jaarboek 2006 stichting lightrec
DESCRIPTION
ÂTRANSCRIPT
BelichtBelicht
2006De inzameling en recycling van
verlichtingsapparatuurEén jaar in actie
� �
‘Licht uit, recycling aan’ – dat was het motto dat LightRec een jaar
geleden hanteerde bij de aftrap van onze activiteiten. Welnu, een
jaar later kan ik constateren dat de inzameling en recycling van
gasontladingslampen en armaturen inderdaad ‘aan’ staat. Er is
met grote voortvarendheid een goed werkend systeem in het leven
geroepen en we hebben in dit eerste aanloopjaar al een respecta-
bele 1.960 ton aan afgedankte lampen en armaturen opgehaald.
De ervaring die onze inzamelingspartner NVMP heeft op dit terrein
is daarvoor zeker medeverantwoordelijk.
Maar hoe zit het met dat ‘licht uit’? Dat deel van het motto is
allesbehalve bewaarheid geworden. Al sinds de oprichting staat
LightRec volop in de schijnwerpers van belangengroeperingen, van
detaillisten en van de pers. Waarbij – helaas – de toon er
soms een is alsof we onze opdracht niet op de meest efficiënte
wijze zouden uitvoeren.
Niets is minder waar: ons businessmodel is volledig transparant,
en ik ben ervan overtuigd dat we de juistheid van onze uitgangs-
punten en keuze voor onze aanpak ook het komend jaar bij een
ieder over het voetlicht zullen kunnen brengen. Zodat we straks al
onze energie kunnen steken in datgene waar LightRec voor staat:
een efficiënt, kosteneffectief en toekomstvast inzameling- en
recyclingsysteem voor verlichtingsapparatuur.
Hendrik van den Boogaard
Vier beginselen van het gemeenschappelijk Europees milieubeleid
Uit de statuten
Wetgeving en praktijkTimo Mäkelä: “Een noodzakelijke gegevenheid”
Over de hoogte van de verwijderingsbijdrage
Staatssecretaris Van Geel: “Licht uit, recycling aan”
De integrale speech uitgesproken door staatssecretaris Van Geel
bij de manifestatie “Licht uit, recycling aan” in Den Haag op 15 augustus 2005
LightRec; gericht op de toekomstGeen groen licht voor de spaarlamp
Deelnemersregister
Procesanimatie
Resultaten en inzamelcijfers
Deelnemersonderzoek Trendbox
Betere dienstverlening dankzij deelnemersonderzoek
Stevige basis voor de toekomst
Online Forum op www.lightrec.nl
Van diverse kanten belicht: UNETO-VNI: “We moeten er samen uitkomen”
Menlo Worldwide Logistics: “Logistiek is de spil waar alles om draait”
Gemeente Haarlem: “Milieuverantwoorde vervanging straatverlichting”
LightCycle: “De drie stromen van inzameling in Duitsland”
Samenvatting consumentenonderzoek LightRec
Het perspectief van de verwijderingsbijdrage
Nawoord
Inhoudsopgave
“We hebben al 1.960 ton aan afgedankte lampen en armaturen opgehaald”
45
6899
1314182021252628
29303234
353738
VoorwoordEén jaar LightRec
MILIEUBELEID EU
� �
In het beleidsplan en actieprogramma van de Europese Gemeen-
schap op het gebied van milieu en duurzame ontwikkeling is
te lezen dat er voor de verwezenlijking van de doelstellingen
ingrijpende veranderingen noodzakelijk zijn in de huidige ontwik-
kelings-, productie-, consumptie- en gedragspatronen. Ook wordt
er gepleit voor de beperking van de verspilling van natuurlijke
hulpbronnen en voor de voorkoming van verontreiniging. Het
actieprogramma noemt afgedankte elektrische en elektronische
apparatuur expliciet als één van de doelgebieden voor regelgeving.
Daarbij gaat het dan zowel om de preventie als om de nuttige
toepassing en veilige verwijdering van afval.
Op 27 januari 2003 is de Richtlijn 2002/96/EG betreffende
afgedankte elektrische en elektronische apparatuur (AEEA), onder
andere verlichtingsapparatuur, van kracht geworden. Hierin zijn
de belangrijkste criteria ten aanzien van het beheer van AEEA op
communautair niveau vastgesteld. Deze richtlijn is van toepassing
op afgedankte elektrische en elektronische apparatuur afkomstig
van zowel particuliere huishoudens (consumenten) als professio-
nele gebruikers.
Op 13 augustus 2004 is de Europese Richtlijn in Nederland
geïmplementeerd. Dat is gebeurd door middel van het Besluit
beheer elektrische en elektronische apparatuur (BEA). In dit
Besluit worden producenten en importeurs verantwoordelijk
gesteld voor de financiering van het beheer van afgedankte
apparatuur die zij na 13 augustus 2005 op de Nederlandse
markt hebben afgezet.
Vier beginselen
De Europese Gemeenschap kent een gemeenschappelijk
milieubeleid. Daarbij gaat het niet alleen om het behoud, de
bescherming en de verbetering van de kwaliteit van het milieu,
maar ook om de bescherming van de gezondheid van de mens
en het behoedzaam en rationeel gebruik van natuurlijke hulp-
bronnen. Dit beleid berust op vier belangrijke beginselen:
• het voorzorgsbeginsel
• het beginsel van preventief handelen
• het beginsel dat milieuaantastingen bij voorrang aan
de bron dienen te worden bestreden
• het beginsel dat de vervuiler betaalt.
Oprichtingsdatum en zetel
De Stichting LightRec Nederland is opgericht op 22 december 2003 en houdt
kantoor te Zoetermeer.
Doel van de Stichting
De Stichting LightRec Nederland stelt zich ten doel:
• het doen organiseren van het inzamelen en verwerken van onder meer
lichtbronnen en professionele verlichtingsarmaturen;
• het doen uitvoeren van de wetgeving op dit gebied namens de
aangesloten deelnemers;
• het bijdragen aan de ontwikkelingen ter toepassing van het Nederlandse
en Communautaire milieu- en afvalbeleid ten aanzien van de bovenvermelde
producten;
• het stimuleren van onderzoek en het verstrekken van adviezen ten aanzien
van logistieke processen voor de verwijdering van de bovenvermelde
producten en van de verwerking, in het bijzonder in het licht van de
uitgangspunten en de ontwikkeling van eco-efficiency; en voorts al hetgeen
dat met vorenstaande rechtstreeks of zijdelings verband houdt of daaraan
bevorderlijk kan zijn, alles in de ruimste zin van het woord.
Eerste bestuursleden, eerste boekjaar
De heer ir. H.M.Th. van den Boogaard, voorzitter
De heer F.H.E. Cornelisse
De heer D.G.J. van Dijck
Huidig bestuur (op de foto van links naar rechts)
De heer ing. R.W.J.A. van Roosmalen
De heer A.C. van Beek
De heer ir. H.M.Th. van den Boogaard, voorzitter
De heer ing. E.M.C. Ceelen
De heer J. Beeckaert
De heer A. van der Giessen, secretaris
Uit de StatutenHuidig bestuur
Interview
Een noodzakelijke gegevenheid“Nederland als model voor de rest van Europa”
� �
van het verwerkingstraject. “Gezien de hoeveelheid gevaarlijke
stoffen die deze productcategorieën nog bevatten is dat van het
grootste belang, willen we de volksgezondheid op termijn niet in
gevaar brengen.” Mäkelä ziet een sleutelrol weggelegd voor de
gewone consument: inzameling kan alleen een succes worden
met diens medewerking. “Dat houdt in dat er voorzien moet
worden in gemakkelijk toegankelijke inzamelingsplekken, die
bij voorkeur deels openbaar moeten zijn en waar consumenten
bij voorkeur gratis hun afgedankte lampen kunnen inleveren.”
Dat de kosten van een dergelijk systeem aanvankelijk als aparte
verwijderingsbijdrage bovenop de productprijs worden getoond
vindt Mäkelä gerechtvaardigd om het systeem ‘up and running’ te
krijgen. “Maar op den duur mag die bijdrage gewoon onderdeel
worden van de prijs. Bescherming van gezondheid en milieu moet
namelijk niet gezien worden als extra kosten, maar als een nood-
zakelijke gegevenheid die onderdeel uitmaakt van de normale
handelsactiviteiten.”
Interessante ontwikkeling
Mäkelä wijst erop dat een zichtbare verwijderingsbijdrage zeker
geen verplichting is die voortvloeit uit de wetgeving. Iedere
producent en/of importeur is vrij in de manier waarop hij zijn
producentenverantwoordelijkheid niet alleen technisch en logis-
tiek, maar ook financieel vormgeeft. “De keuze individueel of
collectief is ten principale vrij. De ervaringen die op dit moment
in Nederland worden opgedaan met twee verschillende inzame-
lingsstructuren voor één en dezelfde productcategorie zie ik dan
ook als een interessante ontwikkeling die ik zeker van nabij zal
volgen.” Op de vraag hoe andere Europese landen het doen zegt
Mäkelä dat de meeste landen nog bezig zijn met het implemen-
tatieproces dat volgt op de omzetting van de regels in nationale
wetgeving. “Mij ontbreekt vooralsnog het overzicht over de wijze
waarop andere lidstaten dit probleem gaan tackelen. Wel is
duidelijk dat het in de meeste gevallen om een collectief systeem
zal gaan, omdat dat nu eenmaal relatief snel op te zetten is.
Aan de andere kant vind ik dat een individueel systeem meer
recht doet aan het beginsel van producentenverantwoordelijk-
heid en dientengevolge sneller tot innovatie op het terrein van
kostenbesparing leidt.” De grootste uitdaging op het terrein van
recycling van lampen en armaturen is volgens Mäkelä om gelijk-
tijdig én alle gevaarlijke reststoffen in te zamelen én de energie-
efficiency van de producten te maximaliseren. Die uitdaging is
per productgroep verschillend. Daarnaast denkt hij dat het grote
inspanningen zal vergen om tegelijkertijd de verwerkingscapa-
citeit op peil te houden voor de huidige en historische voorraad
én nieuwe verwerkingstechnieken te ontwikkelen die aansluiten
op de steeds verder schrijdende productietechnieken. “Er is
veel research naar lampen die energie-efficiënter zijn en minder
gevaarlijke materialen bevatten. Die research moet ook een
tegenhanger krijgen in de recyclingsfeer.”
Een jaar Stichting LightRec Nederland. Wat is
daarvan doorgedrongen in Brussel? En hoe doen
andere landen het? Timo Mäkelä, directeur van
het directoraat-generaal Milieu van de Europese
Commissie, ziet Nederland in zeker opzicht als gids-
land – al is onze aanpak niet de enig denkbare.
Timo Mäkelä, directeur van het directoraat-generaal Milieu van de Europese Commissie Hij noemt de efficiënte wijze van inzameling van lam-
pen en lichtarmaturen in ons land ‘bemoedigend’. “De
manier waarop dit in Nederland gebeurt kan dienen
als model voor de rest van Europa, zeker nu nieuwe
EU-regelgeving nog hogere eisen stelt aan efficiënte
inzameling en recycling van elektrische en elektro-
nische apparatuur”, aldus Timo Mäkelä. Wat hem
betreft begint alles met een professionele, gescheiden
inzameling – een conditio sine qua non voor de rest
Over de hoogte van de verwijde-ringsbijdrage
SpeechLicht uit, recycling aan
� �
Het bepalen van de hoogte van de verwijderingsbijdrage voor
gasontladingslampen en professionele verlichtingsarmaturen was
aanvankelijk geen eenvoudige opgave. Dat lag niet aan de bereke-
ningen zelf: hoewel de calculaties zeer uitgebreid zijn, waren die
niet echt ingewikkeld. Het principe is namelijk vrij eenvoudig. De
verwijderingsbijdrage per product wordt berekend door de kosten
die in een periode worden gemaakt voor het innemen en verwerken
van afgedankte producten te delen door het aantal af te zetten
producten in dezelfde periode.
Het verkrijgen van inputcijfers met een hoge zekerheidsgraad bleek
echter wél moeilijk. Want hoe bepaal je met enige nauwkeurigheid
hoeveel afgedankte gasontladingslampen en professionele verlich-
tingsarmaturen zullen worden ingeleverd? En welke kosten brengt
het innemen en verwerken van gasontladingslampen en professio-
nele verlichtingsarmaturen met zich mee? Om nog maar te zwijgen
over hoeveel nieuwe lampen en armaturen er door onze deelne-
mers zullen worden afgezet… Vooral het aantal in de toekomst in te
nemen en te verwerken afgedankte apparaten en het aantal in de
toekomst af te zetten nieuwe apparaten laten veel te gissen over.
Deze verwachtingen zijn namelijk sterk afhankelijk van ontwikke-
lingen die moeilijk waren – en zijn – in te schatten.
Belangrijke randvoorwaarden
Bij het bepalen van de hoogte van de verwijderingsbijdrage diende
tevens rekening te worden gehouden met een aantal belangrijke
randvoorwaarden dat door het bestuur van Stichting LightRec is
gesteld. Zo moet de verwijderingsbijdrage zo laag mogelijk zijn,
maar moet de verwijderingsbijdrage wel alle kosten dekken die het
innemen en verwerken met zich meebrengt. Ook wordt er gestreefd
naar een bestendige verwijderingsbijdrage. Het meermaals
tussentijds aanpassen van de verwijderingsbijdrage zou namelijk
tot ergernis bij consument en detaillist kunnen leiden.
Ook de wetgever stelt voorwaarden aan de verwijderingsbijdrage.
Zo mag de verwijderingsbijdrage enkel worden aangewend om de
inname en verwerking van gasontladingslampen en professionele
verlichtingsarmaturen die vóór 13 augustus 2005 op de markt zijn
gebracht te financieren. Daarnaast mag slechts tot het jaar 2011
een verwijderingsbijdrage worden geheven.
Het bestuur van Stichting LightRec Nederland heeft er voor
gekozen om in 2005 een veilige koers te varen en heeft beslo-
ten een verwijderingsbijdrage te hanteren die (waarschijnlijk)
iets te hoog zou zijn. Reden hiervoor is de onzekerheid ten
aanzien van de toekomstige kosten en opbrengsten alsmede
de gegeven randvoorwaarden. Dit met de gedachte om na
verloop van het eerste jaar een nieuwe verwijderingsbijdrage
vast te stellen, die dan op basis van ervaringscijfers van de
Stichting NVMP kan worden berekend. Dat moment is
inmiddels gekomen: in 2006 heeft er een aanpassing plaats-
gevonden van de verwijderingsbijdrage voor zowel gasont-
ladingslampen als professionele verlichtingsarmaturen.
De officiële aftrap van de inzameling en recycling van afgedank-
te verlichtingsapparatuur vond plaats op maandag 15 augustus
2005. In het Haagse theater Diligentia bood staatssecretaris
Van Geel als eerste een – overigens zeer bijzonder type –
tl-lamp voor recycling aan. In zijn speech ging Van Geel in
op het fenomeen producentenverantwoordelijkheid en op het
grote belang van inzameling en recycling voor het milieu.
Voor LightRec zelf was het evenement in zekere zin ook een
afsluiting van een lang en moeizaam proces: in de week vooraf-
gaand aan de aftrap kon de definitieve versie van de mede-
deling bij VROM worden ingediend. Die werd op 7 oktober 2005
goedgekeurd.
Dames en heren,
Zojuist heb ik voor ‘Licht uit, recycling aan’ de eerste tl-lamp van
Nederland gerecycled en daar zal het niet bij blijven. Om u even te
schetsen hoe snel het kan gaan: onlangs werd ik uitgenodigd om
de maar liefst miljardste batterij in te leveren. Stroop uw mouwen
dus op, want het gaat vast ook stormlopen met de lampen. Twaalf
miljoen per jaar moeten het er worden.
Vandaag zijn we bij elkaar om een nieuwe categorie toe te voegen
aan het heel diverse rijtje van batterijen, wit- en bruingoed, oud
papier en glas. We gaan ook tl-buizen, spaarlampen in alle soorten
en maten, kerstverlichting en zaklampen gescheiden inzamelen
en hergebruiken, omdat op 13 augustus 2005 de Regeling beheer
De integrale speech uitgesproken door staatssecretaris Van Geel bij de manifestatie ‘Licht uit, recycling aan’ in Den Haag op 15 augustus 2005
De integrale speech
10 11
elektrische en elektronische apparatuur in werking is getreden
voor verlichtingsapparatuur. Niet alleen lampen uit particuliere
huishoudens, ook lampen die in kantoren, scholen, winkels en
bedrijven worden gebruikt, vallen onder deze regelgeving.
Concreet betekent de regeling, dat vanaf afgelopen weekend
producenten verantwoordelijk zijn voor het inzamelen en recyclen
van oude lampen. Voor apparaten als koelkasten, föhns en televi-
sies is dat al zo sinds augustus 2004.
Brusselse regels
De richtlijnen die ten grondslag liggen aan het besluit om lampen te
gaan recyclen, komen uit Brussel, net als ongeveer tachtig procent
van al onze milieuregelgeving. Het mooie daarvan is, dat de regels in
de hele Unie gelden. Daardoor worden handelsbelemmeringen voor-
komen en ontstaat er geen oneerlijke concurrentie binnen de EU.
Bij de omzetting van de Europese regels heeft Nederland er voor
gekozen strikt te implementeren. Dat betekent dat we aansluiten bij
de Europese uitleg van de regels. Dat is ook gelijk de reden waarom
gloeilampen en armaturen in particuliere huishoudens, zoals
schemerlampen en houders voor tl-buizen, zijn uitgezonderd.
Ze doen niet mee in de EU-richtlijn en daarom ook niet in onze
nationale regels.
Die regels zijn overigens niet vrijblijvend: in de Europese richtlijn
staat dat we vanaf 2007 ten minste vier kilogram aan elektronische
en elektrische apparaten per inwoner per jaar gescheiden moeten
inzamelen. Een pittige klus, maar ik ga ervan uit dat dat in Neder-
land geen probleem hoeft te zijn. Uit gespreksrondes met burgers
over het milieubeleid blijkt dat mensen afvalbeleid als icoon van
het milieubeleid beschouwen. En niet alleen dat. Omdat ze zorg-
vuldig hun afval scheiden, oud papier, glaswerk en af en toe een
batterij wegbrengen, geloven ze dat het met het milieu wel goed
zit. Ik mag hopen dat het zo simpel is. Maar de bereidwilligheid in
Nederland om afval te scheiden is een groot goed. Ik ga ervan uit
dat die ook geldt voor het inleveren van lampen. Daardoor wordt
ons afvalbeleid een nog groter succes.
Milieuwinst gescheiden inzameling
Die oude, afgedankte lampen gaan we niet zomaar gescheiden inza-
melen, we verwachten dat het een substantiële milieuwinst oplevert.
Geschat wordt dat jaarlijks in Nederland twaalfeneenhalf miljoen
gasontladingslampen zoals tl-buizen en spaarlampen in het afval
terecht komen. Het gewicht van die enorme berg is een kleine vier
kiloton, vier miljoen kilo dus. De schatting is dat tot nu toe slechts de
helft van alle gasontladingslampen na afdanking gescheiden wordt
ingezameld en verwerkt. Het gaat dan vooral om de grote partijen uit
kantoren, scholen, ziekenhuizen en industrie die gescheiden worden
gehouden en afgevoerd naar verwerkingsbedrijven.
Kleine partijen uit bedrijven en de lampen uit particuliere huishou-
dens verdwijnen in het restafval dat naar de verbrandings-
installatie gaat. Als we stoppen met het verbranden van die lampen,
kunnen we stoffen zoals kwik terugwinnen en opnieuw gebruiken
zodat er minder inzet van primaire grondstoffen nodig is. Bijna alle
lampen bevatten een kleine hoeveelheid kwik dat nodig is om de
lamp te laten werken. Kwik is, zoals u weet, een zeer schadelijke stof die
we niet in het milieu terug willen zien. Gescheiden inzameling is een
voorwaarde om het aanwezige kwik en het zware metaal antimoon
uit het milieu te houden. Ook het hergebruik van de nuttige onderde-
len uit lampen, zoals het glas, de metaalkapjes en het
fluorescentiepoeder, is afhankelijk van de inzameling van lampen.
Doordat producenten daarvoor nu verantwoordelijk worden, zullen
er laagdrempelige inzamelsystemen komen, die de gescheiden
inzameling stimuleren. Voor consumenten is het wel zo prettig als
dat dicht bij huis gebeurt: als er een lamp kapot gaat, is het geen
drempel om die even mee te nemen naar de Hema, Blokker of
MediaMarkt. Zeker niet als je zo’n lamp gratis kunt achterlaten
in de winkel, en als je weet dat je er het milieu mee dient.
Effecten van verantwoordelijkheid producenten
Het milieu dienen doen we ook door de invoering van producenten-
verantwoordelijkheid. Van oudsher is het de taak van de overheid
om producten die in het afvalstadium belanden op milieuverant-
woorde wijze in te nemen en te verwerken. De kosten daarvan
worden, door bijvoorbeeld de gemeentelijke afvalstoffenheffing,
afgewenteld op de gemeenschap. Door producenten vanaf nu
verantwoordelijk te maken voor het afvalbeheer, verwachten we
twee positieve effecten: in de eerste plaats een afname van de
milieubelasting, doordat producenten en importeurs zelf een grote
rol gaan spelen bij het afvalbeheer van hun producten. We hopen
dat ze daardoor al bij het ontwerp en de productie rekening gaan
houden met de milieuvriendelijke verwerking van hun product
als dat in het afvalstadium komt (‘design for recycling’). Dat sluit
haarfijn aan op ons streven dat de milieuprestaties van producten
voortdurend worden verbeterd. Ten tweede verwachten we dat
het principe ‘de vervuiler betaalt’ duidelijk vorm krijgt als produ-
centen en importeurs
verantwoordelijk zijn.
Want dat zijn ze niet
alleen voor de inname en verwerking van hun producten, maar ook
voor de financiering daarvan. Momenteel denkt de branche aan een
verwijderingsbijdrage (van dertig eurocent per lamp), om de kosten
die dat met zich meebrengt door te berekenen aan de consument.
Nog mooier zou het zijn als die kosten in de prijzen van de lampen
worden verwerkt, net zoals met batterijen en computers nu al het
geval is. Een uitstekend voorbeeld van zowel ‘de vervuiler betaalt’
als ‘milieu in de prijzen’. Het lijkt me een goed idee als hieraan
ook in de productinformatie wordt gerefereerd: u betaalt iets meer
voor deze lamp, zodat wij kunnen zorgdragen voor een milieu-
vriendelijke verwerking en recycling daarvan. Daarmee zorgen
we dat gevaarlijke stoffen als kwik en antimoon niet in uw leef-
omgeving terechtkomen.
Was getekend: uw producent. Want voor elke maatregel die in de
portemonnee te voelen is, geldt: goed communiceren is het halve
werk. En dat is aan de branche welbesteed. Denk alleen maar aan
het bekroonde spotje over de recyclingmonteurs die op hun
bedrijfsuitje naar Parijs bij de Eiffeltoren terechtkomen. Die
willen ze subiet ook demonteren. Er is voor verlichtingsapparaten
vast iets vergelijkbaars te verzinnen. Doe uw best.
Verantwoordelijkheidsverdeling
We maken producenten dus verantwoordelijk voor het inzamelen
en hergebruiken van lampen. Zij zijn niet de enigen die een rol
spelen, ook gemeenten en detailhandel doen mee. Wat betekenen
1� 1�
de nieuwe regels concreet voor hen?
Gemeenten moeten de verlichtingsapparatuur, net als alle andere
elektr(on)ische apparatuur, gescheiden inzamelen.
Ze moeten ook voorzieningen creëren, zodat burgers voldoende
mogelijkheden hebben om op eenvoudige wijze van hun apparaten
af te komen. In de meeste gevallen kan dat bij de reguliere milieu-
straten. Overigens werden lampen al gescheiden ingenomen door
gemeenten omdat ze als klein chemisch afval werden gezien.
Gemeenten mogen voor het innemen van apparaten en lampen geen
kosten in rekening brengen. Winkeliers moeten bij de verkoop van
een nieuwe spaarlamp of tl-buis gratis een oude innemen als de
klant dat wenst. ‘Oud-voor-nieuw’ is het adagium. Voor koelkasten,
wasmachines en televisies gold dat al langer, en vanaf 13 augustus
2005 gaat dat dus ook op voor lampen.
Producenten en importeurs moeten een inname- en verwerkings-
systeem opzetten en dit financieren. In de regelgeving worden
eisen gesteld aan die verwerking. Zo zal tachtig procent van de
gasontladingslampen als product of materiaal moeten worden
hergebruikt, en bij de productie van nieuwe lampen wordt ook
het gebruik van gevaarlijke stoffen zoals kwik gereguleerd. In de
regels hangen productbeleid en afvalbeleid dus samen.
Overigens gelden de verplichtingen niet alleen voor lampen die
vanaf vandaag worden verkocht. Producenten zijn ook verantwoor-
delijk voor de lampen die in het verleden zijn verkocht en die vanaf
nu worden afgedankt, de zogenoemde historische voorraad.
Werkenderweg
De regelgeving is af, nu over naar de uitvoering. Er wordt nog druk
gewerkt aan het opzetten van een inname- en verwerkingssysteem.
Het is zaak dat alle betrokkenen snel met elkaar tot een werkbaar
systeem komen. Er moeten contracten worden gesloten met de
verwerkers van oude lampen, er moet een logistieke structuur worden
opgezet waarbij de afgedankte lampen bij gemeenten en detaillisten
worden opgehaald, enzovoort. Voor mijn departement is daarbij geen
rol weggelegd. De voorzet hebben wij gegeven, u bent nu aan zet!
U heeft hiervoor inmiddels een jaar de tijd gehad. Wij beschouw-
den dat jaar als invoeringstermijn, maar zoals wel vaker het geval
is, werd pas op een laat moment actie ondernomen. Enigszins
vergelijkbaar met de invoering van producentenverantwoordelijk-
heid voor koelkasten, televisies en andere apparatuur een jaar of
zes geleden. Bij de invoering daarvan kostte het voor producenten
en detailhandel ook wat moeite om elkaar te vinden, maar achteraf
kan ik niet anders dan constateren dat het allemaal dik in orde is
gekomen. Er is een goed werkend systeem opgezet voor een relatief
laag bedrag. Ik heb er dus ook alle vertrouwen in dat u er samen uit-
komt en dat Nederland binnenkort beschikt over een laagdrempelig
inzamelsysteem dat goede resultaten boekt. Ik wens u daarbij veel
succes. En tot slot hoop ik dat u een uitdaging met mij wilt aangaan:
Nederland is nu al kampioen papierinzamelen en glasrecyclen. Zorgt
u er voor dat we ook kampioen lampinzameling worden!
Dank u wel voor uw aandacht.
Bron: speech van staatssecretaris Van Geel bij de manifestatie ‘Licht uit, recycling aan’, website van het ministerie van Volkshuisvesting, Ruimtelijke Ordening en
Milieubeheer (VROM). De meest actuele informatie is te vinden op deze site van VROM.
Geen groen licht voor de spaarlampLightRec boekte niet enkel successen in het eerste jaar van haar bestaan. Tot teleurstelling van het bestuur kon
geen overeenstemming worden bereikt met de grootwinkelbedrijven, verenigd in de Raad Nederlandse Detail-
handel, over (de hoogte van) de verwijderingsbijdrage voor spaarlampen op de consumentenmarkt. ‘Conflict
over spaarlampen op scherp’, kopte de pers dan ook.
LightRec stelt zich begrijpelijkerwijs op het standpunt dat ook het verwerken van spaarlampen voor thuisgebruik
geld kost. Daarvoor hoort de consument een redelijke verwijderingsbijdrage te betalen. Bovendien bespaart
zo’n lamp een aanzienlijk bedrag gedurende zijn levensduur. Maar, zegt de RND, voor goedkope spaarlampen is
die bijdrage simpelweg te hoog om aan de consument uit te leggen. “Door die 30 eurocent extra op een lampje
van nog geen twee euro komen onze leden uit boven de psychologische bovengrens. De consument koopt dan
liever een gewone lamp”, zegt Sjoerd Veenstra van de RND.
Inmiddels heeft de RND een eigen systeem opgezet om kapotte spaarlampen en tl-buizen in te zamelen en te
laten verwerken: de Stichting Spaarlicht. De kosten daarvan neemt de RND zelf voor haar rekening. Voor de
consument wordt het er niet doorzichtiger op: straks zal de ene winkel wel een verwijderingsbijdrage doorbere-
kenen en een andere niet. Die laatste zaak is dan aangesloten bij Stichting Spaarlicht.
DEELNEMERSREGISTER
1� 1�
E.T.K. BV BODEGRAVEN
Easy Pro Light BV AVENHORN
ECG Montage BV HULSHORST
Ecolight BV BREDA
EDCO Eindhoven BV EINDHOVEN
Edialux Nederland BV BARNEVELD
Eglo Verlichting Nederland BV BREDA
Ehrbecker Schiefelbusch BREDA
Elbo Technology BV SON
Electro Cirkel BV ROTTERDAM
Electromach BV HENGELO OV
Electronic Partner Retail Support Group BV VIANEN UT
E-light Almelo BV ALMELO
Elofer ASTEN
Emilux BV ALMELO
Energicon Energie Advies UTRECHT
ERCO Lighting Nederland BV NAARDEN
Ergoline Nederland BV ROTTERDAM
ESZET Lighting BV HARDERWIJK
ET Electric BV RIDDERKERK
Etaloid verlichtings Techniek BV HOOFDDORP
ETAP BV BREDA
Eurosolar HEERHUGOWAARD
Eurotronic BV ALPHEN AAN DEN RIJN
Fagerhult BV IJSSELSTEIN UT
Famostar Emergency Lighting BV VELP GLD
Ferplast Benelux BV NUENEN
Fire & Ice ZEIJEN
First Light BV ‘S-HERTOGENBOSCH
Fit & Recreatie Projecten BV ROELOFARENDSVEEN
Formlite BV ENSCHEDE
Franssen Verlichting BOXMEER
Freeway Lighting BV OOSTERHOUT NB
Gavita Nederland BV AALSMEER
Geesa BV AMERSFOORT
Global Sunlight BV ROTTERDAM
Grimex Licht WOGNUM
Groenendijk-Licht BV OUDEWATER
Groothandel Smulders BV ULESTRATEN
Gunneman BV HATTEM
H.K. Electric BV HEDEL
Hagemeyer Nederland BV CAPELLE AAN DEN IJSSEL
Hala Nederlandse lampen Fabriek ZEIST
Hameland GROENLO
Handelsonderneming Keraf BV ROTTERDAM
Hapé Electric BV ALMERE
Hateha Elektrotechnische
Handelsonderneming HAZERSWOUDE RIJNDIJK
Hato B.V. Lighting SITTARD
HBI Bisscheroux BV GELEEN
Hemmink BV ZWOLLE
Hertek BV WEERT
Hesdo BV ‘S-HERTOGENBOSCH
Highlight BV WEESP
Highlite International BV KERKRADE
HIT Trading BV LELYSTAD
Hoogaerts lichttechniek BV ZUNDERT
Horst Elektro Grossier BERGEN OP ZOOM
Hortilux Schréder BV MONSTER
House of Light ALMERE
iGuzzini Illuminzione Benelux ANTWERPEN, BELGIË
Ilfari Licht Design/Munsters ERP
IMCECO v.o.f. TERHEIJDEN
IMT BV GORINCHEM
Indulux Nederland BV HENGELO OV
Industria Technische Verlichting BV EMMEN
Industrielicht BV ALBLASSERDAM
Intra Lighting Benelux BV LEERDAM
@ll Voltage Supply BV VLAARDINGEN
3M NEDERLAND BV LEIDEN
A.J. Steenkist - Rooymans BV EINDHOVEN
ADJ Supply Europe BV KERKRADE
Aerolux Nederland BV OLDENZAAL
AGK Elektro v.o.f. VIJFHUIZEN
Agrilight BV MONSTER
Agrolux Nederland BV HOEK
VAN HOLLAND
Alberts & Kluft BV ALMERE
Alisun Europe BV HEERHUGOWAARD
Allwayssun ROERMOND
ALU-LIGHT Technics BV OOSTERHOUT
Ankor Mennema Groep RIDDERKERK
Anticopy! LEEK
ARJO BV RUINEN
Arpalight Projectverlichting BV BAVEL
Artimeta BV HEERLEN
Astrimex LEEK
Atag Etna Pelgrim Home Products BV DUIVEN
Atexlicht RAAMSDONKSVEER
Au Soleil v.o.f. KERKRADE
Aura Light BV AMERSFOORT
AV Licht Planners HAARLEM
B. Aldenkamp & Zn. BV APELDOORN
B.S.L. Lichttechniek WERKENDAM
Bailey Electric & Electronics BV OOSTERHOUT NB
Barndoor ALPHEN AAN DEN RIJN
Bäro Trend Light BV DEURNE
Basiskeuken ZWAAG
Bell Licht BV NUMANSDORP
Bell Lux BV NUMANSDORP
Berla BV GOIRLE
BI Select BV PATERSWOLDE
Bio Enterprise VROOMSHOOP
Brink & Van Keulen HAARLEM
Bruins Visscher Licht BV GRONINGEN
Cara C’ Air BV VELSERBROEK
Catter BV DRUTEN
Ceilings & Lighting BV SCHIJNDEL
Centrum voor Licht Architectuur BV DRACHTEN
Combilight BV NUENEN
Conelgro BV SCHERPENZEEL
GLD Cooper Crouse-Hinds BV ROTTERDAM
Cooper Menvier BREDA
Correct BV WIJK EN AALBURG
Cuprohaag Lichttechniek v.o.f. CAPELLE AAN DEN IJSSEL
DBL Verlichting HENGELO OV
De Jong Verlichting BV HENGELO OV
Dekker Zevenhuizen BV ZEVENHUIZEN ZH
Delta Pro Lighting BV HELMOND
Dental Depot Lomberg BV SOEST
Derksen Benelux Lichttechniek OSS
Dijkstra Lampenfabriek BV HAARLEM
Doeco BV WADDINXVEEN
Dutch Electro BV NUTH
Dutch International Lightgroup BV GRONINGEN
E.M.M. International BV ZWOLLE
Deelnemersregister Stichting LightRec Nederland
DEELNEMERSREGISTER
1� 1�
Pontmeyer Handelsbedrijven NV ZAANDAM
Postma en Aal Electrotechnische
groothandel BV DUIVEN
Postma en Aal Ind. Automatisering BV DUIVEN
Prandina BV HEERLEN
Praxis Doe-Het-Zelf center BV DIEMEN
PromAction BV WORMERVEER
QC Factory BV VENLO
Q-Cat Trading BV SCHIEDAM
Raymax BV MONSTER
Regoort BV ROTTERDAM
Reklatekst Hengelo BV HENGELO OV
RIWA Nederland BV BREDA
Robin Hood Produkties BV AMSTERDAM
Rocalux VEENENDAAL
Rolff Keukens BV ALKMAAR
Rolight Theatertechniek ENSCHEDE
Romex BV RHENEN
Roos Electronics BV GILZE
Ruiter Lighting HAARLEM
Safety-Lux Nederland BV BUSSUM
Schaer Luderitz Nederland BV ZUNDERT
Schiefer Signaal- en Speciaallampen ETTEN-LEUR
Schreder BV RHENEN
SCS Industrie Componenten BV ZOETERMEER
Selux Benelux NV ROOSENDAAL
Sight Light BV SASSENHEIM
Skytronic BV NIJVERDAL
Spaapen Handelsmaatschappij BV MONTFOORT
Stam Service v.o.f. Tiemissen WEHL
Steenwellewitgoed LUTTENBERG
Steng Licht BV VENLO
Superkeukens Broek op Langedijk BROEK OP LANGEDIJK
Targetti BV UTRECHT
Tasmania Handel-Maatschappij BV AMSTERDAM
Thomas & Betts Netherlands BV BARENDRECHT
Tieman Trading BV GILZE
Toko International BV ZOETERMEER
Toplight IZEGEM, BELGIË
Totallux BV ALMERE
TRILUX BV AMERSFOORT
Tri-O-Light BARNEVELD
Ubbink Garden BV ALKMAAR
Unired Lighting BV VRIEZENVEEN
Utilicht BV EINDHOVEN
Utrecht Dental UTRECHT
Van Cranenbroek ELC BV BUDEL
Van den Hurk verlichting metaal GELDROP
Van der Weerd Makkum MAKKUM FR
Van der Wulp Lichttechniek ETTEN-LEUR
Van Doorn Verlichting BV CULEMBORG
Van Duuren Electronics BV VIANEN UT
Van Gastel Import SCHIJF
Van Opstal Nederland BV APELDOORN
Veeneman BV APELDOORN
Veko Lightsystems International BV SCHAGEN
Verkerk Groep ZWIJNDRECHT
Vezalux BV ZUNDERT
Vijselaar BV AMSTERDAM
Waagmeester Elektro BV ZAANDAM
Waldmann Lichttechniek BV TIEL
Waldmann Medische Techniek BV TIEL
Wittur BV ALMERE
Wolfs Verlichting BV KERKRADE
XLD Lighting Co WOERDEN
Zumtobel Staff Benelux NV PUURS, BELGIË
Alle deelnemers zijn ook terug te vinden via www.lightrec.nl
Isis BV BEUSICHEM
Istar Nederland BV HELMOND
Ixilum Lichttechniek BV HOOGEVEEN
J & H Licht en Geluid VIANEN UT
Jac’s Koopman Eelectrotechnische
Agenturen BV WIJK BIJ DUURSTEDE
Jimco Benelux BV LELYSTAD
Jovident Systems BV DUISBURG
Kaemingk BV AALTEN
KARMA DESIGN BV BREDA
Kelpa BV WERKENDAM
KenWell Trading BV AMSTERDAM
Kerger & Co BV ROTTERDAM
Koevering Koeling & Airconditioning OIRSCHOT
Konitech Electronics BV MALDEN
Koreman Lichtonderhoud BV ILPENDAM
Kotronic Special Products BV VALKENSWAARD
Kroon light & Maintenance SLIEDRECHT
Kwantum Nederland BV TILBURG
Lemax-Europe BV ROELOFARENDSVEEN
Licht & Wonen NL SNEEK
Lichtfocus ROTTERDAM
Lichtprojecten Nederland BV ROTTERDAM
LichtStudio Kwadraat DONGEN
Lichtwijzer ALMELO
Light 4U Com MARUM
Lightco Nederland BV UTRECHT
Lighting Partner BV GOES
Lightronics BV WAALWIJK
Limatel v.o.f. HOOGERHEIDE
Lite-Licht Benelux BV ROTTERDAM
Louis Poulsen Lighting BV HOOFDDORP
Lucky Light projectverlichting BV APELDOORN
Lumiance BV HAARLEM
Lumiance BV (SLI Benelux) BREDA
LVS Licht HOEVELAKEN
Maretti Projectverlichting BV ALMERE
Martech Lichttechniek ENTER
Massive Nederland BV GORINCHEM
Matcall BV AMSTELVEEN
MATO Verlichting NIJMEGEN
Meba Trading BV OUDEWATER
Meerlicht Doetinchem DOETINCHEM
Melis-Lighting BV TILBURG
Messner Benelux BV HENGELO GLD
Metalmek Lighting BV NISTELRODE
Metro Cash & Carry Nederland BV DIEMEN
Mitsubishi Electric Europe BV
Benelux Branch MIJDRECHT
M-Light international ROTTERDAM
Modular Lighting Nederland AMSTELVEEN
Monac BV DIEMEN
Moujen Europe BV ERMELO
N Light BV HELMOND
Nikon Instruments Europe BV BADHOEVEDORP
Oktalite GmbH KÖLN, DUITSLAND
Olman Handelsmaatschappij BV ALPHEN AAN DEN RIJN
Oostendorp Nederland BV ZWIJNDRECHT
Optica Lichtarchitectuur RIJSSEN
Ormalight BV VENLO
OSRAM Benelux BV CAPELLE AAN DEN IJSSEL
OT Lightsystems Benelux WINSUM GN
Otto BV TILBURG
Outdoor Lighting Nederlands BV OLDENZAAL
Pakano Lighting BV HEERHUGOWAARD
Pet Supplies Holding BV WAALWIJK
PG-Trading BV SCHAIJK
Philips Electronics Nederland BV EINDHOVEN
End-cut
1� 1�
Bestemming
Het fijngemalen glas gaat terug naar de
lampenfabriek voor de productie van nieuwe
tl-lampen. Het metaal en het deel van het
glas dat niet rechtstreeks door de producen-
ten kan worden teruggenomen, worden
gecontroleerd en, indien nodig, nabehandeld
in de nazuiveringskamer om ze volledig
kwikvrij te maken. Het glas wordt industrieel
hergebruikt als substituut voor silicaat, het
metaal gaat naar de schroothandel voor
verdere recycling.
Kwikdistillatie
Bron: Illustratiemateriaal, schema’s en teksten van Indaver Relight NV
Breek-zeef
ProcesanimatieVoor de verwerking van gasontladingslampen werkt de
NVMP samen met twee verwerkers: Indaver Relight NV
en Alba Baving Entsorgung GmbH & Co.
Via een efficiënt netwerk van erkende ophalers worden de tl-
lampen en gasontladingslampen ingezameld. De lampen worden
gesorteerd aangeleverd, of het sorteren gebeurt in het sorteer-
centrum. Eenmaal ingezameld en gesorteerd, kan de verwerking
beginnen. Armaturen worden op dezelfde manier verwerkt als
apparaten, deze beschrijving staat op de website van de NVMP.
De end-cut/air push installatie
In de end-cut/air push installatie worden alle rechte tl-lampen
verwerkt met het oog op maximale terugwinning op productniveau.
Breek-zeef installatie
Breek-zeef installatie: hier worden alle types van niet-rechte
tl-lampen, spaarlampen en andere kwikdamplampen verwerkt.
Kwikdistillatie
In de kwikdistillatie wordt uit kwikhoudende afvalstoffen kwik in
zijn zuiver metallische vorm teruggewonnen.
Jan markus
Onderzoek
Resultaten
Aantallen
RESULTATEN EN INZAMELCIJFERS
�0 �1
Trendbox heeft onder de deelnemers van Stichting LightRec
Nederland een onderzoek uitgevoerd. In totaal zijn 251 deelnemers
benaderd, 93 deelnemers hebben aan het onderzoek meegedaan.
Hieronder volgt een profiel van de steekproef en de resultaten.
Profiel van de steekproef
Deelnemers-onderzoek
Januari 1.000.000
Februari 1.171.000
Maart 1.197.000
April 771.000
Mei 1.056.000
Juni 872.000
Juli 743.000
Augustus 958.000
September 753.000
Oktober 946.400
November 1.060.000
December 833.900
TOTAAL 11.361.300
Maand Verlichtings- apparatuur 2006
Januari 166
Februari 198
Maart 191
April 143
Mei 181
Juni 146
Juli 139
Augustus 166
September 140
Oktober 163
November 183
December 144
TOTAAL 1.960
Maand Verlichtings- apparatuur 2006
Gewichten in tonnen
Eén jaar in cijfers
12.000.000
Jan Apr Jul Okt Totaal
10.000.000
8.000.000
6.000.000
4.000.000
2.000.000
0
Aantal stuks
Maanden
1.200
Jan Apr Jul Okt Totaal
1.000
800
600
400200
0
Gewicht in tonnen
Maanden
1.4001.600
1.800
2.000
�� ��
Beoordeling kwaliteit informatieverstrekkingBasis: alle leden (n=93)
Beoordeling bereikbaarheid Stichting LightRec Basis: alle leden die contact hebben gezocht (n=75)
In hoeverre heeft Stichting LightRec u met uw vragen kunnen helpen?Basis: alle leden die contact hebben gezocht (n=75)
Beoordeling verwijderingsbijdrage gasontladingslampen (0,25 Euro exclusief btw). Basis: alle leden (n=93)
Beoordeling verwijderingsbijdrage armaturen (1,16 Euro exclusief btw). Basis: alle leden (n=93)
Vragen en antwoorden
In hoeverre is het u wel of niet duidelijk hoe Stichting LightRec is georganiseerd? Basis: alle leden (n=93)
Hoe vindt u dat het logistieke systeem over het algemeen is opgezet (door NVMP i.o.v. SLN)? Basis: alle leden (n=93)
Beoordeling van de hoeveelheid informatie die Stichting LightRec verstrekt. Basis: alle leden (n=93)
�� ��
Vragen en antwoorden
Wat wordt volgens de leden betaald aan verwijderingsbijdrage voor een armatuur met vier gasontladingslampen? Basis: alle leden (n=93)
Innen van verwijderingsbijdrage bij de leden, hoe is dit geregeld?Basis: alle leden (n=93)
In hoeverre is de aanwezigheid van freeriders in de markt voor uw eigen organisatie een probleem? Basis: alle leden (n=93)
Voor sommige deelnemers is LightRec een bureaucratische orga-
nisatie die regels oplegt aan hardwerkende zelfstandige onder-
nemers. Deze deelnemers is het vaak niet geheel duidelijk wat de
Stichting LightRec nu precies doet. Ook is het hen niet bekend dat
de regelgeving omtrent elektrische en elektronische apparaten door
de Europese wetgever is opgesteld, en dat het juist LightRec is die
de deelnemer een hoop werk en vooral geld bespaart. Immers, door
als producent, importeur of houder van eigen merken van gasontla-
dingslampen en/of professionele verlichtingsarmaturen aansluiting
te zoeken bij het collectieve systeem van Stichting LightRec, hoeft
er geen uitvoeringsplan te worden ingediend bij het Ministerie van
VROM. Ook hoeft de inzameling en verwerking van de door hem op
de markt gebrachte producten niet zelf gefinancierd te worden. Dat
deze boodschap nog niet bij alle deelnemers is overgekomen zal de
komende periode nadrukkelijke aandacht krijgen.
Opgave minder tijdrovend
Communicatie met deelnemers is volgens velen een belangrijk
aandachtspunt voor LightRec. Vooral in de opstartfase is de commu-
nicatie niet optimaal geweest. Zo werden vragen, met name vragen
omtrent welke producten wel en welke niet onder de regeling vallen,
niet altijd eenduidig beantwoord. Ook is een aantal deelnemers van
mening dat ze in een eerder stadium hadden moeten worden voor-
gelicht omtrent de consequenties die invoering van de regelgeving
en het collectieve systeem voor hen zou hebben. Hoewel dit LightRec
in lang niet alle gevallen was toe te rekenen, worden deze tekort-
komingen zeker betreurd.
Ten aanzien van de huidige communicatie heerst over het algemeen
tevredenheid, met als kanttekening dat het aantal documenten dat
wordt toegezonden in verband met opgave van afzetaantallen aan de
hoge kant is. Het lezen van de correspondentie en het periodiek doen
van opgave vergt de nodige tijd. Een deelnemer deed de suggestie om
de opgave in de toekomst elektronisch te laten plaatsvinden.
LightRec onderzoekt naar aanleiding van deze opmerkingen de
mogelijkheid om de opgave minder tijdrovend te maken. Ook de
mogelijkheid om op elektronische wijze opgave te doen wordt
daarin meegenomen. Tevens zullen de overige resultaten van het
onderzoek ter harte worden genomen, want de Stichting LightRec
wil zich ten aanzien van de kwaliteit van haar dienstverlening
nadrukkelijk richten op de toekomst. De vraag wat belangrijk is
voor de deelnemers en hoe deze het beste bediend kunnen worden
geldt daarbij als vertrekpunt.
Betere dienstverlening dankzij deelnemersonderzoek LightRec streeft naar een optimale dienstverlening voor haar deelnemers. Daarom werd er
afgelopen jaar een eerste deelnemersonderzoek uitgevoerd naar de ervaringen met de Stichting
en het collectieve systeem. Een leerzame exercitie, want volgens de ondervraagden is er op een
aantal essentiële punten nog verbetering mogelijk.
Bron: onderzoek i.o.v. Stichting LightRec Nederland uitgevoerd door Trendbox
Interview
“LightRec heeft een goed werkend systeem”
�� ��
Hoewel LightRec een moeizame start kende – de afstemming
met VROM verliep aanvankelijk nogal moeizaam – is er nu
sprake van een goed werkend systeem dat voldoende basis
biedt voor uitbouw in de toekomst. De uitkomsten van het
deelnemersonderzoek zullen daarin meegenomen worden.
Het bestuur ziet die toekomst met vertrouwen tegemoet.
LightRec werkt niet alleen hard aan alle dossiers die nu nog
onderwerp van discussie zijn, maar ook aan de kwaliteit van
de communicatie. Inzet daarbij is om (nog) duidelijker te
maken dat de infrastructuur die nu is neergezet niet alleen goed
doordacht is, maar tevens de best haalbare gezien de kwaliteit
van de wetgeving. Die bevat namelijk op cruciale onderdelen
onduidelijkheden, waarop een deel van de praktische problemen
waarmee de Stichting kampt, is terug te voeren.
Hoger (milieu)belang
Het bestuur is van mening dat LightRec nu alle energie moet
richten op een aantal concrete doelstellingen.
Op de eerste plaats dient een constructieve oplossing te worden
gezocht voor de probleemdossiers die er nu liggen. Gestreefd
zal worden om dit in een open en constructieve sfeer te doen,
waarbij vooral het hoger (milieu)belang niet uit het oog moet
worden verloren.
Daarnaast moet het systeem dat er nu is verder worden geop-
timaliseerd. Dat betekent: aandacht voor logistiek, aandacht
voor communicatie met belanghebbenden en investeren in nog
hoogwaardigere verwerking.
Aangezien Nederland een naam heeft op te houden als het gaat
om recycling, hoopt het bestuur dat LightRec in de toekomst ook
een belangrijke ondersteunende rol kan gaan spelen in Europees
verband, waar nog veel (nieuwe) lidstaten worstelen met de
implementatie van een goed werkend systeem. Het nieuw opge-
richte WEEE Forum biedt daartoe goede mogelijkheden.
Het bestuur van de Stichting LightRec
Nederland wil de komende periode
vooral werken aan het oplossen van
een aantal probleemdossiers en
verdere optimalisatie van het systeem.
Daarnaast wil zij een richtinggevende
rol gaan spelen in Europa via het
WEEE Forum.
De heer ir. H.M.Th. van den Boogaard, voorzitter
WEEE Forum
Het Waste Electrical and Electronic Equipment (WEEE) is
een Europees Forum van non-profit organisaties die in
opdracht van de industrie collectieve inzamelsystemen
hebben ontwikkeld en via dit Forum informatie met
elkaar uitwisselen.
Stevige basis voor de toekomst
ONLINE FORUM OP WWW.LIGHTREC.NL
Interview
‘We moeten er samen uitkomen’
“In beginsel buitengewoon positief ten opzichte van LightRec en de door haar gekozen uitvoeringsorganisatie”
Door: T.L. Licht
Door: T.L. Balk
Stichting
Stichting
Stichting
De 2 maandelijkse opgaveformulieren kunnen naar mijn mening eenvoudiger worden opgesteld.
Wellicht zouden de twee maandelijkese opgaveformulieren op een andere manier opgesteld kunnen worden?
Door: L.E.D. LampDe 2 maandelijkse opgaveformulieren hoeven naar mijn mening niet perse eenvoudiger opgesteld te worden. De formulieren zijnnaar mijn mening goed.
�� ��
Om de interactie te bevorderen zal de website van de Stichting LightRec worden uitgebreid met een ledenforum. Binnen een afgeschermd
deel kunnen de leden dan een stelling of een vraag aanmaken waar alle andere leden vervolgens op kunnen reageren. Deze informatie zal
van grote waarde zijn bij het aanscherpen van de kwaliteit. Naar verwachting zal deze uitbreiding in het eerste kwartaal van 2007 worden
gerealiseerd.
Rob van der Meer van UNETO-VNI staat “in beginsel buitengewoon
positief ten opzichte van LightRec en de door haar gekozen uitvoe-
ringsorganisatie.” Hij is met name tevreden over de wijze waarop
de onvermijdelijke aanloopproblemen die zich vooral bij de kleinere
winkeliers lieten gelden, snel en accuraat zijn opgelost. Maar
waarom dan toch het voorbehoud “in beginsel”?
Van der Meer: “Wij hebben absoluut vertrouwen in LightRec, die er
blijk van geeft te weten wat er speelt in onze branche. In deze wereld
gaan de technische ontwikkelingen razendsnel, en wij hebben
behoefte aan partners die daarmee kunnen omgaan. Tegelijkertijd
moet ik constateren dat er nog twee probleemdossiers op tafel
liggen die dringend om een oplossing vragen. Enerzijds is dat de
tweedeling in de detailhandel. Waar onze leden keurig een verwij-
deringsbijdrage op spaarlampen heffen, zijn er andere detaillisten
die dat nog niet doen. Dat zet onze leden op een commerciële
achterstand. Daarnaast is er nog grote onduidelijkheid over de
status van bepaalde armaturen. Ingewikkelde dossiers, waar we
samen uit moeten komen. Onze leden verwachten dat van ons als
belangenvereniging.”
UNETO-VNI is de ondernemersorganisatie voor de installatie-
branche en de technische detailhandel. Zowel ketenbedrij-
ven als commerciële inkooporganisaties en zelfstandige
ondernemers zijn lid van deze branchevereniging.
Rob van der Meer van UNETO-VNI
Interview
Logistiek is de spil waar alles om draait“In logistiek opzicht is een collectief inzamelingssysteem veruit te prefereren”
�0 �1
Als managing director European Operations bij Menlo Worldwide
Logistics weet Askes waarover hij spreekt. Zijn onderneming
werkt voor tal van grote Europese ondernemingen die onder
meer voor hun eigen verpakkingsmateriaal logistieke retour-
stromen opzetten.
“In logistiek opzicht is een collectief inzamelingssysteem veruit
te prefereren”, zegt Askes, “omdat het succes van een dergelijk
systeem is gelegen in een groot aantal gemakkelijk te bereiken
en voor de hand liggende inzamelingsplekken, zoals bijvoor-
beeld winkels of glasbakken op elke hoek. Dat bereik je als
eenling moeilijk.”
Maar ook al is fijnmazigheid een voorwaarde, daarna gaan de
wetten van de moderne logistiek gelden. “Wil je zo’n systeem
betaalbaar kunnen houden, dan zul je de stromen op een slimme
manier moeten indikken op regionaal niveau, en goed moeten
bekijken hoe je het meest efficiënt je routes rijdt. Het is eigenlijk
gewoon een businesscase die je op de meest kostenefficiënte
manier moet oplossen. Inzet van moderne logistieke systemen,
deels op internet gebaseerd, maakt dat mogelijk. Mijn erva-
ring is dat je de dingen simpel moet houden en veel service en
gemak moet bieden. Zodra dingen moeilijk worden, gaan ze niet
gebeuren.”
Volgens Askes is een goede financiële onderbouwing essentieel.
“Anders gaan partijen onmiddellijk naar elkaar kijken en ont-
staan er direct geschillen over wie wat moet betalen. Aangezien
profitorganisaties altijd ergens aan moeten verdienen, is het
heel goed dat LightRec als inzamelingspartner een non-profit-
organisatie heeft gekozen.”
De hamvraag is volgens hem echter: waar ligt de verantwoor-
delijkheid voor de executie in de logistieke keten. “Die verant-
woordelijkheid moet heel helder op één plek liggen en die moet
je ook onontkoombaar maken. Als je vrijheid in het systeem
houdt, dan zal de één zich eraan houden en de ander niet. Dat is
natuurlijk niet altijd even eenvoudig te realiseren, maar dat moet
wel het streven zijn.”
LightRec houdt zich bezig met wat in
logistieke vaktermen ‘reversal logis-
tics’ heet: het inzamelen van in een
eerder stadium (zelf of door anderen)
geleverde goederen. Volgens Gert
Askes van Menlo Worldwide Logistics,
een wereldwijd opererende logistieke
dienstverlener, is dit een sterk groei-
ende tak van sport. Fijnmazigheid,
maar vooral heldere verantwoorde-
lijkheden en een goede financiële
onderbouwing van het inzamelings-
systeem zijn zijns inziens de peilers
van succes.
Gert Askes van Menlo Worldwide Logistics over de wetten van de moderne logistiek
Interview
Milieuverantwoorde vervanging straatverlichting“Haarlem kiest voor nieuwe verwerkingswijze”
�� ��
Volgens Jan Regelink kent de gemeente een Klimaat Beleidsplan,
waarin op grote lijnen wordt aangegeven hoe de gemeente
op een duurzame wijze met energie en het milieu wil omgaan.
Haarlem sluit op die manier aan bij landelijke regelgeving en bij
de doelstellingen uit het Kyoto-verdrag.
Omdat de gemeente het als een belangrijke taak ziet deze
aanpak te stimuleren, heeft zij er ditmaal voor gekozen om voor
het vervangen van de lichtbronnen/lampen een overeenkomst
te sluiten met de leverancier (Philips). Deze gaf namelijk aan
de vervangen lampen op de meest milieuverantwoorde manier
te kunnen verwerken. Als gevolg van deze afspraak werkt de
gemeente Haarlem nu voor het eerst samen met de Stichting
LightRec.
Hoop op innovatieve lampen
Nog voor het eind van het jaar worden 15.000 compact fluores-
centie lampen vervangen, ook wel tl-lampen genaamd; in een
later stadium zullen ook de natriumlampen vervangen worden.
LightRec levert afsluitbare bakken waarin de oude lampen
verzameld worden. De aantallen worden geregistreerd en zodra
de bakken vol zijn worden ze omgewisseld. De kosten van het
verwijderen worden overigens doorberekend in de prijs van de
nieuwe lampen, en komen dus op het bordje van de gemeente
terecht.
Martin van Duijn benadrukt de rol die de gemeente Haarlem op
deze manier speelt bij de aanpak van de milieuproblematiek.
“Wel leeft bij ons de hoop dat er in de toekomst innovatieve
lichtbronnen ontwikkeld zullen worden die minder milieubelas-
tende gassen en -materialen bevatten. Tot die tijd richten wij ons
op de meest milieuverantwoorde verwerkingswijze.”
De gemeente Haarlem is recentelijk
begonnen met het groepsgewijs ver-
vangen (remplace) van de lichtbron-
nen/lampen van de openbare verlich-
ting. Dat gebeurt ongeveer iedere drie
jaar. Martin van Duijn, hoofdbureau
Beheer Wijken en Jan Regelink, Tech-
nisch Beheerder Energievoorzieningen
bij de gemeente Haarlem, houden zich
beiden bezig met dit proces, dat zowel
op het gebied van regelgeving als
van coördinatie op een nieuwe leest
geschoeid is.
Jan Regelink van de gemeente Haarlem
Onderzoek
Interview�� ��
LightRec heeft een vliegende start gemaakt, maar hoe zit dat bij onze econo-
misch belangrijkste partner Duitsland? De aldaar verantwoordelijke instantie
heet LightCycle en Sandra Foster staat er aan het hoofd. Foster: “Nederland
en Duitsland zijn tegelijkertijd van start gegaan met de inzameling van deze
productcategorieën. Verschillend zijn echter de uitgangspunten van de over-
heden van Nederland en Duitsland. In Nederland zijn de kosten erg belangrijk,
in Duitsland gaat het toch in de eerste plaats om de effectiviteit van de
systemen. In Duitsland kunnen burgers en bedrijven inmiddels op drie
verschillende manieren van afgedankte lampen en armaturen af: ze kunnen
worden ingeleverd bij de bestaande gemeentelijke inzamelpunten, maar sinds
de zomer ook bij ruim 500 speciale LightCycle-inzamelpunten, verspreid over
het land. Daarnaast halen we bij grootverbruikers ook nog lampen op.”
LightCycle werkt met slechts twee logistieke partners – één voor West-Duits-
land en één voor Oost-Duitsland. Foster: “Duitsers zijn zeer milieubewust en
inzameling van gescheiden afval heeft hier al een grote vlucht genomen. Dat
werkt in ons voordeel. Maar desalniettemin zullen ook wij de komende jaren
nog hard moeten werken aan verdere optimalisatie van het systeem.”
Slechts 2% van de consumenten heeft ooit iets over
het initiatief van Stichting LightRec gehoord, gezien
of gelezen. De commotie in de pers rondom Stichting
LightRec is dus geheel onopgemerkt gebleven bij de
consument. Desalniettemin vindt 93% het initiatief
van LightRec belangrijk. En 79% is bereid iets extra’s
te betalen voor de recycling van verlichtingsappara-
tuur, gemiddeld 0,38 Euro.
Van de ondervraagden geeft 62% aan dat zij liever
een lamp aanschaffen bij een winkel die een
verwijderingsbijdrage heft.
Consumenten-onderzoek
Afgedankte gasontladingslampen kunnen worden ingeleverd bij de winkelier/detaillist of gemeentedepots. Was u dat bekend?Basis: allen die betrokken zijn bij aanschaf
Waar of op welke wijze heeft u daarvan wel eens iets gehoord, gezien of gelezen? Basis: allen die bekend zijn met de plaats van inleveren
En weet u wat er met de afgedankte lampen die u kunt inleveren gebeurt? Basis: allen die betrokken zijn bij aanschaf
Inzameling in Duitsland: drie stromen
SAMENVATTING CONSUMENTENONDERZOEK LIGHTREC
“In Duitsland gaat het in eerste plaats om
de effectiviteit van de systemen”
Sandra Foster van LightCycle
OOSTERBUREN ZEER MILIEUBEWUST
GlobalActieProgramma
Het perspectief van de verwijderingsbijdrage
�� ��
Consumentenonderzoek
En als u afgaat op wat u nu weet van Stichting LightRec. In hoeverre vindt u dit dan een belangrijk initiatief?Basis: allen die betrokken zijn bij aanschaf
Stel dat u als consument zou kunnen bijdragen aan dit initiatief, dus door lampen in te leveren, in hoeverre bent u daarin dan geïnteresseerd? Basis: allen die betrokken zijn bij aanschaf
Is het bedrag van 0,30 Euro volgens u wel of niet aanvaardbaar wanneer u denkt dat hiermee dit soort producten kan worden ngezameld en gerecycled?Basis: allen die betrokken zijn bij aanschaf
In Nederland zijn er winkels die de verwijderingsbijdrage wel hanteren en er zijn winkels die dit niet doen. Er wordt dus of geld ingezameld voor de inzameling, of recycling, of lampen zijn 0,30 Euro goedkoper. Waar zou u het liefste uw lampen kopen?Basis: allen die betrokken zijn bij aanschaf
De heffing van een verwijderingsbijdrage op gasontladingslampen
en professionele verlichtingsarmaturen kent een beperkte looptijd.
De wetgever staat deze slechts toe tot het jaar 2011. Met deze
uiterste datum in ogenschouw streeft het bestuur van de Stich-
ting LightRec naar een verwijderingsbijdrage die een bestendige
hoogte kent. Dat houdt in dat de verwijderingsbijdragen op gas-
ontladingslampen en op verlichtingsarmaturen – na de éénmalige
verlaging – in beginsel tot het jaar 2011 niet meer substantieel
tussentijds aangepast zullen worden.
Verwijderingsbijdragen op gasontladingslampen en professionele
verlichtingsarmaturen mogen enkel en alleen worden aangewend
om de inname en verwerking van zogenaamde ‘Altlast’ te financie-
ren, dat wil zeggen: producten die voor implementatie van de regel-
geving – dus vóór 13 augustus 2005 – op de markt zijn gebracht.
Dit brengt met zich mee dat het innemen en verwerken van
gasontladingslampen en professionele verlichtingsarmaturen die
na 13 augustus 2005 op de markt zijn gebracht (de zogenaamde
‘Neulast’) op een andere wijze zal moeten worden gefinancierd.
Op welke wijze producenten en importeurs het beste kunnen
bijdragen in de financiering van de inname en verwerking van deze
lampen en armaturen zal binnenkort worden onderzocht. Met een
gemiddelde levensduur van zes jaar voor gasontladingslampen
lijkt dit moment voor wat betreft deze productcategorie in elk geval
niet al te ver weg. Er moet echter wel rekening gehouden worden
met het feit dat er ook nog ‘Altlast’ na 2001 wordt aangeboden,
immers zes jaar is het gemiddelde van een Gausse kromme
(standaard normaalverdeling).
Bron: onderzoek i.o.v. Stichting LightRec Nederland uitgevoerd door Trendbox
Verwijderings-bijdrage tot 2011
Jan Zanen, Directeur Stichting NVMP
Nawoord
�� ��
De kracht van het collectief
Milieu is een lastige klus, maar wel iets van ons allemaal. Daarom
ligt het voor de hand dat milieuoplossingen collectief worden
aangepakt. Aanpakken en doorpakken dus. Want alleen het
resultaat telt. En de Europese wetgeving laat daar geen misver-
stand over bestaan. Er moeten gewoon goede inzamel- en recy-
clingresultaten worden behaald.
Tot dusverre kende alleen Zweden een collectief georganiseerd
inzamelsysteem voor gasontladingslampen en armaturen. Daar
heeft de NVMP goed naar gekeken. Gecombineerd met onze lange
ervaring voor collectieve systemen is een prima systeem opgezet
voor LightRec. De resultaten in het eerste jaar hebben bewezen dat
er goed is nagedacht en nu al van een succes gesproken kan worden.
Service en logistiek voor de detailhandel tegen zo laag mogelijke
kosten. Dat zijn overigens niet de enige doelstellingen. Want
primair staat dat NVMP namens LightRec alle gasontladingslampen
en armaturen overal vandaan inzamelt. Dat is een missie die veel
inspanning kost.
Over kosten gesproken, we moeten aan veel meer denken dan de
ingezamelde goederen van het afgelopen jaar. In één klap is het
collectief van LightRec bijvoorbeeld verantwoordelijk gemaakt voor
alle gasontladingslampen die ooit op de markt zijn gezet. Daar moet
(goed) voor gezorgd worden en dat kost veel geld. Wil je daar als
goede huisvader mee omgaan, dan zul je daar ook financieel voor
moeten zorgen. En dus een voorziening voor moeten opbouwen.
Het gaat dan niet op om uit commercieel voordeel te roepen dat
zoiets niet nodig is of slechts een deel van de verantwoordelijkheid
te aanvaarden. Hier komen we met z’n allen niet mee weg. Want de
toekomst van de recycling van alle aanwezige gasontladingslampen
moet veilig worden gesteld. Het milieu heeft al problemen genoeg
door onverantwoord handelen. Daarom is een verwijderingsbijdrage
een duidelijk signaal dat er gewerkt wordt aan het milieu en aan de
toekomst. Het succes van LightRec in het eerste jaar bewijst direct al
de kracht van het collectief. Van het afgelopen jaar en de toekomst!
Willem Canneman
Voorzitter NVMP
Stichting LightRec Nederland
Boerhaavelaan 40
Postbus 190
2700 AD ZOETERMEER
Telefoon Helpdesk Lightrec: +31 (0)79 - 353 11 93
E-mail: [email protected]
Website: www.lightrec.nl