ittrdr-1

SISTEM INTERMODALNOG TRANSPORTA

Prof. dr Slobodan Zeevi, dipl.in.

Integralni transport

TERMINOLOGIJAMultimodalni transport Intermodalni transport Kombinovani transport Bimodalni transport Integralni transport

Predavanje 1. Sistem intermodalnog transporta

2


TEHNOLOGIJEHuckepack Piggy back Ferroutage Road Rail transport Kengourou Traffic Combine Rail Route Semi Rail Road Railer Mark IV Ro La - Rollende Landstrae Ro Mo Rolling Motorway Rolling Road Rolling Highway Route Roulante Kombitrailer CodaE Transtrailer CarroBimodale Treiler Train Ro Ro (Roll on Roll off) Lo Lo (Lift on Lift off) LASH sistem SEABEE sistem BACAT sistem FIDER sistem


3


TERMINOLOGIJAMultimodalni transport podrazumeva transport robe uz pomo dva ili vie vidova transporta. Intermodalni transport podrazumeva transport robe uz primenu dva ili vie vidova transporta i tovarne jedinice, celog ili dela drumskog vozila bez istovara ili pretovara robe.


4


TERMINOLOGIJAKombinovani transport je intermodalni transport kod koga se najvei deo transportnog puta prevaljuje eleznikim ili vodnim prevozom, a poetno-zavrne, sabirno distributivne operacije se obavljaju primenom drumskih transportnih sredstava.


5


TERMINOLOGIJABimodalni transport posebno konstruisane sedlaste poluprikolice koje se uz pomo specijalnih postolja mogu prevoziti putem i inama. Integralni transport je pojam koji je prihvaen i bio u upotrebi u Jugoslaviji nekoliko decenija. Pored transporta kontejnera, delova vozila ili kompletnih vozila jednog vida transporta (drumskog, eleznikog, vodnog) drugim vidom transporta, obuhvata i primenu paletnih sistema.


6


INTERMODALNI TRANSPORTIntermodalni transport je sistem koji podrazumeva transport robe od vrata do vrata uz primenu najmanje dva vida transporta, bez promene tovarno manipulativne jedinice, kao to su kontejneri, izmenjivi transportni sudovi, delovi ili kompletna vozila.


7


SISTEM INTERMODALNOG TRANSPORTAIntermodalni transport podrazumeva specijalizovane tovarno-manipulativne jedinice i njima prilagoena transportna sredstva, terminale, mreu terminala, saobraajnu infrastrukturu, organizaciju transporta i operatere, strategije logistikih lanaca i telematske sisteme. Svaka od ovih komponenti sistema intermodalnog transporta je u izuzetno jakoj meuzavisnosti, tako da bilo koja promena na jednom podruju moe izazvati promene u ostalim podsistemima.Predavanje 1. Sistem intermodalnog transporta

8


ISTORIJAT KAKO JE POELOPoetak intermodalnog transporta istorija nije zabeleila Ideja o primeni kontejnera u transportu, prema nekim podacima datira iz prve polovine 19. veka, kada je jedna firma iz Engleske ponudila prevoz odreene robe u izmenjivim sanducima U Rusiji je krajem 19. veka obavljen prvi prevoz sa "smenjivim vagonom" U Americi je 1911. godine propagiran prevoz robe u kontejnerima, putem oglasa u novinama, a 1917. godine otpoeo je redovni prevoz kontejnera na eleznici Dvadesetih godina u Americi drumski prevoznici su vozila koristili za prevoz robe i putnika vikendom su skidali tovarni sanduk i postavljali klupe za prevoz putnika


9


ISTORIJAT KAKO JE POELORo-Ro tehnologija u Severnoj Americi - priobalni transport drumskih vozila brodom, u odreenom momentu je ograniena pa su drumski prevoznici poeli da skidaju tovarni sanduk sa vozila i da ga transportuju brodom 1965. godine poinje da se razvija sistem transkontejnera velike nosivosti, razvija se sistem transporta "od vrata do vrata" kroz sve vidove transporta Ukljuivanje pomorskog prevoza u sistem transporta "od vrata do vrata" poelo je 1966. godine, kada je roba u kontejnerima, brodom kompanije Sea Land, stigla iz SAD u luku Roterdam.


10


UZROCI NASTANKA I RAZVOJA INTERMODALNOG TRANSPORTAnemogunosti pojedinih vidova transporta da se saobraajno infrastrukturno poveu sa mnotvom poiljalaca i primalaca robe; velikih trokova transporta po jedinici robe na relacijama pojedinih vidova transporta (drumski, vazduni); zatite robe od oteenja, rastura pri promeni vida transporta i manipulisanju u transportnim vorovima; zatite ivotne sredine od negativnog uticaja robe;Predavanje 1. Sistem intermodalnog transporta

11


UZROCI NASTANKA I RAZVOJA INTERMODALNOG TRANSPORTAzatite ivotne sredine od negativnog uticaja drumskog transporta; racionalizacije potronje i zatite energetskih resursa; smanjenja robnih manipulacija i ubrzanja protoka robe; poveanja pouzdanosti isporuke; boljeg iskorienja transportnih sredstava kroz skraenje zadravanja na utovarno istovarnim, pretovarnim manipulacijama; lakeg obeleavanja, identifikovanja i praenja robe.Predavanje 1. Sistem intermodalnog transporta

12


SISTEM INTERMODALNOG TRANSPORTATOVARNO MANIPULATIVNA JEDINICA LOGISTIKE STRATEGIJE TRANSPORTNA SREDSTVA

TELEMATIKA

SISTEM INTERMODALNOG TRANSPORTA

SAOBRAAJNA INFRASTRUKTURA

OPERATERI, UDRUENJA

TERMINALI LOGISTIKI CENTRI

ORGANIZACIJA TRANSPORTA

MREA TERMINALA


13


Tovarno manipulativna jedinicaesto se u literaturi zove LOGISTIKA JEDINICA moe biti paleta, kontejner, deo vozila, kompletno vozilo sve tovarno-manipulativne jedinice podleu odreenim STANDARDIMA, ali mogu biti i nestandardne po obliku, dimenzijama, teini, materijalu, itd. UNIFIKACIJA i KODIFIKACIJA tovarnomanipulativnih jedinicaPredavanje 1. Sistem intermodalnog transporta

14


Transportna sredstvaSvaki vid prevoza ima specijalizovana transportna sredstva za pojedine tehnologije. Karakteristike sa aspekta kapaciteta:kamion 1-4 TEU, eleznika kompozicija oko 60 TEU, brod 6000 15000 TEU


15


Saobraajna infrastrukturamultimodalni koridori, svetlosni profili


16


Terminali logistiki centriTerminali, logistiki centri predstavljaju:mesto pretovara jedinica IT, mesto promene vida transporta mesto uvanja, nagomilavanja i skladitenja robe


17


Terminali logistiki centriVazduni transport Drumski transport elezniki transport

T

Vodni transport

INTERMODALNI, KOMBINOVANI, MULTIMODALNI, BIMODALNI SISTEMI TRANSPORTA SU NEZAMISLIVI BEZ SPECIJALIZOVANIH TERMINALA


18


Terminali logistiki centridaljinski transport distributivni transport

Tsabirni transport tranzitni transport


19


Terminali logistiki centriNajee su specijalizovani, to zavisi od:vida transporta, funkcije u logistikim lancima (sabirni, distributivni, TRANSHIPMENT, FIDER, HUB and SPOKE,....) tehnologije, transportnog sredstva i tovarno manipulativne jedinice kontejnerski, hucke pack, ro ro, .... makro i mikro lokacije, itd.

Sve ovo utie na strukturu, veliinu, tehnologiju u samom terminalu


20


Terminali logistiki centri

HUB

SPOKE

HUB and SPOKE konceptPredavanje 1. Sistem intermodalnog transporta

21


Terminali logistiki centriKontejnerski terminali:kopneni drumsko-elezniki, reni, pomorski

Veliina transportnog sredstva i organizacija prevoza utiu na KONCEPT TERMINALA Brodovi sa preko 6000 TEU (Twenty Equivalent Units) utiu na planiranje terminala budunosti, kao to je projekat SPEEDPORT terminalaPredavanje 1. Sistem intermodalnog transporta

22


Mrea terminalaTerminali se specijalizuju i povezuju u mreu na mikro, meta i makro prostorno tehnolokom planu, i to:Beograd kao intermodalna logistika platforma, ili Luka Marselj, Singapur koje imaju vie kontejnerskih, Ro Ro terminala Nacionalne mree: Srbija, Nemaka, Italija, Francuska,.... Evropska mrea: INTEGRISANI TRANSPORT EVROPE


23


Mrea terminalaEUROPLATFORMS 1991. godine osnovan kao udruenje nacionalnih unija centara Francuske, Italije, panije, itd.asocijacija danas obuhvata 10 zemalja, preko 80 centara i preko 1200 operatera definisali su USLOVE i KRITERIJUME za ulazak u mreu


24


Mrea terminala


25


Mrea robno-transportnih centara ItalijeTrento NOVARA TORINO RIVALTA SCRIVIA PARMA Prato LIVORNO Orte NAPOLI Salerno VERONA CERVIGNANO Venezia PADOVA Rovigo BOLOGNA Ancona Pescara Bari

planirano funkcioniePredavanje 1. Sistem intermodalnog transporta

Catania26


Organizacija transportaUesnicipoiljalacugovara transporta

realizator transporta

prevoznik

poiljalac

Linijske veze, grupne poiljke, ...kompanija Kombiverkehr u Nemakoj ima 250 linija koje povezuju 50 terminala.

Dokumentacijau multimodalnom transportu postoji samo jedan dokument koji pokriva sve vidove transporta Multimodal Transport Documents (MTD)Predavanje 1. Sistem intermodalnog transporta

27


Operateri udruenjaU realizaciji transporta treba povezati vie uesnika, a time se bave razliita udruenja i organizacije:Nacionalna eleznika i transportna udruenja, Specijalne firme u okviru udruenja: TRANSFRACHT, INTERCONTAINER, INTERFRIGO Multimodalni transportni operateri, MTO Multimodal Transport Operators, koji obuhvataju:peditere, vozare, specijalizovana preduzea davaoce usluge i luke firme28



Operateri udruenjaNa meunarodnom nivou rad nacionalnih drutava koordinira Meunarodna unija za eksploataciju drumsko eleznikog transporta (Union International Rail Route UIRR).


29


lanice UIRR-aAdria Kombi - Slovenija Bohemiakombi - eka republika BTZ Nemaka Cemat - Italija Combiberia panija Crokombi - Hrvatska CTL Combined Transport Ltd. Velika Britanija Hungarokombi Maarska Hupac vajcarska Kombiverkehr Nemaka

Novatrans - Francuska kombi - Austraija Polkombi - Poljska Portif - Portugalija Rocombi Rumunija Swe-Kombi vedska Kombi-Dan - Danska KombiNor Norveka Trailstar - Holandija T.R.W. Transport Route-Wagon - Belgija30



Telematika (TELEkomunikacije + inforMATIKA)Mnoga reenja su prisutna, imaju razliite nazive i razliite funkcije (na primer: CIRR Computer Integrated Railroading, MDS Transmodal, ALI BABA, itd.). Sva reenja idu u pravcu potpune integracije: informacionih, upravljakih, realizatorskih i kontrolnih funkcija u globalnim logistikim mreama. Cilj je kompletni pregled toka transporta od vrata do vrata.


31


Telematika (TELEkomunikacije + inforMATIKA)Sistem mora da omogui:pojednostavljenje svih operacija, poboljanje proizvodnosti sistema, optimizaciju procesa u terminalima, upravljanje i kontrolu transportnih sistema (kontejnerski park, vozni park, itd.)


32


Strategije logistikeJIT - Just In Time, MOB Make Or Buy, Insourcing, Outsourcing 3PL Third Party Logistics 4PL Fourth Party Logistics


33