Islam Kadm ve Toplum (Kadm Pane/leri)

Yayın No: 397 Sempozyurnlar ve Paneller Serisi: 42

©Bütün Hakları Türkiye Diyanet Vakfı'na aittir

ı. Baskı, Mart 2008, Ankara, 1.000 adet

ISBN 978-975-389-531-6

08.06.Y.0005.378

Redaksiyon : Dr. Mehmet BULUT Kapak ve Iç Tasarım: Türkiye Diyanet Vakfı Yayın Mat. ve Tic. işi.

Türkiye Diyanet Vakfı Yayın Kurulu'nun

12.09.2006/35-6 sayılı kararıyla uygun görülmüş ve

Mütevelli Heyeti'nin 02.05.2007/1237-21/a

sayılı kararıyla basılmıştır.

Türkiye Diyanet Vakfı Yayın Matbaacılık ve Ticaret Işletmesi'nin dizgi,

fotomekanik, ofset ve cilt tesislerinde hazırlanıp basılmıştır.

TÜRKIYE DIYANET VAKFI Yayın Matbaacılık ve Ticaret Işletmesi

OSTIM Örnek Sanayi Sitesi ı. Cadde 358. Sokak No: ll 06370 Yenimahalle 1 Ankara

Tel: 0312. 354 91 31 (pbx) Faks: 354 91 32

e-posta: tdvyayin@diyanetvakfi.org.tr

Edebiyatımızda Hz. Peygamber Dr. Müjgan CUMBUR*

----~~~~~~~~~---

T ürklerin İslamiyeti kabulünden sonraki edebiyatımızda Hazret-i Peygamber bütün özellikleriyle, olanca büyüklüğü, çok görkemli

haşmeti, üstün ahlaki, bilhassa şefaati ve bütün bunlann üstünde Türk' e has bir sevgi ve saygıyla girmiştir. Daha ilk İslfuni devir eserlerinden itibaren yüzyıllar boyu yazılan kitapların yirminci yüzyıl başlanna kadar yüzde dok­san dokuzu Cenab-ı Hakk'a hamd ve şükür cümlesinden sonra İslam'ın bü­yük Peygamberine ve onun mübarek soyuna salat ve selam cümlesiyle baş­lamış, bu gelenek edebiyat kitaplarınıızda da devam etmiştir. Nitekim İslami Türk edebiyatının ilk donık eseri Kutadgu Bilig' de bu geleneğin başladığı görülür. Kaşgarlı Yusuf Has Hacib hamdeleden sonra

O seçkin Resule salat ve selam, soyuna ashabına selam ve ihtiranı.

Muhammed Peygamber yaratılanların başıdır, o bütün insanların göz üstündeki kaşıdır.

Beyideriyle başladığı 6645 beyitlik eserini

Peygamberimizeve onunu dört arkadaşına da binlerce selam olsun

diye bitirir.

Türk tasavvuf edebiyatının ilk büyük adı Hoca Ahmed Yesevi (1083-1 166) de Divan-ı Hikmet adlı eserinde ilk hikmetinden itibaren Hz. Peygam­ber' e duyduğu sevgi, saygı ve özlemi dile getirmiştir. İşte Y esevi bir na'tına

* AKM Denetleme Kurulu Başkanı

On sekiz bin aleme server olan Muhammed Otuz üç bin ashabına rehber olan Muhammed

Yalzncak ve açlığa kanatlı Muhammed Asi, cani ümmete şefaat/ı Muhammed

beyitleriyle başlamış ve

Miskin Alımed kuluna yazdırıcı Muhammed

Ye tim fakir garibe sahavet/i Muhammed

Islam Kadın ve Toplum l 17

beytiyle Hz. Peygamber sayesinde hikmetlerini yazdığım bildiren beytiyle son vermiştir. Hz. Peygamber'in bu dünyadan göçtüğü 63 yaşından sonra ölümüne kadar toprak altına kazdırdığı bir yerde yaşadığı düşünülürse Hoca Ahmed'in Hz. Peygamber' i ne kadar sevdiği ortaya çıkar.

Hoca Ahmed Yesevl'yi bir, birbuçuk asır sonra Anadolu'daki izleyeni Yunus Eınre'ye gelince çok büyük bir samirniyetle "Adı güzel kendi güzel Muhammed" diye nitelendirdiği Hz. Peygamber için yazdığı na'tında Hz. Peygamber' i şöyle över:

Çalab nurdan yaratmış canını Muhammed'ün Aleme rahmet saçmış adını Muhammed'ün

Dostum dimiş yaratmış hem anun kaydın yimiş Ümmetden yana komış yönini Muhammed'ün

Muhammed bir denizdür alemi tutupdurur Yetmiş bin peygamberler gölünde Muhammed'ün

U ş yine nazar oldu bu bizüm canumuza Muhammed bünyad urdı dfn ü imanumuza

Peygamberler serveri din direği Muhammed Gör ne gevlıerler kodı bu bizüm kanunıuza

derken, bir başka ilahisinde Hz. Peygamberin nuroyla aydınlanan gönlüne sanki cennetten bir pencere açıldığını söyler:

18 1 Kadın Gözüyle Hz. Peygamber-I

Nur Muhammed nundur Halilullalı sırrıdur Sanasııı kim açıldı uçnıakdan bir deriçe

Yaratıldı yir ile gök Muhammed'ün dostlığına Levlak ana delildür ansuz bu gök yir olmadı

"Levlake levlak ve ma halaktu'l-eflak" sımnı açıklar:

Adem Ata' dan berü veli ev Ziya ne bi Hak müşerref eyledi Alımed'i kamu yüzden Yetmiş bin yıl öndinden yaratdı Mulıammed'i Kendüsi aşık aldı belıG.ne bir yılduzdan Ol yılduz ki varıdı kandayıdı Adenı canı Ya bunca Peygamberler anıZınadın ağızdan Alimler bunı bilmez değme akıl ana irmez Hidayetdür Yunus'a keşfoldı Hocamuzdan

Mulıammed'i yaratdı malıluka şefkatından

Muhammed Hakk'ı bildi Hakk'ı kendüde gördi Cümle yirde Hak Jıazır göz gerekdür göresi

Bir ilahisinde de Cenab-ı Hakk'a yakarır:

Gel kogıl benibeni yanayını başdan başa uşanayım Ol sevdiğünı Muhammed' e olayım çırak Çalahım

Gül Muhammed teridür bülbül anın yarıdur Ol gül ile ezile cilıG.na bile geldüm

Gönüllerde yir eylemek Muhammed'e gelmişdürür Mustafa 'ya ümmet olan tamuda karar eylemez

Peygambere bu kadar kendini yakın hissedebilmek bu da Koca Yunus'a has bir Tanrı vergisidir.

Edebiyatımızın başlangıcında yer alan bu üç doruk eserden sonra Pey­gamberimiıle ilgili eser türlerine geçilebilir. Bunların başında Hz. Peygam­berin siret ve suretinden bahseden mübarek hayatlarının, hayat tarzlarının, hareket ve davranışlarının anlatıldığı siret ve bu kelimenin çoğulu ile adlan-

Islam Kadın ve Toplum 1 19

dırılan siyer kitapları gelir. İlk siyer kitabımız Erzurumlu Kadı Darir'in 1388'da yazdırıp tamamladığı Siretü'n-Nebf'sidir. 14. yy'da yaşayan yaza­nn asıl adı Yusuf oğlu Mustafa'dır. İki gözü de kör olan bu zatın, başkala­rından dinlediği Arapça siyer kitapları gönül gözünü aydınlatmış olmalıdır. Bu kitap İbnu İshak'ın Arapça yazdığı Sfretü Resalillah veya İbnu Hişam'ın ya da Vakıdi'nin siretlerinden zihninde kalanları devrin Mısır sultanı Melik Mansur Ali'nin isteği üzerine nesir olarak Türkçe'ye çevirmiş, arada bazı yerleri şiirlerle bezemiştir. Bu parçalardan biri Hz. Peygamberin Mevlid'idir. Bu parça Türkçe'deki ilk Mevlid olarak bilinmekte Süleyman Çelebi'nin adeta Türk toplumuyla bütünleşen Mevlid'ine de kaynaklık ettiği kabul olunmaktadır. Kadı Darir'in Mevlid'i bend beyitleriyle bağlanmış üç kaside şeklinde yazılmiş olup bir bakıma terci-i bend de sayılabilir.

Rebi'ü'l-evvel ayı kutlu olsun Henıfşe dil ve din kuvvetlu olsun Resul'ün nıevlidi bu ay içinde Cihanda ma'rufu meşhur oldu Nebfnün anası Anıine Hatun Haber virdi bu söz mastur oldu K' ayun on ikisi isneyn gicesi Harab olmuş evünı ma 'nıCtr oldu Evünıden göklere bir nur çıkdı Ki dünya dopdolu ol nur oldu

beyitleriyle başlayan Mevlid'in bend beyti

Rebi'ü'l-evvel ayı kutlu olsun Henıfşe dil ve din kuvvetlu olsun

duasıyla tekrarlanır.

15.yy.'da Abdurrahman adlı biri tarafından manzum bir siyer yazılmış.

Evvela ism-i Hakk'ı yad idelinı Söze andan sonra bünyad idelünı

beytiyle başlayan bu eser, halk arasında çok tutulup meclislerde, kahvehane­lerde makamla okunarak dinlenilmiştir.

16. yy. başlarında Uimii Çelebi (öl. 1532), Molla Cami'den Şevalıidü'n­Nübüvve adlı siyeri Türkçe'ye çevirmiş, yine aynı asırda şair ve kazasker Baki Efendi (öl. 1600), Kastalani'nin Mevahibü'l-Ledünniye adlı siyerinden

20 1 Kadın Gözüyle Hz. Peygamber-I

Mealinıü'l-Yaklnfi Sireti Seyidi'l-Mürselin adlı siret çevirisini yapmıştır_ 17. yy. başlarında Alaşehirli şair Veysi (öl. 1628), Dürretü't-Tac fi Sireti Salıi­bi'l-Miraç adlı iki ciltlik meşhur eserini yazmış. Bu eser 18. asır başlarında Urfalı şair Nabi (öl. 1 712) tarafından Zeyl-i Siyer-i Veysi adıyla tamamlama­ya çalışmış, bir zeyil de birkaç yıl sonra Nazmizade Murtaza (öl. 1723) tara­fından yazılmıştır. Bu eserlerle Türk edebiyatında secilerle süslü nesrin ör­nekleri verilmiştir_ 19. yy.' ın ortalarına doğru Altıparmak Mehmed Efendi, Serahsi'den Mearicü'n-Nübüvve tercümesini yapmış, İbrahim Halebi'nin Antepli Ahmed Asım EfendiSiyer-i Halebi adıyla, yine aynı asırda Manisalı Benlizade Mahmud Efendi ile Eyüp Sabri Paşa Ataullah Şirazi'nin

Ravzatu'l-Ahbflb'ını iki ayrı tercüme halinde Türkçe'ye kazandırmışlardır.

Siyer yazımı zamanla ilim halini almış, sonradan o da dallara ayrılmıştır. Bu dallardan biri olan Şernail ilminde Hz. Peygamberin mübarek vücut yapısı, güzel ahliikı, faziletleri, hal ve hareketleri, tavır ve davranışları; kısa­ca şahsi ve özel hayatı üzerinde durulmuştur. Sahih hadisleri derleyen altı büyük muhaddisten biri ve bir Türk olan İmam Tirmizi hazretleri ilk Şe­mail kitabını yazma şerefiyle müşerref olmuş, şernail hakkındaki bütün ha­dislerle, ashabın Peygamber hakkındaki gözlemlerini içeren bu eseri de Nak­şibendi Hüsameddin Efendi ve Mehmed Raif iki ayrı tercüme halinde Türkçeye çevirmişlerdir. Bu eserin son ve mükemmel bir çevirisi Prof. Dr. Ali Yardım tarafından birkaç yıl önce kitaplıklarımıza kazandırıldı. Rafız-ı Rumi diye tanınan Aşık Mehmed'in Şerlı-i Şernail-i Tirmizi' si, İshak Ho­cası Ahmed Efendi'nin Akvemü'l-Vesail fi Tercümet'ş-Şenıail'i, Akkirmanlı Ahmed Efendi'nin Şenıail-i Şerif Tercümesi, Altıparmak Mehmed Efen­di'nin Metail-i Nübüvvet-i Muhanınıedffi Şenıail-i Fütüvvet-i Ahnıedf'si de bu arada sayılabilir. Hz. Peygamber'in güzelliğinin tasviriyle başlayan

Nesirni' Ahmed Efendi'nin Gülisıan-ı Şenıail'i Hz. Peygamber'in gülü sev­mesinin, güle ilgisinin manzum bir eser halinde gözler önüne serilmesidir, her fasıl bir beyitle adlandırılıp bir hadisle takviye edilmiştir. Sonunda Hatem kasidesi yer alır.

Yine Hz. Peygamberin vücut yapısından ve hareketlerinden bahseden diğer bir tür de hilye~i şeriflerdir. Ayas Paşazade Hakani Mehmed Bey'in 1598 yılında yazdığı Hilye-i Şerifi bu konuda yazılanların şaheseridir. Süleyman Çelebi'nin Mevlid'i kadar meşhur olmuş ve Türk toplum hayatın­da yer etmiş bir eserdir. Aruzun feilatün feilatün feilün kalıbıyla yazılmış

550 beyitlik bir mesnevidir. Eser besınelenin medhi ve önemi, tasviri ve her harfinin özellikleriyle başlar. Tevhid ve Münacaat bölümlerini şairin bütün

Islam Kadın ve Toplum 1 21

sanat gücünü kullanarak Peygamber' e duyduğu ·sevgisini büyük bir coşkun­lukla dile getirdiği naat bölümü izler. Sonra Hz. Peygamber'in niteliklerini yazmak cesaretini gösterdiği için mahcubiyetle okuyuculanndan bağışlan­masını ister. Sonra Hz. Peygamber'in şiirle fiziki ve ruhi portresini çizer. Mübarek başlarının büyüklüğü ve şekli, gözlerinin rengi ve biçimi, saçları­nın rengi, şekli ve uzunluğu, kulaklannın biçimi, boyunun uzunluğu, kaşları ve kirpiklerinin şekil ve uzunluğu, boyun ve omuzlarının şekli, yüzlerinin güzelliği, sakallarının uzunluğu ve rengi, ayaklan, elleri, bacaklan, parmak­lan, konuşma ve hitap üslüpları, ifade şekilleri, gülümseyişleri, hüzünleri ve yürüyüşleri hadisiere dayalı olarak sanki nazırnla resmedilir. Prof. Süheyl Ün ver' den dinlediğime göre, cami ve toplantılarda eskiden makarnla ve adabıyla okunur, okuma bittikten sonra rnisafirlere süt ikram edilirrniş. İlk basılan eserlerdendir. Yalnız Abdülmecid devrinde iki kez basılmış, yüzler­ce yazması var.

İbrahim Vahdi Efendi şerh edip eserine Tevşihü'l-takvinıfi şerhi hilye-i Resuli'l-kerinı adını vermiş, İstanbullu Ahmed b. Receb'in şerhi Nüzhetü'l­ahyar fi şerhi hilyeti 'l-nıulıtar adını taşıyor. Arif Süleyman Bey, N azire-i Hakanı adını verdiği bir manzume yazmış, Ahmed Şemsi Halveti'nin Müstakirnzade Süleyman Sadedin Mehmed Hanefi Efendi'nin, Bosnalı Mustafa Efendi'nin, Selimi Dede'nin, Abdülvehhab Dursun Efendi'nin man­zum ve mensur hilyeleri var. En son hilye 1948'de Şer'iye ve Evkaf Vekille­rinden Fehmi Efendi tarafından yazılmış.

Si yerden ayrılan dallardan biri de rniraciyelerdir. Hz. Peygamber' in bu büyük mucizesi edebiyatımızda çok yer eden konulardandır. Türk dili ile ilk miracname Ferhadüddin Atar adlı bir kişi tarafından yazılmıştır. Bu men­sur eserin Paris'teki nüshasını 1882'de Pavet de Courteille Fransızca çevi­risiyle tıpkı basımını yayırnladı. Ahmed Yesevi'nin bir hikmeti Mirdc hikiiyeti adını taşır. Taşlıcalı Yahya Seyyid Nizameddin Seyfullahy, Mira­cü'l-Mü'minin, Ganizade Nadiri 73 beyit 4 mefailün, Nev'izade Atai, Neşati Dede, Lebib Efendi, Nabi, sabit 54 beyit kaside, Abdülbil.ki Arif, Nazim 81 beyit kaside, Seyyid Vehbi, Riyazi, Kani, İzzet Molla, Bursalı İsmail Hakkı Hazretleri, son Tokatlı Abdullah Azmi Yaman 1936, 207 beyit 1948'de ba­sıldı. Süleyman Nahifi Miraciyesi 1142 beyitlik bir mesnevidir. Failatün failatün failün vezniyle akıcı bir dille yazılmıştır.

Atayi'nin 84 beyitlik Miraciye'sinin dili külfetli fakat akıcıdır:

22 1 Kadın Gözüyle Hz. Peygamber-I

Revadur olsan eyl dil kıssa-ı mirac ile guya O şeb geldi berid-i hoş nüvid-i hazret-i izzet Getürdi Hazret-i Peygambere bir ralış-ı bf -lıenıta

Mirac konusunda Yunus da der ki,

Mulıanımed'i bir gice Hak okudı Mirac'e

Serteser ucdan uca bile yüz sürüp geldüm

* Muhammed ile bile Mirac 'a ağan be nem

Bolulu Hirnmet Efendi'nin Manzunıe-i Mirac'ı, Kutbunnay1 Osman De­de' nin bestelediği eşsiz bir miraciyedir_

Kısas-ı enbiyalar siyer kitaplarından ayrılan bir başka daldır_

14. asırda Rabguzi'den başlayarak, 19. yy. Ahmet Cevdet Paşa'dan son­raya kadar yazılan kısas-ı enbiyalarda bütün peygamberler arasında son pey­gamber olarak Tanrı indinde müstesna mevkii de bildirilerek Hz. Peygam­ber' e geniş yer verilmiştir.

Peygamberimizin hadis-i şerifleri edebiyatımızın temel taşları olmuştur denilebilir_

Kırk hadisler 14. yy.'da Ortaasya'da Kerderli Mahmud'un Nelıceü'l­Feradi'siyle başlayan Fuzuli ile devam eden 40 hadis manzum ve mensur çevirileri edebiyatımııda geniş yer tutar. Abdülkadir Karahan'ın Türk Ede­biyatında Kırk Hadis Tercümeleri adlı önemli bir eseri vardır.

Na'tlar divanlarda mesnevilerle, tevhid ve münacattan sonra yazılan ve Peygamberimizi öven kasideler, divanlarda daha sonra yer alan terci-i bend,

. terkib-i bend, musarnmad, gazel ve hatta ruhallerdiL Pek çok na't yazan şairimiz vardır_ Abdülhaki Arif Efendi gibi, bunları mecmuada toplayan şairlerimiz de var.

Fuzull, "Su Kasidesi" diye bilinen meşhur na'tında:

Tfnet-i pakini ruşen kılmış e !ıl-i aleme İktida kılmış tarik-i Alımed-i Mulıtm·a su

Seyyid-i nev-ibeşer derya-yı dürr-i ıstifa Kim sepübdür nıucizat-ı ateş-i eşrare su

Sensin ol balır-i keranıet kim şe b-i Miracda Şebnenı-ifeyzin yetirnıiş sabit u seyyare su

Islam KadınveT oplum 1 23

Yalniz suya değil, sabah yeline de Hz. Peygamber övdüriilür. Saba Ka-sidesi'nde şöyle der:

Oddan afet görmez ve sudan zarar guya kılar Kanda olsa iktida-yı şer'-i peygamber saha

Alımed-i mürsel kifernıan-ber Süleymandır ana Öyle kim gördü Süleyman oldu fennanher s aba

Öz günalıma şefaat isteyüpferyad idüp Çizginür lıak~i mezarın üzre ta malışer saha

Kaside-i Raiyyesi, Hançer Kasidesi, Kanuni için yazdığı Gül Kasidesi. ..

Çak olup bulmuş sajt2 bad-ı selıerden sanasın

Baddır Cibril ü kalb-i Ahmed-i Mulıtar gül Şebnem-i gülizar-i ruhsar-ı Resullahdır Neşr-i ıtriyle kılar herdem anı işar gül

Fuzull gazellerinde Peygamberi anar. Hadikatü's-Süeda'da Hz. Peygam­ber' e ayırdığı bölüm, Peygambere çektirilen acıları, yapılan zulümleri anla­tırken insanın içini bir başka türlü yakar.

Nazım: Dört divanından biri na'tlerden meydana gelmiştir.

Re/ı-i aşkında bi sabr ü şekibinı ya Resulallalı Seni her kim severse ben rakfbim ya Resulallalı

Kabul eyle civar-ı izzetinde çekmeyenı gurbet Bilirsin kendi şelırinıde garibinı ya ResUlallalı

Onyedinci yüzyıl mutasavvıflarından Edimeli Hasan Sezai Efendi' den bir na' at gazel:

Derunum ateş-i aşkınla yandır ya Resulallah Dil-i teşnem mey-i valsınla kandır ya Resulallalı

Firakuı ateşi bağrım yakıp ekşim revan etti Dü çeşnı-i intizarını dolu kandır ya Resulallalı

Sen ol şenıs-i hakikatsin ki alem cümle zerratuı

Vücudun bilis-i kevn ü nıelçandır ya Resulallalı

Sezayi derdnıendin biib-ı lutfun iltica eyler

Bilir kim dergelıin darü 'l-enıandır ya Resulallalı

24 1 Kadın Gözüyle Hz. Peygamber-I

Yirminci yüzyılın iz bırakan mutasavvıflarından Ken'an Rıfai' Büyük­aksoy Beyefendi'nin bir naat ilahisiyle sözlerimi sona erdireceğim. Bu naat İzzettin Hümayi Bey tarafından bestelenmiştir:

Ya Resulallalı, bana sensin penalı Ralınıet-i eltafina alem güvalı Kulluğum ancak benim acz ile alı Merhamet ey dürr-i yekta-yı İla/ı

Pür günahını, ettiğim isyan, hata Canların cananısın, senden ata Bir canım var, daim uğrunda feda Vuslatındır maksadını, etme cüda

Lütfunun şükründen aciz iktidar Nar-ı hicranımdan oldum bl-karar Olmada gözler d5'madem eş k-bar Ken 'an oldu hep firakınla nizar

Yüzyıllar boyu şairlerimiz, nesir yazan ediplerimiz, onu böylesine sevgi ve saygıyla anışlarından bir damlacık sunabildim. Arada büyük bir eksiğim oldu. Kadın gözüyle Hz. Peygamber'in anıldığı bu güzel toplantıya kadın şair ve nasirlerimizden bir şeyler sunamadım. Hele 19. yy.'ın büyük kadın şairi Şeref Hanım'ın naatlerinden sizlere okuyamadım. Hz. Peygamber yüz­yıllar boyu büyük bir sevgi ve saygıyla anılıp, övülmüş; aynlığının acısıyla

yanılrnış, rahmeti ve afvı beklenmiş, şefaatine sığınılrnış, aynı zamanda ümmeti olmanın gururuyla yaşanmış; duygular, fikirler kitaplara dökülüp gelecek kuşaklara bırakılmış. Yazıp bırakanlara Yüce Tanrı'dan rahmet, bizleri de Hz. Peygamber'in ümmeti olmak şerefinden, gelecekte şefaatinden yoksun bırakmamasını niyaz ederek, hepinizi sevgiyle selamlarım.

NA'TÖRNEGİ

Sultan-ı rusül Şah-ı mümeccedsin efendim Bfçarelere devlet-i sermedsin efendim Dfvan-ı ilalıfde seramedsin efendim Menşur-i "le~amruk"le müeyyedsin efendim

Sen Alımed u Mahmud u Muhammedsin efendim Hak'dan bize Sultan-ı müeyyedsin efendim

Hutben okunur minber-i iklim-i bekada Hükmün tutulur mahkeme-i ruz-i cezada Gülhang-ı kudumun çekilir Arş-ı Hüdada Esma-ı şerifin anılır arz u semada

Sen Ahmed u Mahmud u Muhammedsin efendim Hak'dan bize Sultan-ı müeyyedsinefendim

Ol dem ki nebflerle velller kala hayran "Nefsf" deyü delışeıle kapa cümleden efgan Ye's ile 'usatzn ola alıvali perişan Düstur-i şefaatla senindir yine meydan

Sen Alımed u Mahmud u Muhammedsin efendim H ak' dan bize Sultan-ı nıüeyyedsin efendim

Ümmiddeyiz ye' s ile alı eylemeyiz biz Sermaye-i imanı tebalı eylemeyiz biz Efibın koyub ağyarz penalı eylemeyiz biz Biz kimseye sayende nigah eylemeyiz biz

Sen Alımed u Mahmud u Muhammedsin efendim Hak'dan bize Sultan-ı müeyyedsin efendim

Elçaredir ümmetierin isyanına bakma Dest-i red urub hasret ile duzalıa yakma Ralını eyle aman ateş-i lıicranma yakma Ezcümle kulun Galib 'i pürcürm bırakma

Sen Alımed u Mahmud u Muhammedsin efendim Hak'dan bize Sultan-ı müeyyedsin efendim

Şeyh Galib

Islam Kadın ve Toplum 1 25