İŞİTME KAYIPLARI

Prof. Dr. Ender İnci İ.Ü. Cerrahpaşa Tıp Fak.

Kulak Burun Boğaz Anabilim Dalı

Orta kulak İç Kulak

İç kulak

Santral yollar

• E: Eighth nerve

• C: Cochlear nucleus

• O: Sup olivary complex

• L: Lateral lemniscus

• I: Inferior colliculus

Değerlendirme

• Dikkatli öykü alınması

• Muayene

• Tanısal amaçlı odyolojik değerlendirme

(gerekirse radyolojik inceleme) ile işitmeyi

etkileyen pataloji ve etkilediği yer

saptanabilir.

İŞİTME KAYBI DERECESİ

• 10-26dB Normal işitme

• 27-40 Çok hafif derecede İK

• 41-55 Hafif

• 56-70 Orta

• 71-90 İleri

• 91 ve üstü Çok ileri

Saf ses ortalaması (500-2 kHz.)

İşitme kayıpları

• İletim tipi

• Sensorinöral tip

• Mikst tip

• Fonksiyonel (psödohipoakuzi)

– Bilinçli

– Bilinç dışı

İletim tipi işitme kaybı

• Auriküla

• Dış kulak yolu

• Orta kulak

1 - Enfeksiyonlar

2 - Otoskleroz

3 - Tümörler

4 - Travma

5 - Barotravma

6 - Konjenital

Orta kulak patolojileri

İLETİM TİPİ İŞİTME KAYBI

• Dış kulak patolojileri ( Anatomik varyasyonlar,Atrezi veya hipo-plazi)

• Orta kulak patolojileri( AOM, SOM, vs. )

• Timpanik zar patolojileri (Enfeksiyonlar, perforasyon, adhezyon, vs. )

• Kemik Zincir Patolojileri ( Travmatik kopukluk-lar, KOM, vs. )

• Ostaki Disfonksiyonu ( Yarık damak-dudak, adenoid, vs. )

Auriküla

• Auriküla aplazisi

• Auriküla hipoplazisi

• Aurikülada şekil bozuklukları

Dış kulak yolu

• Buşon

Dış kulak yolu

• Otitis eksterna

Dış kulak yolu

• Otomikoz

Dış kulak yolu

• Ekzostoz

Dış kulak yolu

• Yabancı cisim

Dış kulak yolu

• Tümör

Timpanik membran

• Büllöz mirinjit

• Granüler mirinjit

Timpanik membran

• Timpanoskleroz

Timpanik membran

• Travmatik perforasyon

Orta kulak - Enfeksiyonlar

• Akut otitis media

• Efüzyonlu otitis media

• Kronik otitis media

• Koleasteatomlu kronik otitis media

Orta kulak - Akut otitis media

• Zarda perforasyon yoksa;

• Hafif iletim tipi işitme kaybı

• Konuşma frekanslarında 20-30 dB

• Weber hasta kulağa lateralize,Rinne (-)

• Tip B timpanogram

Orta kulak

• Sekretuar otitis media

Efüzyonlu otitis media

• İletim tipi işitme kaybı

• Rinne (-),Weber hasta kulağa lateralize

• Saf ses odyometrisinde hava yolu kaybı düz trase ya da pes tonlar

• İşitme kaybı 25-30 dB

• Tip B timpanogram

• Stapes refleksi alınmaz

Tuba östaki disfonksiyonu

• Kulakta açılıp kapanmalar

• Tip C timpanogram

• Otoskopide zarın normale yakın görünümü

Patent tuba

•Kendi sesinin ya da solunumunun kulağında yankılanması

•Zar normal

•Timpanogram da bazen bulgu

•Burun boşluğu girişlerinden birini kapatarak kuvvetle soluduğunda, kulak zarının üst-arka kadranının hareketinin görülmesi

Kronik otitis media

• Attik perforasyonları kemikçik destrüksiyonu yapmadıkça işitme bozulmaz

•Kemikçik zinciri sağlam zarda küçük

Perforasyon 15-20 dB

• Orta genişlikteki perforasyonlarda yaklaşık 30 dB

• Totale yakın ve pencereleri gören

perforasyonlarda 50 dB kayıp

Orta kulak

• Kronik otitis media

Kolesteatomlu otitis media

• Kolesteatom, orta kulak boşluğunda deriye ait squamöz epitel

• Kemikçik zincirinde erime

• İletim tipi işitme kaybı

• Sensorineural ve mixt tip işitme kayıpları

• Odyolojik incelemeler KOM gibi

Otoskleroz

• Otik kapsulla sınırlı bir kemik hastalığı • Stapes otosklerozu iletim tipi işitme kaybı • Cochlear otoskleroz sensorinöral işitme kaybı • Tek kulak etkilendiyse işitme kaybı farkedilmeyebilir •Tip As timpanogramı • Stapes refleksi ipsilateral ve kontralateral alınmaz

Orta kulak

• Adheziv otitis media

Orta kulak

• Hemotimpanum

Orta kulak

• Timpanoskleroz

Orta kulak

Glomus timpanikum

Glomus jugulare •Benign

• İletim tipi işitme kaybı

• İç kulağa invazyon sonucu sensorineural kayıp

Travma

•Kulak zarı ve orta kulak travmaları

•Temporal kemik travmaları

Kulak zarı ve orta kulak travmaları

• Kulak zarı perforasyonları

• Kemikçik zinciri kopuklukları

• Kulak zarı perforasyou ve kemikçik zinciri kopukluğu birlikte

• Cerrahi travma

Kulak zarı perforasyonları

• Şarapnel zarındaki perforasyonlar işitmeye

önemli etki yapmaz

•Alt kadrandakilerin etkisi çok az

•Ön kadrandakilerin etkisi daha fazla

•Arka kadrandakiler işitmeyi önemli derecede etkilerler

•Böbrek biçimindeki total perforasyonların işitmeye etkisi en fazladır.

•Yuvarlak pencere karşısında iseler, kulak zarının pencereleri koruma etkisi ortadan kalkacağından kayıp daha fazla

Temporal kemik travmaları

• Künt travmalar

• Delici travmalar

Künt travmalar

•Transvers kırıklar

•Uzunlamasına kırıklar

Transvers kırıklar

• İç kulakta kırık

• Kafa tabanını da içine alır

• İşitme total olarak kaybedilir

• İç kulakta patoloji sensorineural işitme kaybı

• İşitme geri dönmez

• Kulak zarı normal ama hemotympanium var

Uzunlamasına kırıklar

• Orta kulak kemikçiklerinde luksasyon

• Genellikle incus lukse

• İletim tipi işitme kaybı

• Daha çok 500-2000 Hz’de belirgin

• Sensorineural ve mixt tip kayıp

• 6 haftada %63’ünde işitme geri döner

• %20’sinde ise kayıp kalıcı

Delici travmalar

• Kulağa sokulan cisimler

•İntihar maksatlı ateşli silah kullanımı

• Kaynak ve lehim sırasında kıvılcımların dış kulak yoluna kaçması

•İletim tipi kayıp

Barotravma

• Dalgıçlarda ve jet pilotlarında

• Kulak zarı ve kemikçik zincirinde basınçla meydana gelen travma

• Odyometride iletim tipi işitme kayıp

• Timpanometride negatif basınç

• Sensorineural ve kalıcı işitme kaybı

Konjenital

• Timpanik kemik hipoplazisi ve aplazisi • Kemikçik zinciri malformasyonları İncus-malleus füzyonu İncus uzun kolunun büyük olması ya da gelişmemesi İncudostapedial eklem yerine sadece fibröz bandın bulunması •Oval pencere agenezisi ve doğumsal stapes fiksasyonu

Sensorinöral işitme kaybı

• Genetik • İnfeksiyöz • Travmatik • Ototoksisite • Neoplastik • Meniere hastalığı • Ani işitme kaybı • Presbiakuzi • Akustik travma

Genetik SNİK

• İç kulak yapısal anomalileri

– Michel aplazisi

– Mondini deformitesi

– Scheibe aplazisi

– Alexander aplazisi

– Geniş vestibüler aquaduct

Genetik SNİK

• Otozomal dominant

– Waardenburg sendromu

– Treacher Collins sendromu

– Stickler sendromu

– Branchio-oto-renal sendrom

– Nörofibramatozis

• Otozomal resesif

– Usher sendromu

– Pendred sendromu

– Jarvell ve Lange-Nielsen sendromu

İnfeksiyöz SNİK

• Sistemik infeksiyonlar – Viral

• Perinatal (CMV, rubella)

• Postnatal (Kabakulak, EBV, VZ, Influenza, Coxsackie)

– Bakteriyal • Perinatal (Sifiliz)

• Postnatal (Lyme hastalığı)

• Komşu infeksiyonların yayılması – Menenjit-ensefalit

– Otitis media

Menenjit-ossifiye koklea

Ototoksisite

• Aminoglikozidler

• Vancomycine

• Cisplatin

• Loop diüretikleri

• Salisilat

Travmatik

• Direkt travma

Travmatik SNİK

• Ses travması

– Akut

– Kronik

Neoplastik SNİK

• Akustik nörinom

• Menenjiom

• Fasiyel sinir schwannomaları

• Vasküler tümörler

Menier send. (Endolenfatik hidrops)

• Başdönmesi

• Çınlama

• Kulakta basınç hissi

• SNİK

• Yüksek seslerden rahatsız olma

İdiopatik Ani İşitme Kaybı (İAİK)

‘Üç gün içinde, üç frekansta, ortalama en az 30 db işitme kaybı’

Retrokoklear Lezyonlar

• Travma

• Tümörler

• Enfeksiyonlar (Kızamıkçık, Menenjit)

• Doğum travması (Anoksi)

• Eritroblatotis fetalis (Kan uyuşmazlığı)

• Nörolojik hastalıklar

• En sık görülen lezyon Vestibüler Schwannomadır (akustik nörom).

Vestibüler schwannoma • Schwann hücrelerinden gelişir

• İç kulak yolundan mediale doğru büyür

• Kemik kanalı ekspanse eder

• Yavaş büyüyen iyi huylu tümör

• Progresif SNİK, vertigo, çınlama, fasiyal sinir paralizisi, ağrı, beyin sapı bulguları

• Manyetik rezonans görüntüleme teknikleri ile erken tanı mümkündür.

Retrokoklear Lezyonlar

Tedavi

• Nedene yönelik cerrahi

• Medikal tedavi

• Rehabilitasyon (İşitme cihazları ,Koklear implantasyon)