sonra siz kyamet gn muhakkakdiriltileceksiniz. (Mminun: 16)

Kazananlar iin, ayn merhalenin devam olanldkten sonra dirilme safhasnda mkemmel birhayat balar.

7/24/2019 ilk insan

82/129

81

Eler, Evlt ve Torun:

Hesaba gelmeyen her trl nimetleri hi bir karlkbeklemeden gayb hazinesinden balayan Allah-uTelnn btn buyruklar ve ileri hikmetlidir.Hikmetinin gzellikleri varlklar zerinde apak grlr.Yegne hacet kaps Onun kapsdr. Btn ihtiyalarOna arzolunur. Btn istek ve ihtiyalar O verir.Dilekleri yalnz ve yalnz O yerine getirir.

Diledii haceti yerine getirir, diledii hacetigeciktirir, dilediini cevapsz brakr.

yet-i kerimelerinde yle buyuruyor:

Gklerin ve yerin mlk (hkmranl)Allahndr. Ne dilerse yaratr. (r: 49)

Mlk Onundur. nsanlara verilenler ise emanetolarak verilmitir. lk sahibi de son sahibi de Odur.Dilediini diledii ekilde yaratr. Dilerse ok yaratr,dilerse ndir ve benzersiz yaratr. Onun hkmn geri

evirecek ve bozacak hi kimse yoktur.

Dilediini yaratmasnn almeti udur:

O kime dilerse kz evltlar balar, kime dilerseona erkek evltlar ltfeder. (r: 49)

Kullarndan dilediine sadece kzlar verir oulvermez, dilediine de kz vermez sadece oullar verir.

7/24/2019 ilk insan

83/129

82

Yahut o ocuklar erkekler-diiler olmak zereift verir. (r: 50)

O kuluna diledii kadar hem oullar hem de kzlarbaheder. Kendi abalaryla hi kimse diledikleri gibi kzveya erkek ocuk meydana getiremez.

Kimi dilerse onu ksr brakr. (r: 50)

Kadn ocuk douramaz, erkein de ocuu olmaz.Nesilsiz ve ocuksuz kalrlar. Hikmetinin iktizs ne iseona gre tecelli eder.

O limdir, Kdirdir. (r: 50)

Ezel ilmi, olan ve olacak olan her eyi kuatmtr,kudreti her eyin stndedir. nsanlardan bazsna yalnzkz, bazsna yalnz olan, bazsna olan ve kz karkvermesi, bazsn da hepsinden mahrum etmesi hep fil-imutlak olan Cenb- Hakkn takdiri ve dilemesinegredir. Bu hususta insanlar arasnda diledii ekildefarkllk meydana getiren hkim-i mutlak Odur. Allah-u

Tel insanlar drt ksm olarak yaratmtr: demAleyhisselm erkek ve diiden olmakszn topraktanyaratld. Hazret-i Havv ise diisiz olarak erkektenyaratld. sa Aleyhisselm dndaki dier insanlar ise birerkek ve bir diiden yaratld. sa Aleyhisselm iseerkeksiz olarak sadece diiden yaratld. Allah-u Tel

btn bu yaratl ekillerini beeriyete arzetmekleazametini izhar etmektedir.

7/24/2019 ilk insan

84/129

83

Allah-u Tel yet-i kerimelerinde beeriyetin birasldan en gzel bir ekilde yaratldn ve temenni

edilen bir nimetin husulnden dolay Allah-u Telyaarz- kranda bulunmak icabedeceini, bu nimettendolay ak veya gizli olarak irk koulmasnn asl caizolamayacan beyan buyurmaktadr:

Sizi bir tek candan yaratan ve ondan dagnlnn snp huzura kavuaca eini vreden

Allahtr. (Araf: 189)

Bu ilh hkme gre kar-kocal geerli klan eyaralarndaki uyum ve skundur. Bir tek candan erkek vedii eidinin yaratlm olmasnn hikmeti de budur.Bundan dolay erkek ve dii birbirine nikhland.

Bunun zerine:

Ne vakit ki o, eini rtp brynce hafif bir ykyklendi. Onu bir mddet tad. Hamileliiarlanca, kar-koca Rableri olan Allaha: Eer bizeslih bir ocuk verirsen muhakkak ki kredenlerden

olacaz. diye du ettiler. (Araf: 189)

Onlar doacak ocuun kusursuzluundan eminolmadklar iin, ocuun salam ve kusursuz, selim birftrata sahip olmas, sa salim domas noktasnda Allah-u Teldan yardm isterler.

u kadar var ki iin ilerisi byle deildir.

7/24/2019 ilk insan

85/129

84

Fakat Allah onlara slih bir evlt verince,kendilerine verdii bu nimet hakknda Allaha ortak

kotular. Oysa Allah, onlarn irk komalarndan okycedir! (Araf: 190)

Allah-u Telnn yaratc kudretini unutarak, bunubasit bir hadise imi gibi grmeye baladlar.

Kendileri yaratld halde, hi bir eyi

yaratamayan eyleri mi irk kouyorlar? (Araf: 191)

Gnmzde de nice insanlar eit eit irklerebatmlar, Allah-u Telya iman ettikleri halde Onunemir ve hkmlerini arkalarna atmaktadrlar.

Allah-u Tel bir dier yet-i kerimesinde kendi znefislerinden, kendi cinslerinden eler yaratm olmakla,onlara ihsan etmi olduu nimetleri hatrlatmaktadr:

Allah sizin iin kendinizden eler yaratt.Elerinizden de sizin iin oullar torunlar vretti. Honimetlerle, gzel rzklarla sizi besledi. (Nahl: 72)

nsanlar erkek ve dii olarak yaratmas Onunrahmetindendir. Sonra Allah-u Tel bu elerden ocuklarve torunlar ltfetmitir.

ocuklar insan iin birer nimet olduu gibi,torunlar da birer nimettir. Ho nimetler gzel rzklarbahetmesi de insan zerindeki nimetlerin eksiksizliinigstermektedir.

7/24/2019 ilk insan

86/129

85

Byleyken onlar hl btla m inanyorlar?(Nahl: 72)

Allahn nimetini inkr m ediyorlar? (Nahl: 72)

Asrlar boyunca mriklerin yapageldikleri icraatite budur!

7/24/2019 ilk insan

87/129

86

Tefekkr:

nsan; biri hisle mahede edilen beden, dieri deakl ile idrak olunan ruh olmak zere iki unsurdan husulegelmitir. Ruh Allah-u Telnn insana bahettii enbyk nimetidir. O bir emr-i ilhidir.

yet-i kerimede:

Resulm! Sana ruhtan sorarlar. Onlara de ki: RuhRabbimin emrindendir.buyuruluyor. (sr: 85)

nsan hadd- ztnda bir resimden ibarettir. Onabtn hareketi veren ruhtur. Birisi bizi ard zamanEfendim!...diyoruz. Ruh alnd zaman kalbmz bunu

diyebiliyor mu?

Bu noktada size mhim bir hususu arzedelim. RuhOnun deil mi? Evet... Onunken ve bizi ayakta tutan,dndren, konuturan, yrten, ibadet ettiren veHakka yaklamaya alan ruh olduu halde;

Allahmzn bu ihsanndan dolay hi krmzvar m? kretsek edebilir miyiz? kr de yok,kredemeyeceimizin bilgisi de yok.

Dier taraftan ruhu bu vcuda sdrd. Binaykurdu, dayad-dedi, nimetlendirdi, ziynetlendirdi.

nsan zerinde yle nimetler var ki, saymakla tkenmez.

yet-i kerimelerde:

7/24/2019 ilk insan

88/129

87

Allah size zhir ve btn her trl nimetlerini bolbol vermitir. (Lokman: 20)

Yeryznde ne varsa hepsini sizin iin yaratanOdur. buyuruyor. (Bakara: 29)

Nutfeden kan phtsn, ondan da kemikleri yapp,et ile rtt. Gz-kulak, el-ayak gibi organlar ikmal ileinsan suretini teekkl ettirdi, ruh vererek onu

canlandrd. Alamaktan baka hi bir eye gcyetmeyen mini mini bir ocua ana-baba gibi iki mfikhizmeti tayin ederek suya-atee, yaa-tuza, vakte-zamana muhta olmayan tatl bir gday ona yedirdi. Anbe an yeni yeni tecellilerle kendisini olgunlatrmaktadr.

Ona yle bir akl, fehim ve idrak vermi ki, o sayedeakllara durgunluk veren bu muhteem kinatnmuazzam bir yaratcsnn olduunu sezebiliyor,kavrayabiliyor. Ona gz vermi bakyor. Gz bebeidenilen ufack bir nokta ile dnylar gryor, semlarseyrediyor. Duyma hassasn vermi iitiyor. Kalar,kirpikler hep birer nemli i gryor. Konuma imknvermi. O uzuvlara, o hassalar vermeseydi ne kulakduyard, ne gz grrd, ne de az konuabilirdi. Nicekulaklar var duymuyor, nice gzler var grmyor.

Kalp vermi, hayatn idame ettirmesi iin nefesihsan buyurmu. Bir an kesiverse hayatmza malolacak.

Sizin iin kulaklar, gzler ve gnller yaratpveren Odur. Ne de az krediyorsunuz?

7/24/2019 ilk insan

89/129

88

Sizi yeryznde yaratp treten Odur. Ve Onunhuzurunda toplanacaksnz.

Dirilten de Odur, ldren de Odur. (Mminun:78-79-80)

Gldren de Odur, alatan da Odur. (Necm:43)

Ona el, ayak vermi. htiyalarna gre zlarvermi. Bunlar satmaya kalksa kaa satar? Veya satar m?Birisi Gzlerini bana sat, sana u kadar para vereceim.dese, acaba satmay dnr m? Parman ucundakihassasiyete bir bakn, kr onunla gryor. Bir parmak izidier hi bir insann parmak izine uymuyor. nsanlar hi

birbirine benzemiyor. Sesleri ayr, ekilleri ayr, mizalarayr... O bize ihsan ve ikram ederken hi bir karlk datalep etmedi. Sadece kendisini tanmamz ve kullukyapmamz istedi. Sonra onu kendi mlknde yaatyor.Her iini gryor, her ihtiyacn gideriyor.

Btn kinat insana musahhar klm hizmet

ettiriyor. Dalar-denizler, rmaklar-gller, ovalar-ller...hep insann emrine verilmi. Nebtat sana hizmet ediyor.Hayvanat sana hizmet ediyor. Gne, ay, yldzlar verzgr sana hizmet ediyor. Su senin emrinde, hava seninemrinde...


7/24/2019 ilk insan

90/129

89

Gklerde olanlar, yerde olanlar hepsini sizemusahhar klmtr. (Csiye: 13)

Yerleri, gkleri direksiz desteksiz tutuyor.Gndzn peinden geceyi, gecenin peinden degndz getiriyor. Diledii zaman semdan yamurlaryadryor, arzdan sular fkrtyor. Btn insanlar biraraya gelseler, ilimlerini fenlerini ortaya koysalar bir tekyaprak yapabilirler mi? Bir tek yaprak karsnda btn

kinat acze dyor. u halde var olan yalnz Hazret-iAllahtr. yle bir Allah ki, dilekler oaldka ihsan vekeremi de oalyor. Hacetler arttka inam ve ikram daartyor. yilik ve gzellikleri bitmez tkenmez.


Allahn nimetlerini birer birer saymayakalksanz icmlen bile sayamazsnz. (Nahl: 18)

Denizden byk nimetlerin iinde yayoruz. Hernimet Onun, her ltuf Ondan... Ruh da Onun, beden deOnun... nsanda ne var? Hi. Ruhtan haberimiz yok,

vcuttan haberimiz yok. Bu kadar ihsanlardan haberimizyok. Bizim daha kendimizden haberimiz yok. stelikbtn bunlar benimsiyoruz, benim diyoruz. Hatta Onunihsanlar ile Ona tefahre kalkyoruz. Onun emanetlerininefsimize mlettiimiz iin Onun maln Ona satmayakalkm oluyoruz.

Bu sat nasl olur? Halka anlatrken benim diyeanlatr. Ben biliyorum diye anlatr, bendendir diye anlatr.

7/24/2019 ilk insan

91/129

90

Halbuki Allah-u Tel o ihsanlar ona emaneten vemuvakkaten vermitir. Biraz sonra da alacak, kendisini

bile alacak. nk kendisi de kendisinin deildir.nsanolu bunu bir trl bilemedi.

yet-i kerimede:

nk insan ok zlim ve childir. buyuruluyor.(Ahzab: 72)

Bundan byk cehalet, bundan byk zulm molur? Bizdeki u gaflete bak!

Dier bir yet-i kerimede ise yle buyuruluyor:

Gerekten insan Rabbine kar ok nankrdr.(diyat: 6)

Bir damla kerih sudan yaratld halde Yaratanahasm kesilen, nmtenahi nimetlerle donatld haldekretmeyip nankrlk eden, Allaha inanmayan, olancakibriyle ldkten sonra dirilmeyi inkr eden kimseleri

Allah-u Tel, yet-i kerimelerinde zemmediyor.

Akl ve idraklerini gerei aratrmaya, bu enmhim husus zerinde derinden derine dnerekhakikati bulmaya dvet ediyor:

De ki: Gkten ve yerden size rzk veren kimdir?Kulak ve gzlerin sahibi kimdir? Diriyi lden, lyde diriden karan kimdir? Her ii dzenleyen kimdir?

7/24/2019 ilk insan

92/129

91

Allah diyecekler. De ki: O halde Ona kar gelmektensaknmaz msnz? te gerek Rabbiniz Allah budur.

Gerein dnda sadece sapklk vardr. yle ise naslolup da dndrlyorsunuz? (Yunus: 31-32)

7/24/2019 ilk insan

93/129

92

Kinatn Hlsas nsan:

nsan ne gzel yaratt ve onu nmtenhinimetlerle donatt. nsan kintn hlsas; arzn vemelektun, ceberut ve lhutun z ve mnsdr. Ziramufassal olarak yaratlm ne ki varsa, hlsa olarakinsanda mevcuttur.

Hazret-i Ali -kerremallahu vecheh- Efendimiz bunu

yle ifde ediyor:

Devn sendedir bilmezsin

Derdin de sendendir grmezsin

Sen kendini kck bir cirim zannedersin

Halbuki btn lemler sende drlmtr (debilmezsin)

nsann yaratlnda saylamayacak kadar ok incesanatlar, garip hikmetler, eit eit ziynetler vardr.

Mesel:

nsann bedeni yeryzne benzer. Damarlarda akankan olduu gibi, yeryznn vdilerinde akarsularvardr. Bedende ac kulak pnar, gzde burunda veazda tadlar deiik pnarlar olduu gibi; yeryzndede tadlar deiik su menblar vardr. nsandaki sa vekllara misal yeryzndeki aa ve bitkilerdir.

7/24/2019 ilk insan

94/129

93

nsann nee ve sevinci gndze, znts geceye,ferahl ak havaya, sknts buluta, sesi gk

grlemesine, glmesi imee, alamas yamura, nefesalp-vermesi rzgra benzer. nsann ahlk da eitlihayvanlarn nmune ve benzeridir. Hilekrl tilkiye,bahillii fareye, herkese saldrmas kpee, nankrlkediye, inatl keiye, dmanl ylana... benzer.

nsann dnce ve hatralarna misal, berzah

lemidir. Kalbi ve ruhuna misal melekt lemidir. Dlemde bulunan her ey insan leminde bulunanlarnnmunesidir.

7/24/2019 ilk insan

95/129

94

MUHTELF NSAN KARAKTERLER

Hakk Celle ve Al Hazretleri Kuran- kerimineitli yet-i kerimelerinde, eitli insan karakterlerindenmisaller vermektedir.

1 Gerek bir imanla Allaha inanan, gnldenboyun een muttak mminler:

Mminler sadete ermilerdir. Onlar ki,namazlarnda huu iindedirler. Onlar ki, bo eylerdenyz evirirler. Onlar ki, zektlarn verirler. Onlar ki,eleri ve criyeleri dnda mahrem yerlerini herkestenkorurlar. Dorusu bunlar knanamazlar. Bu snramak isteyenler, ite bunlar ar gidenlerdir.

(Mminun: 1-2-3-4-5-6-7)

O mminler ki, emanetlerini ve szlerini yerinegetirirler. Namazlarna riyet ederler. Onlar Firdevscennetine vris olacaklar, orada ebed kalacaklardr.(Mminun: 8-9-10-11)

Mminler o kimselerdir ki, Allah anld zamankalpleri titrer, kendilerine Allahn yetleri okunduuzaman bu onlarn imanlarn artrr ve yalnzRabblerine tevekkl ederler. (Enfl: 2)

Mminler o kimselerdir ki, Allaha ve Resulneiman etmilerdir. Sonra pheye dmemiler, Allahyolunda mallaryla canlaryla cihad etmilerdir. teonlar imanlarnda sdk olanlardr. (Hucurt: 15)

7/24/2019 ilk insan

96/129

95

Onlar yle kimselerdir ki, halk kendilerineDmanlarnz olan insanlar size kar ordu

toplamlar, onlardan korkun! dediklerinde, bu szonlarn imann artrd ve stelik Allah bize yeter, O negzel vekildir! dediler. (l-i imran: 173)

Onlara bir musibet geldiinde Biz Allahnz veelbette ona dneceiz. derler. (Bakara: 156)

Rahmann kullar onlardr ki, yeryzndetevzu ve vakar ile yrrler. Cahiller kendilerine lfattklarnda Selm! derler.

Onlar ki, gecelerini Rabbleri iin secdeye vararakve kyama durarak geirirler.

Onlar ki yle derler: Ey Rabbimiz! Cehennemazabn bizden uzaklatr. Dorusu onun azab sreklive acdr. Oras ne kt bir yer, ne kt bir konaktr!

Onlar ki, harcadklar zaman ne israf ederler ne decimrilik ederler. Harcamalar bu ikisi arasnda dengeli

olur.

Onlar ki, Allah ile beraber baka bir ilhayalvarmazlar. Allahn haram kld cana haksz yerekymazlar. Zin etmezler. (Furkan: 63-68)

Onlar byk gnahlardan ve hayaszlktan

kanrlar. Kzdklar

ilk insan

Documents