izvjeŠtaj o radu organizacije 2017 - greenhome.co.me · prekograničnu saradnju hrvatske i crne...

IZVJEŠTAJ O RADUORGANIZACIJE2017

IZVJEŠTAJ O RADU ORGANIZACIJE 2017

3

UVODO NAMA

NVO Green Home su osnovali studenti biologije 14. februara 2000. godine, kao nevladinu, neprofitnu i nestranačku organizaciju. Organizacija je nastala iz želje za aktivnim učešćem u očuvanju i unapređenju životne sredine, kao i preuzimanju aktivne uloge u zaštiti biodiverziteta i ostvarenju koncepta održivog razvoja Crne Gore. Naš rad je podijeljen u dva programa: zaštita životne sredine i energija.

GLAVNI CILJ

Cilj organizacije je zaštita životne sredine, očuvanje prirodnih resursa i implementacija koncepta održivog razvoja.

MISIJA

Posvećeni smo zaštiti prirode i unapređenju životne sredine koja će osnažiti održivu budućnost i voditi ka socijalnom i ekonomskom unapređenju društvenih zajednica u našoj zemlji. U dostizanju ovoga posvetili smo se radu sa različitim interesnim stranama kako bi osnažili saradnju i zajednički rad ka postizanju održive budućnosti i široke prepoznatljivosti Crne Gore kao ekološke države.

PROGRAM ZA ZAŠTITU ŽIVOTNE SREDINEProgram za zaštitu životne sredine ima za cilj promociju i pružanje podrške inicijativama u oblasti zaštite prirode i održivog korišćenja prirodnih resursa. Program podrazumijeva rad na zaštiti biodiverziteta i održivog upravljanja prirodnim resursima na dva nivoa:

• unapređenje javnih politika u oblasti životne sredine

• rad sa pojedincima, društvenim grupama i lokalnim zajednicama

PROGRAM ZA ENERGIJUOsnovni cilj programa za energiju je promocija održivih rješenja u oblasti energetike kroz praćenje posledica klimatskih promjena, energetsku efikasnost i alternativne izvore energije. Program energije obuhvata rad na:

• javnim energetskim politikama i podizanju svijesti

• edukativnim aktivnostima

NVO Green Home

Dalmatinska 78, 81000 Podgorica, Crna Gora

Telefon/Fax: +382 20 609 375/376

https://www.youtube.com/user/greenhomeMNE

E-mail: [email protected]

www.greenhome.co.me

FB stranica: https://www.facebook.com/green.home.18/

Instagram nalog: @ngogreenhome

Twitter: @greenhome_ngo

IZVJEŠTAJ O RADU ORGANIZACIJE 2017 IZVJEŠTAJ O RADU ORGANIZACIJE 2017

4 5

PROGRAM ZA ZAŠTITU ŽIVOTNE SREDINE

Mapiranje, monitoring i upravljanje prekograničnom Natura 2000 mrežom na moru - 4M

Projekat „Mapiranje, monitoring i upravljanje prekograničnom Natura 2000 mrežom na moru“ skraćenog naziva „4M“ počeo je u julu 2015. godine. Projekat ima za cilj da poveća kapacitete i podstakne prekograničnu saradnju Hrvatske i Crne Gore kada je u pitanju upravljanje prirodnim resursima;

• U periodu od februara do maja sproveden je konsultativni proces za razvijanje mjere upravljanja za potencijalno Natura 2000 područje rt Arza – rt Platamuni. Konsultativni proces podrazumjevao je održavanje tri radionice sa različitim zainteresovanim stranama, takođe organizovano je pet individualnih sastanaka sa predstavnicima Morskog dobra, Ministarstva održivog razvoja i turizma, predstavnicima Luke Zelenike, Ministarstva pomorstva i saobraćaja i Agencije za izgradnju i razvoj Herceg Novi. Rezultat konsultativnog procesa je razvijen dokument Mjere upravljanja potencijalnim NATURA 2000 područjima koji će služiti kao podrška za donošenje budućih planova upravljanja morskim zaštićenim područjima;

Edukativna radionica Neka plavo ostane plavo, april, Budva

• Edukativne radionice o bogatstvu i zaštiti morskog biodiverziteta održane su u osnovnim školama u Kotoru, Budvi i Petrovcu. Tom prilikom, kroz interaktivan rad učenici su se upoznali sa raznovrsnošću morskog živog svijeta. Takođe, u vrtiću Bajka povodom Međunarodnog Dana voda održana je prezentacija o važnosti očuvanja morskog biljnog i životinjskog svijeta. Najmlađima su podijeljeni promo materijali koji su izrađeni u okviru projekta: bojanka i crtanka, a takođe je predstavljena izložba edukativnih panela o raznovrsnosti morskih biljnih i životinjskih vrsta;

Radionica, Razvijanje mjera upravljanja za potencijalno morsko Natura 2000

područje Rt Arza Rt Platamuni april Kotor

• Povodom Dana Planete Zemlje postavljena je izložba edukativnih panela u tržnom centru Delta City u Podgorici;

• U periodu od aprila do juna sprovedene su dvije akcije čišćenja plaže i dvije akcije čišćenja podmorja. Akcije su organizovane u saradnji sa ronilačkim klubovima, lokalnom zajednicom, NVO i JP Morsko dobro;

Akcija čišćenja podmorja april, Budva

• U maju i junu 2017. godine, odrađeno je 12 dana terenskog rada u cilju prikupljanja podataka o vrstama i staništima u području rt Arza – rt Platamuni. Nakon dvogodišnjeg rada na terenu i prikupljanja podataka o morskom biodiverzitetu, napravljen je izvještaj: Kartiranje morskih staništa i vrsta u dijelu podmorja od rta Arza do rta Platamuni;

• Finalizovana je GIS baza podataka o vrstama i staništima u potencijalnom Natura 2000 području, rt Arza – Rt Platamuni;

• NVO Green Home pridružila se kampanji STOP KRIVOLOVU, koja je pokrenuta od strane Instituta za biologiju mora, lokalne zajednice, udruženja ribara, ronilačkih klubova, lokalnih NVO i pojedinaca. Tokom kampanje urađena su četiri kratka filma i postavljen bilbord sa porukom: “Zaštiti Jadran, prijavi krivolov” a sve u cilju podizanja svijesti građana o uticaju upotrebe dinamita na morski svijet;


6 7

• Sprovedena je kampanja za podizanje svijesti nautičara o zaštiti morske trave. Tom prilikom podijeljeni su lifleti lučkim kapetanijama, lukama od međunarodnog značaja, ronilačkim centrima i marinama. Takođe je postavljen bilbord sa porukom “Poštuj Amazon Mediterana, izbjegavaj sidrenje u livade morske trave” blizu aerodroma u Tivtu;

Zaštita divljih biljnih vrsta i njihovih staništa južnog i istočnog Mediterana

Projekat ima za cilj uključivanje civilnog društva u zaštitu važnih biljnih staništa - IPA područja (Important Plant areas – važno biljno područje). Za rad na projektu su izabrana tri IPA područja: Skadarsko jezero, Velika plaža sa Adom Bojanom i Vrsuta;

• Aktivnosti su realizovane u saradnji sa tri lokalne nevladine organizacije: NVO Crnogorsko društvo ekologa, NVO Zeleni korak i Izviđački odred 24. novembar;

• Na teritoriji Nacionalnog parka Skadarsko jezero organizovan je terenski rad za mapiranje invazivne vrste bagremca (Amorpha fruticosa);

• Održana je prezentacija - trening za volontere NVO Green Home i studente biologije o načinu sprovođenja monitoringa biljnih vrsta. Trening je održan od strane prof. dr Danke Caković na Univerzitetu Crne Gore;

• Na Vrsuti je organizovan teren u saradnji sa prof. dr Dankom Caković, studentima biologije i volonterima NVO Green Home. Cilj terenske posjete bio je da se odradi monitoring endemske vrste Gymnospermium scipetarum;

Monitoring važnih biljnih vrsta na Vrsuti april, Bar Terenska posjeta Vrsuti april, Bar

• Na Vrsuti su postavljene dvije info table u cilju edukacije posjetilaca o Vrsuti kao biljnom staništu;

• Na Velikoj plaži organizovana je terenska posjeta u saradnji sa prof. dr Dankom Caković i NVO Zeleni korak u cilju sprovođenja monitoringa vrsta zbog kojih je Velika plaža proglašena za IPA stanište

• U maju je organizovana radionica sa zakupcima plaža koje imaju plavu zastavicu. Aktivnost je realizovana u saradnji sa prof. dr Dankom Caković i NVO Zeleni korak. Cilj aktivnosti bio je

upoznavanje zakupaca plaže sa invazivnim vrstama. Nakon radionice sprovedena je akcija uklanjanja invazivne vrste Oenothera sp. Aktivnostima su prisustvovali i studenti biologije i volonteri NVO Green Home;

Akcija uklanjanja invazivne vrste na Velikoj Plaži maj

• Održane su edukativne radionice u OS� Jovan Tomašević u Virpazaru o Skadarskom jezeru kao Važnom Biljnom Staništu, takođe edukativne radionice održane su i u OS� Maršal Tito u Ulcinju o značaju očuvanja Velike Plaže kao važnog biljnog staništa;

• U saradnji sa Opštinom Danilovgrad i NVO Crnogorsko društvo ekologa organizovana je akcija uklanjanja ambrozije na području te opštine;

• U toku trajanja projekta pronađena je još jedna populacija vrste Gymnospermium scipetarum, koja je u Crnoj Gori zapažena samo na Vrsuti. Populacija ove vrste pronađena je na brdu Garač, blizu Danilovgrada.

Podrška lokalnim zajednicama u implementaciji turističkih praksi zasnovanih na prirodnim bogatstvima u okolini Šaskog jezera

Projekat ima za cilj razvoj odgovorne turističke destinacije na S�askom jezeru uz obezbjeđenje zaštite i održivog upravljanja važnim i osjetljivim djelovima biodiverziteta u ovoj oblasti. U toku 2017 odrađene su sledeće aktivnosti:

• Otvoren je info centar koji se nalazi u okviru restorana S�as;

• Postavljene su dvije info table na S�askom jezeru;

• U saradnji sa turističkom organizacijom Ulcinj promotivni materijal koji je nastao u okviru projekta promovisan je na Sajmu turizma u Berlinu.


8 9

Degustacija lokalnih proizvoda Šasko jezero, mart Otvaranje info centra na Šaskom jezeru, mart

Jačanje kapaciteta nevladinih organizacija – članova BioNET mreže

BioNET mreža nastala je u okviru projekta “Otvoreni regionalni fond za biodiverzitet” kojeg u zemljama Zapadnog Balkana sprovodi Njemačka organizacija za međunarodnu saradnju (GIZ). BioNET mrežu čini 14 nevladinih organizacija koje se bave zaštitom prirode iz sljedećih zemalja: Srbije, Crne Gore, Makedonije, Albanije, Hrvatske i Kosova. Jedna od aktivnosti ove mreže bio je BioNET trening. BioNET treningu prethodila je radionica koja je održana u Kladovu, u septembru.

U okviru petodnevnog treninga, 25 učesnika iz 6 zemalja imalo je priliku da sarađuju sa eminentnim stručnjacima i stiču znanja iz različitih oblasti poput: upravljanje Natura 2000 područjima, kao i na koji način sprovoditi marketing zaštićenih područja. Učesnici su stekli znanje i kada je riječ o načinu uključivanja zainteresovanih strana kao i značaju izrade planova upravljanja velikih zvijeri.

Trening je održan u Podgorici, Z� abljaku i Kolašinu. Učesnici su imali priliku da posjete NP Durmitor kao i Centar za posjetioce u tom parku. Predstavnici NP Durmitor predstavili su prirodne i kulturne vrijednosti parka kao i način upravljanja. Poslednjeg dana treninga organizovana je posjeta Botaničkoj Bašti u Dulovinama, Kolašin. Domaćini posjete bili su prof. dr Danijela Stešević, sa Univerziteta Crne Gore kao i botaničar Danijel Vincek. Domaćini posjete učesnicima su predstavili raznovrsnost biljnog svijeta i značaj Botaničke bašte. Tokom trajanja treninga u saradnji sa NVO CEZAM napravljen je promotivni film o BioNET mreži.

Trening Uključivanje zainteresovanih strana u procesu donošenja odluka, novembar Podgorica

Jačanje kapaciteta za bolju životnu sredinu u Crnoj Gori – CBBEM

Cilj projekta je da osnaži ekološke nevladine organizacije u Crnoj Gori kako bi što aktivnije učestvovali u procesu pridruživanja EU kroz jačanje učešća javnosti i monitoring pregovora za pregovaračko poglavlje 27-Z� ivotna sredina i klimatske promjene. U sklopu projekta osnovana je Koalicija nevladinih organizacija za praćenje pripreme i pregovora za pregovaračko poglavlje 27 (CoC27) sastavljena od 20 nevladinih organizacija iz Crne Gore.

• Pripremljena analiza “Energetske i klimatske promjene u Crnoj Gori - analiza politika”, “Analiza stanja i napretka u poglavlju 27”, “Analiza usklađenosti zakonodavstva Crne Gore sa pravnim tekovinama EU u oblasti zaštite voda” i analiza “Ka energetski efikasnoj Crnoj Gori: pregled stanja i preporuke“;

• Pripremljen “Izvještaj iz sijenke za poglavlje 27” i komentari CoC27 kao doprinos civilnog sektora Izvještaju o Crnoj Gori za 2017;

• Pripremljeni pozicioni papiri za oblasti zaštite prirode i klimatskih i energetskih politika;

• Pripremljena brošura “Energetske i klimatske politike Crne Gore - kako uhvatiti korak sa EU?”

• Dodijeljena bespovratna sredstva u iznosu od 30,000.00EUR za šest nevladinih organizacija iz Crne Gore;

• Održan trening za lokalne NVO sa sjevera Crne Gore na temu upravljanja otpadom;

• Održana dva radna sastanka CoC27, u Beranama i Nikšiću i dva okrugla stola u Podgorici, u julu i septembru;

• Održana konferencija za medije u cilju predstavljanja komentara CoC27 za Izvještaj o Crnoj Gori;

• Organizovan performans “Ni kameno doba nije završeno zato što je nestalo kamena” povodom potvrđivanja Pariskog klimatskog sporazuma;

• Pripremljena web stranica CoC27 http://www.koalicija27.me/

Trening Marketing zaštićenih područja novembar, Žabljak


10 11

• Ostvareno aktivno učesće u procesu javnih rasparava za donošenje Zakona o prostornom planiranju i izgradnji objekata kako NVO Green Home tako i partnerskih organizacija;

• Pripremljen i distribuiran promotivni materijal u okviru kampanja o upravljanju otpadom, vodama, zaštiti prirode i klimatskim promjenama.

Civilno društvo zagovara ekološki prihvatljiv društveno ekonomski razvoj (CO – SEED)

Projekat ima za cilj da organizacije civilnog društva budu angažovane kao ravnopravni akteri sa državnim organima vlasti i profesionalnim kompanijama u nacionalnim procesima zakonskih revizija i donošenja odluka u vezi Elaborata procjene uticaja i Strateške procjene uticaja na životnu sredinu kroz povećanje medijske pažnje za temu.

• Od strane partnerskih organizacija i regionalne mreže civilnih organizacija koja je uspostavljena kroz CO SEED projekat, izrađen je priručnik o najboljim primjerima svjetske prakse za uspješnu saradnju između organizacija civilnog društva, organa javne vlasti i privatnih kompanija u odlučivanju o procjeni uticaja na životnu sredinu i strateškoj procjeni uticaja na životnu sredinu – „Kako učešće javnosti unapređuje odlučivanje o pitanjima životne sredine“;

• Na osnovu detaljne analize zakonodavnog okvira vezanog za procjenu uticaja i stratešku procjenu uticaja na životnu sredinu razvijene su preporuke za unapređenje procjena uticaja na životnu sredinu;

• Održan je okrugli sto „Sprovođenje procjene uticaja i strateške procjene uticaja na životnu sredinu (analiza stanja, preporuke i primjeri dobre prakse)“ koji je imao za cilj informisanje zainteresovane javnosti, organa i organizacija o trenutnoj praksi sprovođenja procjena uticaja na životnu sredinu u međunardnom i nacionalnom kontekstu, zatim, predstavljanje analize stanja u sprovođenju procjena uticaja na životnu sredinu i preporuka za unapređenje kao i predstavljanje priručnika primjera dobre saradnje civilnog sektora, javnih institucija i privatnih kompanija u procesima donošenja odluka vezanih za procjene uticaja na životnu sredinu;

Okrugli sto_Sprovođenje procjene i strateške procjene uticaja na ž. sredinu Podgorica 30.06.2017.

• Održana je pres konferencija sa ciljem informisanja javnosti o problematici koja postoji u sprovođenju procjena uticaja na životnu sredinu;

• Održan je trening za medije „Sprovođenje procjene uticaja i strateške procjene uticaja na životnu sredinu“ koji je imao za cilj informisanje medija o trenutnoj praksi sprovođenja procjena uticaja na životnu sredinu u međunardnom i nacionalnom kontekstu i važnosti procjena uticaja na životnu sredinu kao instrumenata zaštite životne sredine, zatim, informisanje medija od trenutnoj problematici u sprovođenju procjena uticaja na životnu sredinu i preporuka za unapređenje te predstavljanje priručnika primjera dobre saradnje civilnog sektora, javnih institucija i privatnih kompanija u procesima donošenja odluka vezanih za procjene uticaja na životnu sredinu;

Trening za medije Sprovođnje procjene i strateške procjene uticaja na

ž.sredinu Podgorica 27.09.2017.

• Razvijene su kontrolne liste za ocjenu Elaborata procjene uticaja na životnu sredinu i Izvještaja o strateškoj procjeni uticaja na životnu sredinu koje su osmišljene da pomognu evaluatorima - uključujući i zainteresovane građane, predstavnike organizacija civilnog društva i vladine službenike za procjene uticaja na životnu sredinu, tako što će uključiti niz pitanja na koja će svaka dobra procjena uticaja na životnu sredinu biti u stanju da odgovori.


12 13

PROGRAM ZA ENERGIJU

Inicijativa za održivu hidroenergiju u Dinarskom luku – DASHI

Cilj projekta je spriječiti razvoj neodrživih hidroenergetskih projekata u području Skadarskog jezera, Neretve i Livanjskog polja, kako bi se sačuvala najznačajnija biljna i životinjska staništa;

• Sprovedena su biodiverzitetska istraživanja kanjona rijeke Morače, s naglaskom na pojedine vrste iz grupa sisara, vodozemaca, gmizavaca, beskičmenjaka, riba i ptica, a na koje bi eventualna izgradnja HE na Morači imala poguban uticaj. Posebna pažnja obratila se na vrste koje se nalaze na Direktivi o staništima kao i na staništa značajna za te vrste. Cilj istraživanja je prikupljanje neophodnih podataka o biodiverzitetu u cilju procjene uticaja serije brana/akumulacija za proizvodnju električne energije na Morači na vrste koje se nalaze na Direktivi o staništima kao na staništa značajna za te vrste;

Istraživanje kanjona rijeke Morače 08.05.2017. Istraživanje kanjona rijeke Morače avgust 2017.

• Na osnovu sprovedenog biodiverzitetskog istraživanja izrađen je izvještaj o stanju biodiverziteta kanjona rijeke Morače;

Istraživanje kanjona rijeke Morače jul 2017.

• Pripremljeni su amandmani na Zakon o vodama u cilju definisanja obaveza uspostavljanja i vršenja monitoringa ekološki prihvatljivog protoka nizvodno od vodozahvata i kako bi se dao pravni osnov za bliže uređenje ovog pitanja u podzakonskom aktu – pravilniku.

Čist vazduh za Crnu Goru

Projekat C� ist vazduh za Crnu Goru ima za cilj podršku NVO na nacionalnom i regionalnom nivou u pokretanju inicijativa protiv prljavih izvora energije, promociju obnovljivih izvora energije i poboljšanje kvaliteta vazduha. Specifični cilj projekta je podizanje svijesti ljudi na lokalnom i nacionalnom nivou o štetnosti sagorijevanja fosilnih goriva, sa fokusom na rad termoelektrana i njihovim štetnim uticajem na zdravlje ljudi;

• U okviru Evropske nedjelje održive energije, 21. juna NVO Green Home je organizovala okrugli sto “Energetska efikasnost u Crnoj Gori, izazovi i problemi implementacije politike energetske efikasnosti”. Ciljevi ovog događaja bili su predstavljanje rezultata i izazova sprovođenja mjera politike energetske efikasnosti u Crnoj Gori, informisanje zainteresovane javnosti o ESCO ugovorima i javno-privatnom partnerstvu, načelima za njihovo funkcionisanje i načinom na koji oni mogu pružiti podršku kada je riječ o ulaganju u energetsku efikasnost;


14 15

Okrugli sto Energetska efikasnost u CG, izazovi sprovođenja politike energetske

efikasnosti, jun, Podgorica

• Organizovan okrugli sto na temu „Energetska tranzicija kao prilika za socio- ekonomski razvoj“. Cilj okruglog stola bio je predstavljanje rezultatata nacionalnog izvještaja za Crnu Goru rađen u okviru regionalnog projekta SEERMAP (South East Europe Electricity Roadmap) koji pokazuje potencijale ulaganja u obnovljive izvore energije u Crnoj Gori, potencijalnu proizvodnju električne energije iz ovih resursa, kao i mogućnost zadovoljavanja domaće potrošnje električne energije ulaganjem u obnovljive resurse. Na okruglom stolu predstavljene su održive energetske alternative kao šanse za kreiranje novih energetskih i ekonomskih razvojnih potencijala integrisanjem zajedničkog cilja održivosti unutar energetske i klimatske politike Crne Gore;

Okrugli sto Energetska tranzicija kao prilika za socio-ekonomski razvoj,

novembar, Podgorica

• Podnijeta Tužba na Rješenje o odobrenju Elaborata procjene uticaja na životnu sredinu za projekat „Pljevlja 2” kojim se traži poništenje ove odluke. Elaborat nije imao sve elemente propisane Zakonom o procjeni uticaja na životnu sredinu. Tako u rješenju nijesu navedeni razlozi na kojima se odluka zasniva, razlozi o prihvatanju ili odbijanju primjedbi zainteresovanih strana, kao ni definisane najvažnije mjere koje je nosilac projekta dužan da preduzima u cilju sprečavanja,

otklanjanja, ublažavanja ili saniranja štetnih posljedica izgradnje i rada TE;

• Izrađena je brošura „Energetska efikasnost, preporuke za racionalnu potrošnju energije“ koja ima za cilj da pomogne svim ljudima koji su zainteresovani da ulažu u energetsku efikasnost u primjeni mjere energeske efikasnosti kao i sagledavanju benefita i koristi ovakvog ulaganja;

• U saradnji sa Elektrotehničkim fakultetom napravljena je mašina za mjerenje praškastih materija PM 2,5 i PM 10 kojim ćemo pratiti koncentracije ovih materija u vazduhu u Podgorici i Pljevljima.

Čist vazduh, zdrava životna sredina

Projekat „C� ist vazduh, zdrava životna sredina“ ima za cilj razvijanje pojedinačne i kolektivne svijesti o potrebi očuvanja životne sredine edukacijom i sticanjem znanja o ekologiji u cilju unapređenja stanja životne sredine. Specifični cilj projekta je da kroz edukaciju učenika osnovnih i srednjih škola o uzrocima zagađenja vazduha, posljedicama lošeg kvaliteta vazduha i njegovom uticaju na zdravlje ljudi i životnu sredinu, stimulišemo djecu i omladinu da razmišljaju o važnosti očuvanja vazduha kao najbitnijem segmentu životne sredine, i u cilju njegovog unapređenja utičemo na promjenu njihovih navika i razvijemo odgovarajuće modele ponašanja u skladu sa principima zaštite životne sredine i podstaknemo ih na učešće u različitim aktivnostima usmjerenih na očuvanje čiste i zdrave životne sredine;

• U toku 2017. održano je 10 edukativnih predavanja (pet osnovnih i pet srednjih škola) kroz interaktivni pristup kako bi učenici povećali svoja znanja u oblasti ekologije i zaštiti životne sredine;

Edukativno predavanje,novembar, Podgorica Edukativno predavanje,novembar, Podgorica


16 17

Edukativno predavanje, decembar, Podgorica

• Izrađenja je brošura “Obnovljivi izvori energije” sa ciljem edukacije djece o značaju prirodnih resusra, mogućnosti korišćenja njihovog potencijala, ulogu čovjeka u njihovom očuvanju i njihov značaj sa apekta društvenog razvoja uz konkretne primjere dobre i loše prakse upravljanja prirodnim resursima.

GRAĐANSKE EKOLOŠKE INICIJATIVE, KAMPANJE I VOLONTERSKI RAD

Kampanja Sat za planetu

Sat za planetu je globalna kampanja za borbu protiv klimatskih promjena koju je pokrenuo Svjetski fond za prirodu (WWF) a koju NVO Green Home organizuje već osmi put u Crnoj Gori. Kampanja podrazumijeva gašenje svijetala na 60 minuta i to poslednje sedmice u martu svake godine.

U 2017. smo proslavu Sata za Planetu organizovali u saradnji sa Svjetskim fondom za zaštitu prirode, NVO Biciklo.me i projektom “Razvoj niskokarbonskog turizma u Gori” (UNDP) gdje nam se priključilo 13 crnogorskih gradova, veliki broj organizacija institucija i kompanija i pojedinaca.

Centralni događaj ovogodišnje kampanje je bila promotivna noćna biciklistička vožnja pod sloganom “Osvijetli Problem”, u kojoj je učestvovalo preko 250 biciklista. Nakon nje, uslijedilo je gašenje svjetala na Trgu Nezavisnosti i mostu Milenijum u periodu od 20:30 do 21:30. Na Trgu nezavisnosti je, na gradskom video bimu, emitovan kratki promotivni spot sa ciljem skretanja pažnje građana na potrebu šire upotrebe bicikala kao mjeru sprečavanja zagađenja iz saobraćaja koje za negativnu posljedicu ima ubrzane klimatske promjene;

Noćna biciklistička vožnja, mart, Podgorica


18 19

Svijetla na gradskim znamenitostima su bila ugašena u 13 crnogorskih gradova, dok su se gašenjem svijetala u svojim poslovnim prostorima pridružili Vezuv d.o.o., Montenomaks CL, Hotel Hilton, Uniqa osiguranje, The Capital Plaza, Verde Complex, Crnogorski Telekom, Telenor, M:tel, Porto Montenegro, hotel Regent i mnogi drugi. Ovu akciju su podržali i kafići Culture club porodice, Galerija, Sejdefa i drugi, koji su tokom 60 minuta napravili program pod svijećama.

Most Milenijum u mraku tokom kampanje,mart, Podgorica

Tokom Sata za Planetu, Crnogorski elektroprenosni sistem zabilježio je umanjenu potrošnju električne energije u Crnoj Gori, u odnosu na prosječnu potrošnju u ovom vremenskom intervalu i to u iznosu od 1,43% a najveća ušteda od 7,07% zabilježena je u Pljevljima;

Proslava Dana Drimskog sliva

NVO Green Home je organizovala proslavu Dana Drimskog sliva kroz edukativni kamp koji je održan na Adi Bojani. U okviru kampa, učesnici su imali priliku da čuju o važnosti Drimskog basena, odnosno Ade Bojane (kao dijela proširenog Drimskog basena) kroz prezentacije stručnjaka iz ove oblasti.

Proslava Dana Drimskog sliva,maj 2017, Ada Bojana

Održane su terenske prezentacije o važnim biljnim staništima Ade Bojane, a zatim o invazivnim vrstama i reptilima koji su specifični za ovo područje. Veoma važan segment ovog kampa bilo je predavanje organizacije Bushcraft Montenegro o snalaženju u prirodi, navigaciji, prikupljanju hrane, drevnim načinima paljenja vatre i pravljenju skloništa u prirodi.

Proslava Dana Drimskog sliva, maj 2017, Ada Bojana

Razvijen je edukativni film Dan Drimskog sliva koji ima za cilj promociju prirodnih vrijednosti Ade Bojane.

Putujemo u Evropu

Kroz ovaj program koji NVO Green Home sprovodi od 2011. godine, omogućava se studentima završnih godina studija sa svih Univerziteta u Crnoj Gori, da kroz putovanje i druženje sa vršnjacima iz regiona i Evropske unije, upoznaju druge evropske gradove i vrijednosti. Na konkursu 2017. godine odabrano je 10 studenata sa osnovnih, specijalističkih ili master studija sa prosjekom preko 8,5, koji su mlađi od 26 godina, od kojih čak osam njih nije imalo priliku da putuje u zemljama Evropske unije tokom studija.

Planiranje puta, jul Berlin Posjeta studenata, avgust, Pariz


20 21

Posjeta studenata, avgust, Pariz

Putovanje Evropom studenti su započeli trodnevnim boravkom u Berlinu gdje su se upoznali sa svojim kolegama iz regiona, na organizovanom svečanom prijemu u Robert Bosh fondaciji. Osim toga, imali su priliku da čuju izlaganja i da učestvuju u diskusiji o trenutnim dešavanjima u Evropskoj uniji i upoznaju se na terenu sa “lokalnim herojima” tj. akcijama mladih koje su doprinijele promjenama u društvu. Studenti su nakon Berlina, u narednih 22 dana, posjetili 20 evropskih gradova prema sopstvenim interesovanjima koristeći interrail vozne karte, koje su im obezbijeđene kroz program.

Učešće na performansu protiv GMO, jul, Berlin Učešće na protestu građana Poljske, jul, Berlin

VOLONTERSKI CENTAR

Volonterski centar NVO Green Home okuplja učenike, studente, stručnjake, ljubitelje prirode i građane različitih starosnih dobi koji su zainteresovani i motivisani da kroz aktivni angažman i volonterski rad daju svoj doprinos zaštiti svog okruženja i očuvanju životne sredine. Rad volontera podrazumijeva uključivanje u brojne aktivnosti organizacije prema svom interesovanju i vještinama, a koji se realizuju tokom cijele godine. Ove aktivnosti podrazumijevaju kreativni rad i učešće u kampanjama, akcije sadnje, pošumljavanja i čišćenja, učešće na obukama, seminarima, radionicama za podizanje ekološke svijesti, inicijative i ulične akcije za obilježavanje važnih ekoloških međunarodnih datuma, studijske posjete i brojne druge aktivnosti. Neke od najvažnijih volonterskih aktivnosti u 2017. godini su bile:

• Volonteri i zaposleni NVO Green Home su u partnerstvu sa NVO Zero Waste, ronilačkim klubom OCTO Diving i MedCem organizovali akciju čišćenja plaže i podmorja u obalnom i dijelu podmorja Sutomorske plaže. Cilj akcije je bio da se skrene pažnja na očuvanje mora i morskih ekosistema, kao i da se na simboličan način obilježi Internacionalni dan čišćenja obala koji se obilježava svake treće subote u septembru.

• U trosatnoj akciji prikupljena je velika količina otpada, uključujući plastične kese, staklo, veliku količina limenki i konzervi, kao i ostaci plažnog mobilijara. Nekoliko ronilaca NVO Green Home i Octo Diving se pobrinulo da se ukloni otpad iz mora i na taj način daju svoj doprinos. Kao rezultat akcije, sakupljeno je oko dvadesetak vreća otpada koji je nakon svih aktivnosti selektovan i transportovan za odlaganje.

• Volonter NVO Green Home, Ilija C�etković iz Kotora, je uz podršku organizacije, položio za prvu zvijezdu u ronilaštvu, čime je država Crna Gora bogatija za još jednog stručnjaka obučenog za istraživanja biodiverziteta mora.

• Volonteri NVO Green Home su početkom aprila uzeli aktivno učešće tokom terenskog monitoring biljnih vrsta na Vrsuti, kao važnom biljnom staništu (IPA). Cjelodnevni terenski rad je vodila prof. dr Danka Caković a volonteri su naučili kako se sprovodi monitoring na terenu.

• Na Velikoj plaži u maju održana je obuka za volontere i zakupce plaža koje imaju plavu zastavicu. Obuke se prije svega odnose na značaj i obavezu uklanjanja invazivnih vrsta kao i načinu raspoznavanja istih. Istog dana je i sprovedena ekološka akcija uklanjanja invazivne vrste Oenothera sp.

• U saradnji sa ekspertima u toku maja i juna, volonteri NVO Green Home su sproveli dio trogodišnje aktivnosti na mapiranju bagremca Amorpha fruticosa na području Skadarskog jezera.

• Volonteri NVO Green Home su bili aktivni i tokom junske akcije u Sutomoru za čišćenje podmorja. Prikupljeni otpad je analiziran prema porijeklu, dok je bila postaljena i edukativna izložba o moru na glavnom šetalištu, kako bi što veći broj turista se upoznao sa potrebom zaštite mora.

• Učešće u akciji “Potraga za ljudskim pravima”, koju je organizovala Građanska alijansa, 7. decembra u cilju obilježavanja Dana ljudskih prava

Pristupnica volonterskom centru može se pronaći na internet prezentaciji na adresi www.greenhome.co.me, u sekciji “Volonteri”, dok je ove godine otvorena i grupa za pristupanje i komunikaciju putem facebook na: https://www.facebook.com/groups/377318282612108/?ref=group_header


22 23

ČLANSTVO U RADNIM GRUPAMA

Nacionalni Savjet za održivi razvoj i integralno upravljanje obalnim područjem

NVO Green Home je članica Nacionalnog Savjeta za održivi razvoj i integralno upravljanje obalnim područjem koji čine predstavnici svih društvenih struktura (ukupno 21 član) a njima predsjedava Predsjednik države. Nacionalni savjet je osnovan 2002. godine uoči Svjetskog Samita o održivom razvoju u Johanesburgu, kao savjetodavno tijelo Vladi Crne Gore sa misijom da savjetima utiče na vladinu politiku u oblasti održivog razvoja.

33.sjednica NSOR, septembar, Mojkovac

U okviru Savjeta funkcionišu tri radne grupe i to: 1) radna grupa za praćenje i reviziju Nacionalne srategije održivog razvoja Crne Gore 2) radna grupa za održivo upravljanje resursima i 3) radna grupa za mitigaciju i adaptaciju na klimatske promjene. NVO Green Home je aktivna u radu prve dvije grupe, u okviru kojih je ove godine, dala komentare na rješenje upravljanja otpadom/termičko tretiranje otpada i projekat „Valorizacija potencijala Bjelasica i Komovi“. Takođe ostvareno je učešće na sjednicama Savjeta koje se održavaju dva puta godišnje.

31. sjednica NSOR, januar, Podgorica

Radna grupa za Z� ivotnu sredinu – Poglavlje 27 ostvareno je ograničeno učešće u izradi pregovaračke pozicije gdje su preko stalnog člana grupe dati komentari u dijelu koji se odnosi na tranzicione periode i administrativne kapacitete. Dokument se tretira kao tajni dok je traženo da se tokom izrade otvori za javnost.

Savsko vijeće za vode

Savsko vijeće za vode je savjetodavno tijelo Savske komisije i njen sastav čine predstavnici institucija iz Hrvatske, Srbije, Bosne i Hercegovine, Crne Gore i Slovenije koje su uključene u različite aspekte upravljanja na slivnom području rijeke Save. Kroz rad Savskog vijeća za vode potrebno je ojačati učešće javnosti u aktivnostima vezanim za sprovođenje Okvirnog sporazuma o slivu rijeke Save, s fokusom na populaciji mladih, te uključenje zainteresovanih strana u proces donošenja odluka.

Sektorska radna grupa za programiranje predpristupne podrške EU u sektoru životne sredine i klimatske akcije U junu 2017. godine, predstavnica NVO Green Home je izabrana za članicu Sektorske radne grupe za programiranje pretpristupne podrške EU u sektoru životne sredine i klimatske akcije. Sektorska radna grupa je formirana od strane Ministarstva evropskih poslova sa zadatkom da učestvuje u pripremi i reviziji strateških i programskih dokumenata koji služe kao osnov za planiranje podrške u okviru Instrumenta za predpristupne podrške (IPA) EU i Crnoj Gori. Osim toga ova radna grupa utvrđuje prioritete za podršku sredstvima IPA II u skladu s odgovarajućim sektorskim strategijama i potrebama procesa pregovora s EU. U toku 2017 ažuriran je Sektorski planski dokument za sektor životna sredina i klimatske akcije i pripremljen nacrt Godišnjeg akcionog dokumenta IPA 2019 za sektor životna sredina i klimatske akcije.

Radna grupa za izradu nacrta Zakona o procjeni uticaja na životnu sredinu Predstavnik NVO Green Home, kao izabrani član radne grupe je učestvovao na seriji sastanaka za usaglašavanje postojećeg Zakona sa izmjenama i dopunama Direktive o procjeni uticaja određenih javnih i privatnih projekata na životnu sredinu, pojašnjenju teksta i boljem razumijevanju Zakona i izmjenama koje doprinose boljoj implementaciji odnosno primjeni prethodnih iskustava u primjeni kroz praksu.

Komisija za donošenje Kratkoročnog akcionog plana za teritoriju opštine Pljevlja u slučaju prekoračenja ili rizika od prekoračenja praga upozoravanja za sumpor(IV)oksid SO2 - ovim Akcionim planom propisuju se obaveze Agencije za zaštitu prirode i životne sredine i svih drugih nadležnih organa u slučajevima prekoračenja praga upozoravanja i praga obavještavanja(500 µg/m3) za SO2 u pogledu obavještavanja javnosti i definišu posebne mjere upozoravanja stanovništva;

Radna grupa za podoblast “kvalitet voda” - u cilju transpozicije i implementacije NEAS-a za period 2016-2020, održan je jedan sastanak na kome je utvrđen Plan aktivnosti za transpoziciju i Plan aktivnosti za impelementaciju propisa iz oblasti upravljanja vodama za svaku od 10 EU direktiva i usposavljena koordinacija;


24 25

Upravni odbora Natura 2000 projekta dati su komentari na drugi i treći izvještaj o napretku;

Instituta za Standardizaciju Crne Gore – drvo i proizvodi od drveta, prevedeni su i usvojeni naslovi 76 standarda i održano tri sjednice.

COST akcije CA 16232 – Energetsko siromaštvo - uspostavljeno je članstvo u upravljačkom savjetu i ostvareno učešće u izradi akcionog plana za buduće akcije za radnu grupu „Dialog“ koja obuhvata istraživanje evropskih praksi oko energatskog siromaštva uključujući energetsku efikasnost, stanovanje, socijalnu isključenost i unutrašnja energetska tržišta i dijalog sa EU institucijama, NVO, akademskim zajednicama, biznisi i zajednice socijalnih inovacija i sl.

MEDFORVAL mreža za očuvanje mediteranskih šuma visoke vrijednosti – ostvareno je učešće na godišnjem sastanku na kojem su definisane buduće akcije, ciljevi i urađeno detaljno informisanje o odaranom lokalitetu u Crnoj Gori (Planinska šuma – Prokletije);

Platforma „Jedan Jadran“ – ostvareno učešće na radionici „Suzbijanje seizmoloških uticaja na biodiverzitet podmorja“ i definisali mjere za suzbijanje istih.

PROJEKTI U 2017. GODINI

Mapiranje, monitoring i upravljanje prekograničnom Natura 2000 mrežom na moru - „4M“

Period realizacije: 15 jul 2015. – 15 jul 2017.

Donator: Evropska unija, (IPA) Programa prekogranične saradnje Hrvatska – Crna Gora

Ukupno odobreni fond projekta (EUR): 150.315,63

Kontribucija NVO Green Home (EUR): 22.547,34

Podrška lokalnim zajednicama u implementaciji turističkih praksi zasnovanih na prirodnim bogatstvima u okolini Šaskog jezera

Period realizacije: oktobar 2013 - mart 2017

Donator: Partnerski fond za ugrožene ekosisteme - CEPF

Ukupno odobreni fond projekta (USD): 111.040,00

Kontribucija NVO Green Home (USD): 12.780,00

BioNET trening

Period realizacije: oktobar 2017 – januar 2018

Donator: GIZ

Ukupno odobreni fond projekta: 19.800,00

Kontribucija NVO Green Home: 4.260,00

Zaštita divljih biljnih vrsta južnog i istočnog Mediterana

Period realizacije: oktobar 2014. - decembar 2017.

Donator: MAVA fondacija

Ukupni odobreni fond projekta (EUR): 65.408,00

Jačanje kapaciteta za bolju životnu sredinu u Crnoj Gori – CBBEM

Period realizacije: januar 2016- jul 2018.


26 27

Partneri: Centar za zaštitu i proučavanje ptica – Podgorica,

Društvo mladih ekologa Nikšić, NVO Sjeverna Zemlja – Berane, Zelena Akcija/Friends of the Earth Croatia

Donator: Delegacija Evropske Unije u Podgorici, kroz IPA 2014 Civil Society Facility Montenegro Programme


Ukupni odobreni fond Green Home (EUR): 91.716,20

Kontribucija NVO Green Home (EUR): 9.150,64

Civilno društvo zagovara ekološki prihvatljiv društveno ekonomski razvoj (CO – SEED)

Period realizacije: februar 2016 – februar 2019.

Partneri: WWF Turkey – Turska, Udruga Dinarica – Bosna i Hercegovina, INCA – Albanija, Društo za zaštitu i proučavanje ptica Srbije – Srbija, dok je savjetodavni partner na projektu WWF Adria

Donator: EU

Ukupno odobreni fond projekta (EUR): 1,152,227

Ukupno odobreni fond NVO Green Home(EUR): 65.143,66

Inicijativa za održivu hidroenergiju u dinarskom luku – DASHI

Period realizacije: januar 2012 – jun 2017.

Partneri: WWF – Svjestki fond za prirodu, INCA – Institute for Nature Conservation in Albania, Albanija, NVO Dinarica, Bosna i Hercegovina;

Donator: MAVA fondacija

Ukupno odobreni fond NVO Green Home (EUR): 37.795,00

Proslava Dana Drimskog sliva

Period realizacije: april 2017 – maj 2017.

Donator: Global Water Partnership-Mediterranean (GWP-Med)

Ukupno odobreni fond NVO Green Home (EUR): 4.219,00

Čist vazduh za Crnu Goru

Partneri: NVO Breznica, NVO Da zaživi selo, MANS

Period realizacije: mart 2016. - mart 2017.

Donator: Evropski fond za klimu


Čist vazduh, zdrava životna sredina

Period realizacije: jun 2017. - jun 2018.

Donator: Ministarstvo finansija


Putujemo u Evropu

Period realizacije: 30 maj 2017. – 30. oktobar 2017.

Donator: Robert Bosch Stiftung kroz Balkan Trust for Democracy, Ministarstvo Sporta


Ukupni odobreni fond NVO Green Home (EUR): 450,00

Kampanja Sat za planetu

Period realizacije: februar 2017. – mart 2017.

Donator: UNDP kroz projekat “Razvoj niskokarbonskog turizma u Gori”

Ukupni odobreni fond projekta (EUR): 250,00

IZVJEŠTAJ O RADU ORGANIZACIJE 2017

28

PUBLIKACIJE U 2017. GODINI

• “Mjere upravljanja za potencijalno NATURA 2000 područje, Rt Arza – rt Platamuni”, jun 2017

• “Kartiranje morskih staništa i vrsta u dijelu podmorja rt Arza – rt Platamuni”, jun 2017

• “Energetske i klimatske promjene u Crnoj Gori – analiza politika, maj 2017”

• “Analiza stanja i napretka u poglavlju 27”, decembar 2017;

• “Analiza usklađenosti zakonodavstva Crne Gore sa pravnim tekovinama EU u oblasti zaštite voda”, avgust 2017;

• “Ka energetski efikasnoj Crnoj Gori: pregled stanja i preporuke“, novembar 2017;

• “Izvještaj iz sijenke za poglavlje 27 za 2016 godinu”, jun 2017;

• “Komentari Koalicije 27 za Izvještaj o Crnoj Gori za 2017”, oktobar 2017.

• „Energetska efikasnost, preporuke za racionalnu potrošnju energije“, decembar 2017.

VIDEO MATERIJALI

• U okviru kampanje STOP KRIVOLOVU napravljeni su filmovi u cilju podizanja svijesti i informisanja javnosti u uticaju krivolova na morske ekosisteme:

Ronilački klubovi o krivolovu

Uticaj krivolova na morske ekosisteme – Institut za biologiju mora

Ribolovci o krivolovu

Lokalna zajednica o krivolovu

• Napravljena su još 3 kratka filma o sprovedenim aktivnostima u okviru projekta 4M:

Mapiranje vrsta i staništa

Akcija čišćenja obale i podmorja

Rezultati projekta 4M

• Napravljen je film o BioNET mreži:

BioNET mreža

izvjeŠtaj o radu organizacije 2017 - greenhome.co.me · prekograničnu saradnju hrvatske i crne...

Documents