irma van steijn, albius tibullus gz- en a&o psycholoog, seksuoloog de kunst van het veranderen
TRANSCRIPT
Irma van Steijn, Albius TibullusGZ- en A&O psycholoog, seksuoloog
De kunst van het veranderen
Wat gaan we doen?
Veranderen, wat dan?
Over emoties en denken
Is veranderen een kunst?
Hoe zet je aan tot veranderen?
- Lichaamsbeweging, fitter worden- Gezond eten- Medicatie innemen- Het leuker hebben met je partner- Minder porno kijken- Huis opgeruimd houden, etc.
Niet incidenteel, maar structureel
Veranderen, wat dan?
Ik wil minder porno kijken, omdat …..
omdat mijn vrouw…..
Wat gingen we ook al weer doen?
Veranderen, wat dan?
Over emoties en denken
Is veranderen een kunst?
Hoe zet je aan tot veranderen?
Over emoties en denken
Tussen de oren en Boven de
ogen
Tussen je oren, lymbisch systeem
A. Reticulaire formatie
B. Thalamus
C. Hypothalamus
D. Amygdalum
E. Hippocampus
Zijn emoties uniek?
Nee, alle zoogdieren hebben een limbisch systeem
Brabham Research Institute in Cambridge
Wat zijn de primaire emoties (Paul Ekman)
• Angst• Boosheid• Verdriet• Afkeer / walging• Verbazing• Minachting• Vreugde / plezier
Emoties zijn herkenbaar
Waarom hebben we emoties in vredesnaam?
• Voordeel: Snelheid / Leereffect/ Beslissingen/ Kleur in je leven / Sociaal gevoel
• EN: positieve emoties voeden je brein (zie Barbara Fredrickson)!
Nadeel van emoties: Tunnelvisie
…. en negatieve emoties voeden het brein eveneens
en beïnvloeden
je prestaties negatief
• Filmpje voetbal
Boven je ogen, prefrontale cortex
Wat doet het dan?
• Relativeren, plannen, beslissen, beheersen van impulsen, reguleren van emoties en sociaal gedrag
• ‘Last in first out’
(we zijn gewoontedieren)• Mentale energie = kwaliteit van de
pre-frontale cortex
Om te kunnen veranderen
…moeten prefrontale cortex en lymbisch systeem samenwerken, verbindingen maken.
Tussen je oren en boven de ogen
Wat gingen we ook al weer doen?
Veranderen, wat dan?
Over emoties en denken
Is veranderen een kunst?
Hoe zet je aan tot veranderen?
Ons brein verandert voortdurend And the winner is
Over synaptogenese
en pruning,
Oftewel bloeien en snoeien(6 miljoen p/sec versus 3 miljoen p/sec)
Het olympische breinRichard Davidson:
• Beginnelingen: 2 weken, 30 min. training per dag: meetbare toename van verbindingen tussen limbisch systeem en prefrontale cortex
• Experts: 10.000 tot 40.000 uren ervaring, bijv. Ricar: blijft drie uren lang gelukkig in scan, ondanks ellendige interferentie
Barbara FredricksonPositiviteit: betekenisvol, verbonden, warm, open, etc.
1. Positiviteit voelt goed
2. Positiviteit verbreedt de geest
3. Positiviteit bouwt vermogens/veerkracht
4. Een positiviteitsratio boven de 3: 1 voorspelt bloei
5. Mensen kunnen hun positiviteitsratio verhogen
Een beter samenwerkend brein
Prefrontale cortex: meer activiteit, m.n. linkerkant (geluk), onderkant
(goed en fout) en bovenkant (waarden vasthouden)
Amygdala: verminderde activiteit, sneller rustig
Barbara Fredrickson
• Emoties voeden het brein, biochemisch
• Boven de 3 op 1 ratio meer mentale energie!!
Wat gingen we ook al weer doen?
Veranderen, wat dan?
Over emoties en denken
Is veranderen een kunst?
Hoe zet je aan tot veranderen?
Ik wil minder porno kijken, omdat mijn vrouw…..
!
Vat van zelfwaardering GertJan van Zessen
De client wil veranderen, en…..
•Heeft goede redenen om iets niet te doen•Kent zijn goede redenen meestal slecht
•Afspraak ≠ afspraak•Primaire emoties belasten zijn pre-frontale cortex
•Ander gedrag (falen) maakt een ander brein!•Kans dat het mislukt neemt toe
Hoe dan wel?
Algemeen:- Mentale energie groter maken (> 3
op 1)- Verwijder het woord ‘niet’ uit je
doel!- Teleurstelling beperken- Inspanning beperken, controle kost
energie
Specifieker:• Zorg dat het sowieso slaagt!• Plan (wie, wat, waar, wanneer)• Help totdat het gewoonte wordt• Doe samen, in kleine stappen!• Ontzie de pre-frontale cortex van je
patiënt (primaire emoties belasten)• Zorg voor mentale energie (3 op 1)• Maak er een game van, heb plezier• Wees nieuwsgierig naar emoties
Hoe vergroot je positiviteit?
• Wees oprecht!• Doe aan
mindfulness• Ontdek positieve
betekenissen• Zie het goede in het
goede• Tel je zegeningen
(dagboek)• Wees vriendelijk
• Droom over je toekomst
• Gebruik je sterke punten
• Maak contact met anderen
• Zoek een natuurlijke omgeving
• Open je geest (sta open)
• Open je hart (Loving-kindness meditatie, hartcoherentie)
Filmpje voor de verbinding
• Derek Redmond
LinksSeligman:
http://www.ted.com/talks/martin_seligman_on_the_state_of_psychology.html
Barbara Fredrickson:
http://www.youtube.com/watch?v=Ds_9Df6dK7c
Richard Davidson:
http://www.youtube.com/watch?v=7tRdDqXgsJ0
The brain in your gut:
http://www.ted.com/talks/lang/en/heribert_watzke_the_brain_in_your_gut.html
Compassion meditation:
http://www.emorywheel.com/detail.php?n=28850
Paul Ekman:
www.paulekman.com