informatyka -...
TRANSCRIPT
Informatyka Podstawowe tematy
Wydanie nowe
Program nauczania Informatyki w gimnazjum
propozycja
Grażyna Koba
Informatyka. Podstawowe tematy www.wszpwn.com.pl
© Copyright by Wydawnictwo Szkolne PWN strona 1 z 47
Informatyka. Podstawowe tematy. Wydanie nowe Program nauczania
Grażyna Koba
2
Spis treści
1. Podstawa programowa z informatyki dla gimnazjum _________________________________________ 3
2. Szczegółowe cele kształcenia i wychowania, treści nauczania oraz założone osiągnięcia ucznia _______ 5
2.1. Komputer i grafika komputerowa _______________________________________________________ 6
2.2. Praca z dokumentem tekstowym _______________________________________________________ 11
2.3. Internet i multimedia ________________________________________________________________ 13
2.4. Obliczenia w arkuszu kalkulacyjnym ___________________________________________________ 17
2.5. Bazy danych ______________________________________________________________________ 19
2.6. Algorytmika ______________________________________________________________________ 21
3. Procedury osiągania celów kształcenia i wychowania – czynności nauczyciela i uczniów ___________ 23
3.1. Komputer i grafika komputerowa ______________________________________________________ 23
3.2. Praca z dokumentem tekstowym _______________________________________________________ 26
3.3. Internet i multimedia ________________________________________________________________ 27
3.4. Obliczenia w arkuszu kalkulacyjnym ___________________________________________________ 30
3.5. Bazy danych ______________________________________________________________________ 32
3.6. Algorytmika ______________________________________________________________________ 33
4. Propozycje kryteriów oceny – wymagania na poszczególne oceny szkolne _______________________ 35
4.1. Komputer i grafika komputerowa ______________________________________________________ 35
4.2. Praca z dokumentem tekstowym _______________________________________________________ 38
4.3. Internet i multimedia ________________________________________________________________ 39
4.4. Obliczenia w arkuszu kalkulacyjnym ___________________________________________________ 42
4.5. Bazy danych ______________________________________________________________________ 43
4.6. Algorytmika ______________________________________________________________________ 44
5. Propozycje metod sprawdzania osiągnięć ucznia ____________________________________________ 46
6. Uwagi o realizacji programu ____________________________________________________________ 47
Informatyka. Podstawowe tematy www.wszpwn.com.pl
© Copyright by Wydawnictwo Szkolne PWN strona 2 z 47
Informatyka. Podstawowe tematy. Wydanie nowe Program nauczania
Grażyna Koba
3
1. Podstawa programowa z informatyki dla gimnazjum
Prezentowany pogram nauczania jest zgodny również z Podstawą programową określaną w rozporządzeniu Ministra Edukacji Narodowej z dnia 23 grudnia 2008 r. w sprawie podstawy programowej wychowania przedszkolnego oraz kształcenia ogólnego w poszczególnych typach szkół (Dz. U. z 2009 r. Nr 4, poz. 17):
Cele kształcenia – wymagania ogólne
I. Bezpieczne posługiwanie się komputerem i jego oprogramowaniem, wykorzystanie sieci komputerowej; komunikowanie się za pomocą komputera i technologii informacyjno- -komunikacyjnych.
II. Wyszukiwanie, gromadzenie i przetwarzanie informacji z różnych źródeł; opracowywanie za pomocą komputera: rysunków, tekstów, danych liczbowych, motywów, animacji, prezentacji multimedialnych.
III. Rozwiązywanie problemów i podejmowanie decyzji z wykorzystaniem komputera, z zastosowaniem podejścia algorytmicznego.
IV. Wykorzystanie komputera oraz programów i gier edukacyjnych do poszerzania wiedzy i umiejętności z różnych dziedzin oraz do rozwijania zainteresowań.
V. Ocena zagrożeń i ograniczeń, docenianie społecznych aspektów rozwoju i zastosowań informatyki.
Treści nauczania – wymagania szczegółowe
1. Bezpieczne posługiwanie się komputerem i jego oprogramowaniem, korzystanie z sieci komputerowej. Uczeń: 1) opisuje modułową budowę komputera, jego podstawowe elementy i ich funkcje, jak również
budowę i działanie urządzeń zewnętrznych; 2) posługuje się urządzeniami multimedialnymi, na przykład do nagrywania/odtwarzania obrazu
i dźwięku; 3) stosuje podstawowe usługi systemu operacyjnego i programów narzędziowych do zarządzania
zasobami (plikami) i instalowania oprogramowania; 4) wyszukuje i uruchamia programy, porządkuje i archiwizuje dane i programy; stosuje profilaktykę
antywirusową; 5) samodzielnie i bezpiecznie pracuje w sieci lokalnej i globalnej; 6) korzysta z pomocy komputerowej oraz z dokumentacji urządzeń komputerowych
i oprogramowania.
2. Wyszukiwanie i wykorzystywanie (gromadzenie, selekcjonowanie, przetwarzanie) informacji z różnych źródeł; współtworzenie zasobów w sieci. Uczeń: 1) przedstawia typowe sposoby reprezentowania i przetwarzania informacji przez człowieka
i komputer; 2) posługując się odpowiednimi systemami wyszukiwania, znajduje informacje w internetowych
zasobach danych, katalogach, bazach danych; 3) pobiera informacje i dokumenty z różnych źródeł, w tym internetowych, ocenia pod względem
treści i formy ich przydatność do wykorzystania w realizowanych zadaniach i projektach; 4) umieszcza informacje w odpowiednich serwisach internetowych.
3. Komunikowanie się za pomocą komputera i technologii informacyjno-komunikacyjnych. Uczeń: 1) zakłada konto pocztowe w portalu internetowym i konfiguruje je zgodnie ze swoimi potrzebami;
Informatyka. Podstawowe tematy www.wszpwn.com.pl
© Copyright by Wydawnictwo Szkolne PWN strona 3 z 47
Informatyka. Podstawowe tematy. Wydanie nowe Program nauczania
Grażyna Koba
4
2) bierze udział w dyskusjach na forum; 3) komunikuje się za pomocą technologii informacyjno-komunikacyjnych z członkami grupy
współpracującej nad projektem; 4) stosuje zasady netykiety w komunikacji w sieci.
4. Opracowywanie za pomocą komputera rysunków, tekstów, danych liczbowych, motywów, animacji, prezentacji multimedialnych. Uczeń: 1) przy użyciu edytora grafiki tworzy kompozycje z figur, fragmentów rysunków i zdjęć, umieszcza
napisy na rysunkach, tworzy animacje, przekształca formaty plików graficznych; 2) przy użyciu edytora tekstu tworzy kilkunastostronicowe publikacje, z nagłówkiem i stopką,
przypisami, grafiką, tabelami itp., formatuje tekst w kolumnach, opracowuje dokumenty tekstowe o różnym przeznaczeniu;
3) wykorzystuje arkusz kalkulacyjny do rozwiązywania zadań rachunkowych z programu nauczania gimnazjum (na przykład z matematyki lub fizyki) i z codziennego życia (na przykład planowanie wydatków), posługuje się przy tym adresami bezwzględnymi, względnymi i mieszanymi;
4) stosuje arkusz kalkulacyjny do gromadzenia danych i przedstawiania ich w postaci graficznej, z wykorzystaniem odpowiednich typów wykresów;
5) tworzy prostą bazę danych w postaci jednej tabeli i wykonuje na niej podstawowe operacje bazodanowe;
6) tworzy dokumenty zawierające różne obiekty (np.: tekst, grafikę, tabele, wykresy itp.) pobrane z różnych programów i źródeł;
7) tworzy i przedstawia prezentację z wykorzystaniem różnych elementów multimedialnych, graficznych, tekstowych, filmowych i dźwiękowych własnych lub pobranych z innych źródeł;
8) tworzy prostą stronę internetową zawierającą: tekst, grafikę, elementy aktywne, linki, korzystając ewentualnie z odpowiedniego edytora stron, wyjaśnia znaczenie podstawowych poleceń języka HTML.
5. Rozwiązywanie problemów i podejmowanie decyzji z wykorzystaniem komputera, stosowanie podejścia algorytmicznego. Uczeń: 1) wyjaśnia pojęcie algorytmu, podaje odpowiednie przykłady algorytmów rozwiązywania różnych
problemów; 2) formułuje ścisły opis prostej sytuacji problemowej, analizuje ją i przedstawia rozwiązanie
w postaci algorytmicznej; 3) stosuje arkusz kalkulacyjny do rozwiązywania prostych problemów algorytmicznych; 4) opisuje sposób znajdowania wybranego elementu w zbiorze nieuporządkowanym
i uporządkowanym, opisuje algorytm porządkowania zbioru elementów; 5) wykonuje wybrane algorytmy za pomocą komputera.
6. Wykorzystywanie komputera oraz programów i gier edukacyjnych do poszerzania wiedzy i umiejętności z różnych dziedzin. Uczeń:
1) wykorzystuje programy komputerowe, w tym edukacyjne, wspomagające i wzbogacające naukę różnych przedmiotów;
2) wykorzystuje programy komputerowe, np. arkusz kalkulacyjny, do analizy wyników eksperymentów, programy specjalnego przeznaczenia, programy edukacyjne;
3) posługuje się programami komputerowymi, służącymi do tworzenia modeli zjawisk i ich symulacji, takich jak zjawiska: fizyczne, chemiczne, biologiczne, korzysta z internetowych map;
4) przygotowuje za pomocą odpowiednich programów zestawienia danych i sprawozdania na lekcje z różnych przedmiotów.
Informatyka. Podstawowe tematy www.wszpwn.com.pl
© Copyright by Wydawnictwo Szkolne PWN strona 4 z 47
Informatyka. Podstawowe tematy. Wydanie nowe Program nauczania
Grażyna Koba
5
7. Wykorzystywanie komputera i technologii informacyjno-komunikacyjnych do rozwijania zainteresowań; opisywanie innych zastosowań informatyki; ocena zagrożeń i ograniczeń, aspekty społeczne rozwoju i zastosowań informatyki. Uczeń: 1) opisuje wybrane zastosowania technologii informacyjno-komunikacyjnej, z uwzględnieniem
swoich zainteresowań, oraz ich wpływ na osobisty rozwój, rynek pracy i rozwój ekonomiczny; 2) opisuje korzyści i niebezpieczeństwa wynikające z rozwoju informatyki i powszechnego dostępu
do informacji, wyjaśnia zagrożenia związane z uzależnieniem się od komputera; 3) wymienia zagadnienia etyczne i prawne, związane z ochroną własności intelektualnej i ochroną
danych oraz przejawy przestępczości komputerowej.
2. Szczegółowe cele kształcenia i wychowania, treści nauczania oraz założone osiągnięcia ucznia
W Podstawie programowej „cele kształcenia sformułowane są w języku wymagań ogólnych, a treści nauczania oraz oczekiwane umiejętności uczniów sformułowane są w języku wymagań szczegółowych”.
W prezentowanym programie zastosowano również taki sposób opisywania celów kształcenia i wychowania, treści nauczania i osiągnięć uczniów.
Informatyka. Podstawowe tematy www.wszpwn.com.pl
© Copyright by Wydawnictwo Szkolne PWN strona 5 z 47
Info
rmat
yka.
Pod
staw
owe
tem
aty.
Wyd
anie
now
e P
rogr
am n
aucz
ania
G
raży
na K
oba
6
2.1.
Kom
pute
r i g
rafik
a ko
mpu
tero
wa
Posł
ugiw
anie
się
kom
pute
rem
i je
go o
prog
ram
owan
iem
Szcz
egół
owe
cele
wyc
how
ania
:
Prz
estrz
egan
ie d
yscy
plin
y na
zajęc
iach
, w ty
m z
asad
bez
piec
znej
pra
cy p
rzy
kom
pute
rze.
Dba
nie
o po
rząd
ek n
a st
anow
isku
kom
pute
row
ym.
S
toso
wan
ie z
asad
zdr
owej
pra
cy p
rzy
kom
pute
rze.
Sza
now
anie
pra
cy in
nych
. Prz
estrz
egan
ie z
asad
och
rony
zas
obów
kom
pute
ra.
R
ozum
ieni
e ko
niec
znoś
ci k
orzy
stan
ia z
lice
ncjo
now
aneg
o op
rogr
amow
ania
kom
pute
row
ego.
Sz
czeg
ółow
e ce
le k
ształc
enia
Sz
czeg
ółow
e tr
eści
nau
czan
ia
Założo
ne o
siąg
nięc
ia u
czni
a
Ucz
eń:
Ucz
eń:
Bez
piec
zne
posł
ugiw
anie
się
kom
pute
rem
.
Poz
nani
e bu
dow
y i d
ział
ania
kom
pute
ra o
raz
wyb
rany
ch
urzą
dzeń
wsp
ółpr
acując
ych
z ko
mpu
tere
m.
Sto
sow
anie
zas
ad z
drow
ej i
rozsąd
nej p
racy
prz
y ko
mpu
terz
e.
zna
i opi
suje
wyb
rane
zas
toso
wan
ia k
ompu
tera
om
awia
zas
toso
wan
ie k
ompu
tera
w ró
żnyc
h dz
iedz
inac
h ży
cia,
nau
ki i
gosp
odar
ki, n
p. p
rzem
yśle
, han
dlu,
ko
mun
ikac
ji, m
edyc
ynie
, nau
ce, e
duka
cji i
rozr
ywce
opis
uje
mod
ułow
ą bu
dowę
kom
pute
ra, j
ego
pods
taw
owe
elem
enty
i ic
h fu
nkcj
e;
wie
, jak
repr
ezen
tow
ane
są li
czby
w k
ompu
terz
e
defin
iuje
kom
pute
r jak
o ze
staw
urząd
zeń
elek
troni
czny
ch
i okr
eśla
ich
prze
znac
zeni
e;
omaw
ia s
chem
at d
ział
ania
kom
pute
ra,
m.in
. prz
eksz
tałc
anie
info
rmac
ji w
dan
e; p
rzet
war
zani
e da
nych
ora
z w
yjaś
nia
funk
cje
proc
esor
a od
pow
iedz
ialn
ego
za te
pro
cesy
;
zna
poję
cia:
pro
gram
kom
pute
row
y; p
amięć,
sys
tem
dw
ójko
wy,
bit,
baj
t, R
AM
, BIO
S;
zna
jedn
ostk
i poj
emno
ści p
amię
ci
wym
ieni
a i k
rótk
o ch
arak
tery
zuje
różn
e ro
dzaj
e ko
mpu
teró
w;
poda
je p
rzykła
dy, o
maw
ia b
udow
ę i z
asto
sow
anie
różn
ych
rodz
ajów
kom
pute
rów
, m.in
.: la
ptop
, pal
mto
p;
Informatyka. Podstawowe tematy www.wszpwn.com.pl
© Copyright by Wydawnictwo Szkolne PWN strona 6 z 47
Info
rmat
yka.
Pod
staw
owe
tem
aty.
Wyd
anie
now
e P
rogr
am n
aucz
ania
G
raży
na K
oba
7
poda
je p
rzykła
dy u
rząd
zeń
wsp
ółpr
acując
ych
z ko
mpu
tere
m; o
maw
ia ic
h bu
dowę
oraz
ogó
lne
działa
nie;
posł
uguj
e się
urzą
dzen
iam
i mul
timed
ialn
ymi,
na p
rzykła
d do
nag
ryw
ania
/odt
war
zani
a ob
razu
i dź
wię
ku
omaw
ia o
góln
ie b
udow
ę, d
ział
anie
i pr
zezn
acze
nie
taki
ch
urzą
dzeń
, jak
: dru
kark
a, s
kane
r, pl
oter
, pro
jekt
or
mul
timed
ialn
y, c
yfro
wy
apar
at fo
togr
afic
zny,
kam
era
cyfro
wa
i int
erne
tow
a;
korz
ysta
z d
okum
enta
cji u
rząd
zeń
kom
pute
row
ych
zna
i sto
suje
zas
ady
zdro
wej
i ro
zsąd
nej p
racy
prz
y ko
mpu
terz
e;
wyj
aśni
a za
groż
enia
zw
iąza
ne z
uza
leżn
ieni
em s
ię o
d ko
mpu
tera
wie
, że
nadm
iern
a ilość
cza
su s
pędz
oneg
o pr
zy
kom
pute
rze
zagr
aża
zdro
wiu
psy
chic
znem
u i f
izyc
znem
u;
zdaj
e so
bie
spra
wę,
że
moż
na u
zależn
ić s
ię o
d ko
mpu
tera
; zna
i st
osuj
e sp
osob
y za
pobi
egan
ia
uzal
eżni
aniu
się
od
kom
pute
ra
Pos
ługi
wan
ie s
ię w
ybra
nym
i pro
gram
ami
kom
pute
row
ymi.
klas
yfik
uje
prog
ram
y ko
mpu
tero
we
ze w
zglę
du n
a ic
h pr
zezn
acze
nie;
zna
i sto
suje
pod
staw
owe
zasa
dy p
racy
z p
rogr
amam
i ko
mpu
tero
wym
i;
korz
ysta
z p
omoc
y ko
mpu
tero
wej
i do
kum
enta
cji
opro
gram
owan
ia
omaw
ia p
rzez
nacz
enie
pos
zcze
góln
ych
rodz
ajów
pr
ogra
mów
uży
tkow
ych
(np.
edy
toró
w g
rafik
i, ed
ytor
ów
teks
tu, a
rkus
zy k
alku
lacy
jnyc
h, b
az d
anyc
h, p
rogr
amów
ed
ukac
yjny
ch, p
rogr
amów
do
twor
zeni
a pr
ezen
tacj
i m
ultim
edia
lnyc
h), p
odając
prz
ykła
dy k
onkr
etny
ch
prog
ram
ów;
zna
pods
taw
owe
zasa
dy p
racy
z p
rogr
amem
ko
mpu
tero
wym
(uru
cham
iani
e, w
ybór
opc
ji z
men
u,
końc
zeni
e pr
acy
z pr
ogra
mem
, um
iesz
czan
ie s
krót
u pr
ogra
mu
na p
ulpi
cie,
kor
zyst
anie
z p
omoc
y)
zna
pods
taw
owe
funk
cje
syst
emu
oper
acyj
nego
; pod
aje
przy
kład
y sy
stem
ów o
pera
cyjn
ych
potra
fi om
ówić
naj
waż
niej
sze
funk
cje
syst
emu
oper
acyj
nego
;
omaw
ia c
echy
wyb
rany
ch s
yste
mów
ope
racy
jnyc
h,
m.in
.: W
indo
ws,
Lin
ux, M
ac O
S
Informatyka. Podstawowe tematy www.wszpwn.com.pl
© Copyright by Wydawnictwo Szkolne PWN strona 7 z 47
Info
rmat
yka.
Pod
staw
owe
tem
aty.
Wyd
anie
now
e P
rogr
am n
aucz
ania
G
raży
na K
oba
8
rozu
mie
, na
czym
pol
ega
inst
alow
anie
i ur
ucha
mia
nie
prog
ram
ów
wyj
aśni
a pr
oces
y za
chod
zące
w c
zasi
e ur
ucha
mia
nia
i i
nsta
low
ania
pro
gram
u;
wyj
aśni
a ro
lę p
amię
ci o
pera
cyjn
ej w
cza
sie
uruc
ham
iani
a pr
ogra
mu;
w
ie, j
ak o
dins
talo
wać
pro
gram
kom
pute
row
y po
daje
prz
ykła
dy n
ośni
ków
pam
ięci
; po
trafi
zain
stal
ować
i od
inst
alow
ać p
rost
y pr
ogra
m,
np. e
duka
cyjn
y, g
rę
wym
ieni
a za
gadn
ieni
a et
yczn
e i p
raw
ne, z
wią
zane
z
ochr
oną
wła
snoś
ci in
tele
ktua
lnej
i oc
hron
ą da
nych
or
az p
rzej
awy
prze
stęp
czoś
ci k
ompu
tero
wej
zna
poję
cia:
pra
wo
auto
rski
e, li
cenc
ja n
a op
rogr
amow
anie
; w
ie, ż
e na
leży
pos
iada
ć lic
encję
na uży
wan
y pr
ogra
m
kom
pute
row
y;
poda
je p
rzykła
dow
e ro
dzaj
e da
rmow
ych
licen
cji;
wie
, na
czym
pol
ega
pira
ctw
o ko
mpu
tero
we
i jak
ie g
rożą
sa
nkcj
e za
nie
lega
lne
korz
ysta
nie
z pr
ogra
mu
kom
pute
row
ego
w c
elu
osią
gnię
cia
korz
yści
m
ająt
kow
ych
Informatyka. Podstawowe tematy www.wszpwn.com.pl
© Copyright by Wydawnictwo Szkolne PWN strona 8 z 47
Info
rmat
yka.
Pod
staw
owe
tem
aty.
Wyd
anie
now
e P
rogr
am n
aucz
ania
G
raży
na K
oba
9
Opr
acow
ywan
ie z
a po
moc
ą ko
mpu
tera
rysu
nków
Szcz
egół
owe
cele
wyc
how
ania
:
Prz
estrz
egan
ie d
yscy
plin
y na
zajęc
iach
, w ty
m z
asad
bez
piec
znej
pra
cy p
rzy
kom
pute
rze.
Dba
nie
o po
rząd
ek n
a st
anow
isku
kom
pute
row
ym.
S
toso
wan
ie z
asad
zdr
owej
pra
cy p
rzy
kom
pute
rze.
Sza
now
anie
pra
cy in
nych
. Prz
estrz
egan
ie z
asad
och
rony
zas
obów
kom
pute
ra.
R
ozum
ieni
e ko
niec
znoś
ci k
orzy
stan
ia z
lice
ncjo
now
aneg
o op
rogr
amow
ania
kom
pute
row
ego.
Szcz
egół
owe
cele
ksz
tałc
enia
Sz
czeg
ółow
e tr
eści
nau
czan
ia
Założo
ne o
siąg
nięc
ia u
czni
a
Ucz
eń:
Ucz
eń:
Twor
zeni
e do
kum
entu
kom
pute
row
ego
na p
rzykła
dzie
tw
orze
nia
rysu
nku
w e
dyto
rze
graf
iki.
zna
zasa
dy tw
orze
nia
doku
men
tu k
ompu
tero
weg
o na
pr
zykł
adzi
e tw
orze
nia
rysu
nku
w p
rogr
amie
gra
ficzn
ym;
przy
uży
ciu
wyb
rane
go e
dyto
ra g
rafik
i tw
orzy
ko
mpo
zycj
e z
figur
, fra
gmen
tów
rysu
nków
i zd
jęć,
um
iesz
cza
napi
sy n
a ry
sunk
ach,
twor
zy a
nim
acje
, pr
zeks
ztał
ca fo
rmat
y pl
ików
gra
ficzn
ych;
stos
uje
oper
acje
na
obra
zie
i jeg
o fra
gmen
tach
;
druk
uje
rysu
nek
rozu
mie
, dla
czeg
o na
leży
zap
isać
dok
umen
t na
nośn
iku
pam
ięci
mas
owej
; pot
rafi
zapi
sać
doku
men
t ko
mpu
tero
wy
w p
liku
w o
kreś
lony
m m
iejs
cu (d
ysku
, fo
lder
ze);
odcz
ytuj
e ry
sune
k za
pisa
ny w
plik
u,
wpr
owad
za i
zapi
suje
zm
iany
w p
liku;
zna
pods
taw
owe
form
aty
plik
ów g
rafic
znyc
h; z
apis
uje
rysu
nek
w ró
żnyc
h fo
rmat
ach
graf
iczn
ych;
posł
uguj
e się
narzęd
ziam
i mal
arsk
imi (
m.in
. do
ryso
wan
ia p
rost
okąt
ów, e
lips,
lini
i, w
ielo
kątó
w);
umie
szcz
a na
pisy
na
obra
zie,
por
ównu
jąc
moż
liwoś
ci
trzec
h w
ybra
nych
pro
gram
ów g
rafic
znyc
h;
prze
kszt
ałca
obr
azy,
sto
suje
m.in
. roz
ciąg
anie
, ob
raca
nie,
poc
hyle
nie;
wyk
onuj
e op
erac
je n
a ob
razi
e i j
ego
fragm
enta
ch,
m.in
.: za
znac
za, k
opiu
je i
wkl
eja
fragm
enty
rysu
nku
i z
djęc
ia, z
mie
nia
kolo
ry i
inne
efe
kty
na z
djęc
iu, s
tosu
jąc
wyb
rane
pro
gram
y gr
afic
zne;
twor
zy a
nim
acje
kom
pute
row
e;
druk
uje
obra
z, u
stal
ając
wyb
rane
par
amet
ry w
ydru
ku
Informatyka. Podstawowe tematy www.wszpwn.com.pl
© Copyright by Wydawnictwo Szkolne PWN strona 9 z 47
Info
rmat
yka.
Pod
staw
owe
tem
aty.
Wyd
anie
now
e P
rogr
am n
aucz
ania
G
raży
na K
oba
10
Por
ządk
owan
ie i
ochr
ona
doku
men
tów
kom
pute
row
ych.
stos
uje
pods
taw
owe
usłu
gi s
yste
mu
oper
acyj
nego
i p
rogr
amów
nar
zędz
iow
ych
do z
arzą
dzan
ia z
asob
ami
(plik
ami)
i ins
talo
wan
ia o
prog
ram
owan
ia;
porząd
kuje
i ar
chiw
izuj
e da
ne i
prog
ram
y; s
tosu
je
prof
ilakt
ykę
anty
wiru
sową
wie
, dla
czeg
o na
leży
wyk
onyw
ać k
opie
dok
umen
tów
;
potra
fi ko
piow
ać, p
rzen
osić
i us
uwać
plik
i i fo
lder
y;
usuw
a pl
iki w
ybra
ną p
rzez
sie
bie
met
odą;
kom
pres
uje
i dek
ompr
esuj
e pl
iki i
fold
ery;
rozu
mie
, jak
ie s
zkod
y m
ogą
wyr
ządz
ić w
irusy
ko
mpu
tero
we
i pos
ługu
je s
ię p
rogr
amem
ant
ywiru
sow
ym
w c
elu
ich
wyk
ryci
a; z
na in
ne z
agroże
nia,
m.in
. kon
ie
trojańs
kie;
wie
, jak
uch
ronić
kom
pute
r prz
ed złośl
iwym
i pro
gram
ami
Prop
ozyc
ja s
toso
wan
ego
opro
gram
owan
ia: s
yste
m o
pera
cyjn
y W
indo
ws,
Eks
plor
ator
Win
dow
s, w
ybra
ne p
rogr
amy
graf
iczn
e: P
aint
, Edy
tor p
osta
ci, G
IMP
.
Informatyka. Podstawowe tematy www.wszpwn.com.pl
© Copyright by Wydawnictwo Szkolne PWN strona 10 z 47
Info
rmat
yka.
Pod
staw
owe
tem
aty.
Wyd
anie
now
e P
rogr
am n
aucz
ania
G
raży
na K
oba
11
2.2.
Pra
ca z
dok
umen
tem
teks
tow
ym
Opr
acow
ywan
ie te
kstu
prz
y uż
yciu
edy
tora
teks
tu
Szcz
egół
owe
cele
wyc
how
ania
:
Prz
estrz
egan
ie d
yscy
plin
y na
zajęc
iach
, w ty
m z
asad
bez
piec
znej
pra
cy p
rzy
kom
pute
rze.
Dba
nie
o po
rząd
ek n
a st
anow
isku
kom
pute
row
ym.
S
toso
wan
ie z
asad
zdr
owej
pra
cy p
rzy
kom
pute
rze.
Sza
now
anie
pra
cy in
nych
. Prz
estrz
egan
ie z
asad
och
rony
zas
obów
kom
pute
ra.
R
ozum
ieni
e ko
niec
znoś
ci k
orzy
stan
ia z
lice
ncjo
now
aneg
o op
rogr
amow
ania
kom
pute
row
ego.
Sto
sow
anie
prz
epis
ów p
raw
a w
zak
resi
e ko
rzys
tani
a z
cudz
ych
mat
eriałó
w p
ocho
dząc
ych
z różn
ych źr
ódeł
info
rmac
ji.
P
rzes
trzeg
anie
zas
ad w
spół
prac
y w
gru
pie.
Szcz
egół
owe
cele
ksz
tałc
enia
Sz
czeg
ółow
e tr
eści
nau
czan
ia
Założo
ne o
siąg
nięc
ia u
czni
a
Ucz
eń:
Ucz
eń:
Opr
acow
ywan
ie te
kstu
prz
y uż
yciu
edy
tora
teks
tu.
twor
zy d
okum
enty
teks
tow
e, s
tosu
jąc
pods
taw
owe
zasa
dy fo
rmat
owan
ia i
reda
gow
ania
teks
tu;
wst
awia
obr
az d
o do
kum
entu
teks
tow
ego,
sto
sują
c różn
e sp
osob
y, m
.in.:
osad
zani
e ob
razu
w te
kści
e
i wst
awia
nie
obra
zu z
zac
how
anie
m p
ołąc
zeni
a;
form
atuj
e ob
raz
wst
awio
ny d
o te
kstu
zna
ogól
ne m
ożliw
ości
edy
toró
w te
kstu
; pr
zeno
si p
ozna
ne z
asad
y za
pisu
i od
czyt
u do
kum
entó
w
graf
iczn
ych
na d
okum
enty
teks
tow
e;
zna
zasa
dy p
racy
z d
okum
ente
m te
ksto
wym
; fo
rmat
uje
teks
t: w
ybie
ra a
trybu
ty te
kstu
, ust
awia
wcięc
ia,
inte
rlinię,
spo
sób
wyr
ówny
wan
ia te
kstu
mię
dzy
mar
gine
sam
i, pa
ram
etry
czc
ione
k;
zna
i sto
suje
pod
staw
owe
zasa
dy re
dago
wan
ia te
kstu
; re
dagu
je te
kst,
nano
sząc
pop
raw
ki s
tylis
tycz
ne,
gram
atyc
zne
i inn
e; d
osto
sow
uje
form
atow
anie
teks
tu d
o je
go p
rzez
nacz
enia
; zn
a i s
tosu
je s
poso
by u
spra
wni
ając
e pr
acę
nad
teks
tem
(m
.in. o
pera
cje
na fr
agm
enta
ch te
kstu
, sto
sow
anie
go
tow
ych
szab
lonó
w, w
budo
wan
ych
słow
nikó
w);
osad
za o
braz
w d
okum
enci
e te
ksto
wym
i w
staw
ia o
braz
do
doku
men
tu te
ksto
weg
o z
zach
owan
iem
połąc
zeni
a or
az
omaw
ia ró
żnic
e m
iędz
y ty
mi d
wom
a m
etod
ami
Informatyka. Podstawowe tematy www.wszpwn.com.pl
© Copyright by Wydawnictwo Szkolne PWN strona 11 z 47
Info
rmat
yka.
Pod
staw
owe
tem
aty.
Wyd
anie
now
e P
rogr
am n
aucz
ania
G
raży
na K
oba
12
Twor
zeni
e w
ielo
stro
nico
wyc
h pu
blik
acji.
twor
zy k
ilkun
asto
stro
nico
we
publ
ikac
je, w
staw
ia
i for
mat
uje
nagł
ówek
i st
opkę
, prz
ypis
y, g
rafikę,
ta
bele
itp.
, for
mat
uje
teks
t w k
olum
nach
;
opra
cow
uje
doku
men
ty te
ksto
we
o różn
ym
prze
znac
zeni
u;
druk
uje
doku
men
ty te
ksto
we
wst
awia
info
rmac
je d
o st
opki
i na
głów
ka, m
.in.:
num
er
stro
ny;
potra
fi au
tom
atyc
znie
wys
zuki
wać
sło
wa
i zna
ki w
tekś
cie;
tw
orzy
prz
ypis
y;
zna
rodz
aje
tabu
lato
rów
i po
trafi
je właśc
iwie
zas
toso
wać
;
stos
uje
odpo
wie
dnio
spa
cje
nier
ozdz
iela
jące
ora
z au
tom
atyc
zne
num
erow
anie
i w
ypun
ktow
anie
;
wst
awia
tabe
le d
o te
kstu
;
potra
f sko
rzys
tać
z E
dyto
ra ró
wna
ń;
dzie
li te
kst n
a ko
lum
ny;
twor
zy p
roje
kty,
wsp
ółpr
acując
z g
rupą
ucz
niów
;
druk
uje
doku
men
ty te
ksto
we,
dob
iera
jąc
odpo
wie
dnie
pa
ram
etry
dru
kow
ania
Prop
ozyc
ja s
toso
wan
ego
opro
gram
owan
ia: s
yste
m o
pera
cyjn
y W
indo
ws,
wyb
rany
edy
tor
teks
tu, n
p. M
icro
soft
Wor
d, e
dyto
r te
kstu
w p
akie
cie
prog
ram
ów M
icro
soft
Wor
ks
lub
z pa
kiet
u pr
ogra
mów
Ope
nOffi
ce.
Informatyka. Podstawowe tematy www.wszpwn.com.pl
© Copyright by Wydawnictwo Szkolne PWN strona 12 z 47
Info
rmat
yka.
Pod
staw
owe
tem
aty.
Wyd
anie
now
e P
rogr
am n
aucz
ania
G
raży
na K
oba
13
2.3.
Int
erne
t i m
ultim
edia
Kom
pute
r jak
o źr
ódło
info
rmac
ji
Szcz
egół
owe
cele
wyc
how
ania
:
Roz
umie
nie
znac
zeni
a do
stęp
nośc
i do
Inte
rnet
u dl
a wła
sneg
o ro
zwoj
u or
az r
ozw
oju
gosp
odar
czeg
o kr
aju.
Dok
onyw
anie
św
iado
meg
o w
ybor
u pr
zeglą d
anyc
h st
ron
inte
rnet
owyc
h.
Uśw
iado
mie
nie
nieb
ezpi
ecze
ństw
a zw
iąza
nego
z n
awią
zyw
anie
m p
oprz
ez In
tern
et k
onta
któw
z n
iezn
ajom
ymi o
soba
mi.
P
rzes
trzeg
anie
zas
ad właśc
iweg
o za
chow
ania
w In
tern
ecie
.
Słu
chan
ie p
olec
eń n
aucz
ycie
la i
syst
emat
yczn
e w
ykon
ywan
ie ć
wic
zeń.
Prz
estrz
egan
ie d
yscy
plin
y na
zajęc
iach
, w ty
m z
asad
bez
piec
znej
pra
cy p
rzy
kom
pute
rze.
Um
ieję
tnoś
ć w
spół
prac
y w
gru
pie.
Szcz
egół
owe
cele
ksz
tałc
enia
Sz
czeg
ółow
e tr
eści
nau
czan
ia
Założo
ne o
siąg
nięc
ia u
czni
a
Ucz
eń:
Ucz
eń:
Kor
zyst
anie
z s
ieci
kom
pute
row
ej.
sam
odzi
elni
e i b
ezpi
eczn
ie p
racu
je w
sie
ci lo
kaln
ej
i glo
baln
ej
zna
poję
cia:
sieć,
sieć
kom
pute
row
a, s
erw
er, k
lient
;
wym
ieni
a za
lety
łącz
enia
kom
pute
rów
w s
ieć;
opis
uje
siec
i lok
alne
i gl
obal
ne o
raz
pods
taw
owe
klas
y si
eci;
zna
pods
taw
owe
zasa
dy p
racy
w s
zkol
nej (
loka
lnej
) sie
ci
kom
pute
row
ej;
potra
fi ud
ostę
pniać
zaso
by, n
p. fo
lder
y
Informatyka. Podstawowe tematy www.wszpwn.com.pl
© Copyright by Wydawnictwo Szkolne PWN strona 13 z 47
Info
rmat
yka.
Pod
staw
owe
tem
aty.
Wyd
anie
now
e P
rogr
am n
aucz
ania
G
raży
na K
oba
14
Wys
zuki
wan
ie i
wyk
orzy
styw
anie
(gro
mad
zeni
e,
sele
kcjo
now
anie
, prz
etw
arza
nie)
info
rmac
ji z
różn
ych
źród
eł, w
tym
Inte
rnet
u.
posł
ugując
się
odp
owie
dnim
i sys
tem
ami w
yszu
kiw
ania
, zn
ajdu
je in
form
acje
w in
tern
etow
ych
zaso
bach
dan
ych,
ka
talo
gach
, baz
ach
dany
ch;
pobi
era
info
rmac
je i
doku
men
ty z
różn
ych źr
ódeł
, w ty
m
inte
rnet
owyc
h, o
ceni
a po
d w
zglę
dem
treś
ci i
form
y ic
h pr
zyda
tnoś
ć do
wyk
orzy
stan
ia w
real
izow
anyc
h za
dani
ach
i pro
jekt
ach
zna
poję
cia:
Inte
rnet
, stro
na in
tern
etow
a, W
WW
, witr
yna,
st
rona
głó
wna
, ser
wer
inte
rnet
owy,
hip
erłą
cze,
hip
erte
kst;
wie
, jak
uzy
skać
dos
tęp
do In
tern
etu;
potra
fi w
yszu
kiw
ać in
form
acje
w In
tern
ecie
: kor
zyst
a
z ka
talo
gów
stro
n W
WW
i z
wys
zuki
war
ek; s
tosu
je złożo
ne
spos
oby
wys
zuki
wan
ia;
wys
zuku
je in
form
acje
w in
tern
etow
ych
zaso
bach
dan
ych,
m
.in. k
orzy
sta
z en
cykl
oped
ii in
tern
etow
ej; w
yszu
kuje
gr
afikę,
połąc
zeni
a ko
mun
ikac
yjne
; kor
zyst
a z
map
sa
telit
arny
ch;
potra
fi po
rząd
kow
ać n
ajczęś
ciej
odw
iedz
ane
stro
ny
świa
dom
ie k
orzy
sta
z us
ług
inte
rnet
owyc
h, s
tosu
jąc
prze
pisy
pra
wa
oraz
zda
jąc
sobi
e sp
rawę
z og
rani
czeń
i z
agroże
ń
pobi
era
plik
i z In
tern
etu,
zna
i st
osuj
e pr
zepi
sy p
raw
a zw
iąza
ne z
pob
iera
niem
mat
eriałó
w z
Inte
rnet
u;
omaw
ia w
ybra
ne u
sług
i int
erne
tow
e (m
.in.:
nauk
a i p
raca
w
Inte
rnec
ie, k
siąż
ki c
zaso
pism
a, m
uzea
, ban
ki, z
akup
y
i auk
cje,
pod
róże
, roz
ryw
ka) o
raz
zna
pods
taw
owe
prze
pisy
do
tycząc
e ko
rzys
tani
a z
tych
usł
ug
Informatyka. Podstawowe tematy www.wszpwn.com.pl
© Copyright by Wydawnictwo Szkolne PWN strona 14 z 47
Info
rmat
yka.
Pod
staw
owe
tem
aty.
Wyd
anie
now
e P
rogr
am n
aucz
ania
G
raży
na K
oba
15
Kom
unik
owan
ie s
ię z
a po
moc
ą ko
mpu
tera
i te
chno
logi
i in
form
acyj
no-k
omun
ikac
yjny
ch.
zakł
ada
kont
o po
czto
we
w p
orta
lu in
tern
etow
ym
i kon
figur
uje
je z
godn
ie z
e sw
oim
i pot
rzeb
ami;
korz
ysta
z p
oczt
y el
ektro
nicz
nej i
inny
ch w
ybra
nych
sp
osob
ów k
omun
ikow
ania
się
za
pom
ocą
Inte
rnet
u,
np. b
ierz
e ud
ział
w d
ysku
sjac
h na
foru
m;
stos
uje
zasa
dy n
etyk
iety
w k
omun
ikac
ji w
sie
ci;
świa
dom
ie k
orzy
sta
z w
ybra
nych
spo
sobó
w
kom
unik
acji
potra
fi za
łożyć
kont
o po
czto
we,
kor
zyst
ając
z p
rogr
amu
do
obsł
ugi p
oczt
y i p
rzez
stro
nę W
WW
;
zna
i sto
suje
zas
ady
nety
kiet
y po
czto
wej
;
porząd
kuje
wia
dom
ości
; kor
zyst
a z
książk
i adr
esow
ej;
twor
zy p
odpi
s au
tom
atyc
zny;
zna
i om
awia
inne
spo
soby
kom
unik
owan
ia s
ię z
a po
moc
ą In
tern
etu,
m.in
.: ko
mun
ikat
ory
i cza
ty, S
kype
, gru
py i
fora
dy
skus
yjne
;
zna
zagr
ożen
ia i
ostrz
eżen
ia d
otyc
zące
kor
zyst
ania
z
kom
unik
acji
za p
omoc
ą In
tern
etu;
zda
je s
obie
spr
awę
z
anon
imow
ości
kon
takt
ów i
koni
eczn
ości
racj
onal
nego
go
spod
arow
ania
cza
sem
spę
dzon
ym w
Sie
ci
Twor
zeni
e st
rony
inte
rnet
owej
.
Wsp
ółtw
orze
nie
zaso
bów
w s
ieci
.
twor
zy p
rostą
stro
nę in
tern
etow
ą, k
orzy
stając
z
wyb
rane
go n
arzę
dzia
do
twor
zeni
a st
ron;
stos
uje
ogól
ne z
asad
y pr
ojek
tow
ania
stro
n in
tern
etow
ych;
zna
pods
taw
owe
znac
znik
i HTM
L;
twor
zy p
roje
kty,
kom
unik
ując
się
za
pom
ocą
tech
nolo
gii
info
rmac
yjno
-kom
unik
acyj
nych
z c
złon
kam
i gru
py
zna
ogól
ne z
asad
y pr
ojek
tow
ania
stro
n W
WW
i w
ie, j
akie
na
rzęd
zia
umoż
liwia
ją ic
h tw
orze
nie;
potra
fi, k
orzy
stając
z p
odst
awow
ych
znac
znik
ów H
TML,
ut
wor
zyć
pros
tą s
trukt
urę
stro
ny;
form
atuj
e te
kst n
a st
roni
e, w
ykon
uje
wyp
unkt
owan
ia,
wst
awia
tabe
le, o
braz
y, o
dsył
acze
;
wie
, jak
pub
likow
ać s
trony
w In
tern
ecie
;
wie
, jak
zał
ożyć
inte
rnet
owy
dzie
nnik
– b
log;
umie
szcz
a in
form
acje
w o
dpow
iedn
ich
serw
isac
h in
tern
etow
ych;
wsp
ółpr
acuj
e w
gru
pie
przy
twor
zeni
u pr
ojek
tu, w
ykon
ując
sa
mod
ziel
nie
zada
nia
szcz
egół
owe
Informatyka. Podstawowe tematy www.wszpwn.com.pl
© Copyright by Wydawnictwo Szkolne PWN strona 15 z 47
Info
rmat
yka.
Pod
staw
owe
tem
aty.
Wyd
anie
now
e P
rogr
am n
aucz
ania
G
raży
na K
oba
16
Opr
acow
ywan
ie z
a po
moc
ą ko
mpu
tera
pre
zent
acji
mul
timed
ialn
ych
Szcz
egół
owe
cele
wyc
how
ania
:
Słu
chan
ie p
olec
eń n
aucz
ycie
la i
syst
emat
yczn
e w
ykon
ywan
ie ć
wic
zeń.
Prz
estrz
egan
ie d
yscy
plin
y na
zajęc
iach
, w ty
m z
asad
bez
piec
znej
pra
cy p
rzy
kom
pute
rze.
Um
ieję
tnoś
ć w
spół
prac
y w
gru
pie.
Szcz
egół
owe
cele
ksz
tałc
enia
Sz
czeg
ółow
e tr
eści
nau
czan
ia
Założo
ne o
siąg
nięc
ia u
czni
a
Ucz
eń:
Ucz
eń:
Twor
zeni
e pr
ezen
tacj
i mul
timed
ialn
ej.
twor
zy p
reze
ntac
ję m
ultim
edia
lną
na w
ybra
ny t
emat
, ce
chując
ą się
ciek
awym
ujęc
iem
za
gadn
ieni
a,
korz
ysta
jąc
z w
ybra
nego
nar
zędz
ia;
stos
uje
zasa
dy
twor
zeni
a pr
ezen
tacj
i, od
pow
iedn
io
umie
szcz
ając
tek
st i
obra
zy n
a sl
ajdz
ie,
dobi
erając
tło
, do
dają
c an
imac
je, d
źwię
ki i
prze
jści
a m
iędz
y sl
ajda
mi
wie
, co
to
jest
pre
zent
acja
mul
timed
ialn
a i p
osłu
guje
się
pr
ogra
mem
do
jej t
wor
zeni
a;
wst
awia
do
slaj
du t
ekst
, ob
razy
, hi
perłą
cza,
prz
ycis
ki a
kcji,
do
daje
tło,
ani
mac
je i
wyk
onuj
e pr
zejś
cia
mię
dzy
slaj
dam
i;
przy
goto
wuj
e i u
ruch
amia
pok
az;
dba
o po
praw
ność
reda
kcyj
ną te
kstó
w;
umie
szcz
a w
pre
zent
acji
efek
ty dźw
ięko
we;
przy
goto
wuj
e pr
ezen
tację
w p
osta
ci a
lbum
u fo
togr
afic
zneg
o;
wsp
ółpr
acuj
e w
gru
pie
przy
tw
orze
niu
proj
ektu
, w
ykon
ując
sa
mod
ziel
nie
zada
nia
szcz
egół
owe
Prop
ozyc
ja s
toso
wan
ego
opro
gram
owan
ia: s
yste
m o
pera
cyjn
y W
indo
ws,
prz
eglą
dark
a in
tern
etow
a M
ozill
a Fi
refo
x lu
b In
tern
et E
xplo
rer,
Not
atni
k lu
b w
ybra
ne n
arzę
dzie
do
twor
zeni
a st
ron
inte
rnet
owyc
h, w
ybra
ny p
rogr
am d
o tw
orze
nia
prez
enta
cji m
ultim
edia
lnyc
h.
Informatyka. Podstawowe tematy www.wszpwn.com.pl
© Copyright by Wydawnictwo Szkolne PWN strona 16 z 47
Info
rmat
yka.
Pod
staw
owe
tem
aty.
Wyd
anie
now
e P
rogr
am n
aucz
ania
G
raży
na K
oba
17
2.4.
Obl
icze
nia
w a
rkus
zu k
alku
lacy
jnym
Opr
acow
ywan
ie z
a po
moc
ą ko
mpu
tera
dan
ych
liczb
owyc
h
Szcz
egół
owe
cele
wyc
how
ania
:
Słu
chan
ie p
olec
eń n
aucz
ycie
la i
syst
emat
yczn
e w
ykon
ywan
ie ć
wic
zeń.
Prz
estrz
egan
ie d
yscy
plin
y na
zajęc
iach
, w ty
m z
asad
bez
piec
znej
pra
cy p
rzy
kom
pute
rze.
Dba
nie
o po
rząd
ek n
a st
anow
isku
kom
pute
row
ym.
S
toso
wan
ie z
asad
zdr
owej
pra
cy p
rzy
kom
pute
rze,
w ty
m p
lano
wan
ie p
rzer
w w
pra
cy i
rekr
eacj
i na św
ieży
m p
owie
trzu.
Um
ieję
tnoś
ć w
spół
prac
y w
gru
pie.
Szcz
egół
owe
cele
ksz
tałc
enia
Sz
czeg
ółow
e tr
eści
nau
czan
ia
Założo
ne o
siąg
nięc
ia u
czni
a
Ucz
eń:
Ucz
eń:
Pro
jekt
owan
ie ta
beli
w a
rkus
zu k
alku
lacy
jnym
i w
ykon
ywan
ie o
blic
zeń
za p
omoc
ą ar
kusz
a ka
lkul
acyj
nego
.
proj
ektu
je ta
bele
ark
usza
, wpr
owad
za d
ane
i tw
orzy
fo
rmuł
y;
stos
uje
wyb
rane
funk
cje
arku
sza
kalk
ulac
yjne
go;
korz
ysta
z wła
snoś
ci a
dres
owan
ia w
zglę
dneg
o;
stos
uje
adre
sy b
ezw
zglę
dne
i mie
szan
e;
druk
uje
tabe
le a
rkus
za k
alku
lacy
jneg
o
zna
zast
osow
ania
ark
usza
kal
kula
cyjn
ego
i om
awia
bud
owę
doku
men
tu a
rkus
za;
stos
uje
w z
adan
iach
zas
adę
adre
sow
ania
wzg
lędn
ego;
po
trafi
zast
osow
ać a
dres
bez
wzg
lędn
y lu
b m
iesz
any,
aby
uł
atw
ić o
blic
zeni
a;
stos
uje
funk
cje
arku
sza
kalk
ulac
yjne
go, t
j.: S
UM
A,
ŚR
ED
NIA
, JEŻE
LI;
potra
fi za
proj
ekto
wać
tabe
lę a
rkus
za k
alku
lacy
jneg
o
(m.in
.: w
prow
adza
opi
sy d
o ta
beli,
form
atuj
e ko
mór
ki
arku
sza;
ust
ala
form
aty
dany
ch, d
osto
sow
ując
je d
o w
prow
adza
nych
info
rmac
ji);
mod
yfik
uje
tabe
le w
cel
u us
praw
nien
ia o
blic
zeń,
m
.in.:
wst
awia
i us
uwa
wie
rsze
(kol
umny
); zm
ieni
a sz
erok
ość
kolu
mn
i wys
okoś
ci w
iers
zy ta
beli;
wie
, jak
w
prow
adzić
do k
omór
ek dłu
gie
teks
ty d
uże
liczb
y;
druk
uje
tabe
lę a
rkus
za, d
obie
rają
c od
pow
iedn
ie p
aram
etry
dr
ukow
ania
; roz
różn
ia li
nie
siat
ki i
obra
mow
anie
Informatyka. Podstawowe tematy www.wszpwn.com.pl
© Copyright by Wydawnictwo Szkolne PWN strona 17 z 47
Info
rmat
yka.
Pod
staw
owe
tem
aty.
Wyd
anie
now
e P
rogr
am n
aucz
ania
G
raży
na K
oba
18
Pre
zent
owan
ie d
anyc
h w
pos
taci
wyk
resu
.
stos
uje
arku
sz k
alku
lacy
jny
do g
rom
adze
nia
dany
ch
i prz
edst
awia
nia
ich
w p
osta
ci g
rafic
znej
, z
wyk
orzy
stan
iem
odp
owie
dnic
h ty
pów
wyk
resó
w
zna
ogól
ne z
asad
y pr
zygo
tow
ania
wyk
resu
w a
rkus
zu
kalk
ulac
yjny
m;
zna
zasa
dy d
obor
u ty
pu w
ykre
su d
o da
nych
i w
ynik
ów;
twor
zy, z
ależ
nie
od d
anyc
h, ró
żne
typy
wyk
resó
w; w
ykre
sy:
XY
(pun
ktow
y), l
inio
wy
i koł
owy;
przy
goto
wuj
e w
ykre
s dl
a je
dnej
i ki
lku
serii
dan
ych;
doda
je d
o w
ykre
su ty
tuł,
lege
ndę,
ety
kiet
y da
nych
Wst
awia
nie
tabe
l i w
ykre
sów
ark
usza
kal
kula
cyjn
ego
do
doku
men
tów
teks
tow
ych.
stos
uje
różn
e m
echa
nizm
y łą
czen
ia i
osad
zani
a ob
iekt
ów w
ark
uszu
kal
kula
cyjn
ym w
cel
u w
staw
ieni
a ta
beli
arku
sza
kalk
ulac
yjne
go d
o te
kstu
wyj
aśni
a różn
icę
mię
dzy
tabe
lą o
sadz
oną
i połąc
zoną
;
wst
awia
tabe
lę a
rkus
za d
o do
kum
entu
teks
tow
ego
jako
ob
iekt
osa
dzon
y i j
ako
obie
kt p
ołąc
zony
;
wst
awia
tabe
lę a
rkus
za k
alku
lacy
jneg
o do
dok
umen
tu
teks
tow
ego
z pl
iku
Zast
osow
ania
ark
usza
kal
kula
cyjn
ego.
stos
uje
arku
sz d
o ro
zwią
zyw
ania
zad
ań ra
chun
kow
ych
z za
kres
u ob
jęte
go p
rogr
amem
nau
czan
ia g
imna
zjum
(n
a pr
zykł
ad z
mat
emat
yki l
ub fi
zyki
) i z
cod
zien
nego
ży
cia
(na
przy
kład
pla
now
anie
wyd
atkó
w);
wyk
orzy
stuj
e ar
kusz
kal
kula
cyjn
y do
ana
lizy
wyn
ików
eks
pery
men
tów
stos
uje
arku
sz d
o ka
lkul
acji
wyd
atkó
w i
do o
blic
zani
a ce
ny
z po
datk
iem
VA
T; d
osto
sow
uje
odpo
wie
dnio
rodz
aj
adre
sow
ania
;
wyk
onuj
e w
ark
uszu
pro
ste
oblic
zeni
a z
dzie
dzin
y fiz
yki,
mat
emat
yki,
geog
rafii
, np.
twor
zy ta
belę
do
oblic
zani
a w
artośc
i fun
kcji
linio
wej
i tw
orzy
odp
owie
dni w
ykre
s
Prop
ozyc
ja s
toso
wan
ego
opro
gram
owan
ia: s
yste
m o
pera
cyjn
y W
indo
ws,
wyb
rany
ark
usz
kalk
ulac
yjny
, np.
Mic
roso
ft Ex
cel,
arku
sz w
pak
ieci
e pr
ogra
mów
Mic
roso
ft W
orks
lu
b z
paki
etu
prog
ram
ów O
penO
ffice
.
Informatyka. Podstawowe tematy www.wszpwn.com.pl
© Copyright by Wydawnictwo Szkolne PWN strona 18 z 47
Info
rmat
yka.
Pod
staw
owe
tem
aty.
Wyd
anie
now
e P
rogr
am n
aucz
ania
G
raży
na K
oba
19
2.5.
Baz
y da
nych
Opr
acow
ywan
ie z
a po
moc
ą ko
mpu
tera
baz
y da
nych
Szcz
egół
owe
cele
wyc
how
ania
:
Słu
chan
ie p
olec
eń n
aucz
ycie
la i
syst
emat
yczn
e w
ykon
ywan
ie ć
wic
zeń.
Prz
estrz
egan
ie d
yscy
plin
y na
zajęc
iach
, w ty
m z
asad
bez
piec
znej
pra
cy p
rzy
kom
pute
rze.
Dba
nie
o po
rząd
ek n
a st
anow
isku
kom
pute
row
ym.
S
toso
wan
ie z
asad
zdr
owej
pra
cy p
rzy
kom
pute
rze,
w ty
m p
lano
wan
ie p
rzer
w w
pra
cy i
rekr
eacj
i na św
ieży
m p
owie
trzu.
Um
ieję
tnoś
ć w
spół
prac
y w
gru
pie.
Szcz
egół
owe
cele
ksz
tałc
enia
Sz
czeg
ółow
e tr
eści
nau
czan
ia
Założo
ne o
siąg
nięc
ia u
czni
a
Ucz
eń:
Ucz
eń:
Twor
zeni
e ba
zy d
anyc
h.
twor
zy p
rostą
bazę
dan
ych
w p
osta
ci je
dnej
tabe
li po
daje
prz
ykła
dy z
bior
ów in
form
acji,
któ
re m
ogą
być
grom
adzo
ne w
baz
ach
dany
ch;
zna
pods
taw
owe
poję
cia
baz
dany
ch (b
aza
dany
ch, t
abel
a,
reko
rd, p
ole,
klu
cz);
proj
ektu
je ta
belę
, sto
sują
c po
dsta
wow
e za
sady
twor
zeni
a ta
bel;
twor
zy fo
rmul
arze
, dos
toso
wując
jego
form
ę do
w
prow
adza
nych
dan
ych;
pot
rafi
skor
zyst
ać z
kre
ator
a za
dań
i mod
yfik
ować
form
ular
z w
wid
oku
proj
ektu
Informatyka. Podstawowe tematy www.wszpwn.com.pl
© Copyright by Wydawnictwo Szkolne PWN strona 19 z 47
Info
rmat
yka.
Pod
staw
owe
tem
aty.
Wyd
anie
now
e P
rogr
am n
aucz
ania
G
raży
na K
oba
20
Poz
nani
e m
etod
wys
zuki
wan
ia in
form
acji
w b
azac
h da
nych
.
wyk
onuj
e po
dsta
wow
e op
erac
je b
azod
anow
e po
rząd
kuje
reko
rdy,
wpr
owad
za n
owe,
usu
wa
niep
otrz
ebne
, wys
zuku
je in
form
acje
;
twor
zy k
wer
endy
w w
idok
u pr
ojek
tu; p
otra
fi sk
orzy
stać
z
krea
tora
zad
ań;
w z
apyt
ania
ch s
tosu
je p
rost
e kr
yter
ium
wyb
oru
(dot
yczą
ce
jedn
ego
lub
dwóc
h pó
l);
przy
goto
wuj
e ra
porty
na
pods
taw
ie ta
beli
lub
kwer
endy
Pro
jekt
owan
ie s
yste
mów
info
rmat
yczn
ych.
proj
ektu
je p
rost
y sy
stem
info
rmat
yczn
y w
ymie
nia
i om
awia
eta
py p
roje
ktow
ania
sys
tem
ów
info
rmat
yczn
ych;
poda
je p
rzykła
dy s
yste
mów
info
rmat
yczn
ych
z wła
sneg
o ot
ocze
nia
i wyj
aśni
a ic
h za
stos
owan
ie;
wsp
ółpr
acuj
e w
gru
pie,
wyk
onując
sam
odzi
elni
e za
dani
a sz
czeg
ółow
e
Prop
ozyc
ja s
toso
wan
ego
opro
gram
owan
ia: s
yste
m o
pera
cyjn
y W
indo
ws,
wyb
rana
baz
a da
nych
, np.
Mic
roso
ft Ac
cess
, baz
a da
nych
w p
akie
cie
prog
ram
ów M
icro
soft
Wor
ks
lub
z pa
kiet
u pr
ogra
mów
Ope
nOffi
ce.
Informatyka. Podstawowe tematy www.wszpwn.com.pl
© Copyright by Wydawnictwo Szkolne PWN strona 20 z 47
Info
rmat
yka.
Pod
staw
owe
tem
aty.
Wyd
anie
now
e P
rogr
am n
aucz
ania
G
raży
na K
oba
21
2.6.
Alg
oryt
mik
a
Roz
wią
zyw
anie
pro
blem
ów i
pode
jmow
anie
dec
yzji
z w
ykor
zyst
anie
m k
ompu
tera
, sto
sow
anie
pod
ejśc
ia a
lgor
ytm
iczn
ego
Szcz
egół
owe
cele
wyc
how
ania
:
Słu
chan
ie p
olec
eń n
aucz
ycie
la i
syst
emat
yczn
e w
ykon
ywan
ie ć
wic
zeń.
P
rzes
trzeg
anie
dys
cypl
iny
na z
ajęc
iach
, w ty
m z
asad
bez
piec
znej
pra
cy p
rzy
kom
pute
rze.
D
bani
e o
porząd
ek n
a st
anow
isku
kom
pute
row
ym.
S
toso
wan
ie z
asad
zdr
owej
pra
cy p
rzy
kom
pute
rze,
w ty
m p
lano
wan
ie p
rzer
w w
pra
cy i
rekr
eacj
i na św
ieży
m p
owie
trzu.
Szcz
egół
owe
cele
ksz
tałc
enia
Sz
czeg
ółow
e tr
eści
nau
czan
ia
Założo
ne o
siąg
nięc
ia u
czni
a
Ucz
eń:
Ucz
eń:
Roz
wią
zyw
anie
pro
blem
ów i
pode
jmow
anie
dec
yzji
z
wyk
orzy
stan
iem
kom
pute
ra, s
toso
wan
ie p
odejśc
ia
algo
rytm
iczn
ego.
wyj
aśni
a po
jęci
e al
gory
tmu,
pod
aje
odpo
wie
dnie
pr
zykł
ady
algo
rytm
ów ro
zwią
zyw
ania
różn
ych
prob
lem
ów;
form
ułuj
e śc
isły
opi
s pr
oste
j syt
uacj
i pro
blem
owej
, an
aliz
uje
ją i
prze
dsta
wia
rozw
iąza
nie
w p
osta
ci
algo
rytm
iczn
ej;
stos
uje
wyb
rane
tech
niki
alg
oryt
mic
zne,
m.in
. ite
rację
zna
poję
cia:
alg
oryt
m, s
pecy
fikac
ja p
robl
emu;
omaw
ia e
tapy
rozw
iązy
wan
ia p
robl
emu
(zad
ania
);
określ
a da
ne d
o za
dani
a or
az w
ynik
i i z
apis
uje
pros
ty
algo
rytm
lini
owy
w p
osta
ci li
sty
krok
ów;
zna
pods
taw
owe
zasa
dy p
reze
ntac
ji al
gory
tmów
w
pos
taci
sch
emat
ów b
loko
wyc
h (z
na p
odst
awow
e bl
oki
potrz
ebne
do
budo
wan
ia s
chem
atu
blok
oweg
o);
prez
entu
je a
lgor
ytm
y lin
iow
e, z
war
unka
mi i
iter
acyj
ne z
a po
moc
ą lis
ty k
rokó
w i
sche
mat
u bl
okow
ego,
kor
zyst
ając
z
prog
ram
u ed
ukac
yjne
go
Wyk
orzy
stan
ie a
rkus
za k
alku
lacy
jneg
o do
real
izac
ji al
gory
tmów
.
stos
uje
arku
sz k
alku
lacy
jny
do ro
zwią
zyw
ania
pro
styc
h pr
oble
mów
alg
oryt
mic
znyc
h re
aliz
uje
algo
rytm
lini
owy
i z w
arun
kam
i w a
rkus
zu
kalk
ulac
yjny
m
Informatyka. Podstawowe tematy www.wszpwn.com.pl
© Copyright by Wydawnictwo Szkolne PWN strona 21 z 47
Info
rmat
yka.
Pod
staw
owe
tem
aty.
Wyd
anie
now
e P
rogr
am n
aucz
ania
G
raży
na K
oba
22
Roz
umie
nie,
na
czym
pol
ega
prog
ram
owan
ie.
omaw
ia p
roce
s ko
mpi
lacj
i, ur
ucho
mie
nia
i wyk
onan
ia
prog
ram
u ko
mpu
tero
weg
o na
pisa
nego
w ję
zyku
w
ysok
iego
poz
iom
u;
zapi
suje
pro
ste
algo
rytm
y w
pos
taci
języ
ka
prog
ram
owan
ia, s
tosu
jąc
proc
edur
y
zna
poję
cia:
tran
slac
ja, k
ompi
lacj
a, in
terp
reta
cja;
wyj
aśni
a, n
a cz
ym p
oleg
a pr
ezen
tacj
a al
gory
tmu
w
pos
taci
pro
gram
u;
pisz
e pr
oste
pol
ecen
ia i
defin
iuje
pro
cedu
ry w
języ
ku L
ogo;
st
osuj
e pr
oced
ury
bez
para
met
rów
i z
par
amet
ram
i; w
yjaś
nia
poję
cia;
par
amet
r for
mal
ny
i akt
ualn
y; z
apis
uje
algo
rytm
y z
war
unka
mi i
iter
acyj
ne
w ję
zyku
Log
o;
real
izuj
e al
gory
tmy
itera
cyjn
e w
pro
gram
ie B
altie
Poz
nani
e w
ybra
nych
alg
oryt
mów
.
opis
uje
spos
ób z
najd
owan
ia w
ybra
nego
ele
men
tu
w z
bior
ze n
ieup
orzą
dkow
anym
i up
orzą
dkow
anym
, op
isuj
e al
gory
tm p
orzą
dkow
ania
zbi
oru
elem
entó
w;
wyk
onuj
e w
ybra
ne a
lgor
ytm
y za
pom
ocą
kom
pute
ra
opis
uje
algo
rytm
zna
jdow
ania
wyb
rane
go e
lem
entu
w
zbi
orze
nie
upor
ządk
owan
ym, n
a pr
zykł
adzi
e w
ybor
u na
jwię
ksze
j lic
zby
spoś
ród
n lic
zb –
sto
suje
prz
eszu
kiw
anie
lin
iow
e;
opis
uje
algo
rytm
zna
jdow
ania
wyb
rane
go e
lem
entu
w
zbi
orze
upo
rząd
kow
anym
– s
tosu
je a
lgor
ytm
po
szuk
iwan
ia p
rzez
poł
owie
nie;
omaw
ia a
lgor
ytm
sor
tow
ania
prz
ez w
ybór
i an
aliz
uje
listę
kr
oków
tego
alg
oryt
mu;
omaw
ia a
lgor
ytm
sor
tow
ania
bąb
elko
weg
o, a
naliz
uje
goto
wy
sche
mat
blo
kow
y te
go a
lgor
ytm
u, k
orzy
stając
z
prog
ram
u E
LI
Roz
umie
nie,
na
czym
pol
ega
mod
elow
anie
. Tw
orze
nie
pros
tych
mod
eli.
posł
uguj
e się
prog
ram
ami k
ompu
tero
wym
i, sł
użąc
ymi
do tw
orze
nia
mod
eli z
jaw
isk
i ich
sym
ulac
ji, ta
kich
jak
zjaw
iska
: fiz
yczn
e, c
hem
iczn
e, b
iolo
gicz
ne
omaw
ia, k
orzy
stając
z g
otow
ego
przy
kład
u, n
p. m
odel
u rz
utu
kost
ką s
ześc
ienn
ą do
gry
, na
czym
pol
ega
mod
elow
anie
;
wyk
onuj
e pr
osty
mod
el, n
p. rz
utu
mon
etą,
kor
zyst
ając
z
arku
sza
kalk
ulac
yjne
go;
anal
izuj
e go
tow
e m
odel
e różn
ych
zjaw
isk,
np
. prz
yrod
nicz
ych
Prop
ozyc
ja s
toso
wan
ego
opro
gram
owan
ia: s
yste
m o
pera
cyjn
y W
indo
ws,
wyb
rane
pro
gram
y ed
ukac
yjne
, np.
: Log
omoc
ja, B
altie
, ELI
.
Informatyka. Podstawowe tematy www.wszpwn.com.pl
© Copyright by Wydawnictwo Szkolne PWN strona 22 z 47
Info
rmat
yka.
Pod
staw
owe
tem
aty.
Wyd
anie
now
e P
rogr
am n
aucz
ania
G
raży
na K
oba
23
3. P
roce
dury
osiąg
ania
cel
ów k
ształc
enia
i w
ycho
wan
ia –
czy
nnoś
ci n
aucz
ycie
la
i ucz
niów
3.1.
Kom
pute
r i g
rafik
a ko
mpu
tero
wa
Posł
ugiw
anie
się
kom
pute
rem
i je
go o
prog
ram
owan
iem
Szcz
egół
owe
cele
ksz
tałc
enia
i w
ycho
wan
ia
Nau
czyc
iel:
Ucz
niow
ie:
Prz
estrz
egan
ie d
yscy
plin
y na
zajęc
iach
, w ty
m z
asad
be
zpie
czne
j pra
cy p
rzy
kom
pute
rze.
Dba
nie
o po
rząd
ek n
a st
anow
isku
kom
pute
row
ym.
Poz
nani
e bu
dow
y i d
ział
ania
kom
pute
ra o
raz
wyb
rany
ch
urzą
dzeń
wsp
ółpr
acując
ych
z ko
mpu
tere
m.
Sto
sow
anie
zas
ad z
drow
ej i
rozsąd
nej p
racy
prz
y ko
mpu
terz
e.
omaw
ia re
gula
min
prz
ebyw
ania
w p
raco
wni
ko
mpu
tero
wej
i za
sady
pra
cy z
e sz
czeg
ólny
m
uwzg
lędn
ieni
em z
asad
bez
piec
zeńs
twa;
prez
entu
je s
posó
b zo
rgan
izow
ania
kom
pute
rów
w
pra
cow
ni, a
w p
rzyp
adku
kom
pute
rów
połąc
zony
ch
w s
ieć
– za
sady
kor
zyst
ania
ze
szko
lnej
sie
ci;
star
ają
się
prze
strz
egać
regu
lam
inu
prac
owni
ko
mpu
tero
wej
;
dysk
utują
na te
mat
zas
toso
wan
ia k
ompu
tera
w ró
żnyc
h dz
iedz
inac
h ży
cia,
nau
ki i
gosp
odar
ki o
raz
na te
mat
różn
ych
rodz
ajów
kom
pute
rów
; nie
któr
zy w
yszu
kują
do
datk
owe
info
rmac
je w
Inte
rnec
ie lu
b w
inny
ch ź
ródł
ach
wyj
aśni
a sc
hem
at d
ział
ania
kom
pute
ra i
kier
uje
dysk
usją
;
zlec
a na
ryso
wan
ie s
chem
atu
kom
pute
ra w
edy
torz
e gr
afik
i
dysk
utują
na te
mat
bud
owy
i prz
ezna
czen
ia
posz
czeg
ólny
ch c
zęśc
i kom
pute
ra, p
odając
akt
ualn
e pa
ram
etry
; nie
któr
zy w
yszu
kują
dod
atko
we
info
rmac
je
w In
tern
ecie
;
rysu
ją s
chem
at d
ział
ania
kom
pute
ra, k
orzy
stając
z
edyt
ora
graf
iki
prop
onuj
e w
ykon
anie
kon
kret
nych
ćw
icze
ń po
kazu
jący
ch
działa
nie
wyb
rany
ch u
rząd
zeń
wsp
ółpr
acując
ych
z
kom
pute
rem
;
zach
ęca
uczn
iów
do
korz
ysta
nia
z in
stru
kcji
obsł
ugi
dane
go u
rząd
zeni
a;
pozn
ają
w p
rakt
yce
działa
nie
urzą
dzeń
wsp
ółpr
acując
ych
z ko
mpu
tere
m, w
ykon
ując
różn
e ćw
icze
nia;
star
ają
się
korz
ystać
z do
kum
enta
cji u
rząd
zeń
wsp
ółpr
acując
ych
z ko
mpu
tere
m;
Informatyka. Podstawowe tematy www.wszpwn.com.pl
© Copyright by Wydawnictwo Szkolne PWN strona 23 z 47
Info
rmat
yka.
Pod
staw
owe
tem
aty.
Wyd
anie
now
e P
rogr
am n
aucz
ania
G
raży
na K
oba
24
zwra
ca s
zcze
gólną
uwag
ę na
zas
ady
zdro
wej
i ro
zsąd
nej
prac
y pr
zy k
ompu
terz
e or
az n
a za
groż
enia
zw
iąza
ne
z uz
ależ
nien
iem
się
od
kom
pute
ra
określ
ają
ilość
cza
su, j
aką
spęd
zają
prz
y ko
mpu
terz
e;
zast
anaw
iają
się
, czy
nie
gro
zi im
uza
leżn
ieni
e od
ko
mpu
tera
; dys
kutu
ją n
ad s
poso
bam
i zap
obie
gani
a uz
ależ
nien
iu o
d ko
mpu
tera
Pos
ługi
wan
ie s
ię w
ybra
nym
i pro
gram
ami
kom
pute
row
ymi.
Roz
umie
nie
koni
eczn
ości
kor
zyst
ania
z
licen
cjon
owan
ego
opro
gram
owan
ia k
ompu
tero
weg
o.
prop
onuj
e w
ykon
anie
kon
kret
nych
ćw
icze
ń po
kazu
jący
ch
działa
nie
wyb
rany
ch p
rogr
amów
kom
pute
row
ych;
zach
ęca
uczn
iów
do
korz
ysta
nia
z po
moc
y do
pr
ogra
mów
w d
ysku
sji k
lasy
fikują
prog
ram
y ko
mpu
tero
we
ze
wzg
lędu
na
ich
prze
znac
zeni
e, p
odając
kon
kret
ne
przy
kład
y;
pozn
ają
w p
rakt
yce
prze
znac
zeni
e da
nego
pro
gram
u
i zas
ady
prac
y z
dany
m p
rogr
amem
kom
pute
row
ym,
wyk
onując
różn
e ćw
icze
nia;
star
ają
się
korz
ystać
z po
moc
y do
pro
gram
u w
cel
u od
szuk
ania
pot
rzeb
nych
opc
ji
inic
juje
dys
kusję
na te
mat
sys
tem
ów o
pera
cyjn
ych
dysk
utują
na te
mat
funk
cji s
yste
mu
oper
acyj
nego
i o
maw
iają
cec
hy w
ybra
nych
sys
tem
ów, w
skaz
ując
po
dobi
eńst
wa
i róż
nice
przy
goto
wuj
e pr
zykł
adow
e pr
ogra
my,
któ
re u
czni
owie
m
ogą
zain
stal
ować
, np.
wer
sje
dem
o pr
ogra
mów
ed
ukac
yjny
ch
inst
alują
i odi
nsta
low
ują
pros
ty p
rogr
am, n
p. e
duka
cyjn
y,
grę;
wyj
aśni
ają
proc
esy
zach
odzą
ce p
odcz
as
inst
alow
ania
i po
dcza
s ur
ucha
mia
nia
prog
ram
u
omaw
ia z
agad
nien
ia e
tycz
ne i
praw
ne, z
wią
zane
z
ochr
oną
wła
snoś
ci in
tele
ktua
lnej
i oc
hron
ą da
nych
or
az p
rzej
awy
prze
stęp
czoś
ci k
ompu
tero
wej
; pok
azuj
e pr
zykł
adow
e lic
encj
e na
pro
gram
y za
inst
alow
ane
w
szk
olne
j pra
cow
ni
zapo
znają
się
z pr
zykł
adow
ymi l
icen
cjam
i na
prog
ram
y ko
mpu
tero
we;
dysk
utują
na te
mat
różn
ych
rodz
ajów
dar
mow
ych
licen
cji;
szuk
ają
odpo
wie
dnic
h in
form
acji
w In
tern
ecie
;
dysk
utują
na te
mat
pira
ctw
a ko
mpu
tero
weg
o i s
ankc
ji,
jaki
e gr
ożą
za n
iele
galn
e uz
yska
nie
prog
ram
u ko
mpu
tero
weg
o w
cel
u os
iągn
ięci
a ko
rzyś
ci
mająt
kow
ych
Informatyka. Podstawowe tematy www.wszpwn.com.pl
© Copyright by Wydawnictwo Szkolne PWN strona 23 z 47
Info
rmat
yka.
Pod
staw
owe
tem
aty.
Wyd
anie
now
e P
rogr
am n
aucz
ania
G
raży
na K
oba
25
Opr
acow
ywan
ie z
a po
moc
ą ko
mpu
tera
rysu
nków
Szcz
egół
owe
cele
ksz
tałc
enia
i w
ycho
wan
ia
Nau
czyc
iel:
Ucz
niow
ie:
Twor
zeni
e do
kum
entu
kom
pute
row
ego
na p
rzykła
dzie
tw
orze
nia
rysu
nku
w e
dyto
rze
graf
iki.
przy
goto
wuj
e ki
lka
przy
kład
owyc
h pl
ików
gra
ficzn
ych,
po
trzeb
nych
do ćw
icze
ń, lu
b ko
rzys
ta z
got
owyc
h pl
ików
(d
ołąc
zany
ch z
wyk
le d
o po
dręc
znik
a lu
b po
radn
ika
met
odyc
zneg
o) i
umie
szcz
a je
w fo
lder
ze
prze
znac
zony
m d
la u
czni
ów;
zwra
ca u
wag
ę na
zas
ady
twor
zeni
a do
kum
entu
ko
mpu
tero
weg
o na
prz
ykła
dzie
twor
zeni
a ry
sunk
u
w e
dyto
rze
graf
iki;
pole
ca w
ykon
ywan
ie p
odob
nych
ćw
icze
ń w
trze
ch
wyb
rany
ch e
dyto
rach
gra
fiki w
cel
u po
rów
nani
a i o
ceny
m
ożliw
ości
kilk
u pr
ogra
mów
pozn
ają
w p
rakt
yce
zasa
dy tw
orze
nia
doku
men
tu
kom
pute
row
ego,
twor
ząc
rysu
nki w
wyb
rany
m e
dyto
rze
graf
iki;
wyk
onując
kon
kret
ne ć
wic
zeni
a (n
p. tw
orze
nie
kom
pozy
cji z
figu
r geo
met
rycz
nych
, um
iesz
czan
ie
napi
sów
na
obra
zie
czy
prze
kszt
ałca
nie
obra
zu)
poró
wnu
ją m
ożliw
ości
trze
ch w
ybra
nych
pro
gram
ów
graf
iczn
ych;
zapi
sują
obr
az w
różn
ych
form
atac
h gr
afic
znyc
h;
ocen
iają
jako
ść d
aneg
o ob
razu
;
spra
wdz
ają
doda
tkow
e m
ożliw
ości
pol
econ
ych
prze
z na
uczy
ciel
a pr
ogra
mów
gra
ficzn
ych
do tw
orze
nia
anim
acji
kom
pute
row
ych
i wyk
onyw
ania
obr
óbki
zdjęć
Por
ządk
owan
ie i
ochr
ona
doku
men
tów
kom
pute
row
ych.
Sza
now
anie
pra
cy in
nych
. Prz
estrz
egan
ie z
asad
och
rony
za
sobó
w k
ompu
tera
.
zlec
a w
ykon
ywan
ie o
pera
cji n
a pl
ikac
h i f
olde
rach
w
cią
gu c
ałeg
o ro
ku s
zkol
nego
;
zwra
ca u
wag
ę na
och
ronę
twor
zony
ch d
okum
entó
w
elek
troni
czny
ch, m
.in.:
przy
pom
ina
o częs
tym
za
pisy
wan
iu p
lików
i w
ykon
ywan
iu k
opii
zapa
sow
ych
waż
niej
szyc
h do
kum
entó
w; o
och
roni
e an
tyw
iruso
wej
i p
rzec
iwwła
man
iow
ej
ćwic
zą w
ykon
ywan
ie o
pera
cji n
a pl
ikac
h i f
olde
rach
, w
ykon
ując
zad
ania
w c
iągu
cał
ego
roku
szk
olne
go;
co ja
kiś
czas
wyk
onują
kopi
e w
ażni
ejsz
ych
prac
; sto
sują
pr
ofila
ktykę
anty
wiru
sową;
dysk
utują
na te
mat
szk
ód, j
akie
mog
ą w
yrzą
dzić
wiru
sy
kom
pute
row
e, k
onie
troj
ańsk
ie c
zy in
ne z
agroże
nia;
po
sług
ują
się
prog
ram
em a
ntyw
iruso
wym
w c
elu
ich
wyk
ryci
a
Informatyka. Podstawowe tematy www.wszpwn.com.pl
© Copyright by Wydawnictwo Szkolne PWN strona 25 z 47
Info
rmat
yka.
Pod
staw
owe
tem
aty.
Wyd
anie
now
e P
rogr
am n
aucz
ania
G
raży
na K
oba
26
3.2.
Pra
ca z
dok
umen
tem
teks
tow
ym
Opr
acow
ywan
ie te
kstu
prz
y uż
yciu
edy
tora
teks
tu
Szcz
egół
owe
cele
ksz
tałc
enia
i w
ycho
wan
ia
Nau
czyc
iel:
Ucz
niow
ie:
Opr
acow
ywan
ie te
kstu
prz
y uż
yciu
edy
tora
teks
tu.
Roz
umie
nie
koni
eczn
ości
kor
zyst
ania
z
licen
cjon
owan
ego
opro
gram
owan
ia k
ompu
tero
weg
o.
inic
juje
dys
kusję
na te
mat
edy
toró
w te
kstu
– ic
h m
ożliw
ości
i za
let;
przy
goto
wuj
e ki
lka
przy
kład
owyc
h pl
ików
lub
korz
ysta
z
goto
wyc
h, z
wyk
le d
ołąc
zany
ch d
o po
dręc
znik
a lu
b po
radn
ika
met
odyc
zneg
o; p
liki u
mie
szcz
a na
dys
ku
twar
dym
w fo
lder
ze p
rzyg
otow
anym
dla
ucz
niów
;
zwra
ca u
wag
ę na
kor
zyst
anie
z li
cenc
jono
wan
ego
opro
gram
owan
ia
przy
pom
inają
na p
rzykła
dzie
got
oweg
o do
kum
entu
poz
nane
w
szk
ole
pods
taw
owej
pod
staw
owe
zasa
dy re
dago
wan
ia
i for
mat
owan
ia te
kstó
w;
wyk
onując
ćw
icze
nia
prak
tycz
ne, u
trwal
ają
pods
taw
owe
zasa
dy fo
rmat
owan
ia i
reda
gow
ania
teks
tu, w
staw
iają
obr
az
do d
okum
entu
teks
tow
ego,
sto
sują
c różn
e sp
osob
y,
m.in
.: os
adza
nie
obra
zu w
tekś
cie
i wst
awia
nie
obra
zu
z za
chow
anie
m p
ołąc
zeni
a; fo
rmat
ują
obra
z w
staw
iony
do
teks
tu;
na g
otow
ych
plik
ach ćw
iczą
spo
soby
usp
raw
niając
e pr
acę
nad
teks
tem
(m.in
.: op
erac
je n
a fra
gmen
tach
teks
tu,
auto
mat
yczn
e w
yszu
kiw
anie
i za
mia
na z
nakó
w, s
toso
wan
ie
wbu
dow
anyc
h sł
owni
ków
)
Twor
zeni
e w
ielo
stro
nico
wyc
h pu
blik
acji.
Sto
sow
anie
prz
epis
ów p
raw
a w
zak
resi
e ko
rzys
tani
a z
cudz
ych
mat
eriałó
w p
ocho
dząc
ych
z różn
ych źr
ódeł
.
Prz
estrz
egan
ie z
asad
wsp
ółpr
acy
w g
rupi
e.
przy
goto
wuj
e dł
uższ
y te
kst (
ok. 2
0 st
ron)
i w
skaz
uje
na
różn
e ch
arak
tery
styc
zne
cech
y –
nagł
ówki
, sto
pki,
num
erac
ja s
tron;
zale
ca p
rzyg
otow
anie
wie
lost
roni
cow
ej p
ublik
acji
(moż
na p
opro
sić
nauc
zyci
eli jęz
yka
pols
kieg
o, ję
zykó
w
obcy
ch, h
isto
rii, g
eogr
afii
czy
biol
ogii
o pr
zygo
tow
anie
te
mat
ów ta
kich
pra
c)
twor
zą k
ilkun
asto
stro
nico
we
publ
ikac
je z
nag
łów
kiem
i s
topk
ą, p
rzyp
isam
i, gr
afiką,
tabe
lam
i itp
., fo
rmat
ują
teks
t w
kol
umna
ch;
opra
cow
ują
doku
men
ty te
ksto
we
o różn
ym p
rzez
nacz
eniu
;
wyk
onują
proj
ekt g
rupo
wy,
włą
czając
gra
fikę
do te
kstu
i łąc
ząc
opra
cow
ane
doku
men
ty; s
tosu
ją p
rzep
isy
praw
a
w z
akre
sie
korz
ysta
nia
z cu
dzyc
h m
ater
iałó
w p
ocho
dząc
ych
z różn
ych źr
ódeł
Informatyka. Podstawowe tematy www.wszpwn.com.pl
© Copyright by Wydawnictwo Szkolne PWN strona 26 z 47
Info
rmat
yka.
Pod
staw
owe
tem
aty.
Wyd
anie
now
e P
rogr
am n
aucz
ania
G
raży
na K
oba
27
3.3.
Inte
rnet
i m
ultim
edia
Kom
pute
r jak
o źr
ódło
info
rmac
ji
Szcz
egół
owe
cele
ksz
tałc
enia
i w
ycho
wan
ia
Nau
czyc
iel:
Ucz
niow
ie:
Kor
zyst
anie
z s
ieci
kom
pute
row
ej.
omaw
ia ro
dzaj
e si
eci i
spo
sób
orga
niza
cji k
ompu
teró
w
w s
ieci
na
przy
kład
zie
prac
owni
szk
olne
j; sy
stem
atyz
uje
poję
cia
zwią
zane
z s
ieci
ami;
wsk
azuj
e na
różn
e m
etod
y po
dłąc
zeni
a się
do In
tern
etu
sam
odzi
elni
e i b
ezpi
eczn
ie p
racu
ją w
sie
ci lo
kaln
ej
i glo
baln
ej, w
ykon
ując
ćw
icze
nia;
dysk
utują
nad
zale
tam
i łąc
zeni
a ko
mpu
teró
w w
sieć
Wys
zuki
wan
ie i
wyk
orzy
styw
anie
(gro
mad
zeni
e,
sele
kcjo
now
anie
, prz
etw
arza
nie)
info
rmac
ji z
różn
ych
źród
eł, w
tym
Inte
rnet
u.
Roz
umie
nie
znac
zeni
a do
stęp
nośc
i do
Inte
rnet
u dl
a wła
sneg
o ro
zwoj
u or
az ro
zwoj
u go
spod
arcz
ego
kraj
u.
Dok
onyw
anie
św
iado
meg
o w
ybor
u pr
zegląd
anyc
h st
ron
inte
rnet
owyc
h.
przy
goto
wuj
e ko
mpu
tery
w p
raco
wni
tak,
aby
un
iem
ożliw
ić w
chod
zeni
e na
stro
ny, k
tóre
nie
są
prze
znac
zone
dla
dzi
eci i
mło
dzieży
; ins
talu
je
odpo
wie
dnie
opr
ogra
mow
anie
;
inic
juje
dys
kusję
na te
mat
usł
ug in
tern
etow
ych;
po
dsum
owuj
e dy
skus
ję;
poda
je p
rakt
yczn
e ra
dy ja
k od
pow
iedn
io fo
rmuł
ować
ha
sło,
zaw
ężać
obs
zar p
oszu
kiw
ań, g
dy tr
zeba
w
yszu
kać
info
rmac
je n
a ok
reśl
ony
tem
at (w
dob
orze
te
mat
ów w
skaz
ana
jest
wsp
ółpr
aca
z na
uczy
ciel
ami
inny
ch p
rzed
mio
tów
);
syst
emat
yzuj
e po
jęci
a
dysk
utują
na te
mat
zas
toso
wan
ia In
tern
etu
oraz
akt
ualn
ych
spos
obów
pod
łącz
enia
do
Inte
rnet
u;
posł
ugując
się
odp
owie
dnim
i sys
tem
ami w
yszu
kiw
ania
, zn
ajdu
ją in
form
acje
w in
tern
etow
ych
zaso
bach
dan
ych,
ka
talo
gach
, baz
ach
dany
ch;
pobi
erają
info
rmac
je i
doku
men
ty z
różn
ych źr
ódeł
, w
tym
inte
rnet
owyc
h, o
ceni
ają
pod
wzg
lęde
m tr
eści
i f
orm
y ic
h pr
zyda
tnoś
ć do
wyk
orzy
stan
ia
w re
aliz
owan
ych
zada
niac
h i p
roje
ktac
h
inic
juje
dys
kusję
na te
mat
e-u
sług
;
zwra
ca u
wag
ę na
św
iado
me
korz
ysta
nie
z us
ług
inte
rnet
owyc
h, n
a st
osow
anie
prz
epis
ów p
raw
a or
az n
a is
tnie
nie
ogra
nicz
eń i
zagr
ożeń
w ty
m z
akre
sie
dysk
utują
o e-
usłu
gach
inte
rnet
owyc
h (m
.in.:
nauk
a
i pra
ca w
Inte
rnec
ie, k
siąż
ki, c
zaso
pism
a, m
uzea
, ban
ki,
zaku
py i
aukc
je, p
odróże
, roz
ryw
ka)
oraz
o p
odst
awow
ych
prze
pisa
ch d
otyc
zący
ch k
orzy
stan
ia
z ty
ch u
sług
; wym
ieni
ają
się
wła
snym
i doś
wia
dcze
niam
i;
pobi
erając
plik
i z In
tern
etu,
sto
sują
prz
epis
y pr
awa
zwią
zane
z p
obie
rani
em m
ater
iałó
w z
Inte
rnet
u
Informatyka. Podstawowe tematy www.wszpwn.com.pl
© Copyright by Wydawnictwo Szkolne PWN strona 27 z 47
Info
rmat
yka.
Pod
staw
owe
tem
aty.
Wyd
anie
now
e P
rogr
am n
aucz
ania
G
raży
na K
oba
28
Kom
unik
owan
ie s
ię z
a po
moc
ą ko
mpu
tera
i te
chno
logi
i in
form
acyj
no-k
omun
ikac
yjny
ch.
Uśw
iado
mie
nie
nieb
ezpi
ecze
ństw
a zw
iąza
nego
z
naw
iązy
wan
iem
pop
rzez
Inte
rnet
kon
takt
ów
z ni
ezna
jom
ymi o
soba
mi.
Prz
estrz
egan
ie z
asad
właśc
iweg
o za
chow
ania
w
Inte
rnec
ie.
zale
ca p
owtó
rzen
ie z
e sz
koły
pod
staw
owej
info
rmac
ji o
pisa
niu
i wys
yłan
iu li
stów
dro
gą e
lekt
roni
czną
or
az o
inny
ch fo
rmac
h ko
mun
ikow
ania
się
;
zwra
ca s
zcze
gólną
uwag
ę na
prz
estrz
egan
ie z
asad
ne
tyki
ety
(m.in
.: na
prz
estrz
egan
ie n
orm
zac
how
ania
w
Sie
ci, z
wła
szcz
a uż
ywan
ie o
dpow
iedn
iego
sł
owni
ctw
a) i
pods
taw
owyc
h za
sad
reda
kcji
teks
tu;
wsk
azuj
e na
pod
obieńs
twa
i róż
nice
pos
zcze
góln
ych
form
kom
unik
owan
ia s
ię;
zwra
ca u
wag
ę na
zag
roże
nia
doty
cząc
e ko
rzys
tani
a
z ko
mun
ikac
ji za
pom
ocą
Inte
rnet
u
wyk
onując
pra
ktyc
zne ćw
icze
nia,
pow
tarz
ają
info
rmac
je n
a te
mat
zas
ad k
orzy
stan
ia z
poc
zty
elek
troni
czne
j, zw
łasz
cza
nety
kiet
y;
zakł
adają
kont
o po
czto
we
w p
orta
lu in
tern
etow
ym
i kon
figur
ują
je z
godn
ie z
e sw
oim
i pot
rzeb
ami;
korz
ysta
ją z
inny
ch w
ybra
nych
spo
sobó
w k
omun
ikow
ania
się
za p
omoc
ą In
tern
etu,
np
. bio
rą u
dział w
dys
kusj
ach
na fo
rum
;
omaw
iają
inne
spo
soby
kom
unik
owan
ia s
ię z
a po
moc
ą In
tern
etu,
m.in
.: ko
mun
ikat
ory
i cza
ty, S
kype
, gru
py
i for
a dy
skus
yjne
; wys
zuku
ją w
Inte
rnec
ie w
ięce
j inf
orm
acji
na te
mat
różn
ych
form
kom
unik
acji;
dysk
utują
na te
mat
sto
sow
ania
zas
ad n
etyk
iety
poc
ztow
ej;
poda
ją p
rzykła
dy właśc
iweg
o i n
iewłaśc
iweg
o ko
rzys
tani
a
z te
j usł
ugi;
dysk
utują
na te
mat
zag
roże
ń i o
strz
eżeń
dot
yczą
cych
ko
rzys
tani
a z
kom
unik
acji
za p
omoc
ą In
tern
etu,
zwła
szcz
a an
onim
owoś
ci k
onta
któw
Twor
zeni
e st
rony
inte
rnet
owej
.
Wsp
ółtw
orze
nie
zaso
bów
w s
ieci
.
Um
ieję
tnoś
ć w
spół
prac
y w
gru
pie.
na p
rzykła
dzie
teks
tu ź
ródł
oweg
o w
ybra
nej s
trony
po
kazu
je b
udow
ę st
rony
WW
W;
prop
onuj
e w
ykon
anie
stro
ny n
a ko
nkre
tny
tem
at,
np. o
sto
licac
h eu
rope
jski
ch, o
szk
ole,
o s
woj
ej
mie
jsco
woś
ci;
omaw
ia p
odst
awow
e za
sady
twor
zeni
a st
ron
inte
rnet
owyc
h; p
okaz
uje
na p
rzykła
dach
twor
zeni
e st
rony
w ję
zyku
HTM
L;
zwra
ca u
wag
ę na
prz
estrz
egan
ie p
odst
awow
ych
zasa
d ko
rzys
tani
a z
cudz
ych
mat
eriałó
w, u
mie
szcz
anyc
h na
wła
snyc
h st
rona
ch W
WW
;
omaw
ia s
posó
b pu
blik
owan
ia s
trony
w In
tern
ecie
zapo
znają
się
z za
sada
mi p
roje
ktow
ania
stro
ny W
WW
;
twor
zą p
rostą
stro
nę in
tern
etow
ą, s
tosu
jąc
ogól
ne z
asad
y pr
ojek
tow
ania
stro
n in
tern
etow
ych;
niek
tórz
y pu
blik
ują
swoj
e st
rony
w In
tern
ecie
;
umie
szcz
ają
info
rmac
je w
odp
owie
dnic
h se
rwis
ach
inte
rnet
owyc
h;
twor
zą p
roje
kty,
kom
unik
ując
się
za
pom
ocą
tech
nolo
gii
info
rmac
yjno
-kom
unik
acyj
nych
z c
złon
kam
i gru
py;
wsp
ółpr
acują
w g
rupi
e na
pro
jekt
em, w
ykon
ując
sa
mod
ziel
nie
zada
nia
szcz
egół
owe
Informatyka. Podstawowe tematy www.wszpwn.com.pl
© Copyright by Wydawnictwo Szkolne PWN strona 28 z 47
Info
rmat
yka.
Pod
staw
owe
tem
aty.
Wyd
anie
now
e P
rogr
am n
aucz
ania
G
raży
na K
oba
29
Opr
acow
ywan
ie z
a po
moc
ą ko
mpu
tera
pre
zent
acji
mul
timed
ialn
ych
Szcz
egół
owe
cele
ksz
tałc
enia
i w
ycho
wan
ia
Nau
czyc
iel:
Ucz
niow
ie:
Twor
zeni
e pr
ezen
tacj
i mul
timed
ialn
ej.
Roz
umie
nie
koni
eczn
ości
kor
zyst
ania
z
licen
cjon
owan
ego
opro
gram
owan
ia k
ompu
tero
weg
o.
Um
ieję
tnoś
ć w
spół
prac
y w
gru
pie.
zale
ca p
owtó
rzen
ie z
e sz
koły
pod
staw
owej
info
rmac
ji na
tem
at tw
orze
nia
prez
enta
cji m
ultim
edia
lnej
;
zwra
ca u
wag
ę na
kor
zyst
anie
z li
cenc
jono
wan
ego
opro
gram
owan
ia;
przy
goto
wuj
e pl
iki,
któr
e po
służ
ą uc
znio
m d
o ćw
icze
ń pr
zy w
zbog
acan
iu p
reze
ntac
ji;
zwra
ca u
wag
ę na
um
iesz
czan
ie o
dpow
iedn
iej i
lośc
i gr
afik
i, an
imac
ji i d
źwię
ków
w p
reze
ntac
ji;
omaw
ia z
asad
y pr
ezen
tow
ania
pok
azu
slaj
dów
twor
zą p
reze
ntac
ję m
ultim
edia
lną
na w
ybra
ny te
mat
;
stos
ują
zasa
dy tw
orze
nia
prez
enta
cji,
odpo
wie
dnio
um
iesz
czając
teks
t i o
braz
y na
sla
jdzi
e, d
obie
rają
c tło
, do
dają
c an
imac
je, d
źwię
ki i
prze
jści
a m
iędz
y sl
ajda
mi;
dba
o po
praw
ność
reda
kcyj
ną te
kstó
w;
przy
goto
wują
i uru
cham
iają
pok
az;
przy
goto
wują
prez
enta
cję
w p
osta
ci a
lbum
u fo
togr
afic
zneg
o;
wsp
ółpr
acują
w g
rupi
e na
pro
jekt
em, w
ykon
ując
sa
mod
ziel
nie
zada
nia
szcz
egół
owe
Informatyka. Podstawowe tematy www.wszpwn.com.pl
© Copyright by Wydawnictwo Szkolne PWN strona 29 z 47
Info
rmat
yka.
Pod
staw
owe
tem
aty.
Wyd
anie
now
e P
rogr
am n
aucz
ania
G
raży
na K
oba
30
3.4.
Obl
icze
nia
w a
rkus
zu k
alku
lacy
jnym
Opr
acow
ywan
ie z
a po
moc
ą ko
mpu
tera
dan
ych
liczb
owyc
h
Szcz
egół
owe
cele
ksz
tałc
enia
i w
ycho
wan
ia
Nau
czyc
iel:
Ucz
niow
ie:
Pro
jekt
owan
ie ta
beli
w a
rkus
zu k
alku
lacy
jnym
i w
ykon
ywan
ie o
blic
zeń
za p
omoc
ą ar
kusz
a ka
lkul
acyj
nego
.
Roz
umie
nie
koni
eczn
ości
kor
zyst
ania
z
licen
cjon
owan
ego
opro
gram
owan
ia k
ompu
tero
weg
o.
inic
juje
dys
kusję
na te
mat
ark
uszy
kal
kula
cyjn
ych
– ic
h m
ożliw
ości
i za
sad
wyk
onyw
ania
obl
icze
ń;
przy
goto
wuj
e ki
lka
przy
kład
owyc
h pl
ików
lub
korz
ysta
ze
zw
ykle
dołąc
zany
ch d
o po
dręc
znik
a lu
b po
radn
ika
met
odyc
zneg
o; p
liki u
mie
szcz
a na
dys
ku tw
ardy
m
w fo
lder
ze p
rzyg
otow
anym
dla
ucz
niów
;
zwra
ca u
wag
ę na
kor
zyst
anie
z li
cenc
jono
wan
ego
opro
gram
owan
ia;
wyj
aśni
a na
kon
kret
nych
prz
ykła
dach
zas
ady
proj
ekto
wan
ia ta
bel,
zasa
dy a
dres
owan
ia o
raz
korz
ysta
nia
z fu
nkcj
i ark
usza
dysk
utują
na te
mat
zas
toso
wań
ark
usza
kal
kula
cyjn
ego
i p
rzyp
omin
ają
ze s
zkoł
y po
dsta
wow
ej b
udow
ę do
kum
entu
ar
kusz
a or
az p
odst
awow
e wła
snoś
ci;
wyk
onując
ćw
icze
nia
prak
tycz
ne, p
roje
ktują
tabe
le a
rkus
za,
wpr
owad
zają
dan
e, tw
orzą
form
uły,
sto
sują
wyb
rane
funk
cje
arku
sza
kalk
ulac
yjne
go; m
odyf
ikują
tabe
le w
cel
u us
praw
nien
ia o
blic
zeń;
stos
ują
w z
adan
iach
zas
adę
adre
sow
ania
wzg
lędn
ego;
po
trafią
zas
toso
wać
adr
es b
ezw
zglę
dny
lub
mie
szan
y, a
by
ułat
wić
obl
icze
nia;
druk
ują
tabe
lę a
rkus
za, d
obie
rają
c od
pow
iedn
ie p
aram
etry
dr
ukow
ania
; roz
różn
iają
lini
e si
atki
od
obra
mow
ania
Pre
zent
owan
ie d
anyc
h w
pos
taci
wyk
resu
.
przy
goto
wuj
e ze
staw
y da
nych
, dla
któ
rych
twor
zone
bę
dą w
ykre
sy; z
wra
ca u
wag
ę na
odp
owie
dni w
ybór
za
kres
u da
nych
, moż
liwoś
ć zm
iany
ety
kiet
ora
z fo
rmat
owan
ia p
oszc
zegó
lnyc
h częś
ci w
ykre
su
wyk
onując
ćw
icze
nia
prak
tycz
ne, s
tosu
ją a
rkus
z ka
lkul
acyj
ny
do g
rom
adze
nia
dany
ch i
prze
dsta
wia
nia
ich
w p
osta
ci
graf
iczn
ej, z
wyk
orzy
stan
iem
odp
owie
dnic
h ty
pów
wyk
resó
w;
stos
ują
ogól
ne z
asad
y pr
zygo
tow
ania
wyk
resu
w a
rkus
zu
kalk
ulac
yjny
m, m
.in.:
zasa
dy d
obor
u ty
pu w
ykre
su d
o da
nych
i w
ynik
ów; t
wor
zą, z
ależ
nie
od d
anyc
h, ró
żne
typy
w
ykre
sów
Informatyka. Podstawowe tematy www.wszpwn.com.pl
© Copyright by Wydawnictwo Szkolne PWN strona 30 z 47
Info
rmat
yka.
Pod
staw
owe
tem
aty.
Wyd
anie
now
e P
rogr
am n
aucz
ania
G
raży
na K
oba
31
Wst
awia
nie
tabe
l i w
ykre
sów
ark
usza
kal
kula
cyjn
ego
do
doku
men
tów
teks
tow
ych.
pole
ca p
owtó
rzen
ie s
poso
bów
wst
awia
nia
obra
zu d
o te
kstu
z p
oprz
edni
ch te
mat
ów;
omaw
ia ró
żne
mec
hani
zmy
połą
czen
ia i
osad
zani
a ob
iekt
ów w
ark
uszu
kal
kula
cyjn
ym, z
wra
ca u
wag
ę na
po
dobi
eńst
wa
do w
czes
nej p
ozna
nych
spo
sobó
w
wst
awia
nia
obie
któw
do
doku
men
tów
wyk
onując
pra
ktyc
zne ćw
icze
nia,
wyj
aśni
ają
różn
icę
mię
dzy
tabe
lą o
sadz
oną
a ta
belą
połąc
zoną
; wst
awia
ją ta
belę
ar
kusz
a do
dok
umen
tu te
ksto
weg
o ja
ko o
biek
t osa
dzon
y
i jak
o ob
iekt
połąc
zony
; wst
awia
ją ta
belę
ark
usza
ka
lkul
acyj
nego
do
doku
men
tu te
ksto
weg
o z
plik
u
Zast
osow
anie
ark
usza
kal
kula
cyjn
ego.
Um
ieję
tnoś
ć w
spół
prac
y w
gru
pie.
przy
goto
wuj
e za
dani
a z
różn
ych
dzie
dzin
dla
ucz
niów
, kt
óre
moż
na ro
zwią
zać
za p
omoc
ą ar
kusz
a ka
lkul
acyj
nego
wyk
onując
pra
ktyc
zne ćw
icze
nia,
sto
sują
ark
usz
kalk
ulac
yjny
do
rozw
iązy
wan
ia z
adań
rach
unko
wyc
h z
prog
ram
u na
ucza
nia
gim
nazj
um (n
a pr
zykł
ad z
mat
emat
yki l
ub fi
zyki
) i z
cod
zien
nego
życ
ia (n
a pr
zykł
ad p
lano
wan
ie w
ydat
ków
); w
ykor
zyst
ują
arku
sz k
alku
lacy
jny
do a
naliz
y w
ynik
ów
eksp
erym
entó
w;
wyk
onują
proj
ekty
, wsp
ółpr
acując
w g
rupi
e
Informatyka. Podstawowe tematy www.wszpwn.com.pl
© Copyright by Wydawnictwo Szkolne PWN strona 31 z 47
Info
rmat
yka.
Pod
staw
owe
tem
aty.
Wyd
anie
now
e P
rogr
am n
aucz
ania
G
raży
na K
oba
32
3.5.
Baz
y da
nych
Opr
acow
ywan
ie z
a po
moc
ą ko
mpu
tera
baz
y da
nych
Szcz
egół
owe
cele
ksz
tałc
enia
i w
ycho
wan
ia
Nau
czyc
iel:
Ucz
niow
ie:
Twor
zeni
e ba
zy d
anyc
h.
Roz
umie
nie
koni
eczn
ości
kor
zyst
ania
z
licen
cjon
owan
ego
opro
gram
owan
ia k
ompu
tero
weg
o.
wyj
aśni
a na
prz
ykła
dach
, na
czym
pol
ega
prze
twar
zani
e da
nych
w b
azac
h da
nych
; sy
stem
atyz
uje
poję
cia
doty
cząc
e ba
z da
nych
;
przy
goto
wuj
e ki
lka
przy
kład
owyc
h pl
ików
lub
korz
ysta
ze
zw
ykle
dołąc
zany
ch d
o po
dręc
znik
a lu
b po
radn
ika
met
odyc
zneg
o; p
liki u
mie
szcz
a na
dys
ku tw
ardy
m
w fo
lder
ze p
rzyg
otow
anym
dla
ucz
niów
;
zwra
ca u
wag
ę na
kor
zyst
anie
z li
cenc
jono
wan
ego
opro
gram
owan
ia
poda
ją p
rzykła
dy z
bior
ów in
form
acji,
któ
re m
ogą
być
grom
adzo
ne w
baz
ach
dany
ch;
otw
iera
ją g
otow
y pl
ik b
azy
dany
ch i
omaw
iają
stru
kturę
bazy
;
wyk
onując
pra
ktyc
zne ćw
icze
nia,
twor
zą p
rostą
bazę
da
nych
w p
osta
ci je
dnej
tabe
li; s
tosu
jąc
pods
taw
owe
zasa
dy tw
orze
nia
baz
dany
ch;
proj
ektu
ją fo
rmul
arze
, dos
toso
wując
form
ular
z do
w
prow
adza
nych
dan
ych
Poz
nani
e m
etod
wys
zuki
wan
ia in
form
acji
w b
azac
h da
nych
.
omaw
ia o
pera
cje
bazo
dano
we,
m.in
.: do
tycząc
e w
yszu
kiw
ania
info
rmac
ji; p
odaj
e pr
zykł
ady
poda
ją p
rzykła
dy w
cześ
niej
spo
tkan
ych
zaga
dnień
zwią
zany
ch z
wys
zuki
wan
iem
info
rmac
ji,
np. w
Inte
rnec
ie;
otw
iera
ją g
otow
y pl
ik b
azy
dany
ch; w
ykon
ują ćw
icze
nia,
ko
rzys
tają
c z
goto
wyc
h za
pytań
i rap
ortó
w;
porząd
kują
reko
rdy,
wpr
owad
zają
now
e, u
suw
ają
niep
otrz
ebne
;
twor
zą wła
sne
kwer
endy
i pr
zygo
tow
ują
rapo
rty n
a po
dsta
wie
tabe
li lu
b kw
eren
dy
Pro
jekt
owan
ie s
yste
mów
info
rmat
yczn
ych.
wyj
aśni
a, n
a cz
ym p
oleg
a pr
ojek
tow
anie
pro
steg
o sy
stem
u in
form
atyc
zneg
o; o
maw
ia e
tapy
pr
ojek
tow
ania
sys
tem
ów in
form
atyc
znyc
h
poda
ją w
dys
kusj
i prz
ykła
dy s
yste
mów
info
rmat
yczn
ych
z
otoc
zeni
a i w
yjaś
niają
ich
zast
osow
anie
;
wyk
onują
wsp
ólni
e pr
ojek
t sys
tem
u in
form
atyc
zneg
o;
wsp
ółpr
acują
w g
rupi
e, w
ykon
ując
sam
odzi
elni
e za
dani
a sz
czeg
ółow
e
Informatyka. Podstawowe tematy www.wszpwn.com.pl
© Copyright by Wydawnictwo Szkolne PWN strona 32 z 47
Info
rmat
yka.
Pod
staw
owe
tem
aty.
Wyd
anie
now
e P
rogr
am n
aucz
ania
G
raży
na K
oba
33
3.6.
Alg
oryt
mik
a
Roz
wią
zyw
anie
pro
blem
ów i
pode
jmow
anie
dec
yzji
z w
ykor
zyst
anie
m k
ompu
tera
, sto
sow
anie
pod
ejśc
ia a
lgor
ytm
iczn
ego
Szcz
egół
owe
cele
ksz
tałc
enia
i w
ycho
wan
ia
Nau
czyc
iel:
Ucz
niow
ie:
Roz
wią
zyw
anie
pro
blem
ów i
pode
jmow
anie
dec
yzji
z
wyk
orzy
stan
iem
kom
pute
ra, s
toso
wan
ie p
odejśc
ia
algo
rytm
iczn
ego.
wyj
aśni
a po
jęci
e al
gory
tmu,
pod
aje
przy
kład
y al
gory
tmów
rozw
iązy
wan
ia ró
żnyc
h pr
oble
mów
;
omaw
ia e
tapy
rozw
iązy
wan
ia p
robl
emu
(zad
ania
);
omaw
ia n
a pr
zykł
adac
h sp
osob
y pr
ezen
tacj
i alg
oryt
mu
w p
osta
ci li
sty
krok
ów i
sche
mat
u bl
okow
ego
anal
izują
goto
wą
listę
kro
ków
prz
ykła
dow
ego
algo
rytm
u;
określ
ają
dane
do
zada
nia
oraz
wyn
iki i
zap
isują
pros
ty
algo
rytm
lini
owy
w p
osta
ci li
sty
krok
ów;
korz
ysta
jąc
z go
tow
ych
przy
kład
ów, z
apoz
nają
się
z
pods
taw
owym
i zas
adam
i pre
zent
acji
algo
rytm
ów
w p
osta
ci s
chem
atów
blo
kow
ych;
korz
ysta
jąc
z pr
ogra
mu
eduk
acyj
nego
, pre
zent
ują
algo
rytm
y lin
iow
e, z
war
unka
mi i
iter
acyj
ne z
a po
moc
ą lis
ty
krok
ów i
sche
mat
u bl
okow
ego
Wyk
orzy
stan
ie a
rkus
za k
alku
lacy
jneg
o do
real
izac
ji al
gory
tmów
.
poka
zuje
prz
ykła
dy z
asto
sow
ania
ark
usza
ka
lkul
acyj
nego
do
rozw
iązy
wan
ia p
rost
ych
prob
lem
ów
algo
rytm
iczn
ych
wyk
onując
ćw
icze
nia,
real
izują
algo
rytm
y lin
iow
e
i z w
arun
kam
i w a
rkus
zu k
alku
lacy
jnym
Roz
umie
nie,
na
czym
pol
ega
prog
ram
owan
ie.
Roz
umie
nie
koni
eczn
ości
kor
zyst
ania
z
licen
cjon
owan
ego
opro
gram
owan
ia k
ompu
tero
weg
o.
wyj
aśni
a uc
znio
m, n
a cz
ym p
oleg
a pr
oces
kom
pila
cji,
uruc
hom
ieni
a i w
ykon
ania
pro
gram
u ko
mpu
tero
weg
o na
pisa
nego
w ję
zyku
wys
okie
go p
ozio
mu;
omaw
ia, p
odając
kon
kret
ne p
rzykła
dy, z
apis
ywan
ie
algo
rytm
ów w
pos
taci
języ
ka p
rogr
amow
ania
; wyj
aśni
a st
osow
anie
pro
cedu
r
korz
ysta
jąc
z op
rogr
amow
ani e
duka
cyjn
ego,
pis
zą p
rost
e po
lece
nia
i def
iniu
ją p
roce
dury
w ję
zyku
Log
o; s
tosu
ją
proc
edur
y be
z pa
ram
etró
w i
z pa
ram
etra
mi;
zapi
sują
al
gory
tmy
z w
arun
kam
i i it
erac
yjne
w L
ogo;
twor
zą
prog
ram
y ite
racy
jne
w p
rogr
amie
Bal
tie
Informatyka. Podstawowe tematy www.wszpwn.com.pl
© Copyright by Wydawnictwo Szkolne PWN strona 33 z 47
Info
rmat
yka.
Pod
staw
owe
tem
aty.
Wyd
anie
now
e P
rogr
am n
aucz
ania
G
raży
na K
oba
34
Poz
nani
e w
ybra
nych
alg
oryt
mów
.
omaw
ia n
a pr
zykł
adac
h al
gory
tmy
znaj
dow
ania
w
ybra
nego
ele
men
tu w
zbi
orze
nie
upor
ządk
owan
ym
i upo
rząd
kow
anym
ora
z w
ybra
ne a
lgor
ytm
y po
rząd
kow
ania
zbi
oru
elem
entó
w;
zlec
a uc
znio
m w
ykon
anie
odp
owie
dnic
h po
moc
y dy
dakt
yczn
ych,
w c
elu
prak
tycz
nego
pok
azan
ia
działa
nia
algo
rytm
ów
wyk
onują
prak
tycz
nie
algo
rytm
wyb
oru
najw
yższ
ego
uczn
ia
spoś
ród
pięc
iu;
anal
izują
listę
kro
ków
alg
oryt
mu
znaj
dow
ania
wyb
rane
go
elem
entu
w z
bior
ze n
ieup
orzą
dkow
anym
, na
przy
kład
zie
wyb
oru
najw
ięks
zej l
iczb
y sp
ośró
d
n lic
zb
wyk
onują
prak
tycz
nie
algo
rytm
zna
jdow
ania
wyb
rane
go
elem
entu
w z
bior
ze u
porząd
kow
anym
, gra
jąc
w g
rę
„zga
dyw
anie
licz
by”;
anal
izują
sche
mat
yczn
y ry
sune
k
i wyk
onują
ten
algo
rytm
, kor
zyst
ając
z p
omoc
y dy
dakt
yczn
ych;
wyk
onują
prak
tycz
nie,
kor
zyst
ając
z p
omoc
y dy
dakt
yczn
ych,
alg
oryt
m s
orto
wan
ia p
rzez
wyb
ór
i ana
lizują
listę
kro
ków
tego
alg
oryt
mu;
wyk
onują
prak
tycz
nie,
kor
zyst
ając
z p
omoc
y dy
dakt
yczn
ych,
alg
oryt
m s
orto
wan
ia bąb
elko
weg
o
i ana
lizują
goto
wy
sche
mat
blo
kow
y te
go a
lgor
ytm
u,
korz
ysta
jąc
z pr
ogra
mu
ELI
Roz
umie
nie,
na
czym
pol
ega
mod
elow
anie
. Tw
orze
nie
pros
tych
mod
eli.
przy
goto
wuj
e ki
lka
przy
kład
owyc
h pl
ików
lub
korz
ysta
ze
zw
ykle
dołąc
zany
ch d
o po
dręc
znik
a lu
b po
radn
ika
met
odyc
zneg
o; p
liki u
mie
szcz
a na
dys
ku tw
ardy
m
w fo
lder
ze p
rzyg
otow
anym
dla
ucz
niów
;
omaw
ia n
a pr
zykł
adzi
e, n
a cz
ym p
oleg
a m
odel
owan
ie
korz
ysta
jąc
z go
tow
ego
przy
kład
u m
odel
u rz
utu
kost
ką
sześ
cien
ną d
o gr
y, z
apoz
nają
się
z m
odel
owan
iem
;
wyk
onują
sam
odzi
elni
e pr
osty
mod
el, n
p. rz
utu
mon
etą,
ko
rzys
tają
c z
arku
sza
kalk
ulac
yjne
go;
korz
ysta
jąc
z pł
yty
CD
, ana
lizują
goto
we
mod
ele
różn
ych
zjaw
isk,
np.
prz
yrod
nicz
ych
Informatyka. Podstawowe tematy www.wszpwn.com.pl
© Copyright by Wydawnictwo Szkolne PWN strona 34 z 47
Info
rmat
yka.
Pod
staw
owe
tem
aty.
Wyd
anie
now
e P
rogr
am n
aucz
ania
G
raży
na K
oba
35
4.
Prop
ozyc
je k
ryte
riów
oce
ny –
wym
agan
ia n
a po
szcz
egól
ne o
ceny
szk
olne
4.1.
Kom
pute
r i g
rafik
a ko
mpu
tero
wa
Posł
ugiw
anie
się
kom
pute
rem
i je
go o
prog
ram
owan
iem
2 3
4 5
6
Ucz
eń:
Ucz
eń:
Ucz
eń:
Ucz
eń:
Ucz
eń:
poda
je k
ilka
zast
osow
ań
kom
pute
ra;
wym
ieni
a częś
ci s
kład
owe
zest
awu
kom
pute
row
ego;
posł
uguj
e się
kom
pute
rem
i u
rząd
zeni
ami T
I w
pod
staw
owym
zak
resi
e;
poda
je k
ilka
przy
kład
ów
urzą
dzeń
wsp
ółpr
acując
ych
z ko
mpu
tere
m;
wie
, że
nadm
iern
a ilość
cza
su
spęd
zone
go p
rzy
kom
pute
rze
zagr
aża
zdro
wiu
psy
chic
znem
u
i fiz
yczn
emu;
zdaj
e so
bie
spra
wę,
że
moż
na
uzal
eżnić
się
od k
ompu
tera
; zna
i s
tosu
je s
poso
by z
apob
iega
nia
uzal
eżni
aniu
się
od
kom
pute
ra
wsk
azuj
e ki
lka
przy
kład
ów
zast
osow
ania
kom
pute
ra,
np. w
szk
ole,
zak
łada
ch p
racy
i ż
yciu
spo
łecz
nym
;
defin
iuje
kom
pute
r jak
o ze
staw
ur
ządz
eń e
lekt
roni
czny
ch
i okr
eśla
ich
prze
znac
zeni
e;
zna
jedn
ostk
i poj
emno
ści
pam
ięci
;
wym
ieni
a i o
maw
ia ró
żne
typy
ko
mpu
teró
w o
raz
budo
wę
i dzi
ałan
ie w
ybra
nych
urząd
zeń
wsp
ółpr
acując
ych
z ko
mpu
tere
m
omaw
ia z
asto
sow
anie
kom
pute
ra
w ró
żnyc
h dz
iedz
inac
h ży
cia,
na
uki i
gos
poda
rki;
zna
poję
cia:
pro
gram
ko
mpu
tero
wy,
pam
ięć,
sys
tem
dw
ójko
wy,
bit,
baj
t, R
AM
;
omaw
ia p
odst
awow
e uk
łady
m
iesz
cząc
e się
na pły
cie
głów
nej;
wym
ieni
a i o
maw
ia ró
żne
typy
ko
mpu
teró
w o
raz
budo
wę
i dzi
ałan
ie w
ybra
nych
urząd
zeń
wsp
ółpr
acując
ych
z ko
mpu
tere
m,
np. s
kane
ra, a
para
tu c
yfro
weg
o
omaw
ia s
chem
at d
ział
ania
ko
mpu
tera
, m
.in. p
rzek
ształc
anie
info
rmac
ji w
dan
e, p
rzet
war
zani
e da
nych
or
az w
yjaś
nia
funk
cje
proc
esor
a od
pow
iedz
ialn
ego
za te
pr
oces
y; w
yjaś
nia,
czy
m je
st
BIO
S;
poda
je p
rzykła
dy k
art
rozs
zerz
eń, k
tóre
moż
na
zain
stal
ować
w k
ompu
terz
e;
omaw
ia ró
żne
typy
kom
pute
rów
or
az b
udow
ę i d
ział
anie
w
ybra
nych
urząd
zeń
wsp
ółpr
acując
ych
z
kom
pute
rem
, np.
kam
ery
cyfro
wej
i in
tern
etow
ej
potra
fi ok
reśl
ić p
odst
awow
e pa
ram
etry
czę
ści s
kład
owyc
h ko
mpu
tera
i ur
ządz
eń
wsp
ółpr
acując
ych
z ko
mpu
tere
m;
opis
uje
wyb
rane
zas
toso
wan
ia
info
rmat
yki,
z uw
zglę
dnie
niem
sw
oich
zai
nter
esow
ań, o
raz
ich
wpł
yw n
a os
obis
ty ro
zwój
, ryn
ek
prac
y i r
ozw
ój e
kono
mic
zny;
sam
odzi
elni
e w
yszu
kuje
w
Inte
rnec
ie in
form
acje
o n
owyc
h ur
ządz
enia
ch w
spół
prac
ując
ych
z ko
mpu
tere
m;
korz
ysta
z d
okum
enta
cji u
rząd
zeń
kom
pute
row
ych
Informatyka. Podstawowe tematy www.wszpwn.com.pl
© Copyright by Wydawnictwo Szkolne PWN strona 35 z 47
Info
rmat
yka.
Pod
staw
owe
tem
aty.
Wyd
anie
now
e P
rogr
am n
aucz
ania
G
raży
na K
oba
36
zna
pods
taw
owe
zasa
dy p
racy
z
prog
ram
em k
ompu
tero
wym
(u
ruch
amia
nie,
wyb
ór o
pcji
z m
enu,
koń
czen
ie p
racy
z
prog
ram
em)
omaw
ia p
rzez
nacz
enie
po
szcz
egól
nych
rodz
ajów
pr
ogra
mów
uży
tkow
ych,
pod
ając
pr
zykł
ady
konk
retn
ych
prog
ram
ów;
wie
, na
czym
pol
ega
uruc
ham
iani
e i i
nsta
low
anie
pr
ogra
mów
;
poda
je p
rzykła
dy n
ośni
ków
pa
mię
ci
umie
szcz
a sk
rót p
rogr
amu
na
pulp
icie
,
wyb
iórc
zo k
orzy
sta
z po
moc
y do
pr
ogra
mów
;
wyj
aśni
a ro
lę p
amię
ci o
pera
cyjn
ej
w c
zasi
e ur
ucha
mia
nia
prog
ram
u;
wie
, jak
odi
nsta
low
ać p
rogr
am
kom
pute
row
y
potra
fi sk
orzy
stać
w ra
zie
potrz
eby
z po
moc
y do
pr
ogra
mu;
wyj
aśni
a pr
oces
y za
chod
zące
w
cza
sie
uruc
ham
iani
a
i ins
talo
wan
ia p
rogr
amu;
potra
fi za
inst
alow
ać
i odi
nsta
low
ać p
rost
y pr
ogra
m,
np. e
duka
cyjn
y, g
rę
określ
a po
jem
ność
pam
ięci
, ilość
w
olne
go i
zaję
tego
mie
jsca
na
dysk
u;
wys
zuku
je w
Inte
rnec
ie lu
b in
nych
źr
ódła
ch in
form
acje
na
tem
at
now
ych
prog
ram
ów uży
tkow
ych
i n
ośni
ków
pam
ięci
wie
, jak
a je
st ro
la s
yste
mu
oper
acyj
nego
zn
a po
dsta
wow
e fu
nkcj
e sy
stem
u op
erac
yjne
go
poda
je p
rzykła
dy s
yste
mów
op
erac
yjny
ch
omaw
ia c
echy
wyb
rany
ch
syst
emów
ope
racy
jnyc
h,
m.in
.: W
indo
ws,
Lin
ux, M
ac O
S
poró
wnu
je w
ybra
ne s
yste
my
oper
acyj
ne, p
odając
różn
ice
wie
, że
należy
pos
iada
ć lic
encję
na uży
wan
y pr
ogra
m
kom
pute
row
y;
wie
, na
czym
pol
ega
pira
ctw
o ko
mpu
tero
we
i jak
ie g
rożą
sa
nkcj
e za
nie
lega
lne
uzys
kani
e pr
ogra
mu
kom
pute
row
ego
w c
elu
osią
gnię
cia
korz
yści
m
ająt
kow
ych
wie
, co
to je
st li
cenc
ja n
a pr
ogra
m i
wym
ieni
a je
j rod
zaje
;
wym
ieni
a pr
zykł
ady
prze
stęp
czoś
ci k
ompu
tero
wej
zna
poję
cie:
pra
wo
auto
rski
e,
omaw
ia p
rzykła
dow
e ro
dzaj
e da
rmow
ych
licen
cji
wyj
aśni
a różn
icę
mię
dzy
różn
ymi r
odza
jam
i lic
encj
i;
potra
fi ze
zro
zum
ieni
em
prze
czyt
ać tr
eść
licen
cji n
a uż
ywan
y pr
ogra
m
korz
ysta
jąc
z In
tern
etu
lub
inny
ch
źród
eł, o
dszu
kuje
wię
cej
info
rmac
ji na
tem
at d
arm
owyc
h lic
encj
i
Informatyka. Podstawowe tematy www.wszpwn.com.pl
© Copyright by Wydawnictwo Szkolne PWN strona 36 z 47
Info
rmat
yka.
Pod
staw
owe
tem
aty.
Wyd
anie
now
e P
rogr
am n
aucz
ania
G
raży
na K
oba
37
Opr
acow
ywan
ie z
a po
moc
ą ko
mpu
tera
rysu
nków
2 3
4 5
6
Ucz
eń:
Ucz
eń:
Ucz
eń:
Ucz
eń:
Ucz
eń:
przy
uży
ciu
wyb
rane
go e
dyto
ra
graf
iki t
wor
zy p
rost
y ry
sune
k,
używ
ając
pod
staw
owyc
h na
rzęd
zi g
rafic
znyc
h;
potra
fi za
pisa
ć do
kum
ent
kom
pute
row
y w
plik
u
w o
kreś
lony
m m
iejs
cu (d
ysku
, fo
lder
ze);
odcz
ytuj
e ry
sune
k za
pisa
ny w
plik
u, w
prow
adza
zm
iany
i za
pisu
je p
onow
nie
zna
zasa
dy tw
orze
nia
doku
men
tu
kom
pute
row
ego
na p
rzykła
dzie
tw
orze
nia
rysu
nku
w p
rogr
amie
gr
afic
znym
;
rozu
mie
, dla
czeg
o na
leży
za
pisa
ć do
kum
ent n
a no
śnik
u pa
mię
ci m
asow
ej;
przy
uży
ciu
wyb
rane
go e
dyto
ra
graf
iki t
wor
zy ry
sunk
i, st
osując
op
erac
je n
a ob
razi
e i j
ego
fragm
enta
ch, p
rzek
ształc
a ob
razy
; um
iesz
cza
napi
sy n
a ob
razi
e;
twor
zy p
rost
e an
imac
je
kom
pute
row
e
zna
pods
taw
owe
form
aty
plik
ów
graf
iczn
ych;
posł
uguj
e się
narzęd
ziam
i m
alar
skim
i trz
ech
wyb
rany
ch
prog
ram
ów g
rafic
znyc
h do
tw
orze
nia
kom
pozy
cji z
figu
r;
wyk
onuj
e op
erac
je n
a ob
razi
e
i jeg
o fra
gmen
tach
, m
.in.:
zazn
acza
, kop
iuje
i w
klej
a fra
gmen
ty ry
sunk
u i z
djęc
ia,
stos
ując
wyb
rane
pro
gram
y gr
afic
zne;
twor
zy a
nim
acje
kom
pute
row
e;
druk
uje
rysu
nek
prze
kszt
ałca
form
aty
plik
ów
graf
iczn
ych;
umie
szcz
a na
pisy
na
obra
zie,
po
rów
nują
c m
ożliw
ości
trze
ch
wyb
rany
ch p
rogr
amów
gr
afic
znyc
h;
twor
zy ro
zbud
owan
e an
imac
je
kom
pute
row
e;
zmie
nia
kolo
ry i
inne
efe
kty
na
zdję
ciu,
sto
sują
c w
ybra
ne
prog
ram
y gr
afic
zne;
druk
uje
obra
z, u
stal
ając
sa
mod
ziel
nie
wyb
rane
pa
ram
etry
wyd
ruku
sam
odzi
elni
e w
yszu
kuje
m
ożliw
ości
trze
ch w
ybra
nych
pr
ogra
mów
gra
ficzn
ych,
po
rów
nują
c je
;
przy
goto
wuj
e an
imac
je w
edłu
g wła
sneg
o po
mysłu
, kor
zyst
ając
z
różn
ych
moż
liwoś
ci w
ybra
nego
pr
ogra
mu
do tw
orze
nia
anim
acji
kopi
uje,
prz
enos
i i k
asuj
e pl
iki
wyb
raną
prz
ez s
iebi
e m
etod
ą;
rozu
mie
, jak
ie s
zkod
y m
oże
wyr
ządz
ić w
irus
kom
pute
row
y
rozu
mie
, dla
czeg
o na
leży
w
ykon
ywać
kop
ie d
okum
entó
w;
potra
fi ko
piow
ać, p
rzen
osić
i u
suw
ać p
liki i
fold
ery
met
odą
prze
z S
chow
ek o
raz
met
odą
prze
ciąg
nij i
upu
ść;
stos
uje
pods
taw
owe
zasa
dy
ochr
ony
prze
d w
irusa
mi
kom
pute
row
ymi
paku
je i
rozp
akow
uje
plik
i lub
fo
lder
y;
omaw
ia o
góln
e za
sady
dzi
ałan
ia
wiru
sów
kom
pute
row
ych;
zna
zasa
dy o
chro
ny p
rzed
zł
ośliw
ymi p
rogr
amam
i;
posł
uguj
e się
prog
ram
em
anty
wiru
sow
ym w
cel
u w
ykry
cia
wiru
sów
omaw
ia in
ne ro
dzaj
e za
groż
eń
(kon
ie tr
ojań
skie
, pro
gram
y sz
pieg
ując
e);
wie
, jak
och
ronić
się
prze
d wła
man
iem
się
do
kom
pute
ra;
wyj
aśni
a cz
ym je
st fi
rew
all
utrz
ymuj
e na
bieżą
co p
orzą
dek
w
zas
obac
h ko
mpu
tero
wyc
h;
pam
ięta
o tw
orze
niu
kopi
i w
ażni
ejsz
ych
plik
ów n
a in
nym
no
śnik
u;
korz
ysta
jąc
z do
datk
owyc
h źr
ódeł
, w
yszu
kuje
info
rmac
je n
a te
mat
pr
ogra
mów
szp
iegu
jący
ch
określ
anyc
h ja
ko a
dwar
e
i spy
war
e
Informatyka. Podstawowe tematy www.wszpwn.com.pl
© Copyright by Wydawnictwo Szkolne PWN strona 37 z 47
Info
rmat
yka.
Pod
staw
owe
tem
aty.
Wyd
anie
now
e P
rogr
am n
aucz
ania
G
raży
na K
oba
38
4.2.
Pra
ca z
dok
umen
tem
teks
tow
ym
Opr
acow
ywan
ie te
kstu
prz
y uż
yciu
edy
tora
teks
tu
2 3
4 5
6
Ucz
eń:
Ucz
eń:
Ucz
eń:
Ucz
eń:
Ucz
eń:
twor
zy p
rost
y do
kum
ent
teks
tow
y;
stos
uje
wyr
óżni
enia
w te
kści
e,
korz
ysta
jąc
ze z
mia
n pa
ram
etró
w
czci
onki
;
wyk
onuj
e po
dsta
wow
e op
erac
je
na fr
agm
enta
ch te
kstu
–
kopi
owan
ie, w
ycin
anie
, wkl
ejan
ie;
ozda
bia
teks
t got
owym
i ry
sunk
ami,
obie
ktam
i z g
aler
ii ob
razó
w, s
tosu
jąc
wyb
raną
prz
ez
sieb
ie m
etod
ę;
zapi
suje
dok
umen
t w p
liku
zna
i sto
suje
pod
staw
owe
zasa
dy
form
atow
ania
i re
dago
wan
ia
teks
tu;
form
atuj
e te
kst:
wyb
iera
atry
buty
te
kstu
, spo
sób
wyr
ówny
wan
ia
teks
tu m
iędz
y m
argi
nesa
mi,
para
met
ry c
zcio
nek;
form
atuj
e ry
sune
k (o
biek
t) w
staw
iony
do
teks
tu; z
mie
nia
jego
rozm
iary
, obl
ewa
teks
tem
lu
b st
osuj
e in
ny u
kład
rysu
nku
wzg
lęde
m te
kstu
;
wst
awia
tabe
lę i
wyk
onuj
e po
dsta
wow
e op
erac
je n
a je
j ko
mór
kach
zna
ogól
ne m
ożliw
ości
edy
toró
w
teks
tu i
zasa
dy p
racy
z
doku
men
tem
teks
tow
ym;
zna
i sto
suje
pod
staw
owe
zasa
dy
reda
gow
ania
teks
tu; d
osto
sow
uje
form
atow
anie
teks
tu d
o je
go
prze
znac
zeni
a;
wyk
orzy
stuj
e m
ożliw
ości
au
tom
atyc
zneg
o w
yszu
kiw
ania
i z
amia
ny z
nakó
w;
stos
uje
tabu
lacj
e, w
cięc
ia,
inte
rlini
e;
stos
uje
auto
mat
yczn
ą nu
mer
ację
i w
ypun
ktow
anie
;
wyk
orzy
stuj
e ed
ytor
rów
nań
do
pisa
nia
pros
tych
wzo
rów
;
zna
pods
taw
owe
zasa
dy p
racy
z
dług
im te
kste
m (r
edag
uje
nagł
ówek
, sto
pkę
wst
awia
nu
mer
y st
ron)
;
potra
fi po
dzie
lić te
kst n
a ko
lum
ny
zna
i sto
suje
spo
soby
us
praw
niając
e pr
acę
nad
teks
tem
(m
.in. s
toso
wan
ie g
otow
ych
szab
lonó
w, w
budo
wan
ych
słow
nikó
w);
stos
uje
różn
e ty
py ta
bula
toró
w,
potra
fi zm
ienić
ich
usta
wie
nia
w
cał
ym te
kści
e;
wst
awia
dow
olne
wzo
ry,
wyk
orzy
stując
edy
tor r
ówna
ń;
osad
za o
braz
w d
okum
enci
e te
ksto
wym
, wst
awia
obr
az d
o do
kum
entu
teks
tow
ego
z za
chow
anie
m p
ołąc
zeni
a or
az
omaw
ia ró
żnic
e m
iędz
y ty
mi
dwom
a m
etod
ami;
stos
uje
przy
pisy
;
zna
rodz
aje
tabu
lato
rów
i po
trafi
je właśc
iwie
zas
toso
wać
;
stos
uje
odpo
wie
dnio
spa
cje
nier
ozdz
iela
jącą
;
druk
uje
doku
men
ty te
ksto
we,
do
bier
ając
odp
owie
dnie
pa
ram
etry
dru
kow
ania
sam
odzi
elni
e w
yszu
kuje
opc
je
men
u po
trzeb
ne d
o ro
zwią
zani
a do
wol
nego
pro
blem
u;
przy
goto
wuj
e pr
ofes
jona
lny
teks
t –
pism
o, s
praw
ozda
nie,
z
zach
owan
iem
poz
nany
ch
zasa
d re
dago
wan
ia
i for
mat
owan
ia te
kstó
w;
rozu
mie
dzi
ałan
ie m
echa
nizm
u „łą
cz z
plik
iem
" i o
maw
ia ró
żnicę
mię
dzy
obie
ktem
osa
dzon
ym
a po
łącz
onym
Informatyka. Podstawowe tematy www.wszpwn.com.pl
© Copyright by Wydawnictwo Szkolne PWN strona 38 z 47
Info
rmat
yka.
Pod
staw
owe
tem
aty.
Wyd
anie
now
e P
rogr
am n
aucz
ania
G
raży
na K
oba
39
4.3.
Inte
rnet
i m
ultim
edia
Kom
pute
r jak
o źr
ódło
info
rmac
ji
2 3
4 5
6
Ucz
eń:
Ucz
eń:
Ucz
eń:
Ucz
eń:
Ucz
eń:
wym
ieni
a ki
lka
zast
osow
ań
Inte
rnet
u;
otw
iera
stro
nę o
pod
anym
ad
resi
e;
wys
zuku
je in
form
acje
w
Inte
rnec
ie w
edłu
g pr
oste
go
hasł
a;
poru
sza
się
po s
troni
e W
WW
zna
pods
taw
owe
zasa
dy p
racy
w
szk
olne
j (lo
kaln
ej) s
ieci
ko
mpu
tero
wej
;
zna
poję
cia:
Inte
rnet
, stro
na
inte
rnet
owa,
WW
W;
omaw
ia w
ybra
ne u
sług
i in
tern
etow
e;
potra
fi w
yszu
kiw
ać in
form
acje
w
Inte
rnec
ie: k
orzy
sta
z w
yszu
kiw
arek
wym
ieni
a za
lety
łącz
enia
ko
mpu
teró
w w
sieć;
zna
poję
cia:
witr
yna,
stro
na
głów
na, s
erw
er in
tern
etow
y,
hipe
rłącz
e, h
iper
teks
t;
potra
fi w
yszu
kiw
ać in
form
acje
w
Inte
rnec
ie: k
orzy
sta
z
kata
logó
w s
tron
WW
W;
wys
zuku
je in
form
acje
w
inte
rnet
owyc
h za
soba
ch
dany
ch
opis
uje
siec
i lok
alne
i gl
obal
ne
oraz
pod
staw
owe
klas
y si
eci;
potra
fi ud
ostę
pniać
zaso
by,
np. f
olde
ry;
wie
, jak
uzy
skać
dos
tęp
do
Inte
rnet
u;
potra
fi za
stos
ować
różn
e na
rzęd
zia
do w
yszu
kiw
ania
in
form
acji;
sto
suje
złożo
ny
spos
ób w
yszu
kiw
ania
;
porząd
kuje
naj
częś
ciej
od
wie
dzan
e st
rony
potra
fi fo
rmuł
ować
wła
sne
wni
oski
i sp
ostrz
eżen
ia
doty
cząc
e ro
zwoj
u In
tern
etu,
je
go z
nacz
enia
dla
różn
ych
dzie
dzin
gos
poda
rki i
dla
wła
sneg
o ro
zwoj
u;
potra
fi właśc
iwie
zaw
ęzić
obs
zar
posz
ukiw
ań, a
by s
zybk
o od
szuk
ać in
form
acje
reda
guje
i w
ysył
a pr
osty
list
el
ektro
nicz
ny, k
orzy
stając
z
pods
taw
owyc
h za
sad
nety
kiet
y;
potra
fi sk
orzy
stać
z w
ybra
nych
fo
rm k
omun
ikac
ji,
np. z
kom
unik
ator
a, s
tosu
jąc
zasa
dy n
etyk
iety
dołą
cza
załą
czni
ki d
o lis
tu;
korz
ysta
z k
siąż
ki a
dres
owej
;
zna
i sto
suje
zas
ady
nety
kiet
y po
czto
wej
;
omaw
ia in
ne s
poso
by
kom
unik
owan
ia s
ię p
rzez
Sieć
dba
o fo
rmę
listu
i je
go
poje
mno
ść; o
zdab
ia li
sty,
za
łącz
ając
rysu
nek,
dod
aje
tło;
stos
uje
podp
is a
utom
atyc
zny;
za
kład
a ks
iążkę
adre
sową;
potra
fi za
łożyć
kont
o po
czto
we,
ko
rzys
tają
c z
prog
ram
u do
ob
sług
i poc
zty
i prz
ez s
tronę
W
WW
;
poda
je i
omaw
ia p
rzykła
dy u
sług
in
tern
etow
ych
oraz
różn
ych
form
ko
mun
ikac
ji
omaw
ia w
ybra
ne u
sług
i in
tern
etow
e (m
.in.:
nauk
a i p
raca
w
Inte
rnec
ie, k
siąż
ki c
zaso
pism
a,
muz
ea, b
anki
, zak
upy
i auk
cje,
po
dróż
e, ro
zryw
ka);
ucze
stni
czy
w d
ysku
sji n
a fo
rum
dy
skus
yjny
m, s
tosu
jąc
zasa
dy
nety
kiet
y
potra
fi zn
aleź
ć in
tere
sują
cą
grup
ę dy
skus
yjną
i pr
zejrz
eć
dysk
usję
na
dany
tem
at;
zapi
suje
się
do
grup
y i u
czes
tnic
zy w
dys
kusj
i, st
osując
zas
ady
nety
kiet
y
Informatyka. Podstawowe tematy www.wszpwn.com.pl
© Copyright by Wydawnictwo Szkolne PWN strona 39 z 47
Info
rmat
yka.
Pod
staw
owe
tem
aty.
Wyd
anie
now
e P
rogr
am n
aucz
ania
G
raży
na K
oba
40
zna
zagr
ożen
ia i
ostrz
eżen
ia
doty
cząc
e ko
rzys
tani
a z
kom
unik
acji
za p
omoc
ą In
tern
etu;
zda
je s
obie
spr
awę
z
anon
imow
ości
kon
takt
ów
w S
ieci
stos
uje
prze
pisy
pra
wa
zwią
zane
z
pobi
eran
iem
mat
eriałó
w
z In
tern
etu;
zda
je s
obie
spr
awę
z
koni
eczn
ości
racj
onal
nego
go
spod
arow
ania
cza
sem
sp
ędzo
nym
w S
ieci
zna
pods
taw
owe
prze
pisy
do
tycząc
e ko
rzys
tani
a z
e-us
ług
na p
rzykła
dach
uza
sadn
ia z
alet
y i z
agroże
nia
wyn
ikając
e
z po
jaw
ieni
a się
Inte
rnet
u
potra
fi pr
zeds
taw
ić wła
sne
wni
oski
z a
naliz
y za
let i
wad
uz
ależ
nian
ia ró
żnyc
h dz
iedz
in
życi
a od
Inte
rnet
u
zna
ogól
ne z
asad
y pr
ojek
tow
ania
st
ron
WW
W i
wie
, jak
ie n
arzę
dzia
um
ożliw
iają
ich
twor
zeni
e;
wie
, w ja
ki s
posó
b zb
udow
ane
są
stro
ny W
WW
potra
fi, k
orzy
stając
z
pods
taw
owyc
h zn
aczn
ików
H
TML,
twor
zyć
pros
tą s
trukt
urę
stro
ny;
umie
twor
zyć
akap
ity i
wym
usza
ć po
dział w
iers
za, d
odaw
ać
nagł
ówki
do
teks
tu, z
mie
niać
kró
j i w
ielk
ość
czci
onki
zna
funk
cje
i zas
toso
wan
ie
najw
ażni
ejsz
ych
znac
znik
ów
HTM
L;
potra
fi w
staw
iać
obra
zy d
o ut
wor
zony
ch s
tron;
umie
twor
zyć
listy
wyp
unkt
owan
e i n
umer
owan
e i w
staw
iać
hipe
rłącz
a
form
atuj
e te
kst n
a st
roni
e,
wst
awia
tabe
le,
publ
ikuj
e ut
wor
zone
stro
ny
w In
tern
ecie
;
wie
, jak
zał
ożyć
inte
rnet
owy
dzie
nnik
– b
log;
umie
szcz
a in
form
acje
w
odp
owie
dnic
h se
rwis
ach
inte
rnet
owyc
h;
wsp
ółpr
acuj
e w
gru
pie
przy
tw
orze
niu
proj
ektu
, wyk
onując
sa
mod
ziel
nie
zada
nia
szcz
egół
owe
zna
wię
kszo
ść z
nacz
nikó
w
HTM
L;
posł
uguj
e się
wyb
rany
m
prog
ram
em p
rzez
nacz
onym
do
twor
zeni
a st
ron
WW
W;
potra
fi tw
orzyć
pros
te w
itryn
y skła
dają
ce s
ię z
kilk
u po
łącz
onyc
h ze
sob
ą st
ron;
dba
o po
praw
ność
mer
ytor
yczn
ą i r
edak
cyjną
teks
tów
;
publ
ikuj
e st
ronę
WW
W
w In
tern
ecie
Informatyka. Podstawowe tematy www.wszpwn.com.pl
© Copyright by Wydawnictwo Szkolne PWN strona 40 z 47
Info
rmat
yka.
Pod
staw
owe
tem
aty.
Wyd
anie
now
e P
rogr
am n
aucz
ania
G
raży
na K
oba
41
Opr
acow
ywan
ie z
a po
moc
ą ko
mpu
tera
pre
zent
acji
mul
timed
ialn
ych
2 3
4 5
6
Ucz
eń:
Ucz
eń:
Ucz
eń:
Ucz
eń:
Ucz
eń:
wie
, co
to je
st p
reze
ntac
ja
mul
timed
ialn
a i p
osłu
guje
się
pr
ogra
mem
do
jej t
wor
zeni
a;
zna
pods
taw
owe
zasa
dy
twor
zeni
a pr
ezen
tacj
i;
twor
zy p
reze
ntac
ję s
kład
ając
ą się
z ki
lku
slaj
dów
z z
asto
sow
anie
m
anim
acji
nies
tand
ardo
wyc
h;
wst
awia
do
slaj
du te
kst i
gra
fikę;
zapi
suje
pre
zent
ację
, pot
rafi
uruc
hom
ić p
okaz
sla
jdów
zna
cech
y do
brej
pre
zent
acji;
poda
je p
rzykła
dow
e pr
ogra
my
do
twor
zeni
a pr
ezen
tacj
i;
wyk
onuj
e pr
zejś
cia
mię
dzy
slaj
dam
i;
stos
uje
tło w
e w
szys
tkic
h sl
ajda
ch; p
otra
fi us
taw
ić tł
o in
ne
dla
każd
ego
slaj
du;
zmie
nia
kole
jnoś
ć sl
ajdó
w;
usuw
a ni
epot
rzeb
ne s
lajd
y
przy
goto
wuj
e pl
an p
reze
ntac
ji;
plan
uje
wyg
ląd
slaj
dów
;
korz
ysta
z s
zabl
onów
; dob
iera
od
pow
iedn
i sza
blon
do
dane
j pr
ezen
tacj
i; po
trafi
usta
wić
tło
jedn
akow
e dl
a w
szys
tkic
h sl
ajdó
w;
wst
awia
na
slaj
d hi
perłą
cza,
um
iesz
cza
przy
cisk
i akc
ji;
dba
o po
praw
ność
reda
kcyj
ną
teks
tów
umie
szcz
a w
pre
zent
acji
efek
ty
dźw
ięko
we;
przy
goto
wuj
e pr
ezen
tację
w p
osta
ci a
lbum
u fo
togr
afic
zneg
o;
wsp
ółpr
acuj
e w
gru
pie
przy
tw
orze
niu
proj
ektu
, wyk
onując
sa
mod
ziel
nie
zada
nia
szcz
egół
owe
potra
fi sa
mod
ziel
nie
zapr
ojek
tow
ać i
przy
goto
wać
m
ultim
edia
lną
prez
enta
cję
na
wyb
rany
tem
at, c
echu
jącą
się
ci
ekaw
ym u
jęci
em z
agad
nien
ia,
inte
resu
jący
m u
kład
em s
lajd
ów
Informatyka. Podstawowe tematy www.wszpwn.com.pl
© Copyright by Wydawnictwo Szkolne PWN strona 41 z 47
Info
rmat
yka.
Pod
staw
owe
tem
aty.
Wyd
anie
now
e P
rogr
am n
aucz
ania
G
raży
na K
oba
42
4.4.
Obl
icze
nia
w a
rkus
zu k
alku
lacy
jnym
Opr
acow
ywan
ie z
a po
moc
ą ko
mpu
tera
dan
ych
liczb
owyc
h
2 3
4 5
6
Ucz
eń:
Ucz
eń:
Ucz
eń:
Ucz
eń:
Ucz
eń:
zna
zast
osow
ania
ark
usza
ka
lkul
acyj
nego
i om
awia
bud
owę
doku
men
tu a
rkus
za;
pisz
e fo
rmułę
wyk
onując
ą je
dno
z cz
tere
ch p
odst
awow
ych
działań
aryt
met
yczn
ych
(dod
awan
ie,
odej
mow
anie
, mno
żeni
e,
dzie
leni
e);
potra
fi za
stos
ować
kop
iow
anie
i w
klej
anie
form
uł;
zna
ogól
ne z
asad
y pr
zygo
tow
ania
wyk
resu
w
ark
uszu
kal
kula
cyjn
ym;
korz
ysta
z k
reat
ora
wyk
resó
w d
o ut
wor
zeni
a pr
oste
go w
ykre
su;
zapi
suje
utw
orzo
ny a
rkus
z w
e w
skaz
anym
fold
erze
doc
elow
ym
zna
i sto
suje
zas
adę
adre
sow
ania
wzg
lędn
ego;
potra
fi tw
orzyć
form
uły
wyk
onując
e ba
rdzi
ej
zaaw
anso
wan
e ob
licze
nia;
stos
uje
funk
cje
arku
sza
kalk
ulac
yjne
go, t
j.: S
UM
A,
ŚR
ED
NIA
;
mod
yfik
uje
tabe
le w
cel
u us
praw
nien
ia o
blic
zeń,
m.in
.: w
staw
ia i
usuw
a w
iers
ze
(kol
umny
); zm
ieni
a sz
erok
ość
kolu
mn
i wys
okoś
ć w
iers
zy ta
beli;
w
ie, j
ak w
prow
adzić
do k
omór
ek
dług
ie te
ksty
i du
że li
czby
;
twor
zy w
ykre
s skła
dają
cy s
ię
z dw
óch
serii
dan
ych,
pot
rafi
doda
ć do
nie
go o
dpow
iedn
ie
opis
y
potra
fi pr
awidło
wo
zapr
ojek
tow
ać
tabe
lę a
rkus
za k
alku
lacy
jneg
o (m
.in.:
wpr
owad
za o
pisy
do
tabe
li, fo
rmat
uje
kom
órki
ar
kusz
a; u
stal
a fo
rmat
dan
ych,
do
stos
owując
go
do
wpr
owad
zany
ch in
form
acji)
;
rozr
óżni
a za
sady
adr
esow
ania
w
zglę
dneg
o, b
ezw
zglę
dneg
o
i mie
szan
ego;
stos
uje
arku
sz d
o ka
lkul
acji
wyd
atkó
w i
do o
blic
zani
a ce
ny
z po
datk
iem
VA
T; d
osto
sow
uje
odpo
wie
dnio
rodz
aj a
dres
owan
ia;
zna
zasa
dy d
obor
u ty
pu w
ykre
su
do d
anyc
h i w
ynik
ów; d
ruku
je
tabe
lę a
rkus
za, d
obie
rają
c od
pow
iedn
ie p
aram
etry
dr
ukow
ania
; roz
różn
ia li
nie
siat
ki
i obr
amow
ania
potra
fi uk
łada
ć ro
zbud
owan
e fo
rmuł
y z
zast
osow
anie
m fu
nkcj
i JE
ŻELI
;
potra
fi sa
mod
ziel
nie
zast
osow
ać
adre
s be
zwzg
lędn
y lu
b m
iesz
any,
aby
uła
twić
obl
icze
nia;
wyk
onuj
e w
ark
uszu
pro
ste
oblic
zeni
a z
dzie
dzin
y fiz
yki,
mat
emat
yki,
geog
rafii
, np.
twor
zy
tabe
lę d
o ob
licza
nia
war
tośc
i fu
nkcj
i lin
iow
ej i
twor
zy
odpo
wie
dni w
ykre
s;
twor
zy, z
ależ
nie
od d
anyc
h,
różn
e ty
py w
ykre
sów
: XY
(pun
ktow
y), l
inio
wy,
koł
owy;
wst
awia
tabe
lę a
rkus
za d
o do
kum
entu
teks
tow
ego
jako
ob
iekt
osa
dzon
y i j
ako
obie
kt
połą
czon
y;
wst
awia
tabe
lę a
rkus
za
kalk
ulac
yjne
go d
o do
kum
entu
te
ksto
weg
o z
plik
u
zna
działa
nie
i zas
toso
wan
ie
wie
lu fu
nkcj
i dos
tępn
ych
w a
rkus
zu k
alku
lacy
jnym
;
wyj
aśni
a różn
icę
mię
dzy
tabe
lą
osad
zoną
a p
ołąc
zoną
;
sam
odzi
elni
e w
yszu
kuje
opc
je
men
u po
trzeb
ne d
o ro
zwią
zani
a ok
reśl
oneg
o pr
oble
mu;
proj
ektu
je s
amod
ziel
nie
tabe
lę
arku
sza
z za
chow
anie
m
pozn
anyc
h za
sad
wyk
onyw
ania
ob
licze
ń w
ark
uszu
ka
lkul
acyj
nym
Informatyka. Podstawowe tematy www.wszpwn.com.pl
© Copyright by Wydawnictwo Szkolne PWN strona 42 z 47
Info
rmat
yka.
Pod
staw
owe
tem
aty.
Wyd
anie
now
e P
rogr
am n
aucz
ania
G
raży
na K
oba
43
4.5.
Baz
y da
nych
Opr
acow
ywan
ie z
a po
moc
ą ko
mpu
tera
baz
y da
nych
2 3
4 5
6
Ucz
eń:
Ucz
eń:
Ucz
eń:
Ucz
eń:
Ucz
eń:
poda
je p
rzykła
dy b
az d
anyc
h ze
sw
ojeg
o ot
ocze
nia,
np
. w s
zkol
nym
sek
reta
riaci
e,
bibl
iote
ce;
na p
rzykła
dzie
got
oweg
o pl
iku
bazy
dan
ych
potra
fi om
ówić
jej
stru
kturę
– ok
reśl
ić, j
akie
in
form
acje
są
w n
iej p
amię
tane
i w
yjaś
nić
poję
cia:
tabe
la, r
ekor
d,
pole
;
korz
ysta
jąc
z go
tow
ego
form
ular
za, p
otra
fi za
ktua
lizow
ać
dane
w re
kord
zie
i dop
isać
now
y re
kord
;
potra
fi w
yśw
ietlić
wyn
ik g
otow
ego
zapy
tani
a i o
mów
ić c
zego
za
pyta
nie
doty
czył
o;
prez
entu
je in
form
acje
, ko
rzys
tają
c z
przy
goto
wan
ych
rapo
rtów
poda
je p
rzykła
dy z
bior
ów
info
rmac
ji, k
tóre
mog
ą by
ć gr
omad
zone
w b
azac
h da
nych
;
poda
je p
rzykła
dy
opro
gram
owan
ia d
o tw
orze
nia
baz
dany
ch; w
ymie
nia
obie
kty,
ja
kie
moż
e za
wie
rać
plik
baz
y da
nych
;
wyj
aśni
a po
jęci
e kl
ucza
; pot
rafi
usta
lić p
orzą
dek
mal
ejąc
y lu
b ro
snąc
y w
baz
ie w
edłu
g po
dany
ch p
rzez
nau
czyc
iela
kl
uczy
;
wyj
aśni
a fu
nkcję
form
ular
zy
i rap
ortó
w;
twor
zy p
rost
e za
pyta
nie
na
pods
taw
ie g
otow
ej ta
beli,
ko
rzys
tają
c z
krea
tora
zad
ań
wyj
aśni
a, n
a cz
ym p
oleg
a pr
zetw
arza
nie
dany
ch w
baz
ach
dany
ch;
proj
ektu
je ta
belę
, sto
sują
c po
dsta
wow
e za
sady
twor
zeni
a ta
bel;
twor
zy p
rost
y fo
rmul
arz
za
pom
ocą
krea
tora
zad
ań;
twor
zy k
wer
endy
w w
idok
u pr
ojek
tu; w
zap
ytan
iach
sto
suje
pr
oste
kry
teriu
m w
ybor
u (d
otyc
zące
jedn
ego
lub
dwóc
h pó
l);
przy
goto
wuj
e ra
porty
na
pods
taw
ie ta
beli
lub
kwer
endy
;
druk
uje
rapo
rty
twor
zy fo
rmul
arze
, dos
toso
wując
fo
rmul
arz
do w
prow
adza
nych
da
nych
; pot
rafi
skor
zyst
ać
z kr
eato
ra z
adań
i m
odyf
ikow
ać
form
ular
z w
wid
oku
proj
ektu
;
umie
szcz
a w
rapo
rcie
po
dsum
owan
ia, o
kreś
lają
ce d
ane
stat
ysty
czne
(min
imum
, m
aksi
mum
), po
rząd
kuje
dan
e
w ra
porc
ie w
edłu
g za
dany
ch
kryt
erió
w;
wym
ieni
a i o
maw
ia e
tapy
pr
ojek
tow
ania
sys
tem
ów
info
rmat
yczn
ych;
wsp
ółpr
acuj
e w
gru
pie,
w
ykon
ując
sam
odzi
elni
e za
dani
a sz
czeg
ółow
e
potra
fi sa
mod
ziel
nie
zapr
ojek
tow
ać p
opra
wną
st
rukt
urę
bazy
dan
ych
na
wyb
rany
prz
ez s
iebi
e te
mat
, w
tym
ust
alić
pol
a,
zapr
ojek
tow
ać fo
rmul
arz,
za
plan
ować
odp
owie
dnie
za
pyta
nia
i rap
orty
ora
z je
ut
wor
zyć;
poda
je p
rzykła
dy s
yste
mów
in
form
atyc
znyc
h z
otoc
zeni
a i w
yjaś
nia
ich
zast
osow
anie
;
rozu
mie
różn
icę
mię
dzy
wyn
ikie
m w
yszu
kiw
ania
do
wol
nego
cią
gu z
nakó
w
z w
ykor
zyst
anie
m o
pcji
Znaj
dź
i z uży
ciem
zap
ytan
ia;
potra
fi sk
orzy
stać
z te
go s
ameg
o ra
portu
do
wyd
ruko
wan
ia d
anyc
h na
pod
staw
ie ró
żnyc
h za
pytań
Informatyka. Podstawowe tematy www.wszpwn.com.pl
© Copyright by Wydawnictwo Szkolne PWN strona 43 z 47
Info
rmat
yka.
Pod
staw
owe
tem
aty.
Wyd
anie
now
e P
rogr
am n
aucz
ania
G
raży
na K
oba
44
4.6.
Alg
oryt
mik
a
Roz
wią
zyw
anie
pro
blem
ów i
pode
jmow
anie
dec
yzji
z w
ykor
zyst
anie
m k
ompu
tera
, sto
sow
anie
pod
ejśc
ia a
lgor
ytm
iczn
ego
2 3
4 5
6
Ucz
eń:
Ucz
eń:
Ucz
eń:
Ucz
eń:
Ucz
eń:
zapi
suje
pro
sty
algo
rytm
lini
owy
w p
osta
ci li
sty
krok
ów;
zna
pods
taw
owe
zasa
dy
prez
enta
cji a
lgor
ytm
ów w
pos
taci
sc
hem
atów
blo
kow
ych
(zna
po
dsta
wow
e bl
oki p
otrz
ebne
do
budo
wan
ia s
chem
atu
blok
oweg
o);
anal
izuj
e go
tow
y sc
hem
at
blok
owy
pros
tego
alg
oryt
mu
wyj
aśni
a po
jęci
e al
gory
tmu;
określ
a da
ne d
o za
dani
a or
az
wyn
iki i
zap
isuj
e pr
osty
alg
oryt
m
linio
wy
w p
osta
ci li
sty
krok
ów;
określ
a sy
tuac
je w
arun
kow
e,
tj. ta
kie,
któ
re w
ypro
wad
zają
różn
e w
ynik
i – z
ależ
nie
od
speł
nien
ia n
arzu
cony
ch
war
unkó
w;
budu
je s
chem
at b
loko
wy
pros
tego
alg
oryt
mu
linio
weg
o,
korz
ysta
jąc
z pr
ogra
mu
eduk
acyj
nego
; ana
lizuj
e sc
hem
at
blok
owy
algo
rytm
u z
rozg
ałęz
ieni
ami
omaw
ia e
tapy
rozw
iązy
wan
ia
prob
lem
u (z
adan
ia);
wie
, na
czym
pol
ega
itera
cja;
anal
izuj
e al
gory
tmy,
w k
tóry
ch
wys
tępu
ją p
owtó
rzen
ia i
określ
a,
od c
zego
zal
eży
liczb
a po
wtó
rzeń
;
budu
je s
chem
at b
loko
wy
algo
rytm
u z
war
unki
em p
rost
ym,
korz
ysta
jąc
z pr
ogra
mu
eduk
acyj
nego
;
real
izuj
e al
gory
tm li
niow
y i z
war
unka
mi w
ark
uszu
ka
lkul
acyj
nym
wyj
aśni
a po
jęci
e sp
ecyf
ikac
ja
prob
lem
u;
prez
entu
je a
lgor
ytm
y ite
racy
jne
za p
omoc
ą lis
ty k
rokó
w
i sch
emat
u bl
okow
ego,
ko
rzys
tają
c z
prog
ram
u ed
ukac
yjne
go;
real
izuj
e al
gory
tm z
war
unka
mi
w a
rkus
zu k
alku
lacy
jnym
potra
fi sa
mod
ziel
nie
napi
sać
spec
yfik
ację
okr
eślo
nego
za
dani
a;
potra
fi sa
mod
ziel
nie
zapo
znać
się
z pr
ogra
mem
edu
kacy
jnym
pr
zezn
aczo
nym
do
kons
trukc
ji sc
hem
atów
blo
kow
ych;
bu
duje
sch
emat
blo
kow
y al
gory
tmu,
w k
tóry
ch w
ystą
pią
złoż
one
sytu
acje
war
unko
we;
ok
reśl
a, k
iedy
moż
e na
stąp
ić
zapę
tleni
e w
alg
oryt
mie
ite
racy
jnym
i po
trafi
rozw
iąza
ć te
n pr
oble
m;
budu
je s
chem
at b
loko
wy
określ
oneg
o al
gory
tmu
itera
cyjn
ego,
np.
alg
oryt
mu
Euk
lides
a, k
orzy
stając
z
prog
ram
u ed
ukac
yjne
go
pisz
e pr
oste
pro
gram
y w
Log
o,
używ
ając
pod
staw
owyc
h po
lece
ń pi
sze
pros
te p
rogr
amy
w L
ogo,
uż
ywając
pod
staw
owyc
h po
lece
ń,
real
izuj
e pr
oste
alg
oryt
my
w p
rogr
amie
Bal
tie
defin
iuje
pro
cedu
ry w
Log
o z
para
met
ram
i i b
ez p
aram
etró
w
oraz
wyw
ołuj
e je
;
real
izuj
e pr
ostą
syt
uację
war
unko
wą
w L
ogo;
real
izuj
e al
gory
tmy
itera
cyjn
e
w p
rogr
amie
Bal
tie
zna
poję
cia:
tran
slac
ja,
kom
pila
cja,
inte
rpre
tacj
a;
wyj
aśni
a, n
a cz
ym p
oleg
a pr
ezen
tacj
a al
gory
tmu
w p
osta
ci
prog
ram
u;
wyj
aśni
a po
jęci
a: p
aram
etr
form
alny
i ak
tual
ny; z
apis
uje
algo
rytm
y ite
racy
jne
w L
ogo
wyj
aśni
a za
sady
pro
gram
owan
ia
i kom
pilo
wan
ia o
raz
wie
, jak
są
pam
ięta
ne w
artośc
i zm
ienn
ych;
ro
zróż
nia
kom
pila
cję
od
inte
rpre
tacj
i;
pisz
e pr
ogra
my
w ję
zyku
Log
o,
stos
ując
pro
cedu
ry
Informatyka. Podstawowe tematy www.wszpwn.com.pl
© Copyright by Wydawnictwo Szkolne PWN strona 44 z 47
Info
rmat
yka.
Pod
staw
owe
tem
aty.
Wyd
anie
now
e P
rogr
am n
aucz
ania
G
raży
na K
oba
45
opis
uje
algo
rytm
, zna
jdow
ania
w
ybra
nego
ele
men
tu w
zbi
orze
ni
eupo
rząd
kow
anym
, na
przy
kład
zie
wyb
oru
najw
yższ
ego
uczn
ia s
pośr
ód p
ięci
u
opis
uje
algo
rytm
, zna
jdow
ania
w
ybra
nego
ele
men
tu w
zbi
orze
ni
eupo
rząd
kow
anym
, na
przy
kład
zie
wyb
oru
najw
ięks
zej
liczb
y sp
ośró
d n
liczb
– s
tosu
je
prze
szuk
iwan
ie li
niow
e;
stos
uje
algo
rytm
pos
zuki
wan
ia
prze
z po
łow
ieni
e w
zab
awie
w
zga
dyw
anie
licz
by
omaw
ia a
lgor
ytm
sor
tow
ania
pr
zez
wyb
ór n
a ko
nkre
tnym
pr
zykł
adzi
e; a
naliz
uje
goto
wą
listę
kro
ków
tego
alg
oryt
mu;
omaw
ia a
lgor
ytm
sor
tow
ania
bą
belk
oweg
o na
kon
kret
nym
pr
zykł
adzi
e
opis
uje
algo
rytm
zna
jdow
ania
w
ybra
nego
ele
men
tu w
zbi
orze
up
orzą
dkow
anym
– s
tosu
je
algo
rytm
pos
zuki
wan
ia p
rzez
po
łow
ieni
e;
anal
izuj
e go
tow
y sc
hem
at
blok
owy
algo
rytm
u so
rtow
ania
bą
belk
oweg
o, k
orzy
stając
z
prog
ram
u E
LI
twor
zy s
chem
aty
blok
owe
wyb
rany
ch a
lgor
ytm
ów,
korz
ysta
jąc
z pr
ogra
mu
eduk
acyj
nego
oglą
da, k
orzy
stając
z g
otow
ych
plik
ów, m
odel
e zj
awis
k an
aliz
uje
i om
awia
got
owe
mod
ele
różn
ych
zjaw
isk,
np
. prz
yrod
nicz
ych
wyj
aśni
a, n
a cz
ym p
oleg
a m
odel
owan
ie rz
eczy
wis
tośc
i;
omaw
ia, k
orzy
stając
z g
otow
ego
przy
kład
u, n
p. m
odel
u rz
utu
kost
ką s
ześc
ienn
ą do
gry
, na
czym
pol
ega
mod
elow
anie
wyk
onuj
e pr
osty
mod
el, n
p. rz
utu
mon
etą,
kor
zyst
ając
z a
rkus
za
kalk
ulac
yjne
go
korz
ysta
jąc
z do
datk
owyc
h źr
ódeł
, np.
Inte
rnet
u, w
yszu
kuje
in
form
acje
na
tem
at
mod
elow
ania
Informatyka. Podstawowe tematy www.wszpwn.com.pl
© Copyright by Wydawnictwo Szkolne PWN strona 45 z 47
Informatyka. Podstawowe tematy. Wydanie nowe Program nauczania
Grażyna Koba
46
5. Propozycje metod sprawdzania osiągnięć ucznia
W rozporządzeniu MEN1 określono, że „Ocenianie osiągnięć edukacyjnych ucznia polega na rozpoznawaniu przez nauczycieli poziomu i postępów w opanowaniu przez ucznia wiadomości i umiejętności w stosunku do wymagań edukacyjnych wynikających z podstawy programowej, określonej w odrębnych przepisach i realizowanych w szkole programów nauczania uwzględniających tę podstawę”.
Rozpoznaniu poziomu wiedzy ucznia i jego postępów w opanowaniu wiadomości i umiejętności mogą służyć:
obserwacja bieżącej pracy; obserwacja ucznia na lekcji (m.in. samodzielność w wykonywaniu ćwiczeń, aktywność na
lekcji); wykonana przez ucznia praca – utworzony lub zmodyfikowany dokument komputerowy,
m.in. rysunek, prezentacja, tekst, tabela arkusza kalkulacyjnego, prezentacja multimedialna, strona internetowa, program komputerowy;
zadania sprawdzające. Podczas lekcji nauczyciel ma możliwość zebrania wielu informacji o umiejętnościach uczniów
oraz o ich sprawności w posługiwaniu się narzędziami TI. Nauczyciel powinien obserwować, czy działania podejmowane przez uczniów, w celu
rozwiązania ćwiczenia, wynikają z nabytych umiejętności i czy są to działania świadome oraz czy uczeń wykonuje wszystkie czynności planowo i nie działa chaotycznie lub przypadkowo.
Należy premiować uczniów (również słownie) za wykonanie ćwiczenia samodzielnie i poprawnie. Czas wykonania zadania nie powinien być miernikiem oceny.
W trakcie wykonywania ćwiczeń można zadawać uczniom pytania o sposób otrzymania danego rozwiązania. Uczeń odpowiadający na lekcji na pytania dodatkowe lub wykonujący dodatkowe ćwiczenia powinien być za to również oceniany.
Należy tak organizować pracę na lekcji (przygotowywać odpowiednie ćwiczenia), aby uczniowie początkujący nie czuli się gorsi. Należy zwracać szczególną uwagę na postępy w zdobywaniu wiedzy i odpowiednio je premiować.
Dla uczniów szczególnie zainteresowanych informatyką trzeba przygotować ćwiczenia trochę trudniejsze, aby mogli wykazać się swoimi umiejętnościami i wiedzą.
Ćwiczenia sprawdzające powinny być bardzo precyzyjnie określone i dokładnie przygotowane, w formie zrozumiałej dla ucznia i ułatwiającej jednoznaczną ocenę. Forma zadań nie powinna odbiegać od ćwiczeń, które uczniowie wykonują na zajęciach. W ocenie ćwiczenia należy uwzględnić wykonanie wszystkich poleceń zgodnie z treścią.
Jeśli na informatyce dwie osoby pracują przy jednym komputerze, należy tak planować zajęcia, aby uczniowie mogli wykonywać ćwiczenia na zmianę. Tej zasady należy przestrzegać i egzekwować ją, by nie dochodziło do sytuacji, w której pracuje tylko uczeń, posiadający większe umiejętności.
W prezentowanym programie przykładowe wymagania edukacyjne na poszczególne oceny zostały opisane w rozdziale 4. Korzystając z zapisów umieszczonych w tabelach, po ich ewentualnej modyfikacji, nauczyciel może ocenić każdego ucznia.
1 Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 30 kwietnia 2007 r. w sprawie warunków i sposobu oceniania, klasyfikowania
i promowania uczniów i słuchaczy oraz przeprowadzania sprawdzianów i egzaminów w szkołach publicznych (Dz. U. Nr 83, poz. 562 z późn. zm.).
Informatyka. Podstawowe tematy www.wszpwn.com.pl
© Copyright by Wydawnictwo Szkolne PWN strona 46 z 47
Informatyka. Podstawowe tematy. Wydanie nowe Program nauczania
Grażyna Koba 47
6. Uwagi o realizacji programu
W polskich szkołach najbardziej rozpowszechniony jest sprzęt klasy IBM i oprogramowanie firmy Microsoft. Z tego powodu większość wymienionych w rozdziale 3 programów jest produktem właśnie tej firmy. Przedstawione w rozdziale 3 szczegółowe treści nauczania mogą być jednak realizowane na bazie dowolnego sprzętu i oprogramowania, które umożliwi poznanie podstawowych zasad tworzenia grafiki, prezentacji komputerowych, edycji tekstów, wykonywania obliczeń czy tworzenia baz danych i stron internetowych. Warto stosować dostępne na rynku programy edukacyjne, zwłaszcza do nauki algorytmiki.
Przykładowe oprogramowanie w przypadku wyposażenia szkolnej pracowni w komputery klasy IBM PC: system operacyjny Windows, edytor grafiki Paint, GIMP, wybrany edytor tekstu, arkusz kalkulacyjny, baza danych, program do przygotowywania prezentacji multimedialnych (np. z pakietu Microsoft Office lub z pakietu programów OpenOffice), przeglądarka internetowa Mozilla Firefox lub Internet Explorer oraz programy edukacyjne: Logomocja i Baltie.
Komputery w pracowni powinny być połączone w sieć. Do przeprowadzenia niektórych zajęć potrzebne jest połączenie z Internetem. Pracownia komputerowa powinna posiadać oprogramowanie służące do filtrowania stron WWW o nieodpowiednich treściach. Każdy komputer powinien być wyposażony w mysz, klawiaturę, monitor oraz, opcjonalnie, napęd CD.
Pracownia powinna być wyposażona w drukarkę (najlepiej kolorową). Zalecanym wyposażeniem pracowni jest projektor multimedialny i odpowiedni ekran.
Informatyka. Podstawowe tematy www.wszpwn.com.pl
© Copyright by Wydawnictwo Szkolne PWN strona 47 z 47