-iMALAT TEKNOLOJiSi, MOHENOisLiK VE PAZARLAMA OERGiSi

imalal' teknolojisi, mUhendislik vepazarlama dergisi

YI!: 7 Sayl: 82 EylUl 96

ic;iNDEKiLER

Sahibi ve Yazli~leri MUdUrUATIF CENGiz

MUessese MUdUrUO. TARIK AYTAlAR

EditorAHMETPELIT

Reklam KoordinatorUSELVER GORGO PELIT

DJ~ ili~kilerCANPOLAT

Abone SorumlusuHAFiZE GORGO

Dizgi ve MizanpajVURAL YILMAZ

Renk AynmlSENKRON

BasklMURATOFSET

Yonetim McrkeziAJANSMiKErol Dernek Sok. Atlas Ap. 9/1580060 Beyoglu - istanbulTel: (0212) 2440770 - 2444864Fax: (0212)245 4819

metal-makina ayda bir yaymlamrBu dergide yaYlnlanan yazl ve fotograflarrntum yaym haklarl Aja:lsmik' e aiUir. Kaynakgbsterilmeden ahntr yaprlamazYllhk Abone Bedeli: 1.200.000 TL dir.

Abonelik j~inTUrkiye i~BankaslParmakkapi $ubesi 0451886 nolu hesap

KBt KONVERTER CURUFLARININpiROMETALURJIKYONTEMLERlE

DEGERLENDtRlLMESt

tLERlTEKNOLOJ! KOMPOztT.

MAl2EMELER

tNDOKSIYONFIRINlARININ TANIM-lANMASI; VERIMU KULl.ANJMI,

KAR$ILA$TIRILMASI

SIR HAREKETKONTROLStSTEMtNlN ELEMANlARI (9)

Yapl Kredi BankaSI Beyoglu $ubesi1560534-0 nolu hesap HABERLER

Garanti Bankasl Galatasaray $ubesi6200799/2 nolu hesap

• Dergi, ama~larr dogrultusundaki kanularri~eren yazrlarJ yaylnlar. Yay,nlanocokmakaleler metal ve mokina sektbrunden veuniversite dunyoslndan bir yeniligi, iler-lemeyi, geli~meyi, oro~hrmo ya do uygulomasonu~larJnl i~ermek uzere ara~lirmamakaleleri, uygulama makaleleri, derlememakaleleri, ~eviri makaleleri ve klsa makolel-er olabilir. Firmo, urun ve ku-rulu~lortanltrlabilir.' Dergiye gelen her makaleincelemeden ge~irjlecek ve mumkun oldugukodor konunun uzmonl taroflndandegerlendirilecektir .• Makolelerdekigoru~lerden dogacak sorumluluk makaleyozarlarrna oittir.

ITO. DE NATOlsliKRARtc;lNBIIJMPROGRAM! (l1J-PVDKAPLAMALAR

PROJESOOESTEGI IlE KURULAN.IKt ..YENILABORNfWAR: '.. ... '

Mak. Yuk. MUh.

AHMEfAKAY

Mak. Yuk. Muh

A.YUKSEL AKSOY

Prof. Dr. (Karadeniz 1. 0.) ,

TEOMAN AYHAN

Mak. Yuk. MUh.

CENGIz CELEP

Elktronik YUk. MUh.ONDER CENGIz

YUk. MUh.$OKROER

imes Yon. Kur. B~k.

SOHEYL ERBOZ

Elektrik Elektronik YUk.. --

KAZIM HAMAMCI

Yrd. DO(f. Dr. (c.0)

ABDULLAH KE<;EClLER

Bilgisayar Yazllim Uzman!

YEKTA KOLEMENOGLU

Mak. YUk. MUh

TAMER SINMAZ<;ELIK

Makaleler ic;inYczlm Esaslan• Gonderilecek makaleler 2 kopya olarakA 4 normundaki beyaz kaglda daktiloveya bilgisayar printer c;lktl51olarakyazrlmalldlr .• Makalenin yazar ya dayazarlannm od, soyad, unvan ve adres-leri metnin bas taraflna yazrlmalldlr.Yazdrlar ayrIca telefon ve faxnumarallrIni da makale ile birlikte gon-dermelidirler. • Yazrlar, kaynaklar, tablove sekiller ile birlikte 10 sayfaylge~memelidir .• ~ekiller duz beyazkaglda ve aydJrgere c;ini murekkeple~izilmi~veya bilgisayar printer veya plat-er ~lktr51olarak hazlrlanmalldlr.• Makalenin ba~IIgl metne uygun, kisa vea~lk olmalldlr.

•Induksiyonflrlnlarlnln

tanlmlanmasl,verimli kullanlml,karsiiastirmasl~ ~

Halil Murat UnverKlnkkale Universitesi Ogretim Gorevlisi

G1R1~tndliksiyon ftnnlan rum dlinyada istenen c)zellikte vekalitede lirlinler elde etmek amaClyla kullamlmaktadlr.Aynca geli.~mi~ i.ilkelerde <;;evreye verdigi minimum za-rardan otlirli tercih edilmekte, alman kararlarla kullam-mma cizendirilmektedir. Ergitme, tavlama, ylizey sert-le,~tirme vs. gibi <;;ok<;;e~itlikullamm alam hulLman in-diksiyon ftnnlan sadece teorik olmayan bir hilgi hiriki-mi ile tasarlanmaktadlr. Bu <;;ali~maile indliksiyon ftnn-lan, imalatl, verimli kullammi ve indliksiyon ftnnlan ileergitmede kullamlan diger ocaklann kar"ila~tlrmaslhakkmdaki biIgi verilecektir. <:;:Linhiyapilan gciZlemler-de, hala ilkel metodlar kullamlarak kalite olarak stan-dartlann <;;okaltmda liretim yapildlgl, kullamlan fmnlar-dan bliyi.ik klsmmm verimsiz <;;ali~tlgl,i~letmelerde ko-nunun iyi bilinmedigi, dolaylslyla <;;okdaha ucuz ve <;;okdaha kaliteli liretim yapan yerli firmalara gLivenilmeye-rek dl~ kaynakli firmalara fahi§ fiyatlar cidendigi gc)rlil-mli§tlir. Bunun neticesi olarak Lilke genelinde metalsektcirlindeki bir <;;okfirma, ya gerek yatlnm, gerekse i.~-lc.:rme a<;;lsmclan cok yliksek maliydlerle kar~1 kar§lya

kalmakta ya da lirettikleri oJduk<;;a kalitesiz lirLinlerlepazardaki yerlerini korumaya <;;ali§maktadlrlar.

lNDOKslYON NEDlR?Bilindigi lizere elektrik rahatlikla iletebilen yani klsacailetken malzemenin degi~ken magnetik alan i<;;inclebu-lunmasl neticesincle malzeme lizerinde potansiyel fark!olu~ur, dolaylslyla elektrik akm11 meydana gelir. Buolay, indliksiyon olarak isil11lendirilmektedir.incliksi.iyon ilkesinden yararlamlarak ISltma i§lemi iseelektrik enerjisinin, elektrol11agnetizma ilkeleri kullam-larak ISlya doni.i~tlirLilmesinden ba~ka bir §ey degildir.lndliksiyon ISltmamn esaslanm 1831 yllmda Faradayke.';ifetmi~tir, temeli ise transfer teorisine dayamr. Primerdevredeki magnetik alan degi~imi sekonder devrede in-diksllyon ak1l11lolu§turur. Sekonder devrenin kapanma-SI sonucunda klsa devre aklml akar. Bu klsa devre ak!-mIni slmrlayan tek paramatre sekonder devrenin diren-cidir. Bu ise Q=860.R.12.t (Q:kalori Rdiren<;;, J:akll11,t:zaman) kalorilik bir Ismm a<;;lga <;;lkmasml gerektire-cektir. GorLilLiyor ki sekonder devrede a<;;lga<;;IkacakISI:sekonder devrenin direnci, devreden akacak aklm veslire ile orantliIdlr. Bu baglantldan fayclalandarak olu§-turalacak sistel111erde en kolay etki eclilebilen paramet-re akll11 olclugu i<;;incliren<;;ve zaman kisaltmalan altm-cia al<:1maclolaylslyla magnetik c1evreclen akacak akiyasonu<;;ta F=NJ (F:magnemotor kuvvet, N:sanm saylsl,l:akll11)bagmtlsmclan citlirli primer tarafmclaki aklma etki etmeksuretiyle a<;;lga<;;Ikan151kontrol ecliJebilir. Aklm kontro-ILlise bas it gerilim ayar sistel11leri ile ger<;ekle~tiriIl11eke-dir.

lNDOKslYON FIRININEDlR?tnclliksiyon fmnl; incluksiyon haclisesinclen fayclalanda-rak, metal ISltma i.';ileriniger<;;ekle§tiren elektrik l11akina-Sl olarak nitelenclirilebilir.Meydana gelebilecek ISI"miktan tamal11lyla sistemi cli-zayn eden tasanmClya haglidlr ve sadece metal ergitmeve tavlama i§lerincie kulIamlmaktacilr.Metal ergitme ve tavlama i~inde kullamlan diger yon-temlerin pek <;oguncla harici ISI kaynagma ihtiya<; var-d,r. Bu ISI kaynaklan: petrol, komur, oclun, gaz vb. ola-rak isimlenclirilehilir. Elde edilen ISIcll~andan malzeme-ye tatbik edilir, hu slracla ISII ile hirlikte karhon, fosfor.

CIMCOOL: METAL i$LEME SIVILARI Tel: 0-212-25643 60

kukurt, oksijen gibi istenmeyen maddelerde malzeme-ye verilmektedir. ISltIlan malzemenin kimyasal yaplslbozuldugu gibi istenen fiziksel ozelliklerin saglanmaslda s;ok gus;le§ir. Aynea tavlanan baZl malzemelerin hernoktasmm aym miktarda lsmmaSl mumkun olamaz vetesis yaplsl geregi lsmma zamam da on em arz edebilir.Bu problemler induksiyon fmnlannm tipi, s;ah§ma fre-kanSl ve guei.inLi uygun se<;ilmesi suretiyle s;ozLimlene-bilir. !nduksiyon fmnlannm en ListLintarafl, lSlYlmalze-menin kendi ListLinde meydana getirmesidir. Malzeme-nin hangi bolgesi ne miktarda lslttlaeaksa fmn ona go-re dizayn edilerek 0 nokta istenen zamanda ve miktar-da lSltIlabilir. Son dereee temiz bir lSl oldugu ir,,:inkali-te bozulmasl olmadlgl gibi ergitme fmmndaki ergimi§metalin sirkLilasyonundan dolayl uygun metal ala§lmla-nnm kolayhkla yapl1masl da mumkundLir[l].Bununla birlikte otomasyon ve fiyat ar,,:lsmdan da s;okuygun §artlara sahiptir.!ndLiksiyon fmnlannda kumanda ve kontrol imkamnmmaksimum seviyede olmasl nedeniyle teknik problem-ler, mal olu§ maliyet ve enerji sarfiyatmm dLi§Likolma-Sl nedeniyle ekonomik problemler r,,:lkarmamaktadlr.Anlatllanlann aksine induksiyon bobini ile sleak malze-men in temaSl s;ok gLir,,:durumlar S;lkarmaktadn. Bir ba§-ka husus ise r,,:ok klsa lsmma zamanmda r,,:okyLiksekgLice ihtiyar,,:duyulmasldlr.

tNDfJKslYON FIRINLARININ SINIFLANDIRILMASI!nduksiyon fmnlan kullamm yerleri ve §ekillerine gorebirkas; s;e§it slmflandlrmaya tabi tutulabilir[2l.a-. NLiveli ve nLivesiz fmnlarb-. ~ebeke frekansh, orta frekansh, yuksek frekansh fl-nnlar,c-. Tavlama ergitme ve bekletme fmnlan,d-. Demir is;in veya demir dl.~l metaller is;in imal edilenfmnlar,

a-. Niiveli FmnlarNuveli fmnlar s;ah§ma prensibi, bir transformatOrlinki-ne benzer, primer aktm fmn induktorunden ges;enaktmdlr taransformator saemdan yaptlml§ dilimli s;ekir-dek elektromagnetik alam toplayarak primer sargl is;in-de bulunan metal Lizerinde bir sekonder aklml olu§tu-rur. Bu metalik §arj devresi sekonder sargl gorevi ya-par.NClveli fmnbnn en hiiyiik iistiinliigii s;ok yiiksek verim-

Ii olmasldlr, genellikle §ebeke frekansmda s;ah§acak §e-kilde yaplhrlar, daha yuksek frekanslar is;in nuvesiz fl-nnlar ses;ilir.

Niivesiz FmnlarHemen her tur metal bu tip fmnlarda ergitilebilir. Eldeedileeek slcakhklar teoride smlrS1Z olup pratikte refrak-terin dayamm omrli ile slmrltdlr. Kullamldlgl alanlar s;e-lik, krom-nikel, klZll pirins;, altm, gLimu§, alUminyumve bunlann ala§lmlan ornek verilebilir.Son zamanlarda §ebeke frekansl ile s;ah§anlan uretil-mekle birlikte genellikle induktOr sarglsl, frenkans 500ila 3000 Hz arasmda degi§en aktmla ile yi.iklenirler. Pra-tikte ergitme si.ireler10 dk. ile birkas; saat arasmda de-gi§ir.

b.- ~ebeke Frekansh lndUksiyon Fmnlan50 veya 60 Hz §ebeke frekansmda s;alt§an ve genellik-Ie kapasiteleri 1 ton'dan daha fazla olabilen fmnlardlr.Bu fmnlann 110 ton kapasiteli olanlan tasarlanabilmek-tedir. Maden ergitme ve bi.iyuk s;aph malzemelerin tav-lanmasmda kullamlmaktadlr.

Orta Frekansh lndiksiiyon Fmnlan150-10000 Hz.'lik s;ah§ma frekansl olan bu oeaklar 450-4500 Kg tutma kapasitesine sahiptir, kLiS;Liks;aph mal-zemelerin tavlanmasmda kullamhr.

YUksek Frekansh lndUksiyon Fmnlan10000 Hz'den yi.iksek frekansa sahip guS; kaynaklany-la s;ah§tInlan ve kapasiteleri 5-500 Kg arasmda degi§enyLiksek frekansh ocaklar olup laboratuar amas;lIdlr. Sa-nayiide ise yuzey sertle§tirme i§lerinde kullamhr.

C.- Tavlama FmnlanMalzemenin kristal veya fiziksel bzelliklerini degi§tir-mek amaClyla, amas; veya aras; olarak kullamhr.

Ergitme FmnlanMalzemeyi dbki.im yapmak uzere ergitmek is;in kullam-hr.

Bekletme FmnlanErgimi§ veya tavlanml§ malzemedeki lSl kaybml bnle-mek amaClyla gecikmeyi dogrudan diger birimlerin Sl-ra vennesine kadar malzemenin ergime veya tavlama

CIMCOOL: METAL i$LEME SIVILARI Tel: 0-212-25643 60

sIcaklJgmda tutuldugu fmnlardIr.d.- Demir veya Demir Dl.§l Malzemeler t~intmal Edilen tndtiksiyon FmnlanDemir malzemelerin c)zgOI direncine bagh olarak i.;;le-me derinligi fazladlr. Bu nedenle dizayn edilirken s;a-pi ve frekans dikkat edilmesi gereken iki bnemli para-metredir. Demir dl';;l metallerde ise ()zglil direncin (p)yOksek olmamasl necleniyle dizayndaki klsltlamalarnisbeten daha azchr.

TORKtYE'DE tNDtKsDYON FIRINLARI!MALATIBuglin Tlirk sanayisinde dOnya pazannda kullamlanhammaddeler bulunmakta, bulunmasa dahi c)zel olarakithal eclilebilmekteclir. Dolaylslyla herhangi bir konuyaili.~kin bililllsel birikilll saglandlgmda her ti.irlO sanayiiOrlinl'100 gers;ekle.~tirmek mOmkLin olmaktachr. indOk-siyon fmnlannm da aynl .;;ekilde glinliml'lz Tlirkiye'sin-cle dOnya standartlannda Oretillli gen;ekle~tirebilmekte-dir[3J.indiksliyon t'Innlanmn Tlirkiye'deki ilk i.iretillli Elk.Mlih. t.Muzaffer Onver tarafmdan MKEK KlrIkkaleElektrik Makinalan Fabrikasl'nda gers;ekle.;;tirilllli.;;tir.Daha sonraki dc)nemlerde MKEK Elektrik MakinalanFabrikasl - EGES i.;;birligi ile Tlirk yap1l11l orta frekansindliksiyon [mnl oItaya konmu.~tur. BugOn ise bilimselolarak yerli yapIm indliksiyon fmnlan i.Muzaffer Un-ver'in kuruculllgllnll yaptlgl KEMAS (Kmkkale) veEGES (istanblll) firlllalan tarafmdan gers;ekle.;;tirilmek-tedir. Bunlln yanlslra bazl yabanCl firmalann lilkemiz-de telllsilcilikleri bulllnmakta hatta bazdan fmn monta-jml Tlirkiye'de yaplllaktadll-Ia r.Bir lirlin her ne kadar iyi bir teknolojiye sahip olursaolsun zaman zaman anzalar verecektir. ~eheke frekan-Sl indOksiyon flrlnlannm gliS; kaynagl klsl11111dagenel-likle problem S;lkmamaktachr, fakat yan iletken tekno-lojisine dayanan orta ve yliksek frekanslt gOS;kaynak-lannda meydana gelebi:en anzalar c)zellikle yurt dl.;;m-dan ithal edilen flflnlarcla is!l:tmeyi zaman ve fiyat as;l-smdan oldllks;a zor durumlara sokmaktadlr. lndOktoranzalan (genellikle klsa devre .seklinde olur). baklmlveya imali de orijinaline llygun .;;ekilde Ctlkemizde ya-ptlabilmektedir. Bllrada da dl~ kaynakh firmalann fiyat-larmll1 yliksek, liretim sUrelerinin llzun ollllasl i.;;letme-ler a<;lslndan sorun olmaktacllr.

tNDDKstyON FIRINLARINDA MAKStMuMVERtM ELDE EDtLMEStGi.iS;,kWs cinsinden verilcliginde, hll gOS;kaynagmdan

fmna aktanlan gliS; anlammdadlr. Herhangi bir slirede-ki ergitme h1Zl, 0 sUrede ocaga yUklenen gU<,:(kWs) ,degeri ile belirlenir. Flflnm yUklenmesi, maksimum ya-ni maksimum gerilim ve maksimllm akIma S;lkdmaslanlamma gelir. Bunlln i<,:ingO<,:fakWri.inUn (Cos0) biroImasl is;in yeterli miktarda kapasit6rlin de devrede bll-lunmasl gerekir.

a-. Uzun ve Klsa Bobinindliksiyon flrlnlan terimleri arasmda uzun bobin <,:oksanm anlammdadlr. Bu tip bobin kllllammi ile yUksekgerilim, alpk ak1111 nedeniyle di.i~Ok gUS; CkWs)dolaylslyla uzun ergime sOresi elde edilir. Klsa bobin-az sanm-kllllammi ile daha yOksek gOS;,clolaylslyla kIsaergime si.iresi elde edilir.

b-. Astar Se<,:imiEger yerinde bir metalurjik neden yoksa ISI kayhmIn azolmasl i<;in fmn astan asitik olmalldlr. 300 kW'hk birorta frekansh hir gi.i<;kaynagl 500 Kg'llk bir fmn bes-lencliginde, fmn gUci.inlin 1/6'sl ISI iletkenligi ile kay-bolmakta iken bu deger hazik astar kllllan1I11lnda 1/3'kadar <,:Ikmaktadlr.

C.- Sarj Pratigiindiksiyon fmnlan §arj pratiginde fmna ne kadar fazlamalzeme §arj 0 kadar fazla glicOn otomatik olarak <,:e-kilecegine inanmak hatahdlr. Eger fmn iyi magnetik birylikle (adi karbon <;e1ikleri) ile .;;arj edilecekse bu tipmalzeme fmn is;in gi.izel hir yOk olacagmclan, fmn mak-simum s;alt~ma gerilimine gelmeden maksimllm s;ah~-ma aklml s;ekebilir. Bll yi.izden fInn ymya kadar doldu-rularak clevreye aliOlr. Gerilim yava~ yava§ artmlarak fl-nnm ne §ekilde davrandlgl g0zlenmelidir. Fll'ln van do-lu iken, voltmetre maksimum degerj, ampermetre oj-masl gereken degerden claha dli§i.ik bir deger gc)steri-yorsa (uzun bobin durumu) daha fazla .;;arjyapIlmalt ve.;;arja (lcak dolmasa dahi azami gi.i~ <,:ekimine kadar de-yam edilmelidir. Bu i01em slrasmda fmnm gliS; faktc)rlic1egi.~eceginclen kapasiWrlerie uygun gli<,:fakWrli teminedilmelidir.Malzeme slCaklIgl Curi noktaslm ge<;tiginde 1l=1 olaca-gmdan <;ekilen aktif aklm di.i§ecektir. Eger fmnda yervarsa daha fazla .sarj yapIlahilir.

d.- Bobin DilzenlenmesiBir hobin dUzenleyehilmek ic;:inmevcut bobinin tavnnl<;ok iyi bilmek gerekir. Bllnlln i<,:in.<;;arj-ergitmedc)nemi

arahgmda ~ekilen gi.i~-zaman grafigi ~lkanlarak ince-lenmelidir. GLi~ beklenenden daha du~uk bulunursal")obinden spir \;lkanlmak suretiyle dLizenleme yapJlabi-lir. Ancak gLi\; fakt()rLini.i dLizeltmeyi unutmamak gerek-mekteclir.Bir bobinde sargl saylsmm dLizenlenmesi ~u ~ekilde ya-ptlmaktadlr.Bir bobin tarafmdan ~ekilen gLi~[4].

f3/2 . T2

P: GLi~(kW)f: FrekansT: Sabit bir bobin uzunlugunda sanm saYlslolarak ifade edilebilir. Eger V ve f degi~mezse

1 pI T22p= --------- veya --------= ----------- olarak yazllahilir

T2 p2 T12Orneklendirilecek olursak; 45 sargJl! bir bobinden 300kW <;ekilmi~ ve 450 kW ~ekilmesi gerekiyorsa;

300 T22----------, den

450 45

T2=36.7 sanm olarak bulunur. Burada 0.3 sawn kaldlr-mak imkanslz oldligU i<;in 36 veya 37 sanm Lizerinclenkarar verilir.

e.- Astar Kalmhgtrun De~imiFmmn geometrisinin izin vermesi durumunda ve gLiven-lik a<;lsmdan da bir sakll1ca yoksa astar kahnhgl degi~ti-rilerek fl1'1ngUcLi degi~tirilebilir. Uzun bobinlerde astarkalmhgl azaltlhrken klsa bobenlerde ise astar kalmhglartmlmak suretiyle yeniden dt.izenleme yapJlabilir.Ancak herhangi bir degi~iklikte fmnm gLi<;faktbrLi ye-niden dLizeltilmelidir.

KUPOL VE ARK OCAKLARI tLE tNDDKstyONFIRINLARININ t~LETMEVE EKONOMtKFAKTORLER A<;;:ISINDAN ~ILA~TIRILMASI

Kupol Ocagt ve lndiiksiyon FmnlanDiikLimhanelercle kullal1llan kupol fmnlannll1 avantaj-1:1rlve c1CI.:lv:lnt:ljl:tn :l.<;:t,QlcI:lm:lclcil'il'nclirilmi.<)tir.

1-. lstenen kalitede kok komLiIii ekonomik olarak eldeedilebilir2-. Kupol ocagll1dan ilk alll1an dbkme demir hi<; kulla-ntlmamaktadJr.3.- Oretilen demirde kimyevi bile~im baklmmdan geni~<;apta sapmalar olmaktadlr.4-. Elde edilen dok,ne demir sICakhgl kok miktanyladegi~tirilebilmesi, metal bile~imdeki kLikLirtoram olum-suz y()nde etkilemektedir.Bunun yal1ls1ra incliksLiyon fmnlannm se<;imine etkieden faktbrleri ise a~agldaki ~ekilde bzetleyebiliriz.1- Ergitme h1Zl ve ~arj bile~imi kolayhkla kontrol edi-lip, her ergitme llyllinluk saglayabilmektedir.2.- Elektromagnetik kan~tJrma bt.itLin ~arjm <;ok kisa za-manda ve <;ok iyi ~ekilde kan~lmml saglamaktadlr. Ala-~Imlar bu etkiyle <;o~ kolay ve az bir kaYlpla ger<;ekle§-tirilebilmektedir.3.- UCllZ~arj malzemeleri avantajla kllllal1l1abilmektedir.4 -. Alev ve yakltlarla dogrudan temas olmadlgmdanmetal kaybl asgariy~ inmektedir.5-. Ergitme hlZI <;ok yLiksek olabilir bu sayede ba§kakan§lmlar ve oksitlenmeyle kaylp asgariye inmektedir.6-. AYI1l flflnda ~ok degi~ik ala~lmlI bile~imler er-gitilebilmektedir.7-. Kontrol ~ok kolay oldllgundan manuel veyaotomatik olarak yapJlmaktadlr.8-. Ergimi~ metali bozabilecek herhangi bir gaz <;lh;ilolmamaktadlr.9-. Elektrik te~hizatlannm baklml ~ok kolaydlr.10-. SlcaklIk kontrolLi <;:okhassas Oillp, yt.iksek sICakhk-lar kolayca elde edilebilir.11-. <;;:okkalifiye eleman gerektirmemektedir.12. Curuf alu11l sorun yaratmamaktadlr.13-. Kllpoldan almar metale gore daha iyi fiziksel ()zel-likler, daha dLizgun eIektrik dagJllml ve daha iyi i~-lenebilirlik elde edilmektedir.14-. <;;:ekirdeksiz ind0ksiyon fmnlanyla tala~ gibi kLi<;:Likklrplntl malzemeler briket yapllma ihtiyao dUYlllri'tadand eger len diril ebilirl er,15-. Bile~imde herliahgi bir degi~im olmadan SIVlmetal'llZlln sLire istenilen slCaklIkta tutulabilir.16-.Metalin kLikLirt kapma tehlikesi yoktur,

Ark Ocagt ve lndiiksiyon FmnlanDiikLimhanelerde ekonomik a~lclan egitim \;ok kan~lkf:lkti'll'lcr tarafmc!:ln etkilenmektedir, Bundan clolayl

CIMCOOL:', METAL i$LEME SIVILARI Tel: 0·212 ·256 43 60

ekonomik as;ldan ark ve indCIksiyon fmnlan kar~ila~tlr-maSlOl genellemek guS; olmaktadlr?orada bir ton dcikme demir temini is;in yapdan kar--da~tmnacla; yatmm masraflan, harcanan gLi<.,:,refJ-ak-er malzeme, elektrot i§<.,:ilik,haklm ve cliger masraf-larla sabit masraflardan clOlayl, ve <.,:e§itlivardiyalarda,ah~mayla ergitmede toplam olarak s;ekirdeksiz indCIk-~iyon fmntndaki masraflann ark ocaklanna nazaranclaha az oldugu giirOlmCI~ti.ir.

er ckikOmhanenin sahip oldugu cizel durumla ve is-ekler gaz cinCIncle bulundurularak, en uygun ergitme

CInitesi ses;ilmelidir.

SONU(:YCIksek kaliteli Liretim amaclyla tercih edilen indOk-:iyon fmnlan her ges;en gLin daha fazla talep gcirmek-edir. Ancak fmn sahihi olmak kadar, fInnt verimli-ali§tlrmak da c)nem ta§lmaktadlr. 13u nedenle eldekiindLiksiyon fmnmlO s;ah.)ma prensihi ve karakteristik-leri iyi hilinmeli, yCIkleme bu etkenler gciziinCIndeyapdrpahdlr. Bu sayecle hem claha kaliteli, hem dedaha ekonomik OrCInelde eclilebilir. Bununla birliktefmn amrOnOn artmasl CIrLinLinhirim miktanndakiamortislll<jntn c1Li§mesine neden olacaktlr.Yapilan s;ah~mada indLiksiyon fmnlannm tammlan-maSl, slmflanclmlmasl ve kullanlml slrasmda verimliligiarttlracak hususlarla, inclCIksiyon fmnlan ile ergitmedekullanilan diger ocaklann kar§da§tmlmasl yapilml~tlr.

KAYNAKLAR(J) H. Murat Unver, "A/pk Frekans!J hlChiksiyon fmnlan", Bi/-

kon'91 Kon(eral1S1 TemJJluz 1991, Bilkent Universilesi, Ankara

(2) H. Murat Unver ''lnchiksiyon Fmnlan ve A,Ir,;ak Frek:/nslJ

Indiiksiyon Frnnlann111 Tasam11l", Hitirme Ode vi, Karac/eniz

Teknik Univen;itesi. Elk-Elktr. Mlih. HI., 1991. Trahzon

(3) f. MuzafFer Unl'er, "Hat FrekanslJ lJidiik."lyhn FJrlnlannm

hnal Tekn%jisi, 1. Milli Teknoloji Kodgresi, 1984, Ankara

(4) Nuri 6zdel11irler, "DOkiimhanele.rdeEnc!iiksiyon OClgl

Pratigi", Tiirkiye Demir ve r;elik l;iietl11e1eri Dtjkiim Fah-

rika/an, Temmuz 19H1, Karabiik .

EN 00STRivE LTEKNiK SPREYLER

• Paslanmaz <;elik Sprey• Gazaltl Kaynak Sprey-Silikonsuz• Kdavuz <;ekme Yagl Sprey• Teflon Sprey

~ASLANMAZ <;ELiK

• Yuzey Temizleme• Parlatma• Pasivasyon• AISI 316 Paslanmaz Vana

• •NIL KlMYA Sanayi ve_TicaretBahriye Caddesi No.88 Kaslmpa$O 80370 ISTANBUL

Tel: (0212) 238 19 90-255 08 02 Fax: (0212) 254 50 77