izve[taj za strategiska ocena na @ivotnata...

76
IZVE[TAJ ZA STRATEGISKA OCENA NA @IVOTNATA SREDINA LUPD ZA OTKUPNO PRERABOTUVA^KI CENTAR NA OVO[JE, ZELEN^UK I [UMSKI PLODOVI NA KP BR. 1364/1 I KP BR. 1364/2 KO KADINO, OP[TINA ILINDEN N A C R T V E R Z I J A Skopje, Septemvri 2012 godina

Upload: others

Post on 07-Nov-2020

3 views

Category:

Documents


0 download

TRANSCRIPT

Page 1: IZVE[TAJ ZA STRATEGISKA OCENA NA @IVOTNATA SREDINAilinden.gov.mk/sites/default/files/dokumenti/Izveshtaj_za_strategiska... · 78/06) i Pravilnik za standardi i normativi za urbanisti~ko

IZVE[TAJ ZA STRATEGISKA OCENA NA

@IVOTNATA SREDINA

LUPD ZA OTKUPNO PRERABOTUVA^KI CENTAR NA OVO[JE, ZELEN^UK I [UMSKI PLODOVI NA KP BR.

1364/1 I KP BR. 1364/2 KO KADINO, OP[TINA ILINDEN

N A C R T V E R Z I J A

Skopje, Septemvri 2012 godina

Page 2: IZVE[TAJ ZA STRATEGISKA OCENA NA @IVOTNATA SREDINAilinden.gov.mk/sites/default/files/dokumenti/Izveshtaj_za_strategiska... · 78/06) i Pravilnik za standardi i normativi za urbanisti~ko

So cel navremeno da se sogledaat mo`nite negativni vlijanija vrz `ivotnata sredina i zdravjeto na lu|eto, kako i socio - ekonomskite aspekti od realizacija na LUPD za otkupno prerabotuva~ki centar na ovo{je, zelen~uk i {umski plodovi na KP br. 1364/1 i KP br. 1364/2 KO Kadino, op{tina Ilinden, soglasno ~len 65, stav 2 od Zakonot za `ivotna sredina („Sl. Vesnik na RM” br. 53/05, 81/05, 24/07, 159/08, 83/09, 47/10 i 51/11), se nalo`i potrebata za sproveduvawe na Strategiska ocena na `ivotnata sredina. Izve{tajot za Strategiska ocena e potpi{an od Ekspert za Strategiska ocena na vlijanieto vrz `ivotnata sredina (videno od Kopija na potvrda, dadeno vo prilog). Vo podgotovkata na Izve{tajot za Strategiska ocena na vlijanie vrz `ivotnata sredina u~estvuvaa: Qup~o Avramovski, dipl. ekonomist, Emil Stojanovski, dipl. in`. po za{tita na `ivotna sredina, Igor Kukulovski, dipl. in`. po za{tita na `ivotna sredina, Keti Andonova, administrator.

Gorenavedeniot izve{taj za strategiska ocena na `ivotnata sredina soglasno ~len 65 stav (5) od Zakonot za `ivotna sredina e potpi{an od lice koe e vklu~eno vo listata na eksperti za strategiska ocena na vlijanieto vrz `ivotnata sredina koja ja vodi Ministerstvototo za `ivotna sredina i prostorno planirawe. Kako dokaz za istoto vo prilog na izve{tajot e dadena kopija na Potvrdata so broj 07-23/21 od 14.01.2011 godina dadena od strana na Ministerstvoto za `ivotna sredina i prostorno planirawe.

Enviro Resursi, DOO Skopje

Upravitel

Emil Stojanovski

2

Page 3: IZVE[TAJ ZA STRATEGISKA OCENA NA @IVOTNATA SREDINAilinden.gov.mk/sites/default/files/dokumenti/Izveshtaj_za_strategiska... · 78/06) i Pravilnik za standardi i normativi za urbanisti~ko

Imaj}i predvid potrebata od izrabotka na Izve{taj za strategiska ocena vrz `ivotnata sredina za LUPD za otkupno prerabotuva~ki centar na ovo{je, zelen~uk i {umski plodovi na KP br. 1364/1 i KP br. 1364/2 KO Kadino, op{tina Ilinden kako i odredbite od Zakonot za `ivotna sredina donesuvam:

R E [ E N I E Za opredeluvawe na ekspert za izrabotka na Izve{taj za strategiska ocena

na `ivotnata sredina Qup~o Avramovski, diplomiran ekonomist, se opredeluva za ovlasten Ekspert za izrabotka na strategiska ocena na `ivotna sredina za LUPD za otkupno prerabotuva~ki centar na ovo{je, zelen~uk i {umski plodovi na KP br. 1364/1 i KP br. 1364/2 KO Kadino, op{tina Ilinden. Obrazlo`enie: Qup~o Avramovski, diplomiran ekonomist, gi ispolnuva uslovite propi{ani so ~len 68 stav (3) od Zakonot za `ivotna sredina na Republika Makedonija so toa {to ima polo`en ispit za Ekspert za strategiska ocena na `ivotnata sredina kako i e vklu~en vo Listata na eksperti za strategiska ocena vrz `ivotnata sredina {to ja vodi Ministerstvoto za `ivotna sredina i prostorno planirawe. Enviro Resursi, DOO Skopje

Upravitel

_________________ Emil Stojanovski

3

Page 4: IZVE[TAJ ZA STRATEGISKA OCENA NA @IVOTNATA SREDINAilinden.gov.mk/sites/default/files/dokumenti/Izveshtaj_za_strategiska... · 78/06) i Pravilnik za standardi i normativi za urbanisti~ko

4

Page 5: IZVE[TAJ ZA STRATEGISKA OCENA NA @IVOTNATA SREDINAilinden.gov.mk/sites/default/files/dokumenti/Izveshtaj_za_strategiska... · 78/06) i Pravilnik za standardi i normativi za urbanisti~ko

5

Page 6: IZVE[TAJ ZA STRATEGISKA OCENA NA @IVOTNATA SREDINAilinden.gov.mk/sites/default/files/dokumenti/Izveshtaj_za_strategiska... · 78/06) i Pravilnik za standardi i normativi za urbanisti~ko

6

Page 7: IZVE[TAJ ZA STRATEGISKA OCENA NA @IVOTNATA SREDINAilinden.gov.mk/sites/default/files/dokumenti/Izveshtaj_za_strategiska... · 78/06) i Pravilnik za standardi i normativi za urbanisti~ko

7

Page 8: IZVE[TAJ ZA STRATEGISKA OCENA NA @IVOTNATA SREDINAilinden.gov.mk/sites/default/files/dokumenti/Izveshtaj_za_strategiska... · 78/06) i Pravilnik za standardi i normativi za urbanisti~ko

8

Page 9: IZVE[TAJ ZA STRATEGISKA OCENA NA @IVOTNATA SREDINAilinden.gov.mk/sites/default/files/dokumenti/Izveshtaj_za_strategiska... · 78/06) i Pravilnik za standardi i normativi za urbanisti~ko

Sodr`ina

Voved .............................................................................................. 11 1. Celi na Planskiot dokument ................................................... 16 1.1 Celi na za{tita na `ivotnata sredina ................................ 17 1.2 Specifi~ni celi na Strategiskata ocena ........................... 19 1.3 Upotrebena metodologija ......................................................... 20 1.4 Zakonodavna ramka ..................................................................... 22 1.5 Institucionalna ramka ............................................................ 24 1.6 Sodr`ina na Izve{tajot za Strategiska ocena na `ivotnata sredina ...................................................................... 26 1.7 Rezime ............................................................................................ 27 2. Pregled na planskiot dokument .............................................. 28 2.1 Osnovi na Planskiot dokument ............................................... 28 2.2 Planski opfat ............................................................................. 29 2.2.1 Geografska i geodetska mestopolo`ba ................................. 29 2.2.2 Namena na upotreba na zemji{teto ............................. .......... 29 3. Kratok opis i obrazlo`enie na planskite re{enija za izgradba na komunalna i soobra}ajna infrastruktura...... 30 3.1 Soobra}ajno povrzuvawe ........................................................... 30 3.2 Komunalna infrastruktura ..................................................... 31

4. 4.1

Karakteristiki na prostorot i sega{na sostojba so `ivotnata sredina ...................................................................... Karakteristiki na prostorot .................................................

32 32

4.1.1 Soobra}ajna povrzanost ............................................................ 33 4.1.2 Reqefni uslovi, naklon i ekspozicija na terenot ............ 33 4.1.3 Geolo{ki karakteristiki ........................................................ 34 4.1.4 Seizmolo{ki karakteristiki na terenot............................. 34 4.1.5 Hidrotehni~ka struktura .......................................................... 35 4.1.6 Hidrotehni~ka infrastruktura ............................................. 35

4.1.7 Stopanstvo .................................................................................... 37 4.1.8 Klimatski i mikroklimatski karakteristiki ................... 39 4.1.9 Koristewe i za{tita na zemjodelsko zemji{te ................... 40 4.1.10 Energetski izvori i energetska struktura ........................... 40 4.1.11 Naselenie ...................................................................................... 41 4.1.12 Prirodno nasledstvo .................................................................. 41 4.1.13 Kulturno-istorisko nasledstvo .............................................. 42 4.1.14 Industrija ..................................................................................... 42

4.2 Opis na sega{nata sostojba so `ivotna sredina vo planskiot opfat ..........................................................................

44

4.3 Sega{na sostojba so `ivotnata sredina vo i okolu planskiot opfat ..........................................................................

47

5. Sostojba bez implementacija na planskiot dokument ....... 49 6. Alternativi i ~initeli za izbor na alternativa ............. 50 7. Pretpostaveni vlijanija vrz mediumite na `ivotnata

9

Page 10: IZVE[TAJ ZA STRATEGISKA OCENA NA @IVOTNATA SREDINAilinden.gov.mk/sites/default/files/dokumenti/Izveshtaj_za_strategiska... · 78/06) i Pravilnik za standardi i normativi za urbanisti~ko

sredina ........................................................................................... 51 8. Merki za za{tita, namaluvawe i neutralizirawe na zna~ajnite vlijanija vrz `ivotnata sredina od implementacija na planskiot dokument ................................ 57 9. Plan na merki za monitoring na `ivotnata sredina ......... 65 10. Netehni~ko rezime ..................................................................... 67 11. Prilozi ......................................................................................... 72 Dodatok ........................................................................................... 75 Koristena literatura ................................................................. 76

10

Page 11: IZVE[TAJ ZA STRATEGISKA OCENA NA @IVOTNATA SREDINAilinden.gov.mk/sites/default/files/dokumenti/Izveshtaj_za_strategiska... · 78/06) i Pravilnik za standardi i normativi za urbanisti~ko

Voved

Vrz osnova na Zakon za prostorno i urbanisti~ko planirawe („Sl.

Vesnik na RM” br. 51/05, 137/07, 24/08, 91/09, 124/10, 18/11, 53/11 i 60/11), Pravilnik za pobliska sodr`ina, razmer i na~in na grafi~ka obrabotka na urbanisti~ki planovi, („Sl. Vesnik na RM” br. 78/06) i Pravilnik za standardi i normativi za urbanisti~ko planirawe („Sl. Vesnik na RM” br. 63/12), Inicijativata podnesena od strana na Dru{tvo za proizvodstvo, promet i uslugi VINO MAK DOO eksport-import Skopje, Odluka za utvrduvawe na potreba od izrabotka na Lokalna urbanisti~ka planska dokumentacija usvoena od strana na Sovet na op{tina Ilinden so arh. br. 07-1263/11 od 07.05.2012 godina objavena vo Slu`ben glasnik na op{tina Ilinden br. 5 od Maj 2012 godina, Uslovi za planirawe na prostorot izraboteni od Agencija za planirawe na prostorot so tehni~ki broj U 18912 E br. 18912 od Juli 2012 godina i Re{enie za Uslovi za planirawe na prostorot izdadeno od Ministerstvo za `ivotna sredina i prostorno planirawe br. 15-5661/4 od 09.08.2012 godina, pristapeno e kon izrabotka na LUPD za otkupno prerabotuva~ki centar na ovo{je, zelen~uk i {umski plodovi na KP br. 1364/1 i KP br. 1364/2 KO Kadino, op{tina Ilinden.

Planskiot dokument e izraboten vo soglasnost so Zakon za prostorno

i urbanisti~ko planirawe („Sl. Vesnik na RM” br. 51/05, 137/07, 24/08, 91/09, 124/10, 18/11, 53/11 i 60/11), Pravilnik za pobliska sodr`ina, razmer i na~in

11

Page 12: IZVE[TAJ ZA STRATEGISKA OCENA NA @IVOTNATA SREDINAilinden.gov.mk/sites/default/files/dokumenti/Izveshtaj_za_strategiska... · 78/06) i Pravilnik za standardi i normativi za urbanisti~ko

na grafi~ka obrabotka na urbanisti~ki planovi, („Sl. Vesnik na RM” br. 78/06) i Pravilnik za standardi i normativi za urbanisti~ko planirawe („Sl. Vesnik na RM” br. 63/12).

Opfatot tretiran vo LUPD za otkupno prerabotuva~ki centar na ovo{je, zelen~uk i {umski plodovi na KP br. 1364/1 i KP br. 1364/2 KO Kadino, op{tina Ilinden, so povr{ina od 10.840,00 m2 se nao|a na teritorija na op{tina Ilinden i e nadvor od opfatot na planot za selo Kadino vo neposredna blizina na lokalen pat koj vodi do klu~kata na avtopatot A4 - Skopje-Veles.

Sozdavaweto uslovi za izgradba na prerabotuva~kiot centar }e

predizvika ekonomski porast i pozitivni efekti vrz celoto neposredno opkru`uvawe, infrastrukturna opremenost i uredenost na prostorot. Osven direktni vrabotuvawa otkupno prerabotuva~ki centar na ovo{je, zelen~uk i {umski plodovi }e doprinese i vrabotuvawa preku razvoj na odgleduvaweto na ovo{je, zelen~uk i {umski plodovi.

So samoto realizirawe na ovaa planska zada~a se dobivaat podatoci za po~vata, vozduhot, vodata, klimatskite faktori, naselenieto, zdravjeto na lu|eto, materijalnite dobra i dr. i se sozdavaat uslovi za iznao|awe na pri~inite vrz osnova na koja se odbiraat alternativite i se predviduvaat merki za za{tita i namaluvawe na vlijanijata. So identifikacijata na mo`nite problemi treba da se racionaliziraat tro{ocite i da se napravi najsoodveten izbor na merkite za za{tita na `ivotnata sredina. Rezultatot od u~estvoto na javnosta treba da se zeme {to e mo`no pove}e.

12

Page 13: IZVE[TAJ ZA STRATEGISKA OCENA NA @IVOTNATA SREDINAilinden.gov.mk/sites/default/files/dokumenti/Izveshtaj_za_strategiska... · 78/06) i Pravilnik za standardi i normativi za urbanisti~ko

Ocenata na vlijanieto na opredeleni strategii, planovi i programi vrz `ivotnata sredina i zdravjeto na lu|eto e postapka so koja se procenuvaat efektite vrz `ivotnata sredina i zdravjeto na lu|eto od sproveduvaweto na predlo`enite dokumenti. Celta e mo`nite efekti da bidat zemeni vo predvid vo ranata faza na podgotovkata na dokumentite vklu~uvaj}i gi i promenite na istite.

Cel na Strategiskata ocena e da se integrira za{titata na `ivotnata

sredina i zdravjeto na lu|eto vo procesot na podgotvuvawe i donesuvawe na planskite dokumenti preku ekspertska procenka i procenka na javnosta pred donesuvawe na istite.

Podgotovkata na planskiot dokument gi definira i jasno gi utvrduva osnovnite, a so tek na vreme i realnite celi i pravci vo domenot na zemjodelstvoto, {umarstvoto, energetikata, industrijata, turizmot, upravuvawe so otpadot, upravuvawe so vodite, prostornoto i urbanisti~ko planirawe i koristewe na zemji{teto, kako i Nacionalniot akcionen plan za `ivotna sredina i lokalnite akcioni planovi za `ivotna sredina koi ja nalaga potrebata soglasno ~len 65 od Zakonot za `ivotna sredina od sproveduvawe na Strategiskata ocena na vlijanieto na ovie planski i programski re{enija i celi.

Strategiskata ocena na vlijanieto na `ivotnata sredina se sostoi od nekolku fazi na planirawe:

- proverka;

13

Page 14: IZVE[TAJ ZA STRATEGISKA OCENA NA @IVOTNATA SREDINAilinden.gov.mk/sites/default/files/dokumenti/Izveshtaj_za_strategiska... · 78/06) i Pravilnik za standardi i normativi za urbanisti~ko

- opredeluvawe na opfat; - osnovni podatoci na `ivotnata sredina; - ocena; - podgotovka na izve{tajot za `ivotna sredina; - konsultacija so zasegnatata javnost; - prifa}awe na strategijata i - monitoring.

Pri opredeluvawe na obemot i detalnosta na informaciite vo

Izve{tajot za `ivotna sredina, lokalnata samouprava na op{tina Ilinden e dol`na da pobara mislewe od organite koi se zasegnati od planskiot dokument. Isto taka, spored Arhuskata Konvencija i Uredbata za u~estvo na javnosta vo tekot na izrabotkata na propisi i drugi akti, kako i planovi i programi od oblasta na `ivotnata sredina („Sl. Vesnik na RM” br. 147/08 i 45/11) ~len 8, op{tinata e dol`na da go vklu~i u~estvototo na javnosta preku:

- }e treba da se utvrdi dinamikata i rokovite {to }e bidat realni za efikasno u~estvo na zasegnatata javnost;

- nacrt-pravilata }e treba da bidat javno raspolo`livi, i - na javnosta }e treba da i se ovozmo`i da dade komentar.

Ministerstvoto za `ivotna sredina i prostorno planirawe jasno gi definira osnovnite, a so vreme i ostvarlivite celi i pravci na razvojot, osobeno vo pogled na neophodnite kvalitativni strukturni promeni i za niv relevantni i adaptibilni re{enija i opcii. Neposrednata povrzanost i

14

Page 15: IZVE[TAJ ZA STRATEGISKA OCENA NA @IVOTNATA SREDINAilinden.gov.mk/sites/default/files/dokumenti/Izveshtaj_za_strategiska... · 78/06) i Pravilnik za standardi i normativi za urbanisti~ko

me|usebnata uslovenost pome|u planskiot opfat i vlijanieto na `ivotnata sredina nametnuva ednovremen, integralen tretman na prostorot i definirawe na dolgoro~na strategija za ureduvawe, opremuvawe i koristewe na prostorot i efikasna za{tita na `ivotnata sredina, prirodata i kulturno-istoriskoto nasledstvo vo regionot.

Posebno vnimanie e posveteno na karakteristikite na koristewe na

zemji{teto. Pravnata i administrativna ramka, koja gi opfa}a osnovnite zakoni, strate{ki planovi i standardi na `ivotnata sredina, kako i procedurite za Strategiska ocena na `ivotna sredina obraboteni se vo posebno poglavje od ovoj Izve{taj.

Analizata na alternativite koi se opfateni so ovoj Izve{taj uka`uva na potrebata od neminovno sproveduvawe na Strategiskata ocena na vlijanieto vrz `ivotnata sredina vo procesot na planirawe zaradi pravilna i poefikasna izbrana alternativa. O~ekuvanite rezultati vrz `ivotnata sredina, preporakite i merkite za namaluvawe na vlijanijata, kako i planot za monitoring se prika`ani i objasneti vo posebni segmenti od ovoj Izve{taj.

15

Page 16: IZVE[TAJ ZA STRATEGISKA OCENA NA @IVOTNATA SREDINAilinden.gov.mk/sites/default/files/dokumenti/Izveshtaj_za_strategiska... · 78/06) i Pravilnik za standardi i normativi za urbanisti~ko

1. Celi na Planskiot dokument

Predmetniot lokalitet dosega ne bil predmet na istra`uvawe i razrabotka vo planski dokumenti. Plan od povisoko nivo e Prostoren plan na RM kako najvisok strate{ki, dolgoro~en i razvoen dokument i Zakon za sproveduvawe na Prostorniot plan na RM („Sl. Vesnik na RM” br. 39/04).

Prostorot namenet za otkupno prerabotuva~ki centar za ovo{je i zelen~uk i {umski plodovi e vo neposredna blizina na lokalen pat koj vodi do klu~kata na avtopatot Skopje-Veles. Lokacijata e na zemji{te niva so bonitet 3 i 4 klasa. Uslovite za planirawe treba da pretstavuvaat vlezni parametri i nasoki pri planiraweto na prostorot i postavuvaweto na planskite koncepcii i re{enija po site oblasti relevantni za planiraweto vo soodvetniot planski dokument, obraboteni vo Prostorniot plan na Republika Makedonija.

Podra~jeto na planskiot opfat pretstavuva relativno ramen teren bez nekoi pogolemi osobenosti na kategorija na predel so prirodni, pejsa`ni karakteristiki.

Koncepcijata na prostornata organizacija na ekonomskite dejnosti bazira na objektivnite faktori spored koi vrz osnova na odlukite na investitorite i planskite predviduvawa i odlukite na organite vo lokalnata samopuprava, razmestuvaweto se ostvaruva kako disperzija vo prostorot i kako koncentracija na stopanstvoto na oddelni mesta. Pri dominacija na pazarot i privatnata sopstvenost vo ekonomskiot sistem, vistinskoto re{enie se nao|a vo kombinacija na koncentracijata i disperzijata, kako komplementarni priodi vo razvojot i prostornata razmestenost na ekonomskite dejnosti, pri {to od bitno zna~ewe e deka predmetnata lokacija pripa|a na razvojnata oska „Sever-Jug”.

So iznao|awe i urbanizacija na ovaa lokacija treba da ovozmo`i pogolema atraktivnost na prostorot, za{tita na prirodnite i sozdadeni resursi i bogatstva, soobra}ajno i informati~ko povrzuvawe, lokaciona fleksibilnost i po~ituvawe na objektivnite faktori na razvojot.

Realizacijata na LUPD za otkupno prerabotuva~ki centar na ovo{je, zelen~uk i {umski plodovi na KP br. 1364/1 i KP br. 1364/2 KO Kadino, op{tina Ilinden }e bide vo funkcija na razvoj na lokalnata ekonomija i soglasno opredelbite na Prostorniot plan na R. Makedonija treba da bide postavena vrz principite za za{tita na `ivotnata sredina i odr`liv lokalen i nacionalen razvoj.

Prostorot na koj se predviduva izgradba na otkupno prerabotuva~kiot centar za ovo{je, zelen~uk i {umski plodovi na m.v. Dolna Jurija, KO Kadino, op{tina Ilinden, pripa|a na vodostopanskoto podra~je „Skopsko Pole” koe go opfa}a slivotot na rekata Vardar, od vodomerniot profil „Radu{a” do vlivot na reka P~iwa.

Lokalnata urbanisti~ka planska dokumentacija so dosledna primena na aktuelnata zakonska i podzakonska regulativa, treba da predlo`i razvoj {to }e ovozmo`i optimalen stepen na iskoristenost na grade`noto zemji{te, da se postigne povisok standard vo odnos na namenata, kvalitetna

16

Page 17: IZVE[TAJ ZA STRATEGISKA OCENA NA @IVOTNATA SREDINAilinden.gov.mk/sites/default/files/dokumenti/Izveshtaj_za_strategiska... · 78/06) i Pravilnik za standardi i normativi za urbanisti~ko

gradba so upotreba na kvalitetni materijali so cel da se dobijat povisoki estetski vrednosti na objektite, a so toa i vklopuvawe vo celokupniot prostor.

Na planskiot opfat predviden so LUPD se predviduva izgradba na objekti za vr{ewe na dejnost otkupno prerabotuva~ki centar na ovo{je, zelen~uk i {umski plodovi.

Otkupniot prerabotuva~ki centar vo prvata faza e so predviden kapacitet od 1000 t, so posebni komori ladilnik so temperatura od 0º, ladilnik so temperatura od -35S, ladilnik so temperatura od -18S i administrativen prostor za vrabotenite. Vo odnos na vrabotuvaweto vo prvata faza predvideno e anga`irawe na 20 vraboteni vo administracija i 100 vraboteni vo otkupno prerabotuva~kiot proces.

Vo ponatamo{nite fazi na razvoj na otkupno prerabotuva~kiot centar na ovo{je, zelen~uk i {umski plodovi planirano e zgolemuvawe na prerabotuva~kite kapaciteti.

Soglasno odobrenata planska programa, se vr{i namena na grade`noto zemji{te vo G - proizvodstvo, distribucija i servisi i toa G2 - lesna i nezagaduva~ka industrija so kompatibilni nameni.

Novite uslovi na izgradba i novata parcelacija na grade`noto zemji{te treba da ovozmo`at izgradba na novi grade`ni objekti vo to~no utvrdeni ramki.

Na planskiot opfat predviden so LUPD se predviduva izgradba na otkupno prerabotuva~ki centar na ovo{je, zelen~uk i {umski plodovi zaradi iskoristuvawe na zemjodelskite povr{ini i proizvodi od opkru`uvaweto. Se predviduva maksimalna katnost P+2+Pk i maksimalna visina do 10,20 m.

1.1 Celi na za{tita na `ivotnata sredina Za{titata na `ivotnata sredina podrazbira mno`estvo na razli~ni

postapki i merki koi go spre~uvaat zagrozuvaweto na `ivotnata sredina. Pod za{tita na `ivotnata sredina se podrazbira ne samo za{tita na ~ovekot tuku i za{tita na bilnata vegetacija i `ivotinskiot svet. Celite na za{titata na `ivotnata sredina se za{tita na zdravjeto na lu|eto, kvalitetot na ekosistemite, za{tita na rastitelniot i `ivotinskiot svet i kulturni dobra ~ij tvorec e ~ovekot, za~uvuvawe na ramnote`ata i ekolo{kata stabilnost na prirodata, racionalno i adekvatno koristewe na prirodnite resursi.

Deklaracijata za `ivotnata sredina e donesena na Svetskata konferencija na Obedinetite dr`avi vo 1972 godina. Stokholmskata konferencija za ~ovekovata sredina, odr`ana 1972 godina ja razbudila svesta i go ozna~ila po~etokot na ekolo{kata era i istovremeno ja inicirala Pariskata konvencija na Pretsedateli na Dr`avi i Vladi na zemjite od Evropskata ekonomska zaednica, odr`ana istata godina. Vo usvoenata deklaracija kako osnovna cel na ekolo{kiot razvoj se naveduva smaluvawe na rizikot vo pogled na uslovite na `ivot, podobruvawe na

17

Page 18: IZVE[TAJ ZA STRATEGISKA OCENA NA @IVOTNATA SREDINAilinden.gov.mk/sites/default/files/dokumenti/Izveshtaj_za_strategiska... · 78/06) i Pravilnik za standardi i normativi za urbanisti~ko

kvalitetot na `iveewe i da se vo ostvaruvawe na ovie celi posebno vnimanie obrati na za{titata na `ivotnata sredina. Spored toa, Evropskoto zakonodavstvo koe go ima usvoeno Sovetot na Evropskite ekonomski zaednici se naglasi garancijata na pravoto na sekoj gra|anin na ~ista i zdrava `ivotna sredina.

Vo tekot na 1992 godina vo sila stapi Bazelskata Konvencija, ~ija {to cel e smaluvawe na supstanciite odredeni kako opasen otpad. Vo Maj 2004 godina stapi vo sila i Stokholmskata konvencija za perzistentni organski zagaduva~i, so koi gi definira 12 ekstremno otrovni organski zagaduva~i, baraj}i nivna redukcija ili nivno celosno eliminirawe.

Me|unarodnata pravna za{tita na `ivotnata sredina se sveduva vo najgolem del na me|unarodno - pravna akcija protiv zagaduvaweto. Sepak, me|unarodnata regulativa vo oblasta na `ivotnata sredina seu{te ne dostignala na nivo koj bi ovozmo`il miren `ivot na site `ivi su{testva na na{ata planeta. Se donesuvaat razni protokoli, konvencii, deklaracii i dr.

Republika Makedonija, vo ramkite na evrointegraciskite procesi vo `ivotnata sredina ima potpi{ano golem broj na me|unarodni konvencii, bilateralni dogovori i protokoli i koi zaedno so nacionalnite propisi ja so~inuvaat pravnata ramka koja go ureduvaat upravuvaweto so mediumite na `ivotnata sredina. Vo procesot na aproksimacijata na EU asquis communautaire (EU zakonodavstvo) od oblasta na `ivotnata sredina preku transponirawe na EU zakonodavstvoto Republika Makedonija gi ima doneseno slednite zakoni:

Zakon za `ivotna sredina („Sl. Vesnik na RM” br. 53/05, 81/05, 24/07, 159/08, 83/09, 48/10, 124/10 i 51/11);

Zakon za kvalitet na ambientniot vozduh („Sl. Vesnik na RM” br. 67/04, 92/07, 35/10 i 47/11);

Zakon za upravuvawe so otpadot („Sl. Vesnik na RM” br. 68/04, 71/04, 107/07, 102/08, 143/08, 124/10 i 51/11);

Zakon za upravuvawe i pakuvawe i otpad od pakuvawe („Sl. Vesnik na RM” br. 161/09, 17/11, 47/11, 136/11, 6/12 i 39/12);

Zakon za upravuvawe so baterii i akumulatori i otpadni baterii i akumulatori („Sl. Vesnik na RM” br. 140/10, 47/11 i 148/11);

Zakon za elektri~na i elektronska oprema i opadna elektri~na i elektronska oprema („Sl. Vesnik na RM” br. 87/08, 6/09, 161/09, 83/10, 51/11 i 6/12);

Zakon za za{tita od bu~avata vo `ivotnata sredina („Sl. Vesnik na RM” br. 79/07);

Zakon za za{tita na prirodata („Sl. Vesnik na RM” br. 67/04, 14/06, 84/07, 35/10, 47/11 i 148/11), i

Zakon za hemikalii („Sl. Vesnik na RM” br. 145/10 i 53/11). Procesot na usoglasuvawe so zakonodavstvoto na EU i vo sega{no

vreme e vo tek, posebno vo tehni~kite barawa dadeni vo aneksite na EU Direktivite. Listata na relevantni zakoni i relevantni EU Direktivi i me|unarodni dogovori se dadeni vo to~kata 11 od ovoj Izve{taj. Site

18

Page 19: IZVE[TAJ ZA STRATEGISKA OCENA NA @IVOTNATA SREDINAilinden.gov.mk/sites/default/files/dokumenti/Izveshtaj_za_strategiska... · 78/06) i Pravilnik za standardi i normativi za urbanisti~ko

obvrski {to proizleguvaat od ovie zakonski i nacionalni strate{ki dokumenti, bea analizirani i zemeni vo predvid pri definirawe na osnovnite celi za za{tita na `ivotnata sredina vo planskiot opfat pri izgotvuvawe na ovoj Izve{taj.

Kako generalni celi utvrdeni po ovie zna~ajni osnovi se slednite: - Obezbeduvawe na preventivni merki na za{tita na vodnite resursi-

podzemnite vodi od mo`nite zagaduva~ki emisii na materii od realizirawe na planskiot opfat;

- Iskoristuvawe na solarnata energija - kako ~ista energija, preku implementirawe na konceptot po~ista sredina;

- Vospostavuvawe na permanenten monitoring na kvalitetot na vodata, po~vata i vozduhot;

- Zbogatuvawe na {umskiot fond preku zasaduvawe na pojas od soodvetni drvni rastenija;

- So~uvuvawe na postojniot biodiverzitet i eliminirawe na mo`nite kontaminacii na istiot i negovo is~eznuvawe;

- Vospostavuvawe na permanentna sorabotka vo sledeweto na sostojbite vo oblasta na kvalitetot na vodata, po~vata i drugite mediumi vo `ivotnata sredina od strana na lokalnite i Republi~kite zdrastveni institucii od aspekt na so~uvuvawe na zdravjeto na naselenieto;

- Vklu~uvawe na javnosta vo procesot na monitorirawe na sostojbite i donesuvawe na odluki za mediumite vo `ivotnata sredina;

- Vospostavuvawe na baza na podatoci za sostojbata vo sekoj medium vo `ivotnata sredina po principot DPSIR (dvi`e~ka sila-pritisok-sostojba na `ivotnata sredina-vlijanie-odgovor) na lokalno i regionalno nivo. Vo ovoj proces se predlaga pocelosno implementirawe na gore

navedenite celi preku realizirawe sistem na predlog merki za za{tita, odbegnuvawe, namaluvawe, neutralizirawe ili kompenzacija na negativnite vlijanija od realizacija na predvidenite sodr`ini soglasno urbanisti~kiot plan. Za taa cel vo ponatamo{niot tekst na sodr`inata na ovoj dokument se predlagaat:

Tehni~ki merki koi treba da se prevzemat za vreme na sproveduvawe na planot;

Preporaki za podgotvuvawe, donesuvawe i dopolnuvawe na planovite i programite vo ramkite na sproveduvaweto na zakonskite obvrski vo `ivotnata sredina.

1.2 Specifi~ni celi na Strategiskata ocena

Specifi~nite celi na Strategiskata ocena na `ivotnata sredina se definirani soglasno nacionalnata i me|unarodna legislativa i se prika`ani preku statusot na biolo{ka raznovidnost, naselenieto, zdravjeto na lu|eto, materijalnite dobra, kulturnoto nasledstvo i predelot:

- Za{tita na `ivotnata sredina so implementacija na planskiot dokument;

19

Page 20: IZVE[TAJ ZA STRATEGISKA OCENA NA @IVOTNATA SREDINAilinden.gov.mk/sites/default/files/dokumenti/Izveshtaj_za_strategiska... · 78/06) i Pravilnik za standardi i normativi za urbanisti~ko

- Podobruvawe na ekonomskite uslovi i zgolemuvawe na `ivotniot standard;

- Pravilno upravuvawe so prostorot zaradi odr`uvawe na postojanoto nivo na flora i fauna;

- Obezbeduvawe na za{titni zeleni pojasi i formirawe na hortikulturni nasadi od aspekt na pojava na bu~ava i vibracii;

- Podobruvawe na kvalitetot na vozduhot; - Za~uvuvawe na kvalitetot na vodata; - Integralno upravuvawe so komunalniot otpad i negova selekcija za

za~uvuvawe na po~vata, a so toa i minimizirawe na otpadot; - Minimizirawe na pojavite od nesre}i i havarii; - Za~uvuvawe na karakteristikite na predelot i `ivotnata sredina.

1.3 Upotrebena Metodologija

Grafi~ki prikaz na metodologijata za izrabotka na Izve{tajot za

ocena na `ivotna sredina

20

Page 21: IZVE[TAJ ZA STRATEGISKA OCENA NA @IVOTNATA SREDINAilinden.gov.mk/sites/default/files/dokumenti/Izveshtaj_za_strategiska... · 78/06) i Pravilnik za standardi i normativi za urbanisti~ko

Pri podgotovka na Izve{tajot za Strategiska ocena se kreira{e

metodologija kompatibilna na karakteristikite na prostorot opfaten so planskiot dokument, planskata zada~a, dostapnite strategii i dokumenti, izvr{eniot uvid na lice mesto i realiziranite razgovori so zasegnatata javnost. Pri toa se prevzedoa slednite ~ekori:

- Pojdovna osnova bea definiranite celi za za{tita na `ivotnata sredina utvrdeni vo strate{kite dokumenti na lokalno, nacionalno i me|unarodno nivo;

- Se ostvari sredba so pretstavnik na izrabotuva~ot na planskiot dokument i se realizira razgovor za celite na investicionite aktivnosti i sodr`ini koi }e bidat opfateni vo prostorot;

- Se poseti lokacijata i se napravi uvid na planskiot opfat so generalno snimawe i sogleduvawe na sostojbata;

- Podetalno se prou~ija sodr`inite {to se predvideni da se lociraat vo planskiot opfat, urbanisti~kiot proekt, kako i prostornata urbanisti~ka dokumentacija, namenata i kategorijata na zemji{teto;

21

Page 22: IZVE[TAJ ZA STRATEGISKA OCENA NA @IVOTNATA SREDINAilinden.gov.mk/sites/default/files/dokumenti/Izveshtaj_za_strategiska... · 78/06) i Pravilnik za standardi i normativi za urbanisti~ko

- Se napravi prvi~en uvid na sega{nite sostojbi vo `ivotnata sredina vo analiziraniot planski opfat, negovata okolina i po{iroko;

- Detalno se razgledaa tehni~kite re{enija predvideni za realizacija na proektnata zada~a;

- Sogleduvawe na mo`nite negativni vlijanija po `ivotnata sredina od realizacija na sodr`inite predvideni so urbanisti~kiot proekt;

- Nadminuvawe na negativnite vlijanija po `ivotnata sredina od realizacija na sodr`inite predvideni so urbanisti~kiot proekt;

- Predlagawe na preventivni i korektivni merki za ubla`uvawe od negativnite vlijanija po `ivotnata sredina;

- Vklu~uvawe i zapoznavawe na site zainteresirani strani vo procesot na izgotvuvawe na dokumentot i utvrduvawe na sostojbite vo `ivotnata sredina so realizacija na planot. Pri izgotvuvawe na planskiot dokument koristena e stru~na

literatura od ovaa oblast, EU Direktivite, nacionalnite strate{ki dokumenti, relevantna zakonska regulativa, me|unarodni dogovori, prostorni i urbanisti~ki planovi, katastarski skici i drugi relevanti za izrabotka na dokumentot.

1.4 Zakonodavna ramka

Izve{tajot za Strategiska ocena na `ivotnata sredina na LUPD za

otkupno prerabotuva~ki centar na ovo{je, zelen~uk i {umski plodovi na KP br. 1364/1 i KP br. 1364/2 KO Kadino, op{tina Ilinden, e izraboten

22

Page 23: IZVE[TAJ ZA STRATEGISKA OCENA NA @IVOTNATA SREDINAilinden.gov.mk/sites/default/files/dokumenti/Izveshtaj_za_strategiska... · 78/06) i Pravilnik za standardi i normativi za urbanisti~ko

soglasno postojnata zakonska regulativa vo `ivotnata sredina i priroda vo Republika Makedonija: Zakon za @ivotna sredina

1. Zakon za `ivotna sredina („Sl. Vesnik na RM” br. 53/05, 81/05, 24/07, 159/08, 83/09, 48/10, 124/10 i 51/11).

Strategiska ocena na `ivotnata sredina

1. Uredba za kriteriumite vrz osnova na koi se donesuvaat odlukite dali opredeleni planski dokumenti bi mo`ele da imaat zna~itelno vlijanie vrz `ivotnata sredina i zdravjeto na lu|eto („Sl. Vesnik na RM” br. 114/07);

2. Uredba za sodr`inata na izve{tajot za strategiska ocena na `ivotnata sredina („Sl. Vesnik na RM” br. 153/07);

3. Uredba za strategiite i programite, vklu~uvaj}i gi i promenite na tie strategii, planovi i programi, za koi zadol`itelno se sproveduva postapka za ocena na nivnoto vlijanie vrz `ivotnata sredina i vrz `ivotot i zdravjeto na lu|eto („Sl. Vesnik na RM” br. 153/07 i 45/11);

4. Uredba za u~estvo na javnosta vo tekot na izrabotkata na propisi i drugi akti, kako i planovi i programi od oblasta na `ivotnata sredina („Sl. Vesnik na RM” br. 147/08 i 45/11);

5. Pravilnik za formata, sodr`inata i obrazecot na Odlukata za sproveduvawe, odnosno nesproveduvawe na strategiska ocena i na formularite za potrebata od sproveduvawe odnosno nesproveduvawe na strategiska ocena („Sl. Vesnik na RM” br. 122/11);

Za{tita na prirodata Zakon za za{tita na prirodata („Sl. Vesnik na RM” br. 67/04, 14/06, 84/07, 35/10 i 47/11). Zakon za kvalitet na ambientniot vozduh Zakon za kvalitet na ambientniot vozduh („Sl. Vesnik na RM” br. 67/04, 92/07, 35/10 i 47/11). Upravuvawe so otpadot Zakon za upravuvawe so otpadot („Sl. Vesnik na RM” br. 9/11-pre~isten tekst i 51/11).

23

Page 24: IZVE[TAJ ZA STRATEGISKA OCENA NA @IVOTNATA SREDINAilinden.gov.mk/sites/default/files/dokumenti/Izveshtaj_za_strategiska... · 78/06) i Pravilnik za standardi i normativi za urbanisti~ko

Za{tita od bu~ava Zakon za za{tita od bu~ava vo `ivotnata sredina („Sl. Vesnik na RM” br. 79/07, 124/10 i 47/11). Indikatori za bu~ava

1. Pravilnik za primena na indikatorite za bu~ava, dopolnitelni indikatori za bu~ava, na~inot na merewe na bu~ava i metodite za ocenuvawe so indikatorite za bu~ava vo `ivotnata sredina („Sl. Vesnik na RM” br. 107/08);

2. Pravilnik za grani~ni vrednosti na nivoto na bu~ava vo `ivotnata sredina („Sl. Vesnik na RM” br. 147/08).

Monitoring za bu~ava

1. Pravilnik za lokaciite na mernite stanici i mernite mesta („Sl. Vesnik na RM” br. 120/08);

2. Pravilnik za pobliskite uslovi vo pogled na potrebnata oprema koja treba da ja poseduvaat ovlasteni nau~ni stru~ni organizacii i institucii kako i drugi pravni i fizi~ki lica za vr{ewe na opredeleni stru~ni raboti za monitoring na bu~ava („Sl. Vesnik na RM” br. 152/08).

Zakon za voda

1. Zakon za vodi („Sl. Vesnik na RM” br. 87/08, 6/09, 161/09, 83/10, 51/11 i 44/12);

2. Zakon za snabduvawe so voda za piewe i odveduvawe na urbani otpadni vodi („Sl. Vesnik na RM” br. 68/04, 28/06 i 103/08);

3. Uredba za klasifikacija na vodite („Sl. Vesnik na RM” br. 18/99); 4. Uredba za kategorizacija na vodotecite, ezerata, akumulaciite i

podzemnite („Sl. Vesnik na RM” br. 18/99). Nacionalna strategija za upravuvawe so otpad (2008-2020) Nacionalen plan za upravuvawe so otpad (2009-2015) Zakon za za{tita i spasuvawe Zakon za za{tita i spasuvawe („Sl. Vesnik na RM” br. 36/04, 49/04, 86/08, 124/10 i 18/11). Prostorno planirawe Prostoren plan na Republika Makedonija („Sl. Vesnik na RM” br. 39/04).

24

Page 25: IZVE[TAJ ZA STRATEGISKA OCENA NA @IVOTNATA SREDINAilinden.gov.mk/sites/default/files/dokumenti/Izveshtaj_za_strategiska... · 78/06) i Pravilnik za standardi i normativi za urbanisti~ko

Zakon za prostorno i urbanisti~ko planirawe Zakon za prostorno i urbanisti~ko planirawe („Sl. Vesnik na RM” br. 51/05, 137/07, 91/09, 124/10, 18/11, 53/11 i 60/11). Pravilnik za ureduvawe na prostorot („Sl. Vesnik na RM” br. 78/06).

1.5 Institucionalna ramka

Zakonot za organi na upravata gi definira odgovornostite na Ministerstvoto za `ivotna sredina i prostorno planirawe, kako {to sledi:

Podgotovka na re{enie vo onie slu~ai vo koi ne se soglasuva so odlukata za sproveduvawe, odnosno nesproveduvawe na SOV@S ili so opredeleniot obem na SOV@S vo odlukata;

Podgotovka na re{enie za soodvetnosta na izve{tajot na SOV@S za planskiot dokuement, i;

Vospostavuvawe i a`urirawe na listata na eksperti za SOV@S.

Organi na dr`avnata uprava/edinicite na lokalna samouprava koi gi

podgotvuvaat - usvojuvaat planskite dokumenti imaat obvrska za:

Podgotovka na izve{tajot za SOV@S;

25

Page 26: IZVE[TAJ ZA STRATEGISKA OCENA NA @IVOTNATA SREDINAilinden.gov.mk/sites/default/files/dokumenti/Izveshtaj_za_strategiska... · 78/06) i Pravilnik za standardi i normativi za urbanisti~ko

Objavuvawe na informacii za otpo~nuvaweto na podgotvuvaweto na planskite dokumenti i za u~estvo na javnosta vo procesot na konsultacii;

Objavuvawe na informacii za nacrt planskiot dokument koj se podgotvuva i za predlog izve{tajot za SOV@S;

Podgotovka na izve{tajot od konsultacijata so javnosta vrz osnova na dobienite komentari i mislewa od javnite konsultacii;

Kompletirawe na izve{tajot za SOV@S i na planskite dokumenti so dobieni mislewa i komentari, i

Monitoring na vlijanijata od implementacijata na planskiot dokument i vo slu~aj na negativni efekti i informirawe na M@SPP. Ministerstvoto za nadvore{ni raboti e odgovorno za sproveduvawe

na prekugrani~ni konsultacii za SOV@S vo odnos na dostavuvawe na izvestuvawe do sosednata dr`ava koja mo`e da bide zasegnata od podgotovkata na planskiot dokument ili koga Republika Makedonija mo`e da bide zasegnata od podgotovka na planski dokument vo sosedna dr`ava.

Drugi ministerstva i dr`avni institucii so odredeni nadle`nosti na poleto na za{tita na `ivotnata sredina se:

Ministerstvo za zemjodelstvo, {umarstvo i vodostopanstvo;

Ministerstvo za transport i vrski;

Republi~ki Zavod za zdravstvena za{tita;

Ministerstvo za zdravstvo;

Uprava za hidrometerolo{ki raboti;

Edinicite na lokalna samouprava. Zna~ajna uloga vo procesot na donesuvawe na zakonite vo oblasta na

`ivotnata sredina ima i Sobraniskata komisija za transport, vrski i ekologija.

1.6 Sodr`ina na Izve{tajot za Strategiska ocena na `ivotnata sredina

Sproveduvaweto na Strategiskata ocena na `ivotnata sredina e

interaktiven proces koj treba da se sprovede paralelno so razvojot na planot ili programata. Strategiskata ocena na `ivotnata sredina e proces za da se osigura deka zna~itelen efekt vrz `ivotnata sredina {to proizleguvaat od politiki, planovi i programi se identifikuvaat, ocenuvaat i namaluvaat. Va`en instrument za da im se pomogne vo postignuvawe na odr`liv razvoj i kreirawe na politikata e Strategiskata ocena na `ivotnata sredina. Posebni beneficii vo Strategiskata ocena vklu~uvaat:

– Poddr{ka na odr`liviot razvoj; – Da se podobrat dokazite kako dobra osnova za strate{kite

odluki;

26

Page 27: IZVE[TAJ ZA STRATEGISKA OCENA NA @IVOTNATA SREDINAilinden.gov.mk/sites/default/files/dokumenti/Izveshtaj_za_strategiska... · 78/06) i Pravilnik za standardi i normativi za urbanisti~ko

– Da se konsultiraat site zainteresirani strani vo procesot na izgotvuvawe na dokumentot i utvrduvawe na sostojbite vo `ivotnata sredina so realizacija na planot;

– Da se naso~at na drugi procesi, kako {to se vlijanieto vrz `ivotnata sredina na ocenkite vrz oddelni razvojni proekti.

Strategiskata ocena sledej}i gi odredbite za sodr`inata na ovoj Izve{taj, gi obrabotuva slednite sodr`ini:

– Karakteristiki na `ivotnata sredina vo oblastite koi bi bile zna~itelno zasegnati;

– Problemi od oblastite koi se od posebno zna~ewe za `ivotnata sredina, a osobeno od aspekt na za{tita na divite ptici i habitatite;

– Celite na za{tita na `ivotnata sredina, odredeni na nacionalno ili me|unarodno nivo, koi se relevantni za planskiot dokument i na~inot na koj ovie celi i site aspekti na `ivotnata sredina se zemeni vo predvid za vreme na nivnite podgotovki;

– Verojatnite zna~ajni vlijanija vrz `ivotnata sredina vo celina, vklu~itelno i vrz biodiverzitetot, naselenieto, zdravjeto na lu|eto, florata, faunata, vodata, vozduhot, po~vata, klimatskite faktori, kulturnoto nasledstvo, pejsa`ot i materijalnite pridobivki. Ovie vlijanija vklu~uvaat sekundarni, kratkoro~ni, dolgoro~ni, trajni i privremeno pozitivni i negativni efekti;

– Rezime/kratok pregled na pri~inite na alternativite, opis za toa kako e napravena procenkata, vklu~uvaj}i gi site pote{kotii (kako {to se tehni~kite nedostatoci ili nedostigot na know-how) do koi se do{lo pri sobiraweto na potrebnite informacii;

– Opis na predvidenite merki koi se odnesuvaat na monitoringot vo soglasnost so zakonskite obvrski;

– Ne-tehni~ko rezime na informaciite dadeni vo soglasnost so barawata navedeni vo prethodnite to~ki.

1.7 Rezime

Vrz osnova na sprovedenata Strategiska ocena na `ivotnata sredina za LUPD za otkupno prerabotuva~ki centar na ovo{je, zelen~uk i {umski plodovi na KP br. 1364/1 i KP br. 1364/2 KO Kadino, op{tina Ilinden, istiot mo`e da se izraboti soglasno izbranata alternativa i kako takov e prifatliv za implementacija.

27

Page 28: IZVE[TAJ ZA STRATEGISKA OCENA NA @IVOTNATA SREDINAilinden.gov.mk/sites/default/files/dokumenti/Izveshtaj_za_strategiska... · 78/06) i Pravilnik za standardi i normativi za urbanisti~ko

2. Pregled na Planskiot dokument 2.1 Osnovi na Planskiot dokument

Izrabotkata na LUPD za otkupno prerabotuva~ki centar na ovo{je, zelen~uk i {umski plodovi na KP br. 1364/1 i KP br. 1364/2 KO Kadino, op{tina Ilinden pretstavuva prvo razrabotuvawe na predmetniot lokalitet na ova nivo. Izrabotkata na LUPD za otkupno prerabotuva~ki centar na ovo{je, zelen~uk i {umski plodovi na KP br. 1364/1 i KP br. 1364/2 KO Kadino, op{tina Ilinden e prodol`uvawe na kontinuiran urban i lokalno ekonomski razvoj na op{tina Ilinden. Obnovata i izgradbata na vakov prostor od aspekt na potrebite i stopanski razvoj, pretstavuva pojdoven element vo metodolo{kiot pristap pri izrabotka na LUDP. Pri izgotvuvawe na ovaa LUPD, primenuvani se aktuelnite zakonski i podza- konski akti i toa:

Zakonot za prostorno i urbanisti~ko planirawe („Sl. Vesnik na RM” br. 51/05, 137/07, 24/08, 91/0, 124/10, 18/11, 53/11 i 60/11);

Pravilnik za pobliska sodr`ina, razmer i na~in na grafi~ka obrabotka na urbanisti~ki planovi, („Sl. Vesnik na RM” br. 78/06);

Pravilnik za standardi i normativi za urbanisti~ko planirawe („Sl. Vesnik na RM” br. 63/12).

Istra`uvaj}i gi mo`nite na~ini za urbana obnova i razvoj na prostorot, primeneti se slednite principi:

maksimalno usoglasuvawe na grade`nata so katastarskata parcela;

parcelacija t.e. oformuvawe i dooformuvawe na grade`na parcela;

po~ituvawe na Uslovite za planirawe na prostorot kako izvod od Prostoren plan na RM i planskata programa dadena od investitorot i odobrena od Komisijata i Gradona~alnikot na op{tina Ilinden;

definirawe na procent na izgradenost i koeficient na iskoristenost na prostorot.

Glavna cel na LUPD pretstavuva ureduvawe na prostorot vo granicite na planskiot opfat so utvrduvawe na osnovna funkcija i neophodnata infrastruktura. Planot }e gi definira posebnite celi koi se odnesuvaat na:

definirawe na grade`na parcela so namena G2 - Lesna i nezagaduva~ka industrija;

optimalno dimenzionirawe na kapacitetite na komunalnata infrastruktura.

LUPD ima za cel da postigne odreden stepen na fleksibilnost, {to zna~i, da ovozmo`i izveduvawe razli~ni grade`ni zafati bez da se naru{i osnovnata funkcija na prostorot. So izrabotkata na LUPD se davaat mo`nosti za gradewe. Povr{ina za gradewe definirana so grade`ni linii, maks. visina na venec (kota na

28

Page 29: IZVE[TAJ ZA STRATEGISKA OCENA NA @IVOTNATA SREDINAilinden.gov.mk/sites/default/files/dokumenti/Izveshtaj_za_strategiska... · 78/06) i Pravilnik za standardi i normativi za urbanisti~ko

venec), maksimalen broj na katovi, procent na izgradenost i koeficient na iskoristenost vo soglasnost so zakonskite normativi.

Spored Izvestuvawe od op{tina Ilinden lokacijata opfatena so LUPD za otkupno prerabotuva~ki centar na ovo{je, zelen~uk i {umski plodovi na KP br. 1364/1 i KP br. 1364/2 KO Kadino, op{tina Ilinden ne e vo sostav na planski opfat na va`e~ki urbanisti~ki plan ili na urbanisti~ki plan vo postapka na donesuvawe.

Od tie pri~ini e pristapeno kon izrabotka na Uslovi za planirawe na prostorot vrz osnova na plan od povisoko nivo - Prostoren plan na RM kako najvisok strate{ki, dolgoro~en i razvoen dokument i Zakon za sproveduvawe na Prostorniot plan na RM („Sl. Vesnik na RM” br. 39/04).

2.2 Planski opfat 2.2.1 Geografska i geodetska mestopolo`ba

Lokacijata za izgradba na otkupno prerabotuva~ki centar na ovo{je,

zelen~uk i {umski plodovi, se nao|a na KP br. 1364/1 i KP br. 1364/2 KO Kadino, op{tina Ilinden, so povr{ina od 10840 m2 nadvor od opfatot na planot za selo Kadino vo neposredna blizina na lokalen pat koj vodi do klu~kata na avtopatot Skopje-Veles.

2.2.2 Namena na upotreba na zemji{teto

Osnovna namena vo granicite na planskiot opfat e utvrdeno soglasno planskata programa dadena od investitorot G2 - komunalna suprastruktura.

G2 - lesna i nezagaduva~ka industrija Vo ramkite na planskiot opfat 1,084 ha e anga`irano so namena G2 - lesna i nezagaduva~ka industrija - vo koja spa|aat gradbite od malo stopanstvo, lesna i nezagaduva~ka industrija i sli~no.

Pri ureduvaweto na prostorot vodeno e smetka za negova racionalna iskoristenost i mo`nost za realizacija.

Vkupna povr{ina po katovi iznesuva 7588 m2 so visina na venec od 10,20 m i katnost P+2. Procentot na izgradenost kako i koeficientot na iskoristenost na zemji{teto e vo ramkite na dozvolenoto spored va`e~kata zakonska regulativa.

Ureduvaweto na prostorot so namena G2-lesna i nezagaduva~ka industrija e planirano spored slednite principi:

izgradba na novoplanirani objekti vo novooformena grade`na parcela, kako kompleks na gradbi i oprema.

29

Page 30: IZVE[TAJ ZA STRATEGISKA OCENA NA @IVOTNATA SREDINAilinden.gov.mk/sites/default/files/dokumenti/Izveshtaj_za_strategiska... · 78/06) i Pravilnik za standardi i normativi za urbanisti~ko

3. Kratok opis i obrazlo`enie na planskite re{enija za izgradba na komunalna i soobra}ajna infrastruktura

3.1 Soobra}ajno povrzuvawe

Predmet na razrabotka na ovaa Lokalna urbanisti~ka planska dokumentacija so svojata mestopolo`ba se nao|a neposredno do pristapen zemjen pat koj se povrzuva so asfaltiran op{tinski pat koj pak vodi kon avtopatot klu~kata Idrizovo, odnosno avtopatot Skopje-Veles.

Na prostorot nadvor od ogradeniot obezbedeno e kolsko i pe{a~ko dvi`ewe od severnata strana preku pristapniot pat, taka da mo`e da se prijde do lokacijata. Vo granicite na parcelata da se obezbedi parkirawe na vozila soglasno arhitektonsko-urbanisti~kiot proekt.

Vkupnata povr{ina na analiziraniot urban blok iznesuva 1,084 ha. Granicata na planskiot opfat e definirana so koordinatni to~ki vo

a`uriranata geodetska podloga od strana na ovlastena geodetska firma i se poklopuvaat so granicite na katstarskite parceli KP br. 1364/1 i KP br. 1364/2 KO Kadino. Stacionaren soobra}aj

Parkiraweto na motornite vozila e re{eno vo ramkite na

urbanisti~ka (grade`na) parcela. Brojot na parking mesta e utvrden spored

30

Page 31: IZVE[TAJ ZA STRATEGISKA OCENA NA @IVOTNATA SREDINAilinden.gov.mk/sites/default/files/dokumenti/Izveshtaj_za_strategiska... · 78/06) i Pravilnik za standardi i normativi za urbanisti~ko

normativite dadeni vo ~len 57 i 59 od Pravilnik za standardi i normativi za urbanisti~ko planirawe („Sl. Vesnik na RM” br. 63/12).

3.2 Komunalna infrastruktura

Predvideno e povrzuvawe na postojna planirana vodovodna mre`a soglasno uslovite od JKP Vodovod;

Odveduvaweto na cvrstiot otpad }e se vr{i vo sorabotka i so dogovor sklu~en so JKP Ilinden;

Za prifa}awe i odvod na atmosferskite otpadni vodi nema da se izveduva posebna atmosferska kanalizaciona mre`a i povr{inskite vodi }e se zafa}aat i odveduvaat so dobiena soglasnost od javnoto pretprijatie Skopsko pole vo najbliskiot otvoren kanal za odveduvawe na atmosferski vodi;

Vo idnina planirano e povrzuvawe na elektroenergetskata mre`a soglasno uslovite dadeni od EVN;

Ne e planirano povrzuvawe na gasovodna i toplovodna mre`a.

31

Page 32: IZVE[TAJ ZA STRATEGISKA OCENA NA @IVOTNATA SREDINAilinden.gov.mk/sites/default/files/dokumenti/Izveshtaj_za_strategiska... · 78/06) i Pravilnik za standardi i normativi za urbanisti~ko

4. Karakteristiki na prostorot i sega{na sostojba

so `ivotnata sredina 4.1 Karakteristiki na prostorot

Op{tina Ilinden se nao|a vo neposredna blizina na Skopje, odnosno

na 10-15 km od potesnoto gradsko podra~je, a go zafa}a isto~niot del na Skopskata kotlina, na trome|ata Skopje-Kumanovo-Veles. Sedi{teto na Op{tinata se nao|a vo n.m. Ilinden, porane{no Belimbegovo. Od zapad se grani~i so op{tina Gazi Baba, od severozapad so op{tina Ara~inovo, od severoistok so Kumanovo, a od istok i jug so op{tina Petrovec. Vkupnata povr{ina iznesuva 106,7 km2 od koja 1.240 ha e grade`no zemji{te, a 9.340 ha agrarno zemji{te, od koe: 6.980 ha (74%) se obrabotlivo zemji{te; pasi{tata i livadite zafa}aat 2.400 ha (25%), dodeka pod {umi ima samo 50 ha. Spored toa, jasno e deka vo Op{tinata postojat povolni uslovi za razvoj na zemjodelstvoto, kako poledelstvo i gradinarstvo taka i sto~arstvo.

32

Page 33: IZVE[TAJ ZA STRATEGISKA OCENA NA @IVOTNATA SREDINAilinden.gov.mk/sites/default/files/dokumenti/Izveshtaj_za_strategiska... · 78/06) i Pravilnik za standardi i normativi za urbanisti~ko

4.1.1 Soobra}ajna povrzanost Op{tina Ilinden ima mnogu dobra soobra}ajna povrzanost, bidej}i

preku nejzinata teritorija minuvaat delnicite M-1, M-3 i M-4 od me|unarodnite avtopati i toa: koridorot 8 (E-65) Istok-Zapad i koridorot 10 (E-75) Sever-Jug, `elezni~kata linija Belgrad-Skopje-Atina i me|unarodniot Aerodrom „Aleksandar Veliki”.

4.1.2 Reqefni uslovi, naklon i ekspozicija na terenot

Teritorijata na Op{tina Ilinden se nao|a me|u 230 i 550 m.n.v. Vo osnova ima ramni~arska morfologija na terenot {to pretstavuva 80% od povr{inata, a so 20% e zastapen mal ridest del vo severnata i isto~nata oblast.

33

Page 34: IZVE[TAJ ZA STRATEGISKA OCENA NA @IVOTNATA SREDINAilinden.gov.mk/sites/default/files/dokumenti/Izveshtaj_za_strategiska... · 78/06) i Pravilnik za standardi i normativi za urbanisti~ko

4.1.3 Geolo{ki karakteristiki

Od geolo{ka gledna to~ka zastapeni se prete`no deluvijalni po~vi nastanati so erozija i transportirawe na mati~niot substrat na po~vata od povisokite ridski predeli so pomo{ na povr{inskite vodi i vodoteci nastanati od porojni vrne`i. Po~vata naj~esto e pesoklivolesta, lesno cedliva, propustliva, topla i dobro aerirana. Sodr`i nizok procent na inertna vla`nost i e so nizok voden kapacitet, poradi {to e podlo`na na su{a. Isto taka, zastapeni se raznovidni glini, sivobeli laporci, pesoci, slabo vrzani peso~nici, krupno zrnesti pesoci, glinoviti pesoci. Prose~niot litolo{ki sostav pretstavuva glina so tenki proslojki i mlazevi od pesoklivi i pra{nesti glini koi se dobro zbieni i vodonepropustlivi.

4.1.4 Seizmolo{ki karakteristiki na terenot

Spored in`enerisko-geolo{kite uslovi terenot, spored stabilnosta, e kategoriziran kako prete`no nestabilen kade se mo`ni pojavi na site deformacii vo prirodni uslovi, ili pri deluvaweto na ~ovekot. Spored dosega nabquduvanite zemjotresi vo 1963 godina e registriran epicentar so intenzitet nad 60 po MCS skalata i dlabo~ina na `ari{teto od 10 km. Spored o~ekuvanite seizmi~ki intenziteti ovaa lokacija e izlo`ena na potresi nad 80 po MCS skalata. Namaluvaweto na seizmi~kiot rizik mo`e da se izvr{i so primena na soodvetni ekonomski merki za za{tita na sozdadenite vrednosti (grade`nata intervencija na nosivata konstrukcija na postojnite objekti, zaradi doveduvawe na otpornost protiv najsilnite zemjotresi), odnosno zadol`itelna primena na normativno-pravnata regulativa, so koja se uredeni postapkite, uslovite i barawata za postignuvawe na tehni~ki konzistenten i ekonomski odr`liv stepen na seizmi~ka za{tita kaj izgradbata na novite objekti.

34

Page 35: IZVE[TAJ ZA STRATEGISKA OCENA NA @IVOTNATA SREDINAilinden.gov.mk/sites/default/files/dokumenti/Izveshtaj_za_strategiska... · 78/06) i Pravilnik za standardi i normativi za urbanisti~ko

4.1.5 Hidrotehni~ka struktura

Op{tina Ilinden ima skromna hidrografija, bidej}i na svojata teritorija nema postojani prirodni vodoteci, osven slivot na Suva Reka koj go so~inuvaat dve pomali reki koi se vo pogolemiot del od godinata presu{eni. Ovaa sostojba ja menuvaat kanalite za odvodnuvawe na povr{inskata i visokata podzemna voda koi se koristat i za navodnuvawe na zemjodelskite povr{ini. Postojat dva glavni kanali i nekolku pomali, sporedni kanali za odvodnuvawe na povr{inite, ~ija vkupna dol`ina iznesuva okolu 60 km.

Isto taka, postoi i mala ve{ta~ka akumulacija na Suva Reka kaj n.m. Bu~inci so povr{ina od okolu 2 ha i dlabo~ina 3 do 4 metri koja se koristi za sobirawe na nadojdenite vodi od padinite na Skopska Crna Gora i za{tita od poplava na naselenite mesta po slivot na rekata (Mr{evci, Bujkovci i Miladinovci). Isto taka, se koristela za navodnuvawe na zemjodelskite povr{ini vo okolinata.

Vo tek na podolgotraen su{en period i ovaa akumulacija presu{uva.

4.1.6 Hidrotehni~ka infrastruktura

Vodosnabduvawe

Za potrebite na vodosnabduvaweto na naselenieto na Op{tina Ilinden dosega se izgradeni i sé u{te se vo izgradba: regionalen vodosnabditelen sistem i lokalni sistemi, a se koristat i individualni bunari i pumpi. Poradi sé pointenzivniot urban i stopanski razvoj, kako i zgolemuvaweto na vkupniot broj `iteli, a i poradi koristeweto na vodata za piewe za industriski i zemjodelski celi, verojatno vo kratok vremenski period }e bide dostignat maksimalniot kapacitet na postoe~kite vodosnabditelni sistemi. Edinstven resurs za vodosnabduvawe na Op{tinata se podzemnite vodi koi poradi visokoto nivo i vkupnite sostojbi na teritorijata na Op{tinata izlo`eni se na zagaduvawe i namaluvawe na kvalitetot i upotreblivosta. Pri~ina za toa se: ramni~arskata konfiguracija na terenot so lokalni depresii, vlijanieto od rekata Vardar, prisustvoto na golem broj septi~ki jami kaj doma}instvata i industrijata, ispu{taweto otpadni vodi direktno na povr{inata i vo kanalite za odvodnuvawe, slevaweto na atmosferskite vodi po povr{inata na terenot, koristeweto na hemiski preparati vo zemjodelstvoto itn.

Vo ovoj moment realiziran e samo eden del od regionalniot vodosnabditelen sistem i toa za naselenite mesta vo Op{tina Ilinden. Od regionalniot vodovod so voda za piewe se snabduvaat 12.859 `iteli od {est naseleni mesta i toa: Ilinden, Marino, Kadino, Mralino, Bunarxik i Ajvatovci. Na ovoj vodovod se planira priklu~uvawe na Mr{evci i Bu~inci, a od nego koristat voda i pove}e industriski kapaciteti vo Op{tinata. So ovoj vodosnabditelen sistem stopanisuva JKP „Ilinden”.

Spored Proektot za regionalen vodovod, na sistemot za vodosnabduvawe treba da se priklu~at i naseleni mesta od Op{tina

35

Page 36: IZVE[TAJ ZA STRATEGISKA OCENA NA @IVOTNATA SREDINAilinden.gov.mk/sites/default/files/dokumenti/Izveshtaj_za_strategiska... · 78/06) i Pravilnik za standardi i normativi za urbanisti~ko

Petrovec. Kako izvori{te na voda, ovoj sistem koristi voda od bunari locirani vo atarot na n.m. Jurumleri (op{tina Gazi Baba), pokraj ragionalniot pat kon Petrovec i rekata Vardar od drugata strana. Postojat dva bunara so kapacitet od okolu 30 l/sek. Vo momentov vo izgradba se u{te dva bunari. So pumpi, preku hlorinatorna stanica i potisen cevkovod vodata se potisnuva do zaedni~kite rezervoari locirani vo naselenite mesta Bunarxik (2 rezervoara so zapremina od po 500 m) i Ajvatovci (1 rezervoar so zapremina od 500 m). Vo neposredna blizina na bunarite se iskopuva pesok i se vr{at intenzivni stopanski i zemjodelski aktivnosti, poradi {to e potrebno sproveduvawe za{tita na vodonosnoto podra~je, spored postapkite predvideni so zakon. Isto taka, za{titnata zona okolu rezervoarite za voda vo Bunarxik i Ajvatovci e neogradena, neuredena i neza{titena, zaradi {to neophodno e da se prezemat merki spored zakonskata regulativa za nadminuvawe na ovaa sostojba.

Lokalen sistem za vodosnabduvawe koristi Rafinerijata „OKTA“. Vodata se zafa}a od 5 bunari locirani, isto taka, vo atarot na n.m. Jurumleri. Na ovoj sistem priklu~eni se i naselenite mesta Bujkovci i Miladinovci i avto-bazata na „Mlaz“. Od juni 2004 g., vodosnabditelniot sistem na OKTA (sistem Miladinovci-Bujkovci) premina vo nadle`nost na JKP „Ilinden“. Naselenoto mesto Mr{evci se snabduva so voda preku lokalen vodosnabditelen sistem, so zafa}awe na podzemnite vodi od bunari, vo blizina na naselenoto mesto i pumpawe vo rezervoar so kapacitet od 400 m. Naselenoto mesto Bu~inci e so nere{eno pra{awe za vodosnabduvawe. Distributivnata vodovodna mre`a niz naselenite mesta vo golema merka e izvedena i gi zadovoluva momentalnite potrebi, pri {to treba da se ima vo predvid brziot porast na naselenieto i industriskite kapaciteti. Vo tek e izvedbata na distributivnata vodovodna mre`a vo n.m. Mralino. Postoi i lokalen sistem za porane{nata @ivinarska farma „Belimbegovo”. Zafa}a voda od bunar lociran vo n.m. Ilinden, vo mesnosta [amak. Denes voda od ovoj sistem koristi kravarskata farma i drugi objekti vo sklop na DZS „Ilinden“.

Aerodromot „Aleksandar Veliki” ima svoj lokalen sistem za vodosnabduvawe. Voda zafa}a od bunari vo neposredna blizina na n.m. Kadino, koja so pumpi, preku rezervoar {to se nao|a vo blizina na Miladinovci, se distribuira do objektite na aerodromot.

Od regionalniot vodovod so voda se snabduvaat 12.859 `iteli, a od lokalni sistemi i izvori se snabduvaat 3.035 `iteli. Vkupnata potro{uva~ka na voda od regionalniot vodovod za 2004 godina iznesuva okolu 650.000 m/god. Zagubite vo distribucijata dostignuvaat nad 25% ili okolu 160.000 m/god. Lokalniot vodovod na Rafinerijata „OKTA“ obezbeduva 1.710.000 m/god, od koi 974.000 m/god za tehnolo{kiot proces, 438.000 m/god za vrabotenite, 288.000 m/god za naselenite mesta Miladinovci i Bujkovci i 10.000 m/god za avto-bazata na „Mlaz“. Lokalniot vodovod vo Mr{evci obezbeduva okolu 90.000 m/god. Za potrebite na industrijata se zafa}a okolu 1.200.000 m/god.

36

Page 37: IZVE[TAJ ZA STRATEGISKA OCENA NA @IVOTNATA SREDINAilinden.gov.mk/sites/default/files/dokumenti/Izveshtaj_za_strategiska... · 78/06) i Pravilnik za standardi i normativi za urbanisti~ko

Spored dobienite podatoci, vo Op{tinata ima vkupna potro{uva~ka na voda (za piewe, za doma}instvata, za industrijata i dr.) nad 2.700.000 m/god, od {to mo`e da se o~ekuva deka koli~inata na otpadnite vodi e najmalku 1.800.000 m/god.

4.1.7 Stopanstvo

Konceptot na planiran stopanski razvoj utvrden so Prostorniot plan na Republika Makedonija }e se realizira so izrabotka na prostorni i urbanisti~ki planovi od regionalno i lokalno nivo koi }e se temelat na osnovnite uslovi i pretpostavki za ostvaruvawe na celite i opredelbite postaveni vo oblasta na razvojot i razmestenosta na stopanskite dejnosti.

Stopanstvoto na Republikata, a sledovatelno i stopanstvoto na poodelnite op{tini, so ogled na ograni~enata sopstvena akumulacija i potrebata za pointenziven stopanski razvoj i menuvawe na nepovolnata stopanska struktura i natamu }e bide upateno na koristewe na dopolnitelna akumulacija od stranstvo.

Vo investicionite odluki za materijalnoto proizvodstvo, striktno treba da se po~ituvaat lokacionite, tehni~ko-ekonomskite i kriteriumite za za{tita na `ivotnata sredina, koi se usvoeni na nacionalno nivo.

Osnovnata strategija vo organizacijata i koristeweto na prostorot, vo smisla na poddr{ka na razvojot na stopanstvoto, ja so~inuvaat takvi re{enija vo prostorot koi ovozmo`uvaat: pogolema atraktivnost na prostorot; za{tita na prirodnite i sozdadenite resursi i bogatstva; soobra}ajno, informati~ko i upravuva~ko povrzuvawe; razvoj na informacionen sistem za prostorot i `ivotnata sredina; lokaciona fleksibilnost vo donesuvawe na investicionite odluki.

37

Page 38: IZVE[TAJ ZA STRATEGISKA OCENA NA @IVOTNATA SREDINAilinden.gov.mk/sites/default/files/dokumenti/Izveshtaj_za_strategiska... · 78/06) i Pravilnik za standardi i normativi za urbanisti~ko

Osnova na idniot razvoj i razmestenost na stopanskite aktivnosti vo prostorot na Republika Makedonija se definiranite celi na ekonomskiot razvoj Nacionalanata strategija na ekonomskiot razvoj, opredelbite za racionalno koristewe na potencijalite i pogodnostite na razvojot i postavenosta na sistemot na naselbi, kako i politikata za poramnomerna i proporcionalna prostorna organizacija na stopanstvoto. Objektivno, idniot razvoj treba da se naso~i kon: proizvodstvo nameneto za izvoz; tehnolo{ko osovremenuvawe na kapacitetite; investicioni proekti prete`no so trudointenzivni karakteristiki poradi obemnata ponuda na relativno evtinata rabotna sila; investirawe vo mre`ata na lokalnata i regionalnata infrastruktura.

Razmestuvaweto na stopanskite dejnosti, spored objektivnite faktori se vr{i na dva na~ina: spontano, so izbor na lokacijana oddelni firmi, pretprijatija, kapaciteti, pogoni, spored odlukite oddelnite sopstvenici ili menaxeri i programirano, so izgradba spored predviduvawata i odlukite na op{todr`avnite organi ili na organite vo lokalnata samouprava.

Dvete metodi zaedno ja izrazuvaat prostornata organizacija na stopanstvoto. So ove dve metodi na odlu~uvawe, prostornata organizacija se ostvaruva, so tekot na vremeto, kako disperzija vo prostorot i kako koncentracija na stopanstvoto na oddelni mesta.

So Prostorniot plan na Republika Makedonija definirani se pet

oski na razvoj od koi relevantni za analiziraniot prostor za stopanskata zona e t.n. razvojna oska Sever-Jug koja minuva po sredinata na teritorijata na zemjata. Taa go sledi Skopje na jug te~enieto na rekata Vardar.

38

Page 39: IZVE[TAJ ZA STRATEGISKA OCENA NA @IVOTNATA SREDINAilinden.gov.mk/sites/default/files/dokumenti/Izveshtaj_za_strategiska... · 78/06) i Pravilnik za standardi i normativi za urbanisti~ko

Formirana e istoriski vo tekot na celiot HH vek, pa i porano, a na jug, preku granicata stignuva do Solun. Po Prvata Svetska vojna taa prodol`i i na sever, pa se spoi so oskata po te~enieto na rekata Morava. Denes, na teritorijata na zemjata gi povrzuva gradovite: Kumanovo - Skopje - Veles - Negotino (i Kavadarci) - Demir Kapija - Valandovo - Gevgelija. Na sever od Skopje ima i eden krak do Pri{tina. Kakvi promeni i da se slu~at, vo narednite decenii ovaa oska }e ostane glavna.

Site oski koi se zacrtani so Prostorniot plan na Dr`avata }e se imaat predvid za prostornata organizacija, a vo prv red za modernizacijata na pati{tata, za izgradba na dalekuvodi, gasovodi i.t.n.

Zna~aen impuls vo razvojot i napredokot na nacionalnata ekonomija obezbeduvaat mo`nite formi na specifi~nite stopanski prostorni inovacii bazirani vrz strate{kite celi koi {to treba da se postignat so nivnata promocija.

Poradi svojata geografska polo`ba i bogata infrastruktura: struja, vodovod, telefonska mre`a, lokalni i regionalni pati{ta, `elezni~ka linija, aerodrom, blizina na glavniot grad, op{tina Ilinden pretstavuva odli~na sredina za industriski i ekonomski razvoj, a toa go potvrduvaat i prisustvoto na golem broj pogolemi i pomali industriski kapaciteti. Spored Popisot od 2002 godina, na teritorijata na op{tina Ilinden registrirani se 682 delovni subjekti od koi 240 se aktivni. Kako pozna~ajni stopanski subjekti na teritorijata na op{tinata se: Rafinerija „Okta”, Aerodromot „Aleksandar Veliki”, Slobodnata ekonomska zona „Bunarxik”, Mesnata industrija „Nikas”, Skladi{teto na AD „Makpetrol”, @ivinarskata farma „Belimbegovo”, Hotelot „Belvi i dr.

4.1.8 Klimatski i mikroklimatski karakterisitki

Klimata e subtropska so karakteristi~ni topli i suvi leta i vla`ni i ponekoga{ ostri zimi. Srednata godi{na temperatura na vozduhot iznesuva 12,5°C. Apsolutnata maksimalna temperatura iznesuva 41,5°C, a apsolutniot minimum iznesuva minus 25,6°C. Vo letnite meseci sredniot mese~en maksimum iznesuva 30,9°C, a dnevniot 35,8°C. Minimalni temperaturi se registriraat vo januari so sredno mese~en prosek od +0,2°C i sreden mese~en minimum od minus 3,4°C.

Visinata na atmosferskite vrne`i se dvi`i okolu 500 mm godi{no, a sredno godi{nata relativna vla`nost na vozduhot iznesuva 70%. Vrne`ite, glavno, se zastapeni so do`d, dodeka sne`nata pokrivka se zadr`uva prose~no 25 dena vo godinata. Ima prose~no 63 dena so magla, a godi{nata insolacija iznesuva prose~no 2.102 son~evi ~asovi.

Vetrovi se javuvaat od site pravci i me|upravci, a preovladuva Vardarecot koj duva od severozapaden pravec. Srednata brzina na veterot e skoro ista vo site pravci i se dvi`i od 6 do 8 m/sek, a maksimalnata brzina e izmerena od severoisto~en pravec i iznesuva 23 m/sek.

39

Page 40: IZVE[TAJ ZA STRATEGISKA OCENA NA @IVOTNATA SREDINAilinden.gov.mk/sites/default/files/dokumenti/Izveshtaj_za_strategiska... · 78/06) i Pravilnik za standardi i normativi za urbanisti~ko

4.1.9 Koristewe i za{tita na zemjodelskoto zemji{te

Za~uvuvaweto, za{titata i racionalnoto koristewe na zemjodelskoto zemji{te e osnovna planska opredelba i glaven preduslov za efikasno ostvaruvawe na proizvodnite i drugite funkcii na zemjodelstvoto, a konfliktnite situacii, koi }e proizleguvaat od razvojot na drugite stopanski i op{testveni aktivnosti, }e se re{avaat vrz osnova na kriteriumi za globalna op{testveno ekonomska racionalnost i opravdanost.

Za optimalno iskoristuvawe na ekolo{kite i drugi uslovi so Prostorniot plan na R. Makedonija do 2020 godina, se predlaga da se koristi reonizacija spored koja Republika Makedonija e podelena vo 6 zemjodelsko-stopanski reoni i 54 mikroreoni.

Teritorijata na op{tina Ilinden zafa}a 106,7 km2 od koi vkupna agrarna povr{ina e 9430 ha. Vo obrabotlivo zemji{te spa|aat 6980 ha (poljodelstvo 4500 ha, gradinarstvo 1000 ha, ovo{tarstvo 500 ha), pasi{ta 2400 ha i 50 ha e pod {umi. Povr{inite podlo`ni na erozija se 5 do 10 ha.

Okolu 88% od vkupnata povr{ina na atarot e agrarno zemji{te, so {to op{tinata Ilinden pretstavuva podra~je so mo`nost za razvoj na zemjodelstvoto. Kako neplodno, grade`no zemji{te i zemji{te pod objekti, evidentirani se vkupno 1240 ha ili 12% od vkupnata povr{ina na op{tinata. Pod obrabotlivi povr{ini (nivi, lozja, gradini, bav~i i sl.) pripa|aat vkupno 6980 ha, odnosno 74% od vkupnata povr{ina na agrarnoto zemji{te.

4.1.10 Energetski izvori i energetska struktura

Od aspekt na energetikata i energetskata infrastruktura so Prostorniot plan na Republika Makedonija se definiraat sostojbite, potrebite i na~inite na zadovoluvawe na potro{uva~kata na raznite vidovi na energija, odnosno zadovoluvawe na potro{uva~kata so doma{no proizvodstvo.

Razmenata na elektri~na energija pome|u balkanskite elektroenergetski sistemi (~ii zemji naj~esto se uvoznici) e mnogu zna~aen faktor za natamo{niot razvoj. Elektro energetskite sistemi na balkanskite zemji treba da bidat povrzani so konektivni vodovi koi {to nema da pretstavuvaat tesno grlo vo transmisija na potrebnite koli~ini na elektri~na mo}nost. Makedonija dosega ima 400 kV konektivni vodovi so Grcija (kon Solun i Amindeo), Kosovo (Kosovo-B) i Bugarija (Crvena Mogila) a vo plan e gradbata na vodovi kon Srbija i Albanija. Vo ovoj region minuva 400 kV vodot [tip-Crvena Mogila.

40

Page 41: IZVE[TAJ ZA STRATEGISKA OCENA NA @IVOTNATA SREDINAilinden.gov.mk/sites/default/files/dokumenti/Izveshtaj_za_strategiska... · 78/06) i Pravilnik za standardi i normativi za urbanisti~ko

4.1.11 Naselenie

Vo sostav na Op{tinata vleguvaat 12 naseleni mesta i toa: Ilinden, Marino, Kadino, Mralino, Ajvatovci, Bunarxik, Miladinovci, Bujkovci, Mr{evci, Bu~inci, Tekija i Deqadrovci.

Spored popisot na naselenieto od 2002 godina, vkupniot broj `iteli iznesuva 15.894, koi `iveat vo 4.298 doma}instva ili prose~no po 3,7 ~lenovi vo doma}instvo. Gustinata na naselenost iznesuva 150 `iteli/km.

Spored nacionalnata pripadnost, na teritorijata na Op{tina Ilinden `ivee prete`no makedonsko pravoslavno naselenie i toa 13.959 `iteli (87,82%); Srbi 912 (5,73%); Romi 428 (2,69%); Albanci 352 (2,01%); Turci 17 (0,10%) i drugi 226 (1,41%). Spored polovata zastapenost ima 8.180 ma`i ili 51,5%, a 7.714 se `eni ili 48,5%.

Spored obrazovnata struktura, 95,7% od naselenieto na vozrast nad 10 godini e pismeno.

Kako rabotosposobno naselenie, na vozrast nad 15 godini, ima vkupno 12.639 gra|ani, od koi aktivni se 6.486, a neaktivni 6.153. Stapkata na nevrabotenost iznesuva 34,6%. Od vkupniot broj rabotosposobno naselenie, stapkata na vrabotenost e 37,7%.

Najgolem del se vraboteni vo grade`ni{tvoto (preku 50%), potoa vo industrijata (35%), vo nestopanskite dejnosti (5%), vo zemjodelstvoto (5%) i drugo.

Bruto doma{niot proizvod (BDP) po `itel iznesuva 11.964 SAD $. Vo poslednite pet godini prirodniot prirast na naselenieto iznesuva prose~no 1% godi{no.

4.1.12 Prirodno nasledstvo

Od oblasta na za{tita na prirodata (prirodno nasledstvo i biolo{kata i predelskata raznovidnost), urbanisti~kite planovi i proekti treba da se usoglasat so Prostorniot plan na Republikata na toj na~in {to, vrz osnova na re`imot za za{tita, }e se organizira raspored na aktivnosti i izgradba na objekti koi }e se usoglasat so barawata koi gi postavuva odr`livoto koristewe na prirodata i sovremeniot tretman na za{tita.

Posebno vnimanie pri za{titata na prirodata, treba da se obrne na na~inot, vidot i obemot na izgradbata {to se predviduva vo za{titenite prostori za da se odbegnat ili da se nadminat sudirite i koliziite so inkompatibilnite funkcii. Za taa cel e neophodno po~ituvawe na slednite principi: - optimalna za{tita na prostorite so isklu~itelna vrednost; - optimalna za{tita na proizvodnite prirodni potencijali i unapreduvawe na priodnite bogatstva; - za~uvuvawe na dominantnite karakteristiki na postojanata sostojba; - racionalna izgradba na infrastrukturata;

41

Page 42: IZVE[TAJ ZA STRATEGISKA OCENA NA @IVOTNATA SREDINAilinden.gov.mk/sites/default/files/dokumenti/Izveshtaj_za_strategiska... · 78/06) i Pravilnik za standardi i normativi za urbanisti~ko

- koncentracija i ograni~uvawe na izgradbata; - optimalna izgradba na rekreativnata infrastruktura; - pravilen izbor na soodvetna lokacija.

4.1.13 Kulturno - istorisko nasledstvo

Vo svoeto mileniumsko postoewe, ~ovekovata civilizacija od praistorijata do denes, na teritorijata na Republika Makedonija, ostavila zna~ajni tragi od vonredni kulturi, istoriski i umetni~ki vrednosti, koi go potvrduvaat postoeweto, kontinuitetot i indentitetot na makedonskiot narod na ovie prostori.

Prostorniot aspekt na nedvi`noto kulturno nasledstvo e predmet na analiza vo korelacija so dolgoro~nata strategija za ekonomski, op{testven i prostoren razvoj, odnosno strategija za za~uvuvawe i za{tita na toa nasledstvo vo uslovi na pazarno stopanstvo.

Republi~kiot zavod za za{tita na spomenicite na kulturata, za potrebite na Prostorniot plan na Republikata, izgotvi Eksperten elaborat za za{tita na nedvi`noto kulturno nasledstvo od posebno zna~ewe.

Inventarot sodr`i spisok na registrirani i evidentirani nedvi`ni kulturni dobra, {to podrazbira spisok na nedvi`nite parametri so utvrdeno svojstvo spomenik na kultura, odnosno na nedvi`nite predmeti za koi osnovano se pretpostavuva deka imaat spomeni~no svojstvo. Toa se: arheolo{ki lokaliteti, crkvi, manastiri, xamii, bawi, bezisteni, kuli, saat kuli, turbiwa, mavzolei, konaci, mostovi, zgradi, ku}i, stari ~ar{ii, stari gradski jadra i drugi spomenici so nivnite imiwa, lokacii, bliskite naseleni mesta, period na nastanuvawe i op{tinite vo koi se nao|aat spomenicite.

Soglasno so Zakonot za za{tita na kulturnoto nasledstvo („Sl. Vesnik na RM” br. 20/04), vidovi na nedvi`no kulturno nasledstvo se: spomenici, spomeni~ki celini i kulturni predeli.

Zna~aen del od nedvi`noto kulturno nasledstvo (okolu 45%), se nao|a vo ruralnite naselbi i ridsko-planinskite podra~ja, koi se celosno ili delumno napu{teni, {to zna~itelno ja uslo`nuva nivnata za{tita i koristewe.

Vo Arheolo{kata karta na Republika Makedonija, koja gi prou~uva predistoriskite i istoriskite sloevi na ~ove~kata egzistencija, od najstarite vremiwa do docniot sreden vek, na analiziranoto podra~je nema evidentirani arheolo{ki lokaliteti.

4.1.14 Industrija

Razvojot i prostornata razmestenost na industrijata pretstavuva klu~en faktor i dvi`e~ka sila za pottiknuvawe na razvojot na vkupnoto stopanstvo i modernizacija na drugite oblasti od stopanskiot i op{testveniot `ivot. Efikasnoto i uspe{noto sproveduvawe na nasokite i

42

Page 43: IZVE[TAJ ZA STRATEGISKA OCENA NA @IVOTNATA SREDINAilinden.gov.mk/sites/default/files/dokumenti/Izveshtaj_za_strategiska... · 78/06) i Pravilnik za standardi i normativi za urbanisti~ko

opredelbite za pottiknuvawe na razvojot na proizvodnite industriski dejnosti i nivno racionalno razmestuvawe vo prostorot gi determinira pozitivnite promeni i vo drugite segmenti na ekonomijata: porast na vrabotenosta, zgolemuvawe na bruto doma{niot proizvod, podobruvawe na `ivotniot standard i dr.

Vo oblasta na industrijata, vo periodot po osamostojuvaweto na zemjata, nastanaa va`ni promeni vo pogled na sopstvenosta, organiziranosta na rabotite i prestruktuiraweto na proizvodstvoto {to se od osobeno zna~ewe za poefikasnoto stopanisuvawe i zgolemuvawe na proizvodstvoto.

Vrz osnova na soznanijata i opredelbite na nacionalnata strategija za ekonomski razvoj na Republika Makedonija (MANU, 1997), kako i vrz osnova na dosega{niot razvoj, a osobeno konceptot na odr`liv razvoj, osnovnite nasoki i strate{ki opredelbi na dolgoro~niot razvoj na industrijata se slednite: tehnolo{ko prekonstruktuirawe, izvozna orientacija na vode~kite faktori i granki; po{iroko voveduvawe i razvoj na ekolo{ki-prostorno prifatlivo industrisko proizvodstvo so razvoj na {tedlivi tehnologii (vo odnos na prirodnite resursi, energijata i gorivoto i rabotnata sila) i/ili malootpadni (bezotpadni) tehnologii; zgolemuvawe na efikasnosta na proizvodstvoto; po~ituvawe na investicionite kriteriumi vrz baza na kontinuirano planirawe i prifa}awe na pazarnite kriteriumi na stopanisuvawe; strategija na razmestenost na industriskite kapaciteti koja ja respektira prostornata struktura na faktorite na razmestenosta, racionalniot raspored na materijalnite proizvodstveni fondovi, od aspekt na vkupniot prostor na Republikata i potrebite od kompleksen razvoj na odelni teritorijalni edinici; razvoj na malite pretprijatija, zaradi ostvaruvawe na konceptot na decentaraliziraniot razvoj i razmestenost na industrijata.

Razvojot na industrijata po oddelnite op{tini, osobeno pomalite, se o~ekuva da se ostvaruva so gradba na mali, fleksibilni kapaciteti i pogolema zastapenost me|u drugoto i na agroindustriskiot sektor.

Vrz ovie osnovi, vo naredniot period, industriskoto proizvodstvo se o~ekuva da bide zastapeno vo site op{tini i da ostvaruva raste` koj }e pridonese za zgolemuvawe na vrabotuvaweto, podobruvawe na uslovite za `iveewe na gra|anite na po{irokiot prostor na zemjata.

Soglasno opredelbite na Prostorniot plan na Republika Makedonija izgradbata i funkcioniraweto na prerabotuva~kite kapaciteti treba da bidat postaveni vrz principite za za{tita na `ivotnata sredina i istovremeno racionalno koristewe na zemji{teto.

Industrijata koja e vode~ka stopanska dejnost i dvigatel na razvojot na vkupnoto stopanstvo ima zna~ajno vlijanie vrz kvalitetot na `ivotnata sredina. Vo uslovi na usvoenata razvojna paradigma na odr`liv razvoj, naporite treba da se naso~at kon su{testveni promeni vo strategijata i politikata za razvoj i prostorna lokacija na industriski granki zasnovani na principite na ekolo{kata za{tita.

43

Page 44: IZVE[TAJ ZA STRATEGISKA OCENA NA @IVOTNATA SREDINAilinden.gov.mk/sites/default/files/dokumenti/Izveshtaj_za_strategiska... · 78/06) i Pravilnik za standardi i normativi za urbanisti~ko

4.2. Opis na sega{nata sostojba so `ivotnata sredina vo planskiot opfat

Osnoven preduslov za identifikacija na problemite so `ivotnata

sredina i postavuvawe na strate{ki celi za nadminuvawe i unapreduvawe na istite e identifikacijata i ocenata na sega{nata sostojba so mediumi na `ivotnata sredina (vozduh, voda, otpad, po~va, biodiverzitet, bu~ava) kako i so koristeweto na zemji{teto i prirodnite resursi vo op{tinata.

Vozduh

Soglasno Direktivite na Evropskata Unija, zagaduvaweto e neposredno ili posredno vnesuvawe, kako rezultat na ~ovekovite dejstvija, na materii, vibracii, toplina ili bu~ava vo vozduhot, vodata ili vo po~vata, koi {to mo`at da bidat {tetni po ~ovekovoto zdravje ili po kvalitetot na `ivotnata sredina, od koi {to mo`e da proizleze {teta po materijalniot imot ili koi {to gi naru{uvaat ili vlijaat vrz prirodnite ubavini i drugite legitimni na~ini na koristewe na `ivotnata sredina.

Kvalitetot na vozduhot e eden od pova`nite ~initeli na koi treba da se vnimava pri planirawe na prostorot zaradi spre~uvawe na degradacija na istiot so implementacija na planskiot dokument.

Pogolema grupa na polutanti vo ambientalniot vozduh se emitiraat preku sistemot za odveduvawe na otpadni gasovi od soobra}ajnite sredstva kako: CO, VOC (volatilni organski soedinenija), NO2, TSP (vkupni suspendirani ~esti~ki), SO2, CO2, olovni soedinenija. Toa nastanuva preku sogoruvawe na fosilnite goriva vo motorite i VOC emisiite zaedno so isparuvawe na gorivata vo soobra}ajnite sredstva.

Emisijata na CO, VOC i TPS se posledica od nekompletno sogoruvawe na gorivata, a isto taka i kako posledica na promenlivata optovarenost i uslovite na vozewe. Tie zavisat od na~inot na vozewe, tipot na motorot, goleminata i sostojbata na motorot.

Visokata vnatre{na temperatura vo motorite pri sogoruvawe na gorivoto e pri~ina za formirawe na NO2 emisijata i CO2 i olovoto se posledica na prisustvoto na sulfurni i/ili olovni soedinenija vo motornite goriva.

Se smeta deka vo izduvnite gasovi na vozilata ima duri 180 organski komponenti kako {tetni materii ~ija koncentracija e najgolema na mesta so zgolemen broj na vozila i rabota na motorite vo mesto ili zapirawe, koga emisijata na toksi~ni materii vo odnos na brzinata na dvi`ewe od 70 km/~ e pogolema za 2,5 pati. Spored istra`uvawata vo ovoj domen, se smeta deka na 1000 litri sogoren benzin vo motornite vozila, vo atmosferata emitira 98 kg jaglen monoksid, 6-8 azotni oksidi, 4-5 kg sulfurni soedinenija i 0,5 kg olovo.

Emisionite faktori na zagaduva~ki materii se pretstaveni vo slednata tabela:

44

Page 45: IZVE[TAJ ZA STRATEGISKA OCENA NA @IVOTNATA SREDINAilinden.gov.mk/sites/default/files/dokumenti/Izveshtaj_za_strategiska... · 78/06) i Pravilnik za standardi i normativi za urbanisti~ko

Soedinenie Benziski motori Dizel motori

Sulfur dioksid 0,4 4,5

Azotni oksidi 20 90

Organski volatili 40 110

Vkupni suspendirani ~esti~ki 3 15

Jaglenoroden monoksid 220 90

Olovo 0,45 0

Vlijanieto na toksi~nite gasovi mo`e da ostavi posledici na lu|eto

koi se direktno i dolgovremeno izlo`eni na istite i toa preku nivnoto direktno dejstvo (vdi{uvawe) i indirektno. ^adot, na primer, dejstvuva prete`no na di{nite organi, na ko`ata i sli~no, a jaglerodnite oksidi deluvaat kako silni otrovi i antioksidanti.

Maksimalno dozvoleni koli~ini na {tetni materii spored zakonskata regulativa treba da se dvi`at vo slednite granici:

Komponenti Emisiono koli~estvo Emisioni koncentracii

MKD (g/h) MKD (mg/m3)

olovo 25 5

azotni oksidi 5000 500-800

jaglevodorodi / 500

formaldehid 100 20

cvrsti ~esti~ki / 130

jaglen monoksid / 650

jaglen dioksid / 2,5

Kako zagaduva~i na vozduhot na teritorijata na op{tinata se javuvaat:

Rafinerijata „Okta”, organizaciite koi imaat kotlari i individualnite lo`i{ta. Merewata na kvalitetot na vozduhot vo op{tinata ne se vr{at, osven preku mernata stanica vo krugot na Rafinerijata.

Uslovite za za{titata na kvalitetot na vozduhot i drugite segmenti na `ivotnata sredina {to se zagrozeni so zagaduvaweto na vozduhot se obebzeduvaat so primena na na~elata za odr`liv razvoj, na~elata za celosno planirawe i primena na najdobro dostapnite i primenlivi tehnologii, tehni~ki re{enija i merki.

Voda

Kolku vodite vo odreden prostor mo`e da se smetaat za voden resurs zavisi od mo`nosta za nivno iskoristuvawe, odnosno od mo`nosta za realizirawe na vodostopanski re{enija so koi vodite }e se iskoristat za pokrivawe na potrebite od voda za naselenieto, zemjodelstvoto, industrijata i za{titata na `iviot svet. Vodata kako resurs ja ima mnogu pomalku od prisutnite vodi {to treba da se ima sekoga{ vo predvid pri planiraweto za nejzino iskoristuvawe.

45

Page 46: IZVE[TAJ ZA STRATEGISKA OCENA NA @IVOTNATA SREDINAilinden.gov.mk/sites/default/files/dokumenti/Izveshtaj_za_strategiska... · 78/06) i Pravilnik za standardi i normativi za urbanisti~ko

Za podmiruvawe na potrebite na voda najzna~ajni se povr{inskite vodi, bidej}i tie se najrasprostraneti, najbliski se do mestata na ~ovekovata aktivnost, obezbeduvaat `ivot i razvoj na ekosistemot.

Izda{nosta na podzemnite vodi zavisi od klimatskite, morfolo{kite i hidrogeolo{kite karakteristiki na prostorot. Ovie vodi poradi posebniot kvalitet se zna~ajni i mo`e da bidat korisni za pokrivawe na potrebite od voda.

Na celata teritorija na op{tina Ilinden, vo naselenite mesta, nema izgradeno kanalizacionen sistem za zafa}awe i odveduvawe na fekalnite i atmosferskite otpadni vodi, a problemot so otpadnite vodi kaj doma}instvata i stopanskite subjekti e re{avan individualno.

Seto ova pretstavuva seriozen izvor na zagaduvawe na `ivotnata sredina, osobeno na po~vata i podzemjeto i oformuva `ari{ta na najrazli~ni zarazni zaboluvawa.

Otpad Komunalen otpad pretstavuva sekakov vid na otpad {to se producira od doma}instvata, javnite i ekonomskite ustanovi i pretprijatija i instituciite na edna urbana sredina. Otpadot {to se producira od industrijata, zemjodelieto i rudarstvoto, kako i patogenite ostatoci od izumreni `ivotni ne spa|aat vo ovoj vid na otpad.

Vo minatoto, otpadot {to go sozdaval ~ovekot od zadovoluvaweto na svoite `ivotni potrebi bil vo koli~ini i oblik {to prirodata bila sposobna sama da go razgradi do oblik na izvorna materija, so {to se vospostavila ramnote`a pome|u ~ovekot i negovata okolina. Me|utoa, vo ponovo vreme na intenziven industrisko tehnolo{ki razvoj od edna strana i demografskata eksplozija i pregolema gustina vo naselenost od druga, svedoci sme na superprodukcija na cvrst otpad vo koli~ini i oblik koj prirodata nemo`e samostojno da go razgradi so {to se naru{uva ramnote`ata pome|u ~ovekot i negovata `ivotna okolina. Cvrstiot otpad se pove}e gi osvojuva zemjenite povr{ini, ja zagaduva po~vata, vozduhot i povr{inskite i podzemnite vodi.

Sobiraweto i transportiraweto na komunalniot otpad se vr{i so specijalni vozila za taa cel. Javnoto komunalno pretprijatie „Ilinden” vr{i usluga na sobirawe, transportirawe i deponirawe na komunalniot otpad na teritorija na Op{tina Ilinden. Deponiraweto na komunalniot otpad i drugi vidovi na neopasen otpad se vr{i vo lokalnata deponija Drisla.

Problemot so formiraweto, obnovuvaweto i upornoto koristewe na divi deponii na podra~jeto na op{tinata e zagri`uva~ko. Od vkupno 16000 m2 povr{ina pod |ubri{ta sanirani se 10000 m2 ili 60%.

Od vkupnite tro{oci za upravuvawe so otpadot, 31% otpa|a na sobirawe od korisnicite, 13% sobirawe od ulicite, 27% transport, 29% odlagawe vo sanitarna deponija.

46

Page 47: IZVE[TAJ ZA STRATEGISKA OCENA NA @IVOTNATA SREDINAilinden.gov.mk/sites/default/files/dokumenti/Izveshtaj_za_strategiska... · 78/06) i Pravilnik za standardi i normativi za urbanisti~ko

Ne postoi lokalna mre`a za sledewe i upravuvawe so neopasen otpad. Od parametrite za otpadot se sledat samo parametrite: koli~estvo sozdaden otpad i kolki~estvo otstranet otpad.

Prisustvoto na otpadot i postapuvaweto so nego producira negativni efekti vrz kvalitetot na `ivotnata sredina, osobeno vrz kvalitetot na vozduhot, zemji{teto, vodite, `iviot svet a preku niv i vrz zdravjeto na lu|eto i vkupniot kvalitet na `ivotot. Od divite deponii i neza{titenite deponii se raznesuvaat positni delovi od otpadot, pra{ina i neprijatna mirizba, a goreweto na otpadot vo divite deponii producira ~ad so {tetni produkti na sogoruvawe, a vo vozduhot postojano se osloboduva deponiski gas (metan).

Bu~ava

Na nivo na Republika Makedonija mereweto na nivoto na bu~ava se meri od strana na Ministerstvoto za `ivotna sredina i prostorno planirawe i Republi~kiot Zavod za zdravstvena za{tita so svojata mre`a na regionalni zavodi.

Problemot na bu~ava na podra~jeto na op{tina Ilinden dosega ne e analiziran i istra`uvan. Vo ovoj region izvorite na sozdavawe na bu~ava ne se od takov vid da ovoj problem vo `ivotnata sredina pretstavuva zna~itelna zakana za zdravjeto na lu|eto.

Bu~avata proizleguva od urbanite aktivnosti i toa:

Soobra}aj;

Proizvodni i delovni procesi;

Bu~ava od enterierno poteklo (stambeni zgradi, trgovsko delovni centri i sl).

4.3. Sega{ni problemi so `ivotnata sredina vo i okolu planskiot opfat

Problemite so `ivotnata sredina vo op{tina Ilinden i

predmetniot opfat, bea identifikuvani preku analiza na postoe~kata sostojba so `ivotnata sredina za op{tina Ilinden i se evidentirani klu~nite problemi i predlo`eni se merki vo oblik na Akcionen plan za nivno nadminuvawe.

Najosetlivi elementi na `ivotnata sredina vo predmetniot opfat (Elementi na SOV@S)

Vodi Vozduh Otpad Klimatski Naselenie Materijalni

faktori dobra

Elementi na SOV@S

Problemite so generirawe na otpadot se razgleduvaat kako vlijanie vrz povr{inskite i podzemnite vodi, vlijanie na zagaduvaweto na po~vite i

47

Page 48: IZVE[TAJ ZA STRATEGISKA OCENA NA @IVOTNATA SREDINAilinden.gov.mk/sites/default/files/dokumenti/Izveshtaj_za_strategiska... · 78/06) i Pravilnik za standardi i normativi za urbanisti~ko

indirektno kako vlijanie vrz kvalitetot na vozduhot i po~vite i sozdavaweto na stakleni~ki gasovi (klimatski promeni).

Vrz osnova na evidentirawe na najosetlivite elementi na `ivotnata sredina vo planskiot opfat koi se narekuvaat i elementi na Strategiska ocena na `ivotnata sredina (Elementi na SOV@S) se vospostavuvaat celi na strategiska ocena na `ivotna sredina (Celi na SOV@S) i se definirani mo`ni indikatori za sekoja cel.

Vo procesot na Strategiska ocena na vlijanie na planskiot dokument vrz `ivotnata sredina va`no e da se vidi kako, na koj na~in, so koja ja~ina i intenzitet celite na planskiot dokument vlijaat vrz celite na SO@S so cel da se predvidat merki za spre~uvawe na vlijanijata i da se predlo`i soodveten plan za monitoring na indikatorite za sekoja cel na SO@S.

Na slednata tabela se prika`ani sega{nite problemi so elementite na `ivotnata sredina:

Elementi na Strategiskata Problem Relevantno opften

ocena na `ivotna sredina problem

Vozduh Naru{en kvalitet na vozduhot od zgolemen soobra}aj h

Nemawe kvalitetna medicinska baza na podatoci vo odnos na zaboluvawata predizvikani od zagaduvaweto na vozduhot h

Voda Broj na postaveni filtri soglasno otpadnite materii h

Necelosen monitoring za kvalitetot i kvantitetot na povr{inskite, podzemnite i otpadnite vodi h

Otpad Postoewe na divi deponii h

Nepostoewe deponija za otpad {teten po zdravjeto na lu|eto h

Po~va

Zagaduvawe na po~vata so hemiski sredstva (osobeno vo industriskata zona na op{tinata) h

Divi deponii na teritorijata h

Predel Uzurpacija i degradacija na prostorot h

Nedovolna zastapenost na parkovi i zeleni povr{ini h

Naselenie Niska ekolo{ka svest kaj gra|anite vo op{tinata h

Nevrabotenost h

Klimatski faktori Koristewe na ogrevno drvo za zatopluvawe h

Nepostoewe strategija za iskoristuvawe na alternativni izvori na energija h

Materijalni dobra Postoewe na bespravni gradbi h

Sega{nite problemi so elementite na `ivotnata sredina

48

Page 49: IZVE[TAJ ZA STRATEGISKA OCENA NA @IVOTNATA SREDINAilinden.gov.mk/sites/default/files/dokumenti/Izveshtaj_za_strategiska... · 78/06) i Pravilnik za standardi i normativi za urbanisti~ko

5. Sostojba bez implementacija na planskiot dokument

Pri realizacija na Planskiot dokument za LUPD za otkupno

prerabotuva~ki centar na ovo{je, zelen~uk i {umski plodovi na KP br. 1364/1 i KP br. 1364/2 KO Kadino, op{tina Ilinden se razgleduva opcijata bez da se sprovede (bussiness as usual) planska aktivnost, odnosno rabotite da ostanat vo prvobitnata polo`ba.

Vo konkretniov slu~aj dokolku LUPD za otkupno prerabotuva~ki centar na ovo{je, zelen~uk i {umski plodovi na KP br. 1364/1 i KP br. 1364/2 KO Kadino, op{tina Ilinden ne se sprovede, se o~ekuvaat slednive posledici:

Pojava na nekompatibilni dejnosti;

Zemji{teto i ponatamu }e ostane zemji{te so pomala ekonomska vrednost;

Nekontrolirana izgradba na bespravni objekti;

Naru{uvawe na kvalitetot na mediumite vo `ivotnata sredina;

Intenzivno zagaduvawe so otpadni materii (cvrst, komunalen i drugi vidovi otpad) i postoewe na divi deponii;

Intenzivno zagaduvawe na podzemnite vodi i po~vata;

Namaleni prihodi vo op{tinskiot buxet;

Otsustvo na finansiski investirawa {to bi se dovelo do slab ekonomski razvoj na stopanstvoto;

Porast na migracija;

Namalen `ivoten standard;

Nerealizacijata na planskiot opfat }e se ispu{ti mo`nosta za ekonomski-odr`liv razvoj.

49

Page 50: IZVE[TAJ ZA STRATEGISKA OCENA NA @IVOTNATA SREDINAilinden.gov.mk/sites/default/files/dokumenti/Izveshtaj_za_strategiska... · 78/06) i Pravilnik za standardi i normativi za urbanisti~ko

6. Alternativi i ~initeli za izbor na alternativa

Realizacijata na LUPD za otkupno prerabotuva~ki centar na ovo{je, zelen~uk i {umski plodovi na KP br. 1364/1 i KP br. 1364/2 KO Kadino, op{tina Ilinden e od osobeno zna~ewe za realizirawe namenski sodr`ini i funkcionalna operacionalizacija za razvoj na planskiot opfat i op{tinata.

So izrabotkata na ovoj LUPD prostorot dobiva nova mo`nost za urbanisti~ka razrabotka i realizacija.

Od osobeno zna~ewe za izgotvuvawe na Strategiskata ocena, a voedno i standardna postapka e da se izanalizira varijantata (Bussines as usual scenario), odnosno opcijata od nesproveduvawe na planskoto re{enie so {to sostojbata bi ostanala vo prvobitnata sostojba. Vo toj slu~aj se o~ekuva deka fakti~kata sostojba na terenot voop{to nema da se promeni, i ekonomskata pasivnost }e prodol`i.

Vo slu~aj na nerealizirawe na planskiot opfat se o~ekuva da:

Socijalno-ekonomskiot status na naselenieto }e inicira pogolema stagnacija;

Prodol`uvawe na trendot migracija na naselenieto;

Namaluvawe na vrednosta na zemji{teto;

Uzurpacija na prostorot so divogradbi i drugi neplanski i nekompatibilni sodr`ini;

Neplansko i neorganizirano ureduvawe na prostorot so {to negativno }e se odrazi vrz mediumite vo `ivotnata sredina;

Vo slu~aj na realizirawe na planskiot opfat se o~ekuvaat nekolku pozitivni aspekti:

- Odli~na dispozicija vo odnos na soobra}ajnata povrzanost so gradot Skopje;

- Blizina na `elezni~ka mre`a; - Povolna geografska polo`ba; - Dobri mikroklimatski uslovi; - Odli~na dispozicija vo odnos na soobra}ajnata povrzanost; - Otvarawe novi rabotni mesta; - Razvoj na industrijata; - Izgradbata na predvidenata sodr`ina }e ovozmo`i zgolemen

stepen na urbanizacija so maksimalno iskoristuvawe na prostorot, ostvaruvawe na funkcii so direktni ili indirektni ekonomski efekti.

So realizacija na planot se ovozmo`uva lokacijata da prerasne kako edinstvena prostorna i funkcionalna celina koja }e dade golem doprinos za razvojot na lokalnata i nacionalna ekonomija, istovremeno imaj}i go za cel animiraweto na interesot na stranski investitori za realizacija na predlo`enata programa kako orientacija vo aktuelnite ekonomski tendencii na dr`avata.

50

Page 51: IZVE[TAJ ZA STRATEGISKA OCENA NA @IVOTNATA SREDINAilinden.gov.mk/sites/default/files/dokumenti/Izveshtaj_za_strategiska... · 78/06) i Pravilnik za standardi i normativi za urbanisti~ko

7. Pretpostaveni vlijanija vrz mediumite na `ivotnata sredina

Pojavite koi kako pretpostavka mo`e da se javat od implementacijata

na LUPD za otkupno prerabotuva~ki centar na ovo{je, zelen~uk i {umski plodovi na KP br. 1364/1 i KP br. 1364/2 KO Kadino, op{tina Ilinden, mo`e da se analiziraat od negativen i pozitiven aspekt. Izve{tajot za Strategiska ocena gi zema vo predvid vlijanijata vrz site mediumi na `ivotnata sredina, biolo{kata raznovidnost, prirodata, predelot, kulturnoto nasledstvo, lu|eto kako i vlijanijata vrz socio-ekonomskite mo`nosti vo op{tina Ilinden.

Izve{tajot za strategiska ocena na `ivotnata sredina ne gi analizira poedine~nite razvojni proekti, tuku vlijanijata vrz mediumite na `ivotnata sredina od generalen aspekt. Zna~i, so izve{tajot se pravi samo procenka na mo`nite vlijanija vrz `ivotnata sredina, dodeka vo podocne`nite fazi, preku Studiite za ocena na vlijanie vrz `ivotnata sredina ili Elaboratite za za{tita na `ivotnata sredina {to se zakonska obvrska na osnova na uka`anite rizici se pravat detalni analizi i preporaki.

Soglasno Zakonot za `ivotna sredina i Uredbata za opredeluvawe na kriteriumite vrz osnova na koi se utvrduva potrebata za sproveduvawe na postapkata za ocenka na vlijanijata vrz `ivotnata sredina potrebno e da se utvrdi potreba za sproveduvawe na postapka za ocenka na vlijanieto na proektot vrz `ivotnata sredina. Potrebata od ocena na vlijanijata vrz `ivotnata sredina ja donesuva Organot na dr`avnata uprava nadle`en za rabotite od oblasta na `ivotnata sredina. Soglasno Zakonot za `ivotna sredina, kako i Zakonot za za{tita na prirodata, pravnite ili fizi~kite lica koj vr{at dejnosti ili aktivnosti koi ne spa|aat vo proektite za koi se sproveduva postapka za ocena na vlijanieto vrz `ivotnata sredina se dol`ni da izgotvat Elaborat za za{tita na `ivotnata sredina, so cel da se oceni vlijanieto na dejnostite ili aktivnostite vrz `ivotnata sredina, pred da zapo~nat so sproveduvawe na proektot i istiot da go dostavat do organot nadle`en za odobruvawe na sproveduvaweto na proektot.

Vlijanie vrz demografskiot faktor

Realizacijata na predvidenata sodr`ina od planskiot opfat ne samo {to }e ja zapre ekonomskata migracijata na lokalnoto naselenie tuku i }e pretstavuva pozitiven stimul za demografskiot razvoj. Isto taka, }e ima pozitivni vlijanija na dolgoro~na osnova i na zgolemuvawe na natalitetot, kako u{te eden pozitiven element na demografskiot razvoj. Ova od pri~ina {to investicionite vlo`uvawa za realizacija na ovaa planska sodr`ina }e zna~at otvarawe na novi rabotni mesta i zgolemuvawe na `ivotniot standard i kvalitetot na `iveeweto.

51

Page 52: IZVE[TAJ ZA STRATEGISKA OCENA NA @IVOTNATA SREDINAilinden.gov.mk/sites/default/files/dokumenti/Izveshtaj_za_strategiska... · 78/06) i Pravilnik za standardi i normativi za urbanisti~ko

Vlijanie vrz ~ovekovoto zdravje

Zaradi namenata na objektot ne se o~ekuva istiot da predizvika negativni vlijanija vrz zdravjeto na lokalnoto naselenie. Vo odnos na vlijanieto vrz ~ovekovoto zdravje ne se o~ekuvaat negativni vlijanija imaj}i ja, pred se vo predvid namenata. Mo`ni vlijanija bi imalo pri izgradba na objektot, no toa }e bide samo vo period na izgradbata za {to }e se predvidat posebni merki vo ponatamo{nite dokumenti za vlijanie vrz `ivotnata sredina.

So implementacijata na planot mo`e da se predizvikaaat eventualno odredeni vlijanija vrz zdravjeto na lu|eto od aspekt na:

Nepravilno upravuvawe so `ivotnata sredina;

Nepravilno postapuvawe so otpadot od ras~istuvaweto na terenot vo podgotvitelnite aktivnosti. Poradi transportot na grade`en materijal, rabotnata sila, kako i

bu~avata predizvikana od zgolemeniot soobra}aj koja mo`e da se poka~i, no samo vo periodot na grade`nata faza. Emisijata na pra{ina i izduvni gasovi od motornite vozila i te{kata mehanizacija }e se poka~at poradi izveduvawe na grade`ni aktivnosti.

Obezbeduvaweto na parkovsko i za{titno zelenilo i ostanato hortiklulturno ureduvawe na prostorot }e bide vo funkcija na podobruvawe na zdravjeto na lu|eto.

Podetalna analiza od eventualnite vlijanija vrz ~ovekovoto zdravje }e se razgledaat vo ponatamo{nite fazi preku izrabotkata na studiite za ocenka za vlijanieto na `ivotnata sredina ili elaboratite za za{tita na `ivotnata sredina od razli~ni aspekti na mediumite na `ivotnata sredina {to e i zakonska obvrska.

Vlijanie vrz socio-ekonomskata sostojba

Implementacijata na LUPD za otkupno prerabotuva~ki centar na ovo{je, zelen~uk i {umski plodovi na KP br. 1364/1 i KP br. 1364/2 KO Kadino, op{tina Ilinden }e ima pozitivno vlijanie vrz socio-ekonomskite razvoj na op{tinata, otvarawe na novi rabotni mesta, zgolemuvawe na stapkata na ekonomski rast, stimulirawe na razvojot na ostanatite dejnosti, proektiraweto, komunalnite dejnosti, grade`ni{tvoto, trgovijata i sl., zgolemuvawe na prihodite na lokalnata samouprava, podobruvawe na komunalnata infrastruktura i uredenost na prostorot.

Vlijanie vrz kvalitetot na ambientniot vozduh

So LUPD za otkupno prerabotuva~ki centar na ovo{je, zelen~uk i {umski plodovi na KP br. 1364/1 i KP br. 1364/2 KO Kadino, op{tina Ilinden ne se o~ekuvaat osobeni vlijanija vrz ambientniot vozduh. Odredeni kratkoro~ni vlijanija vrz kvalitetot na vozduhot se o~ekuvaat vo

52

Page 53: IZVE[TAJ ZA STRATEGISKA OCENA NA @IVOTNATA SREDINAilinden.gov.mk/sites/default/files/dokumenti/Izveshtaj_za_strategiska... · 78/06) i Pravilnik za standardi i normativi za urbanisti~ko

vreme na gradba-izvedbata na zemjeni i grade`ni raboti pri {to se o~ekuva pojava na pra{ina, kako fugitivna emisija na najsitni ~esti~ki na pra{ina i pesok.

Treba da se napomene deka vo ramkite na planskiot opfat se o~ekuva zgolemena frekvencija na vozila, no ne se o~ekuva deka toa }e bide dopolnitelno naru{uvawe na kvalitetot na ambientalniot vozduh. So novite ekolo{ki goriva i sovremenite tehnologii i tehniki na sogoruvawe na istite namaluvaweto na emisiite }e bidat reducirani ili svedeni na minimum.

Eventualnite vlijanija vrz kvalitetot na ambientniot vozduh }e bidat detalno analizirani pri izrabotkata na studiite za ocenka za vlijanieto vrz `ivotnata sredina ili elaboratite za za{tita na `ivotnata sredina {to se zakonska obvrska.

Vlijanie predizvikano od zgolemena bu~ava

Vo faza na implementacija na planiranite aktivnosti za

infrastrukturno opremuvawe na planskiot opfat i izgradba na infrastrukturnata mre`a treba da se o~ekuva zgolemena bu~ava. Kako izvori na bu~ava }e se javi grade`nata mehanizacija.

Na lokalitetot vo ovaa faza ne se predvideni sodr`ini koi bi mo`ele da bidat izvori na {tetna bu~ava.

Dokolku pri implementacija na planskiot opfat se primenat merkite definirani soglasno Сtrategiskata ocena na vlijanijata vrz `ivotnata sredina od sekoja posebna aktivnost }e se namalat o~ekuvanite efekti od zgolemena bu~ava i }e se svedat na dozvolenite nivoa, vo soglasnost so Zakonot za bu~ava.

Vlijanie od vibracii

Vo planskata zada~a za realizacija ne se predvideni dejnosti koi }e

produciraat postojani izvori na vibracii, osven vo periodot na izgradba na objektot. Ovie vlijanija se od nezna~itelen karakter i so ograni~en intenzitet i vremetraewe.

Pocelosna analiza od site aspekti na vlijanijata od vibracii }e bidat predmet na posebni studii ili elaborati soglasno Zakonot.

Vlijanie vrz kvalitetot na vodite

So planskiot koncept za vodosnabduvawe na planiraniot prostor se planira istiot da se re{i so povrzuvawe na postojnata vodovodna mre`a soglasno uslovite od JKP Vodovod.

Identifikuvani izvori na emisii na otpadni vodi vo opfatot se sanitarnite i otpadnite vodi. Ako nepravilno se upravuva so istite mo`e negativno da vlijaat vrz povr{inskite i podzemnite vodi i da go zagrozat

53

Page 54: IZVE[TAJ ZA STRATEGISKA OCENA NA @IVOTNATA SREDINAilinden.gov.mk/sites/default/files/dokumenti/Izveshtaj_za_strategiska... · 78/06) i Pravilnik za standardi i normativi za urbanisti~ko

kvalitetot na okolnoto zemji{te. Swe prepora~uva da se vr{i tretman na fekalnite vodi i otpadnite vodi. Planirano e kako recipient na pre~istenata otpadna voda da bide najbliskiot postoe~kiot otvoren kanal.

Vo ovaa faza, pri izveduvawe na grade`nite raboti, ne se o~ekuvaaat emisii na otpadni vodi, a isto taka i vo celina pri izveduvawe na predvidenite grade`ni raboti na celokupniot opfat na lokacijata ne se o~ekuva sozdavawe na otpadni vodi koi mo`e da vlijaat negativno kako na lokacijata taka i po{iroko vrz `ivotnata sredina.

Isto taka, vo ovoj opfat }e se sozdava atmosferska voda od pokrivite i parking prostorite. Atmosferskata voda koja }e se sozdava od pokrivite na objektite ne pretstavuva opasnost da ja zagadi okolinata.

Vodata od asfaltnata povr{ina koja }e se sozdava na prostorot koj }e bide namenet za manipulativen prostor za vozilata i parking prostor }e ima pojava na istekuvawe od masti i masla od avtomobilite, pri {to mo`e da predizvika zagaduvawe na povr{inskite i podzemni vodi.

Podetalna analiza od eventualnite vlijanija vrz kvalitetot na vodite }e se razgledaat vo ponatamo{nite fazi preku izrabotkata na studiite za ocenka za vlijanieto na `ivotnata sredina ili elaboratite za za{tita na `ivotnata sredina {to se zakonska obvrska.

Vlijanie vrz po~vata

Vlijanija vrz po~vata mo`e da proizlezat od nesoodvetno upravuvawe so otpadnite vodi, generiraniot otpad, izduvnite gasovi od prevoznite sredstva i sl.

Zna~ajni vlijanija vrz po~vata ne se o~ekuvaat, bidej}i vo Planot se predvideni merki i aktivnosti za upravuvawe so otpadnite vodi i otpadot.

So funkcioniraweto na opfatot, izduvnite gasovi od transportnite sredstva i emisiite vo vozduh od kapacitetot mo`e da vlijaat vrz zagaduvaweto na po~vata.

Obemot i intenzitetot na vlijanijata vrz po~vata }e bidat analizirani pri izrabotkata na studiite ili elaboratite za za{tita na `ivotnata sredina.

Vlijanie vrz predelot

Implementacijata na LUPD za otkupno prerabotuva~ki centar na ovo{je, zelen~uk i {umski plodovi na KP br. 1364/1 i KP br. 1364/2 KO Kadino, op{tina Ilinden ne se o~ekuvaat negativni vlijanija vrz predelot.

Implementacijata na planot }e ima pozitivno vlijanie na predelot, pred se, od pri~ina {to deluva kako edna osmislena urbana celina vo koja pokraj stopanskite i stambenite objektite da se predvidat i zeleni povr{ini so hortikulturno ureduvawe i drugi za taa cel i funkcija planski sodr`ini.

54

Page 55: IZVE[TAJ ZA STRATEGISKA OCENA NA @IVOTNATA SREDINAilinden.gov.mk/sites/default/files/dokumenti/Izveshtaj_za_strategiska... · 78/06) i Pravilnik za standardi i normativi za urbanisti~ko

Vlijanie vrz kulturnoto nasledstvo

Kulturnoto nasledstvo na regionot e simbioza na neprocenlivi materijalni i duhovni vrednosti vo edna urbanisti~ko-arhitektonska celina so~inuvaj}i neraskinlivo edinstvo na tradicionalni i umetni~ki vrednosti i kni`evni, dokumentacioni fondovi, po~nuvaj}i od praistorijata do denes.

Na samiot planski opfat ne se evidentirani arheolo{ki ili kulturni spomenici i spored toa ne se o~ekuvaat negativni vlijanija vrz kulturnoto nasledstvo.

Spored Zakonot, dokolku se pojavi nekoe arheolo{ko nao|ali{te }e se postapi soglasno odredbite od ~len 65 od Zakonot za za{tita na kulturnoto nasledstvo („Sl. Vesnik na RM” br. 20/04, 115/07 i 18/11).

Vlijanie vrz biodiverzitetot (flora i fauna)

So LUPD za otkupno prerabotuva~ki centar na ovo{je, zelen~uk i {umski plodovi na KP br. 1364/1 i KP br. 1364/2 KO Kadino, op{tina Ilinden ne mo`e da se predizvikaat odredeni vlijanija vrz florata i faunata bidej}i dosega ne se identifikuvalo postoewe na posebni primeroci.

Vlijanie vrz materijalnite dobra

Implementacijata na LUPD za otkupno prerabotuva~ki centar na

ovo{je, zelen~uk i {umski plodovi na KP br. 1364/1 i KP br. 1364/2 KO Kadino, op{tina Ilinden, }e ja zgolemi ekonomskata vrednost na zemji{teto.

Vlijanie po odnos na generirawe na otpad

Pri realizacija na planot za o~ekuvawe e genererirawe na grade`en i zemjen otpad. So planskiot dokument da se predvidi otpadot pri gradbata soodvetno da se sobira i prevzema, a del od nego da se iskoristi vo tamponirawe na pristapnite delovi i pokrivawe na iskopite.

Primarnata selekcija na komunalniot otpad da bide predvideno kako kontinuirana aktivnost.

Se prepora~uva site ovie aktivnosti da bidat opfateni so izrabotkata na studiite ili elaboratite soglasno Zakonot.

Vlijanie od nesre}i i havarii

Mo`ni nesre}i i havarii koi bi nastanale od implementacijata na ovoj planski opfat e pojava na po`ar, elementarni nepogodi i drugi

55

Page 56: IZVE[TAJ ZA STRATEGISKA OCENA NA @IVOTNATA SREDINAilinden.gov.mk/sites/default/files/dokumenti/Izveshtaj_za_strategiska... · 78/06) i Pravilnik za standardi i normativi za urbanisti~ko

havarii. Vo planskiot opfat se razraboteni merki za za{tita na ~ovekot, materijalnite dobra i `ivotnata sredina od prirodnite katastrofi.

Za uspe{no funkcionirawe na za{titata od nesre}i i havarii predvideni se merki za za{tita od po`ari, odnosno site objekti se locirani taka da se pristapni za po`arnite vozila, a {irinata na pristapot da ovozmo`uva lesna podgotovka i stavawe vo dejstvo na potrebnata oprema za borba protiv po`arot i spasuvawe na lu|eto. Ivi~nicite na pristapniot pat mora da bidat zakoseni poradi lesen pristap na po`arnite vozila do objektite.

Planiraweto i izrabotkata na tehni~kata dokumentacija treba da e vo soglasnost so zakonot za za{tita na po`ar.

Detalnata analiza na ovie vlijanija }e bide so studiite ili elaboratite soglasno Zakonot i se obvrska da se izgotvat vo podocne`nite fazi na realizacija na investicijata.

56

Page 57: IZVE[TAJ ZA STRATEGISKA OCENA NA @IVOTNATA SREDINAilinden.gov.mk/sites/default/files/dokumenti/Izveshtaj_za_strategiska... · 78/06) i Pravilnik za standardi i normativi za urbanisti~ko

8. Merki za za{tita, namaluvawe i neutralizirawe na zna~ajnite vlijanija vrz `ivotnata sredina od

implementacija na planskiot dokument

So Zakonot na `ivotna sredina („Sl. Vesnik na RM” br. 53/05, 81/05, 24/07, 159/08, 83/09, 48/10, 124/10 i 51/11) kako i ostanatite zakoni i podzakonski akti se uredeni pravata i dol`nostite na Republika Makedonija i na Op{tina Ilinden, kako i pravata i dol`nostite na pravnite i fizi~kite lica, vo obezbeduvaweto uslovi za za{tita i za unapreduvawe na `ivotnata sredina, zaradi ostvaruvawe na pravoto na gra|anite na zdrava i `ivotna sredina.

Ovoj Izve{taj, koj se bazira na relevantnite podatoci od Prostorniot plan, Nacionalniot Ekolo{ki Akcionen Plan, sektorskite studii, za odredeni oblasti, kako i podatoci utvrdeni na samiot lokalitet, predviduva i merki za za{tita na `ivotnata sredina od vlijanijata koi se o~ekuvaat so implementacijata na planskata dokumentacija.

Za realizacija na sistemot za za{tita na `ivotnata sredina potrebno e da se po~ituva:

- Selektirano i organizirano deponirawe na otpadot; - Soodveten tretman na otpadnite vodi; - Ozelenuvawe na dvornite povr{ini; - Za~uvuvawe na ambientalnite, estetskite i rekreativnite

potencijali na prostorot; - Izgradba na sovremena infrastruktura; - Zagaduva~ot e dol`en da gi nadomesti tro{ocite za otstranuvawe na

opasnosta od zagaduvawe na `ivotnata sredina, da gi podnese tro{ocite za sanacija, kako i da ja stavi vo funkcija `ivotnata sredina vo sostojba kako pred o{tetuvaweto;

- Dosledno sproveduvawe na planot.

- Merki za namaluvawe na vlijanijata vrz demografskiot faktor

Implementacijata na planskiot dokument pozitivno }e vlijae na demografskiot razvoj i zatoa ne se predviduvaat merki za za{tita.

- Merki za namaluvawe na vlijanijata vrz ~ovekovoto zdravje

Integralnata realizacija na predlo`enite merki vo site fazi na investicioniot ciklus e vo nasoka na namaluvawe na mo`nite negativni vlijanija vrz `ivotnata sredina koi mo`e na direkten ili indirekten na~in da se reflektiraat vrz zdravjeto na lu|eto. Cvrstiot otpad {to bi se javil vo ramkite na planiraniot opfat e potencijalna opasnost. Zatoa se predlaga (integrirano upravuvawe), organizirano sobirawe i transportirawe do mestoto nameneto za otpad. Kanalizacionata otpadna voda i tehnolo{kite otpadni vodi potrebno e da se tretiraat soodvetno.

57

Page 58: IZVE[TAJ ZA STRATEGISKA OCENA NA @IVOTNATA SREDINAilinden.gov.mk/sites/default/files/dokumenti/Izveshtaj_za_strategiska... · 78/06) i Pravilnik za standardi i normativi za urbanisti~ko

Doslednoto sproveduvawe na planskite re{enija }e dovede do direktna za{tita na ~ovekovoto zdravje. Primenata na site merki }e ovozmo`i eliminirawe na eventualnite negativni vlijanija vrz `ivotnata sredina koi mo`e da se reflektiraat na direkten ili indirekten na~in vrz zdravjeto na ~ovekot.

- Merki za namaluvawe na vlijanijata vrz socio-ekonomskata

sostojba

Realizacijata na planskiot dokument pozitivno }e vlijae na socio-ekonomskata sostojba na naselenieto preku otvarawe na novi rabotni mesta, }e go podobri kvalitetot na `iveeweto i }e go zgolemi standardot na naselenieto. So planskiot prostor }e se zgolemi ekonomskiot rast i }e se namali brojot na nevraboteni vo regionot.

- Merki za namaluvawe na vlijanijata vrz ambientniot vozduh

Pri proektirawe i realizacija na planot potrebno e da se primenat

sovremeni tehnologii koi go za{tituvaat vozduhot od zagaduvawe. Objektot od aspekt na ekolo{ka za{tita ne smee da ja naru{i postojnata ekolo{ka ramnote`a i istiot e potrebno da bide izveden soglasno site standardi i normativi od vakov vid.

Vo sega{nata sostojba kako zagaduva~i na vozduhot se javuvaat izduvnite gasovi od vozilata. Se pretpostavuva deka zagaduvaweto {to }e bide predizvikano od na~inot na greeweto na objektot, nema da pretstavuva zagri`uva~ka opasnost po zagaduvaweto na `ivotnata sredina.

Za namaluvawe na vlijanijata vrz kvalitetot na ambientniot vozduh od implementacijata na LUPD za otkupno prerabotuva~ki centar na ovo{je, zelen~uk i {umski plodovi na KP br. 1364/1 i KP br. 1364/2 KO Kadino, op{tina Ilinden se predlagaat slednite merki:

Zadol`itelna za{titna oprema na rabotnicite koi }e bidat izlo`eni na pra{ina pri izvedba na objektite vo planskiot opfat;

Mehanizacijata da bide vo faza na miruvawe (isklu~eni motori) vo periodot koga ne se izveduvaat nikakvi aktivnosti na terenot;

Podigawe na zeleni zoni okolu grani~nata linija na planskiot opfat;

Vo kompleksot da se predvidi formirawe na pojasi so za{titno zelenilo, nisko i sredno, so dolg vegetaciski period se so cel nivno funkcionalno razvivawe kako i dodatno namaluvawe na aerozagaduvaweto;

Pri planiraweto i izgradbata na kapacitetot prioritet da se dava na najdobro dostapnite tehniki i instalacii;

Izbegnuvawe na koristeweto na fosilnite goriva kako energetski resurs;

Koristewe na elektri~na energija kako energens za zatopluvawe pri {to nema da ima nikakvi zagaduva~ki emisii;

58

Page 59: IZVE[TAJ ZA STRATEGISKA OCENA NA @IVOTNATA SREDINAilinden.gov.mk/sites/default/files/dokumenti/Izveshtaj_za_strategiska... · 78/06) i Pravilnik za standardi i normativi za urbanisti~ko

Monitoring na emisii na zagaduva~ki materii vo vozduhot;

Za podobruvawe na kvalitetot na vozduhot vo lokalitetot, na site slobodni povr{ini da se predvidat zeleni povr{ini.

Na za{titata i unapreduvaweto na kvalitetot na vozduhot, pokraj odredbite od ovoj zakon treba da se primenuvaat i odredbite na Zakonot za kvalitet na ambientniot vozduh („Sl. Vesnik na RM” br. 67/04, 92/07, 35/10 i 47/11).

- Merki za namaluvawe na vlijanijata vrz kvalitetot na vodite

Za{titata na vodata se tretira kako preventivna za{tita. Preventivnata za{tita na vodata pri podzemno vodewe na infrastrukturnite vodovi za vodosnabduvawe i prifa}awe na otpadnite vodi, kako podzemni instalacii se odnesuva na nivna monta`a, eksploatacija, odr`uvawe i intervencija. Vodovite da se postavat vo se prema tehni~kite normativi i standardi koi }e ja obezbedat nivnata sigurnost, bezbednost i dolgotrajnost vo eksploatacijata, rakuvaweto i odr`uvaweto.

Tretmanot na komunalnite otpadni vodi i vodite od kapacitetetot }e pridonese kon spre~uvawe na zagaduvaweto od ovoj tip otpadni vodi.

Planirano e kako recipient da bide najbliskiot postoe~kiot otvoren kanal.

Za namaluvawe na vlijanijata se prepora~uva: - Potencijalnite zamasteni atmosferski vodi, vo krugot na rabotnite

zoni, od manipulativnite povr{ini, soobra}ajnici i parkinzi preku slivnite re{etki, preku posebni drena`ni sistemi da se sprovedat do talo`nikot (separatorot) na masla i posle niven predtretman da se ispu{tat vo najbliskiot odvoden kanal. Separatorot da e izveden kako armirano-betonski so dve komori, od koi oddeluvaweto na mastite i maslata se vr{i vo prvata komora, a pre~istenite vodi se prelevaat vo vtorata komora kade se ispu{taat vo kanalizacionata mre`a;

- Kontinuirano sledewe na kvalitetot na ispu{tenite vodi; - Integralno upravuvawe so komunalniot otpad i negova selekcija, i - Zapazuvawe na celite na `ivotnata sredina i po~ituvawe na

postavenite standardi.

- Merki za namaluvawe od zgolemena bu~ava

Vo ovoj region, izvorite na sozdavawe na bu~ava ne se od takov vid da ovoj problem vo `ivotnata sredina pretstavuva zna~itelna zakana za zdravjeto na lu|eto, odnosno i pokraj nedovolnata opfatenost so monitoring na bu~ava, se smeta deka bu~avata ne gi nadminuva dozvolenite standardi.

Na lokalitetot ne se predvideni sodr`ini koi bi mo`ele da bidat izvori na {tetna bu~ava.

59

Page 60: IZVE[TAJ ZA STRATEGISKA OCENA NA @IVOTNATA SREDINAilinden.gov.mk/sites/default/files/dokumenti/Izveshtaj_za_strategiska... · 78/06) i Pravilnik za standardi i normativi za urbanisti~ko

Pra{aweto za namaluvawe na problemite so bu~ava treba da se re{ava so obezbeduvawe na za{titni zeleni pojasi i formirawe na hortiklulturni nasadi vo lokalitetot. Vo funkcija na za{tita od bu~ava se predviduva zelen za{titen pojas so pokraj patot.

- Merki za za{tita od vibracii

Implementacijata na planskata dokumentacija nema da predizvika zna~itelni vibracii poradi {to nema da se vovedat nekoi posebni merki za za{tita od vibracii.

- Merki za namaluvawe na vlijanijata vrz po~vata

Za namaluvawe na vlijanijata vrz po~vata se predlagaat slednite elementi:

Pred zapo~nuvaweto na sekoj grade`en zafat na planskiot opfat investitorot da go organizira sobiraweto na grade`niot otpad, negovo deponirawe ili iskoristuvawe vo investicionite aktivnosti;

Soodveten tretman na otpadnite vodi;

Integralno upravuvawe so komunalniot otpad i negova selekcija;

Postavuvawe kontejneri sprema vidot na otpadot na soodvetni betonski povr{ini;

Potencijalno zamastenite vodi vo krugot na rabotnite zoni, koi {to imaat manipulativni povr{ini, soobra}ajnici i parkinzi, preku prelivni re{etki, so poseben drena`en sistem da se sprovedat do talo`nik na separator na maslo i masti i posle niven tretman da se sprovedat vo najbliskiot odvoden kanal;

Milta od talo`nicite, preku predviden i odreden vremenski interval da se iznese, i da se postapi soglasno Glava V od Zakonot za upravuvawe so otpad („Sl. Vesnik na RM” br. 09/11);

Selektirano i organizirano deponirawe na komunalniot otpad so kontroliran transporten sistem vo deponija;

So planovite za hortikultura da se utvrdat isklu~ivo dekorativni nasadi za da ne se o~ekuva zna~ajno zagaduvawe na po~vata.

- Merki za namaluvawe na vlijanijata vrz florata i faunata

Osnoven uslov za namaluvawe na vlijanijata vrz florata i faunata se

primenata na predvidenite merki za pravilno upravuvawe so prostorot, otpadnite vodi, otpadot, bu~avata, po~vata, vozduhot i sl. Na prostorot za izrabotka na planot nema evidentirano prirodno nasledstvo. Dokolku pri izrabotkata na planot ili pri ureduvawe na prostorot se dojde do odredeni novi soznanija za prirodnoto nasledstvo koi mo`at da bidat zagrozeni so urbanizacijata na ovoj prostor, potrebno e da se prevzemat slednite merki na za{tita na prirodnoto nasledstvo:

60

Page 61: IZVE[TAJ ZA STRATEGISKA OCENA NA @IVOTNATA SREDINAilinden.gov.mk/sites/default/files/dokumenti/Izveshtaj_za_strategiska... · 78/06) i Pravilnik za standardi i normativi za urbanisti~ko

- Utvrduvawe na granicite i ozna~uvawe na objektite proglaseni i predlo`eni kako prirodno nasledstvo;

- Vo podra~jata i zonite so stroga za{tita da se dozvolat samo nau~no-istra`uva~ki aktivnosti;

- Na mestata so karakter na prirodno nasledstvo dozvoleno e koristewe na rastitelni i `ivotinski vidovi samo vo sanitarno-zdravstveni celi so specijalna dozvola od nadle`en organ;

- Na podra~jata koi se predlo`eni za za{tita kako prirodno nasledstvo, izgradbata i ureduvaweto do proglasuvaweto na istite mora da se vr{i samo so specijalna dozvola od nadle`en organ;

- Magistralnata i ostanatata infrastruktura (nadzemna i podzemna) da se vodi nadvor od objektite so prirodni vrednosti, a pri pomali zafati potrebno e nejzino estetsko vklopuvawe vo prirodniot pejsa`;

- Vospostavuvawe na monitoring, permanentna kontrola i nadzor na objektite so prirodni vrednosti i prevzemawe na stru~ni i upravni postapki za sanirawe na negativnite pojavi;

- Vospostavuvawe na stru~na sorabotka so soodvetnite institucii vo okru`uvaweto. [to se odnesuva do izrabotkata ovoj plan eventualnite vlijanija }e se

namalat so formirawe na za{titni zeleni zoni so visoka vegetacija i hortikulturnoto ureduvawe na prostorot.

- Merki za namaluvawe na vlijanijata vrz predelot

Predvidenite aktivnosti vo planskata dokumentacija }e bidat vo

nasoka na za~uvuvawe i podobruvawe na estetskite potencijali na predelot poradi toa {to prostorot koj treba da se obrabotuva denes e vo degradirana sostojba. So izrabotka na planot prostorot dobiva nova mo`nost za urbanisti~ka razrabotka i realizacija.

Osobeno vnimanie pri za{titata na prirodata, treba da se obrne na na~inot i vidot na planskata sodr`ina {to se predviduva da se realizira vo prostorot od aspekt na negovo ukonponirawe vo predelot. Za taa cel e neophodno po~ituvawe na slednite principi:

Optimalna za{tita na prostorite so isklu~itelna vrednost;

Optimalna za{tita na proizvodnite prirodni potencijali i unapreduvawe na prirodnite blaga;

Za~uvuvawe na dominantnite karakteristiki na postojnata sostojba;

Racionalna izgradba na infrastrukturata;

Optimalno ureduvawe so hortikulturni povr{ini i zelenila na prostorot. Spored Zakonot za za{tita na prirodata („Sl.Vesnik na RM” br.

67/04, 14/06, 84/07, 35/10 i 47/11) i Zakonot za `ivotnata sredina („Sl. Vesnik na RM” br. 53/05, 81/05, 24/07, 159/08, 83/09, 48/10, 124/10 i 51/11) potrebno e vnesuvawe na merki za za{tita na prirodata pri planiraweto i ureduvaweto na prostorot koi treba strogo da se po~ituvaat.

61

Page 62: IZVE[TAJ ZA STRATEGISKA OCENA NA @IVOTNATA SREDINAilinden.gov.mk/sites/default/files/dokumenti/Izveshtaj_za_strategiska... · 78/06) i Pravilnik za standardi i normativi za urbanisti~ko

Implementacijata na planot }e ima pozitivno vlijanie na predelot, }e deluva kako edna osmislena urbanizirana celina vo koja pokraj objektot se predvideni zeleni povr{ini so hortikulturno ureduvawe.

- Merki za namaluvawe na vlijanijata vrz materijalnite dobra

Implementacijata na na planot ima pozitivno vlijanie vrz

materijalnite dobra i zatoa ne se prepora~uvaat merki za namaluvawe na vlijanijata vrz materijalnite dobra.

- Merki za namaluvawe na vlijanijata vrz kulturnoto nasledstvo

Soglasno Zakonot za za{tita na kulturnoto nasledstvo („Sl. Vesnik

na RM” br. 20/04, 115/07 i 18/11) se ureduvaat vidovite, kategoriite, identifikacijata, na~inot na stavawe pod za{tita i drugite instrumenti za za{tita i koristeweto na kulturnoto nasledstvo, pravata i dol`nostite na imatelite i ograni~uvawata na pravata na sopstvenost na kulturnoto nasledstvo vo javen interes.

Vo prostorot za koj se raboti ovaa planska dokumentacija ne e evidentirano kulturno nasledstvo. Vo tekot na realizacija na predvidenite povr{ini za gradba od ovoj plan pri nivnoto temelewe dokolku se naide na arheolo{ki statoci zaradi prevzemawe na za{titni merki, potrebno e da se informiraat slu`bite nadle`ni za za{tita na kulturno-istoriskoto nasledstvo koi }e propi{at posebni uslovi i re`im za nivna za{tita.

- Merki za namaluvawe na vlijanijata od upravuvawe so otpad

Soglasno Zakonot za upravuvawe so otpad sozdava~ite na otpad se dol`ni vo najgolema mera da go izbegnat sozdavaweto na otpad i da gi namalat {tetnite vlijanija na otpadot vrz `ivotnata sredina, `ivotot i zdravjeto na lu|eto.

Analizata na pogodnosta poka`uva deka lokacijata kako sega{na op{tinska deponija za smet ne e povolna. So cel da se ostvari bezbedno deponirawe na smetot potrebno e lokacijata zadol`itelno da se uredi i soodvetno opremi, da se primenuva standardna postapka za deponirawe koja se sostoi od kompaktirawe na otpadot, dnevno prekrivawe i evakuacija na atmosferskite vodi.

Opfatot tretiran vo ovoj plan e pod monitoring i gri`a na komunalnoto pretprijatie od Ilinden koe ima zada~a samostojno da go orgnizira dnevnoto ili nedelnoto pribirawe na smetot i istoto da go evakuira vo deponija.

- Merki za namaluvawe na vlijanijata od nesre}i i havarii

Za namaluvawe na mo`nite vlijanija predizvikani od nesre}i i havarii se prepora~uva implementacija na merkite dadeni vo planskata

62

Page 63: IZVE[TAJ ZA STRATEGISKA OCENA NA @IVOTNATA SREDINAilinden.gov.mk/sites/default/files/dokumenti/Izveshtaj_za_strategiska... · 78/06) i Pravilnik za standardi i normativi za urbanisti~ko

dokumentacija, vo fazata na izgradba, {to }e ovozmo`at minimizirawe na eventualnite pojavi za nesre}i i havarii vo operativnata faza.

- Merki za za{tita i spasuvawe

Merkite za za{tita i spasuvawe zadol`itelno se primenuvaat pri

planiraweto i ureduvaweto na prostorot, a na~inot na primena so uredba go ureduva Vladata. Kako poseben vid na za{tita treba da se tretira i zasolni{teto koe treba da se predvidi vo objektite kako vtorostepena funkcija na nekoj prostor dovolno dimenzioniran po site standardi i lesno pristapen i adaptabilen za kus period.

Soglasno Zakonot za za{tita i spasuvawe („Sl. Vesnik na RM” br. 36/04, 49/04, 86/08, 124/10 i 18/11) zadol`itelno treba da se primenuvaat merkite za za{tita i spasuvawe pri planirawe i ureduvawe na prostorot. Toa opfa}a pred se: izgradba na objekti otporni na seizmi~ki dejstvija, regulirawe na vodotecite i izgradba na sistem na odbrambeni nasipi, izgradba na snegoza{titni pojasi i po{umuvawe na golinite, obezbeduvawe na protivpo`arni pre~ki, izgradba na objekti i za{tita i izgradba na potrebnata infrastruktura vo soglasnost so ~len 54 od Zakonot za za{tita i spasuvawe („Sl. Vesnik na RM” br. 36/04, 49/04, 86/08, 124/10 i 18/11).

- Merki za za{tita od po`ar

Predvideni se slednite planski merki za za{tita od po`ar:

Objektot vo ramkite na planot da se predvidi so ognootporni materijali;

Objektot da bide lociran taka da e pristapen za po`arnite vozila so {to se ovozmo`uva lesna podgotovka i stavawe vo dejstvo na potrebnata oprema za borba protiv po`arot i spasuvawe na lu|eto;

Soobra}ajnicite da se so dovolna {irina, a potrebno e da se izvedat so zadovoluva~ki osovinski pritisok {to ovozmo`uva nepre~eno i brzo dvi`ewe na protivpo`arnite vozila;

Pri planirawe na hidrantskata mre`a potrebno e da e obezbedeno dovolno koli~ina na voda za gasnewe na po`ari. Vo odnos na za{titata od po`ari potrebno e so proektite da se re{i

gromobranskata instalacija so cel da nema pojava na zgolemeno po`arno optovaruvawe.

Planiraweto i izrabotkata na tehni~kata dokumentacija treba da e vo soglasnost so Zakonot za za{tita i spasuvawe („Sl. Vesnik na RM” br. 36/04, 49/04, 86/08, 124/10 i 18/11), Zakonot za po`arnikarstvo („Sl. Vesnik na RM” br. 67/04) i drugite pozitivni propisi so koi e regulirana ovaa oblast.

- Merki za za{tita od tehnolo{kite katastrofi

Pod tehni~ki katastrofi se podrazbiraat po`ari, eksplozii, kontaminacija na vozduhot i vodata, hemiski zagaduvawa i drugi nesre}i i

63

Page 64: IZVE[TAJ ZA STRATEGISKA OCENA NA @IVOTNATA SREDINAilinden.gov.mk/sites/default/files/dokumenti/Izveshtaj_za_strategiska... · 78/06) i Pravilnik za standardi i normativi za urbanisti~ko

drugi pri~ini koi mo`at da dovedat do masovni nesre}i, gubitoci na ~ove~ki `ivoti i materijalni bogatstva.

Po odnos na za{tita od tehnolo{ki katastrofi treba da se prevzemat site merki za za{tita so izrabotka na proektna dokumentacija i izgotvuvawe na soodvetni elaborati za za{tita.

So zakonot za za{tita na prirodata („Sl. Vesnik na RM” br. 67/04, 67/04, 14/06, 84/07, 35/10 i 47/11) se ureduva za{titata na prirodata preku za{tita na biolo{kata i predelskata raznovidnost i za{titata na prirodnoto nasledstvo vo za{titeni podra~ja i nadvor od za{titeni podra~ja.

64

Page 65: IZVE[TAJ ZA STRATEGISKA OCENA NA @IVOTNATA SREDINAilinden.gov.mk/sites/default/files/dokumenti/Izveshtaj_za_strategiska... · 78/06) i Pravilnik za standardi i normativi za urbanisti~ko

9. Plan na merki za monitoring na `ivotnata sredina

Za izrabotka na efektiven plan za upravuvawe, neophodno e najnapred da se sprovede ocena na statusot na site prirodni vrednosti vklu~uvaj}i go i zdravjeto na ~ovekot. Vo sledniot ~ekor se opredeluvaat celi i prioriteti za upravuvawe. Dali prevzemenite merki i aktivnosti gi davaat posakuvanite rezultati se utvrduva preku kontinuiran monitoring. Podatocite od monitoringot }e bidat osnova za izrabotka na sledniot plan za upravuvawe. Spored toa, monitoringot e sostaven del od kru`niot proces na planirawe na upravuvaweto.

Osnovni celi na planot za monitoring se:

Podobruvawe na kvalitetot na `iveewe i zgolemuvawe na `ivotniot standard;

Za{tita na `ivotnata sredina so implementacija na Planot;

Odr`uvawe na postojano nivo na flora i fauna;

Podobruvawe na kvalitetot na vozduhot;

Za~uvuvawe na kavalitetot na po~vata i povr{inskite i podzemnite vodi;

Minimizirawe na komunalniot otpad, reciklirawe i negova povtorna upotreba;

Minimizirawe na pojavi od nesre}i i havarii. Sepak, toa naj~esto se postignuva niz osmisleni nau~ni istra`uvawa

~ija glavna cel e da gi opi{at procesite na ekosistemite vklu~uvaj}i gi i zakonite koi vlijaat vrz niv.

Ekolo{kiot monitoring se odnesuva na posledovatelni merewa vo ekosistemite so glavna cel opredeluvawe na trendovi vo komponentite, procesite ili funkciite.

So sekoj predlog merki za za{titata na `ivotnata sredina potrebno e da se izgotvi plan za monitoring na predlo`enite merki i monitoring na `ivotnata sredina. Vo sovremenoto planirawe na prostorot, zada~ite na za{tita na prirodata se usmereni osobeno na aktivno ureduvawe i za{tita na prirodata i `ivotnata sredina, sanirawe na mo`nite {teti i povtorno vospostavuvawe na prirodnata sredina.

[to se odnesuva do izrabotkata na LUPD za otkupno prerabotuva~ki centar na ovo{je, zelen~uk i {umski plodovi na KP br. 1364/1 i KP br. 1364/2 KO Kadino, op{tina Ilinden osobeno treba da se ima vo predvid blizinata na obrabotuvaniot prostor so gradot Skopje. Dokolku pri izrabotka na planot i ureduvaweto na prostorot se dojde do odredeni novi soznanija za prirodni retkosti koi mo`e da bidat zagrozeni potrebno e da se prezemat merki za za{tita soglasno Zakonot.

Planot na monitoring predviduva sledewe na slednite parametri vo `ivotnata sredina: - Sledewe na kvalitetot i kvantitetot na vodite; - Sledewe na kvalitetot na vodite; - Sledewe na kvalitetot na po~vata;

65

Page 66: IZVE[TAJ ZA STRATEGISKA OCENA NA @IVOTNATA SREDINAilinden.gov.mk/sites/default/files/dokumenti/Izveshtaj_za_strategiska... · 78/06) i Pravilnik za standardi i normativi za urbanisti~ko

- Sledewe na kvalitetot na bu~ava. So ovoj plan }e se ovozmo`i:

Potvrda deka dogovorenite uslovi pri odobruvawe na proektot se soodvetno sprovedeni;

Upravuvawe so nepredvideni vlijanija i promeni;

Potvrda deka vlijanijata vrz mediumite na `ivotnata sredina se vo ramkite na predvideni ili dozvoleni grani~ni vrednosti;

Potvrda deka so primena na merkite se vr{i za{tita na `ivotnata sredina, odnosno namaluvawe na negativnite vlijanija.

66

Page 67: IZVE[TAJ ZA STRATEGISKA OCENA NA @IVOTNATA SREDINAilinden.gov.mk/sites/default/files/dokumenti/Izveshtaj_za_strategiska... · 78/06) i Pravilnik za standardi i normativi za urbanisti~ko

10. Netehni~ko rezime

Vrz osnova na Zakon za prostorno i urbanisti~ko planirawe („Sl. Vesnik na RM” br. 51/05, 137/07, 24/08, 91/09, 124/10, 18/11, 53/11 i 60/11), Pravilnik za pobliska sodr`ina, razmer i na~in na grafi~ka obrabotka na urbanisti~ki planovi, („Sl. Vesnik na RM” br. 78/06) i Pravilnik za standardi i normativi za urbanisti~ko planirawe („Sl. Vesnik na RM” br. 63/12), Inicijativata podnesena od strana na Dru{tvo za proizvodstvo, promet i uslugi VINO MAK DOO eksport-import Skopje, Odluka za utvrduvawe na potreba od izrabotka na Lokalna urbanisti~ka planska dokumentacija usvoena od strana na Sovet na op{tina Ilinden so arh. br. 07-1263/11 od 07.05.2012 godina objavena vo Slu`ben glasnik na op{tina Ilinden broj 5 od Maj 2012 godina, Uslovi za planirawe na prostorot izraboteni od Agencija za planirawe na prostorot so tehni~ki broj U 18912 E br. 18912 od Juli 2012 godina i Re{enie za Uslovi za planirawe na prostorot izdadeno od Ministerstvo za `ivotna sredina i prostorno planirawe br. 15-5661/4 od 09.08.2012 godina, pristapeno e kon izrabotka na Lokalna urbanisti~ka planska dokumentacija za otkupno prerabotuva~ki centar na ovo{je, zelen~uk i {umski plodovi na KP br.1364/1 i KP br. 1364/2 KO Kadino, op{tina Ilinden.

Opfatot tretiran vo Lokalna urbanisti~ka planska dokumentacija za otkupno prerabotuva~ki centar na ovo{je, zelen~uk i {umski plodovi na KP br. 1364/1 i KP br. 1364/2 KO Kadino, op{tina Ilinden, so povr{ina od 10.840,00 m2 se nao|a na teritorija na op{tina Ilinden i e nadvor od opfatot na planot za selo Kadino vo neposredna blizina na lokalen pat koj vodi do klu~kata na avtopatot A4 - Skopje-Veles.

Sozdavaweto uslovi za izgradba na prerabotuva~kiot centar }e predizvika ekonomski porast i pozitivni efekti vrz celoto neposredno opkru`uvawe, infrastrukturna opremenost i uredenost na prostorot. Osven direktni vrabotuvawa otkupno prerabotuva~ki centar na ovo{je, zelen~uk i {umski plodovi }e doprinese i vrabotuvawa preku razvoj na odgleduvaweto na ovo{je, zelen~uk i {umski plodovi.

So samoto realizirawe na ovaa planska zada~a se dobivaat podatoci za po~vata, vozduhot, vodata, klimatskite faktori, naselenieto, zdravjeto na lu|eto, materijalnite dobra i dr. i se sozdavaat uslovi za iznao|awe na pri~inite vrz osnova na koja se odbiraat alternativite i se predviduvaat merki za za{tita i namaluvawe na vlijanijata. So identifikacijata na mo`nite problemi treba da se racionaliziraat tro{ocite i da se napravi najsoodveten izbor na merkite za za{tita na `ivotnata sredina. Rezultatot od u~estvoto na javnosta treba da se zeme {to e mo`no pove}e.

Ocenata na vlijanieto na opredeleni strategii, planovi i programi vrz `ivotnata sredina i zdravjeto na lu|eto e postapka so koja se procenuvaat efektite vrz `ivotnata sredina i zdravjeto na lu|eto od sproveduvaweto na predlo`enite dokumenti. Celta e mo`nite efekti da

67

Page 68: IZVE[TAJ ZA STRATEGISKA OCENA NA @IVOTNATA SREDINAilinden.gov.mk/sites/default/files/dokumenti/Izveshtaj_za_strategiska... · 78/06) i Pravilnik za standardi i normativi za urbanisti~ko

bidat zemeni vo predvid vo ranata faza na podgotovkata na dokumentite vklu~uvaj}i gi i promenite na istite.

Predmetniot lokalitet dosega ne bil predmet na istra`uvawe i razrabotka vo planski dokumenti. Plan od povisoko nivo e Prostoren plan na RM kako najvisok strate{ki, dolgoro~en i razvoen dokument i Zakon za sproveduvawe na Prostorniot plan na RM („Sl. Vesnik na RM” br. 39/04).

Prostorot namenet za otkupno prerabotuva~ki centar za ovo{je i zelen~uk i {umski plodovi e vo neposredna blizina na loklaen pat koj vodi do klu~kata na avtopatot Skopje-Veles. Lokacijata e na zemji{te niva so bonitet 3 i 4 klasa. Uslovite za planirawe treba da pretstavuvaat vlezni parametri i nasoki pri planiraweto na prostorot i postavuvaweto na planskite koncepcii i re{enija po site oblasti relevantni za planiraweto vo soodvetniot planski dokument, obraboteni vo Prostorniot plan na Republika Makedonija.

Podra~jeto na planskiot opfat pretstavuva relativno ramen teren bez nekoi pogolemi osobenosti na kategorija na predel so prirodni, pejsa`ni karakteristiki.

Koncepcijata na prostornata organizacija na ekonomskite dejnosti bazira na objektivnite faktori spored koi vrz osnova na odlukite na investitorite i planskite predviduvawa i odlukite na organite vo lokalnata samopuprava, razmestuvaweto se ostvaruva kako disperzija vo prostorot i kako koncentracija na stopanstvoto na oddelni mesta. Pri dominacija na pazarot i privatnata sopstvenost vo ekonomskiot sistem, vistinskoto re{enie se nao|a vo kombinacija na koncentracijata i disperzijata, kako komplementarni priodi vo razvojot i prostornata razmestenost na ekonomskite dejnosti, pri {to od bitno zna~ewe e deka predmetnata lokacija pripa|a na razvojnata oska „Sever-Jug”.

So iznao|awe i urbanizacija na ovaa lokacija treba da ovozmo`i pogolema atraktivnost na prostorot, za{tita na prirodnite i sozdadeni resursi i bogatstva, soobra}ajno i informati~ko povrzuvawe, lokaciona fleksibilnost i po~ituvawe na objektivnite faktori na razvojot.

Realizacijata na LUPD za otkupno prerabotuva~ki centar na ovo{je, zelen~uk i {umski plodovi na KP br. 1364/1 i KP br. 1364/2 KO Kadino, op{tina Ilinden }e bide vo funkcija na razvoj na lokalnata ekonomija i soglasno opredelbite na Prostorniot plan na R. Makedonija treba da bide postavena vrz principite za za{tita na `ivotnata sredina i odr`liv lokalen i nacionalen razvoj.

Prostorot na koj se predviduva izgradba na otkupno prerabotuva~kiot centar za ovo{je, zelen~uk i {umski plodovi na m.v. Dolna Jurija, KO Kadino, op{tina Ilinden, pripa|a na vodostopanskoto podra~je „Skopsko Pole” koe go opfa}a slivotot na rekata Vardar, od vodomerniot profil „Radu{a” do vlivot na reka P~iwa.

Lokalnata urbanisti~ka planska dokumentacija so dosledna primena na aktuelnata zakonska i podzakonska regulativa, treba da predlo`i razvoj {to ke ovozmo`i optimalen stepen na iskoristenost na grade`noto zemji{te, da se postigne povisok standard vo odnos na namenata, kvalitetna

68

Page 69: IZVE[TAJ ZA STRATEGISKA OCENA NA @IVOTNATA SREDINAilinden.gov.mk/sites/default/files/dokumenti/Izveshtaj_za_strategiska... · 78/06) i Pravilnik za standardi i normativi za urbanisti~ko

gradba so upotreba na kvalitetni materijali so cel da se dobijat povisoki estetski vrednosti na objektite, a so toa i vklopuvawe vo celokupniot prostor.

Na planskiot opfat predviden so LUPD se predviduva izgradba na objekti za vr{ewe na dejnost otkupno prerabotuva~ki centar na ovo{je, zelen~uk i {umski plodovi.

Otkupniot prerabotuva~ki centar vo prvata faza e so predviden kapacitet od 1000 t, so posebni komori ladilnik so temperatura od 0º, ladilnik so temperatura od -35, ladilnik so temperatura od -18 i administrativen prostor za vrabotenite. Vo odnos na vrabotuvaweto vo prvata faza predvideno e anga`irawe na 20 vraboteni vo administracija i 100 vraboteni vo otkupno prerabotuva~kiot proces.

Vo ponatamo{nite fazi na razvoj na otkupno prerabotuva~kiot centar na ovo{je, zelen~uk i {umski plodovi planirano e zgolemuvawe na prerabotuva~kite kapaciteti.

Soglasno odobrenata planska programa, se vr{i namena na grade`noto zemji{te vo G - proizvodstvo, distribucija i servisi i toa G2 - lesna i nezagaduva~ka industrija so kompatibilni nameni.

Novite uslovi na izgradba i novata parcelacija na grade`noto zemji{te treba da ovozmo`at izgradba na novi grade`ni objekti vo to~no utvrdeni ramki.

Na planskiot opfat predviden so LUPD se predviduva izgradba na otkupno prerabotuva~ki centar na ovo{je, zelen~uk i {umski plodovi zaradi iskoristuvawe na zemjodelskite povr{ini i proizvodi od opkru`uvaweto. Se predviduva maksimalna katnost P+2+Pk i maksimalna visina do 10,20 m. Glavna cel na LUPD pretstavuva ureduvawe na prostorot vo granicite na planskiot opfat so utvrduvawe na osnovna funkcija i neophodnata infrastruktura. Planot }e gi definira posebnite celi koi se odnesuvaat na:

definirawe na grade`na parcela so namena G2 - Lesna i nezagaduva~ka industrija;

optimalno dimenzionirawe na kapacitetite na komunalnata infrastruktura.

LUPD ima za cel da postigne odreden stepen na fleksibilnost, {to zna~i, da ovozmo`i izveduvawe razli~ni grade`ni zafati bez da se naru{i osnovnata funkcija na prostorot. So izrabotkata na LUPD se davaat mo`nosti za gradewe. Povr{ina za gradewe definirana so grade`ni linii, maks. visina na venec (kota na venec), maksimalen broj na katovi, procent na izgradenost i koeficient na iskoristenost vo soglasnost so zakonskite normativi.

Spored Izvestuvawe od op{tina Ilinden lokacijata opfatena so LUPD za otkupno prerabotuva~ki centar na ovo{je, zelen~uk i {umski plodovi na KP br. 1364/1 i KP br. 1364/2 KO Kadino, op{tina Ilinden ne e vo sostav na planski opfat na va`e~ki urbanisti~ki plan ili na urbanisti~ki plan vo postapka na donesuvawe.

69

Page 70: IZVE[TAJ ZA STRATEGISKA OCENA NA @IVOTNATA SREDINAilinden.gov.mk/sites/default/files/dokumenti/Izveshtaj_za_strategiska... · 78/06) i Pravilnik za standardi i normativi za urbanisti~ko

Od tie pri~ini e pristapeno kon izrabotka na Uslovi za planirawe na prostorot vrz osnova na plan od povisoko nivo - Prostoren plan na RM kako najvisok strate{ki, dolgoro~en i razvoen dokument i Zakon za sproveduvawe na Prostorniot plan na RM („Sl. Vesnik na RM” br. 39/04).

Osnovna namena vo granicite na planskiot opfat e utvrdeno soglasno planskata programa dadena od investitorot - G2 - komunalna suprastruktura.

G2 - lesna i nezagaduva~ka industrija Vo ramkite na planskiot opfat 1,084 ha e anga`irano so namena G2 - lesna i nezagaduva~ka industrija - vo koja spa|aat gradbite od malo stopanstvo, lesna i nezagaduva~ka industrija i sli~no.

Pri ureduvaweto na prostorot vodeno e smetka za negova racionalna iskoris- tenost i mo`nost za realizacija.

Vkupna povr{ina po katovi iznesuva 7588 m2 so visina na venec od 10,20 m i katnost P+2. Procentot na izgradenost kako i koeficientot na iskoristenost na zemji{teto e vo ramkite na dozvolenoto spored va`e~kata zakonska regulativa.

Ureduvaweto na prostorot so namena G2-lesna i nezagaduva~ka industrija e planirano spored slednite principi:

izgradba na novoplanirani objekti vo novooformena grade`na parcela, kako kompleks na gradbi i oprema. Predmet na razrabotka na ovaa Lokalna urbanisti~ka planska

dokumentacija so svojata mestopolo`ba se nao|a neposredno do pristapen zemjen pat koj se povrzuva so asfaltiran op{tinski pat koj pak vodi kon avtopatot klu~kata Idrizovo, odnosno avtopatot Skopje-Veles.

Na prostorot nadvor od ogradeniot obezbedeno e kolsko i pe{a~ko dvi`ewe od severnata strana preku pristapniot pat, taka da mo`e da se prijde do lokacijata. Vo granicite na parcelata da se obezbedi parkirawe na vozila soglasno arhitektonsko urbanisti~kiot proekt.

Sevkupnata analiza na sostojbite na infrastrukturata gi opfa}a slednite oblasti:

Soobra}ajna infrastruktura;

Hidrotehni~ka infrastruktura;

Toplovodni instalacii;

Elektri~na infrastruktura. Vkupnata povr{ina na analiziraniot urban blok iznesuva 1,084 ha. Granicata na planskiot opfat e definirana so koordinatni to~ki vo

a`uriranata geodetska podloga od strana na ovlastena geodetska firma i se poklopuvaat so granicite na katstarskite parceli KP br. 1364/1 i KP br. 1364/2 KO Kadino.

Parkiraweto na motornite vozila e re{eno vo ramkite na urbanisti~ka (grade`na) parcela. Brojot na parking mesta e utvrden spored normativite dadeni vo ~len 57 i 59 od Pravilnik za standardi i normativi za urbanisti~ko planirawe („Sl. Vesnik na RM” br. 63/12).

Predvideno e povrzuvawe na postojna planirana vodovodna mre`a soglasno uslovite od JKP Vodovod;

70

Page 71: IZVE[TAJ ZA STRATEGISKA OCENA NA @IVOTNATA SREDINAilinden.gov.mk/sites/default/files/dokumenti/Izveshtaj_za_strategiska... · 78/06) i Pravilnik za standardi i normativi za urbanisti~ko

Odveduvaweto na cvrstiot otpad }e se vr{i vo sorabotka i so dogovor sklu~en so JKP Ilinden;

Za prifa}awe i odvod na atmosferskite otpadni vodi nema da se izveduva posebna atmosferska kanalizaciona mre`a i povr{inskite vodi }e se zafa}aat i odveduvaat so dobiena soglasnost od javnoto pretprijatie Skopsko pole vo najbliskiot otvoren kanal za odveduvawe na atmosferski vodi;

Vo idnina planirano e povrzuvawe na elektroenergetskata mre`a soglasno uslovite dadeni od EVN;

Ne e planirano povrzuvawe na gasovodna i toplovodna mre`a. Realizacijata na ovoj planski opfat e vo nasoka na zajaknuvawe na

kapacitetite na samata op{tina preku novi finansiski izvori koi }e se obezbedat so realizacijata na stopanskite i stambenite objekti (danoci, komunalii, dava~ki i sl.).

Najgolem benefit vo sproveduvaweto na strategiskata ocena na `ivotnata sredina e vo vklu~uvawe na aspektite od poleto na socijalata, ekonomijata i `ivotnata sredina, me|usebnata sorabotka, razvoj na regionalnite celi i celite za odr`liv razvoj i za{tita na `ivotnata sredina i lu|eto.

71

Page 72: IZVE[TAJ ZA STRATEGISKA OCENA NA @IVOTNATA SREDINAilinden.gov.mk/sites/default/files/dokumenti/Izveshtaj_za_strategiska... · 78/06) i Pravilnik za standardi i normativi za urbanisti~ko

11. Prilozi

1. Lista na nacionalna zakonska regulativa 1. Zakon za `ivotnata sredina („Sl. Vesnik na RM” br. 53/05, 81/05, 24/07, 159/08, 83/09, 48/10, 124/10 i 51/11). 2. Uredba za kriteriumite vrz osnova na koi se donesuvaat odlukite dali opredeleni planski dokumenti bi mo`ele da imaat zna~itelno vlijanie vrz `ivotnata sredina i zdravjeto na lu|eto („Sl. Vesnik na RM” br. 144/07). 3. Uredba za sodr`inata na izve{tajot za strategiska ocena na `ivotnata sredina („Sl. Vesnik na RM” br. 153/07). 4. Uredba za strategiite i programite, vklu~uvaj}i gi i promenite na tie strategii, planovi i programi, za koi zadol`itelno se sproveduva postapka za ocena na nivnoto vlijanie vrz `ivotnata sredina i vrz `ivotot i zdravjeto na lu|eto („Sl. Vesnik na RM” br. 153/07 i 45/11). 5. Uredba za u~estvo na javnosta vo tekot na izrabotkata na propisi i drugi akti, kako i planovi i programi od oblasta na `ivotnata sredina („Sl. Vesnik na RM” br. 147/07 i 45/11). 6. Pravilnik za informaciite {to treba da gi sodr`i izvestuvaweto za namerata za izveduvawe na proektot i postapkata za utvrduvawe na potrebata od ocena na vlijanieto na proektot vrz `ivotnata sredina („Sl. Vesnik na RM” br. 33/06). 7. Pravilnik za sodr`inata za izve{tajot za sostojbata na `ivotnata sredina („Sl. Vesnik na RM” br. 35/06). 8. Pravilnik za vospostavuvawe na listata na eksperti za SO@S, procedurata za sproveduvawe na ispitot za eksperti za SO@S, vospostavuvawe na komisijata za ocenka za znaeweto na ekspertite za SO@S („Sl. Vesnik na RM” br. 144/07). 9. Pravilnik za na~inot na sproveduvawe na prekugrani~ni konsultacii („Sl. Vesnik na RM” br. 110/10). 10. Zakon za za{tita na prirodata („Sl. Vesnik na RM” br. 67/04, 14/06, 84/07, 35/10 i 47/11). 11. Zakon za kvalitet na ambientniot vozduh („Sl. Vesnik na RM” br. 67/04, 92/07, 35/10 i 47/11). 12. Zakon za upravuvawe so otpadot („Sl. Vesnik na RM” br. 68/04, 71/04, 107/07, 102/08, 143/08, 124/10 i 51/11). 13. Lista na vidovi na otpad („Sl. Vesnik na RM” br. 100/05); 14. Zakon za upravuvawe so pakuvawe i otpad od pakuvawe („Sl. Vesnik na RM” br. 161/09, 17/,11, 47/11 i 136/11). 15. Zakon za upravuvawe so baterii i akumulatori i otpadni baterii i akumulatori („Sl. Vesnik na RM” br.140/10, 47/11 i 148/11). 16. Zakon za elektri~na i elektronska oprema i otpadna elektri~na i elektronska oprema („Sl. Vesnik na RM” br. 6/12). 17. Zakon za za{tita od bu~ava vo `ivotnata sredina („Sl. Vesnik na RM” br. 79/07, 124/10 i 47/11).

72

Page 73: IZVE[TAJ ZA STRATEGISKA OCENA NA @IVOTNATA SREDINAilinden.gov.mk/sites/default/files/dokumenti/Izveshtaj_za_strategiska... · 78/06) i Pravilnik za standardi i normativi za urbanisti~ko

18. Pravilnik za primena na indikatorite za bu~ava, dopolnitelni indikatori za bu~ava, na~inot na merewe na bu~ava i metodite za ocenuvawe so indikatorite za bu~ava vo `ivotnata sredina („Sl. Vesnik na RM” br. 117/08). 19. Pravilnik za grani~ni vrednosti na nivoto na bu~ava vo `ivotnata sredina („Sl. Vesnik na RM” br. 147/08). 20. Pravilnik za lokaciite na mernite stanici i mernite mesta („Sl. Vesnik na RM” br. 120/08). 21. Pravilnik za pobliskite uslovi vo pogled na potrebnata oprema koja treba da ja poseduvaat ovlasteni nau~ni stru~ni organizacii i institucii kako i drugi pravni i fizi~ki lica za vr{ewe na opredeleni stru~ni raboti za monitoring na bu~ava („Sl. Vesnik na RM” br. 152/08). 22. Zakon za vodi („Sl. Vesnik na RM“ br. 87/08, 6/09, 161/09, 83/10 i 51/11). 23. Zakon za snabduvawe so voda za piewe i odveduvawe na urbani otpadni vodi („Sl. Vesnik na RM” br. 68/04, 28/06 i 103/08). 24. Uredba za klasifikacija na vodite („Sl. Vesnik na RM” br. 18/99). 25. Zakon za za{tita i spasuvawe („Sl. Vesnik na RM” br. 36/04, 49/04, 86/08, 124/10 i 18/11). 26. Zakon za sproveduvawe na prostoren plan („Sl. Vesnik na RM” br. 39/04). 27. Zakon za prostorno i urbanisti~ko planirawe („Sl. Vesnik na RM” br. 51/05, 137/07, 91/09, 124/10, 18/11 i 53/11). 28. Pravilnik za ureduvawe na prostorot („Sl. Vesnik na RM” br. 78/06). 29. Pravilnik za standardi i normativi za planirawe na prostorot („Sl. Vesnik na RM” br. 69/99). 30. Zakon za gradewe („Sl. Vesnik na RM” br. 130/09, 124/10, 18/11, 36/11 i 54/11). 31. Zakon za za{tita na kulturnoto nasledstvo („Sl. Vesnik na RM” br. 20/04, 71/04, 115/07, 18/11 i 148/11). 32. Zakon za blagosostojba na `ivotnite („Sl. Vesnik na RM” br. 113/07). 33. Zakon za blagosostojba na rastenijata („Sl. Vesnik na RM” br. 25/98 i 06/00). 34. Zakon za za{tita na rastenijata („Sl. Vesnik na RM” br. 25/98 i 06/00).

2. Lista na relevantni EU direktivi Direktivi na EU ipfateni vo Nacionalna strategija za aproksimacija vo `ivotnata sredina (2008). Relevantni se i nivnite izmeni i dopolnuvawa: 1. Ramkovna direktiva za otpad (2006/12/ES) 2. Direktiva za deponii (99/31/ES) dopolneta so Regulativa (ES) 1882/2003 3. Regulativa za prenos na otpad (EES) 259/93 dopolneta so Odlukite 94/721/ES, 96/660/ES, 98/368/ES i 99/816/ES, i Regulativite (ES) 2408/98, (ES) 120/97 i (ES) 2557/2001

73

Page 74: IZVE[TAJ ZA STRATEGISKA OCENA NA @IVOTNATA SREDINAilinden.gov.mk/sites/default/files/dokumenti/Izveshtaj_za_strategiska... · 78/06) i Pravilnik za standardi i normativi za urbanisti~ko

4. Direktiva za upravuvawe so otpadot od industrija za ekstrakcija na mineralni surovini (2006/21/ES) 5. Ramkovna direktiva za kvalitet na ambienten vozduh (96/62/ES), dopolneta so Regulativata (ES) 1882/2003 6. Direktiva za nacionalni plafoni na emisii (2001/81/ES) 7. Direktiva za benzen i jaglerod monoksid (2000/69/ES) 8. Direktiva za ozon vo ambientniot vozduh 2002/3/ES 9. Direktiva 2004/107/ES za arsen, kadmium, `iva, nikel i policikli~ni jaglevodorodi vo ambientniot vozduh 10. Direktiva za informirawe na korisnici (1999/94/ES) dopolneta so Direktivata 2003/73/ES 11. Ramkovna Direktiva za voda (2006/60/ES) dopolneta so Odlukata 2455/2001/ES 12. Direktiva za urbani otpadni vodi (91/271/EES) dopolneta so Direktivata 98/15/ES i Regulativata (ES) 1882/2003 13. Direktiva za voda za piewe (98/83/ES) dopolneta so Regulativata (ES) 1882/2003 14. Direktiva za povr{inska voda za apstrakcija (75/440/ES) dopolneta so Direktivite 79/869/EES i 91/692 EES (}e bide otpovikana so Ramkovnata direktiva za vodi (2006/60/ES) od 22.12.2007 15. Direktiva za voda za kapewe (2006/7/ES) 16. Direktiva za ispu{tawe na opasni supstancii vo vodite (76/464/EES) dopolneta so Direktivata (91/692/EES i 2000/60/ES) e bide otpovikana so Ramkovnata direktiva za vodi (2000/60/ES) od 22.12.2007, osven ~len 6, koj be{e otpovikan na 22.12.2000. 17. Direktiva za merewe na kvalitetot na vodata za piewe (79/869/EES) dopolneta so Direktivite 81/855/EES, 91/692/EES, i Regulativata (ES) 807/2003 }e bide otpovikana so Ramkovnata direktiva za vodi (2000/60/ES) od 22.12.2007) 18. Direktiva za podzemni vodi (80/68/EES) dopolneta so Direktivata 91/692/EES 19. Direktiva za voda za ribi (78/659/EES) dopolneta so Direktivata 91/692/EES i Regulativata (ES) 807/2003 20. Direktiva za Strate{ka ocena na `ivotna sredina (2001/42/ES) 21. Direktiva za pristap na informacii za `ivotnata sredina (2003/4/ES) 22. Direktiva za Ocenka na vlijanieto vrz `ivotnata sredina (85/337/EES) dopolneta so Direktivite 97/11/ES i 2003/35/ES

74

Page 75: IZVE[TAJ ZA STRATEGISKA OCENA NA @IVOTNATA SREDINAilinden.gov.mk/sites/default/files/dokumenti/Izveshtaj_za_strategiska... · 78/06) i Pravilnik za standardi i normativi za urbanisti~ko

Dodatok

Izvestuvawa

75

Page 76: IZVE[TAJ ZA STRATEGISKA OCENA NA @IVOTNATA SREDINAilinden.gov.mk/sites/default/files/dokumenti/Izveshtaj_za_strategiska... · 78/06) i Pravilnik za standardi i normativi za urbanisti~ko

76

Koristena literatura

Prostorniot plan na RM, 2004;

LUPD za otkupno prerabotuva~ki centar na ovo{je, zelen~uk i {umski plodovi na KP br. 1364/1 i KP br. 1364/2 KO Kadino, op{tina Ilinden;

Pregled na za{titni podra~ja vo RM (2008) i Izve{taj na me|unaroden konsultant za za{titeni podra~ja vo ramki na UNDP/GEF/M@SSP proektot: Zajaknuvawe na ekolo{kata, institucionalnata i finansiskata odr`livost na sistemot na za{titeni podra~ja vo Makedonija;

Nacionalna strategija za odr`liv razvoj, 2009;

Vtor Nacionalen izve{taj za klimatski promeni, 2008;

Nacionalna strategija za mehanizmot za ~ist razvoj za prviot period na obvrski spored protokolot od Kjoto 2008-2012, 2007;

Vtor Nacionalen Ekolo{ki akcionen plan na RM, 2006

Nacionalna strategija za biolo{ka raznovidnost, 2004;

Strategija za upravuvawe so otpad vo RM 2008-2020;

Nacionalna transportna strategija za patniot prevoz, 2008;

Strategija za demografski razvoj na RM 2008-2015;

Nacionalna programa za usvojuvawe na pravoto na EU (NPPA II, 2007);

Nacionalna strategija za monitoring na `ivotnata sredina, 2004;

Strategija za upravuvawe so `ivotnata sredina, 2005;

Strategija za podigawe na javnata svest vo `ivotnata sredina, 2005;

Strategija i akcionen plan za implementacija na Arhuskata konvencija, 2005;

Nacionalen zdrastveno-ekolo{ki akcionen plan (NZEAP), 1999;

Direktiva za stani{ta (92/43/EES);

Direktiva za divi ptici (79/409/EES);

Ramkovna direktiva za voda (2000/60/ES);

Ramkovna direktiva za kvalitet na ambienten vozduh (96/62/ES);

Ramkovna direktiva za otpad (2006/12/ES);

Ramkovna direktiva za bu~ava (2002/49/ES);

Direktiva za ocenka na vlijanieto vrz `ivotnata sredina (85/537/EES);

Direktiva za strategiska ocena na `ivotna sredina (2001/42/ES);

EU [estiot Akcionen Plan za `ivotna sredina (2001/42/ES);

Direktivata na sovetot 96/61/ES od 24.09.1996 god. za integrirana kontrola i prevencija od zagaduvaweto;

Dostapni iskustva i praktiki.