institucionalni - sindic.cat institucional en serbi.pdf · novi projekti _.. ooo~ Španski...

Španski/Španjolski Institucionalni ProgramPrograma Institucional de Cooperación

Spanish Institutional Programme

¥

SPANSKI

INSTITUCIONALNI

PROGRAM

Pravna saradnja naBaLkanu od 1999. godine

~q-.""----iBrad ~

_' ~. =-~~ ~ 1.~SavlrSrt .. " iita S'j~

_r.. --oof .¿:vsava. Sima aFãget ' àh.isi)ára~at ar Cal' .,1. ugoJ U.~ 1;(

\, UZIa, 'i. Poiar a jt Hateg.' .1 \. Firi.i.U9~ Obr\~" ~üRos\l ~.. Cj~-aebe.j '/ ..~eta B~sÇi-\' i~ Resita' LJ

.~omorlrte ~rme'risiifeow ~Arinu . " Pestis'e"à,it Cornea I.m ~ iY.' . i- Sa 1~" ~~ ~Montána ,~~ ofBataMoltlo'f ,.Fl"sua Ors 'a" -.,

""-i8or

i1

I

.dir ii"'~, Cã~e§a~~_l

1 A "Meto! i¡.Zaieëi:ia:~ .:1 - 1"'-1ft' .Planl

\t t ~ -+.560 m .ažanj Minicevt

~KuIB

.~,~c'L.,.:

-2.16inMidžor

Gm

..

. ,

Španski/Španjolski institucionalni programPrograma Institucional de Cooperación

Spanish Institutional Programme

¥

SPANSKI

INSTITUCIONALNI

PROGRAM

Pravna saradnja .naBaLkanu od 1999. godine

Januar 2003.

Prevod sa španskog jezika: Ivana Jovanovic

Izdaje: Španski institucionalni program

-- Saradnja u okviru ŠPANSKOG INSTITUClONALNOG PROGRAMA zasno-

vana je na Sporazumu koji je zakljucen lO. luna 1998. godine izmeduDefensora del Pueblo (Ombudsmana Španije), Ilustre Colegio de Abo-

gados de Madrid (Madridske advokatske komore) i Sindic de Greuges

de Catalunya (Ombudsmana Katalonije) uz prisustvo Ombudsmena Fe-

deracije Bosne i Hercegovine. Zbog toga, cetiri godine kasnije, za nas je

ponos predstaviti ovu brošuru koja obuhvata realizovani rad tokom

ovog perioda.

Bosna i HercegovinaFederacija Bosne i HercegovineOMBUDSMENI/OMBUDSMANI

FEDERACUE BOSNE I HERCEGOVINE

~~~.., ~.

,~¡...i_i'1'\ l .

ŠPANSKI INSTITUCIONALNI PROGRAM ciji je doprinos od ogromnog

znacaja za ucvršcivanje vladavine prava u Bosni i Hercegovini, do sada

je realizovan kroz obuku Ombudsmena i njihovog osoblja, zatim sudija,

tužioca i advokata putem organizovanja predavanja i kurseva kako uŠpaniji tako i na Balkanu.

Ombudsmani FederacijeBosne i Hercegovine

U toku obuke ucesnici su imali priliku da se upoznaju sa propisima i ra-

dom odgovarajucih institucija u Španiji, što je imalo za pozitivan rezul-

tat pronalaženje odgovora na neka otvorena pitanja iz društvenog živo-

ta Bosne i Hercegovine koja prolazi svoj tranzicioni periodo To se pose-

bno odnosi na one oblasti društvenog života koje imaju odredene isto-

rijske, sociološke ili demografske slicnosti kao što je oblast obrazovanja,

sloboda medija, socijalna zaštita i dr.

Ovom prilikom želimo istaci da je saradnja u okviru Španskog instituci-

onalnog Programa bila posebno znacajna za Ombudsmene Federacije

Bosne i Hercegovine koji su kao "nova institucija" za zaštitu Ijudskih pra-

va na ovim prostorima imali priliku da se upoznaju sa bogatim isku-

stvom španskog i katalonskog ombudsmena, kao i Madridske advoka-

tske komore, koji su im pružili nesebicnu pomoc i dragocjena uputstva.

Ombudsmeni Federacije Bosne i Hercegovine izražavaju zadovoljstvo što

Španski institucionalni Program, koji je zapoceo svoj rad u Bosni i Her-

cegovini, nastavlja svoje korisne aktivnosti i šire u regionu Balkana i što

u buducnosti možemo ocekivati dalju suradnju u kojoj ce biti obostrane

koristi.

Ombudsmeni Federacije BIH

Vera Jovanovic

Esad Muhibic

Branka Raguz

lSut.(J.æa~~

Sadržaj

Predstavljanje Programa 6

Institucije koje vode Program 8

Ombudsman Španije 8

Advokatska komoraMadrida 9

Ombudsman Katalonije 10

Španska agencija zamedunarodnu saradnju (AECI) 11

Lokalni partneri u regionu 12

Rad Španskoginstitucionalnog programa 13

13

15

17

20

21

- - _.- ~- 21

Ombudsman

Advokatura

Pravosudna administracija

Univerzitet

Ostale aktivnosti __

Novi projekti _.. ooo~

Španski institucionalniprogram u štampi .. 00022

Kompletna lista aktivnosti 24

Zajednicko finansiranjei organizovanje aktivnosti .. 26

Zahvaljujemo se 26

DPredstavljanje Programa

Ova publikacija ima za cilj da pred-

stavi Španski institucional ni pro-

gram i prikaže posa o koji je realizo-

van tokom više od cetiri godine

postojanja.

Ko smo mi?

Španski institucionalni program

(dalje u tekstu Program) naziv je ko-

ji oznacava pravnu saradnju kojom

rukovode i koju na podrucju Balka-

na zajednicki održavaju Ombud-

sman Španije, Advokatska komora

Madrida (lCAM) i Ombudsman Ka-

talonije, a koju najvecim djelom fi-

nansira Španska agencija za medu-

narodnu saradnju (AECI).

Ova zajednicka akcija plod je poka-

zane dobre volje i obaveza preuze-

tih Ugovorom koji su 10. juna1998. godine u Madridu potpisali

ombudsman Španije, predsjednik

Advokatske komore Madrida i om-

budsman Katalonije.

Angažman koji su preuzele ove tri

institucije olicen je u programu ak-

tivnosti na saradnji sa razlicitim ins-

titucijama na Balkanu koji se bez

prekida razvijao od 1999. godine.

Cilj i nacrt Programa

Cilj Programa je da se doprinese

ucvršcivanju vladavine prava, prije

svega pružanjem podrške jacanju

institucija Ombudsmana, advokatu-

re i sudske vlasti u zemljama balkan-

skog regiona sa kojima saradujemo.

U tom cilju, zajednicki radimo sa

institucijama Ombudsmana, advo-

katskim komorama, udruženjima

sudija i tužilaca, univerzitetima i

ostalim pravnim institucijama sa

pomenutog geografskog podrucja,

na polju tehnicko-pravne pomoci,

Potpisivanje Ugovora izmedu ombudsmana Španije, predsjednika Advokatske komoreMadrida i ombudsmana KataJonije, dana 10. juna 1998. u sjedištu Advokatskekomore Madrida

'" -,,"

r-

1, l r

Hnlqqf

'1

î ~

;1: ¡

u,-"


obuke i razmijene profesionalnih is-

kustava. Saradujemo u onim obla-

stima koje predlože zainteresovane

institucije i zajedno sa njima organi-

zujemo aktivnosti koje se odvijaju

kako u Španiji, tako i na Balkanu.

Osim posebnih projekata u cilju za-

štite Ijudskih prava na sudskom

vansudskom nivou, bavimo se

pružanjem kontinuirane pomoci

institucijama iz regiona u smislu do-

stavljanja normative i prakticne do-

kumentacije.

ODLlKE PROGRAMA SU:

, I

· Njegova institucionalnapriroda: Program saraduje sa:pocev od španskih javnih insti-tucija do analognih institucijau zemljama sa kojima se sara-duje, pa sve do institucija nanajvišem nivou.

· Pružanje sveobuhvatnepravne pomoci: saradnja sene ogranicava samo na oblastkojom se bave institucije kojevode Program, vec se u okvirunjega saraduje sa institucijamasa pomenutog geografskogpodrucja koje su razlicite odOmbudsmana ili advokatskihkomora, i, gde je to neopho-

dno, Program posreduje pri sa-radnji koju su ponudile drugešpanske pravne institucije.

Pravna saradnja na Balkanu od 1999. godine

Institucije koje vode Program,

Španska agencija za meduna-

rodnu saradnju (AEel), lokalni

partneri i druge institucije sa-radnici

i

Ii'ì

Rad Španskog institucionalnog pro-

grama moguc je zahvaljujuci dopri-

nosu i ucešcu razlicitih institucija.

Tako, uz Ombudsmana Španije,

Advokatsku komoru Madrida i Om-

budsmana Katalonije, koji vode i

promovišu Program, i uz glavnog fi-

nansijera, Špansku agenciju za me-

dunarodnu saradnju (AECI), postoje

druge institucije koje su nužne za

njegovo funkcionisanje.

U tom smislu, dosad smo mogli da

racunamo na saradnju, izmedu

ostalih, Centra za Ijudska prava Uni-

verziteta u Sarajevu, u Bosni i Her-

cegovini, u vidu lokalnog partnera

u regionu.

S druge strane, imajuci u vidu mul-

tidisciplinarni karakter pomoci koju

pružamo, osim eksperata pri institu-

cijama koje vode Program, valja is-

taci posvjecenost razlicitih strucnja-

ka iz oblasti pravosudne administra-

4

Konferencija za novinare ombudsmana Španije, predsjednika Advokatske komore Ma-drida i ombudsmana Katalonije u sjedištu Komore, dana 77. juna 2002.

cije i pažnju koju su posvjetili pred-

stavnici drugih španskih institucija,

što omogucava pružanje saradnje

na najvišem nivou, prilagodavajuci

je, u svakom slucaju, potrebama ko-

je su iskazale zainteresovane strane.

Takode, u prilici smo da racunamo

na saradnju medunarodnih organi-

zacija koje djeluju u regionu.

Geografsko podrucje

Tokom 1999. godine naša aktivnost

bila je usredsredena iskljucivo na sa-

radnju sa institucijama oba entiteta

Bosne i Hercegovine, jer je u poce-

tku Program nastojao da odgovori

--1" I

na zahtjeve za saradnjom koje su in-

stitucije ove zemlje uputile instituci-

jama koje vode Programo Vec 2000.

godine, uspostavljeni su kontakti sa

susednim državama. Ovo regional-

no širenje konsolidovalo se tokom

2001. godine putem aktivnosti u ko-

jima su ucestvovali predstavnici Ko-

soya, Crne Gore i Srbije. Geografsko

proširivanje dometa našeg djelova-

nja je u porastu. Pocetkom 2002.

godine Program je predstavljen u

Makedoniji, a predvida se u bliskoj

buducnosti ukljucivanje i drugih dr-

žava na Balkanu. Na ovaj nacin,

omogucava se otvoreni dijalog me-

du pravnicima iz cijelog regiona.

~f:¡:~:"',

Sastanak predstavnika in-stitucija koje vode Programsa ombudsmanima Federa-cije Bosne i Hercegovine

(Sarajevo, Bosna i Herce-govina, juli 7999.)

DInstitucije kojevode Program

OMBUDSMAN ŠPANIJE

(DEFENSOR DEL PUEBLO)

Enrike Muhika Ersog

Enrike Muhika Ersog ombudsman je

Španije od 15. juna 2000. godine,

nakon povjerenja dobijenog na ple-

narnim sjednicama Kongresa i Se-

nata, koji su ga izabrali na dužnost

pošto je u prvom krugu glasanja

dobio više od tri petine glasova cla-

nova oba Doma Parlamenta.

Ombudsman Španije jedna je od

institucija koje garantuju sistem za-

štite prava i sloboda, predviden

španskim Ustavom i regulisan Or-

ganskim zakonom 3/1981, od 6.

aprila.

Djelovanje ombudsmana Španije

ima dvostruki cilj. Sa krajnje tacke

gledišta to je zaštita i odbrana

osnovnih Ijudskih prava; a u pra-

kticnom smislu realizuje se nadgle-

danjem institucija Javne uprave.

Nadgledanjem djelovanja institucija

Javne uprave i njihovih zaposlenih

nastoji se da se obezbjedi adekva-

tno funkcionisanje odgovarajucih

službi, kako bi sistem garancija

osnovnih Ijudskih prava bio uspje-

šan.

S druge strane, sam Ustav odreduje

principe na kojima se mora temelji-

ti rad institucija Javne uprave: služi-

ti objektivno i u opštem interesu, i

djelovati u skladu sa nacelima efika-

snosti, hijerarhije, decentralizacije i

uskladenosti rada, uz potpunu pri-

mjenu zakona i prava, izricito za-

branjujuci svaku proizvoljnost.

Upravo ovim principima vodi se

ombudsman Španije kako bi utvr-

dio da ii je rad institucija Javne

uprave bio ispravan i1i ga, naprotiv,

5jedište Ombudsmana Španije


treba preispitati. Ombudsman Špa-

nije takode ima zakonsko pravo, u

skladu sa onim što je izloženo u

Ustavu Organskom zakonu

2/1979 o Ustavnom sud u (od 3. ok-

tobra), da može da podnosi žalbe

zbog neustavnosti i žalbe pred

Ustavnim sudom usljed nepoštova-

nja Ijudskih prava.

..

çØ~ døqlue

Pravna saradnja na Balkanu od '999. godine

ADVOKATSKAKOMORA MADRIDA

(ILUSTRE COLEGIODE ABOGADOS

DE MADRID)

Luis Marti Mingaro

Luis Marti Mingaro predsjednik je

Advokatske komore Madrida

(lCAM) od 1992. godine. Dana 12.

decembra 2002. ponovo je izabran

za predsjednika, cime je poceo nje-

gov treci mandato

Advokatska komora Madrida insti-

tucija je sa istorijom i tradicijom du-

žom od cetiri vijeka, i jedna je od

najvecih advokatskih komora u Špa-

niji. Okuplja i zastupa više od44.000 advokata, baveci se pritom

važnim društvenim radom i zauzi-

majuci uticajno mjesto u mreži ins-

titucija vladavine prava u Španiji.

U skladu sa svojim društvenim ka-

rakterom i zaštitom prava na odbra-

nu, jedna od osnovnih funkcija

Advokatske komore Madrida je or-

ganizovanje Lista advokata (raspo-

red po službenoj dužnosti).

Ovaj zakonom zašticen javni institut

koji obezbjeduje svaka advokatska

komora, ima za cilj da garantuje

efektivno sprovodenje naredbe iz

Clana 119 Ustava iz 1978. godine,

koja se odnosi na pravo na odbranu

svakog gradanina, imao on ili ne

ekonomskih sredstava. Odjeljenje

Lista advokata pri Komori Madrida

raspolaže svim onim izvršnim jedi-

nicama ciji je krajnji cilj da advokat

gradaninu pruži adekvatnu uslugu i

pomoc, kada se isti, usljed svojih

ekonomskih sredstava ili drugih

okolnosti, ne obrati drugom advo-

katu. U okviru Lista advokata treba

istaci Pravnu pomoc uhapšenom ii-

cu, osnovno gradansko pravo pred-

videno Clanom 1 7.3 španskog

Ustava, koju pružaju advokati koji

pripadaju Listama advokata putem

stalnih dežurstava.

Advokatska komora Madrida, svje-

sna društvene stvarnosti i složenosti

aktuelnih pravnih odnosa, putem

Službi za pravno savjetovanje pruža

gradanima osnovne i besplatne

pravne savjete (trenutno postoji

dvanaest službi: opštinska, namje-

njena kazneno-popravnim ustano-

vama, socijalna, opšta, parnicno-

upravna, za maloljetnike, za stran-

ce, za hipoteku, za besplatnu prav-

nu pomoc, za potrošace, Koljado-

Viljalba, Aranhues). Pri razvoju razli-

4

Sjedište Advokatske komore Madrida

citih službi racuna se na saradnju

javnih organizacija.

Na polju medunarodne saradnje,

obezbjedivanje razmjene domacih

saznanja i iskustava kako bi se pot-

pomogao razvoj pravnih sistema u

državama u kojima su Ijudska prava

u procesu izgradnje, kao i saradnja

na obucavanju njihovih advokata,

neki su od osnovnih ciljeva Komore

Madrida za koje ona odvaja 0,7%

svog budžeta.

ILUSTRECOLEGIO DE ABOGADOS

DE MADRID

~OMBUDSMANKATALONIJE

(SíNDIC DE GREUGESDE CATALUNYA)

Prvi mandat Antona Kanjeljasa kao

ombudsmana Katalonije zapoceo

je februara mjeseca 1993. godine i

završio se nakon pet godina; u fe-

bruaru 1998, jednoglasno predlo-

žen od strane svih parlamentarnih

grupa, iznova je izabran za om-

budsmana na drugi mandat od pet

godina.

fl'~

~~

Anton Kanjeljas Balseljs

Ombudsman Katalonije katalonska

je institucija ciji je zadatak da nad-

gleda rad Uprave Regionalne Auto-

nomne Pokrajine Katalonije i lokal-

nih katalonskih organa u cilju zašti-

te osnovnih Ijudskih prava i javnih

sloboda gradana.

Institucija Ombudsmana Katalonije


Sjedište Ombudsmana Katalonije

predvidena je Clanom 35 Statuta o

autonomiji Katalonije i regulisana

Zakonom 14/1984, usvojenim 20.

marta u Parlamentu Katalonije.

Ombudsman Katalonije bira se

imenuje velikom vecinom glasova u

Parlamentu Katalonije, jedinoj insti-

tuciji pred kojom mora da predsta-

vi plod svog rada. Takode, politicki

je nezavisan, ne zavisi od Vlade Ka-

talonije i djeluje objektivno, uz slo-

bodu kriterijuma i nezavisno.

U nadležnosti ombudsmana je da

organima koji ne poštuju legitimna

prava gradana uputi savjete i pre-

poruke koje mu se ucine opravda-

nim. S druge strane, može da pre-

dloži modele dogovora ili izmirenja

kako bi sukobljene strane došle do

pozitivnog rješenja problema koji je

doveo do žalbe. Takode, uvijek ka-

da mu se to ucini opravdanim, om-

budsman Katalonije predložice

institucijama katalonske Uprave i 10-

kalnim organima da izvrše promje-

ne iI izmjene u zakonu ili u propisi-

ma u kojima se uoci povrijeda pra-

va gradana.

mnWJ

SíNDIC DE GREUGESDE CATALUNYA

INSTITUCIJE KOJE VODEPROGRAM

· Ombudsman Španije ..(Defensor del Pueblo)

· Advokatska komora Madrida(Ilustre Colegio de Abogados deMadrid)

· Ombudsman Katalonije(Síndic de Greuges de Catalunya)

Pravna saradnja na Balkanu od '999. godine eŠpanska agencija za medunarodnu saradnju (AEe/)

Sjedište Španske agencije za medunarodnu saradnju

Španska agencija za medunarodnu

saradnju (AECI) autonomni je organ

koji pripada Ministarstvu inostranih

poslova putem Državnog sekretari-

jata za medunarodnu saradnju i za

Latinsku Ameriku, i osnovan je, ka-

ko je izloženo u Zakonu o meduna-

rodnoj saradnji na polju razvoja,

kao izvršni organ španske politike

medunarodne saradnje na polju

razvoja.

To je tehnicko tijelo zaduženo za

nacrt, izvršenje i vodenje projekata i

programa saradnje, bilo direktnim

putem, sopstvenim sredstvima, bilo

putem saradnje (sporazumima, do-

govorima) sa drugim španskim ili

medunarodnim tijelima i nevladi-

nim organizacijama.

Španska saradnja na polju razvoja

kao osnovni cilj ima doprinos eko-

nomskom rastu i društvenom, kul-

turnom, politickom i institucional-

nom napretku zemalja u razvoju.

Osnovna unutrašnja struktura

Agencije sastoji se od Predsjedni-

štva, Generalnog sekretarijata, Ge-

neralne direkcije za saradnju sa La-

tinskom Amerikom, Generalne di-

rekcije za saradnju sa Afrikom, Azi-

jom i Istocnom Evropom i General-

ne direkcije za kulturnu i naucnu sa-

radnju, Generalnih poddirekcija

svake od ovih direkcija, kao i od

Tehnickog kabineta, Generalnog

podsekretarijata, Generalne poddi-

rekcije za multilateralnu i horizon-

talnu saradnju i Kancelarije za plani-

ranje i evaluaciju, koje su u nadle-

žnosti Generalnog sekretara.

Spoljnu strukturu Agencije trenutno

cini 35 tehnickih kancelarija za sa-

radnju, 1 7 kulturnih centara i 3

obrazovna centra u zemljama u ko-

jima AECI vodi svoje glavne projekte

saradnje.

Balkan predstavlja geografski priori-

tet za AECI, koji od maja 2001. go-

dine racuna na podršku Tehnickog

ureda za saradnju sa Balkanom

(OTe), sa sjedištem u Sarajevu, oda-

kle se vode poslovi koordinacije,

upravljanja, kontrole i nadgledanja

projekata i programa saradnje na

polju ekonomskog, naucnog i te-

hnickog razvoja koji se odvijaju u

Bosni i Hercegovini, Srbiji i Crnoj

Gori i Albaniji, kao prioritetnim ze-

mljama, kao i, u manjoj mjeri, u Hr-

vatskoj i Bivšoj Jugoslovenskoj Re-

publici Makedoniji.

l.. . .~~, i; MINISTERIO

.. "" ~ DE ASUNTOS

1 EXTERIORES,_._ s

eAGENCIA ESPANOLA DE

COOPERACIÓN INTRNACIONAL

TEHNICKI URED ZA

SARADNJU SA BALKANOM

Adresa:

Cekaluša 14

71000 Sarajevo

(Bosna i Hercegovina)

Tel: + 387 33 250 350

Fax: + 387 33 265 480

E-mail: [email protected]

Web stranica: www.aeci.ba

DLokalni partneri u regionu

Pri obavljanju svog posla Španski

institucionalni program racuna na

saradnju institucija i/ili osoba iz re-

giona, koji pružaju suštinsku admi-

nistrativnu i logisticku podršku ola-

kšavajuci tako pripremu i organiza-

ciju razlicitih projekata i aktivnosti.

Saradnja sa lokalnim partnerima

omogucava neprekidan protok in-

formacija izmedu Španije i regiona,

i to je još jedna potvrda timskog ra-

da institucija koje vode Program i

institucija zemalja sa kojima se sara-

duje.

Od pocetka svoje aktivnosti Pro-

gram je racunao na saradnju Centra

za Ijudska prava u Sarajevu, u cijem

se sjedištu, takode, nalazila kancela-

rija u kojoj su koordinatorke Progra-

ma radile po cetiri mjeseca tokom

1999. i 2000. godine. Zbog svega

toga, u sljedecim redovima posvje-

cujemo posebnu pažnju ovom 10-

kalnom partneru.

Centar za Ijudska prava

Univerziteta u Sarajevu

Centar je 1996. godine osnovao

Univerzitet u Sarajevu uz podršku

brojnih medunarodnih organizaci-

ja: Savjeta Evrope, Evropske Unije,

UNHCR-a, Kancelarije Visokog

predstavnika za Bosnu i Hercegovi-

nu, Austrijske vlade, "World

University Service" iz Austrije, In-

.

Direktor i šef Odjeljenja za informacijskaistraživanja i biblioteku Centra za Ijud-ska prava Univerziteta u Sarajevu

stituta "Raoul Wallenberg" za Ijud-

ska prava i humanitarno pravo iz

Švedske.

Cilj Centra je da doprinese primeni

medunarodno priznatih Ijudskih

prava obezbjedujuci informacije i

dostavljajuci dokumentaciju, sao-

pštenja, savjete, istraživacke radove

i izvještaje, i objavljujuci publikacije

o Ijudskim pravima.

Pri obavljanju svog posla Centar ra-

cuna na Odjeljenje za programe i

Odjeljenje za informacijska istraži-

vanja i biblioteku. Ovo posljednje

raspolaže kompletnim specijalizo-

vanim bibliografskim fondom.

Centar trenutno može da se pohva-

ii time da je sjedište Sekretarijata

Balkanske mreže za Ijudska prava,

što potvrduje regionalni karakter

njegovog rada.


Rad Centra kao našeg lokalnog

partnera

Centar je Programu dao na raspo-

laganje svoje sjedište i svoja tehni-

cka sredstva i osoblje, olakšavajuci

tako posao koji je realizovan sa sa-

mog terena. Takode, stavio je na

raspolaganje u svojoj kancelariji i

jednog saradnika odredenog isklju-

civo za Španski institucionalni pro-

grani, ciji je zadatak bio pružanje

podrške i pomoci koordinatorkama

Programa.

"

Tim Centra za Ijudska prava


41

Rad Španskog institucionalnog programa

Posjeta ombudsmana Federacije Bosne i Hercegovine Parlamentu Katalonije (mart2000.)

OMBUDSMAN

Podrška Programa institucijama

Ombudsmana u regionu ogleda se

na razlicite nacine. Program tako

saraduje sa institucijama Ombud-

smana koje postoje vec nekoliko

godina, a istovremeno promoviše i

potpomaže stvaranje novih insti-

tucija Ombudsmana.

Figura ombudsmana relativno je

nova na Balkanu i uvodena je po-

stepeno. Rijec je o procesu koji se

nalazi u punoj ekspanziji.

Naš doprinos razvijao se paralelno

sa pomenutim procesom, ciji raz-

voj cemo sada ukratko izložiti.

Od pocetka Programa imali smo

priliku da saradujemo sa Instituci-

jom Ombudsmana za Ijudska

prava Bosne i Hercegovine (dr-

žavni ombudsman) i posebno sa

Institucijom Ombudsmana Fede-

racije Bosne i Hercegovine (regi-

onalni ombudsman za podrucje

pomenute Federacije, jednog od

dva entiteta države Bosne i Herce-

govine).

Institucija Ombudsmana Federaci-

je Bosne i Hercegovine, koja broji

tri predstavnika, predvidena je

Ustavom Federacije Bosne i Herce-

govine iz 1994. godine. Dana 20.

januara 1995. OSCE (Organizacija

za sigurnost i saradnju u Evropi)

imenovao je prve ombudsmane

Federacije Bosne i Hercegovine,

koji su pokrenuli instituciju i poste-

peno otvarali regionalne kancelari-

je. Dana 29. jula 2000. godine

Parlament Federacije usvojio je Or-

ganski zakon o ombudsmanima

Federacije, koji detaljno reguliše

pravni režim ove institucije.

S druge strane, državni Ombud-

sman Bosne i Hercegovine, institu-

cija predvidena Aneksom 6 Dej-

tonskog sporazuma it 1995. godi-

ne, zapoceo je svoj rad 1996, na-

kon što je OSCE imenovao om-

budsmana (stranog državljanina).

On raspolaže jednom kancelarijom

u Sarajevu i drugom u Banja Luci,

preko kojih je prisutan u oba enti-

teta; takode, raspolaže još jednom

kancelarijom u Distriktu Brcko. Da-

na 3. januara 2001. stupio je na

snagu Zakon o ombudsmanu Bo-

sne i Hercegovine, koji reguliše

ovu instituciju i postavlja os nove

za njenu novu strukturu, koju bi,

nakon prelaznog perioda predvi-

denog do kraja 2003. godine, tre-

balo da cine tri predstavnika, drža-

vljanina BiH, koje izabere Parla-

ment Bosne i Hercegovine.

Saradnja sa ovim dvijema instituci-

jama bila je, s naše strane, prije

svega usredsredena na organizaci-

ju edukativnih kurseva u Španiji, u

kojima su zajednicki ucestvovali

savjetnici iz razlicitih regionalnih

kancelarija obje institucije. U prvo

vrijeme, radni seminari u sjedišti-

Dma španskih institucija usredsredi-

vali su se na opšte aspekte organi-

zacije i funkcionisanja institucija

Ombudsmana. Neki aspekti anali-

zirani u Španiji bili su primjenjeni

na pravila postupka ombudsmana

Federacije. Nešto kasnije, susreti

izmedu španskih i bosanskih struc-

njaka imali su za cilj temeljno ba-

vljenje konkretnim oblastima posla

koje su smatrane od posebnog in-

teresa za dalji rad bosanskih insti-

tucija.

Institucija Ombudsmana Repu-

blike Srpske osnovana je stupa-

njem na snagu Zakona o ombud-

smanima Republike Srpske, koji je

8. februara 2000. godine usvojila

Narodna skupština Republike Srp-

ske.

Mnogo ranije zapoceo je proces

izrade i diskusije o projektu zako-

na. U tu svrhu, 28. oktobra 1999.

organizovali smo okrugli sto u Ba-

nja Luci gdje su predstavnici razli-

citih medunarodnih i lokalnih ins-

titucija ukljucenih u ovaj proces,

zajedno sa španskim strucnjaci-

ma, raspravljali o modelu institu-

cije Ombudsmana koji bi trebalo

da bude primjenjen u Republici

Srpskoj.

Prvi ombudsmani Republike Srpske

imenovani su 28. aprila 2000. go-

dine i poceli su da obavljaju svoju

dužnost krajem maja iste godine.

Prvo obucavanje u inostranstvu

obezbjedio im je Španski instituci-

onalni program, koji im je organi-

zovao kurs u julu 2000, kada su se

našli u fazi organizovanja instituci-

je. Nakon što su otvorene cetiri re-

gionalne kancelarije. i angažovano

pomocno osoblje, zamjenici i sa-

vjetnici iz svih regionalnih kancela-

rija otputovali su u Španiju kako bi

se upoznali sa prakticnim aspekti-

ma svakodnevnog rada institucija

Ombudsmana.

U suštini od samog pocetka podr-

žavali smo proces osnivanja ove

institucije i, pošto je ona bila

Radni sastanak ombudsmana Federacije Bosne i Hercegovine u sjedištu Advokatske ko-more Madrida (april 2000.)


osnovana, potpomogli smo kon-

kretnim aktivnostima u cilju jaca-

nja njene nezavisnosti, kredibilte-

ta i efikasnosti tokom kriticnog pe-

rioda njenog osnivanja i konsoli-

dovanja.

Osi m toga, pružili smo špansko

iskustvo u odnosima koordinacije

i saradnje izmedu razlicitih insti-

tucija Ombudsmana iste države.

Takode, ucešce bosanskih institu-

cija Ombudsmana na raznim

okruglim stolovima koje smo or-

ganizovali, omogucava nam da

racunamo na stav ombudsmana

o razlicitim pitanjima, i da, u isto

vrijeme, promovišemo širenje nje-

govog rada.

Institucija Ombudspersona naKosovu osnovana je Rezolucijom

specijalnog izaslanika za Kosovo

Generalnog sekretara Ujedinjenih

Nacija, donetom 30. juna 2000.

godine. Ova institucija, sa sjedi-

štem u Prištini, radi od kraja 2000.

godine.

Na osnovu interesovanja koje je

ova institucija pokazala da upozna

unutrašnju organizaciju, upravlja-

nje, sprovodenje postupaka i pri-

stup gradana španskim institucija-

ma Ombudsmana, u maju 2001.

godine dva zamjenika i direktor is-

trage boravili su u radnoj posjeti

Španiji. Delegacija sa Kosova veo-

ma pozitivno je ocijenila saznanja

usvojena na radnim sastancima.

U posljednje vrijeme bavili smo se

promovisanjem osnivanja instituci-

l

1

J


~

~

je Ombudsmana i na podrucju Sa-

vezne Republike Jugoslavije (sa-

da Državne Zajednice Srbije i

Cme Gore). Tacnije, jula 2001.

godine ucestvovali smo na semi-

naru u organizaciji OSCE-a, Save-

znog ministarstva pravde i Om-

budsmana Grcke, ukljucivši se u

raspravu o modelu institucije Om-

budsmana za Saveznu Republiku

Jugoslaviju, na osnovu projekata i

nacrta zakona koje su ponudile ju-

goslovenske institucije.

Što se tice Republike Srbije i Re-

publike Cme Gore, takode je bilo

inicijativa za osnivanje ove institu-

cije u obje republike, u cemu je


aktivno ucestvovao. Sa ciljem da

poslanici Srbije i Crne Gore budu

u potpunosti upoznati sa figurom

ombudsmana, nakon što se o po-

menutim predlozima raspravljalo

u Skupštini, jedna delegacija od

dvanaest poslanika boravila je

marta 2002. godine u radnoj po-

~

~

sjeti Španiji. Radni sastanci u sjedi-

štima španskih institucija, u oba

Doma španskog Parlamenta i u

Parlamentu Katalonije, omogucili

su im da upoznaju španski pra-

vno-politicki sistem, a posebno

rad ombudsmana i njegov odnos

sa Parlamentom koji ga imenuje i

pred kojim mora da polaže racune

o svom radu.

Svjesni važne uloge koju instituci-

je Ombudsmana igraju u brizi o

poštovanju prava gradana i nad-

gledanju rada institucija Javne

uprave, i uvjereni da su one odlu-

cujuci faktor u društvima koja se

nalaze u procesu tranzicije, nasta-

vicemo da podržavamo ove insti-

tucije, dajuci doprinos, s jedne

strane, širenju porodice ombud-

smana i razmjeni iskustava izmedu

onih koji ih predstavljaju, i s druge

strane, približavanjem rada om-

budsmana ostalim zaposlenima u

pravosudu.

Pas/anici Srbije i eme Gare u sjedištu Advakatske kamare Madrida

4ADVOKATURA

Saradnja Programa sa advokatima

u regionu realizuje se putem za-

jednickog rada sa advokatskim ko-

morama, najvišim predstavnicima

advokata. To omogucava saradnju

izmedu analognih institucija, a

istovremeno, usljed njihovog insti-

tucionalnog karaktera, garantuje

da rezultati naše saradnje mogu

biti podjeljeni sa cijelokupnim

strucnim kolektivom.

Advokatske komore oba entiteta

Bosne i Hercegovine, Srbije, Crne

Gore i Jugoslavije ucestvovale su u

razlicitim aktivnostima koje smo

organizovali kako u Španiji, tako i

u regionu. Pošto su uspostavljeni

prvi kontakti sa Advokatskom ko-

morom Makedonije, predvideno

je intenziviranje saradnje u bliskoj

buducnosti.

Posao koji obavljamo na ovom po-

Iju posebno istice promovisanje

društvene uloge advokature koja

je od suštinske važnosti u složenoj

društvenoj, ekonomskoj i politi-

ckoj situaciji u regionu, u cilju ga-

rantovanja pristupa pravdi svim

gradanima, nezavisno od njihovih

ekonomskih sredstava ili njihovog

statusa manjine na odrédenom

podrucju.

Takode, Program jaca razvoj advo-

katskih komora kao nezavisnih, sa-

modovoljnih, demokratskih i tran-

sparentnih organizacija, a iznad

svega, kao instrumenata garancije

~

prava na odbranu gradana. Prve

advokatske komore sa kojima smo

uspostavili saradnju bile su one

postojece u Bosni i Hercegovini

1999. godine, koje su ucestvovale

na razlicitim okruglim stolovima.

Valja istaci radne sastanke organi-

zovane u Madridu i Barseloni na

kpje smo kao ucesnike pozvali naj-

više predstavnike advokatskih ko-

mora Bosne i Hercegovine. Rezul-

tat je bio susret u Španiji izmedu

clanova Upravnih odbora Advo-

katske komore Federacije Bosne i

Hercegovine i Advokatske komore

Republike Srpske, kako bi se zaje-

dnicki pozabavili za njih znacaj-

nim pitanjima. Program rada cini-

le su prije svega dvije teme: orga-

nizovanje i uloga advokata, uklju-

cujuci takode i njihov odnos sa

ostalim zaposlenima u pravosudu;

i upoznavanje advokata sa institu-

cijom Ombudsmana, kao i inter-

akcija advokata i ombudsmana.

Ne bi trebalo zanemariti da je ta

posjeta Španiji bila veoma znacaj-

na u smislu institucionalnog zbli-

žavanja bosanskih advokatskih ko-

mora, imajuci u vidu situaciju po-

djeljenosti u kojoj se našla bosan-

ska advokatura nakon ratnih suko-

bao Tako i stoji zabilježeno u izvje-

štaju jednog od c1anova delegaci-

je pozvane u Španiju: ,Jadni sa-

stanci koji su organizovani sa pred-

stavnicima razlicitih Advokatskih

udruženja iz Bosne i Hercegovine (u

Madridu i Barseloni, od 31. avgusta


Okrugli sto na temu Haškog tribunala (Banja Luka, Bosna i Hercegovina, oktobar2000.)

do 7. septembra 2000. godineJI

predstavljaju pocetak saradnje iz-

medu advokata iz Federacije Bosne i

Hercegovine i Republike Srpskei pa

sama ova cinjenica pokazuje koliki

je znacaj aktivnosti koje provodi

Španski institucionalni program 11.

Nešto kasnije, oktobra iste godi-

ne, organizovali smo u Banja Luci

(Bosna i Hercegovina) okrugli sto

na temu "Iskustva advokata u Ha-

škom tribunalu". Ovaj dogadaj

predstavljao je drugi zvanican su-

sret clanova komora koji su se sre-

li na sastancima u Barseloni i Ma-

dridu, a prvi za njihove predsje-

dnike. Takode, to je bio prvi put

da se oni susrecu sa clanovima

drugih advokatskih komora iz re-

giona ukljucenih u postupke od-

brane pred Haškim tribuna 10m,

kako su potvrdili ucesnici u svojim

izlaganjima.

Imajuci u vidu važnost diskusije,

odlucili smo da objavimo sva izla-

ganja održana tokom okruglog

Ji

stola kako bismo ih mogli proslije-

diti. Rezultat je jedna zanimljiva

publikacija koja objedinjuje razmi-

šljanja advokata o svrsi, pravilima

vodenja postupka i radu pomenu-

tog suda. Publikacija, takode, pru-

ža uvid u mišljenja advokata u ve-

zi sa Medunarodnim krivicnim su-

do m, predvidenim Rimskim statu-

. tom, jer analizira ovaj sud u svjetlu

Haškog tribuna la.

ji

I

I

Publikacija o okruglom stolu na temuHaškog tibunala

ŠI'~nski/Špaßjoi.ki IMiituciun.ilni Programp~r.",u ImrirucionaJ de Co~r-Jción

Sl'anim InniuiiionaJPwgrame

DKRUGLI STOISUSA AOVOKATA U HASKOM TRIBUNAlU8anja Luka (Bosns i Hergovnal28.0kr.20C

MESA REOONDALA EXIENCIA DE LO A8 ANT Ell'lBUNAL DE LA HAYABeia Luke (8osnia-eg)28 de ocbr de 2C

ROUNO TABUE:~~,:~~ OF LAWÆ 8EE THE

Baa luka (Bosia and Hei ~l28tf Ocbe 2C


,11

l

I

i

i

Povodom okruglog stola o Ha-

škom tribunalu, delegacija Advo-

katske komore eme Gore uce-stvovala je po prvi put u jednoj od

naših aktivnosti. Od tada smo re-

dovno saradivali sa advokatima iz

Crne Gore, štaviše zajednicki or-

ganizujuci aktivnosti, kao što je

bio okrugli sto održan u Podgori-

ci jula 20,01. godine na temu tr-

govine Ijudima preko graniea.Nekoliko mjeseci kasnije, jedna

delegacija pomenute Komore, na

celu sa predsjednikom, otputova-

la je u Španiju zajedno sa pred-

stavnicima Advokatske komore

Srbije, radi razmjene iskustava sa

španskim institueijama po pitanju

organizovanja advokata i njihove

društvene uloge, konkretnih aspe-

kata španskog pravnog sistema i

institueije Ombudsmana. Obje

Komore, zajedno sa Advokat-

skom komorom Jugoslavije, po-

kazale su interesovanje za besplat-

nu pravnu pomoc koju pružaju

advokatske komore, kao i za figu-

ru notara, i ombudsmana, pošto

je rijec o službama i institucijama

cije je uvodenje u Srbiju i Crnu

Goru razmatrano. Na taj nacin,

obezbjedujemo prakticne infor-

macije profesijama na kojima je

poseban teret u proeesima refor-

mi. Trenutno radimo na sprovo-

denju pilot projekta besplatne

pravne pomoci u srpskom gradu

Nišu, koji bi mogao biti osnova za

potonje institueionalizovanje

\

11'

,1

~1l

ovog modela besplatne pravne

pomoci u Srbiji.

Sa Advokatskom komorom Ma-

kedonije zapoceta je saradnja na

polju profesionalne tajne.

Iz prethodnih aktivnosti proiste-

kli su novi zahtjevi za saradnjom

na kojima trenutno radimo. U

tom smislu, usmjeravamo naše

djelovanje na pomoc u sprovo-

denju u djelo onih koraka koji su

inspirisani modelima analizira-

nim u Španiji.

S druge strane, valja istaci da, uz

posa o koji smo dosada predstavi-

li, promovišemo debatne forume

na kojima advokati aktivno uce-

stvuju zajedno sa ostalim zaposle-

nima u pravosudu, jer smatramo

da advokatura igra kljucnu ulogu

u težnji gradana ka pravdi putem

ostvarivanja njihovog prava na

odbranu.

4PRAVOSUDNA

ADMINISTRACIJA

Pravo na odbranu pominjano u

prethodnom odjeljku visi o koneu,

a jedna od kljucnih niti od koje za-

visi jeste nezavisnost sudske vlasti.

Otuda je jacanje nezavisnosti sud-

ske vlasti jedan od postavljenih ci-

Ijeva na polju pravosudne admini-

stracije.

Naime, aktivnost kojom je zapoce-

to djelovanje Španskog institucio-

nalnog programa u regionu Balka-

na bio je seminar na temu sudske

nezavisnosti i efektivne sudske za-

štite, održan u Sarajevu od 6. do

9. jula 1999. godine.

Valja reci da je oblast pravosudne

administracije u Bosni i Hercego-

vini, tokom ovih poslijednjih godi-

na, pretrpela znacajne zakonodav-

ne izmjene, a sve one bile suusmjerene ka garantovanju raz-

dvajanja izvršne, zakonodavne i

sudske vlasti. Ovaj proees bio je, i

Bosanske sudije u sjedištu Višeg suda Kata/onije (apri/2000.)

~

Ucešce ombudsmana Španije, predsjed-nika Advokatske komore Madrida i om-budsmana Katalonije na konferenciji osudskoj vlasti održanoj u Sarajevu, 80-sna i Hercegovina jula 7999.

jeste, dug i složen i, tamo gdje

smo mogli, radili smo zajedno sa

bosanskim sudstvom i tužilaštvom

na jacanju nezavisnog i efikasnijeg

sudskog sistema.

Godine 1999, kada smo organizo-

vali pomenuti seminar u Sarajevu,

oba entiteta koji cine državu Bo-

snu i Hercegovinu (Federacija Bo-

sne i Hercegovine i Republika Sr-

pska) nalazila su se u jeku diskusije

i izrade nacrta zakona usmjerenih

ka postavljanju temelja reforme

sudskog sistema; udruženja sudija

i tužilaca oba entiteta nedavno su

bila usvojila Eticki kodeks; bila je

veoma aktuelna i rasprava oko za-

konskog regulisanja organizovanja

sudske vlasti i položaja sudijao Po-

menuti dogadaj svecano su otvori-

ii ombudsman Španije, predsjed-

nik Advokatske komore Madrida i

ombudsman Katalonije, nakon ri-

jeci dobrodošlice ministra pravde

Federacije Bosne i Hercegovine.

Povodom tog seminara, jedna de-

legacija najviših predstavnika sud-

ske vlasti, advokata i institucija

Ombudsmana cijele države Bosne

i Hercegovine, uz predstavnike

medunarodnih organizacija, sasta-

la se u Palati pravde Federacije sa

španskim strucnjacima, u cilju ana-

liziranja, iz triju perspektiva (sudi-

jai advokata i institucija Ombud-

smana), stanja sudske vlasti u Bo-

sni i Hercegovini i efektivne zaštite

prava i sloboda gradana, potvrdu-

juci pritom nedostatke sistema i

sastavljajuci prijedloge za njihovo

riješavanje.

Seminar je završen obecanjem s

naše strane da cemo organizovati

okrugli sto u Banja Luci, glavnom

gradu Republike Srpske, kako bi-

smo nastavili da se bavimo tema-

ma obradivanim u Sarajevuo Stoga

je, u pomenutom gradu 29. okto-

bra iste godine, održan susret na

kojem je poklonjena posebna pa-

žnja nacrtima zakona za regulisa-

nje sudstva, koji su se nalazili pred

samim ulaskom u proceduru za

usvajanje pred Parlamentima oba

bosanska entiteta.

Otprilike mjesec dana kasnije, 10

decembra 1999. organizovali smo

u Tuzli okrugli sto na temu krivi-

cnog postupka u Bosni i Hercego-

vini, na kojem su, uz španske

strucnjake, ucestvovale sudije i tu-

žioci oba entiteta, kao i Brckog,

koje je marta te iste godine pro-


glašeno autonomnim distriktom u

okviru države Bosne i Hercegovi-

neo Tema je obradivana stavljajuci

akcenat na jacanje saradnje polici-

je sa tužiocima, kao i sa istražnim

sudijama, a sve to u svjetlu, u tom

trenutku, aktuelnih nacrta zakona.

Vec 2000. godine, na osnovu za-

htjeva bosanskih pravnika da se

dublje prouci španski model, odr-

žan je u Španiji kurs namjenjen

sudijama, predstavnicima oba

udruženja sudija (po jedno u enti-

tetu) Bosne i Hercegovine. Na

razlicitim sastancima i posjetama

sa bosanskom delegacijom, naišlo

se na teme u tom trenutku još

uvijek nerešene u Bosni i Herce-

govini: organizacija i funkcije vla-

dajuceg organa sudstva i centra

za obuku sudija. U skladu sa na-

precima koji su se postizali na

ovom polju, jula 2001. u Španiju

su otputovali predstavnici "Koor-

dinacionog odbora za obuku su-

dija i tužilaca Federacije Bosne i

Hercegovine i Republike Srpske" o

Namjera je bila da se time ovom

specificnom tijelu ponude osnov-

na znanja i sredstva za usposta-

vljanje sistema obrazovanja za su-

dije i tužioce. Valja istaci da je


primio zahtjev za obucavanjem

pomenutog Odbora preko špan-

skog ambasadora u Sarajevu, ko-

jem se portparol istog obratio tra-

žeci tu vrstu pomoci od straneŠpanije.

i

1

j

i

Ir

j

~

I


Temom pravosudne administraci-

je nismo se bavili samo sa opšte

tacke gledišta analize nezavisnosti

sudstva, vladajuceg sudskog or-

gana, obucavanja sudija i tužilaca

i uloge razlicitih aktera ukljucenih

u krivicni postupak; bavili smo se,

. takode, odnosom izmedu sudova

i sredstava javnog informisanja

(okrugli sto u Banja Luci, 26. ok-

tobar 2000.) kada je regulisanje

prava na informisanje bilo u cen-

tru pažnje zbog nacrta zakona ko-

ji je izradio OSCE. Za razliku od

drugih radnih sastanaka koji su

imali za cilj raspravu o pravu na

slobodu informisanja, Program je

želio da temi izvještavanja o sud-

skim postupcima u medijima pri-

de racunajuci na ucešce bosan-

skih i španskih sudija, tužilaca i

novinara.

Druga specificna tema kojoj je

Program posvjetio pažnju je uloga

tužilaca u borbi protiv korupcije i

protiv droga. U tu svrhu, 21. no-

vembra 2001. organizovali smo u

Sarajevu jednodnevno predavanje

koje je svecano otvorio predsjed-

nik Federacije Bosne i Hercegovi-

neo U dogadaju su aktivno uce-

stvovali, osim bosanskih tužilaca, i

tužilaštva Srbije i eme Gore. Ta-

kode, ucestvovali su predstavnici

Ministarstava pravde, Ministarsta-

va policije, Uprave carina, Vrhov-

nih sudova i Udruženja sudija i tu-

žilaca, advokata i bosanskih insti-

tu cija Ombudsmana. Prema mi-

šljenju samih ucesnika, regionalna

perspektiva kojom se prišlo tema-

tici bila je od velike koristi. Za-

kljucci susreta potvrdili su važnost

uspostavljanja i razvijanja odnosa

saradnje sa tužilaštvima kako su-

sjednih, tako i drugih zemalja, u

cilju razmjene iskustava i zajedni-

cke borbe protiv kriminala. U tom

smislu, treba istaci da se ponovni

susret Tužilaštava Srbije i Crne

Okruglí sto o sudstvu (Banja Luka, Bosna í Hercegovína, oktobar 2000.)

GGore odigrao u Španiji, povodom

radne posjete sudija i tužilaca Sr-

bije, Crne Gore i Makedonije na-

šoj zemlji maja 2002. godine. Or-

ganizovanje ovih medunarodnih

radnih sastanaka predstavljalo je

odgovor na razne zahtjeve za de-

taljnijim upoznavanjem španskog

sudskog sistema, koje smo primili

od sudskih vlasti i Tužilaštava triju

republika. Takode, na ovaj nacin,

omogucen je prenos saznanja i is-

kustava medu strucnjacima u re-

gionu, imajuci u vidu nejednakost

postignutih napredaka u pome-

nutoj oblasti u razlicitim republi-

kama.

Zbog svega dosad izloženog, sma-

tramo da smo doprinjeli, posebno

u Bosni i Hercegovini, redizajnira-

nju organizacije sudske vlasti. Ka-

ko navodi izvještaj predsjednika

Udruženja sudija Federacije Bosne

i Hercegovine, iz februara 2002.

godine: "mogucnost bosanskih su-

dijo i tuži/aca da se prib/iže špan-

skom iskustvu rezu/tira/a je slicnim

prijed/ozima u Par/amen tu, posebno

u ob/asti obrazovanja, jer se naš na-

crt zakona teme/ji na iskustvu špan-

ske sudske ško/e. "

~

UNIVERZITET

Odnos Španskog institucionalnog

programa sa univezitetima u regi-

onu nije bio tako intenzivan kao

na drugim poljima, smatravši da bi

saradnja koja je bila potrebna uni-

verzitetu mogla biti pokrivena pu-

tem meduuniverzitetske saradnje i

razmjena. U tom smislu, promovi-

sali smo, prije svega, stvaranje mo-

stova izmedu španskih i univerzite-

ta u regionu. Medutim, takode

smo aktivno ucestvovali na ovom

polju, svjesni važnosti univerziteta

kao garanta spremnosti buducih

strucnjaka jedne zemlje da seuhvate u koštae sa izazovima koje

postavlja jedno društvo koje teži

napretku i primorano je da se brzo

prilagodi promjenama.

Naš rad bio je usredsreden na

Pravne fakultete Bosne i Hereego-

vine, kroz dva vida:

1) predavanja studentima u sjedi-

štima pomenutih univerziteta;

2) približavanje obrazovnog siste-

ma, planova studija i organizacije

univerziteta u Španiji bosanskim

profesorima.

U tom smislu, naši strucnjaci su na

oba Pravna fakulteta u Mostaru

držali casove o španskom ustav-

nom pravu i zaštiti osnovnih Ijud-

skih prava (1999. godine); bili su

predavaci na kursu o Ijudskim pra-

Španski institucionalni progrõ

~.~~~

~. r

Španska delegacíja na Univerzitetu u Banja Lucí, Bosna i Hercegovina (oktobar 2000.)

vima u okviru ljetnjeg univerzite-

ta Barselona - Sarajevo (2000. go-

dine); i ucestvovali su kao izlagaci

na postdiplomskom kursu "Evrop-

ske studije", koji je Univerzitet u Sa-

rajevu organizovao u saradnji sa

Univerzitetima u Bolonji, Saseksu,

"London Sehool of Eeonomics"

Pravnim eentrom u Sarajevu.

S druge strane, predstavnici oba

Univerziteta u Mostaru i Univerzi-

teta u Sarajevu boravil su u radnoj

posjeti Španiji 2000. godine.

Dana 25. oktobra 2000. održano

je jednodnevno predavanje u am-

fiteatru Univerziteta u Banja Luci

pod nazivom "Institucija Ombud-

smana". Kako je istaknuto u odjelj-

ku o ombudsmanu, ovaj dogadaj

predstavljao je prvo predstavljanje

u javnosti ombudsmana Republike

Srpske po njihovom imenovanju.

Cilj predavanja bilo je predstavlja-

nje institucije Ombudsmana pred

studentima univerziteta - buducim

strucnjacima i "korisnicima" ove

institucije. Ideja je bila da se ova

institucija predstavi prikazivanjem

njenih korjena u skandinavskim ze-

mljama, i njenog širenja u ostale

djelove svijeta, sa posebnim osvr-

tom, potom, na špansko i bosan-

sko iskustvo.

i

Takode, jula 2001. godine u sjedi-

štu Pravnog fakulteta Crnogorskog

univerziteta, održan je okrugli sto

pod nazivom: "Trgovina Ijudima

preko graniea: prava migraiiata na

novoj evropskoj granici".

U poslijednje vrijeme, Španski insti-

tucionalni program saradivao je sa

univerzitetom iz sasvim drugacije

perspektive. Naime, traženo je od

nas da promovišemo rad na sarad-

nji koji obavljamo. U tom smislu,

novembra 2002. godine, održali

smo izlaganje u okviru dana Univer-

ziteta u Haenu (Španija) na temu:

"Humanitarno pravo i evropska po-

Iitika bezbjednosti i odbrane".


OST ALE AKTIVNOSTI

¡.

Jedan od osnovnih vidova djelova-

nja je promovisanje i ucešce u deba-

tama izmedu strucnjaka iz razlicitih

pravnih oblasti, a u cilju sastavljanja

prijedloga od opšteg interesa.

Stoga, osim rada na posebnim po-

Ijima kao što su ombudsman, advo-

kati ili pravosudna administracija

(pri radu na jednom od ova tri po-

Ija uvijek su ukljuceni i strucnjaci iz

druga dva), takode smo se bavili ak-

tuelnim temama okupivši zajedno

strucnjake iz razlicitih oblasti. Tako

smo posvjetili posebnu pažnju za-

brinjavajucem fenomenu nasilja u

porodici. Uz ucešce advokata, om-

budsmana i predstavnika ministar-

sta va koja se bave ovom problema-

tikom, prišli smo ovom problemu iz

perspektive pravne zaštite žena i

maloljetnika, socijalne zaštite žrtava

i informisanja javnosti (okrugli sto

organizovan u Sarajevu 28. novem-

bra 2000. godine). Na osnovu po-

kazanog interesovanja crnogorskih

pravnika za špansku krivicnu nor-

mativu i mjere koje su u Španiji

f3

Okrugli sto na temu nasilja u porodici, Podgorica, (rna Cora, juli 2002. (Foto: KomnenRadevic)

usvojene u cilju borbe protiv ovog

fenomena, ovom temom takode

smo se bavili u Podgorici 9. jula

2002, ubrzo nakon uvršcivanja de-

Iikta nasilja u porodici u krivicni za-

kon Crne Gore.

NOVI PROJEKTI

Dinamika Španskog institucional-

nog programa podrazumjeva stal-

no razmatranje prijedloga i projeka-

ta koji bi mogli biti sprovedeni u

djelo u skladu sa iskazanim potreba-

ma interesenata.

Trenutno, medu ostalim projektima

Španska delegacija u Skupštini grada Niša, Srbija (juli 2002.),

I!¡!t/ I.:f,¡l.~.A ..~:;:,~.Il,

~., . 1

koji bi trebalo da budu realizovani

tokom cijele 2003. godine, radimo

na pilot projektu besplatne pravne

pomoci u opštini Niš, u Srbiji, kao i

na pružanju kontinuirane podrške

instituciji Ombudsmana u Srbiji.

Buduci da Španski institucio-

nalni program ima stalan ka-rakter, uvijek smo otvoreni

za prihvatanje prijedloga za

nove projekte.

Nemojte se ustrucavati da

kontaktirate koordinatorkePrograma:

ARANTXA DíAZ UGARTE

Te!. + 34 650 30 59 64

Fax: + 34 91 420 37 02


diaz_ [email protected]

JUDIT SALAS CALDUCH

Te!. + 34 93 301 80 75

Fax: + 34 93 301 31 87


.. Španski institucionalni program

Španski institucional ni program u štampi

OSLOBODENJESarajevo

22/11/01

OKRUGLI STO O BORBI PROTIVKORUPCIJE I DROGE

Korupcija ne postojiu

domacem zakonuU BiH postoji veliki raskorak

izmedu kolicine rijeci o problemu ko-rupcije i stvarnih koraka poduzetihna njenom sprecavanju, jedna je odkonstatacija ízrecenih u srijedu u

okviru savjetovanja o ulozi domacihtužilaca u borbi protiv korupcije idroga. .

Organizatori skupa, udruženja

ombudsmena Španije i Katalonije,te Advokatska komora Madrida oku-pili su u Sarajevu veliki broj domacihtužilaca i sudija koji su pon ovo razvi.jali teoríjske osnove za borbu protivkorupcije, i droge, koja je ovdje,

mnogi su primijetili, koncepcijski biiavisak.

A korupcija? Nje nema u doma-cem zakonodavstu. Jednostavno ni-je tretirana kao takva, ne postoji pra-vna kvalifikacíja korupcije. Stoga,kako je primijetio Marinko Jurce-vic, federalni tužilac, ona je shvace-na iz kvalifikacija uzimanja i davanjamita, zakljucivanja stetnih ugovora,nesavjesnog poslovarija, pronevje-ra...

Bez obzira kako je zvali, korupci-ja se u BiH pojavljuje u svojoj najgo-roj varijanti: kao sprega politickevrhuške, nosilaca administrativnihposlova, te domacih i stranih mena-džera, primijetio je Jurcevic.

Az. K.

Sarajevo22/11/01 J.utarnienovine~

(Okrugli sto O borbi protiv korupcije i droge

iI

..-

~firi.

).~..1I

Pozdravnu njeë uputlo predsjednlk FBIH Karlo FlIpovlc

Iskustva španskih eksperata.moga tužilac u borbi protiv korupcije i

droge biJ je tema Okrglog stla koji je jucerodržan u prostorijama Holidej lnna uSarajevu. Ovaj skup pravi eksperata Špa-

je i BiH organoval su Špa intitucional-iu progr, Tužilastvo FBiH i Republicko

javno tuži.tvô RS. Pozdravnu rijec uputio je

Kalo Filpovic, predsjed FBiH. Uvode

referate na ovu temu izlaga su najistautiji

pretavici tuilace stre u FBiH i RS,

Mao Jurvic i Vojisav Dimtrevic.Prema rijecim koorditora ŠIP ArcaUhare osnovna sVha - ovog progra je

uspostavljanje kooperacije sa intitucijam

ombudsmena udržeIim advokata sudija ituiJ, unverzitetia i os intitucijamkoje rade na polju prvnog savjetovanja i obra-zovanja: "Mi djelujemo tr goe u BiH s ci-

jem ucvvaja vladavie prava i jacajamodernog ustavnog poretk, a od ove godne

saradujemo i sa pravnim intitucijama izSrbije i Cre Gore".

-Vrijeme odžavanja ovog skupa poudarase sa intenziV! akivnostim u BiH na

izgradnji neovinog pravosuda koje je izuzetnoznacajno u procu tranicije i ispunjavanjuuvjeta za prijem BiH u evrpske integracje-kaao je prejed Federacije Kalo Fi-

lipovic. "Iskutva drgi zemaja i razmjenaprakiciu i teretski sanaja dopriose

stvaranju efinog sitem i insmentajaza borbu protiv ovi problema koji one-

möguéavaju prosritet ne sao BiH,' veccitave jugoistone Evrope", dodao je Fipovic.

S.DŽAO

Sarajevo22/11/01

IJednru~~n; o~ugli sto U Sarajevu

Droliu ~~~C, U JRO~bi~. S~rajevu je juccr U nøciie, ØrODe

zaCI¡1 Spansko . . organi_ vnog sav'etov . .l:iog programa gdü~tituci?na- _ VriJeme a~~~~ obra~ovanja.

!¡stva Federacije Bif( ru~~te- skupa podudara szavaii,a ovog~tva Republike S kl uzila. vnim aktivnosr' e sa intenzi_¡ed~odnevni Okruii~ e poceo izgradnji neovis~ma U BiH nanazivom "Uloga tuži/ sto pod koje je izuzetno znoa ~ravosUda

bi protiv korupcïe ~ca U bo~;- cesu tranzicije i i~ca¡n? U pro-

iavlia Ona~a. I droge, uvjet~ za prijem B1Rn¡avanju

. )Kako ie rekla ko' pske integracije _ k u. eVro_SIl Aranca Uha t ordinator dsjednik Federac" aKzao ¡e pre-si'.rha. OI'Og progra~ae~ osnovna povic. I¡e arlo Fili-vl¡anie koo e' .. Ji; usI?osra- U ime Tuž' .

¡ama ombuPdsiaCI¡e sa insiiuci_ cije BiH prl'sUltte.IJstva Federa.mana ud . .. nimam~ advokata, sudï' . r~~en¡i- Marinko Jurcevic k ~~.obratiou.i.iverzitetima i OS¿~.1 i~zil~ca, da ce Tužitelj~tvOII ie rekaoCi¡ama koje rade n 1m ~nsriu- formiraii radnu gru o uskoro

a pol¡u pra- proiiv korupcije. pu Za bOrbu


i nO'rJElIA " PodgoricaU 09/07/02L.' wnAHCKA JiEnErÁU¡;,jA y nPABHOM CÃSjETY --i COUV1JAnJiEMOKPATCKA nAPTV1JA

DOI.PJKaH' IIHCTMTVTOMtiYilCMaHa¡¡ ~ .. . ,

ii

IIo,iropJ.I.a, 8. jYJIa - iiaHaccY y IIo,iropJ.I.J., y OKBJ.PY

rrporpaMa IIrraHcKe areHI.l1 e3a MenYHapo,iHY KoorrepaI.J.-jy, y pa,iHoj rrocjem IIpaB-HOM "caBjeTY CoI.l1aJI,ieMo-KpaTcKe rrapTl1e I(pHe rope,60paBJ.JIJ. rrpe,icTaBHVlI.VI OM-6y,icMaHa IIrraHl1e, Ma-l\J.cKe a,lOKaTCKe KOMopeVI oM6y,icMaHa. KaTaJIOHl1eArneha Dias Ugarte i JuditSalas Caldueh ca capa,iHVI-I.Ma. "

IIrraHcKY" ,ieJIeraI.l1y, yRMe IIpaBHor caBjeTa, rrpJ.-MJJIVI cy rre,icj e,lHVlK CaBj e-

Ta, a,lOKaT MHJIaH ~HJIUO-BHJi, ceKpeTap 3a rrpaBHH CVL-

cTeM BpaHHeJIaB Pa~YJIoBHIVI 'lJIaH CaBjeTa, a,lBOKaTARa CTaHKoBHI Myroma.

YBa:æeHe rocTe rr03,lpaBJ.-JIVI ey VI rro:æeJbeJI ycrr eIDCåpa,llbY npe~cje,lHHK Cii- ia,' roCrrO,lJ.H 'PailKo KpJlBO-"KaUHJi VI nOCJIaHJ.K y I.PHO-

. I'0PCKOM rrapJIaMeHTY, rocrro-,lH EPBJ. CuaXJ.

OBOM rrpJ.JIJ.KoM, ~e,l-cTaBHJ.I.J. IIpaBHor caBJeTaCiiII-a J.CTaKJI cy ,ia rrol\-

:æaBajy J.HJ.l1aTJ.Y o YBO- I

nelbY J.HcTJ.TYTa oM6Y,lCMaHa'y rraBHJ. CVlCTeM I(pHe rope, 'Kao VI ,ia ce y OKBJ.y YCTaB- IHHX pecPoPMJ. J.HCTJ.TYT OM- I6Y,lCMaHa YCTaBHO rre,lJ.J.., OBaKaB CTaB CaBjeTa rrol\- I:æaJIJ. cy rOCTJ. J.3 IIaHl1e,VI rrOHY,lJ.JIJ. KOHKpeTHe 06-JIJ.Ke 6y.zlie capa,llbe IIpaB-

Hor caBjeTa 'CiiII-a J. lbJ.XO-

BJ.X opraHJ.3aI.l1a.

JUSTIOIA

Madrid18/06/02

--1Ii

F.Y. l'.Marid

Plan de paåfcaciónen Los Balcaes através del Derecho

El Defen de Pulo, EmquMúgica el di del Colego de

Abogad de Mad. Lu MaMi, Y el Si de ~ deCaii Antó Ca ¡x10 aya cl ba de Pr deCoón Jiidica oo Lo BaIca pu al ma po la Arción &pla de CoónIn y al el qu deun im l. es tr innion. Pa MaMi coes pr ~ es añ puaiota co un prupue de máde 26.ax eu 1I 40 mide pe se pr cotr ala paón en es zo eult in de D=. Pt su paEn Múgca de qu octe de jóvei ha podo c:co la ay ii 'p qu

i el D= li la as entrla ir coun qu coveen un mi tcOl.-- - -- -- --_..

/

i nOGJELlAOKRUCiLl STO ADVOKATSKE KOMORE CRNECiORE I SPANSKOCi INSTITUCIONALNOCi PROCiRAA

Podgorica10/07/02

Stroge kazne za nasilje u porodiciNasilje u porodicama ranlje je u crnogorskoj sredini predstavljalo sramotu,a danas pravnlci moraju da traze rlgorozne kaznePODGORICA 9. JULA - Problem nasllja u porodiel uCrnoj Gori ranije nije bio izrazen, jer su se Crnogorcidrzali principa iz bozje zapovijesti ,Ijubi bliznjegsvoga kao sebe', te da je muz ,branik zene i djeteta'.Ako je i bilo nasilja to je predstavlJalo sramotu I uvijekJe dozivljavalo osudu sredlne do potpunog bojkota.Danas pravniei moraju da podrze sve ideje za rjesa-vanje.ovakvih problema, pa i rigorozne kazne, kao

primjer, jer je porodiea osnov srece'u zivotu"' istakaoje, izmedju ostalog, advokat Tomlslav Dedic, iz

Podgorice, olVarajuei, kao saorganizator, okrugli sto,Nasilje u porodici: detekcija, legislativa i projekcijarazoja problema', koji je danas odrzan u Podgoriei.Okrugli sto su organizovali Advokatska komora CmeGore i Spanski instituelonalni program, a prisuslVovalisu koordlnatorl i rukovodilac ovog programa ArancaDloz Ugarte, Judit Salas Kalduh, Albert Muntane

Kazanova, te savjetnici ombudsmana Spanije iKatalonije Angel Luis Ortriz i Luis Sois Lucia.

Predstavnici Spanskog institucionalnog programanaglasili su daJe njegova svrha uspostavljanje saradn-je sa institueijama ombudsmana, udruzenja advokatasudlja, tuzilaca, te ostalih pravnih instltuciJa na poljupravnog savjetovanja, obrazovanja, razmjene iskus-lVa. Posebna namjera programa je podsticanje institu-cija za pruzanje pune podrske u primjeni Ijudskihprava.Do i 999. godine u Spanlji je bilo prijavljeno samo petodsto slueajeva nasilja u porolcama, ali nakon orga.nizovane kampanje taj procenat se osjetno povecao,pa sada Iznosi 20 odsto. U akeiji je znaeajan doprinosdao i spanski ombudsman sa izvjestaem o stanju naterenu, te predlozlma dostavljenim Vladl - naglasio JeAngel Luis Ortriz i dodao: ,Dostal)anjem Izvjestaja

Skupstini obavijesteno Je I Javno mnjenje da bi se sve-obuhvatno rijesio problem. Istrazivanje je omogucilo ida se sazna da sudovi, kada se bave ovim problemom,to ne cine na adekvatan nacin, daje pravda spora. lakoje krivienim zakonom regulisana ova materlja u perio-du od deset godina, od 1989. do 1999, clan zakona jeprimijenJen samo u deset slucajeva'.A. Zlvanovic

14IzmJene u zakonu

Zbog problema nasilJa u porodici, na posljednjemzasijedanju Skupstine Crne Gore usvojene su Izmjenei dopune Krivienog zakona. Uvedena su nova krivicnadjela, pa se sankcionisu nedavanje izdrzavanJa, te silo-vanja u porodiei (po privatnoj tuzbi).

14Spansko iskustvo

Posebnim clanom spanskog zakona nije zasticen zivotniti Integrltet Iica nad kojim se vrsi nasilje u porodici,vec dostojanslVo, Iicnost, te pravna jednakost u braku.Vrhovni sud Spanije pravno je definisao nasllje i navo-di: ,Prije svega treba zastititi Ijubav u porodici, medju-sobno postovanje, porodicni mir da bi se izbjegli strahi dominacija. ,Ovim clanom se stiti -bracni drug, bivsisupruznlk, osoba sa kojom se zivi a nlje u braku, djecakoja trpe i prate epizode porodicnog nasilja, te roditel-ji braenih drugova.Spanski instltuclonalni program vode zajednoombudsmani Spanlje I Katolonije, te Madridska advo-katska komora

4Madrid -18/06/02

EL~fMuNDOL

Los paísesbalcáncos'aprenden' de losjurstas españoles

AGUSTYANEMARID.- Desde hace cuatroaños, numerosos abõgados, jue-ces, fiscales y voluntarios espa-ñoles llevan a cabo un programa

. de cooperación con los países dela región balcánica para ayudar aque funcionen o a que sean caos-tímidas las instituciones jundicasen 'esa región de Europa tras lag.erra. Ayer, Luis Martí Minga-rro (decano del Colegio de Abo..gados de Madrid),'Enrique Múgi-ca (Defensor del Pueblo) y AntónCanelias (Sindic de Greuges de

~ Cataluña) presentaron los resul-I tados de esta iniciativa.

Los tres firmaron un conveniode colaboración en junio de 1998,financiado en un 85% por la Agen-cia Espanola de Cooperación In-ternacional y en el resto por lascorporaciones que ellos presiden.y los tres se mostraron muy satis-fechos de Jos resultados logrados,como Jo deiruestra Jas petiCio-

nes de ayuda recibidas de AJba-nia, Serbia y Macedonia. Tambiénha conseguido reunir. por vez pri-mera tras Jas guerras. a represen~tantes de instituciones de Bosnia,Serbia, Macedonia y Kosovo.. El decano de los abogados de

Madrid, Luis Martl Mingarro, ex-plicó en qna conferencia de pren-sa que los paises balcánicos hanpedido ((que les ensefiemos elmodelo institucional espanob).

Múgica indicó que no ,se tratas610 de explicar las inStitUcionesespañolas, sino de que en Jas vlsi- .fas que realiz~n sus repres'fmt,an-tes a España veari ((una'demoçr~-cia en funcionanento.tras habersuperado una guerradvi~i,

Rad Španskog institucionalnog programa,osim što je bio tema brojnih audiovizuel-nih medija, bio je i predmet sljedecih c1a-

naka u štampi (prema hronološkom redo-sledu):

· "Okrugli sto: Sudovi i sredstva javnog informisa-nja", Mehmed Dizdar (Dnevni list: Srpski Glas, Ba-nja Luka, 28.10.2000.)· "Mafija se organizovano bavi trgovinom Ijudi-ma", Komnen Radevic (Dnevni list: Vijesti, Podgori-ca, 13.7.2001.). "Korupcija ne postoji u domacem zakonu", Az.K.

(Dnevni list: Oslobodenje, Sarajevo, 22.11.2001.)· "Iskustva španskih eksperata", S. Džanko (Dnevnilist: Jutarnje novine, Sarajevo, 22.11.2001.). "Tužioci u borbi protiv korupcije i droge" (Dnev-ni list: Dnevni avaz, Sarajevo, 22.11.2001.)· "Balkanske zemlje 'uce' od španskih pravnika",Agustin Janel (Dnevni list: El Mundo, Madrid,18.6.2002.). "Plan za pacifikaciju Balkana putem prava", Fran-sisko Velasko (Dnevni list: La Razón, Madrid,18.6.2002.)· "Podržan institut Ombudsmana" (Dnevni list: Po-bjeda, Podgorica, 9.7.2002.)· "Okrugli sto Advokatske komore erne Gore iŠpanskog institucionalnog programa", Komnen Ra-devic (Dnevni list: Pobjeda, Podgorica, 10.7.2002.)

~ Španski institucionalni program

Kompletna lista aktivnosti

1999.

· Radni sastanci u sjedištima tri institucije koje vode Program sa pravnim savjetnicima institucije Ombudsmana Fe-deracije BiH (iz kancelarija: Sarajevo, Mostar, Zenica, Tuzla, Bihac, Orašje, Capljina, Livno i Travnik), te sa savjet-nicima Ombudsmana za Ijudska prava BiH (iz kancelarija: Sarajevo i Banja Luka) (Barselona i Madrid; prvi susret:

25. februar - 77. mart, drugi susret: 8. - 22. april)Ii

I

I

i

1~

j

· Seminar o nezavisnosti sudstva i efikasnosti sudske zaštite (Sarajevo, 6, 7, 8. i 9. juli)

· Okrugli stolovi na teme u1nstitucija Ombudsmana u Republici Srpskoj" i "Podjela vlasti i nezavisnost sudstva"

(Banja Luka, 28. i 29. oktobar)

· Okrugli sto na temu "Krivicni postupak u Bosni i Hercegovini" (Tuzla, 7. decembar)

· Predavanja na Pravnim fakultetima na temu "Špansko ustavno pravo i zaštita osnovnih Ijudskih prava" (Mostar,2. decembar)

2000.

· Radni sastanci u sjedištima tri institucije koje vode Program, sudova i univerziteta (Barselona i Madrid) sa:

1) ombudsmanima Federacije BiH i njihovim pravnim savjetnicima u cilju diskusije na sljedece teme: soci-jalna prava, decija prava i sredstva javnog informisanja (30. mart - 6. april)

2) predstavnicima Udruženja sudija i tužilaca Republike Srpske i Udruženja sudija Federacije BiH (7. - 73.april)

3) predstavnicima Univerziteta u Sarajevu, Univerziteta "Džemal Bijedic" u Mostaru (Istocni Mostar) i Sve-ucilišta u Mostaru (Zapadni Mostar) (75. - 22. juni)

4) novoizabranim ombudsmanima Republike Srpske (2. - 7. juli)

5) predstavnicima Advokatskih komora Federacije BiH i Republike Srpske (37. avgust - 7. septembar)

· Predavanja na kursu "Izazovi sa kojima se suocavaju osnovna Ijudska prava na pocetku treceg milenijuma", a uokviru projekta "Barselona-Sarajevo - Ljetnji univerzitet" (Sarajevo, 25. -29. septembar)

· Predavanja na Univerzitetu u Sarajevu u okviru postdiplomskog kursa "Evropske Studije" (Sarajevo, 30. septembar)

· Jednodnevno predavanje o instituciji Ombudsmana u Evropi, Španiji i Bosni i Hercegovini, prvo predstavljanje ujavnosti ombudsmana Republike Srpske (Banja Luka, 25. oktobar)

· Okrugli sto na temu "Sudovi i sredstva javnog informisanja" (Banja Luka, 26. oktobar)

· Okrugli sto na temu "Iskustva advokata u Haškom Tribunalu, (Banja Luka, 28. oktobar)

· Okrugli sto na temu: "Nasilje u porodici: španska iskustva", organizovan u saradnji sa Ambasadom Lokalne De-mokratije "Barselona-Sarajevo" (Sarajevo, 28. novembar)

Pravna saradnja na Balkanu od '999. godine 42001.

· Radni sastanci u sjedištima tri institucije koje vode Program (Barselona i Madrid) sa:

1) savjetnicima ombudsmana Republike Srpske iz svih regionalnih kancelarija (29. mart - 7. april)

2) dva zamjenika i direktorom istrage institucije Ombudspersona na Kosovu (19. - 26. maj)

· Ucešce na seminaru na temu "Model institucije Ombudsmana za SR Jugoslaviju", koji su organizovali OSCE, Sa-vezno ministarstvo pravde i Ombudsman Grcke (Beogradi 9. i 7 O. julí)

· Okrugli sto na temu "Trgovina Ijudima preko granica: Ijudska prava migranata na novoj evropsk~j granici"i or-ganizovan u saradnji sa Advokatskom komorom Cme Gore i Univerzitetom Cme Gore (Podgoricai 72. julí)

· Radni sastanci u sjedištima tri institucije koje vode Program i u sudskim organima sa predstavnici,ma "Koordina-cionog odbora za obuku sudija i tužilaca Bosne i Hercegovine" (Barselona i Madridi 78. -27. julí)

· Radni sastanci u sjedištima tri institucije koje vode Program sa predstavnicima Advokatske komore Cme Gore iAdvokatske komore Srbije (Barselona i Madridi 24. - 37. oktobar)

· Okrugli sto na temu "Uloga tužilaca u borbi protiv korupcije i protiv droga", organizovan u saradnji sa Tužila-štvom Federacije BiH i Tužilaštvom Republike Srpske (Sarajevoi 27. novembar)

2002.

· Radna posjeta delegacije poslanika Skupština Republike Srbije i Republike Cme Gore, organizovana u saradnji saOSCE-om (Barselona i Madridi 3. - 72. mart)

· Radna posjeta delegacije sudija i tužilaca Makedonijei Srbije i Cme Gorei finansirana u saradnji sa Savjetom Evro-pe (26. maj - 4. julí)

· Seminar na temu "Špansko iskustvo u oblasti organizacije komora i društvene uloge advokata: tranzicija premamodelu u skladu sa evropskim standardima i uvodenje Lista advokata (raspored po službenoj dužnosti), besplat-ne pravne pomoci i službi za pravno savjetovanje"i organizovan u saradnji sa Advokatskom komorom Jugoslavi-je (Niši 4. i 5. julí)

· Okrugli sto na temu "Nasilje u porodici: detekcija, normativa i priroda problema"i organizovan u saradnji saAdvokatskom komorom Cme Gore (Podgoricai 9. julí)

· Aktivnosti u vezi sa promovisanjem Programa:

- Ucešce na konferenciji "KA BOLJEM PRISTUPU GRAÐANA PRAVOI" sa izlaganjem na temu: "Saradnja izmedudržava na planu stvaranja i razvoja sistema pravne pomoci: Španski institucionalni program." (Briseli 24. - 26. ok-tobar)

- Ucešce na proslavi dana Univerziteta u Haenu: "HUMANITARNO PRAVO I EVROPSKA POLlTIKA BEZBJEONOSTI

I OOBRANE" sa izlaganjem na temu: "Iskustvo Španskog institucionalnog programa na Balkanu"i (Haen Špani-jai 4. novembar - 2. decembar)

Zajednicko finansiranje iorganizovanje aktivnosti

,, I

Osim organizovanja nekih aktivno-

sti u saradnji sa institucijama na Bal-

kanu, razne medunarodne organi-

zacije ucestvovale su u aktivnostima

pomažuci pri organizaciji i/ili finan-

siranju. Na taj nacin, Španski insti-

tucionalni program obogatio je rad

institucija sa kojima saraduje, a isto-

vremeno, imao je i sam koristi od

njihove saradnje.

U suštini, Organizacija za sigur-

nost i saradnju u Evropi (OSCE),

finansirala je medunarodne letove

ombudsmana Federacije Bosne i

Hercegovine i ombudsmana Repu-

blike Srpske, kao i njihovih savjetni-

ka, u martu i julu 2000. i u martu

2001. godine.

S druge strane, OSCE je pobrinuvši

se da pronade neophodna sredstva,

obezbjedio pokrivanje troškova od-

laska srpskih i crnogorskih poslanika

u Španiju, marta 2002. Tako su me-

dunarodne avionske karte pokril

"Fond za otvoreno društvo - Ju-

goslavija" i "Institut za otvoreno

društvo Cme Gore".

Sa svoje strane, Savjet Evrope po-

brinuo se za finansiranje meduna-

rodnih letova sudija i tužilaca Ma-

kedonije, Cme Gore i Srbije, koji

su boravili u radnoj posjeti Španiji

maja 2002. godine. Takode, želje-

li bismo da istaknemo da su to-

kom 1999. i 2000. godine bosan-

ski ucesnici seminara organizova-

nih u Španiji, Ijubaznošcu Mini-

starstva odbrane Španije, puto-

vali vojnim avionom i bili smješte-

ni u vojnoj rezidenciji.


Zahvaljujemo se(po abecednom redu)Španski institucionalni program želi daizrazi svoju zahvalnost sljedecim institu-cijama, cije je ucešce omogucilo realiza-ciju razlicitih aktivnosti:

· Gradska viada Barselone (Ajuntament de

Barcelona)· Skupština Regionalne Pokrajine Madrid

(Asamblea de Madrid)· Specijalizovani sud "Audijensija nasional"

(Audiencia Nacional)· Centar za pravne studije pri Pravosudnoj

administraciji Ministarstva pravde (Centrode Estudios jurídicos de la Administración dejusticia del Ministerio de justicia)

· Donji Dom španskog Parlamenta (Congresode 105 Diputados)

· Generalni savjet sudske vlasti (Consejo Ge-

neral del Poder judkialj· S~vjet audiovizuelnih medija (Consell de

l'Audiovisual de Catalunya)· Konzulat Srbije i Cme Gore u Barseloni

(Consulado de Serbia y Montenegro en Barce-lona)

· Katalonsko udruženje radija i televizije Kata-lonije (Corporació Catalana de Ràdio i Televi-sió de Catalunya)

· Predsjedništvo sudova Barselone (Decanatode 105 juzgados de Barcelona)

. Predsjedništvo sudova Madrida (Decanatode 105 juzgados de Madrid)

· Dnevni list "El País" (Diario "El País")· Dnevni list "La Vanguardia" (Diario" La Van-

guardia")· Ambasada Španije u Beogradu (Embajada

de España en Belgrado)· Ambasada Španije u Sarajevu (Embajada de

España en Sarajevo). Ambasada Španije u Sofiji (Embajada de

España en Sofía)· Ambasada Španije u Zagrebu (Embajada de

España en Zagreb). Ambasada Srbije i Cme Gore u Madridu

(Embajada de Serbia y Montenegro en Ma-drid)

. Škola za sudije (Escuela judicial)

. Generalno državno javno tužilaštvo (FiscalíaGeneral del Estado)

· Viada Regionalne Autonomne Pokrajine Ka-talonije (Generalitat de Catalunya)

· Ministarstvo odbrane (Ministerio de Defensa)· Kancelarije Crvenog krsta u Barseloni (Ofici-nas de la Cruz Roja en Barcelona)

· Parlament Katalonije (Parlament deCatalunya)

· Pirinejski vojni region (Región Militar Pirena-ica)

· Ustavni sud (Tribunal Constitucional)· Viši sud Katalonije (Tribunal Superior de justi-

cia de Cataluña)· Vrhovni sud (Tribunal Supremo)· Univerzitet "Complutense" u Madridu (Uni-

versidad Complutense de Madrid)· Univerzitet "Kralj Huan Karlos" (UniversidadRey juan Carlos)

. Univerzitet "Autonoma" u Barseloni (Uni-versitat Autónoma de Barcelona)

· Univerzitet u Barseloni (Universitat de Barce-

lona)

institucionalni - sindic.cat institucional en serbi.pdf · novi projekti _.. ooo~ Španski...

Documents