1

Inhoudsopgave

Voorwoord

Kleikamp Freijee ArchitectenInleiding

Projecten overzicht

Bouwplaats ervaringen

Reflectie

Rudy Uytenhaak ArchitectenbureauInleiding

Analyse vernieuwing website

Project documentatie

Bureau presentaties

Europese aanbestedingen

Reflectie

Stage overeenkomst

3

7

9

25

29

35

37

53

59

67

71

75

Roderick Trompert • B1212168 • rodericktrompert@gmail.com • Technische Universiteit Delft • Faculteit Bouwkunde

3

Voorwoord

De eerste doelstelling bij een stage wordt in de vakomschrijving beschreven als “(...) een eerste kennismaking met het werken in de beroepspraktijk van de bouwkundige.”. Hoe kan dit op een betere manier dan door twee architectenbureau’s van verschillend formaat en caliber van binnen mee te maken? Dit is wat ik de afgelopen tijd heb mogen doen. In Den Haag heb ik meegelopen in een architectenbureau met een omvang van slechts 3 werknemers, terwijl het tweede bureau in Amsterdam, er minstens 40 heeft. Dit brengt een andere werkomgeving, zowel als verschillende projecten in soort en omvang.In de pagina’s die volgen, zal ik verslag doen van mijn bezigheden in beide bedrijven. Daarna zal ik beide bedrijven met elkaar vergelijken en de voor- en nadelen afwegen.

Rudy Uytenhaak ArchitectenbureauAmsterdam

Kleikamp - Freijee Architecten Den Haag

4

Kleikamp - Freijee Architecten

Stageverslag

6

7

Kleikamp - Freijee ArchitectenDen Haag

Het afgelopen jaar heb ik bij het architectenbureau Kleikamp - Freijee Architecten, een kleinschalig bureau in Den Haag, stage gelopen.Ik ben met dit bureau in contact gekomen door mijn werkzaamheden op het gebied van websites ontwerpen. Wanneer zij echter tijdens een gesprek kennis namen van mijn interesse voor architectuur boden ze mij een stageplek, waarbinnen ik me zou ontfermen over de website en tevens aan enkele projecten zou mogen werken binnen het bureau.Wat voor mij aan Kleikamp - Freijee Architecten interessant was, is het feit dat je bij kleinere bureau’s veel meer meemaakt van alle onderdelen van het bouwproces. Van ontwerp tot bouwtekeningen, van funderen tot opleveren. Daarbij kreeg ik veel persoonlijke aandacht, waardoor ik ook veel heb geleerd over het bouwtechnisch tekenen.In deze periode ben ik me heel bewust geworden van hoe het bouwproces in de praktijk verloopt. Zo blijkt het nog helemaal niet zo makkelijk iets te ontwerpen wat door de welstandscommissie goedgekeurd wordt, of om een project op tijd op de leveren wanneer de aannemer niet meewerkt.Ook ben ik in deze periode vaak meegeweest naar de bouwplaats van enkele van de lopende projecten. Zo heb ik hun belangrijkste project, een kantoren complex met bedrijvenunits en wasstraat in Ypenburg (foto voorblad), vanaf het begin mee kunnen maken. Dit zal ik later in het verslag nog behandelen.In het vervolg van dit verslag zal ik kort de projecten behandelen waar ik gedurende mijn stage aan gewerkt heb.

Bureau InformatieKoninginnegracht 1432514 AM Den Haagwww.kleikamp.nl

Omvang bureau4 werknemers

ContactpersonenAart KleikampJacques FreijeeHendrik Metselaar

WerkzaamhedenwebsiteVO/DO tekeningen

PeriodeJuli 2006 - Januari 2007

Inhoudsopgave2) inleiding

5) projecten- Javastraat 78- reiger 65- fred. hendriklaan 17- berkheistraat 19- website

25) bouwplaats

29) reflectie

impressie projecten van het bureau:Den Haag, Ypenburg -

Hoorn, Villa -Hoorn, Villa -

Rijswijk, Hoornwijk -

8

9

Projecten

overzicht

10

nr 78nr 76 gewijzigdmet extra dakkapel

ACHTERGEVEL

nr 76 bestaand nr 74

11

Den Haag, Javastraat 78

Het project in de Javastraat te Den Haag omvatte het plaatsen van een nieuw dakkapel in het penthouse appartement.Aangezien dit het eerste project( je) was waar ik in betrokken was, en ik nog volop bezig was me te orienteren in het tekenprogramma Vectorworks, heb ik hiervoor geen bouwtechnische tekeningen gemaakt.Mijn bijdrage omvatte de VO tekeningen van de gevel (bestaande en nieuwe situatie), een situatietekening aan de hand van beschikbaar kaartmateriaal en een locatiebezoek voor het begeleidende beeldmateriaal. Doordat dit zo’n klein project was, had ik de vrijheid om bekend te raken met Vectorworks, en ondertussen toch al het een en ander te leren over de andere projecten die op dat moment liepen.

ProjectJavastraat 78

LocatieDen Haag

SoortDakkapel woning

WerkzaamhedenVO tekeningen

12

R E I G E R 6 5 Z U I D S C H A R W O U D E

Koninginnegracht 1432514 AM 's-Gravenhagetelefoon 070 - 3588618telefax 070 - 3587865www.kleikamp.nlarchitecten@kleikamp.demon.nl contactpersoon: J. Freijee

Project :

Opdrachtgever :

Fase :

Reiger 65

Dhr. W.F. Wessels, MW. A.A.C. KlaasseKorenbloemweg 92403 GA Alphen a/d Rijntel : 0172 - 422310

Schaal :

Datum :

Tekeningnr : DO-01

Formaat :

Getekend : Roderick Trompert

A1

1 : 100

04 - jan - 2006

Project nr : 05246

Onderwerp :

1722 DS, Zuid Scharwoude

Definitief Ontwerp

Lichte Bouwaanvraag

a r c h i t e c t e n

nieuwe situatie: gevels, plattegronden

K L E I K A M P - F R E I J E E

MATERIALEN

afb. omschrijvingbinnenwand steenachtigkalkzandsteenmetselwerkisolatiehoutskeletwand

massief beton

kanaalplaatvloer

foamglasafdekvloerdakpannen

SYMBOLEN

afb. omschrijving

binnenwand steenachtig

hemelwaterafvoerventilatie voorziening

hwav.

Gewijzigd : 26 - jan - 2006

WOONKAMER

KEUKEN

BIJKEUKEN

KANTOORHALBADKAMERSLAAPKAMER

1100

3200

320

1980

4620

1100 7200 1100

9400

TUINKAMER GARAGE

15000 1000 4000

20000

BEGANDE GROND

lichtkap

TERRAS

cv

8400

5100

1500

1500

0

kk

k k

losse trap naar zolder

21

B

A

hwahwa

v. v.

WERKKAMER

SLAAPKAMER

SLAAPKAMER BERGING

BERGING BADKAMER

BALKON

BERGING

BERGINGlichtkap

VERDIEPING

velux raam

pijp open haard

dakkapel bestaand

rookgas cvextra ventilatiekanaal

nieuwe dakkapel

extra afzuigkanaal keuken

5100 900 2300 2500 1100 1600

84005100

13500

terras met fundatie("vergunning vrij")

luifel("vergunning vrij")

nieuwe dakkapel

1600 1100 1800 1100 2800 5100

8400 5100

13500

4000 1100 700 1100 1550 13001400 2550 1300 1000 725 2550 725

4000100015000

20000

4000 1100 7200 1100 2300 2200 900 1200

1200540094004000

20000

4000 1100 7200 1100 2300 2200 900 1200

1200540094004000

20000

VOORGEVEL

ACHTERGEVEL

LINKER ZIJGEVEL

RECHTER ZIJGEVEL

terras met fundatie("vergunning vrij")

luifel("vergunning vrij")

dakkapel

8400 5100

13500

2300+

3200+

Peil = 0

2500+2800+

Peil = 0

5600+

5200+

7300+

DOORSNEDE

N

Gemeente LangedijkSectie DPerceel 357Schaal 1:500

Reiger

65

luifel vergunning vrijterras vergunning vrij

SITUATIE

13

Langedijk, Reiger 65

Het tweede project waar ik aan gewerkt heb betrof het uitwerken van een serre en dakkapel aan een woning in Langedijk.De woning was door een ouder stel aangekocht in redelijk verouderde staat. De wens was om de buitenruimte, in een inham van de woning, te overdekken als serre met grote openslaande deuren naar een nieuw terras. Tevens moest de keuken, welke midden in de woning gesitueerd was, verplaatst worden om een grotere bruikbare ruimte te creeeren. Als laatste wilden ze graag een dakkapel plaatsen in de slaapkamer op de eerste verdieping.Voor dit project heb ik meer verantwoordelijkheid gekregen, en heb ik alle VO en DO tekeningen geproduceert die bij het proces benodigd waren. In deze periode ben ik veel geholpen bij het uitwerken van de aansluitingen en enkele details, daar waar mijn eigen bouwtechnische kennis nog tekort schoot. De serre is uitgevoerd met een stalen constructie, dragend op vier kolommen, zodat geen extra last op de bestaande gevel afgedragen hoefde te worden. Twee stalen I-profielen steken uit om een kleine overstek te maken die dient als luifel over het terras.Naar de tuin toe is een glazen pui geplaatst, met twee grote schuivende delen, waardoor de serre -welke dient als verlenging van de woonkamer- open gezet kan worden naar de tuin toe. Uiteindelijk is dit project ook precies zo uitgevoerd, en heb ik na oplevering een bezoek kunnen brengen aan de locatie.

ProjectReiger 65

LocatieLangedijk

WerkzaamhedenVO/DO tekeningen

SoortSerre en dakkapel vrijstaande woning

14

15

Den Haag, Fred. Hendriklaan 17

De keuken in dit oude pand in Den Haag, voldeed niet aan de wensen van de nieuwe bewoners. Ze vonden de keuken eigenlijk iets te klein, en ze wilden graag meer relatie met de woonkamer.Verschillende oplossingen voor indeling en plaatsing van openingen naar de woonkamer zijn tijdens het ontwerpproces de revu gepasseerd.Mijn werk omvatte het maken van de verschillende plattegronden die hiermee gepaard gingen. Daarbij heb ik me beziggehouden met de artist impressions van de nieuwe situatie(s). Dit had de opdrachtgever nadrukkelijk gevraagd, daar hij moeite had zich in te leven in de ruimtelijkheid van de verschillende voorstellen. De 3d-beelden hielpen om een beter beeld te krijgen en zo betere beslisingen te maken.Uiteindelijk is de deuropening naar de woonkamer vergroot tot een open verbinding van 1230mm breed. Tevens is de deur van de toilet verplaatst naar een andere wand, zodat deze in de gang uitkomt, en niet langer in de keuken. De voorraadkast die aan de toilet grensde (nog herkenbaar door de pennant vlak bij de toilet) is weggesloopt om de keuken meer ruimte te geven. Deze gewonnen ruimte is gebruikt om de koelkast tussen te plaatsen.Bij oplevering ben ik nog langsgeweest bij de familie om het eindresultaat te bezichtigen, wat nagenoeg gelijk was aan de impressies die ik voor ze gemaakt had.

ProjectFrederik Hendriklaan 17

LocatieDen Haag

WerkzaamhedenVO tekeningenartist impressions

SoortOpen keuken

16

17

Wassenaar, Berkheistraat 19

Het vierde project waar ik aan gewerkt heb is een klein historisch huisje aan de Berkheistraat in Wassenaar. Dit zogenaamde arbeidershuisje was jarenlang verwaarloosd en is daardoor in slechte staat. Volledig slopen was echter geen optie, daar het een monumentale gevel bezat aan de straatkant, die bij verbouwen behouden moest blijven. Bij het ontwerpproces van deze woning heb ik alle stadia mee mogen maken. Zo ben ik begonnen met het maken van de Voorlopig Ontwerp tekeningen voor het eerste ontwerp wat Aart Kleikamp voor deze opgave bedacht had. De opdracht was de woning zodanig te verbouwen, dat het historische karakter bewaard zou blijven, maar het een volwaardige vrijstaande woning zou worden welke goed in de woningmarkt zou liggen.Daarbij is dit ook het eerste plan waarmee ik voor het eerst te maken kreeg met een bestemmingsplan. Het eerste ontwerp zocht dan ook alle grenzen op van de uitbreidingen die het bestemmingsplan daar toeliet. Dit hield in een uitbreiding naar achteren toe van maximaal 20m2 (wat omgerekend een verlening van 3,60m inhoud), een kelder van maximaal 36m2 buiten het bestaande volume met vrijstelling voor een buitentrap (6m2), en een garage van 16m2, waarvoor de kelderbak als fundering fungeerd.Terwijl deze tekeningen bij de welstandscommissie lagen, ben ik verder gegaan met de Definitief Ontwerp tekeningen die benodigd waren voor het vervolgproces, zodra het groene licht zou komen van de welstand. Jammer genoeg bleef dit groene licht uit. Tot drie maal toe had de welstandscommissie op- of aanmerkingen op het ontwerp. Dit maakte dat de aanname ontstond dat de welstand het plan in zijn huidige hoedanigheid naar alle waarschijnlijkheid niet goed zou gaan keuren, en hebben beide architecten van het bureau een compleet nieuw schetsontwerp neergelegd. Ook deze twee ontwerpen heb ik in VO fase uitgetekend, met begeleidende artist impressions voor de opdrachtgever.Het zijn twee zeer uiteenlopende ontwerpen, wat de uitwerking interessant maakte. Het eerste ontwerp van Aart Kleikamp creeert eigenlijk een volume dat concureerd met de bestaande bebouwing. Voornamelijk van hout met kenmerkend dubbelgekromd, oplopend dak.Het tweede ontwerp van Jacques Freijee probeert juist het bestaande volume zo veel mogelijk in zijn waarde te houden, en ontwerpt een glazen doosje met veranda, met een kelder die van boven verlicht wordt door twee koekoeks.Uiteindelijk zijn helaas geen van de drie ontwerpen uitgevoerd op het moment van vertrek bij Kleikamp Freijee Architecten. Wel ben ik heel wat wijzer geworden over de bureaucratie rondom een ontwerpproces.

ProjectBerkheistraat 19

LocatieWassenaar

WerkzaamhedenVO/DO tekeningenartist impressions

SoortUitbreiding en verbouwing arbeiders woning met monumentale gevel

18

!"##$

"###$

%!##$

&'()*+*#

%",# -.,# !-,#

.!,,#

%,##

"###$

!"##$

&'()*+*#

,/##%"## !!##

,%##$

!,"#$

&'()*+*#

-###!-## %"##!!##

"###$

%!##$

&'()*+*#

,0## ,0!#%!# %!#

%!##$

&'()*+*#

!,"#$

&'()*+*#

,%##$

!/##1

"###$

%!##$

&'()*+*#

!,"#$

,%##$

&'()*+*#

!/##1

!"!.

!,!%

."

.,

.% .!

.#

2

..

3

4'567'(895::9

.2

4**'**5**6**7**'**(**8**9**5**:**:**9*****.**2*****;**:**8**8**'**<**:**:**5

6:=*<5>*?@*<5@!0028(9A:9('*.>.###

BA(=C'D')895::9C'D')'<95''C'D')

=E:58=FF58<'='

'<95''C'D')*6')='5

GF<(<C(<<'C5:H79*.0%

!,.0*IJ*K81L5:D'<7:C'

9')'MFF<****#"#*1*%,22-.2

9')'M:N*****#"#*1*%,2"2-,

EEE@6)'(6:OP@<)

:5H7(9'H9'<Q6)'(6:OP@='OF<@<)*

&5FR'H9*>

SP=5:H79C'D'5*>

T:8'*>

4'567'(895::9*.2

U'*3'='5):<=8H7'*JF<AO'<9'<BF5C*4@V@

W::<*D:<*;::)7:D'<*!"%

!0/"*LW**U'<*?::C

9')**>***#"#*1*%22--0/

M:N*>***#"#*1*%#""/!#

XH7::)*>

U:9AO*>

Y'6'<(<C<5*>4Z1#.

TF5O::9*>

L'9'6'<=*> [F='5(H6*Y5FOP'59

I.

.*>*.##*\*.*>*.###

.-*1*M']*1*!##-

&5FR'H9*<5*>#,!0.10

S<='5E'5P*>

!!0!*GI^*;:88'<::5

4'89'6

SD'5B(H79*4FAE::<D5::C*.'*M:8'

!""#""$""%""&""'""(""$""'""("")

C'D')8^*P):99'C5F<='<^*=FF58<'='8

*"+","-"*"."/"0"1"2"3","-"4",",""

JIYZ[_IWZ3

:M]@ FO8H75(RD(<C

](<<'<E:<=*89''<:H79(C

6:)6B:<=89''<

O'98')E'56

(8F):9('

7FA986')'9E:<=

O:88('M*]'9F<

6:<::)P)::9D)F'5

MF:OC):8

:M='6D)F'5

6'5:O(8H7'*=:6P:<<'<

](<<'<E:<=*89''<:H79(C

L'E*> *.*1*O'(*1*!##-*FD'589'6*C:5:C'

VI[_I3Y

%2##.!## ,2,#

1*!,##>

%## /## %## %!## %## "",# ,##%##

-/#

.2##

".2# %%# %/## .## .!-# %## %%0#

!##

!##

,"##

!##

%"0#

!.## 20#

%,0#

.2##

.%#,# %,0#

.##

!##

.0,#

.##.###

%%#!##

%-##

%##

.2##

,%0#

%##

,0-#

%##.#,#

%##

00##

%##

!!##

1.@!D'5])(RM85A(O9'

!.O!

K6')='5*EF<(<CK1!/##

1.@%FP8):C5A(O9'!-@,O!

K6')='5*C:5:C'K1!/##

1.@.D'56''585A(O9'

1.@,9F()'9

1!%##

1.@-D'5])(RM85A(O9'

!.O!

K6')='5*E:85A(O9'K1!%##

O@6@

#@.D'56''585A(O9'.,@.O!

K'<95''7:)K

#@!

D'5])(RM85A(O9'./@0O!

KEFF<5A(O9'K*

#@0D'5])(RM85A(O9'!"@2O!

K6'A6'<K

#@%D'5])(RM85A(O9'

.2O!

K8'55'K

#@,C:5:C'.-@,O!

,###

.###

%"## -### !"##

%##

,###

.##

0##.##

!0,#

%##

%-##

%##

%##

,.,#

.##

!2##

%##

%-##

%##

!!##

%",#

!##

,",#

!-,#

!##

.###

.!,#

%## /,# !## %%## !## !!## %## ,0## %## !"## 2##

!##

,-##

!##

.!,,#

.2##

.###

P):99'C5F<=*6')='5 P):99'C5F<=*D'5=('P(<CP):99'C5F<=*]'C:<'*C5F<=

.0%,#

/,#%##

6')='5*C:5:C' 6')='5*EF<(<C

-###.###

B(RC'D')*C:5:C'

.@.D'56''585A(O9'

"@-O!

KFD'5)FFPK*

`@V@

%## !!## .## %.## %##

%##

02"#

.##

!2,#

!!#

%/##

%##.,#

.!,,#

.,#

-###

.@!

D'5])(RM85A(O9'!.@!O!

K8)::P5A(O9'K*

.@%

D'5])(RM85A(O9'!-@-O!

K8)::P5A(O9'K*

.@0]:=6:O'5-@!O!*

%## %-## %## !2## .## ,.,# %##%## %-## %## !2## .## ,.,# %##

"###$

%!##$

&'()*+*#

.!,,#

0### 2,,#

)'<C9'=FF58<'='

7E:

7E: 7E:

7E:

19

2700+

7000+

3200+

Peil = 0

3750 6150 2650

12550

3500

7000+

2700+

Peil = 0

59003700 2200

5300+

2570+

Peil = 0

60002600 37002200

7000+

3200+

Peil = 0

5400 5420320 320

3200+

Peil = 0

2570+

Peil = 0

5300+

2900-

7000+

3200+

Peil = 0

2570+

5300+

Peil = 0

2900-

2721

2523

17

15

13 12

10

811

N

Berkh

eistra

at

18

B e r k h e i s t r a a t 1 8 W a s s e n a a r

kad nr: H. nr.2448situatie 1:1000

zuidgevelstraatgevelentreegevel

dwarsdoorsnede

entreegevel kelder

Koninginnegracht 1432514 AM 's-Gravenhagetelefoon 070 - 3588618telefax 070 - 3587865www.kleikamp.nlarchitecten@kleikamp.demon.nl

Project :

Opdrachtgever :

Fase :

Berkheistraat 18

De Nederlandsche Monumentenzorg B.V.Laan van Waalhaven 2732497 GL Den Haagtel : 070 - 3886649fax : 070 - 3077920

Schaal :

Datum :

Tekeningnr : BE-01

Formaat :

Getekend : Roderick Trompert

A1

1 : 100 / 1 : 1000

16 - feb - 2006

Project nr : 05241-4

Onderwerp :

2242 KA, Wassenaar

Bestek

Overzicht Bouwaanvraag 1e fase

a r c h i t e c t e n

gevels, plattegronden, doorsnedes

K L E I K A M P - F R E I J E E

MATERIALEN

afb. omschrijvingbinnenwand steenachtigkalkzandsteenmetselwerkisolatiehoutskeletwand

massief beton

kanaalplaatvloer

foamglasafdekvloerkeramische dakpannen

binnenwand steenachtig

Gew : 1 - mei - 2006 overstek garage

VARIANT

38001200 5850

- 2500:

300 900 300 3200 300 7750 500300

690

1800

7180 330 3900 100 1260 300 3340

200

200

5700

200

3740

2100 840

3540

1800

13050 3540

100

200

1450

100

1000

3302

0036

0030

018

0053

40

300

5460

30010

5030

044

0030

0

2200

-1.2verblijfsruimte

21m2

'kelder woning'-2900

-1.3opslagruimte

26.5m2

'kelder garage'-2900

-1.1verkeersruimte

-1.5toilet

-2300

-1.6verblijfsruimte

21m2

'kelder wasruimte'-2300

m.k.

0.1verkeersruimte

15.1m2

'entreehal'

0.2verblijfsruimte

19.4m2

'woonruimte'

0.4verblijfsruimte

27.8m2

'keuken'

0.3verblijfsruimte

18m2

'serre'

0.5garage16.5m2

5000

1000

3700 6000 2700

300

5000

100

400

100

2450

300

3600

300

300

5150

100

2800

300

3600

300

2200

3750

200

5750

2650

200

1000

1250

300 950 200 3300 200 2200 300 5400 300 2700 800

200

5600

200

1255

018

00

1000

plattegrond kelder plattegrond verdiepingplattegrond begane grond

1435

0

950300

kelder garage kelder woning

60001000

zijgevel garage

1.1verkeersruimte

7.6m2

'overloop'

C.V.

300 2200 100 3100 300

300

4870

100

2850

220

3900

300

150

1255

015

0

6000

1.2verblijfsruimte

21.2m2

'slaapruimte'

1.3verblijfsruimte

26.6m2

'slaapruimte'

1.4badkamer

6.2m2

300 3600 300 2800 100 5150 300300 3600 300 2800 100 5150 300

7000+

3200+

Peil = 0

12550

4000 8550

lengtedoorsnede

hwa

hwa hwa

hwa

20

keuken

entreehal

m.k.

2,00°1,50°2,00°2,00°2,00°2,00°2,00°2,00°2,00°2,00°

B E R K H E I S T R A A T 1 8 W A S S E N A A R V O O R S T E L V O O R W I J Z I G I N G A U G U S T U S 2 0 0 6 KLEIKAMP - FREIJEE A R C H I T E C T S

zitkamer

70m2

3600

8650

5885

7200

BEGANE GROND

B E R K H E I S T R A A T 1 8 W A S S E N A A R V O O R S T E L V O O R W I J Z I G I N G A U G U S T U S 2 0 0 6 KLEIKAMP - FREIJEE A R C H I T E C T S

21

keuken

entreehal

m.k.

woonkamer

B E R K H E I S T R A A T 1 8 W A S S E N A A R V O O R S T E L V O O R W I J Z I G I N G A U G U S T U S 2 0 0 6 KLEIKAMP - FREIJEE A R C H I T E C T S

BEGANE GROND

8650

588552

00

11800

62m2 5.2m25.2m2

B E R K H E I S T R A A T 1 8 W A S S E N A A R V O O R S T E L V O O R W I J Z I G I N G A U G U S T U S 2 0 0 6 KLEIKAMP - FREIJEE A R C H I T E C T S

22

23

Websitewww.kleikamp.nl

De website van Kleikamp - Freijee Architecten was duidelijk toe aan vernieuwing wanneer ik voor het eerst met ze in contact kwam. Gezamelijk hebben we een nieuw ontwerp vastgesteld en ben ik daar bezig geweest om de plannen van het bureau te digitaliseren en te indexeren, in zowel archief als online op de website. Het resultaat is hiernaast te zien.

Projectwebsite Kleikamp - Freijee Architecten

Locatiewww.kleikamp.nl

Soorthtml pagina’sflash menu’s

Werkzaamhedendigitaliseren beeldarchiefvernieuwen vormgevingvernieuwen kleurstellingtoevoegen projecten

24

25

Bouwplaats

ervaringen

26

27

Bouwplaatservaringen

Gedurende mijn stage, ben ik geregeld meegenomen naar de bouwplaats van enkele van hun lopende projecten. Hier ben ik aanraking gekomen met vele verschillende fases van het bouwproces; funderen, beton storten, staal constructies, metselwerk, kozijnen plaatsen enz, tot de afwerking van de laatste details. Door vaak mee te gaan, kon ik goed zien hoe de bouw verliep en ook hoe communicatie met de aannemer en bouwvakkers plaatsvond. Daarbij wezen ze me geregeld op kleine details of legden ze me uit hoe specifieke aansluitingen uitgedacht waren en in de praktijk gemaakt worden.Doordat het bureau zo klein is, heb ik ook geregeld meegekregen wanneer dingen niet zo soepel liepen. Zeker aan het eind van het bouwproces, wanneer de aannemer niets meer te verdienen heeft aan meerwerk, ontstaat er een lastige situatie. De architect zal altijd ernaar streven om alle details zo mooi mogelijk afgewerkt te krijgen en zal niet (veel) eerder groen licht geven voor oplevering. Voor de aannemer is het echter vaak financieel gunstiger om aan de laatste afwerking minder tijd te besteden of met goedkopere materialen af te werken. Zo zorgde dit bij een project in Ypenburg voor de nodige discussies, die de werksfeer op de bouwplaats er niet beter op maakte.Toch is het complex uiteindelijk goed opgeleverd, en staat er nu een complex waar tevreden naar teruggekeken kan worden.Maar ook op kleinere bouwplaatsen zijn we langsgeweest. In Hoorn is een woonhuis van zijn hand in aanbouw, en gedurende de verbouwing van de keuken aan de Frederik Hendriklaan in Den Haag zijn we ook langsgegaan. Al met al is het leuk om wat van de praktijk mee te krijgen. Gedurende de studie op Bouwkunde leer je wel veel te ontwerpen en te berekenen, maar weinig over hoe het daadwerkellijk in elkaar gezet wordt. Dat is ook iets wat je moet ‘ervaren’. Door deze projecten heb ik een helder beeld gekregen over het bouwproces.

BouwplaatsenDen Haag, YpenburgDen Haag, Fred. HendriklaanHoorn, Villa

28

29

Reflectie

Kleikamp - Freijee Architecten

30

31

ReflectieKleikamp - Freijee Architecten

Door het feit dat ik al vrij vroeg in m’n studie bij Kleikamp - Freijee Architecten ben begonnen met werken, ben ik ook vroegtijdig bekend geraakt met de praktijk van de bouw; toch een essentieel onderdeel van architectuur.Het leukste hieraan waren voor mij de momenten van herkenning. Door de werkzaamheden op het bureau en onderdelen die ik in de bouw langs had zien komen, kon ik me bij de tentamens die volgden een veel betere voorstelling maken bij de lesstof. Voor mij als bouwkunde student was het ook heel waardevol om in een klein bureau werkende te zijn, omdat juist hier in korte periode alle onderdelen van het bouwproces behandeld worden. Zo heb ik bij ontwerpen gezeten, ben betrokken geweest bij het uitwerken van voorlopig ontwerp presentaties, heb bouwaanvragen gemaakt, heb kunnen zien hoe werkuitvoeringstekeningen gemaakt worden en hoe deze vervolgens in de bouw door de verschillende partijen gebruikt worden. Dus hoewel de projecten zelf niet altijd even spannend van formaat of soort waren, waren ze stuk voor stuk wel heel leerzaam.

Bureau InformatieKoninginnegracht 1432514 AM Den Haagwww.kleikamp.nl

WerkzaamhedenwebsiteVO/DO tekeningen

PeriodeJuli 2006 - Januari 2007

Roderick Trompert • B1212168 • rodericktrompert@gmail.com • Technische Universiteit Delft • Faculteit Bouwkunde

Rudy Uytenhaak Architectenbureau

Stageverslag

34

35

Rudy Uytenhaak Architectenbureau, Amsterdam

Naast mijn activiteiten in Den Haag ben ik ook actief geweest in Amsterdam bij het architectenbureau van Rudy Uytenhaak. Ook daar ben ik weer terecht gekomen door m’n kennis van websites. Ze waren al een tijd ontvreden met hun website, en kwamen eigenlijk met de vraag wat er aan verbeterd zou kunnen worden. Gelijk aan het begin van m’n stageperiode heb ik daar mijn onderzoek uitgevoerd. Hierin ben ik op zoek gegaan naar de manquementen van de bestaande website, en heb ik een advies uitgebracht voor de opties ter verbetering. Interessant voor mij aan dit onderzoek, was dat ik gelijk aan het begin van de stageperiode alle projecten langs zag komen, aangezien ze een redelijk compleet overzicht op hun website gepubliceerd hebben. Dit gaf mij een goed beeld van de omvang van het bureau, en de geschiedenis van wat ze reeds al gebouwd hebben.Halverwegen mijn werk is besloten over te gaan tot een van de opties uit mijn verslag ter vernieuwing van de webiste. Dit heb ik ook voor ze uit mogen voeren, en wordt later in dit verslag besproken aan de hand van enkele screenshots.Aangezien ik door het werken aan de website al veel bezig was met uitzoeken van beeldmateriaal, en samen met de grafische vormgeefster van het bedrijf teksten selecteerden die gepubliceerd konden worden, ben ik op een gegeven moment ook overgegaan tot het werken aan de projectdocumentatie van het bureau. Voor de grotere projecten van het bureau worden deze projectdocumentatie boekjes gemaakt om als referentie aan opdrachtgevers te sturen en toe te voegen aan europese aanbestedingen. Hier is veel van mijn tijd in gaan zitten: om deze boekjes aan te vullen, vorm te geven en bij te schaven waar nodig. Voor mij was het interessant om juist van de belangrijkere projecten alle gedetailleerde informatie te leren kennen.Daarbij heb ik aan het einde van m’n stage ook nog meegewerkt aan twee inschrijvingen voor Europese Aanbestedingen. Ik was wel al op de hoogte dat het grootste deel van de opdrachten van het bureau vergaard waren door middel van Europese Aanbestedingen, maar ik wist nog weinig af van het proces. Tijdens deze twee inschrijvingen heb ik kunnen meemaken hoeveel details gevraagd worden, aan wat voor een eisen voldaan moet worden om mee te mogen doen als bureau en hoe ze daar bij Uytenhaak op in spelen.In de volgende hoofdstukken zal ik verder uitwijden over de genoemde werkzaamheden en het illustreren met enige afbeeldingen.

Bureau InformatieSchipluidenlaan 41062 EH Amsterdamwww.uytenhaak.nl

Omvang bureau45 medewerkers

ContactpersonenRudy UytenhaakWilly HouwenGeeke Voortman

WerkzaamhedenwebsitePR projectboekjeseuropese aanbestedingenVO tekeningen

PeriodeJanuari 2007 - Augustus 2007

Inhoudsopgave35) inleiding

37) analyse website- introductie- structuur behouden- structuur veranderen- nieuwe website- conclusies

49) uitwerking website

53) projectdocumentatie

59) bureau presentaties

67) europese aanbesteding

71) reflectie

75) stage overeenkomst

impressie projecten van het bureau:Zwolle, Weezenland - Goes, Stadskantoor -

Den Haag, La Fenetre -Hengelo, Thiemsland -

36

37

Analyse

vernieuwing website

38

39

Analyse / Onderzoekwww.uytenhaak.nl

Een tijd al bestond onteveredenheid over de website van het bureau Rudy Uytenhaak. Er was alleen nog geen duidelijkheid over wat er precies aan gedaan kon worden.Om deze reden heeft Rudy mij benaderd met de vraag eens een kritische kijk te nemen naar hun website, en met suggesties te komen die de website zouden kunnen verbeteren.De insteek hierbij was, kort door de bocht, de website zoveel mogelijk in ere te houden zoals hij was, maar zodanig bij te schaven dat hij weer een hele tijd meekon. Een compleet nieuwe website is iets wat ze nog wel eens zouden doen, maar voorlopig was dat niet de insteek van deze analyse.Bij mijn eerste bezoek aan de website werd gelijk duidelijk dat er wat moest gebeuren; de kleurstelling was erg uit de tijd, de navigatie was onconventioneel en daardoor zeer onoverzichtelijk en de projecten zelf werden rommelig gepresenteerd.In het verslag op de komende pagina’s heb ik voor het bureau uitgeschreven wat naar mijn idee de beste opties zijn om de website te verbeteren, in drie verschillende gradaties van ingrijpen.Hierbij heb ik de elementen uitgelicht van de website die naar mijn idee niet goed functioneren, en daarvoor geprobeerd een oplossing te vinden. Bovendien heb ik elementen uit andere websites erbij gehaald, waarvan ik vind dat ze een goede toevoeging zouden kunnen vormen aan de gebruiksvriendelijkheid.Het geheel heeft geleid tot de uitvoering van een van de opties, toegelicht op pagina 49.

Projectwebsite Rudy Uytenhaak Architectenbureau

Locatiewww.uytenhaak.nl

Soortonderzoek

Werkzaamhedenanalyseren huidige websiteberedeneren opties

40

ARCHITECTENBUREAU RUDY UYTENHAAK

ANALYSE VERNIEUWING WEBSITE

UYTENHAAK.NL

Datum: 27-11-2005

41

Analyse uytenhaak.nl

Roderick Trompert Pag. 1

INHOUDSOPGAVE

Pag.

1. Huidige Structuur Behouden...................................................................................................................3

2. Structuur Veranderen ..............................................................................................................................4

3. Nieuwe Website .......................................................................................................................................5

4. Conclusie..................................................................................................................................................6 4.1 Huidige structuur behouden..............................................................................................................6 4.2 Structuur veranderen ........................................................................................................................6 4.3 Nieuwe website ..................................................................................................................................6

5. Bijlagen.....................................................................................................................................................7

42

Analyse uytenhaak.nl

Roderick Trompert Pag.

2

Uit het eerste orienterende gesprek is gebleken dat er drie opties zijn voor verbetering

van de huidige website.

- Huidige achterliggende structuur* behouden, verbeteringen eraan toevoegen

- Achterliggende structuur vervangen, verbeteringen daarin implementeren

- Nieuwe website; design en structuur tegelijkertijd ontwikkelen en opbouwen

Belangrijkste punten ter verbetering zijn onder andere de navigatie, de kleuren (met name

de achtergrond) en de presentatie van de projecten op de website.

Grootste struikelblok bij de navigatie is dat deze onoverzichtelijk is. Op de homepage is niet duidelijk wat aangeklikt kan worden en wat de keuzes zijn. Tevens is de ‘back’ knop slecht te vinden. Dan is de navigatie van de projecten erg rommelig en onduidelijk. Rommelig door de willekeurige positionering van afbeeldingen van gebouwen. Onduidelijk doordat selecties voor subcategorieën en projecten door elkaar heen lopen. (zie bijlage

#3)

Verder is er dan wel een zoekoptie op de website. Deze is alleen slecht te vinden. Het gebruik van deze zoekoptie is ook erg onprettig, aangezien deze weggestopt wordt in een klein hoekje van de pagina, waardoor de zoekresultaten slecht leesbaar zijn. (zie bijlage #2). Daarbij zou een optie om projecten ook op datum en op naam te kunnen ordenen

prettig zijn.

Als laatste is het vervelend dat je zoek kan raken op de website. Een rand of balk op de website die het verloop van gemaakte selecties constant weergeeft, kan de locatie van de bezoeker sterk verduidelijken. (zie bijlage #1)

De kleuren van de website passen niet helemaal meer bij deze tijd. Met name de zwarte achtergrond geeft de site een donkere en onprettige indruk. Daarbij is de combinatie van

groene kleuren (fel neon-groen i.c.m. mosgroen) niet erg rustig voor het oog.

Als laatste kan de presentatie van de projecten beter. Met name de afbeeldingen van de projecten, welke op het moment erg klein zijn. Ook het horizontale scrollen bij sommige afbeeldingen maakt het er niet beter op, omdat soms de lijn tussen de verschillende afbeeldingen niet goed zichtbaar is. Tevens zou een print optie prettig zijn voor geïnteresseerden van een project. Als laatste zijn de links ‘toelichting’ en ‘gegevens’ volstrekt overbodig, aangezien deze alleen teksten doen verdwijnen die bij aankomst op

de projectpagina reeds in beeld zijn. (bijlage #4)

Vanaf de volgende pagina volgt de uitwerking van de drie eerder genoemde opties voor verbetering.

*In dit geval gaat het bij gebruik van de term ‘structuur’ over het systeem (de taal) waarmee de site

opgebouwd is en de database die erachter hangt.

43

Analyse uytenhaak.nl

Roderick Trompert Pag.

3

1. HUIDIGE STRUCTUUR BEHOUDEN

Uit het gesprek met Martijn Pietersen is gebleken dat de site op het moment reeds wordt omgezet naar php (een taal die werkt met informatie uit een database). Dit is een taal die veel mogelijkheden biedt en daarom op dit moment in veel websites wordt gebruikt.

Bij de keuze om op de bestaande php structuur verder te bouwen, is het echter belangrijk eerst goed na te in hoeverre het mogelijk is de gewenste aanpassingen te maken. Het is namelijk goed mogelijk dat de bestaande pagina’s zich niet lenen voor een gewenste

aanpassing.

Met name de balk waarmee aangegeven wordt waar iemand zich op de website bevindt (zie bijlage #1), kan zo mogelijk niet, of heel moeilijk gerealiseerd worden aangezien dit een integraal onderdeel is dat op elke pagina terug komt. Het is dus de vraag of de huidige php pagina’s zich lenen voor het implementeren van zo’n onderdeel. Mocht het mogelijk

zijn, is de kans heel groot dat alle pagina’s één voor één aangepast moeten worden.

Ook de presentatie van de projecten kan veel werk zijn bij behoud van de huidige structuur. Op het moment heeft elk project namelijk zijn eigen pagina, welke in een apart bestand is opgenomen. Bij wijzigen van de presentatievorm, zal mogelijk voor elk project

een apart bestand gewijzigd moeten worden.

Daarbij zal al het beeldmateriaal -onafhankelijk van de vernieuwingsmethode- opnieuw gegenereerd moeten worden, aangezien het huidige beeldmateriaal precies op maat

gesneden is voor de huidige presentatievorm.

De navigatie door de website kan echter wel gemakkelijk aangepast worden. Dit vereist wel het aanpassen van enkele pagina’s, maar is waarschijnlijk niet zo drastisch dat de

achterliggende structuur ervoor aangepast hoeft te worden.

Hetzelfde geldt voor de kleuren van de website. Deze kunnen bij php vaak op een centrale plek aangepast worden. De vraag is echter of deze ook bij de projecten meegenomen

worden, aangezien deze elk een aparte pagina hebben.

44

Analyse uytenhaak.nl

Roderick Trompert Pag.

4

2. STRUCTUUR VERANDEREN

Het veranderen van de achterliggende structuur, komt eigenlijk neer op het behouden van de huidige vormgeving, waarbij alles wat erachter zit geherstructureerd wordt. Er kan dan gebruik gemaakt worden van zogenaamde templates, die elke keer andere inhoud tonen door informatie uit een database te halen. Het voordeel is dat bij het bouwen van de templates rekening gehouden kan worden met alle gewenste opties voor navigatie,

kleuren en presentatie.

Momenteel wordt er wel al enigszins met een database gewerkt. De vraag is in hoeverre de inhoud van de bestaande database hergebruikt kan worden. Mogelijk is het vereist is een nieuwe database te maken, en alle informatie over te hevelen naar een nieuwe indeling.

45

Analyse uytenhaak.nl

Roderick Trompert Pag.

5

3. NIEUWE WEBSITE

Net als bij de vorige optie, wordt bij het maken van een geheel nieuwe website de structuur nieuw opgebouwd, waardoor oplossingen voor alle besproken knelpunten weer vanaf het begin geïmplementeerd kunnen worden. Hier komt nu echter bij dat ook het uiterlijk van de website geheel veranderd. Dit heeft het voordeel dat je een nieuw en verbeterd beeld naar buiten toe kan brengen. Het is de mogelijkheid om te laten zien dat je bedrijf

gegroeid, veranderd en verbeterd is, en dat je site daarin meegaat.

Het kost misschien wel meer tijd om naast de structuur ook een nieuw design te ontwikkelen. Toch kan je je afvragen, wanneer er een nieuwe structuur vanaf de start gebouwd wordt voor een specifieke vormgeving, waarom je deze dan aanpast op een oude vormgeving, terwijl het even veel moeite is om deze voor een nieuwe vormgeving aan te passen. Zeker als je bedenkt dat het wijzigen van de look van je website niet iets is wat je elk jaar onderneemt. Waarom zou je dan bij het zo drastisch aanpassen van de

achtergrond van de website, niet de voorgrond meenemen?

46

Analyse uytenhaak.nl

Roderick Trompert Pag.

6

4. CONCLUSIE

4.1 Huidige structuur behouden

Het komt erop neer, dat bij het behouden van de huidige structuur de mogelijkheden beperkt zijn. Het toevoegen van verbeteringen die een integraal onderdeel van de website vormen (zoals de navigatie) zijn eigenlijk niet te doen zonder een goede, duidelijke structuur. Bovendien kost het veel tijd om een bestaand systeem te doorgronden, voordat er veilig wijzigingen en verbeteringen aan gemaakt kunnen worden. Wat overblijft is het

‘opleuken’ van de verschillende losse pagina’s.

4.2 Structuur veranderen

Bij het veranderen van de structuur kan deze met een schoon begin opgebouwd worden. Hierbij kan vanaf de start rekening gehouden worden met alle wensen op het gebied van navigatie, kleuren en presentatie. Toch komt dit eigenlijk overeen met het opzetten van een geheel nieuwe website, zei het niet dat de vormgeving (het design) van de website als vanouds blijft.

4.3 Nieuwe website

Ook hier wordt de structuur van de website nieuw opgebouwd. Voordeel hier is echter dat verbeteringen in navigatie, kleur en presentatie zowel in de structuur als in de vormgeving van de website vanaf het begin meegenomen kunnen worden en zo beter of elkaar afgestemd zijn. Bovendien is het een extra kans om de buitenwereld te laten zien dat je

bezig bent met de presentatie naar buiten toe.

47

Analyse uytenhaak.nl

Roderick Trompert Pag.

7

5. BIJLAGEN

#1

#2

48

Analyse uytenhaak.nl

Roderick Trompert Pag.

8

#3

49

Uitwerking / Conclusiewww.uytenhaak.nl

UIt bovenstaande onderzoek is besloten om de conclusie genoemd in 4.2; het veranderen van de website structuur toe te passen in de praktijk. Het gevoel was namelijk dat de website in vormgeving het bureau goed vertegenwoordigde en ook wel iets ‘unieks’ had in naviagtie wat ze toch graag wilden behouden. In samenwerking met de grafisch vormgeefster hebben we echter wel een verandering doorgevoerd van de kleurstelling.Alle projectpagina’s zijn vervolgens omgebouwd tot een ‘template’ die draait op informatie uit een database. Dit maakt dat het gemakkelijker wordt om projecten toe te voegen of aan te passen. Daarbij gaf het de mogelijkheid een (goede) zoekfunctie toe te voegen aan de website, waardoor gemakklijk de meest recente projecten of projecten per locatie / categorie gevonden kunnen worden. Ook de nieuwspagina is gebaseerd op deze zelfde database. Door het toevoegen van nieuwe nieuwsberichten een laagdrempelig proces te maken, hoopten we te kunnen stimuleren de website vaker van nieuws te voorzien.Daarbij zijn alle pagina’s van de website gebaseerd op een zogenaamd css-stylesheet, waardoor de kleurstelling van de complete website met de wijziging van een bestand aangepast kan worden. (mocht daar in de toekomst nog behoefte voor zijn)Later heb ik nog enkele extra functies toegevoegd, zoals de mogelijkheid om de afbeeldingen van projecten te vergroten tot (nagenoeg) beeldvullende formaat.Vervolgens ben ik nog een aardige tijd bezig geweest met het toevoegen van nieuwe projecten, beeldmateriaal bijwerken van oudere projecten, en het updaten en inkorten van veel van de projectbeschrijvingen.Inmiddels staat er weer een representatieve website, die nog steeds de ‘look-and-feel’ heeft van de oude website, maar nu met een vernieuwde kleurstelling en een krachtige onderliggende structuur.

Projectwebsite Rudy Uytenhaak Architectenbureau

Locatiewww.uytenhaak.nl

Soortphp databasehtml pagina’scss stylesheet t.b.v. kleurstelling

Werkzaamhedenimplementeren databasevernieuwen kleurstellingwijzigen/toevoegen projecten

50

51

52

53

Project

documentatie

54

55

Projectdocumentatie

Sinds een half jaar heeft het bureau een nieuwe standaard voor het presenteren van hun projecten in boekvorm. Deze zogenaamde project documentatie boekjes worden gebruikt wanneer referenties gevraagd worden door opdrachtgevers of bij europese aanbestedingen. Voor een deel van de recente projecten bestaan deze boekjes inmiddels. We zijn echter nog midden in het proces om deze reeks uit te breiden naar een groter aantal, en deze digitaal georganiseerd te krijgen. Met digitaal organiseren wordt bedoeld dat alle afbeeldingen uit een documentatieboekje bij elkaar in een folder staan, de lettertypes overal kloppen en er van elk project twee PDF versies beschikbaar zijn; een hoge kwaliteit om af te drukken en een kleinere versie voor op de website.Aan het eind van dit proces kan van elk project de documentatie in een oplage van 5 tot 10 afgedrukt worden, zodat deze altijd binnen handbereik zijn wanneer ze benodigd.

Projectprojectdocumentatie

Soortdocumentatie recente projecten

WerkzaamhedenUitzoeken beeldmateriaalSamenstellen begeleidende tekstLayout vormgevenPrinten en inbinden

56

2

Klimaat voorwandelgangen

Het station van Haarlem ligt net binnen de bolwerken. De achterkant grenst direct aan de door Zocher tot stadspark getransformeerde vesting. Gelegen tussen het station en het stadspark heeft het Kennemerplein als locatie voor het bouwen van een kantoor een sterk publieke betekenis. Zo’n gebouw zal door veel Haarlemmers voornamelijk als toegang tot het station worden gezien, waardoor het station een tweede voorkant krijgtDoor de keuze het gebouw aan de oostzijde van het plein te concentreren werd de asymmetrie vrijgemaakt die latent in de vorm van het station aanwezig was. Oorspronkelijk hadden entree en uitgang van het station ieder hun eigen tunnel. De monumentale reizigershal bij de oostelijke tunnel krijgt nu een antwoord in de passage die in het plan opgenomen is, terwijl de westelijke tunnel uitkomt op het plein met een monumentale boom. Hier is het station vooral een functionele halte.

De locatie vroeg om een laag, maar diep bouwvolume; de grote vloeroppervlakken die hierdoor ontstaan zijn zeer geschikt voor het op communicatie en dynamiek gerichte kantoorconcept van de VROM diensten. Zowel de diepe ruimten als de wens een installatiearm gebouw te maken vroegen erom het daglicht optimaal te benutten. De geschubde gevelelementen vinden daarin hun functionele uitgangspunten. Aan de zuidzijde steken zij - als een zonneklep - horizontaal uit, waardoor warmte en direct zonlicht wordt geweerd maar indirect licht juist ver naar binnen wordt gekaatst. Aan de noordzijde steken de verticalen uit, spelend met het vroege en late strijklicht.

Om ook binnen het gebouw indirect daglicht te vangen zijn op regelmatige afstanden, ‘paardensprongsgewijs’, grote lichthoven opgenomen. Deze reeks lichthoven doorsnijdt op sommige plaatsen de gevelbekleding, waardoor er een interactie ontstaat tussen de zelfstandige ritmes van de te onderscheiden elementen. Enerzijds zijn dat de prefab betonnen gevelelementen, anderzijds de houten gevelvlakken, die ter plaatse van openingen van zonwerende lamellen zijn voorzien. Deze vlakken van western red ceder vinden hun oorsprong in de puien van de lichthoven en ontwikkelen zich spiraalvormig over de getrapte daken, culminerend in de hoge oostgevel; als het ware de klokkentoren van het station.In opdracht van de rijksgebouwendienst is het interieur voor een ‘dynamisch en flexibel’ kantoor met telewerk en wisselplekken met bijbehorende inrichting en voorzieningen ontworpen en gerealiseerd.

OpdrachtgeverNemeog BV Utrecht\NS Vastgoed

AannemerVan Wijnen West, Dordrecht

ProjectarchitectRudy Uytenhaak

OntwerpteamJaap HikkeTieme KoetsierJasper MolenaarKees StoffelsEngbert van der Zaag

Oppervlak8840 m2

Bouwsom€ 6.850.000

Soortkantoor

OpleveringBouwkundigOktober 1997InterieurMaart 1998

Kantoor VROM

Haarlem

3 4

Situatie

57

2

‘Hoge poten’

De locatie voor dit woongebouw in Den Haag wordt gedomineerd door grootschalige infrastructuur uit de tweede helft van de vorige eeuw: het spoorwegemplacement en daaroverheen het Prins Bernhardviaduct, met terzijde twee viaducten voor bus en tram en tenslotte de Utrechtsebaan. Twee grote overheidsgebouwen, de Koninklijke Bibliotheek en het Rijksarchief, keren hun achterkant naar deze locatie. De gemeente Den Haag wenste deze infrastructuur weer te verzoenen met de stad door haar te integreren in een geheel van stedelijke ruimten en functies. In dat kader was, ook functioneel voor de levendigheid buiten kantooruren, hier een hoogwaardig woongebouw gewenst. Wie voor de bouw ging kijken begreep niet dat hier nog plaats zou zijn voor 115 woningen, die voor een gevarieerder gebruik van de ruimte zouden moeten zorgen.In de nieuwe situatie wordt het viaduct getransformeerd naar een Prins Bernhardboulevard op niveau, zodanig dat het spoor schijnbaar ondergronds onder het nieuwe maaiveld ligt. Het woongebouw La Fenêtre op de hoek met het stationscomplex staat daarom op een wigvormig oplopende sokkel ter hoogte van de ‘boulevard’, waar in drie lagen de parkeergarages en bergingen zijn opgenomen. Daarboven het nieuwe voetpad met entree en lifthallen tussen de hoge poten van het gebouw. De krappe bouwlocatie, de wens van een zo open mogelijke onderbouw en het realiseren van flexibele indelingsmogelijkheden voor de appartementen, zijn de aanleiding geweest een unieke staalconstructie voor het gehele gebouw te ontwikkelen.Negen kolomstellen, bestaande uit stalen buizen die vanuit een voet omhoog waaieren, vormen een rank kolommenschip, met daarop op 20 meter hoogte het volume van de woningen (17 verdiepingen) tot 69 meter hoog. De woningen worden ontsloten rond twee lifthallen, met per laag zeven woningen van ca. 120m2. De vorm van het volume, slank naar het oosten en de Utrechtsebaan, breed openscharnierend naar het westen en het stadscentrum, benut de locatie optimaal met een karakteristiek dynamisch gebouw als resultaat. De gevels zijn geheel van glas. De zuid en oostgevel hebben daarbij een opvallende textuur: Door langs een diagonaal per twee verdiepingen telkens 10 cm naar buiten te springen wordt de dynamiek van het gebouw van een genuanceerde extra laag voorzien. Het overkragende silhouet van deze reliëf rijke gevels krijgt zo, spelend met het licht, een sterk kristallijn effect.Met een tot 10 meter oplopende groene hof, die aansluit op het wandeldek wordt de blinde gevel van het rijksarchief gemasceerd en staat het hoogstedelijk gebouw met de footprint van een naaldhak nauwgezet op zijn plek.

OpdrachtgeverLatei Ontwikkeling

AannemerHeymans

ProjectarchitectRudy UytenhaakHugo Boogaard

ProjectteamJos RijsKees StoffelsNiek BeranTitia JansenJan OlthuisMartijn Pietersen

Soort115 woningen260 m2 Health Club118 parkeerplaatsen

Bouwsom

€ 21.000.000,-

Start ontwerp1998

Oplevering2005

La Fenêtre

Den Haag

5 6

principe doorsnede voetgangersbrug

idee schets La Fenêtre

9 Schipluidenlaan 4 • 1062 HE Amsterdam • t 020 305 77 77 • f 020 305 77 78 • arch@uytenhaak.nl • www.uytenhaak.nl

58

59

Bureau

presentaties

60

61

Bureaupresentaties

Het is traditie binnen het bureau om elke maandag na de lunch een zogenaamde bureau presentatie te houden. Op het bureau wordt voornamelijk in projectteams aan opdrachten gewerkt, wat maakt dat vaak niet bij collega’s precies bekend is wat er bij andere projecten gaande is.Tijdens deze bureau presentaties, is er elke week een andere vertegenwoordiger van een projectteam, die toelicht hoe het er op dat moment voor staat met een bepaald project en wat voor een problemen ze tegengekomen zijn. Vervolgens wordt er gezamelijk gebrainstormd voor mogelijke oplossingen.Voor mij als buitenstaander van deze projecten, is het heel interessant te horen wat er allemaal speelt bij dit soort (vaak) grote projecten.Twee van de projecten die wel eens besproken zijn op zo’n maandagmiddag heb ik hier toegelicht.

De Leyweg is momenteel een van de grootste projecten van het bureau. Het is een opdracht voor een stadskantoor in Den Haag, met woningen op de bovenste 5 verdiepingen. In een bureau presentatie over dit project, werd toegelicht wat voor een zoektocht aan de gevelconstructie vooraf is gegaan. Het volume van het gebouw is namelijk de vorm van een omgekeerde piramide, met een groot atrium in het midden. In overleg met de constructeur is hier gekozen voor een dragende, prefab-betonnen gevelelementen, bekleed met noors marmer. Er werden verschillende manieren voorgelegd om de gevelelementen te schakelen, om tot een sterke verbinding te komen, die tegelijkertijd nog goed vervoerbaar is.Daarbij brachten de woningen nog een probleem met zich mee voor de constructie. Voor woningen worden namelijk hogere eisen gesteld aan de brandwerendheid van de consructie dan bij utiliteitsbouw. Dit hield dus in dat voor de 5 verdiepingen woningen bovenop, het complete gebouw van 20 verdiepingen eronder veel steviger uitgevoerd zou moeten worden. Dit is een kostbare ingreep, en dus werd er gezocht naar alternatieven. Opties als losse draagconstructie voor de woningen werden geopperd, maar bleken ook moeilijk toepasbaar, zowel binnen het architectonische beeld als binnen het budget. Het ontwerpteam zou zich er nog verder in gaan verdiepen.

Het stadskantoor en ns-station in Delft is ook besproken in een bureau vergadering. Hier bracht de bouwvolgorde van de spoortunnel de nodige problemen mee voor het ontwerpproces. Het ontwerp moest namelijk zodanig in eklaar zitten, dat het in twee fases gebouwd kon worden; eerst een helft op de tunnel, om vervolgens de rest van het gebouw af te bouwen wanneer de rest van het gebied om de tunnel heen ook gereed was om bebouwd te

ProjectStadskantoor Leyweg

LocatieDen Haag

Soort46 woningenkantoren, dienstengebouw, parkeergarage, bergingen

Start ontwerp2005

ProjectStadskantoor / stationshal Delft

LocatieDelft

Soortstationshal, kantoren, dienstengebouw, parkeergarage

Start ontwerp2006

worden. Dit gaf de moeilijkheid dat het gebouw volledig afgedragen moest kunnen worden op de wanden van de spoortunnel, welke slechts op specifieke punten goed belast kunnen worden. Het ontwerp voor het station door Rudy Uytenhaak is bedacht als een hand, welke met met zijn palm rust op de tunnen en zijn vingers uitstrekt over de stationshal.

Uiteindelijk heeft deze prijsvraag, uitgeschreven door de Gemeente van Delft, twee rondes gehad door discussies rond de puntentelling.Bij de eerste ronde kwam Uytenhaak op een gedeelde eerste plaats terecht, maar verloor in de tweede ronde van het Delftse bureau Mecanoo.

62

63

64

65

66

67

Europese

aanbestedingen

68

9 10

1. BUREAUORGANISATIE

A. ALGEMEEN

Circa 38 mensen maken het bureau. Binnen het bureau bestaat een

bureau- en een projectorganisatie. De bureauorganisatie is in handen

van het managementteam waarin zijn vertegenwoordigd de directeur/

architect Rudy Uytenhaak, de projectarchitecten Marco Romano en

Hugo Boogaard en de bureaumanager Willy Houwen. Zij zijn verant-

woordelijk voor én maken beleid op o.a. acquisitie, contracten, finan-

ciën, planning, organisatie, publiciteit, personeel, faciliteiten en kwali-

teitszorg. Twee wekelijks worden zowel de bureau- en projectplanning

alsmede de algemene beleidszaken besproken. Daarnaast worden er

specifieke managementzaken geagendeerd.

Het team wordt direct ondersteund door het secretariaat en de finan-

ciële administratie. De interne financiële administratie verzorgt de

financiële controle en rapporteert maandelijks over de projecten en

het bureau aan het managementteam. Daarnaast zijn er algemene

bureautaken onder de overige medewerkers verdeeld.

B. Bureau- en projectplanning

Bij aanvaarding van een opdracht wordt een planning met de door-

looptijden van de architect voor de verschillende fasen aangeboden

aan de opdrachtgever. In dit overzicht zijn ook de werkzaamheden

van derden (adviseurs, aanbesteding, besluitvormingsprocedures) en

ruimtelijke ordening- en bouwaanvraagprocedures verwerkt. Op door-

looptijden van deze werkzaamheden heeft het bureau geen directe

invloed, wel geven zij een indicatie van de haalbaarheid van een eind-

datum. Deze planning is uitgangspunt voor de organisatie van het

werk binnen het bureau.

De projectplanning wordt bewaakt door de projectarchitect en wordt

ten behoeve van de bureauorganisatie tweewekelijks besproken en

verwerkt in de algemene bureauplanning.

M.b.v. Assistance Architect Engineer Managementsystem wordt de

planning t.o.v. de personele inzet en de kosten bewaakt en waar

nodig bijgesteld.

In nauw overleg met een opdrachtgever wordt incidenteel gebruik

gemaakt van een bouwkundig facilitair bedrijf waarmee het bureau

ruime ervaring heeft bij de uitwerking van projecten indien de intern

onvoldoende capaciteit aanwezig is.

2. PROJECTORGANISATIE

A. Algemeen.

Opdrachten worden projectgewijs aangepakt door taakgroepen met

gekwalificeerde medewerkers. Ieder project heeft van start tot ople-

vering een vaste projectarchitect/manager die als hoofdverantwoor-

delijke intern en extern aanspreekbaar is. Hij heeft ook zitting in het

managementteam van het bureau. In deze persoon is de continuïteit

van het project met een goede terugkoppeling naar de bureauorgani-

satie verzekerd.

Een ontwerpteam bestaat minimaal uit Rudy Uytenhaak, een projec-

tarchitect, ontwerper(s) en creatief bouwkundige(n). Ontwerpteams

worden samengesteld op basis van ervaring en kennis afhankelijk

van de soort en grote van een opdracht. In teamverband werken zij

aan het project tot en met bouwaanvraag. Het project wordt in de

fase bouwvoorbereiding en uitvoering uitgewerkt door een team van

bouwkundigen onder leiding van een bouwkundig projectleider die

onder directe verantwoording staat van de projectarchitect/manager.

Voor de fase uitvoering beschikken wij over een bouwcoördinator die

in direct contact met de bouw zorgdraagt voor een adequate bege-

leiding, directievoering en aansturing. Hij onderhoudt en coördineert

de contacten met de aannemer, adviseurs, installateurs en opzichter,

is verantwoordelijk voor de controle van het tekenwerk van derden en

voert directie. In overleg met de opdrachtgever is het ook mogelijk de

directievoering door derden te laten uitvoeren.

B. Continuïteit in communicatie.

De projectgewijze aanpak met een projectarchitect/manager die het

project van begin tot eind begeleidt, staat borg voor de continuï-

teit van programma van eisen tot en met de realisatie en het niet

verloren gaan van procesinformatie. Intern wordt per opdracht een

logboek bijgehouden waarin projectarchitecten en ontwerpers in het

lopende fasen afspraken, overwegingen en beslissingen vastleggen.

De projectarchitect verzorgt de terugkoppeling op de, in het overleg

met opdrachtgever bepaalde, uitgangspunten en prioriteiten en de

samenhang en integratie van alle verschillende facetten van het plan

én bewaakt de vaststelling van de fasedocumenten aan het einde van

elke fase(zie kwaliteitsbewaking en borging). Hij is verantwoordelijk

voor de borging en bewaking van kwaliteit en procesvoortgang.

Hij signaleert knelpunten of vertragingen en organiseert daarvoor de

oplossing. De projectarchitect voert overleg met de diverse instanties

met betrekking tot de bouwaanvraag en andere benodigde goedkeu-

ring en vergunningen.

Daarnaast verzorgt hij de coördinatie van de andere adviseurs die

betrokken zijn bij het ontwerp. Daarmee ligt zowel het ontwerp- als

de technische coördinatie bij de projectarchitect. Hij regelt de gege-

vensuitwisseling en de integratie in de diverse ontwikkelingen en/of

management

faciliteiten

1 directeur / architect / stedenbouwkundige2 projectarchitecten / managers1 bureaumanager

1 secretariaatmedewerker1 financieel adm. mede- werker1 systeembeheerder / bouwkundige

projecten

13 architecten / stedenbouwkundigen2 interieurarchitecten2 creatief bouwkundigen1 kostendeskundige10 bouwkundigen3 project coördinatoren

Bouw

kund

ig t

eam

o.l.

v.Pr

ojec

tcoö

rdin

ator

Bouw

coör

dina

tor

Projectarchitect / manager

Projectarchitect / manager

Projectarchitect / manager

Rudy

Uyt

enha

akO

ntw

erpe

rscr

eatie

f bo

uwku

ndig

en

11 12

Lijst met werken van de afgelopen 3 jaar

Rudy Uytenhaak Architectenbureau BV stemt ermee in dat de

opdrachtgever eventueel de referenties natrekt.

Project-nr

Projectnaam Omschrijving Opdrachtgever Werkzaamheden conform SR

Aanvang /oplevering

Bouw-som

Honorarium gereed

9916 Landsmeer, Montesorischool

Basisschool Montessorischool Landsmeer

VO t.m. directie 1999 - 2008 1.500.00 140.000 90%

9805 Den Haag, La Fenêtre Woongebouw met par-keervoorzieningen en healthclub

De Latei / Vesteda

VO t.m. uitvoe-ringstekeningen

1999 - 2004 23.000.000 650.000 gereed

A007 Delft, Faculteit Lucht & Ruimtevaart TU

Kantoor- en onderwijs-ruimte, restaurant

Technische Universiteit Delft

VO t.m. uitvoe-ringstekeningen

2000 - 2003 6.200.000 280.000 gereed

A102 Goes, Stadskantoor Stadskantoor met par-keergarage

Gemeente Goes VO t.m. directie-voering

2001 - 2005 12.400.000 1.000.000 gereed

A204 Goes, Hollandiaplein inrichtingsplan (bestra-ting + verlichting) 5000m2 plein

Gemeente Goes VO, DO 2004 - n.t.b. 575.000 21.400 gereed

A208 Hoofddorp, winkel-centrum

15.000m2 winkels, 2800m2 renovatie kantoor, 1800m2 over-dekt winkelcentrum, 7 woningen, 40 parkeer-plaatsen

Rodamco Europe VO t.m. uitvoe-ringstekeningen

2002 - 2005 20.000.000 690.000 gereed

A209 Nieuwegein, Groenhof

71 eengezinswoningen + 22 studentenwo-ningen

De Principaal VO t.m. uitvoe-ringstekeningen

2002 -

2005/2006

16.500.000 340.000 gereed

A211 Den Haag, brug Grotiusplaats

1 loopbrug t.b.v. woon-complex La Fenêtre (9805)

Dienst Stedelijke Ontwikkeling Den Haag

VO, DO 2003 - 2005 502.000 39.123 gereed

A216 Tilburg, Ringbaan West

90 woningen en par-keervoorzieningen

Amvest VO t.m. directie-voering

2003 - 2009 9.000.000 450.000 30%

A219 Utrecht, Leidsche Rijn Zandpark

126 appartementen Hopman Interheem Groep

VO t.m. uitvoe-ringstekeningen

2004 - 2006 14.383.370 540.000 gereed

A302 Sarajevo, ambassade 700m2 Nederlandse ambassade (verbouw kantoor)

Ministerie van Buitenlandse Zaken

VO, DO, architec-tonische details, begeleiding uit-voering

2002 - 2004 700.000 90.000 gereed

A306 Groningen, faculteit Levenswetenschappen

36.000m2 laboratoria, kantoren, onderwijs-ruimten, kassen en dierenverblijven

Rijksuniversiteit Groningen

VO t.m. directie-voering (esthe-tisch)

2003 - 2010 n.t.b. 3.500.000 70%

A307 Zeewolde, 4e fase 23 eengezinswoningen Stichting Woonpalet Zeewolde

VO t.m. uitvoe-ringstekeningen

2003 - 2005 31.000 gereed

A401 Bergen op Zoom, Cort Heijligerskazerne

100 woningen Blauwhoed Eurowoningen

VO, DO, architec-tonische detail

2004 - 2007 n.t.b. 270.000 60%

A403 Landsmeer, Fa. Blaauw

1 atelier Fa. Blaauw VO, DO, werk voorbereiding

2004 - 2007 n.t.b. 20.000 gereed

adviezen. Deze taak wordt later in het proces tijdens de fase uitvoe-

ring gedeeld met de bouwcoördinator. De communicatielijnen binnen

het bureau zijn daardoor kort.

C. Integratie van disciplines en kennis.

Ontwerpteams worden samengesteld uit Rudy Uytenhaak, een pro-

jectarchitect/manager, ontwerpers en een creatief bouwkundige. Een

team waarin ontwerpervaring, management, creativiteit en bouwkun-

dige kwaliteit is gewaarborgd voor de ontwerpfase. Onze medewer-

kers zijn meer dan alleen ruimtelijke vormgevers: In zo’n team is ook

ervaring met detaillering, materialisatie, prijsvorming en uitvoering.

Daarnaast is in zo’n breed team parate kennis en ervaring over DUBO

en Arbo aanwezig. Bij twijfel kan de intern de arbo-coordinator wor-

den geraadpleegd.

Architect en ontwerpers verzorgen in aanvang de analyse van de

situatie en programma, ontwikkelen keuzemodellen die leiden tot de

synthese van het concept, integreren de adviezen van adviseurs en

toetsen op programma van eisen, kosten en uitvoerbaarheid en regel-

geving.

De creatief bouwkundige is de spil in de tektoniek (logica, samen-

hang en sensibiliteit waarmee het materiaal wordt ingezet van een

gebouw) en de technische uitwerking van onze projecten in de ont-

werpfase. Met zowel ruime ontwerpervaring als kennis van bouwen

en techniek zorgt hij/zij vanaf de aanvang van het ontwerpproces

voor het creatief en innovatief binnen het ontwerpteam aandragen,

doordenken en uitwerken van bouwmethodiek, detaillering en materi-

aalgebruik en integratie van installatie en constructie. Door het vroeg-

tijdig inzetten van deze kracht is er voldoende ruimte en tijd voor het

uitwerken van onze gedetailleerde architectuur. Ook bij de prijsvor-

ming en het afstemmen op de uitwerking- productie- en realisatiefase

blijft hij betrokken. In bouwteamverband kan door deze werkwijze

de afstemming tussen ontwerp en realisatie al in een vroeg stadium

(DO+) plaatsvinden.

Binnen het bureau is er een kostendeskundige die begrotingen opstelt

, met name voor die fasen waarin je snel moet kunnen terugkoppelen

op het ontwerp en de ontwerpers intuïtie voor de kosten – kwaliteit

verhouding wil meegeven. Daarnaast wordt bij grotere projecten

gebruik gemaakt van externe expertise.

Twee teams van bouwkundigen die aangestuurd worden door een

ervaren projectleider, werken de plannen uit in de fasen bouwvoorbe-

reiding en bouwuitvoering. De creatief bouwkundige draagt zorg voor

de overdracht van de in het ontwerp vastgestelde techniek en daarbij

behorende uitgangspunten naar de teams.

Voor onze specifieke kennis op het gebied van Duurzaam Bouwen

verwijzen wij u naar b-w-3.

Arbo en V en G-coordinator/V en G plannen: Binnen het bureau is

een gekwalificeerd medewerker aanwezig die op de hoogte is van

arbo-wetgeving en V en G plannen kan opstellen. Bij grotere utilitaire

werken besteden wij het dit uit aan Aboma Keboma. Vanaf de ont-

werpfase worden in de verschillende stadia de plannen ter beoorde-

ling aan de coordinator voorgelegd.

De bouwcoördinator onderhoudt en coördineert tijdens de voorberei-

ding van de bouw en de uitvoering de contacten met de aannemer,

adviseurs, installateurs en opzichter, is verantwoordelijk voor de con-

trole van het tekenwerk van derden en voert directie. In overleg met

de opdrachtgever is het ook mogelijk de directievoering door derden

te laten uitvoeren.

Naast de taak van begeleiding van de uitvoering zorgt de bouwcoör-

dinator voor een directe terugkoppeling binnen het bureau van de

problemen en ervaring die hij in de praktijk opdoet. Door actief te

participeren in de fase bouwvoorbereiding en uitvoeringstekeningen

en het schrijven en controleren van bestekken wordt deze kennis en

ervaring gebruikt bij uitwerking van nieuwe projecten.

D. Borging van kwaliteit eigen productie

Ons bureau beschikt over gelijkwaardig maatregelen op het gebied

van kwaliteitsbewaking om de kwaliteit van haar dienstverlening

te borgen, zoals beschreven in artikel 33 van de Europese Richtlijn

voor overheidsopdrachten: Diensten (92/50/EEG) waarin opgenomen

Richtlijn 97/52/EG.

Via een bureaumanual zijn procedures en instructies vastgelegd voor

de verschillende fasen van het ontwerp en meer algemeen voor de

bureauorganisatie. Daarnaast zijn er afspraken voor de tekensyste-

matiek, correspondentie, archivering, planning en uren- en kostenre

gistratie d.m.v. Assistance Architect Engineer Managementsystem.

Bewaking van de procedures en kwaliteit binnen het bureau is de

taak van het managementteam en binnen de projecten van de projec-

tarchitect/manager. Aan de hand van checklisten voor de producten

in de verschillende fasen wordt gecontroleerd of deze voldoen aan

de intern vastgestelde kwaliteitseisen en normen en of het vereiste

uitwerkingsniveau bereikt wordt. Aan de hand van deze checklisten

wordt iedere fase afgesloten en geëvalueerd. In de checklisten zijn

ook verwijzingen opgenomen naar bouw- en regelgeving, arbowetge-

ving, veiligheid en brandweernormen. Een fase wordt afgesloten met

een document met daarin de resultaten van de controle (audits). Per

project wordt een ‘logboek’ bijgehouden waarin de stand van zaken

en de ontwikkeling van het project wordt bijgehouden. Aan de hand

van ervaringen, evaluaties en tevredenheidpeilingen bij opdrachtge-

vers en adviseurs wordt het kwaliteitssysteem aangepast en verbeterd.

De organisatie van het bureau, waarin taakgroepen met elk hun spe-

cialisme opeenvolgend aan een project werken, vraagt en waarborgt

dat er tussen de verschillende fasen interne controles plaatsvinden.

Een goede procesbewaking is afhankelijk van de definitie van de

opdracht en het documenteren van het proces. Dit gebeurt door

vaststelling van een fasedocument bij start en afsluiting van elke fase.

Gedurende het gehele ontwerpproces kan hiermee door de opdracht-

gever/management beoordeeld worden of het ontwerp voldoet aan

de uitgangspunten van het Programma van Eisen of het laatste vast-

gestelde fasedocument waarin opgenomen de geaccordeerde wijzigin-

gen t.o.v. het oorspronkelijke programma.

69

Europese aanbestedingen

In de periode dat de secretaresse op vakantie was, heb ik samen met Willy Houwen, de bureamanager mogen werken aan twee inschrijvingen voor europese aanbestedingen. Uitnodigingen voor open inschrijvingen voor Europese aanbestedingen komen bijna dagelijks binnen via de email, en geven de mogelijkheid uit te kiezen aan welke projecten je mee wilt doen.De volgende stap is het aanvragen van de selectieleidraad. Hierin wordt in detail uitgelegd aan welke eisen het inschrijvende bureau moet voldoen wil het uitgenodigd worden voor een visiepresentatie. Doorgaans worden slechts vijf bureau’s hiervoor uitgenodigd. Het is dus zaak om je beste kant te laten zien tijdens de open inschrijving. De projecten waarvoor ik de inschrijving samengesteld heb betroffen de nieuwbouw voor de Agrarische Hogeschool in Dronten en de nieuwbouw voor het Sint Nicolaas Lyceum op de Zuidas in Amsterdam. Beide projecten waren onderwijsinstellingen, en daar werden de referentieprojecten dan ook een beetje op uitgezocht. Daarbij blijft duurzaamheid een belangrijk punt, waarmee zeker Rudy Uytenhaak zich goed kan profileren. Als laatste kunnen omgevingsfactoren mede bepalend zijn voor de gekozen referentieprojecten. Zoals de hoogstedelijke omgeving van de Zuidas bij het Sint Nicolaas Lyceum.Naast deze projecten, waarmee je je wilt onderscheiden van de competitie, is het bij Europese aanbestedingen ook vereist aan een hele reeks vastgestede regels te voldoen. Zo wordt doorgaans een uitreksel gevraagd van het architecten register, verklaringen van goed gedrag, verzekering polissen, een overzicht van alle projecten van de afgelopen drie jaar (voorzien van bouwjaar, oplevering, bouwsom, honorarium etc), personeels overzicht.. noem maar op! Voor mijn gevoel wordt driekwart nooit bekeken, maar ontbreken van ook maar een document kan leiden tot directe uitsluiting van de prijsvraag.Het komt er op neer dat er vele malen per jaar deze energie gestoken wordt in het samenstellen van inschrijvingen van aanbestedingen, waarvoor iedere maal maar een marginale kans bestaat dat je daadwerkelijk gekozen zal worden om het project te verwezenlijke. Toch is dit inmiddels de enige manier geworden voor een architectenbureau om grote projecten te kunnen bouwen.

ProjectEuropese aanbestedingen:Amsterdam, Sint Nicolaas LyceumDronten, Agrarische Hogeschool

Soortinschrijvingen

Werkzaamhedensamenstellen producten voor inschrijving van europese aanbestedingen

70

71

Reflectie

Rudy Uytenhaak Architecten

72

73

ReflectieRudy Uytenhaak Architectenbureau

Terugkijkend op wat ik bij Uytenhaak allemaal langs heb zien komen, heb ik toch weer een heel andere kijk gekregen op het draaien van een architectenbureau. Ook hier zijn zowel ontwerpactiviteiten als de bouwmanagement en administratie aan bod gekomen, maar van een totaal andere orde. Door de grotere omvang van het bureau behelst de administratie veel meer werk. Hier zit dan ook een heel ‘team’ om daar aan te werken. Een bureau maanger, secretaresse, accountant, pr-medewerkster, .. en ik: de website beheerder en sinds kort ook pr/secretaris. De dynamiek die daardoor ontstaat is leuk om in te werken. Er komt ook vanalles langs, van solicitaties tot aanbestedingen. Zelf vind ik het leuker om in een groot bedrijf te werken. Er loopt meer personeel rond, waardoor er ook meer onderling contact is. Er wordt ook aan meerdere verschillende projecten gewerkt waardoor een soort kruisbestuiving ontstaat. Daarbij maakt de omvang en complexiteit van enkele plannen dit alles voor mij extra interessant. Maar het grootste verschil tussen de twee bureau’s zit hem toch in de ontwerpen. Bij Kleikamp in Den Haag wordt toch met veel minder vrijheid ontworpen. Het zijn vaak kleinere projecten (met een kleiner budget) die doorgaans met veel standaard details uitgewerkt worden om het geheel betaalbaar te houden.Bij Uytenhaak merk je toch dat er met meer vrijheid ontworpen wordt. De ontwerpen zijn meer gedurfd en vaker vernieuwend. Dit kan ook makkelijker door de omvang van de projecten, waarbij vaak een groter budget is vrijgehouden voor de architect. Wellicht blijft dit toch meer iets wat weggelegd is voor de grotere architecten(bureua’s). Misschien ook dat er in Den Haag simpelweg geen ambitie voor was. Hoe dan ook is het voor mij des te leerzamer geweest om beide kanten van het vak mee te maken. Het heeft mij een duidelijker beeld gegeven van wat ik wel en niet wil wanneer ik afgestudeerd ben. Zo zou ik toch het liefst bij een groter bedrijf willen werken, maar is mij ook wel duidelijk geworden dat ik niet fulltime achter autocad bouwtekeningen wil zitten uitwerken. Het is het ontwerpen; het (grafisch)vormgeven van architectuur wat mijn interesse heeft. In deze richting zal ik dan ook gaan zoeken na mijn studie, met de werkervaring van deze beide bureua’s als basis voor een carriere in de wereld van architectuur.

Bureau InformatieSchipluidenlaan 41062 EH Amsterdamwww.uytenhaak.nl

WerkzaamhedenwebsitePR projectboekjeseuropese aanbestedingenVO tekeningen

PeriodeJanuari 2007 - Augustus 2007

74

75

Stage

overeenkomst

76

77

Roderick Trompert • B1212168 • rodericktrompert@gmail.com • Technische Universiteit Delft • Faculteit Bouwkunde