inkcazelo yenkqubo - western cape government · web viewkuqikelelwa kwinto yokuba imfuduko engena...
TRANSCRIPT
ISICWANGCISO SOKUSEBENZA SONYAKA
2012/2013
Uyilo lokugqibela14 KuFebruwari 2012
Isicwangciso Sentsebenzo Yonyaka – Idrafti YokugqibelaiSebe Lophuhliso Loluntu14 Kwinyanga yoMdumba ka-2012
UBUME BAMACANDELO: ISEBE LOPHUHLISO LOLUNTU
UMPHATHISWAnguMnu A Fritz
INTLOKO YE-OFISI YOMPHATHISWA
nguMnu R MacDonald
iCandelo: Lenkxaso Yolawulo LwentsebenziswanonguMnu G Laubscher (Osabambeleyo)Inkxaso Kubaphathi Abakhulu Uphuhliso Lwamakhono Ulawulo Lobudlelwane Beenkonzo Zoshishino
iCandelo Eliphezulu: Ucwangciso Loshishino
& Nesicwangciso-qhinga
nguNkszn C Quickfall (obambeleyo)
iCandelo Eliphezulu: Uphuhliso Loluntu
Ekuhlaleni Kwanobudlelwane
nguNkszn M Johnson
D van Stade (Acting)
iCandelo Eliphezulu: Intlalo-ntle Yoluntu
nguMnu C Jordan (obambeleyo)
ICandelo Eliphezulu: Lolawulo loNikezelo lweNkonzo
noPhuhlisonguMnu M Hewu
ICandelo Eliphezulu: Lolawulo lweMalinguMnu J Smith
iCandelo: Ucwangciso noYamaniso lemigaqo-
nkqubouNkskz T Hamdulay
(obambeleyo)
iCandelo: Uphando, Ulawulo Lwamanani Abemi noloLwazinguMnu G Miller
iCandelo: Uhlalutyo NovavanyoMs M Fogell
INTLOKO YESEBE
nguMnu G Ras(osabambeleyo)
iCandelo: Abantwana Neentsapho
nguNkszn S Follentine
iCandelo: Leenkqubo Ezikhethekileyo
nguMnu C Jordan
ICandelo: LokuthintelwaKolwaphulo-mthetho kuLuntu
nguMnu M Gaba
UkukhubazekaAbantu abadalaUkusebenziswa gwenxa iziyobisi
iCandelo: Ukusebenzisana
NophuhlisonguNkszn D van Stade
iCandelo: Uphuhliso Loluntu Ekuhlaleni
nguMnu M Pretorius (obambeleyo)
Impilo ezinzileyoUphuhliso loLutshaUhlangulo loLuntuUnciphiso lwendlala
UBudlelwane booRhulumenteUPhuhliso loShishinoUkuPhuhliswa kwamaKhono eZiko
IOfisi yeNgingqi: Metro EastnguNkszn M Harris
IOfisi yeNgingqi: Metro NorthMs S AbrahamsIOfisi yeNgingqi: Metro SouthMr Q Arendse
IOfisi yeNgingqi: West CoastnguGqir L Rossouw
IOfisi yeNgingqi: EdenKarooMs M Hendricks
IOfisi yeNgingqi: WinelandsOverberg
nguNkszn R Van Deventer
ICandelo: lezeMalinguNkszn R Hurst (osabambeleyo)
ICandelo: ULawulo lwesixokelelwano soThungelwanonguNkszn P Mabhokwana
Inkathalelo yaBathengi
Ulawulo Lwamaphulo: Ukuphuculwa Kwenkonzo
Isavulelekile
Uphuhliso Lwabantwana Aba- selulaUkhuselo LwabatwanaInkonzo Kwiintsapho
Ukuxhotyiswa kwamaxhoba ngezakhono Ukuthintelwa Kolwaphulo-mthetho Nenkxaso
Isicwangciso Sentsebenzo Yonyaka – Idrafti YokugqibelaiSebe Lophuhliso Loluntu14 Kwinyanga yoMdumba ka-2012
Intshayelelo evela kuAlbert Fritz, UMphathiswa woPhuhliso Loluntu kwiNtshona Koloni
Esi siCwangciso Sendlela yokuSebenza soNyaka (APP) sikhokhelwe zeziphambili zomgaqo-nkqubo
wephondo, eziphambili zomgaqo-nkqubo wesizwe, iimfuno ezisemthethweni zesizwe nemingeni kwiPhondo.
Ezi ziyangenana kwimimandla emininzi, ngoko akuyomfuneko ukuba zibonwe njengondoqo okhuphisanayo.
Endaweni yoko, omnye wemisebenzi wamaPhondo phantsi koMgaqo-siseko kukukhetha kuludwe lweenkonzo
ezithiwe thaca kumgaqo-nkqubo wesizwe nezicwangciso-nkqubo ezisemthethweni ezithi zifaneleke kubume
obuthile bentlalo noqoqosho kwiPhondo ngalinye..
IKhabhinethi yePhondo kutshanje yamkele uxwebhu lomgaqo-nkqubo olungiselelwe iNjongo yesi-8 yeQhinga
lePhondo – Ukukhuthazwa koBandakanyo lweNtlalo nokuNcitshiswa kweNdlala. Kulo mgaqo-nkqubo,
ingqikelelo `yendlala’ ibhekisa kunqongophalo lwezibonelelo kuzo zonke izimvo, nokokuba zezemali, inkunzi
yentlalo, amakhono okanye ilungelo lokufumana ithuba. Ingqikelelo `yobandakanyo lwentIalo’ kufuneka
`luqondise “njengobandakanyo’ kwi:
- ntsapho, ezizibloko zesiseko zokwakha uluntu
- bomi bentlalo
- nkqubo zokulawulwa kukarhulumente, ezifana namaziko ophuhliso kwangethuba lobuntwana (iiECD),
izikolo nayo nayiphi na imfundo esesikweni
- ukubandakanywa kuqoqosho ngengqesho enengeniso lunye/okanye ishishini.
‘Ukubandakanywa’ kufuneka ngokunjalo luzinziswe – ngamanye amazwi, kufuneka sizamele ukukhuthaz
ukubandakanya into ke leyo engaxhomekekanga ngokungacacanga kurhulumente njengoko sinezibonelelo
ezipheleleyo.
INjongo yesi-8 yeQhinga ngoko ifuna into yokokuba sikhangele kuyo yonke imigaqo-nkqubo yethu yentlalo
sinalo mbuzo engqondweni yethu: ‘Ingaba lomgaqo-nkqubo ngowona ufanelekileyo ngeyona ndlela ingakho
wokukhuthaza ukubandakanywa kwentlalo okuzinzileyo nokuncitshiswa kwendlala okulungiselelwe abaxhamli
bayo ekujoliswe kubo?’
Le njongo ibandakanya lo ndoqo ulandelayo:
Ukuqinisa iintsapho
Isicwangciso Sentsebenzo Yonyaka – Idrafti YokugqibelaiSebe Lophuhliso Loluntu14 Kwinyanga yoMdumba ka-2012
Uphuhliso kwangethuba lobuntwana
Ulutsha olusengozini
Amaqela asesichengeni
Ukuthintela nokunciphisa ubundlobongela
Ukwandisa ukuthatyathwa kwenxaxheba kubomi bentlalo.
Ndizimisele kwinto yokuba eli Sebe lenze yonke into elinokuyenza ukuqinisekisa ngento yokuba ulutsha lweli
Phondo lubandakanyiwe kwiinkqubo zentlalo ezisempilweni nezixhasayo ngesiseko esizinzileyo. Ukunceda
abantu abatsha ukuba baphuhle ngokwentlalo, ngengqiqo, nangomzimba mhlawumbi lolona zaIiso lubaluleke
kakhulu athe urhulumente wanakho ukwenza ukuba luqhube ubandakanyo lwentlalo nokuncitshiswa kwendlala.
Iyunithi yosapho, ulolongo lwabantwana uphuhliso kwangethuba lobuntwana, nokuzinziswa kwemfundo
esesikweni zingundoqo zoku.
Ibalulekile kakhulu ngokunjalo into yokuba sichonga iinkonzo zethu, kuba sinezibonelelo eziqinisekileyo, yaye
sifuna ukufumana igalelo elikhulu. Sifuna ukuqinisekisa into yokuba sisebenzisa iindlela ezilungileyo kuwo
wonke umsebenzi wethu.
Ndikuqwalasele ukubaluleka kokuphucula indlela esijongana ngayo neenkcukacha zolwazi zokunika ingxelo
ezingezizo ezemali yaye ndinethemba le nto yokuba zonke iinzame ziya kwenziwa ukukhawulezisa
ukumiliselwa kwenkqubo yengcaciso yolawulo. Ukuba ngaba siphucula iinkqubo zethu zokunika ingxelo,
sinakho ukuphucuIa ukulunga kweenkonzo zethu.
Okokugqibela,le APP ithathela ingqalelo ngokunjalo uMthetho weSizwe omtsha kwicandelo lophuhliso
lwentlalo, ingakumbi uMthetho waBantwana, uMthetho woBulungisa waBantwana noMthetho waBantu abadala,
ngokunjalo noMthetho weMfundo omtsha wephondo onezinto ezirheshayo zezibonelelo kwiSebe loPhuhliso
lweNtlalo (DSD).
Mininzi eminye imiba edinga ukuqwalaselwa ngakumbi yaye, njengoko siqhuba ukumilisela iNjongo yesi-8
yeQhinga, ndinenkolo yokokuba le APP iya kuqinisekisa ngoolungelelwano lwemicimbi yethu yonke ephambili.
UMPHATHISWA WEPHONDO WOPHUHLISO LOLUNTUnguMnu. A Fritz
4
ISINIKEZELO NGOKUSESIKWENI
Kuyaqinisekiswa ngento yokuba esi siCwangciso seNdlela yokuSebenza soNyaka:
Siqulunqwa ngabalawuli beSebe loPhuhliso lweNtlalo phantsi kwesikhokhelo soMnu. Albert FritzSithathela ingqalelo yonke imigaqo-nkqubo efanelekileyo, imithetho nezinye izigunyaziso apho iSebe loPhuhliso lweNtlalo linoxanduva.
Sibonakalisa ngokwenyaniso iinjongo zeqhinga apho iSebe loPhuhliso lweNtlalo liya kuzama ukuzifezekisa kwisithuba sama-2012/2013.
nguNksk. Christine Quickfall Utyikityo:
UMlawuli Oyintloko OsabambeleyoUCwangciso loShishino Nesicwangciso-qhinga
nguMnu. Juan Smith Utyikityo:
IGosa Elongamele Izimali
nguMnu. Gerhard Ras Utyikityo:
INgxelo eliNika iNgxelo
Yamkelwe:
nguMnu. Albert Fritz Utyikityo:
uMphathiswa
5
ISINIKEZELO*
Ikopi yesiNgesi yesi Sicwangciso Somsebenzi Wonyaka sithatyathwa njengesona sisesikweni. Eli Sebe liyazikhwebula ekubeni libekwe ityala nangayiphi na imeko yokungaqondisiswa enokuba yehle ngethuba lokuguqulelwa kolu xwebhu.
Esi Sicwangciso-qhinga Somsebenzi Wonyaka siqulunqwe liCandelo Eliyintloko Kucwangciso Loshishino Nezicwangciso-qhinga, leSebe Lophuhliso Loluntu.
Ukuze ube nokufumana ezinye iikopi zolu xwebhu, qhagamshelana
neNtloko yeSebekwiSebe Lophuhliso LoluntuPrivate Bag X9112eKapa8000eMzantsi Afrika
Umnxeba: +27-21-4834436Ifeksi: +27-21-4838802
PR 26/2011 ISBN: 978-0-621-39895-3
INOMBOLO ENGAHLAWULELWAYO.: 0800220 250 IWEBSITE: http://www.capegateway.gov.za/socdev
6
OKUQULATHIWEYO
UBUME BESEBE 2
INTSHAYELELO NGUMPHATHISWA 3
ISINIKEZELO NGOKUSESIKWENI 5
ISAHLULO A: UVAVANYO NGOKUBANZI LWESICWANGCISO-QHINGA 91. UMBONO
2. UMNQOPHISO
3. IMIGQALISELO
4. IMISEBENZI ENGUNDOQO NEENJONGO EZINOMPHUMELA OBHEKISELELE
KWISICWANGCISO-QHINGA
5. UHLAZIYO LOHLAHLELO LOBUME
5.1.Ubume bokunikezelwa komsebenzi
5.2.Ubume bombutho
6. UHLAZIYO LWEZIGUNYAZISO EZISEMTHETHWENI NEZINYE
7. UVAVANYO NGOKUBANZI LOHLAHLO LWABIWO-MALI LOWAMA-2011/12
NOTHELEKELELO LWE MTEF
7.1.Uqikelelo lwenkcitho
7.2.Ubhekiselele kwisicwangciso-qhinga okunxulumene noqikelelo
lwenkcitho kwiinjongo ezinomphumela
ISAHLULO B: IZICWANGCISO ZENKQUBO NENQHUTYANA18
8.1. INKQUBO 1
Ekujoliswe kuko kwiinjongo zesicwangciso-qhinga sonyaka wama-2012/13
Imiqondiso yokusebenza nekujoliswe kuko konyaka wama-2012/13
Ekujoliswe kuko ngekota kunyaka wama-2012/13
Ulungelelaniso kokujoliswe kuko kokusebenza kohlahlo lwabiwo-mali neMTEF
8.2. INKQUBO 2
Ekujoliswe kuko kwiinjongo zesicwangciso-qhinga sonyaka wama-2012/13
Imiqondiso yokusebenza nekujoliswe kuko konyaka wama-2012/13
Ekujoliswe kuko ngekota kunyaka wama-2012/13
Ulungelelaniso kokujoliswe kuko kokusebenza kohlahlo lwabiwo-mali neMTEF
7
8.3. INKQUBO 3
Ekujoliswe kuko kwiinjongo zesicwangciso-qhinga sonyaka wama-2012/13
Imiqondiso yokusebenza nekujoliswe kuko konyaka wama-2012/13
Ekujoliswe kuko ngekota kunyaka wama-2012/13
Ulungelelaniso kokujoliswe kuko kokusebenza kohlahlo lwabiwo-mali neMTEF
ISAHLULO C: UNXULUMANISO NEZINYE IZICWANGCISO75
9. UNXULUMANISO KWIZIBONELELO ZEXESHA ELIDE NEZINYE IZICWANGCISO
ZEZAKHIWO
10. IMINIKELO ENOXHOMEKEKO
11. AMACANDELO KARHULUMENTE
12. UTHELELWANO LOSHISHINO LWAMAZIKO KARHULUMENTE NAWANGASESE
IZIHLOMELO77
ISIHLOMELO AIinguqu kwiSicwangciso seSicwangciso-qhinga sowama-2010-15
ISIHLOMELO BItheyibhile yeNkcazelo yoMqondiso woBugcisa
ISIHLOMELO CUluhlu lweenkcukacha zoqhagamshelwano
ISIHLOMELO DIzifinyezo
8
ISAHLULO A: UVAVANYO NGOKUBANZI KWESICWANGCISO-QHINGA
1. UMBONO
Uluntu oluzimeleyo.
2. UMNQOPHISO WESEBE
Ukuqinisekisa ngokubonelelwa kothungelwano olubanzi lweenkonzo zophuhliso lwentlalo oluthe luncede yaye
luxhobise abahluphekileyo, abasesichengeni kunye nabo baneemfuno ezizodwa.
3. IMIGQALISELO
UMsebenzi weSebe kusekelwa yile Migqaliselo yePhondo elandelayo: Ukuba nekhono
Ukuthabatha uxanduva
Imfezeko
Ukusabela
Ukukhathala
ISebe lizibophelele kule mithetho-siseko yokunikezelwa kwenkonzo kungundoqo kulandelayo:
• Indlela entsha yokucinga: Ukusebenza ngokwahlukileyo
ISebe liya kuzama ukufuna nokuvavanya iindlela ezahlukileyo zokusebenza ukulungiselela ukufezekisa
iziphumo ezipheleleyo kwixesha elingephi kungakhange kube kusileliswe umgangatho wokulunga
kwenkonzo. Oku kusenokuthetha ulungelelwaniso lweenkqubo kunye neenkqubo zoshishino, ngokunjalo
nendlela entsha yokucinga nokusebenza nabathengi/noluntu.
• Uthethwano nokubandakanya
Siya kunika ingqalelo ngalo lonke ixesha kunxibelelwano olunemiphumela kumaqabane ethu
nabachaphazelekayo eya kuthi ilungelelwaniswe nesiCwangciso-nkqubo sooRhulumente. Oku
kunokubandakanya ukuphuhliswa komgaqo-nkqubo kuthelelwano namacandelo angafumani ngeniso.
9
• Ukufikeleleka
Ukufikeleleka kweenkonzo kubalulekile. ISebe liya kuqinisekisa ngokusebenzisa isicwangciso salo
senguqu ngokufikeleleka okwandileyo kwiinkonzo ezifanelekileyo nezilungileyo kwinqanaba lengingqi
ngokusekwa kweengingqi ezingama-45 zokunikezelwa kwenkonzo kwisicwangciso-nkqubo sesithuba
esiphakathi senkcitho (MTEF).
• Ukuthwala uxanduva nokwenza izinto elubala
Ukusetyenziswa kolawulo loshishino olulungileyo ngokumiliselwa kweziphumo ezisekwe kubeko lweliso,
uvavanyo nokunikwa kwengxelo, iinkqubo zoshishino olulungileyo nokwandiswa kohambelwano
ukulungiselela ukuphuculwa kokuthwala uxanduva nendlela yokusebenza.
4. IMISEBENZI ENGUNDOQO NEENJONGO EZINOMPHUMELA OBHEKISELELE KWISICWANGCISO-QHINGA
4.1. IMISEBENZI ENGUNDOQO
ISebe lizinikele kule misebenzi mibini engundoqo elandelayo:
• INkonzo yeNtlalo-ntle kubantu abahluphekileyo nabasesichengeni linothelelwano nabachaphazelekayo nemibutho yentlalo yoluluntu ngokunjalo;
• INkonzo yoPhuhliso loLuntu ethi ibonelele ngeenkqubo zophuhliso oluzinzileyo, ethi iququzelele ukuxhotyiwa koluntu.
4.2. IINJONGO EZIJOLISE KWIZIPHUMO ZESICWANGCISO-QHINGA NEENKCAZELO
Injongo yesiCwangciso-qhinga 1
Makuphuculwe Ulawulo Kwanenkqubo Yokuphuculwa kokunikezelwa kweenkonzo
Ingxelo yeNjongo
Kuphuculwe ulawulo kwanentsebenzo yamacandelo ngokweenkqubo ezisebenzayo nezibonakalayo zoshishino, ukuphuculwa kweenkqubo namacandelo anikezela ngeenkonzo, uphando, ucwangciso, ukulinganiswa kwekolwazi nentsebenzo
Isizathu Kwandiswe isidima seenkqubo zoshishino ngokweendlla zokuthatyathwa kwezigqibo eziquka bonke ababandakanyekayo, ukuphunyezwa okuthe ngqo kwanokubekwa esweni nokunikezelwa kweengxelo, Inkqubo zoshishino, iindlela zokushishina kwanamacandelo esebe ayakwanziwa asebenze ze abe semgangathweni ngeenjongo zokuphuculwa nokuphakanyiswa kweenkqubo zokunikezelwa kweenkonzo kuthi sonke kweli phondo.
Uthungelwano Le njongo lithungelana nomsebenzi weli phondo olulawulo olulawulo olusebenzayo, olubonakalayo noluzibeka uxanduva olufaka igxalaba kumathuba asele evulelekile. ekwathungelana ngokusondeleleneyo nesicwangciso-qhinga sesebe lesizwe esikukuphuculwa kolawulo nophuhliso lwesebe. Amalinge okuphucula ukunikezelwa kweenkonzo akwafaka igxalaba kumbono weli phondo wenkqubo yokunikezelwa kweenkonzo esemgangathweni nebuyelayo eluntwini, esbenza embonakalweni negqwesayo, nto leyo iyakugxininisa ekuekufakeni imigqaliselo yokunyaniseka kwanokubuyela eluntwini.
10
Injongo yesiCwangciso-qhinga 2
Kudalwe amathuba ngokweenkonzo zophuhliso lweengingqi
Intetho Yenqaku Kudalwe amathuba ngokuthi kuphuculwe ingeniso, impahla nezakhono zeentsapho kwanoluntu ekuhlaleni ze kuphuculwe neenguqu kwimo yokunikezelwa kweenkonzo. Kunikezelwe ngeenkonzo zophuhliso olululo eziqinisekisa ukuxhotyiswa koluntu ekuhlaleni., ngokusekelwe kuphando olululo kwaneenkcukacha ngamanani abemi ngokuthi kuphunyezwe umgangatho wobomi ophilileyo kwanokuhlangulwa koluntu.
Isizathu Oku ke kujolise ekunciphiseni nasekupheliseni intlupheko ngokuthi kunikezelwe ngenkqubo zophuhliso lweengingqi ukuze wonke ubani abe nokuzimela.
Uthungelwano Eli nqaku linegalelo kumnqophiso wephondo wokudalwa kweemeko zophuhliso loqoqosho nokudalwa kwamathuba engqesho, kuncitshiswe intlupheko, kwanombono wesizwe wolwisana nentlupheko kubantwana nabantu abadala.
Inqaku Lesicwangciso-qhinga 3
Kudalwe uluntu olukhathalayo ngokuthi kunikezelwe ngeenkonzo zentlalo-ntle ezisekelwe kuphuhliso
Intetho Yenqaku Kudalwe uluntu olukhathalayo ngokuthi kuziswe amalinge/amacebo afanelelekileyo entlalo-ntle yoluntu nasekelwe kuphuhliso axhasa nawomeleza uluntu neentsapho, ngentsebenziswano namahlakani kwanemibutho yoluntu.
Isizathu Oku ke kujolise isikhundla seenkonzo zentlalo-ntle ezisekelwe kuphuhliso kubo bonke abantu kwanamaqela asemngciphekweni kwanokufaka igxalaba kwidabi lokuncitshiswa kolwaphulo-mthetho.
Uthungelwano Le njongo linegalelo kumsebenzi wesizwe wokuhlanganiswa koluntu, uluntu olukhathalayo noluzimeleyo.
5. UHLAZIYO LOHLAHLELO LOBUME
5.1. UBUME BOKUNIKEZELWA KOMSEBENZI
Ngokuhambelana noqikelelo labemi kwisiqingatha sonyaka wama-2011 olupapashwe yiStatistics SA,
iNtshona Koloni inabemi abangama-5,287,863 abantu. Uninzi lwabemi bePhondo luhlala kwiSixeko
soMasipala waseKapa. Nangona iNtshona Koloni ikwindawo yesibini ukusuka ezantsi
ngokomlinganiselo wokuzala kwilizwe, inomlinganiselo wonyaka wokukhulu kwabemi okwinqanaba
lesibini ukusuka phezulu. Imiba engunobangela woku kukhula yimfunduko engenayo nobudala
kwabemi. Kuqikelelwa kwinto yokuba imfuduko engena kwiPhodo ukususela ngowama-2006 ukuya
kuma-2011 yaba ngabantu abangama-95,556. Mabini kuphela amanye amaphondo avelelwa yile
mfuduko ingenayo. Iminyaka yobomi elindelekileyo ekuzalweni kwiPhondo yandile kumadoda
nakubantu ababhinqileyo. Ngowama-2001 ukuya kuma-2006 uqikelelo olulungiselelwe amadoda
nabantu ababhinqileyo yayingama-57.6 nama-63.9 eminyaka ngokulandelelana. Oku kuthe kwaphucula
ngomndilili weminyaka emibini kwisithuba sonyaka wama-2006 ukuya kowama-2011 ukwenzela into
11
yokokuba iminyaka yobomi elindelekileyo kumadoda nabantu ababhinqileyo yiminyaka engama-59.9
nama-65.8 ngokulandelelana. Inani labantu ababudala buyiminyaka engama-80 nangaphezulu
kwiPhondo likhule nge-114% yaye liyaqhuba ukukhula ngalo mlinganiselo kangesithuba esilingana
neminyaka elishumi. Okuyinkxalabo yinto ethetha into yokuba inani labantu abaya kudinga uncedo
lolongo lwabantu ababuthathaka nenkxaso evela kwiDSD likhulile yaye liya kuqhuba likhula ngaphezulu
kwe-100% kwiminyaka elishumi.1
Intlupheko nentswela-ngqesho iyaqhuba ukuba nempembelelo kumakhaya kwiPhondo nekhono lawo
lokubonelela amalungu awo. UVavanyo lweeMeko zokuPhila kwaMakhaya eMzantsi Afrika lowama-
2008/9 lubonise into yokokuba isi-9,4% sabantu kwiPhondo bahlala kumakhaya apho ingeniso
ngomntu ngamnye ingama-R308 ngenyanga. Xa ichazwa ngokwahlukileyo, ithetha into yokuba
malunga namakhaya ali-130,000 kwiPhondo inengeniso yomntu ngamnye nganyanga zonke
engaphantsi kwama-R308.2
Kunyaka nonyaka, akubangakho kwanda kumlinganiselo wekota osesikweni wentswela-ngqesho
kwiPhondo (inkcazelo engebanzi). Zombini iikota zesibini eyama-2010 ngokunjalo neyama-2011
zirekhode ama-21,8%. Nangona kunjalo, ifikelele kwipesenti ephezulu yama-23,1% kwikota yesithathu
yowama-2010. Inkcazelo ebanzi yentswela-ngqesho ebandakanya abantu abafuna umsebenzi
abanqandiweyo ibonisa ukuhla isuka kuma-24,2% kwikota yesibini yowama-2010 yaya kuma-23,3%
kwikota yesibini yowama-2011. Oku kuya khuthaza, njengoko ibonisa into yokuba abantu
abangaqeshwanga banethemba lokufumana ingqesho.3 Nangona umlinganiselo wonyaka ngonyaka
ungandanga, into yokuba malunga nomntu omnye kubantu abadala abane abafuna umsebenzi
akaqeshwanga yaye uyingxaki yaye uya kuqhuba unikela kukwanda kwezifo zentlalo nokusilela
kolungelelwaniso lwentlalo.
Iinkcukacha zamanani zonke ezikhoyo zibonisa into yokokuba ukungalingani ngokoqoqosho lwentlalo
kusele kungumngeni kwiNtshona Koloni yaye kufuneka kuqwalaselwe ngenxa yomnikelo kwakho
kukungasebenzi kwentlalo kwiPhondo.
Amaqela asesichengeni kwiNtshona Kolonio Abantwana abasemngciphekweni
1Statistics South Africa, Statistical release P0302, Mid-year population estimates 2011, 27 July 20112 Statistics South Africa, Living Conditions Survey 2008/09 (Unpublished)3 Statistics South Africa, Statistical release P0211, Quarterly Labour Force Survey Quarter 2, 2011, 28 July 2011
12
Ngowama-2009, abantwana abaqikelelwa kwi-1,764,000 bahlala eNtshona Koloni4, ama-28,7%
abantwana bahala noonina kuphela ze ama-55,9% ahlale nabazali bobabini. Ngokubhekiselele
kuVavanyo lwaMakhaya ngokuBanzi lowama-2009 ama-28, 4% abantwana kwiPhondo baphila
kwingenioso yabahluphekileyo – la ngamakhaya anengeniso ngenyanga yomntu ngamnye engaphantsi
kwama-R552. Okuyinkxalabo kukwanda kwenani labantwana abaphila kumakhaya kungekho mntu
mdala uqeshiweyo, okoko kukuthi ukusuka kwi-10,8% ngowama-2008 ukuya kwi-13,6% ngowama-
2009. Ukwangezelela, i-9,9% yabantwana baphila kumakhaya apho kukho ingxelo yendlala ngowama-
2009. Ngokubhekiselele kwindawo yokuhlala, iNtshona Koloni lelinye kumaphondo amabini
asedolophini elinomlinganiselo omkhulu wabantwana abahlala ematyotyombeni. Ngowama-2009,i-
19,3% labantwana bebehlala ematyotyombeni kwiphondo.
o Ulutsha olusemngciphekweni
INtshona Koloni inenkcubeko yokuthatyathwa kwengozi kunye nendlela yobundlobongela yokuziphatha
kulutsha. Izifundo ezahlukeneyo zibonisa into yokuba amadodana akwiPhondo5 ajamelene nengozi
enkulu yokuchanatywa kubundlobongela. Ukwangezelela, ukwenzakala kungunobangela omkhulu
wokufa kulutsha olungamadoda olubudala buli-15 ukuya kuma-29 eminyaka6.Ukubandakanyeka
kolutsha kwindlela yokuziphatha enengozi enkulu kuyaqhubeka ukuba yinkxalabo. Umzekelo, abafundi
abali-13,2% kwiPhondo banike ingxelo kuvavanyo yokokuba babelene ngesondo phambi kokuba
bafikelele kubudala beminyaka eli-147.
Ukusetyenziswa gwenxa kweziyobisi lulutsha kusala kuyinkxalabo. Phakathi koJanuwari noJuni wama-
Juni wama-2010, intsangu yayisesona siyobisi singundoqo sokusetyenziswa gwenxa kwizigulane
ezingama-45% ezingaphantsi kobudala obungama-20 iminyaka, ilandelwa sisiyobisi esaziwa
njengemethamphetamine (33%) ne herowin (8%).
Iwonga loqoqosho lwentlalo lolutsha kwiPhondo liyinkxalabo. Ngokubhekiselele kuVavanyo loLuntu,
abantu abtsha abangama-23% kwiqela lobudala leminyaka engama-20 ukuya kuma-34 akasebenzi.
Ukwangezelela, inkqubo yokusebenza yabantu abatsha kumanqanaba aphezulu emfundo ayanelisi.
4 Statistics South Africa, General Household Survey, 2009.5Matzopoulos, R., Jobanputra, R. and Myers, J. (2007).Reducing the burden of disease: Decreasing the burden of injury from violence. Department of Health, Western Cape.
6Ziehl, S. (2011).Social and demographic trends, Western Cape, 2011. Research report commissioned by the Department of Social Development, Western Cape.
7Reddy SP, James S, Sewpaul R, Koopman F, Funani NI, Sifunda S, Josie J, Masuka P, Kambaran NS,
OmardienRG.UmthenteUhlabaUsamila – The South African Youth RiskBehaviour Survey 2008.Cape Town: South African Medical Research Council, 2010.
13
Ngowama-2007, lulutsha oluli-12,4% kuphela oluthe lwafumana uhlobo oluthile lwemfundo yamabanga
aphezulu.
o Abantu abadala abasemngciphekweni
Umngcipheko wabemi abakhulayo babantu abadala kwiPhondo kufuneka unikwe ingqwalasela. Inani
labantu abadala abanika ingxelo yokulamba kwiPhondo landile lisuka kwi-16% ngowama-2008 laya
kuma-24% ngowama-2009.8
o Uluntu olusemngciphekweni
Izifo zentlalo kwiPhondo ezikubume bokusetyenziswa gwenxa kweziyobisi nolwaphulo mthetho
ziwabeka amakhaya noluntu emngciphekweni kwiPhondo. Ezona ndlela zolwaphulo-mthetho
eziphazamisayo zibandakanya ukwanda okungama-202% olwaphulo-mthetho olunxulumene neziyobisi
phakathi konyaka wama-2004 nama-2010 yaye nokwanda okungama-265% kubondlobongela
bobusela kwiindawo ekuhlaliwa kuzo ngokunjalo nokwanda kokuqhekeza okungama-871% kwindawo
ezingezizo ekuhlalwa kuzo.9
5.2. UBUME BOMBUTHO
Ukunikezelwa kwenkonzo ngendlela entshaUbume bombutho obamkelweyo basekwa kwindlela yokunikezelwa kwenkonzo kwingingqi ethe yabandakanya
ukusekwa kweeofisi zengingqi ezingama-45 kwiPhondo liphela ukuzisa unikezelo kweenkonzo kufutshane
nabantu. Isindululo esisiseko sengxoxo ngaphezulu sithabatha ukuthotywa okupheleleyo kwegunya aye
kwingingqi, okt. Ukuthabatha izigqibo kwinqanaba lengingqi apho iinkonzo ziya kuhlelwa ngokubaluleka yaye
apho abanikezeli ngenkonzo bangaphandle (iiNPO) ziya kuthi zityunjwe ukunceda kule meko. Sithe
ngaphezulu sagunyazisa into yokuba iofisi eyintloko, apho undoqo weqhinga lombutho lizinze khona, iya
kuzibandakanya kuphela kuqulunqo lomgaqo-nkqubo.
Amava asibonise into yokokuba iingingqi zityekela ekwamkeleni okanye kukuqhubekeka neendlela ezizodwa
kunikezelo lwenkonzo ezithe azahambelana nendlela efanayo efunwa yiofisi eyintloko. Ngaphezulu ulwabiwo
lwezixa-mali kwiiNPO lubonakale luleyona nkqubo ingumngeni kunakoko bekuqikelelwe ngaphambili. Imicimbi
engeminye engathanga yaqwalaselwa ngokwaneleyo lubumbo lombutho omtsha ibandakanya injongo
nokusetyenziswa kwabasebenzi bophuhliso loluntu kunye nabasebenzi abaxhasayo bentlalo, ekufuneka apho
iinkcazelo zemisebenzi eyahlukeneyo kufuneka zisonjululwe ukudambisa inkxalabo zokokuba ezi zithuba
zinjalo zibangela uphinda-phindo lwemisebenzi kumbutho nakwiSebe likaMasipala. Ubume bombutho
8 Statistics South Africa, General Household Surveys, 2008 and 2009.9South African Police Service: Crime Information Management. Crime in the Western Cape:Provincial Total for April to March 2003/2004 to 2009/10
14
obamkelweyo ngaphezulu busilele ukunika ingqwalasela umsebenzi obalulekileyo ongundoqo wolawulo
lwethutyana, apho iSebe lilawula iiNPO ezili-1 870 ezithi qho ngonyaka zifumane inkxaso-mali exabisa malunga
nezigidi ezingama-R 700 evela kwiSebe. Umsebenzi weM&E kwiSebe ubonakele unganelanga kulo nyaka
uphelileyo yaye umsebenzi uphantsi kovavanyo kolu yilo ngokutsha lukhoyo lombutho ukuqinisekisa ngendlela
iM&E enakho ukuphuculwa kobume bayo ngokuqaliswa kolawulo olululo lwethutyana.
Omnye unobangela wenkxalabo yinto yokuba ubume bombutho obamkelweyo bayilwa ze bamkelwa
ngaphandle kokuba kufunyanwe ubungqina ngobungakanani bomsebenzi nemiphumela efunekayo yonontlalo-
ntle. Ukunika ingqwalasela oku, iSebe liqalise kwakhona ngenkqubo yedayari elungiselelwe oonontlalo-ntle
yaye isigqibo esifanelekileyo siya kwenziwa ekupheleni kukaMatshi wama-2012 malunga neenqobo
ezisesikweni ezifanelekileyo eziya kuthi zibe nempembelelo kubume bombutho.
Uyilo ngokutsha olukhoyo lombutho luthabathela ingqalelo zonke ezi nkxalabo zingentla nemingeni, eyakuthi,
ngokuqaliswa kobume obuhlaziyiweyo, iphucule ukusebenza kweSebe.
ITheyibhile 1 Amanani abasebenzi neendleko: ISebe loPhuhliso lweNtlalo
INkquboR'000
Njengoko kunjalo
ngowama-
31 kuMatshi
2009
Njengoko kunjalo
ngowama-
31 kuMatshi
2010
Njengoko kunjalo
ngowama-
31 kuMatshi
2011
Njengoko kunjalo
ngowama-
31 kuMatshi
2012
Njengoko kunjalo
ngowama-31
kuMatshi 2013
Njengoko kunjalo
ngowama-31
kuMatshi 2014
Njengoko kunjalo
ngowama-31
kuMatshi 2015
1. Ulawulo 694 539 507 803 581 581 581
2. IiNkonzo zeNtlalo-ntle 1 098 1 220 1 367 1 332 1 524 1 524 1 524
3. UPhuhliso noPhando 40 36 26 150 326 26 26
Amanani apheleleyo abasebenzi 1 832 1 795 1 900 2 285 2 431 2 131 2 131
Iindleko ezipheleleyo zabasebenzi (R’000) 273 466 335 294 369 027 434 252 478 363 504 706 542 095
Indleko zeyunithi (R'000) 149 187 194 190 197 237 254
IiNkonzo / uthelelwano loPhuhliso loLuntu
ISebe lenze inkqubela ebonakalayo ukubonakalisa umsebenzi walo ongundoqo wokunikezela ngenkonzo
yoPhuhliso loLuntu kumaqela asesichengeni noluntu. Okusembindini koku yayikukusekwa kweCandelo
eliyiNtloko loLuntu noPhuhliso loThelelwano elithe laqalisa xa kumiliselwa ubume obutsha bombutho ngoEpreli
wama-2011.
Ukusukela kuEpreli 2011, ingqwalasela yabekwa kwimimandla yomsebenzi emithathu ethe ngqo
nenxulumeneyo:
15
1. Ukuhlolwa ngokutsha kwenjongo yeqhinga nengqwalasela yemimandla yenkqubo ethe ngqo eyaziwa
ngokuba uluPhuhliso loLutsha neeNkqutyana zoZinziso lokuPhila;
2. Ukusebenza kwendima yeSebe njengesebe eligcina iPSO 8; kunye
3. NokuPhuhlisa uPhuhliso loLuntu oluluphahla nezicwangciso-nkqubo zoPhuhliso loThelelwano neendlela
ezilungiselelwe iSebe.
Ukumiliselwa kweenguqu zomgaqo-nkqubo kwimeko yokuphila ezinzileyo neenkqutyana zophuhliso lolutsha
akuzange kungabinayo imingeni. Ukulungiselela ukuqinisekisa ngokujoliswe kwinjongo zeendawo zokutyisa
kwiphondo liphela, umlinganiselo wendlala wesebe wasetyenziswa ukuqinisekisa ngento yokuba iindawo
zokutyisa ezingama-300 ezixhaswa ngemali liSebe zimiliselwe kwindawo ngokwejografi yeemfuno ezininzi.
Okwesibini, ukulungiselela ukuxhasa imfuneko yokugcinwa kwabantwana nolutsha ezikolweni kwindawo
ekhuselekileyo nobume bololongo obulungelelanisiweyo basemva kokuphuma kwesikolo, inkxaso ekujoliswe
kuyo yokutya yanikezelwa kwizikolo ezihluphekileyo ezithabatha inxaxheba neSebe leMicimbi yeNkcubeko
neMidlalo (DCAS) ukuthatyathwa kwenxaxheba yinkitha; Ilungelo nokufumana, iNkqubo yeZiko loPhuhliso
nokuKhula (MOD). Isibonelelo seepaki zamashwamshwam eziqulathe iindidi ezimbini zeziqhamo kunye
nesangweji kubathabathi-nxaxheba beziko leMOD zisebenze njengenkuthazo yokuthabatha inxaxheba ze
sanomphumela wokuphindaphinda abathabathi-nxaxheba kwizikolo ekujoliswe kuzo ngethuba lokutyisa
elilingwayo.
Okokugqibela, ukuphuculwa kwenqobo zokukhetha ezisetyenziselwe ukuvavanya ukuyilwa kwengeniso
namalungu okuyilwa kwemisebenzi kuqinisekise imbono yoGunyaziwe oLawulayo nabalawuli beSebe ngento
yokuba imisebenzi enjalo kufuneka ithunyelwe kwiSebe loPhuhliso loQoqosho noKhenketho (DEDAT). Ngoko
kulo nyaka-mali umiyo ziiprojekti kuphela ezinekhono eingqinekayo lokuxhasa ikhono lomntu ngamnye
kunye/okanye uphuhliso lwempahla yekhaya libandakanyiwe kwinkqubo zozinziso lokuphila. ISebe kunye
neDEDAT likumgomo wokuvavanya uyilo lwemisebenzi oluxhaswa ngemali oluqhubekayo kunye neeprojekti
zokuveliswa kwengeniso ukulungiselela ukuqinisekisa ukuba ingaba yaye kunokwenzeka njani okokuba
iiprojekti zingalixhasa eli phulo elilolu hlobo kwixa elizayo. Ngokuhlambelana neenkqubo zoLutsha noLwakhiwo
lweKhono leZiko, amaxwebhu enjongo yeqhinga amatsha aphuhliswe. Zombini ezi ngokwakaloku nje ziyayilwa
yaye ziya kuqukunjelwa kunyaka-mali omiyo. Le misebenzi, kunye neenguqu kumgaqo-nkqubo kunye
nomiliselo lwenkqubo ngexesha elinye kwinkqubo yentlalo-ntle kusetyenziswa abantu abadala, ECD kunye
neenkqutyana zabalimeleyo esebenza njengemiqondiso yeenzame zeSebe ukunika ingqwalasela kufezekiso
lwemiphumela yePSO 8.
16
6. UHLAZIYO LWEZIGUNYAZISO EZISEMTHETHWENI NEZINYE
• ISebe leSizwe loPhuhliso lweNtlalo lingenise uMgaqo-nkqubo weSizwe woSapho Oyilwayo (2006)
kwiKhabhinethi ngoFebruwari wama-2009. ISebe leSizwe likwinkqubo yokuyila iPhepha loGayo-zimvo ze
lithethane hnamaqabane alo ephondo. Ngowama-2010/11 iSebe lePhondo lamkele isindululo esivela
kuLolongo neNkxaso kwiNkqubo yeeNtsapho ukuba liqale ngophuhliso lwesiCwangciso-qhinga sephondo sosapho esiya kuthi sizame ukunikezela ngezicwangciso-nkqubo ezicacileyo ukulungiselela
ukukhokhela umsebenzi neentsapho kwiNtshona Koloni. Ngaphezulu, luya kunika impembelelo kumbono
weDSD ukulungiselela ukwakha iintsapho ezomeleleyo kule mbandezelo uluntu lujamelene nayo. Inkqubo
yophuhliso lomgaqo-nkqubo iqale ngoOktoba 2010 yaye iya kuqukunjelwa ngonyaka-mali wama-2012/13.
Inkqubo yokuyila iSithethe noMgangatho olungiselelwe uYilo oluHlangeneyo loNikezelo lweNkonzo
ngumsebenzi oqhutywayo. Iprojekti yesizwe ngokwakaloku nje ikwiNqanaba 3, ngokuqukunjelwa
nokugqitywa kwesithethe nemigangatho yohlobo oluthile. Ezi ziya kumiliselwa ngokuqhubeka
kuxhonyekekwe kulwamkelo lokugqibela. Iprojekti iqulathe uvavanyo ngokutsha loshishino olupheleleyo
loPhuhliso lweNtlalo, ingakumbi amacandelo eeNkonzo zeNtlalo-ntle noPhuhliso loLuntu. Ixabiso lale
projekti lelokuba iya kiubonelela ngesicwangciso-nkqubo esibanzi sesizwe ukuchaza uhlobo, ubungakanani
beenkonzo zentlalo yaye liya kubonelela ngesithethe nemigangatho esilungiselelwe zonke iinkonzo, kuwo
onke kumaqondo amane ongenelelo.
UMgaqo-nkqubo woRhulumente weNtshona Koloni ngeNkxaso-mali yeeNGO ukulungiselela ukunikezela ngeeNkonzo zeNtlalo-ntle ufumene ulwamkelo loMphathiswa ngomhla wesi-4 kuEpreli
wama-2011 yaye wathathelwa ingqalelo yiKhabhinethi yePhondo. UMgaqo-nkqubo uxhaswa zizikhokhelo
zenkqubo kunye nezixhobo ezilungiselelwe umiliselo yaye uya kusetyenziselwa izicelo zenkxaso-mali
yonyaka wama-2012/13. Lo mgaqo-nkqubo ulungelelaniswe noMgaqo-nkqubo wesizwe ongaMabhaso eMali othe wamkelwa okwethutyana. Ngokusekwe kwingcebiso esemthethweni efunyenweyo, amanye
amagatya omgaqo-nkqubo wephondo aya kulungelelaniswa kwisithuba sonyaka-mali wama-2012/13.
Ngomhla woku-1 kuEpreli 2010, kuyilwe imithetho emitsha emithathu, eyile uMthetho weBantwana onguNombolo 38 wama-2005 njengoko uhlonyelwe; uMthetho waBantu abaDala onguNombolo 13 wama-2006 kunye noMthetho waBantwana woBulungisa onguNombolo 75 wama-2008. UMthetho
ngamnye kule unefuthe elibanzi kwiDSD, kunye necandelo lezentlalo-ntle ngokunjalo namasebe. I DSD
ngokwakaloku nje isebenza namaqabane ayo kumiliselo lwezicwangciso zexesha elifutahane, eliphakathi
nelide ukunika impembelelo kulo mthetho. Okungundoqo kumiliselo ngokupheleleyo kwalo mthetho
kukuqukunjelwa kwemithetho, ekulawulo lwesizwe.
17
IGatya 12(2)(o) loMthetho weNPO, we-1997 (uMthetho ongunombolo 71 we-1997) uyaphixana
nemiqathango yesivumelwano seeDSD zeNtshona Koloni njengoko ubhekiselele kwindlela apho impahla
exhaswa ngemali ngurhulumente kufuneka inikezelwe ngayo xa iNPO ichithiwe okanye isongiwe. Lo mba
uya kulandelwa neSebe leSizwe loPhuhliso lweNtlalo-ntle kwisithuba sowama-2012/13.
ISebe labelwa uxanduva lokulungelelanisa iNjongo 8 yesiCwangciso-qhinga yePhondo: Ukukhuthazwa kukubandakanywa kwentlalo nokuncitshiswa kwendlala.
7. Uvavanyo ngokubanzi loHlahlo lwabiwo-mali lowama-2011/12 noqikelelo lweMTEF
7.1. Uqikelelo lweNkcitho
ITheyibhile 2: Isishwankathelo seentlawulo noqikelelo
Oku kuya kufakelwa liCandelo loLawulo-mali lePhondo
ITheyibhile 3: Isishwankathelo seentlawulo zephondo noqikelelo ngohlelo loqoqosho
Oku kuya kufakelwa liCandelo loLawulo-mali lePhondo.
7.2. Ukunxulunyaniswa kweendlela zenkcitho neziphumo zesicwangciso-qhinga esijolise kwiinjongo
Izincwangciso zesebe nohlahlo lwabiwo-mali luya kuqhuba lulawulwa kwakhona ukulungiselela ukungena
okusebenzayo nokufanelekileyo phakathi kweemfuno zoluntu nezesizwe nokuphambili kweqhinga lephondo,
okubalulekileyo kuko yiNjongo yesi-8 yesiCwangciso-qhinga lePhondo: Ukukhathaza ubandakanyo lwentlalo
nokuncitshiswa kwendlala. Ukulungiselela unyaka-mali wama-2012/13, ingqwalasela iya kukhokhelelwa
kokubhekiselele koku kulandelayo:
Ukomelezwa kosapho
Uphuhliso lwangeThuba loBuntwana
Ulutsha olusemngciphekweni
Amaqela asesichengeni, ingakumbi abantu abadala nabantu abalimeleyo
Uthintelo nokuncitshiswa kobundlobongela.
Kwesi sithuba seMTEF, ezi zigqibo zesicwangciso-qhinga zilandelayo ziya kuba nempembelelo kufezekiso
lweziphumo zesicwangciso-qhinga:
Utyalo-mali kuphuhliso lweenkqubo zengcaciso ukulungelelanisa isicwangciso-qhinga soshishino kunye
neenjongo zenkqubo nganye ze luncedise kulawulo lwendlela yokusebenza.
18
Ukuphuculwa okuqhubekayo kwezixhobo zokubekwa kweliso nemethodi ukulungiselela ukuqinisa
ukubekwa kweliso kwindlela yokusebenza, ukulinganisa ulawulo lwamaqumru amanyeneyo nokuvavanya
indlela yokusebenza yokunikezelwa kwenkonzo eenkonzo zawo namaqabane axhaswe ngemali.
• Ukuthengiswa kwezibonelelo okuqhubekayo ezilawulwa lisebe ukulungiselela inzuzo esebenzayo .
• Uphicotho-zincwadi ekubonelelweni kweenkonzo zonyango lonontlalo-ntle ezinikezelwa ngaphakathi,
ngokunjalo nazi NPO ezixhaswa ngemali ngenjongo zokuzisa kwimimandla enezidingo eziphakamileyo
nezinemfuno ekwiqondo eliphezulu, kuqiniswa izivumelwano zokusebenza nokuzifaka nzulu izibonelelo
zokulunga komsebenzi wentlalo.
• Uvavanyo kwakhona lobume bombutho obuhlaziyiweyo ukwandisa ikhono leDSD ukulungiselela umiliselo
nokubekwa kweliso kwindlela yokwenziwa komsebenzi, ukunikela ngesibonelelo esaneleyo sabasebenzi
ukulungiselela imisebenzi yenkxaso kwiingingqi nakwiofisi eyintloko, nokuthathela ingqalelo ulwakhiwo
ngokutsha olucwang cisiweyo lobume bombutho weCFO.
19
ISAHLULO B: IZICWANGCISO ZENKQUBO NEENKQUTYANAIinguqu ezibonakalayo zenziwe kwinjongo zesicwangciso-qhinga nekujoliswe kuzo ukususela kuqulunqo lwesiCwangciso sesiCwangciso-qhinga 2010-2015,
ezichaphazelekayo kweli candela neSihlomelo A.
Ukulungiselela iiNKqubo 2 kunye nesi-3, iinkqutyana ziqulathe iimiqondiso yecandelo lendlela yokusebenza ngokunjalo nemiqondiso elungelelanisiweyo
yephondo ethi ithatyathwe njengeyeqhinga ebalulekileyo. Le yokugqibela ibandakanywe `njengemiqondiso yendlela yokusebenza yephondo.’
8.1. INKQUBO 1: ULAWULO
InjongoLe nkqubo ibamba isicwangciso-qhinga solawulo kunye neenkonzo zenkxaso kuwo onke amanqanaba eSebe, okt. Kwiphondo, kwingingqi, kwisithili,
kwinqanaba leziko. Inkqubo iqulathe ezinkqutyana zilandelayo:
INKCAZELO YENKQUBO
Inkqutyana 1.1. IOFISI KAMEC
Ibonelela ngesixokelelwano phakathi kopolitiko nendlu yowiso norhulumente, uluntu kunye nabo bone abachaphazelekayo abafanelekileyo. Ibonelela
ngenkxaso yomabhalane, ulawulo nobudlelwane boluntu/unxibelelwano, kunye nenkxaso yepalamente. Ilawula iOfisi yeLungu leBhunga yoLawulo (MEC).
Inkqutyana 1.2. ULAWULO LWAMAQUMRU AMANYENEYO
Lubonelela ngesicwangciso-qhinga sesikhokhelelo nolawulo ngokubanzi lwesebe. Ukwenza isibonelelo esinyiniweyo ukulungiselela ukugcinwa neemfuno
zokuhlala.
20
Inkqutyana 1.3. ULAWULO LWESITHILILubonelela ngokuthotywa kwamagunya asiwe kumanqanaba asezantsi, ulawulo nomkhomba-ndlela weenkonzo kwinqanaba lengingqi kwisebe. (isihloko
uLawulo lweSithili sichazwa ngokwemiqathango yobume boHlahlo lwabiwo-mali Sizwe. Nangona kunjalo, iDSD yeNtshona Koloni isebenza kwisiseko seOfisi
yeNgingqi.)
Ingqwalsela yeNkqubo Kulo nyaka-mali, iNkqubo 1 iya kunika ingqwalasela kule mimandla yesicwangciso-qhinga ilandelayo:
Ukuvavanywa kobume bombutho lwesebe ukwandisa ikhono lomiliselo nokubekwa kweliso kwendlela yokusebenza.
Ukuphuculwa kwendlela yokusebenza nolawulo.
Ukuphuculwa kolawulo lwengcaciso nolwazi.
Uqeqesho nokwakhiwa kwekhono lonoNtlalo-ntle, abalawuli bomsebenzi wentlalo, nabaphathi.
Injongo Yesicwangciso-qhinga
Kukuphumeza inkonzo ephuculweyo kwesi simo sitsha sesebe.
Ingxelo yeNjongo Kukuphumeza inkonzo ephuculweyo kwesi simo sitsha sesebe ukuya kuma ekunikezelweni kwenkonzo ukuze kuphakanyiswe intsebenzo nomgangatho weenkonzo ngenyanga yoKwindla ka-2015.
Isiseko Inani labasebenzi: 1 778Isizathu Kukuphakamisa umsebenzi wePGWC ngeenjongo zokuphucula ukunikezelwa kweenkonzo.Uthungelwano Eli nqaku lihambelana nePSO 10: ‘ukunikezelwa kweenkonz ngendlela ehlanganyelweyo ngeenjongo zefuthe elivakalayo’ nePSO12: ‘Kukwakha
oyena rhulumente wephondo kakuhle ehlabathini.’Likwahlangana kuhle nombono wesebe lesizwe wenkonzo yolawulo lukarhulumente ephucukileyo ngeenjongo zophuhliso. Iinzame zokuphucula ukunikezelwa kweenkonzo kukwafaka igxalaba kwinjongo yephondo yenkqubo yokunikezelwa kweenkonzo ephucukileyo ebuyela eluntwini, evulelekileyo negqwesayo, egxininisa kwimigqaliselo yokunyaniseka nokubuyela eluntwini.
21
Injongo yesicwangciso-qhinga
Isicwangciso-qhinga somqondiso wendlela yokusebenza
Isicwangciso ekujoliswe kuso
Ephicothiweyo/Umsebenzi onguwo Umsebenzi othelekelelweyo 2011/12
Ekujoliswe kuko kwisithuba esiphakathi
2008/09 2009/10 2010/11 2012/13 2013/14 2014/15Ukumilisela ubume obulungisiweyo bombutho bokunikezelwa kwenkonzo
Inani lamangenelo oqeqesho alungiselelwe oonontlalo-ntle, abalawuli bomsebenzi wentlalo nabaphathi
25 - - - Umqondiso omtsha 15 20 25
Inani lokukhula kwabasebenzi lisuka ku- 1 910 ukuya ku-2 706*
2 70610 1 832 1 910 1 910 1 778 1 931 1 93111 1 931
Inani labasaqeqeshwayo emsebenzini elinezidanga
- - - - Umqondiso omtsha 100 100 100
Inani labasaqeqeshwayo emsebenzini bengenazo izidanga: Inkqubo yoqeqesho
usemsebenzini yeNkulumbuso
- - - Umqondiso omtsha
380 100 100 100
EPWP - - - Umqondiso omtsha
127 300 0 0
Ulwahlulo-hlulo ngekota10Ekujoliswe kuko sisicwangciso seqhings i.t.o. ubume babasebenzi obamkelweyo ngomhla we-15 Februwari 201211Ekujoliswe kuko ngaphezulu kweMTEF ekufuneka kuhlaziywe kulindelwe isiphumo sovavanyo lombutho
22
Umqondiso womsebenzi Isithuba sokunika ingxelo
Ekujoliswe kuko konyaka2012/13
Ekujoliswe kuko ngekotaeyoku-1 eyesi-2 eyesi-3 eyesi-4
Inani lamangenelo oqeqesho alungiselelwe oonontlalo-ntle, abalawuli bomsebenzi wentlalo nabaphathi
Qho ngonyaka 15 - 5 7 3
Inani lokukhula kwabasebenzi lisuka ku- 1 910 ukuya ku-2 706*
Qho ngonyaka 1 884 - - - 1 884
Inani labasaqeqeshwayo emsebenzini elinezidanga Qho ngekota 100 60 60 100 100
Inani labasaqeqeshwayo emsebenzini bengenazo izidanga: Inkqubo yoqeqesho usemsebenzini yeNkulumbuso
Qho ngekota 100 100 100 100 100
EPWP Qho ngekota 300 100 200 300 300
Injongo Yesicwangciso-qhinga
Kunikezelwe ngenkonzo esebenzayo yolawulo lwezimali kweli sebe
Ingxelo yeNjongo Kunikezelwe genkonzo esebenzayo yolawulo lwezimali kweli sebe ukuqinisekisa ukufumana iingxelo zophicotho ezicocekileyo ngokuthi kuncitshiswe inani lemiba egxininiswayo ngenyanga yoKwindla ka-2015
Isiseko Ingxelo ecocekileyo yophicotho : Inqanaba 2+ Izakhono Zolawulo-maliIsizathu Le njongo iyakufaka igxalaba kumba wokuthotyelwa kweemfuno zomthetho (iPFMA; iNational Treasury, Asset Management Framework/
Guideline ne-Inventory Management Framework)Uthungelwano Eli nqaku lithungelana nePSO 12: ‘Ukwakhiwa koyena rhulumente wephondo uqhutywa kakuhle ehlabathini’. Ithungelana nenqaku
lesicwangciso-qhinga seDSD: kuphuculwe ulawulo lukarhulumente kwanokuphuculwa kokunikezelwa kweenkonzo.’
Injongo Yesicwangciso-
Isicwangciso-qhinga somqondiso wendlela yokusebenza
Isicwangciso ekujoliswe kuso
Ephicothiweyo/Umsebenzi onguwo
Umsebenzi othelekelelweyo
Ekujoliswe kuko kwisithuba esiphakathi
23
qhinga 2011/122008/09 2009/10 2010/11 2012/13 2013/14 2014/15
Uvavanyo loLawulo lwemali nembonakalo: Inqanaba loLawulo loMxokelelwano woNikezelo lweKhono leMali
3+ - 2 2+ 2+ 2+ 3 3+
Uvavanyo loLawulo lwemali nembonakalo:Inqanaba leMali leKhono lezeMali
4 - 3 3 3+ 3+ 3+ 4
Inani labasebenzi bezemali abanezifundo zamabanga aphezulu ezifanelekileyo
31 0 11 11 11 21 26 31
Ulwahlulo-hlulo ngekota
Umqondiso womsebenzi Isithuba sokunika ingxelo
Ekujoliswe kuko konyaka
2012/13
Ekujoliswe kuko ngekotaeyoku-1 eyesi-
2eyesi-3 eyesi-4
Uvavanyo loLawulo lwemali nembonakalo: Inqanaba loLawulo loMxokelelwano woNikezelo lweKhono leMali
Qho ngonyaka 2+ - - 2+ -
Uvavanyo loLawulo lwemali nembonakalo:Inqanaba leMali leKhono lezeMali
Qho ngonyaka 3+ - - 3+ -
Inani labasebenzi bezemali abanezifundo zamabanga aphezulu ezifanelekileyo
Qho ngonyaka 21 - - - 21
Injongo Yesicwangciso-qhinga
Ukulawula uphuhliso nokusetyenziswa kobeko liso kombutho ngokubanzi, uvavanyo nokunikwa kwengxelo.
Ingxelo yeNjongo Ukungenisa kwiziko ukubekwa kweliso okusekwe kwiziphumo novavanyo ukulungiselela ukwandisa iinkqubo zolawulo zomsebenzi zesebe
24
ze ngoko zikhawulezise ukuphuculwa kokunikezelwa kwenkonzo kwisebe.Isiseko Ingxelo zomsebenzi ziqulunqwe, zaqinisekiswa zanikezelwa qho ngekota ngokuhambelana neemfuno zeCandelo lezeMali leSizwe.
Inqanaba lokukhula kolawulo lomsebenzi kwisebe lisephantsi kodwa liphucula: iiprojekti zokuphuculwa kwenkqubo ziyaqhutywa ukuphucula ukubekwa kweliso kweeNPO nokubanga iinkonzo, nokuqinisekisa iinkcukacha zengcaciso eyamkelweyo.
Ingcaciso yomsebenzi engaphezulu isafakwa kwikhompyutha ze inikezelwe, kodwa ukuhlanganiswa nelungelo lokungena kwiinkqubo kusasele kungumngeni.
Uhlahlelo nokuqinisekiswa kweenkcukacha zolwazi kwinqanaba leOfisi eyiNtloko alwenziwa ngokungaguqu-guqukiyo.Isizathu Ingcaciso yomsebenzi ibonisa indlela elungileyo isebe elisebenza ngayo ngokuhambelana nezingundoqo zonikezelo lwenkonzo. Ingcaciso
ephuma ngexesha nefanelekileyo ephuma kucwangciso lokusebenza, ukubekwa kweliso novavanyo kufuneka inikezelwe kulawulo lwenkqubo ukunceda izigqibo ezakhayo ekufuneka zenziwe. Ingcaciso iyafuneka ngokunjalo ukuhlangabeza nemfuno zokunika ingxelo ezisemthethweni.
Uthungelwano Olu nxibelelwano lwenjongo kunye ne PSO 10: ‘Ukuhlanganiswa kokunikezelwa kwenkonzo ukulungiselela ifuthe elikhulu,’ ne PSO12: ‘Ukwakha urhulumente wephondo, olawulwa kakuhle kwihlabathi. ‘ Ulawulo lomsebenzi unxulunyaniswa noRhulumente oBanzi neeNkqubo zeM&E zePhondo.
Injongo Yesicwangciso-qhinga
Isicwangciso-qhinga somqondiso wendlela yokusebenza
Isicwangciso ekujoliswe kuso
Ephicothiweyo/Umsebenzi onguwo
Umsebenzi othelekelelweyo 2011/12
Ekujoliswe kuko kwisithuba esiphakathi
2008/09 2009/10 2010/11 2012/13 2013/14 2014/15
Ukulawula kophuhliso nokumiliselwa kokubekwa kweliso kumbutho ngokubanzi, uvavanyo nokunikwa kwengxelo
Inani leengxelo zomsebenzi zekota ezihlahlelweyo
Iingxelo zeQPR (NFD) ezihlahlelweyo emva kokungeniswa kunye neengxelo ezingenisiweyo kwiinkqubo neMANCO
- - - - 4 4 4
25
Inani leeNPO ezibekwe iliso
Ulawulo lwesivumelwano oluqhutywa qho ngekota olulungiselelwe i- 1 870 (100%) zazo zonke iiNPO ezinesivumelwano kunye neengxelo ezingeniswe kwiinkqubo
- - - - 1 870 1 870 1 870
Inani lokubekwa kweliso okwenziwa kwiziko ngesivumelwano esisetyenzisiweyo kwiiNPO ezingundoqo
IiNPO ezingma-300 ezigundoqo zivavanyiwe yaye iingxelo zingenisiwe kwiinkqubo
- - - - 300 300 300
Inani leengxelo zovavanyo luqukunjelwe
Uvavanyo olwenziweyo kiwixabiso lemali yaye iziphumo ezifezekisiweyo zinkqutyana /iiprojekti ezithile
- - - - 3 3 3
26
Ulwahlulo-hlulo ngeKotaUmqondiso womsebenzi Isithuba
sokunika ingxelo
Ekujoliswe kuko konyaka2012/13
Ekujoliswe kuko ngekotaeyoku-1 eyesi-2 eyesi-3 eyesi-4
Inani leengxelo zomsebenzi zekota ezihlahlelweyo
Qho ngekota
Iingxelo zeQPR (NFD) ezihlahlelweyo emva kokungeniswa kunye neengxelo ezingenisiweyo kwiinkqubo neMANCO
1 1 1 1
Inani leeNPO ezibekwe iliso Qho ngekota
Ulawulo lwesivumelwano oluqhutywa qho ngekota olulungiselelwe i- 1 900 (100%) zazo zonke iiNPO ezinesivumelwano kunye neengxelo ezingeniswe kwiinkqubo
1 870 1 870 1 870 1 870
Inani lokubekwa kweliso okwenziwa kwiziko ngesivumelwano esisetyenzisiweyo kwiiNPO ezingundoqo
Qho ngekota
IiNPO ezingma-300 ezigundoqo zivavanyiwe yaye iingxelo zingenisiwe kwiinkqubo
100 100 50 50
Inani leengxelo zovavanyo luqukunjelwe
Uvavanyo olwenziweyo kiwixabiso lemali yaye iziphumo ezifezekisiweyo zinkqutyana /iiprojekti ezithile
0 1(Ukusetyenziswa
kweziyobisi)
2(Ukusetyenziswa
kweziyobisi, ukulimala)
0
ITheyibhile 4: Isishwankathelo seentlawulo noqikelelo – INkqubo 1: ULawulo
Iya kufakelwa liCandelo loLawulo-mali lePhondo
ITheyibhile 5: Isishwankathelo seentlawulo sephondo noqikelelo ngohlelo loqoqosho – INkqubo 1: ULawulo
Iya kufakelwa liCandelo loLawulo-mali lePhondo
27
8.2. INKQUBO 2: IINKONZO ZENTLALO-NTLE
InjongoLe nkqubo inikezela ngeenkonzo ezihlangeneyo zophuhliso zentlalo-ntle kubantu abahluphekileyo nabasesichengeni kuthelelwano nabachaphazelekayo
kunye nemibutho yoluntu.
INkqutyana 2.1. UBuchule neNkxaso yoLawuloInkcazelo yenkqutyanaUlawulo oluthe ngqo olupheleleyo kunye nenkxqaso yenkqubo.
Ingqwalasela yeNkquboOkungundoqo kweli sebe kukwandiswa kweenkonzo ezilungileyo ezisetyenziswayo ekujoliswwe kuzo ngokufanelekileyo, ngokulinganayo kulo lonke iPhondo
leNtshona Koloni. Inani leenkonzo zentlalo ezinamakhono afanelekileyo, ulolongo lwempilo lwabagula ngengqondo kunye namagcisa anxulumene nako liya
kwandiswa ngokusetyenziswa kwengxowa-mali yeNGO eyandisiweyo nangokusetyenziswa kwendlela yokufuna ekhethiweyo kwisebe.
INkqutyana 2.2. Ukusetyenziswa gwenxa kweziyobisi, uthintelo nokubuyiselwa esimeni sangaphambiliInkcazelo yenkqutyanaDesign and implement integrated services for substance abuse: prevention, treatment and rehabilitation.
Ingqwalasela yenkquboOkungundoqo kwale nkqubo iya kuba kukunika ingqwalasela kulwazi, ungenelo lwangethuba, iinkonzo ezisemthethweni kunye neenkqubo zenkxaso zsemva
kololongo eziya kuqwalaselwa ngendlela ehlangeneyo nelungelelanisiweyo kunye namaSebe eMfundo neMpilo ngokunjalo neeKomiti zeNtshukumo
yeSiyobisi yeNgingqi kaMasipala. Le ndlela iya kubandakanya ngokunjalo uhlanganiso lwangaphakathi phakathi kweenkqubo ezizezinye ezingundoqo
zamasebe ezinengqwalasela ethe ngqo kwiintsapho, ukulimala nothintelo lolwaphulo-mthetho lwentlalo.
28
Ingqwalasela kulo nyaka ungaphambili kwixabiso lemali, uhlanganiso lwangaphakathi, ulungelelaniso namaqabane, ukubeka emgangathweni ubugcisa
neendlela ezingcono zolawulo ngokunjalo nokubekwa kweliso kwimiphumela. Iinkqubo ezahlukeneyo ziya kuqiniswa kunye neYunithi loLwaphulo-mthetho
lweNtlalo njengendlela yongenelo kulutsha olusemngciphekweni.
Ingqwalasela yeDSD iya kuba:
Kwiziyobisi ezisetyenziswayo kunye nemfundo ngotywala kwiNCS efanelekileyo (iMigangatho yeKharityhulam yeSizwe) kwiNqanaba leSiseko,
eliPhakathi nakwiGreyidi ye-10 kwiimodyuli zekharityhulam zeLife Orientation.
Ukwandisa imfundo yeFAS ngokusebenzis namaqabane eqhinga awodwa anolwazi olulodwa kwiFAS.
Ukumiliselwa kwezifundo ezamkelweyo zabanezidanga nabangenazo nokubakho koludwe lweenkcukacha zekhompyutha zeziBonelelo
zokuSetyenziswa Gwenxa kweZiyobisi.
Ukwandiswa kweenkqubo zonyango ezisekwe kuluntu kunikwa ingqwalasela kwimimandla yasemaphandleni.
Ukwandiswa kweenkonzo ezizodwa ezilungiselelwe unyango nongonelelo olufutshane ukulungiselela abantwana nabafikisayo.
Unyango lwabathengi kunye nenkxaso kumaziko onyango lokusetyenziswa gwenxa kweziyobisi iya kuqhubeka inika ingqwalasela ekufunyanweni
kweenkonzo, ingakumbi kulwandiso lololongo lwezigulane eznyangelwa ngaphandle kwesibhedlele. Iinkqubo zololongo lwamva nazo ziya kwandiswa.
Uthelelwano lwesicwangciso-qhinga
UTHELELWANO LWESICWANGCISO-QHINGA IMIMANDLA YENTSEBENZISWANOa) ISebe leNkulumbusob) ISebe lezeMpiloc) ISebe lezeMfundod) IiNkonzo zamaPolisa oMzantsi Afrika (SAPS)e) UNODCf) MRCg) IiYunivesiti (Stellenbosch, UWC, UCT)
h) DSD yeSizwei) ISixeko saseKapa nabanye oomasipalaj) ISebe lezoBulungisak) Iinkqubo zeDSD
Ulungelelwaniso nokongamela, iqhinga lephondo. Iinkonzo kwizibonelelo zeMpilo nokususwa kwetyhefu emzimbeni, ubhaliso
lwamaziko. Uthintelo – iinkqubo zokuncitshiswa kwebango ezikolweni. Ukunikezela ngemisebenzi yokunciphisa. Uphando namaqhinga. Imiqondiso ephuhlisiweyo ukulungiselela ukusetyenziswa gwenxa kweziyobisi
nophando. Uphuhliso nomiliselo lwezifundo ezamkelweyo zabasele benezidanga
nezabangenazo. Izikhokhelo zomgaqo-nkqubo. Ukucandwa kwezibonelelo, LDAC,ukuqinisekiswa kwempilo kwezibonelelo. Amatyala awahlukeneyo kwiinkqubo ezahlukeneyo.
29
Intsebenziswano nazo zonke iinkqubo zeDSD.
Injongo Yesicwangciso-qhinga Kuphuculwe iyantlukwano phakathi kweenkonzo zeziyobisi ezinikwa abantu, iintsapho noluntu nemfuno yezo nkonzo, nokuphuculwa imiphumela ngokubanzi yonyango nongenelo
Ingxelo yeNjongo Kuphuculwe inyantlukwano phakathi kweenkonzo ezinikwa abantu abasebenzisa kakubi iziyobisi, iintsapho noluntu ekuhlaleni kwanesidingo sezo nkonzo Isicwangciso-qhinga Sokulwisana Nokusetyenziswa Kakubi Kweziyobisi ngoMatshi wama- 2015 yabaxhamli abangama-14 660.
Isiseko Inani labathengi elifumana iinkonzo zokusetyenziswa gwenxa kweziyobisi: 10 220Isizathu Injongo iya kuba kukubonelela ngelungelo lokufumana iinkonzo ukulungiselela ukunciphisa ifuthe lokusetyenziswa gwenxa
kweziyobisi zintsapho. Ukuqinisa ubomi bosapho. Kuya kwandisa ilungelo lokufumana iinkonzo zonyango nokwandisa uthintelo lokusetyenziswa gwenxa kweziyobisi ingakumbi lulutsha.
Uthungelwano Iya kuqinisa iintsapho, yehlisa uxanduva lwezigulo, ngokuthi ifake igxalaba ekudalweni koluntu olukhathalayo, ze icuthe neziphene ekuphuculweni kweziphumo zemfundo ngokuthi kucuthwe iziphazamisi ezikolweni. Le njongo ithungelana nenqaku lesicwangciso-qhinga seDSD ‘Sokudala uluntu olukhathalayo ngokuthi kunikezelwe iinkonzo zentlalo-ntle yoluntu ezisekelwe kuphuhluhliso.’Unxulumaniso nesiphumo sesizwe: “Kuphuculwe inkonzo yononophelo lwempilo nezinga lobomi kubo bonke abemi boMzantsi Afrika”.Unxulumaniso nePSO 8: ‘Kwandiswe ukuhlangana koluntu kucuthwe nendlala.’Olunye uthungelwano: Le njongo ingqamene nothungelwano kuMthetho wokuSebenzisa iziYobisi gwenxa wama-2008. Ukunikezela ngofikeleleko kwiinkonzo zosebenziso lweziyobisi kumntu ngamnye, kwiintsapho naseluntwini iinkqubo zoSebenziso lweziYobisi zinothelelwano neenkqubo zamasebe asixhenxe,iiNGO,namanye amasebe karhuoumente nabalawuli basekhaya.
Injongo Yesicwangciso-qhinga Isicwangciso-qhinga somqondiso wendlela yokusebenza
Isicwangciso ekujoliswe kuso
Ephicothiweyo/Umsebenzi onguwo
Umsebenzi othelekelelweyo 2011/12
Ekujoliswe kuko kwisithuba esiphakathi
2008/09 2009/10 2010/11 2012/13 2013/14 2014/15Kuphuculwe iyantlukwano phakathi kweenkonzo zeziyobisi ezinikwa abantu, iintsapho noluntu nemfuno yezo nkonzo, nokuphuculwa imiphumela ngokubanzi yonyango nongenelo
Inani labathengi elifumana iinkonzo zokusetyenziswa gwenxa kweziyobisi
14 660 21 271 40 711 43 901 10 220 12 12 91413 13 664 14 660
12Ukuncitshiswa ngenxa yeMfundo nolwazi ngentsebenziswano neKharityhulam yeLife Orientation yeWCED
13Oku kujoliswe kuko kubandakanya abantu abakunyango lwezigulane ezisezibhedlele, iinkqubo zabanyangelwa ngaphandle kwesibhedlele novavanyo, ungenelo lwangethuba neenkqubo zololongo lwakamva.
30
Umqondiso womsebenzi Ephicothiweyo/Umsebenzi onguwo Umsebenzi othelekelelweyo 2011/12
Ekujoliswe kuko kwisithuba esiphakathi
2008/09 2009/10 2010/11 2012/13 2013/14 2014/15Inani laBasebenzi benkonzo abathe bangena njengezigulane zangasese kumaziko onyango lokusebenzisa iziyobisi gwenxa axhaswa ngemali ngurhulumente
- - 528 550 657 657 680
Inani labasebenzi benkonzo ab anelungelo lokufumana unyango njengezigulane ezilaliswayo kumaziko onyango kwarhulumente okusetyenziswa gwenxa kweziyobisi
- - 794 1 000 1 200 1 200 1 200
Inani labantwana abafikelela kwiNkqubo yeThintelo lweziyobisi ka Ke-Moja
- - - 0 0 0 0
Inani lolutsha (19 -35) elifikelela kwiNkqubo yoThintelo lweZiyobisi ka Ke-Moja
- - - 0 0 0 0
Inani lamaziko onyango karhulumente ezigulane ezinyangelwa kuwo
0 0 2 3 3 3 3
Inani lamaziko angasese onyango alalisa izigulane axhaswa ngemali ngurhulumente
5 5 22 22 22 22 22
Inani labathengi elixhamlayo kwinkonzo zentlalo-ntle zikarhulumente
- - - - 4 400 4 007 4 880
Inani labathengi abaxhamlayo kwiinkonzo zentlalo-ntle zeNPO ezixhaswayo
- - 4 528 6 030 8 514 9 657 9 780
Ulwahlulo-hlulo ngeKota
Umqondiso womsebenzi Isithuba sokunika ingxelo Ekujoliswe kuko
konyaka2012/13
Ekujoliswe kuko ngekotaeyoku-1
eyesi-2 eyesi-3
eyesi-4
Inani labasebenzisi benkonzo ab anelungelo lokufumana unyango njengezigulane ezilaliswayo kumaziko onyango angasese kwarhulumente okusetyenziswa gwenxa kweziyobisi
Ngekota 657 164 164 164 165
Inani labasebenzisi benkonzo abanelungelo lokufumana unyango njengezigulane ezilaliswayo kumaziko onyango karhulumente okusetyenziswa gwenxa kweziyobisi
Ngekota 1 200 300 300 300 300
Inani labantwana abafikelela kwiNkqubo yeThintelo lweziyobisi ka Ke-Moja Ayikho 0 0 0 0 0Inani lolutsha (19 -35) elifikelela kwiNkqubo yoThintelo lweZiyobisi ka Ke-Moja Ayikho 0 0 0 0 0Inani lamaziko onyango karhulumente ezigulane ezinyangelwa kuwo Ngonyaka 3 3 3 3 3
Inani lamaziko angasese onyango alalisa izigulane axhaswa ngemali ngurhulumente (ekujoliswe kuzo zonyaka)
Ngonyaka 22 22 22 22 22
31
Inani labathengi elixhamlayo kwinkonzo zentlalo-ntle zikarhulumente Ngekota 4 400 1 100 1 100 1 100 1 100
Inani labathengi abaxhamlayo kwiinkonzo zentlalo-ntle zeNPO ezixhaswayo Ngekota 8 514 2 128 2 129 2 128 2 129
Imiqondisi yendlela yokusebenza yePhondo
Umqondiso womsebenzi Ephicothiweyo/Umsebenzi onguwo Umsebenzi othelekelelweyo 2011/12
Ekujoliswe kuko kwisithuba esiphakathi
2008/09
2009/10 2010/11 2012/13 2013/14 2014/15
Inani labathengi abafumana imfundo exhashwa ngemali yeDSD neenkonzo zolwazi
- - - 550 870 870 870
Inani lezikolo ezifumana imfundo yoqeqesho ngeziyobisi elungiselelwe ilife orientation
- - Umqondiso omtsha
100 100 100 100
Inani labathengi elifumana iinkonzo zongenelo zangethuba kwiDSD
1 050 1 158 2630 2 860 2 000 2 150 3 000
Inani labathengi elifumana iinkonzo zongenelo zangethuba ezivela kwiiNPO ezixhaswa ngemali yiDSD
2400 2 580 4 000 4 350 4 500
Inani lamagcisa karhulumente ofanelekileyo/eeNPO kumacandelo aqeqeshwa kwizifundo eziqhubekayo zeyunivesiti ezingokurhurha
- - Umqondiso omtsha
55 14 55 55 55
Inani labathengi abafumana iinkonzo zololongo lwamva ezivela kwiDSD neeNPO ezixhaswa ngemali yiDSD
- Umqondiso omtsha
3 400 3 490 3 507 3 945 4 288
Inani labantu elifumana iinkonzo zonyango ezisekwe kuluntu - - 1 600 2 970 3 200 3 450 3 400
Ulwahlulo-hlulo ngekota
Umqondiso womsebenzi Isithuba sokunika ingxelo
Ekujoliswe kuko
konyaka2012/13
Ekujoliswe kuko ngekotaeyoku
-1 eyesi
-2eyesi-
3eyesi-4
Inani labathengi abafumana imfundo exhashwa ngemali yeDSD neenkonzo zolwazi Ngekota 870 217 217 217 218
1455 uqikelelo wexesha elipheleleyo lunakho ukuguqulelwa kwinani eliphezulu labantu abaqukumbela iimoduli ezikhethiweyo zezifundo (kukho iimodyuli ezisi-8 kwizifundo zonyaka opheleleyo ezinakho ukuthatyathwa nganye ngabagqatswa abasebenzela ukufumana iziqinisekiso ezipheleleyo kwisithuba seminyaka emininzi ngaphandle kweBHons in Clinical Social Work at UCT).
32
Inani lezikolo ezifumana imfundo yoqeqesho ngeziyobisi elungiselelwe ilife orientation Ngekota 100 0 50 0 50
Inani labathengi elifumana iinkonzo zongenelo zangethuba kwiDSD Ngekota 2 000 500 500 500 500
Inani labathengi elifumana iinkonzo zongenelo zangethuba ezivela kwiiNPO ezixhaswa ngemali yiDSD
Ngekota 4 000 1000 1000 1000 1000
Inani lamagcisa karhulumente ofanelekileyo/eeNPO kumacandelo aqeqeshwa kwizifundo eziqhubekayo zeyunivesiti ezingokurhurha
Ngekota 55 - - - 55
Inani labathengi abafumana iinkonzo zololongo lwamva ezivela kwiDSD neeNPO ezixhaswa ngemali yiDSD
Ngekota 3 507 876 876 876 878
Inani labantu elifumana iinkonzo zonyango ezisekwe kuluntu Ngekota 3 200 800 800 800 800
INkqutyana 2.3. Ulolongo neeNkonzo kuBantu abaDalaInkcazelo yenkqutyanaUyilo nokumiliselwa kweenkonzo ezihlanganisiweyo ukulungiselela ulolongo, inkxaso nokhuseleko lwabantu abadala.
Ingqwalasela yenkquboINkqubo yaBantu abaDala inendlela ephuhlisayo kubantu abagugileyo ethi ifane ukubagcina abantu abadala kwiintsapho zabo nakuluntu lwabo kangangoko
inakho. Injongo engundoqo iya kuba kukulolonga, ukuxhasa nokukhusela abantu abadala inomgqalisela kwabahluphekileyo nabasesichengeni kwiingingqi
zoluntu. UMthetho waBantu abaDala onguNombolo 13 wama-2006 uya kiuqhubeka uqhuba le nkqubo, yaye ezi nguqu zeqhinga zilandelayo ziya kumiliselw
ngokuqhubekayo:
Ukusuka kugxininiswo kungenelelo olusemthethweni (ulolongo lwekhaya) ukuthintela, ungenelelo lwangethuba nokuhlanganiswa ngokutsha.
Ukusuka kwintlalo-ntle ukuya kuphuhliso lwentlalo : oku kuya kunikela ngokubonakalayo ukwandisa ukuthatyathwa kwenxaxheba nenkululelo ngabantu
abadala.
Ukusuka kumalungelo ukuya kumalungelo noxanduva : uxinzelelo kwingcaciso nonxibelelwano olumalunga nomthetho, imigaqo-nkqubo kunye
neenkonzo zikarhulumente kubantu abadala nabanikezeli ngenkonzo.
Ukusuka ekuphenduleni ukuya ekuziqaleleni : ukuchonga abantu abasesichengeni nemiba nokungenelela phambi kokuba kwenzeke intlekele.
Ukubeka iimfuno ngokubaluleka kwazo kujongwe izibonelelo ezikhoyo, inkqubo iya kujolisa kula malinge ongenelo alandelayo:
33
Kusasele kukho isidingo sesibonelelo sokuhlala esilungiselelwe ulolongo lwabantu abadala ababuthathaka, nangona kuzindleko eziphakamileyo nje.
Ukulungiselela ukubonelela ngeemfuno eziseleyo kuluntu apho ezi nkonzo zingekhoyo, uyilo olulolunye lolongo nenkxaso luya kusoloko luxhaswa ze
kancinane lwandiswe. Oku kubhekiselele kumaziko oLolongo lweMini, amaZiko eNkonzo, iMibutho yaBantu abadala, iRespite Care and Assisted Living
ekhuthaza ingqikelelo yokugcinwa kwabantu abadala kwiingingqi zoluntu lwabo isithuba eside.
INkqubo iya kuqhuba iyila ubume obunoncedo ukulungiselela ukugcina nokwandisa ikhono, ukuthatyathwa kwenxaxheba, impilo nokhuseleko lwabantu
abadala ngeli thuba linye kuqinisekiswa ngenkonzo elungileyo enikezelwa ngabanikezeli benkonzo. Nangona ingekho kwisimo sokwanda
ngokubonakalayo kuzo naziphi na iinkonzo ezitsha ukulungiselela ukuqwalasela ngokwaneleyo iintshukumo zabemi beNtshona Koloni ezilungiselelwe
abantu abadala, iya kuzamela ukulungelelanisa iimfuno ezahlukeneyo ngokwandisa nokugcina umgangatho wokulunga weenkonzo ezikhoyo eziya kuthi
zihambelane noMthetho waBantu abaDala ngokunjalo nezithethe nemigangatho yokunikezelwa kwenkonzo..
Ukufezekiswa okungasentla, inkqubo iphinde yaqwalasela amanqanaba enkxaso-mali alungiselelwe amaZiko okuHlla kunye namaZiko eNkxaso
yoLolongo aSekwe kuLuntu njengenxalenye yeqhinga ukulungiselela ukugcina nokuxhasa iinkonzo ezikhoyo zentlalo-ntle zabantu abadala kwiPhondo.
Zithathelwa ingqalelo iimeko ezahlukeneyo zoqoqosho lwentlalo ezinefuthe elibi kwinqanaba lempilo nokuphila kwabantu abadala, inkqubo iya kugcina
iinkonzo ezinikezelweyo ngamaqabane awohlukeneyo eNPO anikezela ngeenkonzo ezizodwa.
Iiprojekti ezisebenzayo ezindala ziya kuqhuba zeziqiniswe ngokubandakanywa kwamaziko ololongo nenkxaso asekwe kuluntu yaye aya kubandakanya
iinkqubo zomthambo kunye nezidlo ezinika impilo ezilungiselelwe abantu abadala kumaziko.
IsiCwangciso-nkqubo sothelelwano
IsiCwangciso-nkqubo sothelelwano Imimandla yentsebenziswano
iSebe LezeMpilo Ukuthotyelwa koMthetho i-Older Persons Act, No. 13 ka-2006 ngokwemigaqo nemimiselo yesizwe enento yokwenza nemiba yempilo yabantu abanempilo enkenenkene abadala abahlala kumaziko onyango.
iSebe LemiCimbi yeNkcubeko Nemidlalo iSebe Lemicimbi Yenkcubeko Nemidlalo liyancedisa kumacandelo olwazi-nzulu apho anokuncedisa khona ekuphunyezweni kweNkqubo i-Active Ageing Programme kumaziko oluntu ajongene nononophelo nenkxaso yabo
Oomasipala Kuncediswe ekuphunyezweni kweNkqubo i-Active Ageing ngokuthi banikwe izibonelelo zezakhiwo nezoluntu kwanezinye izixhobo.
iiNPO Komelezwe amatyathanga entsebenziswano nokuba kunye kwiinzame zokunikezelwa kweenkonzoInjongo Yesicwangciso-qhinga
Kuqinisekiswe ukufikeleleka kweenkonzo zentlalo-ntle yoluntu kubantu abadala nabasemngciphekweni.
34
Ingxelo yeNjongo Kuqinisekiswe ukufikeleleka kweenkonzo zentlalo-ntle yoluntu ngokuthi kunikezelwe unonophelo, inkxaso nokhuseleko kubantu abadala nabasemngciphekweni abangama-37 146 abalapha kwiNtshona Koloni ngoMatshi wama-2015.
Isiseko Inani labantu abadala abasemngciphekweni abafikelela kwiinkonzo zophuhliso loluntu ezisemgangathweni kweli Phondo: 33 395Isizathu Inkqubo yaBantu abaDala ijongana ze inike nomkhomba-ndlela ekunikezelweni kweekonzo zononophelo, inkxaso nolukhuselwa kwabantu
abadala abasemngciphekweni kweli Phondo. Isebe eli lilindeleke ngomkomthetho eli sebe linikezele iinkonzo kubantu abadala ukuqinisekisa ukuthotyelwa komthetho i-Older Persons Act no 13 ka-2006.
Uthungelwano Le njongo ithungelana nesiCwangciso-qhinga seDSD: ‘Ukuphuculwa kolawulo lukaRhulumente Kwanokuphuculwa kokunikezelwa kwenkonzo’, ‘Ukudalwa koluntu olukhathalayo ngokuthi kudalwe intlalo-ntle yoluntu esekelwe kuphuhliso lweenkonzo’ ze ‘Kudalwe amathuba ngokuthi kunikezelwe ngeenkonzo zophuhliso loluntu.’ Unxulumaniso neziphumo zesizwe: ‘Impilo ende nesemgangathweni kubo bonke abemi boMzantsi Afrika, i-Afrika engcono nehlabathi elingcono.’ Unxulumaniso nePSO 8 ‘’uKwandiswa kobandakanyo lwentlalo nokuncitshiswa kwendlal’aOlunye uthungelwano: Le njongo ibhekiselele kunxulumano lokumilisela koMthetho waBantu AbaDala ongunombolo 13 wama-2006 othe waqalisa ukusebenza ngomhla woku- 1ku Epreli wama-2010. Ukunika ufikeleleko kwiinkonzo ezinobulungisa kubantu abadala abasemngciphekweni kwinkqubo yothelelwano kwiinkqubo zecandelo ezisixhenxe, iNPO, amanye amasebe karhulumente, amaziko emfundo ephakamileyo nabalawuli basekhaya.
Injongo Yesicwangciso-qhinga
Isicwangciso-qhinga somqondiso wendlela yokusebenza
Isicwangciso ekujoliswe kuso
Ephicothiweyo/Umsebenzi onguwo Umsebenzi othelekelelweyo 2011/12
Ekujoliswe kuko kwisithuba esiphakathi
2008/09 2009/10 2010/11 2012/13 2013/14 2014/15
Kuqinisekiswe ukufikeleleka kweenkonzo zentlalo-ntle yoluntu kubantu abadala nabasemngciphekweni.
Inani labantu abadala abasemngciphekweni abafikelela kwiinkonzo zophuhliso loluntu ezisemgangathweni kweli Phondo
37 146 54 541 59 981 36 95315 33 395 34 49916 35 822 37 146
15 Ukuhla okukhulu kumanani phakathi kowama-2009/2010 nowama-2010/2011 kubonisa ukuthotywa kweenkqubo zemithambo nokwandiswa kweenkonzo zololongo ezizinzileyo ezisekwe kuluntu16Ekujoliswe kuko kubandakanya abantu abadala abakumaziko okuhlala axhaswa ngemali; abantu abadala ekurhaneleka ukuba bayaxhatshazwa; abantu abadala abakwiinkqubo zoncedo nabathengi abafumana iiNkonzo zentlalo-ntle zeDSD.
35
Imiqondiso yeNdlela yokusebenza yeCandelo
Umqondiso womsebenzi Ephicothiweyo/Umsebenzi onguwo
Umsebenzi othelekelelweyo 2011/12
Ekujoliswe kuko kwisithuba esiphakathi
2008/09 2009/10
2010/11 2012/13 2013/14 2014/15
Inani labantu abadlala abakumaziko okuhlala alawulwa ngurhulumente - - - - 0 0 0
Inani labantu abadala abakumaziko okuhlala axhaswa ngemali alawulwa ziiNPO
- - Umqondiso omtsha
9 883 5 746 6 000 6 300
Inani labantu abadala abafumana ulolongo neenkonzo zenkxaso ezisekwe kuluntu
12 880 14 100 15 800 15 800 16 867 17 000 17 200
Inani labantu abadala abathabatha inxaxheba kwinkqubo yomthambo 23 000 24 000 10 000 7 000 10 000 11 000 12 000
Inani labantu abadala abaxhatshaziweyo abafumana iinkonzo ezinikezelwa ngooNontlalo-ntle
654 712 - 712 700 700 700
Inani labathengi abafumana isibonelelo kurhulumente ngeenkonzo zentlalo-ntle
- - - Umqondiso omtsha
877 1000 1 200
Inani labathengi elifumana kwinkxaso-mali yeNPO yeenkonzo zentlalo-ntle
46 321 48 541 36 241 32 683 32 055 33 050 34 077
Ulwahlulo-hlulo ngekota
Umqondiso womsebenzi Isithuba sokunika ingxelo
Ekujoliswe kuko konyaka
2012/13
Ekujoliswe kuko ngekotaeyoku-1 eyesi-2 eyesi-3 eyesi-4
Inani labantu abadlala abakumaziko okuhlala alawulwa ngurhulumente 0 0 - - - -
Inani labantu abadala abakumaziko okuhlala axhaswa ngemali alawulwa ziiNPO
Ngonyaka 5 746 - - - 5 746
Inani labantu abadala abafumana ulolongo neenkonzo zenkxaso ezisekwe kuluntu
Ngonyaka 16 867 - - - 16 867
Inani labantu abadala abathabatha inxaxheba kwinkqubo yomthambo Ngonyaka 10 000 - 10 000
Inani labantu abadala abaxhatshaziweyo abafumana iinkonzo ezinikezelwa ngooNontlalo-ntle
Ngekota 700 175 175 175 175
Inani labathengi abafumana isibonelelo kurhulumente ngeenkonzo zentlalo-ntle Ngonyaka 877 877
Inani labathengi elifumana kwinkxaso-mali yeNPO yeenkonzo zentlalo-ntle Ngonyaka 32 055 - - - 32 055
36
Imiqondiso yeNdlela yokusebenza yeCandelo
Umqondiso womsebenzi Ephicothiweyo/Umsebenzi onguwo
Umsebenzi othelekelelweyo 2011/12
Ekujoliswe kuko kwisithuba esiphakathi
2008/09 2009/10 2010/11 2012/13 2013/14 2014/15Inani lemibutho yenkonzo yentlalo enikezela ngeenkonzo zongenelo kubantu abadala
3 4 9 10 10 10 10
Inani labantu abadala abakwiinkqubo zoncedo - - - Umqondiso omtsha 1 567 1 772 1 869
Inani labantu abadala abahlala kwindawo abancediswayo nabakumaziko okuhlala azimeleyo axhaswa yiDSD
- - - Umqondiso omtsha 322 350 377
Inani labantu abadala abafikelelwayo ziinkqubo zoncedo - - - Umqondiso omtsha 8 420 9 000 9 500
Ulwahlulo-hlulo ngekota
Umqondiso womsebenzi Isithuba sokunika ingxelo
Ekujoliswe kuko
konyaka2012/13
Ekujoliswe kuko ngekotaeyoku-1
eyesi-2
eyesi-3
eyesi-4
Inani lemibutho yenkonzo yentlalo enikezela ngeenkonzo zongenelo kubantu abadala Ngonyaka 10 - - - 10
Inani labantu abadala abakwiinkqubo zoncedo Ngonyaka 1 567 - - - 1 567
Inani labantu abadala abahlala kwindawo abancediswayo nabakumaziko okuhlala azimeleyo axhaswa yiDSD
Ngonyaka 322 - - - 322
Inani labantu abadala abafikelelwayo ziinkqubo zoncedo Ngonyaka 8 420 - - - 8 420
37
INkqutyana 2.4. Uthintelo lolwaphulo-mthetho neNkxaso
INkcazelo yenkqutyanaUphuhliso nomiliselo lweenkqubo zothintelo zolwaphulo-mthetho lwentlalo nokunikezela ngeenkonzo zokulingwa ezijolise kubantwana, ulutsha nabantu
abadala abaphule umthetho kunye namaxhoba kwinkqubo yobulungisa yolwaphulo-mthetho.
Ingqwalasela yenkqubo Isigunyaziso sale nkqubo sisekwe kumthetho weSizwe nePhondo nakumalungelo awodwa omgaqo-nkqubo ofana noMthetho wobulungisa boMntwana,
wama-75 wama-2008, uMthetho waBantwana, wama-38 wama-2005, uMthetho weNkonzo wokuLingwa, we-116 wama-1991 kunye nowama-35 wama-
2005 (njengoko uhlonyelwe), uMgaqo-nkqubo weSizwe woThintelo loLwaphulo-mthetho lweNtlalo, we-1996, ngokunjalo neQhinga leSizwe
eliHlangeneyo loThintelo loLwaphulo-mthetho lweNtlalo, lowama-2011. Le nkqubo ixhaswa ngaphezulu yiMithetho eYilwayo yeSizwe ekwenzeni
iinkonzo zokulingwa zibe zezizodwa ngokwemiqathango yoMthetho wezoBugcisa beeNkonzo zeNtlalo, we-1978, ethi ibonelele ngesicwangciso-nkqubo
nezikhokhelo ezitsha ezilungiselelwe ulawulo lweeNkonzo zokuLingwa. Le nkqubo inxulunyaniswe kwiPSO 8, ngakumbi iziphumo 1, 3 kunye nesesi-5.
Inkqubo iya kuqhuba ngeqhinga layo lokujolisa ekwakheni ikhono lamagcisa omsebenzi wentlalo weDSD ngokusetyenziswa koqeqesho nokubaqhelisa
ngokutsha abasebenzi bonke abalingwayo (amagosa alingwayo, amasekela amagosa alingwayo nabasebenzi bokhuselo lololongo) ukuqinisekisa ngento
yokuba umlinganiselo wokuwa esonweni njalo kuyancitshiswa ngokusetyenziswa kweenkonzo zongenelo zolingo olulodwa ezisebenzayo.
Kubalulekile ukuqwalasela into yokokuba yinjongo yenkqubo ukwandisa ngokupheleleyo ukusetyenziswa kwamaziko ololongo akhuselekileyo
ngokuqinisa iinkqubo ezinikezelwa kula maziko, ze kuncitshiswe isithuba sokulinda ukuthethwa kwetyala ngokumiliselwa kweenkqubo ezamkelweyo
nezahlukeneyo. Oku kuya kuba neziphumo zokuguqulwa kolutsha olundele ukuthethwa kwetyala.
Uphuhliso lweenkqubo ezamkelweyo ezahlukeneyo ezilungiselelwe abantwana nabantu abadala ukungenisa inguqu yendlela yokuziphatha
nokukhuthaza ubulungisa bokubuyisela esimeni sangaphambili.
Isebe liya kujolisa kunciphiso lokuwa rhoqo esonweni ngokuthelekisa nokubeka iliso, kwiminyaka emibini elandelayo, onke amanani ekunikwe ingxelo
ngawo anxulumene neyantlukwano, iimvavanyo, ulwamkelo lololongo olukhuselekileyo, ngokunjalo nenani labantwana abathe baphinda bona kwakhona
kwakulo nyaka bebekhululwe ngawo ukulinganisa ifuthe lenkonzo.
Ukudityaniswa kwabantwana abalimeleyo abaphixene nomthetho ukulungiselela ukubekwa kweliso kwiimfuno ezizodwa.
38
Amaqabane esicwangciso-qhingaAMAQABANE ESICWANGCISO-QHINGA IMIMANDLA YENTSEBENZISWANO
ISebe loKhuselo loLuntu UThintelo loLwaphulo-mthetho lweNtlalo, uLwakhiwo lolungelelwaniso lwentlalo kwingingqi zoluntu eziphethwe lulwaphulo-mthetho namaqela emigulukudu. Ukunceda ekumiliseni iqhinga elinxamnye namaqela emigulukudu
ISebe lezoBulungisa noPhuhliso loMgaqo-siseko Ukumiliselwa koMthetho woBulungisa woMntwanaISebe lezeMpilo Uvavanyo lwekhono lolwaphulo-mthetho lwabantwana, inkxaso kumaxhoba olwaphulo-mthethoISebe leMicimbi yaseKhaya Uqinisekiso lobudala babantwana abakwimpixano nomthethoIMibutho eNgenzi Nzuzo exhaswa ngemali Iinkonzo zokuphambukisa kubantu abakhulu nabantwana, iinkqubo zolwaziAbanikezeli ngeNkonzo yokuPhambukisa abamkelweyo Ukunikezela ngeenkonzo zokuphambukisaUGunyaziwe weSizwe wezoTshutshiso Ukumiliselwa koMthetho woBulungisa boMntwanaIinkqubo zangaphakathi Iinkqubo zothintelo lolwaphulo-mthetho lwentlalo nokondliwa kweentsapho noluntuIiNkonzo zoLungiso Ukugcinwa kolutsha olulindele ukuthethwa kwetyalaIMfundo yeNtshona Koloni Ukubonelela ngamaziko ololongo abantwana nolutsha, uthintelo lolwaphulo-mthetho, izikolo ezikhuselekileyoSAPS Ukupolisa, ukuyila ukhuselo, ukubamba nokuthunyelwa kwabantwana nabantu abadalaINkqubo yabaLimeleyo yeDSD Iinkonzo zokulingwa zabantwana abalimeleyo.
Injongo Yesicwangciso-qhinga
Ukuncitshiswa kobungakanani kwemiba esisibonelelo kulwaphulo-mthetho lwentlalo ukunciphisa ukuwa esonweni kwakhona ngokusetyenziswa kwenkonzo yokulingwa esebenzayo kubo bonke abantwana nabantu abadala basesichengeni ngowama-2015.
Ingxelo yeNjongo Ukuncitshiswa kobungakanani bokuwa esonweni kwakhona nokuba sesichengeni solwaphulo-mthetho ngokunikezela ngeenkonzo zonyango lwengqondo lwezinto zentlalo nezisemthethweni kubantwana nakubantu abadala abangama-32 900 abakwimpixano nomthetho ngoMatshi wama-2015
Isiseko Inani laBantwana naBantu abaDala abafumene ubonelelo kwiinkonzo zenkxaso zolwaphulo-mthetho wentlalo ngonyaka ngama-26 000Isizathu Le njongo ihambelana noMthetho woBulungisa woMntwana onguNombolo 75 wama-2008, uMthetho waBantwana, 38 wama-2005,
uMthetho weeNkonzo zoLingo, iQhinga eliYilwayo leSizwe lokuThintela uLwaphulo-mthetho lweNtlalo yaye iya kubonelela ngokubhekiselele kuncitshishiso lwenani lwabantwana abakwinkqubo yobulungisa yolwaphulo-mthetho.
Uthungelwano Unxulumaniso neNjongo yeQhinga: Inxulunyaniswe nenjongo ‘yokuYila uluntu olukhathalayo’ Unxulumaniso neziphumo zeSizwe: ‘Ukwakha ilizwe elikhuselekileyo,’ ngokunjalo‘nokuYila uMzantsi Afrika ongcono, iAfrika engcono nelizwe elingcono.’ Ingqwalasela ephambili yale nkqubo yeli sebe ikuThintelo loLwaphulo-mthetho lweNtlalo kunye neenkonzo zomthetho, njengoko kumiselwe nguMthetho woBulungisa boMntwana kunye noMthetho weNkonzo zoLingo. Iya kuthi ngoko ibonelele kunciphiso lwenani labantwana nabantu abadala kwinkqubo yobulungisa yolwaphulo-mthetho ze ngokwenjenjalo iphucule yaye ibonelele kukomelela nophuhliso olufanelekileyo lwabantwana neentsapho. Okunxulumene nePSO 8: ’ukuKhuthazwa kobandakanyo lwentlalo nokuncitshiswa kwendlala.’, PSO 5: ‘Bonke abemi boMzantsi Afrika baziva yaye bakhuselekile’ ne PSO 3:”ukuncitshiswa kolwaphulo-mthetho”.
39
Injongo Yesicwangciso-qhinga
Isicwangciso-qhinga somqondiso wendlela yokusebenza
Isicwangciso ekujoliswe kuso
Ephicothiweyo/Umsebenzi onguwo Umsebenzi othelekelelweyo 2011/12
Ekujoliswe kuko kwisithuba esiphakathi2008/09 2009/10 2010/11 2012/13 2013/14 2014/15
Ukuncitshiswa kobungakanani kwemiba esisibonelelo kulwaphulo-mthetho lwentlalo ukunciphisa ukuwa esonweni kwakhona ngokusetyenziswa kwenkonzo yokulingwa esebenzayo kubo bonke abantwana nabantu abadala basesichengeni ngowama-2015.
Inani labantwana nabantu abadala abafumene ubonelelo kwiinkonzo zenkxaso zolwaphulo-mthetho wentlalo ngonyaka: 32 900
32 900 Isalathisi Esitsha
19 318 39 511 26 000 29 60017 31 250 32 900
Imiqondiso yeNdlela yokusebenza yeCandelo
Umqondiso womsebenzi Ephicothiweyo/Umsebenzi onguwo Umsebenzi othelekelelweyo 2011/12
Ekujoliswe kuko kwisithuba esiphakathi2008/09 2009/10 2010/11 2012/13 2013/14 2014/15
Inani labantwana abancanyiweyo abakwimpixano nomthetho
6720 9566 Asingomqondiso
9 000 9 900 10 050 10 200
Inani labantwana abakungquzu-lwano nomthetho eligqiba iinkqubo zokuphambuka
- - Umqondiso omtsha
6 000 6 300 7 125 8 100
17This figure comprises of all children in conflict with the law as well as all adults in conflict with the law referred to DSD.
40
Inani labantwana abangquzulana nomthetho abalindele ukuthethwa kwetyala abakumaziko ololongo akhuselekileyo alawulwa ngurhulumente
- Isithuba esikhoyo
sesebhedi ezingama-265
Isithuba esikhoyo
sesebhedi ezingama-265
Abantwana abali-1 300
abasebenzisa esi sithuba seebhedi
Abantwana abali-1 300 abasebenzisa
esi sithuba seebhedi
Abantwana abali-1 300
abasebenzisa esi sithuba seebhedi
1 300
Inani labantwana abangquzulana nomthetho abalindele ukuthethwa kwetyala abakumaziko ololongo akhuselekileyo alawulwa ziiNPO
- Isithuba esikhoyo
sesebhedi ezingama-259
Isithuba esikhoyo
sesebhedi ezingama-259
Abantwana abali-1 600
abasebenzisa esi sithuba seebhedi
Abantwana abali-1 600 abasebenzisa
esi sithuba seebhedi
Abantwana abali-1 600
abasebenzisa esi sithuba seebhedi
1 600
Inani labathengi ababonelelwa kwiinkozo zikarhulumente zomsebenzi wentlalo
Umqondiso omtsha
16 750 20 900 22 050 23 200
Inani labathengi ababonelelwe kwiinkonzo zeNPO ezixhaswe ngemali zomsebenzi wentlalo
Umqondiso omtsha 9 250 8 700 9 200 9 700
Ulwahlulo-hlulo ngekota
Umqondiso womsebenzi Isithuba sokunika ingxelo
Ekujoliswe kuko konyaka2012/13
Ekujoliswe kuko ngekotaeyoku-1 eyesi-2 eyesi-3 eyesi-4
Inani labantwana abancanyiweyo abakwimpixano nomthetho
Ngekota 9 900 2 475 2 475 2 475 2 475
Inani labantwana abakungquzu-lwano nomthetho elithunyelwe kwiinkqubo zoluleko ngokuphucula impilo
Ngekota 6 300 1 575 1 575 1 575 1 575
Inani labantwana abangquzulana nomthetho abalindele ukuthethwa kwetyala abakumaziko ololongo akhuselekileyo alawulwa ngurhulumente
Ngekota Abantwana abali-1 300 abasebenzisa esi
sithuba seebhedi
325 325 325 325
Inani labantwana abangquzulana nomthetho abalindele ukuthethwa kwetyala abakumaziko ololongo akhuselekileyo alawulwa ziiNPO
Ngekota Abantwana abali-1 600 abasebenzisa esi
sithuba seebhedi
400 400 400 400
Inani labathengi ababonelelwa kwiinkozo zikarhulumente zomsebenzi wentlalo
Ngekota 20 900 5 225 5 225 5 225 5 225
41
Inani labathengi ababonelelwe kwiinkonzo zeNPO ezixhaswe ngemali zomsebenzi wentlalo
Ngekota 8 700 2 175 2 175 2 175 2 175
Imiqondiso yeNdlela yokusebenza yeCandelo
Umqondiso womsebenzi Ephicothiweyo/Umsebenzi onguwo Umsebenzi othelekelelweyo 2011/12
Ekujoliswe kuko kwisithuba esiphakathi2008/09 2009/10 2010/11 2012/13 2013/14 2014/15
Inani labantu abadala abancanyiweyo abakwimpixano nomthetho
- - Umqondiso omtsha
5 000 5 000 6 000 7 000
Inani labantu abadala abancanyiweyo abakwimpixano nomthetho abaphambukileyo
- Umqondiso omtsha
1 745 3 000 4 000 5 000 6 000
Ipesenti yenani labantu abadala abakwimpixano nomthetho abagqibe izifundo zophambuko
- - - Umqondiso omtsha
80% (3 200)
90% 4 860)
90% (5 400)
Inani labantwana abancanyiweyo abakwimpixano nomthetho abathunyelwe kwiinkqubo zophambuko
- - - Umqondiso omtsha
7 000 7 500 9 000
Inani labantwana abathe bona kwakhona kwisithuba sonyaka emva kokugqiba inkqubo esekwe kuluntu okanye kwindawo yokuhlala
Umqondiso omtsha
14018 14019 140
Inani lamagosa aqeqeshiweyo kwiinkonzo zolingo nezololongo lomntwana
- - Umqondiso omtsha
120 120 120 120
Inani leenkqubo zokuphambuka ezamkelweyo
- - Umqondiso omtsha
4 4 4 4
Inani labantwana abalimeleyo abathabathe inxaxheba kwiinkqubo zothintelo lolwaphulo-mthetho
- - - Umqondiso omtsha
30 30 35
Iinkqubo zonyango eziqalisiweyo kumaziko ololongo olukhuselekileyo
- Umqondiso omtsha
2 2 2
18 This target is based on the premise that a baseline will be determined and adjusted within this financial year19 These targets are projections and will be redefined after the baseline has been determined
42
Ulwahlulo-hlulo ngekota
Umqondiso womsebenzi Isithuba sokunika ingxelo
Ekujoliswe kuko konyaka2012/13
Ekujoliswe kuko ngekotaeyoku-1 eyesi-2 eyesi-3 eyesi-4
Inani labantu abadala abancanyiweyo abakwimpixano nomthetho
Ngekota 5 000 1 250 1 250 1 250 1 250
Inani labantu abadala abancanyiweyo abakwimpixano nomthetho abaphambukileyo
Ngekota 4 000 1 000 1 000 1 000 1 000
Ipesenti yenani labantu abadala abakwimpixano nomthetho abagqibe izifundo zophambuko
Ngekota 80%(3 200)
20%(800)
20%(800)
20%(800)
20%(800)
Inani labantwana abancanyiweyo abakwimpixano nomthetho abagqibe iinkqubo zophambuko
Ngekota 7 000 1 750 1 750 1 750 1 750
Inani labantwana abathe bona kwakhona kwisithuba sonyaka emva kokugqiba inkqubo esekwe kuluntu okanye kwindawo yokuhlala
Ngekota 140 35 35 35 35
Inani lamagosa aqeqeshiweyo kwiinkonzo zolingo nezololongo lomntwana
Ngekota 120 30 30 30 30
Inani leenkqubo zokuphambuka ezamkelweyo
Ngekota 4 1 1 1 1
Inani labantwana abalimeleyo abathabathe inxaxheba kwiinkqubo zothintelo lolwaphulo-mthetho
Ngekota 30 7 7 8 8
Iinkqubo zonyango eziqalisiweyo kumaziko ololongo olukhuselekileyo
Ngonyaka 2 - 1 1
43
INkqutyana 2.5. Iinkonzo kuBantu abaLimeleyoINkcazelo yenkqutyanaUyilo nomiliselo lweenkqubo ezihlangeneyo nokunikezela ngeenkonzo ezithi ziqhube ukukhuthazwa kwempilo entle nokuxhotyiswa kuqoqosho lwentlalo
lwabantu abalimeleyo.
Ingqwalasela yenkqubo
Ekujoliswe kuko kunyaka-mali wama-2012/13 kuya koku kulandelayo:
Okuphambili okungundoqo kuya kuba, ngentsebenziswano neSebe leMpilo, kukunceda icandelo ukuba liqalise yaye liqhube amangenelo neenkqubo ezijolise
kubantwana abalimeleyo ukusuka ekuzalweni.
Uphando kwiGroup Home /Assisted Living Programmes njengendlela yokukhetha yololongo kwindawo yokuhlala elungiselelwe abantu abalimeleyo.
Ukugcinwa kwezibonelelo esele zikho zentlalo-ntle.
Ukwandisa iinkqubo zoluntu zokusabela ngokuphuhlisa nokumilisela iinkonzo zololongo lwemini / iinkqubo zabantu abalimeleyo abangaphezulu kweminyaka
eli-18 njengendlela eyenye kunokubekwa kwiziko ngenzame zokunika ingqwalasela kunokubekwa kwiziko ngenzame zokunika ingqwalasela kwibango
elikhulayo lenkonzo yendawo yololongo.
Ungenelelo lwangethuba neenkqubo zenkxaso ezichongelwe abantwana abalimeleyo neentsapho/abazali/abanikezeli ngololongo kubantwana abalimeleyo.
Ukomeleza ubudlelwane emsebenzini kunye nabo bonke abanikezela ngenkonzo abangundoqo kunye nemibutho yabantu abalimeleyo ukuphucula unikezelo
lweenkonzo zentlalo kubantu abalimeleyo.
Ukumilisela iinkqubo zenkxaso nezokuxhobisa ulutsha olulimeleyo.
Ukuphuhlisa kweQhinga lokuLimala leminyaka eli-10.
44
Uthelelwano lwesicwangciso-qhingaUthelelwano lwesicwangciso-qhinga Imimandla yentsebenziswanoAbantu abalimeleyo, iintsapho zabo / abanikezeli bololongo, uluntu (abaxhamli) Iinkqubo zolwazi nokuvuselelwa kokwaboIMibutho engekho phantsi koLawulo lukaRhulumente / iMibutho yaBantu abaLimeleyo Icandelo lonikezelo lwenkonzo, ukunikezelwa kophuhliso lweenkonzo zentlalo-ntle
kuwo onke amanqanaba ama-4 ongeneleloISebe leMpilo, leMfundo, DTI Amaqabane eqhinga angudoqo kwizigunyaziso zoPhuhliso lweNtlalo : uLolongo
kwiNdawo yokuhlala kunye neeNkonzo zeNdibano zengxoxo yoKhuseloEzinye iiNkqubo zeDSD kunye neeofisi zeNgingqi ezi-6 Ukukhuthazwa kokuhlanganiswa kwaBalimeleyo naBanye abantu
Injongo Yesicwangciso-qhinga
Ukunikezelwa kweenkqubo ezihlangeneyo kunye neenkonzo kubantu abalimeleyo neentsapho
Ingxelo yeNjongo Ukuququzelela ukunikezelwa kweenkqubo ezihlangeneyo neenkonzo ukukhuthazwa kwamalungelo, impilo nokuxhotyiswa abantu abalimeleyo kuqoqosho lwentlalo, iintsapho zabo abakwiPhondo, kufikelelwa kubantu abangama-24 900 ngoMatshi 2015
Isiseko Inani labantu abalimeleyo neentsapho zabo / abanikezeli ngololongo abafumana iinkonzo zentlalo-ntle eziphuhlisayo kwiPhondo: 82 929Isizathu Le njongo iya kubonelela ngokubhekiselele kumanyaniso nokuhlanganiswa kwabalimeleyo nabanye abantu ngokunjalo nokuxhobisa
abantu abalimeleyo, iintsapho / abanikela ngololongo noluntu.Uthungelwano Ukuyila amathuba ngokusetyenziswa kweendibano zengxoxo ngokuhlanganiswa koqoqosho ngokunjalo nokuyilwa koluntu olukhathalayo
ngokukhuthaza nokukhusela amalungelo nempilo yabantu abalimeleyo. Le njongo inxulunyaniswe nenjongo yeqhinga leDSD ‘lokuyila uluntu olukhathalayo ngokusetyenziswa kweenkonzo zentlalo-ntle eziphuhlisayo.’Lunxulunyaniswe kwiziphumo zesizwe: ‘Ukuphuhliswa kwabasebenzi abanamakhono’ ‘nokuphucula ulolongo lwempilo nobude bobomi kubemi bomzantsi Afrika.’Inxulunyaniswa nePSO 8: ‘Ukukhuthazwa kobandakanyo lwentlalo nokuncitshiswa kwendlala,’ Olunye ouxokelelwa: Injongo inxulunyaniswen gqo noMgaqo-nkqubo weSizwe Oyilwayo ongoBonelelo lweenkonzo zoPhuhliso lweNtlalo kuBantu abaLimeleyo. Ukubonelela ngelungelo lokufumana iinkonzo ezilungileyo kubantu abalimeleyo ngentsebenziswano namaqabane eNkqubo yaBalimeleyo kuzo zonke iinkqubo zamasebe ezi-6, iiOfisi zeNgingqi ezi-6, icandelo leNPO, amanye amasebe noomasipala.
45
Injongo Yesicwangciso-qhinga
Itheyibhile engumqondiso wenjongo yeqhinga
Ekujoliswe kuko kwisiCwangciso seQhinga
Ephicothiweyo/Umsebenzi onguwo
Umsebenzi othelekelelweyo 2011/12
Ekujoliswe kuko kwisithuba esiphakathi
2008/09 2009/10 2010/11 2012/13 2013/14 2014/15
Ukunikezelwa kweenkqubo ezihlangeneyo kunye neenkonzo kubantu abalimeleyo neentsapho
Inani labantu abalimeleyo neentsapho zabo / abanikezeli ngololongo abafumana iinkonzo zentlalo-ntle eziphuhlisayo
24 900 - 10 000 35 278 82 929 23 822 20
24 420 24 900
Imiqondiso yeNdlela yokusebenza yeCandelo
Umqondiso womsebenzi Ephicothiweyo/Umsebenzi onguwo Umsebenzi othelekelelweyo 2011/12
Ekujoliswe kuko kwisithuba esiphakathi
2008/09 2009/10 2010/11 2012/13 2013/14 2014/15
Inani labantu abalimeleyo abakumaziko okuhlala alawulwa ngurhulumente
n/a 0 0 0 0 0 0
Inani labantu abalimeleyo abakumaziko okuhlala axhaswa ngemali alawulwa ziiNPO
1 315 1 346 1 366 1 380 1 265 1 265 1 265
Inani labantu abalimeleyo abafumana iinkonzo kwiindawo zomsebenzi ezikhuselekileyo ezilawulwa ziiNPO
2 425 2 400 2 549 2 523 2 625 2 625 2 625
Inani leendawo zomsebenzi ezikhuselekileyo ezixhaswa ngemali ezilungiselelwe abantwana abalimeleyo ezilawulwa ziiNPO (Ekujoliswe kuzo zonyaka)
43 46 43 43 46 46 46
Inani leendawo zomsebenzi ezikhuselekileyo ezixhaswa ngemali ezilungiselelwe abantu abalimeleyo ezilawulwa ziiNPO (Ekujoliswe kuzo zonyaka)
31 33 33 33 31 31 31
Inani lamaziko okuhlala alungiselelwe abantu abalimeleyo alawulwa ngurhulumente (ekujoliswe kuwo onyaka)
n/a - - - - - -
Inani labathengi ababonelelwa ngeenkonzo zomsebenzi wentlalo evela kurhulumente
- - - Umqondiso omtsha
300 350 400
Inani labathengi ababonelelwa ngeenkonzo ezixhaswa ngemali yiNPO
- - - Umqondiso omtsha
23 222 24 070 24 500
20Oku kujoliswe kuko kubandakanya abantu abakumaziko okuhlala, iindawo zomsebenzi ezikhuselekileyo; kumaziko ololongo lwemini olusekwe kuluntu; ulutsha olulimeleyo, iinkonzo zongenelo zangethuba kunye nenkxaso kubantwana kujoliswe kubantwana, iintsapho zabo nabalolongi ngokunjalo neenkqubo zolwazi kufikelelwa kwiintsapho ezinabantu abalimeleyo
46
Ulwahlulo-hlulo ngekota
Umqondiso womsebenzi Isithuba sokunika ingxelo
Ekujoliswe kuko
konyaka2012/13
Ekujoliswe kuko ngekotaeyoku-1 eyesi-2 eyesi-3 eyesi-4
Inani labantu abalimeleyo abakumaziko okuhlala alawulwa ngurhulumenten/a - - - - -
Inani labantu abalimeleyo abakumaziko okuhlala axhaswa ngemali alawulwa ziiNPO
Ngonyaka 1 265 - - - 1 265
Inani labantu abalimeleyo abafumana iinkonzo kwiindawo zomsebenzi ezikhuselekileyo ezilawulwa ziiNPO
Ngonyaka 2 625 - - - 2625
Inani leendawo zomsebenzi ezikhuselekileyo ezixhaswa ngemali ezilungiselelwe abantwana abalimeleyo ezilawulwa ziiNPO (Ekujoliswe kuzo zonyaka)
Ngonyaka 46 - - - 46
Inani leendawo zomsebenzi ezikhuselekileyo ezixhaswa ngemali ezilungiselelwe abantu abalimeleyo ezilawulwa ziiNPO (Ekujoliswe kuzo zonyaka)
Ngonyaka 31 - - - 31
Inani lamaziko okuhlala alungiselelwe abantu abalimeleyo alawulwa ngurhulumente (ekujoliswe kuwo onyaka)
n/a- - - - -
Inani labathengi ababonelelwa ngeenkonzo zomsebenzi wentlalo evela kurhulumente
Ngonyaka 300 - - - 300
Inani labathengi ababonelelwa ngeenkonzo ezixhaswa ngemali yiNPO Ngekota 23 222 5 806 5 806 5 805 5 805
Imiqondiso yeNdlela yokusebenza yeCandelo
Umqondiso womsebenzi Ephicothiweyo/Umsebenzi onguwo
Umsebenzi othelekelelweyo 2011/12
Ekujoliswe kuko kwisithuba esiphakathi
2008/09 2009/10 2010/11 2012/13 2013/14 2014/15Inani labantu abadala abalimeleyo ababonelelwa kwiinkqubo ezi-6 ezixhaswa ngemali zololongo lwemini ezisekwe kuluntu ezimiliselweyo
- - - Umqondiso omtsha 180 220 250
Inani labacebisi abaxhasa ulutsha abaqeqeshiweyo abavela lulutsha olulimeleyo oluxhotyisiweyo neenkqubo zenkxaso ezimilisiweyo
- - - Umqondiso omtsha 20 30 40
Inani labantwana abalimeleyo ababonelelwa ngeenkonzo ezimiliselweyo ezivela kumaziko ololongo emini asi-8 axhaswa ngemali
- - - Umqondiso omtsha 327 500 550
47
Umqondiso womsebenzi Ephicothiweyo/Umsebenzi onguwo
Umsebenzi othelekelelweyo 2011/12
Ekujoliswe kuko kwisithuba esiphakathi
2008/09 2009/10 2010/11 2012/13 2013/14 2014/15Inani leentsapho ezinabantwana abangevayo ngeendlebe abaminyaka isuka: 0-3 bebonelelwa kungenelo lwangethuba neenkqubo ezimiliselweyo zenkxaso
Umqondiso omtsha 85 100 120
Inani labanikezeli ngololongo kumaziko ololongo lwemini abaxhamla kulwakhiwa lwamakhono neenkqubo zenkxaso ezimiliselweyo
Umqondiso omtsha 20 30 50
Ulwahlulo-hlulo ngekota
Umqondiso womsebenzi Isithuba sokunika ingxelo
Ekujoliswe kuko konyaka
2012/13
Ekujoliswe kuko ngekotaeyoku-1
eyesi-2 eyesi-3 eyesi-4
Inani labantu abadala abalimeleyo ababonelelwa kwiinkqubo ezi-6 ezixhaswa ngemali zololongo lwemini ezisekwe kuluntu ezimiliselweyo
Ngonyaka 180 - - - 180
Inani labacebisi abaxhasa ulutsha abaqeqeshiweyo abavela lulutsha olulimeleyo oluxhotyisiweyo neenkqubo zenkxaso ezimilisiweyo
Ngonyaka 20 - - - 20
Inani labantwana abalimeleyo ababonelelwa ngeenkonzo ezimiliselweyo ezivela kumaziko ololongo emini asi-8 axhaswa ngemali
Ngonyaka 327 - - 327
Inani leentsapho ezinabantwana abangevayo ngeendlebe abaminyaka isuka: 0-3 bebonelelwa kungenelo lwangethuba neenkqubo ezimiliselweyo zenkxaso
Ngekota 85 - 20 20 45
Inani labanikezeli ngololongo kumaziko ololongo lwemini abaxhamla kulwakhiwa lwamakhono neenkqubo zenkxaso ezimiliselweyo
Ngonyaka 20 10 10
INkqutyana 2.6. ULolongo loMntwana neeNkonzo zoKhuselo
INkcazelo yenkqutyanaUyilo nomiliselo lweenkqubo ezihlangeneyo neenkonzo ezithi zibonelele ngophuhliso, ulolongo nokhuseleko lwamalungelo abantwana.
Ingqwalasela yenkqubo
48
Le mimandla ingundoqo ilandelayo elungiselelwe ungenelo, njengesikhokhelo soMthetho waBantwana yaye iphenjelelwe luhlahlelo lobume ethe yabekelwa
phambili yile nkqubo:
Ukubonelelwa ngeenkqubo ezi-4 zemfundo yoluntu nokhuseleko ezimiloiselwe kwingingqi nganye kwezi ngingqi zintandathu ezijoliswe kubantwana,
abazali, iintsapho noluntu ukulungiselela ukuba lube nolwazi lwamalungelo alo noxanduva ngokunjalo neenkonzo zikarhulumente nalapho lungazifumana
khona. Ulwazi loluntu luya kuqwalasela ingakumbi kwindlela echongiweyo yokulahlwa komntwana kwiPhondo neendlela ezizezinye ezikhoyo zololongo.
Ukubonelela ngeenkqubo ezixhasayo neziphuhlisayo kujoliswe kubantwana abasemngciphekweni abaphakathi kwiminyaka eli-12 ukuya kwi-18 nabaniki
babo bololongo umz.
o Iinkqubo zophuhliso zabafikisayo
o Iinkqubo zenkxaso zabantwana abangamangqina
o Iinkqubo ezilungiselelwe abantwana abaphumayo kulolongo olulolunye (INkqubo zokuPhila ngokuZimela)
o Iinkqubo zoxolelwaniso
o Iinkqubo zobuzali
o Iinkqubo zoLawulo lweNdlela yokuZiphatha.
Amathuba ophuhliso lobuntwana kwangexesha njengokuphambili kwisebe okulungiselelwe abantwana ababudala bulinganayo kwiECD, anika
ingqwalasela kwiinkonzo zentsana nabantwana abasabhadazayo. Ezi projekti zilandelayo ziyacingwa:
o Ukwandisa ngokwenkqubo inani labantwana abafumana iinkqubo zoPhuhliso loBuntwana kwangethuba. Oku kubandakanya abantwana
abakumaziko ngokunjalo nabakumakhaya neenkonzo ezisekwe kuluntu ukulungiselela abantwana abangenalo ithuba lokungena kumaziko
asesikweni.
o Iphulo lokubhalisa onke amaziko angabhaliswanga ukuqinisekisa ngohambelwano nezithethe nemigangatho ngokoMthetho waBantwana. Oku
kuya kuthetha into yokokuba amaziko angama-2 179 angabhaliswanga kuya kufuneka axhaswe yaye avavanywe ze inani elingakho elandileyo
labantwana lilungele inkxaso-mali.
o Ukubhaliswa kweenkqubo zeECD kwizibonelelo ezibhalisiweyo zoLolongo Olungaphelelanga (amaziko eECD) kunye noqeqesho nolwakhiwo
lwamakhono kwiinkqubo zomiliselo njengoko uMthetho waBantwana usiba yimfuneko.
o Iprojekti yaBancedi kwiECD nothelelwano ne EPWP.
Iinkonzo zokhuselo ezilungiselelwe abantwana abafunyenwe benezidingo:
49
o Abantwana abafunyenwe benesidingo sololongo nokhuseleko ziiNkundla zaBantwana baya kuhlaliswa kwiindawo ezintsha zololongo.
o Abantwana babekwa kubudlelwane nosapho bexesha elide ngokubonelelwa ngenkonzo zolwamkeleko njengabantwana belo khaya.
o Ukuqiniswa kweenkonzo zololongo kwindawo yokuhlala kubantwana abakumaZiko oLolongo lwaBantwana noLutsha ngokwandiswa
kwamanqanaba enkxaso-mali.
Uthelelwano lwesicwangciso-qhinga
AMAQABANE ESICWANGCISO-QHINGA UMMANDLA WENTSEBENZISWANOUMasipala Iinkonzo kubantwana abahlala nabasebenza ezitalatweniAdoption coalition Western Cape Ukuhambelana nomthethoISebe loBulungisa noPhuhliso loMgaqo-siseko Ukumiliselwa koMthetho waBantwanaSASSA Ulawulo lomnikelo weSondlo saBantwanaULolongo loMntwana lwePhondo noMbutho woKhuselo Ukukhuthazwa kolawulo oluhlangeneyo lolongo lomntwana neenkonzo zokhuselo kwiPhondoULutsha ukulimala neenkqubo zeHIV Ukunikezelwa kweenkonzo kubantwanaImibutho yoKhuseleko loMntwana Ukumiliselwa kololongo lomntwana neenkonzo zokhuselekoIiNGO zoPhuhliso laBantwana kwaNgethuba Ukunceda isebe ekumiliseleni umgaqo-nkqubo weECD ngokusetyenziswa kweenkqubo zokufikelela
kubantwana abancinane ngokusetyenziswa kwenkqubo ezisekwe eKhaya nakuLuntu.Ukunceda isebe ekuxhaseni amaziko ukuba ahambelane nezithethe nemigangatho, ulawulo lwemali, imiba yolawulo nokumiliselwa kweenkqubo zeECD
IiNGO zoLolongo lwasemva kophuma kwesikolo (ASC) Ukunceda isebe ngokuxhasa amaziko eASC neenkqubo ngokunjalo nolwakhiwo lwamakhono abasebenzi namaqumru alawulayo.
Oomasipala Ukunikezela ngeziqinisekiso zempilo emsulwa ukunceda isebe ukuba libhalise ngokungaphelelanga amaziko ololongo.Uphuhliso lwamaziko nokubonelela ngamathuba okuphuhliswa kwamakhono.Ukunceda kuchongo lomhlaba ukuphuhlisa amaziko.
ISebe lezeMpilo Ukunikezela ngololongo lwesiseko lwempilo ukulungiselela abantwana abancinane, kubandakanywa ugonyo njl. njl., ukunikezela ngesikhokhelo ngokubhekiselele kwimiba yesondo, njl. njl.
ISebe lezeMfundo Ukunceda ekuphuhliseni imathiriyeli evuselelayo kubantwana abancinane, iinkqubo zeECD ezihambelana kunye neMigangatho yoPhuhliso yeSizwe yokuFunda kwangethuba, ukunikezela ngoqeqesho ukulungiselela abasebeni beECD kusetyenziswa izifundo zeEPWP.
ISebe leMicimbi yaseKhaya Ukubhaliswa kwabazelweyoAmaqonga e-ECD Ancedisa iSebe ukuqinisekisa ukuba ingcaciso ithunyelwa kumaziko ancedisayoIiNkqubo zikaZwelonke ze-DSD nezo zeDSD kwiPhondo Zibalulekile kumiselo lenkqubo efanayo kunye nobonelelo ngeenkonzoAbancedisi ngezimali besizwe kunye nabehlabathi, umz. Ubukumani bommandla waseMonaco, iCommunity Chest, i-BSA, iZiko iJim Joel Foundation kunye neD.G. Murray Trust
Bancedisa ngokubonelela bekunye nangabanye ngezimali oluhlangeneyo kwimisebenzi namaphulo abalulekileyo ekuqhubekeni phambili iinkonzo ze-ECD kusenzelwa abantwana abahluphekileyo nabasemngciphekweni apha kwiphondo, oku kususela kuphuhliso lwezinto ezisisiseko ukuya kwiinkqubo ezilungiselelwe abantwana nezingafumanekiyo kungoku nje kumaziko aneenkqubo ezisesikweni.
50
Injongo Yesicwangciso-qhinga Ukukhuthaza ukubonelela ngeenkonzo ezisoloko zikho ezikhuthaza ukuhlala kakuhle kwabantwana nokwakha ukomelela kwiifemeli
noluntu ukuze banonelele, bakhusele abantwana.Ingxelo yeNjongo Ukutyala imali nokuqinisekisa ngeenkonzo eziphucukileyo nezisemgangathweni zabantwana oku kubandakanya abo bafuna
ukunonelelwa nokukhuselwa ngokuthi babonelelwe ngeenkonzo ezingapheliyo nezikhuthaza ukuhlala kakuhle kwabantwana abangama-120 424 kunye neentsapho ngoMatshi wama-2015.
Isiseko Inani labantwana kunye neefemeli kwiPhondo abaxhamla unonelelo kunye neenkonzo zokhuseleko: ngama-157 000Isizathu Kwenza igalelo ekunciphiseni inani leengxelo zabantwana abaphathwa kakubi. Kwenza igalelo ekuphuculeni ukusebenza kakuhle
kunye nokunyamezela kweentsapho noluntu khon’ ukuze banonelele kwakhona bakhusele abantwana babo.Kwenza igalelo kukhuselo nokuphuhliswa kwabantwana.
Uthungelwano Le njongo idityaniswe kwinjongo yesicwangciso seDSD ‘Sokudala uluntu olukhathalayo ngeenkonzo zophuhliso zezentlalo-ntle’ ngokuthi iinkonzo zijolise ekwakheni ngokusekelwe kummandla abantwana, iintsapho kunye noluntu.Injongo yesebe nayo inxulumene ngqo neziphumo zesizwe: “ukuphucula izinga lemfundo esisiseko” kwakhona “Ukudala uMzantsi Afrika ongcono, i-Afrika engcono kwakunye nehlabathi elingcono.”Dibanisa nePSO yesi-8: ‘Ukukhuhaza ubandakanyo lwentlalo nokucutha ubuhlwempu’ ngokuthi le njongo ibhekise kuphuhliso lwamaziko anonelela ngokungazelanga ebonelela ngeenkqubo zoPhuhliso lwabantwana beselula nezobonelela ukuphuma kwesikolo.Okunye ukuthungelana:Kukwathungelana nenye injongo qhinga ‘yokuphucula ezolawulo nokuphucula ngokwala maxesha kobonelelo ngeenkonzo’ njengoko imibutho kulindeleke ukuba ithobele uMthetho nemiqathango yoncedo ngezimali.
Injongo Yesicwangciso-qhinga Itheyibhile engumqondiso wenjongo yeqhinga
Ekujoliswe kuko kwisiCwangciso seQhinga
Ephicothiweyo/Umsebenzi onguwo
Umsebenzi othelekelelweyo 2011/12
Ekujoliswe kuko kwisithuba esiphakathi
2008/09
2009/10
2010/11
2012/13 2013/14
2014/15
Ukutyala nokuqinisekisa ngeenkonzo zezinga eliphezulu kusenzelwa abantwana kubandakanya aabo bafuna ukunonelelwa nokukhuselwa ngokuthi ngokubonelela ngeenkonzo ezithe gqolo nezikhuthaza iintlalo-ntle yabantwana abangam-97 000 neentsapho ngoMatshi wama-2015
Inani labantwana neefemeli abazuza unonelelo nokhuselo apha kwiPhondo
120 424 - 132 500
209 894
157 000 109 99621 111 596
120 424
21 Inani labaxhamli abaxhamla kwiinkonzo zentlalo-ntle zikarhulumente (6 452); abantu abaxhamla kwiinkonzo zentlalo-ntle zeeNPO ezifumana inkxaso-mali (101 994); iinkedama kunye nabanye abantwana ababekwe esichengeni yintsholongwane kaGawulayo/noGawulayo, izigulo kunye nokwenzakala (1 600)
51
Imiqondiso yeNdlela yokusebenza yeCandelo
Umqondiso womsebenzi Ephicothiweyo/Umsebenzi onguwo Umsebenzi othelekelelweyo 2011/12
Ekujoliswe kuko kwisithuba esiphakathi
2008/09 2009/10 2010/11 2012/13 2013/14 2014/15Inani labantwana abaminyaka 0-5 abaxhamla iinkqubo ezibhalisiweyo ze-ECD
- - - UMqondiso omtsha 65 000 70 000 90 000
Inani labantwana abadinga unonelelo nokhuseleko abaphantsi kolawulo lukarhulumente phantsi kwe-CYCC
- - 50 Umqondiso omtsha 50 50 50
Inani labanwana abadinga unonelelo nokhuseleko abagcinwe yi-CYCC kulawulo lwee-NPO
2 765 2 471 2 118 2 248 2 278 2 338 2 378
Inani labantwana abafakwe kumakhaya exeshana 31 500 19 050 1 764 1 500 2 350 2 550 2 750
Inani lamaZiko abantwana noLutsha alawulwa ngurhulumente 4 4 2 2 2 2 2
Inani lamaZiko abantwana noLutsha axhaswa ngezimali yimiButho eNgekho phantsi koRhulumente
47 45 43 43 45 47 49
Inani lamathuba emisebenzi adalwe yi-EPWP kwicandelo lezoluntu (kusenzelwa i-DSD)
- - - 386 386 386 386
Inani labantwana abaphathwa kakubi behlukunyezwa abazuza iinkonzo ezivela kooNontlalo-ntle
5 040 5 346 7 000 6 500 6 000 6 000 6 000
Inani labantu abaxhamla iinkonzo zikarhulumente - - - Umqondiso omtsha 6 452 5 810 5 136
Inani labantu abazuza iinkonzo zezentlalo-ntle ezifumana inkxaso-mali karhulumente
- - - Umqondiso omtsha 101 944 112 280 113 688
Ulwahlulo-hlulo ngekota
Umqondiso womsebenzi Isithuba sokunika ingxelo
Ekujoliswe kuko konyaka
2012/13
Ekujoliswe kuko ngekotaeyoku-1 eyesi-2 eyesi-3 eyesi-4
Inani labantwana abaminyaka 0-5 abaxhamla iinkqubo ezibhalisiweyo ze-ECD
Ngekota 65 000 20 000 35 000 50 000 65 000
Inani labantwana abadinga unonelelo nokhuseleko abaphantsi kolawulo lukarhulumente phantsi kwe-CYCC
Ngekota 50 50 50 50 50
52
Inani labanwana abadinga unonelelo nokhuseleko abagcinwe yi-CYCC kulawulo lwee-NPO
Ngekota 2 278 2 278 2 278 2 278 2 278
Inani labantwana abafakwe kumakhaya exeshana Ngekota 2 350 585 585 595 585
Inani lamaZiko abantwana noLutsha alawulwa ngurhulumente Ngonyaka 2 - - - 2
Inani lamaZiko abantwana noLutsha axhaswa ngezimali yimiButho eNgekho phantsi koRhulumente
Ngonyaka 45 - - - 45
Inani lamathuba emisebenzi adalwe yi-EPWP kwicandelo lezoluntu (kusenzelwa i-DSD)
Ngekota 386 386 386 386 386
Inani labantwana abaphathwa kakubi behlukunyezwa abazuza iinkonzo ezivela kooNontlalo-ntle
Ngekota 6 000 1 500 1 500 1 500 1 500
Inani labantu abaxhamla iinkonzo zikarhulumente Ngekota
Inani labantu abazuza iinkonzo zezentlalo-ntle ezifumana inkxaso-mali karhulumente
Ngekota 6 452 1 613 1 613 1 613 1 613
Inani labantwana abaminyaka 0-5 abaxhamla iinkqubo ezibhalisiweyo ze-ECD
Ngekota 101 944 25 486 25 486 25 486 25 486
Imiqondiso yoMsebenzi wePhondo
Umqondiso womsebenzi Ephicothiweyo/Umsebenzi onguwo Umsebenzi othelekelelweyo 2011/12
Ekujoliswe kuko kwisithuba esiphakathi
2008/09 2009/10 2010/11 2012/13 2013/14 2014/15Inani lezikimu ezidityanisiweyo lamakhaya ethutyana - Umqondiso
omtsha2 4 6 8 10
Inani labantwana abaphinde badityaniswa neentsapho zabo okanye nabantu/noluntu lwentsusa
- Umqondiso omtsha
800 410 796 836 900
Inani lamakhaya abantwana aphantsi kweCYCC nathobela imiba emihlanu kunye neMigangatho oku kuhambelana noMthetho waBantwana 38/2005
- - Umqondiso omtsha
20 28 38 38
Inani labantwana abalahliweyo abazuza iinkonzo phantsi kooNontlalo-ntle
Liqukethe inani labantwana abahlukunyezwayo
887 - 300 150 100 100
Inani labantwana abangahoyekanga abazuza iinkonzo phantsi kooNontlalo-ntle
Liqukethe inani labantwana abahlukunyezwayo
5 361 - 4 000 3 500 3 000 2 500
a) Inani leenkqubo zokufunda nezokunqanda Amanani akekho Amanani akekho
- Umqondiso omtsha 4 4 4
Inani leenkqubo zenkxaso nophuhliso - - - Umqondiso omtsha 6 8 10
Inani lezicelo ezifinyeziweyo zokwamkela 336 300 350 400
53
kwabantwanaInani lamaziko okugcina okwethutyana abhalisiweyo Umqondiso omtsha 1 315 1315 1 750 1 900 2 050 2 050
Inani leenkqubo zoPhuhliso laBantwana abasakhulayo ezihambelana nemiba kunye nemigangatho
- - Umqondiso omtsha
600 800 1 000 1 240
Inani lemisebenzi edaliweyo yi-EPWP kwiiinkqubo ezikwi- ECD
Umqondiso omtsha 200 200 386 386 386 386
Inani labantwana abakumaziiko angabonelelwa ngokuzeleyo
- - - 75 000 77 500 80 000 85 000
Inani labantwana abakumakhaya nakwiindawo zoluntu ezikwiinkqubo ze-ECD
- - - 9 700 14 700 16 700 18 700
Inani leehasi nabanye abantwana abasemngciphekweni ngokwenziwa yi-HIV ne-Aids, izigulo nokwenzakala22
6 800 15 000 1 400 1 500 1 600 1 700 1 800
Ulwahlulo-hlulo ngekota
Umqondiso womsebenzi Isithuba sokunika ingxelo
Ekujoliswe kuko konyaka
2012/13
Ekujoliswe kuko ngekotaeyoku-1 eyesi-2 eyesi-
3eyesi-4
Inani lezikimu ezidityanisiweyo lamakhaya ethutyana Ngonyaka 6 - - - 6
Inani labantwana abaphinde badityaniswa neentsapho zabo okanye nabantu/noluntu lwentsusa
Ngekota 796 199 199 199 199
Inani lamakhaya abantwana aphantsi kweCYCC nathobela imiba emihlanu kunye neMigangatho oku kuhambelana noMthetho waBantwana 38/2005
Ngekota 28 7 7 7 7
Inani labantwana abalahliweyo abazuza iinkonzo phantsi kooNontlalo-ntle Ngekota 150 37 37 38 38
Inani labantwana abangahoyekanga abazuza iinkonzo phantsi kooNontlalo-ntle Ngekota 3 500 875 875 875 875
b) Inani leenkqubo zokufunda nezokunqanda Ngekota 4 4 4 4 4
Inani leenkqubo zenkxaso nophuhliso Ngekota 6 6 6 6 6
Inani lezicelo ezifinyeziweyo zokwamkela kwabantwana Ngekota 300 75 75 75 75
Inani lamaziko okugcina okwethutyana abhalisiweyo Ngekota 1 900 1 750 1 800 1 850 1 900
Inani leenkqubo zoPhuhliso laBantwana abasakhulayo ezihambelana nemiba Ngekota 800 600 650 700 800
22This indicator is integrated from the HIV/Aids sub-programme
54
kunye nemigangathoInani lemisebenzi edaliweyo yi-EPWP kwiiinkqubo ezikwi- ECD Ngekota 386 386 386 386 386
Inani labantwana abakumaziiko angabonelelwa ngokuzeleyo Ngekota 77 500 75 625 76 250 76 875 77 500
Inani labantwana abakumakhaya nakwiindawo zoluntu ezikwiinkqubo ze-ECD Ngonyaka 14 700 14 700 - - -
Inani leenkedama nabanye abantwana abasemngciphekweni ngokwenziwa yi-HIV ne-Aids, izigulo nokwenzakala
Ngekota 1 600 400 400 400 400
INkqutyana 2.7. Ukuxhobisa amaxhoba
INkcazelo yenkqutyanaUyilo nomiliselo lweenkqubo ezihlangeneyo neenkonzo ukuxhasa, ukulolonga nokuxhobisa amaxhoba obundlobongela nolwaphulo-mthetho ingakumbi
kubantu ababhinqileyo nabantwana.
Ingqwalasela yenkqubo Onke amaxhoba obundlobongela nolwaphulo-mthetho lubandakanya iintsapho zawo anelungelo lokufumana iinkonzo. Ngokwembali le nkqubo
iqwalasele kumaxhoba obundlobongela basekhaya, ukuxhatshazwa ngokwesondo nokudlwengulwa. Imfuneko yezi nkqubo inkulu yaye ibanzi
ngaphezulu kwala macandelo achazwe apha ngaphambili. Ngesi sizathu inkqubo icwangcisele ukuhlanganisa ngokuqhubekayo iinkonzo ezixhasa oke
amaxhoba, kwisithuba seminyaka edluleyo yexesha leqhinga.
Inkqubo ijolise kuzinziso lweendawo zokhuselo esele zikho nokwandisa ukulunga kweenkonzo kumaxhoba olwaphulo-mthetho, kungoko ingqwalasela
iya kuba kukuphuhlisa iindawo zokhuselo ukulungiselela ukuhambelana nezithethe nemigangatho ephantsi esebenzayo.
Ubundlobongela obusekwe kwisini bushiyeke busatyhutyha kuluntu olusemngciphekweni ophezulu kunye nenani labantu abancinane abenza ububi liye
likhula. Ukubhangisa esi simanga solutsha, kubandakanywa abantwana nolutsha olulimeleyo, imibutho esekwe kuluntu iya kuchongwa ze ichanatywe
kwiinkqubo zothintelo lobundlobongela obusekwe kwisini.
55
Inkqubo iya kwandisa ze iqinise imibutho yengingqi ezi-6 ngokubonelela ngophuhliso lwamakhono, inkxaso yobugcisa nokubekwa kweliso kumiliselo
lweenkonzo nokuhambelana nezikhokhelo zomgaqo-nkqubo olungiselelwe iVEP.
Njengoko umsebenzi obhekiselele kuxhotyiso lwexhoba uya usiba nzulu, kubekho imfuneko yolwahlulwa-hlulo lweenkcukacha zolwazi
ngokwamacandelo bamaxhoba obundlobongela, kungoko kubekho ulwahlulo lwamacandelo kwimiqondiso yendlela yokusebenza eyahlukeneyo. Ezi
nkcukacha ziya kunceda ngophuhliso lweenkonzo/ungenelelo ekujoliswe kulo olufanelekileyo oluhambelana nohlobo lokuxhatshazwa.
Ukuhlolwa kwenkqubo yexhoba ezinzileyo neyenye kulungiselelwa amaxhoba olwaphulo-mthetho nobundlobongela kunikwa ingqwalasela kwimimandla
yasemaphandleni.
Uthelelwano lweqhingaUTHELELWANO LINEQHINGA IMIMANDLA YENTSEBENISWANOISebe loKhuselo loLuntu Indima yokongama ebhekiselele kumiliselo lweenkonzo zeVEP yiSAPSISebe lezeMfundo Ukhuseleko lwesikoloUMasipala Iinkqubo zesini nenkxaso-mali ehlanganyelweyoIOfisi yeZizwe eziManyeneyo yoLwaphulo-mthetho neZiyobisi (UNODC)
Ukuxhaswa ngemali kwenkqubo nokuphuhliswa kwamakhono
ISebe lezeMpilo INkqubo yenkxaso kusetyenziswa iinkonzo zeMpiloISebe leeNkonzo zoLungiso Ibhodi yengqawule kunye nendlela yobulungisa yokubuyiselwa kwesimilo esimeni
sangaphambiliISebe lezoBulungisa Iphepha lamalungelo exhoba kunye neenkonzo zenkxaso yengqinaUGunyaziwe weSizwe wezoTshutshiso (NPA) IiNkonzo zeThuthuzela ezilungiselelwe amaxhoba obundlobongela besondoISebe lokuHlaliswa kwaBantu Izibonelelo ezilungiselelwe uphuhliso lwendawo yokuhlalaISebe leNkulumbuso Indima yokongamelaSAPS Iinkonzo zenkxaso yexhoba kumaziko enkonzo yamapolisaIMibutho yeNkolo Ulwazi neenkonzo zothinteloIMibutho yeeNkonzo zoLuntu (CSO’s) neeNPO Uthelelwano kumiliselo lweenkonzo zenkxaso zamaxhobaIiNkqubo zeDSD: Abantwana neeNtsaphoUThintelo loLwaphulo-mthetho lweNtlaloUkusetyenziswa gwenxa kweZiyobiswiUlutsha
IiNkonzo zoKhuselo kwiintsapho nenonzo zokugcinwa kweentsaphoIQhinga loThintelo loLwaphulo-mthetho, ukubuyiselwa kobulungisa.Ukuhlangana malunga nokuncitshiswa kwemiba yobumndlobongela, enxulumene neziyobisi. Amaziko eMOD
Injongo Yesicwangciso- Onke amaxhoba obundlobongela nogxininiso olulodwa kubantu ababhinqileyo nabantwana banelungelo lokufumana iinkonzo
56
qhinga eziqhubekayoIngxelo yeNjongo Ukunikela kukuxhotyiswa kwamaxhoba angama-20 500 obundlobongela basekhaya nokuncitshiswa kwengozi yobundlobongela besondo
nobokubethwa ngokuqinisekisa ngeenkonzo eziqhubekayo ngoMatshi wama-2015.Isiseko Inani lamaxhoba afumana iinkonzo zenkxaso neenkqubo ezikhuthaza ukuxhotyiswa kwexhoba: 19 000Isizathu Inkqubo yokuXhobisa yeXhoba yenye yemiba engundoqo yeQhinga leSizwe loThintelo loLwaphulo-mthetho elithe laphuhliswa ngowe-
1996.Iinkonzo ezithe zachasana ukuxhatshazwa ziyanikezelwa ngokwakaloku nje ngabathabathi-nxaxheba abaninzi, kurhulumente nakwimibutho engeyiyo ekarhulumene. Iinkonzo ngokwakaloku nje azilingani ngakumbi kwiingingqi zolountu oluhluphekileyo nemimandla yasemaphandleni. Indlela engahlangenanga nengalungeleliswanga ebhekiselele kunikezelo lwenkonzo ibonelela kukuxhatshazwa okukwinqanaba eliphantsi. IDSD lisebe elikhokhelayo yaye linoxanduva lolungelelwaniso lomiliselo oluyimpumelelo lweNkqubo yokuXhotyiswa kweXhoba kuwo onke amasebe.
Uthungelwano -Injongo inxulunyaniswe neQhinga leSizwe loThintelo loLwaphulo-mthetho kunye nombono wesebe wokuyila uluntu oluxhomekeke kulo. Unxulumano nenjongo yeqhinga leDSD ‘lokuYila uluntu olukhathalayo ngokusetyenziswa kweenkonzo ezixhobisayo zentlalo-ntle’ ngokuxhotyiswa kwamaxhoba nokuwanikezela ngamathuba okuphuhlisa nokukhuthaza ulwazi lokuxhatshazwa kwabantu ababhinqileyo nabantwana.Unxulumaniso nemiphumela yesizwe: ‘Ukwakha ilizwe elikhuselekileyo,’ ‘nokuyila uMzantsi Afrika ongcono, i Africa engcono nehlabthi elingcono.’Unxulumaniso nePSO 8: ‘Ukukhuthaza kokubandakanywa kwentlalo nokuncitshitshwa kwentlupheko’ kunye nePSO 5:‘Ukwandisa ukhuselo.’
Injongo Yesicwangciso-qhinga
Itheyibhile engumqondiso wenjongo yeqhinga
Ekujoliswe kuko kwisiCwangciso seQhinga
Ephicothiweyo/Umsebenzi onguwo Umsebenzi othelekelelweyo 2011/12
Ekujoliswe kuko kwisithuba esiphakathi
2008/09 2009/10 2010/11 2012/13 2013/14 2014/15
Onke amaxhoba obundlobongela nogxininiso olulodwa kubantu ababhinqileyo nabantwana banelungelo lokufumana iinkonzo eziqhubekayo
Inani lamaxhoba afumana iinkonzo zenkxaso neenkqubo ezikhuthaza ukuxhotyiswa kwexhoba: 20 500
20 500 12 500 20 800 19 699 19 000 19 50023 20 000 20 500
Imiqondiso yeNdlela yokusebenza yeCandelo
23Eli nani libandakanya amaxhoba olwaphulo-mthetho nobundlobongela kwiDSI neeNPO ngokunjalo “nazizeleyo” (amaxhoba olwaphulo-mthetho nobundlobongela azizeloe ngokwawo kwiDSD nee NPO)
57
Umqondiso womsebenzi Ephicothiweyo/Umsebenzi onguwo
Umsebenzi othelekelelweyo 2011/12
Ekujoliswe kuko kwisithuba esiphakathi
2008/09 2009/10 2010/11 2012/13 2013/14 2014/15Inani lamaxhoba oLwaphulo-mthetho nobundlobongela kwiindawo zenkonzo yeVEP (iiofisi zengingqi) ezilawulwa ngurhulumente
- - - Umqondiso omtsha
6 601 6 960 7 325
Inani lamaxhoba oLwaphulo-mthetho nobundlobongela kwiindawo zenkonzo yeVEP (iiofisi zengingqi) ezilawulwa ziiNPO
- - - Umqondiso omtsha
12 904 13 040 13 175
Inani lamaxhoba ekunikwe ingxelo yokuthengiswa kwabantu abafakwe kwiinkqubo zokubuyiselwa esidimeni sawo
- - - Umqondiso omtsha
30 30 30
Inani leendawo zenkonzo (iiofisi zengingqi) zamaxhoba olwaphulo-mthetho nobundlobongela alawulwa ngurhulumente
- - - Umqondiso omtsha
36 40 45
Inani leendawo zenkonzo ezixhaswa ngemali zamaxhoba olwaphulo-mthetho obundlobongela alawulwa ziiNPO (ekujoliswe kuko konyaka)
- - - Umqondiso omtsha
2024 21 22
Ulwahlulo-hlulo ngekota
Umqondiso womsebenzi Isithuba sokunika ingxelo
Ekujoliswe kuko
konyaka2012/13
Ekujoliswe kuko ngekotaeyoku-1
eyesi-2
eyesi-3 eyesi-4
Inani lamaxhoba oLwaphulo-mthetho nobundlobongela kwiindawo zenkonzo yeVEP (iiofisi zengingqi) ezilawulwa ngurhulumente
Ngekota 6 601 1 650 1 650 1 650 1 651
Inani lamaxhoba oLwaphulo-mthetho nobundlobongela kwiindawo zenkonzo yeVEP (iiofisi zengingqi) ezilawulwa ziiNPO
Ngekota 12 904 3 226 3 226 3 226 3 226
Inani lamaxhoba ekunikwe ingxelo yokuthengiswa kwabantu abafakwe kwiinkqubo zokubuyiselwa esidimeni sawo
Ngekota 30 7 7 8 8
Inani leendawo zenkonzo zamaxhoba olwaphulo-mthetho nobundlobongela alawulwa ngurhulumente (ekujoliswe kuko konyaka)
Ngonyaka 36 - - - 36
Inani leendawo zenkonzo ezixhaswa ngemali zamaxhoba olwaphulo-mthetho obundlobongela alawulwa ziiNPO (ekujoliswe kuko konyaka)
Ngonyaka 20 - - - 20
24Lo mqondiso ngoku ubandakanya abakwindawo zokhuseleko neeNPO
58
Imiqondiso yoMsebenzi wePhondo
Umqondiso womsebenzi Ephicothiweyo/Umsebenzi onguwo Umsebenzi othelekelelweyo 2011/12
Ekujoliswe kuko kwisithuba esiphakathi
2008/09 2009/10 2010/11 2012/13 2013/14 2014/15Inani lamaxhoba obundlobongela obusekwe kwisini ocetyisiweyo waxhaswa kwiiofisi zeDSD zengingqi
- - Umqondiso omtsha
2 566 1 800 2 280 2 280
Inani leVEP zengingqi ezisebenzayo ezinqamlezileyo kwimibutho yolunglelwaniso
Umqondiso omtsha
1 3 6 6 6 6
I-% yolutsha olulimeleyo oluthabathe inxaxheba kwinkqubo yothintelo lobundlobongela besini.
- - Umqondiso omtsha
2%(6)
2%(12)
2%(20)
2%24
Inani lolutsha noluqukumbele inkqubo yothintelo lobundlobongela besini
- - Umqondiso omtsha
300 600 1 000 1 200
Ulwahlulo-hlulo ngekota
Umqondiso womsebenzi Isithuba sokunika ingxelo
Ekujoliswe kuko konyaka2012/13
Ekujoliswe kuko ngekotaeyoku-1 eyesi-
2eyesi-3 eyesi-4
Inani lamaxhoba obundlobongela obusekwe kwisini ocetyisiweyo waxhaswa kwiiofisi zeDSD zengingqi
Ngekota 1 800 450 450 450 450
Inani leVEP zengingqi ezisebenzayo ezinqamlezileyo kwimibutho yolunglelwaniso
Ngekota 6 - - - 6
I-% yolutsha olulimeleyo oluthabathe inxaxheba kwinkqubo yothintelo lobundlobongela besini.
Ngonyaka 2% - - - 2%
Inani lolutsha noluqukumbele inkqubo yothintelo lobundlobongela besini Ngekota 600 150 150 150 150
INkqutyana 2.8. uGawulayo/Intsholongwane kaGawulayo
INkcazelo yenkqutyanaUyilo nomiliselo lweenkqubo ezihlangeneyo zololongo ezisekwe kuluntu kunye neenkonzo ezijolise ekudambiseni igalelo lentlalo neHIV neAids.
59
Ingqwalasela yenkquboIsigqibo somgaqo-nkqubo sithatyathiwe sokokuba amangenelo eHIV/Aids nohlahlo lwabiwo-mali ziya kuhlanganiswa kuLolongo loMntwana neNkqubo
yoKhuselo.
Imiqondiso yeCandelo yendlela yokusebenza
Umqondiso womsebenzi Ephicothiweyo/Umsebenzi onguwo Umsebenzi othelekelelweyo 2011/12
Ekujoliswe kuko kwisithuba esiphakathi2008/09 2009/10 2010/11 2012/13 2013/14 2014/15
Inani leenkedama nabanye abantwana ab enziwe bangamaxhoba yiHIV neAIDS
Lo mqondiso ithe inxalenye yahlanganiswa kwinkqutyana yoLolongo loMntwana
noKhuselekoInani leeNPO ezixhaswa ngemali ezinikezela ngeenkqubo zothintelo zeHIV/AIDS
n/a
INkqutyana 2.9. Uncedo lwentlalo INkcazelo yenkqutyana Ukuphendula kwiimfuno ezikhawulezileyo ezichongiweyo luluntu oluchatgshazelwa ziintlekele yaye zingabhengezwa, kunye okanye nayiphi na imeko yentlalo
engumphumela wobunzima obungafanelekanga.
Ingqwalasela yeNkquboINkqutyana yoNcedo lweNtlalo ibonelela ngoncedo lwethutyana lwemali nempahla kubantu abaneemfuno yaye bengenakho ukuhlangabezana neemfuno
zesiseko zeentsapho zabo ngokwabo. UNcedo olweeNtlalo lweNtlupheko (SRD) lusisibonelelo sethutyana soncedo esivela kurhulumente, kubantu abanjalo
neentsapho zabo. UMthetho weNkxaso yeNtlalo, (uMthetho onguNombolo 13 wama-2004) uqulathe inqobo ezisesikweni apho aba bantu kufuneka baqbe
bayahambelana nawo ukulungiselela into yokuba bathathelwe ingqalelo kumnikelo. Inkqubo yoncedo lwentlalo ngokunjalo yenza isibonelelo sabo batghe
bachaphazeleka yintlekele njengoko kuchaziwe kuMthetho woLawulo lweNtlekele (uMthetho onguNombolo 57 wama-2002). Ngokwakalolu nje iArhente
yoKhuseleko lweNtlalo yoMzantsi Afrika (SASSA) yiyo ebambe uhlahlo lwabiwo-mali lwawa macandelo mabini omnikelo.
60
Injongo Yesicwangciso-qhinga
Ukunikezela ngoncedo lwentlalo kwiinkonzo zoncedo lwentlalo yentlupheko kwaba bachaphazelekayo bubunzima obungafanelekanga neentlekele
Ingxelo yeNjongo Ukunikezela ngoncedo oluzondelela amalungelo abantu kubantu abafanelekileyo ukulungiselela ukudambisa obungafanelekanga nefuthe lezehlo zentlekele ngowama-2015
Isiseko Inani labantu abafumana uncedo lwentlalo lweenkonzo zentlupheko: 35 005Isizathu Le nkqubo ibonelela ngoncedo oluzondelela amalungelo abantu, ukutyisa apho kufanelekileyo kunye nokucetyiswa kwengcebiso zentlalo
kubantu abachaphazeleka ziintlekele kunye/okanye ubunzima obungafanelekanga.Uthungelwano Unxulumaniso kunye nenjongo yeqhinga: ‘Ukuyila amathuba ngokusetyenziswa kweenkonzo zophuhliso loluntu’ ‘nokuyila uluntu
olunovelwano ngokuphuhlisa inkonzo yentlalo-ntle.’Unxulumano kunye neziphumo zeSizwe: ‘Ukuyila ukuhlaliswa kwabantu okuzinzileyo nokuphuculwa kokulunga kobomi basekhaya.’Unxulumaniso nePSO 8: ‘Ekukhuthazwa kokubandakanywa kwentlalo nokuncitshiswa kwentlupheko”Olunye unxulumaniso Iinjongo zoPhuhliso sewaka leminyaka zeUN, amaqhinga okudanjiswa kwendlala.
Injongo Yesicwangciso-qhinga
Itheyibhile engumqondiso wenjongo yeqhinga
Ekujoliswe kuko kwisiCwangciso seQhinga
Ephicothiweyo/Umsebenzi onguwo Umsebenzi othelekelelweyo 2011/12
Ekujoliswe kuko kwisithuba esiphakathi
2008/09 2009/10 2010/11 2012/13 2013/14 2014/15
Ukunikezela ngoncedo lwentlalo kwiinkonzo zoncedo lwentlalo yentlupheko kwaba bachaphazelekayo bubunzima obungafaneleka
Inani labantu abafumana uncedo lwentlalo lweenkonzo zentlupheko: 35 005
43 520 1 800 10 000 5 205 35 00525 35 96026 39 564 43 520
25Abaxhamli abangama-35005 eenkonzo zeSRD ziqulathe indibaniselwano:a) Abantu abafumene amabhaso email eyintlawulo yexesha elinye yama-R750 ngobhekiselele kwintlekele okanye intlawulo ye-R1 140 kwimeko yobunzima
obungafanelekanga. b) Iintlawulo ezenziwe nguSASSA kubaxhamli abayimeko yokuLinda uMnikelo nohlelo loNyango olungaphantsi kweenyanga ezi-6 – isambuku somndilili sama-R750.00
siyabalwa kule meko.c) Inani labathengi elichaphazelekayo ziimpumphuma. Kumathuba anjalo akunakubakho sixa-mali semali esihlawulwa kube kanye esinikezelwayh, kuphela yinkxaso
yokutya edla i-R120 ngepasile, ima-R45 elungiselelwe iingubo nama-R42 ipakethe yosana.
d)26Ekujoliswe kuko kumele ukunyuka okuncinane kwisiseko sokwenziwa komsebenzi sowama-2011/12 kulwabiwo loqingqo-mali olulindelweyo oluvela kwaSASSA
61
nga neentlekele
Imiqondiso yeCandelo yendlela yokusebenza
Umqondiso womsebenzi Ephicothiweyo/Umsebenzi onguwo
Umsebenzi othelekelelweyo 2011/12
Ekujoliswe kuko kwisithuba esiphakathi
2008/09 2009/10 2010/11 2012/13 2013/14 2014/15
Inani labantu abafumene isibonelelo esivela kwiinkqubo zoncedo lwentlalo yentlupheko
13 000 2 006 13 260 35 005 35 960 39 564 43 520
Ulwahlulo-hlulo ngekota
Umqondiso womsebenzi Isithuba sokunika ingxelo
Ekujoliswe kuko konyaka2012/13
Ekujoliswe kuko ngekotaeyoku-1 eyesi-2 eyesi-3 eyesi-4
Inani labantu abafumene isibonelelo esivela kwiinkqubo zoncedo lwentlalo yentlupheko
Ngekota 35 960 8 990 8 990 8 990 8 990
INkqutyana 2.10. INkonzo zoLolongo neNkxaso kwiiNtsapho INkcazelo yenkqutyana Iinkqubo neenkonzo ukukhuthaza iintsapho ezisebenzayo nokuthintela ukuba sesichengeni kwiintsapho.
Ingqwalasela yenkquboLe nkqubo inika ingqwalasela ekwakheni unyamezelo lweentsapho, ngokusetyenziswa kweenkonzo zokugcinwa kosapho. Njengoko inkqubo elixhadi
kwiDSD kunye nonikezelo olubalulekilleyo lwePSO8, onke amangenelo eenkqubo ziboniswa njengemeko kwingqwalasela yosapho. Ngoko iinkonzo okanye
imiqondiso yeenkonzo zokugcinwa kosapho (kubandakanywa ingcebiso yosapho) zinxulunyaniswe kwiinkqubo zenkxaso yobuzali, ezilungiselelwe iintsapho
ezisemngciphekweni, eziqwalaseka kakhulu ziintsapho ezinomzali omnye. Ingqwalasela engundoqo ikubazali abaselula kunye nengozi enxulunyaniswa
nabantwana abazelwe ngabazali abangaphantsi kwiminyaka eli-18.
62
Le miba ingundoqo ilandelayo elungiselelwe ungenelelo ithe yachongwa:
Ukubonelela ngoludwe lweenkonzo zokugcinwa kosapho kubandakanywa ukucetyiswa kosapho, ulungiselelo lomtshato nokuxhotyiswa nenkxaso
kwiintsapho ezinengxuba-kaxaka.
Ukuba sesichengeni kioomama abaselula kunye nabazali abangabo bodwa kudinga iindlela ezilungisiweyo kunye neenkqubo zokubaxhobisa ngolwazi,
amakhono neendlela ezahlukeneyo ukubanceda ukuba babe nokuzikhethela ezinolwazi yaye benze izigqibo.
Njengoko iWest Coast, iCape Winelands neCentral Karoo kuchazwa into yokuba zinowona mlinganiselo uphezulu wokuzala koomama abafikisayo;
inkqubo zenkxaso ezothintelo ezifanelekileyo ezijoliswe ngqo ziya kumiliselwa nangona kunjalo umhlaba awusayi kuminyelwa kule mimandla kuphela.
Ingqwalasela eyodwa iya kunikezela kwiinkqubo ezijoliswe kumadoda nakumakhwenkwe ukukhuthaza ubandakanyo olufanelekileyo kwiintsapho
ngokunjalo nokuba ngumzekelo wobudoda obufanelekileyo. Isibonelelo nokuqaliswa kweeNkqubo zobuTata siya kuba yingqwalasela engundoqo
esilungiselelwe inkqubo.
Amangenelo okubuyisela ngokutsha esimeni nokuhlanganisa ngokutsha abantu abadala abangenawo amakhaya kwiintsapho.
Isibonelelo seenkqubo zolwazi ezihlanganisiweyo ekujoliswe kuzo ezithi zinxulumanise iintsapho neenkonzo zenkxaso ezikhoyo.
Uphuhliso lwamakhono emibutho ngokuhambelana neeNkonzo zokuGcinwa koSapho nokwandisa ikhono ukulungiselela ukunikezela ngeenkqubo
zokuqinisa uSapho.
Ukwandisa ingqwalasela kwiinkqubo zeMfundo ngoBuzali ukuqinisa imiqathango yokhuseleko lomntwana.
ULwazi loLuntu kunye neeNkqubo zeMfundo ezinika ingqwalasela uButata obunoXanduva / uBuzali.
Isicwangciso esikhokhelwa yoDotP ze silungelelananiswe yiDSD.
UTHELELWANO LWEQHINGA
UTHELELWANO LWEQHINGA IMIMANDLA YENTSEBENISWANOULolongo loMntwana neNkqubo yoKhuselo, DSD Iinkonzo zongenelo zangethuba ezilungiselelwe iintsapho ezisemngciphekweni nabantwanaINkqubo yokuXhotyiswa loweXhoba, DSD Ukusebenza namadoda namakhwenkwe kubume bosaphoINkqubo yokuLimala, DSD Ukufumana iinkonzo zenkxaso yosapho kubantu abalimeleyoINkqubo yokuPhila ezinzileyo, DSD Unxulumaniso neenkonzo/kweenkqubo zokugcinwa kosapho kumaziko ophuhliso lwesondlo
soluntuINkqubo yokuSetyenziswa Gwenxa kweZiyobisi, DSD Iinkonzo zenkxaso zosapho ezilungiselelwe iintsapho
63
INkqubo yaBantu abaDala, DSD Iinkonzo zenkxaso yosaphoINkqubo yoLutsha, DSD Ukubandakanywa kolutshaUThintelo loLwaphulo-mthetho neNkxaso, DSD Iinkonzo zenkxaso yosaphoHIV kunye ne AIDS, DSD Iinkonzo zenkxaso yosaphoISebe lezeMpilo Intsebenziswano kukuMitha kwaBafikisayo kunye neenkqubo zotyelelo lwamakhaya
olulungiselelwe umngcipheko womama abaqalayo ukumithaISixeko saseKapa Abangenawo amakhayaIiNGO, iiCBO neeFBO Iinkonzo zenkxaso yosapho
Injongo Yesicwangciso-qhinga
Amangenelo ahlangeneyo nekujoliswe kuwo anika ingqwalasela ekwakheni iintsapho ezomeleleyo
Ingxelo yeNjongo Ukuxhasa nokwandisa iintsapho namangenelo oluntu akhulisa ulungelelwaniso lwentlalo ngokunikezela amangenelelo ahlangeneyo najolisiweyo kunikwa ingqwalasela ekwakheni ukomelela kwiintsapho ezingama-61 050 ngoko kuphuculwa kokulunga kobomi bazo ngoMatshi wama-2015.
Isiseko Inani leentsapho ezifumana nezithabatha inxaxheba kwiinkonzo zophuhliso zentlalo-ntle ezithi zikhuthaze ukugcinwa kosapho: 76 870Isizathu Iintsapho ezomeleleyo ziphucula amathuba obomi belungu ngalinye losapho. Iinkonzo kwiiNtsapho zimiliselwa kwiNdlela yokuQinisa uSapho
– isicwangciso-nkqubo esinika ingqwalasela njengomba wesiseko onempembelelo kubomi nemiphumela yabantwana; nento yokuba iintsapho zomelela xa ubumelwane bubkhuselekile yaye buzama yaye iingingqi zoluntu zibuxhasa
Uthungelwano Unxulumaniso nenjogo yeqhinga le: ‘Ukuyila uluntu olukhathalayo ngokusetyenziswa weenkonzo zophuhliso zentlalo-ntle’ ngokwakha iintsapho ezisebenzayo nezomeleleyo kunye noluntu eziya kubanakho ukukhathalela nokukhusela omnye.Unxulumaniso nePSO 8: ’Ukukhuthazwa kokubandakanywa kwentlalo nokuncitshiswa kwentlupheko,’ ngokusetyenziswa kwendlela yokomelezwa kosapho eya kuthi ilukhokhelele kubumelwane nolunt olomeleleyo.Umphumela wesizwe: ‘Ukuyila uMzantsi Afrika ongcono, iAfrika engcono kunye nelizwe elingcono.’
Injongo Yesicwangciso-qhinga
Itheyibhile engumqondiso wenjongo yeqhinga
Ekujoliswe kuko kwisiCwangciso seQhinga
Ephicothiweyo/Umsebenzi onguwo
Umsebenzi othelekelelweyo 2011/12
Ekujoliswe kuko kwisithuba esiphakathi
2008/09 2009/10 2010/11 2012/13 2013/14 2014/15Amangenelo ahlangeneyo nekujoliswe kuwo anika ingqwalasela ekwakheni iintsapho ezomeleleyo
Inani leentsapho ezifumana nezithabatha inxaxheba kwiinkonzo zophuhliso zentlalo-ntle ezithi zikhuthaze ukugcinwa kosapho
61 050 - 67 180 43 871 76 870 51 77027 57 050 61 050
27 Oku kujoliswe kuko akubandakanyi inani labantu elifekelelweyo ngeenkqubo zolwazi kubandakanya inani leentsapho ezithabathe inxaxheba kwiinkonzo zokugcinwa kosapho; abazali abafikelelweyo ngeendibano zengxoxo zobuzali; abazali abafikisayo; ootata abathabatha inxaxheba kwimfundo yobutata neendibano zengxoxo zobuzali.
64
Imiqondiso yeCandelo yendlela yokusebenza
Umqondiso womsebenzi Ephicothiweyo/Umsebenzi onguwo Umsebenzi othelekelelweyo 2011/12
Ekujoliswe kuko kwisithuba esiphakathi2008/09 2009/10 2010/11 2012/13 2013/14 2014/15
Inani lamalungu osapho athabatha inxaxheba kwiinkonzo zokugcinwa kosapho ezinikezelwa ngurhulumente
Umqondiso omtsha
50 472 Inani elipheleleyo lokuGcinwa koSapho lalingama-15 517. Lo mqondiso owahlulwanga phakathi kweenkonzo zikaRhulumente nezo ziNikezelwa ziiNPO
-5 773 6 000 6 000
Inani lamalungu osapho athabatha inxaxheba kwiinkonzo zokugcinwa kosapho ezinikezelwa ziiNPO ezixhaswa ngemali
- - Inani elipheleleyo lokuGcinwa koSapho lalingama-15 517. Lo mqondiso owahlulwanga phakathi kweenkonzo zikaRhulumente nezo ziNikezelwa ziiNPO
16 000Eli nani alizange lahlulwe phakathi
kweenkonzo zikarhulumente kunye
nezo zinikezelwa ziiNPO
29 122 18 000 18 439
Inani lamalungu osapho ahlanganiswa neentsapho zalo ngokusetyenziswa kweenkonzo ezinikezelwa ngurhulumente
Umqondiso omtsha89 95 95
Inani lamalungu osapho ahlanganiswa neentsapho zalo ngokusetyenziswa kweenkonzo ezinikezelwa ziiNPO ezixhaswa ngemali
Umqondiso omtsha
11 586 (oku
kubandakanya bonke
abathengi abangekho kwiindawo
zokhuseleko zodwa)
- 500 1 250 1 300 1 300
Inani leeNPO ezixhaswa ngemali ezinikezela ngeenkonzo zololongo nenkxaso kwiintsapho
58 58 73 76 60 63 65
Inani labathengi abafumana iinkonzo zomsebenzi wentlalo
- - - Umqondiso omtsha17 497 20 000 22 000
65
ovela kurhulumenteInani labathengi abafumana iinkonzo zomsebenzi wentlalo ovela kwiNPO exhaswa ngemali
- - - Umqondiso omtsha 34 273 37 050 39 050
Ulwahlulo-hlulo ngekota
Umqondiso womsebenzi Isithuba sokunika ingxelo
Ekujoliswe kuko konyaka2012/13
Ekujoliswe kuko ngekotaeyoku-1
eyesi-2
eyesi-3
eyesi-4
Inani lamalungu osapho athabatha inxaxheba kwiinkonzo zokugcinwa kosapho ezinikezelwa ngurhulumente
Ngekota 5 773 1 450 1 450 1 423 1 450
Inani lamalungu osapho athabatha inxaxheba kwiinkonzo zokugcinwa kosapho ezinikezelwa ziiNPO ezixhaswa ngemali
Ngekota 29 122 7 280 7 280 7 280 7 282
Inani lamalungu osapho ahlanganiswa neentsapho zalo ngokusetyenziswa kweenkonzo ezinikezelwa ngurhulumente
Ngekota 89 15 25 25 24
Inani lamalungu osapho ahlanganiswa neentsapho zalo ngokusetyenziswa kweenkonzo ezinikezelwa ziiNPO ezixhaswa ngemali
Ngekota 1 250 250 300 350 350
Inani leeNPO elixhaswa ngemali elinikezela ngeenkonzo ngololongo neenkonzo kwiintsapho
Ngonyaka 60 - - - 60
Inani labathengi abafumana iinkonzo zomsebenzi wentlalo ovela kurhulumente
Ngekota 17 497 4 300 4 500 4 600 4 097
Inani labathengi abafumana iinkonzo zomsebenzi wentlalo ovela kwiNPO exhaswa ngemali
Ngekota 34 273 7 000 9091 9091 9091
Imiqondiso yoMsebenzi wePhondo
Umqondiso womsebenzi Ephicothiweyo/Umsebenzi onguwo Umsebenzi othelekelelweyo 2011/12
Ekujoliswe kuko kwisithuba esiphakathi
2008/09 2009/10 2010/11 2012/13 2013/14 2014/15Inani leenkqubo zolwazi ezingenkonzo yenkxaso yosapho Umqondiso
omtsha4 4 5 6 6
Inani labazali abafikisayo abathabatha inxaxheba kumakhono obuzali nokunika ulolongo
- - Umqondiso omtsha
1 500 2 500 3 000 3 200
Inani labazali nabanikezeli bololongo abathabatha inxaxheba kwimfundo yomzali neenkqubo zoqeqesho
- Umqondiso omtsha
2375 4 000 10 871 11 000 11 000
66
Inani lootata abafikelelwe ngokusetyenziswa kwemfundo yobutata neenkqubo zoqeqesho
- Umqondiso omtsha
792 1 500 3 500 3 600 3 700
Inani leebhedi kwindawo ezikhuselekileyo ezilungiselelwe abantu abadala
- - - Umqondiso omtsha 1 167 1 167 1 187
Ulwahlulo-hlulo ngekota
Umqondiso womsebenzi Isithuba sokunika ingxelo
Ekujoliswe kuko
konyaka2012/13
Ekujoliswe kuko ngekotaeyoku-1 eyesi-2 eyesi-3 eyesi-4
Inani leenkqubo zolwazi ezingeenkqubo zenkxaso yosapho Ngonyaka 5 5
Inani labazali abafikisayo abathabathe inxaxheba kuqeqesho lwamakhono obuzali nokunikezelwa kololongo
Ngekota 2 500 625 625 625 625
Inani labazali abathabatha inxaxheba kwiinkqubo zemfundo yabazali noqeqesho Ngekota 10 871 2 000 3 000 3 500 2 371
Inani loootata elifikelelweyo ngokusetyenziswa kweenkqubo zemfundo noqeqesho lobutata
Ngekota 3 500 875 875 875 875
Inani elisebenzisa iibhedi ezikwindawo ekhuselekileyo elungiselelwe abant abadala Ngekota 1 167 1 167 1 167 1 167 1 167
ITheyibhile 6: Isishwankathelo seentlawulo noqikelelo - Inkqubo 2: IiNkonzo zeNtlalo-ntle Le theyibhile iya kufakelwa liCandelo leMali lePhondo
ITheyibhile 7: Isishwankathelo seentlawulo noqikelelo ngohlelo loqoqosho - Inkqubo 2: IiNkonzo zeNtlalo-ntle Le theyibhile iya kufakelwa liCandelo leMali lePhondo
67
8.3. INKQUBO 3: UPHUHLISO NOPHANDO
Injongo
Kukubonelela ngeenkqubo zophuhliso ezinokulolongeka ezenza lula ukuxhotyiswa koluntu, ngokusekelwe kuphando neenkcukacha-manani ngeengingqi
ezithile.
INkqutyana 3.1 INkxaso eseSikweni noLawulo Ingcaciso yeNkqutyana Inkxaso nolawulo oluphangaleleyo kwinkqubo
Ekugxilwe kuko yiNkqutyana Okuphambili kweli sebe kukwandiswa kweendlela ezichubekeliyo zokusebenza ekujoliswe kuzo, ngokulinganayo kwiNtshona Koloni iphela. Kuza kwandiswa
ngenani elifunekayo abasebenzi benkonzo zoluntu abanezakhono, ukukhathalelwa kwabanezifo zengqondo kwakunye namanye amgosa afunekayo ngokuthi
kwandiswe ubonelelo-mali olunikwa iiNGO ze kukhangelwe abasebenzi abanezakhono kwisebe.
Inkqutyana 3.2. Uphuhliso loLutsha
Ingcaciso yeNkqutyanaKukuyila nokusebenzisa iinkqubo ezikhuthaza ubandakanyo loluntu olulutsha, ukuxhotyiswa kolutsha kwakunye nophuhliso.
Ekugxilwe kuko yiNkqutyana
Okona kuphambili kule Nkqubo iza kuba kukusungula iindlela zongenelelo ezikhuthaza ubandakanyo loluntu nokuqalisa ukuba negalelo kwimingeni
echaphazela uphuhliso lolutsha kweli Phondo. Ulutsha oluhamba isikolo lujongwe liSebe leMicimbi yeNkcubeko nemiDlalo (DCAS), yinkqubo yeZiko
lamaThuba oPhuhliso ngobuNinzi (MOD), ngenelelo olo ludala amathuba okufikelela kwezemidlalo nenkcubeko kwiinkqubo ezicwangcisiweyo eziba semva
kwexesha lesikolo. Ubuqabane obuphambili bale nkqubo buza kuba phakathi kwayo neDCAS kwakunye neSebe leMfundo leNtshona Koloni (WCED). I-
68
DCAS iza kubonelela ngeedawo zeenkqubo zasemva kwexesha lesikolo (kubandakanya nokulawulwa kwazo), ngeli xa yona inkqutyana yophuhliso lolutsha
iza kubonelela ngeenkonzo ezahlukeneyo zentlalo-ntle nophuhliso ezibandakanya uphuhliso lwezakhono zobomi nokwazisa banzi ngeenkqubo zokufunda
ezihambalena noxanduva lweli Sebe (i.e ukucutha ukungaziphathi ngendlela, ukuthintela ulwaphulo-mthetho ekuhlaleni, ukusetyenziswa kweziyobisi
neenkqubo zesondlo. Iinkqubo zophuhliso loluntu, iinkqubo zemidlalo nenkcubeko zongeza kwimizamo yeWCED yokugcina ulutsha kumasango esikolo
luxakekile. Ngale ndlela kukhuthazwa ukubandakanywa koluntu olulutsha, ingakumbi kwimfundo esesikweni de bafikelele kwibanga lematriki. Ukubonelela
ngesondlo kumaZiko eMOD asezikolweni isebe oku likwenzela ukuhlangabezana nomngeni wephondo – wengxelo yowama-2009 yokuba phantse ibeli-10%
labantu abatsha abahlala kumakhaya ahlelelekileyo. Ukujolisa kulutsha lwezikolo ezikwiingingqi ezihlelelekileyo ngokuthi lubonelelwe ngezondlo
kuhambelana neenkqubo zenkxaso ezikhuthaza ukukhathalelwa koluntu, ze ngalo ndlela kube kwandiswa ukhuseleko loluntu olulutsha.
Kulutsha olungahambi sikolo, inkqutyana yophuhliso lolutsha iza kukubeka phambili ukujongwa kwalo, kwaye apho ingenako khona ukuququzelela
ukubuyiselwa kwalo kwimfundo esesikweni yamabanga esekhondari okanye emfundo enomsila, iza kuluthumela kwinkqubo yeEPWP, abo babenako
ukufumaneka ukuba bafakwe kwiPSO 8, umzekelo, iququzelele ukuba luthunyelwe kwiziko lophuhliso lolutsha iWolwekloof nakwiCrystal Academy,
kwiNkqubo yezaKhono neMisebenzi yeSebe loPhuhliso lwezoQoqosho noKhenketho, kwakunye ngeelenashiphu zeSETA xa evela amathuba. Kuza
kusetyenziswana neenkqubo zolutsha ekuhlaleni ezifana nemibutho yezemidlalo nezenkcubeko ekhuthaza uphuhliso lwezakhono, umzekelo, uphuhliso
lobunkokeli nokukwazi ukuziphatha kwakunye nophuhliso lwezakhono eziza kwenza ukuba ulutsha lukwazi ukuba yinkxalenye yokuhlala ngokupheleleyo
nangokufanelekileyo.
Intsebenziswano namahlakani
INTSEBENZISWANO NAMAHLAKANI ICANDELO LENTSEBENZISWANOIiSETA Ukulotywa nokufakwa kolutsha kwiinkqubo zophuhliso lwezakhono ezisesikweni Amanye Amasebe Aseburhulumenteni neenkqubo Ukuqinisekisa ukufikelela kolutsha kwiinkqubo zophuhliso lwezakhono ukuze lubenako ukusebenzisa amathuba
ezemfundo nemisebenzi ngokuthi kusungulwe ubuhlakani namasebe karhulumente afanelekileyo, e.g iMisebenzi yoluntu nezoThutho (EPWP) kwakunye neSebe lezeMisebenzi, iSebe leMicimbi yeNkcubeko nemiDlalo, iSebe leMfundo leNtshona Koloni, iSebe lezeMpilo, iSebe leNkulumbuso, iSebe loPhuhliso lwezoQoqosho noKhenketho kwakunye neSebe loKhuseleko loLuntu.
Imibutho enikwa inkxaso-mali Ijolise kuphuhliso lolutsha oluhamba isikolo nakolo lungaphandle esikolweniEzinye iinkqubo zeDSD Iinkqubo zokwazisa banzi nezokhuselo, ukomelezwa kwamakhaya, ukusetyenziswa kweziyobisi, iinkqubo
zokuxhotyiswa kwamaxhoba.
69
INjongo yeQhinga lokuSebenza Ukufikelela kwiinkonzo zophuhliso lolutsha ezikolweni nolutsha oluphakathi kweminyaka eli-16 – 24, emva kwexesha lesikoloINkcazelo yeNjongo Ukuququzelela amathuba okuba ulutsha lufikelele kwiinkonzo ezahlukeneyo zophuhliso loluntu ezikhuthaza impilo efanelekileyo nokuba
ngummi onoxanduva kweyoKwindla 2015.Isiseko Inani leenkqubo zolutsha zophuhliso lwezakhono ezenziwe ngentsebenziswano namasebe karhulumente: 7300Isizathu IQhinga loPhuhliso loLutsha likaZwelonke liyahambisana nale nkqubo yephondo kwakunye nenkqubo yonikezelo lweenkonzo ngendlela
eyamkelekileyo. Oku kuza kuba negalelo kulutsha olulungisiweyo nolunothi lubenako ukuzimela ngokwalo ze lufake igalelo emakhaya nakwimicimbi yokuhlala.
Uthungelwano Uthungelwano nenjongo yeqhinga lokusebenza leDSD: ‘Ukudala amathuba ngeenkonzo zokuphuhlisa ulunt nokudala uluntu olunenkathalo ngeenkonzo zophuhliso lwentlalo-ntle yoluntu’. Uthungelwano neziphumo zesizwe: ‘Ukuvelisa abasebenzi abanezakhono nabanako ukwenza umsebenzi wabo nokudala uMzantsi Afrika ongcono, i-Afrikaengcono nelizwe elingcono’. Uthungelwano nePSO 8: ‘Ukukhuthaza ukubandakanywa koluntu nokucutha indlala.’Olunye uthungelwano: EPWP, iSebe lezeMisebenzi, eleMicimbi yeNkcubeko nemiDlalo kwakunye noMasipala weSixeko seKapa nezinye iinkqubo zeDSD.
Injongo yeQhinga lokuSebenza Isalathisi sentsebenzo seQhinga lokuSebenza
Ekujoliswe kuko
sisiCwangciso-qhinga
2014/15
Okwenziweyo/okuphicothiweyo
Ingqikelelo yomsebenzi 2011/12
Ithuba lokunikezela ingxelo
2008/09 2009/10 2010/11 2012/13 2013/14 2014/15
Ukunikezelwa kothotho lweenkonzo zophuhliso lolutsha ezimanyanisiweyo ezijoliswe kwabo baneminyaka eli-16 – 24 olufundayo nolungafundiyol
Inani lolutsha ulukwiinkqubo zophuhliso loluntu.
20 368 6 000 23 882 32 000 7 30028 18 95029 19 400 20 367
Isalathisi soMsebenzi oweNziweyo liCandelo
Isalathisi somsebenzi owenziweyo Okwenziweyo/okuphicothiweyo Ingqikelelo yomsebenzi 2011/12
Ithuba lokunikezela ingxelo2008/09 2009/10 2010/11 2012/13 2013/1
42014/15
Inani lolutsha oluthabatha inxaxheba Kwiphulo Lolutsha iMasupatsela Youth
0 160 0 0 0 0 0
Inani lolutsha olungafundiyo oluthatha inxaxheba kwinkqubo yophuhliso lwezakhono
0 0 Sisibonisi esitsha
4000 30 4 000 4 000 4 167
28Idibanisa inani lolutsha oluthatha inxaxheba kwisebe (ingakumbi kwiindawo ezigxile kulutsha)nenkquba zeNPO ezifuman inkxaso-mali.29Kujoliswe kulutshaolungama- 14600 olufunyenwe kumaziko eMOD + 4000 yolutsh olufunyenwe kwiiNPO ezifumana inkxaso-mali + 350 yolutsha olufunyenwe kwinkqubo zoluntu zeEPWP30Ulutsha olungaphandle esikolweni oluthatha inxaxheba kwiinkqubo zeeNPO ezufymana inkxaso-mali
70
Inani leeNPO ezifumana inkxasi-mali kweli sebe ezuphuhlisa ulutsha 0 45 Ayisosibonisi 5 5 5 6
Inani lamathuba emisebenzi adalwe yiEPWP kwicandelo lezoLuntu (DSD)
0 0 Isibonisi esitsha 300 350 0 0
Uhlenga-hlengiso ngokwekota
Isalathisi somsebenzi Ithuba lokunikezela ingxelo
Ekujoliswe kuko ngonyaka2012/13
Ekujoliswe kuko ngekota1st 2nd 3rd 4th
Inani lolutsha oluthabatha inxaxheba Kwiphulo Lolutsha iMasupatsela Youth Ngonyaka 0 0 0 0 0
Inani lolutsha olungafundiyo oluthatha inxaxheba kwinkqubo yophuhliso lwezakhono
Ngonyaka 4 000 1 000 1 500 1 000 500
Inani leeNPO ezifumana inkxasi-mali kweli sebe ezuphuhlisa ulutsha Ngonyaka 5 5 0 0 0
Inani lamathuba emisebenzi adalwe yiEPWP kwicandelo lezoLuntu (DSD) Ngekota 350 200 150 0 0
Izalathisi zoMsebenzi wePhondo
Isalathisi somsebenziOkwenziweyo/okuphicothiweyo Ingqikelelo
yomsebenzi 2011/12
Ithuba lokunikezela ingxelo2008/09 2009/10 2010/11 2012/13 2013/1
42014/15
Inani lamziko eMOD ezikolo afikelela kwiinkqubo zenkonzo yophuhliso loluntu
0 0 0 Isibonisi esitsha
73 77 81
Inani lamaziko eMOD ezikolo afumene isondlo mihla yonke 0 0 0 Isibonisi esitsha
14 60031 15 400 16 200
Inani lolutsha kumaziko eMOD oluthatha inxaxheba kwiinkqubo zenkonzo zophuhliso loluntu (ngaphandle kwesondlo)
0 0 0 Isibonisi esitsha
200 200 200
Uhlenga-hlengiso ngokwekota
31Ingqikelelo yeendlekot:abantwana abangma-200 x izikolo ezili-73 x R7ngomntwana x iintsuku ezili-195 = R20 000 000 (icandelo lesondlo leenkqubo zophuhliso zolutsha)
71
Isalathisi somsebenzi Ekujoliswe kuko kwiminyaka ezayo
Ngonyaka target 2012/13
Ekujoliswe kuko ngekota1st 2nd 3rd 4th
Inani lamziko eMOD ezikolo afikelela kwiinkqubo zenkonzo yophuhliso loluntu Ngekota 73 50 23 0 0
Inani lamaziko eMOD ezikolo afumene isondlo mihla yonke Ngonyaka 14 600 10 000 14 60032 14 60033 14 600
Inani lolutsha kumaziko eMOD oluthatha inxaxheba kwiinkqubo zenkonzo yophuhliso loluntu (ngaphandle kwesondlo)
Ngekota 200 50 50 50 50
INkqutyana 3.3. Impilo ngokuzimela
Ingcaciso yeNkqutyanaUyilo nokuseyenziswa kweenkqubo zophuhliso ezimanyinisiweyo ezijolise ekuhlanguleni uluntu kubantwana kwakunye nabo babanakekelayo abadinga inkxaso ngesondlo.
Ekugxilwe kuko yiNkquboIndlala nokungondleki, okungenxa yentlupheko nokukhethelwa koluntu bucala zezinye zemingeni emiyo uluntu lweNtshona Koloni olujamelene nayo. Ezinye
zezinto ezingunobangela wokungondleki kungaqini kwesimo sokhuseleko lokutya. Uphando lweGenral Househol Survey (DOH, 2007) lufumanise ukuba i-
17% labantwana eNtshona Koloni bathwaxwa yindlala, nto leyo inokukholelela kwizifo, ukubhitya nobungozi bokungondleki. Le nkqubo ke iza kugxila
ekuboneleleni ngeenkonzo kubantwana namakhaya awa ngaphandle kwinkqubo yeeNutritional Therapeutic Programme yeSebe lezeMpilo kwakunye nabo
bangakulungelanga ukuxhamla kwinkxaso yeSRD yeSASSA. Kujoliswe ekubeni abaxhamli bathunyelwe kwiindawo zenkxaso ngesondlo ngokusebenzisa lo
vimba uchazwe apha ngasentla (DOH neSASSA). I-DSD iza kwenza uvavanyo lokufumanisa ixesha emalithathwe ziintsapho zikule nkqubo. Ngako oko
iqhinga lokusebenza lale Nkqutyana lijolise ekukhuthazeni ukubandakanywa koluntu nokucutha intlupheko ngokubonelela ngohlangulo lwexeshana kubantu
olungamaxhoba endlala ekujoliswe kuwo nangokuwavulela amathuba okuba afikelele kwiinkonzo nezibonelelo zikarhulumente.
324 600in ukongeza kwi-10000 labafumene isondlo kwikota yokuqala33 Kwa-abantwana bali-14 600 bafumana isondlo kwikota yesibini, kweyesithathu neyesine
72
Intsebenziswano namahlakani
INTSEBENZISWANO NAMAHLAKANI ICANDELO LENTSEBENZISWANOINkqutyana yeDSD yoPhuhliso loLutsha; uHlangulo loLuntuISebe lezoLimo ISebe lezeMpilo UMasipala oMbaxa, abeeNgingqi nebeMimandla
Uququzelelo lokusetyenziswa kwezixhobo ngendlela efanelekileyo nalapho zifuneka khona ukuze kukhuthazwe ukubandakanywa koluntu nokucuthwa kwentlupheko kwabo bangamaxhoba abafana nabantwana nolutsha kwakunye nabo babanakekelayo, abajongene nobunzima kwakunye noxinizelelo olubangwa yindlala nokungakhuseleki kokutya
Injongo yeQhinga lokuSebenza
Ukufikelela kwiinkqubo zesondlo ezifanelekileyo nakwinkxaso kwabantwana, abo babanakekelayo kwakunye nabo basemngciphekweni wokuthwaxwa yindlala.
Ingcaciso yeNjongo Ukukhuthaza ukubandakanywa koluntu nokuhlangulwa kwintlupheko ngokubonelela ngeenkqubo zesondlo zethutyana kwabo bazidinga kakhulu nangokubancedisa ukuba bafikelele kwiinkonzo zikarhulumente.
Isiseko Inani labo baxhamla kwiinkqubo zesondlo: 30 000Inani leendawo ezibonelela ngesondlo kwiPhondo ngokubanzi: 300
Isizathu Ukuququzelela ukusebenza kweenkqubo zesondlo nentlalo-ntle kwabo bangamaxhoba eNtshona Koloni.Uthungelwano Le njongo ihambelana neNjongo 1 yemiNyaka eliWaka ethetha ngokususwa kwendlala nentlupheko. Ihambelana nePSO8
yoBandakanyo loLuntu nokuLiwa kweNtlupheko. Ihambelana neziPhumo zeSizwe zoPhuhliso loluntu lwasemaphandleni ngendlela enokulolongeka ukuze oko kube negalelo ekuhanjisweni kokutya ngokufanelekileyo ze ngako oko kuvulwe amathuba emisebenzi ngokukhuliswa koqoqosho. Ekusetyenzisweni kweenkqubo zokungeniswa nokukhuseleka kokutya, le nkqubo iza kusebenzisana nezinye iinkqubo ezisixhenxe zamanye amaSebe, namanye amaSebe, oomasipala, ii-arhente zikarhulumente, amashishini karhulumente kwakunye neeNPO.
Injongo yeQhinga lokuSebenza Injongo yeQhinga lokuSebenza yesalathisi
somsebenzi
Ekujoliswe kuko sisiCwangciso-
qhinga2014/15
Okwenziweyo/okuphicothiweyo Ingqikelelo yomsebenzi2011/12
Ekujoliswe kuko kwiminyaka ezayo
2008/09 2009/10 2010/11 2012/13 2013/14 2014/15
Ukufikelela kwiinkqubo zesondlo ezifanelekileyo nakwinkxaso kwabantwana, abo babanakekelayo
Inani labo baxhamla kwiinkqubo zesondlo
3307 65 000 74 000 74 700 30000 303734 3307 3307
Inani leendawo 48 - - 369 300 4835 48 48
34Esi salathisi sibinisa inguqu kumgaqo-nkqubo ekusuka kwiindawo zokutyisela ezahlukeneyo ukuya kwiimeko zokutyisela ezimiselwe ngokwesikhokelo njengoo sichaziwe kumaziko eMOD – jonga kwinkqutyana yophuhliso lolutsha. Ukujolisa kubantu abathile abafana nabathunyelwe ziikliniki zeendawo, uvavanyo loonontlalo-ntle yiDSD kwakunye nabo bangenaziqinisekiso ukuncedisa kuhlangulo loluntu oludinga uncedo luza kusetyenziselwa ukuchonga abathathi-nxaxheba abathunyelwa kwiindawo ezingama- 48.35Ukuchongwa kwwndawo ezingama- 48 ngokusekelwe kumanani oluntu oluxhamlayo emaluthunyelwe ukuze kwenziwe iindawo zokutyisela. Ezi ndawosites is based on the minimum number of beneficiaries that must be referred to it in order to make its establishment as a site of feeding, feasible. Ezi ndawo zingama-48 ziza kutyisa uluntu iintsuku ezingama-260 kubantu abthunyelweyo abangama-48 ubuncinane. Kuba indlalo nokungakhuseleki kokutya zixhaphakile kumakhaya amaninzi, kujoliswe ekubeni inkqubo ibonelele ngesidlo esinye ngosuku. Ubude bexesha lesondlo buza kuchazwa ngusomagunya othumele umntu lowo ze lixhaswe yinkqubo yentlalo-ntle yoluntu ukuze kube lula ukuququzelela ukuphuma kwalo uncedwa ngesondlo lakulunga ixesha.
73
kwakunye nabo basemngciphekweni wokuthwaxwa yindlala.
ezibonelela ngesondlo
Isalathisi somsebenzi wecandelo
Isalathisi somsebenzi Okwenziweyo/okuphicothiweyo
Ingqikelelo yomsebenzi
2011/12
Ekujoliswe kuko kwiminyaka ezayo
2008/09 2009/10 2010/11 2012/13 2013/14 2014/15Inani lamakhaya ahlelelekileyo (HH) ithatha inxaxheba kwiinkqubo zokuveliswa kokudla
0 0 0 0 0 0 0
Inani leHH elixhamla kwisondlo ngokuthatha inxaxheba kwiinkqubo zophuhliso loluntu
15 000 17 500 18 675 7 500 3307 3307 3307
Inani lamakhaya avulelwe iiprofayili 0 0 18 000 24 00036 0 0 0
Inani leengingqi ezivulelwe iiprofayili 0 0 0 6 037 0 0
Uhlengahlengiso ngokweekota
Isalathisi somsebenzi Ekujoliswe kuko kwiminyaka ezayo
Ngonyaka target
2012/13
Ekujoliswe kuko ngekota1st 2nd 3rd 4th
Inani lamakhaya ahlelelekileyo (HH) ithatha inxaxheba kwiinkqubo zokuveliswa kokudla
Ngonyaka 0 0 0 0 0
Inani leHH elixhamla kwisondlo ngokuthatha inxaxheba kwiinkqubo zophuhliso loluntu
Ngekota 3 307 3 307 3 307 3 307 3 307
Inani lamakhaya avulelwe iiprofayili Ngonyaka 0 0 0 0 0
Inani leengingqi ezivulelwe iiprofayili Ngekota 0 0 0 0 0
Isalathisi somsebenzis wephondo
36Iiprofayili zamakhaya zenziwa kwinqanaba lorhulumente wasekuhlaleni, hayi liSebe. 37 Ukuququzelela ukwenziwa kweeprofayili zoluntu luxanduva leCandelo loLawulo loPhando leDSD
74
Isalathisi somsebenziOkwenziweyo/okuphicothiweyo Ingqikelelo
yomsebenzi2011/12
Ekujoliswe kuko kwiminyaka ezayo
2008/09 2009/10 2010/11 2012/13 2013/14 2014/15Inani labantu abaxhamla kwiinkqubo zesondlo 0 0 New indicator 30 000 330738 3307 3307
Inani lendawo zokubonelela ngesondlo kwiphondo ngokubanzi
150 200 369 300 48 48 48
Uhlengehlangiso ngokweekota
Isalathisi somsebenzi Ekujoliswe kuko kwiminyaka ezayo
Ngonyaka target 2012/13
Ekujoliswe kuko ngekota1st 2nd 3rd 4th
Inani labantu abaxhamla kwiinkqubo zesondlo Ngekota 3307 3307 3307 3307 3307
Inani lendawo zokubonelela ngesondlo kwiphondo ngokubanzi Ngonyaka 48 48 48 48 48
INkqutyana 3. 4. Ukuphuhliswa kweZakhono zeMibutho (ICB)
Ingcaciso yeNkqutyanaUkuququzelela ukuphuhliswa kwemibutho eNgenzi Ngeniso neminye esakhasayo ngezakhono.
Ekugxilwe kuko yiNkqubo
Umbono wenkqubo yeICB kukhulisa icandelo leNPO ukuba lisebenze ngokuchanekileyo, ngeendlela ezahlukeneyo, ezinokulolongeka
nezisempilweni. Ukusebenza ngokufanelekileyo kwecandelo leNPO asiloxanduva lesebe nje kuphela, ngokusebenzisa namanye amahlakani
achaphazelekayo aphambili isebe likhokele uphuhliso lwesikhokelo seICB yePhondo ukuphumeza lo mbono mnye ufanayo nowamahlakani
achaphazelekayo. Iinkqubo eziphambili zale nkqubo ziza kuphunyezwa ngokubonelela ngolwazi olufunekayo, uqeqesho, uphuhliso lwezakhono,
ukusebenza kweCandelo loNcedo leeNPO kwakunye nokuxhaswa kweeNPO ekuhlaleni. Ithathelwa ingqalelo into yokuba icandelo leNPO
38Inani labaxhamli ababalwe ngendleko yecandelo yeR5, 00 p/p ngosuku kwiintsuku ezingama-260 zokusebenza
75
lihlakani elibalulekileyo leli Sebe ekuphakamiseni izinga lokufikelela kwiinkonzo zentlalo-ntle kwiphondo ngokubanzi. Zimalunga nama-7796 iiNPO
ezibhalisiweyo (ngokwangomhla wama-30 kweyoMsintsi 2011) kwicandelo loPhuhliso loLuntu kwiPhondo leNtshona Koloni ngokubanzi.
Ukubaluleka kobu buhlakani neeNPO kubonakaliswa ngokwabelwa kweeNPO ezimalunga ne-1 870 umyinge wama-54% kuhlahlo lwabiwo-mali
lweSebe olwabelwa amahlakani (2011/12).
Ukwazisa ngokubalulela kobu buhlakani, ithathelwa ingqalelo into yokuba icandelo leeNPO licandelo elisebenzayo nekusoloko kukho utsintsho
kulo kwaye lisebenza phantsi kweemeko ezingelula nezitshintsha rhoqo. Eyona mingeni iphambili neenkalo zophuhliso icandelo leeNPO
elijamelene nazo lulawulo, imali, ukubeka esweni novavanyo, ucwangciso nokulawulwa kweenkqubo zokusebenza kwakunye nokunyusa ingxowa
ukuze zibe nokuzimela.
Le mingeni iphazamisana namalinge esebe okubonelela ngeenkonzo zentlalo-ntle ezingagungqiyo. Ikwacutha amathuba okubanako
kwamahlakani ukunika iinkcukacha ezichanekileyo ukuze kuthathwe uxanduva ngeemali zikarhulumente ekubonelelwe ngazo. Ngako oko
iNkqubo yeICB itshintshe ukunyathela ukuze ibenako ukuhlangabezana nale mingeni ngokuthi ibonelele ngeeNkonzo zoPhuhliso lwezaKhono
ezijoliswe kuPhuhliso lweMibutho kwakunye nalawulo oluchubekileyo. Iinkonzo zoPhuhliso lweZakhono zigxile:
KwiiNkonzo zoBhaliso
KuLawulo lweeNPO nokuSebenza kwazo
KwiiNkonzo zeNkxaso
Wonke la malinge ongenelelo angentla aza komelezwa ngokuthi alandelelwe emva kokuba enziwe kwaye anikezelwe kuququzelelo lwamaGosa
oPhuhliso loLuntu kwiingingqi akuzo.
Intsebenziswano namaHlakani
INTSEBENZISWANO NAMAHLAKANI ICANDELO LENTSEBENZISWANOIinkqubo zeDSD (7) IiNPO ezixhaswa ngemali: EzikwiiNtlekele neziseMngciphekweniM & E Iingxelo zobeko esweni novavanyo lwefuthe, ulawulo oluheshehesheIzimali (iziBonelelo-mali) Imbali yokungathotyelwa kwanokunqunyanyiswa kwezibonelelo (iiNPO ezixhaswa ngemali)Imimandla Ucwangciso, ukuphunyezwa nokubekwa esweni kwee-APPIi-Ofisi zeeNgingqi Amatyathanga enkxaso yeeNPO ekuhlaleni nokwenziwa kwemisebenzi echazwe kwiAPPAbaboneleli ngeeNkonzo bangaPhandle Abaqeshiweyo ngokweeNPO
76
(ESP) ezikwiNtlekele neziseMngciphekweniAmahlakani ekungenziwanga zibophelelo zangqesho nawo (Comm. Chest, CDRA, SCAT, IIima Trust)
Uthungelwano lwemfundo emalunga nokwenziwa kolwazi olukhokelela ekuqulunqweni kwezisombululo ezizizo kwakunye neendlela zokusombulula ezisekelwe kwizidingo
Injongo yeQhinga lokuSebenza
Iinkonzo zokuxhotyiswa ngezakhono kwanenkxaso ezinikwa iiNPO ezithe zachongwa nezixhaswa ngezimali kwakunye nemibutho yemveli yoluntu ekuhlaleni
Ingcaciso yeNjongo Ukomeleza izakhono zolawulo kwiiNPO ezingama-2 790 (ezikwiNtlekela neziseMngciphekweni) ezixhaswa ngezimali kwakunye nemibutho ethe yachongwa nexhaswa ngezimali ngenyanga yoKwindla ka-2015.
Isiseko Inani leeNPO ezifumana iinkonzo zokuxhotyiswa ngezakhono nenkxaso: 2 450
IsizathuLe njongo iza kufaka igalelo ekuphuculeni ukusebenza kwemibutho; ulawulo oluchubekileyo nokwenza ukuba iiNPO ziyenze imisebenzi yazo yobuhlakani. Iza kukhuthaza nangakumbi ukusungulwa kothungelwano lwenkxaso yeeNPO olujoliswe ekuphuculeni ulawulo ze ngalo ndlela zenze igalelo kunikezelo lweenkonzo.
UthungelwanoUthungelwano neziPhumo zeSizwe: ‘Ukuvelisa nokuphuhlisa abasebeniz bakarhulumenteu ukuze abachubeke, basebenze ngokusulungekileyo noluntu olunezakhono ezifanelekileyo’ Uthungelwano nePSO 8:‘Ukubeka esweni ukubandakanywa koluntu nokucutha intlupheko; Uthungelwano nenjongo yeqhinga lokusebenza leDSD: ‘Uvelisa amathuba ngeenkonzo zophuhliso loluntu’;
Injongo yeQhinga lokuSebenza
Injongo yeQhinga lokuSebenzaisalathisi somsebenzi
Ekujoliswe kuko sisiCwangciso-
qhinga
Okwenziweyo/okuphicothiweyo
Ingqikelelo yomsebenzi
2011/12
Ekujoliswe kuko kwiminyaka ezayo
2008/09 2009/10 2010/11 2012/13 2013/14 2014/15
Uphuhliso lwezakhono ukuze kuqatshelwe iiNPO nemibutho yokuhlala yemveli efumana inkxaso-mali
Inani leeNPO ezifumene ukuxhotyiswa ngezakhono
2 790 440 415 1 912 2 450 2 790 2 790 2 790
Isalathisi somsebenzi wecandelo
77
Isalathisi somsebenzi Okwenziweyo/okuphicothiweyo Ingqikelelo yomsebenzi
2011/12
Ekujoliswe kuko kwiminyaka ezayo2008/09 2009/10 2010/11 2012/13 2013/14 2014/15
Inani leeNPO ezincediswe ngobhaliso - - - Isibonisi esitsha 60039 600 600Inani leeNPO ezifumana inkxaso-mali ezibonelela ngeenkonzo zophuhliso loluntu
- - 1 860 1 870 1870 1 870 1 870
Inani leeNPO ezixhotyiswe ngezakhono ngokwesikhokelo sophuhliso lwezakhono
165 165 730 1 200 1 20040 1 200 1 200
Uhlengahlengiso ngokweekota
Isalathisi somsebenzi Ekujoliswe kuko kwiminyaka ezayo
Ekujoliswe kuko ngonyaka2012/13
Ekujoliswe kuko ngekota1st 2nd 3rd 4th
Inani leeNPO ezincediswe ngobhaliso Ngekota 600 150 150 150 150
Inani leeNPO ezifumana inkxaso-mali ezibonelela ngeenkonzo zophuhliso loluntu Ngonyaka 1 870 - - - 1 870
Inani leeNPO ezixhotyiswe ngezakhono ngokwesikhokelo sophuhliso lwezakhono Ngonyaka 1 200 300 300 300 300
Isalathisi somsebenzi wephondo
Isalathisi somsebenzi Okwenziweyo/okuphicothiweyo Ingqikelelo yomsebenzi
2011/12
Ekujoliswe kuko kwiminyaka ezayo
2008/09 2009/10
2010/11 2012/13 2013/14 2014/15
Inani leeNPO ezifikelela kwiinkonzo zamaziko oncedo ngobhaliso 150 125 990 600 60041 600 600
Inani leeNPO ezithunyelwe kwiinkqubo zophuhliso lwezakhono zolawulo
125 125 192 600 33042 330 330
Inani leeNPO eziseMngciphekweni ezixhamle kwinkonzo - - Isibonisi 50 6043 60 60
39Oku kusingise kwinani leeNPO ezincediswe ngabasebenzi beengingqi ukubhalisa40Oku kusingise kwinani leeNPO ezincediswe ngabasebenzi beengingqi ngemibuzo gabalala efna noMthetho weeNPO uLaulo , iNkxaos-mali, ukubhalwa kweziphakamiso nothungelwano 41Le nkonzo isekelwe kwi-ofisi yephondo kwaye ifumaneka ngomnxeba, ngei-imeyile nangodliwano-ndlebe lwase-ofisini olubonelela nkeenkcukach eziphathelele kubhaliso lweeNPO nenkxaso kwimibutho, kulandelelwe nezatifiketi zobhaliso kwiSebe loPhuhliso loLuntu leSizwe 42Iinkqubo zongonelelo zikarhulumente zisingise kuqeqesho olumiselweyo ukuchonga iiNPO ezifumna inkxaso-mali kwimigqaliselo emi-5 yokuziphatha kweeNPO
78
Isalathisi somsebenzi Okwenziweyo/okuphicothiweyo Ingqikelelo yomsebenzi
2011/12
Ekujoliswe kuko kwiminyaka ezayo
2008/09 2009/10
2010/11 2012/13 2013/14 2014/15
yophuhliso lwezakhono esitsha Ixabiso lemali ngokweeRanti enikwe iiNPO (iNkqubo yeICB ) R1
mR3,2m R1,8m R1,1 m R1,2m R1.3m R1.4m
Uhlengahlengiso ngokwekota
Isalathisi somsebenzi Ekujoliswe kuko
kwiminyaka ezayo
Ngonyaka target
2012/13
Ekujoliswe kuko ngekota1st 2nd 3rd 4th
Inani leeNPO ezifikelela kwiinkonzo zamaziko oncedo ngobhaliso Ngekota 600 150 150 150 150
Inani leeNPO ezithunyelwe kwiinkqubo zophuhliso lwezakhono zolawulo Ngonyaka 330 - 330 330 330
Inani leeNPO eziseMngciphekweni ezixhamle kwinkonzo yophuhliso lwezakhono Ngekota 60 60 60 60 60
Ixabiso lemali ngokweeRanti enikwe iiNPO (iNkqubo yeICB ) Ngekota R1,2m - R400 000 R 400 000 R 400 000
43Iinkonzo zenkxaso kuphuhliso lwezakhono kusingise kwinkqubo yeengcebiso emiselweyo kwiinyanga ezili-12 kwaye oku kubonelelea ngako kwiiNPO ezithobela imigaqo efunekayo njengoko ichaziwe kwisivumelwano sokudliliselwa kwemali
79
INkqutyana 3.5. Uphando neeNkcukacha-manani eeNgingqi
Ingcaciso yeNkqutyanaUkuququzelela, ukwenza nokulawula ukukhula kwamanani abemi nophando ngophuhliso loluntu ukuze kuxhaswe imigaqo-nkqubo nokuphuhla kweenkqubo
ngeenjongo zokusetyenziswa koMgaqo-nkqubo wamaNani aBemi nezinye iinkqubo zeSebe loPhuhliso loLuntu.
Ekugxilwe kuko yiNkquboIsebe liza kuphucula ngakumbi iindlela zalo zokuphicotha ingxelo ukuze lenze igalelo ekuphuculeni izicwangciso zokusebenza kwiPhondo.
Intsebenziswano namaHlakani
INTSEBENZISWANO NAMAHLAKANI ICANDELO LENTSEBENZISWANOICandelo lamaNani aBemi leSizwe Okuphambili kuPhando lweSizwe
IiNkcukacha-manani zoMzantsi Afrika Uxhotyiso ngezakhono nokufikelela kwiinkcukacha ezisesikweni
IiNkqubo zeDSD INkqubo yoPhando
Amaziko eMfundo eNomsila kwiPhondo ce Uphando
Injongo yeQhinga lokuSebenza
Ukuququzelela, ukwenza nokulawula ukukhula kwamanani abemi nophando ngophuhliso loluntu.
Ingcaciso yeJongo Kukulungiselela umgaqo-nkqubo, iinkqubo neqhinga lophuhlisononikezelo lweenkonzo zoluntu ngokwenza uphando ngokuhlala nangabemi ngokuphathelele kuphuhliso loluntu nembali yokuhamba koluntu kweyoKwindla 2015.
Isiseko Inani leengxelo zophando ngokuhlala nobumi ukwenza lula ucwangciso kurhulumente: 10 Isizathu Ukuququzelela, ukwenza nokulawula ukukhula kwamanani abemi nophando ngophuhliso loluntu ukuze kuxhaswe
imigaqo-nkqubo nokuphuhla kweenkqubo ngeenjongo zokusetyenziswa koMgaqo-nkqubo wamaNani aBemi nezinye iinkqubo zeSebe loPhuhliso loLuntu.
Uthungelwano Le nkqubo iza kubonelela iinkqubo zeSebe ngesiseko nembali yomgaqo-nkqubo, inkqubo neqhinga lophuhliso. Uthungelwano nenjongo yeQhinga lokuSebenza leDSD: Le njongo ithungelana nazo zonke iinjongo ezintathu: ‘Ukuphucula uLawulo noKwnziwa kwezinto ngokewala maxesha ukunikezela ngeenkonzo, ukuvelisa uluntu olukhathalayo ngeenkonzo zophuhliso lwentalo-ntle yoluntu nokuvelisa amathuba ngeenkonzo zophuhliso loluntu.’ Uthungelwano neziphumo zesizwe: ‘Impilo ende kubo bonke abemi boMzantsi Afrika nokuvelisa uMzantsi Afrika ongcono, iAfrika engcono nelizwe elingcono.’
80
Injongo yeQhinga lokuSebenza Injongo yeQhinga lokuSebenza isalathisi somsebenzi
Ekujoliswe kuko sisiCwangciso-
qhinga2014/15
Okwenziweyo/okuphicothiweyo
Ingqikelelo yomsebenzi
2011/12
Ekujoliswe kuko kwiminyaka ezayo
2008/09 2009/10 2010/11 2012/13 2013/14 2014/15
Ukuququzelela, ukwenza nokulawula ukukhula kwamanani abemi nophando ngophuhliso loluntu.
Inani leengxelo zophando ngokuhlala nobumi ukwenza lula ucwangciso kurhulumente ngonyaka.
8 8 8 9 10 8 8 8
Isalathisi somsebenzi wecandelo
Isalathisi somsebenzi Okwenziweyo/okuphicothiweyo Ingqikelelo yomsebenzi
2011/12
Ekujoliswe kuko kwiminyaka ezayo2008/09 2009/10 2010/11 2012/13 2013/14 2014/15
Inani lwamaPhulo oPhando aqhutywayo 8 10 9 10 8 8 8
Inani lamaPhulo oPhando agqityiweyo 8 10 9 10 844 8 8
Inani leeprofayili zeenkcukacha-manani engingqi agqityiweyo Akhukho inkcukach
a
4 60 50 6 15 18
Uhlengahlengiso ngokwekota
Isalathisi somsebenzi Ekujoliswe kuko kwiminyaka ezayo
Ngonyaka target 2012/13
Ekujoliswe kuko ngekota1st 2nd 3rd 4th
Inani lwamaPhulo oPhando aqhutywayo Ngekota - 4 6 8 8
Inani lamaPhulo oPhando agqityiweyo Ngonyaka 8 - - - -
Inani leeprofayili zeenkcukacha-manani engingqi agqityiweyo Ngonyaka 6 - - - -
Isalathisi somsebenzi wephondo44 Ezili-10 ekujoliswe kuzo zicuthwe zasi-8 ukuvulela ezinye izalathisi ezitsha ezichazwe phantsi kwesihlo esithi “iSalathisi soMsebenzi wePhondo” – amaPhulo oLuntu agqityiweyo. La maphulo aza kubekelw ixesha nezixhobo zawo, yiyo ke loo nto kukho ucutho lwamaphulo ophando.
81
Isalathisi somsebenzi Okwenziweyo/okuphicothiweyo Ingqikelelo yomsebenzi
2011/12
Ekujoliswe kuko kwiminyaka ezayo2008/09 2009/10 2010/11 2012/13 2013/14 2014/15
Inani leeprofayili zoluntu ezigqityiweyo 0 0 0 Isibonisi esitsha 12 15 18
Uhlengahlengiso ngokwekota
Isalathisi somsebenzi Ekujoliswe kuko kwiminyaka ezayo
Ngonyaka target 2012/13
Ekujoliswe kuko ngekota1st 2nd 3rd 4th
Inani leeprofayili zoluntu ezigqityiweyo Ngekota 12 0 4 4 4
Inkqutyana 3.6. Ukuxhotyiswa koluntu ngezakhono nokwazisa banzi
Ingcaciso yeNkqutyanaUkuyila nokusebenzisa iinkqubo zokuxhobisa ngezakhono kwicandelo lophuhliso loluntu namanye amasebe ukuze kumanyaniswe imigaqo-nkqubo
yophuhliso loluntu kwizicwangciso zonikezelo lweenkonzo.
Ukuncedisa amasebe karhulumente ukuba abenako ukuqonda uMgaqo-nkqubo wamanani waBemi kwiindawo anoxanduva lwazo.
Ukuvelisa iindlela zokuncedisa amasebe karhulumente ukuba anyuse izinga lawo lezakhono nobuchule bawo ukuphicotha uthungelwano phakathi kwamanani
abemi nemigaqo-nkqubo neenkqubo zemisebenzi eyenziwa mihla le.
Ukukhuthaza ukwazisa ngemiba yoluntu engqamene nophuhliso ekujoliswe kuyo lulawulo lukarhulumente noluntu ngokubanzi kumanqanaba karhulumente
awohlukeneyo.
Ekugxilwe kuko yiNkquboInkqubo iza kugxila ekukhuthazeni ukuxhotyiswa kwabantu ngezakhono zawo onke amagosa ocwangciso karhulumente kweli Phondo.
Intsebenziswano namaHlakani
INTSEBENZISWANO NAMAHLAKANI ICANDELO LENTSEBENZISWANOIcandelo lamaNani aBemi Ukubeka usweni ukuthotyelwa koMgaqo-nkqubo wamaNani aBemi weSizwe Icandelo leNkcukacha-manani loMzantsi Afrika Ukwazisa banzi ngemiba yaBemi
82
AmaSebe kaRhulumente weNtshona Koloni kubandakanya nooRhulumente boMmandla
Ukuxhotyiswa kwaBemi ngezaKhono
Iinkqubo nee-Ofisi zeeNgingqi zeDSD Ucwangciso Amaziko emfundo enomsila Inani labemi nokuXhotyiswa koLuntu ngezaKhono ngokweeNgingqi
Injongo yeQhinga lokuSebenza
Ukwazisa banzi ngamanani abemi nophuhliso ngezakhono ngokweengingqi namanani abemi.
Ingcaciso yeNjongo Ukwazisa nokuqondisa ngeemfuno ukumanya abemi kucwangciso lophuhliso lwezakhono ngkuthi kuveliswe ze kusetyenziswe iinkqubo zophuhliso lwezakhono ngokujoliswe kubantu abangama-236 ngonyaka kwicandelo lophuhliso loluntu nakwamanye amasebe karhulumente kweyoKwindla 2015.
Isiseko Inani labantu abaqeqeshiweyo ngokwamanani abemi: 36 Inani labantu amazimasa amacweyo ukwazisa banzi: 200
Isizathu Ukuyila nokusebenzisa iinkqubo zokuxhobisa ngezakhono kwicandelo lophuhliso loluntu namanye amasebe ukuze kumanyaniswe imigaqo-nkqubo yophuhliso loluntu kwizicwangciso zonikezelo lweenkonzo
Uthungelwano Ukwaziswa nokuqondwa kamanani abemi kuza kwandisa umanyaniso lwabemi kwizicwangciso zophuhliso, ze ngalo ndlela kuphakanyiswe izinga leenjongo zoMgaqo-nkqubo wamanani aBemi weSizwe.Uthungelwano neenjongo zeqhinga lokusebenza: Unikezelo lweenkonzo ngokwale mihla; ukuvelisa uluntu olukhathalayo; ukuvelisa amathuba Uthungelwano neziphumo zesizwe: “Ukuvelisa uMzantsi Afrika ongcono, iAfrika engcono nelizwe elingcono”.Uthngelwano nePSO 8: ‘Ukukhuthza ukubandakanywa koluntu nokucuthwa kwentlupheko, nePSO 2: ‘Ukuphucula iziphumo zemfundo.’Olunye uthungelwano: IiNkqubo zeSebe; uLawulo loLwazi; iCandelo lamaNani aBemi leSizwe; ii-ofisi zeengingqi namaziko, onke amanqanaba karhulumente eNtshona Koloni.
Injongo yeQhinga lokuSebenza Injongo yeQhinga lokuSebenzaIsalathisi somsebenzi
Ekujoliswe kuko sisiCwangciso-
qhinga
Okwenziweyo/okuphicothiweyo
Ingqikelelo yomsebenzi
2011/12
Ekujoliswe kuko kwiminyaka ezayo
2008/09 2009/10 2010/11 2012/13 2013/14 2014/15
Ukwazisa banzi ngamanani abemi nophuhliso ngezakhono ngokweengingqi namanani abemi
Inani labantu abaqeqeshiweyo ngokwamanani abemi ngonyaka
36 24 24 138 36 36 36 36
Inani labantu amazimasa amacweyo okwazisa banzi ngonyaka
200 150 150 417 200 200 200 200
Isalathisi somsebenzi wecandelo
83
Isalathisi somsebenzi Okwenziweyo/okuphicothiweyo Ingqikelelo yomsebenzi
2011/12
Ekujoliswe kuko kwiminyaka ezayo2008/09 2009/10 2010/11 2012/13 2013/14 2014/15
Inani leeseshini ezenziweyo zoPhuhliso lwezaKhono - - - Isibonisi esithsa 6 6 6Inani labantu abathathe inxaxheba kwiiseshini zoPhuhliso lweZakhono
- - - Isibonisi esitsha 36 36 36
Inani lamaxa ukwazisa banzi, ulwazi, imfundiso, noqhakamshelwano ezenziweyo
14 14 18 14 8 8 8
Inani lamahlakani athathe inxaxheba kumaphulo ukwazisa banzi, olwazi, emfundo nowaqhakamshelwano
150 150 417 200 200 200 200
Uhlengahlengiso ngokweekota
Isalathisi somsebenzi Ekujoliswe kuko kwiminyaka ezayo
Ngonyaka target 2012/13
Ekujoliswe kuko ngekota1st 2nd 3rd 4th
Inani leeseshini ezenziweyo zoPhuhliso lwezaKhono Ngekota 6 1 2 2 1
Inani labantu abathathe inxaxheba kwiiseshini zoPhuhliso lweZakhono Ngekota 36 6 10 10 10
Inani lamaxa ukwazisa banzi, ulwazi, imfundiso, noqhakamshelwano ezenziweyo Ngekota 8 2 2 2 2
Inani lamahlakani athathe inxaxheba kumaphulo okwazisa banzi, olwazi, emfundo nowaqhakamshelwano
Ngekota 200 20 80 80 20
Itheyibhile 8: Isishwankathelo seentlawulo neengqikelelo – INkqubo 3: uPhuhliso noPhando
Kusafuneka ifakwe liSebe Lezimali Lephondo [To be inserted by Provincial Treasury]
Itheyibhile 9: Isishwankathelo seentlawulo sephondo neengqikelelo ngokucalulwa ngokoqoqosho – INkqubo 3: uPhuhliso noPhando
Kusafuneka ifakwe liSebe Lezimali Lephondo [To be inserted by Provincial Treasury]
84
ISIGABA C: UTHUNGELWANO NEZINYE IZICWANGCISO
9. UTHUNGELWANO LWETHUBA ELIDE LEZIXHOBO NEZINYE IZICWANGCISO EZINGUNDOQO
Inani
Igama lephulo Inkqubo Umasipala Ingcaciso ngephulo/uhlobo lwesimo
Imveliso Ingqikelelo yeendleko zephulo
Inkcitho emiyo (ukuba ikho)
Ithuba lephulo Ukuqala kwalo
Ukugqitywa kwalo
1. Impahal yexabiso entsha nebuyiselweyo (R ngokwamawaka) 1 iKhayelitsha 2
iKraaifonteiniClanwilliamiStellenboschiMilnertoniMalmesburyiBredasdorp
iLaingsburgiPlettenberg BayiMossel Bay
iKapaiKapaCederbergiKapaiKapaiSwartlandiCape WinelandsiKarooiBitouiMossel Bay
Ii-Ofisi zeNgingqiIi-Ofisi zengingqiIi-Ofisi zengingqiIi-Ofisi zengingqiIi-Ofisi zengingqiIi-Ofisi zengingqiIi-Ofisi zengingqi
I-Ofisi yokuHlala I-Ofisi yokuHlalaI-Ofisi yokuHlala
I-Ofisi yokuHlala Imiselwe I-Ofisi yokuHlala Imiselwe I-Ofisi yokuHlala ImiselweI-Ofisi yokuHlala ImiselweI-Ofisi yokuHlala Imiselwe
2,140,0002,058,000, 588,0002,268,0001,680,0001,134,000550,000
210,000840,0002,750,000
01 Tshazimpuzi 201201 Tshazimpuzi 201201 Tshazimpuzi 201201 Tshazimpuzi 201201 Tshazimpuzi 201201 Tshazimpuzi 2012
31 KweyoKwindla 201331 KweyoKwindla 201331 KweyoKwindla 201331 KweyoKwindla 201331 KweyoKwindla 2013
31 KweyoKwindla 2013
Impahla entsha ebuyiselweyo iyonke 14,218,000
2. Ulondolozo nezilungiso (R ngokwamawaka) 1 Ulondolozo
nezilungiso 1 Ezahlukeney
oImali yantsuku zonke
Ulondolozo nezilungiso
697,500 01 Tshazimpuzi 2011
31 KweyoKwindla 2012
Ulondolozo nezilungiso zizonke 697,500
3. Uphuculo nezongezo (R ngokwamawaka)Uphuculo nezongezo zizonke
85
4. Ukubuyiselwa kwismo sesiqhelo, ukulungiswa nokuhonjiswa (R ngokwamawaka) 1 Bellville
KapaVredenburgPiketbergCaledonAthlone
1 KapaKapaSaldanhaBergRiverOverbergCape Town
Ulungiso UlungisoUlungiso tUlungisoUlungiso Ulungiso
Ulungiso olugqityiweyo
1,386,000924,0001,654,0001,166,0001,302,0003,572,000
01 Tshazimpuzi 2012 01 Tshazimpuzi 201201 Tshazimpuzi 201201 Tshazimpuzi 201201 Tshazimpuzi 201201 Tshazimpuzi 2012
31 KweyoKwindla 201331 KweyoKwindla 201331 KweyoKwindla 201331 KweyoKwindla 201331 KweyoKwindla 201331 KweyoKwindla 2013
Ubuyiselo kwisimo sesiqhelo, uphuculo nolungiso lulonke 8,838,000
IZIBONELELO-MALI EZINEMIQATHANGO Azikho
AMAQUMRHU KARHULUMENTE Akekho
INTSEBENZISWANO KARHULUMENTE NAMAZIKO ABUCALA Ayikho
86
ISIHLOMELO AIINGUQU KWISICWANGCISO-QHINGA SOWAMA-2010-2015
Inkqubo 1
Injongo yeQhinga lokuSebenza kwisiCwangciso-qhinga sowama-2010-
15 etshintshileyo
Iinjongo zeQhinga lokuSebenza ezintsha/eziLungelelanisiweyo kwiAPP 2011/12
Ulungelelaniso kwiAPP 2012/13
Ukusebenzisa isishwankathelo sesimo sombutho sokunika iinkonzo. Ukusebenzisa isimo sombutho esenziwe ngokwale mihla
kunikezelo lweenkonzo ukunyusa izinga lentsulungeko kunikezelo lweenkonzo kweyoKwindla 2015.
Ukusebenzisa iNkqubo yoPhuculo loLawulo lweMali ngendlela esebenzayo.
Ukubonelela ngendlela esebenza ngokuchubekileyo yobalo-mali kwiSebe. Ukubonelela ngendlela esebenza
ngokuchubekileyo yobalo-mali ukuqinisekisa uphicotho-zimali olungenachaphaza ngokuthi kucuthwe inani leziphene kweyoKwindla 2015.
Ukubonelela ngendlela esebenza ngokuchubekileyo yobalo-mali kwiSebe.
Ukukhuthaza ukusetyenziswa kwezixhobo zemali ngendlela echubekileyo. Ukunyusa izinga lezakhono zaboLawulo lweeNtengo zikaRhulumente (SCM) zibe kwinqanaba 3+ ngokusebenzisa uMgaqo-nkqubo weSCM, isiCwangciso esiSebenzayo seNtengo zikaRhulumento, iNkqubo yeGosa eliNika iNgxelo kwakunye neNkqubo yokuBeka eSweni noVavanyo ngowama-2015.
Ukunika inkqubo esebenza ngokupheleleyo yolawulo lwemali kwisebe.
Ukusebenzisa iikqubo zeSCM kwinqanaba lengingqi (Cost Centre Approach); uHlolo ngoKutsha lwemiGaqo-nkqubo – ukusebenzisa iindlela ezisebenza ngokugqwesileyo zeSCM kwizicwangciso zezoshishino ukuze kunyuke izinga lokusebenza ngokusulungekileyo.
Iinkqubo eziqondwa kakuhle zangaphakathi ukunika inkxaso kwiPSO 12 ukuze kukhuthazwe ulawulo olusulungekileyo kuphuculwe nezinga lokwaneliseka kwabo banikwa iinkonzo – ngeligxile ngaphakathi nangaphandle
Ukubeka esweni nokuvavanya ukusebenza kwesebe nayo yonke imibutho efumana inkxaso-mali
Ukulawula uphuhliso nokubekwa esweni kwemibutho, uvavanyo nengxelo.
Ukusebenzisa ubeko-sweni novavanyo oluneziphumo ukuze kuphuculwe iinkqubo zolawulo lokusebenza kwesebenza kwesebe ze ngalo ndlela kukhawuleziswe ze kuphuculwe ukuhanjiswa kweenkonzo lisebe.
87
Inkqubo 2
Injongo yeQhinga lokuSebenzas kwisiCwangciso-qhinga sowama-
2010-15 etshintshileyo
Iinjongo zeQhinga lokuSebenza ezintsha/eziLungelelanisiweyo kwiAPP
2011/12
Ulungelelaniso kwiAPP 2012/13
Kuqinisekiswe ukufikeleleka kweenkonzo ezisemgangathweni zononophelo, inkxaso, kukhuselwe nabantu abadala abahlelelekileyo nabasemngciphekweni.
Kuqinisekiswe ukufikeleleka kweenkonzo zentlalo-ntle kubantu abadala abahlelelekileyo nabasemngciphekweni
Ukuqinisekisa ukufikelela kwiinkonzo zentlalo-ntle ngokubonelela ngoncedo, inkxaso nokhuseleko kubantu abahluphekayo abadala nabasemngciphekweni abangama-36 983 eNtshona Koloni kweyoKwindla 2015.
Ukunikezela ngeenkonzo zoluleko lwabanezigulo zengqondo kubantwana nakwiintsapho ezingquzulana nomthetho ngowama-2015.
Kuncitshiswe kakhulu ifuthe lemiceli-mngeni efaka igxalaba kulwaphulo-mthetho eluntwini ukuze kuncitshiswe lo mkhwa ngenkonzo yohlengahlengiso kubo bonke abantwana abasemngciphekweni nabantwana ngowama-2015.
Ukuncitshiswa ngamandla kwezinda izinegalelo elimandla kwizenzo zolwaphulo-mthetho ngokuthi kubonelelwe ngeenkonzo zoluleko lwengqondo kubantwana nabantu abadala abangama-40 000 abagilana nomthetho kweyoKwindla 2015.
Ukunikezelwa kweenkqubo ezihlanganisiweyo neenkonzo kubantu abaneziphako zomzimba (izilima), iintsapho noluntu ekuhlaleni.
Ukunikezelwa kweenkqubo neenkonzo ezihlanganisiweyo kubantu abaneziphako zomzimba (izilima) nakwiintsapho.
Ukuququzelela ubonelelo ngeenkqubo ezihlanganisiweyo nokukhuthaza ukwaziwa kwamalungelo, ukuphila impilo efanelekileyo nokuxhotyiswa ngokwezoqoqosho kwabantu abaneziphako zomzimba nakwiintsapho zabo kweli Phondo, olufikelela kubantu abangama-53 873 kweyoKwindla 2015
Ukuququzelela ubonelelo ngeenkonzo ezikhuthaza intlalo-ntle yabantwana nokomelezwa kweentsapho noluntu ukuze lukhathelele ze lukhusele abantwana balo.
Ukuququzelela ubonelelo ngeenkonzo ezikhuthaza intlalo-ntle yabantwana nokomelezwa kweentsapho noluntu ukuze lukhathelele ze lukhusele abantwana balo
Ukutyala nokuqinisekisa iqondo leenkonzo ezisiwa ebantwaneni kubandakanya nabo badinga uncedo nokhuseleko ngokuthi kuququzelelwe iinkonzo ezikhuthaza impilo efanelekileyo kubantwana neentsapho ezili-184 250 kweyoKwindla 2015.
Amaxhoba obundlobongela basekhaya, bezesondo nokuxhatshazwa ngokwasemzimbeni afikelela kwiinkonzo ezifanelekileyo.
Amaxhoba obundlobongela basekhaya, bezesondo nokuxhatshazwa ngokwasemzimbeni afikelela kwiinkonzo ezifanelekileyo
Ukufaka igalelo ekuxhotyisweni kwamaxhoba obundlobongela basekhaya angama-20 500 nokucutha ubungozi bokuxhatshazwa ngokwesondo nasemzimbeni ngokuthi kuqinisekiswe ukufikelela kwintlaninge yeengonzo kweyoKwindla 2015.
Ukunikezelwa kweenkonzo zohlangulo loluntu kwezo ntsapho nabantwana abachaphezelakayo.
Ukunikezelwa kweenkonzo zohlangulo loluntu kwezo ntsapho nabantwana abachaphezelakayo.
Ukubonelela ngohlangulo lobuntu kubantu abafanelekileyo ukuze kucuthwe ubunzima nembandezelo nezinto ezinokuphembelela iintlekele kweyoKwindla 2015.
Amaphulo ahlanganisiweyo nekujoliswe kuwe agxile ekomelezeni amakhaya
Amaphulo ahlanganisiweyo nekujoliswe kuwe agxile ekomelezeni amakhaya
Ukuxhasa nokomeleza iinkqubo zeentsapho noluntu ezigxile kwintsebenziswano yoluntu ngokubonelela
88
ngeenkqubo ezihlanganisiweyo ekujoliswe kuzo ezigxile ekomelezweni kweentsapho ezingama-82 641 ze ngalo ndlela kuphuculwe izinga lokuphila ngokufanelekileyo kweyoKwindla 2015.
Inkqubo 3
Injongo yeQhinga lokuSebenza kwisiCwangciso-qhinga
sowama-2010-15 etshintshileyo
Iinjongo zeQhinga lokuSebenza ezintsha/eziLungelelanisiweyo kwiAPP 2011/12
Ulungelelaniso kwiAPP 2012/13
Ukunikezelwa kothotho lweenkonzo ezisemgangathweni zophuhliso lolutsha olusemngciphekweni.
Ukunikezelwa kweenkonzo eziluthotho nezisemgangathweni kulutsha oluphakathi kwe-16 – 18 yeminyaka ubudala kwanolo luphakathi kwale 18-24..
Ukuququzelela amathuba okuba ulutsha lufikelele kwiinkonzo zophuhliso loluntu ezikhuthazaimpilo engcono nokuthatha uxanduva kwabemi lokukhathelela ulutsha kweyoKwindla 2015.
Ukuphunyezwa kwamalinge okuncitshiswa kwentlupheko.
Kuphuculwe ingeniso, impahla nezakhono zeentsapho noluntu ekuhlaleni ukuphakamisa izinga lempilo yazo ngokuthi kuphunyezwe amalinge okulwisana nentlupheko, awophuhliso ajolise kwingeniso nokhuseleko lokutya ngo-2015.
Le nkqubo itshintshele ekugxileni kwiinkqubo zolutsha nezohlangulo loluntu.
Ukuxhobisa ngezakhono nenkxaso zonke iiNPO ezifumana inkxaso-mali kwakunye nemibutho yemveli yasekuhlaleni (imibutho esakhasayo).
Iinkonzo zophuhliso lwezakho nenkxaso kwezo NPO zifumana inkxaso-mali kwanemibutho yemveli yasekuhlaleni
Ukomeleza ulawulo lweeNPO ezili-1 350 ezixhaswa ngurhulumente (ezikwintlekela nezisemngciphekweni) kwakunye nokuphawula imibutho yokuhlala yemveli kweyoKwindla 2015.
Ukuququzelela, ukubamba nokulawula uphando lokukhula kwamanani abemi nophuhliso loluntu.
Ukuququzelela, ukubamba nokulawula uphando lokukhula kwamanani abemi nophuhliso loluntu.
Ukusebenzisa imigaqo-nkqubo, iinkqubo namaqhinga ophuhliso nokunikezelwa kweenkonzo eluntwini ngokwenza uphando ngezokuhlala ngokuphathelele kuphuhliso loluntu namanani abemi kweyoKwindla 2015.
Ukwazisa banzi ngamanani abemi kwakunye nokuxhotyiswa ngezakhono ngokweenkcukacha-manani eengingqi.
Ukwazisa banzi ngamanani abemi kwakunye nokuxhotyiswa ngezakhono ngokweenkcukacha-manani eengingqi.
Ukwazisa nokwenza ukuqondwa kweemfuno zokumanya uluntu kwizicwangciso zophuhliso ngokuthi kuyilwe ze kusetyenziswe iinkqubo zophuhliso lwezakhono nezukwazisa banzi ngelijolise kubantu abangama-236 ngonyaka kwicandelo lophuhliso loluntu nakwamanye amasebe karhulumente kweyoKwindla 2015.
89
ISIHLOMELO BITHEYIBHILE YENGCACISO YEZALATHISI ZOMSEBENZI
INKQUBO 1
Isihloko sesalathisi senjongo yeQhinga lokuSebenza
Inani lezihlandlo zoqeqsho lomsebenzi wezentlalo-ntle, wokuphatha nokulawula,
Ingcaciso emfutshane Esi salathisi sisingisele kwinani lamathuba oqeqesho ekubponelelwe ngalo kumagosa ezentlalo-ntle ngokusebenzisa abaniki-zinkonzo bangaphakathi nabangaphandle
Injongo/ukubaluleka Ukuqinisekisa ukuba uqeqesho ekubonelelwa ngalo lukhokelela ekuphakameni kwezinga lomsebenzi wezentlalo-ntle Imvelaphi/ukuqokelelwa kweenkcukacha
Uluhlu lwabazimase uqeqesho nolubonisa uhlobo loqeqesho ekubonelelwe ngalo
Indlela yokubala Kukubala inani lamagama wabakuluhlu lwabazimase uqeqesho Ukungafikeleli kweenkcukacha Ukungachaneki koluhlu lwabazimasileyo Uhlobo lwesalathisi Isiphumo Uhlobo lokubala Lolongezelelekayo Ixesha lokunikezelwa kweengxelo NgonyakaIsalathisi esitsha Ewe Intsebenzo elindelekileyo Onke amagosa ezentlalo-ntle afuamane ithuba lokuphucula ulwazi lwawo nezakhona Onoxanduva lwesalathisi UMlawulo woLawulo lweNkxaso neMisebenzi
Isihloko sesalathisi senjongo yeQhinga lokuSebenza
Inani labasebenzi likhula ukususela kwi-1 910 ukuya kuma- 2 706
Ingcaciso emfutshane Esi sibonisi sibeka esweni ukusetyenziswa kweblueprint/isimo sombutho ngokwenkqubo yokwenziwa kwezinto ngokwala maxesha
Injongo/ukubaluleka Ukuphakama kwezinga lokunikezelwa kweenkonzo abasebenzi sisalathisi sempumelelo yokusetyenziswa kwenkqubo yokwenziwa kwezinto ngokwala maxesha
Imvelaphi/ukuqokelelwa kweenkcukacha
Iinkcukacha zabasebenzi, PERSAL
Indlela yokubala I-PERSAL, ubalo lwenani lwezithuba ezikwiifayili Ukungafikeleli kweenkcukacha Ungahlaziywa kovimba weenkcuakcha zabasebenzi, ukungangqamani kwazo nePESAL Uhlobo lwesalathisi Isibonisi seziphumo Uhlobo lokubala Lolongezelelekayo Ixesha lokunikezelwa kweengxelo NgonyakaIsalathisi esitsha Sitsha Intsebenzo elindelekileyo Owona msebenzi unqwenelekayo ekujoliswe kuwo Onoxanduva lwesalathisi UMlawuli oyiNtloko woQuquzelelo noLawulo loNikezelo ngeeNkonzo
90
Isihloko sesalathisi senjongo yeQhinga lokuSebenza
UHlolo ngoKutsha loLawulo lweMali: iZinga leZakhono zeMalu kuLawulo lweeNtengo zikaRhulumente
Ingcaciso emfutshane Ukuphumeza imigqaliselo emiselweyo yoLawulo lweeNtengo zikaRhulumente izakhono zolawulo lwemali zinyuswa ngokweemfuno zeFinancial Management Capability Maturity Model
Injongo/ukubaluleka Ukuphakamisa izinga leZakhono zeMali kuLawulo lweeNtengo zikaRhulumente- Ukusebznisa iinkqubo zeSCM kwiNqanaba leNgingqi (Cost Centre Approach); uHlolo ngoKutsha lwemiGaqo-nkqubo – ukusebenzisa iindlela ezisebenza ngokugqwesileyo zeSCM kwiziCwangciso zezoShishino ukuze kunyuke izinga lokusebenza ngokusulungekileyo. Iinkqubo eziqondwa kakuhle zangaphakathi ukuxhasa iPSO 12 ukuze kunyuke izinga lolawulo nelokonelisa abo banikwa iinkonzo – ngeligxile ngaphakathi nangaphandle
Imvelaphi/ukuqokelelwa kweenkcukacha
Iingexelo ezigqityiweyo kaNondyebo wePhondo yeZakhono zeMali kuLawulo lweeNtengo zikaRhulumente neMpahla yeXabiso (FGRO); iingxelo zoMphicotho-zincwadi lwangaPhakathi noloMphicothi-zincwadi Jikelele
Indlela yokubala Ubalo luza kusekelwa kuvavanyo lwezakhono zemali kwiSCM olwenziweyo noluxhaswe nguNondyebo wePhondo Ukungafikeleli kweenkcukacha Iingxelo zoVavanyo lweZakhono zeMali kaNondyebo wePhondo (FGRO) ezingaququnjelwanga ngexesha
ebelimisiwe nokubonelela ngeenkcukacha kuqulunqo lwengxelo – iqondo nentsulungeko Uhlobo lwesalathisi Isiphumo Uhlobo lokubala Lolungangezelelekiyo Ixesha lokunikezelwa kweengxelo NgonyakaIsalathisi esitsha HayiIntsebenzo elindelekileyo Owona msebenzi kujoliswe kuwe ufunekayo Onoxanduva lwesalathisi UMphathi oPhezulu woLawulo lweeNtengo zikaRhulumente
Isihloko sesalathisi senjongo yeQhinga lokuSebenza
UkuHlolwa ngoKutsha kwesimo seMali: iZinga leZakhono zoLawulo lweMali
Ingcaciso emfutshane Ukuhlola nokuphucula izinga lezakhono zolawulo lwemali nokuqinisekisa ukuba imigqaliselo yolawulo lwemali iyathotyelwa Injongo/ukubaluleka Ukuphakamisa izinga lezakhono zolawulo lwemali ngokulandela oku kulandelayo: ukuHlola ngoKutsha iiNkqubo zangaPhakathi
nemiGaqo-nkqubo. Ukulungelelaniso iinkqubo zangaphakathi ukuxhasa iinjongo zeqhinga lokusebenza leSebe ukukhuthaza ulawulo oluchubekileyo
Imvelaphi/ukuqokelelwa kweenkcukacha
Ingxelo kaNondyebo wephondo yoVavanyo lweZakhono zoLawulo lweMali; iingxelo zoPhicotho-zincwadi lwangaPhakathi neyoMphicothi-zincwadi Jikelele
Indlela yokubala Ubalo luza kusekelwa kuVavanyo lweZakhono zolawulo lweMali olwenziweyo nolungqinwe nguNondyebo wePhondo Ukungafikeleli kweenkcukacha Ukuchaneka kwengxelo kaNondyebo wePhondo yoVavanyo lweZakhono zoLawulo lweMali Uhlobo lwesalathisi Isibonisi seziphumo Uhlobo lokubala Lolungongezelelekiyo Ixesha lokunikezelwa kweengxelo Ngekota/ NgonyakaIsalathisi esitsha Hayi Intsebenzo elindelekileyo Eyona ntsebenzo inqwenelekayo nekujoliswe kuyo Onoxanduva lwesalathisi UMphathi weMali oPhezulu
Isihloko sesalathisi senjongo yeQhinga lokuSebenza
Inani labasebenzi becandelo lezimali abanezakhono eizizizo zasedyunivesithi
91
Ingcaciso emfutshane Esi sihloko sichaza izinga abathi abasebenzi becandelo lezimali bafumane izifundo noqeqesho olwasedyunivesithi olululoInjongo/ukubaluleka Kukuphuhlisao ngezakhono abasebenzi beCFO ngeenjongo zokuqinisekisa izifundo namakhgono achanekileyo ukuze zilawulwe
ngendlela eyiyo izimaliImvelaphi/ukuqokelelwa kweenkcukacha
Iinkcukacha ezifunyenwe kwiirekhodi zakwaHR
Indlela yokubala Kubalwe abasebenzi abafumana uqeqesho lwasedyunivesithiUkungafikeleli kweenkcukacha Ukungahlaziywa kwamarekodi aseHR kunganefuthe kwisidima nokuthembakala kweenkcukacha ezoUhlobo lwesalathisi Isalathisi sesihlomeloUhlobo lokubala LolongezelelekayoIxesha lokunikezelwa kweengxelo NgekotaIsalathisi esitsha Ithatyathwe kweyonyaka ophelileyoIntsebenzo elindelekileyo Eyona ntsebenzo inqwenelekayo nekujoliswe kuyoOnoxanduva lwesalathisi IGosa leMali eliyiNtloko
Isihloko sesalathisi senjongo yeQhinga lokuSebenza
Inani leengxelo zekota zomsebenzi owenziweyo eziphicothiweyo
Ingcaciso emfutshane Impumelelo kuzo zonke izalathisi ezikwisiCwangciso sokuSebenza soNyaka seSebe iyaqokelelwa, iqinisekiswe ze iphicothwe ukuze yazise abaphathi ngokwenziweyo.
Injongo/ukubaluleka Ukusebenzisa iziphumo zokubeka iliso kwakunye neengxelo ukuphucula iinkqubo zolawulo lokwenziwa komsebenzi ukiunyusa isantya sesebe sonikezelo ngeenkonzo.
Imvelaphi/ukuqokelelwa kweenkcukacha
Inani leengxelo zekota eziphicothiweyo ze zadluliselwa kubaphathi besebe
Indlela yokubala Akungeni oku aphaUkungafikeleli kweenkcukacha Akungeni oku apha Uhlobo lwesalathisi Isalathisi sesiphumo Uhlobo lokubala Akungeni oku apha Ixesha lokunikezelwa kweengxelo NgekotaIsalathisi esitsha Ewe Intsebenzo elindelekileyo Iinkcuakcah ezichanekileyo zezigqibo zoshishino ezenziwe kwinyanga yeSilimela, kweyeThupha, kweyeNkanga
nakweyoMdumba Onoxanduva lwesalathisi UMlawuli oyiNtloko weziCwangciso neQhinga lokuSebenza
Isihloko sesalathisi senjongo yeQhinga lokuSebenza
Inani leeNPO ezibekwe esweni
Ingcaciso emfutshane Ukubeka esweni zonke iiNPO kwenzelwa ukuqinisekisa ukuthotyelwa kwemigaqo yeTPA ngokuphathelele ekufakweni kweengxelo zenyanga nezekota kwakunye namaxwebhu obungqina bokukwezo ngxelo, ukuphuza obekujoliswe kuko, kwakunye nokuthotyelwa kwemigaqo namazinga amkelekileyo okusebenza. Kufakwa izishwankathelo zeengxelo zekota kwingqubo.
Injongo/ukubaluleka Ukusebenzisa iziphumo zokubeka iliso kwakunye neengxelo ukuphucula iinkqubo zolawulo lokwenziwa komsebenzi ukiunyusa isantya sesebe sonikezelo ngeenkonzo.
Imvelaphi/ukuqokelelwa kweenkcukacha
Abaphathi benkqubo baqinisekisa uufumana kwabo iingxelo zekota
92
Indlela yokubala Akungeni oku aphaUkungafikeleli kweenkcukacha Akungeni oku apha Uhlobo lwesalathisi Isalathisi sesiphumo Uhlobo lokubala Akungeni oku apha Ixesha lokunikezelwa kweengxelo NgekotaIsalathisi esitsha Ewe Intsebenzo elindelekileyo Ukubeka esweni iingxelo zekota zokwenziwe zizo zoli-100% iiNPO eziqeshiweyo kwakunye neengxelo ezifakwe kwiinkqubo
kwinyanga yeKhala, kweyeDwarha, kweyoMqungu nakwekaTshazimpuziOnoxanduva lwesalathisi UMlawuli oyiNtloko weziCwangciso neQhinga lokuSebenza
Isihloko sesalathisi senjongo yeQhinga lokuSebenza
Inani leenkqubo zokubeka iliso ngokuthi kundwendwele iiNPO ezichongelwe oko
Ingcaciso emfutshane Kuza kwenziwa ishedyuli ekuqaleni konyaka-mali ngokuhambelana nemigqaliselo yezomngcipheko kwiinkalo ezichongwe ngabaphathi abaphezulu beSebe, benkqubo, bengingqi nabaphathi bamaphulo, kwakunye nezakhono zecandelo lezokubeka iliso. Kuza kwenziwa ucwangciso lokutyelela iiNGO, kubandakanye nokuvavanya ulawulo lwazo nokunikezela kwazo ngeenkonzo ngokwemigaqo yeTPS, ze kunikwe ingxelo kwinkqubo ngokufunyenweyo.
Injongo/ukubaluleka Ukusebenzisa iziphumo zokubeka iliso kwakunye neengxelo ukuphucula iinkqubo zolawulo lokwenziwa komsebenzi ukiunyusa isantya sesebe sonikezelo ngeenkonzo.
Imvelaphi/ukuqokelelwa kweenkcukacha
Abaphathi benkqubo baqinisekisa uufumana kwabo iingxelo zekota
Indlela yokubala Akungeni oku aphaUkungafikeleli kweenkcukacha Akungeni oku apha Uhlobo lwesalathisi Isalathisi sesiphumo Uhlobo lokubala Akungeni oku apha Ixesha lokunikezelwa kweengxelo NgekotaIsalathisi esitsha Ewe Intsebenzo elindelekileyo IiNPO ezingama-300 ezivavanyiweyo ngokweshedyuli ekuvunyelwene ngayo kwakunye neengxelo ezifakwe kwinkqubo
kwisithuba senyanga e-1 emva kotyelelo Onoxanduva lwesalathisi UMlawuli oyiNtloko weziCwangciso neQhinga lokuSebenza
Isihloko sesalathisi senjongo yeQhinga lokuSebenza
Inani leengxelo zovavanyo ezigqityiweyo
Ingcaciso emfutshane Uvavanyo olwenziweyo ngokwexabiso lemali loko kwenziwayo neziphumo zeenkqutyana / zamaphulo Injongo/ukubaluleka Ukusebenzisa iziphumo zokubeka iliso kwakunye neengxelo ukuphucula iinkqubo zolawulo lokwenziwa komsebenzi ukiunyusa
isantya sesebe sonikezelo ngeenkonzo.Imvelaphi/ukuqokelelwa kweenkcukacha
Programme managers confirm receipt of evaluation reports
Indlela yokubala Akungeni oku aphaUkungafikeleli kweenkcukacha Akungeni oku apha Uhlobo lwesalathisi Isalathisi sesiphumo
93
Uhlobo lokubala Akungeni oku apha Ixesha lokunikezelwa kweengxelo NgekotaIsalathisi esitsha Ewe Intsebenzo elindelekileyo Uvavanyo olwenziweyo ngokwexabiso lemali neziphumo zamaphulo okuSetyenziswa kweziYobisi ama-2 nephulo labaneziPhako
zomzimba Onoxanduva lwesalathisi UMlawuli oyiNtloko weziCwangciso neQhinga lokuSebenza
INKQUBO 2INkqutyana 2.2: Ukusetyenziswa kweziYobisi, uThintelo noBuyiselo kwisimo seSiqhelo
Isihloko sesalathisi senjongo yeQhinga lokuSebenza
Inani labo bafumana iinkonzo ngokusetyenziswa kweziyobisi
Ingcaciso emfutshane Eli linanai labno bafumana iinkonzo ngokusetyenziswa kweziyobisi Injongo/ukubaluleka Ibonisa ubungakanani bokufikelela kwabo baxhamlayo kwinkonzo yokusetyenziswa kweziyobisi Imvelaphi/ukuqokelelwa kweenkcukacha
Iinkcukacha ziqokelelwa kuyo yonke imibutho efumana inxkxaso-mali, kwii-ofisi zeengingqi nakumaziko ngokufumana iinkcukacha ezingananto yakwenza namali
Indlela yokubala Kubalwa inani labo bathe nafumana iinkonzo kubaniki-zinkonzo Ukungafikeleli kweenkcukacha Ukuxhomekeka kwiinkcukacha ezigcinwe ngumniki-zinkonzo kuphelaUhlobo lwesalathisi Igalelo Uhlobo lokubala Lolongezelelekayo Ixesha lokunikezelwa kweengxelo NgekotanangonyakaIsalathisi esitsha Kusaqhutyekwa noko bekusenziwa kunyaka ongaphambili Intsebenzo elindelekileyo Intsebenzo ekwizinga ebelicwangcisiwe nenqwenelekayo Onoxanduva lwesalathisi Umphathi wenkqubo
Isalathisi somsebenzi wecandelo
Isihloko sesalathisi Anani labafikelela kwiinkonzo zonyango lokusetyenziswa kweziyobisi kumaziko onyango abucala axhaswa ngurhulumente Ingcaciso emfutshane Esi salathisi sisingise kuphela kuabaxhamli abengeniswe kumaziko onyango ngokuhambelana noko kujoliswe kuko kwiminyaka
ezayo. Injongo/ukubaluleka Kukubonisa ubunganani bokufikelele kwiinkonzo zokusetyenziswa kweziyobisi Imvelaphi/ukuqokelelwa kweenkcukacha
Iinkcukacha ziqokelelwa kuzo zonke iiNGO ezifumana inkxaso-mali namaziko onyango ngokujonga kwiinkcuakcha-manani ezikwiingxelo zekota ezineenkcukacha ezingenanto yakwenza nemali
Indlela yokubala Kubalwa iintloko zabo bafumane unyango Ukungafikeleli kweenkcukacha Ukuxhomekeka kwiinkcukacha ezigcinwe ziiNGO kuphela Uhlobo lwesalathisi Isiphumo Uhlobo lokubala Lolongezelelekayo Ixesha lokunikezelwa kweengxelo Ngekota
94
Isalathisi esitsha Isibonisi esitsha Intsebenzo elindelekileyo Kukunyuka kwezinga lokufikelela kwiinkonzo zonyango kwiiNGO Onoxanduva lwesalathisi Umququzeleli wengingqi
Isihloko sesalathisi Anani labafikelela kwiinkonzo zonyango lokusetyenziswa kweziyobisi kumaziko onyango karhulumente Ingcaciso emfutshane Esi salathisi sisingise kuphela kuabaxhamli abengeniswe kumaziko onyango ngokuhambelana noko kujoliswe kuko kwiminyaka
ezayo Injongo/ukubaluleka Kukubonisa ubunganani bokufikelele kwiinkonzo zokusetyenziswa kweziyobisiImvelaphi/ukuqokelelwa kweenkcukacha
Iinkcukacha ziqokelelwa kumaziko onyango kaRhulumente ngokujonga kwiinkcuakcha-manani ezikwiingxelo zekota ezineenkcukacha ezingenanto yakwenza nemali
Indlela yokubala Kubalwa iintloko zabo bafumane unyango Ukungafikeleli kweenkcukacha Ukuxhomekeka kwiinkcukacha ezigcinwe ziiNGO kuphela Uhlobo lwesalathisi Isiphumo Uhlobo lokubala Lolongezelelekayo Ixesha lokunikezelwa kweengxelo NgekotaIsalathisi esitsha Isibonisi esitsha Intsebenzo elindelekileyo Kukunyuka kwezinga lokufikelela kwiinkonzo zonyango kwiiNGO Onoxanduva lwesalathisi Umququzeleli wengingqi
Isihloko sesalathisi Inani lolutsha olufunyenwe ngoncedo lwenkqubo iKe MojaIngcaciso emfutshane Ingxelo ibangabo bantwana bathe bafikelela kwinkqubo yeKe-Moja Drug Prevention Programme ngokuhambelan nook kujoliswe
kuko kwiminyaka ezayo.Injongo/ukubaluleka Kukubonisa ubunganani bokufikelela kwabo bancedwayo kwiinkonzo zokusetyenziswa kweziyobisi Imvelaphi/ukuqokelelwa kweenkcukacha
Iinkcukacha ziqokelelwa kubo bonke abaniki-zinkonzo abafumana inkxaso-mali yeKe-Moja kwiSebe
Indlela yokubala Kubalwa umntwan ngamnye ofumana uncedo kumniki-zinkonzo ngamnye ofumana inkxaso-mali Ukungafikeleli kweenkcukacha Ukuxhomekeka kwiinkcukacha ezigcinwa yimibutho efumana inkxaso-mali kuphela Uhlobo lwesalathisi Igalelo Uhlobo lokubala Lolongezelelekayo Ixesha lokunikezelwa kweengxelo NgekotaIsalathisi esitsha Sitsha Intsebenzo elindelekileyo Inani lolutsha olufikelele kwinkqubo yeKe Moja Drug Prevention ProgrammeOnoxanduva lwesalathisi Umququzeleli wengingqi
Isihloko sesalathisi Inani lolutsha (19-35) ekufikelelwe kulo kusetyenziswa inkqubo iKe-Moja Drug Prevention ProgrammeIngcaciso emfutshane Esi salathise silungiselwe inkqubo yeKe-Moja Drug Prevention Programme kuphela. Ingxelo iba malunga nabo kufikelelwe kubo
ngokuhambela nook bekujoliswe kuko kwiminyaka ezayo.Injongo/ukubaluleka Ibonisa izinga lokufikelela kolutsha kwiinkonzo zokusetyenziswa kweziyobisiImvelaphi/ukuqokelelwa kweenkcukacha
Inkcukacha ziqokelelwa kubaniki-zinkonzo bonke abafuman inkxaso-mali yeKe-Moja kwiSebe
Indlela yokubala Kubalwa umhxamli ngamnye ofikelela kwiinkonzo kumniki-zingonzo ngamnye ofumana inkxaso-mali
95
Ukungafikeleli kweenkcukacha Ukuxhomekeka kwiinkcukacha ezigcinwe yimibutho efumana inkxaso-mali kuphela Uhlobo lwesalathisi Igalelo Uhlobo lokubala Lolongezelelekayo Ixesha lokunikezelwa kweengxelo NgekotaIsalathisi esitsha Sitsha Intsebenzo elindelekileyo Inani lolutsha ekufikelelwe kulo ngeKe Moja Drug Prevention ProgrammeOnoxanduva lwesalathisi Umququzeleli wengingqi
Isihloko sesalathisi Inani lamaziko onyango oluntu Ingcaciso emfutshane Esi salathisi sisingise kumaziko onyango lweziyobiso oluntu alawulwa ngurhulumente Injongo/ukubaluleka Esi salathisi sisingise kumaziko onyango lweziyobisi oluntu alawulwa nguRhulumente Imvelaphi/ukuqokelelwa kweenkcukacha
Iinkcukacha ziqokelelwa kumaziko onyango lweziyobisi oluntu kwiingxelo ezingenanto yakwenza namali ezifakwa kwisebe
Indlela yokubala Kubalwa amziko onyango Ukungafikeleli kweenkcukacha Kuxhonyekekwe kwiinkcukacha ezigcinwa ngamaziko ze zifakwe kuRhulumente Uhlobo lwesalathisi Isiphumo Uhlobo lokubala Lolungongezelelekiyo Ixesha lokunikezelwa kweengxelo NgonyakaIsalathisi esitsha Sitsha Intsebenzo elindelekileyo Ukunyusa izinga lokufikelela kwiinkonzo zonyango ezinikwa uluntu Onoxanduva lwesalathisi Umphathi wenkqubo
Isihloko sesalathisi Inani lamaziko onyango lweziyobisi abucala afuma inkxaso-mali kurhulumente Ingcaciso emfutshane Esi salathisi sisingise kumaziko onyango lweziyobisi abucala afumana inkxaso-mali kuRhulumente Injongo/ukubaluleka Esi sibonisi simalunga nenani lamaziko onyango lweziyobisi alawulwa ziiNPO Imvelaphi/ukuqokelelwa kweenkcukacha
Iinkcukacha ziqokelelwa kuwo onke amaziko onyango kwiingxelo ezingenanto yakwenza namali ezifakwa kwisebe
Indlela yokubala Ngokubala amaziko onyango Ukungafikeleli kweenkcukacha Kuxhonyekekwe kwiinkcukacha ezigcinwe nguRhulumente neeNPO Uhlobo lwesalathisi Isiphumo Uhlobo lokubala Lolungongezelelekiyo Ixesha lokunikezelwa kweengxelo NgonyakaIsalathisi esitsha Kusaqhutyekwa noko bekusenziwa kunyaka ongaphambili Intsebenzo elindelekileyo Kukunyusa izinga lokufikeleleka kweenkonzo zonyango ezilawulwa ziiNPOOnoxanduva lwesalathisi Umalwuli wenkqubo
Isihloko sesalathisi senjongo yeQhinga lokuSebenza
Inani labaxhamla kwiinkonzo zentlalo-ntle abonelela ngazo urhulumente
Ingcaciso emfutshane Kukunika ingxelo ngenani labaxhamla kwiinkonzo zongenelelo zoonontlalo-ntle beSebe
96
Injongo/ukubaluleka Izinga lokufikelela kwabantu abadala kwiinkonzo zentuthuzelo ngokwasengqondweni zoonontlalo-ntle Imvelaphi/ukuqokelelwa kweenkcukacha
Kwiifayile ezikwii-ofisi zeengingqi
Indlela yokubala Kubalwa iziqu Ukungafikeleli kweenkcukacha Kuxhonyekekwe ekuchanekeni kwendlela yokugcina iinkcukacha kwiifayili Uhlobo lwesalathisi Isiphumo Uhlobo lokubala Lolongezelelekayo Ixesha lokunikezelwa kweengxelo NgonyakaIsalathisi esitsha Ewe Intsebenzo elindelekileyo Iizinga leqondo leeNkonzo zooNontlalo-ntle Onoxanduva lwesalathisi Umphathi wenginqi nomphathi wenkqubo
Isihloko sesalathisi senjongo yeQhinga lokuSebenza
Inani labaxhamla kwiinkonzo zoonontlalo-ntle beeNPO ezifumana inkxaso-mali
Ingcaciso emfutshane Kukunika ingxelo ngenani labantu abaxhamla kwiinkonzo zongenelelo loonontlalo-ntle beSebe Injongo/ukubaluleka Izinga lokufikelela nokuxhamla kwabantu abadala kwiinkonzo zentuthuzelo ngokwasengqondweni zoonontlalo-ntle Imvelaphi/ukuqokelelwa kweenkcukacha
Kwiifauili ezikwii-ofisi zeengingqi
Indlela yokubala Kubalwa iziqu Ukungafikeleli kweenkcukacha Kuxhonyekekwe kwintsulungeko yendlela yokugcina iinkcukacha kwiifayili Uhlobo lwesalathisi Isiphumo Uhlobo lokubala Lolongezelelekayo Ixesha lokunikezelwa kweengxelo NgonyakaIsalathisi esitsha Ewe Intsebenzo elindelekileyo Izinga leqondo leenkonzo ezinikezelwe ngooNontlal-ntle Onoxanduva lwesalathisi Umphathi wengingqi nomphathi wenkqubo
Isalathisi somsebenzi wephondo
Isihloko sesalathisi Inani labafikelela kwiinkonzo ezixhaswa yiDSD zokufundisa nokwazisa banzi Ingcaciso emfutshane Eli linani labafikelela kwiinkonzo zokufundisa nokwazisa banzi Injongo/ukubaluleka Kukubonisa izinga lokufikelela kwiinkqubo zokufundisa nokwazisa banzi ngokusetyenziswa gwenxa kweziyobisi Imvelaphi/ukuqokelelwa kweenkcukacha
Iinkcukacha ziqokelelwa kwimibutho efumana ionkxaso-mali, kwii-ofisi zeengingqi nakumaziko kwiinkcukacha ezingenanto yakwenza namali
Indlela yokubala Kubalwa umxhamli ngamnye ofikelela kwiinkonzo zomniki-zinkonzo ngamnye Ukungafikeleli kweenkcukacha Ukuthembeka kweenkcukacha kuxhomekeke kwiirekhodi ezigcinwe ngabani-zinkonzo Uhlobo lwesalathisi Isiphumo Uhlobo lokubala Lolongezelelekayo Ixesha lokunikezelwa kweengxelo NgonyakaIsalathisi esitsha Sitsha
97
Intsebenzo elindelekileyo Ukufikelela kubaxhamli abaninzi kangangoko kunokwenzekaOnoxanduva lwesalathisi UMphathi weNkqubo
Isihloko sesalathisi Inani lezikolo ezifumana ukufundiswa nokwaziswa ngeziyobisi ukulungiselela izakhono zobomi Ingcaciso emfutshane Esi sibonisi sijolise kwizikolo ezisemngciphekweni ezifumana ukufundiswa ngeziyobisi ngokuhambela nook kujoliswe kuko
kwiminyaka ezayo. Isibonisi asongezeleleki Injongo/ukubaluleka Kukubonisa izinga lokufikelela kwezikolo (abahlohli nabafundi) abafikelela ngalo kuqeqesho Imvelaphi/ukuqokelelwa kweenkcukacha
Iinkcukacha ziqokelelwa kwizikolo ezisemngciphekweni, kwiinkcukacha-manani ezifumaneka kwiingxelo zekota ezingenanto yakwenza namali
Indlela yokubala Kubalwa izikolo ezisemngciphekweni Ukungafikeleli kweenkcukacha Ukuxhomekeka kwiinkcukacha ezigcinwe nguRhulumente kuphela Uhlobo lwesalathisi Isiphumo Uhlobo lokubala Lolungongezelelekiyo Ixesha lokunikezelwa kweengxelo NgekotaIsalathisi esitsha Sitsha Intsebenzo elindelekileyo Ukuphucula izinga lokufikelela kwezikolo ezisemngciphekweni kuqeqsho ngeziyobisi Onoxanduva lwesalathisi Umququzeleli weengingqi
Isihloko sesalathisi Inani labo bathe bafumana iinkonzo zohlangulo kamsinya kwiSDS Ingcaciso emfutshane Abaxhamli abalulekwe ngokwasengqondweni, abakhuthaziweyo ukucutha ubungozi bokuphuncukelwa zizimilo ngenxa
yokusebenzisa iziyobisi Injongo/ukubaluleka Kukungenelela kamsinya ukuthintela ubukhoboka bokusetyenziswa kweziyobisi Imvelaphi/ukuqokelelwa kweenkcukacha
Iinkcukacha ziqokelelwa kwii-ofisi zasekuhlaleni ngekota
Indlela yokubala Iinkcukacha ziqokelelwa kwiioofisi zasekuhlaleni nezeengingqi Ukungafikeleli kweenkcukacha Ukuxhomekeka kwiinkcukacha ezigcinwe kwii-ofisi zokuhlala kuphela Uhlobo lwesalathisi Isiphumo Uhlobo lokubala Lolongezelelekayo Ixesha lokunikezelwa kweengxelo NgekotaIsalathisi esitsha Kusaqhutyekwa noko bekusenziwa kunyaka ongaphambili Intsebenzo elindelekileyo Yebonisa inani labathe baxhamla kwiinkonzo zohlangulo lwamsinya Onoxanduva lwesalathisi Abaphathi benkqubo nabaQuquzeleli beeNgongqi
Isihloko sesalathisi Inani labo bathe bafumana iinkonzo zohlangulo kamsinya kwiiNPO ezixhaswa yiDSD Ingcaciso emfutshane Abaxhamli abalulekwe ngokwasengqondweni, abakhuthaziweyo ukucutha ubungozi bokuphuncukelwa zizimilo ngenxa
yokusebenzisa iziyobisi Injongo/ukubaluleka Kukungenelela kamsinya ukuthintela ubukhoboka bokusetyenziswa kweziyobisi Imvelaphi/ukuqokelelwa kweenkcukacha
Iinkcukacha ziqokelelwa kwiiNPO ngekota
Indlela yokubala Iinkcukacha ziqokelelwa kwiiNPO zi-ofisi zeengingqi Ukungafikeleli kweenkcukacha Ukuxhomekeka kwiinkcukacha ezigcinwe ziNPO kuphela
98
Uhlobo lwesalathisi Isiphumo Uhlobo lokubala Lolongezelelekayo Ixesha lokunikezelwa kweengxelo NgekotaIsalathisi esitsha Kusaqhutyekwa noko bekusenziwa kunyaka ongaphambiliIntsebenzo elindelekileyo Yebonisa inani labathe baxhamla kwiinkonzo zohlangulo lwamsinya Onoxanduva lwesalathisi Abaququzeleli beeNgingqi
Isihloko sesalathisi Inani lamagosa karhulumente/eeNPO athe afumana uqeqesho kule nkalo eyunivesithi malunga nokuba likhoboka leziyobisi Ingcaciso emfutshane Eli lelona nani lamagosa kaRhulumente athe afumana uqeqesho oluvunyiweyo malunga nokusetyenziswa kweziyobisi Injongo/ukubaluleka Uqeqesho kufuneka ibe loluvunyiweyo Imvelaphi/ukuqokelelwa kweenkcukacha
Iinkcukacha ziqokelelwa kwiingxelo zekota zabaniki-zinkonzo
Indlela yokubala Iinkcukacha ziqokelelwa kubaniki-zinkonzo Ukungafikeleli kweenkcukacha Ubukho beeyunivesithi ukuba zibonelel ngolu qeqsho nobuninzi bomsebenzi wokuvelisa ezi khosi Uhlobo lwesalathisi Iigalelo Uhlobo lokubala Lolungongezelelekiyo Ixesha lokunikezelwa kweengxelo NgonyakaIsalathisi esitsha Isibonisi esitsha Intsebenzo elindelekileyo Yebinisa ubukho beekhosi ezivunyiweyo kule nkalo Onoxanduva lwesalathisi Umphathi wenkqubo
Isihloko sesalathisi Inani labafumana uhoyo lwasemva kwamaxesha omsebenzi kwiDSD nakwiiNPO ezixhaswa yiDSD Ingcaciso emfutshane Oku kubonisa inani labafumana iinkonzo ezizodwa ukuze babuyiselwe kwaseluntwini besakuba belugqibile unyango Injongo/ukubaluleka Lo ngumsebenzi onyanzeliswa ngumthetho iPrevention and Treatment of Dependency ActImvelaphi/ukuqokelelwa kweenkcukacha
Iinkcukacha ziqokelelwa kubaniki-zinkonzo
Indlela yokubala Iinkcukacha ziqokelelwa kwiingxelo zekota nezeNFd Ukungafikeleli kweenkcukacha Akho ngafikeleliUhlobo lwesalathisi Isiphumo Uhlobo lokubala Lolongezelelekayo Ixesha lokunikezelwa kweengxelo kwiinyanga ezi-6 Isalathisi esitsha Kusaqhutyekwa noko bekusenziwa kunyaka ongaphambiliIntsebenzo elindelekileyo Yebonisa inani labafumana iinkonzo zasemva kwamaxesha omsebenzi nezokubuyiselwa eluntwini emva konyanagoOnoxanduva lwesalathisi Abaququzeleli beeNgingqi
Isihloko sesalathisi Inani labantu abafumana uncedo besekuhlaleni Ingcaciso emfutshane Esi salathisi singise kwabafumana unyango kwiDSD beskuhlaleni kuphela Injongo/ukubaluleka Kukubonisa izinga lokufumaneka kweenkonzo kuluntu Imvelaphi/ukuqokelelwa kweenkcukacha
Iinkcukacha ziqokelelwa kumaziko onyango ngekota, kwii-ofisi zokuhlala nakwiinkcukacha-manani zengxelo yeSACENDU yekota enganto yakwenza namali
99
Indlela yokubala Iinkcukacha ziqokelelwa kumaziko zii-ofisi zokuhlala Ukungafikeleli kweenkcukacha Kukuxhomekeka kwiinkcukacha ezigcinwe ngamaziko kuphela Uhlobo lwesalathisi Isiphumo Uhlobo lokubala Lolongezelelekayo Ixesha lokunikezelwa kweengxelo NgekotaIsalathisi esitsha Isibonisi esitsha Intsebenzo elindelekileyo Yebonisa inani labafumene iinkonzo zonyango besekuhlaleni Onoxanduva lwesalathisi Rabaququzeleli beeNgingqi
INkqutyana 2.3: Unonophelo neenkonzo kuBantu abaDala
Isihloko sesalathisi senjongo yeQhinga lokuSebenza
Inani labantu abadala abafikelela kwiinkonzo zophuhliso lolontu ezisemgangathweni kwiphondo
Ingcaciso emfutshane Esi sibonisi sibala inani labadala abafikelela kwiinkonzo ezisemgangathweni Injongo/ukubaluleka Esi salathisi sibonisa izinga lokufikelela kwabadala kwiinkonzo zononophelo, zenkxaso nokhuseleko Imvelaphi/ukuqokelelwa kweenkcukacha
Uluhlu lwabadala abafikelela kwiinkonzo zabaniki-zinkonzo abaqeshiweyo
Indlela yokubala Ukubalwa komntu omdala ngamnye okuluhlu lwenkqubo nganye Ukungafikeleli kweenkcukacha Kuxhonyekekwe kwintsulungeko yoluhlu Uhlobo lwesalathisi Isiphumo Uhlobo lokubala Lolungongezelelekiyo Ixesha lokunikezelwa kweengxelo NgekotaIsalathisi esitsha Kusaqhutyekwa noko bekusenziwa kunyaka ongaphambili Intsebenzo elindelekileyo Intsebenzo enqwenelekayo ekujoliswe kuyo Onoxanduva lwesalathisi UMphathi weNkqubo
Isalathisi somsebenzi secandelo
Isihloko sesalathisi Inani labadala abakumaziko ononophelo afumana inkxaso-mali alawulwa ziiNPO Ingcaciso emfutshane Esi salathisi sisingise kwabadala abakumaziko ononophelo kwiminyaka ezayo ekujoliswe kuyo Injongo/ukubaluleka Kukubonisa izinga lokufikelela kwabadala kwiinkonzo zononophelo iiyure ezingama-24 Imvelaphi/ukuqokelelwa kweenkcukacha
Kwiifom zamabango enyanga
Indlela yokubala Kubalwa iziqu Ukungafikeleli kweenkcukacha Kuxhonyekekwe kwintsulungeko yamabango Uhlobo lwesalathisi Isiphumo Uhlobo lokubala Lolungongezelelekiyo Ixesha lokunikezelwa kweengxelo Ngonyaka
100
Isalathisi esitsha Kusaqhutyekwa noko bekusenziwa kunyaka ongaphambili Intsebenzo elindelekileyo Kufuneka kufikelelwe kwithagethi yesizwe yokufikelel kwii-2 zabantu abadala abancediweyo Onoxanduva lwesalathisi Umphathi wenkqubo
Isihloko sesalathisi Inani labadala abafikelela kwiinkonzo zononophelo nenkxaso ekuhlaleni Ingcaciso emfutshane Esi salathisi singise kwabadala abafumana iinkonzo zononophelo nenkxaso ekuhlaleni, kubandakanya amaziko eenkonzo,
iiklabhu neenkonzo ezinikezelwe yiHCBC elawulwa liSebe lezeMpilo Injongo/ukubaluleka The indicator reflect the extent to which older persons access community based care and support servicesImvelaphi/ukuqokelelwa kweenkcukacha
Iifomu zamabango ekota
Indlela yokubala Kubalwa iziqu Ukungafikeleli kweenkcukacha Kuxhonyekekwe kwintsulungeko yoluhlu Uhlobo lwesalathisi Isiphumo Uhlobo lokubala Lolungongezelelekiyo Ixesha lokunikezelwa kweengxelo NgonyakaIsalathisi esitsha Kusaqhutyekwa noko bekusenziwa kunyaka ongaphambili Intsebenzo elindelekileyo Inani eliphunyeziweyo labaxhamli abafikelela kunonophelo nenkxaso ekuhlaleni Onoxanduva lwesalathisi Umphathi wenkqubo
Isihloko sesalathisi senjongo yeQhinga lokuSebenza
Inani labadala abathatha inxaxheba kwiinkqubo zabagugileyo
Ingcaciso emfutshane Kukunika ingxelo ngenani labathathe inxaxheba kwiinkqubo zabadala (Golden Games) ngelixa leminyaka ezayo ekujoliswe kuyo Injongo/ukubaluleka Izinga lokufikelela kwabadala kwiinkonzo zononophelo nezenkxaso ekuhlaleni ukuze bathathe inxaxheba kwiinkqubo zabadala Imvelaphi/ukuqokelelwa kweenkcukacha
Uluhlu olusesandleni
Indlela yokubala Kubalwa iziqu Ukungafikeleli kweenkcukacha Kuxhonyekekwe kwintsulungeko yoluhlu Uhlobo lwesalathisi Isiphumo Uhlobo lokubala Lolongezelelekayo Ixesha lokunikezelwa kweengxelo NgonyakaIsalathisi esitsha Kusaqhutyekwa noko bekusenziwa kunyaka ongaphambili Intsebenzo elindelekileyo Inani labadala abathatha inxaxheba kwinkqubo Onoxanduva lwesalathisi Umphathi wengingqi nomphati wenkqubo
Isihloko sesalathisi senjongo yeQhinga lokuSebenza
Inani labadala abaphathwe gadalala abafumana iinkonzo zooNontlalo-ntle
Ingcaciso emfutshane Kukunika ingxelo ngenani labaphethwe gadalala zii-ofisi zeengingqi nangabaniki-zinkonzo Injongo/ukubaluleka Umgqaliselo wenza ukuba isebe libenako ukufumanisa inani leziganeko zokuphathwa gadalala kwabadala ezixeliweyo ukuze
kulungelelaniswe izicwangciso zokhuseleko lwabadala Imvelaphi/ukuqokelelwa Uluhlu olusesandleni
101
kweenkcukachaIndlela yokubala Kubalwa iziqu Ukungafikeleli kweenkcukacha Kuxhonyekekwe kwintsulungeko yoluhlu Uhlobo lwesalathisi Isiphumo Uhlobo lokubala Lolongezelelekayo Ixesha lokunikezelwa kweengxelo NgekotaIsalathisi esitsha Ewe Intsebenzo elindelekileyo Intsebenzo enqwenelekayo nekujoliswe kuyo Onoxanduva lwesalathisi Umphathi wenkqubo
Isihloko sesalathisi senjongo yeQhinga lokuSebenza
Inani labaxhamla kwiinkonzo zentlalo-ntle abonelela ngazo urhulumente
Ingcaciso emfutshane Kukunika ingxelo ngenani labaxhamla kwiinkonzo zongenelelo zoonontlalo-ntle beSebe Injongo/ukubaluleka Izinga lokufikelela kwabadala kumaphulo entuthuzelo ngokwasengqondwenoi yoonontlalo-ntle Imvelaphi/ukuqokelelwa kweenkcukacha
Iifayili ezikwii-ofisi zeengingqi
Indlela yokubala Kubalwa iziqu Ukungafikeleli kweenkcukacha Kuxhonyekekwe kwintsulungeko yendlela yokugcina iinkcukacha Uhlobo lwesalathisi Isiphumo Uhlobo lokubala Lolongezelelekayo Ixesha lokunikezelwa kweengxelo NgonyakaIsalathisi esitsha Ewe Intsebenzo elindelekileyo Umgangatho weenkonzo zooNontlalo-ntle Onoxanduva lwesalathisi Umphathi wengingqi nomphathi wenkqubo
Isihloko sesalathisi senjongo yeQhinga lokuSebenza
Inani labaxhamla kwiinkonzo zentlalo-ntle kwiiNPO ezifumana inkxaso-mali
Ingcaciso emfutshane Ingxelo ngenani labaxhamla kwiinkonzo zongenelelo koonontlalo-ntle beSebeInjongo/ukubaluleka Izinga lokufikelela kwabantu abadala kwiinkonzo zentuthuzelo ngokwasengqondweni koonontlalo-ntle Imvelaphi/ukuqokelelwa kweenkcukacha
Iifayili ezikwii-ofisi zeengingqi
Indlela yokubala Kubalwa iziqu Ukungafikeleli kweenkcukacha Kuxhonyekekwe kwintsulungeko yendlela yokugcina iinkcukacha Uhlobo lwesalathisi Isiphumo Uhlobo lokubala Lolongezelelekayo Ixesha lokunikezelwa kweengxelo NgonyakaIsalathisi esitsha Ewe Intsebenzo elindelekileyo Umgangatho weenkonzo zooNontlalo-ntle Onoxanduva lwesalathisi Umphathi wengingqi nomphathi wenkqubo
102
Isalathisi somsebenzi wephondo
Isihloko sesalathisi Inani lemibutho enikezela ngeenkonzo zoluntu zongenelelo lwakamsinya kwabadala Ingcaciso emfutshane Ukunika ingxelo ngenani lemibutho enikezela ngeenkonzo zoluntu zongenelelo lwakamsinya kwabadala Injongo/ukubaluleka Ukuqinisekisa ukwanda kwemibutho enikezela ngeenkonzo zongenelelo lwakamsinya kwabadala Imvelaphi/ukuqokelelwa kweenkcukacha Uluhlu olusesandleni, iingxelo zenyanga nezekota Indlela yokubala Ukubalwa kwemibutho yeenkonzo zoluntu Ukungafikeleli kweenkcukacha Kuxhonyekekwe kwintsulungeko yoluhlu Uhlobo lwesalathisi Isiphumo Uhlobo lokubala Lolungongezelelekiyo Ixesha lokunikezelwa kweengxelo NgonyakaIsalathisi esitsha Hayi Intsebenzo elindelekileyo ukwanda kwemibutho enikezela ngeenkonzo zongenelelo lwakamsinya kwabadala Onoxanduva lwesalathisi Umphathi wengingqi nomphathi wenkqubo
Isihloko sesalathisi Inani leenkqubo ezijolise ekufikeleleni kwabadala Esisalathisi sisingise kumaphulo okufikelela eluntwini ajoliswe kwabadala ngamaziko ononophelo naziiNPO
Injongo/ukubaluleka Ukuqinisekisa ukwanda kwamaphulo okufikelela kwabadala ngamaziko ononophelo neeNPOImvelaphi/ukuqokelelwa kweenkcukacha Iingxelo zekota Indlela yokubala Kubalwa iziqu Ukungafikeleli kweenkcukacha Kuxhonyekekwe kwintsulungeko yoluhlu Uhlobo lwesalathisi Isiphumo Uhlobo lokubala Lolungongezelelekiyo Ixesha lokunikezelwa kweengxelo NgonyakaIsalathisi esitsha HayiIntsebenzo elindelekileyo Ukwanda kwamaphulo okufikelela kwabadala ngamaziko ononophelo nawenkonzo Onoxanduva lwesalathisi Umphathi wengingqi nomphathi wenkqubo
Isihloko sesalathisi Inani labadala abafikelela kuncedo lamaziko okuhlalisa azimeleyo afumana inkxaso-mali kwiDSD Ingcaciso emfutshane Esi salathisi sisingise kuncedo lwamaziko okuhlalisa abadala abasokolayo abangakulungelanga ukugcinwa kumazi
ononophelo Injongo/ukubaluleka Ukuqiisekisa ukwanda kwamaziko azimeleyo okuhlalisa njengeendawo zokubhenela xa amaziko ononophelo
engafikeleleki Imvelaphi/ukuqokelelwa kweenkcukacha Ngekota reportsIndlela yokubala Kubalwa iziqu Ukungafikeleli kweenkcukacha Kuxhonyekekwe kwintsulungeko yoluhlu Uhlobo lwesalathisi Isiphumo Uhlobo lokubala Lolungongezelelekiyo Ixesha lokunikezelwa kweengxelo NgonyakaIsalathisi esitsha Ewe
103
Intsebenzo elindelekileyo Ukwanda kwamaziko okuhlalisa azimeleyo njengamaziko okubhenela ononophelo Onoxanduva lwesalathisi Umphathi wengingqi nomphathi wenkqubo
Isihloko sesalathisi Inani labadala ekufikelelwe kubo ziinkqubo zokwazisa banzi Ingcaciso emfutshane Inani labadala abaxhamle kwiinkqubo zokufundisa nokwazisa banzi kwiminyaka ekujoliswe kuyo Injongo/ukubaluleka Kukuqinisekisa ubonelelo ngeenkqubo ezimanyanisiweyo izikhuthaza ukwaziwa kwamalungelo wabadala nentlalo-ntle Imvelaphi/ukuqokelelwa kweenkcukacha Iingxelo zokwenziweyo namaxwebhu obungqina afakwe ziiNPO ezifumana inkxaso-mali kwii-ofisi zeengingqi Indlela yokubala Inani labadala ekufikelelwe kubo ngezi nkqubo Ukungafikeleli kweenkcukacha Ukuchaneka kweenkcukacha kuxhomekeke kwiingxelo ezifakiweyo neziqinisekiswe zii-ofisi zeengingqi Uhlobo lwesalathisi Isiphumo Uhlobo lokubala Lolongezelelekayo Ixesha lokunikezelwa kweengxelo NgonyakaIsalathisi esitsha Ewe Intsebenzo elindelekileyo Esi salathisi silungiselelwe ukubeka esweni inani labaxhamla kule nkonzo Onoxanduva lwesalathisi Umphathi wengingqi nomphathi wenkqubo
INkqutyana 2.4: UkuThintelwa kolwaPhulo-mthetho neNkxaso
Isihloko sesalathisi senjongo yeQhinga lokuSebenza
Iniani labantwana nabadala abaxhamla kwiinkonzo zenkxaso kulwaphlo-mthetho ngonyaka
Ingcaciso emfutshane Eli linani labantwana nabantu abadala abaxhamla kwiinkonzo zoluntu zolwaphulo-mthethoInjongo/ukubaluleka Injongo yeenkonzo zokuthintelwa kolwaphulo-mthetho kukucutha izinto eziphembelela ulwaphulo-mthetho Imvelaphi/ukuqokelelwa kweenkcukacha
Uluhlu lwabakhoyo, iingxelo zenyanga nezekota zeengingqi nezeeNPO
Indlela yokubala Umntu ngamnye ozimasileyo ubhaliswa kuluhlu lwabakhoyo ze abalwe Ukungafikeleli kweenkcukacha Intsulungeko yeenkcukacha ixhomekeke ekuthembekeni kweenkcukacha ezigciniweyo ze zathunyelwa kwi-ofisi yephondo Uhlobo lwesalathisi Isiphumo Uhlobo lokubala Lolongezelelekayo Ixesha lokunikezelwa kweengxelo NgekotaIsalathisi esitsha Kusaqhutyekwa noko bekusenziwa kunyaka ongaphambili Intsebenzo elindelekileyo Eyona njongo iphambili kukuxhobisa abaxhamli ngezakhono ukuze bazimele, bazenzele bathobele nomthetho Onoxanduva lwesalathisi Program manager
Isalathisi somsebenzi secandelo
Isihloko sesalathisi Inana labantwana abangquzulana nomthetho
Ingcaciso emfutshane Esi salathisi sinika ingxelo nganani labantwana abangquzulana nomthetho abathe bahlolwa ngelixa leminyaka ekujoliswe kuyo Injongo/ukubaluleka Injongo yesalathisi kukubala nokuthelekisa inani labantwana ababanjiweyo nabahloliweyo
104
Imvelaphi/ukuqokelelwa kweenkcukacha
Bonke abantwana bafakwa kuluhlu lwabahloliweyo kumaziko ohlolo ohlukeneyo ze lwathunyelwa kwi-ofisi yephondo
Indlela yokubala Umntwana ngamnye ohloliweyo uyabhaliswa. Oku kuthelekiswa neenkcukacha zeSAPS nezabeeNkonzo zoLuleko lweziMilo nezamaziko eSebe
Ukungafikeleli kweenkcukacha Ukusulungeka kweenkcukacha kuxhomekleke kwiinkcukacha ezikuluhlu ze zathunyelwa kwi-ofisi yesebe Uhlobo lwesalathisi Isiphumo Uhlobo lokubala Lolongezelelekayo Ixesha lokunikezelwa kweengxelo Iingxelo zenyanga zoku kwiphondo nakwisizwe Isalathisi esitsha Kusaqhutyekwa noko bekusenziwa kunyaka ongaphambili Intsebenzo elindelekileyo Kukuba bonke abantwana ababanjiweyo bafakwe kwinkqubo yohlolo Onoxanduva lwesalathisi Umphathi wenkqubo
Isihloko sesalathisi Inani labantwana abangquzulana nomthetho nabathe bayigqiba inkqubo yoluleko Ingcaciso emfutshane Esi salathisi sisingise kwinani labantwana abangquzulana nomthetho abathe bayigqiba inkqubo yoluleko kwiminyaka ekujoliswe
kuyo Injongo/ukubaluleka Ukuthelekisa inani alabathunyelweyo nelabo bathe balugqiba ululeko ukufumanisa izinga lokulahla kwabo phakathi Imvelaphi/ukuqokelelwa kweenkcukacha
Uluhlu lwamacandelo
Indlela yokubala Kubalwa bonke abathe balugqiba ululeko Ukungafikeleli kweenkcukacha Intsulungeko yeenkcukacha ixhomekeke ekuthembekeni kweenkcukacha ezikuluhlu ze zathunyelwa kwi-ofisi yephondo Uhlobo lwesalathisi Isiphumo Uhlobo lokubala Lolongezelelekayo Ixesha lokunikezelwa kweengxelo NgekotaIsalathisi esitsha Kusaqhutyekwa noko bekusenziwa kunyaka ongaphambili Intsebenzo elindelekileyo Bonke abantwana abathunyelweyo ze balugqiba ululeko Onoxanduva lwesalathisi Umphathi wenkqubo
Isihloko sesalathisi Inani labantwana abangquzulana nomthetho abalinde ukuxoxwa kwamatyala wabo kwiindawo zononophelo ezilawulwa ngurhulumente
Ingcaciso emfutshane Inani labantwana abangquzulana nomthetho abalinde ukuxoxwa kwamatyala wabo kwiindawo zononophelo ezilawulwa ngurhulumente ngelixa leminyaka ezayo ekujoliswe kuyo
Injongo/ukubaluleka Ukubeka iliso kwizithuba; ukwamkelwa nokukhululwa kwabantwana abangquzulana nomthetho abalinde ukuxoxwa kwamatyala wabo kwiindawo zononophelo
Imvelaphi/ukuqokelelwa kweenkcukacha
Iinkcukacha ezifakwa ngamaziko ononophelo kwi-ofisi yephondo
Indlela yokubala Kubalwa umntwana ngamnye owamkelweyo, okhululweyo nezithuba ze bafakwe kuluhlu Ukungafikeleli kweenkcukacha Intsulungeko yeenkcukacha ixhomekeke ekuthembekeni kweenkcukacha ezikuluhlu ze zatunyelwa kwi-ofisi yephondo Uhlobo lwesalathisi Isiphumo Uhlobo lokubala Lolongezelelekayo Ixesha lokunikezelwa kweengxelo Iingxelo zenyanga ezifakwe kwipondo zeNFD nakwisizwe Isalathisi esitsha Kusaqhutyekwa noko bekusenziwa kunyaka ongaphambili
105
Intsebenzo elindelekileyo Ukufakwa kweenkcukacha-manani ngeveki nangenyanga njengoko kusenziwa ngoku Onoxanduva lwesalathisi Umphathi wenkqubo
Isihloko sesalathisi Inani labantwana abangquzulana nomthetho abalinde ukuxoxwa kwamatyala wabo kwiindawo zononophelo ezilawulwa ziiNPOIngcaciso emfutshane Inani labantwana abangquzulana nomthetho abalinde ukuxoxwa kwamatyala wabo kwiindawo zononophelo ezilawulwa ziiNPO
ngelixa leminyaka ezayo ekujoliswe kuyoInjongo/ukubaluleka Ukubeka iliso kwizithuba; ukwamkelwa nokukhululwa kwabantwana abangquzulana nomthetho abalinde ukuxoxwa kwamatyala
wabo kwiindawo zononophelo Imvelaphi/ukuqokelelwa kweenkcukacha
Iinkcukacha ezifakwa ngamaziko ononophelo kwi-ofisi yephondo
Indlela yokubala Kubalwa umntwana ngamnye owamkelweyo, okhululweyo nezithuba ze bafakwe kuluhlu Ukungafikeleli kweenkcukacha Intsulungeko yeenkcukacha ixhomekeke ekuthembekeni kweenkcukacha ezikuluhlu ze zatunyelwa kwi-ofisi yephondo Uhlobo lwesalathisi Isiphumo Uhlobo lokubala Lolongezelelekayo Ixesha lokunikezelwa kweengxelo Iingxelo zenyanga ezifakwe kwipondo zeNFD nakwisizwe Isalathisi esitsha Kusaqhutyekwa noko bekusenziwa kunyaka ongaphambiliIntsebenzo elindelekileyo Ukufakwa kweenkcukacha-manani ngeveki nangenyanga njengoko kusenziwa ngoku Onoxanduva lwesalathisi Umphathi wenkqubo
Isihloko sesalathisi Inani labaxhamla kwiinkonzo zentlalo-ntle abonelela ngazo urhulumente
Ingcaciso emfutshane Eli linano labafumana iinkonzo zothintelo lolwaphulo-mthetho kwiNdawo zoNikezelo ngeeNkonzo (SDA) nakwii-ofisi zeengingqi Injongo/ukubaluleka Kukubala inani labafumana iinkonzo zothintelo lolwaphulo-mthetho Imvelaphi/ukuqokelelwa kweenkcukacha
Iinkcukacha-manini ezisalingwayo
Indlela yokubala Uluhlu lweenkonzo ezisalingwayo (uhlolo, ukwahlulwa-hlulwa, iingxelo, needayari) Ukungafikeleli kweenkcukacha Intsulungeko yeenkcukacha ixhomekeke kwiinkcukacha ezifakwe kuluhlu ze zathunyelwa kwii-ofisi zepondo zii-ofisi zeengingqi
neeSDA Uhlobo lwesalathisi Isiphumo Uhlobo lokubala Lolongezelelekayo Ixesha lokunikezelwa kweengxelo NgekotaIsalathisi esitsha Ewe Intsebenzo elindelekileyo Injongo kukuqinsekisa ukuba isebe linikwa iinkcukacha-manani ezichanekileyo zeenkqubo zothintelo lolwaphulo-mtheto rhoqo
ngenyangaOnoxanduva lwesalathisi Umphathi wenkqubo
Isihloko sesalathisi Inani labaxhamla kwiinkonzo zentlalo-ntle ekubonelelwa ngazo ziiNPO Ingcaciso emfutshane Eli linani labafumana iinkonzo zothintelo lolwaphulo-mthetho ekubonelelwa ngazo ziiNPO Injongo/ukubaluleka Kukubala inani labafumana iinkonzo zothintelo lolwaphulo-mthetho Imvelaphi/ukuqokelelwa kweenkcukacha
Iinkcukacha-manani zeeNPO
106
Indlela yokubala Uluhlu olunikezwa ziiNPO (ingxelo yokwenziweyo, NFD)Ukungafikeleli kweenkcukacha Intsulungeko yeenkcukacha ixhomekeke kwiinkcukacha ezikuluhlu oluthunyelwe kwi-ofisi yephondo ziiNPO ezifumana inkxaso Uhlobo lwesalathisi Isiphumo Uhlobo lokubala Lolongezelelekayo Ixesha lokunikezelwa kweengxelo NgekotaIsalathisi esitsha Ewe Intsebenzo elindelekileyo Injongo kukuqinsekisa ukuba isebe linikwa iinkcukacha-manani ezichanekileyo zeenkqubo zothintelo lolwaphulo-mtheto rhoqo
ngenyangaOnoxanduva lwesalathisi Umphathi wenkqubo
Isalathisi somsebenzi wephondo
Isihloko sesalathisi Inani labadala abangquazulana nomthetho abahloliweyo Ingcaciso emfutshane Esi salathisi sinika ingxelo ngenani labadala abangquzulana nomthetho abahloliweyo kwiminyaka ezayo ekujoliswe kuyo Injongo/ukubaluleka Injongo kukuhlola abo bophula umthetho nokufumana ezinye iindlela ezifanelekileyo zezigwebo Imvelaphi/ukuqokelelwa kweenkcukacha
Bonke abantu abadala abophula umthetho babhaliswa kuluhlu lwabahloliweyo kumaziko ohlolo ohlukeneyo ze athunyelwe kwi-ofisi yephondo
Indlela yokubala Wonke ohloliweyo ufakwa eluhlwini Ukungafikeleli kweenkcukacha Intsulungeko yeenkcukacha ixhomekeke kwiinkcukacha ezikuluhlu oluthunyelwe kwi-ofisi yephondo ziiNPO ezifumana inkxaso Uhlobo lwesalathisi Isiphumo Uhlobo lokubala Lolongezelelekayo Ixesha lokunikezelwa kweengxelo NgekotaIsalathisi esitsha Kusaqhutyekwa noko bekusenziwa kunyaka ongaphambili Intsebenzo elindelekileyo Kukucutheka kwabophuli-mthetho kule nkqubo Onoxanduva lwesalathisi Umphathi wenkqubo
Isihloko sesalathisi Inani labantu abadala abangquzulana nomthetho abatshintshelweyo Ingcaciso emfutshane Eli linani labantu abadala abatshintshiweyo kwinkqubo yoluleko lwezaphula-mathetho yesiqhelo Injongo/ukubaluleka Injongo kukubonelela ngezinye izigwebo ezifanelekileyo endaweni yezo zesiqhelo Imvelaphi/ukuqokelelwa kweenkcukacha
Umniki-zinkonzo ne-ofisi yengingqi ibonelela i-ofisi yephondo ngeengxelo zekota njengoko kuchaziwe kwizivumelwano zokusebenza
Indlela yokubala Kubalwa wonke okhutshelweyo Ukungafikeleli kweenkcukacha Intsulungeko yeenkcukacha ixhomekeke kwiinkcukacha ezikuluhlu oluthunyelwe kwi-ofisi yephondo Uhlobo lwesalathisi Isiphumo Uhlobo lokubala Lolongezelelekayo Ixesha lokunikezelwa kweengxelo NgekotaIsalathisi esitsha Kusaqhutyekwa noko bekusenziwa kunyaka ongaphambiliIntsebenzo elindelekileyo Kukucutheka kwabophuli-mthetho kule nkqubo Onoxanduva lwesalathisi Umphathi wenkqubo
107
Isihloko sesalathisi I-% okanye inani labadala abangquzulana nomthetho abagqibe inkqubo yokhutshelo Ingcaciso emfutshane Isingise kwi-% okanye inani labantu abadala abangquzulana nomthetho abathe bayigqiba inkqubo yokhutshelo kwiminyaka
ezayo ekujoliswe kuyo Injongo/ukubaluleka Ukuncedisa ekubekeni iliso kwigalelo nezinga lempumelelo yenkqubo yokhutshelo Imvelaphi/ukuqokelelwa kweenkcukacha
Uluhlu lwabakhutshelweyo
Indlela yokubala Kubalwa bonke abantu abadala abagqibileyo Ukungafikeleli kweenkcukacha Intsulungeko yeenkcukacha ixhomekeke kwiinkcukacha ezikuluhlu oluthunyelwe kwi-ofisi yephondo Uhlobo lwesalathisi Isiphumo Uhlobo lokubala Lolongezelelekayo Ixesha lokunikezelwa kweengxelo NgekotaIsalathisi esitsha Ewe Intsebenzo elindelekileyo Bonke abadala abathunyelweyo ze bayigqiba inkqubo yabo yokhutshelo Onoxanduva lwesalathisi Umphathi wenkqubo
Isihloko sesalathisi Inani labantwana abangquzulana nomthetho abathunyelwe kwinkqubo yokhutshelo Ingcaciso emfutshane Eli linani labantwana abangquzulana nomthetho abathutshiweyo kwinkqubo yoluleko lwezaphula-mthetho yesiqhelo bafakwa
kwinkqubo yokhutshelo Injongo/ukubaluleka Injongo yenkqubo yokhutshelo kukubonelela izaphula-mthetho ngezigwebo ezingezinye ezifanelekileyo kunezo zesiqheloImvelaphi/ukuqokelelwa kweenkcukacha
Umniki-zinkonzo nee-ofisi zeengingqi zibonelela i-ofisi yephondo ngeengxelo zekota njengoko kuchaziwe kwizivumelwano zokusebenza
Indlela yokubala Umntu ngamnye okhutshelweyo uyabalwa Ukungafikeleli kweenkcukacha Intsulungeko yeencukacha ixhomekeke ekuthembekeni kweenkcukacha zabakhoyo neengxelo zomniki-zinkonzo nezee-ofisi
zeengingqi Uhlobo lwesalathisi Isiphumo Uhlobo lokubala Lolongezelelekayo Ixesha lokunikezelwa kweengxelo NgekotaIsalathisi esitsha Ewe Intsebenzo elindelekileyo Kukucutheka kwabophuli-mthetho kule nkqubo Onoxanduva lwesalathisi Umphathi wenkqubo
Isihloko sesalathisi Inani labantwana abaphinda bazibandakanye nolwaphulo-mthetho emva konyaka bekhutshiwe Ingcaciso emfutshane Linani labantwana abathi bangquzulane nomthetho ungaphelanga unyaka emva kokuba bekhululwe kuMaziko oNonophelo
lwaBantwana (CYCC), kwiinkqubo zokhutshelo nakwizigwebo zokuhlala Injongo/ukubaluleka Kukubeka iliso kwizinga lokuphinda waphule umthetho Imvelaphi/ukuqokelelwa kweenkcukacha
Iirejista, SAP69 (iinkcukacha zolwaphulo-mthetho), iirejista zokungeniswa kumaziko (abasalinde ukuxoxwa kwamatyala), uluhlu lwabagqibe inkqubo yokhutshelo, uluhlu lweHBS, uluhlu lweNCS
Indlela yokubala Abantwana abakhutshiweyo kumaziko oluleko abaphinda bone bayabalwa
108
Ukungafikeleli kweenkcukacha Intsulungeko yeenkcukacha ixhomekeke ekuthembekeni kweenkcukacha ezikuluhlu ze zathunyelwa kwi-ofisi yengingqiUhlobo lwesalathisi isiphumoUhlobo lokubala Lolongezelelekayo Ixesha lokunikezelwa kweengxelo NgekotaIsalathisi esitsha Ewe Intsebenzo elindelekileyo Bonke abantwana abakhululweyo kumaziko bayabhaliswa, ukwahlulwa-hlulwa neeNCS eziphinda zone Onoxanduva lwesalathisi Umphathi wenkqubo
Isihloko sesalathisi Inani labasebenzi abasalingwayo nabakwiinkonzo zononophelo lwabantwana abaqeqesiweyo Ingcaciso emfutshane Oku kusingise kubasebenzi benkqubo abathunyelwe kuqeqesho lwangaphakathi Injongo/ukubaluleka Oku kukuqinisekisa uphuhliso olungagungqiyo nokuphucuka kweenknzo Imvelaphi/ukuqokelelwa kweenkcukacha
Uluhlu lwabazimase uqeqesho nolweenkqubo zoqeqesho
Indlela yokubala Kubalwa bonke abazimasileyo Ukungafikeleli kweenkcukacha Ukusulungeka kweenkcukacha kuxhomekeke ekugcwalisweni koluhlu Uhlobo lwesalathisi Igalelo Uhlobo lokubala Lolongezelelekayo Ixesha lokunikezelwa kweengxelo NgekotaIsalathisi esitsha Sitsha Intsebenzo elindelekileyo Kukub bonke abasebenzi baqeqeshwe kwaye baxhotyiswe ngezakhono ezifunekayo Onoxanduva lwesalathisi Umphathi wenkqubo
Isihloko sesalathisi Inani leenkqubo zokhutshelo ezingqiniweyo
Ingcaciso emfutshane Oku kusingise kwinani leenkqubo ezingqiniweyo yikomiti yoko ezinikezelwe yimibutho Injongo/ukubaluleka Injongo yokungqinwa koqeqesho kukuqinisekisa ukuthotyelwa imigangatho nemigqaliselo emisiweyo Imvelaphi/ukuqokelelwa kweenkcukacha
Uluhlu
Indlela yokubala Kuza kubalwa inkqubo yombutho ngamnye Ukungafikeleli kweenkcukacha Ukusulungeka kweenkcukacha kuxhomekeke ekufunyanweni kweenkcukacha kuzwelonke kwangexesha Uhlobo lwesalathisi Isiphumo Uhlobo lokubala Lolongezelelekayo Ixesha lokunikezelwa kweengxelo NgekotaIsalathisi esitsha Kusaqhutyekwa noko bekusenziwa kunyaka ongaphambili Intsebenzo elindelekileyo Ziinkqubo ezingqiniweyo nezihambelana nemigangatho nemigqaliselo emiselweyo Onoxanduva lwesalathisi Umphathi wenkqubo
Isihloko sesalathisi Inani labantwana abaneziphako zomzimba abathathe inxaxheba kwiinkqubo zothintelo lolwaphulo-mthetho Ingcaciso emfutshane Eli linani labantwana abaneziphako zomzimba abaxhamla kwiinkqubo zothintelo lolwaphulo-mthetho
109
Injongo/ukubaluleka Kukwakha ulomelelo olukhokelela ekucuthweni kolwaphulo-mthetho Imvelaphi/ukuqokelelwa kweenkcukacha
Uluhlu, inani labasebenzi abasetyenzisiweyo, imifanekiso, iingxelo zamajelo eendaba, iingxelo zeeNPO
Indlela yokubala Kubalwa abathathi-nxahxeba, abasebenzi abasetyenzisiweyo, ukungqinisiswa kwabazimasileyo, iinkcukacha ezikhutshwe ngamajelo eendaba, iindawo okusetyenzwe kuzo kwakunye nenani labaphlaphuli
Ukungafikeleli kweenkcukacha The accuracy of data depends on the reliability of the data captured and forwarded to Provincial OfficeUhlobo lwesalathisi Isiphumo Uhlobo lokubala Lolongezelelekayo Ixesha lokunikezelwa kweengxelo NgekotaIsalathisi esitsha Ewe Intsebenzo elindelekileyo Ukuqinisekisa ukuba kuxhotyiswa ngolwazi lothintelo olwaphulo-mthetho inani eliphezulu labantwana abaneziphako zomzimba Onoxanduva lwesalathisi Umphathi wenkqubo
Isihloko sesalathisi Inani leenkqubo zokubuyiselwa esiqhelweni ezenziweyo ngamaziko ononophelo Ingcaciso emfutshane Eli linani leenkqubo zokubuyiselwa esiqhelweni ezenziweyo ngamaziko ononophelo Injongo/ukubaluleka Ukwakha ulomelelo nokukhuthaza ukutshintsha kwezimilo nto leyo ikhokelela kucutho lolwaphulo-mthetho Imvelaphi/ukuqokelelwa kweenkcukacha
Uluhlu, inani labasebenzi abasetyenzisiweyo, imifanekiso, iingxelo zamajelo eendaba, iingxelo zeeNPO
Indlela yokubala Kubalwa abathathi-nxaxheba, abasebenzi abasetyenzisiweyo, ukungqinisiswa koluhlu, iinkcukacha ezifunyenwe kumajelo eendaba, indawo ekusetyenzwe kuzo nabaphulaphuli
Ukungafikeleli kweenkcukacha Isiphumo Uhlobo lwesalathisi Lolongezelelekayo Uhlobo lokubala NgekotaIxesha lokunikezelwa kweengxelo Ewe Isalathisi esitsha Ukuqinisekisa ukuba kuxhotyiswa ngolwazi lothintelo lolwaphulo-mthetho inani eliphezulu labantwana abaneziphako zomzimba Intsebenzo elindelekileyo Umphathi wenkqubo Onoxanduva lwesalathisi Isiphumo
INkqutyana 2.5: IiNkonzo ekubonelelwe ngazo kwabaneziPhako zoMzimba Isihloko sesalathisi senjongo yeQhinga lokuSebenza
Inani labaneziphako zomzimba, iintsapho zabo/ababanonophelayo abafikelela kwiinkonzo zophuhliso lwentalo-ntle
Ingcaciso emfutshane Ingxelo yenani labaneziphako zomzimba, iintsapho zabo/ababanonophelayo abafikelela kwiinkonzo zophuhliso lwentalo-ntle kweli Phondo ngowama-2012
Injongo/ukubaluleka Ukuqinisekisa ubonelelo ngeenkonzo ezimanyanisiweyo neenkonzo ezikhuthaza amalungelo, impilo-ntle nokuxhotyiswa ngezakhono zoqoqosho kwabaneziphako zomzimba, iintsapho zabo noluntu kweli Phondo, kufikelelwa kubantu abali-115 000 kweyoKwindla 2015.
Imvelaphi/ukuqokelelwa kweenkcukacha
Iinkcukacha zenyanga ezingenanto yakwenza nemali neengxelo zekota ezifakwe ziiNPO ezifumana inkxaso-mali kwii-Ofisi zeeNgingqi zeSebe loPhuhliso loLuntu
Indlela yokubala Inani labaxhamli abafikelele kwiinkonzo zophuhliso lwentlalo-ntle
110
Ukungafikeleli kweenkcukacha Usulungeko lweenkcukacha luxhomekeke kwinkxelo nakumaxwebhu obungqina ahamba nazo ezifakwe ziiNPO ezifuman inkxaso-mali nezingqinisiswe zii-Ofisi zeeNgingqi
Uhlobo lwesalathisi Isiphumo Uhlobo lokubala Lolungongezelelekiyo Ixesha lokunikezelwa kweengxelo NgekotaIsalathisi esitsha Akukho tshintsho koko bekusenziwa kunyak ongambili Intsebenzo elindelekileyo Esi salathisi sibeka esweni inani labaxhamli abafikelela kwiinkonzo zophuhliso lwentlalo-ntle ekubonelelwa ngazo
abaneziphako zomzimba, iintsapho zabo / abo babagcinayoOnoxanduva lwesalathisi Umphathi wenkqubo
Isalathisi somsebenzi wecandelo
Isihloko sesalathisi Inani labaneziphako zomzimba abakumaziko ononophelo alawulwa ziiNPO Ingcaciso emfutshane Yingxelo yenani yabafumana isibonelelo-mali abaneziphako zomzimba abakumaziko ononophelo kwiminyaka ezayo ekujoliswe
kuyo Injongo/ukubaluleka Kukuqinisekisa ubonelelo ngeenkonzo zamaziko ononophelo ngezizathu zokhuseleko, inkxaso nokubuyiselwa kwimeko
yesiqhelo kwabaneziphako zomzimba nabo badinga unonophelo Imvelaphi/ukuqokelelwa kweenkcukacha
Inkonzo yeeNGO: uluhlu, iifayili zoluhlu, ingxelo yenkqubo yolawulo lobonolelo-mali
Indlela yokubala Kubalwa abaxhamli noluhlu Ukungafikeleli kweenkcukacha Kukungathotyelwa kwemigqaliselo yeTPA ngabaniki-zinkonzo (ingxelo yabo bonke abaniki-zinkonzo). Ukungafakwa
kweengxelo ebonisa iinkcukacha malunga nokuba kufikelelwe na koko bekujoliswe kuko ngumniki-zinkonzo ngamnye kwingingqi nganye. Ukulibaziseka kokufakwa kweenkcukacha kwi-Ofisi yeNkqubo
Uhlobo lwesalathisi Isiphumo Uhlobo lokubala Lolungongezelelekiyo Ixesha lokunikezelwa kweengxelo Iinkcuakcha ezingengangqinisiswa ezifakwa ngekota ngomhla we-15 ekupheleni kwekota
Iinkcuakcah zokugqibela ezifakwa ngekota ngomhla we-3 enyangeni ekupheleni kwekota ngokwamaxesha amiswe yi-ofisi yeNFD
Isalathisi esitsha Isibonisi esitsha Intsebenzo elindelekileyo Kukuba bonke abadinga inkonzo yezentlalo-ntla bafikelele kuyo; kwakunye nokuba abo bafumana uncedo mabafumane
inkonzo esemgangathweni Onoxanduva lwesalathisi UMlawuli oyiNtloko wezeNtlalo-ntle
Isihloko sesalathisi Inani labaneziphako zomzimba abafumana iinkonzo kwumacweyo okhuseleko alawulwa ziiNPO Ingcaciso emfutshane Yingxelo yenani labaneziphako zomzimba abafumana iinkonzo kumacweyo okhuseleko kwiminyaka ezayo ekujoliswe kuyo Injongo/ukubaluleka Kukuqinisekisa ubonelelo ngeenkonzo zenkxaso kwezoqoqosho ezimanyanisiweyo ezikhuthaza ukuxabiseka komntu,
uphuhliso lwezakhono, ezoshishino namava omsebenzi Imvelaphi/ukuqokelelwa kweenkcukacha
Iingxelo ezikhatshwa ngamaxwebhu obungqina ezifakwe ngamacweyo okhuseleko kwii-Ofisi zeeNgingqi
Indlela yokubala Inani labaxhamla kwiinkonzo zamacweyo okhuseleko
111
Ukungafikeleli kweenkcukacha Intsulungeko yeenkcukacha ixhomekeke kwiingxelo ezikhatshwa ngamaxwebhu obungqina ezifakwe kwii-Ofisi zeeNgingqi Uhlobo lwesalathisi Isiphumo Uhlobo lokubala Lolungongezelelekiyo Ixesha lokunikezelwa kweengxelo NgekotaIsalathisi esitsha Akukho tshintsho koko bekusenziwa kunyak ongambiliIntsebenzo elindelekileyo Esi salathisi sesokubeka iliso kwinani labaxhamla kumacweyo okhuseleko Onoxanduva lwesalathisi Umphathi wenkqubo
Isihloko sesalathisi Inani lamacweyo okhuseleko afumana inkxaso-mali alungiselelwe abaneziphako zomzimba alawulwa ziiNPO Ingcaciso emfutshane Yingxelo ngenani lamacweyo okhuseleko afumana inkxaso-mali kwiminyaka ezayo ekujoliswe kuyo Injongo/ukubaluleka Kukuqinisekisa ubonelelo ngeenkonzo zenkxaso kwezoqoqosho ezimanyanisiweyo ezikhuthaza ukuxabiseka komntu,
uphuhliso lwezakhono, ezoshishino namava omsebenziImvelaphi/ukuqokelelwa kweenkcukacha
Iingxelo zamacweyo okhuseleko ezifakwe kwi-Ofisi enguNdlu-nkulu zii-Ofisi zeeNgingqi
Indlela yokubala Inani lamacweyo okhuseleko afumana isibonelelo-mali kwiSebe kwiminyaka ezayo ekujoliswe kuyo Ukungafikeleli kweenkcukacha Intsulungeko yeenkcukacha ixhomekeke kwiingxelo ezifakiweyo nezingqinisiswe ngenkqubo yolawulo lobonelelo-mali Uhlobo lwesalathisi Isiphumo Uhlobo lokubala Lolungongezelelekiyo Ixesha lokunikezelwa kweengxelo NgonyakaIsalathisi esitsha Akukho tshintsho koko bekusenziwa kunyak ongambiliIntsebenzo elindelekileyo Esi sibonisi sibeka esweni inani lamacwayo okhuseleko afumane inkxaso-mali kwiminyaka ezayo ekujoliswe kuyo Onoxanduva lwesalathisi Umphathi wenkqubo
Isihloko sesalathisi Inani lamaziko ononophelo lwabaneziphako zomzimba alawulwa ziiNPO Ingcaciso emfutshane Kukunika ingxelo ngenani lamaziko ononophelo lwabaneziphako zomzimba kwiminyaka ezayo ekujoliswe kuyo Injongo/ukubaluleka Kukuqinisekisa ubonelelo ngeenkonzo zamaziko ononophelo ngezizathu zokhuseleko, inkxaso, inkuthazo nokubuyiselwa
esiqhelweni kwabantu abaneziphako zomzimba abadinga unonophelo Imvelaphi/ukuqokelelwa kweenkcukacha
INgxelo yoLawulo loBonelelo-mali
Indlela yokubala Iingxelo zenyanga zeeNPO ezifakwa zii-ofisi zeengingqi Ukungafikeleli kweenkcukacha Intsulungeko yeengxelo ezifunyanwa kwiNkqubo yoLawulo loBonelelo-mali Uhlobo lwesalathisi Isiphumo Uhlobo lokubala Lolungongezelelekiyo Ixesha lokunikezelwa kweengxelo NgekotaIsalathisi esitsha SitshaIntsebenzo elindelekileyo Esi sibonisi sibeka esweni inani lamaziko ononophelo afumana inkxaso-mali kwiminyaka ekujoliswe kuyo Onoxanduva lwesalathisi Umphathi wenkqubo
Isihloko sesalathisi Inani labaxhamla kwiinkonzo zentlalo-ntle abanelela ngayo urhulumente Ingcaciso emfutshane Lubalo lwabantu abazimasa kwii-Ofisi zokuHloala nezeeNgingqi kwakunye namaziko eSebe loPhuhliso loLuntu abadinga
uncedo
112
Injongo/ukubaluleka Ukuncedisa ngovavanyo lwexabiso lweenkonzo ngokwemali, abasebenzi, ukuchonga iimfuno Imvelaphi/ukuqokelelwa kweenkcukacha
Iinkcukacha-manani ezigcinwe kwii-Ofisi zokuHlala nezeeNgingqi nakumaziko
Indlela yokubala Kubalwa abaxhamli Ukungafikeleli kweenkcukacha Ukungasulungeki kweenkcukacha: intsulungeko, ingqibelelo, ungqamaniso, amaxesha, ungqinisiso nozinzo Uhlobo lwesalathisi Isiphumo Uhlobo lokubala Lolongezelelekayo Ixesha lokunikezelwa kweengxelo NgekotaIsalathisi esitsha Sitsha Intsebenzo elindelekileyo Kukuba bonke abadinga iinkonzo zentlalo-ntle bafikelele kuyo; kwaye abao bancedwayo bafumane uncedo
olusemgangathweni Onoxanduva lwesalathisi Umlawuli
Isihloko sesalathisi Inani labaxhamla kwiinkonzo zentlalo-ntle kwiiNPO ezifumana inkxaso-mali Ingcaciso emfutshane Kubalwa inani labantu abaya kwii-ofisi zeeNPO abadinga uncedo Injongo/ukubaluleka Kukuncedisa ekuhloleni izinto ngokwexabiso lemali ezikhutshelwa yona nokuchonga iimfuno Imvelaphi/ukuqokelelwa kweenkcukacha
Kwiinkcukacha-manani ezigcinwe ziiNPO
Indlela yokubala Kubalwa abo bathe bafumana uncedo Ukungafikeleli kweenkcukacha Ukungachaneki kweenkcukacha: intsulungeko, ingqibelelo, ulungelwano, amaxesha amiselweyo, ungqinisiso nozinzo Uhlobo lwesalathisi isiphumotUhlobo lokubala Lolomgezelelekayo Ixesha lokunikezelwa kweengxelo NgekotaIsalathisi esitsha Sitsha Intsebenzo elindelekileyo Kukuba bonke abadinga iinkonzo zentlalo-ntle bafikelele kuzo kwaye abo bafumana uncedo bafumane uncedo
olusemgangathweni Onoxanduva lwesalathisi umlawuli
Isalathisi somsebenzi wephondo
Isihloko sesalathisi Inani labaneziphako zomzimba abaxhamla kwiinkqubo zononophelo ekuhlaleni ezifumana inkxaso-mali Ingcaciso emfutshane Ingxelo ngenani labadala abaneziphako zomzimba abafuman iinkonzo zamaziko ononophelo ekuhlaleni ama-6 afumana
inkxaso-mali kwiminyaka ezayo ekujoliswe kuyo Injongo/ukubaluleka Kukuqinisekisa ukufikeleleka kweenkonzo zenkxaso kumaziko ononophelo ama-6 afumana inkxaso-maliImvelaphi/ukuqokelelwa kweenkcukacha
Iinkonzo zeeNGO: iingxelo ezingqinelwa luluhlu lokuzinyaswa kwezi nkqubo
Indlela yokubala Kubalwa iziqu zabancediweyo Ukungafikeleli kweenkcukacha Intsulungeko yeenkcukacha ixhomekeke kwiingxelo namaxwebho obungqina afakweyo nazqinisekiswe yi-Ofisi kaNdlu-nkulu
Uhlobo lwesalathisi Isiphumo
113
Uhlobo lokubala Lolongezelelekayo Ixesha lokunikezelwa kweengxelo NgonyakaIsalathisi esitsha Ewe Intsebenzo elindelekileyo Kukukhuthaza ukufikeleleka kweenkonzo elibonelela ngazo isebe Onoxanduva lwesalathisi Umphathi wenkqubo
Isihloko sesalathisi Inani labacebisi babafumana uxinizelelo kubahlobo babo abaqeqeshiweyo abaphuma kwiinkqubo zenkxaso yolutsha oluneziphako zomzimba kwiminyaka ezayo ekujoliswe kuyo
Ingcaciso emfutshane Ingxelo ngenani labacebisi babafuman uxinizelelo kubahlobo babo abphuma kwiinkqubo zokuxhotyiswa kolutsha eVredenbug naseOudtshoorn kwiminyaka ezayo ekujoliswe kuyo
Injongo/ukubaluleka Ukuqinisekisa ukufikeleleka kweenkqubo zenkxaso zolutsha oluneziphako zomzimba Imvelaphi/ukuqokelelwa kweenkcukacha
Iinkonzo zeeNGO: iingxelo ezikhatshwa luluhlu lokuzinyaswa kweenkqubo
Indlela yokubala Kubalwa iziqu Ukungafikeleli kweenkcukacha Ukuthotyelwa kwemigqaliselo yeTPA ngabaniki-zinkonzo (iingxelo zabaniki-zinkonzo bonke). Ukungafakwa kweengxelo
ezibonisa ukuba kufikelelwe koko bekujoliswe kuko ngumniki-zinkonzo ngamnye kwinginqi nganye. Ukubambezeleka kokufakwa kweenkcukacha kwangexesha kwi-ofisi yenkqubo
Uhlobo lwesalathisi Isiphumo Uhlobo lokubala Lolungongezelelekiyo Ixesha lokunikezelwa kweengxelo NgekotaIsalathisi esitsha Sitsha Intsebenzo elindelekileyo Kukukhuthaza ukufikeleleka kweenkonzo kwicandelo Onoxanduva lwesalathisi Umphathi wenkqubo
Isihloko sesalathisi Inani labantwana abaneziphako zomzimba abaxhamla kumaziko ononophelo asi-8 afumana inkxaso-mali kwiminyaka ezayo ekujoliswe kuyo
Ingcaciso emfutshane Kukunika ingxelo ngenani labantwana abaneziphako zomzimba abaxhamla kumaziko ononophelo asi-8 afumana inkxaso-mali kwiminya ezayo ekujoliswe kuyo
Injongo/ukubaluleka Ukuqinisekisa ukufikeleleka kweenkqubo zongenelelo lakwamsinya neenkqubo zenkxaso kubantwana abaneziphako zomzimba
Imvelaphi/ukuqokelelwa kweenkcukacha
Iinkonzo zeeNGO: iingxelo ezikhatshwa luluhlu lokuzinyaswa kweenkqubo
Indlela yokubala Kubalwa iziqu Ukungafikeleli kweenkcukacha Ukuthotyelwa kwemigqaliselo yeTPA ngabaniki-zinkonzo (iingxelo zabaniki-zinkonzo bonke). Ukungafakwa kweengxelo
ezibonisa ukuba kufikelelwe koko bekujoliswe kuko ngumniki-zinkonzo ngamnye kwinginqi nganye. Ukubambezeleka kokufakwa kweenkcukacha kwangexesha kwi-ofisi yenkqubo
Uhlobo lwesalathisi Isiphumo Uhlobo lokubala Lolungongezelelekiyo Ixesha lokunikezelwa kweengxelo NgekotaIsalathisi esitsha Sitsha Intsebenzo elindelekileyo Kukukhuthaza ukufikeleleka kweenkonzo kwicandelo
114
Onoxanduva lwesalathisi Umphathi wenkqubo
Isihloko sesalathisi Inani leentsapho ezinabantwana abazizithulu abaneminyaka emi-3 nangaphantsi abaxhamla kwiinkonzo zongenelelo lakwamsinya neenkqubo zenkxaso kwiminyaka ezayo ekujoliswe kuyo
Ingcaciso emfutshane Kukunika ingxelo ngenani leentsapho ezinabantwana abazizithulu abaxhamla kwiinkonzo zongenelelo lakwamsinya neenkonzo zenkxaso kwiminyaka ezayo ekujoliswe kuyo
Injongo/ukubaluleka Ukuqinisekisa ukufikeleleka kweenkonzo zongenelelo neenkqubo zenkxaso kwiintsapho ezinabantwana abazizithulu Imvelaphi/ukuqokelelwa kweenkcukacha
Iinkonzo zeeNGO: iingxelo ezikhatshwa luluhlu lokuzinyaswa kweenkqubo
Indlela yokubala Kubalwa iziqu Ukungafikeleli kweenkcukacha Ukuthotyelwa kwemigqaliselo yeTPA ngabaniki-zinkonzo (iingxelo zabaniki-zinkonzo bonke). Ukungafakwa kweengxelo
ezibonisa ukuba kufikelelwe koko bekujoliswe kuko ngumniki-zinkonzo ngamnye kwinginqi nganye. Ukubambezeleka kokufakwa kweenkcukacha kwangexesha kwi-ofisi yenkqubo
Uhlobo lwesalathisi Igalelo Uhlobo lokubala Lolungongezelelekiyo Ixesha lokunikezelwa kweengxelo NgekotaIsalathisi esitsha Sitsha Intsebenzo elindelekileyo Kukukhuthaza ukufikeleleka kweenkonzo kwicandelo Onoxanduva lwesalathisi Umphathi wenkqubo
Isihloko sesalathisi Inani labanakekeli abakumaziko afumana inkxaso-mali abaxhamla kwiinkonzo zokuxhotyiswa kngezakhono nakwiinkqubo zenkxaso kwiminyaka ezayo ekujoliswe kuyo
Ingcaciso emfutshane Kukunika ingxelo ngenani labanakekeli bamaziko afumana inkxaso-mali abaxhamle kwiinkonzo zokuxhotyiswa ngezakhono nakwiinkqubo zenkxaso kwiminyaka ezayo ekujoliswe kuyo
Injongo/ukubaluleka Kukuqinisekisa ukufikeleleka kweenkqubo zokuxhotyiswa ngezakhono kubanakekeli abakumaziko afumana inkxaso-mali abaneziphaka zomzimba
Imvelaphi/ukuqokelelwa kweenkcukacha
Iinkonzo zeeNGO: iingxelo ezikhatshwa luluhlu lokuzinyaswa kweenkqubo
Indlela yokubala Kubalwa iziqu Ukungafikeleli kweenkcukacha Ukuthotyelwa kwemigqaliselo yeTPA ngabaniki-zinkonzo (iingxelo zabaniki-zinkonzo bonke). Ukungafakwa kweengxelo
ezibonisa ukuba kufikelelwe koko bekujoliswe kuko ngumniki-zinkonzo ngamnye kwinginqi nganye. Ukubambezeleka kokufakwa kweenkcukacha kwangexesha kwi-ofisi yenkqubo
Uhlobo lwesalathisi Isiphumo Uhlobo lokubala Lolungongezelelekiyo Ixesha lokunikezelwa kweengxelo NgekotaIsalathisi esitsha Sitsha Intsebenzo elindelekileyo Kukukhuthaza ukufikeleleka kweenkonzo kwicandelo Onoxanduva lwesalathisi Umphathi wenkqubo
INkqutyana 2.6: Iinkonzo zoNonophelo noKhuseleko lwabBantwana
115
Isihloko sesalathisi senjongo yeQhinga lokuSebenza
Inani labantwana neentsapho abathe baxhamla kwiinkonzo zononophelo nokhuseleko kweli Phondo
Ingcaciso emfutshane Esi salathisi sisingise kwinani labantwana, iintsapho noluntu abathe bafikelela kwiinkonzo zononophelo nokhuseleko ngowama-2012
Injongo/ukubaluleka Kukubonelela ngeenkonzo zononophelo nokhuseleko kubantwana, iintsapho noluntu Imvelaphi/ukuqokelelwa kweenkcukacha
Iingxelo zokwenziweyo neNFD
Indlela yokubala Kubalwa inani labantwana neentsapho ezisebenzisa iinkonzo zononophelo nokhuseleko (ECD noKuseloko lwaBantwana)Ukungafikeleli kweenkcukacha Uluhlu lwabazimasileyo olungahlolwayo Uhlobo lwesalathisi Isiphumo Uhlobo lokubala Lolungongezelelekiyo Ixesha lokunikezelwa kweengxelo NgekotaIsalathisi esitsha Kusaqhutyekwa noko bekusenziwa kunyaka ongaphambili Intsebenzo elindelekileyo Ukufikelela kwiinkonzo zononophelo nokhuseleko olusemgangathweni ekubonelelwe ngazo ebantwaneni nakuluntuOnoxanduva lwesalathisi Umphathi wenkqubo
Isalathisi somsebenzi secandelo
Isihloko sesalathisi Inani labantwana abaneminyaka emi-5 nangaphantsi abafikelela kwiinkqubo zeECD
Ingcaciso emfutshane Iingxelo zeeECD zibandakanya oku kulandelayo: ipriskuli, ikhritshi, amaziko ogcino lwabantwana asemini neenkqubo zamaziko. Kukunika ingxelo ngenani labantwana abakula maziko achazwe apha ngasentla afumana inkxaso-mali kwiminyaka ezayo ekujoliswe kuyo
Injongo/ukubaluleka Kukuqinisekisa ukuba bonke abantwana bayafikelela kwiinkqubo ezisemgangathweni zoPhuhliso lwaBantwana ezichazwe apaha ngasentla
Imvelaphi/ukuqokelelwa kweenkcukacha
Iinkcukacha ziqokelelwa kwii-ofisi zeengingqi ngokusebenzisa uluhlu lwabantwana ababhaliswe kula maziko (Ishudyuki A) kwaye oko kungena kuwo onke amaziko. Oku kuqinisekiswa yishedyuli yokuba amaziko afumana inkxaso-mali kufuneka azifake kwii-ofisi zeengingqi rhoqo ngenyanga. Kusetyenziswa iingxelo ngokwziVumelwano zeNkxaso-mali zamaziko ezi nkqubo
Indlela yokubala Inani labantwana abakwiinkqubo zeECD njengoko evela kwiShedyuli njengenani labantwana abakwingxelo yokwenziweyo. Kubalwa inani labantwana abakwiinkqubo zeECD ezifumana inkxaso-mali
Ukungafikeleli kweenkcukacha Kukuxhomekeka kwiinkcukacha ezinikwa ngamaziko neeECD ezifumana inkxaso-mali. Abantwana abakumazko angafumani nkxaso-amli ababandakanywa
Uhlobo lwesalathisi Isiphumo Uhlobo lokubala Lolungongezelelekiyo Ixesha lokunikezelwa kweengxelo 2012-2013, okulawulwa ngeengxelo zekota Isalathisi esitsha Kusaqhutyekwa noko bekusenziwa kunyaka ongaphambiliIntsebenzo elindelekileyo Kuknyusa izinga lokufikeleleka kwamaziko oPhuhliso lwaBantwana Onoxanduva lwesalathisi Umlawulo wenkqubo
Isihloko sesalathisi Inani labantwana abadinga unonophelo nokhuseleko abkwiiCYCC ezilawulwa ngurhulumente
116
Ingcaciso emfutshane Kukunika ingxelo ngenani lamakhaya ogcino lwabantwana, iindawo zokhuseleko, amaziko okhuseleko ethutyana alawulwa ngurhulumente
Injongo/ukubaluleka Kukubonelela ngoncedo olungolunye kubantwana abadinga unonophelo nokhuseleko nabasebungozini, ngaphandle kwesimo sosapho ngokwenkqubo yononophelo
Imvelaphi/ukuqokelelwa kweenkcukacha
Isatifiketi sobhaliso
Indlela yokubala Kubalwa inani leeCYCC ezilawulwa ngurhuklumente Ukungafikeleli kweenkcukacha Iinkcukacha ezingaphelelanga; ukungafakwa kweenkcukacha
Uhlobo lwesalathisi Isimo Uhlobo lokubala Lolungongezelelekiyo Ixesha lokunikezelwa kweengxelo NgonyakaIsalathisi esitsha Kukho utshintsho olungephi koko bekusenziwa kunyaka ongaphambili ngokuthi kulinganisw abantwana abakwiiCYCC ezilawulwa
ngurhulumente kwabo bakwezilawulwa ziiNPO Intsebenzo elindelekileyo Kukuba abantwana abasebungozini bafikelele ngokukhawuleza kwiinkonzo zononophelo ezingezinye Onoxanduva lwesalathisi Umphathi wenkqubo
Isihloko sesalathisi Inani labantwana abadinga unonophelo nokhuseleko abakwiiCYCC ezilawulwa ziiNPO Ingcaciso emfutshane Kukunika ingxelo ngenani lamakhaya ogcino lwabantwana, iindawo zokhuseleko, amaziko okhuseleko ethutyana alawulwa
ngurhulumente Injongo/ukubaluleka Kukubonelela ngoncedo olungolunye kubantwana abadinga unonophelo nokhuseleko nabasebungozini, ngaphandle kwesimo
sosapho ngokwenkqubo yononophelo Imvelaphi/ukuqokelelwa kweenkcukacha
Isatifiketi sobhaliso; iFinancial Grid avunywe yiphaneli
Indlela yokubala Kubalwa inani leeCYCC ezilawulwa ziiNPO Ukungafikeleli kweenkcukacha Iinkcukacha ezingaphelelanga; ukungafakwa kweenkcukacha
Uhlobo lwesalathisi Isiphumo Uhlobo lokubala Lolungongezelelekiyo Ixesha lokunikezelwa kweengxelo NgonyakaIsalathisi esitsha Kukho utshintsho olungephi koko bekusenziwa kunyaka ongaphambili ngokuthi kulinganisw abantwana abakwiiCYCC ezilawulwa
ziiNPO kwezo zilawulwa ngurhulumenteIntsebenzo elindelekileyo Kukuba abantwana abasebungozini bafikelele ngokukhawuleza kwiinkonzo zononophelo ezingezinye Onoxanduva lwesalathisi Umphathi wenkqubo
Isihloko sesalathisi Inani labantwanan ababekwe kwinkqubo yokukhuliswa ngabantu engengobazali baboIngcaciso emfutshane Kukunika ingxelo ngabantwana ababekwe kwinkqubo yokukhuliswa ngabantu engengobazali babo kwiminyaka ezayo
ekujoliswe kuyo Injongo/ukubaluleka Kukuqinisekisa ukuba abantwana bakhulela kwimiko eyamkelekileyo nevumela ukuba baphuhle ngokufanelekileyo Imvelaphi/ukuqokelelwa kweenkcukacha
Ingxelo yokwenziweyo neNFD, iinombolo zezalathisi zeefayili
Indlela yokubala Kubalwa inani labantwana ababekwe kwinkqubo yokukhuliswa kwabo ngabantu engengobazali babo kuloo kota
117
Ukungafikeleli kweenkcukacha Iinkcukacha ezingaphelelanga, kufakwa emva kwexesha nokungafakwa kweenkcukacha Uhlobo lwesalathisi Isiphumo Uhlobo lokubala Lolongongezelelekiyo Ixesha lokunikezelwa kweengxelo NgekotaIsalathisi esitsha Asisitshanga Intsebenzo elindelekileyo Ukuyeka nokukhuseleka kwabantwana nokhuthaza uzinzo kubomi babo Onoxanduva lwesalathisi Umphathi wenkqubo
Isihloko sesalathisi Inani lamaziko ononophelo lwabantwana nolutsha alawulwa ngurhulumente Ingcaciso emfutshane Kukunika ingxelo ngenani labantwana abakumakhaya, kumaziko, kumaziko okhuseleko lwexeshana alawulwa ngurhulumente Injongo/ukubaluleka Kukubonelela ngoncedo olungolunye kubantwana abadinga unonophelo nokhuseleko nabasebungozini, ngaphandle kwesimo
sosapho ngokwenkqubo yononophelo Imvelaphi/ukuqokelelwa kweenkcukacha
Isatifiketi sobhaliso; iFinancial Grid avunywe yiphaneli
Indlela yokubala Kubalwa inani leeCYCC ezilawulwa ngurhulumenteUkungafikeleli kweenkcukacha Ukulibaziseka kwenkqubo yobhaliso (isibonelelo esitsha kuMthetho waBantwana) Uhlobo lwesalathisi Isiphumo Uhlobo lokubala Lolungongezelelekiyo Ixesha lokunikezelwa kweengxelo NgonyakaIsalathisi esitsha Kukho utshintsho olungephi koko bekusenziwa kunyaka ongaphambili ngokuthi kulinganisw abantwana abakwiiCYCC
ezilawulwa ngurhulumente kwezo zilawulwa ziiNPOIntsebenzo elindelekileyo Kukuba abantwana abasebungozini bafikelele ngokukhawuleza kwiinkonzo zononophelo ezingezinye Onoxanduva lwesalathisi Umphathi wenkqubo
Isihloko sesalathisi Inani lamaziko ononophelo lwabantwana nolutsha afumana inkxaso-mali awulwa ziiNPO Ingcaciso emfutshane Kukunika ingxelo ngenani lamakhaya ogcino lwabantwana, iindawo zokhuseleko, amaziko okhuseleko ethutyana afumana
inkxaso-mali alawulwa ziiNPOInjongo/ukubaluleka Kukubonelela ngoncedo olungolunye kubantwana abadinga unonophelo nokhuseleko nabasebungozini, ngaphandle kwesimo
sosapho ngokwenkqubo yononophelo Imvelaphi/ukuqokelelwa kweenkcukacha
iFunding grid evunywe yipahaneli yeDSD; izatifiketi zobhaliso
Indlela yokubala Kubalwa inani leeCYCC ezilawulwa ngurhulumente Ukungafikeleli kweenkcukacha Ukulibaziseka kwenkqubo yobhaliso lweeCYCC ezintshaUhlobo lwesalathisi Isiphumo Uhlobo lokubala Lolungongezelelekiyo Ixesha lokunikezelwa kweengxelo NgonyakaIsalathisi esitsha Kukho utshintsho olungephi koko bekusenziwa kunyaka ongaphambili ngokuthi kulinganisw abantwana abakwiiCYCC
ezilawulwa ziiNPO kwezo zilawulwa ngurhulumenteIntsebenzo elindelekileyo Kukuba abantwana abasebungozini bafikelele ngokukhawuleza kwiinkonzo zononophelo ezingezinye Onoxanduva lwesalathisi Umphathi wenkqubo
118
Isihloko sesalathisi Inani lamathuba omsebenzi avulwe yiEPWP kwicandelo loluntu (yeDSD) Ingcaciso emfutshane Kukunika ingxelo ngenani lamathuba omsebenzi avulwe yiEPWP kwicandelo leECD kwiminyaka ezayo ekujoliswe kuyo
(ngaphandle kwamagosa eECD) Injongo/ukubaluleka Kukuqinisekisa ukuba onke magosa eECD axhamla kwiEPWP ayalotywa, axhotyiswe, aqeshwe ze akrotyiswe kwiimeko
zomsebenzi nakuqeqesho ukuze abenokuqesheka nangakumbi Imvelaphi/ukuqokelelwa kweenkcukacha
Zizivumelwano zengqesho ezityikitywe ngabaxhamla kwiEPWP nezivumelwano zokudluliselwa kwemali ngengxelo zokwenziweyo
Indlela yokubala Kubalwa inani lemisebenzi edalekileyo Ukungafikeleli kweenkcukacha Ukufumana izicelo ezininzi kakhulu nokubambezeleka kwenkqubo yokuvala izikhewu zabaphumileyo enkqubeni, oku
kukhokelela ekubambezelekeni kokuhlaziywa kweeprofayili zabaxhamli Uhlobo lwesalathisi IsiphumoUhlobo lokubala Lolungongezelelekiyo Ixesha lokunikezelwa kweengxelo NgekotaIsalathisi esitsha Kusaqhutyekwa noko bekusenziwa kunyaka ongaphambiliIntsebenzo elindelekileyo Ukufikelela nokukrotyiswa kwiimeko zomsebenzi nezakhono ezifunekayo ukuze abaxhamli kwiEPWP babenokuqesheka
nangakumbi Onoxanduva lwesalathisi Umphathi wenkqubo yeECD (umuququzelelli weEPWP ujongene noququzelelo lwe EPWP kwicandelo loluntu )
Isihloko sesalathisi Inani labantwana abafumene impatho-gadalala abafumana iinkonzo zooNontlalo-ntle Ingcaciso emfutshane Ingxelo yeanani labantwana abafumene impatho-gadalala abafumana iinkonzo zooNontlalo-ntle kwiminyaka ezayo ekujoliswe
kuyo Injongo/ukubaluleka Kukufumana ulwazi ngezinga nohlobo lwempatho-gadalala nokubonelela ngongenelelo lakwamsinya ngokubambiseneyo Imvelaphi/ukuqokelelwa kweenkcukacha Form 22’s; iingxelo zokwenziweyo neNFDIndlela yokubala Kubalwa inani labantwana kuluhlu lwabazimasileyo Ukungafikeleli kweenkcukacha Iinkcukacha ezingaphelelanga; ukufakwa emva kwexesha nokungafakwa kweenkcukacha; uphazamiseko ekuqondweni
kwesalathisi nto leyo inokukhokelelela ekungenziweni komsebenzi omele kwenziwa (ukungahoyi lolunye uhlobo lwempatho-gadalala)
Uhlobo lwesalathisi Isiphumo Uhlobo lokubala Lolungongezelelekuyo Ixesha lokunikezelwa kweengxelo NgekotaIsalathisi esitsha Kusaqhutyekwa noko bekusenziwa kunyaka ongaphambiliIntsebenzo elindelekileyo Kukubonelela ngeenkonzo ezifanelekileyo zentlalo-ntle kubantwana abachazwe njengabaphathwe gadalala Onoxanduva lwesalathisi Umphathi wenkqubo
Isihloko sesalathisi Inani labantwana baphethwe gadalala abafumana iinkonzo zooNontlalo-ntle Ingcaciso emfutshane Ingxelo yenani labantwana abaphethwe gadalala abafumene iinkonzo zooNontlalo-ntle kwiminyaka ezayo ekujoliswe kuyo Injongo/ukubaluleka Kukufumana ulwazi ngezinga nohlobo lwempatho-gadalala nokubonelela ngongenelelo lakwamsinya ngokubambiseneyoImvelaphi/ukuqokelelwa kweenkcukacha Form 22’s; iingxelo zokwenziweyo neNFDIndlela yokubala Kubalwa inani labantwana kuluhlu lwabazimasileyo
119
Ukungafikeleli kweenkcukacha Iinkcukacha ezingaphelelanga; ukufakwa emva kwexesha nokungafakwa kweenkcukacha; uphazamiseko ekuqondweni kwesalathisi nto leyo inokukhokelelela ekungenziweni komsebenzi omele kwenziwa (ukungahoyi lolunye uhlobo lwempatho-gadalala)
Uhlobo lwesalathisi Isiphumo Uhlobo lokubala Lolungongezelelekuyo Ixesha lokunikezelwa kweengxelo NgekotaIsalathisi esitsha Kusaqhutyekwa noko bekusenziwa kunyaka ongaphambiliIntsebenzo elindelekileyo Kukubonelela ngeenkonzo ezifanelekileyo zentlalo-ntle kubantwana abachazwe njengabaphathwe gadalala Onoxanduva lwesalathisi Umphathi wenkqubo
Isihloko sesalathisi Inani labaxhamla kwiinkonzo zentlalo-ntle zeeNPO ezifumana inkxaso-maliIngcaciso emfutshane Esi salathisi sibala kuphela inani labo baxhamla kwiinkonzo zentlalo-ntle zeeNPO ezifumana inkxaso-mali ngokuhambelana
nook kukwiAPP ngaphandle kokubala bonke abantu abaye kwii-ofisi zeeNPO ngelokufumana uncedo Injongo/ukubaluleka Kukuncedisa ukuvavanya ixabiso leenkonzo ngokweli ekhutshelwa zona, ukuchonga iimfuno Imvelaphi/ukuqokelelwa kweenkcukacha
Iinkcukacha-manani ezigcinwe ziiNPO
Indlela yokubala Kubalwa iziqu Ukungafikeleli kweenkcukacha Iinkcukacha ezingachanekanga Uhlobo lwesalathisi Isiphumo Uhlobo lokubala Lolongezelelekayo Ixesha lokunikezelwa kweengxelo NgekotaIsalathisi esitsha Sitsha Intsebenzo elindelekileyo Kukuba bonke abadinko iinkonzo zentlalo-ntle bafikelele kuzo; kwaye abo bafumana uncedo bafumane uncedo
olusemgangathweni Onoxanduva lwesalathisi Umlawuli
Isalathisi somsebenzi wephondo
Isihloko sesalathisi Inani labaxhamla kwiinkonzo zentlalo-ntle zeeNPO ezifumana inkxaso-mali Ingcaciso emfutshane Esi salathisi sibala kuphela inani labo baxhamla kwiinkonzo zentlalo-ntle zeeNPO ezifumana inkxaso-mali ngokuhambelana nook
kukwiAPP ngaphandle kokubala bonke abantu abaye kwii-ofisi zeeNPO ngelokufumana uncedo Injongo/ukubaluleka Kukuncedisa ukuvavanya ixabiso leenkonzo ngokweli ekhutshelwa zona, ukuchonga iimfuno Imvelaphi/ukuqokelelwa kweenkcukacha
Iinkcukacha-manani ezigcinwe ziiNPO
Indlela yokubala Kubalwa iziqu Ukungafikeleli kweenkcukacha Iinkcukacha ezingachanekanga Uhlobo lwesalathisi Isiphumo Uhlobo lokubala Lolongezelelekayo Ixesha lokunikezelwa kweengxelo NgekotaIsalathisi esitsha Sitsha
120
Intsebenzo elindelekileyo Kukuba bonke abadinko iinkonzo zentlalo-ntle bafikelele kuzo; kwaye abo bafumana uncedo bafumane uncedo olusemgangathweni
Onoxanduva lwesalathisi Umlawuli
Isihloko sesalathisi Inani labantwana ababuyiselwe kwiintsapho zabo okanye kwiingingqi abaphuma kuzo Ingcaciso emfutshane Kusingiselwe kwinani labantwana ebebebekwe kwiindawo zononophelo kude namakhaya wabo ababuyiselwe yinkundla
ngeenkqubo zongenelelo kwiintsapho zabo okanye kwiingingqi abaphuma kuzo Injongo/ukubaluleka Kukukhuthaza ucwangciso oluqinisekisa ukuba abantwana babuyiselwa kwiintsapho zabo nakwiingingqi zabo unomphelo Imvelaphi/ukuqokelelwa kweenkcukacha
Isaziso sokukhutshwa kwabo ngokwecandelo 175 (1) loMthetho waBantwana; inombolo yezalathisi zeefayili
Indlela yokubala Kubalwa inani labantwana ababuyiselwe kwiintsapho nakwiingingqi zabo Ukungafikeleli kweenkcukacha Iinkcukacha ezingaphelelanga, ukufakwa emva kwexesha nokungafakwa kweenkcukacha; ungaqondwa kakuhle kwesalathisi de
abanye bachazwe njengabantwana ababuyiselweyo apho ungenelelo loonontlalo-ntle lukbhokelele ekubuyiselweni kwabantwana kwiintsapho zabo, kodwa kufuneka loo mntwana kube kanti wathathwa kusapho lwakhe ngokomyalelo wenkundla ochazwe apha ngentla
Uhlobo lwesalathisi Isiphumo Uhlobo lokubala Lolongezelelekayo Ixesha lokunikezelwa kweengxelo NgekotaIsalathisi esitsha Kusaqhutyekwa noko bekusenziwa kunyaka ongaphambili Intsebenzo elindelekileyo Kukukhuthaza ubuhlobo banaphakade phakathi kweentsapho ngokuthi kubuyiselwe abantwana kwiintsapho nakwiingingqi zabo Onoxanduva lwesalathisi Umlawuli wenkqubo
Isihloko sesalathisi Inani leeCYCC(amakhaya wabantwana) ezifikelelayo kwimigqaliselo emihlanu nomgangatho ofunekayo ngokoMthetho waBantwana 38/2005
Ingcaciso emfutshane Kusingiswe kwinani leeCYCC’s (amakhaya wabantwanas) afikelelayo kwimigqaliselo emihlanu nomgangatho ofunekayo ngoMthetho waBantwana 38/2005
Injongo/ukubaluleka Kukuqinisekisa ukuba abantwana bayafikelela kwiinkqubo zophuhliso lwabo ezifanelekileyo Imvelaphi/ukuqokelelwa kweenkcukacha
Iingxelo zokubeka esweni
Indlela yokubala Kubalwa inani leeCYCC (amakhaya wabantwana) aneenkqubo ezisemgangathweni Ukungafikeleli kweenkcukacha Ukuthembeka kweenkcukacha Uhlobo lwesalathisi Isiphumo Uhlobo lokubala Lolongezelelekayo Ixesha lokunikezelwa kweengxelo NgekotaIsalathisi esitsha Sitsha Intsebenzo elindelekileyo Kukufikelela kwabantwana kwiinkqubo ezifanelekileyo ezinegalelo kuphuhliso lwabo Onoxanduva lwesalathisi Umlawulo wenkqubo
Isihloko sesalathisi Inani labantwana abalahliweyo abafumana iinkonzo zooNontlalo-ntle Ingcaciso emfutshane Kusingiswe kwinani labantwana abalahliweyo
121
Injongo/ukubaluleka Kukwazi ngezinga nohlobo lokulahlwa kwabantwana nokubonelela ngeenkqubo zongenelelo ezifanelekileyoImvelaphi/ukuqokelelwa kweenkcukacha
Uluhlu lobhaliso oluneenombolo zezalathisi zeefayiliI-Form 22 egcwalisiweyo (umgaqo 33) (icandelo 110 loMthetho waBantwana 38 of 2005)
Indlela yokubala Kubalwa inani labantwana abalahliweyo Ukungafikeleli kweenkcukacha Ukuthembeka kweenkcukacha nokusulungeka kwazo kuxhomekeke kwintsulungeko yeengxelo Uhlobo lwesalathisi Isiphumo Uhlobo lokubala Lolungongezelelekiyo Ixesha lokunikezelwa kweengxelo NgekotaIsalathisi esitsha Kubekho utshintsho olungephi Intsebenzo elindelekileyo Kukunika ingxelo rhoqo Onoxanduva lwesalathisi Umlawuli wenkqubo
Isihloko sesalathisi Inani labantwana abangahoywanga abafumana uncedo looNontlalo-ntle Ingcaciso emfutshane Kusingiswe kwinani labantwana abangahoywanga Injongo/ukubaluleka Kukwazi ngezinga nohlobo lokungahoywa kwabantwana nokubonelela ngeenkqubo zongenelelo ezifanelekileyoImvelaphi/ukuqokelelwa kweenkcukacha
Uluhlu lobhaliso oluneenombolo zezalathisi zeefayiliI-Form 22 egcwalisiweyo (umgaqo 33) (icandelo 110 loMthetho waBantwana 38 of 2005)
Indlela yokubala Kubalwa inani labantwana abangahoywangaUkungafikeleli kweenkcukacha Ukuthembeka kweenkcukacha nokusulungeka kwazo kuxhomekeke kwintsulungeko yeengxelo Uhlobo lwesalathisi Isiphumo Uhlobo lokubala Lolungongezelelekiyo Ixesha lokunikezelwa kweengxelo NgekotaIsalathisi esitsha Kusaqhutyekwa noko bekusenziwa kunyaka ongaphambiliIntsebenzo elindelekileyo Kukunika ingxelo rhoqo Onoxanduva lwesalathisi Umphathi wenkqubo
Isihloko sesalathisi Inani leenkqubo zokhuseleko nokufundisa uluntu Ingcaciso emfutshane Kusingiswe kwinani leenkqubo zokhuseleko nezokufundisa uluntu Injongo/ukubaluleka Kukukhuthaza ukufikelela kulwazi nemfundo ngeenkonzo ezahlukeneyo nalapho zifumaneka khonaImvelaphi/ukuqokelelwa kweenkcukacha Uluhlu lwabazimasileyo olubonisa uhlobo lwenkqubo yokwazisa banzi; ingxelo yokwenziweyo neNFD
Indlela yokubala Inani leenkqubo ezenziweyo kwikota nganye Ukungafikeleli kweenkcukacha Iinkcukacha ezingaphelelanga; ukufakwa emva kwexesha nokungafakwa kweenkcukachaukungachaneki nokwahluka
kokuqondwa kwasalathisi kangangokuba abanye bangade babale inani lezinto ezenziweyo ngaphezu kweenkqubo Uhlobo lwesalathisi Isiphumo Uhlobo lokubala Lolungongezelelekiyo Ixesha lokunikezelwa kweengxelo NgekotaIsalathisi esitsha Kukho utshintsho olungephi lokuba isalathisi somgangatho esigxile kwiinkqubo ngaphezu kwenani labantu ekufikelelwe kubo Intsebenzo elindelekileyo Kukwandisa iinkonzo zokwazisa banzi ekujoliswe kuzo ezifumanekayo nokukhuthaza ukhuseleko nononophelo lwabantwana
122
Onoxanduva lwesalathisi Umphathi wenkqubo
Isihloko sesalathisi Inani leenkqubo zenkxaso nezophuhliso Ingcaciso emfutshane Ingxelo ngeenkqubo zenkxaso nophuhliso ezifumanekayo kubantwana absemngciphekweni abaneminyaka eli-12 – 18
nakubanakekeli babo Injongo/ukubaluleka Kukukhuthaza ukufikeleleka kweenkqubo zongenelelo lwakamsinya kubantwana abasemngciphekweni nkqubo zisekuba
ngokwenkundla ngokoMthetho waBantwana Imvelaphi/ukuqokelelwa kweenkcukacha
Iingxelo zokwenziweyo neNFD; uluhlu lwabazimasileyo
Indlela yokubala Kubalwa inani lenkqubo zongenelelo lakwamsinya ezikhoyo Ukungafikeleli kweenkcukacha Iinkcukacha ezingaphelelanga; ukufakwa emva kwexesha nokungafakwa kweenkcukachaukungachaneki nokwahluka
kokuqondwa kwasalathisi kangangokuba abanye bangade babale inani lezinto ezenziweyo ngaphezu kweenkqubo Uhlobo lwesalathisi Isiphumo Uhlobo lokubala Lolungongezelelekiyo Ixesha lokunikezelwa kweengxelo NgekotaIsalathisi esitsha Isilathisi esitsha Intsebenzo elindelekileyo Kukwandisa iinkqubo zongenelelo lakwamsinya Onoxanduva lwesalathisi Umphathi wenkqubo
Isihloko sesalathisi Inani lezicelo zoku-adoptha Ingcaciso emfutshane Kusingiswe kwinani labantwana izicelo zoku-adopthwa kwabo ezithe zaxhaswa ngokweCandelo 239 (d) loMthetho waBantwana Injongo/ukubaluleka Kukuqinisekisa ukuba abantwana bahlala beneentsapho ezibahoyileyo Imvelaphi/ukuqokelelwa kweenkcukacha
Iincwadi zezicelo ngokwecandelo 239 (d) loMthetho waBantwana
Indlela yokubala Kubalwa inani lezicelo zoku-adoptha ezixhasiweyo yiNtloko yeSebe lezoPhuhliso loLuntu lePhondo ngokweCandelo239 (d) ngokoMthetho waBantwana
Ukungafikeleli kweenkcukacha Asina mngcipheko esi salathisi Uhlobo lwesalathisi Isiphumo Uhlobo lokubala Lolongezelelekayo Ixesha lokunikezelwa kweengxelo NgekotaIsalathisi esitsha Asisitshanga Intsebenzo elindelekileyo Kukubekwa kwabantwana aba-adopthiweyo kwiintsapho ituba elide Onoxanduva lwesalathisi Umphathi wenkqubo
Isihloko sesalathisi Inani lamaziko ononophelo angagqibelelanga abhalisiweyo Ingcaciso emfutshane Amaziko ononophelo angagqibelelanga afumana inkxaso-mali nangafumani nkxaso-mali abonelela ngeenkqubo zophuhliso
lwabantwana abancinci noophelo lwasemva kwamaxesha esikolo ayabhaliswa Injongo/ukubaluleka Kukuqinisekisa ukuba amazoko ononophelo oluthile ayayilandela imiqathango yoMthetho waBantwana, kubandakasnya
123
imigqaliselo nomgangatho Imvelaphi/ukuqokelelwa kweenkcukacha
Iingingqi/ii-ofisi/iindawo ezifumana inkonzo
Indlela yokubala Inani lamaziko ononophelo angagqibelelanga afakiweyo ngekota Ukungafikeleli kweenkcukacha Ukufakwa kweenkcukacha emva kwexesha Uhlobo lwesalathisi Isiphumo Uhlobo lokubala Lolungongezelelekiyo Ixesha lokunikezelwa kweengxelo NgekotaIsalathisi esitsha Kubandakanywe amaziko eECD, unonophelo lwasemva kwamaxesha esikolo kwakunye namaziko abucala koko bekusenziwa
kunyaka ophelileyoIntsebenzo elindelekileyo Kukubeka iliso kumaziko ononophelo oluthile abhalisiweyo kweli Phondo ukuze unikezelo lweenkonzo lwabiwe
ngokufanelekileyo Onoxanduva lwesalathisi Umlawuli wenkqubo yeECD
Isihloko sesalathisi Inani lamaziko ononophelo angagqibelelanga abhalisiweyo Ingcaciso emfutshane Amaziko ononophelo angagqibelelanga afumana inkxaso-mali nangafumani nkxaso-mali abonelela ngeenkqubo zophuhliso
lwabantwana abancinci noophelo lwasemva kwamaxesha esikolo ayabhaliswa Injongo/ukubaluleka Kukuqinisekisa ukuba amazoko ononophelo oluthile ayayilandela imiqathango yoMthetho waBantwana, kubandakasnya
imigqaliselo nomgangatho Imvelaphi/ukuqokelelwa kweenkcukacha
Iingingqi/ii-ofisi/iindawo ezifumana inkonzo
Indlela yokubala Inani lamaziko ononophelo angagqibelelanga afakiweyo ngekota Ukungafikeleli kweenkcukacha Ukufakwa kweenkcukacha emva kwexesha Uhlobo lwesalathisi Isiphumo Uhlobo lokubala Lolungongezelelekiyo Ixesha lokunikezelwa kweengxelo NgekotaIsalathisi esitsha Kubandakanywe amaziko eECD, unonophelo lwasemva kwamaxesha esikolo kwakunye namaziko abucala koko bekusenziwa
kunyaka ophelileyoIntsebenzo elindelekileyo Kukubeka iliso kumaziko ononophelo oluthile abhalisiweyo kweli Phondo ukuze unikezelo lweenkonzo lwabiwe
ngokufanelekileyo Onoxanduva lwesalathisi Umlawuli wenkqubo yeECD
Isihloko sesalathisi Inani lemisebenzi evulwe yiEPWP kwiinkqubo zeECD Ingcaciso emfutshane Ingxelo ngenani lemisebenzi evulwe yiEPWP kwicandelo leECD kwiminyaka ezayo ekujoliswe kuyo (ngaphandle kwamagosa
eECD)Injongo/ukubaluleka Kukuqinisekisa ukuba bonke abaxhamla kwiEPWP kwicandelo leECD bayalotywa, bayaqeqeshwa, bayaqeshwa ze bakrotyiswe
kwiimeko zokusebenza ukuze babenokuqesheka ngankumbi Imvelaphi/ukuqokelelwa kweenkcukacha
Izivumelwano zengqesho ezityikitywe ngabaxhamli beEPWP nezivumelwano zodluliselo lwemali ngengxelo yokwenziweyo
Indlela yokubala Lolungongezelelekiyo
124
Ukungafikeleli kweenkcukacha Izicelo ezininzi kakhulu nokulibaziseka kokuvalwa kwezithuba zabaphumileyo kwinkqubo, oku kukhokelela kulibaziseko lokuhlaziywa kweeprofayili zabaxhamli
Uhlobo lwesalathisi Isiphumo Uhlobo lokubala Lolongezelelakyo Ixesha lokunikezelwa kweengxelo NgekotaIsalathisi esitsha Kusaqhutyekwa noko bekusenziwa kunyaka ongaphambiliIntsebenzo elindelekileyo Ukufikelela nokukrotyiswa kwiimeko zomsebenzi noqeqesho olufunekayo ukuze abaxhamli beEPWP babenokuqesheka
nangakumbi Onoxanduva lwesalathisi Umlawuli wenkqubo yeECD ( umququzeleli weEPWP ujonge nemicimbi yoququzelelo lweEPWP ngokubanzi kwicandelo loluntu
Isihloko sesalathisi Inani labantwana abakumaziko ononophelo oluthile afumana inkxaso-mali Ingcaciso emfutshane Inani labantwana abafumana inkxaso-mali abakumaziko ononophelo oluthile bhalisiweyo Injongo/ukubaluleka Ukufumanisa inani labantwana abafikelela kwiinkqubo zophuhliso lwabantwana abasebancinci neenkonzo zononophelo
lwasemva kwamaxesha esikolo Imvelaphi/ukuqokelelwa kweenkcukacha
Iingingqi/ii-ofisi/indawo ekunikezelwa iinkonzo kuzo
Indlela yokubala Inani labantwana abakumaziko ononophelo oluthile abhalisiweyo nafumana inkxaso-mali elifakiweyo ngekota Ukungafikeleli kweenkcukacha Ukufakwa kweenkcukacha emva kwexesha Uhlobo lwesalathisi Isiphumo Uhlobo lokubala Lolongezelelekayo Ixesha lokunikezelwa kweengxelo Ngekota basis Isalathisi esitsha Kusaqhutyekwa noko bekusenziwa kunyaka ongaphambiliIntsebenzo elindelekileyo Kukubeka iliso kwinani labantwana abakumaziko ononophelo oluthile kweli Phondo ukulungiselelwa ukwabiwa kweenkonzo
ngokufanelekieyo Onoxanduva lwesalathisi Umlawuli wenkqubo yeECD
Isihloko sesalathisi Inani labantwana abakumaklhaya aziECD ezifumana inkxaso-mali nabakwiinkqubo zasekuhlaleni Ingcaciso emfutshane Inani labantwana ekufikelelwe kulo ngokusebenzisa amakhaya aziECD neenkqubo zasekuhlaleni apho abantwana
banagafikeleliyo kumaziko eECD asesikweni (amaziko ononophelo angagqibelelanga)Injongo/ukubaluleka Ukuqinisekisa umgangatho weenkqubo namathuba ophuhliso lwabantwana apho kunzima khona ukufikelela kumaziko eECD
asesikweni Imvelaphi/ukuqokelelwa kweenkcukacha
Ingingqi/i-ofisi/indawo ekunikezelwa kuyo iinkonzo/inkqubo yeECD
Indlela yokubala Inani labantwana ekufikelelwe kubo ngokusebenzisa amakhaya aziiECD neenkqubo zasekuhlaleni Ukungafikeleli kweenkcukacha Ukufakwa kweenkcukacha emva kwexesha Uhlobo lwesalathisi Isiphumo Uhlobo lokubala Lolongezelelekayo Ixesha lokunikezelwa kweengxelo Ngekota basis Isalathisi esitsha Kusaqhutyekwa noko bekusenziwa kunyaka ongaphambiliIntsebenzo elindelekileyo Kukubeka iliso kubantwana ekufikelelwe kubo ngokusebenzisa amakhaya aziiECD neenkqubo zasekuhlaleni
125
Onoxanduva lwesalathisi Umphathi wenkqubo yeECD
INkqutyana 2.7: UkuXhotyiswa kwamaXhoba
Isihloko sesalathisi senjongo yeQhinga lokuSebenza
Inani labantu ekufikelelwe kubo abafumana iinkonzo zenkxaso ezilungiselelwe amaxhoba
Ingcaciso emfutshane Inani lamaxhoba axhaswe ngeeNkonzo zoPhuhliso loLuntu naziiNPO ezifumana inkxaso-mali Injongo/ukubaluleka Kukucutha amathuba olwaphulo-mthetho nobundlobongela nokukhathaza ubandakanyo lwabantu nenjongo yononophelo
nokuzimela Imvelaphi/ukuqokelelwa kweenkcukacha
Kubo bonke abaniki-zinkonzo nee-ofisi zeengingqi
Indlela yokubala Kubalwa inani labantu abasebenzisa iinkonzo zenkxaso Ukungafikeleli kweenkcukacha Akukho Uhlobo lwesalathisi Isiphumo Uhlobo lokubala Lolungongezelelekiyo Ixesha lokunikezelwa kweengxelo NgekotaIsalathisi esitsha Kusaqhutyekwa noko bekusenziwa kunyaka ongaphambili Intsebenzo elindelekileyo Ukwenza uluntu olunenkathalo ngokusebenzisa iinkqubo zokwazisa banzi nokufikelela kwiinkonzo zenkxaso ezisemgangathweni Onoxanduva lwesalathisi Umphathi wenkqubo
Isalathisi somsebenzi wecandelo
Isihloko sesalathisi Inani lamaxhoba olwaphulo-mthetho nobundlobongela kwiindawo ezinenkonzo yeVEP ezilawulwa ngurhulumente Ingcaciso emfutshane Inani lamadoda namabhinqa abathe ababangamaxhoba olwaphulo-mthetho nobundlobongela abafumana iinkonzo zenkxaso
kwiindawo zeVEP ezilawulwa ngurhulumente Injongo/ukubaluleka Kukubonisa inani labaxhamlayo apho isebe lithe lanikezela ngeenkonzo Imvelaphi/ukuqokelelwa kweenkcukacha
Iinkcukacha zifakwa ziindawo zonikezelo lweenkonzo kwi-Ofisi enguNdlu-nkulu
Indlela yokubala Kubalwa iziqu zabazimasileyo Ukungafikeleli kweenkcukacha Ukungasulungeki kweenkcukacha ezifunyanwa kumaziko Uhlobo lwesalathisi Igalelo Uhlobo lokubala Lolungongezelelekiyo Ixesha lokunikezelwa kweengxelo NgonyakaIsalathisi esitsha Isalathisi esitsha Intsebenzo elindelekileyo Esi salathisi sibeka esweni inani labaxhamla kwiinkonzo Onoxanduva lwesalathisi Umphathi wenkqubo
Isihloko sesalathisi Inani lamaxhoba olwaphulo-mthetho nobundlobongela abakwiindawo zeenkonzo zeVEP ezilawulwa ziiNPO
126
Ingcaciso emfutshane Inani lamadoda namabhinqa abathe ababangamaxhoba olwaphulo-mthetho nobundlobongela abafumana iinkonzo zenkxaso kwiindawo zeVEP ezilawulwa ziiNPO
Injongo/ukubaluleka Kukubonisa inani labaxhamlayo apho isebe lithe lanikezela ngeenkonzo Imvelaphi/ukuqokelelwa kweenkcukacha
Iinkcukacha zifakwa ziindawo zonikezelo lweenkonzo kwi-Ofisi enguNdlu-nkulu
Indlela yokubala Kubalwa iziqu zabazimasileyo Ukungafikeleli kweenkcukacha Ukungasulungeki kweenkcukacha ezifunyanwa kumaziko Uhlobo lwesalathisi Igalelo Uhlobo lokubala Lolungongezelelekiyo Ixesha lokunikezelwa kweengxelo NgonyakaIsalathisi esitsha Isalathisi esitsha Intsebenzo elindelekileyo Esi salathisi sibeka esweni inani labaxhamla kwiinkonzo Onoxanduva lwesalathisi Umphathi wenkqubo
Isihloko sesalathisi Inani lamaxhoba okuthengiswakwabantu afakwe kwinkqubo yokubuyiselwa kwesimo sabo esiqhelelweni Ingcaciso emfutshane Ingxelo ngenani lamaxhoba okuthengiswa kwabantu afakwe kwinkqubo yokubuyiselwa kwesimo sabo esiqhelelweni ngekota Injongo/ukubaluleka Sibonisa inani labafumana iinkonzo kurhulumente nokubeka esweni inkqubela Imvelaphi/ukuqokelelwa kweenkcukacha
Iinkcukacha zifakwa kwi-Ofisi enguNdlu-nkulu
Indlela yokubala Kubalwa iziqu kuluhlu lwabazimasi Ukungafikeleli kweenkcukacha Ukungachaneki kweenkcukacha ezivela kumaziko Uhlobo lwesalathisi Igalelo Uhlobo lokubala Lolongezelelekayo Ixesha lokunikezelwa kweengxelo NgekotaIsalathisi esitsha Sitsha Intsebenzo elindelekileyo Uncedo nokusetyenziswa kweenkonzo luluntu nokugcinwa kweenkcukacha-manani zokuthengiswa kwabantu kweli phondo Onoxanduva lwesalathisi Umphathi wenkqubo
Isihloko sesalathisi Inani leendawo zonikezelo lweenkonzo kumaxhoba olwaphulo-mthetho nobundlobongela alawulwa ngurhulumente Ingcaciso emfutshane Inani leendawo zonikezelo lweenkonzo ezifumana inkxaso kurhulumente Injongo/ukubaluleka Ukubeka iliso nokuqinisekisa ukuba kukho iindawo ezikhuselekileyo zokubhenela amaxhoba Imvelaphi/ukuqokelelwa kweenkcukacha
Iingxelo ezifakwa ziindawo zonikezelo lweenkonzo
Indlela yokubala Kubalwa bonke abantu abafumana iinkonzo Ukungafikeleli kweenkcukacha Ukunika ingxelo ngendlela engeyiyo kweendawo zonikezelo lweenkonzo Uhlobo lwesalathisi Isiphumo Uhlobo lokubala Lolungongezelelekiyo Ixesha lokunikezelwa kweengxelo NgonyakaIsalathisi esitsha Sitsha Intsebenzo elindelekileyo Ukufumaneka nokufikeleleka kweenkonzo kubo bonke abazidingayo Onoxanduva lwesalathisi Umphathi wenkqubo
127
Isihloko sesalathisi Inani leendawo zonikezelo lweenkonzo ezifumana inkxaso-mali kumaxhoba olwaphulo-mthetho nobundlobongela alawulwa ziiNPO
Ingcaciso emfutshane Ingxelo yenani leendawo zonikezelo lweenkonzo zamaxhoba olwaphulo-mthetho ezilawulwa ziiNPO Injongo/ukubaluleka Izinga lamaxhoba lyenyuka kwaye kubalulekile ukuba ixhoba ngalinye lifumane inkxaso Imvelaphi/ukuqokelelwa kweenkcukacha
ii-ofisi zeengingqi ziqokelela iinkcukacha
Indlela yokubala Kubalwa inani leeNPO ezibonelela amaxhoba ngeenkonzo Ukungafikeleli kweenkcukacha Ukufakwa kweenkcukacha ezivela kwii-ofisi zeengingqi Uhlobo lwesalathisi Isiphumo Uhlobo lokubala Lolungongezelelekiyo Ixesha lokunikezelwa kweengxelo NgekotaIsalathisi esitsha Sitsha Intsebenzo elindelekileyo Eyona njongo kukucutha ubundlobongela obugqubayo ngokuqinisekisa ukuba kukho imibutho eyoneleyo enikizela ngeenkonzo
kumaxhoba Onoxanduva lwesalathisi Umphathi wenkqubo
Isihloko sesalathisi Inani labafumana iinkonzo zentlalo-ntle abonelela ngazo urhulumente
Ingcaciso emfutshane Eli linani lamaxhoba afumana iinkonzo zeNkqubo yokuXhotyiswa ngeZakhono (VEP) kwiindawo zonikezelo lweenkonzo nakwii-ofisi zeengingqi
Injongo/ukubaluleka Kubalwa inani labafumene iinkonzo zeVEP Imvelaphi/ukuqokelelwa kweenkcukacha
Iinkcukacha-manani zeVEP
Indlela yokubala Uluhlu lwe-VEP (uluhlu lokubhalisa , ingxelo)Ukungafikeleli kweenkcukacha Ukusulungeka kweenkcukacha kuxhomekeke ekuthembekeni kweenkcukacha ezigciniweyo ze zathunyelwa kwii-ofisi
zeengingqi nakwiSDA Uhlobo lwesalathisi Isiphumo Uhlobo lokubala Lolongezelelekileyo Ixesha lokunikezelwa kweengxelo NgekotaIsalathisi esitsha Ewe Intsebenzo elindelekileyo Injongo kukuqinsekisa ukuba iSebe lifumana iinkcukacha-manani ezisulungekileyo zabaxhamla kwiinkqubo zeVEP ngenyangaOnoxanduva lwesalathisi Umphathi wenkqubo
Isihloko sesalathisi Inani labafumana iinkonzo zentlalo-ntle abonelela ngazo urhulumente
Ingcaciso emfutshane Eli linani lamaxhoba afumana iinkonzo zeNkqubo yokuXhotyiswa ngeZakhono (VEP) kwiindawo zonikezelo lweenkonzo nakwii-ofisi zeengingqi
Injongo/ukubaluleka Kubalwa inani labafumene iinkonzo zeeNPO Imvelaphi/ukuqokelelwa kweenkcukacha
Iinkcukacha-manani zeNPO
Indlela yokubala Uluhlu lweeNPO (iingxelo zokwenziweyo, NFD)
128
Ukungafikeleli kweenkcukacha Intsulungeko yeenkcukacha ixhomekeke ekuthembekeni kweenkcukacha ezigciniweyo ze zatunyelwa kwii-ofisi zephondo ziiNPO ezifumana inkxaso-mali
Uhlobo lwesalathisi Isiphumo Uhlobo lokubala Lolongezelelekileyo Ixesha lokunikezelwa kweengxelo NgekotaIsalathisi esitsha Ewe Intsebenzo elindelekileyo Injongo kukuqinsekisa ukuba iSebe lifumana iinkcukacha-manani ezisulungekileyo zabaxhamla kwiinkqubo zeVEP ngenyangaOnoxanduva lwesalathisi Umphathi wenkqubo
Isalathisi somsebenzi wephondo
Isihloko sesalathisi Inani lamaxhoba obundlobongela obusekelwe kwisini afumana iinkonzo kwii-ofisi zengingqi zeDSD Ingcaciso emfutshane Wonke amaxhoba obundlobongela obusekelwe kwisini afumana iinkonzo kwii-ofis zeengingqi zeDSD Injongo/ukubaluleka Ukubeka esweni iimfuno nokufumaneka kweenkonzo Imvelaphi/ukuqokelelwa kweenkcukacha
ii-ofisi zeengingqi zeDSD
Indlela yokubala Kubalwa inani lamaxhoba Ukungafikeleli kweenkcukacha Ayingeni le aphaUhlobo lwesalathisi Isiphumo Uhlobo lokubala Lolongezelelekayo Ixesha lokunikezelwa kweengxelo NgekotaIsalathisi esitsha Ewe Intsebenzo elindelekileyo Ukufumaneka nokjufikeleleka kweenkcukacha Onoxanduva lwesalathisi Umphathi wenkqubo
Isihloko sesalathisi Inani leeVEP intersect oral co-ordinating Forums ezisebenzayo Ingcaciso emfutshane Inani leeforam ezimisiweyo nezifumana inkxaso ukuba ziququzelele iNkqubo yokuXhotyiswa kwamaXhoba kwiphondo
nakwimimandla Injongo/ukubaluleka Kukubonisa izinga lempumelelo yegalelo lwamaziko oququzelelo ukuze iinkqubo zokuxhotyiswa kwamaxhoba zisebenze
ngempumelelo Imvelaphi/ukuqokelelwa kweenkcukacha
Iingxelo zabalawuli beenkqubo zokuxhotyiswa kwamaxhoba kwiphondo nakwiingingqi
Indlela yokubala Kubalwa inani lemibutho emiselweyo Ukungafikeleli kweenkcukacha Esi salathisi asizukujonga ukusebenza ngempumelelo kwemibutho ukuqinisekisa ukusebenza ngempumelelo Uhlobo lwesalathisi Isiphumo
Uhlobo lokubala Lolungongezelelekiyo Ixesha lokunikezelwa kweengxelo NgekotaIsalathisi esitsha Kusaqhutyekwa noko bekusenziwa kunyaka ongaphambili Intsebenzo elindelekileyo Kukubeka iliso kwizinga lokuphuculwa konikezelo lweenkonzo kumaxhoba olwaphulo-mthetho yimibutho Onoxanduva lwesalathisi Umphathi wenkqubo
129
Isihloko sesalathisi Ipesenti yolutsha oluneziphako zomzimba oluthatha inxaxheba kwiinkqubo zokuthintela ulwaphulo-mthetho olusekelwe kubundlobongela
Ingcaciso emfutshane Inani lolutsha oluneziphako zomzimba oluthatha inxaxheba kwiinkqubo zothinteloInjongo/ukubaluleka Ukujoisa iinkonzo kwabaneziphako zomzimba Imvelaphi/ukuqokelelwa kweenkcukacha
Iingxelo zee-ofisi zeengingqi
Indlela yokubala Kubalwa iziqu Ukungafikeleli kweenkcukacha Ukunika ingxelo ngendlela engeyiyo yimimandla Uhlobo lwesalathisi Isiphumo Uhlobo lokubala Lolungongezelelekiyo Ixesha lokunikezelwa kweengxelo NgekotaIsalathisi esitsha Kusaqhutyekwa noko bekusenziwa kunyaka ongaphambili Intsebenzo elindelekileyo Ulutsha oluneziphako zomzimba alubandakanywa apha Onoxanduva lwesalathisi Umphathi wenkqubo
Isihloko sesalathisi Inani lolutsha olugqibe inkqubo yokuthintelwa kobundlobongela obusekelwe kwisini Ingcaciso emfutshane Linani lolutsha olugqibe inkqubo yothintelo Injongo/ukubaluleka Uthintelo yenye yezinto eziphambili ekulweni ubundlobongela obusekelwe kwisini Imvelaphi/ukuqokelelwa kweenkcukacha
Iingxelo zee-ofisi zeengingqi
Indlela yokubala Kubalwa iziqu Ukungafikeleli kweenkcukacha Ukunika ingxelo ngendlela engeyiyo yimimandla Uhlobo lwesalathisi Isiphumo Uhlobo lokubala Lolungongezelelekiyo Ixesha lokunikezelwa kweengxelo NgekotaIsalathisi esitsha Kusaqhutyekwa noko bekusenziwa kunyaka ongaphambili Intsebenzo elindelekileyo Kukuba ulutsha lube nolwazi ngamalungelo alo noxanduva lwalo Onoxanduva lwesalathisi Umphathi wenkqubo
INkqutyana 2.9. Uhlangulo loLuntu
Isihloko sesalathisi senjongo yeQhinga lokuSebenza
Inani labafumana iinkonzo zohlangulo loluntu
Ingcaciso emfutshane Kubalwa inani labantwana abasebungozini nabagcini babo abafuman inkxaso kurhulumente ngenxa yeemeko ezingxamile nobunzima
Injongo/ukubaluleka Urhulumente neili sebe bazimisele ekuncedeni abahlelelekileyo nabasebungozini. (njengoko kuchaziwe kumnqophiso weDSD) Imvelaphi/ukuqokelelwa kweenkcukacha
Umlawuli wenkqubo
130
Indlela yokubala Esi salathisi sibalwa njengenxalenye yezinye izalathisi (esele zichaziwe). Uvavanyio lokwenziweyo lwenziwa ngetally sheet yazo zonke zinye izalathisi.
uqinisekiso kufuneka lube nezi mpawu zilandelayo: intsulungeko, ingqibelelo, uhambelwano, amaxesha amisiweyo, ukubanokungqinisiswa nozinzo
Ukungafikeleli kweenkcukacha Ukungafakwa okonye ukufakwa emva kwexesha kweenkcukacha ezisuka kwiingiongqi Uhlobo lwesalathisi Isalathisi seQhinga lokuSebenzaUhlobo lokubala Kubalwa zonke iinkcukacha-manani ezifakwe zii-ofisi zeengingqi zeDSD Ixesha lokunikezelwa kweengxelo NgekotaIsalathisi esitsha HayiIntsebenzo elindelekileyoOnoxanduva lwesalathisi Umphathi wenkqubo
Isalathisi somsebenzi secandelo
Isihloko sesalathisi Inani labafumana iinkonzo zohlangulo loluntu Ingcaciso emfutshane Kubalwa inani labantwana abasebungozini nabagcini babo abafuman inkxaso kurhulumente ngenxa yeemeko ezingxamile
nobunzima Injongo/ukubaluleka Urhulumente neili sebe bazimisele ekuncedeni abahlelelekileyo nabasebungozini. (njengoko kuchaziwe kumnqophiso weDSD) Imvelaphi/ukuqokelelwa kweenkcukacha
Umlawuli wenkqubo
Indlela yokubala Esi salathisi sibalwa njengenxalenye yezinye izalathisi (esele zichaziwe). Uvavanyio lokwenziweyo lwenziwa ngetally sheet yazo zonke zinye izalathisi.
uqinisekiso kufuneka lube nezi mpawu zilandelayo: intsulungeko, ingqibelelo, uhambelwano, amaxesha amisiweyo, ukubanokungqinisiswa nozinzo
Ukungafikeleli kweenkcukacha Ukungafakwa okanye ukufakwa emva kwexesha kweenkcukacha. Ukulahleka kweefoms. Ukungabali ngendlela Uhlobo lwesalathisi Isalathisi somsebenzi wecandeloUhlobo lokubala Kubalwa zonke iinkcukacha-manani ezifakwe zii-ofisi zeengingqi zeDSD Ixesha lokunikezelwa kweengxelo NgekotaIsalathisi esitsha HayiIntsebenzo elindelekileyo N/AOnoxanduva lwesalathisi Umphathi wenkqubo
INkqutyana 2.10. Iinkonzo zoNonophelo neNkxaso kwiiNtsapho
131
Isihloko sesalathisi senjongo yeQhinga lokuSebenza
Inani leentsapho ezifumana iinkonzo zophuhliso lwentlalo-ntlo ezomeleza iintsapho noluntu nezokwakha intsebenziswano yoluntu
Ingcaciso emfutshane Inani leentsapho ezifumana iinkonzo zophuhliso lwentlalo-ntlo ezomeleza iintsapho noluntu nezokwakha intsebenziswano yoluntu
Injongo/ukubaluleka Kukubonisa inani leentsapho ezifikelela kwiinkonzo Imvelaphi/ukuqokelelwa kweenkcukacha
Kubalwa zonke iintsapho ezifumana iinkonzo
Indlela yokubala Ubalo olulula Ukungafikeleli kweenkcukacha Akukho Uhlobo lwesalathisi Isiphumo Uhlobo lokubala Lolongezelelekayo Ixesha lokunikezelwa kweengxelo NgekotaIsalathisi esitsha Kusaqhutyekwa noko bekusenziwa kunyaka ongaphambili Intsebenzo elindelekileyo Kukwandisa amathuba okufikelela kwiinkonzo Onoxanduva lwesalathisi Umphathi wenkqubo
Isalathisi somsebenzi secandelo
Isihloko sesalathisi Inani leentsapho ezithathe inxaxheba kwiinkonzo zolondolozo lweentsapho abonelela ngazo urhulumente Ingcaciso emfutshane Ulondolozo lweentsapho kusingise kuzo zonke iinkqubo neenkonzo ezijolise ekulondolozeni iintsapho ezifana nothuthuzelo
ngokwasengqondweni, ukubuyiselwa kweentsapho esiqhelweni, ukulungiswa kwemitshato, iinkqubo zeentsapho ezisebugxwayibeni
Injongo/ukubaluleka Ingxelo ngenani leentsapho ezithath inxaxheba kwiinkqubo zongenelelo ezijoliswe ekulondolozeni iintsapho ngekota Imvelaphi/ukuqokelelwa kweenkcukacha
Ii-ofisi zeengingqi zeDSDIinkcukacha-manani zikarhulumente ngenani leentsapho ezithatha inxaxheba kulondolozo lweentsapho Uluhlu lwabazimasi Uluhlu lwabafumene intuthuzelo ngokwasengqondweni Uluhlu lokubhalisa
Indlela yokubala Ubalo lwazo zonke iinkcukacha-manani ezifakwe zii-ofisi zeengingqi zeDSD Ukungafikeleli kweenkcukacha Intsulungeko yeenkcukacha ezifakwa ngamagosa karhulumente Uhlobo lwesalathisi Isiphumo Uhlobo lokubala Lolongezelelekayo Ixesha lokunikezelwa kweengxelo NgekotaIsalathisi esitsha Kusaqhutyekwa noko bekusenziwa kunyaka ongaphambili Intsebenzo elindelekileyo Kukunyuka kwezinga leentsapho ezithatha inxaxheba kwiinkonzo zolondolo lweentsapho Onoxanduva lwesalathisi Umphathi wenkqubo
Isihloko sesalathisi Inani leentsapho ezithath inxaxheba kwiinkonzo zolondolozo lweentsapho abonelela ngazo urhulumente
132
Ingcaciso emfutshane Ulondolozo lweentsapho kusingise kuzo zonke iinkqubo neenkonzo ezijolise ekulondolozeni iintsapho ezifana nothuthuzelo ngokwasengqondweni, ukubuyiselwa kweentsapho esiqhelweni, ukulungiswa kwemitshato, iinkqubo zeentsapho ezisebugxwayibeni
Injongo/ukubaluleka Ingxelo ngenani leentsapho ezithath inxaxheba kwiinkqubo zongenelelo ezijoliswe ekulondolozeni iintsapho ngekota Imvelaphi/ukuqokelelwa kweenkcukacha
IiNGOIinkcukacha-manani zeeNPO ngenani leentsapho ezithatha inxaxheba kulondolozo lweentsapho Uluhlu lwabazimasi Uluhlu lwabafumene intuthuzelo ngokwasengqondweni Uluhlu lokubhalisa
Indlela yokubala Ubalo lwazo zonke iinkcukacha-manani ezifakwe ziiNPO Ukungafikeleli kweenkcukacha Intsulungeko yeenkcukacha ezifakwa ziiNPO Uhlobo lwesalathisi Isiphumo Uhlobo lokubala Lolongezelelekayo Ixesha lokunikezelwa kweengxelo NgekotaIsalathisi esitsha Kusaqhutyekwa noko bekusenziwa kunyaka ongaphambili Intsebenzo elindelekileyo Kukunyuka kwezinga leentsapho ezithatha inxaxheba kwiinkonzo zolondolo lweentsapho Onoxanduva lwesalathisi Umphathi wenkqubo
Isihloko sesalathisi Inani lababuyiselwe kwiintsapho zabo ngeenkonzo zikarhulumente Ingcaciso emfutshane Ababuyiselwe kwiintsapho zabo kusingiswe kwabo babohlukene neentsapho zabo, abathe babuyiselwa kwiintsapho zabo
ngempumelelo ngeenkqubo zongenelelo ezahlukeneyo zikarhulumenteInjongo/ukubaluleka Kukunika ingxelo ngenani lababohlukene neentsapho zabo kodwa ngoku ababuyiselweyo ngeenkqubo zongenelelo
zikarhulumente ezahlukeneyo ngekota Imvelaphi/ukuqokelelwa kweenkcukacha
Ubalo lweentsapho ezibuyiselwe kwiintsapho zabo ngamagosa karhulumente
Indlela yokubala Ubalo lweenkcukacha-manani ezifakwe ngamagosa karhulumente Ukungafikeleli kweenkcukacha AkukhoUhlobo lwesalathisi IsiphumoUhlobo lokubala Lolongezelelekayo Ixesha lokunikezelwa kweengxelo NgekotaIsalathisi esitsha Kusaqhutyekwa noko bekusenziwa kunyaka ongaphambiliIntsebenzo elindelekileyo Kukunyuka kwezinga lababuyiselwe kwiintsapho zabo Onoxanduva lwesalathisi Umphathi wenkqubo
Isihloko sesalathisi Inani lababuyiselwe kwiintsapho zabo ngeenkonzo zeeNPO Ingcaciso emfutshane Ababuyiselwe kwiintsapho zabo kusingiswe kwabo babohlukene neentsapho zabo, abathe babuyiselwa kwiintsapho zabo
ngempumelelo ngeenkqubo zongenelelo ezahlukeneyoInjongo/ukubaluleka Isalathisi siza kujonga izinga lokubuyiselwa kwabantu kwiintsapho zabo Imvelaphi/ukuqokelelwa kweenkcukacha
1) Iinkcukacha-manani wabantu ebebekumakhaya okhuseleko ababuyiselwe kwiintsapho zabo. IClient Movement Payment Schedule.2) Uluhlu lokubuyiselwa kweentsapho
Indlela yokubala Kubalwa zonke iinkcukacha-manani ezifakwe ziiNPO
133
Ukungafikeleli kweenkcukacha Iinkonzo zokubuyiselwa kweentsapho ziiNPO uninzi lwazo lunikezelwa yimibutho yokhuseleko lwabantwana. Ingxelo nokugcinwa kweenkcukacha ezifunekayo kusenokuba ngumngeni
Uhlobo lwesalathisi Isiphumo Uhlobo lokubala Lolongezelelekayo Ixesha lokunikezelwa kweengxelo NgekotaIsalathisi esitsha Kusaqhutyekwa noko bekusenziwa kunyaka ongaphambiliIntsebenzo elindelekileyo Kukunyuka kwezinga lababuyiselwe kwiintsapho zabo Onoxanduva lwesalathisi Umphathi wenkqubo
Isihloko sesalathisi Inani leeNPO ezifumana inkxaso-mali ezibonelela ngeenkonzo zononphelo nenkxaso kwiintsapho Ingcaciso emfutshane Kukunika ingxelo ngenani leeNPO ezifumana inkxaso-mali ezibonelela ngeenkonzo zononophelo nenkxaso kwiintsapho
kwiminyaka ezayo ekujoliswe kuyo Injongo/ukubaluleka Esi salathisi sinika ingxelo ngenani lemibutho efumana inkxaso-mali ebonelela ngononphelo nenkxaso kwiintsapho Imvelaphi/ukuqokelelwa kweenkcukacha
Kwiinkcukacha zenkxaso-maliInkqubo yeSMS
Indlela yokubala Lualo lweeNPO ezifumana inkxaso-mali Ukungafikeleli kweenkcukacha AkukhoUhlobo lwesalathisi Igalelo Uhlobo lokubala Lolungongezelelekiyo Ixesha lokunikezelwa kweengxelo NgonyakaIsalathisi esitsha Kusaqhutyekwa noko bekusenziwa kunyaka ongaphambiliIntsebenzo elindelekileyo Ukunyuka kwenkxaso-mali kwiiNPO ezibonelela ngeenkonzo kwiintsapho Onoxanduva lwesalathisi Programme Manager
Isihloko sesalathisi Inani labaxhamla kwiinkonzo zentlalo-ntle abonelela ngazo urhulumente Ingcaciso emfutshane Kubalwa inani labaya kwii-ofisi zasekuhlaleni nezeengingqi nakumaziko eSebe lezoPhuhliso loLuntu abadinga uncedo Injongo/ukubaluleka Uncedo ngovavanyo lwexabiso loko kukhutshelwa imali, ukubonelela ngabasebenzi, ukuchonga izidingo Imvelaphi/ukuqokelelwa kweenkcukacha
Iinkcukacha-manani ezigcinwe zii-ofisi zokuhlala nezeengingqi namaziko
Indlela yokubala Kubalwa abaxhamlayo Ukungafikeleli kweenkcukacha Ukungachaneki kweenkcukachaUhlobo lwesalathisi IsiphumoUhlobo lokubala Lolongezelelekayo Ixesha lokunikezelwa kweengxelo NgekotaIsalathisi esitsha SitshaIntsebenzo elindelekileyo Kukuba abo badinga iinkonzo zentlalo-ntle bafikelele kuzo; kwaye abo bancedwayo bancedwe ngokusemgangathweni Onoxanduva lwesalathisi Umlawuli
Isihloko sesalathisi Inani labaxhamla kwiinkonzo zentlalo-ntle abonelela ngazo ziiNPOIngcaciso emfutshane Kubalwa inani labaya kwii-ofisi zeeNPO Injongo/ukubaluleka Uncedo ngovavanyo lwexabiso loko kukhutshelwa imali, ukubonelela ngabasebenzi, ukuchonga izidingo
134
Imvelaphi/ukuqokelelwa kweenkcukacha
Iinkcukacha-manani ezigcinwe zii-ofisi zeeNPO
Indlela yokubala Kubalwa abaxhamlayo Ukungafikeleli kweenkcukacha Ukungachaneki kweenkcukachaUhlobo lwesalathisi IsiphumoUhlobo lokubala Lolongezelelekayo Ixesha lokunikezelwa kweengxelo NgekotaIsalathisi esitsha SitshaIntsebenzo elindelekileyo Kukuba abo badinga iinkonzo zentlalo-ntle bafikelele kuzo; kwaye abo bancedwayo bancedwe ngokusemgangathweni Onoxanduva lwesalathisi Umlawuli
Isalathisi somsebenzi wephondo
Isihloko sesalathisi Inani leenkqubo zokwazisa banzi ngeenkonzo zenkxaso yosapho Ingcaciso emfutshane Esi salathisa sijnga izinga leenkqubo zokwazisa banzi ezigxile kufikeleleko lweenkonzo zenkxaso yeentsapho. Iinkqubo
zokwazisa banzi ezi-5 ezenza impumelelo yale njingo zibandakanya uSuku loSapho lukaZwelonke, uMitho lwabaFikisayo, ukuba nguTata, ukuba nguMzali neenkqubo ezikhuthaza ukufumaneka kwendawo yokuhlala abadala abangenamakhaya
Injongo/ukubaluleka Esi salathsi sinika ingxelo ngeenkqubo zokwazisa banzi ezigxile ekukhuthazeni iinkonzo zenkxaso yeentsapho Imvelaphi/ukuqokelelwa kweenkcukacha
DSD neeNPOUluhlu lweenkqubo ezenziweyo
Indlela yokubala Ubalo lweenkqubo ezenziweyo Ukungafikeleli kweenkcukacha Akukho Uhlobo lwesalathisi IsiphumoUhlobo lokubala Lolongezelelekayo Ixesha lokunikezelwa kweengxelo NgekotaIsalathisi esitsha Sisalathisi esitsha Intsebenzo elindelekileyo Kukwanda kweenkqubo zokwazisa banzi Onoxanduva lwesalathisi Umphathi wenkqubo
Isihloko sesalathisi Inani labazali abasafikisayo abathatha inxaxheba kuqeqesho lokuba ngumzali nonophelo Ingcaciso emfutshane Umntwana ofikisayo usingise kumntwana ophakathi kweminyaka eli-13 neli-19. Linani labafikisayo abazeleyo abathatha
inxaxheba kuqeqesho lwezakhono zokuba ngumzali nokunonophela. Oku kusingise kubazali benyama abathatha inxaxheba kwinkqubo yononophelo ejoliswe kwabaza besafikisa
Injongo/ukubaluleka Inani labazali abafikisayo abathatha inxaxheba kwinkqubo yokuxhotyiswa ngezakhono zononphelo Imvelaphi/ukuqokelelwa kweenkcukacha
IiNPO neengongqo zeDSDUluhlu lwabazimasi
Indlela yokubala Ubalo lwabazali abafikisayo abathatha inxaxheba Ukungafikeleli kweenkcukacha Ukuthathwa kakuhle kweekncukach zokuzimasa komthathi-nxaxheba. Ingcaciso yomzali osafikisayo iza kumkhuphela
ngaphandle lowo ungaphantsi kweminyaka eli-13 nalowo ungaphezulu kweli-19 abasenokuzala nabo Uhlobo lwesalathisi Isiphumo
135
Uhlobo lokubala Lolongezelelekayo Ixesha lokunikezelwa kweengxelo NgekotaIsalathisi esitsha Kukho utshintshi olungephi koko bekusebziwa kunyaka ongaphambili Intsebenzo elindelekileyo Kukwanda kwenani labazali abasafikisayo abathatha inxaxheba kuxhotyiso ngezakhono zokuba ngumzali nononophelo Onoxanduva lwesalathisi Umphathi wenkqubo
Isihloko sesalathisi Inani laazali abathatha inxaxheba kwiinkqubo zemfundiso ngoba ngumzali Ingcaciso emfutshane Eli linani labazali abathatha inxaxheba kwinkqubo yezakhon zokuba ngumzali nezononophelo. Oku kusingiswe koomama
nakootata abathatha inxaxheba. Esi salathisi asizibandakanyi iintetho ezenziwa kubekanye malunga nokub ngumzali nokunonophela ezijoliswe kubantu abathile
Injongo/ukubaluleka Kukubonisa indlela abazali abathatha inxaxheba ngayo kwesi nkqubo zezakhono zobuzali Imvelaphi/ukuqokelelwa kweenkcukacha
IiNPO nee-ofisi zeengingqi zeDSD Uluhlu lwabazimasayo
Indlela yokubala Kubalwa inani labazali abazimasa iinkqubo zoqeqeshoUkungafikeleli kweenkcukacha Ukungabikho koluhlu lwabakhoyo. Ukubandakanywa kweentetho ezenziwa kube kanye kwimisitho okwazisa banzi Uhlobo lwesalathisi Isiphumo Uhlobo lokubala Lolongezelelekayo Ixesha lokunikezelwa kweengxelo NgekotaIsalathisi esitsha Kusaqhutyekwa noko bekusenziwa kunyaka ongaphambiliIntsebenzo elindelekileyo Kukwanda kwenani labazali abathatha inxaxheba kwiinkqubo zezakhono zokuba ngumzali nozononophelo Onoxanduva lwesalathisi Umphathi wenkqubo
Isihloko sesalathisi Inani lootata ekufikelelwe kubo ngenkqubo yeemfundiso zokuba ngutata nezoqeqesho Ingcaciso emfutshane Kukubonisa inani lootata ibathatha inxaxheba kwezi nkqubo zokufundisa ngokuba ngutata. Kujoliswe kootatata kwaye esi
salathisi asijolisanga kwabo benyama kuphela, sijolise nakwabo bakhulisa abantwana engengobabo ngokwenyama, abadophileyo, abanonopheli abangamadoda. Esi salathisi sibala ootata kuphela enokuba bahamba namaqabane wabo na
Injongo/ukubaluleka Bonisa inani lootata abazibandakanya kwezinkqubo namacweyo ajolise ekubaxhobiseni ngezakhono zokuba ngutata Imvelaphi/ukuqokelelwa kweenkcukacha
IiNPO nee-ofisi zeengingqi zeDSD Uluhlu lwabakhoyo
Indlela yokubala Kubalwa inani lootata abalugqibileyo uqeqesho Ukungafikeleli kweenkcukacha Kukubalwa kootata abakuqeqesho ngokubanzi nokungabikho koluhlu lwabazimasi Uhlobo lwesalathisi Isiphumo Uhlobo lokubala Lolongezelelekayo Ixesha lokunikezelwa kweengxelo NgekotaIsalathisi esitsha Kusaqhutyekwa noko bekusenziwa kunyaka ongaphambiliIntsebenzo elindelekileyo Kukwanda kwenanai lootata abathatha inxaxheba kwiinkqubo zokufundiswa ngobutata Onoxanduva lwesalathisi Umphathi wenkqubo
Isihloko sesalathisi Inani leendawo zeebhedi kumaziko ononophelo lwabantu abadala abangenamakhaya Ingcaciso emfutshane Eli linani leebhedi ezikhoyo kumaziko ononophelo lwabantu abadala Injongo/ukubaluleka Kukubonisa ukuba zingaphi na iibhede kula maziko ononophelo
136
Imvelaphi/ukuqokelelwa kweenkcukacha
Ngamaziko ononophelo lwabantu abadala kuphela aza kunika ingxelo kwesi salathisi Imithombo yeenkcukach:Isheduli ngokuhamba-hamba kwabancedwayo noluhlu lwabazimasi
Indlela yokubala Kubalwa ukuba bangaphi na abafakwe kumaziko ononophelo kwiminyaka ezayo ekujoliswe kuyo Ukungafikeleli kweenkcukacha Ukunika ingxelo ngendlela engeyiyo Uhlobo lwesalathisi Isiphumo Uhlobo lokubala Lolungongezelelekiyo Ixesha lokunikezelwa kweengxelo NgekotaIsalathisi esitsha Kusaqhutyekwa noko bekusenziwa kunyaka ongaphambiliIntsebenzo elindelekileyo Kukwanda kwenani labancedwayo nabafikelela kumaziko wabadala abangenamakhaya Onoxanduva lwesalathisi Umphathi wenkqubo
INkqutyana 3.2: uphuhliso loLutsha
Isihloko sesalathisi senjongo yeQhinga lokuSebenza
Inani lolutsha oluxhamla kwiinkqubo zophuhliso loluntu
Ingcaciso emfutshane Esi salathisi sibala inani lolutsha oluthe lathunyelwa kwiinkqubo zophuhliso lwezakhaono ezenikezelwa ngabani-zinkonzo abafumana inkxaso-mali kwiDSD nakwiiDSD academies ( Wolwekloof and Chrysalis and MOD Centres)
Injongo/ukubaluleka Kukuqinisekisa inani elivokothekileyo lolutsha oluthunyelwa kwiinkqubo zophuhliso lwezakhono ukuze lubenako ukuzimela nokuziphilisa
Imvelaphi/ukuqokelelwa kweenkcukacha
Iinkcukacha ezifunyanwa kubaniki-zinkonzo nakwisebe (Academies and MOD Centres) ukuze kunikezelwe ngeenkqubo zophuhliso lolutsha
Indlela yokubala Kubalwa inani lolutsha oluthe lafikelela okanye laya kwiinkqubo zophuhliso lwezakhono ezinikezelwa ngabaniki-zinkonzo abafumana inkxaso-mali
Ukungafikeleli kweenkcukacha Kuxhonyekekwe kwintsulungeko yeenkcukacha ezifunyanwa kubaniki-zinkonzo. Ubungqina bukwaxhomekeke kwintsulungeko yogcino lweenkcukacha ngenani labaxhamlayo
Uhlobo lwesalathisi Isiphumo Uhlobo lokubala Lolongezelelekayo Ixesha lokunikezelwa kweengxelo NgekotaIsalathisi esitsha Kukho utshintsho olungephi koko bekusenziwa kunyaka ongaphambili Intsebenzo elindelekileyo Lulutsha oluxhotyiswe ngezakhono Onoxanduva lwesalathisi Umphathi wenkqubo
Isalathisi somsebenzi secandelo
Isihloko sesalathisi Inani labantwana abangaphandle esikolweni abathunyelwe kwiinkqubo zophuhliso lwezakhono Ingcaciso emfutshane The indicator counts the number of youth that have been linked to skills development programmes Injongo/ukubaluleka Esi salathisi sibonisa inani lolutsha oluthunyelwe kwiinkqubo zophuhliso lwezakhono Imvelaphi/ukuqokelelwa kweenkcukacha
Iinkcuakacha zifumaneka kwiinkcukacha zesebe nakubani-zinkonzo abaqeshwe lisebe abanikezela ngeenkonzo zophuhliso lolutsha
137
Indlela yokubala Kubalwa inani labatsha abafikelele kwiinkonzo zezakhono ezinikezelwa lisebe nezinikezelwa ngabaniki-zinkonzo abafumana inkxaso-mali
Ukungafikeleli kweenkcukacha Kuxhonyekekwe kwintsulungeko yeenkcukacha ezifunyanwa kubaniki-zinkonzo. Ubungqina bukwaxhomekeke kwintsulungeko yogcino lweenkcukacha ngenani labaxhamlayo
Uhlobo lwesalathisi Isiphumo Uhlobo lokubala Lolongezelelekayo Ixesha lokunikezelwa kweengxelo NgekotaIsalathisi esitsha Kusaqhutyekwa noko bekusenziwa kunyaka ongaphambiliIntsebenzo elindelekileyo Izinga lomsebenzi owenziweyo Onoxanduva lwesalathisi Umphathi wenkqubo
Isihloko sesalathisi Inani leeNPO ezifumana inkxaso-mali ezibonelela ngeenkonzo zophuhliso lolutsha Ingcaciso emfutshane Kubalwa kuphela inani leeNPO ezifumana inkxaso-mali ezinikezela ngeenkonzo zophuhliso lolutsha Injongo/ukubaluleka Kukubonisa inani lemibutho encedisa iDSD ukunikezela ngeenkonzo zophuhliso lolutsha Imvelaphi/ukuqokelelwa kweenkcukacha
IiIYM zenyanga, iiTPA nohlahlo lwabiwo-mali
Indlela yokubala Iranti nganye inbalwa ngokwenani labaxhamlayo Ukungafikeleli kweenkcukacha Intsulungeko yeenkcukacha ixhomekeke ekuthembekeni kweengxelo zeeNPO Uhlobo lwesalathisi Isiphumo Uhlobo lokubala Lolongezelelekayo Ixesha lokunikezelwa kweengxelo NgekotaIsalathisi esitsha Kusaqhutyekwa noko bekusenziwa kunyaka ongaphambiliIntsebenzo elindelekileyo Inani labaxhamli ekufikelelwe kubo ngeemali ezibekelwe oko Onoxanduva lwesalathisi Umphathi wenkqubo
Isihloko sesalathisi Inanki lamathuba omsebenzi adalwe ngeEPW kwicandelo loluntu (DSD)Ingcaciso emfutshane Esi salathisi sibala inani lolutsha olukwinkqubo yeEPWP Injongo/ukubaluleka Kukuqinisekisa inani elivokothekileyo lamathuba omsebenzi enzelwe ulutsha Imvelaphi/ukuqokelelwa kweenkcukacha
Inkcukacha ezingokuqesha kolutsha
Indlela yokubala Kubalwa inani lolutsha oluqeshwe kwinkqubo yeEPWP Ukungafikeleli kweenkcukacha Kumexhomekeke kwiinkcukacha ezifumaneka koovimba besebe. Ubungqina beenkcukacha bukwaxhomekeke kwintsulungeko
yokubhaliswa kwabaxhamli Uhlobo lwesalathisi Isiphumo Uhlobo lokubala Lolungongezelelekiyo Ixesha lokunikezelwa kweengxelo NgekotaIsalathisi esitsha Kusaqhutyekwa noko bekusenziwa kunyaka ongaphambiliIntsebenzo elindelekileyo Inani lolutsha olugqiba unyaka lusebenza kwinkqubo yeEPWP Onoxanduva lwesalathisi Umphathi wnkqubo
138
Isalathisi somsebenzi wephondo
Isihloko sesalathisi Inani lezikolo zeMOD ezixhamla kwiinkonzo zophuhliso loluntu Ingcaciso emfutshane Kusingiswe kwinani leziko izixhamla kwiinkqubo zeMOD Injongo/ukubaluleka Ukuboniosa inani lezikolo ezibandakanyeka kwiMOD Imvelaphi/ukuqokelelwa kweenkcukacha
Uluhlu lwenani lezikolo
Indlela yokubala Kubalwa isikolo ngasinye esixhamla kwiinkonzo Ukungafikeleli kweenkcukacha Intsulungeko yeenkcukacha ixhomekeke kwiintembeko yeengxelo zangaphakathi Uhlobo lwesalathisi Isiphumo Uhlobo lokubala Lolungongezelelekiyo Ixesha lokunikezelwa kweengxelo NgekotaIsalathisi esitsha Ewe Intsebenzo elindelekileyo Kufuneka zonke izikolo ezinesondlo zithathe inxaxheba Onoxanduva lwesalathisi Umphathi wenkqubo
Isihloko sesalathisi Inani labantwana nolutsha olukwizikolo ezineMOD abafumene isondlo Ingcaciso emfutshane Kusingiswe kwinani labantwana abfumene isondlo kwizikolo zeMOD Injongo/ukubaluleka Kukuqinisekisa ukuba ulutsha oluthatha inxaxheba kwiinkqubo zasemva kwamaxesha esikolo luyawongwa lufumane nesondlo Imvelaphi/ukuqokelelwa kweenkcukacha
Uluhlu lwabakhoyo nabafumene isondlo ngosuku
Indlela yokubala Kubalwa umxhamli ngamnye nokudlaUkungafikeleli kweenkcukacha Inksulungeko yeenkcukacha ixhomekeke kwintsulungeko yoluhlu nokubakho kwabasebenzi bokucholoachola iinkcukacha Uhlobo lwesalathisi IsiphumoUhlobo lokubala Lolongezelelekayo Ixesha lokunikezelwa kweengxelo NgekotaIsalathisi esitsha Ewe Intsebenzo elindelekileyo Kukuba lonke ulutsha oluthatha inxaxheba kwiiMOD luyondliwa ze lubandakanywe kwiinkqubo Onoxanduva lwesalathisi Umphathi wenkqubo
Isihloko sesalathisi Inani lolutsho oluthatha inxaxheba kwiinkqubo zeMOD ngokusebenzisa iinkqubo zophuhliso loluntu(ngaphandle kwesondlo) Ingcaciso emfutshane Kusingiswe kwinani lolutsha olusuka kwiiMOD abathunyelwe kwiinkonzo zoluntu Injongo/ukubaluleka Kukubonisa inani lolutsha olukwiiMOD olusebenzisa iinkonzo zoluntu Imvelaphi/ukuqokelelwa kweenkcukacha
Ruluhlu lolutsha oluthunyelweyo
Indlela yokubala Kubalwa wone othunyelweyo Ukungafikeleli kweenkcukacha Intsulungeko yeenkcukacha ixhomekeke kwintembeko yendlela yokugcinwa kweenkcukacha Uhlobo lwesalathisi Isiphumo Uhlobo lokubala Lolongezelelekayo Ixesha lokunikezelwa kweengxelo Ngekota
139
Isalathisi esitsha Ewe Intsebenzo elindelekileyo Kukuthunyelwa kolutsha oludinga inkonz zongenelelo ezijoliswe kuluntuOnoxanduva lwesalathisi Umphathi wenkqubo
INkqutyana 3.3. Ubomi obuZinzileyo
Isihloko sesalathisi senjongo yeQhinga lokuSebenza
Inani labaxhamli ekufikelelwe kubo
Ingcaciso emfutshane Isalathisi singise kwinani labantu abafikelela kwiinkonzo zeenkqubo ezifumana inkxaso-mali Injongo/ukubaluleka Sijolise ekuboniseni inani labantu abafikelela kwiinkqubo zeDSD Imvelaphi/ukuqokelelwa kweenkcukacha
Iinkcukacha ziqokelelwa kwii-ofisi zeengingqi nezeeNPO
Indlela yokubala Kubalwa inani labaxhamli ekufikelelwe kubo Ukungafikeleli kweenkcukacha Ukungahlaziywa kweenkcukacha Uhlobo lwesalathisi Isiphumo Uhlobo lokubala Lolungongezelelekiyo Ixesha lokunikezelwa kweengxelo NgekotaIsalathisi esitsha Kusaqhutyekwa noko bekusenziwa kunyaka ongaphambiliIntsebenzo elindelekileyo Ngumsebenzi ekujoliswe kuwo onqwenelekayo Onoxanduva lwesalathisi Umphathi wenkqubo wezoBomi obuZinzileyo
Isalathisi somsebenzi wecandelo
Isihloko sesalathisi Inani lamakhaya avulelwe iiprafayili Ingcaciso emfutshane Ingxelo ngenani lamakhaya avulelwe iiprofayili kwiminyaka ezayo ekujoliswe kuyo Injongo/ukubaluleka Kukuvulelwa kwamakhaya iiprofayili kwiindawo ekunikezelwa kuyzo iinkonzo yiDSDImvelaphi/ukuqokelelwa kweenkcukacha
Inkqubo yomanyiso yesizwe
Indlela yokubala Kubalwa inani lamakhaya avulelwe iiprofayili Ukungafikeleli kweenkcukacha Lolungongezelelekiyo Uhlobo lwesalathisi Isipho Uhlobo lokubala Lolungongezelelekiyo Ixesha lokunikezelwa kweengxelo NgekotaIsalathisi esitsha Kusaqhutyekwa noko bekusenziwa kunyaka ongaphambiliIntsebenzo elindelekileyo Ngumsebenzi ekujoliswe kuwo onqwenelekayo Onoxanduva lwesalathisi Umphathi weenkqubo zobuhlwempu
Isihloko sesalathisi Inani loluntu oluvulelwe iiprafayili
140
Ingcaciso emfutshane Ingxelo ngenani loluntu oluvulelwe iiprofayili kwiminyaka ezayo ekujoliswe kuyo Injongo/ukubaluleka Kukuvulelwa koliuntu iiprofayili kwiindawo ekunikezelwa kuyzo iinkonzo yiDSDImvelaphi/ukuqokelelwa kweenkcukacha
Inkqubo yomanyiso yesizwe
Indlela yokubala Kubalwa inani loluntu oluvulelwe iiprofayili Ukungafikeleli kweenkcukacha Lolungongezelelekiyo Uhlobo lwesalathisi Isipho Uhlobo lokubala Lolungongezelelekiyo Ixesha lokunikezelwa kweengxelo NgekotaIsalathisi esitsha Kusaqhutyekwa noko bekusenziwa kunyaka ongaphambiliIntsebenzo elindelekileyo Ngumsebenzi ekujoliswe kuwo onqwenelekayoOnoxanduva lwesalathisi Umphathi wenkqubo zobomi obuzinzileyo
Isalathisi somsebenzi wephondoIsihloko sesalathisi Inani lamakhaya axhamla kungenelelo loncedo ngokhuseleko lokunya Ingcaciso emfutshane Kusingiswe kwinani labantu abafumana isondlo kwiindawo zokutyisela Injongo/ukubaluleka Isalathisi sijolise ekuboniseni izinga lokudinga kwabantu isondlo ukunqanda ukungondleki nendlala Imvelaphi/ukuqokelelwa kweenkcukacha
Iinkcukacha ziqokelelwa kwiindawo zokutyisela zeengingqi
Indlela yokubala Kubalwa inani labantu abafumana ukjutya yonke imihla Ukungafikeleli kweenkcukacha Kuxhonyekekwe kwinani labantu abathunyelwe kwiindawo zesondlo Uhlobo lwesalathisi Isiphumo Uhlobo lokubala Lolungongezelelekiyo Ixesha lokunikezelwa kweengxelo NgekotaIsalathisi esitsha Kuphuculwe oko bekusenziwa kunyaka ongaphambili Intsebenzo elindelekileyo Ngumsebenzi ekujoliswe kuwo onqwenelekayoOnoxanduva lwesalathisi Umphathi wenkqubo zobomi obuzinzileyo
141
Isihloko sesalathisi Inani leendawo zokutyisela ezisebenzayo kwiphondo ngokubanzi Ingcaciso emfutshane Isalathsi sisingise kwinani leendawo zokutyisela kwiphondo ngokubanzi Injongo/ukubaluleka Injongo yesalathisi kukubonisa inani leendawo zokutyisela Imvelaphi/ukuqokelelwa kweenkcukacha
Iinkcukacha ziqokelelwa kwii-ofisi zeengingqi nakwimibutho yoluntu efumana inkxaso-mali
Indlela yokubala Iinkcuakcha zazo zonke iindawo zokutyisela kwingingqi nganye Ukungafikeleli kweenkcukacha Lolungongezelelkiyo Uhlobo lwesalathisi Isiphumo Uhlobo lokubala Lolungongezelelekiyo Ixesha lokunikezelwa kweengxelo NgekotaIsalathisi esitsha Kusaqhutyekwa noko bekusenziwa kunyaka ongaphambiliIntsebenzo elindelekileyo Ngumsebenzi ekujoliswe kuwo onqwenelekayoOnoxanduva lwesalathisi Umphathi wenkqubo zobomi obuzinzileyo
INkqutyana 3.4: Ukuphuculwa kweZakhono zokuSebenza kweSebe
Isihloko sesalathisi senjongo yeQhinga lokuSebenza
Iinkonzo zokuxhotyiswa ngezakhono nezenkxaso ukubona iiNPO ezifumana inkxaso-mali kwakunye nemibutho yemveli yasekuhlaleni
Ingcaciso emfutshane Isalathisi siza kufaka igalelo lokuphuculwa kokusebenza kwemibutho, ilawulo olusulungekileyo nokwenza ukuba iiNPO zisebenze ngokukuko ukunikezela iinkonzo ekuncediswana ngazo. Kwakngaxeshanye siza kukhuthaza ukusungulwa kweeNPO zasekuhlaleni ezijolise ekunyuseni izinga lolawulo nto leyo ikhokelela kuphuculo lonikezelo ngeenkonzo
Injongo/ukubaluleka Ukuqinisekisa ukuba iDSD kwakunye nabaniki-zinkonzo encedisana nabo zisebenza ngokufanelekileyo ukunikezela iinkonzo ezisemgangathweni. Ukwenza uluntu olunako ukuzimela, ukuphucula inkunzi kuluntu nentsebenziswano yoluntu
Imvelaphi/ukuqokelelwa kweenkcukacha
M & E, inkxaso-mali, icandelo, ingingqi neenkqubo
Indlela yokubala Kudityaniswa iiNPO ezifumana inkxaso nyanga nenyanga
Ukungafikeleli kweenkcukacha Akukho
Uhlobo lwesalathisi Isiphumo
Uhlobo lokubala Lolongezelelekayo
Ixesha lokunikezelwa kweengxelo Ngonyaka
Isalathisi esitsha Hayi
Intsebenzo elindelekileyo Ukwanda kwezakhono kwiiNPO nakubaxhamli bangaphakathi (CDP’s)
Onoxanduva lwesalathisi Umphathi wenkqubo
Isalathisi somsebenzi secandelo
Isihloko sesalathisi Inani leeNPO ezincedwe ngobhaliso
142
Ingcaciso emfutshane Ingxelo ngenani leeNPO ezibhalisiweyo kwimnyaka ezayo ekujoliswe kuyo kwiinkqubo 2 nenkqubo 3.
Injongo/ukubaluleka Ukuncedisa iinkqubo/DSD nemibutho yokuhlala ngkuphathelele kwiiNPO kwiphondo nakuzwelonke Imvelaphi/ukuqokelelwa kweenkcukacha
Kwisizwe
Indlela yokubala Uvimba weenkcukacha kazwelonke (electronically)Ukungafikeleli kweenkcukacha Amaxa okuhlaziywa kweenkcukacha Uhlobo lwesalathisi Isiphumo Uhlobo lokubala Lolongezelelekayo Ixesha lokunikezelwa kweengxelo NgekotaIsalathisi esitsha Hayi Intsebenzo elindelekileyo Ukubonelela ngeenkcukacha ngexesha elifanelekileyo Onoxanduva lwesalathisi Umphathi wenkqubo
Isihloko sesalathisi Inani leeNPO ezibonelela ngeenkonzo zophuhliso loluntu Ingcaciso emfutshane Ingxelo ngenani leeNPO ezifumana inkxaso-mali kwiphondo kwiinkqubo 2 nenkqubo 3 Injongo/ukubaluleka Kubalulekile ukwazi inani leeNPO ezisebenzisana nesebe nokubonisa indlela yale ntsebenziswano Imvelaphi/ukuqokelelwa kweenkcukacha
ICandelo leCFO
Indlela yokubala Kudityaniswa zonke iiNPO ezifumana intlawulo Ukungafikeleli kweenkcukacha Xa kuthe kwamiswa nayiphi na iNPO kuyalibaziseka ukufumanakeka kweenkcukacha Uhlobo lwesalathisi Isiphumo Uhlobo lokubala Lolungongezelelekiyo Ixesha lokunikezelwa kweengxelo NgonyakaIsalathisi esitsha AsisitshangaIntsebenzo elindelekileyo Kukubonisa inani leeNPO ezifumana inkxaso-mali Onoxanduva lwesalathisi Umphathi wenkqubo
Isihloko sesalathisi Inani leeNPO ezixhotyiswe ngezakhono kwenkqubo emiselweyo Ingcaciso emfutshane Kukubonisa inani leeNPO ezichongiweyo njengemibutho edinga ukuxhotyiswa ngezakhono ngokweemfuno zeTPA (kwinqanaba
lengingqi) Injongo/ukubaluleka Oku kuza kunceda iiNPO ukuba ziqonde ngcono umthetho (imigqaliselo lobhaliso) neemfuno zenkqubo yeDSD (TPA) ukuze
kuthotyelwe imigaqo Imvelaphi/ukuqokelelwa kweenkcukacha
ICB
Indlela yokubala Kudityaniswa inani lemibutho efumene ukuxhotyiswa ngezakhono Ukungafikeleli kweenkcukacha Akukho Uhlobo lwesalathisi Isiphumo Uhlobo lokubala Lolungongezelelekiyo Ixesha lokunikezelwa kweengxelo NgekotaIsalathisi esitsha Kusaqhutyekwa noko bekusenziwa kunyaka ongaphambili
143
Intsebenzo elindelekileyo Ukuthobela kweeNPO imigaqo emiselwe nguzwelonke neemfuno zeTPA (ukuphuhliswa kokuthotyelwa kwmigaqo) Onoxanduva lwesalathisi Umphathi wenkqubo
Isalathisi somsebenzi wepondo
Isihloko sesalathisi Inani leeNPO ezifikelela kwiinkonzo zobhaliso kumaziko obhaliso Ingcaciso emfutshane Kukunyusa inani leeNPO ezibhaliswe ngkusesikweni Injongo/ukubaluleka Ukwenza lula ubhaliso lweeNPO nokufinyeza ixesha elithathwayo Imvelaphi/ukuqokelelwa kweenkcukacha
Uvimba weenkcukacha wephondo
Indlela yokubala Kubalwa iziqu Ukungafikeleli kweenkcukacha Akukho Uhlobo lwesalathisi Yinkqubo Uhlobo lokubala LolongezelelekayoIxesha lokunikezelwa kweengxelo NgekotaIsalathisi esitsha Sitsha Intsebenzo elindelekileyo Kukunyusa inani leeNPO ezibhaliswe ngokusesikweni Onoxanduva lwesalathisi Umphathi wenkqubo
Isihloko sesalathisi Inani leeNPO ezikrotyiswe kumaphulo oxhotyiso ngezakhono zolawulo Ingcaciso emfutshane Inani labalawuli beeNPO abafumene uqeqesho Injongo/ukubaluleka Ukuphakamisa izinga lezakhono, ukubanako ukwenza umsebenzi nokulawula kubalawuli nabasebenzi beeNPO Imvelaphi/ukuqokelelwa kweenkcukacha
Iinkqubo, iingingqi
Indlela yokubala Kubalwa iziqu Ukungafikeleli kweenkcukacha AkukhoUhlobo lwesalathisi Yinkqubo / isiphumo Uhlobo lokubala Lolongezelelekayo Ixesha lokunikezelwa kweengxelo NgekotaIsalathisi esitsha Sitsha Intsebenzo elindelekileyo Kukunyuka kokubanako ukwenza umsebenzi nokulawula kweeNPO kwiindawo ezikhethekileyo Onoxanduva lwesalathisi Umphathi wenkqubo
Isihloko sesalathisi Inani leeNPO ezisemngciphekweni ezincedwe nkgenkonzo zokuphuculwa kwezakhono: ucebiso olumandla Ingcaciso emfutshane Inani labalawuli nabasebenzi beeNPO abafumene inkonzo yeengcebiso noqeqesho kwiindawo abasebenzela kuzo Injongo/ukubaluleka Ukuphucula izakhono, uiubanako ukwenza umsebenzi nokulawula zabalawuli nabasebenzi beeNPO Imvelaphi/ukuqokelelwa kweenkcukacha
Ukuqokelela iinkcukacha ngongenelelo ngalunye, M&E, inkxaso-mali, iinkqubo, iingingqi
Indlela yokubala Kubalwa iziqu Ukungafikeleli kweenkcukacha Akukho
144
Uhlobo lwesalathisi Inkqubo / isiphumo tUhlobo lokubala LolungongezelelekiyoIxesha lokunikezelwa kweengxelo NgekotaIsalathisi esitsha Sitsha Intsebenzo elindelekileyo Kukunyusa izinga lokuanako ukwenza umsebenzi nolawulo lweeNPOOnoxanduva lwesalathisi Umlawuli wenkqubo
Isihloko sesalathisi Ixabiso leknxaso-mali enikwe iiNPO ngokweeRanti (ICB Program)Ingcaciso emfutshane Oku kusingise kwixabiso lemali ekhutshelwe kubaniki-zinkonzo (NPO).Injongo/ukubaluleka Kukubonisa uhlahlo lwabiwo-mali nendlela esicwangcisa ngayo ukukhuphela imali Imvelaphi/ukuqokelelwa kweenkcukacha
Inkxaso-mali
Indlela yokubala Kubalwa iziquUkungafikeleli kweenkcukacha AkukhoUhlobo lwesalathisi Isiphumo Uhlobo lokubala LolongezelelekayoIxesha lokunikezelwa kweengxelo NgonyakaIsalathisi esitsha Kusaqhutyekwa noko bekusenziwa kunyaka ongaphambiliIntsebenzo elindelekileyo Ulawulo olusulungekileyo. Inkcitho-mali kufuneka ihambelane nesiphumo sokwenziweyoOnoxanduva lwesalathisi Umphathi wenkqubo
INkqutyana 3.5: Uphando namaNani waBantu
Isihloko sesalathisi senjongo yeQhinga lokuSebenza
Inani leengxelo zophando ngezokuhlala namanani oluntu ukwenza lula izicwangciso zikarhulumente ngonyaka
Ingcaciso emfutshane Kukunika ingxelo ngenani leengxelo zophando ngezokuhlala nangamanani oluntu ukwenza ifuthe kwizicwangciso zikarhulumente ngonyaka
Injongo/ukubaluleka Ukukhuthaza ukuqondwa ubugocigoci nezokuhlala namanani oluntu nokuphucula izicwangciso ezisekelwe kubungqina Imvelaphi/ukuqokelelwa kweenkcukacha
Kubalwa inani leengxelo zophando olugqityiweyo
Indlela yokubala Ubalo lweengxelo zophando nenkqubela kumaphulo ezamanani oluntuUkungafikeleli kweenkcukacha Akukho Uhlobo lwesalathisi Isiphumo Uhlobo lokubala Lolungongezelelekiyo Ixesha lokunikezelwa kweengxelo NgonyakaIsalathisi esitsha Kusaqhutyekwa noko bekusenziwa kunyaka ongaphambiliIntsebenzo elindelekileyo Umsebenzi owenziweyo uza kwahluka kuxhomekeka kuhlobo lophando neemfuno ngamanani oluntu. Inkqubo kufuneka
ihlangabezane neemfuno zeenkqubo zesebe Onoxanduva lwesalathisi ICandelo loLawulo loPhando ngokuNyuka kwaManani oLuntu noLawulo loLwazi
145
Isalathisi somsebenzi wecandelo
Isihloko sesalathisi Inani lamaphulo ophando Ingcaciso emfutshane Inani lamaphulo ophando asaqhubayo hayi lawo sele egqityiwe Injongo/ukubaluleka Ukukhuthaza ukuqondwa kobugocigoci boluntu namanani oluntu nokuphucula ucwangciso olusekelwe kubungqina Imvelaphi/ukuqokelelwa kweenkcukacha
Kubalwa inani lamaphulo ophando asaqhubayo
Indlela yokubala Kubalwa iziqu Ukungafikeleli kweenkcukacha AkukhoUhlobo lwesalathisi Isiphumo Uhlobo lokubala Lolungongezelelekiyo Ixesha lokunikezelwa kweengxelo NgekotaIsalathisi esitsha Kusaqhutyekwa noko bekusenziwa kunyaka ongaphambiliIntsebenzo elindelekileyo Umsebenzi owenziweyo uza kwahluka kuxhomekeka kuhlobo lophando neemfuno ngamanani oluntu. Inkqubo kufuneka
ihlangabezane neemfuno zeenkqubo zesebe Onoxanduva lwesalathisi ICandelo loLawulo loPhando ngokuNyuka kwaManani oLuntu noLawulo loLwazi
Isihloko sesalathisi Inani lamaphulo ophando agqityiweyoIngcaciso emfutshane Inani lamaphulo ophando agqityiweyo Injongo/ukubaluleka Ukukhuthaza ukuqondwa kobugocigoci boluntu namanani oluntu nokuphucula ucwangciso olusekelwe kubungqina Imvelaphi/ukuqokelelwa kweenkcukacha
Kubalwa inani lamaphulo ophando agqityiweyo
Indlela yokubala Kubalwa iziqu Ukungafikeleli kweenkcukacha AkukhoUhlobo lwesalathisi Isiphumo Uhlobo lokubala Lolungongezelelekiyo Ixesha lokunikezelwa kweengxelo NgonyakaIsalathisi esitsha Kusaqhutyekwa noko bekusenziwa kunyaka ongaphambili (this was changed??)Intsebenzo elindelekileyo Inkqubo yocwangciso yesebe incedwa luqondo lomgangatho weenkcukacha ezifunyenweyo Onoxanduva lwesalathisi ICandelo loLawulo loPhando ngokuNyuka kwaManani oLuntu noLawulo loLwazi
Isihloko sesalathisi Inani leeprofayili zamanani oluntu ezigqityiweyo Ingcaciso emfutshane Ingxelo ngenani leeprofayili zamanani oluntu ezigqityiweyo Injongo/ukubaluleka Kukubonelela amahlakani ngeenkcukacha zamanani oluntu ezifanelekileyo Imvelaphi/ukuqokelelwa kweenkcukacha
Kubalwa inani leeprofayili ezigqityiweyo
Indlela yokubala Kubalwa iingxeloUkungafikeleli kweenkcukacha AkukhoUhlobo lwesalathisi IsiphumoUhlobo lokubala Lolungongezelelekiyo
146
Ixesha lokunikezelwa kweengxelo NgonyakaIsalathisi esitsha Kusaqhutyekwa noko bekusenziwa kunyaka ongaphambiliIntsebenzo elindelekileyo Kukuba amahlakani afikelele kwiinkcukacha zamanani oluntu ezifanelekileyo ukulungiselela izicwangciso neenkqubo
zophuhliso Onoxanduva lwesalathisi ICandelo loLawulo loPhando ngokuNyuka kwaManani oLuntu noLawulo loLwazi
Izalathisi zephondo
Isihloko sesalathisi Inani leeprofayili zoluntu ezigqityiweyo Ingcaciso emfutshane Ingxelo yenani leeprofayili zoluntu ezigqityiweyo Injongo/ukubaluleka Kukubonelela amahlakani ngeenkcukacha ezifanelekileyo zamanani oluntu Imvelaphi/ukuqokelelwa kweenkcukacha
Ubalo lweeprofayili zoluntu ezigqityiweyo
Indlela yokubala Ubalo lweeprofayili Ukungafikeleli kweenkcukacha Akukho Uhlobo lwesalathisi Isiphumo Uhlobo lokubala Lolongongezelelekayo Ixesha lokunikezelwa kweengxelo NgekotaIsalathisi esitsha Sisalathisi esitsha Intsebenzo elindelekileyo Inkqubo yocwangciso yesebe incedwa luqondo lomgangatho weenkcukacha ezifunyenweyo Onoxanduva lwesalathisi ICandelo loLawulo loPhando ngokuNyuka kwaManani oLuntu noLawulo loLwazi
INkqutyana 3.6: Uphuhliso lwezakhono zoluntu nokwazisa banzi
Isihloko sesalathisi Inani labantu abafumene uqeqesho ngezamanani oluntu ngonyaka
Ingcaciso emfutshane Inikezela ingxelo ngenani labantu abathabathe inxaxheba kuqeqesho ngamanani oluntu kwisithuba sexesha lokunikezelwa kweengxelo.
Injongo/ukubaluleka Kukuqinisekisa ukuba abantu baqeqeshwe kakuhle kwizakhono zoluntu kwisithuba sokunikezelwa kwengxelo.Imvelaphi/ukuqokelelwa kweenkcukacha
Ukubalwa kweentloko zabantu
Indlela yokubala Kubalwa abantu Ukungafikeleli kweenkcukacha Alukho Uhlobo lwesalathisi IsihlomeloUhlobo lokubala Lolungongezelelekiyo Ixesha lokunikezelwa kweengxelo NgekotaIsalathisi esitsha Kusaqhutyekwa noko bekusenziwa kunyaka ongaphambiliIntsebenzo elindelekileyo Kukuqinisekisa ukwanda kwabantu abaqeqeshwe kwizakhono zoluntu yaye owona msebenzi uyakwahluka ze oko
kuxhomekeke kwizibonelelo neendawo zokusebenzela ezikhoyo. Amanqanaba aphucukileyo okuqondakala kwemiba enento yokwenza namanani oluntu.
Onoxanduva lwesalathisi ICandelo loLawulo loPhando ngokuNyuka kwaManani oLuntu noLawulo loLwazi
147
Isihloko sesalathisi senjongo yeQhinga lokuSebenza
Inani labazimasa amacweyo okwazisa banzi ngonyaka
Ingcaciso emfutshane Ingxelo ngenani labazimsa amacweyo okwazisa banzi ngeliza lokunika ingxelo Injongo/ukubaluleka Sibonisa inani labazimasa amacweyo okwazisa banzi kwuminyaka ezayo ekujoliswe kuyo Imvelaphi/ukuqokelelwa kweenkcukacha
Kubalwa abantu
Indlela yokubala Ubalo lwabazimasi Ukungafikeleli kweenkcukacha Akukwazeki ukubala iziqu wkimisiutho nakumacweyo anabantu abaninzi (xa kunjalo kusetyenziswa uqikelelo) Uhlobo lwesalathisi Isipho Uhlobo lokubala Lolungongezelelekiyo Ixesha lokunikezelwa kweengxelo NgekotaIsalathisi esitsha Kusaqhutyekwa noko bekusenziwa kunyaka ongaphambiliIntsebenzo elindelekileyo Kukuqinisekisa ukunyuka kwenani labaqeqeshwayo ngazamanani oluntu kwaye umsebenzi owenziweyo uza kuqinisekiswa
ngokuxhomekeke kwizixhobo neendawo. Kukunyuka kwezinga lolwazi ngezamanani oluntu nokuhambelana noko Onoxanduva lwesalathisi ICandelo loLawulo loPhando ngokuNyuka kwaManani oLuntu noLawulo loLwazi
Isalathisi somsebenzi wecandelo
Isihloko sesalathisi Inani leeseshini zophuhliso lwezakhono ngamanani oluntu Ingcaciso emfutshane Ingxelo ngenani leeseshini zophuhliso lwezakhono ngezamanani oluntu kwiminyaka ezayo ekujoliswe kuyo Injongo/ukubaluleka Kukuqinsekisa ukuba abantu bafumana uqeqesho olululo ngezamanani oluntu kwiminyaka ezayo ekujoliswe kuyo Imvelaphi/ukuqokelelwa kweenkcukacha
Kubalwa iziqu zabantu
Indlela yokubala Kubalwa abantu Ukungafikeleli kweenkcukacha AkukhoUhlobo lwesalathisi IsiphumoUhlobo lokubala Lolungongezelelekiyo Ixesha lokunikezelwa kweengxelo NgekotaIsalathisi esitsha Kusaqhutyekwa noko bekusenziwa kunyaka ongaphambili Intsebenzo elindelekileyo Kukuqinisekisa ukunyuka kwenani labaqeqeshwayo ngazamanani oluntu kwaye umsebenzi owenziweyo uza kuqinisekiswa
ngokuxhomekeke kwizixhobo neendawo. Kukunyuka kwezinga lolwazi ngezamanani oluntu nokuhambelana noko Onoxanduva lwesalathisi ICandelo loLawulo loPhando ngokuNyuka kwaManani oLuntu noLawulo loLwazi
Isihloko sesalathisi Inani labathathe inxaxheba kwiiseshini zophuhliso lwezakhono ngezamanani oluntu Ingcaciso emfutshane Ingxelo ngenani leeseshini zophuhliso loluntu ngamanani oluntu ezebanjiweyo ngelixa lokunika ingxelo Injongo/ukubaluleka Kukuqinisekisa ukuba abantu bafumana uqeqsho olululo ngezamanani oluntu ngelixa lokunika ingxelo Imvelaphi/ukuqokelelwa kweenkcukacha
Kubalwa abantu
Indlela yokubala Ubalo lweeseshini Ukungafikeleli kweenkcukacha Akukho
148
Uhlobo lwesalathisi Isiphumo Uhlobo lokubala Lolungongezelelekiyo Ixesha lokunikezelwa kweengxelo NgekotaIsalathisi esitsha Kusaqhutyekwa noko bekusenziwa kunyaka ongaphambili Intsebenzo elindelekileyo Kukuqinisekisa ukunyuka kwenani labaqeqeshwayo ngazamanani oluntu kwaye umsebenzi owenziweyo uza kuqinisekiswa
ngokuxhomekeke kwizixhobo neendawo. Kukunyuka kwezinga lolwazi ngezamanani oluntu nokuhambelana noko Onoxanduva lwesalathisi ICandelo loLawulo loPhando ngokuNyuka kwaManani oLuntu noLawulo loLwazi
Isihloko sesalathisi Inani leenkqubo zokwazisa banzi ngezamanani oluntu, iinkcukacha zokufundisa noqhakamshelwano (IEC) ezenziweyo Ingcaciso emfutshane Ingxelo ngenani leenkqubo zokwazisa banzi ngezamanani oluntu, inkcuakcha zokufundisa noqhakamshelwano ezenziweyo
ngelixa lokunka ingxelo Injongo/ukubaluleka Sibonisa inani leenkqubo zokwazisa banzi, iinkcukacha zokufundisa noqhakamshelwano ezenziweyo Imvelaphi/ukuqokelelwa kweenkcukacha
Kubalwa inani lamacweyo
Indlela yokubala Ubalo lwamacweyo Ukungafikeleli kweenkcukacha Akukho Uhlobo lwesalathisi IsiphumoUhlobo lokubala Lolungongezelelekiyo Ixesha lokunikezelwa kweengxelo NgekotaIsalathisi esitsha Kusaqhutyekwa noko bekusenziwa kunyaka ongaphambili Intsebenzo elindelekileyo Kukuqinisekisa ukunyuka kwenani labaqeqeshwayo ngazamanani oluntu kwaye umsebenzi owenziweyo uza kuqinisekiswa
ngokuxhomekeke kwizixhobo neendawo. Kukunyuka kwezinga lolwazi ngezamanani oluntu nokuhambelana noko Onoxanduva lwesalathisi ICandelo loLawulo loPhando ngokuNyuka kwaManani oLuntu noLawulo loLwazi
Isihloko sesalathisi Inani lamahlakani athatha inxaxheba kwinkqubo zokwazisa ngezaamanani oluntu, iinkcukacha zokufundisa noqhakamshelwano Ingcaciso emfutshane Ingxelo yamahlakani ngenani leenkqubo zokwazisa banzi ngezamanani oluntu, inkcuakcha zokufundisa noqhakamshelwano
ezenziweyo ngelixa lokunka ingxeloInjongo/ukubaluleka Isalathisi sibala inani lamahlakani athathe inxaxheba kwiinkqubo zokwazisa banzi ngezamanani oluntu, iinkcukacha
zokufundisa noqhaklamshelwano Imvelaphi/ukuqokelelwa kweenkcukacha
Ubalo lwamahlakani
Indlela yokubala Ubalo lweziquUkungafikeleli kweenkcukacha Ubalo lweziqu alukwaqzeki ukwenzeka kwimisitho/kumacweyo abandakanya abantu abaninzi (xa kunkjalo ke kusetyenziswa
uqikelelo) Uhlobo lwesalathisi Isiphumo Uhlobo lokubala lolongezelelekayoIxesha lokunikezelwa kweengxelo NgekotaIsalathisi esitsha Kusaqhutyekwa noko bekusenziwa kunyaka ongaphambili Intsebenzo elindelekileyo Kukuqinisekisa ukunyuka kwenani labaqeqeshwayo ngazamanani oluntu kwaye umsebenzi owenziweyo uza kuqinisekiswa
ngokuxhomekeke kwizixhobo neendawo. Kukunyuka kwezinga lolwazi ngezamanani oluntu nokuhambelana noko
149
Onoxanduva lwesalathisi ICandelo loLawulo loPhando ngokuNyuka kwaManani oLuntu noLawulo loLwazi
ISIHLOMELO CIINKCUKACHA ZOQHAKAMSHELWANO
ICANDELO LOMPHATHISWA WESEBE LOPHUHLISO LOLUNTU Tel. No Idilesi ye-imeyile
UMphathiswa wePhondo Mnu A FritzPrivate Bag X 9112 021-483 5208 [email protected]
UNobhal wabucala: nguNksz A Abrahams 021 483 5208 [email protected]
INtlok ye-Ofisi: nguMnu R MacDonald 021 483 6400 [email protected]
USomlomo: nguNksz M Khun 021-483 5445 [email protected]
ISEBE LOPHUHLISO LOLUNTU: I-OFISI ENGUNDLUNKULU
INtloko yeSebe Tel. No. Idilesi ye-imeyile
nguMnu D G Ras (Acting) 021 483 3083 [email protected] Bag X 9112eKapa, 8000
UMlawuli we-Ofisi yeNtlko yeSebe nguMnu R Laubscher (Acting) 021 483 3125 [email protected]
UMlawuli oyioNtloko woLawulo loNikezelo lweeNKonzo nguMnu M Hewu 021 483 4765 [email protected]
UMlawuli oyiNtlko weziCwangciso zokuSebenzanguNksz C Quickfall (Acting) 021 483 2720 [email protected]
UMlawuli oyiNtloko wezeNtlalo-ntle
150
nguMnu C Jordan (Acting) 021 483 4236 [email protected]
UMlawuli oyiNtloko woLawulo lweMalinguMnu J Smith 021 483 8678 [email protected] oyiNtlko wezoQhakamshelwano noPhuhliso lwamaHlakaninguNksz M Johnson 021 483 3340 [email protected]
ABALAWULI Inombolo Yomnxeba Idilesi ye-imeyile
nguMnu G Miller: UPhando, aManani oLuntu noLawulo loLwaz021 483 4595 [email protected]
nguNKsz S Follentine: aBantwana neeNtsapho 021.483 3519 [email protected] T Hamdulay: uCwangciso noLungelelaniso loMgaqo (Acting) 021 483 4829 [email protected] R Hurst: ezeMali (Acting) 021 483 4276 [email protected] D van Stade: uSungulo lobuHlakani 021-483 3924 [email protected] M Fogell: uBek’ eSweni noVavanyo 021-483 6279 [email protected] C Jordan: amaPhulo aKhethekileyo 021 483 4236 [email protected] M Gaba: uThintelo loLwaphulo-mthetho 021-483 8904 [email protected] M Pretorious (Acting) 021-483 9260 [email protected] P Mabhokwana: uLawulo lweeNtengo 021-483 8582 [email protected]
ABAPHATHI BEE-OFISI ZEENGINGQI
I-ofisi I-ofisi enguNdlunkulu Inombolo Yomnxeba Idilesi ye-imeyile
iMetro ekwiMpuma nguNksz M Harris 021-904 0631 [email protected] ekuMazantsi nguMnu Q Arendse 021-637 6200 [email protected] ukuMntla nguNksz S Abrahams 021-696 8063 [email protected] nguNksz M Hendricks 044-801 4302 [email protected] oluseNtshona nguGqr L Rossouw 027-213 2096 [email protected] nguNksz R Van Deventer 023-348 5300 [email protected]
ABAPHATHI BAMAZIKO
Iziko INtloko yeZiko Inombolo Yomnxeba Idilesi ye-imeyile
iDe Novo nguMnu D Cowley 021-988 1138/9 [email protected] Mnu T Fourie 021-637 6200 [email protected] Place of Safety Nksz L Goosen 021-865 2634 [email protected] House Mnu M Pike 044-8037500 [email protected]
151
iTenderten Place of Safety Nksz B Booysen 021 761 5057 [email protected] House Nksz C Mulder 021-931 0234 [email protected] Place of Safety Nksz N Ngcambu 021-694 0443 [email protected]
INOMBOLO ENGAHLAWULELWAYO: 0800 220 250 IWEBSITE: http://www.capegateway.gov.za/socdev
152
ISIHLOMELO DIZISHUNQULELO
AO IGosa eliNika iNgxelo
APO IGosa eliNcedisa elaBasebenzi abasaLingwayo
ASC UNonophelo lwaseMva kweSikolo
BEE UXhotyiso lwabaMnyama ngeZakhono zoQoqosho
BIS IBasic Income Security
CBO IMibutho yaseKuhlaleni
CDP IGosa loPhuhliso loLuntu
CFO UMlawuli weMali oyiNtlko
CHH AmaKhaya aMiwe ngaBantwana
CNDC ISondlo soLuntu namaZiko oPhuhliso loLuntu
CSO IMibutho yokuHlala
CYCA INkqubo yoNonophelo lwaBantwana noLutsha
CYCC AmaZiko oNonophelo lwaBantwana noLutsha
DSD ISebe loPhuhliso loLuntu
ECD UPhuhliso lwaBantwana abaNcinci
EPWP INkqubo yeMisebenzi yoLuntu
FASD I-Foetal Alcohol Spectrum Disorders
FBO IMibutho yeNtembeko
HCBC AmaZiko oNonophelo asekuHlaleni
HOD INtloko yeSebe lezoPhuhliso loLuntu
153
HSRC IBhunga loPhando ngobuNzulu-lwazo ngezoLuntu
ICB UPhuhliso lweZakhono zabeSebe
IDP IsiCwangciso soPhuhliso esiManyanisiweyo seziPhatha-mandla zeNdawo
ISDP IsiCwangciso soNikezelo lweeNkonzo esiManyanisiweyo
IM Ukufa kweentsana
LDAG IQela elijongene neziYobisi ekuHlaleni
LOGIS I-Logistical Information Systems
MOD centre programme Uthatho-nxaxheba ngobuninzi, amathuba nokufikelela; inkqubo yophuhliso
MDG IiNjongo zoPhuhliso zemiNyaka eliWaka
MEC ILungu leBhunga loLawulo
MTEC IKomiti yeNkcitho-mali yeXesha elingelide kuyaphi
MTEF ISikhokelo seNkcitho-mali seXesha elingelide kuyaphi
MTSF ISikhokelo seQhinga lokuSebenza seXesha elingelide kuyaphi
M&E UkuBeka eSweni noVavanyo
NYS INkonzo yoLutsha yeSizwe
NGO IMibutho engekho Phantsi kukaRhulumente
NPO IMibutho engenzi Ngeniso
OSD I-Occupation Specific Dispensation.
OVC ABantwana abangena maKhaya nabaseBungozini
PFMA UMthetho woLawulo lweMali kaRhulumente
PGWC URhulumente wePhondo leNtshona Koloni
PSO Injongo yeQhinga lokuSebenza lePhondo
TPA ISivumelwano soGqithiselo-mali
SACENDU I-South African Community Epidemiology Network on Drug Use
154
SAPS INkonzo yesiPolisa yoMzantsi Afrika
SASSA I-Arhente yoKhuseleko loLuntu yoMzantsi Afrika
SCM ULawulo lweeNtengo zikaRhulumente
SRD I-Social Relief of Distress
SLA ISivumelwano sokuSebenza
SMME I-Small, Micro and Medium Enterprises
UCT IYunivesithi yaseKapa
UNICEF INkxaso-mali yaBantwana yeZizwe eziManyeneyo
UNODC I-Ofisi yeZizwe eziManyeneyo yeziYobisi noLwaphulo-mthetho
USAIDS I-United States Agency for International Development
UWC IYunivesithi yeNtshona Koloni
VEP INkqubo yokuXhotyiswa kwamaXhoba
WCED ISebe leMfundo leNtshona Koloni
155