istorija urbanizacije (2)

Click to edit Master title style

• Click to edit Master text styles– Second level

• Third level– Fourth level

» Fifth level

1 15. Decembar 2004.Istorija urbanizacije 2

INDUSTRIJSKI OBJEKTI I URBANIZACIJADEO 1: URBANIZACIJA I ODRŽIVI RAZVOJ

©Prof. dr Slobodan Milutinovic, 2004.

ISTORIJA URBANIZACIJE (2)ISTORIJA URBANIZACIJE (2)

Nastanak i razvoj kolonijalnih gradovaIndustrijalizacija i urbanizacijaImperijalizam i urbanizacija




» Fifth level




Nastanak i razvoj kolonijalnih gradova (1400 - 1600)

Uslovi za nastanak kolonijalnih gradova:• Razvoj merkantilnog kapitalizma• Razvoj brodogradnje i mogućnost prekomorskih putovanja• Snažan uticaj reformatorske protestantske crkve• Nova naučna saznanja i razvoj tehnologije• Svest o nedostaku prirodnih resursa u Evropi i težnje ka agresivnom kolonijalizmu• Renesansa - Centralizacija političke moći i formiranje jakih nacionalnih država• Početak industrijalizacije




» Fifth level




Nastanak i razvoj kolonijalnih gradova (1400 - 1600)

Osvajanja španskih konkvistadora 1520 - 1580stari indijanski gradovi:

Oaksaka, Meksiko Siti, Kajamarka, Kitonovi gradovi:

Puebla, Gvadelahara, Arekipa, Limaadministrativni i vojni centri

Osvajanja portugalskih kolonizatoraRecife, Sao Salvador, Sao Paolo, Rio de Žaneiroekonomski i transportni centri




» Fifth level




Razvoj kolonijalnih gradova kao zamajac razvoju Evropskih luka

Pre svega luke na obali Atlanskog okeana: London, Amsterdam, Antverpen

London krajem 16 veka: 500.000 stanovnikaAmsterdam: 175.000 stanovnika

Stagnacija rasta mediteranskih luka (Venecija, Raguza)




» Fifth level




Razvoj gradova - kapija u kolonijama

•Lučki gradovi, građeni kao fortifikacije, dobro branjeni evropskom mornaricom.•U prvo vreme služe samo kao trgovinski centri, a sa povećanjem broja stanovnika u njima se razvija i sopstvena proizvodnja, komercijalne i finansijske aktivnosti.•Veliki talas doseljenika iz Evrope!•Kasnije se iz njih vrše dalja osvajanja unutrašnjosti.•Pojednini gradovi - kapije se specijalizuju za pojednine proizvode

U Africi: Mombasa, Kejptaun, AkraU Latinskoj Americi: Havana, Panama Siti, El

SalvadorNa Indijskom podkontinentu: Kolombo,

Kalkuta,BombajU Aziji: Čuangču, NagasakiU Australiji: SidnejU Severnoj Americi: Njujork i Boston




» Fifth level




Razvoj gradova - kapija u kolonijama




» Fifth level




Aleksandrija, 1800

Suecki kanal

Port Said




» Fifth level




Industrijalizacija i urbanizacija

Gradovi kao sinonim industrijalizacije (prva polovina 19. veka)

koncentracija radne snagerazvijene transportne mrežeizgrađena infrastruktura

Demografska tranzicija u Evropiopadanje mortalitetaveća ponuda na tržištu radne snage u

gradovima, što dovodi do migracija selo - grad

emigracija ka “novom svetu”




» Fifth level




“Šok - gradovi”

MANČESTER1750. Godina 15.000 stanovnika1801. Godina 70.000 stanovnika1861. Godina 500.000 stanovnika1911. Godina 2.300.000 stanovnika

ČIKAGO1850. Godina 30.000 stanovnika1880. Godina 500.000 stanovnika1900. Godina 1.700.000 stanovnika1930. Godina 3.300.000 stanovnika




» Fifth level




Prerada pamuka u Mančesteru 1835.

Fabrika tekstila u Mančesteru

Oxford Street u Mančesteru 1913.




» Fifth level




MANČESTER 1911. GODINE




» Fifth level




Imigranti u Čikagu pre Prvog svetskog rata i između dva rata

Pitsburg, SAD




» Fifth level




“Šok - gradovi” - ARHETIPSKE FORME INDUSTRIJSKIH GRADOVA

•Nastaju ne da bi zadovoljili vojne, političke, religiozne ili trgovačke funkcije,već iz čisto ekonomskih razloga: da prihvate sirovine, prerade ih u gotove proizvode i njih distribuiraju na tržište.•Eksplozivni razvoj i rast stanovništva donosi im probleme u ekonomskij i društvenoj sferi.•Vrlo brzo postaju “svetski gradovi”.




» Fifth level




Kumulativni kauzalitet u urbanom razvoju

Veza između ruralnog i uranog razvoja:Urbani razvoj

Razvoj poljoprivredne mehanizacije i novih tehnika proizvodnje

Osvajanje novog zemljišta za poljoprivrednu proizvodnju i povećana produktivnost u poljoprivredi

Višak radne snage sa sela koja se zapošljava u industrijiDodatna proizvodnja u poljoprivredi, neophodna da bi se ishranili gradovi

Urbani razvoj

EK

ON

OM

SK

I R

AZ

VO

JLO

KA

LIZ

AC

IJA

EK

ON

OM

SK

IH R

ES

UR

SA

EFEK

AT A

GLO

MER

AC

IJE




» Fifth level




Imperijalizam i urbanizacija

Pojava kolonijalnih gradovaadministrativni ili komercijalni centri uspostavljeni od strane kolonijalne ili imperijalne moći

Pravi kolonijalni gradoviBombaj, Kalkuta, Ho Ši Min, Hong Kong,

Džakarta, Manila, Najrobi, …Uspostavljanje kolonijalne funkcije u postojećim gradovima

Nju Delhi, Meksiko Siti, Šangaj, Tunis, ...




» Fifth level




Niš, početak 20. veka




» Fifth level




Kako gradovi rastu?Encyclophedia Britanica Films

istorija urbanizacije (2)

Documents