imam gazali - ahiret aleminin sirlari_text
TRANSCRIPT
-
7/23/2019 Imam Gazali - Ahiret Aleminin Sirlari_text
1/154
mam- Gazl
s
Ahire
Aleminin
Srlar
I
HSAR
YAYINEV
-
7/23/2019 Imam Gazali - Ahiret Aleminin Sirlari_text
2/154
AHRET
ALEMNN
SIRLARI
/
-
7/23/2019 Imam Gazali - Ahiret Aleminin Sirlari_text
3/154
AHRET
ALEMNN
SIRLARI
MAM-I
GAZL
Mtercim
mer Dnmez
HSAR
YAYINEV
-
7/23/2019 Imam Gazali - Ahiret Aleminin Sirlari_text
4/154
Hisar
Neriyat
: 91
Gazl
Serisi
: 10
Bask
-
7/23/2019 Imam Gazali - Ahiret Aleminin Sirlari_text
5/154
TAKDM
Aziz
Okuyucu,
Byk
mceddid
mam
Gazl
Hazretlerinin
hiret lemiyle ilgili ilhi srlan aklayc bir ki-
tabm
daha
okuyucuya arz ediyoruz.
Her nefis
lm
tadacaktr.
Sonra bize dnd-
rleceksiniz yeti
kerimesinde
belirtildii
zere
yaayan
her insan lm tadacak
ve
Allah'n hu-
zuruna
karlarak hesap verecektir.
man edip
salih amel
ileyenler
ilerinde ebedi
kalmak
zere
altlarnda rmaklar
akan
Cennet
kklerine yerletirileceklerdir.
ledikleri
amelle-
rin karl olarak, kiminin yz bembeyaz gven
iinde olacak,
kiminin
yzde
simsiyah
endie
iinde
bulunacakdr.
Kim zerre miktar iyilik
yapmsa mkfatn,
kim
de zerre
miktar
ktlk
yapmsa
cezasn
grecektir.
Kul dnyada btn
yaptklarndan sorumludur.
nk
her
ne
yaparsa,
onu
Allah'n
kendisine
ver-
dii cz 'i irade
ile
yapmaktadr.
5
-
7/23/2019 Imam Gazali - Ahiret Aleminin Sirlari_text
6/154
Allah
Tel
bir kimseye
hi
bir
eyi
zorla
yap-
trmaz.
Kul
bir eyi
yapmak
ister,
Allah
da
onun
istei
dorultusunda
o
ii
yaratr.
te
hiret
alemiyle
ilgili btn
detaylarn
ince-
lendii
bu
kitap
uhrev
meseleleri
en
ince
teferrua-
tyla
aklamaktadr.
Byle
mehul
srlarn
kefini
okuyucularmzla
paylamak
bizlere
sonsuz
se-
vin
vermektedir.
Byle
bir
eserin
nerini
bizlere
nasib
eden
Al-
lah'a
sonsuz
hamd
eder
bu
tr
nimetlerin
devam-
n
niyaz
ederiz.
Tevfk
Allahtandr.
Mevlt
KARACA
6
-
7/23/2019 Imam Gazali - Ahiret Aleminin Sirlari_text
7/154
GR
Srekli
var
olmay kendi nefsine
mahsus klan
ve
kendisinden
bakas
iin
fnilie
hkmeden
Allah
(C.C.)'a
hamd
olsun.
O,
lm yaratm ve
kfr ile islm arasn
ayrmtr.
Hkmlerin
tafsilatn
ilmi
ile
izah etmi, ahi-
ret hkmn de belli bir sre ile
kstlanm
olan
gnlerden
sonraya
brakmtr.
Bylece
mahlkatndan
dilediini
izzet-i
ikram
ehlinden
eylemitir.
Her eyi bilen ve
mlkn
mutlak
sahibi
olan
Allah
(C.C.)'n
Resl Muhammed
(S.A.V.)
Efendimize
ve
onun
Cennette
bol
nimetleri
ulaa-
cak
olan l
ve
ashab zerine
salt-u selm
olsun.
7
-
7/23/2019 Imam Gazali - Ahiret Aleminin Sirlari_text
8/154
LM
ETLER
Allah
(C.C.)
Yce kitabnda
buyuruyor ki:
u
Her
nefis lm
tadacaktr.
Sonra (yaptk-
larnzn
karln
grmek
zere) bize dnd-
rleceksiniz.
(Ankebut
29/57)
Bu
hkmn
yce
kitabnda
yerde
ifade
et-
mitir.
Byle
yapmakla Hakk
Tel Hazretleri,
lemler
iin
lm
murad
eylemitir:
a)
Dnyev leme ait olan lm
b)
Melekt leme
ait
olan
lm
c)
Cebert
leme ait
olan
lm.
Birinci gurupta
olanlar,
Hz. Adem
ve
onun
zrriyeti ile
ayrca btn
hayvanlardr.
kinci
gurupta
olanlar, btn
melekler ve
cin-
lerdir.
nc
gurupta
olanlar
ise,
melekler
arasndan
seilmi
olardandr.
Yce Allah (C.C.)
yle
buyurmaktadr:
'\
$
$
'
&
A
*
x x o
* '
0
'
'\
01
4l
Ol ^Ul ^j^L-j
&^JI ja
l
\
8
-
7/23/2019 Imam Gazali - Ahiret Aleminin Sirlari_text
9/154
Allah
hem
meleklerden,
hem
de insanlar-
dan
peygamberler seer.
Gerekten
Allah
hereyi
en
iyi
iiten
ve en
iyi grendir.
(Hac
22/75)
Bunlar
Cenab-
Hakk'a
yakn
olan
melekler
olup
Ar' tayan
melekler
ile Rabbimizin
Kur'an'da vasfettii
yce
meleklerdir.
Allah
(C.C.)
onlar vm ve
yle
buyurmu-
tur:
x
JOxOxx.*xO
O x ^ 0x0^. x
O
x
Jxx
jj&H
VtJ^-JAJ
J>j%
OJ-ULJI
J
JA AJ
x
x x x x
x
^
O
jl
|/
Jl
0
x O
Jl
^ O
^
l^li
c~JI
(H^t
^
^JLfilj
> s ' * o *
jj
^ o o
^
M
/ o
^
Oiip
lu
^
ur u ^li
rji
ijj^a
01
Hatrla ki,
Rabbin
Ademoullarnn
sulb-
lerinden
zrriyetlerini
karp
da
onlar,
Helis-
lerine
ahid
tutarak:
Ben
sizin
Rabbiniz
deil
miyim?
diye
buyurduu
vakit onlar
da:
Evet
Rabbimizsin
ahid olduk. demilerdi.
Bu ahid
tutuumuzun sebebi, kyamet
g-
n:
Bizim
bundan haberimiz yoktu,
dersiniz
diyedir.
(A'raf
7/172)
Melekleri
ve
Adem
Aleyhisselm
da
onlar
zerine ahid tuttu.
Onlar, Cenab- Hakk'n
Rububiyyetini ikrar
ve
tasdik ettiler.
Sonra Yce Allah
(C.C.)
onlar
kendi
meknlarna
geri gnderdi.
Onlar, cisimleri
olmadan
diri
bir
vaziyette idi-
ler.
Allah
(C.C),
zrriyetlerini
Hz. Adem
Aleyhisselm'n
sulbne
iade
ettikten sonra onlar
vefat
ettirdi ve ruhlarn
kabzetti.
Yce
Rabbimiz,
kendi
katnda
bulunan
Ar'n
hazinelerinden bir
hazine
de
onlar iskn etti.
12
-
7/23/2019 Imam Gazali - Ahiret Aleminin Sirlari_text
13/154
Hz.
Adem
Aleyhisselm'n
neslinin
devam
iin
onun
sulbnden
bir
nokta
ana
rahmine
dn-
ce, Allah (C.C.)
onun
suretini
rahimde
tamamlar.
Nefis orada
ldr.
Onun
melekt
cevheri
ise,
cesedi
bozulmak-
tan ve
kokmaktan
menedilip
korunmutur.
Hakk Tel
Hazretleri
kendi ruhundan
ona
f-
ledii vakit
arn
hazinelerinde zamann
rtp
giz-
ledii,
kendisinden
alnm
olan
sun tekrar
ona
ia-
de
eder.
Doacak
olan
ocuk
mecbren
bu
ilhi
kanun
izgisi
dna
kamaz.
Nice
ocuklar
vardr
ki,
anne
karnnda
zaman
geirirken
anneleri onlarn
hareketlerini
hisseder-
ler
ve
seslerini
duyarlar, ya da
duyamazlar.
te bu,
onun
birinci
lm
ve
ikinci
hayatdr.
LM
SARHOLUU
Allah (C.C.) ocuun
dnya
hayatndaki
gn-
leri dolup
vefat ettirinceye
kadar ona
dnyada ika-
met
sresi
verir.
Ona
rzkn
takdir
eyler.
Dnyev
lm yaklat
vakit onun
zerine
drt melek iner.
Bir
melek
onu
sa
ayandan eker.
Bir
melek
onu sol
ayandan
eker.
Bir
melek
onu
sa
elinden
eker.
Bir melek
onu sol
elinden eker.
13
-
7/23/2019 Imam Gazali - Ahiret Aleminin Sirlari_text
14/154
Belki
de meleklerin
gelmesinden
ve kendi
amelinin
hakikatim
getirmesinden
nce
melekt
aleminin
srlarndan
bir ksm
lye malm
olur
Eer lisan
przsz konuuyorsa
onlarn var-
lyla
konuacak
ve
belkide
grd
ey
sebebiy-
le sz
kendi nefsine
iade edecektir.
O
vakit
zanneder
ki, bu i,
eytann iindendir
Sonra sakinleir.
Ta ki lisan
gerekleri
anlar.
Onlar,
parmak
ularna
varncaya
kadar
yeni-
den bir
araya getirilirler.
Nefis,
toz
topraktan
arnr.
Facir
bir
kimse ise, ruhu
rutubetli eylerde bir-
leerek
biraz
amurlar.
eriat
sahibi
Reslllah
(S.A.V.)
Efendimizin
anlattna
gre l
zanneder
ki,
karn
diken
ile
dolmutur
ve
sanki bir inenin
deliinden
kacak
gibidir
Onun
nezdinde
sanki gkyz,
yere
yapacak
hale
gelmitir ve
o da sanki
ikisinin
arasnda kal-
mtr.
Bu
sebeple
Hz. K'b (R.A.)'a
lmden
sorul-
duu
vakit
u
cevab vermitir:
Sanki
bir diken dal
gibi insann
iine
batrl-
mtr
da insan,
btn
gc
ile onu
ekmektedir
Ondan
kopan
kopar, kalan kalr.
Reslllah
(S.A.V.) efendimiz
de
yle
buyur-
mutur:
14
-
7/23/2019 Imam Gazali - Ahiret Aleminin Sirlari_text
15/154
lm
sarholuklarndan
bir sarholuk
vardr
ki, klla
yz
darbeden
daha
iddetli-
dir,
(Bkz.
Buhari-
Meazi
83,
Rikak
42)
O anda
cesedi
srlsklam
terler,
Gzleri baygnlar,
Kaburga
kemikleri
kabanr,
Soluu
artar
ve
rengi
sararr.
RESULLLAH
(S.A.V.)'N
BR
HAL
Bir
keresinde
Hz.
Aie
(R.A.)
validemiz,
Reslllah
(S.A.V.)
efendimizi
byle bir
halde
grmt.
Efendimiz,
onun
odasnda
srtst
yatp
uyur-
ken Hz. Aie
(R.A.)
validemiz
onu
byle grd ve
ok
duyguland.
Bir
yandan gz
yalarn
siliyor
ve
bir
yandan
da
iir
sylyordu:
Senin bir
kaderine
canm
feda ederim
Korkulan,
elem
verici
eylerden.
Bundan
nce byle
korkulu hal
yoktu
Hi byle
rperten
bir
korkuya
kaplmamtm.
15
-
7/23/2019 Imam Gazali - Ahiret Aleminin Sirlari_text
16/154
Bana
ne
oluyor
ki,
yznde
gryorum
Boya
misali
damlalar akt
zaman
Bir lde
yz
rengi
solduu
zaman
Senin
yznn
nrlan etrafa
yaylr.
MELEN
DARBES
Can
hulkuma
gelince
kiinin
dili
tutulur. Hi-
bir kimse
artk
konuamaz.
Nefis,
gse
geldii vakit iki
durum ortaya -
kar:
Biri udur ki,
nefsin
gste
bulunmas
sebe-
biyle
gs
daralr.
Grmez
misin
ki, insan
gsnden
bir darbe
yedii vakit
dehet iinde
kalr.
Bazen
konuabi-
lir,
bazen de
kanumaa
g
yetiremez.
ldrc
yara
alan
her
yaral
lr.
Ancak
g-
snden
yaral
olan,
lrken de
sessiz lr.
kincisi de
udur ki,
yksek ateten
mtevellid
sesin
hareketindeki
sr bazen
yok
olur gider
ve
onun nefsi, iki
halden
biri
zere
deiir
durur.
Bu
haller, yksek
ate
ve soukluk
halleridir.
Atei
yok
olduu
vakit,
ite
o an
lnn hallerin-
den
ok
farkl
olur.
Bazlarn
bir melek,
zehirli
bir
mzrak ile ya-
ralar
ve
o
kii
cehennemden
bir zehir ile
sulanm
olur.
te
o
vakit
nefis
kendisini
dar
atar
ve
melek
de
onu
yakalayp
zebani
'ye
teslim eder.
16
-
7/23/2019 Imam Gazali - Ahiret Aleminin Sirlari_text
17/154
Baz
kimselerin
canlar
ok
yava
ve
tatl
bir
ekilde
alnr.
Can yava
yava
boaza
kadar
gelir
fakat
ora-
da
ancak
kalbe
bal
olarak
ksa
bir
sre
kalr.
te
o
zaman
bir
melek,
nefsi
bir
mzrak
ile
ya-
ralar.
nk nefis,
bir mzrak
ile
yaralanncaya
kadar
kalpten
ayrlmaz
ve
ondan
irtibah
kesmez.
Bu
mzran
sun,
lm
denizine
batan
bir
ine
olmasdr.
O, kalp
zerine
konulduu
vakit
onun
srr,
di-
er
cesedlerde
faydal
bir
zehir
gibi
olur.
nk
hayatn
sim,
esasen
kalbe
yerletirilmitir.
Birinci
yaratl
esnasnda
orada
srrn
icra
eyler.
Bir
ksm
mtekellimler
diyorlar
ki:
Hayat,
nefsin
gayr
olan
bir eydir.
Yani
bunun
manas,
nefsin
cesedle
karp
birlemesidir.
Nefis
ykselmede
istikrar
bulunca
ona
fitneler
arz
olur.
iblis
btn
yardmclarn
o
kiiye
musallat
eder
ve
onlar
arac
olarak
kullamr.
Kendi
yerine
onlar
vekil
tayin
eder.
O kii
byle
bir
halde
iken
eytann
yardmc-
lar
ona
gelirler.
Daha
nce
dnyada
yaayp
lenlerden
onun
en
ok sevdii
kiilerin
suretine
girerler.
Ona
dnyada
bir
baba
gibi,
Anne
gibi,
Karde
gibi
yahut
ok
samimi
bir
arkada
gibi
nasihat
ederler.
17
-
7/23/2019 Imam Gazali - Ahiret Aleminin Sirlari_text
18/154
Ona
yle
derler:
Ey
flan
Sen
leceksin.
Biz
senden
nce
ldk ve
bu
hususta
iin
ger-
eini
senden
nce rendik
imdi
sen
Yahudi
olarak
l.
nk
o,
Allah
(C.C.)
katnda
en
makbul
olan
dindir.
Eer
o
kii
Yahudi
olarak
lmeyi
kabul
etme-
yip
bundan
kanrsa
bu
sefer
dierleri
devreye
gi-
rer
ve
derler
ki:
Sen
Hristiyan
olarak
51.
nk
Hz.
sa'nn
getirdii
din,
Yahudilik
hkmlerini
kaldrmtr.
Daha
sonra
btn
milletlerin
inanlarn
tek
tek
sayp
ona
telkinde
bulunurlar.
te
o vakit
Cenab-
Allah,
sapmasn
diledii-
ni saptrr.
Yce
Allah
(C.C.)
'n
u
kavl-i
erifinin
manas
budur:
Ey
Rabbimiz
Bizi
doru
yola
ilettikten
sonra
kalplerimizi
eriltme.
Bize
tarafndan
Rahmet
bala.
Eminiz
ki,
ltf
en
bol
alan
sensin.
(li
mran
3/8)
18
-
7/23/2019 Imam Gazali - Ahiret Aleminin Sirlari_text
19/154
Yani,
bundan
nce sen
bize
iman
hidayet ey-
lemitin, lm
annda
da kalplerimizi kaydrma,
demektir. Zira,
Hakk Tel
Hazretleri bir
kulunu
hidayete
ulatrp orada sabit klarsa
ona
Rahmet-i
lhi
gelir.
Deniliyor
ki,
Rahmet-i lhi'den maksad, Ceb-
rail
Aleyhisselm'dr.
nk
Cebrail
Aleyhisselm
o
kulun yanma
gelince,
eytan
onun
yanndan
kovulup
uzaklatrlr.
lm
halinde olan kii tebessm
eder.
Bu
ekilde tebessm eden
kiiye
Cenab-
Al-
lah'tan bir
Rahmet olmak zere gelen
mjdeci
melek yle
der:
Ey fulan
Beni tanyor
musun?
Ben Cebrail'im
te
unlar da senin dmann
olan
eytanlar-
dr.
Sen Hanif
milleti
ve
Hz.
Muhammed
(S.A.V.) 'in
eriat
zerine l.
nsan
iin bundan daha
sevinli
ve
iyi
bir
ey
olamaz.
lm
melei bylece
m'min
kulun cann ra-
hat bir
ekilde ekip alr.
Allah (C.C.)
m'minlerin
dualarna rnek te-
kil etmesi
bakmndan
yle buyurmaktadr:
/
fi
0 O-
4
Q*
*
$
0*
o * * o
}
*
O
s* O
v
19
-
7/23/2019 Imam Gazali - Ahiret Aleminin Sirlari_text
20/154
Bize
tarafndan
Rahmet
bala.
Eminiz
ki, ltf
en
bol
olan
sensin.
(Bkz.
Ali
mran
3/8)
nsanlardan
bazlar
vardr
ki, namaz
klarken
melek
tarafndan
vurulur.
Bazlar
uyurken,
Bazlar
da
bir
oyuna
taklp
kalmken
aniden
vurulurlar
ve
ruhlar
kabzedilir.
Bu
ilem
sadece
bir
defa
yaplr.
Baz
insanlara
da
can
hulkuma
gelince;
ailesin-
den,
komularndan
yahut
ok
sevdii
dostlarn-
dan
daha
nce
vefat
edenler
kendisine
gsterilir.
O
anda
onun
bir
sesi
olur.
O sesi
insan
hari
herkes
duyar.
Eer
insan
onu
duyabilseydi
der
baylrd..
Bir
lden
en
son
kaybolan
ey, duyma
zelli-
idir.
nk
ruh,
kalpten
ayrlnca
grme
hassesi-
yeti bozulur.
Fakat
duyma
zellii,
nefis
kabzo-
luncaya
kadar
yok
olmaz.
Bu
sebeple
Reslllah
(S.A.V.)
efendimiz
y-
le
buyurmaktadr:
*
j^j
ijwm
oi
j
m
a\
v
o
asp Jt*. \M
llerinize
Kelime-i
ehadeti
(yani)
Allah
(C.C.)'dan
baka ilh
olmadn
ve Muham-
20
-
7/23/2019 Imam Gazali - Ahiret Aleminin Sirlari_text
21/154
med
(S.A.V.)'in
de Allah
(C.C.)'n
peygamberi
olduunu
telkin
ediniz. (Bkz. Mslim-Cenaiz
1/2
-
Ebu
Davud-Cenaiz
16
-
Tirmizi-Cenaiz
7
-
Nesai-Cenaiz
4
-
bnimace-Cenaiz
3
-
Ahmed
b.
Hanbel
3/2)
Yine
lm halinde
bulunan
bir kimsede byk
bir korku
ve
kahredici bir
znt
grld
vakit
ona
telkini fazlaJatrmaktan
da
nahyetmitir.
Eer sen bir ly
grrsen
ki; salyas
akyor,
Dudaklar
kaslp
bzlyor,
Yz
kararyor,
Gzleri
bay
gnlayor.
te
o zaman
anla
ki, o akidir.
Ahirette
gnahkr
oluunun
gerek mahiyeti
kendisine
gsterilmitir.
Ve
yine bir ly
grrsen
ki,
glermi
gibi
az
yayvanlayor,
Yz
glmsyor,
Gzleri
krplm gibi
oluyor.
te
o zaman
da anla
ki, o mutludur.
Cenab-
Hakk'n
ahirette
kendisini
mjdeledii
eye
ka-
vumutur
ve
kendisine verilen
yce
nimetlerin
hakikati
ona gsterilmitir.
Can
alc melek,
mutlu
ve
saadete
ermi
bir
kimsenin
ruhunu
kazbettii vakit
ok
gzel yzl
iki
melek
cennetten ona gzel
elbiseler
getirirler.
ok gzel kokulan
vardr.
Melekler
onu
Cennet
ipeklerinden
bir
ipee
sa-
rarlar.
21
-
7/23/2019 Imam Gazali - Ahiret Aleminin Sirlari_text
22/154
O
kii,
dnyada
kazanm
olduu
ilmini
ve
ak-
ln
kaybetmez.
Melekler
onu
ycelere
karrlar.
Bir
ksm
onu
tanrlar,
bazlar
ise
tanmazlar.
Sonra
ykselmee
devam
ederler.
Dalm
ekirgeler
gibi
gemi
zaman millet-
lerine
urarlar.
Nihayet
dnya
amama
ularlar.
Cebrail
Aleyhisselm
kapy
alar.
Kendisine:
Sen
kimsin?
Diye sorulur.
O
da
cevap
verir:
Ben
Cebrail'im,
bu
yanmdaki
de falancadr.
.
Ona
derler
ki:
Falanca
adam
ne iyi
insandr.
Onun
inanc
da
phelerden
uzak
ve ok
gzel
idi.
Sonra
ikinci
kat
semaya
ularlar.
ibrl
Aleyhisselm
yine
kapy
alar.
Yine
ona:
Sen
kimsin?
Denilir. O
da daha
nce
syle-
diklerini
tekrar
eder.
Denilir
ki:
Falanca
ile
beraber
ho
geldiniz,
sefa
geldi-
niz.
O,
namazlarna
ve
btn
farzlarna
riayet
ederdi.
S'onra
nc
kat
semaya
ularlar.
Cibrl
Aleyhisselm
yine
kapy
alar.
Yine
ona:
Sen
kimsin?
Denilir.
O
da daha nce
syle-
diklerini
tekrar
eder.
22
-
7/23/2019 Imam Gazali - Ahiret Aleminin Sirlari_text
23/154
Denilir
ki:
Bu
zat,
malnn hakk hususunda
Allah
(C.C.)'m eriatna ok riayet
ederdi. Dnya maln-
dan
bir
eye sk sk
yapmazd.
Sonra
drdnc
kat
semaya
ularlar.
Cibril Aleyhisselm
yine kapy alar.
Yine ona:
Sen
kimsin?
Denilir.
O da daha
nce
syle-
diklerini
tekrar
eder.
Denilir
ki:
Falanca
ile
beraber
ho
geldiniz.
O,
orucunu
tutar
ve
en gzel bir ekilde tutard.
Onu
irkin
szlerden ve haram lokmalardan
muhafaza eder-
di.
Sonra beinci
kat
semaya
ularlar.
Cibril Aleyhisselm yine
kapy alar.
Yine
ona:
Sen
kimsin?
Denilir. O da
daha
nce
syle-
diklerini
tekrar
eder.
Denilir ki:
Onunla
beraber
ho
geldiniz,
safa geldiniz.
O,
Cenab-
Hakk'n
farz
ettii
Hacc
riyasz
ve h-
retten
uzak
bir
ekilde eda eylemiti.
Sonra altnc
kat
semaya ularlar.
Cibril Aleyhisselm
yine kapy
alar.
Yine ona:
Sen kimsin?
Denilir.
O
da
daha
nce syle-
diklerini
tekrar
eder.
Denilir
ki:
23
-
7/23/2019 Imam Gazali - Ahiret Aleminin Sirlari_text
24/154
Falanca
ile
beraber
ho
geldiniz,
safa
geldi-
niz.
O, seher
vakitlerinde
ok
istifar
ederdi.
Gizli
sadaka
verirdi.
Yetimlere
kefil
olur ve
daima
on-
lar
gzetirdi.
Sonra
kendisi
iin
kaplar
almaa
devam
eder.
Nihayet
yce
duvarlarla
evrili
bir
yere
ula-
rlar.
Cibrl
Aleyhisselm
yine
kapy
alar.
Yine
ona:
Sen kimsin?
Denilir.
O da
daha
nce
syle-
diklerini
tekrar eder.
Denilir
ki:
Salih
ve
iyi bir
kul ile
beraber
ho
geldiniz,
safa
geldiniz.
O
kul,
ok
istifar
ederdi.
yilii
emreder
ve
ktlkten
menederdi.
Yoksullara
ik-
ramda
bulunurdu.
Sonra
meleklerle
dolu
bir
yere ularlar.
Onla-
rn
hepsi
de
kendisini
Cennetle
mjdelerler
ve
onunla
musafaha
ederler.
Nihayet
Sidret'l
Mnteh
denilen
yere
ular-
lar.
Cibrl
Aleyhisselm
yine
kapy
alar.
Ona:
Sen
kimsin?
Denilir.
O da
daha
nce
syle-
dii
gibi cevap
verir.
Denilir
ki:
Falanca
ile
beraber
ho
geldiniz, safa
geldi-
niz.
Oriun
yapt
ameller,
Cenab-
Hakk'n
rzas
iin
yaplan
salih
amellerdi.
24
-
7/23/2019 Imam Gazali - Ahiret Aleminin Sirlari_text
25/154
Sonra
kendisine
kaplar alr.
Onlar bir ate denizinden
geerler.
Sonra
bir
nr denizinden,
Sonra
bir zulmet
denizinden,
Sonra
bir
su
denizinden,
Sonra
bir
dolu
denizinden
geerler.
Bu
deniz-
lerin her
birinin boyu
bin
yllk mesafedir.
Daha sonra Ar- Rahman'n zerini kuatan
bir
kuyu
kazlr. Onun duvarlar seksen bin tane-
dir. Her bir
duvarn
bin erefesi
vardr.
Her
bir e-
refenin
bir
ay'
vardr
ki,
Hakk
Tel'y
tehlil,
te-
bih
ve takdis ederler.
ayet
o
aylardan bir tanesi
dnya
semamda
be-
lirmi olsa Allah
(C.C.)'dan bakasna
taplrd.
O,
nrunu yakt zaman Hadrat'l Kuds ma-
kamndan ve
o
duvarlarn arkasndan bir
mnd
yle
seslenir:
O
getirdiiniz kimdir?
Denilir
ki:
Falan olu filandr.
Bu srada
Yce
Allah
(C.C.)
buyurur
ki:
Onu bana
yaklatrn.
Sonra
ona
buyurur:
Ey
Kulum Sen ne gzel bir kul idin.
Hakk Tel Hazretleri
o
kulunu
nce
huzurun-
da durdurup bir ksm knama ve
thmetlerle onu
mahcup eder.
O
kadar ki,
o
kul kendisinin helk
olduunu
zanneder.
Sonra
Allah
(C.C.)
onu
balar.
25
-
7/23/2019 Imam Gazali - Ahiret Aleminin Sirlari_text
26/154
BAZI
RYALAR
Kad
Yahya
b.
Eksem Hazretlerinden rivayet
edildiine gre
kendisi bir rya grmt.
Ryasnda
denildi
ki:
Sen Allah
(C.C.)
iin
ne
amel
iledin?
Yahya b.
Eksem
diyor ki:
Hakk Tel
Hazretleri
beni
huzurunda
dur-
durdu. Sonra:
htiyar Sen
yle
yaptm,
sen
by-
le
yaptn.
dedi.
Ben
de:
Yarabbi Ben senden
direkt olarak
bir
Kudsi
Hadis
nakletmedim.
dedim.
Buyurdu ki: Peki
nasl
ve
ne
ile Hadis syle-
yip
naklettin?
Dedim ki:
Bana
Zhr
syledi.
O
da
Ma'mer'den,
O
da Urve'den,
OdaAie(R.A.)'dan,
O
da
Peygamber (S.A.V.)'den,
O
da
Cebrail'den,
O
da
zt-
Sbhaniyenizden
nakletti
ki
yle
buyurdunuz:
.
' ' s
*
,
Ben
mrm
islmda
tketmi
bir ihtiyara
26
-
7/23/2019 Imam Gazali - Ahiret Aleminin Sirlari_text
27/154
azab
etmekten
hay
ederim.
(Benzer
bir
Ha-
dis-i erif iin
Bkz.
Ramzu'l
Ehadis-Sayfa/90)
Bunun
zerine
Allah
(C.C.)
buyurdu ki:
Sen
doru
syledin.
Zhr
de
doru
syledi.
/
Ma'mer
de
doru
syledi.
Urve de
doru
syledi.
Aie de
doru
syledi.
Muhammed de
doru
syledi.
Cibrl de
doru
syledi.
Ve
ben
de
seni
mafiret
eyledim.
Yine
bir
rivayete
gre
bn-i
Nebte
Hazretleri
bir
rya
grmt.
Ona
denildi
ki:
Allah (C.C.)
sana ne
muamele etti?
yle
cevap verdi:
Beni
huzurunda
durdurdu
ve dedi ki:
sen
s-
zn
z
olarak
syleyen
bir
kimsesin. Ne
fasih
konutu
Desinler
diye byle
yaparsn.
Ben
de
dedim
ki:
Seni
tebih
ve tenzih
ederim.
Ben
seni dnya-
da
vasf
ediyorum.
Buyurdu
ki:
Dnyada
vasfettiin
gibi
syle.
Dedim
ki:
Onlar
yaratan
ldrd.
Onlar
konuturan
susturdu.
Onlar
yok
eden, yine
onlar
var
edecektir.
Onlar
paralyp
ayran,
yine
onlar
bir
araya
27
-
7/23/2019 Imam Gazali - Ahiret Aleminin Sirlari_text
28/154
toplayacaktr.
Bunun
zerine buyurdu
ki:
Doru
syledin.
Haydi
git,
seni
mafiret
eyledim.
Yine
bir
rivayete
gre
Mansur
b.
Ammar
Haz-
retleri bir
rya
grmt.
Ona denildi
ki:
Allah
(C.C.) sana
ne muamele etti?
yle
cevap
verdi:
Beni
huzurunda
durdurdu
ve
dedi ki:
Bana ne
ile
geldin
ey
Mansur?
Ben de: otuz
alt
delil ile
geldim,
dedim.
Buyurdu ki: Onlardan
bir
tane
bile
kabul
et-
medim.
Sonra
tekrar
sordu:
Bana ne ile
geldin?
Cevap
verdim:
yz altm
hatme ile geldim.
Onlar
senin
yce
hatrn
iin
okudum.
Buyurdu ki: Onlardan
bir
tane
bile
kabul
et-
medim.
Sonra tekrar
sordu:
Bana ne
ile
geldin Ey
Mansur?
Dedim
ki: Senin Rahmetine
snarak geldim.
Sbhanehu ve Tel Hazretleri
buyurdu
ki:
-
te
imdi
bana
geldin. Haydi
git. Seni
mafiret ey-
ledim.
Bu
gibi
hikye
ve
nakillerin
ou
bu tip ileri
bildirmektedir.
Ben
ancak
ibret
alp
uyacak
kimsenin
uymas
iin
bunlar
sana anlattm.
Allah
(C.C.)
yardmc-
-
7/23/2019 Imam Gazali - Ahiret Aleminin Sirlari_text
29/154
mzdr.
Bir
ksm insanlar
vardr
ki, onlar
Krs'ye
ka-
dar
geldikleri
vakit:
Onu
geri
evirin/'
Diye
bir
nida
duyarlar.
Bazlar
da
Cbb
denilen
kuyudan
geri
eviri-
lirler.
Ancak onlar
yine
de sonuta
Hakk
Tel
Hazretlerine
ularlar.
Melekler
onu tanrlar.
Cenab-
Halde'n huzuruna
varma
yolunda
onu
durdurmazlar.
FACR
VE
GNAHKARLARIN
RUHLARI
Fcir ve
gnahkrlara
gelince;
Onlarn
ruhlar
zorla
ekilip
alnr.
lm
melei
ona
yneldii vakit
Ebu
Cehil
Karpuzu
denilen
ac
yaban
otunu
yemi
gibi olur.
Melek
der ki:
Ey pis nefis
Haydi
pis
cesedden
k.
O
srada
onun yle
bir
barts
olur
ki,
eein
anrmasndan
daha iddetlidir.
Azrail
Aleyhisselm
onu zebnilere
teslim
eder.
Onlar
irkin
yzl,
Siyah elbiseli,
Son
derece
pis kokuludurlar.
Ellerinde
kldan
kee
vardr.
Onu
ona
sararlar.
Hibir
insann
gc ondan
kurtulmaa
kf
ge-
29
-
7/23/2019 Imam Gazali - Ahiret Aleminin Sirlari_text
30/154
lemez.
Kafirlerin
cesedleri
arlar.
nk
onlarn
ahiretteki
cisimleri,
sular
ile
orantl
olarak
b-
yk
olacaktr.
Buhar'nin
Sahih'inde
bildirdiine
gre,
ce-
hennemde
kfirin
az dii,
Uhud
Da
gibi
olacak-
tr.
Deniliyor
ki;
Gk kaplar onlara
almaz
ve
kfirler
cennete
giremezler.
Reslllah
(S.A.V.)
Efendimiz
de
u
mbarek
szleri
ile bu hususa iaret
buyurmutur:
T
ki
deve,
inenin
deliine
girinceye
ka-
dar...
(Ahmed
b.
Hanbel
5/29)
Allah
(c.c)
yle buyurmaktadr:
i
-
Kim
Allah'a ortak
koarsa
sanki
o, gkten
dp
paralanm
da kendisini
kular
kapm,
yahut
rzgr
onu
uzak
bir
yere
srklemi
(bir
nesne) gibidir.
(Hac
22/31)
30
'
-
7/23/2019 Imam Gazali - Ahiret Aleminin Sirlari_text
31/154
MRKLERN
VE
MNAFIKLARIN
RUHLARI
Mriklere
gelince; onlar
hibir
ey
grp m-
ahede
edemezler.
nk onlar,
Allah (C.C.)'a
kotuklar
irk
se-
bebiyle
tepetaklak cehennemi
boylamlardr.
Mnafklara
gelince; onlar da
kendilerine
k-
zlm
ve
kovulmu bir vaziyette
ukurlarna
geri
dndrlrler.
KUSURLU
MZMNLERN
RUHLARI
M'minlerden
kusurlu
olanlara
gelince;
onlar
eit eittir.
Onlardan
bazlarnn
namazlar
kendilerine
ge-
ri
evrilir. nk kul,
kuun
gagalamas
gibi
na-
maznda abuk
olunca
ondan
hrszlk
yapmakta-
dr.
nsanlarn
elbiseye
brndkleri
gibi
o
kulun
da noksan olan
namazlar
drlr
ve
kulun
surat-
na
arplr,
sonra
da
ykseklere
kaldrlr.
Namaz
bir
yandan da o kula
yle
der:
Sen beni
zayi
ettiin
gibi
Allah (C.C.)
da seni
zayi etsin.
Bazlarnn
zektlar
kendilerine geri
evrilir.
nk o
kul:
Falanca
adaj zekt
veriyor desin-
ler
diye
zekt
verirdi.
Bylece
zektn
kusurlu
31
-
7/23/2019 Imam Gazali - Ahiret Aleminin Sirlari_text
32/154
hale getirmi
oluyordu.
Bazlarnn
orular
kendilerine
geri evrilir.
nk o kul,
a
kalarak
kendisini
yemekten
alko-
yard. Fakat
yalan
ve
irkin
szlerden
kendisini
alkoymazd.
Bylece
hsrana
uram
olur.
Bazlarnn
haclar
kendilerine
geri
evrilir.
nk
o
kul:
Falanca
adam
haccetti
desinler di-
ye
hacca
giderdi.
Ya
da
manen kirli
iler
yaparak elde
ettii
mal
ile
hacca
giderdi.
Bazlarnn
da anne
ve
babasma
yapt
iyilik-
ler
dahil
btn
iyilikleri kendisine
geri evrilir.
El-Melik'l
Vehhab
olan
Allah
(C.C) Hazret-
lerinin
rzasna
tahsis
edilen salih
amellerle dier
muamelelerdeki
srlan
ancak
marifetullah'a
ula-
m
olan gerek alimler
bilirler.
te
btn
yukardaki
manada
saydmz
ha-
berler
bize
gvenilir
kaynaklardan
gelmitir.
Mesel
amellerin geri evrilmesi
ile
ilgili
ola-
rak
Muaz
b. Cebel
(R.A.)'dan rivayet
edilen
ha-
ber,
bu
eit
gvenilir
kaynaklara
rnek
tekil et-
mektedir.
Ben
zet bilgiler vermee
altm.
Eer
ksaltmay
dnmeseydim
Sahih
kay-
naklardan
derlenmi
bir
ok
dosyalar doldurur-
dum.
eriat
ehli
olanlar,
kendi
ocuklarn
tanyp
bildikleri
gibi
yazdklarmn
doruluk
derecesini
de bilirler.
-
7/23/2019 Imam Gazali - Ahiret Aleminin Sirlari_text
33/154
LNN
HAL
VE
MAHEDELER
Nefis,
cesedin
ne
halde
olduunu
grmek
iste-
dii
vakit,
isterse
daha
nce
ykanm
olsun
cesed
ykanrken
kendisini
onun
yannda
bulur.
Bann
yanna
oturur ve
ykanma
ii
bitinceye
kadar
orada
kalr.
Allah
(C.C.) slih
kullarndan
kimi
dilerse
onun
gznden
perdeyi kaldrr.
O da
dnyadaki
sureti
zere
onlar seyreder.
Anlatldna
gre bir
zt,
len
olunu
ykad.
O srada
bir
de
bakt
ki,
olunun
ruhu
kendi
sure-
tine
brnm
vaziyette
bann
yannda
oturuyor.
O
zt,
bu
durumu
grnce
hayal
zannyle
kor-
kuya
kapld.
Onu grd
taraf
terkedip
br
tarafa
geti.
Fakat
o hl
kendisine
doru
bakyordu.
T ki,
l,
kefenine
konuluncaya
kadar
bu
byle
devam
etti.
Yine
slihlerden
bir ztn
rivyetine
gre,
ken-
disi
bir lye
hitap
etmi
ve:
Falan
nerede?
Ruh
nerede?
diye
sormutu.
O
srada
kefen,
gs
tarafndan
iki
yada
defa
kabarp
dalgaland.
Rebi'
b.
Heysem'den
rivayete
gre
bir
l,
kendisini
ykayann
elinde
kprdayp
hareket
et-
miti.
Onu
ykayan
alim
ve
slih
kii
anlad
ki,
l
33
-
7/23/2019 Imam Gazali - Ahiret Aleminin Sirlari_text
34/154
konumaktadr.
Dikkatle
onu dinledi.
len kii,
Hz.
Ebu
Bekir
(R.A.)
zamanndan
bahsederek onun faziletlerini
anlatm
ve
yine Hz.
mer
(R.A.)'n
faziletlerini
anlatmt.
te
o
nefis,
melekt bir
eyi mahede eden
nefisdir.
Cenab'
Allah dilediinin
duyu
organla-
rndan
sr
perdesini
kaldrr.
l kefenlendii
vakit
Ruh,
gse
sarlm va-
ziyette olur.
Onun
bir sesi
ve
grlts
vardr.
yle
der:
abuk
beni Rabbimin
Rahmetlerinden
her-
hangi
birine
tevdi
ediniz. Keke
benim
bildikleri-
mi siz
de bilseydiniz.
Beni
ona gtrnz.
Eer ak ve Cehennemlik
bir
kul
olduu
ken-
disine
bildirilmise
o
vakit
de
yle
der:
Beni
herhangi bir
azaba
doru
yava
gtrn.
Keke benim bildiklerimi
siz de
bilseydiniz. Beni
ona
gtrnz.
te bu
sebepten dolay
yanndan bir
cenaze
getii vakit
Reslllah (S.A.V.) Efendimiz
ayaa
kalkard.
Buhar'nin
Sahh'inde
bildirildiine
gre, bir-
gn
Peygamber
(S.A.V.) Efendimizin
yanndan
bir
cenaze geti.
Reslllah
(S.A.V.) Efendimiz ona ta'zim iin
ayaa
kalkt.
Kendisine
dediler ki:
34
-
7/23/2019 Imam Gazali - Ahiret Aleminin Sirlari_text
35/154
Ey
Allah'n
Resl
Bu
bir
Yahudidir
Bunun
zerine
Efendimiz
buyurdu
ki:
O
da
nefis
tayan
biri
deil
midir?
Allah
(C.C.)'n
Resl
ite
byle
davranyor-
du.
nk
kendisine
Melekt
leminin
srlan
al-
mt.
LNN
KABRDE
LK
KARILATII
EYLER
Bir
l
kabre
konulup
zerine
toprak
atlmaa
baland
vakit
kabir
ona
yle seslenir:
Sen
benim
srtmda
gezip
ferahlanrdn.
Bu-
gn
ise
benim
iimde
mahzun
olursun.
Sen
benim
srtmda
eit
eit
yiyecekler
yer-
din.
imdi
ise benim
iimde
seni
bcekler
yiye-
cek.
Kabrin
zeri
tamamen
toprakla
doluncaya
ka-
dar
bu gibi
knayc
szlere
devam
eder.
Abdullah
b.
Mes'ud
(R.A.)
Reslllah
(S.A.V)
Efendimize
sordu:
Ya
Reslallah
Bir
l, kabrine
konulduu
vakit
ilk
nce
kar-
lat
ey nedir?
Efendimiz
buyurdu
ki:
Ey
Mes'ud'un
olu
Bu
soruyu
imdiye
kadar
bana
senden
ba-
ka
soran
olmamt.
lk
defa
lye
muhatap
olup
ona
seslenecek
35
-
7/23/2019 Imam Gazali - Ahiret Aleminin Sirlari_text
36/154
olan
bir
melektir
ki
ad
Rmn'dr.
Kabirler
arasnda
dolar
ve
lye
yle
sesle-
nir:
Ey
Allah'n
kulu,
amelini
yaz.
l
der ki:
Benim
yanmda kalem
kt yok-
tur.
Bunun
zerine
Rmn
der
ki:
Yazklar olsun
senin
kefenin,
kdndr.
Mrekkebin,
hayat ba-
kiyesi olan
kanndr.
Kalemin,
senin
parman-
Bunlan
syler
sylemez
hemen
kefeninden
bir
para
koparr.
Sonra kul
yazmaa
balar.
Her
ne kadar
dnyada
yazmay
bilmeyen bir
kul
olsa
da
Allah
(C.C.)
tarafndan
retilir.
Bir
gn
gibi bir
zaman
iinde
btn
iyiliklerini
ve
ktlklerini
yazar.
Sonra
melek,
o
yazlanlar
drp
lnn
boy-
nuna asar.
O
bu
ilemi
bitirdikten
sonra
kabrin
azab me-
lekleri
gelirler.
Onlar,
sivri
dileriyle topra
yarp
kan
simsiyah iki
melektir.
Upuzun
salar
vardr,
yere
doru
sarkarlar.
Her
ikisininde
gk
grltsn
andran
sesleri
vardr.
Gzleri,
akan
akmak
gibidir.
Nefesleri
frtna
gibidir.
Her
birinin
elinde
demirden bir
sopa
vardr.
yle
ardr
ki,
btn
insanlar
ve
cinler
bir
araya
gelseler
onu
yerinden
kaldramazlar.
dr.
36
-
7/23/2019 Imam Gazali - Ahiret Aleminin Sirlari_text
37/154
Onunla en byk daa
vurulsa,
da
ufalr
yerle
bir olur.
Nefis,
bu durumu
grnce
korkup
kaar
ve
lnn
burun
deliine
girer.
Bunun
zerine
l,
gs
ksmndan
doru
canlanr
ve
lm
halindeki eklini
alr. Fakat
ha-
reket
etmee
g
yetiremez.
Ancak duyar
ve
g-
rr.
Daha
sonra azab
melekleri korkutarak
ve ezi-
yet
ederek
onu
azarlarlar
ve
kendisine u
sorulan
sorarlar:
Rabbin
kimdir?
Dinin nedir?
3
Peygamberin kimdir?
Kblen neresidir?
Hakk
Tel
Hazretleri
kimi
muvaffak klarsa,
o
kimse
dirayetle
onlara
soru
yneltir
ve:
sizi
ba-
na
kim gnderdi?
Der.
Daha sonra onlarn
sorularna cevap verir:
Rabbim Allah'tr.
Peygamberim Muhammed
Aleyhisselm'dr.
Dinim slm'dr.
Kblem
kbedir.
Bu szleri ancak
sekin
kullar rahata
syler-
ler.
Bunun zerine
meleklerden
biri
dierine
der
ki:
Doru
syledi.
Bu
kadar yeterlidir.
37
-
7/23/2019 Imam Gazali - Ahiret Aleminin Sirlari_text
38/154
Sonra melekler
onu
bir
kubbe
gibi kabrine
ko-
yarlar
ve
ona sa
tarafndan
Cennet'
e
bir pencere
aarlar.
Sonra
kendisi
iin
oray Cennet ipei
ve Cen-
net
kokusu
ile
derler.
O
alan
pencereden
Cennet
kokulan gelir,
ha-
fif
ve
tatl
bir
rzgr eser.
Daha
sonra
en
ok
sevdii
bir ahsn
suretinde
ameli ona gelir,
kendisi
ile konuup
arkadalk
eder.
Kabrini
bir
nr
doldurur
ve
kendisi
byk
bir
nee iinde
kalr.
Kyamete
kadar bu byle
devam
eder.
Yukarda anlatlan
durumdan
daha
dk
dere-
cede
olanlar, ilim ve
ameli az olan m'minlerdir.
Onlarn,
ilimden ve melekt leminin
srlarn-
dan
nasibleri
yoktur.
Byle bir kimsenin
ameli de Rmn'dan sonra
en gzel
surette,
gzel
kokulu
ve gzel
elbiseli
olarak kendisine
gelir.
Ona
der ki:
Beni tanyor
musun?
O
kimse
de
karlk
verir:
Tanmyorum.
Fakat sen
kimsin
ki,
Allah
(C.C.)
senin
sebebinle
bana
eitli
ltuf ve ihsan-
larda
bulundu?
-
O
da cevap
verir:
Ben
senin
slih
amelinim.
Sen
mahzun
olma.
38
-
7/23/2019 Imam Gazali - Ahiret Aleminin Sirlari_text
39/154
Az
sonra sana
Mnker ve
Nekir
melekleri
ge-
lecekler.
Sana soru
soracaklar.
Sakn
dehete
kaplma, korkma
Sonra
verecei
cevaplan
da
ona
telkin eder.
Bu
srada,
zikri daha
nce getii
ekilde
Mnker ve Nekir
melekleri gelirler ve
sorularn
sorarlar.
O da rahatlkla cevap verir:
Rabbim
Allah'tr.
Peygamberim
Muhammed
Aleyhisselm'dr.
Rehberim Kur'an'dr.
Kblem K'be'dir.
brahim
Aleyhisselm
benim
atamdr ve
onun
milleti
de
benim milletimdir.
Melekler:
Doru
syledin.
derler
ve
nce
birinci dere-
cede
olanlara
yaptklar
gibi
yaparlar.
Ancak,
nce
ona
sol
tarafndan
cehennem'e
bir
pencere aarlar.
O da
Cethennem'e
bakar.
Oradaki
ylanlar,
Akrepleri,
Buka
ve
kelepeleri,
Zincirleri,
Scakl ve
irinden
zakkum
'a kadar
orada var
olan her
eyi
grr
ok korkar.
Bunun
zerine
melekler
derler
ki:
Korkma
39
-
7/23/2019 Imam Gazali - Ahiret Aleminin Sirlari_text
40/154
Sana bir
ktlk
yoktur.
Bu senin
cehennem-
deki yerin idi. Fakat
Allah
(C.C.)
onu
cennetteki
yerine
tebdil
eyledi.
Sonra
onun
gzlerini
cehennem
penceresinden
evirip
kapatrlar.
zerinden
aylar,
Yllar
ve
asrlar
geer.
Fakat
o, zerinden
ne
kadar zaman
getiini
bilemez.
insanlardan
bazlar
sorular
cevaplamada
ace-
milik
ekerler.
Eer
bir
kimsenin
inanc
deiik
ise:
Rabbim
Allah'tr.
demekten
ekinir
ve
Allah
(C.C.)'dan
baka
lafzlar saymaa
balar.
Bunun
zerine ona
bir darbe
vururlar.
Bu
darbeden
kan
kvlcmla
kabri tutuup
ya-
nar.
Baz
gnler
sndrlr.
Sonra dnyada
kalda
ve
yapt
amelin
duru-
muna
gre
tekrar
tututurulur.
nsanlarn
bir
ksmna
da: Dinim
slm'dr
demek
zor
gelecektir.
Bu
gibi
olanlar,
pheye
derler ve
doru
ce-
vap
veremezler.
Onlar,
lm
halinde
iken
de fitneye
denler-
dir.
Meleklere doru
cevap
veremeyince
ona
da bir
darbe
vururlar.
Yine
daha nce
anlatld
gibi
o
darbeden
-
kan kvlcmla
onun da kabri
tutuup
yanar.
40
-
7/23/2019 Imam Gazali - Ahiret Aleminin Sirlari_text
41/154
nsanlardan
bazlarna
da: Rehberim
Kur'
an-
dr. demek zor
gelecektir.
nk o,
Kur'an'
okurdu
fakat ondan
ders
al-
mazd.
Kur
'an'm
emirlerine
ve
yasaklarna uy-
mazd.
Salnda
insanlar onun
evresinde
dolarlar
ve ondan bilgi almaa
alrlard.
O
ise, bakala-
rna
nasihat
eder
fakat
kendisine
bir hayr
dokun-
mazd.
Bu
sebeple ona da daha
nce yaplanlar gibi
yaplr.
Bir
darbe
vurulur
ve o
darbeden
kvlcmla
onun
da kabri
tutuup yanar.
Bir
ksm
insanlara
da:
Peygamberim Mu-
hammed
Aleyhisselm. demek
zor
gelecektir.
nk o,
hayatta iken
peygamberin snnetini
unutmu
ve
onu hi hatrna
getirmemiti.
Baz
insanlara
da:
Kblem
K'be'dir.
demek
zor
gelecektir.
nk o, namaznda
ok
defa kble
tarafm
aratrmaz
ve
kbleye ynelmezdi.
Ya
da
abdestinde bir
noksanlk
olurdu.
Yahut namaznda saa sola dnerdi.
Ve yahut da rklannda
ve secdelerinde
bo-
zukluk
olurdu.
Namazn
faziletleri
hakknda
rivayet
edilenler
nasihat
olarak sana
kfidir.
Allah
(C.C.),
zerinde namaz borcu olann
du-
asn kabul etmez.
zerinde
haram
elbise
bulunann
namazmda
kabul
etmez.
41
-
7/23/2019 Imam Gazali - Ahiret Aleminin Sirlari_text
42/154
nsanlardan
bazlarna
da:
Benim
atam
bra-
him
Aleyhisselmdr.
demek
zor
gelecektir.
nk
o, bir
gn bir
sz
duymu
ve
pheye
dmt
de:
Acaba
o,
Yahudi
miydi?
Yoksa
Hi-
ristiyan
m
idi?
diye
vehme
kaplmt.
Bu
sebeple
ona
da
dierlerine
yaplanlar
gibi
muamele
edilecektir.
Btn
bu
eit
olaylarn
hepsini
biz
hy-i
Ulmiddin
adl
eserimizde
genie
izah
eyledik.
Yukarda
anlatlanlar,
kusurlu
m'minler
ile
alakal
olan
blmlerdi.
Fcir
olanlara
gelince;
Mnker
ve
Nekir
me-
lekleri
onlara
da:
Rabbin
kimdir?
diye
soracak-
lar, onlar
da:
Bilmiyorum
diyecevap
verecekler-
dir.
Bunun
zerine
melekler:
Bilmez olaydn
diyecekler
ve
demir
sopa
ile
vuracaklardr.
Bu
darbe
ile
o, yedi
kat
yerin
dibine
girecektir.
Sonra
onu
ekip
kabrine
karacaklar,
sonra
tekrar
vuracaklar
ve
bu
hal
yedi
defa
tekrar
ede-
cektir.
Baz
insanlarn
amelleri,
kyamete
kadar
hav-
layacak
olan
bir
kpek
ekline
getirilecektir.
Baz
insanlarn
amelleri
de domuz
yavrusu
ekline
dndrlecektir.
42
-
7/23/2019 Imam Gazali - Ahiret Aleminin Sirlari_text
43/154
KABR
AZABININ
ETLER
Kabir
azablar ok
eitli
olacaktr.
Kii dn-
yada
en ok
neden
korkuyorsa
kabrinde
onunla
azab
olunacaktr.
Pimanln fayda
vermeyecei gn
gelip
at-
madan nce
Cenab-
Halde'n
bizi
balamasn
ve
selmete
karmasn
dileriz.
Rivayet
olunur
ki,
slihlerden bir
zt
ldkten
sonra
ryada
grld.
Ona
denildi ki:
Halin
nasl?
u
cevab
verdi:
Birgn
abdestsiz
namaz
klmtm.
O
sebeple
Cenab-
Allah,
benim
bama
bir ay
musallat
etti.
Kabrimde
beni
korkutuyor.
v
Ona:
Allah
(C.C.)
sana
ne yapt?
diye
soruldu.
O
da
u
cevab
verdi:
Bir
gn
necasetten
tam
bir temizlik
yapma-
mtm.
Bu
sebeple
Allah
(C.C.)
bana
ateten
bir
elbise
giydirdi.
Kyamete
kadar onun
iinde kala-
cam.
Yine baka
bir zat
ryada
grld.
Ona:
Allah (C.C.)
sana ne yapt?
diye
soruldu.
O
da
u
cevab
verdi:
Yine baka
bir
zat
ryada
43
-
7/23/2019 Imam Gazali - Ahiret Aleminin Sirlari_text
44/154
Beni
ykayan
l ykayc
bir ara
beni kskv-
rak yakalad.
Teneir
tahtasndaki
ivilerde
bana
batp trmalad.
Ben
bundan byk ac
duydum.
Sabah olunca
l
ykayan
kimseye ryadaki
durum
haber
verildi.
O
da ly bir an serte yakalayp tuttuunu
itiraf
etti ve:
Bu, benim
iradem dnda oldu. dedi.
Yine
bir baka
zat
ryada grlmt.
Ona:
Halin
nasl?
Sen
lmedin
mi?
diye
soruldu.
O da u
cevab verdi:
Evet, ben ldm.
u
anda
iyi
bir
durumdaym. Ancak
zerime
toprak
atld
srada bir ta,
kaburga
kemiklerimi
krd ve
bana
zarar
verdi.
Bu
cevap
zerine kabir
ald.
Gerekten
de
kaburga
kemikleri krlm bul-
dular.
Yine
bir
baka
zt,
olunun ryasna girmiti.
Ona
yle
dedi:
Ey
kt ocuk
Babann kabrini dzelt,
yamur
bana
eziyet
verdi.
Sabah
olunca
ocuk, babasnn
kabrine
bir
adam
gndererek
durumu
incelettirdi.
Giden
adam
orada
bir
su ark buldu.
Sel
sular
oradan
gelerek
kabri
su
ile
doldur-
mutu.
44
-
7/23/2019 Imam Gazali - Ahiret Aleminin Sirlari_text
45/154
Yine
bir
A'rabi'den
rivayete
gre,
o
kimse,
len
olunu
ryasnda
grmt.
Kendisine
sordu:
Allah (C.C.)
sana ne
ile
muamele
etti?
ocuk
dedi
ki:
Bana
zarar
verici
bir
ey
yapmad.
Ancak
ben,
falanca
adamn
petemal
ile
kefenlenip
def-
nolunmutum. O
adam
ise
fsktr.
Bu
sebepten
dolay
azab
eitleri
ile
beni kor-
kuttu.
Bu
gibi
haberlerde
bize
ulaan
olaylarn
ou
genelde
unu
ifade
ediyor
ki,
kabir ehli,
bulunduk-
lar yerde
elem
ve zdrap
ekerler.
Buna
delil
olmak
zere
Reslullah
(S.A.V.)
Efendimizden
u
Hadis-i
erif
rivayet
edilmitir:
J
^
r
3
*
^
^
J
^
V>-
Diri
olan
bir
kimsenin
evinde
elem
grd-
gibi l de
kabrinde
elem
grr,
(Benzer
ifade
ile
Bkz.
Buhar-Cenaiz
34-Mslim-Cenaiz
17-Tirmizi-Cenaiz
24,25-Nesai-Cenaiz
14)
Reslullah
(S.A.V.)
Efendimiz
lnn
kemik-
lerini
krmay
yasaklamtr.
Peygamberimiz
birgn
kabir
kenarnda
oturan
bir
adama
rastlamt.
Derhal o
adam
bundan me-
netti
ve
yle
buyurdu:
llere
kabirlerinde
eziyet
etmeyiniz.
45
-
7/23/2019 Imam Gazali - Ahiret Aleminin Sirlari_text
46/154
Birgn
Reslullah
(S.A.V.)
Efendimiz,
annesi
Amine
'nin
kabrini
ziyaret
etti
ve
alad.
Onunla
beraber
olan
sahabeler
de
aladlar.
Efendimiz
buyurdu
ki:
o
^
o
*
jj
JIJI
O
J|
'
'
*
*
O
s *
* Q
o^J
/
jj
L*3U
j^JI
Ijjjj
J
OU
U^J
^
l
Ben
anneme
istifar
etmem
iin
Rab-
bim'den
izin
talep
ettim.
Fakat
o,
bana
izin
vermedi.
Sonra
kabrini
ziyaret
iin
izin
talep
ettim.
Bu
sefer
talebimi
kabul
etti
ve
bana izin
verdi.
Dikkat
edin
Kabirleri
ziyaret
edin.
nk
onlar,
lm
hatrlatrlar.
(Kabir
ziyareti
ile
ilgili
Bkz.
Ibn-i
Mce-Cenaiz
47-Eb
Davud-
Cenaiz
77-Tirmizi-Cenaiz
6-Nesai-Cenaiz 101-
Ahmed
b. Hanbel
2/441,
3/23,48,
5/355)
Reslullah
(S.A.V.)
Efendimiz
ziyaret
iin
ka-
birlere
geldii
vakit
yle
derdi:
-
1
46
-
7/23/2019 Imam Gazali - Ahiret Aleminin Sirlari_text
47/154
Mslmanlardan ve
m'minlerden
diyar
ehline
selm
olsun.
naallah
bizler de
size
katlacaz.
Siz,
bizim
iin
ncsnz,
biz de
sizin
iin
tbileriz.
Yarabbi,
bizi ve
onlar
mafiret
eyle.
Atfnla
muamele
eyle,bizi ve
onlar
bala.
(Bkz.
Mslim-Tahare
39-Ebu
Davud-Cenaiz
79
-Nesai-Tahare
109-bn-i
Mce-Cenaiz
36-
Ahmed b.
Hanbel
2/300)
Slih
El-Mzeni
diyor
ki:
Ulemadan
bir
zta:
Hangi
sebepten
dolay
kabirlerde
namaz
klmak
yasak
edilmitir?
Diye
sordum.
O
zt da:
Bu
konuda
Hadis
varid
olmutur.
diyerek
u
Hadis-i
erifi
gsterdi:
Kabirler
arasnda
namaz
klmaynz.
n-
k
o,
nihayeti
olmayan
bir
hsranlktr.
(l-
nn
kabri zerinde
namaz
klmak
ile
ilgili
Bkz.
Ebu
Davud-Cenaiz
71)
Alimlerden
bir zt
diyor
ki:
Birgn
Kabristanda
namaz
klyordum.
Bir-
den
gzme,
kabrinin
zerinde
oturan
bir
adam
belirdi.
Tpk
babama
benziyordu.
47
-
7/23/2019 Imam Gazali - Ahiret Aleminin Sirlari_text
48/154
Korkarak
hemen secdeye kapandm.
Yine
o
ztn
ifadesine gre,
ban
secdeden
kaldrnca babasna benzeyen
o kiinin azarlama-
larna hedef
oldu.
yle
diyordu:
Btn
geniliine ramen dnya sana
dar gel-
sin.
Sen
bir mddetten
beri
buraya geliyorsun ve
namaznla
bize
eziyet veriyorsun.
Sahih bir
Hadis'de
anlatldna
gre
Reslullah
(S.A.V.)
Efendimiz,
babasnn
kabri
banda
alayan
bir
ocua
rastlamt.
Ona olan merhametinden
dolay kendisi
de
onunla
beraber
alad.
Sonra
buyurdu
ki:
O x '
}
%
$
* '
0
$
Muhakkak
ki l, ailesinin kendisi iin
a-
lamas sebebiyle elem
duyar.
(Mslim-Cenaiz
17-Tirmizi-Cenaiz
25-Nesai-Cenaiz
15)
Yani
byle
yapmak
onu ok
zer
ve mahzun
eder demektir.
Ryada
grlen nice lm kiiler vardr
ki,
onlara:
Naslsn
ya flan? diye sorulduu vakit
yle
der:
Halim ktdr.
Benim
halimin
kt
oluu
falan
ve
filan
y-
zndendir.
Onlar
benim
zerime
alamay ve ba-
48
-
7/23/2019 Imam Gazali - Ahiret Aleminin Sirlari_text
49/154
Ancak zndklar
bunu inkr ederler.
Reslullah
(S.A.V.)
Efendimiz
bir Hadis-i
e-
rifte
yle
buyurmaktadr:
* * * * * *
s
*
s &
*
-ulp
^jj
VI
-uU
JLwi LjjI
Sizden
hi
kimse yoktur
ki, dnyada tan-
d
m'min
kardeinin
kabrine
urayp
ona
selm versin
de karln
almam olsun.
Bilkis
onu tanr
ve selmna
karlk verir.
(Benzer
bir Hadis-i
erif iin Bkz.
Rmzu'I
Ehdis
sayfa/382)
Rivayet
edilir ki,
fukahadan
bir
zt
vasiyet
et-
meden
vefat
etmiti.
Defnedildikten
sonra
gece
ev halk
zerinde
doland
durdu.
Onlara
yle
dedi:
Falancaya
ziraatten bir
miktar
mahsul veriniz.
Filancaya da
uzun
zamandan
beri
bende
emanet
bulunan
kitabn
veriniz.
Sabah
olunca
herbiri
grdklerini birbirlerine
anlatrlar.
Sonra
ziraat mahsuln
verdiler.
Fakat
kitab
aradlar bulamadlar.
Buna
hayret
etmilerdi.
Aradan uzun
bir
mddet
getikten
sonra evin
bir
kesinde
buldular.
49
-
7/23/2019 Imam Gazali - Ahiret Aleminin Sirlari_text
50/154
Yine
bir zt
yle
anlatyor:
Babam,
evde
bize yaz
retmesi
iin bir
-
retmen tutmutu.
Ksa bir sre sonra
hocamz ld.
Alt
gn
sonra
kabrine
gittik.
Allah
(C.C.)'n
emrini
konumaa
baladk.
O
srada yanmzdan bir
satc
geti. Bir
tabak
incir satn aldk
ve
yedik.
plerini
de
kabrin
s-
tne attk.
Gece
olunca babamz
hocay ryasnda
gr-
m
ve:
Halin
nasl?
diye
sormu.
O
da:
yiyim
ama
senin ocuklarn benim kabrimi
plk
yapt-
lar ve aleyhimde
kt szler konutular.
demi.
Sabah
olunca
babamz
grd
ryay
ve
ho-
cann uyarlarn
anlatt
ve bize
ok kzd.
Bunun
zerine
biz de
yaptklarmza
ok pi-
man
olduk.
Babamzdan
af
dileyip
Allah
(C.C.)'a
dua ettik:
Ey
mnezzeh olan
Rabbimiz Hocamz
bize
dnyada
ders
verdii
gibi
ahiiette.de bize
edep dersi vermee devam
ediyor.
dedik.
f
M 'MNLERN DRT HAL
Kabir
ehli
m'minler drt
hl
zere
bulunur-
lar:
1-
Onlardan
bazlar
gz
akp
kabre
dnceye
ve cesed
ryp topraa dnnceye
kadar
ayak
topuu
zerinde
dururlar.
Cesed
tamamen
topraa dntkten
sonra
50
-
7/23/2019 Imam Gazali - Ahiret Aleminin Sirlari_text
51/154
dnya semai hari, melekt
aleminde srekli
ola-
rak dolarlar.
2-
Bazlar da
vardr ki, Allah
(C.C.)
kendileri-
ne
hafif uyku gibi bir hal
verir. Onlar birinci defa
Sr'a
flenip
de
uyanncaya
kadar
Allah
(C.C.)'n
kendilerine
ne yaptn
bilmezler.
Birinci Sr'la
beraber
uyanp
tekrar
lrler.
3-
Bazlan
da
vardr
ki,
onlar kabirlerinde an-
cak iki
veya
ay
kalrlar. Sonra Allah (C.C.) ta-
rafndan
bir
ku gibi
terkib edilirler
ve
cennete
uarlar.
Sahih bir Hadis-i erifte eriat
sahibi Peygam-
ber
(S.A.V.) Efendimiz yle
buyurmaktadr:
M'minin
soluu, bir
ku
ile
beraber
cen-
net
aacnda
aslr. (Nesai-Cenaiz
117)
Yine Resulullah
(S.
A.
V.).
Efendimize ehidle-
rin ruhlarndan sorulunca yle
buyurmutur:
ehiderin
ruhlar yeil
kularn kursakla-
rnda
onlarla beraber
cennet aacnda
aslr.
I
51
-
7/23/2019 Imam Gazali - Ahiret Aleminin Sirlari_text
52/154
(Benzer
ifadelerle
Bkz. Msli-mare
121-Ebu
Davud-Cihad
25-Tirmizi-Tefsirussure
3-bn-i
Mce-Cenaiz
4-Deylemi-Cihad
18-Ahmed
b.
Hanbel
1/266, 6/286)
4- Bazlan
da
vardr
ki,
gzleri
hayata
kapan-
d
andan
itibaren
ycelere kaldrlr ve
sr'a f-
leninceye
kadar
orada
tutulur.
Bu
drdnc
gurup
Peygamberlere,
Velilere,
Seilmi
kullara
mahsustur.
Onlardan
bir
ksm
kyamete
kadar
yeryznde
dolap
dururlar.
ok
kere
de
geceleri
grnrler.
Hz.
Ebu
Bekir
Sddk (R.A.)
ve Hz.
mer
El-
Frk
(R.A.)'
m
onlardan olduklarn
zannediyo-
rum.
Reslullah
(S.A.V.)
Efendimize
gelince,
onun
iin
her
lemde de
serbest
dolama
ruhsat
ve-
rilmitir.
Buna iaret
olmak
zere Efendimiz yle bu-
yurmutur:
0 O
*
0*0
* * * 0 O
^
/ ^/O /
0
Benim, Allah
(C.C.)'a
en
kymetli
olmam,
beni
lemden
daha
ok
dnyada
bir
ak
ma-
sndandr.
(Ademoullar
iinde
Reslullah
52
-
7/23/2019 Imam Gazali - Ahiret Aleminin Sirlari_text
53/154
(S.A.V.)
Efendimizin
Allah
(C.C.)'a
en
kerm
oluu
ile
ilgili
Bkz.
Tirmizi-Menakb
1-Darim-
Mukaddime
8)
On
tane
de
otuz eder.
Hz.
Hseyin
(R.A.)'da
Hicr
otuzuncu
yln
banda
katlolunmutu
da btn
yeryz
halkna
gazab
edilmi ve
kendisi
gkyzne
ykseltilmi-
ti.
Salihlerden
bir zt
ryasnda
bunu
grd
de
Peygamber
(S.A.
V.)
Efendimize:
Anam
babam
sana
feda olsun
ya
Reslallah
mmetin
fitnesi
hakkndaki
grn
nedir?
dedi.
Efendimiz
buyurdu
ki:
Allah
(C.C.)
onlarn
fitnesini
artrsn.
Onlar
Hseyin'i
ldrdler
ve benim
onda-
ki
hukukumu
muhafaza
etmediler.
Bazlar
yedinci
kat
semay
semilerdir.
Mesel
Hz.
brahim
Aleyhisselm
gibi.
Hz.
sa da
beinci
kat
semay
semitir.
Esasen
btn
gklerde
Nebi'ler
ve
Resl'ler
vardr.
Oradan
dar
kamazlar
ve
oray
terk
ede-
mezler.
Onlarn,
bulunduklar
yeri seme
haklan
yok-
tur.
Ancak
Hz. brahim,
Hz.
Musa,
Hz.
sa
v
Ve Hz.
Muhammed
(S.A.V.)
Efendimiz
ser-
53
-
7/23/2019 Imam Gazali - Ahiret Aleminin Sirlari_text
54/154
besttirler. Onlar, lemlerden
dilediklerinde
kolay-
ca
dolarlar.
Cenab- Hakk'n
veli
kullarna
gelince,
onlar-
dan bazlar dnya
hayatndaki gibi
yaarlar.
Mesel
Ebu
Yezid'den
rivayet
olunduuna
gre
o
kendisi, Ar'n
altnda
kurulan
sofradan
yemekte-
dir.
te
kabir
ehli
eitli hallerle
hallenirler.
Kimisi azab olunur,
Kimisi merhamet
olunur,
Kimisi
aalanr,
Kimileri
de ikram olunurlar.
Dnya hayat son bulup
lm ile kendilerinden
intikam
alnanlara geni
yerler
daraltlr.
Bazen de
gznden perde
kaldrlr.
O,
onlar
grr ve duru-
munu anlar.
Ben,
gznden
sr
perdesi
kaldrlm
keif
eh-
li
bir zt grmtm.
O
zt,
lm
olan oluna bakt da
sanki bayl-
m gibi olan lnn
ayldn
grd.
Bu
gibi
melekt eyler,
ancak Cenab- Hak'n
ltf-u
keremine ulam olanlara ve
onlarn
yolun-
da gidenlere
malm
olur.
iine daldmz
sr
deryasndan
bize
de
bolea
nasib etmesini Allah
(C.C.)'dan
dileriz.
T ki, bu
sayede
ek
ve
pheler
tamamen yok olup
gitsin.
54
-
7/23/2019 Imam Gazali - Ahiret Aleminin Sirlari_text
55/154
NSANLARIN
DURUMLARI
insanlarn iman ve
amel derecelerine
gre du-
rumlar ortaya kar.
Bazlar
sadece cuma
ve bay-
ramlar
bilirler.
Bir
kii
lp
dnyadan ayrlnca
vazifeli
me-
lekler
onun evresinde
toplanrlar ve
onu tanrlar.
Baz
insanlar
hanmlarndan
dolay
sorguya
ekilirler.
Bazlar babalarndan
dolay,
kimileri
de
o-
cuklarndan
dolay
sorguya
ekilirler.
Herbiri
onlara kar
vazifelerini
yapp yapma-
dklarndan
sorulur.
Belki
de
en
yaknlarmzdan
biri
ld vakit
onlarn
hibiri onlar
felkete
drecek
eyden
korumaa
almazlar ve
bylece
o da Yahudi ve-
ya
Hiristiyan
olarak
lp
onlarn
askerlerinden
olur
Rivayet
olunur
ki,
bir
zt
ryada
grlmt.
Ona:
Allah
(C.C.)
sana
ne ile
muamele
etti? Diye
soruldu.
O
da
u
cevab verdi:
Ben,
falan ve
filan...
bylece
be kiinin
adn
sayd ve
byk
nimetler
iinde
olduklarm
syledi.
O
zt ve
arkadalar Haricler
tarafndan
ehid
edilmilerdi.
Daha
sonra en yakn bir
komusunu
sordular:
55
-
7/23/2019 Imam Gazali - Ahiret Aleminin Sirlari_text
56/154
Allah
(C.C.) ona
ne
muamele
etti?
Bu soru zerine
yle dedi:
Biz
onu hi
grmedik.
O
kt
kii kendisini
denize
att
ve
boularak
ld.
Zannedersem
o,
intihar
edip canna
kyanlarla
beraberdir.
Buhar'nin
Sahih'inde
rivayet
olunduuna
g-
re
Reslullah
(S.A.V.) Efendimiz
yle
buyur-
mutur:
* *
'
f
*+
*
M*
Ov
*
+
o jjxx
Kim
kendisini
bir
demirle
ldrrse
(inti-
har ederse)
Kyamet gn
o demir
paras
elin-
de
olduu
halde gelir
ve
cehennemin
ortasnda
onunla
vurulur.
Ebed
olarak
da orada kalr.
Kim
de bir
dadan
aa
kendisini
atp
inti-
har
ederse,
o
kimse
de
cehennem
ateine at-
lr.
(Buhar-Cenaiz
83,
Edeb
44-Mslim-man
175-Tirmizi-man
16-Nesai-man
7-Ahmed
b.
Hanbel
2/254,
4/22)
Rivayet
olunur
ki,
Hz.
Msa
Aleyhisselm,
Hz. Adem Aleyhisselm
'a
rastlad
ve
ona yle
56
-
7/23/2019 Imam Gazali - Ahiret Aleminin Sirlari_text
57/154
dedi:
Ey
Adem
Cenab-
Hakk,
kendi
kudret
eliyle
seni
seip
halife
kld,
Kendi
ruhundan
sana
fledii,
Seni
kble
ittihaz
ettirip
melekleri
sana
secde
ettirdii
ve
seni
cennetine
koydurduu
halde
sen
niin
ona
isyan
ettin?
Hz.
Adem,
ona u
cevab verdi:
Ey
Musa
Sen
de
Cenab-
Allah'n
konumasna
mazhar
olmu
bir
kimsesin.
Sana
Tevrat
indirdi.
Sen o
Tevratta
grmedin
mi ki:
Adem
Rabbi-
ne
si
oldu. yazmaktadr.
Hz.
Musa:
Evet
dedi.
Hz.
Adem:
Bana
taktir
olunan su,
vukuunda ka
sene
nce
Levh-i
Mahfuz'da
yazlmtr?
Diye
sordu.
Hz.
Musa
cevap
verdi:
Sen
o
fiili
ilemeden
elli
bin
yl
nce
yazl-
mtr.
Bunun
zerine
Hz.
Adem
dedi
ki:
Ey
Musa
Ben o
fiili
ilemeden
elli
bin
yl
nce
takdir
olunan
bir
sutan
dolay
beni
knyor
musun?
Buhar'nin
rivayetine
gre
Reslullah
(S.A.V.)
Efendimiz
sra
ve
Mi'rac
gecesi
Peygamberlere
57
-
7/23/2019 Imam Gazali - Ahiret Aleminin Sirlari_text
58/154
imam
olmu
ve
onlara
iki
rekat
namaz
kldrm-
tr.
Efendimiz
o
gece
pek
ok
Peygamberle
selmlamt.
Hz.
Hrn
Aleyhisselm'a
selm
vermi,
ona
ve
mmetine
rahmet
dilemitir.
Yine
Hz.
dris
Aleyhisslm'a
selm
vermi,
ona
ve
mmetine
de
rahmet
dilemitir.
Oysa ki,
onlarn
hepsi
bu
dnyadan
gm-
lerdi.
Onlar
ancak
bir
eit
melek
hayat
yaamakta-
drlar.
Bu
hayattan
sonra
ikinci
bir
hayat
vardr.
Birinci
hayat
ise,
onlar,
nefisleri
zerine
eha-
det
ettirdii
gndr.
Hakk
Tel
buyurdu
ki:
Ben
sizin
Rabbiniz
deil
miyim?
Onlar
da:
Evet
sen
bizim
Rabbimizsin.
hid
olduk
dedi-
ler.
(Bkz.
A'raf
7/172)
O hayat,
dnyev
hayattan
saylmaz.
nk
o,
eitli
nimetlerle
donatlarak
emre
mde
kln-
mtr.
Reslullah
(S.A.V.)
Efendimiz
buyuruyor
ki:
58
-
7/23/2019 Imam Gazali - Ahiret Aleminin Sirlari_text
59/154
nsanlar
uykudadrlar.
Ancak
ldkleri
zaman
uyanrlar
(nsanlarn
gaflet
uykusun*
da
olmalarna
ramen
Reslullah
(S.A.V.)
Efendimizin
kalbinin
uyank
oluuna
dair
Bkz.
Tirmizi-Edeb 76)
te
dnya
hayatna
gzlerini
yumduktan
sonra
llerin
halleri
byledir.
Bazlar
bir
yerde
mekn tutup
kalrlar.
Bazlar
kendilerine
verilen
ruhsatla
dolarlar.
B
azlan
dvlr,
Bazlan
azab
olunur.
Btn
bunlarn
doruluuna
Cenab-
Hakk'n
u
ayet-i
kerimesi
delalet
etmektedir:
//O
j
/ //
O/
/
}
O
s
*
(Azab
eitlerinden
biri de)
atedir
ki,
on-
lar
sabah
akam o
atee
sokulurlar.
Kyametin
kopaca
gn
de:
Firavun
ailesi-
ni
azabn
en
etinine
sokun
(denilecek)
(M'min 40/46)
59
-
7/23/2019 Imam Gazali - Ahiret Aleminin Sirlari_text
60/154
KIYAMETN
HALLER
Sr'a
flenmeden
nce
Yce Allah
(C.C.) k-
yametin
kopmasm
murad
edince
dalar
uuacak
ve
bulutlar gibi
yryecektir.
Denizler
birbirine karacak,
Gne
drlp
sndrlecek,
Yldzlar kararp decek,
Gkyz
glya
kokusu
haline
gelecek
ve
rzgrn hareketi
gibi
deveran edip
dolaacak.
Yeryz
iddetli
depremlere
sahne
olacak,
ba-
zen drlp
toplanacak,
sklacak
ve
bazen
de
geveyecektir.
Nihayet
Allah (C.C.) btn
kinatn
soyutlan-
masn emredecek,
Yedi
kat yerde,
Yedi
kat gkte,
Ve
Krs'de
hibir
canl
varlk
kalmayacaktr.
Sonra Yce Allah
(C.C.) makamda
tecelli
ede-
cek,
Yedi
kat
gkleri
sandan,
Yedi
kat yerleri
de solundan
yakalayacak
ve
yle
hitab edecektir:
Sen
ey dnya Ey
dnyack
Nerde senin
erbabm?
Nerde
ashabn?
Muhabbetinle
onlar
fitneye
drdn.
Onlar
ahiretlerine
hazrlanmaktan
megul
ettin.
Sonra diledii
gibi
kendi nefsini ver.
60
-
7/23/2019 Imam Gazali - Ahiret Aleminin Sirlari_text
61/154
Srekli
bk
kalmakla,
Devaml izzet
sahibi
olmakla,
Ezici bir
kudrete mlik
olmakla
iftihar eder.
Daha sonra
yle
seslenir:
Bugn
hkmranlk kimindir?
(M'min
40/16)
Hi kimse
bu
soruya
cevap
veremez.
Bunun
zerine
Allah (C.C.)
yine
kendisi
cevap
verir:
Kahhr
olan tek
Allah'ndr.
(Bkz.
M'min 40/16)
Bundan
sonra
gkleri
bir
parmak
zerine,
Yerleri de bir
parmak zerine
alr.
Onlar
sallar ve yle
nida
eder:
Ben,
hesaba
eken mutlak kudret
sahibiyim.
Bana
irk
koan,
Benim
rzkm yiyen
ve benden
bakasna
ta-
pan putperestler
nerede?
Benim
rzkmla
bana kar
masiyete
g
bulan-
lar nerede?
Byklk
taslayanlar
nerede?
61
-
7/23/2019 Imam Gazali - Ahiret Aleminin Sirlari_text
62/154
Yine
daha nce yapt gibi
nida eder:
Bugn
hkmranlk kimindir?
Sonra Yce Allah
(C.C.) diledii
bir mddet
kadar
yle kalr.
Sonra
yine
kendisi
cevaplar.
Allah (C.C.) cennetlerindeki
hurilerin ve
o-
cuklarn kulaklarna
misal
verir.
Sonra Hakk
Tel Hazretleri
cehennemden
bir
gedik aar ve o
gedikten
cehennem alevi
dar
-
kar.
Bylece
cehennemde
yand
gibi
ondrt
de-
nizde
birden yanverir.
Onlardan
bir damla bile kalmaz ve
yerlerini
si-
yah
bir
ekil
olarak brakr.
Gkler
ise,
sanki sv
ya
bulanklnda
ve
erimi
bakr
madeni
gibi olur.
Alev,
gkyz
snrna
yaklanca
Allah
(C.C.)
onu
ykselmekten
meneder.
Ate
sner,
Alev ykselmez.
Sonra sbhanehu
ve
Tel
Hazretleri,
Ar'n
hazinelerinden
bir depo
aar.
Orada hayat denizi vardr.
Allah
(C.C.)
oradan
yeryzne yamur
yad-
rr.
O yamurun taneleri
sanki
erkeklerin
menisi
gibidir.
Onu,
susuzluktan
len
yeryzne
atar
da
o
der-
hal canlanr
ve sallanr.
62
-
7/23/2019 Imam Gazali - Ahiret Aleminin Sirlari_text
63/154
Her taraf sular kaplayncaya kadar
yamur
yamaya devam eder.
Nihayet sular krk zira' miktar ykselir.
Bu srada
btn
mahlkat, kuyruk
sokumun-
dan
yaratlr.
Hadis-i erifte zikredildiine gre,
insann ya-
ratlmas
kuyruk
sokumu
kemiinden
balamtr.
Ahirette
yine
ondan
balanarak
yeniden halkolu-
nacaktr.
>
0/ o
;
^
/ii /i
/
xji
j
o /
/ j /
O, kuyruk sokumu kemiidir.
Btn mahikat ondan terkib olunur (yara-
tlr) (Buhar-Tefsirussure
78-Mslim-Fiten
141,143-bn-i
Mce-Zhd
32-Ahmed
b.
Hanbel
2/315)
Baka
bir
rivayette
kii
tamamen
rr, ancak
kuyruk sokumu kemii
hari.
nk
ilk
defa on-
dan baland, ikinci
yaratl
da
ondan
balayacak-
tr.
yy y Oy*
y O O y
Oy
j* %
Oyy
y y
yy s
*
&
IJter
ey insandan rr, gider.
Ancak
kuy-
ruk
sokumu
kemii
hari.
(
Buhar-Tefsirus-
sure
39-Ebu
Davud-Snne 22-Nesai-Cenaiz
63
-
7/23/2019 Imam Gazali - Ahiret Aleminin Sirlari_text
64/154
117-Ahmed
b. Hanbel
3/28)
O,
nohut
byklnde
bir kemiktir.
Onun
ilii
yoktur.
Btn
cesedler,
kabirlerinde
ondan
biterler.
Tpk
hububatn
bittii
gibi.
Reslullah
(S.A.V.)
Efendimiz
yine
yle
bu-
yurmaktadr:
v
j*j
c^-
ur
j~~i
fi.u
\
j
Sonra Allah
(C.C.)
su indirir.
Bunun
zerine
onlar
da
hububatn
bittii
gibi
hemen
bitiverirler.
(Buhar-Tefsirussure
78-Mslim-Fiten
141)
Nihayet herkes
birbirine
karr.
nsanlarn
okluundan
dolay
bir
de
bakarsn
ki, unun
ba, bunun
omuzu yanndadr.
Bunun
eli, unun
gvdesi
yanndadr.
Allah
(C.C.yn u kavl-i
erifinden
murad
olu-
nan
mana budur:
^UT Ujup-
j
p+i*
J>
ji\
U UJp j
Muhakkak
ki
biz, toprak,
onlarn
bedenle-
rinden
neleri yeyip
eksilttiini
bilmiizdir.
Bi-
zim
katmzda
(her
eyi)
tesbit
eden
bir
kitap
(Levh-i Mahfz)
vardr.
(Kaf
50/4)
64