:: مقدمهمقدمه .از نظر لغوي، همخوني به معناي آميزش افراد خويشاوند است. از نظر لغوي، همخوني به معناي آميزش افراد خويشاوند است

در اصالح دام همخوني از آميزش حيواناتي كه درجه خويشاوندي آنها در اصالح دام همخوني از آميزش حيواناتي كه درجه خويشاوندي آنها ژاد يا جامعه باالتر است، ژاد يا جامعه باالتر است، نسبت به متوسط خويشاوندي داخل ننسبت به متوسط خويشاوندي داخل ن

حاصل مي شود. دو حيوان زماني خويشاوند هستند كه در شجره حاصل مي شود. دو حيوان زماني خويشاوند هستند كه در شجره خود حداقل داراي يك سلف مشترك باشند. ممكن است دو حيواني خود حداقل داراي يك سلف مشترك باشند. ممكن است دو حيواني

كه داراي سلف مشترك هستند، ژنهايي را حمل كنند كه كپي كه داراي سلف مشترك هستند، ژنهايي را حمل كنند كه كپي يكساني از ژنهاي آن سلف مشترك باشند. اگر اين دو حيوان يكساني از ژنهاي آن سلف مشترك باشند. اگر اين دو حيوان

خويشاوند با هم آميزش كنند، احتمال دارد كه آنها ژنهاي يكساني را خويشاوند با هم آميزش كنند، احتمال دارد كه آنها ژنهاي يكساني را به نتاج خود منقل نمايند. به نتاج خود منقل نمايند.

تعريف ديگر همخوني بر اساس مشابهت دو ژن بوده است. براين تعريف ديگر همخوني بر اساس مشابهت دو ژن بوده است. برايناساس ضريب همخوني به عنوان احتمال اينكه دو ژن يك جايگاه اساس ضريب همخوني به عنوان احتمال اينكه دو ژن يك جايگاه

(تعريف شده (تعريف شده IBDIBDژني به لحاظ داشتن سلف مشترك مشابه باشند )ژني به لحاظ داشتن سلف مشترك مشابه باشند )است. بعبارت ديگر اگر دو حيوان خويشاوند نزديك يا دور با همديگر است. بعبارت ديگر اگر دو حيوان خويشاوند نزديك يا دور با همديگر

تالقي كنند، احتمال اينكه نتاج آنها ژنهاي مشابهي از والد خويش تالقي كنند، احتمال اينكه نتاج آنها ژنهاي مشابهي از والد خويش دريافت كند، ضريب همخوني آن حيوان ناميده مي شود.دريافت كند، ضريب همخوني آن حيوان ناميده مي شود.

معيار اندازه گيري همخوني، ضريب همخوني است. اين معيار با معيار اندازه گيري همخوني، ضريب همخوني است. اين معيار باFF نشان داده مي شود.نشان داده مي شود.

مقدار همخونيمقدار همخوني

چون ضريب همخوني به عنوان انحراف از مقدار مورد چون ضريب همخوني به عنوان انحراف از مقدار مورد انتظار جامعه پايه )جامعه با آميزش كامال تصادفي( انتظار جامعه پايه )جامعه با آميزش كامال تصادفي(

تعريف مي شود، بنابراين مقدار آن مي تواند از تعريف مي شود، بنابراين مقدار آن مي تواند از صفر) حالتي كه در هيچ جايگاه ژني، مشابهت به خاطر صفر) حالتي كه در هيچ جايگاه ژني، مشابهت به خاطر

سلف مشترك وجود ندارد( تا يك )حالتي كه در تمام سلف مشترك وجود ندارد( تا يك )حالتي كه در تمام جايگاههاي ژني، بخاطر سلف مشترك مشابه هستند( جايگاههاي ژني، بخاطر سلف مشترك مشابه هستند(

تغيير كند.تغيير كند.

محاسبه ضريب همخونيمحاسبه ضريب همخوني( ( FFميزان همخوني يك حيوان با ضريب همخوني)ميزان همخوني يك حيوان با ضريب همخوني)

نشان داده مي شود. ضريب همخوني يك نشان داده مي شود. ضريب همخوني يك عبارت است ميزان احتمال عبارت است ميزان احتمال zzحيوان فرضي مثل حيوان فرضي مثل

از پدر خود دريافت مي از پدر خود دريافت مي zzمشابه بودن آللي كه حيوان مشابه بودن آللي كه حيوان كند، با آللي كه اين حيوان از مادر خود دريافت مي كند، با آللي كه اين حيوان از مادر خود دريافت مي

كند)در صورت وجود سلف مشترك(. كند)در صورت وجود سلف مشترك(.

zz همخوني تنها در صورتي كه پدر و مادر حيوان همخوني تنها در صورتي كه پدر و مادر حيوان خويشاوند باشند، اتفاق مي افتد. در حقيقت ضريب خويشاوند باشند، اتفاق مي افتد. در حقيقت ضريب

همخوني يك حيوان با نصف كردن رابطه خويشاوندي همخوني يك حيوان با نصف كردن رابطه خويشاوندي ژنتيكي افزايشي والدين آن حيوان برابر است. ژنتيكي افزايشي والدين آن حيوان برابر است.

باشند، خواهيم باشند، خواهيم yy و وxx ،حيوانات ،حيوانات zzبنابراين اگر والدين بنابراين اگر والدين داشت:داشت:

محاسبه همخوني از طريق ميزان محاسبه همخوني از طريق ميزان هتروزيگوسيتيهتروزيگوسيتي

همخوني را مي توان از كاهش هتروزيگوسيتي اندازه گيري كرد. در اين صورت، مقدار همخوني

از مقايسه ميزان هتروزيگوسيتي در جامعه واقعي با جامعه تحت آميزش تصادفي محاسبه

مي شود:

محاسبه همخوني در جمعيت محاسبه همخوني در جمعيت ايده الايده ال

حيوان در نظر مي گيريم كه Nجامعه اي را با آميزش بين آنها تصادفي است. احتمال اينكه دو

به طور تصادفي برداشته آلل يك جايگاه ژني كهمي شوند، بخاطر سلف مشترك مشابه باشند،

برابر است با:

محاسبه ضريب همخوني با استفاده از محاسبه ضريب همخوني با استفاده از روش مسيرروش مسير

استفاده از روش مسير براي محاسبه ضرايب همخوني در صورت كم بودن تعداد حيوانات و

ساده بودن روابط بين حيوانات در شجره )تعداد كم نسل ها و سلف مشترك( مناسب

است.

محاسبه ضريب همخوني با استفاده از محاسبه ضريب همخوني با استفاده از روش جدولروش جدول

اگر هدف محاسبه ضرايب خويشاوندي بين حيوانات و همخوني هر حيوان در كل گله باشد، استفاده از

روش جدول نسبت به روش مسير مناسب تر است. ضرايب همخوني همه حيوانات موجود در شجره با

.استفاده از روابط بين حيوانات برآورد مي گردد

محاسبه ضريب همخوني در جمعيت هاي محاسبه ضريب همخوني در جمعيت هاي بزرگبزرگ

اساس كار تشكيل ماتريس خويشاوندي است.

نرم افزارها :

CFC, REML… ,

علل موثر بر افزايش همخونيعلل موثر بر افزايش همخوني

يكي از علل افزايش همخوني، آميزش حيوانات خويشاوند مي باشد. مهمترين انواع آميزش ها عبارتند از خود باروري، آميزش برادر و خواهر

تني ، برادر و خواهر ناتني، نتاج با والد و آميزش برگشتي است.خود باروري بيشترين همخوني را

.باعث مي شود

: نوع آميزش و ضريب : نوع آميزش و ضريب 11جدولجدولهمخونيهمخوني

ضريب همخوني(درصد( نوع آميزش

25 برادر و خواهر تني و نتاج- والد

5/12 برادر- خواهر ناتني

25 آميزش هاي برگشتي

آثار همخوني:آثار همخوني:- افزايش هموزيگوسيتي.- افزايش هموزيگوسيتي.11- كاهش هتروزيگوسيتي.- كاهش هتروزيگوسيتي.22- ظهور اثر آلل هاي مغلوب مضر.- ظهور اثر آلل هاي مغلوب مضر.33- اثر همخوني بر فراواني ژنوتيپي.- اثر همخوني بر فراواني ژنوتيپي.44- اثر همخوني بر واريانس هاي ژنتيكي و - اثر همخوني بر واريانس هاي ژنتيكي و 55

فنوتيپي.فنوتيپي.- پس روي همخوني.- پس روي همخوني.66- اثر همخوني بر توانايي ارثي.- اثر همخوني بر توانايي ارثي.77- اثر بر انتخاب.- اثر بر انتخاب.88

- آثار مثبت همخوني:- آثار مثبت همخوني:99 مغلوب و مضر. شناسايي ژنهاي1.عملكرد بيشتر درتالقي الين هاي همخون 2.

نسبت به تالقي الين هاي غير همخون.پروپوتنسي )عملكرد نتاج مشابه والدين(.3.

پيشينه تحقيق :پيشينه تحقيق : گوسفند وزن از شيرگيري و درصد تلفات در بره هاي، وزن تولد( اثر همخوني روي 2005آلشيخ )

اثر همخوني بره ها و مادران را بر روي صفات 2پوستي مصري را مورد بررسي قرار داد. جدول توليدي نشان مي دهد.

روزگي و وزن از 60 و وزن تولد( گزارش کرد که همخوني بره اثر معني داري بر روي 2003مايکل)شيرگيري دارد، در حالي كه همخوني مادر ها اثر معني داري بر روي چنين صفاتي ندارد.

مطالعه کردند. آنان پي بردند که اثر قابليت زنده ماندن بره ها( بر روي 2003امر و جابسون ) افزايش در ضريب 01/0همخوني در بره ها و مادرها بر روي زنده ماني معني داري است) هر

.% کاهش مي دهد(.71.%و 32همخوني برها و مادرها قابليت زنده ماندن را به ترتيب به ميزان

و 7 در قابليت زنده ماندن( يافتند که همخوني مادرها اثر معني داري بر روي 1981کاالل وهمكاران ) روزگي در گله هاي گوسفندان مصري ندارد.180و 120 و 30

و خصوصيات آن در گونه گوسفند مرينوس استراليايي را تار پشماثر همخوني بر روي ( 1957دوني) مورد بررسي قرار داد. همخوني منجر به كاهش در اندازه بدن، باروري، وزن پشم تميز و كثيف و

نمره جعد پشم شد اما اثر كمي بر روي تركيبات پشم )توليد، طول تار، قطر تار و تراكم تعداد تار( داشت.

در گوسفند مرينوس را بررسي در گوسفند مرينوس را بررسي توليد گوشتتوليد گوشتتغييرات پاسخ به همخوني براي تغييرات پاسخ به همخوني براي ( ( 19991999آناال و همكاران)آناال و همكاران) ژاد مرينوس از نوع درجه دو، ولي اثر آن بر روي ژاد مرينوس از نوع درجه دو، ولي اثر آن بر روي ‍‍كردند. اثر همخوني بر وزن تولد گوسفندان نكردند. اثر همخوني بر وزن تولد گوسفندان ن

وزن از شيرگيري خطي بود. در اين بررسي مقدار كاهش وزن تولد و شيرگيري بره ها به ازاي يك وزن از شيرگيري خطي بود. در اين بررسي مقدار كاهش وزن تولد و شيرگيري بره ها به ازاي يك كيلوگرم گزارش شد. كيلوگرم گزارش شد.15/015/0 و و 13/013/0درصد افزايش در همخوني به ترتيب درصد افزايش در همخوني به ترتيب

اثر همخوني روي گله گوسفند اوسيمي را مورد بررسي قرار دادند.آنها اثر همخوني روي گله گوسفند اوسيمي را مورد بررسي قرار دادند.آنها ( ( 19541954راگاب و ا_سكر )راگاب و ا_سكر ) دارد. به بيان ديگر اثر دارد. به بيان ديگر اثر وزن بره هاي تک قلووزن بره هاي تک قلومشاهده نمودند که همخوني اثر معني داري بر روي مشاهده نمودند که همخوني اثر معني داري بر روي

همخوني روي وزن بره هاي دوقلو از لحاظ آماري معني دار نيست و همخوني مادر اثر معني همخوني روي وزن بره هاي دوقلو از لحاظ آماري معني دار نيست و همخوني مادر اثر معني داري روي وزن نتاجشان ندارد. داري روي وزن نتاجشان ندارد.

وزن تولد، وزن از شيرگيري و (- ضريب رگرسيون و انحراف معيار 2جدول از تولد تا شيرگيري روي ضريب همخوني بره ها و مادران گله تلفات بره ها

گوسفند باركي.

همخوني مادر همخوني بره ميانگين

تعداد صفات

انحراف معيار

ضريب رگرسيو

ن

انحراف معيار

ضريب رگرسيو

ن

0001/0 006/0- 0011/0 *006/0- 57/3 2357 وزن تولد

0001/0 003/0- 0006/0 015/0- 66/16

1973 وزن از شيرگيري

%14/0 %024/0 %03/0 %06/0 %08/0

384 تلفات بره ها

. درصد است95نشان دهنده سطح احتمال )*(

مواد و روش اجرا:مواد و روش اجرا:

براي محاسبه همخوني نياز به شجره آن جمعيت مورد نظر است. شجره جمعيت مي تواند توسط نرم افزارهايي مانند زير مرتب شود:

matvec , pedigree … ‍

در مرحله بعد اثر همخوني بر روي صفات با استفاده از نرم افزارهايي همانند :زير برآورد مي گردد

Reml , wombat, cfc. :هاي مورد استفاده مدل

y = Xb + Z1u + Z2m + Z3c + e براي بره ها y = Xb + Z1u + Z2pe +e  براي مادران

بردار نامعلوم اثر عوامل ثابت که شامل سال، b بردار مشاهدات، y دراين مدلبردار نامعلوم اثر عوامل u سن مادر، تيپ تولد، جنس بره وضريب همخوني،

بردار اثرات محيطي c بردار اثرات ژنتيكي افزايشي مادري، m، تصادفي e و بردار اثرات محيطي دائمي ميش ها به خاطر تكرار ركورد هاpeدائمي،

هاي طرح هستند که به ترتيب ، ماتريسZو X . باقيمانده استخطايبردار .دهند رکوردها را به اثر عوامل ثابت واثر تصادفي ربط مي

نتيجه گيري

با توجه به مطالعات زيادي كه در دامپروري روي اثرات همخوني بر روي صفات توليدي و

توليدمثلي صورت گرفته شده است. بيشتر آنها به اين امر اشاره دارند كه همخوني داراي اثر سوئي بر روي اين گونه صفات دارد. البته بايد توجه داشت كه ميزان اثر همخوني بستگي به

مقدارآن دارد.

پيشنهاداتپيشنهاداتهر چند باز نگه داشتن گله و ورود مولد نر كافي به هر چند باز نگه داشتن گله و ورود مولد نر كافي به

گله مي تواند در كنترل همخوني موثر باشد، ولي اين گله مي تواند در كنترل همخوني موثر باشد، ولي اين در صورتي است كه اطالعات شجره اي اين مولدين در صورتي است كه اطالعات شجره اي اين مولدين

نيز در گله ثبت شود. وجود شجره كامل والدين شرط نيز در گله ثبت شود. وجود شجره كامل والدين شرط اول كنترل بوده و به پرورش دهندگان كمك خواهد كرد اول كنترل بوده و به پرورش دهندگان كمك خواهد كرد

تا از آميزش هاي بين حيوانات خويشاوند نزديك مثل تا از آميزش هاي بين حيوانات خويشاوند نزديك مثل برادر- خواهر تني يا ناتني و يا پدر با دختر، كه باعث برادر- خواهر تني يا ناتني و يا پدر با دختر، كه باعث

افزايش شديد همخوني در جمعيت مي شود، جلوگيري افزايش شديد همخوني در جمعيت مي شود، جلوگيري كنند. عالوه بر همخوني، روابط خويشاوندي موجود بين كنند. عالوه بر همخوني، روابط خويشاوندي موجود بين

..حيوانات نيز در برآورد پارامتر هاي ژنتيكي موثر استحيوانات نيز در برآورد پارامتر هاي ژنتيكي موثر است