installatiehandleiding plaatsen van zonnecollector schuindak€¦ · 8 2.2 hrsolar collector...
TRANSCRIPT
1
2
Voorwoord HRsolar levert, als Nederlandse fabrikant van de gelijknamige serie zonneboilers, complete universeel toepasbare zonneboilers met bewezen de hoogste opbrengst in Nederland. In deze handleiding wordt stapsgewijs de installatie van het complete zonneboilersysteem beschreven. De handleiding is opgebouwd uit twee delen: Deel 1) montagehandleiding collectoren (zonzijdig)
Indak-montage Instructie voor het monteren van de collector(en) in een schuin pannendak
Opdak-montage Instructie voor het monteren van de collector(en) op een schuin pannendak
Platdak-montage Instructie voor het monteren van de collector(en) op een plat dak
Deel 2) installatievoorschrift boiler (waterzijdig)
Dit installatievoorschrift beschrijft de werking, installatie, bediening en het primaire onderhoud van de HRsolar zonneboilers.
Versie: V4.6 Januari 2017
HRsolar BV Leehove 4 2678 MC De Lier Nederland www.hrsolar.nl
De informatie in deze installatiehandleiding valt onder het auteursrecht. Informatie hieruit mag niet zonder schriftelijke toestemming van HRsolar worden gekopieerd of op welke manier dan ook worden gereproduceerd.
3
Inhoud
VOORWOORD ............................................................................................................................................................................ 2
INHOUD ...................................................................................................................................................................................... 3
DEEL 1) MONTAGEHANDLEIDING COLLECTOREN (ZONZIJDIG) .................................................................................................... 5
1. INSTALLATIEVOORSCHRIFTEN COLLECTOREN .................................................................................................................... 6
2. TECHNISCHE SPECIFICATIES COLLECTOREN ........................................................................................................................ 7
2.1 HRSOLAR COLLECTOR HPC-2,5 .................................................................................................................................................... 7 2.2 HRSOLAR COLLECTOR HPC-1,6 .................................................................................................................................................... 8 2.3 AANSLUITEN VAN MEERDERE COLLECTOREN .................................................................................................................................... 9 2.4 DRUKVAL COLLECTOREN .............................................................................................................................................................. 9
3. INDAK - MONTAGE HPC-2,5 ............................................................................................................................................. 10
3.1 BESCHRIJVING MONTAGESET ...................................................................................................................................................... 10 3.2 AFMETINGEN INDAK-MONTAGE .................................................................................................................................................. 11 3.3 EXTRA: BOVENGOOT VERLENGEN ................................................................................................................................................ 16 3.4 EXTRA: INDAK MET KERAMISCHE VLAKKE DAKPANNEN ..................................................................................................................... 17
4. OPDAK-MONTAGE HPC-2,5 EN HPC-1,6 ........................................................................................................................... 18
4.1 BESCHRIJVING MONTAGESET ...................................................................................................................................................... 18 4.2 AFMETINGEN OPDAK-MONTAGE HPC-2,5 EN HPC-1,6 COLLECTOREN .............................................................................................. 19 4.3 EXTRA: PLAATSEN HPC-1,6 COLLECTOR MET PV-PANELEN .............................................................................................................. 22
5. PLAT DAK MONTAGE HPC-2,5 EN HPC-1,6 ....................................................................................................................... 24
BESCHRIJVING MONTAGESET ............................................................................................................................................................... 24 5.2 PLATDAK BALLASTTABEL VOOR NEDERLAND................................................................................................................................... 25 5.3 AFMETINGEN PLAT DAK MONTAGE .............................................................................................................................................. 26 5.4 HELLINGSHOEK PLAT DAK MONTAGE ............................................................................................................................................ 26
DEEL 2) INSTALLATIEVOORSCHRIFTEN BOILER (WATERZIJDIG) ................................................................................................. 29
INLEIDING ................................................................................................................................................................................. 30
REGELGEVING EN VOORWAARDEN .......................................................................................................................................... 30
1. STANDAARD ZONNEBOILER ............................................................................................................................................ 32
1.1 WERKING ZONNEBOILER TAPWATER ............................................................................................................................................ 32 1.2 HYDRAULISCH PRINCIPESCHEMA ZONNEBOILER TAPWATER ............................................................................................................... 33 1.3 LEVERINGSOMVANG STANDAARD ZONNEBOILER ............................................................................................................................. 34
2. BOILERVAT ...................................................................................................................................................................... 35
2.1 SPECIFICATIES EN AANSLUITINGEN BOILERVAT STANDAARD ZONNEBOILER ............................................................................................ 35 2.2 PLAATSING VAN HET BOILERVAT .................................................................................................................................................. 38
3. POMPSET ........................................................................................................................................................................ 38
3.1 TECHNISCHE SPECIFICATIES POMPSETS .......................................................................................................................................... 38 3.2 WERKING POMPSET.................................................................................................................................................................. 38 3.3 MONTAGE VAN DE POMPSET ...................................................................................................................................................... 39 3.4 AANSLUITEN SENSOREN OP BOILER EN REGELUNIT........................................................................................................................... 40
4. EXPANSIEVAT .................................................................................................................................................................. 41
4.1 TECHNISCHE SPECIFICATIES EXPANSIEVATEN .................................................................................................................................. 41 4.2 MONTAGE VAN HET EXPANSIEVAT ............................................................................................................................................... 41
5. AANSLUITEN SANITAIRE- EN COLLECTORLEIDINGEN ....................................................................................................... 42
5.1 PLAATSEN VAN HET MENGVENTIEL ............................................................................................................................................... 42 5.2 AANSLUITEN VAN DE SANITAIRE LEIDINGEN ................................................................................................................................... 42 5.3 AANSLUITEN VAN DE COLLECTORLEIDINGEN ................................................................................................................................... 43
6. BEDIENING EN INSTELLEN REGELUNIT ............................................................................................................................. 43
6.1 BEDIENING ............................................................................................................................................................................. 43 6.2 PARAMETERS AANPASSEN .......................................................................................................................................................... 44
4
6.3 EERSTE OPSTART EN RESET ......................................................................................................................................................... 44 6.4 INSTELLEN REGELUNIT VOOR STANDAARD ZONNEBOILER .................................................................................................................. 44 6.4 LED STATUS INDICATIE .............................................................................................................................................................. 45
7. ZONNEGASCOMBI TAPWATER EN RUIMTEVERWARMING .............................................................................................. 46
7.1 WERKING ZONNEGASCOMBI V1 (DRIEWEGKLEP UITVOERING) ........................................................................................................... 46 7.2 WERKING ZONNEGASCOMBI S.M.A.R.T. (STAND-ALONE UITVOERING) ............................................................................................. 46 7.3 HYDRAULISCH PRINCIPESCHEMA ZONNEGASCOMBI V1 SYSTEEM ........................................................................................................ 47 7.4 LEVERINGSOMVANG ZONNEGASCOMBI ......................................................................................................................................... 48 7.5 LEVERINGSOMVANG ZONNEGASCOMBI V1 .................................................................................................................................... 49 7.6 LEVERINGSOMVANG ZONNEGASCOMBI S.M.A.R.T. (V2) ................................................................................................................ 49
8. BOILERVAT ZONNEGASCOMBI SYSTEMEN ....................................................................................................................... 50
8.1 SPECIFICATIES EN AANSLUITINGEN BOILERVAT ZONNEGASCOMBI ........................................................................................................ 50 8.2 PLAATSING VAN HET BOILERVAT .................................................................................................................................................. 53
9. AANSLUITEN VAN HET ZONNEGASCOMBISYSTEEM V1 .................................................................................................... 53
9.1 AANSLUITEN VAN DE CV-LEIDINGEN ZONNEGASCOMBI V1 ............................................................................................................... 53 9.2 AANSLUITEN DRIEWEGKLEP ZONNEGASCOMBI V1 ........................................................................................................................... 53 9.3 TESTEN VAN DE DRIEWEGKLEP .................................................................................................................................................... 54 9.4 PLAATSING SENSOREN ZONNEGASCOMBI V1 ................................................................................................................................. 54 9.5 INSTELLEN REGELUNIT ZONNEGASCOMBI V1 .................................................................................................................................. 55
10. EXTRA FUNCTIES EN INSTELLINGEN BASIC EN ADVANCED ............................................................................................... 56
10.1 EXTRA FUNCTIES ...................................................................................................................................................................... 56 10.2 OVERZICHT PARAMETERS BASIC EN ADVANCED ......................................................................................................................... 57
11. VULLEN EN ONTLUCHTEN VAN DE ZONNEBOILER............................................................................................................ 59
11.1 VULLEN EN ONTLUCHTEN TAPWATERZIJDIG ................................................................................................................................... 59 11.2 VULLEN EN SPOELEN COLLECTORZIJDIG ......................................................................................................................................... 59
12. INBEDRIJFNAME .............................................................................................................................................................. 60
13. BUITEN BEDRIJF STELLEN ................................................................................................................................................. 60
14. ONDERHOUD EN GARANTIE ............................................................................................................................................ 60
15. STORINGEN ..................................................................................................................................................................... 62
16. CHECKLIST INSTALLATIE ................................................................................................................................................... 63
17. PERIODIEKE ONDERHOUDSKAART................................................................................................................................... 64
5
Deel 1) Montagehandleiding collectoren (zonzijdig)
6
1. Installatievoorschriften collectoren
Voor de in dit montagevoorschrift beschreven werkzaamheden moet u de nodige vakkennis hebben en een beroepsopleiding gevolgd hebben voor gas- en waterinstallaties. Voer de montagestappen alleen zelf uit wanneer u over de nodige vakkennis beschikt.
Neem de ARBO-voorschriften in acht, tref bij alle werkzaamheden op daken de gepaste maatregelen om ongelukken te
voorkomen. Draag te allen tijde uw persoonlijke veiligheidskleding of veiligheidsuitrusting.
Gebruik uitsluitend originele onderdelen van de fabrikant en vervang defecte onderdelen onmiddellijk.
Bij een gebouwhoogte (montagehoogte) van max. 20 m zijn geen speciale maatregelen ter bescherming tegen blikseminslag noodzakelijk.
De afbeeldingen in dit voorschrift tonen de verticale montage van collectoren. Wijkt de horizontale montage af van de verticale, dan wordt hierop gewezen.
HRsolar behoudt zich het recht voor, op ongeacht welk moment, de constructie en/of uitvoering van onze producten te wijzigen, zonder verplichting eerder gedane leveranties dienovereenkomstig aan te passen.
De leidingen uit de collectoren zijn breekbaar. Pak de collector nooit op aan de koppelingen.
Plaats collectoren Indak alleen op dak met een minimale hellingshoek van 30° en voor Opdak minimaal 20°.
De sensor dient te worden gemonteerd in de warme uitstromende zijde van de collector.
Bij het monteren van de leiding aan de collectoraansluiting altijd een contrasleutel gebruiken om verbuiging van de collectorleiding te voorkomen.
De leidingen uit de collector zijn uitgevoerd met 3/8” uitwendig schroefdraad met zelfdichtende EPDM ringen, geschikt voor HRsolar RVS ribbelslang (DN12 / DN16) of knie 3/8”. Zorg dat het leidingwerk spanningsvrij wordt gemonteerd i.v.m. uitzetting. Het toepassen van flexibel leidingwerk van HRsolar wordt geadviseerd.
Verwijder het witte beschermkarton na het installeren van de collector(en). De collector(en) moet(en) koud zijn voordat het
systeem in bedrijf gesteld wordt, aangezien er te hoge temperaturen kunnen ontstaan en er eventueel onderdelen beschadigd kunnen worden.
Het systeem dient eerst sanitairzijdig gevuld te zijn alvorens het collectorcircuit gevuld en op druk mag worden gezet.
Alle werkzaamheden aan het zonzijdige circuit (collector, collectorleidingen, regeling, pompen, enz.) mogen enkel bij een sterk overtrokken hemel, ’s morgens vroeg, ’s avonds of met afgedekte collectoren uitgevoerd worden.
Het plaatsen van een collector op een plat dak is vergunningsvrij wanneer de afstand tussen de collector en de dakranden
groter of gelijk is aan de hoogte van de collector. Voor meer informatie, zie www.rijksoverheid.nl en/of informeer bij uw gemeente.
Indien ook PV-panelen worden of zijn geplaatst dient het montageframe (bijvoorbeeld railsysteem) goed geaard te zijn. Geen of slechte aarding kan storing veroorzaken op het zonneboilersysteem (met name op de meetwaardes).
De garantie op het geleverde zonne-energiesysteem vervalt indien het systeem niet volgens de voorschriften is geïnstalleerd.
De volgende (veiligheids-) symbolen kunnen in dit installatievoorschrift en/of op de verpakking voorkomen:
SLEUTEL-symbool. Dit symbool geeft aan dat hier een (de-)montage uitgevoerd moet worden.
LET OP-symbool. Dit symbool geeft aan dat extra aandacht gevraagd wordt bij een bepaalde handeling of
product.
Tip. Beschrijving van een handigheid.
Verklaring symbolen beschermkarton
Laat collector niet op een ladder rusten
Collectorsensor aan de warme uitgaande kant (retour)
Verwijder het beschermkarton pas ná installatie en direct bij
regen
Leg de collector niet met de onderkant in de regen
7
2. Technische specificaties collectoren
2.1 HRsolar collector HPC-2,5
Technische specificaties HRsolar collector type HPC-2,5
Lengte 2119 mm Breedte 1183 mm Dikte 94 mm Gewicht 39 kg Collectorvloeistof Antifrogen SOL HT Readymix Verhouding 45% Antifrogen / 55% water Vloeistof inhoud 1,76 ltr Stagnatietemperatuur 210 °C Maximale werkdruk 6 Bar Bruto oppervlak 2,5 m
2
Netto oppervlak (apertuur) 2,28 m2
Kleur Zwart Toegestane wind- en sneeuwbelasting 675 Pa Collectoraansluitingen 3/8” uitwendig draad Solar Keymark Ja Getest volgens EN12976-2 en EN12975 Data t.b.v. Ecodesign Asol (m
2) E0 (%) a1 (W/K.m
2) a2 (W/K.m
2) IAM ηcol (%)
2,28 0,856 3,688 0,021 0,96 67
8
2.2 HRsolar collector HPC-1,6
Technische specificaties HRsolar collector type HPC-1,6
Lengte 1650 mm Breedte 990 mm Dikte 94 mm Gewicht 25 kg Collectorvloeistof Antifrogen SOL HT Readymix Verhouding 45% Antifrogen / 55% water Vloeistof inhoud 1,15 ltr Stagnatietemperatuur 210 °C Maximale werkdruk 6 Bar Bruto oppervlak 1,6 m
2
Netto oppervlak (apertuur) 1,46 m2
Kleur Zwart Toegestane wind- en sneeuwbelasting 675 Pa Collectoraansluitingen 3/8” uitwendig draad Solar Keymark Ja Getest volgens EN12976-2 en EN12975 Data t.b.v. Ecodesign Asol (m
2) E0 (%) a1 (W/K.m
2) a2 (W/K.m
2) IAM ηcol (%)
1,46 0,837 4,13 0,015 0,91 65
9
2.3 Aansluiten van meerdere collectoren
Er mogen maximaal vier collectoren in serie worden geschakeld. Onderstaande afbeelding bevat mogelijke
varianten van het schakelen van collectoren.
LET OP: Voor alle opstellingen tot en met 10,0 m2 zijn de verbindingsleidingen voor het
koppelen van de collectoren meegeleverd behalve voor de horizontale plat dak
opstelling. Overige (langere) leidingen worden niet standaard meegeleverd en moeten
separaat besteld worden.
De aansluitingen aan de collector zijn 3/8” buitendraad koppelingen met O-ring
afdichting. Deze koppeling is draaibaar en schuifbaar door de O-ring verbindingen. Vanaf
deze koppeling kan verder gegaan worden met RVS flexibel leidingwerk (met
collectorkoppelingen) of met een messing knie/T-stuk met 3/8 binnendraad. Deze
koppelingen zorgen samen met de O-ringen voor een waterdichte afdichting. Zorg dat het
leidingwerk spanningsvrij wordt gemonteerd i.v.m. uitzetting. Het toepassen van flexibel
leidingwerk van HRsolar wordt geadviseerd.
2.4 Drukval collectoren
Drukval HPC-1,6 collector bij 20°C Antifrogen SOL HT Drukval HPC-2,5 collector bij 20°C Antifrogen SOL HT
Collectoren In serie
Flow [l/h] Drukval in serie
1 70 0,26 mwk
2 140 1,10 mwk
3 210 2,58 mwk
4 280 4,80 mwk
Collectoren In serie
Flow [l/h] Drukval In serie
1 45 0,56 mwk
2 90 2,24 mwk
3 135 5,03 mwk
4 180 8,95 mwk
= Sensorkabel
2x verticaal en horizontaal
3x verticaal en horizontaal
4x verticaal en horizontaal
10
3. Indak - montage HPC-2,5
Plaatsen van één of meerdere HRsolar zonnecollectoren in een schuin pannendak
Minimale hellingshoek dak = 30° Maximale hellingshoek dak = 60°
3.1 Beschrijving montageset
Indak montageset
(Verticaal)
Montageset
1 collector
Montageset
2 collectoren
Uitbreidingsset enkel
1 per collector
Uitbreidingsset dubbel*
1 per 2 collectoren
1x Bovengoot enkel 1x Zijgoot links 1x Zijgoot rechts 1x “Loodslab 1 coll” 6x Montageclips 10x RVS 5x35 schroeven 6x Stalen 4x60 schroeven 3x Stalen 4x30 schroeven 2x Stellat 2x Uitvulplaatje
1x Bovengoot dubbel 1x Zijgoot links 1x Zijgoot rechts 1x Tussengoot 2x “Loodslab 1 coll” 12x Montageclips 20x RVS 5x35 schroeven 12x Stalen 4x60 schroeven 6x Stalen 4x30 schroeven 2x Stellat 4 x Uitvulplaatje
1x Bovengoot enkel 1x Tussengoot 1x “Loodslab 1 coll” 6x Montageclip 10x RVS 5x35 schroeven 6x Stalen 4x60 schroeven 3x Stalen 4x30 schroeven 2x Stellat 2x Uitvulplaatje
1x Bovengoot dubbel 2x Tussengoot 2x “Loodslab 1 coll” 12x Montageclip 20x RVS 5x35 schroeven 12x Stalen 4x60 schroeven 6x Stalen 4x30 schroeven 2x Stellat 4x Uitvulplaatje
Voor de HPC-2,5 collector is er keuze tussen smalle en brede zijgoten. De smalle gotenset kan worden toegepast bij dakpannen van het type “sneldekker”. Overige type dakpannen kan het beste worden gekozen voor de brede gotenset. Voor de HPC-1,6 is de gotenset universeel en geschikt voor vrijwel alle type dakpannen.
* Alleen beschikbaar voor de HPC-2,5
11
3.2 Afmetingen indak-montage
Figuur 1: Afmetingen Indak-montage Maten stellatten
*variabele maat voor overlapping van “loodslab” bij afwijkende hoogte van dakpannen
Netto maten werkruimte collector(en) 1.6
Netto maten werkruimte collector(en) 2.5
1 collector 2 collectoren 3 collectoren 4 collectoren
4. Hoogte 2350 mm 2350 mm 2350 mm 2350 mm
5. Breedte 1185 mm 2371 mm 3557 mm 4743 mm
SolarCollector II 1.6 SolarCollector II 2.5
1. E 1790 mm 2260 mm vaste maat
2. F 1830 mm 2300mm vaste maat
3. 80mm / 180mm* 80mm / 180mm* variabele maat
1 collector 2 collectoren 3 collectoren 4 collectoren
4. Hoogte 1880 mm 1880 mm 1880 mm 1880 mm
5. Breedte 992 mm 1985 mm 2978 mm 3971 mm
A. Collector B. Bovengoot C. Loodslab
D. Stellat
Figuur 2: Detailtekening
12
1)
2) Bepaal de plaats van de collector(en). Behoud de eerste 2 dakpanrijen onder de nok van het dak. Verwijder de dakpannen (zie figuur 1. ‘Afmetingen indak montage’ voor maatvoeringen).
Controleer alle meegeleverde materialen.
Let op: schuif de bovenste rij dakpannen onder de bovenliggende rij en verwijder een extra rij pannen aan de buitenzijden voor werkruimte.
3) De stellat wordt bevestigd als permanente borging van de collector en voorkomt doorzakking. Voor de 1.6 m² wordt de onderste stellat op 1790mm vanaf de onderkant dakpan tot bovenzijde van de stellat bevestigd Of Voor de 2.5 m² wordt de onderste stellat op 2260mm vanaf de onderkant dakpan tot bovenzijde van de stellat bevestigd
4) De stellat moet 5mm boven de dakpanlat uitsteken. Verhoog de stellat desnoods met bijgeleverde uitvulplaatjes.
Let op: de stellat mag de montagerail niet blokkeren.
5) Schroef de tweede stellat tijdelijk op de onderste stellat met 3 4x60 schroeven.
6) Plaats de (eerste) collector op de bestaande panlatten tegen de stellatten.
Let op : per collector dient een stellat gemonteerd te worden.
13
7) Lijn de collector uit aan de buitenste rijen dakpannen.
8) Klem de bijgeleverde montageclips in de montagerails ter hoogte van de panlat (3 per zijde). Schroef vervolgens de 6 montageclips met meegeleverde RVS 5x35 schroeven vast op de panlat.
Let op: afmetingen staan in figuur 1. ‘Afmetingen indak montage’.
9) Demonteer de tijdelijke onderste stellat en monteer deze 1830mm (voor de 1.6m²) of 2300mm (voor de 2.5 m²) vanaf de bovenzijde van de onderste stellat met de 3x60 schroeven.
10) Plaats vervolgens 2 montageclips tegengesteld aan de rechterzijde van de eerste collector en bevestig deze met meegeleverde RVS 5x35 schroeven. Plaats de montageclips op 45mm vanaf de zijkant.
Let op: per collector dient een stellat gemonteerd te worden. Ga door naar stap 13 bij het plaatsen van één collector.
Let op: plaats één montageclip op de onderste dakpanlat en één montageclip op de bovenste dakpanlat.
11) Klik de tussengoot onder de omlijsting aan de rechterzijde van de eerste collector.
12) Plaats de volgende collector. Laat de lijst van de collector over de tussengoot zakken en druk de collector tegen de montageclips. Monteer aan de andere zijde 3 montageclips.
Let op: de uitstekende lip hoort aan de onderzijde en de schuin aflopende kant boven.
Let op: de collector dient goed aangeduwd te worden zodat de tussengoot perfect aansluit (zie foto).
Herhaal stap 10, 11 en 12 bij het plaatsen van meerdere collectoren
14
HPC-2,5
13) Klik de zijgoten onder de omlijsting. Voor de HPC-1,6: Snij de meegeleverde foamstrip op maat en plak deze op de gotenset. Sneldekker: buitenkant binnenste goot Overige: buitenste goot.
14) Fixeer de zijgoten met RVS 5x35 schroeven (1 per zijgoot)
Let op: de uitstekende lip hoort aan de onderzijde
Let op: Niet door de zijgoten schroeven
15) Bepaal de plaats voor de doorvoeren van de collector-leidingen en
boor twee gaten 40 mm door het dakbeschot.
16) Sluit de collector-leidingen aan op de collector-aansluitingen. Bij het installeren van twee of drie collectoren dienen de collectoren doorgekoppeld te worden (in serie). Zorg dat het leidingwerk spanningsvrij wordt gemonteerd i.v.m. uitzetting. Het toepassen van flexibel leidingwerk van HRsolar wordt geadviseerd.
Let op: flexibele ribbelslangen kunnen in veel gevallen onder de dakpannen gevoerd worden. De dakdoorvoer kan hierdoor buiten de bovengoot komen.
Let op: gebruik altijd een contrasleutel bij de montage van de leiding aan de collectoraansluiting en buig vóór montage de RVS ribbelslang onder de gewenste hoek.
17) Voer de temperatuursensor door de rubberen afdichter, leg een knoop in de draad achter de afdichter. Schuif de sensor in het koperen voelerbuisje en druk de rubberen afdichter goed aan
18) Monteer de bovengoot op de collector(en). De bovengoot schuift vanaf boven naar beneden over de zijgoten. HPC-1,6 plak de foamstrip op de bovengoot. Zie stap 27 en 28 voor het verlengen van een bovengoot.
Fixeer de bovengoot met twee RVS 5x35 schroeven (net als stap 14)
Let op: sluit de temperatuursensor aan op de warme uitstromende leiding van de collector
Let op: Klap de bovengoot stevig aan. De overstek van de bovengoot moet aansluiten op de vouwnaad (midden) van de omlijsting van de collector
HPC-1,6
15
19) Monteer het profiel met “loodslab” in de montagerails van de collector.
20) Schroef het profiel van de “loodslab” vast aan de onderste stellat met de 3 stalen 4x30 schroeven in het gaten patroon van het profiel.
21) Zorg dat de rij dakpannen onder de loodslabben schoon en droog zijn. Reinig vuile dakpannen met een staalborstel.
22) De opvolgende “loodslab” dient ingekort te worden aan de linkerzijde. Herhaal deze stap bij het installeren van drie collectoren.
Ga door naar stap 24 bij het plaatsen van één collector
Let op: de rechterzijde van de opvolgende “loodslab” blijft op lengte
23) Monteer de opvolgende “loodslab” (zie punt 19 en 20) in de tweede collector en verwijder vervolgens het plakfolie.
Let op: druk de bovenste “loodslab” goed aan op de onderliggende “loodslab” t.b.v. goede vulkanisatie.
16
3.3 Extra: Bovengoot verlengen
27) Plak een kleine EPDM-strip aan de onderzijde van de goot (volgens foto)
28) Plak een grotere EPDM-strip aan de bovenzijde van de goot, druk deze goed aan (volgens foto)
Let op: behoudt een tussenruimte van ±10mm
24) Verwijder de plakfolie van de “loodslab(ben)”. Druk eerst de plakzijde op de bolling van de dakpannen vast en klop de “loodslab” vervolgens met de vuist in de holling. Plak de “loodslab” ook stevig op de onderzijde van de zijgoten (en tussengoot).
25) Sla de uiteinde van de “loodslab” om, zodat voorkomen wordt dat slagregen en jachtsneeuw onder de dakpannen kan komen.
26) Leg aan de boven- en zijkanten de dakpannen netjes terug, het kan nodig zijn dat er aan de rechter- en/of bovenkant pannen op maat moeten worden geslepen.
Let op: Verwijder het witte beschermkarton na het installeren van de collector(en). Pas op, bij zonnig weer kan de collector temperatuur hoog oplopen na het verwijderen van het karton.
17
3.4 Extra: Indak met keramische vlakke dakpannen De collectoren kunnen Indak ook worden geplaatst met keramische vlakke dakpannen. Hiervoor zijn echter een aantal aandachtspunten die hieronder worden beschreven. Verzonken plaatsing De collector(en) moet bij dit type dakpannen verzonken worden geplaatst omdat anders de zijgoten te hoog uitkomen ten opzichte van de pannen. Om de collector(en) verzonken te kunnen plaatsen, kunnen de panlatten onder de collector en goten worden weggezaagd. Plaatsen stellat onder De standaard meegeleverde onderste stellat kan niet worden toegepast. Hier dient u in het werk een eigen rachel te monteren (veelal een rachel van 15 mm hoog). Plaatsen stellat boven De standaard meegeleverde bovenste stellat kan niet als stellat worden toegepast. Hier dient u in het werk een eigen rachel te monteren (veelal een rachel van 15 mm hoog). De bovenste stellat kan worden toegepast om de rij pannen boven de collector te ondersteunen (voorkomt doorzakken van de vlakke pannen).
1) Bepaal de plaats van de collector(en). Behoud de eerste 2 dakpanrijen onder de nok van het dak. Verwijder de dakpannen (zie figuur 1. ‘Afmetingen indak montage’ voor maatvoeringen).
2) Neem voor het wegzagen van de panlatten de breedte maat van de collector + de breedte van de linker
+ rechterzijgoot *.
Klem de bijgeleverde montageclips in de montagerails. Schroef vervolgens de 6 montageclips met meegeleverde RVS schroeven vast op een stuk grondhout.
*Breedte maat zijgoten afhankelijk van type Indak Smal of Indak Breed
3) Plaats een eigen rachel 2300mm vanaf de bovenzijde van de onderste stellat (eigen rachel).
Plaats de meegeleverde stellat op de korte kant ter ondersteuning van de eerste rij pannen boven de collector. Dit voorkomt het doorzakken van de pannen.
4) Leg het dak verder dicht.
Tip: Indien er pannen moeten worden
geslepen (zoals op afbeelding rechts) kunnen de stukjes pan ook worden gelijmd met bijvoorbeeld MS-Polymeer (Polymax).
Meegeleverde stellat
Eigen rachel
18
4. Opdak-montage HPC-2,5 en HPC-1,6
Plaatsen van één of meerdere HRsolar zonnecollectoren op een schuin pannendak
Minimale hellingshoek dak = 20° Maximale hellingshoek dak = 70°
4.1 Beschrijving montageset
Opdak montageset Montageset per collector
4 x Dakhaak 8 x M8 inbusbout 8 x RVS ringen 1 x Flexibele “loodslab” 40cm
19
4.2 Afmetingen opdak-montage HPC-2,5 en HPC-1,6 collectoren
Verticale plaatsing HPC-2,5
Horizontale plaatsing HPC-2,5*
*uitgaande dat collectoren naast elkaar geplaatst worden
Verticale plaatsing HPC-1,6
Horizontale plaatsing HPC-1,6 *
*uitgaande dat collectoren naast elkaar geplaatst worden.
1 collector 2 collectoren 3 collectoren 4 collectoren
1. Hoogte 2099 mm 2099 mm 2099 mm 2099 mm
2. Breedte 1183 mm 2366 mm 3549 mm 4732 mm
1 collector 2 collectoren 3 collectoren 4 collectoren
1. Hoogte 1163 mm 1163 mm 1163 mm 1163 mm
2. Breedte 2119 mm 4388 mm 6657 mm 8926 mm
1 collector 2 collectoren 3 collectoren 4 collectoren
1. Hoogte 1630 mm 1630 mm 1630 mm 1630 mm
2. Breedte 990 mm 1980 mm 2970 mm 3960 mm
1 collector 2 collectoren 3 collectoren 4 collectoren
1. Hoogte 970 mm 970 mm 970 mm 970 mm
2. Breedte 1650 mm 3450 mm 5250 mm 7050 mm
Figuur 4: Detailtekening
Figuur 3: Overzicht afmetingen
20
1)
2) Bepaal de plaats van de collector(en). Verwijder de bovenliggende dakpannen ter plaatse waar de dakhaken komen. Schuif dakpannen omhoog voor enige werkruimte.
Controleer alle meegeleverde materialen.
Let op: zie figuur 2. ‘Afmetingen opdak-montage’ voor maatvoeringen.
3) Stel de dakhaken af op de dikte van de panlat en dakpan.
4) Slijp aan de onderzijde van de bovenliggende dakpan de nok weg voor een goede afsluiting
Let op: draai bij slechte panlatten de haak naar boven voor montage op het dakbeschot.
5) Monteer de onderste en bovenste dakhaken en stel de zwarte hoekprofielen af voor verticale of horizontale plaatsing (zie figuur “Afmetingen opdak montage”).
6) Bepaal door welke dakpan de leidingen gevoerd worden, slijp een inkeping in de dakpan en maak deze schoon en droog. Tip: U kunt ook een speciale ventilatiepan toepassen (levering door derden).
21
7) Boor twee gaten
40 mm door het dakbeschot ter plaatse van de dakdoorvoer. Voer de geïsoleerde leidingen met sensordraad door het dak.
8) Plaats de dakpan (of speciale ventilatiepan) met inkeping terug en voer de leidingen door. Maak de dakpan met dakdoorvoer waterdicht met meegeleverde flexibele “loodslab”.
Let op: dakdoorvoer kan op elke gewenste plek, flexibele ribbelslangen passen in veel gevallen onder de dakpannen.
9) Plaats de collector(en) in de dakbeugels en monteer de collector met meegeleverde M8 inbusbouten in de schroefdraad rails. Monteer meerdere collectoren met een tussenruimte van ± 10mm
10) Sluit de collectorleidingen aan op de Collector-aansluitingen. Zorg dat het leidingwerk spanningsvrij wordt gemonteerd i.v.m. uitzetting. Het toepassen van flexibel leidingwerk van HRsolar wordt geadviseerd.
Let op: draai de inbusbouten handvast aan.
Let op: Gebruik altijd een contrasleutel bij de montage van de leiding aan de collectoraansluiting en buig vóór montage de RVS ribbelslang onder de gewenste hoek.
11) Voer de temperatuursensor door de rubberen afdichter, leg een knoop in de draad achter de afdichter. Schuif de sensor in het koperen voelerbuisje en druk de rubberen afdichter goed aan.
12) Koppel de temperatuur sensordraad door en voer deze ook naar binnen. Schuif alle dakpannen netjes terug.
Let op: sluit de temperatuursensor aan op de warme uitstromende leiding van de collector.
Let op: Verwijder het witte beschermkarton na het installeren van de collector(en). Pas op, bij zonnig weer kan de collector temperatuur hoog oplopen na het verwijderen van het beschermkarton.
22
4.3 Extra: Plaatsen HPC-1,6 collector met PV-panelen De HPC-1,6 collector is mede ontwikkeld om op het dak te integreren met PV-panelen. Onderstaande beschrijving geeft een aanvulling voor hoe de collectoren geplaatst kunnen worden in combinatie met PV-panelen die op een railsysteem bevestigd worden. Aandachtspunten:
- De collectoren worden standaard gemonteerd met behulp van de universele dakhaken. Monteer de collector(en) dus niet op een railsysteem voor PV-panelen om in hoogte gelijk uit te komen.
- De dikte (hoogte) van PV-panelen kan afhankelijk van het type en merk variëren tussen 35 en 50 mm. Hierdoor kan een gering hoogteverschil ontstaan tussen het PV-vlak en de collectoren.
- De koppelingen van de collector steken uit en hier wordt leidingwerk op aangesloten. Hiermee dient u rekening te houden bij het plaatsen in combinatie met PV panelen. Plaats de korte zijde met de collectorkoppelingen niet tegen een PV-paneel of andere collector. Plaats de collectoren op de bovenste rij verticaal naast elkaar. Zie onderstaande afbeeldingen.
- Indien ook PV-panelen worden of zijn geplaatst dient het montageframe (bijvoorbeeld railsysteem) goed geaard te zijn. Geen of slechte aarding kan storing veroorzaken op het zonneboilersysteem (met name meetwaardes).
23
De onderstaande instructies zijn gegeven waarbij de collector als voorbeeld rechts van het PV-paneel wordt geplaatst.
1) Plaats en bevestig het PV-paneel naast de collector zo dicht mogelijk tegen het einde van het railsysteem.
2) Plaats de 4 dakhaken
3) Plaats de collector op de dakhaken en schuif deze tegen het PV-paneel aan.
4) Monteer de collector met meegeleverde M8 inbusbouten in de schroefdraad rails.
Let op: draai de inbusbouten handvast aan.
Indien ook PV-panelen worden of zijn geplaatst dient het montageframe (bijvoorbeeld railsysteem) goed geaard te zijn. Geen of slechte aarding kan storing veroorzaken op het zonneboilersysteem (met name meetwaardes).
Einde PV-railsysteem Dakhaak
24
5. Plat dak montage HPC-2,5 en HPC-1,6
Plaatsen van één of meerdere HRsolar zonnecollectoren op een plat dak
Beschrijving montageset
Plat dak montageset Montageset 1 collector
1 x Aluminium frame Links 1 x Aluminium frame Rechts 8 x M8 inbusbout 8 x RVS ring 4 x Tegeldrager
25
5.2 Platdak ballasttabel voor Nederland
Locatie Hoogte
dakvlak [m]
Aantal betontegels 60 x 40 cm (25kg per tegel)
Collector HPC-2,5 2119 x 1182 mm
Collector HPC-1,6 1650 x 990 mm
Gebied I; Kop van Noord Holland
Bebouwd 6
10 15
Onbebouwd 6
10 15
10 12 14
12 15 17
6 8 9 8 10 12
Gebied II; Rest van Noord Holland, Zuid Holland, Zeeland, Flevoland, Groningen en Friesland
Bebouwd 6
10 15
Onbebouwd 6
10 15
8 9
11
10 12 14
5 6 8 7 8 10
Gebied III; Drenthe, Overijssel, Gelderland, Utrecht, Noord Brabant en Limburg
Bebouwd 6
10 15
Onbebouwd 6
10 15
6 7 9 8
10 11
4 5 6 8 7 8
Met bebouwd of onbebouwd wordt bedoeld of de plek waar de collectoren geplaatst worden in een gebouwde of
onbebouwde omgeving staan. Voor collectoren geplaatst tot 2km uit de kust, neem contact op met uw leverancier
voor het juiste aantal ballastblokken. Let op: U dient rekening te houden met de maximaal toelaatbare belasting
van het dak! Verifieer dit bij twijfel met een constructieberekening.
Windgebieden in Nederland
26
5.3 Afmetingen plat dak montage
* Deze maat is variabel met de hellingshoek van het frame. De maximale diepte die is opgegeven wordt behaalt bij de kleinst
mogelijke hellingshoek.
5.4 Hellingshoek plat dak montage Het platdak frame kan beperkt in hellingshoek worden versteld. De mogelijke hellingshoek is in onderstaande tabel te lezen. Let op dat het aanpassen van de hellingshoek afhankelijk van de zonligging een verminderd rendement kan geven. Een optimaal rendement wordt behaald bij een ligging tussen ZW en ZO met een hellingshoek tussen de 25 en 40 graden.
* Bij het plaatsen van collectoren achter elkaar, 1,5 x de hoogte (C) als horizontale tussenafstand aanhouden om schaduwwerking te voorkomen.
Verticale dakframe(s)
Collector Breedte (A) Diepte (B)*
1 collector 2 collectoren 3 collectoren 4 collectoren
HPC-1,6 990 mm 1980 mm 2970 mm 3960 mm Max. 1625 mm
HPC-2,5 1183 mm 2366 mm 3549 mm 4732 mm Max. 1935 mm
Horizontale dakframe(s)
Collector Breedte (A) Diepte (B)
1 collector 2 collectoren 3 collectoren 4 collectoren
HPC-1,6 1669 mm 3480 mm 5157 mm 6976 mm Max. 1030 mm
HPC-2,5 2138 mm 4426 mm 6564 mm 8852 mm Max. 1030 mm
Verticale dakframe(s)
Collector Hellingshoek Afstand (X)
Hoogte* (C)
HPC-2,5 26° 0 mm 1030 mm
HPC-2,5 32° 260 mm 1220 mm
HPC-2,5 37° 600 mm 1370 mm
HPC-1,6 35° 0 mm 1050 mm
HPC-1,6 37° 260 mm 1110 mm
Horizontale dakframe(s)
Collector Hellingshoek Afstand (X)
Hoogte* (C)
HPC-2,5 32° 0 mm 735 mm
HPC-2,5 40° 360 mm 853 mm
HPC-1,6 37° 0 mm 700 mm
HPC-1,6 40° 160 mm 729 mm
27
1)
2) Stel de juiste plaats van de collector(en) vast; plaats de collector(en) het meest zuidelijk gericht voor het hoogste rendement
Controleer alle meegeleverde materialen.
Let op: zie figuur ‘Afmetingen plat dak montage’ voor maatvoeringen.
3) Klap het frame open. Draai de inbusbouten met moer handvast aan.
4) Plaats ballasttegels (60 x 40cm, 25kg) tussen de voorgemonteerde liggers op elkaar in het frame.
Let op: plaats onder het frame rubberen tegeldragers ter voorkoming van lekkage
Let op: De hoeveelheid ballast is afhankelijk van plaats, hoogte en windgebied. Kijk op pagina 25.
5) Plaats de collector in het frame en laat de onderzijde op de voorgemonteerde inbusbouten rusten. Schroef de bijgeleverde inbusbouten, door de voorgeboorde gaten in het frame, draai deze handvast aan in de schroefdraad rails van de collector
6) Voer de temperatuursensor door de rubberen afdichter, leg een knoop in de draad achter de af-dichter. Schuif de sensor in het koperen-voelerbuisje en druk de rubberen afdichter goed aan.
Voor de positie van de bovenste bouten zie tabel op pagina 26 voor de juiste hellingshoek. Let op: handvast aandraaien, voorkom doldraaien
Let op: sluit de temperatuursensor aan op de warme uitstromende leiding van de collector.
28
7). Sluit de collectorleidingen aan op de collector-aansluitingen. Zorg dat het leidingwerk spanningsvrij wordt gemonteerd i.v.m. uitzetting. Het toepassen van flexibel leidingwerk van HRsolar wordt geadviseerd. Monteer de collectorleidingen door het dak en isoleer deze. Koppel de temperatuur sensordraad door en voer deze ook naar binnen. Tip: optioneel is isolatiebescherming te verkrijgen. Dit beschermd de isolatie tegen “vogelpikken” en uv-licht.
Let op: Gebruik altijd een contrasleutel bij de montage van de leiding aan de collectoraansluiting en buig vóór montage de RVS ribbelslang onder de gewenste hoek
8)
Verwijder het witte beschermkarton na het
installeren van de collector(en). Pas op, bij zonnig weer kan de collector temperatuur hoog oplopen na het verwijderen van het beschermkarton.
29
Deel 2) Installatievoorschriften boiler (waterzijdig)
30
Inleiding Dit installatievoorschrift beschrijft de werking, installatie, bediening en het primaire onderhoud van de HRsolar
zonneboilers.
Dit installatievoorschrift is bedoeld voor erkende installateurs die de HRsolar zonneboilers installeren en in gebruik
stellen. Lees ruim voor aanvang van installatie van de zonneboiler dit installatievoorschrift goed door.
HRsolar is niet aansprakelijk voor gevolgen die voortvloeien uit ingeslopen fouten of onvolkomenheden in het
installatievoorschrift. Tevens behoudt HRsolar zich het recht voor om haar producten te wijzigen zonder voorafgaande
mededeling.
Geef de klant bij oplevering van de installatie duidelijke instructies over het
gebruik van de installatie en overhandig daarbij deze handleiding.
Elke zonnecollector en elk boilervat is voorzien van een typeplaat. Verifieer aan de hand van de gegevens op deze
typeplaat of het systeem voldoet aan de situatie waarin het geplaatst moet worden.
De HRsolar zonneboiler is toe te passen op bijna alle merken CV-toestellen voorzien van
NZ-keurmerk. Voor het aansluiten dient men de installatievoorschriften van de desbetreffende leverancier te hanteren
met inachtneming van de NEN1006 installatievoorschriften. Wij adviseren navraag bij de fabrikant/leverancier te doen
aangaande benodigdheden voor de ketel in combinatie met een zonneboiler.
De HRsolar zonneboilers zijn te verdelen in de volgende groepen:
- Standaard zonneboilers
- Zonnegascombi
Regelgeving en voorwaarden Voor installatie van de HRsolar zonneboiler gelden de volgende regels:
Voor Nederland:
- Het Bouwbesluit;
- AVWI - NEN 1006;
- Plaatselijk geldende voorschriften.
Voor België:
- Belgische norm NBN D30.003, NBN D51-003 en NBN B61-002;
- Voorschriften van het Algemene Reglement voor de Elektrische Installaties (A.R.E.I.);
- Plaatselijk geldende voorschriften.
Voor Duitsland:
- Wettelijke eisen voor preventie van ongevallen;
- Wettelijke bepalingen voor milieubescherming;
- Regels van de brancheorganisatie;
- Relevante veiligheidseisen van DIN, EN, DVGW, TRGI, TRF en VDE.
De zonneboiler moet aangesloten worden volgens dit installatievoorschrift en alle installatietechnische normen en
voorschriften die betrekking hebben op de aan te sluiten installatie.
Houdt rekening met de volgende veiligheidsvoorschriften:
- Alle werkzaamheden aan het toestel moeten in een droge omgeving plaatsvinden.
- Laat nooit elektrische en elektronische componenten in contact komen met water.
31
Voer de volgende handelingen uit bij (onderhouds-) werkzaamheden aan een reeds aangesloten boiler:
- Zorg dat de collectortemperatuur beneden de 40°C is;
- Trek de stekker van de pompset uit de wandcontactdoos;
- Sluit de stopkraan van de inlaatcombinatie bij de boiler.
Toegepaste normen:
NEN-EN 12897:2006: Drinkwatervoorziening - Specificaties voor indirect verwarmde ongeventileerde
(gesloten) gestookte warmwatervoorraadtoestellen
NEN-EN 12975-1:2006: Thermische zonne-energiesystemen en componenten - Zonne-collectoren - Deel 1:
Algemene eisen
NEN-EN 12975-2:2006: Thermische zonne-energiesystemen en componenten - Zonne-collectoren - Deel 2:
Beproevingsmethoden
NEN-EN 12976-2:2006: Thermische zonne-energiesystemen en componenten - Fabrieksmatig
geproduceerde systemen - Deel 2: Beproevingsmethoden
De installatie moet blijven voldoen aan:
- NL: Voorschriften voor elektrische apparaten NEN 1010;
- B: De voorschriften van het Algemene Reglement voor de Elektrische Installaties
(A.R.E.I.);
- Plaatselijk geldende voorschriften;
- Het toestel moet worden aangesloten op een geaarde wandcontactdoos.
Deze moet zichtbaar en binnen handbereik geplaatst zijn.
De pompset voldoet aan de volgende voorschriften:
- Laagspanningsrichtlijn 2006/95/EC
- EMC richtlijn 2004/108/EC
- CE
De volgende (veiligheids-) symbolen kunnen in dit installatievoorschrift en/of op de verpakking voorkomen:
SLEUTEL-symbool. Dit symbool geeft aan dat hier een (de-)montage uitgevoerd
moet worden.
LET OP-symbool. Dit symbool geeft aan dat extra aandacht gevraagd wordt bij een
bepaalde handeling of product.
Tip. Beschrijving van een handigheid.
32
1. Standaard zonneboiler De standaard zonneboiler is een systeem dat zorgt voor voorverwarming van het tapwater. Indien nodig vindt na-
verwarming, doorgaans plaats door middel van een combiketel.
1.1 Werking zonneboiler tapwater
Het boilervat is verbonden met een collector. Het collectorcircuit is een volledig gescheiden en gesloten circuit, dat
onder druk is gevuld met een glycol/water-mengsel.
De collectorpomp schakelt met minimaal vermogen in
zodra de temperatuur van de collectorsensor 6°C hoger is
dan de temperatuur in het boilervat (ΔT>6K:pomp aan).
De vloeistof wordt rondgepompt en in de collector
opgewarmd. Daarna stroomt de verwarmde vloeistof door
de spiraalvormige warmtewisselaar in het boilervat. De
warmte wordt door deze wisselaar overgedragen aan het
warmtapwater. De solarpomp zal de vloeistof sneller
rondpompen indien het temperatuurverschil verder
oploopt. De solarpomp zal uitgeschakeld worden als het
temperatuurverschil nog maar 4°C betreft (ΔT<4K:pomp
uit).Indien het tapwater nog niet de gewenste temperatuur
heeft bereik, zorgt de aangesloten CV-combiketel voor
verdere opwarming van het warmtapwater.
Beveiliging tegen oververhitting
De maximale temperatuur van het boilervat staat standaard ingesteld op 85°C. Wanneer deze temperatuur bereikt
wordt schakelt de solarpomp automatisch uit. De temperatuur kan in dit geval verder oplopen in de collector. Als de
temperatuur in de collector verder oploopt zal de vloeistof verdampen en neemt de druk in het systeem toe, hierbij
wordt vloeistof in het expansievat gedrukt. Als de temperatuur vervolgens terugloopt, zal de collector zich weer vullen
met vloeistof en kan het systeem weer gaan draaien.
Vorstbeveiliging
De collector en de leidingen van en naar de collector zijn beveiligd tegen vorst doordat dit circuit gevuld is met een
glycol/water-mengsel.
33
1.2 Hydraulisch principeschema zonneboiler tapwater
1 Collector 9 Vulkraan uit
2 Boilervat 10 Vulkraan in
3 Na-verwarmer (niet meegeleverd) 11 Solarpomp
4 Collector uit 12 Veiligheidsventiel + Manometer
5 Collector in 13 Besturingsregeling
6 Collectorsensor (S1) 14 Inlaatcombinatie (niet meegeleverd)
7 Boilersensor (S2) 15 Mengventiel (warm uit naar koud na-verwarmer in)
8 Expansievat 16 Tapwater
8
6
3
2
1
15
LET OP: Dit is een schematische tekening van de installatie. De daadwerkelijke aansluiting op de afgebeelde ketel kan in praktijk afwijken. Raadpleeg voor het aansluiten van de boiler op de ketel de
installatievoorschriften van de ketelfabrikant met inachtneming van de NEN1006 voorschriften.
12
14
7
13
5 111111
9
10
4
16
34
1.3 Leveringsomvang standaard zonneboiler Het leveringspakket is als volgt samengesteld:
Boiler:
- RVS boilervat met één interne RVS warmtewisselaar
- Mengventiel
o Thermostatisch mengventiel 15 mm (bij 120 t/m 300 liter boilervaten)
o Instelbaar mengventiel 22 mm (bij 400 liter boilervat)
- 1x temperatuursensor (S2) (bij 120 t/m 300 liter vaten voor gemonteerd, overige los)
- 1x dompelbuis TH100 RVS (alleen bij 400 liter boilervat)
- Knie ½ x 22mm t.b.v. aansluitset (alleen bij 120 t/m 300 liter boilervaten)
Pompset bestaande uit:
- Bevestigingsmateriaal pomp-set
- Regelunit Basic met ∆T-regeling
- Modulerende PWM solarpomp
- Vul en aftapkraan
- Terugslagklep
- Overstortventiel (6 bar)
- Manometer
- Aansluitsnoer
- Knie-stuk 22mm man/vrouw
- 2x Puntstuk 1/2 x 15mm
Toebehoren (in één zak bijgesloten):
- Temperatuursensor (S1) voor de collector;
- Verloopbus ½ - ¾ (Alleen bij systemen met 3 en 4 collectoren)
- HRsolar installatiehandleiding (inclusief periodieke onderhoudskaart).
- Bij meer dan 1 collector 30cm flexibele koppelslang(en)
Expansievat:
- Expansievat 8, 18, 25 of 35 liter met een voordruk van 1,8 bar
- Muurbeugel expansievat*
- Puntstuk 1/2x15mm*
* Met uitzondering van het 35 liter expansievat
Collectorset:
- Afhankelijk van de gekozen zonneboilerset wordt een collectorset meegeleverd voor Indak, Opdak of
Platdak. Voor de montage hiervan verwijzen wij naar deel 1 van deze handleiding.
Systeeminhoud met HPC-1,6 collector(en)
Systeeminhoud met HPC-2,5 collector(en)
Systeem Aantal collectoren
Boiler (l) Expansievat (l)
Pompset Mengventiel
120/1,6 1 120 8 Basic 15mm knel
120/3,2 2 120 8 Basic 15mm knel
200/3,2 2 200 8 Basic 15mm knel
200/4,8 3 200 18 Basic 15mm knel
300/6,4 4 300 25 Advanced XL 15mm knel
Systeem Aantal collectoren
Boiler (l) Expansievat (l)
Pompset Mengventiel
120/2,5 1 120 8 Basic 15mm knel
200/5,0 2 200 18 Basic 15mm knel
300/7,5 3 300 25 Basic 15mm knel
400/10 4 400 35 Basic 22mm knel
35
2. Boilervat
2.1 Specificaties en aansluitingen boilervat standaard zonneboiler
Liggende boilers
120 200
Inhoud (V) l 118 197
Inhoud (V) m3 0,118 0,197
Gewicht kg 21 30
Max. werkdruk boilervat bar 10 10
Max. werkdruk spiraal bar 10 10
Max. temp. boiler °C 85 85
Isolatie Neopor® Neopor®
mm 60 60
Stilstandsverlies (S) W 37 52
Energieklasse
A B
Spiraal
Spiraaloppervlakte m² 0,5 1,0
Vermogen volgens DIN 4708 kW 22 44
Liggende boiler 200 liter
Liggende boiler 200 liter
Liggende boiler 120 liter
Liggende boiler 200 liter
36
Staande boilers 120 200 300 400
Inhoud (V) l 118 197 296 396
Inhoud (V) m3 0,118 0,197 0,296 0, 396
Gewicht kg 21 29 40 81
Max. werkdruk boilervat bar 10 10 10 8
Max. werkdruk spiraal bar 10 10 10 8
Max. temp. boiler °C 85 85 85 85
Isolatie Neopor® Neopor® Neopor® PUR
mm 60 60 60 50
Stilstandsverlies (S) W 33 51 80 112
Energieklasse
A B C D
Spiraal Spiraaloppervlakte m² 0,6 1,0 1,3 1,65
Vermogen volgens DIN 4708 kW 24 44 55 50
120 liter
200 liter
37
1.Warmwater uit
2.Dompelbuis (sensor)
3.Circulatie
4.Elektrisch warmte-element
5.Solar in (van coll.)
6.Temperatuurmeter
7.Solar uit (naar coll. via pompset)
8.Koudwater in
300 liter
400 liter
38
2.2 Plaatsing van het boilervat
Het verdient de voorkeur om de zonneboiler zo te plaatsen dat het leidingwerk tussen het boilervat en collector, maar
ook tussen het boilervat en na-verwarmer, zo kort mogelijk is. Dit is om warmteverliezen te minimaliseren. De
opstelruimte van het boilervat en de pompset met regelunit dient droog en vorstvrij te zijn.
Plaats het boilervat op een stevige en vlakke ondergrond. Houdt rekening met het totale gewicht bij een gevuld
boilervat en zorg voor voldoende ruimte rondom het boilervat.
3. Pompset
3.1 Technische specificaties pompsets
3.2 Werking pompset
De pompset is er voor het tot stand brengen van circulatie in het collectorcircuit en het zo maximaal mogelijk
overbrengen van de zonnewarmte in het boilervat Deze pompset bestaat uit een modulerende solarpomp, een
elektronische regelunit, een vulkraan, overstortventiel, terugslagklep en manometer.
De solarpomp in de pompset wordt modulerend via een PWM signaal aangestuurd door de elektronische regelunit
waarop de sensor van de collector en van het boilervat zijn aangesloten. Vanaf een temperatuurverschil tussen de
collector en het boilervat van 6°C wordt de solarpomp aangestuurd. Des te groter het temperatuurverschil, des te
meer vloeistof er wordt rondgepompt. Indien het temperatuurverschil kleiner dan 4°C is of het boilervat zijn maximum
temperatuur van 85°C bereikt heeft, zal de solarpomp uitgeschakeld worden.
Omdat de zonneboiler volgens het drukgevulde principe werkt heeft de pompset een
aansluiting voor een expansievat en daarnaast een overstortventiel als extra
veiligheid.
1. Kraan vullen in; (perszijde vulpomp)
2. Naar collector
3. Kraan vullen uit; (retour vulpomp)
4. Van onderste aansluiting boilerspiraal
Steek de stekker van de pompset niet in de wandcontactdoos voordat het systeem
gevuld is. Dit ter voorkoming van drooglopen van de pomp.
Pompsets Pompset Basic/Advanced Pompset Advanced XL
Afmetingen (bxdxh) [mm] 160 x 215 x 340 160 x 215 x 340
Pomp Wilo ST15/7 PWM2 ST 15/13 PWM2
Aansluiting boven 15 mm knel 15 mm knel
Aansluiting onder 22 mm knel 22 mm knel
Overstort collectorcircuit 6 bar 6 bar
Maximaal elektrisch vermogen 45 W 75 W
Zekering regelaar 1 A 4 A
Solpump 22,5 W 37,5 W
Solstandby < 1 W < 1 W
1
3
4
2
39
3.3 Montage van de pompset Afhankelijk van het gekozen systeem kan de pompset direct op het vat en/of aan de muur gemonteerd worden.
Montage aan het boilervat (Liggende boiler 120 en 200 liter)
1. Plaats de achterzijde van de isolatie van de pompset over de bovenste
aansluiting van het boilervat.
2. De onderste aansluiting van de pompset is 22mm. Door gebruik van het
meegeleverde kniestuk 22mm, kan de pompset in de gewenste positie
gemonteerd worden.
3. Monteer de onderste aansluiting van de pompset (achterzijde) aan de bovenste
aansluiting op het boilervat.
4. Sluit de zijaansluiting van de pompset met 15mm leiding aan op het expansievat.
5. Sluit de bovenste aansluiting van de pomp-set aan op de aanvoerleiding van het
collectorcircuit.
6. Klik het voorste isolatiedeel van de pomp-set op het achterste deel.
De regelunit kan een andere kant op wijzen. Gebruik hiervoor het meegeleverde
22 mm kniestuk.
Montage aan de muur (mogelijk voor alle systemen) 1. Monteer de muurbeugel van de pompset met de bijgeleverde schroeven aan de
wand.
2. Schuif het achterdeel van de isolatie van de pompset over de beugel.
3. Sluit de onderzijde van de pompset aan op het koude zonnecircuit van het
boilervat.
4. Hang het expansievat aan de muur met bijgeleverde beugel.
5. Sluit de zijaansluiting van de pompset met 15mm leiding aan op het expansie
vat.
6. Sluit de bovenste aansluiting van de pompset aan op de aanvoerleiding van het
collectorcircuit.
7. Klik het voorste deel van de pomp-set op het achterste deel.
40
3.4 Aansluiten sensoren op boiler en regelunit
Zorg dat de regelunit spanningsloos is bij het aansluiten van de sensoren.
Plaatsing van de boilersensor in het vat en op de regelunit
120 t/m 300 liter boilers
Bij de 120 t/m 300 liter boilervaten zijn de sensoren reeds voorgemonteerd en dient de sensor
alleen nog in de regelunit te worden aangesloten op de witte stekker van de regelunit op de
pompset (S2).
400 liter boiler
Bij de 400 liter boiler behoort de boilersensor met behulp van de meegeleverde sensorbuis met
borgmoer geplaatst te worden in de onderste 1/2” aansluiting in het boilervat. De vooraf geplaatste
molex kabel dient verwijderd te worden van S2 van de regelunit op de pompset. Sluit de kabel van
de meegeleverde boilersensor direct aan op S2 van de regelunit.
Plaatsing van de sensor in de collector
De temperatuursensor dient te worden gemonteerd in de laatste (warmste) collector aan de
uitstroomzijde. Voor uitgebreidere instructies zie installatievoorschrift collector in deel 1 van
deze handleiding. De sensor moet in de regelunit op de zwarte stekker aangesloten
worden. Indien een eigen verlengkabel voor de sensor gebruikt wordt dient de molex
stekker verwijderd te worden.
Voor het plaatsen van de sensoren moet de kruiskopschroef in het regelunit losgedraaid
worden waarna de witte kap eruit gekanteld kan worden.
S1 (1 / aarde) = Collectorsensor
S2 (2 / aarde) = Boilersensor
Steek de stekker van de pompset niet in de wandcontactdoos voordat het systeem
gevuld is. Dit ter voorkoming van drooglopen van de pomp.
41
4. Expansievat
4.1 Technische specificaties expansievaten
4.2 Montage van het expansievat
Het expansievat wordt met de meegeleverde muurbeugel tegen de muur bevestigd
met uitzondering van het 35 liter expansievat, dit is een staande uitvoering. Bij de
muurbeugel wordt een 1/2x15mm puntstuk geleverd om het expansievat middels
een 15 mm KIWA goedgekeurde roodkoperverbinding aan te sluiten op de
aansluiting van de pompset. Ook bij de pompet zit een 1/2x 15 mm puntstuk
bijgeleverd.
Tijdens normaal bedrijf kunnen de expansievatleidingen zeer heet worden
(>120°C). Deze dienen zorgvuldig geïsoleerd te worden met hittebestendig
isolatiemateriaal.
Er mogen alleen expansievaten worden toegepast geschikt voor
zonneboilersystemen.
Volume [liter] Afmetingen (dxh) [mm] Aansluiting Voordruk [bar]
8 200 x 280 3/4” 1,8
18 270 x 350 3/4” 1,8
25 300 x 392 3/4” 1,8
35 388 x 377 3/4” 1,8
42
5. Aansluiten sanitaire- en collectorleidingen
5.1 Plaatsen van het mengventiel
Bij de 120 t/m 300 liter boilervaten kan het meegeleverde mengventiel (met vaste instelling van 60°C) direct op het
boilervat gemonteerd worden. De vier aansluitingen zijn 15mm knel. Zie onderstaande afbeeldingen.
Bij de 400 liter boilervaten wordt een 22mm instelbaar mengventiel meegeleverd.
De temperatuur in het boilervat kan oplopen tot 85°C, de plaatsing van een
mengventiel is daarom essentieel!
5.2 Aansluiten van de sanitaire leidingen
De CV-combiketel met warmwatervoorziening moet geschikt zijn voor het aansluiten van de HRsolar zonneboiler. Het
NZ-keur geeft aan dat een ketel geschikt is voor het naverwarmen van een zonneboiler. Indien het NZ-keur niet
aanwezig is, adviseren wij navraag te doen bij de fabrikant van de ketel. Indien de ketel wel is voorzien van NZ-keur
adviseren wij tevens navraag te doen bij de fabrikant van de ketel of er extra maatregelen of benodigdheden nodig
zijn.
Monteer de drinkwaterinstallatie volgens de huidige regelgeving.
De koudwaterleiding naar de zonneboiler en naar de CV-combiketel moet voorzien zijn van een inlaatcombinatie (8
bar). In de koudwaterleiding mag na de inlaatcombinatie geen kraan of afsluiter gemonteerd worden, omdat bij
gesloten kraan of afsluiter de overstort van de inlaatcombinatie niet bereikbaar is voor het uitzettende water. Zorg voor
een vrije uitloop van de overstort van de inlaatcombinatie in de sifon naar de riolering. Zie voor het aansluiten van de
boiler aan de CV-combiketel het bij de CV-combiketel meegeleverde installatievoorschrift met inachtneming van de
NEN1006 voorschriften.
Zorg ervoor dat de warmwater leidingen zorgvuldig zijn geïsoleerd om
brandwonden en warmteverlies te voorkomen.
43
Escape toets Handbediening
Acceptatie toets Draaiknop Vakantie toets
5.3 Aansluiten van de collectorleidingen Voor het aanleggen van de leidingen van en naar de collector gelden de volgende regels:
Alle leidingen tussen boiler en collector dienen uitgevoerd te worden in 15-22 mm
KIWA-gekeurd roodkoper of RVS flexibel geïsoleerd leidingmateriaal (optie).
Systemen tot en met 2 collectoren met koper 15 mm of Dn12 RVS ribbelslang
Systemen 3 en 4 collectoren met koper 22 mm of Dn16 RVS ribbelslang
Tijdens normaal bedrijf kunnen de collectorleidingen kortstondig zeer heet worden
(>120°C). De collectorleidingen dienen zorgvuldig geïsoleerd te worden met UV- en
hittebestendig isolatiemateriaal (RVS flexibel leidingmateriaal is reeds voorzien
van UV- en hittebestendig isolatiemateriaal).
HRsolar heeft verschillende voorgeïsoleerde flexibele RVS slangen in haar
assortiment. De 10 en 15 meter slangen zijn bedoeld voor het direct aansluiten van
de collectoren op het boilervat. Aan weerskanten zit een collectorkoppeling. Als de
slang doormidden wordt gesneden (met een pijpsnijder), kan deze met een
aansluitset (los verkrijgbaar) op het boilervat worden aangesloten.
6. Bediening en instellen regelunit
6.1 Bediening
De regelaar wordt door twee toetsen en een draaiknop onder het display bedient:
Linker knop ⟲ escape functie om terug te keren naar het voorgaande menu.
Rechter toets (✓) acceptatie functie om te bevestigen/selecteren.
De draaiknop is om door het menu te scrol en en om ingestelde parameters te verhogen / te verlagen en geeft tevens de status van het systeem weer met LED-indicatie.
44
6.2 Parameters aanpassen
Voor het aanpassen van de verschillende waardes in de parameters dienen onderstaande stappen te worden
doorlopen. Houdt de (✓) toets 3 seconden ingedrukt zodat u in het instelmenu komt. Navigeer vervolgens met de
draaiknop naar de gewenste parameter die u wilt aanpassen:
6.3 Eerste opstart en reset Wanneer de regelunit voor het eerst op netstroom wordt aangesloten start de regelaar in opstart modus. In dit opstart scherm kunnen desgewenst de volgende parameters worden aangepast:
- Taal - Eenheden - Tijd - Datum - Systeem (alleen bij Advanced)
Scrol vervolgens door naar rechts totdat OK zichtbaar is en druk één maal op de (✓) acceptatie toets. De regelaar is
ingesteld en springt automatisch naar het statusmenu.
Voor een reset van de regelunit dient u naar rechts te scrol en in het instelmenu totdat RESET in beeld komt. Druk
één maal op de acceptatie toets waarna OFF in beeld komt. Scrol naar ON en druk op de acceptatie toets. De
regelaar is nu gereset naar de fabrieksinstellingen.
6.4 Instellen regelunit voor standaard zonneboiler
Voor de werking van een standaard zonneboiler t.b.v. tapwater hoeven verder geen parameterinstellingen op de
BASIC regelunit te worden ingesteld.
Zie hoofdstuk 10 voor alle instellingen en opties.
45
6.4 LED status indicatie
Op de draaiknop wordt me behulp van LED verlichting de status van het systeem aangegeven.
Kleur
Continue opgelicht
Knipperend
Groen
Systeem in orde
Handbediening actief
Rood
Foutmelding
Systeem is gestopt met werken
Zie blz. 62
Geel
Vakantiefunctie actief
Alarmmelding
Systeem functioneert, maar aandacht nodig
Zie blz. 62
46
7. Zonnegascombi tapwater en ruimteverwarming
7.1 Werking zonnegascombi V1 (driewegklep uitvoering) De zonnegascombi is een zonneboiler die naast tapwaterverwarming ook gedeeltelijk de ruimteverwarming verzorgt.
Het boilervat is verbonden met een collector. Het collectorcircuit is een volledig gescheiden gesloten circuit, dat onder
druk is gevuld met een glycol/water-mengsel.
De collectorpomp schakelt met minimaal vermogen in
zodra de temperatuur van de collectorsensor 6°C
hoger is dan de temperatuur in het boilervat
(ΔT>6K:pomp aan). Het glycol/water-mengsel wordt
rondgepompt en in de collector opgewarmd. Daarna
stroomt de verwarmde vloeistof door de spiraalvormige
warmtewisselaar in het boilervat. De warmte wordt
door deze wisselaar overgedragen aan het
sanitairwater. De solarpomp zal de vloeistof sneller
rondpompen indien het temperatuurverschil verder
oploopt. De solarpomp zal uitgeschakeld worden als
het temperatuurverschil nog maar 4°C betreft
(ΔT<4K:pomp uit).
De aangesloten CV-combiketel zorgt, indien nodig, voor de naverwarming van het warm tapwater.
De tweede spiraal in het boilervat wordt gebruikt voor ruimteverwarmingondersteuning. Hiervoor wordt de CV
retourtemperatuur gemeten en, indien deze lager is dan de temperatuur bovenin het boilervat, schakelt de
driewegklep om en leidt het CV water over het bovenste spiraal.
Beveiliging tegen oververhitting
De maximale temperatuur van het boilervat staat standaard ingesteld op 85°C. Wanneer deze temperatuur bereikt
wordt schakelt de solarpomp uit. De temperatuur kan in dit geval verder oplopen in de collector. Als de temperatuur in
de collector verder oploopt zal de vloeistof verdampen, hierbij wordt vloeistof in het expansievat gedrukt. Als de
temperatuur vervolgens terugloopt, zal de collector zich weer vullen met vloeistof en kan het systeem weer gaan
draaien.
Vorstbeveiliging
De collector en de leidingen van en naar de collector zijn beveiligd tegen vorst doordat dit circuit gevuld is met een
glycol/water-mengsel.
7.2 Werking zonnegascombi S.M.A.R.T. (stand-alone uitvoering) Zie voor de werking en installatie/montage de handleiding van de zonnegascombi S.M.A.R.T. (voorheen V2).
47
7.3 Hydraulisch principeschema zonnegascombi V1 systeem
1 Collector 10 Expansievat
2 Voorraadvat 11 Sensor voorraadvat (S2)
3 Naverwarmer (niet meegeleverd) 12 Sensor voorraadvat boven (S3)
4 Collectorsensor (S1) 13 Sensor CV retour (S5)
5 Doorkoppelslang 30 cm 14 Driewegklep (optioneel)
6 Pompset ADVANCED 15 Inlaatcombinatie (niet meegeleverd)
7 Vulkraan uit 16 Mengventiel
8 Vulkraan in 17 Instelbare veerbelaste terugslagklep (optioneel)
9 Veiligheidsventiel + Manometer 18 Ruimteverwarming (niet meegeleverd)
1
2
3
16
14
13
18
15
6
7 10
8 9
11
5 4
17
12
1
LET OP: Dit is een schematische tekening van de installatie. De daadwerkelijke aansluiting op de afgebeelde ketel kan in praktijk afwijken. Raadpleeg voor het aansluiten van de boiler op de ketel de
installatievoorschriften van de ketelfabrikant met inachtneming van de NEN1006 voorschriften.
48
7.4 Leveringsomvang zonnegascombi
Het leveringspakket van de set is als volgt samengesteld:
Boiler:
- RVS boilervat met twee interne RVS warmtewisselaars;
- Mengventiel
o Thermostatisch mengventiel 15 mm (200 en 300 liter boilervaten);
o Instelbaar mengventiel 22 mm (alleen bij 400 liter boilervat);
- 2x boilersensor voorgemonteerd bij 200 en 300 liter boilervaten
- 1x boilersensor + 2x RVS dompelbuis TH100 RVS bij het 400 liter boilervat
- Knie ½ x 22mm t.b.v. aansluitset (alleen bij 120 t/m 300 liter boilervaten)
Pompset bestaande uit:
- Bevestigingsmateriaal Pompset
- Regelunit Advanced met ∆T-regeling en extra relais voor aansturen driewegklep/pomp
(t.b.v. zonnegascombi)
- Modulerende PWM solarpomp
- Vul en aftapkraan
- Terugslagklep
- Overstortventiel (6 bar)
- Manometer
- Aansluitsnoer
- Knie-stuk 22mm man/vrouw
- 2x Puntstuk 1/2 x 15mm
Toebehoren (in één zak bijgesloten):
- Temperatuursensor (S1) voor de collector;
- Verloopbus ½ - ¾ (Alleen bij systemen met 3 en 4 collectoren)
- HRsolar installatiehandleiding (inclusief periodieke onderhoudskaart).
- Bij meer dan 1 collector 30cm flexibele koppelslang(en)
Expansievat:
- Expansievat 8, 18, 25 of 35 liter met een voordruk van 1,8 bar
- Muurbeugel expansievat*
- Puntstuk 1/2x15mm*
* Met uitzondering van 35 liter expansievat (staande uitvoering)
Collectorset:
- Afhankelijk van de gekozen zonneboilerset wordt een collectorset meegeleverd voor Indak, Opdak of Platdak. Voor
de montage hiervan verwijzen wij naar het meegeleverde installatievoorschrift van de HRsolar collector.
Systeeminhoud met HPC-1,6 collector(en)
Systeem Aantal collectoren
Boiler (l)
Expansievat (l)
Pompset Mengventiel
200D/4,8 3 200 18 Advanced 15mm knel
300D/6,4 4 300 25 Advanced XL 15mm knel
49
Systeeminhoud met HPC-2,5 collector(en)
7.5 Leveringsomvang zonnegascombi V1
- Motorgestuurde driewegklep 230V - Veer belaste terugslagklep - Clip on Pt1000 temperatuursensor 22mm met verlengkabel (1,8m) - Pt1000 temperatuursensor
7.6 Leveringsomvang zonnegascombi S.M.A.R.T. (V2)
- Voorgemonteerde kit:
- PWM pomp + kabel - Mixventiel - Appendages (verwerkt in de kit)
- Clip on Pt1000 temperatuursensor 22mm met verlengkabel (1,8m) - Pt1000 temperatuursensor - Pt1000 temperatuursensor t.b.v. MV-kanaal
Systeem Aantal collectoren
Boiler (l)
Expansievat (l)
Pompset Mengventiel
200D/5,0 2 200 18 Advanced 15mm knel
200D/7,5 3 200 25 Advanced 15mm knel
300D/7,5 3 300 25 Advanced 15mm knel
300D/10,0 4 300 35 Advanced 15mm knel
400D/10,0 4 400 35 Advanced 22mm knel
50
8. Boilervat zonnegascombi systemen
8.1 Specificaties en aansluitingen boilervat zonnegascombi
200 200
Liggend 300 400
Inhoud (V) l 194 194 292 393
Inhoud (V) m3 0,194 0,194 0,292 0,393
Inhoud Hottop (Vbu) l 93 60 125 165
Gewicht kg 31 31 44 117
Max. werkdruk boiler bar 10 10 10 10
Max. werkdruk spiraal bar 10 10 10 10
Max. temperatuur boiler °C 85 85 85 85
Isolatie Neopor® Neopor® Neopor® PUR
mm 60 60 60 50
Stilstandsverlies (S) W 54 54 84 112
Energieklasse
B B C D
Onderste spiraal (Collectoren)
Spiraaloppervlakte m² 1,0 1,0 1,3 1,65
Vermogen volgens DIN 4708 kW 44 44 55 50
Bovenste spiraal (Soloketel)
Spiraaloppervlakte m² 1,0 1,0 1,3 0,95
Vermogen volgens DIN 4708 kW 44 44 55 29
200 liter dubbel
51
200 liter liggend dubbel
300 liter dubbel
52
Nr. Zonnegascombi V1
1. Warmwater uit
2. Temperatuurmeter
3. Ruimteverwarming naar naverwarmer
4. Sensor voorraadvat boven S3
5. Circulatie
6. Retour ruimteverwarming (via driewegklep)
7. Elektro-element (optioneel)
8. Van collector
9. Boilersensor S2
10. Naar collector (via pompset)
11. Koudwater in
400 liter dubbel
53
8.2 Plaatsing van het boilervat
Om warmteverliezen te voorkomen verdient het de voorkeur om de zonneboiler zo te plaatsen dat het leidingwerk
tussen het boilervat en collector, maar ook tussen het boilervat en na-verwarmer, zo kort mogelijk is. De opstelruimte
van het boilervat en de pompset met regelunit dient droog en vorstvrij te zijn.
Plaats het boilervat op een stevige en vlakke ondergrond. Houdt rekening met het totale gewicht bij een gevuld
boilervat en zorg voor voldoende ruimte rondom het boilervat.
9. Aansluiten van het zonnegascombisysteem V1 Volg voor het installeren van het zonneboilergedeelte hoofdstuk 3 t/m 5 van deze waterzijdige handleiding. Voor het
aansluiten van het extra CV gedeelte t.b.v. het zonnegascombisysteem V1 volgt u onderstaande hoofdstukken.
9.1 Aansluiten van de CV-leidingen zonnegascombi V1
Voor de CV-leidingen adviseert HRsolar 22mm. De aansluitingen van de bovenste CV-
spiraal in het vat zijn 22mm knel (200 en 300 ltr.) en 1” binnendraad ( 400 ltr.). Monteer
de CV-leidingen 50cm naar beneden om een warmteslot te creëren en isoleer de
leidingen goed om warmteverliezen te beperken (zie figuur hiernaast).
Sluit de CV leidingen aan volgens het hydraulisch principe schema op bladzijde 47.
Zorg ervoor dat de leidingen zorgvuldig zijn geïsoleerd om brandwonden en
warmteverlies te voorkomen.
9.2 Aansluiten driewegklep zonnegascombi V1
Zorg dat de regelunit spanningsloos is bij het monteren van de sensoren en klep.
Kleur draad Stekker positie regelunit
Bruin L
Blauw N
Zwart R3
Indien gewenst kan de positie van A en B verwisseld worden door de motor los te halen, de twee montageschroeven
te verplaatsen, de motor 90 graden te draaien en weer vast te klikken.
Aansluiting
driewegklep
Aansluiten:
A Naar ketel
B Naar voorraadvat
AB Retour van CV circuit
Watertechnische aansluitingen driewegklep
Elektrische aansluitingen driewegklep
54
9.3 Testen van de driewegklep
Om de driewegklep te testen op het mechanisch omlopen van de stand, kan deze via de ADVANCED regelunit
handmatig bediend worden.
Houdt de rechter acceptatie toets 3 seconden ingedrukt totdat MONIT in het display verschijnt.
Scrol vervolgens met het draaiwiel naar rechts totdat u HAND ziet.
Druk 1 maal op de acceptatie toets en scrol naar rechts totdat u HAND 3 ziet.
Druk 1 maal op de acceptatie toets en draai totdat u MAX ziet.
Bevestig dit door 1 maal op de acceptatie toets te drukken.
Het relais van R3 (de klep) wordt nu met 230 V bekrachtigd en de klep moet nu omlopen.
Om de klep weer terug te schakelen doet u dezelfde handeling maar zet u HAND3 op UIT.
De klep zou nu in ruststand moeten staan.
Indien de klep naar behoren functioneert voer dan dezelfde handeling uit maar zet HAND 3 op AUTO
Indien het systeem juist functioneert vergeet dan niet HAND 3 weer op de stand
AUTO te zetten en te bevestigingen met de acceptatie toets.
9.4 Plaatsing sensoren zonnegascombi V1
Zorg dat de regelunit spanningsloos is bij het monteren van de sensoren.
Topsensor 200 en 300 liter boilers
Bij de 200 en 300 liter boilervaten is de topsensor bovenin het vat reeds geplaatst en behoort de sensor alleen nog op
de ADVANCED regelunit te worden aangesloten op positie S3.
Topsensor 400 liter boiler
Bij het 400 liter boilervat is in de bovenzijde van het vat een 1/2” aansluiting beschikbaar waarin de bij de boiler
meegeleverde dompelbuis met borgmoer een sensor geplaatst kan worden. Deze sensor moet worden aangesloten
op S3 van de ADVANCED regelunit. (deze sensor is meegeleverd bij de zonnegascombi V1 set)
Sensor CV retour
Voor het meten van retourtemperatuur van de CV moet de bij de zonnegascombi V1
uitbreidingsset meegeleverde 22mm clip-on sensor op de retourleiding vóór de driewegklep
worden geplaatst. Deze sensor moet in de ADVANCED regelunit op S5 aangesloten worden
met behulp van de meegeleverde aansluit/verlengkabel.
Voor het plaatsen van de sensoren S3 en S5 moet de kruiskopschroef in de regelunit losgedraaid worden waarna de
witte kap eruit gekanteld kan worden. Achter het paneel bevinden zich de aansluitklemmen
55
Indien gebruik gemaakt wordt van een andere kabel als geleverd, dan dient deze direct op de regelaar aangesloten te
worden. Neem de voor-gemonteerde sensorkabels los en monteer de kabels van de sensoren volgens onderstaand
schema.
Aansluitschema ADVANCED regelunit
9.5 Instellen regelunit zonnegascombi V1
De ADVANCED regelunit, geleverd bij de zonnegascombi, kan ook de driewegklep aansturen die in de retourleiding
van de CV gemonteerd moet worden.
Het instellen van het juiste installatieschema doet u op de volgende wijze:
Houd de rechtse acceptatie knop 3 seconden ingedrukt totdat MONIT verschijnt
Scrol éénmaal naar rechts met het draaiwiel naar de parameter SYS.
Druk op de rechtse acceptatie knop en kies met de draaiknop systeem 9.
Druk op de rechtse acceptatie knop om te bevestigen.
De regelaar is ingesteld als zonnegascombi V1
56
BASIC
10. Extra functies en instellingen BASIC en ADVANCED
10.1 Extra functies
SuMoSy (opbrengstmeting)
De SuMoSy is een optionele flowmeter die aangesloten
wordt op de regelunit om de flow en opbrengst te kunnen
meten. De SuMoSy is plug & play. indien de SuMoSY wordt
aangesloten op de regeling hoeft er niets meer te worden
ingesteld. De flow in L/H en de opbrengst in MW en KW
kunnen worden afgelezen op het display van de regeling.
Het molex stekkertje van de flowsensor dient te worden
aangesloten op S6 van de BASIC of de ADVANCED regeling.
Artikelnr. 45050: Regelunit BASIC
Artikelnr. 81084: Regelunit ADVANCED
Thermische desinfectie (legionella preventie) alleen in de Advanced
Deze functie dient als optie om de vorming van legionella in drinkwaterreservoirs door gerichte activering van
naverwarming te voorkomen.
Deze functie schakelt een te kiezen relais van de regelaar. Achter het relais dient een schakeling opgenomen te
worden (bijvoorbeeld circulatieleiding met pomp of elektrisch element).
Achter het schuifgedeelte bevinden zich nog twee knoppen, hiermee kan worden gekozen voor de handbedieningsfunctie en de vakantiefunctie.
Handbediening
Wanneer de handbedieningsknop wordt ingedrukt dan wordt het systeem gedurende
één minuut handmatig ingeschakeld. In het scherm wordt het aftellen getoond van 60
sec naar 0. Gedurende deze tijd zal de pomp 100% snelheid draaien (R1).
Vakantiefunctie
Wanneer de vakantieknop gedurende 3 seconden wordt ingedrukt, verschijnt in het display het menu
“Dagen”. Met de draaiknop kan het aantal afwezigheidsdagen worden ingesteld. Gedurende deze dagen
wordt het boilervat in de nachturen afgekoeld. Hiermee wordt overmatige degeneratie van het glycolmengsel
voorkomen. Wanneer het aantal dagen op 0 wordt ingesteld, dan is de vakantiefunctie gedeactiveerd.
Zie voor uitgebreide instellingen en functies van de BASIC en ADVANCED regelingen de handleidingen op
onze website.
ADVANCED
57
10.2 Overzicht parameters BASIC en ADVANCED
Aanduiding Betekenis Eenheid Bereik Standaard
Statusmenu
T COL Temperatuur collector (warmste kant) S1 °C -40…260 variabel
T BOD Temperatuur boiler onder S2 °C -40…260 variabel
T TOP Temperatuur boiler boven S3 (indien aangesloten) °C -40…260 variabel
S4/ T WAS Indien aangesloten of Sun Wash wordt toegepast °C -40…260 variabel
S5 Afhankelijk van systeemkeuze °C -40…260 variabel
n 1% BASIC=snelheid solarpomp ADVANCED=solarpomp gestuurd(zie PWMA) % 0…100 variabel
n 2% Status pomp 2 / klep aangestuurd 100% / relais aangestuurd 100% % 0…100 variabel
L/H Flow Liter/uur 0…9999 variabel
TFHQM BASIC=T boiler tapwater uitgaand. ADVANCED=T retour collectorcircuit °C -40…260 variabel
TRHQM Temperatuur koude aanvoer °C 0…20 10
kWh Opbrengst systeem kWh 0…9999 variabel
MWh Opbrengst systeem MWh 0…9999 variabel
N3 Relais 3 (0=UIT, 100=AAN) % 0 of 100 variabel
N4 Relais 4 (0=UIT, 100=AAN) % 0 of 100 variabel
PWMA Snelheid pomp 1 (standaard solarpomp) Liter/uur 0…9999 variabel
PWMB Snelheid pomp 2 Liter/uur 0…9999 variabel
TDIS Actuele thermische desinfectie temperatuur (indien functie aan) °C -40…260 S3
TTDESS Tijd tot aansturen relais (indien functie aan) dd:hh 00:00…30:24 variabel
TIJD Tijd actueel uu:mm 00:00…23:59 variabel
DATUM Datum actueel DD/MM/JJJJ 31/12/2099 variabel
Instelmenu parameters
MONIT Monitoring
h R1…h R4 Bedrijfsurenteller relais 1 t/m 4 (R1…R4) Uren 0…9999 variabel
DAGEN Weergave bedrijfsdagen sinds ingebruikname regelaar dagen 0…9999 variabel
MAXS1..S6 Maximum behaalde temperaturen bij S1…S6 °C -40…260 variabel
MINS1..S6 Minimal behaalde temperaturen bij S1…S6 °C -40…260 variabel
SYS Systeeminstallaties
1 Standaard tapwatersysteem
2 (BASIC) Tapwatersysteem + brandervoorwaarde-thermostaat functie
3 (BASIC) Tapwater + Sun Wash functie
5 2 boiler zonne energie systeem met kleplogica, 1 pomp, 3 sensoren en 3-wegklep
6 2 boiler zonne energiesysteem met pomplogica, 2 pompen, 3 sensoren
7 Zonne energiesysteem met oost-/ westdak, 2 pompen, 3 sensoren
8 Zonne energiesysteem met 1 boiler en naverwarming via vaste brandstofketel
9 Zonne energiesysteem met 1 boiler en retourverhoging cv-circuit (zonnegascombi V1)
11 Zonne energiesysteem met 1 boiler en retourverhoging cv-circuit (zonnegascombi S.M.A.R.T.)
LADEN
SMAX Maximumtemperatuur boiler °C 0…95 85
COL F
CEM Maximumtemperatuur collector °C 80..200 130
NV Brandervoorwaarde-thermostaat functie
ON/OFF Aan-/uitschakeling functie (BASIC via systeem 2) ON/OFF OFF
NV IN Inschakeltemperatuur naverwarming °C 0.5…95 55
NV UI Uitschakeltemperatuur naverwarming °C 0.5…95 60
T1O…T3O Inschakeltijd 1 t/m 3 uu:mm 00:00…23:59 00:00
T1F…T3F Uitschakeltijd 1 t/m 3 uu:mm 00:00…23:59 00:00
WASCH
ON/OFF Aan-/ uitschakeling functie (BASIC via systeem 3) ON/OFF OFF
T WAS Wastemperatuur °C 20…90 40
TIMER Tijd tot koude spoeling mm:ss 00:00…60:00 45:00
RELAY
R1 Instellingen relais 1 (standaard solarpomp) ON/OFF,PUlS,PSOL,PHEA,0-10, ADAP PSOL
MIN Minimum toerental pomp % 15…100 30
MAX Maximum toerental pomp % 35…100 100
HAND Handbediening relaiscontacten
HAND1…4 Handbedieningsfunctie relaiscontacten 1 t/m 4 (R1…R4) BASIC R1, R2 UIT,MIN,AUTO,MAX AUTO
TDIS Thermische desinfectie / legionella preventie
ON/OFF Aan-/uitschakeling functie ON/OFF OFF
PDIS Controle periode thermische desinfectie Dagen/24uur 0…720 24
DEIP Desinfecteerperiode minuten 0…1380 60
TDIS Desinfecteren temperatuur (bewaking) °C 0…95 60
OSDIS Optie starttijdvertraging AAN/UIT AAN/UIT UIT
SDIS Starttijdvertraging, inschakelen relais wordt tot dit tijdstip vertraagd uu:mm 00:00…23:59 18:00
58
Parameters uitsluitend in de ADVANCED
Parameters uitsluitend zichtbaar wanneer SuMoSy aangesloten
De volledige handleidingen van de regelunits Basic en Advanced kunt u downloaden van onze website
.
TSDIS Sensor thermische desinfectie S1…S5 S3
RDIS Relais thermische desinfectie (afhankelijk van andere instellingen) R2…R4 R2
HQM Instellingen opbrengstmeting (SuMoSy optie is Plug & Play)
ON/OFF Aan-/uitschakeling functie ON/OFF OFF
SFHQM Voorloopsensor S1…S6 S1
SRHQM Retoursensor S1…S6 S6
DATUM Datum en tijdsinstellingen
LANG Menutaal (NL, DE, EN, FR) NL
RESET Aan-/uitschakeling fabrieksinstellingen ON/OFF OFF
59
11. Vullen en ontluchten van de zonneboiler
Vul de volgende onderdelen van de installatie in volgorde:
1. Tapwaterzijdig (boilervat)
2. Collectorcircuit
11.1 Vullen en ontluchten tapwaterzijdig
Gebruik uitsluitend sanitairwater van het waterleidingbedrijf voor het vullen.
Het vullen en ontluchten gaat als volgt:
1. Open in de installatie een warmwaterkraan;
2. Open de hoofdtoevoer van het koudwater;
3. Open de stopkraan van de inlaatcombinatie;
4. Vul de boiler totdat er water uit de geopende warmwaterkraan komt.
Controleer alle aansluitingen, het inspectieluik in de boiler en de dompelbuis
(indien aanwezig) op lekdichtheid.
Laat het water nog enkele minuten stromen om ervoor te zorgen dat de boiler en
leidingen volledig gespoeld en ontlucht zijn. Sluit dan de warmwaterkraan.
11.2 Vullen en spoelen collectorzijdig Voor het op een juiste wijze vullen van het collectorcircuit is een
vulpompkar benodigd! (Optioneel leverbaar, bestelnummer: 81080).
Gebruik in geen geval handpompen of (accu)
schroefboormachine aangedreven pompen.
1. Verwijder de dop van de vulpompkar en vul het reservoir met het door HRsolar
geleverde glycol. Indien u Tyfocor LS gebruikt: mengverhouding 1 kan glycol met
1,5 deel water. Indien u Antifrogen SOL HT Readymix gebruikt, is deze
kant-en-klaar.
2. Sluit de perszijde aan op de bovenste vulkraan (1) van de pompset. Sluit de
retourslang van de vulpompkar aan op de onderste kraan (2) van de pompset.
Indien een SuMoSy in het glycolcircuit wordt toegepast, open de vulkraan eerst
voor circa 30% vul het systeem volledig met vloeistof. Open de kraan daarna
volledig en ga verder met het rondpompen bij stap 3.
3. Open de kranen en laat de vulpomp voor vijf minuten rondpompen. Stop de vulpomp
en wacht tot al het vloeistof teruggelopen is in de vulpompkar.
4. Start nogmaals de vulpomp voor vijf minuten.
5. Laat de systeemdruk meerdere keren oplopen tot 3 bar door het sluiten van de
retour vulkraan.
6. Sluit de vulkranen en zorg dat het systeem op een druk van 2 bar staat.
7. Steek de stekker van de pompset in het stopcontact en zet de pomp op handmatig,
zoals hieronder beschreven.
8. Schuif het voorpaneel van de regelaar naar beneden. Druk op de
handbedieningstoets, zoals hiernaast is weergegeven. Het systeem
zal nu gedurende 1 minuut handmatig rondpompen.
Inspecteer of er nog lucht in het systeem zit en herhaal indien nodig stap 3 t/m 5.
1
2
60
12. Inbedrijfname Indien het boilervat en het collectorcircuit zijn gevuld en ontlucht, is de zonneboiler klaar voor gebruik.
Zorg dat de stekker van de pompset in de wandcontactdoos zit, stel de regelunit indiennodig in en loop de checklist na
(hoofdstuk 16).
13. Buiten bedrijf stellen In sommige situaties kan het voorkomen dat de installatie buiten bedrijf moet worden gesteld. Trek de stekker uit de
wandcontactdoos. De installatie is nu buiten bedrijf.
Als er sprake is van vorstgevaar, bij het boilervat, is het raadzaam de gehele
tapwaterinstallatie af te tappen.
Als de collectoren worden ontkoppeld, zorg er dan voor dat elke collector is
afgedekt en de temperatuur van de vloeistof onder de 40°C is.
14. Onderhoud en garantie Voor een goede werking van het zonneboilersysteem is inspectie door een erkende installateur benodigd. De druk
van het collectorsysteem en expansievat en de beschermingsgraad van het glycol/watermengsel dient één maal per
twee jaar gecontroleerd worden. Daarnaast adviseren wij om het systeem preventief eens per vier jaar volledig te
spoelen en de glycol te vervangen. Voor het spoelen en luchtvrij vullen van het systeem is een vulpompkar benodigd.
(Optioneel leverbaar, bestelnummer: 81080)
Antivrieswaarde van het Antifrogen SOL HT Glycol
De beschermingsgraad van het glycol kan gemeten worden met een brixmeter
(Optioneel leverbaar, bestelnummer: 80121). Plaats hiervoor een druppel van het mengsel uit
het systeem op de glazen plaat. Sluit het kapje en kijk door het venster naar de brix schaal.
Type Glycol % hoger dan
Antifrogen SOL HT - 40 %
Is het percentage lager dan in bovenstaande tabel dient de installatie te worden voorzien van nieuwe glycol.
Antivrieswaarde van Tyfocor LS glycol (systemen voor 1 september 2013)
Tot 1 september 2013 leverde HRsolar standaard Tyfocor LS glycol die gemengd moest worden met water. Vanaf 1
september 2013 levert HRsolar standaard Antifrogen HT SOL Ready-mix die kant en klaar is gemengd. Voor het
meten van Tyfocor LS glycol is een refractometer benodigd (bestelnummer 80120).
Is de temperatuur hoger dan in bovenstaande tabel dient de installatie te worden voorzien van nieuwe glycol.
Indien een installatie is voorzien van Tyfocor LS, (of ander type glycol) en gevuld
wordt met Antifrogen SOL HT Ready-mix, dient het collectorcircuit eerst volledig
geleegd te worden. Gebruik perslucht om het systeem leeg te blazen.
Type Glycol Temp. lager dan
Tyfocor LS - - 23 %
61
Antivrieswaarde van Antifrogen SOL HT meten met een refractormeter Het is mogelijk om Antifrogen SOL HT te meten met een refractometer. De procedure blijft gelijk maar de schaalverdeling is anders. Hanteert u in dit geval onderstaande schaal voor beide type glycolsoorten.
* Let op: de waarde van het Antifrogen van minimaal -50°C op de propyleen schaal is
niet de daadwerkelijke antivrieswaarde. De meetschaal voor Antifrogen is anders dan
van Tyfocor. De waarde van -50 °C op deze schaal is – 23,0 °C in werkelijkheid voor het
Antifrogen.
Schade aan het systeem als gevolg van bevriezing valt niet onder de garantie.
PH-waarde van het Glycol De pH-waarde van de collectorvloeistof moet minimaal 7 zijn. Deze kan gemeten
worden met standaard verkrijgbare pH-test strookjes die verkleuren bij aanraking met
de vloeistof (Optioneel leverbaar, bestelnummer: 84008). Het glycol dient vervangen
te worden indien de waarde lager is dan 7. Ook hier geldt dat Indien een installatie is
voorzien van Tyfocor LS, (of ander type glycol) en gevuld wordt met Antifrogen SOL
HT Ready-mix, het collectorcircuit eerst volledig geleegd dient te worden. Gebruik
perslucht om het systeem leeg te blazen.
Druk in het zonnecollectorsysteem
De druk in het gesloten zonnecollectorcircuit moet minimaal 2 bar zijn. De druk is af te lezen op de manometer van de
pompset. Indien de druk lager is dient lekkage in het systeem uitgesloten te worden en de systeemdruk met behulp
van een vulpompkar en glycol weer op de juiste druk te worden gebracht.
Druk van het expansievat
De voordruk van het expansievat mag maximaal 0,5 Bar verschildruk hebben met de systeemdruk. Standaard worden
de expansievaten met een voordruk van 1,8 Bar geleverd.
Let op: er mogen alleen expansievaten worden toegepast geschikt voor
zonneboilersystemen.
Antifrogen HT SOL
Tyfocor LS
62
15. Storingen
Systeem storingen
Storing Oorzaak Oplossing
Druk is te laag < 2 bar Lekkage in het zonzijdige circuit Lekkage verhelpen
Defect expansievat Vervang het expansievat
Druk loopt erg op wanneer de collector opwarmt
Defect expansievat Vervang het expansievat
Het voorraadvat is heet, maar het uitstromende water is koud
Defect mengventiel Vervang het mengventiel
Tikkende/hakkelende pomp Lucht in het systeem
Spoel het systeem door met een vulpompkar
Pomp defect Vervang pomp
De systeemdruk is opgelopen tot 3 bar
Mogelijk defect expansievat of voorraadvat Neem contact op met de
fabrikant
Regelaar storingen
Storing Code regelaar Oorzaak Oplossing
☺ geen Alles in orde Geen actie
is zichtbaar geen Maximale temperatuur
collector bereikt
Geen actie vereist, de pomp is gestopt met
pompen
en zijn zichtbaar 0001 kabelbreuk sensor x Controleer de kabel en
vervang eventueel de sensor 0002 kortsluiting sensor x
en zijn zichtbaar Pomp staat handmatig aan
of uit Stel de pomp in op
automatisch
en zijn zichtbaar Maximale opslagtemperatuur
bereikt
Geen actie vereist, de pomp is gestopt met
pompen
DT te hoog
(Meer dan 50°C verschil tussen collector en voorraadvat, terwijl
de temperatuur in het voorraadvat nog geen 80°C is.)
0011
Lucht in het systeem Spoel het systeem door
met een vulpompkar
De leidingweerstand tussen de collector en de pomp is te
hoog / flowprobleem
Controleer het leidingwerk op lengte, bochten en verstoppingen/knikken
Defecte pomp Vervang de pomp
VL/RET verwisseld 0031 Col. temperatuur stijgt na
inschakelen niet
Draai de aanvoer en retourleiding om en/of
controleer positie collectorsensor
Gegevensopslag defect
0061 Vervang regelaar
Boilermax verschreden 0081 De maximumtemp. van de
boiler is overschreden.
Wacht totdat de temperatuur gezakt is. Controleer of pomp op
handmatig staat.
Indien een regelaar storing is verholpen zal de LED indicatie weer groen worden. Bevestig de verholpen
storing door de ⟲ escape toets 2 seconden lang in te drukken.
63
16. Checklist installatie
Buitenwerk
Collectorsensor juist geplaatst
Juiste installatie t.b.v. afwatering
Voldoende ballast (indien platdak)
Collectorvloeistof
Systeemdruk (2 bar) _____ bar
Collectorvloeistof _____ °C
Binnenwerk
Inlaatcombinatie geplaatst
Mengventiel juist geïnstalleerd
Voordruk expansievat 1,5 - 1,8 bar
Regelunit
Regelunit geeft geen foutmeldingen
Collectortemperatuur uitleesbaar
Boilertemperatuur uitleesbaar
Pomp staat op automatisch !
Overig
Naam installateur
De werking is uitgelegd aan de eigenaar
De zonneboiler werd conform dit voorschrift gemonteerd en in bedrijf genomen, geïnspecteerd en onderhouden.
Datum inbedrijfstelling systeem
64
17. Periodieke onderhoudskaart Het systeem dient eens per 2 jaar te worden geïnspecteerd door een erkende installateur. Voor aanspraak op garantie van eventuele defecten dient deze onderhoudskaart te kunnen worden overhandigd aan de leverancier van het systeem.
Installatiebedrijf Datum onderhoud
Glycol antivries waarde
Glycol pH-waarde
Systeem druk
Expansie-vat druk
Opmerkingen/paraaf monteur
65
HRsolar BV Leehove 4 2678 MC De Lier Nederland www.hrsolar.nl
De informatie in deze installatiehandleiding valt onder het auteursrecht. Informatie hieruit mag niet zonder schriftelijke toestemming van HRsolar worden gekopieerd of op welke manier dan ook worden gereproduceerd.