PROFESSIONEEL OPDRACHTGEVERSCHAP BIJ DE OVERHEID

IPMA Interessegroep Project- en Programmamanagement bij de Overheid

9 september 2014

George Leih

MIJN ACHTERGROND

2002 - nu 30+ projecten geauditeerd

‐ UWV, CBS, Rotterdam, VenJ, i-NUP, mGBA, KLM, CIZ, RIVM, Veiligheidsberaad, ANWB, NS

150 personen opgeleid‐ SZW, BZK, EZ, I&M, I-Interim

organisaties geprofessionaliseerd‐ SVRZ, BZK B&I, Provincie Limburg, SHZ,

Portbase, Priva diverse publiciteit

‐ onderzoeksrapport‐ 2 seminars‐ 4 artikelen‐ 10 spreekbeurten

http://www.inspearit.nl/nl/ict-advies/publicaties/it-opdrachtgeverschap

SLAAGKANS VAN IT-PROJECTEN (STANDISH GROUP CHAOS REPORT)

REDENEN VOOR FALEN VAN IT-PROJECTEN (STANDISH GROUP CHAOS REPORT)

OPDRACHTGEVERSCHAP BIJ DE OVERHEIDHET ONDERZOEK IN 2009

Aanleiding Commotie Betrokkenheid

Doelstellingen De praktijk Oplossingen

Aanpak Exploratief

Overheidsorganisaties

Departementen 7

Diensten, agentschappen, directoraten 8

ZBO’s 6

Gemeenten 4

Overig 2

27 organisaties

Rollen

Directeuren, beleidsmakers 8

Informatiemanagers, adviseurs 11

CIO, staf informatiseringsbeleid 7

Project-/ programma-/ ketenmanagers 6

IT-afdelingen, shared service centra 5

Overig 1

38 personen

OPDRACHTGEVERSCHAP - DE PRAKTIJK IN 2009

DE PRAKTIJK – RISICOPROFIEL VAN IT-PROJECTEN IN PUBLIEKE SECTOR IS ANDERS DAN IN PRIVATE SECTOR

Om

van

g

Organisatorische complexiteit

afdelingsprojecten

afdelingsoverstijgende projecten

organisatieoverstijgendeprojecten

beleidsprojecten

ketenprojecten

DE PRAKTIJK –AFDELINGSOVERSTIJGENDE PROJECTEN

Doel Interne bedrijfsvoering optimaliseren

Uitdagingen Betrekken van business Aansturen van IT-leverancier

IT

SG

AH

DG

AH AH

Wie is opdrachtgever ?Mandaat ?

DE PRAKTIJK - BELEIDSPROJECTEN EN KETENPROJECTEN

Doel Iets in de samenleving bereiken

Uitdagingen Realiteitszin bij

politieke ambities Baten Scope creep departement

gemeenteZBO ZBO

politiek

IT IT IT IT

Samenwerking?Nee durven zeggen

DE PRAKTIJK - SAMENVATTING

Uitdagingen Betrekken van business/ politiek Aansturen van IT-leverancier Realiteitszin bij politieke ambities

Opdrachtgever Organisatorische complexiteit

Onduidelijkheid

AANGEDRAGEN OPLOSSINGEN –HET 5 SCHOLENMODEL

management school

proces

governance school

regels & toezicht

analytische school

inhoud

agile school

flexibiliteit

sociologische school

mens & gedrag

• Hergebruik en standaardisatie

• Rijksoverheid Cloud

• ICT-haalbaarheidstoets

• Kleinere projecten

• Projectplannen

• Business cases

• Gateway reviews

• Risico beheersing

• I-Interim

• Aanstelling CIO’s

• Programmaraden

• Architectuur standaarden

• Portfolio management

• I-Strategie

• ICT Dashboard

• Professionaliseren personeel

• Afstemming actoren

• Samenwerken bedrijfsleven

• Kennismanagement

control

OPLOSSINGEN – HET OPDRACHTGEVERSCHAP PROFESSIONEEL ORGANISEREN

Geleerde lessen1. Stel een gefaseerd

besluitvormingsproces vast2. Stel de taak van de

opdrachtgever vast3. Train hem/haar in de benodigde

competenties4. Organiseer het “anders denken”

in projecten5. Stimuleer kennisdeling in de

organisatie

STEL EEN GEFASEERD BESLUITVORMINGSPROCES VAST

Project uitvoeringIndienenidee

Aantonenidee

PlanBusinesscase

Idee Project uitvoering

Besturing:

Activiteiten:

Is het idee veelbelovend genoeg ?

Is het project de investering waard ?

Kunnen we het project uitvoeren ?

Voldoet het project nog steeds aan de verwachtingen ?

Heeft het project de gewenste resultaten opgeleverd ?

Uitwerken idee •Rendement toets

•Technische toets

•FIT met ICT-strategie

•Beschikbaarheid mensen/ middelen

•Nu of straks

•Zelf of met anderen

•Stand van zaken

•Bijsturen

•Nog steeds prioriteit

•Overdracht

•Evaluatie

•Nazorg

Nazorg

STEL DE TAAK VAN DE OPDRACHTGEVER VAST

Stakeholder Mgt

System Mgt

Mission Mgt

Risk Mgt

IntegrityMgt

Audit Mgt

TRAIN HEM/HAAR IN DE BENODIGDE COMPETENTIES

management school

proces

governance school

regels & toezicht

analytische school

inhoud

agile school

flexibiliteit

sociologische school

mens & gedrag

• IT rijbewijs

• Organisatorische &

maatschappelijke context

• Flexibiliteit

• PRINCE2

rollen en processen

• Regels

• Bevoegdheden

• Leiderschap

• Realiteitszin

ORGANISEER HET “ANDERS DENKEN” IN PROJECTEN

Project Board

Senior

UserExecutive

Senior

Supplier

Project Manager

Team Manager

Project

Assurance

Project

Support

Office

17

STIMULEER HET KENNISDELEN IN DE ORGANISATIE

Project Board

Senior

UserExecutive

Senior

Supplier

Project Manager

Team Manager

Project

Assurance

Project

Support

Office

Olievlek aanpak

CONCLUSIES

Rol van opdrachtgever is cruciaal voor projectsucces Steeds meer aandacht, maar geen geplande/ gestuurde

vooruitgang (Te?) veel aandacht voor management/ governance school Opdrachtgeverschap onderdeel van een groter governance

vraagstuk Neem de geleerde lessen ter harte