imagerie des lesions hepatocytaires benignes · 2019-09-30 · alberm n et al. interest of...
TRANSCRIPT
NicolasALBERTICentreHospitalierAlpesLeman
Contact:[email protected]
IMAGERIEDESLESIONSHEPATOCYTAIRESBENIGNES
Jedéclarenepasavoirdeconflitd’intérêtenrela4onaveccetravail.Lesdossiersprésentésproviennentsoitdelali@érature,ducentrehospitalierAlpesLemanoudel’hopitalSaintAndré(CHUBordeaux).
• Deuxfamillesdis4nctes:HNFvsHCA• Intérêtdelesdifférencier(risqueshémorragiques
etdedégénérescence)• GoldStandard:IRM+/-CEUS(combinaison)
• Challengediagnos4que
Principauxconcepts
RonotM,VilgrainV.Imagingofbenignhepatocellularlesions:Currentconceptsandrecentupdates.ClinResHepatolGastroenterol(2014)
• Lésionrégénéra4ve• 0,8%(sérieautopsique)/0,6-3%(popula4ongénérale)
• F/H:9/1
• Pasdelienaveclescontracep4fsoraux
• Solitairedans2/3descas
• DONOTTOUCHLESION
HyperplasienodulairefocaleEpidemiologie
BalabaudCetal.FocalNodularHyperplasiaandHepatocellularAdenomaaroundtheWorldViewedthroughtheScopeoftheImmunopathologicalClassificaMon.InternaMonalJournalofHepatology(2013)
HyperplasienodulairefocaleIRM
• Foiedanslefoie• Lésionhomogène,hypervasculaireàlaphase
artérielle,s’homogenéisantautempsportaletlorsdephasesplustardives,sanslavage
• Cicatricestellaire:40%
• Signesimportants:aspectlobulé/pasdedysmorphiehépa4que
HussainSetal.FocalNodularHyperplasia:FindingsatState-of-the-ArtMRImaging,US,CT,andPathologicAnalysisRadiographics(2004).RonotM,VilgrainV.Imagingofbenignhepatocellularlesions:Currentconceptsandrecentupdates.ClinResHepatolGastroenterol(2014)
FORMETYPIQUESe:70%,Spe:98%
HyperplasienodulairefocalePhaseHepato-biliaire
• Gadobénatedediméglumine(Mul4hance,BRACCO)• Plusieurspa@ernpossibles:*isosignal*hypersignalhomogène*couronneenhypersignalT1
FujiwaraHetal.Ring-likeenhancementoffocalnodularhyperplasiawithhepatobiliary-phase-enhancedmagneMcresonanceimaging:radiological-pathologicalcorrelaMon.JpnJRadiol(2011).
HyperplasienodulairefocaleECUS
• SulphurHexafluoride(Sonovue,BRACCO)• Deuxpa@ernautempsartériel(25s):
*Remplissagecentrifuge(lésiondemoinsde3cm)*Rayonderoue(20%)
• Absencedelavageautempsportal
WangWetal.:Contrast-enhancedultrasoundfeaturesofhistologicallyprovenfocalnodularhyperplasia:diagnosMcperformancecomparedwithcontrast-enhancedCT.EurRadiol(2013)
CourtesyofDRHANSPETERWESKOTT-Germany
DioguardiBurgioMetal.ImagingofHepaMcFocalNodularHyperplasia:pictorialreviewanddiagnosMcstrategy.Seminarsinultrasound,CTandMRI(2017)
AlberMNetal.Interestofcontrast-enhancedsonographytoidenMfyfocalnodularhyperplasiawithsinusoidaldilataMon.DII(2014)
D’OnofrioMetal.Contrast-EnhancedUltrasoundofFocalLiverLesions.AJR(2015)
HyperplasienodulairefocaleECUS
HyperplasienodulairefocaleAtypiesetphénotypespar4culiers
• Varia4ondetaille(20-30%)etévolu4onfibreuse
• Lésionpédiculée• Calcifica4onsougraisse
• Dilata4onsinusoïdaleHussainSetal.FocalNodularHyperplasia:FindingsatState-of-the-ArtMRImaging,US,CT,andPathologicAnalysisRadiographics(2004).RonotM,VilgrainV.Imagingofbenignhepatocellularlesions:Currentconceptsandrecentupdates.ClinResHepatolGastroenterol(2014)
HyperplasienodulairefocaleEvolu4onfibreuse
CrombeAetal.FromatypicalfocalnodularhyperplasiatoafibroMcbandwithcapsularretracMon:Acasereport.DII(2014)
HyperplasienodulairefocaleDispari4on
MamoneGetal.Completespontaneousregressionofgiantfocalnodularhyperplasiaoftheliver:MagneMcresonanceimagingevaluaMonwithhepatobiliarycontrastmedia.WJG(2016)
HyperplasienodulairefocaleFormepédiculée
HussainSetal.FocalNodularHyperplasia:FindingsatState-of-the-ArtMRImaging,US,CT,andPathologicAnalysisRadiographics(2004).RonotM,VilgrainV.Imagingofbenignhepatocellularlesions:Currentconceptsandrecentupdates.ClinResHepatolGastroenterol(2014)
• Deuxièmetypedelésionpédiculéeenfréquenceaprèsangiome(9%)• Asymptoma4quedans80%descas
HyperplasienodulairefocaleFormepédiculée
• Deuxièmetypedelésionpédiculéeenfréquenceaprèsangiome(9%)• Asymptoma4quedans80%descas
HussainSetal.FocalNodularHyperplasia:FindingsatState-of-the-ArtMRImaging,US,CT,andPathologicAnalysisRadiographics(2004).RonotM,VilgrainV.Imagingofbenignhepatocellularlesions:Currentconceptsandrecentupdates.ClinResHepatolGastroenterol(2014)
HyperplasienodulairefocaleFormepédiculée
• Deuxièmetypedelésionpédiculéeenfréquenceaprèsangiome(9%)• Asymptoma4quedans80%descas
VilgrainVetal.Pi_allsinLiverImaging.Radiology(2016)
HyperplasienodulairefocaleCalcifica4ons
CarlsonSKetal.CToffocalnodularhyperplasiaoftheliver.AJR(2000).BrancatelliGetal.Focalnodularhyperplasia:CTfindingswithemphasisonmulMphasichelicalCTin78paMents.Radiology(2001)
HyperplasienodulairefocaleGraisse
RonotMetal.MRfindingsofsteatoMcfocalnodularhyperplasiaandcomparisonwithotherfabytumours.EuropeanRadiology(2013)
• Pourcentageimportantd’HNFstéatosiques(jusqu’à50et85%)danscertainesséries.
• Li@ératureconfuse!(graissesuspectéesurlaprésenced’unhypersignalspontanéT1parcertainsauteurs)
• Graisseintra-lésionnelle=chutedesignalsurlesséquencesenopposi4ondephase.
• Associa4onsta4s4que:stéatosehépa4que/HNFàcontenugraisseux
HyperplasienodulairefocaleGraisse
RonotMetal.MRfindingsofsteatoMcfocalnodularhyperplasiaandcomparisonwithotherfabytumours.EuropeanRadiology(2013)
HyperplasienodulairefocaleGraisse:Formeatypique
BIOPSIE!
HyperplasienodulairefocaleDilata4onsinusoïdale
AlberMNetal.Interestofcontrast-enhancedsonographytoidenMfyfocalnodularhyperplasiawithsinusoidaldilataMon.DII(2014)
• Dilata4onsinusoïdale,plusoumoinsétendue,auseind’unnoduled’HNF.
• Ancienterme:HNFtélangiectasique(termenonapproprié).
• Caractéris4quemajeuredesHCAdetypeinflammatoire
• Intérêtdel’ECUS!!
HyperplasienodulairefocaleDilata4onsinusoïdale
LaumonierHetal.FocalnodularhyperplasiawithmajorsinusoidaldilataMon:amisleadingenMty.BMJ(2010)
HyperplasienodulairefocaleDilata4onsinusoïdale
AlberMNetal.Interestofcontrast-enhancedsonographytoidenMfyfocalnodularhyperplasiawithsinusoidaldilataMon.DII(2014)
HyperplasienodulairefocaleRecommanda4onsactuelles
EASLClinicalPracMceGuidelinesonthemanagementofbenignlivertumours.JHepatol(2016)
• Lésionnéoplasique• 1/1000
• Femme+++
• Lienaveclescontracep4fsoraux
• Associa4onavecdesmaladiesmétaboliques(glycogénose,galactosémie….)
• Symptoma4quedans20%descas
AdénomeHépatocellulaireEpidemiologie
BalabaudCetal.FocalNodularHyperplasiaandHepatocellularAdenomaaroundtheWorldViewedthroughtheScopeoftheImmunopathologicalClassificaMon.InternaMonalJournalofHepatology(2013)
AdénomeHépatocellulaireSoustypes
BalabaudCetal.FocalNodularHyperplasiaandHepatocellularAdenomaaroundtheWorldViewedthroughtheScopeoftheImmunopathologicalClassificaMon.InternaMonalJournalofHepatology(2013)
INFLAMMATOIRE(50%)
HNF1ALPHA(35%)
BETACATENIN(10%)
INCLASSE(5%)
AdénomeHépatocellulaireInflammatoire
Bioulac-SagePetal.HepatocellularAdenomaManagementandPhenotypicClassificaMon:theBordeauxExperience.Hepatology(2009).LaumonierHetal.HepatocellularAdenomas:MagneMcResonanceImagingFeaturesAsaFuncMonofMolecularPathologicalClassificaMon.Hepatology(2008).
• Muta4onIL6(chromosome5q11)• Obésité+++
• Anémieetsyndromeinflammatoire
• Associa4onàlamuta4onBetaCatenindans10%descas
AdénomeHépatocellulaireInflammatoire
LaumonierHetal.HepatocellularAdenomas:MagneMcResonanceImagingFeaturesAsaFuncMonofMolecularPathologicalClassificaMon.Hepatology(2008).
HypersignalT2,hyperartérialiséRehaussementporto-tardifpersistant(Se86.7%,Sp87.5%)
AdénomeHépatocellulaireInflammatoire
GrieserCetal.GadoxeMcacidenhancedMRIfordifferenMaMonofFNHandHCA:asinglecentreexperience.EurRadiol(2014)
HYPOSIGNALSURLAPHASEHEPATO-BILIAIRE
AdénomeHépatocellulaireInflammatoire
VanAaltenetal.HepatocellularAdenomas:CorrelaMonofMRImagingFindingswithPathologicSubtypeClassificaMon.Radiology(2011)
ATOLLSIGNSPECIFICITE:100%
LaumonierHetal.RoleofContrast-EnhancedSonographyinDifferenMaMonofSubtypesofHepatocellularAdenoma:CorrelaMonwithMRIFindings.AJR(2011).ManichonAFetal.HepatocellularAdenoma:EvaluaMonwithContrast-EnhancedUltrasoundandMRIandCorrelaMonwithPathologicandPhenotypicClassificaMonin26Lesions.HPBsurgery(2012)
AdénomeHépatocellulaireInflammatoire
AdénomeHépatocellulaireInflammatoire
DharmanaH,etal.,Hepatocellularadenoma:imagingreviewofthevariousmolecularsubtypes.ClinicalRadiology(2017).
RUPTUREHEMORRAGIQUE
AdénomeHépatocellulaireInflammatoire
DarnisB,etal.Managementofbleedinglivertumors.JournalofVisceralSurgery(2014).
RUPTUREHEMORRAGIQUE
AdénomeHépatocellulaireInflammatoire
DharmanaH,etal.,Hepatocellularadenoma:imagingreviewofthevariousmolecularsubtypes.ClinicalRadiology(2017).
RUPTUREHEMORRAGIQUE
AdénomeHépatocellulaireInflammatoire
T130sT2FS
GST2DEGENERESCENCE
AlberMNetal.SteatoMchepatocellularadenomaswithdifferentphenotypicsubtypes:Acasereport.CLINRE(2015)
AdénomeHépatocellulaireHNF1ALPHA
Bioulac-SagePetal.HepatocellularAdenomaManagementandPhenotypicClassificaMon:theBordeauxExperience.Hepatology(2009).LaumonierHetal.HepatocellularAdenomas:MagneMcResonanceImagingFeaturesAsaFuncMonofMolecularPathologicalClassificaMon.Hepatology(2008).
• Muta4onTCF1(chromosome12q24)
• MODY3
• Dégénérescenceexcep4onnelle
• Asymptoma4que
AdénomeHépatocellulaireHNF1ALPHA
DharmanaH,etal.,Hepatocellularadenoma:imagingreviewofthevariousmolecularsubtypes.ClinicalRadiology(2017)
ChutehomogèneetdiffusedusignalenOutPhase(Se86.7%,Sp100%)
LaumonierHetal.RoleofContrast-EnhancedSonographyinDifferenMaMonofSubtypesofHepatocellularAdenoma:CorrelaMonwithMRIFindings.AJR(2011)
AdénomeHépatocellulaireHNF1ALPHA
AdénomeHépatocellulaireBetaCatenin
DharmanaH,etal.,Hepatocellularadenoma:imagingreviewofthevariousmolecularsubtypes.ClinicalRadiology(2017).
AlberMNetal.SteatoMchepatocellularadenomaswithdifferentphenotypicsubtypes:Acasereport.CLINRE(2015)
A@en4onautermed’adénomestéatosique!
AlberMNetal.SteatoMchepatocellularadenomaswithdifferentphenotypicsubtypes:Acasereport.CLINRE(2015)
A@en4onautermed’adénomestéatosique!
FrulioNetal.Hepatocellularadenomatosis:whatshouldthetermstandfor!CLINRE(2014)
IP
OP
IP
OP
IP
OP
AdénomatoseHNF1ALPHA
+de10adénomes
AdénomatoseInflammatoire
+de10adénomes
FrulioNetal.Hepatocellularadenomatosis:whatshouldthetermstandfor!CLINRE(2014)
AdénomeHépatocellulaireRecommanda4onsactuelles
EASLClinicalPracMceGuidelinesonthemanagementofbenignlivertumours.JHepatol(2016)
CommentdifférencierHNFetHCA?Phasehepato-biliaire
CamposJetal.FocalhepaMclesionsinGd-EOB-DTPAenhancedMRI:theatlas.InsightsImaging(2012)
HYPERPLASIENODULAIREFOCALE
CommentdifférencierHNFetHCA?Phasehepato-biliaire
ADENOMEINFLAMMATOIRE
CamposJetal.FocalhepaMclesionsinGd-EOB-DTPAenhancedMRI:theatlas.InsightsImaging(2012)
CommentdifférencierHNFetHCA?Phasehepato-biliaire
CARCINOMEFIBRO-LAMELLAIRE
CamposJetal.FocalhepaMclesionsinGd-EOB-DTPAenhancedMRI:theatlas.InsightsImaging(2012)
CommentdifférencierHNFetHCA?Echographiedecontraste
D’OnofrioMetal.Contrast-EnhancedUltrasoundofFocalLiverLesions.AJR(2015)ChioreanL,etal.Focalmassesinanon-cirrhoMcliver:TheaddiMonalbenefitofCEUSoverbaselineimaging.EurJRadiol(2015)
HYPERPLASIENODULAIREFOCALE
CommentdifférencierHNFetHCA?Echographiedecontraste
ChioreanL,etal.Focalmassesinanon-cirrhoMcliver:TheaddiMonalbenefitofCEUSoverbaselineimaging.EurJRadiol(2015).LaumonierHetal.RoleofContrast-EnhancedSonographyinDifferenMaMonofSubtypesofHepatocellularAdenoma:CorrelaMonwithMRIFindings.AJR(2011)
ADENOMEHNF1ALPHA
CommentdifférencierHNFetHCA?Autrestechniques:Elastographie
BrunelTetal.Focalnodularhyperplasiaandhepatocellularadenoma:ThevalueofshearwaveelastographyfordifferenMaldiagnosis.EurJRadiol(2015)
CommentdifférencierHNFetHCA?Autrestechniques:PETCT
VanDenEsschertJetal.DifferenMaMonofhepatocellularadenomaandfocalnodularhyperplasiausing18F-fluorocholinePET/CT.EurJNuclMedMolImaging(2011)