informaciÓn bÁsica sobre a programaciÓn da materia …n… · achegan enfoques plurais e...
TRANSCRIPT
PD1819_06FIL1
INFORMACIÓNBÁSICASOBREAPROGRAMACIÓNDAMATERIAFILOSOFÍADO1º
CURSODEBACHARELATO
1.Filosofía1ºbacharelato.Introdución
2.Aclaraciónssobreatemporalización,ograomínimodeconsecuciónparasuperaramateria,as
competenciasclaveeosprocedementoseinstrumentosdeavaliación
3.Materiaiserecursosdidácticos
4.CriteriosdeavaliaciónparaamateriadeFilosofía1BACH
4.1.Concepcióndaavaliación
4.2.Avaliacióndaaprendizaxedoalumnado
4.3.Procedementoseinstrumentosdeavaliación:
5.Criteriosdecualificación
5.1.Precisiónsxerais queafectana todasasmateriaisimpartidaspoloDepartamento:
5.2..Criteriosparaacualificacióndasprobas
6.Criteriosdepromoción
1.INTRODUCIÓN
A través da UNESCO, a ONU alenta os seus estadosmembros a traballar na promoción,no
fortalecemento e na extensión da filosofía en todos os niveis do ensino, porque a sociedade
democrática, formada por unha pluralidade diversa de persoas e comunidades, proxectos e
intereses, demandaunpensamento racionalque axudea comprenderomundocomplexoquenos
rodea e proporcione instrumentos para edificar unha sociedade libre, igual e xusta. A UNESCO
considera que a materia de Filosofía, o saber máis antigo de Europa, é a ferramenta adecuada
quedebeservira este fin.A filosofía formaunha cidadanía reflexiva, lúcida, participativa, amante
das institucións democráticas e con habilidades prácticas na resolución dos problemas
específicosdassociedadesdemocráticasavanzadas.
A materia de Filosofía capacita o alumnado para o exercicio do pensamento crítico e
independente, co que alcanzar unha mellor comprensión do mundo globalizado e de si
mesmo/a.Grazasaestamateria,osalumnoseasalumasadquirena aptitude de entretecer unha
defensa racional e razoable da súa autonomía, da súa dignidade e dos seus dereitos nun
contexto en vías de globalización. O pensamento filosófico achega os coñecementos teóricos e
PD1819_06FIL2
as destrezas prácticas para entender, analizar e propor solucións aos desafíos intelectuais e
morais do século XXI. Asemade, a materia de Filosofía ofrece os fundamentos conceptuais dos
principios e dos valores da paz e da seguridade mundiais: democracia, imperio da lei, dereitos
humanos, tolerancia, xustiza, igualdade e liberdade (a UNESCO nomea a Filosofía como "Escola
de liberdade" na súa estratexia internacional e no informe de 2007). Os métodos filosóficos
achegan enfoques plurais e contrastados que permiten albiscar saídas aos problemasqueafectan
aconvivenciahumana.Aaprendizaxedotratamentoracionale dialogado destes asuntos disipa o
recursoáviolenciaeáguerra,efomentaapazea seguridadeglobalelocal.
En segundo lugar, a materia de Filosofía impulsa no alumnado o valor da indagación e a
reflexión argumentada para descubrir prexuízos, xerar claridade respecto aos obxectivos e ao
sentido da vida, valorar a calidade dos argumentos.
detectar sofismase falacias, resistir apresión arbitraria dos/das superiores e dos/das pares,
atopar puntos de encontro entre posicións diferentes, humanizar as persoas con quen estamos
obrigados/as a convivir. É por iso que o tratamento na aula desta materia ten que facer
reflexionar ao alumnado sobre as razóns da presenza maioritariamente masculina na produción
filosófica desde as súas orixes, ao tempo quedebedarvisibilidadeaopensamentofilosóficona
muller.
A materia de Filosofía axuda a desmontar os argumentos das condutas baseadas nos
valores da dominación e a vontade de poder que provocan crises ecolóxicas, económicas e
humanas. A meditación filosófica esperta no alumnado o interesepolasdemaispersoas,estimula
aempatíapara imaxinarosproblemasque lles afectan e crea a capacidade para se emocionar
moralmente. Mercé ao autocoñecemento que promove a filosofía, o alumnado pode chegar a
recoñecerquea fraxilidade, a debilidade e a mortalidade non son aspectos negativos e odiosos
da existenciahumana,senónocasiónsparaaaxudamutua,acooperaciónea reciprocidade.
Encuartolugar,grazasaosmodelosdiversosdepensamentofilosófico,a materiadeFilosofía
estimulaadeliberaciónsosegadasobreasdecisiónsquerexena vidacotiá individualecolectiva,e
impulsa a tomar iniciativas razoables. Nunha sociedade democrática avanzada, o alumnado debe
formarse para aplicar o pensamento crítico á análise de principios económicos e políticos,
sopesar teorías sobre a liberdade e a xustiza social, recoñecer a interacción dos fenómenos
naturais e sociais, avaliar o impacto ético e social da tecnociencia e gozar con autonomía dos
produtosartísticos.AmateriadeFilosofíaproporcionaavisióneacomprensión holísticanecesaria
PD1819_06FIL3
para realizar estas tarefas. O alumnado educado filosoficamente é, daquela, activo, curioso,
argumentativo,creativo,comprometidoeinnovador.
Como se ve, a Filosofía como materia potencia o desenvolvemento das competencias
sociais e cívicas, por estar estreitamente vinculadas coa finalidade últimadetodooseuproxecto.
Peronesaconsecuciónprecisaacudirácompetenciaen comunicación lingüística, que lle permite
ao alumnado tanto a exposición dun pensamento rigoroso e claro como o diálogo frutífero coas
demais persoas. A competenciadeaprenderaaprendermaniféstasenaobriga intrínsecado facer
filosóficodexerarmarcosdesentidocadavezmáiscomplexos,globaiseenriquecedores
que nos permitan tratar cunha realidade plástica, multifacética e omniabarcante, realidade que
provocaennósamoihumanasensacióndeadmiración. Enesasensación,aFilosofíanonestásoa,
xaqueamatemáticaeacienciasenutren damesma fonte, e a competencia neses saberes cobra
máis luz cando se examinan desde o saber que na orixe foi un con eles. Pero non chega a
admiración. Con ela aparece a curiosidade que só se satisfai candopolo sentidode iniciativa e o
espírito emprendedor nos animamos á acción, á creación e á innovación. O mesmo saber
requireatrevemento,ousadía, iniciativa,comonos lembraKant.Acompetenciadixital capacita os
alumnos e as alumnas para o uso das novas tecnoloxías que serven para traballar coa materia
mesma da razón, o sentido, que se presenta baixo as dúas facetas da información e a
comunicación. O percorrido da filosofía polos seus temas e pola súa historia brinda acceso, ao
cabo, a un panorama de teorías, pensadores/as, correntes, ideas, argumentos, críticas e
preguntas que conforman a trama onde se viñerontecendoasexpresiónsculturaisquenosfanser
oquesomos.
Tamén se abordan no currículo de Filosofía varios dos elementos transversais deetapa,os
que atinxen basicamente ao espírito emprendedor e ao estudo dos proxectos empresariais, e á
influenciaquepoden ternelesasachegasdas ramasda filosofía.
NamateriadeFilosofía,todasestasesixencias estánaglutinadasenvarios bloques temáticos:
a especificidade do saber filosófico, o coñecemento humano, a pregunta pola realidade, a
condiciónhumana ea racionalidadepráctica. Através destesbloquesoalumnadocoñeceráos
interrogantes,osconceptos,asformulaciónse as respostasda filosofía aos grandesproblemasdo
saber, o coñecemento, a ciencia, a realidade, a natureza, o ser humano, a acción, a arte, o
discurso e a innovación. Os contidos relacionadoscoa epistemoloxía, a filosofía daciencia eda
natureza,e a metafísicapermitenafondarnocoñecementoqueoalumnadotendoseucontorno
e da súa relación con el.O alumnadodesenvolve a competenciapara interpretar sucesos, avaliar
PD1819_06FIL4
o seu impacto, localizar as súas causas, anticipar e prever as consecuencias, analizar os factores
capaces de transformar a realidade. Así mesmo, invitan o alumnado a exercer o pensamento
metódico (na ciencia, na ontoloxía e na metafísica) con rigor e precisión. Os contidos de
antropoloxía, ética e filosofía política dan luz sobre a realidade individual, social e cultural;
estimulanaautocomprensióneoautocoñecemento,espertanacapacidadedeargumentaciónmoral
e política, desenvolven a conciencia normativa e a empatía moral, fomentan o respecto polos
dereitos humanos, invitan á participación activa na vida democrática. Os contidos de filosofíada
linguaxe, lóxica, retórica e argumentación serven para educar a interpretación, a expresión, a
formulacióneaexposicióndopropiopensamentoedo alleo en contextos comunicativos variados
(deliberación, negociación, investigación, diálogo, controversia, discusión crítica e conversa
informal),empregando coneficacia o razoamento lóxico e respectando as máximas que rexen a
conduta racional comunicativa. Os contidos de estética proxectan o alumnado a comprender,
apreciar e valorar con espírito crítico reflexivo, actitude aberta e respectuosa, as diferentes
manifestacións culturais e artísticas. A finalidade é apropiarse criticamente dun conxunto de
criteriosestéticosparaestimarovalordaproduciónculturaleartísticae, chegadoocaso,producir
obrasartísticasinnovadorasconcontidofilosófico.
Tantoestescontidoscurricularescomaotratamentodascompetenciasclavee doselementos
transversais invitanoprofesoradodamateriaaemprenderunha renovación metodolóxica na que
os alumnos e as alumnas sexan quen de ocupar o papelactivofundamentalquellescorresponde
nos procesos de ensino e aprendizaxe: o de persoas autónomas e críticas, sociais e racionais,
creativaseprudentes,donasde si e respectuosas coasdemaispersoas, sabiase felices.O tipode
persoaqueamellor filosofíanospresenta,desdesempre,comoidealhumano.
2. ACLARACIÓNS SOBRE A TEMPORALIZACIÓN, O GRAO MÍNIMO DE CONSECUCIÓN PARA
SUPERARAMATERIA,ASCOMPETENCIASCLAVEEOSPROCEDEMENTOSEINSTRUMENTOS DE
AVALIACIÓN.
Dadoqueascompetenciasnonpodenserobservadasdirectamenteesó podemosinferir
seunalumnoastenadquiridoatravésdodesempeño,faisenecesario dispoñerdediferentes
procedementoseinstrumentosdeavaliación.Comoosquese presentanacontinuación.Para
seleccionaros procedementoseinstrumentosde avaliación que se empregarán en cadacaso,
teranse enconta as competencias ligadasacadaestándardeaprendizaxe ouacadagrupode
PD1819_06FIL5
estándares.Aeleccióndos procedementos está en relación co carácter da competenciaque se
vai avaliar, ao
contexto(onúmerodealumnadodoqueesteacompostoogrupo-clase,adiversidade nesa
composición,aactitudeanteoprocesodeaprendizaxe,etc.)eaosmedios dispoñibles,entre
outrosfactores.
Táboadereferencias
Ref. Competencia ProcedementoseinstrumentosdeavaliaciónI. CCL,CD,CAA Construción dunha breve reflexión, oral e/ou escrita, sobre un dos temas da materia, a
partires de diferentes fontes de información (dicionario, enciclopedia, internet, periódicos,etc.)
II. CCL,CAA,CSC Análisedefragmentosdetexto,vídeo,audio,fotografíanotadeprensa,ousimilar.III. CCL,CAA,CSC
CSIEE,CCECResponderacuestionariosqueplantexanpreguntasreflexivas.
IV. CCL,CSC Exerciciossobrelecturasguiadas.V. CCL Exerciciostipotest,verdadeiro/falsoouderecheodeespaciosbaleiros.VI. CCL,CD,CAA RealizacióndeesquemasVII. CCL,CD,CAA ConstrucióndemapasconceptuaisVIII. CSC,CAA,
CSIEE,CCECAbordaxededilemaséticos/estudiodecasos
IX. CSIEE,CSC,CAA,CCEC
Participaciónendebateepostaencomún/aprendizaxebaseadoenproblemas
X. CD,CSC,CMCCT,CSIEE,CCEC
Realizacióndeinfografías,carteis,dípticos,etc.detipoinformativo-explicativo
XI. CSIEE,CSC,CAA,CCEC,CCL
Observacióndasactividadesdesenvolvidasenclase
XII. CSIEE,CSC,CAA,CCEC
Exploraciónpormediodepreguntasformuladaspoloprofesorado
XIII. CSC,CAA,CCEC
Revisióndecadernosdeclasee/oufichas
XIV. CCL,CD,CAA PortfolioXV. CSC,CAA,
CCEC,CCLElaboracióndemapasmentais
XVI. CAA,CCL ListadecotexoXVII. CSC,CAA,
CCLEscaladevalores
XVIII. CSC,CAA,CSIEE,CCEC
Rexistroanecdotario
XIX. CCL,CAA,CSC,CSIEE,CCEC
Exposición
XX. CCL,CSC,CMCCT,CD,CSIEE,CCEC
Rúbrica
Algunhas aclaracións sobre os instrumentos e procedementos de avaliación enumeradosna
anteriortáboa:
- Os instrumentos / procedementos referenciados como I. (Construción dunha
breve reflexión, oral e/ou escrita, sobre un dos temas da materia, a partires de
diferentes fontes de información), II. (Análisede fragmentos de texto, vídeo, audio,
PD1819_06FIL6
fotografía nota de prensa, ou similar),III. (Responder a cuestionarios que plantexan
preguntas reflexivas) e V. (Exercicios tipo test, verdadeiro/falso ou de recheo de
espacios baleiros)serán utilizados con moita frecuencia nas probas e exames
estandarizadosquesefarán,poloxeral,ófinaldecadabloquede contido.Taména
rúbrica (XX.) serámoiutilizadanasprobaseexames, perotaménengranpartedas
actividadesquesefagan.
- O instrumento / procedemento referenciado como IV. (Exercicios sobre lecturas
guiadas) seráutilizado,poloxeral,parasumarnotaáxaobtida nobloque.Debidoa
esto tenderase a pactar co alumnado a súa utilización como elemento motivador.
De antemán, polo tanto, émoi difícildetallar sobrequeestándaresdeaprendizaxe
versaránditas lecturas,polocal,nonseproporcionaaquíditainformación
- O instrumento /procedemento referenciado comoXI. (Observación das actividades
desenvolvidas en clase) será utilizado constantemente polo profesorado, sería moi
reiterativo indicalo en practicamente todos os estándaresdeaprendizaxe.
- O instrumento / procedemento referenciado como XIII. (Revisión de cadernosde
clase e/ou fichas ) será utilizado con bastante frecuencia (en especial a revisión e
entrega de fichas, e en moitas ocasións, terá como motivo algún suceso de
actualidade,polocaléimposible especificaraquícandoeondesevaiaaplicar.
- Oinstrumento/procedementoreferenciado comoXIV. (Portfolio)poderáintegraro
anterior,dadoqueasfichaspodenincorporarseaoportafolio.Incorporaráasimesmo
ostraballos de grupo. Dende o Departamento pensamos que é conveniente entrar
en contacto co grupo-clase en toda a súa diversidade para establecer temas e
grupos de traballo (no caso de que esto sexa didacticamente proveitoso). É polo
tanto, neste momento, inviable sinalar, máis aló do anecdótico, o uso deste
instrumento de avaliación de estándares. En xeral, o mesmo sucede co
referenciado co número XIX. (Exposición), xa que en grande parte, as exposicións
xurdiránapartirdetraballos colaborativos.
TEMPORALIZACIóN
Filosofía:3sesiónssemanais 1ºAval
2ºAval
3ºAval
setembro 6 outubro 14 novembro 12
PD1819_06FIL7
decembro 7 xaneiro
febreiro 12
12
marzoabril
96
abril
maio 3
12 xuño 9 Totalsesións/período: 39 39 24Totalsesión:102
O cálculo realizado a patires do calendario escolar do ano académico 2018-19 para
unhamateriacontressesiónssemanais,éde102horaslectivas.Setemosencontaqueentre
15 e 20 van a ser utilizadas para distintos tipos de probas e revisión dos resultados destas,
quedarían 82 sesións para 81 estándares de aprendizaxe. Todo isto supoñendo que ningún
imprevisto(ausenciadaprofesora,folga,actividadecomplementariadoutrasmateriasquecoincide
cohorariolectivo,etc.)vairestarningunhasesión. Aínda que non todos os estándares presentan
a mesma extensión e a mesma dificultadepódeseentenderquequedan compensados entre si.
Polo tanto, a estimación que se fai dende o Departamento é a de impartir 1 estándar en
cada clase. Cabe resaltar que 38 dos 81 estándares corresponden ao bloque 6, o que esixe
adicarlle ametadeda carga lectiva damateria. A temporalización preséntase contando cun
totalde102sesiónscoapretensióndeaxustarseárealidadecotiádeimpartirclases, a cal inclúe,
como xa se sinalou antes, perdas de sesións, ou parte de sesións, por motivosmoidiferentes.
Esto nos deixa unhamarxe de aproximadamente un 15%de manobra, sobre a cal pensamos
que é unha estimación prudente, aínda que algo escasa, en especial tendo en conta que
estamos a falar de alumnado que está no primeiro curso de BACH, motivo polo cal, pode
necesitarmáistempoparaadaptarseó ritmodeensinanzanestaetapaeducativa.
Para fixar os procedementos e instrumentos de avaliación teranse en conta as
competenciasligadasacadaestándardeaprendizaxeouacadagrupodeestándares. Temosque
reparar en que as competencias non poden ser observadas directamente e só a través do
desempeñopodemos inferirseunalumnoastenadquirido,por isose fai necesario dispoñer de
diferentes procedementos e instrumentos de avaliación. Ademais avaliar distintas formas de
PD1819_06FIL8
aprender, require tamén aplicar distintas formas de avaliar e unha ampla variedade de
instrumentos.A elección dos procedementos estáenrelacióncocarácterdacompetenciaquese
vai avaliar, ao contexto (o número de alumnado do que estea composto o grupo-clase, a
diversidade nesa composición, a actitude ante o proceso de aprendizaxe, etc.) e aos medios
dispoñibles, entre outros factores. A este respecto é necesario sinalar a falta de postos
informáticosparacada
alumna ou alumno debido a alta ocupación das dúas aulas de informática do centro, co cal, o
tratamentodacompetenciadixitalteráquesustanciarsenacasa(nocasodeque o alumnado teña
posibilidades), nos recreos na biblioteca (facéndolles perder o seu rato de lecer) ou por
aprendizaxe vicario ó ver ó profesorado manexar as distintas ferramentasTIC,semprequearede
docentroopermita,noqueserefireainternet.
Poderíanenumerarseunsenfindeinstrumentos,perososedaránindicacións moi xerais
acerca dos instrumentosmáis comúns a todos os contextos nos que se aplicaaavaliaciónpor
competencias.Utilizaranse os procedementos e instrumentos de avaliación que se consideren
apropiados para cada estándar ou grupo de estándares, tomando como orientativos os
exemplosdelesque,paramaior claridade, seofrecennasseguintestáboas.Consideramosqueo
importante e o resultado final e non tanto prefixar dun xeito ríxido con que instrumento se va
avaliarcadaconceptoou contido, xaqueodevirdadinámicadaclase (quenonsepodeprever,
obviamente, nunhaprogramaciónxeral)contodaasúavariedadeediversidadelleindicarámelloró
profesorado que resultamáis motivador para oalumnado no procesode ensino- aprendizaxe
(algoqueexpresamenteémencionadonaLOMCE).
Os estándares de aprendizaxe correspondentes ó bloque 1 non se computan na
temporalización, grao mínimo de consecución para superar a materia e exemplos de
procedementose instrumentosdeavaliación,xaquequedan integrados plenamentenorestodos
bloques,entantocontidostransversais.
As clases utilizadas para probas, recuperacións e análises dos resultados das probas compútanse
dentrodobloque,aíndaque,obviamente, terán lugardurantea imparticióndoseguintebloque.O
resultado temporal será que ó final de cada bloque compensaranse as clases utilizadas entre
imparticióndeestándareseprobas.
PD1819_06FIL9
Filosofía1BACBloque1.Contidostransversais
Ob-xec-ti-vos
Contidos Estándaresdeaprendizaxe/4/contidospresentesentodoo
curso(contidosmínimosennegriña)
Graomínimodeconsecuciónparasuperaramateria
5
Exemplosdeprocedementoseinstrumentosde
avaliaciónbdehm
B1.1.Textosfilosóficosepertencentesaoutrasramasdosaberrelacionadoscoastemáticasfilosóficasestudadas.
FIB1.1.1.Analizadexeitocríticotextospertencentesapensadores/asdestacados/as,identificaaproblemáticaeassoluciónsexpostas (distinguindoastesesprincipaiseaordedaargumentación)erelacionaosproblemaspropostosnostextoscoestudadonaunidade,e/oucoachegadoporoutros/asfilósofos/asoucorrentes,e/ouconsaberesdistintosdafilosofía.
- B1.1.Faiunhaanálisecríticadostextosfilosóficos,identificandoaideaouideascentrais,osfíosargumentaiserelacionandoesteselementosconoutrosdoutrosautoresoutemáticas.
CAAII.III.IV.XX.
bde
B1.2.Composiciónescritadeargumentosdereflexiónfilosóficaedediscursosorais,manexandoasregrasbásicasdaretóricaeaargumentación.
FIB1.2.1.Argumentaerazoaassúasopinióndeformaoraleescrita,conclaridadeecoherencia,edemostrandounesforzocreativoeeducativonavaloraciónpersoaldosproblemasfilosóficosanalizados.
- B1.2.Équendefacerpequenascomposiciónsfilosóficasescritaseorais,construíndoasapartirdealgunhasdasregrasbásicasdeargumentacióneretórica.
CCL,CSCI.III.IV.XIX.XX.
bdeg
B1.3.Usodosprocedementosdetraballointelectual(incluíndoosdastecnoloxíasdainformaciónedacomunicación)adecuadosáfilosofía,enespecialaasimilacióneousorigorosodoléxicorelacionadocostemasfilosóficosestudados.
FIB1.3.1.Seleccionaesistematizainformaciónobtidatantodelibrosespecíficoscomodeinternet,usandoasposibilidadesdasnovastecnoloxíasparaconsolidareampliarainformación.
- B1.3.Sintetizadunxeitoadecuadoinformación,sobretemáticasfilosóficas,obtidadepolomenostresfontesdiferentes.
CD,CSCVIII.IX.XIV.XX.
deg
B1.3.Usodosprocedementosdetraballointelectual(incluíndoosdastecnoloxíasdainformaciónedacomunicación)adecuadosáfilosofía,enespecialaasimilacióneousorigorosodoléxicorelacionadocostemasfilosóficosestudados.
FIB1.4.1.Elaboraconrigoresquemas,mapasconceptuais,táboascronolóxicas,etc.,amosandoacomprensióndoseixesconceptuaisestudados.
- B1.4.Constrúepequenosmapasconceptuais,esquemas,táboascronolóxicas,etc.,detalxeitoqueresultenrigorososeclaros.
CAAVI.VII.X.XX.
PD1819_06FIL10
Filosofía1BACBloque2.Osaberfilosófico
Ob-xec-ti-vos
Contidos Estándaresdeaprendizaxe/7/3
semanas(contidosmínimosen
negriña)
Tempo-ralización9sesións
Graomínimodeconsecuciónparasuperaramateria
5
Exemplosdeprocedementoseinstrumentosde
avaliación
bdeh
B2.1.Filosofía:sentido,necesidadeehistoria.B2.2.Saberracional.Explicaciónprerracional:mitoemaxia.Explicaciónracional:razónesentidos.B2.3.Funciónsevixenciadafilosofía.
FIB2.1.1.Recoñeceaspreguntaseosproblemasqueveñencaracterizandoafilosofíadesdeasúaorixe,comparandocoaformulacióndoutrossaberes,comoocientíficoouoteolóxico.
1ª–2ª - B2.1.Comprendeosentido,asfuncióneavixenciadafilosofía
- Diferenciaentresaberprerracionaleracional.
CAA, CCEC, CSCIII.VII.XX.
FIB2.1.2.Explicaaorixedosaberfilosóficodiferenciándoodossaberesprerracionais,comoomitoouamaxia.
de
B2.4.Disciplinasteórico-prácticasdosaberfilosófico.B2.5.Racionalidadeteóricaepráctica.
FIB2.2.1.Identifica,relacionaedistingueasvertentesprácticaeteóricadolaborfilosófico,asícomoasdisciplinasqueconformanafilosofía.
3ª - B2.2.Distinguearacionalidadeteóricadapráctica.
CAA, CSCV.IX.XX.
bdeh
B2.6.Osaberfilosóficoatravésdasúahistoria.Característicasdafilosofía.
FIB2.3.1.Recoñeceasprincipaisproblemáticasfilosóficascaracterísticasdecadaetapaculturaleuropea.
4ª–5ª - B2.3.Recoñeceosprincipaisproblemasfilosóficoscaracterísticosdecadaépocadafilosofíaoccidental.
CCEC, CCLII.VI.
FIB2.3.2.Expresaporescritoastesesfundamentaisdalgunhasdascorrentesfilosóficasmáisimportantesdopensamentooccidental.
beg
B1.3.Usodosprocedementosdetraballointelectual(incluíndoosdastecnoloxíasdainformaciónedacomunicación)adecuadosáfilosofía,enespecialaasimilacióneousorigorosodoléxicorelacionadocostemasfilosóficosestudados.
FIB2.4.1.Comprendeeusaconrigorconceptosfilosóficoscomorazón,sentidos,mito,logos,arché,necesidade,continxencia,causa,existencia,metafísica,lóxica,gnoseoloxía,obxectividade,dogmatismo,criticismo,etc.
6ª - B2.4.Équendeutilizargranpartedosconceptosincluídosnesteestándardeaprendizaxeórealizarexercicios,facercomentariosdetexto,etc.
- Contidotransversal.
CCLI.XX.
bel
B1.1.Textosfilosóficosetextospertencentesaoutrasramasdosaberrelacionadoscoatemáticafilosóficaestudada.
FIB2.5.1.Leeanalizadexeitocríticofragmentosdetextosbrevesesignificativossobreaorixedaexplicaciónracionaleacercadasfunciónseascaracterísticasdopensamentofilosófico,pertencentesapensadores/as,queidentifiquenasproblemáticasfilosóficasformuladas.
7ª 8ª+9ªProbaerecuperación(secorresponde),revisióndosresultados.
Finalizandoamediadosdeoutubro
- B2.5.Analiza,comprendeesintetizaainformacióncontidanotexto,dunxeitosinxelo,peroclaro.
- Contidotrasnversal.
CCLI.IX.XI.XX.
I .E.S. ARCEBISPO XELMIREZ I I
Irmandiños 15, 15704 Santiago de Compostela
'881867055 6881867062 : [email protected]
http://centros.edu.xunta.es/iesarcebispoxelmirez2/
11 de 36
Filosofía1BACBloque3.Ocoñecemento
Ob-xec-ti-vos
Contidos Estándaresdeaprendizaxe/11/4semanasemedia
(contidosmínimosennegriña)
Tempo-ralización4sesións
Graomínimodeconsecuciónparasuperaramateria
7
Exemplosdeprocedementoseinstrumentosde
avaliación
deh
B3.1.Teoríadocoñecemento.B3.2.Graoseferramentasdocoñecer:razón,entendementoesensibilidade.B3.3.Abstracción.B3.4.Problemasimplicadosnocoñecer:posibilidades,límiteseintereses;oirracional.
FIB3.1.1.Identificaeexpresadexeitoclaroerazoadooselementoseasproblemáticasqueimplicaoprocesodocoñecementodarealidade,comoéodosseusgraos,assúasposibilidadeseosseuslímites.
Iniciandoamediadosdeoutubro
10ª+11ª
- B3.1.ComprendeenqueconsisteaTeoríadoCoñecemento
- Entendeosgraosdecoñecemento,oslímiteseasposibilidadesdestes.
- Distingueentrecoñecementosensibleecoñecementointelectual.
CCL,CCECII.III.XIII.XX.
FIB3.2.1.Coñeceeexplicateoríasacercadocoñecementoeaverdade,comosonoidealismo,orealismo,oracionalismo,oempirismo,operspectivismo,oconsensoouoescepticismo,econtrastasemellanzasediferenzasentreosconceptosclavequemanexan.
dehg
B3.5.Problemafilosóficodocoñecemento.B3.6.Averdadecomopropiedadedascousas.Averdadecomopropiedadedoentendemento:coherenciaeadecuación.B3.7.Algúnsmodelosfilosóficosdeexplicacióndocoñecementoeoaccesoáverdade.
FIB3.2.2.Explicaecontrastacriterioseteoríassobreaverdade,tantonoplanometafísicocomonognoseolóxico,usandoconrigortermoscomognoseoloxía,razón,sentidos,abstracción,obxectividade,certeza,dúbida,evidencia,escepticismo,autoridade,probabilidade,prexuízo,coherencia,adecuación,consenso,incerteza,interese,irracional,etc.,econstruírunglosariodeconceptosdexeitocolaborativo,usandointernet.
12ª - B3.2.Comprendeosproblemasqueimplicanoconceptodeverdade.
- Manexaalgúnmodelosfilosóficosdeexplicacióneaccesoáverdade.
CD,CSCX.XV.XX.
bde
B1.1.Textosfilosóficosetextospertencentesaoutrasramasdosaberrelacionadascoastemáticasfilosóficasestudadas.
FIB3.3.1.AnalizarfragmentosdetextosbrevesdeDescartes,Hume,Kant,Nietzsche,OrtegayGasset,Habermas,Popper,KuhnouMichelSerres,entreoutros.
13ª - B3.3.Équendelocalizarentextosbrevesasproblemáticastratadasnestetema.
- Contidotransversal.
CCLI.III.XI.XX.
I .E.S. ARCEBISPO XELMIREZ I I
Irmandiños 15, 15704 Santiago de Compostela
'881867055 6881867062 : [email protected]
http://centros.edu.xunta.es/iesarcebispoxelmirez2/
12 de 36
Filosofía1BACBloque6.Aracionalidadepráctica
Ob- Contidos Estándaresde Tempo- Graomínimodeconsecuciónpara Exemplosdexec- aprendizaxe/7/3 ralización superaramateria procedementoseti- semanas 10sesións 23 instrumentosdevos (contidosmínimosen avaliación
negriña) B6.27.Retórica,
argumentaciónelóxica:acomunicacióndesdeafilosofía.
B6.28.Importancia dacomunicaciónea súarelacióncoa linguaxe,averdadee arealidade
FIB6.13.1.Coñeceemanexaconrigorconceptoscomosímbolo,comunicación,linguaxeformal,lóxica,xuízolóxico,razoamento,demostración,discurso,elocuencia,orador,retórica,exordio,inventio,dispositio,argumentación,elocutio,compositio,actio,falacia,debate,negociación,persuasióneconceptouniversal,entreoutros.
14ª-15ªiniciandonovembro
- B6.13.Équendemanexarcon rigorosprincipaistermos técnicosutilizadosnaretórica, lóxicaeargumentación.
CCLI.V.
XX.
dghn
B6.29.Lóxicaproposicional.
FIB6.14.1.Utilizaoselementoseasregrasdo razoamentodalóxicade enunciados.
16ª-18ª
- - B6.14.Comprendecomoutilizarasregrasdo razoamentolóxicode enunciados.
CAAIX.XII.
bde
B6.30.Retóricaecomposicióndodiscurso.
FIB6.15.1.Comprendeeexplicaaestruturaeoestilodaretóricaedaargumentación.FIB6.15.2.Coñeceaestruturaeaordedodiscurso,eescribebrevesdiscursosretóricosestablecendocoherentementeaexposicióneaargumentación.
19ª-20ª - B6.15.Entendeasregrasdecomposicióndodiscurso.
Écapazdeescribirbreves discursosseguindoalgunha desasregras,amodode exemplo.
CCLI.XX.
bde
B6.31.Argumentación:regraseferramentasdodiálogoeademostracióndeargumentos.B6.32.Filosofíadalinguaxe:oproblemafilosóficodosconceptosuniversaiseoerroargumentativodaxeneralizaciónapresurada.
FIB6.16.1.Constrúeundiálogoargumentativonoquedemostraassúaspropiastesesmedianteasregraseasferramentasdaargumentación.
21ª22ª-23ªProbaerecuperación(secorresponde),revisióndosresultadosrematandoterceirasemananovembro
- B6.16.Constrúepequenosdiálogosargumentativosnosqueutilizaasferramentasdaargumentación.
- Équendedistinguirentreunargumentoverazeunargumentofalaz.
- Équendelocalizarentextosbrevesasproblemáticastratadasnestetemaereflexionarsobreelas.
CSIEE, CSC, CAACCECI.III.V.X.XI.XIX.XX.
FIB6.16.2.Distingueunargumentoverazdunhafalacia.FIB6.16.3.AnalizaecomentatextosbrevesesignificativossobreaartedaretóricaeaargumentacióndePlatón,Aristóteles,Cicerón,Quintiliano,Tácitoeautores/ascontemporáneos/as.
I .E.S. ARCEBISPO XELMIREZ I I
Irmandiños 15, 15704 Santiago de Compostela
'881867055 6881867062 : [email protected]
http://centros.edu.xunta.es/iesarcebispoxelmirez2/
13 de 36
Filosofía1BACBloque3.Ocoñecemento
Ob- Contidos Estándaresde Tempo- Graomínimodeconsecuciónpara Exemplosdexec- aprendizaxe/5/3 ralización superaramateria procedementoseti- semanasemedia 14sesións 7 instrumentosdevos (contidosmínimosen avaliación
negriña)dehil
B3.8.Filosofía,cienciae tecnoloxía. Filosofíadaciencia.B3.9.Obxectivoseinstrumentosdaciencia.
B3.10.Métodohipotético-deductivoB3.11.Investigacióncientíficanamodernidadeena épocacontemporánea:dasmatemáticasea técnicacomo ferramentasdecoñecementoeinterpretaciónfundamentaisáreformulacióndosconceptosclásicos.
FIB3.4.1.Explicaosobxectivos,asfunciónseosprincipaiselementosdaciencia,manexandotermoscomofeito,hipótese,lei,teoríaoumodelo.
últimasemanadenovembro24ª-25ª26ª-30ª
- B3.4.Diferencia,ecomprendeasrelación,entreFilosofía,CienciaeTecnoloxía.
- Comprendeenqueconsisteométodocientíficocontemporáneo.
CMCCTII.VII.IX.XX.
FIB3.4.2.Constrúeunhahipótesecientífica,identificaosseuselementoserazoaaordelóxicadoprocesodecoñecemento.FIB3.4.3.Usaconrigortermosepistemolóxicoscomoindución,hipotético-dedutivo,método,verificación,predición,realismo,causalidade,obxectividade,relatividade,caoseindeterminismo,entreoutros.
dehil
B3.12.Técnicaetecnoloxía:saberepraxe.
FIB3.5.1.Extraeconclusiónsrazoadassobreainquedanzahumanaportransformaredominaranatureza,póndoaaoservizodoserhumano,asícomodasconsecuenciasdestaactuación,eparticipadedebatesacercadasimplicaciónsdatecnoloxíanarealidadesocial.
31ª-32ª - B3.5.Razoaadecuadamentesobreosproblemasprácticosdatécnicaeatecnoloxía.
CMCCT,CSCIX.XVII.XX.
bdl
B3.13.Reflexiónsfilosóficassobreodesenvolvementocientíficoetecnolóxico:oproblemadainduciónB3.14.Visiónaristotélicadoquefacercientífico.
FIB3.6.1.AnalizafragmentosdetextosbrevesesignificativosdepensadorescomoAristóteles,Popper,Kuhn,B.Russell,A.F.ChalmersouJ.C.Borrón,entreoutros.
33ª - B3.6.Équendelocalizarentextosbrevesasproblemáticastratadasnestetemaereflexionarsobreelas.
CMCCTI.III.XI.XX.
I .E.S. ARCEBISPO XELMIREZ I I
Irmandiños 15, 15704 Santiago de Compostela
'881867055 6881867062 : [email protected]
http://centros.edu.xunta.es/iesarcebispoxelmirez2/
14 de 36
d B3.15.Relaciónentrefilosofíaeciencia.
FIB3.7.1.Identificaereflexionadeformaargumentadaacercadeproblemascomúnsaoscamposfilosóficoecientífico,comosonoproblemadoslímiteseasposibilidadesdocoñecemento,acuestióndaobxectividadeeaverdade,aracionalidadetecnolóxica,etc.
34ª-35ª Finalizando s e g u nd a q u i n c e na d e decembro36ª-37ªProbaerecuperación(secorresponde),revisióndosresultados
B3.7.Reflexionasobreosproblemascomúns,respectoócoñecemento,aoscamposfilosóficoecientífico.
FIB3.7.2.Investigae seleccionainformacióneninternet,procedentede fontessolventes,sobreasproblemáticascitadas, erealizaunproxectodegruposobrefilosofíaeaciencia.algunhatemáticaqueafondenainterrelaciónentreafilosofíaeaciencia
CMCCT,CD,CSCI.VIII.
Filosofía1BACBloque4.Arealidade
Ob-xec-ti-vos
Contidos Estándaresdeaprendizaxe/11/5
semanas(contidosmínimosen
negriña)
Tempo-ralización10sesións
Graomínimodeconsecuciónparasuperaramateria
5
Exemplosdeprocedementoseinstrumentosde
avaliación
deh
B4.1.Ametafísicacomoexplicaciónteóricadarealidade.
FIB4.1.1.Coñeceoqueéametafísicaeusaaabstracciónparacomprenderosseuscontidoseasúaactividade,razoandosobreeles.
Iniciandoterceirasemanadedecembro
- B4.1.EntendeenqueconsistenosprincipaisproblemasdaMetafísica
CAAI.XX.
deh
B4.2.PreguntapolosercomopuntodepartidadaFilosofía.PlatónfronteaAristóteles.B4.3.Interrogaciónmetafísicasobreaverdadeirarealidade:problemadaaparenciaearealidade.B4.4.Preguntapolaorixeeaestruturadoreal.B4.5.Caracterizacióndarealidade:cambiooupermanencia,substancialismoestáticofronteaodevir.Esencialismoeexistencialismo.B4.6.Necesidadedecategorizarracionalmenteoreal.
FIB4.2.1.Describeasprincipaisinterpretaciónsmetafísicaseosproblemasquesuscitaocoñecementometafísicodarealidade.
38ª - B4.2.Comprendeenqueconsisteoproblemadoser.
- Distingueentrerealidadeeaparencia.
- Recoñeceasdistintasposiciónrespectoáconcepcióndoser.
CCEC, CCL, CAAV.VII.VIII.XII.XV.XX.
FIB4.2.2.Comprendeeutilizaconrigorconceptosmetafísicoscomoser,sistemametafísico,realidade,aparencia,materiaeespírito,unidade,dualidade,multiplicidade,devir,necesidade,continxencia,transcendencia,categoríaeabstracción,materialismo,espiritualismo,existencialismoouesencialismo,entreoutros.
FIB4.2.3.Realizaunhaanálisecríticaanteteoríasmetafísicasdiverxentesdeinterpretacióndarealidade.
I .E.S. ARCEBISPO XELMIREZ I I
Irmandiños 15, 15704 Santiago de Compostela
'881867055 6881867062 : [email protected]
http://centros.edu.xunta.es/iesarcebispoxelmirez2/
15 de 36
Filosofía1BACBloque4.Arealidade
Ob-xec-ti-vos
Contidos Estándaresdeaprendizaxe/11/5
3 semanas(contidosmínimosen
negriña)
Tempo-ralización 10sesións
Graomínimodeconsecuciónparasuperaramateria
5
Exemplosdeprocedementoseinstrumentosde
avaliación
FIB4.2.4.Analizaecomprendefragmentosdetextosbrevesesignificativossobreasproblemáticasmetafísicasquepresentaarealidade,depensadorescomoPlatón,Aristóteles,TomédeAquino,Descartes,Marx,Nietzsche,etc.,comparandoeestablecendosemellanzasediferenzasentreosenfoques,edisertandocoherentementesobreasposturashistóricas.
dehigl
B4.7.Cosmovisiónscientíficassobreouniverso.Afilosofíadanaturezacomoadmiraciónfilosóficapolanatureza.B4.8.Paradigmacualitativoorganicista:universoaristotélico.B4.9.Universomáquina:visiónmecanicistanaModernidade.Supostosepistemolóxicosdomodeloheliocéntrico:procuradasleisuniversaisdununiversoinfinito.Determinismo,regularidade,conservación,economíaecontinuidade.B4.10.VisióncontemporáneadoUniverso.B4.11.Reencontrodafilosofíaeafísicanateoríadocaos.
FIB4.3.1.ExplicaecomparadúasdasgrandescosmovisiónsdoUniverso:oparadigmaorganicistaaristotélicoeomodelomecanicistanewtoniano.
39ª-42ª - B4.3.Entendeadiferenciaexistenteentreoparadigmaorganicistaeomecanicista.
- Comprendeasliñasxeraisdainterpretacióncientíficaactualdarealidade.
- Utilizaconrigorgranpartedostermostécnicosutilizadosnaexplicacióndosestándaresdeaprendizaxedesteapartado.
CMCCTV.X.XVI.XX.
FIB4.3.2.Describeoscarácteresesenciaisdasinterpretaciónsrelativistaecuánticacontemporáneasdarealidade,explicandoasimplicaciónsfilosóficasasociadasaesescarácteres.
FIB4.3.3.Usaconrigortermosepistemolóxicosecientíficoscomocosmovisión,paradigma,Universo,natureza,finalismo,organicismo,determinismo,orde,causalidade,conservación,principio,mecanicismo,materia,relatividade,cuántica,espazo,tempo,azar,determinismo,indeterminismo,probabilidade,gaiaecaos,entreoutros.
I .E.S. ARCEBISPO XELMIREZ I I
Irmandiños 15, 15704 Santiago de Compostela
'881867055 6881867062 : [email protected]
http://centros.edu.xunta.es/iesarcebispoxelmirez2/
16 de 36
Filosofía1BACBloque4.Arealidade
Ob-xec-ti-vos
Contidos Estándaresdeaprendizaxe/11/5
semanas(contidosmínimosen
negriña)
Tempo-ralización15sesións
Graomínimodeconsecuciónparasuperaramateria
5
Exemplosdeprocedementoseinstrumentosde
avaliación
deghi
B1.3.Usodosprocedementosdetraballointelectual(incluíndoosdastecnoloxíasdainformaciónedacomunicación)adecuadosáfilosofía,enespecialaasimilacióneousorigorosodoléxicorelacionadocoastemáticasfilosóficasestudadas.
FIB4.4.1.Elaboraesquemas,táboase/oumapasconceptuaisquecomparenoscarácteresadxudicadoshistoricamenteaoUniverso,entendidocomototalidadedoreal,contextualizandohistoricamenteeculturalmentecadacosmovisióneampliandoinformaciónmedianteinternete/oufontesbibliográficas.
43ª - B4.4.Écapazdeelaboraresquemas,táboas,infografías,etc.sobreoscontidostratadosnestebloque.
- Contidotransversal.
CDI.VII.X.XIV.XV.XX.
dehim
B1.1.Textosfilosóficosetextospertencentesaoutrasramasdosaberrelacionadoscoastemáticasfilosóficasestudadas.
FIB4.5.1.Analizatextosfilosóficosecientíficos,clásicosecontemporáneos,queabordenasmesmasproblemáticas,einvestigaravixenciadasideasexpostas.
44ª-45ª ª46ª-47ªProbaerecuperación(secorresponde),revisióndos
- B4.5.Équendelocalizarentextosbrevesasproblemáticastratadasnestetemaereflexionarsobreelas.
- Contidotransversal.
CMCCT, CAAI.III.XI.XX.
FIB4.5.2.Reflexionasobreasimplicaciónsfilosóficasqueafectanavisióndoserhumanoencadacosmovisiónfilosófico-científicaestudada,eargumentaassúaspropiasideasdexeitorazoadoecreativo.
resultados
Finalizandosegundaquincenaquincenadexaneiro
Filosofía1BACBloque5.Oserhumanodesdeafilosofía
Ob-xec-ti-vos
Contidos Estándaresdeaprendizaxe/14/5semanasemedia
(contidosmínimosennegriña)
Tempo-ralización16sesións
Graomínimodeconsecuciónparasuperaramateria
8
Exemplosdeprocedementoseinstrumentosde
avaliación
bcde
B5.1.Areflexiónfilosóficasobreoserhumanoeosentidodaexistencia:antropoloxíafilosófica.
FIB5.1.1.Utilizarconrigorvocabularioespecíficodatemática,comoevolución,dialéctica,proceso,progreso,emerxencia,azar,selecciónnatural,apto,reducionismo,creacionismo,evolucióncultural,vitalismo,determinismoxenético,naturezaecultura.
Iniciandofinaisdexaneiro
48
- B5.1.Écapazdeutilizarrigorosamentegranpartedostermostécnicosutilizadosnestebloque.
CCLI.V.XX.
I .E.S. ARCEBISPO XELMIREZ I I
Irmandiños 15, 15704 Santiago de Compostela
'881867055 6881867062 : [email protected]
http://centros.edu.xunta.es/iesarcebispoxelmirez2/
17 de 36
Filosofía1BACBloque5.Oserhumanodesdeafilosofía
Ob- Contidos Estándaresde Tempo- Graomínimodeconsecuciónpara Exemplosdexec- aprendizaxe/14/5 ralización superaramateria procedementoseti- semanasemedia 16sesións 8 instrumentosdevos (contidosmínimosen avaliación
negriña)dehi
B5.2.Implicaciónsfilosóficasdaevolución.Filosofíaebioloxía.
FIB5.2.1.Coñeceeexplicaasconsideraciónsfilosóficasimplicadasnateoríadaevolución,comoaconsideracióndinámicaedialécticadavidaouoindeterminismo,entreoutras.
49ª-50ª - B5.2.Decátasedasimplicaciónsfilosóficasdateoríadaevolución.
- Équendelocalizarentextosbrevesasproblemáticastratadasnestetemaereflexionarsobreelas.
CMCCT,CCECI.III.IX.XI.XX.
FIB5.2.2.AnalizafragmentosbrevesesignificativosdeE.Morin,K.Popper,R.Dawkins,J.Mosterín,A.Gehlen,M.HarrisouM.Ponty,entreoutros.
deghil
B5.3.Adialécticanatureza-culturanoprocesodeantropoxéneseedeconstrucióndaidentidadepropiahumana.
FIB5.3.1.Identificaeexpónenqueconsisteocompoñentenaturalinnatodoserhumano,easúarelacióncoselementosculturaisquexordennosprocesosdeantropoxéneseehumanización,dandolugaráidentidadepropiadoserhumano.
51ª-54ª - B5.3.Identifica(utilizandodiferentesfontesdeinformación)oscompoñentesnaturaleculturaldoserhumano,sendocapazdecomprenderasimplicaciónsqueestesteñenparaáespecieeoindividuo.
CCEC,CSC,CSIEECCEC,CDI.II.III.IX.XX.
FIB5.3.2.Disertasobreoserhumanoentantoqueresultadodadialécticaevolutivaentreoxeneticamenteinnatoeoculturalmenteadquirido,condiciónparaainnovacióneacapacidadecreativaquecaracterizananosaespecie.FIB5.3.3.Localizainformacióneninternetacercadasinvestigaciónsactuaissobreaevoluciónhumana,ereflicteainformaciónseleccionadaesistematizadadexeitocolaborativo.
I .E.S. ARCEBISPO XELMIREZ I I
Irmandiños 15, 15704 Santiago de Compostela
'881867055 6881867062 : [email protected]
http://centros.edu.xunta.es/iesarcebispoxelmirez2/
18 de 36
abceh
B1.2.Composiciónescritadeargumentosdereflexiónfilosóficaedediscursosorais,manexandoasregrasbásicasdaretóricaeaargumentación.
FIB5.4.1.Argumentaconcoherencia,baseándosenosdatosobxectivosaprendidos,sobreasimplicaciónsdeadoptarprexuízosetnocéntricosparaxulgarossereshumanoseasculturas.
55ª - B5.4.Écapazdeconstruírargumentossobreasconsecuenciasdosprexuízosetnocéntricos.
- Contidotransversal.
CSCI.VIII.XVII.XX.
Filosofía1BACBloque5.Oserhumanodesdeafilosofía
Ob-xec-ti-vos
Contidos Estándaresdeaprendizaxe/14/5semanasemedia
(contidosmínimosennegriña)
Tempo-ralización16sesións
Graomínimodeconsecuciónparasuperaramateria
8
Exemplosdeprocedementoseinstrumentosde
avaliación
bcdeh
B5.4.Visióngrega.Heroehomérico:conceptosocrático.Dualismoplatónico.Animalracionalepolíticoaristotélico.Materialismoeindividualismohelenista.B5.5.Pensamentomedieval:creaciónáimaxedivina;novaconcepcióndocorpoeaalma,damorteedaliberdade.B5.6.Renacemento:antropocentrismo ehumanismo.B5.7.ModernidadeeséculoXIX:razón,emociónseliberdade.B5.8.Oserhumanonafilosofíacontemporánea.
FIB5.5.1.Contrastaerelacionaasprincipaisconcepciónsfilosóficasqueseviñerondandohistoricamentesobreoserhumano.
56ª-57ª - B5.5.Recoñeceasliñasprincipais,edefinitorias,dasdiferentesconcepciónssobreoserhumanoqueseteñendadoduranteahistoria.
- Utilizaconrigortermostécnicosexplicadosnestebloquetemático.
CCEC,CCLI.II.III.XVIII.XX.
FIB5.5.2.Analizadexeitocríticotextossignificativosebrevesdosgrandespensadores.FIB5.5.3.Usaconrigortermoscomodualismoemonismoantropolóxico,areté,mente,corpo,espírito,creacionismo,antropocentrismo,teocentrismo,alma,humanismo,persoa,dignidade,sentido,estadodenatureza,estadodecivilización,existencia,liberdade, emoción,paixón,determinismo,alienación,nihilismo,existencia,inconsciente,morte,historiaoutranscendencia,entreoutros.
beh
B5.9.Visiónsfilosóficasorientais:budismo,taoísmoehinduísmo.
FIB5.6.1.Contrastaerelacionaasprincipaisconcepciónsfilosóficasqueseviñerondandohistoricamentenocontextodafilosofíaoccidentalsobreoserhumano,coavisiónfilosóficaoriental,obudismo,otaoísmoeohinduísmo.
58ª - B5.6.Localizaasprincipaisliñasrectorasdasconcepciónsfilosóficasorientaiseécapazdecomparalascoasoccidentais.
CCECV.XII.XX.
bdeh
B5.10.Algunhasclavessobreosentidodaexistenciahumana.B5.11.Cuestióndo
FIB5.7.1.Diserta,dexeitooraleescrito,sobreasgrandescuestiónsmetafísicasquelledansentidoáexistenciahumana.
59ª-60ª
- B5.7.Argumentaediserta(dexeitoescritoouoral)sobreoapregunta,eassúasimplicacións,sobreosentidodaexistenciahumana.
CCLI.III.IX.XX.
I .E.S. ARCEBISPO XELMIREZ I I
Irmandiños 15, 15704 Santiago de Compostela
'881867055 6881867062 : [email protected]
http://centros.edu.xunta.es/iesarcebispoxelmirez2/
19 de 36
sentido,aesenciaeaexistencia,oeu,aliberdade,amorte,odestino,oazar,ahistoriaeanecesidadedetranscendencia.
FIB5.7.2.Argumentaerazoa,dexeitooraleescrito,acercadospuntosdevistapropiossobreoserhumano,desdeafilosofíaesobrediferentestemáticasfilosóficasrelacionadascosentidodaexistenciahumana.
Filosofía1BACBloque5.Oserhumanodesdeafilosofía
Ob-xec-ti-vos
Contidos Estándaresdeaprendizaxe/14/5semanasemedia
(contidosmínimosennegriña)
Tempo-ralización16sesións
Graomínimodeconsecuciónparasuperaramateria
8
Exemplosdeprocedementoseinstrumentosde
avaliación
bcdeh
B5.12.Reflexiónfilosóficasobreocorpo.B5.13.Teoríasfilosóficassobrearelaciónentrementeecorpo.
FIB5.8.1.Coñeceasteoríasfilosóficasdarelaciónentrementeecorpo(monismo,dualismoeemerxentismo),eargumentasobreesasteoríascomparandosemellanzasediferenzas,deformacolaborativa.
61ª 62ª-63ªProbaerecuperación(secorresponde),revisióndosresultados
Finalizandoafinaisdefebreiro
- B5.8.Identificaasprincipaisteoríasdarelacióncorpo-mente.
CMCCTVIII.XVI.XX.
Filosofía1BACBloque6.Aracionalidadepráctica
Ob- Contidos Estándaresde Tempo- Graomínimodeconsecuciónpara Exemplosdexec- aprendizaxe/38/16 ralización superaramateria procedementoseti- semanas 39sesións 23 instrumentosdevos (contidosmínimosen avaliación
negriña)ªabcdeh
B2.5.Racionalidadeteóricaepráctica.B6.1.Orixedaéticaoccidental:Sócratesfronteaossofistas.
FIB6.1.1.Recoñeceafuncióndaracionalidadeprácticaparadirixiraacciónhumana,aíndarecoñecendoosseusvínculosineludiblescoarazónteóricaeaintelixenciaemocional.
Iniciandoaprincipiosdemarzo
64ª-65ª
- B6.1.Comprendeoqueéaracionalidadeprácticaeosseusvínculoscoaracionalidadeteóricaeaintelixenciaemocional.
- ComprendecomoseiniciouaéticaoccidentalapartiresdosproblemastratadosporSócrateseossofistas.
CSC, CCECXIIXVII.XX.
FIB6.1.2.Explicaaorixedaéticaoccidentalnopensamentogrego,contrastando,deformarazoada,aconcepciónsocráticacoadossofistas
abcde
B6.2.Aéticacomoreflexiónsobreaacciónmoral:carácter,concienciaemadurezamoral.
FIB6.2.1.Explicaerazoaacercadoobxectoeafuncióndaética.
66ª - B6.2.SabedefiniroqueéaÉtica.
CSCI.XX.
I .E.S. ARCEBISPO XELMIREZ I I
Irmandiños 15, 15704 Santiago de Compostela
'881867055 6881867062 : [email protected]
http://centros.edu.xunta.es/iesarcebispoxelmirez2/
20 de 36
abcdeh
B6.3.Principaisteoríassobreamoralhumana.B6.4.Procuradafelicidade.B6.5.Aboavontade:Kant.B6.6.Axustizacomovirtudeético-política.
FIB6.3.1.Expresadexeitocríticoasargumentaciónsdasprincipaisteoríaséticassobreafelicidadeeavirtude,razoandoassúaspropiasideas,eachegaexemplosdoseucumprimentoedoseuincumprimento.
67ª-71ª - B6.3.Diferenciaentreasteoríaséticaseéquendeanalizalascomparativaecriticamente.
- Équendelocalizarentextosbrevesasproblemáticastratadasnestetemaereflexionarsobreelas.
- Usarigorosamentegranparte
CSIEE, CSC,CSIEE,CCLI.III.XI.XV.XIX.XX.
Filosofía1BACBloque6.Aracionalidadepráctica
Ob-xec-ti-vos
Contidos Estándaresdeaprendizaxe/38/16
semanas(contidosmínimosen
negriña)
Tempo-ralización39sesións
Graomínimodeconsecuciónparasuperaramateria
23
Exemplosdeprocedementoseinstrumentosde
avaliación
B6.7.Relativismoeuniversalismomoral.
FIB6.3.2.Expresademaneiracríticaasargumentaciónsdasprincipaisteoríaséticassobreaxustiza,razoandoassúaspropiasideas,eachegaexemplosdoseucumprimentoedoseuincumprimento.
dostermostécnicosutilizadosnaexplicacióndasteoríaséticas.
FIB6.3.3.Analizatextosbrevesdalgúnsdosfilósofosrepresentantesdasprincipaisteorizaciónséticasesobreodesenvolvementopsicolóxicomoraldoindividuo.FIB6.3.4.Usaconrigortermoscomoética,moral,acciónmoral,autonomía,responsabilidade,convenciónmoral,madurezamoral,virtudemoral,subxectivismo,relativismoeuniversalismomoral,utilitarismo,debermoral,éticademáximos,éticademínimos,consenso,xustiza,eudemonismo,hedonismoeemotivismo.
abcdeh
B6.8.FundamentosfilosóficosdoEstado.B6.9.Principaisinterrogantesdafilosofíapolítica.
FIB6.4.1.Identificaafunción,ascaracterísticaseosprincipaisinterrogantesdafilosofíapolítica.
72ª-73ª
- B6.4.Comprendecalessonosprincipaisinterrogantesdafilosofíapolítica.
- Usarigorosamenteostermostécnicosutilizadosrespectoaestetema.
CSC, CCLI.XVII.XX.
I .E.S. ARCEBISPO XELMIREZ I I
Irmandiños 15, 15704 Santiago de Compostela
'881867055 6881867062 : [email protected]
http://centros.edu.xunta.es/iesarcebispoxelmirez2/
21 de 36
FIB6.4.2.Utilizaconrigorconceptoscomodemocracia,Estado,xustiza,dereito,dereitosnaturais,Estadodemocráticoededereito,legalidade,lexitimidade,convención,contractualismo,alienación,ideoloxía,utopía,entreoutrosconceptosclavedafilosofíapolítica.
Filosofía1BACBloque6.Aracionalidadepráctica
Ob-xec-ti-vos
Contidos Estándaresdeaprendizaxe/38/16
semanas(contidosmínimosen
negriña)
Tempo-ralización39sesións
Graomínimodeconsecuciónparasuperaramateria
23
Exemplosdeprocedementoseinstrumentosde
avaliación
ªªabcdeh
B6.10.AxustizasegundoPlatón.B6.11.Oconvencionalismonossofistas.B6.12.Realismopolítico:Maquiavelo.B6.13.Contractualismo:Hobbes,Locke,RousseaueMontesquieu.B6.14.ApazperpetuadeKant.B6.15.FundamentosfilosóficosdocapitalismonoséculoXIX.JohnStuartMill.AlienacióneideoloxíasegundoMarx.B6.16.DisputapolíticaentrePoppereaescoladeFrankfurt.
FIB6.5.1.Explicadexeitocoherenteasformulaciónsfilosófico-políticasdePlatón,ossofistas,Maquiavelo,Locke,Montesquieu,Rousseau,Hobbes,Kant,JohnStuartMill,PopperouHabermas,entreoutros.
74ª-79ª - B6.5.Écapazderecoñecerasliñasrectorasdasconcepciónspolíticasdealgúnsdosprincipaisautoresexpostosnamateria.
- Podeanalizarcomparativamenteasconcepciónsdossofistas,MarxeaEscoladeFrankfurt,sobrearelaciónindividuo-estado.
- Équendelocalizarentextosbrevesasproblemáticastratadasnestetemaereflexionarsobreelas.
- Elaboraargumentoscontraaarbitrariedade,oautoritarismoeaviolencia.
CCEC, CSCI.III.VI.IX.XI.XII.XV.XX.
FIB6.5.2.AnalizaereflexionasobrearelaciónentreindividuoeEstado,sobreabasedopensamentodossofistas,MarxeaescoladeFrankfurt.FIB6.5.3.Analizadexeitocríticotextossignificativosebrevesdalgúnsdosautoresestudados,nosqueseargumentesobreoconceptodeEstado,osseuselementoseassúascaracterísticas.FIB6.5.4.Valoraeutilizaacapacidadeargumentativa,deformaoraleescrita,contraaarbitrariedade,oautoritarismoeaviolencia.
abcdeh
B6.17.Funcióndopensamentoutópico.
FIB6.6.1.Reflexionaporescritosobreasposibilidadesdopensamentoutópico,eargumentaassúaspropiasideas.
80ª-81ª - B6.6.Elaborabrevesescritossobreasposibilidadesdopensamentoutópico.
CSCI.
I .E.S. ARCEBISPO XELMIREZ I I
Irmandiños 15, 15704 Santiago de Compostela
'881867055 6881867062 : [email protected]
http://centros.edu.xunta.es/iesarcebispoxelmirez2/
22 de 36
abcdeh
B6.18.Legalidadeelexitimidade.
FIB6.7.1.Describeecomparaosconceptosdelegalidadeelexitimidade.
82ª83ª-84ªProbaerecuperación(secorresponde),revisióndosresultados
- B6.7..Definecorrectamentelegalidadeelexitimidade,sabendodiferenciarestesdousconceptos.
CCL, CSCVIII.IX.XX.
bdehp
B6.19.Capacidadesimbólica.E.Cassirer.B6.20.Creatividade.H.Poincaré.
FIB6.8.1.ExplicaastesesfundamentaisdeE.Cassirersobreacapacidadesimbólicahumana,easdeH.Poincarésobreoprocesocreativo.
85ª - B6.8.ComprendeaposicióndeCassirersobreacapacidadesimbólicadossereshumanoseasdePoincarésobreoprocesocreativo.
CCECV.XX.
Filosofía1BACBloque6.Aracionalidadepráctica
Ob-xec-ti-vos
Contidos Estándaresdeaprendizaxe/38/16
semanas(contidosmínimosen
negriña)
Tempo-ralización39sesións
Graomínimodeconsecuciónparasuperaramateria
23
Exemplosdeprocedementoseinstrumentosde
avaliación
bdehnp
B6.21.Estéticafilosófica:funciónecaracterísticas.B6.22.Aartecomoinstrumentodecomprensióneexpresiónsimbólicadarealidade.B6.23.Aestéticafilosóficaeacapacidadesimbólicadoserhumano.Arealidadedesdeaarte,aliteraturaeamúsica.
FIB6.9.1.Comprendeeusaconceptoscomoestética,creatividade,creación,símbolo,signo,arte,experienciaestética,mímese,beleza,gusto,subxectividade,xuízoestéticoevangarda.
86ª-87ª - B6.9.ComprendeenqueconsisteaEstéticaFilosóficaeosseusprincipaisproblemaseconceptos.
- Équendelocalizarentextosbreves,fragmentosdevídeo,audios,fotografías,etc.,asproblemáticastratadasnestetemaereflexionarsobreelas.
CCL, CCEC, CAAI.III.IX.XI.XX.
FIB6.9.2.Contrastaerelacionaalgunhasconstruciónssimbólicasfundamentaisnocontextodaculturaoccidental,eanaliza,dexeitocolaborativo,textosliterarios,audiciónsmusicaisevisualizaciónsdeobrasdearteparaexplicaroscontidosdaunidade.
abdehnp
B6.24.Relacióndaartecoaética,cocoñecementoecoatécnica.
FIB6.10.1.Disertasobrearelacióneaposibilidadetransformadoradarealidadehumana,acreaciónartística,acienciaeaética.
88ª - B6.10.Constrúepequenasdisertaciónssobreosconceptosfundamentaisdesteestándar.
CSC, CCECI.XX.
bdehnp
B6.25.Sentimento,experiencia e xuízoestético.Beleza.Creaciónartísticaesociedade.Abstracciónartísticaepensamentometafísico.Aartecomoxustificaciónoucomocríticadarealidade.B6.26.Filosofíaearte.Filosofíae
FIB6.11.1.Coñeceedescribealgúnsdoselementosfundamentaisdareflexiónestéticasobreaarte,analizandotextossignificativosdefilósofoscomoPlatón,Schelling,Hume,Kant,Nietzsche,WalterBenjamin,Gadamer,MarcuseouAdorno,entreoutros,eaplicaesasideasaoestudodediversasobrasdearte.
89ª 90ª-91ªProbaerecuperación(secorresponde),revisióndosresultados
- B6.11.Équendelocalizarentextosbrevesasproblemáticastratadasnestetemaereflexionarsobreelas.
CCECI.III.IXXI.XX.
I .E.S. ARCEBISPO XELMIREZ I I
Irmandiños 15, 15704 Santiago de Compostela
'881867055 6881867062 : [email protected]
http://centros.edu.xunta.es/iesarcebispoxelmirez2/
23 de 36
literatura.Filosofíaemúsica.
FIB6.11.2.Entendeovalorfilosóficodaliteratura,analizandotextosbrevesdepensadoreseliteratoscomoPlatón,SantoAgostiño,CalderóndelaBarca,PíoBaroja,A.Machado,Voltaire,Goethe,Sartre,Unamuno,BorgesouCamus,entreoutros.
Filosofía1BACBloque6.Aracionalidadepráctica
Ob- Contidos Estándaresde Tempo- Graomínimodeconsecuciónpara Exemplosdexec- aprendizaxe/38/10 ralización superaramateria procedementoseti- semanas 39sesións 23 instrumentosdevos (contidosmínimosen avaliación
negriña) FIB6.11.3.Coñeceavisión
filosóficadamúsicaatravésdaanálisedetextosfilosóficossobreasvisiónsdospitagóricos,dePlatón,Schopenhauer,NietzscheouAdorno,entreoutros,asícomomedianteaudiciónssignificativas.
dghn
B1.2.Composiciónescritadeargumentosdereflexiónfilosóficaedediscursosorais,manexandoasregrasbásicasdaretóricaeaargumentación.
FIB6.12.1.Disertadexeitoclaroecoherentesobreovalordasartesparatransmitirideasfilosóficas,eprocuraeseleccionainformacióneninternetqueamplíeoxaaprendido.
92ª - B6.12.Écapazdecompoñerpequenasdisertacións,clarasecoherentes,sobretemasfilosóficos,utilizandodiferentesfontesdeinformación.
- Contidotransversal.
CD, CSCI.II.XIX.XX.
bdemp
B6.33.Afilosofíaeaempresacomoproxectoracional.
FIB6.17.1.Utilizaconceptosconsentidofilosóficoeaplícaosaocontextoempresarial:principios,saber,ordelóxica,finalidade,demostración,razoamento,indución,dedución,argumentación,sentido,significado,creatividade,diálogo,obxectivo/subxectivo,emocións,globalidadeevalor,entreoutros.
93ª
- B6.17.Entendeafunciónquepodeterareflexiónfilosóficanunemprendementoempresaria.
CSIEEIII.XII.XX.
I .E.S. ARCEBISPO XELMIREZ I I
Irmandiños 15, 15704 Santiago de Compostela
'881867055 6881867062 : [email protected]
http://centros.edu.xunta.es/iesarcebispoxelmirez2/
24 de 36
bemp
B6.34.Omodometafísicodepreguntarparadeseñarunproxectovitaledeempresa.B6.35.Osprocesosdecuestionamentoeaimportanciadadefinicióndeobxectivos.
FIB6.18.1.Formulacorrectamenteosinterrogantesfilosóficosradicaisquedebenestarnabasedacreacióndunproxecto,tantovitalcomolaboral,como"queson?","quefago?","porque?","paraque?","caléomeuobxectivo?","caléoseusentido,asúarazóndeser?",etc.,esaberargumentaradefensadasrespostas.
94ª
- B6.18.Écapazdeaplicaromodometafísicodepreguntaródeseñodunproxectovitaledunproxectoempresaria.
- Comprendecomoutilizaradefinicióndeobxectivosparaodeseñoantesmencionado.
CSIEE, CSCXVI.XVII.XVIII.XX.
Filosofía1BACBloque6.Aracionalidadepráctica
Ob- Contidos Estándaresde Tempo- Graomínimodeconsecuciónpara Exemplosdexec- aprendizaxe/38/16 ralización superaramateria procedementoseti- semanas 39sesións 23 instrumentosdevos (contidosmínimosen avaliación
negriña)bmp
B6.36.Procesodeanáliseracionaldoconxuntodunsistema,doselementosqueointegranedaorderacionalquesubxaceáestruturalóxicadunproxecto,vitaleempresarial.
FIB6.19.1.Deseñaunproxectovitalouempresarial,sobreabasedafilosofía,valorandoaíntimarelaciónentreospensamentoseasaccións,entrearazóneasemocións,atravésdodiálogo,daargumentaciónealinguaxefilosófica.
95ª
- B6.19.Realizaunesquemáticoanáliseracionaldaestruturalóxicaquesubxaceaunproxectovitalouempresaria.
CSIEEIII.VII.XVI.XVII.XVIII.XX.
amn
B6.37.Importanciadodiálogoedadefensaargumentativadeproxectos,finsemedios.
FIB6.20.1.Coñeceeutilizaasferramentasdaargumentacióneodiálogonaresolucióndedilemaseconflitosdentrodungrupohumano.
96ª - B6.20.Sabeutilizarasferramentasdodiálogoargumentativonaresolucióndedilemaseconflitosdentrodungrupohumano.
CSCIX.XVII.XX.
amn
B6.38.Deseñodunproxectovitalelaboral.PapeldaEstéticanodesenvolvementodopensamentocreativoeinnovador.
FIB6.21.1.Valoraaposibilidadedecreartarefasinnovadoras,valorandoafuncióneaimportanciadaspersoasemprendedoraseinnovadorasparaaconstrucióneoavancedunhacultura,eatransformacióndarealidade.
97ª - B6.21.Decátasedaimportanciadodeseñodunproxectovitalelaboral.
- DecátasedaimportanciadaEstéticanoámbitocreativoeinnovador.
CSIEEIX.X.XI.XX.
abcfmp
B6.39.Importanciadaéticaparaestablecerosistemadevaloresnotraballo.
FIB6.22.1.Realizaundecálogodevaloreséticosquedebenrexernomundolaboraledecaraásociedadeeánatureza.
98ª–99ª - B6.22.Elaboraunhalistadevaloreséticosreferenciadosómundolaboral.
- Constrúepequenostextossobreaimportanciadotraballoparaódesenvolvementodaspotencialidadeshumanas.
CSCX.XVII.XX.
FIB6.22.2.Valoraedisertasobreaimportanciadotraballoparadesenvolvernoscomosereshumanos,paraoavancedunhaculturaeparatransformararealidade.
I .E.S. ARCEBISPO XELMIREZ I I
Irmandiños 15, 15704 Santiago de Compostela
'881867055 6881867062 : [email protected]
http://centros.edu.xunta.es/iesarcebispoxelmirez2/
25 de 36
bmp
B6.40.Razóncríticaentantoquereguladoradaacciónhumana.
FIB6.23.1.Comprendeevaloraaimportanciadarazóncríticaparaoavancedunproxectopersoalecolectivo.
100ª 101ª-102ªProbaerecuperación(secorresponde),revisióndosresultados
- B6.23.Recoñeceaimportanciadarazóncríticaparaoavancedosproxectospersoaisecolectivos.
CSCXVII.XIX.XX.
3.MATERIAISERECURSOSDIDÁCTICOS.
§ Materiaiscreadopolasprofesoras.Aulavirtual.
§ Textos,vídeos,audios,bandasdeseñadas,fotografías,etc.,escollidosparailustrar
conceptos.
§ Prensa.
§ Internet(blogs,redessociais,etc.)
§ Materiaisaportadospolopropioalumnado
§
4.CRITERIOSDEAVALIACIÓNPARAAMATERIADEFILOSOFÍA1ºBACH. 4.1.ConcepcióndaAvaliación
ODepartamentodeFilosofíaasumequeaavaliacióndebesercontínua,demodoquepara
avaliarconaciertoéprecisocomprobarlosprogresosdoalumnadononsoaofinaldoproceso,
senóndendeocomezoeao longodomesmo,para terencontaa traxectoria individualeos
distintosritmosdeaprendizaxedosalumnosealumnas.Destemodoavaliaciónrealízasedende
oprincipiodaaccióneducadora,nonéalgoquexurdeaofinaldoprocesoparacomprobarunos
resultados. A avaliación continuainclúe a avaliación de diagnóstico (inicial), formativa e
sumativa. Permite incluir as modificacións necesarias na programación para facilitar a
aprendizaxedoseducandos,manexarasdiferenzasentreoalumnadonaaulaeportantotanto
tamén seentiende comounhapráctica inclusiva.Demodoquenonpode centrarsenaetapa
final da aprendizaxe nin se concibe para aprobar, senón para aprender. Deste modo, o
profesoradopropóndiversasactividadesaolongodocurso,decarácteravaliable,deacordocos
criterios anteriormente expostos. A cualificación final responderá ao conxunto do traballo
realizadopoloalumnooualumnaduanteocursoequedaráreflectidanacualificacióndexuño
despois de realizar a media das cualificacións obtidas nas distintas avaliacións, ou no seu
caso das recuperacións, efectuadas. A cualificación de cada avaliación resultará do traballo
I .E.S. ARCEBISPO XELMIREZ I I
Irmandiños 15, 15704 Santiago de Compostela
'881867055 6881867062 : [email protected]
http://centros.edu.xunta.es/iesarcebispoxelmirez2/
26 de 36
realizada na aula, as probas, traballosou actividades realizadas en cadaperíodo,deacordo
coscriteriosquesesinalanacontinuación:
4.2.Avaliacióndodeaprendizaxedoalumnado
Os catro estándares de aprendizaxe de contidos transversais non se contan para a
media ponderada xa que sobre ese bloque non se fan probas, controis, etc. de forma
separada,comononpoderíaserdoutroxeito,ósercontidosqueestáninseridos norestode
estándareseque,polotanto,vanseravaliadosatravésdetodoocurso.
O resto dos bloques suman en total 7+11+11+14+38 = 81 estándares. Como se pode
observar, practicamente a metade da materia atópase no derradeiro bloque temático.
Este é especialmente complexo abarcando diferentes cuestións, polo cal, imos proceder a
subdividilo segundo os ámbitos a tratar: Ética e Política (7+8 = 15), Retórica,Argumentación
eLóxica(7),Estética(8),Emprendemento(8).
Se atendemos a que a nota final vai de 0 a 10 e ponderamos o peso dos
diferentes bloques (aproximando de tal xeito que teñamos números sen decimais) o tanto
porcentodopesodecadabloquequedaríaasí:
Bloque2.Osaberfilosófico/8.64/11%-poladificultadeinicial
Estándaresdeaprendizaxe/7DeFIB2.1.1.aFIB2.5.1.
Temporalización3semanas
Bloque3.Ocoñecemento/13.58%/14%
Estándaresdeaprendizaxe/11DeFIB3.1.1.aFIB3.7.2.
Temporalización4semanasemedia
Bloque4.Arealidade/13.58%/14%
Estándaresdeaprendizaxe/11DeFIB4.1.1.aFIB4.5.2.
Temporalización4semanasemedia
Bloque5.Oserhumanodesdeafilosofía/17.28%/16%Estándaresdeaprendizaxe/14
DeFIB5.1.1.aFIB5.8.1.Temporalización
6semanas
Bloque6.Aracionalidadepráctica/46.91%/45%
Sub-ámbitos Estándaresdeaprendizaxe/38
Temporalización/14semanas
Pesoponderado
ÉticaePolíticaDeFIB6.1.1aFIB6.7.1.
15 23sesiónsaprox. 20%
Bloque1.ContidostransversaisEstándaresdeaprendizaxe/4/contidospresentesentodoocurso
DeFIB1.1.1.a FIB1.4.1.
I .E.S. ARCEBISPO XELMIREZ I I
Irmandiños 15, 15704 Santiago de Compostela
'881867055 6881867062 : [email protected]
http://centros.edu.xunta.es/iesarcebispoxelmirez2/
27 de 36
EstéticaDeFIB6.8.1.aFIB6.12.1
7 6sesiónsaprox. 7%
Argumentación,RetóricaeLóxicaDeFIB6.12.1.aFIB6.16.3.
8 11sesiónsaprox.Poladificultadenaabstracción
9%
EmprendementoDeFIB6.17.1.aFIB6.23.1.
8 6sesiónsaprox. 7%
Como se pode observar na programación a temporalización non se detalla para cada
estándarsenónparacadagrupodeestándarespertencentesósgrupossinalados na columna
de contidos e criterios de avaliación. Esto é así porque segundo o que consideramos os
requerimentosdapropiamateriaparaquesexacomprensibleparao alumnado deste nivel é
necesario abordar ós problemas fuxindo da fragmentación todooquepermitaocurrículo.
Porexemplo,noBloque1,podemosobservarcomoos tresprimeiros contidos (B1.B2eB3)
estánconstituídospordousestándares(FIB2.1.1 eFIB2.1.2)eseavalíancuncriterio(B2.1)e
o seguinte contido (B4) esta constituído, tamén,pordousestándares (FIB2.1.3eFIB2.1.4)
que tamén se avalían con un criterio (B2.2); nestes dous exemplos, por unha parte se
presentan como estándares grandes problemas e tarefas da filosofía, e por outra parte, se
esixen como pequenas “pílulas” de saber e comprensión fragmentado, pero ditos
fragmentos se avalían, cando van agrupados,cunsócriterio.
Este tipo de fragmentación de sentido na lei fai moi difícil programar ó detalle a
temporalización, así como os mecanismos de avaliación, xa non digamos sinalar con
exactitude o tanto por cento que vai valer cada un destes estándares sobre os 81
(excluíndoos de contidos transversais do Bloque 1) que hai en total namateria. Polo tanto
seguindo, en certa forma, a lóxica da columna de “criterios de avaliación” e de “contidos”,
agruparemos os estándares de aprendizaxe para asignarlles omesmo peso dentro de cada
bloquetemático.Aíndaque,obviamente,nontodososestándaresdeavaliación presentan a
mesma dificultade e extensión, pensamos que, ó final, terminarán quedando
compensadosdentrodobloqueditasdiferencias.
Ante esto optamos por programar, como dicíamos, xuntado os estándares de
aprendizaxesegundoaagrupaciónqueaparece tantonacolumnade"contidos"como nade
"criteriosdeavaliación",edendeaíxordeadecisióndeadxudicarostantospor cento (iguais)
correspondentes a cada agrupamento. Aínda que ditos agrupamentos sondiferentestanto
enextensióncomoendificultade,consideramosqueófinal terminan compensándosee,polo
I .E.S. ARCEBISPO XELMIREZ I I
Irmandiños 15, 15704 Santiago de Compostela
'881867055 6881867062 : [email protected]
http://centros.edu.xunta.es/iesarcebispoxelmirez2/
28 de 36
tanto, outorgámoslles a mesma porcentaxe dentro do bloque (a no ser que se indique o
contrario),talecomomencionamoscon anterioridade.
Anota finaldecadabloquexurdirádediferentes tiposdeactividades.Enprincipio (se
estovaríase indicaránasactasdeDepartamento),asnotasdecadabloqueterána seguinte
composición:
• entreun60%yun80%paraoexameouproba escrita tradicional (que constaráde
preguntas curtas e/ou medias, preguntas sobre texto, preguntas tipo test, preguntas de
recheo,etc.)sobreacalsefarárecuperación,
• entreun20%eun40%paraotraballodiario,realizadonaaula-ounacasa-entreo
queseinclúencuestionariosconpreguntasabertasouprobastipotestapartiresdosmateriais
traballados. As ponderacións das distintas actividades poderán ser diferentes, o que será
comunicadoaoalumnadoefiguraránaprogramacióndeaula.Nocasodequeaprobasefaga
conmaterial de consulta non terá recuperación. Tampoucono caso de que sexa un test de
repasodunhapequenaparteduntema.Destaporcentaxeo5%dependerádaparticipacióndo
alumnadonaaula,quequedarárexistradonocadernodaprofesora,utilizamosamesmaescala
devaloresqueseempregaparaavaliacióndotraballodeaulanoscursosdeESO.
• en ocasións, e se se pacta co alumnado (o obxectivo émotivalos a traballar máise
con ferramentas emateriais diferentes, tal e como indica a lexislación), sefaránactividades
comoinfografías,presentacións,lecturasguiadas,etc.,que poderánvalerentre1e1.5puntos
sobre os anteriores 10 que se poidan obter no bloque, dependendo da cantidade de
actividades que se fagan (p.e.: una infografía avaliada con rúbrica, ata 0.50 punto por riba
do 10, unha lectura guiada con preguntas a responder, sendo posible consultar o
material traballado, ata un punto por riba de 10,etc.). Isto considérase unha medida de
atenciónádiversidade(enriquecimento).
• o alumnado poderá realizar actividades de carácter voluntario coa fin de reforzar
aquelesestándaresquellepresentanunhamaiordificultade.Nestecasosóseteránenconta
asqueacadenunhavaloraciónpositiva,quesecomputarádentrodo20%ou30%dotraballo
deaula.Trátaseasímesmodunhamedidadeatenciónádiversidade(reforzo).
A nota de cada avaliación xurdirá da media aritmética dos bloques que se avalíen
porcompletoneseperíodolectivo.Seneseperíodosóseavaliou,porexemplo, unbloqueesó
se fixeron algunhas actividades do seguinte bloque ou incluso o test,non se teránenconta
para a nota da avaliación, xa que consideramos que é probable que transmita ás familias
I .E.S. ARCEBISPO XELMIREZ I I
Irmandiños 15, 15704 Santiago de Compostela
'881867055 6881867062 : [email protected]
http://centros.edu.xunta.es/iesarcebispoxelmirez2/
29 de 36
unha imaxe errónea do avance da/o alumna/o da materia, ó transmitir notas parciais de
temas que, polo xeral, terminan adquirindo o seu sentido global cara ó final da súa
impartición. A pesares de que a media é ponderada entre os diferentes bloques, nas
avaliacións será a aritmética, porqueobloqueque tenpeso maior se impartirá cara ó final
de curso. No caso de que na segunda avaliación se imparta algún dos subámbitos a
tratarprocurarse, parafacera media, adaptaro número de estándares que contén ese
subámbito co do bloque que se impartiu por completo (p.e., se se impartiu B5 – 15
estándares-eoámbitodeÉticaePolíticadoB6-15estándares-,faraseamediaartimética).
4.3.Procedementoseinstrumentosdeavaliación:
Segundo proceda para cada estándar de aprendizaxe e dependendo do tempo de que se
dispoñaedadinámicaecomposicióndiversadecadadecadaclase utilizaranse os seguintes
procedementose instrumentosdeavaliaciónparaobter as cualificacións.
Anotafinaldecurso(Xuño)resultaráderealizaramediaponderadadas cualificaciónsobtidas
nasdistintasavaliacións,ounoseucasodasrecuperacións, efectuadasduranteocurso.
Acualificacióndecadaavaliaciónresultarádasprobas,traballosouactividades realizadasen
cadaperíodo.Acontinuaciónseofreceunhadescriciónxeraldasprobas, actividades,tarefas,
etc.máissalientables,queoalumnadofaráolongodocurso.
1º)Unhaprobaescrita(exame),porcadabloquetemáticoousub-tema dentro
decadabloqueseasíoindicaaprogramacióndamateria,ouseseindicanaprogramaciónde
aula, na que se avaliará a adquisición e adecuada utilización deconceptos, fixados nos
estándaresdeaprendizaxeenoscriteriosdeavaliación,propios damateriae correspondentes
a ese período académico. No caso de que a proba se compoña de diversas partes ou
preguntas,oprofesoradoindicarápreviamentea valoracióndecadaítemoupartedosquese
compoña o exame, no caso de que non se detalle dita valoración se entende que todas as
preguntas valen igual. Nalgúns caso, e sempre que se considere oportuno, se facilitirán
rúbricas. Este tipo de proba será a que teñaaposibilidadedeser recuperadanunhaproba
posterior,domesmotipoque aprimeiraquesesuspendeu.
2º) A proba anterior pode ser suplida, se o profesorado así o indica, por un
traballo individualouengrupoentregadoporescritoe presentadooralmentena aula.Neste
caso valorarase non só o contido senón tamén a exposición oral feita ante o resto do
alumnado. No caso de traballos (individuais, grupais ou por proxectos) o sistema de
I .E.S. ARCEBISPO XELMIREZ I I
Irmandiños 15, 15704 Santiago de Compostela
'881867055 6881867062 : [email protected]
http://centros.edu.xunta.es/iesarcebispoxelmirez2/
30 de 36
recuperaciónnonconsistiránunhaprobaespecífica,xaquetalcousacarece de sentido cando
se aplica unha metodoloxía que ten por resultado un produto final. Neste caso ou se lle
darán as indicacións pertinentes ó alumnado para que mellore os aspectos que presentan
deficiencias, ou se lles dará a oportunidade de compensar a baixanotaobtidacun traballo
posterior onde se demostre o avance na adquisición de competencias, na consecución de
obxectivosenaadecuadaadquisicióndeestándares deaprendizaxe.
3º) Tamén ser farán durante o curso diferentes actividades sobre distintos
tipos de materiais, exercicios de redacción sobre temas do currículo, pequenos controis
con probas tipo test, de recheo de espacios baleiros ou de verdadeiro/falso, cuestionarios,
exposicións, infografías, controisde lecturas guiadas, etc.Oobxectivodesteamploabanode
actividades é o do utilizar os diferentes procedementos e instrumentos de avaliación
suxeridos para cada estándar o grupo de estándares de aprendizaxe, xa que é moi
complicado elaborar unha proba estandarizadade tipo1ºo2ºsobrecadabloquetemático,
detalxeitoquesepresente comountodocoherenteparaoalumnado.
Oredondeodanotadeavaliaciónseéocaso,dependerá,axuízodo profesorado,tendoen
conta:
4º)Assúasaportaciónsnosdebatesoudiscusiónssobretemasda materiatidos
enclase.
5º) O seu cumprimento da lectura ou comentario dos textos, documentos,
actividades, traballo por proxectos, etc. relativos a cuestións filosóficas, éticas,psicolóxicas,
etc.
6º)Aobservacióndotraballorecollidonoportafolio(seo profesoradolloindica
así dende o principiode curso) do seguimento e asimilación dos estándaresdeaprendizaxe
impartidosnoperíodocorrespondenteáavaliación.
7º) Que o profesorado poderá levar oportafolio (ou fichas) do alumnado,
calqueradía, sen avisar previamente. Éobriga do alumnado traelo/s sempre a clasee facer
cada días as actividades previstas. O profesorado elixirá algunha das actividades paraasúa
cualificación,porsuposto,senindicarpreviamentecalesseránelixidas.Esto mesmo vale para
o seguimento de traballo por proxectos que se podan facer na materia.
Outras consideracións importantes a ter en conta polo alumnado son as que se detallan a
continuación.
I .E.S. ARCEBISPO XELMIREZ I I
Irmandiños 15, 15704 Santiago de Compostela
'881867055 6881867062 : [email protected]
http://centros.edu.xunta.es/iesarcebispoxelmirez2/
31 de 36
Algunhas das probas ou traballos que se propoñan poderán ter carácter voluntario ou
xurdirán dun pacto entre o alumnado e o profesorado (ou sexa, serán ofertadas polo
profesorado e a clase decidirá se lle parece oportuno facelas), en tal caso subirán a nota
da avaliación na que se fagan, ou da unidade temática ó que correspondan, de tal
maneiraquenuncasupereunpuntoemedioquesesumaráó totaldoobtidoentretodasas
probase traballosque se fixeranneseperíodo.Este tipo de probas non terá recuperación.
Dado o carácter voluntario, e motivante, destas probas o alumnado que non demostre
interesepor elasdeixará claro quenon aspiraaacadar ó redondeopor riba da súa nota na
avaliacióncorrespondente,nocasodeque amediadasprobasdeacomoresultadounnúmero
condecimais.
Nas probas ou controis especificarase o valor de cada cuestión. No caso de que non se
especifique, sobreentenderase que todas valen o mesmo. No caso de traballar con
actividades,proxectos,etc.intentaraseproporcionardendeoiniciounharúbrica.
No caso de non superar algunha das tres avaliacións o alumnado realizará, antes da
avaliación seguinte, ou no seu caso antes da nota final, unha proba de recuperación
seguindo o modelo reflectido no caso 1º. Se sucedera que a avaliación sobre proxectos,
actividades,etc.nonresultarasatisfactoria,contemplarase a posibilidadedefacerunhaproba
comoadocaso1ºparaesetipodecontidos.
Comonormaxeralcompreterencontaquenacualificacióndecadaproba,ata un5%poderá
dependerdacorreccióngramaticaleortográfica.
Nasprobassósepoderáusarmaterialdeapoiocandooprofesoradoasío indique.O
uso de calquera tipo de material (fotocopias reducidas, pequenas anotacións, documentos
electrónicos)ouoapoioaoalumnadoporcalqueramedio(teléfonomóbil,axudaoraldirecta),
pode supoñer a anulación da proba, que deberá recuperarse nas probas ordinarias de
recuperación.Dedarseestasituaciónnaprobaderecuperación,entendríasequeesegrupode
estándaresnonestánrecuperadoseacualificaciónpoderíaseriguala0.
SeenXuñooalumnadononsuperaamateriateráenSetembroaposibilidade deo facer
medianteunha proba do tipo 1ºnaque deberán responder a cuestións relativasbloquesde
contidoimpartidos.Seesteexamesecompóndevariaspreguntas indicaráselleaoalumnadoa
valoración de cada unha delas de cara ao cómputo global. No caso de que non se
especifique o valor de cada ítem se sobreentende que se dividen por igual entre a nota
total (p.e.: sehaidúaspreguntasametadedanotaé paracadapregunta).
I .E.S. ARCEBISPO XELMIREZ I I
Irmandiños 15, 15704 Santiago de Compostela
'881867055 6881867062 : [email protected]
http://centros.edu.xunta.es/iesarcebispoxelmirez2/
32 de 36
5.CRITERIOSDECUALIFICACIÓN
5.1.PrecisiónsxeraisqueafectanatodasasmateriaisimpartidaspoloDepartamento:
1ª.Anonpresentaciónporpartedoalumnadosenxustificacióndocumentada,a algunhadas
probas esixidas polo profesorado - sexan estas presenciais (exames ou diferentes tipos de
probas) ou non (entrega de traballos) - implica a valoraciónnegativadasmesmas(cuncero,
ou incluso con notas negativas, que dependerán do que valla a nota porcentualmente, por
exemplo, as notas que soben ata 0.50 puntos terán un desconto de -0.15 puntos). No caso
de que a proba teña dereito á recuperación, se a non presentación non se xustifica, a
probade recuperaciónserá aúnicaprobaaquea/oalumna/o sepoda presentar(óperdera
convocatoria en primeira instancia). No caso de que a inasistencia fose xustificada
documentalmente (p.e. cun certificado médico) o profesorado pode repetir a proba pero
sempreantesda dataenqueanotadebaserrexistradanaactadaavaliación.
2ª.Como norma xeral e independentemente dos distintos instrumentos de avaliaciónque
se utilicen para avaliar cada estándar ou grupo de estándares e dos pesos que teñan na
cualificación final, ó rematar cada bloquede contidos (ou sub-bloquetemático, seéo caso)
realizarase unha proba global que deberá ter unha cualificación igual ou superior a 5
puntos sobre 10 (ou o equivalente sobreo que se cualifique).Denon acadar estemínimo,
a/o alumna/odeberárecuperaroscontidosmedianteunhanovaproba.
3ª.Se se constataporpartedoprofesoradoa alteración intencionada,ouo seu intento, do
resultado dalgunha proba ou exame ( p. e. “copiar” poloprocedementoquefose)a
valoración desa proba será absolutamente negativa (un cero), e esa mesma valoración
corresponderalleaoscolaboradoresnocaso dequeoshoubese.
4ª.Anotafinalnonconsistiráunicamentenamediaentreasnotasdasprobas realizadaspolo
alumnado,xaquefaranseoutrotipodeactividadesavaliables como pode ser comentarios de
texto, cuestionarios sobre libros lidos, tests, etc.Aíndaquenonsempresefarárecuperación
das probas e das actividades, a non presentación nas probas ou recuperacións, ou a non
presentación desas actividadese as súas correspondentes recuperacións, cando sexaocaso,
poderásupoñerqueanotafinalsexaaequivalenteauninsuficiente.
- Tamén se terá en conta para definir a nota final a asistencia e participación á
I .E.S. ARCEBISPO XELMIREZ I I
Irmandiños 15, 15704 Santiago de Compostela
'881867055 6881867062 : [email protected]
http://centros.edu.xunta.es/iesarcebispoxelmirez2/
33 de 36
clase, a actitude académica demostrada ante a materia impartida e o esforzo
observable na superación das posibles dificultades. Os redondeos que se teñan que facer
antes do 0,5 se farán, polo xeral, á baixa. Só en raras excepcións se farán á alza (e estarán
xustificados obxectivamente, como se sinalará máis abaixo; nestes casos os aspectos que
decanten ó profesorado a redondear cara arriba estarán moi pronunciados, por exemplo,
non só ir subindo notas, senón subir 4 o 5 puntos enmoitas das actividades). Respectoós
redondeosque teñanque facersepor ribado0,5 (4,7por exemplo) en principio tamén se
farán á baixa, xa que o que o alumnado obtivo dun xeito definitivo foi a nota expresada
en números enteiros. Polo tantoos decimaisque podansumárselle paraacadaroseguinte
número enteiro dependerán dos aspectos antes mencionados os cales son obxectivos ó
quedar claramente reflectidos nas fichas do alumnado (claros aumentos de notas en
sucesivas probas e en recuperacións, ir elevando a nota progresivamenteduranteocurso,
presentación a todas as probas, actividades, etc, sería un bo exemplo de como quedaría
plasmado nunha ficha que unha alumnaouunalumnotraballouparasumarditosdecimaisá
notaqueobtivo).
5ª Aínda que normalmente se indicará o valor de cada pregunta ou cuestión nos exames,
probas, composicións, tests, etc., candonon se faga así sempre se sobreentenderá, xa que
parece evidente ao non darse outra indicación, que todas as cuestións ou preguntas valen
omesmo. Por exemplo: se só hai dúas preguntasesepuntúasobre10cadarespostavalerá
comomáximo5puntos.
6ªCando se realicen traballos (exercicios, fichas,preguntas, exposicións, etc.) ou actividades
na clase e se recollan nese mesmo período lectivo, no caso de que a alumnado no estea
presente, se a falta de asistencia está xustificada ese traballo (et alt.) non recollido non
computarápara amediadanotaque corresponda.Nocasodequea faltadeasistencianon
está xustificada contará como un non presentado e poderá contar tanto como un cero ou
inclusocon puntuaciónnegativa(nuncamaiordoqueapropiaactividadevale).
7ª.No caso de que o alumnado chegue tarde as probas se contempla a posibilidade de
que teñaque facerunexerciciodiferenteódoalumnadoque estivoenhoradentrodaaula.
O motivo desta distinción radica nos problemas que poden xurdir coa expansión das
tecnoloxíasdecomunicacióninmediataa travésdossmartphones.
I .E.S. ARCEBISPO XELMIREZ I I
Irmandiños 15, 15704 Santiago de Compostela
'881867055 6881867062 : [email protected]
http://centros.edu.xunta.es/iesarcebispoxelmirez2/
34 de 36
8ª.No caso de que a petición do alumnado se utilicen os períodos de lecer para ampliar o
tempo de realización dun exame será preceptivo que todo o alumnado estea presente á
hora estipulada e permaneza na aula durante todo o período de exame. Polo tanto, a
hora de comezo da proba non éopcional(chegaráprobanomomentode iniciodaclasee
non do período de lecer, considérase entrar cun retraso importante e non anecdótico). Se
alguén chegatardeestarásuxeitooqueseindicaen7ª
9ª.Nocasodequesefagaunexamefinalderecuperación,sóterándereitoaeste aquelas/es
alumnas/osqueteñanpolomenoscualificaciónpositivanametade doscontidosavaliadosna
materia.No caso de que se faga un exame tipo final para que quen teña algún exameou
actividadesuspensa apesaresda oportunidadederecuperación candocorresponda,asnotas
non superarán o 6, xa que dita derradeira oportunidade será para aqueles que necesitarán
chegar ó 5 ou fixar a nota (xa que non se poden poñer decimais) e as probas serán moi
xenéricasenoteránamesmaminuciosidadequeduranteocurso.
5.2..Criteriosparaacualificacióndasprobas
Especificarase en cada proba a cualificación máxima de cada unha das cuestións.No
caso de que non se especifique, entenderase que a cualificación de cada unha das
cuestiónséamesmae,dentrodecadacuestión,cadaapartado.(cfr.apartado5).
Para que as cuestións sexan valoradas coa cualificaciónmáxima, atenderase aos
seguintescriterios:
A.C uestiónparadesenvolveruntópicorelacionadocosproblemasfilosóficos
traballados.
1. A respostaéaxeitadaápregunta.
2. Utilizaainformaciónpertinente.
3. Defineosconceptos.B. Cuestióndecaráctermaisxeraledesistematizaciónerelaciónentrediversos
aspectosduntema.
1.Asúaanáliseécompleta.
2. Relacionaecompara.
3. Aextensiónéaxeitada ócontido.C. Cuestiónsapartirdetextos
I .E.S. ARCEBISPO XELMIREZ I I
Irmandiños 15, 15704 Santiago de Compostela
'881867055 6881867062 : [email protected]
http://centros.edu.xunta.es/iesarcebispoxelmirez2/
35 de 36
1. Identificaasideasfundamentaisdotexto
2. Tenencontaocontidodotextoáhoraderesponderápregunta
3. Utiliza e relaciona a información pertinente en relación ás cuestións
formuladas
D. Cuestiónscuxarespostaesixexustificación:
1. Arespostaépertinente.
2. Constrúeargumentosadecuados.
3. NoncaeencontradiciónsCon carácter xeral valorarase a capacidade de pensamento crítico así como a
redacción.Terase encontaseo/aalumno/a:
1.Estruturaoqueescribe 2.Constrúe
frasescoherentes
3.Elaborauncomezoeunhaconclusión
Valorarasetaménapresentaciónecorreccióndosescritos: 1.Corrección
gramaticaleortográfica.
2.Presentación.3.Lexibilidade.
(Os erros gramaticais e ortográficos poden ser penalizados ata cun máximo de 0,5 puntos)
Nasprobassósepoderáusarmaterialdeapoiocandooprofesoradoasíoindique.Ouso
de calquera tipo de material (fotocopias reducidas, pequenas anotacións, documentos
electrónicos)ouoapoioaoalumnadoporcalqueramedio(teléfonomóbil,axudaoraldirecta),
pode supoñer a anulación da proba, que deberá recuperarse nas probas ordinarias de
recuperación.Dedarseestasituaciónnaprobaderecuperación,entendríasequeesegrupode
estándaresnonestánrecuperadoseacualificaciónpoderíaseriguala0.
-
6.CRITERIOSDEPROMOCIÓNA promoción da materia ven determinada pola consecución do mínimos establecidospara
osestándaresdeaprendizaxe.Parapromocionaroalumnadodeberá obter, como mínimo, a
cualificación de suficiente, cinco puntos sobre dez. Esa nota numérica debe ser obtida a
I .E.S. ARCEBISPO XELMIREZ I I
Irmandiños 15, 15704 Santiago de Compostela
'881867055 6881867062 : [email protected]
http://centros.edu.xunta.es/iesarcebispoxelmirez2/
36 de 36
partires da media das notas obtidas nas tres avaliacións, ou recuperacións, se é o caso,
levadasacaboduranteocurso.
En caso de que un/ha alumno/a non alcance o puntuación de cinco no cómputo global, e
sempre que pase de tres sobre dez, o profesorado poderá telo en conta positivamentee
polotantoproferi-loparaapromocióndosseguintesxeitos:
a) A asistencia continuada a clase ou no seu defecto a acreditada xustificación das
faltas.
b) Oseu intereseeaactitudepositivarespectoaoaprendizaxedamateriaque pode
contrastarse coa observación dunha melloría progresiva ao longo do curso e non ao
contrario.
c) O comportamento positivo mantido durante as clases e no interior do aula que
podemanifestarse na súa compostura, atención e respecto aoprofesorado e cara os seus
compañeiros, así como a súa disposición e facilidade para a integración e realización de
traballos en equipo e a colaboración cos parceiros na participación en debates e en
traballosencomún.
Os criterios para superar amateria na convocatoria de setembromantéñense idénticos aos
de xuño, pero neste caso a nota numérica obterase da proba ou exame xa descrita. Nas
mesmas condicións que en xuño o profesorado poderá ter en conta positivamente, de cara
á promoción definitiva, os xeitos referidos a actitudes e comportamento referidos
anteriormenteena,bec.