İstanbuluzman
DESCRIPTION
İstanbulUzman. İSG Kültürü. İSTANBUL UZMAN. İSG Kültürünün Geliştirilmesinde Kurum-Kuruluş-Kişilerin Sorumluluğu. İSTANBUL UZMAN. İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİNİN SAĞLANMASI. DEVLET. Meslek Örgütleri Sendikalar. Üniversiteler. İŞVEREN. ÇALIŞANLAR. İSTANBUL UZMAN. İSG’nin Hedefi - PowerPoint PPT PresentationTRANSCRIPT
![Page 1: İstanbulUzman](https://reader037.vdocuments.pub/reader037/viewer/2022110404/56812eae550346895d945175/html5/thumbnails/1.jpg)
İSG KültürüİSG Kültürü
![Page 2: İstanbulUzman](https://reader037.vdocuments.pub/reader037/viewer/2022110404/56812eae550346895d945175/html5/thumbnails/2.jpg)
![Page 3: İstanbulUzman](https://reader037.vdocuments.pub/reader037/viewer/2022110404/56812eae550346895d945175/html5/thumbnails/3.jpg)
Üniversiteler
ÇALIŞANLARİŞVEREN
DEVLET
Meslek ÖrgütleriSendikalar
![Page 4: İstanbulUzman](https://reader037.vdocuments.pub/reader037/viewer/2022110404/56812eae550346895d945175/html5/thumbnails/4.jpg)
![Page 5: İstanbulUzman](https://reader037.vdocuments.pub/reader037/viewer/2022110404/56812eae550346895d945175/html5/thumbnails/5.jpg)
İŞLETMEYİ KORUMAKAcil Durum Planları, Risk Değerlendirmesi,
Sağlık ve Güvenlik Planları, Yönetim Planları
TÜM ÇALIŞANLARI KORUMAKSağlık & Güvenlik (Prosedür, Talimat, Form, İzleme, Ölçme, Değerlendirme)
ÜRETİMİ-VERİMLİLİĞİ-KALİTEYİ ARTIRMAKPlan-Prosedür-Talimat-Form-İzleme-Ölçme-Değerlendirme
Yöntemlerini Hazırlamak ve Uygulamak
1-) İŞ KAZALARI (Hasar-Zarar) 2-) MESLEK HASTALIKLARI 3-) ÜRETİMİN DURMASI
?
![Page 6: İstanbulUzman](https://reader037.vdocuments.pub/reader037/viewer/2022110404/56812eae550346895d945175/html5/thumbnails/6.jpg)
![Page 7: İstanbulUzman](https://reader037.vdocuments.pub/reader037/viewer/2022110404/56812eae550346895d945175/html5/thumbnails/7.jpg)
İnsan Tabiat Şartları Karşısında Zayıftır
«İnsanın Zayıflığı» %0,5-1
Kazalar tam önlenemez! «Hedef; Yoktur»
1
Kişisel Kusurlar %0,5-1
Zayıflığın Kişisel Boyutu Psikososyal ve Çevresel
Faktörlere Bağlı «Hedef; Eğitim ve Öğretimle
Kısmen Önlemek»
2
Tehlikeli Hareket Tehlike Durum %98
Tehlikeli hareket-durumun aynı anda olması «Hedef %100 Önlemek»«Hedef %100 Önlemek»
3
Kaza Olayı
Zarar-Hasar oluşmamış «Ramak Kala Olay»
«Hedef; Takip-Kayıt-Analiz»
4
Zarar-Hasar «Kişi-İşletme»
Yaralanmanın (zarar/hasar) meydana gelmesi «Hedef; Kazayı Erken Fark Etmek En Az Zararla
Atlatmak»
5
Kaza zincirini oluşturan halkalardan biri olmadıkça diğeri oluşmaz ve kaza meydana gelmez!
![Page 8: İstanbulUzman](https://reader037.vdocuments.pub/reader037/viewer/2022110404/56812eae550346895d945175/html5/thumbnails/8.jpg)
![Page 9: İstanbulUzman](https://reader037.vdocuments.pub/reader037/viewer/2022110404/56812eae550346895d945175/html5/thumbnails/9.jpg)
Prensip-1Prensip-1Prensip-1Prensip-1
«Tehlikeli Hareket ve Tehlikeli Durumların Önlenmesi»
Kaza zincirinin üçüncü halkası en zayıf halkadır. İG birinci ve ikinci halkalarda (eğitim ve disiplin yoluyla)
etkin sonuç elde edemeyeceğini kabul eder.
İş güvenliği, kazaların önlenmesinde «Tehlikeli Hareket ve Tehlikeli Durumları» düzeltmeyi hedef alır.
«Tehlikeli Hareket ve Tehlikeli Durumların Önlenmesi»
Kaza zincirinin üçüncü halkası en zayıf halkadır. İG birinci ve ikinci halkalarda (eğitim ve disiplin yoluyla)
etkin sonuç elde edemeyeceğini kabul eder.
İş güvenliği, kazaların önlenmesinde «Tehlikeli Hareket ve Tehlikeli Durumları» düzeltmeyi hedef alır.
![Page 10: İstanbulUzman](https://reader037.vdocuments.pub/reader037/viewer/2022110404/56812eae550346895d945175/html5/thumbnails/10.jpg)
Yaralanma «Zarar-Hasar»
Kaza Olayı
Tehlikeli Hareket Tehlike Durum
Kişisel Kusurlar
İnsanın Tabiat Şartları Karşısında Zayıflığı
«İnsanla İlgili»
Tehlikeli hareket ve durumun aynı anda olması
gerekir. «İSG’nin Hedefi…»
3
![Page 11: İstanbulUzman](https://reader037.vdocuments.pub/reader037/viewer/2022110404/56812eae550346895d945175/html5/thumbnails/11.jpg)
Prensip-2Prensip-2Prensip-2Prensip-2
«İş kazalarının %88’ini tehlikeli hareket, %10’u tehlikeli durum, %2’si sebebi kaçınılmaz ve bilinmeyen
nedendir.»
Bu prensip iş güvenliği önlemlerinde, tehlikeli hareket ve tehlikeli durumların önemli olduğunu göstermektedir.
«İş kazalarının %88’ini tehlikeli hareket, %10’u tehlikeli durum, %2’si sebebi kaçınılmaz ve bilinmeyen
nedendir.»
Bu prensip iş güvenliği önlemlerinde, tehlikeli hareket ve tehlikeli durumların önemli olduğunu göstermektedir.
![Page 12: İstanbulUzman](https://reader037.vdocuments.pub/reader037/viewer/2022110404/56812eae550346895d945175/html5/thumbnails/12.jpg)
%10 Tehlikeli Durum %2 Sebebi Bilinmeyen
%88 Tehlikeli Hareket
İŞ KAZASI
![Page 13: İstanbulUzman](https://reader037.vdocuments.pub/reader037/viewer/2022110404/56812eae550346895d945175/html5/thumbnails/13.jpg)
TEHLİKELİ HAREKETLER
1.Emniyetsiz çalışma (vaziyet alma),2.Gereksiz şekilde hızlı çalışma,3.Emniyet donanımını kullanılmaz hele
getirme,4.Alet ve makineleri tehlikeli şekilde
kullanma,5.Emniyetsiz taşıma, yükleme, istifleme
yapma, 6.Tehlikeli yerlerde çalışma, 7.Şaşırma, kızgınlık, üzgün, telaş,
şakalaşma, 8.KKD kullanmama,
TEHLİKELİ DURUMLAR
1.Uygun olmayan KKD kullanma, 2.Koruyucusuz çalışma, 3.Kusurlu alet, makine, techizat
kullanma,4.Emniyetsiz yapılmış alet-makineler 5.Yetersiz ve bakımsız bina, alet ve
makine6.Yetersiz ve/veya fazla aydınlatma 7.Yetersiz havalandırma 8.Emniyetsiz yöntem-şartlar
![Page 14: İstanbulUzman](https://reader037.vdocuments.pub/reader037/viewer/2022110404/56812eae550346895d945175/html5/thumbnails/14.jpg)
Prensip-3Prensip-3Prensip-3Prensip-3
«Kaza Sonucu Meydana Gelecek Zararın Büyüklüğü Kestirilemez, Bu Tamamen Tesadüflere Bağlıdır.»
Bu prensip İSG’nin yaptığı faaliyetlerdeki amacının; kazayı hafif atlatmak değil, kazayı meydana getiren
sebepleri ortadan kaldırılmaya dönük olması gerektiğini söylemektedir.
«Kazaların %50’i kolayca, %48’i metotlu çalışmayla önlenebilir, %2’si ise önlenemez)
«Kaza Sonucu Meydana Gelecek Zararın Büyüklüğü Kestirilemez, Bu Tamamen Tesadüflere Bağlıdır.»
Bu prensip İSG’nin yaptığı faaliyetlerdeki amacının; kazayı hafif atlatmak değil, kazayı meydana getiren
sebepleri ortadan kaldırılmaya dönük olması gerektiğini söylemektedir.
«Kazaların %50’i kolayca, %48’i metotlu çalışmayla önlenebilir, %2’si ise önlenemez)
![Page 15: İstanbulUzman](https://reader037.vdocuments.pub/reader037/viewer/2022110404/56812eae550346895d945175/html5/thumbnails/15.jpg)
OLUŞANZARAR
Kolayca ÖnlenirÖnlenemez
Metotlu Çalışmayla Önlenir
%50 %48%2
![Page 16: İstanbulUzman](https://reader037.vdocuments.pub/reader037/viewer/2022110404/56812eae550346895d945175/html5/thumbnails/16.jpg)
Prensip-4Prensip-4Prensip-4Prensip-4
«Ağır yaralanma ya da ölümle neticelenen her kazanın temelinde 29 uzuv kaybı, 300 yaralanma olmayan
(ramak kala) olay vardır.»
Bu prensibe göre her hafif atlatılmış ve her oluşan küçük kaza, daha sonra meydana gelebilecek büyük kazanın
habercisidir. Takibi tahmin imkanı sağlar
Bu prensipten özellikle «ramak kala» olayların nedenlerinin iyi incelenmesi ve ortadan kaldırılması
gerektiği anlaşılmaktadır.
«Ağır yaralanma ya da ölümle neticelenen her kazanın temelinde 29 uzuv kaybı, 300 yaralanma olmayan
(ramak kala) olay vardır.»
Bu prensibe göre her hafif atlatılmış ve her oluşan küçük kaza, daha sonra meydana gelebilecek büyük kazanın
habercisidir. Takibi tahmin imkanı sağlar
Bu prensipten özellikle «ramak kala» olayların nedenlerinin iyi incelenmesi ve ortadan kaldırılması
gerektiği anlaşılmaktadır.
![Page 17: İstanbulUzman](https://reader037.vdocuments.pub/reader037/viewer/2022110404/56812eae550346895d945175/html5/thumbnails/17.jpg)
Uzuv Yaralanmalı Olay
Ağır Yaralanmalı Olay / Ölüm
Yaralanma Meydana Gelmeyen Olay (Ramak Kala Olay!) KAZA300300
11
2929
![Page 18: İstanbulUzman](https://reader037.vdocuments.pub/reader037/viewer/2022110404/56812eae550346895d945175/html5/thumbnails/18.jpg)
Prensip-5Prensip-5Prensip-5Prensip-5
«Tehlikeli Hareketlerin Nedenleri?»
İşçinin şahsi kusurları (dikkatsizlik, laubalilik, umursamazlık), Bilgi ve ustalık yetersizliği, Fiziki
yetersizlik, Uygunsuz mekanik şartlar ve fiziki çevre
İnsan önce güvensiz koşullar oluşturmakta, sonrada bu koşullar nedeniyle kaza yapmakta veya meslek
hastalığına yakalanmaktadır.
Kaza kusur oranlarının belirlenmesinde tehlikeli hareketlerin nedenleri incelenmelidir.
«Tehlikeli Hareketlerin Nedenleri?»
İşçinin şahsi kusurları (dikkatsizlik, laubalilik, umursamazlık), Bilgi ve ustalık yetersizliği, Fiziki
yetersizlik, Uygunsuz mekanik şartlar ve fiziki çevre
İnsan önce güvensiz koşullar oluşturmakta, sonrada bu koşullar nedeniyle kaza yapmakta veya meslek
hastalığına yakalanmaktadır.
Kaza kusur oranlarının belirlenmesinde tehlikeli hareketlerin nedenleri incelenmelidir.
![Page 19: İstanbulUzman](https://reader037.vdocuments.pub/reader037/viewer/2022110404/56812eae550346895d945175/html5/thumbnails/19.jpg)
Bilgi ve ustalık yetersizliği
İşçinin şahsi kusurları «dikkatsizlik, laubalilik,
umursamazlık»
Tehlikeli Hareketlerin Nedenleri
İşyerinin fiziki yetersizlikleri, Uygunsuz mekanik
şartlar
![Page 20: İstanbulUzman](https://reader037.vdocuments.pub/reader037/viewer/2022110404/56812eae550346895d945175/html5/thumbnails/20.jpg)
Prensip-6Prensip-6Prensip-6Prensip-6
«Kazalardan Korunma Metodu»
Kazalardan Korunmada Risk Değerlendirmesi Yapılmalı;1.Tehlikelerin tanımla2.Tehlike kaynaklı riskleri değerlendir3.Riskleri önleme/azaltma için kontrol tedbirleri öner4.Kontrol tedbirlerini uygula5.Gerekli kontrolleri sağla
«Kazalardan Korunma Metodu»
Kazalardan Korunmada Risk Değerlendirmesi Yapılmalı;1.Tehlikelerin tanımla2.Tehlike kaynaklı riskleri değerlendir3.Riskleri önleme/azaltma için kontrol tedbirleri öner4.Kontrol tedbirlerini uygula5.Gerekli kontrolleri sağla
![Page 21: İstanbulUzman](https://reader037.vdocuments.pub/reader037/viewer/2022110404/56812eae550346895d945175/html5/thumbnails/21.jpg)
Prensip-7Prensip-7Prensip-7Prensip-7
«Kazalardan Korunma Yöntemleri ile Üretim ve Kalite Kontrolü Metotları Arasında Benzerlik ve Paralellik
Vardır.»
Bu benzerlik kalite yönetim sistemlerinde daha net görülmektedir.
«Kazalardan Korunma Yöntemleri ile Üretim ve Kalite Kontrolü Metotları Arasında Benzerlik ve Paralellik
Vardır.»
Bu benzerlik kalite yönetim sistemlerinde daha net görülmektedir.
![Page 22: İstanbulUzman](https://reader037.vdocuments.pub/reader037/viewer/2022110404/56812eae550346895d945175/html5/thumbnails/22.jpg)
Prensip-8Prensip-8Prensip-8Prensip-8
«İş Güvenliği İle İlgili Çalışmalara, Kurallara ve Alınacak Tedbirlere Üst Düzey Yönetici Katılmalı ve Sorumluluğa
Ortak Olmalıdır.»
İSG çalışmaları sadece işyerinde bu amaçla görevlendirilen personele sınırlı kalmamalıdır. Özellikle
üste düzey yönetim ve orta düzey yönetim İSG desteklemelidir.
«İş Güvenliği İle İlgili Çalışmalara, Kurallara ve Alınacak Tedbirlere Üst Düzey Yönetici Katılmalı ve Sorumluluğa
Ortak Olmalıdır.»
İSG çalışmaları sadece işyerinde bu amaçla görevlendirilen personele sınırlı kalmamalıdır. Özellikle
üste düzey yönetim ve orta düzey yönetim İSG desteklemelidir.
![Page 23: İstanbulUzman](https://reader037.vdocuments.pub/reader037/viewer/2022110404/56812eae550346895d945175/html5/thumbnails/23.jpg)
Prensip-9Prensip-9Prensip-9Prensip-9
«Formen, Ustabaşı ve Benzeri İlk Kademe Yöneticiler, Kazalardan Korunmada En Önde Gelen Personeldir.»
Bu prensip işçiye en yakın ilk kontrol elemanının iş güvenliğini sağlamadaki önemini, eğitim, teşvik, ikna ve disiplin çalışmalarının hangi seviyede gerekli olduğuna
işaret etmektedir.
«Formen, Ustabaşı ve Benzeri İlk Kademe Yöneticiler, Kazalardan Korunmada En Önde Gelen Personeldir.»
Bu prensip işçiye en yakın ilk kontrol elemanının iş güvenliğini sağlamadaki önemini, eğitim, teşvik, ikna ve disiplin çalışmalarının hangi seviyede gerekli olduğuna
işaret etmektedir.
![Page 24: İstanbulUzman](https://reader037.vdocuments.pub/reader037/viewer/2022110404/56812eae550346895d945175/html5/thumbnails/24.jpg)
MUHENDİSLİKREVİZYON
MUHENDİSLİKREVİZYON İKNA VE TEŞVİKİKNA VE TEŞVİK ERGONOMİ
«İŞ-İŞÇİ UYUMU»ERGONOMİ
«İŞ-İŞÇİ UYUMU»
Tehlikeli durumların bilinmesi,
Tehlikeli durumların analizi,
Tedbirlerin alınması,
Tedbirlerin uygulanması
Gerekli kontrollerin sağlanması,
Tehlikeli durumların bilinmesi,
Tehlikeli durumların analizi,
Tedbirlerin alınması,
Tedbirlerin uygulanması
Gerekli kontrollerin sağlanması,
Eğitim ve öğretim çalışmaları,
Çeşitli yarışmaların düzenlenmesi
Uyarı levhaları ve afişler,
Propaganda,
Ödüllendirme ve özendirme,
Eğitim ve öğretim çalışmaları,
Çeşitli yarışmaların düzenlenmesi
Uyarı levhaları ve afişler,
Propaganda,
Ödüllendirme ve özendirme,
Yapılacak işe uygun işçi temini ve
çalışanları biyolojik özellikleri ile
kabiliyetlerine göre makine, tesis ve
aletleri geliştirmek,
Yapılacak işe uygun işçi temini ve
çalışanları biyolojik özellikleri ile
kabiliyetlerine göre makine, tesis ve
aletleri geliştirmek,
DİSİPLİN KURALLARIDİSİPLİN
KURALLARI
İş güvenliğini sağlamada en son
başvurulacak çözüm yolu, disiplin
tedbirlerine başvurulması,
İş güvenliğini sağlamada en son
başvurulacak çözüm yolu, disiplin
tedbirlerine başvurulması,
![Page 25: İstanbulUzman](https://reader037.vdocuments.pub/reader037/viewer/2022110404/56812eae550346895d945175/html5/thumbnails/25.jpg)
Üst Yöneti
m
Orta Yönetim
(Mühendis, şef, ustabaşı)
Yazısız İSG
Sistemi
Yazılı İSG Sistemi
Çalışanlar
İşyeri Güvenlik Kültürü
1 2
34
![Page 26: İstanbulUzman](https://reader037.vdocuments.pub/reader037/viewer/2022110404/56812eae550346895d945175/html5/thumbnails/26.jpg)
Prensip-10Prensip-10Prensip-10Prensip-10
«İG Çalışmalarına Yön Veren İnsani Duyguların Yanında, İG’nin Sağlanmasında İtici Rol Oynayan 2 Mali
Faktör Vardır.»
1.Güvenli bir işletmede üretim artar, maliyet düşer,2.Kazalarda meydana gelen zarar, İSG için yapılan ödemelerin 5 katıdır,
«Önlemek Ödemekten Daha Ucuz ve Daha İnsanidir»
«İG Çalışmalarına Yön Veren İnsani Duyguların Yanında, İG’nin Sağlanmasında İtici Rol Oynayan 2 Mali
Faktör Vardır.»
1.Güvenli bir işletmede üretim artar, maliyet düşer,2.Kazalarda meydana gelen zarar, İSG için yapılan ödemelerin 5 katıdır,
«Önlemek Ödemekten Daha Ucuz ve Daha İnsanidir»
![Page 27: İstanbulUzman](https://reader037.vdocuments.pub/reader037/viewer/2022110404/56812eae550346895d945175/html5/thumbnails/27.jpg)
![Page 28: İstanbulUzman](https://reader037.vdocuments.pub/reader037/viewer/2022110404/56812eae550346895d945175/html5/thumbnails/28.jpg)
İSG’Yİ TEHDİT EDEN DURUMLARI «ORTADAN KALDIRMAK»ORTADAN KALDIRMAK»İSG’Yİ TEHDİT EDEN DURUMLARI «ORTADAN KALDIRMAK»ORTADAN KALDIRMAK»
İSG TEHDİT EDEN FAKTÖRLERİ «ZAMANINDA SAPTAMAK»ZAMANINDA SAPTAMAK»
İSG TEHDİT EDEN FAKTÖRLERİ «ZAMANINDA SAPTAMAK»ZAMANINDA SAPTAMAK»
ÖNLENEMEYEN DURUMLARIN KÖTÜ SONUÇLARINI
«EN AZA İNDİRMEK»«EN AZA İNDİRMEK»
ÖNLENEMEYEN DURUMLARIN KÖTÜ SONUÇLARINI
«EN AZA İNDİRMEK»«EN AZA İNDİRMEK»
Proaktif (Önlem Almak) OlmaOrtadan kaldırmak,Engel olmak;• Duyarlı olmak,• Tehlikeleri görmek,• Bilgi ve deneyimli olmak
Reaktif (Sonradan Tepkisel)
Proaktif (Önlem Almak) OlmaOrtadan kaldırmak,Engel olmak;• Duyarlı olmak,• Tehlikeleri görmek,• Bilgi ve deneyimli olmak
Reaktif (Sonradan Tepkisel)
Tehlikeli olan biri durumun; tehlike olasılığı çok düşük
düzeye indirilemiyorsa, tehlikeli durumların ve gelişmelerin izlenmesi,
kazaların önlenmesi açısından büyük önem kazanır.
«Örnek; Doğalgaz boru hattı ve kokulandırma işlemi»
Tehlikeli olan biri durumun; tehlike olasılığı çok düşük
düzeye indirilemiyorsa, tehlikeli durumların ve gelişmelerin izlenmesi,
kazaların önlenmesi açısından büyük önem kazanır.
«Örnek; Doğalgaz boru hattı ve kokulandırma işlemi»
İş kazaları ve meslek hastalıklarına yönelik olarak
KKD kullanılması gerekir.
Kişisel koruyucuların kullanılmasına bağlı kazalardan
korunma,
Meslek hastalıkların önlenmesinde periyodik muayenelerin yapılması,
İş kazaları ve meslek hastalıklarına yönelik olarak
KKD kullanılması gerekir.
Kişisel koruyucuların kullanılmasına bağlı kazalardan
korunma,
Meslek hastalıkların önlenmesinde periyodik muayenelerin yapılması,
![Page 29: İstanbulUzman](https://reader037.vdocuments.pub/reader037/viewer/2022110404/56812eae550346895d945175/html5/thumbnails/29.jpg)
![Page 30: İstanbulUzman](https://reader037.vdocuments.pub/reader037/viewer/2022110404/56812eae550346895d945175/html5/thumbnails/30.jpg)
İNSANKAYNAKLARI
İNSANKAYNAKLARI
ÜRETKENLİK MALİYET
ÜRETKENLİK MALİYET KALİTEKALİTE
Rekabet
İşletme rekabet için; iyi personel
yetiştirmelidir.
En yetenekli işçiler kaza sonucu
yaralanınca şirketin rekabet edebilme
gücü zayıflar…
Rekabet
İşletme rekabet için; iyi personel
yetiştirmelidir.
En yetenekli işçiler kaza sonucu
yaralanınca şirketin rekabet edebilme
gücü zayıflar…
Üretkenlik
«İnsan-teknoloji- yönetim»
stratejilerinin bir fonksiyonudur.
Güvenlik ve sağlık, üretim ve insan
üzerinde doğrudan etkiye sahiptir...
Üretkenlik
«İnsan-teknoloji- yönetim»
stratejilerinin bir fonksiyonudur.
Güvenlik ve sağlık, üretim ve insan
üzerinde doğrudan etkiye sahiptir...
Kalite
Belirlenen üretim usullerine sıkı
bağlılığı, ayrıntılara dikkati ve işleri doğru
şekilde yapmayı gerektirir.
İSG artırma, aynı zamanda kaliteyi de
artırır…
Kalite
Belirlenen üretim usullerine sıkı
bağlılığı, ayrıntılara dikkati ve işleri doğru
şekilde yapmayı gerektirir.
İSG artırma, aynı zamanda kaliteyi de
artırır…
TEDARİKTEDARİK
Zamanında üretim
Kaliteli bir ürün “zamanında üretilendir”
Kazalar, yangınlar, patlamalar gibi
durumlar, üretimi kısmen ya da
tamamen durdurur.
Tedarik zamanında gerçekleşmez.
Zamanında üretim
Kaliteli bir ürün “zamanında üretilendir”
Kazalar, yangınlar, patlamalar gibi
durumlar, üretimi kısmen ya da
tamamen durdurur.
Tedarik zamanında gerçekleşmez.
![Page 31: İstanbulUzman](https://reader037.vdocuments.pub/reader037/viewer/2022110404/56812eae550346895d945175/html5/thumbnails/31.jpg)